Ikaapat na Markahan – Modyul 2 – Week 3-4

Ispiritwalidad
EsP- Grade 6
Alternative Delivery Mode
Ikaapat na Markahan – Modyul 2: Ispiritwalidad
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung
saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda.
Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang
patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon,
pelikula atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga
iyon. Pinagtibay sa isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at ang
kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at
ginamit dito. Hindi inaangkin ng kinakatawan ng tagapaglathala (publisher) at mga
may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon -Sangay ng Tangub City

Tagapamanihala ng mga Paaralan: Agustines E. Cepe, CESO V

Mga Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul ng Mag-aaral sa EsP 6

Manunulat: Elsie B. Opamen

Reviewers: Maristhel B. Gutang
Razel E. Bacotot
Trecita P. Antipolo
Cristine S. Monternel
Illustrator and Layout Artist: Ken Wella T. Ocampos

Management Team
Chairperson: Agustines E. Cepe, CESO V
Schools Division Superintendent

Co-Chairpersons: Lorena P. Serrano, CESE

OIC-Assistant Schools Division Superintendent

Members Carmelita A. Jubay, CID Chief

Romel E. Huertas, EPS-EsP
Gina L. Mandawe, LRMS Manager
Marilou S. Galvez, PDO II
Binepie M. Tapao, Librarian II
Inilimbag sa Pilipinas ng Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Tangub City
Office Address: Anecito Siete St., Mantic, Tangub City
Telefax: (088) 395-3372
E-mail Address: www.depedtangub.net
 6
Edukasyon sa Pagpakatao
Yunit 4 – Modyul 2

Ispiritwalidad

This instructional material was collaboratively developed and reviewed

by educators from public and private schools, colleges, and or/universities.
We encourage teachers and other education stakeholders to email their
feedback, comments, and recommendations to the Department of Education
at action@ deped.gov.ph.

We value your feedback and recommendations.

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

 Talaan ng Nilalaman

Aralin 1:

Anuman ang Paniniwala Ispiritwalidad ang Pagkakaroon ng Mabuting Pagkatao

Tuklasin ...................................................................................................1

Suriin.......................................................................................................... 2

Pagyamanin ...............................................................................................3

Isaisip......................................................................................................... 4

Pagtataya……………………………………………………….………………...5

Aralin 2:

Pagpapaunlad ng Ispiritwalidad.....................................................................................

Tuklasin....................................................................................................6

Suriin .......................................................................................................7

Pagyamanin .............................................................................................8

Isaisip ……………………………………………………………………..…….9

Pagtataya…………………………………………………………………….…10

Susi sa Pagwawasto…………………………………………………………………………….11

Apendiks …………………………………………………………………………….………….. 17

Sanggunian……………………………………………………………………………………….29

iv

Paunang Salita
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Edukasyon sa Pagpapakatao 6 ng Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul 2 ukol sa Ispiritwalidad.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin
nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad
din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto. Ang modyul
na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Icons sa Modyul

Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

Layunin
dapat mong matutuhan sa modyul.

Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

Tuklasin ipakikilala sa iyo sa maraming paraan
tulad ng isang kwento, awitin, tula,
pambukas na suliranin, gawain o isang
sitwasyon.

Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtatalakay sa aralin. Layunin nitong
Suriin matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.
Binubuo ito ng mga gawaing para sa
malayang pagsasanay upang
Pagyamanin mapagtibay ang iyong pang-unawa at
mga kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay
gamit ang susi sa pagwawasto sa huling
bahagi ng modyul.
Naglalaman ito ng ma katanungan o
Isaisip pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Ito ay gawain na naglalayong matasa o

Pagtataya masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.

Susi sa Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa

Pagwawasto lahat ng mga gawain sa modyul.

Aralin
 1 Anuman ang Paniniwala
Ispiritwalidad ang Pagkakaroon
ng Mabuting Pagkatao

1. Naipapaliwanag ang kahulugan ng ispiritwalidad.

2.Naipapahayag na ispiritwalidad ang pagkakaroon ng mabuting pagkatao
anuman pagkatao.

Gawain 1

Panuto: Isulat sa loob ng bilog ang iyong pakahulugan sa salitang ispiritwalidad.

Ispiritwalidad

Ano ang ibig sabihin ng ispiritwalidad?

