Professional Documents
Culture Documents
.c
ng
Bài tập vật lý điện tử
co
an
th
o ng
du
u
cu
Đỗ Đức Thọ
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương I
Bài 1:
Dữ kiện:
U0 = 900V
om
l1 = 2cm
.c
ng
l1
+ l = 20cm
co
2 2
d1 = 0,5cm
an
th
S =? o ng
Giải:
du
−2
D l1 l1 0, 2.2.10 −4 m
S= = + l2 = = 4,5.10
u
cu
−3
U K U0 2 d 2 900.2.5.10 V
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương I
Bài 2: l1 M
Dữ kiện: U0 l2
U0 = 900V
om
K 2R
.c
l1 = 2 R = 5cm
ng
l1 B⊗
+ l2 = 35cm D
co
2
an
W = 2 × 200 = 400; µ0 = 1, 26.10−6 Tm/A
th
e = 1,6.10−19 C; m = 9.10−31 kg i WR2
o ng H=
2 (R + z )
2 2 32
; B = µ0 H
S =?
du
D e 1
l R2
W µ0
Giải: S = = l1 + l2
u
2( R + z )
cu
2 32
i 2mU0 2 2
1,6.10−19 6, 25.10 −4
.4.102
.1.26.10−6
m
S= −2
5.10 .35.10−2
= 0,618
2 ( 6, 25.10 + 6, 25.10 )
−31 −4 −4 3 2
2.9,1.10 900 A
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương I
Bài 3:
Dữ kiện: θ1 A
R = 3cm
om
z θ1 θ ϕ
U1 = 300V
2
.c
C O
U2 = 500V R B
ng
f =?
co
an
Giải: giả sử chùm điện tử chuyển động song song với trục của hệ hai
th
ng
lưới và cách trục một khoảng z << R. Tia tới và tia khúc xạ hợp thành
o
với pháp tuyến mặt lưới (bán kính OA) các góc θ1, θ2. Do các góc này
du
u
sin θ2 U1 θ2
= =k≃
sin θ1 U2 θ1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương I
Từ hình học ta có:
ϕ = θ1 − θ2 ; CB = AC ϕ ; AC ≃ Rθ1
om
Rθ1
.c
R
CB = =
θ1 − θ2 1 − k
ng
co
Như vậy CB không phụ thuộc vào góc θ1 ⇒ có thể xem là tiêu cự
an
th
3 ng
f = CB = = 13, 25cm
o
du
300
1−
u
500
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương I
Bài 5:
Dữ kiện:
U D1 = U A = 100V; U K = 0
om
d d d
.c
d = 1cm
ng
UD 2 = ?
co
an
Giải: Chúng ta có thể biểu diễn hệ
th
quang học điện tử giống như hệ
quang học tia sáng. Ứng dụng định luật
o ng
du
1 1 1
cu
+ =
a b f2
a- khoảng cách vật, b- khoảng cách ảnh đối với thấu kính thứ 2
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương I
1 1 1
Điều kiện để cho chùm điện tử hội tụ trên anôt là: = + (*)
f2 d − f1 d
om
4U D1 4U D 2
Từ công thức tính tiêu cự ta có: f1 = ; f2 = ;
.c
E2 − E1 E3 − E2
ng
Thay vào phương trình (*) ta nhận được: 2 (U1 − U2 ) 1
f1 = =
co
4U2 d 4U1d
d−
an
U2 − 2U1
th
Giải phương trình này ta nhận được:
o ng
du
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 1:
Dữ kiện:
om
P = 100W d
Pb = 5%P
.c
ng
d = 1A0
co
ϕK = 2, 2eV
an
R = 75cm R
th
t =? ng Pb
I=
o
Giải: Cường độ ánh sáng trên bề mặt nguyên tử K là:
4π R2
du
2
2
u
Pb d Pd
Công suất hấp thụ bởi nguyên tử: Pa = I .Sa = ⋅ π =
cu
b
4π R2 2 16 R2
Thời gian cần thiết để nguyên tử K hấp thụ năng lượng ϕK là:
ϕK Mẫu sóng ánh sáng cho kết quả rất lớn so với
t= = 57,6s
Pa thực nghiệm:
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
I
Bài 2:
Dữ kiện: λ = 2500A0 ; ϕK = 2, 2eV; I = 2W
m2
;
om
Tmax = ? Ne = ?
