05.05.

2015

Đstinat Duvarı


 Zemin kütlelerini desteklemek için kullanılır.
 Şevlerin stabilitesini artırmak için
 Köprü kenar ayağı olarak
 Deniz yapılarında

Rıhtım duvarı

Doklar

Kalıcı (Permanent) Yapılar

Đstinat Duvarı Tipleri  Ağrılık tipi duvarlar (Taş duvarlar)



 Ağırlık türü

Taş, Beton
 Yarı ağırlık

Taş+beton, beton+betonarme
 Konsol
Ölü yükü duvar taşır (Ekonomik değil)

Betonarme
 Payandalı

Betonarme

1
 05.05.2015

Konsol Duvarlar
Ağırlık Tipi Duvarlar

Ölü yükü zemin taşır

Payandalı duvarlar
3 m yüksekliğe kadar ekonomiktirler

Duvar Tasarımı Konsol Tipi Đstinat Duvarları

• Konsol istinat duvarları betonarme olarak inşa
Konsol duvarlarda yüksekliğin fazla olması
edilirler

halinde daha ekonomik kesitlerle çözüm • Tipik olarak yatay bir temel ve düşey bir duvardan
oluşturmak amacıyla duvar arkası veya önünde oluşurlar.
duvarın gövde ve taban plağını birleştiren • Topuk altındaki zemin kütlesinin ağırlığı duvarın
üçgen şekilli payandalar oluşturabilir. stabil kalmasını sağlar.
Payandalar en az 2.5 m aralıklarla (yüksekliğin
1 2
~ • Konsol duvarlar 10 m yüksekliğe kadar
’ü arasında) düzenlenir. 3 3
ekonomiktirler. Zemine sabitlenmiş düşey konsollar
Gövde plağındaki momentin daha iyi bir dağılımı gibi çalışırlar
için gövde plağı arkasında bir konsol
oluşturularak yanal gerilmeler azaltılabilir.

2
 05.05.2015

Konsol ve Payandalı Duvarlar

Gabyon Duvarlar



 Tel kafeslerin içine taş doldurulup elde edilen blokların üst
üste konulması şeklinde teşkil edilen gabyon duvarlar daha
çok yamaç-kıyı koruması amacıyla yapılmaktadır.

Donatılı Zemin Duvarları

(MSE Duvarlar) Donatılı Duvarlar (MSE)


 Dik veya dike yakın bir yamaca destek niteliğindeki bir duvar,
Beton paneller


geotekstil malzemelerin katmanlar halinde dolgu ile birlikte zemin
içerisine yerleştirilip ön yüzde bohçalama yapmak biçiminde
oluşturulabilir.
 Benzer şekilde dolgu yapılırken katmanlar halinde donatı yerleştirilip
ön yüzünde dikey plakalarla bir düşey yüzey elde etmek şeklinde Seçkin dolgu
yapılan donatılı duvarlar oldukça yaygın uygulama alanı Donatılar
bulmaktadır.

Istinat Yapilari-Destekleme
Sistemleri-Derin kazilar

3
 05.05.2015

Crib Duvarlar Đstinat Duvarı Tasarımı

•Drenaja ve bitki yetişmesine olanak sağlar


1. Duvar boyutlarının belirlenmesi (ön boyutlandırma)
•Görünümü şıktır
2. Duvara etkiyen kuvvetlerin ve etkime yerlerinin
belirlenmesi
3. Stabilite tahkiklerinin yapılması
1. Devrilme (dönme)
2. Kayma
3. Taban basıncı
4. Toptan göçme

Ön Boyutlandırma Duvara Etkiyen Kuvvetler

4
 05.05.2015

Sürşarj Yükü Deprem Etkisi

q=7 kN2)
q(kN/m

Q(kN/m)

1
W2
W1
PAE = γ H 2 (1- kv )KAE
Pa3 Pa1 2
∆PAE = PAE - P A
Pa2
H
PA   + ∆PAE (0.6H)
z=  
3
PAE
W3
•kv ve kh=düşey ve yatay ivme (g olarak)
q.Ka .H.Ka

Bir istinat duvarı aşağıdaki tüm durumlarda

stabil olmalıdır.
Devrilmeye Karşı Güvenlik



 Wi’ler duvar ölü ve topuk üzeri zemin
ağırlıklarıdır.
A- Devrilmeye B- Kaymaya C- Taşıma gücü  Duvarın arkasında aktif, önünde pasif
zorladığında zorladığında gerilmelerin doğduğu varsayılmıştır.
problemlerinde
 Duvar arka dolgusu granüler nitelikte
olduğu düşünülüp aktif itki bileşeninin
H’/3’te etkidiği gösterilmiştir.
 Gösterilen kuvvetlerden aktif itkinin O'
yatay bileşeni duvarı devirici, diğer tüm
kuvvetler devrilmeyi önleyici
momentler doğurmaktadır.

