KULTURANG POPULAR SA PANAHON NG

PANDEMYA: INTRODUKSYON, KONSUMISYON,

DIREKSYON

Atty. Rolando A. Bernales, Ed.D.

Kung dadalumatin ang kulturang popular, kailangang maunawaan ang dalawang

salitang bumubuo rito, ang kultura at popular.

A. Kahulugan
Ayon kina Nuncio at Nuncio (2004), ang kultura ay isang pinagsasaluhang
praktika at mentalidad ng tao. Idinagdag pa nila na isang deskripsyon lamang ito
sa terminong kultura sapagkat walang tahasang kahulugan ito. Ang kultura ay
masasabing mayroong repleksibong kahulugang maaaring nakabatay sa
katangian, salik at deskripsyon na sumasanga sa usapin ng politika, ekonomiya
at kasaysayan, wika pa nina Nuncio at Nuncio.

Ganito naman binigyang-kahulugan ni Barker (2000; sa Nuncio at Nuncio, 2004)

ang kultura: Culture is both the ‘arts’ and the values, norms, and symbolic goods
of everyday life. While culture is concerned with tradition and reproduction, it is
also a matter of creativity and change.

Samantala, ayon naman kay Tolentino (2001; sa Nuncio at Nuncio, 2004), ang

kultura ay isang kamalayang gumaganap sa cohesion o kabuuan ng isipan sa
mga kilos at bagay-bagay na likha nito o nilikha para rito. Dagdag pa niya, ito ay
tumutukoy sa apinidad ng indibidwal na kaisipan sa iba pang kolektibong
kaisipan.

Kung gayon, masasabing ang kultura ay set ng mga paniniwala, pagpapahalaga,

layunin at mga gawaing pinagsasaluhan ng mga tao sa isang organisasyon,
institusyon o lipunan (Bernales at De la Cruz, 2017; nasa Bernales, et al., 2019
din).

Samantala, ang salitang popular naman, ayon kay Williams (1983; sa Nuncio at

Nuncio, 2004) ay isang pang-uri na nangangahulugang kinagigiliwan,
nagugustuhan ng nakararaming tao. Dagdag pa nina Nuncio at Nuncio
(2004), numerikal din ang pakahulugan ng popular. Popular ang isang bagay o
tao kung maraming tumatangkilik. Ang apirmadong aksyon na pagtangkilik ang
lumilikha ng bilang.

Ayon naman kina Bernales at Dela Cruz (2017; nasa Bernales, et al., 2019 din),
ang popular ay nangangahulugang karaniwan, malawak ang sakop, talamak at
napapanahon. Maaari itong tumukoy sa tao, bagay, lugar o pangyayaring
tinatangkilik o kinagigiliwan ng maraming tao. Sa karaniwang salita,
nangangahulugan itong sikat, uso o in na ayon kay Gonzalez (2009) ay mga
salitang nagpapahiwatig sa kasalukuyan. Idinagdag pa nga niyang:
…ang specific time frame o fixated time marker natin ay kung ano ang sikat, uso
at in ngayon at wala nang ibang panahon pa, walang noon, walang hinaharap
na time frame. Basta sa kasalukuyan lamang, Kung tutuusin, simpleng sikolohiya
ng panahon ang terminong popular. Kumbaga, nag-iisip tayo sa ngayon, umiiral
tayo sa ngayon, naiimpluwensyahan tayo ng maraming bagay at tao sa ngayon,
binabagabag tayo ng maraming problema sa ngayon, lahat talaga sa ngayon.
Samakatwid, ang salitang popular sa kulturang popular ay walang ibang
pinapatungkulan kundi ang kasalukuyan, ang ngayon.

Batay sa mga inilahad na pagpapakulugan, maaaring, kung gayon, bigyang-

kahulugan ang kulturang popular bilang produkto, anyo ng pagpapahayag o
identidad na karaniwang tinatanggap, kinagigiliwan o sinasang-ayonan ng
maraming tao at karasteristiko ng isang partikular na lipunan at panahon.
Iniuugnay rin sa kulturang popular ang mass culture na tinitingnan bilang
komersyal na kultura – maramihang produksyon para sa konsumpsyon ng madla
(Bernales at Dela Cruz, 2017; nasa Bernales, et al., 2019 din).