.c
ng
hc
Giải: từ công thức: Tmax = − ϕK
co
λ
an
6,626.10−34.3.108.6, 24.1018
Tmax = − 2, 2 = 2,75eV
th
−10
2500.10
Số photon đập vào bề mặt K trong 1s là:
o ng
du
I I Iλ ph
N= = = = 2,52.1018 2
u
Eph hc hc
cu
m .s
λ
Nếu mỗi photon đập vào bề mặt K bứt ra một e thì số điện tử phát ra từ
1m2 bề mặt K trong 1s sẽ là: Ne = N = 2,52.1018 ph 2
m .s
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
I
Bài 3: λ' λ pe
Dữ kiện:
om
hc
Eph = = 0,3MeV;
λ
.c
ve = ?
ng
hc
Giải: áp dụng định luật bảo toàn năng lượng ta có: E + Ee = + me c2 (1)
co
0
λ'
an
h h
th
Mặt khác theo định luật bảo toàn động lượng: = − + pe ( 2 )
ng λ λ'
hc
o
E + E 0
= + m c2
du
ph e
λ' e
Từ (1) và (2) 2 E + E = m c 2
+ pe c
u
ph 0 e
hc = − hc + pe c
cu
λ λ' 1 + v
2 Eph + E0 = m0γ c2 + m0γ vc = m0 cγ ( c + v ) ( 2 Eph + E0 ) = E02 vc
2
1 −
c
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
2 Eph + E0 2 Eph 2.0,3
2 2 2
v α −1 α = = + 1 = + 1 = 4.73
= ;
c α +1 E0 E0 0,511
om
v 4,73 − 1
.c
= = 0,65;
c 4,73 + 1
ng
co
Bài 4:
an
Dữ kiện:
th
λ = 1A0 ;
o ng
du
U =?
u
( ) ( ) = 150V
cu
2
Giải: λe = 12, 2 ⇒ U = 12, 2 = 12, 2
U λe 1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 5:
Dữ kiện:
om
Ee >> Ee0
.c
λe ?
ng
co
Giải:
Ta có: Ee2 = ( pe c ) + E02 . Do Ee >> E0 ⇒ pec ≈ Ee
2
an
th
h hc hc
λe = = = ng
pe pe c Ee
o
du
hc hc
Đối với photon ta có: E = ⇒ λ =
u
λ
cu
E
Như vậy ta có bước sóng kết hợp của hạt gần đúng bằng bước sóng của
photon có cùng năng lượng. Đây là điều phải chứng minh
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 6:
Dữ kiện:
om
h h
λ= =
.c
p mv
ng
co
v f , vg ?
an
Giải:
th
Ta có:
E mc2 c2
vf = = = ;
o ng
p mv v
du
E = ( pc ) + m0 c2 ⇒ 2 EdE = 2 ( pc ) d ( pc ) = 2 pc2 dp
u
2 2
cu
dE 2 pc2 mvc
vg = = = 2
=v
dp 2E mc
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 8:
Dữ kiện:
om
h = 6,625.10−3 Js; L = 12m;
.c
v = 5m/s; d = 0,6m
ng
∆y
co
Giải:
an
th
h
λ L mv L hL ng
6,625.10−3.12
Ta có: ∆y = = = = = 0, 4m
o
du
−3
d d mvd 66, 25.10 .5.0,6
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 9:
Dữ kiện:
om
a ) m = 5mg;v = 2m/s;∆x ?
