Professional Documents
Culture Documents
www.shsph.blogspot.com
Filipino
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang
Teksto Tungo sa Pananaliksik
Modyul 3: Katangian at Kalikasan
ng Teksto
www.shsph.blogspot.com
Filipino – Baitang 11
Kwarter 1 – Modyul 3: Katangian at Kalikasan ng Teksto
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.
Para sa Tagagabay:
Upang lalong kagiliwan ng mag-aaral at maging kapaki-
pakinabang ang modyul na ito, tiyaking makapagbigay ng oryentasyon sa
mga mag-aaral, magulang, o sinomang miyembro ng pamilya kung paano
gagamitin at iingatan ang modyul na ito.
Ipabatid na kailangang magkaroon ng sariling sagutang papel ang
bawat mag-aaral para sa paunang pagsubok, mga gawain sa bawat
bahagi at panapos na pagsubok. Kung tapos nang sagutin ang modyul na
ito, ipaalala sa mag-aaral na kaagad itong ibalik sa guro para sa
kaukulang tunguhin.
Para sa mag-aaral:
Inihanda ang modyul na ito para sa iyo.
Kailangan mong sundin at saguting mag-isa ang
mga gawaing nasa loob nito. Huwag kang mag-
alala, kayang-kaya mo ito. Tiniyak kong
matutuwa ka habang natututo.
Ingatan mo ang modyul na ito. Huwag mong
susulatan at iwasang mapunit ang mga pahina.
Gumamit ka ng sagutang papel o ang iyong
kuwaderno. Sige, simulan na natin!
ii
www.shsph.blogspot.com
Panimula:
Layunin
1
www.shsph.blogspot.com
Basahin natin.
Talasalitaan
KONSEPTO
- paliwanag na nabuo dahil sa
malalim na pag-iisip
PANANAW SALOOBIN
- paniniwala o -nararamdaman
pagkaunawa sa
perspektibo ng nadarama
tao
KRONOLOHIKAL KATHANG-ISIP
ISYU
- wastong - bunga ng isipan
-paksang
pinagtatalunan pagkakasunod-sunod
LOHIKAL EBIDENSIYA
- ayon sa katwiran - katunayan
-makatwiran -patotoo
TEKSTO
Babasahin na maaaring tula, sanaysay, talambuhay at
iba pa
2
www.shsph.blogspot.com
Ano ba ang alam mo na sa ating aralin,
subukin mo nga?
Panimulang Gawain
Deskriptibo
Naratibo
3
www.shsph.blogspot.com
O, di ba kayang –kaya mong sagutin ang mga uri ng
teksto?
Basahin mo.
Sa bawat pagkakataon, iba’t ibang uri ng babasahin ang ating binabasa. Iba-
iba rin ang nilalaman o paksa ng mga ito.
4
www.shsph.blogspot.com
Dapat mo rin tandaan na may iba’t ibang katangian ang mga uri ng teksto at
ito ay matutunghayan mo sa susunod na pahina:
DESKRIPTIBO
IMPORMATIBO
- Nagtataglay ng
- naglalahad ng mahahalagang
impormasyong may
bagongimpormasyon,kaalaman,
kinalaman sa limang
paniniwala at tiyak na detalye
pandama
PERSWEYSIB
NARATIBO
-Naglalahad ng espesipikonng
- naglalahad ng kuwento
pananaw na nakatuon sa
ng mga pangyayari o
saloobin at opinyon ng may -
kawil ng pangyayari
akda
PROSIDYURAL
ARGUMENTATIBO
- Tumutukoy sa
-nagtataglay ng mga
pagsusunod-sunod ng
paniniwala o paninindigang
mga hakbang o prosesong
maaaring tama o mali
isasagawa
1. IMPORMATIBO
-magbigay ng impormasyon upang
mapalawak at mapalalim ang
kaalaman ng mambabasa sa paksang
tinatalakay
2. DESKRIPTIBO- malinaw na
maipakita ang mga katangian ng
paksang tatalakayin
5
www.shsph.blogspot.com
4.NARATIBO- magkuwento sa
pamamagitan ng salaysay na nag-
uugnay ng mga pangyayari
Lubos na naunawaan
Naunawaan
Naguluhan
6
www.shsph.blogspot.com
Simulan mo na ang iba’t ibang gawain.
