TTQ1 - Chuong 2 Soi Quang

02/04/2017
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
BÀI GIẢNG
KỸ THUẬT THÔNG TIN SỢI QUANG

Fundamental of Optical Fiber Communications
Giảng viên: Th.S Đỗ Văn Việt Em – Th.S Phạm Quốc Hợp

Bộ môn: Thông Tin Quang – Khoa Viễn thông 2
Email: dvvem@ptithcm.edu.vn, pqhop@ptithcm.edu.vn
KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG
CHƯƠNG 2
SỢI QUANG
GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

www.ptithcm.edu.vn Trang 2
BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG – KHOA VIỄN THÔNG 2
1
02/04/2017
NỘI DUNG CHƯƠNG 2

• Cấu trúc và phân loại sợi quang
• Mô tả quang hình quá trình truyền ánh sáng
trong sợi quang
• Truyền sóng ánh sáng trong sợi quang
• Suy hao
• Tán sắc trong sợi quang
• Hiệu ứng phi tuyến
• Một số loại sợi quang mới
• Cáp sợi quang

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

• Cấu tạo sợi quang
Sợi quang cơ bản gồm có 2 lớp:
• Lõi (core): hình trụ, bán kính a, chiết suất n1
• Lớp bọc (cladding): hình trụ, bao quanh lõi, bán kính b (b>a),
chiết suất n2 (n1> n2)
Vật liệu chế tạo: chất điên môi (thuỷ tinh, plastic…)
Lõi
Lớp bọc

2
02/04/2017

• Cấu tạo sợi quang (tt)
Ngoài 2 lớp cơ bản, sợi quang còn được bảo vệ bởi hai
lớp bên ngoài: lớp phủ (primary coating) và lớp vỏ
(secondary coating)
Lôùp voû Lôùp phuû Lôùp boïc
900 um 250 um 125 um
Loõi
10/50 um


• Ánh sáng lan truyền trong sợi quang
Ánh sáng truyền trong lõi sợi quang bằng cách phản xạ
toàn phần qua lại mặt tiếp giáp giữa lõi và lớp bọc
» Ánh sáng có thể truyền được trong sợi quang bị uốn cong với
một độ cong giới hạn (thỏa điều kiện phản xạ toàn phần)
θ > θc θ > θ’> θc
b
a
n2 n θ
0 n1 θ θ’
a
b
Đường bao chiết
suất sợ quang

3
02/04/2017

• Khẩu độ số
Điều kiện để một tia sáng chiếu tới đầu sợi quang với
góc tới φ có thể truyền được trong lõi sợi quang?
φ3 < φ1=φc < φ2 θ3 > θ1 = θc > θ2
θ2 θ1 θ3
φ1
φ3 α = 90o - θc
φ2 Lõi (n1)
3
Lớp bọc (n2)
1


• Khẩu độ số (tt)
Kết luận: Sự phản xạ toàn phần chỉ xảy ra đối với những
tia sáng có góc tới ở đầu sợi quang nhỏ hơn góc tới hạn
φmax.
Định nghĩa khẩu độ số: NA = sin θ max
Ý nghĩa: NA biểu diễn khả năng ghép ánh sáng vào

trong sợi quang.
2 2
Công thức xác định NA: NA = n1 − n2 = n1 2∆
n12 − n22
∆= độ chênh lệch chiết suất tương đối giữa lõi và lớp bọc
2n12

4
02/04/2017

Góc nhận ánh sáng bằng 2θ max
θmax
2×θmax


Vùng nhận ánh sáng có dạng hình nón
Vùng nhận
ánh sáng

5
02/04/2017

Ví dụ 1
Một sợi quang SI có chiết suất lõi n1 = 1,50 và chiết suất
lớp bọc n2 = 1,485. Hãy xác định khẩu độ số và góc
nhận ánh sáng của sợi quang này.


Giải ví dụ 1
2 2
Áp dụng công thức tính khẩu độ số: NA = n1 − n2
Thế giá trị các đại lượng vào ta được kết quả:
NA = 1,52 − 1,46 2 = 0,21
Theo biểu thức định nghĩa: NA = sin θ max

0
Suy ra: θ max = 12 0 Hay góc nhận ánh sáng: 2θ max = 24

6
02/04/2017

d (µm) D (µm) NA
50 125 0,19 – 0,25
62,5 125 0,27 – 0,31
85 125 0,25 – 0,30
100 125 0,25 – 0,30
(Source: G. Keiser, “Optical fiber communications”, 3rd)


