ĐỀ CƯƠNG

MA TRẬN VÀ ÁNH XẠ TUYẾN TÍNH GIỮA CÁC KHÔNG GIAN VÉC TƠ

I Mục đích và quy định bảo vệ đề cương.

1. Mục đích viết đề cương

Khái quát các nội dung chính có trong có trong “ma trận và ánh xạ tuyến tính giữa các

không gian vecto”. Thông qua đề cương, Hội đồng chấm thi có thể nắm vững được các
vấn đề trọng tâm, các bước nghiên cứu và phát triển đề tài.

2. Quy định bảo vệ đề cương

Thông thường trước khi tiến hành bảo vệ đề cương khoảng 1 tuần, chúng ta phải nộp ít
nhất 5 bản đề cương về cho khoa.

II. Nội dung đề cương khóa luận tốt nghiệp.

Họ và tên: Nguyễn Thị Hồng Nhung

-Cơ sở đào tạo: Trường đại học Thủ đô Hà Nội

-Khóa học: 2020-2024

-Tên đề tài nghiên cứu: Ma trận và ánh xạ tuyến tính giữa các không gian vecto

-Chuyên ngành: Sư phạm Toán

-Đặt vấn đề: Ta thấy rằng ma trận và ánh xạ tuyến tính liên hệ mật thiết với nhau. Khi đã
cố định hai cơ sở của hai không gian vecto thì một ánh xạ tuyến tính giưa hai không gian
ấy cho một ma trận, ngược lại, một ma trận xác định một ánh xạ tuyến tính duy nhất.

Nhờ có ma trận mà ta xác định được giá trị riêng và vecto riêng một ánh xạ tuyến tính,
do đó xác định được những không gian con bất biến ứng với những giá trị riêng. Ma trận
cũng xác định những dạng ánh xạ tuyến tính đặc biệt như các phép biến đổi đối xứng,
biến đổi trực giao. Trái lại, nhờ các vecto riêng và giá trị riêng của ánh xạ tuyến tinh mà
có thể đưa ma trận về dạng đơn giản, đó là ma trận chéo.

-Mục tiêu đề tài: Thông qua việc nghiên cứu, ta có thể thấy được tầm quan trọng, mối
liên hệ mật thiết giữa ma trận và ánh xạ tuyến tính. Ta cần nắm vững vấn đề vì chúng
được áp dụng vào nhiều bài học và trong nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau.

-Đối tượng nghiên cứu: Ma trận và ánh xạ tuyến tính giữa các không gian vecto.

-Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp thu thập số liệu, phương pháp phân tích và tổng
hợp.

-Kế hoạch thực hiện (Đề tài được nghiên cứu trong khoảng 1 tháng)

-Phụ lục (Nếu có)

III.Thứ tự trình bày đề cương khóa luận tốt nghiệp.

-Trang bìa chính

-Mục lục

-Danh mục các chữ viết tắt

-Danh mục bảng biểu hình vẽ, sơ đồ

-Đặt vấn đề

-Chương 1: Tổng quan đề tài nghiên cứu

-Chương 2: Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

-Chương 3: Dự kiến kết quả nghiên cứu

-Chương 4: Dự kiến bàn luận

-Dự kiến kết quả

-Quy trình thực hiện

-Danh mục đề tài tham khảo

-Phụ lục (nếu có)

IV. Hình thức trình bày đề cương khóa luận tốt nghiệp

-Phụ thuộc vào từng đơn vị giáo dục. Nhưng thông thường là:

Khổ giấy A4

Số trang (phụ thuộc vào giáo viên): 15-25 trang

Bảng mã: Unicode

Font chữ: 13 hoặc 14

Dãn dòng: 1.5 line

Căn lề: lề trên 2.5cm, lề dưới 2.5cm, lề trái 3cm, lề phải 2cm.

Đánh số trang: Đánh số ở giữa, phía cuối mỗi trang

V. Chi tiết cách làm đề cương khóa luận tốt nghiệp

5.1. Đặt vấn đề

Ta thấy rằng ma trận và ánh xạ tuyến tính liên hệ mật thiết với nhau. Khi đã cố định hai
cơ sở của hai không gian vecto thì một ánh xạ tuyến tính giưa hai không gian ấy cho một
ma trận, ngược lại, một ma trận xác định một ánh xạ tuyến tính duy nhất.

