Professional Documents
Culture Documents
AP8 Q2 Week 1
AP8 Q2 Week 1
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador
mula sa pampublikong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy
upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum
ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-
ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at
malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral
kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang
pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang
mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad
din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang mga sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:
2
Araling Panlipunan 8
Ikalawang Markahan
Unang Linggo
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
at Kabihasnang Klasikal ng Europa
Pangalan___________________________
Alamin Natin
Panimula:
Isa sa mga sinaunang kabihasnang sumibol na matatagpuan sa kontinente ng
Europa ay ang Gresya. Malaking tulong ang mga nagawa nila upang marating ng
daigdig ang mga pagbabagong tinatamasa natin sa kasalukuyan, sa larangan ng
Agham, Pilosopiya, Medisina, Sining, Arkitektura at iba pa. Nais nyo ba itong
malaman? Sa Modyul na ito ay malalaman at mauunawaan mo ang mga pangyayari
sa kasaysayan ng daigdig sa pag-usbong at pag-unlad ng klasikal na lipunan sa
Europa.
Subukin Natin
Panuto:
Maaari mo nang sagutin ang paunang pagtatataya na magiging batayan kung ano
na ang iyong alam sa mga aralin. Basahin at unawaing mabuti ang mga
katanungan, Simulan mo na ang pagsagot, Isulat sa patlang ang iyong kasagutan.
1. Saang Kontinente matatagpuan ang Gresya?___
A. Antartika B. Asya C. Europa D. N. America
2. Saan aspeto nakilala at naging tanyag ang Gresya?____
A.Klima B.Kultura C.Lokasyon D.Tanawin
3
3. Ang pangalan ng peninsulang ito ay matatagpuan sa pagitan ng dagat Aegean
sa silangan at dagat Aegean sa kanluran.
4
14. Sa anong edad nagiging ganap na sundalo ang isang lalaking Spartan?_______
A.18 B.19 C.20 D. 21
15. Naniniwala na ang lipunan ay kailangang pamahalaan ng mga taong taglay
Balikan Natin
Bago tayo magpatuloy sa ating aralin, nais ko munang sagutin nyo ang mga katanungan
tungkol sa naging ambag ng sinaunang kabihasnan sa daigdig.
Panuto:Isulat sa tapat ng mga sinaunang kabihasnan ang mga naiwang ambag sa
kasaysayan.
SINAUNANG KABIHASNAN
Tuklasin Natin
5
Panuto: Sagutan ang mga katanungan,maaaring gamitin ang mapa sa inyong pagsagot.
Suriin
A.Basahin at unawain.
Ang sinaunang Gresya ay mabundok na makikita sa tangway ng Balkan sa Timog at ilang
pulo sa karagatan ng Aegean. Ang Karagatan naman ng Mediterranean ang naging daanan
nila papunta sa ibang panig ng mundo.Sa kanila,ang karagatan ang pinakainam na daanan
sa paglalakbay. Ang karamihan sa mga pamayanan nila ay matatagpuan malapit sa
tubig.Ang pangunahing sagabal sa pagdaloy ng komunikasyon sa pamayanan ay ang
kanyang mabato at mabundok na paligid. Subalit, ito ang naging dahilan upang ang bawat
lungsod-estado ay magkaroon na kanya-kanyang katangian na nag pa-unlad sa kanilang
kultura
Ang kabihasnang Minoan
Ang unang kabihasnan ng Gresya ay sumibol sa pinakamalaking pulo-ang Crete.Tinawag
ang kabihasnang ito na Minoan na hango sa pangalan ni haring Minos ,pinaniniwalaan ito
ang nagtatag ng kaharian sa Crete.Sila ay may matataas na antas ng kalinangan sa
larangan ng arkitektura at mayroong mahuhusay na inhinyero.Kinilala din sila bilang
mahuhusay na gumamit ng metal at iba pang teknolhiya.Sa pamayanang minoan ay may
apat na pangkat ng tao: ang mga maharlika,mga mangangalakal,mga magsasaka,at mga
alipin. Ang tirahan nila ay yari sa laryo o bricks. Tinatayang noong 2500 BCE ang mga
Minoan ay may nasusulat ng alpabeto.Naging mahusay ang kanilang mangagawa sa
paglikha ng mga kagamitan mula sa ginto at tanso tulad ng mga palayok at alahas.Hindi
nagtagal,kinilala naman ang Knossos bilang isang makapangyarihang lungsod at sinakop
nito ang kabuuan ng Crete.Dito matatagpuan ang
isang napakatayog na palasyo,ito ay nasira ng sunod-sunod na sunog atiba pang mga
natural na kalamidad.Pagkaraan ng ilang taon,sumalakay ang mga Mycenaean mula sa
6
Peloponnesus at kanilang sinakop at pinamahalaan ang kabihasnang Minoan pagsapit ng
