Professional Documents
Culture Documents
444
445
2 Zn\-hr-Øm-¥-߃
BapJw
hymJym\w
{]mcw-`-Øn¬ henb H‰-]p-kvX-I-am-bn-cp∂ 1Zn\-hr- Ka\ IqSm-c-Ønse D]-I-c-W-ß-sf√mw Kos_-tbm-\n-em-
Øm-¥-]p-kvX-Ihpw II Zn\-hr-Øm-¥hpw XΩn¬ IrXy- bn-cp-∂p. Xs‚ ]nXm-hns‚ ssZh-amb btlm-h-tbm-Sp≈
ambn th¿s]-Sp-Øn-bn-cn-°p-∂Xv kuI-cy-Øn-\p-th-≠n-bm- Xs‚ `‡nbpw hniz-kvX-Xbpw {]Z¿in-∏n-®p-sIm≠v Cu
Wv. AXp-sIm≠v 1 Zn\-hr-Øm-¥-߃ \n¿Øn-bn-cn-°p- bmK-]o-T-Øn¬ item-tam≥ Bbncw tlma-bm-K-߃
∂n-S-Øp-\n-∂mWv 2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ Bcw-`n-°p-∂-Xv. A¿∏n-®p.
hn`-P-\-ÿm\w hfsc IrXy-am-bmWv Xnc-s™-Sp-°-s∏-
1:7˛12 A∂p cm{Xn kz]v\Ø
- n¬ btlmh Ah\v {]Xy-
´n-cn-°p-∂Xv ˛ Zmho-Zns‚bpw item-tam-s‚bpw `c-W-
£-\m-bn, Xs‚ G‰hpw henb B{Klw F¥v F∂p
Øns‚ CS-`m-Kw.
tNmZn®p (hm. 7, 1cm-Pm. 3:5). P\sØ `cn-∏m-\p≈
1 Zn\-hr-Øm¥w 29-˛mw A≤ym-b-Øn¬ ZmhoZv item- ⁄m\hpw hnth- I hpw item- t am≥ Bh- i y- s ∏- ´ p,
tams\ Xs‚ A\-¥-cm-h-Im-in-bmbn {]Jym-]n-®p. item- AXn¬ {]km-Zn® ssZhw Ah\v AXp-ey-amb [\hpw
tam≥ XpS-ßn, _m_n-tem\y {]hm-k-Øn¬ \n∂p≈ kº-Øpw, am\hpw hmKvZm\w sNbvXp. Hc¿∞-Øn¬,
blqZm tijn∏ns‚ aS-ßn-hc - hv hsc-bp≈ ZmhoZy hwim- ssZhw {]Xy-£-s∏´v Hmtcm hnizm-kn-tbmSpw Ah¿°p
hen 2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ ]n≥Xp-S-cp-∂p. 1,2 cmPm-°-∑m¿ th≠-sX-s¥∂v tNmZn-°p-∂p, \mw Pohn-X-Øn¬ Gsd
ASn-ÿm-\-]-c-ambn Cu Ime-L´w Xs∂-bmWv IW-°n- B{K-ln-°p-∂-sXt¥m AXns\ B{i-bn-®m-bn-cn°pw
se-Sp-Øn-cn-°p-∂Xv; F∂m¬ Zn\-hr-Øm-¥-߃ Gsd- \ap°p e`n-°p-∂-Xv.
°p-dsb ]q¿Æ-ambpw Du∂¬ sImSp-Øn-cn-°p-∂Xv blq-
1:13˛17 hf-sc-b-[nIw kº¬k-ar-≤-amb Hcp `c-W-
Z-bv°m-Wv. blq-Zm-bpsS Ncn-{X-tØm-Sp≈ _‘-Øn¬
Øn-\p-th≠n item-tam≥ sbcp-i-te-an-te°p aS-ßn.
am{Xta bn{km-tb¬ cmPm-°-∑m¿ {]Xn-]m-Zn-°-s∏-´n-´p-
Xs‚ cY-߃, IpXn-c-t®-h-I¿, cY-\-K-c-߃, sh≈n,
≈p. IqSmsX cmPm-°-∑m-cpsS ]pkvXIw Ncn-{X-ambn
s]m∂v, tZh-Zm-cp, IpXn-c-I-ƒ apX-em-b-h-sb-°p-dn-®mWv
{]m[m\yw A¿ln-°p-tºmƒ, Zn\-hr-Øm-¥ß - ƒ Bflob
Cu hmIy-߃ kwkm-cn-°p-∂-Xv. ]e-t∏mgpw ]e kw`-
hnj-b-߃°mWv {]m[m\yw \evIn-bn-cn-°p-∂-Xv. c≠p
h-ß-fnepw ImW-s∏-Sp-∂-Xp-t]m-se, AXy-¥n-I-amb
]pkvX-I-ß-fn-sebpw hnj-b-߃ Gsd-°p-dsb H∂p-X-
Xs‚ ]cm-Pb - Ø
- ns‚ hnØp-Iƒ Xs‚ kar-≤n-bn¬ D≈-
s∂-bm-sW-¶n-epw, Zn\-hr-Øm-¥ß - ƒ hyXy-kvXa
- mb Hcp
S°w sNø-s∏-´n-cn-°p-∂p.
Dt±-i-tØm-Sp-IqsS ]n¬°m-eØv Fgp-X-s∏-´-Xm-I-bm¬,
cmPm-°∑ - m-cpsS ]pkvXI
- Ø
- n¬ ImW-s∏-SmØ Nne hni- B. Be-b-kw-_-‘-amb item-tams‚ Hcp-°-
Zo-I-c-W-߃ AXn¬ Dƒs∏-Sp-Øn-bn-´p-≠v. c≠p-]p-kvX- ߃, \n¿Ωm-Ww, {]XnjvT (A. 2˛7)
I-ßfpw XΩn-ep≈ Nne hyXym-k-ß-sf-°p-dn®p Cu
]pkvX-I-Øn¬ {]Xn-]m-Zn-®n-´p-≠v. F∂m¬ Ah-sb-°p- 2:1,2 Be-b-Øns‚ \n¿ΩmW Hcp-°-߃°p-th≠n
dn-s®√mw Bg-ambn Nn¥n-∏m≥ ChnsS km[y-am-I-bn-√. item-tam≥ 70000 Npa-´p-Im-scbpw, 80000 I√p-sh-´p-Im-
(Cu Dt±-iy-tØmSp IqSn a‰p ]pkvX-I-߃ Fgp-X-s∏- scbpw 3600 ta¬ hnNm-c-I-∑m-tcbpw Xnc-s™-Sp-Øp.
´p-sIm-≠n-cn-°p-∂p) 2:3˛10 A\-¥cw Zmho-Zns‚ cmP-[m-\n-°p-th≠n tZh-
Zmcp \evInb tkm¿ cmPm-hmb locm-ans‚w klmbw
I. item-tams‚ cmPyw (A. 1˛9) item-tam≥ Bh-iy-s∏-´p. Xs‚ ]≤-Xn-bpsS Bflob
A. item-tams‚ Bcm-[-\, ⁄m\w, kºØv {]m[m\yw hnh-cn-®-tijw ZmhoZv Iqen-s°-SpØ Iui-
e-∏-Wn-°m-tcm-Sp-IqsS the sNøp-hm≥ sImØp-]-Wn-
1:1˛3 Zmho-Zns‚ ac-W-Øn\pw (1-Zn-\. 29) item-tams\ bn¬ ka¿∞-\mb Hcm-sf-bpw, Be-b-Øn-\m-h-iy-amb
cmPm-hmbn {]Jym-]n-®-Xn-\p-an-Sbv°v \S∂ kw`-h-ß-sf- achpw {]tXy-Im¬ item-tam≥ Ah-t\m-Sm-h-iy-s∏-´p.
°p-dn®v 1cm-Pm-°-∑m¿ 1˛3 A≤ym-b-ß-fn¬ ]d-bp-∂p-≠v. Xm≥ sNøp∂ GsXmcp klm-bØ - n\pw am\y-amb {]Xn-
btlm-h-bpsS hN-\-{]-Imcw (1-Zn-\. 22:9,10) Xs‚ ]nXm- ^-ew \evIm-sa∂v item-tam≥ Dd∏p\evIn. bYm¿∞
hns‚ knwlm-k\w itemtam≥ Dd-∏m-°nb Ah-k-c- kwJy-tbm-Sp≈ _‘-Øn¬ AhnsS Hcp s]mcpØ-t°-
Øn¬ AtZm-\n-bmhpw tbmhm-_pw Hcp _e-{]-tbm-K- Sp-≈-Xmbn ImW-s∏-Sp∂p (1).
Øn¬ sIm√-s∏-´p.
{]I-S-amb s]mcp-Ø-t°-Sp-Iƒ
Xs‚ cmPXzw ÿnc-am-°-s∏-´-tijw item-tam≥
2 Zn\- h r- Ø m- ¥ - ß ƒ hymJym- \ n- ° p- t ºmƒ, Cu
Xs‚ B⁄m-\p-h¿Øn-I-sf-sb√mw hnfn-®p-Iq´n kam-
]pkvXI - hpw I,II cmPm-°∑ - m-cpsS ]pkvXI
- ß
- f - nse kam-
K-a\ IqSmcw ÿnXn-sN-øp∂ Kns_-tbm-\n-te°v aXm-
\-amb hnh-c-W-ßfpw XΩn¬ {]I-S-amb Nne s]mcp-Ø-
Nm-c-\zn-X-amb Hcp tLmj-bm{X kwL-Sn-∏n-®p.
t°-Sp-Iƒ D≈-Xmbn \ap°p ImWmw. Cu hyXym-k-
1:4˛6 \nb-a-s∏-´-Iw ZmhoZv sbcp-i-te-an-se-Øn-®n-cp- ߃ \mw Ah-KW - n-°p-Ib- m-sW-¶n¬ AXp \ΩpsS hmb-
∂p-sh-¶n-epw, (1-Zn-\. 13˛15) Xm{a-bm-K-]o-T-apƒs∏sS kam- \-°msc D]-{Z-hn-°p∂ Hcp {]hr-Øn-bm-bn-cn-°pw. t\tc-
448
a-dn-®, B hyXym-kß - ƒ°v \mw Aan-X{- ]m-[m\yw Iev]n- bn¬, B DZyaw Ncn-{X-{]-kn-≤-am-bn-cp-∂p-sh-∂p≈
°p-I-bm-sW-¶n¬, AXv hN-\-Øn-\p≈ ZrV-hn-izm-k- Ie¿∏n-√mØ Hcp Bflob Xncn-®-dnhv kqNn-∏n-°p-∂-
Øn\p Xpc¶w hbv°p∂ {]hr-Øn-bm-bn-cn-°pw. AXp- Xmbn ImW-s∏-Sp-∂p. Ip‰-a-‰, khn-ti-j-X-I-fp≈ Hcp
sIm≠v Xo¿®-bmbpw \mw AXp sNøp-hm\pw ]mSn-√. sImØp-]-Wn-°m-c-\mb lqcm-ans\ Xm≥ Ab-bv°p-∂-
\ΩpsS ]cn-lm-c-am¿§w CXm-Wv. s]mcp-Ø-t°-Sp-Iƒ Xmbpw Ah≥ ]d™p (2). IqSmsX tKmX-ºv, bhw,
F√mw \ap°v ]cn-l-cn-°p-hm≥ Ign-bp-∂n-s√-¶n-epw,-{]- FÆ, ho™v F∂n-h-bv°p-]-Icw se_m-t\m-\nse
[m- \ - s ∏´ hyXym- k - ß ƒ ad- ® p- h - b v ° msX ]pdØp achpw \evIm-sa∂v Xm≥ Dd-∏p-sIm-Sp-Øp. acw sNßmSw
sIm≠p hcnI. AtX-k-abw ssZh-h-N-\-Øns‚ Bfl- sI´n saUn-‰-td-\n-b≥ IS¬ hgn bmt^m-hn¬ FØn-
{]-tNm-Z-\sØ bmsXmcp hn[-Øn-epw _m[n-°m-Ø-hn- ®n´v , Ahn- s S- \ n∂pw Ic- a m¿§w sbcp- i - t e- a n- t e°p
[w, \mw AXp sXfn-bn®p hy‡-am-t°-≠-Xp-≠v. BZn-a- sIm≠p-t]m-I-W-am-bn-cp-∂p.
ambn \evI-s∏´ ssZh-h-N\w ssZh-Øm¬ {]tNm-Zn-X-
2:17,18 bn{km-tb-en\v \in-∏n-∏m≥ Ign-bmsX t]mb
hpw, sX‰p-]-‰m-ØXpw hyXn-N-en-°-s∏-Sm-Ø-Xp-am-sW∂v
I\m-\y-cm-bn-cp∂p 1,53,000 A\y-∑m¿, AYhm hntZ-in-
\mw hniz-kn-°p-∂p.
