ಬಸವಣ್ಣ 

ಬಸವಬಸವೇಶ್ವರ ಭಾರತದ ನೇಶತಮಾನದಹಿಂದೂತತ್ವಜ್ಞಾನಿ

( , ) 12 ,

ಕಲಚೂರಿಅರಸಬಿಜ್ಜಳನಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರುಮತ್ತುಸಾಮಾಜಿಕಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು .,

ಶಿವಕೇಂದ್ರೀಕೃತಭಕ್ತಿಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿಕನ್ನಡಕವಿ ಬಸವಣ್ಣವಚನಗಳಮೂಲಕಸಾಮಾಜಿಕಅರಿವುಹರಡಿದರು ಬಸವಣ್ಣಲಿಂಗ

. , ,

ಸಾಮಾಜಿಕತಾರತಮ್ಯ ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳುನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಇಷ್ಟಲಿಂಗಹಾರವನ್ನುಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವಲಿಂಗ

, . ( )

ಶಿವನಒಂದುಭಕ್ತಿಒಂದುನಿರಂತರಜ್ಞಾಪನೆಎಂದು ಇದನ್ನುಎಲ್ಲರುಧರಿಸಿಪೂಜಿಸಬಹುದು ತನ್ನಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ

. . ,

ಅವರುಅನುಭವಮಂಟಪ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಅನುಭವದಭವನ ಇಲ್ಲಿಎಲ್ಲಾಸಾಮಾಜಿಕ

( ," ), -

ಆರ್ಥಿಕಹಿನ್ನೆಲೆಯಪುರುಷಮತ್ತುಮಹಿಳೆಯರುಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಮತ್ತುಪ್ರಾಪಂಚಿಕಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನುಮುಕ್ತವಾಗಿಚರ್ಚಿಸಲುಸ್ವಾಗತಿಸಿತು ಬಸವಣ್ಣ .

ನವರಜೊತೆ೭೭೦ಅಮರಗಣಂಗಳುಇದ್ದರೆಂದುಮತ್ತು೧ ೯೬ ೦೦೦ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದುಐತಿಹಾಸಿಕಪುರಾವೆಗಳಿವೆ , , .

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕದಂತಕಥೆಗಳುಮತ್ತುವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣಗ್ರಂಥಗಳುಲಿಂಗಾಯಸ್ಥಾಪಕಬಸವಣ್ಣಎಂದುಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ ಆದಾಗ್ಯೂ . ,

ಆಧುನಿಕಕಲಾಚುರಿಶಾಸನಗಳಂತಹಐತಿಹಾಸಿಕಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನುಅವಲಂಬಿಸಿದೆಬಸವಕವಿತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು ,

ಈಗಾಗಲೇಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನುಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರುಮತ್ತುಶಕ್ತಿಯನ್ನುತುಂಬಿದರುಎಂದುಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ ಕನ್ನಡಕವಿಹರಿಹರರಿ .

ಂದರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರರಗಳೆಸಿಎಸ್ ರಲ್ಲಿ ವಿಭಾಗಗಳುಲಭ್ಯವಿದೆ

(c.1180) ( . .8080 25 )

ಸಾಮಾಜಿಕಸುಧಾರಕನಜೀವನದಬಗ್ಗೆಲಭ್ಯವಿರುವಅತ್ಯಂತಆರಂಭಿಕಖಾತೆಯಾಗಿದೆಮತ್ತುಲೇಖಕನುತನ್ನನಾಯಕನಸಮಕಾಲೀನ
ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದಕಾರಣದಿಂದಾಗಿಅದುಮುಖ್ಯವೆಂದುಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಬಸವನಜೀವನಮತ್ತುವಿಚಾರಗಳಸಂಪೂರ್ಣವಿವರ . 13

ನೇಶತಮಾನದಪವಿತ್ರತೆಲುಗುಪಠ್ಯಪಾಲ್ಕುರಿಕಿಸೋಮನಾಥರಬಸವಪುರಾಣದಲ್ಲಿನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ .

ಬಸವಸಾಹಿತ್ಯಕೃತಿಗಳುಕನ್ನಡಭಾಷೆಯಲ್ಲಿವಚನಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನುಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಅವರನ್ನುಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿಎಂದೂಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಅಕ್ಷರಶಃ . ( ,

ಭಕ್ತಿಯಖಜಾಂಚಿ ಬಸವಣ್ಣ ಹಿರಿಯಸಹೋದರಬಸವ ಅಥವಾಬಸವೇಶ್ವರ

), ( ) .

ಬಸವಣ್ಣನವರು ೧೧೩೪ ರಲ್ಲಿ ಈಗಿನ ಬಿಜಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬಸವನ ಬಾಗೇವಾಡಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ, ಶ್ರೀ ಮಾದರಸ ಮತ್ತು ಮಾದಲಾಂಬಿಕೆ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಬಸವಣ್ಣ ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದಲೂ ವೈದಿಕ
ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕರ್ಮಾಚರಣೆಗಳ ವಿರೋಧಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಅಕ್ಕ ನಾಗಮ್ಮ ಮತ್ತು ಭಾವ ಶಿವಸ್ವಾಮಿಯ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದರು. ಅವರ ೮ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ ಬಸವಣ್ಣನವರಿಗೆ ಜನಿವಾರ ಹಾಕಲು
, ಬಸವಣ್ಣನವರು ತನಗಿಂತ ಹಿರಿಯಳಾದ ಅಕ್ಕ ನಾಗಮ್ಮನಿಗೆ ಕೊಡಲು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ, ಆಗ ಇದು ಪುರುಷರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೊಡುವಂತಹುದು ಆದ್ದರಿಂದ ಅಕ್ಕನಿಗೆ ಕೊಡಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಅಂತ ನುಡಿದಾಗ, ಬಸವಣ್ಣ ಪುರುಷ/ಮಹಿಳೆ
ಬಂದಾಗ

[೩][೪]
ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಮನೆಯಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಿ ಕೂಡಲಸಂಗಮಕ್ಕೆ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ.

. -
ಬಸವಣ್ಣ ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕುಂಡಲಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ನಂತರ ಲಕುಲಿಶಾ ಪಶುಪಾಟ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಒಂದು ಶೈವ ಕಲಿಕೆಯ ಕಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗಮೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದರು ಬಸವ ತನ್ನ

ತಾಯಿಯ ಕಡೆಯಿಂದ ಸೋದರ ಸಂಬಂಧಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದ . ಅವರ ಪತ್ನಿ ಗಂಗಾಂಬಿಕೆ ಕಲಚುರಿ ರಾಜ ಬಿಜ್ಜಳ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಮಗಳು,

ಧಾರ್ಮಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು

1. ಉಳ್ಳವರುಶಿವಾಲಯಕಟ್ಟುವರು

ನಾನೇನುಮಾಡಲಿಬಡವನಯ್ಯ!!

ಎನ್ನಕಾಲೇಕಂಬ, ದೇಹವೇದೇಗುಲ
ಶಿರವೇಹೊನ್ನಕಳಶವಯ್ಯ!!

ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಕೇಳಯ್ಯ

ಸ್ಥಾವರಕ್ಕಳಿವುಂಟು, ಜಂಗಮಕ್ಕಳಿವಿಲ್ಲ

2. ದಯವಿಲ್ಲದಧರ್ಮವಾವುದಯ್ಯಾ ?

ದಯವೇಬೇಕುಸಕಲಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ

ದಯವೇಧರ್ಮದಮೂಲವಯ್ಯೂ

ಕೂಡಲಸಂಗಯ್ಯನಂತಲ್ಲದೊಲ್ಲನಯ್ಯೂ !!

3. ಆನುಒಬ್ಬನು; ಸುಡುವರೈವರು.

ಮೇಲೆಕಿಚ್ಚುಘನ, ನಿಲಲುಬಾರದು.

ಕಾಡುಬಸವನಹುಲಿಕೊಂಡೊಯ್ದರೆ

ಆರೈಯಲಾಗದೆಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ ?

4. ಮನವೇಸರ್ಪ, ತನುವೇಹೇಳಿಗೆ!

ಹಾವಿನೊಡತಣಹುದುವಾಳಿಗೆ!
ಇನ್ನಾವಾಗಕೊಂದಹುದೆಂದರಿಯೆ.

