1.

2 D©y chuyÒn ®µo ph¸ ®¸ më réng nÒn ®êng b»ng ph¬ng ph¸p næ m×n
on:
§Ó næ m×n ®îc an toµn vµ hiÖu qu¶ tríc tiªn ph¶i hiÓu râ:
- Trong x©y dùng biÖn ph¸p næ m×n ®îc ¸p dông trong nhiÒu c«ng t¸c kh¸c
nhau nh ph¸ ®¸ t¹i c¸c c«ng trêng lµm ®¸, lµm t¬i ®Êt ®¸ r¾n, ph¸ nhæ gèc c©y,
®µo ®êng hÇm, tuy nen, ph¸ ghÒnh ®¸ lßng s«ng, ph¸ nh÷ng c«ng tr×nh h háng.
- BiÖn ph¸p næ m×n cã khi lµ biÖn ph¸p duy nhÊt hoÆc tèt nhÊt so víi c¸c biÖn
ph¸p thi c«ng kh¸c lµ v× nã tiÕt kiÖm ®îc kinh phÝ, rót ng¾n thêi gian thi c«ng,
gi¶m khèi lîng lao ®éng nhiÒu h¬n so víi c«ng t¸c kh¸c.
Ph©n lo¹i t¸c dông cña næ m×n:
Sù næ m×n ®îc ®Æc trng b»ng trÞ sè n = r/w
TrÞ sè n ®îc gäi lµ trÞ sè t¸c dông næ m×n, c¸c liÒu thuèc næ cã thÓ ®Æc trng
b»ng trÞ sè n nµy
NÕu liÒu thuèc næ cã trÞ sè n = r/w = 1 th× ®ã lµ liÒu thuèc næ v¨ng trung b×nh
t¹o ra 1 hè phÔu næ m×n v¨ng xa trung b×nh cã r = w.
Khi n = r/w >1 lµ liÒu thuèc næ v¨ng xa m¹nh t¹o ra hè phÔu cã r > w
Khi n = r/w <1 lµ liÒu thuèc næ v¨ng xa yÕu t¹o ra hè phÔu cã r < w
Khi n = r/w ~ 0,75 lµ liÒu thuèc næ lµm t¬i xèp ®Êt ®¸ kh«ng t¹o ra hè phÔu næ
m×n nghÜa lµ kh«ng lµm ®Êt ®¸ v¨ng ®i mµ chØ bÞ t¬i phång lªn.
Kü thuËt næ m×n om:
- Môc ®Ých cña næ m×n om lµ lµm t¬i ®Êt ®¸, ph¸ vì cÊu tróc cña t¶ng ®¸, ®¸
r¾n mµ kh«ng lµm cho ®Êt ®¸ v¨ng b¾n ®i xa. BÒ mÆt ®Êt ®¸ chØ bÞ t¬i
phång lªn t¹o ®iÒu kiÖn cho m¸y xóc ñi lµm viÖc rÔ rµng ®ßi hái ph¶i chän
liÒu thuèc næ thÝch hîp ®Ó cã n  0,75 h¬n n÷a ®¶m b¶o an toµn cho l©n cËn
kh«ng bÞ ¶nh hëng díi t¸c dông cña sãng xung kÝch do næ m×n t¹o ra vv...
- §Ó rÔ rµng thi c«ng víi m¸y khoan cÇm tay ph¬ng ph¸p ®Æt m×n trong lç
n«ng. Lç m×n cã ®êng kÝnh 30  50mm s©u 2  2,5m.
- Trong ph¬ng ph¸p nµy thuèc næ ®îc dïng lµ thuèc næ bét hoÆc ®ãng b¸nh.
- C©n lîng thuèc cho tõng liÒu næ råi ®æ thuèc næ bét vµo lç b»ng g¸o ®ong (ca
®ong) qua phÔu ®Æt ë miÖng lç sau khi ®æ xong mét lîng thuèc nµo ®Êy (qua
tÝnh to¸n vµ næ thö) th× lÌn chÆt b»ng mét thanh gç ®êng kÝnh 20mm dµi h¬n
chiÒu s©u lç 0,5m.
-NÕu dïng thuèc ®ãng b¸nh ( ®· x¸ ®Þnh liÒu lîng vµ næ thö) ®Æt tõng b¸nh
xuèng ®¸y lç, mh÷ng b¸nh sau cïng dïng gËy gç nÐn xuèng. KÝp næ dÆt vµo
b¸nh sau cïng. Thuèc næ kh«ng qu¸ 2/3 chiÒu s©u lç, ®o¹n lç cßn l¹i ph¶i lÊp tíi
miÖng lóc ®Çu kh«ng ph¶i lÌn sau lÌn nhÑ. LÊp lç m×n b»ng ®Êt sÐt, thÞt
hoÆc c¸t.
BiÖn ph¸p g©y næ:
§Ó an toµn h¬n nªn sö dôngbiÖn ph¸p g©y næ chËm b»ng kÝp ®iÖn, d©y næ,
d©y ®iÖn vµ d©y ch¸y chËm nguån ®iÖn lÊy tõ ac quy, pin kh« hoÆc diamo
quay tay. Tuy cã ®iÖn thÕ thÊp nhng cêng ®é dßng ®iÖn m¹nh ®êng ®iÖn g©y
næ m¾c theo kiÓu song song.
