Professional Documents
Culture Documents
NORTH COTABATO
Mapundo, Aleah B.
Raupan, Alyssah G.
Raupan, Dinna M.
Umbalan, Aila Nhor G.
Duran, Princess Joy A.
Ladio, Vincent C.
MARSO 2022
PASASALAMAT
Taos pusong ipinapaabot ang aming pasasalamat sa mga taong naging parte o bahagi ng
aming pag-aaral para sa walang humpay na suporta at kontribusyon upang maisagawa nang
maayos, maging epektibo at maging matagumpay ang pananaliksik na ito. Nang dahil sa kanila,
mas napalawak pa ang aming kaalaman at naging possible na magkaroon ng magandang resulta
ang aming pag-aaral. ang tagumpay ng pananaliksik na ito ay utang namin sa mga sumusunod.
Kay ginoong Wowie Biduan, ang aming mahal na guro na siyang gumabay at nagpalawig
sa amin sa pamamagitan ng pagtama ng aming mali habang isinasagawa namin ang aming
Salamat po sa inyong hindi matatawarang kabaitan sa pagtugon sa aming mga katanungan. Kung
wala ang inyong kooperasyon at kahandaang sagutin ang aming katanungan ay maaring hindi
Nagpapasalamat kami sa aming mahal na Allah ( SWT) dahil kung hindi dahil sa kanya
ay wala tayong lahat sa mundong ito. Sa aming mga magulang na nakasama namin sa lahat nang
Dedikasyon
Nagpapasalamat kami sa aming mahal Allah ( SWT) dahil kung hindi dahil sa kanya ay
wala tayong lahat sa mundong ito.Sa aming mga magulang na nakasama naming sa lahat naming
PANIMULA
petrolyo. Pangunahing ginagamit ang gasolina bilang gasolina ng makina sa mga sasakyan. Ang
gasolina ay tinawag na lahat ng mga uri ng mga materyales at sangkap na, pagkatapos ng isang
magagamit na enerhiya ng iba't ibang uri, tulad ng thermal o mekanikal na enerhiya. Mula doon
ay sumusunod na ang enerhiya na ginawa ay may iba't ibang mga pag-andar sa pang-araw-araw
Ang gasolina, na tinawag sa ilang mga bansa naphtha o benzine, ito ay isang gasolinang
ginawa mula sa pinaghalong iba't ibang mga likido na nasusunog at pabagu-bago. Nakuha ito sa
hindi lamang sa mga direktang nangangailangan ng langis para magpatuloy ang operasyon ng
negosyo kundi pati na rin ang mga ordinaryong mamimili na hindi direktang gumagamit ng
krudo ngunit binabata ang bawat hagupit ng pagtaas ng presyo ng langis mula sa ibang bansa
ng ekonomiya ng mga lipunan dahil hindi sila makakagawa sanhi ng mataas na presyo ng mga
ay epekto lamang ng tumitinding krisis ng sistema at hindi simpleng dahil sa pagiging ganid ng
uring kapitalista sa tubo. Isa ring dahilan sa pagtaas ng presyo ng langis ay dahil sa pagbibigay
Nawawalan ng kontrol ang pamahalaan upang busisiin ang mga dokumentong isinusumite ng
mga kumpanya ng langis na nagiging batayan sa pagtataas ng presyo ng langis. Kung kaya
naman kapag nais ng mga kumpanyang ito na taasan ang kanilang produkto ay magagawa nila
anumang oras nang walang anumang pagtutol ang gobyerno ayon sa artikolo ni Judgestingray.
TEORYA NG PAG-AARAL
ang presyo ng gasolina, tumataas din ang presyo o pamasahi sa mga pasahero. Ayon kay
Gamboa (2018), ang patuloy na pagtaas ng presyo ng gasolina ay kaakibat ng pagtaas ng presyo
ng mga negosyong gumagamit nito. Nagreresulta ito sa isang makabuluhang pagbaba sa halaga
Noong Pebrero 1998, nilagdaan ni Pangulong Fidel Ramos ang Republic Act (RA) No.