Tinutukoy rin ng kulturang popular ang iba’t ibang midyang maituturing

na mainstream (musika, telebisyon, pelikula at iba pa) at tinatangkilik ng
mayorya, ng masa. Sa madaling sabi, ito ang kung ano ang sikat sa panahon,
kung ano ang napag-uusapan ng mga karaniwang tao sa kanilang libreng
panahon (thethespiandreamer.wordpress.com).
Samantala, ganito naman binigyang-kahulugan ni Hornedo (sa Nuncio at Nuncio,
2004) ang kulturang popular:
Ang kulturang popular ay kasangkapan sa pagpapahayag ng damdamin at
kaisipang popular. Ngunit ang pagpapahayag na ito ay hindi payak lamang sa
paglilipat nilalaman ng isang isipan sa isipan ng iba. May radikal na intensyon
ang komunikasyon sapagkat ito ay kasangkapan ng kapangyarihan dahil bukal
ang wika sa pagnanasa ng taong abutin at manipulahin ang kanyang lugar.

B. Katangian

Ayon kay Tolentino (2007; sa Bernales, et al., 2019), may shelf life ang ano
mang artifact ng kulturang popular. Sikat lamang ito sa kasalukuyang pagdanas
ng fad kahit pa may paratihang media at genre na nagsisiwalat nito. Ano mang
bagay na uso sa kasalukuyan ay nawawala rin sa uso. Nawawala sa uso ang
mga ito dahil sa pag-unlad ng teknolohiya o pagbabago sa panlasa ng mga
konsyumer, Kasi nga, laging may dumarating na bago.

Mahigpit ding nauugnay ang kulturang popular sa modernismo dahil usapin ito
kung ano ang uso at laos na. Kaya nga, madalas na nagmumula ang kulturang
popular sa mga modernong produkto ng mga kompanya at mauunlad na bansa.
Maaari ring sabihing bunga ng kolonyalismo at komersyalismo ang kulturang
popular. Ang popularisasyon ng isang bagay ay karaniwang bunsod ng
pagtangkilik ng madla sa ano mang dayo. May mahigpit itong kaugnayan sa
komersyalisasyon ng mga produkto dahil ito ang nagdidikta ng popularisasyon
ng konsumpsyon.

Kaugnay ng komersyalismo, binanggit ni Tolentino (sa

lisannemariechantal.blogspot.com) na isa sa mga katangian ng kulturang popular
ang kakayahan nitong lumikha ng kita. Kaya nga, isa sa mga nakikinabang sa
kulturang popular ay ang mga negosyante. Nagiging isang komoditi ang
kulturang popular para sa karamihan dahil hindi na kinakailangang humanap ng
mga paraan para alukin ang masa. Ang masa mismo ang gumagawa ng mga
paraan para lumaganap ang ano mang bagay o produktong bahagi ng kulturang
popular.

Lagi ring may sentrong pinanggagalingan ang kulturang popular. Madalas, ang
sentro nito ay mga ulong-bayan, mga pangunahing lungsod, mga sentro ng
kosmopolitanismo at urbanidad. Kasi, kung ano ang nagaganap sa sentro ay
sinusundan ng mga periphery. Para nga itong nakahahawang sakit na mahirap
iwasan (lisannemariechantal.blogspot.com).

Samantala, sa kabila ng kasiyahang dulot ng mga produkto ng kulturang popular,

may “sakit” din itong kaakibat kung minsan. Halimbawa, ang isang mamimili ay
kailangang magtipid upang matamo ang isang pinapangarap na bagay na usong-
uso. Wika nga, kailangang magsakripisyo upang makiuso. Ayon sa
lisannemariechantal.blogspot.com, ito ang ideya ng sadomasokismo na isang
katangian ng kulturang popular.