• Phân loại sợi quang
Phân loại theo vật liệu chế tạo:
• Sợi thủy tinh (All-glass fiber): lõi và lớp bọc bằng thuỷ tinh
• Sợi plastic (All-plastic fiber): lõi và lớp bọc đều bằng plastic
• Sợi PCS (Plastic-Cladded Silica): lõi bằng thủy tinh, lớp bọc
làm bằng nhựa

7
02/04/2017

• Phân loại sợi quang (tt)
Phân loại theo dạng chiết suất của lõi:
• Sợi quang có chiết suất nhảy bậc SI
• Sợi quang có chiết suất giảm dần GI
• Sợi quang giảm chiết suất lớp bọc
• Sợi quang dịch tán sắc DSF (Dispersion-Shifted Fiber)
• Sợi quang san bằng tán sắc DFF (Dispersion-Flatened Fiber)


Sợi chiết suất bậc SI (Step-Index)
• Dạng phân bố chiết suất:
n1
n , r≤a
n( r ) =  1 n2
n2 , a ≤ r ≤ b b a 0 a b
r
• Các tia sáng truyền theo đường thẳng

8
02/04/2017

Sợi GI: sợi quang có chiết suất giảm dần
• Dạng phân bố chiết suất: parabol
  r 
2
n1 1 − ∆  , r ≤ a
n( r ) =    a  

n , a≤r ≤b
 2
• Các tia sáng truyền theo đường cong Tại sao?


n(r) n(r) n(r)
n1
n2
r r r r r r
a2 a1 0 a1 a2 a3 a2 a1 0 a1 a2 a3 a3 a1 0 a1 a3
a4 a2 a2 a4
Giaûm chieát suaát lôùp boïc Sôïi dòch taùn saéc DSF Sôïi san baèng taùn saéc DFF

9
02/04/2017

Phân loại theo số mode truyền trong sợi quang
• Sợi đa mode:
– Sợi SI, GI (G.651):
– (50/125µm), (62.5/125µm), (100/140µm)
• Sợi đơn mode SMF (Single-Mode Fiber)
– Sợi đơn mode tiêu chuẩn SMF (G.652):
» (9/125 µm)
» Hệ số suy hao: 0.38 dB/km (λ=1310nm) và 0.2 dB/km (λ=
1550nm)
» Hệ số tán sắc: bằng 0 tại λ=1310nm và 18ps/nm.km tại λ=
1550nm
– Sợi DSF (G.653)
• Sợi dịch tán sắc khác zero NZ-DSF (G.655)

Truyền Sóng Ánh Sáng Trong Sợi Quang
• Cơ sở toán học
Toán tử curl
ix iy iz
∂ ∂ ∂
rot A = curl A =
∂x ∂y ∂z
Ax Ay Az
Toán tử del
∂ ∂ ∂
∇ = ix . + i y . + iz .
∂x ∂y ∂z

10
02/04/2017
• Cơ sở toán học (tt)
Tích hữu hướng của hai vector A và B ix iy iz

A × B = Ax Ay Az
Bx B y Bz
r
Toán tử div: div A = ∇. A
Suy ra: rot A = curl A = ∇ × A

• Cơ sở toán học (tt)

Toán tử Laplace:
∇ 2 được gọi là toán tử Laplace, được ký hiệu ∆
( )
∇ 2 E = ∆E = ∇ ∇E − ∇ × ∇ × E
• Trong hệ tọa độ Descartes: ∆ E = i x .∆E x + i y .∆E u + i z .∆E z
∂2 f ∂2 f ∂2 f
Và đối với hàm vô hướng ∆f = + +
∂x ∂y ∂z
• Trong hệ tọa độ trụ

 2 ∂Eϕ E r   2 ∂E r Eϕ 
∇ 2 E =  ∇ 2 E r − 2 × − 2 i r +  ∇ 2 Eϕ + 2 − 2 iϕ + ∇ 2 E z i z
 r ∂ϕ r   r ∂ϕ r 

11
02/04/2017
• Hệ phương trình Maxwell:

r Mối quan hệ giữa các đại lượng
∇.D = ρ (1) B =µH (5)
D =εE + P (6)
r
∇.B = 0 (2) J = σE (7)
r ρ: Mật độ điện tích khối [c/m3]

r ∂B
∇× E = − (3) E : Vectơ cường độ điện trường [V/m]
∂t
D : Vectơ cảm ứng điện [c/m ].
2
r
r r ∂D
∇× H = J + (4) H : Vectơ cường độ từ trường [A/m].
∂t J : Vectơ mật độ dòng điện mặt [A/m2].
B: Vectơ cảm ứng từ [H/m].
P : Vectơ phân cực điện

