Professional Documents
Culture Documents
วิกฤตหนี้ของกรีซ : อุ้มต่อหรือจะถึงทางตัน ?
ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมามีประเด็นร้อนที่ทั่วโลกต่างให้ความสนใจและจับตามองถึงผลลัพธ์ที่จะออกมา
นั่นคือ ประเด็นวิกฤตหนี้ของกรีซ ซึ่งในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา ประเด็นปัญหาสภาวะหนี้ของประเทศกลุ่มสหภาพ
ยุโรป โดยเฉพาะ สเปน โปรตุเกส อิตาลี ไอร์แลนด์ และกรีซ หรือกลุ่ม PIIGS ส่อเค้ารุนแรงขึ้นและมีแนวโน้ม
ว่าอาจจะมีบางประเทศที่ต้องยอมผิดนัดชำระหนี้และถึงกับล้มละลายและต้องออกจากการเป็นสมาชิกสหภาพ
ยุโรปได้ โดยในช่วงปลายปี 2553 (2010) หนึ่งในประเทศที่มีปัญหาหนี้มากที่สุดคือกรีซ ซึ่งในช่วงนั้นความ
เชื่อมั่นจากเจ้าหนี้เริ่มลดน้อยลงในขณะที่อันดับเครดิตของประเทศถูกปรับลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยเส้นอัตรา
ผลตอบแทนพันธบัตรของกรีซ สะท้อนถึงความกังวลจากทั้งเจ้าหนี้และนักลงทุน โดย หรืออัตตราผลตอบแทน
พันธบัตรอายุ 10 ปี พุ่งขึ้นมากกว่า 35% ในช่วงปลายปี 2554 (2011) (ดูกราฟ 1 – เส้นอัตราผลตอบแทน
พันธบัตรรัฐบาลอายุ 10 ปี) ส่งผลให้ต้นทุนทางด้านการกู้ยืมของกรีซเพิ่มสูงขึ้นอย่างมากโดยปริยาย และมีผล
ต่อเครดิตในการกู้ยืมเงินของรัฐบาลเพื่อที่จะเอาเม็ดเงินก้อนใหม่มา Refinance หนี้ก้อนเดิม จนทำให้กรีซ
ต้องพึ่งพาเงินกู้ยืมจาก EU และ IMF เพื่อพยุงวิกฤตหนี้ของประเทศตั้งแต่ปี 2553 (2010) และต่อด้วยการกู้
ยืมชุดใหม่ในปีถัด ๆ ไป
กราฟ 1 - – เส้นอัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลอายุ 10 ปี
40.0
30.0
20.0
10.0
0.0
3/7/05 2/3/06 1/4/07 12/5/07 11/4/08 10/5/09 9/3/10 8/4/11 7/4/12
% Italy Spain Ireland Greece Portugal
เงื่อนไขในการเข้าเป็นสมาชิก
ยูโรโซน โดยสังเขป ดังนี้
การรวมกลุ่ม EURO ZONE ทำให้เกิดอะไรขึ้น?
1) สามารถรักษาเสถียรภาพราคา คือ
ก า ร ร ว ม ก ลุ่ ม นี้ ทำ ใ ห้ ป ร ะ เ ท ศ ส ม า ชิ ก ต้ อ ง ใ ช้
อัตราเงินเฟ้อสูงกว่าค่าเฉลี่ยของ
นโยบายทางการเงิน อัตราดอกเบี้ย และอัตราแลกเปลี่ยน สมาชิกที่มีอัตราเงินเฟ้อต่ำที่สุด 3
ร่วมกัน ในขณะที่แต่ละประเทศสามารถกำหนดนโยบาย ลำดับแรกไม่เกิน 1.5%
การคลังได้เอง เช่น การเก็บภาษี การใช้จ่ายงบประมาณ
ของรัฐ นั่นคือรัฐบาลทำได้แค่เพิ่มหรือลดภาษี กับเพิ่มการ 2) มีระบบการคลังสาธารณะที่ยั่งยืน
คือ ขาดดุลงบประมาณได้ไม่เกิน 3%
ใช้จ่ายของรัฐในการกระตุ้นเศรษฐกิจเท่านั้น ไม่สามารถลด
ของ GDP และหนี้สาธารณะไม่เกิน
ค่าเงินเพื่อทำให้สินค้าที่ผลิตในประเทศถูกลงเมื่อเปรียบ
60% ของ GDP
เทียบกับคู่ค้า (ซึ่งเงื่อนไขของการเข้าเป็นสมาชิกในกลุ่ม
Euro Zone นี่เองที่ขัดแย้งกันในทางปฏิบัติ และเป็นส่วน 3) คงระดับอัตราแลกเปลี่ยนอย่างมี
