PEJABAT KESIHATAN DAERAH PASIR MAS

KELANTAN

PROSEDUR PENGURUSAN NO. DOKUMEN :

WABAK PENYAKIT
BERJANGKIT KEL-PKDPMAS-PK-AKE2

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00

TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

PROSEDUR KAWALAN PENYAKIT BERJANGKIT & PENGURUSAN

WABAK

DISEDIAKAN OLEH DILULUSKAN OLEH

TANDATANGAN

NAMA HJ.ZAKARIA B.HJ.MOHD AMIN

PEN.PEGAWAI KESIHATAN PEGAWAI KESIHATAN

JAWATAN
PERSEKITARAN DAERAH

TARIKH 01/04/2003 10/05/2003

NO. SALINAN TERKAWAL DIKELUARKAN KEPADA

PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

REKOD PINDAAN

TARIKH NO.PINDAAN/ RUJUKAN BUTIR- DILULUSKAN

PINDAAN NO.KELUARAN PINDAAN/ BUTIR OLEH
MUKASURAT PINDAAN
TERLIBAT

2
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

1.0 OBJEKTIF

Prosedur ini digunapakai bagi kawalan wabak penyakit berjangkit

untuk memutuskan rantaian jangkitan.

2.0 SKOP

Prosedur ini digunapakai untuk pengurusan wabak Penyakit Berjangkit

Pejabat Kesihatan Daerah Pasir Mas.

3.0 RUJUKAN

3.1. Manual Kualiti Pejabat Kesihatan Daerah Pasir Mas KEL-

PKDPMAS-MK-01.
3.2. Buku Panduan Kawalan & Pencegahan Penyakit Demam Denggi
3.3. Garispanduan Umum Kawalan Wabak Kolera
3.4. Garispanduan Pengendalian Kes-Kes Malaria.
3.5. Garispanduan Umum Kawalan Wabak Penyakit Tifoid.
3.6. Garispanduan Pengurusan Wabak Penyakit Keracunan Makanan.

4.0 TERMINOLOGI

4.1 Wabak Taun : Apabila berlakunya satu atau lebih kes

Taun dalam satu lokaliti.

4.2 Wabak Malaria : Apabila berlaku 2 kes tempatan dalam

masa satu bulan.

4.3 Wabak Denggi : Apabila berlakunya 2 kes dalam satu lokaliti

dalam masa 14 hari.

4.4 Wabak Tifoid : Apabila berlaku lebih 2 kes dalam satu

lokaliti.

4.6. Tamat wabak : Bila tidak berlaku kes baru dalam masa 10
Taun hari (2 tempoh pengeraman) dari tarikh
3
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

'onset' kes terakhir.

4.7. Tamat wabak : Bila tiada kes dalam baru dalam masa 14
Denggi hari .

4.8. Tamat wabak : Apabila tiada kes baru dalam masa 1 bulan.
Malaria
4.9. Tamat wabak : Bila tiada kes baru dalam tempoh 42 hari
Tifoid dari tarikh onset terakhir.

4.10. Bilik Gerakan : Satu tempat khas/bilik yang diujudkan

apabila berlaku wabak bagi tujuan
mengawal selia aktiviti pencegahan dan
kawalan dan bilik gerakan di tutup selepas
kejadian wabak berakhir.

4.11. Lokaliti Taun : Seluruh kawasan operasi dareah kesihatan.

dan tifoid
4.12. Lokaliti Denggi : Satu kawasan kampung,taman perumahan
dan Malaria dan Bandar Kecil.