D- Derin yüzeyli kayma E- Aşırı oturmalara F- Duvar Tabanına bir

göçmelerine karşı karşı normal kuvvet etkimesi
halinde

5
 05.05.2015

Devrilmeye Karşı Güvenlik Kaymaya Karşı Güvenlik

Gs =
∑M R
∑M
O kaymasına (ötelenmesine) karşı güvenlik,
 ∑MR =Devrilmeye karşı koyan momentlerin toplamı
 ∑ MO =Devirmeye zorlayan momentlerin toplamı
 Gs=Güvenlik sayısı
 Duvar önünde doğacağı varsayılan pasif itki erozyon ya da
sonradan kazı olasılığı ile etkimeyebileceği düşünülürse
güvenlik olarak göz önüne almamak daha doğru bir
yaklaşımdır.
Devrilmeye karşı güvenlik için 2.0 gibi bir değer yeterlidir.
Deprem yükleri altında güvenlik en az 1.3 olmalıdır.


 Duvarın OO' tabanında dışa doğru
kaymaya (ötelenmeye) karşı koyan
kuvvetlerin kaymaya zorlayan kuvvetlere
oranı olarak tanımlanır.
 Kaymaya karşı Güvenlik Sayısı’ nın en az
(Gs) 1.5 olması beklenmelidir. O'
 Depremli durumda Gs=1.1 yeterlidir.
 Kaymaya karşı koyan kuvvetler OO'
boyunca doğan kayma dayanımı direnci
ile Pp pasif itkisidir. Tabanda duvar-zemin
sürtünme açısı φ2, adezyon ca ile
gösterilirse ötelenmeye karşı güvenlik

Kaymaya Karşı Güvenlik Kaymaya Karşı Güvenlik

s = σ tan δ + c a
∑F R′ =(ΣV ) tan δ + Bc a + Pp s = tabanda kayma direnci,
∑FR’=Kaymaya karşı koyan kuvvetler ∑F d = Ph = Pa cos α δ = duvarla temel zemini
toplamı arasında sürtünme açısı
∑Fd =Kaymaya zorlayan kuvvetler (ΣV ) tan δ + Bc a + Pp ca = adhezyon
s = σ tan δ + ca toplamı Gs =
Pa cos α
Gs=Güvenlik sayısı

Gs =
∑F R′ Gs =
(ΣV ) tan(k1φ 2 ) + Bk 2 c + Pp
Pa cos α
∑F d

6
 05.05.2015

Taşıma Gücü Yönünden

Kaymaya Karşı Güvenlik Güvenlik


•Ötelenmeye karşı güvenlik yeterli değilse duvar altında bir


diş oluşturulabilir.  Taşıma gücü yönünden güvenlik
•Dişin gövde donatısı uzatılarak elde edilmesi değerlendirilirken ilkin mevcut gerilmeler altında
düşünülebilirse de arka topukta oluşturulması daha etkin tabanda oluşan basınç dağılımının belirlenmesi
olabilir. gerekmektedir.
•Diş oluşturmak yerine taban genişliğinin
artırılması daha ekonomik olabilir. q max ≤ q a veya q ′max ≤ q a qmin≥ 0
q a = Temel zemininin güvenli TG

Taşıma Gücü Yönünden

Güvenlik



 Bu durumda ∑V kuvvetinin çekirdek sınırına denk
gelmesi anlamına geleceğinden gerilmenin etkidiği
taban olacaktır.
 Düşey bileşke (∑v)’nin etkime yeri O noktasına göre
moment alarak bulunabilir.
 Bu bileşkenin taban orta 1/3 sınırları içerisinde olması
halinde tabanda trapez biçimli olacağı ve her iki tarafta
basınç gerilmeleri oluşturacaktır.

7
 05.05.2015

Taşıma Gücü Yönünden

Güvenlik Taşıma Gücü Yönünden Güvenlik
 Bu durumda simetri eksenine göre eksantirisite  Düşey kuvvet bileşeni


e ise taban gerilmeleri (b)’de gösterildiği gibi
orta 1/3 çekirdeğinin
dışında etkiyorsa en az
B B ∑ MR − ∑ M0 B
e= - x' e= − ≤ gerilme, çekme gerilmesi
olup tabanın zeminden
2 2 ∑V 6 ayrılması (negatif
gerilmeler
alınamayacağından)
∑v 6e anlamına gelecektir.
qmax, = (1 ± )  Bu tarafta gerilme sıfır
min B B olacağından (b′) de
gösterildiği gibi yeni bir B q′
gerilme dağılımı ∑ v = 3( − e) . max
olacaktır. 2 2

Toptan (Genel) Göçme Tahkiki Duvar Güvenliğinde Diğer Konular

 Duvar arkasında topukta yatay


drenaj borusu yerleştirmek ve
duvarda barbakan delikleri
oluşturmak drenaj için mutlak
O

gereklidir.
Yatayla açı α  Dolgu malzemesinin delik veya
boruya doğru yıkanması uygun bir
α<10° filtre malzemesi veya geotekstil
malzeme ile önlenmelidir. Filtre
O

malzemenin filtre koşulları adı ile

bilinen özelliklerde olması
gerekmektedir.
Zayıf
Zemin

8
 05.05.2015

Duvar Güvenliğinde Diğer Konular

Duvarların boyuna doğrultuda her 8-12 m de
düşey büzülme derzleriyle ayrılması genel bir
uygulamadır.
Dış kalıba düşey bir şerit yerleştirilerek
sağlanacak bu derzler ısı veya priz nedeniyle
olabilecek çatlakların görünümü bozmasını
engellemektedir.