 ISPIRITWALIDAD

ay nagkakaroon ng diwa kung

ang espiritu ng tao ay sumasalamin
sa kanyang buhay kasama ang
kanyang kilos, damdamin at
kaisipan. Kaya’t kung anuman ang
relihiyon ng isang tao, ang
ispiritwalidad ang pinakasentro na
kung saan niya natagpuan ang
Diyos.
q=ispiritwalidad+panginoon&tbm=isch&ved=2ahUKEwjAptqj_53qA
hV0xosBHU8sAP8Q2-
cCegQIABAA&oq=ispiritwalidad+panginoon&gs_lcp=CgNpbWcQA
zoECAAQGDoGCAAQChAYUKPHAVjH4gFgsugBaABwAHgAgA
FviAHRB5IBAzcuM5gBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclient=i
Tandaan Natin! mg&ei=ayL1XoDFJfSMr7wPz9iA-
A8&bih=657&biw=1366#imgrc=gY3oTcYTRZXrRM
Maipakikita ang katangiang pagiging makatao sa pamamagitan ng pagkakaroon ng
pantay-pantay na tingin o trato sa kapwa. Pagiging makatarungan at mabuti sa kapwa ng
walang naapi.

Sagutin ang mga tanong:

1. Sa iyong palagay, mahalaga ba na malaman ng tao ang kanyang ispiritwalidad?
2. Magbigay ng halimbawa kung paano ipinapakita ang ispiritwalidad ng isang tao.

Gawain 2
Panuto: Lagyan ng tsek (√ ) ang iyong sagot sa bawat kolum at bigyan ng paliwanag ang
sagot sa huling hanay ng kolum.

Palaging Paminsan Hindi Paliwanag

ginaga- - minsan ginaga-
wa wa
1. Pagdarasal bago matulog at
kumain.
2. Pagsisimba tuwing araw ng
Linggo.
3. Pagbabasa at pag-aaral sa
mga salita ng Diyos.
4. Pagtulong sa mga
nangangailangan.
5. Pagninilay sa maling
ginawa.
2
Gawain 3
Panuto: Batay sa mga gabay na salita na nasa ibaba, hanapin at bilugan ang mga ito sa
loob
ng kahon.

Ispiritwalidad Moral
Diyos Pagsamba
Kapwa Pagkatao
Relihiyon Paniniwala
Pagtulong Pagmamahal

L I S P I R I T W A L I D A D E
A X C A V C A D F G H J I C Q R
H Z V G G I W E K E T H Y V A E
A L B S C L D F J Q G P O B A L
M K P A G K A T A O B L S P S I
A J N M M I A G N R N O R N D H
M H M B N I B P M T M I E M F I
G G Q A B K N H W G J K W Q G Y
A F W L H O M J P A U M Q W H O
P D E M G L O K L H A Y H E J N
H S P A N I N I W A L A H P K F
E A R H T M I L I G T Y U R L E
Q P T J F O L C I E C C C C Q E
W O Y K D R O U U Q A D F Y W W
R I U L R A K Q J E R T Y U E A
T U I U E L M R H F D S O I T O
Y P A G T U L O N G l M N U Y L

Gawain 4
Panuto: Basahing muli ang kahulugan ng ispiritwalidad at sumulat ng isang repleksiyon at
magbigay ng halimbawa na may kaugnayan sa ispiritwalidad.

Ang Aking Repleksiyon

__________

3
Gawain 5

Panuto: Pag-aralan at suriin ang larawan nang mabuti . Sagutin ang sumusunod na tanong
batay sa sinuring larawan.

1. Ano ang nakikita mo sa larawan?

Ipaliwanag ang iyong sagot.

2. Paano ipinapakita ng isang lalake ang

kanyang pasasalamat sa Diyos?

3. Sa iyong palagay ang larawan ba ay

nagpapakita ng mabuting gawain anuman
ang kanyang paniniwala? Bakit?

Gawain 6
https://www.google.com/search?
q=ispiritwalidad+panginoon&tbm=isch&ved=2ahUKEwjAptqj_53qAhV0xosBHU8sAP8Q2-
cCegQIABAA&oq=ispiritwalidad+panginoon&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQGDoGCAAQChAYU
KPHAVjH4gFgsugBaABwAHgAgAFviAHRB5IBAzcuM5gBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1n&sclien
Panuto: Ayusin ang mga letra sa ibaba upang mabuo ang mga salita na nagsasaad ng
t=img&ei=ayL1XoDFJfSMr7wPz9iA-
tamang pagpapakita ng ispiritwalidad.
A8&bih=657&biw=1366#imgrc=gY3oTcYTRZXrRM&imgdii=TblAYgzfNXE1dM

1. LPAASGADAR -- __________________
2. APWAPKAIKKGIAP -- _______________________
3. GPIALNANA -- ______________________
4. APLAAGWTITI -- __________________________
5. DPAAWGAPTAAP -- ______________________

4
Gawain 7

Panuto: Basahin ang mga sumusunod na sitwasyon at ipaliwanag kung paano ipinapakita
ang ispiritwalidad upang maging mabuting tao.

