Sınıf Fizik Tam İsabet Soru Bankası

1.
Ü nit e 1
KUVVET VE HAREKET
Vektörler
Bağıl Hareket
Çözüm Yayınları olarak eğitimin ve öğretimin her alanında, her zaman ilkleri ve yenilikleri gerçekleştirerek
siz değerli öğretmen ve öğrencilerimize hizmet etmeyi amaç edindik. Bu amaç doğrultusunda piyasa ve ihtiyaç
analizleri, araştırma - geliştirme çalışmalarımızın sonuçlarından biri olan Tam İsabet Soru Bankalarımızı
beğenilerinize sunuyoruz.
Tam İsabet Soru Bankalarında yer alan üniteler alt başlıklarına ayrılmış ve MEB’ in yayımlamış olduğu
müfredatta kazanım yüzdeleri baz alınarak testlerin ünite içerisindeki dağılımları ve adetleri belirlenmiştir.
Her testte yer alan sorular; Sarı, Mavi ve Yeşil olarak üç gruba ayrılmıştır. Gruplamalar, soruların zorluk
derecesini ifade etmektedir.
01 01 01
KOLAY ORTA ZOR
Öğrencilerimiz bir konu ile ilgili kolay, orta ve zor soruları bir test içerisinde görebilmektedirler. Bu sayede
öğretmenlerimiz, öğrencilerimizin konu ile ilgili öğrenme durumunu tam olarak ölçebileceklerdir.
Kitap serimizin ismi bu nedenle Tam İsabet olarak belirlenmiştir. Kitabımız sizlerin eline ulaşmadan önce
yetkin bir yazar kadrosu tarafından hazırlanmış, gerek kolejlerde gerekse MEB okullarında çalışan öğretmenler
tarafından incelenerek onaylanmıştır.
Çözüm Yayınları olarak amacımız, öğrencilerimizi geleceğe hazırlamak için gerekli olan doğru yayınları sağlayarak
onları bir adım ileriye taşımaktır.
Çözüm Yayınları
Çözüm Dergisi Yayıncılık Ltd. Şti.

Alınteri Bulvarı 1. Sok. No: 27 Ostim / Ankara Başak Matbaacılık (0312) 397 16 17
Tel : 0.312. 444 0 407 • Fax : 0.312. 385 61 00
www.cozumyayinlari.com.tr • www.facebook.com/cozum yayinlari 2015, Ankara
İÇİNDEKİLER
ÜNİTE-1 / K
UVVET VE HAREKET
1. FASİKÜL Vektörler
Bağıl Hareket
2. FASİKÜL ÜNİTE-1 / K UVVET VE HAREKET

Newton'un Hareket Yasaları
Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket
İki Boyutta Sabit İvmeli Hareket
ÜNİTE-1 / KUVVET VE HAREKET

3. FASİKÜL Enerji ve Hareket
İtme ve Çizgisel Momentum

Tork
4. FASİKÜL Kesişen Kuvvetlerin Dengesi
Kütle ve Ağırlık Merkezi
Basit Makinalar

5. FASİKÜL Tarama Testleri
ÜNİTE-2 / ELEKTRİK VE MANYETİZMA

Elektriksel Kuvvet
6. FASİKÜL Elektrik Alan
Elektriksel Potansiyel – İş
Düzgün Elektrik Alan
Sığaçlar (Kondansatörler)

Manyetik Alan
Manyetik Kuvvet
7. FASİKÜL İndüksiyon – Özindüksiyon Akım
Alternatif Akım
Transformatör

8. FASİKÜL Tarama Testleri
9. FASİKÜL CEVAP ANAHTARI

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Vektörler
Test 1
3. 6. Aynı düzlemde bulu-
1 F1
R
I II → → → →
nan F1, F2, F3 ve F4
F4 F1
III kuvvetleri şekildeki gi-

F2
IV bidir.
V
F2 F3
Şekil I Şekil II
1. F1 Buna göre, aşağıdaki kuvvet çiftlerinden
IV
II → → → hangisinin bileşkesi en büyüktür?
III Aynı düzlemde bulunan F1, F2 ve F3 kuv-
F4 I V → (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
vetlerinin bileşkesi R dir.
O → → → → → → → → →
F2
F1, F2 ve R şekil I deki gibi olduğuna A) F1 ve F2 B) F2 ve F3 C) F3 ve F4
→ → → → →
göre, F3 kuvveti şekil II dekilerden han- D) F1 ve F3 E) F2 ve F4
F3 gisidir? (Birim kareler özdeştir.)
Şekil I Şekil II
A) I B) II C) III D) IV E) V
O noktasında bulunan noktasal cisme etki
→ → → →
eden F1, F2, F3 ve F4 kuvvetleri şekil I deki
gibidir.
4. Aynı düzlemde bulu- Aynı düzlemde bulu-
Buna göre, cisme etki eden kuvvetlerin
→ → → → F4 F1 7.
bileşkesi şekil II dekilerden hangisidir? nan F1, F2, F3 ve F4 → → → → F1
nan F1, F2, F3 ve F4 F2
(Birim kareler özdeştir.) kuvvetleri şekildeki gi- kuvvetleri şekildeki gi- F3
bidir. bidir.
2N
A) I B) II C) III D) IV E) V F3 F2 F4
2N
Buna göre, kuvvetlerin bileşkesi aşağı- Buna göre, kuvvetlerin bileşkesinin bü-
da verilenlerden hangisidir? yüklüğü kaç Newton’dur?
(Birim kareler özdeştir.)
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) B) C)
A) 2 B) 2 2 C) 4 D) 4 2 E) 6
D) E)
2. Eşit bölmeli düzlemdeki 5. Aynı düzlemde bulu- 8. Aynı düzlemde bulu-

→ → → F2 F1
F1 → → → → → → → → F1
F1, F2 ve F3 kuvvetleri- nan F1, F2, F3 ve F4 nan F1, F2, F3 ve F4
→
nin bileşkesi R dir. kuvvetleri şekildeki gi- kuvvetleri şekildeki gi-
F2 F4 F2 F3
R bidir. bidir.
F3 F4
Buna göre,
→ → → → →
F1, F2 ve R şekildeki gibi olduğuna I. 2 F1 = F3 Buna göre,
→ → → → → →
göre, F3 kuvveti aşağıdakilerden hangi- II. F2 = 2 F4 I. F1 + F4 = F2
sidir? →
→ → → → → → F1
III. 2 F1 + F2 + F3 = –2 F4 II. F4 – F3 = – 2
A) B) C)
ifadelerinden hangileri doğrudur? → → →
III. F2 + 2 F3 = F4
D) E) eşitliklerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
11 Fizik Soru Bankası 5

Test 1
→ → →
9. 11. Şekildeki F1, F2, F3 ve F1 F4 2.
Sürtünmesiz aynı düz- →
→ → F1 R F1
F2 F4 kuvvetleri aynı düz-
lemde bulunan F1, F2,
→ → lemdedir. F3
F3 ve F4 kuvvetleri O O F2
F3 I
noktasal cisme etki et-
F3 V
II
tiğinde hareketsiz ka- F F2
IV
lıyor. III
→ Şekil I Şekil II
→ → → Buna göre, F vektörü;
F1, F2 ve F3 kuvvetleri şekildeki gibi ol-
→ → → Eşit bölmeli, sürtünmesiz düzlemde bulu-
duğuna göre, F4 kuvveti aşağıdakilerden I. F1 + F2
→ → → →
→ → nan F1, F2, F3 ve F4 kuvvetlerinin denge-
hangisine eşittir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) II. F1 – F3 →
→ → leyini R dir.

A) B) C) III. F2 + 2 F4 → → → →
F1, F2, F3 ve R şekil I de verildiğine göre,
işlemlerinden hangilerine eşittir? →
F4 kuvveti şekil II dekilerden hangisine
D) E) (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
eşittir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
→ →
10. Eşit bölmeli düzlemde- 1. xı IV III II 3. Aynı düzlemli F1, F2, +y
→ → → → F1 →
ki F1, F2, F3 ve F4 kuvve F3 kuvvetlerinin F1 d
F3
V I
vetleri şekildeki gibidir. M bileşkesi d doğrultusu- −x +x
F2 F4
x nun üzerindedir. F3 F2
F1
F3
−y
F2 Buna göre,
Buna göre, Şekil I Şekil II
→ →
→ → I. │ F1│ > │ F2│
I. F1 = F4 → → →
Sürtünmesiz yatay düzlemde hareketsiz II. │ F1│ = │ F2 + F3│
→ → →
II. F3 + F4 = F2 tutulan noktasal M cismi serbest bırakıldı- → → →
→ → → → → ğında üzerine uygulanan dört kuvvetin etki- III. │ F2│ > │ F1│ > │ F3│
III. │ F1 + F2 + F3 + F4│= │ F1│ siyle şekil I deki xx′ yönünde hareket ediyor. yargılarından hangileri kesinlikle doğru-
yargılarından hangileri doğrudur? → → dur?
Bu kuvvetlerden üçü şekil I deki F1, F2 ve
→
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II F3 tür. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III Buna göre, M cismine etki eden dördün- D) I ve II E) II ve III
cü kuvvet şekil II de verilenlerden han-
gisi olabilir? (M cismi ve kuvvetler aynı
düzlemdedir.)
A) Yalnız I B) II ya da III C) III ya da IV

D) I ya da IV E) I ya da II
6 11 Fizik Soru Bankası

Test 1
4. Aynı düzlemde bulu- 6. 8. Sürtünmesiz düz- F = 12F
F F F1 F2 F1 1 F = 8F
nan F büyüklüğündeki lemde bulunan O 3
→ F F F noktasal cismine
kuvvet ile F1 kuvveti α β γ
F2 F3 F3 → → →
şekildeki gibidir. F F F F F1, F2 ve F3 kuvvet- O
Şekildeki kuvvet çiftlerinin bileşkelerinin bü- leri şekildeki gibi etki
F1 F = 4F
2
yüklükleri birbirine eşittir. etmektedir.
Buna göre, kuvvetlerin bileşkesi nedir? → → →
a < β < γ olduğuna göre, F1, F2 ve F3 kuv-
Buna göre, cisme etki eden bileşke kuv-
vetlerinin büyüklükleri F1, F2, F3 arasın-
A) 2F B) 3F C) 4F D) 5F E) 7F vetin büyüklüğü kaç F dir?
daki ilişki nedir?
A) 2 B) 2 2 C) 4
A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F3 > F1 D) 4 2 E) 4 3
C) F3 > F2 > F1 D) F2 > F1 > F3
E) F3 > F1 > F2
5. Durmakta olan P cis- Noktasal K cismi sür-

→ → →
F1 7. F1 9. F = 2F
tünmesiz yatay düz- 1 F = 2F
mine F1, F2 ve F3 F3
2
→ → → F3
kuvvetleri etki ettiğinde lemde F1, F2 ve F3 30°
→ kuvvetleri etkisinde ha- 30° 30°
cisim t sürede V hızına P
K
reket etmektedir.
ulaşıyor. F = 6F
F2 F2 F = 6F 3
4
→ Aynı düzlemde bulunan şekildeki kuv-
F1 kuvveti olmasaydı cismin aynı sürede Buna göre, vetlerin bileşkesi kaç N’dur?
kazanacağı hızının büyüklüğü ve yönü → 1
(sin30° = )
için aşağıdakilerden hangisi doğru olur- I. F2 kuvveti kaldırılırsa cismin hareket 2
du? yönü değişmez A) 1 B) 2 C) 2 D) 2 3 E) 3
→
Yönü Büyüklüğü II. F1 kuvvetinin büyüklüğü yarıya indirilir-
A) Değişmezdi Azalırdı se cisim sabit hızla hareketini sürdürür.
→
B) Değişirdi Değişmezdi III. F2 kuvvetinin büyüklüğü üç katına çı-
C) Değişmezdi Artardı kartılırsa cisim durur.
D) Değişmezdi Değişmezdi yargılarından hangileri doğrudur?
E) Değişirdi Azalırdı A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II


Test 1
10. 3. F = 4F
F1 + F3 F1 + F2
1 3 F
2
53°
F = 6F
1
F2
→ → →
Aynı düzlemde bulunan F1, F2, F3 kuvvetle-
1. ri şekildeki gibidir.
R1 I
→ → → → → Buna göre, kuvvetlerin bileşkesinin bü-
Aynı düzlemdeki F1 + F3 , F1 + F2 ve F2 II
III yüklüğü kaç N’dur? (sin53° = 0,8)
kuvvetleri şekildeki gibidir. R3 V
→ A) 10 B) 12 C) 15
R2
Buna göre, F3 kuvveti aşağıdakilerden
IV D) 12 2 E) 20
hangisine eşittir?
Şekil I Şekil II
A) B) C)
→ → →
Aynı düzlemde bulunan F1, F2 ve F3 kuv-
D) E) → → →
vetlerinin bileşkesi F1 + F2 = R1,
→ → → → → →
F1 + F3 = R2, F2 + F3 = R3 şekildeki gibidir.
→ → →
Buna göre, F1 + F2 + F3 vektörü şekil II
dekilerden hangisidir?
11. Aynı düzlemde bu- F 2. z

4.
→ → → 1 R
F2 + F3
lunan F1, F2 ve F3 F1 + F2
vektörlerinin bileşkesi
→ x
R vektörü şekildeki gi- F2
bidir. P
F1 + F3
F3
Buna göre, vektörlerin büyüklükleri F1,

Eşit bölmeli düzleme yerleştirilen aynı düz-
y
F2, F3 ve R için aşağıdakilerden hangisi → → → → → →
lemdeki F1 + F2, F2 + F3 ve F1 + F3 kuvvet-
kesinlikle yanlıştır? Sürtünmesiz yatay düzlemdeki noktasal P
→ → → leri şekildeki gibidir.
cismine x, y, z yönlerinde F1, F2 ve F3 kuv-
A) F1 > R B) F1 > F2 C) F3 > F2 → → →
vetleri etki etmektedir. Buna göre, F1, F2 ve F3 kuvvetlerinin
D) R > F3 E) F2 > R → →
Cisim hareketsiz kaldığına göre, F1, F2 büyüklükleri F1, F2 ve F3 arasındaki ilişki
→ nedir?
ve F3 kuvvetlerinin büyüklükleri F1, F2,
F3 arasındaki ilişki nedir? A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F3 > F1

C) F3 > F1 > F2 D) F1 > F3 > F2
A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F1 > F3 E) F2 > F1 > F3
C) F3 > F1 > F2 D) F2 > F3 > F1
E) F3 > F2 > F1

Test 1
5. 7. 9. Aynı düzlemde bulu- F1
F2 − F3 F nan eşit büyüklükteki
→ → →
F1, F2 ve F3 kuvvetleri- α
k
nin bileşkesi sıfırdır. β γ
F2 + F3
, F3
F2
F1 − F3 →
F vektörünün aynı düzlemdeki k ve , doğ-
→ → Buna göre, α, β, γ dar açıları arasındaki
rultuları üzerindeki bileşenleri Fk ve F, dir.
→→ → büyüklük ilişkisi nedir?
→ → → → Buna göre, F, Fk ve F, vektörlerinin bü-
Aynı düzlemdeki F1 – F3, F2 – F3 ve
yüklükleri F, Fk ve F, arasındaki ilişki ne- A) α > β > γ B) β > α > γ
→ →
F2 + F3 kuvvetleri şekildeki gibidir. dir? C) γ > α > β D) α > γ > β
Buna göre, kuvvetlerinin büyüklükleri E) α = β = γ

A) F > Fk > F, B) Fk > F, > F
F1, F2 ve F3 arasındaki ilişki nedir?
C) F, > F > Fk D) Fk > F > F,
E) F, > Fk > F
A) F1 > F3 > F2 B) F3 > F2 > F1
C) F1 > F2 > F3 D) F3 > F1 > F2

10. Bir küp üzerine 5F
E) F2 > F1 > F3 2F
yerleştirilen kuv-
vetler şekildeki
gibidir. 4F 2F
3F
Buna göre, kuvvetlerin bileşkesi kaç F

dir?
A) 2 2 B) 3 2 C) 4 2
D) 5 E) 5 2
6. Aynı düzlemde bulu- F 8. Aynı düzlemde bulu- 11.

F1
→ → 2 R → → R
nan F1, F2 kuvvetleri nan F1, F2 vektörleri ve
ve bu kuvvetlerin bileş- bu vektörlerin bileşkesi 60°
→ 60° → 50°
kesi R şekildeki gibidir. olan R vektörü şekilde-
F1 F2 α
ki gibidir. α
→ → →
Buna göre, F1, F2 ve R kuvvetlerinin Buna göre, vektörlerin büyüklükleri F1,
A , B , C vektörleri aynı düzldemdedir. Şe-
büyüklükleri F1, F2 ve R arasındaki bü- F2 ve R arasındaki ilişki nedir?
kilde verilen A + B , A + C , A - C vek-
yüklük ilişkisi aşağıdakilerden hangisi törlerinin büyüklükleri eşittir.
A) F1 > F2 > R B) F2 > F1 > R
olabilir? Buna göre, B - C vektörünün büyüklü-
C) R > F1 > F2 D) F1 > R > F2 ğü aşağıdakilerden hangisinin büyüklü-
A) F1 > F2 > R B) F2 > F1 > R ğüne kesinlike eşittir?
E) R > F2 > F1
C) F1 > R > F2 D) F2 > R > F1 A) 2C B) 2B C) 2A
B
E) R > F1 > F2 D) A E)
2

Test 2
3. Yatay ve sürtünmesiz 6.
2
F4 F5 P I II III
bir düzlemde noktasal
P cismine aynı düzlem- F1 IV
F3 V
→ → → → P
deki F1, F2, F3, F4 ve F1
→ O
F3
F5 kuvvetleri şekildeki
F2 F2
gibi aynı anda uygula-
Şekil I Şekil II
1. Aynı düzlemde bulu- +y nıyor.
→ → → → F1 Sürtünmesiz bir düzlemde tutulmakta olan
nan F1, F2, F3 ve F4 Kuvvetlerden hangisi kaldırıldığında cis- → → → →
min hareket doğrultusu değişmez? O noktasal cismine F1, F2, F3 ve F4 kuvvet-
kuvvetleri sürtünme-
siz bir ortamda bulu- F4 F2 (Bölmeler eşit aralıklıdır.) leri etki ettiğinde serbest bırakılan cisim P
nan P cismine etki P +x
→ → → → → noktasından geçiyor.
ediyor. A) F1 B) F2 C) F3 D) F4 E) F5 → → →
F3
F1, F2 ve F3 kuvvetleri şekil I deki gibi
→
Cismin +y yönünde harekete başlaması olduğuna göre, F4 kuvveti şekil II deki-
için uygulanması gereken beşinci kuv- lerden hangisi olabilir?
vet aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Yalnız I B) II ya da III C) I ya da IV
A) B) C)
4. Sürtünmesiz yatay y D) III ya da IV E) II ya da V
III II
düzlemde durmakta
I
D) E) olan K cismi aynı düz- IV
lemdeki üç kuvvetin K 7. Sürtünmesiz yatay +y
etkisinde y ekseni doğ- düzlemde durmakta F1
F
rultusunda hızlanmak- olan noktasal P cis-
V
tadır. mine aynı düzlem-
→ → → → →
F4 P F2
Kuvvetlerden biri F kuvveti olduğuna deki F1, F2, F3, F4 +x
göre, diğer iki kuvvet kesikli çizgilerle →
ve F5 kuvvetleri etki
belirtilenlerden hangisi olabilir? F3
etmektedir.
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) F5
2. Buna göre, tutulmakta olan cisim ser-

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
F1 F2 best bırakılırsa hangi yönde hareket
D) III ve V E) I ve V eder? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
I
S A) +y yönünde B) +x yönünde
II 5.
P F1 → →
III C) F1 yönünde D) F2 yönünde
F4 F3 V
→
V IV F4 E) F3 yönünde
Şekil I Şekil II I
→ IV
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki S cismi F1, K
→ → → → F3 III II
F2
F2, F3, F4 ve F5 kuvvetleri etkisinde sabit
Şekil I Şekil II 8. Sürtünmesiz sistemde
hızla hareket ediyor. F1 F2 F3
Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta durmakta olan P nokta-
→ → → →
F1, F2, F3 ve F4 kuvvetleri şekil I deki gibi olan noktasal K cismine aynı düzlemdeki sal cismine şekildeki
→ P
→ → → → → gibi aynı düzlemde F1,
oluduğuna göre, F5 kuvveti şekil II deki- F1, F2, F3 ve F4 kuvvetleri şekil I deki gibi → → → →
lerden hangisidir? F2, F3, F4 ve F5 kuvvet-
etki etmektedir.
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) Cismin P noktasından geçebilmesi için leri etki etmektedir. F5 F4
cisme uygulanması gereken beşinci Buna göre, hangi kuvvet sistemden çı-
A) I B) II C) III D) IV E) V kuvvet şekil II dekilerden hangisi olabilir? karılırsa cismin hareket yönü değişmez?
(Birim kareler özdeştir.) (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
→ → → → →
A) I B) II C) III D) IV E) V A) F1 B) F2 C) F3 D) F4 E) F5

Test 2
9. Sürtünmesiz sistemde 11. F2 − F1 2. Yatay ve sürtünmesiz
F1 I F1 F2
durmakta olan P nokta- bir düzlemde bulunan
II → → → →
sal cismine şekildeki P cismi F1, F2, F3, F4 P
→
gibi aynı düzlemde F1, P → F5
F3 − F2 ve F5 kuvvetleri etkisin-
→ → → F2 F1
F2, F3 ve F4 kuvvetleri F4 III
de hareket etmektedir.
F4 F3
V
etki etmektedir. IV
Cismin sabit hızla hareket etmesi için
F3 Şekil I Şekil II
Cismin, serbest bıra- hangi iki kuvvetin birlikte kaldırılması
kıldığında hareketsiz kalması için, → → → → → gerekir?
Aynı düzlemdeki F1, F2 – F1 ve F3 – F2
→ (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
I. F2 kaldırılmalı vektörleri şekil I deki gibidir.
→ → → → → →
→ Buna göre, F1 – F3 vektörü şekil II deki-
II. F3 yarıya indirilmeli A) F1 ve F2 B) F2 ve F3
→ lerden hangisidir? → → → →
III. F4 yarıya indirilmeli C) F3 ve F4 D) F1 ve F5
→ →
işlemlerinden hangileri yapılabilir? E) F1 ve F3
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) I B) II C) III D) IV E) V

10. F1 1. Aynı düzlemde bulu- 3. Aynı düzlemde bulu-

→ → → → F1 F2 → → → F1
nan F1, F2, F3, F4 ve nan F1, F2 ve F3 kuv-
I → F3
F1 − F3
F5 kuvvetleri şekildeki vetleri şekildeki gibidir.
V F2
gibidir. F4 F5
II F3
IV III
F2 → → →
Buna göre, kuvvetlerin bileşkesi nedir? Buna göre, 2 F1 + F2 – 2 F3 vektörü aşa-
Şekil I Şekil II
→ → → ğıdakilerden hangisine eşittir?
→ → → → A) F1 B) F3 C) 2 F3
Eşit bölmeli düzlemde F1, F1 – F3 ve F2 → → (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
D) 3 F3 E) 2 F4
kuvvetleri şekil I deki gibidir.
→ → A) B) C)
Buna göre, F2 + F3 vektörü şekil II deki-
lerden hangisidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V D) E)

Test 2
4. Eşit bölmeli aynı düz- F1 6. F3 = 4N 8. Aynı noktaya etki eden 3N, 5N ve 7N bü-
→ → F3
lemde verilen F1, F2, yüklükteki kuvvetlerin bileşkesinin maksi-
→ → R 30° mum değeri R1, minumum değeri R2 dir.
F3 ve F4 kuvvetleri şe- F2 F2 = 12N F1 = 4N
Buna göre, R1 ve R2 nedir?
kildeki gibidir.
F4
→ → →
Aynı düzlemde bulunan F1, F2 ve F3 kuv- R1(N) R2(N)
Buna göre, vetlerinin büyüklükleri şekildeki gibidir. A) 15 0
→ → →
I. F1 + F4 = R Buna göre, kuvvetlerin bileşkesinin bü- B) 18 1
→ → → 1
yüklüğü kaç N’dur? (sin30°= )
II. F3 – 2 F2 = R 2 C) 15 1
→ → → A) 2 B) 3 C) 4
III. F4 + F2 = R D) 15 2
D) 4 3 E) 6 3
işlemlerinden hangileri doğrudur? E) 18 0
A) Yalnız II B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
5. 7. Düzgün altıgen üzeri- F 9. P noktasına etki eden F3

F1 F2 ne yerleştirilen F kuv- → →
F3 F aynı düzlemli F1, F2 ve
vetleri şekildeki gibidir. F → α P F1
F3 kuvvetleri şekildeki
F4 F5
F
F gibidir.
F6
Aynı düzlemde bulunan kuvvetler şekildeki F
F2
gibidir. Buna göre, kuvvetlerin bileşkesi kaç F
dır? Kuvvetlerin bileşkesi sıfır ve α < 45° ol-
Buna göre,
→ → → → duğuna göre, kuvvetlerin büyüklükleri
I. F1 + F2 + F4 = F5 A) 1 B) 2 C) 3
F1, F2 ve F3 arasındaki ilişki nedir?
→ → → D) 2 2 E) 2 3
II. F2 + F3 + F5 = 0
A) F1 > F2 > F3 B) F3 > F1 > F2
→ → →
III. F4 – F5 = F6 C) F3 > F2 > F1 D) F2 > F1 > F3
eşitliklerinden hangileri doğrudur? E) F1 > F3 > F2


Test 2
10. 3. F = 5N F = 5N
2
1 2
7°
F1
°
30
O
F2 F3 44° 38°
F = 10N F =4 2
→ 1. +y
4 3
O merkezli çember üzerine yerleştirilen F1,
→ → → → → →
F2 ve F3 kuvvetleri şekildeki gibidir.
F1 = 11 N Aynı düzlemde bulunan F1, F2, F3 ve F4
→ → → kuvvetleri şekildeki gibidir.
Buna göre, F3 – F2 – 2 F1 vektörünün bü- +x
F2 = 3N
yüklüğü nedir?
F3 = 4N Buna göre, kuvvetlerin bileşkesinin bü-
A) 5 F 2 B) 2 2 F1 C) 3F1 +z
yüklüğü kaç N dur?
D) 4F1 E) 3F3 → → →
x, y, z koordinat düzleminde F1, F2 ve F3
e sin 37c = 0, 6 sin 45c = o
2
kuvvetlerinin büyüklükleri şekildeki gibidir. 2
→ → →
Buna göre, F1, F2 ve F3 kuvvetlerinin bi- A) 1 B) 2 C) 2 D) 2 2 E) 3
leşkesinin büyüklüğü kaç N dur?
A) 4 B) 4 2 B) 5
D) 5 2 E) 6
4. Bir küp üzerine yer-

11. 2. Aynı düzlemdeki F F F1
6F → → →
2F eşit büyüklükte leştirilen F1, F2, F3 ve
α →
olan kuvvetler şe- α α F4 kuvvetleri şekildeki
F4
60° kildeki gibdir. 2α gibidir.
F F
2F 60°
Kuvvetlerin büyüklükleri F olduğuna
göre bileşke kuvvetin büyüklüğü nedir? F2 F3
8F →
A) 0 B)
F
C) F D) 2F E) 3F F2 kuvvetinin büyüklüğü 1 newton ol-
2 duğuna göre, kuvvetlerin bileşkesi kaç
Aynı düzlemde bulunan şekildeki kuv-
vetlerin bileşkesi nedir? Newton’dur?
d sin 60c = , cos 60c = n

2 1 A) 2 B) 6 C) 2 2 D) 3 E) 5
2 2
A) 3F B) 3 2 F C) 4F
4 2 F E) 5F

Test 2
5. 7. =4 2 F
9.
F F2
1
F3
N F1
r O r F
2 F4
K F → → → →
3 Aynı düzlemde bulunan F1, F2, F3 ve F4
F kuvvetlerinin bileşkesi sıfırdır.
4
L
M Buna göre,
→ →
I. │F1│ > │F4│
O merkezli dairesel düzlem üzerinde bulu- F =4 2 F
→ →→ → 5 → →
nan K, L, M, N vektörleri şekildeki gibidir. → → → → → II. │F3│ > │F1│
F1, F2, F3, F4 ve F5 kuvvetleri şekildeki gibi- → →
→ → → → → → → → →
K + L = R1, K + M = R2, K + N = R3 ol- III. │F2│ > │F4│
dir.
→ → → → →
duğuna göre, R1, R2 ve R3 vektörlerinin yargılarından hangileri doğru olabilir?
F1 ve F5 kuvvetlerinin büyüklüğü 4 2
büyüklükleri R1, R2 ve R3 arasındaki iliş- F olduğuna göre, beş kuvvetin bileşkesi A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
ki nedir? kaç F dir?
A) R1 = R 2 = R3 B) R1 > R 2 > R3 A) 16 B) 20 C) 24 D) 26 E) 28
C) R 2 > R3 > R1 D) R 2 = R3 > R1 10. x - y koordinat siste- y
minde bulunan F kuv-
E) R 2 > R1 = R3 veti şekildeki gibidir. F
°
30
37°
x
→
Buna göre, F kuvvetinin x ve y koordinat
düzlemindeki bileşkesinin büyüklükleri
F
oranı x kaçtır?
Fy
c sin 37c = 0, 6 , cos 30c = m

1

2
5 6 7 8 9
A) B) C) D) E)
6. 6 7 8 9 10
8. Noktasal P cismi sür- F1
F1
tünmesiz yatay düzlem-
F3 F2 → 11.
60° 60°
r de eşit büyüklükteki F1,
r
→ →
F2 ve F3 kuvvetlerinin P
r − +
etkisinde dengededir. α
β
F3
F2 α
→ → →
F1, F2 ve F3 kuvvetleri yarıçap vektörünün →
10 Newton büyüklüğünde olduğu çember F3 kuvveti – yönde a kadar döndürüldü-
üzerine şekildeki gibi yerleştiriliyor. ğünde P cisminin yine hareketsiz kalma-
X , Y , Z vektörleri aynı düzlemde olup,
→ → → sı için,
Buna göre, F1, F2 ve F3 kuvvetlerinin bi-
→ X- Y, X+ Y ve X + Z vektörleri şekil-
leşkesinin büyüklüğü kaç N dur? I. F2 kuvveti + yönde α kadar döndürülüp
deki gibidir.
→
(r: çember yarıçapı) F1 kuvveti arttırılmalı X in büyüklüğü artırılırsa;
→
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 30 II. F2 kuvveti azaltılmalı I. X + Z nün büyüklüğü artar.
→ II. a açısı azalır.
III. F2 kuvveti arttırılıp – yönde α kadar
döndürülmeli III. b açısı artar.
işlemlerinden hangileri tek başına yapı- yargılarından hangileri kesinlikle doğru-

labilir? dur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Bağıl Hareket
Test 3
3. Kuzey 5. VK I
3 ϑK ϑL
II

L V III
K
VL IV
Batı Doğu
M Şekil I Şekil II
ϑM
1. Kuzey K, L araçlarının yere göre hızları Şekil I deki

Güney gibidir.
→ →
K, L, M araçlarının yere göre hızları ϑK, ϑL K aracındaki durgun gözlemciye göre L
Y aracının hızı Şekil II dekilerden hangisi-
→
ve ϑM dır.
Doğu dir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
Z X L aracındaki durgun bir gözlemciye
göre, K ve M araçlarının hareket yönü A) I B) II C) III D) IV E) V
nedir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
Eşit hız büyüklükleriyle hareket eden X, Y,
Z araçlarının hareket yönleri şekildeki gibi- K nin hareket M nin hareket
dir. yönü yönü
X aracındaki gözlemci, Y ve Z araçlarına A) Batı Güney batı
bakarak araçları hangi yönlerde hareket B) Güney Güney doğu
ediyor görür? C) Güney batı Güney
X, Y aracını X, Z aracını D) Güney batı Güney doğu
A) Kuzeydoğu Doğu E) Batı Güney

B) Kuzeybatı Batı
C) Kuzey Doğu
D) Kuzeydoğu Batı
E) Kuzeybatı Doğu

2. ϑK = 3ϑ 4. I 6. K
K 4 m/s
VK II
Batı Doğu
VL III
L ϑL = ϑ 6 m/s
IV Batı Doğu
ϑM = 2ϑ M
VXK V L 3 m/s
Birbirine paralel yollarda K, L, M araçları
Şekil I Şekil II
ϑK, ϑL ve ϑM sabit hızlarla hareket etmek-
tedir. K ve L otomobillerinin yere göre hızları Şe-
→ → Yere göre hızı 6m/s olan tren üzerinde K
K nin L ye göre, hızı ϑ1, L nin M ye göre kil I deki gibi VK ve VL dir.
gözlemcisi trene göre 4 m/s hızla hareket
hızı ϑ2 olduğuna göre, ϑ1, ϑ2 hız büyük- K otomobilindeki durgun bir gözlemci X
→ etmektedir.
lükleri ve hareket yönleri nedir? otomobilini Şekil I deki VXK hız vektörü
Buna göre, K gözlemcisi yere göre 3 m/s
ϑ1 ϑ2 ile gördüğüne göre, X in L ye göre hız
hızla hareket eden L hareketlisini hangi
vektörü Şekil II deki vektörlerden hangi-
A) Batı, 2ϑ Batı, 3ϑ yönde ve kaç m/s hızla görür?
si olur? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
B) Doğu, 2ϑ Batı, ϑ
A) Batıya, 1 m/s B) Doğuya, 2 m/s
C) Batı, 4ϑ Doğu, 2ϑ A) I B) II C) III D) IV E) V
C) Batıya, 4 m/s D) Doğuya, 1 m/s
D) Doğu, 2ϑ Doğu, 3ϑ
E) Batıya, 2 m/s
E) Batı, 2ϑ Doğu, ϑ


Test 3
7. Kuzey 9. X 11. Kuzey
ϑx= 5 m/s
X
4 m/s 53° Y
ϑ Doğu
Batı Doğu
X ϑy= 1 m/s
Y ϑ
2 m/s
ϑx ve ϑy hız büyüklükleri ile hareket eden

Birbirine dik yollarda hareket eden X ve Y araçlardan Y aracındaki bir gözlemci X ara-
Doğrusal bir yolda 4 m/s hızla hareket et-
araçlarının hızları eşit ve ϑ dır. cına bakıyor.
mekte olan bir tren üzerindeki X gözlemcisi
Buna göre, X aracındaki durgun bir göz- trenle aynı yönde 2 m/s hızla hareket eden Buna göre, Y aracındaki gözlemci X ara-
lemci Y aracını hangi yönde ve hangi hız motosikletliyi duruyor olarak görüyor. cını hangi yönde hangi hızda hareket
ile hareket ediyormuş gibi görür? ediyor gibi görür?
Buna göre, tren üzerindeki X gözlemcisi-
A) Kuzey doğu, 2ϑ nin trene göre hızı ve yönü için aşağıda-
A) Kuzey batı, 4 2 m/s
kilerden hangisi doğrudur?
B) Doğu, 2ϑ B) Kuzey batı, 5 2 m/s
C) Kuzey batı, 2ϑ A) Trenle aynı yönde, 2 m/s C) Batı, 4 m/s
D) Kuzey, ϑ B) Trenle aynı yönde, 1 m/s D) Kuzey doğu, 4 2 m/s
E) Güney batı, 2ϑ C) Trenle zıt yönde, 4 m/s E) Kuzey doğu, 5 2 m/s
D) Trenle zıt yönde, 2 m/s
E) Trene göre durmaktadır.
8. Konum (x) 10. K L 1. Hız

3V
2x K K
2V L
M M
V
t 2t
O N
Zaman(t) Zaman
O t
K, L, M ve N araçlarının yere göre hız vek-
–x L
törleri şekildeki gibidir. Doğrusal yolda hareket etmekte olan K, L,
M araçlarının hız-zaman grafiği şekildeki
Birbirine paralel yollarda hareket eden K, L K, L, M ve N araçlarından hangilerinin
gibidir.
araçlarının konum-zaman grafiği şekildeki birbirine göre hız büyüklüğü en fazladır?
gibidir. (Birim kareler özdeştir.) Buna göre, 0-t zaman aralığında,
K aracı doğu yönünde 8 m/s hızla hare- I. K, L yi hızlanıyor görür.

A) K ile L B) L ile N C) M ile N
ket ettiğine göre, K aracının L aracına II. M, K yi duruyor görür.
D) K ile M E) L ile M
göre hızı nedir? III. L, M yi yavaşlıyor görür.
A) Batıya, 6 m/s B) Doğuya, 10 m/s yargılarından hangileri doğrudur?
C) Batıya, 10 m/s D) Doğuya, 14 m/s A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

E) Batıya, 14 m/s D) II ve III E) I, II ve III

Test 3
2. Hız 4. Hız 6. II
2ϑ K
K
L 2ϑ L
ϑ L
ϑ
K
0 t 0 K I
Zaman Zaman
–ϑ
–ϑ L P S
–2ϑ M
I II III Sabit hızlarla hareket eden K ve L araçları
Birbirine paralel yollarda hareket eden K, L Birbirine paralel yollarda hareket etmekte P noktasında aynı anda geçip K I yolunu L
ve M araçlarına ait hız-zaman grafiği şekil- olan K ve L araçları t = 0 anında aynı nokta- II yolunu alıp S noktasına ulaşıyorlar.
deki gibidir. dadırlar. Buna göre, P ile S noktaları arasında K
t = 0 anında araçlar yanyana olduğuna Buna göre, K aracı I, II ve III bölgelerinin aracındaki durgun gözlemci L aracını
göre, 0-t zaman aralığında araçlar için hangisinde L aracını kendisine yaklaşı- nasıl gidiyor görür?
aşağıdakilerden hangisi doğrudur? yor olarak görür?
A) Sürekli sabit hızla
A) K aracındaki gözlemci, L yi duruyor gö- A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II B) Sürekli hızlanan
rür. D) II ve III E) I, II ve III C) Önce yavaşlayan, sonra hızlanan
B) K, L arasındaki uzaklık sabittir. D) Önce hızlanan, sonra yavaşlayan
C) K aracındaki gözlemci M yi hızlanıyor E) Sürekli yavaşlayan
görür.
D) M aracındaki gözlemci L yi kendisine
yaklaşıyor olarak görür.
E) Araçların üçüde birbirinden uzaklaş-
maktadır.
5. Hız 7. Doğuya doğru hareket eden L gözlemcisi

3. Hız
K
K K cismini batıya, M cismini doğuya doğru
ϑ
ϑL L hareket ediyormuş gibi görüyor.
→
0 L nın hızı + ϑ olduğuna göre, K ve M nin
0
t 2t 3t Zaman Zaman → →
–ϑ
L yere göre hızı ϑK ve ϑL aşağıdakilerden
–ϑK
I II III hangisi olamaz?
I II III
→ →
Doğrusal bir yolda hareket etmekte olan K ϑK ϑL
Birbirine paralel yollarda hareket eden K ve
→ →
L araçlarına ait hız-zaman grafiği şekildeki ve L araçlarına ait hız-zaman grafiği şekil- A) –ϑ +2 ϑ
gibidir. deki gibidir. → →
ϑ 3ϑ
t = 0 anında araçlar yanyana olduğuna B) + +
K aracındaki gözlemci Y aracını I, II ve III 2 2
zaman aralıklarının hangilerinde hızlanı- göre, K aracındaki gözlemci I, II ve III za- → →
man aralıklarının hangilerinde L aracını C) –3 ϑ +2ϑ
yormuş gibi görür? → →
kendisinden uzaklaşıyormuş gibi görür? D) –4 ϑ –ϑ
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III → →
E) –ϑ +3 ϑ
D) I ve II E) II ve III

Test 3
8. 3ϑ 11. ϑ 2ϑ 3. Birbirine paralel tren yolunda K, L, M tren-
K K L
lerinden K treni batıya doğru gitmektedir.
L ϑ M d Trenler yanyana geldiklerinde K deki bir
Aralarında d kadar uzaklık bulunan K ve L gözlemci L yi batıya, M yi doğuya gidiyor-
–2ϑ
araçları yere göre ϑ ve 2ϑ büyüklüğünde muş gibi görüyor.
Birbirine paralel yollarda hareket eden K, L, sabit hızlarla paralel doğrular boyunca ha- Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangi-
→→ →
M araçlarının hızları sabit 3 ϑ, ϑ ve –2 ϑ dir. reket ediyorlar. leri kesinlikle doğrudur?
Şekildeki konumdan itibaren K aracının L Uçakların karşılaşma süresi rüzgarsız ha-
A) M treni doğuya gitmektedir.
aracını tamamen geçmesi için t1, M aracı- vada t1 uçakların hareket doğrultusuna pa-
nın L aracını tamamen geçmesi için t2 süre B) K treninin hızı M ninkinden büyüktür.
ralel ve yere göre ϑ büyüklüğünde rüzgar
geçiyor. estiğinde t2 oluyor. C) L treninin hızı M ninkinden büyüktür.
t t1 D) L treni batıya gitmektedir.
Buna göre, 1 oranı kaçtır? Buna göre, oranı kaçtır?
t2 t2
E) K treninin hızı L ninkinden büyüktür.
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) 1 1
A) B) C) 1 D) 2 E)
5
3 2 2
1 1 3
A) B) C) 1 D) E) 2
3 2 2
9. Doğuya doğru 10 m/s hızla hareket eden X 1. Birbirine paralel yollarda hareket etmek- 4. Doğuya doğru ϑK hız büyüklüğüyle hareket
arabası içindeki durgun gözlemci Y aracını te olan K, L, M araçlarından K aracındaki etmekte olan K aracı L aracını batıya, M
güney batıya doğru 10 2 hızla gidiyormuş durgun gözlemci L aracını doğu, M aracını aracını doğuya doğru hareket ediyor olarak
gibi görüyor. batıya gidiyormuş gibi görüyor. görüyor.
Buna göre, kuzey yönünde 2 m/s hızla Buna göre, araçların hızları ϑK, ϑL, ϑM ara- Buna göre, K, L, M araçlarının hız büyük-
hareket eden Z aracındaki durgun göz- sındaki ilişki, lükleri ϑK, ϑL ve ϑ arasındaki ilişki aşağı-
lemci Y aracını hangi yönde hangi hızla I. ϑK > ϑL > ϑM dakilerden hangisi kesinlikle olamaz?
hareket ediyor görür?
II. ϑL > ϑK > ϑM A) ϑM > ϑL > ϑK B) ϑL > ϑM > ϑK
A) Kuzey, 12 m/s B) Kuzey, 8 m/s III. ϑM > ϑK > ϑL C) ϑL = ϑM > ϑK D) ϑL > ϑK > ϑM

C) Güney 12 m/s D) Güney, 8 m/s yukarıdakilerden hangisi olabilir? E) ϑM > ϑK = ϑL

E) Kuzey, 5 m/s
10. Birbirine paralel yollarda hareket eden K, 2. Aynı doğrultuda hareket etmekte olan K, L, 5. Bir K aracı, L aracını batıya doğru 20 m/s,
L, M araçlarından L aracındaki gözlemci K M araçlarının hızlarının büyüklükleri arasın- M aracını ise doğuya 30 m/s hızla hareket
yi 20 m/s hızla doğuya, M aracındaki göz- da VL > VK > VM ilişkisi vardır. K aracındaki ediyor olarak görüyor.
lemci K aracını 30 m/s hızla batıya hareket gözlemci L yi batı, M yi doğu yönünde hare- Üç araçta birbirine paralel yollarda aynı
ediyormuş gibi görüyor. ket ediyormuş gibi görüyor. yönde hareket ettiğine göre, M aracının
Buna göre, L aracındaki gözlemci M ara- Buna göre, hangi araçlar kesinlikle batı L aracına göre, hareket yönü ve hızı ne-
cını hangi yönde kaç m/s hızla hareket yönünde hareket etmektedir? dir?
ediyormuş gibi görür?
A) Yalnız K B) Yalnız M C) K ve L A) Batıya, 20 m/s B) Batıya, 50 m/s
A) Doğuya, 10 m/s B) Doğuya, 50 m/s
D) L ve M E) K ve M C) Doğuya, 10 m/s D) Doğuya, 50 m/s
C) Batıya, 10 m/s D) Batıya, 50 m/s
E) Batıya, 10 m/s
E) Doğuya, 20 m/s

Test 3
6. Kuzey 8. ϑR 2ϑ
ϑu
10.
L
yatay
ϑ
Batı Doğu Z 2d T
X K L
Doğu K 37°
Bir uçak rüzgarın doğuya doğru estiği bir yatay
Y 37° x d Y
gün K noktasından L noktasına 4 saatte
varıp, aynı hızla L den K noktasına 6 saatte Sürtünmesiz sistemde K cismi X noktasın-
15m/s
dönüyor. dan ϑ, L cismi T noktasından 2ϑ hızıyla atı-
Yatay düzlemde hareket eden X, Y araçla- lıyor.
rının hızı sabittir. Y aracındaki gözlemci X Uçağın hız büyükklüğü ϑu, rüzgarın hız
ϑu L cisminin K cismine göre hız büyüklü-
aracını kuzeydoğu yönünde hareket ediyor- büyüklüğü ϑR olduğuna göre, oranı
ϑR
muş gibi görüyor. kaçtır? ğü ZT arasında ϑ1, YZ arasında ϑ2 oldu-
ϑ1
Buna göre, X aracının hızı kaç m/s dir? ğuna göre, oranı kaçtır?
A)
5
B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 ϑ2
(sin37° = 0,6) 2 4 3 2 1
A) 1 B) C) D) E)
3 4 3 3
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
7. Kuzey 9. X, Y, Z otomobilleri birbirine paralel yollarda 11. X 45m Y

sabit hızlarla hareket etmektedir. Otomobi- 37°
lin yere göre hızlarının büyüklükleri arasın-
ϑK = ϑ da ϑZ > ϑX > ϑY ilişkisi vardır. 45 m
Batı Doğu
K 53° X otomobilindeki gözlemci, Y yi batıya Z yi V
L
de doğuya doğru gidiyormuş gibi görüyor.
ϑL = 5ϑ Buna göre, X, Y, Z otomobillerinden han- O

gileri yere göre kesinlikle doğuya doğru Genişliği 45 m olan nehirde şekildeki gibi O
K ve L araçlarının hız büyüklükleri ϑK ve ϑL gitmektedir? noktasından yüzmeye başlayan yüzücü, X
şekildeki gibidir. noktasından karşı kıyıya çıkıyor.
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
Buna göre, K aracındaki durgun gözlem- Yüzücü O noktasından akıntıya dik ola-
ci L aracını hangi yönde kaç ϑ hızıyla ha- D) X ve Z E) Y ve Z
rak yüzseydi Y noktasından kaç m uzağa
reket ediyor görür? (sin53° = 0,8) çıkardı?
A) 4 2 ϑ, Güneydoğu A) 3 B) 5 C) 6 D) 9 E) 15
B) 5ϑ, Güneydoğu
C) 3 2 ϑ, Doğu
D) 5 , Güney
E) 4ϑ, Güney

Test 4
3. 5. O
4 Va
VX VY VZ
VA L
K
O
P R
Akıntı hızının sabit olduğu nehirde O nok-
1. K L M N P R Akıntı hızının sabit Va olduğu nehirde K yü-
tasından X, Y, Z yüzücüleri suya göre
Va zücüsünün suya göre L yüzücüsünün yere
VX, VY ve VZ hızları ile yüzmeye başlı-
göre hız vektörleri şekildeki gibidir.
yorlar.
VY VZ Yüzücüler karşıkıyıya ulaştıklarında O
Yüzücülerin karşı kıyıya çıkma süreleri
d
VX tX, tY ve tZ arasındaki ilişki nedir? noktasına uzaklıkları oranı K kaç olur?
dL
O (Bölmeler eşit aralıklıdır)
Akıntı hızının sabit Va olduğu nehirde X,
Y, Z yüzücüleri O nokdasından suya göre A) t X > tY > t Z B) tY > t Z > t X A) 1 B) 1 C) 4 D) 3 E) 2
3 2 3 2
VX, VY ve VZ hızları ile yüzmeye başlı-
C) tZ > tX > tY D) tY > tX = tZ
yorlar.
E) tX > tZ > tY
Buna göre, yüzücüler hangi noktadan
karşı kıyıya çıkar?
X Y Z
A) K M P
B) L M N
C) M P P
D) K N R
E) L N R
6. P
2. S X Y Z T 4.
Va
Va
VZ
M N L M VT
P L VY
K VX
P K VX
O
Akıntı hızının sabit olduğu nehirde P, K, L VY
Akıntı hızının sabit Va olduğu nehirde O
ve M yüzücülerinin suya göre hızları şekil- O2 O1 noktasından X, Y, Z, T yüzücüleri suya
deki gibidir. göre, VX, VY, VZ ve VT hızlarıyla yüz-
Akıntı hızının sabit Va olduğu nehirde O1
P yüzücüsü S noktasından karşı kıyıya meye başlıyorlar.
ve O2 noktalarından X ve Y yüzücüleri suya
ulaştığına göre, K, L, M yüzücüleri karşı Buna göre, hangi yüzücüler karşı kıyıya
göre VX, VY hızları ile aynı anda yüzmeye
kıyıya hangi noktadan ulaşır? ulaştıklarında P noktasından eşit uzak-
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) başlıyorlar.
lıkta olurlar? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
Buna göre, X yüzücüsü karşı kıyıya ulaş-
K L M
tığında Y yüzücüsü hangi noktada olur? A) X ve Y B) Y ve Z C) Z ve T
A) Y Y T
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) D) X ve Z E) X ve T
B) X Z Y
C) X T Z A) K B) L C) M D) N E) P
D) Y Z X
E) X Y Y

Test 4
7. P 9. Va = 2 m/s
11. K
Va VK = 5 m/s VL = 4 m/s
d Va = V
3V
VY
Akıntı hızının sabit Va olduğu nehirde O
VX Akıntı hızının sabit Va = V olduğu nehirde
K ve L yüzücülerinin suya göre hızları
O bir yüzücü O noktasından suya göre 3V hı-
VK ve VL dir.
Akıntı hızının sabit olduğu nehrin O nok- zıyla yüzmeye başlıyor.
tasından X ve Y yüzücüleri suya göre, Buna göre, K ve L yüzücülerinin yere
Buna göre, yüzücü karşı kıyıya çıktığın-
VX, VY hızları ile karekete başlıyorlar. göre hızları VKI ve VLI hız büyüklükleri
da K noktasına uzaklığı ne olur?
nedir?
Yüzücülerin karşı kıyıya ulaşma süreleri
t VKI VLI A) d B) d C) d D) d E) d
oranı X ve karşıya ulaştıklarında P nok- 6 4 3 2
tY A) 3 2
X
tasına uzaklıkları oranı X kaçtır? B) 5 4
XY
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) C) 7 6
D) 7 2
tX / tY XX / XY
E) 3 6
A) 2 2
B) 1 1
C) 1 3
D) 1 2
E) 2 1
4
8. 10. X Y Z T 1. K L M N P R S
Va d1 d2
VK VL V
Y
Z
X U Akıntı hızının sabit olduğu nehirde O1 ve
T O
O2 noktalarından K, L yüzücüleri suya göre,
VK = V, VL = 2V hız büyüklükleri ile yüzme- Akıntı hızının her yerde aynı ve Va olduğu
O ye başlıyorlar. nehirde O noktasından suya göre, V hı-
Akıntı hızının sabit olduğu nehrin O nok-
Yüzücüler Y ve T noktalarından karşı kı- zıyla yüzmeye başlayan yüzücü P nokta-
tasından yüzmeye başlayan X, Y, Z, T ve d
yıya çıktığına göre, 1 oranı kaçtır? sından karşı kıyıya çıkıyor.
U yüzücülerinin suya göre hızları şekildeki d2
gibidir. Va
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4 Akıntı hızı olsaydı yüzücü X, yüzü-
4 2 2
Yüzücüler aynı anda yüzmeye başladı-
ğına göre, yüzücülerden hangileri aynı cü hızı V olsaydı Y noktasından karşı
2
anda karşı kıyıya ulaşırlar? kıyıya ulaştığına göre, X ve Y hangi nok-
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) talardır? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
X Y
A) X ve Y B) Y ve Z C) Z ve T
A) S K
D) X ve Z E) X, Z ve U
B) S M
C) R K
D) R M
E) N M

Test 4
2. X Y Z T U 4. K L M N P R 6. L M
12 m
Y 28 m V
VL
Z Va = 3 m/s
X
O K
VK
Akıntı hızının sabit olduğu nehrin O nokta- Akıntı hızının sabit Va olduğu nehirde K
O
sından suya göre, şekildeki doğrultularda noktasından suya göre V hızıyla yüzmeye
Akıntı hızının her yerde sabit olduğu nehrin
yüzmeye başlayan X, Y, Z yüzücüleri karşı başlayan yüzücü M noktasında karşı kıyıya
O noktasından suya göre, VK, VL hızları ile kıyıya sırasıyla M, N ve R noktalarından çı- çıkıyor.
yüzmeye başlayan yüzücülerden L t sürede kıyor. Buna göre, V kaç m/s dır?
X noktasına ulaşıyor. Buna göre, yüzücülerin karşı kıyıya çık-
ma süreleri tX, tY ve tZ arasındaki ilişki A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Buna göre, K yüzücüsü ne kadar sürede
nedir? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
ve nereden karşı kıyıya çıkar?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) t Z > t X = tY B) tY > t Z > t X

C) tX = tY > tZ D) tX = tZ > tY
A) 4t sürede, Y den
E) tZ > tX > tY
B) 2t sürede, Z den
7.
C) t sürede, T den K L
D) 2t sürede, U dan
E) 4t sürede, U dan
Akıntı hızının Va olduğu nehirde K nokta-
sından suya göre, VY hızıyla yüzen yüzücü
L noktasına t1 sürede gidip L den K ye t2
sürede dönüyor.
t1 1 V
= olduğuna göre, Y oranı kaçtır?
t2 3 Va
A) 3 B) 2 C) 5 D) 3 E) 4
2 2
3. K L M N P R 5. T
3V
2V VY VZ
V Y K L M N Z
X Y Z
VX
Akıntı hızının sabit olduğu nehirde X, Y, Z X
yüzücüleri suya göre, V, 2V, 3V hızları ile Akıntı hızının sabit olduğu nehirde X, Y, Z 8. Va = 2 m/s
yüzmeye başlıyor. yüzücüleri aynı anda şekildeki konumların- VK = 12 m/s VL = 8 m/s
X yüzücüsü R noktasında karşı kıyıya dan suya göre, VX, VY, VZ hızları ile hare-
X Y
çıktığına göre, Y ve Z yüzücüleri hangi kete geçiyorlar. 320 m
noktalardan karşı kıyıya çıkar?
X yüzücüsü T noktasına çıktığında Y ve Akıntı hızının sabit Va olduğu nehirde K X
(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) Z yüzücüleri hangi noktada bulunur? noktasından, L Y noktasından suya göre VK
Y X (Bölmeler eşit aralıklıdır.) ve VL hızlarıyla aynı anda zıt yönde yüzme-
A) N N ye başlıyorlar.
Y Z
B) L P A) L M Buna göre, yüzücüler X noktasından kaç
C) M R metre uzakta karşılaşırlar?
B) M N
D) N P C) L N A) 186 B) 192 C) 204 D) 212 E) 224
E) M N D) M L
E) K L

Test 4
9. L 3. d d L
64 m
VY = 3 m/s
Va = 4 m/s
4 VZ
VX = 8 m/s VX
VY
K d M d
Akıntı hızının sabit Va = 4 m/s olduğu nehir- Akıntı hızının sabit olduğu nehirde suya
de K ve L noktalarından suya göre, VX, VY göre hızları VX, VY ve VZ olan X, Y, Z yü-
K
hızları ile X, Y kayıkları aynı anda harekete
1. zücüleri karşı kıyılara sırasıyla L, L ve M
başlıyor. VX 37° noktalarından ulaşıyorlar.
M Va
X kayığı kıyıya ulaştığı anda kayıklar ara-
VY Buna göre, VX, VY ve VZ arasındaki ilişki
37°
sı uzaklık kaç metre olur? nedir?
L
Akıntı hızının sabit olduğu nehrin K ve L A) V Y > VZ > V X B) V Z > V X > V Y
A) 12 B) 16 C) 18 D) 24 E) 32
noktalarından aynı anda harekete geçen X, C) VY = VZ > VX D) VX > VZ > VY
Y yüzücüleri M noktasında karşılaşıyorlar.
KM E) VX > VY > VZ
Buna göre, oranı kaçtır?
ML
(sin 37° = 0,6 sin53° = 0,8)
10. K 48 m L M
VY A) 1 B) 4 C) 9 D) 16 E) 25
3 4 9 16
Va = 3 m/s
VY
O
Akıntı hızının sabit, Va olduğu nehirde K

noktasından suya göre VY hızı ile yüzen
yüzücü K den L ye 6 saniyede ulaşıyor.
Yüzücü aynı hızla suya göre O noktasından
L noktasına doğru yüzmeye başladığında
M noktasında karşı kıyıya ulaşıyor.
2. L M 4. K L
OL
Buna göre, oranı kaçtır? 30 m
LM VX
VX Va = 1 m/s 36 m
A) 5 B) 5 C) 5 D) 1 E) 3 VY
2 3 4 2 53°
K M N
Akıntı hızının sabit Va olduğu nehrin K nok- Akıntı hızının sabit olduğu nehirde suya
tasından suya göre VX hızıyla yüzmeye göre VX, VY hızları ile K, M noktalarından
başlayan yüzücü M noktasından karşı kıyı- suya giren yüzücüler sırasıyla N ve L nok-
11. Batı Doğu
ya ulaşıyor. talarından karşı kıyıya çıkıyorlar.
Va = 2 m/s Buna göre, VX kaç m/s dir? Buna göre,
4 m/s I. Yüzücülerin karşı kıyıya ulaşma süre-
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
leri eşittir.
4 m/s
II. VX = VY dir.
Doğuya doğru 2 m/s hızla akan nehirde III. X yüzücüsünün yere göre hızı Y nin
suya göre 4 m/s hızla doğuya doğru bir ka- yere göre hızından büyüktür.
yık hareket etmektedir.
yargılarından hangileri doğrudur?
Kayıktaki durgun bir gözlemciye göre,
nehre paralel yolda batıya 4 m/s hızla A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
hareket eden koşucunun hızı nedir? D) II ve III E) I, II ve III
A) Doğuya, 10 m/s B) Batıya, 6 m/s

C) Batıya, 8 m/s D) Batıya, 10 m/s
E) Doğuya, 6 m/s

Test 4
5. K 7. P 9. L 180 m M
Va = 2 V
VX = 10 V 120 m Va
VY = 15 V 10 m/s
X Y 53° 37° 53°
O K
Akıntı hızının sabit Va = 2V olduğu nehrin Akıntı hızının sabit olduğu nehirde K nok-
O
O noktasından X ve Y yüzücüleri VX ve VY tasından suya göre 10 m/s hızla yüzmeye
Akıntı hızının sabit olduğu nehirde O nok- hızları ile yüzmeye başlıyorlar. başlayan yüzücü M noktasından karşı kıyı-
tasından suya göre şekildeki yönlerde yüz- ya çıkıyor.
Yüzücüler karşı kıyıya çıktıklarında X in
meye başlayan yüzücüler K noktasında
P noktasına uzaklığı dX, Y nin ki ise dY Buna göre, akıntı hızı Va nın büyüklüğü
karşı kıyıya çıkıyorlar.
d kaç m/s dir?
Buna göre, yüzücülerin suya göre hız olduğuna göre, X oranı kaçtır?
dY (sin53° = 0,8 . cos53° = 0,6)
büyüklükleri VX, VY ve akıntı hızının bü- (sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
yüklüğü Va arasındaki ilişki nedir? A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
7 8 9 10 11
A) V X > V Y > Va B) V X = V Y > Va

C) Va > VX > VY D) VY > VX > Va
10. M O
E) VX > Va > VY 20 m
30 m Va = 4 m/s
V
37°
K
Akıntı hızının sabit Va olduğu nehrin K nok-
tasında suya göre V hızıyla yüzmeye baş-
layan yüzücü M noktasından karşı kıyıya
ulaşıyor.
Yüzücü K noktasından aynı hız ile akın-
tıya dik olarak yüzseydi O noktasından
kaç metre uzakta karşı kıyıya ulaşırdı?
6. Doğu – batı doğrultusunda sabit V hızıyla 8. K L M N (sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
akmakta olan bir ırmakta akıntı doğrultu-
sunda suya göre 3V hızıyla hareket etmek- A) 6 B) 12 C) 18 D) 24 E) 30
te olan kayığın içindeki gözlemci ırmağın
VY
kenarında ırmağa paralel doğuya doğru 2V
hızıyla hareket eden cismi duruyor olarak
görmektedir. O
Buna göre, kayığın içindeki gözlemcinin Akıntı hızının sabit olduğu bir nehirde O 11. Bir kürekçi nehrin akışına ters yönde kürek
hızı aşağıdakilerden hangisi olamaz? noktasından suya göre VY hızıyla yüzen çekmektedir. Kürekçi bir köprünün altından
yüzücü L noktasından karşı kıyıya çıkıyor. geçerken yedek küreklerinden birisini suya
A) Batı 2V B) Duruyor C) Doğu 2V düşürüyor. Kürekçi iki saat sonra küreğin
Buna göre,
D) Doğu 4V E) Doğu 6V düştüğünü fark edip hemen geri dönüyor
I. Akıntı hızı iki katına çıkarılırsa yüzücü
ve köprünün 24 km aşağısında küreği ya-
N noktasından karşı kıyıya çıkar.
kalayabiliyor.
II. Yüzücünün hızı yarıya düşürülürse yü-
Buna göre, nehrin akış hızı kaç km/h
zücü K noktasından karşı kıyıya çıkar.
dir?
III. Akıntı hızı arttırılırsa yüzücünün karşı
kıyıya çıkma süresi artar. A) 2 B) 3 C) 6 D) 8 E) 12


2. Ü nit e 1
KUVVET VE HAREKET
Newton'un Hareket Yasaları
Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket
İki Boyutta Sabit İvmeli Hareket
11 de11 KUVVET VE HAREKET / Newton'un Hareket Yasaları
Test 5
3. 5.
5
K L m1= 3kg
T
F T
ip F m2= 2kg
yatay
Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan K ve Sürtünmesiz sistemde m1 ve m2 kütleli ci-

L cisimleri yatay F kuvveti etkisinde hareket simlere F kuvveti etki ediyor. m1 kütleli cis-
1. etmektedir. min m2 kütleli cisme uyguladığı kuvvet
m 2m T = 12N dur.
L cisminin kütlesi arttırılırsa sistemin
2F F
ivmesi a ve ip gerilme kuvveti T nasıl de- Buna göre, F kuvvetinin büyüklüğü kaç
K L
ğişir? Newton’dur?
Şekil I Şekil II

Sürtünmesiz yatay düzlemlerde m, 2m küt- a T A) 16 B) 18 C) 20 D) 24 E) 30
leli K, L cisimlerine 2F, F kuvvetleri etki edi- A) Artar Azalır
yor.
a B) Azalır Değişmez
Buna göre, cisimlerin ivmeleri K oranı
kaçtır?
aL C) Azalır Azalır
1 1 D) Artar Artar
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2 E) Azalır Artar
2. Şekildeki sürtünmesiz F= 20N 4. T1 2m T2 6. Sürtünmesiz eğik düz- m

yatay düzlemde dur- K
lemin K noktasından
makta olan cisme 37°
ip ip serbest bırakılan m
F = 20N luk kuvvet kütleli cisim a ivme-
etki ediyor. m
m= 2kg 3m siyle hızlanıp t süre α
sonra L noktasından L
Buna göre, cismin ivmesi kaç m/s2 dir? Şekildeki sürtünmesiz düzlemde m, 2m, 3m geçiyor.
(sin37°= 0,6, cos37°= 0,8, g = 10m/s2) kütleli cisimler serbest bırakılıyor.
Buna göre,
Buna göre, iplerde meydana gelen geril-
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 16 I. m artarsa a artar.
T
me kuvvetleri oranı 1 kaçtır? II. yalnız α açısı artarsa t azalır.
T2
1 1 1 2 3 III. yerçekimi ivmesi artarsa a artar.
A) B) C) D) E)
4 3 2 3 4 yargılarından hangileri doğrudur?