.c
∆p =10−3 ;
p
ng
b ) me = 9,1.10−31 kg; v = 1,8.108 m/s;∆x ?
co
Giải:
an
th
h h
a) ∆x.∆p ≥ ∆x ≥ = 10,577.10−20 A0
x
2π
o 2π .∆px
ng
du
v2
h 1− 2
u
cu
h h c = 5,14A0
b) ∆x.∆px ≥ ∆x ≥ =
2π 2π .∆px 2π .10−3.m0 v
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 10:
Dữ kiện:
om
λ =2500A0 ;
.c
t?
∆λ =1A ; 0
ng
h h h λ2
Giải: ∆E.∆t ≥ t≥ = = = 8, 493.10−9 s
co
2π 2π .∆E 2π . hc ∆λ 2π c∆λ
an
λ2
th
Bài 11:
Dữ kiện:
o ng
du
h
∆p = p = ; ∆x ?
λ
u
cu
h h h λ
Giải: ∆x.∆p ≥ ∆x ≥ = =
2π 2π .∆p 2π . h 2π
λ
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 12:
∆ ( p 2m ) . ∆x v ≥
h h h
Giải: ∆p.∆x ≥ mv.∆p. ∆x mv ≥ 2
2π 2π 2π
om
h
∆E.∆t ≥
.c
2π
ng
co
Bài 13:
an
th
∆ ( p2 2m ) . ∆x v ≥
h h h
Giải: ∆p.∆x ≥ mv.∆p. ∆x mv ≥
2π o ng 2π 2π
du
h
∆E.∆t ≥
2π
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 15:
m = 10−14 kg;
Dữ kiện: vmin ?
om
L = 0,1mm;
.c
Giải:
ng
co
h2
2 −34
an
2
2 E1 2
8mL = h 1 h 6,625.10
vmin = = = = = 3,3.10−16
m/s
th
2 2 −14 −4
m m 4m L 2 mL 2.10 .1.10
o ng
mv2
du
En = E1 .n2 n= = = 2 =
u
cu
2 2
E1 h h h
2.10−14.10−4.1.10−5
n= = 3.1010
6.625.10−34
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 16:
dΨ dΨ 1
Giải: Lˆ Ψ = i = LΨ = Ldx = −iLdx
Ψ i
om
dx
.c
Ψ = C.e− iLx C = const
ng
Chúng ta thấy rằng hàm Ψ(x) thỏa mãn phương trình, với mọi giá trị L
co
hàm Ψ(x) liên tục, đơn trị và hữu hạn. Như vậy bất kì giá trị L thực nào
an
cũng là trị riêng của và Ψ(x) là hàm riêng của L̂
th
ng
Áp dụng kết quả này cho trường hợp toán tử hình chiếu xung lượng ta
o
du
có:
dΨ
−iℏ = px Ψ Ψ = C.e− ip x C = const
u
x
cu
dx
Hàm Ψ(x) là khác không trong khoảng: -∞ < x < ∞, liên tục, đơn trị,
hữu hạn với mọi giá trị px là số thực ⇒ như vậy đại lượng hình chiếu
xung lượng của một hạt tự do không bị lượng tử hóa
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 17:
a ) L = 1nm; D ?
Dữ kiện: E = 50eV;
om
U0 = 70eV; b ) L = 0,1nm; D ?
.c
ng
co
Giải:
an
2.10−19
2L
2 m(U0 − E ) − 2.9,1.10−31 ( 70−50 ).1,6.10−19
th
−
a) D = e =e
−34
ℏ 6,625.10
≃ 1,3.10−20
o ng
du
2.10−10
−
2L
2 m(U0 − E ) − 2.9,1.10−31 ( 70−50 ).1,6.10−19
u
b) D = e =e
−34
6,625.10
ℏ
≃ 0,01
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
Bài 17:
nπ
Giải: dạng của hàm sóng: Ψ = Ansin x
L
om
Từ điều kiện chuẩn hóa của hàm sóng ta có:
.c
ng
nπ
L 1 − cos x
co
L 2 L
2 nπ L dx = A2 L
1 = ∫ Ψn ( x ) = ∫ An sin
2
x dx = An ∫
2
an
L
n
0 2 2
th
0 0
ng
2
An =
o
du
L
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương II
om
b ) n2 → n1 ; λ ?
