MÔ HÌNH KINH DOANH TINH GỌN LEAN CANVAS

Lean Canvas là một mô hình kinh doanh phù hợp cho Startup hơn là Business Model
Canvas bởi vì, Lean canvas là một phiên bản thân thiện, tinh gọn nhằm tạo điều kiện thuận lợi
cho việc xác thực ý tưởng dựa trên dữ liệu cần thiết.
Kế hoạch kinh doanh thường được đóng gói với một loạt các thông tin không liên quan để
nắm bắt các nội dung phức tạp của doanh nghiệp nhắm đến kiếm tiền nhiều hơn là duy trì ý
tưởng tồn tại.
Trong trường hợp bạn là một Startup, bạn cần duy trì ý tưởng tồn lại hơn là mục tiêu kiếm
tiền thì tốt hơn là nên bóc những dữ liệu không cần thiết và tập trung vào những điểm cơ bản
về những thứ bạn có thể cung cấp trên thị trường.
Ash Maurya, người phát minh ra Lean Canvas đã nhìn canvas của Osterwalder từ một
góc độ khác. Anh ấy đã thay đổi một chút để có được cách tiếp cận giải pháp vấn đề cho phân
tích kinh doanh.
1. Tại sao nên dùng Lean canvas?
Khi bạn khởi nghiệp, bạn hướng đến sự linh hoạt và phát triển nhanh chóng cho ý tưởng
của mình. Thứ nhất, nó là một công cụ đơn giản, không cần quá nhiều thời gian để điền vào.
Thứ hai, tài liệu cuối cùng không phải là tài liệu cuối cùng vì bạn có thể và nên cập nhật nó
trong trường hợp có dữ liệu đầu vào mới.
Lean Canvas cho phép bạn xem xét các phân khúc khách hàng khác nhau để thêm nhiều
khách hàng tiềm năng hơn. Khi bạn hiểu hành vi của khách hàng, bạn có thể nắm bắt được họ
thực sự muốn gì và triển khai giải pháp phù hợp.
Lean Canvas tập trung vào các số liệu khả thi thay vì những số liệu vô dụng tạo ra nhận
thức ảo. Các chỉ số chính trong canvas nên gọn gàng dựa trên các tiêu chí thành công tối thiểu
như tỷ lệ chuyển đổi, số lượng người đăng ký, giới thiệu, v.v.
2. Cách thức xây dựng mô hình Lean Canvas
Một mô hình Lean Canvas bao gồm chín cột: Problem (Vấn đề), Solution (Giải pháp), Key
Metrics (Chỉ số chủ chốt), Unique Value Proposition (Tuyên bố giá trị khác biệt), Unfair
Advantage (Lợi thế cạnh tranh độc quyền), Channels (Kênh bán hàng), Customer Segments
(Phân khúc khách hàng), Cost Structure (Chi phí), Revenue Streams (Nguồn thu nhập). Chính
giữa là một đường kẻ phân chia mô hình thành 2 phần: Product (Sản Phẩm) với Market (Thị
trường).
#1: Customer Segments – Phân khúc khách hàng
Hãy bắt đầu bằng cách xác định khách hàng mục tiêu. Nhiều Startup Founder mắc phải
một quan niệm sai lầm phổ biến gọi là “Ai cũng là khách hàng của tôi”.
Ban đầu, bạn cần thu hẹp phân khúc khách hàng càng chính xác càng tốt. Sau này phát
triển, bạn có thể mở rộng nó nếu muốn. Điều này cũng rất cần thiết để tách biệt người dùng và
khách hàng. Một ví dụ điển hình là một ứng dụng dành cho trẻ em, trong đó người dùng (trẻ
em) và khách hàng (phụ huynh) là các phân khúc khác nhau. Trong trường hợp này, hãy đánh
dấu từng danh mục bằng các màu khác nhau để đảm bảo dễ dàng phân biệt.
Early Adopters: Ở phần bên dưới của phân khúc khách hàng có phần bổ trợ. Ở đây, bạn
cần chỉ định những người thực tế sẽ xử lý sản phẩm thô và là những người đưa cho những phản
hồi đầu tiên. Nếu bạn, với tư cách là nhà phát triển hoặc người sáng lập, bạn cũng sẽ tham gia
vào thử nghiệm sản phẩm, vì thế hãy đặt tên của bạn ở đây.
#2: Problem- Vấn đề
Trong phần này, bạn cần đề cập đến các vấn đề của khách hàng mà sản phẩm của bạn
muốn giải quyết. Trong trường hợp bạn có một số phân khúc khách hàng với các vấn đề khác
nhau, bạn có tạo các bản Lean canvas riêng.