Test 5
7. Sürtünmesiz yatay K 9. 2 1 11.
V T1 L
düzlemdeki K cismine
K
buz kalıbı şekildeki gibi
T2
bağlanıp sistem ser-
g
Buz
5k
4kg M K
best bırakılıyor.
53°
Buna göre; Sürtünmesiz sistemde K, L, M cisimleri
Sürtünmelerin önemsenmediği düzenekte
I. Buzun erime süresince K cismi düzgün serbest bırakıldığında sistem ok yönünde
cisimler şekildeki gibi birbirine iple bağlanı-
hızlanır. hareket ediyor.
yor. K cismine bir kuvvet 1 yönünde V hızı
II. Buzun erime süresinde sistemin ivme- kazanıncaya kadar uygulanıyor. L cisminin kütlesi arttırılırsa ip gerilme
si azalır. kuvvetleri T1 ve T2 nasıl değişir?
Kuvvet kaldırıldıktan sonra K cisminin
III. Buz tamamen eridikten sonra K cismi hareketi için ne söylenebilir?
sabit hızlı hareket yapar. T1 T2
A) 1 yönünde düzgün hızlanır. A) Artar Artar
B) 1 yönünde sabit V hızı ile gider.
B) Artar Azalır
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
C) 1 yönünde yavaşlayarak durur.
C) Azalır Artar
D) K cisminin kütlesi bilinmediğinden bir
D) Azalır Azalır
şey söylenemez.
E) Değişmez Değişmez
E) 1 yönünde yavaşlar durur sonra 2 yö-
nünde hızlanır.
8. Şekildeki sürtünmesiz 10. Birbirine iple bağlı m1, F= 90N 1. K

sistemde X, Y ve Z ci- m2 ve m3 kütleli cisim-
F
simleri birbirine iple lerden m1 kütleli cisme m1 = 2kg yatay
K L M
bağlanıp serbest bıra- F = 90N’luk kuvvet uy- T1 ip
kılıyor. gulanıyor. m2 = 1kg Sürtünmeli KLM yolunda durmakta olan X
3kg X Y 2kg →
T2 ip cismine yatay F kuvveti uygulandığında ci-
m3 = 3kg sim harekete başlayıp M noktasında tekrar
Z 4kg duruyor.
Bir süre sonra Y ve Z arasındaki ip ko-
Buna göre, ip gerilme kuvvetlerinin bü-
Buna göre, KL bölümündeki sürtünme
yüklükleri T1 ve T2 kaç Newton’dur?
parsa Y nin bundan sonraki hareketi için kuvvetinin büyüklüğü f1, LM bölümünde
→
ne söylenebilir? (g: 10 m/s2) (Sürtünmeler önemsiz, g = 10 m/s2) f2 ve F kuvvetinin büyüklüğü F arasında-
ki ilişki nedir?
A) Sabit hızla yoluna devam eder. T1 T2
B) Yavaşlar ve durur. 45
A) F > f1 > f 2 B) f1 > f 2 > F
A) 30
C) Hızlanmaya devam eder. C) f2 > f1 > F D) f2 > F > f1
B) 60 30
D) Yavaşlayarak durur ve ters yönde hız- E) f1 > F > f2
lanır. C) 75 60
E) Yavaşlar, sonra sabit hızla hareket D) 60 45
eder.
E) 75 45

Test 5
2. Sürtünme katsayısının 0,4 2kg
F= 12N
4. m F m 2m 6. K
2F 3F
olduğu yatay düzlemdeki X K L
2 kg kütleli cisme yatay yatay

I II III T
F = 12N luk kuvvet etki ediyor.
Sürtünme katsayısının eşit ve sabit olduğu L
Buna göre, cismin ivmesi kaç m/s2 dir?
I, II, III sistemlerinde X cismi sabit hızla ha-
(g = 10 m/s2) reket etmektedir.
Sürtünmenin sadece yatay düzlemde oldu-
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
Buna göre, K ve L cisimlerinin ivmeleri ğu şeklideki sistem serbest bırakıldığında L
aK
oranı kaçtır? cismi ok yönünde sabit ivme ile hızlanmak-
aL tadır.
3 1
A) 4 B) 2 C) D) 1 E) L cisminin ağırlığı G, ip gerilme kuvveti
2 4
T ve K cisimi ile yüzey arasındaki sür-
tünme kuvveti F arasındaki büyüklük
ilişkisi nedir?
A) G = T = F B) G = T > F
C) G > T = F D) G = F > T
E) G > T > F
3. 3m 2m 5.
F 2F m m 7.
K 3F m2 = 4kg
L M F
d1
k k k
K L N M
Şekil I Şekil II Şekil III K 0,3 L
Sürtünme katsayısının k olduğu yatay ze- Sürtünmenin sadece LM arasında olduğu
minlerde 3m, 2m, m kütleli K, L ve M cisim- yatay düzlemde m kütleli cisim durmak- m1 = 1kg
lerine yatay doğrultuda F, 2F, 3F kuvveti tadır. Cisme yalnız KL arasında F kuvveti
Şekildeki sistemde sadece KL arasında
uygulandığında cisimler hareket etmiyor. uygulandığında cisim d1 yolunu alıp N nok-
sürtünme olup sürtünme katsayısı 0,3 tür.
tasında duruyor.
Buna göre, zemin ile cisimler arasında- Sistem serbest bırakıldığında m2 kütleli
ki statik sürtünme kuvvetleri fK, fL ve fM Buna göre,
cisim KL arasında hareket ederken sis-
arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? I. F artarsa d1 artar. temin hareketi için ne söylenebilir?
II. m artarsa d1 azalır. ( g = 10 m/s2)
A) f K = f L = f M B) f K > f L > f M
III. sürtünme katsayısı azalırsa d1 artar.
C) f L > f M > f K D) f M > f L > f K A) Sabit hızla hareket eder.
E) f K > f M > f L B) Düzgün hızlanır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III C) Düzgün yavaşlar.
D) II ve III E) I, II ve III D) Artan ivmeyle hızlanır.
E) Azalan ivmeyle hızlanır.

Test 5
8. 10. m
5
F m Hız
L M
yatay
K α
K
d d
L
Sürtünmenin sadece yatay düzlemde oldu-
M
α 2α
ğu sistemde K noktasında durmakta olan
N 0 Zaman
m kütleli cisme yol boyunca F kuvveti etki
Şekil I Şekil II
ediyor. 1.
Şekil I deki eğik düzlemin K noktasından
Buna göre, cismin hız-zaman grafiği, m1 = 2kg
serbest bırakılan m kütleli cismin KN ara- T
Hız Hız sındaki hız-zaman grafiği Şekil II’deki gibi- F = 32N ip
V V dir. yatay
m2 = 3kg
Buna göre, KL, LM, MN arasında cisme
0 t 2t Zaman 0 2t 3t Zaman etki eden sürtünme kuvvetleri F1, F2 ve Şekildeki sistemde hem cisimler arasında
I II F3 büyüklükleri arasındaki ilişki nedir? hem de m2 kütleli cisim ile zemin arasındaki
Hız sürtünme katsayısı 0,2 dir.
A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F3 > F1
V m2 kütleli cisme F = 32N luk kuvvet uy-
C) F3 > F1 > F2 D) F2 > F1 > F3
gulandığında ip gerilme kuvveti T ve m2
0 t 2t Zaman E) F1 > F3 > F2 kütleli cismin ivmesi a kaç olur?
III (g = 10 m/s2)
şekillerinden hangileri olabilir? T(N) a(m/s2)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) 2 4
D) II ve III E) I, II ve III B) 4 6
C) 8 6
D) 4 3
E) 8 4
9. Sürtünmeli yatay düz- İvme 11. 2.

V 2V mL = 2kg
lemde durmakta olan a
2m d1 m d1 L
m kütleli cisme ait iv-
α T
me-uygulanan kuvvet Kuvvet K L mK = 2kg
0 F1 F2 Şekil I Şekil II
grafiği şekildeki gibi- K
dir. Sürtünme katsayısının aynı olduğu Şekil I ve
37°
Şekil II deki sistemlerde 2m, m kütleli cisim-
Buna göre, a açısı,
ler K, L noktalarından V, 2V hızları ile fırlatı-
I. cismin kütlesi, Sürtünmenin sadece L cismi ile eğik düz-
lıyor.
lem arasında olduğu sistemde K ve L ci-
II. sürtünme katsayısı
Buna göre, cisimlerin durana kadar al- simleri serbest bırakılıyor. L cismi ile eğik
III. cisme uygulanan kuvvet d
dıkları yollar 1 oranı kaçtır? düzlem arasındaki sürtünme katsayısı 0,5
niceliklerinden hangileri artarsa azalır? d2 olup ip gerilme kuvveti T dir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Buna göre, T gerilme kuvvetinin büyük-

1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4 lüğü kaç N dur? (g = 10 m/s2)
D) I ve II E) II ve III 4 2
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

Test 5
3. Şekildeki sürtünmesiz m 5. m1 = 2kg 7. a
sistemde araba sabit a T
a ip
F = 48N m
ivmesi ile hareket eder- ip
ken m kütleli cisim den-
37° m2 = 4kg
gede duruyor.
Şekildeki sistemde sadece m1 ve m2 kütleli Yatay yolda a ivmesiyle hızlanan aracın
Buna göre, a ivmesi kaç m/s2 dir?
cisimler arasında sürtünme olup sürtünme önündeki m kütleli cisim şekildeki gibi den-
(g = 10 m/s2)
katsayısı 0,3 tür. gede kalıyor.
A) 2,5 B) 5 C)7,5 D) 10 E) 12,5 m2 kütleli cisme yatay 48N luk kuvvet Buna göre, araç ile cisim arasındaki sür-
uygulandığında T ip gerilme kuvveti kaç tünme katsayısı en az ne olmalıdır?
N dur? a g m
A) B) C)
g a g$a
A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 24
a g
D) E)
g$m m$a
4. Yatay bir yolda K ve L İvme 6. 3kg a 8. K= 1kg

cisimlerine etki eden a
T
yatay kuvvetlerin cis- K L
min ivmesine bağlı L= 3kg
0 Kuvvet 1kg
grafik şekildeki gibidir.
F = 40N
Buna göre,
Sürtünmeli yüzeylere sahip şekildeki araç a
I. K cisminin kütlesi L ninkinden büyük-
ivmesiyle hızlandığında cisimler kaymadan
tür. Şekildeki K ve L cisimlerinin kütleleri sıra-
dengede kalıyor.
sıyla 1kg ve 3kg olup, M oyuncak kamyo-
II. K cismi ile yüzey arasındaki sürtünme
Sürtünme katsayısı 0,5 olduğuna göre a nun kütlesi 6kg dır.
katsayısı L ile yüzey arasındakinden
nın maksimum değeri kaç m/s2 dir?
küçüktür. Sürtünmelerin önemsenmediği sistem-
de oyuncak kamyona 40N luk kuvvet
III. K cismine etki eden maksimum sürtün- A) 8 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18
şekildeki gibi uygulandığına göre, T ip
me kuvveti L ye etki eden maksimum
gerilmesi kaç N olur?
sürtünme kuvvetinden küçüktür.
yargılarından hangileri doğrudur? A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III


Test 5
9. 2kg 10. Bir asansör yukarı yönde 11.
K 4 m/s2 ivme ile hızlan-
4 m/s 2
maktadır. X
4 m/s 2
Buna göre, asansör ip
T
L içindeki sistemde ip
2kg gerilme kuvvetinin bü-
1kg 30 m uzunluğundaki homojen bir zincir sür-
yüklüğü kaç N dur? 3kg
tünme katsayısı 0,5 olan bir yatay masa
(g = 10 m/s2) üzerinde bulunmaktadır.
Bir asansör 4 m/s2 lik ivme ile yukarı doğru
hızlanıyor. Asansör içindeki 2kg kütleli K ve A) 21 B) 22 C) 24 D) 28 E) 30 Zincirin kendiliğinden harekete geçmesi
L cisimleri sürtünmesiz sistemde serbest için aşağıya sarkıtılan X kısmının uzun-
bırakılıyor. luğu kaç cm olmalıdır?
Buna göre, dışarıdan bakan bir gözlem-
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
ciye göre, L cisminin ivmesi kaç m/s2
dir? (g = 10 m/s2)
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
T1 1 kg T2
L
Sürtünmenin önemsiz olduğu sistemde K, L, M
cisimleri şekildeki konumdan serbest bırakılıp 2 kg ,8
harekete başlıyor. 16
2 kg M
K
37°
ar
art
1. Sistemin ivmesi ………………… m/s2 dir.

ar
art
2. T1 ip gerilme kuvveti ……………… N dur.

r
alı
az
3. T2 ip gerilme kuvveti …………………N dur.
,2
15
4. K cisminin kütlesi arttırılırsa T1 gerilme kuvveti …………………
1,6
5. L cisminin kütlesi arttırılırsa T1 ip gerilme kuvveti …………, T2 gerilme kuvveti ……………

Test 6
3. 5.
6 2kg
K
3kg
L F 2F
Kuvvet
yatay
F
Şekildeki sürtünmesiz sistemde K ve L ci-
3t
simeleri bir iple birbirine bağlanıp F kuvveti Zaman
0 t 2t
1. F3 = 10N etkisinde harekete geçiriliyor.
−F
Sistemin ivmesi 2 m/s2 olduğuna göre, F
37°
F2 = 20N F1 = 40N kuvvetinin büyüklüğü kaç Newton’dur? Yatay düzlemde durmakta olan m kütleli
2kg
yatay cisme etki eden kuvvetlerin zamana bağlı
A) 4 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16 değişim grafiği şekildeki gibidir.
Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan 2kg
Buna göre,
kütleli cisme şekildeki gibi F1, F2 ve F3 kuv-
vetleri etki ediyor. I. Cisim (0-t) zaman aralığında hızlan-
mıştır.
II. Cisim (t-2t) zaman aralığında yavaşla-
(g = 10 m/s2, sin37° = 0,6; cos37° = 0,8)
mıştır.
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 14 III. Cismin t ve 3t aralığındaki hızları eşit-
tir.
(sürtünmeler önemsiz)

2. 6.
İvme 4. 3m 3m
m T1 2m F1 T2 2m m F2
ip
2a K
1kg T
yatay yatay
a L Şekil I Şekil II
2kg
I Sürtünmesiz yatay düzlemde Şekil I ve
30°
0 F 3F Net
Şekil II düzenekleri kurulduğunda T1 ve T2
Kuvvet gerilme kuvvetleri eşit oluyor. Şekildeki sürtünmesiz düzlemde 1kg ve
F
Buna göre, F1 ve F2 kuvvetleri 1 oranı 2kg kütleli cisimler serbest bırakılıyor.
K ve L cisimlerine etki eden net kuvvetin F2
kaçtır?
ivmeye bağlı grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, sistem hareket halinde iken
mK 1 1 3 4
Buna göre, cisimlerin kütlelerinin A) B) C) D) E) 1 ip gerilme kuvveti kaç N olur?
mL 4 2 4 5
oranı kaçtır? (g = 10 m/s2)
1 1 1 1
A) B) C) D) E) 2 A) 8 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18
6 4 3 2

Test 6
7. Şekildeki sürtünme- 3m 9. m T1 2m 11.
siz sistemde 3m ve m
T2
kütleli cisimler serbest ip
T
F
bırakılıyor.
2kg
m 2m
53°
Buna göre, iple oluşan gerilme kuvveti T Şekildeki sürtünmesiz düzenekte sistem
kaç mg dir? serbest bırakıldığında ipteki gerilme kuvveti
Şekildeki sürtünmesiz sistemde eğik düz-
T1 ve T2 oluyor.
1 1 1 2 3 lemdeki 2kg kütleli cisim F kuvveti etkisinde
A) B) C) D) E)
6 4 2 3 4 T1 4 m/s2 lik ivmeyle hızlanıyor.
T2 Buna göre, F kuvveti kaç N’dur?
1 1 2 3 4 (sin53° = 0,8; cos53° = 0,6; g = 10 m/s2)
A) B) C) D) E)
2 3 3 4 5
A) 12 B) 16 C) 20 D) 24 E) 30
8. Şekildeki sürtünmesiz sistem- 10. 1. V

de m ve 3m kütleli cisimler m
serbest bırakılıyor. yatay
T T1 K
ip ip x
Buna göre, ip gerilme kuv-
veti kaç mg dir? m3 = 2kg m2 = 2kg
m Sürtünmeli yatay düzlemde K noktasından
(g: yerçekimi ivmesi) 3m T2
V hızıyla atılan m kütleli cisim x yolunu alıp
ip
4 3 5 5 m1 = 1kg duruyor.
A) B) C) D) 2 E)
3 2 3 2 Buna göre,
Şekildeki sürtünmesiz sistemde m1, m2 ve
m3 kütleli cisimler tutulmaktadır. V hızı
Buna göre, sistem serbest bırakıldığın- m kütle

da ip gerilme kuvvetleri T1 ve T2 kaç cisimle yüzey arasındaki sürtünme
Newton olur? (g = 10 m/s2) katsayısı k
niceliklerinden hangileri tek başına arttı-
T1 T2 rılırsa x yolu azalır?
A) 24 8
A) Yalnız V B) Yalnız m C) V ya da k
B) 28 8
D) m ya da k E) Yalnız k
C) 36 4
D) 24 4
E) 28 8

Test 6
2. K L 4. Sürtünme katsayısının 37° 6. X
ip
F 0,4 olduğu yatay düz- F= 20N Yatay
K L M T
yatay 2kg
lemde durmakta olan
2 kg kütleli cisme Y
Özdeş K ve L cisimleri sürtünmenin her yer-
F = 20N’luk kuvvet uygulanıyor.
de sabit olduğu sistemde F kuvveti etkisin-
de sabit hızla hareket etmektedir.
Şekildeki sistemde KL arası sürtünmeli, LM
Hareket halinde iken cisimler arasındaki
(g = 10 m/s2, sin37° = 0,6; cos37° = 0,8)
arası sürtünmesizdir. X cismi KL arasında
ip koparsa,
A) 0,8 B) 1 C) 1,2 D) 1,6 E) 2 ok yönünde sabit hızla hareket etmektedir.
I. K sabit hızla hareketini sürdürür. X cismi LM arasında hareket ederken
II. L cismi düzgün hızlanan hareket ya- sistemin hızı V ve ip gerilmesi T için ne
par. söylenebilir?
III. K yavaşlar ve durur.
V T
A) Değişmez Artar
B) Azalır Azalır
C) Artar Azalır
D) Artar Artar
E) Artar Değişmez
3. V 5. M 7.
F 2F 1kg 2kg
2kg L K L
yatay
3kg yatay
K
2kg
Şekildeki sabit sürtünmeli yatay düzlemde F
1kg
3kg
cisim 2F, F kuvvetleri etkisinde sabit hızla yatay
M
hareket etmektedir.
Şekildeki sistemde cisimler ile zemin ara- Şekildeki sistemde K, L ve M cisimleri sabit
2F kuvveti sistemden kaldırılırsa cismin sındaki sürtünme katsayısı 0,2 dir. hızla hareket etmektedir.
hareketi için aşağıdakilerden hangisi
K cismine F = 36 N’luk kuvvet uyglandı- Sürtünme sadece yatay düzlemde oldu-
doğrudur?
ğında K nin L ye uyguladığı kuvvet T1, L ğuna göre, K ile L cisimleri arasındaki
A) Sabit hızla hareketini sürdürür. nin M ye uyguladığı kuvvet T2 olduğuna ip kesilirse M cisminin ivmesi kaç m/s2
göre T1 ve T2 nedir? (g = 10 m/s2) olur? (g = 10 m/s2)
B) Yavaşlar, durur ve zıt yönde hızlanır.

C) Yavaşlar ve durur. T1 T2 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) Yavaşlar, durur ve zıt yönde sabit hızla A) 30 18
hareket eder.
B) 24 12
E) V hızı bilinmeden bir şey söylenemez
C) 30 12
D) 24 18
E) 24 16

Test 6
İvme (m/s²)
8. Sürtünmeli yatay 10. Hız
düzlemde bir cisme
ait ivme-uygulanan
2
12 6
α Kuvvet 8
kuvvet grafiği şekil- O 4 8
(N) m F = 18N
deki gibidir.
K L M 0 2 4 Zaman
Buna göre, cisim ile zemin arasındaki
Şekil I Şekil II
sürtünme katsayısı kaçtır? (g = 10 m/s2)
1. 2kg kütleli cisme şe-
Şekil I deki sistemde m kütleli cisme KLM
kildeki gibi F kuvveti m = 2kg
A) 0,2 B) 0,3 C) 0,4 D) 0,5 E) 0,6 yolu boyunca F kuvveti uygulandığında cis-
uygulandığında cisim
min hız-zaman grafiği şekil II deki gibi olu-
sabit ivme ile hareket
yor. 53°
etmektedir.
Yatay düzlemde sadece LM arası sürtün- F = 50N
meli olduğuna göre, cisimle zemin ara- Düşey
sındaki sürtünme katsayısı nedir?
Cisimle yüzey arasındaki sürtünme kat-
(g = 10 m/s2)
sayısı 0,2 olduğuna göre, cismin ivmesi
A) 0,3 B) 0,4 C) 0,5 D) 0,6 E) 0,8 kaç m/s2 dir?
(sin53° = 0,8; cos53° = 0,6; g = 10 m/s2)
A) 4 B) 5 C) 7 D) 8 E) 9
9. M N 11. Hız 2. 2kg

yatay
V
V
T
m
yatay
K L
0 Zaman
Sürtünmesiz KLMN yolunun K noktasından
37°
V hızıyla fırlatılan m kütleli cisim eşit uzun- I II III
−V
luktaki KL, LM ve MN yolunu t1, t2, t3 sürede
2kg
alıyor.
Doğrusal bir yolda hareket eden cisme ait
Buna göre, t1, t2 ve t3 arasındaki ilişki ne- hız-zaman grafiği şekildeki gibidir. Şekildeki sistem sürtünmesiz olup kütleler
dir? serbest bırakılıyor.
Buna göre, hangi bölgelerde cisme etki
A) t1 > t 2 > t3 B) t 2 > t1 > t3 eden net kuvvet hareket yönüne zıt yön- Buna göre, sistemin ivmesi kaç m/s2
dedir? olur?
C) t1 = t3 > t 2 D) t3 > t 2 > t1
(g = 10 m/s2, sin37° = 0,6; cos37° = 0,8)
E) t 2 > t3 > t1 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10

Test 6
3. Sürtünmenin sadece m1 = 2kg 5. 7. K noktasından serbest K m
m1, m2 kütleli cisimler L bırakılan m kütleli ci-
V0
arasında olduğu sis- sim KL ve LM arasında
F = 30N
temde m2 kütleli cisme yatay 2 m/s2 lik sabit ivme ile 53° L
m2 = 3kg
yatay F = 30 New- K
hareket ediyor.
α
ton’luk kuvvet uygulanıyor. 30°
M
Cisimlerin beraber hareket etmeleri için Sürtünmeli eğik düzlemin K noktasından V0
cisimler arasındaki minumum sürtünme KL arasındaki sürtünme kuvveti F1, LM
hızıyla atılan cisim L noktasına kadar çıkıp
katsayısı kaç olmalıdır? (g = 10 m/s2) arasındaki sürtünme kuvveti F2 olduğu-
geri dönerek K noktasından V hızıyla geçi-
F
A) 0,2 B) 0,3 C) 0,4 D) 0,5 E) 0,6
yor. na göre, 1 oranı kaçtır?
F2
Buna göre cismin,
(sin53° = 0,8, sin30° = 1 )
I. Çıkıştaki ivme büyüklüğü, inişteki iv- 2
mesinden büyüktür.
5 3 4
II. Çıkış süresi iniş süresinden küçüktür. A) 3 B) C) 2 D) E)
2 2 3
III. V0 > V

4. Şekildeki sistemde sa- m1 = 2kg 6. Eğik düzlemin L nokta- V 8.

F K
dece cisimler arasında sından V hızıyla atılan
sürtünme olup sürtün- m kütleli cisim g ivme- L 2kg
me katsayısı 0,4 tür. 30°
m2 = 4kg
yatay siyle yavaşlayarak K
noktasına ulaşıyor. 3kg
m1 kütleli cisme F kuvveti uygulandığın- K ya ulaştıktan sonra cismin hareketi 37°
da cisimler aynı ivme ile hareket ettiğine için aşağıdaki yargılardan hangisi doğ-
Şekildeki sistemde yalnız eğik düzlem sür-
göre, F kuvveti kaç N dur? (g = 10 m/s2) rudur? (g: yerçekimi ivmesi)
tünmeli olup sürtünme katsayısı 0,5 tir.
A) 6 B) 8 C) 12 D) 16 E) 24 A) g ivmesiyle hızlanır. Buna göre, sistemin ivmesi kaç m/s2
B) g/2 ivmesiyle hızlanır. dir?
C) g/4 ivmesiyle hızlanır. (g = 10 m/s2)
D) Sabit hızla hareket yapar. 1 3
A) B) 1 C) D) 2 E) 4
E) K noktasına gelir ve durur. 2 2

Test 6
9. Sürtünmesiz sistemde F = 48N 10. m1 = 3kg 11. X
ip
ağırlığı önemsiz ma-
F 5 kg
kara düşey düzlemde yatay Y
k = 0,6 T
48N’luk kuvvetle çeki-
ip 10 kg
liyor.
m2
, = 20
mK = 2kg mL = 3kg Şekildeki sistemde sürtünme sadece m1
Kütlesi 5 kg olan X cismi, yüzeyindeki sür-
kütleli cisimle zemin arasında olup sürtün-
tünme katsayısı 0,5 olan 20 m boyunda ve
Buna göre, mK ve mL kütleli cisimlerin me katsayısı 0,6 tür.
kütlesi 10 kg olan Y cismi üzerinde 50N luk
ivmesi aK ve aL kaç m/s2 olur?
İp gerilme kuvveti 36N olduğuna göre m2 F kuvveti ile itiliyor.
(g = 10 m/s2) kütlesi kaç kg dır?
X cismi Y cisminin diğer ucuna kaç sani-
yede varır? (g = 10 m/s2)
aK aL A) 4 B) 6 C) 8 D) 9 E) 12
A) 2 2 A) 2 B) 2 C) 4
B) 2 0 D) 4 2 E) 6
C) 4 2
D) 1 0
E) 3 1
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
T1 T2 F = 50N
2 kg 1 kg 2 kg
X /3
50
K L M
Sürtünme katsayısının her yerde aynı ve k = 0,2 olduğu sistemde F = 50N luk kuvvet etkisinde K, L, M
cisimleri hareket etmektedir.
30
1. Sistemin ivmesi ………………… m/s2 dir.
44
2. T1 ip gerilme kuvveti ……………… N dur. 3
3. T2 ip gerilme kuvveti …………………N dur.

8
4. X ipi kesilirse sistemin ivmesi ……………… m/s2 olur.
20
5. X ipi kesilirse T2 ip gerilme kuvveti …………… N olur.

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket
Test 7
3. Hız 5. Hız Hız
7 3V V V
L
2V K
0 0
t 2t Zaman t 2t Zaman
V N K L
1. Hız Hız
0 t 2t 3t Zaman
V 2V
Doğrusal yörüngede hareket etmekte olan
4t K, L, N araçlarına ait hız-zaman grafiği şe- 0
0 t 2t 3t 2t Zaman
Zaman kildeki gibidir.
M
K, L, N araçlarının ivme büyüklükleri sı-
−V Doğrusal yolda hareket eden K, L, M araç-
rasıyla aK, aL, aN arasındaki ilişki nedir?
larına ait hız-zaman grafiği şekildeki gibidir.
A) aL > aK = aN B) aK > aL = aN
−x +x Buna göre, K, L, M araçlarının (0 - 2t) za-
P O K L M N
C) aL = aK = aN D) aK > aN > aL man aralığında ortalama hızları VK, VL ve
O noktasından +x yönünde harekete geçen E) aL > aN > aK VM arasındaki ilişki nedir?
bir aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibi-
A) VK > VL > VM B) VL > VM > VK
dir.
C) VM > VK > VL D) VM > VL > VK
Araç t anında K noktasında bulunduğu-
na göre, 4t anında hangi noktada bulu- E) VL > VK > VM
nur? (Noktalar eşit aralıklıdır.)
A) K B) L C) M D) N E) P
2. Hız
4. Duruştan itibaren harekete başlayan bir 6. Konum
V araç düzgün hızlanarak 5. saniye içinde 45 2x
metre yol alıyor.
x
2t 3t Buna göre, aracın ivmesinin büyüklüğü
0 t t 2t 3t
Zaman kaç m/s2 dir? 0 Zaman
−V −x I II III
A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 15
Hız-zaman grafiği şekildeki gibi olan bir Doğrusal yolda hareket eden araca ait ko-
aracın ivme-zaman grafiği aşağıdakiler- num-zaman grafiği şekildeki gibidir.
den hangisi gibidir?
Buna göre,

A) B) I. I, II ve III bölgelerinde araç aynı yönde
İvme İvme
a 2a hareket etmektedir.
2t 3t
0
a II. III. bölgede ivme ve hız vektörleri aynı
t Zaman
−a yönlüdür.
0 t 2t 3t Zaman
III. Araç t anında yön değiştirmiştir.
C) İvme
D) İvme yargılarından hangileri doğrudur?
a a
2t 3t 2t 3t A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
0 t Zaman 0 t Zaman
−a −a D) II ve III E) I, II ve III
E) İvme
a
0 t 2t 3t Zaman

Test 7
7. Birbirine paralel yol- Hız 9. Hız (m/s) 11. Yatay, sürtünmesiz yolda bir araç 4 m/s
larda hareket etmekte ϑ hızla harekete başlayıp 2 m/s2 lik ivmeyle
24
olan K ve L araçlarının t 2t hızlanıyor.
K
hız– zaman grafiği şe- 0 Zaman
Buna göre, araç bu ivmeyle 6 saniyede
kildeki gibi olup t = 0 −ϑ K 8 kaç metre yol alır?
L
anında aynı konumda- −2ϑ L
0 4
dırlar. Zaman (s) A) 42 B) 48 C) 54 D) 60 E) 64
Araçlar arasındaki uzaklık t anında x Doğrusal yolda hareket etmekte olan K ve
olduğuna göre, 2t anında aralarındaki L araçları t = 0 anında aynı noktadan geç-
uzaklık kaç x dir? mektedir.
Buna göre, K aracı durduğunda araçlar
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6
arasındaki uzaklık kaç metredir?
A) 24 B) 28 C) 32 D) 36 E) 40
8. t = 0 anında aynı ko- Hız 10. 1.

V(m/s) Hız (m/s)
numda olan K ve L K
araçlarına ait hız-zaman α L 20 L 12
V
K
grafiği şekildeki gibidir.
α K 0
10 2 4 6
0 t Zaman Zaman (s)
K
L
Buna göre, araçların (0 - t) zaman aralı-
5 10 t(s) –24
ğında,
I. İvmeleri Aynı anda doğrusal bir yolda harekete baş-
t = 0 anında aynı noktadan doğrusal bir yolda
layan K ve L araçlarının hız-zaman grafikle-
II. Aldıkları yollar harekete başlayan K ve L araçlarının hız-za-
ri verilmiştir.
man grafiği şekildeki gibidir.
III. Ortalama hızları
t = 10 saniye anında araçlar yan yana
Buna göre, 6. saniyede araçlar arası
niceliklerden hangileri eşittir? geldiklerine göre, t = 0 anında konumları
uzaklık kaç metredir?
nedir?
A) 84 B) 76 C) 72 D) 68 E) 66
D) I ve II E) II ve III A) K, L den 25 m geridedir.
B) L, K dan 25 m geridedir.
C) K, L den 50 m geridedir.
D) L, K dan 50 m geridedir.
E) K, L den 75 m geridedir.

Test 7
2. Konum 4. L 6.
Hız 8 m/s 22 m/s
V
K K L
60 m
0 0 Zaman
Zaman K
L K noktasından 8 m/s hızla geçen araç bu
I II III IV −V I II III andan itibaren sabit a ivmesiyle hızlanma-
ya başlıyor ve L noktasından 22 m/s hızla
Birbirine paralel yollarda hareket eden K ve
Doğrusal bir yolda hareket etmekte olan geçiyor.
L araçlarına ait hız-zaman grafiği şekildeki
araca ait konum-zaman grafiği şekildeki gi-
gibidir. Buna göre, a kaç m/s2 dir?
bidir.
Buna göre, araçlar hangi bölgelerde bir-
Buna göre, aracın hız ve ivme vektörleri A) 2,5 B) 3 C) 3,5 C) 4 E) 4,5
birine zıt ivmelerle hareket etmektedir?
hangi bölgelerde aynı yönlüdür?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve III E) II ve IV
3. Hız
5. Doğrusal yolda hareket etmekte olan araç 7. VL = 0
V
K
3 saniye içinde hızını 36 m/s den 24 m/s ye 6 m/s
K L
düşürüyor.
0 t 2t 3t Buna göre, aracın ivmesi a ve aracın du- X Y
Zaman d
L rana kadar aldığı yol x nedir?
−V
I II III Doğrusal bir yolda X noktasından K aracı

a(m/s2) x(m) 6 m/s hızla geçtiği anda Y noktasındaki
Doğrusal bir yolda aynı noktadan harekete
L aracı harekete başlıyor. Araçlar bu andan
başlayan K, L araçlarına ait hız-zaman gra- A) 4 148
itibaren 2m/s2 lik ivmeyle birbirlerine göre
fiği şekildeki gibidir. B) 4 162 zıt yönde hızlanıyorlar ve 4 saniye sonra
Buna göre, I, II ve III bölgelerinden han- 6 karşılaşıyorlar.
C) 132
gisinde araçlar arası uzaklık artmakta-
D) 4 184 Buna göre, araçlar arası d uzaklığı kaç
dır?
metredir?
E) 6 154
A) 48 B) 56 C) 60 D) 64 E) 72

Test 7
8. Düz bir yolda 72 km/h hızla hareket eden 10. İvme
araç fren yaparak sabit ivmeli olarak yavaş-
lıyor.
7
2a
Araç 4 saniyede durduğuna göre, ya-
vaşlama süresince aracın aldığı yol kaç a
metredir?
0
A) 16 B) 20 C) 24 D) 36 E) 40 t 2t Zaman 1. Hız (m/s)
t = 0 anında durmakta olan bir araca ait K

ivme-zaman grafiği şekildeki gibidir. L L
12
Aracın (0 - t) zaman aralığında yer değiş- K
tirmesi x olduğuna göre, (0 - 2t) zaman
0
aralığında aldığı yol nedir? 4 6 Zaman (s)
A) 2x B) 2,5x C) 3x Doğrusal bir yolda t = 0 anında yan yana

olan K ve L araçlarına ait hız-zaman grafiği
D) 3,5x E) 4,5x
şekildeki gibidir.
Buna göre, K ve L araçları kaçıncı sani-
yede tekrar yan yana gelir?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12
2. İvme
a
2t 3t
0 t Zaman
−a
9. Bir araç doğrusal yörüngede V hızıyla ha- 11. İvme t = 0 anında hızı –at olan bir araca ait ivme
reket ederken frene basıyor ve a ivmesiyle 2a zaman grafiği şekildeki gibidir.
yavaşlayarak x yolu sonunda duruyor. Araç aynı doğrultuda hareket ettiğine
a
Buna göre, aynı araç 3V hızıyla 2a iv- göre, aracın konum-zaman grafiği aşağı-
3t
meyle yavaşlarsa kaç x yol alıp durur? Zaman dakilerden hangisi gibi olabilir?
0 t 2t
9 9 −a

A) B) 3 C) D) 6 E) 9 A) x
B)
4 2 x
t = 0 anında durmakta olan araca ait ivme x 2x
zaman grafiği şekildeki gibidir. Aracın (0 - t), 0 t 2t 3t

t x
(t - 2t), (2t - 3t) aralığında aldığı yol x1, x2 ve −x t
0 t 2t 3t
x3 tür.
−x
Buna göre, x1, x2 ve x3 arasındaki ilişki
nedir? C)
x
D)
x
x 3x
A) x1 > x 2 > x3 B) x 2 > x3 > x1 t
t 2x
0 2t 3t
C) x1 > x 2 = x3 D) x 2 = x3 > x1
−x x
E) x 2 > x1 > x3
0 t
t 2t 3t
E) x
2x
x
t
0 t 2t 3t
−x

Test 7
3. Doğrusal bir yolda durmakta olan K aracı 5. İvme 7. VL = 10 m/s
VK = 20 m/s
3 m/s2 ivmeyle harekete başladığı anda 2a K L
yanından 24 m/s hızla L aracı aynı yönde
geçiyor. a
114 m
Buna göre, K aracı L aracını kaç metre 3t
Zaman
0 t 2t Şekildeki gibi aynı yönde hareket eden K
yol aldıktan sonra yakalar?
−a ve L araçlarının hızları VK ve VL dir. Araçlar
A) 256 B) 266 C) 306 I II III arası uzaklık 114 metre iken K aracı 3 m/s2
D) 332 E) 384 lik ivme ile hızlanmaya başlıyor.
İlk hızı V0 = 0 olan bir aracın hareketinin
Buna göre, K aracı L aracını kaç saniye
ivme zaman grafiği şekildeki gibidir.
sonra yakalar?
Buna göre, aracın hareketiyle ilgili aşa-
ğıdakilerden hangisi yanlıştır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
A) I. bölgede hızlanmıştır.
B) II. bölgede hızlanmıştır.
C) II. bölgede aldığı yol ile III. bölgede al-
dığı yol eşittir.
D) (0 - 3t) arasında hep aynı yönde hare-
ket etmiştir.
E) I. bölgede aldığı yol II. bölgede aldığı
yoldan büyüktür.
4. 6. 8.
Konum İvme İvme
K a a
64
N 2t 3t
0 0
t t 2t 3t Zaman
2α α Zaman
L M −a −a
16 Sürtünmesiz KLMN yolunun K noktasından t = 0 anında aynı konumda durmakta olan

serbest bırakılan cisim KL, LM ve MN yolu- K ve L araçlarının ivme-zaman grafikleri şe-
0
t 2t Zaman nu eşit sürelerde alıyor. kildeki gibidir.
t = 0 anında durmakta olan bir cismin sabit Buna göre, │KL│, │LM│, │MN│ arası Buna göre,
ivme ile hızlandığında konum-zaman grafi- uzaklıklar x1, x2, x3 arasındaki ilişki ne- I. Araçlar (0 - t) zaman aralığında birbi-
ği şekildeki gibi oluyor. dir? rinden uzaklaşmaktadır.
Cismin (t - 2t) zaman aralığında ortalama II. (t - 2t) aralığında araçlar birbirini hızla-
A) x1 > x 2 > x3 B) x 2 > x3 > x1
hızı 12 m/s olduğuna göre, aracın 6. sa- nıyor olarak görür.
C) x3 > x1 = x 2 D) x 2 = x1 > x3
niyede hızı kaç m/s dir?
III. (2t - 3t) zaman aralığında araçlar zıt
E) x3 > x 2 > x1
A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 18 yönde hareket etmektedir.


Test 7
9. 10. İvme İvme 11. ABC doğrusal yolu üzerinde A noktasına
K O
a a
geldikten sonra düzgün yavaşlayan bir araç
3t 2t 3t
0
t 2t
0
t
C noktasına geldiğinde duruyor.
Zaman Zaman
−a −a |AB| = 5|BC| olduğuna göre, aracın |AB|
L K L
yolunu alma süresinin |BC| yolunu alma
Birim karelere bölünmüş yatay düzlem üze- t
İvme süresine oranı AB kaçtır?
rinde durmakta olan K, L araçları düzgün a tBC
hızlanarak sırasıyla tK, tL sürede O noktası- 2t 3t A) 2 - 1 B) 3 - 1 C) 3+1
0
t
na varıyor. Zaman
D) 6 - 1 E) 2 3
−a
K, L araçlarının ivmeleri aynı olduğuna M
tK t = 0 anında durmakta olan K, L, M araçla-

göre, oranı nedir?
tL rına ait ivme zaman grafikleri şekildeki gibi-
dir.
5 5 2 4
A) B) C) 1 D) E)
4 2 5 5 Buna göre, (0 – 3t) zaman aralığında
araçların yer değiştirmeleri xK, xL ve xM
arasındaki ilişki nedir?
A) xK > xL > xM B) xL > xM > xK

C) xM > xK > xL D) xK > xM > xL
E) xL > xK > xM
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
lan
-
1. Konum – zaman grafiğinde eğim hareketinin …………… verir. l e hız
ey er.
ivm m ed
a l an v a
az ya
d e
ma
2. Hız – zaman grafiğinde eğim hareketinin …………… verir. ını

hız
ar
art
3. İvme – zaman grafiğinde doğrunun altında kalan alan hareketlinin …………… verir. nla
ma
za
Sürtünmesiz bir ortamda hareket yönünde cisme etki eden kuvvetin büyüklüğü azaldıkça cisim ini
4. es
ivm
………………
i
im
e ğiş
id
ak
5. Bir hareketli sabit ivme ile hızlanıyorsa birim zamanda aldığı yol ……………… ınd
hız

Test 8
3. Sürtünmesiz bir or- m 5. Sürtünmesiz bir ortamda serbest bırakılan
8 tamda h yüksekliğin-
den serbest bırakılan
bir cisim hareketinin son iki saniyesinde 80
metre yol alıyor.
m kütleli cisim t süre Buna göre,
sonra V hızıyla yere h
I. Cisim 125 metre yükseklikten serbest
çarpıyor.
bırakılmıştır.
1. Sürtünmesiz bir ortamda serbest bırakı- yer II. Cisim 4 saniyede yere düşmüştür.
lan cisim 4. saniyede kaç metre yol alır?
Buna göre,
III. Cismin yere çarpma hızı 50 m/s dir.
(g = 10 m/s2) I. Cismin kütlesi artarsa V artar.
II. h artarsa t artar.
A) 20 B) 25 C) 35 D) 40 E) 45 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
III. g yerçekimi ivmesi artarsa V artar.

2. Sürtünmesiz bir ortamda serbest bırakılan 4. Sürtünmesiz ortamda bir cisim 80 metre 6. Aynı maddeden yapılmış r, 2r yarıçaplı kü-
cisim 4 saniye sonra yere düşüyor. yükseklikten serbest bırakılıyor. reler aynı ortamda yeterince yüksekten ser-
Buna göre, cisim kaç metre yükseklikten Buna göre, cismin yere çarpma hızı kaç best bırakılıyor.
serbest bırakılmıştır? (g = 10 m/s2) m/s dir? (g = 10 m/s2) Cisimlerin kazanacağı limit hızlar V1 ve
V
A) 20 B) 45 C) 60 D) 80 E) 125 A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 V2 olduğuna göre, 1 oranı nedir?
V2
1
A) 2 2 B) 2 C)
2
1 1
D) E)
2 4

Test 8
7. K L 9. Sürtünmesiz bir ortam- 11. L
2r 3r
da h yüksekliğinden ci-
sim V0 hızıyla düşey 20 m
30 m/s
V0
yukarı atılıyor.
h
15 m/s
h
K
Ağırlıkları eşit taban yarıçapları 2r, 3r olan yer
K, L konileri hava ortamında yeterince yük- Sürtünmesiz bir ortamda K noktasından

Cisim 6 saniye sonra yere çarptığına
sekten serbest bırakılıyor. 15 m/s, L noktasından 30 m/s hızla atılan
göre, h yüksekliği kaç metredir?
Buna göre, konilerin kazanacakları limit cisimler düşey atış hareketi yaparak aynı
(g = 10 m/s2)
VK anda yere çarpıyorlar.
hızlar oranı kaçtır?
VL A) 40 B) 50 C) 60 D) 80 E) 150 Buna göre, h yüksekliği kaç metredir?
(g = 10 m/s2)
4 2 3 9
A) B) C) 1 D) E)
9 3 2 4 A) 75 B) 105 C) 125
D) 135 E) 145
8. Sürtünmesiz bir or- K 10. Sürtünmesiz bir ortam- K

tamda h yüksekliğin-
den 20 m/s hızla dü- 20 m/s
da K noktasından
8 m/s hızla düşey aşa- 8 m/s
8
şey aşağı atılan cisim h ğı atılan cisim 3 saniye
h
3 saniye sonra yere sonra L noktasından
çarpıyor. yere çarpıyor.
1. Sürtünmesiz bir ortamda h yüksekliğinden
yer
yer serbest bırakılan cisim 8 m/s hızla yere çar-
L
Buna göre, h yüksekliği kaç mertedir? pıyor.
(g = 10 m/s2) Buna göre, h yüksekliği kaç metredir? Buna göre, h yüksekliği kaç metredir?
(g = 10 m/s2) (g = 10 m/s2)
A) 80 B) 105 C) 120
D) 125 E) 150 A) 56 B) 69 C) 72 D) 76 E) 84 A) 1,8 B) 2,4 C) 3,2 D) 3,6 E) 4,8

Test 8
2. Sürtünmesiz bir ortamda serbest bırakılan 4. Sürtünmesiz bir sis- 3m 6. Hava ortamında V0 Y
K cismi 2 saniye, L cismi ise 4 saniyede temde 3m ve 2m kütleli K
hızıyla düşey yukarı
yere çarpıyor. cisimler K ve L nokta- 2m atılan cisim X, Y, Z
Buna göre, cisimlerin ilk konumlarının larından serbest bıra- L
noktalarından geçer- X Z
h1
h kılıyor. ken ivmesi aX, aY, aZ
yerden yüksekliği K oranı kaçtır? h2
hL oluyor.
V0
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) 3V 2V yer
4 5 6 8 12
Cisimler yere 3V ve 2V hızları ile çarp- Buna göre, aX, aY, aZ arasındaki büyük-
tığına göre, h1 ve h2 yükseklikleri oranı lük ilişkisi nedir?
h1
kaçtır? A) a X > aY > aZ B) a X = aY = aZ
h2
4 3 9 16 C) aY > aZ > a X D) a X = aZ > aY
A) B) C) 2 D) E)
3 2 4 9 E) a X > aZ > aY
3. Sürtünmesiz bir ortam- K V0 = 0 7. Sürtünmesiz bir or- X

da K noktasından ser- 5. Y
Z
tamda X noktasından
X V
best bırakılan cisim KL r 2r 3r V hızıyla atılan cisim t
arasını 2t, LM arasını t L sürede K noktasından K
m L
sürede alıyor. 2m geçiyor.
9m
M
Yarıçapları r, 2r, 3r olan X, Y, Z cisimlerinin N
kütleleri m, 2m ve 9m dir. P
M
Buna göre, cisimler hava ortamında ser- R
Buna göre, │KL│ mesafesinin │LM│ me- best bırakıldıklarında kazanacakları limit S
hızlar VX, VY ve VZ arasındaki ilişki ne-
KL
safesine oranı kaçtır? dir?
LM Buna göre, cisim atıldıktan 2t süre sonra
A) V X = V Y > VZ B) V Z > V X = V Y hangi noktadan geçer?
4 3 9 5 (Noktalar arası uzaklık eşittir.)
A) 2 B)
5
C) D) E)
2 4 2 C) V Z > V Y > V X D) V Y > VZ > V X
E) V X = VZ > V Y A) S B) R C) P D) N E) M

Test 8
8. Bir akrobat gösteri sırasında elindeki hal- 10. Sürtünmesiz bir ortam- V
kaları 25 m/s hızla 1 saniye ara ile düşey
yukarı atıyor.
da K noktasından 4V
hızıyla atılan bir cisim
M 8
h2
Buna göre, 6. saniyede havada kaç tane L den 3V, M den V hı- 3V
halka bulunur? zıyla geçiyor. L

(Sürtünmeler önemsiz, g = 10 m/s2) 4V h1
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 10 yer 1. Sürtünmesiz bir ortam- V0 = 0

K
da yerden 72 metre K
h1 yükseklikteki K nokta-
Buna göre, oranı kaçtır? t
h2 sından serbest bırakı- L
lan cisim KL, LM, MN t
3 4 5 6 7
A) B) C) D) E) noktaları arasını eşit M
4 5 6 7 8
sürelerde alıyor. t
N
yer
Buna göre, │MN│ uzaklığı kaç metredir?

(g = 10 m/s2)
A) 18 B) 24 C) 30 D) 36 E) 40
9. Sürtünmesiz bir or- K 11. Sürtünmesiz bir or- 20 m/s 2. Sürtünmesiz bir ortamda aynı yükseklikten
tamda K noktasın- tamda düşey yukarı iki cisim 2 saniye aralıklarla serbest bırakı-
10 m/s
dan 10 m/s hızla dü- 20 m/s sabit hızla yük- lıyor.
şey aşağı, L nokta- selmekte olan balon-
150 m Buna göre, ilk cisim serbest bırakıldık-
sından 40 m/s hızla dan bir cisim balona tan kaç saniye sonra cisimler arası uzak-
düşey yukarı atılan göre düşey aşağı 10
40 m/s lık 100 metre olur? (g = 10 m/s2)
cisimler yerden kaç m/s hızla atılıyor. Ci- 10 m/s
h
metre yükseklikte yer sim 6 saniye sonra A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
L yer
karşılaşırlar? yere düşüyor.
(g = 10 m/s2)
Buna göre, cisim yere düştüğünde balo-
nun yerden yüksekliği kaç metredir?
A) 40 B) 50 C) 75 D) 80 E) 105
(g = 10 m/s2)
A) 240 B) 150 C) 125 D) 105 E) 80

Test 8
3. Sürtünmesiz bir ortamda V0 = 0 5. Hava ortamında K ve L K 7.
K
K noktasından serbest bı- cisimleri aynı anda h1, Hız
h1
rakılan cisim L, M, N nok- h1 h2 yüksekliklerinden ser- V0 V0
L
talarından sırasıyla 2V, 4V best bırakıldıklarında K
2V h1 7
ve 5V hızlarıyla geçiyor. h2 yere düşmeden limit L
yatay 0
3
M
hıza ulaşıyorlar. Zaman
h2
h 3 4V h2
N yatay
5V L
Cisimler aynı anda Şekil II
Şekil I
Buna göre, noktalar arası uzaklıklar h1, yere çarptığına göre,
Sürtünmesiz bir ortamda K noktasından şe-
h2, h3 arasındaki ilişki nedir? I. K nın limit hızı L ninkinden büyüktür. kil I deki gibi V0 hızıyla düşey yukarı atılan
A) h1 > h2 > h3 B) h2 > h3 > h1 II. Cisimlerin yere çarpma hızı eşittir. cisim 7 saniye sonra yere çarpıyor.
C) h3 > h2 > h1 D) h2 > h1 > h3 III. Limit hıza ulaştıklarında K ye etki eden Cismin hız-zaman grafiği şekil II deki
sürtünme kuvveti, L ye etki eden sür- h
E) h3 > h1 > h2 gibi olduğuna göre, 1 oranı kaçtır?
tünme kuvvetinden küçüktür. h2
(g = 10 m/s2)
yargılarından hangileri kesinlikle doğru-
dur? 2 3 4 5 9
A) B) C) D) E)
3 4 3 4 7
4. Hız 6. Sürtünmesiz bir sis- L 8. Sürtünmesiz bir ortam- K

3V temde K cismi serbest da K cismi 140 metre
h V
K bırakılıyor, L cismi V K yükseklikten 15 m/s 15 m/s
2V hızıyla düşey aşağı, M hızla düşey aşağı atıl- L
V0 = 0
L cismi V hızıyla düşey dığı anda L cismi h 140 m
V
yukarı atılıyor. 2h yüksekliğinden 5 m/s 5 m/s
h
h V hızla düşey aşağı atı-
0 Zaman lıyor.
M yer
Aynı ortamda düşey atış hareketi yapan K,
Cisimler şekildeki yörüngeleri izlediğine L cismi, K cisminden 1 saniye önce yere
L cisimlerine ait hız-zaman grafiği şekildeki
göre, cisimlerin havada kalma süreleri düştüğüne göre h yüksekliği kaç metre-
gibidir.
tK, tL ve tM arasındaki ilişki nedir? dir? (g = 10 m/s2)
Buna göre, K ve L cisimlerine t = 0 anın-
F A) tM > tK > tL B) tL > tM > tK A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
da etki eden net kuvvetler K oranı kaç-
FL C) tM > tL > tK D) tL > tK > tM
tır?
E) tK > tL > tM
2 3 4 5
A) B) 1 C) D) E)
3 2 3 3

Test 8
9. Sürtünmesiz bir ortam- 2V 10. Sürtünmesiz ortamda K
11. Düşey yukarı doğru 30 m/s hız ile atılan bir
da X, Y noktasından X su yüzeyine 80 metre cisim, atıldığı noktaya 20 m/s hız ile düşü-
P
sırasıyla 2V ve 60 m/s yükseklikte K noktasın- 80 cm yor.
hızla aynı anda atılan dan serbest bırakılan Direniş kuvveti sabit olduğuna göre,
cisimler P hizasından h cisim su içinde 100 cm cismin çıktığı maksimum yükseklik kaç
2V hızıyla aynı anda yol alarak duruyor.
100 cm metredir?
60 m/s
geçiyorlar.
45 55
L A) B) C) 30
Y su 2 3
65
Buna göre, cismin su içindeki yavaşla- D) E) 40
2
Buna göre, h yüksekliği kaç metredir? ma ivmesinin büyüklüğü kaç m/s2 dir?
(g = 10 m/s2)
A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 9
A) 160 B) 150 C) 145 D) 140 E) 135
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
K
ı
ağ
Sürtünmesiz bir ortamda yerden V0 hızıyla düşey yukarı atılan cisim K noktasına / aş
a ğı
kadar çıkabiliyor. aş
V0
m
ez
ğ işm
de
1. Çıkışta cisme etki eden net kuvvet zamanla ………………
si
iv me
kimi
2. Cismin K noktasındaki ivmesi ………………… dir. rçe
ye
2
3. Cismin kütlesi arttırılırsa çıkabileceği maksimum yükseklik ……………… V0
= 2g
h mak
4. Cismin çıkabileceği maksimum yükseklik …………… bağıntısıyla bulunur.
ez
ğ işm
de
5. Cismin ivme vektörü çıkışta …………… yönde, inişte ……………… yöndedir.

