AFATI I FUNDIT DHE PARAFUNDIT- SO

1. Qysh menaxhohen hapesirat e lira ne disqe?

- Mund te menaxhohet me bitmap ose me Liste te nderlidhura.
Nevojitet nje liste per te evidentuar blloqet e lira te hapesires.
Duhet te gjejm hapesiren e lir me shpejtesi si dhe te lirojm ate ne te njejten menyre-
perdorim bitmap
Bitmap permban nje bit per secilin bllok,
nese biti eshte 1, blloku eshte I ilire, nese biti eshte 0 blloku eshte I zene.

2. Round robin?
- RR- secilit process I caktohet nga nje njesi kohore per ta perdorur CPUne, e cila eshte e njejte per te
gjitha proceset, kjo njesi quhet quantum time(q) qe varion nga 1-100 miliseconds, nese kemi n-
procese ne ready queue dhe q-quantum time, secili process do te perdor 1/n te kohes se CPU dhe
asnje process nuk do te pret ne ready queue me shume se (n-1)*q.
-
3. Seksioni kritik?
- Seksioni kritik – cdo proces ka nje segment te kodit qe quhet seksioni kritik. Ne kete
seksion procesi mundet te jete duke ndryshuar ndonje variable, duke rishikuar ne tabele,
duke shkruar nje file etj, ku nuk lejohet me u nderpre asnje prej proceseve tjera.

4. Fragmentimi, llojet?
- Fragmentimi I jashtem ndodh kur hapesira e memories eshte e mjaftueshme per te vendosur
procesin mirepo nuk eshte e vazhduar, rregulla 505- per cdo 2 blloqe tememories se alokuar e
3ta humbet pas fragmentimit
- Fragmentimi I brendshem ndodh Brenda bllokut te memories.
5. TLB qka eshte, edhe qysh bohet update?
- TLB (Translation Look-aside buffer)-memorie e shpejt e asocuar e cila ruan numrat e PAGEs si
dhe kornizen ku ajo jane te ruajtura.
Behet update ne kete menyre: ne disa implementime re rast te qasjes se pasuksesshme ne TLB
ajo ngarkohet. Nese TLB ka frekuence te lart te qasjeve te sukseshme, perdorim softuer per me
ngarku. Ndersa ne qasje te pasuksesshme nderprerje pastaj SO kontrollon nese page page
gjendet ne memorie, nese gjendet ne SO e ngarkon ato ne TLB dhe nese nuk gjendet SO e
ploteson TLB.
6. Memoriet sipas shpejtesise

1)Regjistrat, 2)Cache memoria, 3)Memoria kryesore, 4)SSD, 5)Disqet magnetike, 6)Disqet optike,
7)Shiritat(tapes)
 7. Rregullat e alokimit te memories

- Gjate ciklit te procesit prej moementit te hyrjes ne sis, rritjes dhe nderprerjes, SO duhet me mbajt
evidence per memorien e disponushme dhe shfrytzimin e saj. Rregullat e alokimit jane:

-pershtatja e pare(first fit), pershtatja me e mire(best fit) dhe pershtatja me e dobet(worst fit).

-
8. Benefitet e multithreading
- Secili thread kur te krijohet ka regjistra te vecant, stack te veqant dhe program counter te
vecant. Benefitet jane se ka reagim me te shpejt, shume me leht mi nda proceset sesa shared
memory ose message passing, me lire se process creation dhe zgjerimi me I madh.
9. Komunikimi mes threadave

- Many to one – disa user threada asocohen me nje thread te vetem te kernelit, nje bllokim I nje
threadi shkakton qe te bllokohen te gjitha, pak systeme e perdorin kete model.

- One to one – secili user thread asocohet me nje kernel thread, shumica e librarive e perdorim
kete model, perparesi tjeter eshte puna paralele. Mangesi eshte se pjesa ne kernel eshte ma e kufizune.

- Many to many- lejohet qe disa threada ne nivel te userit me u asocu me disa threada ne nivel te
kernelit. Nese ndonje bllokon, nuk shkakton bllokimin e tjerve sepse mundet mu asocu me tjeret.

- Two level model- ne kuader te sistemit munden mu kriju dy lloje te komunikimit, edhe nje me
nje edhe shume me shume.

10. Algoritmet e cpu scheduling

- Jane: Shortest Job First(SJF), Shortest Remain Time First(SRTF), RoundRobin(RR) dhe Priority
scheduling.
11. Semafori dhe llojet e tij
- Semafori ne sistemet konkuruese ndryshe si qeles/Token eshte nje concept programimi
qe perdoret shpesh per te zgjidh problem te ndryshme me multi-threading.
- Llojet e semaforeve: Semaforet numerues(lloj I pergjithshem I semaforve), Semaforet
binary(rast specific I tyre)
Tri funksionet kryesore te semaforeve :
-Vendos(Set)
-Kontrollo(check)
-Prit (Wait)
12. Metodat per te menaxhuar deadlocks
- e para mu siguru qe sistemi mos me hi kurr ne nje deadlock state,

Me leju me ndodh e me pas me bo recover

 Dhe me injoru problemin e me pretendu se nuk ka ndodh asnjehere deadlock.

- Ndersa per mos me ndodh deadlock duhet me ndodh sepaku nje prej ketyre kushteve: mutual
exclusion, ose hold and wait, ose nonpreemption ose circular wait.

13.1 Deadlock characterization

- Mutual exclusion-vetem nje process pergjat nje kohe mundet me perdor nje resurs

- hold and wait – nje prc ka nje resurs dhe eshte ne pritje per me marr resursin e radhes

- non preemption-nuk liron resurset deri ne menyre vullnetare, ateherenprocesi e ka kry punen e tij

-circular wait – p0 eshte duke prit resursin e p1, p1 e pret ate te p2 e keshtu me radhe

13. Adresimet e memories behen ne 3 momente te ndryshme…

- Kohes kompajlluese(Compile time) – kompajlleri gjeneron lokacione direct ne memorien fizike,

duke fillu nga ndonje pozite fiks.
- Kohes se ngarkeses(Load time) – kompajlleri gjeneron nje adres mirepo SO e vendos adresen
fillestare te procesit. Dhe pasi qe prc te ngarkohet, nnuk leviz ne memorie.
- Koha ekzekutuese(Execution time) – kompajlleri gjeneron nje adrese pastaj SO e ben vendosjen
ne memorie, mirepo kjo mundet me ndryshu gjate ekzekutimit.
-
14. Rregullat e alokimit te memories

- gjate ciklit te procesit prej moementit te hyrjes ne sis, rrijes dhe nderprerjes, SO duhet me
mbajt evidence per memorien e disponushme dhe shfrytzimin e saj. Rregullat e alokimit jane:

- pershtatja e pare(first fit), pershtatja me e mire(best fit) dhe pershtatja me e dobet(worst fit).

