Professional Documents
Culture Documents
nhiên chủ yếu là nitơ (78%), oxy (21%). 1% còn lại chủ yếu là
khí argon (0,93%), khí carbon dioxit (0,032%) và dạng vết các
khí neon, heli, ozon, xenon, hydro, metal, kripton và hơi
nước.
Đặc điểm: Không khí sạch không màu, không mùi, không vị
lạ. Khi trong không khí xuất hiện thêm bất kỳ chất nào khác
dẫn đến ô nhiễm không khí (ONKK) sẽ xảy ra.
Chất lượng không khí do yếu tố nào
quyết định?
Chất lượng không khí hiện nay ra
sao?
Được VTC cung cấp Bầu trời Paris phía sau tháp Eiffel thường có sương mù (bên Được VTC cung cấp Bầu trời ở Canary Wharf, London phủ đầy khói bụi vào cuối
trái) và quang cảnh thoáng đãng tại tháp Eiffel, sau khi bị phong tỏa vào ngày 13/3 tháng 2/2019 (bên trái) và hình ảnh buổi sáng trong lành ở Canary Wharf vào ngày
do Covid-19 (Ảnh: Getty Images) 25/3/ 2020. (Ảnh: AP)
Hình ảnh so sánh mức độ khí thải NO2 trong không khí giữa thời điểm dịch Covid 19 gia tăng và
thời điểm 1 năm trước đó nguồn từ cơ quan vũ trụ Châu Âu (ESA)
Mức độ ô nhiễm ở Trung Quốc trong tháng 1 tương phản với
mức độ trong tháng 2. Ảnh: NASA.
33
Hoạt động núi lửa
Cháy rừng
Bão cát
Các nguồn khác:
Thực vật, đại
dương, các nguồn
khác…
Đặc điểm của loại khí thải này
là nguồn thải thấp, di động và
không đều.
Những chất ô nhiễm đặc trưng
của khí thải giao thông là bụi,
CO, NOx, SOx, chì, CO2 và
VOCs.
Sản xuất công nghiệp sinh ra các chất ô
nhiễm rất đa dạng với khối lượng lớn.
Ngoài các chất ô nhiễm sinh ra do các quá
trình đốt nhiên liệu, mỗi ngành công nghiệp
còn sinh ra các chất ô nhiễm đặc trưng.
Công nghiệp gang thép, năng lượng
Công nghiệp chế biến dầu mỏ
Nhà máy xi măng
Công nghiệp chế biến thực phẩm
Công nghệ dệt may
Nhà máy hóa chất….
Sản xuất nông
nghiệp sinh ra các
chất ONKK chủ yếu
từ việc sử dụng
thuốc bảo vệ thực
vật và phân hóa học,
và quá trình đốt các
phế phẩm nông
nghiệp trên đồng.
Bài giảng Môi trường và con người
- Độ ẩm: mô tả lượng hơi nước tồn tại trong một thể tích hỗn hợp dạng khí nhất
định.
+ Độ ẩm tuyệt đối (g/m3): là thước đo tổng khối lượng hơi nước trong một thể
tích không khí nhất định. Nó là một đạilượng phụ thuộc vào nhiệt độ không khí
và áp suất hơi nước (mm Hg).
+ Độ ẩm tương đối (%): là tỷ số giữa khối lượng nước trên một thể tích hiện tại
so với khối lượng nước trên cùng thể tích đó khi hơi nước bão hòa.
+ Dung ẩm: là trọng lượng hơi nước chứa trong khối không khí có phần khô là 1
kg.
- Trọng lượng riêng của không khí ẩm: là trọng lượng của một khối khí ẩm có
thể tích là 1 đơn vị.
- Nhiệt dung của không khí ẩm: là lượng nhiệt chứa trong một khối khí ẩm có
phần khô là 1 kg.
54
Bài giảng Môi trường và con người
Không khí sạch có đặc điểm là không màu, không mùi, không vị lạ. Khi trong
không khí xuất hiện thêm bất kỳ chất nào khác dẫn đến ô nhiễm không khí (ÔNKK) sẽ
xảy ra.
3.3.2. Giới thiệu và hướng dẫn sử dụng phần mềm ứng dụng đánh giá nhanh chất
lượng không khí
Chỉ số ô nhiễm không khí (AQI -air quality index)
Website https://www.iqair.com/vi/, app trên điện thoại IQairvisual
AQI (Air Quality Index) là một chỉ số báo cáo chất lượng không khí hàng ngày.