11 de11 KUVVET VE HAREKET / İki Boyutta Sabit İvmeli Hareket
Test 9
3. 5.
9 V = 20 m/s V = 200 m/s
h= 0,45m
1. Yatay olarak 25 m/s lik hızla 45 m yük-

seklikten atılan cisim yatayda kaç m yol
yer
alır? (g: 10 m/s2, sürtünme yok) 80m x
Yatay olarak 20 m/s lik hızla atılan bir cisim,

A) 25 B) 50 C) 75 D) 100 E) 125 Bir tabancayla hedef alınan bir noktaya
yatayda 80 m yol alarak yere çarpıyor. V = 200 m/s lik hızla atış yapılıyor.
Buna göre, h yüksekliği kaç m dir? Mermi hedefin 0,45 m aşağısına isabet
(g: 10 m/s2, sürtünme yok) ettiğine göre x uzaklığı kaç m dir?
(g = 10 m/s2, sürtünmeler önemsiz)
A) 20 B) 45 C) 60 D) 80 E) 125
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
2. 4. 6.
V0 V0 V x = 40 m/s
h= 45m h= 80m h= 45m
x= 120m V x= 60m V V
Yerden 80 m yükseklikten V0 hızıyla bir ci-

Bir cisim yerden 45 m yükseklikten V0 hızıy- Yerden 45 m yükseklikten bir cisim 40 m/s
sim yatay olarak atılıyor Cisim yere çarpın-
la yatay olarak atıldığında yatayda 120 m lik hızla yatay olarak atılıyor.
caya kadar sürede yatay doğrultuda 60 m
yol alıyor. Buna göre, cismin yere çarpma hızı V
yol alıyor.
Buna göre, cismin yere çarpma hızı V kaç m/s dir? (g: 10 m/s2, sürtünme yok)
Buna göre, V0 hızı kaç m/s dir?
kaç m/s dir? (g: 10 m/s2, sürtünme yok)
(g: 10 m/s2, sürtünme yok) A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70
A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35

Test 9
7. 9. 11. 20 m/s
V = 50 m/s yatay
h max Vy V h V0
53° h max
Vx 37°
X max
K x L K x L
Hava sürtünmesinin önemsenmediği or-
Bir cisim yatayla 37° lik açı yapacak şekilde
tamda bir cisim yatayla 53° lik açı yapacak K cismi V hızıyla eğik olarak atılıyor. Cismin
V0 hızıyla atıldığında, tepe noktasında hızı
şekilde 50 m/s hızla atılıyor. çıktığı masimum yükseklik h ve yatayda al-
20 m/s oluyor.
dığı yol x dir.
Buna göre, cismin düşeyde ve ya-
Buna göre, cismin menzil uzaklığı x kaç
tayda aldığı maksimum yol kaç m Cismin atıldığı andaki hız bileşenleri
m dir?
dir? Vx 2 h
= olduğuna göre, oranı kaçtır?
Vy 3 x (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8; g = 10 m/s2,
(g: 10 m/s2, sin53° = 0,8; cos53° = 0,6)
sürtünme yok)
(sürtünme yok)
hmax Xmax A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
1 3 1 3
A) B) C) D) E) 2
A) 70 200 4 8 2 2
B) 80 240
C) 100 200
D) 120 240
E) 120 280
9
8.
V 0 = 50 m/s 10.
h max 1. m 2m
V V
53° h1 h2
x α
K L V
Bir cisim yatayla 53° lik açı yapacak şekilde 2x 5x x

h
50 m/s lik hızla fırlatılıyor.
Yatayla α açısı yapacak şekilde atılan cis-
Buna göre, 3s sonra cismin düşey ve ya- min yörüngesi şekildeki gibidir.
tay hız bileşenleri aşağıdakilerden han- h
Buna göre, 1 oranı kaçtır?
gisi gibi olur? h2
Sürtünmesiz bir ortamda eşit yükseklik-
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8, sürtünme yok) (sürtünme yok)
ten aynı hız büyüklüğü ile atılan m ve 2m
1 2 4 12 15 kütleli cisimler için;
A) B) V y = 10 m/s A) B) C) D) E)
V x = 30 m/s 3 3 3 7 8 I. Yere çarpma hız büyüklükleri
V y = 10 m/s II. Uçuş süreleri

V x = 30 m/s
III. Yere çarpma anındaki kinetik enerjileri
C) V = 30 m/s D)
x
V x = 30 m/s IV. Yer değiştirme miktarları
niceliklerinden hangileri eşit olur?
V y = 30 m/s V y = 20 m/s
A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve IV
E) V = 10 m/s
y
D) I, III ve IV E) II, III ve IV
V x = 40 m/s

Test 9
2. P
4. K
V0 6. K 53°
V
V 0 = 20 m/s
h1
h= 21m
2h
h2
L
α
3h x V
3x x V
Yerden 21 m yükseklikte K noktasından
Sürtünmesiz bir ortamda K noktasından bir 20 m/s lik hızla şekildeki gibi atılan cisim L
P noktasındaki V hızıyla yatay olarak atılan
cisim V0 hızıyla yatay olarak atılıyor. noktasına çarpıyor.
cismin izlediği yol şekildeki gibidir.
h1 Cisim düşeyde 2h, yatayda 3h yol aldığı- Buna göre, x uzaklığı kaç m dir?
Buna göre, oranı kaçtır? na göre, tan a kaçtır?
h2 (g: 10 m/s2, sürtünmeler önemsiz)
1 1 4 3
(sürtünme yok) A) B) C) 1 D) E)
A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24
3 2 3 2
4 8 9 9
A) B) C) 1 D) E)
5 9 8 7
3. V1 5. Sürtünmenin önem- X V 7.
K
senmediği bir ortam-
V h max
da X cismi şekildeki K
α
3h gibi yatay olarak atıl- Yer
dıktan t süre sonra K x
V2
noktasından geçiyor. L M N Bir cisim yatayla a açısı yapacak şekil-
h de eğik olarak atılıyor. Yalnız g ve tuçuş
Buna göre, X cismi kaç t süre sonra han- bilinenleriyle;
x x
gi noktaya çarpar?
I. V atış hızı
Şekildeki gibi K ve L cisimleri 4h ve h yük- (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
sekliklerinden V1 ve V2 hızlarıyla yatay ola- II. Voy düşey atış hızı

rak atılan cisimler yatayda sırasıyla x ve 2x Süre Nokta III. hmax
yollarını alıyorlar. IV. Xmenzil
A) 2 L
V1
Buna göre, oranı kaçtır? B) 2 M niceliklerinden hangileri bulunabilir?
V2
(Sürtünme yok)
(Sürtünmeler önemsiz) C) 2 N
1 1 1 D) 3 L A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
A) B) C) D) 1 E) 2
4 3 2
E) 3 M D) II ve IV E) III ve IV

Test 9
8. Sürtünmesiz bir ortam- K L 10.
da O noktasından K, L
ve M cisimleri şekildeki Voy
Hız(m/s)
9
hızlarla atılıyor. M
Vox
Buna göre,
O
yer
Zaman(s)
0 5
I. K ve L aynı maksi- 1.
200 m/s
mum yüksekliğe çıkar.
−Voy
II. K ve M aynı noktaya düşer.
Sürtünmesiz bir ortamda eğik olarak atılan
III. L ve M nin uçuş süreleri eşittir.
bir cismin hız-zaman grafiği şekildeki gibi- h= 500m
yargılarından hangileri doğrudur? dir.
V 0 = 10 m/s
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) Cismin menzili 60 m olduğuna göre,

3 saniye sonra cismin hızı kaç m/s olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 2300m
(g = 10 m/s2)
D) II ve III E) I, II ve III Uçağın ve tankın hızları şekildeki gibidir.
Uçağın yerden yüksekliği 500 m, tank ile
A) 10 B) 13 C) 15 D) 20 E) 25
aralarındaki yatay uzaklık 2300 m olduğun-
da uçak bombayı serbest bırakıyor.
Bomba tanka isabet ettiğine göre, tankın
hızlanma ivmesi kaç m/s2 dir?
(g = 10 m/s2, sürüntünmeler önemsiz)
A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
9. L 11. V 2. V
K yatay
M
3V 53°
V0
h max h max =h
2V h V
45°
60°
K x x'
x x x
Şekil I Şekil II
Bir cisim yerden V0 hızıyla yer ile 45° açı L
yapacak şekilde eğik olarak atılıyor. Dünya’da V hızıyla atılan m kütleli cismin
37°
Cisim M noktasından geçerken hız bi- yaptığı yatay atış hareketi şekil I deki, aynı Hava sürtünmesinin önemsenmediği or-
leşkeleri şekildeki gibi olduğuna göre x′ cismin başka bir gezegende yatayda 60° tamda K noktasından V hızıyla yatay olarak
kaç x dir? (Sürtünme yok) açı yaparak aynı hızla eğik atış hareketi ise atılan cisim 3s sonra L noktasına çarpıyor.
şekil II deki gibidir. Buna göre, V hızı kaç m/s dir?
1 1 2 3 4
A) B) C) D) E)
3 2 3 4 5 Buna göre, gezegenin çekim ivmesi g′, (g = 10 m/s2)
yerin çekim ivmesi g nin kaç katıdır?
(g = 10 m/s2, sürtünmeler önemsiz) A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
1 1 3 5
A) B) C) D) 2 E)
4 2 2 2

Test 9
3. Düşey olarak 10 m/s V= 10 m/s 5. 7. V
K
sabit hızla yukarıya yatay
yükselmekte olan ba- h K
londan bir cisim balo- yatay T
L
na göre şekildeki gibi V= 20 m/s
20 m/s hızla atılıyor.
h′
h= 120m 53°
yer 45°
M Şekildeki eğik düzleme dik olarak K nokta-
Buna göre, cisim atıldıktan kaç s sonra sından atılan m kütleli cisim 1,5 saniye son-
Hava sürtünmesinin önemsenmediği or-
yere düşer? ra eğik düzlemin alt ucuna düşüyor.
tamda K noktasından serbest bırakılan
(g = 10 m/s2, sürüntünmeler önemsiz) cisim eğik düzlemin L noktasında esnek Buna göre, V hızı kaç m/s dir?
çarpışma yaparak M noktasına düşüyor. (g = 10 m/s2, sürtünnme yok)
A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Buna göre, h′ kaç h dir? (g = 10 m/s2) 9 15
A) 3 B) C) 6 D) E) 10
2 2
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
4. 6. V= 6 m/s 8. V
2V
25 cm K α L 90 − α
x1 x2
V= 30 m/s 30 cm K cismi yatayla α açısı yapacak şekilde 2V

8° hızıyla, L cismi de V hızıyla (90– α) açısı
45°
yapacak şekilde atılıyor.
x
Hava sürtünmesinin önemsenmediği Buna göre, 1 oranı kaçtır?
x2
ortamda şekildeki gibi 30 m/s lik hızla Şekildeki basamakların yüksekliği 25 cm,
atılan cisim kaç s sonra eğik düzleme genişliği 30 cm olan bir merdivenin en üst 1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
çarpar? noktasından bir cisim 6 m/s lik yatay hızla 4 2
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8; g = 10 m/s2) atılıyor.

Buna göre, cisim kaçıncı basamağa çar-
6 3 9
A) 1 B) C) D) 2 E) par? (g = 10 m/s2, sürtünnme yok)
5 2 2
A) 15 B) 17 C) 20 D) 22 E) 25

Test 9
9. 10. 11.
K L
3,2 m
7,5 m/s V0 = 50 m/s
L V
37°
16°
Sabit hızla gitmekte olan kamyonun 3,2 m 2,1 m
3m
37° K
yüksekliğindeki kasasının tavanındaki K
noktasında bir balmumu vardır. Balmumu
Şekildeki eğik düzlemin K noktasından 50
koptuğu anda kamyon 2 m/s2 lik ivme ile
Bir basketbolcu topu yerden 2,1 m yüksek- m/s hızla fırlatılan cisim L noktasına çarpı-
hızlanıyor.
likten yatayla 37° lik açı yapacak şekilde yor.
Buna göre, balmumu L noktasından kaç
7,5 m/s lik hızla 3 m yükseklikteki potaya Buna göre, |KL| uzunluğu kaç metredir?
m uzağa düşer?
fırlatıyor. (Sürtünmeler önemsizdir, g = 10 m/s2)
(g = 10 m/s2, sürtünnme yok)
Top şekildeki gibi potaya girdiğine göre, 105 215
A) 75 B) C)
A) 0,24 B) 0,36 C) 0,48 basketbolcunun potaya yatay uzaklığı 4 4
D) 0,64 E) 0,56 kaç metredir? D)
525
E) 105
4
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8; g = 10 m/s2)
A) 12 B) 2,4 C) 3,6 D) 4 E) 4,8
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
K
V0 h max
4
m α
ez
Sürtünmesiz sistemde m kütleli bir cisim yatay a açısı yapacak şekilde V0 hızıyla eğik olarak atılıyor. ğ işm
de
1. a arttırılırsa hmak ……………
lır
za
r /a
2. a = 45° ise a açısı arttırıldığında X uzaklığı ……………, a açısı azaltılırsa x uzaklığı …………… alı
az
3. a = 45° ise x oranı ………………… dür.

os
a
h mak .c
= V0
VK
4. m kütlesi artarsa x uzaklığı ………………
ar
art
5. Cismin K noktasında hızı ………………… dır.

3. Ü nit e 1
KUVVET VE HAREKET
Enerji ve Hareket
İtme ve Çizgisel Momentum
11 de11 KUVVET VE HAREKET / Enerji ve Hareket
Test 10
3. 5. ϑ 2ϑ
10 k
m
h 2m k m 2k
α K X L Y
Şekil I Şekil II
X
Sürtünmesiz yatay sistemlerde 2m kütleli K
Sürtünmesiz sistemde yay sabiti k olan yay cismi ϑ hızıyla, m kütleli L cismi 2ϑ hızıyla
x kadar sıkıştırılıp önüne m küteli cisim ko- yay sabiti k, 2k olan X, Y yaylarına atılıyor.
1. m
k nularak cisim serbest bırakılıyor.
Buna göre, yaylardaki maksimum sıkış-
Cismin eğik düzlemde çıkabileceği h X
yüksekliği, ma miktarı oranı X kaçtır?
X XY
I. k, yay sabiti,
Sürtünmesiz sistemde esneklik sabiti k olan A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4
4 2
yay x kadar sıkıştırılıp önüne m kütleli cisim II. m, cismin kütlesi,
konulup serbest bırakılıyor. III. a, eğik düzlemin açısı,
Cismin yaydan kurtulduğundaki hızı; IV. x, yayın sıkışma miktarı
I. k, esneklik sabiti niceliklerinden hangisi tek başına arttırı-
II. X, sıkışma miktarı lırsa artar?
III. m, cisimin kütlesi A) I ve IV B) II ve III C) I ve II

niceliklerinden hangisi tek başına arttı- D) III ve IV E) I, III ve IV
rıldığına artar?

2. m 4. 6. V 2V
k ϑ
m k m 2k
O
X
Sürtünmesiz bir ortamda esneklik sabiti k Sabit sürtünmeli yatay zeminde ϑ hızı ile I II
olan yay x kadar sıkıştırılıp önüne m kütleli fırlatılan cisim yayı X kadar sıkıştırıp dönüş- 2V
cisim konulup serbest bırakılıyor. te O da duruyor. 2m 2k
Cisim yaydan E kinetik enerjisiyle ayrıl- Buna göre, sürtünme katsayısı azaltılır-
dığına göre, E kinetik enerjisi, sa, III
I. Cismin kütlesi, m I. Sıkışma miktarı X den büyük olur. Sürtünmesiz yatay düzlemlerde m, m, 2m
II. Yayın esneklik sabiti, k II. Dönüşte yine O da durur. kütleli cisimler V, 2V, 2V hızları ile yay sabiti
III. Dönüşte O ya varamadan durur. k, 2k, 2k olan yaylara fırlatılıyor.
III. Yaydaki sıkışma miktarı, x
yargılarından hangileri yanlıştır? Buna göre, yaylarda meydana gelen
maksimum sıkışma miktarları X1, X2 ve
rıldığında artar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III X3 arasındaki ilişki nedir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ya da III D) I ve II E) II ve III
A) X1 = X 2 = X3 B) X1 = X 2 > X3
D) II ya da III E) I yada II ya da III
C) X2 > X1 > X3 D) X3 > X2 > X1
E) X3 > X1 = X2

Test 10
7. K 9. 10 m/s 11. K
m
L k
m 35 m
4h k k
h O
m = 2 kg 5m
Şekil I Şekil II L
2 kg kütleli cisim sürtünmesiz yatay düz- k X
Sürtünmesiz bir sistemde özdeş yaylar ile
lemde 10 m/s hızla fırlatılıyor.
Şekil I ve Şekil II deki sistemler kuruluyor. K
cismi serbest bırakıldığında yayı en fazla x Yay sabiti k = 50 N/m olan yayın cisme
Serbest boydaki ucu O hizasında olan yay
kadar sıkıştırılıyor. uyguladığı maksimum kuvvet kaç N
L hizasına kadar sıkıştırılıp önüne 5 kg küt-
dur?
Buna göre, L cismi sebest bırakılırsa leli X cismi konuluyor.
yayı en fazla kaç x sıkıştırır? A) 100 B) 80 C) 60 D) 50 E) 40 Yay serbest bırakıldığında cisim en fazla
K hizasına kadar çıkabildiğine göre, yay
A) x B) x C) x D) x E) x
16 8 4 3 2 sabiti k kaç N/m dir?
(Sürtünmeler önemsiz, g = 10 m/s2)
A) 80 B) 100 C) 120 D) 160 E) 200
10
10. 1. X Y
8. 2 kg k 2k k
200 N/m m F
X X X
O K L M
Denge noktası O olan yay 3x kadar sıkıştı- Yay sabitleri 2k, k olan X, Y yayları uç uça
Sürtünmesiz ortamda yay sabiti 200 N/m
rılıp serbest bırakılıyor. eklenip F kuvvetiyle çekiliyor. Yaylarda
olan yay önüne 2 kg kütleli cisim konulup
depo edilen esneklik potansiyel enerjileri
0,5 metre sıkıştırılıyor. Cismin L noktasındaki kinetik enerjisi
EX ve EY dir.
Buna göre, cisim yaydan kurtulduğunda EL, K noktasındaki kinetik enerjisi EK ol- E
E Buna göre, X oranı kaçtır?
hızı kaç m/s olur? duğuna göre, L oranı kaçtır? EY
EK
(Sürtünmeler önemsizdir.) A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4
A) 2 2 B) 3 C) 4 D) 4 2 E) 5 4 2
A) 3 B) 4 C) 5 D) 1 E) 4
4 5 8 2 9

Test 10
2. X Y 4. 6. Yay sabitleri k1 ve k2 olan
k 3k k
m ağırlığı önemsiz yaylar den- k1
S K L
gede iken yaylarda depola-
P R O
nan enerjiler eşittir. 3m
Sürtünmesiz sistemde serbest boyda olan Sürtünmesiz bir ortamda serbest durumda
P, R yaylarının yay sabitleri k ve 3k dır. iken ucu L noktasında olan yay önüne m
k2
Durmakta olan S cismi ok yönünde X ka- kütleli cisim konularak O noktasına kadar
dar çekilirse yaylarda depo edilen top- sıkıştırılıyor.
2m
lam esneklik potansiyel enerjisi kaç kx2 Yay serbest bırakıldığında cismin K ve k
Buna göre, 1 oranı nedir?
olur? L noktasından geçerken kinetik enerjisi k2
E
oranı K kaçtır? (|OK| = |KL|) A) 4 B) 25 C) 16 D) 25 E) 5
A) 1 B) 1 C) 3 D) 2 E) 4 EL 25 4 9 16 2
2 2
A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 2
4 2 3 4
3. K L
5. Ağırlığı önemsiz 2k, k yay 7.
X O Y
sabitine sahip X, Y yayları ile X 2k k k k
3m, m kütleli cisimler denge-
k 3k
dedir. 3m
Esneklik katsayıları k, 3k olan X, Y yayları m m
O noktasından ucuca eklenmiştir. Buna göre, X, Y yaylarında
Y k Şekil I Şekil II
depo edilen esneklik po-
Bu yaylar gerilerek şekildeki gibi K, L çivileri E Ağırlığı önemsiz özdeş üç yay Şekil I ve
arasına bağlanmıştır. Bu durumda X yayın- tansiyel enerjileri oranı X
EY m Şekil II deki gibi serbest boylarında tutul-
da depolanan enerji EX, Y yayındaki EY dir. kaçtır?
E maktadır. Yaylara m kütleli cisimler asılıp
Buna göre, X oranı nedir? serbest bırakıldığında yaylar hareketsiz
EY A) 8 B) 4 C) 2 D) 1 E) 1
2 dengeye ulaştıklarında sistemlerde E1 ve
A) 9 B) 3 C) 1 D) 1 E) 1
3 9 E2 esneklik potansiyel enerjisi depolanıyor.
E
E2
A) 1 B) 1 C) 2 D) 4 E) 8
2

Test 10
8. k = 400 N/m 10. m = 2 kg
ϑ B C 25m
20 m/s 10
k = 7200 N/m
2m
A Sürtünmesiz eğik düzlemde 2 kg kütleli ci-

Sadece BC arası sürtünmeli ve sürtünme sim eğik düzlemin tepesinde 20 m/s hızla
kuvvetinin 20N olduğu sistemde A dan ϑ atılıyor.
1.
hızı ile atılan 2 kg kütleli cisim yayı en fazla Buna göre, yay en fazla kaç metre sıkı- k
m
0,5 metre sıkıştırılabiliyor. şır? (g = 10 m/s2) X X X
O K L M
Buna göre, cismin ilk hızı ϑ kaç m/s dir?
A) 1 B) 1 C) 3 D) 2 E) 3 Sürtünmesiz bir sistemde denge noktası O
(g = 10 m/s2) 2 2
olan yay 3X sıkıştırılıp M noktasından ser-
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
Buna göre, cisim K ve O noktalarından
V
geçerken hız büyüklükleri oranı K kaç-
VO
tır?
A) 2 B) 2 2 C) 1 D) 2 E) 1
3 3 3 3 2
9. m = 4 kg 11. 2. k1
k
m
10m k2
k = 400 N/m 2 kg
α X
h
Sürtünmesiz ortamda 10 metre yükseklik- K 2m 2m L
ten serbest bırakılan 2 kg kütleli cisim yayı
Yatay d Sürtünmesiz bir ortamda yay sabiti
en fazla X kadar sıkıştırılıyor.
Sürtünmesiz ortamda m kütleli bir cisim yay k1 = 400 N/m, k2 = 300 N/m olan yayların
Yayın yay sabiti 400 N/m olduğuna göre,
sabiti k olan yayın önüne konularak x kadar önündeki 2 kg kütleli cisim L noktasına ka-
X kaç metredir? (g = 10 m/s2)
sıkıştırılıyor. dar sıkıştırılıp serbest bırakılıyor.
A) 2 B) 2 C) 2 2 D) 3 E) 4 Yay serbest bırakıldığında yatayda d yo- Buna göre, cismin kazanacağı maksi-
lunu alıp yere çarptığına göre, mum hız kaç m/s dir?
I. k, yay sabiti A) 20 B) 20 2 C) 30
II. m, cismin kütlesi D) 40 E) 40 2
III. x, sıkışma miktarı
IV. h, yükseklik
rılırsa d uzaklığı artar?
A) I ve II C) II ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, III ve IV

Test 10
3. 10 m/s 5. Yay sabiti 160 N/m m = 4 kg 7. 20 m/s
k olan yayın 6 metre k
m = 2 kg 4 kg
yüksekliğinden 4 kg 6m
K kütleli cisim serbest
1,2 m 4 kg kütleli cisim sürtünmesiz yatay düz-
bırakılıyor. k = 160 N/m
K noktasından 10 m/s hızla geçen 2 kg küt- lemde 20 m/s hızla atılıyor.
Yer
leli cisim yayı en fazla 0,4 metre sıkıştırabi- Yayın yay sabiti k = 100 N/m olduğuna
liyor. Buna göre, cisim yayı en fazla kaç metre göre, yay 2 metre sıkıştığında cismin
sıkıştırır? (Sürtünmeler önemsiz.) hızı kaç m/s olur?
Yayın yay sabiti 400 N/m olduğuna göre,
cisme etki eden sürtünme kuvveti kaç N
A) 2 B) 3 C) 2 D) 2 2 E) 3 A) 5 3 B) 10 C) 10 2
dur? 2
D) 15 E) 10 3
A) 49 B) 42,5 C) 45
D) 47,5 E) 50
4. m = 2 kg 6. 20 m/s 8. F = 25 N
k k = 150 N/m 53°
2 kg k
3 kg
10m
2m 2 kg kütleli bir cisim ϑ = 20 m/s lik hızla yay K L
24 m
sabiti k = 150 N olan yaya doğru fırlatılıyor.
Yatay K L m
4m Buna göre, cismin hızı 10 m/s ye indiğin- Sürtünme katsayısı 0,5 olan yatay düzlemde
de yaydaki sıkışma miktarı kaç metre- durmakta olan 3 kg kütleli cisme F kuvveti L
Sürtünmenin sadece KL arasında olduğu
dir? (Sürtünmeler önemsizdir.) noktasına kadar uygulanıp kaldırılıyor.
sistemde 10 metre yükseklikten serbest bı-
rakılan 2 kg kütleli cisim yay sabiti k olan Yayın yay sabiti k = 105 N/m olduğuna
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 göre, cisim yayı en fazla kaç metre sıkış-
yayı en fazla 2 metre sıkıştırılıyor.
tırır?
KL arasında sürtünme katsayısı 0,4 ol-
duğuna göre, k kaç N/m dir? A) 1 B) 2 C) 2 D) 2 2 E) 3
A) 32 B) 48 C) 56 D) 64 E) 72

Test 10
9. m = 3 kg 10. 11.
k
A
9m 80 m
k = 100 N/m 5 cm
15 cm 37°
30°
Yatay Eğim açısı 37° olan bir eğik düzlem üzerin-
Kütlesi 100 gram olan cisim 80 cm yüksek- de kütlesi 10 kg olan bir cisim bulunuyor.
3 kg lık bir cisim eğik düzlemin A noktasın-
likten serbest bırakıldığında ağırlıksız yayı
dan serbest bırakılıyor. Cisim yaya çarpıp Cisimle düzlem arasındaki sürtünme
en çok 5 cm sıkıştırabiliyor.
yayı 1 metre sıkıştırıp duruyor. katsayısı k = 0,50 dir. Cisim yay sabiti
Sürtünmeler önemsiz olduğuna göre, k = 500 N/m olan bir yaya tutturulmuştur.
Sürtünmeden dolayı kaybolan enerji kaç
yayın yay sabiti kaç N/m dir?
joule olur? (g = 10 N/kg) Yayın hiç gerilmemiş olduğu durumda
(g = 10 m/s2) serbest bırakılırsa cismin ulaşabileceği
A) 30 B) 50 C) 80 D) 100 E) 120 maksimum hızı kaç m/s dir?
A) 360 B) 420 C) 480 D) 520 E) 600
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,5
D) 1 E) 1,2
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
m
V k
P
3V
2
Sürtünmesiz bir ortamda m kütleli P cismi V hızıyla yay sabiti k olan yaya fırlatılıyor ve yay fazla x kadar
sıkışıyor.
3 x
1. Cismin kütlesi arttırılırsa x sıkışma miktarı ……………… 2
2. Yay sabiti k arttırılırsa yayda depo edilen maksimum enerji ……………… ar

art
2
3. Yayda depo edilen enerji …………… ya da ……………… dır 1 kx
2
2
1m V
2
X
4. Yay kadar sıkıştığında cismin hızı ........................... olur.
2 z
me
ğiş
de
5. Cismin hızı V olduğu anda yay ……………… kadar sıkışmış olur.

2

Test 11
3. V0=0 5.
11 m F L M
C
K F = 2 mg 6h 2h
4 mg
4X X
A B
Şekildeki yatay sistemde KL arası sürtün- 3h
1. I. Güç x zaman meli olup sürtünme kuvveti 2F tür. LM ara- 4 mg ağırlığındaki cisim A dan C ye kadar
3
sı ise sürtünmesizdir. yola paralel 2 mg lik kuvvetle çekiliyor.
II. Kuvvet x yol
III.
Enerji Cismin L noktasında kinetik enerjisi EL, Buna göre, yerçekimine karşı yapılan iş
Zaman EL
M noktasında EM olduğuna göre, kaç mgh olur?
Yukarıdakilerden hangileri joule birimi-
EM
ne karşılık gelir? kaçtır? A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
7 7 7 7 7
2. 8 m/s
4. K 6. F
m
2h
K L
X 6h
M L 6m
5h
Sürtünme katsayısının 0,4 olduğu yatay 2h yüksekliğindeki K noktasından serbest
düzlemde K noktasından 8 m/s hızla fırla- bırakılan bir cisim sürtünmeli LM yolunu
tılan 2 kg kütleli cisim L noktasında duruyor. alarak M noktasında duruyor.
Kütlesi 2m olan düzgün türdeş çubuk F
Buna göre, X uzaklığı kaç metredir? KL arası sürtünmesiz ise LM arasındaki
kuvveti ile yatay konuma getirildiğinde
(g = 10 m/s2) sürtünme kuvveti kaç mg dir?
yapılan iş en az kaç mgh olur?
A) 4 B) 6 C) 8 D) 12 E) 16 A) 1 B) 2 C) 3 D) 2 E) 1
2 3 2 5 3 A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

Test 11
7. Doğrusal bir yolda harekete başlayan cisim 9. m 11. m
K T
ilk 3t süre a ivmesiyle sonraki t sürede 2a h hK
ivmesiyle hızlanıyor. L S
L P h
Cismin 3t anındaki kinetik enerjisi E1, h M R
4t anındaki kinetik enerjisi E2 olduğuna h
E M N N P
göre, 1 oranı kaçtır?
E2 Düşey kesiti şekildeki gibi olan sistemde K Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun yalnız
A) 9 B) 3 C) 4 D) 9 E) 9 noktasından serbest bırakılan cisim P nok- LN bölümü sürtünmelidir. K noktasından
4 2 9 16 25
tasına kadar çıkıp dönüşte M noktasında serbest bırakılan m kütleli cisim LN arasın-
duruyor. da sabit hızla hareket etmektedir.
Buna göre, hangi nokta ya da noktalar Buna göre,
arası sürtünmeli olabilir? I. Cisim R noktasına kadar ancak çıkabi-
lir.
A) Yalnız MN B) Yalnız NP
II. Cisim en son M noktasında durur.
C) LM ya da MN D) LM ya da MN
III. LM arasında ısıya dönüşen enerji mgh
E) MN ya da NP
dır.
(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)

11
8. 10.
m F K 1. R h
Yatay
L
h ϑ
K L M N P R S h P h
M T
Şekildeki yatay yolun yalnız MS arası sür- h N
K h
N S
tünmeli olup sürtünme kuvveti sabit 3F dir. h Yatay L M
2 P
h
R
K noktasında durmakta olan cisme F kuv-
O Düşey kesiti şekildeki gibi olan sistemde K
veti etki ettiğinde cisim S noktasında tekrar
noktasından ϑ hızıyla atılan m kütleli cisim
duruyor. Düşey kesiti şekildeki gibi olan sistemde
R noktasına kadar çıkıp geri dönüşte K
yalnız PT arası sürtünmeli olup sürtünme
Buna göre, F kuvveti hangi noktaya ka- noktasında duruyor.
kuvveti sabittir.
dar uygulanmıştır?
Buna göre, cismin K noktasındaki kine-
K dan serbest bırakılan cisim T noktası-
(Noktalar arası eşit büyüklüktedir.) tik enerjisi nedir?
na kadar çıkabildiğine göre, cisim geri
A) S B) R C) P D) N E) M dönüşte hangi noktaya kadar çıkabilir? A) 2 mgh B) 5 mgh C) 3 mgh
2
(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) D) 7 mgh E) 4 mgh
2
A) OP arası B) P noktası
C) PN arası D) N noktası
E) NM arası

Test 11
2. m
ϑ
4. C 6. B C
X
h m F
5h 4h
K T
h 2 mg A
m
h
L S A
4h
B m kütleli cisim, sürtünmesiz yolda sabit F
M R kuvvetinin etkisi ile sürekli düzgün hızlana-
h m kütleli cisme 2 mg lik kuvvet ABC yolu
rak ABC yolunu izliyor.
Yatay N P boyunca yola paralel etki ediyor. Sadece
AB = BC olduğuna göre, AB yolunda ge-
Düşey kesiti şekildeki gibi olan XT yolunun yatay düzlem sürtünmeli olup sürtünme
çen sürenin BC yolunda geçen süreye
sadece NS arası sürtünmeli olup sürtünme katsayısı k = 0,5 dir.
oranı ne olabilir?
kuvveti sabittir. X noktasından ϑ hızıyla atı- C noktasına kadar kuvvetin yaptığı iş w,
lan cisim T noktasına kadar çıkıp dönüşte N cismin C noktasındaki kinetik enerji E A) 3 B) 2 C) 1 D) 1 E) 1
2 3
noktasında duruyor. ise w oranı nedir?
E
Buna göre, cismin M noktasındaki kine-
A) 4 B) 3 C) 2 D) 3 E) 1
tik enerjisi nedir? 2
(Noktalar arası uzaklık eşittir.)
A) 3 mgh B) 4 mgh C) 5 mgh

D) 6 mgh E) 7 mgh
5.
3. P
h K m h L 2m
4h 7. E
ϑ1
h h
E α α
Yatay X1 Yatay X2 A B C D
K L 3h M m
Sürtünme kuvvetinin sabit olduğu eşit ara-
M N h
lıklı bir yolda A dan ϑ1 hızı ile atılan cisim
Düşey kesiti verilen yolun yalnız MN bölü- B de dururken ϑ2 hızı ile atılan cisim E de
mü sürtünmelidir. K den E kinetik enerjisi ile duruyor.
h
α ϑ
atılan m kütleli cisim P ye çıkıp dönüşte M Buna göre, 2 oranı ne olabilir?
Yatay ϑ1
de duruyor. X3
Buna göre, cismin E kinetik enerjisi kaç Sürtünmenin sadece yatay düzlemde ve A) 3 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
2 3 3
mgh dir? (g = yerçekimi ivmesi) sürtünme katsayısının sabit olduğu özdeş
sistemlerde m, 2m, m kütleli K, L, M cisim-
A) 6 B) 7 C) 9 D) 11 E) 12 leri şekildeki konumlarından serbest bırakı-
lıyor.
Cisimler yatayda sırasıyla X1, X2 ve X3
yollarını alıp durduklarına göre, X1, X2 ve
X3 arasındaki ilişki nedir?
A) X1 > X 2 > X3 B) X3 > X1 = X 2

C) X2 = X3 > X1 D) X2 > X1 = X3
E) X1 > X2 = X3

Test 11
8. ϑ=0 10. Enerji (j)
ϑ
h
P
32 11
2ϑ N
h 8
4ϑ 3ϑ M
h
0 Yol (m)
K L
4
1. M
K noktasından 4ϑ hızı ile atılan cisim şekil- Yatay düzlemde hareket eden bir cisminin
deki yolu izleyip P de duruyor. kinetik enerji yol grafiği şekildeki gibidir.
m = 2kg
2m
Buna göre, yolun hangi bölümlerinde Cisme yatay ve sabit 12 N luk kuvvet etki F = 15N
sürtünme olmayabilir? ettiğine göre, cisme etki eden sürtünme 30°
kuvveti kaç N dur? K
4m
L
A) Yalnız KL B) Yalnız LM
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 Sürtünmenin sadece LM arasında olduğu
C) Yalnız MN D) Yalnız NP
sistemde K noktasında durmakta olan 2 kg
D) MN ve NP
kütleli cisme KLM yolu boyunca yola paralel
F = 15 N luk kuvvet uygulanıyor.
Cisim M noktasında durduğuna göre,
LM arasında cisme etki eden sürtünme
kuvveti kaç N dur?
(sin30° = 1 , g = 10 m/s2)
2
A) 10 B) 15 C) 18 D) 20 E) 25
9. m 11. Ek (joule) 2. 4m
X X
320
k = 0,5
Y 3m Y 3m
hı X (m) 4h
16
Yer
4 kg kütleli cismin sürtünmeli yatay düzlem- Kütlesi 4m, 3m olan X, Y cisimlerinin bu-
Kütlesi m, 3m olan X, Y cisimlerinin bulun-
de yola bağlı kinetik enerji grafiği şekildeki lunduğu sistemde yalnız X cismi ile zemin
duğu sürtünmesiz sistem serbest bırakılı-
gibidir. arasında sürtünme olup sürtünme katsayısı
yor.
Cismin yavaşlama ivmesi kaç m/s2 dir? 0,5 tir.
Y cismi yere çarptığında X in kinetik
enerjisi 3 mgh olduğuna göre, hı kaç h Sistem serbest bırakıldığında Y cismi
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
dir? yere kaç mgh kinetik enerji ile çarpar?
(g: yerçekimi ivmesi)
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 9
A) 12 B) 4 C) 4 D) 12 E) 3
7 7 4

Test 11
3. B 5. 3 kg 7.
30 m/s M
h = 30m
2 kg
A L K 4 kg
Sabit sürtünmeli yolda A noktasından 1 kg 2m L
12 m
30 m/s hızla atılan cisim B noktasında dur-
K 2h
maktadır. m
Sürtünmenin önemsiz olduğu sistemde K,
Buna göre, geri dönen cisim A dan ge-
L, M cisimleri serbest bırakılıyor. Sürtünmesiz bir sistemde m ve 2m kütleli K,
çerken kinetik enerjisini kaç joule olur?
Buna göre, K cismi yere çarptığında M L cisimleri şekildeki gibi tutulmaktadır.
(g = 10 m/s2)
cisminin kinetik enerjisi kaç joule olur? Makara ağırlığı önemsiz olduğuna göre,
A) 900 B) 800 C) 600 (g = 10 m/s2) cisimler serbest bırakıldığında L cismi-
D) 300 E) 0 nin yere çarpma kinetik enerjisi kaç mgh
A) 30 B) 45 C) 75 D) 105 E) 135 olur? (g: yerçekimi ivmesi)
A) 4 B) 8 C) 2 D) 8 E) 4
3 5 3
4. 3 kg 6. Düşey 8.
X
2m m
r r O r
Yatay
Y 2 kg K L L 4m
4m Ağırlığı önemsiz 3r uzunluğundaki çubuğun

m K 5h
uçlarına 2m, m kütleli K, L cisimleri konulup
Birbirine bağlı X ve Y cisimlerinden oluşan yatay korumdan serbest bırakılıyor. 2h
şekildeki sürtünmesiz sistem serbest bıra- Buna göre, K cismi düşey konumdan ge- Sürtünmenin önemsiz olduğu şekildeki sis-
kılıyor. çerken sahip olacağı kinetik enerjisi ne tem serbest bırakılıyor.
Y cismi yere kaç joule luk kinetik enerji olur? (g = yerçekimi ivmesi)
Buna göre, K cisminin çıkabileceği en
ile çarpar? (g = 10 m/s2) mgh 4mgh
A) B) C) 2 mgh büyük yükseklik kaç h olur?
3 3
A) 32 B) 28 C) 24 D) 18 E) 16
D) 8 mgh D) 3mgh A) 5 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
3

Test 11
9. V0 = 0 10. 11.
K r 2r X = 3m
h1 = 4m
L
h2 = 3,2m F Kütlesi 5 kg ve uzunluğu 5m olan bir zincir

M m X Y 3m yatay ve sürtünmesiz bir masa üzerinde bu-
3r ve r yarıçaplı eş merkezli kasnaklara lunuyor. Zincirin x = 3m kadar kısmı aşağı
Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun K doğru sarkmaktadır.
asılmış X ve Y cisimleri dengede iken sis-
noktasından serbest bırakılan cisim L den
tem F kuvveti ile 1 tur döndürüldüğünde Y Bu durumdan hareket geçen zincirin
4 m/s hızla geçip M de duruyor.
cismi 27 mg pr kadar kinetik enerji kazanı- masadan ayrıldığındaki hızı kaç m/s dir?
|KL| = |LM| ise KL yolundaki sürtünme yor. (g = 10 m/s2)
kuvvetinin büyüklüğü LM yolundakinin
Bu esnada X cisminin kazandığı toplam A) 2 2 B) 4 C) 4 2
büyüklüğüne oranı kaçtır?
enerji aşağıdakilerden hangisidir?
D) 6 E) 8
A) 1 B) 4 C) 1 D) 2 E) 3
5 3 3 4 A) 3 mgpr B) 4 mgpr C) 6 mgpr
D) 12 mgpr E) 27 mgpr
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
1. Birim zamanda yapılan işe ……………… denir.
4x
2. h yüksekliğinden serbest bırakılan bir cismin zamanla potansiyel enerjisi ……………, kinetik ener-
2
jisi ……………, mekanik enerjisi …………… V
3. Sürtünmeli yatay bir yolda m kütleli cisim V hızıyla fırlatıldığında X yolunu alarak duruyor. Aynı ç
gü
yolda 2m kütleli cisim 2V hızıyla atılırsa …………… yolunu olarak durur.
ez
ğ işm
de
4. h yüksekliğinden düşey aşağı, düşey yukarı ve yatay olarak eşit hızlarla atılan K, L, M cisimlerinin ar/
/ art
yere çarpma hızları arasında …………… ilişkisi vardır. lır
a
az
= VM
5. Sürtünmesiz bir ortamda 2h yüksekliğinden serbest bırakılan cismin h yüksekliğindeki hızı V ise = VL
yere çarpma hızı ……………… dır. VK

11 de11 KUVVET VE HAREKET / İtme ve Çizgisel Momentum – I
Test 12
3. P(kg m/s) 5. Kuvvet
12 36 2F
V (m/s) 0 Konum
0 12 X 2X
1. Momentum
Momentum – hız grafiği şekildeki gibi Sürtünmesiz yatay bir düzlemde 0 konum-
P olan cismin hızı 6 m/s iken kinetik enerji- da hızı sıfır olan bir cismin kuvvet – konum
I II si kaç joule olur? grafiği şekildeki gibidir.
Zaman
III Cismin momentumunun büyüklüğü X
A) 54 B) 64 C) 72 D) 96 E) 108
–P konumunda P1, 2X konumunda P2 ise
P1
nedir?
Bir cismin momentumunun zamana bağlı P2
değişim grafiği şekildeki gibidir.
A) 3 B) 4 C) 3 D) 3 E) 1
Buna göre, cisme I, II ve III bölgelerde 4 3 7 7 2
etki eden net kuvvetler için aşağıdakiler-
den hangisi doğrudur?
I II III
A) Artan Artan Sabit
B) Artan Sabit Azalan
C) Azalan Sıfır Sabit
D) Sabit Sabit Artan
E) Sabit Sıfır Sabit
4. EK (j) 6. Kuvvet
2. P(kg m/s)
70 16
F
30 O Zaman
4 t 2t 3t
0 0 P(kg m/s)
t (s) 8 16
10 Durmakta olan m kütleli cisme etkiyen kuv-
Bir cismin momentum – zaman grafiği Bir cisimin kinetik enerji momentum grafiği vetin zamana bağlı grafiği şekildeki gibidir.
şekildeki gibi olduğuna göre, cisme etki şekildeki gibidir.
Buna göre, cismin t, 2t ve 3t anlarındaki
eden net kuvvet kaç newtondur? Bu cismin kütlesi kaç kg dır? momentumlarının büyüklükleri P1, P2 ve
P3 arasındaki ilişki nedir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
A) P1 > P2 > P3 B) P1 = P3 > P2
C) P2 > P1 = P3 D) P3 > P2 > P1
E) P3 > P1 > P2

Test 12
7. 2 kg 9. m1 = 2 kg 11. ϑ0 = 80 m/s
4 m/s
K
m2 = 6 kg
L
60° 4 m/s h1
h1 m = 3 kg
A 30°
Sürtünmesiz bir ortamda 3 kg kütleli cisim
Sürtünmesiz bir ortamda h1 ve h2 yük- 80 m/s hızla düşey yukarı atılıyor.
M
4 m/s sekliğinden serbest bırakılan cisimlere Cisim atıldıktan ilk 6s sonra momen-
yere varıncaya kadar etki eden itmeler tumundaki değişmenin büyüklüğü kaç
2 kg kütleli cisim 4 m/s sabit hız büyüklüğü h
eşit ise 1 oranı nedir? kg m olur?
ile O merkezli dairesel yörüngede dolan- h2
s
maktadır. A) 80 B) 120 C) 180 D) 240 E) 300
A) 9 B) 8 C) 6 D) 3 E) 1
Buna göre, cismin KL ve KM arasında-
ki momentum değişimleri ∆KL, ∆PKM kaç
kg. m dir?
s
∆PKL ∆PKM
A) 8 16
B) 4 8
C) 8 8 3
D) 4 3 8
E) 4 3 8 3
12
8. 2 kg
10. 2 kg 1. I. Newton . saniye
3 m/s 5 m/s
II. kg metre
3 m/s 5 m/s saniye
2 kg 2 kg III. Newton . metre
30° 30° 37° 37° Yukarıdakilerden hangisi momentum bi-
2 kg kütleli bir cisim 3 m/s hızla yere çarpıp O rimi olarak kullanılabilir?
aynı hızla şekildeki gibi sıçrıyor. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
2 kg kütleli bir cisim O noktasında yere çar-
Cismin momentum değişimi hangi yön- pıp yansıyor. D) II ve III E) I, II ve III
de kaç kg m olur?
s Yüzeyin cisme verdiği itmenin büyüklü-
A) → 6 B) ↑6 C) ↑ 6 2 ğü kaç N . s dir? (sin37° = 0,6)
D) 6← E) 12←
A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 20

Test 12
2. 3P P 4. F = 20N 6.
37°
ϑ0
Sürtünmesiz düzlemde 3P momentumu ile
duvara çarpan top P momentumu ile geri m = 2 kg
dönüyor. m = 4 kg
Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan 2 kg
Buna göre, Sürtünmesiz bir ortamda 4 kg lık cisim yer-
kütleli cisme 20N luk kuvvet şekildeki gibi 4
den ϑ0 düşey hızıyla atılıyor.
I. Duvarın topa verdiği itme 2P kadardır. saniye etki ediyor.
Cisme hareketi süresince verilen itme
II. Topun hızı ilk hızının 1 üne inmiştir. Cismin ilk hızı 4 m/s olduğuna göre, 4.
3 240 N . s olduğuna göre, ϑ0 hızı kaç m/s
III. Topun kaybettiği enerji ilk enerjisinin saniyede hızı kaç m/s dir?
8 u kadardır. dir? (g = 10 N/kg)
9 A) 12 B) 16 C) 28 D) 29 E) 36
yargılarından hangileri yanlıştır? A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60

3. Momentum 5. +y 7. F(N)
4P 20
6 m/s
3P
2P 8 m/s
2 kg O 0 t(s)
5 10 20
P
–10
0 t 2t 3t 4t
Zaman Sürtünmesiz yatay düzlemde 2 kg kütleli
Sürtünmesiz bir ortamda bulunan cismin cisim 8 m/s sabit hızla hareket ederken O t = 0 anında hızı 6 m/s olan 10 kg kütleli
momentum – zaman grafiği şekildeki gibi- noktasında uygulanan kuvvet ile +y yönde cisme etkiyen kuvvetin zamanla değişim
dir. 6 m/s hızla hareket etmesi sağlanıyor. grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre, cisme (0, t), (t, 3t) ve (3t – 4t) Buna göre, cisme uygulanan itmenin bü- Cismin 20 saniye sonunda hızı kaç m/s
zaman aralıklarında etki eden net kuvvet yüklüğü ve yönü nedir? olur?
büyüklükleri F1, F2 ve F3 arasındaki ilişki A) ↑4N.s B) 10N.s C) 20N.s
A) 6 B) 8 C) 12 D) 16 E) 20
↑
nasıldır?
D) 4N.s E) ↑16N.s
↑
A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F1 > F3

C) F3 > F2 > F1 D) F3 > F1 > F2
E) F2 > F3 > F1

Test 12
8. İvme 10.
+4
2ϑ 12
Zaman 45° m
4 8 12 16
Sürtünmenin önemsenmediği ortamda

–8
m kütleli cisim eğik atıldığında şekildeki
t = 0 anında hızı ϑ0 = 8 m/s olan m = 4 kg yörüngeyi izliyor. 1. İvme
kütleli cismin ivme – zaman grafiği şekildeki Cismin hareket boyunca momentum
a
gibidir. değişimi aşağıdakilerden hangisine eşit-
I II 3t
Cismin 12 . s sonundaki momentumun tir? 0 Zaman
t 2t III
büyüklüğü kaç kg m dir?
s A) mϑ B) mϑ C) 3mϑ –a
2 2
A) 40 B) 80 C) 120 D) 160 E) 200 E) 5 mϑ
D) 2mϑ
2 Sürtünmesiz bir ortamda t = 0 anında dur-
makta olan bir cisme ait ivme – zaman gra-
fiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. I. bölgede cisme etki eden kuvvet sa-
bittir.
II. II. bölgedeki cismin momentumu azal-
maktadır.
III. III. bölgede cismin momentumu azal-
maktadır.

9. İvme 11. EK (joule)

2. P
240
2a 45°
100 m/s
53°
a O
60 1 kg
Zaman Yerden 100 m/s hızla 1 kg kütleli cisim O
t 2t 3t P (kg m/s)
10 20 noktasından şekildeki gibi eğik olarak atılı-
İlk hızı sıfır olan cismin ivme – zaman yor.
Bir cismin kinetik enerji – momentum grafiği
grafiği şekildeki gibidir.
şekildeki gibidir. Sürtünmeler önemsiz olduğuna göre,
Cismin 3t anındaki momentunu 9.m.a.t cisim P ye varana kadar momentum de-
Cismin momentumu 20 kg m olduğu
olduğuna göre, kütlesi kaç m dir? s
anda hızı kaç m/s dir? ğişimi kaç kg . m/s olur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 (sin53° = 0,8; cos53° = 0,6; g = 10 m/s2)

A) 12 B) 24 C) 36 D) 48 E) 60
A) 60 B) 80 C) 100 D) 140 E) 200

Test 12
3. F 5. 3ϑ 7. İlk hızı ϑ0 = 6 m/s olan m = 4 kg kütleli bir
m
cisim kuvvetinin etkisiyle 4 saniyede 56
m
A B C D E metre yol alıyor.
Buna göre, cisme verilen itme kaç N . s
m kütleli cisim sürtünmesiz yatay düzlemde
8F 4m dir?
9E kinetik enerjisi ile yaya çarpıp 4E kinetik
K L M N P enerjisi ile yaydan ayrılıyor. A) 24 B) 48 C) 56 D) 64 E) 72
Yayın cisme uyguladığı itmenin büyük-
Sürtünmesiz sistemde durmakta olan m
lüğü kaç mϑ dir?
kütleli cisim E noktasına kadar F kuvveti ile
itiliyor. A) 3 B) 4 C) 5 D) 9 E) 13
4m kütleli cisim 8F kuvvetiyle hangi nok-
taya kadar itilirse cisimlere verilen itme-
ler eşit olur?
A) KL arası B) L ye C) M ye
D) N ye E) P ye
4. ϑ
m 6. 30 m/s 10 m/s 8. V1 = 4m/s
F
m
m = 2 kg K L
4h 20 m
Sürtünmesiz yatay düzlemde 30 m/s hızla lk hızı V1 = 4 m/s olan m = 2 kg kütleli cisme
hareket eden 2 kg kütleli cisim yaya çarpıp KL arasında 2s F kuvveti etki ediyor.
h 10 m/s hızla geri dönüyor. KL arası uzaklık 20m olduğuna göre, F
Sürtünmesiz bir ortamda m kütleli cisim 4h Cisimle yay arasındaki etkileşim süresi kaç N dur? (Sürtünmeler önemsiz.)
yükseklikten ϑ hızı ile atılıp yere çarpıyor. 0,8 saniye olduğuna göre, yayın cisme
uyguladığı ortalama kuvvet kaç N dur? A) 6 B) 8 C) 12 D) 16 E) 20
Cisme hareketi süresince etki eden itme
aşağıdakilerden hangisidir?
A) 50 B) 100 C) 120 D) 180 E) 200
A) mϑ B) 2mϑ C) 4mϑ
D) 6mϑ E) 8mϑ

Test 12
9. Sürtünmesiz ortamda durmakta olan 4 kg 10. K 11. Düşey olarak yukarı doğru ateşlenen bir top
kütleli bir cisme F kuvveti 10s de 100 metre h mermisi, iç patlama sonucu yörüngenin en
yol aldırıyor. L yüksek noktasında üç çeşit parçaya bölü-
nüyor. Bu parçalar tam simetrik olarak bir-
10s de cisme verilen itme kaç N.s dir?
birinden ayrılıyor ve birisi düşey doğrultuda
A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120 aşağı doğru hareket edip 10 saniye sonra
yere düşüyor.
M
45° Diğer iki parça 12 saniye sonra yere düş-
tüğüne göre, parçacıkların patlamadan
K noktasından serbest bırakılan cisim L
sonraki ilk hızları kaç m/s dir?
noktasına P momentumu ile esnek çarpıp
55
oradan da M noktasına çarpıyor. A) 6 B) 10 C)
4
Buna göre, cisim M noktasına hangi mo- 32 63
D) E)
mentum ile çarpar? 5 5
(Sürtünmeler önemsiz)
A) 3P B) 2P C) 5P
2
D) 5P E) 3P
2
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
1. Bir cismin kütlesiyle hızının çarpımı o cismin ……………… büyüklüğünü verir. e
ey
itm
ete
vv
2. Cisme etki eden itme birimi ……………… ya da …………… dır. Ku
m
k g. s
3. Momentum …………… bir büyüklük, itme …………… bir büyüklüktür. s/
N.
tum
4. Bir cismin momentumundaki değişim o cisme aktarılan ……………… eşittir. m en
mo
el
k tör
/ ve
5. Birim zamandaki momentum değişimi cisme etki eden …………… eşittir. tö rel
v ek

11 de11 KUVVET VE HAREKET / İtme ve Çizgisel Momentum – II
Test 13
3. m = 2 kg 5. m2 = 90 g
13
V1 = 400 m/s

m1 = 10 g
80m Sürtünmesiz bir ortamda durmakta olan m2

45m kütleli akoza m1 kütleli mermi 400 m/s hızla
çarpıyor ve saplanıyor.
Yer
1. Kinetik enerjisi E olan hareketli bir cismin Buna göre, sistemin ortak hızı kaç m/s
Sürtünmesiz bir sistemde 80 metre yük-
momentumu P dir. olur?
seklikten serbest bırakılan 2 kg kütleli cisim
Cismin kinetik enerjisi 2E yapılırsa mo- yere çarpıp 45 metre yüksekliğe çıkıyor. A) 40 B) 30 C) 20 D) 10 E) 4
mentumu kaç P olur?
Cisimle yer arasındaki etkileşim süresi
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4 0,4 saniye sürdüğüne göre, yerin cisme
4 2 2 uyguladığı ortalama kuvvet kaç N dur?
(g = 10 m/s2)
A) 100 B) 200 C) 250

D) 300 E) 350
2. Yay 4. 6. m
mX mY 2m
2 m/s
5 m/s
X Y
Yatay, sürtünmesiz bir düzlemde mX, mY

kütleli X, Y cisimleri sıkıştırılmış bir yayın 1 kg 3 kg 5m 37° 8 m/s
uçlarında tutulmaktadır. L K
mX < mY olduğuna göre, yaydan ayrılan 5m kütleli araç 8 m/s sabit hızla hareket
cisimlere ait,
Sürtünmesiz bir sistemde tutulmakta olan K
ve L cisimleri serbest bırakılıyor. etmekte iken m, 2m olan cisimler şekildeki
I. Hız hızlarla arabaya çarpıp yapışıyorlar.
Buna göre, cisimler serbest bırakıldık-
II. Momentum Buna göre, ortak kütlenin hızı kaç m/s
tan 4 saniye sonra K cisminin momentu-
III. Kinetik enerji mu kaç kg . m/s olur? olur? (Sürtünmeler önemsiz.)
niceliklerinden hangileri iki cisim içinde (sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)

A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75
aynıdır?
A) 2 B) 3 C) 3,5 D) 4 E) 4,5

Test 13
7. 50 m/s 9. Yakıtla beraber toplam kütlesi 1800 kg olan 11. Bir roket fırlatılırken, 400 kg lık gaz yakıla-
m 37°
roket 200 kg yakıtı 600 m/s hızla yakarak rak 1000 m/s hızla dışarı atıldıktran sonra
atmaktadır. roketin kütlesi 5 ton kalıyor.
9m ϑ0 Buna göre, roketteki hız değişimi kaç Bu esnada roketin hızında meydana ge-
m/s dir? len değişme kaç m/s dir?
Sürtünmesiz yatay düzlemde ϑ0 sabit hı- A) 50 B) 60 C) 70 D) 75 E) 90 A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 200

zıyla hareket eden 9m kütleli araba içinden
m kütleli cisim arabaya göre 50 m/s atılıyor.
Cisim atılınca araba durduğuna göre,
arabanın ilk hızı kaç m dir?
s
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
13
8. 50 g 10. İvme 1. 50 m/s

50 m/s
6 5 kg
37°
37° 10 m/s
950 g 20 kg 10 m/s
950 g kütleli oyuncak araba 10 m/s hızla gi-

derken 50 g kütleli cisim 50 m/s hızla araba O t (s)
4 20 kg kütleli araba 10 m/s hızla gitmekte-
içine çarpıp yapışıyor. 3 kg kütleli cismin ilk hızı sıfır olup ivme za- iken araba üstündeki cisim arabaya göre
Çarpışma sonrası arabanın hızı kaç m man grafiği şekildeki gibidir. 50 m/s hızla atılmaktadır.
s
olur? Bu cismin 4. saniye sonundaki momen- Cisim atıldıktan sonra arabanın kinetik
tumu kaç kg.m/s dir? enerjisi kaç joule olur?
A) 7,5 B) 6 C) 5 D) 4,5 E) 3
A) 6 B) 12 C) 24 D) 36 E) 49 A) 1000 B) 2000 C) 3240
D) 4000 E) 8000

Test 13
2. 4. V1 = 6 m/s V2= 0 6. K L
ϑ
ϑ2 k = 1200 N/m m 3m
m 1 5 4 A B
ϑ1 O X
m1 = 2 kg m2 = 4 kg m kütleli K cismi ϑ hızıyle ilerleyip durmakta
2 3 olan 3m kütleli L cismine çarpınca cisimler
Sürtünmesiz yatay düzlemde m1 ve m2 küt-
Şekil I Şekil II leli cisimelerden m1 kütleli cisim 6 m/s hızla yapışıyorlar. Ortak kütle sürtünmeli AB yo-
hareket etmektedir. m2 kütleli cisim yay sa- lunda X kadar gidiyor ve duruyor.
Sürtünmesiz yatay zeminde m kütleli cisim
biti 1200 N/m olan yaya bağlıdır. K cismi sürtünmeli yola tek başına gir-
ϑ1 hızıyla hareket ederken O noktasına ge-
m1 kütleli cisim yay – kütle sistemine seydi kaç X yolu alarak dururdu?
lince hızı ϑ2 oluyor.
esnek çarptığında yayı en fazla kaç cm
Buna göre, cisme verilen itme Şekil II de- A) 64 B) 32 C) 16 D) 8 E) 4
sıkıştırır?
kilerden hangisidir?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) 8 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3. ϑ 5. 3ϑ0 7. m K
ϑ=0
m m1 m A B
2h
Sürtünmesiz yatay zeminde m kütleli ci- X
sim durmakta olan m1 kütleli cisme es-
nek ve merkezi çarpınca m1 kütleli cisim Sabit sürtünmeli yatay düzlemde 3ϑ0 hızı M L
ϑ hızıyla harekete başladığına göre, m ile atılan cisim hızı ϑ2 olduğunda özdeş B K noktasından bırakılan m kütleli cisim sür-
4
kaç m dir? cismine çarpıp kenetlenyor. tünmeli LM yolunu alarak M noktasında du-
Buna göre, cisimler beraber kaç X daha ruyor.
A) 2m B) 3m C) 5m
gidip durur? Buna göre, LM yolunda cisme verilen it-
D) 7m E) 8m
menin büyüklüğü nedir?
A) 1 B) 1 C) 1
64 32 24 (KL arası sürtünmesizdir.)
D) 1 E) 1
16 8 A) mgh B) mg h C) 2m gh
D) m gh E) 2mgh

Test 13
8. İp 10. 2m 5
K L
K
ϑK
4
3
13
2 kg 3 kg 2
Sürtünmesiz yatay düzlemde K ve L cisim- L m 1
leri sıkıştırılmış yayın uçlarında ip yardımı

ϑL
ile durmaktadır.
Şekil I Şekil II
İp kesildikten bir süre sonra K cisminin 1.
Sürtünmesiz yatay düzlemde Şekil I deki
kinetik enerjisi 81 joule olduğuna göre, L
2m kütleli K cismi durmakta olan m kütleli L
cisminin kinetik enerjisi kaç jouledir?
cisimine ϑK hızıyla çarpıyor.
A) 36 B) 42 C) 48 D) 54 E) 64 Çarpışmadan sonra L nin hız vektörü
Şekil II deki ϑL olduğuna göre K nin hız ϑ1 h ϑ2
vektörü Şekil II dekilerden hangisidir? m
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) Durgun haldeki sarkaça ϑ1 hızı ile giren m
kütleli mermi ϑ2 hızıyla çıkıyor ve sarkaç
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 bulunduğu seviyeden h kadar yükseliyor.
Buna göre,
I. ϑ2 hızının daha büyük olması,
II. mermi kütlesinin daha büyük olması,
III. sarkacın kütlesinin daha küçük olması
hangilerinin tek başına yapılması h yük-
sekliğini azaltır?