4.13. PKD : Pegawai Kesihatan Daerah

4.14. PKDII : Pegawai Kesihatan Daerah II.

4.15. PKPKP : Penolong Kanan Pegawai Kesihatan

(Persekitaran) U32
4.16. PPKP : Penolong Pegawai Kesihatan (Persekitaran)
U29

4.17. JR : Ketua Jururawat U32

4.18. PKA U11 : Pembantu Kesihatan Awam U11

4.19. Ketua Unit : Personel yang mengetuai sesuatu unit di

dalam suatu bahagian iaitu:
a) Klinik Kesihatan Ibu & Anak Pasir Mas –
Pegawai Perubatan U41 (yang
menjaga).
b) Perkhidmatan Kesihatan Sekolah –
Pegawai Perubatan U41
c) Unit-unit di bawah Unit Kawalan
4
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

Penyakit dan Kesihatan Environmen –

KPPKP U36
d) Unit Pengurusan – Pembantu Tadbir
N22

4.20. Pemandu : Pemandu R3

4.21. PRA R11 : Pekerja Rendah Am R1

5
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

TANGGUNG TINDAKAN
JAWAB

PKD/PK 5.1 Terima maklumat bahawa wabak telah berlaku. Melalui

telefon atau borang notifikasi.

PKD/PK 5.2 Maklumkan kepada Ketua Unit dan arahkan buka bilik
gerakan.

PPKP 5.3. Tubuhkan pasukan penyiasat , kawalan dan

pendidikan Kesihatan.

PPKP 5.4. Buka bilik gerakan dan sediakan peralatan bilik

seperti berikut:
5.4.1 Peta Operasi
5.4.2 Telefon / fax
5.4.3 Komputer
5.4.4 Senarai nama pegawai bertugas / pasukan
5.4.5 Senarai Daftar Kes Wabak
5.4.6 Jadual tugas harian
5.4.7 Borang-borang mengikut wabak kes.
5.4.8 White board dan soft board untuk graf serta
alat tulis.

PPKP/PKA 5.5 Sediakan borang-borang berikut bagi kes

taun/tifoid/keracunan makanan.

5.5.1 Borang FWBD/CHO/BG/001 (Rujuk LAMPIRAN

1)
5.5.2 Borang FWBD/TYP/BG/001 (Rujuk LAMPIRAN
2)
5.5.3 Borang FWBD/KRM/BG/001 (Rujuk
LAMPIRAN 3)
5.5.4 Borang FWBD/KRM/BG/002 (Rujuk
LAMPIRAN 4)

6
 PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

TANGGUNGJAWAB TINDAKAN

PPKP/PKA 5.6 Sediakan borang-borang berikut bagi kes denggi:

5.6.1 Borang PBV (D) 203 (Rujuk LAMPIRAN 8)
5.6.2 Borang PBV (D) 202 (Rujuk LAMPIRAN 9)
5.6.3 Borang CPBV(D)J-1(Rujuk LAMPIRAN 10)
5.6.4 Perakuan pungutan jentik-jentik nyamuk dari
premis. (Rujuk LAMPIRAN 11)
5.6.5 Borang Notis Masuk Premis ( Rujuk Lampiran
12)

PPKP/PKA 5.7 Sediakan borang-borang berikut bagi kes malaria:

5.7.1 Borang Malaria 41 (Rujuk LAMPIRAN 13)
5.7.2 Borang PBV(M) 201 (Rujuk LAMPIRAN 14)
5.7.3 Borang PBV(S) 301 (Rujuk LAMPIRAN 15)
5.7.4 Borang Appendix 12(a)(Rujuk LAMPIRAN
16).
PKA/PRA 5.8. Sediakan peralatan/bahan Kimia mengikut jenis kes
wabak seperti berikut:-
5.8.1. Wabak malaria .
a) Spray can
b) Deltamethrin/ K - Othrine
c) Dipper
d) Pipet
e) Botol universal
f) Label
g) Enamel Tray
PKA/PRA 5.8.2. Wabak Denggi
a) Swing-fog machine
b) Resigen
c) Disel
d) Petrol
e) Lampu Picit/bateri
f) Botol universal
g) Label
h) Alat Pelindung Kecemasan(PPE)