Được coi là một thước đo mức độ ô nhiễm không khí một cách đơn giản. AQI hiển thị
chất lượng không khí xung quanh ta là sạch hay ô nhiễm, ô nhiễm đến mức độ nào. Tác
động đối với sức khỏe cộng đồng càng rõ rệt khi chỉ số AQI càng lớn. Chỉ số AQI tập
trung vào sự ảnh hưởng tới sức khỏe người dân có thể gặp trong vòng vài giờ hoặc vài
ngày sau khi hít thở không khí ô nhiễm.
EPA (The U.S. Environmental Protection Agency – Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường
Hoa Kỳ) tính toán chỉ số AQI với 5 thông số ô nhiễm không khí chủ yếu:
1. Ôzôn mặt đất;
2. Ô nhiễm hạt lơ lửng (bụi-giọt lỏng): thường được đánh giá dựa trên thông
số bụi mịn PM 2.5 và PM 10. Các loại bụi này có thể thâm nhập trực tiếp vào
đường hô hấp của con người thông qua hít thở.
- PM (Particulate Matter) là có nghĩa là chất dạng hạt (rắn hoặc lỏng). PM 2.5 thể
hiện các hạt có kích thước nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 micromet (μm), trong khi đó
PM10 bao gồm những hạt có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 10 μm (nhưng lớn
hơn kích thước PM 2.5).
- Ở các thành phố lớn, hạt bụi mịn PM 2.5 có thể sinh ra từ hoạt động công nghiệp
như đốt nhiên liệu hóa thạch, hoặc bụi từ các công trình xây dựng, bụi đường
phố, đốt rác thải, đám cháy, khói máy công nghiệp, phá rừng, hút thuốc, và đặc
biệt là từ khí thải của các phương tiện giao thông.
3. Carbon monoxit (CO)
4. Sulfur dioxide (SO2)
5. Nitrogen dioxide (NO2)
Đối với mỗi chất gây ô nhiễm, EPA đã thiết lập các tiêu chuẩn chất lượng không
khí quốc gia để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. EPA đã quy định một màu sắc cụ thể đối
55
Bài giảng Môi trường và con người
với từng khoảng giá trị AQI để mọi người hiểu dễ dàng hiểu được cho dù ô nhiễm không
khí đang đạt tới mức độ không lành mạnh trong cộng đồng của họ.
0-50 Tốt Xanh lá 0;228;0 Chất lượng không khí tốt, không ảnh
hưởng tới sức khỏe.
51-100 Trung bình Vàng 255;255; Chất lượng không khí ở mức chấp nhận
0 được. tuy nhiên, đối với những người
nhạy cảm (người già, trẻ em, người mắc
các bệnh hô hấp, tim mạch,…) có thể
chịu những tác động nhất định tới sức
khỏe.
101-150 Kém Da cam 255;126; Những người nhạy cảm gặp phải các vấn
0 đề về sức khỏe, những người bình
thường ít ảnh hưởng.
201-300 Rất xấu Tím 143, 63; Cảnh báo hưởng tới sức khỏe mọi người
151 bị ảnh hưởng tới sức khỏe nghiêm trọng
hơn.
301-500 Nguy hại Nâu 126;0;35 Cảnh báo khẩn cấp về sức khỏe: Toàn
bộ dan số bị ảnh hưởng tới sức khỏe đến
mức nghiêm trọng.
𝐼𝑖+1 −𝐼𝑖
𝐴𝑄𝐼𝑥 = (𝑁𝑜𝑤𝑐𝑎𝑠𝑡𝑥 − 𝐵𝑃𝑖 ) + 𝐼𝑖 (Công thức 3.2)
𝐵𝑃𝑖+1 −𝐵𝑃𝑖
Trong đó:
AQIx: Giá trị AQI thông số của thông số x
57
Bài giảng Môi trường và con người
- Hạt lơ lửng (bụi-giọt lỏng) (Particulate matter – PM): các hạt như bụi, khói,
thường có kích thước từ 0,1 đến 100 m.
- Ô nhiễm vật lý: Bao gồm các yếu tố vi khí hậu (nhiệt độ, độ ồn, rung, ánh sáng,
độ ẩm, tốc độ gió...), ô nhiễm chất phóng xạ.
3.4.3. Các nguồn gốc ảnh hưởng đến chất lượng không khí
3.4.3.1. Nguồn tự nhiên
Do hoạt động của núi lửa, bão cát, cháy rừng, phát tán phấn hoa, … có thể làm
suy giảm chất lượng không khí tại khu vực lân cận.
