‫ﺑﻨﺎم ﺧﺪا‬

‫اﺛﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻢ وﻛﺎﻫﺶ ﺗﻘﺎرن ﺑﻠﻮري در‬

‫ﺧﻮاص اﻟﻜﺘﺮوﻧﻲ ﺗﺮﻛﻴﺐ‬
‫‪Pb(Zr1-xTix)O3‬‬

‫ﺑﺎﻋﺪي‪ .‬ﺟﻮاد‪ ،‬ﺣﺴﻴﻨﻲ‪ .‬ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ و ﻛﻤﭙﺎﻧﻲ‪.‬‬

‫اﺣﻤﺪ‬
‫ﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻚ داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ‬
 ‫• ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫• روش ﻣﺤﺎ ﺳﺒﻪ‬
‫• اراﺋﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫• ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬
‫• ﻣﺮاﺟﻊ‬
++++++++++++

-----------------
‫ﺛﺎﺑﺖ دي اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاد‬

‫‪81,1‬‬ ‫• آب‬
‫‪11,1‬‬ ‫• ﺳﻠﻴﻜﻦ‬
‫‪6,9‬‬ ‫• ﺷﻴﺸﻪ‬
‫‪1‬‬ ‫• ﻫﻮا‬
‫‪2,3‬‬ ‫• ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ‬
‫‪700‬‬ ‫‪KNbO3‬‬
‫‪1200‬‬ ‫• ‪PZT‬‬
 ‫ﻣﻮاد دي اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﻓﺮو اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ‬ ‫•‬
‫ﭘﻴﺰو اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ‬ ‫•‬
‫ﭘﻴﺮو اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ‬ ‫•‬
‫ﻫﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ دي اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ داراي وﻳﮋﮔﻲ اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫•‬
‫دﻣﺎي ﻛﻮري ﺑﺎ ﻻ‬ ‫•‬
‫ﺛﺎﺑﺖ دي اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ زﻳﺎد‬ ‫•‬
‫ﮔﺎف اﻧﺮژي زﻳﺎد‬ ‫•‬
 ‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﺑﻠﻮري ﭘﺮو ﺳﻜﺎﻳﺖ‬
‫ﻣﺘﺒﻠﻮر ﻣﻲ ﺷﻮدﻛﻪ ‪A‬ﻛﺎﺗﻴﻮن و ‪B‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ﺷﻴﻤﻴﺎي‬
‫آﻧﻴﻮن اﺳﺖ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺗﻢ ﻫﺎ درﻓﺎزﻣﻜﻌﺒﻲ ﺑﺪﻳﻦ ﺷﻜﻞ اﺳﺖ‬

‫ﻳﺎ‬
 ‫ﻓﺎزﻫﺎي ﭘﺎرا و ﻓﺮو اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ‬

‫ﭘﺮوﺳﻜﺎﻳﺖ ﻓﺮواﻟﻜﺘﺮﻳﻚ در ﺑﺎﻻي دﻣﺎي ﻛﻮري ﭘﺎرا اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ودر ﻓﺎز‬

‫ﻣﻜﻌﺒﻲ اﺳﺖ‬

‫`‬
‫‪v‬‬
‫‪v‬‬

‫در ﭘﺎﻳﻴﻦ دﻣﺎي ﻛﻮري ﻓﺮو ﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ودر ﻓﺎز ﺑﻠﻮري ﻏﻴﺮ ﻣﻜﻌﺒﻲ اﺳﺖ‬
‫• ﭘﺎ ﻳﻴﻦ دﻣﺎي ﻛﻮري ﻫﻴﭻ ﮔﺸﺘﺎورﺧﺎﻟﺺ اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ در‪PbTiO3‬‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻢ درﻓﺎز ﺗﺘﺮا ﮔﻮﻧﺎ ل‬

‫ﻣﻮﺗﻌﻴﺖ ﺗﻴﺎﻧﻴﻢ در ﻓﺎزﻣﻜﻌﺒﻲ‬

 ‫روش ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‬

‫• ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت در ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺗﺎﺑﻌﻲ ﭼﮕﺎﻟﻲ دارد‬