• Đối với sợi quang độ dẫn điện bằng 0, hệ pt

Maxwell được viết lại như sau:
r
∇.D = 0 (1)
r
∇.B = 0 (2)
r
r ∂B
∇× E = − (3)
∂rt
r ∂D
∇× H = (4)
∂t

12
02/04/2017
• Giải hệ phương trình Maxwell trong hệ tọa độ trụ

(r,φ,z):
Phương trình sóng:
∂2 E 1 ∂2 E 1 ∂2 E
+ + + (ω 2εµ − β 2 ) E = 0
∂r 2 r ∂r r 2 ∂φ 2
Nghiệm phương trình sóng:
E ( r ≤ a ) = A1 J ( u r ) co s k φ E ( r ≥ a ) = A2 K ( w r ) co s k φ
– với A1, A2: hằng số điện trường
– J(x) có dạng hàm Bessel
– K(x) có dạng hàm Hankel (hàm Bessel cải tiến loại hai)
– u2 = β21 - β2 với β1= ω(ε1µ1)1/2 = ω n1/c
– w = β - β 2 với β2= ω(ε2µ2)1/2 = ω n2/c
2 2 2


(r,φ,z) (tt):
Giải hệ PT sóng tại biên r=a nghiệm của PT số
mode sóng truyền trong sợi quang
Một số kết quả rút ra từ việc giải PT sóng:
• Tần số chuẩn hóa: V = (2πa/ λ).(n12 – n22)1/2 = (2π/ λ).a.NA
• Các mode sóng được gọi là các mode phân cực tuyến tính: LPlm
(linearly polarized mode) với l = 0,1,2,…; m= 1,2,3,…
• Mode LP01 được gọi là mode cơ bản
• Số lượng mode sóng phụ thuộc vào giá trị của V:
– Đối với sợi SI, tổng số mode M ≈V2/2 (đúng với M>20)

13
02/04/2017

(r,φ,z) (tt):
Một số kết quả rút ra từ việc giải PT sóng (tt):
• Với V đủ lớn, phần công suất trung bình chảy trong lớp bọc:
P Clad 4
≈
P 3 M
• Và ta có quan hệ: P Clad P core

= 1−
P P
» P: công suất tổng trong sợi quang
» M: số mode
– Mode LPlm tồn tại khi V > Vclm (tần số cắt của mode LPlm)
» Điều kiện để sợi quang truyền đơn mode: V≤ 2,405

• Phân bố năng lượng của một số mode sóng trong

sợi quang SI:
Công suất trong lõi

14
02/04/2017

sợi quang (tt)

Truyền Sóng Ánh Sáng Trong Sợi Quang)

sợi quang (tt)

15
02/04/2017
• Các mode phân cực tuyến tính:

Sợi quang trên thực tế có độ dẫn kém, do đó các mode
tự nhiên trong sợi quang sẽ kết hợp (suy thoái) thành
các mode phân cực tuyến tính (LP)
Ví dụ việc kết hợp các mode HE21 + TE01 và HE21 + TM01
thành các mode LP11 (vết đen chỉ phân bố cường độ;
mũi tên chỉ các trường TE và TM): xem hình (a) và (b).

• Các mode phân cực tuyến tính:

(a) Cấu tạo của hai mode LP11 từ hai mode tự nhiên và phân bố
trường TE và cường độ của chúng

16
02/04/2017
• Các mode phân cực tuyến tính (tt):

(b) Bốn hướng trường TE và TM và các phân bố cường độ tương
ứng của LP11.

• Sợi quang đơn mode:

Không phải mode sóng nào cũng truyền được trong sợi
quang. Mỗi mode LPnm có một tần số cắt tương ứng, ký
hiệu là Vcn. Chỉ khi tần số chuẩn hóa V của sợi quang lớn
hơn tần số cắt Vcn thì mode thứ n đó mới truyền được
trong sợi quang.
Một vài trị số Vcn bậc thấp:
• Vc1 = 2,405
• Vc2 = 3,832
• Vc3 = 5,138
• Vc4 = 5,520
• Vc5 = 6,380

17
02/04/2017
• Sợi quang đơn mode (tt):

Bước sóng λc1 là một thông số quan trọng. Ðó là bước
sóng ngắn nhất sợi làm việc trong vùng đơn mode.
Thật vậy, sợi quang là đơn mode khi V < Vc1 = 2,405
» Nói như vậy có nghĩa là sợi đơn mode có vùng bước sóng
truyền dẫn đơn mode, song có vùng bước sóng truyền dẫn đa
mode.
2π
» λc1 là bước sóng cắt. λc = a.NA
Vc


Đường kính trường mode (MFD): trường trong sợi quang
đơn mode có xấp xỉ dạng phân bố Gaussian.
Ðường kính trường mode là tại đó biên độ trường giảm
e lần
2,6
2 p ≈ 2a
V

18
02/04/2017

Có nhiều mô hình để xác định
MFD. Ở đây giả sử trường phân
bố trong sợi SM có dạng phân bố
Gaussian:
2
/ p2 )
E (r ) = E0 e ( − r
p (hay W0): bán kính trường mode

• Chiết suất hiệu dụng

Chiết suất hiệu dụng neff là tỉ số giữa vận tốc trong chân
không với vận tốc dẫn vguide
C
neff =
v guide
C β
với vguide = ω/β neff = =
ω/β k
Chiết suất hiệu dụng là khác nhau đối với các mode
khác nhau.