Iƒ. Ct∏mƒ Dugn-b-th-e-°m-cmbn Ahsc D]-tbm-Kn®p
ASn-°p-dn-∏p-I-fn-emWv \mw {]iv\-߃ ssIImcyw (3)
.
sNbvXn-´p-≈-Xv. {]IS-amb sshcp≤y hnh-c-ß-fpsS
3:1˛4 Bh-iy-amb Bkq-{X-W-߃°pw Xøm-sd-Sp-∏p-
kmt¶-XnI kwhm-Z-߃ Cu hn[-Øn¬ hymJym-\-
Iƒ°pw HSp-hn¬, item-tams‚ `c-W-Øns‚ \memw
Øns‚ Hgp-°ns\ XS- -s∏-Sp-Øp-∂n-√. {]XypX {]iv\-
B≠n¬ Be-b-Øns‚ ]Wn Bcw-`n-®p. 1,50,000 tPmen-
߃ Npcp-°-Øn¬, F∂m¬ XS- -ß-fn-√msX ]cn-tim-
[n-°p-hm-\p≈ Ah-kcw AXp \ap°p \evIp-Ibpw °m-tcm-Spw, Af-h‰ km[-\ß
- t- fmSpw kº-tØmSpw IqsS
sNøp-∂p. Bcw-`n® AXn-_rl-Ømb ]Wn ]q¿Øn-bm-°s - ∏-Sp-∂Xv
Ggp-h¿jw sIm≠m-bn-cp-∂p.
s]mcp-Ø-t°-Sp-I-fn¬ ]eXpw ]I¿sØ-gp-Øp-Im-
cs‚ ]ni-Im-Wv. ]e \q‰m-≠p-Iƒ ]n∂n-Sp-tºmƒ, thZ- tamdn-bm-a-e-bn¬ Be-b-Øn\p ASn-ÿm\w C´p.
]p-kvXIw ]e {]mhiyw ]I¿Øn-sb-gp-X-s∏-Sp-∂p. Bebw sXmÆqdp ASn \of-ap-≈-Xpw, ap∏Xv ASn hoXn-
Aßs\ hcp-tºmƒ cmb-k-°m-c\v Ahn-S-hn-S-ß-fn-embn bp-≈X- pw, \mev]Ø- n-b©v ASn Db-ca - p-≈Xpw (1-cm-P. 6˛mw
eLp-hmb sX‰p-Iƒ hcp-∂X - n¬ AXn-ib
- n-°m-\n-√. A®- A≤ym-b-Øn¬ IqSp-X¬ hni-Zo-I-cWw \evIn-bn-´p≠v).
Sn-sX-‰p-Iƒ H∂p-an-√msX Hcp ]pkvXIw ]pd-Øn-d-°p- Bbn-cn-°pw. CXv kam-Ka- \
- I
- q-Sm-cØ
- ns‚ GI-tZiw Cc´n
hm≥ C°m-e-Øp-t]mepw Gsd-°p-dsb Akm-[y-am-Wv. hen-∏-am-bn-cp-∂p. IqSmsX ap∏Xv ASn-\o-f-ap≈ Hcp
afi]w AYhm ]qapJw CXn-\p-≠m-bn-cp∂p (4).
""ssZh-h-N\w sX‰p-Iq-SmsX Fgp-Xp-hm≥ X°-hÆw
BZna Fgp-Øp-Imsc \bn-°p-hm≥ ssZh-Øn\p Ign-bp- 3:5˛9 Be-b-Øns‚ AI-hiw {][m-\-ÿew c≠p-
am-bn-cp-∂p-sh-¶n¬, F¥p-sIm≠v sX‰p-Iq-SmsX ]I¿Øn- ap-dn-I-fmbn Xncn-®n-cp-∂p. B c≠p apdn-I-ƒ, henb Be-
sb-gp-Xp-hm≥ cmb-k-°m-sc Ah≥ klm-bn-°p-∂n-√?'' bhpw AXn-hn-ip-≤-a-µn-c-hp-am-bn-cp-∂p. B sI´nSw I√p-
F∂p Nne¿ tNmZn-t®-°mw. Xo¿®-bmbpw AXn-\p≈ sIm-≠p-≈-Xm-bn-cp-∂p. Be-b-Øns‚ Dƒhiw kc-f-acw
adp-]Sn CXm-Wv, Ah≥ AXn\p Ign-bp-am-bn-cp-∂p, ]t£ sIm≠v a®n-´-tijw AXp X¶w s]mXn-™n-cp-∂p. AXv
Ahs‚ ⁄m\-Øn¬ AXv Aßs\ sNøp-hm≥ Ah≥ ]e-Xcw sImØp-]-Wn-I-fm¬ Ae-¶-cn-®-tijw AXn-
Xocp-am-\n-®n-´n-√.-cm-b-k-°m-cp-sStbm ]I¿sØ-gp-Øp-Im- t∑¬ cXv\w ]Xn-®n-cp-∂p. ssZh-Xz-Øns‚ {]Xo-I-amb
cp- s Stbm sNdn- b - t Xm- X n- e p≈ sX‰p- I ƒ Ds≠- s]m∂p am{Xta Be-b-Øn-\p-≈n¬ Zriy-am-bn-cp-∂p-≈p.
¶n¬t]mepw (t]-cp-I-fnse A£-c-hn\ym-k-Ønepw B ÿew \nd-bv°p-hm-\p≈ btlm-h-bpsS tXP- n-s\-
kwJy-I-fn-ep-amWv IqSp-X¬ sX‰p-I-fp-≈-Xv) C∂p bm-bn-cp∂p AXv Nn{Xo-I-cn-®n-cp-∂-Xv.
\ap°p e`y-ambncn-°p∂ \ne-bn-ep≈ thZ-]p-kvXIw, 3:10˛13 AXn-hn-ip-≤-ÿ-eØv c≠p sIcq-_p-Isf
AXp ssZh-hN - \- a- m-Wv. kwi-bI
- c
- a
- mb GXp hnj-bhpw ÿm]n-®n-cp-∂p. (\n-b-a-s]´-I-Øn\p apI-fn-ep≈ Ir]m-
ssIIm-cyw sNtø-≠Xv eLp-hn-hc-Wt- Øm-Sp-Iq-Sn-bm-Wv. k-\-Øns‚ `mK-amb c≠p sIcq-_p-Iƒ°p ]pd-sa-bm-
A√msX thZ-]p-kvX-I-]-c-amb GsX-¶nepw D]-tZ-i- bn-cp∂p Ch). Ah-bpsS hnS¿Ønb Nnd-Ip-Iƒ H∂n®p
tØmSp IqSn-b-√. tbip-I¿Ømhv Cu `qan-bn-em-bn-cp-∂- tNcp-tºmƒ, Ah AXn-hn-ip-≤-ÿ-e-Øns‚ samØw
t∏mƒ ]g-b-\n-b-a-Øns‚ Hcp ]Xn∏v Xm≥ D]-tbm-Kn-®n- hoXn-tbmfw \o´-s∏-´n-cp-∂p. Ahbv°p Iosg-bm-bn-cp∂p
cp∂p (B-Zn-a-amb Isø-gpØp {]Xn-I-f-√). Xs∂-bp-a√ s]´Iw ]n∂oSv ÿm]n-°p-∂Xv (5:7). Xncp-h-N-\-Øn¬
Ah≥ ssZh-h-N-\-sa∂ \ne-bn¬ Cu thZ-hm-Iy-߃ ]e-bn-Sß - f
- nepw ImW-s∏-Sp∂ Acq-]n-If - m-bn-cp∂p sIcq-
FSp-Øp-≤c - n-®n-´p-ap-≠v F∂Xv Hm¿°p-hm≥ Bizm-ka - p≈ _p-Iƒ. ssZh-Øn-\m-bp≈ Ah-bpsS \nc-¥c ImØn-cn-
Imcy-am-Wv. thZ-]p-kvX-I-Øns‚ kp{]-Xn-jvTnX `mjm- ∏ns‚ AS-bm-f-ambn Nph-cp-I-fpw (hm. 7), Xnc-»o-e-Ifpw
¥-c-߃ Ah ssZh-h-N-\-am-sW-∂p≈ AtX ZrU-hn- sIcq-_p-Is - f-s°m≠v Ae-¶c - n-®n-cn-®n-cp-∂p. ssZh-Øns‚
izm-k-tØm-Sp-IqSn D]-tbm-Kn-°p-hm≥ \ap-°n∂p Ign-bp- bYm¿∞ hmk-ÿ-e-Øns‚ \ng-ep-I-fmWv Be-bhpw
∂p. Xncp-\n-hm-khpw ˛ AXm-bXv kz¿§-Øns‚ (F-{_m. 8:5).
2:11˛16 lqcmw item-tam\v FgpXn Ab® adp-]-Sn- AhnsS AkwJyw ZqX-∑m-cm¬ cm]-I-set\y Ah≥
450
6:32,33 ]c-tZ-in-Iƒ ssZh-Øns‚ hen-b-\maw hnfn- 7:11˛16 item-tam≥ Be-bhpw X\n-°p≈ cmP-[m-
®-t]-£n-°p-tºmƒ Ah¿ ssZh-{]-hrØn ImWp-hm≥ \nbpw ]WnXp Ign-™t- ∏mƒ A∂p cm{Xn-bn¬ btlmh
CS-bm-tI-≠-Xn\v Ah¿°p-th≠n {]h¿Øn-t°-W-sa∂v hmKvZ-Ø-ßfpw ap∂-dn-bn-∏p-I-fp-ambn item-tam\p {]Xy-
Xm≥ ]d-bp-∂p. £-\m-bn. ssZhw hcƒ®-tbm, alm-am-cn-tbm, sh´p-°n-
fntbm P\-Øn-s‚-bn-S-bn¬ Ab-®m¬, Ah¿ Xß-sf-
6:34,35 bp≤-Øn¬ hnPbw \evIW
- s
- a∂v Xm≥ At]- Øs∂ XmgvØn {]m¿∞n-®p, btlm-h-bpsS apJw At\z-
£n-°p-∂p. jn®v Xß-fpsS Zp¿Ωm¿§-ßsf hn´p-Xn-cn-bp-∂p-sh-¶n¬,
6:36˛39 P\w A\p-X-]n®p Xß-fpsS ZpjvSX hn´p Ah≥ Ah-cpsS ]m]-ßsf £an®v Ahsc ]p\-cp-≤-cn-
Xncn-bp-tºmƒ {]hm-k-Øn¬ \n∂v Ahsc hnSp-hn-°-W- °pw.
sa∂v Xm≥ At]-£n-°p-∂p.
Cu ]pkvXIw samØ-Øn¬ IW-°n-se-Sp-°p-tºmƒ
6:40˛42 aq∂p Imcy-߃
- tNmZn-®p-sIm≠v item-tam≥ AXnse kph¿Æ hmIy-amWv Cu 14-˛mw hmIyw. Xnc-
Xs‚ {]m¿∞\ Ah-km-\n-∏n-®p. Xs‚ {]m¿∞\ AwKo- s™-Sp-°-s∏´ bn{km-tb¬ P\-Xsb A`n-kw-t_m-[\
I-cn-°-s∏-S-W-sa∂v Xm≥ Bh-iy-s∏-´p, btlm-h-bpsS sNbvXp-sIm-≠mWv {]mcw-`-Øn¬ CXv Fgp-X-s∏-´-sX-¶n-
Be-b-Øn¬ ip{iqj sNøp∂ ]ptcm-ln-X-∑m¿°p epw, thZ-]p-kvX-I-]-c-amb Hcp ]mc-º-cy-ap≈ F√m P\-
kt¥m-jhpw Zbbpw Iev]n-t°-≠-Xn\v At]-£n-®p. ߃°pw AXp btYm-NnXw _m[-I-am-Wv. F°m-eØpw
Xs‚ ]nXm-hmb Zmho-Zn-t\m-Sp≈ ssZh-Øns‚ henb bYm-ÿm-\-Øn-te°pw DW¿∆n-te-°p-ap≈ bYm¿∞-
kvt\lw ASn-ÿm-\-am-°n, Xt∂mSpw Zb-bp-≠m-I-W- ]mX CXp-X-s∂-bm-Wv. hyh-ÿ-Iƒ ]men-°-s∏-´m¬
sa∂v item-tam≥ At]-£n-®p. hmKvZØ \nhr-Øo-I-cWw Dd-∏m-Wv.
At]-£I - ƒ am{Xta Cu {]m¿∞-\b - n¬ D≈p-sh∂v sP. _m¿´≥ s]bvt\ A`n-{]m-b-s∏-Sp-∂-Xv.