‫• ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻛﺎﻣﻞ اﻣﻮاج ﺗﺨﺖ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﺪه ﺧﻄﻲ‬

‫• ﺑﺎ ﺗﻘﺮﻳﺐ ﺷﻴﺐ ﮔﺮاﻳﺎن ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫• ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺪﻫﺎي‬
 ‫روش ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻛﺎﻣﻞ اﻣﻮاج ﺗﺨﺖ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﺪه ﺧﻄﻲ‬

‫ﺑﻠﻮر ﺑﻪ دو‬ ‫• در روش اﻣﻮاج ﺗﺨﺖ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﺪه ﺧﻄﻲ‬

‫ﻗﺴﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‬

‫ﻧﺎﺣﻴﻪ ‪ :I‬درون ﻛﺮه ﻫﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺷﺒﻪ ﻛﺮوي‬

‫ﻧﺎﺣﻴﻪ‪:II‬ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﻴﻦ ﺟﺎ ﻳﮕﺎﻫﻲ و ﭘﺘﺎ ﻧﺴﻴﻞ ﺑﺎﺗﻐﻴﺮات آرام‬

 ‫• ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻮج در روش‬

‫• ﺑﺎ ﺑﺴﻂ ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺧﻄﻲ ﺗﻮاﺑﻊ ﺷﻌﺎﻋﻲ‬

‫)ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻜﻬﺎي ﻛﺮوي(وﻣﺸﺘﻘﺎﺗﺸﺎن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﻧﺮژي‬ ‫•‬

‫• و‬
 ‫ﻛﻪ درآﻧﻬﺎ ‪ G‬ﺑﺮدار ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻌﻜﻮس‬ ‫•‬
‫‪ K‬ﺑﺮدار در اوﻟﻴﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﻳﻠﻮﺋﻦ‬ ‫•‬
‫‪ Al,m ,Bl,m‬ﺿﺮاﻳﺐ ﺑﺴﻂ ﻛﻪ از ﺷﺮط ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻮدن ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﻮج‬ ‫•‬
‫روي ﺳﻄﺢ ﻛﺮه ﻣﺎﻓﻴﻦ ﺗﻴﻦ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ اﻳﺪ‬
‫ازآﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ وﭼﮕﺎﻟﻲ ﺑﺎر ﺷﺒﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻮج در ﺣﻮاﻟﻪ ﻫﺴﺘﻪ‬ ‫•‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات زﻳﺎدي دارد ودر ﻓﻮاﺻﻞ دور ازﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺘﺎ ارام اﺳﺖ‬
