You are on page 1of 106

การวิเคราะห์ การแปลภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทยจากหนังสือเรื่อง

แอตแลนติก มหาสมุทรข้ ามกาลเวลา

นางสาว หนึ่งฤทัย ลาที

การวิจยั นีเ้ ป็ นส่ วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสู ตรปริญญาศิลปศาสตร์ มหาบัณฑิต


สาขาวิชาภาษาอังกฤษเพือ่ การพัฒนาอาชีพ
คณะภาษาและการสื่อสาร สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
2556
(1)

กิตติกรรมประกาศ
ผูว้ ิจยั ได้รับ ความกรุ ณาอย่า งยิ่ง จากผูช้ ่ วยศาสตราจารย์ ดร.อรองค์ ชาคร อาจารย์ที่ ปรึ ก ษา
งานวิจยั ในครั้งนี้ ที่ได้เสี ยสละเวลาในการแนะนา ตรวจทาน แก้ไขข้อบกพร่ องตั้งแต่เริ่ มต้นดาเนิ นการ
จนเสร็ จสิ้ น และได้ให้ขอ้ เสนอแนะอันเป็ นประโยชน์ให้งานวิจยั นี้ สมบูรณ์ ขอกราบขอบพระคุ ณเป็ น
อย่างสู งไว้ ณ ที่น้ ี
ขอขอบพระคุณคณาจารย์คณะภาษาและการสื่ อ สารทุกท่านที่ได้ถ่ายทอดความรู ้และข้อคิดอัน
เป็ นประโยชน์ต่อการศึกษา ตลอดจนเพื่อนนักศึกษาสาขาวิชาภาษาอังกฤษเพื่อการพัฒนาอาชี พ สถาบัน
บัณฑิตพัฒนบริ หารศาสตร์ ที่ได้ให้กาลังใจและคาแนะนาเสมอมา
คุณค่าอันพึงมีของงานวิจยั ฉบับนี้ ขอมอบแด่ บิดา มารดา คณาจารย์ และผูม้ ีพระคุ ณทุกท่านที่
ช่วยให้ผวู ้ จิ ยั ประสบผลสาเร็ จในการศึกษา

หนึ่งฤทัย ลาที
ผูว้ จิ ยั
(2)

บทคัดย่ อ
การวิจยั ในครั้งนี้มีวตั ถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีการแปลหนังสื อประวัติศาสตร์ ฉบับตีพิมพ์สอง
ภาษาจากต้นฉบับภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทย รวมถึงกลวิธีในการแปลของสุ นนั ทา วรรณสิ นธ์ เบล เรื่ อง
แอตแลนติก มหาสมุทรข้ ามกาลเวลา ของ ไซม่อน วิสเชสเตอร์ โดยใช้การวิจยั เชิงคุณภาพจากการศึกษา
เทคนิคการแปลที่สุนนั ทา วรรณสิ นธ์ เบล เลือกใช้พบทั้งหมด 47 เทคนิ ค ได้แก่ 1) การแปลแบบตรงตัว
2) การเพิ่มเติมข้อความ 3) การละไว้ไม่แปล 4) การแปลเป็ นความหมายที่สอง 5) ความหมายแคบเป็ น
ความหมายกว้าง 6) ความหมายกว้างเป็ นความหมายแคบ 7) ความหมายโจ่งแจ้งเป็ นความหมายแฝง 8)
ความหมายแฝงเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง 9) ความหมายคล้ายคลึง 10) แปลเป็ นคาตรงข้าม 11) กรรมวาจก
เป็ นกรรมวาจก 12) กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก 13) การหาคามาเทียบเคียง 14) การหาคามาแทน 15) การ
ใช้สิ่งทดแทนทางวัฒนธรรม 16) การใช้คาที่สนับสนุ นกัน 17) คาคู่ 18) ความหมายควบ 19) คายืมถาวร
20) คายืมเพื่อสัญลักษณ์ 21) คายืมชื่อเฉพาะ 22) คายืมพร้อมลักษณะนาม 23) คายืมพร้อมคาแสดง
หน้าที่ 24) คายืมพร้อมเชิงอรรถ 25) การแปลศัพท์เทคนิค 26) การแปลเป็ นสานวน 27) แปลสานวนเป็ น
สานวน 28) แปลภาษาธรรมดาเป็ นสานวน 29) แปลสานวนเป็ นภาษาธรรมดา 30) การบิดเบือน 31) คา
แสดงอารมณ์ 32) ภาพพจน์ 33) คาย่อ 34) แสลง 35) การแปลคาและหน้าที 36) การแปลสรรพนาม 37)
บุคลาธิ ษฐาน 38) อุปมาอุปไมย 39) อุปลักษณ์ 40) อธิ พจน์ 41) ภาษาไพเราะ 42) นามนัย 43) อนุนาม
นัย 44) สัทพจน์ 45) การแปลคาแสดงกริ ยา 46) ลักษณะนาม จากการวิเคราะห์ผลการแปล พบการแปล
ผิดเล็กน้อย ผูว้ ิจยั ได้อภิปรายผลการวิเคราะห์เทคนิคการแปลและได้เสนอแนะการนาผลการวิจยั ไปใช้
ตลอดจนหัวข้อวิจยั ที่เกี่ยวข้องที่ควรนามาวิเคราะห์ต่อไป

คาสาคัญ: การแปล, ประวัติศาสตร์


(3)

ABSTRACT
The objective of this research was to study the translation techniques used by
Sunantha Wannasin Bell in her translation of Atlantic: Great Sea Battle, Heroic
Discoveries, Titanic Storms, and a Vast Ocean of a Million Stories, a history book
written by Simon Winchester. The analysis was conducted through qualitative research.
The study found that 47 translation techniques had been used. The translation techniques
include: 1) Lexical (One to one equivalent)2) Addition 3) Omission 4) Secondary Sense
5) Specific to Generic 6) Generic to Specific 7) Explicit to Implicit 8) Implicit to Explicit
9) Synonym 10) Antonym 11) Passive to Passive 12) Passive to Active 13) Restatement
14) Substitute Word 15) Cultural Substitute 16) Reciprocal Word 17) Doublet 18)
Collocation 19) Borrowed Word 20) Loan Word as Token Word 21) Loan Word with
Proper Name 22) Loan Word with Classifier 23) Loan Word with Function 24) Loan
Word with Footnote 25) Technical Terminology 26) Idiomatic 27) Idiom to Idiom 28)
Common Expression to Idiom 29) Idiom to Common Expression 30) Skewing 31)
Emotive Meaning 32) Image 33) Abbreviation 34) Slang 35) Form and Function 36)
Pronoun 37) Personification 38) Simile 39) Metaphor 40) Hyperbole 41) Euphemism 42)
Metonymy 43) Synecdoche 44) Onomatopoeia 45) Symbolic action 46) Classifier. One
minor mistranslation was found, and some comments and suggestions have been made
for further research.

Key words: translation, history


(4)

สารบัญ

หน้ า
กิตติกรรมประกาศ (1)
บทคัดย่อ (ภาษาไทย) (2)
บทคัดย่อ (ภาษาอังกฤษ) (3)
สารบัญ (4)
สารบัญตาราง (6)
สารบัญภาพ (8)
บทที่ 1 บทนา
ที่มาและความสาคัญ 1
วัตถุประสงค์ของการวิจยั 2
คาถามนาการวิจยั 2
ขอบเขตของการวิจยั 2
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ 2
นิยามศัพท์เฉพาะ 3
บทที่ 2 วรรณกรรมและงานวิจัยทีเ่ กีย่ วข้ อง
ทฤษฎีภาษาศาสตร์ 5
ทฤษฎีอรรถศาสตร์ 6
ทฤษฎีการแปล 8
ชนิดของการแปล 10
การแปลข้อความเชิงเปรี ยบ 11
ลักษณะการแปลที่ดี 12
งานวิจยั ที่เกี่ยวข้อง 13
บทที่ 3 ระเบียบวิธีวจิ ัย
การจัดเก็บข้อมูล 15
การวิเคราะห์ขอ้ มูล 16
การนาเสนอข้อมูล 16
การอภิปรายผลการวิจยั 17
บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ ข้อมูล
ผลการวิเคราะห์ขอ้ มูล 18
(5)

สารบัญ (ต่ อ)

บทที่ 5 สรุ ปผลการวิจัยและข้ อเสนอแนะ


สรุ ปผลการวิเคราะห์ขอ้ มูลเทคนิคการแปล 87
อภิปรายผลการวิเคราะห์ขอ้ มูล 89
บทสรุ ปการวิจยั 93
ข้อเสนอแนะ 94
บรรณานุกรม 95
ประวัติผ้ วู จิ ัย 97
(6)

สารบัญตาราง

หน้ า
ตารางที่ 1: Lexical Translation (One to one equivalent) 18
ตารางที่ 2: Addition Translation 20
ตารางที่ 3: Omission Translation 21
ตารางที่ 4: Secondary Sense Translation 23
ตารางที่ 5: Specific to Generic Translation 25
ตารางที่ 6: Generic to Specific Translation 27
ตารางที่ 7: Explicit to Implicit Translation 30
ตารางที่ 8: Implicit to Explicit Translation 30
ตารางที่ 9: Synonym Translation 33
ตารางที่ 10: Antonym Translation 35
ตารางที่ 11: Passive to Passive Translation 37
ตารางที่ 12: Passive to Active Translation 39
ตารางที่ 13: Restatement Translation 41
ตารางที่ 14: Substitute Word Translation 42
ตารางที่ 15: Cultural Substitute Translation 44
ตารางที่ 16: Reciprocal Word Translation 46
ตารางที่ 17: Doublet Translation 47
ตารางที่ 18: Collocation Translation 48
ตารางที่ 19: Borrowed Word 50
ตารางที่ 20a: Loan Word as Token Words 52
ตารางที่ 20b: Loan Word with Proper Name 54
ตารางที่ 20c: Loan Word with Classifier 56
ตารางที่ 20d: Loan Word with Function 58
ตารางที่ 20e: Loan Word with Footnote 59
ตารางที่ 21: Technical Terminology Translation 60
ตารางที่ 22: Idiomatic Translation 60
ตารางที่ 23: Idiom to Idiom Translation 62
ตารางที่ 24: Common Expression to Idiom Translation 63
(7)

ตารางที่ 25: Idiom to Common Expression Translation 64


ตารางที่ 26: Skewing Translation 65
ตารางที่ 27: Emotive Meaning Translation 66
ตารางที่ 28: Images Translation 67
ตารางที่ 29: Abbreviation Translation 69
ตารางที่ 30: Slang Translation 71
ตารางที่ 31: Form and Function Translation 72
ตารางที่ 32: Pronoun Translation 73
ตารางที่ 33a: Personification 74
ตารางที่ 33b: Simile 76
ตารางที่ 33c: Metaphor 78
ตารางที่ 33d: Hyperbole 79
ตารางที่ 33e: Euphemism 80
ตารางที่ 33f: Metonymy 81
ตารางที่ 33g: Synecdoche 83
ตารางที่ 33h: Onomatopoeia 83
ตารางที่ 34: Symbolic action 84
ตารางที่ 35: Classifier 85
(8)

สารบัญภาพ

หน้ า
ภาพที่ 1: แบบจาลองกระบวนการแปลของ Nida และ Taber 8
ภาพที่ 2: แบบจาลองการแปลของอัจฉราตามแนวคิดของ Nida และ Taber 9
ภาพที่ 3: แผนภูมิกระบวนการแปลของ Larson 9
ภาพที่ 4: แบบจาลองกระบวนการแปลของอัจฉราตามแนวคิดของ Larson 10
ภาพที่ 5: แบบจาลองชนิดการแปลตามแนวคิดของ Larson 10
1

บทที่ 1
บทนำ

ทีม่ ำและควำมสำคัญ

การแปลเป็ นสิ่ งที่มีบทบาทอย่างมากในชี วิตประจาวันของคนไทย โดยเฉาะอย่างยิ่ง ในยุคพาณิ ชย์


สากล วิทยาการความรู ้ใหม่ๆ ที่เข้ามาในประเทศ สิ นค้าต่างๆ ที่ซ้ื อขายกันไม่วา่ จะเป็ นอาหาร เสื้ อผ้า เครื่ อง
อุปโภคบริ โภคต่างๆ ล้วนต้องมีภาษาอังกฤษกากับมา ทาให้จาเป็ นต้องใช้การแปลเพื่อให้คนส่ วนใหญ่ได้
เข้าใจ ในทางตรงกันข้าม เมื่อคนไทยต้องการจาหน่ ายสิ นค้าไทยไปต่างประเทศ หรื อต้องการแลกเปลี่ ยน
ข้อมูลข่าวสารก็ย่อมต้องแปลข้อความเป็ นภาษาอังกฤษเพื่อให้ขอ้ มูลที่ ถูกต้องเกี่ ย วกับสิ นค้ารวมทั้งการ
สื่ อสารข่ า วสารนั้นๆ อย่า งมี ป ระสิ ท ธิ ภาพ การแปลจึ ง อยู่ใ นฐานะเครื่ องมื อส าคัญในการทาให้คนไทย
สามารถสื่ อสารกับคนต่างชาติ และทาให้คนต่างชาติสื่อสารกับคนไทย (สุ พรรณี ปิ่ นมณี , 2555)

งานแปลในประเทศไทยมี ท้ งั ที่ แปลจากภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทย และแปลจากภาษาไทยเป็ น


ภาษาอังกฤษในหลากหลายประเภท เช่ น การแปลทางกฎหมาย การแปลทางธุ รกิ จการค้า การแปลด้า น
การแพทย์และเภสัชกรรม การแปลด้านวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี การแปลวรรณกรรม และการแปล
เอกสารการประชุ ม การสัมมนาระหว่างชาติ ซึ่ งหนังสื อแต่ละแบบก็ตอ้ งมีวิธีการแปลในรู ปแบบที่แตกต่าง
กันเพื่อให้เหมาะสมสอดคล้องกับเนื้ อหา วัตถุประสงค์ของผูเ้ ขียน และวัตถุประสงค์ของการนาบทแปลไป
ใช้ อัจฉรา (2554: 7) ได้กล่าวไว้วา่ ปั จจุบนั มีผนู ้ ิยมอ่านหนังสื อแปลมากขึ้น เนื่ องจากความต้องการรับทราบ
เรื่ องราวของคนต่างชาติ ต่างภาษา และความต้องการเรี ยนรู ้ ศิลปะวิทยาการของชนชาติต่างๆ งานแปลจึ ง
แพร่ หลายมากและมีนกั แปลเกิดขึ้นมากมาย

ในการวิจยั ครั้ งนี้ ผูว้ ิจยั ได้เลื อกหนังสื อที่ มีการแปลจากภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทยมาใช้ในการ
จัดทาวิจยั เป็ นเรื่ องราวทางประวัติศาสตร์ ของมหาสมุทรแอตแลนติก ประวัติศาสตร์ มีความสาคัญเพราะเป็ น
จุดเริ่ มต้นก่อนที่จะแปรเปลี่ยนมาเป็ นยุคสมัยปั จจุบนั การศึกษาประวัติศาสตร์ ทาให้ทราบการเปลี่ ยนแปลง
ปรากฎการณ์ หรื อเหตุการณ์ ต่างๆ ตั้งแต่อดี ตจนถึงปั จจุบนั ได้ ดังนั้นการแปลหนังสื อประวัติศาสตร์ ทาให้
เกิดการรับรู ้เรื่ องราวทางประวัติศาสตร์ อย่างทัว่ ถึงไม่วา่ จะเป็ นภาษาใดจากการถ่ายทอดทางการแปล หนังสื อ
ที่ผวู้ จิ ยั นามาใช้เขียนโดย ไซมอน วินเชสเตอร์ (Simon Winchester) นักผจญภัยเลื่องชื่อเจ้าของหนังสื อขายดี
“ศาสตราจารย์ กับปราชญ์ วิกลจริ ต (The Professor And The Mad Man)” และ“โจเซฟ นีดแฮม ผู้ชายที่ หลง
รั กเมืองจี น (The Man Who Loved China)” วินเชสเตอร์ เห็นว่านี่ คือท่วงทานองชี วิตของท้องทะเลที่น่าจดจา
จึงเลือกถ่ายทอดออกมาในหนังสื อชื่ อ “แอตแลนติก มหาสมุทรข้ ามกาลเวลา (Atlantic : Great Sea Battle,
2

Heroic Discoveries, Titanic Storms, And A Vast Ocean Of A Million Stories)” เชื่ อมโยงเนื้ อหาเข้ากับบท
กลอนของเช็คสเปี ยร์ (William Shakespeare) Seven Ages (“ตามใจท่าน” บทพระราชนิ พนธ์แปลใน
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หวั ) โดยแบ่งชี วิตมหาสมุทรเป็ น 7 ตอนตามช่ วงชี วิตมนุ ษย์ คือ เด็ก
อ่อน เด็กนักเรี ยน นักรัก ทหาร ลูกขุน ตลกแก่ และวัยกลับ แปลโดย สุ นนั ทา วรรณสิ นธ์ เบล อดี ตผูช้ ่ วย
ศาสตราจารย์ประจาภาควิชาภาษาอังกฤษ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผูเ้ คยมีผลงานแปลกับสานักพิมพ์มติชน
ในหนังสื อชื่อ “อังกรี๊ ด อังกฤษ ถอดรหัสพฤติกรรมผู้ดี”

วัตถุประสงค์ ของกำรวิจัย

การวิจยั ในครั้งนี้ มีวตั ถุ ประสงค์เพื่อวิเคราะห์ งานแปลจากภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทย เพื่อศึ กษา


เทคนิ คการแปลที่ผแู้ ปลใช้ในหนังสื อ “แอตแลนติก มหาสมุทรข้ ามกาลเวลา (Atlantic: Great Sea Battle,
Heroic Discoveries, Titanic Storms, And A Vast Ocean Of A Million Stories)” พร้อมตัวอย่างแต่ละเทคนิค

คำถำมนำกำรวิจัย

1. เทคนิควิธีการแปลใดบ้างที่พบจากการวิเคราะห์การแปลหนังสื อประวัติศาสตร์
2. จากการวิเคราะห์ เทคนิ คการแปลหนังสื อประวัติศาสตร์ พบปั ญหาในการแปลของผูแ้ ปลหรื อไม่
อย่างไร

ขอบเขตของกำรวิจัย

การวิจยั นี้เป็ นการวิจยั เชิ งคุณภาพ (Qualitative Research) มีจุดมุ่งหมายในการวิเคราะห์บทแปลจาก


ต้นฉบับซึ่ งเป็ นภาษาอังกฤษ และบทแปลเป็ นภาษาไทย ทุกเทคนิ คที่พบในหนังสื อเล่มนี้ พร้อมตัวอย่างแต่
ละเทคนิค โดยมุ่งเน้นการใช้ทฤษฎีทางภาษาศาสตร์ (Linguistics) ทฤษฎีทางอรรถศาสตร์ (Semantics) และ
ทฤษฎีทางการแปล (Translation)

ประโยชน์ ทคี่ ำดว่ ำจะได้ รับ

1. ได้ทราบเทคนิคการแปลที่นิยมใช้มากในหนังสื อ รวมถึงตัวอย่างประโยคที่ได้มีการใช้จริ งในแต่ละ


เทคนิคต่างๆ
3

2. ได้ความรู้ในด้านเทคนิคและกลวิธีการแปลที่ใช้ในการแปลหนังสื อเชิงประวัติศาสตร์ ซึ่งสามารถ


นามาใช้เป็ นแบบอย่างในการศึกษาหนังสื อประเภทอื่นๆ
3. ได้ทราบวิธีการแปลของผูแ้ ปลเพื่อใช้เป็ นแนวทางในการแปลครั้งต่อๆ ไป

นิยำมศัพท์ เฉพำะ (อ้ำงอิงจำก อวยพร พำนิช และคณะ, 2553: 286 - 288)

การแปล หมายถึงการแปลจากภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทย


เทคนิคการแปล เทคนิควิธีที่ใช้ในการแปล
ภาษาต้นฉบับ ภาษาที่ใช้ในหนังสื อต้นฉบับเรื่ อง แอตแลนติก
ซึ่งเป็ นภาษาอังกฤษ
ภาษาแปล ภาษาที่ใช้ในหนังสื อแปลเรื่ อง แอตแลนติก ซึ่ง
เป็ นภาษาไทย
ภาพพจน์ คาหรื อถ้อยคาที่ทาให้ผอู ้ ่านเกิดภาพในใจจาก
ศิลปะการใช้ภาษาและถ้อยคา
บุคลาธิษฐาน กล่าวถึงสิ่ งไม่มีชีวติ ว่าทากริ ยาอาการเหมือน
มนุษย์
อุปมาอุปไมย เปรี ยบเหมือน ใช้คาที่แปลว่า เหมือน เช่น ประดุจ
ดัง ดุจ ราว ราวกับว่า คล้าย ราวกับ เป็ นดัง่ เป็ น
เหมือน เป็ นต้น
อุปลักษณ์ เปรี ยบเป็ น หรื อ คือ กล่าวถึงสิ่ งหนึ่งว่าเป็ นอีกสิ่ ง
หนึ่ง ให้ผอู ้ ่านเข้าใจเอาเองไม่กล่าวโดยตรง
อธิพจน์ การกล่าวถ้อยคาธรรมดาให้ฟังเกินความจริ ง เห็น
ภาพได้ง่าย
นามนัย การเรี ยกชื่ อสิ่ งหนึ่งแต่ไม่เรี ยกโดยตรง ใช้คาอื่นที่
เป็ นที่รู้จกั ทัว่ ไปแทน ผูอ้ ่านหรื อผูฟ้ ังจะรู ้ทนั ทีโดย
ผูพ้ ดู หรื อผูเ้ ขียนไม่ตอ้ งเอ่ยตรงๆ
อนุนามนัย การนาบางส่ วนหรื อส่ วนน้อยที่เด่นชัดและ
เกี่ยวข้องกับสิ่ งที่จะกล่าวเพื่อหมายถึงส่ วน
ทั้งหมด
สัทพจน์ คาเลียนเสี ยงธรรมชาติจริ งๆ ของสิ่ งต่างๆ ที่
เกิดขึ้น
4

สิ่ งทดแทนทางวัฒนธรรม การแปลความหมายของคาที่ปรากฏใน


ภาษาต้นฉบับมาแปลโดยใช้สิ่งทดแทนทาง
วัฒนธรรมที่มีในภาษาแปล
คาคู่ การซ้อนคาเพื่อความหมาย มีไว้ขยายความ มี
ความหมายทั้งคาข้างหน้าและข้างหลัง
คาควบ การซ้อนคาเพื่อเสี ยง มีไว้เพื่อความไพเราะ
สละสลวยเป็ นธรรมชาติมากขึ้น
5

บทที่ 2
วรรณกรรมและงานวิจัยที่เกีย่ วข้ อง

ในบทนี้ ผูว้ จิ ยั จะนำเสนอบททบทวนวรรณกรรมของกำรวิจยั ที่มุ่งเน้นศึกษำทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับ


ศำสตร์ กำรแปล โดยแบ่งเป็ น 5 ประเด็นหลัก ดังนี้
1) ทฤษฎีภำษำศำสตร์
2) ทฤษฎีอรรถศำสตร์
3) ทฤษฎีกำรแปล
4) ชนิดของกำรแปล
5) กำรแปลข้อควำมเชิงเปรี ยบ
6) กำรแปลที่ดี
7) งำนวิจยั ที่เกี่ยวข้อง

1. ทฤษฏีภาษาศาสตร์ (Linguistics)

Chomsky นักภำษำศำสตร์ ผูท้ ี่นำเสนอทฤษฎีไวยำกรณ์ปริ วรรตเพิม่ พูน (Transformational-


Generative Grammar) เพื่อแสดงแนวคิดในกำรอธิ บำยภำษำของมนุษย์ ซึ่ งทฤษฎีน้ ีแสดงให้รู้ถึงกำรที่เจ้ำของ
ภำษำๆ หนึ่งจะเข้ำใจระบบไวยำกรณ์ในกำรใช้ภำษำ และกฎของไวยำกรณ์น้ ีจะทำให้ผใู ้ ช้ภำษำนั้นๆ สร้ำง
ประโยคได้อย่ำงไม่จำกัด ซึ่ งควำมสำมำรถนี้นำพำให้ผทู ้ ี่เกิดและเติบโตมำในภำษำนั้นใช้เป็ นภำษำได้อย่ำง
สมบูรณ์ กล่ำวคือ เป็ น Native Speaker ของภำษำนั้นๆ ซึ่ งเกิดจำกกำรทำงำนที่ทรงประสิ ทธิ ภำพของสมอง
มนุษย์และผูท้ ี่มีสติปัญญำจะสำมำรถสร้ำงและเข้ำใจประโยคยำวและยำกได้ อย่ำงอย่ำงไรก็ตำม มนุษย์บำง
คนก็มีขอ้ จำกัดในกำรเรี ยนรู ้ภำษำได้เช่นกัน Chomsky ได้นำเสนอแนวคิดกำรอธิบำยภำษำของมนุษย์โดยใช้
หลักสำคัญ 2 ประกำร ได้แก่ 1) ควำมรู้ในภำษำ (Competence) และกำรใช้ภำษำ (Performance) 2)
โครงสร้ำงลึก (Deep Structure) และโครงสร้ำงผิว (Surface Structure) ดังนี้ (Retrieved on May 20, 2014,
http://www.bloggang.com)

1) ควำมรู้ในภำษำ (Competence) และกำรใช้ภำษำ (Performance)

ควำมรู ้ในภำษำ หมำยถึง กำรที่เจ้ำของภำษำจะสำมำรถรับรู ้ไวยำกรณ์ของภำษำตนเองโดยไม่ได้ผำ่ น


กำรเรี ยนรู ้ อย่ำงเป็ นทำงกำร กล่ำวคื อ สำมำรถตัดสิ นว่ำประโยคใดถู กหรื อผิดถึ งแม้ไม่เคยได้ยินประโยค
6

นั้นๆ มำก่อน ในภำษำไทย เช่ น เขำซื้ อมะม่วง 3 ใบ หำกเอ่ยเช่ นนี้ เจ้ำของภำษำไทยจะรู ้ ทนั ทีวำ่ ผิด หรื อ
แม้แต่ภำษำอังกฤษ เช่น No have sir ประโยคที่ถูกต้องควรพูดว่ำ We don’t have it, sir จึงจะถูกต้อง

กำรใช้ภำษำ หมำยถึ ง ควำมสำมำรถจริ งๆ ของเจ้ำของภำษำในกำรถ่ำยทอดภำษำให้มีควำมหมำย


เข้ำ ใจได้ ซึ่ ง กำรใช้ภำษำที่ ว่ำ อำจไม่ ส มบู รณ์ แบบแม้เจ้ำ ของภำษำจะรู ้ ก ฎของภำษำไม่ ว่ำ จะถู ก หรื อผิด
เนื่ องจำกควำมผิดพลำดนี้ อำจมีปัจจัยต่ำงๆ เข้ำมำเกี่ยวข้อง เช่น กำรพูดผิด พูดไม่จบประโยค เป็ นต้น กล่ำว
โดยสรุ ปคือ ควำมรู ้ควำมเข้ำใจในภำษำเป็ นนำมธรรมที่มองไม่เห็นที่อยู่ในตัวผูใ้ ช้ภำษำ และ กำรใช้ภำษำก็
คือเป็ นรู ปธรรมหรื อกำรใช้ภำษำที่เรำสัมผัสได้

2) โครงสร้ำงลึก (Deep Structure) และโครงสร้ำงผิว (Surface Structure)

โครงสร้ำงลึกคือควำมหมำยที่ตอ้ งกำรจะสื่ อ หรื อควำมหมำยที่แท้จริ ง (Meaning) ของผูพ้ ูด สำมำรถ


สื่ อควำมหมำยได้มำกกว่ำโครงสร้ ำงผิว ซึ่ งโครงสร้ ำงผิวก็คือสิ่ งที่ผูพ้ ูดพูดหรื อเขียนออกมำเป็ นรู ปแบบ
เดียวกัน เช่น Jack and Jill’s house locates near the beautiful mountain and river. ประโยคนี้ มีโครงสร้ำงผิว
(รู ปประโยค) ที่เหมือนกัน แต่ผฟู ้ ั งสำมำรถตีควำมได้สองอย่ำงคือ บ้ำนของ Jack และ Jill ตั้งอยูใ่ กล้กบั ภูเขำ
และแม่น้ ำที่สวยงำม (ทั้งภูเขำและแม่น้ ำ สวยงำม) หรื อ บ้ำนของ Jack และ Jill ตั้งอยูใ่ กล้กบั ภูเขำที่สวยงำม
และแม่น้ ำ (เฉพำะภูเขำ สวยงำม) กล่ำวได้วำ่ ควำมหมำยที่เรำตีควำมนี้ มำจำกโครงสร้ำงลึก (Deep Structure)
ในภำษำนัน่ เอง

ดังนั้นสิ่ งที่ได้กล่ำวมำข้ำงต้นทำให้พอเข้ำใจทฤษฎีน้ ี ซ่ ึ งแสดงให้เห็นรู ปแบบและกระบวนกำรสร้ำง


และเข้ำใจภำษำของมนุษย์ที่ใช้ในกำรสื่ อสำร Chomsky ยังได้นำเสนอแนวคิดหนึ่งที่วำ่ มนุ ษย์สำมำรถเรี ยนรู ้
ภำษำได้โดยไม่ จำเป็ นต้องเรี ย นกฎใดๆ เพรำะทุ ก ภำษำมี ก ฎหรื อรู ป แบบในทิ ศ ทำงเดี ย วกัน แต่ ใ นกำร
แสดงออกทำงภำษำระหว่ำงกำรมีปฏิ สัมพันธ์อำจแตกต่ำงกันด้วยข้อจำกัดของภำษำต่ำงๆ ที่ไม่สำมำรถให้
เห็นรู ปทำงภำษำที่เหมือนกันได้

2. ทฤษฎีอรรถศาสตร์ (Semantics)

อรรถศำสตร์ เป็ นวิชำที่วำ่ ด้วยกำรศึกษำควำมหมำย ตำมแนวคิดของ Bell (1991) กล่ำวถึงภำษำว่ำ


เป็ นโครงสร้ำงที่มีรูปแบบเป็ นรหัส ที่ประกอบรวมกันเพื่อแสดงควำมหมำยและมีระบบกำรสื่ อควำมหมำย
ผ่ำนสิ่ งที่เรี ยกว่ำรหัส เพื่อให้ควำมหมำยจนเกิดเป็ นกำรสื่ อสำรที่มีคุณค่ำ
7

Larson and Segal (1995: 7) กล่ำวถึงควำมหมำยไว้วำ่ ไม่เพียงเกี่ยวข้องกันภำยนอก แต่ยงั ส่ งผ่ำนไป


ถึงควำมนึกคิดภำยในจิตใจของผูพ้ ดู กล่ำวคือ ควำมหมำยไม่เพียงแต่เชื่ อมโยงผูพ้ ดู กับสิ่ งภำยนอก แต่ยงั สื่ อ
ควำมหมำยหรื อจุดมุ่งหมำยภำยในใจที่แท้จริ งที่ผพู ้ ูดต้องกำรสื่ อสำร เช่น กำรพูด ควำมเชื่อ กำรถำม กำรสั่ง
หรื อควำมสงสัย เป็ นต้น

Larson (1998: 32) กล่ำวว่ำควำมหมำยเป็ นส่ วนประกอบหน่วยที่เล็กที่สุดในแง่ของโครงสร้ำงทำง


ควำมหมำย ส่ วนประกอบของควำมหมำยประกอบเข้ำด้วยกันเพื่อให้เกิดเป็ นควำมคิด Larson จำแนกหน่วย
ทำงอรรถศำสตร์ (Semantic Units) เป็ น 4 กลุ่มหลักๆ คือ สรรพสิ่ ง (Thing), เหตุกำรณ์ (Event), กำรขยำย
ควำม (Attribute), และควำมสัมพันธ์ (Relation)

สรรพสิ่ ง (Thing) ได้แก่ สิ่ งมีชีวติ ที่เป็ นธรรมชำติและเหนื อธรรมชำติ และสิ่ งไม่มีชีวติ เช่น ผูช้ ำย ผี
พรำย หิ น ควำมคิด ซึ่ งสรุ ปได้วำ่ เป็ น คำนำม และสรรพนำม

เหตุกำรณ์ (Event) ได้แก่ คำที่ใช้แสดงกำรกระทำทั้งหมด กำรเปลี่ยนสภำวะ และประสบกำรณ์ เช่น


คิด วิง่ ยิม้ ซึ่ งสรุ ปได้เป็ น คำกริ ยำ

กำรขยำยควำม (Attribute) ได้แก่ คำที่นำมำขยำยด้ำนคุณภำพและปริ มำณของเหตุกำรณ์หรื อสรรพ


สิ่ ง เช่น อย่ำงเร็ ว ช้ำๆ ซึ่ งสรุ ปได้เป็ น คำคุณศัพท์และคำวิเศษณ์

ควำมสัมพันธ์ (Relation) ได้แก่ ควำมสัมพันธ์ของหน่วยทำงอรรถศำสตร์ ที่กล่ำวมำ เช่น หลังจำก


กับ เพรำะว่ำ ดังนั้น ตั้งแต่ ซึ่ งสรุ ปได้เป็ น คำสันธำนและบุพบท

พัชรี โภคำสัมฤทธิ์ (2553: 6) ได้กล่ำวไว้ในรำยงำนกำรวิจยั กำรวิเครำะห์กำรแปลเอกสำรทำงธุ รกิจ


จำกภำษำอังกฤษเป็ นภำษำไทยว่ำ นักวิชำกำรทำงภำษำและควำมหมำยได้ให้คำจำกัดควำมของอรรถศำสตร์
หรื อวิชำที่วำ่ ด้วยควำมหมำยไว้ดงั เช่น Katz (1972) กล่ำวว่ำอรรถศำสตร์ คือกำรศึกษำควำมหมำยของภำษำ
ดังที่ได้แสดงไว้ในข้อควำมที่เป็ นเนื้อหำโดยแยกออกจำกกำรศึกษำโครงสร้ำงของภำษำและกำรออกเสี ยง

อรรถศำสตร์ คื อ วิ ช ำที่ ว่ำ ด้ว ยควำมหมำยของภำษำที่ ไ ด้จ ำกกำรเรี ย นรู ้ ค วำมหมำยของเสี ย งที่
ต่อเนื่ องกันซึ่ งเป็ นข้อตกลงร่ วมกันของเจ้ำของภำษำ นักภำษำศำสตร์ เช่น Fromkin and Rodman (1993)
กล่ ำ วว่ ำ อรรถศำสตร์ คื อ วิ ช ำที่ ว่ ำ ด้ว ยควำมหมำยของภำษำตั้ง แต่ ร ะดับ ค ำ วลี และประโยค ดัง นั้ น
อรรถศำสตร์ จึงเป็ นศำสตร์ ที่เกี่ยวข้องกับกำรแปลโดยตรง ซึ่ งก็คือกำรถ่ำยทอดควำมหมำยจำกภำษำหนึ่ งไป
ยังอีกภำษำหนึ่งผ่ำนกระบวนกำรแปล
8

3. ทฤษฎีการแปล (Translation)

สุ พรรณี ปิ่ นมณี (2555: 8) ได้กล่ำวถึงนิ ยำมทฤษฎีกำรแปล ของ Newmark (1981) ไว้ในหนังสื อ
แปลผิด แปลถูก ว่ำคือ กำรแทนที่สำรหรื อข้อควำมในภำษำหนึ่งด้วยสำรหรื อข้อควำมในอีกภำษำหนึ่ง เป็ น
งำนที่ตอ้ งทำอย่ำงประณี ต ในขณะที่ต่อมำ Newmark (1995) ให้รำยละเอียดเพิ่มเติมอีกเล็กน้อยว่ำ กำรแปล
คือ กำรถ่ำยทอดควำมหมำยจำกภำษำหนึ่ งไปเป็ นอีกภำษำหนึ่ งให้ตรงกัน ผูแ้ ปลต้องทำตัวเป็ นคนอื่น (ซึ่ ง
น่ำจะหมำยถึงผูเ้ ขียน) ในกำรถ่ำยทอดควำมคิดนั้น

ควำมคิดนี้ คล้ำยคลึงกับทฤษฎีของ Catford (1967) ที่กล่ำวว่ำกำรแปล คือ กำรแทนที่เนื้ อหำในตัว


บทหนึ่งในภำษำหนึ่งด้วยเนื้ อหำในตัวบทที่เท่ำเทียมกันในอีกภำษำหนึ่ ง ซึ่ งในเวลำต่อมำ Nida และ Taber
(1969) ให้รำยละเอียดเพิ่มเติมและเจำะลึกไปกว่ำนั้นอีกว่ำ ในกำรแปลนั้นผูแ้ ปลต้องหำควำมหมำยในภำษำ
แปลให้ใกล้เคียงและเป็ นธรรมชำติที่สุดให้เท่ำเทียมกับควำมหมำยในภำษำต้นฉบับ นัน่ หมำยควำมว่ำไม่
เพียงเนื้อหำเท่ำนั้นที่ตอ้ งเท่ำเทียมกัน แต่ลีลำภำษำต้องเท่ำเทียมกันด้วย