\mw Nn¥n- ° p- ∂ - ] - £ w, Hcn- ° ¬IqSn \ap- ° - X n- t e-
Zn\-hr-Øm-¥-ß-fnse \∂mbn Adn-b-s∏-Sp∂ Cu
s°m∂p Xncn-™p-t\m-°mw. ssZh-Øns‚ kz`m-h-Kp-W-
t{ijvT hmIy-sØ-t∏mse item-tams‚ tZisØ kw_-
߃ ChnsS \∂mbn ssIImcyw sNbvXn-´p-≠v. ssZh-
‘n- t ®m, F{km- b p- t S- t Xm, AYhm \ΩpsS Xs∂
Øns‚ AXp-eyX (hm. 14), Zb (hm. 14) hnin-jvSX
tZisØ kw_-‘nt®m D≈ A\p-{K-l-Øns‚ Hcp
(hm.18) hen∏w (A-\-¥-X) (hm.18) k¿∆-hym-]nXzw (hm.
ssZhoI Bh- i y- t Im- ] m[n {]I- S n- ∏ n- ° p∂ as‰mcp
18) \oXn (hm. 23) Zo¿L-£a (hm. 25,27 apX-em-b-h)
k¿∆-⁄Xzw (hm. 30) IcpW (hm. 33) a\- -enhv (hm. hmIyhpw thZ-]p-kvX-I-Øn-en-√. hniz-kn-°p-∂-h¿ Xß-
38,39) F∂n-h-sb-°p-dn®v item-tam-≥ ChnsS {]Xn-]m-Zn- fpsS ]m]-ßsf Dt]-£n®v kzbm-{ib Pohn-X-coXn hn´p-
®n-cn-°p-∂p. Xn-cn-™v ssZh-h-N-\-Øn\pw ssZh-ln-X-Øn\pw Iog-S-
tß- W w. At∏mƒ am{Xta kz¿§w DW¿∆v Ab-
Chsb IqSmsX ssZh-Øns‚ k¿∆-i-‡nXzhpw bv°bp≈q (7).
hnip-≤nbpw AXn-ep-S-\ofw kqNn-∏n-®n-cn-°p-∂p.
7:17˛22 item-tam≥ ssZh-ap-ºmsI A\p-k-c-W-ap-≈-
7:1˛7 item-tam≥ {]m¿∞n-®p-I-gn-™-bp-S≥ BIm-i-
h-\mbn \S-∂m¬, Ah≥ Xs‚ knwlm-k\w ÿnc-am-
Øp-\n∂p Xo Cdßn tlma-bm-Khpw l\-\b - m-Khpw Zln-
°p-Ibpw item-tams‚ ]n≥Km-an-Isf AXn-en-cp-Øp-
∏n-®p. btlm-h-bpsS tXP pw Be-b-Øn¬ \nd-™p.
Ibpw sNøpw. {]Xyp-X, item-tam\pw Xs‚ P\hpw
btlm-hb - psS tXP v Be-bØ
- n¬ Cd-ßn-h∂ - Xp I≠-
A\y-tZ-h∑ - m¿°p-th≠n btlm-hsb XyPn-®p-If
- ™
- m¬,
t∏mƒ P\w btlm-hsb Bcm-[n-°p-Ibpw al-Xz-s∏-Sp-
Ah≥ Ahsc {]hm-k-Øn-e-bv°p-I-bpw, Bebw Dt]-
Øp-Ibpw sNbvXp-sIm≠v I¬°-f-Øn¬ kmjvSmwKw
£n-°p-Ibpw sNøpw. Aßs\ Ah¿ PmXn-I-fp-sS-bn-S-
hoWp \a-kv°-cn-®p. A\-¥cw item-tam\pw P\hpw
bn¬ Hcp ]cn-lm-k-]m-{Xhpw km£y-hp-ambn Xocpw.
tN¿∂v Bbn-c-°-W-°n\p Imf-I-sfbpw BSp-am-Sp-I-
sfbpw btlm-hbv°p bmK-a¿∏n-®p. B.C. 586 ¬ Bebw \in-∏n-°-s∏-´p-sh∂v \ap-°-dn-
2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ 8,9,10 453
10:6˛11 Xs‚ ]nXm-hmb item-tams\ tkhn-®n-cp∂ 11:13˛17 Cu ka- b - Ø v , sbmtcm- s _bmw hSt°
hr≤-∑m-tcmSv scl-s_bmw BZyw Btem-N\ tNmZn- cmPysØ {]mIr-X-amb hn{K-lm-cm-[-\-bn-te°p \bn®p
®p. P\-ß-fpsS hm°p-tI´v AX-\p-k-cn®p sNøp-hm≥ (1-cm-P.12) X∑qew btlmhm `‡n-bp≈ ]ptcm-ln-X-
Ah¿ Ah- t \mSp ]d- ™ p. At∏mƒ hr≤- ∑ m- c psS ∑mcpw tehycpw blq-Z-bn-te°p ]em-b\w sNbvXp.
Btem-N\ \nc-kn-®p-sIm≠v Ah≥ bu∆-\-°m-tcmSv ssZh-amb btlm-hsb At\z-jn-°p-hm≥ a\- p≈
Btem-N\ tNmZn-®p. IqSp-X¬ BI¿j-amb adp-]Sn Ghcpw Ah-tcm-sSm∏w sblq-Z-bn-te°p HmSn-t∏m-∂-Xn-
Ah\v Ah-cn¬ \n∂p-amWv e`n-®-Xv. P\-ß-tfmSp ]cp- \m¬ scl-s_-bm-an-s‚ cmPyw i‡n-s∏-´p. sbcp-i-te-
j-ambn kwkm-cn-°p-hm≥ Ah¿ Ah-t\m-Sp Bh-iy-s∏- an-te°p h∂-Xp-sIm-≠v, Ah-cpsS ]pev]p-d-ßfpw Ah-
´p. Im-i-ß-fpw kvt\ln-Xcpw Aßs\ AhnsS Ah¿°p-
≠m-bn-cp-∂-sXm-s°bpw \jvS-s∏-´p.
10:12˛19 aq∂p-Zn-hkw Ign-™v aS-ßn-h∂ P\w, cmPm-
hns‚ `oj-Wn-hm-°p-Iƒ tI´-t∏mƒ sbmtcm-s_-bm-ans‚ 11:18˛23 scl-s_-bm-an\pw At\Iw `mcy-am-cp-≠m-bn-
t\Xr-Xz-Øn-¬ a’-cn-®p. A_obm {]hm-N-I≥ apJm- cp-∂p, F¶nep A°m-cy-Øn¬ Xs‚ ]nXm-hn-t\mSv Xs∂
¥ncw Acp-fn-s®-ø-s∏´ ssZhoI hN-\-߃ \nhr-Øo- Xmc-X-ay-s∏-Sp-Øp-hm≥ Ign-bp-am-bn-cp-∂n-√. Ah\v ]Xn-
I-cn-®p-sIm≠v cmPyw hn`-Pn-°-s∏´p (1-cm-Pm.11:29ambn s\´v `mcy-am-cpw, Adp-]Xp sh∏m-´n-I-fpw. Ccp-]-Øn-sb´p
Xmc-Xayw sNøp-I). Np¶w ]ncnhpImc-\mb ltZmcmw ]p{X-∑m-cpw, Adp-]Xp ]p{Xn-am-cp-ap-≠m-bn-cp-∂p. t]cn-\m¬
sIme-sN-ø-s∏´p Ign-™-t∏mƒ, scl-s_bmw sbcp-i- {]Xn-]m-Zn-°s - ∏-´n-cn-°p∂ `mcy-am-sc√mw Xs∂-bn-{km-tb-
te-an-te°p HmSn-t∏m-bn. AhnsS sblq-Z, s_\ym-an≥ ense cmP-Ip-Spw-_-Øn¬ \n∂p≈hcm-bn-cp-∂p, PmXob
tKm{X-ß-fpsS ta¬ `c-Ww \S-Øn. hneyw-kns‚ A`n- kv{XoIƒ Bcpw-X-s∂-bp-≠m-bn-cp-∂n-√.
{]mbw t\m°p-I. 12:1˛4 1cm-Pm-°∑m¿ 14:22˛24 hmIy-ß-fn¬, scl-s_-
a\p-jys‚ hnIm-c] - c
- a
- mb {]hr-Øn-sIm-t≠m, kzm`m- bm-ans‚ Nne aX-{`w-i-߃ hnh-cn-®n-cn-°p-tºmƒ, Zn\-
hnI kw`-h-hn-Im-k-߃sImt≠m \nhr-Øo-I-cn-°-s∏´ hr-Øm-¥-Øn¬, ""Ah≥ btlm-h-bpsS \ymb-{]-amWw
thZ-]p-kvX-I-Ønse a‰p-]e {]h-N-\-߃°mbpw kam- Dt]-£n-®p-sh-∂pw, ""btlm-h-sb At\z-jn-t°-≠-Xn\v
\-amb Hcp ZrjvSm-¥-amWv Alo-bm-hns‚ Cu {]h-N-\- a\- p-h® - n√'' (hm.14) F∂pw am{Xta ]d-bp-∂p-≈p. i‡-
\n-hr-Øo-I-cWw \evIp-∂-Xv. hnjbw ssZh-Øn-t‚-Xm- \mb item-tam≥ cmPmhv acn®p Npcp-ßnb A©p-h¿jw
sW∂pw AXv Xs‚ hN-\-Øns‚ \n¿∆-l-W-Øn-\mbn ]n∂n-´t- ∏m-tg°pw sbcp-it- e-ans‚ ]Sn-hm-Xn¬°¬ Ah-
Ah-\m¬ A\p-h-Zn-°-s∏-Sp-Ibpw ssIImcyw sNø-s∏- cpsS kº-Øp-°ƒ A]-l-cn-°p-hm≥ Ct∏mƒ an{k-bo-
Sp-Ibpw sNøp-∂p-sh∂pw a\- n-em-Im-sX, Xß-fpsS ay-¿ FØn-bn-cn-°p-I-bm-Wv. scl-s_-bm-ans‚ Dd-∏p≈
kz¥ Xmev]c - y-a\
- p-kc
- n®pw kz¥ ]≤-Xn-{]-Im-chpw Imcy- ]´-W-߃sIm≠v bmsXmcp {]tbm-P-\-hp-ap-≠m-bn-√.
߃ sNøp-∂p-sh-∂mWv a\p-jy¿ Nn¥n-°p-∂Xv (12). an{k-bo-ans‚ ssk\n-I-]-c-amb anI-hp-sIm-≠m-bn-cp-∂n-
√, ioi°v blq-Zsb tXmev]n-®Xv, {]XypX btlm-h-
III. blq-Z-cmPyw (11:1˛36:19) tbm-Sp≈ blq-Z-bpsS Ahn-iz-kvXX \nan-Ø-am-bn-cp-∂p.
12:13˛16 Ah≥ tZmjw sNbvXp, Xs‚ ]nXm-°-∑m- C. Bkm cmPmhv (A. 14˛16)
sc-t∏mse \n{Z {]m]n-®p-sh∂ {]kvXm-h-\-tbmsS scl-
14:1,2 Bkmsb Ipdn®pw Xs‚ \mev]-Øn-sbm∂p
s_-bm-ans‚ Ncn{Xw Ah-km-\n-∏n-°p∂p. 14˛-m hmIyw,
h¿jsØ `c-WsØ Ipdn-®p-apff kw£n]vX hnh-cWw
k¶o. 27:8 ambn Xmc-Xayw sNbvXp ]Tn-°ptºmƒ scl-
ASpØ aq∂-≤ym-b-߃ \¬Ip-∂p. Cu A≤y-b-ß-tfm-
s_-bm-apw, Xs‚ ]nXm-a-l-\mb ZmhoZpw XΩn-ep≈
hyXymkw ImWp-hm≥ Ign-bpw. ZmhoZv btlm-h-bpsS sSm∏w 1cmPm-°-∑m¿ 15:9˛24 hmIy-ßfpw hmbn-t°-≠-
apJw At\z-jn-®p, scl-s_bmw AXp sNbvXn-√. Xp-≠v. Ign™ A≤ym-bsØ Cu A≤ym-b-hp-ambn
_‘n-∏n-°p∂ Hcp ]me-amWv H∂m-asØ hmIyw.
B. cmPm-hm-b A_o-bmhv (A. 13) F{_mb ss__n-fn¬ 14-˛mw A≤ymbw Bcw-`n-°p-∂Xv
c≠m-asØ hmIy-tØm-sS-bm-Wv.
13:1˛3 A_o-bmhv sbcp-it- e-anse ASpØ cmPm-hmbn
aq∂p kwh-’cw hmWp. Ahs‚ AΩ-bpsS t]cv 14:3˛8 Bkm-bpsS kam-[m-\] - c
- a
- mb `c-WØ
- ns‚ Dd-
aoJmbm (14) F∂m-bn-cp-∂p. Zmho-Zn-s\-t∏mse Ah≥ hnSw btlm-h-tbm-Sp≈ Ahs‚ lrZ-b-Øns‚ at\m-`m-
btlm- h - b psS hgn- I - f n¬ \S- ∂ n- √ , F∂v Ahs‚ h-am-bn-cp-∂p. Xs‚ ]nXm-°-∑m-cpsS ]e ]m]-ßfpw
]m]sØ Ipdn®v 1 cmP. 15˛mw A≤ym-b-Øn¬ {]Xn-]m-Zn- Ah≥ Dt]-£n-°p-Ib - pw, btlm-hsb At\z-jn-°p-hm≥
°p-∂p. sbmtcm-s_-bm-hpam-bn-´p-ff Hcp bp≤w HgnsI P\-tØmSv Bh-iy-s∏-Sp-Ibpw sNbvXp. Xs‚ cmPyØp
A_o-bm-hns‚ `c-W-Ønse as‰√m Imcy-ßfpw Zn\-hy- \n∂pw hn{K-lm-cm-[\ XpS®p \o°p-∂-Xn¬ XojvWX
Øm-¥-Øn¬ hn´p If™ncn°p-∂p. ImWn-®p-sIm≠v Ah≥ AXn-\p≈ am¿§w sXfn®p (15).