33

PALPLANJLAR Geçici (Temporary) Yapılar

 Destekli Kazılar


Kazı kenarlarını desteklemek amacıyla yapılırlar

Kaplama
(Palplanş Perde)
Çakılma sırasında Palplanş perde

9
 05.05.2015

Destekli Kazılar
Eğimli Desteklerle Geniş Kazılar



Göğüsleme kirişleri

Eğimli destekler

Kaplama

Blok

Ankrajlı-Ankrajsız Palplanj
Ankrajlı Duvarlar
Perde
Duvarlar

Yandan Görünüş Üstten Görünüş
2
 Özellikle şehirlerde yerleşimin yoğun olduğu bölgelerde
3 derin kazılar çok sıralı ankrajların kullanımı ile güvenli
ve ekonomik olarak gerçekleştirilebilmektedir.
2  Ankrajlı duvarlarda farklı yapısal elemanlar kullanılabilir
3

Püskürtme beton ile fore kazık,
1
Zemin ankrajı 1
Yerinde dökme beton perde,

Yerinde dökme diyafram duvar,

Destek kazıkları ile birlikte yerinde dökme veya hazır
yatay destekli sistemler,

Püskürtme beton ve ağ veya palplanş duvar olabilir.
Kazı öncesi çakılan beton veya çelik kazıklar

10
 05.05.2015

Ankrajlar nerelerde kullanılırlar? ÖNGERMELĐ ANKRAJ

 Ankrajların kullanım amaçlarından bazıları aşağıdaki

şekilde sıralanabilir;

Düşey yer değiştirmelerin önlenmesinde,
Serbest Uzunluk

Yapıların dönmeye karşı güvenceye alınmasında,

Yapıların kritik yüzeyler boyunca kaymaya karşı
emniyetinin sağlanmasında,
Kök Bölgesi

Yeraltı yapılarının stabilitelerinin arttırılmasında,

Yapıların sismik duraylığının arttırılmasında,

Deney sahası dar olan yerlerde kazık yükleme
deneylerinde öngerme sağlayan eleman olarak,

Barajların yükseltilmesinde,

Dalgakıran ve iskelelerde gemilerin iskele babalarına
verdikleri yükün dağıtılmasında kullanılır.

11
 05.05.2015

Ankraj Elemanları Ankraj Tasarım Kriterleri

 Ankrajın serbest boyu hesaplanırken:

Kökün, duraylılık analizlerine göre bulunacak (dairesel veya
düzlemsel) yüzeyin dışında olması sağlanmalıdır.

Kök, Rankine aktif yüzeyinden 1/5 H (min 1.5 m) kadar
uzakta ve ona paralel bir yüzeyin dışında kalmalıdır.

Duvar yüzünden köke kadar eğik serbest boyu en az 4.5 m
olmalıdır.
 Ankraj kök uzunluğu zeminlerde 3-10 m arasında olmalıdır.
 Ankraj eğimi genellikle β=100 _ 150 olabilir.
 Daha büyük açılarda ankraj kuvvetinin düşey bileşeni
değerlendirilmelidir.

12
 05.05.2015

Ankraj Tasarım Kriterleri Toprak Basıncı Dağılımının Belirlenmesi

Duvar

Minimum Serbest Ankraj Boyu =4.5 m

a-Kumlar b- Katı Killer c-Yumuşak –orta katı killer

Ankrajlı Duvar İçin Peck (1969) Önerisi

Toprak Basıncı Dağılımının Belirlenmesi

Ankrajlı Duvar İçin NAVFAC Önerisi

Ankrajlı Duvar İçin İsveç Yönetmeliği Önerisi

13
 05.05.2015

Zeminlerde Ankraj Taşıma Gücü

Örgü Tel
Zeminlerde ankrajın yük taşıma kapasitesi

Pi =K.π.D.L.ττ


τ =c'+σ'v tgδδ (drenajlı durumda)
τ=2/3cu (drenajsız durumda)
D veya b: Kök çapı (10-15 cm)
σ'v : kök uzunluğu ortasındaki düşey efektif gerilme
δ : Zemin-duvar arasındaki sürtünme açısı (δ δ=2/3φφ)
L : kök uzunluğu
K : Yanal itki katsayısı (kumlarda 1.4-1.5),(killerde 0.75)
alınabilir

Ankrajlı Konsol Duvarlar

-Arazi Uygulamaları-
Ankrajsız Kazıklı Konsol Duvarlar

14
 05.05.2015

Çok Sıra Ankrajlı Duvarlar

Zemin Çivileri

 http://www.tdot.state.tn.us/materials/geotech/doc
s/retainman.pdf

59

15