15. PAGE
- Paging(faqosja) – procesi kalon 90% te kohes duke u qas veq ne 10%t e memories. Paging e
thjeshteson problemine hapesirave te pashfrytzushme(vrimave).
16. Paged segments
- Alokojme vetëm numrin e nevojshëm te tabelave te PAGEs
- Alokim i lehte i memories, munde te përdorim çdo kornize
- Ndarja behet ne dy nivele ose segment ose PAGE

17. Algoritmet e zevendesimit te PAGE

- FIFO, MIN, LRU, RANDOM
18. Menyrat e organizimit te file ne disk
- File eshte njesi logjike e hapesires e ruajtur ne disk. Mund te permbaje programe ose te dhena.
File mund te jete te strukturuar ose jo te strukturuara.
- Struktura e perdorur per te treguar pozicionin e File ne disk dhe atributet e tij eshte peshkruesi I
file-file descriptor. File desc duhet te ruhen ne disk sikurse File.
19. Pershkruani menyren shume-shtresore te indeksimit te File-it. (Multilevel File Indexing)
 - Nese secili file desc permban 14 tregues te blloqeve, 12 te paret tregojne blloqet e te dhenave,
ndersa I 13-ti mban nje reference drejt nje blloku i cili mban referenca per ne blloqe me te
dhena (indirekte), kurse I 14-ti tregon bllokun e treguesve tek blloqet indirekte (indirekte e
dyfisht),
perparesi: perkrah rritjen e File-it ; mangesi: shume kerkime.

20. Llojet e direktoriumeve

- Direktorium – struktura e te dhenave te SO per te pasqyruar emrat ne pershkruesit e File.
- Direktoriumet njeshtresore(single level) – nje emerim I hapesires per tere diskun, cdo emer
eshte unik. Permban cifte, perdor nje pjese te vecant te diskut per te rujt direktoriumin, nese
njeri File perdor nje emer atehere asnje file tejter nuk mundet me perdor
- Direktoriumet dyshtresore (two-level) – secili user ka direktoriumin e vecant mirepo secili prej
file te userve duhet te kete emer unik.
- Direktoriumet shumeshtresore (multi-level) – struktur e degezuar e hapesires emeruese

22. Organizimi/Skedulimi I Kokes se Diskut

- First-Come, First Served(FCFS), Shortest Seek Time First (SSTF), Algoritmi SCAN 90-100,100-
0,…), C-SCAN.
23. llojet e threadave:
User threads – menagjimi behet nga user-level threads library dhe
Kernel threads- krijohen, menaxhohen, suportohen prej kernelit.
- Thread library – mundeson menaxhimin e threadave ne user log. Tri kryesoret jane:
* POSIX Pthreads
* Windows threads
* Java threads
24. Kriteret e CPU Scheduling
- Scheduling - marrjen e prceseve prej listes se pritjes ne menyre qe me e percaktu cili ka
me u ekzekutu. Ate pune e bene cpu scheduler.
Kriteret jane:
- CPU utilization – me majt CPU sa me busy qe mundet
- Throughput – nr I proceseve qe munden me u ekzekutu
- Turnaround time – per sa koh ni prc duhet me u perfundu
- Waiting time – per sa koha ka qen prc tu prit ne ready queue

25. Shpjego rescource allocation graph( 9 pike) edhe

- Nje grup kulmesh V dhe nje grup skajes E.
 V eshte e ndare ne dy lloje:
P = {P1, P2, …, Pn{, grupi qe I perben te gjitha proceset ne system
R = { R1, R2, …, Rn}, grupi qe I perben te gjitha resurset ne system.
- requeste edge – directed edge Pi -> Rj
- assignment egde – directed edge Rj -> Pi
26. LRU
- largojm pagen e cila ka perdiudhen me te madhe qe nuk esht perdor

- ALgoritmi me i pershtatshem eshte LRU sepse mundet me u modifiku. LRU perfekte eshte kur
evidentojm kohen per secilen PAGE sa here qe perdoret per heren e fundit(recently used).

27. Tema: Implementimi I file sistemeve:

File eshte njesi logjike e hapesire se ruajtur ne disk. SAKTE
Menyrat e qasjes ne File jane: direkte dhe me sesione. PASAKTE
Siperfaqja rrethore e diskut eshte e ndare logjikisht ne shirita te rrumbullaket qe jane te rindare ne
sector. SAKTE
Bashkesia e shiritave qe gjenden ne te njejtin nivel me njeren prej degeve formojne cilindrin. SAKTE
SSD ben defragmentim me te shpejte sesa disqet magnetike (HDD). SAKTE
28. Shpjegoni linkun e forte (hard-link) dhe linkun e bute(soft-link)
-Hard-link ka madhesine e njejte me madhesine e file-it original, cdo ndryshim ne file-in original
reflekton edhe ne hard link, nese fshihet file original ende mund ta perdorim hard-linkun.
-Soft-link ose shortcut ka madhesi shume me te vogel se file original, nese fshihet file original,
shortcut behet I paperdorshem.
29. Tema: Proceset, thread, sinkronizimi I proceseve
Thredi eshte njesia themelore e nje procesi. SAKTE
Programi eshte nje entitet pasiv I ruajtur ne disk. SAKTE
Tubet(pipes) perdoren per te komunikuar dy procese prind mes vete. SAKTE
Cdo process ka nje segment te kodit qe quhet seksioni kritik. SAKTE
30. Procesi ka 5 gjendje:
NEW, RUNNING, WAITING, READY, TERMINATED
31. Tema: Struktura e sistemeve operative Rrumbullaksoni prgj e sakta:
Sistemi operativ eshte program ndermjetesies mes shfrytzuesve dhe harduerit komppjuterik. SAKTE
Programi I cili eshte aktiv gjate gjithe kohes eshte Bootstrap: SAKTE
 Sistemi operativ ofrin ambient ku ekzekutohen programet dhe sherbimet e shfrytzuesve dhe
programeve. SAKTE
32. Per qfare sherbejne programet sistemore(System programs) dhe si ndahen ato:
System programs ofrojne mjedis te pershtatshem per zhvillimin dhe ekzekutimin e programit,
ato ndahen ne:
1)File Manipulation, 2)Status information, 3)Communication,
4)Background services, 5)Program load and execute,
6)Application program, 7)Programming language support
33. SHpjegoni sherbimin e sistemit opreativ “Manipulimi me file-sisteme?
Sistemi I file-ave ka interes te vecant, programet duhet te lexojn dhe shkruajn file dhe
direktoriume, t’i krijojne dhe ti fshijne ato, te listojne informacionin e file-it, mi kerku me i listu
me leje te menagjmentit etj.
34. Sherbimet e sistemit operativ:
1.User interface, 2.Ekzekutimi I programeve, 3.I/O paisjet, 4.Komunikimi
5.Manipulimi I File-ve, 6.Detektimi I errorave, 7.Logging, 8.Protection&security
35. Cka eshte kernel?
Kerneli njihet si zemra e sistemit operativ, eshte nje program qe ekzekutohet gjate gjithe kohes
sa kompjuteri eshte I ndezur.
36. Programet active dhe passive:

Programet te cilat gjenden ne disk quhen procese/entitete passive, ndersa programet

qe jane duke u ekzekutuar dhe ndonje pjese e tyre apo komplet ato gjennden ne memorie,
quhen procese/entitete active.

37. System calls dhe system services:

System calls perdoren per te aktivizu ose funksionalizuar sherbimet qe ofron nje SO, shkruhen
ne high level language. Dhe sot perdoren me ane te API, 3 kryesore: WIN32, POSIX, Java API.
38. Pipes, llojet dhe dallimet:
Pipes jane kanale ose gypa qe perdoren per te komunikuar dy procese mes veti. Ndahen ne
ordinary pipes dhe named pipes. Ordinary pipes ne windows njihen si anonymous pipes, jane
nje-drejtimeshe, te dhenat shkruhen ne njeren ane dhe pranohen ne anen tjeter, vetem dy
procese munden te komunikojne me nje ordinary pipe dhe duhet me pas relacion prind-femije.
Ndersa named pipes- komunikim dy-drejtimesh, mund te perdoren edhe jashta relacioneve
parent-child, dhe jane me te fuqishme se ordinary pipes.
39. Menyrat e qasjes ne file:
1) qasja sekuenciale bit per bit dhe 2) qasja direkte, e perdorin databazat.
Kapitulli 1-2

1.Cilat jane ngjarjet kryesore qe e shkaktojne krijimin e procesit ?

Ngjarjet kryesore qe e shkaktojne krijimin e procesit jane :
a) Inicializimi i sistemin
Ekzekutimi i sistemit te krijimit te procesit
b) Kerkesa e perdoruesit per krijimin e procesit te ri .
c)Incizimi i batch job-it

2. Cilat jane gjendjet e mundshme te procesit ?

Gjendjet e mundshme te procesit jane :
a)Ekzekutohet (running)
b)Bllokohet (bllocked)
c)I gatshem (ready)

3. Si quhet krijimi i kierarkis ne UNIX ?

Krijimi i kierarkis ne UNIX quhet “Process group”.
(Ndersa ne Windows nuk ka konceptin e kierarkis te proceseve ,
Te gjitha proceset krijohen te njejta.)

4. Kur eshte i mundshme bllokimi i procesit ?

Bllokimi i procesit esht i mundshem atehere kur behet kerkesa per input/output.
Dhe nuk behet bllokimi per tere procesin por vetem per I/O.

5.Cka eshte Scheduling ?

Scheduling eshte shtresa me e ulet e sistemit operativ me struktur te proceseve .
Mbi kete shtres jane proceset sekuenciale .

6.Cilat jane 3 menyrat per te krijuar Web serverin ?

7.Ne sa kompotent mund ta ndajme sistemin kompjuterik ?

a)Hardware-i (Physical devices, Mikroarchitecture, Machine language)
b)Programet sistemore (Operating system, Compileres, Editors, Command interpreter)
c)Programet aplikative (Airline reservation, Web browser ...)

8.Cka eshte sistemi operative ?

Sistemi operativ eshte makine e zgjeruar (Extended machine) ,qe fsheh detajet
komplekse qe duhet te realizohen . Poashtu ja interpreton perdoruesit makinen virtuale
qe perdoret me lehte . Dhe eshte menaxher i resurseve .

9.Trego sistemet e ndryshe operative .

-Sistemet operative te kompjuterit me MAINFRAME.
-Sistemet operative te RESURSEVE.
-Sistemet operative te kompjuterit me me SHUME PROCESOR .
-Sistemet operative te kompjuterve PERSONAL.
-Sistemet operative te KOHES REALE.
-Sistemet operative te INTEGRUARA.
-Sistemet operative te SMART KARTELAVE.

10.Cilet jane hapat per te bere thirrjen sistemore ?

- Push nbytes.
- Push & buffer.
- Push fd .
- Call read.
- Put code for read in register.
- Trap to the Kernel.
 - Dispatch.
- System call handler.
- Return to caller .
- Increment SP.

11.Sa segmente kan proceset dhe cilat jane ato ?

Proceset kan tri segmente dhe ato jane : text , data , stack.

12. Qfare pune kryen Scheduler ?

Scheduler-i bene zgjedhjen apo eshte ai qe zgjedh proceset .

13.Shembulli i dy proceseve qe dojn ti qasen memories se permbashkte ne te njejten kohe .

Shembulli i dy proceseve qe dojn ti qasen memories se perbashket ne te njejten kohe eshte Spooleri.
Spooleri ka 2 variabla in (qe bene regjistrimin e slootit 7 ne kete rast) dhe out (Shtyp slootin 4 ).

A aktivizohet dhe shenon emrin e fajllit ne slootin 7 , dhe nese nuk arrin qe per kohen e caktuar te
perfundoj procesin atehere aktivizohet procesi B, por pasi qe procesi A ska arrit te perfundoj atehere
in ska mundur te ndryshoj vleren (pra mbetet ne numrin 7) edhe procesi B aktivizohet dhe shenon emrin
e fajllit ne slootin 7 .Ne kete rast paraqitet nje gabim , i cili nuk eshte as i procesit A e as i B-se .
Kete gabim nuk e vren sistemi operativ e as spooleri.

14.Cka quajme religjion kritik ?