.c
ng
co
Giải: L
an
h2 ( 6,625.10 ) −34 2
th
E
a) 1 = = = 6,03.10−18
J = 37,7eV
8mL 8.9,1.10 . (1.10 )
2 −31 −10 2 o ng
E2 = E1 .22 = 151eV E3 = E1.32 = 339eV
du
u
cu
hc hc 6,625.10−34.3.108
b) = E2 − E1 λ= = = 0,1099.10−7
= 11nm
λ E2 − E1 113.1,6.10 −19
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 1:
om
λ n1 n2 A0
.c
ng
Bước sóng dài nhất của dãy Lyman (n1 =1; n2 = 2) :
co
= R 2 − 2 =
1 1 1 3R 4 4
λmax = = =
an
0
1215A
λmax 1 2 4 3R 3.1,097.10−3
th
ng
Bước sóng ngắn nhất của dãy Lyman (n1 =1; n2 →∞) :
o
du
1 1 1 1
= R 2 − 0 = R λmin = = = 0
u
912A
R 1,097.10−3
cu
λmin 1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 2:
Giải: Bước sóng ngắn nhất của dãy Balmer (n1 = 2 ; n2 →∞):
om
.c
1 1
= R 2 − 0 =
R
λmin =
4
λmin
ng
2 4 R
co
Năng lượng của nguyên tử Hyđrô được tính theo công thức: En = E21
an
n
th
Trong đó: E1 = Ei là năng lượng ion hóa nguyên tử Hyđrô
ng
o
du
hc
E = E1 = En .n = E2 .2 = 4 E2 = 4
2 2
u
λmin
cu
4.6,625.10−34.3.108
Ei = −10
⋅ 6, 24.1018
= 13,59eV
3650.10
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 3:
Giải: năng lượng cực đại có thể hấp thụ bởi nguyên tử Hyđrô bằng
om
năng lượng của điện tử là 12,2 eV. Giả sử lúc đầu nguyên tử ở trạng
.c
thái cơ bản, khi hấp thụ năng lượng trên nguyên tử có thể chuyển lên
ng
mức năng lượng Umax, có thể tính bằng công thức sau:
co
1 1
∆E = En − E1 = E1 2 − 1 = 12, 2 −13,6. 2 − 1 = 12, 2 n=3
an
n n
th
Như vậy có thể có các vạch ứng với các bước sóng sau:
1 1 1 8R
o ng n=3
= R 2 − 2 = λ1 = 1026A0
du
λ1 1 3 9
u
1 1 1 5R n=2
cu
= R 2 − 2 = λ2 = 6563A 0
λ2 2 3 36
n =1
1 1 1 3R
= R 2 − 2 = λ2 = 1215A0
λ3 1 2 4
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 3:
Giải: năng lượng cực đại có thể hấp thụ bởi nguyên tử Hyđrô bằng
om
năng lượng của điện tử là 12,2 eV. Giả sử lúc đầu nguyên tử ở trạng
.c
thái cơ bản, khi hấp thụ năng lượng trên nguyên tử có thể chuyển lên
ng
mức năng lượng Umax, có thể tính bằng công thức sau:
co
1 1
∆E = En − E1 = E1 2 − 1 = 12, 2 −13,6. 2 − 1 = 12, 2 n=3
an
n n
th
Như vậy có thể có các vạch ứng với các bước sóng sau:
1 1 1 8R
o ng n=3
= R 2 − 2 = λ1 = 1026A0
du
λ1 1 3 9
u
1 1 1 5R n=2
cu
= R 2 − 2 = λ2 = 6563A 0
λ2 2 3 36
n =1
1 1 1 3R
= R 2 − 2 = λ2 = 1215A0
λ3 1 2 4
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 4:
Giải: giả sử quỹ đạo chuyển động của điện tử là một đường tròn phẳng
om