Cu hn{i-aI - m-eØv Bkm ]´-Wß - ƒ ]WnXv Dd-∏n-°bpw
13:4˛12 bp≤-Øn\p apºp≈ Xs‚ {]kw-KØ - n¬, Zmho- hen-sbmcp ssk\ysØ kzcq-]n-°bpw sNbvXp.
Zn\pw Ahs‚ k¥-Xn°pw cmPyw \¬In-bXp ssZh-am-
sW∂v A_o- b mhv sbmtcm- s _- b m- a ns\ Hm¿∏n®p. 14:9˛15 ]Øp-e£w Bfp-Ifpw ap∂qdp cY-ß-fp-a-S-
ZmhoZy hwi-tØmSp a’-cn®v sbmtcm-s_-bmw, \oN- ßp∂ Iqiy-ssk-\y-Øm¬ blq-Z-bpsS kam-[m\w
∑mcpw \nkm-c-∑m-cp-amb Hcp kwLsØ H∂n®p Iq´n ewLn-°s - ∏-´p. F¶nepw btlm-hb
- n-ep≈ B{i-bØ
- m¬
at\m-_-e-an√mØ \n -lm-b-\mb scl-s_-bm-hn-t\mSp blq-Z-bpsS sNdnb ssk\yw hnP-bn-®p. i{Xp-°sf
t]mcm- S p- I - b m- b n- c p- ∂ p. IqSmsX ssk\y _lpXzw Jfin-X-ambn ]mbn-®p-I-f-™p.
sIm≠pw s]m≥ Imf-Ip-´n-aq-ehpw hnPbw t\Sm-sa∂v 11-˛mw hmIy-Ønse Bkm-bpsS {]m¿∞-\ Npcp-°hpw
bn{km-tb¬ hnNm-cn-®p. ssZhoIm-[n-Im-c-an-√msX a\p- F∂m¬ a¿Ω {][m-\-hp-am-bn-cp-∂p. bp≤-Øn¬ hmIvNm-
jy\p {]th-in-°p-hm≥ Ign-bp∂ I]S ]u-tcm-lnXzw Xp-cy-Øn-\p≈ ka-ba - n-√m-bn-cp-∂p, ]t£ {]m¿∞n-°p∂
bn{km-tb-en¬ ÿm]n-°-s∏-´n-cp-∂p. F∂m¬ AXn\p hy‡n Bkm-sb-t∏mse ssZh-hp-ambn icn-bmb _‘w
hncp-≤-ambn, blp-Zm-tehy ]utcmln-XzsØ apdpsI ]pe¿Øp-∂p-sh-¶n¬, \ncm-ib - psS A\p-`h
- Ø
- n¬ \n∂pw
]nSn®p;\n¿±njvS coXn-bn¬ Ct∏mgpw btlm-hbv° DS-se-SpØ {]m¿∞\Iƒ hfsc ^e-{]-Z-am-Wv. Ah≥
ip{iqj sNbvXp t]mcp-∂p. blqZm ssk\y-Øns‚ Xe- kam-[m-\t- ØmsS btlm-hsb ]n≥]-‰n-bn-cp-∂X - p-sIm-≠v,
h≥ btlm-h-bm-bn-cp∂p; IqSmsX Ahs‚ ]ptcm-ln-X- bp≤-Øn¬ ssZhw Ahs\ Icp-Xn-s°m-≈p-sa∂v Ah-
∑m¿ bn{km-tb-en\p t\sc [z\n∏nt°-≠-Xn\v Iml-f- \-dn-bm-am-bn-cp-∂p. blqZm ]´-W-amb amtc-i-bn¬ XpS-
hp-ambn Ah-tcmSp IqsS-bp-≠v. AXp-sIm≠v btlm-h- ßnb bp≤w Ah-km-\n-®Xv s^en-kvXy-bnse sKcm-cn\p
bmb ssZh-tØmSp t]mcm-Sp-∂Xp hSs° cmPysØ Np‰p-ap≈ ]´-W-ß-fn-em-bn-cp-∂p. At\-I¿ sIm√-s∏-´p,
kw_-‘n-®n-S-tØmfw t`mj-Ø-am-bn-cp-∂p. Ah¿ \mev°m-en-I-fpsS IqSm-c-ß-sf- B{I-an-®v, A\-
13:13˛18 A_o-bm-hns‚ hm°p-Iƒ {i≤n-°msX h[n sIm≈ km[-\-ßfpw arK-ß-fp-ambn sbcp-i-te-an-
sbmtcm-s_bmw Hcp ]Xn-bn-cn∏p kwL-Sn-∏n®p. B ]Xn- te°p aS-ßn-t∏m-Ibpw sNbvXp.
bn-cn∏v blqZtbmSSp-Øt- ∏mƒ, P\w btlm-ht- bmSp \ne- 15:1˛6 AXn-am-{X-amb B Ak-a-Xz-Øn-s\-Xn-sc-bp≈
hn-f-°p-Ibpw ]ptcm-ln-X-∑m¿ Imlfw DuXp-Ibpw hnP-b-Øn¬ Bkmbpw Xs‚ Bfp-Ifpw kt¥m-jn-®p-
sNbvXp. blq-Zbv°p hen-sbmcp hnPbw \¬In-sIm≠v √-kn®p Ah¿ sbcp-i-te-an-te°p aS-ßp∂ Ah-k-c-
btlmh Ah¿°p-Ø-c-a-cp-fn. bn{km-tb-en¬ A©p Øn¬, Ah¿°p-th-≠n-bp≈ Hcp ]mTw btlm-h-bpsS
e£w t{ijv T tbm≤m- ° ƒ lX- ∑ m- c mbn hoWp ]°-ep-≠m-bn-cp-∂p. BZy-ambn Ak-cymhv Ahsc Hm¿∏n-
ssZhsØ hn´p ]n≥am-dn-t∏m-b-Xn\p sImSp-t°≠nh∂ ®-Xv, Ah¿ btlm-hsb At\z-jn®XpsIm≠v Ah≥
kw{`-a-P-\-I-amb Hcp hne! Ah-tcmSp IqsS-bp-≠m-bn-cp-∂p, F∂m¬ Ah¿ Ahs\
13:19˛22 bn{kmtb-ens\ ]p¿Æ-ambn tXm¬∏n-°p-hm≥ Dt]-£n-®m¬ Ah≥ Ah-scbpw Dt]-£n-°pw. bn{km-
km[n-®n-s√-¶n-epw, A_o-bmhv ]nt∂bpw `q{]-tZ-i-߃ tb¬ Xß-fpsS ssZhsØ At\I XhW Dt]-£n-
]nSn-®-S-°n. ]n¬°m-eØv btlm-h-bm¬ _m[n-°-s∏´ s®-∂Xp Ncn{Xw sXfn-bn-°p-∂p. XXv^e- a
- mbn Ah¿°p
sbmtcm-s_-bm-ans‚ \jvSw iq\y-am-Ip-∂-Xm-bn-cp-∂p. kam-[m-\-an-√m-Xm-Ibpw Ah¿ i{Xp-°-fm¬ \nc-¥cw
F∂m¬ A_obmhv i‡\pw kay- ≤ n- b p- f - f - h - \ p- ]oUn-∏n-°-s∏-Sp-Ibpw sNbvXp. F∂m¬ P\w btlm-
ambnXo¿∂p. hsb At\z-jn-®-t∏mƒ, Ah≥ £an-°p-hm\pw ]p\-cp-
456 2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ 15,16,17
18:27˛29 {]hm-N-Is‚ hm°p-Iƒ Blm-_ns\ i‡n- F∂mWv Nne F{_mb Isø-gpØp {]Xn-I-fn¬ ImWp-
bmbn kzm[o-\n-®p-sh-∂X
- n\p kwi-ba- n-√. ImcWw ssZho- ∂-Xv) (20). sbtlmim^mØv \ymb-ambpw ]cn-{`-an®p
I-in-£m-hn-[n-bn¬ \n∂pw c£-s]-Sp-hm≥ B{K-ln-®p-sIm- t]mbn. Ah≥ Hcp D]-hmkw {]kn-≤-s∏-SpØn P\sØ
≠mWv Ah≥ Xs∂-Øm≥ thjw amdp-hm≥ {ian-®-Xv. Be- b - Ø n¬ Iq´n- h - c pØn, Ah¿ btlm- h - t bmSp
Xm≥ (B-lm-_v) Hcp ]S-bm-fn-bpsS thjw [cn-°p- {]m¿∞n-®p. II Zn\-hr-Øm-¥-ß-fnse ""cmPm-°-∑m-cpsS
tºmƒ sbtlm-im-^mØv cmP-hkv{Xw [cn-°p-hm≥ Xm≥ {]m¿∞-\I''fn¬ aq∂m-a-tØ-Xm-bn-cp∂p CXv. (6-˛mw
\n¿t±-in-®p. A≤ym-b-Ønse item-tams‚ {]m¿∞-\bpw 14:11se
Bkm-bpsS {]m¿∞-\bpw t\m°p-I).
18:30˛34 F∂m¬ btlmh Acp-fn-s®-bvX-Xp-t]me
kw`-hn-®p. Ahn-ip≤ kJysØ Ipdn-®p≈ Hcp A\p-`- 20:7˛13 blq-Z-∑m¿ Xs‚ hmKvZØ P\-am-sW-∂p≈
h-]m-Tt- ØmsS (2-sIm-cn. 6:14) Acm-ay-cn¬ \n∂pw sbtlm- Imcyw sbtlm-im-^mØv btlm-hsb Hm¿∏n-®p. btlm-
im-^mØv hnSp-hn-°-s∏-´p. F∂m¬ Blm_v c£-s]-´n- im-^mØv {]m¿∞n-®p-sIm-≠n-cp∂ Bebw btlmh
√. ImgvN-bn¬, bZr-—bm hn√p-Ip-e-®Xv Blm-_ns‚ {]m¿∞\ tI´v DØ-c-a-cp-fm-sa∂v hmKvZØw sNbvX
Ih-N-Øn\pw ]X-°-Øn\pw CS-bn-te°v ssZhw Xncn- ÿe-amb hnip-≤-a-µn-c-am-bn-cp-∂p. Hcn-°¬ bn{km-tb¬
®p-hn´p; Aßs\ kqcy≥ AkvX-an-°p∂ ka-bØv IcpW ImWn-®-P\w Ct∏m-ƒ bn{km-tb-ens\ \in-∏n®v
Ah≥ acn-®p-t]m-bn. Ah-fpsS tZiw ssIh-i-am-°p-hm≥ h∂n-cn-°-bm-Wv.
btlm-im-^mØv adp-]-Sn-°mbn ImØp-sIm≠v kI-e
19:1˛5 l\m-\n-bpsS aI-\mb tblq Z¿i-I≥ ˛ {]hm-
blq-Zy¿°p-sam∏w btlm-h-bpsS k∂n-[n-bn¬ \n∂p.
N-I≥ IqSn-bm-bn-cp∂p ˛ Blm-_p-am-bp≈ Xs‚ Iq´p-
sI-´ns\ Ipdn®p sbtlm-im-^m-Øns\ imkn-®-t∏mƒ 20:14˛17 At∏mƒ tZisØ {Kkn-®n-cp∂ `bsØ
Ah≥ A\p-X-]n-®p. C√mbva sNbvXp-sIm≠v btlm-h-bpsS Bflmhv bl-
ko-tb¬ apJm-¥ncw kwkm-cn-®p. bp≤w ssZh-Øn-t‚-
hn{K-lm-cm-[n-bmb Blm-_p-am-bp≈ Xs‚ _‘w
Xs{X; AXp-sIm≠v ASp-Ø-Zn-hkw {]`m-X-Øn¬ ]pd-
Xs‚ {]P-I-fpsSbnS-bn¬ Xs∂-°p-dn-®p≈ tami-amb
s∏´p btlmh X߃°p-th≠n sNbvXn-cn-°p-∂Xv P\w
Hcp \nZ¿i-\-Øn\p Imc-W-am-bn. AXp-sIm≠v P\sØ
I≠m¬ am{Xw aXn.
btlm-hb - n-¶t- e°p Xncn®p hcp-tØ-≠X - n\v Ah≥ cmPy-
Øp-S-\ofw k©-cn-®p. tamssiI \nb-a-a-\p-k-cn®v (B- 20:18˛21 hnizm-k-Øm¬ P\w Xß-fpsS hnP-b-Øn¬,
h. 16:18˛20) Hcp \ymbm-[n] k{º-Zmbw Ah≥ \S-∏n-em- AXp kw`-hn-°p-∂-Xn-\p-ap-ºp-X-s∂, kt¥m-jn-®p. ]nt‰-
°n. apºv tZi-Øp-S-\ofw D]-tZjvSm-°-∑msc hn\y-kn- ∂mƒ AXn-Im-e-Øp-Xs∂ P\w btlmh X߃°p-
®-Xpƒs∏-sS-bp≈ Cu {]hr-Øn-Iƒ (17:7˛9) Xncp-h-N-\- th≠n sNbvXXp ImWp-hm≥ Fgp-t∂-‰p. kwKo-X-°m¿
tØm-Sp≈ btlm-im-^m-Øns‚ henb BZ-c-hns\ \bn® ]mX-bn-eqsS Hcp D’-h-Øn\p t]mIp∂ {]Xo-
ImWn-°p-∂p. {]P-I-tfm-Sp≈ Xs‚ Xmev]-cy-sØbpw Xn-tbmsS Ah¿ bp≤-°-f-Øn-te°p ]pd-s∏-´p.
btlm- h - b psS {]Xn- c m- P - \ mbn hniz- k v X - X - t bmsS
20:22˛30 Xs‚ P\-Øns‚ hnizm-k-Øn-t‚-Xmb ]m´p-
{]h¿Øn-°p-hm-\p≈ Xs‚ B{K-l-tØbpw {]Z¿in-∏n-
tI´ P\w i{Xp-°sf Xmdp-am-dm-°n. Ah≥ sshcn-Isf
°p-∂-Xm-bn-cp∂p Cu {]hr-Øn-Iƒ.