7
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

i) Abate 500E
j) Abate SG
k) Pembesar suara
L)Tools Box

PKA/PRA 5.8.3. Wabak Taun/Typhoid /Keracunan Makanan

a) Spray can
b) Lysol/Soduim Hipoklorid
c) Resigen
d) Rectal swab stick
e) Botol universal dengan media selenite F
dan alkaline peptone water.
f) Peralatan untuk mengambil contoh air dan
makanan. Rujuk KEL-PKDPMAS-PK-AKE9

KPPKP 5.9 Kendalikan Bilik Gerakan dan kemaskini data seperti

berikut :
PPKP/PKA 5.9.1. Terima notifikasi kes baru daripada hospital
dan klinik kerajaan/swasta. Rujuk Prosedur
Pengendalian Notifikasi Kes Penyakit
Berjangkit (KEL-PKDPMAS-PK-AKE1) dan
garispanduan wabak mengikut jenis wabak.
5.9.2. Jalankan penyiasatan kes. Rujuk prosedur
PPKP/PKA penyiasatan kes penyakit berjangkit (KEL-
PKDPMAS-PK-AKE2) dan garispanduan wabak
mengikut jenis wabak.
5.9.3. Sediakan laporan awal terhadap perihal
PK/KPPKP kejadian wabak dan langkah-langkah yang
/PPKP telah/sedang dijalankan untuk dihantar ke
Jabatan Kesihatan Negeri Kelantan. (Rujuk
LAMPIRAN 17 – Contoh Format Laporan Awal)
5.9.4. Lakukan aktivti pencegahan dan pengawalan
wabak penyakit berjangkit. Rujuk prosedur
PPKP/PKA/ (KEL-PKDPMAS-PK-AKE3) dan garispanduan
PRA pengurusan wabak mengikut jenis wabak.

8
 PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

TANGGUNGJAWAB TINDAKAN
PPKP/PKA 5.9.5. Isi semua maklumat dalam borang siasatan
wabak mengikut jenis wabak dan kemukakan
laporan harian melalui telefon/fax ke JKNK.
5.9.6. Hantar laporan aktiviti harian wabak
PPKP /PKA
mengikut jenis wabak ke Jabatan Kesihatan
Negeri Kelantan (JKNK) pada setiap pagi
sebelum jam 9.00 pagi pada keesokan
harinya.
PK/KPPKP
5.9.7. Analisa data-data yang dikumpul dan
/PPKP
lengkapkan maklumat-maklumat dalam
borang siasatan mengikut jenis wabak untuk
dikenalpasti punca jangkitan.
PK/KPPKP 5.9.8. Sediakan laporan akhir wabak untuk dihantar
/PPKP ke JKNK selepas tamat wabak. (Rujuk
Lampiran 18).

PPKP/PKA 5.10 Rekod dan failkan semua maklumat ke dalam fail

mengikut jenis wabak.

9
 PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

6.0 CARTA ALIR

Terima
maklumat PKD
PKD/PK/PPKP
kejadian wabak

Buka Bilik Gerakan KPPKP/PPKP

Terima Notifikasi dan

Tindakan Penyiasatan Kes KPPKP/PPKP/PKA

Kemukakan Laporan Awal

Wabak (Keracunan
Makanan Sahaja) ke JKNK PK/KKPPK/PPKP

Tindakan Kawalan dan PPKP/PKA/JR

Pencegahan Semasa Wabak /PRA

Kemukakan
Laporan Harian PPKP/PKA
ke JKNK

Analisa Data-data PK/KPPKP/PPKP

Buat Laporan
Wabak PK/KPPKP/PPKP

Rekod dan
Fail 10
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

PPKP/PKA
7.0 REKOD KUALITI

BIL JENIS REKOD TEMPOH LAMPIRAN LOKASI

PENYIMPANAN

1 Borang 5 tahun 1 Bilik Gerakan

FWBD/CHO/BG/001
2 Borang 5 tahun 2 Bilik Gerakan
FWBD/TYP/BG/001
3 Borang 5 tahun 3 Bilik Gerakan
FWBD/KRM/BG/001
4 Borang 5 tahun 4 Bilik Gerakan
FWBD/KRM/BG/002
5 Borang Epid. 101 5 tahun 5 Bilik Gerakan