Larson (1984) เน้นเรื่ องควำมหมำยในกำรแปล บทแปลจะต้องมีควำมหมำยเดียวกันกับต้นฉบับ แม้


ในภำษำแปลจะไม่มีคำใดตรงกับคำในภำษำต้นฉบับ ผูแ้ ปลต้องพยำยำมหำวิธีแปลให้ได้ควำมหมำยเท่ำเทียม
กัน

นักแปล เช่น Eugine A. Nida และ Charles R. Taber (1974 อ้ำงถึงใน อัจฉรำ ไล่ศตั รู ไกล, 2554:
14) ได้ให้หลักในกำรวิเครำะห์ขอ้ ควำมและกำรตีควำมภำษำ โดยเขียนเป็ นแบบจำลอง (Model) ของ
กระบวนกำรแปลไว้ดงั นี้
Source Language Receptor Language
Text Text

Analysis Restructuring

Transfer

ภำพที่ 1 : แบบจำลองกระบวนกำรแปลของ Nida และ Taber


(Model, Nida & Taber, 1974: 484)
9

เรำอำจเข้ำใจแบบจำลองนี้ได้ชดั เจนขึ้นจำกตัวอย่ำงต่อไปนี้

ภาษาต้ นฉบับ ภาษาฉบับแปล


Good-bye ลำก่อน

วิเครำะห์วำ่ เป็ นคำอำลำ เลือกคำและโครงสร้ำงที่เหมำะ


เมื่อจำกกัน ที่สุดที่มีในภำษำฉบับแปล

เปลี่ยนจำกภำษำหนึ่ง
เป็ นอีกภำษำหนึ่ง

ภำพที่ 2: แบบจำลองกำรแปลของอัจฉรำตำมแนวคิดของ Nida และ Taber


(อัจฉรำ ไล่ศตั รู ไกล, 2554: 15)

ส่ วน Larson (1984 อ้ำงถึงใน อัจฉรำ ไล่ศตั รู ไกล, 2554: 15) นักแปลอีกผูห้ นึ่ งได้ให้แผนภูมิ
(Diagram) ในกระบวนกำรแปลว่ำ ประกอบด้วย
1) กำรศึ ก ษำภำษำต้น ฉบับ อย่ ำ งระมัด ระวัง ทั้ง ในแง่ ข องค ำศัพ ท์ โครงสร้ ำ งทำงไวยำกรณ์
สถำนกำรณ์แวดล้อมในกำรสื่ อควำมหมำย และองค์ประกอบทำงวัฒนธรรม
2) นำองค์ประกอบเหล่ำนี้มำวิเครำะห์และหำควำมหมำย
3) เขียนควำมหมำยที่ได้ลงเป็ นภำษำแปลโดยใช้หลักไวยำกรณ์ และรู ปแบบที่ถูกต้องของภำษำ
แปล รวมทั้งหำกมีประเด็นทำงวัฒนธรรมด้วย ดังแผนภูมิต่อไปนี้

Source Language Receptor Language


Textto be
Translation
translated

Discover the meaning Re-express the meaning

Meaning

ภำพที่ 3: แผนภูมิกระบวนกำรแปลของ Larson


(Diagram, Larson, 1984: 4)
10

เช่นเดียวกันเรำอำจเข้ำใจแผนภูมิน้ ีได้ชดั เจนจำกตัวอย่ำงต่อไปนี้

ภาษาต้ นฉบับ ภาษาฉบับแปล

Good-bye ลำก่อน

ค้นหำควำมหมำย ถ่ำยทอดควำมหมำย

คำอำลำเมื่อ
จำกกัน

ภำพที่ 4: แบบจำลองกระบวนกำรแปลของอัจฉรำตำมแนวคิดของ Larson


(อัจฉรำ ไล่ศตั รู ไกล, 2554: 16)

แบบจำลองกระบวนกำรแปลของ Nida และ Taber (1974) และแผนภูมิของ Larson (1984) มี


หลักกำรคล้ำยกันโดยเริ่ มจำกกำรวิเครำะห์เพื่อหำควำมหมำยที่แท้จริ งจำกต้นฉบับแล้วถ่ำยทอดออกมำผ่ำน
กระบวนกำรแปลซึ่ งสอดคล้อ งกับ อัจ ฉรำ ไล่ ศ ัตรู ไ กล (2554: 16) ที่ ว่ำ “กระบวนกำรนี้ เป็ นแบบ
กระบวนกำรแปลตำมทฤษฎีควำมหมำย (Theory of Sense) ที่วำ่ กำรแปล คือ กำรถ่ำยทอดควำมหมำย ไม่ใช่
กำรถ่ำยภำษำ (Transcodage) แต่เพียงอย่ำงเดียว”

4. ชนิดของการแปล

Mildred M. Larson (1984) ได้แบ่งชนิดของกำรแปลตำมแผนภูมิ ดังนี้

very modified inconsistence near unduly


literal literal literal mixture idiomatic idiomatic free

ภำพที่ 5: แบบจำลองชนิดกำรแปลตำมแนวคิดของ Larson


(Diagram, Larson, 1984: 15)

กำรแปลชนิด very literal ภำษำไทยเรี ยกว่ำ กำรแปลตรงตัว กำรแปลคำต่อคำ กำรแปลตำมตัวอักษร


เกื อบจะไม่ ใ ห้ค วำมหมำยใดๆ แก่ ผูอ้ ่ ำ นบทแปลเลยเนื่ องจำกมุ่ ง เน้นกำรผลิ ตซ้ ำ ลัก ษณะทำงภำษำของ
ต้นฉบับมำกกว่ำ ต้องกำรสื่ อควำมหมำย ผูแ้ ปลใช้โครงสร้ ำงทำงไวยำกรณ์ ที่ใ กล้เคี ย งกับโครงสร้ ำงใน
11

ต้นฉบับ ทำให้ภำษำที่ใช้ในบทแปลจะแปลกแปร่ งผิดธรรมชำติ ควำมหมำยไม่ชดั เจน ในปั จจุบนั กำรแปล


แบบนี้ ยงั คงใช้อยู่เพื่อจุดประสงค์เฉพำะ เช่น กำรแปลคัมภีร์ไบเบิล กำรแปลกฎหมำยสนธิ สัญญำระหว่ำง
ประเทศ และกำรแปลประกำศทำงรำชกำร เป็ นต้น ส่ วนกำรแปลชนิ ด literal และ modified literal นั้นมีกำร
เปลี่ยนโครงสร้ำงทำงไวยำกรณ์และกำรใช้คำบ้ำงในภำษำฉบับแปลซึ่ งเป็ นกำรเปลี่ยนเพื่อหลีกเลี่ยงกำรใช้
ภำษำที่ แปลกแปร่ งผิดธรรมชำติ ลดควำมเข้มข้นของกำรแปลรั กษำคำและรู ปแบบรองๆ ลงมำ เน้นเอำ
ควำมหมำยมำกกว่ำแบบ very literal

กำรแปลชนิด idiomatic ถือเป็ นเป้ ำหมำยของกำรแปลที่ดี ตำมทัศนะของ Larson เพรำะสำมำรถสื่ อ


ควำมหมำยอย่ำงเป็ นธรรมชำติ แก่ ผูอ้ ่ำนบทแปลได้มำกที่ สุด ผูอ้ ่ำนแทบไม่รู้สึกว่ำอ่ำนงำนแปลเพรำะดู
เหมือนจะเป็ นงำนเขียนเสี ยมำกกว่ำ ส่ วนแบบ near idiomatic ก็ใกล้เคียงกับแบบ idiomatic แต่ยกั มีกำรรักษำ
คำและรู ปแบบอยูบ่ ำ้ ง

กำรแปลชนิด inconsistent mixture เป็ นกำรแปลลักษณะผสมผสำนกำรแปลชนิดต่ำงๆ เข้ำด้วยกัน ผู ้


แปลอำจใช้ลกั ษณะ literal เพื่อถ่ำยทอดหน่วยไวยำกรณ์ และใช้ลกั ษณะ idiomatic เพื่อถ่ำยทอดควำมหมำย
ซึ่งต้องปรับไปตำมควำมเหมำะสม

กำรแปลชนิ ด unduly free เป็ นกำรแปลที่เรี ยกว่ำ แปลแบบอิสระ หรื อแปลแบบเสรี เป็ นกำรแปล
ชนิ ดจับเอำควำมคิดหลักๆ ในต้นฉบับมำถ่ำยทอดโดยนำเนื้ อหำมำปรับแต่งใหม่ เช่น ตัดทอนข้อควำมออก
หรื อเพิ่ ม ขยำยข้อควำมเข้ำ ไป ยัง ไม่ ค่ อยเป็ นที่ ย อมรั บ เพรำะเป็ นกำรแปลที่ ต่อเติ ม ข้อมู ล เปลี่ ย นแปลง
ควำมหมำยของต้นฉบับและบิดเบือนข้อเท็จจริ งทำงประวัติศำสตร์ และวัฒนธรรม แต่ก่อนกำรแปลแบบนี้
มักใช้ในกำรแปลงำนในด้ำนวรรณกรรมหรื อบันเทิงคดี เช่น นวนิ ยำย เรื่ องสั้น นิ ทำน ซึ่ งไม่เน้นในเรื่ องกำร
ตรงตำมต้นฉบับ กำรแปลแบบนี้ ไ ม่เป็ นที่ ยอมรั บ และใช้ไ ม่ ได้ใ นกำรแปลเนื้ อหำที่ ต้องกำรรั กษำควำม
ถูกต้องแน่นอนของต้นฉบับ

5. การแปลข้ อความเชิงเปรียบ (Figurative Senses Translation)

อวยพร พำนิ ชย์ และคณะ (2553: 286 – 288) ได้อธิ บำยกำรแปลชนิ ดนี้ ในหนังสื อ ภำษำและ
หลักกำรเขียนเพื่อกำรสื่ อสำรว่ำ ภำพพจน์ คือ ถ้อยคำที่ทำให้เกิดภำพในใจ ซึ่ งเป็ นศิลปะกำรใช้ภำษำ ถ้อยคำ
อย่ำงหนึ่ ง เรี ยกว่ำเป็ นกำรแปลข้อควำมเชิ งเปรี ยบ เมื่อแปลจึงไม่สำมำรถแปลตำมตัวอักษรได้เช่ นเดี ยวกับ
กำรแปลสำนวนต่ำงๆ ภำพพจน์มี 8 ชนิด ได้แก่ บุคลำธิษฐำน อุปมำอุปไมย อุปลักษณ์ อธิพจน์ ภำษำไพเรำะ
นำมนัย อนุนำมนัย และสัทพจน์
12

 บุคลำธิ ษฐำน เป็ นกำรแปลสิ่ งไม่มีชีวิตให้ทำกริ ยำอำกำรเหมือนมนุ ษย์ เช่น เครื่ องถอนสมอส่ ง
เสี ยงคำรำม แสงไฟกระพริ บทักทำยและกล่ำวลำ ทะเลส่ งเสี ยงคำรำมและสู ดหำยใจ ควำมจริ ง
ตบหน้ำ เป็ นต้น
 อุปมำอุ ปไมย เป็ นกำรเปรี ยบเทียบสิ่ งหนึ่ งว่ำเหมื อนอีกสิ่ งหนึ่ งโดยใช้คำเปรี ยบเทียบเช่ น ดัง
รำวกับ รำวกับว่ำ ประหนึ่ ง เหมือน คล้ำย เป็ นต้น ในเนื้ อหำผูแ้ ปลใช้เทคนิ คนี้ เช่ น ใสรำวกับ
แก้วเจียระไน แผ่วเบำเหมือนเสี ยงถอนหำยใจ คดเคี้ยวเหมือนงู เป็ นต้น
 อุปลักษณ์ เป็ นกำรเปรี ยบเทียบสิ่ งหนึ่งเป็ นเหมือนอีกสิ่ งหนึ่ง กล่ำวเป็ นนัยให้ผอู ้ ่ำนเข้ำใจเอำเอง
เช่ น ค่ำแรงเท่ำกับแกลบกระสอบหนึ่ ง ในภำษำไทย แกลบ เสมื อนเป็ นสิ่ งที่มีค่ำน้อย ค่ำแรง
เท่ำกับแกลบจึงหมำยถึง ได้เงินน้อยมำก หรื ออีกประโยคหนึ่ ง เป็ นทองคำขำวจำกท้องทะเลใต้
ทองคำขำวถูกมองว่ำเป็ นสิ่ งที่มีค่ำหำยำก ดังนั้นผูแ้ ปลจึงใช้คำว่ำ ทองคำขำว เพื่อหมำยถึงสิ่ งมี
ค่ำ เป็ นต้น
 อธิ พจน์ เป็ นกำรกล่ำวมำกเกิ นจริ ง หำกกล่ ำวน้อยเกิ นจริ งเรี ยกว่ำ อวพจน์ ทั้งอธิ พจน์และอว
พจน์ เ ป็ นกำรเปรี ย บเที ย บกับ สิ่ ง ที่ เ ป็ นไปได้ย ำก หรื อ เป็ นไปไม่ ไ ด้ เช่ น เปลี่ ย นไปในชั่ว
พริ บตำเดียว เชื่อจนลมหำยใจสุ ดท้ำย โกรธจนควันออกหู เรื่ องล้ำนแปด เป็ นต้น
 ภำษำไพเรำะ เป็ นกำรหลี กเลี่ ยงคำไม่สุภำพ หรื อมีควำมหมำยรุ นแรง ไม่ดี เช่ น ตำย แปลเป็ น
เสี ยชีวติ สังเวยชีวติ ดับไป แก่ แปลเป็ น ชรำภำพ ข่มขืน แปลเป็ น ล่วงละเมิดทำงเพศ เป็ นต้น
 นำมนัย ใช้เรี ยกสิ่ งหนึ่ งแทนอีกสิ่ งหนึ่ งที่มีควำมสัมพันธ์กนั หรื อเป็ นส่ วนหนึ่ งของสิ่ งนั้น เช่น
ลูกน้ ำเค็ม หมำยถึง ผูท้ ี่เกิ ดและใช้ชีวิตอยูก่ บั ทะเล ชนชำตินกั รบ หมำยถึง ชำวโรมัน ชนชั้นสี
ม่วง หมำยถึง ชนชั้นผูม้ ีฐำนะดี ตีนผี หมำยถึง นักแข่งรถ เป็ นต้น
 อนุ นำมนัย เป็ นกำรนำส่ วนน้อยหรื อส่ วนย่อยที่เด่นชัดมำกล่ำวโดยหมำยถึ งส่ วนทั้งหมด เช่ น
นัง่ รอโต๊ะ บรรณำรักษ์หวั เสี ย ภำพในหัว เป็ นต้น
 สัทพจน์ เป็ นคำเลียนเสี ยงธรรมชำติที่เกิดขึ้นจริ งๆ เช่น อุย๊ ๆ ครื ดครำด ฮัม เป็ นต้น

6. ลักษณะการแปลทีด่ ี

อัจฉรำ ไล่ศตั รู ไกล (2554: 20) กล่ำวถึงลักษณะกำรแปลที่ดี 3 ประกำรในหนังสื อจุดมุ่งหมำย


หลักกำร และวิธีแปล ดังนี้
1) เชื่อถือได้ นำไปใช้ได้ไม่ผิดข้อเท็จจริ ง ไม่ผิดควำมหมำย ควำมครบถ้วน ไม่ตดั ต่อดัดแปลงให้
ผิดไปจำกต้นฉบับ ซื่ อตรงต่อต้นฉบับ
2) ชัดเจน ใช้ภำษำที่เข้ำใจง่ำย ไม่กำกวม ไม่มีร่องรอยของภำษำเดิม
3) เป็ นธรรมชำติ งำนแปลที่ดีภำษำต้องสละสลวย ไม่ฝืนหลักภำษำของผูอ้ ่ำน
13

พัชรี โภคำสัมฤทธิ์ (2549: 8) ได้อธิ บำยลักษณะงำนแปลที่ดีจำกภำษำอังกฤษเป็ นภำษำไทย


โดยทัว่ ไปไว้ดงั นี้
1) ควำมถู ก ต้อ ง นั บ เป็ นองค์ ป ระกอบส ำคัญ ที่ สุ ด เพรำะผู ้อ่ ำ นงำนแปลมิ ไ ด้ เ ห็ น ต้น ฉบับ
เพรำะฉะนั้น ข้อมูลที่ ได้โดยเฉพำะในกำรถ่ ำยทอดเทคโนโลยีจะได้จำกกำรอ่ำนงำนแปล ผูแ้ ปลจะต้อง
ถ่ำยทอดควำมหมำยให้สมบูรณ์ และถูกต้องโดยต้องไม่ต่อเติม ตัดทอน หรื อใส่ ควำมเห็นของตนลงไป และ
จะต้องแปลให้มีบรรยำกำศหรื อรสชำติของภำษำเหมือนต้นฉบับด้วย
2) ควำมชัดเจน ควำมชัดเจนเกิ ดจำกเทคนิ คกำรเขียนและเรี ยบเรี ยง กำรเลื อกใช้คำ ตลอดจนกำร
อ่ำนทบทวนแบบมีระบบ บำงครั้งงำนแปลที่ถูกต้องอำจอ่ำนเข้ำใจยำก เพรำะมีโครงสร้ำงภำษำสลับซับซ้อน
มีกำรใช้ศพั ท์ที่คลุมเครื อ ซึ่ งอำจเกิดจำกกำรตีควำมต้นฉบับได้ไม่ชดั เจนจนทำให้แปลไม่ได้ หรื ออำจเกิดจำก
เทคนิคกำรเขียนภำษำไทยหรื อภำษำแปลที่ไม่ดีพอ ผูต้ รวจงำนแปลอำจขอให้ผแู ้ ปลแก้ไขในส่ วนที่ไม่ชดั เจน
ก่อนที่จะนำไปพิมพ์เผยแพร่
3) ควำมเป็ นธรรมชำติ ควำมเป็ นธรรมชำติของงำนแปลอังกฤษเป็ นไทยก็คือ เมื่อแปลแล้วต้อง
เป็ นภำษำไทยที่ดี ใช้ศพั ท์สำนวนที่คนไทยใช้ เมื่อแปลแล้วไม่ควรรู ้ทนั ทีวำ่ เป็ นเอกสำรที่แปลมำเพรำะยังมี
โครงสร้ำงประโยคและวิธีเรี ยงคำเป็ นภำษำต้นฉบับอยู่ วิธีแก้ภำษำให้เป็ นธรรมชำติ ทำได้โดยกำรเรี ยบเรี ยง
และปรับสำนวนแปลร่ ำงที่หนึ่ ง ผูแ้ ปลไม่ควรยึดติดอยูก่ บั รู ปแบบ (Form) ของภำษำแต่ควรยึดควำมหมำย
(Meaning) เป็ นสำคัญ โดยถ่ำยทอดควำมหมำยในรู ปแบบภำษำไทย หรื อภำษำแปลให้เป็ นธรรมชำติมำก
ที่สุด
สัญฉวี สำยบัว (2553: 14) กล่ำวถึงคุณสมบัติของงำนแปลที่ดีวำ่ ต้องสำมำรถทำให้ผอู ้ ่ำนฉบับแปล
เกิดผลสนองตอบได้ใกล้เคียงกับผูท้ ี่อ่ำนต้นฉบับมีต่อต้นฉบับ ซึ่ งนับว่ำสำคัญที่สุดในกำรพิจำรณำคุณภำพ
ของงำนแปล งำนแปลที่ขำดคุณสมบัติขอ้ นี้ นับว่ำเป็ นงำนแปลที่คุณภำพต่ำ

ดังนั้นจะเห็นได้วำ่ ลักษณะงำนแปลที่ดีน้ นั ต้องมีท้ งั ควำมถูกต้องแม่นยำ ซึ่ งเป็ นสิ่ งที่สำคัญที่สุดใน


งำนแปล มีควำมชัดเจนเข้ำใจง่ำย รวมทั้งควำมเป็ นธรรมชำติของภำษำด้วย

7. งานวิจัยทีเ่ กีย่ วข้ อง

เนื่องจำกยังไม่มีงำนวิจยั ที่เกี่ยวข้องกับกำรศึกษำเทคนิคกำรแปลหนังสื อเชิงประวัติศำสตร์ โดยตรง


ดังนั้น ผูว้ ิจยั จะขอกล่ำวถึงเฉพำะงำนวิจยั ที่เกี่ยวข้องกับกำรศึกษำเทคนิคกำรแปลหนังสื อฉบับที่มีกำรตีพิมพ์
สองภำษำ ซึ่ งใกล้เคียงกับงำนวิจยั ที่ผวู ้ จิ ยั กำลังศึกษำ ดังนี้

Surang Duangjai (2007) ได้ศึกษำเทคนิคกำรแปลหนังสื อนวนิยำยเรื่ อง “The Orange Girl” ของ


Jostein Gaarder แปลโดย Jiranun Pitrpreecha ผูว้ จิ ยั ได้ใช้หลักกำรวิเครำะห์แบบ idiomatic และพบเทคนิค
14

กำรแปลที่ผแู้ ปลใช้จำกทฤษฎีกำรแปลของ Larson (1998) ทั้งหมด 33 เทคนิค ซึ่งผูว้ จิ ยั ได้ศึกษำและนำเสนอ


ตัวอย่ำงประโยคทั้งระดับคำ วลี ไปจนถึงประโยค

Pornpimon Phatarasringkarn (2011) ศึกษำเทคนิคกำรแปลจำกเรื่ องสั้นของผูไ้ ด้รับรำงวัลซีไรต์


Chart Korpjitti ซึ่งเป็ นภำษำไทยและแปลเป็ นภำษำอังกฤษโดย Marcel Barang ผลกำรศึกษำพบเทคนิคกำร
แปลที่ผแู ้ ปลใช้ท้ งั หมด 14 เทคนิควิธีจำกทฤษฎีของ Larson (1998) จำกผลกำรวิเครำะห์ ผูว้ จิ ยั พบว่ำผูแ้ ปลมี
ควำมสำมำรถทั้งภำษำแปลและภำษำต้นฉบับในทั้งในแง่ของโครงสร้ำงและคำศัพท์ที่ใช้

ในบทนี้ ผูว้ จิ ยั ได้กล่ำวถึงทฤษฎีต่ำงๆ ที่นำมำใช้ในงำนวิจยั นี้ ได้แก่ ทฤษฎีภำษำศำสตร์ ทฤษฎี


อรรถศำสตร์ ทฤษฎีกำรแปล ชนิดของกำรแปล ลักษณะกำรแปลที่ดี และงำนวิจยั ที่เกี่ยวข้อง ในด้ำนระเบียบ
วิธีวจิ ยั จะได้นำเสนอในบทต่อไป
15

บทที่ 3
ระเบียบวิธีวจิ ยั

การวิจยั การแปลภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทยจากหนังสื อเรื่ อง แอตแลนติก มหาสมุทรข้ามกาลเวลา


มุ่งเน้นในการศึกษาวิเคราะห์เทคนิ คการแปลโดยใช้เทคนิ คการตามแนวคิดของ Larson (1998) ในบทนี้ จะ
อธิบายถึงระเบียบวิธีวจิ ยั และกระบวนการในการวิเคราะห์ ตลอดจนวิธีการนาเสนอข้อมูล

การจัดเก็บข้ อมูล

การวิ จ ัย ในครั้ งนี้ ผู้วิ จ ัย ใช้ วิ ธี ก ารวิ จ ัย เชิ ง คุ ณ ภาพในการวิ เ คราะห์ เ ทคนิ ค การแปล หนัง สื อ
ประวัติศาสตร์ เรื่ องแอตแลนติก มหาสมุทรข้ ามกาลเวลา (Atlantic: Great Sea Battle, Heroic Discoveries,
Titanic Storms, And A Vast Ocean Of A Million Stories) เขียนโดย ไซม่อน วินเชสเตอร์ (Simon
Winchester, 2011) มีท้ งั หมด 459 หน้าฉบับแปลเป็ นภาษาไทย แปลโดย สุ นนั ทา วรรณสิ นธ์ เบล (2555)
ทั้งหมด 362 หน้า ใช้การสุ่ มตัวอย่างจากทุกบท ประกอบด้วย 10 บท ดังนี้

Preface: The Leaving Of Liverpool 1


อารั มภบท : จากท่ าเรื อลิเวอร์ พูล 17
Prologue: The Beginning of Its Goings On 29
บทนา : จุดเริ่ มต้ นของเรื่ องราว 39
Chapter 1: From the Purple Isles of Mogador 51
บทที่ 1 : จากหมู่เกาะสี ม่วงแห่ งโมกาดอร์ 55
Chapter 2: All the Shoals and Deeps Within 99
บทที่ 2 : หาดตืน้ และห้ วงทะเลลึก 91
Chapter 3: Oh! The Beauty andthe Might of It 149
บทที่ 3 : พลังและความงามของทะเล 129
Chapter 4: Here the Sea Of Pity Lies 207
บทที่ 4 : ห้ วงทะเลแห่ งความสังเวช 177
Chapter 5: They That Occupy Their Business on Great Waters 273
บทที่ 5 : ธุรกิจบนทะเล 225
16

Chapter 6: Change and Decay All Around the Sea 329


บทที่ 6 : ความเปลี่ยนแปลงและความตกตา่ รอบทะเล 267
Chapter 7: The Storm Surge Carries All Before 395
บทที่ 7 : พายุฉับพลันพัดพาทุกสิ่ ง 315
Epilogue: Falls the Shadow, Fade the Sea 441
บทส่ งท้ าย : แสงเงาสลัว ทะเลเลือนจาง 349

การวิเคราะห์ ข้อมูล

1. วิเคราะห์ ข ้อมู ล ทั้ง ระดับ ค า ระดับ วลี ระดับ ประโยค และระดับ ข้อความ โดยเปรี ย บเที ย บ
ระหว่างต้นฉบับและฉบับแปล
2. ใช้เทคนิ คการแปลจากทฤษฎี การแปล (Larson, 1998) และทฤษฎี จากนักแปลท่ านอื่ นที่
เกี่ยวข้อง รวมทั้งการใช้โวหารภาพพจน์ (Figurative Senses Translation) โดยนามาวิเคราะห์ทุก
เทคนิคที่พบและตรงกันทั้งในหนังสื อต้นฉบับและหนังสื อฉบับแปล
3. จดบันทึกแต่ละเทคนิคการแปลพร้อมตัวอย่างแต่ละเทคนิค
4. รวบรวมข้อมูลเพื่อนาผลที่ได้มาวิเคราะห์และสรุ ปลงในตาราง

การนาเสนอข้ อมูล

ในการวิจยั นี้ ผูว้ จิ ยั นาเสนอข้อมูลเป็ นรู ปแบบตาราง ซึ่ งประกอบด้วย 1) ภาษาต้นฉบับ 2) ภาษาแปล
และ 3) หมายเหตุ หนึ่ งช่ องตารางจะแสดงตัวอย่างหนึ่ งเทคนิ คพร้ อมตัวอย่างและคาอธิ บายดังตัวอย่าง
ต่อไปนี้

ตารางที่ 16: Cultural Substitute Translation (ตัวอย่าง)


ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
“11 A.M.: Bouillon on the Boat ที่ผมจาได้ดีที่สุดคือข้อความว่า “ซุ ปใส” นามาแทน
Deck” was the one that stuck most ‘11.00 น. ซุ ปใสบนดาดฟ้ า’ (น.18) “Bouillon” หมายถึง อาหาร
firmly in my mind. (P.2) ชนิดหนึ่ง
…: the Labrador Current and the กระแสน้ าเย็นลาบราดอร์ และ “นา้ พริกกะปิ สี เทา”เป็ น
Gulf Stream collide softly and กระแสน้ าอุ่นกัลฟ์ สตรี มไหลมา อาหารชนิดหนึ่งนามาใช้แทน
unseen near here, and the sudden บรรจบกันบริ เวณนี้ และการที่ “grey pea soup”
17

blending of tropical and Arctic กระแสน้ าจากเขตร้อนไหลมาปะทะ


waters can thicken the air above into น้ าจากขั้วโลกทาให้อากาศบนผิวน้ า
grey pea soup for days at a time. หนาขึ้นจนเป็ นเหมือนนา้ พริกกะปิ สี
(P.9) เทาเป็ นเวลานานหลายวัน (น.23)
Up on top there were a scattering of ข้างบนมีบา้ นคนอยูป่ ระปราย มี “ยาเส้ น”เป็ นยาสู บไทย
houses, a church, a shop, and a tiny โบสถ์ ร้านค้าและโรงแรมเล็กๆ นามาใช้แทน “pipe smoke”
inn, its sitting room heavy with the ห้องนัง่ เล่นภายในโรงแรมอบอวล
smell of pipe smoke and warm wet ไปด้วยกลิ่นยาเส้ นและกลิ่นเสื้ อขน
sweater wool. (P.31) แกะชื้นๆ (น.40)

การอภิปรายผล

การสรุ ปการวิเคราะห์ขอ้ มูลเทคนิคการแปลจะนามาสรุ ปและอภิปรายในบทที่ 5 ในรู ปแบบตาราง


เป็ นชื่อเทคนิคภาษาอังกฤษพร้อมความหมาย การอภิปรายผลการวิเคราะห์ขอ้ มูลจะอธิ บายแต่ละเทคนิคโดย
ละเอียดพร้อมยกตัวอย่างที่ได้นาเสนอในบทที่ 4 นาเสนอควบคู่กนั เพื่อให้เข้าใจมากขึ้น สุ ดท้ายจะเป็ น
ข้อเสนอแนะสาหรับผูส้ นใจเพื่อใช้เป็ นแนวทางการวิจยั ด้านการแปลครั้งต่อไป
18

บทที่ 4
ผลการวิเคราะห์ ข้อมูล

การวิเคราะห์ขอ้ มูลเป็ นการอธิ บายเกี่ ยวกับคุ ณลักษณะต่างๆ ของเทคนิ คการแปลที่พบในหนังสื อ


แอตแลนติก มหาสมุทรข้ามกาลเวลา ผลการวิเคราะห์ใช้กรอบทฤษฎีของ ลาร์ สัน (Larson, 1998) ซึ่ งจะ
แสดงผลในรู ปแบบตาราง ผลการวิเคราะห์ขอ้ มูลมีดงั นี้

1. การแปลตรงตัว (Lexical Translation)


ภาษาต้นฉบับและภาษาแปลมีความหมายตรงกัน
ตารางที่ 1: Lexical Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
I stayed on the foredeck to watch ผมอยู่ส่วนหน้ าของดาดฟ้าเรื อรอดู แปลตรงตัว
other vessel: there was a bustle of เรือลาอืน่ ๆเห็นเรื อลากอวนกลุ่ม
Fleetwood trawlers scuttling home, หนึ่งเดินทางกลับบ้าน มีเรื อขน
an inbound freighter or two, …(P.5) สิ นค้าสองลา (น.20)
…, and the sudden blending of และการที่กระแสน้ าจากเขตร้อน แปลตรงตัว
tropical and Arctic waters ไหลมาปะทะน้ าจากขั้วโลกทาให้
canthicken the air above อากาศบนผิวนา้ หนาขึน้ (น.23)
into…(P.9)
Nearly half a century has gone by เกือบครึ่งศตวรรษได้ ผ่านไป แปลตรงตัว
since I first saw the Flemish Cap หลังจากทีผ่ มได้ เห็นเฟลมิชแคป
and watched, captivated, as that เป็ นครั้งแรก ได้เฝ้ าดูอย่างหลงใหล
Canadian Air Force Plane swept in. ตอนที่เครื่ องบินของกองทัพอากาศ
(P.17) แคนาดาโฉบเข้ามา (น.29)
It is a living thing; it has a มันเป็ นสิ่ งมีชีวติ มันมีเรื่ องราวตอน แปลตรงตัว
geological story of birth and ถือกาเนิดทางธรณี วทิ ยา การ
expansion and evolution to its ขยายตัว และวิวฒั นาการมาจนเป็ น
present middle-aged shape and size; มหาสมุทรที่มีรูปร่ างและขนาด
…(P.22) เหมือนในปั จจุบนั ซึ่ งอยูใ่ นวัย
กลางคน (น.33)
Year in and year out, night and day, ปี แล้วปี เล่า กลางวันกลางคืน ร้ อน แปลตรงตัว
19

warm and cold, century after และหนาว ศตวรรษแล้วศตวรรษ


century, the ocean is always there, เล่า มหาสมุทรก็ยงั คงอยูเ่ ป็ นนิ
an eternal presence in the collective รันดร์ ในความทรงจาของผูค้ นที่อยู่
minds of those who live beside it. รายรอบ (น.43)
(P.34)
It was an inelegant, jerky process, เป็ นกระบวนการที่ชา้ และงุ่มง่าม แปลตรงตัว
rather like watching a camel getting เหมือนกับอูฐที่ลุกขึ้นยืน ส่ วนหนึ่ง
to its feet, with one part of the ของมหาสมุทรเริ่มเปิ ดออกตาม
ocean opening, then another ด้วยอีกส่ วนหนึ่งที่อยูห่ ่างออกไป
faraway, then …(P.45) (น. 50)
The island shepherds had climbed คนเลีย้ งแกะบนเกาะปี นขึน้ ไปบน แปลตรงตัว
up the cliffs-fixed ropes could be หน้ าผา เรามองเห็นเชือกอยูต่ ิดกับ
seen, …(P.73) หมุด (น.72)
Three senior naval officers from นายทหารเรืออาวุโสจากประเทศ แปลตรงตัว
member states are elected to preside สมาชิกได้รับการเลือกตั้งให้ดารง
over the International Hydrographic ตาแหน่งประธานองค์กรแผนที่
Organization, usually for five years สากลทางทะเล มีวาระครั้งละ 5 ปี
at a time. (P.102) (น.94)
But then, in an instant, even though แต่ทนั ใดนั้นแม้ ว่าฤดูร้อนบน แปลตรงตัว
the summer on shore is fast ชายฝั่งจะมาถึงอย่างรวดเร็ว (น.
coming. (P.156) 136)
Initially the sea is only a ในตอนแรกทะเลเป็ นเพียงฉากหลัง แปลตรงตัว
backdrop-it appears in some of เช่นในงานของดูเรอร์ (น.142)
Durer’s work, for example,
…(P.164)
Even though the British at the แม้ ว่าอังกฤษจะเป็ นศัตรู กบั เขาใน แปลตรงตัว
time were his enemies, he said, no ตอนนั้น แต่ทหารเรื อไม่ควรแสดง
sailor should ever take the kind of ความดีใจที่เรื อล่ม (น.179)
delight that …(P.211)
To be attacked by a pirate ship การถูกเรือโจรสลัดจู่โจมเป็ น แปลตรงตัว
was a terrifying experience. ประสบการณ์ ทนี่ ่ าหวาดกลัว (น.
20

(P.223) 188)
After dinner we listen to the news. หลังอาหารค่า เราฟังข่ าว (น.215) แปลตรงตัว
(P.259)
Exploration, settlement, war, การเดินทางสารวจ การตั้งถิ่นฐาน แปลตรงตัว
pilgrimage, fishing, and trade had สงคราม การเดินทางแสวงบุญ การ
always been the main impulses จับปลาและการค้ าขาย เป็ นแรง
behind maritime adventuring. กระตุน้ ผลักดันให้เกิดการผจญภัย
(P.276) ทางทะเล (น.227)
On the other side of the sea, and in อีกฝั่งหนึ่งของทะเล ในอีกซีกโลก แปลตรงตัว
another hemisphere, the หนึ่ง สาธารณรัฐไลบีเรี ย (น.332)
impoverished republic of Liberia
…(P.418)