Cf-°n-hn-´-Xp-sIm≠v Ah¿ At\ym\yw t]mcm-Sn acn-®p.
19:6˛11 cmPm-hns‚ DXvt_m-[-\-߃ \ymb-{]-am-W- blqZm P\w FØn-b-t∏mƒ, sIm≈ tiJ-cn-°pI F∂
Øn¬\n∂pw FSp-Øn-´p-≈-h-bm-bn-cp∂p (hm. 10). ssZh- H‰-°m-cyw am{Xta Ah-cpsS apºn¬ Ah-ti-jn-®n-cp-∂p-
Øns‚ P\-Øn\p at[y \ymbm-[n-]-∑m-cmbn h¿Øn-°p- ≈p.-A-Xn-\p-aq∂p Znhkw th≠n-h-∂p. AXy-[n-I-ambn
∂-h-cn¬ btlm-h-bpsS bYm¿∞ Iev]-\-Iƒ {]m_-ey- BÀm-Zt- ØmsS Ah¿ btlm-hsb kvXpXn-®p, ]mt´msS
Øn¬ hcp-Øn. ssZhoI DS-º-Sn-bp≈ P\-Øn\pw at[y sbcp-i-te-an-te°p aS-ßn-t∏m-bn. Np‰p-ap≈ tZi-߃
\ymb-]m-e\w \S-Øp-∂-Xp-sIm-≠pw, X߃ sNøp-∂- AXp {i≤n-®p. ssZh-Øns‚ `oXn Ah-cpsS ta¬ h∂p.
sX√mw ssZhw t\m°n-s°m-≠n-cn-°p-∂X - n-\m-epw, \ymbm- Aßs\ blqZm kzÿX A\p-`-hn-®p.
[n-]-∑m¿ btlm-hsb `b-s∏´p kq£n®p {]h¿Øn-t°-
≠-Xp-≠m-bn-cp-∂p. k¶o¿Æ-amb hnj-bß - ƒ ssIImcyw 20:31˛34 Iogv\S- ∏
- \
- p-kc
- n-®v, sbtlm-im-^m-Øn-s‚bpw
sNø-s∏-tS-≠n-bn-cp∂ sbcp-i-te-ans‚ Xe-ÿm-\-\-K-cn- `c-W-kw-_-‘-amb Hcp kw£n-]vX-hn-h-cWw ChnsS
bnepw Ah≥ \ymbm-[n-]-∑msc \nb-an-®p. alm-]p-tcm- \evI-s∏-´n-´p-≠v. hf-sc-b-[nIw {]b-Xv\-߃ sNbvsX-
ln-X-\mb Aa-cymhv Bbn-cp∂p aX-]-c-amb hnj-b-ß-ƒ ¶n-epw, hn{K-lm-cm-[\ Ah-km-\n-∏n-°p-hm≥ X\n°p Ign-
ssIImcyw sNbvXn-cp-∂-Xv. blqZm tKm{X-Øns‚ Xe- ™n-√. F¶nepw samØ-Øn¬ IW-°m-°p-tºmƒ Xm≥
h-\m-bn-cp∂ sk_-Zym-hn-\m-bn-cp∂p cmP-Iob Imcy-ß- s]mXpsh \√ `c-W-amWv ImgvN-h-®-Xv. \∑-sN-øp-hm≥
fpsS Npa-X-e. tehy¿ DtZym-K-ÿ-∑m-cmbn tkh-\-a-\p- Xmev]-cy-s∏´ Xm≥ ]q¿Æ-ambpw XnI-™-h-\m-bn-cp-∂n-
jvTn-®p. s√-¶nepw km[m-cW \ne-bn¬ btlm-hbv°p {]km-Z-am-
20:1˛6 hen-sbmcp P\-k-aqlw Nmhp-I-S-en-\-°sc bp-≈Xp Xm≥ sNbvXp.
\n∂p blq-Zbv°p t\sc bp≤ {]Jym-]\w \SØn (2- 20:35˛37 Zpjv{]-hr-Øn-°m-c\
- mb bn{km-tb¬ cmPmhv
˛mw hmIy-Øn¬ ""Acmw'' F∂-Xn\p ]Icw "GtZmw' Al-kym-hp-am-bp≈ sbtlm-im-^m-Øns‚ kJyX
2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ 20,21,22 459
tiJ-cn-∏m≥ tbmhmiv tehy-tcmSp Iev]n-®p. F∂m¬ A≤ymbw \evIp∂p (A-hnsS sbtlm-hmiv F∂ t]cn-
tehy¿ _≤-s∏´p Imcy-߃ sNøm-bvI-bm¬, sbtlm- emWv Adn-b-s∏-´n-cp-∂-Xv). B A≤ym-b-Øns‚ hymJym-
bm-Z-tbm-sSm∏w cmPmhv A£-a-\mbn Xo¿∂p. HSp-hn¬ \w t\m°p-I.
Be-b-Øn\p apºn¬ Hcp {]tXyI s]´-Iw ÿm]n®p
P\-߃ Xß-fpsS "Be-b-\n-IpXn' (22) AhnsS sIm≠p- I. cmPm-hmb Aa-kymhv (A. 25)
h∂p \nt£-]n-°p-hm≥ I¬∏n-°-s∏-´p. ]n∂oSv AsX- 25:1˛10 Xs‚ knwlm-k\w ÿnc-s∏-Sp-Øp-Ibpw
Sp-Øv, the sNbvXp A‰-Ip‰w Xo¿Øp ssZhm-ebw bYm- Xs‚ A∏s‚ LmX-I-tcmSv \ymb-{]-am-W-a-\p-k-cn®v
ÿm- \ - Ø m°n Dd- ∏ n® ]Wn- ° m¿°p hnX- c Ww s]cp-am-dp-Ibpw sNbvX-tijw Aa-kymhv hntZ-i-Im-cy-
sNbvXp(23). ß-fn-te°v Xs‚ {i≤ Xncn-®p. sbtlm-cm-ans‚ `c-W-
24:15˛19 Zo¿L-ta-dn-bXpw ^e-{]-Z-hp-ab Hcp Pohn-X- Im-eØv GtZm-ay¿ blq-Z-tbmSp a’-cn-®n-cp∂p (21:10).
Øn\p tijw sbtlm-bmZ acn-®t- ∏mƒ cmPm-°∑ - m-tcmSp F∂m¬ Ct∏mƒ Ahsc Xs‚ `c-W-Øn≥ Iogn¬
IqsS Ah\v AS°w \evIn Ahs\ am\n®p. cmP-Ip- sIm≠p-h-cp-hm≥ Hcp-]t£ Aa-kymhv Xmev]-cy-s∏-´n-cp-
Spw-_-Øn¬ s]SmØ Hcp-h\v e`n-°p∂ Akm-[m-c-W- ∂n-cn-°-Ww. AXp-sIm-≠mWv Ah≥ bn{km-tb-en¬
amb Hcp BZ-c-hm-bn-cp∂p AXv. F∂m¬ ssZho-I-am-b \n∂p Iqen-∏-´m-fsØ hnebv°p hmßn-b-Xv. F∂m¬
B kzm[o\w \jvS-s∏´ tbmhm-iv, D]-tZ-i-߃°p Hcp ssZh-]p-cp-js‚ ap∂-dn-bn∏v A\p-k-cn®v Ah≥
th≠n hn{K-lm-cm-[n-Isf B{i-bn-°p-I-bpw, Xs‚ cmP- bn{km-tb-eysc `h-\-ß-fn-te°v aS-°n-b-b-®p. ]S-°q-´-
Xz-Øn\p AXp tZmj-ambn Xocp-Ibpw sNbvXp. Ahs\ Øn\p Ah≥ CXn-t\m-SIw \evIn-°-gn-™n-cp∂ ]Ww
Xm°oXp sNøp-∂-Xn-\m-bn, btlmh {]hm-N-I-∑msc \jvSa - m-Ip-∂Xp kw_-‘n®v Ah≥ hymIp-es- ∏-s´-¶nepw
Ah-s‚-b-Sp-°¬ Ab-®p, F∂m¬ A\p-X-]n-°p-∂-Xn\p Xs‚ hy¿∞-amb \nt£-]-Øns‚ Ipdhp Xo¿°m≥
]Icw B blqZm cmPmhv btlm-h-tbmSp a’-cn-°p-I- AXn- t \- ° mƒ A[nIw \ev I p- h m≥ btlm- h bv ° p
bmWv sNbvX-Xv. Ignbpw F∂ ssZh-]p-cp-js‚ hmKvZm\w Ah≥ kzoI-
24:20-˛27 ssZhoI ap∂-dn-bn∏v P\sØ Adn-bn® cn-®p.
skJ-cym-hns\ Is√-dn™p sIm√p-hm≥ cmPmhp Iev]n- 25:11˛13 Aa-kymhpw Ahs‚ Bfp-Ifpw tN¿∂v ]Xn-
®p. skJ-cym-hns‚ (24) ]nXm-hmb (A-Yhm ]nXm-a-l≥) \m-bncw GtZm-aysc sIm√p-Ibpw ]Xn-\m-bncw t]sc,
sbtlm-bmZ X\n°p sNbvX Zb tbmhmiv Hm¿Øn-√. ]n∂oSv Ingp°mw Xq°mb Hcp ]md-ap-I-fn¬\n∂pw
ac-Wm-k-∂-\mb skJ-cym-hns‚ {]m¿∞-\-bpsS adp-]- Xmtg°p X≈n-bn´p sIm√p-hm≥ th≠n am{Xw ASn-a-I-
Sn-bm-bn-´m-bn-cn°mw Hcp-]t£ btlmh Acm-an¬ \n∂pw fm°n ]nSn-®p-sIm-≠p-t]m-Ibpw sNbvXp. Akm-[m-cW
Hcp sNdnb ssk\ysØ blq-Zbv°p t\tc Ab®v {IqcX \nanØw Ip‰-°m-cm- b
- n-cp-∂n-cn-°Ww Ah¿-, As√-
Ahsc sIm≈-b-Sn-°bpw blqZm {]`p-°-∑m-scbpw `c- ¶n¬ Hcp-]s£ A°m-eØv AwKo-I-cn-°-s∏-´n-cp∂ Hcp
Wm-[n-Im-cn-I-sfbpw sIm∂p-I-f-Ibpw sNbvX-Xv. tbmhm- bp≤-Im-e-X{¥w Aa-kymhv \S-∏n-em-°p-I-bm-bn-cp-∂n-cn-
in\v Zpcm-temN\ ]d-™p-sIm-Sp-Øh - ¿ sIm√-s∏-´p. Kpcp- °-Ww. Aa-kymhv F{^-bo-an-te°p aS-°n-b-b® Iqen-
X-c-ambn apdn-th‰ tbmhm-iv, Xs‚ kz¥ `rXy-∑m-cm¬ ∏-´mfw tIm]n-jvT-cmbn blqZm ]´-W-߃ B{I-an-®p,
sIm√-s∏-´p. Ah\p apºp-≠m-bn-cp∂ ZpjvS\- mb sbtlm- aqhm-bncw t]sc sIm∂p, hf-sc sIm≈-bn-´p.
cm-an-s\-t∏mse blq-Zm-cm-Pm-°-∑m¿s°m∏w Ah\pw
25:14˛21 Aa-kym-hv, GtZm-an¬ \n∂pw Xm≥ sIm≠p-
AS°w \ntj-[n-°-s∏-´p.