1400 BCE..
7
Gawain 2
. Panuto: Lagyan ng # kung ito ay MINOAN at @ kung MYCENAEAN
1.Laryo o Bricks ang ginamit sa paggawa ng kanilang tahanan______
2.Haring Minos_____.
3.Panahon ng Dark Age_____.
4.Kinilala ang Knossos bilang isang makapangyarihang lunsod______.
Pagyamanin Natin
8
Ang lunsod estado ng Sparta ay matatagpuan sa isang lambak sa katimugan ng
Pelopenessus,na makikita ninyo sa mapa .Ang lipunang sparta ay hinati sa sa 3 pangkat 1.
Spartiate-pinakamahalagang pangkat at kabilang sa salinlahi ng Dorian Sila ang
nagmamayari ng lupa at opisyales ng pamahalaan.2.Perioci-Hindi sila mamamayan ng
Sparta ngunit malayasila ay mangangalakal kaya sila ay yumaman ,ngunit hindi magiging
mamamayan ng Sparta.3. Helot-Katutubong sinakop ng mga Spartan,sila ay nasa
pinakamababang antas sa lipunan ng Sparta.
PAMAHALAAN
Ang pamahalaan ay binubuo ng 2 pangkat ang asamblea at konseho ng
matatanda.Ang asamblea ay binubuo ng mga kalalakihan at mga hirang na opisyal
na boboto sa mahalagang isyu at patakaran.Konseho ng matatanda ay siyang
nagpapanukala ng batas sa Assamblea.Mayroon ding hinirang na ephors,sila ang
nagpapatupad ng mga ipinasang batas at sila rin ang namamahala sa edukasyon at
paglilitis ng mga kaso.
RELIHIYON:
Ang mga Giyego ay nainiwala sa mga diyos at diyosa.Pinaniniwalaan na nakatira ito
sa bundok Olyumpus na pinamumunuan ni Zeus ang pnakamakapangyarihan sa
lahat.Ilan sa mga ito ay sina Poseidon,kapatid ni Zeus atdiyos ng karagatan,Apollo-
anak na lalaki ni Zeus at diyos ng araw,musika at kagalingan,Hera asawa ni Zeus-
diyosa ng pag-aasawa at Athena diyosa ng karunungan.
MANDIRIGMA
Ang naging pangunahing mithiin ng Sparta ay magkaroon ng mga lalaki at babaing
malalakas ang katawan.Ang mga lalaki ay sinanay maging mandirigma at ang mga
babae ay tinuruan para protektahan ang kanilang sarili.Ang mga sanggol na
mahihina ay iniiwan sa bundok hanggang sa mamatay.Ang mga bata mula 7 taon
pataas ay sinasanay na sa pakikipaglaban at pananakit.Nanunguna din sila sa
palakasan at malayang nakikihalubilo sa mga kaibigan ng kani-kanilang mga asawa
habang masaya silangng mga palarong tulad ng pagbubuno,boksing at karera. Sila
ay responsable sa pagkakaroon ng pinakamahusay nasandatahang lakas sa buong
daigdig.Sila ay nakikipaglaban ng sama -sama sa pagkakatayo,pasulong man o
paurong sa labanan.Tinawag itong Phalanx,sila ay hindi bayarang mandirigma at
tagapagtaguyod ng Polis.