9. 11. 40 gramlık bir tenis topu rakete 120 m/s 2. K

ϑ
hızla çarpıp aynı doğrultuda geri dönüyor.
X
Topla raketin etkileşim süresi 0,5 saniye h
ve raketin topa uyguladığı ortalama kuv-
R
vet 20N ise topun geri döndüğü anda
h
hızı kaç m/s dir?
L M N P
A) 100 B) 120 C) 130 D) 150 E) 250
Y ϑ hızı ile atılan bir cisim yörüngesinin R
Şekildeki sistem serbest bırakıldığında noktasında iç patlama sonucu eşit kütleli iki
X ve Y cisimlerinin momentumları oranı parçaya ayrılıyor.
PX 1
= oluyor. Paçalardan biri yatay ayış hareketi ya-
PY 2 m
Buna göre, cisimlerin kütleleri oranı Y parak P ye düştüğüne göre diğer parça
mX
nedir? nereye düşer? (LM = MN = NP)
A) 12 B) 6 C) 4 D) 3 E) 2 A) L ye B) LM arasına
C) M ye D) MN arasına
E) N ye

Test 13
3. ϑ1 5. 7.
m 2m
ϑ ϑ
2m
O
1
5
2 Yatay sürtünmesiz düzlemde ϑ hızı ile
4 3 hareket eden 2m kütleli araba üzerinde
Su üzerinde durmakta olan 4m kütleli
Sürtünmesiz yatay düzlemde 2m kütleli ci- arabaya göre hareketsiz m kütleli bir çocuk
kayığın içindeki m kütleli çocuk ok yö-
sim ϑ hızı ile hareket ederken O noktasında vardır.
nünde 10 metre yürüdüğünde kayık kaç
iç patlama sonucu eşit iki parçaya ayrılıyor. metre yer değiştirir? Çocuk arabanın üzerinden yere göre,
–3 ϑ hızı ile atlarsa arabanın hızı ne
Parçalardan biri ϑ1 hızıyla şekildeki gibi A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 olur?
hareket ettiğine göre, diğer parçanın ha-
reket yönü 1, 2, 3, 4, 5 ile verilenlerden A) 2 ϑ B) 3 ϑ C) 6 ϑ
hangisidir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) D) 8 ϑ E) 9 ϑ
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
4. 3 kg 6. m2 = 40 kg 8. 20 m/s
m
1 m/s 5m
15 m/s
m1 = 200 kg
1 m/s
3 m/s O
20 m/s hızla hareket etmekte olan 5m kütle-
li araç üzerindeki m kütleli çocuk arbaya zıt
Sürtünmesiz bir sistemde m1 = 200 kg küt-
Sürtünmesiz yatay düzlemde 3 kg kütleli ci- yönde arabaya göre 15 m/s hızla atlıyor.
leli bir vagon ve üzerindeki m2 = 40 kg küt-
sim 1 m/s hızla hareket etmektedir. Cisim O
leli çocuk hareketsizdir. Buna göre, çocuk atladıktan sonra ara-
noktasına geldiğinde iç patlama sonucu üç
banın hız kaç m/s olur?
eşit parçaya ayrılıyor. Çocuk arabaya göre, 14 m/s hızla koş-
maya başlarsa arabanın hızı kaç m/s A) 17,5 B) 20 C) 22,5
Parçalardan ikisi şekilde gösterilen yön-
olur?
lerde ve hızlarda hareket ettiğine göre, D) 25 E) 27,5
diğer parçanın hızı kaç m/s olur?
A) 1 B) 3 C) 2 D) 3 E) 4
2
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Test 13
9. 10. 2 kg 11. İskele
50 kg
K ϑ
150 kg
X Y
K L 2 kg
4h
h L
40 m 4m 5m
2m 50 kg bir balıkçı kayık içinde V hızı ile 5m
Kütlesi m olan K cismi h yüksekliğinden uzunluğundaki 150 kg kütleli durmakta olan
serbest bırakılıyor ve durmakta olan 2m Sürtünmenin önemsiz olduğu ortamda dur- kayığın X ucundan Y ucuna doğru yürüme-
kütleli L cisimine esnek çarpıyor. Çarpışma makta olan 2 kg kütleli cisimler serbest bı- ye başlıyor.
sonrası K cismi 6 m/s hızla geri dönüyor ve rakılıyor.
Buna göre, kayıkçı Y ucuna geldiğinde
L cismi 4h yüksekliğine kadar çıkabiliyor. Buna göre, L cismi yere çarpıncaya ka- iskeleye uzaklığı kaç m dir?
Buna göre, K cisminin L cismine çarpma dar geçen sürede momentumundaki de-
28 35
hızı kaç m/s dir? ğişim kaç kg m/s olur? (g = 10 m/s2) A) 6 B) C)
5 3
31
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 D) E) 8
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 4
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
1. Merkezi esnek çarpışmada cisimlerin kütleleri eşit ise cisimler çarpışma sonrası ……………… ur
o run
yaparlar. /k
az
ru nm
ko
i
2. Esnek çarpışmada enerji ……………, momentum ………………… ğ işim
de
hız
mu
nu
3. Sürtünmesiz bir ortamda belli bir yükseklikten serbest bırakılan m kütleli cisme t sürede etki eden ko
tum
itme …………… dir. m en
mo
Cisimlerin etkileşimi sonucu cisimlerin ilk ve son durumda kütle ve hız çarpımlarının eşit olması .t
4. .g
m
durumuna …………… denir.
r
nu
k oru
u r/
5. Esnek olmayan çarpışmada enerji ……………, momentum ……………… run
ko

11 de11 KUVVET VE HAREKET / İtme ve Çizgisel Momentum – III
Test 14
3. 4 kg 4 kg 5. 3ϑ 2ϑ
14 X
7 m/s
Y
3 m/s
2m 3m
–X +X
4kg kütleli X ve Y cisimleri şekildeki yönler-
Sürtünmesiz yatay sistemde 3ϑ, 2ϑ hızları-
de 7 m/s ve 3 m/s hızlarla hareket ederken
na sahip 2m ve 3m kütleli cisimler çarpışa-
esnek ve merkezi çarpışma yapıyorlar.
m rak kenetleniyorlar.
Çarpışma sonrası X in hızı kaç olur?
1. ϑ1= 3m/s ϑ2= 4m/s s Çarpışma sırasında 2m kütleli cisme ve-
X Y
rilen itmenin büyüklüğü ve yönü nedir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
m m A) +X yönünde 2mϑ
Eşit kütleli X ve Y cisimleri sürtünmesiz sis- B) –X yönünde 6mϑ
temde 3 m/s ve 4 m/s hızla esnek merkezi
C) –X yönünde 3mϑ
çarpışma yapıyorlar.
D) +X yönünde 6mϑ
Çarpışma sonrası cisimlerin kinetik
EX E) +X yönünde 3mϑ
enerjileri oranı nedir?
EY
16 9 4 3
A) B) C) D) E) 1
9 16 3 4
2. 2 kg 3 kg 4. ϑ1 ϑ2 6. 1 kg 2 kg
20 m/s 5 m/s 9 m/s 3 m/s
X Y m1 m2
Kütlesi 2kg, 3kg hızları 20 m/s, 5 m/s olan X O Kütleleri ve hızları verilen cisimler sürtün-
ve Y cisimleri sürtünmesiz yatay düzlemde mesiz yatay zeminde merkezi esnek çar-
esnek ve merkezi çarpışma yapıyorlar. pışma yapıyorlar.
Çarpışma sonrası Y cisminin hızı kaç O Buna göre, çarpışma sonrası 1kg kütleli
m/s olur? cismin hızı ne olur?
Sürtünmesiz yatay düzlemde birbirrilerine
doğru ϑ1, ϑ2 hızları ile hareket eden cisimler A) –2 m/s B) –1 m/s C) 1 m/s
A) 2 B) 8 C) 17 D) 19 E) 21
O noktasında esnek ve merkezi çarpışma D) 2 m/s E) 3 m/s
yapıyorlar.
Çarpışmadan sonraki bir t anında ko-
numları Şekil II deki gibi olan hareketli-
lerin çarpışma öncesi kinetik enerjileri
oranı nedir?
9 3 1 1
A) B) C) D) E) 2
16 4 4 2

Test 14
7. 2kg 9. 6 m/s 11. 3m/s 12m/s
4 m/s O
1 kg K L
8 m/s
O m 2m
2 kg 2 m/s
Sürtünmesiz yatay düzlemde 3 m/s ve
5 m/s 12 m/s hızlarla hareket eden m, 2m kütleli
4 kg
4 kg K, L cisimleri merkezi esnek çarpışma ya-
Sürtünmelerin önemsiz olduğu ortamda pıyorlar.
Kütleleri ve hızları şekildeki gibi olan cisim-
6 m/s ve 2 m/s hızla hareket eden cisimler Buna göre, çarpışma sonrası L cisminin
ler O noktasında esnek olmayan çarpışma
O noktasında çarpışıp yapışıyorlar. hız büyüklüğü kaç m/s olur?
yapıyorlar.
Cisimlerin çarpışma sonrası hızı kaç m/s
Buna göre, çarpışma sonrası cisimlerin A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8
olur?
ortak hızı kaç m/s olur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 10
A) 2 B) 2,5 C) 3 D) 4 E) 6
14
8. hereket 10. m2 1. 6 kg 2 kg
yönü ϑ2 30 m/s 10 m/s
ϑ1
m1
O O Aynı yönde hareket eden 6 kg ve 2kg kütleli
cisimler bir süre sonra çarpışıp yapışıyorlar.
ϑ ϑ m
Hareket yönü Buna göre, ortak kütlenin hızı kaç
s
K L olur?
Sürtünmesiz yatay düzlemde m1 ve m2 küt-
Sürtünmesiz, yatay düzlemde K ve L cisim- leli cisimler O noktasında esnek olmayan A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40
leri eşit hızlarla O noktasında çarpışıp yapı- çarpışma yaparak birbirine yapışıyor.
şıyorlar.
Çarpışma sonrası cisimler ok yönünde
Cisimler çarpışma sonrası ok yönünde
m ilerlediğine göre cisimlerin kütleleri ora-
hareket ettiğine göre, K oranı kaçtır? m
mL nı 1 nedir?
m2
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Test 14
2. 4. 2 kg 3 kg 6. 3m
20 m/s
İp 9h m
h Kinetik enerjisi E olan 2 kg kütleli cisim
V = 200 m/s 20 m/s hızla durmakta olan 3 kg kütleli cis- h
20 g me çarpıp yapışıyor.
480 g
O
Cisimler beraber hareket ettiğine göre,
İpin ucuna asılı durmakta olan 480 g küt-
çarpışmada kaybolan kinetik enerji kaç Kütleleri 3m, m olan cisimler sürtünmesiz
leli takoza 20 g kütleli mermi 200 m/s hızla
E dir? ray sisteminde şekildeki konumlardan ser-
saplanıyor.
Buna göre, ortak kütlenin çıkabileceği 1 2 3 2 1
A) B) C) D) E)
5 5 5 3 2 Cisimler O noktasında esnek olmayan
maksimum yükseklik kaç metredir?
çarpışma yaptıklarına göre, ortak kütle
(g: 10 m/s2) kaç h yükselir?
A) 2 B) 2,4 C) 2,8 D) 3,2 E) 3,6 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3. 5. m1 7.
m1 m2
4h 9h 16h P
ϑ h ϑI
m m m2 9h
m m 4h
Şekil I Şekil II
Durmakta olan m kütleli sarkaca m kütleli O O
bir mermi ϑ hızıyla saplanıyor. Bunun sonu- Sürtünmesiz ray sisteminde 9h yüksekli- Sürtünmenin önemsenmediği ortamda aynı
cunda mermi ve sarkaç dönüp tam denge- ğindeki m1 kütleli cisim serbest bırakılıyor anda serbest bırakılan cisimler O noktasın-
de konumundan geçerken bir başka m küt- ve O noktasındaki m2 kütleli cisimle esnek da çarpışıp kenetleniyor.
leli mermi ϑı hızı ile saplanınca üçü beraber olmayan çarpışma yapıyor. Çarpışma sonrası cisimler beraber P
4h kadar yükseliyor. Ortak kütle en fazla 4h yüksekliğine çı- noktasına kadar yükseklebildiğine göre,
Buna göre, ikinci merminin ilk hızı kaç ϑI kabildiğine göre, cisimlerin kütleleri ora- m1
oranı kaçtır?
kaç ϑ dir? m m2
nı 1 kaçtır?
m2
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
3 2

Test 14
8. K 10. K 1 kg
m1
m2
20 m/s 14
160 m
16h L
60 m/s
m 9h L
Yer
3 kg
O Kütleleri 1 kg ve 3 kg olan cisimlerden K

1. m1
m kütleli cisim O noktasında iken iç patlama cismi 20 m/s hızla düşey aşağı L cismi ise
sonucu iki parçaya ayrılıyor. 60 m/s hızla düşey yukarı atılıyor.
Parçalardan m1 kütleli olan K ye diğeri L Buna göre, cisimler esnek olmayan çar- 16
ye ancak çıkabildiğine göre,

m1
oranı pışma yaptıktan sonra yerden en fazla
m2
kaçtır?
m2 kaç metre yüksekliğe çıkarlar? 4h
(g = 10 m/s2, sürtünmeler önemsiz.)

16 9 4 3
A) B) C) D) E) 1 Sürtünmesiz ray sisteminde 16h yüksek-
9 16 3 4 A) 80 B) 100 C) 120
likten serbest bırakılan m1 kütleli cisim
D) 135 E) 145 durmakta olan m2 kütleli cisimle esnek ol-
mayan çarpışma yaparak en fazla 4h yük-
sekliğine çıkabiliyor.
m
m2
1 1 1
A) B) C) D) 1 E) 2
4 3 2
9. 11. 10 m/s 2. Y
k = 500 N/m
3 kg 2 kg
m2 m1
4 m/s
X
M 2d
L
8d K O
3 kg kütleli cisim sürtünmesiz yolda dur- 4 kg
Aynı anda K, L noktalarından atılan m1 ve makta olan 2 kg kütleli cisme çarparak ya-
m2 kütleli iki cisim maksimum yükseklikle- pışıyor.
rinde çarpışıp kenetlenerek M noktasına Yay sabiti 500 N/m ise yay en çok kaç cm Sürtünmesiz yatay düzlemde +x yönünde
düşüyorlar. sıkışır? ilerleyen cisim O noktasında iken iki eşit
m2
Buna göre, oranı kaçtır? parçaya ayrılıyor.
m1
A) 50 B) 60 C) 70 D) 80 E) 90
(Sürtünmeler önemsizdir.) Parçalardan biri +y yönünde 6 m/s hızla
ilerlediğine göre, diğer parçanın hızı kaç
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 m/s olur?
A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6

Test 14
3. 5. 7.
X V ı m
X
40 m/s 10 m/s 37°

X Y 40 m/s
3 kg 53°
5 kg
3 kg Y VY
ı 4m
30°
Sürtünmesiz bir ortamda 3 kg kütleli cisim
Sürtünmesiz yatay düzlemde 10 m/s hızla Sürtünmesiz eğik düzlem üzerinde 4m küt-
yerden 40 m/s hızla atıldıktan 3 s sonra iç
hareket eden 5 kg kütleli X cismi, durmakta leli cisim 40 m/s hızla atıldığı anda, m kütleli
patlama sonucu 2 kg ve 1 kg lık iki parçaya
olan Y cismine merkezi olmayan bir şekilde cisim serbest bırakılıyor. Cisimler 4s sonra
ayrılıyor.
çarpıyor. çarpışıp kenetleniyor.
1 kg lık parçanın patlamadan hemen
Çarpışma sonrası cisimelrin hızları oranı Ortak kütle çarpışmadan kaç saniye
sonra hızı düşey yukarı 60 m/s ise diğer
VxI sonra ilk kez durur?
parçanın hızı kaç m/s olur? (g = 10 m/s2) ne olur?
VYI
(sin30° = 1 , g = 10 m/s2)
2
A) 6 B) 15 C) 20 D) 30 E) 60 3 4 5 3 4
A) B) C) D) E) A) 1 B) 1,2 C) 1,8 D) 2,4 E) 3
5 5 4 4 3
4. 3 kg 6. O 8.
5 m/s m

4 m/s 37° 20 m/s
O 37°
6 kg
3m
10 m/s X Y A Z 30°
1 kg
Yatay sürtünmesiz düzlemde 6 kg kütleli ci- O noktasından m kütleli bir cisim serbest
Sürtünmesiz eğik düzlemin alt ucunda 3m
sim 4 m/s sabit hızla hareket etmekte iken düşerken iç patlama sonucu üç parçaya
kütleli cisim 20 m/s hızla atıldığı an üst
O noktasında iç patlama sonucu 3 kg, 1 kg bölünüyor.
ucunda m kütleli cisim serbest bırakılıyor
ve 2 kg kütleli parçalara ayrılıyor. Bu parçalar aynı düşey düzlemde hareket ve 2 saniye sonra esnek olmayan çarpışma
3 kg ve 1 kg kütleli cisimlerin izlediği ederken şekildeki X, Y ve Z noktalarına yapıyorlar.
yollar şekildeki gibi olduğuna göre, 2 kg aynı anda düşüyorlar.
Buna göre, cisimler çarpışma yaptıktan
kütleli cismin hızı kaç m/s dir? Parçacıkların kütleleri sırasıyla mX, mY, sonra eğik düzlemde en fazla kaç metre
mZ olduğuna göre; yol alırlar? (g = 10 m/s2)
A) 2 B) 2,5 C) 4 D) 4 E) 5
I. mZ > mY
A) 2,5 B) 3 C) 3,6 D) 4,8 E) 5,6
II. mZ > mX
III. mY > mX
dur? (XY = YA = AZ)

D) I ve II E) I, II ve III

Test 14
9. 10 m/s 5 m/s 10. 2 kg 11. – +
40 m/s 2m
m
X Y 10 m/s
4 kg 1 kg K L 15 m/s
X ve Y cisimleri şekildeki yönlerde hareket h

ederken tam K de çarpışıp kenetleniyorlar.
Şekildeki araba ile çocuğun kütlesi 12m,
Cisimler sürtünme katsayısının 1 oldu-
2 çocuğun elindeki cismin kütlesi 2m dir.
ğu yüzeyde L de durduklarına göre, KL Yerden h kadar yüksekten 40 m/s hızla ya- Araba 15 m/s sabit hızla düzlemde hareket
tay atılan cisim 3 s sonra iç patlama sonucu ederken çocuk elindeki cismi arabaya göre
arası kaç metredir? (g = 10 m/s2)
eşit kütleli iki parçaya ayrılıyor. 10 m/s hızla atıyor.
A) 6,4 B) 7,2 C) 8,1 D) 9 E) 10 Parçalardan biri patlamadan hemen Buna göre, arabanın bundan sonraki
sonra serbest düştüğüne göre, diğer hızı ve hareket yönü ne olur?
parçanın patlamadan hemen sonraki
hızı kaç m/s olur? (Sürtünmeler önemsiz.) A) –X yönünde 25 m/s
B) +X yönünde 25 m/s
A) 30 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100 95
C) +X yönünde m/s
3
D) +X yönünde 15 m/s
115
E) +X yönünde m/s
7
Eşleştirme
t ki n l i k
E
Aşağıdaki ilgili kavramları eşleştiriniz.
1. F .Tt a. Kuvvet
2. m. V b. Enerji
TP c. İmpuls
3. Tt
4. P1 + P2 = P1I + P2I d. Çizgisel momentum
5. P2 e. momentum korunumu
2m

4. Ü nit e 1
KUVVET VE HAREKET
Tork
Kesişen Kuvvetlerin Dengesi
Kütle ve Ağırlık Merkezi
Basit Makinalar
11 de11 KUVVET VE HAREKET / Tork – I
Test 15
3. F2 5. F1 F2 F3
15 F1
O
O
F3 O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli

çubuk F1, F2 ve F3 kuvvetleri ile ayrı ayrı
Aynı düzlemde bulunan F1, F2 ve F3
1. F dengede tutuyor.
kuvvetlerinin O noktasına göre, torkla-
rının büyüklükleri τ1, τ2 ve τ3 arasındaki Buna göre, kuvvetlerin büyüklükleri F1,
d X F2 ve F3 arasındaki ilişki nedir?
O ilişki nedir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
z A) τ1 > τ2 > τ3 B) τ2 > τ3 > τ1 A) F1 > F2 > F3 B) F3 > F2 > F1

–y
x, y, z dik koordinat sisteminde O nokta- C) τ3 > τ1 > τ2 D) τ1 > τ2 = τ3 C) F1 = F2 = F3 D) F2 > F1 = F3
sından geçen eksen etrafından dönebilen E) τ1 = τ2 > τ3 E) F3 > F2 = F1
çubuğa +y yönünde kuvvet etki ediyor.
Kuvvetin tork vektörü hangi yöndedir?
A) +y B) –y C) +z
D) –z E) +x
2. 4. F1 6. F1
F1
O
F2
O
F2
F3 F3
O noktası etrafında dönebilen çubuğa O O noktası etrafında dönebilen düzgün tür-
F3 F2
F1, F2 ve F3 kuvveti şekildeki gibi uygu- deş kare levhaya etki eden F1, F2 ve F3
lanmaktadır. Özdeş kare levhalardan oluşan türdeş ci- kuvvetleri levhayı tek başına dengede tuta-
sim O noktası etrafında serbestçe dönebil- biliyor.
Kuvvetlerinin O noktasına göre torkları-
mektedir. Cisim F1, F2 ve F3 kuvvetleriy-
nın büyüklükleri τ1, τ2 τ3 arasındaki ilişki Buna göre, kuvvetlerin büyüklükleri ara-
le ayrı ayrı tutulmaktadır.
nedir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) sında nasıl bir ilişki vardır?
Buna göre, kuvvetlerin büyüklükleri F1,
A) τ1 > τ2 > τ3 B) τ2 > τ1 > τ3 F2 ve F3 arasındaki ilişki nedir? A) F3 > F2 = F1 B) F2 > F3 > F1
C) τ3 > τ2 > τ1 D) τ1 = τ2 = τ3 C) F2 > F1 = F3 D) F3 > F1 > F2
A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F3 > F1
D) τ2 > τ3 > τ1 E) F1 = F2 = F3
C) F3 > F2 > F1 D) F2 > F1 > F3
E) F1 > F3 > F2

Test 15
7. 3F 9. F1 11. K L M
r A
Yatay
+
r – F1 O P 3P 5P
r r
O r Eşit bölmeli ağırlıksız çubuğa şekildeki gibi
r P, 3P, 5P ağırlıklı cisimler asılmıştır.
4F F2
2F
Çubuk serbest bırakıldığında şekildeki
O noktası etrafında dönebilen, levhaya aynı F3 F4
gibi yatay dengede kalabilmesi için han-
düzlemde üç kuvvet şekildeki gibi etki et- Ağırlık merkezi O noktası olan düzgün ince gi noktadan asılmalıdır?
mektedir. bir levha A noktasından geçen bir eksen
Buna göre, levhanın dönme yönü ve O etrafından dönebilmektedir. A) K noktası B) KL arası
noktasına göre toplam torkunun büyük- Levha dengede olduğuna göre, hangi C) L noktası D) LM arası
lüğü kaç Fr dir? kuvvetin kaldırılması denge konumunu E) M noktası
değiştirmez?
A) –2Fr B) –4Fr C) +4Fr
D) –Fr E) –8Fr A) F1 B) F2 C) F3 D) F4 E) F5
15
8. 10. 1.
– F1 = 3f +
T1 T2
a O İp İp
I II
Eşit bölmeli, türdeş ve P ağırlık cisim şekil- Eşit bölmeli, türdeş ve özdeş iki çubuk şe-
F2 = 2f F3 = 3f deki gibi dengede olup ip gerilme kuvvetinin kildeki gibi dengededir.
O noktası etrafından dönebilen eşit böl- büyüklükleri T1 ve T2 dir.
Buna göre, desteklerin çubuklara uygu-
meli ağırlıksız çubuğa uygulanan kuvvet- Buna göre, P, T1 ve T2 arasındaki büyük- N
ladığı tepki kuvvetlerinin 1 oranı kaç-
lerin O noktasına göre toplam torkun bü- lük ilişkisi nedir? N2
tır?
yüklüğü ve çubuğun dönme yönü nedir?
A) P > T1 > T2 B) T2 > T1 > P
A) 12fa, + yönde B) 8fa, + yönde A) 10 B) 9 C) 8 D) 6 E) 5
C) T1 > T2 > P D) P > T1 = T2
C) 7fa, + yönde D) 8fa, –yönde E) P > T2 > T1
E) 5fa, + yönde

Test 15
2. K 4. 6.
L T1 T2 T1 T2
I II
Eşit bölmeli, düzgün, türdeş çubuklar des- Bir çocuk ve ağırlığı 600 N olan türdeş bir
6N
tekler üzerinde şekildeki gibi dengededir. çubuk şekildeki gibi dengededir.
Desteklerin tepki kuvvetleri eşit olduğu-
T 18N ağırlıklı düzgün türdeş çubuk şekildeki
İp gerilmeleri oranı 1 = 2 ise çocuğun
G T2 3 gibi dengede iken 6N ağırlığı sistemden alı-
na göre, çubukların ağırlıkları oranı K
GL ağırlığı kaç N dur? nıyor.
kaçtır?
A) 300 B) 400 C) 500 Buna göre, T2 gerilmesi için hangisi söy-
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 lenebilir?
6 5 4 3 2 D) 600 E) 800
A) 6N artar B) 6N azalır C) 10N azalır
D) 10N artar E) 4N artar
3. 5. 7. Ağırlığı 120N
T T olan eşit böl-
Düşey
meli türdeş duvar
T çubuk sür-
30° 37°
tünmenin sa-
dece yatay Yatay
P 5P K L
düzlemde olduğu sistemde dengededir.
Şekildeki sistemde düzgün, türdeş çu-
Buna göre, düşey duvarın ve yatay düz-
buk dengede olup ip gerilme kuvvetleri Eşit bölmeli ağırlığı önemsiz çubuk şekilde-
lemin tepki kuvvetleri Nd, Ny kaç N dur?
eşit olduğuna göre, çubuğun ağırlığı kaç ki gibi dengededir.
P dir? K cismi ve T ip gerilmesi 4P olduğuna Nd Ny
göre, L cismi kaç P dir? (sin30° = 0,5) A) 60 120
A) 20 B) 12 C) 9 D) 8 E) 6
B) 80 120
A) 18 B) 16 C) 14 D) 12 E) 10
C) 60 60
D) 80 60
E) 100 80

Test 15
8. 10.
X Y Z T
15
X Y
K L
Düzgün, türdeş, eşit bölmeli çubuk X ve Y
Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuk K ve L cisimleri ile dengededir.
1. Şekildeki gibi çift taraflı
cisimleri ile şekildeki gibi dengededir. Çubuğun ve Y cisminin ağırlığı 2P ise X bir merdivenin sağ tara-
Cisimler kendi aralarında yer değiştirilir- in ağırlığı kaç P olamaz? fında ağırlığı G olan bir
se dengenin tekrar sağlanması için aşa- boyacı, merdivenin tam
ğıdaki işlemlerden hangisi yapılabilir? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
ortasında dengededir.
A) X noktasına bir tane K cismi asmak.

B) X noktasına bir tane L cismi asmak.
53° 53°
C) X noktasına üç tane L cismi asmak.
L
D) Y noktasına bir tane K cismi asmak. Merdivenlerin ağırlığı K
önemsiz olduğuna göre, merdivenin L

E) X noktasına üç tane K cismi asmak.
ayağındaki tepki kuvvetinin K ayağında-
ki tepki kuvvetine oranı nedir?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
2.
9. 11.
İp İp A
K L M L K M X 4m
4m
K, L ve M cisimleri eşit bölmeli ağırlığı
Y
önemsiz çubuklarla dengededir. Kütlesi önemsenmeyen eşit bölmeli çubuk
3m
Cisimlerin ağırlıkları PK, PL ve PM ise ara- X, Y cisimleri ile şekildeki gibi dengededir.
larındaki ilişki nedir? X in kütlesi 4m, makaranın kütlesi 10m 200N ağırlığındaki bir merdiven ile 800N ağır-
3 lığındaki bir bayan 8 basamaklı merdivenin 2.
A) PK = PL = PM B) PK > PL > PM ise Y cisminin kütlesi kaç m dir?
basamağında şekildeki gibi dengededir.
C) PK = PL > PM D) PL > PK > PM A) 1 B) 3 C) 2 D) 5 E) 3
2 2 Düşey duvar sürtünmesiz yatay düzlem
E) PL > PM > PK sürtünmeli olduğuna göre, şekildeki du-
rumda A noktasındaki tepki kuvveti kaç
N olur?
A) 150 B) 225 C) 250

D) 300 E) 400

Test 15
3. 5. 7.
T1
L
7P 2r
K L M N P R r
K T2
K L
37° 53°
3P Ağırlıkları önemsiz eşit bölmeli çubuklar K
Ağırlığı 2P olan düzgün türdeş çubuğun Yarıçapları r, 2r olan K ve L cisimleri eğik ve L cisimleri ile dengededir.
şekildeki gibi dengede kalabilmesi için; düzlemler üzerinde şekildeki gibi dengede-
Buna göre, T1, T2 ip gerilme kuvvetleri
I. 2P ağırlıklı bir cisim LM arasında asıl- dir. T
G oranı 1 kaçtır?
malı Buna göre, kürelerin ağırlıkları oranı K T2
GL
II. 7P ağırlıklı bir cisim P den asılmalı kaçtır? (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) A) 1 B) 1 C) 3 D) 1 E) 3
4 2 4
III. 7P ağırlıklı bir cisim N den asılmalı A) 16 B) 4 C) 3 D) 9 E) 1
2 9 3 4 16
işlemlerinden hangileri tek başına yapıl-
malıdır?

4. 1 metre yarıçaplı O 6. 8. T1
merkezli küre şe-
K
kildeki sürtünmeli T2
O
eğik düzlemde 10N K
dengededir.
30° L
53° O
Ağırlıkları eşit ve eşit bölmeli K, L çubukları
K yükü 10N ağırlığında olduğuna göre, şekildeki gibi dengededir.
kürenin ağırlığı kaç N dur? Eşit bölmeli düzgün türdeş çubuk dengededir.
Buna göre, T1, T2 ip gerilme kuvvetleri
(sin53° = 0,8; cos53° = 0,6) Çocuk ve çubuğun ağırlığı 80N olduğu- T
oranı 1 kaçtır?
na göre, O noktasındaki tepki kuvvetinin T2
A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 20 bileşenleri ve değerleri aşağıdakilerden A) 1 B) 1 C) 3 D) 1 E) 1
4 3 4 2
hangisindeki gibidir?
A) 60N B)
60N
60N 60N
C) 80N D) 40N
60 3 N 40 3 N
E) 60N
80/3N

Test 15
9. 10. 11. X
T1 α
T
X X Y
T2
37° α
20 cm d
60N α
P O
Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuk 60N luk P P

cisim ve P ağırlıklı cisimle dengededir. Şekil I Şekil II
O noktası etrafında dönebilen düzgün, tür-
Boyu 60 cm olan homojen çubuk üzerinde
Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetleri deş P ağırlıklı, eşit bölmeli çubuk ağırlığı P
eşit ağırlıklı X ve Y cisimleri Şekil I ve Şekil
T1 ve T2 kaç N dur? olan cisimlerle dengededir.
II deki gibi ancak dengede kalabiliyor.
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) Buna göre, T ip gerilmesi kaç P dir?
Buna göre, d uzaklığı kaç cm'dir?
T1 T2 A) 1 B) 1 C) 3 D) 2 E) 3
2 2 A) 28 B) 24 C) 32 D) 36 E) 40
A) 75 25
B) 85 20
C) 80 25
D) 75 20
E) 85 15
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
1. Kuvvetin cisimler üzerindeki döndürme etkisine ……………… denir. m
N.
dik
Torkun birimi …………… dir. ir ine
2.
birb
ır
sıf
3. Uzantısı dönme noktasından geçen kuvvetin torku ……………… dır.
rk
To
4. Tork vektörü kuvvetin bulunduğu düzleme ………………… tir.
rel
ktö
ve
5. Kuvvet ve kuvvetin oluşturduğu tork vektörü ………………… tir.
dik
6. Tork ……………… bir büyüklüktür.

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Tork – II
Test 16
3. 5.
16 İp T
M N
O
K L
3P P 4m X
O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli Eşit bölmeli, ağırlıksız çubuk K noktasından
türdeş çubuk 3P, P ağırlıklı cisimler ve ip
1. asıldığında 4m kütleli cisim ve X cismi ile
T1 T1 gerilme kuvveti T = 12P olan iple şekildeki şekildeki gibi yatay dengede kalıyor.
gibi dengededir.
Çubuğun asılma noktası L ye kaydırılır-
Buna göre, çubuğun ağırlığı nedir?
3P P sa yatay dengenin sağlanması için han-
Şekil I Şekil II gi noktaya kaç m kütleli cisim asılabilir?
A) 4P B) 6P C) 8P D) 10P E) 12P
Eşit bölmeli, türdeş bir çubuk şekil I ve
A) K ye, m B) M ye, m C) N ye, 2m
Şekil II deki gibi dengede olup ip gerilme
kuvvetleri T1 ve T2 dir. D) M ye, 3m E) N ye, 3m
T
T2
A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
11 7 6 5 4
2. 4. 6.
İp
ı T İp
ı T
İp T1 T2 İp İp T1 2
K Şekil I L K Şekil II L
Eşit bölmeli KL çubuğu şekil I de dengede 3P 12P
olup ip gerilme kuvvetleri T1 ve T2 birbirine Destek 4P 2P P X
eşittir. Eşit bölmeli, ağırlıksız çubuk 3P ve 12P ağır- Eşit bölmeli ağırlıksız çubuk 4P, 2P, P ve X
İpler şekil II deki gibi bağlanıp denge lıklı cisimler ile şekildeki gibi dengededir. cismi ile şekildeki gibi dengededir.
sağlandığında ip gerilme kuvvetleri ora- Buna göre, ip gerilme kuvveti T ve des- Buna göre, X cisminin ağırlığı nedir?
TI teğin çubuğa uyguladığı tepki kuvveti N
nı 1I kaç olur?
T2 nedir? A) P B) 2P C) 3P D) 4P E) 5P
A) 6 B) 4 C) 3 D) 2 E) 3 T N
2
A) 15P P
B) 15P 2P
C) 13P 2P
D) 13P 3P
E) 15P 3P

Test 16
7. 9. 11. F1
İp T
1 1 birim
İp 9P O
İp T
2
Eşit bölmeli, türdeş çubuk şekildeki gibi

dengede olup ip gerilme kuvvetlerinin bü-
X 4P F2
yüklükleri T1 ve T2 dir.
Eşit bölmeli, türdeş çubuk 9P, 4P ve X ci- T F1 ve F2 kuvvetlerinin O noktasında
simleri ile dengededir. Buna göre, 2 oranı kaçtır?
T1 göre toplam torklarının büyüklüğü kaç
Buna göre, çubuğun ağırlığı G ve X cis- Nm dir?
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
minin ağırlığı GX nedir? 2 3 4 5 6
(1 birim kuvvet için 1N, uzaklık içim 1m yi
G GX göstermektedir.)
A) 2P P
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
B) 4P P
C) 3P 2P
D) 4P 2P
E) 2P 3P
16
8. 1.
İp
10. İp T
P
1
Yatay
İp T Sıvı
2 T İp
X Y Z T
Şekildeki çubuk P ağırlıklı cisim ile dengede Bir ucundan iple kabın tabanına bağlı olan
Kütlesi önemsenmeyen bir çubuk X, Y, Z, T
olup iplerde gerilme kuvvetleri T1 ve T2 dir. eşit bölmeli, tüdeş çubuk sıvı içinde şekil-
cisimleri ile dengededir.
P ağırlıklı cisim ok yönünde hareket etti- deki gibi dengededir.
Buna göre, Y, Z ve T nin kütlelerinden
rilirse T1 ve T2 ip gerilme kuvvetleri nasıl Çubuğun ağırlığı G, sıvının çubuğa uy-
hangileri X in kütlesinden kesinlikle kü-
değişir? guladığı kaldırma kuvveti F ve ip gerilme
çüktür?
T1 T2 kuvveti T arasındaki büyüklük ilişkisi
A) Yalnız T B) Y ve Z C) Z ve T nedir?
A) Artar Artar
D) Y ve T E) Y, Z ve T
B) Azalır Azalır A) T>F>G B) G>T>F C) F>G>T
C) Artar Değişmez D) F>T>G E) G>F>T
D) Artar Azalır
E) Azalır Artar

Test 16
2. 4. X Y T 6.
Y
37°
Şekil I 16 cm
3P
X Yarıçapı 40 cm olan kürenin ağırlığı 120N
Şekil II
Sıvı dur.
18N ağırlığındaki eşit bölmeli XY çubuğu
Şekil I deki gibi dengededir. Küreyi 16 cm yüksekliğindeki basamağa
çıkarılabilecek en küçük kuvvet kaç N
Çubuk Şekil II deki gibi asıldığında ip ge-
2P ağırlıklı düzgün, türdeş eşit bölmeli çu- rilme kuvveti T kaç N olur?
olur?
buk bir kısmı su içinde şekildeki gibi denge-
(Sin37° = 0,6, cos37° = 0,8) A) 60 B) 48 C) 49 D) 32 E) 24
dedir.
Buna göre, çubuğa etki eden kaldırma A) 6 B) 8 C) 12 D) 15 E) 21
kuvveti kaç P dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6
3. 5.
İp İp 7. F
P
37° K L M N P R 53°
O
X 4P
Düzgün, türdeş çubuk şekildeki gibi denge- I II 2 cm
dedir. 3P ağırlıklı düzgün, türdeş çubuk dengede Ağırlığı 20N yarıçapı 5 cm olan küreyi 2 cm
X cisminin ağırlığı 4P ise çubuğun ağırlı- iken P ağırlıklı küre ok yönünde harekete yüksekliğindeki basamaktan çıkarmak için
ğı kaç P dir? (cos37° = 0,8 sin37° = 0,6) geçiyor. şekildeki gibi F kuvveti uygulanıyor.
Küre hangi noktaya geldiğine II. deste- F kuvvetinin en küçük değeri kaç N dur?
A) 12 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6 ğin tepki kuvveti I. desteğin tepki kuvve-
(Sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
tinin 3 katı olur?
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25

Test 16
8. 10.
16
F
30°
İp T
Özdeş ve türdeş küplerden herbiri P ağırlı- 60°
ğındadır. 1.
Sistemi dengede tutabilecek en büyük A
F kuvvetinin en küçük kuvvete oranı ne- 10 Newton ağırlığındaki düzgün, türdeş çu-
dir? buk bir ip yardımıyla şekildeki gibi denge-
dedir. 6m
A) 3 B) 5 C) 2 D) 3 E) 5 Buna göre, ip gerilme kuvveti T kaç

2 2 4
Newton’dur? (sin30° = 1 , cos30° = 3 ) 53°
2 2
A) 5 B) 5 3 C) 8 10 m uzunluğunda G = 700N ağırlığındaki
homojen kalas şekildeki gibi dengededir.
D) 10 E) 10 3
A noktasında duvarın uyguladığı kuvvet
kaç Newtondur?
A) 210 B) 240 C) 280

D) 350 E) 700
9. 11. 2.
S1 T
37°
L K L M N P R S
S2 100N
45°
Düzgün türdeş çubuğun ağırlığı P olup sis-
tem dengede ve S1 ipi en fazla 10P lik geril- 80N ağırlıklı homojen bir çubuk ile 100 N
Y 5P
me kuvvetine dayanabiliyor. ağırlığındaki cisim şekildeki gibi dengededir.
5P ağırlıklı düzgün tüdeş üçgen levha, X ve
Buna göre, 4P ağırlıklı küre ok yönünde Buna göre, ip gerilmesi T kaç N dur?
Y cisimleri ile dengededir.
harekete geçtiğinde denge bozulmadan (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8)
Y cisminin ağırlığı 5P ise X cisminin
en çok hangi noktaya kadar gidebilir?
ağırlığı kaç P olur? A)60 B) 80 C) 100 D) 120 E) 140
A) L ye B) M ye C) N ye
A) 20 B) 18 C) 16 D) 15 E) 10
D) P ye E) R ye

Test 16
3. İp T 5. 7. T1
T
3a
53°
2a 53°
50 N ağırlığındaki düzgün türdeş ince metal 37°

T2
levha şekildeki gibi dengededir.
Levhayı dengeleyen ip gerilme kuvveti T Eşit bölmeli düzgün türdeş çubuklar şekil- Eşit bölmeli, düzgün türdeş eşit ağırlıktaki
kaç N dur? deki gibi dengededir. çubuklar şekildeki gibi dengededir.
T
Çubuklardan bir tanesi 30N ağırlıklı ol- Buna göre, 1 oranı kaçtır?
A) 3 B) 5 C) 4 D) 2 E) 1 T2
2 3 7 9 4 duğuna göre, T ip gerilmesi kaç N dur?
A) 2 B) 1 C) 3 D) 3 E) 4
3 2 4 5 5
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
4. 6. 8. F
T1 T2
T1 T2 K
M N
2P
L
K
P ağırlıklı düzgün, türdeş, eşit bölmeli çu-
Eşit bölmeli düzgün bir çubuk şekildeki gibi buğa 2P ağırlığı şekildeki gibi asılmıştır.
Düzgün türdeş eşit ağırlıktaki küplerden
dengededir. Sistemin şekildeki gibi dengede kalması
oluşmuş sistem şekildeki gibi dengededir.
Çubuğun kütle merkezi hangi noktada T için K noktasından uygulanan kuvvetin
olabilir? T2 maksimum Fmak. ve minimum Fmin, de-
A) 5 B) 7 C) 1 D) 2 E) 7 ğerleri kaç P dir?
A) K – L arası B) L de 12 12 3 5 11
Fmak Fmin
C) L – M arası D) M de
A) 4 2
E) M – N arası
B) 2 1
C) 4 1
D) 2 1/2
E) 3 2

Test 16
9. 10. 11.
1 k1 P
2
3 mX mY
5
Yatay
O
4
G 2G α
Şekil I
4P P Yatay
Aralarındaki 90° olan mX, my kütleli iki çu-
Ağırlığı önemsiz çubuk O noktasından
k2 R buk biribirine yaslanarak şekildeki gibi den-
menteşelenmiştir.
2G G gede kalmaktadır.
Cisme etki eden kuvvetlerin döndürme
Şekil II mX kütleli çubuk yatay a açısı yaptığına
etkisinin sıfır olması için O noktasında
Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuklar yay göre, çubuklar arasındaki sürtünme kat-
duvarın tepkisi 1, 2, 3, 4,5 nolu kuvvet-
sabitleri k1, k2 olan P, R yayları ve G, 2G sayısı k nedir?
lerden hangisi olmalıdır?
ağırlıkları ile dengededir. mX m Y tan a mY
A) B) C) cot a
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 mY mX mX
Bu durumda yaylardaki uzama miktarları
k mY 2m Y
eşit olduğuna göre, 1 oranı kaçtır? D) E) sin a
k2 mX mX
A) 1 B) 3 C) 2 D) 3 E) 4
2
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
T2
P
K
T1
120N ağırlığındaki eşit bölmeli türdeş çubuk üzerindeki P cisminin ağırlığı 30N dur. Buna göre;
20
1. T1 ip gerilme kuvveti ……………… N dur. /2
70
0
2. T2 ip gerilme kuvveti ……………… N dur. 18
3. P cismi K noktasına getirilirse T1 ip gerilme kuvveti ……………… N, T2 ip gerilme kuvveti

30
…………… N dur.
ar
4. P cismi ok yönünde hareket ettirilirse T1 ip gerilme kuvveti ……………, T2 ip gerilme kuvveti / art
tar
…………………… nedir? Ar
nedir?

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Kesişen Kuvvetlerin Dengesi
Test 17
3. |F1| = 7N 5.
17 T2
20°
50° T1
o
|F2| = 9N
T3
P
|F3| = 5N
1. 4P, 2P ve 3P ağırlıklı cisim- P ağırlıklı cisim şekildeki gibi dengede iken

Yatay sürtünmesiz düzlemde O noktasal
İp
ler ağırlıksız iplerle şekildeki ağırlıksız iplerdeki gerilme kuvvetlerinin bü-
4P cismi F1, F2 ve F3 kuvvetleri etkisinde
gibi dengededir. yüklükleri T1, T2 ve T3 tür.
T1 İp dengededir.
Buna göre, T1, T2 ip geril- Buna göre, T1, T2 ve T3 arasındaki bü-
2P Buna göre, F1 + F2 - 2 F3 kuvvetinin bü-
me kuvvetlerinin büyük- T2 İp yüklük ilişki nedir?
yüklüğü kaç N dur?
lükleri nedir? 3P
A) T1 > T2 > T3 B) T2 > T3 > T1
T1 T2 A) 9 B) 14 C) 15 D) 21 E) 27
C) T3 > T1 > T2 D) T1 > T3 > T2
A) 9P 5P
E) T2 > T1 > T3
B) 9P 3P
C) 5P 3P
D) 5P 2P
E) 3P 6P
4. α 6.
2. F
D2 ip α
D1 T1 T
T2
ip
P
α ip
P
P
Şekil I Şekil II P
P ağırlıklı cisim şekildeki gibi uygulanan F
D3
P ağırlıklı cisim ağırlıksız iplerle şekildeki kuvveti ile dengededir.
gibi dengede iken ip gerilme kuvvetlerinin
İpte oluşan gerilme kuvvetinin büyüklü-
büyüklükleri T1 ve T2 dir.
P P ğü T olduğuna göre,
a < 45 olduğuna göre, P, T1 ve T2 arasın-
I. T + P = F
Şekil III
daki ilişki nedir?
II. T2 + P2 = F2
P ağırlıklı cisimler sürtünmesiz ortamlarda A) T1 > T2 > P B) T2 > P > T1
III. T = F . cosa
Şekil I, Şekil II ve Şekil III deki gibi denge-
C) P > T2 > T1 D) T1 > P > T2
dedir. yargılarından hangileri doğrudur?
E) P > T1 > T2
Buna göre, ağırlığı önemsiz özdeş dina- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
mometrelerin gösterdiği değerler D1, D2
ve D3 arasındaki ilişki nedir?
A) D1 > D2 > D3 B) D2 > D3 > D1

C) D3 > D2 > D1 D) D1 > D3 > D2
E) D3 > D1 > D2

Test 17
7. I 9. 11.
F = 5P 37° 53°
T 60° T T 120° T
T1 T2
N1 O 37° ip
P1 P2
Şekil I Şekil I P
II P1 ve P2 ağırlıklı cisimler Şekil I ve Şekil II P ağırlıklı cisim şekildeki gibi dengede olup
N2
deki gibi dengede olup ip gerilme kuvvetleri ip gerilme kuvvetleri T1 ve T2 dir.
O merkezli P ağırlıklı homojen küre F kuv- eşit ve T oluyor. T1 = 12 Newton olduğuna göre, T2 ve P
vetiyle şekildeki gibi dengededir. P
Buna göre, 1 oranı kaçtır? kaç Newton’dur?
P2
I ve II duvarlarının tepki kuvvetleri N1 ve (sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
N2 olduğuna göre, N1 ve N2 nedir? A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 3
3 2 T2 (N) P (N)
(sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
A) 25 20
T1 T2 B) 9 25
A) 4P 4P C) 20 15
B) 4P 3P D) 16 20
C) 3P 5P E) 15 25
D) 3P 4P
E) 5P 3P
17
8. 10. 1. 53° 37°

T1 T1
T2 60° T
2 T3 120° T3
F1 2 1
G
G G
F2 G = 50N
I II III
1 ve 2 ipleri en fazla 35N gerilmeye daya-
G ağırlıklı cisimler I, II ve III sistemlerinde
nıklı olup sisteme 50N luk yük asılıyor.
N dengededir.
Sistemin denge durumu için aşağıdaki-
P ağırlıklı özdeş küreler şekildeki gibi den- Buna göre, ip gerilme kuvvetlerinin bü-
lerden hangisi doğru olur?
gededir. Düşey duvarların tepki kuvvetleri yüklükleri T1, T2 ve T3 arasındaki ilişki
F1, F2 yatay zeminin tepki kuvveti N dir. nedir? A) Önce 1. ip sonra 2. ip kopar.
Buna göre; A) T1 = T2 = T3 B) T1 > T2 > T3 B) Önce 2. ip sonra 1. ip kopar.
I. N = 2P dir. C) T2 > T3 > T1 D) T3 > T2 > T1 C) Her iki ip aynı anda kopar.
II. F2 > F1 dir. E) T1 > T3 > T2 D) İpler gerilmeye dayanır.
III. F1 = N dir. E) 2. ip kopar 1. ip kopmaz.

dur? (Sürtünmeler önemsizdir.)


Test 17
2. 4. 6. I
T2
53°
O
II
80 N
T1 53°
60°
F
Şekildeki küre dengede olup T1 ip gerilmesi

A 80N dur. G ağırlıklı homojen küre şekildeki gibi den-
Ağırlıkları 20N olan özdeş iki küre şekildeki Yerin küreye uyguladığı N tepki kuvveti gede iken I. yüzeyin tepkisi N1, II. yüzeyin
gibi dengededir. T2 ip gerilmesine eşit olduğuna göre, kü- tepkisi N2 dir.
renin ağırlığı kaç N olur? 2N1 = N2 olduğuna göre, F oranı nedir?
Yerin A noktasında gösterdiği tepki kuv- G
veti kaç N olur? (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) (sin53° = 0,8 cos53° = 0,6)
A) 240 B) 200 C) 160

A) 40 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20 A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
D) 120 E) 100
3. 5. 7.
37°
37° T
r
N
K L
300N ağırlıklı homojen küre şekildeki gibi
Özdeş ve homojen küreler şekildeki gibi dengededir.
Ağırlığı 96N olan homojen küre şekildeki
dengededir.
gibi dengededir. Buna göre, T ip gerilmesi kaç New-
K ve L noktalarında yerin tepkisi NK ve ton’dur? (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8)
Buna göre, duvarın cisme uyguladığı
N
NL olduğuna göre, K nedir? tepki kuvveti kaç Newtondur?
NL A) 100 B) 200 C) 300
(sin53° = 0,8 cos53° = 0,6)
A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 1 D) 400 E) 500
3 2 3 4
A) 64 B) 72 C) 80 D) 90 E) 120

Test 17
8. 10.
I II
17
F
12 cm
Her birinin ağırlığı 60 3 N olan özdeş küre- Ağırlığı 80N yarıçapı 10 cm olan cisim şe- 1.
ler şekildeki gibi F kuvvetiyle dengededir. kildeki gibi dengededir. T1
T2
Buna göre, F kuvvetinin en küçük değeri Buna göre, I. yüzeyin cisme uyguladığı
kaç N olur? tepki kuvveti kaç N dur? T3
A) 20 B) 40 C) 40 2
A) 20 B) 30 C) 40 D) 60 E) 60 3 X Y
D) 50 E) 50 2
Şekildeki sürtünmesiz sistemde X ve Y ci-
simleri ağırlıksız iplerle dengededir. İp ge-
rilme kuvvetlerinin büyüklükleri T1, T2 ve T3
tür.
X cisminin altındaki kancaya bir X cismi
daha asılırsa T1, T2 ve T3 nasıl değişir?
T1 T2 T3
A) Artar Azalır Artar
B) Artar Artar Azalır
C) Artar Artar Değişmez
D) Azalır Değişmez Azalır
E) Azalır Azalır Değişmez
9. G ağırlıklı homojen I
11. 53° 2.
küre şekildeki ko- 37° İp
numda iken I ve II N α
T T
1 K
yüzeylerinin küreye II İp
uyguladıkları tepki N2 İp P P
kuvveti N1 ve N2 dir. α X
L
X cismi ile özdeş P ağırlıkları dengededir.
II. düzlem ok yönünde a kadar döndürü- Şekildeki düzenek dengede olup L cisminin
lürse N1 ve N2 nasıl değişir? ağırlığı 50N dur. X in kütlesi azaltılırsa, T ip gerilmesi ve
a açısı için ne söylenebilir? (Sürtünme
N1 N2 T ip gerilmesi 150 N olduğuna göre, K
yok)
cisminin ağırlığı kaç N olur?
A) Artar Artar
(sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) A) T değişmez, a artar.
B) Azalır Azalır
C) Azalır B) T değişmez, a azalır.
Artar A) 50 B) 100 C) 150
Azalır C) T ve a değişmez.
D) Artar D) 200 E) 250
E) Değişmez Artar D) T artar, a azalır.
E) İkiside azalır.

Test 17
3. X Y 5. 7.
α
İp İp
T1 T2
Z T 53° 37° T1 T2
T3 İp
İp İp
G
16N 6N
G ağırlıklı cisim X ve Y noktalarında asılı
dengede iken ip gerilme kuvvetleri T1, T2 ve Ağırlıkları 16N ve 6N olan cisimler şekil-
T3 oluyor. deki gibi dengede olduğuna göre, T ip G
gerilmesi kaç N olur?
a açısı sabit kalmak şartı ile Y noktasına G ağırlıklı bir cisim şekildeki gibi denge-
bağlı ip Z noktasına asılırsa T1, T2 ve T3 (sin37° = 0,6 cos37° = 0,8) de olduğuna göre, iplerdeki gerilme kuv-
nasıl değişir? T1
A) 12 B) 15 C) 16 D) 20 E) 22 vetlerinin büyüklükleri oranı nedir?
T2
T1 T2 T3
A) 2 B) 2 C) 13
A) Artar Azalır Değişmez 13 3 12
B) Artar Artar Değişmez
D) 3 E) 1
C) Azalır Artar Değişmez 2
D) Azalır Azalır Artar

E) Azalır Artar Artar
4. 6. 8.
Düşey
T T3
37° T2
T1
37°
Yatay T T1 α
Fyay
T2
T3 53° 20N ağırlığındaki küre ip ve yay ile şekildeki K L
P gibi dengededir.
Özdeş iki cisim gerilme kuvvetleri T1, T2 ve
Buna göre, yaydaki gerilme kuvveti kaç T3 olan ipler ile dengededir.
N olur?
Buna göre, T1, T2 ve T3 arasında nasıl bir
P ağırlıklı cisim şekildeki gibi ağırlıksız ip-
ilişki vardır?
lerle dengededir. Bu durumda ip gerilme A) 9 B) 12 C) 15 D) 16 E) 20
kuvvetleri T1, T2 ve T3 olmaktadır. A) T1 = T2 = T3 B) T1 < T2 < T3
T
Buna göre; 1 oranı nedir? C) T1 < T3 < T2 D) T3 < T2 < T1
T3
(sin53° = 0,8 cos53° = 0,6) E) T2 < T3 < T1
A) 4 B) 3 C) 20 D) 14 E) 4
3 4 7 3 5

Test 17
9. 10. 11.
53° 37°
T1 İp İp T T1
3
T2
53° 16°
İp
37°
37°
K L
T2
K ve L cisimleri iplerle şekildeki gibi denge-
O2
dedir. O1
Ağırlığı 21N olan küre şekildeki gibi denge-
Buna göre, K cisminin ağırlığının L cis- dedir.
X Y
P Buna göre, ip gerilme kuvveti T1 kaç
minin ağırlığına oranı K nedir? Homojen türdeş O1 ve O2 merkezli X, Y kü-
PL newtondur? (sin37° = 0,6 cos53° = 0,8)
(sin37° = 0,6 cos37° = 0,8) relerinin ağırlıkları sırasıyla 120N ve 48N
A) 18 B) 24 C) 28 D) 32 E) 60 olup şekildeki sistem dengededir.
A) 16 B) 12 C) 7 D) 4 E) 3 Sürtünmesiz ortamda kürelerin duvara
9 5 3 3 4
uyguladıkları toplam kuvvet kaç N'dur?
(sin37 = 0,6 sin53 = 0,8)
A) 154 B) 160 C) 176

D) 180 E) 192
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
F1
Yatay sürtünmesiz bir cisme etki eden kuvvetler şekildeki gibi F1, F2 ve F3 tür. F3 α2
O α3
Cisim dengede olduğuna göre, α1
F2
F1
1. F1 + F2 + F3 = ……………
ır
2. F1 + F3 = …………… sıf
3. F1 + F2 - 2 F3 = …………… –F2
4. a1 > a2 > a3 ise kuvvetlerin büyüklükleri arasında ……………… ilişkisi 3F 3

-
vardır.
> F1
5. F1 kuvvetinin büyüklüğü iki katına çıkarılırsa bileşke kuvvet > F2
F3
……………… olur.

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Kütle ve Ağırlık Merkezi
Test 18
3. X 5. y
18 Z
O
Y Z
3
X
2
1
Eşit bölmeli düzlemde bulunan X, Y ve Z
O 1 2 3 4 5 x
1. y cisimlerinin ağırlık merkezi O noktasıdır.
4
Buna göre, Y nin kütlesi Z nin kaç katı- Y
3
4m
dır?
2
m
A) 1 B) 3 B) 2 D) 5 E) 3 Eşit bölmeli düzlemdeki, aynı maddeden
2 2
1 yapılmış eşit kalınlıktaki X, Y ve Z levha-
–3 –2 –1 O 1 2 3 4 5 x larının kütle merkezinin koordinatları (x,
y) aşağıdakilerden hangisidir? (p = 3)
–1 10m
–2
A) (1, 1) B) (+2, –1) C) (0, +1)
15m
D) (+1, 0) E) (–1, +1)
XY koordinat sistemine 4 tane cisim şekil-
deki gibi yerleştirilmiştir.
Cisimlerin kütle merkezinin koordinatla-
rı (x, y) aşağıdakilerden hangisidir?
A) (+2, +1) B) (–1, +2) C) (+2, –1)

D) (+1, –2) E) (–1, +1)
2. D 4m 4. B 6. y
6
A
E C B O
4
A
8m C
2
D
Eşit bölmeli düzleme yerleştirilmiş mA, mB

x
mC ve mD kütleli cisimlerin ağırlık merkezi O 2 4 6
Şekildeki sistemde ağırlık merkezinin B O noktasıdır.
Türdeş ve özdeş 10 kareden oluşan şe-
noktası olması isteniliyor. Buna göre; kildeki düzgün levhanın taralı kısımları çift
Buna göre; I. mA = mD ise mB = mC katlıdır.
I. 4m kütleli cisim D ye 8m kütleli cisim A II. mA + mD = mB + mC Bu levhanın kütle merkezinin koordinat-
ya getirilmeli ları (x, y) aşağıdakilerden hangisidir?
III. mB + mD = mA + mC
II. E noktasına 4m kütleli başka bir cisim
yargılarından hangileri kesinlikle doğru- A) (2, 2) B) (3, 2) C) (2, 3)
getirmek
dur? D) (3, 4) E) (3, 3)
III. C noktası 12 m kütleli başka bir cisim
getirmek A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
işlemlerinden hangileri tek başına yapıl- D) I ve II E) I, II ve III
malıdır? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)

Test 18
7. 9. 11. Düzgün türdeş kare
1 2
K L levhadan taralı kısım-
K L M N P R S T lar kesilip çıakrtılıyor. 3 4
P 5 6
N M
7 8

Aynı maddeden yapılmış eşit kalınlıktaki 3r, Levhanın ağırlık merkezinin ok yönünde
Eşit karelere bölünmüş düzgün türdeş
2r ve r yarıçaplı teller şekildeki gibi N ve T kayması için,
levhaların ağırlık merkezi nerededir?
noktalarından perçinlidir.
I. 1 ve 3 II. 1 ve 5 III. 3 ve 4
Bu sistemin ağırlık merkezi hangi nokta A) K – P arası B) P – M arası
parçalarından hangileri çıkarılmalıdır?
üzerindedir? (Noktalar eşit aralıklıdır.) C) P – L arası D) P – N arası
E) P noktası A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) L B) M C) N D) P E) R
D) I ya da II E) II ya da III
18
8. 10. Düzgün türdeş kare 1. Türdeş dairesel

levhadan taralı kısım- levha O noktasın- 4 3
K L M N R S lar kesilip çıkartılıyor. O dan geçen eksen 5 2
O
O1 O2 O3
4 5 etrafında dönebil-
1
mektedir.
3 2 1
Aynı maddeden yapılmış eşit kalınlıktaki 3r, Kalan parçanın ağırlık merkezinin O

2r ve r yarıçaplı O1, O2 ve O3 merkezli lev- noktasında olması için hangi parça ke- Taralı kısım kesilip hangi parçanın üzeri-
halar şekildeki gibi yerleştirilmiştir. silip atılmalıdır? ne yapıştırılırsa levhanın dengesi bozul-
maz?
Bu sistemin ağırlık merkezi hangi nokta
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
üzerindedir? (Noktalar eşit aralıklıdır.)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) K B) L C) M D) N E) O2

Test 18
2. Düzgün türdeş 4. 6.
altıgen levhanın P O
ağırlık merkezi O R N İp
O O
noktasıdır.
K A
M
L C
L parçası kesilip atıldığında;

B I II
I. R ve N kesilip atılmalı
Farklı metalden yapılmış üç türdeş tel bir- O
II. P kesilip atılmalı
leştirilip asıldığında şekildeki gibi dengede
III. K ve M kesilip L nin üzerine yapıştırıl- kalıyor.
malı
Tellerin kütleleri mA, mB ve mC olduğuna
hangileri tek başına yapılırsa ağırlık göre;
merkezinin yeri değişmez?
I. mA = mB
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II. mA > mC III
D) I ya da II E) I ya da II ya da III III. mB > mC O noktalarından ipe asılan düzgün tür-

IV. mA + mB > mC deş tellerin hangileri şekildeki konumda
dengede kalabilir?
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğru-
dur? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) I ve II B) II ve IV C) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) Yalnız IV D) II ve III E) I ve III
3. Düzgün türdeş 5. N 7.
K
eşkenar üçgen
İp
levha dengede
X Y X
olup ağırlık mer-
O T
kezi O noktasıdır. Z
Buna göre; U V
L M
I. X ile Y O
II. Y ile Z Farklı metallerden yapılmış eşit boydaki üç T Z Y

türdeş tel birleştirilip K dan asıldığında ipin Şekildeki sistem düzgün türdeş XY, YZ, ZT
III. U ile V
uzantısı O noktasından geçiyor. çubuk parçalarının uç uca eklenmesiyle
hangileri çıkartıldığında denge bozul-
Buna göre; elde edilmiştir. YZ uzunluğu ZT uzunluğuna
maz?
I. KL telinin ağırlığı MN teline eşittir. eşit olup sistem dengededir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Buna göre;
II. KL telinin ağırlığı LM teline eşittir.
D) I ve III E) I, II ve III I. XY’nin kütlesi YZ’ye eşittir.
III. LM telinin ağırlığı MN teline eşittir.
II. ZY’nin kütlesi ZT’ye eşittir.
ifadelerinden hangileri kesinlikle yanlış-
tır? III. YZ’nin kütlesi ZT’ye eşittir.
yargılarından hangileri kesinlikle yanlış-
tır?
D) I ve III E) II ve III

Test 18
8. K L M 10. Eşit kalınlıkta ince metal
levhaların birleştirilmesi ile olu-
şan levha, O noktasından ta-
O
X 18
vana bir iple asıldığında şekil- Y
O
deki konumda dengede kalı- Z
yor.
N Buna göre,
1. 100 cm uzunluğundaki türdeş bir tel bir
Kendi içlerinde düzgün türdeş K, L, M ve I. X in ağırlığı Y ninkine eşittir.
ucundan 10 cm lik bölüm kesilip atıldığında
N cisimleri birleştirildiğinde sistemin kütle II. X in ağırlığı Z ninkine eşittir. telin kütle merkezi X1, bir ucundan 10 cm
merkezi O noktası oluyor.
III. Sistemin kütle merkezi Y levhası üze- lik bölüm kendi üzerinde katlandığında X2
Buna göre, rindedir. kadar yerdeğiştiriyor.
I. K nın kütlesi L ninkine eşittir. X
yargılarından hangileri kesinlikle doğru- Buna göre, 1 oranı kaçtır?
X2
II. M nin kütlesi N ninkine eşittir. dur?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 10
III. K ve L nin kütleleri toplamı M ve N nin
kütleleri toplamına eşittir.
dur?

9. Düzgün türdeş X, Y, 11. a a 2a 2.

Z, T karelerinin küt- X Y
X Y T X
leleri sırasıyla mX, O
Z a
O O
mY, mZ, mT dir. Ka- X Z
O
T Z Z Y
reler birleştirilip O Y T
T a
dan asıldığında şe-
Dört eşit bölmeden oluşan levha O nokta-
kildeki gibi denge- a a 2a sından geçen dik eksen etrafında dönebil-
de kalıyor. Farklı metallerden yapılmış dikdörtgen bi- mektedir.
Buna göre, aşağıdaki eşitliklerden han- çimli levha ince, düzgün ve türdeş X, Y, Z,
Levhalar serbest bırakıldığında oklar
gisi kesinlikle yanlıştır? T parçalarından oluşmuştur. Bu levhaların
yönünde dönebildiğine göre, levhanın
kütle merkezi O noktasıdır.
A) mX = mY B) mY = mZ C) mY = mT ağırlık merkezi hangi bölme üzerinde
X, Y, Z, T parçalarının kütleleri sırasıyla olabilir?
D) mX = mZ E) mZ = mT
mX, mY, mZ, mT olup mX > mY olduğuna
göre; A) X B) Y C) Z
I. mX > mZ D) T E) X ve Y
II. mZ = mT
III. mX + mY > mZ + mT
IV. mY = mZ
tır?
A) I ve II B) II ve III C) I ve III
D) II ve IV E) III ve IV

Test 18
3. Kalınlıkları aynı eşit küp- 5. 7.
lerden oluşan K ve L ho- 12h
mojen levhaları şekildeki
K L
gibi dengededir. O
12h yüksekliğindeki üçgen tam ortasından
kesilerek aşağıya katlanıyor.
Buna göre, üçgenin ağırlık merkezi kaç
KL levhaları, 40 cm yarıçaplı homojen levhadan 20 cm
h yer değiştirmiştir?
K yarıçaplı kısmı kesilip yan tarafa ekleniyor.
K A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 1 Ağırlık merkezi kaç cm yer değiştirir?
3 2 3 4
L
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
L
I II
L
III
yukarıdaki I, II ve III sistemlerinde ser-

best bırakılırsa hangisinde dengede ka-
lır?