Nhờ có ma trận mà ta xác định được giá trị riêng và vecto riêng một ánh xạ tuyến tính,
do đó xác định được những không gian con bất biến ứng với những giá trị riêng. Ma trận
cũng xác định những dạng ánh xạ tuyến tính đặc biệt như các phép biến đổi đối xứng,
biến đổi trực giao. Trái lại, nhờ các vecto riêng và giá trị riêng của ánh xạ tuyến tinh mà
có thể đưa ma trận về dạng đơn giản, đó là ma trận chéo.

5.2. Mục tiêu đề tài (nên thể hiện trong 1 trang)

Thông qua việc nghiên cứu, ta có thể thấy được tầm quan trọng, mối liên hệ mật thiết
giữa ma trận và ánh xạ tuyến tính. Ta cần nắm vững vấn đề vì chúng được áp dụng vào
nhiều bài học và trong nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau.

5.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

Nhờ có ma trận mà ta xác định được giá trị riêng và vecto riêng một ánh xạ tuyến tính,
do đó xác định được những không gian con bất biến ứng với những giá trị riêng. Ma trận
cũng xác định những dạng ánh xạ tuyến tính đặc biệt như các phép biến đổi đối xứng,
biến đổi trực giao. Trái lại, nhờ các vecto riêng và giá trị riêng của ánh xạ tuyến tinh mà
có thể đưa ma trận về dạng đơn giản, đó là ma trận chéo.

5.4. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Tất cả các bạn sinh viên khoa Sư phạm Toán trường Đại học Thủ
đô Hà Nội.

Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp thu thập số liệu, phương pháp phân tích và tổng
hợp.

5.5. Nội dung nghiên cứu

5.5.1. Ma trận của một ánh xạ tuyến tính.

A, Định nghĩa

Giả sử V và W là hai K-không gian vecto với cơ sở lần lượt là

, là một ánh xạ tuyến tính mà:

(1)

Ma trận
Được gọi là ma trận của ánh sáng tuyến tính f đối với hai cơ sở . Có thể viết gọn
công thức (1) như sau:

, với mọi

Chú ý: Vì là một cơ sở của W nên các thành phần được xác định duy nhất; do đó
ma trận A được xác định duy nhất.

Ví dụ 1. Giả sử là một đồng cấu đồng nhất của không gian vecto V, và

là một cơ sở bất kì trong V. Khi đó:

Do đó ma trận của đối với cơ sở là:

I được gọi là ma trận đơn vị.

Ma trận vuông được gọi là ma trận đơn vị nếu:

( 1 khi i=j; 0 khi i j )

5.5.2. Sự thay đổi của ma trận của một ánh xạ tuyến tính khi thay đổi cơ sở

A, Định lí

A và B là hai ma trận của cùng một ánh xạ tuyến tính khi và chỉ khi tồn tại hai ma trận
không suy biến S và T sao cho:

5.5.3. Vecto riêng- giá trị riêng

A, Định nghĩa 1: Giả sử V là một không gian vecto, là một tự đồng cấu. Vecto
của V được gọi là một vecto riêng của f nếu tồn tại một số sao cho:

Số k được gọi là giá trị riêng của f ứng với vectơ riêng

Nếu A là ma trận của tự đồng cấu f thì giá trị riêng của f cũng được gọi là giá trị riêng
của ma trận A.

-Lấy các ví dụ

B, Định nghĩa 2: Giả sử là một tự đồng cấu của không gian vecto V . Không

gian con W của V được gọi là một không gian con bất biến đối với f nếu với mọi

ta đều có .

Bây giờ ta xét tập hợp các vecto riêng ứng với một giá trị riêng.

C, Mệnh đề : Giả sử V là một không gian vecto, tập hợp gồm vecto và các vecto riêng
ứng với giá trị riêng k của tự đồng cấu là một không gian con bất biến của V
và được gọi là không gian riêng ứng với giá trị riêng k.
D, Định lí: Nếu là những vecto riêng tương ứng với các giá trị riêng đôi một

phân biệt của tự đồng cấu f thì chúng lập thành một hệ vecto độc lập tuyến
tính.

5.6. Dự kiến kết quả nghiên cứu

Với mục tiêu ban đầu đưa ra, ta xem đã đạt được chưa và dự kiến phải đảm bảo tình
hình thực tế, tính khả quan nhất định.

5.7. Dự kiến bàn luận

Chỉ ra những ưu và nhược điểm trong quá trình nghiên cứu. Nêu lên quan điểm cá nhân
và đánh giá mức độ hiệu quả.