2. การแปลเพิ่มเติม(Addition Translation)
การเติมข้อความเพื่อเพิ่มความเข้าใจของผูอ้ ่าน
ตารางที่ 2: Addition Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…, in the Canadian Pacific offices สานักงานบริ ษทั แคนาเดียน แปลเพิ่มเติม
off Trafulgar Square-more cathedral แปซิฟิกแถวจตุรัสทาฟัลการ์ ซึ่ง
than bureau, all teak, marble, and ข้างในสานักงานดูคล้ายโบสถ์
hush, …(P.2) มากกว่า บรรยากาศภายในเงียบ
ขรึม ตกแต่งด้วยไม้สักและหิ นอ่อน
(น.18)
A flotilla of small craft brought out กองเรื อเล็กนาผูโ้ ดยสารมาส่ ง มี แปลเพิม่ เติม
the scattering of passenger-two were เด็ก 2 คนเป็ นหัด ทาให้เราต้องจอด
children with measles, and there was เรื อนานกว่าปกติ เพราะลูกเรื อไม่
some slight quarantine-related delay อยากรับเด็กทีป่ ่ วย กลัวว่ าผู้โดยสาร
…(P.7) คนอืน่ จะติดโรค (น.22)
We had crossed the ocean in seven เราใช้เวลาเดินทางข้ามมหาสมุทร แปลเพิม่ เติม
days, six hours, and seven minutes, ทั้งสิ้ น 7 วัน 6 ชัว่ โมง 7 นาที และ
and despite our mid-ocean แม้จะหยุดแวะพบนักบินกลางทะเล
21

rendezvous were just fifty-four เราทาเวลาดี สายไปเพียง 54 นาที


minutes late. (P.11) เท่านั้น (น.25)
Humans have lived around มนุษย์ต้ งั รกรากอยูร่ ิ มมหาสมุทร แปลเพิม่ เติม
Atlantic’s peripheries and on its แอตแลนติกและตามเกาะน้ อยใหญ่
island, and have crossed and มาเป็ นเวลาช้ านาน เดินทางข้ามไป
recrossed it, plundered it and fought ข้ามมา หากินจากทะเล สู ้รบกลาง
on it, …(P.23) ทะเล (น.33)
The weather was becoming cooler อากาศในโลกเริ่ มเย็นลง โลกกาลัง แปลเพิม่ เติม
as he went: the world was entering a เข้าสู่ ช่วงเปลี่ยนสภาพโดยธาร
major period of glaciations, น้ าแข็ง (น.57)
…(P.54)
The groves of argan-oil trees and ป่ าต้นอาร์แกนและป่ าละเมาะที่เต็ม แปลเพิ่มเติม
goat-busy scrub eventually give way ไปด้วยฝูงแกะหายไป กลายเป็ นที่
to the stony desert plains of the ราบทะเลทรายหิน (น.97)
hammada, …(P.105)
“Dr.Weizmann-It’s a boy.” (P.271) “ด๊อกเตอร์ไวซ์มานน์ ยินดีด้วย แปลเพิ่มเติม
ครับคุณได้ลูกชาย” (น.224)

3. การละไว้ไม่แปล (Omission Translation)


ผูแ้ ปลอาจไม่จาเป็ นต้องแปลบางข้อความหรื อประโยค เนื่ องจากอาจทาให้ผอู ้ ่านสับสน
ตารางที่ 3: Omission Translation หรือการละไว้ไม่ แปล
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Almost half a century has passed เวลาผ่านไปเกือบครึ่ งศตวรรษแล้ว “fifty-odd years” ไม่ได้แปล
since I made those two crossing - หลังจากที่ผมได้เดินทางข้าม
fifty-odd years during which I must มหาสมุทร 2 ครั้งนั้น และในช่วง
have traversed this particular body เวลานั้นผมได้เดินทางผ่านน่านน้ า
of water five hundred times, at least. นี้อย่างน้อย 500 ครั้ง (น.26)
(P.13)
Eventually, and testily, I found a ในที่สุดผมก็ทุรนหาทางจนได้ “by railway” ไม่ได้แปล
flight to Manchester and made the เที่ยวบินไปแมนเชสเตอร์และ
rest of my way home by railway. หาทางกลับถึงบ้านได้ (น.26)
22

(P.13)
Before what geologists like to ก่อนจะถึงตอนนั้นมหาสมุทร “Before what geologists like
think is too much longer, Atlantic แอตแลนติกจะเริ่ มเปลี่ยนรู ปร่ าง to think” ไม่ได้แปล
will begin to change its aspect and และขนาดอย่างรวดเร็ ว (น.32)
size very dramatically. (P.22)
He has turned his back on the sea at ในที่สุดเขาก็หนั หลังให้ทะเล แม้วา่ “simply, ponderously,
last, but he knows that even without เขาจะมองไม่เห็นแต่เขารู ้วา่ ทะเล magnificently, ominously”
seeing it, it is behind him all the อยูเ่ บื้องหลังเขาตลอดเวลา (น.43) ไม่ได้แปล
while and simply, ponderously,
magnificently, ominously
continuing to be the sea. (P.34)
The wind Erikson encountered was เอริ กสันปะทะกับลมสวนตะวันตก “contrary to the
exceptionally fierce and almost และลมตะวันตกเฉียงเหนือซึ่ งแรง Norsemen’s intended
always came from the west or the กว่าปกติ (น.80) direction” ไม่ได้แปล
northwest, contrary to the
Norsemen’s intended direction.
(P.85)
…-on a long-remembered date, วันที่ 12 ตุลาคม 1492 วันที่อยูใ่ น “It was sudden a vision of a
October 12, 1492-when the Pinta’s ความทรงจามานานแสนนาน เมื่อร็ new world-or the New
lookout, Rodrigo de Triana, spotted อดริ โก เดอ ทริ อานา(Rodrigo de World, as it would soon be
a line of white cliffs directly ahead. Triana) คนเฝ้ าดูบนเรื อปิ นตาเห็น realized”ไม่ได้แปล
It was sudden a vision of a new เส้นหน้าผาสี ขาวเบื้องหน้า (น.81)
world-or the New World, as it
would soon be realized. (P.86)
…-to win knowledge of the Atlantic การได้ความรู ้เกี่ยวกับมหาสมุทร “in the nineteenth century”
was to gain knowledge of the แอตแลนติกคือการเรี ยนรู ้เกี่ยวกับ ไม่ได้แปล
planet; to those on its far side in the โลก แต่สาหรับคนที่อยูอ่ ีกฟาก
nineteenth century, to know หนึ่งความรู ้เกี่ยวกับทะเลคือ
Atlantic was to be better equipped เครื่ องมือหาความมุ่งคัง่ (น.111)
to make money. (P.124)
The seventy-seven black African ทาสผิวดา 77 คน ผูต้ กเป็ นเหยือ่ “African” ไม่ได้แปล
23

slaves, innocent victims of all this บริ สุทธิ์ ของความโกลาหลนี้ ไม่ได้


mayhem, were not treated with any รับความกรุ ณาแต่อย่างใด (น.193)
great leniency. (P.230)
Whether there is a true and direct ซี .พี. สก็อต คาอิม ไวซ์มานน์ แอซี “Whether there is a true
link between C.P. Scott, Chaim โทนที่กลัน่ ได้ใหม่ และการสร้าง and direct link between”
Weizmann, his freshly minted รัฐอิสราเอล (น.224) ไม่ได้แปล
acetone, and the eventual formation
of the state of Israel is …(P.271)
She would make her actual และกรี ดกรายเข้าสู่ เขตมหาสมุทรที่ “She would make her
entrance into the oceanic sector, ต้องระวังอย่างแท้จริ ง ณ จุดพิกดั ที่ actual entrance into the
sashaying elegantly into the most 2 ที่ชื่อว่า MALOT. (น.276) oceanic sector”ไม่ได้แปล
critical portion of the flight, at a
second waypoint designated as
MALOT. (P.342)
The world at large is now having to โลกทั้งใบต้องตระหนักถึง “and for an entirely
keep super-aware of implications of ผลกระทบของการบินเช่นกัน (น. different reason” ไม่ได้แปล
flights as well, and for an entirely 279)
different reason. (P.345)
…-a lexicon of strange and exotic เกิดคาศัพท์แปลกใหม่ข้ ึน เช่น สบู่ “are being uttered abroad”
new words are being uttered ดา ปาล์มคาเมไลนา ถัว่ บาบาสสุ ไม่ได้แปล
abroad: jatropha, camelina, และฮาโลไฟต์ (น.280)
babassu, and halophytes- …(P.347)
“Unidentified Russian vessel two “เรื อรัสเซี ยที่อยูห่ น้าผม 2 ไมล์ “Unidentified” ไม่ได้แปล
miles ahead of me, report your กรุ ณาแจ้งชื่อและธุระด้วย” (น.309)
name and business,” (P.387)

4. การแปลเป็ นความหมายรอง (Secondary Sense Translation)


คาในภาษาไทยบางคาเมื่อกล่าวถึงโดยไม่มีบริ บทจะมีความหมายตรงตัวเป็ นความหมายแรกที่เราคิดเมื่อ
ได้ยิน เรี ยกว่า Primary Sense แต่เมื่อคาเหล่านี้ เกิดขึ้นในบริ บทอื่นหรื อรวมกับคาอื่นก็อาจทาให้ความหมาย
เปลี่ ย นไปได้ เมื่ อแปลจึ งต้องอาศัยคาที่ เกิ ดร่ วมกันจึ งจะแปลความหมายได้ถู กต้อง ซึ่ งค าเหล่ านี้ เรี ยกว่า
ความหมายรอง หรื อ Secondary Sense
24

ตารางที่ 4: Secondary Sense Translation


ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Maybe time and schoolboy memory บางทีเวลาอาจบิดเบือนความทรง ความหมายแรกคือ “วัยเรียน”
have distorted things a little, …(P.2) จาวัยหนุ่ม (น.18) ความหมายรองคือ “วัยหนุ่ม”
News of the shipwreck soon became ข่าวเรื ออัปปางกลายเป็ นเรื่ องที่คน ความหมายแรกคือ“โรงแรม”
the talk of the inns of early พูดคุยกันตามโรงเหล้าในช่วงต้น ความหมายรอง คือ “โรง
seventeenth-century London, and ศตวรรษที่ 17 และเช็คสเปี ยร์ น่าจะ เหล้า”
Shakespeare almost certainly heard ได้ยนิ แน่นอน (น.131)
of it. (P.151)
(and in later years, more (และได้ กาไรงามในเวลาต่อมา) (น. ความหมายแรกคือ “ประสบ
commercially successful) (P.233) 196) ความสาเร็จ” (ในทางการค้า)
ความหมายรองคือ “ได้ กาไร
งาม”
The ferocity of the slave masters is ความโหดร้ายของผูค้ ุมทาสเป็ น ความหมายแรกคือ “ตานาน”
legendary-men were brutalized, เรื่องโจษจัน ทาสชายถูกซ้อม (น. ความหมายรอง คือ “เป็ นที่
…(P.234) 197) รู้ จัก หรื อ โจษจัน”
It comes from evidence given to a เป็ นคาให้ การของไอแซก ปาร์ก ความหมายแรก คือ
British House of Commons เกอร์ (Isaac Parker) จากเมืองลิ “หลักฐาน”ความหมายรองคือ
Committee by a crewmen named เวอร์พลู ลูกเรื อค้าทาสชื่อแบล็ก “คาให้ การ”
Isaac Parker of the Liverpool slave โจ๊ก (Black Joke) (น.197)
brig Black Joke…(P.235)
..., and that the child in question was และเด็กที่วา่ ยังเล็กมาก อายุไม่เกิน ความหมายแรกคือ “อายุ
said by Parker to have been 3 ขวบ (น.198) น้ อย”ความหมายรองคือ
indecently young, little more than “เล็ก” (หมายถึงเด็ก)
an infant. (P.236)
Air travel across oceans has in สาหรับผู้โดยสารส่ วนใหญ่การ consumers ความหมายแรกคือ
recent years become to most เดินทางทางอากาศกลายเป็ นเรื่ อง “ผู้บริโภค” ในบริ บทนี้
consumers, if not necessarily to the ธรรมดาและน่าเบื่อ แต่สาหรับ หมายถึง “ผู้โดยสาร”
practitioners, as tedious as it is คนขับเครื่องบินคงไม่ใช่อย่างนั้น practitioners ความหมายแรก
commonplace. (P.330) (น. 267) คือ “ผู้ปฏิบัติ” ความหมายใน
บริ บทนี้คือ “คนขับ
25

เครื่องบิน”
In the abstract, the expanse of ในทางทฤษฏี เขตน้ าตื้นนอกชายฝั่ง ความหมายแรก คือ
shallow seas of Newfoundland- นิวฟันด์แลนด์ยงิ่ ใหญ่เหนื อตานาน “นามธรรม” ความหมายที่
…(P.364) (น.293) สอง หมายถึง “ในทางทฤษฎี”
So the poor man returned home, เครกผู้อบั โชคจึงต้องกลับบ้าน (น. ความหมายแรก คือ “ผู้น่า
…(P.380-381) 304) สงสาร” หรื อ “จน”
ความหมายที่สองในบริ บทนี้
หมายถึง “ผู้อบั โชค”
He took pâté and cognac and cases เขาหาตับบด เหล้าคอนญัก และ ความหมายแรก คือ“คา้ จุน
of decent burgundies to sustain the ไวน์เบอร์ กนั ดีหลายลังไว้เลีย้ ง (น. สนับสนุน”ความหมายที่สอง
party, …(P.445) 352) คือ “เลีย้ ง” (ในงานเลี้ยง)

5. การแปลความหมายแคบเป็ นความหมายกว้าง (Specific to Generic Translation)


การแปลจากความหมายแคบ(Specific) เป็ นความหมายกว้าง (Generic) เนื่องจากผูแ้ ปลต้องการให้เป็ น
ธรรมชาติในภาษาแปล ถึงไม่ตรงตัวเสี ยทีเดียวให้ความรู ้สึกใกล้เคียงกับภาษาต้นฉบับและเป็ นธรรมชาติ
ตารางที่ 5: Specific to Generic Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
A handful of businessman, not a นักธุ รกิจจานวนหนึ่ง นักการเมือง “จานวนหนึ่ง”มีความหมาย
few politicians, …(P.13) จานวนไม่นอ้ ย (น.26-27) กว้างกว่า “handful”(หยิบมือ
หนึ่ง)
That for years was very much the ผมก็เคยรู ้สึกเช่นนั้นอยูน่ านหลายปี “เดินทาง” มีความหมายกว้าง
case for me-until one recent กระทัง่ บ่ายวันหนึ่งในฤดูร้อน กว่า “was crossing”(ข้าม)
summer’s afternoon, as I was ขณะที่ผมเดินทางไปนิวยอร์ กด้วย
crossing to New York on a British เครื่ อง 777 ของสายการบินบริ ติช
Airways 777, …(P.16) แอร์ เวย์ (น.28)
…, their elders tutting them to keep ผูใ้ หญ่จุป๊ ากทักและบอกให้เดิน “รองเท้า” มีความหมายกว้าง
their boots clean and to be careful ระวังอย่าให้ลม้ เดี๋ยวรองเท้าจะ กว่า “boots”(รองเท้าบู๊ต)
not to fall. (P.31) สกปรก (น.41)
He decided that these humans เขาคิดว่ามนุษย์เหล่านี้น่าจะอาศัย “คิด” มีความหมายกว้างกว่า
probably sheltered in cave- …(P.58) อยูใ่ นถ้ า (น.60) “decide”(ตัดสิ นใจ)
…and so doing the skin and nails ผิวและเล็บจึงหลุดออกมา เขาเอา “นา้ มัน” มีความหมายกว้าง
26

came off, and he got some sweet oil นา้ มันมาทา และผ้ามาพัน (P.197) กว่า “sweet oil”(น้ ามันหอม)
and cloths and wrapped them round
the feet …(P.235)
…, and he tied a log of mango, เขาผูกท่อนไม้ ยาว 18-20 นิ้ว หนัก “ท่อนไม้ ” มีความหมายกว้าง
eighteen or twenty inches long, and ประมาณ 12-13 ปอนด์ ไว้ที่คอเด็ก กว่า “a log of mango”(ท่อน
about twelve or thirteen pound (น.197) ไม้มะม่วง)
weight…(P.235)
Invariably it took accidents at sea to มักต้องเกิดอุบตั ิเหตุกลางทะเล “กฎหมาย” มีความหมายกว้าง
effect changes to the law of the sea. ก่อนที่กฎหมายจะได้รับการแก้ไข กว่า “the law of the sea”(
(P.322) (น.261) กฎหมายทางทะเล)
The venture was Alcock’s idea, อัลค็อกเกิดความคิดที่จะเดินทาง “เรือบิน” มีความหมายกว้าง
conceived when he was imprison by ขณะที่เขาถูกคุมขังโดยชาวเติร์ก กว่า “fighter plane”(
Turks after ditching his fighter หลังจากที่สละเรือบินในทะเลใกล้ เครื่ องบินรบ)
plane in the sea near Gallipoli. เมืองกัลลิลี (Gallipoli) (น.272)
(P.336)
One aspect of the flight that had แง่มุมหนึ่งของเที่ยวบินที่เจ้าหน้าที่ “แจ้ ง” มีความหมายกว้างกว่า
been already decreed by air traffic ควบคุมและฝ่ ายการวางแผนของ “decree”(คาบัญชา, คาสัง่ )
control the planners at the airline สายการบินได้แจ้ งแล้วคือเส้นทาง
was transatlantic track that ที่เที่ยวบิน BA113 ควรใช้ในวัน
BA113should use that day. (P.341) นั้น (น.276)
“And now this,” he said, and rather และ “ตอนนี้ที่นี่” เขาบอกและยืน่ “กระเป๋ า” มีความหมายกว้าง
sheepishly handed over a card from นามบัตรจากกระเป๋ าอย่างเหนียม กว่า “wallet”(กระเป๋ าสตางค์)
his wallet. (P.381) อาย (น.305)

6. การแปลความหมายกว้างเป็ นความหมายแคบ (Generic to Specific Translation)


เป็ นการแปลความหมายจากความหมายกว้าง (Generic) เป็ นความหมายแคบ (Specific) กล่าวคือผู ้
แปลต้องการเลื อกใช้คาที่เฉพาะเจาะจงมากกว่าเนื่ องจากความเหมาะสมของภาษาที่ต่างกัน แต่ยงั คงรักษา
ความหมายไว้ใกล้เคียงกับต้นฉบับเช่นเดียวกับการแปลความหมายแคบเป็ นความหมายกว้าง
27

ตารางที่ 6: Generic to Specific Translation


ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
All ashore who’s going ashore! ลูกเรื อประกาศก้องตรงเวลา“ใคร “the familiar
came the familiar announcement, ไม่ไปให้ข้ ึนฝั่ง” (น.19) announcement, on cue”
on cue. (P.4) แปลให้แคบลงว่า “ประกาศ
ก้องตรงเวลา”
…: he waved up at us, and if he เขาโบกมือให้แล้วขยับปาก “good”แปลให้แคบลงว่า
mouthed something like “Take care! เหมือนกับพูดว่า “โชคดี ข้ามน้ าให้ “สนุก”
Have a good crossing!” his words สนุก” แต่คาพูดของเขาถูกลมพัด
were whipped away by the breeze. ไป (น.20)
(P.5)
For the men up in the bridge, สาหรับลูกเรื อในห้องบังคับการ “the men”แปลให้แคบลงว่า
Voyage No.115 was basically just การเดินทางเที่ยวที่ 115 เป็ นเพียง “ลูกเรือ”
another routine crossing. (P.8) การข้ามมหาสมุทรปกติ (น.23)
For the sea in which these elegant เนื่องจากน้ าบริ เวณที่หอยสวยงาม “these elegant fashioned
fashioned beasts lived so เหล่านี้อาศัยอยูเ่ ป็ นจานวนมากมี beasts”แปลให้แคบลงว่า
abundantly was a body of water very ลักษณะต่างจากน้ านิ่งในเขตเมดิ “หอยสวยงาม”
different in character from the placid เตอร์เรเนียน (น.56)
waters of the Mediterranean. (P.53)
“Well now,” the builder replied, “อืม เรื อก็คงพอไหว ถ้าลูกเรื อฝี มือ “the builder” แปลให้แคบลง
“the boat will do, just so long as the ดีพอ” คนต่ อเรือตอบ (น.70) ว่า “คนต่ อเรือ”
crew’s good enough.” (P.72) “good enough”แปลให้แคบ
ลงว่า “ฝี มือดีพอ”
…: the sagas say they bartered with ตามตานานบอกว่าพวกเขามีการค้า “appeared to like” แปลให้
them, employing as trade goods not ขายแลกเปลี่ยน ชาวเอสกิโมไม่ได้ แคบลงว่า “ชอบดื่ม”
beads or useless trinkets, but milk, ต้องการลูกปัดหรื อเครื่ องประดับ
which the Eskimos appeared to ไร้ประโยชน์ แต่พวกเขาชอบดื่ม
like. (P.85) นม (น.81)
Despite their London tailoring, fine แม้วา่ เขาทั้งสามจะใส่ เสื้อทีต่ ัดโดย “London tailoring” แปลให้
manners, and good knowledge of ช่ างฝี มือประณีตในลอนดอน แคบลงว่า “ใส่ เสื้อทีต่ ัดโดย
English, Darwin regarded them as กิริยามารยาทงดงามและพูด ช่ างฝี มือประณีตในลอนดอน”
28

little more elevated than animals, ภาษาอังกฤษได้ ดี แต่ดาร์ วนิ มองว่า “fine manners” แปลให้แคบ
…(P.125) พวกเขาเหนื อกว่าสั ตว์เดรัจฉาน ลงว่า “กิริยามารยาทงดงาม”
เพียงนิดเดียว (น.112) “good knowledge of
English” แปลให้แคบลงว่า
“พูดภาษาอังกฤษได้ ด”ี
“animals” แปลให้แคบลงว่า
“สั ตว์เดรัจฉาน”
At first his men found precious little ตอนแรกลูกน้ องของเขาพบสิ่ งที่ “his men” แปลให้แคบลงว่า
in the red clays they hauled up from น่าสนใจเพียงเล็กน้อยจากดินแดง “ลูกน้ อง”
off the African coast, …(P.137) ที่ชกั รอกขึ้นมาจากทะเลใกล้
ชายฝั่งแอฟริ กา (น.120)
He took me to dinner-he wanted เขาเลีย้ งอาหารเย็นผม เขา “took me to dinner” แปลให้
me to try centolla, the giant crab for คะยั้นคะยอให้ ผมลองชิมเซนโทย่า แคบลงว่า “เลีย้ งอาหารเย็น”
which the waters off Cape Horn are ปูยกั ษ์ที่มาจากเคปฮอร์น (น.179) “wanted me to try” แปลให้
famous, …(P.210) แคบลงว่า “คะยั้นคะยอให้ ผม
ลองชิม”
What were the circumstances of this เรื่ องราวของการทารุ ณกรรมเด็ก “ill-treatment” แปลให้แคบ
child’s ill-treatment? The child คนนี้เป็ นมาอย่างไร? เด็กโกรธไม่ ลงว่า “การทารุ ณกรรม”
took sulk and would not ยอมกินข้ าว (น.197) “eat”แปลให้แคบลงว่า “กิน
eat…(P.235) ข้ าว”
That autumn, schoolchildren all ฤดูใบไม้ ร่วงปี นั้น เด็กนักเรี ยนทัว่ “That autumn” แปลให้แคบ
over the England were asked to อังกฤษถูกสั่งให้เก็บลูกเกาลัดม้า ลงว่า “ฤดูใบไม้ ร่วงปี นั้น”
collect horse chestnuts, …(P.269) (น.223)
…, were even more widespread-in ส่ งผลกระทบในวงกว้างมากกว่า “international agreements”
terms of new laws and เหตุการณ์ เรือไททานิก ในแง่ของ แปลให้แคบลงว่า “ข้ อขัดแย้ ง
international agreements-than กฎหมายใหม่และข้ อขัดแย้งระดับ ระดับนานาชาติ”
after the Titanic. (P.325) นานาชาติ (น.262) “the Titanic”แปลให้แคบลง
ว่า “เหตุการณ์ เรื อไททานิก”
The two bodies that police the ocean หน่ วยงาน2 แห่งที่ดูแลน่ านฟ้า “bodies”แปลให้แคบลงว่า
at high altitude and try to maintain กลางมหาสมุทรและพยายามรักษา “หน่ วยงาน”
good order and safety for the aircraft ความเรี ยบร้อยและความปลอดภัย “high altitude”แปลให้แคบ
29

…(P.342) ของเครื่ องบิน (น.277) ลงว่า “น่ านฟ้า”


The amounts involved are quite ปริ มาณของสารพิษเกินธรรมดา “remarkable”แปลให้แคบลง
remarkable.(P.346) เหนือความคาดหมาย (น.279) ว่า“เกินธรรมดาเหนือความ
คาดหมาย”
A ship called the Fairtry, launched เรื อแฟร์ ทราย ซึ่ งปล่อยในสก๊อต “the first”แปลให้แคบลงว่า
in Scotland in 1954, was the first to แลนด์ปี 1954 เป็ นเรือลาแรกที่เริ่ ม “เป็ นเรือลาแรก”
start what some called the การ ‘ทาเหมืองเปิ ด’ โดยใช้
mechanized strip-mining of the เครื่ องจักรในแกรนด์แบงค์ (น.
Grand Banks. (P.370) 297)
In my university days in 1960s, I ตอนที่ผมเป็ นนักศึกษา “university days” แปลให้
briefly shared rooms with an มหาวิทยาลัยในช่วงทศวรรษ 1960 แคบลงว่า “นักศึกษา
exceptionally bright young man ผมเช่าห้องร่ วมกับเพือ่ นคนหนึ่งที่ มหาวิทยาลัย”
named Craig, …(P.379) แสนปราดเปรื่ องชื่อเครก (น.303) “young man”แปลให้แคบลง
ว่า “เพือ่ นคนหนึ่ง”
The settlement is now a little ตอนนี้ชุมชนมีขนาดใหญ่ข้ ึน “The settlement”แปลให้
larger- it was peopled by four เล็กน้อย เพิม่ จาก 400 เป็ น 500 คน แคบลงว่า “ชุ มชน”
hundred then; it has five hundred (น.317)
now. (P.398)
So what exactly was Katrina? Was it แคทรี น่าคืออะไรกันแน่ มันเป็ น “Weather Service” แปลให้
merely the name given to the storm เพียงชื่อที่สานักอุตุนิยมวิทยาให้แก่ แคบลงว่า “สานัก
by Weather Service-as names have พายุ ตามประเพณีการตั้งชื่ อพายุ อุตุนิยมวิทยา”
been given since 1953-…(P.421) ตั้งแต่ปี 1953 (น.334) “as names have been given”
แปลให้แคบลงว่า “ประเพณี
การตั้งชื่ อพายุ”

7. การแปลความหมายโจ่งแจ้งเป็ นความหมายแฝง(Explicit to Implicit Translation)


การแปลจากภาษาต้นฉบับที่แสดงความหมายให้เห็นชัดเจน (Explicit) ในการแปลผูแ้ ปลอาจใช้เทคนิค
การแปลที่แสดงความหมายแต่ไม่แสดงรู ป (Implicit) แต่ยงั คงความหมายได้ครบถ้วน
30

ตารางที่ 7: Explicit to Implicit Translation


ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
But in all other respects the แต่ประเทศอเมริ กายังนิ่งใบ้ ต่อชาว แปลเป็ นความหมายแฝง
American nation remains largely นอร์ สในทุกแง่ทุกมุม (น.83)
mute and oblivious to the
Norsemen. (P.89)

8. การแปลความหมายแฝงเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง (Implicit to Explicit Translation)


ในภาษาต้นฉบับผูเ้ ขียนอาจไม่ได้แสดงรู ปประโยค แต่ในการแปลผูแ้ ปลจะต้องแสดงรู ปความหมายให้
เห็นโจ่งแจ้ง (Explicit) เพื่อให้ผอู ้ ่านเกิดความเข้าใจมากขึ้น
ตารางที่ 8: Implicit to Explicit Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
British railway trains of the day รถไฟอังกฤษในปัจจุบนั ยังรักษา แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
seldom did much better. (P.11) เวลาไม่ ได้ เท่านี(้ น.25)
And it is very much the same on วิวนีเ้ หมือนกันทุกแห่งเมื่อมองจาก แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
any Atlantic headland, whether in แหลมริ มมหาสมุทรแอตแลนติก
Africa or Americas, ..(P.33) ไม่วา่ จะเป็ นในทวีปแอฟริ กาหรื อ
อเมริ กา (น.42)
There was ash, showing the มีการพบขีเ้ ถ้ าซึ่ งแสดงให้เห็นว่าผู ้ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
inhabitants lit fires to keep อยูอ่ าศัยจุดไฟเพื่อให้ความอบอุ่น
themselves warm. (P.59) (น.61)
The original is long gone; but the ต้ นฉบับสู ญหายไปนานแล้ ว แต่ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
copies that exist all show the same ฉบับคัดลอกที่เหลืออยูแ่ สดงให้
thing: …(P.79) เห็นสิ่ งเดียวกัน (น.76)
On the way south, Darwin saw and ขณะล่องเรือไปทางใต้ ดาร์วินได้ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
collected specimens from the Cape เก็บตัวอย่างมากมายจากหมู่
Verde Islands, …(P.124) เกาะเคปแวร์ ด (น.111)
It took the poets some time to catch อย่างไรก็ตาม เหล่ากวีใช้ เวลานาน แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
up with the painters, however. กว่าจะตามจิตรกรทัน (น.145)
(P.167)
I gave the child some victuals, but it ผมให้อาหาร แต่เด็กไม่ยอมกิน แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
31

would not eat; the captain took the กัปตันจับเด็กยืนขึน้ (น.197)


child up again, …(P.235)
“Dr.Weizmann-It’s a boy.” (P.271) “ด๊อกเตอร์ไวซ์มานน์ ยินดีดว้ ยครับ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
คุณได้ ลูกชาย” (น.224)
…who while employed as secretary ในขณะที่เขาดารงตาแหน่ ง แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
of the Admiralty was professionally เลขาธิการกองทัพเรื ออังกฤษ เขา
interested in collecting and collating สนใจเก็บรวบรวมข้อมูลทางสถิติ
statistics about the world’s seas. เกี่ยวกับทะเลต่างๆ บนโลก (น.
(P.322) 261)
…, in which forty-six crew ในการนี้ลูกเรื อและผูโ้ ดยสาร 46 แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
members and passengers died, คนเสี ยชีวติ แม้วา่ คนเกือบ 1,700
though nearly 1,700 were saved. รอดชีวติ (น.263)
(P.324)
In Victorian times, though, we still แต่ในสมัยวิกตอเรี ยนเรามอง แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
thought of the ocean as vast and มหาสมุทรว่ายิง่ ใหญ่และน่ากลัว
frightening; we still regarded it with และแสดงความเคารพ แต่ ทุกอย่ าง
some kind of awed respect. Not เปลีย่ นไปแล้ว (น.270)
anymore. (P.333)
Much the same was true at the เช่นเดียวกับสนามบินสารองที่ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
alternate arrival airports, สามารถนาเครื่องลงได้ (น.275)
…(P.340-341)
Their decision, much criticized, left การตัดสิ นใจของเขาได้รับคา แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
millions of passengers stranded วิพากษ์วจิ ารณ์มาก ทาให้มี
around the world, and the Shanwick ผูโ้ ดยสารนับล้านติดค้างอยูท่ วั่ โลก
controllers with precious little to และทาให้เจ้าหน้าที่ในศูนย์ควบคุม
do. (P.343) แชนวิกว่างงาน (น.277)
The initial reports said that the รายงานเบื้องต้นกล่าวว่าเครื่ องยนต์ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
engines did indeed work, that they ทางานได้จริ ง จะติดขึ้นใหม่หาก
would restart if shut down (one หยุดทางาน(ตอนแรกมีคนกลัวว่า
early fear was they might not), and เครื่องจะไม่ ติดอีก) และน้ ามันไม่
that the fuels did not freeze at high กลายเป็ นน้ าแข็งเมื่อบินใน
32

altitude (which was another). ระดับสู ง (ซึ่งเป็ นอีกสิ่ งหนึ่งทีค่ น


(P.347) หวาดกลัว) (น.281)
…by its very vastness and its เนื่องจากทะเลมีขนาดใหญ่และดู แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
seeming remoteness, …(P.355) เหมือนอยู่ห่างไกลตัวเรา (น.286)
She was so very prescient. (P.356) เธอมีตาทิพย์ ล่วงรู้ อนาคต (น.287) แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
…that were on a generally agreed ว่าขายปลาที่อยูใ่ นรายการปลาที่ถูก แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
list of overfished and consequently ล่ามากเกินไปและกาลังใกล้ จะสู ญ
endangered species. (P.360) พันธุ์ (น.289)
And swordfish, generally caught by ส่ วนปลาฉนากซึ่ งจับโดยวิธีโรย แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
the much-criticized method of long- สายเบ็ดที่ได้รับการวิพากษ์วจิ ารณ์
lining, are mainly denizens of the มากนั้น หาได้ในมหาสมุทร
Pacific. (P.363) แปซิฟิก (น.292)
…and that foreign fishing vessels และเรื อต่างชาติไม่สามารถหาปลา แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
would be excluded from working ในเขตนีไ้ ด้ (น.298)
here. (P.372)
There is, for example, an abundance ยกตัวอย่างเช่น มีตวั เคยเป็ นจานวน แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
of krill, the tiny shrimplike creature มาก ตัวเคยเป็ นสัตว์คล้ายกุง้ เป็ น
eaten by baleen whales and still อาหารของวาฬกรองกินและเป็ นที่
much favored by Russian, นิยมของกองเรื อหาปลาของรัสเซีย
Ukrainian, and Japanese fishing ยูเครน และญี่ปุ่น (น.307)
fleets. (P.384)
“Five years ago I wouldn’t have “5 ปี ก่อนหน้านี้ ฉันไม่รู้วา่ ตรงไหน แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
known one end of a fish from หัวปลาตรงไหนหางปลาแยกไม่ ถูก
another. I couldn’t tell a krill from ว่าตัวเคยกับจิงโจ้ต่างกันอย่างไร
a kangaroo. (P.381) (น.305)
And so we had to heave-to, were เราจึงต้องบอกว่าเราเป็ นใคร ให้การ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
compelled to identify ourselves, ว่าเราไม่มีเครื่องมือหรื อความ
state for the record that we had ต้องการที่จะล่าปลา แจ้ง
neither the will nor the ability to วัตถุประสงค์ของการเดินทางในที่
fish, and outline our purpose for ที่เราคิดว่าเป็ นทะเลเปิ ดสากล แต่ที่
being what were not, as we จริ งเป็ นเขตน่ านนา้ ภายใต้ การดูแล
33

supposed, international high seas ของอังกฤษ(น.309)


but rather British territorial
waters. (P.387)
Some say that all fish are in บางคนกล่าวว่าปลาทัว่ โลกกาลังจะ แปลเป็ นความหมายโจ่งแจ้ง
worldwide danger. (P.390) สู ญพันธุ์ (น.311)

9. การแปลความหมายคล้ายคลึง (Synonym Translation)


ภาษาแปลที่มีความหมายคล้ายกับภาษาในต้นฉบับ เป็ นคาในกลุ่มเดียวกันที่สามารถใช้แทนกันได้โดยที่
ความหมายไม่ต่างจากเดิม ซึ่ งผูแ้ ปลอาจเลือกใช้ในบริ บทที่ต่างกัน
ตารางที่ 9: Synonym Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
It fell instead to sailors from far เป็ นหน้าที่ของนักเดินเรือจากแดน ในบริ บทนี้ “sailors” ถูกแปล
away, …(P.52) ไกล (น.56) เป็ นคาเหมือนว่า “นักเดินเรือ”
…, that no other sailor crossed the ดูเหมือนจะจริ งว่าไม่มีใครสามารถ “five centuries” มี
ocean with success in the nearly five เดินทางข้ามมหาสมุทรได้สาเร็ จ ความหมายเดียวกับ “500 ปี ”
centuries …(P.84) ในช่วงเวลาเกือบ 500 ปี (น.80)
…, about a thousand fearful wrecks, ความน่ากลัวของเรื ออับปาง 1,000 “fathers”มีความหมายว่า
about fathers lying full-fathom five, ลา บรรพบุรุษที่นอนอยูใ่ ต้ทะเลลึก บิดา ผูแ้ ปลใช้คาว่า “บรรพ
…(P.149) ถึง 5 ฟาธอม (น.129) บุรุษ”ซึ่งมีความหมาย
เหมือนกัน คือ ผูท้ ี่มาก่อน
He turned out to be a middle-aged, เขาเป็ นชายวัยกลางคนชาวอังกฤษ “civilian dress”หมายถึงชุดที่
full-bearded Briton in civilian ในชุ ดไปรเวต หนวดเคราเฟิ้ ม เขา ใส่ โดยทัว่ ไปของพลเมือง แต่
dress, a man who had long ago left ออกจากกองทัพเรื ออังกฤษไปรับ ผูแ้ ปลใช้คาว่า “ชุ ดไปรเวต”
the Royal Navy for its Royal ราชการในกองทัพเรื อออสเตรเลีย ซึ่ งหมายชุดที่ใส่ ทวั่ ๆ ไป
Australian counterpart …(P.103) (น.94) เช่นเดียวกัน
(though his fame was somewhat (แม้วา่ ต่อมาเขาจะแปดเปื้ อนมลทิน “stow”มีความหมายว่า เก็บ
tarnished by a later official report จากรายงานการระบาดของโรค รักษา หรื อ บรรจุ แต่ผแู ้ ปล
that blamed him for a scurvy ลักปิ ดลักเปิ ดที่โทษว่าเป็ นเพราเขา เลือกใช้คาว่า “ตุน” ซึ่ง
outbreak on one polar voyage, since ละเลยในหน้าที่ตุนมะนาวบนเรื อ หมายถึงการ เก็บ รักษาไว้
he had omitted to stow aboard a ไม่มากพอ) (น.120) เช่นเดียวกัน
sufficient quantity of limes). (P.136)
34