nằm trên mặt phẳng chứa proton. Dòng điện I do chuyển động của điện
.c
tử gây ra tạo ra một từ trường vuông góc với mặt phẳng đó, do đó có
ng
thể gán cho điện tử một momen từ M có độ lớn:
co
M = I . A = e. f .(π r 2 )
an
B
Theo vật lý cổ điển phương trình chuyển động của hạt là:
th
e−
Fh =
2
e
= ma = m
v
= mrω 2
2
o ng ω =
2 e 2 v
4πε0 r 2 4πε0 mr3
h
du
r
F
ω
u
e 1
f = =
cu
2π 2π r 4πε0 rm R
2
kr k = 1
M = I . A = e. f .(π r ) =
2 e
;
2 m 4πε0
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 5:
Giải: giả sử quỹ đạo chuyển động của điện tử là một đường tròn phẳng
om
nằm trên mặt phẳng chứa proton. Dòng điện I do chuyển động của điện
.c
tử gây ra tạo ra một từ trường vuông góc với mặt phẳng đó, do đó có
ng
thể gán cho điện tử một momen từ M có độ lớn:
co
M = I . A = e. f .(π r 2 )
an
B
Theo vật lý cổ điển phương trình chuyển động của hạt là:
th
e−
Fh =
2
e
= ma = m
v
= mrω 2
2
o ng ω =
2 e 2 v
4πε0 r 2 4πε0 mr3
h
du
r
F
ω
u
e 1
f = =
cu
2π 2π r 4πε0 rm R
2
kr k = 1
M = I . A = e. f .(π r ) =
2 e
;
2 m 4πε0
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 5:
Giải: n = 3 ⇒ l = 0, 1, 2 ⇒ Ml = ℏ l ( l + 1) = 0, ℏ 2, ℏ 6
om
e eℏ 2 eℏ 6
Từ công thức: µl = − Ml µl = 0, ,
.c
2m 2 m 2m
ng
eℏ
= µB µl = 0, µB 2, µB 6
co
Do:
2m
an
th
o ng
du
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 6: Giải: Ml = ℏ l ( l + 1)
4ℏ ϕ1
ϕ1 ϕ
om
3ℏ ϕ1
2
ϕ
ϕ
.c
2ℏ 2
ϕ1 3
1ℏ ϕ ϕ ϕ4
ng
2 3
co
−1ℏ
an
−2ℏ
th
−3ℏ ng
−4ℏ
o
du
l 0 1 2 3 4
u
Ml 0 2ℏ 6ℏ 12ℏ 20ℏ
cu
om
eℏ
EB = µs .B = B ms
.c
m
ng
eℏ 1 eℏ 1 eℏ
∆EB = B ⋅ − − B ⋅ = B = B.2 µB
co
m 2 m 2 m
an
∆EB 1 hc 1 1 6,625.10−34.3.108
th
1
B= = ⋅ ⋅ = ⋅ ⋅ = 0,051T
2 µB 2 λ µB 2 21.10 −2 o ng
9,17.10−24
du
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương III
Bài 8:
Giải: momen động lượng quỹ đạo tổng cộng của nguyên tử: L = ∑l i
om
l
có thể có các định hướng gián đoạn với hình chiếu trên trục z là: Lz = ml ℏ
.c
với: ml = ∑m
ng
li
i
Tương tự momen động lượng spin tổng cộng của nguyên tử: S = ∑s
co
i
an
l
có thể có các định hướng gián đoạn với hình chiếu trên trục z là: Sz = ms ℏ
th
với: ms = ∑
i
ms i
o ng
Tổng của ml và ms được lấy theo tất cả các điện tử của nguyên tử. Các
du
( ml , ms ) = l , ± , ( l − 1) , ± ,..., ( −l ) , ±
cu
i i
2 2 2
L = 0; S = 0; J = 0 χ = 2S + 1 = 1
1
Trạng thái cơ bản: S0
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Bài 1:
Giải: nồng độ hạt dẫn trong bán dẫn riêng: ni = n = p = Nc Nv .e−∆E g 2 kT
