Unang Markahan I. PANGUNAHING IMPORMASYON: Pangalan : ____________________________________________________ Iskor: _______________________ Baitang/Pangkat: ______________________________________________ Petsa:_______________________ _______________________________________________________________________________________ Pamagat ng Gawain: MGA SANHI NG PAGSISIMULA NG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG Target na Kasanayan: Nasusuri ang mga dahilan sa pagsisimula ng Unang Digmaang Pandaigidig. Sanggunian: Cruz, Mark Alvin M. et al., Kasaysayan ng Daigdig, pp. 351-352 Blando, Rosemarie C. et al., Kasaysayan ng Daigdig: Araling Panlipunan, pp. 450-452 (Author, Title, Pages)
II. TALANG HALAW NA KAISIPAN:
MGA SANHI SA PAGSISIMULA NG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG
Ang Unang Digmaang Pandaigdig o World War I (1914-1918) ay nagsimula
noong ika-28 ng Hunyo 1914 ng mapaslang sina Archduke Franz Ferdinand, ang crown prince ng imperyong Austria-Hungary at asawang si Sophie habang sila ay nasa lungsod ng Sarajevo, Bosnia. Ngunit bago pa maganap ang insidenteng ito ay mayroon ng malalim na mga dahilan sa pagsisimula ng World War I. Ito ang mga sumusunod: Una, imperyalismo. Ang imperyalismo ay ang pagkontrol ng makapangyarihang bansa sa pulitika, ekonomiya at kultura ng isang mahina bansa. Ang pag-uunahan at pagpaparamihan ng mga teritoryong masasakop na siyang pinagkukunan ng mga yamang likas ang isa mga itinuturong dahilan sa pagsisimula ng WWI. Halimbawa na lamang nito ay ang ginawang paghahati-hati ng mga kanluranin sa mga lupain ng Africa. Pangalawa, militarismo. Ang mga kanluranin ay nagpaparami ng mga armas na nagresulta sa paghihinalaan ng mga bansa. Isang halimbawa nito ay ang ginawa ng Germany na palawakin ang kanilang hukbong pandagat. Ikatlo, nasyonalismo. Ang nasyonalismo ay ang pagmamahal sa bayan at pagnanais na makamit ang kalayaan buhat sa mga mananakop. Halimbawa nito ay ang pagnanais ng mga Serbs sa Bosnia na mapabilang sa Serbia. Ika-apat, pagbuo ng mga Alyansa. Ang paghihinalaan, inggit at pangamba ang nagtulak sa mga bansang kanluranin na pumasok sa mga lihim na kasunduan upang mapangalagaan ang kanilang mga interes. Ang triple alliance at triple entente ang ilan sa mga halimbawa ng mga alyansang ito.
III. GAWAIN: SUBUKAN MO!
Punan ng mga mahahalagang impormasyon ang mga pangungusap patungkol sa mga sanhi ng Unang Digmaang Pandaigdig. 1. Sina Archduke Franz Ferdinand at asawang si Sophie ay pinaslang noong __________ habang sila ay nasa ___________. 2. Ano ang dahilan ng pagpasok ng mga bansang kanluranin sa mga lihim na kasunduan? Ano ang kanilang pinoprotektahan? Ipaliwanag. 3. Lumikha ng concept map na magpapakita ng mga salik sa pagsisimula ng Unang Digmaang Pandaigdig. Bahagyang ipaliwanag ang bawat salik.