1. Ang pananalangin o pakikipag-usap sa Diyos ay batayan ng isang taong madasalin.

2. Ang pangangalaga sa anumang may buhay ay nagpapakita ng pagpapahalaga sa
Poong Lumikha.
3. Pagpapatawad sa nakagawa sa iyo ng pagkakamali.
4. Pinasasalamatan ang mabubuting bagay na ginawa ng iba sa pamamagitan ng
pagsabi sa kanya ng papuri at pagganyak.
5. Ang pagtulong sa mga taong nangangailangan ay paraan ng mabuting
pakikipagkapwa.
6. Magpahiram ng gamit sa taong nangangailangan na walang pambili.
7. Ang paggawa nang mabuti sa kapwa ay dapat ugaliin.
8. Ang paggalang sa ideya o opinyon ng bawat miyembro ng pamilya ay tanda ng
pagmamahal sa isa’t isa.
9. Humihingi ng tawad kapag nakagawa ng pagkakamali sa kapwa.
10. Pagpapasalamat sa mga biyayang natanggap sa Poong Maykapal.

5
Aralin Pagpapaunlad ng Ispiritwalidad
2

1.Natutukoy kung paano nagpapaunlad ng mabuting pagkatao ang

ispiritwalidad.
2.Napahahalagahan ang ispiritwalidad na nagpapaunlad ng mabuting
pagkatao.

Gawain 1
Panuto: Isulat sa loob ng kahon ang iyong mga katangian bilang isang tao ayon sa
sumusunod na aspekto at sagutin ang mga tanong.

Katangian
Pangkaisipan Panlipunan

Pangkatawan Emosyonal
Espiritwal
 6

Mga tanong:
1. Ano- anong mga katangian mayroon ka bilang isang tao?
2. Ang mga katangiang ito ba ay nakatutulong sa pagpapaunlad bilang isang
mabuting tao para sa ispiritwalidad?

Paano napapaunlad ang ispiritwalidad ng isang tao?

Ang pagiging mabuting tao ay wala sa kasarian, katalinuhan,

kulay ng balat, katayuan sa buhay, at maging sa relihiyon. Ito ay
nasa puso ng tao na nahubog sa pagmamahal ng kapwa niya at
ng Diyos. Ang mabuting gawa ay nagpapayaman ng
ispiritwalidad ng isang tao.

Gawain 2

Panuto: Basahin ang mga sumusunod na gawaing nagpapakita ng pagpapaunlad ng

ispiritwalidad. Lagyan ng tsek ang kolum ayon sa kung gaano mo ito kadalas
ginagawa.

Mga Gawain Madalas Minsan Hindi

1.Sinisikap na makatulong sa iba sa abot ng

makakaya
2.Marunong magpatawad sa kapwa.
3.Sinusunod ang mga paniniwala at gawaing
panrelihiyong kinabibilangan
4.Pantay sa pagbabahagi ng pagkain sa kapwa

5.Tumutulong sa mga biktima ng kalamidad o

sakuna
6.Sinisikap na huwag pagtawanan ang
pagkakamali ng iba
7.Umiiwas sa kamag- aral na gumagawa ng
masama
8.Nagpapasalamat sa Diyos sa mga biyayang
dumarating sa iyo at iyong pamilya
9.Nagdarasal araw- araw

10.Marunong tumanaw ng utang na loob

7
Gawain 3

Panuto: Piliin sa loob ng kahon ang mga mabuting katangian na nagpapaunlad ng

ispiritwalidad.

Pagkilos nang maayos sa loob at labas ng bahay

Pagsasalita nang mahinahon
Hindi pagpansin sa mga taong humihingi ng tulong
Pagkakaroon ng oras para magdasal at magpunta sa pook dalanginan
Pagtulong sa iba na may hinihintay na kapalit
Paghadlang sa kasambahay na pumunta sa simbahan
Pagpapasalamat sa lahat ng mga bagay na natanggap.
May pananalig sa Diyos

s
Gawain 4

Panuto: Sumulat ng buong pusong pangako na nagpapahayag na ang ispiritwalidad ang

nagpapaunlad ng mabuting pagkatao.Tingnan ang halimbawa na nasa ibaba para
itoy maging gabay sa iyong pagsagot.

Ako’y nangangako na gagawa nang mabuting gawain sa abot na aking

maakakaya kagaya ng pagtulong sa ibang tao, pagsamba sa Diyos at
pagmamahal sa kapwa tao. Iiwasan ko ang mga maling gawain na hindi
nakakabuti sa iba.

IKAW NAMAN!

____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________

____________________________________________

8
Gawain 5

Panuto: Punan ng sagot ang graphic organizer tungkol sa mga paraan kung paano mo
mapapaunlad nang mabuti ang iyong pagkatao para sa ispiritwalidad.

Mga Mabuting paraan na

ikauunlad ng aking
pagkatao para sa
ispiritwalidad.