om
3
2π m kT 2
3
2π m kT
* 2 *
.c
Nc = 2 ; Nv = 2 ℏ2
p
ng
∆Eg (T1 ) ∆Eg (T2 )
co
( )
3
n 300 3 2
Ta có: = exp − +
an
n ( 200 ) 2 2 k .300 2 k .200
th
∆Eg = ∆Eg ( 0 ) − α T ; o ng ∆Eg ( 0 ) = 0,785eV
du
n ( 300 ) 3 2 ∆Eg ( 0 ) 1
3
1
= exp − − = 3,6.103
u
n ( 200 ) 2
cu
2 k 300 200
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Bài 3:
Giải:
a. Nhiệt độ 300K nằm trong vùng ion hóa tạp chất của Si, Bo là tạp
om
chất aceptor nên ta có: p0 = Na = 1,1.1016 cm−3
.c
ni (1, 45.10 )
10 2
ng
2 2
ni
n0 = = = = 1,91.104
cm−3
co
p0 Na 1,1.1016
an
Na
E f = Ev − kT ln = Ev + 0,177eV
th
Nv
ng
b. Khi pha thêm vào tạp chất P là tạp donor bán dẫn sẽ trở thành bán
o
du
(1, 45.10 )
10 2
cu
2 2
ni ni
n0 = = = = 1.105
cm−3
p0 Na − Nd 2.1015
Na − Nd 2.1015
E f = Ev − kT ln = Ev − 0, 26ln 19
= Ev + 0, 277eV
Nv 1.10
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Bài 4:
Giải:
Trong tinh thể điện tử được xem là tự do, độ bất định về tọa độ của
om
điện tử là: ∆x = Lx ; ∆y = Ly ; ∆z = Lz
.c
Theo nguyên lý bất định ta có: ∆px ≥ h L ; ∆py ≥ h L ; ∆pz ≥ h L
ng
x y z
co
∆px ,min = h ; ∆py ,min = h ; ∆pz ,min = h
Lx Ly Lz
an
3
∆Vp ,min = ∆px ,min ∆py ,min ∆pz ,min = h
th
Lx Ly Lz
Như vậy mỗi phần tử thể tích trong không gian p bằng ∆Vp ,min xác định
o ng
một trạng thái điện tử có thể có nhiều nhất hai điện tử
du
p2
Giả sử mặt đẳng năng gần cực tiểu là mặt cầu: = E − Ec
u
*
cu
2m
Giả sử ở nhiệt độ thấp điện tử chiếm tất cả các trạng thái có năng lượng
từ Ec đến Ef , nghĩa là tất cả các trạng thái nằm trong mặt cầu có bán
kính : pF = 2m* ( E f − Ec )
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
4π 3 4π
2m ( E f − Ec ) 2
3
Thể tích hình cầu đó là: pf = *
3 3
om
Muốn tìm số trạng thái trong hình cầu này ta chia thể tích hình cầu
cho ∆Vp ,min
.c
ng
4π V
n = 2 ⋅ ⋅ 3 2m ( E f − Ec ) 2
3
*
co
3 h
an
Cho V = 1 đơn vị thể tích chúng ta nhận được:
th
ng
8π 2m 2
*
3
n = 3 ( E f − Ec ) 2
3
o
du
3 h
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Bài 5:
Giải:
Mức Fermi trong vật liệu thứ nhất:
om
Nd 1017
E f 1 = Ec + kT ln = Ec + 0,026ln = Ec − 0,1465eV
.c
19
Nc 2,8.10
ng
Mức Fermi trong vật liệu thứ hai:
co
Nd 1014
an
E f 2 = Ec + kT ln = Ec + 0,026ln = Ec − 0,326eV
th
19
Nc 2,8.10
ng
Mức Fermi trong vật liệu loại p với Na = 1014 cm−3
o
du
Na 1014
E f 3 = Ev − kT ln = Ev − 0,026ln = Ev + 0, 299eV
u