19
02/04/2017
Suy Hao
• Đơn vị đo công suất ánh sáng:
Watts: [mW]
deciBell: [dBm]
• mW ↔ dBm:
 P (mW ) 
P (dBm) = 10 × lg 
 1mW 
P ( dBm )
P (mW ) = 10 10

Suy Hao
• Bảng các tiền tố:
Tiền Đọc Hệ số Tiền Đọc Hệ số Tiền Đọc Hệ số
tố tố tố
Y yotta 1024 k kilo 103 µ micro 10-6
Z zetta 1021 h hecto 102 n nano 10-9
E exa 1018 da deca 101 p pico 10-12
P peta 1015 - - - f femto 10-15
T tera 1012 d deci 10-1 a atto 10-18
G giga 109 c centi 10-2 z zepto 10-21
M mega 106 m milli 10-3 y yocto 10-24

20
02/04/2017
Suy Hao
• Định nghĩa suy hao:
P1 = P(0) P2 = P(L)
P(0) : công suất ở đầu sợi (z = 0 );

P(L): công suất ở cự ly z=L tính từ đầu sợi;
 P (mW ) 
A(dB) = 10 lg 1 
 P2 ( mW ) 
A(dB ) = P1 (dBm) − P2 (dBm )

Suy Hao
• Độ suy hao trung bình:
A (d B )
α (d B / K m ) =
L (K m )
• Công suất quang tại điểm z trên sợi quang:

α ×z
−
P ( z ) = P1 ×10 10

21
02/04/2017
Suy Hao
• Các nguyên nhân gây ra suy hao:
Suy hao do hấp thụ (Absorption)
• Hấp thụ tạp chất kim loại: độ suy hao phụ thuộc vào
– Loại tạp chất: Cu, Fe, Mn, …
– Nồng độ tạp chất giá trị cho phép <10-9
– Bước sóng ánh sáng
α (dB/Km)
600
500
400
Cu
300
200 Fe
100 Mn
0
500 600 800 1000 1200 1400 1600
λ(nm)

Suy Hao
• Hấp thụ ion OH-: độ suy hao phụ thuộc vào
– Nồng độ ion OH- giá trị cho phép <10-9
– Bước sóng ánh sáng: đỉnh suy hao tại bước sóng gần 950nm,
1240nm và 1400nm
Độ ẩm là một nguyên nhân gây ra suy hao trong sợi quang
α (dB/Km)
600 800 1000 1200 1400 1600

λ(nm)

22
02/04/2017
Suy Hao
• Sự tự hấp thụ:
– Suy hao do bản chất của vật liệu chế tạo (thủy tinh)
– Phụ thuộc bước sóng ánh sáng: suy hao thấp nhất tại bước sóng
1550nm đối với sợi quang bằng thủy tinh (khoảng 0.2 dB/km)
» Giới hạn hệ số suy hao tối thiểu của sợi quang
» Làm cách nào để có thể chế tạo sợi quang có suy hao nhỏ
α (dB/Km)
hơn 0,2dB/km (ví dụ 0,001dB/km)?
100 Haáp thuï hoàng
10 ngoaïi
1
0.1 Haáp thuï cöïc
tím
0.01
600 800 1000 1200 1400 1600 λ(nm)

Suy Hao
Suy hao do uốn cong
• Uốn cong (macro bend): Rcp = 30 mm ÷ 50 mm.