8749, o ang Downstream Oil Industry Deregulation Act of 1998, na inaalis ang kontrol ng
presyo ng langis ay “hindi direktang epekto ng deregulasyon” dahil ito ay nangyayari bago pa
magkabisa ang RA 8749. Sinabi ni Caparas na ang industriya ng langis ay “wala gaanong
magagawa” kundi ang tanggapin ang pagtaas ng presyo sa international na merkado dahil ang
bansa ay isang net importer na higit na nakadepende sa mga supplier sa ibang bansa.
KONSEPTO NG PAG-AARAL
SULIRANIN NG PAG-AARAL
1. Ano ang naging epekto ng pagtaas ng gasolina sa mga Dyipni Drivers sa panahon ng
pandemya sa:
a) Pamumuhay
b) Sarili
c) Pamilya
2. Ano-ano ang mga suliraning kinahaharap ng mga Dyipni Drivers sa pagtaas ng gasolina sa
panahon ng pandemya?
3. Ano-ano ang naging karanasan ng mga Dyipni Drivers sa panahon ng pandemya?
KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
Mga dyipni drayber. Ang pag-aaral na ito ay makakatulong sa mga drayber ng mga
sasakyan para mas maalam sila sa mga dapat nilang gawin sa pang-araw araw na pamamasada.
na ito mabibigyan ng impormasyon ang mga tao ukol sa kanilang ibabayad sa mga dyipni
draybers.
SAKLAW AT LIMITASYON
impormasyon tungkol sa epekto ng pagtaas ng gasoline sa mga dyipni drayber. Ang respiondent
ay nililimitahan lamang sa labing limang (15) bilang ng mga drayber na may dalawa o tatlong
karanmasan sa pagdadrayber.
KATUTURAN NG TERMINO
Ang terminong ginamit sap ag-aaral na ito ay binibigyan ng kahulugan upang lubusang
mauunawaan.
EPEKTO- nagging bunga, resulta, at kinalabasan.
sa pagpapaandar at pagpapatakbo ng mga sasakyan tulad ng kotse, trak, bus, bangka, eroplano,
traktora, at motorsiklo. Ang gasolina ang pangunahing sanhi ng enerhiya at pwersa sa buong
mundo sa pagpapatakbo ng ibat ibang sasakyang panlupa, pandagat at pang himpapapawid. Ito
ang isa sa mga deribatibo of produktong bunga ng langis, isang yamang lupa na naggagaling sa
ilalim ng mundo. Sa kasalukuyan ito pa rin ang primerong ginagamit sa ibat ibang bansa bilang
DYIPNI- ang pinakakilalang uri ng sasakyan sa Pilipinas. Ang mga ito'y ginawa mula sa mga
pagkalikha nito, ang dyipni ay marami ng mga palamuti. Ang dyipni ay isa sa pinakakilalang di-
patakarang sagisag ng Pilipinas. Ang dyipni ang pinakagamit na uri ng sasakyang panlupa sa
maigsing dyip ay kayang magsakay ng 12-15 katao, samantalang ang mahabang dyipni naman ay
kayang magsakay ng 15-20 katao. Kadalasan, ang mga dyipni ay puno ng mga tao, lalo na
hindi lamang sa mga direktang nangangailangan ng langis para magpatuloy ang operasyon ng
negosyo kundi pati na rin ang mga ordinaryong mamimili na hindi direktang gumagamit ng
krudo ngunit binabata ang bawat hagupit ng pagtaas ng presyo ng langis mula sa ibang bansa.