Gawain 6

Panuto: Basahin ang bawat sitwasyon. Ano ang gagawin mo upang maiwasto ang
maling ugali at maipakita mo ang mabuting gawain para sa iyong pagkatao.

1.Nakagawian mo na ang pagpapalaganap ng maling mga kuwento tungkol sa iyong

mga kaibigan.
2. Dahil sa kalamidad na iyong nararanasan, nakalimutan mo nang manalangin at
magpasalamat sa Diyos, ayaw mo na ring tumulong sa iba dahil katwiran mo, hindi ka
naman tinulungan ng Diyos.
3.Tinutukso mo ang iyong kaibigan sapagkat hindi siya binilhan ng kanyang mga
magulang ng paborito nitongs sapatos.
4.Hindi mo tinanggap ang paliwanag ng iyong kaklase na kaya siya hindi nakarating sa
usapan na magsanay kayo sa pagsayaw sa buong maghapon ay dahil sa pagkakasakit
ng kaniyang ina.
5. Palagi kang sumisigaw at nagmamadali kapag nag-utos ka sa iyong magulang.

9
Gawain 7

Panuto: Isulat ang Tama kung ito ay paraan ng pagpapaunlad ng mabuting pagkatao para
sa ispiritwalidad at Mali kung hindi. Isulat ang iyong sagot sa patlang.

_______1. Naglaan ng panahon si Rico para sa pagdarasal at pagkakawanggawa.

_______2. Tinutulungan ni Elsa ang mga taong nangangailangan.
_______3. Pinipigil ni Sonia ang kaniyang damdamin at naging maingat sa kaniyang mga
salita sa pakikipag-usap.
_______4. Naniniwala si Lorna na matatamo ang tagumpay sa buhay sa pamamagitan ng
pagsisikap at pagdarasal.
_______5. Tumutulong ako sa mga tao kapag may parating na bagyo.
_______6. Sinisigawan ko ang mga nakatatanda sa akin sa tuwing ako’y nakipag-usap sa
kanila.
_______7. Aktibong nakikilahok si Riza sa iba’t ibang panrelihiyong pagdiriwang ng
kaniyang pamilya.
_______8. Hindi sumusunod si Lito sa utos ng kaniyang mga magulang.
_______9. Ipinagdarasal ang sariling bayan, mga lider ng bansa, at mga kapwa tao.
_______ 10. Hindi marunong magpasalamat sa mga biyayang natatanggap malaki man o
maliit.

10
 Susi sa Pagwawasto

Aralin 1

1.Tuklasin

Gawain 1
Maaaring maging sagot:
 Espiritu
 Debosyon
 Ispiritwal
 Relihiyon

Maaring sagot sa mga tanong:

1.Oo
2.Isa sa mga halimbawa kung paano ipinapakita ang ispiritwalidad ng isang tao ay sa
pamamagitan ng pagdarasal at pagtulong sa kapwa.

2.Suriin

Gawain 2
Rubriks – Pamantayan sa Pagwawasto

Palaging Paminsan- Hindi Paliwanag

ginagawa minsan ginagawa
(3 ) ginagawa (2 ) (1)
1.Pagdarasal
bago matulog
at kumain.
2.Pagsisimba
tuwing araw ng
Linggo.
3.Pagbabasa at
pag-aaral sa
mga salita ng
Diyos.
4.Pagtulong sa
mga
nangangaila-
ngan
5.Pagninilay sa
maling gawain.

11
3.Pagyamanin
Gawain 4

Pagsulat ng repleksyon na may kaugnayan sa ispiritwalidad at pagbigay ng halimbawa.

Batayan sa pagwawasto

Nakasusulat ng Nakasusulat ng Nakasusulat ng Nakasusulat ng

may apat na may tatlong may dalawang may isang
pangungusap at pangungusap at pangungusap at pangungusap at
may halimbawa may halimbawa may halimbawa may halimbawa
(5) (4) (3) (2)

4.Isaisip

Gawain 5
Mga sagot:
1.Ang nakikita ko sa larawan ay isang lalake na nagdarasal. Ang kanyang pagdarasal ay
nagpapakita na siya ay may pananalig sa Panginoong Diyos.
2. Ipinapakita ng isang lalake ang kanyang pasasalamat sa Diyos sa pamamagitan ng
pagdarasal.
3.Oo, isang mabuting gawain ang pagdarasal anuman ang kanyang paniniwala.Dahil ang
pagdarasal maipakita natin ang ating pasasalamat sa Diyos sa lahat ng mga biyaya na
ating natanggap at boung puso tayong nananalig sa kanya dahil siya lang ang
makapangyarihan sa lahat.