4. 6. 8.
K O yatay
30° r r 30° 30°
O O
30° 30°
L
Düzgün, türdeş levha bir iple O noktasın- 2r yarıçaplı düzgün türdeş levhadan r yarı- Yarıçapı r olan türdeş levhalardan 60° lik
dan asıldığında şekildeki gibi dengede kalı- çaplı kısım kesilerek çıkartılıyor ve şekilde- kısmı kesilip yan tarafa ekleniyor.
yor. ki gibi diğer yana yapıştırılıyor. Buna göre, ağırlık merkezi kaç r yerde-
|KL| uzunluğu 20 cm olduğuna göre, Buna göre, levhanın ağırlık merkezi kaç ğiştirir?
|KO| uzunluğu kaç cm dir? r yer değiştirir?
A) r B) r C) r D) 2r E) 3r
(sin30° = 1 , sin60° = 3 ) A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 1
6 3 2 3 2
2 2 3 2 3 4
A) 2 3 B) 5 C) 6
D) 5 3 E) 8

Test 18
9. 10. Düzgün türdeş tel P 11. Düzgün türdeş lev-
T1
bükülerek şekilde- ha dengede iken
ki görünüm verili- ip gerilmesi T1, ta-
2r
O yor. 15 cm 15 cm ralı üçgen kesilip
atıldığında ip geril-
mesi T2 dir.
18 cm
Yarıçapı 2r olan dairesel levhadan üçgen
parça çıkartılıp şekildeki gibi yapıştırılıyor. Buna göre, şeklin kütle merkezi P nokta-
T1
Buna göre, yeni şeklin ağırlık merkezi sından kaç cm uzaktadır? Buna göre, nedir?
T2
kaç r kayar? (p = 3) A) 7,75 B) 8,25 C) 8,75
A) 2 B) 1 C) 4 D) 2 E) 7 D) 9 E) 9,75 A) 8 B) 9 C) 10 D) 16 E) 16
3 3 2 5 4 3 3 5
Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
1. Levha şeklindeki bir cismin ağiırlığı ………………… ile doğru orantılıdır. nı
ala
nın
ha
lev
2. Bir iple asılan cisim dengeye geldiğinde ipin uzantısı cismin ……………… geçer. n
de
e zin
erk
km
ırlı
ağ
3. Cismin tüm parçalarına etkiyen kütle çekim kuvvetlerinin bileşkesine …………… denir.
k
ırlı
II ağ
K P
4. Şekildeki homojen levhadan L ile P parçalarının kesilip atılırsa levha-

nın kütle merkezi …………… yönünde kayar. L N
I
M
III I
5. L ve N parçaları çift katlı yapılırsa levhanın ağırlık merkezi …………… yönünde kayar. III

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Basit Makinalar
Test 19
3. Özdeş makaralarla oluş- 5.
19 turulan sistem dengededir.
F2
3r 2r r
F1
R
4P P
X m 3m Y N
M
6P L
1. 10 9 10 10 6 10 K
Sürtünmeler önemsiz olduğuna göre, m ve 3m kütleli cisimler dengede tutuluyor-
C F1 ken serbest bırakılıyor.
A B C A A B oranı nedir?
F2 Buna göre,
A) 3 B) 1 C) 2 D) 2 E) 3 I. Cisimler hareket etmez.

8 2 5 3 7
Şekil - I Şekil - II II. Y cismi L ye geldiğinde X cismi N ye
gelir.
Binicilerin 1 bölme yer değiştirmesi 1 gra-
ma eşdeğer olan eşit kollu özdeş teraziler III. Cisimler harekete geçtikten kısa bir
Şekil I ve Şekil II deki gibi dengededir. süre sonra aynı kinetik enerjiye sahip
olurlar.
Buna göre, A cisminin kütlesi kaç gram-
dır? yargılarından hangileri doğrudur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
2. 10 4 10 10 8 10 4. Eşit ağırlıklı ve sürtünmesiz 6. 5r

3r
makaralarla kurulan sistem 3r
R
R R P P R şekildeki gibi dengededir.
X m Y
5N
Şekil - I Şekil - II Merkezleri etrafında dönebilen dişlilerden
Eşit kollu özdeş terazilerde P ve R cisimleri 3N 5r, 3r yarıçaplı dişlilerin merkezleri çakışık-
özdeş binicilerle şekildeki gibi dengededir. tır.
Buna göre, P yükü kaç N dur?
Buna göre, P nin kütlesi R nin kütlesinin 5r yarıçaplı dişli ok yönünde 5 metre
kaç katıdır? A) 5 B) 7 C) 10 D) 12 E) 17 döndürülürse cisimler arasındaki düşey
uzaklık kaç metre olur?
A) 3 B) 5 C) 3 D) 2 E) 7
5 3 2 3 3
A) 0 B) 3 C) 5 D) 8 E) 10

Test 19
7. L L 9. 11. Şekildeki vidaya 4 cm
K
20N luk kuvvet etki F = 20 N
r 3r α
α Y ettiğinde vida kolu-
X Z nu ancak döndüre-
30°
Şekil I Şekil II biliyor.
Yarıçapları sırasıyla r ve 3r olan K ve L diş- Makara ağırlığının önemsiz olduğu sürtün-
lileri şekil I deki konumda durmaktadır. mesiz düzenek şekildeki gibi dengededir. R = 800N
K dişlisi ok yönünde en az kaç devir ya- Buna göre;
Vida 10 tur döndürüldüğünde kaç cm
parsa L dişlisi Şekil II deki konumuna I. mX = mY ilerler? (p = 3)
gelir?
II. mY = mZ
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
A) 5 B) 4 C) 15 D) 5 E) 2 III. mX = mZ
4 5 8 8 3
eşitliklerinden hangileri doğrudur?

19
8. Yarıçapları sırası ile r, L 10. Adımı a, kol uzunluğu b, yarıçapı r olan vi- 1. 10 2 10 10 4 10
K
3r olan K, L dişlileri şekil- danın koluna direnç kuvveti R olan ortamda
3r
deki konumda durmakta- r F kuvveti uygulanıp kol N kez döndürüldü- X Y Y Y X
dır. ğünde vida h kadar ilerliyor.
K dişlisi ok yönünde 3 tur atarsa dişlile- h miktarının artması için;
4
rin görüntüsü nasıl olur?
I. R azaltılmalı
A) B) C) X ve Y cisimleri eşit kollu terazide özdeş
II. F arttırılmalı
binici yardımıyla Şekil I ve Şekil II de den-
III. N arttırılmalı gededir.
işlemlerinden hangileri tek başına yapıl- X cisminin kütlesinin Y cisminin kütlesi-
D) E)
malıdır? m
ne oranı X kaçtır?
mY
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
A) 1 B) 3 C) 4 D) 2 E) 3
D) II ve III E) I, II ve III 4 3 3 2

Test 19
2. Sürtünmesiz sistem şekildeki 4. 60N ağırlığındaki yük 20N 6. Eşit kütleli cisimler
T
gibi dengededir. ağırlığındaki makaralar ve şekildeki konumdan 4r
Y 3r
F kuvveti ile dengededir. serbest bırakılıyor.
X
Buna göre,
I. X in hızı Y nin hı- X U
T
F Z zının 4 katı olur. Y S
3 R
F
II. Cisimler K hiza- P
36N N
sında yan yana M
X, Y ve Z makaralarının ağırlıkları sırası G = 60N gelirler. L
K
ile 6N, 10N ve 18N olduğuna göre, F kuv- III. X in kaybettiği
Buna göre, T gerilme kuvveti kaç New-
veti kaç N olur? potansiyel enerji kazandığı kinetik
ton olur?
enerjiye eşittir.
A) 6 B) 10 C) 12 D) 16 E) 20 A) 160 B) 140 C) 120
D) 100 E) 80
3. 7. 2r 2r 2r
5. 2r
T1 r
r
r r
T2 r/2
60 m
X
P1 P2
Y
P Merkezleri etrafında dönebilen şekildeki
Merkezleri çakışık ve perçinli 2r, r yarıçaplı dişli sistemi P1 ve P2 yükleri ile dengededir.
kasnaklardan yarıçapı 2r olan kasnak dö- P1
P Buna göre, oranı nedir?
nerek 60m ilerliyor. P2
Kendi içlerinde türdeş çubuklar şekildeki
Bu esnada P yükü kaç metre yükselir? A) 32 B) 16 C) 8 D) 1 E) 1
gibi dengede olup X makarası ağırlıksız Y 4 8
makarası 5P ağırlığındadır. A) 20 B) 30 C) 40 D) 60 E) 90
Çubuklar dengede olduğuna göre, T1 ge-
rilmesi kaç P dir?
A) 6 B) 14 C) 20 D) 24 E) 28

Test 19
8. Merkezleri etra- 4r 10. K L L
fında dönebilen
dişli sistemi den- r
3r
2r 2r 3r 3r 19
gede olup cisim-
lerin potansiyel Şekil I Şekil II
enerjileri eşittir. K ve L dişlilerinin yarıçapları sırası ile 2r ve
P1 P2
3r dir. K dişlisi ok yönünde n tur döndürül-
h1 h2
düğünde L nin görüntüsü ilk kez şekil II deki 1. 10 6 10 10 10
h1 gibi oluyor. ?
Buna göre, oranı kaçtır? A B B A
h2 Buna göre, n kaçtır? A A B B A A B B
A) 12 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
A) 2 B ) 3 C) 8 D) 9 E) 5
3 2 9 8 2
Şekil - I Şekil - II
Eşit kollu bir terazinin kefelerinde Şekil I
deki cisimler varken, binici 6. bölmeye geti-
rilerek yatay denge sağlanıyor.
Cisimlerin Şekil II deki gibi dengede ol-
ması için binici sağ kolda kaçıncı bölme-
ye getirilmelidir?
A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
9. 11. 3r 2. X Y Z
2r r 2r
r
100N K
6 kg F
Y
Yer
X 30° Merkezlerinden geçen dik eksen etrafında
37°
Sürtünmesiz düzenek şekildeki gibi denge- dönebilen X, Y, Z dişlilerinin taralı bölümleri
Şekildeki sistemde Y cismi ile yüzey arası
dedir. çift katlıdır.
sürtünme kuvveti en çok 40 N olabiliyor.
Buna göre, düzgün türdeş K çubuğunun Z dişlisi F kuvveti ile 1 tur döndürülür-
Makaraların ağırlığı önemsiz olduğuna 4
ağırlığı kaç Newton olur? se hangi dişlilerin potansiyel enerjileri
göre, sistemin dengede kalabilmesi için
artar?
X cisminin ağırlığı en az kaç N olabilir? (g = 10 m/s2, sin30° = 1/2)
(sin37° = 0,6) A) Yalnız Z B) Yalnız X C) Yalnız Y

A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 60
D) X ve Y E) X, Y ve Z
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 60

Test 19
3. Şekildeki sistem ağırlığı 5. 7. X Y Z T U
önemsiz sürtünmesiz ma-
karalarla kurulmuştur.
Herbirinin yarıçapı 2r olan X, Y, Z, T, U diş-

K L P1 P2
lileri r yarıçaplı özdeş dişliler merkezleri ça-
Şekilde büyük kasnaklar 2r, küçük kasnak- kışacak biçimde perçinlenip şekildeki gibi
lar r yarıçaplı olup merkezleri çakışıktır. düzenlenmiştir.
M Sistem dengede olduğuna göre, cisimle- X dişlisi sabit hızla döndürüldüğünde;
P
Cisimlerin kütleleri mK, mL ve mM arasın- rin ağırlığı oran 1 kaçtır? I. Z ve U nun dönme hızı eşit olur.
P2
daki ilişki nedir? II. X in dönme hızı Z den küçüktür.
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
A) mM > mL = mK B) mK > mL > mM 8 6 4 2 III. T nin dönme hızı en büyüktür.
C) mL = mM > mK D) mK > mL = mM yargılarından hangileri doğrudur?
E) mL > mK = mM
K
4. Yarıçapları sırasıyla 3r, L 6. K, L ve M, N 3
M 8.
K N
r olan K, L dişlileri şekilde- 3r kasnakları eş- r r
r
ki konumda duruyor. merkezli olup L r 2r
merkezleri per- K
L
K dişlisinin döndürülmesiyle, dişliler çinlidir.
2r
3r 37°
aşağıdaki konumlardan hangisine geti- r
P Makara ağırlığının ve sürtünmelerin önem-
rilebilir? – +
senmediği sistem dengededir.
A) B) C) G
K kasnağı ok yönünde 3 tur atarsa P Cisimlerin ağırlıkları oranı K nedir?
kasnağı kaç tur atar? GL
(sin37° = 0,6)
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 3
D) E) 4 3 2 A) 5 B) 3 C) 5 D) 4 E) 3
2 2 3 3 7

Test 19
9. 10. Yarıçapı 8 cm olan vida- F 11. 2r
ya çift taraflı F kuvveti r 2r r
Y
etki ettiğinde vida an-
Z
30° cak dönebiliyor. F
F
P
Yarıçapları 3r, 2r ve r olan dişliler dengede
X R
iken F kuvveti ile ipin ucu h kadar çekiliyor.
Sabit sürtünmeli sistem şekildeki gibi den-
Vida adımı 2 mm olduğuna göre, F ora- Kuvvetin yaptığı minimum iş kaç Ph
gededir. R
nı nedir? (p = 3) olur?
Buna göre;
I. mX > mY A) 1 B) 1 C) 1 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
40 80 160
II. mY > mZ 1 1
D) E)
III. mZ > mX 240 480
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız III B) Yalnız I C) II ve III

Boşluk Doldurma
t ki n l i k
E
Basit makineler işten kazanç ………………… ine
1.
m ak
sit
ba
ı
ağ
ır ac
i zk
2. Kuvvet ya da yoldan kazanç sağlamak için kurulan düzeneklere ……………… denir. ev
s ı, c
ba
ara
el
yıp
/ ka
3. ……………… gibi basit makinelerde kuvvetler kazanç vardır. nç
za
ka
az
Eşit kollu terazilerde hassasiyetin arttırılması için ……………… dediğimiz kütleler kullanılır. ğ lam
4. sa
ici
bin
5. Eğik düzlem kuvvetten ……………… sağlarken, yoldan …………… sağlar.

5. Ü nit e 1
KUVVET VE HAREKET
Tarama Testleri
11 de11 KUVVET VE HAREKET / Tarama Testi – I
Test 20
3. Aynı düzlemde bulunan 2N, 3N ve 7N luk 6. Y
20 üç kuvvetin bileşenlerinin en küçük değeri

R1, en büyük değeri R2 dir.
4N
R
Buna göre, 2 oranı kaçtır? P 30°
X
R1 30° 30°
A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12 8N
4N
1. F1= 8 2 N
P noktasal cismine aynı düzlemde şekildeki
kuvvetler etki ediyor.
45°
Buna göre, P noktasal cismine etki eden
F3=3N
bileşke kuvvet kaç N dur?
c sin 30° = 1, cos 30° = 3 m
37°
2 2
F2=5N
A) 2 3 B) 4 C) 4 3
Aynı düzlemdeki F1, F2 ve F3 kuvvetleri şe- 4. X – Y düzleminde bulu- Y
F=50N D) 8 E) 8 3
kildeki gibidir. nan F kuvvetinin X ve Y
Buna göre, F1, F2 ve F3 kuvvetlerinin bi- eksenlerindeki bileşenle-
leşkesi kaç N dur? ri FX ve FY dir. 74°
X
(sin45° = 2 sin37° = 0,6) Buna göre, FX ve FY kaç
2
N dur?
A) 3 B) 3 2 C) 4
(cos37° = 0,8, sin37° = 0,6)
D) 5 E) 4 5
FX FY
A) 2 48
B) 14 48
C) 16 36
D) 14 36
E) 16 28
2. F1+F2 5. F1 7. K L M N P R
F1
F4 +x
O V
V X Y
F2–F3 F2
F3 53°
O
–y
Aynı düzlemdeki F1 kuvveti ve F1 + F2, Akıntı hızının sabit olduğu nehirde X ve Y
Sürtünmesiz yatay düzlemde durgun halde
F2 - F3 kuvvetleri şekildeki gibidir. yüzücüleri suya göre eşit V hızıyla O nokta-
bulunan noktasal O cismine F1 , F2 , F3 ve
Buna göre, F3 kuvveti aşağıdakilerden sından yüzmeye başlıyor.
F4 kuvvetleri şekildeki gibi uygulanıyor.
hangisine eşittir? X yüzücüsü karşı kıyıya L noktasından
Buna göre, cisim serbest bırakıldığında
hangi yönde harekete başlar? çıktığına göre, Y yüzücüsü karşı kıyıya
A) B) C) hangi noktada ulaşır?
(Noktalar arası uzaklıklar eşit)
A) +x yönünde B) F1 yönünde
A) MN arasında B) N noktasında
C) F4 yönünde D) –y yönünde
D) E) C) NP arasında D) P noktasında
E) F3 yönünde
E) PR arasında


Test 20
8. X 10. Kuzey
Va = 2 m/s
20
VK = 5 m/s VL = 5 m/s K
Batı Doğu
37° 53°
O
1. m 2m 2m m 3m
T1 F1 T2 F2
Akıntı hızının sabit ve 2 m/s olduğu nehrin
O noktasından K ve L yüzücüleri suya göre, Güney
Şekil I Şekil II
VK, VL hızları ile yüzmeye başlıyorlar. Doğu yönünde hareket etmekte olan K ara-
Sürtünmesiz yatay düzlemde m, 2m, 3m
K yüzücüsü karşı kıyıya X noktasından cındaki durgun gözlemci L aracını kuzey, M
kütleli cisimlerle şekil I ve Şekil II deki sis-
X1, L yüzücüsü X2 kadar uzaktan çıktığı- aracını güney – batı yönünde hareket edi-
temler kuruluyor.
X yor olarak görüyor.
na göre, 1 oranı kaçtır? T1 ve T2 ip gerilme kuvvetleri birbirine
X2 Buna göre, L ve M araçlarının hareket
eşit olduğuna göre, F1 ve F2 kuvvetleri
(sin37° = 0,6 cos37° = 0,8) yönleri aşağıdakilerden hangisi olabilir?
F
oranı 1 kaçtır?
L M F2
A) 8 B) 7 C) 2 D) 3 E) 1
15 12 3 4
A) Kuzey Güney A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
3 2 3 2 3
B) Batı Kuzey
C) Kuzey – Doğu Kuzey – Batı
D) Kuzey – Doğu Güney – Doğu
E) Kuzey Batı 2. m 2m
K 2F L F
Şekil I Şekil II
Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta
olan m, 2m kütleli K, L cisimlerine 2F ve F
kuvvetleri sırasıyla t ve 2t süre uygulanıyor.
Buna göre, bu sürede cisimlerin aldıkları
X
yollar oranı K kaçtır?
XL
A) 1 B) 1 C) 2 D) 4 E) 8
4
9. Doğuya doğru hareket etmekte olan K ara- 11. Doğu yönünde 2V hızıyla hareket etmekte 3. İvme (m/s2)
cındaki durgun gözlemci doğuya doğru ha- olan K aracı L aracını doğu yönünde 2V hı- 6 K
reket eden L aracını batı yönünde, M aracı- zıyla, M aracını ise batı yönünde 3V hızıyla L
nı ise doğu yönünde hareket ediyormuş gibi hareket ediyor olarak görüyor. 4 L
görüyor. Buna göre, L aracı M aracının hangi yön- 2 M K M
Buna göre, K, L, M araçlarının hızları VK, de kaç V hızıyla hareket ediyor olarak
VL, VM arasındaki ilişki nedir? görür? 0 12 24 Kuvvet(N)
Şekil I Şekil II
A) VK > VM > VL B) VM > VL > VK A) Doğu yönünde, 5V
Yatay sürtünmesiz düzlemde bulunan K, L,
C) VL > VK > VM D) VM > VK > VL B) Batı yönünde, 5V
M cisimlerine uygulanan yola paralel kuvvet
E) VL > VM > VK C) Doğu yönünde 9V ile ivme grafiği şekil I deki gibidir.
D) Batı yönünde V K, L, M cisimleriyle sürtünmesiz bir or-
E) Batı yönünde, 9V tamda Şekil II deki sistem kurulup ser-
best bırakılırsa sistemin ivmesi kaç m/s2
olur? (g = 10 m/s2)
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

Test 20
4. Makara ağırlığı ve sürtün- 6. Hız 8. İvme
melerin önemsiz olduğu
O 37° a
sistem serbest bırakıldı- V
53° Zaman
ğında K cismi hareketsiz K I II III
30° –V O Zaman
kalıyor. K t 2t 3t
Şekil I Şekil II
Şekiil I deki eğik düzlemin K ucundan V hı- Yatay bir yolda t = 0 anında durmakta olan
1 kg 3 kg
zıyla atılan cismin hız–zaman grafiği Şekil II cisme ait ivme – zaman grafiği şekildeki gi-
Buna göre, K cisminin kütlesi kaç kg deki gibi oluyor. bidir.
dır? (g = 10 m/s2) Buna göre, cismin I, II ve III aralıklarında
Buna göre;
aldığı yollar X1, X2 ve X3 arasındaki ilişki
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 I. Eğik düzlem sürtünmelidir.
nedir?
II. Cisme etki eden sürtünme kuvveti 0,14
mg dır. A) X1 > X 2 > X3 B) X 2 > X1 = X3
III. Cismin K noktasından gidiş ve K nok- C) X3 > X2 > X1 D) X1 = X2 = X3

tasına dönüş zamanı eşittir. E) X2 > X3 > X1

Hız 7. İvme 9. Makara ağırlığının ve sürtün-

5.
menin önemsiz olduğu sis-
V
a temde özdeş K ve L cisimleri
şekildeki konumlarından ser-
α β
Zaman best bırakılıyor.
O
Şekil I Şekil II
Buna göre, serbest bıra-
Sürtünmeli eğik düzlemin alt ucundan V K L
O Kuvvet kıldıktan bir süre sonra ci-
hızıyla fırlatılan cismin hız – zaman grafiği F1 F2
simlerin;
Şekil II deki gibi oluyor.
Sürtünmeli yatay bir yolda durmakta olan
I. ivme
Buna göre, b açısı; cisme ait kuvvet – ivme grafiği şekildeki gi-
II. hız
I. Cismin kütlesi artarsa azalır. bidir.
III. aldıkları yol
II. a artarsa artar. Grafikteki bilinenler ile;
I. cismin kütlesi
büyüklüklerinden hangileri farklı olur?
III. Sürtünme katsayısı artarsa azalır.
yargılarından hangileri doğrudur? II. cisimle yüzey arasındaki sürtünme A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
kuvveti D) II ve III E) I, II ve III
III. cismin ivmesi a olduğu anda cismin hız
D) I ve III E) II ve III büyüklüğü
niceliklerinden hangileri hesaplanabilir?


Test 20
10. Sürtünmelerin ve 2. Hız(m/s) 4. 2V 4V 6V
makara ağırlığının T
30
2 K L
önemsiz olduğu sis- 2m/s
K L M
temde K ve L cisimle- O
ri düşey yukarı 2m/s2
3 4 Zaman Sabit ivmeyle hızlanan bir araç K noktasın-
2 kg K L 1 kg L (s)
ivme ile hızlanan –15 dan 2V hızıyla, L den 4V, M den 6V hızıyla
asansör içinde ser- geçiyor.
Aynı noktadan harekete başlayan K ve L
best bırakılıyor. araçlarına ait hız – zaman grafiği şekildeki Buna göre, |KL| ve |LM| yolları oranı
Buna göre, T ip gerilme kuvveti kaç N gibidir. KL
kaçtır?
olur? (g = 10 m/s2) LM
Buna göre, 4. saniyede araçlar arası
uzaklık kaç metredir? A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
A) 20 B) 24 C) 28 D) 32 E) 40 2 3 5 7
A) 80 B) 85 C) 90
D) 95 E) 100
5. Hız
11. 3m
4V
V0
m Zaman
O 3t 7t
5 metre Düz bir yolda hareket etmekte olan araca
Zemin ait hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
3m ve m kütleli cisimler yeterince uzun bir
Aracın (0 – t) ve (t – 3t) zaman aralığında-
iple bağlanarak sürtünmesiz sistemde ser-
ki yer değiştirmesi eşit olduğuna göre,
V0 hızı nedir?
Buna göre, m kütleli cisim kaç m/s hızla
zemine çarpar? (g = 10 m/s2) A) V B) 4V C) 3V
3 2
D) 2V E) 3V
A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
İvme 6. İvme
3.
20 a a
t 2t 3t t 2t
O O 3t 4t
Zaman Zaman
–a –a
I II III
Durgun halde harekete geçen bir aracın t = 0 anında durmakta olan bir araca ait
1. VK = 40 m/s VL = 25 m/s
ivme – zaman grafiği şekildeki gibidir. ivme – zaman grafiği şekildeki gibidir.
K L Buna göre; Buna göre;
I. Aracın I. ve III. bölgelerde aldığı yol I. Araç (0 – t) ve (3t – 4t) aralıklarında

184 m hızlanmıştır.
eşittir.
Şekildeki konumlardan VK ve VL hızları ile
II. Araç II. bölgede yavaşlamıştır. II. Araç (t – 2t) ve (2t – 3t) aralıklarında
geçen K ve L araçları arası uzaklık 184 m
aynı yönde hareket etmektedir.
iken K aracı 2 m/s2 ivme ile hızlanmaya III. Araç 2t anında başlangıç noktasına
geri dönmüştür. III. Aracın 2t ve 4t anlarında hızı sıfırdır.
başlıyor.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
Buna göre, K aracı L aracını kaç saniye
sonra yakalar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8 D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III

Test 20
7. Hız 8. Duruştan harekete geçen bir araç düzgün 10. VK = 12m/s VL = 16m/s
V hızlanarak 6. saniyede 44 metre yol alıyor. K L
Buna göre, aracın ivmesi kaç m/s2 dir?
2t 3t 4t 330m
O Zaman
t
A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10 Yatay, doğrusal bir yolda zıt yönde VK, VL
hızları ile hareket eden araçlardan K 2m/s2
–V
ivme ile hızlanmaya, L ise 1 m/s2 ivme ile
Doğrusal bir yolda hareket etmekte olan yavaşlamaya başlıyor.
araca ait hız – zaman grafiği şekildeki gibi-
Buna göre, araçlar kaç saniye sonra kar-
dir.
şılaşırlar?
Buna göre, aracın ivme (a) – zaman (t)
grafiği aşağıdakilerden hangisidir? A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
A) a
a
t
O t 2t 3t 4t
B) a
a
3t 4t
O t
t 2t
–a
C) a
a
t 2t
O t
3t 4t
–a
D) a
2a
a
9. Konum 11. X X
t 3x
O t 2t 3t 4t K
E) a x
a O Zaman α β
L
t Y Y
O
t 2t
t –x Şekil I Şekil II
3t 4t
X
–a Doğrusal bir yolda t = 0 anında durmakta
olan K aracı ile L aracına ait konum – za-
man grafiği şekildeki gibidir. Q
Buna göre;
I. L aracı yavaşlayan hareket yapmakta- Y
dır. Şekil III
II. t anında K nın hızı ile t = 0 anında L nin X ve Y vektörlerinin bileşkesinin bü-
hızı eşit büyüklüktedir. yüklüğü Şekil I de 8 br, Şekil II de 4 5 br
III. (0 – t) zaman aralığında araçların al- a+b
dir. a ve b bütünler, Q = dir.
dıkları yollar eşittir. 2
yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre, Şekil III de X ve Y vek-
törlerinin bileşkesinin büyüklüğü kaç br
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III dir?
A) 14 B) 14 3 C) 6 5
D) 6 3 E) 6 2

11 de11 KUVVET VE HAREKET / Tarama Testi – II
Test 21
4. Sürtünmesiz bir ortam- 7. K V
21 da K noktasından 60
m/s hızla düşey yuka- V
Hız
L
rı atılan cisim 8 saniye t
h O
Zaman
sonra L noktasına dü- h
şüyor. 60 m/s
L
x –3V
K
1. Buna göre, K Şekil I Şekil II
V
30m I. Cismin L noktasına çarpma hızı 20 m/s K noktasından Şekil I deki gibi yatay olarak
L
dir. atılan cismin yatay ve düşey hızlarının za-
36m II. h yüksekliği 160 metredir. mana göre grafiği Şekil II deki gibidir.
8 m/s
III. Cismin çıkabileceği maksimum yük- Buna göre, h oranı kaçtır?
x
Sürtünmesiz bir ortamda K ve L cisimleri seklik 180 metredir. (Sürtünme yok)
şekildeki gibi V ve 8 m/s hızla düşey aşağı yargılarından hangileri doğrudur?
atılıyor. A) 1 B) 2 C) 1 D) 3 E) 2
(g = 10 m/s2) 3 3 2
Cisimler aynı sürede yere çarptığına
göre, V kaç m/s dir? (g = 10 m/s2) A) Yalnız II B) Yalnız II C) I ve III
A) 18 B) 22 C) 23 D) 25 E) 28
2. Sürtünmesiz bir ortamda K 8. V0

K
K noktasından serbest bı- VK=0 5. L
K
rakılan cisim L hizasın- h
L r h
dan VL, M hizasından VM
VL 2r
hızıyla geçiyor. 2h
M α
x
Özkütleleri d, 2d olan r, 2r yarıçaplı K, L V
VM
küreleri yeteri kadar yükseklikten hava or- Bir cisim yerden belli bir yükseklikten V0 hı-
V tamında serbest bırakılıyor. zıyla yatay olarak atılıyor. Cisim düşeyde h
Buna göre, L oranı kaçtır?
VM
Buna göre, kürelerin kazanacakları limit yolunu, yatayda x yolunu alıyor.
A) 1 B) 1 C) 1 V h 4 olduğuna göre, tana kaçtır?
2 3 2 hızlar oranı K kaçtır? x= 3
VL
D) 1 E) 1 A) 1 B) 2 C) 5 D) 8 E) 3
3 9 A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 2 2 3 3
8 4 2
3. Y 9. K 20 m/s
6. Sürtünmesiz bir ortamda Km
X 2V 25m
m kütleli K cismi düşey
10 m/s 50 m/s
h2 aşağı 10 m/s, 2m kütleli L
h1 V
cismi yerden 50 m/s hızla 120 m 20m
Yer düşey yukarı atılıyor. 50 m/s
3V 4V
Cisimler esnek olmayan 2m x
Sürtünmesiz bir ortamda X cismi h1 yük- L
çarpışma yapıp yapış- K ve L cisimleri 20 m/s ve 50 m/s lik hızlarla
sekliğinden V, Y cismi h2 yüksekliğinden 2V
tığına göre, ortak kütle yerden en fazla yatay olarak şekildeki gibi atılıyorlar.
hızıyla düşey aşağı atılıyor.
kaç metre yukarı çıkar?
X cismi yere 3V, Y cismi 4V hızıyla çarp- Buna göre, x uzaklığı kaç m dir?
h (g = 10 m/s2)
tığına göre, 1 oranı kaçtır? (g: 10 m/s2, sürtünme yok)
h2
A) 80 B) 85 C) 90 D) 95 E) 105
A) 1 B) 1 C) 3 D) 2 E) 1 A) 20 B) 40 C) 60 D) 70 E) 80
5 2 4 3

Test 21
10. L 3. m
h 21 K V0
I
II
III
M
V hmax
53°
K N
X Sürtünmenin önemsiz olduğu sistemde
Hava sürtünmesinin önemsiz olduğu or- 1. 2m
K
K noktasından V0 hızıyla atılan cisim I, II
tamda, K noktasıdan eğik olarak atılan cis- ve III yollarından hangisini izleyebilir?
min izlediği yörünge şekildeki gibidir. m L
2h A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
ML arası h olduğuna göre, x menzili kaç
k
h D) II ve III E) I, II ve III
h dir? (g: 10 m/s2, sürtünme yok)
Yatay
A) 1 B) 3 C) 2 D) 5 E) 3
2 2 Sürtünmesiz bir ortamda K noktasından
serbest bırakılan 2m kütleli cisim yatay düz-
lemdeki yayı en fazla x kadar sıkıştırıyor.
Buna göre, L noktasından serbest bıra-
kılan m kütleli cisim yayı en fazla kaç x
sıkıştırır?
A) 1 B) 1 C) 1
8 4 2
D) 1 E) 2
2 2
11. K 2. 2 kg 4. V
Kuvvet (N) 2V M
V
K
20 2m
h 2h
h
Uzanım
L M –0,5 O
x (m) Yatay
L
3h Sürtünmesiz bir sistemde K noktasından
Yer 2V hızıyla atılan bir cisim M noktasından V
N x2 P Şekil I Şekil II hızıyla geçiyor.
Hava sürtünmesinin önemsenmediği or- Esnek bir yaya ait kuvvet – uzanım grafiği Buna göre, cisim L noktasından hangi
tamda K noktasında V hızıyla yatay olarak Şekil I deki gibidir. hızla geçer?
atılan cisim M noktasında esnek çarpışma Buna göre, 2 kg kütleli bir cisim yayın 2
A) 5 V B) 6 V C) 7V
yaparak P noktasına düşüyor. metre yüksekliğinden serbest bırakılırsa
yay en fazla kaç metre sıkışır? D) 2 2 V E) 3V
|LM| arası x olduğuna göre, |NP| arası x2
kaç x dir? (g: 10 m/s2)
A) 1 B) 3 C) 2 D) 5 E) 3 A) 2 B) 1,8 C) 1,5 D) 1,2 E) 1

2 2

Test 21
5. L 7. K 2 kg 9. m = 2 kg
L
20 m/s V
6m K
2 kg 37°
K r
8m
37°
Sürtünmesiz bir ortamda K noktasından 20 Yatay
L M
m/s hızla eğik atılan 2 kg kütleli cisim L nok-
Sürtünmenin sadece LM arasında olduğu Yatay
tasından V hızıyla geçiyor.
sistemde K noktasından serbest bırakılan Sürtünmesiz sistemde K noktasından ser-
Buna göre, V kaç m/s dir? cisim M noktasında duruyor. best bırakılan cisim r yarıçaplı rayın tepe
|LM| = 3|KL| olduğuna göre, yatay düz- noktasından 12 m/s hızla geçiyor.
A) 10 B) 10 C) 3 10
lemde cisimle yüzey arasındaki sürtün- Buna göre, r kaç metredir? (g: 10 m/s2)
D) 4 70 E) 5 10
me katsayısı nedir? (g: 10 m/s2)
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,6
D) 0,4 E) 0,5
6. X 8. m
10. Şekildeki sistemde F kuvveti
K V0
ile ipin ucu 2h kadar çekiliyor. F
3m 2m
m = 2kg Cisimlerin kütleleri 3m ve 4m
12 m/s
makara kütleleri 2m ise yapı- 3m
K L M N P Yatay
lan iş kaç mgh olur?
Sürtünmenin sadece KP arasında olduğu
Yatay (g: yerçekimi ivmesi) 2m
yolun K noktasından 2 kg kütleli cisim 12 37°
m/s hızla atılıyor. V 4m
Cisim en fazla X noktasına kadar çıkabil- Sürtünmesiz bir ortamda K noktasından V0

diğine göre, cisim dönüşte hangi nokta- hızıyla yatay atılan cisim yere V hızıyla çar- A) 30 B) 18 C) 15 D) 12 E) 9
da durur? (Noktalar arası uzaklık eşittir.) pıyor.
Cismin K noktasındaki kinetik ve potan-
A) N noktasında B) NM arasında E
siyel enerjileri oranı K kaçtır?
C) M noktasında D) ML arasında EP
E) L noktasında (sin37°= 0,6 cos37°= 0,8)
A) 16 B) 9 C) 4
9 4 3
D) 3 E) 4
2

Test 21
11. 3r ve r yarıçaplı eş 2. III II I 4. Kuvvet (N)
merkezli kasnakla- Ps
12
IV
ra asılmış X ve Y r 2r
cisimleri dengede V
iken sistem F kuv- O

veti ile 1 tur döndü- Pi Zaman
0 2 4
(s)
rüldüğünde Y cismi F Şekil I Şekil II
m 3m t = 0 anında hızı V olan 2 kg kütleli cisme
27 mg pr kadar ki- X Y Pi momentumu ile hareket eden bir cisme
uygulanan kuvet – zaman grafiği şekildeki
netik enerji kazanı- O noktasında bir kuvvet uygulandığında
gibidir.
yor. momentumu PS oluyor.
Cismin 4. saniyedeki hızı 6 m/s olduğu-
Bu esnada X cisminin kazandığı kinetik Buna göre, cisme O noktasında verilen
na göre, V kaç m/s dir?
enerji aşağıdakilerden hangisidir? itmenin yönü Şekil II dekilerden hangisi-
dir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) –12 B) –8 C) –6
A) mgpr B) 4 mgpr C) 6 mgpr
D) –4 E) –2
D) 12 mgpr E) 27 mgpr A) I B) II C) III D) IV E) V
21
1. Momentum 3. Kuvvet 5. II
2P 4F
I
P 2F
m III
3x
O Yol
I II III x 2x
O Zaman –F
Bir cisme ait momentum – zaman grafiği Sürtünmesiz yatay düzlemde m kütleli ci-
Sürtünmesiz yatay zeminde durmakta olan
şekildeki gibidir. sim şekildeki gibi V hızıyla atıldığında şekil-
bir cisme uygulanan kuvvetin konuma bağlı
deki yolu izliyor.
Buna göre, I, II ve III bölgelerinde cisme grafiği şekildeki gibidir.
etki eden net kuvvet için aşağıdakiler- Cisim I, II ve III duvarlarına çarptığında
Cismin x konumundaki momentumu P
den hangisi doğrudur? cisme verilen itme sırasıyla I1, I2 ve I3
olduğuna göre, cismin 3x konumundaki
olduğuna göre, I1, I2 ve I3 arasındaki bü-
I II III momentumu nedir?
yüklük ilişkisi nedir?
A) Artan Sabit Sabit A) 5 P B) 5P C) 2P
2 (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
B) Artan Sabit Azalan D) 2 P E) 2P
C) Azalan Sıfır Artan
2 A) I1 > I2 > I3 B) I2 > I3 > I1
D) Azalan Sıfır Sabit C) I1 = I2 = I3 D) I3 > I2 > I1
E) Azalan Sabit Artan E) I3 > I1 > I2

Test 21
6. 2m m 8. I II III 10. +y 24 m/s
12 m/s 3 m/s
m
IV
5m 37°
K L V +x
V1 4 m/s 53°
m 2m
Sürtünmesiz yatay düzlemde 2m, m kütleli O
K ve L cisimleri 12 m/s ve 3 m/s hızlarla
9 m/s
hareket etmektedir.
V2 Sürtünmesiz yatay düzlemde 5m kütleli ci-
Cisimler esnek çarpışma yaptıklarında K sim 4 m/s hızla hareket ederken O nokta-
2m
cisminin son hızı kaç m/s olur? sında iç patlama sonucu m, 2m, 2m kütleli
Sürtünmesiz yatay düzlemde m, 2m kütleli
parçalara ayrılıyor.
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 cisimler şekildeki konumlarından aynı anda
harekete başlayıp O noktasında esnek ol- m ve 2m kütleli parçaların hızları şekil-
mayan çarpışma yaparak kenetleniyorlar. deki gibi olduğuna göre, üçüncü parça-
nın hızı kaç m/s dir?
Cisimlerin çarpışma sonrası hareket
yönü şekilde belirtilenlerden hangisidir? (sin37° = 0,6, sin53° = 0,8)
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) +x yönünde, 5 m/s

B) –x yönünde, 5 m/s
C) +x yönünde, 3 m/s
D) –x yönünde, 3 m/s
E) –y yönünde, 4 m/s
7. K V 9. Sürtünmesiz ortam- 11. Belli bir yükseklikte iki cisim yatay ola-
L
Yatay da, bir cisim yerden rak birbirlerine zıt yönlerde 45 m/s ve
V
165 metre yükseklik- V 20 m/s hızlar ile aynı anda atılırsa, kaç
0
ten V0 hızıyla düşey saniye sonra bu cisimlerin hız vektörleri
yukarı atıldığında arasındak açı 90° olur?
yere 70 m/s hızla
Yer (g = 10 m/s2, sürtünmeler önemsiz)
çarpıyor. 165m
Özdeş K ve L cisimleri aynı yükseklikten V
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
hızıyla şekildeki gibi atılıyorlar.
Yer
Buna göre;
Cismin kütlesi, 2kg olduğuna göre cis-
I. Cisimler yere düşene kadar geçen sü-
me hareketi süresince verilen itmenin
rede momentum değişimleri eşittir.
büyüklüğü kaç N. s dir?( g: 10 m/s2)
II. Cisimler yere çarptıklarında momen-
tum büyüklükleri eşittir. A) 70 B) 140 C) 180
III. Hareketleri süresince cisimlere verilen D) 200 E) 220

itmeler eşittir.
(Sürtünmeler önemsizdir.)


11 de11 KUVVET VE HAREKET / Tarama Testi – III
Test 22
3. 5.
22 T1 T2 I T1
K L M N P R
T2 II
K L
Şekil I
T1ı T2ı X Y
Ağırlığı önemsiz çubuk şekildeki gibi X ve Y
1. X Y
T
K L
K
Şekil II cisimleri ile dengede olup 1 = 3 dür.
T2
L Eşit bölmeli düzgün KL çubuğu Şekil I de
T1
dengede iken ip gerilme kuvvetleri oranı = 1 olması için II. ip hangi noktaya
I II
T2
T1 5
Eşit bölmeli KL ve XY çubukları şekildeki = oluyor. getirilmelidir?
T2 3
gibi dengede olup desteklerin tepki kuvvet- KL çubuğu Şekil II deki gibi iplerle asıldı-
leri eşittir. TI
ğında ip gerilme kuvvetleri oranı 1I kaç
Çubuklar homojen olduğuna göre, KL T2
olur?
çubuklarının ağırlığının, XY çubuğunun 6. K L M N P
ağırlığına oranı kaçtır? A) 7 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
2
A) 2 B) 1 C) 3 D) 2 E) 3
3 2 I II
Özdeş cisimler şekildeki gibi dengede iken
desteklerin tepkisi N1 ve N2 dir.
Buna göre;
I. K ve M alınırsa N2 değişmez.
II. N ve P alınırsa N1 değişmez.
III. M ve N alınırsa N1 ve N2 değişmez.
yargılarından hangileri doğru olur?
2. K L M 4. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
T1 T2 D) I ve II E) II ve III
α α
O O
7. F2
F1
Eşit bölmeli, düzgün türdeş çubuk ağırlıkla-
P P
rı PK, PL, PM olan K, L, M cisimleri ile den-
Şekil I Şekil II
gededir.
α 2α
Buna göre; O O
T3 Şekil I Şekil II
I. PK > PL
α F3
II. PK > PM O
III. PL > PM
P
yargılarından hangileri kesinlikle doğru- α
O
dur? Eşit bölmeli ağırlıksız çubuklara P ağırlıklı Şekil III
cisimler asıldığında ip gerilme kuvvetleri T1, O noktası etrafında dönebilen düzgün, tür-
T2 ve T3 oluyor. deş çubuk Şekil I, Şekil II, Şekil III deki gibi
Çubuk O noktası etrafında dönebildiğine F1, F2 ve F3 kuvvetleri ile dengededir.
göre, T1, T2 ve T3 arasındaki ilişki nedir? Buna göre, kuvvetlerin büyüklükleri F1,
F2 ve F3 arasındaki ilişki nedir?
A) T1 > T2 > T3 B) T2 > T1 > T3
C) T3 > T1 > T2 D) T2 > T3 > T1 A) F1 = F2 = F3 B) F1 = F2 > F3
E) T1 > T3 > T2 C) F1 = F3 > F2 D) F3 > F2 > F1
E) F2 > F1 > F3

Test 22
8. 11. F 2.
F O
X 53°
O
Y
53°
O merkezli homojen ve 60 Newton ağırlı-

O noktası etrafında dönebilen düzgün tür- Yatay ğındaki küre eğik düzlem üzerinde F kuv-
deş X çubuğu ile Y cismi dengededir. P ağırlıklı homojen küplerle oluşturulan ci- veti ile dengededir.
X çubuğunun ağırlığı P ise Y cisminin sim şekildeki gibi F kuvveti ile dengede tu- Buna göre, eğik düzlemin küreye uygu-
ağırlığı kaç P olur? (sin53° = 0,8) tulmak isteniyor. ladığı tepki kuvveti kaç N’dur?
Cismi şekildeki gibi dengede tutan F (sin53° = 0,8 cos53° = 0,6)
A) 5 B) 5 C) 5 D) 4 E) 3
16 8 6 3 5 kuvvvetinin en büyük ve en küçük de-
ğerleri Fmak, Fmin nedir? A) 48 B) 54 C) 90
D) 100 E) 120
Fmak Fmin
A) 5P/2 P/3
B) 8P/3 P/2
C) 3P P
9. F1
D) 5P/2 P/2 3. 37° 53°
E) 8P/3 P T1 120° T2 T1ı T2ı
2F
T3 T3ı
P P
Şekil I Şekil II
O
P ağırlıklı cisim Şekil I’deki gibi asıldığında
O noktası etrafında dönebilen eşit bölmeli, ip gerilme kuvvetleri T1, T2 ve T3 oluyor.
türdeş çubuğun ağırlığı P dir.
Sistem Şekil II deki konuma getirilip
Çubuk F1 ve 2F kuvvetleri ile dengede denge sağlandığında T1, T2 ve T3 ilk du-
olduğuna göre, P oranı kaçtır? ruma göre nasıl değişir?
F
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) T1 T2 T3
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 A) Azalır Artar Artar

8 6 4 3 2
22 B) Artar Azalır Artar
C) Artar Artar Değişmez
D) Azalır Azalır Değişmez
E) Artar Azalır Değişmez
1.
45°
T1 4.
10.
F
T3
60° T2
Y İp 53°
T İp
G ağırlıklı cisim T1, T2, T3 gerilmeleri ile
dengededir. 32N
Eşit bölmeli, türdeş şekildeki levha F kuvve-
T1, T2, T3 ip gerilmeleri arasındaki ilişki Ağırlığı 32N olan cisim şekildeki gibi ağırlık-
ti ile dengededir.
nedir? sız iplerle dengededir.
Her bir bölmenin ağırlığı P olduğuna
Buna göre, T ip gerilme kuvveti kaç N
göre, F kaç P dir? A) T1 > T2 > T3 B) T1 > T3 > T2
dur? (sin53° = 0,8 cos53° = 0,6)
C) T1 > T2 = T3 D) T2 > T3 > T1
A) 2 B) 5 C) 3 D) 7 E) 9
2 2 2 E) T1 = T2 = T3 A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24

Test 22
5. I. duvar II. duvar 8. 11. Eşit bölmeli, düzgün tür-
deş levha şekildeki gibi T1 T2
N dengede olup ip geril-
M L
me kuvvetleri T1 ve T2
K L dir. K M
N
Buna göre,
I. K ve N parçaları kesilip atılırsa T1 ve T2
32 cm
Kalınlığı her yerde aynı olan, homojen değişmez.
Yarıçapı 10 cm olan 60N ağırlığındaki öz- levhanın kütle merkezi neresidir? II. M ve N parçları kesilip atılırsa T1 değiş-
deş küreler sürtünmesiz sistemde denge-
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) mez.
dedir.
A) K noktası B) KL arası C) N noktası III. K ve M parçaları kesilip atılırsa T1 > T2
Buna göre, I. duvarın küreye uyguladığı
olur.
tepki kuvvet kaç N’dur? D) KN arası E) KM arası
A) 30 B) 45 C) 60 D) 75 E) 90
9. D) I ve II E) II ve III
6.
m1 m2 K L
O 22
M
m3
N
Eşit bölmeli sistemde bulunan m1, m2 ve m3 Kalınlığı her yerde aynı türdeş kare levha-
kütleli noktasal cisimlerin kütle merkezi O dan taralı parçalar kesilip atılıyor.
noktasıdır. 1. 10 6 10 10 4 10
Levhanın şekildeki denge durumunun
Buna göre, m1, m2 ve m3 arasındaki ilişki bozulmaması için;
nedir?
I. K, L, M parçalarının kesilip atılmalı X X Y 12 g X Y 8g
A) m1 > m2 > m3 B) m1 > m3 > m2 II. L ve M parçaları kesilip N in üzerine
C) m3 > m2 > m1 D) m2 > m1 > m3 yapıştırılmalı
Şekil - I Şekil - II
E) m3 > m1 > m2 III. M parçası kesilip K nın üzerine yapıştı-
rılmalı Eşit kollu, özdeş terazilerde X, Y cisimleri
12g, 8g kütleleri ile 6. ve 4. bölmelerde bu-
işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?
lunan özdeş binicilerle dengededir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Binicinin kütlesi 5 gram olduğuna göre,
D) II ve III E) I, II ve III X cisminin kütlesi kaç gramdır?
7. A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 8
İp İp İp 10.
O r K X
2. Sürtünmesiz makara düze-
neğinde P ağırlıklı cisim F
I II III F
Aynı telden yapılmış r = 4 cm yarıçaplı kuvveti ile şekildeki gibi den-
Düzgün, türdeş üç telle şekildeki biçimler
çember ile x uzunluğundaki tel K noktasın- gededir.
verilerek iplerle asılıyorlar.
da birleşmiştir. Makara ağırlığı önemsiz ol-
I, II ve III sistemlerinden hangileri ser-
Sistemin kütle merkezi K noktası oldu- duğuna göre, F kuvveti kaç
best bırakıldığında konumları değiş- P
ğuna göre, x kaç cm dir? (p = 3) P dir?
mez? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) 4 3 B) 6 3 C) 8 3 A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III 2 3 4 6
D) 10 3 E) 12 3

Test 22
3. Sürtünmesiz makara siste- 6. K 9.
L N
minde P ağırlıklı cisim X cis- M
II
mi ile şekildeki gibi denge- 3r r r 2r
dedir.
I , h
Yarıçapları 3r, 2r, r, 2r olan K, L, M, N kas- P2
X P1
naklarından L ve M kasnakları eşmerkezli-
P
dir.
Her bir makaranın ağırlığı P olduğuna Sürtünmesi önemsiz eğik düzlemde P1 ve
K kasnağı ok yönünde 2 tur atarsa N P2 ağırlıklı cisimler şekildeki gibi dengede-
göre, X cisminin ağırlığı kaç P dir?
kasnağı hangi yönde kaç tur atar? dir.
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 h 1 olduğuna göre, P1 oranı kaçtır?
2 3 4 5 A) I yönünde, 1,5 tur. ,
=
4 P2
B) II yönünde, 1,5 tur. (Makara ağırlıkları önemsizdir.)
C) I yönünde, 2 tur.
A) 6 B) 4 C) 3 D) 2 E) 3
D) II yönünde, 2 tur. 2
E) II yönünde, 3 tur.
4. Ağırlıksız makara- 7. 3r F 10.

lar ve eşit bölmeli r
çubuk şekildeki İp İp İp 6P
gibi dengededir.
İp S T X , h 4P
K 20 πr
S ipindeki geril- K L M
me kuvveti T olduğuna göre, çubuğun L

Sürtünmesiz eğik düzlemde 6P, 4P ağırlıklı
ağırlık merkezi hangi noktadadır? Yarıçapları r, 3r olan eş merkezli silindirlere cisimler ile X cismi şekildeki gibi dengede-
K ve L cisimleri şekildeki gibi asılmıştır. dir.
A) K noktası
B) KL arası, L ye daha yakın Buna göre, silindirler F kuvvetleriyle Makara ağırlığı önemsiz olup, h = 1 ol-
, 2
kaç devir yaptırılırsa K ve L cisimleri duğuna göre, X cisminin ağırlığı nedir?
C) L noktası
aynı yatay konuma gelir?
D) LM arası, L ye daha yakın A) P B) 2P C) 3P D) 4P E) 6P
A) 2 B) 2,5 C) 3
E) LM nin orta noktası
D) 4 E) 4,5
5. Yarıçapları 3r, r olan K ve K

3r
L kasnakları eş merkezli- 8. K 11. b
r L M F
dir. L
X
3r r 2r
a
2r M
Merkezleri etrafında dönebilen K, L, M dişli-
I II
lerinin yarıçapları 3r, r, 2r dir. h P
K kasnağı ok yönünde 2 devir yaptığın- K dişlisi ok yönünde 1 devir yapılırsa L

4
da 2r yarıçaplı M makarası hangi yönde ve M dişlilerinin görünümleri nasıl olur? Vida adımı a olan bir vida b uzunluğundaki
kaç devir yapar? A) B) C) kolun ucuna F kuvveti uygulandığında an-
cak dönebilmektedir.
A) II yönünde, 2 tur. a 1 olduğuna göre, vidanın zeminde
=
b 10
B) I yönünde, 2 tur. ilerlemesine karşı koyan P kuvvetinin
D) E)
C) II yönünde, 4 tur. büyüklüğü kaç F dir? (p = 3)
D) I yönünde, 4 tur.
A) 30 B) 60 C) 90
E) II yönünde, 3 tur.
D) 120 E) 150

6. Ü nit e 2
ELEKTRİK VE MANYETİZMA
Elektriksel Kuvvet
Elektrik Alan
Elektriksel Potansiyel – İş
Düzgün Elektrik Alan
Sığaçlar (Kondansatörler)
11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Elektriksel Kuvvet
Test 23
3. q1 = 9q q2 = 4q 5. II III
23
qx
I
q1
Q
d1 d2
IV
Aynı düzlemde bulunan q1, qx, q2 yüklü kü-
q2
reler şekildeki konumda tutulmaktadır.
+q +q +q +q Zıt işaretli q1, q2 noktasal yükleri eşit bölmeli
1. qx yüklü küre serbest bırakıldığında ha- düzlemde şekildeki gibi sabit tutulmaktadır.
d
reketsiz kaldığına göre, 1 oranı kaçtır? Buna göre, Q yüklü cisim serbest bırakı-
d 2d d2
lırsa hangi yönde harekete geçebilir?
Şekil I Şekil II A) 9 B) 3 C) 1 D) 4 E) 2
4 2 9 3 (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
+q ve +2q yüklü küreler Şekil–I ve Şekil–II
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
deki gibi aynı yatay düzleme yerleştirlmiştir.
D) III ve IV E) I ve IV
Şekil–I de kürelerin birbirine uyguladığı
elektriksel kuvvet F1, şekil II de ise F2 ol-
F
duğuna göre, 1 oranı kaçtır?
F2
A) 3 B) 2 C) 1 D) 1 E) 4
2
2. q1 q2 4. F 6. +q +2q –8q
F1 F2
q1 K L M
d qx
d d
q1 ve q2 yüklü cisimler arasında d uzaklığı q2 Yükleri +q, +2q ve –8q olan K, L, M cisimleri
sabit tutulmaktadır.
varken kürelerin biribirine uyguladığı kuvvet Eşit bölmeli düzlemde bulunan q1, qx, q2
yüklü noktasal cisimler şekildeki gibi tutul- L cisminin K cismine uyguladığı elekt-
F1 ve F2 dir.
maktadır. riksel kuvvetin büyüklüğü F olduğuna
Buna göre, göre, K cismine etki eden bileşke elekt-
q1 ve q2 yüklerinin qx yüküne uyguladığı
riksel kuvvet nedir?
I. q1 > q2 ise F1 > F2 dir. elektriksel kuvvetin bileşkesi F olduğu-
q
na göre, 1 oranı kaçtır?
q2 A) 0 B) F C) F D) 3F E) 2F
II. Cisimler zıt işaretli yüklerle yüklüdür. 2 2
III. F1 = F2 dir.
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
16 8 4 2

Test 23
qK qX qL 9. 11. Yatay
7. –q
+9q
3r r α
β
K X L
F2 K L F1
d 2d d
qK qL
Yükleri qK, qX, qL olan K, X, L cisimleri şekil- Yarıçapları 3r, r olan iletken kürelerin yükle-
Düşey
deki gibi tutulmaktadır. ri –q ve +9q dur.
Yükü qK, qL kütlesi mK, mL olan K ve L ci-
qX cismi serbest bırakıldığında dengede Küreler arasındaki uzaklık d iken kürelerin simleri şekideki gibi dengede iken cisim-
kaldığına göre, birbirine uyguladığı elektriksel kuvvet F1 dir. lerin birine uguladığı elektrisel kuvvetler
I. K ve L küreleri aynı cins yüklerle yüklü- Küreler birbirine dokundurulup aynı F1 ve F2 dır.
dür. noktalara konulduğunda elektriksel kuv- a > b olduğuna göre;
F
II. 4qK = qL dir. vet F2 olduğuna göre, 1 oranı kaçtır? I. mL > mK dir.
F2
III. K ve X küreleri zıt cins yüklerle yüklü- II. qL > qK dir.
A) 1 B) 4 C) 3 D) 2 E) 3
dür. 3 4
III. F2 > F1 dir.
dur?
dur?
23
8. +4q +q +8q 10. Aynı cins yükle yüklü K ve L 1. +2q +q
d 2d küreleri şekildeki gibi dengede T1

K L M
iken ağırlıksız iplerde meydana K q1
Sabit tutulan K, L, M noktalarındaki +4q, +q
gelen gerilme kuvvetlerinin bü- –q
+ 8q yüklü cisimlerinden +4q yüklü cismin T2
yüklükleri T1 ve T2 dir. O+q
+q yüklü cisme uyguladığı elektriksel kuv-
L q2
vetin büyüklüğü F dir.
Buna göre, +q yüklü cisme etki eden L küresinin yük miktarı arttırılırsa T1 ve –2q +q
elektriksel kuvvetin büyüklüğü kaç F T2 ip gerilme kuvetleri nasıl değişir? Düzgün altıgenin köşesine yerleştirilen yük-
dir? lerden +q yüklü cismin O noktasındaki +q
T1 T2
yüklü cisme uyguladığı elektriksel kuvvetin
A) Artar Artar
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4 büyüklüğü F dir.
4 2
B) Azalır Azalır
Buna göre, O noktasındaki +q yüklü cis-
C) Artar Azalır me etki eden bileşke elektriksel kuvvet
D) Değişmez Azalır nedir?
E) Değişmez Artar
A) F B) 2F C) 2 3 F
D) 3F E) 4F

Test 23
2. q1
F 4. 6. +2q
37°
Q q1 qX
2d
d
q2 +q
F
q2
Aynı düzlemde bulunan q1 ve q2 yüklü nok-
Aynı düzlemde bulunan q1 ve q2 yükünün –2q +q –4q
tasal cisimlerin qX yüklü noktasal cisme uy-
Q yüküne uyguladığı elektriksel kuvvetin Şekildeki eşkenar üçgene yerleştirlen +2q,
guladığı bileşke elektriksel kuvvet F dir.
bileşkesi F dir. q – 4q, +q ve –2q yüklerinden +q yükünün
q Buna göre, 1 oranı kaçtır?
Buna göre, 1 oranı kaçtır? q2 üçgenin ağırlık merkezindeki +q yüküne
q2
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) uyguladığı elektriksel kuvvet F dir.
(sin37° = 0,6 cos37° = 0,8)
A) 2 B) 2 C) 3 2 Buna göre, +q yüküne etki eden bileşke
8 4 8
A) - 16 B) - 8 C) - 4 D) 1 E) 3 kuvvet nedir?
3 3 3 4
D) 2 E) 2 2
2 4 A) F B) F C) F D) 3F E) 2F
4 2 2
3. +q –4q 5. K +2q 7. q2
T1 T2
+q O
q1 q3
d
Yalıtkan sürtünmesiz bir ortamda yüklü +q
L M
ve –4q yüklü küreler şekildeki gibi dengede +q –q
q4
iken ip gerilme kuvvetlerinin büyüklükleri T1
ve T2 dir. Eşkenar üçgenin köşelerine yerleştirilen Sürtünmesiz yatay düzlemde q1, q2, q3 ve
T +2q, +q, –q yüklü noktasal K, L, M cisimle- q4 yüklü noktasal cisimlerin konumu sabittir.
T2 rine etki eden bileşke elektriksel kuvvet FK,
O noktasında bulunan +q yüklü cisim ser-
A) 1 B) 1 FL ve FM dir.
C) 1 D) 4 E) 16 best bırakıldığında ok önünde harekete
16 4
Buna göre, FK, FL ve FM arasındaki ilişki başlıyor.
nedir?
Buna göre, q1, q2, q3 ve q4 yükleri için
A) FK > FL > FM B) FL > FK > FM aşağıdakilerden hangisi doğru olabilir?
C) FK > FL = FM D) FL > FM > FK q1 q2 q3 q4

E) FM > FK > FL A) +q –q +2q +2q
B) –q +2q +q +q
C) –2q +q +4q –q
D) +2q –2q –q –2q
E) –q –2q +q +q

Test 23
8. q1 qX q2 10. Yük miktarları farklı, aynı cins
2d d
yükle yüklü K ve L özdeş kürele-
ri şekildeki gibi dengede iken ip
T1 23
Şekil I K qK
gerilme kuvvetleri T1 ve T2 olu-
I II III
yor. T2
IV
V L qL
q1 qX İletken küreler biririne dokundurulup F1 F2

1.
aynı şekilde serbest bırakıldığında T1 ve
q2
T2 gerilme kuvvetleri nasıl değişir?
Şekil II +q +q
Sürtünmesiz yatay düzemde q1 ve q2 yük- T1 T2 qX qX
leri etkisinde qX yüklü cisim Şekil I deki gibi A) Artar Azalır
q2
dengededir. B) Artar Artar q1
q1 ve q2 yüklü cisimler Şekil II deki ko- C) Değişmez Azalır Şekil I Şekil II

numlara konulursa qX yüküne etki eden D) Değişmez Artar Şekil I de +q, q1 Şekil II de +q, q2 yüklü ci-
bileşke elektriksel kuvvetin yönü Şekil II simlerin qX yüküne uyguladığı elektriksel
E) Azalır Azalır
dekilerden hangisi olabilir? kuvvetler F1 ve F2 verilmiştir.
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) q1
q2
A) I B) II C) III D) IV E) V A) 32 B) 24 C) 18 D) 16 E) 12
11. 2.
9. +q
α F
β
T1 T2 Q
q1 K L q2
K
–q X L M N m1 m2
Düşey
37°
Yalıtkan iplerle asılı m1, m2 kütleli q1, q2 q1 q2
yüklü cisimler şekildeki gibi dengede iken
+q yüklü iletken küreden X kadar uzaklıkta- Sabit q1 ve q2 yüklerinin Q yüklerine uygu-
ip gerilme kuvvetleri T1 ve T2 oluyor.
ki K noktasından V hızıyla fırlatılan –q yüklü ladığı bileşke elektriksel kuvvet F dir.
a > b olduğuna göre; q
cisim N noktasına kadar ulaşabiliyor. Buna göre, 1 oranı kaçtır?
I. m1 > m2 dir. q2
Buna göre, cismin KL, LM ve MN arasın- (sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
da hız büyüklüğü için aşağıdakilerden II. T2 > T1 dir.
hangisi doğrudur? III. q2 > q1 dir. A) - 3 B) - 2 C) - 1
5 3 2
KL LM MN yargılarından hangileri kesinlikle doğru- D) 3 E) 5
dur? 2 2
A) Artar Azalır Artar
B) Artar Sabit Azalır A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Artar Sabit Artar D) I ve II E) II ve III
D) Azalır Azalır Azalır
E) Azalır Azalır Artar

Test 23
3. F 6. 9.
Yatay İp T1
Q q1 q2
+q +q
d K K
d
2d
+3q L T2 2d
30° +2q
Yatay
q1 q2
+2q
Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan q1 –q
M
ve q2 yüklü cisimlerin Q yüküne uyguladığı
Şekil I Şekil II
bileşke elektriksel kuvvet F dir. Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuğun uçla-
q Ağırlıkları P olan K, L, M cisimleri Şekil I ve
Buna göre, 1 oranı kaçtır? rına q1 ve q2 yüklü ağırlıksız cisimler konul-
q2
muştur. Şekil II deki gibi dengede iken T1 ip gerilme
(sin30° = 1 , cos30° = 3 ) kuvveti P dir.
2 2 q1 yüklü cisim +3q, q2 yüklü cisim +2q yüklü 2
cisimle etkileşim içindedir. Buna göre, T2 ip gerilme kuvveti kaç P
A) - 1 B) - 1 C) - 1 D) 1 E) 1 dir?
8 6 4 6 4 Çubuk yatay dengede olduğuna göre,
q1
q2
oranı kaçtır? A) 8 B) 9 C) 3 D) 11 E) 15
9 10 4 12 16
4. q2
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
9 6 4 3 2
q1
O Q
q3 7. q1 q2 q3 10.
T1 T2 α α
Eşit bölmeli düzlemde bulunan q1, q2 ve q3
yüklerinin O noktasındaki Q yüküne uygula- X +q X
2m 2m
dıkları bileşke elektriksel kuvvet sıfır. K K
q Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan d 2d
q3 q1 = 1.10–5C, q2 = 2.10–5C, q3 = 8.10–5C Şekil I Şekil II
A) 2 B) 2 C) 2 yüklü kürelerden q2 yüklü küre sabit tutul- Yüklü X cismi yüklü K cismine yaklaştırıl-
4 2
maktadır. dığında Şekil I deki gibi denge sağlanıyor.
D) 2 2 E) 4 2
Buna göre, T1 ip gerilme kuvveti kaç N İletken K cismine K ile özdeş yüklü bir Y
2
dur? (k = 9 . 109 N m 2 ) cismi dokundurulup ayrıldığında yeni den-
5. C ge durumu Şekil II deki gibi oluyor.
İp T1 A) 0,4 B) 0,6 C) 0,8
Buna göre, Y cisminin ilk yükü nedir?
D) 0,9 E) 1
α α A) –3q B) –4q C) –6q
T2 T2
D) –9q E) –17q
q1 q2 8. 11. +4q –q
T
Yalıtkan iplere asılı yükleri farklı özdeş kü- 2m m
d
reler şekildeki gibi dengededir. L
K L M N P
Küreler birbirine dokundurulup sistem
K Eşit bölmeli sürünmesiz düzlemde yükleri
tekrar dengeye geldiğinde T1 ve T2 ip ge-
37° +4q, –q kütleleri 2m, m olan cisimler şekil-
rilme kuvvetleri nasıl değişir?
Yüklü K ve L cisimlerinin ağırlıkları sırasıyla deki konumlarda tutulmaktadır.
T1 T2 10N ve 15N dur. Cisimler serbest bırakıldığında hangi
A) Azalır Artar K ve L cisimleri sürtünmesiz ortamda noktada karşılaşırlar?
B) Artar Artar şekildeki gibi dengede olduğuna göre,
C) Artar Azalır ip gerilme kuvveti T kaç N dur? A) K B) L C) M D) N E) P
D) Değişmez Artar (sin37° = 0,6 cos37° = 0,8)

E) Değişmez Azalır
A) 12 B) 15 C) 16 D) 20 E) 25

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Elektrik Alan
Test 24
4. 9q 4q 7. q1 = 16q q2 = –2q O
24 K X L
d d
Aynı düzlemde yükleri 9q ve 4q olan K, L
q1 ve q2 yüklü cisimlerden q2 yüklü cismin
cisimleri arasındaki uzaklık X dir.
O noktasında oluşturduğu elektrik alan bü-
Buna göre, yüklü cisimlerin oluşturduğu yüklüğü E dir.
bileşke elektrik alanın sıfır olduğu nok-
Buna göre, q1 ve q2 yüklü cisimlerin O
tanın K cismine uzaklığı nedir?
1. q 2d d noktasında oluşturduğu bileşke elektrik
X K L alan nedir?
A) 9x B) 3x C) x D) 2x E) 2x
5 5 2 3 5
X noktasındaki q yükünün K noktasıında A) 8E B) 4E C) 2E D) E E) E
oluşturduğu elektrik alan şiddeti 54 N/C dur. 2
Buna göre, q yükünün L noktasında

oluşturduğu elektrik alan şiddeti kaç
N/C dur?
A) 12 B) 18 C) 24 D) 36 E) 48
–4q +9q 8.
2. X –q Y +6q 5. +q
d d d K L M N X P Y
K L M
X ve Y noktalarına –4q ve +9q yüklü cisim- O r
–q ve +6q yüklü cisimlerin X ve Y noktala- r r
ler şekildeki gibi yerleştirlmiştir.
rında oluşturdukları bileşke elektriksel alan
EX ve EY dir. Buna göre, hangi noktada yüklü cisim- Yükü +q olan iletken kürenin K, L, M nokta-
E lerin oluşturduğu elektrik alan şiddeti larında oluşturduğu elektrik alan şiddeti EK,
Buna göre, X oranı kaçtır?
EY sıfırdır? EL ve EM dir.
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 (Noktalar arasındaki uzaklıklar eşittir.) Buna göre, EK, EL ve EM arasındaki bü-
21 15 12 9 6
A) EK > EL > EM B) EL > EM > EK
C) EM > EK > EL D) EK > EM > EL
E) EL > EK = EM
3. +q +q –q 6. +q 9. E
K d L d d
O M d
Aynı doğrultuda bulunan +q, +q ve –q 60° 2d O
yüklerinden K noktasındaki +q yükünün O 60° O –8q q1
noktasında meydana getirdiği elektrik alan d
şiddeti E dir. q2
+q
Buna göre, yüklerin O noktasında mey- Eşit bölmelendirilmiş düzlemde q1 ve q2
Şekildeki düzlemde sabitlenmiş +q, +q ve
dana getirdiği bileşke elektrik alan şid- yüklerinin O noktasında oluşturdukları
–8q yüklerinden +q yükünün O noktasında
deti nedir? elektrik alanın bileşkesi E dir.
oluşturduğu elektriksel alan şiddeti E dir. q
A) 9E B) 8E C) 6E D) 5E E) 4E Buna göre, O noktasında oluşan bileşke q2
elektrik alan şiddeti kaç E dir?
A) - 1 B) - 1 C) - 1 D) - 1 E) –4
16 8 4 2
A) 6 B) 4 C) 3 D) 3 E) 1
2

Test 24
10. 3. +8q
K L
24
O
Yüklü K ve L kürelerinin elektrik alan çizgi-

leri şekildeki gibidir.
+4q +q –q
Buna göre; Eşkenar üçgen üzerine +4q, +8q, –q, +q
1. I. Newton
I. Küreler zıt işaretli yüklerle yüklüdür. coulomb yüklü cisimler şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
II. L nin yük miktarı K nınkinden büyüktür. II. Volt +q yükünün üçgenin kenar ortayların
metre
III. L küresi (+) yükle yüklüdür. Amper . Coulomb kesim noktası olan O noktasında oluş-
III.
Saniye turduğu elektrik alan şiddeti E olduğuna
göre, yüklerin O noktasıda oluşturduğu
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Yukarıdakilerden hangileri elektrik alan bileşke elektrik alan şiddeti kaç E dir?
birimi olarak kullanılabilir?
D) II ve III E) I, II ve III 4
A) 1 B) 1 C) 3 D) E) 5
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 4 2 2 3 4
D) Yalnız III E) I, II ve III
11. Düzgün elektrik alan için bulunan 4µC yü- 2. qY 4. E

qX
küne etki eden elektriksel kuvvet 8.10–4N
dur.
r 2r q2
Buna göre, ortamın elektrik alan şiddeti O
kaç N/C dur?