Existing Alternatives: Ở dưới phần vấn đề có các giải pháp thay thế hiện có. Nó được
thiết kế để chứa các đối thủ cạnh tranh của bạn đang giải quyết các vấn đề tương tự. Đây là
những đối thủ bạn sẽ cạnh tranh để giành lấy khách hàng từ họ.
#3: Unique Value Proposition – Đề xuất Giá trị Duy nhất
Không phải ngẫu nhiên mà phần này chiếm vị trí trung tâm trong canvas. Unique Value
Proposition là một thông điệp ngắn gọn nhằm thu hút sự chú ý của khách hàng. Ý tưởng là mô
tả tính độc đáo của sản phẩm của bạn và thể hiện sự khác biệt chính của sản phẩm so với các
sản phẩm thay thế khác. Khách hàng nên hiểu tại sao họ cần và muốn nó.
Hight-Level-Concept: Ở dưới cùng của phần này, có một nơi để tạo ra một Higth-Level-
Convept – một tuyên bố ngắn gọn và dễ hiểu về sản phẩm của bạn. Đó là một loại quảng cáo
ngắn gọn mà bạn cũng như các thành viên trong nhóm và khách hàng của bạn sẽ sử dụng.
#4: Solution – Giải pháp
Tất cả các vấn đề bạn đã chỉ định trong hộp lân cận phải được phù hợp với các giải pháp
liên quan. Bạn nên mô tả sản phẩm của mình theo cách phi kỹ thuật để giải thích trải nghiệm
mà khách hàng muốn có được. Hợp tác với khách hàng mục tiêu của bạn sẽ cho phép bạn tìm
hiểu nhu cầu của họ và đưa ra lời đề nghị hấp dẫn nhất.
#5: Channels – Kênh
Ngay cả ý tưởng đột phá nhất trên thị trường cũng có thể thất bại nếu khách hàng không
biết về nó. Trong phần này, bạn nên chỉ định các kênh truyền thông để tiếp cận khách hàng
mục tiêu của bạn (đã được xác định trong phần phân khúc khách hàng). Các kênh trong Lean
canvas có thể bao gồm các tùy chọn: Offline / Online và Kênh trả phí / Kênh miễn phí để cung
cấp thông tin về sản phẩm của bạn cho người dùng cuối. Ví dụ như website, Fanpage, Email,
Quảng cáo (Google / Facebook / Zalo), Content Marketing, Youtube… Đối với Startup các
kênh Free là rất quan trọng để tiết kiệm chi phí ví dụ như SEO, Fanpage, Youtube, Content
Marketing
#6: Key Metrics – Các chỉ số chính
Dù công ty khởi nghiệp của bạn giải quyết vấn đề gì, bạn nên xác định các chỉ số theo dõi
chính để đo lường tiến trình hoạt động kinh doanh của mình.
Ban đầu, bạn có thể làm với một trong số chúng – tiêu chí thành công tối thiểu, tức là, kết
quả có thể được coi là thành công. Sau đó, canvas của bạn có thể được mở rộng với các chỉ số
quan trọng khác.
#7: Cost Structure – Cơ cấu chi phí
Phần này chứa tất cả các loại chi phí. Chúng có thể bao gồm chi phí thuê văn phòng, phần
cứng, tuyển dụng, nghiên cứu thị trường, v.v.
#8 Revenue Streams – Luồng doanh thu
Ý tưởng bạn sắp thực hiện phải mang lại doanh thu. Vì vậy, trong ô này, bạn cần nêu rõ
các nguồn thu nhập dự kiến. Thông thường, các chủ doanh nghiệp sử dụng phương pháp dựa
trên chi phí, trong đó tính toán chi phí và lợi nhuận.
#9: Unfair Advantage – Lợi thế độc quyền
Thuật ngữ này mổ tả một lợi thế, điểm đặc biệt về ý tưởng của bạn mà đối thủ cạnh tranh
của bạn không thể sao chép hoặc có được theo bất kỳ cách nào. Lợi thế độc quyền có thể bao
gồm danh tiếng tốt, quyền truy cập độc quyền vào một số dữ liệu, quyền hạn cá nhân, cộng
đồng và quyền lực bổ sung khác. Bạn cũng không cần thiết phải tìm kiếm lợi thế cạnh tranh
của bạn ngay bây giờ – bạn có thể điền vào ô này sau khi một số thứ khác bắt đầu theo ý bạn.
3. Ví dụ về mô hình Lean Canvas
Khái niệm về Lean Canvas đã có từ trước khi nó được định nghĩa. Điều này có nghĩa rằng
đây là khái niệm đúc kết từ thành công, không phải là khái niệm chưa được kiểm chứng. Và
việc đưa ra các ví dụ trên chỉ mới tiết lộ một phần sức mạnh của Lean Canvas (Sao Kim
Branding, 2021).
Nguồn: https://www.saokim.com.vn/cam-nang/lean-canvas-la-gi/