Kur dy procese u qasen variablave te permbashkta quhet religjion kritik .

15.Cilat jane kater kushtet per te siguruar perjashtimin reciprok ?

a) Dy procese nuk mund te jen njekohesisht ne religjion kritik .
b) Nuk mund te behen supozime per shpejtesin apo numrin e proceseve .
c) Asnje proces qe ekzekutohet jasht religjionit te tij kritik nuk mund ta bllokoj ne proces tjeter .
d) Asnje proces nuk bene te pres pa kufij per te hyr ne religjionin e tij kritik .

16.Kur mund ti qaset nje proces B nje procesi A?

Nje proces B i qaset variablave te religjionit A vetem kur ai proces A eshte perfunduar .

17.Sa zgjidhje per perjashtimin reciprok ?

Perjashtimi reciprok ka keto zgjidhje :
a)Busy waiting
b)Sleep and wake up
c)Semaphores
d)Monitoret

18.Si behet perdorimi i Barierave ?

Proceset i afrohen barieres pa nje kusht te caktuar , dhe perderisa nuk i jane afruar te gjithe barieres
 nuk mund te perfundojne proceset tjera. Kur te ket arritur edhe procesi i fundit mund te gjitha proces te
kalojne barrieren .

19.Trego punen e sleep and wake up dhe trego se kur ndodh bllokimi .

Ne buffer jane 100 slota , producer bene shkruarjen neper slota perderisa consumer i merr i dergon diku
tjeter . Nese ndodh qe producer te shkruaj deri te slota e 10 atehere consumer do te bllokohet sepse pas numrit
10 nuk do te ket me se qka te lexoj . Ndersa producer bllokohet atehere kur slotat perfundojne 100 (99) .

20. Si kryhet puna te bartja e posorive ?

Bartja e porosive nuk eshte proces i drejtperdrejt , keshtu qe dergohet ne mailbox. Procesi A i dergon nje mesazh
procesit B dhe pret nga ai konfirmimin . Mirepo ashtu si mund te ndodh qe te mos dergohet me sukses mesazhi
ndodh qe edhe konfirmimi te mos percillet . Menyra tjeter eshte procesi A ti dergoj te dhenat me nje sloot pastaj
procesi B i lexon prej po atij slooti .

21. Cilat jane qellimet e algoritmeve te Schedulingu?

Batch systems , all systems , interactive systems dhe real- time systems .

22.Spjego punen e dining philosophers 1 .

Nje zgjidhje e ketij problemi eshte nese 2 prej tyre han edhe te tjeret mendojne . Pastaj kalon tek 2 te tjere , e keshtu
me radhe . Pasi qe nese duhet qe te gjithe te ken 2 pirun qe te han atehere mbetet apo vjen deri te bllokimi .

23.Si behet scheduling ne batch sistem ?

Derisa ne (a) procesi A ka njesi kohore 8 dhe eshte ne vendin e pare per procesim , atehere punet tjera do vonohen
me shume derisa tu vij koha per procesim . Nderkohe qe nese A me njesi kohore gjindet ne fund atehere proceset e
tjera edhe ai vet do kryhen me shpejt . Mesatarja se sa do rrij nje pune ne sistem eshte me e madhe kur puna me
njesi kohore me te madhe ndodhet ne fillim , ndersa mesatarja me e vogel eshte kur puna me njesi kohore me te
madhe gjendet ne fund per procesim . Cka edhe eshte me mire .

24.Si behet scheduling ne interaktiv sistem ?

Algoritmi rrethor , proceset vendosen ne list Roud Robin .
Intervali kohore eshte i njejte per te gjithe , mirepo nese procesi B bene kerkes per Input/output del ne fund
(bllokohet) dhe vazhdon procesi tjeter . Nese ndodhe te kryhet procesi D atehere duhet te behet lidhja e proceseve F
dhe G . Pra procesi G del i treti ne vend te D-se .

25.Si kryhen proceset me 4 klase te prioriteteve ?

Proceset fillojne ashtu qe fillon procesi me prioritet me te larte , puna nen (a)(b)(c) te punes me prioritet 4 pastaj
perseritet prap puna me prioritet 4 mirepo duke marr (a)-ne e punes me prioritet 3 . Pastaj 4 [(a)(b)(c)] dhe 3[(a)(b)]
dhe keshtu me radhe duke u perseritur gjate gjithe kohes . Pastaj kur dilet te puna prioritet 2 , atehere eshte 4
[(a)(b)(c)] dhe 3[(a)] dhe 2 (a) . 4[(a)(b)(c)] dhe 3[(a)(b)] dhe 2(a) , pra puna me prioritet 4 perseritet me se shumti .
Ndodh qe kur te ket perfunduar puna me prioritet 4 , ndonje ka punen me prioritet me te ulte te dal ne vend te pare
me prioritet me te larte .

26.Cka ndodh me proceset qe kan prioritet shume te ulte ?

Proceset me prioritet te ulte jane ne fund te proceseve (100-99-98) , gjate kohes kur kryhen
proceset me prioritet me te larte atehere keto me prioritet me te ulet u rritet prioriteti . Dhe arrin qe edhe keto te
kryhen . Dhe eshte mire qe te kryhen sepse zene vend ne ram memorie .

27.Thread scheduling .
Ne nivelin te shfrytezuesit scheduleri zgjedh procesin A atehere thread-at funksionojne keshtu : A1 , A2 , A3 , A1 , A2
, A3 . Nuk lejohet te kalohet ne proces tjeter derisa nuk eshte perfunduar A-ja .
Ndersa ne nivelin e Kernelit nese scheduleri zgjedh procesin A atehere mund te kalohet edhe ne procesin B : Mirepo
mund edhe te kryhet edhe vet sikur ne nivelin e shfrytezuesit ; A1, A2 , A3 , A1, A2 , A3 . Dhe;
A1 , B1 , A2 , B2 , A3 , B3 .
1. Cilat jane Operacionet e Sistemit Operativ?

o I/O pajisjet dhe CPU mund te ekzekutojne ne menyre konkurrente

o Secili kontroller eshte ne pergjegjesi te tipit te caktuar te pajisjes

o Secili kontroller i pajisjes ka nje bafer lokal

o CPU bart te dhena nga memoria kryesore tek baferat local dhe nga baferat local tek
memoria

kryesore

o I/O pajisja tek baferi lokal i kontrollit

o Kontrolleri i pajisjes informon CPU qe ai e ka perfunduar operacionin duke e leshuar nje

interruptu me sukses

2. Te shpjegohet kalimi nga User Mode ne Kernel Mode?

- Kohematesi eviton ciklin infinit/proceset infinite per te mos bllokuar resurset

- Inicon nderprerje pas nje periudhe te caktuar

- SO menaxhon me counter kur ai behet 0 gjenerohet nderprerje

3. Te shpjegohet qasja e memories ne contiguous dhe non-contiguous allocation?

- Contiguous Memory – ne alokimin e vazhdueshem te memories cdo procesi i ndahet ne

zonen e vazhdueshme ne memorie

- Non Contiguous Memory – pjeset e nje hapsire te adresimit te procesit shperndahen mes

zonave te ndryshem te memories. Redukton fragmentimin external

4. Cka eshte Multi-tasking?

- Kompjuteri eshte ne gjendje te veproj me disa aplikacione ne te njejten kohe(Timesharing).

