Professional Documents
Culture Documents
1
Layunin
2
Pag-aralan
TEKSTONG IMPORMATIBO
Ang tekstong impormatibo Ang tekstong impormatibo ay isang uri ng babasahing di piksyon.
Ito ay naglalayong magbigay ng impormasyon o magpaliwanag nang malinaw at walang
pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksa tulad ng sa mga hayop, isports, agham o siyensiya,
kasaysayan, gawain, paglalakbay, heograpiya, kalawakan, panahon, at iba pa.
Hindi ito nakabasi na isang opinyon kundi pawing katotohanan lamang. Karaniwang may
malawak na kaalaman tungkol sa paksa ang manunulat o kaya’y nagsasagawa siya ng
pananaliksik at pag-aaral ukol dito.
3
4. Mga estilo sa pagsulat, kagamitan/sangguniang magtatampok sa mga bagay na
binibigyang-diin.
- Makatutulong sa mga mag-aaral na magkaroon ng mas malawak na pag-unawa sa
binasang tekstong impormatibo ang paggamit ng mga estilo o
kagamitan/sangguniang magbibigay-diin sa mahahalagang bahagi ng tulad ng
sumusunod:
Paggamit ng mga nakalarawang representasyon – makatutulong ang
paggamit ng mga larawan, guhit, dayagram, tsart, talahanayan, time line, at
iba pa upang higit na mapalalim ang pag-unawa ng mga mambabasa sa mga
tekstong impormatibo.
Pagbibigay-diin sa mahahalagang salita sa teksto – nagagamit dito ang
mga estilong tulad ng pagsulat nang nakadiin, nakahilis, nakasalungguhit, o
nalagyan ng panipi upang higit na madaling makita o mapansin ang mga
salitang binibigyang-diin sa babasahin.
Pagsulat ng mga talasanggunian – karaniwang inilalagay ng mga
manunulat ng tekstong impormatibo ang mga aklat, kagamitan, at iba pang
sangguniang ginamit upang higit na mabigyang-diin ang katotohanang nagin
basehan sa mga impormasyong taglay nito.
4
ganitong uri ng teksto ay nangangailangan ng masusing pananaliksik sapagkat ang mga
impormasyon at detalyeng taglay nito ay naglalahad ng katotohanan ukol sa paksa at
hindi dapat samahan ng personal na pananaw o opinyon ng manunulat.
3. Pagpapaliwanag – Ito ang uri ng tekstong impormatibong nagbibigay paliwanag kung
paano o bakit naganap ang isang bagay o pangyayari. Layunin nitong makita ng
mambabasa mula sa mga impormasyong nagsasaad kung paano humantong ang paksa
sa ganitong kalagayan. Karaniwan itong ginagamitan ng mga larawan, dayagram, o
flowchart na may kasamang mga paliwanag. Halimbawa nito’y ang siklo ng buhay ng
mga hayop at insekto tulad ng paruparo, palaka, at iba pa.
CYBERBULLYING
Sa makabagong panahon kung saan laganap ang paggamit ng teknolohiya, isang uri
ng pambu-bully ang nabigyang-daan nito: ang cyberbullying o ang pambu-bully sa kapwa
gamit ang makabagong teknolohiya. Ang ilang halimbawa nito ay ang pagpapadala ng
mensahe ng pananakot, pagbabanta, o pagtataglay ng masasamang salita maging sa text o
e-mail; pagpapalaganap ng mga nakasisirang usap-usapan, larawan, video, at iba pa sa e-
mail at sa social media; pag-bash o pagpo-post ng mga nakasisira at walang basehang
komento; paggawa ng mga pekeng account na may layuning mapasama ang isang tao; pag-
hack sa account ng iba upang magamit ang personal account ng isang tao nang walang
pagsang-ayon niya o sa paninira sa may-ari nito; at iba pang uri ng harassment sa
pamamagitan ng teknolohiya. Ang mga ito’y karaniwang nagbubunga ng pagkapahiya,
pagkatakot, o pagkawala ng kapayapaan sa nagiging biktima nito.
5
kailangang lumabas. Nakatutulong din ito nang malaki na paghahanap sa anumang
impormasyong mahalaga sa tao.
Subalit sa kabilang banda, napadadali rin ng Internet ang paggawa ng iba’t ibang
krimen, panloloko sa kapwa, at paggawa ng maraming hindi mabubuting bagay tulad ng
cyberbullying. Para sa isang biktima, mas mahirap at mas matindi ang cyberbullying kaysa
sa harapang pambu-bully. Ang harapang pambu-bully ay nangyayari sa isang lugar at isang
panahon. Kapag hindi na magkaharap ang bully at ang biktima ay ‘walang pambu-bully na
nagaganap. Samantala, ang cyberbullying ay maaaring mangyari nang 24/7. Ibig sabihin,
kahit hindi magkaharap ang biktima at ang bully, o kahit natutulog ang biktima, .o nasa loob
ng kanyang tahanan, ang cyberbullying ay patuloy na nangyayari. Maaari ding magtago ng
kanyang tunay na pagkatao ang nambu-bully upang hindi makilala kung sino siya habang
ipinakakalat niya ang anumang bagay na makasisira sa kanyang biktima. Minsa’y mahirap
malaman o ma-trace kung sino ang nagpasimula ng pagpapakalat nito. Kapag nai-post o
naipadala na sa iba ang mga bagay na ito, napakahirap nang mawala o maihinto ang
pagkalat ng mga nakasisirang bagay sapagkat wala nang kontrol ang nag-post sa
puwedeng gawin ng bawat makatatanggap o makakikita sa kanyang post. Ang reaksiyon
kasi ng makatatanggap ay maaaring huwag pansinin o hayaan na lang, i-delete at huwag
patulan, o maaaring i-share rin sa iba na lalong magdudulot ng pagkasira ng biktima dahil sa
napakabilis na pagkalat ng mga bagay na naka-upload na sa Internet
6
o minsa’y humahantong sa pananakit sa sarili, o pag-iisip na wakasan na ang sariling
buhay.