Bawat bariles ng langis na inaangkat ng mga higanteng mamumuhunan gaya ng Shell, Caltex at
Petron, ipinapasa nang mas mataas sa merkado lalo na kung sinasamantala ng mga ito ang mga
pagkakataong magtaas ng kanilang presyo bawat litro ng diesel o gasoline. Pahirap pa rito ang
batas sa deregulasyon ng langis pati na ang Expanded Value-Added Tax kaya nagpatung-patong
ang taas ng presyo ng produktong petrolyo. Wala namang magawa ang pamahalaan sa
mapigil ang pagsunod ng pagtaas ng presyo ng mga pangunahing bilihin. Lagi nang may
epektong domino ang krisis ng pagtaas ng langis. Sa pamamayagpag ng kartel sa pagitan ng mga
petrolyo at mga pangunahing bilihin: sa paglilipat-lipat ng anumang produkto mula gulay, bigas,
para mapatakbo ito at makarating sa destinasyon. Habang mas malayo ang paroroonan, mas
magastos ang konsumo sa gasolina. Maliit man o malaking mamumuhunan, binabata ang halos
nagdedeliber na mga kumpanya, titiisin nila ang patong sa orihinal na presyo. Kung ayaw
namang mabawasan ng mga mamumuhunan ang kanilang kita mula sa binagong presyuhan ng
petrolyo, ipapasa nito ang pasakit sa pagdadalhan ng mga produkto. Maiisip ding hindi maaaring
makaapekto ang ganitong pagtaas ng presyo sa dati nang kinikita kaya sa mga suki ng dineliber
na produkto ipapasa ang patong sa presyo ng nasabing mga produkto. Dahil umangal man ay
wala namang magagawa ang mga mamimili kundi lunukin ang dagdag na pahirap na pagtaas na
presyo ng bilihin, bibilhin pa rin nila ang kinakailangan nilang produkto upang hindi makaapekto
sa takbo ng kanilang pamumuhay. Kung hindi naman nila matanggap ang pasa-pasang pagtaas
ng presyo ng mga bilihin, pipili na lamang sila ng alternatibong produkto o di kaya, susubuking
tanggalin sa sistema nila ang pagkahirati sa mga produkto. Malaki at masalimuot ang krisis-
pang-ekonomiya ito dahil ginagawang palaasa tayo sa mga produktong kinakailangan pang
iangkat.
Dahil sa inutil din lamang ang pamahalaan sa, halimbawa, pagtanggal ng batas ng
alternatibong pagkukunan ng langis o pagkontrol ng presyo nito kaya sa mas mataas na presyo
ng langis kada lingo, wala ring humpay ang pagtaas ng bilihin (Minor, 2007).
Panibagong pasanin para sa mga jeepney driver ang naka-ambang pagtaas ng presyo ng
produktong petrolyo ngayong Martes.Ayon sa mga drayber, muli na namang mababawasan ang
kanilang kita, lalo na ngayon na apektado pa sila ng pandemya.Sa isang paradahan sa Quezon
City, hindi umaalis ang jeep hangga't hindi ito napupuno. Kahit sa upuan sa harap ng jeep dalawa
na ang pinapasakay.
