Białaczka kotów

Choroba przewlekła, definiowana jako proces nowotworowy i nieodwracalny,

prowadzący do uogólnionego rozplemu patologicznie zmienionych komórek układu
krwiotwórczego. W większości przypadków obserwuje się jednak zmiany
nienowotworowe, tj. niedokrwistość czy zaburzenia neurologiczne.

Etiologia
• wirus FeLV rodzina Retroviriade
• Bardzo wrażliwy na środowisko zewnętrzne - niszczą go domowe środki myjące
• W temp pokojowej traci zakażalność po kilku minutach, nawet zamrażanie i odmrażanie
znacznie obniżają jego zaraźliwość

Podtypy wirusa: A; B; C (odmienne właściwości otoczki o różnej zjadliwości)

Przypuszcza się że podtypy B i C są bardziej zjadliwe ale mało inwazyjne i potrzebują do
zakażenia jednoczesnej infekcji podtypem A; dlatego prawie wszystkie izolaty zawierają
podtyp A

Epizootiologia
Najczęściej chorują osobniki młode (do 2 lat) - odporność wiekowa, nabyta odporność u
starszych kotów.

Główne drogi
• Pielęgnacja(lizanie) przez zakażoną matkę
• Zabawa kociąt (oślinianie się)
• Pokąsanie i lizanie otwartych ran (głównie koty dorosłe i samce)
Drogi o mniejszym znaczeniu
• Wspólne miski
• Zakażenie śródmaciczne (zakażenie pionowe)
• Zakażenie jatrogenne (przy pielęgnacji)
 1. FeLV wykazuje bardzo ściśle powinowactwo do gatunku swojego gospodarza - kota
domowego; nie przenosi się na inne kotowate ani pozostałe gatunki zwierząt, nie
zagraża człowiekowi
2. Siewstwo (koty chore i nosiciele bezobjawowi): ze śliną, kałem, moczem, mlekiem i
innymi wydzielinami
3. Wirus w środowisku zewnętrznym szybko ginie - do przeniesienia infekcji potrzebny
jest dłuższy, ścisły kontakt zwierząt (z zakażonej matki na potomstwo, pomiędzy
kociętami)
4. Jest chorobą kotów chowanych w skupiskach lub zwierząt z nich pochodzących

Wrota
✗ Jama ustna ewentualnie nosowa
✗ Jatrogenne (wirus w krwi - zranienia)
✗ Śródmaciczne

Patogeneza
Namnażanie w błonie śluzowej jamy ustnej lub nosowej i w miejscowej tkance limfatycznej
⇒ z limfocytami i monocytami może wnikać do krwi ⇒ śledziona i szpik (replikacja) ⇒

wypełnione wirusem granulocyty i płytki krwi są wypłukiwane do krążenia ⇒ po 2-4

tygodniach dochodzi do wiremii ⇒ zakażenie innych intensywnie dzielących się komórek

(komórki nabłonkowe gardła, jelit, pęcherza moczowego i ślinianek) ⇒ wydalanie na zewnątrz

✔ Rozwój zakażenia może być na każdym etapie zahamowany przez siły obronne
organizmu, nawet po wielotygodniowej wiremii.
✔ Wiremia powyżej 12-16 tyg. - zakażenie do końca życia

Koty eksponowane na FeLV

ok. 1/3 - trwałe zakażenie,
czyli wiremia i siewstwo ze
śliną do końca życia
80 – 90% kotów zachoruje w
ciągu 1 – 3 lat
ok. 1/3 - przejściowe zakażenie do ok. 1/3 - brak infekcji i
12 – 16 tyg., czyli czasowa rozwoju odporności
wiremia i siewstwo, pozostaje
odporność
niektóre mogą być jeszcze przez koty pozostałe wrażliwe na
kilka m-c zakażone latentnie zakażenia FeLV
(zatrzymanie replikacji wirusa na
pewnym stopniu)
Objawy
Pierwotne:
• Uszkodzenie szpiku:
◦ niedokrwistość, trombocytopenia, skaza krwotoczna
• Mięsaki limfatyczne:
◦ grasicy, przewodu pokarmowego, rozsianie
• Białaczka szpikowa i limfatyczna
• Bezpłodność kotek
• Zaburzenia neurologiczne

Wtórne:
• Zapalenie kłębuszków nerkowych
• Zapalenie tęczówki i ciałka rzęskowego
• Niedokrwistość hemolityczna
• Trombocytopenia, skaza krwotoczna, niedokrwistość

Rozpoznanie
✔ Test ELISA (zdarzają się fałszywe dodatnie)
✔ IF - stwierdzenie wirusa w leukocytach krwi
✔ Izolacja zarazka w hodowlach komórkowych

Leczenie
• Białaczka jest chorobą nieuleczalną - można ewentualnie opóźnić jej rozwój
• Leczenie bezobjawowe - nawadnianie oraz zapobieganie i likwidowanie wtórnych
infekcji
• Ponieważ niedokrwistość często jest potęgowana przez wtórne zakażenie, poprawę
powodują czasem preparaty używane w leczeniu hemohartonelozy
• W ciężkiej niedokrwistości - przetaczanie krwi

Profilaktyka
• Szczepienia - inaktywowany wirus albo jego izolowane antygeny
◦ Szczepić koty wolne od wirusa białaczki (ujemnie w teście ELISA)
◦ Kocięta od 9tyg życia - 2x, potem co roku
 • Immunizowanie zwierząt zakażonych FeLV jest bezcelowe, choć wydaje się
nieszkodliwe (pobudzanie mechanizmów odpornościowych)
• Szczepionka podjednostkowa - preparat zawierający fragmenty białka p45 wirusa
białaczki, wytwarzane przez rekombinowany szczep E.coli

Inne metody zwalczania

Można uwolnić hodowlę lub inne skupisko kotów od wirusa białaczki drogą eliminowania
trwałych nosicieli zarazka. W tym celu należy:
1. Zbadać wszystkie koty testem ELISA
2. Odizolować zwierzęta zakażone od nie zakażonych
3. Po 12-16 tyg. zbadać ponownie wszystkie osobniki testem ELISA. Badanie to ujawni,
które koty są trwałe zakażone oraz czy zwierzęta ujemne w poprzednim badaniu nie
były we wczesnej fazie infekcji
4. Zwierzęta trwale zakażone usunąć ze stada
5. Pozostałe koty, uznane za wolne od zakażenia, powinny być badane przynajmniej raz w
roku w kierunku infekcji FeLV w celu ujawnienia ewentualnych zakażeń latentnych,
które mogły nie zostać stwierdzone przednio