หนึ่งของวิกฤตหนี้ในยุโรปนี้ เหตุเพราะพื้นฐานของ เสถียรภาพ และกำหนดอัตรา
ดอกเบี้ยระยะยาวที่ใกล้เคียงกัน1
เศรษฐกิจสมาชิกแตกต่างกันอย่างมาก) โดยนโยบายการ
เงินของสมาชิกอยู่ในความรับผิดชอบของธนาคารกลาง
ยุโรป (European Central Bank: ECB) ซึ่งงานหลักของ
ธนาคารกลางยุโรป คือ รักษาเงินเฟ้อให้อยู่ภายใต้การ
ควบคุม
1
เรียบเรียงโดย: สำนักบริหารกิจการต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ (27 กันยายน 2555
จากกราฟเส้นอัตราผลตอบแทนของประเทศในกลุ่มสหภาพยุโรปด้านล่างแสดงให้เห็นว่า
(กราฟ 2– เส้นอัตราผลตอบแทนของกลุ่ม Euro Zone) พื้นฐานทางเศรษฐกิจและต้นทุนทางการกู้ยืม
ของกรีซอยู่สูงกว่าประเทศสมาชิกอื่นอยู่มาก จนเมื่อกรีซเข้าร่วมเป็นสมาชิกในปีพ.ศ.2544 (ค.ศ. 2002)
ทำให้ได้รับประโยชน์จากการเข้าร่วมกลุ่ม Euro Zone และสามารถออกตราสารหรือทำการกู้ยืมได้ด้วย
ต้นทุนที่ต่ำ แต่หากมองย้อนกลับไปก่อนการเข้าร่วมสหภาพยุโรปนั้น จะเห็นได้ว่าพื้นฐานทางด้าน
เศรษฐกิจของกรีซนั้นย่ำแย่มาก่อนหน้า และการเข้าร่วมกลุ่มสหภาพยุโรปนั้นทำให้กรีซได้ประโยชน์ทาง
ด้านต้นทุนทางการเงินในช่วง 10 ปี (พ.ศ.2542-2552) (ค.ศ.1999-2009) ซึ่งในช่วงระยะเวลานี้ กรีซไม่
สามารถแก้ไขปัญหาพื้นฐานทางด้านเศรษฐกิจของตนเองได้ ไม่สามารถบริหารงบประมาณและรายรับ
รายจ่ายได้ตามแผน ในขณะเดียวกันมูลหนี้ของกรีซได้เพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง 2
Source : ECB
2
IAA's Analysis
ย้อนรอยความเป็นมาก่อนวิกฤตหนี้สินกรีซ
source : www.tradingeconomics.com
source : www.tradingeconomics.com
ด้วยความที่นักลงทุนให้ความเชื่อมั่น นอกจากนี้วิกฤติเศรษฐกิจโลกในปี
กับเงินยูโร ทำให้ค่าเงินยูโรแข็งค่าซึ่งโดย 2551 ที่เกิดจากซัพไพรม์ (Sub-Prime) ใน
ธรรมชาติแล้วจะส่งผลให้ความสามารถในการ สหรัฐอเมริกา ทำให้อัตราดอกเบี้ยเพิ่มสูงขึ้น รัฐ
ส่งออกของประเทศสมาชิกลดลง (เพราะของ มีภาระจ่ายดอกเบี้ยมากขึ้น และเมื่อค่าเงินยูโร
จะแพงเมื่อเทียบกับประเทศคู่ค้า) ซึ่งกรีซที่ แ ข็ ง ค่ า สิ น ค้ า นำ เ ข้ า ก็ ดู เ ห มื อ น ร า ค า ถู ก
กำลังประสบปัญหาวิกฤตเศรษฐกิจ ควรที่จะ อุตสาหกรรมในประเทศก็แข่งขันยาก ประกอบ
ลดค่าเงิน (ให้เป็นไปตามกลไกตลาด) เพื่อ กับกรีซพึ่งพารายได้จากการบริการเดินเรือและ
เพิ่มความสามารถในการแข่งขันในสินค้าหรือ การท่องเที่ยวเป็นหลัก โดยมีแรงงานถึง 60%
บริการที่ส่งออก แต่ในความเป็นจริงแล้วกรีซ อยู่ในภาคบริการ เมื่อเศรษฐกิจโลกทรุดตัว
ไม่สามารถทำอะไรกับค่าเงินได้ จะลดก็ไม่ได้ การค้าโลกลดลงเป็นอย่างมาก อุตสาหกรรม
เพราะเป็นเงินสกุลร่วมที่ใช้ร่วมกันใน Euro เดินเรือและอุตสาหกรรมท่องเที่ยวของกรีซก็ถูก
4
Zone อีกทั้งการดำเนินนโยบายการเงินการ กระทบด้วย
คลังของกรีซก็ไม่คล่องตัวเท่าที่ควร
แล้วกรีซมาถึงจุดนี้ได้อย่างไร ?