19
cu
Nv 1.10
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Sơ đồ vùng năng lượng:
n p Ec
+ Ec
om
+
n n
Ec Ec
.c
ng
Ef 1 Ef 2 Ef 1 Ef 3
co
an
Ev Ev
th
Ev o ng Ev
du
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Bài 6:
Giải:
a. Độ dẫn của Si tinh khiết:
om
.c
σ i = enµn + ep µp = eni ( µn + µp ) = 4, 4.10
1 −6
ng
cm.Ω
co
b. Độ dẫn của Si pha tạp một loại đôno:
an
th
1
σ n = enµn = 2,32.10
ng −2
cm.Ω
o
du
1
σ p = enµp = 7, 2
cm.Ω
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Bài 7:
Giải:
a. Mức Fermi thứ nhất loại n:
om
.c
Nd 1.1015
E f 1 = Ec + kT ln = Ec + 0,026ln = Ec − 0, 266eV
ng
19
Nc 1.10
co
b. Mức Fermi thứ hai loại p, Na = 1.1017 cm:−3
an
th
Na 1.1017
E f 2 = Ev − kT ln = Ev − 0,026ln
ng 19
= Ec + 0,119eV
Nv 1.10
o
du
d. Khi hai mẫu tiếp xúc với nhau, mức Fermi sẽ bằng nhau ⇒
eU K = ∆Φ = 0,735eV
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương V
Bài 1:
Giải:
Ta có:
om
sin θ1 n1
.c
= = n1 ⇒ sin θ1 = n1 sin θ2
sin θ2 n0
ng
co
an
Điều kiện phản xạ toàn phần trên mặt biên lõi-vỏ sợi quang:
th
sin ϕc n2 n2
0
= ⇒ sin ϕc = ng
sin 90 n1 n1
o
du
12
n 2
n 1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương V
Bài 2:
Giải:
Một mạch dẫn truyền được trong
om
sợi quang phải thỏa mãn hai điều kiện
.c
sau:
ng
n2
Điều kiện phản xạ toàn phần: sin ϕm ≥ = 0,99
co
λ n1
Điều kiện mặt biên: d sin θc ≥ m ; m = 0,1, 2,3...,( N − 1)
an
2
th
Mode dẫn truyền bậc cao nhất (N-1) ứng với góc phản xạ gần góc tới
hạn θ = θc ;ϕ = ϕc
o ng
λ
du
sin θc n0 1
sin θi ,max = n1 (1 − sin ϕc ) = ( n1 − n2 ) ≃ n1 ( 2∆ ) ;
cu
12
2 12
= =
2 2 12
sin θmax n1 n1
sin θmax ( n1 − n2 )
2 2 12
sin θc = = ≃ 2∆
n1 n1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương V
λ 2d 2d
Do λ = ta có: N ≤ n1 sin θc = n1 ( 2∆ ) = 6
12
n λ0 λ0
( )
om
2d 2d n 2
−n 2 12
.c
λ0 λ0 1
n1
ng
(n )
2d
Điều kiện đơn mode:
2
−n
2 12
≤1
co
λ0 1 2
an
Bước sóng cắt: λc = 2d ( n12 − n22 )
th
12
π ng
Trong sợi hình trụ ta có: λc = .2d . ( n1 − n2 )
2 12
o
2
du
2,045
u
cu
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
Bài 4:
Giải:
a. Bước sóng ngưỡng: λth = hc = 1, 24 = 0,8267µm
om
∆Eg 1,5
.c
b. Khi cường độ ánh sáng mạnh nồng độ điện tử và lỗ trống dư tăng
ng
cao. Điện tử nhanh chóng sau khi phát sinh chiếm các trạng thái thấp
co
nhất có thể gần cực tiểu, lỗ trống chiếm các trạng thái cao nhất có thể
an
gần cực đại ⇒ điều kiện để điện tử từ vùng hóa trị chuyển lên vùng dẫn