Ví dụ: cháy rừng Amazon tháng 8/2019, khiến cả thế giới bàng hoàng, hậu quả đã
gây ra là khoảng 900.000 ha rừng thiêu hủy, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống
của các loại động vật sống trong rừng. Một ví dụ khác đó là cháy rừng vào tháng 9 năm
2019 ở bang New South Wales và Victoria của Australia, khiến nơi đây trở thành vùng
đất chết và khiến hàng nghìn người phải di tản, gần một nửa triệu động vật bị ảnh hưởng
bởi những đám cháy bao gồm như dơi, động vật lưỡng cư, động vật không xương sống
các vụ cháy rừng này đã tác động một cách to lớn đến chất lượng không khí khu vực
lân cận. Tình trạng khói, bụi, hơi nóng và một số thành phần ô nhiễm khác phát tán vào
không khí và gây ảnh hưởng đến một vùng rộng lớn.
Hình 3.5. Thảm họa cháy rừng lịch sử nước Úc vào tháng 09/2019
61
Bài giảng Môi trường và con người
Hình 3.6. Các nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà
62
Bài giảng Môi trường và con người
Nguồn: http://home.howstuffworks.com
63
Bài giảng Môi trường và con người
Hình 3.8. Ảnh hưởng ô nhiễm không khí và các đối tượng chịu tác động
Nguồn:http://maria79.tumblr.com/
3.5.1. Ảnh hưởng của chất lượng không khí tới sức khỏe con người
Các tác động của ô nhiễm không khí trên đường hô hấp phụ thuộc vào loại và sự
pha trộn các chất ô nhiễm với nhau, nồng độ trong không khí, thời lượng tiếp xúc, lượng
64
Chương2:
Câu 3.
Nước sạch là gì?
Theo Liên Hợp Quốc: "Nước sạch là nhu cầu cơ bản của con người, nước sạch không phải
là nước tinh khiết (như nước cất) mà sẽ bao gồm hợp chất hòa tan không gây hại cho sức
khỏe. Nước không uống được có thể uống được bằng các quá trình như khử muối, chưng
cất, thẩm thấu ngược, khử trùng, ...
Tại sao phải phân loại nước sạch.?
Theo yêu cầu về chất lượng nước đối với các đối tượng sử dụng nước khác nhau có thể
phân loại nước theo các mục đích sử dụng như sau:
Nước ăn uống và nước cấp cho công nghiệp thực phẩm, lên men...
Nước làm lạnh (làm lạnh thiết bị, máy móc, làm lạnh các sản phẩm rắn, lỏng, khí...)
Nước cung cấp cho các nồi hơi cao áp và thấp áp
Nước cấp cho các nhu cầu cho sản xuất công nghiệp
Nước dùng để tưới đường, tưới cây
Vì nước cũng được chia làm nhiều mục đích khác nhau ( ăn uống, làm lạnh cho thiết bị,
sản xuất công nghiệp, tưới đường, tưới cây,… Nên phân loại chất lượng nước để sử dụng
đúng mục địch là điều cần thiết.
Câu 6. Những hoạt động thường ngày góp phần giữ gìn và bảo vệ nguồn nước sạch.
1. Tên hoạt động: Bảo vệ và giữ gìn nguồn nước sạch.
2. Quy mô: Cá nhân
3. A: Thuộc hoạt động
Phòng ngừa, hạn chế tác động xấu đến môi trường
Ứng phó sự cố môi trường
Khắc phục ô nhiễm, suy thoái môi trường, cải thiện chất lượng môi trường
Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí
hậu
B.Giải thích: Nước sạch rất quan trọng và không thể thiếu trong đời sống của con người,
hàng ngày chúng ta sinh hoạt đều phải sử dụng nguồn nước sạch từ ăn uống, tắm rửa, giặt
giũ, vệ sinh cá nhân.
4. Nội Dung.
-Công việc: Kiểm tra, bảo trì cải tạo lại đường ống, bể chứa nước để chống thất thoát nước;
dùng lại nguồn nước bể bơi, nước mưa vào những việc thích hợp như cọ rửa sân, tưới cây…
-Địa điểm: Trong gia đình.
-Thời gian: Hằng ngày.
5. Ý nghĩa
-Góp phần bảo vệ nguồn nước sạch trên trái đất.
- Giảm thiểu nguy cơ các bệnh nguy hiểm của việc sử dụng nước ô nhiễm.
-Tránh lãng phí nước sạch
6. Link tham khảo: https://cdcangiang.vn/index.php/2021/04/06/tam-quan-trong-va-mot-
so-bien-phap-dam-bao-nuoc-sach-tai-ho-gia-dinh/
1. Tên hoạt động BVMT: “Hoạt động tái chế chất thải điện tử”.
2. Quy mô: Nhà nước
3. A. Thuộc mục số 1 trong định nghĩa HĐBVMT (Luật, 2020)
C. Giải thích: Trong rác thải điện tử có chứa hơn 1.000 hợp chất khác nhau, chủ yếu là
thành phần kim loại nặng, các chất hữu cơ cao phân tử, kim loại quý... trong đó có nhiều
hợp chất gây độc hại, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe
con người. Các chất độc này khi phát tán ra môi trường sẽ khó có khả năng nhận biết, gây
tâm lý chủ quan, tiềm tàng nguy cơ ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe con người.