Sixty-one sailors deserted before ลูกเรื อ 61 นายออกกลางคัน บ้าง “deserted”หมายถึงการละทิง้


the journey was done, and a small เสี ยชีวติ จิตวิปลาส2 คน จมน้ า 2 หน้าที่ ผูแ้ ปลใช้คาว่า “ออก
number died-two going mad, two คน โดนยาพิษคนหนึ่ง (น.121) กลางคัน” ซึ่งมีความหมาย
being drowned, one being poisoned, เดียวกัน และ “mad” หมายถึง
…(P.137) เป็ นบ้า ซึ่งมีหมายรวมถึง “จิต
วิปลาส”
But a closer study of Shakespeare’s แต่การศึกษาเจตนารมณ์ ของเช็คส “motivation”หมายถึง
motivations uncovers evidence เปี ยร์ อย่างใกล้ชิดมากขึ้นแสดงให้ แรงจูงใจ แต่ในบริ บทนี้ผแู ้ ปล
beyond the text itself that supports เห็นหลักฐานนอกบทละครที่ แปลเป็ น“เจตนารมณ์ ”
an otherwise rather radical idea- สนับสนุนความคิดที่แปลกนี้ (น.
…(P.150) 130)
Back in England, the men’s fate ในประเทศอังกฤษ ชะตากรรมของ “comment”หมายถึง
drew the most excited comments ลูกเรื อโจรสลัดได้รับเสี ยงโจษจัน ข้อคิดเห็น แต่ ผูแ้ ปลใช้คาว่า
because among the captives were อย่างมากเนื่องจากในบรรดาคนที่ “เสี ยงโจษจัน” ซึ่งเป็ น
187 white men, …(P.230) ถูกขับได้ มีคนขาว 187 คน (น. ข้อคิดเห็นเช่นเดียวกัน
193)
She would prepare to enter the เครื่ องเตรี ยมเข้าสู่ เขตมหาสมุทรลึก “unlovely”หมายถึงไม่สวย
critical transoceanic sector at an ณ จุดตาแหน่งพิกดั ที่ผทู ้ าแผนที่ แต่ในกรณี ของชื่ อ ผูแ้ ปลได้
invisible waypoint that Atlantic การบินแอตแลนติกให้ชื่อทีไ่ ม่ แปลว่า “ไม่ เพราะ”
aviation chartmakers had given the เพราะว่า BURAK (น.276)
unlovely name of BURAK. (P.342)
These ships are possessed of a เรื อเหล่านี้มีประสิ ทธิ ภาพอย่าง “bloodless”ถูกแปลว่า
bloodless efficiency. (P.386) เลือดเย็น (น.308) “เลือดเย็น” มีความหมาย
เดียวกัน
Had we been deemed suspicious, หากเราดูมีพิรุธกลุ่มทหารเรื อใน “suspicious”หมายถึง น่า
marine boarding parties were ready เรื อเร็ วพร้อมที่จะเกี่ยวตะขอข้าง สงสัย มีความหมายเดียวกับ
in their Zodiac speedboats to come เรื อ (น.309) “พิรุธ”
and grapnel their way up our sides;
…(P.388)
We must all know anecdotal พวกเราทุกคนต่างเคยได้ ยนิ “known”หมายถึง เคยรับรู้ ซึ่ง
evidence of this-some new, some หลักฐานทางประวัติศาสตร์ เก่า ผูแ้ ปลใช้คาว่า “เคยได้ ยนิ ”
35

not so new. (P.390) บ้างใหม่บา้ ง (น.311) แทน


Thus has climate change arrived at ดังนั้น การเปลี่ยนแปลงสภาพ “arrived”แปลว่ามาถึง แต่ผู ้
a small Atlantic settlement in East ภูมิอากาศมาเยือนชุมชน แปลใช้คาว่า “มาเยือน” แทน
Greenland. (P.401) แอตแลนติกขนาดย่ อม (น.318) และ“a small”ถูกแปลว่า
“ขนาดย่อม” ซึ่งหมายถึง
ขนาดเล็ก
Power shortage will last for ช่วงเวลาที่ไม่มีกระแสไฟฟ้ าจะกิน “last”หมายถึง ดารง ต่อเนื่ อง
weeks…as most power poles will be เวลานานหลายสัปดาห์…เนื่องจาก ผูแ้ ปลเลือกใช้คาว่า “กินเวลา”
down and transformers destroyed. เสาไฟฟ้ าส่ วนใหญ่จะถูกพัดโค่น ซึ่ งมีความหมายเดียวกัน
(P.421) และหม้อแปลงไฟฟ้ าถูกทาลาย (น.
334)
A young researcher at the เพนนี ชิสโฮล์ม นักวิจยั สาวของ “young”หมายถึง เยาว์ ในที่น้ ี
Massachusetts Institute of สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ กล่าวถึงผูห้ ญิง ผูแ้ ปลจึงใช้คา
Technology, Penny Chisholm, first พบสิ่ งมีชีวติ นี้ครั้งแรกในทะเล ว่า “สาว” แทน
found the creature in Sargasso Sea. ซากัสโซ (น.339)
(P.430)

10. การแปลเป็ นคาตรงข้าม (Antonym Translation)


การแปลคาที่ให้ความหมายเหมือนกันแต่เขียนตรงกันข้ามกับภาษาต้นฉบับ
ตารางที่ 10: Antonym Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
After a few moments, though, there หลังจากนั้นไม่ นาน เราก็ประหลาด แปลเป็ นคาตรงข้าม
came an unexpected sound, from ใจที่ได้ยนิ เสี ยงจากด้านหน้ามุ่งตรง
directly ahead. (P.10) เข้ามาหาเรา (น.24)
I took a family vacation in 1975 on ในปี 1975 ผมพาครอบครัวไปเที่ยว แปลเป็ นคาตรงข้าม
the Canadian island of Grand เกาะแกรนด์เมแนน ในจังหวัดนิวบ
Manan in New Brunswick, a short รันส์วกิ ของแคนาดา ไม่ ไกลจากที่
distance from where Roosevelt took โรสเวลต์ที่พกั ตากอากาศบนเกาะ
his summer’s ease on Campobello. แคมโพเบลโล (น.49)
(P.43)
Early man’s march down to the การเดินทางสู่ มหาสมุทรของมนุษย์ แปลเป็ นคาตรงข้าม
36

ocean began in remarkably short ในยุคเริ่ มต้นเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ ว


order. Just what impelled him to สิ่ งที่ผลักดันให้มนุษย์ออกเดิน
move so far and so fast- …(P.54) ทางไกลในระยะเวลาอันสั้ น (น.57)
It is 4,500 miles from Bergen to จากเบอร์เกนถึงนิวฟันด์แลนด์เป็ น แปลเป็ นคาตรงข้าม
Newfoundland, but Leif Eriksson ระยะทาง 4,500 ไมล์ แต่เลฟ เอริ ก
did not have to travel nearly so far, สันไม่ตอ้ งเดินทางไกลขนาดนั้น
because he first came to เพราว่าเขาเดินทางมาถึงนิวฟั นด์
Newfoundland only from แลนด์ครั้งแรกจากกรี นแลนด์ซ่ ึ งอยู่
Greenland, less than a thousand ห่างไม่ เกิน1,000 ไมล์ (น.80)
miles away. (P.84)
The world may not have โลกมีขนาดเท่าเดิม(น.93) แปลเป็ นคาตรงข้าม
expanded in the years that
followed, …(P.102)
Prince Albert followed suit soon ในไม่ ช้าเจ้าชายอัลเบิร์ตก็ร่วมด้วย แปลเป็ นคาตรงข้าม
after and bought a sleekly elegant เขาซื้ อเรื อยอชต์ลาเรี ยวงามเองชื่ออิ
yacht of his own, the Hirondelle. รองแดล (น.123)
(P.141)
…a woman, somewhat more costly ทาสหญิงมีราคาแพงกว่าที่คิดแม้วา่ แปลเป็ นคาตรงข้าม
despite being offered “with a bad คนขายจะบอกว่า “ปากไม่ ดี” ทาส
mouth,” went for sixty-three bars, หญิงคนหนึ่งราคา 63 แท่ง (น.196)
…(P.233)
…; and at a given signal, usually the
และเมื่อได้สัญญาณ ส่ วนใหญ่ใช้ แปลเป็ นคาตรงข้าม
stroke of a drum, they would all เสี ยงกลอง เหล่าพ่อค้าจะกรู กนั ขึ้น
rush board the ship, and like the เรื อและเลือกคว้าสิ นค้าจากกลุ่ม
crazed mob at a department store ทาสที่หวาดกลัวและติดโซ่ตรวน
sale …(P.237) อยู่ ไม่ ต่างจากฝูงชนใน
ห้างสรรพสิ นค้าตอนลดราคา (น.
198)
But then came one cloudless แต่แล้วเช้าวันหนึ่งของฤดูร้อนที่ แปลเป็ นคาตรงข้าม
summer morning in February twenty ท้องฟ้าแจ่ มใสในเดือนกุมภาพันธ์
years later, when, on a Russian 30 ปี ต่อมา เมื่อผมยืนอยูบ่ นเรื อ
37

cargo ship, …(P.379) สิ นค้าสัญชาติรัสเซีย (น.303)


Catastrophic storms mark the เนเธอร์ แลนด์จดจาวันที่เกิดพายุ แปลเป็ นคาตรงข้าม
remembered dates of Netherlands รุ นแรงครั้งประวัติศาสตร์
history much as wars of liberation เช่นเดียวกับสงครามประกาศ
and the reigns of king do so in other, เสรี ภาพและการขึ้นครองราชย์ของ
drier lands. (P.413) กษัตริ ยใ์ นประเทศอื่นที่มีผืนดินไม่
เปี ยกฝน (น.328)
…, a modest affair that is powered ซึ่ งทาง่ายๆ ใช้พลังงานแสงอาทิตย์ แปลเป็ นคาตรงข้าม
by solar panels, requires little และไม่ ต้องการการดูแลมาก(น.
maintenance, …(P.445) 352)

11. การแปลกรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก (Passive to Passive Translation)


ผูแ้ ปลอาจเลือกแปลแบบ Passive เป็ น Passive ได้ ถ้าหากต้นฉบับสอดคล้องกับลักษณะของภาษาไทย
ซึ่งโดยปกติในภาษาใน ประโยค passive (กรรมวาจก) มักใช้เมื่อประธานถูกกระทากริ ยาในทางลบ
ตารางที่ 11: Passive to Passive Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Phoenician ships were built for เรื อของชาวฟิ นิเชียนถูกสร้ างขึ้น กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
business. (P.64) เพื่อธุ รกิจ (น.65)
His three small carracks, the Nina, เรื อน้อยทั้ง 3 ลาของเขา เรื อนีน่า กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
the Pinta, and the Santa Maria, ปิ นตา และซานตามาเรี ย ถูกวาง
were cleverly routed to the south of แผนการเดินเรืออย่างเฉี ยบแหลม
the Canaries …(P.86) ให้มุ่งไปทางใต้สู่เกาะคานารี (น.
81)
He lived and worked until he was เขาทางานจนอายุเกือบ 90 ปี แม้วา่ กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
nearly ninety, and though he was เขาโดดเด่นพอที่จะนาศพไปฝัง
distinguished enough to be buried เคียงข้างวีรบุรุษประจาชาติคนอื่นๆ
alongside other national heroes ในทางเดินมหาวิหารเวสต์มินส
under the nave of Westminster เตอร์ แต่เขากลับถูกมองข้ าม (น.
Abbey, he is otherwise widely 110)
overlooked. (P.123)
All but two of her guns had been ปื นใหญ่บนเรื อถูกย้ ายออกไปหมด กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
38

removed to make way for เหลืออยูเ่ พียง 2 กระบอก เพื่อจัด


laboratories and equipment. (P.136) พื้นที่เป็ นห้องทดลองและเก็บ
อุปกรณ์ (น.120)
Of the white men, nineteen died of หมู่คนขาว 19 คนเสี ยชีวติ เพราะ กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
their battle wounds before their trail, แผลจากการสู ้รบก่อนการ
fifty-four others were found guilty ดาเนินคดี อีก 54 คนถูกตัดสิ นว่ามี
of piracy and were hanged from the ความผิดจริ งและถูกแขวนคอจาก
cannons on the castle walls, ปลายกระบอกปื นใหญ่บนกาแพง
…(P.230) ป้ อม (น.193)
Enormous bases, with quays and ฐานทัพเรื อขนาดใหญ่ พร้อมท่า กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
piers and cranes, graving docks and เทียบเรื อ สะพานขึ้นเรื อ อู่เรื อ
fuel bunkers, ammunition and ปั้ นจัน่ ยกของ ป้ อมน้ ามัน คลัง
stores, were constructed all around อาวุธและโกดังเก็บของ ถูกสร้ าง
the British coasts and on the fringes ขึน้ รอบชายฝั่งอังกฤษและตามขอบ
of the world’s oceans. (P.252) มหาสมุทรของโลก (น.210)
And when President Lincorn was เมื่อประธานาธิบดีลินคอร์ นถูกลอบ กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
shot dead in April 1865, the ยิงเสี ยชีวติ ในเดือนเมษายนในปี
telegraphed news, also transcribed 1865 ข่าวโทรเลขถูกถ่ายออกมา
as a handwritten letter and placed in ด้วยลายมือ ส่ งเป็ นจดหมายใส่ ซอง
the sealed leather packet, …(P.303) หนังปิ ดผนึก (น.247)
Insofar as the Atlantic Ocean is the เนื่องจากมหาสมุทรแอตแลนติกถูก กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
most used, traversed, and ใช้ เดินทางข้ าม และผลาญมากที่สุด
plundered of all oceans, so it is the ดังนั้น จึงเป็ นแหล่งน้ าที่ถูกคุกคาม
body of water that is currently most มากที่สุด (น.271)
threatened. (P.334)
Engines are being more cleverly เครื่ องยนต์ถูกออกแบบอย่างชาญ กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
designed and planes are becoming ฉลาดและตัวเครื่ องเบาลง (น.280)
lighter …(P.346)
The patterns of water in places are สภาพอากาศในที่ต่างๆ กาลังถูก กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
being disrupted, and dramatic รบกวนและพายุรุนแรงเพิ่มจานวน
storms are becoming more มากขึ้นและความรุ นแรงเพิ่มขึ้น
39

numerous, their intensities steadily อย่างต่อเนื่ อง (น.402)


and ominously worsening. (P.402)
The Pacific is almost entirely มหาสมุทรแปซิฟิกถูกล้ อมรอบด้วย กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
surrounded by volcanoes and is ภูเขาไฟเกือบทุกด้าน และเกิดแรง
rocked by ceaseless earth quaking สั่นจากแผ่นดินไหวจากญี่ปุ่นถึงอะ
from Japan to Alaska, from ลาสกา จากแคลิฟอร์เนียถึงชิลี และ
California to Chile, from Kamchatka จากกัมชัตกาถึงนิวซี แลนด์ (น.343)
to New Zealand. (P.433)
…, the long and slowly squeezed น้ าในมหาสมุทรแอตแลนติกซึ่ งถูก กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
waters of the Atlantic Ocean will บีบอย่างช้าๆ จะถูกบังคับให้ไปที่
have been compelled to go อื่น (น.354)
elsewhere. (P.447)

12. การแปลกรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก (Passive to Active Translation)


ผูแ้ ปลอาจเลือกแปลจากกรรมวาจก (Passive) เป็ นกรรตุวาจก (Active) เพื่อให้เหมาะสมตามธรรมชาติ
ของภาษา
ตารางที่ 12: Passive to Active Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…; the mists suddenly swirl away ฝูงหมอกจะจางลง ฟ้ าใสครามอย่าง กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
and are replaced by a sky of a ทีเ่ ห็นได้ ในบริ เวณที่อยูบ่ นละติจูด
clarity and blue brilliance that seems สู งของโลกเท่านั้นเข้ ามาแทนที่ (น.
to be known only in the world’s 39)
high latitudes. (P.30)
The animal’s tincture vein had to be พวกเขาต้ องตัดเส้ นเลือดดาของหอย กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
removed and boiled up in lead ออกมาต้ มในอ่างตะกัว่ ต้องใช้หอย
basins, and it would take many เป็ นพันๆ ตัวเพื่อผลิตสี ม่วงพอทีจะ
thousands of snails to produce ย้อมผ้า 1 ผืน (น.67)
sufficient purple to dye a single
garment. (P.68)
Formal public announcement of the การประกาศอย่างเป็ นทางการของ กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
find was made in the pages of the การค้นพบนี้อยู่ในหน้าของนิตยสาร
40

National Geographic magazine in National Geographic ฉบับเดือน


November 1964. (P.81) พฤศจิกายน 1964 (น.78)
Rodrigo de Triana was given five ร็ อดริ โก เดอ ทริ อานาได้ รับเงิน กรรมวาจกเป็ นกรรมวาจก
thousand maravedis for being so รางวัล 5,000 แมเรอเวดี ในฐานะที่
adept a lookout. (P.87) เฝ้ าดูเก่ง (น.82)
With this realization of a brand-new เมื่อคนตระหนักว่านี่คือมหาสมุทร กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
sea, anchors were weighed and sails แห่งใหม่ พวกเขาก็เริ่ มถอนสมอ
unfurled, brass clocks were wound และกางใบเรื อ ไขลานนาฬิกา
and heaving lines leaded. (P.114) ทองเหลืองและเตรี ยมผูกตะกัว่ ใส่
เชือกนา (น.103)
Long, long before the Atlantic was ก่อนที่คนจะรู้ วา่ แอตแลนติกเป็ น กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
recognized to be an ocean, when it มหาสมุทร มันเป็ นเพียงทะเลกินคน
was just an unknowably vast and ที่มีคลื่นขนาดยักษ์ ฟองน้ ากระเซ็น
man-devouring mass of waves (น.132)
…(P.153)
Back in England, the men’s fate drew ในประเทศอังกฤษ ชะตากรรมของ กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
the most excited comments because ลูกเรื อโจรสลัดได้รับเสี ยงโจษจัน
among the captives were 187 white อย่างมากเนื่องจากในบรรดาคนที่ถูก
men, all alleged pirates, and seventy- จับได้ มีคนขาว 187 คนซึ่ งถูกตั้ง
seven black Africans, who had all ข้อหาเป็ นโจรสลัด และอีก 77 คน
been taken as booty from the เป็ นทาสผิวดาจากแอฟริ กาที่พวกเขา
captured slave ship. (P.230) ปล้นยึดมาจากเรื อทาส (น.193)
But the animal had been known in แต่คนในนิวอิงแลนด์ร้ ู จักวาฬเป็ น กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
New England for at least a century เวลาอย่างน้อย 150 ปี แล้ว (น.236)
and half before this: …(P.288)
Ever since the first factory was built นับตั้งแต่โรงงานแห่งแรกสร้ างขึน้ กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
beside the water, ever since the first ริ มทะเล นับตั้งแต่มีการวางท่อน้ า
sewer pipe was laid in an industrial เสี ยท่อแรกในเมืองท่าเรื อ
port city, …(p.333) อุตสาหกรรม (น.270)
At this point the Canadian ณ จุดนี้ รัฐบาลแคนาดาตัดสิ นใจว่า กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
government decided something ต้ องทาอะไรสักอย่าง (น.298)
41

ought to be done. (P.371)


A formal letter was then written to เขาเขียนจดหมายอย่างเป็ นทางการ กรรมวาจกเป็ นกรรตุวาจก
London requesting Craig’s removal- ไปยังลอนดอนเพื่อขอให้เพิกถอนเค
…(P.380) รก (น.304)

13. การแปลแบบหาคามาเทียบเคียง (Restatement Translation)


บางครั้งภาษาต้นฉบับและภาษาแปลอาจหาคาที่มีความหมายเท่าเที ยมมาแทนที่ ไม่ได้ จึงจาเป็ นต้อง
เลือกใช้คาในภาษาแปลที่มีความหมายเทียบเคียงกันมาใช้แทน
ตารางที่ 13: Restatement Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
He cleared his throat and looked เขากระแอมแล้วทาสี หน้าตื่นเต้น “cleared his throat”ใช้คา
rather nervous. (P.210) (น.179) เทียบเคียงว่า “กระแอม”

… -being brought up on deck to be พวกเขาถูกนาตัวขึ้นมาบนดาดฟ้ า “with whips standing


exercised, jumping rhythmically on เรื อเพื่อออกกาลังกาย กระโดดเป็ น nearby”ใช้คาเทียบเคียงว่า
the deck to the extent that their จังหวะบนเรื อทั้งโซ่ตรวน ลูกเรื อ “ถือแส้ คุม”
shackles allowed, crew members ถือแส้ คุมให้ทุกคนออกกาลังกาย “kept their muscles in
armed with whips standing nearby และรักษากล้ ามเนือ้ ให้ ได้ รูป (น. tone” ใช้คาเทียบเคียงว่า
to make sure everyone moved with 197) “รักษากล้ ามเนือ้ ให้ ได้ รูป”
equal energy and kept their
muscles in tone. (P.234)
… ; the captain desired the cook to กัปตันสั่งให้พอ่ ครัวต้ มน้ าร้อนเพื่อ “put on some water to
put on some water to heat to see if ช่วยให้เท้ายุบ (น.235) heat”ใช้คาเทียบเคียงว่า“ต้ ม”
he could abate the swelling,
…(P.235)
If things went badly wrong here-if หากเกิดเหตุสุดวิสัย เช่นเครื่ องยนต์ “things went badly wrong”
there was an engine fire, say, or a ติดไฟหรื อความกดอากาศในห้อง ใช้คาเทียบเคียงว่า“เหตุ
sudden loss of cabin pressure- ผูโ้ ดยสารลดลง (น.278) สุ ดวิสัย”
…(P.344)
Generally, though, and in the deeper แต่โดยทัว่ ไปการชักรอกเป็ นเรื่ อง “grim-looking sludge” ใช้คา
sea, the routines became a tedious น่าเบื่อ กระทัง่ นักวิทยาศาสตร์ ยงั เทียบเคียงว่า“ตัวขยุกขยุย”
42

business, even for the scientists, เริ่ มขยาดแคร่ ที่เต็มไปด้วยตัว


who would come to dread the ขยุกขยุย โดยเฉพาะก่อนเวลา
arrival of yet more grim-looking อาหารค่า (น.121)
sludge, especially of the drudge
returned at dinnertime. (P.137)
Speedbird 113 was due to spend ตามกาหนดการเครื่ องสปี ดเบิร์ด “the unreal world”ใช้คา
about three hours of its transatlantic
113 ใช้เวลาข้ามมหาสมุทรเป็ นเวลา เทียบเคียงว่า“โลกจาลอง”
passage in the unreal world of the 3 ชัว่ โมงในโลกจาลองของศูนย์การ
oceanic control sector, …(P.344) ควบคุมการจราจรข้ามมหาสมุทร
(น.278)
It was a sorry little row, …(P.361) นับเป็ นเรื่องหมองใจกันเล็กน้อย “a sorry little row”ใช้คา
(น.290) เทียบเคียงว่า “เรื่องหมองใจ”

14. การแปลแบบหาคามาแทน (Substitute Word Translation)


เป็ นการแปลค าแทนที่ ค าที่ ก ล่ า วถึ ง ก่ อ นหน้า นี้ ต้อ งเน้นให้ ไ ด้ค วามหมายตรงตามต้น ฉบับ แต่ ไ ม่
จาเป็ นต้องแปลเหมือนคาที่ปรากฏในต้นฉบับก็ได้
ตารางที่ 14: Substitute Word Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
His three small carracks, the Nina, เรือน้ อยทั้ง 3 ลาของเขาเรือนีน่า “three small carracks”
the Pinta, and the Santa Maria, ปิ นตา และซานตามาเรีย ถูกวาง แทน“เรือนีน่า ปิ นตา และ
were cleverly routed to the south of แผนการเดินเรื ออย่างเฉี ยบแหลมให้ ซานตามาเรีย”
the Canaries …(P.86) มุ่งหน้าไปทางใต้สู่หมู่เกาะคานารี
(น.81)
He then ordered the child’s feet to be เขาสั่งให้นาเท้าเด็กแช่นา้ พ่อครัวเอา “water = it1”แทน“นา้ ”
put in water, and the cook putting นิ้วมือจุ่มนา้ แล้วบอกว่า “ท่านครับ “the child =it2”แทน“เด็ก”
his finger into the water said, “Sir, นา้ ร้อนเกินไป”… ผมให้อาหารแต่
it1 is too hot.” …, I gave the child เด็กไม่ยอมกิน (น.197)
some victuals, but it2 would not eat;
…(P.235)
… -two oceanic things survived แต่มี 2 สิ่ งที่ยงั คงเดิมในมหาสมุทร “two oceanic things”แทน
above all: the seas as a source of นัน่ คือทะเลยังคงเป็ นแหล่ งอาหาร “ทะเลยังคงเป็ นแหล่ง
43

food and the seas as a passageway และเส้ นทางค้ าขาย (น.227) อาหาร และเส้ นทางค้ าขาย”
for trade. (P.276)
If an aircraft can establish a balance หากเครื่ องบินสามารถทาสมดุล “the two”แทน“การผลิต
between the two, between its own ระหว่าง 2 สิ่ งนีไ้ ด้ ระหว่างการผลิต คาร์บอนไดออกไซด์และ
CO2 output and CO2 absorption in คาร์ บอนไดออกไซด์ และการดูดซึม การดูดซึม
the fuel-growing meadows, คาร์ บอนไดออกไซด์ ในทุ่งหญ้าที่ คาร์บอนไดออกไซด์”
…(P.347) ผลิตเชื้อเพลิง (น.280)
…, and new committees of กลุ่มผูเ้ ชี่ยวชาญกลุ่มใหม่โผล่ข้ ึนมา “New York = the city”
specialists are sprouting like ราวกับดอกเห็ด ต่างมุ่งมัน่ ป้ องกัน แทน“นิวยอร์ ก”
mushrooms, all bent on keeping ไม่ให้นิวยอร์ กจมอยูใ่ ต้น้ าเมื่อคลื่น
New York from drowning on the day ลูกใหญ่มาถึง
when the big water comes. นิวยอร์ กมีพ้ืนที่ชายฝั่งทะเลยาว
The city has nearly six hundred เกือบ 600 ไมล์ เนื่องจากผูส้ ร้าง
miles of shoreline, and since climate แบบจาลองสภาพภูมิอากาศเชื่อว่า
modelers believe that …(P.416) …(น.331)
A young researcher at เพนนี ชิสโฮล์มนักวิจัยสาวของ “A young researcher=
Massachusetts Institute of สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ Penny Chisholm = She”
Technology, Penny Chisholm, first พบสิ่ งมีชีวติ นี้ครั้งแรกในทะเล แทน คนๆ เดียวกัน
found the creature in the Sargasso ซากัสโซ เธอและร็อบ โอลเซน “Rob Olsen = her
Sea. She and Rob Olsen, her เพือ่ นร่ วมงานจากสถาบันวิจยั วูดส์ colleague”แทน คนๆ
colleague from Woods Hole, were โฮลอยูบ่ นเรื อสารวจจากเคปค็อดไป เดียวกัน
on a research vessel sailing from ยังเบอร์มิวดา บนเรื อมีเครื่อง “a machine = a flow
Cape Cod to Bermuda with, as an วิเคราะห์ เลือดที่ใช้ในโรงพยาบาลที่ cytometer = this device”
onboard trail, a machine normally เรี ยกว่าเครื่องตรวจวิเคราะห์ เซลล์ แทน สิ่ งเดียวกัน
used in hospitals to assay blood and หลักการทางานของเครื่องนีง้ ่ายมาก
know as a flow cytometer. The (น.340)
principle of this device is simple
enough (P.430)
44

15. การแปลโดยใช้สิ่งทดแทนทางวัฒนธรรม (Cultural Substitute Translation)


การแปลโดยใช้สิ่งทดแทนทางวัฒนธรรม (Cultural Substitution) เป็ นการนาเอาวัฒนธรรมในภาษาแปล
มาทดแทนในภาษาต้นฉบับ ซึ่ ง มี ความหมายเท่า เที ย มกัน ที่ ต้องใช้เทคนิ ค นี้ เนื่ องจากความแตกต่ างทาง
วัฒนธรรมของทั้งสองภาษา
ตารางที่ 15: Cultural Substitute Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
“11 A.M.: Bouillon on the Boat ที่ผมจาได้ดีที่สุดคือข้อความว่า “ซุ ปใส” นามาแทน
Deck” was the one that stuck most ‘11.00 น. ซุ ปใสบนดาดฟ้ า’ (น.18) “Bouillon” หมายถึง อาหาร
firmly in my mind. (P.2) ชนิดหนึ่ง
…: the Labrador Current and the กระแสน้ าเย็นลาบราดอร์ และ “นา้ พริกกะปิ สี เทา”เป็ น
Gulf Stream collide softly and กระแสน้ าอุ่นกัลฟ์ สตรี มไหลมา อาหารชนิดหนึ่งนามาใช้
unseen near here, and the sudden บรรจบกันบริ เวณนี้ และการที่ แทน “grey pea soup”
blending of tropical and Arctic กระแสน้ าจากเขตร้อนไหลมาปะทะ
waters can thicken the air above into น้ าจากขั้วโลกทาให้อากาศบนผิวน้ า
grey pea soup for days at a time. หนาขึ้นจนเป็ นเหมือนนา้ พริกกะปิ สี
(P.9) เทาเป็ นเวลานานหลายวัน (น.23)
Up on top there were a scattering of ข้างบนมีบา้ นคนอยูป่ ระปราย มี “ยาเส้ น”เป็ นยาสู บไทย
houses, a church, a shop, and a tiny โบสถ์ ร้านค้าและโรงแรมเล็กๆ นามาใช้แทน “pipe
inn, its sitting room heavy with the ห้องนัง่ เล่นภายในโรงแรมอบอวล smoke”
smell of pipe smoke and warm wet ไปด้วยกลิ่นยาเส้ นและกลิ่นเสื้ อขน
sweater wool. (P.31) แกะชื้นๆ (น.40)
This discovery, which I was told มีคนบอกผมขณะที่ผมนัง่ อาบแดด “การขุดหาขุมทรัพย์ ”
about while sitting sunning myself in อยูใ่ นบาร์ บนดาดฟ้ าของเมือง นามาใช้แทน“huge Easter
a rooftop bar in the coastal town of ชายทะเลอย่างเอซาวีร่า ว่าการ egg hunt”
Essaouira, led geologists on a huge ค้นพบนี้นานักธรณี วทิ ยาออกขุด
Easter egg hunt around other สารวจในประเทศที่มีชายฝั่งติดกับ
Atlantic coastal countries for more มหาสมุทรแอตแลนติกเพื่อหาหิน
basalts of the same antiquity. (P.43) ภูเขาไฟที่มาจากยุคเดียวกันนี้ ราวกับ
ว่าเป็ นการขุดหาขุมทรัพย์ (น.50)
…, and the flatlands that were then และที่ราบซึ่ งเคยอยูใ่ กล้แหลมเคป “พระแม่ ธรณี” เป็ นสิ่ ง
off Cape Horn freed themselves from ฮอร์น ปลีกตัวออกจากอ้อมแขนของ ศักดิ์สิทธิ์ ของไทยนามาใช้
45

their geological embrace of what is พระแม่ ธรณีจากบริ เวณที่เป็ น แทน “their geological
now Namibia and the South African ประเทศนามิเบียและแหลมของ embrace”
cape, and swept away to become the ประเทศแอฟริ กาใต้ในปั จจุบนั และ
foothills of the southern Andes. เคลื่อนตัวออกไปเป็ นตีนเขาของ
(P.47) เทือกเขาแอนดีสทางใต้ (น.53)
Yet he didn’t run yelping back to the อย่างไรก็ตาม เขาไม่กรี ดร้องวิง่ หนี “ทุ่งหญ้ า” นามาแทน “the
safety of the savannah. (P.55) กลับไปสู่ ท่ งุ หญ้ าอันสงบปลอดภัย savannah”
(น.58)
…, which here renders their ซึ่งทาให้ภูมิทศั น์ในแถบชายหาด “สวรรค์ บนดิน”นามาแทน
ironbound coastal landscape และโขดหิ นดูสวยแปลกตา ทั้งหมด “Garden of Eden”
unusually attractive, all combine to นี้ทาให้สถานที่น้ ีกลายเป็ น “สวรรค์
transform the place into “a new บนดินแห่งใหม่” (น.59)
Garden of Eden.” (P.57)
… “that between the hour of Mass, “ระหว่างเวลาสวดมิสซาตอนเช้าเมื่อ “เวลาทาวัตรค่า”เป็ น
when I weighed anchor, and the ผมถอนสมอ กับเวลาทาวัตรค่า ผม ประเพณี ของไทย ใช้แทน
hour of Complines, I made sixty- เดินทางได้วนั ละ 65 โยชน์ ในแต่ละ “the hour of Complines”
five leagues of four miles each with วันถ้ามีกระแสลมเสริ มอ่อน ๆ” (น.
gentle winds….” (P.115) 104)
He survived, his neck unbroken but เขารอดชีวิตมาได้ คอไม่หกั แต่หน้ า
ภาษาไทยนิยมใช้ “หน้ า
his face completely black for want เขียวเนื่องจากขาดอากาศ (น.113)เขียว”มากกว่า “black”
of oxygen. (P.127) (หน้าดา)
Christmas there was dancing and ตอนคริ สต์มาสมีการเต้นราและ “Pudding” เป็ นขนมชนิด
whisky and plum pudding, followed ขนมหวานที่ทาจากเหล้าวิสกี้และ หนึ่ง ถูกแทนด้วย “ขนม
by readings and recitations and ลูกพลัม ตามด้วยการอ่านพระคัมภีร์ หวาน”
fiddling contests staged beside an และสวดมนต์ และการแข่งขันสี
always-refilled punch bowl. (P.138)ไวโอลิน พร้อมแก้วพั้นช์ที่เติมเต็ม
อยูเ่ สมอ (น.121)
…, about sea changes and sea ความเปลี่ยนแปลงในทะเลและ “พรายนา้ ” แทนคาว่า “sea
nymphs and winds sitting sore upon พรายนา้ ลมที่ทาให้ใบเรื อเจ็บปวด nymphs”
the sails- …(P.149) (น.129)
The child took sulk and would not เด็กโกรธไม่ยอมกินข้าว… กัปตัน “แส้ แมวเก้าหาง”ใช้แทน
46

eat …the captain took the child up in จับเด็กขึ้นมาและตีดว้ ยแส้ แมวเก้า “the cat”
his hand, and flogged it with the cat. หาง จาอะไรเกี่ยวกับเด็กคนนี้ได้อีก “ใช่ ครับ” เป็ นคาสุ ภาพใน
Do you remember anything more หรื อไม่ ใช่ ครับ เด็กเท้าบวม … ภาษาไทย ใช้แทน “Yes”
about this child? Yes; the child had กัปตันบอกว่า “ไอ้ห่า ไม่เป็ นไร เอา “ไอ้ห่า” เป็ นคาสบถใน
swelled feet; …The captain said, ตีนลงไป” (น.197) ภาษาไทย ใช้แทน“Damn
“Damn it, never mind it, put the feet it”
in,” …(P.235)
Churchill objected to this notion in เชอร์ ชิลล์ไม่เห็นด้วยกับความคิดนี้ “หัวโบราณ” เป็ นสานวน
an uncharacteristically Blimpish และออกจะหัวโบราณเกี่ยวกับเรื่ องนี้ ภาษาไทยนามาแทน“an
way; he thought that turning one’s เขาคิดว่าการหันหลังให้กบั กฎการ uncharacteristically
back on the rules of naval gallantry รบของสุ ภาพบุรุษทหารเรื อเป็ นเรื่ อง Blimpish way”
was arrant nonsense: …(P.262) เหลวไหล (น.217)
Where we once used to lie in solitude ที่ที่เราเคยนัง่ บนทุ่งหญ้าดูแมวทะเล “แมวทะเล” นามาแทน
on the machair and watch the sea และฉลามบาสกิ้งนอกชายฝั่ง (น. “the sea otters”
otters and basking sharks offshore, 312)
…(P.391)

16. การหาคามาสนับสนุน (Reciprocal Word Translation)


เป็ นคาที่มาสนับสนุนกันในแง่ของรู ปแบบและความหมาย เช่น เรี ยน-สอน, ให้-รับ เป็ นต้น
ตารางที่ 16: Reciprocal Word Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Although William Shakespeare แม้วา่ วิลเลี่ยม เชคสเปี ยร์ กล่าวถึง “กล่าว” (พูด) เป็ นคา
wrote often and with an easy ทะเลบ่อยครั้งด้วยความคุน้ เคย (น. สนับสนุนคาว่า
familiarity about the ocean- 129) “wrote”(เขียน)
…(P.149)
47

17. การแปลเป็ นคาคู่ (Doublet Translation)