5. Shpjegoni Preemptive dhe non-preemptive tek Seksioni Kritik ?

- Preemptive - lejon parandalimin e proceseve kur ekzekutohen ne kernel mode.

- Non-preemptive - procesohohen deri sa nuk dalin nga kernel mode, bloger ose ne menyre

vullnetare dorezohen resurset e CPU-se

6. Kemi dy lloje te fragmentimit, cka jane dhe permend shembuj per ta?

Kemi dy lloje te fragmentimit:

a) External

b) Internal
External fragmentation – disa zona te memories jane shume te vogla per tu alokuar

Internal fragmentation – alokimi me I madh I memories sesa kerkesa e procesit

7. Sa lloje te strukturave te fajllave kemi dhe shpjego secilin prej tyre?

- Sigurojne nje menyre se si perdoruesit ti organizojne fajllat. Kemi tri lloje te direktoriumeve:

a) Nje shtresore (Single level directory) – perman 4 fajlla nga 3 perdorues A,B,C

b) Dy shtresore (Two level directory) – Ka nje ROOT pastaj 3 perdorues te cilet ndahen

ne nivele me poshte me femijet e tyre AAA, BB, CCCC

c) Shume shtresore (Hierarchial level directory) – Pervec qe ka nje ROOT ka edhe nje

User Directory ku niveli i trete ndahet ne nen nivel CC pastaj CCCC(userfile)

10. Cilat jane tipet e Multi-threading?

o SHUME-ME-NJE

o NJE-ME-NJE

o SHUME-ME-SHUME

12. Cilet jane 7 hapat e procesit te switch-uar?

Hapat per nje proves te switch-uar jane:

1.Ruan kontekstin e procesorit duke perfshire program counter dhe regjistrat e tjere

2.Update-imin e process control block-ut te procesit qe eshte aktualisht ne gjendjen Running

3.Proces Control Block leviz ne radhe(queue) te duhur ready/suspend

4.Selekton proves tjeter per ekzekutim

5.Updaton process control block-un te procesit te selektuar

6.Updaton strukturen e te dhenave ne Memory Management

7.Rikthen kontekstin e procesit te selektuar

13. Trego numrin e ekzekutimeve qe kryejn proceset?

Proceset mund te ekzekutojne:

*Nje instruksion(single thread)

*Me shume instruksione(multi threads)

14. Shpjego Multi-threading SHUME ME NJE ?

Lejon qe shume thread-a te nivelit te perdoruesit te mapohen ne shume thread-a te nivelit te

kernelit.
Lejon qe sistemi operativ te krijoj nje numer te mjaftueshem te thread te kernelit.

a.Solaris

b.Windows me ThreadFiber pg

1. Cka eshte Sistemi Operativ, qellimet?

Sistemi Operativ eshte nje ndermjetsues mes haruderit dhe shfrytzuesi, menaxhon harduerin
e

kompjuterit, eshte nje alokues i burimeve i cili menaxhon me te gjitha resurset. Sistemi
Operativ

poashtu eshte nje program kontrolli i cili kontrollon ekzekutimin e programeve te ndryshme.

Qellimet e SO jane:

a)Ekzeutimi i kerkesave nga shfrytzuesi/perdoruesi

b)Lehtesimi i perdorimit te sistemit kompjuterik

c)Shfryzimi i resurseve harduerike ne menyre sa me eficiente

2. Cka eshte Kernel?

Kernel eshte porgrami i cili eshte gjithmone ne ekzekutim, me te startuar bootstrap starton
kernel,

eshte aktiv gjersa Sistemi Operativ eshte aktiv.

3. Sa lloje te programeve kemi?

Kemi dy lloje te programeve:

Programet e Sistemit te cilat lidhen me sistemin operativ mirpo jo domosdoshmerisht me

pjesen e

kernelit

Programet Aplikative te cilat perfshijne te gjitha programet qe nuk jane te lidhura me

funksionimin e

sistemit operativ sic jane psh. Word, Excel etj.

4. Cka jane Interrups dhe Arkitektura e Interrups?

Interrupt eshte nje sinjal qe ben Sistemin Operativ te ndaloj punen me nje proces dhe te filloj
punen

me nje proces tjeter.

Arkitektura e Interrups duhet te ruaj te gjitha adresat e instruksioneve te nderprera.

5. Cka eshte Trap?

Trap eshte nje nderprerje e cila ndodhe nga sistemi qe shkaktohet nga ndonje gabim ose
kerkese e

shfrytzuesit.

6. Cka eshte Multi-programming?

Multiprogramming organizon CPU qe cdohere te kete dicka per ekzekutim sic jane jobs, codes
ose

data. Proceset jane te vendosura ne nje nenbashkesi dhe selektohen per ekzekutim permes
job

scheduling.

7. Cka eshte Multi-tasking?

Kompjuteri eshte ne gjendje te veproj me disa aplikacione ne te njejten kohe(Timesharing).

8. Cka eshte Multi-user?

Dy ose me shume perdorues mund te punojne me programet dhe te ndajne pajisjet periferike
ne te

njejten kohe, te tilla si printerat, folldera te perbashket, posta elektronike etj.

9. Cka eshte Multi-processing?

Kompjuteri mund te kete dy ose me shume njesi perpunuese qendrore(CPU) te cilet i ndajne
punet proceset.

10. Cka eshte Multi-threading?

Nje program mund te ndahet ne pjese me te vogla te cilat me pas shfrytzohet nga sistemi
operativ

dhe ngarkohen sipas nevojes.