‫ﻣﻴﺘﻮان اﻧﻬﺎ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻮج ﺗﺨﺖ وﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻜﻬﺎي ﻛﺮوي‬
‫ﺑﺴﻂ داد‬
‫•‬
 ‫ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻮج ﭘﺎﻳﻪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ‪ I‬ﺑﺼﻮرت ﻣﻮج ﺗﺨﺖ ودر ﻧﺰدﻳﻚ‬
‫ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎ داﺧﻞ ﻛﺮه ﻫﺎي ﻣﺎﻓﻴﻦ ﺗﻴﻦ ﺑﺼﻮرت ‪II‬ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻜﻬﺎي ﻛﺮوي اﺗﻢ در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪PbZrO3‬‬
‫زﻳﺮﻛﻮﻧﺎت ﺳﺮب داراي ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻠﻮري ﻣﺮﺑﻌﻲ ﺑﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺒﻜﻪ‪ a=4.088Ả‬وﮔﺮوه ﻓﻀﺎﻳﻲ‬ ‫•‬
‫‪ pm3m‬وداراي ‪ 32‬ﺗﻘﺎرن ﺑﻠﻮري اﺳﺖ‪ .‬درﺷﻜﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻮاري وﭼﮕﺎﻟﻲ اﻧﺮژي‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺪازه ﮔﺎف اﻧﺮژي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ﻧﻘﻄﻪ ‪ X Eg=3.16eV‬وﻳﻚ‬
‫ﮔﺎف ﻧﻮاري ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻧﻮارﻇﺮﻓﻴﺖ در ﻧﻘﻄﻪ‪ M‬وﻛﻤﻴﻨﻪ ﻧﻮارﻫﺪاﻳﺖ‬
‫درﻧﻘﻄﻪ ‪X‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬در ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻛﻠﻲ ‪ Pb,Zr,O‬رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻬﻢ ارﺑﻴﺘﺎل ‪ Pb-5d‬زﻳﺮ ﺗﺮاز ﻓﺮﻣﻲ در اﻧﺮژي‪ -15 eV‬ﻗﻮي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ارﺑﻴﺘﺎل ‪Zr-‬‬
‫‪4d‬ﺑﺎﻻي ﺳﻄﺢ ﻓﺮﻣﻲ وارﺑﻴﺘﺎل ‪ O-2p‬دﻗﻴﻘﺎ درﻟﺒﻪ زﻳﺮ ﺳﻄﺢ ﻓﺮﻣﻲ داراي ﭼﮕﺎﻟﻲ‬
‫ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻫﻴﺒﺮﻳﺪ ا ﺳﻴﻮن ارﺑﻴﺘﺎﻟﻬﺎي ﻓﻮق ﻧﺎ ﺷﻲ از ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻛﻮواﻻﻧﺲ‬
‫‪ Zr-O‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ وﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻮا رﺗﺮﻛﻴﺐ ‪PbZrO3‬‬
‫در ﻓﺎز ﺗﺘﺮاﮔﻮﻧﺎ ل ﺑﺎ ‪Eg=3.16 eV‬‬
 ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ‪Pb(Zr0.66Ti0.33)O3‬‬