23
02/04/2017
Suy Hao
Suy hao do uốn cong
• Vi uốn cong (micro bend)

www.ptit.edu.vn Trang 47
Suy Hao
Suy hao do tán xạ Rayleigh (Rayleigh Scattering)
• Khi sóng điện từ truyền trong môi trường điện môi gặp những
chỗ không đồng nhất (có kích thước của khoảng 1/10 bước
sóng) sẽ xảy ra hiện tượng tán xạ.
• Những chỗ không đồng nhất:
– Do cách sắp xếp không đồng nhất của nguyên tử thủy tinh
– Bot không khí
– Vết nứt
– …

24
02/04/2017
Suy Hao
Suy hao do tán xạ Rayleigh (tt)
• Các tia sáng truyền qua những chỗ không đồng nhất sẽ tỏa ra
nhiều hướng:
» Một phần năng lượng ánh sáng bị phân tán ra nhiều hướng
khác nhau không truyền đi xa được (khúc xạ ra ngòai lớp bọc,
truyền ngược về đầu sợi quang…)
» Gây ra suy hao cho sợi quang
» Ứng dụng trong máy đo quang dội OTDR (Optical Time
Domain Reflectometer)

Suy Hao
• Đặc tuyến suy hao:
Tổng hợp các đặc tuyến suy hao của các nguyên nhân
gây ra suy hao khác nhau
Khác nhau tùy theo loại sợi
Dựa trên đặc tuyến suy hao này, vùng bước sóng (cửa
sổ bước sóng) sử dụng được xác định
3 cửa sổ bước sóng:
– 850nm
– 1300nm
– 1550nm

25
02/04/2017
Suy Hao
• Đặc tuyến suy hao (tt): Đối với sợi silica, giá trị
suy hao điển hình:
1978
2 ÷ 3 dB/Km (850nm)
0,4 ÷ 0,5 dB/Km (1300nm)
0,2 dB/Km (1550nm)

Suy Hao
• Các suy hao khác:
Suy hao do hàn nối
Suy hao do khớp nối

26
02/04/2017
Tán Sắc Trong Sợi Quang

• Khái niệm:
Là hiện tượng khi đưa một xung ánh sáng hẹp vào đầu
sợi quang lại nhận được một xung ánh sáng rộng hơn ở
cuối sợi
•τi, τo: độ rộng xung vào và

• Định nghĩa: D = τ o2 − τ i2 xung ra, đơn vị là giây [s].
•D: đơn vị là giây [s].


• Đơn vị:
Thường người ta chỉ quan tâm đến độ trải rộng xung
trên một Km, và có đơn vị là [ns/Km], hoặc [ps/Km].
Ngoài ra có đơn vị [ps/nm.Km] để đánh giá độ tán sắc
chất liệu trên mỗi km chiều dài sợi ứng với độ rộng phổ
quang là 1nm.

27
02/04/2017

• Ảnh hưởng của tán sắc:


• Nguyên nhân gây ra tán sắc:
Do sự chênh lệch về thời gian truyền của các tia sáng
(các mode sóng) tán sắc do đường truyền hay tán
sắc mode (modal dispersion)
Ánh sáng do nguồn quang phát ra trong một khoảng
bước sóng + vận tốc truyền pha của mỗi bước sóng lại
khác nhau thời gian truyền của các bước sóng khác
nhau tán sắc sắc thể (chromatical dispersion)
Tán sắc phân cực mode

28
02/04/2017

• Tán sắc mode:
Nguyên nhân:
Ln1∆
Sợi đa mode SI: SI
Dmod = T2 − T1 ≈
C
Sợi đa mode GI: GI Ln1∆2
Dmod ≈
8C

• Tán sắc sắc thể:
Nguyên nhân:
• Trải rộng xung xảy ra trong sợi SM
• Do nguồn quang phát ra nhiều thành phần bước sóng
• Còn gọi Group velocity dispersion vì vận tốc nhóm là một hàm
của bước sóng.
Tán sắc sắc thể:
• Tán sắc chất liệu (Material dispersion): n1 = n(λ). Các bước
sóng khác nhau có vận tốc nhóm khác nhau.
• Tán sắc ống dẫn sóng (Waveguide dispersion): đối với sợi SM
có khoảng 80% công suất chảy trong lõi, và 20% công suất ở
lớp bọc lan truyền nhanh hơn. Tan sắc ODS phụ thuộc vào thiết
kế sợi quang vì hệ số lan truyền β là một hàm của (a/λ)

29
02/04/2017

• Tán sắc sắc thể (tt):
Vận tốc pha và vận tốc nhóm:
• Ánh sáng đơn sắc lan truyền trong sợi quang theo hướng z với
vận tốc pha:
ω
V p =
β
» ω = 2πf :tần số góc của sóng

» β =n1.k = n1(2π/λ) =n1(ω/C) : hằng số lan truyền trong lõi sợi
quang có chiết suất n1.


