2022 - Monthly

ಮಾಹಿತಿ monthly
NammaKPSC
ಪ್ರ ಚಲಿತ ವಿದ್ಯ ಮಾನಗಳ ಮಾಸ ಪ್ತಿರ ಕೆ
ಪ್$s9
ಉಚಿತ ಪ್ರತಿ
(e-copy)
ಸಂಪ್ರ್ಕಿಸಿ
# 18, 2ND FLOOR, NEAR BELLARY

MAIN ROAD, HEBBAL,
BANGALORE- 24.
211, 5th Main Rd, Hampi Nagar,

Vijaya Nagar, Bengaluru-104,
Karnataka 560104
PH- 9886151564/ 9886777417/

08042103963
nammakpsc@gmail.com
AVAILABLE ONLY ON
www.nammaKPSC.com
Bangalore school of civil services Namma KPSC product

ಪ್ರಿಯ ನಾಗರೀಕ ಸೀವಾ ಆಕಾಾಂಕ್ಷಿಗಳೀ,
NammaKPSCಯು ಸಕಾಾರೀ ನೌಕರಗಾಗಿ

ತಯಾರನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಾಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ಏಕೀಕೃತ
ಜಾಲತಾಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಾ ವಿಶೀಷವಾಗಿ ಯು.ಪ್ರ.ಎಸ್.ಸಿ
ಮತುಿ ಕೆ.ಪ್ರ.ಎಸ್.ಸಿ. ಪರೀಕ್ಷೆ ತಯಾರಗಾಗಿಯೀ ಪುಸಿಕ ಸಾಮಗಿಿಗಳನುು
ಸಿದದಪಡಿಸಲ್ಾಗಿದೆ. ಈ ಪತ್ತಿಕೆಯು ರಾಜಾಯದಯಾಂತ ಸಕಾಾರೀ ಕೆಲಸಕೆೆ ಸೀರುವ
ಹಾಗೂ ಅದಕಾೆಗಿ ತಯಾರ ನಡೆಸುತ್ತರುವ ಸಾವಿರಾರು ಅಭ್ಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ
ಉಪಯುಕಿವಾಗಿದೆ. ಪಿಸುಿತ ವಿದಯಮಾನಗಳಲ್ಲಾ ಸಕಾಾರೀ ನೌಕರಯ
ಅಧಿಕಾರ ಮತುಿ ಸೀವೆಯು ಯುವ ಜನಾಾಂಗದಲ್ಲಾ
ಮಾಹಿತ್ತ monthly
ಅಪೀಕ್ಷಣೀಯವಾಗುತ್ತಿದುದ ಇದರಾಂದ ಸಪರ್ಾಾತಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು
ನಮಮ ತಾಂಡ ಹೆಚ್ುುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣ ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಾ ತಯಾರ ನಡೆಸಲು ಈ ಮಾಸ

ಪತ್ತಿಕೆಯು ಅತಯಾಂತ ಉಪಯುಕಿವಾಗಿದೆ.
ಪಿರ್ಾನ ಸಾಂಪಾದಕರು
ಯಾವ ಅಭ್ಯರ್ಥಾಗಳು ದುಬಾರ ವೆಚ್ುಮಾಡಿ ಸಪರ್ಾಾತಮಕ
ಡಾ .ಅಜುಾನ್ ಬೂೀಪಣಣ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲು ಅಶಕಿರೂೀ ಅಾಂತಹ ಸಪರ್ದಾಗಳನುು

ತಲುಪುವುದು ಮತುಿ ಅಾಂಥವರಗೆ ಮಾಗಾದಶಾನ ನಿೀಡುವುದು ನಮಮ
ಸಾಂಪಾದಕರು ಜಾಲತಾಣದ ಉದೆದೀಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಮಾಸಿಕವು ಇಾಂಗಿಾಷ್ ಮಾಸಿಕರ್ದಾಂದ
ಭಾಷಾಾಂತರ ಮಾಡಲ್ಾಗಿಲಾ ಹಾಗೂ ಇದರಲ್ಲಾನು ಮಾಹಿತ್ತಗಳನುು ವಿವಿಧ
ರಶಿಮ.ಎನ್.ರಾವ್
ಮೂಲಗಳಿಾಂದ ಸಾಂಗಿಹಿಸಲ್ಾಗಿದೆ
ಅಾಂಬಿಕಾ ಪಾಟ್ಟೀಲ್ ನಮಮ ಜಾಲತಾಣವು ಒದಗಿಸುವ ಇತರ ಸೀವೆಗಳು:
ಸಾವಾಜನಿಕ ಸಾಂಬಾಂಧ ಅಧಿಕಾರ  ಮಾಹಿತ್ತ monthly: ಪಿಚ್ಲ್ಲತ ವಿದಯಮಾನಗಳ ಮಾಸ ಪತ್ತಿಕೆ

 ಪಿಚ್ಲ್ಲತ ವಿದಯಮಾನಗಳು ಕನುಡ ಮತುಿ ಆಾಂಗಾ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಾ
ಆದಶಾ .ಎನ್
 ಇತ್ತಹಾಸ, ಭ್ೂಗೊೀಳ, ರಾಜಯಶಾಸರ ,ಅಥಾ ಶಾಸರಕೆೆ ಸಾಂಬಾಂರ್ದಸಿದ
ಸುದಶಾನ್ ದಯಾಳ್ ಪುಸಿಕಗಳು
 ಸವಯಾಂ ಮೌಲಯಮಾಪನಕಾೆಗಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು…. ಇತಾಯರ್ದ
ಸಾಂಪಕಾಸಿ
ನಮಮKPSC ತಾಂಡದ ವತ್ತಯಾಂದ ನಿಮಗೆಲಾರಗೂ ಶುಭ್ವಾಗಲಾಂದು
nammakpsc@gmail.com ಹಾರೈಸುತ್ಿೀವೆ
Ph: 080-42103963
Arjun Bopanna
(ಪಿರ್ಾನ ಸಾಂಪಾದಕರು)
Copyright © by WWW.NAMMAKPSC.COM
All rights reserved.
No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, distributed,

or transmitted in any form or by any means, including photocopying, recording, or other
electronic or mechanical methods, without the prior written permission of
WWW.NAMMAKPSC .COM.
This document is for personal non-commercial use only
For permission requests, mail us at nammakpsc@gmail.com

ಮಾಹಿತಿ MONTHLY ಆಗಸ್ಟ್ - 2022
ಪರಿವಿಡಿ
ಸುದ್ಧಿ ಸಿಂಚನ ................................................... 3 14ನೆೇ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿ 'ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್' ................. 63

ವಿಶೇಷ ಲೇಖನಗಳು ಲಾಂರ್ಪ ರ ೇಗ ................................................... 65
ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯ ಜ್ಲನೇತಿ–2022 ........................... 21 ದೇಶದ 49ನೆೇ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ...................... 66
BANGALORE IAS ACADEMY & NAMMAKPSC ACADEMY |VIJAYANAGAR |HEBBAL |
‘ಕರ್ನಾಟಕ ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ ಮತ್ುು ರಕ್ಷಣಾ ನೇತಿ–2022–27’ 25 ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ................................................ 66
ರನಜ್ಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು ಪ್ಾಂಜನಬ್ನಲಿಿ 75 ಆಮ್ಸ ಆದ್ಧಿ ಕಿಿನಕ್ಟ: ................... 68
ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ಚೆಸ್ಟ ಕಲಿಕೆ .................................... 27 ವಿಜ್ಞನನ ಡನ.ನಲಿತ್ಾಂಬಿ ಕಲೈಸ್ಲಿವ ............................ 69
ಮನರಿಕನಾಂಬೆ ಪ್ರಸನದಕೆೆ ‘ಭ ೇಗ್’ ಮನನಯತೆ ................. 28 ಮೆಟ ರ ರೈಲುಗಳ ಕೆ ೇಚ್ ತ್ಯನರಿಕೆ ........................ 70
ಫನಗ್ ಹೇರ ೇ’ ............................................... 30 ಆಪ್ರೇಷನ್ ಮೆೇಘದ ತ್ ...................................... 70
ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ....................................... 30 'ಮೆೇಕ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ನಾಂ.1'...................................... 72
ಸಾಂಕಲಪದ್ಧಾಂದ ಸಿದ್ಧಿ ........................................... 32 ಇಿಂಧನ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆ (ತಿದ್ುುಪಡಿ) ಮಸೊದೆ, 2022 ............ 72
ಸವ ಉದ ಯೇಗ ................................................ 33 ಶ್ಶುಪನಲನೆಗೆ: ಮೊಬೆೈಲ್ ಆಯಪ್ ಬಿಡುಗಡೆ .................. 73
ಓದುವ ಬೆಳಕು ................................................. 35 ಟ ಮೆೇಟ ಜ್ವರ............................................. 73
ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ತಿೇರ್ಪಾನಲಿಿ ಫ ೇಟ .......................... 35 ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದುಗೆ ಮರುರ್ನಮಕರಣ್ ... 75
ಭನರತ್ದ ಅತಿ ಎತ್ುರದ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭ .......................... 37 ಬೆೇರ್ನಮಿ ಕನಯ್ದು ತಿದುುಪ್ಡಿ ................................. 77
‘ಗನಲ್ ಮೊಬೆೈಲ್’ ............................................ 38 ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ......................... 78
ಎಸಿಬಿ ರದುು, ಲ ೇಕನಯುಕುಕೆೆ ಸಿಾಂಧ್ು ...................... 39 ಖನದ್ಧ ಉತ್್ವ ................................................. 80
ಹಾಂದುಳಿದ ತನಲ ಕ ಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಯೋಜನೆ ................ 42 ಇತಿಹನಸ, ಕಲ ಮತ್ುು ಸಾಂಸೆೃತಿ ಸಾಂಬಾಂದ್ಧತ್ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಹ ಸ ಯೇಜ್ನೆಗಳು .......................................... 42 ಬಿಹಾರ ಖಗೊೋಳ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯ UNESCO ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 82
ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಅಕನಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸಿು: ...................... 44 'ದ್ಹಿ-ಹಿಂಡಿ' .................................................... 83
ಕನಮನ್ ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ (2022)............................. 47 ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ಚಳವಳಿ ..................................... 84
'ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಷನ್ ವರದ್ಧ' ..................................... 48 ರೇಡಿಯ ಜ್ಯಘ ೇಷ್' ...................................... 86
ಮಧನಯಹ್ನದ ಬಿಸಿಯ ಟಕೆೆ ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶ ................... 49 ಸವತ್ಾಂತ್ರ ಭನರತ್ದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟರ್ನವಳಿಗಳು ................ 87
ಹ್ುಲಿ ಕನರಿಡನರ್ನಲಿಿ ಹದ್ನುರಿ .............................. 51 ಭೌಗೆ ೇಳಿಕ ಮತ್ುು ಪ್ರಿಸರ ಸಾಂಬಾಂದ್ಧತ್ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಕರ್ನಾಟಕ ವಿವಿ ಕನಯ್ದು ತಿದುುಪ್ಡಿ ........................... 53 ಪ್ಶ್ಿಮ ಘಟ್ ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶ ...................... 96
ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಯೇಜ್ನೆ: ....................................... 54 ಬ್ಯನಯಿಕ್ಟ ಟೈಗರ್ .............................................. 99
ಕರ್ನಾಟಕ ಕಲನಶ್ರೇ’ ಪ್ರಶಸಿು ................................... 55 ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ವಿಶವದ ಅತಿದ ಡಡ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ಸನಥವರ
‘ಸಖಿ ಭನಗಯ’ ಯೇಜ್ನೆ ........................................ 55 ............................................................... 100
ಸಿರಿಧನನಯಗಳ ಅಭಿಯನನ ...................................... 57 ಹರಿಯಾಣ 2ಜಿ ಎಥೆನಾಲ್ ಸನಥವರ (ಪಾಿಿಂಟ್) .......... 101
'ಬೆಳಕು' ಕಲಿಕನ ಕೆೇಾಂದರ......................................... 58 ಆಲಿವ್ ರಿಡೆಿ ಆಮೆಗಳು ..................................... 102
ಉದ ಯೇಗಸಥ ಮಹಳೆಗೆ ‘ಪನರಜೆಕ್ಟ್ ರಶ್ಿ’ .................... 59 ಆರ್ಥಾಕ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ರನಷ್ಟರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಯುದಿ ವಿಮನನ ................................... 104
ಡೆ ೇರ್ಪಾಂಗ್ ತ್ಡೆ ಮಸ ದ .................................... 60 ವಿಾಂಡ್ ಫನಲ್ ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆ ಹಚಿಳ;..................... 105
‘ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿ ಉಡನನ್’ ....................................... 61 ಹೈಡೆ ರೇಜ್ನ್ ಇಾಂಧ್ನ ಸ್ಲ್ ಬಸ್ಟ .......................... 106
© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 1

ಶೃಾಂಗ ಸಭ, ವರದ್ಧ, ಸಮಿೇಕ್ಷೆ ಮತ್ುು ಸ ಚಯಾಂಕಗಳು

ಸಿಐಐ ರ್ನವಿೇನಯ ಶೃಾಂಗಸಭ .................................. 107
ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿಿೇನ್ ಏರ್ ಶೃಾಂಗಸಭ-2022 ................. 108
ವಿಜ್ಞನನ ಮತ್ುು ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಸುದ್ಧಿಗಳು
'ಆಜನದ್ಧಸನಯರ್ಟ' ............................................. 109
3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ .................................. 109

ರಕ್ಷ್ಣನ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಭನರತ್–ಅಮೆರಿಕ ಮೆಗನ ಸಮರನಭನಯಸ ..................... 111
ಉದಾರ ಶಕ್ತಿ ವ್ಾಾಯಾಮ .................................. 112
ಭಯೇತನಪದರ್ನ ನಗರಹ್ ಕವನಯತ್ ........................ 112
ವೆ ೇಸನ್ಕ್ಟ-2022 ಸ್ೇರ್ನ ಸಮರನಭನಯಸ .................. 113
ಭದರತನ ಪ್ಡೆಗೆ ‘ಡೆ ರೇನ್ ಸಮ ಹ್’ ........................ 114
ಅಾಂತ್ರನಾಷ್ಟರೇಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಜಿ–20 ದೇಶಗಳ ಮನಹತಿ ಮತ್ುು ಕನಯಾವೆೈಖರಿ.......... 115
ದ್ಧನ ವಿಶೋಷತೆಗಳು
‘ವಿಶವ ಆನೆ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆ’ ..................................... 117
ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕೈಮಗಗ ದ್ಧನ ................................... 119
ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನ ......................................... 120
ಪ್ರಶಸಿು ಪ್ುರಸನೆರಗಳು
ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಯ ಸನಹತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸಿು..................... 121
ಇತ್ರ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಅಮೆರಿಕದ ಗನಯಕಿ ಮೆೇರಿ ಮಿಲಬೆನ್ ಅತಿರ್ಥ................ 122
ವಿಜ್ಞನನ ಸಮಿೇರ್ ಕನಮತ್ .................................. 122
ಕೆ. ಎ.ಎಸ್ಟ ಮುಖಯ ಪ್ರಿೇಕ್ಷೆ ಮನದರಿ ಪ್ರಶನ - ಉತ್ುರ
ಯುವನನ್ ವನಾಂಗ್ 5 ....................................... 123
ಅಖಿಲ ಭನರತ್ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಫಡರೇಶನ್ ನಷೇಧ್ ............. 125
ರಕ್ಷ್ಣನ ಬ್ಯನಾಂಧ್ವಯ: ಡನನಾಯರ್ ಹ್ಸನುಾಂತ್ರ............... 127
ಮಾದ್ರಿ ಬಹುಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಶನ ಉತ್ುರಗಳು - ಆಗಸ್ಟ್ 2022 132

ಸುದ್ಧಿ ಸಿಂಚನ
ರಾಜಾ ಸುದ್ಧಿಗಳು
 ಚೆಸ್ಟ ಒಲಾಂರ್ಪಯನಡ್ ನಾಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ಪ್ಡೆದು ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಲಿಿ ಚೆಸ್ಟ ಕಲಿಕೆಯನುನ
ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಮುಾಂದ್ನಗಿದ. ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಲಿಿ ಒಳನಾಂಗಣ್ ಬೆ ೇಡ್ಾ ಗೆೇಮ್ಸ ಗಳನುನ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲು

ಸಕನಾರ ಅಧಿಸ ಚನೆಯನ ನ ಹ ರಡಿಸಿದುು, ಜಿಲಿಯನದಯಾಂತ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಲಿಿ
ಪ್ರಿಚಯವನಗಿರುವ ಚದುರಾಂಗವನುನ ಕೆ ಡಗು ಗನರಮಿೇಣ್ ಭನಗದ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳು ಈಗ ಕಲಿಯುತಿುದ್ನುರ.
 ಕನಯಲಿಫ ೇನಾಯನದ ಸನಯನ್ ಫನರನ್ಸ್ ೆದಲಿಿ ‘ಫಡರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಾಂಡೆ ೇ ಅಮೆರಿಕನ್್ ಆಫ್ ರ್ನದನ್ಾ
ಕನಯಲಿಫ ೇನಾಯನ’ ಇವರು ಆಯೇಜಿಸುವ ‘ಫಸಿ್ವಲ್ ಆಫ್ ಗೆ ಿೇಬ್’(FOG)ನ ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಈ ಬ್ಯನರಿ
ದಕ್ಷಿಣ್ ಭನರತ್ದ ಖನಯತ್ ನಟ ಮೆೇಘನರನಜ್ ಪನತ್ರರನಗಿದ್ನುರ.
 ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದಿ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಭನರತ್ದ ಒಟು್ 10 ತನಣ್ಗಳು
ರನಮ್ರ್ ಪ್ಟ್ಗೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಗೆ ಾಂಡಿದ.
 ಪ್ಟ್ನಕಿಗಳನುನ ಬೆಾಂಗಳ ರು ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಹ ರವಲಯದಲಿಿ ಮನರನಟ ಮನಡುವ ನಟ್ನಲಿಿ
ಹ ರಡಿಸಿದು ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಇಲನಖೆಯ ಆದೇಶವನುನ ಎತಿುಹಡಿದ್ಧರುವ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ, ‘ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಒಳಗೆ
ಪ್ಟ್ನಕಿ ಮನರನಟ ನಡೆಸುವುದು ಜಿೇವಸಾಂಕುಲಕೆೆ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಅಪನಯ ಕನರಿಯನದುದು’ ಎಾಂದು
ಅಭಿಪನರಯಪ್ಟ್ದ. ದೇಶದಲಿೇ ಮೊದಲು ಪ್ಟ್ನಕಿ ಸಿಡಿತ್ದ್ಧಾಂದ ಕಣಿಿಗೆ ಹನನಯನದವರ ಎರಡು ಕಿಿನಕಲ್
ಛನಯನಚಿತ್ರಗಳನುನ ತಿೇರ್ಪಾನ ಒಾಂಬತ್ುನೆೇ ಪ್ುಟದಲಿಿ ಮುದ್ಧರಸಲು ಅವಕನಶ ಕಲಿಪಸಲನಗಿದ. ದೇಶದ
ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ತಿೇಪ್ುಾಗಳಲಿಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಇಾಂತ್ಹ್ ಪ್ರಯತ್ನವನುನ ಮನಡಲನಗಿದ.
 ಮಕೆಳ ಓದನುನ ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಗನರಮಿೇಣನಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಪ್ಾಂಚನಯತನರಜ್ ಇಲನಖೆ ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧರುವ
‘ಓದುವ ಬೆಳಕು’ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಕಲಬುಗಿಾ ಜಿಲಿಯಲಿಿ ಒಟು್ 87314 ಮಕೆಳು
ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ.
 ರನಜ್ಯದಲಿಿ 28 ಸನವಿರ ಗನರಮಗಳಲಿಿ ಸನವಮಿ ವಿವೆೇಕನನಾಂದ ಯುವಶಕಿು ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ 5 ಲಕ್ಟಷ
ಯುವಕರಿಗೆ ಸವಯಾಂ ಉದ ಯೇಗ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲನಗುವುದು ಎಾಂದು ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್
ಬೆ ಮನಿಯಿ ತಿಳಿಸಿದರು.‘ಸಿರೇ ಸನಮರ್ಥಯಾ’ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ, ಸಿರೇಶಕಿು ಸಾಂಘಗಳು ಸವಯಾಂ ಉದ ಯೇಗ
ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ಉತೆುೇಜ್ನ ನೇಡಲನಗುವುದು.
 ಕನನಡ ಚಿತ್ರರಾಂಗದ ಮೆೇರುನಟ ದ್ಧವಾಂಗತ್ ಪ್ುನೇತ್ ರನಜ್ಕುಮನರ್ ಅವರಿಗೆ ‘ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ’ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ
ನವೆಾಂಬರ್ 1 ರಾಂದು ಪ್ರದ್ನನ ಮನಡಲು ತಿೇಮನಾನಸಲನಗಿದ. ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ ರನಜ್ಯದ ಅತ್ುಯನನತ್ ರ್ನಗರಿಕ

ಪ್ರಶಸಿು. ಈ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ ಯನವುದೇ ಕ್ಷೆೇತ್ರದಲಿಿ ಅಸನಧನರಣ್ ಕೆ ಡುಗೆಯನುನ ನೇಡಿದ

ವಯಕಿುಗಳಿಗೆ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ. ಈ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ ೧೯೯೨ರಲಿಿ ಪನರರಾಂಭಿಸಲನಯಿತ್ು. ಒಟ್ನ್ರ ಇದುವರಗೆ
ಹ್ತ್ುು ಗಣ್ಯ ವಯಕಿುಗಳಿಗೆ ಈ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ ನೇಡಲನಗಿದ. ಕೆ ನೆಯ ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ ಪ್ವರ್
ಸನ್ರ್ ಪ್ುನೇತ್ ರನಜ್ಕುಮನರ್ ಅವರಿಗೆ ನೇಡಲು ನದೇಾಶ್ಸಲನಗಿದ.
ಕರ.ಸಾಂ. ಹಸರು ಗೌರವಿಸಿದುು ಕ್ಷೆೇತ್ರ
1 ಕುವೆಾಂಪ್ು 1992 ಸನಹತ್ಯ
2 ಡನ.ರನಜ್ ಕುಮನರ್ 1992 ಸಿನೆಮನ
3 ಎಸ್ಟ.ನಜ್ಲಿಾಂಗಪ್ಪ 1999 ರನಜ್ಕಿೇಯ
4 ಸಿ.ಎನ್.ಆರ್.ರನವ್ 2000 ವಿಜ್ಞನನ
5 ದೇವಿ ಪ್ರಸನದ್ ಶಟ್ 2001 ವೆೈದಯಕಿೇಯ
6 ಭಿೇಮಸ್ೇನ್ ಜೆ ೇಷ್ಟ 2005 ಸಾಂಗಿೇತ್
7 ಶ್ರೇ ಶ್ವಕುಮನರ ಸನವಮಿಗಳು 2007 ಸನಮನಜಿಕ ಸ್ೇವೆ
ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಮತ್ುು
8 ಡನ.ಡಿ.ಜ್ವರೇಗೌಡ 2008 ಸನಹತ್ಯ
9 ಡನ.ವಿೇರೇಾಂದರ ಹಗಗಡೆ 2009 ಸನಮನಜಿಕ ಸ್ೇವೆ
ಸಿನೆಮನ,ಸನಮನಜಿಕ
10 ಪ್ುನೇತ್ ರನಜ್ಕುಮನರ್ 2021 ಸ್ೇವೆ
 ಹ ಸ ಜಿಲಿ ವಿಜ್ಯನಗರದ ಕೆೇಾಂದರ ಸನಥನವನದ ಹ ಸಪ್ೇಟಯಲಿಿ ಈ ಬ್ಯನರಿಯ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ

ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯಾಂದು ದೇಶದ ಅತಿ ಎತ್ುರದ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭ(123 ಮಿೇಟರ್ )ವನುನ ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಿ
ರನಷರಧ್ವಜ್ವನುನ ಹನರಿಸಲನಗುವುದು ಎಾಂದು ಮ ಲಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ.
 ಕನಡು ಕುದುರ ಓಡಿ ಬಾಂದ್ಧತನು ಗಿೇತೆ ಖನಯತಿಯ, ಕನನಡದ ಖನಯತ್ ಸುಗಮ ಸಾಂಗಿೇತ್ ಗನಯಕ ಶ್ವಮೊಗಗ
ಸುಬಾಣ್ಿ (83 ವಷಾ) ಹ್ೃದಯನಘನತ್ದ್ಧಾಂದ ನಧ್ನರನಗಿದ್ನುರ.
ಸುಬಾಣ್ಿ ಅವರ ಹನನಲ

 ಕನನಡದ ಸುಗಮ ಸಾಂಗಿೇತ್ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ ಹರಿಯ ಗನಯಕರಲಿಿ ಸುಬಾಣ್ಿ ಒಬಾರನಗಿದುು,

ಸುಬಾಣ್ಿ ಅವರ ನಜ್ ರ್ನಮಧೇಯ ಜಿ.ಸುಬರಹ್ಿಣ್ಯಾಂ. ಶ್ರೇ ಗಣೆೇಶ್ ರನವ್ ಹನಗ
ರಾಂಗರ್ನಯಕಮಿನವರ ಮಗರ್ನದ ಸುಬಾಣ್ಿ ಶ್ವಮೊಗಗ ಜಿಲಿಯ ನಗರ ಗನರಮದಲಿಿ 1938ರಲಿಿ
ಜ್ನಸಿದರು. ಸಿನಮನ ರಾಂಗಕೆೆ ಸುಬಾಣ್ಿ ಹನೆನಲ ಗನಯಕರನಗಿ ಚಿತ್ರರಾಂಗ ಪ್ರವೆೇಶ್ಸಿದುು ರ್ನಟಕಕನರ,
ಚಿತ್ರ ನದೇಾಶಕ ಕವಿ ಚಾಂದರಶೇಖರ ಕಾಂಬ್ಯನರರ 'ಕರಿಮನಯಿ' ಮ ಲಕ. 1979ರಲಿಿ ಅಾಂದ್ಧನ ರನಷರಪ್ತಿ
ನೇಲಾಂ ಸಾಂಜಿೇವ ರಡಿಡ ಅವರಿಾಂದ ರಜ್ತ್ಕಮಲ ಪ್ರಶಸಿು ಸಿವೇಕರಿಸಿದರು. ಆಕನಶವನಣಿ ಎಾಂ.ಎಸ್ಟ.ಐ.ಎಲ್.

ಪನರಯೇಜ್ಕತ್ವದಲಿಿ ಪ್ರಸನರ ಮನಡಿದ ಜ್ನರ್ಪರಯ ಕನರ ಯಕರಮದಲಿಿ 'ಕೆ ೇಡಗನ ಕೆ ೇಳಿ ನುಾಂಗಿತನು..',
'ಅಳಬೆೇಡನ ತ್ಾಂಗಿ ಅಳಬೆೇಡ…' 'ಬಿದ್ಧುೇಯಬೆಾೇ ಮುದುಕಿ..' ಮೊದಲನದ ಶ್ಶುರ್ನಳ ಷರಿೇಫರ
ಗಿೇತೆಗಳನುನ ಹನಡಿದ ಸುಬಾಣ್ಿ ಮನೆ ಮನತನದರು.
 ಚರಾಂಡಿಯ ನೇರನುನ ಸಾಂಸೆರಿಸಿ ಶುದಿ ಕುಡಿಯುವ ನೇರು ನೇಡುವ ಇಸ್ರೇಲ್ ಕಾಂಪ್ನಯ ‘ಗನಲ್ ಮೊಬೆೈಲ್’
ನೇರು ಸಾಂಸೆರಣೆ ಯಾಂತ್ರವು ನಗರಕೆೆ ಬಾಂದ್ಧದ. ಬೆ ಮಿನಹ್ಳಿಳಯ ಎಚ್ಎಸ್ಟಆರ್ ಲೇಔಟನಲಿಿ ಇದರ
ಮೊದಲ ಪನರತ್ಯಕ್ಷಿಕೆ ನೇಡಲನಯಿತ್ು, ಕೆ ಳವೆಯ ಮ ಲಕ ಚರಾಂಡಿ ನೇರನುನ ಹೇರಿ, ರ್ನಲುೆ ಹ್ಾಂತ್ಗಳಲಿಿ
ಸಾಂಸೆರಿಸಿ ಶುದ್ಧ್ ಕುಡಿಯುವ ನೇರು ಕೆ ಡುತ್ುದ.
 ಈ ಹಾಂದ್ಧನ ಸಕನಾರ 2016ರಲಿಿ ರಚನೆ ಮನಡಿದು ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ದಳವನುನ ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ
ರದುುಗೆ ಳಿಸಿದುು, ಎಸಿಬಿಗೆ ನೇಡಲನಗಿದು ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಠನಣೆ ಸನಥನಮನನವನುನ ಮರಳಿ ಲ ೇಕನಯುಕ್ಟತ್
ಸಾಂಸ್ಥಗೆ ನೇಡಿದ.
 2025 ರ ವೆೇಳೆಗೆ ಕೃಷ್ಟಯು ಸುಮನರು 84% ನಷು್ ನೇರಿನ ಬಳಕೆಯ ಜೆ ತೆಗೆ ಅಾಂದ್ನಜ್ು ನೇರಿನ ಬೆೇಡಿಕೆಯು
1,859 tmcft ಗೆ ತ್ಲುಪ್ಲಿದ, ಆದುರಿಾಂದ ರನಜ್ಯ ಸಚಿವ ಸಾಂಪ್ುಟವು ಜ್ಲ ಸಾಂಪ್ನ ಿಲಗಳ ಪ್ರಿಣನಮಕನರಿ
ನವಾಹ್ಣೆಗನಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಜ್ಲ ನೇತಿ 2022 ಅನುನ ಅನುಮೊೇದ್ಧಸಿತ್ು.
 ಮುಾಂದ್ಧನ ಐದು ವಷಾಗಳ ಅವಧಿಯಲಿಿ ₹ 45,000 ಕೆ ೇಟ ಹ್ ಡಿಕೆಯನುನ ಆಕಷ್ಟಾಸಲು ಮತ್ುು
ವಲಯದಲಿಿನ ಹ್ ಡಿಕೆದ್ನರರಿಗೆ ರಿಯನಯಿತಿಗಳನುನ ವಿಸುರಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ ಮತ್ುು ರಕ್ಷ್ಣನ
ನೇತಿ 2022-27 ಕೆೆ ರನಜ್ಯ ಸಚಿವ ಸಾಂಪ್ುಟ ಅನುಮೊೇದನೆ ನೇಡಿದ.ಇದಕ ೆ ಮೊದಲು, ಸಕನಾರವು 2013
ರಲಿಿ ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ ಮತ್ುು ಡಿಫನ್್ ನೇತಿಯನುನ ರ ರ್ಪಸಿತ್ು.
 ಬಾಂಡಿೇಪ್ುರ ಹ್ುಲಿ ಸಾಂರಕ್ಷಿತ್ ಪ್ರದೇಶ ಹಡಿಯನಲ ಉಪ್ ವಿಭನಗದ ಕಲೆರ ವಲಯದ ರನಾಂಪ್ುರ ಆನೆ ಶ್ಬಿರದಲಿಿ
ಆಗಸ್ಟ್ ೧೨ ರಾಂದು ವಿಶವ ಆನೆ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯನುನ ಆಚರಿಸಲನಯಿತ್ು. ‘ವಿಶವ ಆನೆ ದ್ಧನವನುನ 2012ರಿಾಂದ
ಆಚರಿಸಲನಗುತಿುದ.

 ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಅಕನಡೆಮಿಯ 2022ನೆೇ ಸನಲಿನ ಪ್ರಶಸಿುಗಳನುನ ಪ್ರಕಟಸಲನಗಿದ. ಮಾಂಡಯ

ಜಿಲಿಯ ವ.ನಾಂ.ಶ್ವರನಮು ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಟಿತ್ ಡನ|| ಜಿ.ಶಾಂ.ಪ್ರಮಶ್ವಯಯ ಪ್ರಶಸಿು ಮತ್ುು ಬ್ಯನಗಲಕೆ ೇಟಯ
ಡನ ಶಾಂಭು ಬಳಿಗನರ ಅವರಿಗೆ ಡನ ಬಿ.ಎಸ್ಟ.ಗದ್ಧುಗಿಮಠ ಪ್ರಶಸಿು ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಗಿದ.
 ದೇವಬ್ಯನಗ್ ಬಳಿಯ ದಾಂಡೆೇಬ್ಯನಗ್ನಲಿಿ ದಡಕೆೆ ತೆೇಲಿಬಾಂದ ಆಳಸಮುದರ ಮಿೇನುಗನರಿಕೆಯ ಬಲಯಲಿಿ ಎರಡು
ಆಲಿವ್ ರಿಡೆಿ ಆಮೆಗಳು ಸಿಲುಕಿದುವು.ಆಲ್ಲವ್ ರಿಡಿಿ ಸಮುದರ ಆಮೆ (ಲರ್ಪಡೆ ೇಚೆಲಿಸ್ಟ ಒಲಿವೆೇಸಿಯನ)
ಇದ್ನುು ಸಾಮಾನಾವ್ಾಗಿ ಪೆಸಫಿಕ್ ರಿಡಿಿ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆ ಎಿಂದ್ೊ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಚೆಲೊೋನಿಡೆ
ಜಾತಿಯ ಕುಟುಿಂಬಕೆೆ ಸ್ೇರಿದ.
 ಭನರತ್ದ ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಲಘು ಯುದಿ ವಿಮನನಗಳಿಗೆ ಭನರಿೇ ಬೆೇಡಿಕೆ ಬಾಂದ್ಧದುು, ಹಾಂದ ಸನುನ್ ಏರ ೇರ್ನಟಕ್ಟ್
ಲಿಮಿಟಡ್(ಎಚ್ಎಲ್) ಕೌಲನಲಾಂಪ್ುರದಲಿಿ(ಮಲೇಷ್ನಯ) ತ್ನನ ಕಚೆೇರಿಯನುನ ತೆರಯುವ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ
ಹನಕಿದ.
 ವಿಟಿರ್ಪಾಂಡಿ ಉತ್್ವ : ಕಡೆಗೆ ೇಲು ಕೃಷಿನ ರು ಉಡುರ್ಪಯಲಿಿ ವೆೈಭವದ ವಿಟಿರ್ಪಾಂಡಿ ಉತ್್ವ ನಡೆಯಿತ್ು.
 ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಪ್ರಿಷತ್: ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಪ್ರಿಷತ್ನ ನ ತ್ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ರನಗಿ ಜನನಪ್ದ ವಿದ್ನವಾಂಸ ಪ್ ರ.
ಹ.ಶ್. ರನಮಚಾಂದರೇಗೌಡ ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ. ಹಾಂದ್ಧನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ಟ. ತಿಮೆಿೇಗೌಡರ ರನಜಿೇರ್ನಮೆಯಿಾಂದ
ತೆರವನದ ಸನಥನಕೆೆ ನಡೆದ ಪ್ರಿಷತಿುನ 122ನೆೇ ಆಡಳಿತ್ ಮಾಂಡಳಿ ಸಭಯಲಿಿ ರನಮಚಾಂದರೇಗೌಡ ಅವರನುನ
ಸವನಾನುಮತ್ದ್ಧಾಂದ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಲನಯಿತ್ು.
 ಪ್ಾಂಚನಯತ್ ಮಟ್ದ್ಧಾಂದಲೇ ಎತಿುನಗನಡಿ ಓಟದ ಸಪಧಾ

ಗನರಮಿೇಣ್ ಕಿರೇಡೆಗಳಿಗೆ ಹಚಿಿನ ಉತೆುೇಜ್ನ ನೇಡಲು, ಪ್ರರ್ಥಮ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಗನರಮಿೇಣನಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು
ಪ್ಾಂಚನಯತ್ ರನಜ್ ಇಲನಖೆಯು ಯುವಜ್ನ ಮತ್ುು ಕಿರೇಡನ ಇಲನಖೆಯಾಂದ್ಧಗೆ ಕೆೈಜೆ ೇಡಿಸಿ
ಕಿರೇಡನಕ ಟಗಳನುನ ಆಯೇಜಿಸಿದುು, ಇದರಲಿಿ ಎತಿುನಗನಡಿ ಓಟದ ಸಪಧಾಯ ಸ್ೇರಿದ.
 ಭನರತಿೇಯ ರ್ನವಿೇನಯ ಶೃಾಂಗಸಭಯ 18ನೆೇ ಆವೃತಿು ‘ಇನೆ ನೇವಜ್ಾ–2022’ ಇದೇ 25ರಿಾಂದ ಮ ರು ದ್ಧನ
ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿ ನಡೆಯಲಿದ ಎಾಂದು ಭನರತಿೇಯ ಕೆೈಗನರಿಕನ ಒಕ ೆಟವು (ಸಿಐಐ) ತಿಳಿಸಿದ. ಭನರತಿೇಯ
ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳು ರ್ನವಿೇನಯದ ಆಧನರಲಿಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸನಧಿಸಿ, ಆ ಮ ಲಕ ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗದಲಿಿ ಜನಗತಿಕವನಗಿ
ದ ಡಡ ಮಟ್ದಲಿಿ ಬೆಳೆಯಲು ಈ ಶೃಾಂಗಸಭ ನೆರವನಗಲಿದ ಎಾಂದು ಸಿಐಐ ಹೇಳಿದ.
 3ಡಿ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಬಳಸಿ ನಮಿಾಸಿದ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿ ನಮನಾಣ್ವನಗಲಿದುು,
ಹ್ಲಸ ರಿನ ಕೆೇಾಂಬಿರಡ್್ ಲೇಔಟನಲಿಿ ಈ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿಯು ನಮನಾಣ್ವನಗಲಿದುು, 3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್
ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಬಳಸಿ ನಮಿಾಸಲನದ ದೇಶದ ಮೊಟ್ ಮೊದಲ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿ ಎನುನವ ಹಗಗಳಿಕೆ ಇದರದ್ನುಗಲಿದ.

 ವಿಜ್ಯನಗರ ಜಿಲಿಯ ಹ್ಗರಿಬೆ ಮಿನಹ್ಳಿಳಯ ಯುವ ಬರಹ್ಗನರ ದ್ನದ್ನರ್ಪೇರ್ ಜಿಮನ್ ಮತ್ುು

ಉತ್ುರ ಕನನಡ ಜಿಲಿಯ ಸಿದ್ನುಪ್ುರದ ನವೃತ್ು ಶ್ಕ್ಷ್ಕ ತ್ಮಿಣ್ಿ ಬಿೇಗನರ್ ಅವರಿಗೆ 2022ನೆೇ ಸನಲಿನ
ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಯ ಸನಹತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸಿು ನೇಡಿ ಗೌರವಿಸಲನಗಿದ.
 ವಿಧನನಸೌಧ್ದಲಿಿ ರನಷ್ಟರೇಯ ವೆೈದಯರ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯನುನ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್
ಬೆ ಮನಿಯಿಯವರು ಉದ್ನಾಟಸಿ, 'ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಷನ್ ವರದ್ಧ' ಬಿಡುಗಡೆ ಮನಡಿದರು. ಇಡಿೇ ದೇಶದಲಿಿ
ಮೊಟ್ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ ಆರ ೇಗಯ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ ದ ರದೃಷ್ಟ್ಗನಗಿ 'ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಷನ್ ವರದ್ಧ'
ಹ ರತ್ರಲನಗಿದ.
 ಶನಲಗಳಲಿಿ ಮಕೆಳಿಗೆ ಮಧನಯಹ್ನದ ಬಿಸಿಯ ಟದ ಮೆನುವಿನಲಿಿ ಜೆ ೇಳ, ಸಜೆ್ ಮತ್ುು ರನಗಿಯನುನ
ರನಜ್ಯ ಹನಗ ದೇಶದ್ನದಯಾಂತ್ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲನಗುವುದು. ಪ್ ೇಷಣ್ ಅಭಿಯನನದ ಭನಗವನಗಿ ಮಕೆಳ
ಊಟದಲಿಿ ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶವನುನ ಸ್ೇರಿಸಲು ಇನ್ಸಿ್ಟ ಯರ್ಟ ಆಫ್ ಮಿಲರ್ಟ್ ರಿಸಚ್ಾ (IIMR), ಅಕ್ಷ್ಯ
ಪನತನರ ಫೌಾಂಡೆೇಶನ್ನೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ ಹನಕಿದ.
 ಧನಮಿಾಕ ದತಿು ಇಲನಖೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಗನರಮಿೇಣ್ ಬ್ಯನಯಾಂಕನ ಚನಮುಾಂಡಿಬೆಟ್ ಶನಖೆಯ ಸಹ್ಯೇಗದಲಿಿ
ಚನಮುಾಂಡೆೇಶವರಿ ದೇವಿಯ ಭಕುರು, ಕನಣಿಕೆ ಸಲಿಿಕೆಯನುನ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ೇಮೆಾಂರ್ಟ ಮ ಲಕವ ಮನಡಲು
ಅನುಕ ಲವನಗುವಾಂತೆ ‘ಕ ಯಆರ್ ಕೆ ೇಡ್ ಸಹತ್ ವಿದುಯರ್ನಿನ ಹ್ುಾಂಡಿ’ (‘ಇ–ಹ್ುಾಂಡಿ’ )ವಯವಸ್ಥ
ಮನಡಲನಗಿದ.
 ಭನರತ್ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಚುಟುಕು ಸನಹತ್ಯ ಪ್ರಿಷತ್
ವತಿಯಿಾಂದ ಹನವೆೇರಿಯಲಿಿ ನಡೆಯುತಿುರುವ ‘ಲೇಖಕಿಯರ ರನಜ್ಯಮಟ್ದ ಆರನೆೇ ಸಮೆಿೇಳನ’ದ
ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ರನಗಿ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟಗನತಿಾ ಚನನಮಿ ಹ್ಳಿಳಕೆೇರಿ ಅವರನುನ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಲನಗಿದ.
 ಭನರತ್ಮನಲನ ಪ್ರಿಯೇಜ್ರ್ನ ಅಡಿಯಲಿಿ ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ ಪನರಧಿಕನರ (ಎನ್ಎಚ್ಎ) ಬೆಳಗನವಿ–
ಗೆ ೇವನ ನಡುವೆ ಕೆೈಗೆತಿುಕೆ ಾಂಡಿರುವ ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ (ಎನ್ಎಚ್ 748 ಎಎ) ಮೆೇಲುಜೆಾಗೆ ಏರಿಸುವ
ಕನಮಗನರಿಗೆ ರನಷ್ಟರೇಯ ವನಯಜಿೇವಿ ಮಾಂಡಳಿಯ ಅನುಮೊೇದನೆ ಕಡನಡಯ ಎಾಂದು ರನಷ್ಟರೇಯ ಹ್ುಲಿ
ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣನ ಪನರಧಿಕನರ (ಎನ್ಟಸಿಎ) ನದೇಾಶ್ಸಿದ.
 ಎಾಂಟು ನ ತ್ನ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯಗಳ ಸನಥಪ್ನೆಗೆ ಅನುವು ಮನಡಿಕೆ ಡುವ ಉದುೇಶದ್ಧಾಂದ ‘ಕರ್ನಾಟಕ ವಿವಿಗಳ
ಕನಯ್ದು-2000’ಕೆೆ ತಿದುುಪ್ಡಿ ತ್ರಲು ನಡೆದ ಸಚಿವ ಸಾಂಪ್ುಟ ಸಭ ಒರ್ಪಪಗೆ ನೇಡಿದ. ಇದರಿಾಂದ್ನಗಿ
ಚನಮರನಜ್ನಗರ, ಹನವೆೇರಿ, ಹನಸನ, ಕೆ ಡಗು, ಕೆ ಪ್ಪಳ, ಬ್ಯನಗಲಕೆ ೇಟ, ಬಿೇದರ್ ಮತ್ುು ಮಾಂಡಯ ವಿ.ವಿ.ಗಳ
ಸನಥಪ್ನೆ ಸುಗಮವನಗಿ ನಡೆಯಲಿದ.

 ಕನವೆೇರಿ ಜ್ಲನನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಒಾಂಬತ್ುು ಜಿಲಿಗಳ ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಈಶನ ಫೌಾಂಡೆೇಷನನ ಕನವೆೇರಿ

ಕ ಗು ಹನಗ ಸಕನಾರದ ವಿವಿಧ್ ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಕುರಿತ್ು ಜ್ಾಂಟಯನಗಿ ಪ್ರಚನರ ನಡೆಸಲು ರನಜ್ಯ
ಸಕನಾರ ಮತ್ುು ಈಶನ ಔಟರೇಚ್ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ ಹನಕಿವೆ.
 ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಂಗಿೇತ್ ನೃತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿಯು 2022–23ನೆೇ ಸನಲಿನ ‘ಕರ್ನಾಟಕ ಕಲನಶ್ರೇ’ ಪ್ರಶಸಿುಗಳನುನ
ಪ್ರಕಟಸಿದುು, ‘ಗೌರವ ಪ್ರಶಸಿು’ಗೆ ಚನನರನಯಪ್ಟ್ಣ್ದ ಗನಯಕ ಸಿ.ಆರ್. ರನಮಚಾಂದರ
ಹನಗ ಮಾಂಗಳ ರಿನ ನೃತ್ಯ ಗುರು ಗಿೇತನ ಸರಳನಯ ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ.

 ‘ಕುಲಪ್ತಿಗಳ ನಡೆ ರೈತ್ರ ಕಡೆಗೆ’
ಕೃಷ್ಟ ಸಚಿವರ ‘ರೈತ್ರ ಾಂದ್ಧಗೆ ಾಂದು ದ್ಧನ’ ಹನಗ ‘ಜಿಲನಿಧಿಕನರಿಗಳ ನಡೆ ಹ್ಳಿಳಯ ಕಡೆ’ ಕನಯಾಕರಮಗಳ
ಮನದರಿಯಲಿಿ ಧನರವನಡ ಕೃಷ್ಟ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯದ ಕುಲಪ್ತಿ ಡನ. ಆರ್. ಬಸವರನಜ್ಪ್ಪ ಅವರು
‘ಕುಲಪ್ತಿಗಳ ನಡೆ - ರೈತ್ರ ಕಡೆಗೆ’ ಎಾಂಬ ಕನಯಾಕರಮ ಆಯೇಜ್ನೆ ಮನಡಿದ್ನುರ. ಪ್ರರ್ಥಮ ಬ್ಯನರಿಗೆ
ಧನರವನಡ ಕೃಷ್ಟ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯ ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಬರುವ ಇಾಂಡಿ ತನಲ ಿಕಿನ ಅಹರಸಾಂಗ ಗನರಮದಲಿಿ
ಆಗಸ್ಟ್ 22 ರಾಂದು ಕುಲಪ್ತಿಗಳ ನಡಿಗೆ ರೈತ್ರ ಕಡೆಗೆ ಕನಯಾಕರಮವನುನ ಹ್ಮಿಿಕೆ ಳಳಲನಗಿದ.
 ಗೌರಿ-ಗಣೆೇಶ ಹ್ಬಾದಾಂದು ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ವಿವಿಧ್ ಉದ ಯೇಗನವಕನಶವನುನ ಕಲಿಪಸುವ ನಟ್ನಲಿಿ, ರನಜ್ಯ
ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ ಗನರಮ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿ ಮಟ್ದಲಿಿ 30 ಸನವಿರ ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ‘ಸಖಿ ಭನಗಯ’ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ
ಜನರಿಗೆ ಳಿಸುವ ನಧನಾರ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡಿದ. ಮಹಳನ ಸವಸಹನಯ ಗುಾಂಪ್ುಗಳಲಿಿ ತ್ಯನರಿಸುವ ಉತ್ಪನನಗಳ
ಮೌಲಯವಧ್ಾನೆ, ಮನರುಕಟ್ಗೆ ಸಾಂಭಾಂದ್ಧಸಿದಾಂತೆ ಮನಹತಿ ನೇಡುವುದಕೆೆ ತ್ರಬೆೇತಿ ಪ್ಡೆದ ಸಿಬಾಾಂದ್ಧ
ಸಖಿಯನಗುತನುರ ಪ್ರತಿ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿ ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಇವರನುನ ನೆೇಮಿಕ ಮನಡಲನಗುತ್ುದ. ಸಮುದ್ನಯ
ಸಾಂಪ್ನ ಿಲ ವಯಕಿುಗಳ ರಿೇತಿಯಲಿಿ ಕನಯಾ ನವಾಹಸಲಿದ್ನುರ.
 ಕೃಷ್ಟ ವಿಜ್ಞನನಗಳ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯವು ನಬ್ಯನಡ್ಾ ಸಹ್ಯೇಗದಲಿಿ ಆಯೇಜಿಸಿರುವ ಸಿರಿಧನನಯಗಳ
ಅಭಿಯನನವನುನರನಯಚ ರಿನಲಿಿ ಕೆೇಾಂದರ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವೆ ನಮಾಲನ ಸಿೇತನರನಮನ್ ಅವರು ಉದ್ನಾಟ
ಸಿದರು.
 ಬೆಾಂಗಳ ರು ನಗರದಲಿಿನ ಕೆ ಳಚೆ ಪ್ರದೇಶದ ಬಡ ಮತ್ುು ಹಾಂದುಳಿದ ವಗಾಗಳ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ನೆರವನಗಲು
ಬಿಬಿಎಾಂರ್ಪ ಕಲನಯಣ್ ಇಲನಖೆ ಎಲನಿ ವನಡ್ಾ ಗಳಲಿಿ ಬೆಳಕು ಕಲಿಕನ ಕೆೇಾಂದರವೆ ಾಂದನುನ ಸನಥರ್ಪಸುತಿುದ. ಈ
ಕೆೇಾಂದರದಲಿಿ ಓವಾ ನುರಿತ್ ಶ್ಕ್ಷ್ಕ, ಸುಸಜಿ್ತ್ ಕೆ ಠಡಿ ಹನಗ ಪ್ುಸುಕಗಳು ಇರಲಿವೆ.
 ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ಅವರು ಉದ ಯೇಗ ಮನಡುವ ಸಥಳದಲಿಿ ಹೈಟಕ್ಟ ವಯವಸ್ಥಯನುನ ‘ಪನರಜೆಕ್ಟ್ ರಶ್ಿ’
ಒದಗಿಸುತಿುದ. ‘ಉದ ಯೇಗಸಥ ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ಉದ ಯೇಗ ಸಥಳದಲಿಿ ಸೌಕಯಾ ಕಲಿಪಸಿರುವ ‘ಪನರಜೆಕ್ಟ್
ರಶ್ಿ’ಯನುನ ಮ ರು ಕಡೆ ಅಾಂದರ, ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಆಯುಕುರ ಕಚೆೇರಿ, ಲ ೇಕೆ ೇಪ್ಯೇಗಿ ಇಲನಖೆ ಕಟ್ಡ
ಹನಗ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ಆವರಣ್ದಲಿಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಲನಗಿದ.

 ಪ್ುನೇತ್’ ಉಪ್ಗರಹ್: ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ನೆನರ್ಪಗನಗಿ ಸಕನಾರಿ ಶನಲನ

ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳೆೇ ನಮಿಾಸಿದ `ಪ್ುನೇತ್' ಉಪ್ಗರಹ್ವನುನ ನ.15ರಿಾಂದ ಡಿ.31ರ ಮಧಯ ಆಾಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ
ಶ್ರೇಹ್ರಿಕೆ ೇಟ್ನದ್ಧಾಂದ ಉಡನವಣೆ ಮನಡಲನಗುವುದು. ಶನಲನ ಮಕೆಳಲಿಿ ವೆೈಜ್ಞನನಕ ಕುತ್ ಹ್ಲ, ಆಸಕಿು
ಬೆಳೆಸಲು ಪೌರಢಶನಲನ ಮತ್ುು ಪ್ದವಿಪ್ ವಾ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ಜಿಲಿ, ವಿಭನಗಿೇಯ, ರನಜ್ಯ ಮಟ್ದ
ಸಪಧಾಗಳನುನ ನಡೆಸಲನಗುತಿುದ. ಅಾಂತಿಮವನಗಿ 1 ಸನವಿರ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳನುನ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿ ಉಪ್ಗರಹ್
ಉಡನವಣೆ ಕನಯಾಕರಮಕೆೆ ಕರದುಕೆ ಾಂಡು ಹ ೇಗಲನಗುವುದು. ಬೆಾಂಗಳ ರು ವಲಯದ ಶನಲಗಳ

ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳು 'ಕೆಜಿಎಸ್ಟ 3 ಸನಯರ್ಟ' ಉಪ್ಗರಹ್ವನುನ ರ . 1.90 ಕೆ ೇಟ ವೆಚಿದಲಿಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಪ್ಡಿಸುತಿುದ್ನುರ.

ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
 ದೇಶನದಯಾಂತ್ 75 ಶನಲಗಳ 750 ವಿದ್ನಯರ್ಥಾನಯರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿರುವ 'ಆಜನದ್ಧಸನಯರ್ಟ' ಇಸ್ ರೇದ
ಮೊದಲ ಸಣ್ಿ ಉಪ್ಗರಹ್ ಉಡನವಣನ ವನಹ್ಕದಲಿಿ (ಎಸ್ಟಎಸ್ಟಎಲ್ವಿ) ಉಡನವಣೆಗೆ ಸಿದಿವನಗಿದ.
 ಅಪ್ರ ಪ್ದ ಕಪ್ುಪ ಹ್ುಲಿ ಭನರತ್ದ ಒಡಿಶನದ ಕನಡಿನಲಿಿ ಇದ. ಒಡಿಶನದ ‘ಸಿಮಿಿಪನಲ್ ರ್ನಯಷನಲ್ ಪನಕ್ಟಾ
’ನಲಿಿ ಈ ಕಪ್ುಪ ಹ್ುಲಿಯ ಚಲನವಲನಗಳು ಕನಯಮೆರನದಲಿಿ ಸ್ರಯನಗಿದ.
 ಭನರತಿೇಯ ಜಿೇವ ವಿಮನ ನಗಮವು (ಎಲ್ಐಸಿ) ಫನಚ ಾನ್ ನಯತ್ಕನಲಿಕ ಪ್ರಕಟಸಿರುವ ಜ್ಗತಿುನ ಪ್ರಮುಖ
500 ಕಾಂಪ್ನಗಳ ಪ್ಟ್ಯಲಿಿ 98ನೆೇ ಸನಥನ ಪ್ಡೆದುಕೆ ಾಂಡಿದ. ಇದರಲಿಿ ವನಲ್ಮನರ್ಟಾ ಮೊದಲ
ಸನಥನದಲಿಿದ. ಅಮೆಜನನ್ ಎರಡನೆೇ ಸನಥನ ಪ್ಡೆದುಕೆ ಾಂಡಿದ. ರಿಲಯನ್್ ಇಾಂಡಸಿರೇಸ್ಟ ಕಾಂಪ್ನಯು 104ನೆೇ
ಸನಥನಕೆೆ ತ್ಲುರ್ಪದ. ಇಾಂಡಿಯನ್ ಆಯಿಲ್ ಕನಪ್ ಾರೇಷನ್ (142), ಒಎನ್ಜಿಸಿ (190), ಟ್ನಟ್ನ ಸಮ ಹ್ದ
ಟ್ನಟ್ನ ಮೊೇಟಸ್ಟಾ (370) ಮತ್ುು ಟ್ನಟ್ನ ಸಿ್ೇಲ್ (435) ಹನಗ ರನಜೆೇಶ್ ಎಕ್ಟ್ಪ್ ೇರ್ಟ್ಾ (437)
ಪ್ಟ್ಯಲಿಿ ಸನಥನ ಪ್ಡೆದುಕೆ ಾಂಡಿವೆ. ಎಸ್ಟಬಿಐ 236 ಮತ್ುು ಬಿರ್ಪಸಿಎಲ್ 295ನೆೇ ಸನಥನದಲಿಿವೆ.
 ದೇಶ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಸಿಕಿೆ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಆಚರಿಸುತಿುರುವ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಸಾಂಕಲಪದ್ಧಾಂದ ಸಿದ್ಧಿ
ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಆರಾಂಭಿಸಿದ. ಇದನುನ ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧಯವರು 2017ರ ಆಗಸ್ಟ್ 21ರಾಂದು
ಚನಲನೆ ನೇಡಿದುರು. ಅಾಂದ್ಧನಾಂದ 5 ವಷಾಗಳವರಗೆ ಇದೇ ವಷಾ ಆಗಸ್ಟ್ 21ರವರಗೆ 5 ವಷಾಗಳ
ಯೇಜ್ನೆಯಿದು. ಕೆೇಾಂದರ ಕೃಷ್ಟ ಮತ್ುು ರೈತ್ ಕಲನಯಣ್ ಸಚಿವನಲಯ ಇಡಿೇ ಕನಯಾಕರಮದ ಮೆೇಲಿವಚನರಣೆ
ಮನಡುತ್ುದ.
 2022 ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 14 ರಿಾಂದ 31ರವರಗೆ ಭನರತ್ ಹನಗ ಅಮೆರಿಕದ ಮಿಲಿಟರಿ ವಿಭನಗದ್ಧಾಂದ
ಉತ್ುರನಖಾಂಡದ ಹೌಲಿಯಲಿಿ ಸಮರನಭನಯಸ ನಡೆಯಲಿದ ಎಾಂದು ರಕ್ಷ್ಣನ ಇಲನಖೆ ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿದ. ಇದು
ಭನರತ್–ಅಮೆರಿಕದ 18ನೆೇ ಆವೃತಿುಯ ಸಮರನಭನಯಸ ಆಗಿದ.
 ಭನರತ್ದ 75ನೆೇ ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವಕೆೆ ಅತಿರ್ಥಯನಗಿ ಆಫ್ರರಕ ಮ ಲದ ಅಮೆರಿಕದ ಹನಡುಗನತಿಾ ಮೆೇರಿ
ಮಿಲನಬೆನ್ ಅವರು ಆಗಮಿಸಲಿದ್ನುರ.
 ಸವತ್ಾಂತ್ರ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಹನೆನಲಯಲಿಿ ಗ ಗಲ್ ಸಾಂಸ್ಥಯು ‘ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿ ಉಡನನ್’ ಎಾಂಬ
ಆನ್ಲೈನ್ ಕನಯಾಕರಮ ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಿದ. ಗ ಗಲ್ನ ಕಲನ ಮತ್ುು ಸನಾಂಸೆೃತಿಕ ವಿಭನಗ ಈ ಯೇಜ್ನೆ
ಕೆೈಗೆ ಾಂಡಿದ.
 ಭನರತ್ದ ನ ತ್ನ14ನೆೇ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯನಗಿ ಎನ್ಡಿಎ ಅಭಯರ್ಥಾ ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್ ಅವರು
ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ. ಅವರು ಕನಾಂಗೆರಸ್ಟ ಮೆೈತಿರಕ ಟದ ಅಭಯರ್ಥಾ ಮನಗಾರೇರ್ಟ ಆಳವ ಅವರ ವಿರುದಿ
ಗೆಲುವು ಸನಧಿಸಿದ್ನುರ.

 ಶೇ 0.50ರಷು್ ರಪ್ ದರ ಹಚಿ:ಭನರತಿೇಯ ರಿಸವ್ಾ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ (ಆರ್ಬಿಐ) ರಪ್ ದರವನುನ

ಶೇಕಡ 0.50ರಷು್ ಹಚಿಿಸಿದ. ಇದರಿಾಂದ ಗೃಹ್, ವನಹ್ನ ಮತ್ುು ಇತ್ರ ಸನಲಗಳ ಮೆೇಲಿನ ಇಎಾಂಐ ಮೊತ್ತ್
ಇನನಷು್ ಹಚುಿವ ಸನಧ್ಯತೆ ಇದ. ಹ್ಣ್ದುಬಾರವನುನ ನಯಾಂತಿರಸಲು ಆರ್ಬಿಐ ರಪ್ ದರ ಹಚಿಳ
ಮನಡುತಿುದ. ಮೆೇ ತಿಾಂಗಳಿನಾಂದ ಈವರಗೆ ಬಡಿಡದರವನುನ ಒಟು್ ಶೇ 1.40ರಷು್ ಏರಿಕೆ ಮನಡಿದ.
 ಕೆ ೇವಿಡ್ ಪ್ ವಾ ಮಟ್ ಮಿೇರಿದ ರಪ್ ಹಚಿಳದ ಪ್ರಿಣನಮವನಗಿ ರಪ್ ದರವು ಶೇ 5.40ಕೆೆ ತ್ಲುರ್ಪದ.
 ಬಿರಟಷರನುನ ಭನರತ್ ಬಿಟು್ ತೆ ಲಗಿ ಎಾಂದು ಒತನುಯಿಸಿದ ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ಚಳವಳಿ ಆಗಸ್ಟ್ 8 ರಾಂದು
80ನೆೇ ವಷ್ನಾಚರಣೆ ಹನಗ ಭನರತ್ದ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ 75ನೆೇ ವಷ್ನಾಚರಣೆಯ ಆಜನದ್ಧ ಕನ ಅಮೃತ್
ಮಹ ೇತ್್ವ ಭನಗವನಗಿ ರನಜ್ಯಪನಲ ತನವರಚಾಂದ್ ಗೆಹ ಿೇರ್ಟ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿರುವ ಮ ವರು
ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟಗನರರ ಮನೆಗೆ ಭೇಟ ನೇಡಿ ಅವರನುನ ಗೌರವಿಸಿದರು.
 ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಆಚರಣೆಯ ಭನಗವನಗಿ ಕನಕೆ ೇರಿ ರೈಲು ಪ್ರಕರಣ್ದ ಸಿರಣನರ್ಥಾ
'ರೇಡಿಯ ಜ್ಯಘ ೇಷ್' ಚನನಲಗ ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಯೇಗಿ ಆದ್ಧತ್ಯರ್ನರ್ಥ ಅವರು ಚನಲನೆ
ನೇಡಿದರು.
 ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಪರತಿ ವಷಷ ಆಗಸ್ಟ್ 7 ರಾಂದು ರನಷ್ಟರೇಯ ಕೆೈಮಗಗ ದ್ಧನವನುನ ಆಚರಿಸಲನಯಿತ್ು ದ್ಧನವು
ಭಾರತ್ದ್ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಷಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೈಮಗಗ ಉದ್ಾಮದ್ ಕೊಡುಗಯನುು ಎತಿಿ ತೆೊೋರಿಸುತ್ಿದೆ
ಇದ್ು ಕೈಮಗಗ ಉದ್ಾಮದ್ ಬಗಗ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೊಡಿಸುತ್ಿದೆ ಜವಳಿ ಸಚಿವ್ಾಲಯವು ಆಚರಣೆಯ
ನೆೊೋಡಲ್ ಏಜೆನಿಿಯಾಗಿದೆ
 ರನಜ್ಸನಥನದಲಿಿ ಲಾಂರ್ಪ ವೆೈರಸಿನಾಂದ ಉಾಂಟ್ನಗುವ ಚಮಾಗಾಂಟು ಸ್ ೇಾಂಕಿನಾಂದ 12,800 ಕ ೆ ಹಚುಿ
ಜನನುವನರುಗಳು ಸನವನನರ್ಪಪದುು, ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ಪನರಣಿಗಳ ಸಾಂತೆ, ಅರ್ಥವನ ಜನತೆರ ನಡೆಸುವುದನುನ
ನಷೇಧಿಸಿದ.
 ದೇಶದ 49ನೆೇ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾಯನಗಿ ರ್ನಯ.ಉದಯ್ ಉಮೆೇಶ್ ಲಲಿತ್ ಅವರನುನ ನೆೇಮಕ
ಮನಡಲನಗಿದ.
 ಬಿಹನರದ ಮುಜನಫರ್ಪ್ುರದ ಲಾಂಗತ್ ಸಿಾಂಗ್ ಕನಲೇಜಿನಲಿಿರುವ 106 ವಷಾ ಹ್ಳೆಯ ಖಗೆ ೇಳ
ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯವನುನ ಯುನೆಸ್ ೆೇ ವಿಶವ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯಗಳ ಪ್ಟ್ಗೆ ಸ್ೇರಿಸಲನಗಿದ
ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯವು ಭಾರತ್ದ್ ಪೂವಷ ಭಾಗದ್ಲ್ಲಿ ಮೊದ್ಲನೆಯದ್ು
 ನಮಾದ್ನ ನದ್ಧಗೆ ಕಟ್ಲನಗಿರುವ ಓಾಂಕನರೇಶವರ ಅಣೆಕಟ್ಯಲಿಿ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ಸನಥವರ ನಮಿಾಸಲನಗುತ್ುದ.
2022-23 ರ ವೆೇಳೆಗೆ 600 ಮೆಗನವನಯರ್ಟ ವಿದುಯತ್ ಉತನಪದ್ಧಸುವ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ವಿದುಯತ್ ಸನಥವರವನುನ
ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಖನಾಂಡನವದಲಿಿ ನಮಿಾಸಲು ಯೇಜಿಸಲನಗಿದ.

 ಉದ್ನರಶಕಿು ಭನರತಿೇಯ ವನಯುಪ್ಡೆ (IAF) ಮತ್ುು ರನಯಲ್ ಮಲೇಷ್ಟಯನ್ ಏರ್ ಫ ೇಸ್ಟಾ

(RMAF) ನಡುವಿನ ದ್ಧವಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ವನಯಯನಮವನಗಿದ. ರ್ನಲುೆ ದ್ಧನಗಳ ದ್ಧವಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ವನಯಯನಮಗಳು
ಇತಿುೇಚೆಗೆ ಮಲೇಷ್ನಯದಲಿಿ ಪನರರಾಂಭವನದವು.
 ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆ ಪನವತಿ ಮನಡುವವರು ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರದ ಸನಮನಜಿಕ ಭದರತನ ಯೇಜ್ನೆ ‘ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ
ಯೇಜ್ನೆ’ಯ (ಎರ್ಪವೆೈ) ಅಡಿ ಹಸರು ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಳಳಲು ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 1ರಿಾಂದ ಅವಕನಶ ಇಲಿ. ಕೆೇಾಂದರ
ಸಕನಾರವು 2015ರ ಜ್ ನ್ 1ರಾಂದು ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧದ.

 ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ಖಗೆ ೇಳವಿಜ್ಞನನ ಸಮನವೆೇಶ: ದಕ್ಷಿಣ್ ಕೆ ರಿಯನದ ಬ ಸನನ್ ನಗರದಲಿಿ ನಡೆಯುತಿುರುವ
ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ಖಗೆ ೇಳವಿಜ್ಞನನ ಒಕ ೆಟದ ಸನಮನನಯ ಸಭಯಲಿಿ (ಐಎಯುಜಿಎ) ಬೆಾಂಗಳ ರಿನ
ಭನರತಿೇಯ ವಿಜ್ಞನನ ಸಾಂಸ್ಥಯ (ಐಐಎಸ್ಟಸಿ) ಗೆ ೇಪನಲ್ ಹನಜನರ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಭನರತ್ದ ರ್ನಲವರು
ಖಗೆ ೇಳವಿಜ್ಞನನಗಳು ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಭನಜ್ನರನಗಿದ್ನುರ.
ಮುಖನಯಾಂಶಗಳು
 ಸ ಯಾ ಕುರಿತ್ ವಿದಯಮನನಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕೆೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆ/ಅಧ್ಯಯನದಲಿಿ ಗಮರ್ನರ್ಹ್
ಸನಧ್ನೆ ಮನಡಿದವರನುನ ಐಎಯುಜಿಎ ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿದ.
 ಹನಜನರ ಅವರು ಸೌರಕಲಗಳಿಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ವಿದಯಮನನ ವಿವರಿಸಲು ಕಾಂಪ್ ಯಟರ್ ಆಧನರಿತ್ ಮ ರು
ಆಯನಮಗಳ ಮನದರಿಗಳನುನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿದ್ನುರ.
 ಖಗೆ ೇಳವಿಜ್ಞನನಗಳನದ ಪನರಾಂತಿಕನ ಭೌಮಿಕ್ಟ (ಐಐಎಸ್ಟಇಆರ್ ಕೆ ೇಲೆತ್ು), ರಿತಿಕನ ಜೆ ೇಶ್ (ಎಆರ್ಐಇಎಸ್ಟ,
ನೆೈನತನಲ್) ಹನಗ ಸೌವಿಕ್ಟ ಬೆ ೇಸ್ಟ (ಓಸ್ ಿ ವಿ.ವಿ) ಅವರಿಗ ಪ್ರಶಸಿು ಲಭಿಸಿದ.
 ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ 75 ನೆೇ ವಷ್ನಾಚರಣೆ ಅಾಂಗವನಗಿ ಪ್ಾಂಜನಬ್ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಭಗವಾಂತ್ ಮನನ್ ಅವರು ಆ
ರನಜ್ಯದ ಜ್ನತೆಗನಗಿ 75 ಆಮ್ಸ ಆದ್ಧಿ ಕಿಿನಕಗಳನುನ (ಜ್ನತನ ಆಸಪತೆರಗಳು) ತೆರಯಲು ನಧ್ಾರಿಸಿದ್ನುರ.
 80 ವಷಾಗಳ ಇತಿಹನಸದಲಿಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ‘ವೆೈಜ್ಞನನಕ ಮತ್ುು ಕೆೈಗನರಿಕನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಮಾಂಡಳಿ’
ಯ (ಸಿಎಸ್ಟಐಆರ್) ಮಹನನದೇಾಶಕ ಹ್ುದುಗೆ ಮಹಳೆಯಬಾರು ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ. ಅವರ ವಿಜ್ಞನನ
ಡನ.ನಲಿತ್ಾಂಬಿ ಕಲೈಸ್ಲಿವ.
 2 ನೆೇ ತ್ಲಮನರಿನ ಎಥೆರ್ನಲ್ ಸನಥವರವನುನ ಆಗಸ್ಟ್ 10, 2022 ರಾಂದು ಹ್ರಿಯನಣ್ದಲಿಿ ವಿಶವ ಜೆೈವಿಕ
ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನದ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಕನಯನಾರಾಂಭ ಮನಡಲು ನಧ್ಾರಿಸಲನಗಿದ. ಈ ಸನಥವರವು ಹ್ರಿಯನಣ್ ಮತ್ುು
ಪ್ಕೆದ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಭತ್ುದ ಹ್ುಲುಿ ಸುಡುವ ಸಮಸ್ಯಯನುನ ನಭನಯಿಸುವ ಗುರಿಯನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ.
‘ತನಯಜ್ಯದ್ಧಾಂದ ಸಾಂಪ್ತ್ುು’ ಉಪ್ಕರಮದ ಹ ಸ ಅಧನಯಯ ಇದರಿಾಂದ ಆರಾಂಭವನಗಲಿದ. ಇದನುನ ವಚುಾವಲ್
ಮೊೇಡ್ನಲಿಿ ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಉದ್ನಾಟಸಿದರು.

 ಭನರತಿೇಯ ರೈಲವ ಬೆ ೇಗಿ ತ್ಯನರಿಕೆ ಘಟಕ ಐಸಿಎಫನಲಿಿ (ಇಾಂಟಗರಲ್ ಕೆ ೇಚ್ ಫನಯಕ್ರಿ)

ದೇಶದಲಿೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಮೆಟ ರ ರೈಲುಗಳ ಕೆ ೇಚಗಳನುನ (ಬೆ ೇಗಿ) ನಮಿಾಸಲನಗುತಿುದ.
 ದಹ್ಲಿ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ, ಎಎರ್ಪ ಮುಖಯಸಥ ಅರವಿಾಂದ್ ಕೆೇಜಿರವನಲ್ ಭನರತ್ವನುನ ವಿಶವದ ನಾಂಬರ್ ಒನ್
ದೇಶವರ್ನನಗಿ ಮನಡುವ ರನಷ್ಟರೇಯ ಮಿಷನ್ ಗೆ ಚನಲನೆ ನೇಡಿದರು. ರ್ನಗರಿಕರಿಗೆ ಉಚಿತ್ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಮತ್ುು
ಆರ ೇಗಯ ಸ್ೇವೆ, ಯುವಕರಿಗೆ ಉದ ಯೇಗ, ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ಸಮನನ ಹ್ಕುೆ ಮತ್ುು ಘನತೆ ಮತ್ುು ರೈತ್ರ
ಉತ್ಪನನಗಳಿಗೆ ರ್ನಯಯಯುತ್ ಬೆಲ ನೇಡುವ ಗುರಿಯನುನ ಸನಧಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದ. ಈ ಉಪ್ಕರಮದಲಿಿ

ಭನಗಿಯನಗುವಾಂತೆ ಜ್ನರನುನ ಉತೆುೇಜಿಸಲು 'ಮೆೇಕ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ನಾಂ.1' ಅಭಿಯನನದ ಭನಗವನಗಿ ದೇಶನದಯಾಂತ್
ಸಾಂಚರಿಸುವುದ್ನಗಿ ಹೇಳಿದ ಅವರು, ಮಿಷನ್ ಅರನಜ್ಕಿೇಯ ಸವರ ಪ್ದ್ನುಗಿದ ಎಾಂದರು.
 ಇಾಂಧ್ನ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆ (ತಿದುುಪ್ಡಿ) ಮಸ ದ, 2022 ಅನುನ ಆಗಸ್ಟ್ 3, 2022 ರಾಂದು ಲ ೇಕಸಭಯಲಿಿ
ಮಾಂಡಿಸಲನಯಿತ್ು ಮತ್ುು ಆಗಸ್ಟ್ 8 ರಾಂದು ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಲನಯಿತ್ು. ಇದು ಇಾಂಧ್ನ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆ ಕನಯಿದ, 2001
ಅನುನ ತಿದುುಪ್ಡಿ ಮನಡಲು ಪ್ರಯತಿನಸುತ್ುದ. ಇದು ಇಾಂಧ್ನ ದಕ್ಷ್ತೆ ಮತ್ುು ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆಯನುನ ಉತೆುೇಜಿಸುತ್ುದ.
 ಕೆೇರಳದಲಿಿ ಟ ಮೆೇಟ ಜ್ವರ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳು ವರದ್ಧಯನಗುತಿುದುು, ಹೈಅಲರ್ಟಾ ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಗಿದ. ರನಜ್ಯ
ಆರ ೇಗಯ ಇಲನಖೆಯ ಅಧಿಕನರಿಗಳು, ರ್ನಗರಿಕರು ಕ ಡ ಜನಗರ ಕರನಗಿರಬೆೇಕು ಮತ್ುು ಯನವುದೇ ರಿೇತಿಯ
ಚಮಾದ ದದುುಗಳು ಕಾಂಡುಬಾಂದರ ತ್ಕ್ಷ್ಣ್ವೆೇ ವರದ್ಧ ಮನಡುವಾಂತೆ ಸ ಚಿಸಲನಗಿದ. ದೇಹ್ದಲಿಿ ಕೆಾಂಪ್ು
ಬಣ್ಿದ ನೆ ೇವಿರುವ ಗುಳೆಳಗಳು ಕೆೈ, ಕನಲು ಮತ್ುು ಬ್ಯನಯಿ ನೆ ೇವು ಟ ಮೊೇಟ ಜ್ವರದ
ಲಕ್ಷ್ಣ್ಗಳನಗಿದುು, ಇದು ಹಚುಿ ಸನಾಂಕನರಮಿಕವನಗಿದ.
 ಇತಿುೇಚಿನ ದ್ಧನಗಳಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ ರೈಲವ ಇಲನಖೆ ಪ್ರಯನಣಿಕ ಸ್ನೇಹಯನಗುತಿುದ. ಕುಡಿಯುವ ನೇರು,
ಆಹನರ, ಟಕೆರ್ಟ, ಬುಕಿೆಾಂಗ್ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಪ್ರತಿಯಾಂದರಲಿಿ ಪ್ರಯನಣಿಕರ ಕ್ಷೆೇಮ, ಕುಶಲತೆ,
ಅನುಕ ಲತೆಯನುನ ಒದಗಿಸುತಿುದ. ಈ ನಟ್ನಲಿಿ ರೈಲವ ಇಲನಖೆ ಯುಟಎಸ್ಟ (ಕನಯಿುರಿಸದ ಟಕೆರ್ಟ
ವಯವಸ್ಥ) ಆಪ್ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಳಿಸಿದ.
 ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದು (ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ) ಅಡಿಯಲಿಿ ದೇಶನದಯಾಂತ್ ಹ್ಾಂಚಿಕೆಯನಗುತಿುರುವ
ಆಹನರ ಅಧನನಯಗಳ ಪ್ರಮನಣ್ ಮತ್ುು ಬೆಲಯಲಿಿ ಏಕರ ಪ್ತೆ
ಕನಯುುಕೆ ಳುಳವುದಕನೆಗಿ ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ ಗೆ ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ರನಷ್ಟರೇಯ ಖನದಯ ಸುರಕ್ಷನ ಯೇಜ್ನೆ
ಎಾಂದು ಮರು ರ್ನಮಕರಣ್ ಮನಡಲನಗುತಿುದ.
 ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರ ವಿಾಂಡ್ ಫನಲ್ ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆಯ ಪನಕ್ಷಿಕ ಪ್ರಿಷೆರಣೆಯಲಿಿ ಆಗಸ್ಟ್ 18 ರಾಂದು ಕಚನಿ
ತೆೈಲದ ಮೆೇಲಿನ ಸ್ಸ್ಟ ನುನ ಪ್ರತಿ ಟನ್ ಗೆ 17,750 ರ ಗಳಿಾಂದ 13,000 ರ ಪನಯಿಗಳಿಗೆ ಇಳಿಕೆ ಮನಡಿದ.

 ವಿಡಿಯೇಲನಯನ್ ಸಾಂಸ್ಥ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿರುವ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಜ್ನರ್ಪರಯ ಮಿೇಡಿಯನ ಪ್ಿೇಯರ್ ಸನಫ್್

ವೆೇರ್ ಮತ್ುು ಸಿರೇಮಿಾಂಗ್ ಮಿೇಡಿಯನ ಸವಾರ್ VLC ಮಿೇಡಿಯನ ಪ್ಿೇಯರ್ ಅನುನ ಭನರತ್ದಲಿಿ
ನಷೇಧಿಸಲನಗಿದ.
 ಕೆೇಾಂದರ ಲ ೇಕಸ್ೇವನ ಆಯೇಗವು (ಯುರ್ಪಎಸಿ್) ಸಕನಾರಿ ಉದ ಯೇಗದ ಆಕನಾಂಕ್ಷಿಗಳ ಅನುಕ ಲಕನೆಗಿ
‘ಒಾಂದು ಬ್ಯನರಿ ನೆ ೇಾಂದಣಿ’ (ಒಟಆರ್) ಪ್ದಿತಿ ಆರಾಂಭಿಸಿದ. ಅಭಯರ್ಥಾಗಳು ವಿವಿಧ್ ಹ್ುದುಗಳಿಗೆ ಅಜಿಾ
ಸಲಿಿಸುವನಗ ಪ್ರತಿಬ್ಯನರಿಯ ತ್ಮಿ ಮ ಲ ಮನಹತಿ ಭತಿಾ ಮನಡುವುದನುನ ತ್ರ್ಪಪಸುವುದು ಇದರ

ಉದುೇಶವನಗಿದ. ಹೇಗೆ ದ್ನಖಲಿಸಿದ ಮನಹತಿಯನುನ ಆಯೇಗದ ಸವಾನಾಲಿಿ ಸುರಕ್ಷಿತ್ವನಗಿ
ಸಾಂಗರಹಸಿಡಲನಗುತ್ುದ.
 ಅಧಿಕೃತ್ ಕೆಲಸಕೆೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ದ ರವನಣಿ ಕರಗಳಿಗೆ ಉತ್ುರಿಸುವ ಮೊದಲು ಹ್ಲ ಬದಲು ‘ವಾಂದೇ
ಮನತ್ರಾಂ’ ಎಾಂಬುದ್ನಗಿ ಹೇಳಬೆೇಕು ಎಾಂದು ಮಹನರನಷರ ಸಕನಾರದ ಅರಣ್ಯ ಇಲನಖೆ ಆದೇಶ ಹ ರಡಿಸಿದ.
 ಎನಡಟವಿ ಅನುನ ಅದ್ನನ ಸಮ ಹ್ ಸನವಧಿೇನ ಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಾಂಡಿದ.
 ಖನಯತ್ ವಿಜ್ಞನನ ಸಮಿೇರ್ ವಿ.ಕನಮತ್ ಅವರು ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಚಿವನಲಯದ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಸಾಂಸ್ಥಯ (ಡಿಆಡಿಾಒ) ಮುಖಯಸಥ ಹನಗ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಭನಗದ
ಕನಯಾದಶ್ಾಯನಗಿ ನೆೇಮಕಗೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ.
 ಬೆೇರ್ನಮಿ ವಹವನಟುಗಳ ನಷೇಧ್ ಕನಯ್ದು– 1988ರ 3(2)ನೆೇ ಸ್ಕ್ಷ್ನ್ ಅಸನಾಂವಿಧನನಕ. ಜ್ತೆಗೆ ಈ ಕನಯ್ದುಗೆ
2016ರಲಿಿ ತ್ರಲನಗಿ ರುವ ತಿದುುಪ್ಡಿಗಳನುನ ಪ್ ವನಾನವಯ ಮನಡಲು ಸನಧ್ಯ ವಿಲಿ ಎಾಂದ ಸುರ್ಪರೇಾಂ
ಕೆ ೇರ್ಟಾ ಹೇಳಿದ.
 ಖೊೋ-ಖೊೋ ಕಬಡಿಿಯಿಂತೆ ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿಗೊ ಗ ಮಹಾರಾಷರದ್ಲ್ಲಿ ಆಟದ್ ಸಾಾನಮಾನ ಸಕ್ತೆದೆ ಇದ್ನುು
ಒಿಂದ್ು ರಿೋತಿಯ ಸಾಹಸ ಕ್ತರೋಡೆ ಎಿಂದ್ು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದ್ು
 ರನಷ್ಟರೇಯ ಮಟ್ದ ಶ್ಕ್ಷ್ಕ ಪ್ರಶಸಿು: ಕೆೇಾಂದರ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಸಚಿವನಲಯವು ನೇಡುವ ರನಷ್ಟರೇಯ ಮಟ್ದ ಶ್ಕ್ಷ್ಕ
ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಚಿತ್ರದುಗಾ ಜಿಲಿಯ ಅಮೃತನಪ್ುರ ಸಕನಾರಿ ಕಿರಿಯ ಪನರರ್ಥಮಿಕ ಶನಲಯ ಶ್ಕ್ಷ್ಕ ಉಮೆೇಶ್ ಟ.ರ್ಪ.
ಹನಗ ತ್ುಮಕ ರು ನಗರದ ಹ ರವಲಯದ ಅಮಲನಪ್ುರದಲಿಿರುವ ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಯ ವಿದ್ನಯಲಯದ
ಜಿೇವಶನಸರ ಶ್ಕ್ಷ್ಕಿ ವಿ.ಪ್ ನಶಾಂಕರಿ ಅವರು ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ.
 ಭನರತ್ದ ಕಿಿೇನ್ ಏರ್ ಶೃಾಂಗಸಭಯ (ಐಸಿಎಎಸ್ಟ) ರ್ನಲೆನೆೇ ಆವೃತಿುಯು ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿ ಆಗಸ್ಟ್
23 ರಿಾಂದ 26 ರವರಗೆ ಜನಗತಿಕ ತ್ಜ್ಞರ ಾಂದ್ಧಗೆ ನಡೆಯಿತ್ು. ICAS ನಲಿಿ ಜನಗತಿಕ ತ್ಜ್ಞರು ವನಯು
ಮನಲಿನಯ ಮತ್ುು ಹ್ವನಮನನ ಬದಲನವಣೆಯನುನ ಪ್ರಿಹ್ರಿಸುವ ವಿಧನನಗಳನುನ ಚಚಿಾಸಿದ್ನುರ.

 ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ (ರ್ಪಎಾಂಜೆಡಿವೆೈ) ಖನತೆದ್ನರರನುನ ಸಕನಾರಿ ಬೆಾಂಬಲಿತ್

ಜಿೇವ ವಿಮೆ ಮತ್ುು ಅಪ್ಘನತ್ ವಿಮನ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಅಡಿಯಲಿಿ ಕವರ್ ಮನಡಲು ಬ್ಯನಯಾಂಕಗಳಿಗೆ
ತಿಳಿಸಲನಗಿದ ಎಾಂದು ಕೆೇಾಂದರ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವನಲಯ ತಿಳಿಸಿದ.
 ಆಗಸ್ಟ್ 27 ರಾಂದು ಅಹ್ಮದ್ನಬ್ಯನದನ ಸನಬರಮತಿ ನದ್ಧ ತಿೇರದಲಿಿ ನಡೆದ 'ಖನದ್ಧ ಉತ್್ವ' ನಡೆಯಿತ್ು.
'ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ'ದ ಭನಗವನಗಿ ಈ ಉತ್್ವವನುನ ಆಯೇಜಿಸಲನಗಿದ ಖನದ್ಧ
ಉತ್್ವದಲಿಿ ಸುಮನರು 7,500 ಮಹಳೆಯರು ಏಕಕನಲಕೆೆ ಚರಕದಲಿಿ ನ ಲುವ ಮ ಲಕ ದ್ನಖಲ

ಬರದ್ಧದ್ನುರ. ಇದೇ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಪ್ರಧನನಯವರು ಅಹ್ಮದ್ನಬ್ಯನದನಲಿಿ ಅಟಲ್ ಸ್ೇತ್ುವೆಯನುನ
ಉದ್ನಾಟಸಿದರು. ಅಟಲ್ ಸ್ೇತ್ುವೆಯು ಸನಬರಮತಿ ನದ್ಧಯ ಎರಡು ದಡಗಳನುನ ಸಾಂಪ್ಕಿಾಸುವುದು
ಮನತ್ರವಲಿದ ವಿರ್ನಯಸ ಮತ್ುು ರ್ನವಿೇನಯತೆಯಲಿಿ ಅಭ ತ್ಪ್ ವಾವನಗಿದ.
 ಕೌನ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ೈಾಂಟಫ್ರಕ್ಟ ಅಾಂಡ್ ಇಾಂಡಸಿರಯಲ್ ರಿಸಚ್ಾ(CSIR) ಮತ್ುು ಖನಸಗಿ ಸಾಂಸ್ಥ KPIT
ಲಿಮಿಟಡ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿದ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಸಥಳಿೇಯ ಹೈಡೆ ರೇಜ್ನ್ ಇಾಂಧ್ನ ಸ್ಲ್ ಬಸ್ಟ ಅನುನ
ಪ್ುಣೆಯಲಿಿ ಕೆೇಾಂದರ ವಿಜ್ಞನನ ಮತ್ುು ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಖನತೆ ರನಜ್ಯ ಸಚಿವ ಜಿತೆೇಾಂದರ ಸಿಾಂಗ್ ಅವರು
ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಿದರು.
 ಕೃತ್ಕ ಬುದ್ಧಿಮತೆು (ಎಐ) ತ್ಾಂತನರಾಂಶವ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಅತನಯಧ್ುನಕ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಅಳವಡಿಸಿದ ‘ಡೆ ರೇನಗಳ
ಸಮ ಹ್’ ವನುನ ಸಶಸರ ಪ್ಡೆಗಳಿಗೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆ ಮನಡಲನಗುತಿುದ. ಗುರಿಗಳನುನ ನಖರವನಗಿ ಗುರುತಿಸಿ,
ಧ್ವಾಂಸ ಮನಡಲು ಈ ಡೆ ರೇನಗಳಲಿಿನ ಕೃತ್ಕ ಬುದ್ಧಿಮತೆು ತ್ಾಂತನರಾಂಶ ನೆರವನಗಲಿದ ಎಾಂದು ಮ ಲಗಳು
ಹೇಳಿವೆ.
 ಪ್ಾಂಜನಬ್ ವಿಧನನ ಸಭಯು ವಿಮನನ ನಲನುಣ್ಕೆೆ 'ಶಹೇದ್-ಇ-ಆಜ್ಮ್ಸ ಸದ್ನಾರ್ ಭಗತ್ ಸಿಾಂಗ್
ಅಾಂತ್ರನಷ್ಟರೇಯ ವಿಮನನ ನಲನುಣ್, ಮೊಹನಲಿ' ಎಾಂದು ಹಸರಿಸಲು ನಣ್ಾಯವನುನ ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಿತ್ುು
ಆದರ ಹಸರಿನಲಿಿ ಮೊಹನಲಿ ಇರುವುದರಿಾಂದ ಹ್ರಿಯನಣ್ ಅದನುನ ವಿರ ೇಧಿಸಿತ್ು. ನಾಂತ್ರ ಹ್ರಿಯನಣ್
ವಿಧನನ ಸಭಯು ವಿಮನನ ನಲನುಣ್ವನುನ'ಚಾಂಡಿೇಗಢ' ಅನುನ ಬಳಸಿ ಮರುರ್ನಮಕರಣ್ ಮನಡುವ ಬಗೆಗ
ನಣ್ಾಯವನುನ ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಿತ್ು.
 ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾನ ಕಲನಪ್ ಲೈವ್-ಸಿರೇಮ್ಸ: ವಿಧ್ುಯಕು ರ್ಪೇಠದ ನೆೇತ್ೃತ್ವ ವಹಸಿದು ಸಿಜೆಐ ಎನ್.ವಿ.
ರಮಣ್ ಅವರು, ಎನ್ಐಸಿಯ ವೆಬ್ ಕನಸ್ಟ್ ಪ್ ೇಟಾಲ್ ಮ ಲಕ ನವೃತಿು ದ್ಧನದ ಕಲನಪ್ ನೆೇರ ಪ್ರಸನರಕೆೆ
ಚನಲನೆ ನೇಡಿದರು. ರ್ನಯಯನಲಯದಲಿಿ ಸನಾಂವಿಧನನಕ ಮತ್ುು ರನಷ್ಟರೇಯ ಪನರಮುಖಯತೆಯ
ಪ್ರಕರಣ್ಗಳ ವಿಚನರಣೆಗಳ ಕಲನಪ್ದ ನೆೇರ ಪ್ರಸನರಕೆೆ 2018ರಲಿಿ ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾ ಅನುಮತಿ
ನೇಡಿದ. ಸುರ್ಪರೇಾಂಕೆ ೇರ್ಟಾನಾಂದ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಕಲನಪ್ದ ನೆೇರ ಪ್ರಸನರ ಚನಲನೆ ಸಿಕಿೆತ್ು. ಸಿಜಿಐ

ಅವರು ನಡೆಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳ ವಿಚನರಣೆಯ ಕಲನಪ್ದ ನೆೇರ ಪ್ರಸನರವನುನ ಪ್ೈಲರ್ಟ

ಯೇಜ್ನೆ ಆಧನರದ ಮೆೇಲ ಪನರರಾಂಭಿಸಬಹ್ುದು.
ಅಿಂತ್ರಾಷಷ್ಟ್ರೋಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
 ಹರಿಯ ಕನಾಂಗೆರಸ್ಟ ಮುಖಾಂಡ ಶಶ್ ತ್ರ ರ್ ಫನರನ್್ ನ ಅತ್ುಯನನತ್ ರ್ನಗರಿಕ ಪ್ರಶಸಿು ಚೆವಲಿಯರ್ ಡೆ ಲನ
ಲಿೇಜ್ನ್ ಡಿ ಹನನರ್ ಭನಜ್ನರನಗಿದ್ನುರ, ಶಶ್ ತ್ರ ರ್ ಅವರ ಲೇಖನಗಳು ಮತ್ುು ಭನಷಣ್ಗಳಿಗನಗಿ ಫನರನ್್
ಸಕನಾರ ಅವರನುನ ಪ್ುರಸೆರಿಸುತಿುದ.

 ಶನಾಂಘೈ ಸಹ್ಕನರ ಸಾಂಘಟನೆ (ಎಸಿ್ಒ) ಅಡಿಯಲಿಿ ಅಕೆ ್ೇಬನಾಲಿಿ ಭನರತ್ ಆಯೇಜಿಸಲಿರುವ
ಭಯೇತನಪದರ್ನ ನಗರಹ್ ಕವನಯತಿನಲಿಿ ಪನಕಿಸನುನವು ಭನಗಿಯನಗಲಿದ ಎಾಂದು ಮನಧ್ಯಮ ವರದ್ಧಗಳು
ತಿಳಿಸಿವೆ.
 ಉಪ್ಗರಹ್ಗಳ ಜನಡು ಮತ್ುು ಖಾಂಡನಾಂತ್ರ ಕ್ಷಿಪ್ಣಿಗಳನುನ ಪ್ತೆುಹ್ಚುಿವ ಚಿೇರ್ನದ ಅತನಯಧ್ುನಕ ಕಣನಗವಲು
ಮತ್ುು ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ರ್ೌಕೆ ಯುವನನ್ ವನಾಂಗ್ 5 ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ದಕ್ಷಿಣ್ದ ಹ್ಾಂಬಾಂಟ ೇಟ ಬಾಂದರಿನಲಿಿ ಲಾಂಗರು
ಹನಕಿದ.
 ಭನರತ್ದ ದ್ಧನ : ಅಮೆರಿಕದ ಮೆಸನಚುಸ್ರ್ಟ್, ರ ೇಡ್ ಐಲನಯಾಂಡ್ ಮತ್ುು ನ ಯ ಹನಯಾಂಪ್ಶೈರ್ ರನಜ್ಯಗಳು
ಆಗಸ್ಟ್ 15 ಅನುನ ‘ಭನರತ್ದ ದ್ಧನ’ ಎಾಂದು ಘ ೇಷ್ಟಸಿವೆ. ‘ಯುವ ದೇಶವು ತ್ನನ 76ನೆೇ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ
ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯನುನ ಆಚರಿಸುತಿುದ. ಆಧ್ುನಕ ಭನರತ್ವು ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ ನಾಂತ್ರ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್, ಆರ ೇಗಯ, ಕೃಷ್ಟ ಮತ್ುು
ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನದಲಿಿ ಅಗನಧ್ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನುನ ತೆ ೇರಿಸಿದ’ ಎಾಂದು ಮೆಸನಚುಸ್ರ್ಟ್ ಗವನಾರ್ ಸಿ. ಬೆೇಕರ್
ಹೇಳಿದ್ನುರ. ರ ೇಡ್ ಐಲಾಂಡ್ ಗವನಾರ್ ಡೆೇನಯಲ್ ಮೆಕಿೆ ಮತ್ುು ನ ಯ ಹನಯಾಂಪ್ಶೈರ್ ಗವನಾರ್
ಕಿರಸ್ ್ೇಫರ್ ಟ. ಸುನುನು ಅವರು ಸಹ್ ಇಾಂತ್ಹ್ದೇ ಹೇಳಿಕೆಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಭನರತ್ದ ಮಹ್ತ್ವವನುನ
ಕೆ ಾಂಡನಡಿದ್ನುರ.
 ತಿಾಂಗಳ ಕೆ ನೆಯಲಿಿ ರಷ್ನಯದಲಿಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ವೆ ೇಸನ್ಕ್ಟ -2022 ಮಿಲಿಟರಿ ತನಲಿೇಮಿನಲಿಿ ತ್ಮಿ
ಸ್ೈನಕರು ಭನಗವಹಸಲಿದ್ನುರ ಎಾಂದು ಚಿೇರ್ನ ತಿಳಿಸಿದ. ಈ ಸಮರನಭನಯಸದಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ ಸ್ೇನೆಯ
ಭನಗವಹಸುವಿಕೆಯ ಇರಲಿದ ಎಾಂದು ಅದು ಹೇಳಿದ. ಚಿೇರ್ನ ಮತ್ುು ರಷ್ನಯ ಮಿಲಿಟರಿಗಳ ನಡುವಿನ ವನಷ್ಟಾಕ
ಸಹ್ಕನರ ಯೇಜ್ನೆ ಹನಗ ಎರಡು ಕಡೆಯ ಒಮಿತ್ದ ಪ್ರಕನರ, ಚಿೇರ್ನದ ರ್ಪೇಪ್ಲ್್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಆಮಿಾ
(ರ್ಪಎಲ್ಎ) ಮುಾಂದ್ಧನ ದ್ಧನಗಳಲಿಿ ಮಿಲಿಟರಿ ತನಲಿೇಮಿನಲಿಿ ಭನಗವಹಸಲು ಕೆಲವು ಸ್ೈನಕರನುನ ರಷ್ನಯಕೆೆ
ಕಳುಹಸಲಿದ ಎಾಂದು ಚಿೇರ್ನದ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಚಿವನಲಯ ಪ್ತಿರಕನ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲಿಿ ತಿಳಿಸಿದ
 ರಕ್ಷ್ಣನ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ ದ್ಧವಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ಬ್ಯನಾಂಧ್ವಯ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ ರಕವನಗಿ ಭನರತ್ವು ಕಡಲ ಕಣನಗವಲು ವಿಮನನ
ಡನನಾಯರ್ ಅನುನ ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ರ್ೌಕನಪ್ಡೆಗೆ ಹ್ಸನುಾಂತ್ರಿಸಿದ.

 ಯುದಿರ್ಪೇಡಿತ್ ಉಕೆರೇನ್ನಲಿಿ ಈ ಬ್ಯನರಿ ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವ ಆಚರಣೆಗೆ ಸಕನಾರ ನಬಾಾಂಧ್ ಹೇರಿದ.

ರನಜ್ಧನನಯಲಿಿ ಜ್ನರು ಸ್ೇರಿದರ, ರಷ್ನಯ ದ್ನಳಿ ನಡೆಸುವ ಭಿೇತಿಯಿದುು, ಹೇಗನಗಿ ಯನವುದೇ ರಿೇತಿಯ
ಸನವಾಜ್ನಕ ಆಚರಣೆಗೆ ಸಕನಾರ ಅವಕನಶ ನೇಡಿಲಿ. ಸ್ ೇವಿಯತ್ ಒಕ ೆಟದ್ಧಾಂದ ಉಕೆರೇನ್ ಪ್ರತೆಯೇಕಗೆ ಾಂಡ
ಸಲುವನಗಿ ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವ ಆಚರಣೆ ನಡೆಸಲನಗುತ್ುದ. ಆದರ, ಈ ಬ್ಯನರಿ ಆಗಸ್ಟ್ 24ರಾಂದು
ನಡೆಯಬೆೇಕಿದು 31ನೆೇ ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವ ಕನಯಾಕರಮಕೆೆ ದ್ನಳಿ ಭಿೇತಿ ಇರುವುದರಿಾಂದ ಕಿೇವ್ನಲಿಿ
ಯನವುದೇ ಬಹರಾಂಗ ಆಚರಣೆ ಇರುವುದ್ಧಲಿ.

 ಆಗಸ್ಟ್ 22, ರಾಂದು ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ, ಬೆರಜಿಲ್ ಸಕನಾರವು ಆಗಸ್ಟ್ 22 ಅನುನ ‘ಫ ೇಕ್ಟ
ಲ ೇರ್ ಡೆೇ’ ಎಾಂದು 1965ರ ಆಗಸ್ಟ್ 17ರಾಂದು ಅಧಿಕೃತ್ವನಗಿ ಘ ೇಷ್ಟಸಿತ್ು. ಅಲಿಿ ಪ್ರತಿವಷಾ ಈ ದ್ಧನವನುನ
ಆಚರಿಸಿಕೆ ಾಂಡು ಬರಲನಗುತಿುದ. ಇದುಜ್ಗತಿುನ ಜ್ನಪ್ದ ಸಮುದ್ನಯಗಳಿಗ ವಿದ್ನವಾಂಸರಿಗ ಒಾಂದು
ಅವಿಸಿರಣಿೇಯ ದ್ಧನ.
 ಗನಿಯಸ್ ಗೇ ಜೆ ತೆ ಒಪ್ಪಾಂದ; ಕಳವನಗಿದು ಐತಿಹನಸಿಕ ಕಲನಕೃತಿಗಳು ಭನರತ್ಕೆೆ ರವನನೆ
ಇತಿಹನಸದಲಿಿ ಇದೇ ಮೊದಲು ಎಾಂಬಾಂತೆ ಭನರತ್ದ್ಧಾಂದ ಕಳವನಗಿದು ಐತಿಹನಸಿಕ ಕಲನಕೃತಿಗಳನುನ ಭನರತ್ಕೆೆ
ಮರಳಿಸುವ ಐತಿಹನಸಿಕ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಗನಿಯಸ್ ಗೇ ಸಕನಾರಗಳು ಸಹ ಹನಕಿವೆ. ಗನಿಯಸ್ ಗೇ
ಮ ಲದ ವಸುು ಸಾಂಗರಹನಲಯವೆ ಾಂದು 14 ನೆೇ ಶತ್ಮನನದ ಇಾಂಡೆ ೇ - ಪ್ಷ್ಟಾಯನ್ ಖಡಗ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಏಳು
ಕಲನಕೃತಿಗಳನುನ ಸವದೇಶಕೆೆ ಹಾಂದ್ಧರುಗಿಸಲು ಭನರತ್ ಸಕನಾರದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಐತಿಹನಸಿಕ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ
ಹನಕಿದ.
 ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಅಮೆರಿಕ ಸ್ೇರ್ನಪ್ಡೆಗಳ ಗಡಿ ನಯಾಂತ್ರಣ್ ರೇಖೆ (ಎಲ್ಎಸಿ) ಬಳಿ 18ನೆೇ ಆವೃತಿುಯ ‘ಯುದಿ
ಅಭನಯಸ’ವನುನ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 14ರಿಾಂದ 31ರವರಗೆ ನಡೆಸಲು ಉದುೇಶ್ಸಿದುು, ಇದಕೆೆ ಚಿೇರ್ನ ವಿರ ೇಧ್
ವಯಕುಪ್ಡಿಸಿದ.
 ನರನಶ್ರತ್ರನುನ ಆಶರಯ ನೇಡುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗನಗಿ ಜ್ಮಾನಯ ಮನಜಿ ಚನನೆ್ಲರ್ ಏಾಂಜೆಲನ ಮಕೆಾಲ್
ಅವರಿಗೆ 2022 ರ ಯುನೆಸ್ ೆೇ ಶನಾಂತಿ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ ನೇಡಲನಗಿದ.

ಕಿರೇಡನ ಸುದ್ಧಿಗಳು
 ಫ್ರಫನ ಕೌನ್ಲ್ ಬ ಯರ ೇ, ಅಖಿಲ ಭನರತ್ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಫಡರೇಷನ್ (AIFF) ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ ತ್ಕ್ಷ್ಣ್ದ್ಧಾಂದ
ಜನರಿಗೆ ಬರುವಾಂತೆ ಅಮನನತ್ು ಮನಡಲನಗಿದ ಎಾಂದು ಘ ೇಷ್ಟಸಿದ. ಬ ಯರ ಆಫ್ ಫ್ರಫನ (FIFA)
ಕೌನ್ಲ್ನಲಿಿ ಈ ಸಾಂಬಾಂಧ್ ಒಮಿತ್ದ ನಣ್ಾಯ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗಿದ.
 ವಿಶವ ಜ್ ನಯರ್ ಕುಸಿು:ಬಲಗೇರಿಯನದ ಸ್ ೇಫ್ರಯನದಲಿಿ ನಡೆದ ವಿಶವ ಜ್ ನಯರ್ ಕುಸಿು ಚನಾಂರ್ಪಯನಿಪ್

ಮಹಳೆಯರ 53 ಕೆ.ಜಿ. ವಿಭನಗದಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಅಾಂತಿಮ್ಸ ಪ್ಾಂಗನಲ್, ಐತಿಹನಸಿಕ ಚಿನನ ಸನಧ್ನೆ ಮನಡಿದ್ನುರ.
ಈ ಮ ಲಕ ಅಾಂಡರ್-20 ವಿಶವ ಕುಸಿು ಚನಾಂರ್ಪಯನಿಪ್ನಲಿಿ ಚಿನನ ಗೆದು ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಮಹಳೆ ಎಾಂಬ
ಹಗಗಳಿಕೆಗೆ ಪನತ್ರರನಗಿದ್ನುರ.
 ಎಫ್ ಟಎಕ್ಟ್ ಕಿರಪ್ ್ ಕಪ್
ಎರಡನೆೇ ಅತಿದ ಡಡ ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ ಚೆಸ್ಟ ಟ ರ್ ಎಫ್ ಟಎಕ್ಟ್ ಕಿರಪ್ ್ ಕಪ್ (FTX Crypto Cup)
ಅಾಂತಿಮ ಸುತಿುನಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಯುವ ಗನರಯಾಂಡ್ ಮನಸ್ರ್ ಆರ್ ಪ್ರಜ್ಞನನಾಂದ ವಿಶವದ ನಾಂಬರ್ 1 ಚೆಸ್ಟ ತನರ
ಮನಯಗನಸ್ಟ ಕನಲ್ಾ ಸನ್ ಅವರನುನ 4-2 ಅಾಂತ್ರದ್ಧಾಂದ ಸ್ ೇಲಿಸಿದ್ನುರ. ಮನಯಗನಸ್ಟ ಕನಲ್ಾ ಸನ್ ಅವರು
ರ್ನವೆಾ ದೇಶದವರು.
 ವಿಶವ ಬ್ಯನಯಡಿಿಾಂಟನ್ ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ಷ್ಟಪ್ 2022 ಪ್ುರುಷರ ಡಬಲ್್ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಸನತಿವಕ್ಟ
ಸನಯಿರನಜ್ ರಣ್ಕಿರಡಿಡ ಹನಗ ಚಿರನಗ್ ಶಟ್ ಜೆ ೇಡಿ ಕಾಂಚಿನ ಪ್ದಕ ಗೆದ್ಧುದ್ನುರ. ವಿಶವ ಬ್ಯನಯಡಿಿಾಂಟನ್
ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ಷ್ಟಪ್ ಡಬಲ್್ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಭನರತ್ಕೆೆ ದ ರಕಿದ ಎರಡನೆೇ ಪ್ದಕ ಇದ್ನಗಿದ. 2011ರಲಿಿ
ಕನನಡತಿ ಅಶ್ವನ ಪ್ ನನಪ್ಪ ಹನಗ ಜನವಲನ ಗುಟ್ನ್ ಮಹಳನ ಡಬಲ್್ನಲಿಿ ಕಾಂಚು ಗೆದ್ಧುದುರು.
 ಅರವತ್ುರ ದಶಕದ ಮಹಳನ ಹನಕಿಯ ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ ಆಟಗನತಿಾ ಮತ್ುು ಆಡಳಿತ್ಗನತಿಾ ಎಲಿವರನ ಬಿರಟ ್
ಅವರಿಗೆ ಭನರತಿೇಯ ಅಾಂಚೆ ಇಲನಖೆ ಗೌರವ ಸಲಿಿಸಿದ. ಅವರ ಹಸರಿನಲಿಿ ಸಿದಿಗೆ ಾಂಡಿರುವ ವಿಶೇಷ
ಪ್ ೇಸ್ಲ್ ಕವರ್ ಇದೇ 29ರಾಂದು, ಕಿರೇಡನ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯಲಿಿ ಬಿಡುಗಡೆಯನಗಲಿದ.ಭನರತ್ ತ್ಾಂಡದಲಿಿ
ಆಡಿದು ಎಲಿವರನ, ಮೆೇ ಮತ್ುು ರಿೇಟ್ನ ‘ಬಿರಟ ್ ಸಹ ೇದರಿಯರು’ ಎಾಂದೇ ಹನಕಿ ಲ ೇಕದಲಿಿ
ಚಿರಪ್ರಿಚಿತ್ರನಗಿದುರು.
 ರನಷ್ಟರೇಯ ಕಿರೇಡನ ದ್ಧನ: ಆಗಸ್ಟ್ 29 ರಾಂದು ಹನಕಿ ಕಿರೇಡನಪ್ಟು, ಮೆೇಜ್ರ್ ಧನಯನ್ಚಾಂದ್ ಸಿಾಂಗ್ ಅವರ
ಜ್ನಿದ್ಧನ. ಈ ದ್ಧನವನುನ ರನಷ್ಟರೇಯ ಕಿರೇಡನ ದ್ಧನವರ್ನನಗಿ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ. ಧನಯನ್ಚಾಂದ್ ಹಾಕ್ತ
ಆಟಗಾರ ಉತ್ಿರ ಪರದೆೋಶದ್ ಅಲಹಾಬಾದನಲ್ಲಿ 29 ಆಗಸ್ಟಿ 1905 ರಿಂದ್ು ಜನಿಸದ್ರು 1 ನೆೋ
ವಯಸಿನಲ್ಲಿ ಸೋನೆಗ ಸೋರಿದ್ ಬಳಿಕವೋ ಅವರು ಹಾಕ್ತ ಆಡಲು ಆರಿಂಭಿಸದ್ುರು
ಕನಮನ್ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ 2022

 20 ವಷಾದ ಅಚಿಾಂತನ ಶಯುಲಿ ಪ್ುರುಷರ 73 ಕೆಜಿ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಒಟು್ 313 ಕೆಜಿ ಭನರ ಎತ್ುುವ
ಮ ಲಕ ಚಿನನದ ಪ್ದಕ ಗೆದ್ಧುದ್ನುರ.
 ಭನರತ್ದ ಮಹಳೆಯರ 48 ಕೆಜಿ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಜ್ ಡೆ ೇ ತನರ ಮಣಿಪ್ುರದ ಎಲ್.ಸುಶ್ೇಲನ ದೇವಿ
ಅವರು ಬೆಳಿಳ ಪ್ದಕವನುನ ಜ್ಯಿಸಿದ್ನುರ.
 67ಕೆಜಿ ವಿಭನಗದ ಭನರ ಎತ್ುುವ ಸಪಧಾಯಲಿಿ 19 ವಷಾದ ಜೆರಮಿ ಲನಲಿರನುನಾಂಗನ 300 ಕೆಜಿ ಭನರತ್
ಎತ್ುುವ ಮ ಲಕ ಚಿನನದ ಪ್ದಕಕೆೆ ಮುತಿುಟ್ರು. ಇನುನ 300 ಕೆಜಿ ತ್ ಕ ಎತ್ುುವ ಮ ಲಕ ಗೆೇಮ್ಸ್

ಇತಿಹನಸದಲಿೇ ಹ ಸ ದ್ನಖಲ ಬರದ್ಧದ್ನುರ.
 ಮಹಳೆಯರ 55 ಕೆಜಿ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಬಿಾಂದ್ನಯರನಣಿ ದ್ನಖಲಯ ಭನರ ಎತ್ುುವ ಮ ಲಕ ಬೆಳಿಳ ಪ್ದಕ
ಗೆದ್ಧುದ್ನುರ. 116kg ಭನರ ಎತ್ುುವ ಮ ಲಕ ಬಿಾಂದ್ನಯರನಣಿ ತ್ನನ ಮೊದಲ ಕನಮನ್ವೆಲ್ು ಕಿರೇಡನಕ ಟದ
ಪ್ದಕವನುನ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡಿದುಲಿದ, ವೆೈಯಕಿುಕ ಅತ್ುಯತ್ುಮ, ರನಷ್ಟರೇಯ ದ್ನಖಲ ಮತ್ುು ಕನಮನ್ವೆಲ್ು
ಗೆೇಮ್ಸ್ ದ್ನಖಲಯನುನ ಕಿಿೇನ್ ಮತ್ುು ಜ್ಕ್ಟಾನಲಿಿ ಸನಧಿಸಿದಳು. 2021 ರಲಿಿ ವಿಶವ ವೆೇರ್ಟಲಿಫ್ರ್ಾಂಗ್
ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ಶ್ಪ್ನ ಕಿಿೇನ್ ಮತ್ುು ಜ್ಕ್ಟಾ ಸಪಧಾಯಲಿಿ ಬಿಾಂದ್ನಯರನಣಿ ಚಿನನದ ಪ್ದಕವನುನ ಗೆದ್ಧುದುರು.
ಅವರು 2019 ಮತ್ುು 2021 ರ ಕನಮನ್ವೆಲ್ು ವೆೇರ್ಟಲಿಫ್ರ್ಾಂಗ್ ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ಶ್ಪ್ಗಳಲಿಿ ಚಿನನ ಮತ್ುು
ಬೆಳಿಳ ಗೆದ್ಧುದುರು.
 ಭನರತ್ದ ವಿಜ್ಯ್ ಕುಮನರ್ ಯನದವ್ ಅವರು ಜ್ ಡೆ ಸಪಧಾಯಲಿಿ ಕಾಂಚಿನ ಪ್ದಕ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡರು.
 ಭನರತ್ ಪ್ುರುಷರ ಟೇಬಲ್ ಟನಸ್ಟ ತ್ಾಂಡವು ಕನಮನ್ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ನಲಿಿ ಚಿನನ ಗೆದ್ಧುದ. ಫೈನಲ್
ಪ್ಾಂದಯದಲಿಿ ಅನುಭವಿ ಶರತ್ ಕಮಲ್, ಜಿ.ಸತ್ಯನ್, ಹ್ಮಿೇಾತ್ ದೇಸನಯಿ ಒಳಗೆ ಾಂಡ ಭನರತ್ ತ್ಾಂಡವು
ಸಿಾಂಗನಪ್ುರ ತ್ಾಂಡವನುನ 3-1 ಅಾಂತ್ರದ್ಧಾಂದ ಮಣಿಸಿತ್ು.
 ಭನರತ್ದ ತ್ ಲಿಕನ ಮನನ್ ಅವರು ಕನಮನ್ವೆಲ್ು ಕಿರೇಡನಕ ಟದ ಮಹಳನ ಜ್ ಡೆ ಸಪಧಾಯ 78 ಕೆಜಿ
ವಿಭನಗದಲಿಿ ಬೆಳಿಳ ಪ್ದಕ ಜ್ಯಿಸಿದರು.
 ಸೌರವ್ ಘ ೇಷ್ನಲ್ ಅವರು ಸನೆವಷ್ ಸಿಾಂಗಲ್್ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಕಾಂಚಿನ ಪ್ದಕ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ. ಕ ಟದ
ಇತಿಹನಸದಲಿಿ ಈ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಭನರತ್ಕೆೆ ಒಲಿದ ಮೊದಲ ಪ್ದಕ ಇದು. ಸೌರವ್ ಅವರಿಗೆ ಕನಮನ್ವೆಲ್ು
ಕ ಟದಲಿಿ ಇದು ಎರಡನೆೇ ಪ್ದಕ. 2018ರ ಗೆ ೇಲ್ಡಕೆ ೇಸ್ಟ್ ಆವೃತಿುಯಲಿಿ ದ್ಧೇರ್ಪಕನ ಪ್ಳಿಳಕಲ್
ಜೆ ತೆಗ ಡಿ ಬೆಳಿಳ ಪ್ದಕ ಜ್ಯಿಸಿದುರು.
 ವೆೇರ್ಟಲಿಫ್ರ್ ಗುದ್ಧೇಾಪ್ ಸಿಾಂಗ್ ಅವರು ಭನರತ್ಕೆೆ ಕಾಂಚಿನ ಪ್ದಕ ಗೆದುುಕೆ ಟ್ದ್ನುರ. ಅವರು, ತ್ಮಿ
ಚೆ ಚಿಲ ಸಿಡಬುಿಯಜಿ ಅಭಿಯನನದಲಿಿ ಒಟ್ನ್ರ 390 ಕೆಜಿ (167 ಕೆಜಿ + 223 ಕೆಜಿ) ಎತ್ುುವ ಮ ಲಕ
ಸನಧ್ನೆ ಮನಡಿದರು.

 ಪ್ುರುಷರ ವಿಭನಗದ ಹೈಜ್ಾಂಪ್ ಸಪಧಾಯಲಿಿ ತೆೇಜ್ಸಿವನ್ ಶಾಂಕರ್ ಕಾಂಚಿನ ಪ್ದಕ ಗೆದ್ಧುದ್ನುರ.

ಇದರ ಾಂದ್ಧಗೆ, ಕನಮನ್ವೆಲ್ು ಕಿರೇಡನಕ ಟದಲಿಿ ಭನರತ್ಕೆೆ ಹೈಜ್ಾಂಪ್ನಲಿಿ ಮೊದಲ ಪ್ದಕ ಪನರರ್ಪುಯನಗಿದ.
 ಹನಕಿ ಪ್ುರುಷರ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಆಸ್ರೇಲಿಯನ ವಿರುದಿ ಭನರತ್ 0-7 ಗೆ ೇಲುಗಳ ಅಾಂತ್ರದ್ಧಾಂದ ಸ್ ೇತ್ು ಬೆಳಿಳ
ಪ್ದಕವನುನ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡಿದ.
 ಈ ಬ್ಯನರಿಯ ಬಮಿಾಾಂಗ್ ಹನಯಮ್ಸ ನ (2022) ಕನಮನ್ ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ ನಲಿಿ 4,500ಕ ೆ ಹಚುಿ ಅಥೆಿರ್ಟ
ಗಳು 72 ದೇಶಗಳಿಾಂದ ಭನಗವಹಸಿದುವು. 215 ಕಿರೇಡನಪ್ಟುಗಳ ಭನರತ್ ತ್ಾಂಡ 22 ಚಿನನ, 16 ಬೆಳಿಳ ಮತ್ುು
23 ಕಾಂಚು ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಒಟ್ನ್ರ 61 ಪ್ದಕಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಪ್ದಕ ಪ್ಟ್ಯಲಿಿ ರ್ನಲೆನೆೇ ಸನಥನ ಗಳಿಸಿ ತ್ನನ
ಅಭಿಯನನವನುನ ಕೆ ನೆಗೆ ಳಿಸಿತ್ು.

ವಿಶೇಷ ಲೇಖನಗಳು
ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯ ಜ್ಲನೇತಿ–2022
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? 2025 ರ ವೋಳೆಗ ಕೃಷ್ಟ್ಯು ಸುಮಾರು 84% ನಷುಿ ನಿೋರಿನ ಬಳಕಯ ಜೆ ತೆಗೆ ಅಿಂದಾಜು
ನಿೋರಿನ ಬೋಡಿಕಯು 1 859 tmcft ಗ ತ್ಲುಪ್ಲಿದ ಆದುರಿಾಂದ

ರಾಜಾ ಸಚಿವ ಸಿಂಪುಟವು ಜಲ ಸಿಂಪನೊೂಲಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ
ನಿವಷಹಣೆಗಾಗಿ ಕನಾಷಟಕ ಜಲ ನಿೋತಿ 2022 ಅನುು
ಅನುಮೊೋದ್ಧಸತ್ು
ನೇತಿಯ ಅವಶಯಕತೆ
• ರಾಜಾದ್ಲ್ಲಿ ಶೋ 5 ರಷುಿ ಮೊ ಅ ಅಿಂತ್ಜಷಲ ನಿೋರಾವರಿಗ
ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ 1 ರಷುಿ ಪರದೆೋಶ ಬರಪೋಡಿತ್ವ್ಾಗಿದ್ುು ದೆೋಶದ್ಲಿೋ ಅತಿ ಹಚುು ನಿೋರಿನ ಕೊರತೆ ಇರುವ
ರಾಜಾಗಳಲ್ಲಿ ಕನಾಷಟಕವೂ ಒಿಂದಾಗಿದೆ
ಜ್ಲ ನೇತಿಯ ಉದುೇಶ
• ಕುಡಿಯುವ ನಿೋರು ಆರೆೊೋಗಾ ಆಹಾರ ಶಕ್ತಿ ಪರಿಸರ ಮತ್ುಿ ಇತ್ರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಉದೆುೋಶಗಳಿಗಾಗಿ ರಾಜಾದ್ ಜಲ
ಸಿಂಪನೊೂಲಗಳ ಸುರಕ್ಷಿತ್ ಮತ್ುಿ ಸೊಕಿ ಬಳಕಯನುು ಸುಲಮಗೊಳಿಸುವುದು ವನಣಿಜ್ಯ ಉದುೇಶ ಹನಗ ಕೃಷ್ಟಗೆ
ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆ ಮನಡುವುದು, ಕುಡಿಯುವ ನೇರಿನ ಪ್ ರೈಕೆಗೆ ಆದಯತೆ ನೇಡುವುದು ಹನಗ ನೇರಿನ
ಸಮಪ್ಾಕ ಬಳಕೆ ಬಗೆಗ ಜನಗೃತಿ ಮ ಡಿಸುವುದು ಜ್ಲನೇತಿಯ ಆಶಯವನಗಿದ. ಜ್ಲಸಾಂಪ್ನ ಿಲ ನವಾಹ್ಣೆ
ಬಲಪ್ಡಿಸಲು ಅಾಂತ್ರ್ ವಿಭನಗಿೇಯ ಪನರಧಿಕನರ ರಚಿಸಲು ಸಕನಾರ ಉದುೇಶ್ಸಿದ.
ನೇತಿಯ ಮುಖನಯಾಂಶಗಳು
 ವೆೇಗವನಗಿ ಬೆಳೆಯುತಿುರುವ ಬೆಾಂಗಳ ರು ಮತ್ುು ಇತ್ರ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೇರನುನ ಒದಗಿಸುವ
ಕನಯಾಕೆೆ ಹ ರಗಿನ, ಸಥಳಿೇಯ ನೇರು, ಮೆೇಲಿೈ ಮತ್ುು ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ, ಮೆೇಲನಾವಣಿ ಹನಗ ತನಯಜ್ಯ
ನೇರಿನ ನವಾಹ್ಣೆಗೆ ಆದಯತೆ.
 ನೇತಿಯು "ನೇರಿನ ನವಾಹ್ಣೆಯು ತನಾಂತಿರಕ-ವಯವಸನಥಪ್ಕ ಪ್ರಕಿರಯ್ದಯಲಿ" ಎಿಂದ್ು ಹೋಳುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ಇದ್ು
ಬಹು ಉಪಯೋಗಗಳನುು ಮತ್ುಿ ಬಹು ಪಾಲುದಾರರನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ ರಾಜಾವು 2002 ರಲ್ಲಿ ಜಲ
ನಿೋತಿಯನುು ಅಳವಡಿಸಕೊಿಂಡಿತ್ು ಆದ್ರೆ ನಿೋರಿನ ಲಮಾತೆ ಮತ್ುಿ ಬೋಡಿಕಯ ಬದ್ಲಾದ್ ಸನಿುವೋಶಗಳಿಿಂದಾಗಿ
ಹೊಸ ನಿೋತಿಯ ಅಗತ್ಾವಿದೆ ಎಾಂದು ಹೇಳಿದ
 ಹೊಸ ನಿೋತಿಯು ಲಮಾವಿರುವ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ನಿೋರು ಸರಬರಾಜು ಮೊಲಸೌಕಯಷವನುು ಹಚಿುಸುವ ಮೊಲಕ
ನಿೋರಿನ ನಿವಷಹಣೆಗ ಒತ್ುಿ ನಿೋಡುತ್ಿದೆ

 ಹೊಸ ಸವ್ಾಲುಗಳನುು ಎದ್ುರಿಸಲು ಮತ್ುಿ ಬಳೆಯುತಿಿರುವ ಅಿಂತ್ರ-ವಲಯ ಬೋಡಿಕಗಳನುು

ಪರಿಹರಿಸಲು ಮತ್ುಿ ರಾಜಾದ್ ನಿೋರು ಆಹಾರ ಮತ್ುಿ ಆರ್ಥಷಕ ಮದ್ರತೆಯನುು ಖಚಿತ್ಪಡಿಸಕೊಳಳಲು ಹಚುು
ಸಮಗರವ್ಾಗಿ ಸಮಗರ ಸಿಂಪನೊೂಲ-ನಿವಷಹಣೆಯನುು ಮಾಡಲು ನಿೋತಿಯನುು ಪರಿಷೆರಿಸಲಾಯಿತ್ು
 ಜಲಸಿಂಪನೊೂಲ ಸಚಿವರ ಅಧಾಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಅಾಂತ್ರ-ಇಲನಖೆಯ ರನಜ್ಯ ಜ್ಲಸಾಂಪ್ನ ಿಲ ಪನರಧಿಕನರ ಮತ್ುಿ
ಮುಖಾ ಕಾಯಷದ್ರ್ಶಷ ಅಧಾಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಉನನತ್ ಮಟ್ದ ಜ್ಲನೇತಿ ಪ್ರನಮಶಾ ಮತ್ುು ಮೆೇಲಿವಚನರಣನ
ಸಮಿತಿಯ ರಚನೆಯನುನ ನಿೋತಿಯು ಯೋಜಿಸದೆ
 ನಿೋತಿಯ ಪರಕಾರ ಪರವ್ಾಹ ಅಪಾಯಗಳನುು ನೆೈಜ-ಸಮಯದ್ ಮೆೋಲ್ಲಿಚಾರಣೆ ಮತ್ುಿ ಮುನೊಿಚನೆ

ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಮೊಲಕ ಭಾರಿೋ ಮಳೆಯ ಸಮಯದ್ಲ್ಲಿ ಪರವ್ಾಹದ್ ಕುಶನ್ ಒದ್ಗಿಸುವುದ್ರೆೊಿಂದ್ಧಗ ಮತ್ುಿ
ಅಣೆಕಟುಿ ಮತ್ುಿ ವಾವಸಾಾಪಕರು ಮತ್ುಿ ಪರವ್ಾಹ ಪ್ರದೇಶ ಆಡಳಿತ್ದ್ ನಡುವಿನ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ
ಸಿಂವಹನದೆೊಿಂದ್ಧಗ ನಿಯಿಂತಿರಸಬೋಕು
 ಕೆೇಾಂದರದ ಜ್ಲ ಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್ (JJM) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪರತಿ ಮನೆಗ ಟ್ಾಾಪ್ ನಿೋರನುು ಖಚಿತ್ಪಡಿಸಕೊಳಳಲು
ರಾಜಾಾದ್ಾಿಂತ್ 1 000 ಕೊೋಟ್ಟ ರೊಪಾಯಿಗೊ ಹಚುು ಮೌಲಾದ್ ವಿವಿಧ ಯೋಜನೆಗಳಿಗ ಸಿಂಪುಟ ಅನುಮೊೋದ್ನೆ
ನಿೋಡಿದೆ ಹೊಸ ನಿೋತಿಯು ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಜಲ ನಿೋತಿಗ ಅನುಗುಣವ್ಾಗಿ ಲಮಾವಿರುವ ನಾಾಯಯುತ್ ಬಳಕಗ ಒತ್ುಿ
ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಅಟಲ್ ಭುಜ್ಲ್ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ನವಾಹ್ಣೆ ಪನಲ ಗಳುಳವಿಕೆಯನುನ ಉತೆುೇಜಿಸುವುದು, ತನಯಜ್ಯ
ನೇರನುನ ಸಾಂಸೆರಿಸಿ ಮರು ಬಳಕೆಯಿಾಂದ ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಹಚಿಿನ ಜ್ನ ಸಾಂಖೆಯಗೆ ನೇರನುನ ಒದಗಿಸುವುದು
 ನೇರಿನ ಬಳಕೆಯ ದಕ್ಷ್ತೆ ಮತ್ುು ನೇರಿನ ಉತನಪದಕತೆಯನುನ ಸುಧನರಿಸುವುದು, ನೇರನವರಿ ಯೇಜ್ನೆಗಳ
ನವಾಹ್ಣೆ, ನೇರನವರಿ ಆಧ್ುನೇಕರಣ್ ಮತ್ುು ಕನಲುವೆ ಯನಾಂತಿರೇಕರಣ್, ಸ ಕ್ಷ್ಿ ನೇರನವರಿ (ಕೃಷ್ಟ / ತೆ ೇಟಗನರಿಕೆ
/ ಬೃಹ್ತ್ ನೇರನವರಿ ಯೇಜ್ನೆಗಳು), ಕರ್ನಾಟಕ ಜ್ಲ ಸಾಂಪ್ನ ಿಲ ಮನಹತಿ ವಯವಸ್ಥ (ಕೆಡಬುಿಯ ಆರ್
ಐಎಸ್ಟ), ನದ್ಧ ಕಣಿವೆ ಯೇಜ್ನೆ ಮತ್ುು ನವಾಹ್ಣೆ, ಕೆರ ತ್ುಾಂಬಿಸಲು, ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ಮರುಪ್ ರಣ್, ಕೃಷ್ಟ
ಇತನಯದ್ಧಗಳಿಗೆ ನಗರ ತನಯಜ್ಯ ನೇರಿನ ಸಾಂಸೆರಣೆ ಕಡಿಮೆ ನೇರು ಬಳಕೆಯ ಬೆಳೆಗಳನುನ ಅಳವಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲು
ರೈತ್ರನುನ ಉತೆುೇಜಿಸುವುದು, ಜ್ಲ ಮ ಲಗಳ, ಜ್ಲನನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸುಧನರಣೆ. ನೇರಿನ ನವಾಹ್ಣೆಯಲಿಿ
ರೈತ್ರು / ಬಳಕೆದ್ನರರ ಭನಗವಹಸುವಿಕೆಯನುನ ಪ್ ರೇತನ್ಹಸುವುದು ಮುಾಂತನದವು ಜ್ಲ ನೇತಿಯನುನ
ಬಲಪ್ಡಿಸುವ ಅರ್ಥವನ ಜ್ಲ ನೇತಿಯಲಿಿನ ಹ ಸ ಅಾಂಶಗಳನಗಿರುತ್ುವೆ.
ಸಮಸ್ಯಗಳು
 ನದ್ಧಗಳು ಮತ್ುು ಇತ್ರ ಮ ಲಗಳಿಾಂದ ಮೆೇಲಿೈ ನೇರನುನ ಸಾಂಗರಹಸುವುದು ಮತ್ುು ಭವಿಷಯದ ಬಳಕೆಗನಗಿ
ಪ್ರವನಹ್ದ ಸಮಯದಲಿಿ ಹಚುಿವರಿ ನೇರನುನ ಸಾಂಗರಹಸುವ ಕನಯಾವಿಧನನವನುನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸುವುದು.
 ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲದ ಅತಿಯನದ ಬಳಕೆ, ಭ ಜ್ನಕ ಮನಲಿನಯಕನರಕಗಳು ಮತ್ುು ನೇರಿನ ಜೆೈವಿಕ ಮನಲಿನಯದ
ಸಮಸ್ಯಗಳು.

 "ಪ್ರತಿಯಬಾ ವಯಕಿುಗೆ ವಷಾಕೆೆ 1,608 ಘನ ಮಿೇಟರ್ ನೇರು ಬೆೇಕನಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ಆ

ಅವಶಯಕತೆಗಳನುನ ಪ್ ರೈಸಲು ನೇತಿಯು ಪ್ರಿಗಣಿಸುತ್ುದ".
ಅಟಲ್ ಭುಜ್ಲ್ ಯೇಜ್ನೆ
 ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆಯ ಮಹ್ತ್ುರ ಉದುೇಶದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಕೆೇಾಂದರ ಸರಕನರ ಒಟು್ ಏಳು ರನಜ್ಯಗಳಲಿಿ 'ಅಟಲ್
ಭ ಜ್ಲ ಯೇಜ್ನೆ'ಯನುನ ಅನುಷ್ನಿನಕೆೆ ತ್ಾಂದ್ಧದ. ಮನಜಿ ಪ್ರಧನನ ದ್ಧ. ಅಟಲ್ ಬಿಹನರಿ ವನಜ್ಪ್ೇಯಿ ಅವರ
95ನೆೇ ಜ್ನಿದ್ಧನವನದ ಡಿ.25ರಾಂದು (2019), ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಅವರು ಈ ಯೇಜ್ನೆಗೆ

ಹ ಸದ್ಧಲಿಿಯಲಿಿ ಚನಲನೆ ನೇಡಿದರು.
 ಕರ್ನಾಟಕ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಮಹನರನಷರ, ಗುಜ್ರನತ್, ರನಜ್ಸನಥನ, ಹ್ರಿಯನಣ್, ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ
ರನಜ್ಯಗಳಲಿಿ 6,000 ಕೆ ೇಟ ರ . ವೆಚಿದಲಿಿ 5 ವಷಾಗಳ ಅವಧಿಯಲಿಿ ಯೇಜ್ನೆ ಅನುಷ್ನಿನ ಗೆ ಾಂಡಿದ.
ಯೇಜ್ನೆಯ ಅಧ್ಾದಷು್ ವೆಚಿವನುನ ಸಕನಾರ ಭರಿಸಿದರ, ಉಳಿದ ಅಧ್ಾವನುನ ವಿಶವಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಸನಲದ
ರ ಪ್ದಲಿಿ ನೇಡಲಿದ.
ಅಟಲ್ ಭ ಜ್ಲ ಯೇಜ್ನೆ (ABY) ಎಾಂದರೇನು?
 ಸಥಳಿೇಯ ಮಟ್ದಲಿಿ ಜ್ನರನುನ ಬಳಸಿಕೆ ಾಂಡು ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ಮರುಪ್ ರಣ್ಕೆೆ ಒತ್ುು ನೇಡುವ ಮ ಲಕ
ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ಸಾಂಪ್ನ ಿಲಗಳ ಶ ೇಷಣೆಯನುನ ಸುಧನರಿಸುವುದು ಕನಯಾಕರಮದ ಉದುೇಶವನಗಿದ.
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜ್ಲಸಾಂಪ್ನ ಿಲ, ನದ್ಧ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಗಾಂಗನ ಪ್ುನರುಜಿ್ೇವನ ಸಚಿವನಲಯವು
ಅನುಷ್ನಿನ ಮನಡುತಿುದ. ಪ್ರಸುುತ್ ಈ ಇಲನಖೆಯನುನ ಈಗ ಜ್ಲ ಶಕಿು ಸಚಿವನಲಯ ಎಾಂದು ಕರಯಲನಗುತ್ುದ.
 ಕರ್ನಾಟಕದ 14 ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ ಅನುಷ್ನಿನ
ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ 14 ಜಿಲಿಗಳ 1,199 ಗನರ.ಪ್ಾಂ.ಗಳು ಒಳಗೆ ಾಂಡಿವೆ. ಭ ಜ್ಲ ಸಾಂಪ್ನ ಿಲ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆ, ಅದರ
ಸದಾಳಕೆ ಮತ್ುು ಸಮಪ್ಾಕ ನವಾಹ್ಣೆಯ ಉದುೇ ಶದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಪ್ಾಂಚನಯತ್ ಮಟ್ದಲಿಿ
ಸಮುದ್ನಯಗಳೆ ಡಗ ಡಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜನರಿಗೆ ಳಿಸುವುದು ಸರಕನರದ ಲಕನೆಚನರ. ಇದಕನೆಗಿ
ಪ್ಾಂಚನಯತ್ಗಳ ಜ್ಲ ಬಳಕೆದ್ನರರ ಸಾಂಘಗಳ ರಚನೆ, ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ದತನುಾಂಶಗಳ ಸಾಂಗರಹ್, ನವಾಹ್ಣೆ,
ಜ್ನಜನಗೃತಿ, ನೇರಿನ ಸದಾಳಕೆ ಬಗೆಗೆ ಜ್ನರಲಿಿ ಅರಿವು ಮ ಡಿಸುವ ಕನಯಾಕರಮಗಳನುನ ರ ರ್ಪಸಲನಗುವುದು.
2024ರ ವೆೇಳೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮನೆಗ ಪ್ೈಪ್ಲೈನ್ ಮ ಲಕ ನೇರು ಒದಗಿಸುವ 'ಜ್ಲಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್ನ' ಗುರಿ
ಸನಧಿಸಲು 'ಅಟಲ್ ಭ ಜ್ಲ' ಯೇಜ್ನೆ ನೆರವನಗಲಿದ. ಆದ ಕನರಣ್ಕನೆಗಿಯ್ದೇ ಮೊದಲ ಹ್ಾಂತ್ದಲಿಿ
ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲದ ತಿೇವರ ಕೆ ರತೆ ಎದುರಿಸುತಿುರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲಿಿ 'ಅಟಲ್ ಭ ಜ್ಲ' ಯೇಜ್ನೆ ಜನರಿಗೆ ಳುಳತಿುದ.
'ಜ್ಲಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್'

 ಹಚುಿತಿುರುವ ಜ್ನಸಾಂಖೆಯಯಾಂದ್ಧಗೆ ನೇರಿನ ಸಮಸ್ಯಯ ಹಚನಿಗುತಿುದ. ಈ ಸಮಸ್ಯಯನುನ

ಗಮನದಲಿಿಟು್ಕೆ ಾಂಡು ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಅವರು 2019 ರ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯಾಂದು ಪ್ರತಿ
ಹ್ಳಿಳಗ ಕುಡಿಯುವ ನೇರಿನ ಸೌಲಭಯ ಒದಗಿಸುವ ಆಶಯದ ಾಂದ್ಧಗೆ 'ಜ್ಲ ಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್' ಆರಾಂಭಿಸಿದರು.
 ಜ್ಲ ಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್ ಮತ್ುು ನೇರಿನ ಸಮಿತಿಗಳು
ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ, ಜ್ಲ ಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್ ಮತ್ುು ನೇರಿನ ಸಮಿತಿಗಳನುನ ರಚಿಸಲನಗಿದ, ಇದು ಕೆಲಸವನುನ
ಮೆೇಲಿವಚನರಣೆ ಮನಡುತ್ುದ. ಗನರಮದಲಿಿ ವನಸಿಸುವ ಜ್ನರು ಗನರಮದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕನಯಾಗಳಿಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ

ಯೇಜ್ನೆ ಮತ್ುು ನವಾಹ್ಣೆಯಲಿಿ ಸಕಿರಯವನಗಿ ಭನಗವಹಸಿದ್ನಗ ಮನತ್ರ ಗನರಮ ಸವರನಜ್ಯದ ನಜ್ವನದ
ಪ್ರಯೇಜ್ನ ಲಭಯವನಗುತ್ುದ.
 ಈ ಗುರಿಯಾಂದ್ಧಗೆ, ಸಕನಾರವು ಗನರಮ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷವನಗಿ ನೇರು ಮತ್ುು ನೆೈಮಾಲಯಕನೆಗಿ 2.25
ಲಕ್ಷ್ ಕೆ ೇಟಗ ಹಚುಿ ಮೊತ್ುವನುನ ನೇಡಿದ. ಇಾಂದು ಒಾಂದಡೆ ಗನರ.ಪ್ಾಂ.ಗಳಿಗೆ ಹಚುಿ ಹಚುಿ ಅಧಿಕನರ
ನೇಡಲನಗುತಿುದುರ, ಇನೆ ನಾಂದಡೆ ಪನರದಶಾಕತೆಗ ಕನಳಜಿ ವಹಸಲನಗುತಿುದ.
 ಜ್ಲ್ ಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್ ಮೊಬೆೈಲ್ ಅರ್ಪಿಕೆೇಷನ್
ದೇಶದ ಪ್ರತಿ ಹ್ಳಿಳಗ 2024ರ ಳಗೆ ನರಾಂತ್ರ ಶುದಿ ಕುಡಿಯುವ ನೇರು ಕಲಿಪಸುವ ಮಹ್ತನವಕನಾಂಕ್ಷಿ ಜ್ಲ್
ಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್ನ ಭನಗವನಗಿರುವ ಮೊಬೆೈಲ್ ಅರ್ಪಿಕೆೇಷನ್ಗೆ ಪ್ರಧನನಯವರು 2021ರ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ನಲಿಿ
ಚನಲನೆ ನೇಡಿದ್ನುರ.
ಏನದು ಆಯಪ್?
 ಜ್ಲ್ ಜಿೇವನ್ ಮಿಷನ್ ವೆಬ್ಸ್ೈರ್ಟನಲಿಿ ವಿವರಿಸಿರುವಾಂತೆ, ಮೊಬೆೈಲ್ ಅರ್ಪಿಕೆೇಷನ್ನಲಿಿ ಕುಡಿಯುವ ನೇರು
ಸರಬರನಜ್ು ಹನಗ ಮ ಲಸೌಕಯಾದ ಕುರಿತ್ ಮನಹತಿಗಳಿರುತ್ುವೆ. ಗನರಹ್ಕರು ಆಧನರ್ ಸಾಂಖೆಯ ಮ ಲಕ
ಆಯಪ್ಗೆ ನೆ ೇಾಂದಣಿ ಮನಡಿಕೆ ಾಂಡು, ತನವು ಕುಡಿಯುತಿುರುವ ನೇರು ಹನಗ ಅದರ ಶುದಿತೆಯ ಕುರಿತ್ ಮನಹತಿ
ಪ್ಡೆಯಬಹ್ುದು. ಅಾಂತೆಯ್ದೇ, ಆಯಪ್ ಮ ಲಕ ಗನರಮ, ಜಿಲಿ ಹನಗ ರನಜ್ಯ ಮಟ್ದ ಕುಡಿಯುವ ನೇರು
ಸರಬರನಜ್ು ಇಲನಖೆ ಅಧಿಕನರಿಗಳಿಗ ಕ್ಷ್ಣ್ಕ್ಷ್ಣ್ದ ಮನಹತಿ ರವನನೆಯನಗಲಿದ.
 ಏಕಿೇಕೃತ್ ವಯವಸ್ಥ ಮ ಲಕ ಆಯಪ್ನ ಡೆೇಟ್ನ ನವಾಹ್ಣೆ ಮನಡಲನಗುತ್ುದ. ಇದರಲಿಿ ಗನರಮಗಳು, ಜಿಲಿಗಳು
ಹನಗ ರನಜ್ಯ ಮಟ್ದ ಕನಯಾಯೇಜ್ನೆ ಕುರಿತ್ ಮನಹತಿ ಇರುತ್ುದ. ನೇರಿನ ಗುಣ್ಮಟ್ ಹನಗ ಲಭಯತೆ
ಕುರಿತ್ು ಆಯಪ್ ಮ ಲಕ ರೇಟಾಂಗ್ ನೇಡುವುದಕ ೆ ಗನರಹ್ಕರಿಗೆ ಅವಕನಶವಿದ.
ಈ ಮನಹತಿ monthly ಮನಸ ಪ್ತಿರಕೆಯನುನ www.nammakpsc.com ಇಾಂದ

ಡೌನೆ ಿೇಡ್ ಮನಡಿಕೆ ಾಂಡು ನಮಿನುನ ಬೆಾಂಬಲಿಸಿದಕೆೆ ಧ್ನಯವನದಗಳು

‘ಕರ್ನಾಟಕ ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ ಮತ್ುು ರಕ್ಷಣಾ ನೇತಿ–2022–27’

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಮುಿಂದ್ಧನ ಐದ್ು ವಷಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 45 000 ಕೊೋಟ್ಟ ಹೊಡಿಕಯನುು ಆಕಷ್ಟ್ಷಸಲು
ಮತ್ುಿ ವಲಯದ್ಲ್ಲಿನ ಹೊಡಿಕದಾರರಿಗ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನುು ವಿಸಿರಿಸಲು ಕನಾಷಟಕ ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ

ನಿೋತಿ 2022-27 ಕೆ ರಾಜಾ ಸಚಿವ ಸಿಂಪುಟ ಅನುಮೊೋದ್ನೆ ನಿೋಡಿದೆ
 ಇದ್ಕೊೆ ಮೊದ್ಲು ಸಕಾಷರವು 2013 ರಲ್ಲಿ ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ಡಿಫೆನ್ಿ ನಿೋತಿಯನುು ರೊಪಸತ್ು
ನೇತಿಯ ಉದುೇಶ
• ಹಚಿುನ ಹೊಡಿಕಗಳನುು ಆಕಷ್ಟ್ಷಸುವುದ್ು ಮತ್ುಿ ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ ಉತ್ಾಪದ್ನೆಗ ಆದ್ಾತೆಯ ಹೊಡಿಕ
ತ್ಾಣವ್ಾಗಿ ಕನಾಷಟಕವನುು ಸಾಾಪಸುವುದ್ು
• ಸಾಳಿೋಯ ಮತ್ುಿ ಸುಧಾರಿತ್ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನುು ಉತೆಿೋಜಿಸುವುದ್ು
• ಬಾಹಾಾಕಾಶ-ಸಿಂಬಿಂಧಿತ್ ಅಪಿಕೋಶನ್ಗಳಿಗಾಗಿ ಉತ್ಾಪದ್ನಾ ಸೌಲಮಾದ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನುು ಉತೆಿೋಜಿಸುವುದ್ು
ವಿಶಿ ದ್ಜೆಷಯ-ಕುಶಲ ಮಾನವಶಕ್ತಿಯನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದ್ು
ಮುಖನಯಾಂಶಗಳು:
 ಇದ್ು ವಲಯದ್ಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕವ್ಾಗಿ ಸಪಧಾಷತ್ೂಕವ್ಾಗಿರಲು ಹಚಿುದ್ ತ್ಾಿಂತಿರಕ ಪರವೋಶದೆೊಿಂದ್ಧಗ ಪೂರೆೈಕ

ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿ MSME ಗಳಿಗ ಬಿಂಬಲವನುು ಕಲ್ಲಪಸುತ್ಿದೆ
 ಈ ವಲಯದ್ಲ್ಲಿನ ಹೊಡಿಕದಾರರಿಗ ವಲಯವ್ಾರು ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನುು ನಿೋತಿಯು ವಿಸಿರಿಸದೆ
 ಬಿಂಗಳೊರು ವಲಯದ್ಲ್ಲಿ ಒಿಂದ್ು ಘಟಕಕೆ ಮಿಂಜೊರಾದ್ ಒಟುಿ ಪೊರೋತ್ಾಿಹಧನವು ಸಾರ ಆಸಿಗಳ (VFA)
ಮೌಲಾದ್ 40% ಅನುು ಅೋರಬಾರದ್ು ಮತ್ುಿ ಬಿಂಗಳೊರಿನ ಹೊರಗ ಒಿಂದ್ು ಘಟಕಕೆ VFA ಯ 50%
ಅೋರಬಾರದ್ು ಎಿಂದ್ು ಅದ್ು ಹೋಳುತ್ಿದೆ
 ಹೊಸ ನಿೋತಿಯ ಪರಕಾರ ಉದ್ಾ ಅಗಳನುು ಉತೆಿೋಜಿಸಲು 5 ಪರತಿಶತ್ ಹಚುುವರಿ ಸಬಿಿಡಿಯನುು
ನಿೋಡಲಾಗುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ಬಿಂಗಳೊರು ಬಳಗಾವಿ ಮೆೈಸೊರು ತ್ುಮಕೊರು ಮತ್ುಿ ಚಾಮರಾಜನಗರದ್ ಐದ್ು
ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ ಕೋಿಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಡಿಕ ಮಾಡಲು ಪರತಿ ಉದ್ಾ ಅಗ 35 ಲಕ್ಷ ರೊ ಗಳ ವರಗಿನ
ಮಿತಿಯನುನ ನಗದ್ಧಪ್ಡಿಸಲನಗಿದ.
 ವಲಯ-1ರಲ್ಲಿ (ಬಿಂಗಳೊರಿನ ಹೊರಗ) ಸೊಕ್ಷೂ ಉದ್ಾಮಗಳಿಗ ಸಬಿಿಡಿ ಅತಿ 30% ಆಗಿದ್ುರೆ ವಿಶೋಷ
ವಗಷದ್ ಸೊಕ್ಷೂ ಉದ್ಾಮಗಳಿಗ ಇದ್ು 35% ಆಗಿರುತ್ಿದೆ ವಲಯ-2 ಮತ್ುಿ ವಲಯ-3 (ಬಿಂಗಳೊರಿನಲ್ಲಿ)
ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ ಉತ್ಪನುಗಳನುು ತ್ಯಾರಿಸುವ ಸೊಕ್ಷೂ ಘಟಕಗಳಿಗ 30% ಸಬಿಿಡಿ ಇರುತ್ಿದೆ

 ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯದ್ಲ್ಲಿ ಕೌಶಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಯುವಕರಿಗ ತ್ರಬೋತಿ

ನಿೋಡಲಾಗುವುದ್ು 200 ಅಮಾರ್ಥಷಗಳಿಗ 10 ಸಿಂಸಾಗಳಲ್ಲಿ ತ್ರಬೋತಿ ನಿೋಡಲಾಗುವುದ್ು ಮತ್ುಿ ತ್ರಬೋತಿಯ
ಸಮಯದ್ಲ್ಲಿ ಅಮಾರ್ಥಷಗಳಿಗ 70 000 ವರೆಗ ಸಿೈಫಿಂಡ್ ನಿೋಡಲಾಗುವುದ್ು ‘‘ಶಾಲಾ ಹಿಂತ್ದ್ಲ್ಲಿಯ್ಕೋ
ವಿದಾಾರ್ಥಷಗಳಿಗ ತ್ರಬೋತಿ ನಿೋಡುವ ಯೋಜನೆಯೊ ಇದೆ
 ಭನರತ್ದ ಶೇ 25 ರಷು್ ವಿಮನನ
ಮತ್ುು ಬ್ಯನಹನಯಕನಶ ರ್ೌಕೆ

ಉದಯಮವು ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ
ನೆಲಗೆ ಾಂಡಿದ ಎಿಂದ್ು ನಿೋತಿ
ಹೋಳುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷ್ಣನ
ಸ್ೇವೆಗಳಿಗನಗಿ ಎಲಿ ವಿಮನನಗಳು
ಮತ್ುು ಹಲಿಕನಪ್್ರ್ಗಳ
ಉತನಪದನೆ ಶೇ 67 ರಷು್
ಇದುು, ಅದನುನ ಇನ ನ
ಹಚಿಿಸಲನಗುವುದು.
ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ ಸಾಂಬಾಂಧಿತ್
ರಫ್ರುನಲಿಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪನಲು ಶೇ
65 ಇದುು, ಆ ಪ್ರಮನಣ್
ಹಚಿಿಸಲನಗುವುದು.
ನಮಗಿದು ಗೆ ತೆು?
 2013 ರಲ್ಲಿ ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ನಿೋತಿಯನುು ಜಾರಿಗ ತ್ಿಂದ್ ಮೊದ್ಲನೆಯ ರನಜ್ಯ ಕನಾಷಟಕ ಮತ್ುಿ ಇದ್ು
ಮಾರ್ಚಷ 31 2023 ರವರೆಗ ಮಾನಾವ್ಾಗಿರುತ್ಿದೆ
ಹನೆನಲ:
• ಮುಖಾಮಿಂತಿರ ಬಸವರಾಜ ಬೊಮಾೂಯಿ ಅವರು 2022-23ರ ರಾಜಾ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಕನಾಷಟಕ ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ

ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ ನಿೋತಿ 2022-27 ಕುರಿತ್ು ಪರಸಾಿವನೆಯನುು ಘೊೋಷ್ಟ್ಸದ್ುರು

ರಾಜಾ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ಚೆಸ್ಟ ಕಲಿಕೆ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಚೆಸ್ಟ ಒಲಾಂರ್ಪಯನಡ್ ನಾಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ಪ್ಡೆದು ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಲಿಿ ಚೆಸ್ಟ
ಕಲಿಕೆಯನುನ ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಮುಾಂದ್ನಗಿದ. ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಲಿಿ ಒಳನಾಂಗಣ್ ಬೆ ೇಡ್ಾ ಗೆೇಮ್ಸ ಗಳನುನ
ಪ್ರಿಚಯಿಸಲು ಸಕನಾರ ಅಧಿಸ ಚನೆಯನ ನ

ಹ ರಡಿಸಿದುು, ಜಿಲಿಯನದಯಾಂತ್ ಡಿಜಿಟಲ್
ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಲಿಿ ಪ್ರಿಚಯವನಗಿರುವ ಚದುರಾಂಗವನುನ
ಕೆ ಡಗು ಗನರಮಿೇಣ್ ಭನಗದ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳು ಈಗ
ಕಲಿಯುತಿುದ್ನುರ.
 ಪ್ರತಿಯಾಂದು ಶನಲಗ ಗರಾಂಥನಲಯ ಅವಧಿ ಇದುು, ಈ ಅವಧಿಯನುನ ಕೆ ಡಗು ಜಿಲನಿ ಪ್ಾಂಚಯನತ್ನ

ಶರಮದ್ಧಾಂದ್ನಗಿ ಉತ್ುಮವನಗಿ ಬಳಸಿಕೆ ಳಳಲನಗುತಿುದ.
 ಚೆಸ್ಟ ಒಲಾಂರ್ಪಯನಡ್ ಜೆ ತೆ ಜೆ ತೆಗೆೇ ಡಿಜಿಟಲ್ ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಲಿಿ ಚೆಸ್ಟ ನುನ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲನಗಿದ.
 ಡಿಜಿಟಲ್ ಲೈಬರರಿಗಳನುನ ಸನಮನಜಿಕ ಸಥಳವರ್ನನಗಿ ಉತೆುೇಜಿಸಲನಗುತಿುದುು, ಕೆೇರಾಂ ಮತ್ುು ಚೆಸ್ಟ
ಮುಾಂತನದ ಒಳನಾಂಗಣ್ ಗೆೇಮ್ಸ ಗಳನುನ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲನಗಿದ. ಇದಕೆೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಉಪ್ಕರಣ್ಗಳನುನ
ಖರಿೇದ್ಧಸಲು ಗನರಮಪ್ಾಂಚನಯತ್ ನ ಅನುದ್ನನವನುನ ಬಳಕೆ ಮನಡಿಕೆ ಳಳಲನಗುತಿುದ.
 ಆಟಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಮಕೆಳಿಗೆ ಓದುವ ಆಸಕಿುಯನುನ ಬೆಳೆಸುವುದಕ ೆ ಹ್ಲವು ಶನಲಗಳು, ಪ್ರಮುಖವನಗಿ
ಗನರಮಿೇಣ್ ಶನಲಗಳು ಡಿಜಿಟಲ್ ಲೈಬರರಿಗಳನುನ ಬಳಕೆ ಮನಡಿಕೆ ಳುಳತಿುವೆ.
ಡಿಜಿಟಲ್ ಗರಾಂಥನಲಯ
 ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಮನದರಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಗರಾಂಥನಲಯ ವಯವಸ್ಥ ಹ ಾಂದ್ಧದ ಮೊದಲ ಜಿಲಿ ಎಾಂಬ ಹಗಗಳಿಕೆಗೆ ಕೆ ಡಗು
ಪನತ್ರವನಗಿದ
 ಗನರಮಿೇಣನಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಪ್ಾಂಚನಯಿತ್ರನಜ್ ಇಲನಖೆ ಅಗತ್ಯ ಸಾಂಪ್ನ ಿಲಗಳನುನ ಸ ಚಿತ್
ಅನುದ್ನನದಲಿಿ ಬಳಸಿ ಎಲಿ ಗನರಪ್ಾಂಗಳಿಗೆ ಗರಾಂಥನಲಯ ಡಿಜಿಟಲಿೇಕರಣ್ಕೆೆ ಸ ಚನೆ ನೇಡಿತ್ು. ಅದರಾಂತೆ
15ನೆೇ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಯೇಜ್ನೆ, ಗನರಪ್ಾಂ ಸವಾಂತ್ ನಧಿ ಬಳಸಿ ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಿಗೆ ಹೈಟಕ್ಟ ಸಪಶಾ ನೇಡಿದ.
 ಡಿಜಿಟಲ್ ಕನರಣ್ದ್ಧಾಂದ ಸನವಾಜ್ನಕ ಗರಾಂಥನಲಯ ಇಲನಖೆಯ ಜನಲತನಣ್ ಮತ್ುು ಇ-ಸನವಾಜ್ನಕ
ಗರಾಂಥನಲಯ, ಆಯಪ್ ಮ ಲಕ ಇ-ಪ್ುಸುಕಗಳು, ಶೈಕ್ಷ್ಣಿಕ ವಿಡಿಯೇಗಳು ಲಭಯವಿರುವುದರಿಾಂದ ಯುವಕರು,

ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳು, ಸನವಾಜ್ನಕರ ಶೈಕ್ಷ್ಣಿಕ ಮತ್ುು ಬ್ಯೌದ್ಧಿಕ ಮಟ್ವನುನ ವೃದ್ಧಿಸುವಲಿಿ ಡಿಜಿಟಲ್

ಗರಾಂಥನಲಯಗಳ ಪನತ್ರ ಮಹ್ತ್ವದ್ನುಗಿರುತ್ುದ.
 ಏನೆೇನು ಇರಬೆೇಕು :ಕನಷಿ 2 ಗಣ್ಕ ಯಾಂತ್ರಗಳು, ಯುರ್ಪಎಸ್ಟ ವಯವಸ್ಥ, ಜನಲತನಣ್ ವಯವಸ್ಥ, ವೆೈಫೈ
ರ ಟರ್ ಮತ್ುು ಮೊೇಡೆಮ್ಸ
ಮನರಿಕನಾಂಬೆ ಪ್ರಸನದಕೆೆ ‘ಭ ೇಗ್’ ಮನನಯತೆ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರ್ನಡಿನ ಶಕಿುರ್ಪೇಠದಲ ಿಾಂದ್ನದ ಇಲಿಿನ ಮನರಿಕನಾಂಬ್ಯನ ದೇವನಲಯದಲಿಿ ಮಧನಯಹ್ನ

ಭಕುರಿಗೆ ನೇಡುವ ಅನನ ಪ್ರಸನದಕೆೆ ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಸುರಕ್ಷ್ತನ
ಮತ್ುು ಗುಣ್ಮಟ್ ಪನರಧಿಕನರ ನೇಡುವ ‘ಭ ೇಗ್’ (Blissfull
Hygiene Offering to God) ಪ್ರಮನಣ್ಪ್ತ್ರ ಲಭಿಸಿದ.
 ರನಜ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ರ್ನಲುೆ ದೇವನಲಯಗಳಿಗೆ ಕೆಲ ದ್ಧನಗಳ
ಹಾಂದಷ್ ಈ ಪ್ರಮನಣ್ ಪ್ತ್ರ ದ ರತಿದುು ಇದರಲಿಿ ಶ್ರಸಿಯ ಮನರಿಕನಾಂಬ್ಯನ ದೇವನಲಯವ ಒಾಂದ್ನಗಿದ.
ಪ್ರತಿನತ್ಯ ಇಲಿಿ ಮಧನಯಹ್ನ ಸರನಸರಿ 800 ರಿಾಂದ 1 ಸನವಿರ ಭಕುರು ಅನನ ಪ್ರಸನದ ಸಿವೇಕರಿಸುತಿುದ್ನುರ.
 ಕಳೆದ ವಷಾ ‘ಭ ೇಗ್’ ಪ್ರಮನಣ್ಪ್ತ್ರ ನೇಡಬಹ್ುದ್ನದ ದೇವಸನಥನಗಳ ಪ್ಟ್ ಸಿದಿಪ್ಡಿಸಿದು ಪನರಧಿಕನರ
ಆಯನ ದೇವನಲಯಗಳಿಗೆ ನದ್ಧಾಷ್ ಮನನದಾಂಡಗಳನುನ ಅನುಸರಿಸುವ ಕುರಿತ್ು ಸ ಚಿಸಿತ್ುು. ಇದರ ಭನಗವನಗಿ
ಕಳೆದ ಜ್ನವರಿ ವೆೇಳೆಗೆ ಆಹನರ ಸುರಕ್ಷ್ತೆ ಮತ್ುು ಗುಣ್ಮಟ್ ಇಲನಖೆಯ ಜಿಲನಿಮಟ್ದ ಅಧಿಕನರಿಗಳ ತ್ಾಂಡ
ದೇವಸನಥನಕೆೆ ಭೇಟ ನೇಡಿ ಪನಕಶನಲ ವಿೇಕ್ಷಿಸಿತ್ುು.
 ‘ಭ ೇಗ್ ಪ್ರಮನಣ್ ಪ್ತ್ರ ಪ್ಡೆಯಲು ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಸುರಕ್ಷ್ತನ ಮತ್ುು ಗುಣ್ಮಟ್ ಪನರಧಿಕನರ ಕೆಲವು
ಮನನದಾಂಡ ನದ್ಧಾಷ್ಪ್ಡಿಸಿದ. ಈ ಮನನದಾಂಡಗಳನುನ ಅಾಂಕದ ಆಧನರದಲಿಿ ಅಳೆಯಲನಗುತಿುದುು 116
ಅಾಂಕಕೆೆ ಕನಷಿ 90 ಅಾಂಕ ಗಳಿಸಿರಬೆೇಕು.
 ಮನರಿಕನಾಂಬ್ಯನ ದೇವನಲಯ 100ಕ ೆ ಹಚುಿ ಅಾಂಕಗಳಿಸಿ ಪ್ರಮನಣ್ಪ್ತ್ರಕೆೆ ಅಹ್ಾತೆ ಪ್ಡೆದ್ಧದ.’
 ಶ್ರಸಿಯ ಶ್ರೇ ಮನರಿಕನಾಂಬ್ಯನ ದೇವನಲಯವು ಉತ್ುರ ಕನನಡದ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಪ್ರಸಿದಿ ಮತ್ುು ಪ್ುರನತ್ನ ಹಾಂದ
ದೇವನಲಯಗಳಲಿಿ ಒಾಂದ್ನಗಿದ.
‘ಭ ೇಗ್’ ಪ್ರಮನಣ್ ಪ್ತ್ರ ನೇಡಲು ಇರುವ ಮನನದಾಂಡಗಳು
 ದೇವನಲಯಗಳಲಿಿ ದೇವರಿಗೆ ಅರ್ಪಾಸುವ ನೆೇವೆೇದಯ, ಭಕುರಿಗೆ ವಿತ್ರಿಸುವ ಪ್ರಸನದದ ಗುಣ್ಮಟ್, ತ್ಯನರಿಸುವ
ವಿಧನನ, ಪನಕಶನಲಯ ನವಾಹ್ಣೆ, ಸ್ ೇರುವಿಕೆ ಇಲಿದ, ಉತ್ುಮ ಗುಣ್ಮಟ್ದ ಗೆ ೇಡೆ, ಕನಲು ಜನರದಾಂತ್ಹ್
ನೆಲಹನಸು, ತ್ುಕುೆ ಹಡಿಯದ ಕಿಟಕಿ ಬ್ಯನಗಿಲು, ಆಹನರ ತ್ಯನರಿಸುವ ಪನತೆರಯ ಶುಚಿತ್ವ, ಆಹನರ ತ್ಯನರಿಕನ

ಸನಮನಗಿರಗಳ ದ್ನಸನುನು ಕೆ ಠಡಿ, ಪನತೆರ ತೆ ಳೆಯುವ ನೇರು, ತನಯಜ್ಯ ವಿಲೇವನರಿ ಇತನಯದ್ಧಗಳ

ಗುಣ್ಮಟ್ವನುನ ಪ್ರಿೇಕ್ಷಿಸಿದ ಬಳಿಕ ಪ್ರಮನಣ್ಪ್ತ್ರಕೆೆ ಶ್ಫನರಸು್ ಮನಡಲನಗುವುದು. ಆಹನರ ತ್ಯನರಿಕನ
ಕೆ ಠಡಿಯು ಗನಳಿ, ಬೆಳಕು ಸೌಲಭಯದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಸುಸಜಿ್ತ್ವನಗಿರಬೆೇಕಿತ್ುು.
ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ ಯನವ ದೇವಸನಥನಗಳು ಭ ೇಗ್ ಮನನಯತೆ ಪ್ಡೆದ್ಧವೆ?
 ಧ್ಮಾಸಥಳ ಮಾಂಜ್ುರ್ನಥೆೇಶವರ ದೇವನಲಯ
 ಕೆ ಲ ಿರು ಮ ಕನಾಂಬಿಕನ ದೇವನಲಯ

 ಹ ರರ್ನಡು ಅನನಪ್ ಣೆೇಾಶವರಿ ದೇವನಲಯ
 ಶ್ರಸಿ ಮನರಿಕನಾಂಬ್ಯನ ದೇವನಲಯ
BHOG ಎಾಂದರೇನು?
 ಇವು FSSAI ನಿೋಡಿದ್ ಪರಮಾಣಪತ್ರಗಳಾಗಿವ ಭೊೋಗ್ ಪರಮಾಣಪತ್ರಗಳು ಮಕಿರಿಗ ಮತ್ುಿ ದೆೋವತೆಗಳಿಗ

ಬಡಿಸುವ ಆಹಾರದ್ ಗುಣಮಟಿವನುು ಖಚಿತ್ಪಡಿಸುತ್ಿದೆ ದೆೋವಸಾಾನಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಷಗಳ ಶುಚಿತ್ಿ
ಕಾಪಾಡಲು ಮುಿಂಜಾಗರತ್ಾ ಕರಮವ್ಾಗಿ ಇದ್ನುು ಆರಿಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ
ಯೇಜ್ನೆಯ ಬಗೆಗ
 ಯೋಜನೆಯನುು FSSAI ಆರಿಂಭಿಸದೆ
 ಯೋಜನೆಯು ದೆೋವ್ಾಲಯಗಳಲ್ಲಿನ ಆಹಾರದ್ ಗುಣಮಟಿವನುು ಕಾಪಾಡುವುದ್ರ ಜೆೊತೆಗ ಆಹಾರ ನಿವಷಹಣೆ ಮಾಡುವವರಿಗ
ಮೊಲಮೊತ್ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಬಗಗ ತ್ರಬೋತಿಯನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಇದ್ು ಗುರುದಾಿರಗಳು ದೆೋವ್ಾಲಯಗಳು ಮಸೋದ್ಧಗಳನುು ಒಳಗೊಿಂಡಿದೆ ಯೋಜನೆಯು ದೆೋವ್ಾಲಯದ್ ಆವರಣದ್ಲ್ಲಿ ಮತ್ುಿ ಸುತ್ಿಮುತ್ಿಲ್ಲನ
ಪರಸಾದ್ವನುು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಪರಸಾದ್ ಮಳಿಗಗಳು ಮತ್ುಿ ಮಾರಾಟಗಾರರಿಗ BHOG ಪರಮಾಣಪತ್ರವನುು ಪಡೆಯುವುದ್ನುು
ಕಡ್ಾಿಯಗೊಳಿಸದೆ
ಈರ್ಟ ರೈರ್ಟ ಅಭಿಯನನ
 ಪರಮಾಣಪತ್ರವು ಟ್ ರೆೈಟ್ ಅಭಿಯಾನದ್ ತ್ತ್ಿಗಳನುು ಸಹ ಒಳಗೊಿಂಡಿದೆ ಟ್ ರೆೈಟ್ ಅಭಿಯಾನವು
" ಟ್ ಹಲ್ಲಿ" ಮತ್ುಿ " ಟ್ ರೆೈಟ್" ಎಿಂಬ ಎರಡು ವಿಶಾಲ ಸಿಿಂಮಗಳನುು ಆಧರಿಸದೆ
ಏನದು ಅಭಿಯನನ?
 ಟ್ ರೆೈಟ್ ಇಿಂಡಿಯಾ ಅಭಿಯಾನವು ಎಲಾಿ ಭಾರತಿೋಯರಿಗ ಸುರಕ್ಷಿತ್ ಆರೆೊೋಗಾಕರ ಮತ್ುಿ ಸುಸಾರ
ಆಹಾರವನುು ಖಚಿತ್ಪಡಿಸಕೊಳಳಲು ದೆೋಶದ್ ಆಹಾರ ವಾವಸಾಯನುು ಪರಿವತಿಷಸಲು ಭಾರತ್ ಸಕಾಷರ ಮತ್ುಿ
ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ುಿ ಗುಣಮಟಿ ಪಾರಧಿಕಾರ (FSSAI)ದ್ ಉಪಕರಮವ್ಾಗಿದೆ


ಫನಗ್ ಹೇರ ೇ’
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕನಯಲಿಫ ೇನಾಯನದ ಸನಯನ್ ಫನರನ್ಸ್ ೆದಲಿಿ ‘ಫಡರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಾಂಡೆ ೇ
ಅಮೆರಿಕನ್್ ಆಫ್ ರ್ನದನ್ಾ ಕನಯಲಿಫ ೇನಾಯನ’ ಇವರು ಆಯೇಜಿಸುವ ‘ಫಸಿ್ವಲ್ ಆಫ್ ಗೆ ಿೇಬ್’(FOG)ನ
ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಈ ಬ್ಯನರಿ ದಕ್ಷಿಣ್ ಭನರತ್ದ ಖನಯತ್ ನಟ ಮೆೇಘನರನಜ್ ಪನತ್ರರನಗಿದ್ನುರ.
 ಈ ಸಮನರಾಂಭ ಕಳೆದ 40 ವಷಾಗಳಿಾಂದ ಅದ ುರಿಯನಗಿ ನಡೆಯುತಿುದ. ಪ್ರತಿವಷಾ ಭನರತ್ದ

ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವದ ಸಾಂಭರಮದ ಹನೆನಲಯಲಿಿ ಈ ಹ್ಬಾವನುನ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ.
ಯನರಿಗೆ ‘ಫನಗ್ ಹೇರ ೇ’?
 ಹಚನಿಗಿ ಚಿತ್ರರಾಂಗದಲಿಿ ಸನಧ್ನೆ ಮನಡಿದವರಿಗೆ ಈ ಪ್ರಶಸಿು ನೇಡಲನಗುತಿುದ. ಆಶನ ಪ್ರೇಕ್ಟ, ಅಮಿತನಬ್
ಬಚಿನ್, ದೇವನನಾಂದ್, ವಿನೆ ೇದ್ ಖರ್ನನ, ಧ್ಮೆೇಾಾಂದರ ಮುಾಂತನದ ಸಿನರಾಂಗದ ಗಣ್ಯರಿಗೆ ಈ ಪ್ರತಿಷ್ಟಿತ್
ಪ್ರಶಸಿು ನೇಡಿ ಗೌರವಿಸಲನಗಿದ.
ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದಿ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಭನರತ್ದ ಒಟು್
10 ತನಣ್ಗಳು ರನಮ್ರ್ ಪ್ಟ್ಗೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಗೆ ಾಂಡಿದ. ಈ
ಮ ಲಕ ಅಾಂತನರನಷ್ಟರೇಯ ಪನರಮುಖಯತೆಯ ಜೌಗು
ಪ್ರದೇಶಗಳನಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೆ ಾಂಡಿದ.
 ಭನರತ್ದಲಿಿ ಇದುವರಗೆ 64 ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಿದುು,
ಅತಿಹಚುಿ ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಿರುವ ದೇಶ ಎಾಂಬ
ಖನಯತಿಗ ಒಳಗನಗಿದ
 ಪ್ಕ್ಷಿಗಳ ಮೆಚಿಿನ ಮನೆಯನದ ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮವು ರನಮ್ರ್ ಪ್ಟ್ಗೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಯನಗಿರುವುದು
ರ್ನಡಿನ ಜಿೇವವೆೈವಿಧ್ಯದ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆಯ ದೃಷ್ಟ್ಯಿಾಂದ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಮಹ್ತ್ವದ ಬೆಳವಣಿಗೆ.
ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ
 ಇದನುನ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ಕ್ಷಿಕನಶ್ ಎ೦ದ ಕರಯುತನುರ.
 ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯದ, ಮಾಂಡಯ ಜಿಲಿಯಲಿಿದುು ರನಜ್ಯದ ಅತಿದ ಡಡ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮವನಗಿದ.ಕೆೇವಲ 0.67
ಚದುರ ಕಿಲ ೇಮಿೇಟರ್ ವಿಸಿುೇಣ್ಾದ ಅಾಂದರ ಸುಮನರು 40 ಎಕರ ವಿಸಿುೇಣ್ಾದ ಈ ಧನಮ ಕನವೆೇರಿ ನದ್ಧಯ
ಆರು ಚಿಕೆ ದ್ಧವೇಪ್ ಸಮ ಹ್ಗಳನೆ ನಳ ಗೆ ೦ಡಿದ.

ಧನಮದ ಇತಿಹನಸ
 1648 ರಲಿಿ ಆಗಿನ ಮೆೈಸ ರು ಸ೦ಸನಥನದ ಅರಸರನದ ಕ೦ಠೇರವ ನರಸಿ೦ಹ್ರನಜ್ ಒಡೆಯರ್ ಅವರು
ಕನವೆೇರಿ ನದ್ಧಗೆ ಅಡಡಲನಗಿ ಒಡಡನುನ ಕಟ್ಸಿದ್ನಗ ಈ ದ್ಧವೇಪ್ಗಳು ಅಸಿಥತ್ವಕೆೆ ಬ೦ದವು.
 1940ರಲಿಿ ಪ್ಕ್ಷಿವಿಜ್ಞನನ ತ್ಜ್ಞರನದ ಶ್ರೇ ಸಲಿೇ೦ ಅಲಿ ಅವರು ಈ ದ್ಧವೇಪ್ ಸಮ ಹ್ಗಳು ಪ್ಕ್ಷಿಗಳು ಗ ಡು
ಕಟ್ಲು ಉತ್ುಮ ತನಣ್ವನಗಿರುವದನುನ ಗಮನಸಿ ಮೆೈಸ ರು ಸ೦ಸನಥನದ ಆಗಿನ ರನಜ್ರನದ ಒಡೆಯರ್
ಅವರನುನ ಈ ದ್ಧವೇಪ್ ಸಮ ಹ್ಗಳನುನ ಅಭಯಧನಮವೆ೦ದು ಘ ೇಷ್ಟಸಲು ಮನಒಲಿಸಿದರು.