h∂ hn{K-l-ßsf Bcm-[n-°p-hm≥ XpS-ßn-b-t∏mƒ
tbmhmiv Xs‚ Pohn-X-Øns‚ Ah-km-\-\m-fp-I-fn¬ kz¥-P-\sØ c£n-∏m≥ Ign-bp∂ tZh-∑m¿°v Fs∂
btlm-hsb Dt]-£n-®X - p-sIm≠v apºv Xm≥ sNbvX \√ c£n-∏m≥ Ign-bp-sa∂v Nn¥n-®-Xn\v Hcp {]hm-N-I≥
Imcy-ß-sf√mw hy¿∞-am-bn-Øo¿∂p. Ah≥ Bebw Ahs\ imkn-®p, F∂m¬ Aa-kymhv Hcp `oj-Wn-bm¬
]pXp-°n-∏-Wn-bp-I-bpw, AXnse k÷o-I-c-W-ß-sfm- {]hm-N-Is\ XS- -s∏-Sp-Øn, Hcp-]t£ Aa-kym-hns‚
s°bpw ]p\x-ÿm-]n-°bpw sNbvXXv tIhew Acm-ay- ]nXm-hn-s\-Xn-cmbn {]h-Nn-®-Xp-sIm≠v (24:20˛22) Xs‚
\mb lkm-tb-en\v AXnse kºsØm-s°bpw ssIam- Poh≥ \jvSs - ∏´ skJ-cym-hns\ Ipdn-®p≈ Hcp ]tcm£
dp-hm≥ am{X-am-bn-cp∂p (2-cm-Pm. 12:17,18). Bcw`w \√ kqN-\-bm-bn-cn°mw B `oj-Wn. B {]hm-N-I≥ ^e-
\ne-bn-em-Ip-∂Xv A`n-e-j-Wo-b-am-Wv. F∂m¬ \∂mbn Øn¬ C{]-Imcw ]d-™p-sIm≠v, cmPm-hns‚ ap∂-dn-bn-
Ahkm-\n-∏n-°W - s- a-∂Xv AXn-t\-°m-tfsd {][m-\a - m-W.v ∏n-t\mSp {]Xn-I-cn-®p, ""GXm-bmepw Rm≥ in£n-°-s∏-
Bfp-Iƒ Xß-fpsS {]b-Xv\-Øn¬ {ItaW aßn-t∏m-Ip- Sp-hm≥ t]mIp-∂n-√, {]XypX Fs‚ D]-tZiw \ncm-I-cn-
hm-\p≈ km[yX a\- n-em-°n-s°m≠v As∏m-kX v e
- \ - mb ®-Xp-sIm≠v \obmWv \in-∏n-°-s∏-Sp-hm≥ t]mIp-∂Xv''
tbml-∂m≥ \ap°p ap∂-dn-bn∏p \evIp-I-bm-Wv. ""Rß- Aa-kymhv ssZh-Im-tem-N\ {i≤n-°p-∂-Xn\p ]I-cw,
fpsS {]b-Xv\-^ew If-bmsX ]q¿Æ {]Xn-^ew {]m]n- Xs‚ DtZym-K-ÿ-tcmSp Btem-N\ tNmZn-®p. {]hm-N-
t°-≠-Xn\v kq£n-®p-sImƒhn≥'' (2-tbm-l. 8). Is‚ ap∂-dn-bn∏p hI-h-bv°msX t`mj-Ø-ambn bn{km-
tb¬ cmPm-hmb tbmhm-in-t\mSp Ah≥ bp≤w sNbvXp.
tbmhm-ins‚ Pohn-X-sØ-°p-dn®pw `c-W-sØ-°p-dn-
®p-ap≈ IqSp-X¬ hni-Zmw-i-߃ 2 cmPm-°-∑m¿ 12-˛mw 25:22˛28 blqZm tXmev]n-°-s∏-´p. Ah-am-\n-X-cmbn
462 2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ 26,27,28
Xmev]c - y-s∏-´p, AXv tami-bpsS \ymb-{]-am-WØ - n¬ hne- aX-t\-Xm-°∑ - m-tcm-Sv tN¿∂v lnkv°o-bmhv Xs‚ \ho-
°-s∏-´n-cp-∂p. ]t£ btlm-h-bpsS D{K-tIm]w blq-Z- I-cW {]hr-Øn-Iƒ Bcw-`n®p Ah≥ tehy-scbpw ]ptcm-
bpsS ta¬ Ccn-°p-∂-Xp-sIm≠v Aßs\ sNø-cp-sX∂v ln-X-∑m-scbpw hnfn®v Ah-tcmSp Xß-sf-Øs∂ ip≤o-
ap∂-dn-bn∏p \evIp-hm≥ ssZhw Hcp {]hm-N-Is\ Ah- I-cn-°p-hm-\pw Bebw ip≤o-I-cn-°p-hm\pw Bh-iy-s∏-
cp-sS-b-Sp-°¬ Ab-®p. ssZhnI in£m-hn-[n-bpsS D]-I- ´p. Xß-fpsS ]nXm-°-∑m-cpsS Ahn-iz-kvXX \nanØw
cWw bn{km-tb-em-bn-cp-∂p-sh-∂Xp t\cm-Wv, ]t£ Ah- btlm-hb - psS D{K-tIm]w tZi-Øn-t∑epw P\-Øn-t∑epw
cpsS {IqcX AwKo-I-cn-°-s∏-´n-cp-∂n-√. hnth-I-im-en-I- h∂v CXn-t\m-SIw Ah-cn¬ At\-I-¿ sIm√-s∏-Sp-I-bpw
fmb F{^-boay Xe-h∑ - m-cn¬ Nne¿ HmtZZv {]hm-NI
- s‚ At\-I¿ {]hm-kn-I-fm-°-s∏-Sp-Ibpw sNbvXp-I-gn-™p.
hm°p sNhn-s°m-≈p-Ibpw _≤-∑m-cpsS hnSp-X¬ Dd- ssZh-ap-ºmsI t\tcmsS \S-∏m≥ cmPmhv Xmev]-cy-s∏-
∏m-°p-Ibpw sNbvXp. Aßs\ sIm≈-bnse hkv{X- ´p. A{]-Imcw sNøp-hm≥ Ah≥ tehy-tcmSpw ]ptcm-
߃ Ahsc [cn-∏n®v Hcp°n Ah¿°pth≠ `£-W- ln-X-∑m-tcmSpw Bh-iy-s∏-Sp-Ibpw sNbvXp.
]m-\o-b-߃ sImSpØv kztZ-i-tØ°v Ahsc aS-°n-b- 29:12˛24 12-˛14 hmIy-ß-fn¬ t]cp-]-d-b-s∏-´n-cn-°p∂
b-®p. tehy¿, cmPm-hns‚ Iev]\ A\p-k-cn-°p-∂-Xn¬ Xß-
fp-sS ktlm-Z-c-∑msc \S-Øn. afi]w ip≤o-I-cn-°p-∂-
28:16˛27 B ImeØp Blmkv cmPmhv Xs‚
Xn\v (hm. 18) F´p Znh- k - s a- S p- Ø p. AXp- t ]mse,
]nXmhp Iog- S - ° n- b n- c p∂ tZi- ß - f mb GtZmw,
Bebw am{Xw ip≤o-Ic - n-°p-∂X - n\p F´p-Zn-hk
- s
- a-SpØp
s^enkv X y F∂n- h - b n¬ _p≤n- a p- ´ p- I - b m- b n- c p- ∂ p.
(hm. 17). Be-bØ - nse ip{iq-jI - ƒ°m-bp≈ ]m{X-߃
F∂m¬ Xs‚ at\m sshj-ay-Øn¬ btlm-hb - n-¶t- e°p
Ah¿ {Iao-I-cn-®p-h-®p, F∂n´v HSp-hn-em-bn, cmPm-hns‚
Xncn- b p- ∂ - X n\p ]I- c w, Ah≥ Aiq¿ cmPm- h mb
Iev]\ - {- ]-Imcw F√m Imcy-ßf - pw sNbvXn-cn-°p-∂p-sh∂v
Xn¬KØv ]n≥t\-k-cns‚ klmbw tXSn. Ah≥ Be-
Ahs\ Adn- b n- ® p. A\- ¥ - c w, cmPy- Ø n- \ p- t h≠n
b- Ø n- s ebpw cmP- [ m- \ n- b n- s ebpw s]m∂v FSpØp
lnkv°o-bmhv Hcp ]m]-bmKw A¿∏n-®p. ]m]-bm-K-Øn-
sImSpØv Aiq-cysc Iqen-°p-hm-ßn. A\-¥cw Aiq¿
s‚bpw tlma-bm-K-Øn-s‚bpw c‡w bmK-]oTw ip≤o-
cmPmhv Acmw B{I-an®v Ahn-SpsØ cmPm-hmb sckos\
I-cn-∏m≥ D]-tbm-Kn-®p.
sZtΩ- t i- ° n¬h®v sIm∂p- I - f ™p (2- c m- P . 16:9).
Xn¬KØv ]n≥t\-sk-cns\ ImWp-hm≥ ZtΩ-ti-°n-te- 29:25˛36 Zmho-Zns‚ ImeØv \nb-an-®m-°nb {]Imcw
°p-t]mb Blm-kn\v Acmay tZh-∑m-cn¬ t{]aw P\n®p ]ptcm-ln-X-∑mcpw tehycpw X߃°m-bp≈ ÿm\Øv
(2-cm-Pm. 16:8˛10). Aiq¿ Blm-kns\ ]‰n®v Ahs‚ \ne-bp-d∏- n-®p, tlma-bm-Kß- ƒ A¿∏n-®p-sIm-≠n-cp∂ ka-
ta¬ `mcn® I∏w Npa-Øn-b-Xp-sIm-≠v, Aiq¿ cmPm-hp- bØv hnip≤ D]-Ic - W
- ß- ƒ hmbn-®p-sIm≠v Ah¿ ]m´p-
am-bp≈ Ahs‚ kJyX Nne-hp-≈-Xm-bn-cp-∂p-sh∂v Iƒ ]mSn, Bcm-[-\-bn¬ ]s¶-SpØ Ghcpw tehy-tcmSp
sXfn-bn-°-s∏-´p. F∂m¬ Acmay tZh-∑m-cp-am-bp≈ IqsS Xe-Ip-\n®p hµn-®p, IqSmsX \√ a\- p-≈-h-scm-
Ahs‚ Iq´p-sI´v hn\m-i-I-c-am-bn-cp-∂p-sh∂v sXfn-bn- s°bpw tlma-bm-Kß - fpw kvtXm{X-bm-Kß- fpw A¿∏n®p
°-s∏-´p. ImcWw AXn-\m¬ btlm-hb - psS tIm]w Pzen- arK-ßsf sIm∂p tXmep-cn-°p-∂-Xn¬, tehy¿ ]ptcm-
®p. hf-sc i‡-amb \ne-bn¬ Blmkv cmPmhv tZiØv ln-X-∑msc klm-bn-°-Ø-°-hÆw A[n-I-am-bn-cp∂p
ÿm]n® hn{K-lm-cm-[\ - , A{X \√-h\ - m-bn-cp-∂n-s√-¶nepw kzta-[m-Zm-\-߃, Bh-iy-Øn-\p≈ ]ptcm-ln-X-∑m¿
Ahs‚ aI-\mb lnkvIn-bm-hn\p D∑q-e\w sNøp-hm≥ Xß-sf-Øs∂ hnip-≤o-I-cn-°mXn-cp∂-Xp-sIm-≠mWv
km[n-®p. Blmkv acn-®-t∏mƒ Ahs\ cmPm-°-∑m-cpsS tehy¿ klm-bn-t°-≠n-h-∂-Xv. BI-kvan-I-am-bp≈ Cu
I√-d-I-fn¬ AS°w sNbvXn√ (26). 19-˛mw hmIy-Øn¬ DW¿∆n¬ P\-߃ AXy-[nIw BÀm-Zn-®p. ImcWw
Blm-kns\ bn{km-tb¬ cmPm-sh∂v ]d-™n-cn-°p-∂p, blq-Z-tbm-Sp≈ _‘-Øn¬ \s√mcp `mhn-bpsS {]Xym-
Nne Ah-k-c-ß-fn¬ blqZm cmPm-°-∑msc C{]-Imcw im-kv^p-cWw AXv Ah-cn¬ Df-hm-°n. F∂m¬ CXv
kwt_m-[\ sNøm-dp-≠m-bn-cp∂p (2-Zn-\. 21:2t\m°pI). lnkv°o-bm-hns‚ \ho-I-c-W-Øns‚ XpS°w am{X-am-bn-
cp-∂p.
M. lnkv°nbm cmPmhv (A. 29-˛32)
30:1˛5 lnkv°o-bm-hns‚ s]k-lm-s]-cp-∂mƒ ]p\x-
29:1˛11 lnkv°o-bm-hns‚ `c-Wt- Øm-Sp≈ _‘-Øn¬ ÿm-]-\-sØ-°p-dn-®mWv 30-˛mw A≤ym-b-Øn¬ apgp-h≥
thZ-]p-kvX-I-Øn¬ ]e A≤ym-b-߃ th¿Xn-cn-®n-cn-°p- hni-Zo-I-cn-®n-cn-°p-∂-Xv. cmPyw hn`-Pn-°-s∏-Sp-∂-Xn\p
∂p. 2 cmPm-°-∑m-cn¬ aq∂v A≤ym-b-ßfpw (18-˛20, sbi- apºpsXm´p CtX-hsc AXp-t]mse AXp \S-Ø-s∏-´n-
øm-hns‚ ]pkvX-I-Øn¬ \mev A≤ym-b-ßfpw (36-˛39), ´n√ (2-Zn-\. 8:13).