Panghuli, ang kulturang popular ang realidad ng masa. Ito ang isinusubo sa
kanya ng panahon at kalaunan ay kanyang kinagigiliwan at tinatangkilik. Ito ang
alon ng panahon na kanyang kinapapatianuran. Ito ang kanyang minamahal,
kahit pa panandalian lamang dahil nga popular, kahit pa kinasusuklaman ng ilan.

C. Dahilan at Pinagmumulan

Ayon sa christelleagustin.blogspot.com, may anim na dahilan at pinagmumulan

ang kulturang popular:

1.Pangangailangang itinatakda ng mga negosyante. Maaaring ito ay

pangangailangang maging maputi, maging diretso ang buhok, o magkaroon ng
kolorete sa mukha upang gumanda. Isa pang halimbawa nito ang pagkondisyon
sa utak ng masa na hindi sila mabubuhay nang walang magandang cellphone,
kamera at iba pa. Dahil dito, napipilitang bumili ang mga taong ng mga produkto
ng mga negosyante upang matugunan ang mga pangangailangang mga
negosyante mismo ang nagtakda. Dahil sa malawakang pagtangkilik sa mga
produktong ito, nagiging bahagi ng kulturang popular ang mga produktong
tumutugon sa mga pangangailangang itinatakda ng mga negosyante.

2.Latak. May mga kulturang popular ding panghalili sa mahal at orihinal. Dahil
nga masang nakararami ang ahente ng popularisasyon at madalas ay hindi niya
kayang bilhin ang mga produktong mamahalin, nagkakasya na lamang siya sa
mga mumurahin upang makiuso pa rin kahit paano.
3.Pangmasa o komersyal na kultura. Madalas, ang mga mumurahing produkto
ay sumasailalim sa maramihang produksyon. Bunga nito, nagkakapare-pareho
ang nabibili ng masa sa murang halaga.

4.Gawa ng tao. Karaniwan nang ang isang sikat na personalidad ay nais tularan

ng mga tao. Sa panggagaya sa mga sikat na tao, unti-unting napupunta
sa mainstream ang mga ginagaya ng tao at nagiging uso. Madalas pa,
ginagawang hanapbuhay ang panggagayang ito at hindi libangan lamang.

5.Larangan ng gahum. Ang kulturang popular ay isang katibayan din ng mataas

na pagtingin sa isang gahum na bansa. Kaya nga nabanggit na ang kulturang
popular ay maaaring sabihing bunga ng kolonyalismo bunsod ng pagtangkilik ng
madla sa ano mang dayo.

6.Pagkalusaw ng hangganan. Dahil sa patuloy na pag-igting ng globalisasyon

at pagkakaugnay-ugnay ng mga kultura at sibilisasyon sa mundo, hindi na
nagiging hadlang ang layo ng mga bansa sa pagkakaroon ng isang kulturang
popular. Unti-unti nang nawawalan ng distinksyon ang mataas at mababang
kultura, ang sarili at dayong kultura, maging ang katutubo at komersyal o popular
na kultura.

D. Silbi ng Kulturang Popular

Tinitingnan ang kulturang popular bilang kasangkapan ng namamayaning

kaayusan sa lipunan na isulong at panatilihin ang kanilang interes. Sa pananaw
na ito, pasibong konsyumer lamang ang mga gumagamit ng mga produkto ng
kulturang popular. Ginagamit ang mga teleserye, reality TV, novelty songs, pick-
up lines, usong pananamit at iba pa bilang libangan at paraan na rin upang
makalimutan ang mga problema kahit panandalian lamang. Sa pananaw na ito,
para tayong mga esponghang walang ibang kayang gawin kundi ang sipsipin
ang lahat ng inihahain sa atin ng naghaharing uri at ng mga galamay nila tulad
halimbawa ng midya (Tolentino, 2001; sa Bernales at Dela Cruz, 2017).
Para sa ilang kritiko ng kulturang popular, napipilay nito ang progresibong
potensyal ng mga kultural na produkto. Ikinakawing ng Frankfurt School,
partikular nina Max Horkheimer at Theodor Adorno (1972, sa Gimenez- Maceda,
1996; nasa Bernales at Dela Cruz, 2017) ang aliw na nakukuha sa mga
kulturang popular sa kawalan ng pag-iisip ng mga taong tumatangkilik dito,
paglimot sa kanilang pagdurusa at kawalan ng pag-asa. Para sa kanila, ito ay
hindi pagtakas sa mapait na realidad, kundi pagtakas sa posibilidad ng paglaban.
Paniwala nila, ginagawa nitong bulag ang masa sa mga lunas na maaari sanang
makapagpabuti sa kanilang kalagayan.