Ayon sa ulat ng Google Trends, ang ikaapat sa mga bansa sa buong mundo kung saan may
pinakamaraming naghanap ng impormasyon ukol sa cyberbullying noong 2013 ay ang
Pilipinas. Isa itong indikasyon na ang isyu ng cyberbullying ay isa nang realidad sa ating
bansa. Bagama’t sa kasalukuyan ay wala pang opisyal na estadistika ang Pilipinas
patungkol sa cyberbullying, sa bansang Amerika ay lumalabas na nasa 9% ng mga mag-
aaral sa Grades 6 hangpng 12 ang nakaranas ng cyberbullying noong 2010 at 2011 at
noong 2013, tumaas sa 15% ang mga mag-aaral sa Grades 9 hanggang 12 na nakaranas
ng cyberbullying.
7
Sa sarbey na isinagawa ng www.stopcyberbullying.org, ang sumusunod ang
isinasagawa ng mga nagiging biktima ng cyberbullying:
8
gamit ang social media. lto ang Social Media Regulation Act of 2014 na ipinasa ni
Leyte Rep. Sergio Apostol upang matulungan ang mga biktima ng pambu-bully
gamit ang social media. Sa nasabing batas, ang tao o mga taong
mapatutunayang nagkasala ng cyberbullying ay mapapatawan ng mula anim
hanggang labindalawang taong pagkabilanggo. Maaari din silang magmulta ng
mula PHP30,000 hanggang PHP50,000.
9
Mga Gawaing Pampagkatuto
Panuto: Tukuyin ang tamang sagot ng mga sumusunod na pahayag sa ibaba. Isulat ang
sagot sa inyong sagutang papel.
_____1. Ito ang uri ng tekstong impormatibong nagbibigay paliwanag kung paano o bakit
naganap ang isang bagay o pangyayari.
_____2. Ito ang uri ng tekstong impormatibong inilalahad ang mga totoong pangyayaring
naganap sa isang panahon o pagkakataon.
_____3. Isa sa mga elemento ng tekstong impormatibo na tinatawag na organizational
markers.
_____ 4. Ito ay isang uri ng babasahing di piksyon.
_____ 5. Ito ang uri ng tekstong impormatibong nakalahad ang mahahalagang kaalaman
impormasyon patungkol sa tao, hayop, iba pang bagay na nabubuhay
at di nabubuhay, gayundin sa mga pangyayari sa paligid.
Panuto: Gamit ang graphic organizer sa ibaba sagutan ang tanong na; Ano-ano ang mga
katangian at kalikasan ng tekstong impormatibo? Gawing basehan ang mga binasa at
tinalakay sa pagpuno ng mga kahon sa ibaba. Isulat sa inyong sagutang papel.
Ang Tekstong
Impormatibo ay ……
10
Gawain 3. Tara tayo ay magsulat!
Panuto: Ngayon ay ikaw naman ang sumulat ng sarili mong halimbawa ng tekstong
impormatibo. Dahil katotohanan at hindi sarili mong opinyon ang pagbabatayan sa
iyong isusulat, mangangailangan ito ng pagkuha o pangangalap ng datos upang
mapaunlad ang tekstong iyong isusulat. Maari kang mag-isip ng sariling paksang
susulatin na ihihingi mo ng pahintulot sa iyong guro o maaari kang pumili ng
alinman sa mga paksang nakalahad sa ibaba:
Gawing gabay ang rubrics sa ibaba para sa iyong susulating tekstong impormatibo.
Puntos Pamantayan
1 Ang teksto ay hindi maituturing na impormatibo dahil wala itong mga bagong
kaalamang taglay at wala ring mga datos na pinagbatayan kundi pawang
opinyon lamang.
11
Gawain 4. 3-2-1 tsart
Panuto: Punan ang 3-2-1 tsart ng iyong mga natutunan hinggil sa Tekstong Impormatibo.
Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.
1. ___________________________________
bagay
3 na natutunan
2. ___________________________________
3. ___________________________________
bagay 1. ___________________________________
1 na nakapag-
papalito
12
Susi sa Pagwawasto
Gawain 3
Ang sagot ay maaring magkaiba
Gawain 2
Ang sagot ay maaring magkaiba
Gawain 1
1. Pagpapaliwanag
3. Pangunahing ideya
4. Tekstong Impormatibo
5. Pag-uulat pang-impormasyon
13
Sanggunian
Aklat:
Alma M. Dayag & Mary Grace G. del Rosario. Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t ibang Teksto
Tungo sa Pananaliksik. Quezon City: Pinagyamang Pluma 11 (k to 12), 2016
14