Professional Documents
Culture Documents
Pagbasa at Pagsusuri11 Q1 Module 5
Pagbasa at Pagsusuri11 Q1 Module 5
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
ii
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
iii
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot
mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.
iv
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!
v
Alamin
Pamantayang Pangnilalaman:
Nasusuri ang iba’t ibang uri ng binasang teksto ayon sa kaugnayan nito sa
sarili, pamilya, komunidad, bansa, at daigdig.
Pamantayan sa Pagganap:
Kasanayan sa Pampagkatuto
Layunin:
Pagkatapos ng modyul na ito, ang mag-aaral ay inaasahang:
1. natutukoy ang gampanin ng cohesive devices sa pagsulat:
2. nagagamit sa pagbuo ng sariling teksto: at
3. nakasusulat ng tektong deskriptibo gamit ang mga cohesive devices.
1
Subukin
Kung handa ka na, simulan na natin ang
paglalakbay sa module na ito. Tayo na!
PAUNANG PAGTATAYA:
Panuto: Basahin at sagutin ang bawat aytem. Isulat ang titik ng tamang sagot sa
patlang sa iyong sagutang papel.
___ 1. Ang mga panghalip ay inihahalili maliban sa __________.
A. pangngalan C. hayop
B. bagay D. lugar
___ 4. Ito ay isang uri ng kohesyong gramatikal na ang paggamit ng ibang salitang
ipapalit sa halip na muling ulitin ang salita.
A. Leksikal C. Pang-ugnay
B. Reperensiya D. Substitusyon
___ 6. Ito ay inihahalili sa ngalan ng tao, pook, bagay o hayop. Anong bahagi ng
pananalita ang tinutukoy nito?
A. Pandiwa C. Panghalip
B. Pangatnig D. Pangngalan
2
___ 8. Sa paggamit ng reperensiyang katapora, saan ito makikita sa pangungusap?
A. gitna C. unahan
B. hulihan D. kabilaan
___ 9. Ang paggamit ng cohesive devices ay upang maiwasan ang pag-uulit ng:
A. pangungusap C. mensahe
B. parirala D. salita
___ 11. Si Teodoro ay isang binata na may edad labingwalo. Siya ay payat, mahilig
mag-basketball at nais niyang may aksiyon sa lahat ng kaniyang ginagawa.
A. Katapora C. Anapora
B. Leksikal D. Elipsis
3
Aralin
Pagsulat: Cohesive Devices
5
Ang modyul na ito ay inihanda para sa mga mag-aaral ng SHS upang malinang
ang makrong kasanayan sa pagsulat ng iba’t ibang uri ng teksto gamit ang mga
cohesive devices at paghahanda rin sa pagsulat ng pananaliksik hinggil sa mga
isyung panlipunan sa kasalukuyang panahon. Magagamit din ito bilang
instrumento sa mabisang komunikasyon, pasalita at pasulat man, na
nagpapamalas ng kahusayan sa pagpoproseso ng iba’t ibang impormasyon at
pagbabagong teknolohikal na nagaganap sa bagong henerasyon.
Balikan
4
_____________________________________________________
Paglalarawan ng damdamin
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Tuklasin
5
Analisis:
1. Malinaw at maayos ba ang daloy ng konteksto? Ipaliwanag.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Ano ano ang napansin mo sa pagkakabuo ng konteksto?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
3. Kung ikaw ang sumulat ng kontekstong ito, paano mo ito isusulat ng malinaw at
maayos ang kaisipan?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Pag-usapan natin ang kinalabasan ng iyong pag-aanalisa at rebisyon sa
nasabing konteksto. Unti-unti ng hinahasa ka sa kasanayang pagsulat at mas
lalong malilinang ito sa kaalamang matutunghayan mo sa susunod na bahagi ng
modyul na ito.
Suriin
6
sa pinalitang pangalan na binanggit sa pangungusap o talata.
Halimbawa:
Halimbawa:
7
pamamagitan nito, higit na nauunawaan ng mambabasa o tagapakinig ang
relasyon sa pagitan ng mga pinag-uugnay.
Halimbawa:
a. Pag-uulit o repetisyon
Halimbawa:
Maraming bata ang hindi nakapapasok sa paaralan. Ang mga
batang ito ay nagtatrabaho na sa murang gulang pa lamang.
b. Pag-iisa-isa
Halimbawa:
Nagtanim sila ng mga gulay sa bakuran. Ang mga gulay na ito
ay talong, sitaw, kalabasa, at ampalaya.
c. Pagbibigay Kahulugan
Halimbaw:
Marami sa mga batang mangagawa ay nagmula sa mga
pamilyang dukha. Mahirap sila kaya ang pag-aaral ay
naisasantabi kapalit ng ilang baryang naiaakyat nila para sa
hapag-kainan.
