Денационализација и Асимилација на Македонија од страна

на соседните држави

Грчка асимилација и денационализација во Егејскиот дел на

Македонија

По Балканските војни (1912-1913), Првата светска војна (1914-1918) и особено по мировните

договори од Лозана (1923), кои на македонското прашање му дадоа централно место, започна
големо етничко чистење на Македонците, кои во 1912 година броеле 374.000, од Егејскиот дел на
Македонија.
Големите етнички промени беа причина за промена на статусот и на грчкиот јазик. Од јазик на
малцинство, тој сега стана најкористен јазик, кој им се наметнува дури и на Ерменците, на
„Туркофоните“, на примателите од различните кавкаски народи итн. Со наметнувањето на грчкиот
јазик и со помош на мешани бракови се создаваше нова грчка нација во егејскиот дел на
Македонија. Колонизацијата од страна на ова население, кое Македонците го нарекувале маџири
(дојдени, странци), резултирало со тоа што Егејскиот дел на Македонија го изгубил македонскиот
етнички карактер. Македонците (240.000) станаа малцинство; тие беа присутни како мнозинство
само во западниот дел на егејскиот дел на Македонија (Костурско, Леринско и Воденско).
Големата колонизација што ја направија Грците беше проследена со закон донесен од грчката
влада во 1926 година за промена на топонимијата на егејскиот дел на Македонија. Сите села,
градови, реки и планини беа преименувани и добија грчки имиња. Грчката држава тоа го постигна
преку политика на државен терор. Уште во периодот на Балканската војна од 1913 година, Грција
го започна етничкиот геноцид врз македонскиот народ. Суровоста што ја покажаа грчките војници
во односот кон македонскиот народ беше безмилосна. По политичката поделба на Македонија во
1913 година, Грција започна активна политика на негирање на националноста и асимилација на
Македонците. Името македонски и македонскиот јазик беа забранети, а Македонците се нарекуваа
Бугари, славофонски Грци или едноставно „ендопе“ (домородци). Во исто време, сите Македонци
беа принудени да ги променат своите имиња и презимиња, а второто мораше да завршува -ис, -ос
или -пулос. Со негирањето на македонската нација отиде и непризнавањето на македонскиот јазик.
Беше забранет, неговата положба беше минимизирана и се сметаше за варварски јазик, недостоен
за културен и цивилизиран граѓанин. Неговата употреба во лична комуникација, меѓу родителите
и децата, меѓу селаните, на свадби и погреби, била строго забранета. Поткорувањето на оваа
забрана произведе драконски мерки, кои се движат од морално и ментално малтретирање до
„јазичен данок“ за секој изговорен македонски збор. Строго беше забранета и писмената употреба
на македонскиот јазик, а македонската писменост се елиминираше од црквите, спомениците и
надгробните споменици. Сите цркви добија грчки имиња. Нападите врз македонскиот јазик
кулминирале во времето на Јоанис Метаксас (1936). Генералот Метаксас ја забрани употребата на
македонскиот јазик не само во секојдневниот живот во селата, на пазарите, во обичните и
природни човечки комуникации и на погребите, туку и во кругот на семејството. Возрасните
Македонци, без разлика на нивната возраст, биле принудени да посетуваат вечерни училишта и да
го научат „милозвучниот грчки јазик“. Прекршувањето на забраната за употреба на македонскиот
јазик во селата, пазарите или затворениот круг на семејството предизвика голем број Македонци
да бидат осудени и депортирани на пусти грчки острови.
Асимилација и денационализација на Кралството СХС (Југославија) во
Вардарска Македонија

По Париската мировна конференција, 25.713 квадратни километри и 728.286 жители на Вардарска