th
là hν = ∆Eg + ∆En + ∆Ep cho nên ánh sáng với bước sóng ngưỡng trên
o ng
đây sẽ không bị hấp thụ
du
c. Giả sử điện tử dư chiếm hết các trạng thái thấp nhất gần cực tiểu và
u
cu
tuân theo nguyên lý loại trừ Pauli thì năng lượng cao nhất sẽ bị chiếm
là E*fn E *
3
2m 2
* fn
2 2π 2
E h ∫ c
E − Ec dE = n
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương IV
E*fn − Ec
E*fn 3 3
2m* 2 8π 2m* 2 3 2
∫
2 2π 2
h
E − Ec dE = n = 2 E
3 h
om
E c 0
3
8π 2m 2 *
.c
*
n = 2 ( E fn − Ec ) 2
3
ng
3 h
co
2
2 3 3
h2
∆En = n 3 *
an
8π 2m
th
∆En = ∆En = 3,6475.10−2 eV
o ng
du
hc 1, 24
λth = = = 0,788µm
u
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương V
Bài 5:
Dữ kiện: d = 0, 25µm; hν = 3eV; P = 10mW;α = 4.104 cm−1 ; ∆Eg = 1,12eV
om
Giải: năng lượng ánh sáng bị hấp thụ trong mẫu trong 1s là:
.c
∆Φ = Φ0 (1 − e−α d ) = 10−2. 1 − exp ( −4.104.0, 25.104 ) = 6,3.10−3 W
ng
co
Phần năng lượng mà mỗi photon truyền cho mạng tinh thể trong 1s là:
hν − ∆Eg 3 − 1,12
an
= = 62%
th
hν 3
ng
Năng lượng nhiệt truyền cho mạng tinh thể trong 1s là:
o
6,3.10−3.62% = 3,9.10−3 W
du
Năng lượng tái hợp bức xạ trong 1s là: 6,3.10−3 − 3,9.10−3 =2,4.10−3 W
u
cu
2, 4.10−3 16 photon
Số photon tái hợp bức xạ trong 1s là: −19
= 1,3.10
1,12.1,6.10 s
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương V
Bài 6:
Dữ kiện: λ = 0,6µm; P = 15mW; α = 5.104 cm−1 ; ∆Eg = 1, 42eV
Giải: năng lượng ánh thoát ra ngoài ở mặt sau được tính như sau:
om
Φ
∆Φ = Φ0 (1 − R ) e−α d = 0
.c
3
ng
R=
1 1 −α d Φ0 2 Φ0
Φ1 = Φ0 1 − e = Φ e−α d
= ⇒ 2e−α d
=1
co
3 3 3 3
0
3
an
d = 13,86µm
th
1, 24
Năng lượng của photon ứng với bước sóng λ = 0,6µm:
ng = 2,067eV
0,6
o
du
Phần trăm năng lượng nhiệt truyền cho mạng tinh thể:
2,067 − 1, 42
u
= 31,18%
cu
2,067
Năng lượng nhiệt truyền cho mạng tinh thể trong 1s:
15
⋅ 31,18% = 1,559mW
3
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập chương V
Bài 7:
U I
Giải: J =σE = =
L WD
om
= enst ( µn + µ p )
I .L
σ=
.c
U .W .D
2,83.10−3.6.10−3
ng
a. nst = = 1.1013
cm−3
10.2.10−3.1.10−3.1,6.10−19.5,3.103.10−4
co
b. Sự thay đổi dòng điện sau khi ngắt chiếu sáng:
an
th
−t dI 1 A ng
I = I0 e τ
⇒ = − ⋅ I0 = 23,6 ; I0 = 2,83.10−3 A
τ
o
dt t =0 s
du
2,83.10−3
u
τ= = 0,12.10−3 s
cu
23,6
10−3
− t −
c. n ( t ) = n0 .e τ0
= 1.1013.e 0,12.10−3
= 2, 4.109 cm−3
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt