నా గిల్లిదండా

సంధ్యా యల్లిప్రగడ
నా గిల్లిదండా

Naa Gillidanda

© Sandhya Yellapragada

eBook Published by: www.kinige.com

 దండాలివే అందుకండి

మనకు తగిన ప్రోత్సాహమిస్తే

ఎవరెస్టు ఎక్కగలము...

సముద్రము ఈద గలము..

పుసేక్ము రాయగలము అని నిరూపణ అయినది.

అల్ల ప్రోతాహంచిన వారు

శ్రీమతి భానుమతి మంథా గారు. వారికి వందనములు.

ఎక్కడ తగగకుండా

పోటా పోటిగా

సపోరుు ఇచిిన

గిరిజగారికి బోలెడు ధ్యాంక్యాలు... ముద్దులు...

స్టందరి కి అవే........ ముద్దులు.

‘కినిగె’ రాజనకు నెనరుి.

 అంకితము

జీవిత్సనిి ధీర ల్ల

ఎద్దర్కంటూ

తన నవ్వు క్రంద

సమసే లోక్పు స్టతిేని

వతిే పటిు....

జీవన విహారము చేస్త

నా చినినాటి ఆటలలో తోడు....

ననుి చూస్తేనే ,

క్ంప్ింటు కామంటు చేస్తే,

సదా చెక్ లో పెట్టు

అక్క

‘క్నాి’ కు

‘నా గిల్లిదండా’

అంకితము
 విషయ స్తచిక్
నా గిల్లిదండా -1 9

జడలు - ప్రహసనము

నా గిల్లిదండా -2 11

ఆడపిలి - మగాటలు

నా గిల్లిదండా -3 14

ముకుక చెంపలు

నా గిల్లిదండా -4 18

పిడక్లవేట – తీసినత్సట

నా గిల్లిదండా -5 22

చెరువ్వలో మునక్

నా గిల్లిదండా - 6 26

గడ్డివాము - తేలు

నా గిల్లిదండా -7 29

మామిడ్డ బుటు - మిగిల్లన టంక్

నా గిల్లిదండా- 8 33

టూాషను తంటాలు
నా గిల్లిదండా- 9 36

నా సంగీతము - నానా యాతన

నా గిల్లిదండా -10 41

పుసేకాలు – పుసేకాలు

నా గిల్లిదండా -11 43

నా క్ంటికి నాని 1

నా గిల్లిదండా -12 45

నాని నా దృష్టులో – 2

నా గిల్లిదండా -13 49

అమమమమగారి ఇలుి – తూనీగ

నా గిల్లిదండా -14 51

పెరటి జామచెటుు

నా గిల్లిదండా -15 54

కుక్కరు వంట- తెచిిన తంటా

నా గిల్లిదండా -16 56

కోకో లో కొటిున క్పుు

నా గిల్లిదండా -17 58
 గాడ్డదగుడుి.

నా గిల్లిదండా -18 61

ఎడమచెయిా వాటము

నా గిల్లిదండా -19 65

నాటక్ము

నా గిల్లిదండా- 20 67

వెనెిల - శశిక్ళ

నా గిల్లిదండా - 21 71

డుమామ కొటిున తరగతు - ప్ల్లన వీపులు

నా గిల్లిదండా -22 74

అతే కొడుకు తెచిిన తంటా.

నా గిల్లిదండా -23 77

బటులు - రీసైకిలు

నా గిల్లిదండా - 24 79

నేనూ నా చీరలు - అడ్జెస్టుమంటుి

నా గిల్లిదండా -25 81

సుపరిపాలనా దినము
నా జాాపకాల సందడ్డ - 26 83

నా క్లక్త్సే యాత్ర

నా గిల్లిదండా -27 86

నేను వెళ్లినా విహారయాత్ర

నా గిల్లిదండా -28 88

అలిరి హైపిచ్

నా గిల్లిదండా -29 90

రింగులీడరు

నా గిల్లిదండా -30 92

వక్ేృతుం లో అడుగు

నా గిల్లిదండా -31 94

అనియా

నా గిల్లిదండా -32 98

సాదించిన మనస్ట
 నా గిల్లిదండా -1
జడలు - ప్రహసనము
చినిపుుడు గురించి తలచుకుంట్ట నాకు ముంద్దగా గురుేకువచేిది ‘జడలు -

ప్రహసనము’

ఆ రోజులలో ఉదయము స్తకలు హడావిడ్డ ఒక్ లెవలోి వ్వండేది. ఉదయమే మా

నానిగారు 5 గంటలకు పిలిలందరిని లేపి మంచాలు పక్కలు ఎతిేవేశేవారు. మేము

అంట్ట, అకాక, తముమడూ నేను ముఖం క్డుకొని పుసేకాలు ముందేస్టకు చదవాల్ల. అది

ఉదయపు దినచరాలో మొటుమొదటి కారాక్రమము. మాకు పరుపులతో పరచివ్వని

మంచాలు వ్వండేవి కావ్వ. మావి అనీి గూడా నవారు మంచాలు. రాత్రి వెయాటము,

పొద్దునే తీయాటము.

అంద్దకే మంచాలు ఎతేసి పిలిలను క్యలేసి చదివించే సౌలభ్ాం వ్వండేది పెదులకు.

ఉదయము లేచిన తరువాత పుసేకాలలో మఖము పెటిు నిద్ర తూగుత్సమేమో అని గటిుగా

చదవమని నాని ఆజా. ఆయనో చండశాసనుడు. బలే భ్యపెటువారు. సరే, చద్దవ్వ

ప్రక్కనపెడ్డతే జడల ప్రహసనమేమిటంట్ట, అక్కకు జుటుు మోకాళళ వరక్య వ్వండేది. నాకు

నడుము వరక్య వచాిక్ నది కాలువల్ల మారి, తరువాత మాయమయ్యాది.

అమమ ఉదయమే ముంద్ద ఆమ తన కాలక్ృత్సాలు తీరుికొని, పటుు దావళ్ల మడ్డ

క్టుుకొని, అటు పూజ, ఇటు ఉదయపు అనిము వండటము, మాకు పాలు క్ల్లపి

ఇవుటమూ, మధ్ాలో మాకు జడలు వెయాటమూ ఇల్ల అవధ్యనము చేస్తది. అమమ మడ్డ

చాల్ల ఈజి మడ్డ. మముమలను త్సక్వచుి జడలు వెయాటానికి. ప్రతిరోజూ తలకు నూనె

రాయవలసినదే. మాకు కొబబరి నూనె ఖరుి ఎకుకవేనెమో ఆనాడు. నాకు గురుేలేద్ద కాని,

నా గిల్లిదండా 9
అందరికి నూనె ఒక్ రేంజులో రాసి బిగించి జడవేసి, నలి రిబ్బబనితో మడ్డచి క్టుస్తది.

అవి(జడలు) ఎంత గటిుగా క్టుబడేవంట్ట, మాకు తుఫాను వస్తే, ఇలుి క్యలుతుంది కాని,

మా జడ మాత్రం చెకుకచెదరద్ద. అసలు జడ విపిుకుండా తలను చేతో అణచుకొని

మరురోజు వెళ్లళపోయినా జడ వేస్టకోలేదని తెల్లస్తది కాద్ద. హంత బిగించిన ఆ జడను

చెదపటము వాయుదేవ్వని తరము కాద్ద క్దా, హరిహరాద్దలకు చేతనయ్యాది కాద్ద.

ఒకొకక్కసారి అమమ మముమలను త్సక్లేని సిితి వస్తే మేము విపిు మళ్ళళ ఆ పాయలను

అల్లగే అల్లితే చక్కటి జడ అయ్యాది.

లూజుగా జుతుే వద్దలుకోవాలని నాకు పిచి కోరుక్గా వ్వండేది. అది తీరని కోరికే. పోనీ

ఒక్క జడ, లేదా పోనిటైల్ ల్ల జడ క్టుుకోవాలని కోరిక్ క్యడా వ్వండేది. నిజంగా

అల్లంటివి వింత పోక్డలని, విపరీతమైన బుద్దులని నానమమ అభిప్రాయము.

నేను రహసాంగా స్తకలో ఒక్ రోజు జడ విపిు రిబ్బనుి పెన క్టిు పోని వెయా

ప్రయతిించటము, అవి విపాుక్, అల్లిన నొకుకలతో గొగురితో అష్టువక్రను

తలపించటము, ఇంటికి వెళ్ళళక్ నానిమమ అలిరి తో దిష్టు తీసి మళ్ళళ కిలో నూనె రాసి

బిగించటము జరిగాయి.

నూనె మూఖాన క్యరుతుందంట్ట వినేవారు కారు. ఎంత కుదిరితే అంతగా జటుు దాచే

ప్రయతిం చేస్తవారు. విపిుతే దిష్టు అని బలమైన నమమక్ముతో వ్వండేవారు. నాజుటుు

నడుము క్రంద ఆగటానికి నా వేష్టలే కారణమని ననుి తూరాురపట్టువారు పెదులు.

అల్లంటి చాదసేపు పెదుల మదా నూనె ముంతల జడలతో, జిడ్డితూ వ్వని జడలు నా

చినితనాన నా అందం దాచాయని నమమక్ము నాకు సిిరపడ్డపోయింది. అంద్దకే పెళ్లళ

అయిన వెంటనే జటుు క్తిేరించి చిని జటుు వ్వంచేస్టకునాిను. అది నా తిరుగుబాటు.

***

నా గిల్లిదండా 10
 నా గిల్లిదండా -2
ఆడపిలి - మగాటలు
ఆటలకు మగా ఆడా వ్వంటాయా అసలు?

వ్వండవ్వ క్దా!

కానీ అల్ల కాదండ్డయి....

కొందరి దృష్టులో వ్వంటాయి మరి.

అదేమిటో చెపాులంట్ట నేను మళ్ళళ రింగులు రింగులుగా చుటిు నా చినిపుటి రోజులకు

వెళ్ళళల్ల.......

అపుటిలో...

రెండు జళళతో .....

జడలకు అంటిన నూనెతో నా అందము మరుగున పడ్డన ద్దఖం లో నేనుంట్ట, దానికి

తోడు మా నానిమమ గోల ఒక్టి. చాదసాేనికి బటు క్డ్డతే మా నానమమ.

పిలిలను స్తుచఛగా పెరగనియాాలని నా గొపు నమమక్ము. మా ఇంట పెదు గా స్త్రీ -

పురుష వివక్ష ఎవురూ చూపక్పోయినా, ( అంట్ట అమామ, నాని)మా నానమమ మాత్రం

తెగ తేడా చూప్ది.

అదే నాలో ఒక్ గొపు స్త్రీవాద ఉదామకారిణిని పుటిుంచింది. అదెవరో కాద్ద నేనే.

ఉదామము ఎవరి మీదో కాద్ద, బూజు పటిున ఐడ్డయాలపై, అదే మా నానమమ మీదనే!!

అది ఎల్లగంట్ట, మా ఇంటి చుటూు పిలిలందరితో క్లసి మేము కుంటిబిచి, నాలుగు

సేంభాల్లట, గచికాయలు, వామనగుంటల ఆట ఆడేవారు.

నా గిల్లిదండా 11
అబాబయిలు గోళ్ళలు, క్ఱ్ఱ - బిళ్ళళ, పత్సేలు ( కారుి ముక్కలు ఒక్ దాని మీద ఒక్టి పెటిు

దూరం నుంచి

కొటుటం), కొతికొమమచిి ఆడేవారు.

ఆ ఆటలకు అమామయిలు ఆడేవారు కాద్ద. ఎవురూ వదునేవారు కాద్ద. కాని అమామయిలు

వెళ్ళళవారు కాద్ద ఎంద్దకో.

క్బాడ్డ క్యడా అంతే, ఆడ పిలిలు, మగ పిలిలు వేరు వేరు జటుి. ఈ ఆటలనీి మేము 5

తరగతి వరకే స్టమా!

అల్లంటి రాయని నాాయస్తత్రాలలో నేను పెదుగ క్లగచేస్టకోలేద్ద చాల్ల సంవతారాలు.

అంట్ట నాలుగో తరగతి వరక్య.

కాని ఒక్ శుభ్ప్రభాత్సన నానమమ

“ ఒసెవ్ కొంచం వళ్ళళ వంచి పని చెయాండ్డ. కాసే మీ అమమకు సాయం చెయాండ్డ”

అంటూ ఒక్ట్ట నస.

పైపెచుి “అసలు శ్రోతియ కుటుంబమేమిటి? ఈ అబాబయి వేష్టలేమిటీ?” అని తెగ

హైరానాగా మాటాిడేది.

నేను ” వాడ్డకి( తముమడు) క్యడా ఆ మాట చెపుు. అందరము క్లసి చేసాేము’ అంట్ట,

ననుి ‘ఆడపిలిల్ల పడుండు, మగవేష్టలు వెయాకు’ అని కొపుడ్డంది క్యడానూ.

ఆనాడు ఆమకు తెల్లయద్ద, ఆమ నిద్రపోతుని సింహాని లేపిందని. ఆ సింహం నేనేనని.

అంద్దకే నా ఐదో తరగతంత్స నేను తిరుగబాటు ధోరణి పదరిశంచాను.

గోళ్ళలు తెగఆడ్డ, గోళ్ళలు గెల్లచి తముమడ్డకిచేిదాని.

క్ఱ్ఱ - బిళ్ళళ ఆడ్డ క్ర్రను ముఖాన కొటుుకొని దెబబ తగిల్లంచుకునాిను. ఆరోజు నాకు

పెళ్లళ కాదని నానమమ డ్డసైడు అయిపోయిాంది.

నా గిల్లిదండా 12
ఇక్ కోతికొమమచిి ఆట చెపునే అక్కరేిద్ద. మా ఇంటి దగగరలో వ్వని BDO ఆఫీస్ట

మైదానపు కానుగ చెటిలో నే ఎక్కని చెటుు లేద్ద, దూక్ని కొమమ లేద్ద. చెటుు చిటారు

కొమమ మీద నుంచి దూకి క్రంద వ్వని సరికల్ లో గెంత్సల్ల మనలను ముటుుకునే లోపలే.

నేను ఆటలో వ్వనాినంట్ట మగ వెదవలు భ్యంతో గడగడ వణుకు పుటిుంచేదాని.

అల్ల ఆడ్డ అందరిని ఓడ్డంచి విజయ గరుంతో ఇంటికి వచిి, నానమమతో చెపిు మరీ తిటుి

తినాి, నే మగాట్టి ఆడానని గరుంగా తల ఎగరవేస్తదానిి.

అసలు ఏది వదుంట్ట ఆదే చెస్తదానిి. గటిుగా నవుటం, కాలు మీద కాలు వేస్టకు

క్యరోివటం ఇత్సాదివి.

అసలు నానమమ

“ఇది తప్ు, ఆడపిలిలు అల్ల చెయాడమేమిటి?”

అంట్ట పాపం! అవే మళ్ళళ మళ్ళళ ఆవిడ చూస్తదాక్ చేసి, చూసి తిటాుక్, విజయగరుంతో

విరగపడ్డపోవటము.

అల్ల ఎడిం అంట్ట తెడింల్ల నా వీర గాథ సాగింది.

ఈ మొతేము ప్రహసనములో తుది విజయము సైకిలు తొక్కటము. మా వూళ్ళళ (

తెలంగాణాలో)అమామయిలు సైకిలు తొకేకవారు కారు ఎంద్దకో.

మేమే ముంద్ద సైకిలు నేరుికొని, మైదానములో తొకిక ప్రాకిుస్ట చేస్టకునేవారము.

ఎవురూ చూడటము లేదని వూరంత్స తొకిక అందరి క్ళళలో, నోళళలో పడ్డ

ఆనందించాము.

***

నా గిల్లిదండా 13
 నా గిల్లిదండా -3
ముకుక చెంపలు
మా బడ్డ 5 తరగతి వరక్య మామూలు బడ్డ వంటిది.

అది వీధి బడ్డకి ఎకుకవ, ప్రభుతు బడ్డకి తకుకవ.

కానీ త్సలూకా సెంటరు కాబటిు మంచి హైస్తకలు వ్వండేది.

దాంటోి 6 తరగతి నుంచి మొదలు.

5 తరగతి వరక్య క్యడా పిలిలు ఎకుకవ టీచరుి తకుకవ వ్వండే స్తకలు. అంట్ట రెండు

కాిస్టలు ఒక్ టీచరు.

ఫరీిచరు వ్వండేది కాద్ద.

అంత్స నేల మీదే క్యరుినేవారు. ఒక్క ఐదవ తరగతిలో మాత్రమే బలిలు అన బడే

పీటలు వ్వండేవి. అంద్దక్ని అదో విధ్ంగా గోల గోలగా వ్వండేది.

అంద్దకే మేమందరూ

“ఎపుుడు హైస్తకలుకు పోత్సమురా బాబు!”

“ఎపుుడు బలిలపై క్యరుింటోమురా బాబు!!”

అని ఎద్దరు చూస్తే వ్వండే వాళళము.

మాకు టీచరి కొరత చాల్లనే వ్వండేది. ఒకొకక్క సారి నాలుగు, ఐద్ద కాిస్టల వాళళని

ఒక్చోటకు చేరిి, నడ్డప్వారు.

అల్లంటపుుడు, గోల ఎకుకవగా వ్వండేది.

పిలిలను క్ంటోిల్ చెయాటానికి లెసన బద్దలు పిలిలని ప్రశి లడ్డగి చెపుని వారికి

రక్రకాల పనిషమంటుి వేసెవారు.

నా గిల్లిదండా 14
అంట్ట, కొందరు క్ర్రతో చేతిలో ఒక్కటి వేస్తవారు. కొందరు టీచరుి చెపుని పిలిలను బలి

మీద నిలబ్బట్టువారు. కొందరు గోడకురిి వెయామనేవారు. కొందరు సమాధ్యనము చెపిున

పిలిలతో ముక్కచెంపలు వేయిాంచేవారు.

ఈ ముక్కచెంపలు వెయాటమంట్ట చాల్ల గ్రేటు. వాళ్ళళ చాల్ల చల్లకి. స్తిడ్డయసలకి

అల్ల అవకాశమనిమాట.

ముకుక పటుుకు ఆ చెంపా ఈ చెంపా ఈడ్డి లెంపకాయ కొటాుల్ల.

మళ్ళళ ఇంద్దలో ప్రండ్సా కు లైటుగా దెబబతగలకుండా క్నేాషన తో తడుముత్సరు. టీచరు

క్నుక్ నోటిస చెస్తే,

“ఎందద గంధ్ం రాస్టేనివా? వెయిా లేకుంట్ట నీకు పడతయయి’

అని మళ్ళళ వెయిాంచేవారు.

కాదంట్ట వీళళకు పడేవి.

లీజరు లో ఫ్రండుా మధ్ా రహసా ఓపుందాలు వ్వండేవి.

అదీ అంతరాెతీయ సాియిలో.

‘నీవ్వ కొటాుల్లా వస్తే నెమమదిగా కొటుు’

నాకు చానుా వస్తే నేనూ మలిగా కొడత్సను’ అని

ఒకోకసారు కొందరికి ముకుక పటుుకోగానే చీమిడ్డ కారేది.

నవిు నవిు మళ్ళళ ముకుక పటుుకోకుండా చెంపదెబబలు వెస్తవారు.

అయినా ముక్కచెంపలు వెయాటం సరదాగా వ్వండేది. బ్రేకులో మలిగా కొటాునుగా అని

వాళళతో బడాయి పోయ్యవారము.

ఇల్లంటి పనిషమంటిలో కొందరు సెనిాటివ్ గాళ్ళళ ఏడేివారు. “ఆ ఏడుపు

చదివేటపుుడుండాల్ల’ అని టీచరు కోపుడేవారు.

నా గిల్లిదండా 15
నేను కాిస్టలో బానే చదివేదాని. కాిస్ట టస్టులలో నాది ఎపుుడూ రెండ్డ మూడ్డ సాినము

వ్వండేది. మొదటి సాినము కోసము పోటి పడేదానిి కాద్ద పెదుగా. ఎంద్దక్ంట్ట, మా

కాిస్టలో ఒక్ బటీు మేళం వ్వండేది. పుసేకాలలో వ్వనిది పునిటుిగా దింప్ది. నాదంత్స

భావము గ్రహంచి సంత తెల్లవితో కెలక్టం. ఆ తేడాతో ఎపుుడూ ఆ పెంకుకే కాిస్ట

పస్టు.

అక్క ఐద్ద, నేను నాలుగులో వ్వనిపుుడు ఆ రోజు అందరిని క్ల్లపి క్యరోిపెటాురు.

సైనుా తరగతి. టీచరు ఎదో ప్రశి వేశారు. నేను తపు కాిస్ట కాిసంత్స నిలబడాిరు. ఐదో

తరగతి నాలోగ తరగతి వాళళందరికి హోలుస్తలుగా ముకుకచెంపలు వేస్త బంపరు ఆఫరు

నాకు తగిల్లంది.

అది ల్లటరీ క్నాి ఎకుకవ.

అసలు ఇదురికో ముగుగరికో వెసాేరు చెంపలు. కానీ హోల్స్తల్గా ఇంత మందికి. అసలు

నా తెల్లవితేటలకు నేను మురిసిపోయాను.

నాకు క్ల్లగిన ఆనందములో తపుు చేశాను. అది తిపుుకోలేని తపుు.

రష్టాలో ఎడారి రావచుి, గల్్ లో మంచు కురవచుి కాని మా అక్కను మాత్రం

ఎవురూ త్సక్క్యడద్ద.

నేను అది మరచాను.

అందరిని దడ దడ ల్లడ్డంచుకుంటూ, అదే ఫోరుాలో అక్కను క్యడా వేశాను.

దానికి నాకు పచి గడ్డ మదావేస్తే తగలడేది. అది ననుి గుర్రుగా చూసి అపుటికి

వూరుకుంది.

దానికి చెయిా దూకుడు జాసిే. నేను దూకుడులో దూకుడుగా పైగా దాని మీద వ్వంచు

కుని పగతో వాయించాను.

నా గిల్లిదండా 16
కానీ రాబోయ్య అగిిపరుతమును ఆపలేక్ పోయాను.

ఆ రోజు సాయంత్రం ఇంటోి ఏమవ్వతుందో అని విషయం మరచాను. క్షణిక్మైన

ఆనందాలతో ముకుక చెంపలు వేశాను.

ఇంటికి వెళ్ళళక్ ననుి పూరిేగా త్రిబుల్ ఎక్ా సబుబతో తెలిగా వ్వతికి, ఆరేసి,

గంజి పెటిు మళ్ళళ ఆరేసి ఇస్త్రి చేసింది.

అమమ

“ఎంద్దకు కొటుుకు చసాేరే”

అంట్ట చెపుద్ద.

ననుి చెపునీయాద్ద.

“వదిలెయావే ఒంటివూపిరిది”

అంట్ట క్యడా వదలేిద్ద ఆ రోజు.

అల్ల నేను నా తెల్లవితో తెచుికుని తంటా.

ఆ తరువాత మళ్ళళ మేము ఇదురము ఒక్ తరగతి గదిలో క్యరోిలేద్ద.

కాని ఆనాటి ఆ భ్యం నాకు ఈ రోజుక్య వ్వంది తనంట్ట. తను నవేుస్టేంది కానీ నా

భ్యం నాది. ఏ మంగలము నా మీద పడుతుందో అని.

***

నా గిల్లిదండా 17
 నా గిల్లిదండా -4
పిడక్లవేట – తీసినత్సట
మేము పెరిగినది త్సలూకా పటుణము వంటిదైనా, చాల్ల చిని వూరే. నానిగారు

డ్డపూాటిత్ససిల్దారు. మాకు ఎవురూ తెల్లయక్పోయినా అందరికి మేము బానే తెలుస్ట.

మా ఇలుి చుటూు వ్వని ఇళళ పిలిలతో భేదాలు లేకుండా తిరిగేవాళళము.

ఆటలలో, చద్దవ్వలలో ఒక్ట్టమిటి... సరుం.

మా నానమమ నా మిత్రులను ఇంటోి కి రానియాక్పోతే అందరము వెనక్ దొడ్డినో, నడ్డమి

గదిలనో తినేవాళళము తిండ్డ. అంతల్ల క్ల్లసితిరిగేవాళళము. మా ఇంటి చుటూు

వ్వండేవాళళలో ఎవరు ఏ కులమో మతమో తెల్లయద్ద. మాకు తెలుస్టకోవాలని క్యడా

తెల్లయద్ద. అమమ క్యడా ఎపుుడూ తేడాలు చూప్ది కాద్ద. మాయామరమం తెల్లయని మా

అమాయక్ హృదయాలను అల్లగే వ్వంచేది. నానమమ మాత్రం ఇంటోికి ముఖాంగా

వంటగదిలోకి ఎవురిని రానిచేిది కాద్ద. ఆవిడ మడ్డ పిచిిది అని మేమూ దూరంగా

వ్వండే వాళళము.

మా ఇంటి చుటుు ప్రక్కల వారికి చాల్ల మందికి చాల్ల పశు సంపద వ్వండేది. పశువ్వల

కాపరులు ఉదయము వాటిని నడ్డపించుకు వూరు బయటకు మేత కోసము

తీస్టకుపోవటము, సాయంత్రము మళ్ళళ గమాసాినం చేరిటము సామానాంగా జరిగేవి.

అల్ల తీస్టకుపోయ్య పశువ్వలు బారులుగా, గుంపులుగా మా ఇంటి ముంద్ద నుంచి

వెళ్ళళవి. మా ఇంటి ముంద్ద చాల్ల పెదు రోడు వ్వండేది. రోజుకొక్కసారి మాత్రమే ఒక్

బస్టా వెళ్ళళది.

నా గిల్లిదండా 18
ఇంటి ప్రక్కన వ్వని కొందరు తకుకవ సాియి ( ఆరిిక్ంగా) వ్వని వారు రోడు మీద

పోతుని పశువ్వల వెంట బడ్డ తటులలో ప్డ ఎతుేకు తెచుికునేవారు. మరీ ప్రతేాక్ంగా

మా ఇంటి ప్రక్కన వ్వని వాళ్ళళ అల్ల చేస్తవారు. వాళళ అమమ ఆ ప్డకు వరి పొటుు క్ల్లపి

పిడక్లు గోడకు కొట్టుది. ఆ పిడక్లు చెయాటము నాకు చూడటానికి బహు బాగుండేది.

ఆవిడ ప్డ మొతేం ఒక్ తొటిులో వేసి, దానిలో నీరు పోసి, పొటుు వేసి, ముంద్ద బాగా

క్ల్లప్ది రెండూ చేతులతో. మనము గోద్దమపిండ్డ క్ల్లపినటుుగా. తరువాత చాల్ల

గుండ్రటి బంతులుగా చేస్తది. వాటిని ఈడ్డి గోడకేసి కొడ్డతే, అవి టకుకన

అతుకుకపోయ్యవి. అల్ల ఎల్ల అతుేకుకపోత్సయో అరిమయ్యాది కాద్ద. ఆవిడ పిడక్లు చేసి,

గోడకేసి కొటుడం చూసి నేను చాల్ల ఎంజాయి చేస్తదానిి.

ఇల్ల వ్వండగా ఒక్ రోజు మేము నాలుగు డబాబల్లట ఆడు కుంటునాము. ఆ ఆట బలే

బావ్వంటుంది. నాలుగు డబాబలు గీసి, మధ్ాలో నాలుగు రాళ్ళళ పెడత్సరు. నాలుగు

డబాబలలో నలుగురు వ్వండాల్ల. ఔటు అయినవాళ్ళళ ఆ డబాబల చుటూు తిరుగుతూ

కాస్టకోవాల్ల రాళళను. ఈ నలుగురూ ఆ రాళళని ల్లకికని దొంగ త్సక్క్ముందే అనిి ఒక్

దగగర చేరాిల్ల.

ఔటు ఎవరవాులో నిరణయించటానికి చేతులు క్ల్లపి పంటలెస్తవాళళము.

సరే, ఆ రోజు మా గేము మంచి రసపటుులో వ్వంది.

ఇంతలో మా పకికంటావిడ్డ -

‘ఓ రమా! బర్రెలోచేి టైం అయిాంది, వెళ్లళ పెండ పటుుకురా పో। ‘ అని పిల్లచింది.

ఈ పిలి అంత సిరీయస ఆట మధ్ాలో వదల్ల వెళ్లళపోయింది తటు పటుుకు.

మేము

‘రామా పోకే! మీ అమమకు పోనని చెపుు” అంట్ట వినలేద్ద.

నా గిల్లిదండా 19
అది భ్యపడుతుంది వాళళ అమమకు.

“పెండ్డచిి వసేనే, మీరాడండ్డ’ అంటూ తుర్రు మంది.

మేము ఆట మధ్ాలో ఆగిపోతుందని, అందరము దానికి హెలు చెయాాలని డ్డసైడు

చేశాము. అకాక ఇంకో పిల్లి రామనాిరు. నేను ఎద్దరుంటి పిలి క్లసి దీనికి సహాయానికి

వెళ్ళళము.

అక్కడ మా మజా చూడాల్ల. ప్డ ముటుుకోవటానికి మాకేమి అసహాం క్యడా వెయాలేద్ద.

ఆదో ఆట మాకు అక్కడ. గుంపులు గుంపులుగా వచేి పశువ్వలకు క్రంద తొంగి

చూడటం దూరం నుంచి,పెండ క్నపడగాన రయిామని పరిగెతి తీస్టకొని తటులో

వెయాటమూ.

అసలు మా వేగానికి కాపరులు ఆశిరాపోయారు. మేము దాని తటు నింపి, తొటిు నింపి

విజయగరుముతో సంతోషముగా ఇంటికి వెళ్ళళము.

అంత మురుకుగా వ్వరుకుతూ దొడ్డికి వెడ్డతే మా అమమ తెలిబోయిాంది పాపం. నా

నిరాుక్ం వేషం చూసి.

వంటికి బటులకు ఫుల్ ప్డ. అంద్దనా అక్క అపుటికే సిదుం చేసింది ఇంటోి వాళళని.

ముంద్ద సానిం చెయానిచిి, ఆ బటులు తడ్డపించింది నానమమ. ఇంటోికి వచాిక్ అమమ

ఫుల్గా వడ్డించింది. అల్ల మొదటి సారి అమమ చేత దెబబలు తినాిను ఆ రోజు.

“నాకు హడావిడ్డ తపు ఆలోచన లేదని, నాని ప్రు చెడగొడుతునాిమని” కొపుడ్డంది.

అమమ ననుి కొటుడము చూసి నానమమ క్యడా శాంతించి ననుి ఆ రోజు ఏమీ అనలేద్ద.

నాకు నాని పరువ్వ గట్రా అరిం కాలేద్ద కానీ, అమమకు ఇషుం లేదని మాత్రం తెల్లసింది.

అమమ తరువాత ననుి ప్రేమగా ముద్దుచేసి ననుి కొటిునంద్దకు బాధ్ పడుతుంట్ట నాకు

చాల్ల ఏడుపొచిింది.

నా గిల్లిదండా 20
తరువాత మళ్ళళ అల్లంటి (ప్డ కోసం పరుగెతేే)అవకాశమొచిింది కానీ అమమకు

నచిదని నేను వెళళలేద్ద. ఆ రోజే కాద్ద ఏ రోజు అమమకు నచిని పని చెయాక్యడదని

నిరణయించుకునాి. అది నా ఐదవ తరగతిలో నేను తీస్టకుని నిరణయము. జీవితమంత్స

పాటించా. అంద్దకే అమమను నేను కోలోుపోయిన తరువాత ననుి నేను కోలోుయాను.

***

నా గిల్లిదండా 21
 నా గిల్లిదండా -5
చెరువ్వలో మునక్
మేము పెరిగిన వూరులో నీటికి సంబంధించిన వేమీ అంట్ట చెరువ్వ, నదీ కాలువ ల్లంటివి

వ్వండేవ్వ కావ్వ. కేవలము ప్రభుతుపు నల్లి తపు. పాడుబడ్డన పెదు దిగిడుబావి వ్వండేది

కాని, దాని దగగరకు వెళ్లళందే లేద్ద.

ఎపుుడైనా పుణాదినాలలో నదీ సాినాలకు దగగరలోని సోమశిలకు గూడు బండ్డలో

వెళ్ళళవారము.

దారంత్స ఎగుడు దిగుడుగా వ్వండ్డ ఈ పెదాుళళంత్స లబలబల్లడేవారు.

అంద్దక్ని అది చాల్ల తకుకవ సారుి వెళ్ళళము. ఈ కారణాన మాకు క్ంటి నిండా నీరు

చూసిందేలేద్ద ఎపుుడూ మా చినితనాన.

నానమమ వాళళ వూరు రేపలి దగగర పలెిటూరు. నానిమమ కు బాలా వివాహము. ఆమకు

ముగుగరు పిలిల తరువాత త్సతగారు పాముకాటుకు పోయారు. దాంతో అనీి వదిలేసి

ఆమ పుటిుంటికి తెనాల్ల వచేిసింది.

ఆ హడావిడ్డలో త్సత్సగారి వంద ఎక్రాలు, ఈమవి ఏడువారాల నగలు దాయాద్దలు

సాుహా చేశారు. చివరకు వీళ్ళళ కు ఎల్లగో 10 ఎక్రాలు ఇచాిరుట. ఆ పది ఎక్రాలు,

పోల్లనికి ఆనుకొని ఒక్ ఇలుి ఆమకు ప్రాణప్రదంగా వ్వండేవి. నానిగారు మాత్రం అటు

వెళ్ళళవారు కారు. అంద్దక్ని నానిమేమ వెళ్లళ కౌలు కిచిిన డబుబ తెచుికునేది.

ఆమ వేసవిలో వెళ్లళనపుుడు రెండు సారోి, మూడు సారోి మముమలను క్యడా

తీస్టకుపోయిాంది.

నా గిల్లిదండా 22
ఆ పలెిటూరిలో మముమలను వింత కోతులనో, అపుుడే వేరే గ్రహం మీద్దించి దిగిన

గ్రహంతరవాస్టలను చూసినటుి చూస్తవారు.

‘నైజాముకి వెళ్లళపోయారు’ అని చెపుుకునే వారు.

మేము అక్కడ నోరు విపుక్యడదని ఒక్ నిబంధ్న క్యడా మా మీద అమలు పరచబడ్డ

వ్వండేది.

ఎంద్దక్ంట్ట మేము మాటాిడే తెలంగాణాకు వాళ్ళళ తటుుకోలేరని. వాళళ యాస నిజానికి

మముమలను ఉకికరిబికికరి చేస్తది.

వాళళ పాలు పోయటానికో, మరోక్ పనికో వచేివారు

‘మామమగారండ్డ బావ్వనాిరా? పిలిలనిి తీస్టకొచిినటుివ్వండారే” అంటూ..

నానిమమ ’అవ్వను లే. నీవ్వ పాలు పోసి వెళ్ళళ’

వాళ్ళళ వెడత్సరా? ఉహూ, మా దగగరగా వచిి

’పాపగారండ్డ, ఏంటి చద్దవ్వతునాిరండ్డ తమరు?’

నేను ‘ఎందీ’?

పాలు తెచిినామ ‘ అదెంటండ్డ ? ఎం చదవండీ? మీ నానిగారేరండీ’

నేను ’నాయన ఆఫీస్ట పోయిండు. మేమిడ్డకి వచిినము. నీకు సమజైత లేదా మేము

చెబితే. నీకు తెలుడంటగా. నానిమమ చెపుతుండ్జ’

అపుటికే నానిమమ వచిి వాళళను తరిమేశేది.

అల్ల వ్వండేది సంభాషణ.

వాళ్ళళ నవేుస్తే వ్వండేవాళ్ళళ మముమల్లి చూసి. మేము ఇగిల్లస్తే తిరిగేవాళళము.

నా గిల్లిదండా 23
ఆ వూరోి రెండే బ్రహమణ కుటుంబాలు. ఒక్టి నానమమది. మరోటి నానిగారి

దాయాద్దలనెవారు. ఆయన బాబాయి మాకు. వూరోి రెండు చెరువ్వలు వ్వండేవి. ఒక్టి

మంచి నీటి చెరువ్వ, ఒక్టి బటులుతుకునేది. అక్కడే బర్రెలను క్యడా తోముకునే వారు.

ఆ చెరువ్వలో క్మల్లలు క్యడా వ్వండేవి. ఆ పెదు పెదు చెటుి, చెరువ్వలు , గటుు, పొలమూ,

దాని ప్రక్కగా పంట కాలువ, చాల్ల అందముగా చూడ చక్కగా వ్వండేవి.

నానిమమ బటులను మముమలను తీస్టకొని ఈ చిని చెరువ్వ వదుకొచేిది.

మేము నీళ్ళళ మొక్ం ఎరుగని వారము కాబటిు నీళళ లోకి కొదిుగా వెళ్లళ తెగ గెంతేవారము.

అల్లంటి ఒక్ హడావిడ్డ ఉదయాన మేము పోలో మంటూ చెరువ్వకెళ్ళళము. నానిమమ

తరువాత వసాేనని మముమలను ముంద్ద పంపింది. పెదు అక్క కాపల్ల మేము నీటిలోకి

వెళళకుండా.

మేము త్సళ్ళళ విపిున దూడలల్ల పరుగు పరుగు చెరువ్వకు చేరాము.

నీళళ దగగర నానమమ లేక్పోవటం వలన బోలెడంత స్తుచి. ఇంక్ మునక్లే మునక్లు.

పెదు అక్క క్యడా పిలేి క్దా. తనూ ఆనందముతో నీళళలో గెంతుతూ వ్వంట్ట జరిగిందిట ఆ

యాకిాడ్జంటు నాకు. నేను లోపల లోపల్లకి వెళ్లళ బురదలో కాలు దిగ పడ్డ మునిగి

పోయాను. బాగా నీళ్ళళ క్యడా త్రాగానుట.

నా గౌను తేలుతూ చెరువ్వ లోపల క్నపడ్డందట. అక్క పెదుగా కేక్లు, అందరూ గటుకిక

అరుపులు ఏడుపులు. అటుగా వెడుతుని పెదోుళ్ళళ చెరువ్వలోకి దూకి, గౌను ల్లగి ననుి

వడుిన పడేశారుట. నా పొటు నొక్కటము గట్రా చేసి వ్వంటారు.

ఎవరో నానమమను తీస్టకొచాిరు. ఆవిడ ఏడుికుంటూ వచిి ఎతుేకుపోయింది ఇంటికి.

తరువాత నేను క్ళ్ళళ తెరవని జరుంతో వ్వంట్ట నానికు క్బురు పంపారు. నాని వచిి

మముమల్లి కొల్లిపూరు తీస్టకొచాిరు.

నా గిల్లిదండా 24
నాకు తెల్లయవ్వ తరువాత జరిగిన వనీి. చినిక్క చెపిుంది. ఆ తరువాత మేము మళ్ళళ ఆ

వూరు మరో రెండుసారి వెళ్ళళము కాని చెరువ్వకు ఎపుుడూ వెళళలేద్ద. నాకు నీటి గండం

వ్వండేదని, అల్ల పోయిాందని అనుకునేవారు అపుటోి.

***

నా గిల్లిదండా 25
 నా గిల్లిదండా - 6
గడ్డివాము - తేలు
నానమమ వాళళ వూరు వెళ్ళళలంట్ట అదో ప్రహసనముల్ల వ్వండేది. అపుటి ప్రయాణ

సౌక్రామల వలననో మరి ఎంద్దకో. మా వూరు నుంచి ఉదయము బస్టాలో హైద్రాబాద్ద

బయలుచేరితే మధ్ాహానాినికి హైద్రాబాద్ద చేరేవారము. అక్కడుించి రైలు ప్రయాణము.

మాకు రైలు క్యడా చాల్ల కొతేగా బలేగా వ్వండేది. మా వూరోి రైలు వ్వండేది కాద్ద మరి.

రైలులో తెనాల్ల కి ఒక్ రాత్రి పట్టుది. తెనాల్ల నుంచి రెపలెి బస్టా అరిరోజు. అక్కడుించి 5

కిలో మీటరులు క్యడా వ్వండని క్టిక్ పలెిటూరు కు మూడు గంటల బస్టా. బస్టా దిగి

ఇస్టక్లో నడ్డచి పోతే నానమమ ఇలుి వస్టేంది.

(రాక్షస్టని ప్రాణాలల్ల నానమమ ప్రాణాలనీి ఆ ఇంటి

మీదే)

అక్కడ క్రెంటు వ్వండేది కాద్ద. బయలుచేరిన రెండు రోజులకు ఆ వూరు చేరేవారము.

మాకు నిజానికి అటాింటా నుంచి హైద్రాబాద్ద ఒక్కరోజులో వెళ్లళపోగలము. మన

దేశంలో రవాణ సౌక్రాాలు ఆ రోజులలో అల్ల వ్వండేవి మరి.

ఒక్ వేసవికి నానమమ మళ్ళళ బయలుచేరింది వూరికి మముమల నందరిని తీస్టకు. ఆ వూరు

సముద్రానికి దగగరగా వ్వని పలెిటూరు.

మేము వెళ్లళనపుుడు అక్కడకు సాయంకాల్లలు సముద్రపు ఘోష వినపడేది. ఆసారి

పలెిటూరి లే బాబాయి పిలిలు మురళ్ల అని, చిని చెల్లి క్యడా అక్కడే వ్వనాిరు.రెపలెి లో

చద్దవ్వకునేవారు వారు.

మేము వాళళతో క్లసి ఎంతగా ఆడామో ఆ వేసవిలో.

నా గిల్లిదండా 26
గడ్డవాములు ఎకిక ద్దమికాము. ఆవ్వ దూడల వెనక్ పడ్డ పరిగెత్సేము. అక్క పెదుమనిషీల్ల

ఆవ్వ పొద్దగు నుంచి మా అందరి నోటోికి పాలు పితికేది.

రెండు రోజులు మాకు పగలు రాత్రికి తేడా తెల్లయలేద్ద. అంతగా రోజంత్స గెంతులే.

సాయంకాల్లని వళళంత్స ద్దరదలు.

“గడ్డి వాము ఎక్కక్ండ్డరా వళ్ళళ ద్దరద పెడుతుంది’ అని నానమమ గోలపెట్టుది. కానీ

మాకు రెక్కలు వచిినటుిగా వ్వంది. ఆ ఆటలు మా వూరోి కుదరవ్వ క్దా.

మూడ్డ రోజు ముస్టరుగా వ్వంది. మేము ఆగకుండా ఎగురుతునే వ్వనాిము. అక్కకు

గడ్డవాము మీద ఎదో గుచుికుందని ఇంటికి వెళ్లళపోయిాంది.

మేము గెంతి గెంతి ఇంటికి వెళ్ళళసరికే నానమమ సోేత్రం అంద్దకుంది. నేనే రింగు లీడరని.

అందరిని జేరెసి ఆటలని దొడ్జింబడ్డ పడ్డ తిరిగి ఆమను సత్సయిస్టేనాినని. అక్క కాల్లకి

పెదు వాపు. అది ములుి కాదట. తేలు కుటిుందట. అక్కడ ఆస్టపత్రి క్యడా వ్వండద్ద. రెపలెి

వెళ్ళళల్ల. అపుటికి చీక్టి పడుతోంది. క్రెంటు క్యడా వ్వండద్ద ఆ వూరోి. నానిమమ నెతి

కొటుుకుంటూ ఎవరినో కేకెసింది. వాళ్ళళ వెళ్లళ పాముల వెంక్యా అంట పటుుకొచాిరు.

అతను తేలు మంత్రం వెసి దీని నోటోి పొడ్డ పోసి వెళ్ళళడు.

అక్క ఎంత నొపిు పెటిునా ఏడవద్ద. నేను మాత్రం చినిదానికే గంగా యమున

ప్రవహంపచేసాేను. అయినా అది ఇంటికి ఆట మధ్ా లో వెళ్లళందిగా. అపుుడే నానమమకు

చెపువచుిగా. అనీి నేనె చెపాుల్ల. చూస్టకోవాల్ల. చినిదానినైనా క్యడా. మరు రోజుకు

దాని వాపు నొపిు తగిగపోయాయి. నానమమకు ఏవో మంత్రం వచుి. ఆమ దీనికి నొపిు

రాకుండా ఆ మంత్రం వెస్తది రోజూ.

అపుుడే తెల్లసింది ఇల్ల మంత్రాలు వ్వంటాయని. అవి పలెిలలో ప్రజలను రక్షిస్తే

వ్వంటాయని.

నా గిల్లిదండా 27
ఆ తరువాత రెండు రోజులలో అనుకోకుండా పెదు గాల్లవాన రావటము, అక్కడ బాబాయి

ఇంటి పెరడులో వ్వని పెదు చీమచింత చెటుు క్యలటము జరిగాయి. మేమంత్స పోలో

మంటూ విరిగిన చెటుు మీద పడ్డ సీమచింత కాయలు కోస్టకు తింటూ రోజంత్స

కోతులల్ల ఆ చెటుు మీదే కాపురము. ఈ అక్కకు తేలు భ్యం తో నో మరోటో మరి

రాలేద్ద. కుళ్ళళతో నానమమ ను పది సారుి పంపినా నేను తముమడు, మురళ్ల అని పడ్డన

చెటుు నుంచి దిగలేద్ద. వచాిక్ మాత్రం ఆవిడ వదలేద్ద. బాగా దేహశుదిు చేసింది. ఇంక్

నా ఎడుపూ అలిరి భ్రించలేక్ రెండ్డరోజు మా వూరు తీస్టకోచేిసింది.

***

నా గిల్లిదండా 28
 నా గిల్లిదండా -7
మామిడ్డ బుటు - మిగిల్లన టంక్
కొల్లిపూరు మామిడ్డ పండి కు, సీత్సఫల్లలకి చాల్ల ప్రసిదిి. అక్కడ్డ మామిడ్డని మించిన

మామిడ్డ లేదని ప్రు. నాకు నూజివీడు, బంగెనపల్లి ఇత్సాదివి తెల్లయవ్వ. కొల్లిపూరు లో

దొరికే మామిడ్డ పండును మించినది లేదని నమమక్ము నేటికీ మారలేద్ద. అక్కడ దొరికే

పళ్ళళ చాల్ల తకుకవ. ఈ మామిడ్డ, సీత్సఫలలు మాత్రమే తెగ లభ్ాం. కిలో లలో

డజనులలో అమేమవారో లేదో నాకు తెల్లయద్ద. కానీ నాని గారు ఎపుుడూ బుటులతో

తెచేివారు. ఒక్ బుటు మామిడ్డ, ఒక్ బుటు సీత్స ఫలము అల్ల. పిలిలము వ్వనాిమనే

కాద్ద ఇంటికి ఎవరో ఒక్రు వచేివారు. వారికి పండుి చేతిలో పెట్టువారు.

ఒక్ బుటులో 25 పండి వరక్య వ్వండేవి. అవి పెదుగా క్యడా వ్వండేవి. రసాలైనా అమమ

వాటిని మేము పిండుకు తినలేమని తరిగి ముక్కలు చేసి ఇచేిది. నానిగారైతే చక్కగా

చాకుతో చెక్కంత్స వలచి, చిని ముక్కలు తరిగి మా కిచేివారు. అమృత మయమైన ఆ

ఫలల ముక్కలు ఇల్ల నోటోి పెటుుకోగానే అల్ల క్రిగిపోయి ఎంతో సంతోష్టనిచేివి.

అంద్దకే మామిడ్డ పండుి అంట్ట ఇంటోి అంత్స ఎంతో సంతోషంగా ఎల్లంటి అలిరి

లేకుండా అనిం తినేస్తవారము.

బుటులో గడ్డి వేసి వాటిలో పండుి పెట్టువారు. పైన మతేవి, కొంచం పచిివి క్రంద

వ్వంచేవారు. పైవి తినేసరికే క్రందివి పండ్డ తినటానికి సిదుమయ్యావి.

కొనిి సందరాబలలో చిని రసాలు క్యడా తెచేివారి. అవీ మధురమే. తీస్టకొని కొదిుగా

చుటూు వతిే పిండగానే రసమంత్స వచేిస్తది. టంక్కు అంటుకునేది కాద్ద. అసలు

నా గిల్లిదండా 29
మామిడ్డ పళ్ళళ అనిి పండిలో రారాజు. అల్లంటి పండుి బుటులతో తెచుికు తినటము

తపుక్ ఒక్ భోగమని నాకు అమరికా వచాిక్ తెల్లసింది.

సీత్సఫల్లలు అంతే. అవి కొనిి పచిి వాటిని తెచిి కాల్లి ఇచేివారు. నాకు కాల్లినవి

ఇషుం వ్వండేవి కావ్వ. పండక్పోతే బియాం డబాబలో పెడ్డతే రెండురోజులకు చక్కగా

పండ్డపోయ్యవి. మాకు బియాానికి డ్రముమ వ్వండేది. అంద్దలో ఈ పండుి మగగపెట్టుది

అమమ.

సరే ఒక్ వేసవిలో మామిడ్డ బుటు తెచాిరు నాని. అమమ వాటిని రసాలని చెపిుంది.

కొదిుగా పండాలను రెండు రోజులు ఆగి తిందామని చెపిుంది. మరురోజుకు ఆ వాసనతో

ఇలింత్స గుమగమలు. ఆగనీయాటమే లేద్ద మాక్ందరికి. మేము విలవిల ల్ల

డుతునాిము. రెండ్డరోజుకు బుటుు తీసి చూస్తే అంత్స కాళ్ళ. అమమకే కాద్ద మాక్ందరికి

క్ంగారు. వాసనకు వాసనొసోేంది, బుటు చూడబోతే హొళ్ళళ. పళ్ళళ మాయం. అమమ

నావైపు చూసి తలెగరేసింది ‘ఎమయాాయి?’ అనిటు. ఇంటో ఏది పాడైనా నాదెనా

బాధ్ాత. టూమచ్.

‘నాకు నిజంగా తెలీదమామ!’ అనాి నే డబుల్ క్ంగారుగా. నా మీద కొచిిందేంటని

మొదటి క్ంగారు.

పళ్ళళ ఏమయాాయి అని మరో క్ంగారు.

భ్యం గా వెతికాము మంచం క్రందంత్స. క్నపడలేద్ద.

అమమకు అరిం కాలేద్ద ఎమయాాయో. నానిగారి ని అడుగుదామని అపుటికి

వెతుకుల్లట ఆపి అనాిలు తినాిము. నానాిగారు కాాంపు నుంచి రాత్రికి గాని రారు.

ఆ రోజు మేమంత్స డ్డసైడు అయాాము మా ఇంటోి భూతముందని. మా ఇంటికి ప్రహరి

గోడకు మధ్ా వ్వని దక్షిణ సంద్ద మేము వాడము. మాకు భ్యం క్యడా అంద్దలో

నా గిల్లిదండా 30
భూత్సలంటాయని అనుకునేవారము. ఆ సంద్దలో వీధి వైపుకు మటుి. ముంద్ద నుంచి

మటి వైపు వెడత్సము. అంతే. వెనక్ వైపుకు మేము వెళళము పనివాళ్ళళ తపు.

సాయంత్రము పెరడులో దాగుడు మూతలు ఆడుకుంటునాిము. నేను చాల్ల ధైరాం

గలదానినని క్దా ప్రు. దానికితోడు ఎవురికి దొరక్ క్యడదని ఆ సంద్దలో దాకునాి.

బ్బడురూము కిటికి క్రంద పెదు గుటు. అసలు రహసాం తెల్లసింది. అదే మాయమైన

మామిడ్డ పండి విషయము. గుటుల్ల టంక్లు పడ్డ వ్వనాియి.

ఆవేశం పాలు ఎక్కవ కాబటిు, లెక్కపెడ్డతే 25 వ్వనాియి. బోయి మంటూ అమమ ను

కేక్లేసి పిలుస్తే పరుగెత్సను ఇంటోికి. అందరూ క్ంగారు ఎం చూశానో అని

భ్యపడాిరు.

నేను డ్డటకిువ్ ల్ల అమమ తో

‘చూడు ఎవరో తిని ఇక్కడ సంద్దలో ఎవురూ చూడరని టంక్లు పడ్జశారు. ఆ మంచం

ప్రక్క కిటికి ఈ సంద్దలో వ్వంది కాబటిు వాసనొస్తే వ్వంట్ట మనము బుటులో

వ్వనాియనుకునాిము. అనీి ఎవరో మింగేశారు. నీవ్వ ననుి అనుమానపడుతునాివ్వ”

అనాిను పరమ ఆవేశంగా!

అమమ మిగిల్లన తముమడు, అక్క వైపు చూసింది. అక్క చూపు తపిుంచి

‘ఆ ! ఏంటి? నాకు ఆక్లేసింది. నేను తినేశా. దీనికి లెక్క చెపాుల్ల?” అంటూ వెంఠనే

ప్రతిదాడ్డకి సిదుమయిాంది.

అమమ దానిని చాల్ల లైటుగా కేక్లేసింది చెపులేదని. క్డుపు నొపిు వస్టేందని. అంతే

ఇంకేమి అనలేద్ద.

ఎంటో అమమలు అసలు. మన క్నాి పెదాుళళని ఏమీ అనరు. మనలను స్తపరు రిన తో

తోముత్సరు.

నా గిల్లిదండా 31
సరే అనుకునాి. తరువాత బుటులో దానిని కాయలు మటునీయా క్యడదనుకునాి గానీ

ఎం చేసాేము చెపుండ్డ? అది పెదుది. వదుంట్ట తంతుంది. అంద్దకే ఎమీ చెయాలెక్

మనస్టలో బాగా తిటుుకునాి.

పండిలనీి తిని టంక్లు వదిలేసిన మా అక్క హాాపి.

మేము ఆక్రుకు టంక్లు లెకెకటుు కోవలసి వచిింది. అంద్దకే తరువాత కొని వెంటనే నా

వాటా నేను తీస్టకొని తినటము మొదలెట్టుశా.

***

నా గిల్లిదండా 32
 నా గిల్లిదండా- 8
టూాషను తంటాలు
మా చినిపుుడు ఆటలే మా లోక్ముగా వ్వంటుంది క్దా. ఇపుటిల్లగు లేద్ద బాలాం

అపుుడు. ఆడుకోవటానికి మిత్రలే కాని విడ్డయో గేములు జూముబాక్ా లు లేవ్వ హాయిగా.

అదేంటో రోజుకు 24 గంటలూ వ్వనాి ఆడుకోవటానికి సరిపోయ్యవి కావ్వ. అంద్దలో

స్తకలూ, చద్దవ్వ దూరితే చెడి చిరాకు గా వ్వండేది. ఎదో హోమవరక గీకేసి తుర్ర

మందామంట్ట మాకు కుదిరేది కాద్ద. మా కాళళ బందాలు తొడగాలనే ప్రయతిం చేస్తే

తపిుంచుకు తిరిగేవారము.

అది ఎల్లగంట్ట......

మా నాయనగారు ఆంధ్రా పుటిు , పెరిగారు. అక్కడే చద్దవ్వకొని తెలంగాణాలో

వ్వదోాగములో చేరారు. అక్కడ చద్దవ్వకునే వారందరికి రెండు లక్షణాలు తపుక్ వ్వండేవి.

ఒక్టి టూాషను. మర్క్టి సైకిల్. అక్కడ పిలిలు ఉదయము, సాయంత్రము తపుక్

సైకిలు ఎకిక తుర్రమంటూ టూాషనకు లగెతుేత్సరు. ఒక్కళ్ళళ కాద్ద, ఇదురు కాద్ద

అందరూ. వాళళకు మరి బడ్డలో పాఠాలు చెపురో, చెపిునా వీళళకు ఎక్కడ్డ నాకు

తెల్లయద్ద.

మా నానిగారికి క్యడా ఈ టూాషన పిచిి. మాకు స్తకలోి పాఠాలు

అరుమవ్వతునాియనాి వినే వారు కారు. మా ముగుగరికి ఒక్ వెంక్ట్టషము సారు అనే

టూాషన మాష్టురు ని కుదిిచారు. ఆయన బి.ఇ.డీ చేసి టీచరుగా ప్రభుతు పాఠశాలలో

చేరే ప్రయతిం లో వ్వండేవారు. అంద్దకుని ఆయనను మా నాని మాకు టూాషన

ఇంటికొచిి చెపుమంట్ట సంతోషంగా వచేిసారు.

నా గిల్లిదండా 33
ఏ రోజూ ఆయనకు , మాకు చెపుటానికి పెదుగా వ్వండేది కాద్ద. ఆయన వచేి సరికే

మేము చేసి రెడీగా వ్వండే వాళళము మా హోమవరుక చేసి. ఆయన వచిి చూసి సరే

అనగానే తూనీగల్ల ఎగురుతూ మాయమయ్యావాళ్ళళ నేను ముంద్ద, నా వెనక్ తమమడు.

అక్క మాత్రం వ్వండ్డపోయ్యది పాపం. తను ఆయనకు మరాాద ఇచిి ఆయన వెళ్ళళక్నే

ఆటలలోకి వచేిది. ఆయన మాకు ఒక్ సంవతారం చెపాుడేమో అల్ల. తరువాత ఏడాదికే

ఆయన డ్రీమ జాబ్ వచిి వెళ్లళపోయారు.

నానిగారు మళ్ళళ ఇంకోళళని పటుుకొచాిరు. ఆయాన ఏడాది క్ల్లి ప్రభుతు వ్వదోాగములో

చేరిపోయారు. ఈ లోగా మేము టూాషన వదుని అమమ దగగర గోల ఎకుకవ చేశాము. కానీ

నానిగారి ఉదేాశములో మారుులేద్ద. ఆయన మళ్ళళ మాష్టురి కోసం చూస్టకుంటునే

వ్వనాిరు. తపిుంచుకోవాలని మేము, ముక్ాంగా నేను ప్రయతిస్తేనే వ్వండేదానిి.

ఈ లోగా మా వూరోి మాకు టూాషన చెబితే వాళళకు వారు కోరుకుంటుని ఉదోాగం

వచేిస్టేందని మాట వినపడటం మొదలయిాంది.

ఇంక్ మాష్టురుి నానితో మాటలు. మేము వసాేమంట్ట మేమని.

దానికి తోడు నాకు స్తకలో వచేి మారుకలకు పెదుగా మచుికోలు పోయిాంది.

“ఆ! టూాషను వ్వందిగా నీకు రాక్పోతే ఇంకెవరికి’ అంటూ నా మిత్రులు ననుి

అనటము మొదలెట్టుశారు. ఆటలలో ఫ్రండ్సా క్యడా ననుి పిలవకుండా ముఖామైన

ఆటల్లడుకోవటము.

నేను ఇల్ల వెళ్లళ అల్ల వచేి సరికే మొదలెట్టుసెయాటము. నేను ప్రక్కన క్యర్ిని

ఎద్దరుచూడటం. మా చెడి చిరాకొచేిస్తది.

అంద్దకే ఎంతగా హంగరసైకుు చేసినా

నా గిల్లిదండా 34
ఒక్ టూాషన చెప్ు స్తకలోి చేరాిరు. మా స్తకలు అయాాక్ అక్కడకు వెళ్ళళల్ల. నా టంత్

కాిస్ట వరక్య ఇల్ల టూాషనబారిన పడాిను.

అంద్దకే మా అమామయి కుమాన( అమరికాలో పిలిలు కుమాన కు వెళ్లళ లెక్కలు చక్చకా

చెయాటము ప్రాకిుస్ట చేస్టకుంటారు) వెళళనంట్ట వెంఠనే మానిపించాను.

మా టూాషన మాష్టురు ఎమీ చెప్ువారో గురుేకు లేద్ద కానీ ఆయన కుడ్డ చేతికి

గడ్డయారము పెటుుకునేవారు. నాకెంతగానో నచిి నేనూ రిస్టువాచ్ నా కుడ్డచేయికి

పెటుుకోవటం మొదలెటాు. ఇపుటికీ అదే అలవాటు.

***

నా గిల్లిదండా 35
 నా గిల్లిదండా- 9
నా సంగీతము - నానా యాతన
నా మొదటి సంగీత గురువ్వ అమమనే!

అమమ సంగీతం నేరుికుంది. చక్కటి త్సాగరాజ క్ృతులు పాడేది. అమమమమ ఇంటోి

అమమమమకి, అమమకి , పినిికి సంగీతం వచుి. అమమమమ ఫిడేలు వాయించేది. పినిి వీణ,

అమమ మాత్రం గాత్రమే పాడేది. అదేంటి అమామ అంట్ట, పాటలు ఎక్కడైనా హాయిగా

పాడుకోవచుిను. అదే ఇనారుుమంట్ అయితే మోస్టకు పోవాల్ల అని" అని చెపిు

నవేుస్తది.

సనిని క్ంఠం తో అమమ పాడుతూ ఉంట్ట ఆ హాయి చెపునలవి కాద్ద. అసలు పనులు

చేస్టకుంటూ అమమ ఎనిి కీరేనలు పాడేదో అనిి జానపదాలు క్యడా పాడేది. జోలపాటలు

అమమకు వచిిననిి ఎవురికి తెల్లయదని పినిి రికారుి చేస్త ప్రయతిం చేశారు కానీ

కుదరలేద్ద.

ఆమ క్ంఠంలోని మాధురాం మాకెవురికి లేదని నానమమ అబిప్రాయపడేది. అది నిజము

క్యడా.

అక్క క్ంఠం సనిగా ఉంటుందని అమమ అభిప్రాయం. నాది బంగురు గొంతు అనిది

క్యడా ఆవిడ అభిప్రాయమే అనుకోండ్డ!

అంద్దకే దానికి సంగీతం నేరిుంచాలని అమమ ఉబల్లటపడ్డంది కానీ నాకు నేరిుంచక్

తపులేద్ద.

ఎంద్దక్ంట్ట దానికి అసలు ఇంట్రెసు ఉండేది కాద్ద పాడటం.

అమమ పిల్లచి క్యరుిపెటిునా ఉండేది కాద్ద అది. వెళ్లిపోయ్యది.

నా గిల్లిదండా 36
"నాకు అల్లంటివేమీ వద్దు " అని విసిగేస్టకునేది.

చినిపోవటం పాపం అమమ వంతు. అపుుడు మనం రంగ ప్రవేశం చేసి, :నేను

నేరుికుంటానుగా! నాకు నేరుు" అని వెంటపడేదాని.

మా ఊరులో సంగీతం నేరేు వారు ఎవురు ఉండేవారు కారు. సంగీతం మాసాురు ఉంట్ట

వారి దగగర నేరుికుంటానని అక్క బంకేది.

వచాినని, కొదిుగా శ్రదుగా ఉనాినని అమమ నాకు సంగీతం మొదలెటిుంది ఒక్

శుభ్ముహూరాేన.

మా దగగర తంబూరా కానీ, శృతి బాక్ా కానీ ఉండేవి కావ్వ. అయినా అమమకు రుతితి బాగా

తెలుస్ట. ఎల్లగో నాకు అరిమయ్యాది కాద్ద.

అల్ల అమమ దగగర నా సంగీతం మొదలుపెటాును. నా సంగీతం కాిస ఏమంత సీరియస

గా సాగలేద్ద. అమమ వంట చేస్టకుంటూనో, మరో పని చేస్టకుంటూనో సరిగమలు

పాడ్డంచేది. అల్ల నేను నేరుికుంటూ అలంకారాలు వరక్య నేరాిను.

మా హై స్తకల్ కి మొత్సేనికి ఒక్ సంగీతం టీచరిి పంపారు దేవ్వడ్జవరో.

ఆవిడ చాల మంచివారు. అందరికి ఎంతో కొంత సంగీతం నేరాులనే చాల్ల త్సపత్రయ

పడాిరు. ఆవిడ స్తకల్ లో జాయిన అయాాక్ అమమకి ఆ క్బురు అందింది. సంగీతం

టీచర వచాిరని. ఇంక్ అమమ సంతోషంగా మముమలను ఆవిడా దగగరకు పంప్ ఏరాుటు

చేసింది.

మా అక్కకు తపులేద్ద. చచిినటుి వచేిది సంగీతం కాిస్టకు. మేము అల్ల ఎకుకవ

రోజులు క్యడా వెళళలేద్ద. ఆమను మళ్ళళ ట్రానుాఫర చేస్తసారు. అసలు ఆమ ఎదో తపుక్

ఆ ఊరు వచిినటుిగా ఉంది. తనకు కావలసిన ఊరు ట్రానాఫర రాగానే ఆవిడా జంప్.

ఆ సంగీతం టీచర గారు భారీ మనిష్ట.

నా గిల్లిదండా 37
చాల్ల హెవీ గా ఉంటూ, అమరిక్న జారెెట్ చీరలు క్టుుకొని వచేిది. పెదు కొపుు. చీర

ఒక్ వరసలో వేస్టకొని వచిి చాల్ల ఫ్రీ గానే తిరిగేవారు ఆవిడ. మా అందరికి ఆవిడ డ్రెస

సెటుల్ చాల కొతే. పైపెచుి వింతగాఉండేది. ఆమ చాల్ల మాచింగ్ పిచిి లో క్యడా

ఉండేవారు.

తరాుత తెల్లసింది, ఆమ సెక్రటరీ లో వాణిశ్రీ అంట్ట ఇషుమని, ఆ సెటుల్ ఫాలో అవ్వతూ

ఉండేవారని.

ఆవిడ చాల్ల నవ్వు మొక్ం తో ఉండేది. అందరికి స్తకల్ లో చిని చిని పాటలు నేరిుంచే

ప్రయతిం చేస్తవారు.

ఇంటి దగగర అందరికి సంగీతం నేరులేద్ద. అమమ అంత ఇంటరెసు మరి మా వూరిలో

ఎవురికి లేక్పోయిందేమో నాకు తెల్లయద్ద.

మేము ఆమ దగగర చేరాక్, అక్కతో పాటు నాకు మళ్ళళ సరళ్ళ సురాలతో మొదలైంది.

ఆవిడ శృతి చాల్ల హై శృతి. అమమది చాల్ల తకుకవ శృతి కాబటిు కొదిుగా తేడా.

ఈ అక్క పుణాని నేనూ చచిి చెడ్డ ‘శ్రీగణనాథం’ గీత్సనికి వచేి సరికే ఆమకు ట్రానాఫర

వచిి ఆమ జంప్.

స్తకల్ మొతేం అందరికి క్ల్లపి ‘రార వేణు గోపబాల' సురజతి నేరిుంచారు.

ఆ పాటలు నేరుికోవటం ఒక్ పదుతి , పాడటం ఇంకో గొడవ.

మా వూరోినే శాస్త్రీయ సంగీతము కొతే.

టీచరుగారెమో త్సళం వేస్టకునే టపుుడు మలిగా వెయాక్యడదనేవారు. టపటపా తొడలు

పగలకోట్టస్టకోవాల్ల. మా క్ందరికి తొడ మీద త్సళం వేస్టకోవటం చాల్ల సిగుగగా

ఉండేది.

ఎంద్దకు అని అడగక్ండ్డ. ఆల్ల ఉండేది అంతే.

నా గిల్లిదండా 38
అంద్దక్ని నోట్ బుక్ా తీస్టకొని, వాటి మీద త్సళం వేస్తవాళళం.

ఆవిడా "అల్ల వద్దు,తొడ వాడండ్డ, తొడ వాడండ్డ " అంటూ గటిుగ చెప్ువారు. మేము

చేతులు అడిం పెటుుకొని, కిస్టాకున నవేుస్తవారం. తపిుతే మా తొడలు వాడే వారం

కాద్ద.

అల్ల మేము స్తకల్ లో వేదిక్ ఎకిక పాటలు క్యడా పాడాము. ఆ రోజు పాడటానికి

వెడుతుంట్ట మాకు ముందే టీచరుగారు చాల్ల సిుకుుగా చెపాురు.

‘నోటు పుసేకాలు వాడక్ండ్డ. మీ తొడలు వాడండ్డ’ అని.

మేము అందరమూ రహసాంగా నోటుా స్తుజీ మీదకు సమగుల్ చేసి, అక్కడ క్యర్ిని

పుసేకాలను బయటకు తీసాము.

ఈ లోపలే మరో టీచరు ‘నోటుా తీస్టకుపోరా త్సళం వెస్టకోవటానికి’ అనాిరు. వెంటనే

సంగాతం టీచరు గారు గటిుగా ‘వాళళ తొడలు వ్వనాియి. అవి వాడుత్సరు’ అనాిరు.

ఆమకు మైకు అక్కరేిద్ద. అందరికి వినపడ్డందని మేము చూడాల్ల సిగుగతో చచాిము ఆ

రోజు.

ఎక్కడ పాటకైనా ఆమ ననుి అలరు చేస్తవారు. చూడు, త్సళం సరిగా పడుతోందా? శృతి

సరిగా వచిిందా వాళికు అంటూ. కేవలం నేను ఆమ దగగర నేరుికుంటునంద్దకేమో ఆ

శ్రదు.

మొత్సేనికి మేము ఒక్ పాట పూరిేగా నేరుికొని పాడామోలేదో ఆమ ట్రానాఫర అయి

వెళ్లిపోయారు.

నేను హైదరాబాద్ద లో ఇంటరోి చేరాక్, సంగీతం, వీణ కాిస్టలలో చేరి సంగీత సాధ్న

చేశాను. అది మళ్ళళ ఇంకో క్థ అవ్వతుంది.

నా గిల్లిదండా 39
ఆంధ్రాలో ఉనిటుి తెలంగాణలో క్యడా సంగీతం నేరేు వారు లేనంద్దన, తెలుగు రాష్టాలు

ఒక్ గొపు సంగీత విదాుంస్టలను కొలోుయారు. ఆ విదాుంస్టలు నేనే!!

***

నా గిల్లిదండా 40
 నా గిల్లిదండా -10
పుసేకాలు – పుసేకాలు
అమమ గుంటూరులో పెరిగింది. తను పాపం 8 వ తరగతిలో వ్వండగానే పెళ్లళ చెస్తశారు

త్సతగారు. ఆమ పెళ్లళ అయినా చదవ్వ కొనసాగించింది. హంది విశారద పూరిే చేసింది.

ఓపెను యూనివరిాటి పెటాుక్ అంద్దలో బియ్య పూరిే చేసింది. ఆమ గుంటూరులో చదివిన

స్తకలు కానెమంతటు బడ్డ. ఇంగీిష మీడ్డయం లో చదివింది.

చాల్ల చదివేది ఆవిడ. ఎపుుడూ ఒక్ పుసేక్ము చేతి లో వ్వండాల్లాందే. ఎనోి చదివి

ఎక్కడ్జక్కడ్డ వింతలూ మాకు చెప్ుది.

ప్రతి మధ్ాహానము కొంత చదివి, ఆ సాయంత్రము ఆ విశేష్టలు చెప్ుది. ఎనిి క్థలో,

ఎనిి క్బురోి.

ప్రతి రోజు దిన పత్రిక్ తెలుగు, ఇంగీిషు, ప్రతి వారము వార పత్రిక్ వచేివి. ఇవి

కాకుండా మాకోసం చందమామ, బమమరిలుి, బుజాెయి వచేివి. మాకు చదవటము రాక్

ముంద్ద నుండ్డ ఇవి వచేివి. మముమలను మధ్ాహానము ప్రక్క క్యరోిబ్బటుుకొని చదివి

వినిపించేది.

మాకు చందమామ క్థలలో ఎనిి సందేహాలో. భ్టిు విక్రమారక క్థలు అంతూ పొంతూ

లెకుండా అల్ల వస్తేనే వ్వండేవి. ఆ క్థలలో చివరకు ఎదో ఒక్ జంతువ్వగా మారి

అడ్డవిలోకి పోతుంటాయి. మా ఇంటోి నుంచి అడవిలోకి పోత్సయ్యమో అని భ్యం. అవి

పుసేక్ము లోంచి ఇంటోి కొసాేయోమో నని భ్యపడ్డ ఆ ప్జీ మూస్తసి, తరువాత

ప్జీలోకి వెళ్ళళవారము.

మా ఇలుి పుసేకాలకు, వేద పండ్డతులకు ప్రుగా వ్వండేది.

నా గిల్లిదండా 41
పిలిల పుసేకాలు అనిి వ్వండేవి. మా ఇంటి చుటుు ప్రక్కల పిలిలందరికి మా ఇలుి ఒక్

గ్రంధ్యలయము. అందరూ వచిి చద్దవ్వకునేవాళ్ళళ. మేము ఇంటి కి మాత్రం

తీస్టకురోవదునే వారము. ఎంద్దక్ంట్ట అవి రావ్వ కాబటిు.

ఆ పుసేకాలు చదివే అలవాటు అపుటుించి అల్ల పెంచిపోష్టంచ బడ్డంది.

విపుల, చతుర క్యడా వచేివి కాని అవి

చూడటానికి క్యడా బావ్వండేవి కావ్వ ఎంద్దకో. పుసేకాలను అవే కాకుండా మేము

హైద్రాబాద్ద లో సోక్ల్ లైబ్రరీలో వ్వని నవలలనీి నేను ఒక్ సమమర హాలీడేస లో

వూడేశాను. ఆ ష్టపు అతను భ్యపడ్డ, ఎనిి నవలలు చద్దవ్వత్సరు రోజుకు అనిి ననుి

అడగటం గురుేకువస్తే నవ్వు ఆగద్ద నేటికి క్యడా.

మా అంతట మేము చదవటము వచాిక్ ముంద్ద ఎవరు చదవాలని గొడవ వచేిది.

నేనంట్ట నేనని. ల్లకోకవటం గొడవ పడటము ఇంటోి సరుసాధ్యరణము. ఒక్ళళ మీద

ఒక్ళ్ళళ ఏదంట్ట అది విస్టరుకో టం, ఇలుి ఎపుుడూ కిష్టకండల్ల వ్వండేది.

పుసేకాలు చదివిటపుుడూ, నాని ఇంటోి వ్వంట్టను మేము చాల్ల శాంతం

పాటించేవారము. మిగిల్లన కాలమంత్స డ్డష్టయామ డ్డషుామ లే. అంద్దకే ఎకుకవ

పుసేకాలుంట్ట తగవ్వలుండవని చదిననిి పుసాేలు తెచిి పడేస్తవారు.

స్తకలోి వ్వండగా ష్టడ్డ నవలలు పిచిగా చదివేవారము. అనీ రెంటు తెచుికొని.

తరువాత పెదుఅక్క, పినిి తెలుగు సాహతాపు రీసెరుి చేస్తే తెచిిన అనిి సాహతా

విశేష్టలు చద్దవ్వతూ తెలుగు సాహతాం మీద క్నిపించని ప్రేమను పెంచుకునాిను.

ఈ చదివటమనిది మాత్రం చినితనములో పడ్డంది. ఆ బీజమే నేడు

మహావృక్షమయిాంది ఇల్ల.

***

నా గిల్లిదండా 42
 నా గిల్లిదండా -11
నా క్ంటికి నాని 1
నానిగారు వచేి ముంద్ద గదిలోకి విభూతి స్టవాసనలు వసాేయి . తరువాత ఆయన

వసాేరు. ఆయన గురించి తలుచుకుంట్ట చాల్ల మిక్ాడ్స ఫీల్లంగుా క్లుగుత్సయి.

ఆయన భోళ్ళ శంక్రులు. అవి వీర భ్కుేలు. అగిిహోత్రానధ్యనులకు అని వంటి వారు.

హృదయము చూస్తే నవనీతము. అందరిని క్లుపుకు పోయ్య తతుం. ప్రతివారికి

కాదనకుండా సాయము చేస్త గుణం. బంధు ప్రీతి. వేదములంట్ట వీపరీతమైన భ్కిే.

ఉదయము పూజ కానీదే మంచినీరు క్యడా త్సక్రు. అంత నిషఠ. అనిింటికి మించి

నితాసంతరుణలు. మాస శివరాత్రులు, అభిషేకాలు. భాగవత సపాేహాలు, స్టందరాకాండ

పారాయణాలు. వేద పండ్డతులను సదా పూజించేవారు.

మమమల్లి ఉదయమే లేపి చదవమని క్యరోిబ్బట్టువారు. క్రమశిక్షణ చాల్ల ముఖాం

ఆయనకు. ఏనాడు స్తకలు కొచిి మేమమి చద్దవ్వతునాిమో చూడలేద్ద. మమమలను

తేడా లేకుండా సమానముగా చూచేవారు.

ఆయనంట్ట భ్యం తపు మరో భావన వ్వండేది కాద్ద చినిపుుడు మాకు. చుటాులందరిలో

చాల్ల మంచిప్రు వ్వండేది ఆయనకు. విపరీతమైన దానగుణం. కుటుంబానికి మిగిల్లనది

హుళ్ళళ ల్ల చేశారు. ఏమీ సంపాదించి పిలిలకు ఇవాులని వ్వండేది కాదను కుంటా.

మా ఇంటోి ఎపుుడూ ఎదో ఒక్ సంతరుణలే. ఈ హడావిడ్డ, పూజలు, హారతులు

మంత్రపుష్టులు. మేము స్తకలు నించి ఇంటికి వచేిసరికే ఎవరు వ్వంటారో తెల్లయద్ద.

అంత క్ంగారుగా వ్వండేది. అపుుడు చినితనము. పైపెచుి తినటము, ఆడటము, మధ్ా

నా గిల్లిదండా 43
మధ్ాలో చద్దవ్వతో సాగే జీవితములో ఎపుుడూ ఎదో ఒక్ పూజా, సంతరుణ అంట్ట’

అబాబ మళ్ళళ నా! ‘ అనిపించేది.

అమమను “ఎంటమామ ఎపుుడూ ఇల్ల...” అంట్ట,

అమమ ‘మీకెంద్దకు నొపిు, మీ తిండ్డ మీరు తిని, మీ చద్దవ్వ మీరు చదవండ్డ’. అని

కొపుడేది.

మాకు అందరము క్యర్ిని తినటము ల్లంటివి వ్వండేవి కావ్వ. వారంత్స మడ్డలో

తినేవారు. నానమమ తోసహ. అమమ మాకు పెటిు తను తినేది. మేము బలవంతం

చేస్తవారము మాతో తినమను. ఇంటోి హోమాలు క్యడా చాల్ల చేస్తవారు.

ఒక్ సారి పది రోజులు యాగము చేశారు నాని. ఆ యాగానికి 20 మంది రుతిుకులు

వచాిరు. చుటాులు క్యడా చాల్ల మంది. మేము రోజూ ఉదయమే గబగబా తయారయి,

స్తకల్లక వెళ్లళ వచేి సరికే వీళళందరూ క్యర్ిని పురాణాల విషయమో మరోటో వాదనలు

చేస్తే వ్వండేవారు.

చాల్ల ప్రుని వేద పండ్డతులు వచాిరు ఆ యాగానికి. ఖండవల్లి నరసింహశాస్త్రి గారు,

వటుము శాస్త్రి గారు, పెంటివల్లి ఆచారుాలు మొదలైనవారు.

స్తకలోి టీచరు మీ ఇంటికి చాల్ల పెదు పండ్డతులు వచిరట క్దా. మేము వచిి

దరశనము చేస్టకుంటాము అని చెప్ు వరక్య.......

వీరు ప్రతి రోజూ ఎదో హోమము చేసి సాయంత్రానికి మంత్రపుషుం చద్దవ్వతూ

వ్వండేవారు. ఆ పది రోజుల తరువాత నాకు తముమడ్డకి క్యడా మంత్రపుషుము, ద్దరాగ

స్తక్ేం నోటికి వచేిసింది.

***

నా గిల్లిదండా 44
 నా గిల్లిదండా -12
నాని నా దృష్టులో – 2
భ్కిేతో జీవిత్సనిి పండ్డంచుకుని నాని మాకు ఆదరశప్రాయులు నేడు. ఆనాడు కాద్ద.

ఆనాడు ఎపుుడూ ఆటలు ముద్దు మచిట్టి క్దా. మరో దృష్టు లేద్ద.

నాని శ్రీశైలము డాాము క్ట్టు సమయములో అక్కడ లైజన ఆఫీసరు. ఆ సందరభములో

ఆయన ఆ మలిని స్తవ చాల్లనే చేస్టకునాిరు. ఒక్ చాతురామసవేళ క్ంచి సాుమి

జయ్యంద్రసరసుతి సాుమి వారు ఉమామహేశురము వచాిరు. ఆయన ఆ నలభై రోజులూ

ఆ క్షేత్రంలో వ్వండ్డపోయారు. నానికు లైసన పని. ఇంక్ ఈయన పరవశించి నలభై

రోజులూ సరుం మరచి ఆ సాుమి స్తవ చేస్టకునాిరు. ఇలుి పటిుంచుకోలేదని, ఇల్ల

సాుముల వెంట తిరిగితునాిరని అమమమమ గొడవ చేసినా పటిుంచు కోలేద్ద. అమమ

మాత్రం నోరు తెరచి ఒక్కమాటా మటాిడేది కాద్ద. అనిి మాటలు అమమమమ, నానమమ

చెప్ువారు.

ఒక్సారి హైద్రాబాద్ద శంక్రమఠము కు భారతీ తీరిసాామి వచాిరని ఆయనకు పాద

పూజకు మముమలందరిని తీస్టకుపోయారు. అమమ నాని ఆయన దగగరగా వెళ్లళ ఆయన

పాదాలకు వాళ్లళచిిన కాయినా వేసి నాని ప్రవర చెపుుకు స్రాష్టుంగము చెయాటము నా

క్ళళ ముంద్ద నుంచి నేటికి చెరగద్ద.

నాని ఆ పీఠాదిపతుల వదు విన్ంగా నోటి ముంద్ద చెయిా పెటుుకు మాటాిడుతూ

పరవశించి పోతూండేవారు. ఆయనకు అలంపూరు లో వ్వనిపుుడు పెరియవా గా భ్కుేలు

ప్రేమగా పిల్లచుకునే సాక్షాత్ శంక్ర భ్గవత్సుద్దల వారి అవత్సరమైన చంద్రశేఖర

సాుమి యతివరేంద్రులు విడ్డదిచేశారు. అది శివరాత్రి. సాుమి వారు మౌనములో

నా గిల్లిదండా 45
వ్వనాిరట. నానికు మముమలను తీస్టకుపోయి ఆయన ఆసీస్టలు తీస్టకోవాలని

నిశియం. మేము ఆ రష బస్టాలలో కొటుుకుంటూ కోల్లిపూరు నుంచి అలంపూర

వెళ్ళళము. ఆ తొకికడ్డకి నాకు జరుం వాంతులు. ననుి అంత జరుములో క్ృషణలో

ముంచారు నాని. ఆ తరువాత మేమంత్స సాుమి దరశనానికి వెళ్ళళము. ఎవురిని

వెళళనివుటములేద్ద. నాని అక్కడ్డ ఆఫీసరు కాబటిు మేము లోనికి వెళ్ళళము. ఆయన

గొంతుకు క్యర్ిని వ్వనాిరు. నాని అలవాటుగా బక్కబరాి పడ్డ మముమలని పడమని

క్ళళతో సైగ చేశారు. మేము అందరము వరసగా సాష్టుంగము చేశాము. ఆయన చెయిా

ఎతిే మముమలను ఆసీస్టల్లచాిరు. తరువాత ఆయన ఇంక్ ఎవురిని చూడలేద్ద. లోపల్లకి

వెళ్లళపోయారు.

మేము బయటకు వచాిము. నాకు మరురోజు జరుం తగిగంది. ఇంటికి వచేిశాము.

అపుుడు నేను ఎడవ తరగతిలో వ్వనాిను.

నానికు బోల్లరములో ఒక్ గురువ్వలు వ్వండేవారు. ఆయనకు తెలుగురాద్ద. డూబే గారు

అని పిల్లచేవారు. ఆయనతో హందిలో మాటాిడాల్ల. ఆయన వయస్టా నాకు తెల్లసి 120

సంవతారాలు. హమాలయాలలో తపస్టా చేసి వచాిరని ఆయన గురించి నాని

చెప్ువారు. ఆయన చాల్ల ఎతుేగా పలచగా, తెలిగా వ్వండ్డ తెలిని గడిముతో మౌనముగా

వ్వండేవారు. నాని ప్రారిన మనిించి ఇంటికి వచాిరు ఒక్సారి. అక్కయా పెళ్లళకి క్యడా

వచిివెళ్లళవెళ్ళళరు. ఆయన ఆసీస్టలు మా అందరికి వ్వండాలనేవారు నాని.

ఎంతో భ్యపెటిు పెంచినా నాని అంట్ట చాల్ల ఇషుం వ్వండేది. ఒక్ సారు ఇండ్డయా వెళ్లళ

నపుుడు, నాని తిరుగుతూ తిరుగుతూ హఠాతుేగా మాయమయాారు.ఒక్ సెక్నులో.

తిరుగుతూ తిరుగుతూ. అనాయాసముగా. అల్ల క్యడా పోవచుినని తెల్లయద్ద.

నా గిల్లిదండా 46
ఎ.మ.ఎస లో చూసి ఎవరనాి మగాళళని పిలవండ్డ అనాిరు. చెపుండ్డ అంట్ట మిగలేిద్ద

అనాిరు.

అంత్స ఎడాిరు.

కానీ నాకు అంత్స అఖండమైన మౌనముగా అనిపించింది.

నాకు క్ల్లగిన లోపము నేటి వరక్య నేను ఎవురితో పంచుకోలేద్ద!

నాని గారు నికారాయిన వేదమాతను కొలచిన భ్కుేలు. మానువ్వలు ఎల్ల జీవించాలో

తను చూపించారు. సంప్రదాయానిి మనిించారు. పాటించారు. సనాతనధ్రమం కోసము

తమ వంతు క్ృష్ట చేశారు.

ఆయన ముఖములో బ్రహమ తేజస్టా వ్వటిుబడుతూ వ్వండేది. మా గురువ్వగారు( బ్రహమశ్రీ

సామవేదం వారు) క్యడా ఒక్సారి ఇంటికొచిినపుుడు నానిగారు ఫోటో చూసి

‘ఎవరమామ వీరు, వూరువపుండములతో బ్రహమ వరిస్టే తో వ్వనాి”రని అడ్డగి మరీ తెలుస్ట

కునాిరు.

వేద పండ్డతులకు ఎపుుడూ మా ఇంటి గుమామలు సాుగతిస్తే వ్వండేవి. వారు ఏ

సమయములో వచిినా భోజనాలతో పాటు కొంత వారికి సంభావన ఇచిి పంప్వారు.

బీదలకు ఆయన చేసిన గుపేదానాలు మాకు పూరిేగా తెల్లయద్ద క్యడా.

ఆయన పోయారంట్ట చూడటానికి 200 మంది వచాిరు. మాకెవురూ తెల్లయద్ద వారిలో.

పదవరోజు 500 మంది సుచిందముగా వచాిరు. శ్రీశైలము మొదలు కాశీ,

రామేశురములో క్యడా ఆయన ప్రు చేబితే లేచి నమసకరిసాేరు. వారల్ల చేయాటానికి

ఆయన ఎం చేశాడ్డ తెల్లయద్ద కాని ధ్రమ పరిరక్షణ తన మతంగా, వేద విదాారుిలను

ఆదరిస్తే, వేద పండ్డతులను గౌరవిస్తే వ్వండ్డ తిరుగుతూ తిరుగుతూ ఈశురునిలో

నా గిల్లిదండా 47
క్ల్లసిపోయారు. ఆయన మారగం నాకు ఇపుటికైనా అరిమయిాందనుకుంట్ట అది నాకు

గౌరవమే!!

***

నా గిల్లిదండా 48
 నా గిల్లిదండా -13
అమమమమగారి ఇలుి – తూనీగ
అమమమమ వాళ్ళళ హైద్రాబాద్దలో వ్వండేవారు. ఒక్ పది రోజులు సెలవలొస్తే మేము

అమమమమ ఇంటికి తురుని పోవలసిందే.

అంబరుప్ట అయాపు గుడ్డ దగగర ఇలుి. ప్రస్టేతము అది ఒక్ పెదు అపారుమంటయింది.

అపుుడు అక్కడ ఎవురూ ఇళ్ళళ క్టుుకోక్ పూరుం త్సతయా అక్కడ క్టాురుట. చాల్ల పెదు

ఇలుి అది.

నాలుగు పడక్గద్దలు, పెదు హాలు, ఒక్ ఆఫీస్ట, ఒక్ సోురూమ వ్వండేవి. చుటూు చాల్ల

సిలము. ఆ సిలములో మామిడ్డ, దానిమమ, నిమమ, క్రియ్యపాకు, నందివరినము, మలెి

తీగ, చెందేరీ తీగ, గుల్మొహర, పచి సంపెగ, కొబబరి, మరియు నా ప్రియమైన

జామచెటుు వ్వండేవి. గుల్లబీలు తీగ గుల్లబీలు, మాములు గుల్లబీలు ఎనోి కుండీలలో

వ్వండేవి. గనేిరు క్యడా వ్వండేది. మరువము, క్నకాంబరము క్యడా. చాల్ల

మక్కలుండేవి. తీరిక్గాగ కోసి క్టుుకుంట్ట పూలనీి క్లసి పది మూరల పైన వచేివి.

అనిింటిని కోసి సాయంత్రాలు మాల క్ట్టువారు.

దానిమమ బాగా కాస్తది. సంపెగ తెగ వాసన వచేిది. కొబబరి క్యడా కాయలొచేివి.

జామైతే విరగగాస్తవి.

మటు క్రంద ఒక్ చిని గది క్టాురు ముంద్ద. అది చిని మామయా గది. ఆయన ఆ

గదిలో ఎం చేస్తవాడ్డ కాని మమమల్లి లోపల్లకి రావదునేవాడు. బయటకు పోతూ గది

త్సళం వేస్టకు వెళ్ళళవాడు. మాకు మరింత క్యారియాసిటితో చచేి వాళళము. ఎపుుడూ

నా గిల్లిదండా 49
గోతి క్రంద నక్కలల్ల కాపల్ల కాయటం. ఎపుటికైనా చానా దొరక్పోతుందా? ఆ గదిలో

ట్టబుల్ మీద రంగు రంగులుగా వ్వని వస్టేవ్వలు చూడక్పోత్సమా అని కుతూహలం.

ఆ స్టవరణ అవకాశం వచిింది.

ఎద్దరుచూసినట్టు మామయా ఎదో పని వ్వండ్డ గది తలుపులు తీసి ఇంటోి కి వెళ్ళళడు.

నేను చుప్ గా అడుగులో అడుగులు వేస్టకుంటూ వెళ్లళ ఆ ట్టబుల్ మీద ఎమునాియోా

చూశాను. అనిి ఎలకాునిక్ పరిక్రాలు. ఎపుుడూ ఎదో ఒక్టి రిప్రు చేస్తే వ్వండేవాడు.

ఒక్ బులెట్ మీద 80 కి మీ వేగముతో పోతూవ్వండేవాడు. సనిగా పొడుగాగ వ్వండ్డ

ఎపుుడూ మమమల్లి భ్యపెట్టువాడు కేక్లతో. తను చివరి వాడు. అమమ అందరిలో పెదుది.

వాళ్ళళ 8 మంది సంత్సనము అమమమమకు.

సరే నేను ఆ ట్టబుల్ మీద నాకు నచిినదేమిటో చూదాుమంట్ట ఇంతలో తముమడ్డ కేక్.

మామమయా వస్టేనాిడని. ఒక్ పెదు పినీిస్ట క్నిపిస్తే చేత పటుుకు జంప్. ఆయన చూడనే

చూశాడు. ఇంక్ నాకు మామయాకు రేస. ఇంటి చుటూు పరుగే పరుగు. మూడు చుటుు

తిరిగాక్ అమమమమ వెనక్ దాగాను. పటుుకొని ఒక్కటిచాిడు.

అందరూ నవుటము. ఆరడుగుల మామమమ మొకాలెతుే లేని ననుి పటుుకోస్తక్

పోయాడని. మామయా సిగుగపడ్డ ననుి వదిల్ల ఆ పినీిస్ట నా మొహం మీద పడేసి

వెళ్లళపోయాడు. అపుటిించి ‘తూనీగ’ అని బిరుద నామము గ్రహంచాననిమాట!!

***

నా గిల్లిదండా 50
 నా గిల్లిదండా -14
పెరటి జామచెటుు
అమమమమ పెరటి జామ చెటుు కాయలనీి వెళ్లళనపుుడల్లి కుశలమడ్డగేవి. అదెలగంట్ట......

హైద్రాబాద్దలోని అమమమమ ఇలుి, చూటూు అద్దబతమైన చెటితో నిండుగా వ్వండేదని చెపాు

క్దా. అనిి చెటుి కాయలతో, పండితో, పూలతో క్ళక్ళల్లడుతుండేవి.

నేను 5 వ తరగతిలో వ్వండగా మేడ మీద ఇంకో అంతస్టే క్టాురు. అది క్డుతుండగా,

క్టాుక్ మా పిలిల గోలకు అలిరికి అంతులెకుండా పొయిాంది.

అనిి చెటి కాయలు, పూలు క్నాి ననుి ఎకుకవగా ఆక్రిషంచినవి పెదుగుల్లబీ, జామ

చెటుు.

జామచెటుు చాల్ల చిలిరి ప్రండీి. అంట్ట పిలిలు ఎక్కటానికి క్యడా వీలుగా వ్వండేది. ఆ

చెటు మీద్దగా గోడ మీదికి ఎక్కగల్లగితే ప్రక్క వాళళ వ్వసిరి చెటుు గుతుేల చిని వ్వసిరి

కాయతో సాుగతము పల్లకేది.

జామచెటుు మొదటోి వై ఆకారములో కొమమలు వ్వండేవి. ఎక్కటానికి చాల్ల వీలుగా

వ్వండేది. కాయలు క్యడా గుతుేలు గుతుేలుగా విరగకాచేది. అనీి క్నిపించేవి కావ్వ.

కొమమలచాటున క్పుుకోని వ్వండేవి.

ఆ గుల్లబి పువ్వు కోస్తే అమమమమ తిట్టుది. జామకాయలు క్యడా. అవి పండ్డ రాల్లతే కానీ

తినక్యడదని ఆమ వ్రతము.

పిలిలు చెటుు వంక్ చూస్తే కురోిమంట్ట వింటారా? వినరుగా మరి.

అంద్దనా కోతి కొమమచుిలతో కోతులల్ల ఎగిరే మేము. అంద్దకే చెంగున చెటుకిక నచిిన

కాయ తీస్టకు తినాిను ఒక్సారి.

నా గిల్లిదండా 51
ఆ రోజు అమమమమ, మామయా క్లసి నానా మాటలు. ‘చెటుు మీద పచిి కాయలని

తినక్యడదని. అవి పండాలని.. నే కింద పడ్డ కాళ్ళళ విరగగొటుుకుంట్ట పెళ్లళ కాదని, నాని

వచాిక్ కోతిల్ల చెటిమీద్దండే ఈ పిలిను ఎక్కడుించి తెచాిరో అక్కడకు

తీస్టకుపొమమని’ చెపాులనీ

అబబబాబ ముసలోళళకి పెళ్లళగోల తపు మరోటి వ్వండద్ద క్దా!!

ఇల్ల వివిధ్ రకాలుగా నానా యాగీ చేస్తసింది అమమమమ.

నా పసి హృదయము గాయపడ్డంది.

నిజంగా చాల్ల నొచుికునాిను. బాగా ఎడాినొక్రోజంత్స.

అమమ లేకుండా అమమమమ ఇంటికి వెస్టుగా వచాినని ఫీల్ అయాా. పెదు అక్క

వూరడ్డంచింది. చిని అక్క సంతోషపడ్డంది.

నాకు మనస్ట మండ్డ పోయిాంది. ప్రతీకారము కోరింది పసిహృదయము.

సమయము కోసము ఎద్దరుచూసి మరోజు మధ్ాహానము అమమమమ పడుకునిపుుడు

చూసి చపుుడు కాకుండా చెటుు ఎకిక, నచిిన కాయ, నచిని కాయ అనీి కొరికేశా.

స్టభ్రంగా పొటు నిండా ఆ జామకోయలు కొరికి గముమన క్యరుినాి. (పితిేన

ముతయిాద్దవ అంటారుగా అల్ల). లేకుంట్ట వదుంట్ట వింటామా? చెటుు మీద కాయ

వ్వంట్ట పిలిలు తినక్ ఎం చేసాేరు. అసలు ఎంత మజాగా వ్వనాియో అనిి అల్ల కొరికితే.

తరువాత ఏమీ తెల్లయనటుిగా వూరుకోవటం.

రెండ్డ మూడు రోజుల తరువాత అమమమమ చెటుు మీద పండ్డన కాయలు కోసి చూస్తే

అనిింటికి కొదిుగా లేదా సగం కొరికి వ్వనాియి. మామయాకు అమమమమకు

అరింకాలేదనుకుంటూ. ఇదురూ డ్డసక్స చేస్టకునాిరు. చిలక్లు కొరికాయిల్ల వ్వనాియి

అనుకునాిరు. ఇంటోికి వెళ్లళ తిని , అందరికి ఇచాిరు.

నా గిల్లిదండా 52
నేను మనస్టలో నవ్వుకునాి.

చేసిన పాపం చెబితే పోతుందిగా. అంద్దకే పెదుఅక్కతో చెపాు. అక్క నవిుంది బాగా.

హనాి! అల్ల చెయాకు. చూస్తే వూరుకోరు అంది ముద్దుగా.

అల్ల నేనూ నవ్వుకునాి. వదుంట్ట ఆగుత్సమా?హనాి మరి. వదునిదే కావాల్ల మాకు.

మేము కోతులకు వారస్టలము మరి!!

ఆనాటి నుంట్ట నే వెళ్లళన ప్రతి సాకి ఆ చెటుు ననుి

చూసి నవ్వుతుంది. కాయలనీి ననుి పలుక్రిసాేయి.

***

నా గిల్లిదండా 53
 నా గిల్లిదండా -15
కుక్కరు వంట- తెచిిన తంటా
మా చినిపుుడు మా వూరోి గాాస్ట పొయిాలు వ్వండేవి కాద్ద. ఇంటోి రక్రకాల వాటి మీద

వంట చెస్తవారు. క్టుల పొయిా, కుంపటి, కిరోసిన పొయిా ఇల్ల. వంట చెయాటానికి

వంట పాత్రలు ఇతేడ్డని, సీులువి, రాగివి వ్వండేవి. అనిము, పపుు అవీ ఇవీ అనీి విడ్డ

గినెిలే. సీులు కుక్కరు వ్వండేది కాని అమమ క్టులపొయిా మీద అది మాడుతుందని వాడేది

కాద్ద. ఇతేడ్డ గినెిలలో వండేవారు. క్ంచును క్యడా వ్వండేవి.

ఇంటి పక్క మిత్రులలో ఒక్రు కొతేగా కుక్కరు కొనాిరు. ఆమ మానుావల్ చదవకుండా

వాడటానికి తీసి అంద్దలో బియాం పోసి, నీరు పోసి కిరసనాయలు సువ్వు పై పెటిు చూస్తే

కురుినాిరు. అది కుయాటం మొదలెటుగానే ఎం చెయాాలో తెలీక్ విజిల్ తీస్తే చపుుడు

రాదని అనుకొని విజిల్ పీకేశారు.

అంత వరక్య ఆగి వ్వని సీమ తోపాటూ అనిము బుస్టాన బయటకు వెదచల్లి గది నిండా

పడ్డింది. ఆమ చేతులు క్యడా కాల్లనాయి. అది అల్లనే వదిలేసి, సువ్వు క్యడా ఆపకుండా

పరుగును అమమ దగగరకు వచిింది.

అమమ పరుగున వెళ్లళ చూస్తే పైన రూఫుకు అంటుకుపోయిన అనిము. గది నిండా

విరజిమమబడి అనిము, కుక్కరు లో అనిము మాడ్డ పోయి, మాడు వాసనతో వ్వందట.

ముంద్ద సువ్వు ఆపి, తరువాత కుక్కరు ను తీసి మాడ్డన అనిము తీస్తసి, మళ్ళళ

వండుకునాిరు.

అమమ మా అందరికి కుక్కరు ఎల్ల వాడాలో చెపిుందపుుడు. అల్ల మొదటిసారి నేను

వంట గురించి తెలుస్టకునాిను.

నా గిల్లిదండా 54
మా పినిి వాళ్ళళ గుంటూరులో వ్వండేవారు. వాళళ ఇంటి ప్రక్కన వాళళకు ఒక్ పెంపుడు

కుక్క వ్వండేది.

ఈ కుక్కరు వచిిన మొదటోి కుక్కరు వాడక్ం పై చాల్ల చరిలు జరిగేవట.

వాడక్యడదని. అనిము పోషక్విలువలు వ్వండవని.

పినిి వాళళ మిత్రులు తలసినపుుడు ఈ కుక్కరు వాడక్ం పై చరిలు తెగ జరిగేవి.

పినిి: “ కుక్కరు లో అనిం చాల్ల మతేగా వస్టేంది’

పకికంటామే : అవ్వనా. పాడవదా?

ఇంకో వైపు కుక్క వ్వని ఆవిడ: ఆ. కుక్క మంచిదండ్డ.

పకికంటామే: ‘ ఎనిి క్యతలు రావాల్ల ఆపటానికి’

కుక్క వోనరు : ‘ఆగమంట్ట ఆగిపోతుందండ్డ, మనమాపనక్కలేద్ద.’

పకికంటామే: ‘మూడ్డ నాలుగో అనాిరు’

కుక్క వోనరు” మూడు సారిలేమిటండ్డ. వదంట్ట వెంటనే నోరు మూస్టకుంటుంది’

పకికంటామే’ మరి ఒక్క క్యత్స రాక్పోతే అనిం ఎల్ల వ్వడుకుతుంది?’

కుక్కవోనరు : అనిము వ్వడక్ద్ద. తింటుంది.

పకికంటామే బితేరపోయిాంది. పినిి నవ్వు ఆపుకుంటూ కుక్క, కుక్కర ల తేడా చెబితే

అంత్స నవేుశారు.

ఇది మా పినిి మా చినిపుుడు తెగ చెప్రి నవిుంచేది.

ఆ రోజులలో వాళ్ళళ కొతేవి ప్రయతిించెంద్దకు చాల్ల మీనమేష్టలు లెకికంచేవారు.

ఇపుడు మనము మారుకటులోకి కొతేది వస్తే వెంటనే రేప్ తెచిి ప్రయతిిసాేము.

***

నా గిల్లిదండా 55
 నా గిల్లిదండా -16
కోకో లో కొటిున క్పుు
చినిపుుడు రోడుి మీద పడ్డ ఎంత తిరిగినా, ఎనిి పనులు చేసినా, ఎనిి ఆటల్లడ్డనా,

హైస్తకలో ఆడే ఆటలే వేరబాబ!! ఆ సెటులు వేరు. స్తకలోి ఆటలూ ఆ మజా పూరిేగా వేరు.

మేము బయట కుంటి బిచి, కొతితొమమచిి నుంచి క్బాడ్డ దాకా ఆడ్డనా, స్తకలో

మాత్రము ఆడేవి వేరేగా, చాల్ల పదితిగా వ్వండేవి.

మాకు వారానికి రెండు రోజులు ఆటలు, రెండు రోజులు యోగా వ్వండేది.

యోగా రోజున డ్రిలి అంట్ట అదో రక్మైన ఎక్ాసైజులూ, ఆటల రోజున, క్బాడీ, వాలీ

బాల్, కోకో ఆడే వారము.

మధ్ాలో స్తకలు ఆవరణలో గడ్డి పీక్టము గట్రా క్యడా చేస్తవారము. అపుుడు పని

దొంగలు ముచిటుి చెపుుకుంటూ వ్వండేవారు క్యడా!

నాకు వాలీబాల్ నచిినా, కోకో నా ఫెవరేటు. అసలు కో కో ను నేను చాల్ల ప్రేమించాను.

చాల్ల సంవతారాల తరువాత మేము ఇక్కడ మొటుమొదటి సారి విమనా డే కి నేను కోకో

ఆడ్డంచాను.

ఈ ఆట చాల్ల మందికి తెల్లస్త వ్వంటుంది. 9 మంది వ్వంటారు జటుులో. 8 మంది అటు

ఇటు మొక్ము చేసి ఒక్ వరసలో కొదిు సిలమిచిి క్యరుింటారు. మరో జటుు లో

ముగుగరు చొపుున బరిలోకి వసాేరు. వీళ్ళళ కో కో అంటూ ఒక్రి నుంచి ఒక్రి కి

అంటుకుంటూ లేచి పరిగెతిే వాళళను అంటుకోవాల్ల. అల్ల అందరూ అవ్వటు అయాాక్

క్యరుిని జటుు బరిలోకి వసాేరు.

నా గిల్లిదండా 56
బలే సరదా అయిన ఆట. మంచి అండరసాిండ్డగు వ్వండాల్ల ఆటగాళళ మధ్ా. చక్చకా

అవ్వటు చేసి మనము బరి లోకి దిగటము బలే వ్వంటుంది. దొరక్ కుండా జిగ్జాగ్ గా

పరుగెతేటం. మేము చాల్ల ఆడేవారము.

మాకు ఇంటర స్తకలు పోటిలు క్యడా వ్వండేవి. ఆ పోటిలకు తెగ ఫీల్ అవ్వతూ

ఆడేశాము. అల్ల మాకు ఒక్ సారి కోకో లో సెక్ండు ప్రైజు వచిింది. జటుులో అందరికి

గందం గిని ఇచాిరు. సీులుది. అది ఇపుటికి అక్క దగగర వ్వందిట.

మర్క్ సారి సికపిుంగు లో పోటి. అల్ల ఆడుతూనే వ్వండేవాళ్ళళ చివరకు మిగిల్లన

వాళళకు బహుమతి. అల్లంటి టైం లో ఒక్సారి ఒక్ అమామయి చెడీి జారిపోయిాంది

పాపము. లేక్పోతే గెల్లచేదె.

క్బాడ్డలో అక్క కాిస్ట వాళ్ళళ ఆడ్డ క్పుు తెచాిరు. అది స్తకలోి వ్వంచారు.

అల్ల ఆడ్డ పాడ్డ వ్వండే ఆ స్తకలు, ఆ వూరు, కోకో ఆట నాకు తలుచుకునిపుుడు బలే

సంతోషముగా వ్వంటుంది .

***

నా గిల్లిదండా 57
 నా గిల్లిదండా -17
గాడ్డదగుడుి.
మా అమమమమ ఇంటి దగగర అపుుడపుుడు గాడ్డదలు క్నిపించేవి. అవి ఎవరివో

ఎక్కడుించి వచాియో ఎక్కడ పోత్సయో, మాకు తెల్లయద్ద. అంద్దక్ని మేమంత్స అంట్ట

మామయా పిలిలు, మేము క్లసి మా చిని పినిి అడ్డగాము.

“అవి ఎక్కడుించి వస్టేనాియి? ఎక్కడకు వెడత్సయి’ అని.

పెదులు పిలిల సందేహాలు తీరాిల్ల. మా చిని పినిమమలు ఇదురు మా క్నాి పది

పదిహేను సంవతారాలు పెదువారేమొ. వాళ్ళళ మమమల్లి ఆట పటిుంచే వాళ్ళళ. ఆ

విషయము తరువాత తెల్లసింది. ఈ క్థా సమయానికి తెల్లయద్ద.

సరే అడ్డగాముగా. తెల్లస్తే చెపాుల్లగా.

పినిి “ అవి గుడుి పెటుటానికి వెళ్ళళతునాియి’ అని చెపిుంది.

మేము నిజమే అనుకునాిము.

“అనీ కోడ్డగుడిల్లనే వ్వంటాయా? “ అంటా మళ్ళళ అడ్డగాము.

‘కాద్ద. పెదుగా వ్వంటాయి’ అని ఒక్ గుండ్రాయిని చూపించింది. మాకు ఆశిరాం.

మేము వాటి గుడుిను చూడాలని నిశియించుకునాిము. దానికి మాకు ఆ గాడ్డదను

ఫాలో అవాుల్ల క్దా!!. మరోజు అని వెడుతుంట్ట వెనకే బయలు చేరాము నేను తముమడు,

పెదు మామయా కొడుకు. ఇదురూ నా క్నాి రెండేళ్ళళ చినివాళ్ళళ. నేనే పెదు. మరి నాదే

క్దా బాధ్ాత.

నా గిల్లిదండా 58
మేడపై నుంచి అతే ఎవరో చూసి ననుి పిల్లచారు లోపల్లకి. పిలుిలని ఎక్కడ్డకి

తీస్టకుపోతునాిని తిటాురు.

ఇల్ల కాదని మా వూరోి ఈ విషయము చూసి మళ్ళళ సెలవలోి చెబుదామని ప్రామిస

చేస్టకునాిము.

మా వూరోి బటులు వ్వతికేంద్దకు ఒక్ మనిష్ట వచేిది. ఆమ అపుుడపుుడు గాడ్డదను

తెచేిది. వాళళ చాకిరేవ్వ ఎక్కడ్డ నాకు తెల్లయద్ద. నేను తమమడు ఎవురికి చెపుకుండా

అల్ల చాక్ల్ల బాలమమ తో క్ల్లసి చాకి రేవ్వకు వెళ్ళళము. పెదు బండ రాళ్ళళ , మధ్ాలోి

పోయిాలు, నీలంగా రంగులు, దండాాలు హడావిడ్డగా వ్వంది అక్కడ.

మేము చిని పిలిలము ఆ హడావిడ్డ గాడ్డ పోయిాలకు భ్యపడ్డ ఎడవటం మొదలెటాుము.

ఎవరో వచిి ‘ఎవరి పిలిలు మీరు’ అని గదిుంచారు. గోల గోలగా వ్వంది. మేము మరింత

భ్యపడాిము.

ఇంతలో మా బాలమమ మమమల్లి చూసింది. గురుేపటిుంది. ‘ఎంటి పాపా వచిిండ్రు’ అని

ప్రేమగా అడ్డగింది.

మేము ‘గాడ్డదగుడుి చూడటానికి’ అని భ్యంగా చెపాుము.

అక్కడ్డ వాళ్ళళ పకుక మనాిరు.

బాలమమ ఒక్ పెదు పిలోడ్డని తోడ్డచిి ఇంటికి పంపింది.

ఇంటి దగగర అమమ చిని పిలిలు ఎక్కడ వెళ్లళపోయారో అని ఒక్ట్ట క్ంగారు.

మమమల్లి చూసి తేరుకుంది.

మేము మా సాహసము, ఏడుపు అనీి చెపాుము. అమమ క్యడా నవేుసింది. నవిు’గాడ్డదకు

గుడుి వ్వండవ్వ. పిలిలే’ అని వివరించింది. మేము అమాయక్ంగా మరి ‘చిని పినిి అల్ల

చెపిుంది?’ అంటూ వ్వంట్ట

నా గిల్లిదండా 59
‘ మీ తెల్లవితేటలకు పరిక్ష పెటిుంది మీ పినిి పిచిి మొకాల్లిరా’ అంది నవ్వుతూ.

అల్ల మా తెల్లవితేటలు తెల్లిరి పొదూుకీ ‘గాడ్డద పిలిలు డైరకుు. నో గుడుి’ అని మామయా

కొడుకిక చెపిు వాడ్డని ఎనలైటు చేశాను.

ప్రతివారికి ఇల్లంటి సాహాసాలు వ్వంటాయి క్దా చినితనాన.

***

నా గిల్లిదండా 60
 నా గిల్లిదండా -18
ఎడమచెయిా వాటము
ఏ దేశములో నైనా బులీియింగు వ్వంటుంది. దానికి సాియి బేధ్యలుంటాయి. దానిి బటిు

తీస్టకునేవారు ఎంత భ్రించ గలరు? ఎంత తిరిగి ఇవుక్లరు వారి వాకిేత్సునిి బటిు

వ్వంటుంది.

ఇంటోి క్జినా మదా బుల్లింగు కొంత వరక్య సహంచేదిగా వ్వంటుంది. తెలుగు వాళళలో

బావా, బావమరది, మరదళళ మధ్ా అయితే మరీ సరసమలేి వ్వంటుంది కానీ అదీ ఒక్

రక్మైన బులీంగే.

అక్కలు చిని చెలెిళళని, తముమలని వ్వడ్డకించటము ఇవి క్యడా బులీంగే.

ఇంటోి చిని వాళ్ళళ మీరైతే గారాబము, బులీింగ్ రెండూ సమపాళళలో వ్వంటాయి.

ఎదో విషయానికి ఎంద్దకు తగవ్వలు వసాేయో తెల్లయద్ద కానీ అక్క చెళ్ళళళళ మధ్ా

తగవ్వలలో నోటి కొచిిన, చూటూు రోజూ వింటుని గంభీరమైన భాష వాడటము

జరుగుతుంది. అల్లంటపుుడు అపుుడు అమమ వచిి ఇదురిని కేక్లెయాటమూ. అదీ మతే

మతేగా!

“ ఆ నోటికి శుదిు బుదిు వ్వనిదా? ఎంద్దకే బ్రాహమణ పుటుుక్. నోటికెంతొస్తే అంత

అనటము” అంటుంది.

‘ఆహా బ్రామమలు కాక్పోతే ఎదైనా అనొచాి! ఆహా ఏమీ స్తుచి!’ అని మనము అంట్ట

ఇంక్ ఈ సారి డ్డస్ట నానమమ దగగరనుంచి వచిి వీపున రెండు పడేవి.

‘అమమకు ఎద్దరు చెబుత్సరా. మీ నాని రానీయాండ్డ చెబుత్స!!’ అంటూ.

నా గిల్లిదండా 61
చినిపుటి నుంచి నేను బులీ చెయాటము క్నాి చేయాబడటమే ఎకుకవగా వ్వండేది.

కారణము అక్క నా క్నాి పెదుది అవటము వలి.

రెండు నా ఎడమచేతి వాటము వలి.

నాకు ఎడమ చెయిా వాటము రావాలని నే కోరుకోలేద్ద. తపస్టా చెయాలేద్ద. కానీ

వచిింది మరి.

ననుి నా చాల్ల చినిపుుడు చెటుు క్రంద బడ్డలో మొదట చేరాిరు. అక్కడే నేను బహుశా

అక్షరాలు దిదిు వ్వంటాను. అది నాకు చాల్ల లీలల్ల గురుేంది. గురుేని విషయము నా

రాస్త చేతిని కుడ్డ చెయిాగా మారిటానికి, ఐద్ద ఆరు సంవతారాల చిని పిలిను చెయిా

వెనక్కు త్రిపిు నక్ళ్ళళ అంట్ట వేళళ క్ణుతుల మీద రూళళ క్ర్ర (అంట్ట గుడ్రంగా వ్వండ్డ

బాగా గటిుగా తగులుతుంది) తో కొట్టువారు. బడ్డకి పోనూ అనటానికి వీలు లేద్ద. నాకు

కుడ్డ చెయిా తో రాయటము చచిి చెడ్డ అల్ల ఆ చెటుు క్రంద ల్లవ్వపాటి టీచరు అలవాటు

చేశాడు. ఆయన మీద గౌరవము కానీ భ్కిే గాను నాకు ఎనాటికి లేవ్వ. రాలేద్ద. పైపెచుి

పరమ అసహాం క్యడా వ్వనిటుి గురుే. రాయటము స్తకలో చేశాను కాబటిు అక్కడ అల్ల

చావగొటిు చెవ్వలు మూసి కుడ్డ చేతో రాయించారు. మిగిల్లన పనులు, ఇంటోి వి

అనిింటికీ ఎడమ చెయ్యా. ఉదయము నుంచి రాత్రి వరక్య ఇదే గోల.

గొడవలోి ననుి పుర్ర చెయిా’ అనిి ఏడ్డపించేవాళ్ళళ. ఆ అరిము నేటికి నాకు తెల్లయద్ద.

చెడి అరిమయితే - పాపము క్షమించుగాక్.

అదీ ననుి చాల్ల బాధ్పెట్టుది. నాకు ఎంత ప్రయతిించినా కుడ్డ చెయిా వాటము రాలేద్ద

కానీ ఈ అదనపు బిరుద్ద.

నా గిల్లిదండా 62
నేను కాలేజీ లో వ్వనిపుుడు అమమమమ వాళళ ఇంటోి కొనిి రోజులునాిను. అమమమమకు

నా ఎడమచెయిా మూలంగా పెళ్లళ కాదని తెగ బ్బంగ. అనిింటికి పెళ్లళతో ల్లంకు పెడత్సరు

పెదొుళ్ళళ. వీళళకు పెళ్ళళ పరమావధి. పరమబోరుగా.

అరిం చేస్టకోరు మనము చెప్ుది.

ఆవిడ రోజూ ననుి కుడ్డ చేతో త్సతయాకు వడ్డించమని హుకుకం చేస్తది. ఏ రోజూ నేను

అనిం క్రంద పడక్ండా వడ్డించిన గురుేలేద్ద. త్సతయ్యా - “పాపం పొనిదూు. దానిింది

వెడమచెయిా వాటము ఎం చేసాేము’ అనేవారు.

నేను షటిల్ బాగా ఆడేదానిి. నా ఇంటరులో రెండు సంవతారాలు నేను చాల్ల ఆడ్డన

ఆట షటిల్కాక్. నా వెడమ చెయిాతో ఆడే ఆట చూడటానికి, (బహుశా ననుి

ఎకికరించటానికే అనుకుంటా ) చాల్ల మంది వచిి మా గ్రండు చుటూు మూగేవారు.

నా ఫ్రండుా ననుి ఏడ్డపించే వాళ్ళళ. నేను కావాలని చేస్టేనాినని. తరువాత వాళ్ళళ అది

“పరమ సెకీా “గా వ్వండని బిరుదిచేివారు. ఈ గొడవలు నాకు పరమ చికాకుగా

వ్వండేది. నా వరకు నాకు అది నాకు జనమ తహా వచిినది. కావాలని అడ్డగింది లేదూ.

వదుని తరమలేము.

‘ఎడమచెయిా దోషమా?’ అని ననుి నేను ప్రశిించుకునే వరక్య ల్లగారు అందరూ

క్లసి. ఆ వూపులో మా పెళ్లళ కుదిరి వెంటనే శ్రీవారితో ”నాది ఎడమచేతి వాటము. ఇషుం

లేక్పోతే పెళ్లళ మానెయోాచుి. ననుి మాత్రం బద్‍నామ చెయ్యాద్ద తరువాత’ అని

వారిింగు ల్లంటి ఇన్రేమషన ఇచాిను. తను భ్యపడ్డపోయి “అయితే ఎంటి?” అని

ఆశిరాపోయాడు.

పెళ్లళ జరిగాక్ తను వెంటనే యూకే వెళ్లళపోయాక్, వ్వతేరాలు నడ్డచాయి మా మధ్ా.

ఫోను వారానికొక్ రోజు చేస్తవాడు. అపుుడు అందరూ తన లెటరా చద్దత్సరని చెబితే ,

నా గిల్లిదండా 63
నేను నా ఎడమచేతో లెటర పూరిేగా తిరగేసి రాస్తదానిి. తను అదుం లో చూసి

చద్దవ్వకునేవాడు. నా య్యక్క నానా క్ళలకు తెగ మురిస్తవాడనుకోండ్డ. అల్ల నేను

రెండూ చేతులతో అలవోక్గా రాయగల నేరుు నా చినిపుుడే వచేిసింది క్దా.

మా అమామయి క్యడా ఎడమచేతి వాటమే. అది అమరికా లో పెరిగింది కాబటిు దానిి

చేయిా మారిమని కొటిున గుండు మష్టురులేరు. వ్వంట్ట వాళళ గుండు పగిలేది.

ఇక్కడకొచాిక్ నాక్సలు ‘నేను ఎదో వంక్రగా పుటాునా’ అని అనుమానము, నా రంగు

గురించి ఎక్కడ్డ వ్వని చినిచూపు పూరిేగా పోయిాంది. అసలు ప్రజలలో సగము ఎడమ

చేతి వాటము వారే వెతికిచూసిన.

కిింటన, ఓబామ లతో సహా మహా మహా వాళళందరూ ఎడమచేయ్యా నోయి ఘనుడా!!!

కొసమరుప్మంట్ట ప్రపంచ ప్రసిదు జాానిగా పెరుపొందిన ల్లయ్యనాడారిున (మొనాల్లసా

బమమ గీసినాయన) రాస్టకుని నోట్ా అంత్స మిర్రర ఇమేజీ గా రాయబడ్డంది. బహుశా

అందరూ తేల్లక్గా చదవక్యడదని ఆయన నాల్ల ఆలోచించి అల్ల రాశాడేమో మరి!!

***

నా గిల్లిదండా 64
 నా గిల్లిదండా -19
నాటక్ము
మేము హై స్తకలోి వ్వనిపుుడు ఒకే ఒక్క నాటక్ము వేశాము. నాటక్ము వెయాటములో

గొపు ఏముంది. మాములే క్దా!

కానీ అది మొదలవటానికి చాల్ల క్థ నడ్డచింది. స్తకలోి ఒకే ఒక్క ఏడాది సంగీతం

టీచరు వ్వంది క్దా. ఆ టీచరు మా ప్రవేటు సంగీతం టీచరు క్యడా క్దా!!

నేను ఆవిడతో ‘టీచర మేము వ్వండేది ఇంక్ ఒక్క సంవతారము. మీరు మా అందరితో

డ్రామానో, డాానోా చెయిాంచొిచుి క్దా!! మళ్ళళ మాకు ఇల్ల స్తకలు అనుభ్వాలు

వ్వండవ్వ’ అని ప్రాధేయపడాిను.

ఆమ ఏ క్ళనుందో ‘చూదాుం’ అంది.

అంతటితో ఆ విషయము అవలేద్ద. నిజానికి మొదలయిాంది అపుుడే!

నా బ్బటుు ఫ్రండు వాళళ అమమ సైనా టీచరు. ఆమే సాుఫు రూము విషయాలు నా దోస్టేక్య,

దానుించి నాకు అంద్దతుండేవి.

మరురోజు అది వచిి నాతో ‘నిని సంగీతం టీచర సాుపు రూములో అందరికి నీవ్వ

డ్రామా వేసేవని అడుకునాివంటక్దా! చెపిుందంట’ అని ఉపుందించింది. నాకు సిగుగతో

ప్రాణాలు పోయి ‘అబాబ’!! అనుకునాి. ఆ రోజంత్స టీచరుి ననేి చూస్టేని భావన.ఏ

ఇదురు దగగరునాి నా గురించే అని వెర్రి దిగులు. ఆ రోజు నా ప్రాణాలు తేల్ల మొక్ము

నేల లోకి పెటుుకు తిరిగాను. ఎపుుడు స్తకలవ్వతుందా అని ఎద్దరుచూపులు. అల్ల ఎదో

గడ్డచిపోయిాంది ఆ రోజు.

నా గిల్లిదండా 65
నాలుగు రోజులకు సాుపు రూము కు రమమని పిలుపు. టీచరు నాటక్ం వినరాలు ఇచిింది.

ఎవరు పాత్రధ్యరులో నిరణయించారు మొత్సేనికి.

ఆ నాటక్ము ఉపాధ్యాయుని ప్రాముఖాత చెప్ుది. ఒక్ వూరోి సరుంచు వ్వంటాడు. వాడ్డకి

టీచరింట్ట గౌరవము వ్వండద్ద. ఎంత స్తపూ క్లెక్ురు గురించి , డాక్ురి గురించి చివరక్య

BDO గురించి గొపుగా మాటాిడుతూ వ్వంటాడు. టీచరిను మాత్రం పటిుంచుకోడు.

ఒక్ ఉపాధ్యాయుల దినాన, క్లెక్ుర సభ్కు రావాల్ల. అతనే ముఖా అతిథి. కానీ ఆయన

వచిి, ముసల్ల టీచరుతో నేను నీ శిషుాడను అంటాడు. వూరి డాక్ురు క్యడా నేనూ శిషుాణి

అంటాడు. తరువాతి వాడు క్యడానూ. అపుుడు టీచరు మీరు ఎవరైనా మిముమలను ఇల్ల

చేసింది మీ టీచరే అంటాడు. అందరూ వపుుకుంటాడు.

ఈ సరుంచు భారా తెగ అమాయకురాలు. ఎదో తిక్కక్గా మాటుడుతూ వ్వంటుంది.

ఇంద్దలో సరుంచు భారాగా నా క్జిన వేసింది. డాక్ురుగా నా బ్బటుు ఫ్రండు. టీచరుగా

మరో బ్బసీు.

మేము తెగ రిహారాల్ చేశాము. చాల్ల మాటలు వ్వని పాత్ర నాదే. నాకు స్తకలోి డ్డబ్బటు

లో ఎపుుడూ ఫస్టు. అంద్దకే ఎకుకవ మాటల పాత్ర నాది.

చాల్ల నవ్వులు తెచేి పాత్ర స్టందరిది. తన ప్రతి డైల్లగుక్య ఆడ్డయనా తెగ నవాురు.

మముమల్లి అందరినీ అబాబయిల్లి తయారుచేశారు మా టీచరేి.

చాల్ల సరదాగా జరిగిన ఆ నాటక్ము, దాని ప్రిపరేషన నేను అడుకొకని మరీ చేసినంద్దకు

ఫలము దకికందనిమాట!!

***

నా గిల్లిదండా 66
 నా గిల్లిదండా- 20
వెనెిల - శశిక్ళ
చినిపుుడు స్తకలోి చేస్టకుని స్తిహాలు అమూలామైనవి. వాటిలో కేవలము అమాయక్పు

ప్రేమ తపు మరోటి వ్వండద్ద. అల్లంటి స్తిహాలు నిలబడ్డపోత్సయి. అంద్దకేగా

స్తిహనిక్నాి విలువైనది లేదంటారు.

నాకు నా స్తిహతులు చాల్ల ముఖామైనవారు. నేను స్తిహతులను వద్దలుకోవటానికి

ఇషుపడను. అమమ అంటూ వ్వండేది ‘ నేను అతిగా ఇషు పడత్సనని’.

ఏది ఏమైనా నా స్తకలోి స్తిహాలు చెదిరిపోని గురుేలను ముద్రంచాయి.

వాటిలోి శశిక్ళ ముక్ామైనది.

నాస్తకలోి శశిక్ళతో ఫ్రండ్డషప్ ఎల్ల మొదలయిాందో గురుేలేద్ద. కాని ఆ పిలింట్ట చాల్ల

ఇషుం వ్వండేది. దానికి నేనంట్ట ప్రాణం. తను క్రష్టుయన. వాళళ ఇంటోి కి నేను యధేచిగా

వెళ్ళళదాని. తనను మా ఇంటోికి రానిచేిది కాద్ద నానమమ. దానికి అది తెగ

చినిబుచుికునేది.

’మా ఇంటోి అనిి గద్దలలో వసాేవ్వగా. మరి మీ ఇంటోికి రానీయావేం’ అంట్ట నే

తెలిబోయి, సిగుగపడ్డ, ఇంటోి గొడవ చేస్తదానిి. దానికి తగగటుగా బాగా స్టద్దులు దొరికేవి.

పెదోుళ్ళళ మన మాట వింటారాండ్డ??

తనే ననుి ఎదో ఎడాకేటు చెయాాలని చూస్తది. చాల్ల సెటుల్ గా వ్వండేది. మరీ ముక్ాంగా

తలకు నూనె వ్వండేది కాద్ద. పొడ్డ గా కొదిుగా రింగుల జుటుుతో బావ్వండేది. తను నాకు

ఎనోి విషయాలు చెప్ుది. ఇంటోి వాళ్ళళ వూరుకోరుగా. మతేగా తనుిలు తగిలేవి. ఎంత

నానమమ అల్లంటి స్తిహాలు వదునాి తనే నా బ్బస్టు ఫ్రండుగా వ్వందేది.

నా గిల్లిదండా 67
తను రాక్పోతే ఆ రోజు స్తకలోి వ్వండబుదిు వేస్తది కాద్ద. ఇదురమే చాల్ల క్ల్లసి

తిరిగేవాళళము. క్లసి చదివేవాళళము. చద్దవ్వలో తను నా అంత తెల్లవి పదరిశంచేది

కాద్ద. కానీ టీచరు క్యతురుగా చాల్ల సెుషల్ హోదా అనుభ్వించేది. తనకు చద్దవ్వ

ధ్యాస తకుకవే. నేను పిడ్డ చద్దవ్వలో.

మిగిల్లన పిలిలు మా ఇదురిని విడదీయాాలని చూస్తవారు చాల్ల. మా మధ్ా చాల్ల

తంపులు పెట్టువారు. కొనిి సారుి కొటాిడేస్టకొని మళ్ళళ సాయంకాలనిక్ల్లి క్ల్లసిపోయ్య

వాళళము. ఇదురికీ ఒక్కడే పాలు పోస్త అతనునిపుుడు, అతనితో ప్రేమలేక్లు పంప్ది.

తికెకస్టు, డీపెస్టు ఇల్లంటి మాటలు తెగ అనుకునేవారము.

సినిమా క్ష్టులతో క్యడ్డన డ్రామాల్ల వ్వండేది మా స్తిహము. మరి చాదసేపు బ్రాహమల

పిలి, కిషుుయన పిలికు మిత్రమేంటని అంత్స వింతగా చూస్తవారు.

ఆ తరువాత ఇదురమూ హైద్రబాద్ద వచేిశాము ఇంటరు చేరటానికి. తనకి టీచరాులని

కోరిక్ వ్వండేది. వాళ్లళంటో ఎపుుడూ ఎలిలు లేని స్తుచి వ్వండేది. వ్వదయమే నిద్ర

లేవమని చెప్ువాళ్ళళ వ్వండేవారు కారు. ఆహారము క్యడా డైనింగు ట్టబుల్ పై వ్వంట్ట

తినేవారు. లేక్పోతే అంత చిని వూరోి క్యడా బయటుించి తెపిుంచు కునేవారు. వాళళకు

ఏదీ నియమము వ్వండేది కాద్ద. మా ఇంటికి పూరిేగా వాతిరేఖము. మా ఇంటోి నిపుును

క్యడా క్డ్డగి ముటుుకునే చాదసేము. అంటూ సంటూ, తెల్లిరక్ ముందే లేవటము,

అనిము దైవము. క్రంద పడ్జయాకుండా నేల మీద క్యర్ిని తినటము. నానా

నియమాలు ఇక్కడ.

మధ్ాతరగతి సాంప్రదాయమైన బ్రాహమణ కుంటుబం ఎల్ల వ్వంటుంది? అదే సీను

ఇంటోి.

నా గిల్లిదండా 68
నేను ప్రతీది ప్రశిిస్తే ననుి ఇంటోి ప్రతి రోజూ బాదటమే. నా స్తిహాల మూలంగా ఇల్ల

అవ్వతునాిను. పొగరని. నేను ముకుక పుటాలు ఎగరేసి( అంట్ట తెలీద్ద.. చదివిన నవలల

ప్రభావము) నాకు ఆతమగౌరవము వ్వంది. (అంట్ట ఎంటో తెలీద్ద కానీ ఆ డైల్లగులు

కావాల్లగా) నేను మాట పడను(ఇదీ డైల్లగే) అంటూ ఎద్దరు తిరగటం.... తనుిలు

తినటము. ( మరి యదునపూడ్డ ఇంజకుు చేసినది తకుకవ కాద్దగా మనకు). ఇల్ల

గొడవల మధ్ా మా స్తిహము బలపడ్డందే కాని తగగలేద్ద.

కాలేజీలో క్యడా కొంత కాలము క్లవటము కుదిరింది కాని సాంద్రత తగిగంది. మేము

క్ల్లస్త వాళళము అపుడపుుడు. ఒక్ వేసవికి తెనాల్ల వెడ్డతే ఆ టైంలో తనకు బ్రైనులో రక్ేం

గడిక్టిు ఆస్టపత్రికి వెళ్ళళ సరికే ఈ లోక్మునుంచి మాయమయిాంది.

నా కోసము తన అని పరుగున వచాిడుట. నేను లేను. వచాిక్ అమమమమ చెపిుంది.

నమమలేక్పోయాను. అని ఇంటికి పరుగున వెళ్ళళను. పూలు తీస్టకు శమశానానికి వెళ్లళ

అక్కడ చాల్ల స్తపు వ్వండ్డ ఇంటికి వచిిన తరువాత అమమమమ నా నెతిేన బకెటు నీళ్ళళ

గుమమరించి గాని ఇంటోికి రానీయాలేద్ద. ఆ తరువాత చాల్ల కాలము ‘ఆడపిలివ్వ

శమశానానికి వెళ్ళళవా’ అని కేక్లే కేక్లు. ఆవిడ వెరైటీగా పెడుతుంది బజీెలు( అదే తిటుి).

మనకు తరగని గని ఆవిడ్డ తలనొపిు. దబిడ్డ దిబిడే ప్రతిక్షణం. మేము అంద్దకే సదా

TTD ల్ల వ్వండే వారాము అమమమమతో. అదే ‘తపిుంచుకు తిరుగువారు ధ్నుాలు’ ల్ల.

ప్రండు పోయి నే ఏడ్డస్తే శమశానానికి వెళ్ళళను నాకు పెళ్లళ కాదని ఆమ గోల. నాని

రాగానే చెపిుంది.

‘నీ క్యతురు శమశానానికి వెళ్లళందోయి. మన ఇంటా వంటా వ్వనాియాా అల్లంటి

వేష్టలు’ అంటూ. నానిను చూసి నేను వెకుకతూ ‘శశిక్ళ చచిిపోయిాంది నాని’అంటూ

వాట్టస్టకుంట్ట, నాని తలనిమురుతూ వ్వండ్డపోయారు.

నా గిల్లిదండా 69
మొత్సేనికి తను అల్ల అనుకోకుండా మాయమయిాంది.

నా చినినాటి జాాపకాలలో చెదరని ముద్రవేసిన నేసేం!!

వెనెిలలో క్ల్లసిపోయి, క్రిగిపోయిాంది.

***

నా గిల్లిదండా 70
 నా గిల్లిదండా 21
డుమామ కొటిున తరగతు - ప్ల్లన వీపులు
ఈ సండది రాస్టేని తరుణములో అక్కతో మాటాిడ్డతే, తను నేను రెండవ తరగతిలో

చేసిన ఘనకారాాలు చెబుతుంట్ట ముకుకన వేలుంచుకునాి.

అంత తుంటరినా? అనిి తెల్లవితేటలూ నావేనా అని. అంట్ట చేస్తది తపుు అయితే

మేమిదురమూ ‘నీవంట్ట నీవ్వ’ అని వేలు చూప్ వాళళము.

మేము అపుుడు నాగరక్రూిల్ లో వ్వండేవారము. అక్కడ మేముని ఇలుి, రెండుని

గద్దలు, మేడ మీదికి వెళళటానికి మటుి, ఒక్ అటక్ గది వ్వండేవి. ముంద్ద అరుగులతో

ఎతుేగా వ్వండేవి.

ఆ సంద్దలో ఇళళనీి క్ల్లసిపోయి, ఒక్ దానితో ఒక్టి క్ల్లసి వ్వండేవి. మేడ మీదకు వెడ్డతే

అందరి మేడలు క్లపి ఒక్ పెదు మైదానముల్ల వ్వండేది.

ఒక్రి మేడ మీదకు ఒక్రు వెళ్ళళవారు కాద్ద గాని వెళళవచుి. పిలిలు పరుగులు పెట్టువారు.

గవాక్షాలు వ్వండేవి క్పుుకు. వాటికి అడుి ఏమీ వ్వండేది కాద్ద. వాన పడేటపుుడు వాటిని

క్పుటానికి ష్టబాద్ద బండలుండేవి.

కొందరి మేడ మీద చౌడు అనే తెలిని పదారిము వ్వండేది. వాటి మీద వాన పడాిక్ గడ్డి

వచేిది. అది వాన పడ్డతే లోపలకు కారుతుందని అనేవారు.

మేము చదివి బడ్డలో తెలుగు కు లెక్కలకు వ్వని టీచరుి చండశాసనులని ప్రు వ్వండేది. .

పిలిలను బ్బతేము విరిగేల్ల కొట్టువారు. అసలు అపుుడు పిలిలను దండ్డంచి చద్దవ్వ

చెపాులనే స్తత్రాని ప్రతి వారు నమేమవారు, పాటించేవారు. ఇపుుడు వారు ఎక్కడొనాిరో

తెల్లయద్ద. భూమి మీద లేక్పోతే నరక్ములో మాత్రమే వ్వండ్డ వ్వంటారు. అంతగా

నా గిల్లిదండా 71
చావకొట్టువారు పిలిలను. వారి భ్యం మాక్ందరికి చాల్ల వ్వండేది. వాళ్ళళ మారు

వేష్టలలో తిరిగే రాక్షస్టలు మా క్ందరికి.

మేము వారం రోజులు బడ్డకి పోకుండా వారి బారి నుంచి తపిుంచుకునే పదుతి వెతక్టం

మొదలెటాుము. ముక్ాంగా నేను బడ్డకి డుమామ కొటాులని పాిను. వెళళనంట్ట అమమ వినద్ద

క్దా! బ్రతిమిల్లడ్డనా వూరుకోద్ద. నానిగారు క్యడా ఇంటోి వ్వంట్ట వీపు విమానం మోతే.

అంద్దకే మేము స్తకలు విడ్డచే వరక్య ఎక్కడ కాలక్షేపం చేసి, ఇంటికి వస్తే మేము బడ్డకి

వెళ్ళళమని ఇంటోి వాళ్ళళ ఏమీ అనరు.

ఇదీ టూకిగా మా పాిను. అక్క, నేను బడ్డ క్ని బయలుచేరి ప్రక్క సంద్దలో వాళళ ఇంటి

అరుగుల మీద ఆడుకుంటూ వ్వండ్డపోయాము. మదాలో నేను నిద్ర వస్తే అక్క ననుి తన

వళ్ళళ పడుకో బ్బటుుకుంది. మరోజు ఇంటి వాళ్ళళ చూసి మేము స్తకలు డుమామ

కొడుతునాిమని గ్రహంచి నానికు చేరవేశారు. ఆయన వీపు సాపు చేశారు.

ఇది బాలేద్ద అని, మేడ మీద దాకునాిము. అమమ చూడకుండా. రోజంత్స ఆడ్డ నెమమదిగా

స్తకలు విడ్డచే టైముకు, మటిమీద క్యరుినాిము. అమమ మమమల్లి చూసి ‘ఎపుుడు

వచాిరు? నేను చూస్తే నే వ్వనాినుగా’

అని ఆశిరాపోయిాంది.

అమమని నమిమంచటము క్షుమని మరోజు మేము మేడ ఎకిక స్తకలు వదిలే టైంకు వీది

చివర వాళళ ఇంటి మేడ మీద్దించి దిగి, మిగిల్లన పిలిలతో పాటు ఇంటి సంద్దలోకి

తిరిగివచాిము.ఈ సలహా నేనే అక్కకు ఇచిి ఇదురము క్లసి చేశాము.

అమమకు ఎంద్దకో అనుమానము వేసింది. వారం నుంచి మేము వేస్టేని ఈ దొంగ

వేష్టలకు. స్తకలు పుసేకాలలో హోమ వరుక క్యడా ఏమీ లెక్పోవటము అమమ

అనుమానము పెంచింది.

నా గిల్లిదండా 72
అమమ మాతో ఏమీ అనకుండా నానిను స్తకలు కు పంపి వివరాలు తెలుస్టకుంది. నాని

అలవాటుగా మళ్ళళ మముమల్లి వారం రోజులు డుమామకొటాుమని వీపు వాయించారు.

అమమ మమమల్లి చేరతీసి కారణము అడ్డగి తెలుస్టకుంది. సోమవారము నానమమ మాతో

బడ్డకి వచిి ఆ మాష్టురుతో మాటాిడ్డంది. పిలిలను కొటువదుని దడ్డసి చద్దవ్వ

మానేస్టేనాిమని. తరువాత మేము అలవాటు పడ్డపోయాము... మాష్టురు దెబబలకు

***

నా గిల్లిదండా 73
 నా గిల్లిదండా -22
అతే కొడుకు తెచిిన తంటా.
నానికు ఒక్క చెలెిలుంది. అంట్ట మేనతే. మాక్ందరికి ఒక్కతే. మా క్ందరికి అంట్ట

నానాి, ఆయన ఇదురు తముమలకు క్లపి తొమిమది మంది ఆడపిలిలు. అతేకు పిలిలు

లేరు. ఆవిడ రూపము చాల్ల చిత్రంగా వ్వండేది. అంట్ట, చాల్ల పొటిుగా, చాల్ల ల్లవ్వగా

వ్వండేది. దానికి తోడు ఆమకు కాల్లకి ఎదో సమసా వ్వండేది. అంద్దక్ని, కుంటుతూ

నడ్డచేది. మామ పోలీస్టగా పని చేస్తవాడు. ఆయన చాల్ల పొడగు. దాదాపు 6

ఆరడుగులు. ఆయన నడుము దగగరకు అతే వ్వండేది.

ఆమ బుదిు చాల్ల చెడిది. పిలిలమీద ఆమకు క్నపడని క్సి వ్వండేది. అమమను సంత

మామయా క్యతురని క్యడా చూడకుండా చాల్ల మాటలనేది. అమమ ఎపుుడూ ఎద్దరు

సమాధ్యనము చెప్ుది కాద్ద. కాని చాల్ల బాధ్పడేది. అపుుడూ నానమేమ వూరడ్డంచేది.

అతేను స్తరాకాంతం అని అంత్స వెనక్ అనుకునేవారు. మాట క్రుకు. వంటి నిండా

బంగార నగలు గిలుు నగలు క్ల్లపి వేస్టకొని, క్ౄరంగా వ్వండే అమను చూస్తే అందరికి

అదేల్లంటి భ్యము.

వాళళకు పిలిలు లేరని మామ తన తముమడు కొడుకును తెచుికునాిడు పెంచుకోవటానికి.

అతే పెట్టు టారిరు తటుుకోలేక్ వాడు పారిపోయాడు. వాడూ వింతగా వ్వండేవాడు.

మనకుల్ల సెనిాటివ్ భావాలు వ్వండేవి కావ్వ. చాల్ల రఫ్ వ్వండేవాడు.

వాడు అతేకు పెదు తలనొపిుగా తయారయాాడు. అల్లంటి వాడ్డని దారిలో పెటుమని అతే

నానిగారిని కోరింది. అసలు అతే అంట్ట నానికు వలిమాల్లని ప్రేమ. ఆమ అడ్డంది ఆట,

పాడ్డంది పాట.

నా గిల్లిదండా 74
సరే చెపిుంది చెల్లియని, నానిగారు పారిపోయిన అతేకొడుకును వెతికి పటుుకొచాిరు.

వాళళ రిక్ుస్టు ల్లంటి ఆజా ఏమిటంట్ట, వాడ్డ చేత టనే పాస్ట చేయిాస్తే, వాళ్ళళ వాడ్డకో

జాజు వేయిాంచి, లైఫ్ సెటిల్ చేసాేరుట. అల్ల వాడ్డని వెతికి నాని ఎక్కడ్డ కీినరుగా ల్లరీ

మీద పడ్డతిరుగుతుని వాడ్డి పటుుకొచాిరు.

అల్ల నేను హైస్తకలోి వ్వండగా వీడు మా ఇంటోి వ్వండ్డ పది చద్దవ్వతూ (ప్రవేటుగా)

వూరు ఏలూతూ వ్వండేవాడు.

తినేవాడు, పడుకునేవాడు, పుసేక్ము ముంద్ద పెటుుకొని నిద్రపోతూ వ్వండేవాడు.

నానింట్ట మాకెంత భ్యమో, వాడ్డకీ అంతే భ్యమునిటుి క్నపడేవాడు.

టూాషన కెళ్లళ వచేివాడు. నాతో ఎకుకవ మాటాిడేవాడు కాద్ద.

ఇల్ల వ్వంట్ట వూరాప్రా అని, ఒక్ రోజు క్నపడకుండా పోయాడు. తిరిగే కాలు, తిట్టు

నోరు వూరుకోదని సామత మరి!!

అమమ ఆ రోజు క్ంగారుగా నాని కాాంపు నుంచి రాగానే ‘వీడు జంప్’ అని చెపిుంది.

నానికు ఏమి చెయాాలో తెల్లయలేద్ద. ఎవరిని అడగాలో తెలీద్ద. చెల్లికి ఎల్ల ముఖం

చూపించాలో తెలీద్ద. నానిమమ గోల. మేము ఎదో చేస్తసామని. అతేకు అమమ చులక్న.

అమమను ఎదో అంటోంది.

తముమడు నేనూ గప్ చుప్. వాడ్డకెమొచిిందో మాకెంటి తెలుస్ట. నాని దగగరకు వూరోి

అందరూ రావటము, వింతగా అడగటము. ఇల్ల వ్వండగా ఒక్ రోజు గడ్డచిపోయిాంది.

మరురోజు పోల్లస్టలకు రిపోరుు చేశారు. వూరంత్స ఇదే మాట. అందరూ ఎపుుడు

మాటాిడని వారు క్యడా అమామ నాని ల గురించి ప్రశిలు. అమమ ఎంత క్షుపెటిుసిందో

అని ఎవో మాటలు. నోటోి నాలుక్ లేని అమమ గురించి తెల్లయనివారు తపు ఎవురూ

అల్ల మాటాిడలేరు.

నా గిల్లిదండా 75
మేము తిండ్డ తిపులు మానేసి సినిమా ల్ల చూస్తే వ్వనాిము భ్యం భ్యంగా.

ఆ రెండు రోజూలు స్తకలో వాళ్ళళ అడ్డగే ప్రశిలకు సమాధ్యనము ఇవులేక్ నేను,

తముమడు డుమామ కొటాుము క్యడా. అమమను నానిను జనాలు అంటుని మాటలు విని

నేను తమమడూ బాగా ఫీల్ అయిా, ఒక్ళళకొళళల్ల వ్వనాిము.

ఇంతలో ఎవరో నానికు ఎదో లెటరు పటుుకు వచాిరు. అంద్దలో విషయము తెలీద్ద

నాకు. ఈయన హుటాహుటిన జీపు తీస్టకు వెళ్లళపోయారు. భ్యంగా మేము అమమ

నడ్డగాము ఏమయిాంది అని. అమమ చెపిుంది. ప్రక్కనే వ్వని పలేిటూరిలో సరుంచు,

పటిుపెటాుడుట. నాని వెళ్ళళక్ బేరసారాలు సాగి ఆ సరుంచుకు ఎవో సమరిుంచుకుని,

వీటిని తీస్టకువచాిరు. ఇంటికి వచాిక్ నాని ఎవురితో ఒక్కమాటా మాటాిడలేద్ద.

నానిమమ మాత్రం వూరుకోలేద్ద. వాడ్డని రెండు ద్దలుపింది. ఎవరేమనాిరని అల్ల

పారిపోయావ్వ అని. వాడు తల వంచుకునాిడు. మాటాిడలేద్ద. తముమడ్డకి మాత్రం

చదవటం ఇషుం లేక్ అల్ల చేశానని చెపాుడుట. నాని వాడ్డ బటులు సరిుంచి వాడ్డని వాళళ

ఇంటికి తీస్టకుపోయాడు. వాడు వెళ్ళళ ముంద్ద అమమ కాళళకు దండం పెటిు, ‘క్షమించు

అతేయా’ అని చెపిు వెళ్లళపోయాడు.

ఎక్కడ్డ టంత్ రాయించి, ఎవరిని పటుుకొని పాస చేయించి, వాడ్డకి సరిుఫికేటు

ఇపిుంచారుట.

అల్ల నాని వాళళ చెల్లి గారి కోరిక్ తీరాిరు. వాడు ఆ సరిుఫికేటు రానే మళ్ళళ జంపు.

తరువాత డ్రైవరుగా సిిరపడాిడని అక్క చెపిుంది.

***

నా గిల్లిదండా 76
 నా గిల్లిదండా -23
బటులు - రీసైకిలు
చినిపుుడు గౌనులే క్దా వేసాేరు. కానీ నాకు చినిపుటుించి చీరలంట్ట బలే ఇషుంగా

వ్వండేది.

గౌనులు వేస్టకునేటపుుడు ఎపుుడూ దృష్టు పెదు పావడాల మీదే వ్వండేది.

సకరేు వేస్టకోవద్దు గౌనులు చాలు అనేవారు. పావడా అంట్ట గటిుగా కోపడేవారు. చీరంట్ట

చంపుత్సరు.

ఇంటోి ఆటలలో ఎక్కవ్వగా టీచరు ఆట ఆడేవాళళము. గోడే బాిక్బోరుి, నేల మీద పరచిన

బండలే విదాారుిలు. నేలను బ్బతేంతో బాద్దతూ, చద్దవ్వ చెపుటము. అల్ల టీచరు అంట్ట

చీర క్టుుకోవాల్లగా మరి. అంద్దకే అమమ విడ్డచిన చీరలు తీస్టకు క్టుుకుంట్ట, అమమ

పాపం మంచివి తీస్టకోమనేది. నానిమమ మాత్రం అమమ చీరలు పాడుచేస్టేనాిమని

గయిామని లేచేది.

అల్ల నా చీరల పిచిి ఏ మాత్రము తీరేదికాద్ద. అపుుడు ఇపుటాి వ్వటిునే బటులు కొనేవారు

కారు. సంవతారానికి మూడు సారుి మాత్రమే బటులు కొనేవారు. ఉగాదికి, పుటిునరోజుకు,

దసరాలకు. పటుు లంగా మాకు తొమిమదవ తరగతిలో కొనాిరు.

నా వరకు నాకు చాల్ల బటుల పిచిి వ్వండేది. చీరంట్ట ఇషుం అని చెపాుగా, దానికి

ముక్ామైన కారణం చీర కొనగానే క్టుుకోవచుి. అదే గౌను, పావడాలంట్ట, కుటుుకొని

క్టుుకోవాల్ల. అంత వరక్య కుదరద్ద క్దా!

మా బటులనీి అమేమ కుట్టుది. ఇంటోి కాల్లతో తొకేక మిషన వ్వండేది. ఉష్ట మిషను.

అపుటోి ఉష్ట మిషను అంట్ట చాల్ల మంచి మిషనని ప్రుండేది.

నా గిల్లిదండా 77
బటులు కొని తరువాత అమమ కుటుటానికి టైం తీస్టకునేది. ఇంటోి పనులు తెమలుికొని

కుటాుల్లగా. ఈ లోగా నేను తెగ గోల చేస్తదాని. తురగా కుటుమని. నాకు అరిమయ్యాది

కాద్ద. టైలరుకు ఇస్తే అతను తురగా ఇచేిసాేడని చెపిునా అమేమ కుట్టుది. జాకెటుి పొడుగు

జాకెటుి. వెనక్కు హుక్ా పెటిు. చేతులు కొదిుగా కుచుి కుట్టుది. నాకు అసలు నచేిది

కాద్ద. కొతే డ్డజైనుి కావాలని, జాకెటుి ముంద్దకొక్సారి వెనక్కొక్సారి క్టుమని గొడవ

చేస్తదాని. అక్క ఎల్ల కుటిునా మాటాిడకుండా వేస్టకునేది. నేనే చాల్ల గొడవలు

పడ్డపోయ్యదానిి దాని డ్డజని కోసమని. నాకు సోకులెక్కవని నానమమతో స్టద్దులు

తినేదాని.

వోణి క్యడా వేస్టకోవటము పెదు ప్రహసనము. చీర ల్ల వ్వంటుంది అని ఓనీ అనాి

ఇషుంగా వ్వండేది. కానీ మచూార అయిన వెంటనే వోణీ వేస్టకొనివులేద్ద. అసలు ఓనీ

కొనలేద్ద నాకొక్కటి క్యడా వ్వండేది కాద్ద.

నాకు బటులు చాల్ల వ్వండేవని ఇంటోి అంత్స భావించేవారు. కానీ నాకు నావి కాక్,

అక్కల నుంచి వచిినవి, అంట్ట అక్కకు చినివైన వనీి నేను వేస్టకోవాల్లావచేిది ఇల్లంటి

వనీి క్లసి చాల్ల ల్ల వ్వండేవి. ఇది క్యడా నాకు అసాలు నచేిది కాద్ద. ఎవరికి

కావలసినవి వాళళకు కొనవచుి క్దా! ఈ రీసైకిల్ ఏమిటి అని చిరాకు గా వ్వండేది.

స్తకలు డస్టా, పుసేకాలు, బాాగు అనీి రీసైరిలే. అంద్దకే ఇంటోి చివరి పిలిగా

పుటుక్యడదని ప్రగాఢ నమమక్ము ఏరుడ్డంది.

***

నా గిల్లిదండా 78
 నా గిల్లిదండా - 24
నేనూ నా చీరలు - అడ్జెస్టుమంటుి
నా చీరల పిచిి, నా కోసము బటులు కొనుకోకవటము అనిది చాల్ల ఇషుంగా వ్వండేది.

మా ఇంటోి అక్కలకు పొటిుగా మారిన పావడాలు, గౌనులు వేస్టకొని, వాడేసిన పుసేకాలు

వాడ్డ నాకు ఏ సంవతారము సంతోషముగా వ్వండేది కాద్ద.

నేను వోణీ కోసము జాకెటుు కుటుమంట్ట అమమ నేను స్తకలో వ్వనినిరోజులూ కుటులేద్ద.

నేను చిని పిలినని వోణి వేస్టకోక్యడదని వాళళంత్స చాల్ల నమమక్ముగా అనుకుంటూ

వ్వండేవారు. మామయా భారా అతే, నాకు మొదటి బ్రా ఇచిి, వేస్టకోమని చెబితే, పినిి

వాళళంత్స పిచి కోపడాిరు. ఎంటి చిని పిలివ్వ, పెదు వేష్టలు అని. మాకు అపుుడు బటుతో

కుటిున పెదు బనీనుల్లంటివే లోబటులుగా వేస్టకునేవారము. ఇవునీి నాలో ఒక్ బలమైన

అసంతృపిేకి కారణమయ్యావి. ఇంటోి అమామయిగా పుడ్డతే, పెదు పిలిగా పుటాుల్ల లేదా,

ఒక్క పిలిగా పుటాులని అనుకునేదాని.

ఇంటోి పెదు పిలి అయితే అనీి కొతే బటులే వ్వంటాయి. మీ పై వారి బటులు మీరు

వేస్టకొనక్కలేిద్ద. స్తకలు పుసేకాలు క్యడా కొతేవి, మంచి స్టవాసనలతో వ్వనివి

వ్వంటాయి.

ఒనీలు క్యడా మచూారు కాగానే, వేసాేరు. వోణీలు క్యడా ఎపుుడు కావాలంట్ట

వేస్టకోవచుి. ఇవునీి వాళళకుని advantages.

హైద్రాబాద్దలో డ్డసెంబరులో పెట్టు ఎగిెబిషనులో, నాకు చాల్ల బటుులు కొనుకోకవాలని

వ్వండేది. అక్కడ వేరు వేరు రాష్టాల నుంచి తెచిి పెట్టువారు. ఆ పదరశనలలో నేను చూసి

ఎదో ఒక్ వస్టేవ్వ కొనుకొకని, జెయింటు వీలు ఎకిక వెనక్కు వచేివాళళము. అల్ల నా

నా గిల్లిదండా 79
వోణీలు వేస్టకోవాలనే కోరిక్ బటులు పిచిి పెరుగుతూ వచిింది. నేను ఇంటరులో నా

పావడాలకు చిని జాకెటుు నేనే కొనుకొకని వోణి క్టుుకోవాలని డ్డసైడు చేస్టకునాి.

అక్కయా ఫ్రండు ఒక్ మంచి సలహా ఇచిింది. జాకెటుు ఒక్టి విపిు, ఆ ముక్కల ఆదితో

మిగిల్లన వనీి క్తిేరించుకోమని. నేను తెల్లవిగా నూాస్టప్పరు క్తిేరించి ఆ ముక్కల

ఆదితో జాకెటుి కుటుుకునేదానిి. దాని తో వోణీలు వేస్టకునేదాని. నాకు మూడు ఓణీలు

వ్వండేవి అవే మళ్ళళ మళ్ళళ దేకేదాని. పినుిలు దెపుుతునే వ్వండేవారు. పొడగు జాకెటుు

కాకుండా వోణీ ఎంద్దకు అని. వాళళందరి దృష్టులో నేను చిని పిలిల్ల గౌనిలో వ్వండాల్ల.

నేను వోణిలోకి అల్ల పెదు వాతిరేక్త ఎద్దర్కని వచాిను. చుడీదారులు నాకు ఇంటరులో

కొనిది అమమ. తరువాత నేను జీనా వరక్య వెళ్లళపోయీ డ్డగ్రిలో. అల్ల మా సంప్రదాయ

కుటుంబ బటుల పదుతిని బదులు కొటిు నాకు నచిినవి వేస్టకొని ఓరౌ! అని పించాను.

నేను జాబులో చేరాకా చాల్ల నెలలు నాకు నచిిననిి చీరలు కొనుికునాి.

ఇదురు పిలిల అడెస్టుమంటు ఇషుం లేక్ ఒక్క పిలిను దాని కొరినవి కొరనవీ కొని ‘లేద్ద’

అని మాట లేకుండా పెంచుకునాి. ఆనాటి జీవిత్సలు చాల్ల అడెస్టుమంటు

ప్రహసనాలు.

ఆ అసంతృపిే నాల్లంటి వారికి వ్వండేది. అంద్దకే ఆ పిచిిలో ఎనిి బటులు

కొనుకునాినంట్ట నాకే చీరాకు వచాిల్ల. దాంతో నా క్రువ్వ తీరింది. చీరల పిచిి

తగిగంది. ఇపుుడుల్లంటిది మిగలేిద్ద క్యడా:)

***

నా గిల్లిదండా 80
 నా గిల్లిదండా -25
సుపరిపాలనా దినము
నా ఆరవ తరగతిలో హై స్తకలోి చేరాను. అక్కడ టీచరి (teachers day)కోసము ఒక్

ప్రతేక్ామైన రోజు వ్వండేది. ఆ రోజు కొందరు పిలిలు టీచరి వేషము వేస్టకొని వచిి

పాఠాలు చెప్ువారు. ఆ పాఠాలు చెప్ుటపుుడు మధ్ాహానపు సమయములో చెకికంగు

క్యడా జరిగేది. బాగా పాఠాలు చెపిున పిలి టీచరికు బహుమతి వ్వండేది ఆ సాయంత్రమే.

దానికి ‘సుపరిపాలనా’దినమని ప్రు.

దీనికి వేషము క్టాులంట్ట క్నీసము 9 వ తరగతిలోననాి వ్వండాల్ల. 10 లో వ్వంట్ట మరీ

మంచింది. మాములుగా టీచరుి వాళళకిషుమైన పిలిలకు ఆ అవకాశము ఇచేివారు. నా

అభిప్రాయము ప్రతి టీచరుకు కొందరు ఫెవరెటుి పిలిలు వ్వంటారు. ప్రతి సంవతారము

క్యడా ఇదే బాపతుే. వాళళను క్నిపెడుతూ ఇల్లంటి రోజున వాళళకు ప్రతేాక్మైన

ట్రైనింగుతో మాకు విడుదల చేసాేరు.

సామానాంగా మాక్ందరికి తెల్లసిపోయ్యది ఎవరు ఏ టీచరుకు ఇషుమో. ఎవరు

వెయాబోతునాిరో.

ఇది జస టీచరిల్ల చీర క్టుుకు రావటమే కాద్ద. వాళళ పాఠాలనీి చెపుటము వ్వంటుంది

ప్రతి తరగతిలో. కొనిి సారుి పిలిలకు రివిషన చెయాటానికి ఈ సందరాభలు క్యడా

వాడేవారు టీచరుి. పిలిలు ప్రశిలు వెయావచుి. అరిము కాక్పోతే టీచరు వేషధ్యరు

మళ్ళళ అడగొచి.

ఒక్సారి నా ప్రండు అక్క, ఇంగీిషు టీచరు వేషము క్టిుంది. నేను కొనిి ప్రశిలు

తయారుచేస్టకు పోవటము క్యడా నాకు గురేవ్వంది. ఆ రోజున వూరిలో వాళ్ళళ వాళళ

నా గిల్లిదండా 81
కిషుమైన స్తకలుకు వెళ్లళ ఈ పిలిల వేషము చూడవచుి. ఆ ఒక్క సందరభములో మాత్రమే

మగ పిలిలు స్తకలోికి వచేివారు. మా మగ మాష్టురులు వెనకే వ్వండ్డ ఎవరనాి

ఎవరిననాి అలిరి పెడుతుంట్ట, వాళళ శుదిు చేస్తవారు.

ఒక్సారి సైనుా టీచరుగా వేసిన పిలి బోరుి పై వేసిన బమమ చాల్ల బావ్వందని దానిల్ల

వ్వంచి ఆ సాయంత్రము మొతేము స్తకలు పిలిలను చూడమని పంపారు.

ఆరు ఏడు తరగతుల పిలిలకు సైనుా చెప్ు టీచరుగా అక్కక్యడా వేషము క్టిుంది

ఒక్సారి. నేను అల్లంటివి చెయాలేద్ద కానీ చూడటం వరకే పనిగా వ్వండేదానిి. ఈ

పదుతిలో పిలిలకు టీచరుి పడే క్షుం తెలుస్టేందని అనుకునేవారు.

***

నా గిల్లిదండా 82
 నా జాాపకాల సందడ్డ - 26
నా క్లక్త్సే యాత్ర
నా చినితనములో నేను మన రాష్ట్రము దాటి మొదటిసారి బయటకు వెళ్లళంది నేను

ఎనిమిది తరగతిలో ఉనిపుుడు.

పెదు మామయా క్లక్త్సే లో ఉండేవాడు. ఏమి చేస్తవాడ్డ తెల్లయద్ద కానీ, మంచి

ఉదోాగం లో ఉండేవాడు. వాళళకి ఆ రోజులలో చాల్ల పెదు ఫాిట్ ఉండేది. మమమయా కు

రెండు కారులు ఉండేవి. మామయా కి అపుటికి కొడుకు ఒక్కడే. వాడు నాక్నాి

చినివాడు. వాడు, తముమడు, నేను క్ల్లసి ఆడుకునే వాళళము ప్రతి సమమర లో. అంద్దకే

వాడ్డ దగగరకు అంట్ట మేము తెగ సంతోష పడాిము. నానికు మేము మాతో పాటు ఒక్

బ్బటాల్లయను వెడ్డతే గానీ కుదరద్ద; మేము నలుగురం, అమమ నాని, నానిమమ, బాబాయి

క్యతురు, ఇంకో బాబాబయి పినిి, ఇందరు క్లసి వెళ్ళళము. మొతేం 15 మందిమి.

హైదరాబాద్‍ లో రైల్ ఎకికతే మేము క్లక్త్సే లో 24 గంటలు తరువాత దిగాము. రాత్రి

బానే ఉండ్డంది. కానీ మరో రోజు నాని ఆ రైల్ లోనే సాినం, జపం. ఆయన

అనుష్టఠనానికి ఏది అడుికాద్ద అసలు.

మేము క్లక్త్సే చేరే సరికే, స్తుషన కి అతే, డ్రైవర తో వచిింది. మేము 15 మందిమి

వాళళ పెదు కారులో ఇర్రుకోని వాళి త్రీ బ్బడురూమ ల ఇంటికి చేరాము.

చాల్ల పెదు ఇలుి మాకు బానే సరిపోయింది.

మేము వారం రోజులు ఉనాిము. చాల్ల ప్రదేశాలు చూసాము. వికోురియా రాణి కై

క్టిుంచిన, త్సజమహల్ పోల్లన వికోురియా మమోరియాల్ లో పెదు పెదు శాండ్డల్లయరా ,

బటనిక్ల్ గారెినా లో పెదు పళ్ళళలను పోల్లన ఆకుపచిటి ఆకుల కొలను, మూాజియం

నా గిల్లిదండా 83
లో మనలని సెనా చేసి తెరుచుకునే తలుపుల దాురం, దక్షిణేశుర లో ఉని కాళ్ళ గుడ్డ ,

తరువాత ష్టపింగ్.

ఈ సెనార తో ఉని తలుపుల గురించి మాకు స్తకల్ లో చెపిు ఉనాిరు. మన దేశంలో

అల్లంటి తలుపులు అపుుడు కేవలం ఆ ముజియం లో మాత్రమే ఉనిదని చెప్ువారు.

నాకు ఆ డ్డర దగగర అదే గురుేకు వచిింది. అంద్దకే మేము మళ్లళ, మళ్ళళ ఆ తలుపుల

చుటూు తెగ తిరిగాము ఆ రోజు. ఆ తలుపులు చూశానని కొదిుగా గరుపడుు గురుే.

అక్కడ ట్రామ క్యడా చాల్ల నచిింది మాకు. మేము కేవలం ట్రాము తో తిరగటానికి

కొనిి సారుి అటు ఇటు తిరిగాము. చాల్ల ప్రదేశాలకు మామయా వచాిడు. కొనిి మేము

డ్రైవర తో వెళ్ళళము. మాకు బ్బంగాల్ల రాద్ద కాబటిు, మాకు ఆ కారు డ్రైవర ద్దబాసీల్ల

చాల్ల హెల్ు చేశాడు.

అక్కడ కాటన చీరలు ఏంతో చీపు. ఎలకాానిక్ గడ్డయారాలు క్యడా చాల్ల చవక్. చీరలు

అందరు తెగ కొనాిరు. ఇరవై చీరలు ఒకొకక్కలు కొనుకుకనాిరు. అమమ క్యడా చాల్ల

కాటన చీరలు కొనిది. మా అందరికి తలో ఎలకాానిక్ చేతి వాచీ కొనాిరు. నాకు అక్కకు

గౌనులు, అక్కయా కు చీర కొనాిరు నాినా. అతే అమమకు మంచి చీర గిఫ్ు గా ఇచిింది..

అపుుడు అది లేటసు ఫాాషన. పూార సిల్క చిలకాకుపచి చీర కు బాిక్ బోరిర, లంగా ఓని

టైపుది. నేను కాల్లజీకి వచాిక్ ఆ చీర చాల సారుి క్టుుకునాిను.

వాళళ అపారెుమంట్ లో జారుబండ, సీసా వంటి పిలిలు ఆడుకునే వి ఉండేవి. వాటిని చూసి

మేము ఎంత ముచిట పడాిమో.

క్లకెత్సే లో ఆ రోజులకే ఎంతో మోడరన గా ఉండేది. ఆ అపారెుమంట్ా ఎపుుడు దేశం

మొతేం మీద ఉనాియి కానీ, అపుుడు మేము హైదేరాబద్‍ లో క్యడా చూడలేద్ద. క్లక్తే

లోనే చూసాము. వాళళ ఎతైన భ్వనాలు, పైకి వెళళటానికి ల్లఫ్ు, అపారెుమంట్ మధ్ాలో

నా గిల్లిదండా 84
పారక, పిలిల కోసం జారుబండ వంటి ఆడుకునేవి, సీివ్ లెల్ా జాకెటి తో, పెదు బింది తో,

కాటన చీరలలో అక్కడ్డ స్త్రీ లు, నా జాాపకాల పొరలలో గురుేంది పోయారు.

కొల్లిపూర వంటి చిని ఊరు నుంచి క్లకెత్సే వంటి మట్రో సిటీ చూడటం అదే మొదలు

కాబటిు కావొచుి. ఆ ఆశిరాం తలచుకుంట్ట ఇపుుడు నవ్వు వస్టేంది కానీ, ఆనాటికి అది

నాకు చాల్ల వింతే !!

***

నా గిల్లిదండా 85
 నా గిల్లిదండా -27
నేను వెళ్లినా విహారయాత్ర
మా స్తకల్ లో టీచరా అందరు క్లసి ఒక్ విహారయాత్ర అనబడే ఎక్ాక్రిాన కు

పూనుకునాిరు. అది అనుకుని తడువ్వనే, నేను తెగ ఉతాహం గా ఫీల్ అయాాను. ఇంటోి

చెపులేద్ద పాడు లేద్ద వెళ్లిపోవాలని పాిన చేస్టకునాిను.అక్క పదో తరగతి లో ఉనిది.

దానిి క్యడా నేను అడగలేద్ద. నేను అల్ల డ్డసైడ్స చేస్టకునాిను. ఆ నోటీస్ట వచిిన రోజు

రీసెస లో నేను అక్క దగగరకు వెళ్లళ నా డ్జయిషను చెపాును. అది ‘చూదాుము. ఇంటికి

వెళ్లళ అమమను అడ్డగాక్’ అంది. దానికి చాల్ల మచూారిటీ. అల్లంటిదేమీ నాకు తెల్లయద్ద.

ముమ ఇంటికి వెళ్ళళక్ అమమతో

చెపాుము ఉత్సాహముగా. అమమ క్యడా చూదాుము. నెలుందిగా ఇంకా. నాని నడగాల్ల

క్దా ముంద్ద అనిి లైటుగా వదిలేసింది. వీళళకెవురికీ ఎంద్దకు ఉత్సాహముగా

వ్వండద్ద? మొదటిసారి స్తకలు నుంచి ఫ్రండుాతో, టీచరితో జాలీగా, హుష్టరుగా వెళ్లళ

రావొచుి. అనిి రోజులు స్తకలు డుమామ. హజరు క్యడా మేము మిస అవుక్రేిద్ద. ఎనిి

రకాలుగా చూసిన అది గొపు అద్దబతమైన అవకాశము. అంద్దకే, నాని వచేి వరక్య

కాలు నిలవలేద్ద.

ఆ రోజు సాయంత్రం నాని వచాిక్ మా స్తకలు ఎక్ాక్రషన విషయము చెపాును. నాని

క్యడా పెదుగా ఫీల్ అవలేద్ద. మరు రోజు స్తకలో ఇవే క్బురుి. నేను ధైరాం చేసి నా ప్రు

ఇచేిశా. అక్కను టీచరుి ‘మీ చెల్లి వసోేందిగా నీవ్వ రావా’? అని ప్రశిించి నా ద్దంప

తెంచారు. అక్క ననుి లంచు టైంలో వేస్టకుంది. దాంతో ఆగక్ ఇంటికి వచిి అమమతో

క్ంపెటింటు. అమమ క్యడా కొపుడటము.

నా గిల్లిదండా 86
నేను పిచి గోల చేసినా నాని ముంద్ద నోరు ఎతేలేద్ద. మరోజు తేలుగు టీచరు దగగర

వెకిక వెకిక ఏడుికుంటూ ‘సారు మా నానికు చెపుండ్డ. మీరు నాని ఫ్రండు క్దా!’ అని

వెకాకను. ఆయన ‘సరే చూదాుం’ అనటం ఆలెశాం అందరు పిలిలు మా నానికు చెపిుండ్డ

అంటూ గోల. ఆయన భ్యపడ్డ పారిపోయాడు.

నేను తినకుండా, తిని నానా అలిరి చేసి మొత్సేనికి ‘సరే’ అనిపించా. ఒక్కదానే

పంపకుడదని అక్క ను క్యడా పంపారు. నేను క్షుపడ్డతే అది స్టఖపడ్డంది.

అల్ల మేము ఇదురము క్లసమా మిగిత్స స్తకలు పిలిలతో మద్రాస్ట, మహబళ్లపురము

వెళ్ళళము. మద్రాస్టలో బీచు, సినిమా హరోయిన శారదను, రెండు మూడు సిల్లలను

చూశాము. ప్రుి గురుేలేవ్వ.

మహాబళ్లపురములో మాత్రం గొపు శిలు సంపదను చుశాము. పంచరథాలు, పాండవ్వల

రథాలు, బీచులో గుడ్డ, వెనిముదు, గంగావతరణము. నాకు మహాబళ్లపురము చాల్ల

నచిింది.

అందరము క్ సి మలసి వ్వండటము, టీచరుి మమమల్లి చూడటము, మాకు జడలు

వెయాటము బలే వ్వండ్డంది. వచేిటపుుడు మేము ఓంటిమిటు దగగర ఆగి రామాలయము

చూశాము. బస్టాలో సీటి మదా టవల్ా వేస్టకొని వాటి మీదనే నిద్రపోయాము. ఏం

తినాిమే గురుేలేద్ద కానీ ఆ తిరగటము మాత్రం చాల్ల గురుే వ్వండ్డపోయిాంది.

తరువాత ఇంటికి వచాిము.

ఆ అనుభ్వము గురించి వాాసము రాసి టీచరుకు ఇవుటము గురుేవ్వంది.

ఆ తరువాత మేము రెండు మూడు సారుి వెళ్ళళము కాని నా మొదటి స్తకలు ట్రిపుు గా

వెళళటము మంచి అనుభ్వము.

***

నా గిల్లిదండా 87
 నా గిల్లిదండా -28
అలిరి హైపిచ్
నాకు చినితనమున ఆటలలో పాటలలో గోలగా చేస్త పని చాల్ల రిసీక అని ఎపుుడూ

అనిపించలేద్ద. నేను ద్దమికే గోడలు, చెటుి చాల్ల వీలుగా వ్వండేవి. పైపెచుి అల్ల

ద్దమికితే ‘కాళ్ళళ విరుగును.... తరువాత పెళ్లళ అవద్ద’ అని ఇంటోి సీురియ్య టైపు డైల్లగు

విని, ఇదే మంచి సమయము....అనిటుిగా... నేను ద్దముకుతునే వ్వండేదాని. కాళ్ళళ

విరగాలని, పెళ్లళ అవక్యడదని మనస్టలోలోపల కొదిుగా కొరిక్ వ్వనిమాట నిజము

క్యడా.

ఇంత అలిరి ఆగిపోవటానికి ఒక్ పెదు సంఘటన కారణము.

ఆ సంఘట త్సతయా వాళ్ళళ మేడ మీద గద్దలు క్డుతుండగా జరిగింది. అపుుడు వాళళ

కిటికీలకు సనషేడ్స అని చిని రూఫ్ వ్వండేది. మేడ మీద నుంచి దాని మీదకు జంప్

చెయావచుి. అల్ల ద్దమికే వీలుగానే వ్వండేది అది. అందరూ దాని మీదకు ద్దమికి, అటు

నుంచి ఇటు పళ్ళళ అంద్దకోవటము, పూలు కోయటము చేస్తవారు. కాబటిు అది పెదు

ప్రమాదక్రమైన పని కాద్ద. అది మేడ క్నాి కొదిుగ దిగువకు వ్వండేది. ఆ షేడ్స మీద

నుంచి క్రందకు దిగాలంట్ట నిచిన వ్వండాల్ల. నిచిన లేకుండా రాలేము. అది అంత ఎతుే

వ్వండేది.

మేడ మీద మరో అంతస్టే క్ట్టుటపుుడు, ఇస్టకు, ఇటుక్లు గుటులుగా తెచిి క్రంద, ఇంటి

చుటూు ప్రాిరు. ఇస్టకు గుటులు బావ్వండేవి. మతేని ఆ ఇస్టక్లో ఆడుకోవటానికి చాల్ల

బావ్వండేది. అల్లంటి వేళ, ఆ వేసవి కాలపు సాయంత్రము నేను షేడు మీద నుంచి

ఇస్టక్లోకి ద్దకితే చాల్ల మజా వస్టేందని నా క్నాి చినివారైన నా సైనాం తముమడు,

నా గిల్లిదండా 88
మామయా కొడుకును పెట్రేపించి ప్రోతాహంచి, ముంద్ద నాయక్తుపు లక్షణముగా

ద్దమికేశాను. వెళ్లళ ఇస్టక్లో క్యరుకుపోయా. తెగ నవ్వుతూ లేచి వాళళను క్యడా రమమని

కేక్లు పెడుతూ పిలుస్టేంట్ట అమమమమ చూసింది. వాళళను నేను ప్రేరేపిస్టేనాినని, చాల్ల

సాహసక్ృతాం చేసిన నా వీరత్సునికి మచిగ,వీపును విమానంల్ల మ్రోగించింది.

అమమమమను చూసి చినివాళ్ళళ ఇదురూ క్నపడకుండా దాకునాిరు.

మేడషేడు మీద నుంచి ద్దమికి సాహసక్ృత్సానికి మగరాయుడని, అదనీ, ఇదనీ ప్రితో

ననుి ఇంటిిల్లపాది బాది వదిల్లపెటాురు.

మపుులేని చోట మన ప్రతిభ్ చూపక్యడదని ఆ నాటి నుంచి అమమమమ ఇంట ఆటల

అలిరి మానేష్టను.

***

నా గిల్లిదండా 89
 నా గిల్లిదండా -29
రింగులీడరు
చినిపుుడు చాల్ల ఆటలకు పిలిలను తీస్టకుపోయి తెగ ఆడేదానిని ననుి అమమమమ

‘రింగులీడరు’ అనేది. ఆటలలో ఎవరికి దెబబలు తగిల్లనా నా పని పట్టువారు. కొంచము

క్యడా జాల్ల వ్వండేది కాద్ద. ఎపుుడు ఏదో ఒక్టి అనటమే వ్వండేది.

ఎవరు ఎమనాి కాప్పు ఏడుపు. తరువాత మళ్ళళ ఆటలగోలే తపు వదునాిరని ఆగేది

లేద్ద. ఎంద్దకో ఎడతెగని ఆటలు గా వ్వండేవి.

అమమమమ అంట్ట మాక్ందరికి సింహసుపిం. ఆమ ప్రేమగా దగగరికి తీస్టకుని దాకాల్లలే

లేవ్వ చరిత్రలో. ఎపుుడు స్తటిపోటి మాటలు, దెపుుడుగా వ్వండేది. ఆమదో టైపు.

మనిష్టని ఎవురైనా, ముటుుకోవటము నచేిది కాద్ద. చాల్ల దూరం పెట్టుది. పొరపాటున

ఎవరనాి తగిల్లనా, చాల్ల చిరాకు పడేది. ఆమదో జమిందారీ కుటుంబము. మనిష్ట

చూడటానికి సనిగా పొడుగాగ, పచిగా వ్వండేది. మనిష్ట మాట చాల్ల పద్దనుగా వ్వండేది.

ఎపుుడూ వంక్లే తపు మచుికోలు తెలీద్ద. ఆక్రు పినుిలను తపు ఎవురిని కొదిుగా

మంచిగా మాటిడ్డంది చూడలేద్ద.

మేము ప్రతి వేసవిలో చాల్ల ఆటలు, అలిరి సాగించేవారము. ఆవిడ ఎంత కొపుడ్డనా

క్యడా. ఒక్ వేసవిలో రోజంత్స ఎండకు ఆడ్డ ఆడ్డ సాయంత్రము ఆటలు కొదిుగా

ఆపాము. సాినము చేసి వచాిక్ అలసటగా వ్వండ్డ పడక్గదిలో పడుకునాి. మామయా

కొడుకు ఆడుకోవటానికి రమమని పిల్లచాడు. నే పలక్లేద్ద. పైపెచుి నిద్ర నటించటము

మొదలెటాు. మనస్టలో తెగ నవేుస్టకుంటూ. వాడ్డని ఆట పటిుస్టేనాినని.

నా గిల్లిదండా 90
ఆ గదిలో నవారు మంచాలు ఉదయము ఎతిే గోడకు పెట్టువారు. వాటి కోళళ క్రంద, అవి

నేలకు పడకుండా ఒక్ చెక్క ముక్క అడిం వ్వండేది.

నేను పిల్లస్తే లేవలేదని వాడు ఆ చెక్క తెచిి నా నెతిే మీద ఒక్కటి కొటాుడు. అది ఒక్ వైపు

చాల్ల పద్దనుగా వ్వండేది. స్తటిగా వెళ్లళ చెక్క క్ంటి ప్రక్కన కొటుుకుంది. విపరీతంగా

నెతుేరు. నేను పెదుగా గుక్కపెటిు ఏడవటం మొదలెటాును.

మడ్డసెను చద్దవ్వతుని పినిి పరుగున వచిింది. అతే వచిి వాడ్డని ఎతుేకొని వెళ్లళంది.

అమమమమ వచిి ‘వాడ్డని ఏమనాివ్వ? ఎంద్దకు కొటాుడు’? అని పిచిి ప్రశిలు.

‘ఈ క్ధ్యనాయికి ఎదో చేసి వ్వంటుంది. లేక్ పోతే వాడ్జంద్దకు కొడత్సడు’ అని తిక్క

స్తుటుమంటుి. అసలు దెబబకు కారే రకాేనికి పినిి తపు ఎవురూ పటిుంచుకోలేద్ద. పినిి

దెబబకు డ్రసా చేసింది.

మరురోజు మా వూరు వెళ్లళపోయాను. అమమ చూసి చాల్ల క్షుపెటుుకుంది. కొదిులో

క్నుికు తగిలేదని. దేవ్వడ్డ దయ వలన నేను కాపాడపడాినని.

నాకు దెబబ తగిగనా అక్కడ చిని గుంటగా అల్ల వ్వండ్డ పోయిాంది. తరువాత వాడ్డకి ఆ

పని గురుే క్యడా లేద్ద. నేనూ మరిిపోయాను తరువాత. కాని మళ్ళళ ఇంక్ పిలిలను

తీస్టకు ఆడటము మానేసా. అంతేకాద్ద నా మనస్టకు తగిల్లన గాయం మాత్రం

మానలేద్ద. వాళళ ప్రవరేనా, తపుు నాదే అనటము ఇత్సాదివి. అవి జీవితమంత్స

వ్వనాియి. మనుషుల సుభావాలు అరిమవటము అపుుడే మొదలయిాంది. అంద్దకే

అమమమమ మీద ఎపుుడూ జీవితములో సానుభూతి కానీ ప్రేమ కాని వ్వండేవి కావ్వ. అంతే

కాద్ద నొరు మంచిదైతే వూరు మంచిదని సామత ను ఎపుుడూ గురుే పెటుుకునేదాని.

***

నా గిల్లిదండా 91
 నా గిల్లిదండా -30
వక్ేృతుం లో అడుగు
నా చినిపుుడు నేను సాదించిన విజయాలలో ముఖామైనది, తరువాత నా జీవితములో

పనికి వచిినది, నా డ్డబ్బటు. నేను స్తకలోి వ్వండగా డ్డబ్బట్ లో పాలొగనటము

మొదలెటాును.

అది నా ఎనిదవ తరగతి నుంచి మొదలయిాంది. మా స్తకలోి ప్రతి రెండు వారాలకు

డ్డబ్బట్ వ్వండేది. దానికి ఇనచారె గా మా కాిస్టటీచరే వ్వండేవారు. ఆయన మాకు తెలుగు

చెప్ువారు. తెలుగులో పదాాలు బటీుయం పట్టు నా నేరుు చూసి ఆయనకు ముచిట

క్ల్లగిందో లేక్ నేను మారుకలు బాగా తెచుికునేదాని అనో, మరోటో కాని, కాిస్టలో

నలుగురిలో నేనూ వ్వండేదాని. మముమలను ఒక్ టాపికుక ఇచిి, వాాసము రాసి బటీు

పటుమని చెప్ువారు. అల్ల చెయాక్పోవటము అంటూ వ్వండేదికాద్ద.” కుదరదని”

మేము మా టీచరుికు చెప్ు వీలు లేని సమయములో చదివిన చద్దవ్వలు మావి.

అంద్దక్ని ఎక్కడైనా ఎమైనా మేటరు సంపాదించి, రాసి బటీుయం పటిు ఆ గడువ్వ రోజున

అపు చెప్ు వారము.

అది దాదాపు ఒక్ సంవతారము సాగింది. అంట్ట ఆ మాష్టురు మా కాిస్ట టీచరుగా

వ్వనింత కాలమూ.

తరువాత కాిస్ట రూము నుంచి ఆ ప్రహసనము పూరిే స్తకలు వరక్య వెళ్లళంది. ప్రతి నెల

మేము అల్ల స్తకలోి డ్డబ్బట్ లో అపుచెప్ువారము. దాదాపు 9 వ తరగతిలో నాకు రెండు

స్తకళళ మదా పోటికి మా స్తకలు తరుపున వెళ్ళళ నలుగురిలో ఒక్రిగా ఎనిిక్ కావటము

నా గిల్లిదండా 92
జరిగింది. నేను కాలేజీకి వెళ్ళళ అల్ల డ్డబ్బట్ చెపిు వచాిను. బహుమతి రావచమనిది

సహజముగా జరిగింది. అల్ల నాకు రక్రకాల పెనుిలు పహుమతిగా వచేివి.

నాకు డ్డబ్బట్ అలవాటై, స్తుజీ మీద మాటాిడటానికి భ్యముండేది కాద్ద.

మా కాలేజీలో రెండవ సంవతారము ఇంటరులో నేను ఒక్ డ్డబ్బట్ లో పాలగనాిను.

దానితో నా ప్రు మారు మ్రోగింది. అల్ల నాకు నలుగురిలో మాటాిడటము అలవోక్గా

అబిబంది. ప్రు బోనస గా వచిింది. అమరికా వచాిక్ నేను సంఘాలలో పాలగనాలని

పెదు పాిను వెస్టకోలేద్ద. అవి అల్ల జరిగిపోయాయి.

నా డ్డబ్బట్ అలవాటు నాకు ఇక్కడ్డ తెలుగు సంఘాలలో మంచి ప్రు తెచిింది. తెలుగు

భాష గురించి అలవోక్గా నేను మాటాిడటము గురించి. అందరికి నేను అల్ల

అలవాటయాాను. నా సాుంటనిటీ క్యడా అంద్దకు పనికి వచిిందనే నేను అనుకుంటా.

చాల్ల సభ్లలో పాలగనాిను. ఎపుటి సందరభం బటిు అల్ల అలుికుపోత్సము క్దా ఇక్.

అల్ల నాటా సభ్లో 10,000 మంది సభిక్ల మధ్ా త్సమా ప్రసిడ్జంటుగా మా సపోరుును

నాటా సభ్లకు ప్రక్టించాను. ఇదే నాకు చేతనైన స్టలువైన విదా. నలుగురిలో గలగల్ల

మాటాిడటము.

అదే నాకు ఎందరినో మిత్రలను క్యరిింది, కొందరిని శత్రవ్వలను చేసింది. గత భావ్వక్

సదస్టాలో క్యడా అదే ననుి భావ్వక్లకు పరిచయం చేసింది. దీనికి మూలము మాత్రము

స్తకలోి నే పాలొగని డ్డబ్బట్ట కారణము. అంద్దకే స్తకలే పూనాది పిలిలకు. మంచి స్తకలు,

టీచరుి, వారి నిబదుత భావి తరాలను చేసి దేశానిి బలోప్తంగా చేస్టేంది. దేశం,

సంఘము బలహీనపడటానికి కారణము విదాావిధ్యనము, ధ్నముకే పరుగెతేే కార్ురేటు

పాఠశాలలు. ఆ విధ్యనము మారిక్పోతే ఇవునీి చరిత్రలో క్లసిపోయ్య అక్షరసత్సాలు.

***

నా గిల్లిదండా 93
 నా గిల్లిదండా -31
అనియా
జీవితము అందరి క్నాి పెదు గురువ్వ. అనీి పాఠాలు నేరుుతుంది. మనము బాధ్

క్ల్లగించే విషయాలను ఎంత మరిచిపోవాలనాి, అదేంటో పిచిి మనస్ట అవే గురుేకు

పెటుుకుంటుంది.

మంచి విషయాలను అంద్దకే ఇల్ల తీరుగా రాస్టకుంట్ట తపు గురుేకు రావ్వ.

భానుమతిగారు రాయమనిపుుడు, నినిటివే గురుేకు రావ్వ క్దా నాకు, చినిపుటివా?....

అంటూ చపురిస్తే, గిరిజగారు చాల్ల ప్రోతాహంచారు.

కొనిి అక్క, కొనిి స్టందరి గురుే చేశారు.

చూస్టేండగానే 31 వ రోజు క్యడా వచేిసింది. ఇవనీి చద్దవ్వతుంట్ట,

కొనిి విషయాలు బోదపడాియి.

ఎంతో జాానము విక్సించింది.

నాకు నేనే ‘బాబోయి ఎంత అలిరి చేశేదానిి’ అని ఆశిరాము క్ల్లగింది.

ఇంత వరక్య నా క్నాి బుదిిమంతులు లేరని క్దా, నా భావన... తీరా చూస్తే ఎడ్జమంట్ట

తెడిమని సామత నా మీద వాడేవారు, చినిపుుడు.... అది చాల్ల క్రెకుు.

మరి మనమే కిష్టకంద వాస్టలమైతే, మన పిలిల అలిరిని గురించి మనము మాటాిడటము

చాల్ల తపుు.

నేను పెరిగిన వూరు, ఆ స్తకలు నాకు చాల్ల అపూరుమైనవి అనిది మళ్ళళ తెల్లసింది.

అమమ నాని అందిచిిన జాానము నివ్వరు గపిునది. నేడు ప్రజులమైన ముంద్దకు

నడుపుతోంది.

నా గిల్లిదండా 94
- అంద్దకే మనకు మనము సింహావలోక్నము చేస్టకోవాల్ల మధ్ా మధ్ా....

ఎంద్దక్ంట్ట నా చిని తనము గురించి తలచుకుంట్ట చాల్ల క్రకషంగా నల్లప్సిన,

గురుేకువచేి విషయము కాకుండా నేను ఎనిి చెపుగలనో చూడాలనుకునాి.

పచిిగా వ్వండ్డ నేటికి క్లుకుక మనిపించే ఆ విషయము - అనియాను నాగరకరూిల్

చెరువ్వకు సమరిుంచటము.

మేము కోల్లిపూర కు వెళళక్ పూరుము నాగరకరూిల్ లో వ్వండేవారము. నాకు ఎనిమిది

సంవతారాలపుుడు కొల్లిపూరు వెళ్లళపోయాము. అంట్ట ఇది నా ఏడు సంవతారాలపుుడు

జరిగి వ్వంటుంది.

అనియా అందరి క్ంట్ట పెదువాడు. అమమ కు క్యడా క్యడా వ్వండ్డ చాల్ల హెలుు

చేస్తవాడుట. అసలు ఇంటోి అందరి క్నాి, మొదటి బిడి. శ్రీనివాస్టడు. చాల్ల చురుక్ట.

ఈతలో అందె వేసిన చెయిా. ఆటలలో చద్దవ్వలలో ఫస్టు. నాని భ్యక్రమైన

క్రమశిక్షణ. ముగుగరు చెళళలుి.

నానిమమకు ప్రియమైన వాడు. ఆమ ప్రాణాలనీి తన మీదనే.

తగని ముద్దు అందరికి. అలిరికి తెగ తనుిలు తినేవాడు.

ఈత పోటిలలో చెరువ్వకు అటు ఇటూ ఈద్దతూ వెళ్లళపోయాడు.

అందరిని నిరిపే నిరాశలోకి ముంచి. 15 సంవతారాల వయస్టాలో.

నానమమకు జరుం. తగాగక్ చెబితే తటుుకోలేక్ హరుు మీదకు తెచుికుంది.

అమమ చాల్ల సారుి నిశబుంలో క్ళళ నీరు పెటుుకునేది తలచుకొని.

అల్ల మాయమైనా, మా అందరి హృదయాలలో నిలబడ్డ పోయాడు.

నా గిల్లిదండా 95
అదే నా చినినాడు మరుగవని చిక్కటి జాాపక్ము. దీనిని తలవకుండా తోడ్డతే చాల్లనే

క్నిపించాయి.

అంద్దకే చరైవేతి చరైవేతి.

జీవితము అనీి నేరుుతుంది.

కాలము అతి పెదు వైద్దాడు.

*********

చల్ల అణువణువ్వ ప్రాకి

సింభిస్టేని హృదయమునాి,

నిశిలమై నిలవ దిగులు పడుతునిపుుడైనా

జీవిత్సని వెలుగు కొరకు

జగనామత దివా కాంతి కొరకు

తపిస్టేని క్షణానా...

మిగులు ద్దఖం... ధైరాానిి హరిస్టేనాి...

చరైవేతి ...చరైవేతి...

ఎవరు మచాిరని

స్తరాడు పోషకుడయ్యానీ భువికి?

నెవరు తలచారని మృద్దల వెనెిలనందిచను రాకా చంద్రుడు...

అంద్దకే

చరైవేతి.. చరైవేతి

పుష్టులు విక్సించి స్టవానలు చలి,

చలినిి సమీరము మరులు కొలుపు

నా గిల్లిదండా 96
ఎవరు జీతమిచుినని వరషమభిషేకించు ఫృధిుని?

చరైవేతి.. చరైవేతి...

మధువ్వనందించు తేనియ

క్షీరమందించు గోమాత...

పుష్టుంచు స్టమబాల...

నద్దలు ప్రవహంచు...

పుడమి మీద ప్రాణమునింత వరక్య

చరైవేతి ... చరైవేత

***

నా గిల్లిదండా 97
 నా గిల్లిదండా -32
సాదించిన మనస్ట
జీవితము ఏ ఒక్క సంఘటనతో ఆగద్ద. అది జలజల పారే ప్రవాహము. జీవనది. దానిని

గంగగా పవిత్రంగా మలచినా,మూసీల్ల మురిక్గా వ్వంచాలనాి అనీి మన చేతులలోనే

వ్వంటుంది అని స్తత్రం నేను బలంగా నమామను. ఇపుుడు వెనకిక తిరిగి చూస్టకుంట్ట

అది నిజమని సుషుంగా అనిపిస్టేంది.

ఎవరి జీవిత్సలకు వారే హీరో... హరోయిన... మన జయాపజయాల సమాహారములో...

ఒక్ మణిపూస... భానుమతి మంధ్య గారి కోసం ప్రతేాక్ం ..::)

నేను చాల్ల పుసేకాల పురుగు (పు.పు.)... మాములు పురుగు కాదండ్డ... అల్ల

అనేస్టకునేరు... కాద్ద... కేవలము పుసేకాలను ఆబ గా నమిల్ల మింగుత్సనని... ఇల్ల

ప్రిడారు...అంట్ట ప్రు పెటాురు.

నా పుసేకాలు నా చుటుు పడ్డ వ్వంటాయి ... రారమమని... పిలుస్తే.... నేను వాటిని కొదిు

కొదిుగా చపురిస్తే... అంట్ట చద్దవ్వతూ ఆనందిసాేను.

అమమమమ త్సతయా లకు నేను మాములు పురుగా? అంట్ట పుసేక్ము అడిం పెటుుకు

పడుకునే బాపత్సే?... లేక్ పు.పు. ల్ల నిజంగానే చద్దవ్వత్సనా? అనేది పెదు ప్రశి.

వాళళకి అల్లంటి సందేహముందని.. వయస్టా ముద్దరు కొదిు.... ప్రాణులు

సందేహప్రాణులు... జీవ్వలు సీనియర సిటిజనుి గా మారుత్సరని....పిలిలు నెటిజనుిగా

రూపాంతరము చెంద్దత్సరని తెలీద్ద నాకు. అమాయకురాల్లని. చెపాుగా... పు.పు. అని.

అంద్దకే రియల్ లైఫ్ అనుభ్వము నాసిే.

నా గిల్లిదండా 98
సరే వాళళకి అనుమానము వచిింది. వచిినపుుడు ననుి అడగొచుి క్దా!! కానీ వాళ్ళళ

అల్ల అడ్డగితే సినియారిటీ ఎం వ్వంటుందని అనుమానమేమో,... ననుి మధ్ా మధ్ాలో

కాపుండేవారు. అంట్ట నే మేడ మీద వ్వంట్ట మధ్ాలో తొంగి చూడటము... గదిలోకి సజన

గా వచెియాటము.. ఇత్సాదివి.

నాకు అరిమయ్యాది కాద్ద. నాకు డ్డగ్రిలో కాలేజీ లో టాపరుగా వచిి ద్దరాగభాయి

మమొరియల్ మడలు వచిినపుుడూ నమమలేద్ద ..పుపు... అని.

సరే కానిండు..

నేను డ్డగ్రిలో వ్వండగా...సరీస్ట క్మీషన లో గ్రూపు పరిక్షలకు వెళ్ళళను. మనము రుబుబడు

బాాచాగ. తెగ రుబుబతూ వ్వండేవారము. అమమమమ అపుుడపుుడూ పినిి వాళళతో ‘ఇదేమి

రుబుబతోంది?(చద్దవ్వతోంది?)’ అని అడ్డగేది. ననుి అడ్డగితే నేను ‘అమమమామ... ఇంకా

రుబుబడు కాలేద్ద. అయాాక్ చెబుత్సను’ అనేదానిి. ఇల్లంటి డైరెకుు సమాధ్యనాలు

కొరవడ్డనంద్దకు నా మీద వాళ్ళళ మిరియాలు చింతపిక్కలూ నూరుతూ వ్వండేవారు.

త్సతయా ఎంతో ప్రేమ మూరిే. ఆయన ననుి అడగలేద్ద ఎపుుడూ. మరి నాకెల్ల

తెల్లసిందా అని క్దా డౌటు. అదే చెబుతునాి...

నా రిజలుు రాక్ ముందే నాకు పెళ్లళ చేశారు. పెళ్లళ అయిన రెండొ నెలలలో ప్పరులో

రిజలుు వచిింది. నాకు సెలక్షను. రెవెనూాలో....

అవినీర భ్యంక్ర... భారతీయ విధ్యనములో కేవలము మరిటుతో... హైద్రాబాద్దకు

కేటాయించారు. ఆ రోజు ఆఘ మేఘలమీద ఎగురుతూ అమమమమ, త్సతయా దగగరకు

పరుగు పెటాును. అందరి సందేహాలకు అది చెక్. సమాధ్యనము.

నరిామయా క్యతురు సాధించగలదని, పు పు మాత్రమే కాదని , బుర్రలో గుజుె మిగిల్ల

యుందని... గురుే.

నా గిల్లిదండా 99
త్సతయా పరుగున వచిి కౌగిల్లంచుకునాిరు. అమమమమ క్ళళలో సంతోషము. అమమ

అక్కడే వ్వంది ఆ సమయములో. ననూి త్సతయాను క్ళళ నిండా సంతోషముగా చూస్తే

నిలబడ్డపోయిాంది!

కాల్లనికి క్నపడని వారెవరో” ఫీజ్ (freeze)” అనాిడు.

అందరూ నిశేిస్టేలై చూస్తే వ్వండ్డపోయారు. ఆ ఆనంద సమయమును - శబుముగా

బదులు చేస్తే త్సతయా... “ఇది చదివేది... నిజంగా చదివేది... కాద్ద... చదివింది... నా

మనవరాలు చదివింది... పుసేకాలు ముందేస్టకు క్యరోివటము కాద్ద పురుగు కాదూ...

నిజంగానే చదివింది” అంటూ డ్డకేిరు చేశారు.

నా తలలో వెనక్ ఎవరో ఫిడేలుతో పాడుతునాిరు...’సాధించెనే ..మనసా...

సాధించెనే...ఓ మనసా...”

ఈ పాట అల్ల వినపడుతూనే వ్వంది... అపుటినుంచీ, అపుుడపుుడు...

అమరికాలో కారు అలవోక్గా నడ్డపినపుుడు...

నా ఎమ. బి.య్య. పటాు పుచుికునిపుుడు,

సాినికి ఎనిిక్లలో ఒంటరి పోరాటము చేసి గెల్లచి చూపినపుుడు...

దక్షణ ఆసియా ప్రజలకు ఇచేి అపురూప ప్రతిష్టుతమక్మైన అవారుి చేతి క్ందినపుుడు,

మొదటి సారి ప్రు అచుిలో చూసినపుుడు, ( emesco published a book of

mine)

గురువ్వలు క్రుణతో అనుగ్రహంచినపుుడు....

ఇపుుడూ.... వినపడుతూనే వ్వంది...

త్సాగరాజ క్ృతి... “సాధించెనే ఓ మనసా....”

***

నా గిల్లిదండా 100