คาคู่ (Doublet) เป็ นคาสองคาที่ใช้คู่กนั เสมอ ซึ่ งมีความหมายเดียวกันทั้งคาหน้าและคาหลัง
ตารางที่ 17: Doublet Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Darkness began to fall swiftly, and ความมืดเริ่ มเข้ามาครอบคลุมอย่าง แปลเป็ นคาคู่
soon the lights of Liverpool and รวดเร็ ว และในไม่ชา้ แสงสว่างจาก
Birkenhead became a loom of เมืองลิเวอร์พลู และเบอร์ เคนเฮดก
orange, like a damped-down fire ลายเป็ นเพียงแสงสี ส้มรางๆ
astern. (P.4-5) เหมือนกับไฟที่เริ่ มหรี่ ลงท้ายเรื อ
(น.20)
A trivial maritime incident, เหตุการณ์น้ ีเป็ นเพียงเรื่ องจิ๊บจ๊อย แปลเป็ นคาคู่
occasioning no more than a ทาให้เรื อเดินทางถึงมอนทรี ออลอีก
negligible delay in our arrival in 2 วัน ถัดมาช้าเพียงเล็กน้ อย …
Montreal two days late…, invisible กระนั้นก็ตาม คลื่นวิทยุที่มองไม่
Morse code signals had summoned เห็นและรหัสมอร์สสามารถขอ
readily offered help from ความช่วยเหลือจากสถานที่อนั ไกล
somewhere faraway. (P.11) โพ้นที่พร้อมหยิบยืน่ ให้ (น.24)
The Norsemen refused to give the ชาวนอร์ สไม่ยอมให้อาวุธคนป่ า แปลเป็ นคาคู่
skraelinger any weapons: the sagas ตามตานานบอกว่าพวกเขามีการค้ า
say they bartered with them, ขายแลกเปลี่ยน ชาวเอสกิโมไม่ได้
employing as trade goods not beads ต้องการลูกปัดหรื อเครื่ องประดับไร้
or useless trinkets, but milk, which ประโยชน์ แต่พวกเขาชอบดื่มนม
the Eskimos appeared to like. (P.85) (น.81)
They were returned to the Castle พวกเขาถูกนากลับไปยังคุกใต้ดิน แปลเป็ นคาคู่
dungeons, were forced to walk once ในปราสาท ถูกบังคับให้เดินติดโซ่
more in shackles and chains back ตรวนผ่านประตูที่ไม่มีทางหวน
through the door of no return, กลับอีกรอบ (น.193)
…(P.230)
Perhaps we all have a secret wreck บางทีเราอาจจะมีเรื่ องเรื ออับปางที่ แปลเป็ นคู่
story to cherish-a saga to think เราต่างเก็บไว้ในใจอย่างลับๆ เป็ น
about in the warmth of a much-eider ตานานการผจญภัยและความกล้าที่
48

downed bed, maybe, while a cold เรายกขึ้นมาขบคิดยามนอนในเตียง


rain is lashing down on the อันอบอุ่น ในคืนวันที่ฝนเย็น
windowpanes, …(P.449) กระทบหน้าต่าง (น.355)
All promptly delighted in a fifteen- ทุกคนต่างตื่นตาตื่นใจกับการแสดง แปลเป็ นคาคู่
minute display of marine ยิมนาสติกกลางทะเล 15 นาที เรื อ
gymnastics, the brand-new navy ราชนาวีลาใหม่ เอีย่ มแล่น
vessel wheeling this way …(P.388) ฉวัดเฉวียนไปมา (น.309)
Are the legions of troubles of the ปัญหาของทะเลเป็ นผลจากความ แปลเป็ นคาคู่
sea truly the result of the mischief ดือ้ รั้นของมนุษย์หรื อไม่ (น.321)
of man? (P.404)
One very large rise in the Atlantic’s นานมาแล้วน้ าทะเลสู งครั้งใหญ่ใน แปลเป็ นคาคู่
level, a long while ago, led to social มหาสมุทรแอนแลนติกนาไปสู่ การ
changes on the order of those which เปลี่ยนแปลงทางสังคมซึ่งบางใน
some fear today. (P.412) ในปัจจุบนั หวาดกลัว(น.327)

18. การแปลเป็ นความหมายควบ (Collocation Translation)


ความหมายควบ (Collocation) เป็ นคาสองคาที่ ใช้คู่กนั ไป เป็ นการนาคามาซ้อนเพื่อเสี ยง เพื่อให้ออก
เสี ยงคล้องจองกันเป็ นธรรมชาติและสละสลวยน่าอ่าน ซึ่ งบางคาถ้าอยูโ่ ดดๆ อาจไม่มีความหมาย
ตารางที่ 18: Collocation Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
But from the bustle of last-minute ดูจากเหล่าผูค้ นพลุกพล่ านบริ เวณ แปลเป็ นคาควบ
activity around her and the smoke เรื อ ท่าทีต่างร้อนรนและควันที่พวย
being torn urgently from her single พุ่งออกจากปล่องอย่างเร่ งรี บ
yellow funnel, …(P.2) ติดต่อกัน (น.18)
, but I like to fancy that the clerk แต่ผมจาได้วา่ พนักงานคนที่รับเงิน แปลเป็ นคาควบ
who took my savings, in frock coat ซึ่ งผมอุตส่ าห์เก็บหอมรอมริบมา
…(P.2) นั้นใส่ เสื้ อสู ทตัวยาว (น.18)
Through glasses we could see dimly เราสามารถมองเห็นซากบ้านพักที่มี แปลเป็ นคาควบ
scattering of ruined houses and อยูก่ ระจัดกระจายและกาแพงหิ น
untidy lines of old stone walls, เป็ นเส้นระเกะระกะ(น.22)
…(P.8)
49

A staircase of rough stones rose up เมื่อทรงตัวได้ผมก็ตะเกียกตะกาย แปลเป็ นคาควบ


to the skyline, and I scrambled ปี นบันใดที่ทาจากก้อนหิ นหยาบๆ
upward, only too well aware of the สู งเทียมฟ้ า รู ้ดีวา่ หุ บเหวเบื้องล่าง
deep chasm filled with boiling surf นั้นเต็มไปด้วยคลื่นสาดกระเซ็น
far below beside me. (P.31) (น.40)
And they did so, moreover, 164,000 และเหตุการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นเมื่อ แปลเป็ นคาควบ
years ago, almost exactly. (P.57) 164,000 ปี ที่แล้วพอดิบพอดี (น.60)
Communities were already forming ชุมชนบนชายฝั่งตะวันออกเริ่ มก่อ แปลเป็ นคาควบ
on Atlantic’s east side while native ตัวขึ้นแล้วขณะที่ชาวพื้นเมืองทาง
newcomers were still nervously ฝั่งตะวันตกยังบุกป่ าฝ่ าดงอยู่ (น.
pushing their way through the 62)
woodland in the west. (P.61)
… -and came up with agreement พวกเขาเห็นพ้องต้ องกันว่าทุกอย่าง แปลเป็ นคาควบ
that everything at L’Anse aux ที่พบที่ลองโซส์เมโดวส์ถูกสร้าง
Meadows had been created between ขึ้นระหว่าง ค.ศ.975-1020 (น.78)
975 and 1020 A.D. (P.82)
…: it is merely an expanse to be มันเป็ นเพียงน่านน้ าที่ตอ้ งผ่านข้าม แปลเป็ นคาควบ
crossed-the pond, if it is crossed ไป เป็ นเพียงแอ่งน้ าหากข้าม
quickly and casually, …(P.332) มหาสมุทรได้อย่างรวดเร็ ว
ปราศจากพิธีรีตอง (น.269)
…, and instead of endless miles of จากดินแดนต้นสนสุ ดลูกหูลูกตา แปลเป็ นคาควบ
pine trees and sorry little centers of และศูนย์กลางขนาดเล็กที่ดอ้ ย
backwardness, …(P.375) พัฒนา (น.300)
That was in the early 1990s, when เหตุการณ์น้ นั เกิดขึ้นในช่วงต้น แปลเป็ นคาควบ
everyone was still jittery in the ทศวรรษ 1990 ตอนที่ทุกคนยัง
immediate aftermath of the 1982 กระสั บกระส่ ายถึงเรื่ องผลที่ตาม
war. (P.388) ของสงครามในปี 1982 (น.310)
There they lie, contentedly at the พวกมันอยูต่ ่าสุ ดในห่ วงโซ่อาหาร แปลเป็ นคาควบ
bottom of the food chain, waiting to รอให้กงุ้ ฝอยมากิน กุง้ ถูกปลาเล็ก
be eaten by tiny shrimp that would ปลาน้ อยกินต่ออีกทอด และถูกกิน
then be consumed by small fish, ต่อกันมาเรื่ อยๆ (น.341)
50

and on and on, …(P.431)


After winding and bumping หลังจากที่ขบั คดเคี้ยวกระเด้ ง แปลเป็ นคาควบ
through the sands for hours, hauling กระดอนบนผืนทรายหลายชัว่ โมง
ourselves up …(P.453) หอบตัวข้ามทิวเขา (น.358)
…: that it was incredibly moving, มันช่างเร้าอารมณ์อย่างประหลาดที่ แปลเป็ นคาควบ
being at a place where so many ได้มาอยูใ่ นที่ที่คนหลายชีวติ อัตคัด
people, after such privation, almost ขัดสนเกือบเอาตัวไม่รอด แต่ก็รอด
didn’t make it-but did. (P.455) ชีวติ มาได้ (น.359)

19. คายืมถาวร (Borrowed Word)


เป็ นคายืมถาวรที่นามาใช้แพร่ หลายทัว่ ไป จนกลายเป็ นเหมือนคาหนึ่งในภาษาไทย
ตารางที่ 19: Borrowed Word
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
It came in a scarlet and white ลายน้ าบนตัว๋ ที่มาพร้อมซอง ใช้คายืม
cardboard wallet, thick and stiff and กระดาษแข็งสี ขาวและสี แดงเข้ม มี
with a pocket to hold luggage tags ซองใส่ บตั รรับกระเป๋ าผูกเชื อกเทียน
with waxed string ties, NOT สติ๊กเกอร์ ติดกระเป๋ าหลายแผ่นที่มี
WANTED ON VOYAGE stickers, ข้อความว่า ‘ไม่ตอ้ งใช้ระหว่างการ
immigration forms and customs เดินทาง’ แบบฟอร์ มขอเข้าเมืองและ
guides, …(P.2) เอกสารข้อมูลภาษีศุลกากร (น.18)
Little do they know how apposite เขาช่างไม่ตระหนักเลยว่าสโลแกน ใช้คายืม
their slogan is. (P.57) การตลาดจองพวกเขานั้นเหมาะมาก
(น.59)
…, and the thud of marine engines เสี ยงเครื่ องจักรครื ดคราด ทั้งหมดนี้ ใช้คายืม
made way for the hum of machines ถูกแทนด้วยเสี ยงฮัมของ
and air-conditioning and the silky เครื่ องปรับอากาศ อุปกรณ์ต่างๆ
sounds of laser printing. (P.140) และเครื่องปริ๊นเตอร์ (น.123)
They named the very first river that เขาตั้งชื่อให้แม่น้ าสายแรกที่ไหลคด ใช้คายืม
snakes its way downhill, from below เคี้ยวลงมาจากภูเขา จากใต้เส้นขอบ
the snow line at seven thousand feet หิมะสู ง 70,000 ฟุต ไปจนถึงทุ่ง
to the grassland at five thousand, หญ้าที่ระดับ 50,000 ฟุต (น.128)
51

…(P.147-148)
And so, in small vessels called ดังนั้น ในใบเรื อสามเสาขนาดเล็กที่ ใช้คายืม
snows, in barques and brigs or in เรี ยกว่า snow เรื อสาเภาและเรื อ
three-masted square-rigged vessels เสากระโดงสองเสาหรื อเรื อสี่ เหลี่ยม
that, somewhat oddly to modern ears, สามเสาที่ถูกเรี ยกแปร่ งหูวา่ เป็ นเรื อ
were formally known as ship, the เดินสมุทร กัปตันเรื อทาสนาเรื อที่
slave-ship captains set off fully เต็มไปด้วยสิ นค้าออกจากอังกฤษ
laden, from England. (P.232) (น.195)
He shouted to the master who quickly เขาตะโกนให้นายเรื อตรวจดูฟิวส์ ใช้คายืม
checked the fuse-it was alright. The ซึ่ งไม่เป็ นอะไร หลังจากนั้นนายเรื อ
master then tried to telephone the พยายามโทรศัพท์ไปหาวิศวกร
engineers to have them check the เพื่อให้เขาตรวจดูคนั บังคับหางเสื อ
steering gear aft. A steward ท้ายเรื อสจ๊ วตที่รับโทรศัพท์ตอบว่า
answered-wrong number. (P.325) โทรผิด (น.264)
…, with 865 gallons of fuel and a น้ ามัน 865 แกลลอนและแมวดา 2 ใช้คายืม
pair of small black cats named ตัวชื่อทวิงเคิลโทวส์และลักกี้ออก
Twinkletoes and Lucky Jim-set off เดินทางตอนเช้าวันเสาร์ที่ 14
on the morning of Saturday, June 14. มิถุนายน (น.273)
(P.337)
And so, unexpectedly, I was quickly ร้านยังมีโต๊ะว่างอยูผ่ มจึงได้นงั่ ที่เร็ ว ใช้คายืม
seated, my glass was filled, my มีคนนาเครื่ องดื่มมาเสริ์ฟรับออร์
order taken, plates and dishes เดอร์ อาหารถูกนามาและเก็บไป
fetched and brought and cleared- อย่างรวดเร็ ว (น.289)
…(P.359)
…, and the large population of shops, และร้านค้า ซู เปอร์ มาร์ เก็ต ใช้คายืม
supermarket, restaurants, cooks, ผูป้ ระกอบการร้านอาหาร คนครัว
customers, and diners who either did ลูกค้าจานวนมากไม่รู้หรื อไม่ใส่ ใจ
not know or did not care that by ว่าในการซื้ อและรับประทานปลา
buying and eating such fish, they เหล่านั้น พวกเขาร่ วมก่อปั ญหา (น.
were contributing to the decline. 290)
(P.360)
52

…, the average temperature of the อุณหภูมิเฉลี่ยในชั้นบรรยากาศผิว ใช้คายืม


atmosphere at the world’s surface has โลกเพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ย 0.19 องศา
been increasing, and has risen by an เซลเซียสในแต่ละทศวรรษ (น.322)
average of 0.19 degrees centigrade
during each decade. (P.405)
I held his sheet of notepaper up and ผมยกกระดาษแผ่นนี้ข้ ึนพร้อมเปิ ดจี ใช้คายืม
switched on the GPS I had brought พีเอสที่ผมนาติดตัวมา (น.359)
with me. (P.454)

20. คายืม (Loan Word)


เป็ นคาที่ยมื มาจากภาษาอื่นและยังไม่ถึงกับกลายเป็ นส่ วนหนึ่ งของภาษาไทย คาบางคาอาจไม่เป็ นที่รู้จกั
หรื อไม่ทราบความหมาย แบ่งออกได้หลายประเภทดังนี้

a. คายืมเพื่อสัญลักษณ์ (Loan Word as Token Word)


เป็ นคายืมที่ไม่จาเป็ นต้องแปล อาจจะแปลได้ แต่ผแู ้ ปลไม่แปลเพราะเหตุผลทางวัฒนธรรม จึง
เลือกที่จะใช้เป็ นคาทับศัพท์แทน ส่ วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมหรื อเทคโนโลยี
ตารางที่ 20a: Loan Word as Token Word
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…, and within what I can have been เวลาผ่านไปสักครู่ ประมาณไม่กี่ แสดงถึง สี
no more a couple of moments, or ไมล์ออกเป็ นเฉดสี เหมือนอะความา
miles, transmuting itself into a รีน (น.28)
shade of light aquamarine …(P.16)
Most Americans prefer pizza, as มีคนบอกว่าชาวอเมริ กนั ชอบพิซ แสดงถึง อาหาร
someone put it, to lutefisk. (P.89) ซ่ ามากกว่าปลาเค็มลูตฟิ สก์ (น.83)
…, and there is a dull bronze มีรูปบรอนซ์ ของฮวน มานูเอล ฟาน แสดงถึง เทคโนโลยี
rendering of the Argentine speed จิโอ หนุ่มตีนผีชาวอาร์ เจนตินา ยืน
demon Juan Manuel Fangio, อยูข่ า้ งเบนซ์ ฟอร์ มูล่าวันคู่ใจที่เขา
standing beside the Formula One ขับชนะการแข่งขันประจาท้องถิ่น
Mercedes in which he won so many หลายครั้ง (น.91)
of his local car races. (P.99)
…, and in her conducted surveys of การสารวจพื้นที่ทะเลในอ่าวบิสเคย์ แสดงถึง สังคมวัฒนธรรม
53

the seabed in the Bay of Biscay and และที่อื่นๆ การสารวจของเขาเป็ น


beyond; they remain classics of งานคลาสสิ กและปราดเปรื่ อง (น.
scholarship and brio. (P.141) 123)
…, and then propelling all without และเคลื่อนที่โดยไม่หยุดพักเป็ น แสดงถึง วิชาการศึกษา
interruption for many long hours, เวลาหลายชัว่ โมง ท่ามกลางอากาศ
suspended by nothing more than a ธาตุและหลักการแห่งฟิ สิ กส์ ที่เพิ่ง
lately realized principle of physics, ค้นพบใหม่ เหนื อชั้นความหนาว
high above a cold and highly เย็นและน่านน้ าอันกว้างใหญ่และ
dangerous expanse of sea. (P.330) อันตราย (น.267)
More than 400,000 commercial jets ในแต่ละปี เครื่ องบินไอพ่นพาณิ ชย์ แสดงถึง เทคโนโลยี
cross the Atlantic Ocean each year, กว่า 400,000 ลาข้ามมหาสมุทร
as this electronic map of the air แอตแลนติก ดังที่แสดงบนแผนที่
routes shows. (P.339) เส้นทางบินอิเล็กทรอนิกส์ น้ ี (น.
274)
..., and onward to a line halfway และต่อไปถึงเส้นกลางมหาสมุทร แสดงถึง เทคโนโลยี
across the ocean at 30 degrees west ณ ลองติจูดที่ 30 องศา (น.277)
longitude. (P.342)
The sea teems with tiny drifting ท้องทะเลเต็มไปด้วยแพลงตอน… แสดงถึง วิทยาศาสตร์
beings, plankton, …Yet in every ไม่วา่ จะเป็ นน่านน้ าริ มฝั่งที่มี
zone, from oxygen-rich splashiness ออกซิเจนมากหรื อร่ องน้ าลึกก้น
of the coastal waters to the near- มหาสมุทรที่มืดมิด (น.339)
freezing blackness …(P.428)
…, tiny, oval-shaped living entities,
สัตว์ขนาดเล็ก ทรงรี มีเส้นผ่าน แสดงถึง เทคโนโลยี
around six microns in diameter, one ศูนย์กลางประมาณ 6 ไมครอนซึ่งมี
two-hundredth of the width of a ขนาดเท่ากับเศษหนึ่งส่ วนร้อยของ
human hair. (P.430) ความกว้างของเส้นผมมนุษย์ (น.
340)
But these creatures were not simply แต่สิ่งมีชีวติ นี้ไม่เพียงแต่มีขนาด แสดงถึง วิทยาศาสตร์และ
tiny; once examined under electron เล็กเท่านั้น เพราะเมื่อศึกษาผ่าน เทคโนโลยี
microscopes, they were found to กล้ องจุลทรรศน์ อเิ ล็กตรอน จะเห็น
have incorporated into their minute ว่าสิ่ งมีชีวติ เหล่านี้มีคลอโรฟิ ลล์ ที่
54

workings a type of chlorophyll that ช่วยให้มนั ซึ มซับ


permitted them to absorb carbon คาร์ บอนไดออกไซด์ (น.340)
dioxide…(P.430)
…- and I was staying on a lonely ผมพักอยูใ่ นฟาร์ มปศุสัตว์เดียวดาย แสดงถึง วัฒนธรรม
estancia in southern Patagonia, ในตอนใต้ของปาตาโกเนีย นัง่ ขด
huddled beside a log fire of baronial อยูข่ า้ งเตาผิงขนาดใหญ่พร้อมแก้ว
dimension, a hot whisky to hand. วิสกีใ้ นมือ (น.356)
(P.450)

b. คายืมชื่อเฉพาะ (Loan Word with Proper Name)


เป็ นคายืมที่จาเป็ น เป็ นคาที่ไม่ควรแปล แปลไม่ได้ ผูแ้ ปลจึงต้องใช้คายืมชื่อเฉพาะเมื่อแปล
ตารางที่ 20b: Loan Word with Proper Name
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
This was when I first spotted the วันนั้นเป็ นครั้งแรกที่ผมได้เห็นเรื อ เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
ship on which I would make this ที่จะนาผมข้ามมหาสมุทร
first-ever crossing of the Atlantic แอตแลนติกเป็ นครั้งแรก (น.17)
Ocean. (P.1)
…, a tiny islet made of a fine- เกาะเล็กๆ ที่เกิดจากหิ นแกรนิตเนื้อ เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
grained granite from which are ละเอียด ซึ่ งเป็ นวัสดุเดียวกับที่เรา
fashioned the world’s best stone for เอาไปใช้ทาสโตนในกีฬาหน้า
use in the wintertime of curling. หนาวเคอร์ ลงิ่ (น.21)
(P.7)
I look idly out of the plexiglass มองออกไปนอกหน้าต่างที่ทาจาก เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
porthole. It was quite cloudless, and เพล็กซีกลาส ท้องฟ้ าไร้เมฆ และ
miles below us was the sea, as deep น้ าทะเลอยูห่ ่างเราลงไปหลายไมล์
blue as the sky, not smooth but สี ครามพอกับท้องฟ้ า แต่ไม่เรี ยบ มี
vaguely crinkled, like dull รอยหยักเหมือนกระดาษฟอยล์สี
aluminum foil, or pewter, or หม่นพิวเตอร์ หรื อแผ่นเหล็กที่โดน
hammered steel, …(P.16) ตี (น.28)
Yet it was not the shell’s curvilinear อย่างไรก็ตาม รู ปโค้งที่งดงามของ เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
elegance that many years ago เปลือกหอยไม่ใช่เหตุผลที่ทาให้
55

persuaded directors of Morocco’s ประธานธนาคารกลางแห่งกรุ ง


Central Bank in Rabat to place its โมร็ อกโกในกรุ งราบัตนารู ปของ
image on the back of its 200- มันมาไว้หลังธนบัตรมูลค่า 200 ดี
dirham bills. (P.51) แรห์ ม(น.55)
He was just twenty-two, newly ตอนนั้นเขาอายุ 22 ปี เพิง่ สาเร็ จ เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
graduated from Cambridge, การศึกษาจากเคมบริดจ์ (น.111)
…(P.124)
…, the sledge meshes were found to แคร่ เต็มไปด้วยปลิงทะเลและหอย เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
have snared sea cucumbers and sea เม่นทะเล ปลาดาวหลากสี เพรี ยง
urchins, starfish in rainbow of หินปะการัง ปลาหมึก หอยทาก
colors, barnacles, corals, squid, แอมฟิ พอด แมลงสาบทะเล (น.
slugs, amphipods and isopods, 120-121)
…(P.137)
At Christmas there were dancing ตอนคริสต์ มาสมีการเต้นราและ เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
and whisky and plum pudding, ขนมหวานที่ทาจากเหล้าวิสกี้และ
…(P.138) ลูกพลัม (น.121)
…, about a thousand fearful wrecks, ความน่ากลัวของเรื ออับปาง 1,000 เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
about fathers lying full-fathom five, ลา บรรพบุรุษที่นอนอยูใ่ ต้ทะเลลึก
…(P.149) ถึง 5 ฟาธอม (น.129)
…; Friends of the Earth and องค์กรมิตรโลกและกรีนพีซยังไม่ เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
Greenpeace promptly said they เชื่อ (น.281)
were skeptical, …(P.347)
The earthquakes, eruptions, and เหตุการณ์แผ่นดินไหว ภูเขาไฟ เป็ นคายืมชื่อเฉพาะ
tsunamis that have shaken the ระเบิด สึ นามิที่สนั่ คลอนโลก
world during the two thousand years ในช่วง 2000 ปี (น.342)
…(P.432)
56

c. คายืมพร้อมลักษณะนาม (Loan Word with Classifier)


ใช้ลกั ษณะนามเพื่อแสดงพื้นฐานความหมายของคายืมนั้น ป้ องกันไม่ให้ความหมายคลุมเครื อ
ตารางที่ 20c: Loan Word with Classifier
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
I was alone, on passage aboard a ผมยืนอยูค่ นเดียวบนเรื อเดินสมุทร “เรือ” เป็ นลักษณะนาม
great ocean liner, the Empress of ขนาดใหญ่ ชื่ อเรือเอ็มเพรสออฟบริ
Britain, and …(P.1) เทน (น.17)
…: the Labrador Current and the กระแสนา้ เย็นลาบราดอร์ และกระแส “กระแสนา้ เย็น” และ
Gulf Stream collide softly and นา้ อุ่นกัล์ฟสตรีมไหลมาบรรจบกัน “กระแสนา้ อุ่น” เป็ น
unseen near here, and the sudden บริ เวณนี้ และการที่กระแสน้ าจาก ลักษณะนาม
blending of tropical and Arctic เขตร้อนไหลมาปะทะน้ าจากขั้วโลก
waters … (P.9) (น.23)
One might say that if the อาจกล่าวได้วา่ หากทะเลเมดิเตอร์ เร “ทะเล” เป็ นลักษณะนาม
Mediterranean had the inland sea เนียนเป็ นทะเลภายในของอารย
of the classical civilization, …(P.19) ธรรมคลาสสิ ก (.น.30)
Fifty-odd thousand Faroese ชาวประมงและคนเลี้ยงแกะบนเกาะ “เกาะ” และ “ชาว”เป็ น
fishermen and sheep farmers cling แฟโรกว่า 50,000 คน อาศัยอยูใ่ น ลักษณะนาม
there in ancient and determined ดินแดนเก่าแก่ที่อยูห่ ่างไกลผูค้ น
remoteness, like the Vikings from แห่งนี้ เช่นเดียวกับชาวไวกิง้ บรรพ
whom they descend and whose บุรุษของพวกเขา และยังปรากฎ
vestiges of language they still speak. ร่ องรอยทางภาษาชาวไวกิ้งในภาษา
(P.30) ที่พวกเขาใช้ดว้ ย (น.39)
…; the Norsemen, which is today’s ชาวนอร์ ส ซึ่งในปัจจุบนั เป็ นชื่อที่ “ชาว”“มหาสมุทร”และ
preferred name for the more นิยมเรี ยกพ่อค้าและนักสารวจ “เรือ” เป็ นลักษณะนาม
congenial and numerous of the early มหาสมุทรแอตแลนติกจาก
Atlantic’s Scandinavian traders and สแกนดิเนเวียจานวนมากในยุคแรก
explorers, used slightly chubbier, ใช้เรื อที่อว้ นกว่าเล็กน้อยและทรงตัว
more stolid vessel known (in the ดีกว่า เรื อเหล่านี้เรี ยกว่าเรือคนาร์
plural) as knarrer. (P.70-71) (รู ปพหูพจน์คือคนาร์ เรอร์ ) (น.69-
70)
The Mayans, father north and on the ชาวมายันซึ่ งอยูท่ างเหนื อและอยู่ “ชาว” เป็ นลักษณะนาม
57

side facing the Atlantic, were ด้านชายฝั่งแอตแลนติกมีส่วน


perhaps rather less spiritually เกี่ยวข้องกับมหาสมุทรในด้านจิต
involved with the ocean. (P.162) วิญญาณน้อยกว่าชาวอินคา (น.141)
…-the eventual stubborn โดยเฉพาะอย่างยิง่ ชาวเติร์กจาก “ชาว” และ “จักรวรรดิ”
intransigence of the Ottoman จักรวรรดิออตโตมานกลับกระตุน้ เป็ นลักษณะนาม
Turks-would provide the spur that ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสถานภาพ
led to a wholesale change in the ของมหาสมุทรแอตแลนติกอย่าง
status of the Atlantic Ocean. (P.215) สิ้ นเชิง (น.183)
An undersea cable-for such had สายเคเบิลใต้น้ าซึ่ งคิดค้นขึ้นใน “สาย” เป็ นลักษณะนาม
already been invented in Europe: a ยุโรป มีการวางสายโทรเลขใต้น้ า
telegraph cable had been laid ระหว่างอังกฤษและฝรั่งเศสในเดือน
between Britain and France in สิ งหาคม ปี 1850 (น.247)
August 1850, …(P.303)
And many of the most important และอุบตั ิเหตุครั้งสาคัญๆ ใน “เรือ” เป็ นลักษณะนาม
recent maritime accidents took place, ประวัติศาสตร์ มกั จะเกิดขึ้นตาม
as with the Titanic, along some of เส้นทางเดินเรื อที่พลุกพล่านที่สุดใน
the Atlantic’s busiest shipping lanes. มหาสมุทรแอตแลนติก เช่นเดียวกับ
(P.322) กรณี ของเรือไททานิก (น.261)
The dashing aviators-Jack Alcock in นักบินสุ ดเท่ แจ๊ก อัลค็อกใส่ เสื้อสู ท “เสื้อ” เป็ นลักษณะนาม
a blue serge suit and Brown in his ขนสัตว์สีน้ าเงินและบราวน์ใน
Royal Flying Corps uniform (P.337) เครื่ องแบบทหารบินอังกฤษ (น.273)

There is also a high-speed and very นอกจากนี้ยงั มีเรื อลาดตระเวน “ปื นกล” เป็ นลักษณะนาม
long-range fishery patrol vessel, ระยะไกลความเร็ วสู งสี ส้มตัดกับ
orange-painted to stand out against น้ าแข็งเห็นได้ชดั ติดปื นกลเออร์ ลิ
the ice and equipped with an คอนขนาดใหญ่ (น.310)
Oerlikon heavy machine
gun,…(P.388-389)
Hurricane Katrina: a most พายุเฮอร์ ริเคนแคทรี น่ามีกาลังแรง “พายุ” เป็ นลักษณะนาม
powerful hurricane with ที่สุดอย่างที่ไม่เคยปรากฎมาก่อน
unprecedented strength, rivaling the เทียบได้กบั ความรุ นแรงของพายุ
58

intensity of Hurricane Camille of เฮอร์ ริเคนคามิลล์ ในปี 1969 (น.333)


1969. (P.420)
…-death and destruction on what for ความตายและความเสี ยหายใหญ่ “เหตุการณ์ ” และ “ภูเขา
humans is a titanic scale have been หลวงสาหรับมนุษย์ได้รับการบันทึก ไฟ” เป็ นลักษณะนาม
rained down by events that are now a เป็ นส่ วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ ที่
familiar part of history; Lisbon1755, เรารู ้จกั กัน เหตุการณ์ ในลิสบอนใน
Krakatoa 1883, San Francisco 1906, ปี 1775 ภูเขาไฟกรากะตัวในปี 1883
Tangshan 1976, Sumatra 2004. ซานฟรานซิสโกในปี 1906 ถังชาน
(P.433) ในปี 1976 และสุ มาตราในปี 2004
(น.342)
…: both agree that the supercontinent และต่างเห็นพ้องต้องกันว่ามหาทวีป “มหาทวีป” เป็ น
whose breakup gave rise to the แพนเจียซึ่งแตกตัวออกและเป็ นต้น ลักษณะนาม
Atlantic-Pangaea-will one day re- กาเนิดมหาสมุทรแอตแลนติกจะ
create itself,* …(P.442) รวมตัวกันอีกครั้ง* (น.349-350)
If covered with fabric-sailcloth, say, ดูเหมือนกระโจมหากเอาผ้าเช่นใบ “ผ้า” เป็ นลักษณะนาม
or mariners’ tarpaulins-this could เรื อหรื อผ้าเต็นท์ มาคลุม นี่อาจจะ
easily be the rudiments of some kind เป็ นที่พกั (น.359)
of sanctuary. (P.454)

d. คายืมพร้อมคาแสดงหน้าที่ (Loan Word with Function)


ช่วยให้ผอู ้ ่านเข้าใจความหมายของคานั้นได้สมบูรณ์ยงิ่ ขึ้น
ตารางที่ 20d: Loan Word with Function
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
The Tannoy speaker carried the แล้วลาโพงยี่ห้อทันนอยก็ประกาศ “ทันนอย” เป็ นคายืม
call to “ease springs”(P.4) “ปล่อยเชือก” (น.19) “ลาโพง”เป็ นคาบอกหน้าที่
“Even if the satellite station in เลนนาร์ ด เอาท์ไวท์ นัก “สปุตนิก” เป็ นคายืม
space,” wrote the American ประวัติศาสตร์ ชาวอเมริ กนั ได้เขียน “ดาวเทียม” เป็ นคาบอก
historian Leonard Outhwaite in ไว้ในปี 1957 เมื่อมีการส่ ง หน้าที่
1957, when the first Sputnik was ดาวเทียมสปุตนิกเป็ นผลสาเร็ จว่า
launched, …(P.20) “แม้วา่ เราเอาดาวเทียมไปแขวนไว้
นอกโลก …” (น.31)
59

…, which they normally gathered ซึ่ งโดยปกติพวกเขาเก็บเพื่อเล่นเกม “คองเกอร์ ” เป็ นคายืม


for their ritual games of “conkers.” คองเคอร์ (น.223) “เกม” เป็ นคาบอกหน้าที่
(P.269-270)
...the idea of packing cargoes into ความคิดที่จะบรรจุสินค้าลงในหีบ “คอนเทนเนอร์ ” เป็ นคายืม
enormous steel boxes-shipping เหล็กขนาดยักษ์หรื อตู้คอนเทน “ตู้” เป็ นคาบอกหน้าที่
containers. (P.350) เนอร์ บนเรื อ (น.282)
…the weather in the Eastern Cape คนพื้นเมืองบอกว่าสภาพอากาศใน “บีบีซี” เป็ นคายืม
has changed, say the locals: the จังหวัดอีสเทิร์นเคปเปลี่ยนไป คน “สถานีโทรทัศน์ ” เป็ นคาบอก
seasons, one was quoted by the หนึ่งกล่าวกับสถานีโทรทัศน์ บีบีซี หน้าที่
BBCas saying, have run amok. ว่า “ฤดูกาลเปลี่ยนอย่างคุม้ คลัง่ ”
(P.419) (น.333)

e. คายืมพร้อมเชิงอรรถ (Loan Word with Footnote)


ต้องอาศัยคามาเติมจึงจะได้ใจความสมบูรณ์ ซึ่ งอาจไม่สามารถนามาใส่ ในข้อความได้ ผูแ้ ปลจึง
ต้องแทรกเป็ นเชิงอรรถแทน
ตารางที่ 20e: Loan Word with Footnote
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
The so-called triangular trade was สามเหลี่ยมการค้าได้รับการ แปลเป็ นคายืมพร้อมเชิงอรรถ
arranged so that goods were taken ออกแบบมาเพื่อนาสิ นค้าจาก
from Britain to African ports or อังกฤษไปยังท่าเรื อในแอฟริ กาหรื อ
slave castles, like that at Cape ป้ อมกักทาส เช่น ปราสาทเคป
Coast;* (P.232) โคสต์ * (น.195)

*Scores of such buildings litter the *อาคารเช่นนี้มีอยูร่ ายล้อมชายฝั่ง


African coast from the Sahara to the แอฟริ กาจากซาฮาร่ าถึงแหลมกูด
Cape-sixty of them in Ghana alone, โฮป กานาเพียงประเทศเดียวมีถึง
so cloxed packed that many lie 60 แห่ง หนาแน่นขนาดมองจาก
within sight of one another. อาคารหนึ่งไปอีกอาคารหนึ่งได้
60

21. การแปลคาศัพท์ทางเทคโนโลยี (Technical Terminology Translation)