12
Gawain 6

1. Pagdarasal
2. Pakikipagkapwa
3. Pananalig
4. Pagtitiwala
5. Pagpapatawad

5.Pagtataya
Gawain 7
Mga sagot:
1.Ang pagiging madasalin ay nagpapakita na ikaw ay isang mabuting tao dahil marunong
kang makipag- usap sa Diyos.
2. Kapag marunong kang mag- alaga ng mga nilalang na likha ng Panginoong Diyos
mayroon ka ring pagpapahalaga sa kanya. Kaya nararapat lamang na atin siyang
pahalagahan dahil siya lang ang lumikha sa lahat na mayroon tayo.
3.Dapat marunong tayong magpatawad sa mga taong nagkakasala sa atin dahil ito ay
isa sa mga mabuting gawain na ikakatuwa ng Panginoong Diyos.
4.Marunong tayong magpasalamat sa mga mabuting bagay na gawa ng ibang tao maliit
o malaki man ito kahit sa anong paraan.
5. Ang taong marunong tumulong sa mga nangangailangan ay isang mabuting paraan ng
pakikipagkapwa- tao.
6. Kailangan marunong tayong magpahiram ng gamit sa mga taong nangangailangan
dahil ito ay isang magandang gawain na makatulong tayo sa kapwa lalung-lalo na sa
mga taong walang pambili.
7. Bilang isang tao dapat ugaliin natin ang paggawa ng mabuti sa kapwa na walang
naaapi para mapanatili natin ang ating maayos na relasyon sa kapwa.
8.Dapat igalang natin ang ideya o opinion ng bawat kasapi ng pamilya bilang tanda ng
pagmamahal sa isa’t isa para mapanatili ang maayos na relasyon ng buong pamilya at
maiwasan ang di pagkakaunawaan.
9.Para mapanatili ang mabuting relasyon ng isa’t isa kailangan marunong tayong
humingi ng tawad kapag tayo ay nakagawa ng pagkakamali.
10. Dapat palagi tayong magpasalamat sa lahat ng biyaya na bigay ng ating Panginoon
maliit o malaki man ito dapat ay ating ialay lahat sa kanya dahil kung hindi dahil sa kanya
wala tayong matanggap.

13
Aralin 2

1.Tuklasin

Gawain 1

Maaaring sagot:
Pangkaisipan – mag- aral ng mabuti
Panlipunan – tumulong sa kapwa
Pangkatawan – maligo araw- araw
Emosyonal – masaya
Espiritwal – pagpapahalaga sa relihiyon

Mga maaaring sagot:

1. Ang mga katangian mayroon ako bilang isang tao ay mag-aral ng mabuti, tumulong sa
kapwa, maligo araw- araw,masaya, at may pagpapahalaga sa relihiyon.
2. Oo, ang katangiang ito ay nakatutulong sa pagpapaunlad upang maging mabuting tao.

2.Suriin

Gawain 2
Rubriks - Batayan sa Pagwawasto

Mga Gawain Madalas Minsan Hindi

Ginagawa Ginagawa Ginagawa
(3) (2) (1)

1.Sinisikap na makatulong sa iba sa abot ng

makakaya
2.Kalmadong makipag- usap kahit naiinis

3.Sinusunod ang mga paniniwala at gawaing

panrelihiyong kinabibilangan
4.Pantay sa pagbabahagi ng pagkain sa
kapwa
5.Tumutulong sa mga biktima ng kalamidad
o sakuna
6.Sinisikap na huwag pagtawanan ang
pagkakamali ng iba
7.Umiiwas sa kamag- aral na gumagawa ng
masama
8.Nagpapasalamat sa Diyos sa mga
biyayang dumarating sa iyo at iyong pamilya
9.Nagdarasal araw- araw
10.Marunong tumanaw ng utang na loob

14
Gawain 3

-Pagkilos nang maayos sa labas ng bahay

- Pagsasalita nang mahinahon
- Pagkakaroon ng oras para magdasal at magpunta sa pook dalanginan
- Pagpapasalamat sa lahat ng mga bagay na natatanggap araw- araw
- May pananalig sa Diyos

3.Pagyamanin

Gawain 4
Pagsulat ng buong pusong pangako na nagpapahalaga na ang ispiritwalidad ang nagpapaunlad
ng mabuting pagkatao.