X q1
A) 50 B) 100 C) 150 Y
Eşit bölmelendirilmiş düzlemde q1 ve q2
D) 200 E) 400 Aynı cins yükle yüklü X ve Y iletken küre-
yüklerinin O noktasında oluşturdukları bi-
lerin yüzeylerindeki elektrik alan şiddetleri
leşke elektrik alan vektörü E dir.
eşit ve E dir. q
Küreler birbirine dokundurulup ayrıldı- q2
ğında X küresinin yüzeyindeki elektrik A) 2 B) 2 C) 2 2
alan şiddeti kaç E olur?
D) 4 E) 4 2
A) 1 B) 3 C) 2 D) 5 E) 4
2 3

Test 24
5. q 7. X –q 9. q3 = 8.10–11 C
O K L M
r r r 0,2 m
+2q r
Y O T
0,1 m 0,1 m
Yarıçapı r, yükü q olan iletken kürenin L q1 = 3.10–11 C O q2 = 1.10–11 C
noktasında oluşturduğu elektrik alan şiddeti
Z +q Aynı düzlemde q1, q2 ve q3 yükleri şekildeki
27 N/C dur.
gibi yerleştirilmiştir.
Buna göre, kürenin K ve M noktalarında r yarıçaplı, O merkezli çemberin X, Y, Z
noktalarına yerleştirilen –q, +2q, +q yüklü Buna göre, bu yüklerin O noktasında
oluşturduğu elektrik alan şiddeti EK ve
cisimlerin O noktasında oluşturduğu bileş- oluşturduğu bileşke elektrik alan büyük-
EM kaçtır?
ke elektrik alan şiddeti E dir. lüğü kaç N/C dur? (k = 9.109 N.m2/C2)
EK EM
Z noktasındaki +q yüklü cisim T nokta- A) 6 B) 6 2 C) 12
A) 108 12
sına getirilirse O noktasındaki bileşke
B) 54 18 D) 18 E) 18 2
elektrik alan şiddeti kaç E olur?
C) 72 48
A) 1 B) 1 C) 1
D) 108 18 4 2 2
E) 72 12 D) 2 E) 2
2
6. q1 = +q
8. +12q 10. q1 = 8.10–9 C q2 = 2.10–9 C O
X
0,3 m 0,1 m
O +4q Aynı düzlemde bulunan q1 ve q2 yüklü ci-

d
Y simler şekildeki gibidir.
O K L M
r r r r Buna göre, q1 ve q2 yüklerinin O nokta-
q2 = +2q d q3 = –q sında oluşturduğu bileşke elektrik alan
büyüklüğü kaç N/C dur?
Bir dik üçgenin köşelerine yerleştirilen q1,
q2 ve q3 yüklerinden q1 yükünün O nokta- A) 15.102 B) 17,5.102 C) 20.102
sında oluşturduğu elektrik alan şiddeti E dir. D) 22,5.102 E) 25.102
Yarıçapları 3r, r yükleri +12q ve +4q olan X
Buna göre, O noktasında oluşan bileşke ve Y içi boş iletken kürelerin K, L, M nokta-
alan şiddeti kaç E dir? larında oluşturduğu elektrik alan şiddetleri
2 EK, EL ve EM dir.
A) B) 1 C) 2
2
Buna göre, EK, EL ve EM arasındaki bü-
D) 2 2 E) 4 2
A) EK > EL > EM B) EL > EK > EM

C) EK > EM = EL D) EM > EK > EL
E) EM = EL > EK

Test 24
11. 2. E 4. –10q
37° E
m q1 = 2q
O q2
+6q
q
O
r r K r r L
E elektrik alanı içinde bulunan m = 20 g q3 = q
kütleli, q = 2.10–5 coulomb yüklü cisim şe- Eşit bölmelendirilmiş düzlemde q1, q2 ve q3
kildeki gibi dengededir. yüklerinin O noktasında oluşturduğu bileş-
Buna göre, E elektrik alanın şiddeti kaç ke elektrik alan vektörü E dir.
N/C dur? Şekildeki içi boş küreler iç içe geçmiş olup
q1 = 2q, q3 = q olduğuna göre, q2 yükü
eş merkezlidir.
(sin37° = 0,6, cos37° = 0,8, g = 10 N/kg) nedir?
K noktasındaki elektrik alan şiddeti E
A) 50.102 B) 75.102 C) 10 4 A)
5q q
B) C)
3q olduğuna göre, L noktasındaki elektrik
8 2 8
D) 125.102 E) 150.102 alan şiddeti kaç E dir?
q q
D) E)
4 8
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
12 8 6 3 2
24
3. q1 = 4.10–9 C q2 = 1.10–9 C q3 = –8.10–9C 5. q1

+q L O
1.
K L M X –q2
0,1 m 0,1 m 0,1 m
Y O
K Aynı düzlemde K, L, M noktalarına q1, q2, I II III
q3 yüklü cisimler yerleştirilmiştir.
–q Buna göre, O noktasında oluşan bileşke

+2q
elektrik alan büyüklüğü kaç N/C dur? Yükleri q1, –q2 olan eş merkezli X, Y kürele-
Bir karenin köşelerine +q, –q ve +2q yüklü ri şekildeki gibidir.
(k = 9.109 N. m2/C2)
cisimler şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
Buna göre, I, II ve III bölgelerinden han-
Cisimlerin K noktasında oluşturduğu A) 5.102 B) 12.102 C) 24.102 gilerinde elektrik alan sıfır olabilir?
elektrik alan şiddeti EK, L de ise EL oldu- D) 36.102 E) 45.102
E A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
ğuna göre, K oranı kaçtır?
EL D) I ve II E) II ve IIII
A) 8 2 B) 2 2 C) 5 2
3 3
D) 4 6 E) 2
3

Test 24
6. qX 8. E 10. 2µC
37° K
qY
T
E
O r r r r
96m
K L
Yer
E elektrik alanı olan sürtünmesiz bir
Merkezleri O noktası yükü qX = 10.10–9C, E = 300 N/C düzgün elektrik alanda bulu- oramda yükü 2µC kütlesi 4 kg olan cisim 96
qY = –2.10–9C olan 3r, r yarıçaplı kürelerin nan 4.10–2 C yüke sahip 2 kg kütleli cisim metre yüksekliğinden serbest bırakılıyor.
K ve L noktalarında oluşturdukları elektrik şekildeki gibi dengededir. Ortamın elektrik alan şiddeti E = 4.106
alan şiddeti EK ve EL dir.
Buna göre, ip gerilme kuvveti T kaç N N/C olduğuna göre, cisim kaç saniyede
Buna göre, EK ve EL kaç N/C dur? dur? (g=10 m/s2, sin37° = 0,6 cos37° = 0,8) yere çarpar? (g = 10 m/s2)
(r = 1 metre, k = 9.109 N.m2/C2)
A) 6 2 B) 9 C) 12 D) 15 E) 16 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
EK EL
A) 4,5 8
B) 4,5 4,5
C) 4,5 6
D) 3 4,5
E) 3 6
9. –2q 11.
E
+q
K L O hmak
V
q 37°
2 kg
Yükü q = –1.10–2C, kütlesi 2kg olan bir
Eş merkezli K ve L kürelerinin yükleri –2q,
cisim E elektrik alanı için şekildeki gibi
+q dur.
qL V = 50 m/s hızla eğik olarak atılıyor.
7. Buna göre, küre içinde ve yüzeyinde olu-
Elektrik alan şiddeti 200 N/C olduğuna
qK şan elektrik alanın yönü aşağıdakilerden
göre, cismin çıkabileceği maksimum
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Y X O r yükseklik h kaç metredir?
A) B) (g = 10 m/s2, sin37° = 0,6 cos37° = 0,8)
3r
A) 35 B) 40 C) 45 D) 50 E) 60
Yarıçapları r, 3r yükleri qK, qL olan içi boş
iletken kürelerin X ve Y noktalarında oluş-
turduğu bileşke elektrik alanlar eşittir.
q
Buna göre, K oranı kaçtır? C) D)
qL
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
2 3 4 6 8
E)

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Elektriksel Potansiyel – İş
Test 25
3. Noktasal +q yüklü bir cismin d ka- 5. +q X +q Y
25 dar uzakta oluşturduğu potansiyel 12

volt ise +2q yüklü noktasal cismin 3d
d d d
uzaklıkta oluşturduğu potansiyel kaç Her birinin elektrik yükü q olan noktasal ci-
volt’tur? simler aynı doğru üzerindeki X, Y noktala-
rında oluşturdukları potansiyeller VX ve VY
A) 4 B) 6 C) 8 D) 12 E) 16 dir.
1. +q Buna göre, X, Y noktaları arasındaki po-
q
tansiyel fark (VY – VX) kaç k dir?
d
O K L M A) – 1 B) – 1 C) – 2 D) 3 E) 2
r r r 3 2 3 2
Yarıçapı 2r, yükü +q olan kürenin K, L, M

noktalarındaki potansiyel VK, VL ve VM dir.
Buna göre, VK, VL ve VM arasındaki ilişki
nedir?
A) VK = VL = VM B) VK > VL > VM
C) VL > VK > VM D) VK = VL > VM
E) VL > VM > VK
2. q1 q2 4. X Y 6. +3q
+3q
K O L K +2q L –q
Aynı düzlemde bulunan q1 ve q2 yüklerinin
Aynı düzlemde +2q ve –q yüklü X, Y nokta- 2r
O noktasında oluşturdukları bileşke elektrik r
sal cisimlerin K, L noktalarında oluşturduğu
alan sıfırdır.
elektriksel potansiyeller VK ve VL dir.
Buna göre, K ve L noktalarının potansi- K
VL = 6 volt olduğuna göre, VK kaç L
V
yelleri oranı K kaçtır? volt’tur? Yükleri +3q olan r, 2r yarıçaplı K ve L küre-
VL
(Noktalar arası azaklıklar eşittir.) (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) lerinin elektriksel potansiyelleri VK ve VL dir.
Küreler birbirine dokundurulursa;
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4 A) 8 B) 10 C) 12 D) 14 E) 16
6 3 2 3 9 I. VK azalır.
II. VL artar.
III. Kürelerin son potansiyelleri eşit olur.

Test 25
7. q1 = 6.10–6 C q2 = 1.10–6 C 9. +q 11. E
N
M
K 1m L 2m M
Şekildeki sistemde q1 ve q2 yüklü noktasal d d K

cisimler K ve L noktalarına şekildeki gibi ko- +q L
nulmuştur. a
L noktasındaki q2 yüklü cisim M noktası- d
+q +2q E elektrik alanı içinde +q yüklü cisim
na taşınırsa yapılan iş kaç joule olur? Eşkenar üçgenin köşelerine +q, +q ve +2q KLMN yolunu izleyerek N noktasına getirili-
(k = 9.109 N.m2/C2) yükleri şekildeki gibi yerleştirilmiştir. yor.
Buna göre, +q yüklü cismi sonsuza gö- Buna göre, elektriksel kuvvetin yaptığı
A) 36.10 –3 B) 32.10 –3 C) 2810 –3
q2 iş nedir? (Birim kareler özdeştir.)
türmek için yapılan iş kaç k dir?
D) 24.10 –3 E) 16.10 –3 d
A) q.E.a B) 2q.E.a C) 3q.E.a
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) 4q.E.a E) 13 q.E.a
25
8. N E
10. +q 1. 4q –3q
2d d d
M L K
X Y
Yükleri 4q ve –3q olan noktasal X ve Y ci-
d d
K simleri şekildeki konumlara yerleştirildiğin-
L
+q +q +q –q de K noktasının potansiyeli –V oluyor.
Şekildeki düzgün E elektrik alanı içindeki
d d +q d –q Buna göre, L noktasının potansiyeli kaç
+q yükü KLMN yolunu izleyerek N noktası-
Şekil I Şekil II V olur?
na taşınıyor.
Aynı düzlemde bulunan +q, +q, –q yükleri- A) +1 B) –1 C) +2 D) –2 E) +3
Elektriksel kuvvetlerin KL arasında yap-
nin Şekil I de elektriksel potansiyel enerjisi
tığı iş w1, LM arasında w2, MN arasında
E1, Şekil II de E2 dir.
w3 olduğuna göre, bu işler arasındaki E
ilişki nedir? (Birim kareler özdeştir.) Buna göre, 1 oranı kaçtır?
E2
A) w1 = w 2 = w3 B) w 2 > w1 > w3 A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4
4 2
C) w1 > w2 > w3 D) w3 > w2 > w1
E) w2 > w3 > w1

Test 25
2. –q M 5. Yarıçapları rK, rL olan K ve L küerlerinin yük- 8. Y
leri –q ve +2q dur. Kürelerin potansiyelleri-
nin büyüklükleri eşit ve V dir.
r
–q K Buna göre, küreler birbirine dokunduru-
L
lup ayrılırsa K küresinin potansiyelinin X r r Z
büyüklüğü kaç V olur? –q O +q
+2q +q
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 Aynı düzlemde bulunan –q, +q yüklerinin
6 4 3 2
–q, +q, +2q ve –q yükleri eşkenar altıgenin O noktasında oluşturdukları bileşke elektrik
köşelerine şekildeki gibi yerleştirilmiştir. alan E, elektriksel potansiyel V ve yükler
arasındaki elektriksel potansiyel enerji w
Buna göre, K, L ve M noktalarından han-
dir.
gilerinde elektriksel potansiyel sıfırdır?
–q yükü XYZ yolunu izleyerek Z noktası-
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M na taşınırsa E, V ve W nasıl değişir?
D) K ve M E) M ve L E V W
A) Artar Artar Azalır
B) Azalır Artar Artar
3. –q L 6. qL C) Azalır Değişmez Artar
qK
D) Artar Değişmez Artar
2r
K r L E) Azalır Değişmez Azalır
K –q
N
–2V
+4V
r, 2r yarıçaplı K ve L kürelerinin yükleri qK,
+q M qL olup potansiyelleri –2V, +4V dir.
Kenar uzunlukları eşit olan düzgün altıge-
İletken küreler biribirne dokundurulup
nin köşelerine şekildeki gibi +q, –q ve –q
ayrılırsa kürelerin potansiyelleri toplamı
yükleri yerleştirilmiştir. 9.
ne olur? +q
Hangi noktaların elektriksel potansiyel-
leri aynıdır? A) V B) 2V C) 3V D) 4V E) 6V
r
A) K ve M B) L ve M C) K ve N X r r
–q
D) L ve N E) M ve N O
7.
r
K +2q
L O
+q +q r yarıçaplı çemberr üzerine yerleştirilen –q,
r r r
N +q, +2q yüklerinden +q yükünün O nok-
tasında oluşturduğu potansiyel V, elektrik
M
4. +4q
O
+q
+q alan şiddeti E dir.
d d d Buna göre, O noktasındaki toplam po-

K L
O noktasındaki +q yükünün oluşturduğu tansiyel VT ve bileşke elektriksel alan
Aralarında 3d uzaklık olan K ve L küreleri-
elektirk alan içinde buluna K noktasındaki şiddeti EB nedir?
nin yükleri +4q ve +q dir.
+q yükü KLMN yolunda hareket ettiriliyor. VT EB
L küresinin O noktasındaki potansiyeli
+q yükü KL, LM ve MN yolunda hareket V
V olduğuna göre, O noktasındaki toplam A) E
ederken elektriksel kuvvete karşı yapı-
potansiyel kaç V dur? B) V E 2
lan işler w1, w2, w3 arasındaki büyüklük
A) Sıfır B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 ilişkisi nedir? C) V 2 E 2
D) 2V E
A) w1 = w 2 = w3 B) w1 = w3 > w 2
E) 2V E 2
C) w3 > w1 > w2 D) w1 > w3 > w2
E) w1 > w2 > w3

Test 25
10. +Q –q L 2. +3q 4. O
d 2d X
İp İp
Şekildeki sistemde +Q yüklü cisim ile –q –q
K L
yüklü cismin elektriksel potansiyel enerjisi
E dir. O K L +q +3q
r r r M
Buna göre, –q yüklü cisim L noktasına Düşey
götürülürse elektriksel kuvvete karşı ya- Y
pılan iş kaç E olur? Yükleri +q, +3q olan iletken özdeş küreler
şekildeki gibi dengededir. Kürelerin O nok-
A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 3 tasında oluşturduğu elektrik alan şiddeti E,
3 2 3 2 Aynı merkezli r, 3r yarıçaplı X, Y kürelerinin elektriksel potansiyel V dir.
yükleri +3q ve –q dur.
Küreler birbirine dokundurulup serbest
K, L, M noktalarının potansiyeli VK, VL, bırakıldığında E ve V nasıl değişir?
VM olduğuna göre, VK, VL, VM arasındaki
E V
ilişki nedir?
A) Artar Değişmez
A) VK = VL = VM B) VL > VK > VM Azalır Değişmez
11. Elektrik alan içinde 20.10–4 coulomb’luk B)
yükü potansiyeli 60 volt olan noktadan C) VK > VL > VM D) VM > VK > VL C) Artar Artar
90 volt olan noktaya taşımakla elektrik- E) VM > VL > VK D) Azalır Artar
sel kuvvete karşı yapılan iş kaç joule
E) Azalır Azalır
olur?
A) 2.10 –2 B) 3.10 –2 C) 4.10 –2

D) 6.10 –2 E) 9.10 –2
3. qK = 6.10–9 C qL = 2.10–9 C 5. L
25 X Y
K
K L
Aralarında 4 metre uzaklık olan K ve L kü- 2rr rL
relerinin yükleri qK ve qL dir.

Noktalar arası uzaklıkları eşit olduğuna
20 volt
göre, X ve Y noktaları arasındaki potan-
1. +3q –q
siyel fark (VY – VX) kaç volt’tur? 80 volt
K L
(k=9.109 N.m2/C2) Yarıçapları 2r ve rL olan K, L iletken kürele-
d
rin potansiyelleri 20 volt ve 80 volt’tur.
Elektrik yükleri +3q ve –q olan K, L noktasal A) 0 B) 9 C) 18 D) 27 E) 36 Küreler birbirine dokundurulduğunda
cisimlerinin aralarındaki uzaklık d dir. ortak potansiyel 60 volt olduğuna göre,
Yüklerle aynı doğrultuda elektriksel po- rL kaç r dir?
tansiyelin sıfır olduğu noktanın K cismi-
ne uzaklığı kaç d olabilir? A) 1 B) 3 C) 2 D) 3 E) 4
2
A) 1 B) 1 C) 4 D) 3 E) 2
3 5 2

Test 25
6. +4q 8. +12q 10. K L
4m
2d –4q
+2q 37°
O r r r 3m
d O d –q X Y
K L M
Yükleri +2q, +4q ve –q olan noktasal cisim- X Y
ler düzleme şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
15.10–5C 5.10–5C
Buna göre, yüklerin O noktasında mey-
Eş merkezli 2r, r yarıçaplı X, Y kürelerinin KLXY dikdörtgenin X ve Y noktalarında
dana getirdiği toplam elektriksel potan-
yükleri +12q ve –4q dur. K noktasındaki +q 15.10–5C, 5.10–5 C yükler sabitlenmiştir.
siyel nedir? (k: coulomb sabiti)
yükünü L noktasına getirmek için yapılan iş 2.10–4 C luk yükü K noktasından L nokta-
q q q
A) k B) k C) 2k büyüklüğü w1, L noktasından M noktasına sına getirmek için elektriksel kuvvetlere
2d d d
getirmek için yapılan iş büyüklüğü w2 dir. karşı yapılan iş kaç joule’dir?
q q w
D) 3k E) 4k Buna göre, 1 kaçtır?
d d w2 (k = 9.109 N. m2/C2)
A) 3 B) 2 C) 3 D) 4 E) 1 A) 18 B) 24 C) 36 D) 42 E) 54
2 3
9. qX
7. +q +q 11. +
qy
+
X Y Z T U +
O yatay m
X Y r r +
+q yüklü noktasal cisimler şekideki konum- q
+ +
da iken sistemin potansiyel enerjisi 24 jou- +
le’dir. +
d +
Buna göre; +
Yarıçapları 2r, r olan X, Y kürelerinin yükleri
53°
I. U noktasındaki yük U dan T ye ve T qx = 12.10–5 C qY = –2.10–5 C dur.
den Z ye taşınırsa yapılan işler eşit Levhalar arasındaki uzaklık d olan paralel
r = 1 metre olduğuna göre, 2.10–4 C yükü levhalı bir kondansatörün plakaları yatayda
olur.
sonsuzdan kürenin merkezine 3 metre Q = 53° lik bir açı yapmaktadır.
2
II. Yükler Y ve T noktalarına taşınırsa uzaktaki bir noktaya getirmek için yapıl-
elektriksel kuvvetlere karşı 24 joule’lük Kondansatörün içinde kütlesi m ve yükü
ması gereken iş kaç joule’dir?
iş yapılır. q olan bir küçük cisim yatay yönde hare-
(k = 9.109 N.m2/C2) ket etmektedir.
III. X noktasındaki yük T noktasına taşı-
nırsa yapılan iş 72 joule’dür. A) 36 B) 48 C) 54 D) 68 E) 84 Plakalar arasına uygulanan potansiyel
farkı nedir?
5mgd 3mgd 5mgd
A) B) C)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III 4q 5q 3
D) II ve III E) I, II ve III 4mgd 3mgd
D) E)
3q 4

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Düzgün Elektrik Alan
Test 26
3. + – 5. + X Y –
26 +
+
–
–
+
+
–
–
+ K L – + L K –
+ d d d d – + d d d d –
+ – + –
+ – + –
1.
+ –
L + –
V 240 volt
L
V potansiyel farkı ile yüklenen paralel lev- Aralarında 4d uzaklık olan paralel levhalara
M
halar arasındaki K ve L noktalarının (–) lev- 240 volt gerilim uygulanıyor.
haya göre potansiyeli VK, VL dir. Buna göre, Y levhasına göre K ve L nok-
V
Buna göre, K oranı kaçtır? talarındaki potansiyel VK, VL kaç volttur?
VL
+ – VK VL
A) 4 B) 3 C) 2 D) 3 E) 4
V 2 3 A) 60 60
V potansiyel farkı ile yüklenen paralel lev- B) 180 60
halar arasında K, L, M noktalarındaki elekt- C) 120 120
rik alan şiddetleri EK, EL ve EM dir.
D) 120 60
Buna göre, EK, EL ve EM arasındaki ilişki
E) 60 180
nedir?
A) EK > EL > EM B) EM > EL > EK

C) EL > EK > EM D) EK = EL = EM
E) EK = EM > EL
2. 4. 6. + d –
m+q
+ –
K
+ –
K L + +q –
2m+2q X
+q
L + m V –
+ –
+ –
K L
+ – + – Eşit miktarda yüklü K ve L paralel levhaları
V arası uzaklık d dir.
V potansiyel farkı ile yüklü paralel levhaları Sürtünmenin önemsiz olduğu yatay düz-
K levhasından serbest bırakılan +q yüklü, m
arasında m, 2m kütleli, +q, +2q yüklü K ve L lemde bulunan paralel levhaların X nokta-
kütleli parçacık L levhasına V hızıyla çarpıyor.
cisimleri şekildeki konumlarında tutulmak- sından +q yüklü parçacık serbest bırakılı-
Buna göre;
tadır. yor.
I. d azaltılırsa V artar.
Buna göre, K ve L cisimlerine etki eden Cismin K ve L noktalarından geçerken
F E II. m artarsa V azalır.
elektriksel kuvvetler oranı K kaçtır? kinetik enerjileri oranı K kaçtır?
FL EL III. parçacığın yükü arttırılırsa V artar.
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 3 yargılarından hangileri doğrudur?
4 3 2 3 4
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 (Sürtünmeler ve yer çekimi önemsizdir.)
8 6 4 3 2


Test 26
7. d 9. 3d 11.
K L
+q
M
+q +q
K L K L
X
+ – + –
+ –
V
V V
V potansiyel farkı altında yüklenen paralel Sürtünmenin ve yerçekiminin önmesiz ol- Sürtünmenin önemsiz olduğu yatay düz-
levhalar arasında K noktasından serbest duğu ortamda paralel levhalar arasındaki X lemde V poransiyel farkı ile yüklü paralel
bırakılan +q yüklü cisim L noktasına ϑ hı- noktasından serbest bırakılan +q yüklü par- levhalar arasındaki +q yüklü cisim KLMN
zıyla çarpıyor. çacık K ve L den VK, VL hızları ile geçiyor. yolunu izleyerek K den N ye getiriliyor.
V
Buna göre; Buna göre, K oranı kaçtır? KL arasında yapılan iş w1, LM arasında
VL
I. d artarsa ϑ artar (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) w2 MN arasında w3 olduğuna göre, bu
işler arasındaki ilişki nedir?
II. V artarsa ϑ artar
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 2 (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
III. q artarsa cismin L noktasına ulaşma 4 3 2 2 3
süresi azalır. A) w1 = w 2 = w3 B) w1 > w 2 > w3
yargılarından hangileri doğrudur? C) w3 > w2 > w1 D) w3 > w1 > w2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III E) w1 > w3 > w2
26
8. d 10. 2m
1. X Y Z
d1 d2
ϑ0 +q ϑ
ϑ +q d ϑ
K K
L K L L
+ – + – – +
+ –
V1 V2
V 100 volt
Birbirine paralel d aralıklı iki iletken levhaya Yerçekimi ve sürtünmenin önemsiz olduğu
V1, V2 potansiyel farkı ile yüklenmiş paralel
V potansiyel farkı şekildeki gibi uygulanıyor. ortamda 100 volt gerilim uygulanan paralel
levhaların K noktasından serbest bırakılan
levhaların K noktasından yükü 4 coulomb
K noktasından ϑ0 hızıyla fırlatılan m kütleli, +q yüklü cisim Y levhasından d kadar uzak-
kütlesi 2 kg olan parçacık serbest bırakılı-
+q yüklü cisim L noktasına ϑ hızıyla çarpı- ta hızı ilk kez sıfır oluyor.
yor.
yor.
Buna göre, cismin L noktasına çarpma d mesafesini küçültmek için, d1, d2, V1,
Buna göre, ϑ0, q, m, d ve V niceliklerin- V2 q niceliklerinden hangileri tek başına
hızı ϑ kaç m/s dir?
den hangisinin tek başına artması ϑ hızı- azaltılmalıdır?
nı artırır? (Sürtünmeler önemsiz.) A) 10 B) 10 2 C) 20
A) d1 ve V1 B) d2 ve q C) d1 ve q
A) Yalnız q B) q ve d C) m ve V D) 20 2 E) 30
D) V1 ve d2 E) q, V1 ve d2
D) ϑ0 ve d E) ϑ0, q ve V

Test 26
2. X Y Z 4. d 2d 6. 2d 3d
d1 d2
+q +q K L
+q d ϑ X Y X
K
L
+ – – + + – – +
+ – – + V V 4V 2V
V1 V2
Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan pa-
Yatay sürtünmesiz düzlemde V1, V2 potan- ralel levhalara 4V, 2V potansiyel farkı uygu-
paralel levhaların X noktasından serbest
siyel farkı ile yüklenen paralel levhalar arası lanmaktadır.
bırakılan +q yüklü parçacığa XY arasın-
uzaklık d1 ve d2 dir.
da etki eden kuvvetin yola bağlı grafiği X noktasından serbest bırakılan +q yük-
K noktasından serbest bırakılan +q yük- aşağıdakilerden hangisi gibidir? lü parçacık K noktasından EK, L den EL
lü cisim L noktasına ϑ hızıyla çarptığına E
A) Kuvvet B) Kuvvet kinetik enerjiyle geçtiğine göre, K ora-
göre; EL
I. d1 artarsa ϑ artar
2F nı kaçtır? (Noktalar arası uzaklıklar eşit.)
F
II. V1 artarsa ϑ artar A) 1 B) 2 C) 3 D) 1 E) 3
O O
d 3d Yol d 3d Yol 2 3 4 2
III. d2 artarsa ϑ azalır
yargılarından hangileri doğrudur? C) Kuvvet D) Kuvvet
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III 2F
D) II ve III E) I, II ve III 3d
O O
d Yol d 2d Yol
–F
E) Kuvvet
3. X Y 2F
d
O 2d
d Yol
–F
ϑ0
+q K
L
5. K L M 7.
+ –
+q
V ϑ 2ϑ 4ϑ K L M N
X
+q
Birbirine paralel X, Y levhaları arasına ϑ0 X
hızıyla atılan +q yüklü cisim L noktasına
çarpıyor.
+ – – +
Buna göre;
+ – + –
4V 6V
I. d uzaklığı arttırılırsa cismin Y levhası-
V1 V2 Sürtünmesiz yatay düzlemde kurulu şekil-
na çarpma hızı artar.
Sürtünmesiz yatay düzlemdeki paralel lev- deki sistemde X noktasından +q yüklü ci-
II. V potansiyel farkı arttırılırsa cismin sim serbest bırakılıyor.
halara V1, V2 potansiyel farkı uygulanmıştır.
karşı levhaya çarpma süresi azalır.
K levhasından ϑ hızıyla fırlatılan +q yüklü Buna göre, cismin hızı hangi nokta ya da
III. cismin yük miktarı arttırılırsa |KL| parçacık L levhasından 2ϑ hızıyla geçip M noktalar arasıda ilk defa sıfır olur?
uzaklığı azalır. levhasına 3ϑ hızıyla çarpıyor. (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
yargılarından hangileri doğrudur? V
Buna göre, 1 oranı kaçtır? A) KL arası B) L noktası C) LM arası
V2
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 2 D) M noktası E) MN arası
D) II ve III E) I, II ve III 6 4 3 2 3

Test 26
8. 4m 8m 10. K m L 2m
26
+
2d V d 4V
q
K L
Şekil I Şekil II
Sürtünmenin önemsiz olduğu sistemde +q

2,5m 6m
yüklü m, 2m kütleli K, L cisimleri Şekil I ve 1.
+ – – +
100V 160V Şekil II deki konumlarından serbest bırakılı-
yor. +q
Yerçekimi ve sürtümenin önemsiz olduğu
sistemde K noktasından +q yüklü cisim ser- Buna göre, cisimlerin karşı levhalara X
ϑ
best bırakılıyor. çarpma hızları oranı K kaçtır?
ϑL
Buna göre, cisim L noktasına en fazla (Yerçekimi önemsizdir.)
kaç metre yaklaşabilir? 1 B) 1 C) 1 + –
– +
A)
2 2 2 2
100V 300V
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
D) 1 E) 2 100 volt ve 300 volt gerilimle yüklenen pa-
ralel levhaların X noktasından yükü +2C
kütlesi 4 kg olan cisim serbest bırakılıyor.
Yerçekimi ve sürünmeler önemsiz oldu-
ğuna göre, cismin hızı kaç saniye sonra
ilk kez sıfır olur?
A) 0,4 B) 0,5 C) 0,6

D) 0,8 E) 0,9
9. 3d 3d 11. 2d 3d 2. X Y
–q
+q ϑ1 ϑ2 –2q R
m
K M X 2ϑ Y 3ϑ
2m L N m K M
L N +2q
P S
m
+ – + –
V 2V + – + –
Şekil I Şekil II + –
V1 V2
Sürtünmesiz Şekil I ve Şekil II deki sistem- Şekil I Şekil II
Yerçekiminin ve sürtünmesinin önemsiz
lerde K ve M noktalarından serbest bırakı- Yatay düzlemde Şekil I de K, Şekil II de olduğu sistemde P noktasından yükü +2q,
lan +q ve –2q yüklü cisimler L ve N noktala- M noktasından ilk hızsız serbest bırakılan kütlesi m R noktasından yükü –q kütlesi m
rına ϑ1, ϑ2 hızlarıyla çarpıyor. X ve Y cisimleri L, N noktalarına 2ϑ ve 3ϑ olan cisimler aynı anda serbest bırakılıyor.
Cisimlerin kütleleri 2m ve m olduğuna hızlarıyla çapıyorlar.
P noktasından serbest bırakılan cisim t
ϑ Cisimler özdeş ve eşit yüklü olduğuna
göre, 1 oranı kaçtır? süre sonra S noktasına çarptığı anda P
ϑ2
göre, levhalar arası potansiyel farklar den serbest bırakılan cisim kaç t sürede
(Yerçekimi önemsizdir.) oranı kaçtır? (Sürtünmeler önemsizdir.) karşı levhaya çarpar?
A) 2 B) 2 C) 2
8 4 2 A) 4 B) 2 C) 1 D) 4 E) 2 A) 1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 2
9 3 3 2
D) 2 E) 2 2

Test 26
3. 2d 4d 6. d 3d Hız 9. 4000V
+
K L
+q X
+q d d d d K V
X K L
+ – O t 3t Zaman 30 m
+ –
V1 V2
+ – + – Şekil I Şekil II 8m 8m
Yalıtkan
2V 4V Sürtünmesiz yatay düzlemde Şekil I deki zemin
Sürtünmesiz sistemde paralel levhaların gibi K noktasından serbest bırakılan +q 4000 volt gerilimle yüklenen paralel levha-
X noktasından serbest bırakılan +q yüklü yüklü parçacığın hız zaman grafiği Şekil II lar arası uzaklık 16 m dir. X noktasından
cisim K noktasından ϑK, L noktasıdan ϑL deki gibidir. yükü +8.10–2 coulomb kütlesi 4 kg olan ci-
hızıyla geçiyor. V
Buna göre, 1 oranı kaçtır? sim serbest bırakılıyor.
ϑ V2
Buna göre, K oranı kaçtır? Buna göre, cisim K levhasına yerden
ϑL
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 2
(Yerçekimi önemsizdir.) 6 4 3 2 3 kaç metre yükseklikte çarpar?
2 (g = 10 m/s2 sürtünmeler önemsiz.)

A) 4 B) 3 C) 2 D) 2 E)
2
4. 2m 7. A) 10 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20
+
V d
d 2 2V
X X
+
10.
X Y
Şekil I Şekil II 10 m
+
+ – Sürtünmelerin önemsiz olduğu sistemde m 100V 20 m/s
37°
kütleli X cismi Şekil I deki gibi levhalar ara-
200 volt
sında dengededir.
Yerçekimi ve sürtünmenin önemsiz olduğu Sürtünmelerin önemsiz olduğu sistemde
Buna göre, X cismi Şekil II deki levhalar
oramda 200 volt gerilim uygulanan paralel 100 volt gerilim uygulanan paralel levha-
arasında serbest bırakılırsa ivmesi kaç
levhaların X noktasından yükü 4.10–2 cou- lar arasında yükü 0,4 coulomb kütlesi 2 kg
m/s2 olur? (g = 10 m/s2)
lomp, kütlesi 2 kg olan parçacık serbest bı- olan parçacık şekildeki gibi eğik atılıyor.
rakılıyor. A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 Buna göre, cismin çıkabileceği maksi-
Buna göre, parçacık Y noktasına kaç sa- mum yükseklik kaç metredir?
niyede ulaşır? (g = 10 m/s2 sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
A) 1 B) 1 C) 2 D) 2 E) 3 2 A) 1,8 B) 2,4 C) 2,8 D) 3,6 E) 6

2
5. Hız 8. 20 m
11.
2V
+q K
10 m/s
X 3000V O
+
V 10 m
X 20 m
+
8m 100 V
K
+ – O 2t 3t Zaman
+ – L
Yüklü paralel levhaları arasında yükü 3.10–2 53°
V1 V2 coulomb kütlesi 1 kg olan cisim şekildeki Yüklü paralel levhalar arasında bulunan
Şekil I Şekil II
gibi 10 m/s hızla atılıyor. yalıtkan eğik düzlemin K noktasından yükü
Sürtünmesiz yatay düzlemde Şekil I deki
Cisim K noktasından geçtiğine göre, OK 6C kütlesi 2 kg olan cisim serbest bırakılı-
paralel levhalara V1, V2 potansiyel farkı
arası uzaklık kaç metredir? yor.
uygulanmıştır.K noktasından serbest bıra-
(g = 10 m/s2 sürtünmeler önemsiz.) Buna göre, cismin L noktasındaki hızı
kılan +q yüklü cismin levhalar arasındaki
hız – zaman grafiği Şekil II deki gibidir. kaç m/s olur?
V A) 1 B) 2 C) 2,5 D) 3 E) 4
Buna göre, 1 oranı kaçtır? (Sürtünmeler önemsiz g = 10 m/s2)
V2
A) 1 B) 4 C) 3 D) 2 E) 4 A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30
3 2

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Sığaçlar (Kondansatörler) – I
Test 27
3. C 5. 8C
27
K
6C
K 3C 6C
L
L
6C
2C
Sığaları verilen sığaçlar şekildeki gibi bağ-
Sığaları C, 2C, 6C olan sığaçlar şekildeki
d 2d lanmıştır.
1. gibi bağlanmıştır.
Buna göre, KL noktaları arasındaki eş-
Buna göre, KL arasındaki eşdeğer sığa
değer sığa nedir?
nedir?
3
A) 2C B) 3C C) 4C D) 6C E) 12C
A) C B) 2C C) 3C D) 4C E) 9C
A C1 A 2A C2 2A
Şekil I Şekil II
Dielektrik katsayısı ε ve 3ε olan ortamlarda
levha alanların A, 2A alan sığaçların sığala-
rı C1 ve C2 dır.
C
C2
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
6 4 3 2
2. 2C 12C CX 4. d 6. 2C
K M 3C
L
X
K L C
K
Şekildeki gibi bağlanmış sığaç devresinde
X
KL noktaları arası potansiyel fark VKL = 20
volt, LM noktaları arası VLM = 10 volttur. Aralarında d uzaklık olan levhalarla oluştu- +
Buna göre, X sığacının sığası kaç C dir? rulan sığacın yükü q dur.
Levhalar arası uzaklık arttırılırsa; Sığaları 3C, 2C, C olan sığaçlar ile kuru-
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 16 lu devrede X anahtarı açıkken K sığacının
I. q yükü değişmez
yükü q1, X anahtarı kapalı iken q2 oluyor.
II. levhalar arası elektrik alan azalır q
q2
III. levhalar arası potansiyel fark artar
yargılarından hangileri doğrudur? A) 1 B) 1 C) 2 D) 4 E) 2
3 2 3 5


Test 27
7. C C 9. C 11. C
K L M
X Y
2C C 2C 3C 4C
+ X Y 2C
+
+ +
Sığaları C olan X ve Y sığaçları şekildeki V
3V 2V
gibi bağlanmıştır.
Şekil I Şekil II Şekildeki devrede K, L, M sığaçlarının yük-
Y sığacının levhaları arasındaki uzaklık Şekil I ve Şekil II deki devrede X, Y sığaçla- leri qK, qL ve qM dır.
iki katına çıkarılırsa; rında depo edilen yük qX ve qY dır. Buna göre, qK, qL ve qM arasındaki ilişki
I. X sığacının yükü iki katına çıkar. q
Buna göre, X oranı kaçtır? nedir?
qY
II. Y sığacında depolanan enerji artar.
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 A) qK = qL = qM B) qL = qM > qK
III. Devrenin eşdeğer sığası azalır. 8 6 4 3 2
C) qM > qL > qK D) qM > qK > qL
E) qK > qM > qL
27
C1 = C C2 = 2C 1. C 2C 2C
8. K 10. X Y Z T
X Y Z
+ + K L
3C 6C
V1 = 30 volt V2 = 90 volt
+ Şekil I
C1
Özdeş X, Y, Z sığaçları ile kurulu devrede K X Y lanmıştır.
anahtarı açıktır. K L Buna göre, KL noktaları arasındaki eş-
C2
K anahtarı kapatılırsa; değer sığa nedir?
T Z
I. X sığacının yük miktarı artar. Şekil II
A) C B) 3C C) 2C D) 5C E) 3C
V1 ve V2 potansiyel farkı ile yüklenen Şekil I 2 2
II. Y sığacında depolanan enerji artar.
deki C1, C2 sığalı sığaçlar yükleri korunarak
III. Devrenin eşdeğer sığası azalır.
Şekil II deki gibi bağlanıyor.
Buna göre, Şekil II de KL noktaları ara-
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II sındaki potansiyel fark kaç volt’tur?
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60

Test 27
2. 3C 4C 4. 18C 6. 6µF 3µF
2µF
X
2C 2C 9C 2C 2µF
2C
4C 6C 4C 4C +
K L
V
Sığaları verilen sığaçlar şekildeki gibi bağ- K C L
lanmıştır. Sığaları verilen sığaçlar ile kurulan şekilde-
Şekildeki devre parçasında KL noktaları ki devrede X sığacının yükü 30 µC dur.
Buna göre, KL noktaları arasındaki eş- arasındaki eşdeğer sığa kaç C dir?
değer sığa nedir? Buna göre, üretecin uçları arasındaki
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8 potansiyel fark V kaç volttur?
A) C B) 3C C) 2C D) 4C E) 6C
2 A) 20 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45
3. 5C 5. C 7. K
C
18C X X q
4C 12C 6C 2C Y
3C L
K L
Y
+ C
M
4C
Sığaları verilen sığaçlar şekildeki gibi bağ- Şekildeki devrede X ve Y sığaçların yükleri Sığası C olan K sığacının yükü q olup L ve
lanmıştır. qX ve qY dir. M sığaçları boştur.
qX
Buna göre, KL noktaları arasındaki eş- Buna göre, oranı kaçtır? Buna göre, X ve Y anahtarları kapatıldı-
qY
değer sığa nedir? ğında K sığacının yükü kaç q olur?
A) 5 B) 5 C) 5 D) 1 E) 5
2 3 4 6
A) C B) 3C C) 4C D) 6C E) 10C A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1
8 6 4 3 2

Test 27
8. 2q.V 3V 11. 3C C 3C 3. K
C
X Y Z T X Y
K L
3q K L 2C 2C 4C
+ + C
M
Z T X
+ 2V 12V 4C C
Şekil I Şekil II L
Şekildeki sığaçlardan K ve M nin yükleri K Sığaları 3C, C olan sığaçlar uçları arasında
Şekildeki devrede KL noktları arasındaki
ve L nin uçları arasındaki potansiyel farklar 2V, 12V potansiyel fark olan üreteçlerle Şe-
eşdeğer sığa 5C dir.
şekildeki gibidir. kil I deki gibi yükleniyorlar. Sığaçlar yükleri
korunacak şekilde üreteçlerden ayrılıp Şe- Buna göre, X sığacının sığası nedir?
Buna göre, sığaçların sığaları CK, CL ve
kil II deki gibi KL noktaları arasına bağlanı-
CM arasındaki ilişki nedir? A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12
yor.
A) CK > CL > CM B) CL > CK > CM Buna göre, KL noktaları arasındaki po-
C) CM > CL > CK D) CK > CM > CL tansiyel fark kaç V olur?
4. d/2 d/2
E) CM > CK > CL
A) 3 B) 3,5 C) 4 D) 4,5 E) 5
A 2 A A A
9. Gerilim (V)
K L M 2 N
K
27 A A A A
8 L
6 d
Şekil I Şekil II
4 Şekil I ve Şekil II de sığaçların yarısı die-
M
lektrik sabiti ε, yarısı 2ε olan madde ile dol-
2
1. C
L durulduğunda sığaçların sığası C1 ve C2
Yük(C) oluyor.
O 8 16 24 32
2C C
6C Buna göre, 1 oranı kaçtır?
K, L, M sığaçlarının gerilim – yük grafiği şe- C2
kildeki gibidir. 4C A) 1 B) 3 C) 4 D) 6 E) 9
2 3 5 8
Buna göre, sığaçlar seri bağlandığnıda
eşdeğer sığa kaç farad olur? K
2C
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 Şekildeki devre parçasında KL noktaları

11 11 11 11 11
arasındaki eşdeğer sığa nedir?
5. 2V V
A) 6C B) 5C C) 4C D) 3C E) 2C
L
X Z
Y
K
10. C 2.
M
X
K L +
Y Şekildeki devrede K, L, M sığaçlarının sı-

C + ğaları CK, CL ve CM dir. XY ve YZ noktaları
Şekildeki X, Y özdeş sığaçlar yüklü iken KL arasındaki potansiyel fark 2V ve V dir.
noktaları arasındaki potansiyel fark V dir. Sığası C olan özdeş sığaçlarla şekildeki Buna göre,
X sığacının levhaları arasındaki uzaklık devre kurulmuştur. I. CK > CL
iki katına, Y ninki yarıya indirilirse KL Buna göre, devrenin eşdeğer sığası kaç II. CM > CK
noktaları arasındaki potansiyel fark ne C dir? III. CK = CL
olur?
A) 1 B) 4 C) 6 D) 3 E) 2 yargılarından hangileri doğru olabilir?
3 5 2
A) V B) 4V C) V D) 4V E) 2V
2 5 3 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

Test 27
6. C C C 8. C 10. 2q
+ – + – + –
+ – + – + – 2C Y Z
C
C C 6C 3C
+ – K + – L q
X
+ – + – X Y
C
+ – + CX CY
+ + –
V
+
2C, C, 6C, 3C sığalara sahip sığaçlarla ku-
Özdeş sığaçlar Şekil I deki gibi potansiyel
V
rulan devrede X sığacının yükü q, depola-
farkı V olan üreteçle yüklendikten sonra
nan enerji E dir. Sığaçları CX, CY ve C olan X, Y, Z sığaçları
yükleri korunarak Şekil II deki gibi bağlanı-
şekildeki gibi bağlanmıştır. X, Z sığaçlarının
yor. Buna göre, Y sığacının yükü qY ve depo-
yükleri q ve 2q dur.
lanan EY nedir?
Buna göre, Şekil II de KL noktaları ara-
X sığacının uçları arasındaki potansiyeli
sındaki potansiyel fark nedir? q q
A) q Y =
2
B) q Y = 3 fark V olduğuna göre, CX ve CY nedir?
4
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 1 EY = E E Y = 2E CX CY
6 4 3 3 2 9
2q q A) C C/2
C) q Y = D) q Y =
3 3 B) 2C C/3
EY = E EY = E C) C C/4
3 3
2q D) 2C 2C/3
E) q Y =
3
E) 4C 2C
E Y = 2E
3
9. K L 11. C1 = 2F
7. 3F
C C1
2F C C +
Y C2 = 4F +
F M 2C
P R = 5Ω
C C2
+
X N + +
ε = 6V
+
4F Şekil I Şekil II
V C1 ve C2 sığalı kondansatörlerle kurulmuş
+
Sığaları C, 2C olan sığaçlarla kurulan Şekil I deki devrede kondansatörler ε = 6V
devrede K, L, M, N ve P sığaçlarının han- potansiyel farkı ile yükleniyor ve yükleri ko-
Şekildeki devrede X sığacında depola-
gisinde depolanan yük en küçüktür? runacak biçimde R = 5Ω direncine Şekil II
nan enerji 72 joule olduğuna göre, Y sı-
deki gibi bağlanıyor.
ğacında depolanan enerji kaç jouledir? A) K B) L C) M D) N E) P
Şekil II de yük dengesi kuruluncaya ka-
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12 dar geçen sürede dirençte açığa çıkan
ısı enerjisi kaç joule'dür?
A) 36 B) 72 C) 96
D) 108 E) 144

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Sığaçlar (Kondansatörler) – II
Test 28
3. 2q 5. 12C 6C 4C
28 2r
q
r
K L

L
lanmıştır.
K
Buna göre, KL noktaları arası eşdeğer
Yarıçapı 2r, r olan iletken kürelerin yükleri
sığa nedir?
2q, q sığaları CK ve CL dir.
1. d 2d C
Buna göre, K oranı kaçtır? A) 2C B) 3C C) 4C D) 6C E) 22C
CL
ε ε
K L K L A) 4 B) 2 C) 1 D) 1 E) 1
2 4
C1 C2
Levha alanları eşit olan sığaçların sığası C1

ve C2 dir.
C
C2
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4
4 2
2. Sığası C olan bir sığacın levhalarının yüzey 4. C 6.

K q L
alanı yarıya indirilip, levhalar arası uzaklık
d C
iki katına çıkarılıyor.
V
Buna göre, yeni durumda sığacın sığası
+ V gerilimi ile yüklenen sığası C olan sığacın
kaç C olur? V yükü q oluyor.
Sığası C olan sığacın levhalaerı arasındaki Üreteçten ayrılan sığacın levhaları arası
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4
4 2 uzaklık d dir. havadan daha yalıtkan bir cisim konu-
Sığaçta depolanan yük q olduğuna göre, lursa;
I. d arttırılırsa,q azalır. I. q, yük miktarı
II. V potansiyel fark arttırılırsa q artar. II. V, KL arasındaki potansiyel fark
III. Levhalar arasına havadan daha yalıt- III. Sığaçta depolanan enerji
kan bir madde konulursa q azalır. niceliklerinden hangileri azalır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

Test 28
7. C 9. K L M 11. Yalıtkan madde
C
q
d C 2C 3C
+
V + + +
22V V V
Sığası C olan sığaç şekildeki gibi V potansi-
Sığaları C, 2C, 3C olan K, L, M sığaçları 22 Şekil I Şekil II
yel farkına sahip üreteçle doldurulduğunda
yükü q oluyor. voltluk üretece şekildeki gibi bağlanmıştır. Sığası C olan bir sığaç V potansiyeline
Buna göre, K, L, M sığaçlarının uçları sahip üretece bağlandığında yükü q uçları
Yalnız levhalar arası uzaklık iki katına çı-
arasındaki VK, VL, VM potansiyel farkları arasındaki potansiyel fark V oluyor.
karılırsa sığacın yeni yükü ne olur?
kaçar volt’tur? Sığacın levhaları arasına havadan daha
q q
A) B) C) q D) 2q E) 4q yalıtkan bir madde konulursa;
4 2 VK VL VM
I. q, yük miktarı
A) 4V 8V 12V
B) 12V 8V 4V II. V, potansiyel fark
C) 12V 6V 4V III. C, sığa
D) 8V 12V 16V niceliklerinden hangileri artar?

E) 6V 3V 2V A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
28
8. C 10. K 12C L 6C M 3C N 1. d/2
2C 3C d
K L M N
3C K L M N
+
Şekildeki devre parçasında KL noktaları V
arasındaki potansiyel fark 24 volttur. Şekildeki gibi bağlanmış sığaçlara V gerili-
mi uygulanmaktadır. d/2
Buna göre, LM ve MN noktaları arasında- Şekil I Şekil II
ki potansiyel fark VLM, VMN kaç volt’tur? KM noktaları arasındaki potansiyel fark
Özdeş paralel levhalarla oluşturulan
VKM nin, LN noktaları arasındaki potan-
VLM VMN Şekil I de KL noktaları arasında eşdeğer
siyel fark VLN’ye oranı kaçtır?
A) 12 16 sığa C1, Şekil II de MN noktaları arasındaki
B) 9 12 A) 1 B) 1 C) 2 D) 1 E) 4 eşdeğer sığa C2 dir.
3 2 3 3
C) 16 9 C1
C2
D) 9 16
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4
E) 12 8 4 2

Test 28
2. 6C 6C 4. 2C 6.
K
4C
4C 6C 15C
+ + +
V V V
Şekil I Şekil II Şekil III
L 6C
6C 6C Özdeş üreteç ve özdeş sığaçlarla Şekil I,
K L
Sığaları verilen sığaçlar şekildeki gibi bağ- Şekil II ve Şekil III devreleri kurulmuştur.
lanmıştır. Sığaları verilen sığaçlar şekildeki gibi bağ-
Devrelerdeki sığaçlarda biriken toplam
lanmıştır.
Buna göre, KL noktaları arasındaki eş- yükler q1, q2 ve q3 olduğuna göre, bunlar
değer sığa nedir? Buna göre, KL noktaları arasındaki eş- arasındaki ilişki nedir?
değer sığa nedir?
A) C B) 2C C) 3C D) 4C E) 6C A) q3 > q1 = q2 B) q1 > q2 > q3
A) 2C B) 4C C) 5C D) 6C E) 8C C) q2 > q3 > q1 D) q3 > q2 > q1
E) q2 > q1 > q3
3. 6C 3C 5. Yük (C) 7.
8 q1 q2
C1 C2
4C X Y
4
+
8C 12C V
Gerilim (V)
O 2 4 Sığası C1 ve C2 olan X, Y sığaçları şekildeki
K L
Bir sığacın yük–gerilim grafiği şekildeki gi- gibi bağlandığında yükleri q1 ve q2 oluyor.
lanmıştır. bidir. Y sığacının levhaları arasına havadan
daha yalıtkan bir cisim konulursa;
Buna göre, KL noktaları arasındaki eş- Buna göre;
I. X sığacının uçları arasındaki potansi-
değer sığa nedir? I. Sığacın sığası 2F dir.
yel fark artar.
A) 2C B) 3C C) 4C D) 8C E) 12C II. Boş sığacı 4 voltluk gerilimle yüklemek
II. Y sığacının yükü artar.
için 16 joule’lik iş yapılır.
III. Devrenin eşdeğer sığası azalır.
III. Sığaca uygulanan gerilim 2 volt iken
enerjisi 8 joule olur. yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Test 28
8. 6V 10. C C
C
X Y 28
X
2C
K L + +
V 2V
3C 6C Şekil I Şekil II
Şekildeki devre parçasında X sığacının uç- Şekil I ve Şekil II de X ve Y özdeş sığaçla- 1.

ları arasındaki potansiyel fark 6 volt’tur. rında biriken yükler qX, qY levhalar arasın-
daki elektrik alan EX, EY depolanan enerji K
Buna göre, KL noktaları arasındaki po-
tansiyel fark kaç volttur? wX ve wY dir.
Buna göre, L
A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15
I. qY = 2qX dir.
II. E X = EY dir.
Sığası 2µF olan özdeş sığaçlarla kurulan
III. wY = 2wX dir.
devrede KL noktaları arası eşdeğer sığa
yargılarından hangileri doğrudur? kaç µF dir?
A) 12 B) 18 C) 3 D) 24 E) 26
7 7 7 7
2. 2C
9. 3µF 2µF 4µF 11. C
2C
Y 3C
X 2C
C
+ 3C L
C
780 volt K
Şekildeki devrede sığaçlar 780 voltluk geri- + 6C
lim altında yükleniyorlar.