6 Borang PBV (D) 203 5 tahun 6 Bilik Gerakan

7 Borang PBV (D) 202 5 tahun 7 Bilik Gerakan

8 Borang RKPBV (D) J-1 5 tahun 8 Bilik Gerakan

9 Perakuan Pungutan 5 tahun 9 Bilik Gerakan

Jentik-Jentik Nyamuk
10 5 tahun 10 Bilik Gerakan
Borang Notis Masuk
11 Premis 5 tahun 11 Bilik Gerakan
Borang Malaria 41( Pin.
2/83)
12 Borang PBV (M) 201 5 tahun 12 Bilik Gerakan

13 Borang PBV (S) 301 5 tahun 13 Bilik Gerakan

14 Borang App. 12(a) 5 tahun 14 Bilik Gerakan

11
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

8.0 INPUT

8.1 Sumber manusia

- Pegawai Kesihatan Daerah
- Pegawai Kesihatan
- Ketua Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran
- Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran
- Jururawat
- Pembantu Kesihatan Awam
- Pekerja Rendah Am
- Pemandu

8.2 Data/informasi
- Laporan notifikasi
- Laporan siasatan dan tindakan kawalan

8.3 Peralatan
- Alatan siasatan dan kawalan yang berkaitan dengan penyakit
yang dilapor

Wabak malaria .
h) Spray can
i) Deltamethrin/ K - Othrine
j) Dipper
k) Pipet
l) Botol universal
m) Label
n) Enamel Tray
Wabak Denggi
l) Swing-fog machine
m) Resigen
n) Disel
o) Petrol
p) Lampu Picit/bateri
q) Botol universal
r) Label
s) Alat Pelindung Kecemasan(PPE)
t) Abate 500E
u) Abate SG
v) Pembesar suara
12
PROSEDUR PENGURUSAN WABAK
NO. DOKUMEN : KEL-PKDPMAS-PK-AKE2
PENYAKIT BERJANGKIT

KELUARAN : 02 PINDAAN : 00
TARIKH KUATKUASA : 15hb.Mei 2003

L)Tools Box

Wabak Taun/Typhoid /Keracunan Makanan

a)Spray can
b)Lysol/Soduim Hipoklorid
c)Resigen
d)Rectal swab stick
e)Botol universal dengan media selenite F dan alkaline
f)peptone water.
g)Peralatan untuk mengambil contoh air dan makanan. Rujuk
KEL-PKDPMAS-PK-AKE9

9.0 PROSES OBJEKTIF

9.1 Objektif Keseluruhan Proses

Semua kejadian Wabak penyakit berjangkit hendaklah di
jalankan tindakan dan kawalan sehingga wabak tamat

9.2 Objektif Subproses

9.2.1 Bilik gerakan hendaklah di tubuhkan apabila berlaku
wabak dan di tutup selepas bilik gerakan berakhir.
9.2.2 Laporan awal kejadian wabak keracunan makanan
hendaklah di hantar ke JKN dalam tempoh 24 jam.
9.2.3 Laporan akhir siasatan hendaklah dihantar ke Pegawai
Kesihatan Daerah dalam masa sebulan selepas kes di
kawal.

10.0 KLAUSA-KLAUSA BERKAITAN

10.1 Klausa 4.2.4 – Control of records
10.2 Klausa 4.2.3- Control of Documents
10.3 Klausa 7.5.1- Control of production and service provision
10.4 Klausa 7.5.3- Identification and traceability
10.5 Klausa 7.5.4- Customer property
10.6 Klausa 7.55- Preservation of product
10.7 Klausa 8.2.3- Monitoring and measurement of processes
10.8 Klausa 8.4- Analysis of data

13