ศัพท์ทางเทคโนโลยีเป็ นคาเฉพาะในบางสาขาเท่านั้นซึ่ งมีความเฉพาะเจาะจงและให้ความหมายต่อผูท้ ี่
สนใจ ซึ่งผูแ้ ปลต้องนิยามความหมายเอาไว้ดว้ ย
ตารางที่ 21: Technical Terminology Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Engines are being more cleverly เครื่ องยนต์ถูกออกแบบอย่างชาญ “Boeing787 Dreamliner”
designed and planes are becoming ฉลาดและตัวเครื่ องเบาลง หมายถึง เครื่ องบินซึ่งทาจาก
lighter (the new and much-delayed (ยกตัวอย่างเช่น เครื่องโบอิง้ 787 คาร์บอนไฟเบอร์ครึ่ งลา มี
Boeing787 Dreamliner is half ดรีมไลเนอร์ รุ่นใหม่ซ่ ึ งออกช้าทา เครื่ องยนต์ประสิ ทธิภาพสู ง
made of carbon fiber, for จากคาร์ บอนไฟเบอร์ ครึ่งลามี
instance, has super-efficient เครื่องยนต์ ประสิ ทธิภาพสู งและว่า
engines, and is said to be able to fly กันว่าสามารถบินทางไกลได้ดว้ ย
long routes on a fifth less fuel than น้ ามันเพียง 1 ใน 5 ของเครื่ องบิน
current commercial jets). (P.346- พาณิ ชย์ในปัจจุบนั ) (น.280)
347)
…, Dr. Veronica Eyring, has used ด๊อกเตอร์เวโรนิกา ไอริ ง หัวหน้า “the European satellite
sensors abroad the European กลุ่มวิจยั ที่ศึกษาผลของการขนส่ ง Envisat”หมายถึง ดาวเทียมที่
satellite Envisat, which was ทางเรื อต่อสิ่ งแวดล้อมได้ใช้ ใช้วาดเส้นกลุ่มเมฆซึ่ งบอก
launched in 2002, to plot the เครื่ องตรวจจับผ่านดาวเทียมเอนไว เส้นทางของเรื อสิ นค้า
visible lines of clouds that mark แซตของยุโรป ซึ่ งถูกส่ งขึ้นวงคจร ระยะไกล
the passage of long-haul cargo ในปี 2002วาดเส้ นกลุ่มเมฆซึ่ งบอก
ship. (P.348) เส้ นทางของเรือสิ นค้ าระยะไกล (น.
281)

22. การแปลเป็ นสานวน (Idiomatic Translation)


หมายถึงการแปลที่เมื่อแปลเป็ นภาษาไทยแล้วให้ความรู ้สึกเป็ นธรรมชาติมากกว่าการแปลตรงๆ
ตารางที่ 22: Idiomatic Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…, I must have looked dismayed, ผมคงชักสี หน้ าไม่ ดี เขาจึงยิม้ แล้ว “ชักสี หน้ าไม่ ดี” แปลเป็ น
for he smiled and handed it back to คืนตัว๋ ให้ (น.18) ธรรมชาติในภาษาแปล
me. (P.3)
61

The Empress of Britain was at last และในที่สุดเรื อเอ็มเพรสออฟบริ “เป็ นไท” แปลเป็ นธรรมชาติ
under her own power, free of her เทนก็ล่องทะเลด้วยกาลังเครื่ องของ ในภาษาแปล
hawsers and bollards and tugs, free ตัวเอง พ้นพันธนาการจากเครื่ อง
of the shore and free of England, ถอนสมอ เสาผูกเรื อ และเรื อจูง
…(P.4) เป็ นไทจากชายฝั่งและเป็ นไทจาก
ประเทศอังกฤษ (น.19)
To harvest these creatures, any ในการเก็บหอยเหล่านี้ นักเดินเรื อที่ “กล้าบ้ าบิ่น”และ “กัดฟัน”
mariners of sufficient boldness and มีความกล้าบ้ าบิ่นมากพอยังต้องกัด แปลเป็ นธรรมชาติในภาษา
foolhardiness would be obliged to ฟันออกเดินเรื อไปในเขตน้ าลึกของ แปล
grit their collective teeth and มหาสมุทรที่ยงิ่ ใหญ่ที่สุดในเวลา
venture into the deep waters of the นั้น (น.56)
greatest body of water it was then
possible to imagine. (P.53)
Rumann son of Colmán was an รู มนั บุตรของโคลมัน เป็ นกวีชาว “ยืนเคียงบ่ าเคียงไหล่ ” แปล
eighty-century Gaelic poet who is เกลิกสมัยศตวรรษที่ 8 ผูท้ ี่ยนื เคียง เป็ นธรรมชาติในภาษาแปล
said to have enjoyed a standing บ่ าเคียงไหล่ กบั เวอร์ จิลหรื อโฮเมอร์
among the Irish equal to that of ของชาวกรี ก (น.132)
Virgil to the Romans of Homer to
the Greek. (P.153)
This fleet was untested, however. อย่างไรก็ตาม ไม่มีใครกล้างัดข้ อ “งัดข้ อ” แปลเป็ นธรรมชาติ
(P.253) กับกองเรื อรบนี้ (น.211) ในภาษาแปล
Yet the German fleet was not to be อย่างไรก็ตาม กองเรื อเยอรมันไม่ “ยาวเป็ นหางว่าว” แปลเป็ น
broken-a catalog of errors, ยอมแตกสลายง่ายๆ ความผิดพลาด ธรรมชาติในภาษาแปล
signaling mistakes, …(P.255) ของอังกฤษยาวเป็ นหางว่าว (น.
212)
It would perhaps be invidious to อาจจะฟังดูแสลงหูที่ผมจะบอกว่า “แสลงหู” และ “ยกธงขาว”
remark that just as the Great War สงครามโลกครั้งที่ 1 จบลงด้วยฉาก แปลเป็ นธรรมชาติในภาษา
had ended with a famous episode of ยอมจานนของกองทัพเรื อเยอรมัน แปล
German naval scuttling, so the สงครามโลกครั้งที่ 2 ก็เริ่ มต้นด้วย
Second World War began with ฉากเดียวกัน เรื อรบเยอรมันยกธง
another-a scuttling that also ขาว (น.213)
62

involved a German capital ship


…(P.257)
…, the staff takes care to refer to พนักงานใช้คาพูดอย่างรอบคอบ “ติดปาก” แปลเป็ นธรรมชาติ
every transoceanic flight as a และเรี ยกเที่ยวบินข้ามมหาสมุทร ในภาษาแปล
“mission.” They do so in part out ทุกเที่ยวว่า “พันธกิจ” ส่ วนหนึ่ง
of tradition, …(P.329) เป็ นเพราะติดปาก (น.267)
…, we perceive it as somehow เรากลับคิดว่ามันไม่เหลือมือ หรื อ “เหลือมือ” และ “เรื่องขีผ้ ง”
manageable, and on the way to อาจจะมีคนกล้าบอกว่าเป็ นเรื่องขี้ แปลเป็ นธรรมชาติในภาษา
being even, dare one say it, trivial. ผง (น.270) แปล
(P.333)
…and this includes nighttime รวมถึงการจับตาดูเรื อปลาหมึกใน “จับตา” แปลเป็ นธรรมชาติ
operations of the vessels known as ตอนกลางคืน (น.310) ในภาษาแปล
squid-jiggers, …(P.388)
…, emergency evacuation plans are มีการนาแผนอพยพฉุกเฉินมาปัด “ปัดฝุ่ น” แปลเป็ นธรรมชาติ
being dusted off-…(P.417) ฝุ่ น (น.331) ในภาษาแปล
They are going to perch on the แต่จะชู คอรออุทกภัยจนกระทัง่ คืน “ชู คอ” แปลเป็ นธรรมชาติใน
edge of inundation until a winter’s วันหนึ่งในฤดูหนาวหลายปี หรื อ ภาษาแปล
night some years or decades hence, หลายทศวรรษต่อมา (น.331)
…(P.417)
Violent weather, added to higher สภาพอากาศรุ นแรงและระดับน้ า “เรื่องคอขาดบาดตาย” แปล
water, turns an alarming สู งทาให้พฒั นาการที่น่ากลัว เป็ นธรรมชาติในภาษาแปล
development into a serially lethal กลายเป็ นเรื่องคอขาดบาดตาย (น.
one. (P.417-418) 331)

23. การแปลจากสานวนเป็ นสานวน (Idiom to Idiom Translation)


ผูแ้ ปลเอาความหมายของสานวนในภาษาต้นฉบับแปลออกมาเป็ นสานวนภาษาไทยที่มี ความหมาย
ตรงกัน เป็ นการแปลที่ท้ งั คงความหมายและรู ปแบบของทั้งสองภาษา
ตารางที่ 23: Idiom to Idiom Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
What might appear to a safely ผูโ้ ดยสารที่ถึงที่หมายอย่าง สานวนไทย มีความหมายตรง
arrived passenger as no more than ปลอดภัยอาจคิดว่าเป็ นเรื่ องปกติที่ ตัว
63

quotidian routine is in fact the result เกิดขึ้นทุกวัน แต่ที่จริ งเป็ นผลของ


of planning sessions no less intense การวางแผนที่มิได้เคร่ งเครี ยดน้อย
than for a truly white-knuckled ไปกว่าการผจญภัยมือเปล่าอย่าง
adventure, like rounding Cape การอ้อมแหลมเคปฮอร์นหรื อปี น
Horn or scaling Mount Everest’s ป่ ายในช่องเทือกเขาเซาท์โคลของ
South Col. (P.338) เทือกเขาเอเวอเรสต์ (น.274)
It had just come in from Singapore เครื่ องเพิ่งมาถึงจากสิ งคโปร์ และ สานวนไทย มีความหมายตรง
and had recently performed runs to เคยได้บินไปโตรอนโตและซิ ดนีย ์ ตัว
Toronto and Sydney. It was a เป็ นผึง้ งานมีประสบการณ์บินไกล
workhorse, heavily employed on และคุน้ เคยกับมหาสมุทร
long-haul flights, and was well แอตแลนติกดี (น.275)
accustomed to flying the Atlantic.
(P.340)
The researchers retired to lick their นักวิจยั ที่ก่อเรื่ องถอยหลังไปเลีย สานวนไทย มีความหมายตรง
wounds; the BBC issued something แผล บีบีซีถอนสารคดีออก (น.344) ตัว
of a retraction; …(P.436)

24. การแปลภาษาธรรมดาเป็ นสานวน (Common Expressions to Idioms Translation)


เป็ นการแปลภาษาธรรมดาของต้นฉบับให้เป็ นสานวนของภาษาไทยเพื่อเพิ่มรสชาติทางภาษาอีกด้วย
ตารางที่ 24: Common Expressions to Idioms Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
A sudden furious blast of wind ลมที่กระโชกมาอย่างไม่ มีปี่ไม่ มี แปลจากธรรมดาเป็ นสานวน
had driven away the morning fog, ขลุ่ยไล่หมอกยามเช้าไป (น.40)
…(P.31)
…, and its sounds often wafted up เสี ยงเพลงมักจะลอยมาในคืนสงบ แปลจากธรรมดาเป็ นสานวน
from the ‘tween decks during quiet ชายอกสามศอกที่คิดถึงบ้านถึงต้อง
nights, reducing some of the กับน้ าตาซึ ม (น.121)
homesick men to tears. (P.138)
…: he was evidently not the silk- เขาไม่ใช่ผ้ ดู ีมือสมัครเล่ นเหยียบขี้ แปลจากธรรมดาเป็ นสานวน
stockinged dilettante that had been ไก่ไม่ ฝ่ออย่างที่คนอื่นคิด** (น.
initially supposed.* (P.141) 123)
64

…: no one imagined the reverse ไม่มีใครคาดคิดว่าเหตุการณ์จะ แปลจากธรรมดาเป็ นสานวน


would happen, and that the seas กลับตาลปัตรและทะเลเองจะ
themselves would become กลายเป็ นพิษ (น.311)
poisonously disarranged. (P.390)

25. การแปลจากสานวนเป็ นภาษาธรรมดา (Idioms to Common Expression Translation)


เนื่องจากบางภาษาอาจไม่มีสานวนและความหมายที่ตรงกันได้ ต้องใช้วธิ ีแปลเป็ นภาษาธรรมดาจึงจะได้
ความหมายตามต้นฉบับ
ตารางที่ 25: Idioms to Common Expression Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
First, however, it seems appropriate แต่ก่อนอื่นเราควรจะพักเรื่องหอย แปลจากสานวนเป็ นภาษา
to set the snails to one side and ทากไว้ก่อน แล้วหันมาพิจารณาการ ธรรมดา
consider the lengthy and necessarily เดินทางอันยาวนานและแสนเข็ญที่
complex human journey that แรกนาชาวฟิ นิ เชียนมาสู่ โมร็ อกโก
brought the Phoenicians to Morocco (น.57)
in the first place. (P.53)
Not that this short journey was แต่ใช่วา่ การเดินทางสั้นๆ นี้ เป็ น แปลจากสานวนเป็ นภาษา
exactly a picnic. (P.84) เรื่องง่ ายในฤดูหนาว (น.80) ธรรมดา
The calendar still bends before his ปฏิทินยังเชิ ดชู เขา (น.83) แปลจากสานวนเป็ นภาษา
brand. (P.88) ธรรมดา
Churchill objected to this notion in เชอร์ ชิลล์ไม่เห็นด้วยกับความคิดนี้ แปลจากสานวนเป็ นภาษา
an uncharacteristically Blimpish และออกจะหัวโบราณเกี่ยวกับเรื่ อง ธรรมดา
way; he thought that turning one’s นี้ เขาคิดว่าการหันหลังให้ กบั กฎ
back on the rules of naval gallantry การรบของสุ ภาพบุรุษทหารเรื อ
was arrant nonsense: …(P.262) เป็ นเรื่ องเหลวไหล (น.217)
…-it is not simply the pilots in flight ไม่ใช่เพียงนักบินเท่านั้นที่ต้อง แปลจากสานวนเป็ นภาษา
who need to keep on their toes. ระวัง (น.279) ธรรมดา
(P.345)
…, and why the fishery is being และการประมงที่นี่เป็ นตัวอย่างการ แปลจากสานวนเป็ นภาษา
seen as an exemplar of what fish จัดการการประมงนั้นเป็ นเพราะว่า ธรรมดา
management could be, is that this ในช่วงปี แรกๆ นโยบายแข็งกร้ าวนี้
65

hard-hearted policy appears, at ดูเหมือนจะได้ผล (น.309)


least in its early years, to be
working. (P.387)
…, and once he had established our เมื่อเขาได้ตรวจหลักฐานเรี ยบร้อย แปลจากสานวนเป็ นภาษา
credentials he asked if he might แล้ว เขาขออนุญาต “แสดง ธรรมดา
“put on a bit of a show” for our แสนยานุภาพ” ให้ผโู้ ดยสารดูเพื่อ
passengers as recompense for asking เป็ นการชดเชยที่ขอให้เรื อหยุด (น.
their ship to stop. (P.388) 309)
That all being said, there are now a อย่างไรก็ตาม มีความจริงที่ได้รับ แปลจากสานวนเป็ นภาษา
handful of proven verities, certain การพิสูจน์แล้วเกี่ยวกับสถานการณ์ ธรรมดา
hard truths about present situation of ปัจจุบนั ของทะเล (น.322)
the seas …(P.405)

26. Skewing Translation


เป็ นการแปลที่เปลี่ยนรู ปแบบของคาในภาษาแปล ซึ่ งอาจจะเปลี่ยนไวยากรณ์ ความหมาย หน้าที่ของคา
หรื อโครงสร้างประโยค ฯลฯ
ตารางที่ 26: Skewing Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
“Even if the satellite station in เลนนาร์ ด เอาท์ไวท์ นัก กริ ยา “was launched”ถูก
space,” wrote the American ประวัติศาสตร์ ชาวอเมริ กนั ได้เขียน แปลเป็ นคานาม “การส่ ง”
historian Leonard Outhwaite in ไว้ในปี 1957 เมื่อมีการส่ ง
1957, when the first Sputnik was ดาวเทียมสปุตนิกเป็ นผลสาเร็ จว่า
launched, …(P.20) “แม้วา่ เราเอาดาวเทียมไปแขวนไว้
นอกโลก …” (น.31)
And most important, the unexpected และที่สาคัญที่สุดการเคลือ่ นทีข่ อง Infinitive “to move”ถูกแปล
and initially mysterious ways that น้ าที่เป็ นไปอย่างลึกลับและคาดไม่ เป็ นคานาม “การเคลือ่ นที่”
the waters appear to move. (P.114) ถึง (น.103)
…, and because the German army และเนื่องจากความพ่ายแพ้ ของ กริ ยา “collapsed” ถูกแปล
collapsed on the Western Front. เยอรมันในแนวรบด้านตะวันตก เป็ นคานาม “ความพ่ายแพ้ ”
(P.256) (น.212)
The consequences of the Atlantic ผลที่ตามมาของการสู้รบใน กริ ยา “links”ถูกแปลเป็ น
66

wars were many; among the least มหาสมุทรแอตแลนติกมีหลาย คานาม “ความเชื่อมโยง”


expected is that which links the ประการ หนึ่งในผลลัพธ์ที่คาดไม่
ocean, …(P.268) ถึงนั้นคือความเชื่อมโยงของ
มหาสมุทร (น.222)

27. การแปลคาแสดงอารมณ์ (Emotive Meaning Translation)


เป็ นเทคนิคที่ผแู ้ ปลอาจใส่ เพิ่มเติมเข้าไปให้ได้อารมณ์มากยิง่ ขึ้น ถึงแม้อาจไม่มีปรากฏอยูใ่ น
ภาษาต้นฉบับก็ตาม
ตารางที่ 27: Emotive Meaning
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Maybe time and schoolboy memory บางทีเวลาอาจจะบิดเบือนความ “อุตสาห์ ” แสดงอารมณ์ของผู้
have distorted things a little, but I ทรงจาวัยหนุ่ม แต่ผมจาได้วา่ แปล
like to fancy that the clerk who took พนักงานคนที่รับเงินซึ่งผมอุตส่ าห์
my savings, …(P.2) เก็บหอมรอมริ บมานั้น (น.18)
…, winds empty over the horizon, ลมพัดไปทางเส้นขอบฟ้ า มีรถขน “จนน่ าใจหาย” แสดงอารมณ์
with just the occasional tanker truck น้ ามันแล่นผ่านบ้าง และขบวนรถ ของผูแ้ ปล
whooshing past, and fleets of แท็กซี่ เบนซ์จวนพังแล่นฉิ วเกิน
rickety Mercedes taxis travelling ความเร็ วจนน่ าใจหาย (น.96)
too fast for their own good. (P.105)
The road into the Sahara south from ถนนที่เข้าสู่ ซาฮาร่ าทางใต้ของเอส “บังเอิญ” แสดงอารมณ์ของผู้
the old Moroccan seaside fort city ซาวีร่า ซึ่ งเป็ นเมืองป้ อมปราการติด แปล
of Essaouira happens also to be the ชายทะเลเก่าของโมร็ อกโกบังเอิญ
main trunk Atlantic coast road into เป็ นถนนสายหลักเรี ยบชายฝั่ง
West Africa- …(P.105) มหาสมุทรแอตแลนติกที่มุ่งสู่
แอฟริ กาตะวันตก (น.95)
…, a woman, somewhat more costly ทาสหญิงมีราคาแพงกว่าที่คิดแม้ “ถึง” แสดงว่ามาก
despite being offered “with a bad คนขายจะบอกว่า “ปากไม่ดี” ทาส
mouth,” went for sixty-three bars, หญิงคนหนึ่งราคา 63 แท่ง อีกคน
another for “excessive price of 86 หนึ่งแพงถึง86 (น.196)
bars,” …(P.233)
The death toll was staggering- จานวนผูเ้ สี ยชีวติ มากจนน่ าใจหาย “มากจนน่ าใจหาย” แสดง
67

almost as many died in this Atlantic มีจานวนมากเท่ากับโศกนาฏกรรม อารมณ์ของผูแ้ ปล


tragedy as had three years earlier เรื อไททานิกล่มหลังจากชนภูเขา
when the Titanic struck her น้ าแข็งเมื่อ 3 ปี ก่อนหน้านี้ (น.218)
infamous iceberg. (P.263)
…, and is said to be able to fly long และว่ากันว่าสามารถบินทางไกลได้ “เพียง” แสดงว่าน้อย
routes on fifth less fuel than current ด้วยน้ ามันเพียง1 ใน 5 ของ
commercial jets. (P.346) เครื่ องบินพาณิ ชย์ในปัจจุบนั (น.
280)

28. การแปลให้เห็นภาพ (Image Translation)


ผูแ้ ปลใช้เทคนิคการแปลให้เห็นภาพทาให้ผอู ้ ่านเกิดจินตนาการหรื อเกิดภาพในใจมากขึ้น
ตารางที่ 28: Image Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
It was her flanks that were most สิ่ งที่เด่นชัดที่สุดเกี่ยวกับเรื อลานี้ “สี ขาวสะท้อนแสงเข้ าตา”
noticeable, looming massive and คือสี ขา้ งเรื อที่มีขนาดมหึมาสี ขาว แสดงให้เห็นภาพว่าวัตถุมีสี
blinding white- …(P.1) สะท้อนแสงเข้ าตา(น.17) ขาวเงางาม
He turned out to be a middle-aged, เขาเป็ นชายวัยกลางคนชาวอังกฤษ “หนวดเคราเฟิ้ ม” ทาให้เห็น
full bearded Briton in civilian ในชุดไปรเวต หนวดเคราเฟิ้ ม (น. ภาพว่า มีหนวดมาก
dress, …(P.103) 94)
The north of Morocco possesses a โมร็ อกโกทางเหนืออุดมสมบูรณ์ “หยาบกระด้ าง แห้ ง ฝุ่ นตลบ
certain silky, plentitude, whereas ละมุนเหมือนไหมแพร ขณะที่ขอบ และเลอะคราบนา้ มัน”ทาให้
this more southerly corner of the ทางใต้ของประเทศมีแต่ความหยาบ ผูอ้ ่านเห็นภาพความแห้งแล้ง
place has a harshness: dry, dusty, กระด้ าง แห้ ง ฝุ่ นตลบ และเลอะ กันดาร
and stained with oil. (P.105-106) คราบนา้ มัน(น.96)
The Bergen outpost remains today, ด่านสิ นค้าในเบอร์ เกนยังคงอยูใ่ น “กลิน่ นา้ มันทาร์ และป่ าน
with a creaking warehouse or two, a ปั จจุบนั มีโกดังสิ นค้าเก่าๆ อยู่ 1 ชื้นๆ”ผูอ้ ่านเห็นภาพความอับ
rabbit warren of laneways still หรื อ 2 หลัง โพรงกระต่ายตาม ชื้น “ทะเลอันหนาวเย็นสาด
scented with the smell of tar and ทางเดินยังคงมีกลิน่ นา้ มันทาร์ และ เข้ าหากาแพงหินแกรนิตต้ าน
wet hemp, and down below, beyond ป่ านชื้นๆข้างล่าง เลยถนนกรวด ลมขนาดมหึมา”ทาให้ผอู ้ ่าน
the slippery cobbles, the sea ออกไป ทะเลอันหนาวเย็นสาดเข้ า เห็นภาพการเคลื่อนไหวของ
lapping ice-cold against the หากาแพงหินแกรนิตต้ านลมขนาด ทะเล น้ าเย็น
68

massive granite walls of the มหึมา(น.230)


jetties. (P.279)
And yet from these little seven- ทว่าจากเมืองลอยฟ้ าขนาดเล็ก “ริ้วรอยบนพืน้ นา้ เบือ้ งล่าง”
mile-high cities in flight, only a very เหล่านี้มีนอ้ ยคนนักที่จะมองลงมาดู แสดงถึงพื้นน้ ามีการ
few of the populations will ever care ริ้วรอยบนพืน้ นา้ เบือ้ งล่าง หรื อดู เคลื่อนไหว
to look down for more than an เมฆสี ขาวเทาทีบ่ ดบังทิวทัศน์ “เมฆสี ขาวเทาทีบ่ ดบัง
inquisitive instant at the wrinkled มหาสมุทร (น.269) ทิวทัศน์ ”แสดงให้เห็นว่าก้อน
surface of the sea below, or a thick เมฆมาบังทัศนียภาพ
mass of grey-white cloud that so
frequently obscures it from view.
(P.332)
You might eventually try to return หลังจากนั้นชาวประมงนาเรื อ “แต่ ละตัวอ้าปาก มีหนวดใต้
to your schooner with a full ton of บรรทุกปลาค็อดหนักเป็ นตันเต็มลา ริมฝี ปากล่าง หลังสี เขียว
these codfish, a hundred fish, each กลับเรื อใหญ่ อาจจะจับได้เป็ นร้อย มะกอก ท้องสี เงินและมีลายสี
one maybe twenty pounds, each ตัวละ 20 ปอนด์ แต่ ละตัวอ้าปาก มี ขาวข้ างลาตัว”ทาให้นึกถึง
with a huge gaping mouth, a small หนวดใต้ ริมฝี ปากล่าง หลังสี เขียว ภาพที่เกิดขึ้นในการจับปลา
goatee dangling from its lower lip, มะกอก ท้องสี เงินและมีลายสี ขาว ขึ้นเรื อ
an olive green back, a pale belly, ข้ างลาตัว (น.294)
and a long go-fast stripe of white
along its side. (P.367)
Also back then, but along the arm of ในสมัยนั้นเรามีความสุ ขกับการ “สวนใต้ ทะเลหลากสี ตระการ
another quite distant sea loch, we เดินชายหาดเรี ยบอีกฝั่งหนึ่งที่อยู่ ตาใต้ นา้ ใสในแอ่งนา้ ขังตาม
would spend happy hours walking ไกลออกไปแวะชมสวนใต้ ทะเล โขดหิน สาหร่ ายสี ม่วงเข้ มบัง
the shores, stopping every so often หลากสี ตระการตาใต้ นา้ ใสในแอ่ง แดดให้ ปูเสฉวนสี แดงและปลา
to gaze down through the pellucid นา้ ขังตามโขดหินสาหร่ ายสี ม่วง ตัวน้ อยทีค่ ้ างอยู่” ผูอ้ ่าน
waters of the rock pools at the เข้ มบังแดดให้ ปูเสฉวนสี แดงและ สามารถเห็นภาพได้จากภาษา
brilliantly colored undersea ปลาตัวน้ อยทีค่ ้ างอยู่(น.311) แปล
gardens, the waving fronds of
vivid purple anemones offering
brief protection from the sun to
nervous scatterings of scarlet
69

crabs and tiny stranded fish.


(P.390-391)
The Atlantic Ocean, by contrast, is ในทางตรงกันข้าม มหาสมุทร “หนาวเย็นถึงขั้วหัวใจ”แสดง
powerfully and intimately linked to แอตแลนติกเชื่ อมติดกับน่านน้ าใน ให้เห็นภาพหิ มะขั้วโลกที่
bitterly cold polar water, …(P.409) แถบขั้วโลกซึ่ งหนาวเย็นถึงขั้ว หนาวเย็น
หัวใจ (น.325)
..., and it is perpetually pitch-dark และบริ เวณนั้นมืดตลอดกาล “แสงแวววาวสี ส้ม” แสดงให้
except for vague glimmers from the ยกเว้นแสงจากสิ่ งมีชีวติ เรื องแสง เห็นแสงสี ส้มทะลุผา่ นความ
blooms of bioluminescent creatures และแสงแวววาวสี ส้มจากสัตว์ใจ มืด
and the tiny orange firefly glows กล้าที่เจริ ญเติบโตใกล้ปล่องระบาย
from brave beasts that flourish ความร้อนใต้ทะเล (น.339)
beside the scalding thermal vents.
(P.428)

29. การแปลอักษรย่อ (Abbreviation Translation)


การแปลอักษรย่ออาจแปลตามตัวอักษร แปลเป็ นความหมาย หรื อใช้ชื่อเต็มของตัวอักษรเหล่านั้น
ตารางที่ 29: Abbreviation Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…, simply by examining in great เพียงแค่ดูจากดีเอ็นเอของผูท้ ี่อาศัย “DNA”แปลตามตัวอักษร
detail the DNA of the present-day อยูแ่ ถบนั้นในปั จจุบนั โดยลเอียด
inhabitants. (P.61) (น.62)
…, some of the legionaries involved ทหารบางคนที่เข้าร่ วมการบุก “A.D”แปลตามความหมาย
in the Claudius invasion of Britain อังกฤษในปี คริสต์ ศักราช43 กับ
in 43 A.D. …(P.69) จักรพรรดิคลอเดีย (น.68)
…; ever since FDR made October ตั้งแต่ประธานาธิบดีโรสเวลต์ “FDR” แปลเป็ นชื่อเต็ม
12 a holiday; and ever since 1972, กาหนดให้วนั ที่ 12 ตุลาคมเป็ น
when President Nixon shifted its วันหยุดประจาชาติ และตั้งแต่ปี
observance to the second Monday in 1972 ประธานาธิบดีนิกสันเลื่อนวัน
October, …(P.89) มาเป็ นวันจันทร์สัปดาห์ที่ 2 ของ
เดือนตุลาคม (น.83)
…, including in the Royal Box the บุคคลสาคัญบนเกาะทุกคนอยู่ “BMW”แปลตามตัวอักษร
70

colonial governor, who arrived in พร้อมหน้าที่นนั่ ในคอกรอยัลบ็อกซ์ พร้อมคาขยาย


the back of a BMW sedan driven by รวมถึงผูว้ า่ การอาณานิคมผูซ้ ่ ึ ง
a uniformed soldier. (P.152) เดินทางมาด้วยรถบีเอ็บดับเบิลยูที่มี
นายทหารใส่ เครื่ องแบบขับมา (น.
131)
If an aircraft can establish a balance หากเครื่ องบินสามารถทาสมดุล “CO2”แปลเป็ นชื่อเต็ม
between the two, between its own ระหว่าง 2 สิ่ งนี้ได้ ระหว่างการผลิต
CO2 output and CO2 absorption in คาร์ บอนไดออกไซด์ และการดูดซึม
the fuel-growing meadows, คาร์ บอนไดออกไซด์ ในทุ่งหญ้าที่
…(P.347) ผลิตเชื้อเพลิง (น.280)
..., into a universe of slickly oiled กลายมาเป็ นโลกแห่งเครื่ องยนต์ทา “GPS”แปลตามตัวอักษร
machines, of GPS-made, computer- น้ ามัน เส้นทางเดินเรื อที่คานวณ
calculated navigation courses, and ด้วยคอมพิวเตอร์และจีพเี อส และ
loading cranes programmed by ปั้ นจัน่ ที่ถูกโปรแกรมโดย
machine and timed to the เครื่ องจักรและตั้งเวลาได้เป็ นเศษ
millisecond. (P.351) เสี้ ยววินาที (น.283)
…: the weather in the Eastern Cape คนพื้นเมืองบอกว่าสภาพอากาศใน “BBC”แปลตามตัวอักษร
has changed, say the locals: the จังหวัดอีสเทิร์นเคปเปลี่ยนไป คน พร้อมคาขยาย
seasons, one was quoted by the หนี่งกล่าวกับสถานีโทรทัศน์ บีบีซี
BBC as saying, have run amok. ว่า“ฤดูกาลเปลี่ยนอย่างคุม้ คลัง่ ” (น.
(P.419) 333)
NATIONAL WEATHER สานักอุตุนิยมวิทยาแห่งชาติ นิ “CDT” “SUN” “AUG”แปล
SERVICE NEW ORLEANS LA วออร์ลีนส์ ลุยเซียนา เป็ นชื่อเต็ม และแปลตาม
1011 AM CDT SUN AUG 28, 11.00 น. เวลาออมแสงตอนกลาง ความหมาย
2005 (P.420) (CDT) วันอาทิตย์ ที่ 28 สิ งหาคม
2005 (น.333)
71

30. การแปลคาแสลง (Slang Translation)


คาแสลงเป็ นคาที่ ใช้แบบไม่เป็ นทางการ ไม่ถาวร ใช้เฉพาะคนบางกลุ่ม ผูแ้ ปลอาจใช้คาแสลงเพื่อคง
รสชาติของภาษา
ตารางที่ 30: Slang Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
I watched my parents as they started ผมมองดูพอ่ แม่ของผมเริ่ มเดินก้ม “จ้ อย”มีความหมายว่า เล็ก
to walk back tour tiny tan Ford หน้ากลับไปที่รถฟอร์ ดพรี เฟ็ กต์คนั
Prefect, their heads bowed. (P.4) จ้ อย(น.20)
The children, dressed just as their เด็กๆ แต่งกายคล้ายผูใ้ หญ่ ลื่นไถล “เจี๊ยวจ๊ าว”มีความหมายว่า
parents, whooped and skirled and บนหญ้าชุ่มแล้วส่ งเสี ยงเจี๊ยวจ๊ าว ส่ งเสี ยงดัง
slid on the wet grass, their elder ผูใ้ หญ่ทกั ปากจุแ๊ ละบอกให้เดิน
tutting them to keep their boots ระวังอย่าให้ลม้ เดี๋ยวรองเท้าจะ
clean and to be careful not to fall. สกปรก (น.41)
(P.31)
…, the cave dwellers swarmed พวกเขาปี นป่ ายลงไปริ มมหาสมุทร “สวาปาม”มีความหมายว่า
down to the Oceanside and แล้วสวาปามหอยมากเท่าที่เขาจะ กิน
promptly wolfed down as many หาได้ (น.61)
mollusks as they could find-
…(P.59)
Taken individually the amount of ปริ มาณของออกซิ เจนที่สาหร่ ายแต่ “จิ๊บจ๊ อย” มีความหมายว่า
free oxygen that any one of these ละตัวปล่อยออกมานั้นจิ๊บจ๊ อยไม่ เล็กน้อย ไม่สาคัญ
algae might produce is สาคัญ (น.340)
microscopically insignificant;
…(P.430)
…, and surrounded by a cordon of ถูกหมาในตาวาวฝูงหนึ่งล้อมอยู่ “ง่ วน” มีความหมายว่า กาลัง
yellow-eyed jackals that were busily พวกมันง่ วนอยูก่ บั การล่าลูกแมวน้ า ทาบางสิ่ งอย่างตั้งใจ
engaged in carrying away the ที่อ่อนแอ (น.358)
weaker seal pups. (P.453)
72

31. การแปลคาและหน้าที่ (Form and Function Translation)


Form ใช้แสดงรู ปแบบของคา Function ใช้แสดงหน้าที่ของคาคานั้น
ตารางที่ 31: Form and Function Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Enormous bases, with quays and ฐานทัพเรื อขนาดใหญ่ พร้อมท่า “ท่าเทียบเรือ” เป็ นรู ปแบบ
piers and cranes, graving docks เทียบเรือ สะพานขึน้ เรืออู่เรื อ “เทียบเรือ”แสดงหน้าที่
and fuel bunkers, ammunition and ปั้นจั่นยกของ ป้ อมน้ ามัน คลัง “สะพานขึน้ เรือ” เป็ นรู ปแบบ
stores, were constructed all around อาวุธและโกดังเก็บของถูกสร้างขึ้น “ขึน้ เรือ”แสดงหน้าที่
the British coasts and on the fringes รอบชายฝั่งอังกฤษและตามขอบ “ปั้นจั่นยกของ” เป็ นรู ปแบบ
of the world’s oceans. (P.252) สมุทรของโลก (น.210) “ยกของ”แสดงหน้าที่
“โกดังเก็บของ” เป็ นรู ปแบบ
“เก็บของ” แสดงหน้าที่
The bait hooks sink to the bottom, ตะขอพร้อมเหยือ่ ล่อจมลงสู่ พ้นื “เหยือ่ ล่อ” เป็ นรู ปแบบ “ล่อ”
are left there overnight, and then ทะเลและถูกทิง้ ไว้ขา้ มคืน ตอนเช้า แสดงหน้าที่
hauled up in the morning-usually จึงลากสายเบ็ดขึ้นมา ปกติจะได้ “ตู้แช่ ” เป็ นรู ปแบบ “แช่ ”
with some four or five tons of ปลาหนัก 4 หรื อ 5 ตันติดขึ้นมากับ แสดงหน้าที่
enormous fish on each line, which สายเบ็ดแต่ละเส้น สายเบ็ดถูกดึง
are passed through rollers that ผ่านลูกรอกที่ปลดตะขอ ดึงเหงือก
detach the hooks; the fish have their ปลาออกโดยอัตโนมัติ นาไปแช่
much-prized cheeks automatically แข็งแบบเป่ าลมและส่ งไปเก็บในตู้
removed and are blast-frozen and แช่ (น.308)
sent into the refrigerated holds.
(P.386)
Hercules aircraft fly out from the เรื อบินเฮอร์คิวลีสบินออกจากฐาน “ดาวเทียมสอดแนม” เป็ น
Royal Air Force base on the กองทัพอากาศบนหมู่เกาะฟอร์ ก รู ปแบบ “สอดแนม” แสดง
Falkland Islands, eight hundred แลนด์ซ่ ึ งอยูห่ ่างออกไป 800 ไมล์ หน้าที่
miles away, and spy satellites are และมีดาวเทียมสอดแนมที่
programmed to report any vessels โปรแกรมให้รายงานเรื อที่ส่อว่าจับ
below that appear to be fishing ปลาผิดกฎหมาย (น.310)
illegally …(P.388)
The government of the Maldive รัฐบาลของหมู่เกาะมัลดีฟส์ได้รับ “ชุ ดประดานา้ ” เป็ นรู ปแบบ
73

Islands received a great deal of ความสนใจจากสื่ อมวลชนมากในปี “ประดานา้ ” แสดงหน้าที่


press attention in 2009 for holding a 2009 เมื่อรัฐบาลจัดการประชุมสภา
cabinet meeting underwater, with all ใต้น้ า รัฐมนตรี ทุกคนใส่ ชุดประดา
its ministers wearing frogmen’s นา้ (น.327)
suits, …(P.412)

32. การแปลสรรพนาม (Pronoun Translation)