Ang Athens at pag-unlad nito
Sa sinaunang kasaysayan ang Athens ay pinamunuan ng mga Tyrant na noon at
nagngahulugang mga pinunong nagsusulong ng karapatan ng karaniwang tao at
9
maayos na kahulugan sa katawagang tyrant bilang malupit na pinuno sa ating
panahon sa kasalukuyan.Bago pa man nalinang ang demokrasya sa Athens,ito
muna ay isang monarkiya,pinaltan ng mga aristokrasya ang hari at pinamumunuan
ang athens ng siyam na archons o mga opisyal.Sa ilalim ng pamahalaang
Oligarkiya,isang sentralisadong pamumuno sa pamamagitan ng pagtatag ng isang
lupon ng mga dugong bughaw upang palitan ang hari,unti unting tumaas ang
populasyon at umunlad,ngunit sa kabila nito maraming mga magsasaka ang hindi
nakuntento sa pamamahala ng mga archons.Naging sentro ng kalakalan at kultura
sa Greece ang Athens.Ilan sa mga nakilalag Athenian ay sina Draco gumawa ng
batas na nagbigay ng malulupit na parusa sa mga nagkakasala,Solon tumulong sa
mga magsasakang nababaon sa lupa,Pesistratus hinati-hati nya ang mga lupain ng
mga mayayayaman at ipinamahagi sa mga walang lupa,Cleisthenes nagpahayag sa
Gresya bilang kauna-unahang Demokrasyang bansa sa buong mundo. Tatlong
mahahalagang digmaan ang naganap sa pagitan ng Gresya at Persya Labanan sa
Marathon,Thermophyle at salamis.Natamo g Gresya ang ibat-ibang tagumpay sa
larangan ng kaisipan,agham,sining,at literatura na siyang dahilan upang tawagin
itong Ginintuang panahon ng Athens.
Ginintuang Panahon ng Athens
Noong 461 B.C.E., si Pericles, isang strategos o heneral na inihalal ng mga
kalalakihang mamamayan ang namuno sa Athens. Taon-taon ay nahahalal si
Pericles hanggang sa sumapit ang kaniyang kamatayan noong 429 B.C.E.
Sa loob ng mahabang panahon ng kaniyang panunungkulan, maraming pinairal
na mga programang pampubliko si Pericles. Lahat ay naglalayong gawing
pinakamarangyang estado ang Athens.
Nais ni Pericles na lumawak pa ang umiiral na demokrasya sa Athens kung kaya’t
dinagdagan niya ang bilang ng mga manggagawa sa pamahalaan at sinuwelduhan
niya ang mga ito. Lahat ng mamamayan ay nagkaroon pagkakataong
makapagtrabaho sa pamahalaan mayaman man o mahirap. Kaya di nagtagal mga
ikatlong bahagi (1/3) ng populasyon ng Athens ay bahagi na ng mga gawain ng
pamahalaanNgunit hindi lahat ay nasiyahan sa mga repormang ipinatupad ni
Pericles. Para sa mayayaman ang ginawa niyang mga pagbabago ay magdudulot
ng pagkalugi sa pamahalaan at maghihikayat ng katamaran sa mga ordinaryong
mamamayan. Ipinagtanggol niya ang kanyang mga ginawang pagbabago sa
pamamagitan ng pagbibigay ng isang pahayag na naitala naman ni Thucydides, na
isang historyador. Ayon kay Pericles “Ang ating konstitusyon ay isang demokrasya
sapagkat ito ay nasa mga kamay ng nakararami at hindi ng iilan.”