Македонија беа инкорпорирани во границите на Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.
Седум години од 1912 до 1918 година, Македонија беше бојно поле за инвазија и контраинвазија,
напад и одбрана. Селата беше уништена, а бројот на жртви од директна акција или глад и
неисхранетост висок.
Веднаш по крајот на војната, мирновременската југословенска влада брзо воспостави обновен
авторитарен режим во Македонија на казни, репресалии, судски казни и тортура. Југословенските
прописи предвидуваа 20 години затвор на тешка работа за формирање „антивладини
организации“, а две години затвор за поттикнување штрајкови. Згора на тоа, македонскиот народ
во Вардарска Македонија беше официјално непостоечки и употребата на македонскиот јазик и
терминот „македонски“ беа забранети. Раднички новине (Работнички весник) во март 1920 година
пишува дека „затворениците, кои биле во прилепскиот затвор од 10 до 12 месеци од политички
причини, предизвикале бунт. Тие побарале да бидат изведени на суд и да им се суди. излезе со
стражарите и, како резултат на тоа, сите затвореници беа ставени во синџири“.
Големогрчката, големобугарската и големосрпската политика подеднакво применуваа генерално
идентични методи и средства во нивните обиди за денационализација и асимилација на
Македонците. Со „Регулативата за населување на „новите јужни региони“ од 24 септември 1920
година, македонска земја им беше доделена на колонистите од другите делови на Југославија кои
беа подготвени да се населат во регионот. Оваа политика имаше за цел да ја наруши кохезивноста
на македонското население во сопствената татковина. До крајот на 1928 година, некои податоци
сугерираат дека 6.377 семејства биле населени во регионот на 63.939 хектари земја.
Приврден гласник (Економски гласник) во февруари 1921 година напишал дека „Убиствата и
грабежите се вршат насекаде. Една од суштинските операции, аграрната реформа, почна да се
спроведува на чуден начин. Таа полека напредуваше во една насока, а потоа дојде до застој,
проследено со исклучување од патот и ретрогресија. Неколку контрадикторни прописи и бројни
различни толкувања и министерски соопштенија предизвикаа вистински хаос. Себичните
постапки на аграрните началници, делиите [храбрите луѓе] беа природни, [оние] кои во Факт
станаа вистински мајстори во регулирањето на конкретните случаи. Сведоци сме како на
вистинските земјоделци им ја одземаат земјата, дадена на разни шпекуланти кои во целиот свој
живот немаат никаква врска со земјоделството“.
Од таа причина, не беше чудно што на изборите за локалната управа одржани во летото 1920
година, значителен дел од населението гласаше за левичарските партии, особено за комунистите,
кои ја добија контролата врз локалните управи во Велес, Куманово, Кавадарци. и Скопје. На
изборите за Уставотворно собрание во ноември 1920 година, од вкупно 105.000 гласови, 40.200
обезбедија делегати од Македонија, освојувајќи 15 мандати.
Како резултат на таа победа, командантот на Третата армија побара од окружните началници во
Вардарска Македонија да ги преземат следните чекори:
1. да се изолираат одредени села да ги следи полските овчари
2 да се определат точки за преминување на реката Вардар каде што луѓето можат да ја преминат
реката само помеѓу изгрејсонце и зајдисонце
3. да се раселат населението од селата Градец, Конско, Петрово и Серменин
4. да ги зајакне гарнизоните во Кавадарци и Валандово со дополнителен пешадиски баталјон и
митралез,
5. да се додадат два пешадиски баталјона во Струмица итн. Службениците-комунисти да
бидат отстранети од областа, бидејќи тие беа првите што ги шират комунистичките идеи не
знаејќи кому му служат
6. да се зголемат наградите за информации за зајакнување на полициските станици на
поранешните граници на Србија
7. откако ќе се зајакнат гарнизоните, да почнат да собираат даноци и да даваат наредби да се
пријават за воена служба или воени вежби, бидејќи комунистичката агитација е насочена против
армијата и даноците
8. ниту еден човек не смее да оди од една во друга општина без идентитет.

Бугарска денационализација и асимилација во Пиринска Македонија

За време на Првата светска војна на териториите окупирани од Бугарија, децата учеа на бугарски
јазик од учители специјално испратени таму или оние што дошле претходно, обично православни
свештеници (егзархија). Таквата политика беше продолжена и сè уште засилена во меѓувоениот
период, со цел да се уништи македонската култура и јазик што се користат во секојдневниот
живот. Сите јавни македонски демонстрации беа забранети. Македонскиот јазик беше забранет од
властите. Бугарите почнаа пропаганда против македонската нација. Тврдеа дека Македонците не
се ништо друго туку чисти Бугари. Образецот на македонското презиме -вски беше исфрлен од
употреба, бидејќи Бугарите сакаа целото ова население да има слични на нив што завршува на -ов,
кое повторно беше типично македонско. Ако некој не ги почитувал овие правила, веднаш би бил
убиен. Меѓу двете светски војни се спроведувал континуиран терор проследуван со палежи и
грабежи.За поуспешна денационализација и асимилација освен училишниот систем на бугарски
јазик биле формирани и бугарски културно-просветни друштва Многумина македонски
револуционери биле принудени да емигрираат во европските држави. Македонската емиграција
била сконцентрирана во Австрија, Швајцарија и Франција.

Димитрија
Пејоски IX-2