Aminado ang mga driver na minsan nagrereklamo ang mga pasahero dahil siksikan na
ang mga ito lalo na kung tanghali at mainit ang panahon.Pero wala din silang magagawa lalo't ito
lang ang paraan para makabawi sa krudo.Ang dati kasi na P1,000 kalimitan na naiuuwi nila sa
lang doon na napupunta ang kita namin, kaya lang minsan nagrerkelamo saamin ang pasaheros
ang tagal namin dito, hindi naman kami makaalis kasi kailangan naming mag full load dahil sa
mahal na diesel na kinukonsumo namin, dati kumukonsumo lang kami ng 350 hangang 400
maghapong biyahe na namin ngayon kukunsumo kami ng 700 hangang 800," kwento ng driver
krudo kahit hindi full tank para hindi na maabutan ng taas presyo.Diskarte din nila, maghanap ng
mga gasolinan na kahit papano, mababa ang presyo."Para hindi na po abutan ng ano pagtaas,
Samantala, ayon sa mga jeepney driver, malaking tulong kung maibabalik na ang pisong
dagdag sa pamasahe na tinapyas noong 2018.Malaking bagay daw ito ngayong may pandemya
pa. Ayon sa Pinagkaisang Samahan ng mga Tsuper at Operators Nationwide o PISTON, patuloy
ang kanilang panawagan na ibalik na ang pisong natapyas sa pamasahe at gawin muling
Habang pabor sa mga tsuper ng jeepney ang pisong pagtaas sa pamasahe, dagdag naman
ito sa suliranin para sa mga pasahero, ayon sa iba’t ibang grupo.Nitong Biyernes ay itinaas ng
Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) sa P9 minimum fare sa mga
jeep para sa Metro Manila, Central Luzon, at Calabarzon.Itinaas ito kasunod ng pag-aray ng mga
KABANATA III
DISENYO NG PANANALIKSIK
ng pananaliksik. Kailangang ilarawan at suriin sa pag-aaral na ito ang mga epekto ng pagtaas ng
MGA RESPONDENTE
Ang mga respondente sa pag-aaral na ito ay ang mga dypini drayber sa Mapurok,
INSTRUMENTO NG PANANALIKSIK
masuri ang damdamin, pananaw at kaalaman ng mga respondent hinggil sa epektong dulot ng
KABANATA IV
at isinagawa.
1. May maganda bang dulot ang pagtaas ng gasolina sa inyong mga drayber?
naidudulot ang pagtaas ng gasolina ito ay may bahagdang Sampu (10). Labing lima (15) naman
mga drayber at ito ay may bahagdang 75. Dalawa (2) naman ang naniniwalang nakakatulong sa
Labing dalawa (12) ang hindi naniniwalamg may magandang naidudulot ang pagtaas ng
gasolina at ito ay may bahagdang 60. Samantalang, Isa (1) ang naniniwalang walang kinalaman
ang pagtaas ng gasolina sa suliraningkinakaharap nila sa buhay at ito ay may bahagdang lima (5).
Labing anim (16) naman ang naniniwalang hindi nakakatulong sa kanila ang pagtaas ng gasolina
Lima (5) ang naniniwalang minsan may magandang naidudulot ang pagtaas ng gasolina
at ito ay may bahagdang 20. Sa kabilang banda, apat (4) ang naniniwalang minsan may
kinalaman ang pagtaas ng gasolina sa mga suliraning kinakaharap nila sa buhay at ito ay may
bahagdang 20. At Dalawa (2) naman ang naniniwalang minsan nakakatulong ang pagtaasng
gasolina sa kanila.
KABANATA V
Lagom na natuklasan
Labing limang respondente ang sumagot sa mga katanongan na pinamigay ng mga mananaliksik
drayber.
Konklusyon
Batay sa inilahad ng mga datos, ang mga mananaliksik ay humahantong sa mga
sumusunod na konklusyon:
Rekomendasyon
2. Kung ang pagtaas ng gasolina ay hindi nakakabuti para sa mga drayber marahil marapat
driver-pumalag-sa-nakaambang-pagtaas-ng-presyo-ng-petrolyo
https://www.blogger.com/profile/07387765973080910790
driver. https://www.rappler.com/newsbreak/265326-beyond-stories-jeepney-
drivers-hardships-hunger-coronavirus-pandemic/
lipunan https://www.renovablesverdes.com/tl/ang-pagtaas-sa-presyo-ng-langis-
at-ang-mga-kahihinatnan-sa-lipunan/
http://littlegapanese.blogspot.com/2007/12/ang-pagtaas-ng-presyo-ng-petrolyo-
at.html?m=1
Princesa https://brigadanews.ph/presyo-ng-gasolina-pumalo-sa-p80-liter-sa-
puerto-princesa/
Navarro A.L. (n.d.) Epekto ng Excise Tax sa mga Dyipni Drivers sa Lungsod ng
Olongapo https://www.academia.edu/36099491/KONSEPTONG_PAPEL