ಹ ಸದ್ನಗಿ ಗುರುತಿಸಲಪಟ್ ರನಮ್ರ್ ಸ್ೈರ್ಟಗಳು;
 ಕ ಾಂತ್ನುೆಲಾಂ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ - ಇದು ಮನನವ ನಮಿಾತ್ ಆದರಾಭ ಮಿಯನಗಿದುು, ತ್ಮಿಳುರ್ನಡಿನ ತಿರುನೆಲವೇಲಿ
ಜಿಲಿಯಲಿಿದ. ಇದು ದಕ್ಷಿಣ್ ಭನರತ್ದಲಿಿ ವಲಸ್ ಬರುವ ಪ್ಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ುು ಸಾಂತನನೆ ೇತ್ಪತಿು ಪ್ಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ
ಅತಿದ ಡಡ ಮಿೇಸಲು ಪ್ರದೇಶವನಗಿದ.
 ನಾಂದ್ನ ಸರ ೇವರ - ನಾಂದ್ನ ಸರ ೇವರವು ಸಿಹನೇರಿನ ಜ್ವುಗು ಪ್ರದೇಶವನಗಿದ, ಇದು ಗೆ ೇವನದ ಜ್ುವನರಿ
ನದ್ಧಯ ಪ್ಕೆದಲಿಿದ. ಇದು ಮಳೆಗನಲದ ಅವಧಿಯಲಿಿ ಸಥಳಿೇಯರಿಗೆ ನೇರನುನ ಸಾಂಗರಹಸಲು ಸಹನಯ
ಮನಡುತ್ುದ. ಸಾಂಗರಹ್ವನದ ನೇರನುನ ಈ ಕೆರಯ ಕೆಳಭನಗದಲಿಿ ಭತ್ುದ ಕೃಷ್ಟಗೆ ಬಳಸಲನಗುತ್ುದ. ಇದು
ಕಪ್ುಪ-ತ್ಲಯ ಐಬಿಸ್ಟ, ವೆೈರ್-ಟೈಲ್ಡ ಸನವಲ ೇ, ಮಿಾಂಚುಳಿಳ, ಬ್ಯನರಹಿನ ಕೆೈರ್ಟ ಮತ್ುು ಕಾಂಚಿನ ರಕೆೆಯ
ಜ್ಕನರ್ನಗಳಿಗೆ ನೆಲಯನಗಿದ.
 ಸತೆ ೆೇಸಿಯನ ಕಮರಿ - ಇದು ಒಡಿಶನದ ಮಹನನದ್ಧ ನದ್ಧಯ ಉದುಕ ೆ ವಿಸುರಿಸುತ್ುದ. ಇದನುನ 1976
ರಲಿಿ ವನಯಜಿೇವಿ ಅಭಯನರಣ್ಯವನಗಿ ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಯಿತ್ು. ಡೆಕೆನ್ ಪ್ನನು್ಲನ ಮತ್ುು ಪ್ ವಾ ಘಟ್ಗಳು
ಸತೆ ೆೇಸಿಯನದಲಿಿ ಸಾಂಧಿಸುತ್ುವೆ. ಸತೆ ೆೇಸಿಯನ ಕಮರಿ ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶವು ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ುು
ನತ್ಯಹ್ರಿದವಣ್ಾ ಕನಡುಗಳಿಗೆ ಹಸರುವನಸಿಯನಗಿದ.
 ಗಲ್್ ಆಫ್ ಮರ್ನನರ್ ಬಯೇಸಿ್ಯರ್ ರಿಸವ್ಾ (GoMBR) - ಇದು ಆಗೆನೇಯ ಕರನವಳಿಯಲಿಿದ
ಮತ್ುು ಶ್ರೇಮಾಂತ್ ಸಮುದರ ಪ್ರಿಸರಕೆೆ ಹಸರುವನಸಿಯನಗಿದ. ಮಿೇಸಲು ಪ್ರದೇಶವು ತಿಮಿಾಂಗಿಲ ಶನಕ್ಟಾ,
ಡುಗನಾಂಗ್, ಹ್ಸಿರು ಸಮುದರ ಆಮೆ, ಸಮುದರ ಕುದುರಗಳು, ಬ್ಯನಲನೆ ಗೆ ಿೇಸಸ್ಟ, ಡನಲಿ್ನ್ಗಳು, ಹನಕ್ಟ್
ಬಿಲ್ ಆಮೆ, ಪ್ವಿತ್ರ ಚಾಂಕ್ಟಗಳಾಂತ್ಹ್ ವಿವಿಧ್ ಜನಗತಿಕವನಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ುು ಹಚುಿ ಬೆದರಿಕೆಯಿರುವ
ಜನತಿಗಳಿಗೆ ನೆಲಯನಗಿದ.
 ವೆಾಂಬನ ನರ್ ವೆಟ್ನಿಯಾಂಡ್ ಕನಾಂಪ್ಿಕ್ಟ್, ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು
 ವೆಲ ಿಡೆ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ, ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು
 ವೆೇದಾಂತ್ಾಂಗಲ್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ, ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು
 ಉದಯ ಮನತನಾಾಂಡಪ್ುರಾಂ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ, ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು

 ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ, ಕರ್ನಾಟಕ

 ಸಿಪ್ುಾರ್ ವೆಟ್ನಿಯಾಂಡ್, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ
ರನಮ್ರ್ ಸಮನವೆೇಶದ ಬಗೆಗ:
 ರಾಮಿರ್ ಸಮಾವೋಶವನುು ಯುನೆಸೊೆೋ ಫೆಬರವರಿ 2 1971 ರಿಂದ್ು ಸಾಾಪಸತ್ು ಇದ್ು ಅಿಂತ್ರಸಕಾಷರಿ
ಪರಿಸರ ಒಪಪಿಂದ್ವ್ಾಗಿದ್ುು ಇರಾನ್ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಮಸರ್ ನಗರದ್ ಹಸರನುು ಇಡಲಾಗಿದೆ ಏಕಿಂದ್ರೆ ಅದ್ು
ಅಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಹಾಕಲಪಟ್ಟಿದೆ ಸಮಾವೋಶವು 1975 ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗ ಬಿಂದ್ಧತ್ು ಇದ್ು ತೆೋವ ಪರದೆೋಶಗಳನುು
ಸಿಂರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ುಿ ಅವುಗಳ ಸಿಂಪನೊೂಲಗಳನುು ಸಮರ್ಷವ್ಾಗಿ ಬಳಸಲು ಅಿಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಸಹಕಾರ ಮತ್ುಿ
ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕರಮವನುು ಉತೆಿೋಜಿಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಿಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಪಾರಮುಖಾತೆಯ ಜೌಗು
ಪರದೆೋಶಗಳನುು ವಿಶಾಿದ್ಾಿಂತ್ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ
ಸಾಂಕಲಪದ್ಧಾಂದ ಸಿದ್ಧಿ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರನಜ್ಧನನ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿ 'ಸಾಂಕಲ್ಪ ಸ್ ಸಿದ್ಧಿ'(ಸಾಂಕಲಪದ್ಧಾಂದ ಸಿದ್ಧಿ) ಕನಯಾಕರಮ
ಸಕನಾರ ವತಿಯಿಾಂದ ನಡೆಯಿತ್ು. ಕೆೇಾಂದರ ಗೃಹ್ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶನ ಭನಗವಹಸಿದು ಕನಯಾಕರಮದಲಿಿ
ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್ ಬೆ ಮನಿಯಿ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಹ್ಲವರು ಭನಗಿಯನಗಿದುರು.
ಏನದು ಸಾಂಕಲ್ಪ ಸ್ ಸಿದ್ಧು ಯೇಜ್ನೆ?
 ದೇಶ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಸಿಕಿೆ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಆಚರಿಸುತಿುರುವ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಸಾಂಕಲಪದ್ಧಾಂದ
ಸಿದ್ಧಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಆರಾಂಭಿಸಿದ. ಇದನುನ ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧಯವರು 2017ರ ಆಗಸ್ಟ್
21ರಾಂದು ಚನಲನೆ ನೇಡಿದುರು. ಅಾಂದ್ಧನಾಂದ 5 ವಷಾಗಳವರಗೆ ಇದೇ ವಷಾ ಆಗಸ್ಟ್ 21ರವರಗೆ 5 ವಷಾಗಳ
ಯೇಜ್ನೆಯಿದು.
 ಕೆೇಾಂದರ ಕೃಷ್ಟ ಮತ್ುು ರೈತ್ ಕಲನಯಣ್ ಸಚಿವನಲಯ ಇಡಿೇ ಕನಯಾಕರಮದ ಮೆೇಲಿವಚನರಣೆ ಮನಡುತ್ುದ.
 ಮುಖಯ ಕನಯಾಕರಮಗಳು: ಸಾಂಕಲ್ಪ ಸ್ೇ ಸಿದ್ಧಿ ಯೇಜ್ನೆಯು 5 ವಷಾಗಳ ಯೇಜ್ನೆಯನಗಿದುು, ಇದರ
ಅಡಿಯಲಿಿ ನವ ಭನರತ್ ಚಳವಳಿ (New India Movement) ಕನಯಾಕರಮದಲಿಿ ಸಕನಾರವು ಭನರತ್ದ
ರ್ನಗರಿಕರ ಒಳಿತಿಗನಗಿ ರನಷರದ್ನದಯಾಂತ್ ಅನೆೇಕ ಕನಯಾಕರಮಗಳು ಮತ್ುು ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ
ಹ್ಮಿಿಕೆ ಳುಳತ್ುದ.
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಕನಯಾಕರಮಗಳು ಮತ್ುು ಇತ್ರ ಸನಮನಜಿಕ ಚಟುವಟಕೆಗಳನುನ ಆಯೇಜಿಸಲನಗುತ್ುದ.
ಅಧಿಕನರಿಗಳು ರ್ನಗರಿಕರಿಗೆ ಭನರತ್ದಲಿಿನ ಅನೆೇಕ ಸಮಸ್ಯಗಳ ಬಗೆಗ, ವಿಶೇಷವನಗಿ ಸನಮನಜಿಕ ಸಮಸ್ಯಗಳ
ಬಗೆಗ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮತ್ುು ಅರಿವು ಮ ಡಿಸುತನುರ.

 ಈ ಕನಯಾಕರಮದಲಿಿ ಜನತಿ ತನರತ್ಮಯ, ಧ್ಮಾ, ಬಡತ್ನ, ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್, ಸವಚಾತೆ ಹೇಗೆ ಹ್ಲವು

ವಿಚನರಗಳನುನ ದೇಶದ ಎಲಿ ರಿೇತಿಯ ಸಮಸ್ಯಗಳನುನ ತೆ ಲಗಿಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಸಾಂಕಲ್ಪ ಸ್ೇ ಸಿದ್ಧಿ ಕನಯಾಕರಮ ಅರ್ಥವನ ಯೇಜ್ನೆಯು ದೇಶದ 6-7 ಪ್ರಮುಖ ವಲಯಗಳು ಅರ್ಥವನ
ಸಮಸ್ಯಗಳ ಮೆೇಲ ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಕರಿಸುತ್ುದ. ಸವಚಾ ಭನರತ್, ಸನಕ್ಷ್ರ ಭನರತ್, ಬಡತ್ನ ಮುಕು, ಭರಷ್ನ್ಚನರ
ಮುಕು, ಭಯೇತನಪದನೆ ಮುಕು, ಕೆ ೇಮುವನದ ಮುಕು ಮತ್ುು ಜನತಿ ತನರತ್ಮಯ ಮುಕುತೆಗೆ ಒತ್ುು
ನೇಡುತ್ುದ.
ಸವ ಉದ ಯೇಗ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರನಜ್ಯದಲಿಿ 28 ಸನವಿರ ಗನರಮಗಳಲಿಿ ಸನವಮಿ ವಿವೆೇಕನನಾಂದ ಯುವಶಕಿು ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ
5 ಲಕ್ಷ್ ಯುವಕರಿಗೆ ಸವಯಾಂ ಉದ ಯೇಗ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲನಗುವುದು ಎಾಂದು ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್
ಬೆ ಮನಿಯಿ ತಿಳಿಸಿದರು.
 ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಪ್ರತಿ ಗನರಮದಲಿಿ ತ್ಲನ ಒಾಂದು ವಿವೆೇಕನನಾಂದ ಸವಸಹನಯ ಸಾಂಘ ರಚಿಸಿ, ಯುವಕರಿಗೆ ಆರ್ಥಾಕ
ನೆರವು, ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ವಯವಸ್ಥ, ತ್ರಬೆೇತಿ, ಉತ್ಪನನಗಳಿಗೆ ಮನರುಕಟ್ ವಯವಸ್ಥ ಮನಡಲನಗುವುದು.
 ‘ಸಿರೇ ಸನಮರ್ಥಯಾ’ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ, ಸಿರೇಶಕಿು ಸಾಂಘಗಳು ಸವಯಾಂ ಉದ ಯೇಗ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ಉತೆುೇಜ್ನ
ನೇಡಲನಗುವುದು. ಇದಕನೆಗಿ ರ .1.50 ಲಕ್ಷ್ ನೇಡುವ ಜೆ ತೆಗೆ ಸುಲಭವನಗಿ ಸನಲಸೌಲಭಯ ಒದಗಿಸಲು
ಆಧನರ್ ಸಾಂಖೆಯ ಜೆ ೇಡಣೆ, ತ್ರಬೆೇತಿ, ಉತ್ಪನನಗಳಿಗೆ ಮನರುಕಟ್ ಸೌಲಭಯ ನೇಡಲನಗುವುದು. 5 ಲಕ್ಷ್
ಮಹಳೆಯರ ಸನವವಲಾಂಬನೆಗೆ ಎಾಂಡ್ ಟು ಎಾಂಡ್ ನೆರವು ನೇಡಲನಗುವುದು.
ಸನವಮಿ ವಿವೆೇಕನನಾಂದ ಯುವಶಕಿು ಯೇಜ್ನೆ
 ಪ್ರತಿ ಗನರಮ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿಗೆ ಒಾಂದರಾಂತೆ ಸನವಮಿ ವಿವೆೇಕನನಾಂದ ಸವಸಹನಯ ಗುಾಂಪ್ನುನ ಯುವ ಸಬಲಿೇಕರಣ್
ಮತ್ುು ಕಿರೇಡನ ಇಲನಖೆ, ಗನರಮಿೇಣನಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಪ್ಾಂಚನಯತ್ರನಜ್ ಇಲನಖೆ ಹನಗ
ಕೌಶಲನಯಭಿವೃದ್ಧಿ, ಉದಯಮಶ್ೇಲತೆ ಮತ್ುು ಜಿೇವನೆ ೇಪನಯ ಇಲನಖೆಗಳ ವತಿಯಿಾಂದ ಒಗ ಗಡಿಸಿ,
ಉದಯಮಶ್ೇಲತ್ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ.
 ರನಷ್ಟರೇಕೃತ್, ಖನಸಗಿ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಮತ್ುು ಪನರದೇಶ್ಕ ಗನರಮಿೇಣ್ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟಗಳು ಸಹ್ಯೇಗದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಸನವಮಿ
ವಿವೆೇಕನನಾಂದ ಯುವ ಶಕಿು ಯೇಜ್ನೆ’ಯಡಿ .500 ಕೆ ೇಟ ಅನುದ್ನನದಲಿಿ ಯುವ ಸಬಲಿೇಕರಣ್ ಮತ್ುು
ಕಿರೇಡನ ಇಲನಖೆ, ಗನರಮಿೇಣನಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಪ್ಾಂಚನಯತ್ರನಜ್ ಇಲನಖೆ ಹನಗ ಕೌಶಲನಯಭಿವೃದ್ಧಿ,
ಉದಯಮಶ್ೇಲತೆ ಮತ್ುು ಜಿೇವನೆ ೇಪನಯ ಇಲನಖೆಗಳ ಸಹ್ಯೇಗದ ಾಂದ್ಧಗೆ ರಚಿಸಲನಗುವ ಗುಾಂಪ್ು ಆಧನರಿತ್
ಆರ್ಥಾಕ ಚಟುವಟಕೆಗಳನುನ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ಸಹನಯಧ್ನ ನೇಡಲನಗುವುದು.ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಲಿಾಂಕ್ಟ ಮ ಲಕ ಗುಾಂಪ್ು
ಆಧನರಿತ್ ಆರ್ಥಾಕ ಚಟುವಟಕೆಗಳನುನ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ಪ್ ರೇತನ್ಹಸಲನಗುವುದು.

 ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ ಪ್ರತಿ ಗುಾಂರ್ಪಗೆ ರ . 1.5ಲಕ್ಷ್ವರಗೆ ಸಹನಯಧ್ನವನುನ ಒದಗಿಸಿ, ಅಹ್ಾತೆಗೆ

ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ ರ . 10.00 ಲಕ್ಷ್ದವರಗೆ ಕಿರು ಉದಯಮ ಸನಥಪ್ನೆಗನಗಿ ಯೇಜ್ರ್ನ ವರದ್ಧ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟಗೆ
ಸಲಿಿಸಿದ ನಾಂತ್ರ ಒಾಂದು ತಿಾಂಗಳೆ ಳಗನಗಿ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಸನಲ ವಿತ್ರಿಸಲನಗುವುದು.ಈ ಸನಲದ ಮರುಪನವತಿ
ಅವಧಿಯನುನ 5 ರಿಾಂದ 7 ವಷಾದವರಗೆ ಸಿೇಮಿತ್ಗೆ ಳಿಸಲನಗುವುದು. ಪನರರಾಂಭದಲಿಿ, ಆರು ತಿಾಂಗಳವರಗೆ
ಸನಲ ಮರುಪನವತಿಗೆ ‘ರಜನ ಅವಧಿ’ ಯನಗಿರುತ್ುದ.
ಸಿರೇ ಸನಮರ್ಥಯಾ ಯೇಜ್ನೆ

 ರನಜ್ಯದ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್
ಬೆ ಮನಿಯಿಯವರು ಈ “ಸಿರೇ ಸನಮರ್ಥಯಾ
ಯೇಜ್ನೆ”ಗೆ ಚನಲನೆ ನೇಡಿದರು. ಈ
ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಎಾಂಡ್-ಟು -ಎಾಂಡ್ (End to
End) ಮನಗಾದಲಿಿ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗುವುದು.
 ರನಜ್ಯದ ಸಿರೇಯರ ಸನಮರ್ಥಯಾ ಜ್ಗತಿುಗೆ ತಿಳಿಸುವ
ನಟ್ನಲಿಿ ನೆರವನಗುವ ಸವ ಸಹನಯ ಗುಾಂಪ್ುಗಳ
ಸಬಲಿೇಕರಣನೆಗಿ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ಸಾಂಜಿೇವಿನ-
ಕೆಎಸ್ಟಆಎಾಲ್ರ್ಪಎಸ್ಟ ಮತ್ುು ಇ-ಕನಮಸ್ಟಾ ಸಾಂಸ್ಥ
ಮಿೇಶ ೇ ನಡುವೆ ಒಪ್ಪಾಂದಗಳಿಗೆ ಸಹ ಹನಕಲನಗಿದ
 ಮಹಳೆಯರಿಗನಗಿ 'ಸನಮರ್ಥಯಾ' ಯೇಜ್ನೆ ರನಜ್ಯದ
ಸವಸಹನಯ ಗುಾಂಪ್ುಗಳನುನ ಕೆನರನ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಆಯುುಕೆ ಾಂಡಿದ.
ಉದುೇಶ
 ಸವಯಾಂ ಉದ ಯೇಗ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ಸಹನಯ ಕೌಶಲನಯಭಿವೃದ್ಧಿ, ಉದಯಮಶ್ೇಲತೆ ಮತ್ುು ಜಿೇವನೆ ೇಪನಯ
ಇಲನಖೆಯು ಭನರತ್ ಸಕನಾರದ ಜಿೇವನೆ ೇಪನಯ ಕನಯಾಕರಮಗಳ ನೆರವಿನೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಹನಗ ಎಲಿವೆೇರ್ಟ
ಯೇಜ್ನೆ ಅಡಿಯಲಿಿಯ ಸಿರೇ ಸವಸಹನಯ ಸಾಂಘಗಳಿಗೆ ಸವಯಾಂ ಉದ ಯೇಗ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ನೆರವು
ಒದಗಿಸುತಿುದ.
 ಶಕಿು ಸಾಂಘಗಳು ಸವಯಾಂ ಉದ ಯೇಗ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ಉತೆುೇಜ್ನ ನೇಡುವ ನಟ್ನಲಿಿ 1.50 ಲಕ್ಷ್ ರು. ನೇಡುವ
ಜ್ತೆಗೆ ಸುಲಭವನಗಿ ಸನಲಸೌಲಭಯ ಒದಗಿಸಲು ಆಯಾಂಕರ್ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಜೆ ೇಡಣೆ, ತ್ರಬೆೇತಿ, ಉತ್ಪನನಗಳಿಗೆ
ಮನರುಕಟ್ಸೌಲಭಯ ನೇಡುವ ಯೇಜ್ನೆಯನಗಿದ. ಈ ಮ ಲಕ ಮಹಳೆಯರು ಆರ್ಥಾಕ ಚಟುವಟಕೆಗಳಲಿಿ
ಭನಗಿಯನಗಬೆೇಕು.

ಓದುವ ಬೆಳಕು
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಮಕೆಳ ಓದನುನ ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಗನರಮಿೇಣನಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ುು ಪ್ಾಂಚನಯತ್ರನಜ್ ಇಲನಖೆ
ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧರುವ ‘ಓದುವ ಬೆಳಕು’ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಕಲಬುಗಿಾ ಜಿಲಿಯಲಿಿ ಒಟು್ 87314 ಮಕೆಳು
ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ.
 ಗನರಮ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿ ಅಧಿಕನರಿಗಳ ನರನಸಕಿು ಕನರಣ್ಕೆೆ ಯೇಜ್ನೆ ಜನರಿಯನದ ಮೊದಲ ವಷಾಕೆೆ
ಹ ೇಲಿಸಿದರ, ಉಳಿದ ವಷಾಗಳಲಿಿ ಮಕೆಳ ಸಾಂಖೆಯ ಇಳಿಮುಖವನಗುತಿುದ.
 ಯೇಜ್ನೆ: 2020ರ ಮಕೆಳ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆ ದ್ಧನದಾಂದು 6ರಿಾಂದ 18 ವಷಾದ ಳಗಿನ ಮಕೆಳಿಗನಗಿ ಈ ಯೇಜ್ನೆ
ಜನರಿ ಮನಡಲನಗಿತ್ುು.
 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಲಿಿ ಉಚಿತ್ವನಗಿ ಮಕೆಳ ಹಸರು ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಲನಗುತ್ುದ. ಅವರಿಗೆ
ಪ್ುಸುಕಗಳನುನ ಎರವಲು ಕೆ ಡಲನಗುತ್ುದ.
 ನೆ ೇಾಂದಣಿ ಶುಲೆವನುನ ಗನರಮ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿ ಸ್ಸ್ಟನಾಂದ ಭರಿಸಲನಗುತ್ುದ. 2020ರ ಡಿಸ್ಾಂಬರ್ ಒಳಗೆ ಎಲಿ
ಮಕೆಳನುನ ಈ ಯೇಜ್ನೆ ವನಯರ್ಪುಗೆ ತ್ರುವ ಗುರಿಯಿತ್ುು. ಆದರ, ಈವರಗೆ ಅದು ಸನಧ್ಯವನಗಿಲ್ಲ.
ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ತಿೇರ್ಪಾನಲಿಿ ಫ ೇಟ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಪ್ಟ್ನಕಿಗಳನುನ ಬೆಾಂಗಳ ರು ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಹ ರವಲಯದಲಿಿ ಮನರನಟ ಮನಡುವ
ನಟ್ನಲಿಿ ಹ ರಡಿಸಿದು ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಇಲನಖೆಯ ಆದೇಶವನುನ ಎತಿುಹಡಿದ್ಧರುವ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ, ‘ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳ
ಒಳಗೆ ಪ್ಟ್ನಕಿ ಮನರನಟ ನಡೆಸುವುದು ಜಿೇವಸಾಂಕುಲಕೆೆ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಅಪನಯ ಕನರಿಯನದುದು’ ಎಾಂದು
ಅಭಿಪನರಯಪ್ಟ್ದ.
ಹನನಲ
 ಬೆಾಂಗಳ ರು ಮಹನನಗರದ ಮನರುಕಟ್ ಮತ್ುು ಜ್ನನಬಿಡ ಪ್ರದೇಶಗಳಲಿಿ ಪ್ಟ್ನಕಿ ಮನರನಟ
ಮನಡುವುದಕೆೆ ನೇಡಲನಗಿದು ನರನಕ್ಷೆೇಪ್ಣ್ ಪ್ತ್ರವನುನ ಹಾಂಪ್ಡೆದ ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಇಲನಖೆಯ ಆದೇಶ ಪ್ರಶ್ನಸಿ
ಮೆಸಸ್ಟಾ ಮಧಿ ಟರೇಡಿಾಂಗ್ ಕಾಂಪ್ನ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಒಟು್ 10 ವನಯಪನರಸಥರು ಸಲಿಿಸಿದು ರಿರ್ಟ ಅಜಿಾಯನುನ
ಏಕಸದಸಯ ರ್ನಯಯರ್ಪೇಠ ವಜನಗೆ ಳಿಸಿದ.
 ‘ಪ್ಟ್ನಕಿ ಮನರನಟ ಮನಡುವುದು ಸಾಂವಿಧನನದ 19ನೆೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲಿಿ ಮ ಲಭ ತ್ ಹ್ಕುೆ
ಎನಸುವುದ್ಧಲಿ. ಯನಕೆಾಂದರ ಈ ವಿಧಿಯಡಿ, ವಿಷ, ಲಿಕೆರ್, ತ್ಾಂಬ್ಯನಕು, ಸ್ ್ೇಟಕ ವಸುುಗಳ ಮನರನಟ ಹೇಗೆ
ಮ ಲಭ ತ್ ಹ್ಕುೆ ಎನನಸಿಕೆ ಳುಳವುದ್ಧಲಿವೆ ೇ ಅದೇ ರಿೇತಿ ಪ್ಟ್ನಕಿ ಮನರನಟವ ಕ ಡನ

ಮ ಲಭ ತ್ ಹ್ಕಿೆನ ವನಯರ್ಪುಗೆ ಒಳಪ್ಡುವುದ್ಧಲಿ’ ಎಾಂದು ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾನ ಹ್ಲವು ಮಹ್ತ್ವದ
ತಿೇಪ್ುಾಗಳನುನ ಉಲಿೇಖಿಸಿದ.
 ‘ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಾಂತ್ಹ್ ಜ್ನನಬಿಡ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಈಗನಗಲೇ ಶಬು ಹನಗ ವನಯು ಮನಲಿನಯದ್ಧಾಂದ
ತ್ತ್ುರಿಸುತಿುವೆ. ಇಾಂತ್ಹ್ುದರಲಿಿ ಪ್ಟ್ನಕಿ ಸುಡುವುದಕೆೆ ಅವಕನಶ ಮನಡಿಕೆ ಟ್ರ ಈಗಿರುವ ಸಾಂಕಟ
ಮತ್ುಷು್ ಹಚುಿತ್ುದ’ ಎಾಂದು ರ್ನಯಯರ್ಪೇಠ ಕಳವಳ ವಯಕುಪ್ಡಿಸಿದ.

 ‘ಪ್ಟ್ನಕಿಗಳು ವನಯಪನರ ವಹವನಟು ನಡೆಸಲು ಅತಿೇತ್ವನದ ಸರಕುಗಳ (ರಸ್ಟ ಎಕನ್ರ ಕಮಶ್ಾಯಮ್ಸ)
ವನಯರ್ಪುಗೆ ಒಳಪ್ಡುತ್ುವೆ. ಅಾಂತೆಯ್ದೇ, ಹ್ಸಿರು ಪ್ಟ್ನಕಿಗಳ ಸ್ ್ೇಟಕವೆೇ ಆದುರಿಾಂದ ಅವ ಪ್ರಿಸರಕೆೆ
ಮನರಕ. ಹನಗನಗಿ, ಪ್ಟ್ನಕಿಗಳ ಉತನಪದನೆ, ಸನಗನಟ ಮ ಲಭ ತ್ ಹ್ಕಿೆನ ಮಿತಿಯಲಿಿ ಪ್ರಶನನಹ್ಾ
ಎನಸುವುದ್ಧಲಿ ಹನಗ ಪ್ಟ್ನಕಿಗಳನುನ ಸುಡುವುದರಿಾಂದ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಅಪನಯವಿದ ಎಾಂದು ಹೇಳುವುದಕೆೆ
ಯನವುದೇ ಹಚಿಿನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆ ಬೆೇಕಿಲಿ’ ಎಾಂದು ರ್ನಯಯರ್ಪೇಠ ವಿವರಿಸಿದ.
ತಿೇರ್ಪಾನಲಿಿ ಫ ೇಟ :
 ದೇಶದಲಿೇ ಮೊದಲು ಪ್ಟ್ನಕಿ ಸಿಡಿತ್ದ್ಧಾಂದ ಕಣಿಿಗೆ ಹನನಯನದವರ ಎರಡು ಕಿಿನಕಲ್ ಛನಯನಚಿತ್ರಗಳನುನ
ತಿೇರ್ಪಾನ ಒಾಂಬತ್ುನೆೇ ಪ್ುಟದಲಿಿ ಮುದ್ಧರಸಲು ಅವಕನಶ ಕಲಿಪಸಲನಗಿದ. ದೇಶದ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ತಿೇಪ್ುಾಗಳಲಿಿ
ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಇಾಂತ್ಹ್ ಪ್ರಯತ್ನವನುನ ಮನಡಲನಗಿದ.
19ನೆೇ ವಿಧಿ:
 19ನೆೇ ವಿಧಿ 6 ವಿಧ್ದ ಸವತ್ಾಂತ್ರವನುನ ಒದಗಿಸುತ್ುದ, (19ನೆೇ ವಿಧಿಯನುನ ಸಾಂವಿಧನನದ ಬೆನೆನಲುಬು
ಎಾಂದು ಕರಯುತನುರ, )
1. ವನಕ್ಟಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಮತ್ುು ಅಭಿಪನರಯ ವಯಕುಪ್ಡಿಸುವ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ.
2. ಶನಾಂತಿಯುತ್ವನಗಿ ಸಭ ಸ್ೇರುವ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ.
3. ಸಾಂಘಸಾಂಸ್ಥಗಳನುನ ಸನಥರ್ಪಸುವ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ.
4. ದೇಶದ ಎಲಿಡೆ ನಬಾಾಂಧ್ವಿಲಿದ ಸಾಂಚರಿಸುವ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ.
5. ಭನರತ್ದ ಯನವುದೇ ಭನಗದಲನಿದರ ವನಸಿಸುವ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ.
6. ಯನವುದೇ ಉದ ಯೇಗ, ವೃತಿು, ವನಯಪನರ, ವಯವಹನರ ಮನಡುವ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ.


ಭನರತ್ದ ಅತಿ ಎತ್ುರದ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಹ ಸ ಜಿಲಿ ವಿಜ್ಯನಗರದ ಕೆೇಾಂದರ ಸನಥನವನದ ಹ ಸಪ್ೇಟಯಲಿಿ ಈ ಬ್ಯನರಿಯ

ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯಾಂದು ದೇಶದ ಅತಿ ಎತ್ುರದ
ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭ(123 ಮಿೇಟರ್ )ವನುನ ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಿ
ರನಷರಧ್ವಜ್ವನುನ ಹನರಿಸಲನಗುವುದು ಎಾಂದು
ಮ ಲಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ.
 ದೇಶದ ಎರಡನೆೇ ಅತಿ ಎತ್ುರದ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭ ಕ ಡ ರನಜ್ಯದಲಿಿದುು, ಅದು ಬೆಳಗನವಿಯ ಕೆ ೇಟ ಕೆರಯಲಿಿ

110 ಮಿೇಟರ್ ಎತ್ುರವನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ.
 ಜಿಲನಿ ಪ್ರವನಸ್ ೇದಯಮ ಇಲನಖೆಯು ಈ ಯೇಜ್ನೆಗೆ 6 ಕೆ ೇಟ ರ . ಗಳನುನ ಬಿಡುಗಡೆ ಮನಡಿದುು,

ಪ್ುನೇತ್ ರನಜ್ಕುಮನರ್ ಕಿರೇಡನಾಂಗಣ್ದಲಿಿ ಈ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭವನುನ ಅಳವಡಿಸುವ ಕನಯಾವನುನ ಖನಸಗಿ
ಪನರಯೇಜ್ಕರು ಕೆೈಗೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ.
 ಮಹನರನಷರ ಮ ಲದ ಕಾಂಪ್ನಯಾಂದು ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭವನುನ ಸನಥರ್ಪಸುವ ಕೆಲಸ ಮನಡುತಿುದುು, ಅದರ

ಮೆೇಲ 120x80 ಅಡಿ ಆಯನಮದ ತಿರವಣ್ಾ ಧ್ವಜ್ವನುನ ಹನರಿಸಲು ಸಿದಿತೆ ಮನಡಿಕೆ ಳಳಲನಗುತಿುದ.
 'ಹ್ಾಂರ್ಪ ಮತ್ುು ತ್ುಾಂಗಭದ್ನರ ಜ್ಲನಶಯವನುನ ಹ ರತ್ುಪ್ಡಿಸಿ ಈ ಹ ಸ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭವು ಜಿಲಿಯ ಪ್ರಮುಖ

ಪ್ರವನಸಿ ಆಕಷಾಣೆಯನಗಿದ. ಜಿಲಿಯು ಈಗನಗಲೇ ಪ್ರಪ್ಾಂಚದ್ನದಯಾಂತ್ ಹ್ಲವನರು ಪ್ರವನಸಿಗರನುನ
ಆಕಷ್ಟಾಸುತಿುದ. ಹ ಸಪ್ೇಟ ಹನಗ ಸುತ್ುಮುತ್ುಲ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಎಲಿಿಯನದರ ನಾಂತ್ು ನೆ ೇಡಿದರ
ಈ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭ ಕನಣಿಸುವಾಂತೆ ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಲನಗುವುದು’

‘ಗನಲ್ ಮೊಬೆೈಲ್’
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಚರಾಂಡಿಯ ನೇರನುನ ಸಾಂಸೆರಿಸಿ ಶುದಿ
ಕುಡಿಯುವ ನೇರು ನೇಡುವ ಇಸ್ರೇಲ್ ಕಾಂಪ್ನಯ ‘ಗನಲ್
ಮೊಬೆೈಲ್’ ನೇರು ಸಾಂಸೆರಣೆ ಯಾಂತ್ರವು ನಗರಕೆೆ ಬಾಂದ್ಧದ.
ಬೆ ಮಿನಹ್ಳಿಳಯ ಎಚ್ಎಸ್ಟಆರ್ ಲೇಔರ್ಟನಲಿಿ ಇದರ
ಮೊದಲ ಪನರತ್ಯಕ್ಷಿಕೆ ನೇಡಲನಯಿತ್ು, ಕೆ ಳವೆಯ ಮ ಲಕ

ಚರಾಂಡಿ ನೇರನುನ ಹೇರಿ, ರ್ನಲುೆ ಹ್ಾಂತ್ಗಳಲಿಿ ಸಾಂಸೆರಿಸಿ ಶುದಿ
ಕುಡಿಯುವ ನೇರು ಕೆ ಡುತ್ುದ.
 ಕಿರಿದ್ನದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗ ಕೆ ಾಂಡೆ ಯಯಬಹ್ುದ್ನದ ಚಿಕೆ ವನಹ್ನ ದಲಿಿ ಯಾಂತ್ರವನುನ ಅಳವಡಿಸಲನಗಿದ.
ರ್ನಲುೆ ಶ ೇಧ್ಕ ಕೆ ಳನಯಿಗಳು ತನಯಜ್ಯ ನೇರಿನ ಸಣ್ಿ ಮತ್ುು ದ ಡಡ ಕಣ್ಗಳನುನ ಶ ೇಧಿಸಿ, ನೇರಿನ
ದುಗಾಾಂಧ್ವನುನ ತೆಗೆದು, ಅಾಂತಿಮವನಗಿ ಕುಡಿಯಲು ಯೇಗಯವನದ ನೇರನುನ ಪ್ರತೆಯೇಕಿಸುತ್ುವೆ.
 ‘ಮೊೇದ್ಧ ಅವರು ಇಸ್ರೇಲ್ಗೆ ಭೇಟ ನೇಡಿದ್ನುಗ, ಈ ಯಾಂತ್ರಗಳನುನ ಭನರತ್ಕೆೆ ತ್ರಲು ಆಸಕಿು ತೆ ೇರಿದುರು.
ಇದ್ಧೇಗ ಗುಜ್ರನತಿನಲಿಿ 15 ಯಾಂತ್ರಗಳು ಕೆಲಸ ನವಾಹಸುತಿುವೆ. ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ
ಬೆ ಮಿನಹ್ಳಿಳಗೆ ತ್ರಲನಗಿದ.
ಪ್ರಯೇಜ್ನ
 ‘ನೆರ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಹನಗ ಫ ಿೇರೈಡ್ಯುಕು ನೇರು ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಇದು ಪ್ರಯೇಜ್ನಕನರಿ.
ಅಪನರ್ಟಾಮೆಾಂರ್ಟನ ಎಸ್ಟಟರ್ಪಗಳಿಗೆ, ಬಡನವಣೆ, ಶನಲನ-ಕನಲೇಜ್ುಗಳಲಿಿ ಮತ್ುು ಹ್ಳಿಳಗಳಲಿಿಯ ಈ
ಯಾಂತ್ರವನುನ ಅಳವಡಿಸಿಕೆ ಳಳಬಹ್ುದು. ಯಾಂತ್ರಕೆೆ ರ . 1.25 ಲಕ್ಷ್ ಬೆಲ ಇದುು, ಕಾಂಪ್ನಯ್ದೇ ಇದರ
ನವಾಹ್ಣೆ ಮನಡುತ್ುದ. ಈ ಯಾಂತ್ರವನುನ ‘ಮೆೇಕ್ಟ ಇನ್ ಕರ್ನಾಟಕ’ ಯೇಜ್ನೆಯ ಅಡಿ ಉತನಪ ದನೆ
ಮನಡಲು ಯೇಜಿಸಲನಗಿದ.
 ಈಗನಗಲೇ ಮಿಲಿಟರಿ, ಎನ್ಡಿಆರ್ಎಫ್ನಲಿಿ ಬಳಸಲನಗುತಿುದುು, ನವಾಹ್ಣನ ವೆಚಿವ ಕಡಿಮೆ ಇದ.
ದ್ಧನಕೆೆ 15 ಸನವಿರದ್ಧಾಂದ 20 ಸನವಿರ ಲಿೇಟರ್ ನೇರನುನ ಸಾಂಸೆರಿಸುತ್ುದ. ಇದಕೆೆ ವಿಶವ ಆರ ೇಗಯ ಸಾಂಸ್ಥ
ಮನನಯತೆ ಕ ಡ ದ ರತಿದ’.
ಏನದು ಗನಲ್ ಮೊಬೆೈಲ್?
 ಗನಲ್ ಮೊಬೆೈಲ್ ವ್ಾಹನ ಸಿಯಿಂಚಾಲ್ಲತ್ ವಾವಸಾಯಾಗಿದ್ುು 30 ನಿ ಅಷಗಳಿಗಿಿಂತ್ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ
ಯಾವುದೆೋ ನಿೋರಿನ ಮೊಲದ್ಧಿಂದ್ ಸುರಕ್ಷಿತ್ ಕುಡಿಯುವ ನಿೋರಿನ ಸಿಂಸೆರಣೆ ಸಿಂಗರಹಣೆ ಮತ್ುಿ ವಿತ್ರಣೆಯನುು
ಒದ್ಗಿಸುತ್ಿದೆ ವ್ಾಹನವು ಗಿಂಟೆಗ ಸರಿಸುಮಾರು 8 000 ಕಪ್ ನಿೋರನುು ಉತ್ಾಪದ್ಧಸುತ್ಿದೆ

ಎಸಿಬಿ ರದುು, ಲ ೇಕನಯುಕುಕೆೆ ಸಿಾಂಧ್ು
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಈ ಹಾಂದ್ಧನ ಸಕನಾರ 2016ರಲಿಿ ರಚನೆ ಮನಡಿದು ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ದಳವನುನ
ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ರದುುಗೆ ಳಿಸಿದುು, ಎಸಿಬಿಗೆ ನೇಡಲನಗಿದು ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಠನಣೆ ಸನಥನಮನನವನುನ ಮರಳಿ
ಲ ೇಕನಯುಕು ಸಾಂಸ್ಥಗೆ ನೇಡಿದ.
ಹನನಲ
 ಎಸಿಬಿಯ ಸಾಂವಿಧನನವನುನ ಪ್ರಶ್ನಸಿ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನ ವಕಿೇಲ ಚಿದ್ನನಾಂದ ಅರಸ್ಟ, ವಕಿೇಲರ ಸಾಂಘ ಮತ್ುು
ಸಮನಜ್ ಪ್ರಿವತ್ಾರ್ನ ಸಮುದ್ನಯ ಸಲಿಿಸಿದು ಸನವಾಜ್ನಕ ಹತನಸಕಿು ಅಜಿಾಗಳನುನ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಬಿ
ವಿೇರಪ್ಪ ಮತ್ುು ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಕೆ ಎಸ್ಟ ಹೇಮಲೇಖನ ಅವರಿದು ವಿಭನಗಿೇಯ ರ್ಪೇಠವು ವಿಚನರಣೆಗೆ
ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಿತ್ುು.
 2016ರ ಮನಚ್ಾನಲಿಿ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರವು ಎಸಿಬಿ ರಚನೆ ಮತ್ುು ಭರಷ್ನ್ಚನರ ತ್ಡೆ ಕನಯ್ದುಯ
ಅಧಿಕನರವನುನ ಕರ್ನಾಟಕ ಲ ೇಕನಯುಕುದ್ಧಾಂದ ಹಾಂಪ್ಡೆದು ಹ ರಡಿಸಿದ ಅಧಿಸ ಚನೆಗಳನುನ ಅಜಿಾದ್ನರರು
ಪ್ರಶ್ನಸಿದುರು.
ರ್ನಯಯನಲಯದ ಅಭಿಪನರಯ
 ಲ ೇಕನಯುಕು ಬಲವಧ್ಾನೆಗೆ ಕರಮ ಕೆೈಗೆ ಳಿಳ: ಇದೇ ವೆೇಳೆ ಎಸಿಬಿ ತ್ನನ ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿರುವ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳು
ಮತ್ುು ಅಧಿಕನರಿಗಳನುನ ಕರ್ನಾಟಕ ಲ ೇಕನಯುಕುಕೆೆ ವಗನಾಯಿಸಲು ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ನದೇಾಶನ ನೇಡಿದುು,
ಅವರು ಆ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳನುನ ಮುಾಂದ ಕೆೈಗೆತಿುಕೆ ಳಳಬೆೇಕು ಮತ್ುು ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಮ ಾಲನೆಗೆ ಲ ೇಕನಯುಕು
ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ ಬಲಪ್ಡಿಸಲು ಆ ಅಧಿಕನರಿಗಳ ಸ್ೇವೆಯನುನ ಬಳಸಿಕೆ ಳಳಬೆೇಕು ಎಾಂದು ನದೇಾಶನ
ನೇಡಿದ. ಅಾಂತೆಯ್ದೇ ಸನವಾಜ್ನಕರ ಹತ್ದೃಷ್ಟ್ಯಿಾಂದ ಪನರದಶಾಕತೆಯನುನ ಕನಪನಡಿಕೆ ಳಳಲು ಮತ್ುು
ಲ ೇಕನಯುಕು ಮತ್ುು ಉಪ್ ಲ ೇಕನಯುಕುರನಗಿ ಸಮರ್ಥಾ ವಯಕಿುಯನುನ ನೆೇಮಿಸುವಾಂತೆ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಕೆೆ
ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ನದೇಾಶನ ನೇಡಿದ.
 ಲ ೇಕನಯುಕು ಪ್ ಲಿೇಸರಿಗೆ ಮತೆು ಅಧಿಕನರ: ಇನುನ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ಲ ೇಕನಯುಕು ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಠನಣೆ
ಸನಥನಮನನ ಮರುಸನಥರ್ಪಸಿದ. ಎಲನಿ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳ ಲ ೇಕನಯುಕು ಪ್ ಲಿೇಸರಿಗೆ ವಗನಾವಣೆ ಮನಡಿ
ಆದೇಶ್ಸಿದ. ಅಲಿದ ಕರ್ನಾಟಕ ಲ ೇಕನಯುಕು ಕನಯ್ದುಗೆ ತಿದುುಪ್ಡಿ ಅಗತ್ಯವಿದ. ಮ ರು ವಷಾದ ಅವಧಿಗೆ
ಅಧಿಕನರಿಗಳ ನೆೇಮಕವನಗಬೆೇಕು. ಲ ೇಕನಯುಕುರ ನೆೇಮಕ ವೆೇಳೆ ಅಹ್ಾತೆ ಪ್ರಿಗಣಿಸಬೆೇಕು. ಜನತಿ ಆಧ್ರಿಸಿ
ಲ ೇಕನಯುಕು, ಉಪ್ಲ ೇಕನಯುಕು ನೆೇಮಕವನಗಬ್ಯನರದು ಎಾಂದು ಆದೇಶದಲಿಿ ಹ ರಡಿಸಿದ.

 ಅಾಂತೆಯ್ದೇ ಭರಷ್ನ್ಚನರದಲಿಿ ತೆ ಡಗಿರುವವರು ಯನವುದೇ ಕನರಣ್ಕ ೆ ಪನರನಗಬ್ಯನರದು.

ಹೇಗನಗಿ ಲ ೇಕನಯುಕು ಪ್ ಲಿೇಸರೇ ತ್ನಖೆ ಮುಾಂದುವರಿಸಬೆೇಕು. ಪ್ರಸುುತ್ ಎಸಿಬಿ ತ್ನಖೆ ಮನಡುತಿುರುವ
ಪ್ರಕರಣ್ಗಳು ಲ ೇಕನಯುಕು ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ತ್ನಖೆಯನಗಬೆೇಕು ಎಾಂದು ಸಕನಾರದ ಆದೇಶ ರದುುಪ್ಡಿಸಿ
ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ಆದೇಶ ಹ ರಡಿಸಿದ.
ಎಸಿಬಿ (ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ದಳ)ದ ಬಗೆಗ
 ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ದಳವು ಒಾಂದು ವಿಶೇಷ ಸಾಂಸ್ಥಯನಗಿದುು, ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಭರಷ್ನ್ಚನರಕೆೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ

ಗುಪ್ು ಮನಹತಿ ಸಾಂಗರಹಸುವುದು, ಇತ್ರ ಇಲನಖೆಗಳ ವಿಜಿಲನ್್ ಅಧಿಕನರಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಸಮನವಯತೆ ಸನಧಿಸಿ
ಸಕನಾರಿ ಅಧಿಕನರಿಗಳು ಪನರದಶಾಕವನಗಿ ಕತ್ಾವಯ ನವಾಹಸುವಾಂತೆ ನೆ ೇಡಿಕೆ ಳುಳವುದು, ಭರಷ್ನ್ಚನರಕೆೆ
ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ದ ರುಗಳ ಬಗೆಗ ತ್ನಖೆಯನುನ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡು ಅಭಿಯೇಜ್ನೆಗೆ ಒಳಪ್ಡಿಸುವುದು ಹನಗ
ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಯಾಂತ್ರಣ್ಕೆೆ ಅಗತ್ಯವನದ ಕರಮಗಳನುನ ಕೆೈಗೆ ಳುಳವುದು ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಕತ್ಾವಯಗಳನಗಿವೆ.
 ಎ.ಸಿ.ಬಿ ಯು ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ಅಧಿನಯಮ 1988ರ ಅಡಿಯಲಿಿ ದ್ನಖಲನಗುವ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳ ಬಗೆಗ ಕರಮ
ಕೆೈಗೆ ಳುಳತ್ುದ. ಸನವಾಜ್ನಕರು, ಸಕನಾರ ಹನಗ ಲ ೇಕನಯುಕು ಸಾಂಸ್ಥಗಳಿಾಂದ ಸನವಾಜ್ನಕ ಸ್ೇವಕರ
ವಿರುದಿ ಬಾಂದ ದ ರು ಅಜಿಾಗಳ/ನಖರ ಮನಹತಿ ಬಗೆಗ ವಿಚನರಣೆಯನ ನ ಸಹ್ ನಗರಹ್ ದಳವು ಮನಡುತ್ುದ.
 ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ದಳವನುನ 2016 ಯಲಿಿ ಸೃಜಿಸಲನಗಿದ. ಈ ದಳವು ನೆೇರವನಗಿ ಸಿಆಸುಇ
(ಡಿ.ರ್ಪ.ಎ.ಆರ್)ಯ ಆಡಳಿತನತ್ಿಕ ನಯಾಂತ್ರಣ್ದಲಿಿದುು, ಎಡಿಜಿರ್ಪ ದಜೆಾಯ ಹರಿಯ ಐರ್ಪಎಸ್ಟ
ಅಧಿಕನರಿಯವರು ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ದಳದ ನದೇಾಶಕರನಗಿರುತನುರ. ಎಡಿಜಿರ್ಪರವರಿಗೆ ಆಡಳಿತನತ್ಿಕ ಹನಗ
ಇತ್ರ ವಿಷಯಗಳಲಿಿ ಸಹ್ಕರಿಸಲು ಐಜಿರ್ಪ ಹ್ುದುಯ ಅಧಿಕನರಿಯವರು ಇರುತನುರ.
ಕರ್ನಾಟಕ ಲ ೇಕನಯುಕು

ಭನರತ್ದ ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯದ ತ್ನಖನ ಸಾಂಸ್ಥಯನಗಿದ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸಕನಾರದಲಿಿನ ಭರಷ್ನ್ಚನರದ ಬಗೆಗ ತ್ನಖೆ
ನಡೆಸಲು ಮತ್ುು ವರದ್ಧ ಮನಡಲು ಮತ್ುು ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಿ ರ್ೌಕರರಿಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ಸನವಾಜ್ನಕ
ಕುಾಂದುಕೆ ರತೆಗಳನುನ ಪ್ರಿಹ್ರಿಸಲು ಇದನುನ 1984 ರಲಿಿ ಸನಥರ್ಪಸಲನಯಿತ್ು.
 ಒಾಂದು ಕನಲದಲಿಿ ದೇಶದ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಶಕಿುಶನಲಿ ಸಾಂಸ್ಥ ಎಾಂದು ಪ್ರಿಗಣಿಸಲಪಟು್ ಈ ಲ ೇಕನಯುಕು ಆದ್ನಗ ಯ,
ಅದನುನ 2016 ರಲಿಿ ಭರಷ್ನ್ಚನರ ನಗರಹ್ ದಳಕೆೆ ವಗನಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅದರ ತ್ನಖನ ಅಧಿಕನರವನುನ
ತೆಗೆದುಹನಕಲನಯಿತ್ು.
ಹನೆನಲ

 1966 ರಲಿಿ, ಆಡಳಿತ್ ಸುಧನರಣನ ಆಯೇಗದ ವರದ್ಧಯು ರ್ನಗರಿಕರ ಕುಾಂದುಕೆ ರತೆಗಳ

ಪ್ರಿಹನರಕನೆಗಿ ಫಡರಲ್ ಮಟ್ದಲಿಿ ಲ ೇಕಪನಲ ಮತ್ುು ರನಜ್ಯಗಳಲಿಿ ಲ ೇಕನಯುಕುವನುನ ಸನಥರ್ಪಸಲು
ಶ್ಫನರಸು ಮನಡಿತ್ು. ಆದುರಿಾಂದ, ಮಹನರನಷರವು 1971 ರಲಿಿ ಲ ೇಕನಯುಕುವನುನ ಸನಥರ್ಪಸಿತ್ು.
 ಲ ೇಕನಯುಕು ಆಡಿಾನೆನ್್ ಆಕ್ಟ್ 1979 ಅನುನ ಆಗಿನ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖಯಮಾಂತಿರಯನಗಿದು ಡಿ. ದೇವರನಜ್
ಅರಸ ಅವರು ಚಲನಯಿಸಿದರು ಮತ್ುು ಮೊದಲು ಲ ೇಕನಯುಕುರನುನ ನೆೇಮಕ ಮನಡಲನಯಿತ್ು ನಾಂತ್ರ
ರನಜ್ಸನಥನ ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾನ ನವೃತ್ು ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಸಿ. ಹ ನನಯನ.
ಡಿ.ದೇವರನಜ್ ಅರಸ ಅವರ ನಧ್ನದ ನಾಂತ್ರ ಆರ್.ಗುಾಂಡು ರನವ್ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖಯಮಾಂತಿರಯನದ್ನಗ ಅದೇ
ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ ರದುುಪ್ಡಿಸಲನಯಿತ್ು.
 ರನಮಕೃಷಿ ಹಗೆಡ, ಆಗ ಕರ್ನಾಟಕ ಮುಖಯಮಾಂತಿರಯನದ ನಾಂತ್ರ, ಲ ೇಕನಯುಕು ಮತ್ುು ಉಪ್
ಲ ೇಕನಯುಕು ಮಸ ದಯನುನ ವಿಧನನಸಭಯಲಿಿ 1983 ರ ಚುರ್ನವಣನ ಪ್ರಣನಳಿಕೆಯಾಂತೆ ಪ್ರಿಚಯಿಸಿದ
ನಾಂತ್ರ ಈ ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ ಮತೆು ಪ್ರಿಚಯಿಸಲನಯಿತ್ು. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಲ ೇಕನಯುಕು ಕನಯ್ದು, 1984 ರ
ಮ ಲಕ ಜನರಿಗೆ ಬಾಂದ್ಧತ್ು.
 ನಾಂತ್ರ, ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಭರಷ್ನ್ಚನರ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳ ತ್ನಖೆಗನಗಿ 1965 ರಲಿಿ ರಚಿಸಲನದ ಮೆೈಸ ರು ರನಜ್ಯ
ವಿಜಿಲನ್್ ಆಯೇಗವನುನ ರದುುಪ್ಡಿಸಲನಯಿತ್ು. ಆಯೇಗದ ಮುಾಂದ ಬ್ಯನಕಿ ಇರುವ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳನುನ
ಹ ಸದ್ನಗಿ ರ ಪ್ುಗೆ ಾಂಡ ಲ ೇಕನಯುಕುಕೆೆ ವಗನಾಯಿಸಲನಯಿತ್ು. ಇದು ಎರಡು ರ್ನಯಯವನಯರ್ಪುಗಳನುನ
ಹ ಾಂದ್ಧತ್ುು: ಭರಷ್ನ್ಚನರದ ತ್ನಖೆ ಮತ್ುು ಸಕನಾರದ ನಷ್ಟೆಿಯತೆಯನುನ ತ್ನಖೆ ಮನಡುವುದು.
ನೆೇಮಕನತಿ ಮತ್ುು ಅಧಿಕನರಗಳು
 ಕರ್ನಾಟಕ ಲ ೇಕನಯುಕು ಕನಯ್ದು 1984 ಪ್ರಕನರ, ಲ ೇಕನಯುಕುರನಗಿ ನೆೇಮಕಗೆ ಾಂಡವರು

ಭನರತ್ದ ಸವೆ ೇಾಚಾ ರ್ನಯಯನಲಯದ ರ್ನಯಯನಧಿೇಶರನಗಿರಬೆೇಕು ಅರ್ಥವನ ದೇಶದ ಯನವುದೇ ಉಚಾ
ರ್ನಯಯನಲಯದ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯನಧಿೇಶರನಗಿರಬೆೇಕು.
 ಈ ಕನಯ್ದುಯನುನ 2015 ರಲಿಿ ತಿದುುಪ್ಡಿ ಮನಡಲನಗಿದುು, ಅದರ ಪ್ರಕನರ ಹ್ತ್ುು ವಷಾಗಳ ಅವಧಿಗೆ
ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾನ ರ್ನಯಯನಧಿೇಶ ಹ್ುದುಯನುನ ಅಲಾಂಕರಿಸಿದ ಯನವುದೇ ವಯಕಿುಯನುನ ಲ ೇಕನಯುಕ್ಟತ್ ಮತ್ುು
ಐದು ವಷಾ ಉಪ್ ಲ ೇಕನಯುಕುನರ್ನನಗಿ ನೆೇಮಿಸಬಹ್ುದು. ಲ ೇಕನಯುಕುರ ಅಧಿಕನರನವಧಿಯು ಐದು
ವಷಾಗಳು
 ಕರ್ನಾಟಕದ ರನಜ್ಯಪನಲರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖಯಮಾಂತಿರಯ, ಕರ್ನಾಟಕಹೈಕೆ ೇಟಾನ ಮುಖಯ
ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ, ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧನನ ಪ್ರಿಷತಿುನ ಸಭನಪ್ತಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧನನ ಸಭಯ ಸಿಪೇಕರ್, ವಿರ ೇಧ್

ಪ್ಕ್ಷ್ದ ರ್ನಯಕರು, ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧನನ ಪ್ರಿಷತ್ುು ಮತ್ುು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧನನಸಭಯ ಪ್ರತಿಪ್ಕ್ಷ್ದ

ರ್ನಯಕರ ಾಂದ್ಧಗೆ ಸಮನಲ ೇಚಿಸಿ ಅವರ ಸಲಹಯಾಂತೆ ಲ ೇಕನಯುಕುರನುನ ನೆೇಮಕ ಮನಡುತನುರ.
 ಮುಖಯಮಾಂತಿರ, ಇತ್ರ ಎಲಿ ಸಚಿವರು ಮತ್ುು ರನಜ್ಯ ವಿಧನನಸಭಯ ಸದಸಯರು ಮತ್ುು ಎಲನಿ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಿ
ರ್ೌಕರರಿಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳ ತ್ನಖೆ ನಡೆಸುವ ಅಧಿಕನರ ಲ ೇಕನಯುಕುರಿಗೆ ಇದ.
ಹಿಂದುಳಿದ ತಾಲೂಕೂಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಯೋಜನೆ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರಾಜಾದ್ಲ್ಲಿ ಪಾರದೆೋರ್ಶಕ ಅಸಮತೆೊೋಲನವನುು ನಿವ್ಾರಿಸಲು ತ್ಾಲೊಕುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ
ಮಹತ್ಾಿಕಾಿಂಕ್ಷೆಯ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗ ಸಿಂಪುಟ ಅನುಮೊೋದ್ನೆ ನಿೋಡಿದೆ ಇದ್ು ರಾಜಾದ್ಲ್ಲಿ ಪಾರದೆೋರ್ಶಕ
ಅಸಮತೆೊೋಲನ ಕುರಿತ್ು D M ನಿಂಜುಿಂಡಪಪ ಸ ಅತಿ ವರದ್ಧ ಪರಕಾರ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ್ ವಿಶೋಷ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆ
(SDP) ಅವಧಿಯನುು ಪೂಣಷಗೊಳಿಸದ್ ನಿಂತ್ರ NITI ಆಯೋಗ್ ನಿಯೋಜಿಸದ್ 49 ಸೊಚಕಗಳನುು
ಒಳಗೊಿಂಡಿದೆ
 ರಾಜಾ ಸಕಾಷರವು ಕಾಲಕಾಲಕೆ ಹೊಸ ತ್ಾಲೊಿಕುಗಳನುು ರಚಿಸುವ ಕಾರಣದ್ಧಿಂದಾಗಿ ಪರಸುಿತ್ ಒಟುಿ
ತ್ಾಲೊಿಕುಗಳ ಸಿಂಖಾ 235 ಕೆ ತ್ಲುಪದೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 114 ಅತ್ಾಿಂತ್ ಹಿಿಂದ್ುಳಿದ್ ಹಚುು ಹಿಿಂದ್ುಳಿದ್ ಮತ್ುಿ
ಹಿಿಂದ್ುಳಿದ್ ತ್ಾಲೊಿಕುಗಳಲ್ಲಿ 40 ಹೊಸ ತ್ಾಲೊಿಕುಗಳನುು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಹಾಗಾಗಿ ಎಸ್ಟಡಿಪ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ
ಬರುವ ತ್ಾಲೊಕುಗಳ ಸಿಂಖಾ 154ಕೆ ಏರಿದೆ
 ಹೊಸ ತ್ಾಲೊಕುಗಳಿಗ ಪರತೆಾೋಕವ್ಾಗಿ ಹಣ ಹಿಂಚಿಕಗಾಗಿ SDP ಅನುು ಮರುಪರಿರ್ಶೋಲ್ಲಸಲು ಕಾಾಬಿನೆಟ್
ನಿಧಷರಿಸತ್ು ಮತ್ುಿ ಯೋಜನಾ ಮತ್ುಿ ಸಾಿಂಖ್ಯಾಕ ಇಲಾಖಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹಣ ಹಿಂಚಿಕಗ ಯೋಜನೆಗಳನುು
ಮಾಡುತ್ಾಿರೆ
 ನಿಂಜುಿಂಡಪಪ ಸ ಅತಿ ವರದ್ಧಯ ರ್ಶಫಾರಸಿನಿಂತೆ ಎಸ್ಟಡಿಪ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ುವರೆಗ 28 429 ಕೊೋಟ್ಟ ವಚು
ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ರ್ಶಕ್ಷಣ ಆರೆೊೋಗಾ ಅಪೌಷ್ಟ್ಿಕತೆ ಕುಡಿಯುವ ನಿೋರು ಮತ್ುಿ ನೆೈಮಷಲಾದ್ಿಂತ್ಹ ವಿವಿಧ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೊಚಕಗಳ ಮೆೋಲ ನಿಧಿಯ ಬಳಕಯನುು ಅಧಾಯನ ಮಾಡಲು ಕಾಾಬಿನೆಟ್ ಉಪಸ ಅತಿಯನುು
ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ
ಹ ಸ ಯೇಜ್ನೆಗಳು
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭನರತ್ದ 75ನೆೇ ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವದಾಂದು ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್ ಬೆ ಮನಿಯಿ

ಅವರು ಹ್ಲವು ಹ ಸ ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ಘ ೇಷಣೆ ಮನಡಿದ್ನುರ.
 ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಸುಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಸವಚಾತೆ, ಪೌಷ್ಟ್ಕತೆ ಕನಪನಡಲು, ರೈತ್ರು, ಶರಮಿಕರ
ಅಭುಯದಯಕನೆಗಿ ಹನಗ ಕೆಚೆಿದಯ ಸ್ೈನಕರ ಕ್ಷೆೇಮನಭಿವೃದ್ಧಿಗನಗಿ ಕೆಲವು ಕೆ ಡುಗೆಗಳನುನ ನೇಡಲು ಸಕನಾರ
ತಿೇಮನಾನಸಿದ.

 ರನಜ್ಯದ ಎಲಿ ಸಕನಾರಿ ಶನಲ, ಕನಲೇಜ್ುಗಳಲಿಿ ಶೇ. 100 ರಷು್ ಶೌಚನಲಯಗಳ ನಮನಾಣ್ವನುನ
ರ . 250 ಕೆ ೇಟ ವೆಚಿದಲಿಿ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗುವುದು. ಆ ಮ ಲಕ ಶನಲ, ಕನಲೇಜ್ುಗಳಲಿಿ ಸವಚ-
ಆರ ೇಗಯಕರ ವನತನವರಣ್ ನಮಿಾಸಲನಗುವುದು.
 ಕರ್ನಾಟಕ ಕರಕುಶಲ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಗಮದ್ಧಾಂದ ಕುಾಂಬ್ಯನರ, ಕಮನಿರ, ಬಡಗಿ, ಶ್ಲಿಪಗಳು, ಭಜ್ಾಂತಿರ, ಬುಟ್
ಹಣೆಯುವವರು, ವಿಶವಕಮಾರು, ಮನದರು ಮತಿುತ್ರ ಕುಶಲ ಕಮಿಾಗಳಿಗೆ ತ್ಲನ ರ . 50 ಸನವಿರ ವರಗೆ ಸನಲ-
ಸಹನಯಧ್ನ (Loan cum subsidy) ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜನರಿಗೆ ಳಿಸಲನಗುವುದು.

 ರೈತ್ರ ಮಕೆಳಿಗೆ ಜನರಿಗೆ ಳಿಸಿರುವ ರೈತ್ ವಿದ್ನಯನಧಿ ಯೇಜ್ನೆಯ ಸೌಲಭಯವನುನ ಭ ರಹತ್ ಕೃಷ್ಟ ಕನಮಿಾಕರ
ಮಕೆಳಿಗ ವಿಸುರಿಸಲನಗುವುದು. ಭ ರಹತ್ ಕನಮಿಾಕರು ಹಚಿಿನ ಸಾಂಖೆಯಯಲಿಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳನುನ
ಆದಯತೆಯನಗಿರಿಸಿಕೆ ಾಂಡು, ಅಗತ್ಯವರ್ನನಧ್ರಿಸಿ ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಹ ಸದ್ನಗಿ 4,050 ಅಾಂಗನವನಡಿ
ತೆರಯಲನಗುವುದು. ಆ ಮ ಲಕ 16 ಲಕ್ಷ್ ಕುಟುಾಂಬಗಳ ಮಕೆಳಿಗೆ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹನರ ಕಲಿಪಸಲನಗುವುದು. 8100
ಮಹಳೆಯರಿಗ ಇದರಿಾಂದ ಉದ ಯೇಗನವಕನಶ ದ ರಯಲಿದ.
 ರನಜ್ಯದ ಸ್ೈನಕರು ಕತ್ಾವಯ ನರತ್ರನಗಿದ್ನುಗ ಮೃತ್ಪ್ಟ್ರ, ಅವರ ಕುಟುಾಂಬದ ಜಿೇವನಕೆೆ ಭದರತೆ ಒದಗಿಸುವ
ಉದುೇಶದ್ಧಾಂದ ಮೃತ್ ಸ್ೈನಕರ ಕುಟುಾಂಬದ ಒಬಾ ಸದಸಯರಿಗೆ ಅನುಕಾಂಪ್ದ ಆಧನರದಲಿಿ ಸಕನಾರಿ ರ್ೌಕರಿ
ನೇಡಲನಗುವುದು.
ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ರೈತ್ ವಿದ್ನಯನಧಿ ಯೇಜ್ನೆ
 ರೈತ್ರ ಮಕೆಳ ಹಚಿಿನ ಹನಗ ಉನನತ್ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಪ್ ರೇತನ್ಹಸಲು ಹ ಸ ಶ್ಷಯವೆೇತ್ನ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ರೈತ್
ವಿದ್ನಯನಧಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರವು ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧರುತ್ುದ.
 ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಅಧಿಕೃತ್ವನಗಿ ನೆ ಾಂದಣಿಯನಗಿರುವ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಸಾಂಸ್ಥಗಳು ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯಗಳಲಿಿ
ಸನನತ್ಕೆ ೇತ್ುರ ಕೆ ೇಸ್ಟಾಗಳವರಗೆ ಪ್ರವೆೇಶವನುನ ಪ್ಡೆದ್ಧರುವ ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯದ ರೈತ್ರ ಎಲನಿ ಮಕ್ಟಕಳ
ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟಗಳ ಖನತೆಗಳಿಗೆ ನೆೇರ ನಗದು ವಗನಾವಣೆ (Direct Benefit Transfer-08T) ಪ್ದಿತಿಯ ಮ ಲಕ
ರ .2000/- ದ್ಧಾಂದ ರ .11000/- ವರಗೆ 2021-22ನೆೇ ಆರ್ಥಾಕ ವಷಾದ ಸನಲಿನಾಂದ ಜನರಿಗೆ ಬರುವಾಂತೆ
ಶ್ಷಯವೆೇತ್ನದ ಹ್ಣ್ದ ಮೊತ್ುವನುನ ವನಷ್ಟಾಕ ಶ್ಷಯವೆೇತ್ನದ ರ ಪ್ದಲಿಿ ಒದಗಿಸಲು ಮತ್ುು ಪನವತಿಸಲು
ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ ಅನುಮೊೇದನೆ ನೇಡಲನಗಿರುತ್ುದ.
 ರೈತ್ ಕುಟುಾಂಬದ ಎಲನಿ ಮಕೆಳು ಇತ್ರ ಯನವುದೇ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾವೆೇತ್ನ ಪ್ಡೆಯುತಿುದುರ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ರೈತ್
ವಿದ್ನಯನಧಿ’ ಪ್ಡೆಯಲು ಅಹ್ಾರನಗಿತನುರ.
 ಪೌರಢಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ (8 ರಿಾಂದ 10 ನೆೇ ತ್ರಗತಿ ವರಗೆ) ವನಯಸಾಂಗ ಮನಡುತಿುರುವ ರೈತ್ ಕುಟುಾಂಬದ ಹಣ್ುಿ ಮಕೆಳಿಗೆ
2021-22 ನೆೇ ಆರ್ಥಾಕ ವಷಾದ್ಧಾಂದ ವನಷ್ಟಾಕವನಗಿ ರ . 2000/- ಗಳ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾ ವೆೇತ್ನ ಸೌಲಭಯ
ನೇಡಲನಗಿದ.

 2021-22 ನೆೇ ಸನಲಿನ ಶೈಕ್ಷ್ಣಿಕ ವಷಾದಲಿಿ ಪ್ದವಿ ಪ್ ವಾ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಕೆ ೇಸಾಗೆ ಪ್ರವೆೇಶ ಪ್ಡೆದ
ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳ Sats ID ಮತ್ುು FID ಅನವಯ ಅಹ್ಾರನುನ ಗುರುತಿಸಿ ಪನವತಿಸಲನಗುವುದು.
ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಅಕನಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸಿು:
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಅಕನಡೆಮಿಯ 2022ನೆೇ ಸನಲಿನ ಪ್ರಶಸಿುಗಳನುನ ಪ್ರಕಟಸಲನಗಿದ.

 ಮಾಂಡಯ ಜಿಲಿಯ ವ.ನಾಂ.ಶ್ವರನಮು ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಟಿತ್ ಡನ|| ಜಿ.ಶಾಂ.ಪ್ರಮಶ್ವಯಯ ಪ್ರಶಸಿು ಮತ್ುು
ಬ್ಯನಗಲಕೆ ೇಟಯ ಡನ ಶಾಂಭು ಬಳಿಗನರ ಅವರಿಗೆ ಡನ ಬಿ.ಎಸ್ಟ.ಗದ್ಧುಗಿಮಠ ಪ್ರಶಸಿು ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಗಿದ.
 ಈ ಎರಡ ಪ್ರಶಸಿುಗಳಿಗೆ ಕನನಡ ಜನನಪ್ದ ಲ ೇಕದಲಿಿ ತ್ನನದೇ ಆದ ಗೌರವವಿದ. ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿವಿಧ್
ಜಿಲಿಗಳ ಒಟು್ 30 ಜನನಪ್ದ ಸನಧ್ಕರಿಗೆ ವನಷ್ಟಾಕ ಗೌರವ ಪ್ರಶಸಿು ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಗಿದ.
 ಈ ಪ್ರಶಸಿುಯು ಕಲನವಿದರಿಗೆ ನೇಡುವ ಗೌರವ ಪ್ರಶಸಿುಯ ಮೊತ್ು ರ . ೨೫೦೦೦ ಮತ್ುು ಇಬಾರಿ ಕ್ಷೆೇತ್ರ ತ್ಜ್ಞ
ರಿಗೆ ೫೦೦೦೦ ರ . ಜೆ ತೆಗೆ ಸಿರಣಿಕೆಯನುನ ಒಳಗೆ ಾಂಡಿರುತ್ುದ
ವನಷ್ಟಾಕ ಗೌರವ ಪ್ರಶಸಿು ಪ್ುರಸೆೃತ್ರು
 ರನಧ್ಮಿ (ಜ್ನಪ್ದ ಕರಕುಶಲ ಕಲ, ಉಡುರ್ಪ),  ಮನತನ ಅಾಂಜಿನಮಿ ಜೆ ೇಗತಿ (ಜೆ ೇಗತಿ ನೃತ್ಯ,
 ಸನಾಂಬಯಯ ಹರೇಮಠ (ಜನನಪ್ದ ಹನಡುಗನರಿಕೆ, ಬಳನಳರಿ),
ಧನರವನಡ),  ಪ್ರಕನಶಯಯ ನಾಂದ್ಧ (ಗಿೇಗಿೇ ಪ್ದ, ರನಯಚ ರು),
 ರ್ನಗಮಿ ಹ ನನಪ್ಪಜೆ ೇಗಿ (ಸ್ ೇಬ್ಯನನೆ ಪ್ದ,  ದ ಡಡ ಯಮನ ರಪ್ಪ ಭಿೇಮಪ್ಪ ಭಜ್ಾಂತಿರ
ಗದಗ), (ಶಹ್ರ್ನಯಿ, ಕೆ ಪ್ಪಳ), ಕ
 ವಿೇರಭದರಪ್ಪ ಯಲಿಪ್ಪ ದಳವನಯಿ (ಏಕತನರಿ  ರಬಸಯಯ ಶಾಂಕರಯಯ ಮಠಪ್ತಿ (ತ್ತ್ವಪ್ದ,
ಪ್ದ, ವಿಜ್ಯಪ್ುರ), ಕಲಬುಗಿಾ),
 ಶ್ವನವವ ಮಲಿಪ್ಪ ಭನವಿಕಟ್ (ಹ್ಾಂತಿಪ್ದ,  ರನಧನಬ್ಯನಯಿ ಕೃಷಿರನವ ಮನಲಿಪನಟೇಲ
ಬ್ಯನಗಲಕೆ ೇಟ), (ಸಾಂಪ್ರದ್ನಯದ ಹನಡುಗಳು, ಯನದಗಿರಿ),
 ಚಾಂದರಪ್ಪ ಯಲಿಪ್ಪ ಭಜ್ಾಂತಿರ (ಶಹ್ರ್ನಯಿ,  ಭನರತಿೇಬ್ಯನಯಿ (ಲಾಂಬ್ಯನಣಿ ನೃತ್ಯ, ಬಿೇದರ್).
ಹನವೆೇರಿ),  ಚಿನನಮಿಯಯ (ಜನನಪ್ದ ಕಥೆ, ಬೆಾಂಗಳ ರು
 ಪ್ುಾಂಡಲಿೇಕ ಮನದರ (ಹ್ಲಗೆ ವನದನ, ಬೆಳಗನವಿ), ನಗರ),
 ಶನರದ್ನ ಮಹ್ದೇವ ಮೊೇಗೆೇರ (ಸಾಂಪ್ರದ್ನಯದ  ಹ್ುಚಿ ಹ್ನುಮಯಯ (ಜನನಪ್ದ ವೆೈದಯ,
ಪ್ದ, ಉತ್ುರ ಕನನಡ ಜಿಲಿ), ಬೆಾಂಗಳ ರು ಗನರಮನಾಂತ್ರ ಜಿಲಿ),
 ಜಿ.ಗುರುಮ ತಿಾ (ತ್ತ್ವಪ್ದ, ರನಮನಗರ)

 ಹ್ನುಮಕೆ (ಸ್ ೇಬ್ಯನನೆ ಪ್ದ, ತ್ುಮಕ ರು),  ಗುರುರನಜ್ (ತ್ಾಂಬ ರಿ ಪ್ದ,

 ಡಿ.ಆರ್.ರನಜ್ಪ್ಪ (ಜನನಪ್ದ ಗನಯನ, ಮೆೈಸ ರು),
ಕೆ ೇಲನರ),  ಶ್ರೇರಾಂಗಶಟ್ (ರಾಂಗದ ಕುಣಿತ್, ಹನಸನ),
 ಎಾಂ.ಸಿ.ದೇವೆೇಾಂದರಪ್ಪ (ಡೆ ಳುಳ ಕುಣಿತ್,  ಅಣ್ುಿಶಟ್ (ಭ ತನರನಧ್ನೆ, ದಕ್ಷಿಣ್ ಕನನಡ
ಶ್ವಮೊಗಗ), ಜಿಲಿ),
 ಡನ ಕನ ರನಮೆೇಶವರಪ್ಪ (ಜನನಪ್ದ ಗಿೇತೆ,  ಶ್ವರುದರಪ್ಪಸನವಮಿ (ವಿೇರಭದರನ ನೃತ್ಯ,

ಚಿತ್ರದುಗಾ), ಚನಮರನಜ್ನಗರ),
 ಡಿ.ಜಿ.ರ್ನಗರನಜ್ಪ್ಪ (ಭಜ್ನೆ, ದ್ನವಣ್ಗೆರ),  ಕೆ.ಎಚ್.ರೇವಣ್ಸಿದುಪ್ಪ (ವಿೇರಗನಸ್,
 ರ್ನರನಯಣ್ಸನವಮಿ (ಪ್ಾಂಡರಿ ಭಜ್ನೆ, ಚಿಕೆಮಗಳ ರು),
ಚಿಕೆಬಳನಳಪ್ುರ),  ಕೆ.ಸಿ.ದೇವಕಿ (ಜನನಪ್ದ ಹನಡುಗನರಿಕೆ,
 ಚನನಮಿ (ತ್ತ್ವಪ್ದ, ಮಾಂಡಯ), ಕೆ ಡಗು).
ಜಿ.ಶಾಂ.ಪ್ರಮಶ್ವಯಯ
 ೧೨.೧೧.೧೯೩೩ ೧೭.೬.೧೯೯೫ ಅಾಂತನರನಷ್ಟರೇಯ ಖನಯತಿಯ ಜನನಪ್ದ ವಿದ್ನವಾಂಸ, ಜನನಪ್ದ ಭಿೇಷಿ,
ಜನನಪ್ದ ಗಣಿ ಮುಾಂತನದ ಹ್ಲವನರು ವಿಶೇಷಣ್ಗಳಿಗೆ ಪನತ್ರರನಗಿದು ಜಿೇಶಾಂಪ್ ಎಾಂದೇ ಖನಯತ್ರನದ ಜಿೇ.ಶಾಂ.
ಪ್ರಮಶ್ವಯಯನವರು ಹ್ುಟ್ದುು ಮಾಂಡಯ ಜಿಲಿಯ ರ್ನಗಮಾಂಗಲ ತನಲ ಿಕಿನ ಅಾಂಬಲ ಜಿೇರಹ್ಳಿಳಯಲಿಿ
೧೯೩೩ರ ನವಾಂಬರ್೧೨ ರಾಂದು.
 ಕನನಡ ಸನಹತ್ಯ ಪ್ರಿಷತಿುನ ವಜ್ರಮಹ ೇತ್್ವ ಪ್ರಶಸಿು (೧೯೭೭). ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯ ಧ್ನ ಸಹನಯ ಆಯೇಗದ
ರನಷ್ಟರೇಯ ಅಧನಯಪ್ಕರಾಂಬ ಗೌರವ, ರನಜ್ಯಪ್ರಶಸಿು (೧೯೮೭). ಅಖಿಲ ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಸಮೆಿೇಳನದ
ಹ್ದ್ಧಮ ರನೆಯ ಅಧಿವೆೇಶನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ತೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಮತ್ುು ಯಕ್ಷ್ಗನನ ಅಕನಡಮಿ (೧೯೯೧) ಅಧ್ಯಕ್ಷ್
ಪ್ದವಿ ಮುಾಂತನದವು ಇವರು ಪ್ಡೆದ ಪ್ರಶಸಿುಗಳನಗಿವೆ. ಅದೇ ವಷಾ ‘ಜನನಪ್ದ ಸಾಂಭನವನೆ’ ಎಾಂಬ ಅಭಿನಾಂದನ
ಗರಾಂರ್ಥವ ಅರ್ಪಾತ್.
 ಕೃತಿ: ‘ಹ ನನಬಿತೆುೇವು ಹ ಲಕೆಲಿ’ .
ಡನ ಬಿ.ಎಸ್ಟ.ಗದ್ಧುಗಿಮಠ
 ೦೭.೦೧.೧೯೧೭ ೩೦–೧೦.೧೯೬೦ ‘ಜ್ನಪ್ದ ಗಿೇತೆಗಳು’ ಎಾಂಬ ಮಹನಪ್ರಬಾಂಧ್ವನುನ ಕರ್ನಾಟಕ
ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯಕೆೆ ಸಲಿಿಸಿ ಜನನಪ್ದ ಕ್ಷೆೇತ್ರದಲಿಿ ರ್ಪಎಚ್. ಡಿ. ಪ್ಡೆದವರಲಿಿ ಮೊದಲಿಗರು ಎಾಂಬ ಪ್ರಶಾಂಸ್ಗೆ
ಪನತ್ರರನಗಿರುವ ಗದುಗಿಮಠರವರು ಹ್ುಟ್ದುು ಬಿಜನಪ್ುರ ಜಿಲಿಯ ಕೆರ ರಿನಲಿಿ ೭.೧.೧೯೧೭
ರಲಿಿ. ‘ಜ್ನಪ್ದ ಗಿೇತೆಗಳು’ ಎಾಂಬ ಪೌರಢ ಪ್ರಬಾಂಧ್ವನುನ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯಕೆೆ ಸಲಿಿಸಿ ೧೯೫೫ ರಲಿಿ
ಡನಕ್ರೇರ್ಟ ಪ್ಡೆದರು.

 ತನವು ಸಾಂಗರಹಸಿದ ಜ್ನಪ್ದ ಗಿೇತೆಗಳನುನ ಪ್ರಕಟಸಲು ‘ಜ್ನಪ್ದ ಕನವಯಮನಲ’ ಎಾಂಬ ಒಾಂದು

ಮನಲಯನೆನೇ ಪನರರಾಂಭಿಸಿ ‘ರ್ನಲುೆ ರ್ನಡಪ್ದಗಳು’, ‘ಕಾಂಬಿಯ ಪ್ದಗಳು’, ‘ಜ್ನತನಗಿೇತೆಗಳು’,
‘ಲ ೇಕಗಿೇತೆಗಳು’, ಕುಮನರ ರನಮನ ದುಾಂದುಮೆ (ಬ್ಯನಜ್ನಗಬಾ-ಒಾಂದು ಬಗೆಯ ಕನವಯ) ಗಳು ಎಾಂಬ
ಗರಾಂರ್ಥಗಳನುನ ಪ್ರಕಟಸಿದರು. ‘ಮಲಿಮಲನಿಣಿ’ ಮತ್ುು ಕುಮನರ ರನಮನ ದುಾಂದುವೆಗಳಲಿಿನ ಮ ಲ
ಜನನಪ್ದ ಆಶಯಕೆೆ ಚುಯತಿ ಬ್ಯನರದಾಂತೆ, ಕನಲಪನಕ ಕಥನವೃತ್ುದ್ಧಾಂದ ಬರದ ‘ಅಜ್ುಾನ ಜೆ ೇಗಿಯ ಹನಡುಗಬಾ’
ಕೃತಿಯು ಓದುಗರ ಗಮನ ಸ್ಳೆದ ಕೃತಿ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಅಕನಡೆಮಿ
 ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಮೃಧ್ು ಜನನಪ್ದವನ ನಯಕ್ಷ್ಗನನ ಕಲಯನ ನ ಪ್ ರೇತ್್ಹಸುವ ಮತ್ುು ಅವುಗಳನುನ
ಕನಪನಡಿಕೆ ಾಂಡು ಬರುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಾಂದ ಈ ಅಕನಡೆಮಿ ಅಸಿುತ್ವಕೆೆ ಬಾಂದ್ಧದ (೧೯೮೦). ಇದರ ಕೆೇಾಂದರ ಕಛೇರಿ
ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿದ. ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಮತ್ುು ಯಕ್ಷ್ಗನನ ಅಕನಡೆಮಿಯು ಜನನಪ್ದ ವಿದ್ನವಾಂಸರು ಮತ್ುು
ಕಲಗನರರಿಗೆ ಜನನಪ್ದ ತ್ಜ್ಞ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ ನೇಡುತನು ಬಾಂದ್ಧದ.
ಅಕನಡೆಮಿಯ ಉದುೇಶಗಳು
 ಜನನಪ್ದ ಮತ್ುು ಯಕ್ಷ್ಗನನ ಕಲಗಳಿಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ ವಿವಿಧ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ವಿಚನರ ವಿನಮಯ, ಜ್ನಪ್ದ
ಸನಹತ್ಯ ಸಾಂಗರಹ್ಣೆ, ಪ್ರಕಟಣೆ, ಗರಾಂರ್ಥಭಾಂಡನರದ ಸನಥಪ್ನೆ, ಕಲ ಕಲನವಿದರನುನ ಗುರುತಿಸಿ ಗೌರವಿಸುವುದು,
ಜನನಪ್ದಕೆೆ ಅಗತ್ಯ ಪ್ರಚನರ ಹನಗ ಸೌಲಭಯ ನೇಡುವುದು ಮುಾಂತನದವುಗಳು.
ಅಕನಡೆಮಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ರು, ಸದಸಯರು ಮತ್ುು ಸಮಿತಿಗಳು
 ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ರೇ ಅಕನಡೆಮಿಯ ಮುಖಯಸಥರು ಇವರ ಕನಲನವಧಿ ಮ ರುವಷಾಗಳು ಇವರ ಡನೆ ೧೦
ರ್ನಮಕರಣ್ಗೆ ಾಂಡ ಸದಸಯರಿರುತನುರ. ಇವರ ಕನಲನವಧಿ ಮ ರುವಷಾಗಳು. ಸದಸಯರನುನ ಸಕನಾರ ರ್ನಮಕರಣ್
ಮನಡುತ್ುದ. ಹೇಗೆ ರ್ನಮಕರಣ್ಗೆ ಾಂಡ ಸದಸಯರು ಮತೆು ಮ ರು ಸಹ್ ಸದಸಯರನುನ ಆಯುುಕೆ ಳಳಲು
ಅವಕನಶವಿದ. ಆಡಳಿತ್ದಲಿಿ ನೆರವು ನೇಡಲು ಕನಯಾಕರಮಗಳನುನ ಕನಯಾಗತ್ಗೆ ಳಿಸಲು ಒಬಾರು ರಿಜಿಸನ್ರ್
ಮತ್ುು ಲಕೆಪ್ತ್ರಗಳನುನ ನೆ ೇಡಿಕೆ ಳಳಲು ಒಬಾರು ವಿತನುಧಿಕನರಿಗಳನ ನ ಸಕನಾರ ನಯೇಜಿಸುವುದು.
ಕನಯಾಕರಮಗಳನುನ ರ ರ್ಪಸಲು, ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ತ್ಯನರಿಸಲು ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ರು, ಅಧಿಕನರಿಗಳ ಜೆ ತೆ
ಸನಥಯಿಸಮಿತಿಗಳ ಉಪ್ಸಮಿತಿಗಳ ಇರುತ್ುವೆ. ಯೇಜ್ನೆೇತ್ರ ಕನಯಾಕರಮಗಳನುನ ಪ್ರಜನಪ್ರಭುತ್ವದ
ನೆಲಯಲಿಿ ಜನರಿಗೆ ಳಿಸಲನಗುತ್ುದ.
ಅಕನಡೆಮಿ ಹ ರ ತ್ಾಂದ್ಧರುವ ಪ್ತಿರಕೆಗಳು
 ಜನನಪ್ದ ಗಾಂಗೆ ೇತಿರ
 ಜನನಪ್ದ ಸಮನಚನರ

ಕನಮನ್ ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ (2022)
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕರ್ನಾಟಕ ಸಕನಾರವು ಕಿರಕೆರ್ಟನಲಿಿ ಬೆಳಿಳ ಪ್ದಕ ವಿಜೆೇತೆ ರನಜೆೇಶವರಿ ಗನಯಕನವಡ್ ಅವರಿಗೆ
15 ಲಕ್ಷ್ ಹನಗ ವೆೇರ್ಟ ಲಿಫ್ರ್ಾಂಗ್ನಲಿಿ ಕಾಂಚು ಗೆದು ಗುರುರನಜ್ ಪ್ ಜನರಿಗೆ 8 ಲಕ್ಷ್ ನಗದು ಪ್ುರಸನೆರ,
ಬ್ಯನಯಡಿಿಾಂಟನ್ ಮಿಕ್ಡ್ ಡಬಲ್್ನಲಿಿ ಬೆಳಿಳ ಗೆದು ಕನನಡತಿ ಅಶ್ವನ ಪ್ ನನಪ್ಪ ಅವರಿಗೆ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ
15 ಲಕ್ಷ್ ರ ನಗದು ಪ್ುರಸನೆರವನುನಘ ೇಷ್ಟಸಲನಗಿದ.