ผูแ้ ปลอาจแปลคาสรรพนามให้เหมาะสมตามสถานการณ์หรื อบริ บท รวมถึงวัฒนธรรมทางสังคม
ตารางที่ 32: Pronoun Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
I could see my father down on the ผมมองเห็นพ่อบนท่าเทียบเรื อก้มดู สรรพนามบุรุษที่ 3“he”
quayside checking his wristwatch. นาฬิกาข้อมือ พ่อกับแม่ช้ ีข้ ึนมาหา หมายถึง “พ่อ”
He and my mother pointed upward ผมและแสดงสี หน้าโล่งใจ (น.19)
in relief-they had found me at last,
…(P.4)
He continued his work for most of พระองค์ ทรงงานต่อตลอดเวลาที่ สรรพนามบุรุษที่ 3 “he”ถูก
his years as ruler. (P.142) ดารงตาแหน่งผูป้ กครอง (น.124) แปลเป็ น “พระองค์ ”ใช้กบั
กษัตริ ย ์
…; and I1 myself bathed the feet กระผม1เองเป็ นคนทาน้ ามันและ สรรพนามบุรุษที่ 1 “I1”ถูก
with oil, and wrapped cloths around; พันผ้า …ผม1ให้อาหารแต่เด็ก3ไม่ แปลเป็ น “กระผม” “ผม”
…,I1 gave the child some victuals, ยอมกิน กัปตันจับเด็กยืนขึ้นและ สรรพนามบุรุษที่ 1 “I2”บุรุษที่
butit3would not eat; the captain took เฆี่ยนแล้วพูดว่า “ไอ้ห่า กู2จะให้มึง3 3 “he2”ถูกแปลเป็ น “กู”
the child up again, and flogged it, กิน”เขา2ทาอย่างนี้ต่อไปอีก 4-5 วัน “เขา”
and said, “Damn you, I2will make เวลาสวดมนต์ (น.197) สรรพนามบุรุษที่ 3“it3”บุรุษที่
you3eat,” and so he2continued in 2 “you3”ถูกแปลเป็ น “เด็ก”
that way for four or five days at “มึง”
mess time, …(P.235)
As I type these words she may be ขณะที่ข้าพเจ้ าพิมพ์ขอ้ ความนี้อยู่ สรรพนามบุรุษที่ 1 “I”ถูก
steaming to destruction …(P.259) เรืออาจจะกาลังมุ่งหน้าไปสู่ หายนะ แปลเป็ น “ข้ าพเจ้ า”
(น.215) สรรพนามบุรุษที่ 3 “she”ถูก
แปลเป็ น “เรือ”
74

Shanwick is usually an intense and โดยปกติแชนวิกเป็ นที่ที่เคร่ งเครี ยด สรรพนาม “one”ถูกแปลเป็ น


busy place, as one might expect. และวุน่ วายอย่างที่เราคาดคิด (น. “เรา”
(P.342-343) 277)
You might eventually try to return หลังจากนั้นชาวประมงนาเรื อ สรรพนามบุรุษที่ 2 “you” ถูก
to your schooner with a full ton of บรรทุกปลาค็อดหนักเป็ นตันเต็มลา แปลเป็ น “ชาวประมง”
these codfish, …(P.367) กลับเรื อใหญ่ (น.294)
The deputy governor of the Falkland ผูท้ ี่เรี ยกเข้ามากล่าวว่ารองผูว้ า่ การ สรรพนามบุรุษที่ 3 “him” ถูก
Islands presents his compliments, หมู่เกาะฟอล์กแลนด์ขอกล่าว แปลเป็ น “ท่าน”
squawked the caller-and would I ต้อนรับ และถามว่าผมยินดีร่วม
care to join him for luncheon? รับประทานอาหารกลางวันกับท่าน
(P.379) ไหม (น.304)
Five years ago I wouldn’t have 5 ปี ก่อนหน้านี้ฉันไม่รู้วา่ ตรงไหน สรรพนามบุรุษที่ 1 “I” ถูก
known one end of a fish from หัวปลาตรงไหนหางปลา (น.305) แปลเป็ น “ฉัน”
another. (P.381)
I am not at all ashamed to say that I ผมไม่อายเลยที่จะยอมรับว่าผม สรรพนามบุรุษที่ 1 “I” ถูก
was very moved, standing here in รู ้สึกหวัน่ ไหวเมื่อยืนอยูท่ ี่นนั่ กลาง แปลเป็ น “ผม”
the Atlantic wind, listening to the สายลมจากมหาสมุทรแอตแลนติก
growling of the surf, beside this ฟังเสี ยงคลื่นกระทบฝั่งข้างหลุมศพ
lonely grave. (P.457) ขนาดเล็กและเดียวดายนี้ (น.361)

33. การแปลข้อความเชิงเปรี ยบ (Figurative Senses Translation)


ข้อความเชิ งเปรี ยบทาให้เกิ ดภาพในใจ ทาให้ผอู ้ ่านเกิ ดจินตนาการตามไปด้วย เป็ นศิลปะการใช้ภาษา
และถ้อยคาของผูแ้ ปล ซึ่งประกอบด้วย

a. บุคลาธิษฐาน (Personification)
ใช้กล่าวถึงสิ่ งมีชีวติ เสมือนเป็ นสิ่ งมีชีวติ
ตารางที่ 33a: Personification
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…, and the dripping ropes were เครื่ องถอนสมอส่ งเสี ยงคารามขณะ ผูแ้ ปลแปล “ส่ งเสี ยงคาราม”
hauled in slowly by capstans that ลากเชือกเหล่านั้นขึ้นมา เรื อจูง 2 เสมือนเครื่ องถอนสมอมีชีวิต
growled at the strain. A pair of ลาที่ถูกใช้งานจนเก่าส่ งเสี ยงคราง แปล “ส่ งเสี ยงคราง” เสมือน
75

well-worn tugs appeared, yelping ขณะลากเราออกไปสู่ กระแสน้ า (น. เรื อจูงมีชีวิต


and snoring, nosing us out into the 19)
tide stream, …(P.4)
..., and which has been flashing its ไฟดวงนี้กระพริ บทักทายและกล่าว ผูแ้ ปลแปล“กระพริบทักทาย
welcomes and farewells to ลาเรื อข้ามมหาสมุทรแอตแลนติก และกล่าวลา”เสมือนไฟมีชีวิต
thousands of transatlantic vessels เป็ นเวลานานเกือบ 2 ศตวรรษแล้ว
for almost two centuries. (P.8) (น.22)
The sea rumbles endless to the ทะเลคารามก้องอยูท่ างทิศตะวันตก ผูแ้ ปลแปล “คาราม” เสมือน
west, and there is the glint of the มีทรายปลิวจากทะเลทรายซาฮาร่ า ทะเลมีชีวติ
high ergs of the Sahara far to the ทางตะวันออก (น.96)
east. (P.105)
But the Atlantic Ocean is surely a แต่มหาสมุทรแอตแลนติกเป็ น ผูแ้ ปลแปล “เป็ น
living thing-furiously and สิ่ งมีชีวติ ที่ดุเดือดและพิสูจน์ได้ สิ่ งมีชีวติ ”“ส่ งเสี ยง
demonstrably so. It is an ocean that แน่นอน มันเป็ นมหาสมุทรที่ คาราม”“สู ดหายใจ”เสมือน
moves, impressively and เคลื่อนไหวอย่างไม่หยุดหย่อนและ มหาสมุทรมีชีวติ
ceaselessly. it generates all kinds of น่าประทับใจ มีเสี ยงหลากหลาย
noise-it is forever roaring, มันส่ งเสี ยงคารามอยูต่ ลอดเวลา
thundering, boiling, crashing, เสี ยงกึกก้อง ดุเดือด ทะเลขึ้นลงมี
swelling, lapping. It is easy to เสี ยงคลื่นซัดสาด ง่ายที่จะ
imagine it trying to draw breath- จินตนาการว่ามันกาลังสู ดหายใจ
…(P.21) (น.32)
…- the rocks that opened will close หิ นจะปิ ดเข้าหากันและน้ าทะเลจะ ผูแ้ ปลแปล “หาบ้ านใหม่ ”
and the sea will be forced to go ถูกบีบให้ไปอยูท่ ี่อื่น ทะเลจะหา เสมือนทะเลมีชีวติ
elsewhere, and it will find another บ้ านใหม่ (น.53)
home. (P.48)
…, about the sea changes and sea ความเปลี่ยนแปลงในทะเลและ ผูแ้ ปลแปล “ทาให้ ใบเรือ
nymphs and winds sitting sore พรายน้ า ลมที่ทาให้ ใบเรือเจ็บปวด เจ็บปวด” เสมือนลมมีชีวติ
upon the sails- …(P.149) (น.129)
The precious little volume had had หนังสื อเล่มเล็กแต่ทรงคุณค่าเล่ม ผูแ้ ปลแปล “มีชีวติ ยากแค้ น”
a life though as it has been long. นั้นมีชีวติ ยากแค้ นและยาวนาน (น. เสมือนหนังสื อมีชีวติ
(P.154) 133)
76

Aircraft in flight are dirty and fuel- เครื่ องบินที่อยูใ่ นอากาศเป็ นสัตว์ ผูแ้ ปลแปล “หิวนา้ มัน”
hungry monsters, …(P.345) ประหลาดที่สกปรกและหิวน้ามัน เสมือนเครื่ องบินมีชีวิต
(น.279)
All of a sudden the truth hit บัดนั้น ทุกคนถูกความจริ งตบหน้ า ผูแ้ ปลแปล “ตบหน้ าอย่างจัง”
everyone square in the face. อย่างจัง (น.301) เสมือนความจริ งมีชีวิต
(P.376)
…, to resist our unending misuse of ทะเลจะสามารถต่อต้านการคุกคาม ผูแ้ ปลแปล “แก้แค้ นเอาคืน”
her, and in some fashion or other อันไม่มีวนั สิ้ นสุ ดของมนุษย์ได้ เสมือนทะเลมีชีวติ
start to strike back? (P.393) หรื อไม่ และเป็ นไปได้ไหมที่จะแก้
แค้ นเอาคืน (น.313)
The question of whether destructive คาถามที่ทาให้เกิดความกังวลก็คือ ผูแ้ ปลแปล “เดินทางข้ าม
tsunamis are likely to travel across เป็ นไปได้หรื อไม่ที่สึนามิซ่ ึ งมี มหาสมุทรแอตแลนติก”
the Atlantic has prompted some อานาจทาลายล้างสู งจะเดินทางข้ าม เสมือนสึ นามิมีชีวิต
recent concern, …(P.434) มหาสมุทรแอตแลนติก (น.343)

b. อุปมาอุปไมย (Simile)
การเปรี ยบเทียบโดยตรง เปรี ยบเที ยบสิ่ งใดสิ่ งหนึ่ งว่าเหมื อนกับอีกสิ่ งหนึ่ ง ซึ่ งจะใช้คาเชื่ อม
เช่น ดัง เปรี ยบ เสมอ เสมือน เป็ น ดุจ เป็ นต้น เพื่อให้ผอู ้ ่านหรื อผูฟ้ ังเห็นภาพได้ชดั เจนขึ้น
ตารางที่ 33b: Simile
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
We spooled up the engines once he เครื่ องจักเรื อเริ่ มหมุนเมื่อเขาแล่น แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
had cleared our wake, and soon the เรื อผ่านเราไป และในไม่ชา้
tribunes were pushing us along at a เครื่ องยนต์ก็เคลื่อนเราออกสู่ ทะเล
good clip, twenty knots, maybe ด้วยความเร็ วประมาณ 20 น็อต
more, and what little rain was left หรื ออาจมากกว่านั้น ปลายฝนซา
stung the face like needles. (P.5) โดนหน้าเราเหมือนเข็มเล่มเล็กๆ
(น.20)
At first it was just a low-frequency ตอนแรกเป็ นเสี ยงต่าแผ่วเบา แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
sigh, them a hum-then recognizable เหมือนเสี ยงถอนหายใจแล้วก็
as the faint sound of a motor. (P.10) เปลี่ยนเป็ นเสี ยงฮัมในลาคอ (น.24)
There was a grassy pathway leading ทางเดินไปสู่ เส้นขอบฟ้ าปกคลุมไป แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
77

up to this high horizon, and a skein ด้วยหญ้า ชาวเกาะกลุ่มหนึ่งเดินขึ้น


of slanders was moving slowly up it, ไปตามทางช้าๆ เหมือนฝูงมด (น.
like a line of ants. (P.31) 41)
He was dressed in a long black ใส่ เสื้ อคลุมแขนยาวสี ดา คอมี แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
surplice with a ruffled high collar ระบาย ราวกับว่าเขาก้าวออกมาจาก
that made him look like he had รู ปในหนังสื อยุคกลาง (น.41)
stepped from the pages of a
medieval chapbook. (P.32)
He gazed into their depths, which เขาจ้องมองไปในทะเลซึ่งใสราว แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
were crystal clear, …(P.55) กับแก้วเจียระไน(น.58)
…, even in the gales and when the แม้กระทัง่ ในช่วงพายุลมแรง และ แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
rains made the grass as slick as ฝนทาให้หญ้าลื่นราวกับผ้าน้ามัน
oilskin and bubbler. (P.74) และไขมันวาฬ (น.72)
…- and for reasons of commercial และเพื่อให้ได้ประสิ ทธิภาพ แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
efficiency these being these being ทางการค้า ทาสถูกวางเรี ยงซ้อนกัน
were stacked like so much tightly ราวกับท่อนไม้ บนชั้นที่สูงไม่เกิน
pack lumber. (P.234) 30 นิ้ว (น.196)
There is another that snake อีกเส้นหนึ่งคดเคีย้ วเหมือนงู แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
sinuously between the great port ระหว่างเมืองท่าเรื อในสิ งคโปร์ และ
cities of Singapore and Hong Kong. ฮ่องกง (น.281)
(P.349)
…, we dishonor the sea that appears เราไม่เคารพทะเลที่ดูเหมือนแผ่ น แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
like a mere expanse of hammered โลหะทีถ่ ูกค้ อนทุบเมื่อเราบินผ่าน
pewter as we fly over it in our air- บนเครื่ องบินที่ทาให้อากาศเป็ นพิษ
polluting planes- …(P.392) โดยไม่ใส่ ใจ (น.312)
…- accommodating the waters to การอยูร่ ่ วมกับน้ าในระยะยาว เมือง แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
create a kind of new northern รับน้ าเข้าราวกับเป็ นเวนิสทางเหนือ
Venice, …(P.414) (น.329)
…- but it was tunneled into and แต่เมืองถูกขุดสร้างอุโมงค์จนดู แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
bored through until it resembled an คล้ายรังมด (น.330)
ant’s nest, …(P.416)
78

One group predicts what it calls กลุ่มหนึ่งพยากรณ์วา่ ทวีปต่างๆ จะ แปลเป็ นอุปมาอุปไมย


extroversion, a process whereby the เปิ ดออก คลี่ออกคล้ายดอกไม้ บาน
continents appear to peel open like (น.350)
blooming flowers, …(P.443)
…: the ocean currents had swept กระแสน้ าเชี่ยวในมหาสมุทรพัดพา แปลเป็ นอุปมาอุปไมย
mankind away as if he were no ร่ างมนุษย์ไปราวกับเศษไม้ หรือ
more than spindrift and foam. ฟองนา้ (น.362)
(P.459)

c. อุปลักษณ์ (Metaphor)
เป็ นการระบุลกั ษณะสิ่ งหนึ่ งโดยการใช้อีกสิ่ งหนึ่ งมาเปรี ยบ ซึ่ งเป็ นการอุปมาเปรี ยบเทียบเป็ น
นัยๆ แต่ไม่ใช้คาว่า เหมือน ดุจ ราวกับ ฯลฯ อุปลักษณ์ใช้คาน้อย กินความหมายมาก
ตารางที่ 33c: Metaphor
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
She was fastened securely to the เรื อเอ็มเพรสออฟบริ เทนจอดอยูท่ ี่ แปลเป็ นอุปลักษณ์
Pier Head, just beside the old เพียร์ เฮด ข้างๆ อยูเ่ รื อปริ๊ นเซส ถูก
Princes Dock, a dozen manila ropes ตรึ งด้วยเชือกมะนิลาขนาดเท่ าแขน
as thick as a man’s arm keeping ชายฉกรรจ์ นบั สิ บเส้น (น.18)
her quite still, …(P.1)
I must have been on slave wages, ค่าแรงของผมคงเท่ากับแกลบ แปลเป็ นอุปลักษณ์
because …(P.2) กระสอบหนึ่ง (น.18)
From below down I could see them, ผมเห็นฝูงแกะจากเรื อ เป็ นสาลีสี แปลเป็ นอุปลักษณ์
hundreds of wool-white dots, ขาวหลายร้อยจุด (น.72)
…(P.74)
Aircraft in flight are dirty and fuel- เครื่ องบินที่อยูใ่ นอากาศเป็ นสั ตว์ แปลเป็ นอุปลักษณ์
hungry monsters, …(P.345) ประหลาดที่สกปรกและหิ วน้ ามัน
(น.279)
…, that it has come to be referred นักหนังสื อพิมพ์เรี ยกมันว่าเป็ น แปลเป็ นอุปลักษณ์
by journalists as the white gold of ทองคาขาวจากทะเลใต้ (น.307)
the southern oceans. (P.385)
79

d. อธิพจน์ (Hyperbole)
เป็ นการกล่าวเกินจริ ง อาจจะมากหรื อน้อยเกินจริ งก็ได้ เปรี ยบเทียบให้เห็นภาพได้ง่าย
ตารางที่ 33d: Hyperbole
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…, for though in the north matters แม้วา่ ความเปลี่ยนแปลงทางเหนือ แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
unfolded in a somewhat leisurely จะเกิดอย่างค่อยเป็ นค่อยไป แต่ทาง
fashion, down south they raced ใต้น้ นั เกิดรวดเร็ วจนเกือบหยุด
almost breathlessly. (P.48) หายใจไม่ทนั ราววิง่ แข่ง (น.53)
There Ingstad met a local fisherman, ที่นนั่ เขาพบคนหาปลาท้องถิ่นชื่อ แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
George Decker, and asked him the จอร์ จ เดกเกอร์ และถามคาถามที่
question he felt he had asked a เคยถามมาแล้วเป็ นพันๆ ครั้ง (น.
thousand times. (P.80) 77)
In that instant, the world-at least, ในชั่วพริบตาเดียว โลกของนัก แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
the world of archeologists-shifted on โบราณคดีก็เปลี่ยนขั้ว (น.77)
its axis. (P.81)
…, with Columbus to his death โคลัมบัสเชื่อจนลมหายใจสุ ดท้ าย แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
believing he had reached the East- ของเขาว่าเขาเดินทางไปถึงดินแดน
the Indies-and in all probability, ตะวันออก ไปถึงอินเดียตะวันออก
Japan. (P.86) และญี่ปุ่น (น.81)
They did so until that heart- เขาล่องเรื อไปเรื่ องจนกระทัง่ ถึง แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
stopping predawn, moonlit ช่วงที่หัวใจเกือบหยุดเต้ นก่อนรุ่ ง
moment- …(P.86) สาง (น.81)
There are many images of sea นอกจากนี้ มีภาพสัตว์ประหลาดใน แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
monsters, too-the horrifyingly ทะเลด้วย ยกตัวอย่างเช่น งูมิดการ์ ด
enormous Midgard Serpent, the ขนาดยักษ์ ที่ชื่อยอร์ มุนด์กนั ด์ เป็ น
Jörmundgandr, being one of the ชื่อที่คนรู้จกั (น.139)
better known. (P.160)
The British fumed-they had wanted อังกฤษโกรธจนควันออกหู พวกเขา แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
to divide up the surrendered fleet มีแผนที่จะแบ่งเรื อที่ยอมจานนกับ
among the navies- … กองทัพเรื อประเทศสัมพันธมิตรอื่น
(น.212)
80

…, when an American trucking เมื่อนักธุ รกิจรถบรรทุกชาวอเมริ กนั แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง


executive named Malcom McLean ชื่อมัลคอม แม็กลีน เกิดความคิดที่
hit on the idea of packing cargoes จะบรรจุสินค้าลงในหีบเหล็กขนาด
into enormous steel boxes-shipping ยักษ์ หรื อตูค้ อนเทนเนอร์บนเรื อ
containers. (P.350) (น.282)
And he then proceeded to tell, และเขาเล่าต่อยืดยาวจนลืมหายใจ แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
breathlessly, …(P.381) (น.305)
Careless visitors have come in นักท่องเที่ยวที่ไม่ใส่ ใจได้ยกทัพมา
legion since, and the isolation of และความเงียบสงบของชายฝั่งแถบ
these shores has in recent years been นี้ได้ถูกทาลายลง (น.311)
quite destroyed. (P.391)
All these, and a thousand things ทั้งหมดนี้ รวมทั้งสิ่ งอื่นอีกล้าน แปลเป็ นสานวนเกินจริ ง
and people and beasts and events แปด ผูค้ น สัตว์ เหตุการณ์ ฯลฯ มี
and occurrences and people, go to ส่ วนร่ วมสร้างมหาสมุทรแอนแลน
make up today’s Atlantic. (P.449) ติกในปัจจุบนั (น.355)

e. การแปลเป็ นภาษาไพเราะ (Euphemism)


แปลเป็ นภาษาไพเราะหรื อ ค าหลี ก เลี่ ย งค าไม่ สุ ภาพ เพื่ อหลี ก เลี่ ย งหรื อลดความหมายไม่ ดี
หรื อไม่เอ่ยถึงโดยตรงและโจ่งแจ้งเกินไป แต่ความหมายเป็ นที่เข้าใจทัว่ ไป
ตารางที่ 33e: Euphemism
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
The Atlantic that was born will in มหาสมุทรแอตแลนติกซึ่งถือ กล่าวถึงความตาย
due course also die. (P.49) กาเนิดขึ้นมาก็จะดับไปเมื่อถึงเวลา
(น.54)
…, after the Canadian parks service หลังจากที่กรมอุทยานของแคนาดา กล่าวถึงความแก่เฒ่า
had taken over from the then quite รับช่วงต่อจากอิงสตัดซึ่ งเริ่ มชรา
elderly Ingstads. (P.82) ภาพ (น.79)
…, retaliated by burning down a พวกขาจึงแก้แค้นโดยการเผาทั้งหมู กล่าวถึงความตาย
village or two and killing eighty บ้าน ทาให้ชาวเกาะทุกคนต้อง
islanders. (P.127) สั งเวยชีวติ 80 คน (น.113)
The ferocity of the slave masters is ความโหดร้ายของผูค้ ุมทาสเป็ น กล่าวถึงการมีเพศสัมพันธ์
81

legendary-men were brutalized, เรื่ องโจษจัน ทาสชายถูกซ้อม ทาส


women sexually assaulted, หญิงถูกล่วงละเมิดทางเพศ (น.197)
…(P.235)
…-mainly because of the deeply ส่ วนใหญ่เป็ นผลมาจากโรคในเขต กล่าวถึงความตาย
unpleasant tropical diseases that ร้อนที่คร่ าชีวติ ลูกเรื อหลายคน (น.
killed so many seamen- …(P.238) 199)
News of King George II’s death in ข่าวการสิ้นพระชนม์ ของพระเจ้า กล่าวถึงความตาย
1760 took six wave-tossed weeks to จอร์ จที่ 2 ในปี 1760 ใช้เวลา 6
reach his subjects in colonial สัปดาห์กลางทะเลกว่าจะมาถึง
America, …(P.302) ประชาชนในอาณานิคมอเมริ กา (น.
246)
And when President Lincoln was เมื่อประธานาธิบดีลินคอร์ นถูกลอบ กล่าวถึงความตาย
shot dead in April 1865, …(P.303) ยิงเสี ยชีวติ ในเดือนเมษายนปี 1865
(P.247)
The vastness and imperturbable อานาจอันเยือกเย็นและมหาศาล กล่าวถึงความวิกลจริ ต
power of the sea, when ranged ของทะเล เมื่อผสมกับความ
against the enforced solitude of a เดียวดายของนักเดินเรื อเพียงลาพัง
lonely sailor, can surely make for สามารถทาให้คนเสี ยสติได้แน่ (น.
madness. (P.327) 265)
…, it is his ghost that supposedly วิญญาณของเขายังวนเวียนอยู่ ว่า กล่าวถึงภูตผี
haunted this wilderness, his cries กันว่าลมกระโชกคือเสี ยงร้องของ
said to be the howling winds. เขา (น.356)
(P.451)

f. นามนัย (Metonymy)
เป็ นการเรี ยกชื่อสิ่ งหนึ่งโดยใช้คาอื่นแทนไม่เรี ยกโดยตรง ซึ่ งมีความสัมพันธ์เกี่ยวเนื่ องกัน และ
เป็ นส่ วนหนึ่งของสิ่ งที่เรี ยก
ตารางที่ 33f: Metonymy
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
One was born to the purple: only one เฉพาะ “ชนชั้นสี ม่วง” เท่านั้นที่จะ แปลเป็ นนามนัย
so clad could be part of the was ได้รับอานาจในการปกครอง (น.66)
82

engine work of Roman rule, …(P.66)


Then came the Romans-a martial ต่อมาก็เป็ นชาวโรมัน ชนชาตินักรบ แปลเป็ นนามนัย
people never especially maritime in ซึ่ งไม่เคยคิดเรื่ องเดินเรื อ (น.68)
their mind-set, …(P.69)
…; but the small boat had to brave แต่เรื อลาน้อยของเขาต้องฝ่ าทะเล แปลเป็ นนามนัย
seas and storms and winds and พายุ กระแสลม และกระแสน้ าซึ่ ง
currents possibly entirely beyond the เกินกาลังความสามารถของนัก
competence of even the most เดินเรื อที่เชี่ยวชาญที่สุดในหมู่
navigationally expert of this group of นักบวชเท้าเปล่าอ่อนต่อโลกจาก
innocent and most likely discalced คลอนเฟิ ร์ต (น.72)
Clonfert friars. (P.75)
Here was documentary confirmation มันเป็ นหลักฐานเชิงลายลักษณ์ แปลเป็ นนามนัย
of something all red blooded อักษรที่ชาวอิตาเลียนเลือดรักชาติ
Italians had long feared- …(P.77) ต่างพะวงมาเป็ นเวลานาน (น.74)
…, and there is a dull bronze มีรูปบรอนซ์ของฮวน มานูเอล ฟาน แปลเป็ นนามนัย
rendering of the Argentine speed จิโอ หนุ่มตีนผีชาวอาร์เจนตินา ยืน
demon Juan Manuel Fangio, อยูข่ า้ งเบนซ์ฟอร์ มูล่าวันคู่ใจที่เขา
standing beside the Formula One ขับชนะการแข่งขันประจาท้องถิ่น
Mercedes in which he won so many หลายครั้ง (น.91)
of his local car races. (P.99)
The Celts clearly had the sea in their ชาวเคลต์ลูกนา้ เค็มมีน้ าทะเลใน แปลเป็ นนามนัย
veins, …(P.154) สายเลือด (น.133)
With most of their crewmen pressed ลูกเรื อส่ วนใหญ่เป็ นพวกขีเ้ หล้าหรื อ แปลเป็ นนามนัย
into service through the work of คนเรื อหนุ่มๆ ที่ถูกหลอกตามโรง
crimping gangs who found drunken เหล้าริ มชายฝั่ง (น.195)
…(P.232)
83

g. อนุนามนัย (Synecdoche)
เป็ นการนาส่ วนน้อยหรื อส่ วนย่อยที่เด่นชัดมากล่าวโดยหมายถึ งส่ วนทั้งหมด เช่ น ฉันกิ น
ข้าว ซึ่ งข้าว อาจหมายรวมถึงกับข้าวด้วย เป็ นต้น
ตารางที่ 33g: Synecdoche
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
It all became too much for Yale, and ทุกอย่างเกินกว่าที่เยลจะรับได้ และ แปลเป็ นอนุนามนัย
in 1974 the exasperated librarian ในปี 1974 บรรณารักษ์หัวเสี ย
declared their costly treasure to be a ประกาศว่า สมบัติล้ าค่าชิ้นนั้นเป็ น
forgery. (P.78) ของปลอม (น.75)
So fashionable is Sheekey’s these ในปัจจุบนั ร้านชีเคย์เป็ นที่นิยมมาก แปลเป็ นอนุนามนัย
days that I imagined I would be และผมคิดว่าคงจะรอโต๊ ะนาน (น.
quite impossible to get a table, 289)
…(P.359)
…- and such images I had of the และภาพชีวติ ชาวประมงในเขตแก แปลเป็ นอนุนามนัย
life of a Grand Banks fisherman รนด์แบงก์ในหัวผมคงมาจากนว
came most probably from reading นิยายเรื่ องกัปตันผูก้ ล้าของคิปลิง
Kipling, and Captains Courageous, (น.293-294)
…(P.365)
And there is the Patagonian นอกจากนี้ยงั มีปลาลักไก่ซ่ ึ งไม่ แปลเป็ นอนุนามนัย
toothfish, which for some reason ทราบด้วยเหตุใดรอดสายตาของ
escaped the notice of the Russians ชาวรัสเซียและเยอรมันตะวันออก
and the East Germans-until, that is, จนกระทัง่ ปี 1988 (น.307)
about 1988. (P.384)

h. สัทพจน์ (Onomatopoeia)
คาเลี ยนเสี ยงธรรมชาติ เป็ นภาพพจน์ที่เลี ยนเสี ยงหรื อแสดงลักษณะอาการต่างๆ ทาให้รู้สึก
เหมือนได้ยนิ เสี ยงของสิ่ งนั้นจริ งๆ โดยใช้เสี ยงของคา ซึ่ งมีความหมาย
ตารางที่ 33h: Onomatopoeia
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…- and as they waved there came ขณะที่พอ่ กับแม่โบกมือลา เรื อก็ส่ง “หวูด” เป็ นเสี ยงปล่องไอน้ า
the three departure blasts from our เสี ยงหวูดจากปล่องไอน้ า 3 ทีเป็ น ของเรื อ
84

steam-horn, echoing and re-echoing สัญญาณว่าเรื อจะออก เสี ยงหวูดดัง


along the ship crowded- waterfront. ก้องไปทัว่ ท่าน้ าที่คลาคล่าไปด้วย
(P.4) เรื อ (น.19)
From down below I could see them, ผมเห็นฝูงแกะจากเรื อ เป็ นสาลีสี “อุ๊ย อุ๊ย” เป็ นเสี ยงแสดงความ
hundreds of wool-white dots, ขาวหลายร้อยจุด ขยับหัวช้าๆ อุ้ย ตกใจ
shifting slowly behind their noses อุ๊ย เดี๋ยวตก (น.72)
and always ohmygod about to fall,
…(P.74)
The east wind constantly whistles, ลมตะวันออกยังหวีดหวิวอยู่ “หวีดหวิว” เป็ นเสี ยงของลม
leaving grit in one’s hair and teeth. ตลอดเวลา พัดเอาฝุ่ นทรายเข้าหู
(P.105) และฟันคน (น.96)
…, and the thud of marine engines เสี ยงเครื่ องจักรครืดคราด ทั้งหมด “ครืดคราด” “ฮัม” เป็ นเสี ยง
made way for the hum of machines นี้ถูกแทนที่ดว้ ยเสี ยงฮัมของ เครื่ องจักรและ
and air-conditioning and the silky เครื่ องปรับอากาศ อุปกรณ์ต่างๆ เครื่ องปรับอากาศ
sounds of laser printing. (P.140) และเครื่ องปริ๊ นเตอร์ (น.123)

34. การแปลคาแสดงกริ ยา (Symbolic Action Translation)


เป็ นการแสดงปฏิกิริยาโดยไม่ใช้คาพูด แต่ใช้ท่าทางแทน
ตารางที่ 34: Symbolic Action Translation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
…: he waved up at us, and if he เขาโบกมือให้ แล้วขยับปาก “โบกมือให้ ” แสดงท่าทาง
mounted something like “Take care! เหมือนกับพูดว่า “โชคดี ข้ามน้ าให้ กล่าวลา
Have a good crossing!” (P.5) สนุก” (น.20)
… and the steersman, giving a นายท้ายส่ งสัญญาณชู นิว้ แล้วเรื อก็ “ชู นิว้ ”และ “ตะแคงปี ก” เป็ น
thumb-s up, headed the launch แล่นกลับ เครื่ องบินบินสู งขึ้น การส่ งสัญญาณบางอย่าง
back home. The aircraft rose back ตะแคงปี กส่ งสัญญาณบอกลา (น.
up into the sky, dipped its wings 24)
again in farewell, …(P.10)
…, their elders tutting them to keep ผูใ้ หญ่จ๊ ุปากทักและบอกให้เดิน “จุ๊ปาก”เป็ นการเตือน
their boots clean and to be careful ระวังอย่าให้ลม้ เดี๋ยวรองเท้าจะ
not to fall. (P.31) สกปรก (น.41)
85

It was then that I asked the obvious ตอนนั้นเองผมถามคาถามที่ตอ้ ง “ยกมือขึน้ ”เป็ นสัญญาณบอก
question-except that Craig stooped ถาม แต่เครกยกมือขึน้ หยุดผม ให้หยุด
me, holding up his hand. (P.380) เสี ยก่อน (น.304)

35. ลักษณะนาม (Classifier)


เป็ นการบอกชนิดของสิ่ งๆ นั้นว่าเป็ นสิ่ งใดโดยใช้ลกั ษณะนาม ซึ่ งต้องใช้ให้เหมาะตามหลักภาษาไทย
ตารางที่ 35: Classifier
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Eighteen islands, each on a silver หมู่เกาะจานวน 18 เกาะที่เกิดจาก ใช้ลกั ษณะนาม “เกาะ” กับ
of black basalt frosted with gale- หินภูเขาไฟสี ดาที่ถูกปกคลุมไป คานาม “เกาะ”
brown salt grass …(P.29) ด้วยหญ้ามีน้ าแข็งจับและถูกลม
ทะเลพัดจนเค็ม (น.39)
…, and Greek storage jars known as แจกันและคนโทจากกรี กเป็ น ใช้ลกั ษณะนาม “คู่” กับ
pithoi, silver and gold earrings, จานวนมาก ต่างหูและทองคาเงิน คานาม “เขีย้ ว”
innumerable lamps, and a large โคมไฟจานวนมากนับไม่ถว้ น และ
cache of hippopotamus ivory. เขี้ยวช้างน้ าขนาดใหญ่ 1 คู่ (น.65)
(P.65)
Three senior naval officers from นายทหารเรื ออาวุโสจากประเทศ ใช้ลกั ษณะนาม “นาย”กับ
member states are elected to preside สมาชิก 3 นายได้รับการเลือกตั้งให้ คานาม “นายทหารเรือ”
over the International Hydrographic ดารงตาแหน่งประธานองค์กรแผน
Organization, …(P.102) ที่ทางทะเล (น.94)
All but two of her guns had been ปื นใหญ่บนเรื อถูกย้ายออกไปหมด ใช้ลกั ษณะนาม “กระบอก”
removed to make way for เหลืออยูเ่ พียง 2กระบอก เพื่อจัด กับคานาม “ปื น”
laboratories and equipment. (P.136) พื้นที่เป็ นห้องทดลองและเก็บ
อุปกรณ์ (น.120)
…, the somewhat more bizarre เรื อขนของแปลกๆ เช่น สิ นค้า ใช้ลกั ษณะนาม “หีบ”กับ
inventory of “1 trunk East India อินเดียตะวันออก 1 หีบ แตรเดี่ยว 4 คานาม “สิ นค้ า”ลักษณะนาม
goods, 4 chests bugles, 12 cases ลัง ผ้าดิบ 12 กล่อง เหล้ารัม 2 ไห “ลัง” กับคานาม “แตร”
calicoes, 2 puncheons rum and 15 ขวดไวน์ 15 โหล (น.195) ลักษณะนาม “กล่อง”กับ
dozen bottles wine.” (P.233) คานาม “ผ้าดิบ” ลักษณะนาม
“ไห”กับคานาม “เหล้า”
86

ลักษณะนาม “โหล”กับ
คานาม “ไวน์ ”
There were just two unusual items มีสิ่งผิดปกติอยูเ่ พียง 2 ประการใน ใช้ลกั ษณะนาม“ประการ”กับ
on this otherwise routine January การบินวันนั้น (น.275) คานาม “สิ่ ง”
day. (P.340)
…-which was especially ferocious, ซึ่งรุ นแรงเป็ นพิเศษ หลักจากแคทรี ใช้ลกั ษณะนาม “ลูก” กับ
with two more storms after Katrina น่ามีพายุอีก 2 ลูก (น.334) คานาม “พายุ”
…(P.421)

36. การแปลผิด (Mistranslation)