ChnsS\mev A≤ym-b-ßfpw Ah-\p-th≠n A\p-h-Zn-®n-
´p-≠v. 2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ {][m-\-am-bpw Ahs‚ aX-]- BZy-amkw cmPmhv Bebw hnip-≤o-I-cn®v AXnse
c-amb CS-]m-Sp-Iƒ tcJ-s∏-Sp-Øp-tºmƒ, II cmPm-°-∑m- ip{iq-j-Iƒ ]p\x-ÿm-]n-®p. c≠mw-amkw s]klm
cn¬ Ahs‚ cmjv{So-bhpw hntZ-in-b-hp-amb t\´-ß-sf- s]cp-∂m-fpw, ]pfn-∏n-√mØ A∏-Øns‚ s]cp-∂mfpw BN-
°p-dn-®mWv {]Xn-]m-Zn-®n-cn-°p-∂-Xv. btlm-h-tbm-Sp≈ cn-∏m-\p≈ Hcp-°-߃ Ah≥ sNbvXp kwJy. 9:11 A\p-
Ahs‚ `‡nbpw {it≤-b-amb Ahs‚ kz`mh khn- k-cn®v Hcp-h≥ ih-Øm¬ Aip-≤-\m-°-s∏-Sp-Itbm Hcp
ti-j-X-Ifpw Ccp ]pkvX-I-ßfpw tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p- bm{X-tbm-Sp≈ _‘-Øn¬ hnZq-c-X-bn-em-bn-cn-°tbm
∂p. sNøp-tºm-gmWv c≠mw amkw s]kl BN-cn-°p-∂-Xv.
464 2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ 30,31,32
lnkvIo-bm-hns‚ hnj-b-Øn¬ bYm-k-abw AXm-bXv ∏n-°p-hm≥ am{Xw D≠m-bn-cp-∂p.
H∂mw amk-Øn¬ s]kl A\p-jvTn-°p-hm≥ Ign-
31:11˛19 an®w hcp∂ km[-\-ß-ƒ kq£n-°p-hm≥
bmsXbncp-∂-Xns‚ ImcWw ]ptcm-ln-X-∑m¿ th≠p-∂-
Be-b-Øns‚ ]m¿iz-ß-fn¬ {]tXyI apdn-I-fp-≠mbn-cp-
{Xbpw t]¿ Xß-sf-Øs∂ hnip-≤o-I-cn-®n-cp-∂n√ F∂-
∂p. AXn\p ta¬t\m´w hln-°p-hm≥ {]m]vXc - mb Bfp-
XmWv (hm. 3). AXv Hcp tZio-tbm-’-h-am-bn-cp-∂-Xn-\m¬
I-sfbpw \nb-an-®m-°n-bn-cp-∂p. Ah-cp-sS- t]cp-Iƒ
P\sØ apgph≥ AXn-te°v £Wn-t°-≠-Xp-≠m-bn-cp-
t]mepw {]tXyIw FSpØp ]d-b-s∏-´n-´p-≠v. ssZh-\m-a-
∂p, AXp-sIm≠v blq-Z-bnepw bn{k-tb-enepw DS-\ofw
Øn-\p-th≠n {]h¿Øn-°p∂ Hmtcm hy‡n-sbbpw
ZqX-∑msc Ab-®p, sbcp-i-te-an¬ IqSn-h-cp-hm≥ P\-
ssZhw {i≤n-°p-∂p-sh-∂m-WXv kqNn-∏n-°p-∂-Xv.
tØmSv Bh-iy-s∏-´p. Cu ka-bØv bn{km-tb¬ Aiq-
cns‚ Hcp `mK-am-bn-cp-∂p, Ah¿ P\-Øn-¬ At\-Isc Zimwiw sImSp-°p-∂Xp kw_-‘-amb \nbaw (]-
ASn-aI
- f
- m°n ]nSn-®p-sIm-≠p-t]m-bn-cp-∂p. F¶nepw Aiq- Øn-sem-∂)v ]pXnb \nb-aØ
- n¬ Iev]n-°s
- ∏-´n-´n-s√-¶nepw
cns‚ FXn¿∏p-Iq-SmsX tijn-°p∂ bn{km-tb-ens\ hyh-ÿm-\p-kr-X-amb Hcp Hmlcn sImSp-°p-∂Xp ]Tn-
£Wn-°p-hm≥ lnkv°o-bm-hn\p Ign-bp-am-bn-cp-∂p. ∏n-°-s∏-´n-´p-≠v.
30:6˛12 btlm-h-bn-¶-te°v Xncn-bp-hm≥ Xßsf 31:20,21 lnkvIn-bm-hn-s\-°p-dn-®p≈ {]iwkm hN-\-
DXvt_m-[n-∏n® hm¿Øm-hm-lI- ∑- m¿ bn{km-tb-ey¿ an°- ß-tfmSp IqSn-bmWv 31-˛-mw A≤ymbw Ah-km-\n-°p-∂-
hcpw \nµn-®p. F¶nepw sNdn-sbm-cp-Iq´w A\p-X-]n®v Xv. Ah≥ ssZh-Øn-\p-th≠n sNbvXs - Xm-s°bpw ]q¿Æ
s]k-l-bn¬ ]¶p-tN-cp-hm≥ lnkv°o-bm-hns‚ hmgvN- lrZ-b-tØm-Sp-Iq-sS-bm-bn-cp∂p sNbvX-Xv. Ah≥ A`n-
bpsS BZy kwh-’-c-amb BC. 716-715¬ (2-Zn-\. 29:3) hr-≤n-s∏-´-Xn¬ bmsXm-c-Xn-i-b-hp-an-√.!
sbcp-i-te-an-te°p bm{X Xncn-®p.
32:1˛8 hSt° tKm{X-ßsf ASn-a-I-fm°n ]nSn-®p-sIm-
30:13˛15 P\-Øns‚ XojvW-X-I≠v tehycpw ]ptcm- ≠pt]mbti-jw, (2-cm-Pm- 17) Ct∏mƒ AXp-t]mse blq-
ln-X∑
- mcpw e÷n-®p-t]m-bn, AXn-\m¬ Xß-fpsS I¿Ø- Z-tbbpw sNøp-sa∂v Biq¿ `oj-Wn-s∏-Sp-Øn-s°m-≠n-
hy-߃ IqSp-X¬ Kuc-h-I-c-ambn IW-°m-°pIbpw sN- cn-°-bm-bn-cp-∂p. sk≥tl-cn-_n\v apºv I∏w sImSp-Øp-
bvXp. PmXob amen-\y-߃ \o°n Ah¿ ]´-WsØ sIm-≠n-cp∂ lnkv°o-bmhv (2-cm-Pm. 18:13˛16) AXp-t]mse
ip≤o-I-cn-®p, hn{K-lm-cm-[-\m-kw-_-‘-amb F√m Ah- Xs‚ cmP-Xzhpw Ct∏mƒ Aiq-cn\v ASn-b-dhp hbv°p-
in-jvS-ßfpw Ah¿ Int{Zm≥ tXm´n-se-dn™p If-™p. hm≥ kΩ¿±w sNep-Ø-s∏-´p-sIm-≠n-cn-°-bm-bn-cp-∂p.
30:16˛27 BNm-c]
- c- a- mbn Aip-≤c
- m-bn-cp-∂h
- sc tehy¿ sk≥tl-co_v blq-Zsb B{I-an-®-t∏mƒ lnkv°o-
klm-bn-®p. P\-Øns‚ {Ia-t°-Sp-Iƒ I≠n-s√∂p \Sn- bmhv {]Xn-Ic - n-®X
- n-{]-Im-ca
- m-W.v ]´-WØ
- n-\v shfn-bn-ep≈
®v, Ah-cpsS lrZ-ba - t- \m-`mhw kzoI-cn®v Ah-tcmSp £an- Pe-hn-X-cWw Xm≥ hntO-Zn®p sbcp-i-te-ans‚ aXn¬
t°-W-sa∂v lnkv°o-bmhv btlm-h-tbmSp {]m¿∞n-®p. A‰-Ip-‰∏ - Wn Xo¿Øv ]p\¿\n¿Ωn®p; Bbp-[ß - ƒ \evIn
btlmh A{]-Imcw sNbvXp. ]nt∂bpw Ggp-Zn-hkw IqSn ]S- \ m- b - I - ∑ msc k÷o- I - c n- ® v , IqSm- s X, Biq¿
D’hw BN-cn-°p-hm≥ Xocp-am-\n-°-Ø-°-hÆw ]pfn- ssk\ysØ `b-s∏-SmsX btlm-h-bn-¶-te°v t\m°p-
∏n-√mØ A∏-Øns‚ s]cp-∂mƒ A{X-am{Xw P\-Øn\p hm≥ P\sØ t{]m’m- l n- ∏ n- ® p. Pn. Iymºv s _¬
kt¥m-j-am-bn-cp-∂p. \o´-s∏´ Cu D’-hm-N-c-W-Øn- tam¿K≥ Fgp-Xp-∂Xv:
\p≈ arK-ßsf cmPmhpw {]`p-°-∑mcpw tN¿∂p \evIn.
Aßs\ sbcp-i-te-an¬ alm-k-t¥mjw D≠m-bn. k¿∆- i‡-amb Hcp i{Xp-ssk\yw Cu {]tXyI Ah-k-c-
k-`bpw A\p-{K-ln-°-s∏-´p. bn{km-tb-ens‚ kph¿Æ- Øn¬ cmPysØ B{I-an-°pI F∂Xv Xs‚ Zmks‚
Im-eL- ´- Ø
- n¬ Ah¿°p-≠m-bn-cp-∂X - p-t]m-se-bm-bn-cp∂p hniz-kvX-X-bv°p≈ ssZh-Øns‚ hnNn-{X-amb Hcp adp-
kwK-Xn-Iƒ. Aßs\ Hcn-°¬ IqSn btlm-hb - psS ]ptcm- ]-Sn-bmbn ImW-s∏-t´-°mw. Cu hnh-c-W-Øn¬ ImW-
lnX∑mcpsS {]m¿∞\ kz¿§-Øn¬ tI´p. s∏-Sp-∂-Xn-t\-°mƒ IqSp-X¬ hni-Zo-I-c-W-߃ Cu Ncn-
{X-tØmSp≈ _‘-Øn¬ Bh-iy-am-Wv. 2cm-Pm-°-∑m¿
31:1 31-˛mw A≤ym-b-Øns‚ {]mcw-`-hm-Iyw, AXn\p 18:7˛16 ¬ AXp sImSp- Ø n- ´ p- ≠ v . Xs‚ ]nXm- h mb
apºsØ A≤ym-bØ - nse Ah-km-\h - m-Iy-hp-ambn _‘- Blmkv Npa- ° m- s a- t ∂- ‰ n- c p∂ Biq- c ns‚ \pIw
s∏-´p-≈X - m-Wv. bn{km-tb-en¬\n-∂pw h∂-h¿ sbcp-itew lnkv°o-bmhv Zqsc-sb-dn-™p-If - ™
- p-sh∂v B `mK-Øp-
hn´-t∏mƒ, blq-Z, s_\ym-an≥, F{^-bow, a\-s» F∂n- \n∂v \ap°p a\- n-em-°p-hm≥ Ign-bp-∂p-≠.v At∏m-gmWv
hn- S - ß - f n- s e hn{K- l - ß fpw hn{K- l - _ - e n- ] o- T - ß fpw sk≥tl-co_v blqZm B{I-an-®-Xv. Hcp _e-lo-\-\n-an-
kºq¿Æ-ambn \in-∏n®p If-™n´mWv Xß-fpsS `h-\- j-Øn¬, Ahs\ hne-bv°p-hm-ßp-hm≥ th≠n, Ahs‚
ß-fn-te°v Ah¿ aS-ßn-t∏m-b-Xv. `c-W-Øn\p Iogvs∏-´p-sIm≠v lnkv°o-bmhv Ah\v
31:2˛10 A\-¥cw lnkv°o-bmhv tehy-scbpw ]ptcm- `mcn® I∏w sImSp-Øn-cp-∂p. F∂m¬ \ncp-]m-[n-I-amb
ln- X - ∑ m- s cbpw Xß- f psS Iqd- \ p- k - c n®v ip{iq- i - Hcp Iog-S-߬ Ct∏mƒ sk≥tl-co_v Bh-iy-s∏-´-Xp-
Iƒ°mbn \nb-an-®-tijw Zimwiw aptJ\ Ah¿°p≈ sIm-≠v, AXns‚ A\-¥-c-^-e-߃ Ah≥ B{K-ln®
Hmlcn kuI-cy-s∏-Sp-Øn. P\-߃ hfsc HuZm-cy-]q¿∆w {]Im-c-am-bn-cp-∂n-√. Xs‚ Xs∂ Nm©-ey-Øns‚ ^e-
{]Xn-I-cn-®-Xp-sIm≠v Xn∂p Xr]vX-cmbn hfsc tijn- am-bp-≠mb Cu sshj-ay-L-´-Øn¬, Ahs‚ hnizm-
2 Zn\-hr-Øm-¥-߃ 32,33 465
\mbn Xocp-Ibpw sNbvXp. bmsXmcp hn[-Ønepw Ah≥ h¿jsØ {]hmkw IW-°p-Iq-´p∂ hnhn[ coXn-I-sf-
tbmio-bm-hn-s\-t∏m-se-bm-bn-cp-∂n-√, Hcp Zpjv{]-hr-Øn- °p-dn®v F{km ]pkvX-I-hym-Jym-\-Øns‚ BapJ-Øn¬
°m-c-\m-bn-cp∂p Ah≥. (2-cm-Pm. 23:31˛34-ambn Xmc-Xayw tcJ-s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p-∂Xp t\m°p-I.