Rubriks - Batayan sa pagwawasto

Nakasusulat ng may Nakasusulat ng may Nakasusulat ng may Nakasusulat ng may

limang pangungu- apat na pangungu- tatlong pangungu- dalawa o isang
sap pataas ( 5 ) sap ( 4 ) sap ( 3 ) pangungusap ( 2 )

4.Isaisip

Gawain 5
Maaaring sagot:
- Pagtulong sa nangangailangan
- Pagsamba sa araw ng Linggo
- Pagsabi ng totoo
- Mapagbigay sa kapwa
- May pananalig sa Diyos
- Pagpapatawad sa mga nagkakasala

Gawain 6 ( Maaaring sagot )

1.Baguhin ko ang aking ugali iwasan ko na ang pagpapalaganap ng maling mga kuwento na hindi
totoo tungkol sa aking mga kaibigan.
2. Dahil sa kalamidad na aking nararanasan,hindi ko dapat kalimutan na manalangin at
magpasalamat sa Diyos dahil ang karanasan na aking naranasan ay isang pagsubok lamang sa
buhay na aking malampasan sa tulong ng Panginoon. Hindi ko rin gawin na hindi tumulong sa iba
ng dahil sa kalamidad na aking naranasan dahil ang diyos ay palaging tumulong sa lahat na
nangangailangan kung may pananalig sa kanya hindi niya ito pababayaan magpakailan man.
3.Hindi ko dapat tuksuhin ang aking kaibigan kahit hindi siya naibili ng kanyang magulang ng
paborito niyang sapatos dahil hindi ito magandang gawain at ito’y nakakasakit sa kapwa.
4.Dapat tanggapin ko ang paliwanag ng aking kaklase na hindi siya nakarating sa aming usapan
na pagsasanay dahil nagkasakit ang kaniyang ina.Dapat ko siyang unawain dahil sa kanyang
sitwasyon.
5.Hindi ko dapat sumigaw at iwasan ko ang pagmamadali kapag nag- uutos ako ng aking
magulang dahil hindi ito mabuting gawain para sa kanila dapat pagsalitaan ko sila ng mahinahon
at hindi nagmamadali dahil sila ang aking mga magulang dapat silang igalang at mahalin.

15
16
 Apendiks

Aralin 1

Gawaing Papel 1

Pangalan: ________________________________________________ Iskor:_______

Panuto: Isulat sa loob ng bilog ang iyong pakahulugan sa salitang ispiritwalidad.

Ispiritwalidad

Mga tanong:

1.Sa iyong palagay, mahalaga ba na malaman ng tao ang kanyang ispiritwalidad?

Sagot: ____________________________________________________________

2.Magbigay ng halimbawa kung paano ipinapakita ang ispiritwalidad ng isang tao.

Sagot: ____________________________________________________________
____________________________________________________________

17
Gawaing Papel 2

Pangalan: ________________________________________________ Iskor:_______

Panuto: Lagyan ng tsek ( √ ) ang iyong sagot sa bawat kolum at bigyan ng paliwanag ang
sagot sa huling hanay ng kolum.

Palaging Paminsan– Hindi Paliwanag

ginagawa minsan ginagawa
ginagawa

1.Pagdarasal bago
matulog at kumain.

2.Pagsisimba tuwing
araw ng Linggo.

3.Pagbabasa at
pag-aaral sa mga
salita ng Diyos.

4.Pagtulong sa mga
nangangailangan.

5.Pagninilay sa
maling gawain.

18
Gawaing Papel 3

Pangalan: ________________________________________________ Iskor:_______

Panuto: Batay sa mga gabay na salita, hanapin at bilugan ang mga ito sa loob ng
kahon.

Ispiritwalidad Moral
Diyos Pagsamba
Kapwa Pagkatao
Relihiyon Paniniwala
Pagtulong Pagmamahal

L I S P I R I T W A L I D A D E
A X C A V C A D F G H J I C Q R
H Z V G G I W E K E T H Y V A E
A L B S C L D F J Q G P O B A L
M K P A G K A T A O B L S P S I
A J N M M I A G N R N O R N D H
M H M B N I B P M T M I E M F I
G G Q A B K N H W G J K W Q G Y
A F W L H O M J P A U M Q W H O
P D E M G L O K L H A Y H E J N
H S P A N I N I W A L A H P K F
E A R H T M I L I G T Y U R L E
Q P T J F O L C I E C C C C Q E
W O Y K D R O U U Q A D F Y W W
R I U L R A K Q J E R T Y U E A
T U I U E L M R H F D S O I T O
Y P A G T U L O N G l M N U Y L

19
Gawaing Papel 4

Pangalan: ________________________________________________ Iskor:_______

Panuto: Basahing muli ang kahulugan ng ispiritwalidad at sumulat ng isang repleksiyon at

magbigay ng halimbawa na may kaugnayan sa ispiritwalidad.

Ang Aking Repleksiyon

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

______________________________________.

20

Gawaing Papel 5
Pangalan: ________________________________________________ Iskor:_______

Panuto: Pag-aralan at suriin ang larawan nang mabuti . Sagutin ang sumusunod na tanong
batay sa sinuring larawan.

Mga tanong:

1 .Ano ang nakikita mo sa larawan? Ipaliwanag mo ang iyong sagot.

Sagot: ____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

2.Paano ipinapakita ng isang lalake ang kanyang pasasalamat sa Diyos?