11. Cilat jane aktivitetet e menaxhimit te proceseve?

a)SO krijon dhe fshine proceset sit e shfrytzuesi ashtu edhe tek sistemi

b)SO suspendon dhe rikthen proceset

c)SO ofron mekanizma per sinkronizimin e proceseve

d)SO ofron mekanizma per komunikimin e proceseve

e)SO ofron mekanizma per trajtimin e deadlock

12. Menaxhimi i memories?

Te gjitha te dhenat, instruksionet per proceset si dhe vet procesi jane te vendosur ne
memorie.
SOvrojton se cilat pjese te memories jane ne perdorim dhe nga kush, poashtu vendos se cilat

procese apo te dhena duhet te barten na ndonje pjese e memories ne pjese tjeter apo edhe
jasht

saje. SO ben alokimin dhe dealokimin e hapsires memorike sipas nevojes.

13. Cilat jane sherbimet e SO?

*Nderfaqja e shfrytzuesit

*Ekzektuimi i programeve

*Operacionet e I/O

*Manipulimi me fajll sisteme

*Komunikimet

*Gjetja e gabimeve

*Alokimi i resurseve

*Llogarite(Accounting)

*Mbrojtja dhe siguria

14. Cka eshte CLI dhe GUI?

CLI:Ose Command Line Interface eshte nje interpretues i komandave dhe eshte i lidhur me

programet e SO, shfrytzuesi shkruan komandat dhe ato ekzekutohen

GUI:Ose Graphical User Interface paraqet punen me miun, tastieren apo ekranin. Mundeson

ekzekutimin e funksioneve, hapjen e folderave etj.

15. Cka jane System Calls dhe llojet?

System Calls jane nderfaqe progrmauese ne sherbimet e SO, ofrohen nga SO, jane te shkruara
ne C

ose C++ zakonisht. Qasja mundesohet nga API, ku me te popullarizuarat jane: WIN per
Windows,

POSIX per Unix, LINUX per Mac, JAVA API per Java Virtual Machine.

Llojet e System Calls:Proces Control,File Management,Device Management,Information

Maintenance,Communications,Protection

16. Si ndahen Programet e Sistemit?

Programet e Sistemit ndahen ne:

*Manipulim te fajllave
*Modifikimin e fajllave

*Informata mbi statusin

*Mbeshtetje per gjuhet programuese

*Vendosja dhe ekzekutimi i programit

*Komunikimet

*Programe Aplikative

17. Cka eshte Procesi?

Procesi eshte nje program ne ekzekutim ku ekzekutimi behet ne menyre sekuenciale.

18. Si jane te vendosura proceset ne memorie?

Proceset ne memorie jane te ndara ne segmente:

*Ne Text Section jane te vendosura kodi i programit dhe te dhenat per lexim

*Ne Data Section jane te vedosura variablat globale pasi kemi casje read/write

*Ne Stack Sectin jane te vendosura variablat locale dhe funksionet e tyre

19. Process Control Block apo Bllok Kontrolli i Pocesit?

Me qellim qe te ndjeken proceset ne menyre korrekte dhe te mund te menaxhohen sa me

lehte

Sistemi Operativ krijon nga nje PCB per secilin process ku ne te ruhen:

Gjendja e procesit

Program Counter

Informata mbi statusin I/O

Informata mbi orarin e CPU

Informata mbi menaxhimin e memories

Informata mbi llogarite

Regjistrat e CPU

20. Sa gjendje i ka Procesi dhe cilat jane ato?

Procesi i ka 5 gjendje:

New (procesi eshte duke u krijuar)

Ready (procesi eshte gati dhe pret te vendoset per ekzekutim)

Running (procesi po ekzekutohet ne berthamen e CPU)

Waiting (procesi pret per nje ngjarje te ndodhe)

Terminated (procesi ka perfunduar ekzekutimin)

21. Si krijohet nje Proces?

Te gjithe proceset krijohen nga procesi prind, pervec proceseve te veqanta ne Linux te
quajtura INIT.

Ky process (INIT) krijohet nga kerneli i SO derisa eshte ne fazen e boot-imit, ka PID 1 dhe eshte

gjalle derisa sistemi eshte aktiv. Te gjitha proceset tjera jane pasardhes te tij.

22. Si krijohe procesi femij ne UNIX?

Procesi femij krijohet duke bere forking tek procesi prind, procesi prind ben kopje te

vetevetes(klonim).

23. Cilat jane burimet e perbashkta mes proceseve?

Procesi prind vendos se a te ndaje resurse apo jo me procesin femije, nese vendos te ndaje ai

zakonisht ndane fajllat e hapur, komunikimet e hapura te rrjetit etj.

24. Procesi prind dhe procesi femij?

Mund te ekzekutohen ne menyre paralele, procesi prind mund ta ndale procesin femij, me
ndreprerjen

e procesit prind nderprehet edhe procesi femij. Ne disa raste kur ai nuk nderprehet njihet si
proces

jetim.

25. Cka eshte Thread?

Thread eshte nje sekuence e te dhenave, njehsi per ekzekutim. Dallimi mes procesit dhe
thread-it

eshte qe thread eshte pjese perberse e procesit.

26. Cilat jane perparsite e Thread?

Perparsite e thread jane:

Pergjegjesia – mund te lejoj ekzekutimin e vazhdueshem nese nje pjese e procesit eshte e
bllokuar

Ndarja e resurseve – ndajne burimet e procesit

Ekonomik – me lire sesa krijimi I procesit

Skabiliteti – procesi mund te perfitoj nga arkitetkura multiprocesor

27. Cilat jane tre librarite primare te Thread-ave?

POSIX Pthreads

Windows Threads

Java Threads

28. Cilat jane modelet e Multi-threading?

Many to One

One to One

Many to Many

29. Many to One?

Shume thread te shfrytzuesit identifikohen me nje thread te vetem te kernel. Bllokimi I nje
thread

bllokon te gjith thread e tjere.

Solaris Green Threads

GNU Portable Threads

30. One to One?

Secili thread i shfrytzuesit lidhet me nje thread te kernelit.

Windows

Linux

Solaris 9 and later

31. Many to Many?

Lejon qe shume thread te shfrytuzesit te mapohen ne shume thread te kernelit.

Solaris

Windows me Thread Fiber

32. Modeli dy-nivelesh(Two-Level Model)

I ngjajshem me Many to Many pervec se lejon nje thread te perdoruesit te lidhet me nje
thread te

kernelit.