___________________________________________
Panuto: Basahin ang bawat bahagi ng talata, suriin at tukuyin kung anong uri ito ng
teksto. Isulat ang titik ng tamang sagot sa iyong kwaderno.
https://jeininallysie.wordpress.com/2016/08/24/blog-post-title-3/
7
www.shsph.blogspot.com
3. Ito ay tekstong ______
a. argumentatibo b. naratibo c. prosidyural d. impormatibo
8
www.shsph.blogspot.com
Dahil madali mo lang nasagutan ang unang pagsasanay, heto pa
ang isa pang gawaing magpapatibay ng iyong kaalaman. Halika tasahin
ulit natin ang iyong husay…
Panuto:
Sa tulong ng mga suliranin kaugnay ng COVID-
19, isulat kung anong katangian ng teksto ang
Pagsasanay 2
mga ito
9
www.shsph.blogspot.com
Balikan ang mga natutuhan sa naunang
mga gawain upang masagutan ang sumusunod
na pagsasanay.
Pagsasanay 3
https://www.sccgov.org/sites/covid19/Pages/coronavirus-
facts-tl.aspx
Sa yugtong ito ng pandemya, kritikal na
hindi dapat mawala ang pagsulong na
nakamit natin sa pagkontrol ng pagkalat ng
COVID-19. Tumigil na ang pagtaas ng mga
naospital, ngunit mas marami pa ang
kinakailangang gawin upang ligtas na
mabuksan muli ang ating mga komunidad.
https://www.sccgov.org/sites/covid19/Pages/public-
health-orders-tl.aspx
Isang proseso ng pagbabagong-bihis ng
lokal at rehiyonal na daloy ng pandaigdigang
pamilihan ang globalisasyon. Sa
kasalukuyan, ginagamit ito upang tukuyin
ang mga globalisasyon at internasyonal na
10
www.shsph.blogspot.com
ekonomiya. Sinasabi ng mga tagapagsulong
nito na makatutulong ito sa pamamagitan ng
pagtapat sa mga bago at iba’t ibang
internasyonal na pamilihan. Samantala,
sinasabi naman ng mga kritiko ng
globalisasyon na namamanipula at
naiimpluwensiyahan ng mga internasyonal
na kompanya ang maliliit na lokal na
negosyo.
Sa iyong pananaw, nakatutulong ba ang
globalisasyon sa lokal na negosyo at
ekonomiya?
-Bandril et al 2016
Isang piging na ligaya ngiti’y mala-gintong
butil,
Sa landas ng liwanag yakap ang langit na
inaliw.
Sa mala-rosas na labi ay kay tamis na pag-
amin,
At kung ilarawan ay kadugtong ng buhay
marahil.
-Alma Tang-Bautista
Magtungo sa barangay kung saan na-
istranded para kumuha ng clearance.
Dalhin ito sa municipal health office para sa
medical certificate na natapos mo ang 14-
day quarantine. Isumite ang medical
certificate sa pinakamalapit na istasyon ng
Pulis para mag-aplay ng travel pass.
Ang istasyon ng pulis ang bahalang
magproseso ng travel pass at mag-iinform
sa police unit kung saan patungo ang
aplikante. AAbisuhan ang LSI(locally
stranded individual) para kunin ang kanyang
travel pass o ipadadala na lang ito sa
kanyang e-mail.
- #EagleNews
☺
11
www.shsph.blogspot.com
Ang bahaging ito ng modyul ay susukat sa mga natutuhan
mo sa loob ng aralin. Huwag kang matakot dahil alam kong
kayang-kaya mo ito. Huling pagsubok na lamang ito na
kailangan mong sagutin.
Panapos na Pagsubok
Panuto: Kilalanin ang mga sumusunod na teksto. Isulat ang sagot sa iyong
kwaderno kung ito ay IMPORMATIBO, DESKRIPTIBO, PERSWEYSIB,
NARATIBO, ARGUMENTATIBO o PROSIDYURAL.
12
www.shsph.blogspot.com
“Kumalma? Eh kung anak mo ang nasa loob ng kuwarto ngayon,
makakakalma ka ba? Kung mamatay ang anak mo, ano kaya ang gagawin mo?!!!”
galit na wika ng ama.
Tumagal ng ilang oras ang operasyon. Matapos ay masayang lumabas ang
doktor.
“Salamat sa Diyos, ligtas na ang anak ninyo.”
Hindi na nakapaghintay ng sagot ang doktor. Mabilis siyang tumalilis palabas
pakasabing, “kung mayroon kayong katanungan, pakitanong na lang sa nars”.
“Bakit napakaarogante niya? Hindi man lang siya naghintay ng ilang minuto
para makapagtanong ako sa kalagayan ng aking anak?” bulalas ng lalaki.
Sumagot ang nars. Walang humpay ang pag-agos ng luha sa pisngi ng nars habang
nagsasalita.