‫اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ داراي ﺷﺒﻜﻪ ﺗﺘﺮاﮔﻮﻧﺎل و ﮔﺮوه ﻓﻀﺎ‪ P4mm‬ﺑﺎﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎي‬ ‫•‬
‫ﺷﺒﻜﻪ ‪ a=4.046,bAº=c=4.136Aº‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪاد اﺗﻤﻬﺎ‬ ‫•‬
‫در اﺑﺮ ﺷﺒﻜﻪ‪ 15‬اﺗﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ازاي ﻫﺮدو اﺗﻢ ‪Zr‬ﻳﻚ اﺗﻢ ‪Ti‬‬ ‫•‬
‫در راﺳﺘﺎي>‪ <001‬ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ اﺗﻢ ‪ Zr‬ﻣﻰ ﺷﻮد وﺗﻌﺪاد ﺗﻘﺎرن ﻫﺎي‬ ‫•‬
‫ﺑﻠﻮري ﻫﺸﺖ ﺗﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻧﺪازه ﮔﺎف ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻘﻴﻢ ‪Eg=1.94evΔ‬‬ ‫•‬
‫اﺳﺖ و ﺑﻌﻠﺖ ﺣﻀﻮرارﺑﻴﺘﺎﻟﻬﺎي ‪ Ti-3d‬ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻛﻠﻲ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪Pb(Zr0.66Ti0.33)O3‬‬
‫در ﻓﺎز ﺗﺘﺮاﮔﻮﻧﺎل ﺑﺎ ‪Eg=1.94 eV‬‬
 ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪Pb(Zr1-xTix)O3‬‬
‫داده ﻫﺎي ﺗﺠﺮﺑﻲ اﺧﻴﺮﺗﻐﻴﻴﺮﻓﺎز ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻠﻮري اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ را ﺑﻪ ازاي ‪ x =45‬ﺗﺎ ‪ x=0.50‬ﺑﻪ ﻣﻨﻮﻛﻠﻴﻨﻚ ﺑﺎﮔﺮوه‬ ‫•‬
‫ﻓﻀﺎﻳﻲ ‪ Cm‬ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد دو ﺗﻘﺎرن ﺑﻠﻮري ﮔﺰارش ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎي ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪a=5.722Ả ,b=5.710 Ả‬‬
‫‪,c=8.273 Ả‬‬ ‫•‬
‫وزاوﻳﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﺮدار ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ْ‪ α =90.50 β ْ= γ= 90‬اﺧﺘﻴﺎر ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬ﺑﺎزاي ﻫﺮ اﺗﻢ ‪Zr‬‬ ‫•‬
‫ﻳﻚ اﺗﻢ ‪Ti‬‬ ‫•‬
‫در راﺳﺘﺎي >‪ < 001‬ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺪﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ اﺗﻢ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻜﺎن اﺗﻢ ﻫﺎي‪ Pb‬و‪Ti Ti‬‬ ‫•‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻗﺒﻠﻲ ﻛﻤﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ داده ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫•‬
‫ﻣﻌﺎدل روﻣﺒﻮﻫﺪرال‬ ‫•‬
‫ﺷﺒﻜﻪ ﻓﻮق را]‪ [10‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮد‪.‬ﺷﻌﺎع ﻛﺮه ﻣﺎ ﻓﻴﻦ ﺗﻴﻦ ﺑﺮ ا ﺳﺎس ﻃﻮل ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺘﺮﺗﻴﺐ ‪RMT(Zr)=1.84(Å),‬‬ ‫•‬
‫)‪RMT(Ti‬‬
‫‪(Ti)=1.80(Å) RMT(O)=1.6(Å),‬‬
‫و) ‪ RMT(Pb)=2.4 (Å‬اﺧﺘﻴﺎر ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭼﮕﺎﺗﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ در ﻧﻮارﻫﺎي رﺳﺎﻧﺶ ﻋﻤﺪﺗﺎ ازارﺑﻴﺘﺎﻟﻬﺎ ‪ Ti-3d‬و ‪Pb-6p‬‬ ‫•‬
‫و درﻧﻮارﻫﺎي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎارﺑﻴﺘﺎ ﻟﻬﺎي ‪ Pb-6s,‬و ‪ Pb-5d‬و ‪O-2p‬اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﻲ رﻏﻢ اﻳﻨﻜﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ‬ ‫•‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد اﺗﻢ ﻫﺎي ‪ Ti‬ﮔﺎ ف اﻧﺮژي ﻛﺎ ﻫﺶ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻧﺪازه ان اﻓﺰاﻳﺶ‪ ،‬وﺑﻪ‬ ‫•‬
‫ﻣﻘﺪار‪ Eg=2.3 eV‬ﻣﻲ رﺳﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪاد ﺗﻘﺎرن ﻫﺎ‪،‬در اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﺎف اﻧﺮژي ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺗﺎﺛﻴﺮ ازدﻳﺎد ﺗﻌﺪاد ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﻲ ارﺑﻴﺘﺎﻟﻬﺎي ‪Ti-3d‬‬ ‫•‬
‫ﺑﺎ ‪ O-2P‬درﻛﺎﻫﺶ ﮔﺎف اﻧﺮژي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻮاري وﭼﮕﺎﻟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻛﻞ ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪ Pb(Zr0.5Ti 0.5)O3‬در ﻓﺎز‬
‫ﻣﻨﻮ ﻛﻠﻨﻴﻚ ﺑﺎ ‪Eg=2.31 eV‬‬
 ‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪Pb(Zr0.33Ti0.66)O3‬‬