Sagot: ____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

3. Sa iyong palagay ang larawan ba ay nagpapakita ng mabuting gawain ano man ang
kanyang paniniwala? Bakit?
Sagot: __________________________________________________________________

____________________________________________________________________

21

Gawaing Papel 6
Pangalan: ________________________________________________ Iskor:_______
Panuto: Ayusin ang mga letra sa ibaba upang mabuo ang mga salita na nagsasaad ng
tamang pagpapakita ng ispiritwalidad.

1. LPAASGADAR -- __________________
2. APWAPKAIKKGIAP -- _______________________
3. GPIALNANA -- ______________________
4. APLAAGWTITI -- __________________________
5. DPAAWGAPTAAP -- ______________________

Gawaing Papel 7
Panuto: Basahin ang mga sumusunod na sitwasyon at ipaliwanag kung paano ipinapakita
ang ispiritwalidad upang maging mabuting tao.

1.Ang pananalangin o pakikipag-usap sa Diyos ay batayan ng isang taong madasalin.

Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
2.Ang pangangalaga sa anumang may buhay ay nagpapakita ng pagpapahalaga sa Poong
Lumikha.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
3.Pagpapatawad sa nakagawa sa iyo ng pagkakamali.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
4.Pinasasalamatan ang kapwa sa paggawa ng mabubuting bagay.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
5.Ang pagtulong sa mga taong nangangailangan ay paraan ng mabuting pakikipagkapwa.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
6.Magpahiram ng gamit sa taong nangangailangan na walang pambili.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
7.Ang paggawa nang mabuti sa kapwa ay dapat ugaliin.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
8.Ang paggalang sa ideya o opinyon ng bawat miyembro ng pamilya ay tanda ng
pagmamahal sa isa’t isa.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
9.Humihingi ng tawad kapag nakagawa ng pagkakamali sa kapwa.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
10.Pagpapasalamat sa mga biyayang natanggap sa Poong Maykapal.
Sagot: ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

22

Aralin 2
Gawaing Papel 1

Pangalan: _________________________________________________ Iskor: ________

Panuto: Isulat sa loob ng kahon ang iyong mga katangian bilang isang tao ayon sa
sumusunod na aspekto at sagutin ang mga tanong.

Pangkaisipan
Pangkaisipan Panlipunan
Katangian

Pangkatawan Emosyonal

Espiritwal

Mga tanong:

1.Ano- anong mga katangian mayroon ka bilang isang tao?

Sagot: _____________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

2.Ang mga katangiang ito ba ay nakatutulong sa pagpapaunlad bilang isang mabuting tao
para
sa ispiritwalidad?
Sagot: _____________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

23

Gawaing Papel 2
Pangalan: ________________________________________________ Iskor: ________

Panuto: Basahin ang mga sumusunod na gawaing nagpapakita ng pagpapaunlad ng

ispiritwalidad. Lagyan ng tsek ang kolum ayon sa kung gaano mo ito kadalas
ginagawa.

Mga Gawain Madala Minsa Hin

s n di

1.Sinisikap na makatulong sa iba sa abot ng makakaya

2.Marunong magpatawad sa kapwa.

3.Sinusunod ang mga paniniwala at gawaing panrelihiyong
kinabibilangan
4.Pantay sa pagbabahagi ng pagkain sa kapwa
5.Tumutulong sa mga biktima ng kalamidad o sakuna

6.Sinisikap na huwag pagtawanan ang pagkakamali ng iba

7.Umiiwas sa kamag- aral na gumagawa ng masama

8.Nagpapasalamat sa Diyos sa mga biyayang dumarating

sa iyo at iyong pamilya
9.Nagdarasal araw- araw

10.Marunong tumanaw ng utang na loob

Gawaing Papel 3
Panuto: Piliin sa loob ng kahon ang mga mabuting katangian na nagpapaunlad ng
ispiritwalidad.

Pagkilos nang maayos sa loob at labas ng bahay

Pagsasalita nang mahinahon
Hindi pagpansin sa mga taong humihingi ng tulong
Pagkakaroon ng oras para magdasal at magpunta sa pook dalanginan
Pagtulong sa iba na may hinihintay na kapalit
Paghadlang sa kasambahay na pumunta sa simbahan
Pagpapasalamat sa lahat ng mga bagay na natanggap.
May pananalig sa Diyos
Mga sagot:

24

Gawaing Papel 4

Pangalan: _______________________________________________ Iskor: __________

Panuto: Sumulat ng buong pusong pangako na ngpapahayag na ang ispiritwalidad ang
nagpapaunlad ng mabuting pagkatao.Tingnan ang halimbawa na nasa ibaba para
itoy maging gabay sa iyong pagsagot

Ako’y nangangako na gagawa nang mabuting gawain sa abot na aking

maakakaya kagaya ng pagtulong sa ibang tao, pagsamba sa Diyos at
pagmamahal sa kapwa tao. Iiwasan ko ang mga maling gawain na hindi
nakakabuti sa iba.