Halimbawa:
nanay-tatay guro-mag-aaral
doktor-pasyente hilaga-timog
puti-itim maliit-malaki mayaman-mahirap
8
Pagyamanin
Pagsasanay 1.
Natutukoy ang cohesive devices na ginamit sa teksto. Isulat sa patlang kung
Anapora o Katapora ang tinutukoy ng mga panghalip na nakasulat nang madiin
(bold). Isulat ang sagot sa hiwalay na sagutang papel.
__________1. “Dalhin natin siya sa ospital dali!” ang sigaw ng maliksing si Doris
habang pangko ang matandang lupaypay at tila wala ng buhay.
Isinakay siya sa huling bahagi ng kotse at saka mabilis nitong
pinaandar ang sasakyan patungo sa pinakamalapit na ospital. Subalit
hindi na umabot nang buhay si Lolo Jose sa pagamutan.
__________2. Bayani ang mga taong handang tumulong sa nangangailangan kahit
walang hinihintay na kapalit o magbuwis ng buhay para sa bayan kung
kinakailangan. Sila ay mga karaniwang taong nakagagawa ng hindi
pangkaraniwang kabutihan para sa iba.
__________3. Matamis na maasim ito. Ang may katigasan at kulay lilang balat ay
nagtataglay ng mapuputing hilis na paborito ng marami hindi lang
dahil sa lasa nito kundi maging sa taglay na sustansiya. Hindi
pangkaraniwang prutas ang mangosteen.
__________4. Grab taxi na nga ba ang solusyong dala ng makabagong teknolohiya
para mapadali ang paghahanap ng masasakyan? Ito ay alternatibo sa
nakasanayang de-metrong taxi.
__________5. Malinis at sariwang hangin, isa na nga lang ba itong alaala sa ating
malalaking lungsod?
Pagsasanay 2.
Tukuyin kung substitusyon, elipsis, pang-ugnay o leksikal ang ginamit na
cohesive devices sa mga sumusunod. Gawing gabay ang mga salitang nakasulat
nang madiin (bold) at isulat sa patlang ang sagot.
__________1. Nagbigay ng limang kilong bigas si Jhun. Si Ronnie naman ay tatlo.
__________2. Naubos ko ang masarap mong baon. Ibibili na lang kita ng kapalit.
__________3. Nabasa ng mga mag-aaral ang akda. Ang mga mag-aaral na ito ay
natuto sa binasa.
__________4. Nagkasama sa paglalakbay ang magkaibigan. Lalo nilang nakilala ang
isa’t isa sa biyaheng ito.
__________5. Ang mahusay na pagpapaliwanag at pagsasalita ang dahilan kung
bakit nahihikayat makinig ang mga tao sa kaniya.
9
Pagsasanay 3.
Obserbahan kung paano ginamit ang mga panghalip sa mga hinalaw na
talata mula sa isang tekstong pinamagatang “Propesyonalismo” ni Joselito
D. Delos Reyes.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Paano nakatulong ang mga panghalip na ito para mabuo ang talata?
10
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Isaisip
Inaasahan kong naging malinaw na sa iyo ang tungkol sa araling tinalakay natin
ngayon. Upang malaman ko na may naunawaan ka sa Cohesive devices may
gawain akong inihanda para sa iyo. Tayo na! Ituloy na natin ito.
Dugtungang Gawain: Ipahayag nang malinaw ang anomang pagkatuto at
kahalagahang nakuha sa tinalakay na aralin. Isulat sa hiwalay na papel ang
kasagutan.
11
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Isagawa
Panuto: Sumulat ng isang tektong deskriptibo gamit ang mga cohesive devices sa
pamamagitan ng isang Travel Brochure. Lapatan ng pamagat. Gawing gabay ang
rubrik sa ibaba sa iyong susulating tekstong deskriptibo. Gawin at isulat sa isang
oslo paper o short bond paper.
Batayan sa pagsulat ng teksto:
1. Ang mga larawan ng mga lugar ay matatagpuan sa rehiyon. Halimbawa: Mga
lugar sa CALABARZON na iyong napuntahan
2. Ang layunin sa pagbuo at pagsulat mo ng travel brochure.
3. Kinakailangang Obhetibo at Subhetibo ang katangian ng paglalarawan. Muling
silipin ang bahagi ng BALIKAN ng modyul na ito.
Pamantayan 4 3 2 1
12
Tayahin
Kapag may simula mayroong wakas! Tiyakin natin ang
inyong pagkatuto. Pagbati sa iyo mahal kong mag-aaral.