Salungat sa pananaw na ito ang ilang mag-aaral ng kulturang popular. Ayon kay
Gimenez-Maceda (1996; sa Bernales at De la Cruz, 2017), napakasimplistiko
kung titingnan ang mga konsyumer bilang masang walang sariling pag-iisip.
Sinabi niya, sa industriya ng kulturang popular sa Pilipinas, isang porma ng
elitismo ang pagtingin na repleksyon lang ng kamartiran ng masa ang mga tema
ng represyon at pang- aapi sa mga kultural na produkto.

Ayon kay Gimenez-Maceda (1996; sa Bernales at Dela Cruz, 2017), elitista ang
pananaw na pantasya at ang kagustuhang makatakas sa mga problema ang
dahilan ng pagkahilig ng masa sa mga happy ending, halimbawa, sa mga
teleserye at pelikulang rom-com ng Star Cinema. Sa ganitong batis, hindi tayo
pasibong tagatanggap lamang ng kung anong ihain sa atin. Pinipili natin kung
anong produkto ang tatangkilikin at kung ano ang hindi tatangkilikin. Pinipili natin
kung anong mensahe ang paniniwalaan o kung ano ang may halaga sa atin.
Isa pang silbi ng kulturang popular ang paglikha ng kolektibong identidad. Sa
pagkonsumo ng kulturang popular, nakabubuo at nakapagpapatatag ng ugnayan
ang mga tao. Nagiging daan ito upang magkaroon sila ng palitan ng kaalaman at
bahaginan ng karanasan. Makikita ang ganitong ugnayan sa kwentuhan ng mga
kasambahay sa pinanood na teleserye o ng mga bata sa pinanood na anime,
pakikipagdebate sa social media tungkol sa eskandalong kinasasangkutan ng
isang artista, o paglikha ng sariling bidyo bilang tugon sa isa pang bidyong nauna
nang naging viral at pakikipagbatuhan ng mga pick-up o hugot lines.

Sa pangkalahatan, ayon kay Tolentino (2001; sa Bernales at De la Cruz, 2017),

tinitingnan ng ilang pag- aaral ang kulturang popular bilang kulturang
mapaghahanguan ng kaalaman tungkol sa pagiging Pilipino natin. Hindi dapat
kinukutya o hinuhusgahan ang mga kasambahay na mahilig magbasa ng
mga romance novel o pocketbook, mga kabataang lalaking nag-eeksperimento
sa estilo ng buhok, o iyong mga nahuhumaling sa mga teleserye sa hapon at
gabi. Mainam kung susuriin ang mga salik na nagdulot sa kanilang kumonsumo
ng produkto ng kulturang popular. Mainam kung titingnan sila hindi lamang bilang
konsyumer, kundi mga taong ang pagkonsumo ay manipestasyon ng kanilang
pagiging Pilipino.

Pandemik na Kultura

Ang pandemyang kinakaharap ng mundo ay nagluwal ng mga bagong kultura.

Pangangailangan ang nagbunsod sa mga kulturang ito, minsan, batas at politika.

Bunga nito, nauso ang sumusunod:

a.Corona virus/CoViD-19
b.Quarantine/Lockdown
c.Face Mask
d.Social Distancing
e.Mañanita
f.Zoom/Google Meet/Webinar
g.Online Learning
h.Online Selling/Work from Home/Bike to Work
i.New Normal

Ang malaking tanong, ano ang direksyong tinatahak o patutunguhan ng

kulturang popular sa panahong ito ng pandemya? Ang sagot: Kaiba sa ibang
bansa, dahil sa dependens ng gobyerno sa bakuna, sa aking pansariling tantya
bagama’t ako ay hindi eksperto sa larangan ng syensya at medisina, malayo pa
ang back to normal na inaasam nating lahat. Bunga nito, mukhang matatagalan
pa ang sumusunod:

a.Freedom of Movement
b.Face to Face Interaction
c.Mass gathering
d.Regular work

Matatagalan pa nga bago pa mawala ang konsumisyon natin dulot ng CoVid-19.