Vận tốc pha và vận tốc nhóm (tt):
• Thực tế nguồn quang phát ra nhiều bước sóng. Những thành
phần tần số gần nhóm nhau tạo thành một bó sóng. Bó sóng lan
truyền với vận tốc nhóm
(vận tốc lan truyền của
đường bao)
∂ω
V g =
∂β

30
02/04/2017

Vận tốc pha và vận tốc nhóm (tt):
• Triển khai vận tốc nhóm:
dλ dω d 2π −1 ω
V g = . = (n1 ) (− )
dβ dλ dλ λ λ
− ω 1 dn 1 n1 −1
= ( − 2
)
2 πλ λ dλ λ
C C
= =
dn 1 N g
(n1 − λ )
dλ
» Ng được gọi là chiết suất nhóm của ống dẫn sóng


Group Delay: τg = 1/Vg
dn 1
(n1 − λ )
1 dλ
τ g = =
V g C
Pulse Delay:
L dn 1
τ m = L .τ g = (n1 − λ )
C dλ
• L : chiều dài lan sợi quang

31
02/04/2017

Độ trải rộng xung do tán sắc chất liệu nếu nguồn quang
có độ rộng phổ δλ là:
dτ m dτ m L λ d 2n1
δ m ≈ δ λ = −
dλ dλ C dλ2
Hệ số tán sắc chất liệu:

λ d 2 n1
M mat = − , ( ps / nm . km )
C dλ2


• Tán sắc sắc thể:
Tán sắc sắc thể:
• Tán sắc chất liệu: Dmat = M mat × L × ∆λ
• Tán sắc ống dẫn sóng:

Dwg = M wg × L × ∆λ
Độ tán sắc sắc thế:
Dchr = Dmat + Dwg = M mat + M wg × L × ∆λ
» Mmat là hệ số tán sắc chất liệu; Mwg hệ số tán sắc ống dẫn
sóng; M = Mmat + Mwg gọi là hệ số tán sắc sắc thể. Các thông
số trên có đơn vị là ps/(nm.Km)
» ∆λ (nm): độ rộng phổ nguồn quang
» L (Km): chiều dài sợi quang

32
02/04/2017

• Tán sắc tổng cộng (Total Dispersion):
2 2 2 2
Dt = Dmod + Dchr dt = d mod + dchr
Với: Dchr = Dmat + Dwg dchr = dmat + dwg

Dx = L.dx dmat = Mmat. ∆λ
Trong đó:
» Dx: tán sắc x (mod: mode; chr: sắc thể; mat: chất liệu; wg:
dẫn sóng) trên một đoạn sợi quang chiều dài L, đơn vị (ns);
» dx : tán sắc trên mỗi km, đơn vị (ns/km);
» Mmat : hệ số tán sắc chất liệu, đơn vị (ns/km.nm);
» ∆λ: độ rộng phổ của nguồn quang, đơn vị (nm).


• Tán sắc sợi đơn mode:

33
02/04/2017

• Tán sắc phân cực mode:
• Mặc dù ta gọi sợi quang là đơn mode nhưng trên thực tế nó
luôn truyền 2 mode sóng được gọi chung cùng một tên. Các
mode này là các sóng điện từ được phân cực tuyến tính truyền
trong sợi quang trong những mặt phẳng vuông góc với nhau.
Nếu chiết suất của sợi quang là không đồng nhất trên phương
truyền của hai mode trên, hiện tượng tán sắc phân cực mode
xảy ra


• Tán sắc phân cực mode (tt):
DPMD = d PMD × L
d PMD = 0,2 ÷ 0,5( ps / Km )

34
02/04/2017

• Quan hệ giữa Rb và BW:
• Quan hệ giữa Dt và Rb:


• Ví dụ:

35
02/04/2017
Hiệu ứng Phi Tuyến

• Khái niệm:
Hiệu ứng quang được gọi là phi tuyến nếu các tham số
của sợi quang phụ thuộc vào cường độ ánh sáng (công
suất).
Các hiện tượng phi tuyến có thể bỏ qua đối với các hệ
thống thông tin quang hoạt động ở mức công suất vừa
phải (vài mW) với tốc độ bit lên đến 2.5 Gbps. Tuy
nhiên, ở tốc độ bit cao hơn như 10 Gbps và cao hơn
và/hay ở mức công suất truyền dẫn lớn, việc xét các
hiệu ứng phi tuyến là rất quan trọng. Trong các hệ
thống WDM, các hiệu ứng phi tuyến có thể trở nên quan
trọng thậm chí ở công suất và tốc độ bit vừa phải