Sığaları verilen sığaçlardan X ve Y sığaçla-
Buna göre, devrenin toplam yükü kaç rında depo edilen enerji EX ve EY dir. 4C
µC dur? E Şekildeki devrede KL noktaları arasında-
EY ki eşdeğer sığa kaç C dir?
A) 480 B) 540 C) 720
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12
D) 1240 E) 2160 A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 12

Test 28
3. 6. C 9. Enerji (j)
4C
2C
2C
4
K L
2C 2C
8C 4C 1
K N
L M Yük(C)
6C 3C 0 4 8
3C
6C + Bir sığaç üzerinde depolanan enerjinin
Şekildeki devre parçasında KL noktaları Sığaçları verilen sığaçlarla kurulan devrede yüke bağlı değişim grafiği şekildeki gibidir.
arasındaki eşdeğer sığa kaç C dir? KL noktaları arasındaki potansiyel fark V dir. Buna göre, sığaca 4 voltluk gerilim uy-
Buna göre, LM arasındaki potansiyel gulandığında yükü kaç coulomb olur?
A) 2C B) 4C C) 5C D) 6C E) 8C
fark VLM ve MN arasındaki potansiyel
A) 32 B) 28 C) 24 D) 18 E) 16
fark VM nedir?
VLM VMN
A) 2V 6V
B) V 6V
C) 2V V 10. 4C 3C
D) 2V 3V K M
E) V V
L
4. d/2 d/2 d/2 d/2 2C 2C 9C
7. 2C 2C
N
A A A 2 A
Y 18C
P
3 +
K L M N X
V
A A A A Sığaları verilen sığaçlarla kurulan devre-
6C 12C C
de K, L, M, N ve P sığaçlarından hangile-
Şekil I Şekil II rinde toplanan enerji birbirine eşittir?
+
Dielektrik katsayısı, yüzey alanları ve lev-
A) K ve N B) M ile N C) L ile P
halar arası uzaklığı Şekil I ve Şekil II deki Şekildeki devrede X ve Y sığaçlarının uçları
gibi olan sığaçların sığaları C1 ve C2 dir. arasındaki potansiyel fark VX ve VY dir. D) M ile L E) N ile P
C V
Buna göre, 1 oranı kaçtır? Buna göre, X oranı kaçtır?
C2 VY
A) 3 B) 2 C) 5 D) 7 E) 9 A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 2
3 5 7 4 3 2
11. C1=6F
8. 4µF
X
L
Y Z C1=3F C3=2F
5.
L 3µF 6µF
K X
R1=2Ω R2=3Ω
K +
30 volt Y
+ Başlangıçta boş olan X, Y, Z sığaçlarına 30 X ucuna 20V potansiyel uygulanan ve Y
Özdeş sığaçlarla kurulan şekildeki devrede voltluk bir gerilim uygulanıyor. Y ve Z sığaç- ucu topraklanmış olan devrede C1 ve C3
K ve L sığaçlarının yükleri qK ve qL dir. ları dolduktan sonra K anahtarı açılıyor, L kondansatörlerinin üzerindeki yüklerin
q anahtarı kapatılıyor. Q1
Buna göre, K oranı kaçtır? oranı kaçtır?
qL Q2
Buna göre, son durumda X sığacının
A) 6 B) 4 C) 3 D) 2 E) 3 yükü kaç µC olur? 3 5
2 A) B) 2 C)
2 2
A) 10 B) 15 C) 20 D) 30 E) 40 D) 5 E) 6

7. Ü nit e 2
Manyetik Alan
Manyetik Kuvvet
İndüksiyon – Özindüksiyon Akımı
Alternatif Akım
Transformatör
11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Manyetik Alan
Test 29
3. 5.
29 2i i
A
d
2d d B
K L M 3i 2i
Yalıtılmış düz tellerden 3i ve 2i akımları

1. Şekildeki sonsuz uzun geçmektedir.
düz telden geçen akı- Sonsuz düz uzun tellerden 2i ve i akımları A noktasındaki bileşke manyetik alanın
mın A noktasında oluş- d A
geçmektedir. B noktasındaki bileşke alana oranı ne-
turduğu manyetik alan
→ Aralıklar eşit olduğuna göre, K, L ve M dir?
B dir.
noktalarındaki bileşke manyetik alanla-
2 3 2 2 2
Buna göre, rın hangisi sayfa düzleminden dışa doğ- A) + B) + C) − D) − E) +
3 2 3 5 5
I. akım yönünün ters çevrilmesi, rudur?
II. akım değerinin artırılması,
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
III. d uzaklığının azaltılması
D) K ve L E) L ve M
yukarıdakilerden hangileri manyetik ala-
nın değişmesine neden olur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) II ve III

2. +z 4. L
d
Y 6. i d P
B
+x
i 2d
i 2d
A
K
3i d
K i
L
d X
–y
Aynı düzlemde bulunan i akımı taşıyan düz
XY düzlemine dik sonsuz uzun düz telden Sayfa düzlemindeki birbirine dik sonsuz K, L tellerinin P noktasında oluşturduğu
–z yönünde akım geçmektedir. uzunluktaki iletken K, L tellerinden şekiller- manyetik alanın büyüklüğü B dir.
Telden geçen akımın A ve B noktaların- deki yönlerde sırasıyla 3i, i şiddetinde akım K telinden geçen akımın yönü değiştiri-
da oluşturduğu manyetik alanlar hangi geçerken, X, Y noktalarında oluşan manye- lirse manyetik alanın büyüklüğü ve yönü
yöndedir? tik alan şiddetleri BX, BY oluyor. nasıl değişirdi?
BX
A noktasında B noktasında Buna göre, oranı kaçtır? Büyüklüğü Yönü
BY
A) –y yönünde +x yönünde A) Artar Değişir
2 3 3 1 4
B) +y yönünde –x yönünde A) B) C) D) E) B) Azalır Değişmez
5 5 4 2 5
C) +z yönünde –z yönünde C) Değişmez Değişir
D) –y yönünde –x yönünde D) Artar Değişmez
E) +y yönünde +x yönünde E) Azalır Değişir


Test 29
7. 10.
i 3i 2i
Y
29
O
X Y Z
3i
X I i
1. X
Sayfa düzlemindeki X ve Y tellerinden 3i ve II 2i

Sonsuz uzunluktaki paralel düz tellerden i 2i akımları geçiyor. Y
ve 3i akımları geçmektedir. X telinin tek başına O noktasında oluş- III 3i
Z
X, Y ve Z noktalarındaki bileşke manye- →
turduğu manyetik alan B ise O noktasın-
tik alan şiddetleri BX, BY ve BZ arasındaki Sonsuz uzunluktaki düz paralel tellerden i,
daki bileşke manyetik alan nedir?
ilişki nedir? (Aralıklar eşittir.) 2i ve 3i akımları geçmektedir.
→ →
A) 0 B) – B C) –2 B I, II, III bölgelerinin hangilerinde manye-
A) BY > BX > BZ B) BZ > BY > BX → → tik alan sıfır olabilir? (Aralıklar eşittir.)
D) – B E) –6 B
C) BY > BZ > BX D) BY > BX = BZ
E) BZ > BX = BY
8. 3i
d
X
i
d
Y
Sonsuz uzun sayfa düzlemindeki tellerden 11. 2.

3i ve i akımları geçmektedir. r
X noktasındaki bileşke manyetik alanı-
X Y
nın Y noktasındaki bileşke manyetik ala-
+ – İK İL
BX
na oranı nedir? ε
BY
Sonsuz uzun düz tellerden iK ve iL akımları
A) +1 B) –1 C) +2 D) +3 E) 5 Şekildeki selenoidin uçlarına ε gerilimi uy-
geçtiğinde X ve Y noktalarındaki manyetik
gulandığında içinde B şiddetinde manyetik
alan şiddetleri eşit oluyor.
alan oluşuyor. iK
Buna göre, oranı nedir?
Buna göre, B manyetik alan büyüklüğü iL
aşağıdakilerden hangisine bağlı değil- (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
9. dir?
2r r 4 3 1 2 7
A) B) C) D) E)
A) Pilin iç direncine 3 4 2 3 10
B) Pilin elektromotor kuvvetine
3i 2i C) Sarımların sıklığına
D) Sarım sayısına
E) Bobinin r yarıçapına
2r ve r yarıçaplı tellerden 3i, 2i akımları geç-
mektedir.
Tellerin merkezlerindeki manyetik alan-
ların oranları ne olur?
1 3 3 2 1
A) B) C) D) E)
4 5 4 3 3

Test 29
3. 3i 5. 8. Z
i iz
X Y
4i
L X
O
i i
Y r r r
K iz i
O
2i
Sayfa düzleminde sonsuz uzunluktaki X, Y
Uzun düz dışı yalıtkanla kaplanmış teller-
ve Z tellerinden şekilde gösterilen yönlerde
den şekillerdeki yönlerde 3i, i ve 2i akımları X, Y, Z tellerinden i, 4i ve iZ akımları geç-
i, i ve iZ akımları geçtiğinde O noktasındaki
geçmektedir. mekte iken O daki bileşke manyetik alan
manyetik alan sıfır oluyor. →
K noktasındaki bileşke manyetik alanın –3 B dir.
Buna göre, iZ akım şiddeti kaç i dir?
BK Sadece X telinin oluşturduğu manyetik
büyüklüğü BK, L deki BL ise nedir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) →
BL alan B ise iz akımı kaç i olur?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 3 B) 6 C) 12 D) 18 E) 36
7 13 9 8
A) B) C) D) E) 1
8 8 8 9
9. N2
N1
6. 3r
O r
3i
Y X
i 6i
Sonsuz uzunluktaki tellerden sayfa düzle-
mindeki X telinden 3i sayfa düzlemine dik
Y telinden iY akımı geçmektedir. X telinin O
N1 sargılı telden i akımı geçtiğinde merke-
daki tek başına oluşturduğu manyetik alan
zindeki manyetik alan B1, N2 sargılı telden
3B O daki bileşke manyetik alan 5B dir.
6i akımı geçtiğinde merkezindeki manyetik
Buna göre, iY akımı kaç i dir? alan B2 oluyor.
3 5 B1 1 N
A) 1 B) C) 2 D) E) 4 = olduğuna göre, 1 nedir?
4. 2 2 B2 8 N2
X Y Z
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
2 4 8 16 24
i i i
10.
2i
Sayfa düzleminde sonsuz uzunluğundaki 7. →
B
düz tellerden şekildeki yönlerde eşit i akım-
ları geçiyor. K r
2d O 37°
O 1
X, Y, Z noktalarındaki bileşke manyetik
ΙK d
alanların büyüklükleri BX, BY ve BZ ara-
5i
sındaki ilişki aşağıdakilerden hangisi- 2
ΙL
dir?
L Şekildeki düz tellerden 2i ve 5i akımları
A) BX = BY = BZ B) BX > BY > BZ geçmektedir.
Sayfa düzlemine dik K ve L tellerinden IK IL
C) BX = BZ > BY D) BY > BX = BZ akımları geçmektedir. Çember telden hangi yönde kaç i şidde-
E) BZ > BX > BY K ve L tellerinin O naktasında oluştur- tinde akım geçerse O daki bileşke man-
→ yetik alan sıfır olur? (p = 3 alınız.)
dukları bileşke manyetik alan B olduğu-
IK
na göre, IK, IL akımları oranı kaçtır? A) 1 yönünde 3i B) 2 yönünde 3i
IL
3i 3i
C) 1 yönünde D) 2 yönünde
1 1 4 3 2 2
A) B) C) D) E) 2
4 3 3 2 E) 1 yönünde i

Test 29
11. 2. P i 4. K L
Z
R IK IL
i Y d d d d
1 X Y Z
+ r– 2 2i X
Sonsuz uzunluktaki düz tellerden 2i, i ve i

V
akımları geçmektedir.
Şekildeki devrede sarım sayısı N olan bir Birbirine paralel aynı düzlemdeki K, L telle-
Z telinin P de oluşturduğu manyetik alan
bobinin içinde oluşan manyetik alan şiddeti rinden IK, IL akımları geçmektedir.
B ise bileşke manyetik alanın büyüklüğü
B oluyor. X noktasında meydana gelen bileşke
kaç B dir?
Buna göre, sarım sayısını değiştirme- manyetik alan sıfır olduğuna göre, Y ve
den aşağıdakilerden hangisi yapılırsa B A) 1 B) 2 C) 2 D) 3 E) 3 Z noktalarındaki bileşke manyetik alan-
manyetik alanı azalır? BY
lar oranı kaçtır?
BZ
A) V pilin emk sini artırma
1 1 3 5
B) r pilin iç direncini azaltma A) B) C) D) 2 E)
4 2 2 2
C) Bobinin yarıçapını azaltma
D) Reostayı 2 yönünde götürme
E)  uzunluğunu artırma
29
1. 3. Z 5. →
K B
Y Z 5i
Y
3i 2i 4i
O M
O
3i
i
X 4i
X
L
X, Y, Z tellerinden oluşan eşkenar üçgenin
ağırlık merkezi O noktasıdır. Sayfa düzlemindeki X, Y ve Z tellerinden 4i,
→
5i ve 3i akımları geçmektedir. Düzgün B şiddetindeki manyetik alan için-
Z telinden geçen akımın O noktasında
→ Y telinin tek başına O noktasında oluş- de şekildeki gibi sayfa düzlemine dik olarak
oluşturduğu manyetik alan 2 B ise O →
turduğu manyetik alan 5 B ise O daki yerleştirilen telden i şiddetinde akımın geç-
daki bileşke manyetik alan aşağıdakiler-
bileşke manyetik alan nedir? tiğinde K daki bileşke manyetik alan sıfır
den hangisidir?
→ → oluyor.
→ →
A) 0 B) –2 B C) –3 B A) 0 B) –2 B C) +2 B
Buna göre, L deki bileşke manyetik ala-
→ → → →
D) –5 B E) +5 B D) +5 B E) +12 B nın M deki bileşke manyetik alana oranı
nedir?
A) +5 B) –5 C) –3 D) –2 E) –1

Test 29
6. L i 8. K L 10. 3
d r
II I 2r
30°
O
O 4N
4i i 6N
d + – 3i
12i
+ –
i K V1 V2
Sayfa düzlemindeki K teli ile sayfa düzlemi- r ve 2r yarıçaplı makaraların sarım sayıları
ne dik L tellerinden i akımları geçmektedir. Sayfa düzlemindeki K ve L tellerinden 4i, 4N, 6N sarım uzunlukları ve 3 olup teller-
K telinin O noktasında oluşturduğu 12i akımları geçerken çember telin merke- den i ve 3i akımları geçmektedir.
zindeki manyetik alan şiddeti sıfır oluyor. Bobinlerin merkezlerinden geçen eksen
manyetik alan 2B ise her iki telin O
Buna göre, çember telden hangi yönde üzerindeki manyetik alanlar B1 ve B2 ise
noktasında beraber oluşturduğu manye-
kaç i akım geçer? (p = 3 alınız.) B1
tik alanın büyüklüğü kaç B dir? oranı nedir?
B2
A) I yönünde 2 B) II yönünde 2
A) 1 B) 2 C) 2 D) 3 E) 6 1 2 3 3 2
C) I yönünde 1 D) II yönünde 1 A) B) C) D) E)
2 3 4 8 5
E) I yönünde 3
7. → 9. 11.
B 20 cm
2i i
K r2
Y O Z
r1 O
3A
+ –
X
iX
8A
20 cm uzunluğundaki bir bobinin 1200 sarı-
Sayfa düzlemine dik X, Y, Z tellerinden iX, L
mı vardır.
2i, i akımları geçmektedir.
Birbirine dik merkezleri çakışık K, L halkala-
Bu bobinden 1 amper akım geçirildiğin-
Tellerin O noktasında oluşturduğu bileş- rından 3A, 8A akımlar geçmektedir.
→ de bobin içinde oluşan düzgün manyetik
ke manyetik olan B ise iX hangi yönde
r1 = 1 m ve r2 = 2 m olduğuna göre, O wb
kaç i dir? alan şiddeti kaç dir?
noktasındaki bileşke manyetik alan kaç m2
( X : Sayfa düzleminde içe doğru, : Say- wb/m2 dir? ((p =3, k = 10–7 w/A2) N
fa düzleminden dışa doğru) (p = 3, k = 10–7 alınız.)
1 1 A2
2i 4i A) .1.10 –7 B) . 10 –7
A) X 2i B) C) X 4 2
3 3 A) 72.10 –4 B) 36.10 –4 C) 18.10 –4
C) 1.10–7 D) 5.10–7
D) X 6i E) 6i D) 9.10 –4 E) 6.10 –4
E) 30.10–7

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Manyetik Kuvvet
Test 30
3. 5. →
30 K L M B
5d
i 5d
5d
37°
i 2i 3i 53°
5d
d 2d d d
1. 5d
→
Sayfa düzlemine paralel B manyetik alanı
i i 2i 3i K, L, M tellerinden i, 2i, 3i akımları geçmek-
içinde i akımı taşıyan tel şekildeki gibidir.
tedir.
Buna göre, tele etki eden net kuvvet ne-
Hangi tellere etki eden bileşke manyetik
dir?
K L K L kuvvet ok yönündedir?
Şekil - I Şekil - II (sin37° = 0,6 cos37° = 0,8)
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
Sonsuz uzunluktaki birbirine paralel A) 9 Bid B) 12 Bid C) 15 Bid
D) K ve L E) K ve M
akım geçen tellerden Şekil I de K teline D) 17 Bid E) 22 Bid
F manyetik kuvveti etki ettiğine göre,
Şekil II de K teline etki eden manyetik
kuvvet nedir?
→ → →
A) –3 F B) +3 F C) +2 F
→ →
D) –2 F E) – F
→ 4. K L M 6. →
2. B = 4T B
K
3i 2i i
L
5A
M N
53°
2d d
Üzerinde 5A akım geçen 0,5 metre uzun- Sonsuz uzunluktaki K, L, M tellerinden 3i,
Sayfa düzleminden içeri doğru bir manyetik
luğundaki tel B = 4 Tesla büyüklüğündeki 2i, i akımları geçmektedir.
alana giren K, L, M, N cisimleri şekildeki yö-
manyetik alandadır. Tellere etki eden bileşke manyetik kuv-
rüngeyi izliyorlar.
Buna göre, tele etki eden manyetik kuvvetler FK, FL ve FM arasındaki büyüklük
Buna göre, cisimlerin yük işareti sırası
vet kaç N dur? ilişkisi nasıldır?
ile aşağıdakilerden hangisidir?
(sin37° = 0,6 sin53° = 0,8) A) FK > FL > FM B) FL > FM > FK
A) + – + – B) – + – + C) + – – +
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 C) FM > FK > FL D) FL > FK > FM
D) – + – – E) – – + –
E) FK > FM > FL

Test 30
7. B B 9. L +q 11. L M
B
i i → → →
B B B
–q
F i
F M
F
K
I II III
+q ϑ →
–q B
K
B manyetik alanı içindeki i akımı geçen tel- →
ler şekildeki gibidir. Sayfa düzlemine dik, düzgün manyetik Sayfa düzlemine dik B manyetik alanına K
alana giren K, L, M parçacıkların hangi- noktasında giren +q yüklü cisim L noktasın-
Hangi tellere etki eden kuvvetler doğru
lerinin izlediği yörüngeler doğru veril- dan sistemi terk ediyor.
gösterilmiştir?
miştir? Cismin sistemi M noktasından terk et-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III mesi için,
A) Yalnız K B) Yalnız M C) K ve L
D) I ve II E) II ve III I. Cismin kütlesi arttırılmalı.
D) L ve M E) K, L ve M
II. Manyetik alanın büyüklüğü arttırılmalı.
III. Cismin hızı arttırılmalı.
işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?

→ +q 10. ϑ1 m
8.
→
B
B
2q m ϑ2
B
30
ϑ
4r
–q r
→
+q –q B 1. → →
B B
I II III
Eşit kütleli 2q ve –q yüklü cisimler B manye-
i i
→ tik alanında 4r ve r yarıçaplı yörüngelerde
Düzgün B manyetik alanlar I, II ve III deki i
gibidir. dolanıyorlar. 53° 53° 37°
ϑ1
Cisimlerin hız büyüklükleri oranı B B
Bu manyetik alanlara gönderilen +q, –q ϑ2 I II III
ve +q yüklü cisimlere hangi sistemlerde nedir?
kuvvet etki etmez? Üzerlerinden eşit i akımı geçen eşit uzun-
A) 16 B) 8 C) 4 D) 2 E) 1 luktaki teller eşit B mayetik alanındadırlar.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Tellere etki eden manyetik kuvvetler sı-
D) I ve II E) II ve III rası ile F1, F2 ve F3 ise aralarındaki ilişki
nedir?
A) F1 = F2 = F3 B) F2 > F1 > F3
C) F2 > F3 > F1 D) F2 > F1 = F3
E) F3 > F2 > F1

Test 30
2. K L M 5. → wb
B 8. Bir elektron 2.10–4 lik düzgün bir man-
2A m2
K
+ yetik alana dik olarak 9,6.107 m/s hızla fır-
0,2 m
–
3i 2i i latılıyor.
L Buna göre, elektronun manyetik alan
içindeki yarıçapı kaç metredir?
d1 d2
Büyüklüğü B = 2.10–2 T olan manyetik alan
(me = 9.10–31 kg, qe = 1,6 . 10–19 C)
Birbirine paralel eşit uzunluktaki düz teller- sayafa düzlemine diktir. A) 2,4 B) 2,7 C) 4,8
den 3i, 2i, i akımları geçmektedir. Buna göre, 2 Amper akım geçen KL teli- D) 9 E) 12
M teline etki eden bileşke kuvvetin sıfır ne etki eden manyetik kuvvet kaç N dur?
d1
olması için ne olmalıdır? A) 2.10 –3 B) 4.10 –3 C) 6.10 –3
d2
D) 8.10 –3 E) 12.10 –3
3 1 1
A) 3 B) 2 C) D) E)
2 2 3
9. d →
3. K 5i 6. → B
L P B
M +q
K
i 2i N ϑ r
N O i L
ϑ
i A
M –q + –
–q yüklü cisim ϑ hızı ile A noktasından dik V
Sayfa düzleminde dik K, L, M, N ve O telle-
rinden geçen akımlar şekildeki gibidir. olarak B manyetik alanına girdiğinde sis-
temden dik olarak ϑ hızı ile çıkıyor. V potansiyel farkına sahip paralel levhalar
M telinin O teline uyguladığı manyetik arasında +q yüklü cisim serbest bırakıldı-
3ϑ
kuvvet F olduğuna göre, O teline etki A noktasından hızı olan +q yüklü
2 ğında şekildeki yörüngeyi izliyor.
eden bileşke kuvvet kaç F dir? (Bölmeler cisim dik olarak girerse parçacıkk nere-
Buna göre,
eşit aralıklıdır.) den çıkar?
I. V artarsa r artar.
A) 2 B) 2 2 C) 5 (Parçacıkların kütlesi eşit alınacak.)
II. d artarsa r artar.
D) 3 3 E) 5 A) K B) L C) M D) N E) P III. q artarsa r artar.
A) Yalnız I B) Yalnı III C) I ve II

4. 3i 7. 2m
X –2q
d T U 2ϑ
2i X
M
Y L
10. →
d B
4i Z Y
Z ϑ ϑ
+q
m →
+q K B
Sayfa düzleminde birbirine paralel sonsuz
uzunluktaki düz tellerden 3i, 2i ve 4i akım- +q yüklü bir paçacık K noktasından ϑ hızıy-
→ Ağırlığı önemsiz +q yüklü cisim sayfa düz-
ları geçmektedir. Y teline etki eden bileşke la B manyetik alanına girip L noktasından
→
manyetik kuvvet F dir. çıkıyor. lemindeki yüklü paralel levhalar arasında
sapmadan ϑ hızıyla yolunca devam ediyor.
Z telinden geçen akım yarıya indirilip Buna göre, M noktasından 2m kütleli,
yönü ters çevrilirse Y teline etki eden bi- –2q yüklü cisim 2ϑ hızıyla manyetik ala- Levhalar arasındaki elektrik alan şiddeti
leşke ne olur? na girerse hangi noktadan manyetik ala- 40 N/C, B = 10T olduğuna göre, cismin
→ → → nı terkeder? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) hızı kaç m/s dir?
A) 7 F B) –7 F C) –5 F
→ → A)
1
B) 1 C) 2 D) 4 E) 8
D) +5 F E) +2 F A) X B) Y C) Z D) T E) U 2

Test 30
11. 40 cm 2. K K L
4.
3A →
B
4A
2m
2A 3A
5A + –
1m 2m
0,2m
Şekildeki akım makarası yatay düzleme
yerleştirilmiş olup 5A akım geçmektedir. Aynı düzlemde bulunan K teli ve bir kenarı
2m olan kare tel çerçeveden sırasıyla 4A ve →
Bobinin merkezindeki manyetik alan Sayfa düzleminden içeri yönde B manyetik
6.10–3 Tesla ise bobinin sarım sayısı kaç- 3A akımları geçmektedir. alanı içinde bulunan K ve L tellerinden 2A,
N Buna göre, çerçeveye etki eden net kuv- 3A akımları geçmektedir.
tır? (K = 10–7 , p = 3 alınız.)
A2 vet kaç N dur? (k = 10–7 N/A2) K teline etki eden bileşke kuvvetin sıfır
→
A) 100 B) 200 C) 300 olması için B manyetik alanının şiddeti
A) 8.10 –7 B) 16.10 –7 C) 24.10 –7
kaç wb/m2 dir? (k = 10–7 N/A2)
D) 400 E) 500 D) 32.10 –7 E) 48.10 –7
A) 1.10 –6 B) 2.10 –6 C) 3.10 –6
D) 4.10 –6 E) 5.10 –6
5. → N
3. X B = 3.10–2
30 B = 12T amp.m
5A
0,4m
5A
1. X Y Z T
ϑ = 6.105 m/s
X′
1 0,2m
m N
6i i i Sayfa düzlemine paralel olan B = 12T bü- Hızı 6.105 olan bir proton 3.10–2
s amp.m
yüklüğündeki manyetik alan içinde kenar değerindeki manyetik alana dik giriyor.
2
uzunluğu 0,2 m ve 0,4 m olan tel çerçeve
2d d d vardır. Protonun manyetik alan içindeki yörün-
Telden geçen akım 5A olduğuna göre, ge yarıçapı kaç metre olur?

Sonsuz uzun düz X, Y, Z tellerinden 6i, i, i çerçeveye XX′ eksenine göre etki eden
akımları geçtiğinde Z teline etki eden bileş- (mproton = 1,6.10–27 kg, qproton = 1,6.10–19 c)
tork’un büyüklüğü kaç N.m dir?
ke kuvvet sıfır oluyor.
(k = 10–7 N/A2) A) 0,5 B) 0,4 C) 0,3
Buna göre, T telinden geçen akım hangi
yönde kaç i dir? A) 3,6 B) 4,8 C) 5,6 D) 0,2 E) 0,1
D) 6,4 E) 7,2
A) 1 yönünde i B) 2 yönünde i
C) 1 yönünde 2i D) 2 yönünde 2i
E) 1 yönünde 3i

Test 30
6. 8. + + + + + + + 10.
→
+q ϑ T B
ε
+ –
+ –
m 4m
+2C ϑ=4m/s
40V
+q yüklü m kütleli cisim ϑ hızı ile fırlatıldı- – – – – – – –

ğında düşey düzlemde doğrultusu değişmi-
– +
yor. Manyetik alanın sayfa düzleminden içeri
i
Manyetik alanın şiddeti aşağıdakilerden 10 Tesla olduğu sistemde düşey levhaların →
arasından fırtılan m kütleli cisim sapmadan Sayfa düzlemine dik ve içeri doğru bir B
hangisine eşittir? (g = yerçekimi ivmesi)
hareketini sürdürüyor. manyetik alanında  uzunluğunda düşey
q ε + mg düzlemde ağırlığı G olan türdeş telden i
A) - ϑ B) d Cismin yükü q = 2C olduğuna göre küt-
akımı geçmektedir.
ε qϑ
N
qε mg lesi kaç kg dır? (g = 10 ) Buna göre, T ip gerilmesi neye eşittir?
C) D) kg
gϑ qϑ
qϑ + mg A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 G
E) A) T = B) T = i  B
qϑ 2
G
C) T = iB + G D) T = iB+
2
iB + G
E) T =
2
7. → 9. 11.
d B
r
B
+q
k k = 100 N/m
= 50 cm
+ –
V Yüklü bir parçacık düzgün bir manyetik Yay sabitleri k = 100 N/m olan ideal ve
alanda şekildeki gibi yarıçapı azalan bir özdeş iki yay yatay, yalıtkan ve sürtünme-
Sayfa düzleminde paralel levhalar arasında yörünge izlediğine göre, siz düzlemde bulunan m = 20g kütleli ve
→
serbest bırakılan +q yüklü cisim B manye- I. Parçacığın hızı azalmıştır. , = 50 cm uzunluğundaki bir metal çubuğa tut-
tik alanı içinde şekildeki gibi r yapıçaplı yö- II. Manyetik alanın şiddeti artmıştır. turulmuştur. Sistem dikey yönde uygulanan
rünge izliyor. B = 10T manyetik alanında bulunmaktadır.
III. Manyetik alanın şiddeti azalmıştır.
Buna göre, r yarıçapını veren ifade aşa- Bu durumda yaylar gerilmemiştir.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
ğıdakilerden hangisi olur? Bu çubuğa çok kısa t = 0,5S süresince
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I = 2A değerinde doğru akım veridiğinde,
B.V.m 2.V.m
A) B) yaylarda oluşan sıkışma ya da gerilme
q q D) I ve II E) I ve III
miktarı kaç m'dir?
1 2.V.m 2.V.m
C) D) A)
3
B)
5
C) 3 D) 5 E) 10
B q B.q
2 2
V.m
E)
B.q

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / İndüksiyon – Özindüksiyon Akımı – I
Test 31
3. 5.
31 I
B K
II
i
ϑ
A
III
L R
1. Sonsuz uzunluktaki düz telden i akımı geç-
K
II ϑ mektedir.
K I L Sayfa düzlemine dik içeri doğru bir man-
L Çember I, II ve III yollarından hangisinde
ϑ yetik alan içindeki KL çubuğu iletken raylar
hareket ettirilirken ok yönünde indüksi-
K III L üstünde sabit ϑ hızıyla şekildeki gibi çekil-
ϑ yon akımı oluşur?
ϑ K mektedir.
K
IV A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Buna göre;
L
V ϑ D) I ve II E) II ve III I. Çubuk üzerindeki akım K den L ye
L
doğrudur.
KL çubuğu, düzgün sayfa düzleminde içeri
II. Çubuğun L ucu (+) yüklenir.
doğru bir manyetik alanda ϑ hızı ile çekili-
yor. III. R direnci arttırıldığında oluşan akım
azalır.
Hangi çubukların L ucu (+) yüklüdür?
yargılarından hangileri doğru olur?
D) I ve V E) II ve III
2. 4. 6.
S N L
1 2
K ϑ M
i ϑ 2ϑ ϑ
R
Şekildeki akım makarası ve mıknatıs
Sayfa dülemindeki sonsuz düz telden sabit için;
i akımı geçmekte iken çember tel düz tele K, L, M telleri sayfa düzleminden içeri doğ-
I. Mıknatısın makaraya yaklaştırılması.
sabit ϑ hızı ile yaklaştırılıyor. ru düzgün manyetik alan içinde ϑ, 2ϑ ve ϑ
II. Makaranın mıknatısa yaklaştırılması. hızları ile çekiliyor.
Çember telde oluşan akımın yönü ve de-
III. Makaranın mıknatıstan uzaklaştırılması Tellerin uçlarındaki elde edilen indüksi-
ğeri için aşağıdakilerden hangisi doğru
olur?
işlemlerinden hangileri yapılırsa maka- yon emk ları εK, εL, εM ise aralarındaki
rada ok yönünde akım olur? ilişki nedir?
A) 1 yönünde sabit B) 2 yönünde sabit
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III A) εM > εL > εK B) εK = εM > εL
C) 1 yönünde artan D) 2 yönünde artan
D) I ve II E) I, II ve III C) εM = εL > εK D) εK = εL = εM
E) 1 yönünde azalan
E) εL > εK = εM

Test 31
7. 9. 11.
w K L B
B 2w L ϑ
K
ϑ K W
2 2
O O O O
L
B B O
Sayfa düzlemine dik B manyetik alanı için-
Sayfa düzlemine dik B manyetik alanı için-
de K ve L çubukları O noktası etrafında KOL çubuğu sayfa düzleminden içeriye
de, ,, 2, uzunluğundaki KO ve LO çubukları
w, 2w hızlarıyla döndürülüyor. doğru manyetik alan içinde O noktası etra-
ϑ hızlarıyla döndürülüyorlar.
Buna göre, iletkenlerin uçları arasındaki fında döndürülüyor.
ε Buna göre, KO ve LO noktaları arasında
indüksiyon emk’ları oranı KO kaçtır? ε OL arası emk V olduğuna göre, KL arası
ε LO
oluşan emk’lar oranı KO kaçtır? kaç V dir?
ε LO
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4
4 2
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 2 A) 1 B) 2 C) 3 D) 8 E) 9
8 4 2
31
8. 10. 1.
B B K
ϑ ϑ M N
30°
K ϑ
2
K
ϑ
ϑ
O
M L L ϑ
2
P R
L
Sayfa düzlemine dik B manyetik alanın-
Manyetik alanın sayfa düzleminden içeri
da bulunan K, L, M tellerinin uçlarında Sayfa düzlemine dik B manyetik alan için-
doğru olduğu bir bölgede çubuklar şekildeki
oluşan emk’lar εK, εL ve εM arasındaki de 5, uzunluğundaki bir çubuk O noktası
yönlerde çekiliyor.
ilişki nedir? çevresinde döndürlüyor.
(sin30° = 1 , cos30° = 3 )
2 2
OL arası oluşan emk 4 volt ise KL arası Buna göre, hangi uçlar + yükle yüklenir?
oluşan emk kaç volt olur?
A) εK > εL > εM B) εM > εL > εK A) K, M ve P B) K, N ve P C) L, N ve R
C) εK > εM > εL D) εK = εL = εM A) 25 B) 9 C) 5 D) 3 E) 1 D) L, M ve R E) K, R ve N
E) εM > εK = εL

Test 31
2. B 5. Y 7.
S N S N
K L
2α α
ϑ ϑ ϑ i
O X
K L M R
Z
Sayfa düzleminde dik B manyetik alan K ve L mıknatısları bir akım makarasının
içinde eşit boydaki K, L, M telleri sabit hız- i akımı geçen sonsuz uzunluktaki bir düz tel merkezi doğrusu üzerinde şekildeki gibi
larıyla çekiliyor. ile O merkezli iletken halka aynı düzlemde yerleştirilmiştir.
Buna göre, çubukların uçları arasındaki ve birbirinin etkisi altındadır. Buna göre,
emk’lar εK, εL ve εM arasındaki ilişki na- Buna göre, halkada ok yönünde akım I. K mıknatısının bobinden uzaklaştırıl-
sıldır? oluşması için; ması
I. düz telden geçen akımın arttırılması, II. L mıknatısının bobinden uzaklaştırılı-
A) εK > εL > εM B) εL > εM > εK
II. çember telin düz tele yaklaştırılması, ması
C) εM > εK > εL D) εK = εL = εM
III. çember telin Z ekseni çevresinde dön- III. L mıknatısının bobine yaklaştırılması
E) εM > εL > εK
dürülmesi yukarıdakilerden hangisi yapılırsa R di-
işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? renci üzerinden ok yönünde akım geçer?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

3. K
D) I ve II E) I ve III D) I ve II E) I ve III
ϑ
α
L
, uzunluğundaki çubuk ϑ hızı ile t süre bo-

yunca çekilirken çubuğun KL uçları arasın- 6. 8. B R A 2R
da oluşan emk ε oluyor. wb
B = 20
m2
Buna göre, ε nin artması için, ϑ
I. a açısı artırılmalı, = 2m 1 2
ϑ= 3 m/s
II. çubuğun boyu artırılmalı, B
III. çubuğun çekilme süresi artırılmalı
Sayfa düzlemine dik dışa doğru 20 wb2 ilk İletken AB çubuğu sayfa düzleminden içeri
yargılarından hangileri doğrudur? m
manyetik alan içindeki tel 3 m/s hızla çekili- doğru B manyetik alan içinde ϑ hızı ile çe-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III yor. Telin boyu 2 m olup direnç 10 Ω dur. kiliyor.
D) I ve III E) I ve II Dirençteki akımın yönü ve değeri kaç AB çubuğu çekilirken çevresindeki akı-
amperdir? mın yönü aşağıdakilerden hangisi doğru
gösterir?
A) 2 yönünde 4A B) 2 yönünde 12A
4. wb A) B)
B = 10
m2 C) 1 yönünde 4A D) 1 yönünde 6A
+
+
E) 1 yönünde 12A
53° ϑ = 5 m/s C) D)
+
2 metre boyundaki çubuk sayfa düzlemin-

+
den içeri doğru manyetik alanın olduğu bir

ortamda 5 m/s hızla çekiliyor. E)
Telin uçlarında elde edilen emk kaç volt
+
olur?
A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120

Test 31
9. 11. 2.
B B
L w
2ϑ
K ϑ S
O Y
O 2 T Z
M X
P A
2ϑ
N
Sayfa düzleminden içeri doğru B manyetik , uzunluğundaki bir iletken çubuk düzgün
alan içinde K çubuğu O noktası çevresinde B manyetik alanı içinde O noktası etrafın-
2ϑ hızı ile döndürülürken, L, M çubukları ϑ da f frekansı ile döndürülüyor. Düşey durumdaki iki mıknatısın arasına
ve 2ϑ hızı ile çekiliyor. Çubuğun 1 turda taradığı alanın büyük- mıknatıslara paralel bir tel çerçeve şekilde-
lüğü A ise uçlarında elde edilen emk ki konumda tutuluyor.
Çubuğun uçları arasındaki emk ler εK, εL
aşağıdakilerden hangisine eşittir? Buna göre,
ve εM ise aralarındaki ilişki nedir?
A) BAf B) BA C) BfA 2 I. Tel X yönünde çekilip manyetik alanın
A) εK = εM > εL B) εM > εK = εL f
dışına çıkarılırken
2
C) εM = εK = εL D) εM > εK > εL D) Bf C) BA 2f 2 II. Çerçeve Y ekseni çevresinde döndü-
A
E) εK = εL > εM rülürse
III. Bulunduğu konuma paralel olarak aşa-
ğıdaki mıknatısa yaklaştırılırken
işlemlerinden hangisi yapılırsa çerçeve-
de P den A ya doğru bir akım oluşur?
31 D) I ve II E) I ve III
10. K w 1. 3.
ϑ ϑ S
B
A A
x Y N ϑ
A A
O
I II
T ϑ Z ϑ
L
X, Y, Z, T çubukları sonsuz düz telin yakın-
Bir çubuk mıknatıs hareketine dik tel halka-
larında ϑ hızı ile hareket ettiriliyor.
dan şekildeki gibi geçiyor.
Sayfa düzlemine dik B manyetik alanı için- Düz telden geçen akım yönü şekildeki
Buna göre, mıknatıs halkaya girerken
de KOL teli w açısal hızıyla döndrülüyor. gibi ise hangi tellerin A ucu (+) yüklü-
oluşan indüksiyon akımının yönü ve çık-
dür?
Buna göre, KL arasında oluşan indüksi- tıktan sonra oluşan indüksiyon akımının
yon emk aşağıdakilerden hangisine eşit- A) X ve Y B) X ve T C) Y ve Z yönü nedir?
tir? D) T ve Y E) X ve Z Girerken Çıktıktan sonra
A) 1 Bw., 2 C) Bw., 2 C) 3 Bw, 2 A) I I
2 2
B) II II
D) 2Bw., 2 E) 5 Bw., 2
2 C) I II
D) II I
E) I Oluşmaz

Test 31
4. 7. 9.
B A B
K B
N K ϑ
F 1m 6 m/s2 O
4Ω 0,5 m
M L
L
B
Sayfa düzlemine dik içe doğru B manyetik Uzunluğu 0,2 metre olan bir çubuk daki-
KLMN iletkeni 8 wb2 olan düzgün manyetik alanı içindeki ray sisteminde KL teli ϑ = 6 kada 180 tur atacak şekilde alan şiddeti
m
m/s sabit hızla hareket ettiriliyor. 4 weber olan manyetik alan içinde döndü-
alan çizgilerine dik düzlem içindedir. Direnci m2
4Ω olan AB teli ray üzerinde F = 20 N kuv- B = 10 Tesla olduğuna göre, 4Ω luk di- rülüyor.
vetle çekilince tel sabit hızla hareket ediyor. rençten geçen akım kaç amperdir? Çubuğun iki ucu arasında elde edilen
Buna göre, telin hızı kaç m hız kazanır? emk kaç volt olur? (p = 3)
s A) 2,5 B) 4,5 C) 6,5 D) 7,5 E) 8,5
(Rayın direnci ve sürtünmeler önemsiz.) A) 0,24 B) 0,36 C) 0,72
A) 3 B) 1 C) 5 D) 7 E) 2 D) 1,44 E) 2,88
4 4 4
5.
B X 10. K
B ϑ
L
=3m
53° M
N
ϑ
Y 37°
Uzunluğu 3m olan iletken XY çubuğu B 8. R 2R B manyetik alan içinde 3, uzunluğundaki

manyetik alanının 4.10–2 N olduğu bir türdeş bir çubuk N noktası etrafında ϑ sabit
amp.m
ortamda ϑ = 5 m/s hızla çekilmektedir. K L hızı ile döndürlüyor.
Bu sırada telin uçları arasında oluşan in- 3ϑ ϑ 2ϑ Çubuğun K, L, M, N uçlarının işareti sıra-
düksiyon emk sinin büyüklüğü kaç volt sı ile nedir?
M
olur? (sin37° = 0,6 sin53° = 0,8)
A) +, +, –, – B) –, –, +, + C) +, –, –, –
R
A) 12.10 –2 B) 24.10 –2 C) 36.10 –2
D) +, +, +, – E) +, –, +, –
D) 48.10 –2 E) 96.10 –2 Sayfa düzlemine dik ve içeri doğru düzgün
B manyetik alan içerisindeki iletken raylar
üzerindeki teller şekildeki hızlarla hareket
6. etmektedir.
K M
B R Lambaların parlaklıkları PK, PL ve PM iliş- 11. K
B
kisi nasıldır?
L
ϑ 3ϑ
A) PL > PK > PM B) PK > PL > PM M
N
C) PL > PK = PM D) PL > PM > PK
L N O
E) PK = PL > PM
İletken KL ve MN çubukları paralel iki tel

üzerinde ϑ ve 2ϑ hızla hareket ettiriliyor.
Buna göre, R direnci üzerinden geçen Düzgün bir çubuk sabit bir hızla manye-
akımı veren bağıntı nedir? tik alan içinde döndürülürken K – L arası
ε
oluşan emk εKL, ON arası εON ise KL ne-
A) B.ϑ., B) B.ϑ., C) 2 B.ϑ., ε ON
2R R R dir?
D) 3 B.ϑ., E) 4 B.ϑ., A) 1 B) 2 C) 4 D) 7 E) 9
R R

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / İndüksiyon – Özindüksiyon Akımı – II
Test 32
3. Manyetik akı 5. Manyetik alan
32 2φ B
I
φ I II III
I II III
Şekil I Şekil II Zaman
Zaman
Sayfa düzlemine dik B manyetik ala-
1. Özindüksiyon katsayısı L olan bir akım ma- Kapalı bir iletken çerçeveden geçen akının nında bulunan iletken çember üzerinde,
karasından 8 amperlik akım geçmektedir. zaman bağlı değişimi grafiği şekildeki gibi- manyetik alan – zaman grafiği Şekil II
dir.
Akım 0,6 saniye içinde 2 ampere düşü- deki gibi olduğuna göre, I, II, III bölmele-
rüldüğünde oluşan özindüksiyon emk sı Buna göre, hangi bölgelerde çerçeve rinin hangisinde ok yönünde indüksiyon
40 volt olduğuna göre, L kaç henry dir? üzerinde indüksiyon akımı oluşur? akımı oluşur?
A) 4 B) 10 C) 60 D) 100 E) 200 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III
6. φ
2φ
1 2
φ
K L M
Dikdörtgen biçimli iletken tel sayfa düzle-

minden içeri doğru bir manyetik alan içinde
iken iletkenin yüzeyine isabet eden akının
zaman göre grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre,
I. K aralığında 2 yönünde sabit bir akım
oluşur.
II. L aralığında akım oluşmaz.
III. M aralığında 1 yönünde artan bir akım
oluşur.
2. Özindüksiyon katsayısı 0,4 Henry olan bo- 4. Manyetik Akı
binden geçen akımın şiddeti 0,6 saniyede yargılarından hangileri doğrudur?

40 amperden, i akımına çıkıyor.
Bu ensana oluşan özindüksiyon emk si 3φ
40 volt ise i kaç amperdir?
2φ
A) 10 B) 20 C) 40 D) 60 E) 100 7. B
φ
r
Zaman
O t 2t 3t 4t
İletken bir çerçeve içerisinden geçen man-

yetik akının zamana bağlı grafiği şekildeki
gibidir. Sayfa düzleminden içe doğru olan manye-
Buna göre, (0–t), (t–3t) ve (3t–4t) zaman- tik alan 0,4 saniyede 2.102 wb/m2 den 6.102
ları arasında çerçevede oluşan indük- wb/m2 ye çıkarılıyor.
siyon emk’ları ε1, ε2, ε3 arasındaki ilişki Manyetik alan içindeki çemberin yarıça-
nasıldır? pı 0,1 m olduğuna göre, çemberde olu-
şan, indüksiyon emk kaç volt olur?
A) ε1 > ε2 > ε3 B) ε2 > ε1 > ε3
(p = 3)
C) ε3 > ε2 > ε1 D) ε3 > ε1 > ε2
E) ε2 > ε3 = ε1 A) 10 B) 16 C) 14 D) 30 E) 36

Test 32
8. 11. K L 2.
B Y
2
r
R=8Ω I X
X
1 II III IV
+
V R Z
Şekildeki akım makaralarından K maka-

Sayfa düzlemine dik dışa doğru B man-
Alanı 4 m2 olan ilertken bir çerçeve rasındaki X anahtarı kapatıldığında olu-
yetik alanı içindeki halkadan ok yönün-
B = 20 wb2 lık bir manyetik alan içinde iken şan özindüksiyon ve indüksiyon akımla-
m de akım geçmesi için;
manyetik alan 4 saniye içinde ters yöde 60 rının yönü nasıldır?
wb oluyor. I. Halkanın yarıçapı artırılmalıdır.
m2 Özindüksiyon İndüksiyon
Bu esnada R direncinden hangi yönde II. Manyetik alanın şiddeti artırılmalıdır.
A) I III
kaç amper geçer? III. Halka z ekseni etrafında döndürülmeli-
B) II IV
dir.
A) 1 yönünde 5A B) 2 yönünde 5A C) II III
İşlemlerinden hangileri yapılmalıdır?
C) 2 yönünde 10A D) 1 yönünde 10A D) I IV
E) 2 yönünde 20A E) I Oluşmaz A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
9.
S
K N
L M
KLMN telinden geçen manyetik akı Φ dır.

Levha 180° döndürüldüğünde akıdaki
değişme aşağıdakilerden hangisine eşit
olur? 32
A) 0 B) Φ C) –Φ D) 2Φ E) –2Φ 3. Akım
10. 1. Manyetik akı K L
Zaman
t 2t
K
II III IV Bir akım makarasından geçen akımın za-
Zaman
I mana bağlı değişim grafiği şekildeki gibidir.
Ι
+ Buna göre, K ve L aralıklarında oluşan
ε İletken bir telin yüzeyine isabet eden man- özindüksiyon akımları için;
Şekildeki akım makarasında ok yönünde yetik akının zamana bağlı grafiği şekildeki
I. K aralığında oluşan akım sabittir.
özindüksiyon akımı oluşması için, gibidir.
II. K aralığında oluşan akım azalandır.
I. K anahtarı açılmalı. Hangi aralıklarda oluşan akım birbiri ile
III. L aralığında oluşan akım sıfırdır.
II. Reosta sürgüsü ok yönünde kaydırıl- aynı yönlüdür?
malı. yargılarından hangileri doğrudur?
A) II ve IV B) II ve III C) I ve II
III. ε arttırılmalıdır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve IV E) I ve III
işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? D) I ve III E) II ve III


Test 32
4. Özindüksiyon 6. Özindüksiyon katsayısı 0,4 H olan bir bobin 9. X Y
emk
üzerindeki 8A lik akım 0,2 saniyede düzgün
olarak azaltılıp sıfır yapılıyor.
ε
Buna göre, bobin üzerinde oluşan özin-
2t 3t
0
t
Zaman düksiyon emk kaç volt olur?
+
A) 16 B) 12 C) 8 D) 4 E) 2 3 4
–ε
2 1
Bir bobinden geçen devre akımının değiş- X ve Y akım makaraları eksenleri aynı doğ-
tirilmesiyle oluşan özindüksiyon emk sının ru üzerinde olacak şekilde yerleştirilmiştir.
zamana bağlı değişim grafiği şekildeki gibi- Y akım makarasında sürgü ok yönünde
dir. 7. Akı (wb) bir süre götürüldüğünde X devresinde
Buna göre; I II oluşan indüksiyon akımı ile Y devresin-
de oluşan öz indüksiyon akımı sırası ile
I. 0 – t aralığında devre akımı düzgün 2t 3t 4t
O Zaman hangi yönde olur?
artmıştır. t
II. t – 2t aralığında devre akımı sıfırdır. A) 3, 1 B) 3, 2

III. 2t – 3t aralığında devre akımı düzgün Şekil I Şekil II C) 4, 2 D) 4, 1
artmıştır. E) 3, özindüksiyon oluşmaz
Çember şeklindeki bir telden geçen manye-
yargılarından hangileri doğru olabilir? tik akının zamana göre grafiği Şekil II deki
gibidir.
Buna göre, hangi zaman dilimlerinde
oluşan akım II yönündedir?
A) Yalnız 0 – t arasında
B) Yalnız t – 2t arasında
C) Yalnız 2t – 3t arasında
D) Yalnız 3t – 4t arasında
E) 0 – t ve t – 2t arasında
5. i (A) 8. ω 10. d
8 S
N
+ S
t (s) Alanı 0,1 m2 olan 10 sarımlı dikdörtgen tel
0,5
mıknatısların arasında manyetik alan çizgi- R1 V R2
Özindüksiyon katsayısı 4 Henry olan bir lerine dik durumda iken döndürülmeye baş-
Karşılıklı tutulan iki bobinden I. deki S
akım makarasından geçen akımın zamanla lanıyor.
anahtarı kapatılırken, II bobinde oluşan in-
değişim grafiği şekildeki gibidir.
Manyetik alanın şiddeti 2 wb2 olup tel sa- düksiyon emk sının maksimum değeri ε dır.
Buna göre, akım makarasında oluşan m
niyede 20 devir yapacak şekilde döndü-
ε aşağıdakilerden hangisine bağlı değil-
özindüksiyon emk sının büyüklüğü kaç rüldüğünde ilk 90° dönüşte telin uçları
dir?
volttur? arasındaki indüksiyon emk sı kaç volt-
tur? A) R1 direncine
A) 4 B) 8 C) 16 D) 32 E) 64
B) R 2 direncine
A) 16 B) 32 C) 96 D) 128 C) 160
C) d uzaklığına
D) Üretecin potansiyel farkına
E) Makaraların sarım sayılarına

Test 32
11. 2. Kesit alanı 20 cm2 olan 600 sarımlı bir se- 4. B
S N lenoidin direnci 30Ω dur. Manyetik alan çiz-
gilerine dik olan selenoid 10–3 saniye içinde
manyetik alana paralel hale getiriliyor.
R1 R2
Bu esnada oluşan akım 4 amper ise or-
1 2 3 4 tamdaki manyetik alan kaç weber dir?
m2
Çubuk şeklindeki bir mıknatıs bobinler ara-
A) 10 –3 B) 10 –2 C) 10 –1 Kare şeklindeki iletken çerçeve manyetik
sında durgun iken ok yönünde harekete
D) 1 E) 10 alana dik durumda iken w açısal hızı ile
başlıyor.
dönmeye başlıyor.
Mıknatısın hareketi esnasında R1 ve R2
Çerçevenin ilk 30° dönüşünde elde edi-
dirençlerinden geçen akımların yönü sı-
len emk ε olduğuna göre, 30° den 60°
rası ile ne olur?
ye dönene kadar elde edilen emk kaç ε
A) 1 ve 3 B) 1 ve 4 olur? (cos30° = 0,85; cos60° = 0,5 alınız.)
C) 2 ve 3 D) 2 ve 4
A) 1 B) 17 C) 10 D) 7 E) 7
10 17 10 3
E) Akım oluşmaz
3. Akı (wb) 5. Akı (weber)
32 4Φ 3Φ
2Φ
Φ
Φ
5t
Zaman O Zaman
t 2t 3t
1. I
O 2t 3t
–Φ
N sarımlı bir bobinin merkezindeki man-
1 2
yetik akının zamana bağlı grafiği şekildeki İletken tel bir çerçeveden geçen manyetik
gibidir. akının zamanla değişim grafiği şekildeki gi-
Buna göre, 0 – 2t aralığında oluşan in- bidir.
ϑ II
düksiyon emk sı aşağıdakilerden hangi- Bu çerçevede oluşan indüksiyon emk
si ile bulunur? sinin zamanla değişimi aşağıdakilerden
hangisi gibi olabilir?
İletken çember tel I konumdan II konumuna A) N 4Φ B) N 3Φ C) N 2Φ
3t 2t t A) B)
sabit ϑ hızı ile çekiliyor. emk emk
Buna göre, çember telde bu esnada olu- D) N Φ E) N 3Φ 2ε

t t
şan akım için aşağıdakilerden hangisi ε ε
doğru olur? O t O t
A) Sürekli 1 yönünde –ε –ε
B) Sürekli 2 yönünde C) emk D) emk

C) Önce 1 sonra 2 yönünde
D) Önce 2 sonra 1 yönünde ε ε
E) Önce 1 yönünde sonra oluşmaz O t O t
–ε –ε
E) emk
O t
–ε


Test 32
6. Manyetik Akı 8. 10.
3Φ
A A
2Φ
+ – L
A
I II III ε = 30 volt X X
Zaman Şekildeki akım makarasının iç direnci
O 2t 3t 5t Alanı A, sarım sayısı N olan bobin B man-
önemsiz olup toplam direnç 12Ω dur.
Bir akım makarasından geçen manyetik yetik alanı içinde duruyorken T periyodu ile
akının zamana bağlı değişimini gösteren dönmeye başlıyor. Bobibinin özindüksiyon katsayısı 0,4H
grafik şekildeki gibidir. olduğuna göre, reosta sürgüsü ok yö-
İlk 90° lık dönüş esnasında bobinde olu-
nünde kaydırılıp L noktasına 0,2 saniye-
Akım makarasında oluşan indüksiyon şan indüksiyon emk sını veren bağıntı
de getirilirse özindüksiyon emk kaç volt
elektromotor kuvveti I, II, III aralıklarında hangisidir?
olur?
ε1, ε2, ε3 aralarındaki ilişki nasıldır?
A) NBA
T
B) - NBA
T
C) - 4NBA
T
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) ε1 = ε2 > ε3 B) ε1 > ε2 > ε3
C) ε1 > ε3 = ε2 D) ε1 > ε3 > ε2 D) 4NBA E) 4BNAT
T
E) ε3 > ε1 > ε2
7. 9. N 11.
60°
I1 I3 I2
ϑ
L X
K L
K
→ Özdeş kare bölmelerden oluşmuş sistem-
Üçgen şeklindeki iletken bir çerçeve düz- B Şekil I Şekil II
de iletken tel çerçeve üzerindeki X teli ok
gün manyetik alan içine sabit ϑ hızı ile girip Büyüklüğü 200 w/m2 olan düzgün manyetik
yönünde bir miktar çekildiğinde tellerden
çıkıyor. alan içinde alanı 0,5 cm2 olan 800 sarımlı
geçen akım şiddeti I1, I2 ve I3 oluyor.
bir bobin 0,4 saniyede Şekil I den Şekil II
Bu süreçte elde edilen indüksiyon akı- Tel çekilirken, I1 I2 ve I3 akımlarından
deki konuma geliyor.
mın zamana bağlı grafiği aşağıdakiler- hangileri artar?
den hangisi gibi olabilir? Buna göre, KL uçları arasında oluşan in-
A) B) düksiyon emk kaç volttur? A)Yalnız I1 B) Yalnız I2 C) Yalnız I3
i i
D) I1 ve I3 E) I2 ve I3
A) 2 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
t t
C) D)
i i
t t
E)
i

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Alternatif Akım
Test 33
4. Alternatif akım devresi için aşağıdaki 7. R
33 ifadelerden hangisi yanlıştır?

İm
(Bobinin saf direnci önemsiz)
A) Yalnız kondansatör olan devrelerde

akım gerilimden öndedir. V = Vm .sinwt
B) Yalnız direnç olan devrelerde faz farkı Şekildeki alternatif akım devresinde im
1. I. Televizyon yoktur. akım şiddetinin hesaplanabilmesi için;
R, V, Vm, W, t niceliklerinden hangilerinin
II. Cep telefonu C) Yalnız kondansatör bulunan devreler
bilinmesi gerekli ve yeterli olur?
III. Buzdolabı doğru akıma bağlanırsa kapasitansı
sıfır olur. A) Vm, R B) W, V
Yukarıdaki elektronik aletlerden hangile-
ri alternatif akım ile çalışmaktadır? D) Yalnız bobin bulunan devrelerde geri- C) Vm, t, W D) W, t, R
lim kaynağının frekansı artarsa indük- E) R, Vm, W, t
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III tans azalır.
D) II ve III E) I, II ve III E) Alternatif akımı devresinden akımın
yönü ve büyüklüğü sürekli değişir.
2. R direncine sahip bir iletkenden geçen al- 5. Alternatif gerilim kaynağına bağlı indik- 8. İç direnci önemsenmeyen bir bobinde öz
ternatif akımın denklemi i = imsinwt'dir. törün indüktansı, indiksiyon akımından dolayı alternatif akı-
ma karşı direnç oluşur. Bu dirence indüktif
Buna göre, I. Öz indiksiyon katsayısı (L)
reaktan (XL) denir.
I. iletken direnci (R) II. Alternatif gerilim kaynağının frekansı
Buna göre, bobinin indiktif reaktasının
II. Direncin uçları arasındaki alternatif (f)
akımın frekansına bağlı grafiği aşağıda-
gerilim (V) III. Gerilim kaynağının potansiyeli (V)
kilerden hangisi olur?
III. Alternatif gerilim kaynağının frekansı niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
A) B)
(f) XL XL
niceliklerinden hangilerinin tek başına
artması sonucu alternatif akımın etkin
değeri Ie artar?
f f
A) Yalnız I B) Yalnız III C) Yalnız II
C) D)
XL XL
f f
3. Bir akternatif akım devresinde bobinden 6. Bir alternatif gerilim devresinde akım şidde- E)
XL
geçen maksimum akımın büyüklüğü, tinin denklemi;
I. Alternatif gerilim kaynağının frekansı i = 12 2 sin100 t dir.
(f) Buna göre,
II. Bobinin öz indiksiyon katsayısı (L) I. Devrenin frekansı 50 Hz'dir. f
III. Gerilim kaynağının potansiyeli (Vm) II. Akımın etkin değeri 12 amperdir.
niceliklerinden hangilerine bağlıdır? III. Akımın maksimum değeri 12 2 am-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II perdir.
D) II ve III E) I, II ve III yargılarından hangileri doğrudur? (p = 3)


Test 33
9. Bir alternatif gerilim kaynağının za- 11. Bir akım makarasından geçen alternatif 2. Vi
mana bağlı akım şiddet denklemi akım frekansı 50 s–1 olup, indüktif reaktansı
i = 10 2 sin50pt dir. 30Ω dur.
Buna göre, alternatif gerilim kaynağının

Buna göre, akım makarasının özindüksi-
yon katsayısı kaç Henry'dir? (p = 3 alınız) t
frekansı kaç s–1 dir?
A) 10 B) 25 C) 30 D) 50 E) 75 A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,6
Bir alternatif akım devresinde gerilim ve akı-

mın zamana bağlı grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. Akım ile gerilim aynı fazdadır.
II. Gerilim akımdan öndedir.
III. Devre rezonans durumundadır.
yargılarından hangileri doğru olabilir?