 ಕರ್ನಾಟಕ ಸಕನಾರ ಈಗನಗಲೇ ಕಿರೇಡನಪ್ಟುಗಳಿಗೆ ಶೇ 2 ರಷು್ ಮಿೇಸಲನತಿಯನುನ ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಮತ್ುು ಅರಣ್ಯ
ಇಲನಖೆಗಳಲಿಿ ಮಿೇಸಲಿಟ್ದ. ಮಿೇಸಲನತಿಯನುನ ಇತ್ರ ಇಲನಖೆಗಳಿಗ ವಿಸುರಣೆ ಮನಡುವ ಕಡತ್ವನುನ
ಅನುಮೊೇದ್ಧಸಲನಗುವುದು ಎಾಂದು ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್ ಬೆ ಮನಿಯಿ ತಿಳಿಸಿದರು.
ಅಮೃತ್ ಕಿರೇಡನ ದತ್ುು ಯೇಜ್ನೆ
 ಅಮೃತ್ ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವದ ಅಾಂಗವನಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖಯಮಾಂತಿರಗಳು ಅಮೃತ್ ಕಿರೇಡನ ದತ್ುು ಯೇಜ್ನೆ
ಘ ೇಷ್ಟಸಿದ್ನುರ.
 ಅಮೃತ್ ಕಿರೇಡನ ದತ್ುು ಯೇಜ್ನೆ ಮ ಲಕ ಕಿರೇಡನ ಪ್ರತಿಭಗಳಿಗೆ ಪ್ ರೇತನ್ಹ್ ನೇಡಿ 2024 ರ ಪನಯರಿಸ್ಟ
ಓಲಾಂರ್ಪಕ್ಗೆ ಸಿದುತೆ ಮನಡಲನಗುತಿುದ.
 75 ಕಿರೇಡನಪ್ಟುಗಳನುನ ವೆೈಜ್ಞನನಕವನಗಿ ಗುರುತಿಸಿ ಅಾಂತ್ರನಷ್ಟರೇಯ ಮಟ್ದ ತ್ರಬೆೇತಿ ತೆಗೆದುಕೆ ಳಳಲು
ತಿೇಮನಾನಸಲನಗಿದ.
 ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಗನರಮಿೇಣ್ ಮಟ್ದಲಿಿ ಕಿರೇಡನಪ್ರತಿಭಗಳ ಆಯ್ದೆ ಮನಡುವ ಪ್ರಕಿರಯ್ದ ನಡೆಯುತಿುರುವ, 2.31
ಲಕ್ಷ್ ಕಿರೇಡನಪ್ರತಿಭಗಳನನ ಗುರುತಿಸಲನಗಿದ.
 ಖೆೇಲ ಇಾಂಡಿಯನ ಕೆೇಾಂದರಗಳಲಿಿ, ಅಮೃತ್ ಕಿರೇಡನ ದತ್ುು ಯೇಜ್ನೆ ಅಡಿ ಪ್ದಕ ಗೆಲುಿವ ಸನಮರ್ಥಯಾ ಇರುವ
ಆಯು ಪ್ರತಿಭನನವತ್ ಕಿರೇಡನಪ್ಟುಗಳಿಗೆ ಅಾಂತ್ರನಷ್ಟರೇಯ ಮಟ್ದ ತ್ರಬೆೇತಿ ಕೆ ಡುವುದು
ಬ್ಯನಯಸ್ೆರ್ಟ ಬ್ಯನಲ್ ರನಜ್ಯದ ಕಿರೇಡೆ : ಕಿರೇಡನ ದತ್ುು ಯೇಜ್ನೆ ಜನರಿಯಲಿಿರುವ ಮೊಟ್ ಮೊದಲ ರನಜ್ಯ
ಕರ್ನಾಟಕ. ಕಿರೇಡನಾಂಗಣ್ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ ನ ಮನಡಲನಗುತಿುದ. ಬ್ಯನಯಸ್ೆರ್ಟ ಬ್ಯನಲ್ ರನಜ್ಯದ ಕಿರೇಡೆ ಎಾಂದು
ಅಳವಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲನಗಿದ.
ಕನಮನ್ ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ (2022)
 ಈ ಬ್ಯನರಿಯ ಬಮಿಾಾಂಗ್ ಹನಯಮ್ಸ ನ (2022) ಕನಮನ್ ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ ನಲಿಿ 4,500ಕ ೆ ಹಚುಿ ಅಥೆಿರ್ಟ
ಗಳು 72 ದೇಶಗಳಿಾಂದ ಭನಗವಹಸಿದುವು. 215 ಕಿರೇಡನಪ್ಟುಗಳ ಭನರತ್ ತ್ಾಂಡ 22 ಚಿನನ, 16 ಬೆಳಿಳ ಮತ್ುು

23 ಕಾಂಚು ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಒಟ್ನ್ರ 61 ಪ್ದಕಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಪ್ದಕ ಪ್ಟ್ಯಲಿಿ ರ್ನಲೆನೆೇ ಸನಥನ ಗಳಿಸಿ
ತ್ನನ ಅಭಿಯನನವನುನ ಕೆ ನೆಗೆ ಳಿಸಿತ್ು.
 ಆಸ್ರೇಲಿಯನ, ಆತಿಥೆೇಯ ಇಾಂಗೆಿಾಂಡ್ ಮತ್ುು ಕೆನಡನ ಅನುಕರಮವನಗಿ ಮೊದಲ ಮ ರು ಸನಥನಗಳನುನ
ಪ್ಡೆದುಕೆ ಾಂಡಿವೆ. ಸನಾಂಪ್ರದ್ನಯಿಕವನಗಿ ಕನಮನ್ ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ ಫಡರೇಶನ್ ಬಮಿಾಾಂಗನಯಮ್ಸ ನಲಿಿ
ಧ್ವಜ್ವನುನ ಇಳಿಸಿ ಮುಾಂದ್ಧನ ಸಲ 2026ರಲಿಿ ಕನಮನ್ ವೆಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ ನ ಆತಿರ್ಥಯ ವಹಸಿಕೆ ಾಂಡಿರುವ
ದೇಶವನದ ಆಸ್ರೇಲಿಯನಕೆೆ ಧ್ವಜ್ವನುನ ನೇಡಲನಯಿತ್ು.
'ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಷನ್ ವರದ್ಧ'
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ವಿಧನನಸೌಧ್ದಲಿಿ ರನಷ್ಟರೇಯ ವೆೈದಯರ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯನುನ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಬಸವರನಜ್

ಬೆ ಮನಿಯಿಯವರು ಉದ್ನಾಟಸಿ, 'ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಷನ್ ವರದ್ಧ' ಬಿಡುಗಡೆ ಮನಡಿದರು. ಇಡಿೇ ದೇಶದಲಿಿ ಮೊಟ್
ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ ಆರ ೇಗಯ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ ದ ರದೃಷ್ಟ್ಗನಗಿ 'ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಷನ್ ವರದ್ಧ'
ಹ ರತ್ರಲನಗಿದ.
 ಡನ.ಗುರುರನಜ್ ನೆೇತ್ೃತ್ವದ ತ್ಾಂಡ ಒಾಂದು ವಷಾ ಕನಲ ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆಗಳು, ಸಭಗಳನುನ ನಡೆಸಿ
ಈ ವರದ್ಧ ರ ರ್ಪಸಿದ. 250 ಕ ೆ ಅಧಿಕ ತ್ಜ್ಞರು ಈ ವರದ್ಧ ರ ರ್ಪಸಲು ಸಲಹ ನೇಡಿದ್ನುರ. ಬೆೇರ ದೇಶಗಳ
ಉತ್ುಮ ಕರಮಗಳನುನ ಕ ಡ ಇಲಿಿ ದ್ನಖಲಿಸಲನಗಿದ.
 ಟಲಿ ಮೆಡಿಸಿನ್, ಗನರಮಿೇಣ್ ಪ್ರದೇಶದ್ಧಾಂದ ಆರಾಂಭವನಗಿ ತ್ೃತಿೇಯ ಹ್ಾಂತ್ದ ಆರ ೇಗಯ ಸ್ೇವೆ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಅನೆೇಕ
ಅಾಂಶಗಳನುನ ಇದು ಒಳಗೆ ಾಂಡಿದ.
 ಗನರಮಿೇಣ್ ಪ್ರದೇಶದ ಆರ ೇಗಯ ಸ್ೇವೆಗೆ ಸಕನಾರ ಆದಯತೆ ನೇಡಿದುು, ಉತ್ುರ ಕರ್ನಾಟಕ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ವಾಂಚಿತ್ ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ 100 ಸಮುದ್ನಯ ಆರ ೇಗಯ ಕೆೇಾಂದರಗಳನುನ ನಮಿಾಸಲು ನಧ್ಾರಿಸಲನಗಿದ.
ನಗರಗಳಲಿಿ ಬಿರ್ಪಎಲ್ ಕುಟುಾಂಬಗಳು ಹಚಿಿರುವ ಸಥಳಗಳಲಿಿ 'ನಮಿ ಕಿಿನಕ್ಟ' ಆರಾಂಭಿಸಲನಗುತಿುದ.
ಎರಡು ತಿಾಂಗಳೆ ಳಗೆ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿ 243 ಕಿಿನಕ್ಟ ಕನಯನಾರಾಂಭ ಮನಡುವ ಉದುೇಶವನುನ
ಹ ಾಂದಲನಗಿದ.
 ಈ ಮನಹತಿ monthly ಮನಸ ಪ್ತಿರಕೆಯನುನ www.nammakpsc.com ಇಾಂದ

ಮಧನಯಹ್ನದ ಬಿಸಿಯ ಟಕೆೆ ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಶನಲಗಳಲಿಿ ಮಕೆಳಿಗೆ ಮಧನಯಹ್ನದ ಬಿಸಿಯ ಟದ ಮೆನುವಿನಲಿಿ ಜೆ ೇಳ, ಸಜೆ್ ಮತ್ುು
ರನಗಿಯನುನ ರನಜ್ಯ ಹನಗ ದೇಶದ್ನದಯಾಂತ್ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲನಗುವುದು. ಪ್ ೇಷಣ್ ಅಭಿಯನನದ ಭನಗವನಗಿ
ಮಕೆಳ ಊಟದಲಿಿ ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶವನುನ ಸ್ೇರಿಸಲು ಇನ್ಸಿ್ಟ ಯರ್ಟ ಆಫ್ ಮಿಲರ್ಟ್ ರಿಸಚ್ಾ (IIMR), ಅಕ್ಷ್ಯ
ಪನತನರ ಫೌಾಂಡೆೇಶನ್ನೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ ಹನಕಿದ.
 ಈ ಬದಲನವಣೆಯನುನ ಹ್ಾಂತ್ಹ್ಾಂತ್ವನಗಿ ಜನರಿಗೆ ತ್ರಲನಗುವುದು. ಬೆಾಂಗಳ ರು ಮತ್ುು ಹೈದರನಬ್ಯನದ್ನ

ಕೆಲವು ಶನಲಗಳಲಿಿ ಪನರಯೇಗಿಕ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗುವುದು. ಪ್ರತಿಕಿರಯ್ದಯ ಆಧನರದ ಮೆೇಲ,
ಪ್ರಿಷೆರಣೆಗಳನುನ ಮನಡಲನಗುತ್ುದ ಮತ್ುು ಅವುಗಳನುನ ಎಲನಿ ಶನಲಗಳಲಿಿ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲನಗುತ್ುದ.
ಆರಾಂಭದಲಿಿ, ವನರಕೆ ೆಮೆಿ ಆಹನರವನುನ ಬದಲನಯಿಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಮಕೆಳಿಗೆ ಇವುಗಳ ರುಚಿ ಸಿಗುವಾಂತೆ ಸಾಂಯೇಜ್ನೆಯಲಿಿ ಇವುಗಳನುನ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲನಗುವುದು. ಗೆ ೇಧಿ
ಮತ್ುು ಅಕಿೆಯಾಂದ್ಧಗೆ ಬಹ್ು ಧನನಯದ ಸಾಂಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಸಹ್ ನೇಡಲನಗುವುದು. ಆರಾಂಭದಲಿಿ ರನಗಿಗೆ
ಪನರಮುಖಯತೆ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ.
 ಇದರ ಾಂದ್ಧಗೆ ಮಕೆಳಿಗೆ ಪ್ ರೇಟೇನ್, ಕನಯಲ ೇರಿಗಳು ಮತ್ುು ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ ೇಷಕನಾಂಶಗಳ ಮ ಲವನುನ
ಹಚಿಿಸಲನಗುವುದು ಮತ್ುು ನಯಮಿತ್ವನಗಿ ಅವರಿಾಂದ ಪ್ರತಿಕಿರಯ್ದಯನುನ ಕೆೇಳಲನಗುತ್ುದ. 2023 ರಲಿಿ
ನಡೆಯುವ ಅಾಂತನರನಷ್ಟರೇಯ ಮಿಲರ್ಟ್ ವಷಾಕೆೆ ಮುಾಂಚಿತ್ವನಗಿಯ್ದೇ ಈ ಉಪ್ಕರಮವನುನ ಶನಲಗಳಲಿಿ
ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗಿದ.
ಅಕ್ಷ್ಯ ಪನತ್ರ ಫೌಾಂಡೆೇಶನ್ನ (APF)
 ಅಕ್ಷಯ ಪಾತ್ರ ಫೌಿಂಡೆೋಶನ್ ಬಿಂಗಳೊರಿನಲ್ಲಿರುವ ಇಿಂಟರ್ನಾಾಶನಲ್ ಸೊಸೈಟ್ಟ ಫಾರ್ ಕೃಷಣ

ಕಾನಿಿಯಸ್ಟನೆಸ್ಟ (ಇಸಾೆನ್) ನ ಟರಸ್ಟಿ ಆಗಿದೆ ಇದ್ು ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಮಧಾಾಹುದ್ ಊಟದ್ ಯೋಜನೆಯನುು
(ಶಾಲಯ ಊಟದ್ ಕಾಯಷಕರಮ) ನಿವಷಹಿಸುತ್ಿದೆ
ಮಧನಯಹ್ನದ ಊಟದ ಕನಯಾಕರಮ
 ಅಕ್ಷಯ ಪಾತ್ರವು ಭಾರತ್ದ್ ಸಕಾಷರಿ ಶಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಅಡ್ ಡೆೋ ಅೋಲ್ ಯೋಜನೆಯನುು ಜಾರಿಗ ತ್ರಲು ಭಾರತ್ದ್
ಕೋಿಂದ್ರ ಸಕಾಷರದ್ ಅತಿದೆೊಡಿ ಪಾಲುದಾರ ಯೋಜನೆಯು ಸಾವಷಜನಿಕ-ಖಾಸಗಿ ಸಹಭಾಗಿತ್ಿವನುು
ಆಧರಿಸದೆ
 ಎಪಎಫ್ ಅನುು ಇಿಂಟನಾಾಷಷನಲ್ ಸೊಸೈಟ್ಟ ಫಾರ್ ಕೃಷಣ ಕಾನಿಿಯಸುಸ್ಟ (ಇಸಾೆನ್ ಬಿಂಗಳೊರು)
ನಡೆಸುತಿಿದೆ ಸಿಂಸಾಯನುು 2000 ರಲ್ಲಿ ಸಾಾಪಸಲಾಯಿತ್ು
ಇನ್ಸಿ್ಟ ಯರ್ಟ ಆಫ್ ಮಿಲರ್ಟ್ ರಿಸಚ್ಾ (IIMR)

 ಇಿಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸಿಟೊಾಟ್ ಆಫ್ ಅಲಟ್ಿ ರಿಸರ್ಚಷ ಒಿಂದ್ು ಕೃಷ್ಟ್ ಸಿಂಶೊೋಧನಾ ಸಿಂಸಾಯಾಗಿದ್ುು ಜೆ ೇಳ
ಮತ್ುು ಇತ್ರ ಸಿರಿ ದ್ನನಯಗಳ ಮೆೋಲ ಮೊಲಮೊತ್ ಮತ್ುಿ ಕಾಯಷತ್ಿಂತ್ರದ್ ಸಿಂಶೊೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ತೆೊಡಗಿದೆ
 ಐಐಎಿಂಆರ್ ಇಿಂಡಿಯನ್ ಕೌನಿಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗಿರಕಲುರಲ್ ರಿಸರ್ಚಷನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಯಷನಿವಷಹಿಸುತ್ಿದೆ
 ಸನಥಪ್ನೆ: 1958
 ಸಥಳ: ಹೈದರನಬ್ಯನದ ತೆಲಾಂಗನಣ್ದ ರಾಜೆೋಿಂದ್ರನಗರ

ಪ್ ೇಷಣ್ ಅಭಿಯನನ
 ಪ್ ೇಷಣ್ ಅಭಿಯನನ ಭನರತ್ ಸಕನಾರದ ಮಹ್ತನವಕನಾಂಕ್ಷಿ ಕನಯಾಕರಮವನಗಿದುು, ಮಕೆಳು, ಹ್ದ್ಧಹ್ರಿಯದ
ಬ್ಯನಲಕಿಯರು, ಗಭಿೇಾಣಿಯರು ಮತ್ುು ಹನಲುಣಿಸುವ ತನಯಾಂದ್ಧರಲಿಿ ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶ ಹಚಿಿಸುವ ಉದುೇಶ
ಹ ಾಂದ್ಧದ. 2018 ರ ಮನಚ್ಾ 8 ರಾಂದು ಅಾಂತನರನಷ್ಟರೇಯ ಮಹಳನ ದ್ಧನದ ಅಾಂಗವನಗಿ ರನಜ್ಸನಥನದ ಜ್ುನ್
ಜ್ುನುವಿನಲಿಿ ಪ್ರಧನನಮಾಂತಿರ ಶ್ರೇ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಅವರು ಈ ಕನಯಾಕರಮಕೆೆ ಚನಲನೆ ನೇಡಿದರು.
 ಪ್ ೇಷಣ್ ಅಭಿಯನನ ಜ್ರ್ನಾಂದ ೇಲನ ಅರ್ಥವನ “ಜ್ನರ ಚಳವಳಿ”. ಸಥಳಿೇಯ ಸಾಂಸ್ಥಗಳ ಜ್ನಪ್ರತಿನಧಿಗಳು,
ರನಜ್ಯ/ ಕೆೇಾಂದ್ನರಡಳಿತ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಇಲನಖೆಗಳು ಮತ್ುು ಸನವಾಜ್ನಕ, ಖನಸಗಿ ವಲಯವನುನ ಸಾಂಯೇಜಿಸಿ
ಎಲಿರ ಪನಲ ಗಳುಳವಾಂತೆ ಮನಡುವುದು. ಸಮುದ್ನಯವನುನ ಸಜ್ು್ಗೆ ಳಿಸುವಿಕೆಯನುನ
ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲು, ಜ್ನರ ಪನಲ ಗಳುಳವಿಕೆಯನುನ ಹಚಿಿಸಲು ಪ್ರತಿ ವಷಾ ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ ತಿಾಂಗಳಲಿಿ
ದೇಶನದಯಾಂತ್ ಪ್ ೇಷಣ್ ಮನಸ ಆಚರಿಸಲನಗುತಿುದ.
ಉದುೇಶ
 ಪ್ ೇಷಣ್ [ಪ್ರಧನನಮಾಂತಿರ ಅವರ ಸಮಗರ ಪ್ ೇಷಣೆ ಕುರಿತ್ ಯೇಜ್ನೆ] ಅಭಿಯನನ ಅಪೌಷ್ಟ್ಕತೆ ಸಮಸ್ಯಗಳತ್ು
ದೇಶದ ಗಮನ ಸ್ಳೆಯುವ ಮತ್ುು ಅಭಿಯನನದ ಮನದರಿಯಲಿಿ ಇವುಗಳಿಗೆ ಪ್ರಿಹನರ ಕಾಂಡುಕೆ ಳುಳವ ಗುರಿ
ಹ ಾಂದ್ಧದ.
 ಈ ಗುರಿಯನುನ ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಕರಿಸಿ ಪ್ ೇಷಣ್ ಅಭಿಯನನ, ಮಿಷನ್ ಪ್ ೇಷಣ್ 2.0 [ಸಕ್ಷ್ಮ್ಸ ಅಾಂಗನವನಡಿ ಮತ್ುು
ಪ್ ೇಷಣ್ 2.0] ಕನಯಾಕರಮವನುನ 2021 – 2022 ರ ಬಜೆರ್ಟ ನಲಿಿ ಸಮಗರ ಪೌಷ್ಟ್ಕ ಬೆಾಂಬಲ ನೇಡುವ
ಕನಯಾಕರಮವನುನ ಪ್ರಕಟಸಲನಗಿತ್ುು. ಪೌಷ್ಟ್ಕ ಅಾಂಶಗಳನುನ ಬೆಾಂಬಲಿಸುವ, ವಿತ್ರಣೆ, ಆರ ೇಗಯ ಪ್ ೇಷ್ಟಸುವ
ಅಭನಯಸಗಳನುನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸುವತ್ು ಗಮನರಿಸಿ ಉತ್ುಮ ಫಲಿತನಾಂಶ ಪ್ಡೆಯುವ, ರ ೇಗಗಳಿಾಂದ
ಹ ರಬರಲು ರ ೇಗ ನರ ೇಧ್ಕ ಶಕಿು ಹಚಿಿಸುವ, ಕ್ಷೆೇಮ ಮತ್ುು ಅಪೌಷ್ಟ್ಕತೆ ನವನರಿಸುವ ಉದುೇಶವನುನ
ಈ ಯೇಜ್ನೆ ಹ ಾಂದ್ಧದ.

ಹ್ುಲಿ ಕನರಿಡನರ್ನಲಿಿ ಹದ್ನುರಿ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭನರತ್ಮನಲನ ಪ್ರಿಯೇಜ್ರ್ನ ಅಡಿಯಲಿಿ ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ ಪನರಧಿಕನರ (ಎನ್ಎಚ್
ಎ) ಬೆಳಗನವಿ– ಗೆ ೇವನ ನಡುವೆ ಕೆೈಗೆತಿುಕೆ ಾಂಡಿರುವ ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ (ಎನ್ಎಚ್ 748 ಎಎ) ಮೆೇಲುಜೆಾಗೆ
ಏರಿಸುವ ಕನಮಗನರಿಗೆ ರನಷ್ಟರೇಯ ವನಯಜಿೇವಿ ಮಾಂಡಳಿಯ ಅನುಮೊೇದನೆ ಕಡನಡಯ ಎಾಂದು ರನಷ್ಟರೇಯ ಹ್ುಲಿ
ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣನ ಪನರಧಿಕನರ (ಎನ್ಟಸಿಎ) ನದೇಾಶ್ಸಿದ.
 ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ ಪನರಧಿಕನರದ ಯೇಜ್ರ್ನ ನದೇಾಶಕರಿಗೆ (ಈ ಯೇಜ್ನೆಯ ಉಸುುವನರಿ ವಹಸಿರುವ
ಯೇಜ್ರ್ನ ನದೇಾಶಕರ ಕಚೆೇರಿ ಧನರವನಡದಲಿಿದ) ಬರದ್ಧರುವ ಎನ್ಟಸಿಎ, ‘ಈ ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿಯು
ಕನಳಿ ಹ್ುಲಿ ಸಾಂರಕ್ಷಿತ್ ಪ್ರದೇಶ, ದ್ನಾಂಡೆೇಲಿ ಸಾಂರಕ್ಷಿತ್ ಪ್ರದೇಶ (ಕನಯಸಲ್ರನಕ್ಟ), ಭಿೇಮಘಡ ವನಯಜಿೇವಿ ಧನಮ,
ಮೊಲಿಮ್ಸ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನ, ಸಹನಯದ್ಧ ಹ್ುಲಿ ಸಾಂರಕ್ಷಿತ್ ಪ್ರದೇಶ, ರನಧನನಗರಿ ವನಯಜಿೇವಿ ಧನಮ,
ತಿಲನಿರಿ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶ, ಮೆೇದೈ ವನಯಜಿೇವಿಧನಮ ಹನಗ ಹ್ುಲಿ ಕನರಿಡನರ್ನಲಿಿ ಹನದು ಹ ೇಗುತ್ುದ.
 ಹೇಗನಗಿ, ಕನಮಗನರಿ ಆರಾಂಭಕೆೆ ಮುನನ ರನಷ್ಟರೇಯ ವನಯಜಿೇವಿ ಮಾಂಡಳಿಯಿಾಂದ ಅನುಮೊೇದನೆ
ಪ್ಡೆಯಬೆೇಕು. ಇದಕನೆಗಿ ಕೆೇಾಂದರ ಪ್ರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಹನಗ ತನಪ್ಮನನ ಬದಲನವಣೆ ಸಚಿವನಲಯದ
ಪ್ರಿವೆೇಶ್ ಪ್ ೇಟಾಲ್ನಲಿಿ ಅಜಿಾ ಸಲಿಿಸಬೆೇಕು’ ಎಾಂದು ಸ ಚಿಸಿದ.
ಹನನಲ
 220 ಕೆ ೇಟ ವೆಚಿದಲಿಿ 69 ಕಿ.ಮಿೇ. ಉದುದ ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ ವಿಸುರಣೆಗೆ, ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ
ಪನರಧಿಕನರವು ಪ್ರಕಿರಯ್ದ ಆರಾಂಭಿಸಿತ್ುು. ಗುರುಗನರಮದ ಎನ್ಎಸ್ಟಸಿ ಪನರಜೆಕ್ಟ್ ಸಾಂಸ್ಥಗೆ ಕನಮಗನರಿಯ
ಗುತಿುಗೆಯನುನ ಈ ವಷಾದ ಮನಚ್ಾ2022ರಲಿಿ ವಹಸಲನಗಿತ್ುು.
 ಹದ್ನುರಿಯು ವನಯಜಿೇವಿ ಧನಮದ ಳಗೆ ಹನದು ಹ ೇಗುತಿುದುು, ಪ್ರಿಸರ ಅನುಮೊೇದನೆ ಪ್ಡೆಯದ
ಕನಮಗನರಿ ನಡೆಸಲನಗುತಿುದ ಎಾಂದು ವನಯಜಿೇವಿ ಕನಯಾಕತ್ಾರು ಆಕ್ಷೆೇಪ್ ವಯಕುಪ್ಡಿಸಿದುರು. ಈ ಸಾಂಬಾಂಧ್
ಕರ್ನಾಟಕದ ವನಯಜಿೇವಿ ಕನಯಾಕತ್ಾರು ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ ಪನರಧಿಕನರಕೆೆ ಮನಹತಿ ಹ್ಕುೆ ಕನಯ್ದುಯಡಿ
ಅಜಿಾ ಸಲಿಿಸಿದುರು. ಈ ಬಗೆಗ ಉತ್ುರ ನೇಡಿದು ಪನರಧಿಕನರ, ‘ಈ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಪ್ರಿಸರ ಅನುಮೊೇದನೆ
ಪ್ಡೆಯಬೆೇಕಿಲಿ. 4.46 ಹಕೆ್ೇರ್ನಷು್ ಅರಣೆಯೇತ್ರ ಭ ಮಿಯನುನ ಸನವಧಿೇನಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲನಗುತ್ುದ’
ಎಾಂದು ಪ್ರತಿಕಿರಯಿಸಿತ್ುು.
ಸಾಂಪ್ಕಾ
 ‘ಈ ಹದ್ನುರಿ ಬೆಳಗನವಿ ಜಿಲಿಯ ರ್ಪರನವನಡಿ, ರ್ನವಗೆ, ಕಿನಯ್ದ, ಕುಸುಮಲಿಿ, ಜನಾಂಬೆ ೇಟ, ಕಲಿನ,
ಕಣ್ಕುಾಂಬಿ ಮ ಲಕ ಗೆ ೇವನ ರನಜ್ಯಕೆೆ ಸಾಂಪ್ಕಾ ಕಲಿಪಸುತ್ುದ. ಪ್ರಿಸರ ಅನುಮೊೇದನೆ ಅಗತ್ಯ ಇಲಿ ಎಾಂದು
ಹದ್ನುರಿ ಪನರಧಿಕನರ ತಿಳಿಸಿದ.

 ಗುತಿುಗೆ ವಹಸಿಕೆ ಾಂಡ ಸಾಂಸ್ಥಯು ಕನಮಗನರಿಯ ಸವೆಾ ಆರಾಂಭಿಸಿದ. ಈ ಹದ್ನುರಿ ಹನದುಹ ೇಗುವ
ಪ್ರದೇಶಗಳಲಿಿ ಹ್ುಲಿಗಳು ಇವೆ ಎಾಂಬುದು ಹ್ುಲಿಗಳ ಸಮಿೇಕ್ಷೆಯಲಿಿ (2018ರ ಸಮಿೇಕ್ಷೆ) ಗೆ ತನುಗಿದ.
ಅಲಿದ, ಆನೆ, ಚಿರತೆ, ಹನನ್ಾಬಿಲ್ ಸ್ೇರಿ ಅನೆೇಕ ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ. ಅಳಿವಿನಾಂಚಿನ ಕೆಲ ಪನರಣಿಗಳ ಇವೆ.
 ಹದ್ನುರಿ ನಮನಾಣ್ದ್ಧಾಂದ ಇವುಗಳಿಗೆ ತೆ ಾಂದರ ಆಗಲಿದ’ ಎಾಂದು ದ ರಿನಲಿಿದ. ‘ಇದೇ ಭನಗದಲಿಿ ಕಳಸನ–
ಬಾಂಡ ರಿ ಯೇಜ್ನೆಗನಗಿ 49 ಹಕೆ್ೇರ್ ಅರಣ್ಯ ಭ ಮಿ ಸನವಧಿೇನಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲು ಕರ್ನಾಟಕ ನೇರನವರಿ
ನಗಮವು ಕರ್ನಾಟಕ ಅರಣ್ಯ ಇಲನಖೆಗೆ ಪ್ರಸನುವನೆ ಸಲಿಿಸಿದ. ಒಾಂದು ವೆೇಳೆ, ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿ
ವಿಸುರಣೆಯನದರ ವನಯಜಿೇವಿ ಧನಮಗಳು ಮತ್ುಷು್ ಛಿದರ ಆಗಲಿವೆ’ ಅಾಂದ್ನಜಿಸಲನಗಿದ.
ಭನರತ್ಮನಲನ ಪ್ರಿಯೇಜ್ರ್ನ
 ಭನರತ್ಮನಲನ ಯೇಜ್ನೆಯು ಅಡೆತ್ಡೆಗಳನುನ ಕಡಿಮೆ ಮನಡುವ ಮತ್ುು ಆರ್ಥಾಕ ಕನರಿಡನರ್ಗಳನುನ
ದೇಶದ್ನದಯಾಂತ್ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕೆೇಾಂದರಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಸಾಂಪ್ಕಿಾಸುವ ಗುರಿಯನುನ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ಪನಯನ್-ಇಾಂಡಿಯನ
ಹದ್ನುರಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕನಯಾಕರಮವನಗಿದ.
 ಸಾಂಪ್ಕಾವನುನ ಸುಧನರಿಸುವ ಉದುೇಶದ್ಧಾಂದ, ವಿಶೇಷವನಗಿ ಆರ್ಥಾಕ ಕನರಿಡನರ್ಗಳು, ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು
ಮತ್ುು ದ ರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲಿಿ, ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರವು 2017 ರಲಿಿ ಮಹ್ತನವಕನಾಂಕ್ಷೆಯ ಹದ್ನುರಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಪನರರಾಂಭಿಸಿತ್ು – ಭನರತ್ಮಲನ ಯೇಜ್ನೆ ( ಭರತ್ಮನಲನ ಪ್ರಿಯೇಜ್ನ ).
ಭನರತನಿಲನ ಯೇಜ್ನೆಯ ವಿವರಗಳು
 ರನಷ್ಟರೇಯ ಹದ್ನುರಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೇಜ್ನೆ (ಎನ್ಎಚ್ಡಿರ್ಪ) ನಾಂತ್ರ ಭನರತ್ದ ಎರಡನೆೇ ಅತಿ ದ ಡಡ
ಹದ್ನುರಿಗಳ ನಮನಾಣ್ ಯೇಜ್ನೆ ಎಾಂದು ಭರತ್ಮನಲನ ಪ್ರಿಯೇಜ್ನ ಎಾಂದು ಹಸರಿಸಲನಗಿದ.
 ಕೆೇಾಂದರದ ಪ್ರಮುಖ ಭನರತನಿಲನ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ನಮಿಾಸಲನದ ರಸ್ು ಜನಲವು ಸರಕುಗಳ ತ್ವರಿತ್ ಚಲನೆಯನುನ
ಬೆಾಂಬಲಿಸುತ್ುದ ಮತ್ುು ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ವನಯಪನರವನುನ ಹಚಿಿಸುತ್ುದ.
 "ಭನರತನಿಲನ ಲನಜಿಸಿ್ಕ್ಟ್ ವೆಚಿವನುನ ಕಡಿಮೆ ಮನಡುತ್ುದ, ರಫುು ಮತ್ುು ಹ್ ಡಿಕೆಯ ಮೆೇಲ ಪ್ರಿಣನಮ
ಬಿೇರುತ್ುದ".
 ಆರ್ಥಾಕ ಕನರಿಡನರ್ಗಳು, ಅಾಂತ್ರ ಕನರಿಡನರ್ಗಳು ಮತ್ುು ಫ್ರೇಡರ್ ಮನಗಾಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ರನಷ್ಟರೇಯ
ಕನರಿಡನರ್ ದಕ್ಷ್ತೆಯ ಸುಧನರಣೆ, ಗಡಿ ಮತ್ುು ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ಸಾಂಪ್ಕಾ ರಸ್ುಗಳು, ಕರನವಳಿ ಮತ್ುು
ದೇಶಗಳಾಂತ್ಹ್ ಪ್ರಿಣನಮಕನರಿ ಮಧ್ಯಸಿಥಕೆಗಳ ಮ ಲಕ ನಣನಾಯಕ ಮ ಲಸೌಕಯಾದ ಅಾಂತ್ರವನುನ
ನವನರಿಸುವ ಮ ಲಕ ದೇಶನದಯಾಂತ್ ಸರಕು ಮತ್ುು ಪ್ರಯನಣಿಕರ ಸಾಂಚನರದ ದಕ್ಷ್ತೆಯನುನ ಉತ್ುಮಗೆ ಳಿಸುವ
ಬಗೆಗ ಈ ಯೇಜ್ನೆ ಗಮನಹ್ರಿಸುತ್ುದ. ಬಾಂದರು ಸಾಂಪ್ಕಾ ರಸ್ುಗಳು ಮತ್ುು ಗಿರೇನ್ಫ್ರೇಲ್ಡ ಎಕ್ಟ್ಪ್ರಸ್ಟ
ಹದ್ನುರಿಗಳು ”ಎಾಂದು ರಸ್ು ಸನರಿಗೆ ಸಚಿವನಲಯ ಹೇಳಿಕೆಯಲಿಿ ತಿಳಿಸಿದ.
ರನಷ್ಟರೇಯ ಹ್ುಲಿ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣನ ಪನರಧಿಕನರ

 ದೇಶದಲಿಿ ಹ್ುಲಿಗಳ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆಗನಗಿ 1973ರಲಿಿ ಪನರಜೆಕ್ಟ್ ಟೈಗರ್ ಅಸಿುತ್ವಕೆೆ ಬಾಂತ್ು. ನಾಂತ್ರ ಇದು
ರನಷ್ಟರೇಯ ಹ್ುಲಿ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣನ ಪನರಧಿಕನರವನಗಿ ಬದಲನಗಿ ಹ್ುಲಿಗಳ ಉಳಿವಿಗನಗಿ ಕೆಲಸ ಮನಡುತಿುದ. ಸ್ಪಷಲ್
ಟೈಗರ್ ಪ್ ರಟಕ್ಷ್ನ್ ಫ ೇಸ್ಟಾ ದೇಶದಲಿೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಬಾಂಡಿೇಪ್ುರ ಮತ್ುು ರ್ನಗರಹ ಳೆಯಲಿಿ ಜನರಿಗೆ
ತ್ರಲನಗಿದ.
ಕರ್ನಾಟಕ ವಿವಿ ಕನಯ್ದು ತಿದುುಪ್ಡಿ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಎಾಂಟು ನ ತ್ನ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯಗಳ ಸನಥಪ್ನೆಗೆ ಅನುವು ಮನಡಿಕೆ ಡುವ ಉದುೇಶದ್ಧಾಂದ
‘ಕರ್ನಾಟಕ ವಿವಿಗಳ ಕನಯ್ದು-2000’ಕೆೆ ತಿದುುಪ್ಡಿ ತ್ರಲು ನಡೆದ ಸಚಿವ ಸಾಂಪ್ುಟ ಸಭ ಒರ್ಪಪಗೆ ನೇಡಿದ.
ಇದರಿಾಂದ್ನಗಿ ಚನಮರನಜ್ನಗರ, ಹನವೆೇರಿ, ಹನಸನ, ಕೆ ಡಗು, ಕೆ ಪ್ಪಳ, ಬ್ಯನಗಲಕೆ ೇಟ, ಬಿೇದರ್ ಮತ್ುು ಮಾಂಡಯ
ವಿ.ವಿ.ಗಳ ಸನಥಪ್ನೆ ಸುಗಮವನಗಿ ನಡೆಯಲಿದ.
 ಹ ಸ ವಿ.ವಿ.ಗಳ ಪ್ೈಕಿ ಕರಮವನಗಿ ಚನಮರನಜ್ನಗರ ವಿ.ವಿ.ಯಲಿಿ 18, ಹನಸನ ವಿ.ವಿ.ಯಲಿಿ 36, ಹನವೆೇರಿ
40, ಬಿೇದರ್ 140, ಕೆ ಡಗು 24, ಕೆ ಪ್ಪಳ 40 ಮತ್ುು ಬ್ಯನಗಲಕೆ ೇಟ ವಿವಿಗಳು 71 ಕನಲೇಜ್ುಗಳನುನ
ಹ ಾಂದ್ಧರಲಿವೆ. ಇವುಗಳ ಜ್ತೆಗೆ ಮಾಂಡಯ ವಿ.ವಿ. ವನಯರ್ಪುಗೆ ಆ ಜಿಲಿಯ ಪ್ರರ್ಥಮ ದಜೆಾ ಕನಲೇಜ್ುಗಳು ಬರಲಿವೆ.
 ಮಾಂಡಯ ವಿವಿ ಒಾಂದನುನ ಹ ರತ್ುಪ್ಡಿಸಿ ಮಿಕೆ 7 ವಿ.ವಿ.ಗಳ ಆರಾಂಭವನುನ ಈ ವಷಾದ ಬಜೆರ್ಟ ನಲಿಿ
ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಗಿತ್ುು. ಇದಕನೆಗಿ ಈಗನಗಲೇ ತ್ಲನ 2 ಕೆ ೇಟ ರ .ಗಳಾಂತೆ ಒಟು್ 14 ಕೆ ೇಟ ರ ಪನಯಿ
ಒದಗಿಸಲನಗಿದ. ಏಕಿೇಕೃತ್ ವಿವಿಯನಗಿದು ಮಾಂಡಯದ ಸರಕನರಿ ಕನಲೇಜ್ನುನ ಪ್ ಣ್ಾ ಪ್ರಮನಣ್ದ ವಿವಿಯನಗಿ
ಮನಡುವ ತಿೇಮನಾನವನುನ ಇತಿುೇಚೆಗೆ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗಿತ್ುು.
 ನ ತ್ನ ವಿ.ವಿ.ಗಳ ಸನಥಪ್ನೆಗೆ ಆರ್ಥಾಕ ಮತ್ುು ಯೇಜ್ರ್ನ ಇಲನಖೆಗಳು ಒರ್ಪಪಗೆ ನೇಡಿವೆ. ಇವು ಕಡಿಮೆ ಸಥಳ,
ಕಡಿಮೆ ಸಿಬಾಾಂದ್ಧ ಮತ್ುು ಕಡಿಮೆ ವೆಚಿದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಕನಯಾ ಚಟುವಟಕೆ ನಡೆಸಲಿವೆ.
ಉದುೇಶ
 ಜಿಲಿಗೆ ಾಂದು ವಿವಿ ಇರಬೆೇಕು ಎನುನವುದು ಸರಕನರದ ತಿೇಮನಾನವನಗಿದ. ಈ ಮ ಲಕ ಶೈಕ್ಷ್ಣಿಕ
ಅಸಮತೆ ೇಲನ ನವನರಣೆ ಮನಡಲನಗುವುದು. ಜೆ ತೆಗೆ, ಯುವಜ್ನರಿಗೆ ಮನೆ ಬ್ಯನಗಿಲಲಿೇ ಗುಣ್ಮಟ್ದ
ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ನೇಡುವ ಉದುೇಶವನುನ ಹ ಾಂದಲನಗಿದ.


ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಯೇಜ್ನೆ:

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕನವೆೇರಿ ಜ್ಲನನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಒಾಂಬತ್ುು ಜಿಲಿಗಳ ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಈಶನ ಫೌಾಂಡೆೇಷನ್
ನ ಕನವೆೇರಿ ಕ ಗು ಹನಗ ಸಕನಾರದ ವಿವಿಧ್ ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಕುರಿತ್ು ಜ್ಾಂಟಯನಗಿ ಪ್ರಚನರ ನಡೆಸಲು
ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ಮತ್ುು ಈಶನ ಔರ್ಟರಿೇಚ್ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ ಹನಕಿವೆ.
 ಕೆ ಡಗು, ಮೆೈಸ ರು, ಮಾಂಡಯ, ಬೆಾಂಗಳ ರು ಗನರಮನಾಂತ್ರ, ಚನಮರನಜ್ನಗರ, ಚಿಕೆಮಗಳ ರು, ಹನಸನ,
ರನಮನಗರ ಮತ್ುು ತ್ುಮಕ ರು ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಕುರಿತ್ು ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ಹನಗ
ಈಶನ ಔರ್ಟರಿೇಚ್ ಸಹ್ಭನಗಿತ್ವದಲಿಿ ಕೆಲಸ ಮನಡಲಿವೆ.
 ‘ಮರ ಆಧನರಿತ್ ಕೃಷ್ಟಗೆ ಪ್ ರೇತನ್ಹ್ ನೇಡಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಕನಾರ ಬದಿತೆ ತೆ ೇರಿದ. ಈ ಒಪ್ಪಾಂದವು
ಕನವೆೇರಿಯನುನ ಪ್ುನರುಜಿ್ೇವನಗೆ ಳಿಸಲು, ಮಣಿಿನ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆ ಮತ್ುು ರೈತ್ರಿಗೆ ನೆರವನಗಲು ಈ ಯೇಜ್ನೆ
ಸಹ್ಕನರಿಯನಗಲಿದ’.
ಏನದು ಕನವೆೇರಿ ಕ ಗು?
 2019 ರಲಿಿ ಕನವೆೇರಿ ನದ್ಧಯ ಬಗೆಗ ಜ್ನಜನಗೃತಿ ಮ ಡಿಸುವ ನಟ್ನಲಿಿ ಕನವೆೇರಿ ಕನಲಿಾಂಗ್ (ಕನವೆೇರಿ
ಕ ಗು) ಎಾಂಬ ಹಸರಿನ ಅಭಿಯನನಕೆೆ ಚನಲನೆ ನೇಡಲನಗಿದ. ಈ ಅಭಿಯನನದ ಅಡಿಯಲಿಿ ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು
ಹನಗ ಕರ್ನಾಟಕದ 28 ಜಿಲಿಗಳನುನ ವನಹ್ನಗಳ ಮೆೇಲ ಪ್ರಯನಣ್ ಮನಡುವುದ್ನಗಿತ್ುು.
 ತ್ಮಿಳುರ್ನಡಿನ ವೆಲಿಿಯಾಂ ಗಿರಿ ಪ್ವಾತ್ದ ತ್ಪ್ಪಲಿನಲಿಿ ಸನಥರ್ಪತ್ವನದ 112 ಅಡಿ ಎತ್ುರದ ಆದ್ಧಯೇಗಿಯ
ಸಮುಿಖದ್ಧಾಂದ ಈ ಅಭಿಯನನಕೆೆ ಈಶ ಫೌಾಂ ಡೆೇಶನನ ಸಾಂಸನಥಪ್ಕ ಸದುಗರು ಜ್ಗಿಗ ವನಸುದೇವ ಚನಲನೆ
ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಪ್ ರೇತನ್ಹ್ ಯೇಜ್ನೆ
 ರೈತ್ರು, ಸನವಾಜ್ನಕರು ಹನಗ ಸಾಂಘ ಸಾಂಸ್ಥಗಳನುನ ಅರಣಿಯೇಕರಣ್ ಕನಯಾಕರಮಗಾಳಲಿಿ ಸಕಿರಯವನಗಿ
ಪನಲ ಗಳಳಲು ಪ್ರೇರೇರ್ಪಸುವ ಹನಗ ಅವರ ಸಹ್ಕನರವನುನ ಪ್ಡೆಯುವ ದೃಷ್ಟ್ಯಿಾಂದ ಸನವಾಜ್ನಕ
ಸಹ್ಬ್ಯನಗಿತ್ವದ ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಪ್ ರೇತನ್ಹ್ ಯೇಜ್ನೆ ಎಾಂಬ ಹ ಸ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ 2011-12ನೆೇ
ಸನಲಿನಾಂದ ಪನರರಾಂಭಿಸಲನಗಿದ.
 ಈ ಕನಯಾಕರಮದ ಅನವಯ ರೈತ್ರು, ಸನವಾಜ್ನಕರು ರಿಯನಯಿತಿ ದರದಲಿಿ ಹ್ತಿುರದ ಸಸಯಕ್ಷೆೇತ್ರಗಳಿಾಂದ
ಸಸಿಗಳನುನ ಪ್ಡೆದು ಅವುಗಳನುನ ತ್ಮಿ ಜ್ಮಿೇನನಲಿಿ ನೆಟು್ ಪ್ ೇಷ್ಟಸಿದರ ಪ್ರತಿ ಬದುಕುಳಿದ ಸಸಿಗೆ
ಮೊದಲನೆೇ ವಷಾದ ಅಾಂತ್ಯದಲಿಿ ರ . 35/- ಗಳನುನ ಹನಗ ಎರಡನೆೇ ಮತ್ುು ಮ ರನೆೇ ವಷಾದ
ಅಾಂತ್ಯದಲಿಿ ಕರಮವನಗಿ ರ . 40/- ಹನಗ ರ . 50/- ಹೇಗೆ ಒಟು್ ರ . 125/- ಗಳನುನ ಪ್ ರೇತನ್ಹ್
ಧ್ನವರ್ನನಗಿ ಪನವತಿಸಲನಗುತ್ುದ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಕಲನಶ್ರೇ’ ಪ್ರಶಸಿು
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಂಗಿೇತ್ ನೃತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿಯು 2022–23ನೆೇ ಸನಲಿನ ‘ಕರ್ನಾಟಕ ಕಲನಶ್ರೇ’
ಪ್ರಶಸಿುಗಳನುನ ಪ್ರಕಟಸಿದುು, ‘ಗೌರವ ಪ್ರಶಸಿು’ಗೆ ಚನನರನಯಪ್ಟ್ಣ್ದ ಗನಯಕ ಸಿ.ಆರ್. ರನಮಚಾಂದ್ರ
ಹನಗ ಮಾಂಗಳ ರಿನ ನೃತ್ಯ ಗುರು ಗಿೇತನ ಸರಳನಯ ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ.
 ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಂಗಿೇತ್, ಹಾಂದ ಸನುನ ಸಾಂಗಿೇತ್, ನೃತ್ಯ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಏಳು ವಿಭನಗಗಳಿಾಂದ 16 ಕಲನವಿದರು ವನಷ್ಟಾಕ
ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ. ಗೌರವ ಪ್ರಶಸಿುಯು ತ್ಲನ 50 ಸನವಿರ ರ .ಗಳ ಹನಗ ವನಷ್ಟಾಕ ಪ್ರಶಸಿು
ತ್ಲನ 25 ಸನವಿರ ರ .ಗಳ ನಗದು ಬಹ್ುಮನನ ಹ ಾಂದ್ಧದ
ಕರ್ನಾಟಕ ಕಲನಶ್ರೇ’ ವನಷ್ಟಾಕ ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಆಯ್ದೆಯನದವರು
 ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಂಗಿೇತ್ 1. ಸಿ.ಎ. ರ್ನಗರನಜ್, ಮೆೈಸ ರು (ಹನಡುಗನರಿಕೆ) 2. ಎಾಂ. ರ್ನರನಯಣ್, ಮಾಂಗಳ ರು
(ಹನಡುಗನರಿಕೆ) 3. ರ್ಪ.ಕೆ. ದ್ನಮೊೇದರಾಂ, ಪ್ುತ್ ುರು (ಸನಯಕೆ ್ೇಫ ೇನ್)
 ಹಾಂದ ಸನುನ ಸಾಂಗಿೇತ್ 1. ಎಾಂ.ರ್ಪ. ಹಗಡೆ ಪ್ಡಿಗೆರ, ಶ್ರಸಿ (ಗನಯನ) 2. ಮಹನದೇವಪ್ಪ ನಾಂಗಪ್ಪ ಹ್ಳಿಳ,
ಗದಗ (ಗನಯನ) 3. ಹ್ನುಮಾಂತ್ಪ್ಪ ಬ. ತಿಮನಿಪ್ ರ, ಹನವೆೇರಿ (ವಯಲಿನ್) 4. ಫಯನಜ್ ಖನನ್,
ಬೆಾಂಗಳ ರು (ಸನರಾಂಗಿ/ಗನಯನ)
 ನೃತ್ಯ 1. ರ ೇಹಣಿ ಇಮನರತಿ, ಧನರವನಡ 2. ಪ್ುಷಪ ಕೃಷಿಮ ತಿಾ, ಶ್ವಮೊಗಗ 3. ಪ್ುರುಷ ೇತ್ುಮ,
ಬೆಾಂಗಳ ರು
 ಸುಗಮ ಸಾಂಗಿೇತ್ 1. ಸಿದ್ನರಮಪ್ಪ ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಪನಟೇಲ್, ಕಲಬುಗಿಾ 2. ಮಧ್ರನ ರವಿಕುಮನರ್, ಬೆಾಂಗಳ ರು
ಕಥನಕಿೇತ್ಾನ 1. ಶ್ೇಲನ ರ್ನಯುಡ, ಬೆಾಂಗಳ ರು ಗಮಕ 1. ಅನಾಂತ್ ರ್ನರನಯಣ್, ಹ ಸಹ್ಳಿಳ 2.
ಚಾಂದರಶೇಖರ ಕೆೇದ್ಧಲನಯ, ಉಡುರ್ಪ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಶಸಿು 1.ಪ್ರವಿೇಣ್ ಡಿ. ರನವ್, ಬೆಾಂಗಳ ರು (ವನದಕರು,
ಸಾಂಯೇಜ್ಕರು)
‘ಸಖಿ ಭನಗಯ’ ಯೇಜ್ನೆ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಗೌರಿ-ಗಣೆೇಶ ಹ್ಬಾದಾಂದು ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ವಿವಿಧ್

ಉದ ಯೇಗನವಕನಶವನುನ ಕಲಿಪಸುವ ನಟ್ನಲಿಿ, ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ
ಗನರಮ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿ ಮಟ್ದಲಿಿ 30 ಸನವಿರ ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ‘ಸಖಿ ಭನಗಯ’
ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜನರಿಗೆ ಳಿಸುವ ನಧನಾರ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡಿದ.

 ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಲಿಿ ಕೃಷ್ಟ ಸಖಿ, ಹೈನುಗನರಿಕೆ ಸಖಿ, ವನ ಸಖಿ, ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ವಹವನಟು ಸಖಿ, ಡಿಜಿಟಲ್
ಪನವತಿ ಸಖಿ ರ ಪ್ದಲಿಿ ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ.
 ಮಹಳನ ಸವಸಹನಯ ಗುಾಂಪ್ುಗಳಲಿಿ ತ್ಯನರಿಸುವ ಉತ್ಪನನಗಳ ಮೌಲಯವಧ್ಾನೆ, ಮನರುಕಟ್ಗೆ
ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ ಮನಹತಿ ನೇಡೆ ೇ ಕೆಲಸವನುನ ಗನರಮಪ್ಾಂಚನಯಿುಗೆ ನೆೇಮಕಗೆ ಳುಳವಾಂತ್ ಸಖಿಯರು
ಮನಡಲಿದ್ನುರ.
ಉದುೇಶ
 ಗನರಮಿೇಣ್ ಜ್ನರ ಜಿೇವನೆ ೇಪನಯ ವೃದ್ಧಿ ಹನಗ ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ಉದ ಯೇಗನವಕನಶಗಳನುನ ಹಚಿಿಸುವುದು,
ಅದಕೆೆ ತ್ಕೆಾಂತೆ ಕೌಶಲ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲು ಸಕನಾರ ಕರಮಗಳನುನ ಕೆೈಗೆ ಳುಳತಿುದ. ಅದರ ಭನಗವನಗಿಯ್ದೇ
ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿಗೆ 5 ಜ್ನ ಸಖಿಯರನುನ ನೆೇಮಕ ಮನಡಲನಗುತಿುದ
ಏನದು ಯೇಜ್ನೆ?
 ಮಹಳನ ಸವಸಹನಯ ಗುಾಂಪ್ುಗಳಲಿಿ ತ್ಯನರಿಸುವ ಉತ್ಪನನಗಳ ಮೌಲಯವಧ್ಾನೆ, ಮನರುಕಟ್ಗೆ
ಸಾಂಭಾಂದ್ಧಸಿದಾಂತೆ ಮನಹತಿ ನೇಡುವುದಕೆೆ ತ್ರಬೆೇತಿ ಪ್ಡೆದ ಸಿಬಾಾಂದ್ಧ ಸಖಿಯನಗುತನುರ ಪ್ರತಿ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿ
ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಇವರನುನ ನೆೇಮಿಕ ಮನಡಲನಗುತ್ುದ. ಸಮುದ್ನಯ ಸಾಂಪ್ನ ಿಲ ವಯಕಿುಗಳ ರಿೇತಿಯಲಿಿ
ಕನಯಾ ನವಾಹಸಲಿದ್ನುರ.
ಯನರು, ಯನವ ಕೆಲಸ
 ಕೃಷ್ಟ ಸಖಿ : ಕೃಷ್ಟ, ರೇಷಿ, ತೆ ೇಟಗನರಿಕೆ ಇಲನಖೆಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ ಗನರಮಿೇಣ್ ಜ್ನರಿಗೆ ಮನಹತಿ
ನೇಡುವುದು. ಇವರಿಗೆ 60 ದ್ಧನಗಳ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ. ಇವರು ರೈತ್ರಿಗೆ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನದ ಬಗೆಗ, ಕೃಷ್ಟ
ವಿಮೆ ಮನಡಿಸುವ ಬಗೆಗ, ಬೆಲ ಹನನ ಪ್ರಿಹನರ ಕೆ ಡಿಸುವ ಬಗೆಗ, ಕೃಷ್ಟ ಉತ್ಪನನಗಳ ಮೌಲಯವಧ್ಾನೆ ಬಗೆಗ,
ಮನರುಕಟ್ಗಳ ಬಗೆಗ ಮನಹತಿ ನೇಡುತನುರ.
 ವನ ಸಖಿ : ಮರ ಮುಟು್ಹ ೇರನಟದ ಅರಣ್ಯ ಉತ್ಪನನಗಳನುನ ಸಾಂಗರಹ್ ಮನಡುವುದು, ಮೌಲಯವಧ್ಾನೆ
ಮನಡುವುದು, ಮನರನಟ ಮನಡುವುದು, ವನಗಳನುನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ಡಿಸುವ ವಿಚನರದಲಿಿ ಮೆೇಲಿವಚನರಣೆ
ಮನಡುವುದು.
 B.C.ಸಖಿ : banking correspondence ಬಗೆಗ ಮನಹತಿ ಅಾಂದರ ಸನಲ, ವಿಮೆಮನಡಿಸುವುದು
ಮುಾಂತನದ ಮನಹತಿಗಳನುನ ಒದಗಿಸಲಿದ್ನುರ.
 ಪ್ಶು ಸಖಿ : ಇವರಿಗೆ ೪೨ ದ್ಧನಗಳ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ. ಜನನುವನರಗಳ ಬಗೆಗ ಸಮಗರ ಮನಹತಿ,
ಹೈನುಗನರಿಕೆ, ಕೆ ೇಳಿ ಸನಕನಣೆ ಬಗೆಗ ಮನಹತಿ ನೇಡುತನುರ.
 ಡಿಜಿ ಪ್ೇ ಸಖಿ : ಬ್ಯನಯಾಂಕಗಳು ನೇಡುವ ಎಲಿ ರಿೇತಿಯ ಸ್ೇವೆಗಳು, ರ್ಪಾಂಚಣಿ ವಿತ್ರಣೆ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ವಿವಿಧ್ ರಿೇತಿಯ
ಪ್ೇಮೆಾಂರ್ಟ ಆಧನರಿತ್ ಸ್ೇವೆಯನುನ ನೇಡಲಿದ್ನುರ.

ಸಿರಿಧನನಯಗಳ ಅಭಿಯನನ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕೃಷ್ಟ ವಿಜ್ಞನನಗಳ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯವು

ನಬ್ಯನಡ್ಾ ಸಹ್ಯೇಗದಲಿಿ ಆಯೇಜಿಸಿರುವ ಸಿರಿಧನನಯಗಳ
ಅಭಿಯನನವನುನರನಯಚ ರಿನಲಿಿ ಕೆೇಾಂದರ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವೆ
ನಮಾಲನ ಸಿೇತನರನಮನ್ ಅವರು ಉದ್ನಾಟ ಸಿದರು.
 ವಿಶವಸಾಂಸ್ಥಯು 2023ನೆೇ ವಷಾವನುನ ಸಿರಿಧನನಯಗಳ
ವಷಾವೆಾಂದು ಘ ೇಷ್ಟಸಿದ. ಹೇಗನಗಿ ಭನರತ್ದಲಿಿ ಸಿರಿಧನನಯಗಳ
ಅಭಿಯನನವನುನ ರನಯಚ ರಿನಾಂದ ಉದ್ನಾಟಸುತಿುರುವುದು
ವಿಶೇಷವನಗಿದ.
ಸಿರಿಧನನಯ ಸಾಂಸೆರಣನ ಘಟಕಗಳ ಸನಥಪ್ನೆ
 ಕಲನಯಣ್ ಕರ್ನಾಟಕದ 7 ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ ಸಿರಿಧನನಯ ಸಾಂಸೆರಣನ ಘಟಕಗಗಳನುನ ಸನಥರ್ಪಸಲನಗುವುದು.
 ಉದುೇಶ: ಸಿರಿಧನನಯ ಬ್ಯನರಾಂಡ್ ಗಳನುನ ರೈತ್ ಉತನಪದಕ ಸಾಂಸ್ಥಗಳ ಮ ಲಕ ಮನಡಬಹ್ುದು. ಕೆಪ್ಕ್ಟ
ಮ ಲಕ ರಫುು ಮನಡುವವರಿಗೆ ಪ್ ರೇತನ್ಹ್ಕಗಳನುನ ನೇಡುವ ಉದುೇಶದ್ಧಾಂದ 50 ಕೆ ೇಟ ರ .ಗಳನುನ
ಒದಗಿಸಿದ. ಅದರ ಉಪ್ಯೇಗ ಪ್ಡೆದು ರಫುು ಮನಡಲು ಕೆಪ್ಕ್ಟ ಮ ಲಕ ಎಲನಿ ಸಹನಯ ಮತ್ುು
ಸಹ್ಕನರವನುನ ಸಕನಾರ ಮನಡಲಿದ.
ಕಲನಯಣ್ ಕರ್ನಾಟಕದ ಏಳು ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ ಸಿರಿಧನನಯ
 ಎಲಿಿ ತ್ರಬೆೇತಿ? ಕಲನಯಣ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಅರ ಒಣ್ ಪ್ರದೇಶ. ಜನಹೇರನಬ್ಯನದ್ಧನಲಿಿರುವ ಕೃಷ್ಟ ಸಾಂಸ್ಥಯಲಿಿ
108 ವಷಾದ ಜೆ ೇಳ, ನವಣೆ, ಸನಮೆಗಳನುನ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆ ಮನಡಿದುು, ರೈತ್ರು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯಬೆೇಕೆಾಂದು
ತ್ರಬೆೇತಿಯನುನ ನೇಡುತನುರ.
 ಇಾಂರ್ಥ 8 ಸಾಂಸ್ಥಗಳು ಜ್ಗತಿುನಲಿಿದುು, ಈ ಪ್ೈಕಿ ಜನಹೇರನಬ್ಯನದ್ಧನಲಿಿದ. ಇಲಿಿನ ಹ್ವನಮನನಕೆೆ ತ್ಕೆ
ಬೆಳೆಗಳನುನ ಬೆಳೆಯಬೆೇಕು.ಇದಕೆೆ ವಿಶೇಷ ಮನರುಕಟ್ ನಮನಾಣ್ ಮನಡುವುದು ಸಕನಾರದ ಸಾಂಘ ಸಾಂಸ್ಥಗಳ
ಕತ್ಾವಯ.
 ಕಲನಯಣ್ ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ 7 ಜಿಲಿಗಳಿವೆ. ಏಳು ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ 7 ಸಿರಿಧನನಯಗಳನುನ ಬೆಳೆಸಲನಗುತ್ುದ.
ರನಯಚ ರಿನಲಿಿ ಜ್ವಳಿ ಪನಕ್ಟಾ
 ಕರ್ನಾಟಕದ ಜ್ವಳಿ ನೇತಿಯಿಾಂದ ಪ್ ರೇತನ್ಹ್ಕಗಳಿರುವ ಜ್ವಳಿ ಪನಕ್ಟಾ ನಮಿಾಸಲನಗುವುದು. ರನಜ್ಯ
ಸಕನಾರದ ನೆರವಿನಾಂದ ರನಯಚ ರಿನಲಿಿ ಜ್ವಳಿ ಪನಕ್ಟಾ ಸನಥರ್ಪಸಲನಗುವುದು. ಬಳನಳರಿಯಲಿಿ ಜಿೇನ್್

ತ್ಯನರಿಸುವ ಕನಖನಾನೆ ಇದ. ಉತ್ುಮ ಹ್ತಿು ಬೆಳೆಯುವ ಕನಲವಿತ್ುು. ರಫುು ಮನಡುವಾಂರ್ಥ ಹ್ತಿು
ಬೆಳೆಯಲನಗುತಿುತ್ುು. ಇದಕೆೆ ಮನರುಕಟ್ ನಮನಾಣ್ ಮನಡುವ ಅವಶಯಕತೆ ಇದ.
'ಬೆಳಕು' ಕಲಿಕನ ಕೆೇಾಂದರ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಬೆಾಂಗಳ ರು ನಗರದಲಿಿನ ಕೆ ಳಚೆ ಪ್ರದೇಶದ ಬಡ ಮತ್ುು ಹಾಂದುಳಿದ ವಗಾಗಳ

ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ನೆರವನಗಲು ಬಿಬಿಎಾಂರ್ಪ ಕಲನಯಣ್ ಇಲನಖೆ ಎಲನಿ ವನಡ್ಾ ಗಳಲಿಿ ಬೆಳಕು ಕಲಿಕನ
ಕೆೇಾಂದರವೆ ಾಂದನುನ ಸನಥರ್ಪಸುತಿುದ. ಈ ಕೆೇಾಂದರದಲಿಿ ಓವಾ ನುರಿತ್ ಶ್ಕ್ಷ್ಕ, ಸುಸಜಿ್ತ್ ಕೆ ಠಡಿ ಹನಗ ಪ್ುಸುಕಗಳು
ಇರಲಿವೆ.
 ಇಾಂತ್ಹ್ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳು ಪ್ರಿೇಕ್ಷೆಯಲಿಿ ಅನುತಿುೇಣ್ಾರನಗದ ಖನತಿರ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯದ್ನುಗಿದ. ಮನೆಯಲಿಿ
ಅಧ್ಯಯನ ಮನಡಲು ಸ ಕು ವನತ್ವನರಣ್ ಇಲಿದಾಂತ್ಹ್ ದುಬಾಲ ಮಕೆಳಿಗೆ ಅನುಕ ಲ ಕಲಿಪಸುವ
ನಟ್ನಲಿಿ ಬಿಬಿಎಾಂರ್ಪ ಕಲನಯಣ್ ಇಲನಖೆ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾ ಬೆಳಕು ಯೇಜ್ನೆ ಜನರಿಗೆ ಳಿಸುತಿುದ.
 ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳ ಮನೆಗಳಿಗೆ 500 ಮಿೇಟರ್ ಗಳಿಾಂದ 1 ಕಿ.ಮಿೇ ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಈ ಕೆೇಾಂದರಗಳು
ಸನಥಪ್ನೆಯನಗಲಿವೆ. ಸರಿಯನಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸದ ಇಾಂತ್ಹ್ ಅನೆೇಕ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗನಗಿ ಇಲನಖೆ ಈ
ಕನಯಾಕರಮ ಆರಾಂಭಿಸುತಿುದ.
 ಎನ್ ಜಿಒ ಮತ್ುು ಸವಯಾಂ ಸ್ೇವಕರ ಾಂದ್ಧಗೆ ಒಪ್ಪಾಂದ ಮನಡಿಕೆ ಳಳಲನಗಿದ. ಮ ಲಸೌಕಯಾ ಹನಗ
ಅಧ್ಯಯನ ಸನಮನಗಿರಗಳನುನ ಇಲನಖೆ ಕಡೆಯಿಾಂದ ಒದಗಿಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಈ ಕೆೇಾಂದರಗಳು ಸಾಂಜೆ 5-30 ರಿಾಂದ 7-30ರವರಗ ತೆರದ್ಧರುತ್ುವೆ. ಈ ಕೆೇಾಂದರಗಳ ನವಾಹ್ಣೆಗನಗಿ ಮನಸಿಕ
ರ . 1,500 ರಿಾಂದ ರ . 2,000 ತಿಾಂಗಳ ಗೌರವಧ್ನದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಪ್ದವಿೇಧ್ರರನುನ ಎನ್ ಜಿಒಗಳು ಗುತಿುಗೆಗೆ
ಪ್ಡೆದುಕೆ ಳಳಬೆೇಕು, ಈ ಕೆೇಾಂದರಗಳ ಶ್ಕ್ಷ್ಕರಿಗೆ 15 ದ್ಧನ ತ್ರಬೆೇತಿ ನೇಡಲನಗುವುದು, ಪ್ರತಿ ಸ್ಾಂಟರ್ ಗೆ ರ .
42, 500 ಅನುದ್ನನ ಹ್ಾಂಚಿಕೆ ಮನಡಲನಗುವುದು.
ಉದುೇಶ
 ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ರ್ನಯಕತ್ವ, ಸಾಂವಹ್ನ ಮತಿುತ್ರ ಕೌಶಲಯಗಳನುನ ಹೇಳಿಕೆ ಡಲನಗುವುದು, ಅವರು ತ್ಮಿ
ಪ್ರಿೇಕ್ಷೆ ಪನಸು ಮನಡಲು ತ್ರಬೆೇತಿದ್ನರರ ನೆರವು ಪ್ಡೆದುಕೆ ಳಳಬಹ್ುದು. ಪ್ೈಲರ್ಟ ಆಧನರದ ಮೆೇಲ
ಈಗನಗಲೇ 10 ಕೆೇಾಂದರಗಳನುನ ತೆರಯಲನಗಿದುು, ಶ್ೇಘರದಲಿಿಯ್ದೇ ಎಲನಿ ವನಡ್ಾ ಗಳಲಿಿ ಈ
ಕೆೇಾಂದರಗಳನುನ ತೆರಯಲನಗುವುದು.

ಉದ ಯೇಗಸಥ ಮಹಳೆಗೆ ‘ಪನರಜೆಕ್ಟ್ ರಶ್ಿ’
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ‘ಉದ ಯೇಗಸಥ

ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ಉದ ಯೇಗ ಸಥಳದಲಿಿ ಸೌಕಯಾ
ಕಲಿಪಸಿರುವ ‘ಪನರಜೆಕ್ಟ್ ರಶ್ಿ’ಯನುನ ಮ ರು ಕಡೆ
ಅಾಂದರ, ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಆಯುಕುರ ಕಚೆೇರಿ,
ಲ ೇಕೆ ೇಪ್ಯೇಗಿ ಇಲನಖೆ ಕಟ್ಡ ಹನಗ

ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ಆವರಣ್ದಲಿಿ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಲನಗಿದ.
 ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ಅವರು ಉದ ಯೇಗ ಮನಡುವ
ಸಥಳದಲಿಿ ಹೈಟಕ್ಟ ವಯವಸ್ಥಯನುನ ‘ಪನರಜೆಕ್ಟ್
ರಶ್ಿ’ ಒದಗಿಸುತಿುದ.
 ಇಲಿಿ ಶೌಚನಲಯ, ಮಗುವಿಗೆ ಹನಲುಣಿಸುವ
ಕೆ ಠಡಿ, ವಿಶನರಾಂತಿ ಕೆ ಠಡಿ, ಟ.ವಿ ನೆ ೇಡಲು,
ಕೆೇರಾಂ, ಚೆಸ್ಟ ಮುಾಂತನದ ಕಿರೇಡೆಗಳರ್ನನಡುವ
ಕೆ ಠಡಿ ಇದ. ಜೆ ತೆಗೆ ಇಲಿಿ ಪ್ತಿರಕೆ,
ನಯತ್ಕನಲಿಕನಲಿಕಗಳನುನ ಓದುವ ಅವಕನಶವ
ಇದ.
 ವಿಶನಲವನದ ಅಡಿಗೆಕೆ ೇಣೆಯ ಇದುು, ಊಟ
ಮನಡುವುದಕನೆಗಿ ಕೆ ಠಡಿಯ ವಯವಸ್ಥಯ
ಇದ. ಶುದಿ ಕುಡಿಯುವ ನೇರಿನ ವಯವಸ್ಥಯ
ಇದ.
ಉದುೇಶ
 ಮನೆಗಿಾಂತ್ ಹಚುಿ ಸಮಯ ಕಚೆೇರಿಯಲಿಿಯ್ದೇ
ಕಳೆಯುವುದರಿಾಂದ, ವಿಶೇಷವನಗಿ ಮಹಳೆಯರಿಗೆ
ಇಾಂರ್ಥದ ಾಂದು ಕೆ ಠಡಿಯ ಅವಶಯಕತೆ ಇರುತ್ುದ

ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಡೆ ೇರ್ಪಾಂಗ್ ತ್ಡೆ ಮಸ ದ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ಧುೇಪ್ನ ತ್ಡೆ ಘಟಕ ಮತ್ುು ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ಧುೇಪ್ನ ಮದುು ಪ್ರಿೇಕ್ಷನ
ಪ್ರಯೇಗನಲಯ ಕನಯಾವೆೈಖರಿಯ ರ ಪ್ುರೇಷ ಸಿದಿತೆಗೆ ಒತ್ುು ನೇಡುವ ಮಸ ದಯನುನ ಸಾಂಸತ್ನಲಿಿ
ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಲನಯಿತ್ು. ರನಜ್ಯಸಭಯಲಿಿ ಧ್ವನಮತ್ದ ಮ ಲಕ ಈ ಮಸ ದಗೆ ಅನುಮೊೇದನೆ ನೇಡಲನಯಿತ್ು.
ಲ ೇಕಸಭಯಲಿಿಯ ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಲನಗಿತ್ುು.
ಮಸ ದಯಲಿಿ ಏನದ?
 ‘ಸದಯ ನಮಿ ದೇಶದ ಪ್ರಯೇಗನಲಯದಲಿಿ ವಷಾಕೆೆ ಆರು ಸನವಿರ ಮನದರಿಗಳನುನ ಪ್ರಿೇಕ್ಷಿಸುವ ಅವಕನಶ ಮನತ್ರ
ಇದ. ಈ ಮಸ ದಯಿಾಂದ್ನಗಿ ರ್ನಡನ ಪ್ರಯೇಗನಲಯವನುನ ಉನನತಿೇಕರಿಸಲು ಅನುಕ ಲವನಗಲಿದ. ದೇಶದಲಿಿ
ದ ಡಡ ಮಟ್ದ ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ಕಿರೇಡನಕ ಟಗಳನುನ ಆಯೇಜಿಸಿದ್ನಗ ಮನಸಿಕ 10 ಸನವಿರ ಮನದರಿಗಳ
ಪ್ರಿೇಕ್ಷನ ಸನಮರ್ಥಯಾ ಅಭಿವೃದ್ಧುಸಬಹ್ುದ್ನಗಿದ’ ಎಾಂದು ಮಸ ದಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ಚಚೆಾಯಲಿಿ ಹೇಳಲನಗಿದ.
 ಉದ್ಧುೇಪ್ನ ಮದುು ಪ್ರಕರಣ್ ತ್ನಖೆ, ತ್ರ್ಪಪತ್ಸಥರಿಗೆ ಶ್ಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸುವುದು ಮತ್ುು ನಯಮ ಉಲಿಾಂಘನೆ ಮನಡುವವರ
ವಿರುದಿ ಶ್ಸುುಕರಮ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ಈ ಮಸ ದಯಿಾಂದ ಸನಧ್ಯವನಗಲಿದ. ರ್ನಡನ ಬಲವಧ್ಾನೆಯನಗಲಿದ’.
 ‘ಈ ಮಸ ದ ಅನುಮೊೇದನೆಯಿಾಂದ್ನಗಿ ಭನರತ್ವ ಈಗ ಅಮೆರಿಕ, ಚಿೇರ್ನ, ಜ್ಪನನ್ ಮತ್ುು ಫನರನ್್ ದೇಶಗಳ
ಸನಲಿಗೆ ಸ್ೇರಿದ. ಕಿರೇಡೆಯಲಿಿ ಉದ್ಧುೇಪ್ನ ಮದುು ಬಳಕೆಯ ರ್ಪಡುಗನುನ ಮಟ್ ಹನಕಲು ಇದರಿಾಂದ
ಸನಧ್ಯವನಗಲಿದ’.
ಡೆ ರ್ಪಾಂಗ್ ಎಾಂದರೇನು?
 ಅಥೆಿಟ್ಟಕ್ಗಳ ಕಾಯಷಕ್ಷಮತೆಯನುು ಅಕರಮವ್ಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸಲು ವಸುಿವಿನ ಬಳಕ (ಉದಾಹರಣೆಗ ಅನಾಬೊೋಲ್ಲಕ್
ಸಿೋರಾಯಿಗಳು ಅರ್ವ್ಾ ಎರಿಥೆೊರೋಪೊಯ್ಕಟ್ಟನ್) ಅರ್ವ್ಾ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನ (ರಕಿದ್ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ನಾಂತ್ಹ್ವುಗಳ
ಉಪ್ಯೇಗ)
ಮಸ ದಯ ಪ್ರಮುಖ ನಬಾಂಧ್ನೆಗಳು
 ಸಮರ್ಷ ಮತ್ುಿ ಸಿತ್ಿಂತ್ರ ಸಬಬಿಂದ್ಧಯನುು ಒಳಗೊಿಂಡಿರುವ ಕ್ತರೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ

ಮಿಂಡಳಿಯನುು ಸಾಾಪಸಲು ಮಸೊದೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ಿದೆ
 ಇದ್ು ಕ್ತರೋಡ್ಾಪಟುಗಳಿಗ ಕಾಲ ಅತಿಯ ನಾಾಯವನುು ಸಾಧಿಸಲು ಪರಯತಿುಸುತ್ಿದೆ
 ಇದ್ು ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರುದ್ಿ ಹೊೋರಾಡಲು ಏಜೆನಿಿಗಳ ನಡುವ ಸಹಕಾರವನುು ಹಚಿುಸುತ್ಿದೆ

 ಇದ್ು ಕ್ತರೋಡೆಗಳ ಕಡೆಗ ಅಿಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಜವ್ಾಬಾುರಿಗಳನುು ಪೂರೆೈಸಲು ಭಾರತ್ದ್ ಬದ್ಿತೆಯನುು

ಬಲಪಡಿಸಲು ಪರಯತಿುಸುತ್ಿದೆ
 ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ನಿಣಷಯಕಾೆಗಿ ದ್ೃಢವ್ಾದ್ ಸಿತ್ಿಂತ್ರ ಕಾಯಷವಿಧಾನವನುು ಸಾಾಪಸಲು ಇದ್ು ಸಹಾಯ
ಮಾಡುತ್ಿದೆ
 ಇದ್ು NADA ಮತ್ುಿ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಡೆೊೋಪ್ ಟೆಸಿಿಂಗ್ ಲಾಾಬೊರೆೋಟರಿ (NDTL) ಕಾಯಷನಿವಷಹಣೆಗ ಕಾನೊನು
ಮಾನಾತೆಯನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಇದ್ು ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಹಚಿುನ ಡೆೊೋಪ್ ಪರಿೋಕ್ಷಾ ಪರಯೋಗಾಲಯಗಳನುು ಸಾಾಪಸಲು ಕಾರಣವ್ಾಗುತ್ಿದೆ ಜೆೊತೆಗ
ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಿಂಶೊೋಧನೆ ಮತ್ುಿ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ವಸುಿಗಳ ತ್ಯಾರಿಕಯಲ್ಲಿ ಬಿಂಬಲವನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಹಿೋಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ಮಸೊದೆ 2022 ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಕ್ತರೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ಅನುು
ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಶಾಸನದ್ ರೊಪದ್ಲ್ಲಿ ಶಾಸನಬದ್ಿ ಚೌಕಟಿನುು ಒದ್ಗಿಸುತ್ಿದೆ ಪರಸುಿತ್ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಉದ್ಧುೋಪನ
ಮದ್ುು ನಿಗರಹ ಸಿಂಸಾ (ನಾಡ್ಾ) ವಿಶಿ ಉದ್ಧುೋಪನ ಮದ್ುು ತ್ಡೆ ಏಜೆನಿಿಯ ನಿಯಮಗಳಿಗ ಅನುಸಾರವ್ಾಗಿ
ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ಕರಮಗಳನುು ನಿವಷಹಿಸುತಿಿದೆ
ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ಧುೇಪ್ನ ಮದುು ತ್ಡೆ ಸಾಂಸ್ಥ (ರ್ನಡನ)
 ಇದ್ು ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಸಿಂಸಾಯಾಗಿದ್ುು ದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿನ ಎಲಾಿ ರಿೋತಿಯ ಕ್ತರೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ನಿಯಿಂತ್ರಣ

ಕಾಯಷಕರಮವನುು ಉತೆಿೋಜಿಸುತ್ಿದೆ ಸಿಂಘಟ್ಟಸುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ಮೆೋಲ್ಲಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ವಿಶಿ
ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ಏಜೆನಿಿಗ ಅನುಗುಣವ್ಾಗಿ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ುಿ ನಿೋತಿಗಳ ಅಳವಡಿಕ
ಮತ್ುಿ ಅನುಷ್ಾಾನದೆೊಿಂದ್ಧಗ ವಾವಹರಿಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ನುು ಕೋಿಂದ್ರ ಸಕಾಷರವು ಸಿಂಘಗಳ ನೆೊೋಿಂದ್ಣಿ ಕಾಯಿದೆಯ
ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಾಪಸದೆ
ವನಡಾನ (WADA)
 ವಲ್ಿಷ ಡೆೊೋಪಿಂಗ್ ವಿರೆೊೋಧಿ ಏಜೆನಿಿಯು ಕನಡ್ಾ ಮೊಲದ್ ಅಿಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಒಲ್ಲಿಂಪಕ್ ಸ ಅತಿಯು
ಕ್ತರೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾದ್ಕವಸುಿಗಳ ವಿರುದ್ಿದ್ ಹೊೋರಾಟವನುು ಉತೆಿೋಜಿಸಲು ಸಮನಿಯಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ುಿ
ಮೆೋಲ್ಲಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಪಾರರಿಂಭಿಸದ್ ಪರತಿಷ್ಾಾನವ್ಾಗಿದೆ
‘ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿ ಉಡನನ್’
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಸವತ್ಾಂತ್ರ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಹನೆನಲಯಲಿಿ ಗ ಗಲ್ ಸಾಂಸ್ಥಯು ‘ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿ

ಉಡನನ್’ ಎಾಂಬ ಆನ್ಲೈನ್ ಕನಯಾಕರಮ
ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಿದ. ಗ ಗಲ್ನ ಕಲನ ಮತ್ುು ಸನಾಂಸೆೃತಿಕ
ವಿಭನಗ ಈ ಯೇಜ್ನೆ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡಿದ.

ಉದುೇಶ
 ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ ರತ್ ನಾಂತ್ರ ದೇಶ ಸನಥರ್ಪಸಿರುವಾಂತ್ಹ್ ಮಹ್ತ್ವದ ಮೆೈಲಿಗಲುಿಗಳನುನ ಸಚಿತ್ರ ವಿವರಣೆಯಾಂದ್ಧಗೆ
ಮೆಲುಕು ಹನಕುವುದು ಇದರ ಉದುೇಶ.
 ‘ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರದ ‘ಆಜನದ್ಧ ಕಿ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ’ ಕನಯಾಕರಮಕೆೆ ಕೆೈಜೆ ೇಡಿಸುವ ಸಲುವನಗಿ ಈ ಯೇಜ್ನೆ
ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗಿದ.
 ‘ಡ ಡಲ್4ಗ ಗಲ್’–2022 ಸಪಧಾಗ ಚನಲನೆ ನೇಡಲನಗಿದ.ಮುಾಂದ್ಧನ 25 ವಷಾಗಳಲಿಿ ‘ನನನ ಭನರತ್’ ಎಾಂಬ

ವಿಷಯದಡಿ ಸಪಧಾ ನಡೆಸಲನಗುತಿುದುು, 1 ರಿಾಂದ 10ನೆೇ ತ್ರಗತಿ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳು ಸಪಧಾಯಲಿಿ ಪನಲ ಗಳಳಲು
ಅಜಿಾ ಸಲಿಿಸಬಹ್ುದು. ವಿಜೆೇತ್ರಿಗೆ ರ . 5 ಲಕ್ಷ್ ವಿದ್ನಯರ್ಥಾವೆೇತ್ನ ಹನಗ ಅವರು ವನಯಸಾಂಗ ಮನಡುತಿುರುವ
ಶನಲ ಅರ್ಥವನ ಸಾಂಸ್ಥಗೆ ರ . 2 ಲಕ್ಷ್ ತನಾಂತಿರಕ ನೆರವು ನೇಡಲನಗುತ್ುದ.
 ವಿಜೆೇತ್ರು ರಚಿಸಿರುವ ಕಲನಕೃತಿಯು ನವೆಾಂಬರ್ 14ರಾಂದು ಗ ಗಲ್ ಹ ೇಾಂ ಪ್ೇಜ್ನಲಿಿ (ಭನರತ್)
ಪ್ರಕಟವನಗಲಿದ. ಗುಾಂಪ್ು ಹ್ಾಂತ್ದ ರ್ನಲವರು ವಿಜೆೇತ್ರಿಗೆ ಹನಗ ಫೈನಲ್ ಪ್ರವೆೇಶ್ಸುವ 15 ಮಾಂದ್ಧಗೆ ಆಕಷಾಕ
ಬಹ್ುಮನನಗಳು ದ ರಯಲಿವೆ’.
ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿ ಉಡನನ್ ಉಪ್ಕರಮದ ಬಗೆಗ:
 ಇಿಂಡಿಯಾ ಕ್ತ ಉಡ್ಾನ್ ಇನಿರ್ಶಯ್ಕೋಟ್ಟವ್ ಭಾರತ್ದ್ ಮರಿಯಲಾಗದ್ ಮತ್ುಿ ಅಮರ ಭನವನೆಗಳ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದೆ
ಆಜಾದ್ಧ ಕಾ ಅಮೃತ್ ಮಹೊೋತ್ಿವದ್ ಆಶರಯದ್ಲ್ಲಿ ಇಿಂಡಿಯಾ ಕ್ತ ಉಡ್ಾನ್ ಉಪಕರಮವನುು
ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ
ಉದುೇಶ:
 ಜಿಂಟ್ಟ ಉಪಕರಮವು ಭನರತ್ದ ಅಭಿಲೇಖನಗಳು ಮತ್ುಿ ಕಲಾತ್ೂಕ ವಿವರಣೆಗಳ ಮೊಲಕ ಭಾರತ್ದ್ ರ್ಶರೋಮಿಂತ್
ಸಿಂಸೆೃತಿ ಮತ್ುಿ ಪರಿಂಪರೆಗ ಇಿಂಟನೆಷಟ್ ಬಳಕದಾರರನುು ಕರೆದೆೊಯುಾತ್ಿದೆ 1947ರ ನಾಂತ್ರ ಭನರತ್ವು
ವಿಕಸನಗೆ ಾಂಡ ಬಗೆ, ಇದಕೆೆ ಕೆ ಡುಗೆ ನೇಡಿದ ಮಹನನೇಯರ ಕುರಿತ್ ವಿವರಗಳನುನ ‘ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿ ಉಡನನ್’
ಒಳಗೆ ಾಂಡಿರಲಿದ. ಒಟ್ನ್ರಯನಗಿ ಸವತ್ಾಂತ್ರ ಭನರತ್ದ ಕಥೆ ಹೇಳುವುದು ಇದರ ಉದುೇಶ’ ಎಾಂದು ಗ ಗಲ್
ತಿಳಿಸಿದ.
 ರ್ಥೇಮ್ಸ: ಭಾರತ್ದ್ ಉಡನನ್ ಯೋಜನೆಯು 'ಕಳೆದ್ 75 ವಷಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ದ್ ಮರಿಯಲಾಗದ್ ಮತ್ುಿ ಅಮರ
ಭನವನೆ' ಎಿಂಬ ವಿಷಯವನುು ಆಧರಿಸದೆ
 ಅನುಷ್ನಿನ: ಭಾರತ್ದ್ ಉಡನನ್ ಉಪಕರಮವನುು ಗ ಗಲ್ನ ಕಲನ ಮತ್ುು ಸನಾಂಸೆೃತಿಕ ವಿಭನಗ ಮೊಲಕ
ಸಿಂಸೆೃತಿ ಸಚಿವ್ಾಲಯದ್ ಸಹಯೋಗದೆೊಿಂದ್ಧಗ ಕಾಯಷಗತ್ಗೊಳಿಸಲಾಗುತಿಿದೆ
 ಪನರಮುಖಯತೆ: ಉಪಕರಮವು ಭಾರತ್ದ್ ಗಮನಾಹಷ ಕ್ಷಣಗಳನುು ವ್ಾಸಿವಿಕವ್ಾಗಿ ವಿೋಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಕದಾರರಿಗ
ಅನನಾ ನೆೊೋಟವನುು ಒದಗಿಸುತ್ುದ
 ಬಳಕದಾರರು ಸಿಂಗರಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಚುು ತೆೊಡಗಿಸಕೊಿಂಡರೆ ಅವರು ಭಾರತಿೋಯ ಇತಿಹಾಸದ್ಲ್ಲಿ ಗಣಾ ವಾಕ್ತಿಗಳು
ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ುಿ ಕ್ತರೋಡ್ಾ ಸಾಧನೆಗಳು ಮತ್ುಿ ದೆೋಶದ್ ಪರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ವಾಕ್ತಿಗಳ ಬಗಗ ತಿಳಿದ್ುಕೊಳಳಲು
ಸಾಧಾವ್ಾಗುತ್ಿದೆ
ಆಜನದ್ಧ ಕನ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಬಗೆಗ:

 ಆಜಾದ್ಧ ಕಾ ಅಮೃತ್ ಮಹೊೋತ್ಿವವು 75 ವಷಷಗಳ ಪರಗತಿಪರ ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ಅದ್ರ ಜನರು

ಸಿಂಸೆೃತಿ ಮತ್ುಿ ಸಾಧನೆಗಳ ವೈಮವದ್ ಇತಿಹಾಸವನುು ಆಚರಿಸಲು ಮತ್ುಿ ಸೂರಿಸಲು ಒಿಂದ್ು ಉಪಕರಮವ್ಾಗಿದೆ
 ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾದ್ ಅಮೃತ್ ಮಹೊೋತ್ಿವವು ಭಾರತ್ದ್ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ರಾಜಕ್ತೋಯ ಮತ್ುಿ ಆರ್ಥಷಕ
ಅಸೂತೆಯ ಬಗಗ ಪರಗತಿಪರವ್ಾಗಿದೆ ಎಿಂಬುದ್ರ ಸಾಕಾರವ್ಾಗಿದೆ
 ಭನರತ್ದ ಜ್ನರ ಸಾಂಭರಮ: ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾದ್ ಅಮೃತ್ ಮಹೊೋತ್ಿವವು ಭಾರತ್ವನುು ತ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಯಣದ್ಲ್ಲಿ
ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗ ತ್ರುವಲ್ಲಿ ಪರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸದ್ ಭಾರತ್ದ್ ಜನರಿಗ ಸಮಪಷಸಲಾಗಿದೆ
 ಭಾರತ್ದ್ ಜನರು ತ್ಮೂಲ್ಲಿಯ್ಕೋ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ುಿ ಸಾಮರ್ಾಷವನುು ಹೊಿಂದ್ಧದಾುರೆ ಇದ್ು ಸಾಿವಲಿಂಬಿ ಭಾರತ್ದ್
ಉತ್ಾಿಹದ್ಧಿಂದ್ ಪೆರೋರಿತ್ವ್ಾದ್ ಭಾರತ್ 2 0 ಅನುು ಶಕ್ತಿಯುತ್ಗೊಳಿಸುವ ಪರಧಾನ ಮಿಂತಿರಯ ದ್ೃಷ್ಟ್ಿಕೊೋನವನುು
ಶಕಿಗೊಳಿಸುತ್ಿದೆ
ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಆರಾಂಭ:
 “ಆಜಾದ್ಧ ಕಾ ಅಮೃತ್ ಮಹೊೋತ್ಿವ”ದ್ ಅಧಿಕೃತ್ ಪರಯಾಣವು 12 ಮಾರ್ಚಷ 2021 ರಿಂದ್ು ಪಾರರಿಂಮವ್ಾಯಿತ್ು
ನಮೂ ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾದ್ 75 ನೆೋ ವ್ಾಷ್ಟ್ಷಕೊೋತ್ಿವಕೆ 75 ವ್ಾರಗಳ ಕೌಿಂಟ್ಡ್ೌನ್ ಅನುು ಪಾರರಿಂಭಿಸತ್ು
 ವಗಿೇಾಕರಣ್: ಆಜಾದ್ಧಯ ಅಮೃತ್ ಮಹೊೋತ್ಿವವನುು ಐದ್ು ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲು ಕಲ್ಲಪಸಲಾಗಿದೆ -
o ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾ ಹೊೋರಾಟ
o ಐಡಿಯಾ @ 75
o ಸಾಧನೆಗಳು @ 75
o ಕರಮಗಳು (action) @ 75 ಮತ್ುಿ
o ಸಿಥರಸಾಂಕಲಪ(resolve) @75
14ನೆೇ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿ 'ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್'
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭನರತ್ದ ನ ತ್ನ14ನೆೇ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯನಗಿ ಎನ್ಡಿಎ ಅಭಯರ್ಥಾ ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್

ಅವರು ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ. ಅವರು ಕನಾಂಗೆರಸ್ಟ ಮೆೈತಿರಕ ಟದ ಅಭಯರ್ಥಾ ಮನಗಾರೇರ್ಟ ಆಳವ ಅವರ ವಿರುದಿ
ಗೆಲುವು ಸನಧಿಸಿದ್ನುರ.
 ಲ ೇಕಸಭ ಮತ್ುು ರನಜ್ಯಸಭ ಸ್ೇರಿ ಒಟು್ 780 ಸಾಂಸದರಿದುು, 725 ಮಾಂದ್ಧ ಮತ್ದ್ನನ ಮನಡಿದುರು. ಒಟು್
ಚಲನವಣೆಯನದ 725 ಮತ್ಗಳ ಪ್ೈಕಿ ಎನ್ಡಿಎ ಅಭಯರ್ಥಾ ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್ 528 ಮತ್ಗಳನುನ ಪ್ಡೆದ್ಧದುರ,
ಈ ಮ ಲಕ ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್ ಅವರು ಭನರತ್ದ 14ನೆೇ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯನಗಿ ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ.
 ಇನುನ ರನಜ್ಯಸಭ ಚುರ್ನಯಿತ್ ಮತ್ುು ರ್ನಮನದೇಾಶ್ತ್ ಸದಸಯರು ಹನಗ ಲ ೇಕಸಭ ಚುರ್ನಯಿತ್ ಸದಸಯರನುನ
ಒಳಗೆ ಾಂಡಾಂತೆ 780 ಮತ್ದ್ನರರಲಿಿ 725 ಮತ್ದ್ನರರು ತ್ಮಿ ಮತ್ ಚಲನಯಿಸಿದ್ನುರ. ಶೇ 92.94ರಷು್
ಮತ್ದ್ನನವನಗಿದ.
ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್
 ಪ್ರಸುುತ್ ಪ್ಶ್ಿಮ ಬಾಂಗನಳದ ರನಜ್ಯಪನಲರನಗಿರುವ, 71 ವಷಾದ ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್, ರನಜ್ಸನಥನದ
ಜ್ುಾಂಝುನು ಜಿಲಿಯಲಿಿ 1951ರ ಮೆೇ 18ರಾಂದು ಕಿತನರ್ನ ಗನರಮದ ರೈತನರ್ಪ ಕುಟುಾಂಬದಲಿಿ ಜ್ನಸಿದರು.