Pansamantala, pilit nating yinayakap ang mga bagong kulturang idinidikta ng
pandemya, may konsumisyon at pangamba mang kaakibat ang mga ito, habang
idinadalangin nating malaos din ang mga ito, upang tayo ay makabalik na sa
mga dati nating nakagawiang uso – sa kulturang popular bago magkapandemya.

SA PANAHON NG PANDEMYA

Nakakagulat isipin na biglang sumulpot ang COVID 19 sa buong mundo.

Nagulat ang lahat, na-shocked at nagkaroon ng pagkalito

Pagsasanay:

Bumuo ng isang sanaysay patungkol sa kultura sa panahon ng Pandemya.

Gawin ito sa pamamagitan kung ano ang mga kaganapan at obserbasyon
mo sa kasalukuyang sitwasyon.
TALASANGGUNIAN

Agustin, C. Ano ang kulturang popular. christelleagustin.blogspot.com. Marso,

29, 2020.
Bernales, R.A. & Dela Cruz, M.A.S. 2017. Filipino sa larangan ng sining at
disenyo. Malabon City: Mutya Publishing House, Inc.

Bernales, R.A., Cordero, M.E.B., Balagat, R.B. & Golloso, H.E. 2019. Panitikan
ng Pilipinas: Kasaysayan at pagsusuri. Malabon City: Mutya Publishing House,
Inc.

Chantal, L.M. Kultura at iba pa. lisannemariechantal.blogspot.com. Marso 29,

2020.

Gaya-gaya ang mga Pilipino: Kulturang popular sa modernong panahon.

2013. thespiandreamer.wordpress.com. Marso 29, 2020.

Gimenez-Maceda, T. 1996. Modes of resistance in globalizing popular culture

industry. Kasarinlan, 12 (2), 35-56.
Gonzalez, A. 2009. Kritika/Kultura/Popular: Ang kulturang popular ng kritika at
kritika ng kulturang popular. Manila: DLSU.

Nuncio, R.V. & Nuncio, E.M. 2004. Sangandiwa: Araling Filipino bilang
talastasang pangkalinangan at lapit-pananaliksik. Manila: UST Publishing House.

Tolentino, R.B. 2001. Sa loob at labas ng mall kong sawi/kaliluha’y siyang

nangyayaring hari: Ang pagkatuto at pagtatanghal ng kulturang popular. Quezon
City: UP Press.

#kulturangpopular
#popularculture
#pandemya
Dr. Elizabeth M. Garcia

SA PANAHON NG PANDEMYA

Nakakagulat isipin na biglang sumulpot ang COVID 19 sa buong mundo.

Nagulat ang lahat, na-shocked at nagkaroon ng pagkalito at hindi mawari kung
ano bang kapinsalaan ang magaganap. Dagli, nagsimulang alamin kung ano ba
ang COVID 19 na ito, ang mga haka-haka ay nagsimulang umusbong saan man
dako ng mundo, at dito sa Pilipinas, kagya’t nagdala ng pangamba sa mga
Pilipino. Saan, ano, kalian, bakit… at marami pang katanungan ang umusbong.
Nagsimula ng maging isyu sa lahat ng dako, naging “sensational,” kumbaga’y
parang apoy na kumalat at mahirap sugpuin at patayin ang pagkalat. Walang
pinipili, mayaman man o mahirap, bata man o matanda.

Maraming kailangang gawin para magkaroon ng pag-iingat sa sakit na ito

na madaling makahawa. Naklulungkot isipin, na marami at libo-libong tao ang
napinsala at ang iba ay nangamaty dahil sa kumakalat at nakakahawang COVID
19.