“Kamamatay lamang kasi ng anak ni Dok. Namatay ang anak niya sa isang
aksidente sa kalsada. Nasa burol siya nang ipatawag. Matapos niyang mailigtas ang
iyong anak, kailangan naman niyang magmamadali para sa libing ng kanyang
anak”…
www.google.com.ph
3. Igisa ang luya at bawang, kasama na ang manok. Isangkutsa ang manok
hanggang mamuti ang laman ng manok. Kapag sa tantya mo ay
nasangkutsa(nagisa) mo na ang manok, maglagay ng 3 kutsarang patis. Haluin
muli. Maglagay ng tubig na magsisilbing sabaw ng tinola. Ilagay na rin kasama
ang panahog na gulay( sayote o papaya.) Pakuluan. Kapag kumulo na ang
sabaw, tingnan kung tama na ang lambot ng sayote o papaya para sa iyo.
Tikman ang sabaw, kung kulang pa ang lasa, dagdagan mo na lang ng patis at
ilagay na rin ang dahon ng sili o ng malunggay. Mayroon ka nang Tinolang
Manok!
- mula sa https://paanopinoy.wordpress.com
Mula pa noong 1993, may mga historyador tulad nina Dr. Milagros Guerrero,
Ramon Villegas at Emmanuel Encarnacion na nagsasabing si Andres Bonifacio,
hindi si Emilio Aguinaldo ang unang pangulo ng Pilipinas. Ayon sa kanila, noong
sumiklab ang Himagsikan noong Agosto 24, 1896, ang Katipunan na isang samahan
ay naging isang gobyernong rebolusyonaryo batay sa mga dokumento nito. Dahil
dito, ang pinuno ng Katipunan noon ang siyang naging Pangulo.
Sabi naman ng iba, hindi dapat gawing unang pangulo si Andres Bonifacio
dahil kailangang baguhin ang mga teksbuk sa mga paaralan at maaari itong ikalito
13
www.shsph.blogspot.com
ng mga mag-aaral. Ngunit dapat bang isakpripisyo ang katotohanan sa kasaysayan
para sa praktikalidad?
Ang pagkilala sa pagkapangulo ni Bonifacio ay ang pagkilala sa konseptong
ang gobyerno ay nanggagaling sa bayan, na kaakibat sa pang-ilustrado/ pang-elit na
gobyerno.
At sa huli, ang pagkilala kay Andres Bonifacio bilang pangulo ay ang
magbibigay ng katarungan sa taong bumuo sa Nasyong Pilipino.
-mula sa www.change.org
5. Kartilya ng Katipunan
Ni Emilio Jacinto
Yehey!
Malapit mo nang matapos ang araling ito. Iwasto ang
iyong mga sagot sa pahina 16.
Ilang bituin kaya ang iyong matatanggap? Suriin sa
ibaba.
14
www.shsph.blogspot.com
Ang ganda ng aralin natin.
Ang dami kong natutuhan.
Na-enjoy ko rin ang mga gawain at
pagsasanay.
Karagdagang Gawain
b. Paraan ng pagkakalahad
15
16
Panimulang Pagsubok
1. Naratibo
2. Impormatibo
3. Prosidyural
4. Persweysib
5. Deskriptibo
Pagsasanay 1 Panapos na Pagsubok
1. B 1. Impormatibo
2. D 2. Naratibo
3. A 3. Prosidyural
4. C 4. Argumentatibo
5. D 5. Persweysib
Pagsasanay 2
1. Prosidyural
2. Argumentatibo
3. Impormatibo
4. Persweysib
5. Deskriptibo
Pagsasanay 3
1. Impormatibo- nagbibigay –impormasyon tungkol sa
Corona Virus
2. Persweysib- hinihikayat ang mamayan na manatili sa
Bahay
3. Argumentatibo – hinihingi ang pananaw ng mababasa
kaugnay ng paksa
4. Deskriptibo – naglalarawan gamit ang mga pang-uri
5. Prosidyural – nagsasaad ng pagkakasunod-sunod ng
pagkuha ng travel pass
Karagdagang Gawain:
subhetibo ang sagot
Susi sa Pagwawasto
www.shsph.blogspot.com
www.shsph.blogspot.com
MGA SANGGUNIAN
Aklat:
Atanacio, Heidi C.et al. Pagbasaa at Pagsusuri ng Iba’t ibang Teksto Tungo sa
Pananaliksik. Quezon City: C & E Publishing Inc.
Bandril, Lolita T. et al. Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa
Pananaliksik. Quezon City: Vibal Group Inc., 2016.
Dayag, Alma M. at Mary Grace G. del Rosario. Pinagyamang Pluma. Pagbasa at
Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik. Quezon City: Phoenix
Publishing House, 2017.
Elektroniko:
https://paanopinoy.wordpress.com
#EagleNews https://www.youtube.com/watch?v=bINXHmyDF0I
https://www.sccgov.org/sites/covid19/Pages/coronavirus-facts-tl.aspx
www.change.org
www.google.com.ph
17
www.shsph.blogspot.com