sNøp-I). an{k-bo-an-te°p ]nSn®p sIm≠p-t]mb Ah≥,
AhnsS h®p acn-®p. V. ]m¿kn-cm-Pm-hmb tImsc-ins‚ hnfw-
_cw (36:22,23)
R. cmPm-hmb btlm-bm°ow (36:4˛8)
blq-Zm-P\w {]hm-k-Øn-em-bn-cn-°p-tºmƒ taZy-
Feym°ow F∂pw hnfn-°-s∏-Sp∂ sbtlm-bm-°ow, ]m¿ky _mt_¬ Iog-S-°n. {]hmkw XpSßn Fgp]Xp
sbtlm-hm-lm-kns‚ aqØ ktlm-Zc - \
- m-bn-cp-∂p. s\tJm- h¿jw ]n∂n-´t- ∏mƒ ]m¿kn-cm-Pm-hmb tImsciv blqZm
bmWv Ahs\ knwlm-k-\-ÿ-\m-°n-b-Xv. ZpjvS-X-
P\sØ Xß-fpsS kztZ-i-tØ°p aS-ßn-t∏m-Ip-hm≥
sIm≠v hnti-jn-∏n-°-s∏-´-Xm-bn-cp∂p Ahs‚ ]Xn-
A\p-h-Zn-®p-sIm-≠p≈ Hcp hnfw-_cw {]kn-≤-s∏-Sp-Øn.
s\m∂p h¿jsØ `c-Ww. _n.-kn. 605 ¬ Bebw
sIm≈-b-Sn® s\_p-J-Zvt\-k-dn-\m¬ Ah≥ Ah-km-\n- ]g-b\ - n-ba ]pkvXI - ß
- f- psS F{_mb {Ia-a\ - p-kc - n®v
®p. sbtlm-bm-°o-ans\ _mt_-en-te°p sIm≠p-t]m- Zn\-hr-Øm-¥-]p-kvX-I-߃ G‰hpw HSp-hn-em-bmWv hcp-
Ip-hm≥ s\_p-J-Zvt\-k¿ B{K-ln-®p-sh-¶nepw \S-∂n- ∂Xv F∂Xp {it≤-b-amb Hcp hnj-b-am-Wv. Hcp ""im]-
√. Zn\-hr-Øm-¥-Ønepw AXns‚ ImcWw tcJ-s∏-Sp- h-N\- Ø
- m¬'' (a-em-Jn. 4:6) Ah-km-\n-∏n-°p-∂X- n-\p-]I
- cw
Øn-bn-´n-√. bnc-aymhp {]h-Nn-®-Xp-t]m-se-Xs∂ (bn-c. blqZm thZ-]p-kvXIw Xmsg-∏-d-bp∂ t{]m’m-l-P-\-
22:19; 36:30), sbcp-i-te-an-em-bn-cn-°p-tºmƒXs∂ Ah≥ Ihpw amXr-Im-\p-km-ch - p-amb Ipdn-t∏mSp IqSn-bmWv Ah-
\oN-ambn am\-t°-tSmsS acn-®p-sh∂p am{Xta \ap-°-dn- km-\n-∏n-°p-∂-Xv.
bp-hm≥ km[n-°p-∂p-≈p.
]m¿kn-cm-Pm-hmb tImsciv C{]-Imcw Iev]n-°p-∂p.
S. cmPm-hmb sbtlm-bm-Jo≥ (36:9,10). kz¿§-Ønse ssZh-amb btlmh `qan-bnse kIe cmPy-
ß-sfbpw F\n°p X∂n-cn-°p∂p. blq-Z-bnse sbcp-i-
cmPm-hm-b-t∏mƒ btlm-bm-Jo\v ]Xn-s\-´ph-b v te- a n¬ Ah\p Hcp Bebw ]Wn- b p- h m≥ Ah≥
(NKJV am¿Pn≥ (30) {]mbap≠m-bn-cp-∂p. aq∂p-am-khpw
Ft∂mSp Iev]n-®p-an-cn-°p-∂p. \nßfn¬ Ahs‚ P\-am-
]Øp Znh-k-hpw- am{Xw `cn® Ah≥ sbcp-itew ]cn-
bn´p Bsc- ¶ nepw Ds≠- ¶ n¬, Ahs‚ ssZh- a mb
Xy-Pn®v tijn® ap∏-Øn-tb-gp-h¿jw _mt_-ense Imcm-
btlmh Ah-t\m-Sp-Iq-sS Ccn-°s´; Ah≥ bm{X ]pd-
Kr-l-Øn¬ Ign-™p. s\_p-J-Zvt\-k-dns‚ ac-W-tijw
s∏-Ss´!.
Ah≥ tamNn-∏n-°-s∏-Sp-Ibpw am\y-amb Hcp ]Z-hn-bn-
te°v ]n¬°m-eØv Db¿Ø-s∏-Sp-Ibpw sNbvXp (2-cm-
Pm. 25:27˛30).
that Solomon had 250 officers who ruled over the difference went to pay for supplies and Wages for
work. Add this numbers to the 3,600 overseers(2:18), the trip.
and you get 3,850.First Kings 9:23 numbers Solomon’s
10(9:13-28) The name Tarshish is used in a generic
officers at 550.Add this number to the 3,300 overseers
sense for areas connected with the refining of metals
mentioned in 1 Kings5:16 and you get 3,850. The
.In the OT it is used for a distant country rich in
total number of officers and overseers is therefore
the same in both books; the proportion is just mentals. “Most scholars identify the name with
enumerated differently. The term “officers” refers to Tartessus, a city in SW Spain,…. Rich in silver,
industrial personnel (i.e., superintendants or foremen.) copper, and lead” (The Revell Bible Dictionary, p.
1136). “Theships of Tarshish” may bhave simply
4(3:1-4) Was the proch 120 cubits high(3:4) or 30 referred refined metals, not necessarily doing business
cubits (1Kgs. 6.2) high? Some say this is a copyist’s with Spain.
error. Other, like Josephus, Maintain that 120 cubits
refers to s kind of turret. 11(9:13-28) Did Solomon have 4,000 stalls for his
horses (v. 25), or 40,000(1Kgs.4:26)? The NASB
5(3:14-17) Were the pillars in front of the temple
margin points out that 1 Kings 4:26 reads 4,000 in one
thirty-five cubits tall (3:15) or eighteen cubits (1Kgs.
ancient manuscript. Since there were only 12,000
7:15;Jer. 52:21 )? Notice that 1 Kings specifically
horsemen, the very high figure in 1 Kings may well
refers to the height of one pillar, while the margin of
be a copyist’s error.
verse 15 says the pillars were thirty-five cubits long
(i.e., together). In other words, thirty-five cubits was 12(10:12-19) George Williams, The Student’s
the total length of the pillars, which were probably Commentary on the Holy Scriptures., p.246.
cast in one piece and then cut in two. This would
13(12:9-12) Gold is widely recognized by Bible
make the two pillars eighteen cubits each (to the
students as symbolic symbolic of deity, and bronze
nearest cubit).
(KJV, brass) as symbolic of judgment.
6(4:1-22) The measurements give for the Laver
14(13:1-3) Abijah’s mother, Michaiah, was the
in 4:2 are sometimes used to show that the Bible
contains error. If the diameter was ten cubits (180"), daughter of Uriel (13:2). But 2 Chronicles 11:20 says
the circumference would be 180 times pi(π=3.14), She was Maachah the daughter of Absalom. The
or 565.49 inches, instead of thirty cubits (540"). The Jewish historian Flavius Josephus tells us that Uriel
difficulty I solved by nothing that the Laver was a was Absalom. The Jewish historian Flavius Josephus
handbreadth think (4"). Verse 2 gives the outside tells us that Uriel was Absalom’s son-in-law ad the
diameter and the inside circumference . The inside father of Michaiah or Maachah (two names for the
diameter would have been 180 minus two same person). This makes Michaiah the daughter of
handbreadths (8"). Or 172 inches. Multiplying 172 Absalom. (The Heberw word for daughter can also
times pi(3.14), we get 540.36 inches, which to the mean granddaughter.)
nearest inch equals the thirty cubits of the text. 15 (14:3-8) Second Chronicles 14:3 and 14:5 state
How much water did the laver hold-2,000 bathes that Asa removed the high places, but 15:17 says that
(1Kgs.7:26), or 3,000 baths (4:5)? The answer-both. he did not. Which is right? Both statements are true.
Two thousand baths was probably what is sea held Some high places were dedicate true. Some high
normally, but its brimful capacity was 3,00baths. places were dedicated to Jehovah(eg,1Kings.3:2).
7(7:11-16) J. Barton Payne, “II Chronicles,” The Some Scholars think that Asa destroyed only the
Wycliffe Bible Commentary. P.397 idolatrous shrines . Keil believes that the second text
merely implies that the king did not succeed in carrying
8(8:7-10)How many officers were in Solomon’s his reforms out thoroughly. Rawlinson suggests that
administration-250 (8:10)or 550 (1Kgs.9:23)? See the above texts refer to different times; Asa in the
Endnotes on 2 Chron. 2:17,18. early part of his reign, putting down idolatry with a
9(8:17,18) Did Solomon receive 450 talents of gold strong hand, but in his later years, when his character
from Ophir (8:18), or 420 (Kgs. 9:28)? The Hebrew had deteriorated, allowing idol-workship to creep in
numbers 2 and 5 could very easily be confused by again.See John Haley, Alleged Discrepancies of the
later copyists. Some suggest that the thirty-tlent Bible, p.323.
470
16(15:16-19) The Hebrew world for mother can Aprobable explanation is as follows: The Zechariah
mean grandmother in some contexts as here. mentioned in 2 Chronicles 24 was the grandson of
17(16:1) According to 1 Kings 15:33, Baasha, the Jehoiada and the son can also mean grandson. The
third king of the northern tribes, died in Asa’s tewenty- Zechariah who wrote the book that bears his name
seventh year. But 2 Chronicles 15:19 and 16:1 speak was also the book that bears his name were common
of war between Baasha and Asa in Asa’s thirty-sixth in OT times.
year. Thiele, an expert in the Chronology of the 25(28:1-4) If Ahaz was thirty –six years old when
Hebrew kings, maintains that Judah’s history and not he died (28:1), that would make him only eleven when
Asa’s sole reign is meant here. The thirty-fifth year Hezekiah was born (29;1)., Or according to another
of Judah’s kingdom, dating from Rehoboam’s reconstruction of the data, fifteen. Some think that
rebellion, would have been the fifteenth year of Asa’s Ahaz could possibly father a child at eleven; he
personal reign. This explanation is not without certainly could at fifteen. Others suggest that a
problems,too detailed to go into here. Many simply copyist’s error may be involved. The simple fact is
suggest that a copyist’s error is the cause of the that we do not have enough information to solve the
discrepancy. problem of Ahaz’s Chronology.
18(18-11) D.L.Moody, Notes from My Bible,p.59. 26(28:16-27) Second Kings 16:20 says that Ahaz
19(18:18-22) Matthew Henry, “1 Kings,” Mattew was buried with his fathers while 2 Chronicles 28:27
Henry’s Commentary on the whole Bible, II:703. says he was not buried in the tombs of the kings.
Both statements are true. He rested with his fathers
20(20:1-6)In Hebrew the word for Syria looks
and was buried with them (i.e. in the city of
much like the spelling of Edom. A copist’s error would
Terusalem). Although not in the actual royal tombs.
be easy to make here.
27(32:1-8) G. Campbell Morgan, Searchlight from
21(22:1-9) The Masoretic Text of 2 Chronicles 22:2
the World, p.127.
says that Ahaziah was forty-two years old when he
began to reign. However, 2 Kings 8:26 says he was 28(35:20-24) Did Josiah die in Jerusalem (35:24),
twenty-two. This younger age seems likely because or in Megiddo (2Kgs. 23:29)? He was mortally
his father was only forty when he died. “Forty-two wounded n the battle at Megiddo, and Kings the battle
years old” is a almost certainly a copyist’s error. at Megiddo, and kings speaks of him as dying there
because that is where he received his death wound.
22(24:4-14) Was the chest for the collection of
Chronicles more specifically states he actually died
the money placed out-side the gate (24:8), or was it
located beside the altar (2 Kgs 12:9)? Some in Jerusalem. Today we might say a person died in an
commentators think there were two chests, one outside automobile accident eve though he actually died in a
and one beside the altar. Others Think that there was hospital a little later. What we mean is that the
only one box but that it was moved. accident was the cause of death even if it was not
the location of the person’s last breath.
23(24:4-14) Second Kings 12:13 says that no temple
vessels were made out of the money collected, but 2 29(35:20-24) Johan C. Whitcomb Jr. Solomon to
Chronicles 24:14 says that vessels were made with the Exile, p.141.
the surplus. Second Kings refers to what went to the 30 (36:9,10) Verse 9 says jehoiachin was eight
workmen for repairing the house, while chronicles years old when he became King while 2 Kings 24:8
refers to what was done with the surplus afterward. says he was eighteen, Doubtless Verse 9 Contains a
24(24:20-27)In 24:20 Zechariah is said to be the copyist’s error, because Jehoiachin had wives when
son of Jehoiada. However, our Lord referred to him he surrendered to the Babylonians, only a few months
as the son of Berechiah (matt.23:25). Adifferent after his ascesion to the throne (2Kgs 24:15). Some
Zechariah, the author of the book by that name, is Herbrew manuscriptus and the Septuagint and Syriac
also said to be the son of berechiah (Zech.1:1, 7). versions also read eighteen.
471
NOTES