1989ರಲಿಿ ಜ್ನತನದಳದ ಅಭಯರ್ಥಾಯನಗಿ ರನಜ್ಸನಥನದ ಜ್ುಾಂಝುನು ಕ್ಷೆೇತ್ರದ್ಧಾಂದ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ

ಲ ೇಕಸಭಗೆ ಸಪಧಿಾಸಿ, ಗೆಲುವು ಕಾಂಡರು.
 ನಾಂತ್ರ ರ್ಪವಿ ನರಸಿಾಂಹ್ ರನವ್ ಅವರು ಪ್ರಧನನಯನದ ಬಳಿಕ ಕನಾಂಗೆರಸ್ಟ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಯನದರು. 1993ರಲಿಿ ಕಿಶನ್
ಗಡ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ್ಧಾಂದ ರನಜ್ಸನಥನದ ವಿಧನನಸಭಗೆ ಶನಸಕರನಗಿ ಆಯ್ದೆಯನದರು.
 ನಾಂತ್ರ ಅಶ ೇಕ್ಟ ಗೆಹ ಿೇರ್ಟ ಅಧಿಕನರಕೆೆ ಬಾಂದ ಬಳಿಕ ಅಾಂದರ 2008ರಲಿಿ ಬಿಜೆರ್ಪಗೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಯನದರು. ಇನುನ
2019ರ ಜ್ುಲೈ 30ರಾಂದು ರನಷರಪ್ತಿ ರನಮರ್ನಥ್ ಕೆ ೇವಿಾಂದ್ ಅವರು ಧ್ನೆರ್ ಅವರನುನ ಪ್ಶ್ಿಮ ಬಾಂಗನಳ
ರನಜ್ಯಪನಲರರ್ನನಗಿ ನೆೇಮಿಸಿದುರು.
ಭನರತ್ದ ಉಪ್ ರನಷರಪ್ತಿಗಳು
 ಭನರತ್ ಸಕನಾರದ ಕನಯಾಾಂಗದಲಿಿ ರನಷರಪ್ತಿಯ ನಾಂತ್ರ ಎರಡನೆೇ ಉನನತ್ ಪ್ದವಿಯ ಸಕನಾರಿ
ಅಧಿಕನರಿಯನಗಿದ್ನುರ. ಉಪ್ ರನಷರಪ್ತಿಗಳು ರನಜ್ಯಸಭಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ರನಗಿ ಕನಯಾನವಾಹಸುವ ಶನಸಕನಾಂಗದ
ಕತ್ಾವಯವನುನ ಕ ಡ ಹ ಾಂದ್ಧದ್ನುರ.
ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿ ಚುರ್ನವಣೆ
 ಸಾಂವಿಧನನದ ೬೬(೧) ನೆೇ ವಿಧಿಯ ಅನವಯ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯು ಕ ಡ ರನಷರಪ್ತಿಯಾಂತೆ ಪ್ರ ೇಕ್ಷ್ ಮತ್ದ್ನನದ
ಮ ಲಕ ಆಯ್ದೆಯನಗುತನುರ. ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯವರು ಸಾಂಸತಿುನ ಎರಡು ಸದನಗಳ ಎಲಿ ಚುರ್ನಯಿತ್
ಸದಸಯರಿಾಂದ ಆಯ್ದೆಯನಗುತನುರ ಇವರನುನ ಗುಪ್ು ಮತ್ದ್ನನದ ಮ ಲಕ ಏಕ ಮತ್ವನುನ ವಗನಾಯಿಸುವ
ಪ್ರಮನಣ್ಗುಣ್ ಪ್ದುತಿಗೆ ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ ಚುರ್ನಯಿಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಚುರ್ನವಣೆ ವೆೇಳೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ನ್ ನಲಿೇ ತ್ಮಿ ಆಯ್ದೆ ಅಭಯರ್ಥಾಯ ಹಸರಿನ ಮುಾಂದ ಗುರುತ್ು ಮನಡಬೆೇಕು. ಬೆೇರ
ಪ್ನ್ ಗಳನುನ ಬಳಕೆ ಮನಡಿದುೇ ಆದರ ಆ ಮತ್ ಅಸಿಾಂಧ್ುವನಗುತ್ುದ. ೨೦೧೭ರ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿ
ಚುರ್ನವಣೆಯಲಿಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ರಹ್ಸಯ ಮತ್ದ್ನನಕೆೆ ಅವಕನಶ ಕಲಿಪಸಲನಗಿದುು, ಯನವುದೇ ಪ್ಕ್ಷ್ಗಳು
ತ್ಮಿ ಸಾಂಸದರಿಗೆ ಇಾಂರ್ಥಹ್ದುೇ ಅಭಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ಮತ್ ಹನಕಬೆೇಕೆಾಂದು ವಿಪ್ ಜನರಿ ಮನಡುವಾಂತಿಲಿ.
ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯ ಅಹ್ಾತೆಗಳು
 ಭನರತ್ದ ಪ್ರಜೆಯನಗಿರಬೆೇಕು
 ೩೫ ವಷಾ ವಯಸನ್ಗಿರಬೆೇಕು
 ರನಜ್ಯಸಭನ ಸದಸಯ ಹ ಾಂದ್ಧರಬೆೇಕನದ ಎಲಿ ಅಹ್ಾತೆಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧರಬೆೇಕು. ಅಲಿದ ಕೆೇಾಂದರ ಅರ್ಥವನ ರನಜ್ಯ
ಸಕನಾರದ ಅರ್ಥವನ ಸಥಳಿೇಯ ಪನರಧಿಕನರದಲಿಿ ಲನಭದ್ನಯಕ ಹ್ುದು ಹ ಾಂದ್ಧರಬ್ಯನರದು.


ಲಾಂರ್ಪ ರ ೇಗ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರನಜ್ಸನಥನದಲಿಿ ಲಾಂರ್ಪ ವೆೈರಸ್ಟನಾಂದ ಉಾಂಟ್ನಗುವ ಚಮಾಗಾಂಟು ಸ್ ೇಾಂಕಿನಾಂದ 12,800
ಕ ೆ ಹಚುಿ ಜನನುವನರುಗಳು ಸನವನನರ್ಪಪದುು, ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ
ಪನರಣಿಗಳ ಸಾಂತೆ, ಅರ್ಥವನ ಜನತೆರ ನಡೆಸುವುದನುನ ನಷೇಧಿಸಿದ.
 ರ ೇಗ ಹ್ರಡುವುದನುನ ನಯಾಂತಿರಸಲು ಎಲನಿ

ಪ್ರಯತ್ನಗಳನುನ ಮನಡಲನಗುತಿುದ. ಐದು ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ
ಹಚಿಿನ ಸನವುಗಳು ಸಾಂಭವಿಸಿವೆ ಮತ್ುು ರನಜ್ಯದ ಇತ್ರ ಜಿಲಿಗಳಲಿಿ ಪ್ರಿಸಿಥತಿ ನಯಾಂತ್ರಣ್ದಲಿಿದ" ಎಾಂದು
ರನಜ್ಸನಥನ ಪ್ಶುಸಾಂಗೆ ೇಪ್ನೆ ಇಲನಖೆ ವರದ್ಧ ಮನಡಿದ.
 ಇಲನಖೆಯ ಪ್ರಕನರ, ಒಟು್ 2,81,484 ಪನರಣಿಗಳು ಈ ರ ೇಗದ್ಧಾಂದ ಬಳಲುತಿುವೆ ಮತ್ುು 2,41,685
ಪನರಣಿಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತೆ್ ನೇಡಲನಗಿದ.
 ರನಜ್ಯದಲಿಿ ರ ೇಗ ಹ್ರಡುವುದನುನ ತ್ಡೆಯಲು ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ರನಜ್ಸನಥನದಲಿಿ ಪನರಣಿ ಸಾಂತೆ, ಜನತೆರ
ಆಯೇಜಿಸುವುದನುನ ನಷೇಧಿಸಿದ ಎಾಂದು ಅಧಿಕೃತ್ ಪ್ರಕಟಣೆ ತಿಳಿಸಿದ. ಅಲಿದ ಮೃತ್ ಜನನುವನರುಗಳ ಸುರಕ್ಷಿತ್
ವಿಲೇವನರಿಗೆ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರವ ನದೇಾಶನ ನೇಡಿದ.
ರ ೇಗ ಲಕ್ಷ್ಣ್ಗಳು
 ಜನನುವನರಗಳ ಚಮಾದ ಮೆೇಲ ಗುಳೆಳಗಳು ಕನಣಿಸಿಕೆ ಳುಳತ್ುವೆ . ಜನನುವನರುಗಳು ಮೆೇವು ತಿನುನವುದ್ಧಲಿ. ಜ್ವರ
ಕಾಂಡು ಬರುತ್ುದ, ಮೆೈ ಮೆೇಲ ಗುಳೆಳ ಆಗುತ್ುದ. ತನಪ್ಮನನ ಹಚಿಳವನಗುತ್ುದ. ಮನರಣನಾಂತಿಕ ಕನಯಿಲ
ಅಲಿವನಗಿದುರ ಜಿೇವ ಹಾಂಡುವ ಕೆಲಸ ಮನಡುತ್ುದ.
ಚಿಕಿತೆ್
 ಕಡನಡಯವನಗಿ ಜನನುವನರುಗಳಿಗೆ ಐದು ದ್ಧನ ಚಿಕಿತೆ್ ನೇಡಲನಗುತಿುದ. ಪ್ೇನ್ ಕಿಲಿರ್ ಇಾಂಜೆಕ್ಷ್ನ್, ಬಿಕನಾಂಪ್ಿಕ್ಟ್
, ಆಯಾಂಟಬಯೇಟಕ್ಟ ಇಾಂಜೆಕ್ಷ್ನ್ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಇನನತ್ರ ಔಷಧಿಗಳನುನ ನೇಡುವ ಮ ಲಕ ರ ೇಗ ರ್ಪೇಡಿತ್ ದನಗಳಲಿಿ
ರ ೇಗ ನರ ೇಧ್ಕ ಹಚಿಿಸುವಾಂತ್ ಕೆಲಸ ಮನಡಲನಗುತಿುದ. ಇದ ಾಂದು ವೆೈರಲ್ ಕನಯಿಲ ಆಗಿರುವ ಪ್ರಿಣನಮ
ಇಾಂತ್ಹ್ದುೇ ಚಿಕಿತೆ್ ನೇಡಬೆೇಕೆಾಂಬ ಯನವುದೇ ರಿೇತಿ ನಖರವನದ ಔಷಧಿ ಇಲಿಎನುನತನುರ ತ್ಜ್ಞ ವೆೈದಯರು.

ದೇಶದ 49ನೆೇ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ದೇಶದ 49ನೆೇ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾಯನಗಿ ರ್ನಯ.ಉದಯ್ ಉಮೆೇಶ್ ಲಲಿತ್ ಅವರನುನ
ನೆೇಮಕ ಮನಡಲನಗಿದ.
 ಎನ್.ವಿ.ರಮಣ್ ಸ್ೇವನವಧಿ ಅಾಂತ್ಯ ಬಳಿಕ ಸಿಜೆಐ ಆಗಿ ಪ್ದಗರಹ್ಣ್ ಮನಡಲಿದ್ನುರ. ಸಿಜೆಐ ರಮಣ್ ಅವರ
ಸ್ೇವನವಧಿ ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2022 ರಾಂದು ಕೆ ನೆಗೆ ಳಳಲಿದುು, ಅಾಂದೇ ರ್ನಯ.ಉದಯ್ ಉಮೆೇಶ್ ಲಲಿತ್ ಅವರು
ಸಿಜೆಐ ಆಗಿ ಪ್ರಮನಣ್ ವಚನ ಸಿವೇಕರಿಸಲಿದ್ನುರ.
 16 ತಿಾಂಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಜ್ವನಬ್ಯನುರಿ ನಭನಯಿಸಿದು ಸಿಜೆಐ ಎನ್ ವಿ ರಮಣ್
2021 ರ ಏರ್ಪರಲ್ 24 ರಾಂದು ಎಸ್ಟ ಎ ಬೆ ೇಬೆಡ ಅವರಿಾಂದ ಭನರತಿೇಯ ರ್ನಯಯನಾಂಗದ ಮುಖಯಸಥರನಗಿ ಭನರತ್ದ
48 ನೆೇ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಜ್ಸಿ್ಸ್ಟ ರಮಣ್ ಅವರು ಅಧಿಕನರ ವಹಸಿಕೆ ಾಂಡಿದುರು. ಒಟು್ 16 ತಿಾಂಗಳ
ಅವಧಿಗೆ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಎನ್ ವಿ ರಮಣ್ ಅವರು ಭನರತ್ದ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾಯನಗಿ ಜ್ವನಬ್ಯನುರಿ
ನವಾಹಸಿದ್ನುರ.
 1971 ರ ಜ್ನವರಿಯಲಿಿ 13 ನೆೇ ಸಿಜೆಐ ಆದ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಎಸ್ಟ ಎಾಂ ಸಿಕಿರ ಅವರ ನಾಂತ್ರ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ
ಲಲಿತ್ ಅವರು ನೆೇರವನಗಿ ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾ ರ್ಪೇಠಕೆೆ ಏರಿಸಲಪಟ್ ಎರಡನೆೇ ಸಿಜೆಐ ಆಗಲಿದ್ನುರ.
ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಯು ಯು ಲಲಿತ್ ಎಲಿಿಯವರು?
 ಮಹನರನಷರ ಮ ಲದ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಉದಯ್ ಉಮೆೇಶ್ ಲಲಿತ್ ಅರ್ಥವನ ಯು. ಯು. ಲಲಿತ್ ಅವರು
ಮ ರು ತಿಾಂಗಳಿಗಿಾಂತ್ ಸವಲಪ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಗೆ ಭನರತ್ದ 49 ನೆೇ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾಯನಗಿ ಸ್ೇವೆ
ಸಲಿಿಸಲಿದ್ನುರ.
 74 ದ್ಧನಗಳ ಕನಲ ಸ್ೇವೆ: ಅವರು 74 ದ್ಧನಗಳ ಸ್ೇವೆಗಳ ಅಲನಪವಧಿಯನುನ ಹ ಾಂದ್ಧರುತನುರ. ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ
ಲಲಿತ್ ಅವರು ನವೆಾಂಬರ್ 8 ರಾಂದು ನವೃತ್ುರನಗಲಿದುು, ಆ ನಾಂತ್ರ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಡಿವೆೈ ಚಾಂದರಚ ಡ್ ಅವರು
ಭನರತ್ದ 50 ನೆೇ ಮುಖಯ ರ್ನಯಯಮ ತಿಾಯನಗಿ ನೆೇಮಕಗೆ ಳಳಲಿದ್ನುರ.
ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆ ಪನವತಿ ಮನಡುವವರು ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರದ ಸನಮನಜಿಕ ಭದರತನ ಯೇಜ್ನೆ
‘ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆ’ಯ (ಎರ್ಪವೆೈ) ಅಡಿ ಹಸರು ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಳಳಲು ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 1ರಿಾಂದ ಅವಕನಶ ಇಲಿ.
ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರವು 2015ರ ಜ್ ನ್ 1ರಾಂದು ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧದ.
 ಅಸಾಂಘಟತ್ ವಲಯದ ಕನಮಿಾಕರಿಗೆ ಸನಮನಜಿಕ ಭದರತೆ ಒದಗಿಸುವ ಉದುೇಶವು ಈ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಇದ. ಈ
ಯೇಜ್ನೆಯ ಅಡಿ ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿತ್ ಆದವರು 60 ವಷಾ ವಯಸನ್ದ ನಾಂತ್ರದಲಿಿ ತಿಾಂಗಳಿಗೆ ಕನಷಿ ರ . 1

ಸನವಿರದ್ಧಾಂದ ಗರಿಷಿ ರ .5 ಸನವಿರದವರಗೆ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಪ್ಡೆಯುತನುರ. ಹಸರು

ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಾಂಡವರು ಕಟು್ವ ಮೊತ್ುಕೆೆ ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಸಿಗುತ್ುದ.
 ‘ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆ ಪನವತಿ ಮನಡುತಿುರುವವರು ಅರ್ಥವನ ಹಾಂದ ಪನವತಿ ಮನಡಿದುವರು ಈ ಯೇಜ್ನೆಗೆ
ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಗೆ ಳಳಲು ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 1ರಿಾಂದ ಅವಕನಶ ಇಲಿ’ ಎಾಂದು ಕೆೇಾಂದರ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವನಲಯದ ಅಧಿಸ ಚನೆ
ತಿಳಿಸಿದ.
 ಈಗನಗಲೇ ಯೇಜ್ನೆಯ ಅಡಿ ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಾಂಡವರಿಗೆ ಅರ್ಥವನ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 1ಕೆೆ ಮೊದಲು ನೆ ೇಾಂದಣಿ
ಮನಡಿಸಿಕೆ ಳುಳವವರಿಗೆ ಈ ನಬಾಾಂಧ್ ಅನವಯವನಗುವುದ್ಧಲಿ.
 ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 1 ಅರ್ಥವನ ಅದರ ನಾಂತ್ರ ಯೇಜ್ನೆಯ ಅಡಿ ಹಸರು ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಾಂಡ ವಯಕಿುಯು ಈ ಹಾಂದ
ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆ ಪನವತಿ ಮನಡಿದುು ಕಾಂಡುಬಾಂದಲಿಿ ಆ ವಯಕಿುಯ ಎರ್ಪವೆೈ ಖನತೆಯನುನ ಸಥಗಿತ್ಗೆ ಳಿಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಅದುವರಗೆ ಆ ವಯಕಿು ಎರ್ಪವೆೈ ಅಡಿ ಜ್ಮನ ಮನಡಿದು ಮೊತ್ುವನುನ ಹಾಂದ್ಧರುಗಿಸಲನಗುತ್ುದ ಎಾಂದು
ಅಧಿಸ ಚನೆಯಲಿಿ ಹೇಳಲನಗಿದ. ಈಗಿರುವ ನಯಮಗಳ ಪ್ರಕನರ 18 ವಷಾ ಮೆೇಲಪಟ್ ಹನಗ 40 ವಷಾ
ವಯಸಿ್ನ ಒಳಗಿನ ಭನರತಿೇಯ ಪ್ರಜೆ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಶನಖೆ ಅರ್ಥವನ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿ ಮ ಲಕ ಎರ್ಪವೆೈ ಅಡಿ ಹಸರು
ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಳಳಬಹ್ುದು.
 ಅದಕ ೆ ಮೊದಲು ಆ ವಯಕಿು ಆ ಶನಖೆಯಲಿಿ ಉಳಿತನಯ ಖನತೆ ತೆರಯಬೆೇಕು. ಮನಚ್ಾ 31ಕೆೆ ಕೆ ನೆಗೆ ಾಂಡ
ಹ್ಣ್ಕನಸು ವಷಾದಲಿಿ 99 ಲಕ್ಷ್ಕ ೆ ಹಚುಿ ಮಾಂದ್ಧ ಎರ್ಪವೆೈ ಅಡಿ ಹಸರು ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ
ಯೇಜ್ನೆಯ ಅಡಿ ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿಸಿಕೆ ಾಂಡವರ ಒಟು್ ಸಾಂಖೆಯ 4.01 ಕೆ ೇಟ ಆಗಿದ.
ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆ
 ಕಡಿಮೆ ಹ್ ಡಿಕೆಯಲಿಿ ರ್ಪಾಂಚಣಿಯನುನ ಖನತ್ರಿಪ್ಡಿಸಲು ಅಟಲ್ ಯೇಜ್ನೆಯು ಉತ್ುಮ ಆಯ್ದೆ ಆಗಿದ. ಪ್ರಸುುತ್,
ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆ ಅಡಿಯಲಿಿ, ಸಕನಾರವು 60 ವಷಾಗಳ ನಾಂತ್ರ ತಿಾಂಗಳಿಗೆ 1000 ರಿಾಂದ 5000
ರ ಪನಯಿಗಳ ರ್ಪಾಂಚಣಿಯನುನ ಖನತ್ರಿಪ್ಡಿಸುತ್ುದ. ಅಾಂದರ, ವನಷ್ಟಾಕ 60,000 ರ ಪನಯಿ ರ್ಪಾಂಚಣಿ
ಪ್ಡೆಯುತಿುೇರಿ.
 ಪ್ತಿ ಮತ್ುು ಪ್ತಿನ ಹ್ ಡಿಕೆ ಮನಡುತಿುದುರ ಇಬಾರ ಸಹ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಪ್ಡೆಯಬಹ್ುದು. ಅಾಂದರ 10 ಸನವಿರ
ರ ಪನಯಿ ಹ್ ಡಿಕೆ ಮನಡಿದರ ವನಷ್ಟಾಕ 1,20,000 ಮತ್ುು ಮನಸಿಕ 10,000 ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಸಿಗುತ್ುದ. ಸಕನಾರದ ಈ
ಯೇಜ್ನೆಯಲಿಿ 40 ವಷಾದ ಳಗಿನವರು ಅಜಿಾ ಸಲಿಿಸಬಹ್ುದು.
 60ರ ನಾಂತ್ರ ವನಷ್ಟಾಕ 60,000 ರ ಪನಯಿ ರ್ಪಾಂಚಣಿ
ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಯ ಉದುೇಶವು ಪ್ರತಿಯಾಂದು ವಿಭನಗವನುನ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ವನಯರ್ಪುಗೆ ತ್ರುವುದು. ಆದ್ನಗ ಯ,
ರ್ಪಾಂಚಣಿ ನಧಿ ನಯಾಂತ್ರಣ್ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪನರಧಿಕನರ (ರ್ಪಎಫ್ಆರ್ಡಿಎ) ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆ (ಎರ್ಪವೆೈ)
ಅಡಿಯಲಿಿ ಗರಿಷಿ ವಯಸ್ನುನ ಹಚಿಿಸಲು ಸಕನಾರಕೆೆ ಶ್ಫನರಸು ಮನಡಿದ.
ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ, ನವೃತಿುಯ ನಾಂತ್ರ, ಪ್ರತಿ ತಿಾಂಗಳು ಖನತೆಗೆ ನಗಧಿತ್ ಮೊತ್ು ಪನವತಿಸಿದ ನಾಂತ್ರ, ಮನಸಿಕ 1
ಸನವಿರದ್ಧಾಂದ 5 ಸನವಿರ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಲಭಯವಿರುತ್ುದ. ಪ್ರತಿ 6 ತಿಾಂಗಳಿಗೆ ಕೆೇವಲ 1,239 ರ ಪನಯಿಗಳನುನ ಹ್ ಡಿಕೆ

ಮನಡಿದ ನಾಂತ್ರ 60 ವಷಾಗಳ ನಾಂತ್ರ ವನಷ್ಟಾಕವನಗಿ 60,000 ರ ಪನಯಿಗಳ ಜಿೇವಿತನವಧಿಯ

ರ್ಪಾಂಚಣಿ ತಿಾಂಗಳಿಗೆ 5000 ರ ಪನಯಿಗಳ ಖನತ್ರಿಯನುನ ಸಕನಾರ ನೇಡುತಿುದ.
ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಟಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಯ ಪ್ರಮುಖನಾಂಶಗಳು
1.ನೇವು ಕಾಂತ್ು ಅರ್ಥವನ ಹ್ಣ್ ಪನವತಿಸಲು ಮನಸಿಕ, ತೆರೈಮನಸಿಕ ಅರ್ಥವನ ಅಧ್ಾ ವನಷ್ಟಾಕ ಹ್ ಡಿಕೆಗನಗಿ 3 ರಿೇತಿಯ
ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಬಹ್ುದು.
2.ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆಯ ಸ್ಕ್ಷ್ನ್ 80CCD ಅಡಿಯಲಿಿ, ತೆರಿಗೆ ವಿರ್ನಯಿತಿ ಕ ಡ ಸಿಗಲಿದ.

3. ಸದಸಯರ ಹಸರಿನಲಿಿ ಕೆೇವಲ 1 ಖನತೆ ತೆರಯಲನಗುತ್ುದ.
4. ಸದಸಯನು 60 ವಷಾಕಿೆಾಂತ್ ಮೊದಲು ಅರ್ಥವನ ನಾಂತ್ರ ಮರಣ್ಹ ಾಂದ್ಧದರ, ನಾಂತ್ರ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಮೊತ್ುವನುನ ಹಾಂಡತಿಗೆ
ಅರ್ಥವನ ರ್ನಮಿನಗೆ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ.
5. ಸದಸಯ ಮತ್ುು ಪ್ತಿನ ಇಬಾರ ಮೃತ್ಪ್ಟ್ರ, ರ್ನಮಿನಗೆ ಸಕನಾರ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ನೇಡುತ್ುದ.
ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಅಹ್ಾತೆ
 ಭನರತ್ದ ಪ್ರಜೆಯನಗಿರಬೆೇಕು.
 18-40 ವಷಾದ ಳಗಿನವರನಗಿರಬೆೇಕು
 ಕನಷಿ 20 ವಷಾಗಳವರಗೆ ಕೆ ಡುಗೆ ನೇಡಬೆೇಕು.
 ನಮಿ ಆಧನರ್ನೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಲಿಾಂಕ್ಟ ಮನಡಲನದ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಖನತೆ ಹ ಾಂದ್ಧರಬೆೇಕು
 ಮನನಯವನದ ಮೊಬೆೈಲ್ ಸಾಂಖೆಯ ಹ ಾಂದ್ಧರಬೆೇಕು
 ಸನವವಲಾಂಬನ್ ಯೇಜ್ನೆಯ ಪ್ರಯೇಜ್ನಗಳನುನ ಪ್ಡೆಯುತಿುರುವವರು ಸವಯಾಂಚನಲಿತ್ವನಗಿ ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ
ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಮೆೈಗೆರೇರ್ಟ ಆಗುತನುರ.
ಪ್ಾಂಜನಬ್ನಲಿಿ 75 ಆಮ್ಸ ಆದ್ಧಿ ಕಿಿನಕ್ಟ:
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ 75 ನೆೇ ವಷ್ನಾಚರಣೆ ಅಾಂಗವನಗಿ ಪ್ಾಂಜನಬ್ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಭಗವಾಂತ್ ಮನನ್
ಅವರು ಆ ರನಜ್ಯದ ಜ್ನತೆಗನಗಿ 75 ಆಮ್ಸ ಆದ್ಧಿ ಕಿಿನಕ್ಟಗಳನುನ (ಜ್ನತನ ಆಸಪತೆರಗಳು) ತೆರಯಲು ನಧ್ಾರಿಸಿದ್ನುರ.
 ಉದುೇಶ್ತ್ 75 ಆಮ್ಸ ಆದ್ಧಿ ಕಿಿನಕ್ಟಗಳಲಿಿ ನ ರಕ ೆ ಹಚುಿ ಬಗೆಯ ವೆೈದಯಕಿೇಯ ತ್ಪನಸಣೆಗಳನುನ
ಉಚಿತ್ವನಗಿ ನೆರವೆೇರಿಸಲನಗುವುದು.
 ಎಾಂಬಿಬಿಎಸ್ಟ ವೆೈದಯರನುನ ಒಳಗೆ ಳುಳವ ಈ ಆಸಪತೆರಗಳಲಿಿ ಔಷಧಿಗಳನುನ ಉಚಿತ್ವನಗಿ ನೇಡಲನಗುತ್ುದ. ಈ 75
ಆಸಪತೆರಗಳನುನ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಮನದರಿ ಎನುನವಾಂತೆ ನಡೆಸಲನಗುತ್ುದ. ಪ್ರಿಣನಮ ನೆ ೇಡಿಕೆ ಾಂಡು ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಇದೇ
ರಿೇತಿಯ ಮತ್ುಷು್ ಆಸಪತೆರಗಳನುನ ತೆರಯ ಲನಗುವುದು

ವಿಜ್ಞನನ ಡನ.ನಲಿತ್ಾಂಬಿ ಕಲೈಸ್ಲಿವ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? 80 ವಷಾಗಳ ಇತಿಹನಸದಲಿಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ‘ವೆೈಜ್ಞನನಕ ಮತ್ುು ಕೆೈಗನರಿಕನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ
ಮಾಂಡಳಿ’ಯ (ಸಿಎಸ್ಟಐಆರ್) ಮಹನನದೇಾಶಕ ಹ್ುದುಗೆ ಮಹಳೆಯಬಾರು ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ. ಅವರ ವಿಜ್ಞನನ
ಡನ.ನಲಿತ್ಾಂಬಿ ಕಲೈಸ್ಲಿವ.
 ಭನರತ್ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ್ಧನದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಸಾಂಭರಮದಲಿಿರುವನಗ ಇಾಂರ್ಥ ಮಹ ೇನನತ್ ಹ್ುದುಯನುನ
ಅಲಾಂಕರಿಸಿದ ಮೊದಲ ಮಹಳೆ ಕಲೈಸ್ಲಿವ.
 ತ್ಮಿಳುರ್ನಡಿನ ತಿರುನಲವೇಲಿ ಜಿಲಿಯ ಅಾಂಬಸಮುದರಾಂ ಎಾಂಬ ಸಣ್ಿ ಪ್ಟ್ಣ್ದ ಕಲೈಸ್ಲಿವ. ತ್ಮಿಳು
ಮನಧ್ಯಮದಲಿಿ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಪ್ಡೆದು, ಈಗ ವಿಜ್ಞನನ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ ಅತ್ುಯನನತ್ ಸಾಂಸ್ಥಯ ಮುಖಯಸಥರನಗಿ ಆಯ್ದೆ ಆಗಿದ್ನುರ.
‘ಮನತ್ೃಭನಷಯಲಿಿ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಪ್ಡೆದ್ಧದುು, ಮುಾಂದ ವಿಜ್ಞನನದ ಪ್ರಿಕಲಪನೆಗಳನುನ ಅರಿತ್ುಕೆ ಳಳಲು ಸುಲಭವನಯಿತ್ು‘
ಎಾಂದು ಸ್ಲಿವ ಹೇಳಿದ್ನುರ.
 ಇವರು ವೆೈಜ್ಞನನಕ ಮತ್ುು ಕೆೈಗನರಿಕನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಇಲನಖೆಯ ಕನಯಾದಶ್ಾ ಆಗಿಯ ಕನಯಾ
ನವಾಹಸಲಿದ್ನುರ.
 ಲಿರ್ಥಯಮ್ಸ ಅಯನನ್ ಬ್ಯನಯಟರಿಗಳ ಸಾಂಗರಹ್ ಸನಮರ್ಥಯಾವನುನ ಹಚಿಿಸಲು ಎಲಕೆ ರೇಡ್ಗಳನುನ ನವಿೇನ
ವಿಧನನವನುನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿದುು ಕಲೈಸ್ಲಿವ ಅವರಿಗೆ ಗರಿ ಮ ಡಿಸಿದ.
 ಕಿರಿಯ ವಿಜ್ಞನನಯನಗಿ 25 ವಷಾಗಳ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಪ್ಯಣ್ದಲಿಿ ಎಲಕೆ ರೇಕೆಮಿಕಲ್ ಪ್ವರ್ ಸಿಸ್ಾಂ ಕ್ಷೆೇತ್ರದಲಿಿ
ಕನಯಾನವಾಹಸಿದ್ನುರ.
 ಸ್ ೇಡಿಯಾಂ ಅಯನನ್/ಲಿರ್ಥಯಾಂ ಸಲ್ರ್ ಬ್ಯನಯಟರಿಗಳು ಮತ್ುು ಸ ಪ್ರ್ ಕೆಪನಸಿಟರ್ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೆೇಲ
ಕನಯಾನವಾಹಸುತಿುದ್ನುರ. 125 ಕ ೆ ಹಚುಿ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಪ್ರಬಾಂಧ್ಗಳು ಪ್ರಕಟಸಿದುು, ಆರಕೆೆ ಪ್ೇಟಾಂರ್ಟ ಕ ಡ
ಸಿಕಿೆದ.
ಕೌನ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ೈಾಂಟಫ್ರಕ್ಟ ಅಾಂಡ್ ಇಾಂಡಸಿರಯಲ್ ರಿಸಚ್ಾ (CSIR) ಕುರಿತ್ು:

 CSIR ಅನುು ಸಪೆಿಿಂಬರ್ 1942 ರಲ್ಲಿ ಸಾಿಯತ್ಿ ಸಿಂಸಾಯಾಗಿ ಸಾಾಪಸಲಾಯಿತ್ು ಅಿಂದ್ಧನಿಿಂದ್ ಇದ್ು ದೆೋಶದ್
ಅತಿದೆೊಡಿ ಸಿಂಶೊೋಧನೆ ಮತ್ುಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಿಂಸಾಯಾಗಿ ಹೊರಹೊ ಅೂದೆ ಇದ್ು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುಿ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನ
ಸಚಿವ್ಾಲಯದ್ಧಿಂದ್ ಧನಸಹಾಯ ಪಡೆದ್ಧದೆ ಇದ್ನುು ಸೊಸೈಟ್ಟಗಳ ನೆೊೋಿಂದ್ಣಿ ಕಾಯಿದೆ 18 0 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ
ನೆೊೋಿಂದಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ
 CSIR ನ ಸಿಂಶೊೋಧನೆ ಮತ್ುಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಚಟುವಟ್ಟಕಗಳು- ಸಾಗರ ವಿಜ್ಞಾನಗಳು ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಎಿಂಜಿನಿಯರಿಿಂಗ್
ಜಿೋವ ವಿಜ್ಞಾನಗಳು ಗಣಿಗಾರಿಕ ಆಹಾರ ಪೆಟೆೊರೋಲ್ಲಯಿಂ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು
 ಸಿಎಸ್ಟಐಆರ್ ದೇಶದ ವೆೈಜ್ಞನನಕ ಆದಯತೆಯ ವಲಯಕೆೆ ಸ್ೇರಿದ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಮಹ್ತ್ವದ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಪ್ರಯೇಗನಲಯ
ಸಾಂಸ್ಥಗಳ ಜನಲವನುನ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ಸಾಂಸ್ಥ ಇದು. ಸಿಎಸ್ಟಐಆರ್ ಅಡಿ 38 ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಸಾಂಸ್ಥಗಳಿವೆ.

ಮೆಟ ರ ರೈಲುಗಳ ಕೆ ೇಚ್ ತ್ಯನರಿಕೆ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭನರತಿೇಯ ರೈಲವ ಬೆ ೇಗಿ ತ್ಯನರಿಕೆ ಘಟಕ ಐಸಿಎಫ್ನಲಿಿ (ಇಾಂಟಗರಲ್ ಕೆ ೇಚ್ ಫನಯಕ್ರಿ)
ದೇಶದಲಿೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಮೆಟ ರ ರೈಲುಗಳ ಕೆ ೇಚ್ಗಳನುನ (ಬೆ ೇಗಿ) ನಮಿಾಸಲನಗುತಿುದ.
 ಇಲಿಿ ನಮಿಾಸುವ ಮೆಟ ರ ರೈಲು ಬೆ ೇಗಿಗಳನುನ ಮಹನರನಷರ ಮೆಟ ರ ರೈಲು ನಗಮಕೆೆ ಪ್ ರೈಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಅವರು ಘ ೇಷ್ಟಸಿದ 75 ವಾಂದೇ ಭನರತ್ ಎಕ್ಟ್ ಪ್ರಸ್ಟ ರೈಲುಗಳನುನ ಐಸಿಎಫ್
ತ್ಯನರಿಸಿ, ದೇಶದ್ನದಯಾಂತ್ ಸ್ೇವೆಗೆ ಒದಗಿಸಲನಗುವುದು.
 ವಾಂದೇ ಭನರತ್ ಎಕ್ಟ್ ಪ್ರಸ್ಟ 2.0ನ ಮೊದಲ ಪ್ ರಟ ಟೈಪ್ ಮನದರಿಯನುನ ಕೆಲವು ದ್ಧನಗಳ ಹಾಂದಯ್ದೇ ಆರ್
ಡಿಎಸ್ಟಒಗೆ ಹ್ಸನುಾಂತ್ರಿಸಲನಗಿದುು, ಕೆಲವೆೇ ತಿಾಂಗಳಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ ರೈಲವಗೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಗೆ ಳಿಸಲನಗುತಿುದ. ‘ವಾಂದೇ
ಭನರತ್ ರೇಕ್ಟ, ವಿಸನುಡೆ ೇಮ್ಸ ಡೆೈನಾಂಗ್ ಕನರ್ ರೈಲು ಸ್ೇರಿ ಸುಮನರು 50 ವಿಧ್ಗಳಲಿಿ 3,500 ಬೆ ೇಗಿಗಳನುನ
ತ್ಯನರಿಸಲು ಇಸಿಎಫ್ ಯೇಜಿಸುತಿುದ. ಇವು ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ನಾಂದ ಗುಜ್ರನತ್ನಲಿಿ ಸ್ೇವೆಗೆ ಲಭಯವನಗಲಿವೆ.
ಐಸಿಎಫ್
 ಇಿಂಟ್ಟಗರಲ್ ಕೊೋರ್ಚ ಫಾಾಕಿರಿ(ICF) ಪೆರಿಂಬೊರ್ ಚೆನೆುೈನಲ್ಲಿ ನೆಲಗೊಿಂಡಿರುವ ರೆೈಲು ಕೊೋರ್ಚಗಳ ತ್ಯಾರಕ

ಸಿತ್ಿಂತ್ರ ಭಾರತ್ದ್ ಆರಿಂಭಿಕ ಉತ್ಾಪದ್ನಾ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಿಂದಾಗಿದೆ ಇದ್ನುು ಭಾರತ್ದ್ ಮೊದ್ಲ ಪರಧಾನಿ
ಜವ್ಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅಕೊಿೋಬರ್ 2 1955 ರಿಂದ್ು ಉದ್ನಾಟಸಿದರು.
 ಇದು ಭಾರತಿೋಯ ರೆೈಲಿೋ ಒಡೆತ್ನದ್ಲ್ಲಿ ಕನಯಾ ನಿವಷಹಿಸುತ್ಿದೆ
 ICF ಭಾರತಿೋಯ ರೆೈಲಿೋಸ್ಟನ ನಾಲುೆ ಉತ್ಾಪದ್ನಾ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಿಂದಾಗಿದೆ ಇತ್ರ ಮೊರು
ರಾಯಬರೆೋಲ್ಲಯಲ್ಲಿ ಮಾಡನ್ಷ ಕೊೋರ್ಚ ಫಾಾಕಿರಿ ಕಪುತ್ಷಲಾದ್ಲ್ಲಿ ರೆೈಲ್ ಕೊೋರ್ಚ ಫಾಾಕಿರಿ ಮತ್ುಿ
ಲಾತ್ೊರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಮರಾಠವ್ಾಡ ರೆೈಲ್ ಕೊೋರ್ಚ ಫಾಾಕಿರಿ
ಆಪ್ರೇಷನ್ ಮೆೇಘದ ತ್
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ದೇಶಕೆೆ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ ರಕಿ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿದ್ನುಗಲೇ, 38 ವಷಾಗಳ

ಹಾಂದ ರ್ನಪ್ತೆುಯನಗಿದು ಯೇಧ್ ಲನಯನ್್ ರ್ನಯಕ್ಟ ಚಾಂದರಶೇಖರ್ ಅವರ ಮೃತ್ ದೇಹ್ದ ಪ್ಳೆಯುಳಿಕೆ ಸಿಯನಚಿನ್ನ
16,000 ಅಡಿ ಆಳದಲಿಿ ಪ್ತೆು ಆಗಿದ.
 ಬಾಂಕರ್ ಒಳಗೆ ಕೆಲ ಮ ಳೆಗಳು ಪ್ತೆುಯನಗಿದುು ಅದರ ಟ್ಗೆ ಚಾಂದರಶೇಖರ್ ಅವರ ಸ್ೇನೆಯ ಸಾಂಖೆಯಯಿರುವ
ಡಿಸ್ಟೆ ಕ ಡ ಸಿಕಿೆದ. ಹೇಗನಗಿ ಅದು 38 ವಷಾಗಳ ಹಾಂದ ಹ್ುತನತ್ಿರನದ ಚಾಂದರಶೇಖರ್ ಅವರದುೇ ಮ ಳೆಗಳು
ಎನುನವುದು ದೃಢಪ್ಟ್ದ.

 ಪನಕ್ಟ ಪ್ಡೆಯು ದೃಷ್ಟ್ ನೆಟ್ದು ಸಿಯನಚಿನ್ ಅನುನ ಉಳಿಸಿಕೆ ಳಳಲಾಂದು 1984ರಲಿಿ ನಡೆದ
ಆಪ್ರೇಷನ್ ಮೆೇಘದ ತ್ದ ಭನಗವನಗಿ ಸಿಯನಚಿನ್ 5965 ಕೆೇಾಂದರವನುನ ರಕ್ಷಿಸಲು ಯೇಧ್ರು ತೆರಳಿದುರು.
ಅದರಲಿಿ ಚಾಂದರಶೇಖರ್ ಕ ಡ ಒಬಾರು.
 ಯೇಧ್ರು ರನತಿರ ಮಲಗಿದು ಸಮಯದಲಿಿ ಭನರಿೇ ಹಮಪನತ್ ಉಾಂಟ್ನಗಿತ್ುು. ಶ್ಬಿರದಲಿಿದು 18 ಯೇಧ್ರು

ಹ್ುತನತ್ಿರನಗಿ, ಆ ಪ್ೈಕಿ 13 ಮಾಂದ್ಧಯ ಮೃತ್ದೇಹ್ಗಳು ಮನತ್ರ ಪ್ತೆುಯನಗಿತ್ುು. ಉಳಿದ ಐದು ಮಾಂದ್ಧ
ರ್ನಪ್ತೆುಯನಗಿದುರು. ರ್ನಪ್ತೆು ಆದವರಲಿಿ ಚಾಂದರಶೇಖರ್ ಕ ಡ ಇದುರು.
ಆಪ್ರೇಷನ್ ಮೆೇಘದ ತ್
 ಆಪರೆೋಷನ್ ಮೆೋಘದ್ೊತ್ ಕಾರ್ಶೂೋರದ್ ಸಿಯನಚಿನ್ ಗೆಿೇಸಿಯರ್ ಅನುನ ವಶಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲು ಭನರತಿೇಯ ಮಿಲಿಟರಿ
ಕನಯನಾಚರಣೆಯನಗಿತ್ುು ಇದ್ರ ನೆೋತ್ೃತ್ಿವನುು ಲಫಿಿನೆಿಂಟ್ ಜನರಲ್ ಪೆರೋಮ ನಾಥ್ ಹೊನ್ ವಹಿಸದ್ುರು
 13 ಏಪರಲ್ 1984 ರ ಬಳಿಗಗ ವಿಶಿದ್ ಅತಿ ಎತ್ಿರದ್ ಯುದ್ಿಮೊ ಅಯಲ್ಲಿ ಕನಯನಾಚರಣೆ ನಡೆಸಲನಯಿತ್ು
.ಆಪ್ ಮೆೋಘದ್ೊತ್ ರಿೋತಿಯ ಮೊದ್ಲ ಅಲ್ಲಟರಿ ಆಕರಮಣವ್ಾಗಿದೆ ಕಾಯಾಷಚರಣೆಯು ಯಶಸಿಯಾಯಿತ್ು
ಮತ್ುಿ ಇದ್ು ಸಿಂಪೂಣಷವ್ಾಗಿ ಸಿಯನಚಿನ್ ವಶಪಡಿಸಕೊಳುಳವ ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ ಮರವಸಯನುು ಹಾಳುಮಾಡಿತ್ು
ಸಿಯನಚಿನ್ ಏಕೆ ಮುಖಯ?
 ಸಯಾಚಿನ್ ಹಿಮನದ್ಧಯು ಮಧಾ ಏಷ್ಾಾವನುು ಭಾರತಿೋಯ ಉಪಖಿಂಡದ್ಧಿಂದ್ ಗುರುತಿಸುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ

ಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ ಪಾಕ್ತಸಾಿನವನುು ಚಿೋನಾದ್ಧಿಂದ್ ಪರತೆಾೋಕ್ತಸುತ್ಿದೆ ಸಾಲೊಿರೆೊ ರೆೈಡ್ನ ಮೆೋಲ್ಲನ ನಿಯಿಂತ್ರಣದ್ಧಿಂದಾಗಿ
ಮವಿಷಾದ್ಲ್ಲಿ ಪಾಕ್ತಸಾಿನದೆೊಿಂದ್ಧಗಿನ ದ್ಧಿಪಕ್ಷಿೋಯ ಪಾರದೆೋರ್ಶಕ ವಿವ್ಾದ್ಗಳನುು ಇತ್ಾರ್ಷಪಡಿಸುವ್ಾಗ ಚೌಕಾರ್ಶ
ಮಾಡಲು ಭಾರತ್ಕೆೆ ಪ್ರಯೇಜ್ನವನಗುತ್ುದ
 ಸಯಾಚಿನ್ ಗಿೋಸಯರ್ ಅನುು ಭಾರತಿೋಯ ಉಪಖಿಂಡದ್ಲ್ಲಿ ಸಹಿನಿೋರಿನ ಏಕೈಕ ಅತಿದೆೊಡಿ ಮೊಲವಿಂದ್ು

ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಈ ಹಿಮನದ್ಧಯು ನುಬಾರ ನದ್ಧಗ ಮೊಲವ್ಾಗಿದೆ ಇದು ನಾಂತ್ರ ಸಿಾಂಧ್ು ನದ್ಧಯನುನ ಸ್ೇರುತ್ುದ
ಇದ್ು ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ ಪಿಂಜಾಬ್ ಬಯಲು ಪರದೆೋಶಗಳಿಗ ನಿೋರಾವರಿಯ ಪರಮುಖ ನಿೋರಿನ ಮೊಲವ್ಾಗಿದೆ

'ಮೆೇಕ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ನಾಂ.1'
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ದಹ್ಲಿ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ, ಎಎರ್ಪ ಮುಖಯಸಥ ಅರವಿಾಂದ್ ಕೆೇಜಿರವನಲ್ ಭನರತ್ವನುನ ವಿಶವದ
ನಾಂಬರ್ ಒನ್ ದೇಶವರ್ನನಗಿ ಮನಡುವ ರನಷ್ಟರೇಯ ಮಿಷನ್ ಗೆ ಚನಲನೆ ನೇಡಿದರು.
 ರ್ನಗರಿಕರಿಗೆ ಉಚಿತ್ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಮತ್ುು ಆರ ೇಗಯ ಸ್ೇವೆ, ಯುವಕರಿಗೆ ಉದ ಯೇಗ, ಮಹಳೆಯರಿಗೆ ಸಮನನ ಹ್ಕುೆ
ಮತ್ುು ಘನತೆ ಮತ್ುು ರೈತ್ರ ಉತ್ಪನನಗಳಿಗೆ ರ್ನಯಯಯುತ್ ಬೆಲ ನೇಡುವ ಗುರಿಯನುನ ಸನಧಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದ.
ಈ ಉಪ್ಕರಮದಲಿಿ ಭನಗಿಯನಗುವಾಂತೆ ಜ್ನರನುನ ಉತೆುೇಜಿಸಲು 'ಮೆೇಕ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ನಾಂ.1' ಅಭಿಯನನದ
ಭನಗವನಗಿ ದೇಶನದಯಾಂತ್ ಸಾಂಚರಿಸುವುದ್ನಗಿ ಹೇಳಿದ ಅವರು, ಮಿಷನ್ ಅರನಜ್ಕಿೇಯ ಸವರ ಪ್ದ್ನುಗಿದ ಎಾಂದರು.
ಇಿಂಧನ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆ (ತಿದ್ುುಪಡಿ) ಮಸೊದೆ 2022

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಇಿಂಧನ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆ (ತಿದ್ುುಪಡಿ) ಮಸೊದೆ 2022 ಅನುು ಆಗಸ್ಟಿ 3 2022 ರಿಂದ್ು
ಲೊೋಕಸಭಯಲ್ಲಿ ಮಿಂಡಿಸಲಾಯಿತ್ು ಮತ್ುಿ ಆಗಸ್ಟಿ 8 ರಿಂದ್ು ಅಿಂಗಿೋಕರಿಸಲಾಯಿತ್ು ಇದ್ು ಇಿಂಧನ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆ ಕಾಯಿದೆ
2001 ಅನುು ತಿದ್ುುಪಡಿ ಮಾಡಲು ಪರಯತಿುಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಇಿಂಧನ ದ್ಕ್ಷತೆ ಮತ್ುಿ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆಯನುು ಉತೆಿೋಜಿಸುತ್ಿದೆ
ಮಸ ದಯ ಪ್ರಮುಖ ನಬಾಂಧ್ನೆಗಳು
 ಬಿಲ್ ಉಪಕರಣಗಳು ಕಟಿಡಗಳು ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ುಿ ಕೈಗಾರಿಕಗಳಿಿಂದ್ ಶಕ್ತಿಯ ಬಳಕಯನುು ನಿಯಿಂತಿರಸಲು
ಪರಯತಿುಸುತ್ಿದೆ
 ಅದ್ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಕಾಷರವು ಗೊತ್ುಿಪಡಿಸದ್ ಗಾರಹಕರನುು ಪಳೆಯುಳಿಕಯಲಿದ್ ಮೊಲಗಳಿಿಂದ್ ಶಕ್ತಿಯ
ಬಳಕಯ ಕನಿಷಾ ಪಾಲನುು ಪೂರೆೈಸಲು ಕೋಳಬಹುದ್ು ಇದ್ು ಪಳೆಯುಳಿಕಯಲಿದ್ ಮೊಲಗಳು ಮತ್ುಿ ಗಾರಹಕ
ವಗಷಗಳಿಗ ವಿಭಿನು ಬಳಕಯ ಅತಿಗಳನುು ನಿದ್ಧಷಷಿಪಡಿಸಬಹುದ್ು
 ಗೊತ್ುಿಪಡಿಸದ್ ಗಾರಹಕರು-
1 ಉಕುೆ ಗಣಿಗಾರಿಕ ಜವಳಿ ಸಮೆಿಂಟ್ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಮತ್ುಿ ಪೆಟೆೊರೋಕ ಅಕಲ್ಿ ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ ಕೈಗಾರಿಕಗಳು
2 ರೆೈಲಿ ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ ಸಾರಿಗ ವಲಯ
3 ವ್ಾಣಿಜಾ ಕಟಿಡಗಳು
 ಗೊತ್ುಿಪಡಿಸದ್ ಗಾರಹಕರು ಬಾಧಾತೆಯನುು ಪೂರೆೈಸಲು ವಿಫಲವ್ಾದ್ರೆ 10 ಲಕ್ಷದ್ವರೆಗ ದ್ಿಂಡವನುು
ವಿಧಿಸಲನಗುತ್ುದ
 ಕಾಬಷನ್ ಕರಡಿಟ್ ಟೆರೋಡಿಿಂಗ್ ಯೋಜನೆಯನುು ನಿದ್ಧಷಷಿಪಡಿಸಲು ಮಸೊದೆಯು ಕೋಿಂದ್ರ ಸಕಾಷರಕೆ ಅಧಿಕಾರ
ನಿೋಡುತ್ಿದೆ ಕೋಿಂದ್ರ ಸಕಾಷರ ಅರ್ವ್ಾ ಅಧಿಕೃತ್ ಏಜೆನಿಿಯು ಯೋಜನೆಯಡಿ ನೆೊೋಿಂದಾಯಿಸಲಾದ್ ಘಟಕಗಳಿಗ
ಕಾಬಷನ್ ಕರಡಿಟ್ ಪರಮಾಣಪತ್ರಗಳನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಇಿಂಧನ ದ್ಕ್ಷತೆ ಮತ್ುಿ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆ ನವಿೋಕರಿಸಬಹುದಾದ್ ಶಕ್ತಿಯ ಬಳಕ ಮತ್ುಿ ಹಸರು ಕಟಿಡಗಳಿಗ ಇತ್ರ ಅಗತ್ಾತೆಗಳ
ಮಾನದ್ಿಂಡಗಳನುು ನಿದ್ಧಷಷಿಪಡಿಸುವ ‘ಶಕ್ತಿ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ುಿ ಸುಸಾರ ಕಟಿಡ ಸಿಂಕೋತ್’ವನುು ಬಿಲ್ ಒದ್ಗಿಸುತ್ಿದೆ
 ಇದ್ು ಲೊೋಡ್ ಅತಿಗಳನುು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ರಾಜಾ ಸಕಾಷರಗಳಿಗ ಅಧಿಕಾರ ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಇಿಂಧನವನುು ಸೋವಿಸುವ ಉತ್ಾಪದ್ಧಸುವ ರವ್ಾನಿಸುವ ಅರ್ವ್ಾ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡುವ ವ್ಾಹನಗಳು ಮತ್ುಿ
ಹಡಗುಗಳಿಗ ಮಾನದ್ಿಂಡಗಳನುು ಹೊಿಂದ್ಧಸುತ್ಿದೆ ಮಾನದ್ಿಂಡಗಳನುು ಅನುಸರಿಸಲು ವಿಫಲವ್ಾದ್ರೆ 10
ಲಕ್ಷದ್ವರೆಗ ದ್ಿಂಡವಿದೆ ಎನಜಿಷ ಕನಿವೋಷಶನ್ ಆಕ್ಿ 2001 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಾ ವಿದ್ುಾಚಛಕಕ್ತಿ ನಿಯಿಂತ್ರಣ
ಆಯೋಗಗಳು (SERC ಗಳು) ದ್ಿಂಡವನುು ನಿಣಷಯಿಸಲು ಅಧಿಕಾರವನುು ಹೊಿಂದ್ಧವ ಆದ್ರೆ ತಿದ್ುುಪಡಿಯು
SERC ಗಳಿಗ ತ್ಮೂ ಕಾಯಷಗಳನುು ನಿವಷಹಿಸಲು ನಿಯಿಂತಿರಸಲು ಅಧಿಕಾರ ನಿೋಡುತ್ಿದೆ

ಶ್ಶುಪನಲನೆಗೆ: ಮೊಬೆೈಲ್ ಆಯಪ್ ಬಿಡುಗಡೆ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಮೊದಲ ಎರಡು ವಷಾ ಶ್ಶುವಿನ ಚಲನವಲನಗಳಲಿಿ ಆಗುವ ಪ್ರಗತಿ, ಬದಲನವಣೆಗಳನುನ
ಗುರುತಿಸಲು ತ್ಾಂದ–ತನಯಿಗೆ ನೆರವನಗುವಾಂತೆ ರ ರ್ಪಸಿದ ಮೊಬೆೈಲ್ ಅರ್ಪಿಕೆೇಷನ್ ಅನುನ ಕೆೇಾಂದರ ಆರ ೇಗಯ ಇಲನಖೆ
ರನಜ್ಯ ಸಚಿವೆ ಭನರತಿ ಪ್ರವಿೇಣ್ ಪ್ವನರ್ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಳಿಸಿದರು.
 ದೈಹಕ, ಮನನಸಿಕ, ಭನವರ್ನತ್ಿಕ, ಸನಮನಜಿಕ ಆರ ೇಗಯ, ಸಾಂವೆೇದನೆ ಕುರಿತ್ಾಂತೆ ಶ್ಶುವಿನ ಸಮಗರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲಿಿ
ಮೊದಲ ಸನವಿರ ದ್ಧನಗಳು ನಣನಾಯಕವನಗಿವೆ ಆದುರಿಾಂದ ಈ ಅರ್ಪಿಕೆೇಷನ್ ಅನುನ ಬಿಡುಗಡೆ ಮನಡಲನಗಿದ.
 ನ ತ್ನ ಅರ್ಪಿಕೆೇಷನ್ನಲಿಿ ಪನಲಕರಿಗೆ ಶ್ಶುಪನಲನೆಗೆ ಅನುಸರಿಸಬೆೇಕನದ ಕರಮಗಳು ಕುರಿತ್ಾಂತೆ ಸಲಹಗಳು ಇರಲಿವೆ.
ನತ್ಯ ಅನುಸರಿಸಬೆೇಕನದ ಕರಮ, ಪನಲಕರಲಿಿ ಮ ಡಬಹ್ುದ್ನದ ಅನುಮನನಗಳಿಗೆ ಉತ್ುರಗಳನುನ ಒದಗಿಸಲಿದ.
 ಶ್ಶು ಮರಣ್ ಪ್ರಮನಣ್ದ ಅನುಪನತ್ 2014ರಲಿಿ 45:1000 ಇದುರ, 2019ರಲಿಿ 35:1000ಕೆೆ ಇಳಿದ್ಧತ್ುು. ಈ
ಪ್ರಗತಿಗೆ ‘ಪನಲನ್ 1000’ ರನಷ್ಟರೇಯ ಅಭಿಯನನ ಮತ್ುು ಪನಲಕರಿಗನಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮನಡಿದು ಮೊಬೆೈಲ್
ಅರ್ಪಿಕೆೇಷನ್ ಕ ಡನ ಕನರಣ್ವನಗಿತ್ುು ಎಾಂದು ಆರ ೇಗಯ ಸಚಿವನಲಯವು ಹೇಳಿಕೆ ನೇಡಿದ.
ಟ ಮೆೇಟ ಜ್ವರ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕೆೇರಳದಲಿಿ ಟ ಮೆೇಟ ಜ್ವರ ಪ್ರಕರಣ್ಗಳು ವರದ್ಧಯನಗುತಿುದುು, ಹೈಅಲರ್ಟಾ

ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಗಿದ.
 ರನಜ್ಯ ಆರ ೇಗಯ ಇಲನಖೆಯ ಅಧಿಕನರಿಗಳು, ರ್ನಗರಿಕರು
ಕ ಡ ಜನಗರ ಕರನಗಿರಬೆೇಕು ಮತ್ುು ಯನವುದೇ ರಿೇತಿಯ
ಚಮಾದ ದದುುಗಳು ಕಾಂಡುಬಾಂದರ ತ್ಕ್ಷ್ಣ್ವೆೇ ವರದ್ಧ
ಮನಡುವಾಂತೆ ಸ ಚಿಸಲನಗಿದ. ದೇಹ್ದಲಿಿ ಕೆಾಂಪ್ು ಬಣ್ಿದ
ನೆ ೇವಿರುವ ಗುಳೆಳಗಳು ಕೆೈ, ಕನಲು ಮತ್ುು ಬ್ಯನಯಿ ನೆ ೇವು ಟ ಮೊೇಟ ಜ್ವರದ ಲಕ್ಷ್ಣ್ಗಳನಗಿದುು, ಇದು
ಹಚುಿ ಸನಾಂಕನರಮಿಕವನಗಿದ.
ಏನದು ಟ ಮೆಟ ಜ್ವರ?
 ಟ ಮೆಟ ಜ್ವರ ವೆೈರಲ್ ಜ್ವರವನಗಿದುು, ಮಕೆಳಲಿಿ ಹಚನಿಗಿ ಕಾಂಡುಬರುತ್ುದ. ಟ ಮೆಟ ಜ್ವರ
ಬ್ಯನಧಿಸಿದವರಲಿಿ ಜ್ವರದ ಲಕ್ಷ್ಣ್ಗಳು ಅಧಿಕವನಗಿ ಅನುಭವಕೆೆ ಬರುವುದ್ಧಲಿ. ಜ್ವರ ಬ್ಯನಧಿಸಿದ ಮಕೆಳಲಿಿ
ತ್ುರಿಕೆ, ಚಮಾದ ಅಸವಸಥತೆ, ಉಬುಾವುದು, ಡಿಹೈಡೆರೇಶನ್ ಜ್ತೆಗೆ ದೇಹ್ದ ಹ್ಲವು ಭನಗಗಳಲಿಿ ಗುಳೆಳಗಳು
ಉಾಂಟ್ನಗುತ್ುದ. ಈ ಗುಳೆಳಗಳ ಬಣ್ಿ ಸನಮನನಯವನಗಿ ಕೆಾಂಪ್ು ಬಣ್ಿದ್ನುಗಿರುತ್ುದ. ಅದಕನೆಗಿಯ್ದೇ ಇದನುನ
ಟ ಮೆಟ ಜ್ವರ ಎಾಂದು ಕರಯಲನಗುತ್ುದ.
ಲಕ್ಷ್ಣ್ಗಳು

 ಜ್ವರ
 ಕೆೈ, ಅಾಂಗೆೈ, ಮೊಣ್ಕೆೈ, ಮೊಣ್ಕನಲುಗಳ ಮೆೇಲ ದದುು
 ಮೊಣ್ಕೆೈ, ಅಾಂಗೆೈ, ಬ್ಯನಯಿಯಲಿಿ ಗುಳೆಳಗಳು
 ಹ್ಸಿದ್ಧದುರ ತಿನನಲು ತೆ ಾಂದರ
 ದೇಹ್ದಲಿಿ ಎದುುಕನಣ್ುವ ಕೆಾಂಪ್ು ಗುಳೆಳಗಳು
ಚಿಕಿತೆ್
 ಟ ಮೆಟ ಜ್ವರದ ಚಿಕಿತೆ್ಯು ಚಿಕ ನ್ಗುರ್ನಯ, ಡೆಾಂಗ ಯ ಮತ್ುು ಕೆೈ, ಕನಲು ಮತ್ುು ಬ್ಯನಯಿ ಕನಯಿಲಯ
ಚಿಕಿತೆ್ಯಾಂತೆಯ್ದೇ ಇರುತ್ುದ.
 ಕಿರಿಕಿರಿ ಮತ್ುು ಗುಳೆಳಗಳ ಪ್ರಿಹನರಕನೆಗಿ ಶುಚಿತ್ವ ಮತ್ುು ನೆೈಮಾಲಯತೆಯನುನ ಕನಪನಡಿಕೆ ಳಳಬೆೇಕು. ಸ್ ೇಾಂಕಿತ್
ಮಕೆಳಿಗೆ ಹಚುಿ ಕುದ್ಧಸಿ ಆರಿಸಿದ ನೇರನುನ ಕುಡಿಸುವ ಮ ಲಕ ನೇರಿನಾಂಶವನುನ ಕನಪನಡಿಕೆ ಳಳಬೆೇಕು.
 ಗುಳೆಳಗಳು ತ್ುರಿಸುವುದು ಅರ್ಥವನ ಒಡೆದುಕೆ ಳಳದಾಂತೆ ನೆ ೇಡಿಕೆ ಳಳಬೆೇಕು. ಬಿಸಿ ನೇರಿನಲಿಿಯ್ದೇ ಸನನನ
ಮನಡುವುದು, ಜ್ವರದ ದ್ಧೇಘಾಕನಲಿೇನ ಪ್ರಿಣನಮಗಳನುನ ತ್ರ್ಪಪಸಲು ಸರಿಯನಗಿ ವಿಶನರಾಂತಿ
ತೆಗೆದುಕೆ ಳಳಬೆೇಕನಗುತ್ುದ.
ಭನರತಿೇಯ ರೈಲವ ಇಲನಖೆಯ ನ ತ್ನ ಆಪ್ ಯುಟಎಸ್ಟ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಇತಿುೇಚಿನ ದ್ಧನಗಳಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ ರೈಲವ ಇಲನಖೆ ಪ್ರಯನಣಿಕ ಸ್ನೇಹಯನಗುತಿುದ.

ಕುಡಿಯುವ ನೇರು, ಆಹನರ, ಟಕೆರ್ಟ, ಬುಕಿೆಾಂಗ್ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಪ್ರತಿಯಾಂದರಲಿಿ ಪ್ರಯನಣಿಕರ ಕ್ಷೆೇಮ, ಕುಶಲತೆ,
ಅನುಕ ಲತೆಯನುನ ಒದಗಿಸುತಿುದ. ಈ ನಟ್ನಲಿಿ ರೈಲವ ಇಲನಖೆ ಯುಟಎಸ್ಟ (ಕನಯಿುರಿಸದ ಟಕೆರ್ಟ ವಯವಸ್ಥ)
ಆಪ್ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಳಿಸಿದ.
 ಇದರಿಾಂದ ಪ್ರಯನಣಿಕರು ಟಕೆರ್ಟ ಗನಗಿ ಪ್ರದ್ನಡಬೆೇಕಿಲಿ. ನೆೈರುತ್ಯ ರೈಲವ ಇಲನಖೆ ಸನಿರ್ಟಾ ಫ ೇನ್
ಬಳಕೆದ್ನರರಿಗೆ ಈ ಸ್ೇವೆ ಲಭಯವನಗುವಾಂತೆ ಮನಡಿದ. ಈ ಮ ಲಕ ಪ್ರಯನಣಿಕರು ಫನಿರ್ಟ ಫನಮ್ಸಾ ಟಕೆರ್ಟ ನುನ
ಸಹ್ ಫ ೇನ್ ನಲಿಿಯ್ದೇ ಪ್ಡೆದುಕೆ ಳಳಬಹ್ುದ್ನಗಿದ. ಈಗನಗಲೇ ಯುಟಎಸ್ಟ ಟಕೆರ್ಟ ಗಳು ರೈಲವ ಕೌಾಂಟರ್ ಗಳು,
ಟಮಿಾನಲ್ ಗಳಲಿಿ ಲಭಯವಿದ.
 ಯುಟಎಸ್ಟ ಟಕೆರ್ಟ ವಿತ್ರಣೆ ಹೇಗೆ? ಪ್ರಯನಣಿಕರು 200 ಕಿ.ಮಿೇ ಮತ್ುು ಅದಕಿೆಾಂತ್ ಹಚಿಿನ ಪ್ರಯನಣಿಕನೆಗಿ
ಮ ರು ದ್ಧನಗಳ ಮುಾಂಚಿತ್ವನಗಿ (ಪ್ರಯನಣ್ದ ದ್ಧನವನುನ ಹ ರತ್ುಪ್ಡಿಸಿ) ಕನಯಿುರಿಸದ ಟಕೆರ್ಟ
ಖರಿೇದ್ಧಸಬಹ್ುದು.
 ಪ್ರಯನಣಿಕರು ಅದೇ ದ್ಧನದಲಿಿ ಯನವುದೇ ದ ರದ ಪ್ರಯನಣ್ವನುನ ಒಳಗೆ ಾಂಡಿರುವ ಟಕೆರ್ಟ ಖರಿೇದ್ಧಸಬಹ್ುದು.
ಪ್ರಯನಣಿಕರು ಈಗ ಅಧ್ಾ ವನಷ್ಟಾಕ ಮತ್ುು ವನಷ್ಟಾಕ ಸಿೇಸನ್ ಟಕೆರ್ಟ ಗಳನುನ ತ್ಮಿ ಅವಶಯಕತೆಗೆ ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ
ಖರಿೇದ್ಧಸಬಹ್ುದು.

 ಯುಟಎಸ್ಟ ಆಯಪ್ ಡೌನ್ ಲ ೇಡ್ ಹೇಗೆ? ಆಾಂಡನರಯ್ಡ ಮೊಬೆೈಲ್ ಲಿಿ ಗ ಗಲ್ ಪ್ಿೇ ಸ್ ್ೇರ್
ಮ ಲಕ ಮೊಬೆೈಲ್ ಟಕೆಟಾಂಗ್ ಆಯಪ್ ಡೌನ್ ಲ ೇಡ್ ಮನಡಬಹ್ುದು.
 ಯುಟಎಸ್ಟ ಯನವ ಯನವ ಸ್ೇವೆ ನೇಡುತ್ುದ? ಸಬ್ ಅಬಾನ್ ಟಕೆರ್ಟ ಬುಕಿೆಾಂಗ್, ಸಬ್ ಅಬಾನ್ ಟಕೆರ್ಟ
ರದುತಿ, ಫನಿರ್ಟ ಫನಮ್ಸಾ ಟಕೆರ್ಟ ಬುಕಿೆಾಂಗ್, ಆರ್-ವನಯಲರ್ಟ ಬ್ಯನಯಲನ್್ ಪ್ರಿಶ್ೇಲನೆ, ಬಳಕೆದ್ನರರ ಪ್ ರಫೈಲ್
ನವಾಹ್ಣೆ, ಬುಕಿೆಾಂಗ್ ಇತಿಹನಸ.
ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದುಗೆ ಮರುರ್ನಮಕರಣ್
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದು (ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ) ಅಡಿಯಲಿಿ ದೇಶನದಯಾಂತ್

ಹ್ಾಂಚಿಕೆಯನಗುತಿುರುವ ಆಹನರ ಅಧನನಯಗಳ ಪ್ರಮನಣ್ ಮತ್ುು ಬೆಲಯಲಿಿ ಏಕರ ಪ್ತೆ
ಕನಯುುಕೆ ಳುಳವುದಕನೆಗಿ ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ ಗೆ ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ರನಷ್ಟರೇಯ ಖನದಯ ಸುರಕ್ಷನ ಯೇಜ್ನೆ ಎಾಂದು
ಮರು ರ್ನಮಕರಣ್ ಮನಡಲನಗುತಿುದ.
 ಪ್ರಮನಣ್ ಮತ್ುು ಬೆಲಗಳಲಿಿ ಏಕರ ಪ್ತೆ
ಕನಯುುಕೆ ಳುಳವುದರ ಜೆ ತೆಗೆ, ಬದಲನವಣೆ ಮನಡುವುದಕೆೆ
ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ ಸಬಿ್ಡಿ ಪ್ಡೆದು
ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ ಜನರಿಗೆ ರ್ನಮಮನತ್ರದ ಮೊತ್ು ನೇಡಿ
ತ್ಮಿದೇ ಯೇಜ್ನೆಯ ರಿೇತಿಯಲಿಿ ಬಿಾಂಬಿಸಿಕೆ ಳುಳತಿುರುವುದ ಪ್ರಮುಖ ಕನರಣ್ವನಗಿದ.
 ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದು (ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ)ಗೆ ಬದಲನವಣೆ ತ್ರುವ ಸಾಂಬಾಂಧ್ ಗನರಹ್ಕ
ವಯವಹನರಗಳು, ಆಹನರ ಮತ್ುು ಸನವಾಜ್ನಕ ವಿತ್ರಣನ ಸಚಿವನಲಯ ಕನಯಬಿನೆರ್ಟ ಟಪ್ಪಣಿ ಕರಡನುನ
ಸಿದಿಪ್ಡಿಸಿದುು, ಕನನ ನು ಮತ್ುು ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವನಲಯಗಳು ಮತ್ುು ಇತ್ರ ಸಾಂಬಾಂಧಿತ್ ಇಲನಖೆಗಳಿಾಂದ
ವಿಷಯದ ಬಗೆಗ ಅಭಿಪನರಯ ಕೆೇಳಿದ.
ಉದುೇಶ
 ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಗಳು ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ ರ ಪ್ದಲಿಿನ ತ್ಮಿದೇ ಯೇಜ್ನೆಯ ಮ ಲಕ ಉಚಿತ್ ಆಹನರ
ಧನನಯಗಳನುನ ಫಲನನುಭವಿಗಳಿಗೆ ನೇಡುತ್ುದ. ಕೆಲವೆ ಮೆಿ ಕೆೇಾಂದರದ ಕನಯ್ದುಯಡಿಯಲಿಿ
ಕಡನಡಯಗೆ ಳಿಸಲನಗಿರುವ ಬೆಲಗಿಾಂತ್ಲ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲಯಲಿಿ ನೇಡಲನಗುತಿುದ. ಆದುರಿಾಂದ ಈ ರಿೇತಿಯ
ವಯತನಯಸಗಳನುನ ತ್ಡೆಯುವುದಕೆೆ ಹನಗ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಗಳು ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ ಮನದರಿಯ
ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ನಡೆಸುವುದರಿಾಂದ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಗಳನುನ ತ್ರ್ಪಪಸುವುದಕನೆಗಿ ಕನಯ್ದುಯ ಹಸರು ಬದಲನವಣೆ
ಮನಡಲು ಸಕನಾರ ಮುಾಂದ್ನಗಿದ.
ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದು(NFSA)
 ಜನರಿಗೆ ದ್ಧರ್ನಾಂಕ: 10ನೆೇ ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್, 2013.

 ಉದುೇಶ: ಮನನವ ಜಿೇವನ ಚಕರ ವಿಧನನದಲಿಿ ಆಹನರ ಮತ್ುು ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶದ ಭದರತೆಯನುನ

ಒದಗಿಸುವುದು, ಜ್ನರಿಗೆ ಘನತೆಯಿಾಂದ ಜಿೇವನ ನಡೆಸಲು ಕೆೈಗೆಟುಕುವ ಬೆಲಯಲಿಿ ಸನಕಷು್ ಪ್ರಮನಣ್ದ
ಗುಣ್ಮಟ್ದ ಆಹನರ ಧನನಯಗಳನುನ ಒದಗಿಸುವುದು.
 ವನಯರ್ಪು: ಉದುೇಶ್ತ್ ಸನವಾಜ್ನಕ ವಿತ್ರಣನ ವಯವಸ್ಥ (TPDS) ಅಡಿಯಲಿಿ ಸಬಿ್ಡಿ ಆಹನರ ಧನನಯಗಳನುನ
ಪ್ಡೆಯುವುದಕನೆಗಿ ಗನರಮಿೇಣ್ ಜ್ನಸಾಂಖೆಯಯ 75% ಮತ್ುು ನಗರ ಜ್ನಸಾಂಖೆಯಯ 50% ವರಗೆ. ಒಟ್ನ್ರಯನಗಿ,
NFSA ಒಟು್ ಜ್ನಸಾಂಖೆಯಯ 67% ಅನುನ ಪ್ ರೈಸುತ್ುದ.

ಅಹ್ಾತೆ:
 ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರದ ಮನಗಾಸ ಚಿಗಳ ಪ್ರಕನರ, ಆದಯ ಕುಟುಾಂಬಗಳು TPDS ಅಡಿಯಲಿಿ ಒಳಗೆ ಳುಳತ್ುವೆ.
 ಅಸಿುತ್ವದಲಿಿರುವ ಅಾಂತೆ ಯೇದಯ ಅನನ ಯೇಜ್ನೆಯ ಅಡಿಯಲಿಿರುವ ಮನೆಗಳುನುನ ಒಳಗೆ ಳುಳತ್ುದ.
NFSA, 2013 ರ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷ್ಣ್ಗಳು
 ಪ್ರತಿ ವಯಕಿುಗೆ ತಿಾಂಗಳಿಗೆ 5 ಕೆಜಿ ಆಹನರಧನನಯ ರ . ಅಕಿೆ/ಗೆ ೇಧಿ/ಒರಟ್ನದ ಧನನಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಕೆಜಿಗೆ 3/2/1.
ಅಸಿುತ್ವದಲಿಿರುವ ಅಾಂತೆ ಯೇದಯ ಅನನ ಯೇಜ್ನೆ(AAY) ಕುಟುಾಂಬವು ಪ್ರತಿ ಮನೆಗೆ ತಿಾಂಗಳಿಗೆ 35 ಕೆಜಿ ಆಹನರ
ಧನನಯಗಳನುನ ಪ್ಡೆಯುವುದನುನ ಮುಾಂದುವರಿಸುತ್ುದ.
 ಗಭಿಾಣಿಯರು ಮತ್ುು ಹನಲುಣಿಸುವ ತನಯಾಂದ್ಧರು ಸಹ್ `6,000 ಕಿೆಾಂತ್ ಕಡಿಮೆಯಿಲಿದ ಹರಿಗೆ
ಪ್ರಯೇಜ್ನವನುನ ಪ್ಡೆಯಲು ಅಹ್ಾರನಗಿರುತನುರ.
 14 ವಷಾ ವಯಸಿ್ನ ಮಕೆಳಿಗೆ ಊಟ.
 ಆಹನರ ಧನನಯಗಳು ಅರ್ಥವನ ಊಟವನುನ ಸರಬರನಜ್ು ಮನಡದ್ಧದುಲಿಿ ಅಹ್ಾ ಫಲನನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಆಹನರ ಭದರತನ
ಭತೆಯ ಒದಗಿಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಜಿಲನಿ ಮತ್ುು ರನಜ್ಯ ಮಟ್ದಲಿಿ ಕುಾಂದುಕೆ ರತೆ ಪ್ರಿಹನರ ಕನಯಾವಿಧನನಗಳನುನ ಸನಥರ್ಪಸುವುದು.
 6 ತಿಾಂಗಳಿಾಂದ 14 ವಷಾದ ಳಗಿನ ಗಭಿಾಣಿಯರು, ಹನಲುಣಿಸುವ ತನಯಾಂದ್ಧರು ಮತ್ುು ಮಕೆಳು ಸಮಗರ ಶ್ಶು
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸ್ೇವೆಗಳು (ICDS) ಮತ್ುು ಮಧನಯಹ್ನದ ಊಟ (MDM) ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಅಡಿಯಲಿಿ ನಗದ್ಧತ್
ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶದ ಮನನದಾಂಡಗಳ ಪ್ರಕನರ ಊಟಕೆೆ ಅಹ್ಾರನಗಿರುತನುರ. 6 ವಷಾದ ಳಗಿನ ಅಪೌಷ್ಟ್ಕ ಮಕೆಳಿಗೆ
ಹಚಿಿನ ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶದ ಮನನದಾಂಡಗಳನುನ ಸ ಚಿಸಲನಗಿದ.
ನಮಗಿದು ಗೆ ತೆು?
 NFSA ಅನುಷ್ಾಾನಕೆ ಮೊದ್ಲು ಬಡತ್ನ ರೆೋಖಗಿಿಂತ್ ಮೆೋಲ್ಲನ (APL) ಬಡತ್ನ ರೆೋಖಗಿಿಂತ್ ಕಳಗಿರುವ (BPL)
ಮತ್ುಿ ಅಿಂತೆೊಾೋದ್ಯ (AAY) ಪಡಿತ್ರ ಚಿೋಟ್ಟಗಳಿಂತ್ಹ ರಾಜಾ ಸಕಾಷರಗಳು ಮುಖಾವ್ಾಗಿ ಮೊರು ವಿಧದ್
ಪಡಿತ್ರ ಚಿೋಟ್ಟಗಳನುು ವಿವಿಧ ಬಣಣಗಳಿಿಂದ್ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ ಸಿಂಬಿಂಧಪಟಿ ರಾಜಾ ಸಕಾಷರ NFSA 2013 ರ
ಪರಕಾರ APL ಮತ್ುಿ BPL ಗುಿಂಪುಗಳನುು ಎರಡು ವಗಷಗಳಾಗಿ ಮರು-ವಗಿೋಷಕರಿಸಲಾಗಿದೆ - 18 ವಷಷ ಅರ್ವ್ಾ
ಅದ್ಕ್ತೆಿಂತ್ ಹಚಿುನ ವಯಸಿನ ಕುಟುಿಂಬದ್ ಹಿರಿಯ ಮಹಿಳೆ ಪಡಿತ್ರ ಚಿೋಟ್ಟಗಳನುು ವಿತ್ರಿಸುವ ಉದೆುೋಶಕಾೆಗಿ
ಮನೆಯ ಮುಖಾಸಾರಾಗಿರಬೋಕು
ದೇಶ ಮತ್ುು ರನಜ್ಯದ ಸನಥನ

 ಹ್ಸಿವು ಮತ್ುು ಅಪೌಷ್ಟ್ಕತೆಯನುನ ಪ್ತೆುಹ್ಚುಿವ ಜನಗತಿಕ ಹ್ಸಿವು ಸ ಚಯಾಂ ಕದ (GHI) ಪ್ರಕನರ

2020 ರಲಿಿ ಭನರತ್ 107 ದೇಶಗಳ ಪ್ೈಕಿ 94 ನೆೇ ಸನಥನದಲಿಿತ್ುು. ಈಗ ಈ ಪ್ಟ್ಯಲಿಿ 116 ದೇಶಗಳಿದುರ,
ಭನರತ್ 101 ನೆೇ ಸನಥನಕೆೆ ಕುಸಿದ್ಧದ ಎಾಂದರು.
 ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರದ ಭನರತಿೇಯ ಆಹನರ ಸುರಕ್ಷ್ತೆ ಮತ್ುು ಗುಣ್ಮಟ್ ಪನರಧಿಕನರ ಬಿಡುಗಡೆ ಮನಡಿರುವ ದ ಡಡ
ರನಜ್ಯಗಳ ಪ್ಟ್ಯಲಿಿ, ಕರ್ನಾಟಕ 9ನೆೇ ಸನಥನದಲಿಿದ. ಒಡಿಶನ ಮತ್ುು ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ ರನಜ್ಯಗಳು ಕರಮವನಗಿ
ಮೊದಲ ಮತ್ುು ಎರಡನೆೇ ಸನಥನದಲಿಿವೆ. ಗುಣ್ಮಟ್, ಸುರಕ್ಷ್ತೆ, ಗನರಹ್ಕರ ಸಬಲಿೇಕರಣ್, ಆಹನರದ ತ್ರಬೆೇತಿ
ಮತ್ುು ಸನಮರ್ಥಯಾದ ಮನನದಾಂಡಗಳ ಆಧನರದಲಿಿ ರನಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಅಾಂಕ ನೇಡಲನಗಿದ.
ಬೆೇರ್ನಮಿ ಕನಯ್ದು ತಿದುುಪ್ಡಿ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಬೆೇರ್ನಮಿ ವಹವನಟುಗಳ ನಷೇಧ್ ಕನಯ್ದು– 1988ರ 3(2)ನೆೇ ಸ್ಕ್ಷ್ನ್ ಅಸನಾಂವಿಧನನಕ. ಜ್ತೆಗೆ
ಈ ಕನಯ್ದುಗೆ 2016ರಲಿಿ ತ್ರಲನಗಿ ರುವ ತಿದುುಪ್ಡಿಗಳನುನ ಪ್ ವನಾನವಯ ಮನಡಲು ಸನಧ್ಯ ವಿಲಿ ಎಾಂದ
ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾ ಹೇಳಿದ.
 ಕನಯ್ದುಗೆ 2016ರಲಿಿ ತ್ರಲನಗಿದು ತಿದುುಪ್ಡಿಗಳನುನ ಪ್ ವನಾನವಯ ಮನಡುವಾಂತಿಲಿ ಎಾಂದು ಕಲೆತನು
ಹೈಕೆ ೇರ್ಟಾ ನೇಡಿದು ತಿೇರ್ಪಾನ ವಿರುದಿ ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರವು ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾನಲಿಿ ಅಜಿಾ
ಸಲಿಿಸಿತ್ುು. ‘1988ರ ಕನಯ್ದುಯ 3(2)ನೆೇ ಸ್ಕ್ಷ್ನ್ ಅನುನ ಸ್ವೇಚೆಾಯಿಾಂದ ಬಳಸಲು ಅವಕನಶವಿದ.
 ಸಾಂವಿ ಧನನದ 20(1)ನೆೇ ವಿಧಿಯ ಪ್ರಕನರ, ಯನವುದೇ ಕನನ ನನುನ ಅಪ್ರನಧ್ಗಳಿಗೆ ಪ್ ವನಾನವಯ
ಮನಡುವಾಂತಿಲಿ. ಹೇಗನಗಿ ಈ ಕನಯ್ದುಗೆ 2016ರಲಿಿ ತ್ರಲನದ ತಿದುುಪ್ಡಿಗಳನುನ ಪ್ ವನಾನವಯ
ಮನಡುವುದ ಅಸನಾಂವಿಧನನಕ’ ಎಾಂದು ಸಿಜೆಐ ಎನ್.ವಿ.ರಮಣ್ ಮತ್ುು ರ್ನಯಯಮ ತಿಾ ಹಮನ ಕೆ ಹಿ
ಅವರಿದು ರ್ಪೇಠವು ಹೇಳಿದ.
ಬೆೇರ್ನಮಿ ಆಸಿು ಎಾಂದರ ಏನು?
 ಬೆೇರ ಬಾರು ಪನವತಿಸಿದ ಆಸಿು, ಆದರ ಇನೆ ನಬಾ ವಯಕಿುಯ ಹಸರಿನಲಿಿದುರ, ಅರ್ಥವನ ಈ ಆಸಿುಯನುನ
ಹಾಂಡತಿ, ಮಕೆಳು ಅರ್ಥವನ ಯನವುದೇ ಸಾಂಬಾಂಧಿಕರ ಹಸರಿನಲಿಿ ಖರಿೇದ್ಧಸಲನಗಿದುರ. ಅಾಂತ್ಹ್ ಆಸಿುಯನುನ ಯನರ
ಹಸರಿನಲಿಿ ಖರಿೇದ್ಧಸಲನಗಿದಯೇ ಅವರನುನ 'ಬೆೇರ್ನಮದ್ನರ' ಎಾಂದು ಕರಯಲನಗುತ್ುದ.
ಸುರ್ಪರೇಾಂ ತಿೇರ್ಪಾನಾಂದ ಯನರು ನರನಳ?
 ಯನರಲಿರ ವಿರುದಿ ನವೆಾಂಬರ್ 1, 2016 ರ ಮೊದಲು ಮನಡಿದ ಬೆೇರ್ನಮಿ ವಯವಹನರಗಳಿಗೆ ಬೆೇರ್ನಮಿ
ಕನಯ್ದುಯಡಿ ಕರಮ ತೆಗೆದುಕೆ ಳಳಲನಗುತಿುದಯೇ ಅವರಲಿರಿಗ ಸುರ್ಪರೇಾಂನ ಈ ತಿೇರ್ಪಾನಾಂದ ಸಮನಧನನ
ಲಭಿಸಿದ. ಆದ್ನಗ ಯ, ನವೆಾಂಬರ್ 1, 2016 ರಾಂದು ಅರ್ಥವನ ನಾಂತ್ರ ನೆ ೇಟು ಅಮನನಯೇಕರಣ್ದ ಸಮಯದಲಿಿ
ಬೆೇರ್ನಮಿ ವಹವನಟು ಮನಡಿವರಿಗೆ ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾನ ಈ ತಿೇರ್ಪಾನಾಂದ ಯನವುದೇ ಲನಭವಿಲಿ ಎಾಂಬುವುದು
ಉಲಿೇಖನೇಯ.