• Các loại hiệu ứng phi tuyến:
Loại thứ nhất phát sinh do tác động qua lại giữa các
sóng ánh sáng với các photon (rung động phân tử)
trong môi trường silica- một trong nhiều loại hiệu ứng
tán xạ mà chúng ta đã xem xét là tán xạ Rayleigh. Hai
hiệu ứng chính trong loại này là tán xạ do kích thích
Brillouin SBS và tán xạ do kích thích Raman SRS.
Loại thứ hai sinh ra do sự phụ thuộc của chiết suất vào
cường độ điện trường hoạt động, tỉ lệ với bình phương
biên độ điện trường. Các hiệu ứng phi tuyến quan trọng
trong loại này là hiệu ứng tự điều pha SPM, hiệu ứng
điều chế xuyên pha CPM và hiệu ứng trộn bốn bước
sóng FWM. Loại hiệu ứng này được gọi là hiệu ứng Kerr.
36
02/04/2017

• Ảnh hưởng của các hiệu ứng phi tuyến giảm đi khi
sử dụng sợi quang có diện tích lõi hiệu dụng lớn.

Một Số Loại Sợi Quang Mới

Sợi quang đang được sử dụng rộng rãi hiện nay trong
các hệ thống hiện nay là sợi đơn mode SMF-28, G.652.
Dạng phân bố chiết suất như hình (a).
Sợi quang dịch chuyển tán sắc DSF (G.653) có tán bằng
không tại bước sóng gần 1550 nm, phù hợp cho hệ
thống đơn kênh. Dạng phân bố chiết suất như hình (b).

www.ptithcm.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG – KHOA VIỄN THÔNG 2 Trang 74
37
02/04/2017

Sợi quang dịch chuyển tán sắc khác không (NZ-DSF)
G.655.
• Có tán sắc màu khoảng từ 1 đến 6 ps/nm.km hoặc là -1 đến -6
ps/nm.km ở cửa sổ 1.550 nm
• Sử dụng trong hệ thống WDM
Sợi quang diện tích hiệu dụng lõi lớn LEAF
• Ảnh hưởng của sự phi tuyến có thể giảm được khi chế tạo loại
sợi quang có diện tích lõi hiệu dụng lớn
• Corning (LEAF) và Lucent (TrueWave XL)


• Dạng phân bố chiết suất của sợi NZ-DSF (a) và LEAF (b)

38
02/04/2017

• Phân bố năng lượng trong lõi của sợi DSF (a) và LEAF (b)


Các sợi quang tán sắc âm và dương
• Sợi có tán sắc màu dương được sử dụng cho các hệ thống trên
đất liền, còn sợi tán sắc màu âm được sử dụng cho các hệ
thống dưới biển
• Khi tán sắc màu là dương thành phần tần số cao (f > f0) sẽ lan
truyền chậm hơn thành phần tần số thấp (f < f0)
• Hình vẽ minh họa tán sắc màu âm và dương trong dải 1550 nm
6
4
ơng
dư
ắc
2 ns
i tá
Sợ
0
Dải C âm
-2 ắc
ns
i tá
Sợ
-4
-6
1500 1550 1600

Bước sóng (nm)

39
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Sản xuất sợi quang:
Quá trình chế tạo sợi bao gồm hai giai đoạn chính:
• Tạo mẫu tiền chế (Preform): Mẫu tiền chế là một thanh thủy
tinh có chiết suất lõi n1, lớp bọc n2 điều chỉnh được trong quá
trình chế tạo bằng cách thay đổi thành phần và nồng độ chất
phụ gia. Hay nói cách khác, mẫu tiền chế có hình dạng sợi
quang trong tương lai. Như vậy chất lượng mẫu tiền chế quyết
định độ suy hao và tán sắc của sợi quang.
• Kéo sợi (Drawing): Trong quá trình kéo sợi, nhiệt độ đốt nóng
phôi, tốc độ kéo quyết định thông số hình học và sức bền cơ
học.

Cáp Sợi Quang

• Sản xuất sợi quang (tt):
Tạo mẫu tiền chế theo phương pháp đọng hơi hoá chất
bên ngoài OVD
SiCl4 BCl3
POCl3
GeCl4 O2

40
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Sản xuất sợi quang (tt):
Sơ đồ kéo sợi tự động
kiểm tra đường kính sợi

Cáp Sợi Quang

• Các biện pháp bảo vệ sợi quang:
Ðể bảo vệ sợi quang, tránh nhiều tác động do điều kiện
ngoài, sợi quang còn được bọc thêm vài lớp nữa:
• Lớp phủ, hay còn gọi là lớp vỏ thứ nhất (Primary Coating).
• Lớp vỏ thứ hai (Secondary Coating).
Lớp vỏ
900 µm
Lớp phủ
250 µm Lớp bọc
125 µm Lõi
10/50 µm

41
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Các biện pháp bảo vệ sợi quang (tt):
Lớp phủ (Primary Coating) được bọc ngay trong quá
trình kéo sợi nhằm bảo vệ sợi quang:
• Chống lại sự xâm nhập của hơi nước.
• Tránh sự trầy xước gây nên những vết nứt.
• Giảm ảnh hưởng vi uốn cong.
• Vật liệu dùng làm lớp phủ
có thể là epoxyarylate,
polyurethanes,
ethylen -vinyl - acetate,...