เกิดความผิดพลาดของการแปล เท่าที่พบมีดงั นี้
ตารางที่ 36: Mistranslation
ภาษาต้ นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย
Eventually he found PP13B and had ในที่สุดเขาก็พบ PP13B และเริ่ ม “a local ostrich farmer”
a local ostrich farmer build him a การศึกษาอย่างละเอียดลออ เขาให้ แปลผิด ควรแปลว่า “คนเลีย้ ง
complicated wooden staircase คนเลีย้ งไก่งวงในท้องถิ่นสร้าง นกกระจอกเทศ”
…(P.58) บันไดไม้ให้เขา (น.60)
When Jericho was first founded-and เมื่อเมืองเจริ โกเริ่ มก่อตั้งขึ้นเป็ น “Atlantic”แปลผิด ควร
this is when the western Atlantic ครั้งแรก เป็ นช่วงเวลาที่ชายฝั่ง แปลว่า “มหาสมุทร
was still essentially unpopulated- ตะวันตกของมหาสมุทรแปซิ ฟิกยัง แอตแลนติก”
...(P.61) ไม่มีผอู ้ ยูอ่ าศัย (น.62)
They found little evidence of it in พวกเขาไม่ พบร่ องรอยของแหล่ง “found little”แปลผิด ควร
their searches to the north, along the หอยนี้ทางเหนือตามชายฝั่งสเปน แปลว่า “แทบไม่ พบ” หรื อ
Spanish coast; …(P.67) (น.66) “พบเพียงเล็กน้ อย”
87

บทที่ 5
สรุปผลการวิจยั และข้ อเสนอแนะ

ในบทนี้ จะนำเสนอผลสรุ ป จำกกำรวิเครำะห์ ขอ้ มู ลและเทคนิ คกำรแปลที่ ส ำคัญที่ ใช้ตำมกรอบ


ทฤษฎีกำรแปลของลำร์สัน (Larson, 1998) ที่ได้พบจำกข้อมูลจำนวน 495 หน้ำ ดังต่อไปนี้

สรุปการวิเคราะห์ ข้อมูลเทคนิคการแปล

จำกกำรวิเครำะห์ขอ้ มูลในบทที่ 4 ผูว้ ิจยั พบทั้งหมด 46 เทคนิคกำรแปลที่ผแู้ ปลคือ สุ นนั ทำ วรรณ


สิ นธุ์ เบล ได้นำมำใช้ดงั ตำรำงต่อไปนี้

ลาดับ ชื่อภาษาอังกฤษ ความหมาย


1 Lexical Translation(One to one equivalent) กำรแปลแบบตรงตัว
2 Addition Translation กำรเพิ่มเติมข้อควำม
3 Omission Translation กำรละไว้ไม่แปล
4 Secondary Sense Translation กำรแปลเป็ นควำมหมำยที่สอง
5 Specific to Generic Translation ควำมหมำยแคบเป็ นควำมหมำยกว้ำง
6 Generic to Specific Translation ควำมหมำยกว้ำงเป็ นควำมหมำยแคบ
7 Explicit to Implicit Translation ควำมหมำยโจ่งแจ้งเป็ นควำมหมำยแฝง
8 Implicit to Explicit Translation ควำมหมำยแฝงเป็ นควำมหมำยโจ่งแจ้ง
9 Synonym Translation ควำมหมำยคล้ำยคลึง
10 Antonym Translation แปลเป็ นคำตรงข้ำม
11 Passive to Passive Translation กรรมวำจกเป็ นกรรมวำจก
12 Passive to Active Translation กรรมวำจกเป็ นกรรตุวำจก
13 Restatement Translation กำรหำคำมำเทียบเคียง
14 Substitute Word Translation กำรหำคำมำแทน
15 Cultural Substitute Translation กำรใช้สิ่งทดแทนทำงวัฒนธรรม
16 Reciprocal Word Translation กำรใช้คำที่สนับสนุนกัน
17 Doublet Translation คำคู่
18 Collocation Translation ควำมหมำยควบ
19 Borrowed Word คำยืมถำวร
88

20 Loan Word as Token Word คำยืมเพื่อสัญลักษณ์


21 Loan Word with Proper Name คำยืมชื่อเฉพำะ
22 Loan Word with Classifier คำยืมพร้อมลักษณะนำม
23 Loan Word with Function คำยืมพร้อมคำแสดงหน้ำที่
24 Loan Word with Footnote คำยืมพร้อมเชิงอรรถ
25 Technical Terminology Translation กำรแปลศัพท์เทคนิค
26 Idiomatic Translation กำรแปลเป็ นสำนวน
27 Idiom to Idiom Translation แปลสำนวนเป็ นสำนวน
28 Common Expression to Idiom Translation แปลภำษำธรรมดำเป็ นสำนวน
29 Idiom to Common Expression Translation แปลสำนวนเป็ นภำษำธรรมดำ
30 Skewing Translation กำรบิดเบือน
31 Emotive Meaning Translation คำแสดงอำรมณ์
32 Images Translation ภำพพจน์
33 Abbreviation Translation คำย่อ
34 Slang Translation แสลง
35 Form and Function Translation กำรแปลคำและหน้ำที
36 Pronoun Translation กำรแปลสรรพนำม
37 Personification บุคลำธิษฐำน
38 Simile อุปมำอุปไมย
39 Metaphor อุปลักษณ์
40 Hyperbole อธิพจน์
41 Euphemism ภำษำไพเรำะ
42 Metonymy นำมนัย
43 Synecdoche อนุนำมนัย
44 Onomatopoeia สัทพจน์
45 Symbolic action กำรแปลคำแสดงกริ ยำ
46 Classifier ลักษณะนำม

เทคนิ ค กำรแปลพี่พ บทั้ง หมดถู ก นำมำปรั บ ใช้ก ับ ภำษำแปลโดยยัง คงรั ก ษำควำมหมำยเดิ ม ของ
ภำษำต้นฉบับไว้ กล่ำวคือ ผูแ้ ปลได้นำเสนอภำษำแปลที่เป็ นธรรมชำติไว้โดยประยุกต์ใช้กบั ทฤษฎีกำรแปล
ของลำร์ สัน (Larson, 1998) ซึ่ งสำมำรถนำไปใช้ได้ในหลำยๆ ภำษำ โดยที่ เกื อบทุ กเทคนิ ควิธีล้วนเป็ น
89

ประโยชน์ ที่ ช่ วยคงควำมหมำยไว้ท้ งั ต้นฉบับ และฉบับ แปล เทคนิ ค เหล่ ำ นี้ ถู ก นำมำใช้ใ นข้อควำมหรื อ
สำนวนต่ำงๆกัน แต่ยงั คงสื่ อควำมหมำยเหมือนต้นฉบับทุกประกำร

อภิปรายผลการวิเคราะห์ ข้อมูล
1. การแปลตรงตัว (Lexical Translation)
กำรแปลตรงตัว เป็ นกำรแปลคำที่ควำมหมำยตรงกันทั้งภำษำต้นฉบับและภำษำแปล เช่น “It is a
living thing” แปลตรงตัวว่ำ “มันเป็ นสิ่ งมีชีวิต” และ “On the other side of the sea” แปลตรงตัวว่ำ “อีกฝั่ง
หนึ่งของทะเล” เป็ นกำรแปลที่ท้ งั ประโยค โครงสร้ำง และควำมหมำยเหมือนเดิมตำมต้นฉบับทุกประกำร

2. การแปลเพิม่ เติม (Addition Translation)


กำรแปลเพิ่มเติม เป็ นกำรเพิ่มเติมคำ หรื อ ประโยค นอกเหนื อจำกต้นฉบับ เพื่อให้ผอู ้ ่ำนเกิ ดควำม
เข้ำใจหรื อมี ควำมหมำยชัดเจนขึ้น หำกผูแ้ ปลไม่เพิ่มข้อมูลอำจทำให้ผอู ้ ่ำนไม่เข้ำใจใจควำมของข้อควำม
นั้นๆ ได้ เช่น “Dr.Weizmann-It’s a boy” ถูกแปลโดยเพิ่มเติมข้อควำมว่ำ “ด๊อกเตอร์ไวซ์มำนน์ ยินดีดว้ ยครับ
คุณได้ลูกชำย” ตัวอย่ำงเช่นในประโยค “ยินดีดว้ ยครับ” ถูกแปลเพิ่มเติมเข้ำมำเพื่อให้ผอู ้ ่ำนได้อรรถรสใน
กำรอ่ำนมำกขึ้น

3. การละไว้ไม่ แปล (Omission Translation)


ผู ้แ ปลอำจเลื อ กที่ จ ะไม่ แ ปลบำงข้อ ควำมหรื อ ประโยค เนื่ อ งจำกอำจท ำให้ ผู ้อ่ ำ นสั บ สน ไม่
จำเป็ นต้องแปลก็ได้ ผูอ้ ่ำนสำมำรถเข้ำใจได้จำกบริ บท เช่น “The seventy-seven black African slaves” ไม่ได้
แปล “African” ซึ่ งผูอ้ ่ำนสำมำรถรู ้ ได้เมื่ ออ่ำนประโยคก่ อนหน้ำ หรื ออี กอย่ำงหนึ่ ง ผูแ้ ปลอำจไม่ทรำบ
ควำมหมำยที่แท้จริ งของภำษำต้นฉบับหรื อเห็นว่ำไม่จำเป็ นในประโยค จึงละไว้ เช่น “though not like a fly
on a pair of pants” ในประโยคนี้ไม่ได้แปล แต่ไม่ทำให้ขำดควำมหมำยเมื่ออ่ำนในเนื้อเรื่ อง
4. การแปลเป็ นความหมายรอง (Secondary Sense Translation)
คำบำงคำอำจใช้ในควำมหมำยทัว่ ๆ ไป ในทำงกลับกัน คำๆ เดี ยวกันอำจมีควำมหมำยต่ำงออกไป
เมื่ ออยู่ใ นอี ก บริ บ ทหนึ่ ง ซึ่ ง เป็ นสิ่ งที่ ผูแ้ ปลต้องเลื อกใช้เพื่ อให้ตรงกับ ควำมหมำยต้นฉบับ หรื อเพื่ อให้
เหมำะสมเมื่อแปลเป็ นภำษำไทย เช่น ควำมหมำยแรกของ “the inns” คือ “โรงแรม” แต่ผแู ้ ปลเลือกที่จะใช้
ควำมหมำยรอง คือ “โรงเหล้ำ” ซึ่ งใช้เป็ นสถำนที่ในกำรพบปะสังสรรค์ หรื อพูดคุยของผูค้ นในวัฒนธรรม
ตะวันตกสมัยก่อน

5. การแปลความหมายแคบและความหมายกว้าง (Specific and Generic Translation)


ไม่ ว่ำ จะเป็ นกำรแปลแบบควำมหมำยกว้ำ งไปแคบหรื อ แคบไปกว้ำ งเป็ นเทคนิ ค กำรแปลที่ ท ำให้
ควำมหมำยเป็ นไปตำมต้นฉบับ เนื่องจำกควำมหมำยในต้นฉบับอำจจำเป็ นต้องแปลเป็ นควำมหมำยแคบหรื อ
ควำมหมำยกว้ำงเพื่อให้ได้ควำมหมำยสมบูรณ์ เช่น “เดินทำง” มีควำมหมำยกว้ำงกว่ำ “cross” (ข้ำม) ซึ่ งไม่
90

จำเป็ นต้องแปลตำมตัวอักษรก็ได้ควำมหมำย และ “the builder” จำเป็ นต้องแปลให้แคบลงว่ำ “คนต่อเรื อ”


เนื่องจำกถ้ำแปลตรงตัวว่ำ คนสร้ำง จะทำให้ไม่ได้ควำมหมำยตำมที่ผเู ้ ขียนต้องกำรเพรำะกล่ำวถึงเรื อ

6. การแปลความหมายโจ่ งแจ้ งและความหมายแฝง (Explicit and Implicit Translation)


ผูแ้ ปลอำจเลื อกใช้เทคนิ คกำรแปลควำมหมำยโจ่งแจ้งเป็ นควำมหมำยแฝงซึ่ งอำจไม่แสดงรู ปแต่ยงั คง
ควำมหมำยของภำษำต้นฉบับเหมือนเดิม เช่น “The world may not have expanded” แปลว่ำ “โลกมีขนำดเท่ำ
เดิม” หรื ออำจใช้เทคนิคกำรแปลควำมหมำยแฝงเป็ นควำมหมำยโจ่งแจ้ง เพื่อให้สื่อควำมหมำยให้ชดั เจนขึ้น
กำรแปลเช่นนี้ พบได้มำกกว่ำแบบแรก เช่น “On the way south” แปลให้ชดั เจนว่ำ “ขณะล่องเรื อไปทำงใต้”
เนื่องจำกในเนื้อหำกล่ำวถึงกำรเดินเรื อ หำกไม่กล่ำวถึงเรื ออำจทำให้ไม่ได้ควำมหมำยที่เหมำะสม

7. การแปลกรรมวาจกและกรรตุวาจก (Passive and Active Translation)


เป็ นกำรแปลที่ผแู้ ปลต้องเลือกใช้ให้เหมำะสมตำมลักษณะของกำรใช้ภำษำไทย เนื่องจำกกำรแปล
เป็ นกรรมวำจกในภำษำไทยส่ วนใหญ่จะใช้กบั ควำมหมำยในทำงลบ เช่น ถูกทำโทษ ถูกจับ ถูกไล่ออก เป็ น
ต้น แต่หำกเป็ นควำมหมำยในทำงบวกจะใช้คำว่ำ ได้รับแทน เช่ น “was shot” แปลว่ำ “ถูกลอบยิง” หรื อ
“was given five thousand maravedis” แปลว่ำ “ได้รับเงินรำงวับ 5,000 แมเรอเวดี ” และเนื่องจำกประโยค
ภำษำไทยไม่นิยมพูดเป็ นกรรมวำจก ผูแ้ ปลจึงสำมำรถใช้กรรตุวำจกเพื่อให้เหมำะสมกับภำษำไทยได้ แต่
ควำมหมำยไม่เปลี่ยน เช่น “was written” แปลว่ำ “เขียน”

8. การแปลแบบหาคามาเทียบเคียง (Restatement Translation)


บำงครั้งกำรแปลจำกต้นฉบับมำเป็ นภำษำแปลก็อำจมีคำที่ไม่มีควำมหมำยตรงตัวเสี ยทีเดี ยว ดังนั้น
กำรหำคำมำเทียบเคียงซึ่ งให้ควำมหมำยใกล้เคียงกับต้นฉบับก็ถือเป็ นสิ่ งที่ผแู ้ ปลต้องคำนึ งถึง เช่น “cleared
his throat” ใช้คำเทียบเคียงว่ำ “กระแอม” หรื อ “put some water to heat” ใช้คำแทนว่ำ “ต้ม” ซึ่ งก็ให้
ควำมหมำยได้ตรงตำมต้นฉบับอย่ำงไม่ผิดเพี้ยนและสื่ อควำมให้เข้ำใจง่ำยกว่ำภำษำต้นฉบับอีกด้วย เพรำะ
เมื่อแปลออกมำแล้วผูอ้ ่ำนรู ้ทนั ที ไม่ตอ้ งอธิ บำยเพิ่ม

9. การแปลโดยใช้ สิ่งทดแทนทางวัฒนธรรม (Cultural Substitute Translation)


เมื่อผูแ้ ปลเห็ นว่ำ เนื้ อหำควรมีควำมสำคัญกว่ำกำรเรี ยนรู ้สิ่งที่อยูใ่ นวัฒนธรรมของภำษำต้นฉบับ ก็
อำจแปลโดยใช้สิ่งทดแทนทำงวัฒนธรรมเพื่อให้สื่อควำมหมำยได้ในทำงเนื้ อหำ เช่น แปล “Bullion” ว่ำเป็ น
ซุ ปใส หรื อ “grey pea soup” เป็ น น้ ำพริ กกะปิ แม้จะไม่ตรงกันเสี ยทีเดียว แต่ก็ทำให้ผอู ้ ่ำนพอเข้ำใจได้ว่ำ
กล่ำวถึงอำหำร หรื อ “their geological embrace” แปลว่ำ “แม่พระธรณี ” ซึ่ งให้ควำมหมำยถึงสิ่ งศักดิ์สิทธิ์ ได้
เช่นเดี ยวกัน แม้แต่คำสบถ “Damn it” เมื่อเป็ นภำษำไทยผูแ้ ปลแปลว่ำ “ไอ้ห่ำ” โดยสรุ ป สิ่ งทดแทนทำง
วัฒนธรรมก็คือสิ่ งที่คนในภำษำแปลใช้ในวัฒนธรรมของตนเองนัน่ เอง
91

10. คายืมถาวร (Borrowed Word)


เป็ นคำศัพท์ที่ผแู ้ ปลนำมำใช้แทนที่คำภำษำไทยได้เลยเนื่ องจำกเป็ นคำที่ใช้กนั โดยทัว่ ๆ ไป และใช้
เสมือนเป็ นคำๆ หนึ่งในภำษำไทยโดยไม่จำเป็ นต้องแปลอีกก็เป็ นที่เข้ำใจได้ ซึ่ งเรี ยกว่ำเป็ นคำยืมถำวร เช่ น
กัปตัน ซู เปอร์ มำร์ เก็ต แกลลอน สติ๊กเกอร์ เบอร์ สู ท โซฟำ คอมพิวเตอร์ ลิ ฟต์ เป็ นต้น คำเหล่ำนี้ เมื่อกล่ำว
หรื อเขียนออกมำผูอ้ ่ำนก็รู้ควำมหมำยทันที

11. คายืม (Loan Word)


กำรยืมคำไม่ได้เกิดจำกกำรไม่มีคำศัพท์น้ นั ๆในภำษำไทยเสมอไป แต่บำงครั้งเกิดจำกผูแ้ ปลเลือกที่
จะใช้คำยืมเหล่ำนั้นเพื่อให้ได้รสชำติทำงภำษำที่เข้ำกับยุคสมัย คำยืมอำจแบ่งย่อยได้อีกหลำยประเภท เช่น คำ
ยืมเพื่อสัญลักษณ์ คำยืมชื่ อเฉพำะคำยืมพร้อมลักษณะนำมคำยืมพร้อมคำแสดงหน้ำที่คำยืมพร้อ มเชิ งอรรถ
เป็ นต้น
 คำยืมเพื่ อสั ญลัก ษณ์ เป็ นคำที่ นำมำใช้ไ ด้เลย อำจเกี่ ย วข้องกับเทคโนโลยีต่ำงๆ ไม่ จำเป็ นต้อง
แปล เช่น พิซซ่ำ ออกซิ เจน วิสกี้ ฟิ สิ กส์
 คำยืมชื่ อเฉพำะ เป็ นคำยืมที่ จำเป็ น แปลไม่ได้ ในภำษำไทยไม่มี ผูแ ้ ปลจึงต้องใช้คำยืมชนิ ดนี้
เช่น เพล็กซี กลำส (กระจกใช้ทำหน้ำต่ำงเครื่ องบิน) แอมฟิ พอด (สัตว์ทะเลชนิ ดหนึ่ ง) ไททำนิ ก
เป็ นต้น
 ค ำยื ม พร้ อ มลัก ษณะนำม เป็ นค ำยื ม ที่ ต ้อ งมี ล ัก ษณะนำมเพื่ อ ให้ เ ข้ำ ใจพื้ น ฐำนของค ำนั้น ว่ ำ
เกี่ ยวข้องกับสิ่ งใด เช่ น กระแสน้ ำเย็นลำบรำดอร์ (หำกไม่ใส่ ลกั ษณะนำม ผูอ้ ่ำนอำจเข้ำใจว่ำ
ลำบรำดอร์ เป็ นสำยพันธุ์สุนขั ) ชำวไวกิ้ง ชำวนอร์ ส ชำวมำยัน ชำวเติร์ก (ใส่ ลกั ษณะนำมเพื่อให้
ทรำบว่ำกล่ำวถึงเผ่ำพันธุ์ของมนุษย์ในสมัยประวัติศำสตร์ ) ปลำแฮร์ ริ่ง แม่น้ ำเทมส์ ปื นกลเออร์
ลิคอน ภูเขำไฟกรำกะตัว เป็ นต้น
 คำยืมพร้อมคำแสดงหน้ำที่ จะช่วยให้ผอ ู ้ ่ำนเข้ำใจคำๆ เพรำะผูแ้ ปลได้บอกหน้ำที่ไว้ชดั เจน เช่น
ตูค้ อนเทนเนอร์ เกมคองเกอร์ เป็ นต้น
 คำยืมพร้อมเชิ งอรรถ เป็ นคำยืมที่ผแ ู ้ ปลจำเป็ นต้องใส่ เชิงอรรถกำกับไว้ดว้ ยเนื่ องจำกไม่สำมำรถ
ใส่ ในข้อควำมที่แปลได้อำจเป็ นเพรำะไม่เหมำะสมที่ใจใส่ ในเนื้ อเรื่ อง หรื อทำให้ผิดเจตนำของ
ผูเ้ ขียน

12. การแปลเป็ นสานวน (Idiomatic Translation)


สำนวนเป็ นภำษำที่ฟังเป็ นธรรมชำติในภำษำไทย กำรแปลสำนวนไม่ควรแปลแบบคำต่อคำเพรำะ
จะไม่ได้ควำมหมำย หรื อได้ควำมหมำยผิด ต้องแปลให้ได้ควำมหมำยตรงกันทั้งภำษำต้นฉบับและภำษำแปล
ด้วย สำนวนภำษำไทย เช่น แก่แดด คอแข็ง ฉี กหน้ำ มืดแปดด้ำน งูๆ ปลำๆ ชักดำบ ยกธงขำว เสื อผูห้ ญิง เป็ น
ต้น ตัวอย่ำงที่พบในหนังสื อเช่นคำว่ำ “his men” ถ้ำแปลว่ำ ผูช้ ำยของเขำ ผูอ้ ่ำนอำจคิดว่ำเขำเป็ นเกย์ อย่ำงไร
92

ก็ไม่ได้ควำมหมำยที่แท้จริ ง ผูแ้ ปลจึ งแปลว่ำ “ลูกน้องของเขำ” แทน ซึ่ งจะตรงตำมต้นฉบับมำกกว่ำ “a


catalog of errors” ถ้ำแปลว่ำ ข้อผิดพลำดเยอะเป็ นเล่มๆ ก็จะอ่ำนแล้วแปลกประหลำดไม่ได้ควำมหมำย ซึ่ ง
ประโยคนี้ ผแู ้ ปลแปลว่ำ “ยำวเป็ นหำงว่ำว” จะได้ควำมหมำยดีกว่ำ หรื อ “keep on their toes” แปลตรงตัวว่ำ
“เก็บรักษำนิ้วเท้ำ” แปลแบบสำนวนหมำยถึง “ต้องระวัง”

13. การแปลคาแสดงอารมณ์ (Emotive Meaning Translation)


ผูแ้ ปลอำจใส่ คำแสดงอำรมณ์ตำมควำมเหมำะสมของเนื้อหำที่แปลได้ถึงแม้ไม่มีปรำกฏในต้นฉบับก็
ตำม เพื่อให้ผอู ้ ่ำนได้เข้ำถึงเนื้ อหำและได้อำรมณ์มำกยิ่งขึ้น เช่น “The clerk took my saving bank” แปลว่ำ
“เขำรับเงินซึ่ งผมอุตส่ ำห์เก็บหอมรอมริ บ” หรื อ “be able to fly long routes on fifth less fuel” แปลว่ำ
“สำมำรถบินทำงไกลได้ดว้ ยน้ ำมันเพียง1 ใน 5”

14. การแปลให้ เห็นภาพ (Image Translation)


ผูแ้ ปลใช้กำรแปลให้เห็นภำพเพื่อให้ผอู ้ ่ำนได้เกิดจินตนำกำรจำกงำนแปลของผูแ้ ปล หรื อเกิดภำพใน
ใจได้โดยอำจไม่จำเป็ นต้องเห็ นจำกสถำนกำรณ์ จริ ง เช่ น “สี ขำวสะท้อนแสงเข้ำตำ” “หนวดเครำเฟิ้ ม”
“ปลำค็อดแต่ละตัวอ้ำปำก มีหนวดใต้ริมฝี ปำกล่ำง หลังสี เขียวมะกอก ท้องสี เงิ นและมีลำยสี ขำวข้ำงลำตัว”
เป็ นต้น

15. การแปลคาแสลง (Slang Translation)


คำแสลงอำจเป็ นคำไม่เป็ นทำงกำร ซึ่ งผูแ้ ปลอำจเลื อกใช้เพื่อให้คงรสชำติของภำษำ อ่ำนแล้วไม่ดู
ธรรมดำหรื อเป็ นทำงกำรเกิ นไป เช่ น ผูแ้ ปลใช้ค ำว่ำ “จ้อย” แทนควำมหมำยว่ำ เล็ก “เจี๊ ยวจ๊ำว” แทน
ควำมหมำยว่ำ ส่ งเสี ยงดัง “สวำปำม” แทนควำมหมำยว่ำ กิ นอย่ำงตะกละ “จิ๊ บจ๊อย” แทนควำมหมำยว่ำ
เล็กน้อย ไม่สำคัญ “ง่วน” แทนควำมหมำยว่ำ กำลังทำบำงสิ่ งอย่ำงตั้งใจ

16. การแปลคาและหน้ าที่ (Form and Function Translation)


คำศัพท์บำงคำเป็ นคำที่มีหน้ำที่เฉพำะ ผูแ้ ปลจึงต้องบอกหน้ำที่ของคำๆ นั้นว่ำมีหน้ำที่อย่ำงไรด้วย
เช่น เหยือ่ ล่อ มีไว้ล่อ ตูแ้ ช่ มีไว้แช่ ดำวเทียมสอดแนม มีไว้สอดแนม ปั้ นจัน่ ยกของ มีไว้ยกของ เป็ นต้น

17. การแปลสรรพนาม (Pronoun Translation)


สรรพนำมคำหนึ่ งในภำษำต้นฉบับอำจมีแค่ควำมหมำยเดียว ใช้อย่ำงเดี ยว แต่เมื่อแปลแล้วสำมำรถ
ใช้คำที่หลำยหลำยแต่ควำมหมำยเดียวกันมำแทน เช่น I ในภำษำอังกฤษ เมื่อแปลเป็ นภำษำไทย สำมำรถแปล
ได้วำ่ ฉัน ผม ข้ำ ข้ำพเจ้ำ กระผม กู อัว๊ You สำมำรถแปลได้วำ่ เอ็ง มึง พระองค์ท่ำน แก เธอ เจ้ำ ตัวเอง ท่ำน
93

เป็ นต้น ซึ่ งจะเลื อกใช้คำใดนั้นก็ตอ้ งขึ้นอยู่กบั บริ บทด้วย เช่น You เอ่ยถึ งกษัตริ ย ์ เมื่อแปลเป็ นไทยก็ตอ้ ง
แปลว่ำ พระองค์ ถ้ำเอ่ยถึงเพื่อนสนิทอำจใช้ มึง หรื อ แก เป็ นต้น

18. การแปลข้ อความเชิงเปรียบ (Figurative Senses Translation)


ภำพพจน์ ทำให้เกิ ดภำพในใจ เป็ นศิลปะกำรใช้ถอ้ ยคำอย่ำงหนึ่ ง เมื่อแปลจึงไม่สำมำรถแปลตำม
ตัวอักษรได้เช่นเดียวกับกำรแปลสำนวนต่ำงๆ กำรแปลข้องควำมเชิ งเปรี ยบหรื อภำพพจน์แบ่งออกเป็ นหลำย
ประเภท ได้แก่ บุคลำธิ ษฐำน อุปมำอุปไมย อุปลักษณ์ อธิ พจน์ ภำษำไพเรำะ นำมนัย อนุ นำมนัย และสัท
พจน์ เช่น ดวงไฟกระพริ บทักทำยและกล่ำวลำ เป็ นบุคลำธิ ษฐำน หรื อ ทะเลซึ่ งใสรำวกับแก้วเจียระไน เป็ น
กำรแปลแบบอุปมำอุปไมย เป็ นต้น

19. การแปลผิด (Mistranslation)


กำรแปลผิดอำจเกิดจำกผูแ้ ปลไม่ได้ใช้พจนำนุ กรมหรื อใช้แต่เลือกควำมหมำยไม่ถูกต้องเหมำะสม
กับ บริ บ ท ผูแ้ ปลเดำควำมหมำย สรุ ป เอำเอง เข้ำ ใจประโยคผิด หรื ออำจแปลขำดแปลเกิ นจนท ำให้ไ ม่
ครบถ้วนสมบูรณ์ตำมควำมต้องกำรของผูเ้ ขียนนัน่ เอง เช่น “found little” แปลเป็ น “ไม่พบ” “a local ostrich
farmer” แปลเป็ น “คนเลี้ยงไก่งวง” เป็ นต้น

บทสรุปการวิจัย

จำกกำรวิเครำะห์ผลกำรวิจยั ผูว้ จิ ยั ได้พบเทคนิคกำรแปล 46 เทคนิค ซึ่งเป็ นเทคนิคกำรแปลตำม


แนวคิดของ Larson (1998) และผูว้ จิ ยั ได้นำมำใช้เป็ นแนวทำงในกำรศึกษำวิจยั เรื่ องกำรแปล พบว่ำ ผูแ้ ปล
ยังคงเก็บรักษำรู ปแบบทำงไวยำกรณ์ของต้นฉบับไว้ เช่น คำนำมแปลเป็ นคำนำม กริ ยำแปลเป็ นกริ ยำ
คุณศัพท์แปลเป็ นคุณศัพท์ เป็ นต้น บำงประโยคแปลตรงๆ ตำมต้นฉบับ แต่บำงประโยคได้มีกำร
เปลี่ยนแปลงไวยำกรณ์หรื อปรับโครงสร้ำงประโยคเนื่องจำกต้องกำรรักษำควำมเหมำะสมในภำษำแปล ใน
ขณะเดียวกันผูแ้ ปลก็ได้เลือกใช้เทคนิควิธีกำรแปลแตกต่ำงกันไปตำมควำมเหมำะสมของภำษำไทย บริ บท
และวัฒนธรรม มีกำรใช้กำรเปรี ยบเทียบ เป็ นต้น
94

ข้ อเสนอแนะ

จำกกำรวิจยั ในครั้งนี้ ผูว้ ิจยั มีขอ้ เสนอแนะที่สำคัญบำงประกำรเพื่อใช้เป็ นแนวทำงในกำรวิจยั เรื่ อง


กำรแปลหรื อสำหรับผูส้ นใจทำวิจยั เรื่ องกำรแปลหรื อผูท้ ี่สนใจกำรแปลทัว่ ๆ ไป

1. ควรมี ก ำรศึ ก ษำกำรแปลหนัง สื อเชิ ง ประวัติศ ำสตร์ เรื่ องอื่ นหรื อหนังสื ออื่ นๆ เช่ น คณิ ตศำสตร์
วิทยำศำสตร์ สังคมศำสตร์ หนังสื อธรรมะ เป็ นต้น เพรำะหนังสื อแต่ละประเภทย่อมอำศัยกลวิธีกำร
แปลต่ำงกัน ดังนั้นจึงสำมำรถนำมำเปรี ยบเทียบและนำไปใช้เป็ นข้อมูลในกำรเรี ยนกำรสอนวิชำกำร
แปลได้
2. ควรมีกำรใช้ทฤษฎีของลำร์ สัน เปรี ยบเทียบกับของนักทฤษฎีท่ำนอื่นๆ เพื่อจะได้มีกำรเปรี ยบเทียบ
ข้อดีขอ้ ด้อยว่ำเหมือนหรื อต่ำงกันอย่ำงไร หรื อแต่ละทฤษฎีมีประโยชน์แตกต่ำงกันอย่ำงไร
3. อำจเปลี่ ยนแปลงกำรศึ กษำเทคนิ คกำรแปลเป็ นวิธีอื่นๆ เช่ น กำรสัมภำษณ์ ผแู ้ ปล หรื อ กำรศึกษำ
ข้อผิดพลำดในกำรแปลของนักศึกษำสำขำกำรแปล เป็ นต้น
4. เมื่อเทคนิคกำรแปลที่พบไม่ชดั เจน คลุมเครื อ อำจให้ผเู ้ ชี่ยวชำญกำรแปลตรวจสอบเพื่อควำมถูกต้อง
95

บรรณานุกรม

Bell, TR. 1991. Translation and translating: Theory and Practice. New York: Longman
Inc.
Bursky, Robert F. 1997. Noam Chomsky: A Life of Dissent. Cambridge: The MIT Press.
Catford, J.C. 1967. A Linguistic Theory of Translation. London: Oxford University Press.
Fromkin, V. & Rodman, R. 1993. An Introduction to Language. Texas: Harcourt Brace
College Publishers.
Katz, J. 1972. Semantic Theory. New York: Harper & Row.
Larson, M.L. 1984. Meaning-Based Translation: A Guide to Cross-Language
Equivalence. USA: University Press of America.
Larson, M.L. 1998. Meaning-Based Translation: A Guide to Cross-Language
Equivalence. USA: University Press of America.
Larson, M.L. 1984. อ้างถึงใน อัจฉรา ไล่ศตั รู ไกล. 2555. จุดมุ่งหมาย หลักการ และวิธีแปล. ใน เอกสาร
ประกอบการสอน รายวิชา EN 322 กรุ งเทพฯ: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคาแหง.
Larson, R & Segal, G. 1995. Knowledge and Meaning: An Introduction to semantic
theory. USA: Massachusetts Institute of Technology.
Newmark, Peter. 1981. Approaches to Translation. Oxford: Pergamon Press.
Newmark, Peter. 1995. A Textbook of Translation. London: Phoenix ELT.
Nida, E.A. and Taber, C.R. 1969. The Theory and Practice of Translation. Leiden: E.J.
Brill.
Nida, E.A. and Taber, C.R. 1974. อ้างถึงใน อัจฉรา ไล่ศตั รู ไกล. 2555. จุดมุ่งหมาย หลักการ และวิธี
แปล. ใน เอกสารประกอบการสอน รายวิชา EN 322 กรุ งเทพฯ: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัย
รามคาแหง.
Nida, Eugene and Charles R. Taber. 1982. The Theory and Practice of Translation.
Leiden, The Netherlands: E.J. Brill.
Pornpimon Phatarasringkarn. 2006. An Analysis of the Translation of the Short Stories of
Sea-Writer Award Receiver-Chart Korpjitti. Master’s thesis, National Institute
of Development Administration.
Surang Duangjai. 2007. An Analysis of English-Thai Translation of the Orange Girl.
Master’s thesis, National Institute of Development Administration.
Winchester, Simon. 2011. Atlantic: Great Sea Battle, Heroic Discoveries, Titanic Storms,
and a Vast Ocean of a Million Stories. USA: HarperCollins Publishers.
โจโฉ ณ ลาดปลาเค้า. 2552. ประวัติและแนวคิดพืน้ ฐานของ นอม ชอมสกี.้ ค้นวันที่ 20 พฤษภาคม 2555 จาก
http://www.bloggang.com
พัชรี โภคาสัมฤทธิ์. 2549. การแปลอังกฤษเป็ นไทย: ทฤษฎีและเทคนิค. กรุ งเทพฯ:
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริ หารศาสตร์ .
พัชรี โภคาสัมฤทธิ์. 2553. การวิเคราะห์ การแปลเอกสารทางธุรกิจ. รายงานการวิจยั สถาบันบัณฑิต
พัฒนบริ หารศาสตร์ .
พัชรี โภคาสัมฤทธิ์ . 2555. การแปลสิ่ งทดแทนทางวัฒนธรรมจากภาษาอังกฤษเป็ นภาษาไทย.
รายงานการวิจยั สถาบันบัณฑิตพัฒนบริ หารศาสตร์ .
96

สัญฉวี สายบัว. 2550. หลักการแปล. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุ งเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ .


สุ นนั ทา วรรณสิ นธ์ เบล. 2555. แอตแลนติก มหาสมุทรข้ ามกาลเวลา. กรุ งเทพฯ: สานักพิมพ์มติชน.
สุ พรรณี ปิ่ นมณี . 2552. การแปลขั้นสู ง. กรุ งเทพฯ: สานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุ พรรณี ปิ่ นมณี . 2555. แปลผิด แปลถูก. กรุ งเทพฯ: สานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อวยพร พานิช และคณะ. 2553. ภาษาและหลักการเขียนเพื่อการสื่ อสาร. กรุ งเทพฯ: สานักพิมพ์แห่ง
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อัจฉรา ไล่ศตั รู ไกล. 2555. จุดมุ่งหมาย หลักการ และวิธีแปล. ใน เอกสารประกอบการสอน รายวิชา EN 322
กรุ งเทพฯ: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคาแหง.
97

ประวัตผิ ู้เขียน

ชื่อ – ชื่ อสกุล นางสาวหนึ่งฤทัย ลาที

ประวัติการศึกษา ศิลปศาสตร์บณั ฑิต (วิชาเอกภาษาอังกฤษ)


มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
ปี ที่สาเร็ จการศึกษา พ.ศ. 2554

ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต (ภาษาอังกฤษเพื่อการพัฒนาอาชีพ)
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริ หารศาสตร์
ปี ที่สาเร็ จการศึกษา พ.ศ. 2557

You might also like