ಬೆೇರ್ನಮಿ ಆಸಿುಗೆ ಯನರು ಹ್ಕುೆದ್ನರರು?

 ಆದ್ನಗ ಯ, ಈ ಆಸಿುಯನುನ ಯನರ ಹಸರಿನಲಿಿ ತೆಗೆದುಕೆ ಳಳಲನಗಿದ, ಅವರು ಅದರ ರ್ನಮಮನತ್ರದ
ಮನಲಿೇಕರನಗಿದ್ನುರ, ಆದರ ನಜ್ವನದ ಶ್ೇಷ್ಟಾಕೆಯು ಆ ಆಸಿುಗೆ ಹ್ಣ್ವನುನ ಪನವತಿಸಿದ ವಯಕಿುಗೆ ಸ್ೇರಿದ. ಹಚಿಿನ
ಜ್ನರು ತ್ಮಿ ಕಪ್ುಪ ಹ್ಣ್ವನುನ ಮರಮನಡಲು ಇಾಂತ್ಹ್ ವಯವಹನರ ನಡೆಸುತನುರ. ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವಷಾಗಳಿಾಂದ
ಕಪ್ುಪಹ್ಣ್ದ ವಹವನಟು ನವನರಣೆಗೆ ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರ ಹ್ಲವು ಕರಮಗಳನುನ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡಿದ. ಇದರಿಾಂದ್ನಗಿ 'ಬೆೇರ್ನನ
ಆಸಿು' ಕ ಡ ಚಚೆಾ ಮನಡುತಿುತ್ುು. ಅದೇ ರಿೇತಿ ಬೆೇರ್ನಮಿ ಆಸಿು ಪ್ರಕರಣ್ಗಳನುನ ಕಡಿಮೆ ಮನಡಲು ಹ್ಲವು
ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ರ ರ್ಪಸಲನಗಿದ.
1988 ಮತ್ುು 2016 ರ ಬೆೇರ್ನಮಿ ಆಸಿು ಕನನ ನುಗಳು
 ಭರಷ್ನ್ಚನರ ಮತ್ುು ಲಕೆಕೆೆ ಸಿಗದ ಹ್ಣ್ವನುನ ತೆ ಡೆದುಹನಕಲು 1988 ರಲಿಿ ಬೆೇರ್ನಮಿ ವಹವನಟು (ನಷೇಧ್)
ಕನಯ್ದುಯನುನ ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಲನಯಿತ್ು. ಆದ್ನಗ ಯ, ಅಗತ್ಯ ನಯಮಗಳು ಮತ್ುು ನಬಾಂಧ್ನೆಗಳನುನ ಜನರಿಗೆ ತ್ರದ
ಕನರಣ್ ಅದನುನ ಎಾಂದ್ಧಗ ಜನರಿಗೆ ತ್ರಲನಗಿಲಿ. 2016 ರಲಿಿ, 'ಬೆೇರ್ನಮಿ ವಹವನಟು (ನಷೇಧ್ಗಳು) ತಿದುುಪ್ಡಿ
ದೇಶದಲಿಿ ಬೆೇರ್ನಮಿ ವಹವನಟುಗಳನುನ ತ್ಡೆಯಲು ಕನಯಿದ, 2016 ಅನುನ ಜನರಿಗೆ ತ್ರಲನಗಿದ. ಮತ್ುು 1988
ರ ಕನಯಿದಗೆ 2016 ರ ತಿದುುಪ್ಡಿಯು ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ 5, 1988 ಮತ್ುು ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 25, 2016 ರ ನಡುವಿನ
ವಹವನಟುಗಳಿಗೆ ಪ್ ವಾಭನವಿಯನಗಿ ಅನವಯಿಸುವುದ್ಧಲಿ ಎಾಂದು ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾ ಹೇಳಿದ.
20(1)ನೆೇ ವಿಧಿ
 ಅಪ್ರನಧಿಗ ಕ ಡ ಕೆಲವು ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯಗಳನುನ ನೇಡಿದುು ಅವರಿಗೆ ರ್ನಯಯನಲಯ ಹನಗ ಶ್ಕ್ಷೆಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ
ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯವನುನ ಒದಗಿಸಿದ.
 ಅಪ್ರನಧ್ ಕೃತ್ಯವನುನ ಮನಡಿದನೆಾಂದು ಆರ ೇರ್ಪಸಲನಗಿರುವ ಆರ ೇರ್ಪಯನುನ ಅಪ್ರನಧಿಯ್ದಾಂದು
ತಿೇಮನಾನಸುವವರಗೆ ಅಪ್ರನಧಿಯ್ದಾಂದು ಪ್ರಿಗಣಿಸತ್ಕೆದುಲಿ. ಹನಗ ಅಪ್ರನಧ್ ನಡೆದ ಸಮಯದಲಿಿ
ಜನರಿಯಲಿಿದು ಶ್ಕ್ಷೆಯನುನ ವಿಧಿಸಬೆೇಕೆೇ ಹ ರತ್ು ಅದಕಿೆಾಂತ್ ಹಚಿಿನ ಶ್ಕ್ಷೆಯನುನ ವಿಧಿಸಬ್ಯನರದು ಎಾಂದು
ಸಾಂವಿಧನನದ 20(1) ನೆೇ ವಿಧಿ ತಿಳಿಸುತ್ುದ.
ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ (ರ್ಪಎಾಂಜೆಡಿವೆೈ) ಖನತೆದ್ನರರನುನ ಸಕನಾರಿ ಬೆಾಂಬಲಿತ್
ಜಿೇವ ವಿಮೆ ಮತ್ುು ಅಪ್ಘನತ್ ವಿಮನ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಅಡಿಯಲಿಿ ಕವರ್ ಮನಡಲು ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟಗಳಿಗೆ ತಿಳಿಸಲನಗಿದ ಎಾಂದು
ಕೆೇಾಂದರ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವನಲಯ ತಿಳಿಸಿದ.
 ಎಾಂಟು ವಷಾಗಳನುನ ಪ್ ಣ್ಾಗೆ ಳಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸ್ೇಪ್ಾಡೆ ಯೇಜ್ನೆ ಕುರಿತ್ು ಅಧಿಕೃತ್ ಹೇಳಿಕೆಯಲಿಿ
ಸಚಿವನಲಯವು, ಮೆೈಕೆ ರೇ ಇನ ೂರನ್್ ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಅಡಿಯಲಿಿ ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜಿೇವನ ಜೆ ಯೇತಿ ಬಿಮನ
ಯೇಜ್ನೆ ಖನತೆದ್ನರರ ವನಯರ್ಪುಯನುನ ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲು ಪ್ರಯತಿನಸುತಿುದ ಎಾಂದು ಹೇಳಿದ.

 ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜಿೇವನ ಜೆ ಯೇತಿ ಬಿಮನ ಯೇಜ್ನೆ ವಿಮನದ್ನರರ ಕುಟುಾಂಬಗಳಿಗೆ ಅವರ ಹ್ಠನತ್
ಮರಣ್ದ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಹ್ಣ್ಕನಸಿನ ನೆರವು ನೇಡುತ್ುದ.
 ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಸುರಕ್ಷನ ಬಿಮನ ಯೇಜ್ನೆ ಅಪ್ಘನತ್ಗಳ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ವಿಮನದ್ನರರಿಗೆ ಆಕಸಿಿಕ ಮರಣ್ ಮತ್ುು
ಅಾಂಗವೆೈಕಲಯ ರಕ್ಷ್ಣೆಯನುನ ಒದಗಿಸುತ್ುದ.
 ಸಕನಾರವು ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜಿೇವನ ಜೆ ಯೇತಿ ಬಿಮನ ಯೇಜ್ನೆ ಖನತೆದ್ನರರ ಮೆೈಕೆ ರೇ-ಕೆರಡಿರ್ಟ ಮತ್ುು ಫಿಕಿ್-
ಮರುಕಳಿಸುವ ಠೇವಣಿ ಮುಾಂತನದ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಹ್ ಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೆೇಶವನುನ ಸುಧನರಿಸುತ್ುದ.

ಉದುೇಶ
 ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜಿೇವನ ಜೆ ಯೇತಿ ಯೇಜ್ನೆ ಅಹ್ಾ ಖನತೆದ್ನರರನುನ ಯೇಜ್ನೆ ಅಡಿಯಲಿಿ ಒಳಗೆ ಳಳಲು
ಪ್ರಯತಿನಸಲನಗುತ್ುದ. ಭನರತ್ದ್ನದಯಾಂತ್ ಸಿವೇಕನರ ಮ ಲಸೌಕಯಾವನುನ ರಚಿಸುವ ಮ ಲಕ ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ
ಜಿೇವನ ಜೆ ಯೇತಿ ಬಿಮನ ಯೇಜ್ನೆ ಖನತೆದ್ನರರಲಿಿ RuPay ಡೆಬಿರ್ಟ ಕನಡ್ಾ ಬಳಕೆ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಡಿಜಿಟಲ್
ಪನವತಿಗಳನುನ ಉತೆುೇಜಿಸಲನಗುವುದು.
ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ
 ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ (PMJDY)ಅನುನ 2014 ರಲಿಿ ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ
ಪನರರಾಂಭಿಸಿದರು.
 ಉದುೇಶ: ದುಬಾಲ ವಗಾಕೆೆ ಸ್ೇರಿದ ಜ್ನರು ಮತ್ುು ಕಡಿಮೆ-ಆದ್ನಯ ಗುಾಂಪ್ು ರನಷ್ಟರೇಯ ಮಟ್ದಲಿಿ
ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸ್ೇವೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೆೇಶ ಪ್ಡೆಯುವ ಮಹ್ತನವಕನಾಂಕ್ಷೆಯಾಂದ್ಧಗೆ ಈ ಯೇಜ್ನೆ ಆರಾಂಭಿಸಲನಯಿತ್ು. ಈ
ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಗರಿಷಿ ಮಟ್ದಲಿಿ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಖನತೆ ತೆರಯುವ ಗುರಿ ಹ ಾಂದಲನಗಿದ.
 PMJDY ಮ ಲಕ, ವಯಕಿುಗಳು ಬ್ಯನಯಾಂಕಿಾಂಗ್, ಉಳಿತನಯ ಮತ್ುು ಠೇವಣಿ ಖನತೆ, ಹ್ಣ್ ರವನನೆ, ರ್ಪಾಂಚಣಿ, ಮತ್ುು
ಕೆರಡಿರ್ಟ ವಿಮೆ ಸೌಲಭಯ ಪ್ಡೆಯಬಹ್ುದು.
ಯನವುದೇ ವನಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಶನಖೆಯಲಿಿ ಜ್ನಧ್ನ ಖನತೆ ತೆರಯಬಹ್ುದು. ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್
ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ, ವಯಕಿುಗಳು ಶ ನಯ ಠೇವಣಿ ಖನತೆ (ಝೇರ ೇ ಬ್ಯನಯಲನ್್ ಅಕೌಾಂರ್ಟ) ತೆರಯಬಹ್ುದು.
 ಆದರ, ಖನತೆದ್ನರನಗೆ ಚೆಕ್ಟಬುಕ್ಟ ಅಗತ್ಯವಿದುರ, ಮಿನಮಮ್ಸ ಬ್ಯನಯಲನ್್ಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ಷರತ್ುುಗಳನುನ
ಪ್ ರೈಸಬೆೇಕು. ಈ ಯೇಜ್ನೆಯ ಉತ್ುಮ ಅಾಂಶವೆಾಂದರ, ಯನವುದೇ ವಯಕಿು ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಖನತೆ
ತೆರಯಬಹ್ುದು. ಅದರ ಚೆಕ್ಟ ಬುಕ್ಟ ಬಳಸಲು ಕನಷಿ ಬ್ಯನಯಲನ್್ ಅನುನ ನವಾಹಸುವುದು ಕಡನಡಯ. ಆದರ,
ಖನತೆ ತೆರಯಲು ಯನವುದೇ ಶುಲೆವಿಲಿ.
ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಅಹ್ಾತೆಯ ಮನನದಾಂಡಗಳು
 ಭನರತಿೇಯ ಪ್ರಜೆಗಳನಗಿರಬೆೇಕು
 10 ವಷಾ ಮೆೇಲಪಟ್ ಅಪನರಪ್ು ವಯಸೆರು ಕ ಡ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಖನತೆ ತೆರಯಲು ಅಹ್ಾರು
 ಆದರ, ಅಪನರಪ್ು ವಯಸೆರ ಖನತೆಗಳನುನ, ಮಕೆಳು ವಯಸೆರನಗುವವರಗೆ ಪ್ ೇಷಕರು ನವಾಹಸುತನುರ.

 ಅಪನರಪ್ು ವಯಸೆರು ರುಪ್ೇ ಕನಡ್ಾಗೆ ಅಹ್ಾರನಗಿರುತನುರ, ಇದನುನ ತಿಾಂಗಳಿಗೆ ರ್ನಲುೆ ಬ್ಯನರಿ

ಹ್ಣ್ ಹಾಂಪ್ಡೆಯಲು ಬಳಸಬಹ್ುದು.
 ಈಗನಗಲೇ ಉಳಿತನಯ ಖನತೆ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ವಯಕಿುಗಳು ಕ ಡ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯಡಿ ಖನತೆ ತೆರಯಬಹ್ುದು.
 ಒಾಂದು ವೆೇಳೆ ಭನರತಿೇಯ ಪ್ರಜೆ ಎಾಂದು ಪನರಮನಣಿೇಕರಿಸಲು ದ್ನಖಲಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧಲಿದ್ಧದುರ, ಅವರು
ತನತನೆಲಿಕ ಖನತೆ ತೆರಯಲು ಅನುಮತಿಸಲನಗಿದ, ಖನತೆ ತೆರದ ದ್ಧರ್ನಾಂಕದ್ಧಾಂದ 12 ತಿಾಂಗಳೆ ಳಗೆ ಅಗತ್ಯ
ದ್ನಖಲಗಳನುನ ಸಲಿಿಸುವ ಮ ಲಕ ಶನಶವತ್ ಖನತೆಯನಗಿ ಮನಪ್ಾಡಿಸಬಹ್ುದು.

ಆನ್ಲೈನ್ ಮ ಲಕವೆೇ ಖನತೆ ತೆರಯಬಹ್ುದು
 ರ್ಪಎಾಂ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ ಖನತೆಯನುನ ಆನ್ಲೈನ್ನಲಿಿ ಸುಲಭವನಗಿ ತೆರಯಬಹ್ುದು. ಆನ್ಲೈನ್
ಅಜಿಾ ನಮ ನೆ ಇಾಂಗಿಿಷ್ ಮತ್ುು ಹಾಂದ್ಧ ಎರಡರಲ ಿ ಲಭಯವಿದ. ಅಜಿಾ ನಮ ನೆಯನುನ PMJDY ಯ
ಅಧಿಕೃತ್ ವೆಬ್ಸ್ೈರ್ಟನಾಂದ ಪ್ಡೆಯಬಹ್ುದು. ಆನ್ಲೈನ್ನಲಿೇ ಅಜಿಾಯ ಫನಮ್ಸಾ ಭತಿಾ ಮನಡಿ, ಅಗತ್ಯ
ದ್ನಖಲಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಅದನುನ ಸಲಿಿಸಬಹ್ುದು.
ಖನದ್ಧ ಉತ್್ವ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಆಗಸ್ಟ್ 27 ರಾಂದು ಅಹ್ಮದ್ನಬ್ಯನದ್ನ ಸನಬರಮತಿ ನದ್ಧ ತಿೇರದಲಿಿ 'ಖನದ್ಧ ಉತ್್ವ'
ನಡೆಯಿತ್ು. 'ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ'ದ ಭನಗವನಗಿ ಈ ಉತ್್ವವನುನ ಆಯೇಜಿಸಲನಗಿದ. ಖನದ್ಧ
ಉತ್್ವದಲಿಿ ಸುಮನರು 7,500 ಮಹಳೆಯರು ಏಕಕನಲಕೆೆ ಚರಕದಲಿಿ ನ ಲುವ ಮ ಲಕ ದ್ನಖಲ ಬರದ್ಧದ್ನುರ.
 ಖನದ್ಧಯಲಿಿ ಕಡಿಮೆ ಇಾಂಗನಲದ ಅಾಂಶವಿದ. ತನಪ್ಮನನ ಹಚಿಿರುವ ಅನೆೇಕ ದೇಶಗಳಿವೆ, ಆರ ೇಗಯದ
ದೃಷ್ಟ್ಯಿಾಂದ ಖನದ್ಧ ಕ ಡ ಬಹ್ಳ ಮುಖಯವನಗಿದ. ಆದುರಿಾಂದ ಖನದ್ಧ ಜನಗತಿಕ ಮಟ್ದಲಿಿ ದ ಡಡ
ಪನತ್ರವನುನ ವಹಸುತ್ುದ.
 ಇದೇ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಪ್ರಧನನಯವರು ಅಹ್ಮದ್ನಬ್ಯನದ್
ನಲಿಿ ಅಟಲ್ ಸ್ೇತ್ುವೆಯನುನ ಉದ್ನಾಟಸಿದರು. ಅಟಲ್
ಸ್ೇತ್ುವೆಯು ಸನಬರಮತಿ ನದ್ಧಯ ಎರಡು ದಡಗಳನುನ
ಸಾಂಪ್ಕಿಾಸುವುದು ಮನತ್ರವಲಿದ ವಿರ್ನಯಸ ಮತ್ುು
ರ್ನವಿೇನಯತೆಯಲಿಿ ಅಭ ತ್ಪ್ ವಾವನಗಿದ.
ಖನದ್ಧ ಉತ್್ವದ ಉದುೇಶ
 'ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ'ದ ಭನಗವನಗಿ ಈ ಉತ್್ವವನುನ ಆಯೇಜಿಸಲನಗಿತ್ುು. ಖನದ್ಧ
ಉತ್್ವವನುನ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟದ ಸಮಯದಲಿಿ ಖನದ್ಧಗೆ ಮತ್ುು ಅದರ ಮಹ್ತ್ವವನುನ ಗೌರವಿಸಲು
ಆಯೇಜಿಸಲನಗಿತ್ುು.

ಅಟಲ್ ಸ್ೇತ್ುವೆ
 ಅಹ್ಮದ್ನಬ್ಯನದ್ನ ಸನಬರಮತಿ ನದ್ಧಯ ಮೆೇಲ ನಮಿಾಸಲನಗಿರುವ ಅಟಲ್ ಸ್ೇತ್ುವೆ ಸನಬರಮತಿ ನದ್ಧಯ ಪ್ ವಾ

ಮತ್ುು ಪ್ಶ್ಿಮದ ದಾಂಡೆಗಳಿಗೆ ಸಾಂಪ್ಕಾ ಕಲಪಸುತ್ುದ.
 ಅಮನುವದ್ ಮುನ್ಪ್ಲ್ ಕನಪ್ ಾರೇಷನ್ ನಮಿಾಸಿರುವ ಮತ್ುು ಮನಜಿ ಪ್ರಧನನ ಅಟಲ್ ಬಿಹನರಿ ವನಜ್ಪ್ೇಯಿ
ಅವರ ಹಸರಿನಲಿಿ ನಮನಾಣ್ವನಗಿರುವ ಸ್ೇತ್ುವೆಯನುನ ಪ್ರಧನನ ಮೊೇದ್ಧ ಉದ್ನಾಟಸಿದರು.

 ಪನದಚನರಿಗಳಿಗೆ ಮನತ್ರ ಇರುವ ‘ಅಟಲ್ ಎಲಿಿಸ್ಟ ಸ್ೇತ್ುವೆ ಮತ್ುು ಸದ್ನಾರ್ ಸ್ೇತ್ುವೆಯ ನಡುವೆ ನಮಿಾಸಲನಗಿದ.
– ಕಣ್ಿನ ಸ್ಳೆಯುವ ವಿರ್ನಯಸ ಮತ್ುು ಎಲ್ಇಡಿ ಲೈಟಾಂಗ್ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ಈ ಸ್ೇತ್ುವೆಯು ಸುಮನರು 300 ಮಿೇಟರ್
ಉದು ಮತ್ುು ಮಧ್ಯದಲಿಿ 14 ಮಿೇಟರ್ ಅಗಲವಿದ.


ಇತಿಹಾಸ, ಕಲ ಮತ್ುಿ ಸಿಂಸೆೃತಿ ಸಿಂಬಿಂಧಿತ್ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಬಿಹಾರ ಖಗೊೋಳ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯ UNESCO ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಬಿಹಾರದ್ ಮುಜಾಫರ್ಪುರದ್ ಲಿಂಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಕಾಲೋಜಿನಲ್ಲಿರುವ 10 ವಷಷ ಹಳೆಯ ಖಗೊೋಳ
ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯವನುು ಯುನೆಸೊೆೋ ವಿಶಿ ಪರಿಂಪರೆಯ
ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯಗಳ ಪಟ್ಟಿಗ ಸೋರಿಸಲಾಗಿದೆ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯವು

ಭಾರತ್ದ್ ಪೂವಷ ಭಾಗದ್ಲ್ಲಿ ಮೊದ್ಲನೆಯದ್ು
ಖಗೆ ೇಳ ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯದ ಬಗೆಗ:
 ಮುಜಾಫರ್ಪುರದ್ಲ್ಲಿ ಖಗೊೋಳ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯವನುು
191 ರಲ್ಲಿ ಸಾಾಪಸಲಾಯಿತ್ು ಇದ್ು ವಿದಾಾರ್ಥಷಗಳಿಗ
ವಿವರವ್ಾದ್ ಖಗೊೋಳ ಜ್ಞಾನವನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಕಾಲೋಜಿನಲ್ಲಿ ಖಗೊೋಳ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯವನುು ಸಾಾಪಸಲು ಪೊರ ರೆೊಮೆೋಶ್ ಚಿಂದ್ರ ಸೋನ್ ಉಪಕರಮವನುು
ತೆಗದ್ುಕೊಿಂಡರು 1914 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಗಷದ್ಶಷನಕಾೆಗಿ ಖಗೊೋಳಶಾಸರಜ್ಞ ಜೆ ಅಚೆಲ್ ಅವರೆೊಿಂದ್ಧಗ
ಸಾಂದಶ್ಾಸಿದರು
 1915 ರಲ್ಲಿ ಟೆಲ್ಲಸೊೆೋಪ್ ಕೊರೋನೆೊೋಗಾರಫ್ ಖಗೊೋಳ ಗಡಿಯಾರ ಮತ್ುಿ ಇತ್ರ ಉಪಕರಣಗಳನುು
ಇಿಂಗಿಿಂಡಿುಿಂದ್ ಖರಿೋದ್ಧಸಲಾಯಿತ್ು
 ಅಿಂತಿಮವ್ಾಗಿ 191 ರಲ್ಲಿ ಖಗೊೋಳ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯವನುು ಪಾರರಿಂಭಿಸಲಾಯಿತ್ು
 194 ರಲ್ಲಿ ಕಾಲೋಜಿನಲ್ಲಿ ತ್ಾರಾಲಯವನೊು ಸಾಾಪಸಲಾಯಿತ್ು
 ಆದಾಗೊಾ ತ್ಾರಾಲಯ ಮತ್ುಿ ಖಗೊೋಳ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯದ್ ಸಾತಿಯು 1970 ರ ನಿಂತ್ರ ಹದ್ಗಡಲು ಪಾರರಿಂಭಿಸತ್ು
ಅಳವಡಿಸಲಾದ್ ಹಚಿುನ ಯಿಂತ್ರಗಳು ಕಳೆದ್ು ಹೊೋಗಿವ ಇದ್ರ ಪುನಶುೋತ್ನಕೆ ಯಾವುದೆೋ ಕರಮ ಕೈಗೊಿಂಡಿಲಿ
ಗ ಯುನೆಸೊೆೋ ಅಳಿವಿನಿಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪಾರಿಂಪರಿಕ ವಿೋಕ್ಷಣಾಲಯಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೋರಿಸದ್ ನಿಂತ್ರ ಅದ್ರ
ಮರುಸಾಾಪನೆಗಾಗಿ ರಾಜಾ ಸಕಾಷರದ್ಧಿಂದ್ ಹಣವನುು ಪಡೆಯುವ ಮರವಸಯನುು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹೊಿಂದ್ಧದಾುರೆ
ಭನರತ್ದಲಿಿ UNESCO ವಿಶವ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ತನಣ್ಗಳು ಮತ್ುು ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯಗಳು:
 ವಿಶಾಿದ್ಾಿಂತ್ ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ಮತ್ುಿ ನೆೈಸಗಿಷಕ ಪಾರಮುಖಾತೆಯ ತ್ಾಣಗಳನುು ಯುನೆಸೊೆೋ ವಿಶಿ ಪರಿಂಪರೆಯ
ಸಮಾವೋಶದ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ ಸಮಾವೋಶವನುು 1972 ರಲ್ಲಿ ಸಾಾಪಸಲಾಯಿತ್ು ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ
40 ವಿಶಿ ಪರಿಂಪರೆಯ ತ್ಾಣಗಳಿವ ಇದ್ು ವಿಶಿ ಪರಿಂಪರೆಯ ತ್ಾಣಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ ನೆೋ ಅತಿದೆೊಡಿ
ದೆೋಶವ್ಾಗಿದೆ ಇದ್ು 32 ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ತ್ಾಣಗಳು 7 ನೆೈಸಗಿಷಕ ತ್ಾಣಗಳು ಮತ್ುಿ 1 ಅಶರ ತ್ಾಣಗಳನುು
ಒಳಗೊಿಂಡಿದೆ ಜೆೈಪುರದ್ ಜಿಂತ್ರ್ ಮಿಂತ್ರ್ ಯುನೆಸೊೆೋ ವಿಶಿ ಪರಿಂಪರೆಯ ತ್ಾಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೋರಿದೆ
ಜಿಂತ್ರ್ ಮಿಂತ್ರ್ 19 ಖಗೊೋಳ ಉಪಕರಣಗಳ ಸಿಂಗರಹವ್ಾಗಿದೆ ಇದ್ನುು ರಾಜ ಸವ್ಾಯಿ ಜೆೈ ಸಿಂಗ್ II ನಿ ಅಷ
ಸಿದ್ನುರ ಇದ್ು ವಿಶಿದ್ ಅತಿದೆೊಡಿ ಕಲ್ಲಿನ ಸನಿಿಯಲ್ ಅನುು ಸಹ ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
UNESCO
 ವಿಶವದ ಕೆಲವು ವಿಶ್ಷ್ ತನಣ್ಗಳನುನ ವಿಶವ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ತನಣ್ವನಗಿ ಘ ೇಷ್ಟಸುತ್ುದ. ಇಾಂತ್ಹ್ ತನಣ್ಗಳು ಅರಣ್ಯ,
ಪ್ವಾತ್, ಸರ ೇವರ, ಮರಭ ಮಿ, ಸನಿರಕ, ಕಟ್ಡ, ಸಾಂಕಿೇಣ್ಾ ಅರ್ಥವನ ಒಾಂದು ನಗರವನಗಿರಬಹ್ುದು. ೨೧
ಸದಸಯರನಷರಗಳನೆ ನಳಗೆ ಾಂಡ ಯುನೆಸ್ ೆೇ ವಿಶವ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ತನಣ್ ಸಮಿತಿಯು ಇಾಂತ್ಹ್ ತನಣ್ಗಳ
ಅಹ್ಾತೆಯನುನ ಅಳೆದು ಸ ಕುವನದಲಿಿ ವಿಶವ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ತನಣ್ಗಳ ಪ್ಟ್ಗೆ ಸ್ೇರಿಸುತ್ುದ.

 ಈ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸಯತ್ವವು ನಗದ್ಧತ್ ಅವಧಿಯದ್ನಗಿದುು ಸದಸಯರನಷರಗಳು ಬದಲನಗುತಿುರುತ್ುವೆ.

 ವಿಶವದ ಎಲಿಡೆಯ ಅತಿ ಹಚಿಿನ ಸನಾಂಸೆೃತಿಕ ಮತ್ುು ಪನರಕೃತಿಕ ಮಹ್ತ್ವಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ತನಣ್ಗಳನುನ
ಗುರುತಿಸಿ, ಪ್ಟ್ಮನಡಿ ಉಳಿಸಿಕೆ ಳುಳವುದು ಈ ಕನಯಾಕರಮದ ಉದುೇಶವನಗಿದ.
 ಕೆಲವು ಸಾಂದಭಾಗಳಲಿಿ ಇಾಂತ್ಹ್ ತನಣ್ಗಳ ರಕ್ಷ್ಣೆಗನಗಿ ವಿಶವ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ನಧಿಯಿಾಂದ ಆರ್ಥಾಕ ನೆರವು
ಒದಗಿಸಲನಗುವುದು. ನವೆಾಂಬರ್ ೧೬, ೧೯೭೨ರಲಿಿ ಜನರಿಗೆ ಬಾಂದ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಇದುವರಗೆ ೧೮೪
ರನಷರಗಳು ಅನುಮೊೇದ್ಧಸಿವೆ.
ಭನರತ್ದಲಿಿ 40 UNESCO ವಿಶವ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ತನಣ್ಗಳಿವೆ.
 ಕನಾಷಟಕವು ಎರಡು ಯುನೆಸೊೆೋ ವಿಶಿ ಪರಿಂಪರೆಯ ತ್ಾಣಗಳನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ ಅವುಗಳು ಜನಪರಯ ಮತ್ುಿ
ಪರಮುಖ ಪರವ್ಾಸ ಆಕಷಷಣೆಯ ತ್ಾಣಗಳಾದ - ಹಿಂಪ ಮತ್ುಿ ಪಟಿದ್ಕಲ್
'ದಹಿ-ಹಂಡಿ'
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಖೊೋ-ಖೊೋ ಕಬಡಿಿಯಿಂತೆ ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿಗೊ

ಗ ಮಹಾರಾಷರದ್ಲ್ಲಿ ಆಟದ್ ಸಾಾನಮಾನ ಸಕ್ತೆದೆ ಇದ್ನುು ಒಿಂದ್ು
ರಿೋತಿಯ ಸಾಹಸ ಕ್ತರೋಡೆ ಎಿಂದ್ು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದ್ು
 ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿ ಕಿರೇಡೆಯಲಿಿ ಭನಗವಹಸುವವರಿಗೆ ಗೆ ೇವಿಾಂದರು
ಎಾಂದು ಕರಯುತನುರ, ಈ ಗೊೋವಿಿಂದ್ರಿಗ ಸಕಾಷರಿ ಯೋಜನೆಗಳ
ಲಾಮ ಸಕಾಷರಿ ಉದೆೊಾೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಶೋ 5ರಷುಿ ಅೋಸಲಾತಿ ನಿೋಡಲಾಗುವುದ್ು ಎಿಂದ್ು ಮುಖಾಮಿಂತಿರ ಏಕನಾಥ್
ರ್ಶಿಂಧೆ ವಿಧಾನಸಭಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸದ್ರು
 ಇನುು ಈ ಗೊೋವಿಿಂದ್ರಿಗ ವಿಮಾ ರಕ್ಷಣೆಯನೊು ನಿೋಡಲಾಗುವುದ್ು ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿ ಆಡುವ್ಾಗ ಅಪಘಾತ್ ಸಿಂಮವಿಸ
ಯನರನದರ ಮೃತ್ಪಟಿರೆ ಸಿಂಬಿಂಧಪಟಿ ಕಿರೇಡನಪ್ಟುವಿನ ಕುಟುಿಂಬ ಸದ್ಸಾರಿಗ 10 ಲಕ್ಷ ರೊ ಗಳನುನ
ಕೆ ಡಲನಗುವುದು
 ಯಾವುದೆೋ ಕಿರೇಡನಪ್ಟು ಎರಡು ಕಣುಣ ಅರ್ವ್ಾ ಎರಡೊ ಕಾಲುಗಳು ಅರ್ವ್ಾ ಎರಡೊ ಕೈಗಳು ಅರ್ವ್ಾ ದೆೋಹದ್
ಯಾವುದೆೋ ಎರಡು ಪರಮುಖ ಭಾಗಗಳನುು ಕಳೆದ್ುಕೊಿಂಡರೆ ಅಿಂತ್ಹ ಗಿಂಭಿೋರ ಗಾಯದ್ ಸಿಂದ್ಮಷದ್ಲ್ಲಿ ಅವರಿಗ
ರಾಜಾ ಸಕಾಷರದ್ಧಿಂದ್ 7 5 ಲಕ್ಷ ರೊಪಾಯಿಗಳ ಸಹಾಯವನುು ನಿೋಡಲಾಗುತ್ಿದೆ
 ಇಿಂತ್ಹ ಅವಘಡದ್ಲ್ಲಿ ಯಾವುದೆೋ ಕಿರೇಡನಪ್ಟು ಕೈ ಕಾಲು ಅರ್ವ್ಾ ದೆೋಹದ್ ಯಾವುದೆೋ ಭಾಗ ಕಳೆದ್ುಕೊಿಂಡರೆ
ಅಿಂತ್ಹ ಪರಿಸಾತಿಯಲ್ಲಿ 5 ಲಕ್ಷ ರೊಪಾಯಿ ಸಹಾಯಧನ ನಿೋಡಲಾಗುವುದ್ು
ದಹ ಹ್ಾಂಡಿ ಎಾಂದರೇನು?
 ರ್ಶರೋಕೃಷಣನ ಜನೂದ್ಧನವ್ಾದ್ ಜನಾೂಷಿ ಅಯ ಸಿಂದ್ಮಷದ್ಲ್ಲಿ ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿಯನುು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ಿದೆ ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿ
(ಮೊಸರು ತ್ುಿಂಬಿದ್ ಮಣಿಣನ ಮಡಕಗಳು) ಜನಾೂಷಿ ಅ ಹಬಬದ್ ಭಾಗವ್ಾಗಿದೆ ಅಲ್ಲಿ ಯುವ ಭಾಗವತ್ರು
'ಗೊೋವಿಿಂದಾಸ್ಟ' ವಣಷರಿಂಜಿತ್ ಬಟೆಿಗಳನುು ಧರಿಸ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತ್ೊಗಾಡುವ ಮಡಕಯನುು ತ್ಲುಪಲು ಮಾನವ
ಪರ ಅಡ್ ಅನುು ತ್ಯಾರಿಸುತ್ಾಿರೆ ಮತ್ುಿ ಅದ್ನುು ಒಡೆಯುತ್ಾಿರೆ

 1907 ರಲ್ಲಿ ಮುಿಂಬೈನಲ್ಲಿ ಪಾರರಿಂಮವ್ಾದ್ ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿ ಸಿಂಪರದಾಯವು ನವಿ ಮುಿಂಬೈ ಬಳಿಯ
ಘನೆೊಿೋಲ್ಲ ಗಾರಮದ್ಲ್ಲಿ ಕಳೆದ್ 104 ವಷಷಗಳಿಿಂದ್ ನಡೆದ್ುಕೊಿಂಡು ಬಿಂದ್ಧದೆ ಎಿಂದ್ು ನಿಂಬಲಾಗಿದೆ 1907 ರಲ್ಲಿ
ಕೃಷಣ ಜನಾೂಷಿ ಅಯ ಸಿಂದ್ಮಷದ್ಲ್ಲಿ ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿಯನುು ಇಲ್ಲಿ ಮೊದ್ಲು ಪಾರರಿಂಭಿಸಲಾಯಿತ್ು
 ಮಾಯಾನಗರಿಯಲ್ಲಿ ಪರತಿ ವಷಷ ನಡೆಯುವ ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿ ಹಬಬವನುು ಪರಪಿಂಚದಾದ್ಾಿಂತ್ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ಿದೆ
ದ್ಹಿ ಹಿಂಡಿ ಹಬಬವನುು ನೆೊೋಡಲು ದೆೋಶ ಮಾತ್ರವಲಿದೆ ವಿದೆೋಶಗಳಿಿಂದ್ಲೊ ಜನರು ಇಲ್ಲಿಗ ಬರುತ್ಾಿರೆ ಕಲವು
ವಲಯಗಳು ಹಿಂಡಿ ಒಡೆದ್ವರಿಗ ಕೊೋಟ್ಟಗಟಿಲ ಬಹುಮಾನವನೊು ನಿೋಡುತ್ಿವ
ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ಚಳವಳಿ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಬಿರಟಷರನುನ ಭನರತ್ ಬಿಟು್

ತೆ ಲಗಿ ಎಾಂದು ಒತನುಯಿಸಿದ ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ಚಳವಳಿ
ಆಗಸ್ಟ್ 8 ರಾಂದು 80ನೆೇ ವಷ್ನಾಚರಣೆ ಹನಗ ಭನರತ್ದ
ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯದ 75ನೆೇ ವಷ್ನಾಚರಣೆಯ ಆಜನದ್ಧ ಕನ
ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಭನಗವನಗಿ ರನಜ್ಯಪನಲ
ತನವರಚಾಂದ್ ಗೆಹ ಿೇರ್ಟ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿರುವ ಮ ವರು ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟಗನರರ ಮನೆಗೆ ಭೇಟ ನೇಡಿ
ಅವರನುನ ಗೌರವಿಸಿದರು.
 ರನಜ್ಯಪನಲರು ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟಗನರರನದ ಆರ್.ರ್ನರನಯಣ್ಪ್ಪ, ಶಾಂಕರರ್ನರನಯಣ್ ರನವ್ ಮತ್ುು
ರ್ನಗಭ ಷಣ್ ರನವ್ ಅವರಿಗೆ ಸಿರಣಿಕೆ ನೇಡಿ ಗೌರವಿಸಿದರು. ಅವರು ಬಿರಟಷ್ ರನಜ್ ವಿರುದಿದ ಅಸಹ್ಕನರ
ಚಳವಳಿಯ ಭನಗವನಗಿದುರು. ರಸ್ುಗಳನುನ ಅಗೆದು, ಟಲಿಫ ೇನ್ ತ್ಾಂತಿಗಳನುನ ಕತ್ುರಿಸಿದರು, ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ
ಚಳವಳಿಗೆ ಜ್ನರನುನ ಪ್ ರೇತನ್ಹಸಿದುರು.
 ರ್ನಗಭ ಷಣ್ ರನವ್ ಎರಡು ಬ್ಯನರಿ ಜೆೈಲುವನಸ ಅನುಭವಿಸಿದರು -- 1942 ರಲಿಿ ಒಮೆಿ ಶ್ವಮೊಗಗ
ಜೆೈಲಿನಲಿಿ ಮತ್ುು ಮುಾಂದ್ಧನ ಬ್ಯನರಿ 1945 ರಲಿಿ ಮತ್ುು ಬೆಾಂಗಳ ರು ಜೆೈಲಿನಲಿಿ ಬಾಂಧಿಯನದರು.
ರನಜ್ಯಪನಲರು ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟಗನರರ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಹ ೇಗಿ ಸರ್ನಿನಸಿದುು,
ಇದುವರಗೆ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟಗನರರನುನ ರನಜ್ಭವನಕೆೆ ಆಹನವನಸಿ ಚಹನಕ ಟ ಏಪ್ಾಡಿಸುತಿುದುರು.
ಭನರತ್ ಬಿಟು್ ತೆ ಲಗಿ ಚಳುವಳಿ (ಆಗಸ್ಟ್ ಕನರಾಂತಿ ) ಬಗೆಗ
 ಭನರತ್ ಬಿಟು್ ತೆ ಲಗಿ ಚಳುವಳಿ (ಆಗಸ್ಟ್ ಕನರಾಂತಿ )ಯು ಒಾಂದು ಅಸಹ್ಕನರ ಚಳುವಳಿಯನಗಿದುು
ಆಗಸ್ಟ್ 1942ರಲಿಿ ಮಹನತನಿ ಗನಾಂಧಿಯವರ ಮುಾಂದ್ನಳತ್ವದಲಿಿ ನಡೆಯಿತ್ು. ಇದರ ಗುರಿ ಬಿರಟಷ್
ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ ಭನರತ್ದ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಪ್ಡೆಯುವುದ್ನಗಿತ್ುು.
 ಮುಿಂಬೈನ ಮೆೋಯರ್ ಆಗಿಯೊ ಸೋವ ಸಲ್ಲಿಸದ್ ಕಮುಯನಸ್ಟ್ ಮತ್ುು ಕನಮಿಾಕ ಸಾಂಘಟನೆಯ ಯ ಸುಫ್
ಮೆಹರನಲಿ ಅವರು "ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ" ಎಿಂಬ ಘೊೋಷಣೆಯನುು ನೇಡಿದರು

 ಆಗಸ್ಟ್ 8 ರಾಂದು ಮುಾಂಬಯಿಯ ಗೆ ವನಳಿಯ ಮೆೈದ್ನನ(ಇಾಂದ್ಧನ ಹಸರು - ಆಗಸ್ಟ್ ಕನರಾಂತಿ

ಮೆೈದ್ನನ)ದಲಿಿ ಗನಾಂಧಿೇಜಿಯವರ ಮನಡು ಇಲಿವೆ ಮಡಿ ಎಾಂಬ ಘ ೇಷಣೆಯಾಂದ್ಧಗೆ ಪನರರಾಂಭವನಯಿತ್ು.
 ಆದರ ಕೆ ನೆಗೆ ಬಿರಟಷರು ಗನಾಂಧಿೇಜಿಯವರನುನ ಬಾಂಧಿಸಿ ಅಗನಖನನ್ ಅರಮನೆಯಲಿಿ ಗೃಹ್ಬಾಂಧ್ನದಲಿಿಟ್ದುರು.
ಈ ಘ ೇಷಣೆಯ ೨೪ ಗಾಂಟಗಳೆ ಳಗೆ ಬಹ್ುತೆೇಕ ಕನಾಂಗೆರಸ್ಟ ರ್ನಯಕರು ಬಾಂಧಿತ್ರನಗಿ ಆ ವಷಾವನುನ
ಕನರನಗೃಹ್ದಲಿಿ ಕಳೆಯಬೆೇಕನಯಿತ್ು.
ಮಹನತ್ಿ ಗನಾಂಧಿೇಜಿ ಅವರನನ ಬಿರಟಷರ ಬಾಂಧ್ನ ಮನಡಿದ ನಾಂತ್ರ, ಜೆ.ರ್ಪ. ರ್ನರನಯಣ್, ಲ ೇಹಯನ, ಅರುಣನ
ಆಸಿಫ್ ಅಲಿ ಚಳವಳಿಯಲಿಿ ಪ್ರಮುಖ ಪನತ್ರವಹಸಿದರು.
 1942ರಿಾಂದ 1947ರ ಕೆೇವಲ 5 ವಷಾದ ಅವಧಿಯಲಿಿ ಭನರತ್ವು ಸನವತ್ಾಂತ್ರ ಪ್ಡೆಯಿತ್ು. 1944ರಲಿಿ
ಮಹನತ್ಿ ಗನಾಂಧಿ ತ್ಮಿ ಹ ೇರನಟವನುನ ಮುಾಂದುವರಸಿದರು ಮತ್ುು 21 ದ್ಧನಗಳ ಉಪ್ವನಸವನುನ
ಆರಾಂಭಿಸಿದರು. ಭನರತ್ ಚೆ ೇಡೆ ೇ ಆಾಂದ ೇಲನ ಅರ್ಥವ 1942ರ ಆಗಸ್ಟ್ ಕನರಾಂತಿ ಭನರತ್ದಲಿಿನ ಬಿರಟಷರ ಆಡಳಿತ್
ಕೆ ನೆಗೆ ಳಿಸಲು ಕೆ ಟ್ ಕರಯನಗಿತ್ುು.
 ಜ್ುಲೈ ತಿಾಂಗಳಿನಲಿಿ ಸಭ ಸ್ೇರಿದು ಕನಾಂಗೆರಸ್ಟ ಕನಯಾಕನರಿ ಸಮಿತಿ ಬಿರಟಷರು ಭನರತ್ ಬಿಟು್ ತೆ ಲಗಬೆೇಕು ಎಾಂಬ
ನಣ್ಾಯವನುನ ಮಾಂಡನೆ ಮನಡಿತ್ು. ಆಗಸ್ಟ್ 8ರಾಂದು ಈ ಕುರಿತ್ು ಕರಯನುನ ಗನಾಂಧಿೇಜಿ ನೇಡಿದರು.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಈಸ ರು ಗನರಮ
 ಕರ್ನಾಟಕದ ಶ್ವಮೊಗಗ ಜಿಲಿಯ ಶ್ಕನರಿಪ್ುರ ತನಲ ಕಿನ ಈಸ ರು ಗನರಮದಲಿಿ ಆಗಸ್ಟ್ 9 ರಾಂದು ಭನರತ್ ಬಿಟು್
ತೆ ಲಗಿ ಎಾಂಬ ಘ ೇಷಣೆ ಪ್ರತಿಧ್ವನಸಿತ್ು. ಬಿರಟಷರು ಮತ್ುು ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಹ ೇರನಟಗನರರ ನಡುವೆ ಘಷಾಣೆ
ನಡೆಯಿತ್ು. ಈ ಹ ೇರಟ ವಿಕೆ ೇಪ್ಕೆೆ ತಿರುಗಿ ಹ ೇರನಟದಲಿಿ ಭನಗಿಯನಗಿದು ಹ್ಲವು ರ್ನಯಕರನುನ ಜಿೇವಾಂತ್ವನಗಿ
ಸುಟು್ ಹನಕಲನಯಿತ್ು.
 1942 ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ 27ರಾಂದು ಈಸ ರಿನ ವಿೇರಭದರಶವೇರ ದೇವನಲಯದ ಮೆೇಲ ಪ್ರತೆಯೇಕ ಧ್ವಜ್ವನುನ
ಹನರಿಸಲನಯಿತ್ು. ಈಸ ರು ಸವತ್ಾಂತ್ರಯ ಗನರಮ ಎಾಂದು ಘ ೇಷಣೆ ಮನಡಲನಯಿತ್ು. "ಮನಡು ಇಲಿವೆ ಮಡಿ" ಎಾಂಬ
ಗನಾಂಧಿೇಜಿಯವರ ಕರಗೆ ಶ್ಕ್ಷ್ಕರು, ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳು, ಗನರಮಸಥರು ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ, ಭನರತ್ದ ಮ ಲ ಮ ಲಯಿಾಂದ ಹ್ಲವು
ಮಾಂದ್ಧ ಈ ಹ ೇರನಟಕೆೆ ಬೆಾಂಬಲ ನೇಡಿದರು. ಬಿರಟಷರ ವಿರುದಿದ ಈ ಹ ೇರನಟದಲಿಿ ಹ್ಲವು ಮಾಂದ್ಧ
ಹ್ುತನತ್ಿರನದರು.


ರೇಡಿಯ ಜ್ಯಘ ೇಷ್'
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಆಚರಣೆಯ ಭನಗವನಗಿ ಕನಕೆ ೇರಿ ರೈಲು ಪ್ರಕರಣ್ದ
ಸಿರಣನರ್ಥಾ 'ರೇಡಿಯ ಜ್ಯಘ ೇಷ್' ಚನನಲಗ ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಯೇಗಿ ಆದ್ಧತ್ಯರ್ನರ್ಥ ಅವರು ಚನಲನೆ
 ರೇಡಿಯ ಜ್ಯಘ ೇಷ್ 107.8 MHz ನೆಟವಕ್ಟಾನಲಿಿ ಲಭಯವನಗಲಿದುು, ಲಖರ್ೌನಲಿಿರುವ ಸಾಂಗಿೇತ್ ರ್ನಟಕ
ಅಕನಡೆಮಿ ಸು್ಡಿಯದ್ಧಾಂದ ಪ್ರತಿದ್ಧನ ಬೆಳಗೆಗ 6ರಿಾಂದ ರನತಿರ 10ರ ವರಗೆ ಕನಯಾಕರಮಗಳು ಪ್ರಸನರವನಗಲಿವೆ.
ರಡಿಯದ ಮೊಬೆೈಲ್ ಆಯಪ್ ಹನಗ ಸನಮನಜಿಕ ಮನಧ್ಯಮ ಪ್ುಟಗಳಲಿಿಯ ಕನಯಾಕರಮಗಳನುನ
ಆಲಿಸಬಹ್ುದ್ನಗಿದ.
 ವೆೇಗದ ಜಿೇವನಶೈಲಿಯಿಾಂದ್ನಗಿ, ಜನನಪ್ದ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ುು ನಾಂಬಿಕೆಗಳು ಯುವ ಜ್ನರನುನ ತ್ಲುಪ್ುತಿುಲಿ. ಈ
ಕರಮವು (ರೇಡಿಯ ಜ್ಯಘ ೇಷ್) ಯುವಕರು ಮತ್ುು ಮಕೆಳನುನ ನಮಿ ನೇತಿ, ಪ್ದಿತಿಗಳು ಮತ್ುು
ಮೌಲಯಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಸಾಂಪ್ಕಿಾಸುವ' ವಿಶನವಸವನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ.
 'ಇದೇ ವೆೇಳೆ, ರನಜ್ಯದ ಹ್ಲವು ಜಿಲಿಗಳು, ದ ರದ ಹ್ಳಿಳಗಳಲಿಿರುವ ಕಲನವಿದರನುನ ಗುರುತಿಸಿ ಪ್ ರೇ ತನ್ಹ್
ನೇಡಲಿದ. ಬ್ಯನಯಕನಪಯಕ್ಟ ಸು್ಡಿಯದ ಕಲಪನೆಯನ ನ ಹ ಾಂದ್ಧ ದುು, ಅದರ ಮ ಲಕ, ರಕನಡಿಾಾಂ ಗೆಗ ಬೆೇಕನಗುವ
ಎಲಿ ಉಪ್ಕರಣ್ಗಳನುನ ಪ್ರದೇಶಕೆೆೇ ಕೆ ಾಂಡೆ ಯುು, ಕಲನವಿದರು ಇರುವ ಸಥಳಗಳಲಿಿಯ್ದೇ ಕನಯಾಕರಮಗಳನುನ
ರಕನಡ್ಾಮನಡುವ ಚಿಾಂತ್ನೆಯನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ.
 ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಪ್ ವಾ ಹನಗ ನಾಂತ್ರದ ಕನಲಘಟ್ಗಳಲಿಿ ಶೌಯಾ ಪ್ರದಶಾನ ತೆ ೇರಿದ ಯೇಧ್ರ
ಯಶ ೇಗನಥೆಗಳನುನ ಒಳಗೆ ಾಂಡ 'ಪ್ರನಕರಮ'ವ ಚನನಲನ ನತ್ಯದ ಕನಯಾಕರಮಗಳ ಪ್ಟ್ಯಲಿಿ ಇರಲಿದ.
ಅದೇರಿೇತಿ ರನಜ್ಯದ ಎಲನಿ 75 ಜಿಲಿಗಳ ಜನನಪ್ದ ಕಥೆಗಳನುನ ಪ್ರಚನರ ಮನಡುವ 'ಶೌಯಾ ನಗರ' ಕನಯಾಕರಮ
ಪ್ರಸನರವನಗಲಿದ. ವನರಕೆ ೆಮೆಿ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ಕೆೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ಕನಯಾಕರಮ ಇರಲಿದ.
ಉದುೇಶ
 ಶೌಯಾ ಪ್ರಶಸಿು ಪ್ುರಸೆೃ ತ್ರು ಹನಗ ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶದ ಜನನಪ್ದ ಕಲ, ಆಹನರಕೆೆ ಉತೆುೇ ಜ್ನ ನೇಡುವ
ಸಲುವನಗಿ ರನಜ್ಯ ಸಾಂಸೆೃ ತಿ ಇಲನಖೆಯು ಸಮುದ್ನಯ ರೇಡಿಯ ಚನನಲ್ ಆರಾಂಭಿಸುತಿುದ.
ಕನಕೆ ೇರಿ ರೈಲು ಪ್ರಕರಣ್ :
 ಆಗಸ್ಟಿ 9 1925 ರಿಂದ್ು ಲಕೊುೋ ಬಳಿಯ ಕಾಕೊೋರಿ ಎಿಂಬ ಹಳಿಳಯಲ್ಲಿ ಬಿರಟ್ಟಷ್ ರ ವಿರುದ್ಿದ್ ಭಾರತಿೋಯ
ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾ ಚಳುವಳಿಯ ಕಾರಿಂತಿಕಾರಿಗಳು ಒಿಂದ್ು ರೆೈಲು ದ್ರೆೊೋಡೆಯನುನ ಮನಡಿದರು
 ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಸನಧಿಸುವ ಉದುೇಶದ್ಧಾಂದ ಭನರತ್ದಲಿಿ ಬಿರಟಷ್ ಸನಮನರಜ್ಯದ ವಿರುದಿ ಕನರಾಂತಿಕನರಿ
ಚಟುವಟಕೆಗಳನುನ ನಡೆಸಲು ಈ ಸಾಂಘಟನೆಯನುನ ಸನಥರ್ಪಸಲನಗಿತ್ುು. ಶಸನರಸರಗಳ ಖರಿೇದ್ಧಗೆ ಸಾಂಸ್ಥಗೆ ಹ್ಣ್
ಬೆೇಕನಗಿದುರಿಾಂದ ಹಾಂದ ಸನುನ್ ರಿಪ್ಬಿಿಕನ್ ಅಸ್ ೇಸಿಯ್ದೇಶನ್ನ ಕನರಾಂತಿಕನರಿ ರನಮ್ಸ ಪ್ರಸನದ್ ಬಿಸಿಿಲ್,

ಅಶನ್ಕುಲನಿ ಖನನ್, ರನಜೆೇಾಂದರ ಲನಹರಿ, ಕೆೇಶವ್ ಚಕರವತಿಾ, ಮುಕುಾಂದ್ಧ ಲನಲ್, ಬರ್ನವರಿ ಲನಲ್
ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ 10 ಕಾರಿಂತಿಕಾರಿಗಳು ದ್ರೆೊೋಡೆ ನಡೆಸದ್ುರು
 ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾ ಹೊೋರಾಟಗಾರರಾದ್ ರಾಮ ಪರಸಾದ ಬಿಸೂಲ್ ಅಶಾಾಕುಲಾಿ ಖಾನ್ ಮತ್ುಿ ರೆೊೋಷನ್ ಸಿಂಗ್
ಅವರನುು ಡಿಸಿಂಬರ್ 19 1927 ರಿಂದ್ು ಕಾಕೊೋರಿ ಪತ್ೊರಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ುಕಾೆಗಿ ಗಲ್ಲಿಗೋರಿಸಲಾಯಿತ್ು
ಈ ದರ ೇಡೆಯ ಉದುೇಶಗಳು ಹೇಗಿವೆ :
ಬಿರಟಷ್ ಆಡಳಿತ್ದ್ಧಾಂದ ಕದು ಹ್ಣ್ದ್ಧಾಂದ ಎಚ್ಆರ್ಎ (ಹಿಿಂದ್ೊಸಾಿನ್ ರಿಪಬಿಿಕನ್ ಅಸೊೋಸಯ್ಕೋಷನ್)ಯ ಆರ್ಥಾಕ
ಸಿಥತಿಯನುನ ಉತ್ುಮ ಪ್ಡಿಸುವುದು.

 ಭನರತಿೇಯರಲಿಿ ಎಚ್ಆರ್ಎ ಬಗೆಗ ಸಕನರನತ್ಿಕ ಚಿತ್ರಣ್ವನುನ ರ ರ್ಪಸುವುದು.
ಸ್ವ ತಂತ್ರ ಭಾರತ್ದ ಪ್ರ ಮುಖ ಘಟನಾವಳಿಗಳು

ಭನರತ್ಕೆೆ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಬಾಂದು 75 ವಷಾ. ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ಸವಿಗಳಿಗೆಯಲಿಿರುವ ಭನರತ್ ಮೊದಲ ದಶಕದಲಿಿ
ಸನಧಿಸಿದುು ಹ್ಲವನರು.
 1947: ಆಗಸ್ಟಿ ನಲ್ಲಿ ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾದ್ ನಿಂತ್ರ ವೈಸರಾಯ ಪದ್ವಿಯನುು ರದ್ುುಗೊಳಿಸಲಾಯಿತ್ು ಬಿರಟ್ಟಷ್
ಸಾವಷಭೌಮತ್ಿದ್ ಪರತಿನಿಧಿಯು ಮತೆೊಿಮೊ ಗವನಷರ್-ಜನರಲ್ ಎಿಂದ್ು ಹಸರಾದ್ರು ಸ ರಾಜಗೊೋಪಾಲಾಚಾರಿ
ಭಾರತ್ದ್ ಏಕೈಕ ಮೊದಲ ಮತ್ುು ಕೆ ನೆಯ ಗವನಷರ್ ಜನರಲ್ ಆದ್ರು
 ಇಾಂಡೆ ೇ-ಪನಕಿಸನಥನ ಸಮರದಲಿಿ ಭನರತ್ಕೆೆ ಗೆಲುವು. 500ಕ ೆ ಹಚುಿ ರನಜನಡಳಿತ್ಗಳನುನ
ಒಾಂದುಗ ಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಆರಾಂಭ. ಬಿರಟಷರು ಭನರತ್ ಬಿಟು್ ಹ ೇದ್ನಗ ಇದುದುು 17 ಪನರಾಂ ತ್ಯಗಳು, 565
ರನಜನಡಳಿತ್ಗಳು ಇದುವು.
 ಆಗಿನ ಉಪ್ಪ್ರಧನನ ಮತ್ುು ಗೃಹ್ ಸಚಿವ ಸದ್ನಾರ್ ವಲಿಭಬ್ಯನಯ್ ಪ್ಟೇಲ್ ಅವರ ಪ್ರಿಶರಮದ್ಧಾಂದ್ನಗಿ
ಬಹ್ುತೆೇಕ ಎಲಿ ರನಜನಯಡಳಿತ್ ಪನರಾಂ ತ್ಯಗಳನ ನ ಭನರತ್ದ ಒಕ ೆಟಕೆೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡಿಸಲನಯಿತ್ು.
 ಜ್ುರ್ನಗಢ, ಹೈದರನಬ್ಯನದ್, ಜ್ಮುಿ ಮತ್ುು ಕನಶ್ಿೇ ರ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮನತ್ರ ಕೆ ಾಂಚ ಕಠನವನಗಿದುವು.
ಇವುಗಳನ ನ ಭನರತ್ಕೆೆ ಜ್ನಶಕಿು ಮತ್ುು ಮಿಲಿಟರಿ ಶಕಿು ಬಳಸಿ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆ ಮನಡಲನಯಿತ್ು.
 1948: 30 ಜನವರಿ - ಮೊೋಹನ್ದಾಸ್ಟ ಕರಮಚಿಂದ ಗಾಿಂಧಿಯವರ ಹತೆಾ: ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾ ಹೊೋರಾಟಗಾರ ಭಾರತ್ದ್
ನಾಯಕ ಮಹಾತ್ೂ ಗಾಿಂಧಿ ಅವರನುು ನಾರ್ೊರಾಿಂ ಗೊೋಡೆಿ ಹತೆಾ ಮನಡಿದನು
 1949: ಸಾಂವಿಧನನ ರಚರ್ನ ಸಮಿತಿಯು ನವೆಾಂಬರ್ 26ರಾಂದು ಭನರತ್ದ ಸಾಂವಿಧನನವನುನ ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಿತ್ು.
 1950: ಜ್ನವರಿ 26ರಾಂದು ಸಾಂವಿಧನನ ಅಧಿಕೃತ್ವನಗಿ ಜನರಿಗೆ ಬಾಂತ್ು.
 1951: ಮೊದಲ ಪ್ಾಂಚವನಷ್ಟಾಕ ಯೇಜ್ನೆ ಆರಾಂಭವನಯಿತ್ು. ಈ ಯೇಜ್ನೆಯ ಬಹ್ುಪನಲು ಮೊತ್ುವನುನ ರೈಲು
ಮನಗಾಗಳ ಪ್ುನರ್ ನಮನಾಣ್, ನೇರನವರಿ ಯೇಜ್ನೆಗಳು ಮತ್ುು ಕನಲುವೆಗಳ ನಮನಾಣ್ಕೆೆ ಬಳಸಲನಯಿತ್ು.
 ಮೊದಲ ಏಷಯನ್ ಗೆೇಮ್ಸ್ ನವದಹ್ಲಿಯಲಿಿ ನಡೆಯಿತ್ು. 11 ರನಷರಗಳು ಭನಗವಹಸಿದುವು. ಭನರತ್ 15
ಚಿನನ ಸ್ೇರಿ ಒಟು್ 51 ಪ್ದಕಗಳನುನ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡು ಎರಡನೆೇ ಸನಥನ ಪ್ಡೆಯಿತ್ು.
 ಹಸವು ಮತ್ುಿ ಕಾಯಿಲಗಳಿಾಂದ ಬಳಲುತಿಿರುವ ಭಾರತ್ವು ಬಳಲುತಿುತ್ುು. BCG ಸಾಮೊಹಿಕ ಲಸಕಾ
ಕಾಯಷಕರಮವನುು ಪಾರರಿಂಭಿಸಿತ್ು ಮೊದ್ಲ ಲಸಕ ತ್ಯಾರಿಕಾ ಕೋಿಂದ್ರವನುು ಚೆನೆುೈ ಸ ಅೋಪದ್ ಗಿಿಂಡಿಯಲ್ಲಿ

ರ್ಶೋಘರದ್ಲಿೋ ಸಾಾಪಸಲನಯಿತ್ು ದ್ಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಡುಬು ಪೊೋಲ್ಲಯ ಮತ್ುಿ ಇತ್ರ ಕಾಯಿಲಗಳ

ವಿರುದ್ಿ ವಿವಿಧ ಸಾಮೊಹಿಕ ಲಸಕ ಕಾಯಷಕರಮಗಳ ಪಾಠಗಳು ಮತ್ುಿ ಜೆನೆರಿಕ್ ಔಷಧಗಳು ಮತ್ುಿ
ಲಸಕಗಳನುು ತ್ಯಾರಿಸುವಲ್ಲಿನ ಅನುಮವವು ಭಾರತ್ವನುು ವಿಶಿದ್ ಔಷಧಿ
ನಯಾಂತ್ರಕನರ್ನನಗಿ(pharmacist) ಮನಡಿತ್ು.
 1952: ಅಕೊಿೋಬರ್ ನಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಗಾಿಂಧಿವ್ಾದ್ಧ ಪೊಟ್ಟಿ ರ್ಶರೋರಾಮುಲು ಅವರು ತೆಲುಗು ಭಾಷ್ಟ್ಕರ
ಹಿತ್ಾಸಕ್ತಿಗಳನುು ಕಾಪಾಡಲು ಆಿಂಧರ ರಾಜಾ ರಚನೆಗ ಒತ್ಾಿಯಿಸ ಉಪವ್ಾಸ ಸತ್ಾಾಗರಹ ನಡೆಸದ್ರು ಇದು ಮದ್ನರಸ
ಪ್ರಸಿಡೆನ್ ಗೆ ಸ್ೇರಿತ್ುು. ಅವರು 5 ದ್ಧನಗಳ ನಿಂತ್ರ ನಿಧನರಾದ್ರು ಇದು ವ್ಾಾಪಕ ಪರತಿಮಟನೆಗ ಕಾರಣವ್ಾಯಿತ್ು
ಡಿಸಿಂಬರ್ 19 ರಿಂದ್ು ನೆಹರು ರ್ಶೋಘರದ್ಲಿೋ ಹೊಸ ರಾಜಾ ರಚನೆಯಾಗಲ್ಲದೆ ಎಿಂದ್ು ಘೊೋಷ್ಟ್ಸದ್ರು ಆಿಂಧರ
ಪರದೆೋಶವು ಮುಿಂದ್ಧನ ವಷಷ ಅಸಿತ್ಿಕೆ ಬರುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಭಾಷ್ಾವ್ಾರು ರಾಜಾಗಳ ರಚನೆಗ ಮತ್ಿಷುಿ
ಆಿಂದೆೊೋಲನಗಳನುು ಪೆರೋರೆೋಪಸಿತ್ು
 1952: ಮಹನರನಷರದ ಕಶ ೇಬ್ಯನ ಡಿ. ಜನಧ್ವ್, ಹಲಿ್ಾಂಕಿ ಒಲಿಾಂರ್ಪಕ್ಟ್ನ ಕುಸಿು ಸಪಧಾ (ಫ್ರರೇಸ್್ೈಲ್)ಯಲಿಿ
ಕಾಂಚಿನ ಪ್ದಕ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡರು. ಇದು ವೆೈಯಕಿುಕ ಕಿರೇಡೆಗಳಲಿಿ ಭನರತ್ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡ ಮೊದಲ ಪ್ದಕ.
 1953 : ಆಗಸ್ಟ್ 1 ದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ವಿಮನನಯನನ ಸಾಂಸ್ಥ ಏರ್ ಇಾಂಡಿಯನ ರನಷ್ಟರೇಕರಣ್ಗೆ ಾಂಡಿತ್ು. ಸಕನಾರಿ
ಸನವಮಯದಲಿಿ ಏರ್ ಇಾಂಡಿಯನ ಮತ್ುು ಇಾಂಡಿಯನ್ ಏರ್ಲೈನ್್ ಆರಾಂಭಕೆೆ ಇದು ದ್ನರಿಮನಡಿಕೆ ಟ್ತ್ು.
 ನೊಾಜಿಲಿಂಡ್ನ ಎಡೂಿಂಡ್ ಹಿಲರಿ ಮತ್ುಿ ನೆೋಪಾಳದ್ ಶಪಾಷ ತೆೋನಿಿಿಂಗ್ ನಾಗಷ ಅವರು ಸಮುದ್ರ ಮಟಿದ್ಧಿಂದ್
29 035 ಅಡಿ ಎತ್ಿರದ್ಲ್ಲಿರುವ ಅತಿ ಎತ್ಿರದ್ ಎವರೆಸ್ಟಿ ರ್ಶಖರವನುು ತ್ಲುಪದ್ ಮೊದ್ಲ ಪ್ವಾತನರ ೇಹಗಳು.
ನಾಗಷಗ ನೆೈಟ್ಹುಡ್ ಶಸಿು ನೇಡಲು ಇಾಂಗೆಿಾಂಡಿನ ರನಣಿ ಘ ೇಷ್ಟಸಿದರು ಆದ್ರೆ ನೆಹರು ಅದ್ನುು ಸಿವೇಕರಿಸದಾಂತೆ
ಕೆ ೇರಿದರು ಭಾರತ್ವು ತ್ನು ಸಾಮಾರಜಾಶಾಹಿ ಗತ್ಕಾಲದ್ಧಿಂದ್ ಹೊರಬಾಂದ್ಧದ ಎಾಂಬುದು ಇದರ ಸಪಷಿ ಸಿಂದೆೋಶವ್ಾಗಿ
ತ್ುು
 1954: ಭಾರತ್ ರತ್ುವನುು ಜನವರಿ 2 1954 ರಿಂದ್ು ಸಾಾಪಸಲಾಯಿತ್ು ಮೊದಲ ಭನರತ್ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸಿು
ರಾಜಗೊೋಪಾಲಾಚಾರಿ ಸವಷಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷಣನ್ ಉಪರಾಷರಪತಿ ಮತ್ುಿ ಸ ವಿ ರಾಮನ್ ಪ್ಡೆದರು.
 1955: ಹಿಿಂದ್ೊ ವಿವ್ಾಹ ಕಾಯಿದೆಯು 1955 ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗ ಬಿಂದ್ ಭಾರತ್ದ್ ಸಿಂಸತಿಿನ ಕಾಯಿದೆಯಾಗಿದ್ುು
ಇದ್ನುು ಮೆೋ 18 ರಿಂದ್ು ಅಿಂಗಿೋಕರಿಸಲಾಯಿತ್ು ಸಮಯದ್ಲ್ಲಿ ಹಿಿಂದ್ೊ ಕೊೋಡ್ ಬಿಲ್ಗಳ ಭಾಗವ್ಾಗಿ ಮೊರು
ಇತ್ರ ಪರಮುಖ ಕಾಯಿದೆಗಳನುು ಸಹ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತ್ು: ಹಿಿಂದ್ೊ ಉತ್ಿರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯಿದೆ ಹಿಿಂದ್ೊ
ಅಲಪಸಿಂಖಾಾತ್ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಕ ಕಾಯಿದೆ ಹಿಿಂದ್ೊ ದ್ತ್ುಿ ಮತ್ುಿ ನಿವಷಹಣೆ ಕಾಯಿದೆ
 1956: ಆಗಸ್ಟ್ 4: ದೇಶದ (ಏಷ್ನಯದ) ಮೊದಲ ಪ್ರಮನಣ್ು ಸನಥವರ ‘ಅಪ್್ರನ’ ಮುಾಂಬೆೈ ಹ ರವಲಯದ
ಟ್ನರಾಂಬೆಯಲಿಿ ಕನಯನಾರಾಂಭ ಮನಡಿತ್ು. ಈ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಇಾಂಗೆಿಾಂಡ್ ಸಹ್ಯೇಗ ನೇಡಿತ್ುು.
 ಭನಷ್ನವನರು ಆಧನರದಲಿಿ ರನಜ್ಯಗಳ ವಿಾಂಗಡಣೆಗನಗಿ ‘ರನಜ್ಯ ಪ್ುನರ್ ವಿಾಂಗಡಣೆ ಕನಯ್ದು’ಯನುನ ಸಾಂಸತ್ುು
ಅಾಂಗಿೇಕರಿಸಿತ್ು.
 ಸುಮಾರು 3 ಲಕ್ಷ್ ದ್ಲ್ಲತ್ರು ನವಯಾನ ಬೌದ್ಿ ಧಮಷಕೆ ಮತ್ಾಿಂತ್ರಗೊಿಂಡರು ಅಿಂಬೋಡೆರ್ ಅವರು
ಚಳುವಳಿಯನುು ಪಾರರಿಂಭಿಸದ್ರು ಇದ್ು ಹಿಿಂದ್ೊ ಧಮಷವನುು ತಿರಸೆರಿಸತ್ು ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿನ ಜಾತಿ
ವಾವಸಾಯನುು ಸವ್ಾಲು ಮಾಡಿತ್ು ಮತ್ುಿ ದ್ಲ್ಲತ್ ಸಮುದಾಯದ್ ಹಕುೆಗಳನುು ಉತೆಿೋಜಿಸತ್ು

 1957 :18 ನೆೋ ವ್ಾಷ್ಟ್ಷಕ ವನಿಸ್ಟ ಅಿಂತ್ರರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಚಲನಚಿತೆೊರೋತ್ಿದಲಿಿ ಅಪರಾಜಿತೆೊೋ

(ಸತ್ಾಜಿತ್ ರೆೋ) ನಡೆಯಿತ್ು ಅತ್ುಾತ್ಿಮ ಚಲನಚಿತ್ರ ಪ್ರಶಸಿು ಪ್ಡೆಯಿತ್ು.
 1958: ಸಶಸರ ಪಡೆಗಳ (ವಿಶೋಷ ಅಧಿಕಾರ) ಕಾಯಿದೆ 1958
[ಅರುಣಾಚಲ ಪರದೆೋಶ ಅಸಾಿಿಂ ಮಣಿಪುರ ಮೆೋಘಾಲಯ ಅಜೆೊೋರಾಿಂ ನಾಗಾಲಾಾಿಂಡ್ ಮತ್ುಿ ತಿರಪುರಾ]
ರಾಜಾದ್ಲ್ಲಿನ ಪರಕ್ಷುಬಿ ಪರದೆೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಶಸರ ಪಡೆಗಳ ಸದ್ಸಾರಿಗ ಕಲವು ವಿಶೋಷ ಅಧಿಕಾರಗಳನುು ನಿೋಡುವುದ್ನುು
ಸಕ್ತರಯಗೊಳಿಸುವ ಕಾಯಿದೆ
 ಮೆಹ್ಬ ಬ್ ಖನನ್ ನದೇಾಶನದ ‘ಮದರ್ ಇಾಂಡಿಯನ’ ವಿದೇಶ್ ಭನಷಗಳಲಿಿ ಶರೇಷಿ ಚಿತ್ರವನಗಿ ಆಸೆರ್ ಪ್ರಶಸಿುಗೆ
ರ್ನಮಕರಣ್ಗೆ ಾಂಡ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಚಲನಚಿತ್ರ ಎನಸಿತ್ು.
 1959 ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ 15: ದ ರದಶಾನ ತ್ನನ ಪ್ರಸನರ ಆರಾಂಭಿಸಿತ್ು. 1976ರಲಿಿ ಇದು ಆಕನಶವನಣಿಯಿಾಂದ
ಬೆೇಪ್ಾಟ್ತ್ು.
 19 0 ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ ನಡುವ ಸಿಾಂಧ್ು ನದ್ಧ ನೇರಿನ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಯಿತ್ು ಮತ್ುಿಇದಕೆೆ
ವಿಶಿ ಬಾಾಿಂಕ್ ಮಧಾವತಿಷ ಆಗಿತ್ುು ಒಪಪಿಂದ್ವು ಸಿಂಧೊ ನದ್ಧ ವಾವಸಾಯ ನಿೋರಿನ ಬಳಕಗ ಸಿಂಬಿಂಧಿಸದ್ಿಂತೆ
ಎರಡೊ ದೆೋಶಗಳ ಹಕುೆಗಳು ಮತ್ುಿ ಕಟುಿಪಾಡುಗಳನುು ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸತ್ು ಮತ್ುಿ ಪರತೆಾೋಕ್ತಸತ್ು
 1961 ಡಿಸ್ಾಂಬರ್ 19: ‘ಅಪ್ರೇಷನ್ ವಿಜ್ಯ್’ ಕನಯನಾಚರಣೆ ಮ ಲಕ ಗೆ ೇವನವನುನ ಪ್ ೇಚುಾಗಿೇಸರ
ಆಡಳಿತ್ದ್ಧಾಂದ ಮುಕುಗೆ ಳಿಸಲನಯಿತ್ು. 1510 ರಿಾಂದ ಗೆ ೇವನ ಪ್ ೇಚಾಗಿೇಸರ ವಸನಹ್ತ್ು ಆಗಿತ್ುು.
 19 2 ರ ಭಾರತ್ ಚಿೋನಾ ಯುದ್ಿ ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ಚಿೋನಾ ನಡುವಿನ 19 2 ರ ಯುದ್ಿದ್ ಪಾರರ್ ಅಕ ಕಾರಣವಿಂದ್ರೆ
ಅಕಾಿಯ ಚಿನ್ನ ಎತ್ಿರದ್ ಪವಷತ್ಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ದೆೋಶಗಳ ನಡುವಿನ ವಿವ್ಾದ್ಧತ್ ಗಡಿ ಪೊೋಚುಷಗಲ್ಗಿಿಂತ್ ಸಿಲಪ
ದೆೊಡಿದಾದ್ ಪರದೆೋಶವು ಕಾರ್ಶೂೋರದ್ ಭಾರತ್ದ್ ನಿಯಿಂತಿರತ್ ಭಾಗಕೆ ಸೋರಿದೆ ಎಿಂದ್ು ಭಾರತ್ ಪರತಿಪಾದ್ಧಸತ್ು
ಇದ್ು ಕ್ತಿನ್ಜಿಯಾಿಂಗ್ನ ಭಾಗವ್ಾಗಿದೆ ಎಿಂದ್ು ಚಿೋನಾ ಪರತಿವ್ಾದ್ ಮಾಡಿತ್ು
 19 3 : 21 ನವಿಂಬರ್ 19 3 ರಿಂದ್ು ಕೋರಳದ್ ತಿರುವನಿಂತ್ಪುರಿಂ ಬಳಿಯ ತ್ುಿಂಬಾದ್ಧಿಂದ್ ಮೊದ್ಲ ರಾಕಟ್
ಉಡ್ಾವಣೆ ಭಾರತಿೋಯ ಬಾಹಾಾಕಾಶ ಕಾಯಷಕರಮದ್ ಆರಿಂಮವನುು ಗುರುತಿಸತ್ು ರನಕೆೇಟನ ಭನಗಗಳನುನ ಒಾಂದು
ಸ್ೈಕಲ್ ಮೆೇಲ ಉಡನವಣನ ಸಥಳಕೆೆ ಒಯಯಲನಗಿತ್ುು.
 1964 ರಲ್ಲಿ ನೆಹರೊ ಅವರ ಮರಣದ್ ನಿಂತ್ರ ಲನಲ್ ಬಹನದ ರ ಶನಸಿರೇ ಪರಧಾನ ಮಿಂತಿರಯಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ
ವಹಿಸಕೊಿಂಡರು
 19 5 ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಪನಕಿಸನುನದ ಯುದಿ
ಕನರಣ್ : ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ ಆಪರೆೋಷನ್ ಜಿಬಾರಲಿರ್ ನಿಂತ್ರ ಸಿಂಘಷಷ ಪಾರರಿಂಮವ್ಾಯಿತ್ು ಇದ್ು ಭಾರತಿೋಯ ಆಡಳಿತ್ದ್
ವಿರುದ್ಿ ದ್ಿಂಗಯನುು ಪರಚೆೊೋದ್ಧಸಲು ಜಮುೂ ಮತ್ುಿ ಕಾರ್ಶೂೋರದೆೊಳಗ ಪಡೆಗಳನುು ನುಸುಳಲು
ವಿನಾಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ುಿ ಭಾರತ್ವು ಪರ್ಶುಮ ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ ಮೆೋಲ ಪೂಣಷ ಪರಮಾಣದ್ ಅಲ್ಲಟರಿ ದಾಳಿ ನಡೆಸುವ
ಮೊಲಕ ಪರತಿೋಕಾರ ತಿೋರಿಸಕೊಿಂಡಿತ್ು
 ಆಹನರ ಉತನಪದನೆಯಲಿಿ ಸನವವಲಾಂಬಿಯನಗಲು ‘ಹ್ಸಿರು ಕನರಾಂತಿ’ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಚನಲನೆ ನೇಡಲನಯಿತ್ು. ಕೃಷ್ಟ
ವಿಜ್ಞನನ ಡನ.ಎಾಂ.ಎಸ್ಟ.ಸನವಮಿರ್ನರ್ಥನ್ ‘ಹ್ಸಿರು ಕನರಾಂತಿಯ ರ್ಪತನಮಹ್’ ಎಾಂಬ ಗೌರವಕೆೆ ಪನತ್ರರನದರು. ಕೆಲವೆೇ
ವಷಾಗಳಲಿಿ ಆಹನರ–ಧನನಯಗಳ ಉತನಪದನೆ ಪ್ರಮನಣ್ ಗಮರ್ನಹ್ಾವನಗಿ ಹಚಿಿತ್ು.

 1966: ಮುಾಂಬೆೈನ ವೆೈದಯ ರಿೇಟ್ನ ಫರಿಯನ ವಿಶವ ಸುಾಂದರಿ ಪ್ರಶಸಿುಗೆ ಭನಜ್ನರನದ ದೇಶದ (ಮತ್ುು
ಏಷ್ನಯದ) ಮೊದಲ ಸಪಧಿಾ ಎನಸಿದರು.
 19 4 ರಲ್ಲಿ ನೆಹರೊ ಅವರ ಮರಣದ್ ನಿಂತ್ರ ಪರಧಾನ ಮಿಂತಿರಯಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಕೊಿಂಡ ಲಾಲ್ ಬಹದ್ೊುರ್
ಶಾಸರ ಅವರು ಪಾಕ್ತಸಾಿನದೆೊಿಂದ್ಧಗ ತ್ಾಷ್ೆಿಂಟ್ ಒಪಪಿಂದ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕ್ತದ್ ಒಿಂದ್ು ದ್ಧನದ್ ನಿಂತ್ರ ನಿಧನರಾದ್ರು
ನಿಂತ್ರ ಇಿಂದ್ಧರಾ ಗಾಿಂಧಿ ಪರಧಾನಿಯಾಗುತ್ಾಿರೆ
 1967: ಸಿತನರ್ ಮನಾಂತಿರಕ ಪ್ಾಂಡಿತ್ ರವಿ ಶಾಂಕರ್, ಗನರಯಮಿ ಪ್ುರಸನೆರಕೆೆ ಪನತ್ರರನದ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಕಲನವಿದ
ಎಾಂಬ ಗೌರವಕೆೆ ಪನತ್ರರನದರು.