Panuto: Basahin at sagutin ang bawat aytem. Isulat ang titik ng tamang sagot sa
sagutang papel.
___ 6. Sa bahagi ng pananalita, ang siya, tayo, iyan, ito, doon, at sila ay mga
halimbawa ng ___________.
A. Pandiwa C. Panghalip
B. Pangatnig D. Pangngalan
___ 7. Alin sa mga pahayag ang gampanin ng cohesive devices sa pagsulat?
A. Nagiging mas malinaw at maayos ang daloy ng kaisipan ng isinusulat.
B. Nagiging maganda ang nilalaman gamit ang mga ito sa pagsulat.
C. Nagiging malawak ang paglalahad sa paksa.
D. Nakaaakit basahin ang isang teksto.
___ 8. Ang paggamit ng cohesive devices ay upang maiwasan ang pag-uulit ng:
A. salita C. mensahe
B. parirala D. pangungusap
___ 9. Sa mga cohesive devices, saan nabibilang ang anapora at katapora?
A. Substitusyon C. Reperensya
B. Pang-ugnay D. Elipsis
___ 10. Alin sa mga sumusunod ang nakatutulong upang maging malinaw at
maayos ang kaisipan ng isang teksto?
A. talata C. talasalitaan
B. estruktura D. cohesive devices
___ 11. Anong bahagi ng pananalita nabibilang ang anapora at katapora?
A. Pandiwa C. Pang-abay
B. Panghalip D. Pangngalan
___ 12. Nasira ko ang portfolio mo. Tutulungan na lang kitang gumawa.
13
A. Elipsis C. Pang-ugnay
B. Leksikal D. Substitusyon
___ 13. Ang magkapitbahay ay nag-uusap kung ano ang puwede nilang ibigay
nadonasyon sa barangay. Nagbigay si Lenie ng limang kabang bigas at si Lorry
nama’y apat.
A. Elipsis C. Pang-ugnay
B. Leksikal D. Substitusyon
___ 14. Ang pamahaang lokal ay ginawa ang lahat para makaiwas sa sakit na
nakamamatay at ang mga mamamayan naman ay dapat sumunod sa mga
patakarang ipinatutupad ng pamahalaan.
A. Substitusyon C. Leksikal
B. Pang-ugnay D. Elipsis
___ 15. Sa gitna ng pandemya higit na apektado ang maralitang pamilya.
Naghihirap sila kaya kailangang magtiis at magtipid sa ayudang kanilang
natatanggap.
A. Substitusyon C. Leksikal
B. Pang-ugnay D. Elipsis
Karagdagang Gawain
Muli binabati kita dahil matagumpay mong natapos ang mga pagsubok sa
modyul na ito. Dahil diyan, bibigyan pa kita ng isa pang pagsubok kaugnay sa
katatapos na aralin. Kinakailangan lamang na maging malinaw at maayos ang
daloy ng kaisipan sa isusulat mo upang mapagtagumpayan mo rin ang gawaing
ito.
Bumuo ng sariling halimbawa ng bawat cohesive devices. Dalawang (2)
puntos sa bawat bilang. Isang puntos kapag mali ang pagkakagamit ng cohesive
device at dalawang puntos kung tama ang paggamit ng ng cohesive device.
1. Anapora ____________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
2. Katapora____________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
3. Substitusyon________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
4. Elipsis_______________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
5. Pang-ugnay__________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
6. Leksikal_____________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
14
Susi sa Pagwawasto
Pagyamanin
Pagsasanay 1
Subukin 1. Katapora Tayahin
2. Anapora
1. A 1. tayo-katapora
2. A 3. Anapora 2. tayo-katapora
3. B 4. Anapora 3. sila-anapora
4. D 5. Anapora 4. iyan-anapora
5. D Pagsasanay 2 5. silang-anpora
6. C 1. Elipsis 6. C
7. A 2. Substitusyon 7. A
8. C 3. Leksikal 8. A
9. D 4. Substitusyon 9. C
10.C 5. Pang-ugnay 10.C
11.C Pagsasanay 3 11.B
12.A 1. ito-Anapora 12.D
13.C 2. nito-Anapora 13.B
14.A 3 sila-Anapora 14.B
15.B 4 Itong-Anapora 15.C
5. Ito-Anapora
15
Sanggunian
Alma M. Dayag, Mary Grace G. Del Rosario, Pluma: Pagbasa at Pagsusuri sa Iba’t
Ibang Teksto sa Pananaliksik (Quezon City: Phoenix Publishing House,
2016)p.19-36.
16
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
17