Cáp Sợi Quang

Lớp vỏ (Secondary Coating, Buffer Coating,
Jacket)
• Lớp vỏ có tác dụng tăng cường sức chịu đựng của sợi quang
trước tác dụng cơ học và sự thay đổi nhiệt độ.
• Có các dạng sau: đệm lỏng (Loose buffer), đệm khít (Tight
buffer), dạng băng dẹp (Ribbon).

42
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Ống đệm lỏng. Hình (a) Ống đệm một sợi quang; (b) Ống đệm
nhiều sợi quang

Cáp Sợi Quang

• Đệm khít. Hình (a) Cấu trúc đệm khít; (b) đệm tổng hợp.

43
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Dạng băng dẹp: Cấu trúc băng dẹp cũng là một dạng đệm khít
nhưng vỏ bọc nhiều sợi quang thay vì một sợi. Số sợi trong một
băng có thể là 4, 8, 12 sợi.

Cáp Sợi Quang

• Phân loại cáp quang:
Phân loại theo cấu trúc:
• Cáp có cấu trúc cổ điển: các sợi hoặc nhóm sợi được phân bố
đối xứng theo hướng xoay tròn đồng tâm. Loại cấu trúc này
hiện nay rất phổ biến.
• Cáp có lõi trục có rãnh: Các sợi hoặc nhóm sợi được đặt trên
rãnh có sẵn trên một lõi của cáp.
• Cáp có cấu trúc băng dẹp: nhiều sợi quang được ghép trên
một băng, và nhiều băng xếp chồng lên nhau.

44
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Phân loại cáp quang (tt):
Phân loại theo mục đích sử dụng:
• Cáp dùng trên mạng thuê bao nội hạt, nông thôn.
• Cáp trung kế giữa các tổng dài.
• Cáp đường dài

Cáp Sợi Quang

• Phân loại cáp quang (tt):
Phân loại theo điều kiện lắp đặt:
• Cáp chôn trực tiếp.
• Cáp đặt trong ống.
• Cáp thả dưới nước, thả biển.
• Cáp dùng trong nhà.

45
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Cấu trúc cáp sợi quang:
Cấu trúc tổng quát cáp có cấu trúc cổ điển

Cáp Sợi Quang

• Cấu trúc cáp sợi quang (tt):
Cấu trúc lớp: (a) Cấu trúc một lớp; (b) Cấu trúc hai lớp

46
02/04/2017
Cáp Sợi Quang

• Cấu trúc cáp sợi quang (tt):
Cấu trúc đơn vị: có mật độ sợi cao nên phù hợp với
mạng cáp nội hạt

47

TTQ1 - Chuong 2 Soi Quang

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TTQ1 - Chuong 2 Soi Quang

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

02/04/2017

HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG

KỸ THUẬT THÔNG TIN SỢI QUANG

Giảng viên: Th.S Đỗ Văn Việt Em – Th.S Phạm Quốc Hợp

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

NỘI DUNG CHƯƠNG 2

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

Ý nghĩa: NA biểu diễn khả năng ghép ánh sáng vào

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

Góc nhận ánh sáng bằng 2θ max

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

Vùng nhận ánh sáng có dạng hình nón

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

NA = 1,52 − 1,46 2 = 0,21

Theo biểu thức định nghĩa: NA = sin θ max

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

50 125 0,19 – 0,25

62,5 125 0,27 – 0,31

85 125 0,25 – 0,30

100 125 0,25 – 0,30

(Source: G. Keiser, “Optical fiber communications”, 3rd)

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

• Các tia sáng truyền theo đường thẳng

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

• Các tia sáng truyền theo đường cong Tại sao?

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Cấu Trúc Và Phân Loại Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Truyền Sóng Ánh Sáng Trong Sợi Quang

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Truyền Sóng Ánh Sáng Trong Sợi Quang

• Cơ sở toán học (tt)

Tích hữu hướng của hai vector A và B ix iy iz

Suy ra: rot A = curl A = ∇ × A

GIẢNG VIÊN: ĐỖ VĂN VIỆT EM - PHẠM QUỐC HỢP

Truyền Sóng Ánh Sáng Trong Sợi Quang

• Cơ sở toán học (tt)

• Trong hệ tọa độ Descartes: ∆ E = i x .∆E x + i y .∆E u + i z .∆E z

• Trong hệ tọa độ trụ