ಇನ್ನಾವಾಗತಿಂದಹುದೆಂದರಿಯೆ.

ನಿಚ್ಚಕ್ಕೆನಿಮ್ಮಪೂಜಿಸಬಲ್ಲಡೆ

ಅದೇಗಾರುಡಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ.

5. ಕಳ್ಳನಾಗರಕಂಡರೆಹಾಲನೆರೆಎಂಬುದು

ದಿಟದನಾಗರಕೊಲ್ಲೆಂಬರಯ್ಯ

ಉಂಬಜಂಗಮಬಂದರೆನಡೆಯೆಂಬುದು

ಉಣ್ಣದಲಿಂಗಕ್ಕೆಬೋನವಹಿಡಿಯೆಂಬರು

ನಮ್ಮಕೂಡಲಸಂಗನಶರಣರಕಂಡು

ಉದಾಸೀನವಮಾಡಿದರೆ

ಕಲ್ಲತಾಗಿದಮಿಟ್ಟಿಯಂತಪ್ಪರಯ್ಯ

6. ಜನಿತಕ್ಕೆತಾಯಾಗಿಹೆತ್ತಳುಮಾಯೆ!

ಮೋಹಕ್ಕೆಮಗಳಾಗಿಹುಟ್ಟಿದಳುಮಾಯೆ!

ಕೂಟಕ್ಕೆಸ್ತ್ರೀಯಾಗಿಕೂಡಿದಳುಮಾಯೆ!
ಇದಾವಪರಿಯಲ್ಲಿಕಾಡಿತ್ತುಮಾಯೆ

ಈಮಾಯೆಯಕಳೆವೊಡೆಯೆನ್ನಳವಲ್ಲ,

ನೀವೇಬಲ್ಲಿರಿಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ.

7. ಇವನಾರವಇವನಾರವಇವನಾರವನೆಂದಿನಸದಿರಯ್ಯಾ

ಇವನಮ್ಮವಇವನಮ್ಮವಇವನಮ್ಮವನೆಂದಿನಸಯ್ಯಾ

ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾನಿಮ್ಮಮಹಾಮನೆಯಮಗನೆಂದೆನಿಸಯ್ಯ.

8. ಅಯ್ಯಾ, ನಿಮ್ಮಶರಣನಮರ್ತ್ಯಕ್ಕೆತಂದೆಯಾಗಿನೆನೆನೆನೆದು

ಸುಖಿಯಾಗಿಯಾನುಬದುಕಿದೆನಯ್ಯಾ. ಅದೇನುಕಾರಣ

ತಂದೆಯಿಂದರಿದೆನಯ್ಯಾ. ಅರಿದರಿದುನಿಮ್ಮಶರಣನು

ಆಚರಿಸುವಾಚರಣೆಯಕಂಡುಕಣ್ದೆರೆದೆನಯ್ಯಾಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ.

9. ಸಕ್ಕರೆಯಕೊಡನತುಂಬಿ

ಹೊರಗಸವಿದರೆರುಚಿಯುಂಟೆ ?

ತಕ್ಕೈಸಿಭುಜತುಂಬಿ,
ಲಿಂಗಸ್ಪರ್ಶನವಮಾಡದೆ,

ಅಕ್ಕಟಾ, ಸಂಸಾರವೃಥಾಹೋಯಿತ್ತಲ್ಲ!

ಅದೇತರಭಕ್ತಿ ? ಅದೇತರಯುಕ್ತಿ ? ಕೂಡಿಕೊ!

ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ

10. ಸ್ವಾಮಿನೀನು, ಶಾಶ್ವತನೀನು.

ಎತ್ತಿದೆಬಿರುದಜಗವೆಲ್ಲರಿಯಲು.

ಮಹಾದೇವ, ಮಹಾದೇವ!

ಇಲ್ಲಿಂದಮೇಲೆಶಬ್ದವಿಲ್ಲ!

ಪಶುಪತಿಜಗಕ್ಕೆಏಕೋದೇವ;

ಸ್ವರ್ಗಮರ್ತ್ಯಪಾತಾಳದೊಳಗೊಬ್ಬನೇದೇವ;

ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