สาเหตุของอหิวาตกโรค

อหิ วาตกโรคเกิดจากเชื้อแบคทีเรี ยที่มีชื่อว่า วิบริ โอ โคเลอรี (Vibrio Cholerae) โดยแบคทีเรี ยจะ

ผลิตสารชีวพิษซิกวั ทอกซิน (Ciguatoxin: CTX) ขึ้นในลำไส้เล็ก สารชีวพิษนี้ จะเกาะที่ผนังลำไส้และรวมกับ
โซเดียมหรื อคลอไรด์ที่ไหลผ่านลำไส้ และเกิดการกระตุน้ ร่ างกายให้ขบั น้ำออกจากตัว จนนำไปสู่ อาการ
ท้องร่ วง รวมทั้งการสูญเสี ยน้ำและเกลือแร่ ในเลือดอย่างกะทันหัน
แบคทีเรี ยวิบริ โอ โคเลอรี หรื อเชื้ ออหิวาต์ มักพบในอาหารหรื อน้ำที่ปนเปื้ อนสิ่ งปฏิกลู หรื ออุจจาระ
ของคนซึ่ งมีเชื้อนี้อยูใ่ นนั้น แหล่งที่สามารถพบการติดเชื้อและแพร่ ระบาดของโรคจึงมักมาจากน้ำ อาหาร
บางชนิด อาหารทะเล ผักผลไม้สด และธัญพืชต่าง ๆ ดังรายละเอียดต่อไปนี้
แหล่งน้ำ เชื้ออหิวาต์สามารถลอยอยูบ่ นผิวน้ำได้เป็ นระยะเวลานาน โดยแหล่งน้ำสาธารณะที่ได้รับ
การปนเปื้ อนจากเชื้อแบคทีเรี ยชนิดนี้ ถือเป็ นแหล่งแพร่ ระบาดของโรคชั้นดี ผูท้ ี่อาศัยอยูใ่ นชุมชนแออัดและ
ปราศจากการจัดการด้านสุ ขาภิบาลที่ดีอย่างเพียงพอจึงเสี่ ยงป่ วยเป็ นอหิ วาตกโรคได้
อาหารทะเล การรับประทานอาหารทะเลดิบหรื อไม่ได้ปรุ งสุ ก โดยเฉพาะอาหารทะเลจำพวกหอย
ซึ่ งเกิดในแหล่งน้ำที่น ้ำปนเปื้ อนสารพิษนั้น จะทำให้ร่างกายได้รับเชื้ออหิวาต์
ผักและผลไม้สด พื้นที่ที่อหิวาตกโรคระบาดในท้องถิ่นนั้น ผักและผลไม้สดที่ไม่ได้ปอกเปลือกมัก
เป็ นแหล่งเพาะเชื้ออหิวาต์ สำหรับประเทศกำลังพัฒนาที่มีการใช้ปุ๋ยคอกที่ไม่ได้หมักหรื อแหล่งน้ำเน่า
ผลิตผลที่ปลูกอาจปนเปื้ อนเชื้ออหิวาต์ได้
ธัญพืชต่าง ๆ สำหรับพื้นที่ที่อหิวาตกโรคระบาดนั้น การปรุ งอาหารด้วยธัญพืชอย่างข้าวหรื อข้าว
ฟ่ างอาจได้รับเชื้ออหิวาต์ปนเปื้ อนหลังจากปรุ งเสร็ จ และเชื้ อจะอยูใ่ นอาหารอีกหลายชัว่ โมงที่อุณหภูมิระดับ
ห้อง โดยเชื้อที่ยงั คงอยูจ่ ะกลายเป็ นพาหะทำให้เกิดการเจริ ญเติบโตของของเชื้ ออหิ วาต์

อหิ วาตกโรคสามารถเกิดขึ้นได้กบั คนทุกเพศทุกวัย แต่อาจมีขอ้ ยกเว้นบางกรณี โดยแม่ที่ให้นมลูกด้วยตัวเอง

และเคยป่ วยเป็ นอหิวาตกโรคมาก่อนนั้น จะทำให้ทารกไม่ติดเชื้ออหิ วาต์เนื่องจากได้รับภูมิคุม้ กันมาจากแม่
แล้ว
นอกจากนี้ยงั มีปัจจัยบางอย่างที่กระตุน้ ให้ร่างกายติดเชื้ออหิ วาต์ได้ง่ายขึ้นและเสี่ ยงที่จะเกิดอาการอย่าง
รุ นแรง ปัจจัยเสี่ ยงดังกล่าวประกอบด้วย
การจัดการสุ ขาภิบาลไม่ดี เนื่องจากอหิ วาตกโรคจะเกิดการติดเชื้อและแพร่ ระบาดผ่านทางน้ำ หาก
พื้นที่ใดมีการจัดการระบบสุ ขาภิบาลไม่ดี จะทำให้เกิดการแพร่ ระบาดของโรคได้ง่าย โดยพื้นที่ที่มกั ประสบ
ภาวะการจัดการสุ ขาภิบาลไม่ดีมกั เกิดขึ้นในค่ายลี้ภยั ประเทศหรื อพื้นที่ที่ประสบภาวะอดอยาก ขาดแคลน
อาหาร เกิดสงคราม หรื อประสบภัยทางธรรมชาติ
ภาวะไม่มีกรดในกระเพาะอาหาร (Hypochlorhydria/Chlorhydria) เชื้ออหิ วาต์ไม่สามารถอยูไ่ ด้ใน
ภาวะที่มีกรด ทั้งนี้ กรดในกระเพาะอาหารของคนเราถือเป็ นด่านปราการชั้นแรกที่ช่วยป้ องกันไม่ให้ร่างกาย
ติดเชื้อแบคทีเรี ยชนิดนี้ แต่สำหรับผูท้ ี่มีกรดในกระเพาะอาหารต่ำ อย่างเด็ก ผูส้ ู งอายุ หรื อผูท้ ี่ใช้ยาลดกรด
หรื อยายับยั้งการหลัง่ กรดในกระเพาะอาหาร จะไม่มีกรดมาป้ องกันเชื้ออหิ วาต์ จึงเสี่ ยงเป็ นอหิ วาตกโรคได้
สู ง
การอยูร่ ่ วมกับผูท้ ี่ป่วยเป็ นอหิวาตกโรค ผูท้ ี่อาศัยอยูร่ ่ วมกับผูท้ ี่ป่วยเป็ นอหิวาตกโรคมีโอกาสเสี่ ยง
เป็ นโรคนี้ ได้
 การรับประทานอาหารทะเลดิบหรื อปรุ งไม่สุก การรับประทานอาหารทะเลจำพวกหอยที่ดิบหรื อ
ปรุ งไม่สุกจะยิง่ เพิ่มความเสี่ ยงทำให้เกิดอหิวาตกโรคได้มากขึ้น