Bài 3.

PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG

Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng
Định nghĩa: Cho mặt phẳng . Nếu vectơ và có giá vuông góc với mặt phẳng thì
là vectơ pháp tuyến (VTPT) của .
Chú ý:

 Nếu là một VTPT của mặt phẳng thì cũng là một VTPT của mặt phẳng .
 Một mặt phẳng được xác định duy nhất nếu biết một điểm nó đi qua và một VTPT của nó.

 Nếu là hai vecto chỉ phương của mặt phẳng thì là một VTPT của .
 Nếu hai mp song song thì pháp bằng pháp; phương bằng phương.
 Nếu hai mặt phẳng vuông góc thì pháp mặt này là phương mặt kia.

Phương trình tổng quát của mặt phẳng

1. Định nghĩa: Phương trình: với được gọi là phương trình
tổng quát của mặt phẳng.
Nhận xét:

 Nếu mặt phẳng có phương trình thì nó có một VTPT là

.
 Phương trình mặt phẳng đi qua điểm và nhận vectơ khác là
VTPT là: (*)

 Nếu mặt phẳng có phương trình thì song song với sẽ

có dạng:

2. Các trường hợp riêng:

Các mặt phẳng tọa độ:

Xét phương trình mặt phẳng : với

Các hệ số Phương trình mặt phẳng Tính chất mặt phẳng

đi qua gốc tọa độ .

hoặc .

hoặc .

hoặc .

hoặc .

hoặc .

hoặc .

Chú ý:

o Nếu trong phương trình không chứa ẩn nào thì song song hoặc chứa trục tương ứng.

o Phương trình mặt phẳng theo đoạn chắn . Ở đây cắt các trục tọa độ tại

các điểm , , với .

Vị trí tương đối của hai mặt phẳng

Trong không gian Oxyz cho và

có các VTPT

 với

 với

 cắt
 Đặc biệt:

Khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng.

Định lí: Trong không gian , cho điểm và mặt phẳng

Khi đó khoảng cách từ điểm đến mặt phẳng được tính:

Góc giữa hai mặt phẳng

Trong không gian , cho hai mặt phẳng

và

Góc giữa và bằng hoặc bù với góc giữa hai VTPT . Tức là:
CÁC DẠNG BÀI LIÊN QUAN ĐẾN PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG
Dạng 1: Xác định phương trình mặt phẳng (không chứa yếu tố đường thẳng)

Mặt
§ Các mặt phẳng cơ bản

VD: Cho mặt phẳng có vectơ pháp tuyến và mặt phẳng này đi qua điểm
. Viết phương trình mặt phẳng
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Dạng 2. Viết phương trình mặt phẳng (P) qua M và vuông góc với đường thẳng
AB cho trước.

Mặt phẳng (P) qua M , có VTPT nên phương trình được viết theo (*).

VD: Trong không gian cho ba điểm . Cho mặt phẳng

đi qua điểm . Biết rằng . Viết phương trình mặt phẳng

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Dạng 3. Viết phương trình qua và

P
 Phương pháp.

VD: Viết phương trình mặt phẳng đi qua điểm , biết rằng

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Dạng 4. Viết phương trình mặt phẳng trung trực của đoạn thẳng

: là trung điểm A

P I

Phương pháp. B

VD: Cho hai điểm . Hãy viết phương trình mặt phẳng trung trực
của đoạn thẳng
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Dạng 5. Viết phương trình mặt phẳng đi qua ba điểm không thẳng
hàng.

B P

A C
Phương pháp.

VD: Viết phương trình mặt phẳng đi qua ba điểm

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Q
Dạng 6. Viết phương trình mặt phẳng đi qua và

P A B
 Phương pháp.

VD: Cho hai điểm . Viết phương trình mặt phẳng chứa 2 điểm
biết
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Dạng 7. Viết phương trình mp qua và vuông góc với hai mặt

P M
Phương pháp.

VD: Cho mặt phẳng đi qua điểm , biết rằng và

. Viết phương trình mặt phẳng
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Dạng 8. Viết đi qua và giao tuyến của hai mặt phẳng:

và

Phương pháp: Khi đó mọi mặt phẳng chứa đều có dạng:

Vì mối liên hệ giữa và Từ đó chọn sẽ tìm được

VD: Viết phương trình mặt phẳng biết đi qua điểm và qua giao tuyến
của hai mặt phẳng và
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Dạng 9. Viết phương trình mặt phẳng đoạn chắn

Phương pháp: Nếu mặt phẳng cắt ba trục tọa độ lần lượt tại các điểm

với thì gọi là mặt phẳng đoạn chắn.

MỘT SỐ BÀI TOÁN LIÊN QUAN ĐẾN KHOẢNG CÁCH, GÓC

Khoảng cách từ điểm đến mặt, khoảng cách giữa hai mặt
Khoảng cách từ một điểm đến mặt phẳng, khoảng cách giữa hai mặt phẳng song song

Khoảng cách từ điểm đến mặt phẳng được

xác định bởi công thức:

Khoảng cách giữa đường thẳng và mặt phẳng song song là khoảng cách từ một
điểm thuộc đường thẳng đến mặt phẳng

Cho hai mặt phẳng song song và

có cùng véctơ pháp tuyến, khoảng cách giữa hai mặt phẳng đó là

Viết phương trình và cách khoảng

Phương pháp:

Vì
 Sử dụng công thức khoảng cách

Viết phương trình mặt phẳng và cách mặt phẳng

một khoảng cho trước.
Phương pháp:

Vì

Chọn một điểm và sử dụng công thức:

Viết phương trình mặt phẳng vuông góc với hai mặt phẳng đồng thời
cách điểm một khoảng bằng cho trước.
Phương pháp:

Tìm Từ đó suy ra

Khi đó phương trình có dạng (cần tìm

Ta có:
G
GÓC GIỮA HAI MẶT PHẲNG

1. Góc giữa hai véctơ

Cho hai véctơ và Khi đó góc giữa hai véctơ và là

góc nhợn hoặc tù.

với
2. Góc giữa hai mặt phẳng

Cho hai mặt phẳng và

với