*Irix

*HP-Ux
*Solaris 8 and earlier

33. Cilat jane karakteristikat e Threads?

*Ekzekutohen ne cdo kohe

*Ndalen ne cdo kohe

*Mbeten te ndaluar per nje kohe arbitrare

34. Cka eshte Seksioni Kritik dhe zgjidhja e problemit?

Seksioni Kritik eshte seksioni ku procesi ndryshon ndonje variabel, rishkruan tabele apo
shkruan nje

fajll. Ka pjesen e ndaljes, hyrjes dhe reminder.

Zgjedhja e problemit:

*Pergjashtimi i ndersjelle – nese procesi Pi po ekzekutohet ne pjesen e tij kritike atehere nuk
mund te

ekzekutohen procest tjera ne seksionet e tyre kritike

*Progres(Vazhdimsine) – nese asnje process nuk eshte ne seksion kritik merret vendim qe
njera nga

proceset te hyje. Vendimmarrja nuk duhet te jete e pafundme

*Pritja e kufizuar – ekziston nje limit per numrin e qasjeve ten je procesi ne fazen ktitike pasi
atij i

eshte aprovuar kerkesa

35. Cka jane Semaforet(Dijkstra)?

Eshte program i ndertuar per sinkronizim dhe eshte forma me e sofistikuar per te sinkronizuar
punen

e proceseve. Kemi dy operacione wait dhe signal. Wait pret perderisa eshte i ndryshem prej
zeors kur

behet zero atehere dekrementohet semafori, signal e inkrementon semaforin.

36. Nga kush perbehet Procesi(Elementet e Procesit)?

Procesi perbehet nga:

a)Kodi i programit

b)Nje grup i te dhenave(set of data)

c)Nje numer i konsiderueshem i atributeve qe pershkruaj gjendjen e procesit

37. Cka eshte Trace dhe cka Dispatcher?

Rruga e procesimit te nje procesi njihet si Trace.

Dispatcher eshte nje program i cili mundeson kalimin e procesorit nga nje proces tek nje
proces tjeter.

38. Si jane proceset te perfaqsuara dhe te kontrolluara nga OS?

*Process statles – karakterizojne sjelljen e proceseve

*Data Structures – perdoret per te menaxhuar proceset

39. Diagrami i rendit te pritjes se proceseve?

-Te gjitha proceset kalojne nga rendi ku jane duke pritur per procesim ne CPU me cka SO
nepermjet

Dispatcher menaxhon me to.

-Kemi dy lloje Single queue dhe Multiple Queue

-Dallimi mes Single dhe Multiple Queue eshte qe kto te fundit bejne menaxhim me te mire me

input/output

40. Cka sherben Tabela e Memorieve?

-Tabela e Memorieve perdoret per te ruajtur gjurmet e te dy memorieve si asaj primare ashtu
eshe

ate sekondare.Tabela duhet te permbaje keto informacione:

a)Alokimi i memories kryesore per proceset

b)Alokimi i memories sekondare per proceset

c)Atributet mbrojtese per qasje ne memorie qe shfrytzohen nga me shume procese

d)Informacione te nevojshme per te menaxhuar me memorien virtuale

41. Cka sherbejne Tabelat I/O?

Perdoren nga SO per te menaxhuar I/O pajisjet dhe kanalet e kompjuterit.SO duhet te dije:

a)Nese I/O pajisja eshte ne dispozicion apo e rezervuar nga ndonje pajisje tjeter

b)Statusi i I/O operacionit

c)Lokacioni ne memorie kryesore

42. Cka sherbej Tabelat e Skedareve(File-ve)?

Keto tabela sigurojne informacione ne lidhje me:

a)Ekzistenven e skedarit

b)Vendndodhjen ne memorien sekondare

c)Statusi aktual

d)Atribute tjera

43. Cka sherbejn Tabelat e Proceseve?

Sherbjene per te menaxhuar proceset. SO duhet te dije:

a)Gjendjen aktuale

b)ID e procesit

c)Lokacioni(Vendndodhja) ne memorie

44. Cilat jane dy modet e ekzekutimit?

Shumica e procesoreve mbeshtesin dy menyra te ekzekutimit:

1.User Mode:

a)Mode me më pak privilegje

b)Programet e perdoruesit ekzekutohen ne kete mod

2.System Mode:

a)Mode me më shume privilegje

b_Kernel-i i Sistemit Operativ

45. Processor Scheduling?

a)Waiting time – koha kur procesi pret ne Ready pozicionin

b)Service(execution) time – koha kur procesi eshte ne Running

c)Response(completion) time – koha prej momentit kur procesi arrin ne ready deri ne
kompletimin e tij

d)Throughtput – numri i proceseve te kompletuara per njesi pune

46. First Come First Served Scheduling?

Ne sisteme te vjetra FCFS kishte domethenie proceso programin deri ne fund kurse ne SO
moderne

ky algoritem do te thot proceso derisa te bllokohe thread-I ose te kete nevoje te komunikon
me I/O.

Nese TimeQuartum eshte shume i madh atehere kemi efektin e FCFS ndersa kur eshte i vogel
kemi

overhead.
47. RoundRobin?Cdo proces mer nje kohe te caktuar ne CPU, pas kesaj procesi behet premted
dhe

vendoset ne fund te listes ready queue.

48. Cka eshte Deadlock dhe tre kushtet qe krijojne mundesine e bllokimit?Deadlock eshte nje

situate ku nuk mund te behet asnje progres.Tre kushte qe krijojne mundesi bllokimi jane:

a)Mutual Exclusion

b)No-preemptive

c)Hold and Wait

49. Cilat jane metodat per eleminimin e Deadlock?

a)Deadlock prevetion

b)Deadlock avoidance

c)Deadlock detection

50. Cka eshte Paging?Menaxhim i memories i cili merr dhe ruan te dhenat nga memoria
sekondare

dhe i perdor ne memorie primare.

51. Memori Hierarchy?CPU > L1 Cache > MMU > L3 Cache > Memory > Disk

52. Shpjegoni akolimin Statik dhe Dinamik i memories?

*Alokimi i memories eshte nje aspekt i nje veprimi me te pergjithshem ne softuer operacion i
njohur si

i detyrueshem(Binding).

*Static Binding – nje lidhje e kryer para ekzektuimit te nje programi

*Dynamic Binding – nje lidhje e kryer gjate ekzektuimit te nje programi

- Alokimi Static kryhet nga compailer, linker or loader.