33
10. Direnci 12Ω olan bir telden geçen alternatif 1. XC

R
3. XL
akımın, akım şiddeti denklemi i = 3sin50pt

dir.
İe
Buna göre, denklemdeki bilinenler ile;
I. akımın frekansı (f)
V V
II. Alternatif gerilimin etkin değeri (Ve)
III. Devrede harcanan güç (P) Sığaç ve dirençle kurulan şekildeki alter- Alternatif gerilim denklemi, V = 100 2
natif gerilim devresi için; sin50pt olan gerilim kaynağına öz indiksi-
hangileri bulunabilir? yon katsayısı 0,5 H olan bobin şekideki gibi
I. Akım gerilimden öndedir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II bağlanmıştır.
II. Devre rezans halindedir.
D) II ve III E) I, II ve III Buna göre, t = 1 s sonra devrede olu-
III. Devrenin frekansı artarsa etkin akım 100
şan akım kaç amperdir?
artar.
(bobinin saf direnci önemsiz, p=3)
A) 1 B) 2 C) 2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III 3
D) II ve III E) I, II ve III D) 4 2 E) 2
3

Test 33
4. Direnci 3Ω olan bir iletkenin uçlarına al- 6. Bir alternatif gerilim kaynağının potansiyel 8. Direnci 5Ω olan bir iletkenin uçlarına
ternatif gerilim kaynağı bağlanıyor. Alter- fark denklemi V = 6 2 sin40pt'dir. alternatif gerilim kaynağı bağlandığın-
natif gerilim kaynağının gerilim denklemi, Devrenin empedansı 3Ω olduğuna göre; da iletkenden geçen akımın denklemi
V = 6 2 sin2pt dir. i = 3 2 sin50pt oluyor.
I. Etkin akım 2 amperdir.
Buna göre, devrede oluşan etkin akım Buna göre, iletkenin uçlarına uygulanan
II. Maksimum gerilim 6 volt'tur.
ve gerilim kaynağının frekansı nedir? alternatif gerilim kaynağının denklemi
III. Alternatif gerilim kaynağının frekansı nedir?
İe f 20s –1 dir.
A) 1 2 A) V = 3 2 sin50 pt
B) 2 1 B) V = 3 2 sin150 pt
A) I, II ve III B) I ve III C) II ve III
C) 2 1 C) V = 15 sin50 pt
D) Yalnız I E) Yalnız II
D) 1 2 D) V = 15 2 sin50 pt
E) 2 2 E) V = 3 sin150 pt
5. Yalnız sığaçla kurulan devrede alternatif 9. Sığası 2.10–6 farad olan sığaca frekansı
7. XL
1 . 103 s–1 olan alternatif gerilim uygula-
akım denklemi, I = 6 2 sin3t amper olan 3
üreteç için; nıyor.
I. Akımın etkin değeri 6 amper'dir. Buna göre, sığacın kapasitif reaktansı Ω

dur? (p = 3)
II. Üretecin frekansı 1 s –1 dir.
2
III. Üretecin frekansı artarsa etkin akım Ve A) 50 B) 100 C) 150 D) 150 E) 250
artar. Şekildeki alternatif akım devresinde akımın
yargılarından hangileri doğrudur? (p = 3) etkin değeri i, bobinin uçları arasındaki et-
kin gerilim VL dir.
Güç kaynağının frekansı arttırılırsa i ve
D) II ve III E) I, II ve III VL için ne söylenebilir?
İ VL
A) Artar Artar
B) Artar Azalır
C) Değişmez Değişmez
D) Azalır Değişmez
E) Azalır Artar

Test 33
10. R XL XL
3.
İe İe
33
I XC II
V = 18 sin πt
İe 1. L = 0,4 H R = 12 Ω Şekildeki alternatif akım devresinde öz
indiksiyon katsayısı 0,2 H olan akım ma-
III karasının harcandığı ortalama güç kaç
Şekil I'de direnç, II'de bobin, III de sığaç wattır? (p = 3, bobinin saf direnci önemsiz)
Ve = 100 Ve = 60
alternatif gerilim kaynağına şekildeki gibi
bağlanmıştır. Şekil I ve II'de alternatif akım frekansı 50s–1 A) 0 B) 12 C) 18 D) 27 E) 36
Buna göre, hangi devrelerde gerilim olan gerilim kaynağına bobin ve direnç bağ-
kaynağının frekansının artması sonucu lanmıştır.
ie akımı artar? Şekil I'de devreden geçen etkin akım i1,
i
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II'de i2 olduğuna göre, 1 oranı nedir?
i2
(p = 3)
4. Gerilim
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4 6 2
6 3 2
6 8
2 4 Zaman
Bir alternatif akım kaynağının etkin gerili-

min zamana bağlı değişim grafiği şekildeki
gibi verilmiştir.
Buna göre, 3Ω'luk dirençten t = 2s sonra
geçen akım kaç amperdir? (p = 3)
A) 2 B) 2 C) 2 2 D) 4 E) 6
5. Gerilim
11. 10Ω luk bir R direncinden geçen akım 2. R 2R

denklemi i = 8 2 . sin100pt olan alternatif Zaman
akım geçiyor.
Buna göre, dirençte harcanan ortalama Alternatif akım devresinde gerilim ile akı-
V V
güç kaç watt olur? Şekil I Şekil II mın zaman bağlı değişim grafiği şekildeki
Şekil I ve II de R, 2R dirençlerinin uçlarına gibidir.
A) 120 B) 180 C) 240
özdeş alternatif gerilim kaynağı bağlanıyor. Buna göre,
D) 480 E) 640
Şekil I de harcanan ortalama güç P1, II de I. Devrede yalnız iç direnci olmayan bo-
P bin vardır.
P2 olduğuna göre, 1 oranı nedir?
P2
II. Akım ve gerilim aynı fazdadır.
A) 4 B) 2 C) 1 D) 1 E) 1
2 4 III. Devrede yalnız saf direnç vardır.
yargılarından hangileri doğru olabilir?


Test 33
6. XC = 5Ω XL = 4Ω 8. XL 10. L = 2.10–2H
İ1 İ2
İe
V = 60 sin100 πt V = 24 sin100 πt
Şekil I Şekil II Ve V = 6 2 sin50πt
Direnci 5Ω olan kondansatör ve direnci 4Ω Şekildeki devreye uygulanan alternatif Öz indiksiyon katsayısı 2.10–2 H olan bir
olan bobinin uçlarına Şekil I ve II deki gibi gerilim kaynağının frekansı artarsa; bobinin uçlarına frekansı 25 Hz olan alter-
alternatif gerilim uygulandığında i1, i2 akım-
I. İndüktans (XL) natif gerilim kaynağı şekildeki gibi bağlanı-
lar oluşuyor. yor.
i II. Etkin akım (İe)
i2 Buna göre, devre üzerinde oluşan etkin
III. Etkin gerilim (Ve)
(Bobinin omik direnci önemsiz) akım kaç A'dir? (p = 3)
niceliklerinden hangileri kesinlikle ar-
(Bobinin ohmik direnci önemsiz.)
A) 4 B) 1 C) 5 D) 3 E) 2 tar? (Bobinin saf direnci önemsiz.)
5 4 2
A) 1 B) 2 C) 2 2
D) 3 E) 3 2
7. XC XL
9. XC 11. L C L C
nC
Yukarıdaki şekilde bobin ve kondansatör V = Vm . sinwt Şekil I Şekil II

alternatif gerilim kaynağına bağlanmıştır.
Sadece kondansatörün bulunduğu bir dev- Şekil I de titreşim yapan L – C çevresinde
Gerilim kaynağının frekansı f büyüklüğünde
reye şekildeki gibi alternatif akım kaynağı C kondansatörüne sığası n kat daha büyük
iken devre rezanans durumuna geliyor.
bağlanıyor. olan bir kondansatör Şekil II deki gibi para-
Buna göre, f büyüklüğünü veren ifade lel olarak bağlanıyor. Son durumda LC dev-
Bu devre ile ilgili olarak;
aşağıdakilerden hangisidir? resinin titreşim frekansı ∆F kadar azalıyor.
I. Akım ve gerilim aynı fazdadır.
A) C B) 2p C C) 1 1 Buna göre, L – C devresinin ilk titreşim
L L 2π CL II. Gerilim kaynağının frekansının azalma-
frekansı f aşağıdakilerden hangisine
sı sonucu devrede oluşan akım artar.
D) 1 CL E) L eşittir?
2π C
III. Akım gerilimden öndedir.
A) TF e o
n+ 1
yargılarından hangileri doğrudur? n+ 1- 1
B) TF f p
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II n+ 1
n
D) Yalnız II E) Yalnız III
C) TF f p
n + 1- 1
n+ 1
=f p
1 n + 1- 1
D)
TF n+ 1
f p
1 n
E)
TF n + 1

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Transformatör
Test 34
3. N1 N2 5. N1 N2
34
∼V1 ∼V2 ∼V1 V2∼
1. I. Doğru akım ile çalışır. Primer ve sekonder sarım sayıları N1 ve N2 Sarım sayıları N1, N2 olan transformatörün
II. Alternatif gerilimi elektromanyetik in- olan transformatörün primerine V1 alternatif girişine V1 alternatif gerilimi uygulandığında
düksiyon yolu ile değiştirir. gerilim uygulanıyor. çıkışından V2 gerilimi elde ediliyor.
III. Giriş gücü ile çıkış gücü eşit ise trans- N2 > N1 olduğuna göre, Buna göre, V2 gerilimi, V1, N1 ve N2 ni-
formatörün verimi % 100 dür. I. V2 > V1 dır. celiklerinden hangilerinin artmasıyla ar-
transformatörlerle ilgili olarak yukarıda- tar?
II. Transformatör gerilim yükselticidir.
kilerden hangileri doğrudur?
III. N2 arttırılırsa V2 artar. A) Yalnız V1 B) Yalnız N1 C) Yalnız N2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III yargılarından hangileri doğrudur? D) V1 ve N2 E) V1 ve N1
2. Primer Sarım Sekonder 4. N 3N 2N 4N 6. K L

X Y Z T
Sayısı Sarım Sayısı
K 200 100
V1 ∼ ∼V2 ∼V1 ∼V2
L 50 20
M 400 300
N 80 20 K L
Şekildeki K ve L transformatörlerinin sarım
P 120 60 sayıları NX, NY, NZ, NT dir. Primer gerilimi
Şekildeki K ve L transformatörlerin sarım
sayıları verilmiştir. V1, sekonder gerilimi V2 dir.
Primer ve sekonder sarım sayıları verilen V2 geriliminin artması için, NX, NY, NZ ve
Giriş gerilimi V1 = 12 volt olduğuna göre,
transformatörlerin primerlerine eşit V geri- NT den hangileri arttırılmalıdır?
V2 çıkış gerilimi kaç volttur?
limi uygulanıyor.
A) 36 B) 48 C) 54 D) 64 E) 72 A) Yalnız NX B) Yalnız NY C) NY ve Nz
Buna göre, hangi transformatörden elde
edilen gerilim en küçüktür? D) NZ ve NT E) NY ve NT

Test 34
7. N 2N 2N 3N 9. N 2N 4N 3N 11. N 4N
Ι1 = 2A Ι2
∼V ∼VK ∼V ∼VL
∼V1 ∼V2 V1 V2
K L
K L
Sarım sayıları verilen K ve L transformatör-
lerinin giriş gerilimi V dir. Transformatörlerin Şekildeki K ve L transformatörlerin sarım Şekildeki transformatörün giriş bobinine V1
çıkış gerilimi VK ve VL oluyor. sayıları verilmiştir. alternatif gerilimi uygulanıyor.
VK Buna göre, giriş gerilimi V1 ile çıkış geri- Transformatör ideal olduğuna göre, çı-
VL V kış akımı I2 kaç amperdir?
limi V2 oranı 1 kaçtır?
3 4 V2
A) 6 B) 4 C) 3 D) E) 1 1 1
2 3 A) B) C) D) 1 E) 4
1 1 1 2 3 8 4 2
A) B) C) D) E)
6 3 2 3 2
34
8. N1 N2 N3 N4
10. Ιp = 2A Ιs = 4A 1.
∼Vp ∼Vp ∼Vs R

∼V1 Vs R
∼V2
K L
Verimi %60 olan bir transformatöründe pri- Verimi %80 olan şekildeki kondansatörde
K ve L transformatörlerinin sarım sayıları mer gerilimi Vp = 200 volt akımı ise 2 am- primer gerilimi 30 volt, akımı 2 amperdir.
N1, N2, N3 ve N4 tür. perdir.
N1 2 Sekonder devredeki akım 4 amper oldu-
V1 = 4 volt, V2 = 24 volt ve =
N2 3 Sekonder akımı 4 amper olduğuna göre, ğuna göre, R direnci kaç ohm’dur?
R direnci kaç Ω dır? 1 2 3
N3 A) B) C) D) 2 E) 3
olduğuna göre, oranı kaçtır?
N4 2 3 4
A) 3 b) 5 C) 10 D) 12 E) 15
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
8 6 4 3 2

Test 34
2. K L 4. K L 6. X Y
X Y Z T X Y Z T K L M N
∼V1 V2∼ ∼V 2V 2V V∼ ∼V1 ∼V2
Şekildeki gibi bağlanmış K, L transforma- Şekildeki gibi bağlanmış K, L transforma-

törlerinin sarım sayısı NX, NY, NZ ve NT dir. törlerinin X, Y, Z, T bobinlerinin sarım sayısı Sarım sayıları NK, NL, NM ve NN olan trans-
X bobinine 40 Volt’luk alternatif gerilim uy- NX, NY, NZ ve NT dir. X bobinin uçları arası- formatörlere V1 primer gerilimi uygulandı-
gulandığında T bobininden 120 Volt gerilim na V alternatif gerilimi uygulandığında Y ve ğında V2 sekonder gerilimi elde ediliyor.
elde ediliyor. Z de 2V, T de V gerilimi elde ediliyor.
NL, NM ve NN iki katına çıkarılırsa V2 geri-
N
2NX = NT olduğuna göre, Y oranı kaç- Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ke- limi kaç katına çıkar?
NZ
tır? sinlikle yanlıştır?
1
A) B) 1 C) 2 D) 4 E) 8
1 1 2 3 A) NY > NX B) NY > NZ C) NZ > NY 2
A) B) C) D) E) 2
3 2 3 2
D) NZ < NT E) NX = NT
7. Ι1 Ι2 = 2 Amper
∼110V ∼55 Volt
Verimi % 100 olan şekildeki transformatö-

rün girişine 110 Volt alternatif gerilim uygu-
landığında çıkışından 55 Volt gerilim elde
ediliyor.
3. K L 5. K L
X Y Z T
Buna göre, I1 akımı kaç amperdir?
1 3
V2
A) B) 1 C) D) 2 E) 4
∼V1 V2 V3 V4∼ V1 ∼ 2 2
K ve L transformatörlerinin sarım sayıları Şekildeki sistemde K transformatörünün gi-

NX, NY, NZ ve NT dir. rişine V1 alternatif gerilimi uygulandığında
L transformatörünün çıkışından V2 gerilimi
8. K L
Sarım sayıları arasında NY > NX = NZ > NT X Y Z T
ilişkisi olduğuna göre, elde ediliyor.
I. V2 > V1 V2 > V1 olduğuna göre, transformatörler ∼V1 ∼V2

için,
II. V2 > V3
I. K yükseltici, L alçaltıcı
III. V2 > V4
II. L yükseltici, K alçaltıcı Şekildeki gibi bağlanmış K ve L transfor-
III. Her ikiside yükseltici NX
matörlerinin sarım sayıları oranı = 12 ,
yargılarından hangileri doğru olabilir? NZ 2
NY
D) I ve III E) II ve III = tür.
NT 3
Buna göre, primer gerilimi V1 in sekonder
V1
gerilimi V2 ye oranı kaçtır?
V2
A) 4 B) 6 C) 8 D) 12 E) 16

Test 34
9. 2N N 2N 4N 3. N1 N2 N3 N4
34
∼V1 V2 V3 V4∼ ∼V1 ∼V2
K L K L
N 2N 3N 6N
1. Sarım sayıları N1, N2, N3 ve N4 olan K ve
Şekildeki K ve L transformatörlerin sarım sa- 5I I
yıları verilmiştir. L transformatörlerinden K transformatörüne
∼V1 ∼V2 V1 alternatif gerilimi uygulandığında L den
Buna göre, V1, V2, V3 ve V4 potansiyel fark- R
V2 alternatif gerilimi elde ediliyor.
ları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yan-
lıştır? V2 alternatif geriliminin 4 katına çıkması
K L için,
A) V1 > V2 B) V2 = V3 C) V4 > V3
I. N1 iki katına çıkarılmalı,
D) V1 = V3 E) V4 > V2 K ve L transformatörlerinin bobinlerindeki
sarım sayıları şekildeki gibidir. II. N4 iki katına çıkarılmalı,
Primer ve sekonder akımları 5I, I oldu- III. N3 yarıya indirilmeli,

10. N 2N
Ι2
ğuna göre, transformatörün verimi % IV. N2 yarıya indirilmeli
Ι1
kaçtır? işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?
∼V1 ∼V2
A) 50 B) 60 C) 75 D) 80 E) 90 A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve IV E) II ve IV
Sarım sayıları N, 2N olan transformatörün

verimi % 80 dir.
2. K L
4.
Primer akımı I1 = 5 amper olduğuna X Y Z T K
göre, sekonder akımı I2 kaç amperdir? N
L
1 3 ∼40V ∼20V ∼60 Volt 6N
A) B) 1 C) D) 2 E) 4 M
2 2
3N
N
Giriş
Şekildeki gibi bağlanmış K, L transforma-
11. törleri X, Y, Z, T bobinlerinden oluşmakta-
V2 Sarım sayıları ve sarım yönleri şekildeki
dır. X bobinine 40 Voltluk alternatif gerilim
gibi olan transformatörünün girişine 60 Volt
2N uygulandığında T bobininden 20 Volt’luk
alternatif gerilim uygulanıyor.
gerilim elde ediliyor.
V1 V3 Buna göre, K ile N noktaları arasındaki
T bobininden 5 Voltluk gerilim elde edil-
gerilim kaç volt’tur?
mesi için,
N 4N A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 30
I. X bobininin sarım sayısı yarıya indiril-
Şekildeki transformatörde sarım sayıları N, meli,
2N, 4N dir. Transformatöre V1 alternatif ge- II. Y bobininin sarım sayısı yarıya indiril-
rilimi uygulanıyor. meli,
Buna göre, III. Z bobininin sarım sayısı iki katına çıka-
I. V1 < V2 rılmalı,
II. V2 < V3 IV. T bobinin sarım sayısı iki katına çıkarıl-
III. V1 = V2 + V3 malı
yargılarından hangileri doğrudur? işlemlerinden hangiler yapılmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) I ve II B) II ve III C) I ve III
D) I ve II E) II ve III D) II ve IV E) II ve IV

Test 34
5. N 3N 7. Bir transformatörün primerine 80 Volt alter- 10. Ιp Ιs
Ι1 Ι2
natif gerilim uygulandığında sekonderinden
200 watt güç elde ediliyor.
∼Vp ∼Vs R
∼V1 = 10 Volt R = 5Ω Primer akımı 5 amper olduğuna göre,
transformatörün verimi % kaçtır?
X Y
A) 25 B) 30 C) 45 D) 50 E) 60 Şekildeki ideal transformatörde R diren-
Şekildeki ideal transformatörün X bobinine
V1 alternatif gerilimi uygulandığında bobin- ci arttırılırsa, Ip primer akımı Is sekonder
lerden I1 ve I2 akımları geçiyor. akımı ve VS sekonder gerilimi nasıl deği-
şir?
Buna göre, I1 ve I2 akımları kaç amper-
dir? Ip Is Vs
I1 I2 A) Azalır Azalır Değişmez
A) 6 18 B) Azalır Artar Değişmez

8. 2A
K L
3A
B) 18 6 C) Değişmez Azalır Azalır
C) 9 24 ∼V D) Değişmez Artar Azalır

R
D) 24 9 E) Artar Azalır Azalır

X Y Z T
E) 12 36

Şekildeki gibi bağlanmış ideal transforma-
törlerin bobinlerinin sarım sayıları NX, NY,
NZ ve NT dir.
X bobininden 2A akım R direncinden 3A
akım geçmektedir.
NX N
= 6 olduğuna göre, Z oranı kaç-
NY NT
tır?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
8 6 4 3 2
6. K L
9. Primer giriş gerilimi 100 Volt olan ideal bir 11.
X Y Z T
X Y Ι
transformatörde çıkış gücü 120 watt olarak
∼V1 ∼V2 alınıyor. ∼V1 V2 R
Primer sarım sayısı 20, sekonder akımı
2 amper olduğuna göre, sekonder sarım
sayısı kaçtır? NX NY
Şekildeki gibi bağlanmış K ve L transforma-
törlerinin sarım sayıları NX, NY, NZ ve NT dir. A) 12 B) 15 C) 18 D) 25 E) 30 Şekildeki ideal transformatörünün giriş bo-
X bobinine V1 alternatif gerilimi uygulandı-
binine V1 alternatif gerilimi uygulandığında
ğında K bobininden V2 gerilimi elde ediliyor.
R direncinin uçları arası gerilim V2, direnç
V2 > V1 olduğuna göre, üzerinden geçen akım I oluyor.
I. NX > NZ > NT V1 sabit kalmak şartıyla,
II. NX > NT > NY I. NX arttırılırsa, R direncinin gücü artar.
III. NZ > NT > NY II. NY artırılırsa, I azalır.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir? III. NX artırılırsa, I azalır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III yargılarından hangileri doğrudur?
D) I ve II E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III


8. Ü nit e 2
Tarama Testleri
11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Tarama Testi – I
Test 35
3. q2 6. qX +q Q
35 q1 d 2d
Sürtünmesiz yatay zeminde qX ve +q yüklü

O
qX cisimler sabittir.
Q yüklü cisim serbest bırakıldığında
F
dengede olduğuna göre, qX nedir?
Şekil II
1. O - 9q - 9q
Eşit bölmeli düzlemde bulunan q1 ve q2 A) B) –3q C)
2 4
- 3q
α β yüklerinin O noktasındaki qX yüküne uygu- D) –2q E)
T1 T2 2
ladıkları bileşke kuvvet F dir.
K L q
q1 m1 q2 m2 Buna göre, 1 oranı kaçtır?
q2
Kütlesi m1, m2 yükü q1, q2 olan K, L küreleri A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 8
16 8 4 2
şekildeki gibi dengede olup ip gerilme kuv-
vetleri T1 ve T2 dir.
a > b olduğuna göre,
I. T2 > T1
4. +2q –q +4q 7. q1 q2
II. q1 yükü azaltılırsa a ve b açıları eşit T1 T2
d d d
olabilir.
Aynı doğrultu üzerine yerleştirilen +2q, – q,
III. q2 yükü azaltılırsa T1 ip gerilme kuvveti
+4q yüklerinden –q yükünün +4q yüküne
azalır. 10N
uyguladığı elektriksel kuvvet F dir.
Buna göre, +4q yüküne etki eden bileşke
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III elektriksel kuvvet nedir? Şekildeki sürtünmesiz sistemde q1, q2 yüklü
D) II ve III E) I, II ve III cisimler ile 10N ağırlığındaki cisim denge-
A) - F B) - F C) - F
9 8 6 dedir.
Cisimler arasındaki elektriksel kuvvet
D) + F E) + F
9 8 F = 16N olduğuna göre, T1 ve T2 ip geril-
me kuvvetleri kaç N dur?
T1 T2
A) 26 26
B) 26 10
C) 6 16
D) 6 26
2. 5. E) 10 10
+q +q +2q
–q
+q +q
qX qX +q
2d d
q1 q2
8. Yüklü K ve L cisimleri şekil-
Şekil I Şekil II
deki gibi dengede iken ip T1 = 40N
Ağırlığı önemsiz eşit bölmeli çubuğun uçla-
Özdeş eşit bölmeli düzlemde +q yüklerinin gerilme kuvvetleri T1 ve T2
rına +2q ve –q yükleri sabitlenmiştir. K
qX yüküne uyguladığı eşektriksel kuvvet dir.
Şekil I de F1, Şekil II de F2 dir. Çubuk +2q ile q1 ve –q ile q2 yüklerinin T2 = 30N
F etkileşmesiyle dengede olduğuna göre,
Buna göre, 1 oranı kaçtır? q1
F2 oranı kaçtır? L
q2
A) 1 B) 2 C) 6
2 2 4 Buna göre, cisimlerin birbirine uyguladı-
A) - 4 B) –2 C) - 9
3 4 ğı elektriksel kuvvet kaç N dur?
D) 2 3 E) 6
D) –3 E) –4
A) 5 B) 10 C) 20 D) 30 E) 40

Test 35
9. F 3. –q
q1 37°
qX
35
d
K
2d
+q L +q
q2 1. q1 = –8 . 10–9 C
Bir eşkenar üçgenin köşelerine yerleştirilen
Yatay düzleme yerleştirilen q1, q2 ve qX yük- –q, +q, +q yüklerinin K ve L noktalarında
lerinden q1 ve q2 yükünün qX yüküne uygu- oluşturdukları bileşke elektrik alan şiddetle-
1m 1m
ladığı bileşke kuvvet F dir. ri EK ve EL dir.
q E
Buna göre, 1 oranı kaçtır? Buna göre, K oranı kaçtır?
q2 EL
(sin37° = 0,6, cos37° = 0,8)
X 1m q2 = 4 . 10–9 C A) 9 B) 9 C) 3 D) 9 E) 3
2 4 2
A) - 1 B) - 1 C) - 1 Kenar uzunluğu 1 metre olan eşkenar
6 4 3
üçgenin köşelerindeki q1 ve q2 yükleri-
D) - 1 E) –2 nin X noktasında oluşturdukları bileşke
2
elektrik alan büyüklüğü kaç N/C dur? 4. q1 O
(k = 9 . 109 N.m2/C2)
A) 16 3 B) 36 C) 36 2
q2
10. +3q +q
D) 36 3 E) 72 3
T
K L Eşit kare bölmelere ayrılmış yatay düzlem-
deki aynı cins yüklü q1, q2 noktasal cisimle-
Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan öz- rin O noktasında oluşturduğu elektrik alan
deş K, L iletken cisimlerinin yükleri +3q ve şiddeti eşit büyüklüktedir.
+q olup ip gerilme kuvveti T dir. q
q2
Cisimler birbirine dokundurulup yine
serbest bırakıldığında ip gerilme kuvveti A) 3 B) 9 C) 1 D) 3 E) 4
2 4
ne olur?
A) T B) T C) 3T
4 2 4 2. +8q
D) T E) 4T 5. O
3 +q
α α
r r İp İp
L
X O K
+q +q
11. +2q –q +q yüklü özdeş iki cisim şekildeki gibi den-

2k k Yükleri +8q, +q olan eşmerkezli içi boş ilet- gede iken O noktasındaki bileşke elektrik
ken küreler şekildeki konumda iken K ve L alan büyüklüğü E, cisimlerinin birbirine uy-
K L noktalarındaki elektrik alan büyüklükleri EK guladığı elektriksel kuvvet F dir.
Yay sabitleri 2k, k olan K, L yaylar ucuna ve EL dir. Cisimlerin kütleleri eşit miktarda arttırı-
+2q ve –q yükler bağlanıp serbest bırakıldı- X anahtarı kapatılıp yük akışı tamamlan- lırsa yeni denge durumunda E ve F nasıl
ğında şekildeki gibi denge sağlanıyor. dığında EK ve EL nasıl değişir? değişir?
Yalıtkan yaylarda depo edilen esneklik EK EL E F
E
potansiyel enerjileri oranı K kaçtır? A) Artar Değişmez A) Artar Artar
EL
B) Artar Azalır B) Artar Azalır
(Sürtünmeler önemsiz.)
C) Azalır Artar C) Değişmez Artar
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4 D) Azalır Azalır D) Azalır Azalır
4 2
E) Azalır Değişmez E) Azalır Artar

Test 35
6. III 9. Y
II
q1
X 35
I q2
rr 3r
O
1. L
İçi boş eş merkezli iletken kürelerin yükleri Zıt cins elektrikle yüklü iletken X, Y küreleri- r
zıt işaretlidir. nin yüzeylerindeki elektrik alan büyüklükleri r
+q +2q
r
Buna göre, I, II, III bölgelerinden hangi- eşit ve E dir. K O
r
lerinde bileşke elektrik alan şiddeti sıfır Küreler birbirine dokundurulup ayrılırsa
olabilir? X küresinin yüzeyindeki elektrik alan bü-
–q
yüklüğü ne olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III r yarıçaplı bir çemberin üzerine yerleştirilen
A) 3E B) 2E C) 3E D) 4E E) 6E yüklerin O noktasında oluşturdukları bileş-
2 ke elektrik alan E, toplam elektriksel potan-
siyel V dir.
K noktasındaki +q yükü L noktasına taşı-
nırsa E ve V nasıl değişir?
7. –q +3q 10. +2q E V
d O d d
A) Azalır Değişmez
r
Yükleri –q ve +3q olan özdeş iletken kürele- B) Azalır Artar
r r
rin O noktasında oluşturduğu bileşke elekt- +q –q
O C) Artar Değişmez
rik alan E dir.
r D) Artar Artar
Küreler birbirine dokundurulup tekrar
E) Değişmez Artar
aynı yere konulursa O noktasındaki +q
elektrik alan ne olur? r yarıçaplı O merkezli çember üzerindeki

yüklerden –q yükünün O noktasında oluş-
A) – E B) – 6 E C) – 5 E
7 7 turduğu elektrik alan büyüklüğü E dir.
Buna göre, O noktasındaki bileşke elekt-
D) - 4 E E) - 3 E rik alan şiddeti kaç E dir?
7 7
A) 1 B) 2 C) 2 2
D) 5 E) 2 3
11. I. Newton 2. K –2q L +12q

8. Coulomb
d d d
–4q II. Volt
Metre
E Bir düzlem üzerinde bulunan –2q, +12q
Watt.saniye
III. yüklü cisimlerden –2q yüklü cismin K
metre.coulomb
–2q O qX noktasındaki potansiyeli –V olduğuna
Yukarıdaki birimlerden hangisi elektrik göre, K, L noktaları arasıdaki potansiyel
Sabit tutulan –4q, –2q ve qx yüklerinin O alan büyüklüğü olarak kullanılabilir? fark VL – VK nedir?
noktasında oluşturduğu bileşke manyetik
alan E dir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) –V B) V C) 2V
Buna göre, qX yükü nedir? D) II ve III E) I, II ve III D) 4V E) 6V
q q
A) + B) +2q C) –
2 2
3q
D) –q E) -
2

Test 35
3. +q d +2q d d +4q 6. +2q 9. 2q
K K
K L
d
Yatay ve sürtünmesiz bir düzlemde +q,
12q
+2q, +4q yüklü cisimler sabit tutulmaktadır. O 3d M
K noktasındaki +2q yükünü L noktasına 2d
L M
getirmekle elektriksel kuvvetlere karşı L
KLM eşkenar üçgenin K köşesinde +2q
yapılan iş aşağıdakilerden hangisine –8q
yüklü cisim bulunmaktadır. Sonsuzdaki +q
eşittir? Elektrik yükleri +2q, –8q, +12q olan K, L, M
yüklü cismi L noktasına getirmek için ya-
q2 q 2
q2 yüklerinden 2q yüklü K cisminin O nokta-
A) k B) 3 k C) 2k pılması gereken iş E1, +2q yüklü cismi M
d 2 d d sında oluşturduğu potansiyel V dir.
noktasına getirmek için E2 büyüklüğünde iş
q2 q2 yapılıyor. Buna göre, O noktasında oluşan toplam
D) 3k E) 4.k
d d E potansiyel nedir?
E2
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 4 A) V B) 2V C) 3V D) 4V E) 5V
4 2
4. +q 7. –q E 10. q 2q 2q O2
K
d O1 2d d
+2q 2d
M
2d 2d q
L
d d Elektrik yüklü q, 2q olan noktasal cisimlerin
O1 noktasında oluşturduğu potansiyel V1,
d N
–2q 2d +4q +q –q O2 noktasında oluşturduğu V2'dir.
Şekil I Şekil II V
Düzgün E elektrik alanı içerisindeki –q Buna göre, 1 oranı nedir?
V2
Şekil I deki sistemin elektriksel potansiyel yüklü bir cisim KLMN yolunu izleyerek N
enerjisi E1, Şekil II deki sistemin ise E2 dir. noktasına kadar sabit hızla hareket ettirili- A) 1 B) 2 C) 1 D) 4 E) 3
3 5 4
E yor.
E2
KL arasında yapılan iş w1, LM arasında
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 3 w2, MN arasında w3 ise, w1, w2, w3 ara-
4 3 2
sındaki ilişki nedir?
A) w1 = w 2 = w3 B) w1 > w3 = w 2
C) w1 = w3 > w2 D) w2 > w3 > w1
E) w3 > w1 > w2
5. K
q
8. Q 11. qK = 2.10–4C X qL = 2.10–4C
12 m
O K L
Sürtünmesiz yatay düzlemde qK yükü şekil-
L M
deki konumdan 30 joulelük kinetik enerjiyle
2q 3q
geçerek X noktasında duruyor.
Eşkenar üçgen levhanın köşelerine q, 2q,
Buna göre, X noktasının sabitlenmiş L
3q büyüklüğündeki K, L, M yükleri şekilde- d 3d
Yüklü iletken kürenin O, K, L noktasında yüküne uzaklığı kaç m'dir?
ki gibi yerleştirilmiştir. KL yükleri arasında
oluşan elektriksel potansiyel enerji E1 LM oluşan potansiyeller VO, VK, VL dir. (k = 9109 N.m2/c2)
arasında E2 KM arasında E3'tür. Buna göre, VO, VK, VL arasındaki ilişki
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
Buna göre, E1, E2, E3 arasındaki ilişki nedir? nedir?
A) E1 = E2 = E3 B) E1 > E2 > E3 A) VK = VL = VO B) VK > VL = VO
C) E2 > E1 > E3 D) E3 > E1 > E2 C) VK = VO > VL D) VK > VL > VO
E) E2 > E3 > E1 E) VL > VO > VK

11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Tarama Testi – II
Test 36
3. 5. 2d 3d
36
K L M N X
+q d d d K L
1. d 3d
+ – + – – +
4V 2V
V
+q 2ϑ +3q 3ϑ
K
2m Y
K
m Y Yer çekimi ivmesinin önemsiz olduğu sis- Yerçekiminin ve sürtünmenin önemsiz ol-
temde yüklü paralel levhalar arasında K duğu sistemde X noktasından serbest bıra-
noktasından serbest bırakılan +q yüklü ci- kılan +q yüklü cisim K ve L noktalarından
+ – + – sim L noktasından EL, N noktasından EN VK, VL hızlarıyla geçiyor.
V
kinetik enerjisiyle geçiyor. Buna göre, K oranı kaçtır?
V1 V2 VL
E
Buna göre, N oranı kaçtır? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
Yerçekiminin önemsiz olduğu sürtünme- EL
siz sistemde K ve L noktalarından serbest A) 9 B) 3 C) 2 D) 3 E) 3 A) 1 B) 2 C) 3 D) 2 E) 3
2 2 2 2
bırakılan yükü +q, +3q kütlesi 2m, m olan
cisimler karşı levhalara 2ϑ ve 3ϑ hızları ile
çarpıyor.
Buna göre, üreteçlerin gerilimleri oranı
V1
kaçtır?
V2
A) 4 B) 3 C) 8 D) 2 E) 3
3 2
2. X Y Z
4. d 6.
2d 3d B
+
V +q • m d 4V +q • m 2d
+
+q
+q 3ϑ 2ϑ
K V
Şekil I Şekil II
Sürtünmesiz düşey düzlemde bulunan +q
yüklü m kütleli cisim Şekil I de dengededir.
+ –
+ – – + Buna göre, cisim Şekil II de serbest bıra-
V1
V1 V2 kılırsa hızlanma ivmesi kaç g olur?
Yerçekimi ivmesinin ve sürtünmenin önem- Sürtünmesiz yatay zeminde K noktasından
(g: yerçekimi ivmesi)
siz olduğu sistemde X levhasından serbest serbest bırakılan +q yüklü cisim paralel lev-
bırakılan +q yüklü cisim Y levhasından 3ϑ halardan ϑ hızıyla ayrılıp B manyetik alanı A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
hızıyla geçip Z levhasına 2ϑ hızıyla çarpı- içinde r yarıçaplı yörüngeyi izliyor.
yor. Buna göre,
Buna göre, üreteçlerin gerilimleri oranı I. q artarsa r artar,
V1
kaçtır? II. m artarsa r artar,
V2
III. d artarsa r değişmez
3 B) 3 C) 9 D) 3 E) 9
A)
2 2 5 yargılarından hangileri doğrudur?


Test 36
7. 10. K 2.
+q
+
K L
1200V 4m
K L
+ – Sürtünmenin önemsiz olduğu şekildeki dü-

şey düzlemde K noktasından serbest bıra-
80 volt
Sığaları C olan özdeş sığaçlarla kurulan
kılan 2 kg kütleli cismin yükü 4.10–2 C dur.
devrde KL noktaları arasındaki eşdeğer
Şekildeki iletken levhalara 80 voltluk bir
Buna göre, cismin L noktasına çarpma sığa nedir?
üreteç bağlanmıştır.
hızı kaç m/s dir? (g = 10 m/s2)
Buna göre, KL noktaları arasındaki po- A) 11C B) 11C C) 11 C
2 3
tansiyel fark kaç volttur? A) 4 B) 6 C) 6 2 D) 8 E) 8 2
(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) D) 11C E) 11C
4 5
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 60
11. 12 m 3. 2C
8.
q ϑ
K
+
2 kg L 6C C
2m T
200 V
1 kg 3 kg
4C 2C
+ – + –
Sürtünmenin önemsiz olduğu ortamda dü-
800V
şey düzlemde bulunan paralel levhalar ara- V
Yer çekiminin ve sürtünmenin önemsiz
sında 3 kg ve 1 kg kütleli cisimler serbest Sığaçlarla kurulu şekildeki devrede eş-
olduğu sistemde yükü 2.10–2 C olan 2 kg
bırakılıyor. değer sığa kaç C dir?
kütleli cisim K noktasından serbest bırakıl-
Cisimlerin yükü eşit ve 0,2 C olduğuna dığında L noktasına ϑ hızıyla çarpıyor.
göre, T ip gerilme kuvveti kaç N dur? A) 1 B) 1 C) 3 D) 2 E) 4
Buna göre, ϑ kaç m/s dir? 2 2
(g = 10 m/s2)
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40
4. d/2 d/2
9.
37°
36 2ε
2ε 3ε
K LM N
3ε
40 cm 1.
Şekil I Şekil II
+ – K
İletken özdeş paralel levhalar arasına Şekil
I ve Şekil II deki gibi konulan yalıtkan or-
V
tamların dielektrik sabitleri verilmiştir.
Kütlesi 2 kg yükü –3 . 10–3 C olan cisim pa-
KL arasındaki sığa C1, MN arasındaki
ralel levhalar arasında şekildeki gibi denge- L
C
dedir. sığa C2 olduğuna göre, 1 oranı kaçtır?
Özdeş sığaçlarla kurulan şekildeki devre C2
Buna göre, V potansiyeli kaç volt'tur? parçasında KL noktaları arasındaki eşde- A) 10 B) 14 C) 18
9 3 7
(g = 10 m/s2) ğer sığa 6C dir.
D) 22 E) 25
A) 1000 B) 1200 C) 1500 Buna göre, her sığacın sığası nedir? 21 24
D) 1800 E) 2000 A) C B) 2C C) 3C D) 4C E) 6C

Test 36
5. E(joule) 7. L 3C 9. C
72 Z 3C
Y
X
K
18 Y
3C 6C
V(volt) 2C
0 3 6
+ –
Bir sığaca ait enerji – potansiyel grafiği şe-
X
kildeki gibidir. V
q
C
Buna göre, sığacın sığası kaç farad'tır? Şekildeki devrede X ve Y sığaçlarında depo
q yüklü X sığacı ve yüksüz Y, Z sığaçları edilen elektriksel potansiyel enerji EX ve EY
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6
şekildeki gibi başlanmıştır. K anahtarı ka- dir.
patılıp yük akışı bittiğinde X sığacının yükü E
q1, L anahtarıda kapatıldığında q2 oluyor. EY
q
Buna göre, 1 oranı kaçtır? A) 9 B) 9 C) 3 D) 9 E) 3
q2 2 4 2
A) 1 B) 1 C) 1 D) 2 E) 3
3 2 2
6. 3C 6C 10. q X Y
8. Y
X X 2V
3C
C X Z
Z
K L 2q
Y
C
+ –
Y + –
+ –
V
3V
V Özdeş X, Y, Z sığaçları ile kurulan devre-
Şekil I Şekil II de Y sığacının levhaları arasına dielektrik Şekildeki sığaç devresinde X ve Z sığaçla-
3C, 6C, C sığaçlarıyla kurulan Şekil I deki sabiti ortamınkinden daha büyük olan bir rının yükleri q, 2q dur.
devrede X ve Y sığaçları yükleri korunarak madde konuluyor. Buna göre, X, Y, Z sığaçlarının sığaları
Şekil II deki gibi bağlanıyorlar. Buna göre, ilk duruma göre, CX, CY ve CZ arasındaki ilişki nedir?
Sığaçlar düz olarak bağlandığında KL I. X in yükü artar. A) CX > CY > CZ B) CY > CZ > CX
noktaları arasındaki potansiyel kaç V
II. Y nin yükü artar. C) CZ > CX > CY D) CY > CX > CZ
olur?
III. Z nin uçları arasındaki potansiyel fark E) CZ > CY > CX
A) 1 B) 1 C) 2 D) 1 E) 3 artar.
4 3 3 2 4


Test 36
11. X 2. Sayfa düzlemindeki X Y 4. i
sonsuz düz tellerden
IK, IL akımları geç-
mekte olup iL > iK dir. d d
I II III
+ –
V I, II ve III nolu böl-

gelerin hangilerinde i × O
d
manyetik alan sıfır
K L
olabilir? Sayfa düzlemine dik sonsuz uzun tellerden
şekildeki yönlerde eşit i akımları geçmekte-
Y A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
dir.
Özdeş sığaçlarla kurulan şekildeki devrede D) I ve II E) I, II ve III
Tellerin O da oluşturduğu bileşke man-
X ve Y sığaçlarının yükleri qX ve qY dir.
q yetik alanın büyüklüğü B ise bir telin
Buna göre, X oranı kaçtır? manyetik alanı kaç B dir?
qY
A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 1 A) 2 B)
1
C) 1 D)
3
E) 2
8 7 6 5 4
2 2
36
1. Sonsuz düz tellerden X Y 3. x 5.

3i, i akımları geçmekte- K O
dir. X Y Z T U
y
Buna göre, X telinden 3i i
kaç d uzakta manyetik i i
M
alan sıfır olabilir?
L N Sayfa düzleminde bulunan sonsuz uzun
d
düz tellerden eşit şiddette aynı yönde akım
1 1 3
A) B) C) D) 2 E) 3 geçmektedir.
3 2 2 Aynı düzlemdeki düz tellerden akım geçti-
ğinde X telinin O da oluşturduğu manyetik Buna göre; X, Y, Z, T, U noktaları için,
→ →
alan B bileşke manyetik alan 2 B oluyor. I. X deki manyetik alanın büyüklüğü Y
dekine eşittir.
Buna göre; K, L, M, N noktalarının hangi-
lerinde manyetik alan sıfırdır? II. Z deki manyetik alan diğer noktalardan
büyüktür.
A) Yalnız L B) Yalnız K C) K ve M
III. T deki manyetik alan U dakine eşittir.
D) K ve N E) K, M ve N


Test 36
6. d d A d
8. 10.
× 2i
i1 i2 i3 Y z
Sayfa düzlemine dik uzun düz tellerden i1, iK iM
X 4i
i2 ve i3 akımları geçtiğinde A noktasındaki O i ×
O
manyetik alan sıfır oluyor.
Buna göre,
I. i1 > i2 iL Sonsuz uzunluktaki X, Y, Z tellerinden i, 2i,
II. i2 > i3 Sonsuz uzunluktaki K, L teli ile çember ilet- 4i akımları geçmektedir.
III. i3 > i2 ken tel sayfa düzlemine şekildeki gibi yer- Üç telin beraber O noktasında oluştur-
leştirilmiştir. duğu bileşke manyetik alanın şiddeti 3B
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
O noktasındaki manyetik alan şiddeti sı- ise sadece X telinin oluşturduğu kaç B
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III i olur? (Bölmeler eşit arlıklıdır.)
fır olduğuna göre, K oranı ne olabilir?
D) I ve II E) II ve III iM
(p = 3) 3 5
A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2
A) 1 B) 3 C) 6 D) 9 E) 10
L
7. 9. 11. Kütlesi 0,4 kg ve yükü 0,02C olan dielekt-
i2
4A rik bir halka, yatay yönde uygulanmış olan
homojen 5T manyetik alan içinde bulunup,
N yatay bir düzlem üzerinde sabit hız ile hare-
i1 ket etmektedir. Düzlem üzerinde etki eden
3A V kuvvet ağırlık kuvvetinin yarısıdır.
+ Buna göre, halkanın hareket hızı kaç m/s
Şekilde birbirine dik ve merkezleri çakışık N sarımlı bobinden i1 akımı geçerken bobi- dir?
halkalar verilmiştir. nin merkezindeki düz telden i2 akımı geç-
A) 5 B) 10 C) 20
Halkaların yarıçapı 0,3 metre ise merke- mektedir.
zindeki bileşke manyetik şiddeti nedir? D) 50 E) 100
Buna göre,
(p = 3, k = 10–7) I. Bobinin merkezindeki manyetik alan
4πNi 1
A) 6. 10 –6 B) 8. 10 –6 C) 10 –5 B= k
,
dir.
D) 10 –6 E) 10 –7 II. Düz tele etki eden kuvvet sıfırdır.

III. Sarım sayısının artması manyetik ala-
nı artırır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?


11 de11 ELEKTRİK VE MANYETİZMA / Tarama Testi – III
Test 37
3. 5.
37 K L X
A C
⊗ ⊗
B
2i 3i i i
B
⊗ 37° ⊗ D
1. iX
→ d 3d
X
Sayfa düzlemine dik B manyetik alanında K
iY ve L tellerinden 2i ve 3i akımları geçmekte-
Y X telinden i akımı geçerken kare telin CD
dir. →
iZ kısmına F kuvveti uygulanıyor.
Z Buna göre, K ve L tellerine etki eden
Buna göre, kare tele etki eden net kuvvet
F
Eşit uzunluktaki birbirine paralel düz teller- manyetik kuvvetler oranı K kaçtır? →
den iX, iY, iZ akımları geçmektedir. FL kaç F olur?
→ → →
Tellerin birbirine uyguladığı bileşke A) –4 F B) –3 F C) +4 F
1 2 3 4
manyetik kuvvetler FX, FY, FZ ise aşağı- A) B) C) D) E) 1 → →
5 5 5 5 D) +3 F E) +2 F
dakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır?
A) iX artarsa FX artar.
B) iX artarsa FZ artar.
C) iY artarsa F Y değişmez.
D) iY artarsa F Y azalır.
E) iZ artarsa FZ değişmez.
2. I II 4. 6.
X Y Z X K N
III
K i IV
× i1 i2
2i O
V 9i 2i 4i
i
L L M
2d d d 2d
Sayfa düzlemine dik olarak yerleştirilen K,
Aynı düzlemde eşit uzunluktaki X, Y, Z
L, O tellerinden 2i, i, i akımları geçmektedir.
tellerinden şekildeki yönlerde 9i, 2i, 4i şid- Sürtünmesiz yatay düzlemde bulunan X teli
Buna göre, O teline etki eden bileşke detinde akımlar geçerken Y telinin Z teline ve KLMN tel çerçeve şekildeki gibidir.
manyetik kuvvetin yönü hangisidir? →
uyguladığı kuvvet F oluyor. X telinin çerçevenin KL bölümüne uy-
(Bölmeler eşit aralıklıdır.) guladığı elektriksel kuvvet F olduğuna
Buna göre, X teline etki eden bileşke
göre, çerçevenin dengede kalması için
A) I B) II C) III D) IV E) V manyetik kuvvet ne olur?
$ $ $ çerçeveye en az kaç F lik kuvvet uygu-
F F 3F lanmalıdır?
A) B) – C) +
2 2 8
$ $ F F F 2F 3F
3F 2F A) B) C) D) E)
D) + E) + 4 3 2 3 2
4 5

Test 37
7. 2i
9. 2 1
11. +q V
X X
d d −2q V
3i
Y
d d
2i i
Y K L M N
Z
d
V
Sayfa düzleminde bulunan eşit uzunluktaki +q B ×
düz tellerden 2i, 3i, 2i akımları geçmektedir. Yatay düzlemde birbirine paralel tellerden iX
Eşit kütleli +q ve –2q yüklü cisimler eşit hız-
X, Y, Z tellerine etki eden bileşke kuvvetler ve i akımları geçiyor. →
FX, FY ve FZ dir. larla B manyetik alan içine atılıyor.
+q yüklü cisim V hızı ile atıldığında yö-
Buna göre; FX, FY, FZ arasındaki ilişki ne- rüngesi değişmediğine göre X telinden Buna göre, parçacıklar sırası ile hangi
dir? hangi yönde kaç i akım geçer? noktaya çarpabilir?
(Yerin manyetik alanı önemsizdir.) (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)

A) FX > F Y > FZ B) F Y > FX > FZ
C) FZ > FY > FX D) FX = FY = FZ A) 1 yönünde 3i B) 2 yönünde 3i A) K ve M B) K ve N C) M ve K
E) FX = FZ > FY C) 1 yönünde 2i D) 2 yönünde 2i D) N ve L E) K ve L
E) 1 yönünde 4i
37
8. 10.
y 1. Aşağıdakilerden hangileri manyetik akı
B = 10T
birimidir?
4A B
V1 V2 I. Tesla
K L
q1 q2 II. weber
40 cm Newton $ saniye
III.
Coulomb $ metre
→
40 cm B manyetik alanına V1, V2 hızlarıyla giren A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
eşit kütleli K, L cisimlerinin yükleri q1 ve q2
Şekildeki kare tel 10 Tesla şiddetindeki bir D) I ve II E) I, II ve III
dir.
manyetik alan içinde iken telden 4A akım
Buna göre,
geçmektedir.
I. Cisimlerin yük işaretleri zıttır.
Tel üzerindeki manyetik kuvvetlerin Y
eksenine göre oluşturduğu döndürme II. V1 > V2 dir.
etkisi kaç Nm olur? III. q1 > q2 dir.
A) 160 B) 64 C) 16 D) 6,4 E) 4
tır?


Test 37
2. A
4. × ×
6. × ×
m +q K
×
+ d 1 1
V–
A × V V
× V
× 2 2
⊗ ⊗ ⊗ r ⊗
L
⊗ ⊗ ⊗ ⊗ × ×
× ×
m kütleli +q yüklü parçacık düşey levhalar Sayfa düzleminden içeri düzgün bir man- İletken bir çerçeve V hızı ile sayfa düzle-
arasında A dan serbest bırakıldığında V po- yetik alanda durmakta olan KL iletken teli minden içeri doğru manyetik alana giriyor
tansiyel farkı altında d yolunu geçip manye- harekete geçirilip serbest bırakılıyor. ve çıkıyor.
tik alan içinde r yarıçaplı yörünge izliyor. Ortam sürtünmesiz olduğuna göre, Buna göre,
r yörünge yarıçapının büyüklüğü aşağı- I. Bir süre sonra çubuk durur. I. Girerken akım 1 yönündedir.
dakilerden hangisine bağlı değildir?
II. Sürtünme olmadığı için çubuk sürekli II. Girerken akım 2 yönündedir.
A) d levhalar arası uzaklık sabit hızla gider. III. Çıkarken akım 2 yönündedir.
B) m cismin kütlesi III. Ampermetreden geçen akım ok yö- ifadelerinden hangileri doğrudur?
nündedir.
C) V levhalar arası potansiyel farkı
D) q cismin yükü
E) Manyetik alanın yönü A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
3. 5. 7. Yatay düzlemde bulu- I

y B
× × nan çembersel tel ve
×
E ,2 doğrusal tel aynı düz-
× lemdedir. i
Ι
V V R ,1 Buna göre,
+q x
× I. i akımını arttır- II
mak.
× × II. Çembersel teli I yönünde kaydırmak.

+z
III. Çembersel teli II yönünde kaydırmak.
+q yüklü cisim E elektrik alanında V hızı ile Kenarlarının uzunluğu ,1, ,2 olan bir dikdört-
işlemlerinden hangileri yapılırsa çem-
fırlatıldığında yörüngesini değiştirmeden gen çerçeve B manyetik alanında V sabit
bersel telde ok yönünde indüksiyon akı-
sabit hızla gidiyor. hızı ile çekiliyor.
mı oluşur?
Buna göre, ortamdaki manyetik alanın R direnci üzerinden geçen akımın şidde-
yönü ve parçacığın hızının değeri aşağı- ti aşağıdakilerden hangisine bağlı değil- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
dakilerden hangisidir? dir? D) I ve III E) II ve III
A) +z yönünde E.B A) V hız büyüklüğüne
B B) ,1 uzunluğuna
B) +x yönünde
E C) ,2 uzunluğuna
E D) R direncine
C) +z yönünde
B
E) B manyetik alanın şiddetine
B
D) +z yönünde
E
E
E) –y yönünde
B

Test 37
8. 11. × × 2.
×B × A C B
ϑ
+
O
V1 V2
y
Oı
A
B D Yüklü bir cisim manyetik alan ve elektrik
B × ×
alan içinde şekildeki yörüngeyi izliyor.
× × Manyetik alanın sayfa düzleminden içeriye
→ Buna göre, y uzunluğunun artması için
Eşit bölmeli çubuk sayfa düzlemine dik B doğru olduğu sistemde şekildeki paralel iki
tel üzerinde AB ve CD telleri V1, V2 hızları aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yapı-
manyetik alanı içinde, A noktası çevresinde
ile çekiliyor. lamaz? (Yerçekimi önemsenmiyor.)
w açısal hızıyla döndürülürken telin iki ucu
arasında elde edilen emk ε oluyor. Sadece AB teli çekilirken akım i ikisi A) Elektrik alanın artırılması
Buna göre, tel B noktası etrafında hangi V B) Manyetik alanın artırılması
birden çekilirken oluşan akım 3i ise 2
açısal hız ile döndürülürse telin iki ucu V1
nedir? C) Parçacığın hızını artırılması
arasındaki emk 9ε olur?
D) Parçacığın hızının azaltılması
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 E) Parçacığın yükünün artırılması
9. × ×
×
L
×
37
,
× K
×
×
3.
1. I
× × 2 1
II
Düzgün manyetik alan içindeki KL çubuğu , S N IV
boyunda olup K noktası çevresinde w açı-

Ι
şal hızı ile döndürülüyor. III
KL arasında oluşan potansiyel farkının en R

büyük değeri aşağıdakilerden hangisidir? İletken dikdörtgen bir çerçeve manyetik ala-
Akım makarasında ok yönünde I akımı nın sayfa düzleminden içeriye doğru olduğu
1
A) B,w B) B,2w C) Bw,2 oluşması için mıknatıs I, II, III ve IV yön-
2 bir düzenekte şekildeki gibi manyetik alana
1 1 lerinden hangisine hareket ettirilmeli- giriyor ve diğer taraftan çıkıyor.
D) Bw4,2 E) Bw8,2
2 2 dir?
Buna göre;
A) Yalnız II C) Yalnız IV D) I ve III
I. Tel manyetik alan girerken oluşan akm
10. D) I, II ve III E) I, III ve IV
× × × 1 yönündedir.
K
B
II. Telin tamamı manyetik alanı içine gir-
diğinde akım oluşmaz.
× L × III. Tel dışarı çıkarken oluşan akım 1 yö-

O
× nünde olur.

× × ×
Sayfa düzlemine dik B manyetik alanı içe-
risindeki eşit bölmeli çubuk O noktası etra-
fında dönmektedir.
KO arası elde edilen emk εKO, OL arası
εKO
elde edilen emk εOL ise nedir?
εOL
9 9 7
A) 1 B) 2 C) D) E)
4 5 5

Test 37
4. 6i 5 Oi i 7. 2 9. K L
N 4N N 3N
4 3 1 i 1
∼V1 ∼ V4
2 2i V2 V3
3
Sarım sayıları şekildeki gibi verilen K ve L
Sonsuz düz telden i, akımı geçerken dik-
Üzeriden akım geçen sonsuız uzunluktaki transformatörüne V1 primer gerilimi uygula-
dörtgen tel 1, 2, 3 yönlerinde hareket edi-
teller, sayfa düzlemine diktir. nıyor.
yor.
Buna göre, O noktasındaki tele diğer Buna göre, bobinlerde oluşan V1, V2, V3
Buna göre, hangi yönlerde hareket etti-
tellerin uyguladığı kuvvetlerin bileşkesi ve V4 gerilimleri arasındaki ilişki nedir?
ğinde telde ok yönünde akım oluşur?
hangi yöndedir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) V1 > V2 > V3 > V4 B) V4 > V3 > V2 > V1
A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 C) V4 > V2 = V3 > V1 D) V2 > V4 > V1 = V3
D) 1 ve 3 E) 2 ve 3
E) V4 > V1 > V2 = V3
10. K L
5. Kinetik enerjileri, elektrik yükleri eşit K, L NX NY NZ NT
iyonları düzgün bir manyetik alanda rK, rL
yörüngelerde dolanmaktadır. 20V 60V
2rK = rL olduğuna göre, cisimlerin kütle-

m
leri oranı L kaçtır?
mK Sarım sayıları NX, NY, NZ ve NT olan K, L
A) 1 B) 2 C) 4 D) 8 E) 6 transformatörleriyle kurulan sisteme 20 volt
alternatif gerilimi uygulandığında 60 voltluk
gerilim elde ediliyor.
NY 2 N
= olduğuna göre, X oranı kaçtır?
NZ 3 NT
1 2 1 2 3
A) B) C) D) E)
9 9 3 3 4
6. 8.
B
11. R L
i
Yay sabiti 150 N olan ağırlığı önemsiz öz-

m
deş paralel bağlı iki yayın ucuna P ağırlıklı V = Vm sin2πft
tel asılıp i akımı geçtiğinde yay 0,3 m uzu-
Kütlesi m, uzunluğu , olan bir tel sürtünme- Şekildeki R – L alternatif devresinde fre-
yor.
siz düşey raylar üzerinde serbestçe kaya- kans (f) artırılırsa,
Akım ters geçtiğinde yay 0,1 m uzadığı-
bilmektedir. I. Maksimum akım artar
na göre telin ağırlığı kaç N olur?
Serbest bırakılan telin yerçekimi etkisiy- II. Empedans artar
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 60 le ulaşabileceği maksimum hız, III. Maksimum gerilim değişmez
I. manyetik alan şiddetine yargılarından hangileri doğrudur?
II. , uzunluğuna
III. Kütlesine
niceliklerinden hangilerine bağlıdır?

Sınıf Fizik Tam İsabet Soru Bankası

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sınıf Fizik Tam İsabet Soru Bankası

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1.

KOLAY ORTA ZOR

Çözüm Dergisi Yayıncılık Ltd. Şti.

2. FASİKÜL ÜNİTE-1 / K  UVVET VE HAREKET

ÜNİTE-1 / KUVVET VE HAREKET

ÜNİTE-1 / KUVVET VE HAREKET

ÜNİTE-1 / KUVVET VE HAREKET

ÜNİTE-2 / ELEKTRİK VE MANYETİZMA

ÜNİTE-2 / ELEKTRİK VE MANYETİZMA

ÜNİTE-2 / ELEKTRİK VE MANYETİZMA

9. FASİKÜL CEVAP ANAHTARI

III kuvvetleri şekildeki gi-

2. Eşit bölmeli düzlemdeki 5. Aynı düzlemde bulu- 8. Aynı düzlemde bulu-

11 Fizik Soru Bankası 5

A) Yalnız I B) II ya da III C) III ya da IV

6 11 Fizik Soru Bankası

5. Durmakta olan P cis- Noktasal K cismi sür-

C) Değişmezdi Artardı kartılırsa cisim durur.

D) Değişmezdi Değişmezdi yargılarından hangileri doğrudur?

E) Değişirdi Azalırdı A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

11 Fizik Soru Bankası 7

11. Aynı düzlemde bu- F 2. z

Buna göre, vektörlerin büyüklükleri F1,

F3 arasındaki ilişki nedir? A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F3 > F1

A) F1 > F2 > F3 B) F2 > F1 > F3 E) F2 > F1 > F3

C) F3 > F1 > F2 D) F2 > F3 > F1

8 11 Fizik Soru Bankası

Buna göre, kuvvetlerinin büyüklükleri E) α = β = γ

C) F1 > F2 > F3 D) F3 > F1 > F2

Buna göre, kuvvetlerin bileşkesi kaç F

6. Aynı düzlemde bulu- F 8. Aynı düzlemde bulu- 11.

11 Fizik Soru Bankası 9

2. Buna göre, tutulmakta olan cisim ser-

10 11 Fizik Soru Bankası

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

10. F1 1. Aynı düzlemde bulu- 3. Aynı düzlemde bulu-

11 Fizik Soru Bankası 11

5. 7. Düzgün altıgen üzeri- F 9. P noktasına etki eden F3

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

12 11 Fizik Soru Bankası

4. Bir küp üzerine yer-

d sin 60c = , cos 60c = n

11 Fizik Soru Bankası 13

c sin 37c = 0, 6 , cos 30c = m

işlemlerinden hangileri tek başına yapı- yargılarından hangileri kesinlikle doğru-

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III

14 11 Fizik Soru Bankası

1. Kuzey K, L araçlarının yere göre hızları Şekil I deki

11 Fizik Soru Bankası 15

ϑx ve ϑy hız büyüklükleri ile hareket eden

8. Konum (x) 10. K L 1. Hız

K aracı doğu yönünde 8 m/s hızla hare- I. K, L yi hızlanıyor görür.

A) Batıya, 6 m/s B) Doğuya, 10 m/s yargılarından hangileri doğrudur?

C) Batıya, 10 m/s D) Doğuya, 14 m/s A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

16 11 Fizik Soru Bankası

5. Hız 7. Doğuya doğru hareket eden L gözlemcisi

11 Fizik Soru Bankası 17

18 11 Fizik Soru Bankası

7. Kuzey 9. X, Y, Z otomobilleri birbirine paralel yollarda 11. X 45m Y

ϑL = 5ϑ Buna göre, X, Y, Z otomobillerinden han- O

11 Fizik Soru Bankası 19

20 11 Fizik Soru Bankası

2. FASİKÜL ÜNİTE-1 / K UVVET VE HAREKET