KÝp ®iÖn cã lo¹i næ nhanh vµ næ chËm. Lo¹i næ chËm th× ®Æt thªm thuèc
ch¸y chËm kho¶ng gi÷a mò s¾t vµ cÇu ch¸y ®Ó cã thÓ ch× ho·n sù næ 2,4,6
hoÆc 8 gi©y.
Kü thuËt an toµn khi næ m×n:
Mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm c«ng t¸c næ m×n ph¶i n¾m v÷ng c¸ch sö dông
thuèc næ, vµ ®å dïng g©y næ.
- ChØ cho phÐp nh÷ng ngêi cã thÈm quyÒn, c¸n bé chuyªn tr¸ch vµ c«ng nh©n
®Æt m×n vµo khu vùc ®Æt m×n
- Trong b¸n kÝnh nguy hiÓm ë n¬i ph¸ næ ph¶i cã c¶nh giíi chÆt chÏ vµ ®îc
th«ng b¸o b»ng biÓn b¸o, tÝn hiÖu. Khi s¾p næ m×n tÊt c¶ mäi ngêi ph¶i ra khái
khu vùc nguy hiÓm.
- Cù ly b¸n kÝnh nguy hiÓm ®îc tÝnh theo c«ng thøc:

Trong ®ã Kb = 50  150m.
Q lµ lîng thuèc næ tÝnh theo kg.
§Ó phßng ®Êt ®¸ cã thÓ bay xa tÝnh theo c«ng thøc Q = 20n2 Wka (m)
n: ChØ sè v¨ng xa
W: §êng c¶n nhá nhÊt
Ka: HÖ sè an toµn víi ®Þa h×nh nói ®¸.
Khi b¾t ®Çu g©y næ cÇn ph¶i ph¸t tÝn hiÖu râ rµng ®Ó mäi ngêi xung quanh
khu vùc g©y næ ®îc biÕt ®Ó cã thÓ Èn nÊp ®Ò phßng. Ph¶i quy ®Þnh khu vùc
nguy hiÓm xung quanh khu vùc næ m×n. ph¶i lµm c«ng sù b¶o vÖ c«ng nh©n
næ m×n chØ ®Þnh c¸n bé kü thuËt theo dâi næ m×n vµ b¶o vÖ m¸y mãc, cÇu
giao ®iÖn g©y næ m×n.
- Khi tiÕn hµnh c«ng t¸c næ m×n (ë n¬i ë cã d©n c, gÇn c«ng tr×nh c«ng céng)
ph¶i lµm ®¨ng ký hé chiÕu tiÕng næ víi chÝnh quyÒn vµ c«ng an ®Þa ph¬ng,
phèi hîp lµm c«ng t¸c ®¶m b¶o an toµn.
- Ph¶i cã biÖn ph¸p che ch¾n an toµn ®Ò phßng ®Êt ®¸ b¾n ra xung quanh.
-Thuèc næ vµ dông cô g©y næ ®· ®îc chuÈn bÞ ph¶i ®îc canh gi÷ cÈn thËn,
c¸c èng g©y næ, d©y næ vµ kÝp næ ph¶i ®Ó xa thuèc næ vµ lîng næ. CÊm tiÕn
hµnh nh÷ng c«ng viÖc cã thÓ g©y nguy hiÓmvµ nh chuÈn bÞ lîng næ l¾p èng
nèi g©y næ... Khi trong nhµ cã ngêi, khi hót thuèc ë n¬i gÇn löa vµ kh«ng ®îc
®èt thµnh ®èng löa c¸ch khu vùc lµm c«ng t¸c næ díi 100m.
 - Khi g©y næ ®iÖn cÇn chó ý kh«ng thùc hiÖn c«ng t¸c næ khi trêi cã sÊm chíp.
Kh¶ n¨ng cã sÐt, kh«ng bè trÝ ®êng d©y g©y næ ®iÖn trong ph¹m vi 20m ë
gÇn tr¹m ph¸t ®iÖn, ®êng d©y h¹ thÕ...
-Sau khi næ m×n, c¸n bé kü thuËt ph¶i kiÓm tra l¹i toµn bé b·i m×n ®Ó x¸c
®Þnh nh÷ng qu¶ m×n cha næ vµ khu vùc ®Êt nguy hiÓm.
-Víi nh÷ng qu¶ m×n cha næ ph¶i dïng m×n phô ®Ó næ ph¸ huû, kh«ng ®îc
phÐp ®µo lªn hoÆc thu nhÆt l¹i. Nh÷ng khu vùc ®Êt nguy hiÓm rÔ sôt lë ph¶i
cho ngêi vµo sö lý. Khi hoµn thµnh tÊt c¶ nh÷ng c«ng viÖc trªn ngêi chØ huy míi
ph¸t lÖnh ®Ó c«ng nh©n vµ ph¬ng tiÖn vµo khu vùc næ m×n ®µo ®Êt ®¸.