- Alokimi Dinamik siguron fleksibilitet. Veprimet e alokimit te memories perbejne overhead

gjate

operimit.

53. Cka eshte Realokimi(Zhvendosja)?

- Realokimi eshte i nevojshem nese nje program ekzekutohet korrekt ne disa hapsira te

memories, perfshin ndryshimin e adresave.

Realokimi mund te kryhet ne dy menyra:

a) Statike – para se te ekzekutohet programi

b) Dinamike – gjate ekzekutimit te programit

54. Linking ?

- Asambleri fut infromata rreth Entry dhe Extern deklaratet ne nje modul te objektit per

perdorimin e Linkerit

- Linking binding reference te jashtme per korigjimin e sakt te adress.

- Loaderi leshon programim ne memorie per ekzekutim

- Lidhja Statike prodhon binare pa referenca te jashtme te pazgjidhura

- Lidhja Dinamike mundeson ndarjen e nje kopje te vetme te nje moduli dhe perditesimin

dinamik te moduleve te librarise

55. Stacs and Heaps?

STACK – last in first out / push-pop

- Memoria eshte e alokuar kur nje funksion, procedure apo bllok ka hyre dhe eshte de-alokuar

kur ka dal.

HEAP – lejon alokimin/dealokimin random

Alokimi i Memories te nje procesi:

a) Stacks and Heap

b) Modeli i alokimit te memories

c) Mbrojtja e memories

56. Memory Protection?

- Perdor bazen dhe gjatesin e regjistrit. MP ngrihet nese nje adrese e perdorur ne nje program

qendon jasht diapazonit te tyre.

57. Maintaning a Free List?

Per cdo zone te memories ne listen e lire, kerneli mban:

a) Madhesine e zones se memories

b) Pointerat e perdorur per formimin e listes

Kerneli mban kete informacion ne disa BYTE te lira ne zonen e memories.

Kryerja e alokimeve duke perdorur lista te lira, 3 teknikat:

a) Fist-Fit teknika perdor zonen e pare mjaftueshem te madhe

b) Best-Fit teknika perdor zonen me te vogel te mjaftueshme

c) Next-Fit teknika perdor zonen e ardhshme te mjaftueshme

59. Cka quajm Address Translation?

- Procedura e llogaritjes se adreses efektive te memories nga adresa logjike quhet Address

Translation

60. Cka jane Logical Address dhe Physical?

- Logical Address eshte adresa e nje instruksioni ose bajti te te dhenave te perdorur ne nje

proces

- Physical Address eshte adresa ne memorie ku ekziston nje instruksion apo bajt i te dhenave.

61. Cilat jane dy casjet ne alokimin e memories noncontigous?Dy casjet jane:

- Paging:Procesi perbehet nga komponente me madhesi fikse te quajtura pages

:Eleminon fragmentimin e jashtem

:Madhesia e faqes definohet nga hardueri

Segmentation:Programeri identifikon entitetet logjike ne nje program, secili prej tyre thirret

segment

:Lehteson ndarjen e kodit, te dhenave dhe modulet e programit mes proceseve

62. Segmentimi me Paging?

- Cdo segment ne nje program eshte Paged vecmas

- Numer integral i faqeve te alokuara per cdo segment

- Thjeshton alokimin e memories dhe e shpejton ate

- Eleminon fragmentimin e jashtem

63. Cilat jane rolet primare te fajll sistemeve?

a) Fsheh nderfaqen specifike te harduerit

b) Alokon blloqet e diskut

c) Kontrollon lejet

d) Kupton strukturen e fajllave te direktoriumit

e) Ruan metadata

f) Performance

g) Fleksibilitet
64. Cka jane Files? Files jane nje set I te dhenave me disa vecori sic jane: madhesi, pronar,

last read/write time.

65. Cilet jane llojet e fajllave?

a) Byte sequence

b) Record sequence

c) Tree

66. Cilat jane casjet ne fajlla? Kemi dy lloje te casjeve:

*Casja sekuenciale e cila lexon dhe regjistron te g jitha bajtet nga fillimi, nuk mund te

kerceje, mund te rikthejne ose backup. I pershtateshem kur mediumi eshte mag tape.

*Casje Randome bajtet/rekordet te lexuara ne cdo menyre esenciale per sistemet e

databazes.

67. Cilat jane operacionet me fajlle?

*Create,Delete,Open,Close,Read,Write,Append,Seek,Get attributes,Set

attributes,Rename

68. Cka jane Direktorite?Sigurojne nje menyre se si perdoruesit ti organizojne fajllat. Kemi tri

lloje te direktoriumeve:

*Nje shtresore (Single level directory) – perman 4 fajlla nga 3 perdorues A,B,C

*Dy shtresore (Two level directory) – Ka nje ROOT pastaj 3 perdorues te cilet ndahen ne

nivele me poshte me femijet e tyre AAA, BB, CCCC

*Shume shtresore (Hierarchial level directory) – Pervec qe ka nje ROOT ka edhe nje User

Directory ku niveli i trete ndahet ne nen nivel CC pastaj CCCC(userfile)

69. Operacionet e direktoriumeve?

*Create,Delete,OpenDIR,CloseDIR,ReadDIR.Rename,Link,Unlink

70. Pershpejtimi i casjes ne file?Nje menyre per te shpejtuar casjen ne file eshte perdorimi i

nje indeksi dhe nje menyre e zakonshme per te krijuar indeks eshte duke perdorur b-tree, nje

lloj i vecant ipermes se balancuar.Nje B-tree eshte key index strukture, e krahasueshme me

nje numer te strukturave ne memorie si, AVL tree dhe 2-3 tree.

71. Contiguous, Chained Allocation dhe Block Partitions pozitive dhe

negative?Contiguous Allocation:
a) Pozitive – lexohen bllocet ne sekuenca qe eshte shume e shpejt per te lexuar

b) Negative – disku fragmenton kur bejme delete

Chained Allocation:

a) Pozitive – eshte fleksibil, nuk duhet te beje riorganizim

b) Negative – fajllat fragmentohen ne dis dhe zmadhojne kohen e casjes

Block Partitions:

a) Pozitive – Kur lexohet OS e din pjesen tjeter te fallave

Variable length Partition:

a) Pozitive – numer i vogel I pointerave, access time permirsohet

b) Negative – kemi fragmenti