ในปีพ.ศ.2552 การขาดดุล ก า ร ล ด ค่ า จ้ า ง ภ า ค เ อ ก ช น เ ป็ น เ ห ตุ ใ ห้
การคลังของกรีซอยู่ที่ 12.7% ของ GDP ซึ่ง ประชาชนนัดหยุดงานทั่วประเทศเพื่อประท้วง
สูงกว่าระดับที่เหมาะสมที่ทางกลุ่มสหภาพ ต่อการลดค่าใช้จ่ายและการเพิ่มภาษี
ยุโรปกำหนดไว้ถึงประมาณ 4 เท่าตัว จาก
ในปีเดียวกันนี้ก็ได้มีการบรรลุข้อ
การขาดดุลภาครัฐของรัฐบาลนั้นส่งผลให้หนี้
ต ก ล ง กู้ ยื ม ร ะ ห ว่ า ง ก รี ซ กั บ ก ลุ่ ม ท ร อ
ของภาครัฐของกรีซเพิ่มสูงขึ้นถึง 112.6%
ยกา(Troika) ซึ่งได้แก่ สหภาพยุโรปกองทุน
ของ GDP ในปี 2552 ซึ่งสูงกว่าระดับที่เหมาะ
การเงินระหว่างประเทศ (IMF) และธนาคาร
สมที่ทางกลุ่มสหภาพยุโรปกำหนดไว้ถึง
กลางแห่งยุโรป (ECB) ซึ่งข้อตกลงดังกล่าว
ประมาณเกือบ 2 เท่าตัว
ประกอบด้วยเงินกู้ทันที 45,000 ล้านยูโรที่จะ
ในปีพ.ศ.2553 รัฐสภากรีซผ่านร่างรัฐ ได้รับในปี 2553 และเงินกู้อื่น ๆ ที่จะได้รับใน
บัญญัติคุ้มครองเศรษฐกิจ ซึ่งคาดว่าจะช่วย ภายหลัง ซึ่งคิดเป็นมูลค่าทั้งหมด 110,000
ลดรายจ่ายภาครัฐลงถึง 48,000 ล้านยูโร ล้านยูโร โดยมีอัตราดอกเบี้ยที่สูงถึง 5%
โดยการดำเนินมาตรการหลายอย่าง รวมทั้ง
4
รายงานผลการศึกษาวิจัยเรื่อง “วิกฤติเศรษฐกิจกรีซ” โดยกลุ่มงานวิจัยข้อมูลเศรษฐกิจการค้า
ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจการค้าระหว่างประเทศ(ศวศ.) กรมส่งเสริมการส่งออก กระทรวงพาณิชย์
ผลโหวตจะเป็นตัวชี้อนาคตของกรีซในระยะยาวข้างหน้า
สถานการณ์ล่าสุด ณ วันที่ 30 มิถุนายน 2558 รัฐบาลกรีซยังไม่ชำระหนี้ให้กับ IMF และจะรอผลการ
ลงประชามติการโหวตรับเงื่อนไขในการปฏิรูปเศรษฐกิจหรือไม่ ในวันอาทิตย์ที่ 5 ก.ค.นี้ ข้อเสนอใน
การปฏิรูปเศรษฐกิจที่เจ้าหนี้ยื่นให้กรีซ เช่น
• ให้กรีซแปรรูปรัฐวิสาหกิจด้านพลังงาน