4. Nội dung cụ thể của hoạt động “Hoạt động tái chế chất thải điện tử”.
# Công việc: Khi mua sản phẩm mới, nếu có đồ cũ, người tiêu dùng sẽ nhận được tiền cho
các khoản rác thải điện tử mà họ có, thiết lập các kênh để thu hồi rác thải điện tử như đặt
thùng thu gom rác thải điện tử tại kho bãi, cửa hàng của mình.
# Thời gian: Từ 22/12/2022
5. Ý nghĩa của hoạt động
# Việc tái chế chất thải điện tử góp phần.
+ Giảm thiểu ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí.
+ Giảm lượng rác thải tại các bãi rác
+ Hạn chế bệnh về da, hô hấp, nhiễm độc cơ thể thậm chí ung thư và suy giảm nhận thức.
6. Link tham khảo: https://scp.gov.vn/tin-tuc/t11213/hoat-dong-tai-che-chat-thai-dien-
tu-o-viet-nam-va-mot-so-khuyen-nghi.html.
CHƯƠNG 3:
Câu 1. Vì sao không khí trong nhà ô nhiễm hơn không khí bên ngoài.
Ngôi nhà được xây thành một khối kiến trúc khép kín, mọi thành viên trong gia đình cùng
chia sẻ với nhau ở bầu không khí nhỏ bé đó, mọi hoạt động sinh hoạt đều diễn ra trong đó
như: nấu ăn, làm việc, vui chơi, …
Không khí trong nhà thường ít lưu thông hơn, và nó còn bị tác động bởi các nguồn khí thải
trong nhà như khói thuốc lá, khí thải đun nấu, mùi hôi từ toilet, hóa chất tẩy rửa, nấm mốc,
hay hóa chất từ các đồ gia dụng trong nhà…
Đặc biệt đối với những gia đình thường xuyên đóng kín cửa hay các căn hộ trung cư. Không
khí trong nhà khó được lưu thông, bầu không khí sau 4 bức tường ấy sẽ đặc quánh lại và
khó lưu thông hơn không khí ở ngoài trời.
Thời gian ở trong nhà nhiều hơn
Câu 2.
1* Loại nhà: Chung cư mini
2* Địa chỉ: 80/28/143 Dương Quảng Hàm, phường 5, quận Gò Vấp
3* Mô tả vị trí: nhà / phòng trọ: Xung quanh nhà dân nhiều, ít không gian trồng cây xanh
4* Bảng dữ liệu:
STT Vị trí Nguyên nhân Biện Pháp Ghi chú
1 Phòng bếp Do khí gas, Xây dựng Do sử dụng lâu
khói, mùi của không gian bếp ngày không vệ
thức ăn để lâu thoáng khí, sử sinh….
ngày, mùi của dụng máy hút
Do tích tụ lâu
rác, mùi của tủ mùi nhà bếp
ngày các vi sinh
lạnh.…
Bếp điện. vật gây hại , tồn
Dầu ăn bụi bẩn đọng trong thức
Mở cửa sổ và cả
trong quá trình lớn cho thoáng ăn thừa.
nấu nướng, đồ khí, mở quạt
ăn thừa bị phân thổi khói ra
hủy ngoài, vệ sinh
nhà bếp và vệ
sinh tủ lạnh.…
2 Phòng Khách Từ khói thuốc Hạn chế hút Nấm mốc tích
lá, thảm trải sàn thuốc, thường tụ trên thảm lâu
xuyên giặt rửa ngày.
thảm trải sàn,
trang bị thêm
máy lọc không
khí
CÂU 2: AQI
CHƯƠNG 1: SƠ ĐỒ
CÁC VẤN ĐỀ CẤP BÁCH TOÀN CẦU
Biế n đổ i khí hâ ̣u(##) Hiệu ứng nhà kính Ô nhiễm môi trường Thủng tầng OZON Mưa axit
Sa mạc hóa Nguồn nước đang bị khan hiếm Nạn phá rừng Tình trạng “lá phổi xanh” của
trái đất ngày càng loang lổ do nạn phá rừng gia tăng tại nhiều quốc gia Báo động tốc độ
băng tan Tình trạng nóng lên của trái đất