 19 5 ರಲ್ಲಿ ಹಿಿಂದ್ಧ ಅಧಿಕೃತ್ ಭಾಷ್ಯಾಗುವುದ್ರ ಬಗಗ ಭಿನಾುಭಿಪಾರಯವು ದ್ಕ್ಷಿಣ ಭನರತ್ದಲಿಿ ಭುಗಿಲೇಳುತ್ುದ
ರಾಜಕ್ತೋಯ ಬಲವನುು ಪಡೆಯಿತ್ು ಮತ್ುಿ ಮದಾರಸ್ಟ ರಾಜಾದ್ಲ್ಲಿ ದಾರವಿಡ ರಾಜಕ್ತೋಯದ್ ಉದ್ಯಕೆ
ಕಾರಣವ್ಾಯಿತ್ು ಸ ಎನ್ ಡಿಎಿಂಕಯ ಅಣಾಣದೆೊರೆೈ ಮದಾರಸನ ಮುಖಾಮಿಂತಿರಯಾಗುತ್ಾಿರೆ
 ಪರ್ಶುಮ ಬಿಂಗಾಳದ್ಲ್ಲಿ ಪೊಲ್ಲೋಸರು ರೈತ್ರ ಯಾಷಲ್ಲಯಲಿಿ 11 ಜನರನುು ಶ ರ್ಟ ಮನಡಿದ ನಿಂತ್ರ ನಕಿಲ
ಚಳವಳಿಯು ವೋಗವನುು ಪಡೆಯುತ್ಿದೆ
 1969 ಜ್ುಲೈ 19: ಇಾಂದ್ಧರನ ಗನಾಂಧಿ ನೆೇತ್ೃತ್ವದ ಸಕನಾರ ಸುಗಿರೇವನಜ್ಞೆ ಮ ಲಕ ದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ 14 ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ
ಗಳ ರನಷ್ಟರೇಕರಣ್ ನಧನಾರ ತೆಗೆದುಕೆ ಾಂಡಿತ್ು. ದೇಶದ ಒಟು್ ಠೇವಣಿಗಳ ಪ್ೈಕಿ ಶೇ 85ರಷ್ನುನ ಈ ಬ್ಯನಯಾಂಕುಗಳು
ಹ ಾಂದ್ಧದುವು.
 1970 ಶಿೋತ್ ಕಾರಿಂತಿಯನುು 1970 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ ಸಕಾಷರವು ಪಾರರಿಂಭಿಸದ್ ಅತಿದೆೊಡಿ ಡೆೈರಿ ಚಳುವಳಿಗಳಲ್ಲಿ
ಒಿಂದೆಿಂದ್ು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಡ್ಾ ವಗಿೋಷಸ್ಟ ಕುರಿಯನ್ ಅವರನುನ 'ಭಾರತ್ದ್ ಶಿೋತ್ ಕಾರಿಂತಿಯ ಪತ್ಾಮಹ' ಎಾಂದು
ಕರಯುತನುರ
 1971: ಇಾಂದ್ಧರನ ಗನಾಂಧಿ ಪ್ರಧನನಯನಗಿದು ಅವಧಿಯಲಿಿ ದೇಶದ ವಿವಿಧ್ ರನಜ್ಯಗಳ ರನಜ್ಮನೆತ್ನದವರಿಗೆ
ನೇಡಲನಗುತಿುದು ರನಜ್ಧ್ನ (privy purses) ರದುುಗೆ ಳಿಸಲನಯಿತ್ು. ಸಾಂವಿಧನನದ 26ನೆೇ ತಿದುುಪ್ಡಿಯ
ಅನುಸನರ ಇದು ಜನರಿಗೆ ಬಾಂತ್ು.
 ಡಿಸಿಂಬರ್ 1 1971 ರಿಂದ್ು ಬಾಿಂಗಾಿದೆೋಶದ್ ಖುಲಾುದ್ಲ್ಲಿ ಭಾರತಿೋಯ ಪಡೆಗಳ ಸಹನಯದ್ಧಾಂದ ಬಾಿಂಗಾಿ
ದೆೋಶವು ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ಧಿಂದ್ ವಿಮೊೋಚನೆಗೊಿಂಡಿತ್ು.
 1973: ಕೆೇಶವನನಾಂದ ಭನರತಿ Vs. ಭನರತ್ ಸಕನಾರ ಪ್ರಕರಣ್ ದೇಶದ ಕನನ ನು ಇತಿಹನಸದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟ್.
ಸಾಂವಿಧನನದ ಮ ಲ ಸವರ ಪ್ವನುನ ಯನವುದೇ ಕನರಣ್ಕೆೆ ಬದಲನಯಿಸುವಾಂತಿಲಿ ಎಾಂದು 13 ಸದಸಯರನುನ
ಹ ಾಂದ್ಧದು ಪ್ ಣ್ಾಪ್ರಮನಣ್ದ ರ್ಪೇಠ 7–6 ಬಹ್ುಮತ್ದ ತಿೇಪ್ುಾ ನೇಡಿತ್ು. ಕನಸರಗೆ ೇಡಿನ ಎಡನೇರು ಮಠದ
ಸನವಮಿೇಜಿಯನಗಿದು ಕೆೇಶವನನಾಂದ ಭನರತಿ (1940–2020) ಸಲಿಿಸಿದ ಅಜಿಾಯ ಮೆೇಲಿನ ವಿಚನರಣೆ ಇದ್ನಗಿತ್ುು.
 ಹ್ುಲಿಗಳ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆಗನಗಿ ಜಿಮ್ಸ ಕನಬೆಾರ್ಟ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನದಲಿಿ (ಈಗಿನ ಉತ್ುರನಖಾಂಡ) ‘ಪನರಜೆಕ್ಟ್ ಟೈಗರ್
’ ಯೇಜ್ನೆ ರ ರ್ಪಸಲನಯಿತ್ು. 2018ರ ಗಣ್ತಿ ಪ್ರಕನರ ದೇಶದಲಿಿ 2,967 ಹ್ುಲಿಗಳಿವೆ.
 ಚಿಪೊೆೋ ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಅರಣಾ ಸಿಂರಕ್ಷಣಾ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ುಿ ಆಿಂದೆೊೋಲನವು ಉತ್ಿರಾಖಿಂಡದ್
ಹಿಮಾಲಯ ಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಿಂಡಿತ್ು ಮತ್ುಿ ಪರಪಿಂಚದಾದ್ಾಿಂತ್ ಅನೆೋಕ ಮವಿಷಾದ್ ಪರಿಸರ ಚಳುವಳಿಗಳಿಗ
ಒಿಂದ್ು ಬಿಿಂದ್ುವ್ಾಯಿತ್ು ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಅಹಿಿಂಸಾತ್ೂಕ ಪರತಿಮಟನೆಯನುು ಪಾರರಿಂಭಿಸಲು ಇದ್ು ಒಿಂದ್ು
ಪೂವಷನಿದ್ಶಷನವನುು ಸೃಷ್ಟ್ಿಸತ್ು

 ಮಾಜಿ ಮುಖಾಮಿಂತಿರ ಡಿ ದೆೋವರಾಜ್ ಅರಸ್ಟ ಅವರು ನವಿಂಬರ್ 1 1973 ರಿಂದ್ು ಮೆೈಸೊರು

ರಾಜಾವನುು ಕನಾಷಟಕ ಎಿಂದ್ು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದ್ ಕ್ತೋತಿಷಗ ಪಾತ್ರರಾಗಿದಾುರೆ ಇತಿಹಾಸಕಾರರ ಪರಕಾರ
'ಕನಾಷಟಕ' ಪದ್ದ್ ಬಳಕಯು ಆರು ಶತ್ಮಾನಗಳ ಹಿಿಂದೆ ಚಾಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿತ್ುಿ
 1974: ಮೆೇ 18ರಾಂದು ರನಜ್ಸನುನದ ಪ್ ಖನರನ್ ಪ್ರಿೇಕ್ಷನ ಕೆೇಾಂದರದಲಿಿ ಭನರತ್ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿ ಯಶಸಿವಯನಗಿ
ಪ್ರಮನಣ್ು ಬ್ಯನಾಂಬ್ ಪ್ರಿೇಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿತ್ು. ‘ಅಪ್ರೇಷನ್ ಸ್ಿೈಲಿಾಂಗ್ ಬುದಿ’ ಹಸರಿನಲಿಿ ಈ ಪ್ರಿೇಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲನಯಿತ್ು.
ಯುಎನ್ ಮದ್ರತ್ಾ ಮಿಂಡಳಿಯ ಐದ್ು ಖಾಯಿಂ ಸದ್ಸಾರನುು ಹೊರತ್ುಪಡಿಸ ಎನ್-ಬಾಿಂಬ್ ಅನುು
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸದ್ ಮೊದ್ಲ ದೆೋಶ ಭಾರತ್

 1975: ಭನರತ್ ದೇಶ್ಯವನಗಿ ತ್ಯನರಿಸಿದ ಮೊದಲ ಉಪ್ಗರಹ್ ’ಆಯಾಭಟ’ವನುನ ಅಾಂದ್ಧನ ಸ್ ೇವಿಯತ್ ರಷ್ನಯದ
ಕಪ್ುಸಿ್ನ್ ಯನರ್ ಕೆೇಾಂದರದ್ಧಾಂದ ಕನಸ್ ಿೇಸ್ಟ 3ಎಾಂ ರನಕೆರ್ಟ ಮ ಲಕ ಬ್ಯನಹನಯಕನಶಕೆೆ ಹನರಿಸಲನಯಿತ್ು. ಭನರತ್
ಈ ಸನಧ್ನೆ ಮನಡಿದ ವಿಶವದ 11 ನೆೇ ರನಷರವನಯಿತ್ು.
 ಮಲೇಷ್ನಯದ ಕನವಲನಲಾಂಪ್ುರದಲಿಿ ನಡೆದ ವಿಶವಕಪ್ ಹನಕಿ ಟ ನಾಯಲಿಿ ಅಜಿತ್ ಪನಲ್ ಸಿಾಂಗ್ ನೆೇತ್ೃತ್ವದ
ಭನರತ್ ತ್ಾಂಡ ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ ಕಿರಿೇಟ ಧ್ರಿಸಿತ್ು. ಫೈನಲ್ನಲಿಿ 2–1 ಗೆ ೇಲುಗಳಿಾಂದ ಪನಕಿಸನುನ ಮೆೇಲ ಜ್ಯಗಳಿಸಿತ್ು.
ವಿಶವಕಪ್ ಹನಕಿಯಲಿಿ ಭನರತ್ ಗೆದು ಕೆ ನೆಯ ಪ್ದಕ ಇದ್ನಗಿದ.
 ಏಪರಲ್ 9 1975 ರಿಂದ್ು ಸಕ್ತೆಿಂ ಸಿಂಸತ್ುಿ ರಾಜನನುು ಪದ್ಚುಾತ್ಗೊಳಿಸಲಾಯಿತ್ು ಮತ್ುಿ ಜನಾಭಿಪಾರಯ
ಸಿಂಗರಹಣೆಯ ಮೊಲಕ ಸಕ್ತೆಿಂ ಭಾರತ್ದ್ ಭಾಗವ್ಾಗಿದೆ ಎಿಂದ್ು ಘೊೋಷ್ಟ್ಸತ್ು ಮೆೋ 1 ರಿಂದ್ು ಸಕ್ತೆಿಂ ಅಧಿಕೃತ್ವ್ಾಗಿ
ಭಾರತ್ದ್ ರಾಜಾವ್ಾಯಿತ್ು ಎಿಂದ್ು ಭಾರತಿೋಯ ಸಿಂಸತ್ುಿ ಘೊೋಷ್ಟ್ಸತ್ು ಸಕ್ತೆಿಂ ಭಾರತ್ದ್ ಒಿಂದ್ು ರಾಜಾವ್ಾಗಿದ್ುು
ಪರಸುಿತ್ 4 ಜಿಲಿಗಳನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
 ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ತ್ುತ್ುಷ ಪರಿಸಾತಿಯು 25 ಜೊನ್ 1975 ರಿಿಂದ್ 21 ಮಾರ್ಚಷ 1977 ರವರೆಗ 21 ತಿಿಂಗಳ
ಅವಧಿಯಾಗಿದ್ುು ಪರಧಾನಿ ಇಿಂದ್ಧರಾ ಗಾಿಂಧಿಯವರು ದೆೋಶದಾದ್ಾಿಂತ್ ತ್ುತ್ುಷ ಪರಿಸಾತಿಯನುು ಘೊೋಷ್ಟ್ಸದ್ರು
 197 ರಲ್ಲಿ 100% ಕೋಿಂದ್ಧರೋಯ ಪಾರಯೋಜಿತ್ ಕಾಯಷಕರಮವ್ಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಅಿಂಧತ್ಿ ನಿಯಿಂತ್ರಣ
ಕಾಯಷಕರಮವನುು (NPCB) ಪಾರರಿಂಭಿಸದ್ ಮೊದ್ಲ ದೆೋಶ ಭಾರತ್ವ್ಾಗಿದೆ
 1977 ತ್ುತ್ುಾ ಪ್ರಿಸಿಥತಿ ತೆಗೆಯಲನಯಿತ್ು ಮತ್ುು ಮೊರನಜಿಾ ದೇಸನಯಿ ಅವರು ಪ್ರಧನನಯನಗುತನುರ.
 1979ನೆೊಬಲ್ ಸ ಅತಿಯು 1979 ರ ನೆೊಬಲ್ ಶಾಿಂತಿ ಪರಶಸಿಯನುು ಮದ್ರ್ ತೆರೆೋಸಾ ಅವರಿಗ ನಿೋಡಿದೆ
ಮೊವತ್ುಿ ವಷಷಗಳ ಹಿಿಂದೆ ಮದ್ರ್ ತೆರೆೋಸಾ ಕಲೆತ್ಾಿದ್ ರೆೊೋಮನ್ ಕಾಾಥೆೊೋಲ್ಲಕ್ ಬಾಲಕ್ತಯರ ಶಾಲಯಲ್ಲಿ ತ್ನು
ರ್ಶಕ್ಷಕ ಹುದೆುಯನುು ತೆೊರೆದ್ು ಆ ನಗರದ್ ಕೊಳೆಗೋರಿಗಳಲ್ಲಿನ ಬಡವರ ನಡುವ ಕಲಸ ಮಾಡಲು ತ್ನು ಜಿೋವನವನುು
ಮುಡಿಪಾಗಿಟಿರು
 1980: ಕನನಡಿಗ ಪ್ರಕನಶ್ ಪ್ಡುಕೆ ೇಣೆ ಅವರು ವಿಶವದ ಅಗರ ಕರಮನಾಂಕದ ಬ್ಯನಯಡಿಿಾಂಟನ್ ಆಟಗನರ ಎನಸಿದರು. ಆ
ವಷಾ ಪ್ರತಿಷ್ಟಿತ್ ಆಲ್ ಇಾಂಗೆಿಾಂಡ್ ಬ್ಯನಯಡಿಿಾಂಟನ್ ಓಪ್ನ್ ಸಿಾಂಗಲ್್ ಪ್ರಶಸಿು ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ
ಆಟಗನರ ಎನಸಿದರು. ಫೈನಲ್ನಲಿಿ ಇಾಂಡೆ ನೆೇಷ್ನಯದ ಲಿೇಮ್ಸ ಸಿವ ಕಿಾಂಗ್ ಅವರನುನ ಮಣಿಸಿದರು.
 1981: ಸರ್ ಅಹೂದ ಸಲಾೂನ್ ರರ್ಶು ಅವರ ಮಿಡ್ ನೆೈರ್ಟ ಚಿಲಡಿನ್ ಕನದಾಂಬರಿಗೆ ಬ ಕರ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ
ದ ರಯಿತ್ು ಸರ್ ಅಹೂದ ಸಲಾೂನ್ ರರ್ಶು ಒಬಬ ಭಾರತಿೋಯ ಮೊಲದ್ ಬಿರಟ್ಟಷ್-ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಾದ್ಿಂಬರಿಕಾರ
 1982 ಗನಾಂಧಿ ಚಿತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆ, ಚಿತ್ರದಲಿಿ ಕನಸ ್ಯಮ್ಸ ಡಿಸ್ೈನರ್ ಆಗಿದು ಭನನು ಅಥೆೈಯನ ಆಸೆರ್ ಪ್ರಶಸಿು
ಪ್ುರಸೆೃತ್ರನದ ಮೊದಲ ಭನರತಿೇಯರನದರು. ಬೆನ್ ಕಿಾಂಗ್ ಸ್ಿೇ ಗನಾಂಧಿ ಪನತ್ರ ವಹಸಿದುರು.
 ಕಲರ್ ಟವಿ ಭನರತ್ಕೆೆ ಬಾಂದ್ಧತ್ು ಮತ್ುು ಮೊದಲು ಲೈವ್ ಏಶ್ಯನ್ ಗೆೇಮ್ಗಳನುನ ತೆ ೇರಿಸಲನಯಿತ್ು.

 1983 ಜ್ ನ್ 25: ಕರ್ಪಲ್ ದೇವ್ ನೆೇತ್ೃತ್ವದ ಭನರತ್ ತ್ಾಂಡ ಇಾಂಗೆಿಾಂಡ್ನ ಲನಡ್್ಾನಲಿಿ ನಡೆದ
ವಿಶವಕಪ್ ಏಕದ್ಧನ ಕಿರಕೆರ್ಟ ಟ ನಾಯ ಫೈನಲ್ನಲಿಿ ಫವರಿೇರ್ಟ ಆಗಿದು ವೆಸ್ಟ್ ಇಾಂಡಿೇಸ್ಟ ತ್ಾಂಡವನುನ ಮಣಿಸಿ
ಟ ರೇಫ್ರ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡಿತ್ು.
 ಮನರುತಿ ಕನರು ಮನರುಕಟ್ಗೆ ಬಾಂದ್ಧತ್ು.
 1984: ಏರ್ಪರಲ್ 3: ವನಯುಪ್ಡೆ ಅಧಿಕನರಿ ರನಕೆೇಶ್ ಶಮನಾ, ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಗಗನಯನತಿರ ಎನಸಿದರು. ರಷಯದ
ಇಬಾರು ಗಗನಯನತಿರಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಅವರು ಸಲ ಯರ್ಟ ಬ್ಯನಹನಯಕನಶ ಕೆೇಾಂದರದಲಿಿಳಿದರು. ವಿಾಂಗ್ ಕಮನಾಂಡರ್

ಆಗಿದ್ನುಗ ವನಯುಪ್ಡೆಯಿಾಂದ ನವೃತ್ುರನದರು.
 ಪಿಂಜಾಬ್ನ ಅಮೃತ್ಸರದ್ ಗೊೋಲಿನ್ ಟೆಿಂಪಲ್ ನಲ್ಲಿನಡೆದ ಆಪರೆೋಷನ್ ಬೊಿ ಸಾಿರ್ ಎಿಂಬುದ್ು ಭಾರತಿೋಯ
ಮದ್ರತ್ಾ ಪಡೆಗಳು ದ್ಮಾು ಅ ತ್ಕಿಲ್ ಜನೆೈಷಲ್ ಸಿಂಗ್ ಭಿಿಂದ್ರನ್ವ್ಾಲ ಮತ್ುಿ ಅವರ ಅನುಯಾಯಿಗಳನುು
ತೆಗದ್ುಹಾಕುವ ಸಲುವ್ಾಗಿ ನಡೆಸದ್ ಅಲ್ಲಟರಿ ಕಾಯಾಷಚರಣೆಯಾಗಿದೆ
 1985: ಜ್ನವರಿ 30ರಾಂದು ಪ್ಕ್ಷನಾಂತ್ರ ನಷೇಧ್ ಕನಯಿದ ಜನರಿಗೆ ಬಾಂದ್ಧತ್ು. ರನಜಿೇವ್ ಗನಾಂಧಿ ಪ್ರಧನನಯನಗಿದು
ಅವಧಿಯಲಿಿ 52ನೆ ತಿದುುಪ್ಡಿಯ ಮ ಲಕ ಈ ಕನಯಿದಯನುನ ಸಾಂವಿಧನನದ 10ನೆೇ ಷಡ ಯಲ್ನಲಿಿ
ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಗೆ ಳಿಸಲನಯಿತ್ು.
 ಏರ್ಪರಲ್: ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಶನ ಬ್ಯನನೆ ಅವರಿಗೆ ಜಿೇವರ್ನಾಂಶ ನೇಡಬೆೇಕೆಾಂದು ಪ್ತಿ ಮೊಹ್ಮದ್ ಅಹ್ಮದ್ ಖನನ್
ಅವರಿಗೆ ಸುರ್ಪರೇಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾ ಆದೇಶ್ಸಿತ್ು. ಇದು ಶನ ಬ್ಯನನೆ ಪ್ರಕರಣ್ ಎಾಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪ್ಡೆಯಿತ್ು.
 1989: ದೇಶದಲಿಿ ಮತ್ದ್ನನದ ವಯಸ್ನುನ 21 ರಿಾಂದ 18ಕೆೆ ಇಳಿಸಲನಯಿತ್ು. ಸಾಂವಿಧನನದ 61ನೆೇ ತಿದುುಪ್ಡಿ
ಮ ಲಕ ಈ ಕನಯಿದ ಜನರಿಗೆ ಬಾಂದ್ಧತ್ು. ರನಜಿೇವ್ ಗನಾಂಧಿ ಆಗ ಪ್ರಧನನಯನಗಿದುರು.
 1988: ಚೆನೆನೈನ ವಿಶವರ್ನರ್ಥನ್ ಆನಾಂದ್ ಅವರು ದೇಶದ ಮೊದಲ ಚೆಸ್ಟ ಗನರಯಾಂಡ್ಮನಸ್ರ್ ಗೌರವಕೆೆ
ಪನತ್ರರನದರು.
 1989 ಮೆೇ: ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಮಧ್ಯಾಂತ್ರ ಶರೇಣಿಯ ಖಾಂಡನಾಂತ್ರ ಕ್ಷಿಪ್ಣಿ ಅಗಿನಯನುನ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ
ಪ್ರಿೇಕ್ಷಿಸಲನಯಿತ್ು.
 1991: ರಾಜಿೋವ್ ಗಾಿಂಧಿ ಹತೆಾ: ಚುನಾವಣಾ ಪರಚಾರದ್ ವೋಳೆ ತ್ ಅಳುನಾಡಿನ ಚೆನೆುೈ ಸ ಅೋಪದ್
ರ್ಶರೋಪೆರಿಂಬದ್ೊರಿನಲ್ಲಿ ಮಾಜಿ ಪರಧಾನಿ ರಾಜಿೋವ್ ಗಾಿಂಧಿ ಅವರನುು ಹತೆಾ ಮಾಡಲಾಯಿತ್ು
 1994 : ಸುರ್ಶೂತ್ಾ ಸೋನ್ ಫಿಲ್ಲಪೆೈನ್ಿನ ಮನಿಲಾದ್ಲ್ಲಿ ಮಿಸ್ಟ ಯ ನವಸ್ಟಾ ಕ್ತರಿೋಟವನುು ಪಡೆದ್ರು
 ಐಶಿಯಾಷ ರೆೈ ಅವರು ದ್ಕ್ಷಿಣ ಆಫಿರಕಾದ್ ಸನ್ ಸಟ್ಟಯಲ್ಲಿ ಮಿಸ್ಟ ವಲ್ಡಾ ಕ್ತರಿೋಟವನುು ಪಡೆದ್ರು
 1996 : ಹರದ್ನಹಳಿಳ ದೆೊಡೆಿೋಗೌಡ ದೆೋವೋಗೌಡ (// (ಆಲ್ಲಸ); ಜನನ 18 ಮೆೋ 1933) ಕನಾಷಟಕ ರಾಜಾದ್ ಒಬಬ
ಭಾರತಿೋಯ ರಾಜಕಾರಣಿ ಅವರು 1 ಜೊನ್ 199 ರಿಿಂದ್ 21 ಏಪರಲ್ 1997 ರವರೆಗ ಭಾರತ್ದ್ 11 ನೆೋ ಪರಧಾನ
ಮಿಂತಿರಯಾಗಿ ಸೋವ ಸಲ್ಲಿಸದ್ರು ಅವರು ಹಿಿಂದೆ 1994 ರಿಿಂದ್ 199 ರವರೆಗ ಕನಾಷಟಕದ್ 14 ನೆೋ
ಮುಖಾಮಿಂತಿರಯಾಗಿದ್ುರು
 1998 : ಪೊೋಖಾರನ್-II ಪರಿೋಕ್ಷೆಗಳು ಭಾರತಿೋಯ ಸೋನೆಯ ಪೊೋಖಾರನ್ ಪರಿೋಕ್ಷಾ ಶರೋಣಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ ನಡೆಸದ್ ಐದ್ು
ಪರಮಾಣು ಬಾಿಂಬ್ ಪರಿೋಕ್ಷಾ ಸೊಾೋಟಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿದೆ ಇದ್ು ಭಾರತ್ ನಡೆಸದ್ ಪರಮಾಣು ಪರಿೋಕ್ಷೆಯ ಎರಡನೆೋ
ನಿದ್ಶಷನವ್ಾಗಿದೆ

 1999 : ಕಾಗಿಷಲ್ ಸಿಂಘಷಷ ಎಿಂದ್ೊ ಕರೆಯಲಪಡುವ ಕಾಗಿಷಲ್ ಯುದ್ಿವು ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ

ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ ನಡುವ ಮೆೋ ನಿಿಂದ್ ಜುಲೈವರೆಗ ಜಮುೂ ಮತ್ುಿ ಕಾರ್ಶೂೋರದ್ ಕಾಗಿಷಲ್ ಜಿಲಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ುಿ
ನಿಯಿಂತ್ರಣ ರೆೋಖಯ ಇತ್ರೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತ್ು 2 ಜುಲೈ 1999 ರಿಂದ್ು ಕಾಗಿಷಲ್ನ ಹಿಮಾವೃತ್ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ
ಸುಮಾರು ಮೊರು ತಿಿಂಗಳ ಸುದ್ಧೋಘಷ ಸಶಸರ ಯುದ್ಿಗಳ ನಿಂತ್ರ ಭಾರತಿೋಯ ಪಡೆಗಳು ಪಾಕ್ತಸಾಿನದ್ ಮೆೋಲ ತ್ಮೂ
ವಿಜಯವನುು ಘೊೋಷ್ಟ್ಸದ್ವು
 2000: ಛತಿಿೋಸ್ಟಗಢ ಉತ್ಿರಾಖಿಂಡ ಮತ್ುಿ ಜಾಖಷಿಂಡ್ ರಾಜಾಗಳನುು ನವಿಂಬರ್ ನಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಯಿತ್ು
ಛತಿಿೋಸ್ಟಗಢವನುು ಮಧಾಪರದೆೋಶದ್ಧಿಂದ್ ಉತ್ಿರಾಖಿಂಡವನುು ಉತ್ಿರ ಪರದೆೋಶದ್ಧಿಂದ್ ಮತ್ುಿ ಜಾಖಷಿಂಡ್ ಅನುು

ಬಿಹಾರದ್ಧಿಂದ್ ಬೆೇಪ್ಾಡಿಸಲನಯಿತ್ು
 2001 ಡಿಸಿಂಬರ್13 ರಿಂದ್ು ಭಾರತ್ದ್ ನವದೆಹಲ್ಲಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ದ್ ಸಿಂಸತಿಿನ ಮೆೋಲ ನಡೆದ್ ಮಯೋತ್ಾಪದ್ಕರ
ದಾಳಿ
 2004: ಡಿಸ್ಾಂಬರ್ 26 ರಾಂದು ಸುಮನತನರ ಮತ್ುು ಇಾಂಡೆ ೇನೆೇಷ್ನಯ ಹ್ತಿುರ ಹಾಂದ ಮಹನಸನಗರದಲಿಿ ಭ ಕಾಂಪ್
ಸಾಂಭವಿಸಿತ್ು ಮತ್ುು ಅದರ ಸುರ್ನಮಿ ಅಲಗಳು ಭನರತ್ದ ಸಮುದರ ತಿೇರ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ(ತ್ಮಿಳ್ ರ್ನಡು) ತ್ುಾಂಬ್ಯನ
ಜಿೇವಹನನಯುಾಂಟು ಮನಡಿದವು.
 2005 ಮಾಹಿತಿ ಹಕುೆ ಎಿಂಬುದ್ು ಭಾರತ್ದ್ ಸಿಂಸತಿಿನ ಒಿಂದ್ು ಕಾಯಿದೆಯಾಗಿದ್ುು ಇದ್ು ನಾಗರಿಕರ ಮಾಹಿತಿ
ಹಕುೆಗಳ ಬಗಗ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ುಿ ಕಾಯಷವಿಧಾನಗಳನುು ರೊಪಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಹಿಿಂದ್ಧನ ಮಾಹಿತಿ ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾ
ಕಾಯಿದೆ 2002 ಅನುು ಬದ್ಲ್ಲಸತ್ು ಮಾಹಿತಿ ಹಕುೆ ಕಾಯಿದೆ 2005 ಸಕಾಷರದ್ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ನಾಗರಿಕರ
ವಿನಿಂತಿಗಳಿಗ ಸಮಯೋಚಿತ್ ಪರತಿಕ್ತರಯ್ಕಯನುು ಕಡ್ಾಿಯಗೊಳಿಸುತ್ಿದೆ
 2007: ಭನರತ್ ತ್ಾಂಡಕೆೆ ಚೆ ಚಿಲ ಟ–20 ಕಿರಕೆರ್ಟ ವಿಶವಕಪ್ ಪ್ರಶಸಿು. ಜೆ ೇಹನನ್್ಬಗ್ಾನ ವನಾಂಡರಸ್ಟಾನಲಿಿ
ನಡೆದ ಫೈನಲ್ನಲಿಿ ಎಾಂ.ಎಸ್ಟ.ಧ ೇನ ಪ್ಡೆಗೆ ಪನಕಿಸನುನ ವಿರುದಿ ಐದು ರನ್ಗಳ ಜ್ಯ.
 2007: ಜ್ುಲೈ 25: ಪ್ರತಿಭನ ದೇವಿಸಿಾಂಗ್ ಪನಟೇಲ್ ಅವರು ದೇಶದ ಮೊದಲ ಮಹಳನ ರನಷರಪ್ತಿಯನಗಿ
ಪ್ರಮನಣ್ವಚನ ಸಿವೇಕರಿಸಿದರು.
 2008: ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 22ರಾಂದು ಭನರತ್ ಚಾಂದರಯನನ -1 ಅನುನ ಪನರರಾಂಭಿಸಿತ್ು. 2009ರ ಆಗಸ್ಟ್ವರಗೆ ಇದು
ಕನಯಾನವಾಹಸಿತ್ು.
 2008: ಒಲಿಾಂರ್ಪಕ್ಟ್ ವೆೈಯಕಿುಕ ಕಿರೇಡೆಗಳಲಿಿ ಭನರತ್ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿ ಚಿನನದ ಪ್ದಕ ಪ್ಡೆದ ಕ್ಷ್ಣ್. ಅಭಿನವ್ ಬಿಾಂದ್ನರ,
ಬಿೇಜಿಾಂಗ್ ಕಿರೇಡೆಗಳ 10 ಮಿೇ. ಏರ್ ರೈಫಲ್ ವಿಭನಗದಲಿಿ ಚಿನನದ ಪ್ದಕ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡರು.
 2009: ಯುರ್ಪಎ ಸಕನಾರದ ಅವಧಿಯಲಿಿ 12 ಅಾಂಕಿಗಳ ವಿಶ್ಷ್ ಗುರುತಿನ ಚಿೇಟ ಪನರಧಿಕನರ ಅಸಿುತ್ವಕೆೆ ಬಾಂದ್ಧತ್ು.
(aadhaar)
 2009: ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಹ್ಕುೆ ಕನಯಿದ ಜನರಿಗೆ ಬಾಂತ್ು. 6 ರಿಾಂದ 14 ವಷಾದ ಳಗಿನ ಮಕೆಳಿಗೆ ಉಚಿತ್ ಮತ್ುು ಕಡನಡಯ
ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ನೇಡಬೆೇಕೆಾಂದು ಸಾಂವಿಧನನದ 21ಎ ವಿಧಿಯಲಿಿ ಸ್ೇರಿಸಲನಯಿತ್ು (86ನೆೇ ತಿದುುಪ್ಡಿ) 2013: ರನಷ್ಟರೇಯ
ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದು ಜನರಿಗೆ ಬಾಂತ್ು.
 2010: ಜೊನ್ 23 ರಿಂದ್ು ಇನೆೊಾೋಸಸ್ಟನ ಸಹ-ಸಿಂಸಾಾಪಕರಾದ್ ನಿಂದ್ನ್ ನಿಲೋಕಣಿ ಅವರನುು ಅಿಂದ್ಧನ ಯುಪಎ
ಸಕಾಷರ ಯೋಜನೆಯ ಮುಖಾಸಾರನಾುಗಿ ನೆೋ ಅಸತ್ು ಅವರಿಗ ಹೊಸದಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ್ ಯುಐಡಿಎಐ ಅಧಾಕ್ಷ

ಸಾಾನವನುು ನಿೋಡಲಾಯಿತ್ು ಇದ್ು ಕಾಾಬಿನೆಟ್ ಮಿಂತಿರಗ ಸಮಾನವ್ಾದ್ ಶರೋಣಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ

ಏಪರಲ್ 2010 ರಲ್ಲಿ ಆಧಾರ್ ನ ಲೊೋಗೊೋ ಮತ್ುಿ ಬಾರಿಂಡ್ ಹಸರುನುು ನಿಲೋಕಣಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ್ರು
 ನವೆಾಂಬರ್ನಲಿಿ ಮಹನರನಷರದ ಟಾಂಬಿಿ ಹ್ಳಿಳಯ 10 ಆದ್ಧವನಸಿಗಳಿಗೆ ಮೊದಲು ಆಧನರ್ ಕನಡ್ಾ ನೇಡಲನಯಿತ್ು.
 2011 ಐಸಸ ಕ್ತರಕಟ್ ವಿಶಿಕಪ್ ಹತ್ಿನೆೋ ಕ್ತರಕಟ್ ವಿಶಿಕಪ್ ಆಗಿತ್ುಿ ಇದ್ನುು ಭಾರತ್ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಮತ್ುಿ
ಬಾಿಂಗಾಿದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ ಆಡಲಾಯಿತ್ು ಮುಿಂಬೈನ ವ್ಾಿಂಖಡೆ ಸಿೋಡಿಯಿಂನಲ್ಲಿ ನಡೆದ್ ಫೆೈನಲ್ನಲ್ಲಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾವನುು
ವಿಕಟ್ಗಳಿಿಂದ್ ಸೊೋಲ್ಲಸದ್ ಭಾರತ್ ಪಿಂದಾಾವಳಿಯನುು ಗದ್ುುಕೊಿಂಡಿತ್ು ಮೊಲಕ ತ್ವರು ನೆಲದ್ಲ್ಲಿ ಕ್ತರಕಟ್
ವಿಶಿಕಪ್ ಫೆೈನಲ್ ಗದ್ು ಮೊದ್ಲ ದೆೋಶವ್ಾಯಿತ್ು ಇದು ಭನರತ್ದ ಎರಡನೆಯ ವಲ್ಡಾ ಕಪ್
 2013: ನಿಮಷಯಾ ಕ್ತರ ಅನಲ್ ಕಾನೊನು (ತಿದ್ುುಪಡಿ) ಕಾಯಿದೆ 2013
 ಕ್ತರ ಅನಲ್ ಕಾನೊನು (ತಿದ್ುುಪಡಿ) ಕಾಯಿದೆ 2013 ಅನುು ಡಿಸಿಂಬರ್ 2012 ರಲ್ಲಿ ವಿದಾಾರ್ಥಷನಿಯಬಬರು
ಸಾಮೊಹಿಕ ಅತ್ಾಾಚಾರಕೊೆಳಗಾದ್ ನಿಮಷಯಾ ಪರಕರಣದ್ ನಿಂತ್ರ ಅಿಂಗಿೋಕರಿಸಲಾಯಿತ್ು ಕಾಯಿದೆಯು
ಭಾರತಿೋಯ ದ್ಿಂಡ ಸಿಂಹಿತೆ ಭಾರತಿೋಯ ಸಾಕ್ಷಾ ಕಾಯ್ಕು ಮತ್ುಿ ಕ್ತರ ಅನಲ್ ಪೊರಸೋಜರ್ ಕೊೋಡ್ನ ಹಲವ್ಾರು
ನಿಬಿಂಧನೆಗಳನುು ತಿದ್ುುಪಡಿ ಮಾಡಿದೆ
 2013: ಅಮೆರಿಕದ ನ ಯಯನಕ್ಟಾ ಷೇರು ಮನರುಕಟ್ಯಲಿಿ ನೆ ೇಾಂದ್ನಯಿತ್ವನದ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಖನಸಗಿ
ಕಾಂಪ್ನ ಎಾಂಬ ಹರಿಮೆ ಇನೆ ್ಸಿಸ್ಟ ಕಾಂಪ್ನಯದ್ನುಯಿತ್ು.
 2014: ಮಿಂಗಳಯಾನ ಎಿಂದ್ೊ ಕರೆಯಲಪಡುವ ಮಾಸ್ಟಷ ಆಬಿಷಟರ್ ಅಷನ್ 24 ಸಪೆಿಿಂಬರ್ 2014 ರಿಿಂದ್
ಮಿಂಗಳವನುು ಸುತ್ುಿತಿಿರುವ ಬಾಹಾಾಕಾಶ ಶೊೋಧಕವ್ಾಗಿದೆ ಇದ್ನುು ಭಾರತಿೋಯ ಬಾಹಾಾಕಾಶ ಸಿಂಶೊೋಧನಾ
ಸಿಂಸಾಯು 5 ನವಿಂಬರ್ 2013 ರಿಂದ್ು ಉಡನವಣೆ ಮನಡಿತ್ುು
 ಮಾಂಗಳ ಗರಹ್ದ ಅಧ್ಯಯನಕನೆಗಿ ಇಸ್ ರ ‘ಮಾಂಗಳಯನನ’ ಆರಾಂಭಿಸಿತ್ು. ಮಾಂಗಳನ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಉಪ್ಗರಹ್ ತ್ಲುರ್ಪಸಿದ
ಏಷ್ನಯದ ಮೊದಲ ದೇಶ ಭನರತ್ ಎನಸಿತ್ು.
 2015 ಜ್ನವರಿ 1: ಯೇಜ್ರ್ನ ಆಯೇಗದ ಬದಲಿಗೆ, ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ನೆೇತ್ೃತ್ವದ ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರ ನೇತಿ ಆಯೇಗ
ಆಸಿುತ್ವಕೆೆ ತ್ಾಂದ್ಧತ್ು.
 201 : 8 ನವಿಂಬರ್ 201 ರಿಂದ್ು ಭಾರತ್ ಸಕಾಷರವು ಎಲಾಿ ₹ರ . 500 ಮತ್ುಿ ರ . ₹1 000
ಬಾಾಿಂಕ್ನೆೊೋಟುಗಳ ಅಮಾನಿಾೋಕರಣವನುು ಘೊೋಷ್ಟ್ಸತ್ು
 2017 ಜ್ುಲೈ 1: ಸರಕು ಮತ್ುು ಸ್ೇವನ ತೆರಿಗೆ (ಜಿಎಸ್ಟಟ) ಜನರಿ. ಹ್ಲವನರು ಪ್ರ ೇಕ್ಷ್ ತೆರಿಗೆಗಳನುನ ರದುುಗೆ ಳಿಸಿ
ಉದಯಿಸಿದಾಂತ್ಹ್ ಏಕಿೇಕೃತ್ ತೆರಿಗೆ ವಯವಸ್ಥಯ್ದೇ ಜಿಎಸ್ಟಟ
 2019 ಆಗಸ್ಟ್ 5: ಸಾಂವಿಧನನದ 370ನೆೇ ವಿಧಿಯಡಿ ಜ್ಮುಿ ಮತ್ುು ಕನಶ್ಿೇರಕೆೆ ನೇಡಲನಗಿದ್ದ ವಿಶೇಷ
ಸನಥನಮನನ ರದುುಗೆ ಳಿಸಲನಯಿತ್ು. ಜ್ಮುಿ ಮತ್ುು ಕನಶ್ಿೇರ ಕೆೇಾಂದ್ನರಡಳಿತ್ ಪ್ರದೇಶವನಯಿತ್ು. ಲಡನಕ್ಟ
ಪ್ರತೆಯೇಕ ಕೆೇಾಂದ್ನರಡಳಿತ್ ಪ್ರದೇಶ ಎಾಂದು ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಯಿತ್ು.
 2019 : ಎರಡು ಕೋಿಂದಾರಡಳಿತ್ ಪರದೆೋಶಗಳು 31 ಅಕೊಿೋಬರ್ 2019 ರಿಂದ್ು ಅಸಿತ್ಿಕೆ ಬಿಂದ್ವು ಇದ್ನುು
ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಏಕತ್ಾ ದ್ಧನವ್ಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತ್ು ಭಾರತ್ದ್ ರಾಷರಪತಿಗಳು ಜಮುೂ ಮತ್ುಿ ಕಾರ್ಶೂೋರದ್ ಮತ್ುಿ
ಲಡ್ಾಖ್ ಕೋಿಂದಾರಡಳಿತ್ ಪರದೆೋಶಕೆ ಲಫಿಿನೆಿಂಟ್ ಗವನಷರ್ ಅವರನುು ನೆೋ ಅಸದ್ರು ವಿಧಿ 370 ರ ಅಡಿಯಲಿಿ
ಜ್ಮುಿ ಮತ್ುು ಕನಶ್ಿೇರಕೆೆ ಕೆ ಡಲನದ ವಿಶೇಷ ಸವಲತ್ುುಗಳನುನ ತೆಗೆದುಹನಕಲನಯಿತ್ು.
 2019 ನವೆಾಂಬರ್ 9: ರನಮಜ್ನಿಭ ಮಿ– ಬ್ಯನಬಿರ ಮಸಿೇದ್ಧ ವಿವನದಕೆೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿ ಸುರ್ಪರಾಂ ಕೆ ೇರ್ಟಾ ತಿೇಪ್ುಾ
ನೇಡಿತ್ು. ಅಯೇಧಯಯ ರನಮಜ್ನಿಭ ಮಿ ಎಾಂದು ಹೇಳಲನದ ಸಥಳದಲಿಿ ಮಾಂದ್ಧರ ನಮನಾಣ್ಕೆೆ ಅವಕನಶ ನೇಡಿ,

ಮಸಿೇದ್ಧ ನಮನಾಣ್ಕೆೆ ಐದು ಎಕರಯಷು್ ಪ್ಯನಾಯ ಸಥಳವನುನ ಸುನನ ವಕ್ಟ್ ಬೆ ೇಡ್ಾಗೆ

ನೇಡಲು ಸಕನಾರಕೆೆ ಆದೇಶ್ಸಿತ್ು.
 2019: ರ್ಪ.ವಿ.ಸಿಾಂಧ್ು ಬ್ಯನಯಡಿಿಾಂಟನ್ನಲಿಿ ವಿಶವ ಚನಾಂರ್ಪಯನ್ ಆದ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಕಿರೇಡನಪ್ಟು ಎನಸಿದರು.
ಸಿವಟ್ಲಾಾಂಡ್ನ ಬ್ಯನಸ್ಲ್ನಲಿಿ ನಡೆದ ಟ ನಾಯ ಮಹಳನ ಸಿಾಂಗಲ್್ ಫೈನಲ್ನಲಿಿ ಜ್ಪನನ್ನ ನೆ ಝ ಮಿ
ಓಕುಹನರ ವಿರುದಿ 21–7–, 21–7ರಲಿಿ ಗೆದುರು.
 2020 : ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಕೋರಳದ್ಲ್ಲಿ ಕೊೋವಿಡ್-19 ಸೊೋಿಂಕ್ತನ ಮೊದ್ಲ ಪರಕರಣ ವರದ್ಧಯಾಯಿತ್ು ಏರ್ಪರಲ್ ನಲಿಿ
ಲನಕ್ಟ ಡೌನ್ ಘ ೇಷ್ಟಸಲನಯಿತ್ು.
 2020: ಕೆೇಾಂದರದ ಮ ರು ಕೃಷ್ಟ ಕನಯಿದಗಳು ರೈತ್ರ ಹತನಸಕಿುಗೆ ಮನರಕವನಗಿವೆ ಎಾಂದು ದಹ್ಲಿಯಲಿಿ ರೈತ್ರು
ಸಾಂಯುಕು ಕಿಸನನ್ ಮೊೇಚನಾ ನೆೇತ್ೃತ್ವದಲಿಿ ಬೃಹ್ತ್ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಆರಾಂಭಿಸಿದರು. ದ್ಧೇಘಾ ಹ ೇರನಟಕೆೆ ಮಣಿದ
ಕೆೇಾಂದರವು 2021ರ ನವೆಾಂಬರ್ 29ರಾಂದು ಕನಯಿದ ರದುುಪ್ಡಿಸುವುದ್ನಗಿ ಪ್ರಕಟಸಿತ್ು.
 2021 ಜ್ ನ್ 24: ಜನವೆಲಿನ್ ಪ್ಟು ನೇರಜ್ ಚೆ ೇಪನರ, ಒಲಿಾಂರ್ಪಕ್ಟ್ ಅಥೆಿಟಕ್ಟ್ನಲಿಿ ಚಿನನದ ಪ್ದಕ ಗೆದು
ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಸಪಧಿಾಯನದರು. ಟ ೇಕಿಯ ಕಿರೇಡೆಗಳಲಿಿ 87.58 ಮಿೇ. ಸನಧ್ನೆಯಡನೆ ಮೊದಲ ಸನಥನ
ಪ್ಡೆದರು.
 2022: ಒಡಿಶನದ ಮಯ ರಭಾಂಜ್ ಜಿಲಿಯ ದ್ೌರಪ್ದ್ಧ ಮುಮುಾ, ದೇಶದ ರನಷರಪ್ತಿಯನದ ಬುಡಕಟು್
ಜ್ರ್ನಾಂಗದ ಮೊದಲ ಮಹಳೆ ಎನಸಿದರು.
 ಭಾರತ್ದ್ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯನಗಿ ಜಗದ್ಧೋಪ್ ಧಿಂಖರ್ ಅವರು ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ. ಭನರತ್ದ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಗಳು
ಕೋಿಂದ್ಧರೋಯ ವಿಶಿವಿದಾಾಲಯಗಳ ಕುಲಪತಿಯಾಗಿಯೊ ಕಾಯಷನಿವಷಹಿಸುತ್ಾಿರೆ

ಭೌಗೊೋಳಿಕ ಮತ್ುಿ ಪರಿಸರ ಸಿಂಬಿಂಧಿತ್ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಪ್ಶ್ಿಮ ಘಟ್ ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ನೆೈಸಗಿಾಕ ಪನರಾಂಪ್ರಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಎಾಂದು

ಯುನೆಸ್ ೆ ಪ್ಟ್ ಮನಡಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳನ ನ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ಪ್ಶ್ಿಮ

ಘಟ್ಗಳನುನ ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶ ಎಾಂದು ಘ ೇಷ್ಟಸುವ ಕರಡು
ಅಧಿಸ ಚನೆಯನುನ ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರವು ಪ್ರಕಟಸಿದ.
 ಕೆೇಾಂದರ ಪ್ರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ುು ಹ್ವನಮನನ ಬದಲನವಣೆ
ಸಚಿವನಲಯವು 2018ರ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 3ರಾಂದು ಹ ರಡಿಸಿದು
ಅಧಿಸ ಚನೆಯನುನ ರದುುಪ್ಡಿಸಲನಗಿದ.
 ಸನವಾಜ್ನಕರು ಆಕ್ಷೆೇಪ್ಗಳನುನ ಸಲಿಿಸಲು ಅಧಿಸ ಚನೆ ಪ್ರಕಟವನದ ದ್ಧನದ್ಧಾಂದ 60 ದ್ಧನಗಳವರಗೆ ಅವಕನಶ ಇದ.
ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ 3ಕೆೆ ಈ ಗಡುವು ಕೆ ನೆಗೆ ಳಳಲಿದ.
ಏನೆೇನು ನಷೇಧ್?
ಕರಡು ಅಧಿಸ ಚನೆ ಪ್ರಕನರ, ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಏನು ಮನಡಬ್ಯನರದು, ಏನು ಮನಡಬಹ್ುದು ಎಾಂಬುದರ
ವಿವರ ಇಲಿಿದ.
 ಗಣಿಗನರಿಕೆ: ಗಣಿಗನರಿಕೆ ಕನವರಿಗಳು ಮತ್ುು ಮರಳು ಗಣಿಗನರಿಕೆಗೆ ಸಾಂಪ್ ಣ್ಾ ನಷೇಧ್ ಇದ. ಇಾಂತ್ಹ್ ಚಟುವಟಕೆಗಳು
ಅಲಿಿ ಈಗನಗಲೇ ನಡೆಯುತಿುದುರ ಅಾಂತಿಮ ಅಧಿಸ ಚನೆ ಪ್ರಕಟವನದ ಐದು ವಷಾಗಳೆ ಳಗೆ ಅರ್ಥವನ ಅದಕೆೆ
ಮೊದಲೇ ಅವುಗಳ ಗುತಿುಗೆ ಅವಧಿ ಮುಗಿದರ, ಗುತಿುಗೆ ಅವಧಿ ಮುಗಿದ ತ್ಕ್ಷ್ಣ್ವೆೇ ಅವುಗಳನುನ ಸಥಗಿತ್ಗೆ ಳಿಸಬೆೇಕು.
 ಉಷಿ ವಿದುಯತ್ ಸನಥವರ: ಉಷಿ ವಿದುಯತ್ ಸನಥವರ ಸನಥಪ್ನೆಗೆ ಅವಕನಶ ಇಲಿ. ಹನಗೆಯ್ದೇ, ಈಗನಗಲೇ ಇರುವ
ಉಷಿ ವಿದುಯತ್ ಸನಥವರಗಳ ವಿಸುರಣೆಯನ ನ ಮನಡುವಾಂತಿಲಿ.
 ಕೆೈಗನರಿಕೆ: ಕೆೇಾಂದರ ಮನಲಿನಯ ನಯಾಂತ್ರಣ್ ಮಾಂಡಳಿ ಅರ್ಥವನ ರನಜ್ಯ ಮನಲಿನಯ ನಯಾಂತ್ರಣ್ ಮಾಂಡಳಿಯ ‘ಕೆಾಂಪ್ು’ ವಗಾಕೆೆ
ಸ್ೇರಿಸಿರುವ ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅವಕನಶ ಇಲಿ. ಈಗನಗಲೇ ಇಲಿಿ ಇರುವ ‘ಕೆಾಂಪ್ು’ ವಗಾಕೆೆ ಸ್ೇರಿದ ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳು
ಮುಾಂದುವರಿಯಬಹ್ುದು.
ಯನವುದಕೆೆ ಅವಕನಶ:
 ಇಲಿಿ ಇರುವ ಆರ ೇಗಯ ರಕ್ಷ್ಣೆ ಸಾಂಸ್ಥಗಳ ಮುಾಂದುವರಿಯಬಹ್ುದು. ಆದರ, ಅವು ಪ್ರಸುುತ್ ಇರುವ ನಯಮಗಳು
ಮತ್ುು ನಬಾಂಧ್ನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ ಇರಬೆೇಕು. ಪನರರ್ಥಮಿಕ ಆರ ೇಗಯ ಕೆೇಾಂದರಗಳ ನಮನಾಣ್ಕೆೆ ಈಗನಗಲೇ ಇರುವ
ಪ್ರಸನುವಗಳು ಜನರಿಗೆ ಬರಬಹ್ುದು. ಆಸಿುಯ ಮನಲಿೇಕತ್ವ ಬದಲನವಣೆಗೆ ಯನವ ನಬಾಾಂಧ್ವ ಇಲಿ.
 ನಮನಾಣ್ ಕನಮಗನರಿ: 20 ಸನವಿರ ಚದರ ಮಿೇಟರ್ ವಿಸಿುೇಣ್ಾದ ಳಗೆ ನಮನಾಣ್ವನಗುವ ಹ ಸ ಕಟ್ಡಗಳು
ಅರ್ಥವನ ನಮನಾಣ್ಗಳಿಗೆ, ಈಗನಗಲೇ ಇರುವ ಕಟ್ಡ ಅರ್ಥವನ ನಮನಾಣ್ವನುನ 20 ಸನವಿರ ಚದರ ಮಿೇಟರ್

ವಿಸಿುೇಣ್ಾದ ಳಗೆ ವಿಸುರಣೆಗೆ ಅವಕನಶ ಇದ. 50 ಹಕೆ್ೇರ್ ಪ್ರದೇಶದ ಳಗೆ, 1.5 ಲಕ್ಷ್ ಚದರ
ಮಿೇಟರ್ ಒಳಗಿನ ವಿಸಿುೇಣ್ಾದಲಿಿ ಟ್ೌನ್ಶ್ಪ್ ಅರ್ಥವನ ಪ್ರದೇಶ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಅವಕನಶ ಇದ. ಮನೆಗಳ
ದುರಸಿು, ವಿಸುರಣೆ, ನವಿೇಕರಣ್ಕೆೆ ನಯಮಗಳು ಮತ್ುು ನಬಾಂಧ್ನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ ಅವಕನಶ ಇದ.
ಜ್ಲ ವಿದುಯತ್ ಯೇಜ್ನೆ, ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಷರತ್ುುಗಳು
ಈ ಎಲಿ ಯೇಜ್ನೆ ಮತ್ುು ಚಟುವಟಕೆಗಳಿಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ನಯಮಗಳು ಮತ್ುು ನಯಾಂತ್ರಣ್ಗಳು ಅನವಯ ಜ್ಲ ವಿದುಯತ್
ಯೇಜ್ನೆಗಳು: 2006ರ ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ 14ರಾಂದು ಪ್ರಕಟವನದ ಪ್ರಿಸರ ಪ್ರಿಣನಮ ಅಾಂದ್ನಜ್ು ಅಧಿಸ ಚನೆಗೆ
ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ, ಹ ಸ ಜ್ಲ ವಿದುಯತ್ ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ಸನಥರ್ಪಸಲು ಅವಕನಶ ನೇಡಲನಗುವುದು. ಆದರ, ಈ ಕೆಳಗಿನ
ಷರತ್ುುಗಳನುನ ಪ್ ರೈಸಬೆೇಕು:
1. ಪ್ರತಿ ಯೇಜ್ನೆಯ ಸಮಗರ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿ, ಕನಷಿ ಹ್ರಿವಿನ ಪ್ರಮನಣ್ ನಗದ್ಧ ಆಗುವವರಗೆ, ಅತ್ಯಾಂತ್ ಕಡಿಮೆ ನೇರು
ಹ್ರಿವಿನ ಸಮಯದಲಿಿ ಕ ಡ ಶೇ 30ರಷು್ ನೇರು ನದ್ಧಯಲಿಿ ಹ್ರಿಯುವಾಂತೆ ನೆ ೇಡಿಕೆ ಳಳಬೆೇಕು
2. ಪ್ರತಿ ಯೇಜ್ನೆಯಲಿಿಯ ನದ್ಧಯ ನೇರಿನ ಹ್ರಿವಿನ ಶೈಲಿ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ುು ಜಿೇವವೆೈವಿಧ್ಯದಲಿಿ ಆಗುವ ನಷ್ದ
ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಬೆೇಕು.
3. ಎರಡು ಯೇಜ್ನೆಗಳ ನಡುವಣ್ ಅಾಂತ್ರವು ಕನಷಿ ಮ ರು ಕಿ.ಮಿೇ. ಇರಬೆೇಕು. ಯನವುದೇ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿಯ ನದ್ಧ
ಪನತ್ರದ ಶೇ 50ರಷ್ಕಿೆಾಂತ್ ಹಚುಿ ಭನಗವು ಅಬ್ಯನಧಿತ್ವನಗಿಯ್ದೇ ಇರಬೆೇಕು.
ಕಿತ್ುಳೆ/ಬಿಳಿ ವಗಾದ ಕೆೈಗನರಿಕೆ:
 ಕೆೇಾಂದರ ಮನಲಿನಯ ನಯಾಂತ್ರಣ್ ಮಾಂಡಳಿ ಅರ್ಥವನ ರನಜ್ಯ ಮನಲಿನಯ ನಯಾಂತ್ರಣ್ ಮಾಂಡಳಿಯು ಕಿತ್ುಳೆ ಅರ್ಥವನ ಬಿಳಿ
ಬಣ್ಿ ವಗಾದಲಿಿ ಸ್ೇರಿಸಿರುವ ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅವಕನಶ ಇದ. ಆದರ, ಪ್ರಿಸರ ನಯಮಗಳನುನ ಕಟು್ನಟ್ನ್ಗಿ
ಪನಲಿಸಬೆೇಕು.
ಕೆೇಾಂದರದ ಜ್ವನಬ್ಯನುರಿ
 ಪ್ರಿಸರದ ಮೆೇಲ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಿಣನಮ ಬಿೇರುವ ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಉತೆುೇಜ್ನ ನೇಡಲನಗುವುದು. ಕೆೇಾಂದರದ
ಪ್ರಿಸರ ಮತ್ುು ಅರಣ್ಯ ಸಚಿವನಲಯವು 2006ರಲಿಿ ಪ್ರಕಟಸಿದು ಪ್ರಿಸರ ಪ್ರಿಣನಮ ಅಾಂದ್ನಜ್ು ಅಧಿಸ ಚನೆಯ
ಪ್ರಿಚೆಾೇದದಲಿಿ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆಯನಗಿರುವ ಚಟುವಟಕೆಗಳು ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ನಡೆಯುತಿುದುರ, ಪ್ರಿಸರ
ಪ್ರವನನಗಿ ನೇಡುವ ಮುನನ, ಅಾಂತ್ಹ್ ಚಟುವಟಕೆಗಳನುನ ಪ್ರಿಶ್ೇಲನೆಗೆ ಒಳಪ್ಡಿಸಿ ಪ್ರಿಸರದ ಮೆೇಲ ಅದರಿಾಂದ್ನಗುವ
ಪ್ರಿಣನಮವನುನ ಅಾಂದ್ನಜಿಸಬೆೇಕು. ಈ ಚಟುವಟಕೆಯ ಅಗತ್ಯದ ಬಗೆಗಯ ಪ್ರಿಶ್ೇಲನೆ ನಡೆಸಬೆೇಕು. ಆದರ,
ನದ್ಧಾಷ್ವನಗಿ ನಷೇಧಿಸಲನದ ಚಟುವಟಕೆಗಳನುನ ಮನತ್ರ ಪ್ರಿಸರ ಪ್ರವನನಗಿ ನೇಡಲು ಪ್ರಿಗಣಿಸುವಾಂತಿಲಿ
 ಪ್ರಿಸರಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿರುವ ಅರಣ್ಯ ಭ ಮಿಯನುನ ಅರಣೆಯೇತ್ರ ಚಟುವಟಕೆಗಳಿಗೆ ಬಳಸುವುದ್ನದರ,
ಯೇಜ್ನೆಯ ಎಲಿ ಮನಹತಿ– ಪ್ರವನನಗಿಗನಗಿ ಅಜಿಾ ಹನಕಿದಲಿಿಾಂದ ಅನುಮೊೇದನೆವರಗೆ– ಕೆೇಾಂದರದ ಪ್ರಿಸರ,
ಅರಣ್ಯ ಮತ್ುು ಹ್ವನಮನನ ಬದಲನವಣೆ ಸಚಿವನಲಯ ಮತ್ುು ರನಜ್ಯ ಅರಣ್ಯ ಸಚಿವನಲಯದ ವೆಬ್ಸ್ೈರ್ಟಗಳಲಿಿ
ಪ್ರಕಟಸಬೆೇಕು.

 ಕೆೇಾಂದರ ಪ್ರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ುು ಹ್ವನಮನನ ಬದಲನವಣೆ ಸಚಿವನಲಯವು ಪ್ಶ್ಿಮ ಘಟ್ಗಳು

ಹನದು ಹ ೇಗುವ ಆರು ರನಜ್ಯಗಳ ಜ್ತೆಗೆ ಸಮನವಯದಲಿಿ ‘ಪ್ಶ್ಿಮ ಘಟ್ಗಳಿಗನಗಿ ನಧನಾರ ಬೆಾಂಬಲ ಮತ್ುು
ನಗನ ಕೆೇಾಂದರವನುನ ಸನಥರ್ಪಸಬೆೇಕು.
 ಈ ಕೆೇಾಂದರವು ಪ್ಶ್ಿಮ ಘಟ್ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಿಸರ ಸಿಥತಿಗತಿಯ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿ, ವರದ್ಧ ಸಿದಿಪ್ಡಿಸಬೆೇಕು. ಇದು
ನಯಮಿತ್ವನಗಿ ನಡೆಯಬೆೇಕು. ಅಧಿಸ ಚನೆಯಲಿಿ ಇರುವ ಅಾಂಶಗಳ ಅನುಷ್ನಿನಕೆೆ ಬೆಾಂಬಲ ವಯವಸ್ಥಯನುನ ಈ
ಕೆೇಾಂದರವು ರ ರ್ಪಸಬೆೇಕು.
ರನಜ್ಯದ ಜ್ವನಬ್ಯನುರಿ
 ವೆೈಜ್ಞನನಕವನದ ನಧನಾರ ಕೆೈಗೆ ಳುಳವಿಕೆ ಮತ್ುು ಅನುಷ್ನಿನವನುನ ಬಲಪ್ಡಿಸಲು ಈ ಕೆೇಾಂದರವು ನೆರವನಗಲಿದ
ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಅವಕನಶ ಇರುವ ಚಟುವಟಕೆಗಳು ಮತ್ುು ಯೇಜ್ನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಮೊೇದನೆ ನೇಡಿದ
ಬಳಿಕದ ನಗನ ವಯವಸ್ಥಯನುನ ರ ರ್ಪಸುವುದು ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ, ರನಜ್ಯ ಮನಲಿನಯ ನಯಾಂತ್ರಣ್ ಮಾಂಡಳಿ ಮತ್ುು
ಸಚಿವನಲಯದ ಪನರದೇಶ್ಕ ಕಚೆೇರಿಯ ಹ ಣೆಗನರಿಕೆ.
 ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಯೇಜ್ನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಿಸರ ಅನುಮೊೇದನೆ ಅರ್ಥವನ ಅರಣ್ಯ ಅನುಮೊೇದನೆ ನೇಡಿದ ಬಳಿಕ,
ಪ್ರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ುು ಹ್ವನಮನನ ಬದಲನವಣೆ ಸಚಿವನಲಯದ ಪನರದೇಶ್ಕ ಕಚೆೇರಿಯು ಕನಷಿ ವಷಾಕೆೆ
ಒಮೆಿಯನದರ ಪ್ರಿಶ್ೇಲನೆ ನಡೆಸಬೆೇಕು.
 ಪ್ಶ್ಿಮ ಘಟ್ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಿಸರ ಆರ ೇಗಯ ಸಿಥತಿಗತಿ ವರದ್ಧಯನುನ ಆಯನ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಗಳು
ಸಿದಿಪ್ಡಿಸಬೆೇಕು. ಇದು ಪ್ರತಿ ವಷಾ ನಡೆಯಬೆೇಕು. ಅಧಿಸ ಚನೆಯಲಿಿರುವ ಅಾಂಶಗಳ ಅನುಷ್ನಿನ ಮತ್ುು ಅವುಗಳ
ಮೆೇಲಿನ ನಗನಕನೆಗಿ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡ ಕರಮಗಳ ವಿವರಗಳು ಸನವಾಜ್ನಕರಿಗೆ ಲಭಯವನಗುವಾಂತೆ ಮನಡಬೆೇಕು.
 ಪ್ರಿಶ್ಷ್ ಪ್ಾಂಗಡಗಳು ಮತ್ುು ಇತ್ರ ಪನರಾಂಪ್ರಿಕ ಅರಣ್ಯ ನವನಸಿಗಳು (ಅರಣ್ಯ ಹ್ಕುೆಗಳ ಮನನಯತೆ) ಕನಯ್ದು
2006ರ ಅಡಿಯಲಿಿ ಮನಹತಿಯುಕು ಸಮಿತಿ ನಯಮವನುನ ಪನಲಿಸಬೆೇಕು. ಯೇಜ್ನೆ ಅರ್ಥವನ ಚಟುವಟಕೆಗಳನುನ
ಕೆೈಗೆತಿುಕೆ ಳಳಲು ಗನರಮಸಭಯ ಅನುಮತಿ ಕಡನಡಯ.
 ಅನುಷ್ನಿನ, ನಗನ ವಯವಸ್ಥ ಅಧಿಸ ಚನೆಯಲಿಿರುವ ನಯಮಗಳು ಮತ್ುು ನಬಾಂಧ್ನೆಗಳನುನ
ಅನುಷ್ನಿನಗೆ ಳಿಸುವುದು ಮತ್ುು ಅದರ ಮೆೇಲ ನಗನ ಇರಿಸುವುದು ಪ್ಶ್ಿಮ ಘಟ್ಗಳು ಹನದು ಹ ೇಗುವ
ರನಜ್ಯಗಳ ಹ ಣೆಗನರಿಕೆ.
 ಜ್ಲ (ಮನಲಿನಯ ತ್ಡೆ ಮತ್ುು ನಯಾಂತ್ರಣ್) ಕನಯ್ದು 1974 ಅರ್ಥವನ ವನಯು (ಮನಲಿನಯ ತ್ಡೆ ಮತ್ುು ನಯಾಂತ್ರಣ್)
ಕನಯ್ದು 1981ರ ಅಡಿಯಲಿಿ ಅನುಮೊೇದನೆ ಪ್ಡೆದು ಪ್ರಿಸರ ಸ ಕ್ಷ್ಿ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಸನಥಪ್ನೆಗೆ ಾಂಡ ಎಲಿ
ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ವಷಾಕೆೆ ಒಾಂದು ಬ್ಯನರಿ ಪ್ರಿಶ್ೇಲನೆಗೆ ಒಳಪ್ಡಿಸಬೆೇಕು.
ಉಲಿಾಂಘನೆಗೆ ಶ್ಕ್ಷೆ
 ಅಧಿಸ ಚನೆಯ ಯನವುದೇ ಅಾಂಶದ ಉಲಿಾಂಘನೆಯನದಲಿಿ, ಪ್ರಿಸರ (ರಕ್ಷ್ಣೆ) ಕನಯ್ದು 1986ರ ಅಡಿಯಲಿಿ ಮತ್ುು
ಇತ್ರ ಕನಯ್ದುಗಳ ಅಡಿಯಲಿಿ ಸ ಕು ಕರಮ ಕೆೈಗೆ ಳಳಬೆೇಕು. ಅಧಿಸ ಚನೆಯಲಿಿರುವ ಯನವುದೇ ಅಾಂಶವು ಪ್ರಿಸರ
ಸ ಕ್ಟಿಮ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿರುವ ಆಸಿು ಮನಲಿೇಕತ್ವದ ಮೆೇಲ ಯನವುದೇ ಪ್ರಿಣನಮ ಬಿೇರುವುದ್ಧಲಿ.

ಮನಲಿನಯ ಸ ಚಯಾಂಕಗಳು
 ಪರಿಸರ ಅರಣಾ ಮತ್ುಿ ಹವ್ಾಮಾನ ಬದ್ಲಾವಣೆ ಸಚಿವ್ಾಲಯ (MoEFCC) ಮಾಲ್ಲನಾ ಸೊಚಾಿಂಕವನುು ಆಧರಿಸ
ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳ ವಗಿೋಷಕರಣಕೆ ಮಾನದ್ಿಂಡಗಳನುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸದೆ ಇದ್ು ಹೊರಸೊಸುವಿಕ (ವ್ಾಯು
ಮಾಲ್ಲನಾಕಾರಕಗಳು) ತ್ಾಾಜಾಗಳು (ನಿೋರಿನ ಮಾಲ್ಲನಾಕಾರಕಗಳು) ಅಪಾಯಕಾರಿ ತ್ಾಾಜಾಗಳು ಮತ್ುಿ ಸಿಂಪನೊೂಲ
ಬಳಕಯಿಿಂದ್ ಉತ್ಪತಿಿಯಾಗುತ್ಿದೆ
ಉದೆುೋಶಕಾೆಗಿ ಉಲಿೋಖಗಳನುು ಜಲ (ಮಾಲ್ಲನಾ ತ್ಡೆಗಟುಿವಿಕ ಮತ್ುಿ ನಿಯಿಂತ್ರಣ) ಸಸ್ಟ (ತಿದ್ುುಪಡಿ)

ಕಾಯಿದೆ 2003 ಪರಿಸರ (ರಕ್ಷಣೆ) ಕಾಯಿದೆ 198 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಮಾಲ್ಲನಾಕಾರಕಗಳಿಗ ಇದ್ುವರೆಗ
ನಿಗದ್ಧಪಡಿಸಲಾದ್ ಮಾನದ್ಿಂಡಗಳು ಮತ್ುಿ MoEFCC ಹೊರಡಿಸದ್ ಡೊನ್ ವ್ಾಾಲ್ಲ ಅಧಿಸೊಚನೆ 1989 ರಿಿಂದ್
ತೆಗದ್ುಕೊಳಳಲಾಗಿದೆ ಯಾವುದೆೋ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯದ್ ಮಾಲ್ಲನಾ ಸೊಚಾಿಂಕ PI 0 ರಿಿಂದ್ 100 ರವರೆಗಿನ
ಸಿಂಖಾಯಾಗಿದೆ ಮತ್ುಿ PI ಯ ಹಚುುತಿಿರುವ ಮೌಲಾವು ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯದ್ಧಿಂದ್ ಹಚುುತಿಿರುವ ಮಾಲ್ಲನಾದ್
ಪರಮಾಣವನುು ಸೊಚಿಸುತ್ಿದೆ
ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳ ವಗಿೋಷಕರಣದ್ ಉದೆುೋಶಕಾೆಗಿ 'ಮಾಲ್ಲನಾ ಸೊಚಾಿಂಕ ಶರೋಣಿ' ಮೆೋಲ್ಲನ ಮಾನದ್ಿಂಡಗಳು
ಕಳಗಿನಿಂತಿವ
 ಕೆಾಂಪ್ು ವಗಾ - 0 ಮತ್ುಿ ಅದ್ಕ್ತೆಿಂತ್ ಹಚಿುನ ಮಾಲ್ಲನಾ ಸೊಚಾಿಂಕ ಸೊೆೋರ್ ಹೊಿಂದ್ಧರುವ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳು
 ಕಿತ್ುಳೆ ವಗಾ - 41 ರಿಿಂದ್ 59 ರ ಮಾಲ್ಲನಾ ಸೊಚಾಿಂಕ ಸೊೆೋರ್ ಹೊಿಂದ್ಧರುವ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳು
 ಹ್ಸಿರು ವಗಾ - 21 ರಿಿಂದ್ 40 ರ ಮಾಲ್ಲನಾ ಸೊಚಾಿಂಕ ಸೊೆೋರ್ ಹೊಿಂದ್ಧರುವ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳು
 ಬಿಳಿ ವಗಾ - ಮಾಲ್ಲನಾ ಸೊಚಾಿಂಕ ಸೊೆೋರ್ 20 ರವರೆಗ ಒಳಗೊಿಂಡಿರುವ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳು
ಬ್ಯನಯಿಕ್ಟ ಟೈಗರ್
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಅಪ್ರ ಪ್ದ ಕಪ್ುಪ ಹ್ುಲಿ ಭನರತ್ದ
ಒಡಿಶನದ ಕನಡಿನಲಿಿ ಇದ. ಒಡಿಶನದ ‘ಸಿಮಿಿಪನಲ್
ರ್ನಯಷನಲ್ ಪನಕ್ಟಾ’ನಲಿಿ ಈ ಕಪ್ುಪ ಹ್ುಲಿಯ
ಚಲನವಲನಗಳು ಕನಯಮೆರನದಲಿಿ ಸ್ರಯನಗಿದ.
 2007 ರಲಿೇ ಈ ಕಪ್ುಪ ಹ್ುಲಿಯನುನ ಒಡಿಶನದಲಿಿ ಗುರುತಿಸಲನಗಿತ್ುು. ಅಸಲಿಗೆ ಕಪ್ುಪ ಹ್ುಲಿ ಎನುನವುದು
ಇರುವುದ್ಧಲಿ, ಬದಲಿಗೆ ಅದರ ಆನುವಾಂಶ್ಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಆಧನರದ ಮೆೇಲ ಚರ್ಮದ ಬಣ್ಿದಲಿಿ
ವಯತನಯಸವನಗಿರುತ್ುದ.
 ಪ್ರಪ್ಾಂಚದಲಿಿ ಸದಯ 3900 ಹ್ುಲಿಗಳು ಇದುು ಇದರಲಿಿ ಭನರತ್ದಲಿಿ 1900 ಹ್ುಲಿಗಳು ಇವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ
ಸುಮನರು 400 ಹ್ುಲಿಗಳು ಇವೆ. ಪ್ರಪ್ಾಂಚದಲಿಿ ಐದು ಅರ್ಥವನ ಆರು ಕಪ್ುಪ ಹ್ುಲಿಗಳು ಇರಬಹ್ುದು ಎಾಂದು
ಅಾಂದ್ನಜಿಸಲನಗಿದ.
 ಸುಮನತನರ ಹ್ುಲಿ ಅಳವಿನಾಂಚಿನಲಿಿರುವ ಹ್ುಲಿಯನಗಿದ.

ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ವಿಶವದ ಅತಿದ ಡಡ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ಸನಥವರ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ನಮಾದ್ನ ನದ್ಧಗೆ ಕಟ್ಲನಗಿರುವ ಓಾಂಕನರೇಶವರ ಅಣೆಕಟ್ಯಲಿಿ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ಸನಥವರ
ನಮಿಾಸಲನಗುತ್ುದ. 2022-23 ರ ವೆೇಳೆಗೆ 600 ಮೆಗನವನಯರ್ಟ
ವಿದುಯತ್ ಉತನಪದ್ಧಸುವ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ವಿದುಯತ್ ಸನಥವರವನುನ
ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಖನಾಂಡನವದಲಿಿ ನಮಿಾಸಲು ಯೇಜಿಸಲನಗಿದ.

 3,000 ಕೆ ೇಟ ರ ಪನಯಿ ವೆಚಿದ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯು ವಿಶವದ
ಅತಿದ ಡಡ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ಸನಥವರ ವನಗಿದ .
 "ಓಾಂಕನರೇಶವರ ಅಣೆಕಟ್ನುನ ನಮಾದ್ನ ನದ್ಧಗೆ ನಮಿಾಸಲನಗಿದ. ಇದು ಜ್ಲವಿದುಯತ್ ಶಕಿು ಯೇಜ್ನೆಯನಗಿದ. ಈ
ಯೇಜ್ನೆಯಲಿಿ ನೇರಿನಾಂದ ಶಕಿುಯನುನ ಉತನಪದ್ಧಸುತೆುೇವೆ. ಇದು ಸುಮನರು 100 ಚದರ ಕಿಲ ೇಮಿೇಟರ್ಗಳಷು್
ಹ್ರಡಿದ” ಹ ಸ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ಸನಥವರ ನಮನಾಣ್ದ್ಧಾಂದ್ನಗಿ ಖನಾಂಡನವವು ಉಷಿ ವಿದುಯತ್ ಕೆೇಾಂದರ, ಜ್ಲವಿದುಯತ್
ಕೆೇಾಂದರ ಮತ್ುು ಸೌರ ವಿದುಯತ್ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಏಕೆೈಕ ಜಿಲಿಯನಗಲಿದ. ಒಾಂದೇ ಜಿಲಿಯಿಾಂದ
4,000 ಮೆಗನವನಯರ್ಟ ವಿದುಯತ್ ಉತನಪದನೆಗೆ ಯೇಜ್ನೆ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗುತಿುದ.
ಉದುೇಶ
 ಭ ೇಪನಲ್, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ವಿದುಯತ್ ಉತನಪದರ್ನ ಸನಮರ್ಥಯಾವನುನ ಹಚಿಿಸಲು ಮತ್ುು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿನ
ವಿದುಯತ್ ಸಮಸ್ಯಗಳನುನ ಪ್ರಿಹ್ರಿಸುವ ಉದುೇಶದ್ಧಾಂದ ನಮಿಾಸಲನಗುತಿುದ
ನಮಾದ್ನ ನದ್ಧ
 ನಮಷದಾ ನದ್ಧಯನುು ರೆೋವ್ಾ ನದ್ಧ ಎಿಂದ್ೊ ಕರೆಯುತ್ಾಿರೆ ಮತ್ುಿ ಹಿಿಂದೆ ನಬಷದಾ ಅರ್ವ್ಾ ನೆಬುಷದ್ು ಎಿಂದ್ೊ
ಕರೆಯಲಾಗುತಿಿತ್ುಿ
 ಇದ್ು ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ 5 ನೆೋ ಅತಿ ಉದ್ುದ್ ನದ್ಧ ಮತ್ುಿ ಪರ್ಶುಮಕೆ ಹರಿಯುವ ನದ್ಧಯಾಗಿದೆ ಇದ್ು ಮಧಾಪರದೆೋಶ
ರಾಜಾದ್ಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಅತಿ ದೆೊಡಿ ನದ್ಧಯೊ ಹೌದ್ು
 ಮಧಾಪರದೆೋಶದ್ ಅಮರಕಿಂಟಕ್ ಪವಷತ್ ಶರೋಣಿಯ ಬಳಿ ಹುಟುಿತ್ಿದೆ
 ನಮಾದ್ನ ನದ್ಧ ಮುಾಂದ ಸುಮನರು ೧೩೧೨ ಕಿ. ಮಿೇ. ಗಳಷು್ ದ ರ ಪ್ಶ್ಿಮನಭಿಮುಖವನಗಿ ಹ್ರಿದು ಗುಜ್ರನತ್
ರನಜ್ಯದ ಬರ ಚ್ ನಗರದ ಬಳಿ ಖಾಂಬ್ಯನತ್ ಕೆ ಲಿಿ(ಅರಬಿಾೇ ಸಮುದರ) ಯನುನಸ್ೇರುತ್ುದ.
 ವಿಾಂದಯ ಮತ್ುು ಸನತ್ುಪರ ಪ್ವಾತ್ಶರೇಣಿಗಳ ನಡುವಿನ ಬಿರುಕು ಕಣಿವೆಯಲಿಿ ಹ್ರಿಯುವ ನಮಾದ್ನ ನದ್ಧ ಮಧ್ಯ
ಪ್ರದೇಶ, ಮಹನರನಷರ ಮತ್ುು ಗುಜ್ರನತ್ ರನಜ್ಯಗಳ ವಿಶನಲ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಮುಖಯ ನೇರಿರ್ನಸರಯನಗಿದ.
ಓಾಂಕನರೇಶವರ ಅಣೆಕಟು್
 ಓಿಂಕಾರೆೋಶಿರ ಅಣೆಕಟುಿ ಭಾರತ್ದ್ ಮಧಾಪರದೆೋಶದ್ ಖಾಿಂಡ್ಾಿ ಜಿಲಿಯ ನಮಷದಾ ನದ್ಧಯ ಮೆೇಲ
ನಮಿಾಸಲನಗಿದ.
 ಓಾಂಕನರೇಶವರ(ಜೆ ಯೇತಿಲಿಾಾಂಗ) ದೇವಸನಥನದ್ಧಾಂದ ಇದನುನ ಹಸರಿಸಲನಗಿದ.

 132 500 ಹಕಿೋರ್ (327 000 ಎಕರೆ) ನಿೋರಾವರಿಗಾಗಿ ನಿೋರನುು ಒದ್ಗಿಸುವ ಉದೆುೋಶದ್ಧಿಂದ್
2003 ಮತ್ುಿ 2007 ರ ನಡುವ ಅಣೆಕಟಿನುು ನಿ ಅಷಸಲಾಯಿತ್ು
 ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ತ್ಳ ಭನಗದಲಿಿರುವ ಸಿಂಯೋಜಿತ್ ಜಲವಿದ್ುಾತ್ ಕೋಿಂದ್ರವು 520 MW ಸಾಾಪತ್ ಸಾಮರ್ಾಷವನುು
ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
ಹರಿಯಾಣ 2ಜಿ ಎಥೆನಾಲ್ ಸನಥವರ (ಪಾಿಿಂಟ್)

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? 2 ನೆೋ ತ್ಲಮಾರಿನ ಎಥೆನಾಲ್
ಸಾಾವರವನುು ಆಗಸ್ಟಿ 10 2022 ರಿಂದ್ು ಹರಿಯಾಣದ್ಲ್ಲಿ

ವಿಶವ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನದ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ಕಾಯಾಷರಿಂಮ
ಮಾಡಲು ನಿಧಷರಿಸಲಾಗಿದೆ
 ಸಾಾವರವು ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ುಿ ಪಕೆದ್ ಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ
ಭತ್ುದ ಹುಲುಿ ಸುಡುವ ಸಮಸಾಯನುು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ ‘ತನಯಜ್ಯದ್ಧಾಂದ ಸಾಂಪ್ತ್ುು’
ಉಪ್ಕರಮದ ಹ ಸ ಅಧನಯಯ ಇದರಿಾಂದ ಆರಾಂಭವನಗಲಿದ.
 ಇದ್ನುು ವಚುಷವಲ್ ಮೊೋಡ್ನಲ್ಲಿ ಪರಧಾನಿ ನರೆೋಿಂದ್ರ ಮೊೋದ್ಧ ಉದಾಾಟ್ಟಸಿದರು
2G ಎಥೆರ್ನಲ್ ಪನಿಾಂರ್ಟ ಬಗೆಗ:
 ಎರಡನೆೋ ತ್ಲಮಾರಿನ (2G) ಎಥೆನಾಲ್ ಸಾಾವರವನುು ಪಾಣಿಪತ್ ರಿಫೆೈನರಿ ಮತ್ುಿ ಪೆಟೆೊರೋಕ ಅಕಲ್ ಕಾಿಂಪೆಿಕ್ಿ
(PRPC) ನಲ್ಲಿ ಇಿಂಡಿಯನ್ ಆಯಿಲ್ ಕಾಪೊಷರೆೋಷನ್ ಲ್ಲ ಅಟೆಡ್ (IOCL) ಸಾಾಪಸದೆ
 999 ಕೊೋಟ್ಟ ಮೌಲಾದ್ ಸಾಾವರವನುು 35 ಎಕರೆ ಜಾಗದ್ಲ್ಲಿ ಸಾಾಪಸಲಾಗಿದೆ
 ಸಾಾವರವು ದ್ಧನಕೆ 100 ಕ್ತಲೊೋಲ್ಲೋಟರ್ ಎಥೆನಾಲ್ ಉತನಪದ್ಧಸುವ ಸಾಮರ್ಾಷವನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
 ಇದ್ು ಮತ್ಿ ಕೃಷ್ಟ್ಕರ ಆದಾಯವನುು ಹಚಿುಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ಹುಲುಿ ಸುಡುವ ಮ ಲಕ ಆಗುವ
ಮಾಲ್ಲನಾವನುು ನಿಯಿಂತಿರಸುವಲ್ಲಿ ಮಹತ್ಿದ್ ಪಾತ್ರವನುು ವಹಿಸುತ್ಿದೆ

ಸನಥವರದ ಮಹ್ತ್ವ
 2G ಎಥೆನಾಲ್ ಜೆೈವಿಕ ಸಿಂಸೆರಣಾಗಾರವು ಮತ್ಿದ್ ಹುಲುಿ (ಪರಾಲ್ಲ) ಅನುು ಪ್ ರಕ ವಸುು ಆಗಿ ಬಳಸುತ್ಿದೆ
 ಒಿಂದ್ು ದ್ಧನದ್ಲ್ಲಿ 750 ಟನ್ ಮತ್ಿದ್ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಸಿಂಸೆರಿಸದ್ ನಿಂತ್ರ ಇದ್ು ದ್ಧನಕೆ 100 ಕ್ತಲೊೋಲ್ಲೋಟರ್
ಎಥೆನಾಲ್ ಅನುು ಉತ್ಾಪದ್ಧಸುತ್ಿದೆ
 ವ್ಾಣಿಜಾ ಆಧಾರದ್ ಮೆೋಲ 2G ಎಥೆನಾಲ್ ಉತ್ಾಪದ್ನೆಯು 90 ದ್ಧನಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರರಿಂಮವ್ಾಗುತ್ಿದೆ
 ಸಾಾವರವು ಸುಮಾರು 250 ಜನರಿಗ ನೆೋರವ್ಾಗಿ ಉದೆೊಾೋಗವನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ ಇದ್ರಿಿಂದ್ ಪರೆೊೋಕ್ಷವ್ಾಗಿ 1000
ಮಿಂದ್ಧಗ ಉದೆೊಾೋಗ ದೆೊರೆಯಲ್ಲದೆ

 ಸಾಾವರವು ಪಾಣಿಪತ್ ಕನಾಷಲ್ ಸೊೋನೆಪತ್ ಜಿಿಂದ ಕುರುಕ್ಷೆೋತ್ರ ಅಿಂಬಾಲಾ ಮತ್ುಿ

ಯಮುನಾನಗರದ್ ರೆೈತ್ರಿಗ ಪರಯೋಜನವನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಎಥೆನಾಲ್ ಉತ್ಾಪದ್ನೆಗ ರೆೈತ್ರಿಿಂದ್ ಮತ್ಿದ್ ಹುಲಿನುು ಖರಿೋದ್ಧಸಲಾಗುವುದ್ು ಉದೆುೋಶಕಾೆಗಿ ಪಾಣಿಪತ್
ಮತ್ುಿ ಕನಾಷಲ್ ನಲ್ಲಿ 12 ಸಿಂಗರಹಣಾ ಕೋಿಂದ್ರಗಳನುು ಸಾಾಪಸಲಾಗಿದೆ
ವಿಶವ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನ
 ಪ್ರತಿ ವಷಾ ಆಗಸ್ಟ್ 10ರಾಂದು ವಿಶವ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನವನುನ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ. ಪನರಣಿತನಯಜ್ಯ, ಪನಚಿ (ಆಲಗ),
ಕೆೈಗನರಿಕೆ ಮತ್ುು ಕೃಷ್ಟ ತನಯಜ್ಯಗಳಿಾಂದ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನವನುನ ಉತನಪದ್ಧಸಲನಗುತ್ುದ. ಪ್ಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಾಂಧ್ನಗಳಿಗೆ
(Fossil Fuels) ಹ ೇಲಿಸಿದರ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನವನುನ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದಲಿಿ ದರವ ಅರ್ಥವನ ಅನಲ
ರ ಪ್ದಲಿಿ ಉತನಪದ್ಧಸಲನಗುತ್ುದ. ಇವು ಪ್ರಿಸರ ಸ್ನೇಹ, ಸುಸಿಥರ, ನವಿೇಕರಿಸಬಲಿ ಹನಗ ಕೆ ಳೆಯಬಲ್ಲ
ಇಾಂಧ್ನವನಗಿರುತ್ುದ.
ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನದ ಇತಿಹನಸ

 ಭನರತ್ದಲಿಿ ಪ್ಟ ರೇಲಿಯಾಂ ಮತ್ುು ನೆೈಸಗಿಾಕ ಅನಲ ಸಚಿವನಲಯ ಮತ್ುು ಪ್ರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಹನಗ ಹ್ವನಮನನ
ಬದಲನವಣೆ ಸಚಿವನಲಯ ಇಲನಖೆಗಳು 2015ರಿಾಂದ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನದ ಆಚರಣೆಗೆ ಚನಲನೆ ನಡಿದವು.
 ಆಗಸ್ಟ್ 10ರಾಂದೇ ಏಕೆ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನವನುನ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ ಎನುನವುದಕ ೆ ಒಾಂದು ಕನರಣ್ವಿದ.
ಜ್ಮಾನಯ ಸಾಂಶ ೇಧ್ಕ ಸರ್ ರುಡನಲ್್ ಡಿೇಸ್ಲ್ (Sir Rudolf Diesel) ಆಗಸ್ಟ್ 10, 1893ರಾಂದು ಮೊದಲ
ಬ್ಯನರಿಗೆ ಕಡೆಿಕನಯಿ ಎಣೆಿಯಿಾಂದ ಡಿೇಸ್ಲ್ ಎಾಂಜಿನ್ನ ಕನಯನಾಚರಣೆ ಮನಡಿದ. ಇದು ಪ್ಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಾಂಧ್ನಗಳಿಗೆ
ಬದಲಿಯನಗಿ ಬಳಸಬಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತ್, ಸುಸಿಥರ ಮತ್ುು ನವಿೇಕರಿಸಲು ಸನಧ್ಯವಿರುವ ಪ್ಯನಾಯವನುನ
ಒದಗಿಸಿಕೆ ಡುವ ಮಹ್ತ್ವದ ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆ ಎನಸಿತ್ು.
ಆಲಿವ್ ರಿಡೆಿ ಆಮೆಗಳು
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ದೇವಬ್ಯನಗ್ ಬಳಿಯ ದಾಂಡೆೇಬ್ಯನಗ್ನಲಿಿ ದಡಕೆೆ ತೆೇಲಿಬಾಂದ ಆಳಸಮುದರ ಮಿೇನುಗನರಿಕೆಯ

ಬಲಯಲಿಿ ಎರಡು ಆಲಿವ್ ರಿಡೆಿ ಆಮೆಗಳು ಸಿಲುಕಿದುವು.
ಆಲಿವ್ ರಿಡೆಿ ಆಮೆಗಳು
 ಆಲ್ಲವ್ ರಿಡಿಿ ಸಮುದರ ಆಮೆ (ಲರ್ಪಡೆ ೇಚೆಲಿಸ್ಟ
ಒಲಿವೆೇಸಿಯನ) ಇದ್ನುು ಸಾಮಾನಾವ್ಾಗಿ ಪೆಸಫಿಕ್ ರಿಡಿಿ
ಸಮುದ್ರ ಆಮೆ ಎಿಂದ್ೊ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಚೆಲೊೋನಿಡೆ
ಜಾತಿಯ ಕುಟುಿಂಬಕೆೆ ಸ್ೇರಿದ.
 ಆಲ್ಲವ್ ರಿಡಿಿ ಆಮೆಗಳು ಅಟ್ಾಿಿಂಟ್ಟಕ್ ಪೆಸಫಿಕ್ ಮತ್ುಿ ಹಾಂದ ಮಹನಸನಗರದಲಿಿ ಉಷಣವಲಯದ್
ಪರದೆೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ುು ಅಟ್ಾಿಿಂಟ್ಟಕ್ ಮಹಾಸಾಗರದ್ಲ್ಲಿ ಅವು ಪರ್ಶುಮ ಆಫಿರಕಾ ಮತ್ುಿ ದ್ಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದ್
ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಿಂಡುಬರುತ್ಿವ

 ಕರ್ನಾಟಕದ ಕಡಲತಿೇರ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಮ ರು ಪ್ರಬೆೇಧ್ದ ಆಮೆಗಳನನ ರ್ನವು ಕನಣ್ಬಹ್ುದು. ಗಿರೇನ

ಟಟಾಲ್, ಹನಕ್ಟ ಬಿಲ್ಡ, ಆಲಿವ್ ರಿಡೆಿ ಹೇಗೆ ಮ ರು ಪ್ರಬೆೇಧ್ಗಳಿವೆ.
 ಅದರಲಿಿ ಆಲಿವ್ ರಿಡೆಿ ಆಮೆ ಉತ್ುರ ಕನನಡ ಜಿಲಿಯ ಕಡಲತಿೇರವನನ ತ್ನನ ಸಾಂತನನೆ ೇತ್ಪತಿು ತನಣ್ವರ್ನನಗಿ
ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿಕೆ ಾಂಡಿದ. ಪ್ರಮುಖವನಗಿ ಈ ಆಮೆಗಳು ಜ್ನವರಿ ತಿಾಂಗಳಿನಾಂದ ಮನಚ್ಾವರಗೆ ಸಾಂತನನೆ ೇತ್ಪತಿು
ಮನಡುತ್ುವೆ. ಪ್ರಶನಾಂತ್ವನದ ಕಡಲತಿೇರ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ ಹ್ುಣಿಿಮೆ ಬೆಳಕಿನಲಿಿ ಬಾಂದು ಮರಳಿನಲಿಿ ಗ ಡು ಕಟ್
ಮೊಟ್ಯಿಟು್, ಮರಳಿ ಆ ಗ ಡನುನ ಮುಚಿಿ ಯನರಿಗ ಗೆ ತನುಗದಾಂತೆ ತನನು ಬಾಂದ ದ್ನರಿಯನನ ಅಳಿಸುತನು
ಮರಳಿ ಸಮುದರಕೆೆ ಸ್ೇರಿಕೆ ಳುಳತ್ುವೆ.
 ಒಾಂದು ಬ್ಯನರಿ ಈ ಆಮೆ ಮೊಟ್ ಇಟ್ರ ಸುಮನರು 100 ಕ ೆ ಹಚುಿ ಇಡುತ್ುವೆ. ಆದರು ಇತಿುಚಿನ ದ್ಧನಗಳಲಿಿ ಈ
ಆಮೆಗಳ ಸಾಂಖೆಯ ತಿೇರನ ಕಡಿಮೆ ಆಗುತಿುದುು, ಆಳಿವಿನ ಅಾಂಚಿಗೆ ಬಾಂದ್ಧವೆ. ಹೇಗನಗಿ ಸಕನಾರ ಇವುಗಳನನ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆ
ಮನಡುವ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಮುಾಂದ್ನಗಿದ.
 ಈ ಆಮೆಗಳ ಪನರಮುಖಯತೆ ಎನೆಾಂದರ, ಸಮುದರದ ಆಹನರ ಸರಪ್ಳಿಯನನ ಭದರತೆಗೆ ಳಿಸುತ್ುವೆ. ಅನುಪ್ಯುಕುವನದ
ಜೆಲಿಿ ಮಿೇನುಗಳನನ ಇದು ಭಕ್ಷಿಸುವುದರಿಾಂದ ಮಿೇನುಗನರಿಗೆ, ಮಿೇನನ ಸಾಂತ್ತಿಯಲಿಿ ಬಹ್ಳ ಉಪ್ಯುಕುವನದ ಪನತ್ರ
ವಹಸುತ್ುವೆ.
 ವಿಪ್ಯನಾಸವೆಾಂದರ 100 ಆಮೆಗಳಲಿಿ ಕೆೇವಲ ಒಾಂದು ಅರ್ಥವನ ಎರಡು ಆಮೆಗಳು ಮನತ್ರ ಯೌವವನದ ಸಥತಿ
ತ್ಲುಪ್ುತ್ುವೆ ಎಾಂಬ ಉಲಿಖಗಳಿವೆ. ಹೇಗನಗಿ ಇದರ ಸಾಂತ್ತಿ ಕಡಿಮೆ ಇದ. ಮುಖಯವನಗಿ ಜ್ನರಲಿಿ ಕ ಡ ಇದರ ಬಗೆಗ
ಅರಿವು ಅವಶಯಕವನಗಿ ಬೆೇಕಿದ. ಯನಕೆಾಂದರ ಈ ಆಮೆಗಳ ಮೊಟ್, ಹಚುಿ ಪ್ ರೇಟೇನ್ ಯುಕುವನಗಿದುರಿಾಂದ
ಇವುಗಳನನ ತಿನುನತನುರ. ಇದನನ ತ್ರ್ಪಪಸಬೆೇಕು.