Mahalaga ang edukasyon para sa mga Athenian. Ang mga lalaki ay pinag-aaral sa
mga pribadong paaralan kung saan sila ay natuto ng pagbasa, matematika,
musika,at mga obra ni Homer na Iliad at Odyssey. Hinikayat din silang talakayin ang
sining, politika at iba pang usapin. Ang palakasan ay bahagi rin ng kanilang pag-
aaral. Sa edad na 18 taong gulang, ang mga lalaki ay nagsasanay sa militar ng 2
taon at pagkatapos ay maaari nang maging
mamamayan ng Athens at makibahagi sa pamahalaan nito. Samantala, ang mga
kababaihan ay itinuring na mas mababa sa mga kalalakihan. Hindi sila nabigyan ng
pagkamamamayan at hindi maaaring makibahagi sa pamahalaan. Hindi rin sila
maaaring magmay-ari. Ang kanilang buhay ay umiikot sa mga gawaing bahay at
pag-aalaga ng mga anak. Sa edad na 14-16 sila ay ipinakakasal sa mga lalaking
napili ng kanilang mga magulang.
10
Pagsasaka ang karaniwang ikinabubuhay ng mga Athenian. Ang mga ani ay
kanilang kinakain. Ang mga sobrang produkto ay ipinapalit nila ng iba pang
kagamitang pambahay.
Bagamat marangya at magarbo ang ang mga gusaling pampubliko, ang mga
tahanan naman ay simple lamang, maging ito ay pag-aari ng mayayaman o karaniwang tao.
Sa kabuuan, simple lamang ang naging pamumuhay sa sinaunang Greece.Ngunit mula sa
simpleng pamumuhay na ito ay lumitaw ang pinakamahuhusay na artista, manunulat, at
mga pilosopo na tinitingala sa sandaigdigan hanggang sa ating makabagong panahon.
Ang may-akda ng mga natatanging pilosopong Greek sa larangan ng politika
ay kinilala sa mundo tulad ng The Republic ni Plato at Politics ni Aristotle.
Maging sa larangan ng arkitektura ay nakilala ang mga Greek. Kahangahanga ang
arkitektura ng mga templo. Ang ilan dito ay matatagpuan sa Athens, Thebes, Corinth, at iba
pang siyudad. Ang tatlong natatanging estilo na Ionian, Doric, at Corinthian ay naperpekto
nila nang husto
ARISTOTLE
CALLICRATES ICTINUS PERICLES PLATO THUCYDIDES SOCRATES
HANAY A HANAY B
___6.Hellenic H .Helot
parusa sa nagkasala
11
Isaisip
Magbasa Tayo!
Ang Greece ang itinuturing na “sinilangan ng kanluraning Sibilisasyon dahil sa kakaibang kulturang
nalinang na naging batayan ng mga taga kanluran .Napanatili ng lugar ang kanilang
tradisyon,Hangang sa kasalukuyang panahon.
Ang mga mainam na daungan na nakapaligid sa Greece ay nagbigay daan sa maunlad na kalakalang
pandagat na naging dahilan ng kanilang maunlad na kabuhayan
Nakatali ang mga Griyego sa kanilang lupain ngunit naging hati-hati sila dulot ng mga bulubundukin
at mga dagat sa kanilang kapaligiran.Dahil dito nagkahiwa-hiwalay ang kanilang mga lunsod - estado.
Maraming mga lungsod-estado ang umusbong at nawala subalit nagbigay kulay sa Gresya.
Isagawa
12
Tayahin
Panuto: Isulat sa hanay sa ibaba kung saan larangan nakilala ang mga sumusunod:
Gawin
GawinGawain
Karagdagang natin
natin
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod sa pamamagitan ng pag-aayos ng mga ginulong titik:
SIPOL________________.
TEREC_______________
YEMECANAN______________
NOMAIN______________.
NASAKILAK _______________
13
References:
Batayang Aklat-Kasaysayan ng Daigdig
Kayamanan -Kasaysayan ng Daigdig Rex
k12 GabayPangkurikulum
Google .com.ph
14
15