‫اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ داراى ﺷﺒﻜﻪ روﻣﺒﻮﻫﺪرال در ﮔﺮوه ﻓﻀﺎﻳﻰ ‪3m‬‬ ‫•‬

‫اﺳﺖ‪ .‬اﺑﺮ ﺷﺒﻜﻪ ان ﺷﺎﻣﻞ ‪ 15‬اﺗﻢ ﻛﻪ ﺑﺎزاى ﻫﺮ اﺗﻢ ‪ Zr‬دو‬ ‫•‬
‫اﺗﻢ ‪Ti‬در راﺳﺘﺎى>‪<001‬ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻣﻰ ﺷﻮد‪.‬اﻧﺪازه ﮔﺎف‬ ‫•‬
‫اﻧﺮژى ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اى ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‬ ‫•‬
‫‪. ΔEg =1.81ev‬اﻳﻦ را ﻣﻰ ﺗﻮان ﺑﻌﻠﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد اﺗﻢ‬ ‫•‬
‫ﻫﺎى ‪Ti‬‬
‫وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺎﺷﻰ ازاﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد ﺗﻘﺎرن ﻫﺎى ﺑﻠﻮرى داﻧﺴﺖ‬ ‫•‬
‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻛﻠﻲ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ‪Pb(Zr0.33Ti0.66)O3‬‬
‫در ﻓﺎز روﻣﺒﻮﻫﺪرال ﺑﺎ ‪Eg=1.81 eV‬‬
‫ﭼﮕﺎﻟﻲ اﻟﻜﺘﺮون در ﺳﻪ ودو ﺑﻌﺪ در ﺟﻬﺖ >‪<100‬‬
‫ﭼﮕﺎﻟﻲ اﻟﻜﺘﺮون در ﺳﻪ ودو ﺑﻌﺪ در ﺟﻬﺖ >‪<110‬‬
 ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬
‫دراﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻟﻜﺘﺮوﻧﻲ ﺑﻠﻮر ‪ Pb(Zr1-xTix)O3‬ﺑﺎ‬ ‫•‬
‫‪ x=0,0.33,0.5,0.66‬در ﻓﺎزﻫﺎي ﻣﺮﺑﻌﻲ ﺗﺎ ﻣﻨﻮ ﻛﻠﻨﻴﻚ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از روش )‪ (LAPW-FP‬در ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺗﺎﺑﻌﻲ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺒﻬﺎي ‪ ،GGA‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ‪ DOS‬وﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫ﻧﻮاري ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد اﺗﻢ ﻫﺎي ﺗﻴﺘﺎﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ‬
‫‪ PbZrO3‬ﮔﺎف اﻧﺮژي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﺸﺎرﻛﺖ‬
‫ارﺑﻴﺘﺎﻟﻬﺎي ‪ Ti-3d‬در ﺗﺮاز رﺳﺎﻧﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻣﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪاد ﺗﻘﺎرن‬
‫ﻫﺎي ﺑﻠﻮري وﻧﺮم ﺷﺪن ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻠﻮري ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻧﺪازه ﮔﺎف اﻧﺮژي‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻣﻴﺎن ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﺎي ﻓﻮق ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪x=0.50‬‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮﻳﻦ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﺳﺮاﻣﻴﻚ دي اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ و ﭘﻴﺰو اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ)ﺑﺰرگ ﺑﻮدن اﻧﺪازه ﮔﺎف اﻧﺮژي وﺛﺎﺑﺖ دي اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ(‪.‬‬
 ‫ﻣﺮاﺟﻊ‬
[1]- Jorge Iniguez, David Vanderblt and L. Bellaiche Physical. Review. B 67, 224107
(2003)
[2]- X. Chen,H. Yamane and K. Kaya," Synthesis and properties of highly c-axis
oriented PbTiO3 thin films prepaed by MOCVD method " J. phys. (1992)
1439-1444.
•
• [3]- S de Lazaro, E. Logo, J. R. Sambrano and A. Beltran, " structural and
• elecronnic properties of PbTiO3 slabs: aDET periodic study" Surface Science
• 552, (2004) 149-159.

[4] P.Blaha, D. Singh, P. I. Sorantin and K. Schwarz, Phys. Rev. B46, (1992)1321-1325.

[5]- P.Blaha and K. Schwarz, Wien2k. Vienna University of Technology Austria (2002).

• [6]- K.Schwarz, P.Blaha and G.K.H. Madsen, Computer Physics Communicatins,

(2002) 1-6. •
[7]- Pierre-Henri Jouneau Centre Interdépartemental de Microscopie Electronique, EPFL,
Lausanne.

• [8]- B. Noheda∗, J. A. Gonzalo, L.E. Cross, R. Guo, S-E. Park, D.E. Cox and G. Shirane, Phys.
• Rev. B 61 8687 (2000).
• [9]- Zhigang Wu and Henry Krakauer,Phys. Rev. B 68, 014112-7 (2003).
• [10]- The rhombohedral unit cell can be expressed in terms of a monoclinic one by:
ْ am = 2ar cos(α/2), bm = 2ar sin(α/2),cm = ar, β = 180 •
• −φ, where cosφ = 1−2 sin2(α/2)/ cos(α/2)and ar and α are the R3m cell parameters.
• Note that ar in ref. [11] refersto the doubled cell.
‫ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﺣﻀﻮر ﺷﻤﺎ‬