IKAW NAMAN!

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

25

Gawaing Papel 5

Pangalan: _______________________________________________ Iskor: __________

Panuto: Punan ng sagot ang graphic organizer tungkol sa mga paraan kung paano mo
mapapaunlad ng mabuti ang iyong pagkatao para sa ispititwalidad.

Mga mabuting para-

an na ikauunlad ng
aking pagkatao para
sa ispiritwalidad

26

Gawaing Papel 6

Panuto: Basahin ang bawat sitwasyon. Ano ang gagawin mo upang maiwasto ang
maling ugali at maipakita mo ang mabuting gawain para sa iyong pagkatao.

1.Nakagawian mo na ang pagpapalaganap ng maling mga kuwento tungkol sa iyong mga

kaibigan.
2. Dahil sa kalamidad na iyong nararanasan, nakalimutan mo nang manalangin at
Mga sagot:
1.________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
2.________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
3.________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
4.________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
5._______________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

27

Gawaing Papel 7

Pangalan: ______________________________________________ Iskor: __________

Panuto: Isulat ang Tama kung ito ay paraan ng pagpapaunlad ng mabuting pagkatao para
sa
ispiritwalidad at Mali kung hindi. Isulat ang iyong sagot sa patlang.

_______1. Naglaan ng panahon si Rico para sa pagdarasal at pagkakawanggawa.

_______2. Tinutulungan ni Elsa ang mga taong nangangailangan.
_______3. Pinipigil ni Sonia ang kaniyang damdamin at naging maingat sa kaniyang mga
salita sa pakikipag-usap.
_______4. Naniniwala si Lorna na matatamo ang tagumpay sa buhay sa pamamagitan ng
pagsisikap at pagdarasal.
_______5. Tumutulong ako sa mga tao kapag may parating na bagyo.
_______6. Sinisigawan ko ang mga nakakatanda sa akin sa tuwing ako’y nakipag-usap sa
kanila.
_______7. Aktibong nakikilahok si Riza sa iba’t ibang panrelihiyong pagdiriwang ng
kaniyang pamilya.
_______8. Hindi sumusunod si Lito sa utos ng kaniyang mga magulang.
_______9. Ipinagdarasal ang sariling bayan, mga lider ng bansa, at mga kapwa tao.
______ 10. Hindi marunong magpasalamat sa mga biyayang natatanggap malaki man o
maliit.

28

Sanggunian
K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Kagamitan ng Mag- aaral ( Ugaling Pilipino sa
Makabagong Panahon )

K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013

https://prezi.com/s74ucvolevif/espiritwalidad-at-pananampalataya/?
frame=e6953ea2ea0d4a9720b1d8019592269ba503d992

https://www.google.com/search?
q=espiritwalidad+background&tbm=isch&ved=2ahUKEwjEtoGy8dLpAhWlxIsBHZA_DhMQ2-
cCegQIABAA&oq=espiritwalidad+background&gs_lcp=CgNpbWcQA1CWM1jhQ2DWTWgA
cAB4AIAB8gGIAaAOkgEGMC4xMC4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei
=h8HNXoTXCKWJr7wPkP-4mAE&bih=657&biw=1366&hl=en#imgrc=4x_Mbd-XOQ_I6M

https://www.google.com/search?
q=ispiritwalidad+panginoon&tbm=isch&ved=2ahUKEwjAptqj_53qAhV0xosBHU8sAP8Q2-
cCegQIABAA&oq=ispiritwalidad+panginoon&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQGDoGCAAQCh
AYUKPHAVjH4gFgsugBaABwAHgAgAFviAHRB5IBAzcuM5gBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW
1n&sclient=img&ei=ayL1XoDFJfSMr7wPz9iA-
A8&bih=657&biw=1366#imgrc=gY3oTcYTRZXrRM

https://www.google.com/search?
q=ispiritwalidad+panginoon&tbm=isch&ved=2ahUKEwjAptqj_53qAhV0xosBHU8sAP8Q2-
cCegQIABAA&oq=ispiritwalidad+panginoon&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQGDoGCAAQCh
AYUKPHAVjH4gFgsugBaABwAHgAgAFviAHRB5IBAzcuM5gBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW
1n&sclient=img&ei=ayL1XoDFJfSMr7wPz9iA-
A8&bih=657&biw=1366#imgrc=gY3oTcYTRZXrRM&imgdii=TblAYgzfNXE1dM

29
For inquiries and feedback, please write or call:

Department of Education – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

DepEd Division of Tangub City

Division of Tangub City
Division Address: Anecito St., Mantic, Tangub City
Telefax: (088) 395 – 3372
Website: www.depedtangub.net
7