Γενικά για την πρόταση

 
Όταν μιλάμε ή γράφουμε, τοποθετούμε τις λέξεις τη μια δίπλα στην άλλη, με σκοπό να
μεταφέρουμε κάποιο μήνυμα που θα το καταλάβει ο ακροατής ή ο αναγνώστης μας,
ακολουθώντας κάποιους κανόνες. Με λίγα λόγια δεν κάνουμε του κεφαλιού μας, γιατί δε θα
μας καταλάβει κανείς.
Δε θα τολμούσαμε να πούμε: σπίτι στο Γιάννης βρίσκεται ο. Ίσως να καταλάβαινε κάποιος
τι λέμε, σίγουρα όμως δε θα έβγαζε και το καλύτερο συμπέρασμα για μας!
 
Τους κανόνες αυτούς, όταν πρόκειται για τη μητρική μας γλώσσα, τους μαθαίνουμε,
μαθαίνοντας τη γλώσσα στη νηπιακή μας ηλικία. Όταν όμως μαθαίνουμε μια ξένη γλώσσα,
εκτός από το λεξιλόγιο ή τη γραμματική, μαθαίνουμε κι αυτούς τους κανόνες, που σε κάθε
γλώσσα είναι διαφορετικοί.
 
Έτσι όπως τοποθετούμε τις λέξεις στη σειρά σχηματίζουμε μια ομάδα λέξεων που όλες μαζί
έχουν ένα συγκεκριμένο νόημα.
Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε ότι:
 
Πρόταση είναι μια ομάδα λέξεων που είναι τοποθετημένες η μια δίπλα στην άλλη
σύμφωνα με τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες και έχει κάποιο νόημα.
 
Για να υπάρξει μια πρόταση πρέπει να υπάρχει ή να εννοείται η βασικότερη μονάδα του
λόγου που είναι το ρήμα.
Με βάση τα παραπάνω θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάθε ρήμα αποτελεί και ξεχωριστή
πρόταση. Συνεπώς, στο παράδειγμα:

Ο Γιάννης σηκώθηκε το πρωί,πλύθηκε, έφαγε πρωινό και έφυγε για το σχολείο

αφού έχουμε 4 ρήματα, έχουμε και 4 προτάσεις.

Προσπάθησε να διακρίνεις τις προτάσεις στην άσκηση
Προσπάθησε να διακρίνεις πόσες προτάσεις υπάρχουν στην άσκηση
 
Ο ρόλος των λέξεων στην πρόταση
 
Κάθε λέξη σε μια πρόταση έχει ένα συγκεκριμένο ρόλο.
Μια λέξη μπορεί να δηλώνει για ποιον γίνεται λόγος μέσα στην πρόταση, είναι δηλ.
το υποκείμενο. Μια άλλη δηλώνει τι είδους είναι το υποκείμενο
(κατηγορούμενο ή επιθετικός προσδιορισμός) ή τι κάνει το υποκείμενο (ρήμα), πού
βρίσκεται (προσδιορισμός του τόπου), γιατί κάνει μια ενέργεια (προσδιορισμός της αιτίας)
κ.τ.λ.
  
Ένα μικρό παράδειγμα.
Ο Γιάννης βρίσκεται στο σπίτι.
Η λέξη Ο Γιάννης δηλώνει για ποιον γίνεται λόγος μέσα στην πρόταση, δηλ.
είναι υποκείμενο.
Η λέξη βρίσκεται δηλώνει τι κάνει το υποκείμενο ο Γιάννης, δηλ. είναι ρήμα.
Η λέξη στο σπίτι δηλώνει πού είναι το υποκείμενο ο Γιάννης, είναι δηλ. προσδιορισμός του
τόπου.