ಆರ್ಥಷಕ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಯುದಿ ವಿಮನನ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭನರತ್ದ ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಲಘು ಯುದಿ ವಿಮನನಗಳಿಗೆ ಭನರಿೇ ಬೆೇಡಿಕೆ ಬಾಂದ್ಧದುು, ಹಾಂದ ಸನುನ್
ಏರ ೇರ್ನಟಕ್ಟ್ ಲಿಮಿಟಡ್(ಎಚ್ಎಲ್)
ಕೌಲನಲಾಂಪ್ುರದಲಿಿ(ಮಲೇಷ್ನಯ) ತ್ನನ ಕಚೆೇರಿಯನುನ

ತೆರಯುವ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ ಹನಕಿದ.
 ಫೈಟರ್ ಲಿೇಡ್-ಇನ್ ಟರೈನರ್(ಎಫ್ಎಲ್ಐಟ) ಎಲ್ಸಿಎ
ಮತ್ುು ರನಯಲ್ ಮಲೇಷ್ಟಯನ್ ಏರ್ ಫ ೇಸ್ಟಾನ(ಆರ್ಎಾಂಎಎಫ್) ಇತ್ರ ಅವಶಯಕತೆಗಳನದ ಎಸ್ಟ ಯು-30
ಎಾಂಕೆಎಾಂ ಮತ್ುು ಹನಕ್ಟ ಅಪ್ಗೆರೇಡ್ಗಳಿಗೆ ಹ ಸ ವನಯಪನರ ಅವಕನಶಗಳನುನ ಪ್ಡೆಯಲು ಮಲೇಷ್ನಯದ ಕಚೆೇರಿಯು
ಎಚ್ಎಎಲ್ಗೆ ಸಹನಯ ಮನಡುತ್ುದ.
 ಇದು ಮಲೇಷ್ನಯದಲಿಿ ಸುಸಿಥರ ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ, ಮಲೇಷ್ಟಯನದ ರಕ್ಷ್ಣನ ಪ್ಡೆಗಳು ಮತ್ುು ಉದಯಮವನುನ
ಬೆಾಂಬಲಿಸುವಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಬದಿತೆಯನುನ ಬಲಪ್ಡಿಸುತ್ುದ.
 ಸವದೇಶ್ ನಮಿಾತ್ ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಯುದಿ ವಿಮನನಗಳು ಚಿೇರ್ನ, ರಷ್ನಯ, ಕೆ ರಿಯನ ನಮಿಾತ್ ಯುದಿ ವಿಮನನಗಳಿಗೆ
ಪ್ರತಿಸಪಧಿಾಯನಗಿದುು, ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ವಿಮನನಗಳು ಮೊದಲ ಆಯ್ದೆಯನಗಿವೆ. 2023ರ ಳಗೆ 83 ಯುದಿ ವಿಮನನ
ತ್ಯನರು ಮನಡುವುದಕೆೆ ಕೆೇಾಂದರ ಸರಕನರ ಈಗನಗಲೇ ಒರ್ಪಪಗೆ ನೇಡಿದುು, ಎಚ್ಎಎಲ್ಗೆ 48 ಸನವಿರ ಕೆ ೇಟ
ರ ಪನಯಿ ಅನುದ್ನನ ನೇಡಿದ.
ಹನನಲ
 ಆರ್ ಎಾಂಎಎಪ್ ನೇಡಿದ ಜನಗತಿಕ ಟಾಂಡರ್ಗೆ ಅನುಗುಣ್ವನಗಿ ಎಚ್ಎಎಲ್ 18 FLIT LCA ವಿಮನನಗಳ
ಪ್ ರೈಕೆಗನಗಿ 2021ರ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ನಲಿಿ ಮಲೇಷ್ನಯ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಚಿವನಲಯಕೆೆ ಪ್ರಸನುವನೆಯನುನ ಸಲಿಿಸಿತ್ುು.
 "ಟಾಂಡರ್ನ ಅಾಂತಿಮ ವಿಜೆೇತ್ರನುನ ಮಲೇಷ್ಟಯನದ ಅಧಿಕನರಿಗಳು ಶ್ೇಘರದಲಿೇ ಘ ೇಷ್ಟಸುವ ನರಿೇಕ್ಷೆಯಿದ. ಎಲ್
ಸಿಎ ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಆರ್ಎಾಂಎಎಫ್ ಕೆ ೇರಿದ ಎಲನಿ ನಯತನಾಂಕಗಳನುನ ಪ್ ರೈಸುವ ಕನರಣ್ ಬಿಡ್ನಲಿಿ
ಆಯ್ದೆಯನಗುವ ರ್ನಯಯಯುತ್ ಅವಕನಶವನುನ ಎಚ್ಎಎಲ್ ಹ ಾಂದ್ಧದ.
ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಯುದಿ ವಿಮನನ
 ''ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಮನಕ್ಟಾ 1ಎ ವಿಮನನವು ಚಿೇರ್ನ ನಮಿಾತ್ ಜೆಎಫ್-17 ವಿಮನನಕಿೆಾಂತ್ ಅತನಯಧ್ುನಕ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ
ಹ ಾಂದ್ಧದ.

 ತೆೇಜ್ಸ್ಟ, ರಷ್ನಯದ ಸುಖೆ ೇಯ್ ವಿಮನನದಾಂತೆ 8ರಿಾಂದ 9 ಟನ್ ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಯುದ್ಧ್ ವಿಮನನ
ಸನಮರ್ಥಯಾದ ಕ್ಷಿಪ್ಣಿ, ಶಸನರಸರ ಹ ತ್ುು ಸನಗಬಲಿಶಕಿು ಗರಿಷಿ ವೆೇಗ: 2,205 km/h
ಹ ಾಂದ್ಧವೆ. ಭ ಮಿಯಿಾಂದ 52 ಸನವಿರ ಅಡಿ ಮೆೇಲ ತ್ ಕ: 6,500 ಕೆಜಿ
ಶರವೆೇಗದಲಿಿಸಾಂಚರಿಸುವ ಸನಮರ್ಥಯಾ ವನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ. ವನಯರ್ಪು: 3,000 ಕಿ.ಮಿೇ
 ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ಯುದಿ ವಿಮನನಗಳಲಿಿ ಶತ್ೃ ರನಷರಗಳ ವಿಮನನಗಳ ತ್ಯನರಕ: ಹಾಂದ ಸನುನ್ ಏರ ೇರ್ನಟಕ್ಟ್
ಚಲನವಲನವನುನ ನಖರವನಗಿ ಗುರುತಿಸಬಲಿ ರಡನರ್ ವಯವಸ್ಥ ಲಿಮಿಟಡ್

ಹ ಾಂದ್ಧದ. ಮೊದಲ ವಿಮನನ: 4 ಜ್ನವರಿ 2001
 ರೇಡರ್ ವಯವಸ್ಥ ಹನಗ ಎಲಕನರನಕ್ಟ ವನರ್ಫೇರ್ ಸ ರ್ಟ ಎಾಂಜಿನ್ ಪ್ರಕನರಗಳು: ಟಬೆ ೇಾಫನನ್,
ಗಳಿವೆ. ತೆೇಜ್ಸ್ಟಗೆ ಆಗಸದಲಿಿ ಹನರುತಿುರುವನಗಲೇ ಇಾಂಧ್ನ ಜ್ನರಲ್ ಎಲಕಿರಕ್ಟ F404
ತ್ುಾಂಬಿಸುವ ವಯವಸ್ಥ (ಏರ್-ಟು-ಏರ್ ರಿೇಫ ಯಯಲಿಾಂಗ್)
ಇದುು, ಬೆೇರ ದೇಶಗಳ ನಮಿಾತ್ ವಿಮನನಗಳಲಿಿ ಈ ವಯವಸ್ಥ ಇಲಿ.
 ಸ್ೇವೆಗೆ ಸಿದಿಗೆ ಾಂಡ ವಷಾ: 2001ರಲಿಿ ಹಾಂದ ಸನಥನ್ ಏರ ೇರ್ನಟಕಲ್ ಸಾಂಸ್ಥ ಮೊದಲ ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ವಿಮನನ
ತ್ಯನರಿಸಿತ್ುು. 2016ರಲಿಿ ವನಯುಪ್ಡೆಗೆ ತೆೇಜ್ಸ್ಟ ವಿಮನನಗಳನುನ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆ ಮನಡಲನಯಿತ್ು.
ಹಾಂದ ಸನುನ್ ಏರ ೇರ್ನಟಕ್ಟ್ ಲಿಮಿಟಡ್ (HAL)
 ಹಿಿಂದ್ೊಸಾಿನ್ ಏರೆೊೋನಾಟ್ಟಕ್ಿ ಲ್ಲ ಅಟೆಡ್ ಭಾರತ್ದ್ ಸಕಾಷರಿ ಸಾಿಮಾದ್ ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ
ಕಿಂಪನಿಯಾಗಿದ್ುು ಭಾರತ್ದ್ ಬಿಂಗಳೊರಿನಲ್ಲಿ ಪರಧಾನ ಕಛೋರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ 23 ಡಿಸಿಂಬರ್ 1940 ರಿಂದ್ು
ಸಾಾಪಸಲಾಯಿತ್ು HAL ಇಿಂದ್ು ವಿಶಿದ್ ಅತ್ಾಿಂತ್ ಹಳೆಯ ಮತ್ುಿ ದೆೊಡಿ ಏರೆೊೋಸಪೋಸ್ಟ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣಾ
ತ್ಯಾರಕರಲ್ಲಿ ಒಿಂದಾಗಿದೆ
ವಿಾಂಡ್ ಫನಲ್ ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆ ಹಚಿಳ;
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರ ವಿಾಂಡ್ ಫನಲ್ ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆಯ ಪನಕ್ಷಿಕ ಪ್ರಿಷೆರಣೆಯಲಿಿ ಆಗಸ್ಟ್ 18
ರಾಂದು ಕಚನಿ ತೆೈಲದ ಮೆೇಲಿನ ಸ್ಸ್ಟ ನುನ ಪ್ರತಿ ಟನ್ ಗೆ 17,750 ರ ಗಳಿಾಂದ 13,000 ರ ಪನಯಿಗಳಿಗೆ ಇಳಿಕೆ
ಮನಡಿದ.
 ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರದ್ಧಾಂದ ಹ ರಡಿಸಲನಗಿರುವ ಸುತೆ ುೇಲಯನುನ ಉಲಿೇಖಿಸಿರುವ ಮನ ಕಾಂಟ ರೇಲ್,

ಏವಿಯ್ದೇಷನ್ ಟಬೆೈಾನ್ ಫುಯಯಲ್ (ಎಟಎಫ್) ಮೆೇಲಿನ ರಫುು ಸುಾಂಕವನುನ ಪ್ರತಿ ಲಿೇಟರ್ ಗೆ 2 ರ ಪನಯಿ
ಹಚಿಿಸಲನಗಿದ. ಡಿೇಸ್ಲ್ ಮೆೇಲಿನ ರಫುು ಸುಾಂಕವನುನ ಪ್ರತಿ ಲಿೇಟರ್ ಗೆ 5 ರ ಪನಯಿಗಳಿಾಂದ 7
ರ ಪನಯಿಗಳವರಗೆ ಹಚಿಿಸಲನಗಿದ.
 ಈ ಬದಲನವಣೆಗಳು ಆಗಸ್ಟ್ 19 ರಿಾಂದ ಜನರಿಗೆ ಬಾಂದ್ಧದ . ಈ ಹಾಂದ್ಧನ ಪ್ರಿಷೆರಣೆ ಸಭಗಳಲಿಿ ಎಟಎಫ್ ಹನಗ
ಪ್ಟ ರೇಲ್ ಮೆೇಲಿನ ರಫುು ಸುಾಂಕವನುನ ಸಕನಾರ ತೆಗೆದುಹನಕಿತ್ುು.

ಏನದು ವಿಾಂಡ್ ಫನಲ್ ತೆರಿಗೆ?
 ಯನವುದೇ ಸಾಂಸ್ಥ ಅರ್ಥವನ ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳು ಅನರಿೇಕ್ಷಿತ್ ಮಟ್ದ ಲನಭಗಳಿಸಿದ್ನಗ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಕನಾರ ವಿಧಿಸುವ
ಒಾಂದು ವಿಧ್ದ ತೆರಿಗೆಯನುನ ವಿಾಂಡ್ ಫನಲ್ ಟ್ನಯಕ್ಟ್ ಎನನಲನಗುತ್ುದ.
ಹೈಡೆ ರೇಜ್ನ್ ಇಾಂಧ್ನ ಸ್ಲ್ ಬಸ್ಟ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕೌನ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ೈಾಂಟಫ್ರಕ್ಟ ಅಾಂಡ್ ಇಾಂಡಸಿರಯಲ್ ರಿಸಚ್ಾ(CSIR) ಮತ್ುು ಖನಸಗಿ ಸಾಂಸ್ಥ
KPIT ಲಿಮಿಟಡ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿದ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಸಥಳಿೇಯ ಹೈಡೆ ರೇಜ್ನ್ ಇಾಂಧ್ನ ಸ್ಲ್ ಬಸ್ಟ ಅನುನ
ಪ್ುಣೆಯಲಿಿ ಕೆೇಾಂದರ ವಿಜ್ಞನನ ಮತ್ುು ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಖನತೆ ರನಜ್ಯ ಸಚಿವ ಜಿತೆೇಾಂದರ ಸಿಾಂಗ್ ಅವರು ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಿದರು.
 ದ್ೊರದ್ ಮಾಗಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಂಚರಿಸುವ ಡಿೋಸಲ್ ಬಸ್ಟಗ
ಹೊೋಲ್ಲಸದ್ರೆ ಬಸ್ಟ ಶೊನಾ ಹೊರಸೊಸುವಿಕಯನುು
ಹೊಿಂದ್ಧದೆ ಇದ್ು ಸಾಮಾನಾವ್ಾಗಿ ವ್ಾಷ್ಟ್ಷಕವ್ಾಗಿ 100
ಟನ್ CO2 ಅನುು ಹೊರಸೊಸುತ್ಿದೆ
 CO2 ಹೊರಸೊಸುವಿಕಗ ಸಿಂಬಿಂಧಿಸದ್ಿಂತೆ
ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 12-14 ಪರತಿಶತ್ CO2
ಹೊರಸೊಸುವಿಕಯು ಡಿೋಸಲ್-ಚಾಲ್ಲತ್ ಭಾರಿೋ ವ್ಾಹನಗಳಿಿಂದ್ ಬರುತ್ಿದೆ ಅದೆೋ ಸಮಯದ್ಲ್ಲಿ
ಹೈಡೆೊರೋಜನ್ ಇಿಂಧನ ಕೊೋಶ ವ್ಾಹನಗಳು ಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ ಆನ್-ರೆೊೋಡ್ ಹೊರಸೊಸುವಿಕಯನುು
ತೆೊಡೆದ್ುಹಾಕಲು ಅತ್ುಾತ್ಿಮ ಸಾಧನವಿಂದ್ು ಸಾಬಿೋತ್ುಪಡಿಸುತ್ಿದೆ
ಉದುೇಶ
 ಇಾಂಧ್ನ ಕೆ ೇಶವು ಹೈಡೆ ರೇಜ್ನ್ ಮತ್ುು ಆಮಿಜ್ನಕವನುನ ಬಳಸಿಕೆ ಾಂಡು ಬಸ್ಟಗೆ ಶಕಿು ತ್ುಾಂಬಲು
ವಿದುಯಚಾಕಿುಯನುನ ಉತನಪದ್ಧಸುತ್ುದ. ಇದರಿಾಂದ ಬಸ್ಟ ನಲಿಿರುವ ಬ್ಯನಯಟರಿ ಚನಜ್ಾ ಆಗುತ್ುದ. ಇದು ಅತ್ಯಾಂತ್
ಪ್ರಿಸರ ಸ್ನೇಹ ಸನರಿಗೆ ವಿಧನನವನಗಿದ.
ಹೈಡೆ ರೇಜ್ನ್ ಇಾಂಧ್ನ ಕೆ ೇಶ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಎಾಂದರೇನು?
 HFC ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನದ್ಲ್ಲಿ ವಿದ್ುಾತ್ ಶಕ್ತಿಯನುು ಉತ್ಾಪದ್ಧಸಲು ಹೈಡೆೊರೋಜನ್ ಮತ್ುಿ ಆಮಿಜನಕದ್ ನಡುವ
ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ತರಯ್ಕಯನುು ಮಾಡಲಾಗುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಪೆಟೆೊರೋಲ್ ಅರ್ವ್ಾ ಅನಿಲದ್ಿಂತ್ಹ ಸಾಿಂಪರದಾಯಿಕ
ಪಳೆಯುಳಿಕ ಇಿಂಧನಗಳನುು ಬಳಸುವುದ್ಧಲಿ ಇಿಂಧನ ಕೊೋಶದ್ ಸಾಿಕ್ ವಿದ್ುಾತ್ ಶಕ್ತಿಯನುು ಉತ್ಾಪದ್ಧಸುವ
ಬಾಾಟರಿಗಳನುು ಸೊಚಿಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ನುು ಸಿಂಗರಹಿಸಲು ಹಚುು ಸಾಳಾವಕಾಶದ್ ಅಗತ್ಾವಿರುವುದ್ಧಲಿ
 ಇಿಂಧನ ಕೊೋಶ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನದ್ ದೆೊಡಿ ವೈರ್ಶಷಿಾವಿಂದ್ರೆ ಅದ್ು ನಿೋರನುು ಮಾತ್ರ ಹೊರಸೊಸುತ್ಿದೆ ಹಿೋಗಾಗಿ
ಇತ್ರ ವ್ಾಯು ಮಾಲ್ಲನಾಕಾರಕಗಳೆೊಿಂದ್ಧಗ ಹಾನಿಕಾರಕ ಹಸರುಮನೆ ಅನಿಲಗಳ ಹೊರಸೊಸುವಿಕಯನುು ಕಡಿಮೆ
ಮಾಡುತ್ಿದೆ ಆದ್ುರಿಿಂದ್ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಬಹುಶಃ ಅತ್ಾಿಂತ್ ಪರಿಸರ ಸುೋಹಿ ಸಾರಿಗ ವಿಧಾನವ್ಾಗಿದೆ
 ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನವು 5-75 ಡಿಗಿರ ಸಲ್ಲಿಯಸ್ಟ ತ್ಾಪಮಾನದ್ಲ್ಲಿ ಕಾಯಷನಿವಷಹಿಸುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ಚಾಲನೆ
ಮಾಡುವ್ಾಗ ಉಿಂಟ್ಾಗುವ ಶಾಖವನುು ತ್ಡೆದ್ುಕೊಳುಳತ್ಿದೆ ಹೈಡೆೊರೋಜನ್ ಇಿಂಧನ ಕೊೋಶ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನದ್
ಬಳಕಯಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್ ಅಗರಸಾಾನದ್ಲ್ಲಿದೆ
ಪ್ರಧನನ ಮೊೇದ್ಧಯವರ ಹೈಡೆ ರೇಜ್ನ್ ವಿಷನ್

 ಗಿರೋನ್ ಹೈಡೆೊರೋಜನ್ ಒಿಂದ್ು ಅತ್ುಾತ್ಿಮವ್ಾದ್ ಶುದ್ಿ ಶಕ್ತಿ ವಕಿರ್ ಆಗಿದ್ುು ಸಿಂಸೆರಣಾ

ಉದ್ಾಮ ರಸಗೊಬಬರ ಉದ್ಾಮ ಉಕ್ತೆನ ಉದ್ಾಮ ಸಮೆಿಂಟ್ ಉದ್ಾಮ ಮತ್ುಿ ಭಾರಿೋ ವ್ಾಣಿಜಾ ಸಾರಿಗ
ವಲಯವನುು ಡಿಕಾಬಷನೆೈಸ್ಟ ಮಾಡಲು ಸಿಂಪೂಣಷವ್ಾಗಿ ಸಮರ್ಷವ್ಾಗಿದೆ
ವರದ್ಧ,ಸ ಅೋಕ್ಷೆ ಸೊಚಾಿಂಕಗಳು ಮತ್ುಿ ಶೃಾಂಗಸಭಗಳು

ಸಿಐಐ ರ್ನವಿೇನಯ ಶೃಾಂಗಸಭ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭನರತಿೇಯ ರ್ನವಿೇನಯ ಶೃಾಂಗಸಭಯ 18ನೆೇ ಆವೃತಿು ‘ಇನೆ ನೇವಜ್ಾ–2022’ ಇದೇ 25ರಿಾಂದ
ಮ ರು ದ್ಧನ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನಲಿಿ ನಡೆಯಲಿದ ಎಾಂದು ಭನರತಿೇಯ ಕೆೈಗನರಿಕನ ಒಕ ೆಟವು (ಸಿಐಐ) ತಿಳಿಸಿದ. ಭನರತಿೇಯ
ಕೆೈಗನರಿಕೆಗಳು ರ್ನವಿೇನಯದ ಆಧನರಲಿಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸನಧಿಸಿ, ಆ ಮ ಲಕ ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗದಲಿಿ ಜನಗತಿಕವನಗಿ ದ ಡಡ
ಮಟ್ದಲಿಿ ಬೆಳೆಯಲು ಈ ಶೃಾಂಗಸಭ ನೆರವನಗಲಿದ ಎಾಂದು ಸಿಐಐ ಹೇಳಿದ.
 ಲನಭನಾಂಶ ಕಡಿಮೆ ಆಗುವ ಸನಧ್ಯತೆ: ವೆೇರಿಯ್ದೇಬಲ್ ಪ್ೇ ತ್ಡೆಹಡಿದ ವಿಪ್ ರ ‘ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಮತ್ುು ಕಿರೇಡೆ ಈ ಬ್ಯನರಿಯ
ಶೃಾಂಗದಲಿಿ ಹ ಸದ್ನಗಿ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆ ಆಗಿರುವ ವಿಷಯಗಳು.
 ಭವಿಷಯದಲಿಿ ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ ಮತ್ುು ಕೌಶಲವೃದ್ಧಿಯ ಕುರಿತ್ು ಹನಗ ಕಿರೇಡೆಗಳಲಿಿ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಆಧನರಿತ್ ರ್ನವಿೇನಯದ
ಕುರಿತ್ು ತ್ಜ್ಞರು ಚಚೆಾ ಮನಡಲಿದ್ನುರ’
 ‘ಜನಗತಿಕ ರ್ನವಿೇನಯ ಕೆೇಾಂದರವನಗುವ ಸನಮರ್ಥಯಾ ಮತ್ುು ಸಾಂಪ್ನ ಿಲಗಳನುನ ಭನರತ್ ಹ ಾಂದ್ಧದ. ಇದಕನೆಗಿ
ಬಲಿಷಿವನದ ರ್ನವಿೇನ್ಯ ವಯವಸ್ಥ ರ ರ್ಪಸಬೆೇಕಿದ. ಆ ಮ ಲಕ ಆರ್ಥಾಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ುು ಉದ ಯೇಗ ಸೃಷ್ಟ್ಗೆ
ಉತೆುೇಜ್ನ ನೇಡಲನಗುವುದು’.
 ಕರ್ನಾಟಕ ಸಕನಾರವು ಈ ಸಭಯ ಪನಲುದ್ನರ ಆಗಿ ದ.
ಭನರತಿೇಯ ಕೆೈಗನರಿಕನ ಒಕ ೆಟವು (ಸಿಐಐ)
 ಭಾರತಿೋಯ ಕೈಗಾರಿಕಗಳ ಒಕೊೆಟ (CII) ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಉದ್ಾಮದ್ ಬಳವಣಿಗಗ ಅನುಕೊಲಕರ ವ್ಾತ್ಾವರಣವನುು

ಸೃಷ್ಟ್ಿಸಲು ಮತ್ುಿ ಉಳಿಸಕೊಳಳಲು ಕಲಸ ಮಾಡುತ್ಿದೆ ಸಲಹಾ ಮತ್ುಿ ಸಲಹಾ ಪರಕ್ತರಯ್ಕಗಳ ಮೊಲಕ ಉದ್ಾಮ
ಮತ್ುಿ ಸಕಾಷರವನುು ಸಮಾನವ್ಾಗಿ ಪಾಲುದಾರಿಕ ಮಾಡುತ್ಿದೆ
 CII ನ ಪರಯಾಣವು 1895 ರಲ್ಲಿ ಪಾರರಿಂಮವ್ಾಯಿತ್ು 5 ಎಿಂಜಿನಿಯರಿಿಂಗ್ ಸಿಂಸಾಗಳನದ - ಮಾಟ್ಟಷನ್ & ಕಿಂಪನಿ
ಬನ್ಷ & ಕಿಂಪನಿ ಜಾನ್ ಕ್ತಿಂಗ್ & ಕಿಂಪನಿ ಜೆಸಾಿಪ್ & ಕಿಂಪನಿ ಮತ್ುಿ ಟನಷರ್ ಮಾರಿಸನ್ ಮತ್ುಿ ಕಿಂಪನಿಗಳು -
ಇಿಂಜಿನಿಯರಿಿಂಗ್ ಮತ್ುಿ ಐರನ್ ಟೆರೋಡ್ಿ ಅಸೊೋಸಯ್ಕೋಷನ್ (EITA) ಅನುು ರಚಿಸಲು ನಿಧಷರಿಸದವು
 ಪರಿಸರ ನಿವಷಹಣಾ ವಾವಸಾಗಳ ವಿನಾಾಸ ಮತ್ುಿ ಅನುಷ್ಾಾನ ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ ಕಾನೊನು ಮತ್ುಿ ತ್ಾಿಂತಿರಕ ಅಿಂಶಗಳನುು
ಒಳಗೊಿಂಡಿರುವ ವ್ಾಾಪಕ ಶರೋಣಿಯ ಕಾಯಷಕರಮಗಳು ಮತ್ುಿ ಜಾಗೃತಿ ಚಟುವಟ್ಟಕಗಳನುು ಕೈಗೊಳುಳತ್ಿದೆ
 CII 2022 ರ ಅಧಾಕ್ಷರು : ರ್ಶರೋ ಸಿಂಜಿೋವ್ ಬಜಾಜ್

ಇಾಂಡಿಯನ ಕಿಿೇನ್ ಏರ್ ಶೃಾಂಗಸಭ-2022
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭಾರತ್ದ್ ಕ್ತಿೋನ್ ಏರ್ ಶೃಿಂಗಸಭಯ (ಐಸಎಎಸ್ಟ) ನಾಲೆನೆೋ ಆವೃತಿಿಯು ಬಿಂಗಳೊರಿನಲ್ಲಿ
ಆಗಸ್ಟ್ 23 ರಿಾಂದ 26 ರವರಗೆ ಜಾಗತಿಕ ತ್ಜ್ಞರೆೊಿಂದ್ಧಗ ನಡೆಯಿತ್ು ICAS ನಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ತ್ಜ್ಞರು ವ್ಾಯು ಮಾಲ್ಲನಾ
ಮತ್ುಿ ಹವ್ಾಮಾನ ಬದ್ಲಾವಣೆಯನುು ಪರಿಹರಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳನುು ಚಚಿಷಸಿದ್ನುರ
 ವ್ಾಯು ಮಾಲ್ಲನಾ ಅಧಾಯನ ಕೋಿಂದ್ರ (CAPS) ಮತ್ುಿ ವಿಜ್ಞಾನ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ುಿ ನಿೋತಿಯ ಅಧಾಯನ ಕೋಿಂದ್ರ
(CSTEP) ಚಿಿಂತ್ಕರ-ಟ್ಾಾಿಂಕ್ಗಳು ಶೃಿಂಗಸಭಯನುು ಆಯೋಜಿಸವ
 ಶೃಿಂಗಸಭಯು ಅತ್ುಾತ್ಿಮ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ುಿ ವಿಜ್ಞಾನವನುು ಬಳಸಕೊಿಂಡು ಪರಿಹಾರಗಳನುು ಪರಿರ್ಶೋಲ್ಲಸುವ
ಗುರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
 ಕಾಯಷಕರಮದ್ಲ್ಲಿ ರಾಜಾ ಮತ್ುಿ ಕೋಿಂದ್ರ ಮಾಲ್ಲನಾ ಮಿಂಡಳಿಗಳ ಸಕಾಷರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭಾಗವಹಸಿದುರು
 ವಿವಿಧ ಸಮುದಾಯಗಳೆೊಿಂದ್ಧಗಿನ ಸಹಭಾಗಿತ್ಿವು ಶೃಿಂಗಸಭಗ ಸಿಂಬಿಂಧಿಸದ್ ಆನ್-ಗೌರಿಂಡ್ ಪರಿಹಾರಗಳನುು
ಕಾಯಷಗತ್ಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ಿದೆ
 ನವಿೇಕರಿಸಬಹ್ುದ್ನದ ಇಾಂಧ್ನಕೆೆ ಭನರತ್ದ ಶಕಿುಯ ಪ್ರಿವತ್ಾನೆಯು ವನಯು ಮನಲಿನಯ ಮತ್ುು ಹ್ವನಮನನ
ಬದಲನವಣೆಯ ಉಭಯ ಬಿಕೆಟು್ಗಳ ಮೆೇಲ ಹೇಗೆ ಪ್ರಿಣನಮ ಬಿೇರುತ್ುದ ಮತ್ುು ಈ ಪ್ರಿವತ್ಾನೆಗೆ ಯನವ
ಕರಮಗಳು ಸಹನಯ ಮನಡುತ್ುವೆ ಎಾಂಬುದನುನ ತ್ಜ್ಞರು ಪ್ರಿಶ್ೇಲಿಸಿದರು.
 “ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನವನುನ ಅಳವಡಿಸಿದ್ನಗ ವತ್ಾನೆಯ ಬದಲನವಣೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದ. ಕರಮಗಳು ಸಥಳಿೇಯವನಗಿ
ಪ್ರಸುುತ್ವನಗಿವೆ ಮತ್ುು ಜ್ನರಿಾಂದ ಬಳಕೆಗೆ ಯೇಗಯವನಗಿವೆ ಎಾಂದು ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಳಳಲು ಅಧ್ಯಯನಗಳನುನ
ಕೆೈಗೆ ಳಳಬೆೇಕು.
ಉದುೇಶ
 ಭಾರತ್ದ್ ಕ್ತಿೋನ್ ಏರ್ ಶೃಿಂಗಸಭ (ICAS) ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಶುದ್ಿ ವ್ಾಯು ಕಾಯಷಕರಮದ್ ಅನುಷ್ಾಾನವನುು
ಸುಧಾರಿಸಲು ಮತ್ುಿ ವಿವಿಧ ಸಮುದಾಯಗಳೆೊಿಂದ್ಧಗ ಪಾಲುದಾರಿಕಯನುು ನಿ ಅಷಸಲು ಕರಮಗಳನುು
ಕೆೈಗೆ ಳುಳವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ

ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ುಿ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸುದ್ಧಿಗಳು
'ಆಜನದ್ಧಸನಯರ್ಟ'
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ದೇಶನದಯಾಂತ್ 75 ಶನಲಗಳ 750
ವಿದ್ನಯರ್ಥಾನಯರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿರುವ 'ಆಜನದ್ಧಸನಯರ್ಟ'
ಇಸ್ ರೇದ ಮೊದಲ ಸಣ್ಿ ಉಪ್ಗರಹ್ ಉಡನವಣನ ವನಹ್ಕದಲಿಿ

(ಎಸ್ಟಎಸ್ಟಎಲ್ವಿ) ಉಡನವಣೆಗೆ ಸಿದಿವನಗಿದ.
 ಎಾಂಟು ಕೆಜಿ ತ್ ಕದ ಉಪ್ಗರಹ್ವು 75 ಫಮೊ್
ಪ್ರಯೇಗಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದುು, ತ್ನನದೇ ಆದ ಸೌರ ಫಲಕಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನುನ ಕಿಿಕ್ಟ ಮನಡಲು ಸ್ಲಿ್
ಕನಯಮೆರನಗಳು ಮತ್ುು ದ್ಧೇಘಾ-ಶರೇಣಿಯ ಸಾಂವಹ್ನ ಟ್ನರನ್್ಪನಾಂಡರ್ಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ.
 ಆರು ತಿಾಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಈ ಯೇಜ್ನೆಯು ಆಜನದ್ಧ ಕನ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಆಚರಣೆಯ ಭನಗವನಗಿದ.
'ಬ್ಯನಹನಯಕನಶದಲಿಿ ಮಹಳೆಯರು' ವಿಶವಸಾಂಸ್ಥಯ ಈ ವಷಾದ ಧಯೇಯವನಕಯವನಗಿರುವುದರಿಾಂದ ವಿಜ್ಞನನ,
ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ, ಎಾಂಜಿನಯರಿಾಂಗ್ ಮತ್ುು ಗಣಿತ್ ಶನಸರದಲಿಿ ಮಹಳೆಯರನುನ ಪ್ ರೇತನ್ಹಸುವ ನಟ್ನಲಿಿ ಇದೇ
ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಮಹಳೆಯರ ಪ್ರಿಕಲಪನೆಯಡಿ ಈ ಕನಯನಾಚರಣೆ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗುತಿುದ.
 ಭನರತಿೇಯ ಬ್ಯನಹನಯಕನಶ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಸಾಂಸ್ಥಯು 500 ಕೆಜಿಗಿಾಂತ್ ಕಡಿಮೆ ತ್ ಕದ ಉಪ್ಗರಹ್ವನುನ ಕಕ್ಷೆಯಲಿಿ
ಇರಿಸಲು ಎಸ್ಟ ಎಸ್ಟ ಎಲ್ ವಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿದ. ಇಸ್ ರೇ ಪ್ರಕನರ, ಬೆಳೆಯುತಿುರುವ ಬ್ಯನಹನಯಕನಶ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ
ಬೆೇಡಿಕೆಗಳನುನ ಪ್ ರೈಸಲು ಒಾಂದು ವನರದ ಳಗೆ ಎಸ್ಟ ಎಲ್ ಎಲ್ ವಿ ರನಕೆರ್ಟ ತ್ಯನರಿಸಬಹ್ುದು.
3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? 3ಡಿ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಬಳಸಿ ನಮಿಾಸಿದ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿ ಬೆಾಂಗಳ ರಿನ ಹ್ಲಸ ರಿನ
ಕೆೇಾಂಬಿರಡ್್ ಲೇಔರ್ಟನಲಿಿ ನಮನಾಣ್ವನಗಲಿದುು, 3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಬಳಸಿ ನಮಿಾಸಲನದ ದೇಶದ ಮೊಟ್
ಮೊದಲ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿ ಎನುನವ ಹಗಗಳಿಕೆ ಇದರದ್ನುಗಲಿದ.
 ಹ್ಲಸ ರು ಬಜನರ್ ಉಪ್ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿ ನಮಿಾಸಲು ಲನಸಾನ್ ಮತ್ುು ಟ ಬೆ ರ ಕನ್ಸರಕ್ಷ್ನ್ ಅನುನ
ಸಾಂಪ್ಕಿಾಸಿದುೇವೆ. ಭನರತ್ದಲಿಿ 3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನವನುನ ಬಳಸಿ ನಮನಾಣ್ವನುನ ಕೆೈಗೆ ಳುಳತಿುರುವ
ಏಕೆೈಕ ಕಾಂಪ್ನ ಇದ್ನಗಿದ.
 ಸುಮನರು 1,000 ಚದರ ಅಡಿ ವಿಸಿುೇಣ್ಾದ ಕಟ್ಡ ನಮನಾಣ್ಕೆೆ 3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನವನುನ ಬಳಸಿದರ
25 ಲಕ್ಷ್ ರ ಪನಯಿಗಿಾಂತ್ ಕಡಿಮೆ ವೆಚಿವನಗುತ್ುದ. ಇದು ಸನಮನನಯ ಕಟ್ಡ ನಮನಾಣ್ಕೆೆ ತ್ಗಲುವ ವೆಚಿದ

ಕೆೇವಲ ಶೇ 25 ರಷ್ನ್ಗುತ್ುದ. ಈ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನವು ಇಲನಖೆಗೆ ತ್ನ ಿಲಕ ಅಗತ್ಯವಿರುವ

ಪ್ರದೇಶಗಳಲಿಿ ಅಾಂಚೆ ಕಚೆೇರಿ ಕಟ್ಡ ನಮಿಾಸಲು ಉತ್ುಮ ಪ್ಯನಾಯವನುನ ನೇಡಬಹ್ುದು'.
 ವಸತಿ ಮತ್ುು ನಗರ ವಯವಹನರಗಳ ಸಚಿವನಲಯದ ಕಟ್ಡ ಸನಮಗಿರಗಳು ಮತ್ುು ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಪ್ರಮೊೇಷನ್
ಕೌನ್ಲ್ ಹನಗ IIT ಮದ್ನರಸ್ಟನಾಂದ ಗೌರಾಂಡ್ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಮ ರು ಮಹ್ಡಿಗಳ ಕಟ್ಡ ನಮನಾಣ್ಕನೆಗಿ
ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನವನುನ ಬಳಸುವ ಅನುಮೊೇದನೆಯನುನ L&T ಸಾಂಸ್ಥಯು ಪ್ಡೆದುಕೆ ಾಂಡಿದ
 ದೇಶದಲಿಿಯ್ದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಈ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಬಳಸಿ ಪ್ರಯತಿನಸಲನಗುತಿುರುವುದರಿಾಂದ, ಕೆಲವು

ಕನಯಾವಿಧನನದ ಸಮಸ್ಯಗಳು ಎದುರನಗಬಹ್ುದು. 'ನಯಮದ ಪ್ರಕನರ, 2.5 ಲಕ್ಷ್ ರ .ಗಳಿಗಿಾಂತ್ ಹಚಿಿನ
ಯನವುದೇ ಒಪ್ಪಾಂದವನುನ ಬಿಡಿಡಾಂಗ್ ಮ ಲಕ ತೆರಯಬೆೇಕಿರುತ್ುದ. ಆದರ, ಈ ವಗಾದಲಿಿ ಬರುವುದು
ಎಲ್&ಟ ಒಾಂದೇ ಕಾಂಪ್ನಯನಗಿರುವುದರಿಾಂದ ಆ ಕಾಂಪ್ನಯನೆನೇ ರ್ನಮನದೇಾಶನ ಮನಡಬಹ್ುದ್ನಗಿದ.
3ಡಿ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಕಟ್ಡ ನಮನಾಣ್ ಎಾಂದರೇನು?
 ಕನಾಂಕಿರೇರ್ಟ ಮಿಶರಣ್ವನುನ ಬಳಸಿಕೆ ಾಂಡು ಕಟ್ಡವನುನ ಮುದ್ಧರಸುವ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನವೆೇ 3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ.
ಇಟ್ಗೆ, ಮರಳನುನ ಬಳಸುವ ಸನಾಂಪ್ರದ್ನಯಿಕ ಶೈಲಿಗೆ ಭಿನನವನಗಿ ಕಟ್ಡ ನಮಿಾಸುವುದ್ನಗಿದ. ಈ ಮ ಲಕ
ಕಡಿಮೆ ಸಮಯ ಮತ್ುು ವೆಚಿದಲಿಿ ಉತ್ುಮ ಗುಣ್ಮಟ್ದ ಕಟ್ಡ ನಮಿಾಸಬಹ್ುದು.
L&T ಸಾಂಸ್ಥ
 ಸಾಮಾನಾವ್ಾಗಿ L&T ಎಿಂದ್ು ಕರೆಯಲಪಡುವ ಲಾಸಷನ್ & ಟೊಬೊರ ಲ್ಲ ಅಟೆಡ್ 1946 ರಲಿಿ ಸನಥಪ್ನೆಯನದ
ಮುಿಂಬೈನಲ್ಲಿ ಪರಧಾನ ಕಚೆೋರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧರುವ ಇಿಂಜಿನಿಯರಿಿಂಗ್ ನಿಮಾಷಣ ಉತ್ಾಪದ್ನೆ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನ
ಮಾಹಿತಿ ತ್ಿಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ುಿ ಹಣಕಾಸು ಸೋವಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಾಾಪಾರ ಆಸಕ್ತಿಗಳನುು ಹೊಿಂದ್ಧರುವ ಭಾರತಿೋಯ
ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಸಿಂಘಟ್ಟತ್ ಕಿಂಪನಿಯಾಗಿದೆ ಕಿಂಪನಿಯು ವಿಶಿದ್ ಅಗರ ಐದ್ು ನಿಮಾಷಣ ಕಿಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ
ಒಾಂದ್ನಗಿದ.

ರಕ್ಷಣಾ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಭನರತ್–ಅಮೆರಿಕ ಮೆಗನ ಸಮರನಭನಯಸ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಚಿೇರ್ನ ಹನಗ ತೆೈವನನ್ ನಡುವೆ
ಯುದಿದ ಕನಮೊೇಾಡ ಕವಿದ್ಧರುವ ಬೆನನಲಿೇ ಭನರತ್–ಅಮೆರಿಕ,
ಚಿೇರ್ನ ಗಡಿಯಲಿಿ ಜ್ಾಂಟ ಮೆಗನ ಸಮರನಭನಯಸ ನಡೆಸಲು

ಯೇಜಿಸಿವೆ.
 2022 ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 14 ರಿಾಂದ 31ರವರಗೆ ಭನರತ್ ಹನಗ
ಅಮೆರಿಕದ ಮಿಲಿಟರಿ ವಿಭನಗದ್ಧಾಂದ ಉತ್ುರನಖಾಂಡದ ಹೌಲಿಯಲಿಿ ಈ ಸಮರನಭನಯಸ ನಡೆಯಲಿದ ಎಾಂದು ರಕ್ಷ್ಣನ
ಇಲನಖೆ ಖಚಿತ್ಪ್ಡಿಸಿದ. ಇದು ಭನರತ್–ಅಮೆರಿಕದ 18ನೆೇ ಆವೃತಿುಯ ಸಮರನಭನಯಸ ಆಗಿದ.
 ಚಿೇರ್ನ, ಭನರತ್ದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ಪ್ ವಾ ಲಡನಖ್ನ ಗಡಿ ಕಲಹ್ ಪ್ರದೇಶದ ಸನಹ್ದಲಿಿ ಉತ್ುರನಖಾಂಡದ
ಔಲಿ ಇದ.
 ಉತ್ುರನಖಾಂಡದ ಔಲ್ಲಯು ಲೈನ್ ಆಫ್ ಆಕುುವಲ್ ಕಿಂಟೆೊರೋಲ್ (ಎಲ್ ಎಸ) ಯಿಿಂದ್ ಸುಮಾರು 95
ಕ್ತಲೊೋ ಅೋಟರ್ ದ್ೊರದ್ಲ್ಲಿದೆ ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ಚಿೋನಾ ನಡುವಿನ ವಿವ್ಾದ್ಧತ್ ಗಡಿಯಾಗಿದೆ ಸಮುದ್ರ ಮಟಿದ್ಧಿಂದ್
2 800 ಅೋಟರ್ (9 200 ಅಡಿ) ಎತ್ಿರದ್ಲ್ಲಿದೆ
ಸಮರನಭನಯಸ ಬಗೆಗ:
 ಸಮರನಭನಯಸವು ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ಯುಎಸ್ಟ ಸೈನಾಗಳ ನಡುವ ತಿಳುವಳಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ುಿ ಪರಸಪರ
ಕಾಯಷಸಾಧಾತೆಯನುು ಹಚಿುಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
 ಪೂವಷ ಲಡ್ಾಖ್ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ವು ಚಿೋನಾದೆೊಿಂದ್ಧಗಿನ ಗಡಿ ರೆೋಖಯ ಹಿನುಲಯಲ್ಲಿ"ಸಮರನಭನಯಸ" ನಡೆಯುತಿಿದೆ
ಕಳೆದ್ ಕಲವು ವಷಷಗಳಿಿಂದ್ ಭಾರತ್-ಅಮೆರಿಕ ರಕ್ಷಣಾ ಸಿಂಬಿಂಧಗಳು ಏರುಮುಖದ್ಲ್ಲಿವ
 ಕಳೆದ ವಷಾ ಅಮೆರಿಕ–ಭನರತ್ ಜ್ಾಂಟ ಸಮರನಭನಯಸವು ಅಮೆರಿಕದ ಅಲನಸನೆದಲಿಿ ನಡೆದ್ಧತ್ುು. ಭನರತ್ವನುನ
ಪ್ರಮುಖ ರಕ್ಷ್ಣನ ಪನಲುದ್ನರ ಎಾಂದು ಅಮೆರಿಕ 2016 ರಲಿಿ ಘ ೇಷ್ಟಸಿದ.
 ಎರಡ ರನಷರಗಳ ನಡುವೆ ಕಳೆದ ಐದ್ನರು ವಷಾಗಳಲಿಿ ಶಸನರಸರ ಖರಿೇದ್ಧ, ಒಪ್ಪಾಂದ ಹನಗ ಒಡಾಂಬಡಿಕೆಗಳಿಗೆ
ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ ಮಹ್ತ್ವದ ಸುಧನರಣೆಗಳನಗಿವೆ.
ಎರಡು ದೇಶಗಳ ರಕ್ಷ್ಣನ ಇತಿಹನಸ:
 2016 ರಲಿಿ ಲನಜಿಸಿ್ಕ್ಟ್ ಎಕೆ್ಿೇಾಂಜ್ ಮೆಮೊರನಾಂಡಮ್ಸ ಆಫ್ ಅಗಿರಮೆಾಂರ್ಟ (LEMOA) ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಪ್ರಮುಖ
ರಕ್ಷ್ಣನ ಮತ್ುು ಭದರತನ ಒಪ್ಪಾಂದಗಳಿಗೆ ಉಭಯ ದೇಶಗಳು ಸಹ ಹನಕಿವೆ.
 COMCASA (ಸಾಂವಹ್ನ ಹ ಾಂದ್ನಣಿಕೆ ಮತ್ುು ಭದರತನ ಒಪ್ಪಾಂದ) ಅಡಿ ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಅಮೆರಿಕದ ಮಿಲಟರಿ
ನಡುವೆ ಉನನತ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಹ್ಾಂಚಿಕೆಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ 2018 ರಲಿಿ ಮಹ್ತ್ವದ ಬದಲನವಣೆ ಆಗಿದ.
 ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 2020 ರಲಿಿ, ದ್ಧವಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಾಂಬಾಂಧ್ಗಳನುನ ಮತ್ುಷು್ ಹಚಿಿಸಲು ಭನರತ್ ಮತ್ುು
ಯುಎಸ್ಟ ಬಿಇಸಿಎ (ಮ ಲ ವಿನಮಯ ಮತ್ುು ಸಹ್ಕನರ ಒಪ್ಪಾಂದ) ಕೆೆ ಸಹ ಹನಕಿದವು. ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ

ಉನನತ್ ಮಟ್ದ ಮಿಲಿಟರಿ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ, ಲನಜಿಸಿ್ಕ್ಟ್ ಮತ್ುು ಜಿಯೇಸ್ಪೇಷ್ಟಯಲ್ ನಕ್ಷೆಗಳನುನ

ಹ್ಾಂಚಿಕೆ ಳಳಲು ಒಪ್ಪಾಂದವು ಮನಡುತ್ುದ.
ಉದಾರ ಶಕ್ತಿ ವ್ಯಾ ಯಾಮ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಉದ್ನರಶಕಿು ಭನರತಿೇಯ ವನಯುಪ್ಡೆ
(IAF) ಮತ್ುು ರನಯಲ್ ಮಲೇಷ್ಟಯನ್ ಏರ್ ಫ ೇಸ್ಟಾ

(RMAF) ನಡುವಿನ ದ್ಧವಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ವನಯಯನಮವನಗಿದ.
ರ್ನಲುೆ ದ್ಧನಗಳ ದ್ಧವಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ವನಯಯನಮಗಳು ಇತಿುೇಚೆಗೆ
ಮಲೇಷ್ನಯದಲಿಿ ಪನರರಾಂಭವನದವು.
 IAF Su-30 MKI ಮತ್ುಿ C-17 ವಿಮಾನಗಳ ಪ್ಡೆ ಸಮರನಭನಯಸದ್ಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಿಿವೆ ಈ ತನಲಿೇಮಿನಲಿಿ
RMAF Su-30 MKM ವಿಮಾನವನುು ಹಾರಿಸಲ್ಲದೆ
 ವ್ಾಾಯಾಮವನುು ಕಾಿಿಂಟನ್ನ RMAF ನೆಲಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತಿಿದೆ
 ವ್ಾಾಯಾಮವು IAF ಸದ್ಸಾರಿಗ RMAF ನ ಕಲವು ಅತ್ುಾತ್ಿಮ ವೃತಿಿಪರರೆೊಿಂದ್ಧಗ ಉತ್ಿಮ ಅಭಾಾಸಗಳನುು
ಹಿಂಚಿಕೊಳಳಲು ಮತ್ುಿ ಕಲ್ಲಯಲು ಅವಕಾಶವನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ ಹಾಗಯ್ಕೋ ಪರಸಪರ ಯುದ್ಿ ಸಾಮರ್ಾಷಗಳನುು
ಚಚಿಷಸುತ್ಿದೆ
 ಇದ್ು ಸುೋಹದ್ ದ್ಧೋಘಷಕಾಲದ್ ಬಿಂಧವನುು ಬಲಪಡಿಸುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ಎರಡು ವ್ಾಯುಪಡೆಗಳ ನಡುವಿನ ರಕ್ಷಣಾ
ಸಹಕಾರದ್ ಮಾಗಷಗಳನುು ಹಚಿುಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ರಿಿಂದಾಗಿ ಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ ಮದ್ರತೆಯನುು ಹಚಿುಸುತ್ಿದೆ
ಭಯೇತನಪದರ್ನ ನಗರಹ್ ಕವನಯತ್
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಶನಾಂಘೈ ಸಹ್ಕನರ ಸಾಂಘಟನೆ (ಎಸ್ಟಸಿಒ) ಅಡಿಯಲಿಿ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ನಲಿಿ ಭನರತ್
ಆಯೇಜಿಸಲಿರುವ ಭಯೇತನಪದರ್ನ ನಗರಹ್ ಕವನಯತಿನಲಿಿ ಪನಕಿಸನುನವು ಭನಗಿಯನಗಲಿದ ಎಾಂದು ಮನಧ್ಯಮ
ವರದ್ಧಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ.
 ಕವನಯತಿನಲಿಿ ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಪನಕಿಸನುನ ಸ್ೇರ್ನ ತ್ುಕಡಿಗಳು ಒಟ್ಗೆ ಭನಗವಹಸಲಿವೆ. ಭನರತ್ದಲಿಿ
ನಡೆಯುತಿುರುವ ಇಾಂರ್ಥ ಕವನಯತಿನಲಿಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಪನಕಿಸನುನ ಭನಗವಹಸುತಿುದ. ಭನರತ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ತೆ
ವಹಸಿರುವ ಎಸ್ಟಸಿಒದ ಪನರದೇಶ್ಕ ಭಯೇತನಪದನೆ ನಗರಹ್ ವಯವಸ್ಥ (ಆರ್ಟಎಸ್ಟ) ಅನವಯ ಇದು ನಡೆಯಲಿದ.
ಎಸ್ಟಸಿಒ ಸದಸಯ ರನಷರವನಗಿ ಪನಕಿಸನುನವು ಭನಗವಹಸಲಿದ.
 ಹ್ರಿಯನಣ್ದ ಮನನೆೇಸರ್ನಲಿಿ ನಡೆಯುವ ಈ ಕವನಯಿತಿನಲಿಿ ರಷ್ನಯ, ಚಿೇರ್ನ, ಪನಕಿಸನುನ, ಇರನನ್, ಕಜ್ಕಿಸನುನ,
ತ್ಜಿಕಿಸನುನ, ಉಜೆಾೇಕಿಸನುನ ಕ ಡನ ಭನಗವಹಸಲಿವೆ ಎಾಂದು ವರದ್ಧ ತಿಳಿಸಿದ.
 ಭನರತ್ವು ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಆಚರಿಸುತಿುರುವ ಹ ತಿುನಲಿೇ ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ಹನಗ ಪನಕಿಸನುನದ
ಯುದಿರ್ೌಕೆಗಳು ಶ್ರೇಲಾಂಕನದ ದಕ್ಷಿಣ್ ಕರನವಳಿಯಲಿಿ ಜ್ಾಂಟ ಕವನಯತ್ು ನಡೆಸಲಿವೆ.

ಪನಕಿಸನುನದ ರ್ೌಕನಪ್ಡೆಗೆ ಸ್ೇರಿದ ‘ರ್ಪಎನ್ಎಸ್ಟ ತೆೈಮ ರ್’ ಹನಗ ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ರ್ೌಕನಪ್ಡೆಗೆ ಸ್ೇರಿದ
‘ಎಸ್ಟಎಲ್ಎನ್ಎಸ್ಟ ಸಿಾಂಧ್ ರಳನ’ ಯುದಿರ್ೌಕೆಗಳು ಜ್ಾಂಟಯನಗಿ ಕವನಯತ್ು ನಡೆಸಲಿವೆ. ಪ್ರಸಪರ
ಕನಯಾಸನಧ್ಯತೆಯನುನ ಹಚಿಿಸುವುದು ಹನಗ ಸಹ್ಕನರವನುನ ಬಲಪ್ಡಿಸುವುದು ಇದರ ಉದುೇಶ’ ಎಾಂದು
ಶ್ರೇಲಾಂಕನದ ರ್ೌಕನಪ್ಡೆ ಹೇಳಿದ.
ಶನಾಂಘೈ ಸಹ್ಕನರ ಸಾಂಸ್ಥ (SCO)
 ರಚನೆ: 15 ಜೊನ್ 2001

 ಪ್ರಧನನ ಕಛೇರಿ: ಬಿೋಜಿಿಂಗ್ ಚಿೋನಾ (ಸಕರಟರಿಯ್ಕೋಟ್) ತ್ಾಷ್ೆಿಂಟ್ ಉಜೆಬೋಕ್ತಸಾಿನ್ (RATS ಕಾಯಷಕಾರಿ ಸ ಅತಿ)
 ಇದ್ು ಶಾಿಂಘೈ5 ಚಿೋನಾ ಕಝಾಕ್ತಸಾಿನ್ ಕ್ತಗಿಷಸಾಿನ್ ರಷ್ಾಾ ಮತ್ುಿ ತ್ಜಿಕ್ತಸಾಿನ್ ನಡುವ 199 ರಲ್ಲಿ
ರೊಪುಗೊಿಂಡ ಪರಸಪರ ಮದ್ರತ್ಾ ಒಪಪಿಂದ್ವ್ಾಗಿದೆ ಮುಾಂದ ಇದ ಶನಾಂಘೈ ಸಹ್ಕನರ ಸಾಂಘ ಎಾಂದು ರ ಪ್ುಗೆ ಾಂಡಿತ್ು.
 ಅದ್ರ ಸದ್ಸಾತ್ಿವು ಎಿಂಟು ರಾಜಾಗಳಿಗ ವಿಸಿರಿಸದೆ ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ಪಾಕ್ತಸಾಿನವು 9 ಜೊನ್ 2017 ರಿಂದ್ು
ಸೋರಿಕೆ ಾಂಡವು
 ಸದಸಯ ರನಷರಗಳು : ಚಿೋನಾ ಭಾರತ್ ಕಝಾಕ್ತಸಾಿನ್ ಕ್ತಗಿಷಸಾಿನ್ ಪಾಕ್ತಸಾಿನ
ರಷ್ಾಾ ತ್ಜಕ್ತಸಾಿನ ಉಜೆಬೋಕ್ತಸಾಿನ್
 ಯುರ ೇಪ್ ಮತ್ುು ಏಷ್ನಯ ದ ರಾಜಕ್ತೋಯ ಆರ್ಥಷಕ ಮತ್ುಿ ಮದ್ರತ್ಾ ಸಿಂಸಾಯಾಗಿದೆ ಭೌಗೊೋಳಿಕ ವ್ಾಾಪಿ ಮತ್ುಿ
ಜನಸಿಂಖಾಯ ದ್ೃಷ್ಟ್ಿಯಿಿಂದ್ ಇದ್ು ವಿಶಿದ್ ಅತಿದೆೊಡಿ ಪಾರದೆೋರ್ಶಕ ಸಿಂಸಾಯಾಗಿದ್ುು ಯುರ ೇಪ್ ಮತ್ುು
ಏಷ್ನಯ ಪರದೆೋಶದ್ ಸರಿಸುಮಾರು 0% ವಿಶಿದ್ ಜನಸಿಂಖಾಯ 40% ಮತ್ುಿ ಜಾಗತಿಕ GDP ಯ 30% ಕ್ತೆಿಂತ್
ಹಚುು ಆವರಿಸದೆ
ವೆ ೇಸನ್ಕ್ಟ-2022 ಸ್ೇರ್ನ ಸಮರನಭನಯಸ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ತಿಾಂಗಳ ಕೆ ನೆಯಲಿಿ ರಷ್ನಯದಲಿಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ವೆ ೇಸನ್ಕ್ಟ -2022 ಮಿಲಿಟರಿ ತನಲಿೇಮಿನಲಿಿ
ತ್ಮಿ ಸ್ೈನಕರು ಭನಗವಹಸಲಿದ್ನುರ ಎಾಂದು ಚಿೇರ್ನ ತಿಳಿಸಿದ. ಈ ಸಮರನಭನಯಸದಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ ಸ್ೇನೆಯ
ಭನಗವಹಸುವಿಕೆಯ ಇರಲಿದ ಎಾಂದು ಅದು ಹೇಳಿದ.
 ಚಿೇರ್ನ ಮತ್ುು ರಷ್ನಯ ಮಿಲಿಟರಿಗಳ ನಡುವಿನ ವನಷ್ಟಾಕ ಸಹ್ಕನರ ಯೇಜ್ನೆ ಹನಗ ಎರಡು ಕಡೆಯ ಒಮಿತ್ದ
ಪ್ರಕನರ, ಚಿೇರ್ನದ ರ್ಪೇಪ್ಲ್್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಆಮಿಾ (ರ್ಪಎಲ್ಎ) ಮುಾಂದ್ಧನ ದ್ಧನಗಳಲಿಿ ಮಿಲಿಟರಿ ತನಲಿೇಮಿನಲಿಿ
ಭನಗವಹಸಲು ಕೆಲವು ಸ್ೈನಕರನುನ ರಷ್ನಯಕೆೆ ಕಳುಹಸಲಿದ ಎಾಂದು ಚಿೇರ್ನದ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಚಿವನಲಯ ಪ್ತಿರಕನ
ಪ್ರಕಟಣೆಯಲಿಿ ತಿಳಿಸಿದ.
 ಇದರಲಿಿ ಭನರತ್, ಬೆಲನರಸ್ಟ, ತ್ಜ್ಕಿಸನುನ್, ಮಾಂಗೆ ೇಲಿಯನ ಮತ್ುು ಇತ್ರ ದೇಶಗಳು ಸಹ್ ಭನಗವಹಸಲಿವೆ ಎಾಂದು
ಅದು ಹೇಳಿದ.

 ಕಳೆದ ವಷಾ, ಚಿೇರ್ನ ಮತ್ುು ಪನಕಿಸನುನ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ 17 ದೇಶಗಳು ಭನಗವಹಸಿದು ರಷ್ನಯದಲಿಿ ನಡೆದ
ಜ್ಪನಡ್– 2021ಸಮರನಭನಯಸದಲಿಿ ಭನರತ್ ಭನಗವಹಸಿತ್ುು.
 ವೆ ೇಸನ್ಕ್ಟ-2022 ಸಮರನಭನಯಸವು ಆಗಸ್ಟ್ 30 ರಿಾಂದ ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ 5 ರವರಗೆ ನಡೆಯಲಿದ.
 ವೆ ೇಸನ್ಕ್ಟ -2022 ಸಮರನಭನಯಸವು ರಷ್ನಯದ ಸ್ೇರ್ನ ಮುಖಯಸಥ ವನಯಲರಿ ಗೆರನಸಿಮೊವ್ ಅವರ ನೆೇತ್ೃತ್ವದಲಿಿ
ಪ್ ವಾ ಮಿಲಿಟರಿ ಜಿಲಿಯ 13 ತ್ರಬೆೇತಿ ಮೆೈದ್ನನಗಳಲಿಿ ನಡೆಯಲಿದ.
ಭದರತನ ಪ್ಡೆಗೆ ‘ಡೆ ರೇನ್ ಸಮ ಹ್’
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಕೃತ್ಕ ಬುದ್ಧಿಮತೆು (ಎಐ) ತ್ಾಂತನರಾಂಶವ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ

ಅತನಯಧ್ುನಕ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಅಳವಡಿಸಿದ ‘ಡೆ ರೇನ್ಗಳ ಸಮ ಹ್’ ವನುನ ಸಶಸರ
ಪ್ಡೆಗಳಿಗೆ ಸ್ೇಪ್ಾಡೆ ಮನಡಲನಗುತಿುದ. ಗುರಿಗಳನುನ ನಖರವನಗಿ ಗುರುತಿಸಿ,
ಧ್ವಾಂಸ ಮನಡಲು ಈ ಡೆ ರೇನ್ಗಳಲಿಿನ ಕೃತ್ಕ ಬುದ್ಧಿಮತೆು ತ್ಾಂತನರಾಂಶ
ನೆರವನಗಲಿದ ಎಾಂದು ಮ ಲಗಳು ಹೇಳಿವೆ.
 ಹಸರೇ ಹೇಳುವಾಂತೆ ‘ಡೆ ರೇನ್ಗಳ ಸಮ ಹ್’ವು ನದ್ಧಾಷ್ ಸಾಂಖೆಯಯ ಡೆ ರೇನ್ಗಳನುನ ಒಳಗೆ ಾಂಡಿರುತ್ುದ. ಈ
‘ಡೆ ರೇನ್ ಸಮ ಹ್’ವನುನ ಒಾಂದೇ ಕೆೇಾಂದರದ್ಧಾಂದ ನಯಾಂತಿರಸಲನಗುತ್ುದ.
 ‘ಯನವುದೇ ಕನಯನಾಚರಣೆ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ವಿವಿಧ್ ಕನರಣ್ಗಳಿಾಂದ್ನಗಿ ಕೆಲವು ಡೆ ರೇನ್ಗಳು ಕನಯಾ
ನಲಿಿಸಿದರ , ‘ಸಮ ಹ್’ವು ತ್ನನ ಕನಯಾವನುನ ಪ್ ಣ್ಾಗೆ ಳಿಸಿ ಹಾಂದ್ಧರುಗುತ್ುದ’ ಎಾಂದು ಸ್ೇನೆಯ ಸನವಾಜ್ನಕ
ಮನಹತಿ ವಿಭನಗದ ಹಚುಿವರಿ ಮಹನನದೇಾಶರ್ನಲಯ ತಿಳಿಸಿದ.
ಡೆ ರೇನ್ ಅನುನ ಏಕೆ ಬಳಸಲನಗುತ್ುದ?
 ಡೆೊರೋನ್ಗಳು ಗ ಹವ್ಾಮಾನ ಬದ್ಲಾವಣೆಯನುು ಮೆೋಲ್ಲಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವುದ್ರಿಿಂದ್ ಹಿಡಿದ್ು ನೆೈಸಗಿಷಕ
ವಿಕೊೋಪಗಳ ನಿಂತ್ರ ಶೊೋಧ ಕಾಯಾಷಚರಣೆಗಳನುು ನಡೆಸುವುದ್ು ಛಾಯಾಗರಹಣ ಚಿತಿರೋಕರಣ ಮತ್ುಿ
ಸರಕುಗಳನುು ತ್ಲುಪಸುವವರೆಗ ಅನೆೋಕ ಕಾಯಷಗಳನುು ಮನಡುತ್ುದ ಆದ್ರೆ ಅಲ್ಲಟರಿಯ ವಿಚಕ್ಷಣ ಕಣಾಗವಲು
ಮತ್ುಿ ಉದೆುೋರ್ಶತ್ ದಾಳಿಗಳಿಗ ಅವುಗಳು ಅತ್ಾಿಂತ್ ಪರಸದ್ಿ ಮತ್ುಿ ವಿವ್ಾದಾತ್ೂಕ ಬಳಕಯಾಗಿದೆ

ಅಿಂತ್ರಾಷಷ್ಟ್ರೋಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಜಿ–20 ದೇಶಗಳ ಮನಹತಿ ಮತ್ುು ಕನಯಾವೆೈಖರಿ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ನೇತಿ ಆಯೇಗದ ಮನಜಿ ಮುಖಯ

ಕನಯಾನವಾಹ್ಣನಧಿಕನರಿ ಅಮಿತನಬ್ ಕನಾಂತ್

ಅವರನುನ ಇತಿುೇಚೆಗೆ 20 ರನಷ್್ರಗಳ ಸಾಂಘಟನೆಯನದ ‘ಜಿ–
20’ಗೆ ಭನರತ್ದ ಹ ಸ ಶಪನಾ ಆಗಿ ನೆೇಮಿಸಲನಯಿತ್ು. ಹಾಂದ ಈ
ಸನಥನದಲಿಿ ಕೆೇಾಂದರ ವನಣಿಜ್ಯ ಮತ್ುು ಕೆೈಗನರಿಕೆ ಮತ್ುು ಗನರಹ್ಕ
ವಯವಹನರಗಳ ಸಚಿವ ರ್ಪೇಯ ಷ್ ಗೆ ೇಯಲ್ ಇದುರು.
 ಕಳೆದ ವಷಾದ ಸ್ಪ್್ಾಂಬರ್ನಲಿಿ ರ್ಪೇಯ ಷ್ ಅವರನುನ ನೆೇಮಕ ಮನಡಲನಗಿತ್ುು. ಈ ವಷಾದ ಕೆ ನೆಯಲಿಿ
ಭನರತ್ವು ಜಿ–20ಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ಸನಥನವನುನ ಅಲಾಂಕರಿಸಲಿದ. ಅದಕ ೆ ಮುನನವೆೇ ಅಮಿತನಬ್ ಕನಾಂತ್ ಅವರನುನ
ನೆೇಮಿಸಲನಗಿದ.
 ಭನರತ್ವು 2022 ಡಿಸ್ಾಂಬರ್ 1 ರಾಂದು ‘ಜಿ–20’ಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ಸನಥನ ವಹಸಲಿದ. ಈ ಅಧಿಕನರನವಧಿ 2023ರ
ನವೆಾಂಬರ್ 30ರವರಗೆ ಇರಲಿದ. ಭನರತ್ 2023 ರಲಿಿ ಜಿ– 20 ಶೃಾಂಗಸಭಯ ಅತಿರ್ಥಯ ವಹಸಲಿದ.
ಅಮಿತನಬ್ ಕನಾಂತ್ ಬಗೆಗ
 NITI ಆಯೋಗ CEO ಆಗಿ ಅ ಅತ್ಾಭ್ ಕಾಿಂತ್ ಅವರ ವಿಸಿೃತ್ ಅವಧಿಯು ಜೊನ್ 2022 ರಲ್ಲಿ
ಪೂಣಷಗೊಿಂಡಿತ್ು ಅವರು ಸುಮಾರು ಆರು ವಷಷಗಳ ಕಾಲ ಸಾಾನವನುು ನವಾಹಸಿದರು ಅವರು ಕೋರಳ
ಕೋಡರ್ನ 1980-ಬಾಾರ್ಚನ ನಿವೃತ್ಿ ಐಎಎಸ್ಟ ಅಧಿಕಾರಿ ಅವರು 201 ರಲ್ಲಿ NITI ಆಯೋಗ್ CEO ಆಗಿ
ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಕೊಿಂಡರು ಅವರು ಕೊೋವಿಡ್-19 ಸಾಿಂಕಾರ ಅಕ ಹರಡುವಿಕಯನುು ನಿಯಿಂತಿರಸಲು ಕೋಿಂದ್ರ
ಸಕಾಷರವು ಸಾಾಪಸದ್ 11 ಗುಿಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಒಿಂದಾದ್ ಎಿಂಪವಡ್ಷ ಗೊರಪ್-3 ನ ಅಧಾಕ್ಷರೊ ಆಗಿದಾುರೆ
G20 ಯಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ ಶಪನಾ ಪನತ್ರ
 G20 ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ದ್ ಅಧಾಕ್ಷ ಸಾಾನಕೆ ಅನುಗುಣವ್ಾಗಿ ಶಪಾಷಗಳು ಭಾರತ್ದ್ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲ್ಲರುವ ಅನೆೋಕ ಸಭಗಳಿಗ ಸಾಕಷುಿ
ಸಮಯವನುು ಒದಗಿಸುವುದ್ನಗಿದ .
G20 ಯಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ತೆ
 ಜಿ-20 ಅಧಾಕ್ಷ ಸಾಾನವನುು ಹೊಿಂದ್ಧರುವ್ಾಗ ಭಾರತ್ವು ವಷಷಕೆ ಕಾಯಷಸೊಚಿಯನುು ಸದ್ಿಪಡಿಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ು
ಕೋಿಂದ್ಧರೋಕೃತ್ ಪರದೆೋಶಗಳು ಮತ್ುಿ ರ್ಥೋಮಗಳನುು ಗುರುತಿಸುತ್ಿದೆ ಫಲ್ಲತ್ಾಿಂಶದ್ ದಾಖಲಗಳ ಮೆೋಲ ಕಲಸ
ಮಾಡುತ್ಿದೆ ಮತ್ುಿ ಚಚೆಷಗಳನುು ನಡೆಸುತ್ಿದೆ
ಜಿ–20 ರಚನೆ
 ಇದು 19 ದೇಶಗಳು ಮತ್ುು ಯುರ ೇರ್ಪಯನ್ ಒಕ ೆಟ ಸ್ೇರಿ 20 ರನಷರಗಳನೆ ನಳಗೆ ಾಂಡ ಒಾಂದು
ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ವೆೇದ್ಧಕೆ. ಇದು 1999 ರಲಿಿ ರಚನೆಯನಯಿತ್ು. ಅಾಂತ್ರನಷ್ಟರೇಯ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಿಥರತೆಯನುನ
ಸನಧಿಸಲು ನೇತಿನಯಮಗಳನುನ ಚಚಿಾಸುವುದಕನೆಗಿ ರಚಿಸಲನದ ವೆೇದ್ಧಕೆಯನಗಿದ.

 1997-1999ರಲಿಿ ತ್ಲದ ೇರಿದ ಜನಗತಿಕ ಆರ್ಥಾಕ ಬಿಕೆಟ್ಗೆ ಪ್ರಿಹನರ ಕಾಂಡುಕೆ ಳುಳವ

ಪ್ರಯತ್ನದ ಭನಗವನಗಿ ಇಾಂಡೆ ೇನೆೇಷ್ನಯ ಸ್ೇರಿದಾಂತೆ ಮಧ್ಯಮ-ಆದ್ನಯ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ ಹ್ಲವು ರನಷರಗಳನುನ
ಒಳಗೆ ಾಂಡಾಂತೆ ಈ ವೆೇದ್ಧಕೆಯನುನ ರಚಿಸಲನಗಿದ.
 ಪನರರಾಂಭದಲಿಿ ಜಿ 7 ರನಷರಗಳ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವನಲಯಗಳ ಸಲಹಯ ಮೆೇರಗೆ, ಜಿ–20 ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವರು
ಮತ್ುು ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಗವನಾರ್ಗಳು, ಜನಗತಿಕ ಆರ್ಥಾಕ ಬಿಕೆಟು್ ಮತ್ುು ಅದರ ಪ್ರಿಣನಮಗಳ ಬಗೆಗ ಚಚಿಾಸುವ
ಸಲುವನಗಿ ಸಭಗಳನುನ ನಡೆಸಿದುರು.

 ಮುಾಂದ ನಯಮಿತ್ವನಗಿ ಚಳಿಗನಲದ ಅವಧಿಯಲಿಿ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವರ ಮಟ್ದ ಸಭ ನಡೆಸುವ ಪ್ರಿಪನಠ
ನಡೆದುಕೆ ಾಂಡು ಬಾಂದ್ಧದ. 2008ರ ನವೆಾಂಬರ್ 14 ಮತ್ುು15 ರಾಂದು, ಜಿ–20 ರನಷ್್ರಗಳ ರ್ನಯಕರು ಮೊದಲ
ಬ್ಯನರಿಗೆ ಈ ಶೃಾಂಗಸಭಯಲಿಿ ಭನಗವಹಸಿದುರು.
 ಆ ಸಭಯಲಿಿ ಅಮೆರಿಕದಲಿಿ ಉಾಂಟ್ನಗಿದು ಆರ್ಥಾಕ ಬಿಕೆಟ್ನ ಪ್ರಭನವ ಮತ್ುು ಜನಗತಿಕ ಪ್ರಿಣನಮಗಳ ಕುರಿತ್ು
ಎಲಿ ರ್ನಯಕರು ಚಚಿಾಸಿದುರು. ಸಭಯಲಿಿ ಚಚೆಾಯನದ ವಿಷಯವನುನ ಸಾಂಯೇಜಿಸಿ, ಅದರ ಪ್ರಕನರ ಮುಾಂದ್ಧನ
ಸಭಗಳನುನ ನಡೆಸುವುದ್ನಗಿ ಒರ್ಪಪಕೆ ಾಂಡರು
ಜಿ–20 ಎಾಂದರೇನು?
 ಜಿ–20, ಆರ್ಥಾಕವನಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹ ಾಂದ್ಧದ ಹನಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹ ಾಂದುತಿುರುವ ವಿಶವದ ಪ್ರಮುಖ ದೇಶಗಳನುನ
ಒಳಗೆ ಾಂಡಿರುವ→ ಬಹ್ುಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ವೆೇದ್ಧಕೆ.
 ಇದು ಒಾಂದು ನದ್ಧಾಷ್ ಕನಯಾತ್ಾಂತ್ರ ರ ರ್ಪಸುವ ಉದುೇಶವನುನ ಒಳಗೆ ಾಂಡಿರುತ್ುದ. ಈ ವೆೇದ್ಧಕೆ ಭವಿಷಯದ
ಜನಗತಿಕ ಆರ್ಥಾಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ುು ಸಮೃದ್ಧಿಯನುನ ಭದರಪ್ಡಿಸುವಲಿಿ ಕನಯಾತ್ಾಂತ್ರ ರ ರ್ಪಸುವ ಪನತ್ರ
ನವಾಹಸುತ್ುದ.
 ಒಟ್ನ್ಗಿ ಜಿ–20 ಸದಸಯರು ವಿಶವದ ಜಿಡಿರ್ಪಯ ಸರಿಸುಮನರು ಶೇ 85ರಷು್, ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ವನಯಪನರದ ಶೇ
75ರಷು್ ಮತ್ುು ವಿಶವ ಜ್ನಸಾಂಖೆಯಯ ಶೇ 60 ರಷು್ ಭನಗವನುನ ಪ್ರತಿನಧಿಸುತನುರ.
 1999 ರಲಿಿ ಹ್ಣ್ಕನಸು ಸಚಿವರ ಮತ್ುು ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಯ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ ಗವನಾರ್ಗಳ ಸಭಯನಗಿ ಪನರರಾಂಭವನದ ಜಿ–20
ಶೃಾಂಗಸಭ ಮುಾಂದ, ಅನೆೇಕ ರನಷರಗಳು ಮತ್ುು ಸಕನಾರದ ಮುಖಯಸಥರನುನ ಒಳಗೆ ಾಂಡ ವನಷ್ಟಾಕ ಶೃಾಂಗಸಭಯನಗಿ
ವಿಕಸನಗೆ ಾಂಡಿದ.
 ಜೆ ತೆಗೆ, ಶಪನಾ ಸಭಗಳು (ಮನತ್ುಕತೆಗಳನುನ ನಡೆಸುವ ಮತ್ುು ರ್ನಯಕರ ನಡುವೆ ಒಮಿತ್ವನುನ ಮ ಡಿಸುವ
ಉಸುುವನರಿ), ಕನಯಾಪ್ಡೆಗಳು ಮತ್ುು ಅನೆೇಕ ವಿಶೇಷ ಸಮನವೆೇಶಗಳನುನ ವಷಾವಿಡಿೇ ಆಯೇಜಿಸಲನಗುತ್ುದ.
ಜಿ–20 ಸದಸಯ ರನಷರಗಳು
 ಅಜೆಾಾಂಟೇರ್ನ, ಆಸ್ರೇಲಿಯನ, ಬೆರಜಿಲ್, ಕೆನಡನ, ಚಿೇರ್ನ, ಫನರನ್್, ಜ್ಮಾನ, ಭನರತ್, ಇಾಂಡೆ ೇನೆೇಷ್ನಯ, ಇಟಲಿ,
ಜ್ಪನನ್, ದಕ್ಷಿಣ್ ಕೆ ರಿಯನ, ಮೆಕಿ್ಕೆ , ರಷ್ನಯ, ಸೌದ್ಧ ಅರೇಬಿಯನ, ದಕ್ಷಿಣ್ ಆಫ್ರರಕನ, ಟಕಿಾ, ಬಿರಟನ್, ಅಮೆರಿಕ
ಮತ್ುು ಐರ ೇಪ್ಯ ಒಕ ೆಟಗಳು.

 ಕನಯಾಂ ಅತಿರ್ಥಯನಗಿ ಸ್ಪೇನ್ ದೇಶವನ ನ ಈ ವೆೇದ್ಧಕೆಗೆ ಆಹನವನಸಲನಗಿದ. ಜಿ–20ಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್

ಸನಥನ ಹ ಾಂದ್ಧದ ದೇಶವು ಪ್ರತಿ ವಷಾ ನಡೆಯುವ ಶೃಾಂಗಸಭಗೆ ಅತಿಥೆೇಯ ರನಷರಗಳನುನ ಆಹನವನಸುತ್ುದ. ಈ
ವೆೇದ್ಧಕೆಯ ಎಲಿ ಕನಯಾಕರಮದಲಿಿ ಸಾಂಪ್ ಣ್ಾವನಗಿ ತೆ ಡಗಿಸಿಕೆ ಳುಳತ್ುದ. ಹ್ಲವು ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ಮತ್ುು
ಪನರದೇಶ್ಕ ಸಾಂಸ್ಥಗಳ ಈ ಸಭಯಲಿಿ ಭನಗವಹಸಲು ಅವಕನಶವಿದ. ಇದು ಜಿ–20 ವೆೇದ್ಧಕೆಗೆ ಇನ ನ ವಿಶನಲವನದ
ಪನರತಿನಧ್ಯವನುನ ನೇಡುತ್ುದ.
 1 ನೆೋ G20 ರಾಷರಗಳ ಮುಖಾಸಾರು ಮತ್ುಿ ಸಕಾಷರದ್ ಶೃಿಂಗಸಭಯು 2021 ರಲ್ಲಿ ರ ೇಮ್ಸ ನ ಇಟಲಿಯಲಿಿ
ನಡೆಯಿತ್ು
 17 ನೆೋ G20 ರಾಷರಗಳ ಮುಖಾಸಾರು ಮತ್ುಿ ಸಕಾಷರದ್ ಶೃಿಂಗಸಭಯು 15-1 ನವಿಂಬರ್ 2022 ರಲ್ಲಿ
ಬಾಲ್ಲಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದ
ದ್ಧನ ವಿಶೋಷತೆಗಳು
‘ವಿಶವ ಆನೆ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆ’
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಬಾಂಡಿೇಪ್ುರ ಹ್ುಲಿ ಸಾಂರಕ್ಷಿತ್ ಪ್ರದೇಶ ಹಡಿಯನಲ ಉಪ್ ವಿಭನಗದ ಕಲೆರ ವಲಯದ ರನಾಂಪ್ುರ ಆನೆ
ಶ್ಬಿರದಲಿಿ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೨ ರಾಂದು ವಿಶವ ಆನೆ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯನುನ
ಆಚರಿಸಲನಯಿತ್ು. ‘ವಿಶವ ಆನೆ ದ್ಧನವನುನ 2012ರಿಾಂದ
ಆಚರಿಸಲನಗುತಿುದ.
 ದೇಶದಲಿಿ 49,000 ಸನವಿರ ಆನೆಗಳಿವೆ, ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ 6,000,
ಬಾಂಡಿೇಪ್ುರದಲಿಿ 1,200 ಆನೆಗಳಿವೆ, ಆಗ ಎರಡು ಸನವಿರಕ ೆ
ಹಚುಿ ಆನೆಗಳು ಸಿಗುತ್ುವೆ. ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಎಾಂಟು ಸನಕನನೆ ಕನಯಾಂಪ್ ಇವೆ. ಈಗ ಹ ಸದ್ನಗಿ ಇನೆ ನಾಂದು ಆನೆ ಕನಯಾಂಪ್
ಹನರಾಂಗಿಯಲಿಿ ಮನಡಲನಗಿದ.
ಹನೆನಲ
 ವಿಶಿ ಆನೆ ದ್ಧನವನುು ಮೊದ್ಲ ಬಾರಿಗ ಆಗಸ್ಟಿ 12 2012 ರಿಂದ್ು ಕೆನಡನದ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಮನಾಪ್ಕ ಪ್ಟರೇಷ್ಟಯನ
ಸಿಮ್ಸ್ ಮತ್ುು ಥನಯ್ದಿಾಂಡ್ನ ಆನೆ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣನ ಸ್ ಸ್ೈಟ 'ಎಲಿಫಾಂರ್ಟ ರಿೇಇಾಂಟರಡಕ್ಷ್ನ್ ಫೌಾಂಡೆೇಶನ್ ಆಫ್
ಥೆೈಲನಯಾಂಡ್' ಉಪ್ಕರಮದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಆಚರಿಸಲನಯಿತ್ು
 ಆನೆಗಳ ಉಳಿವಿಗ ಬದ್ರಿಕಯಡುಿವ ಸಮಸಾಗಳ ವಿರುದ್ಿ ಧಿನಿ ಎತ್ಿಲು ಮತ್ುಿ ಜಾತಿಗಳ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆಗ ಒಟ್ಾಿಗಿ
ಕಲಸ ಮಾಡಲು ಜ್ನರನುನ ಒಟುಿಗೊಡಿಸುವ ಗುರಿಯನುು ದ್ಧನ ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
ಆಚರಿಸುವ ಉದುೇಶ
 ವರದ್ಧಯ ಪರಕಾರ ದ್ಿಂತ್ ಮೊಳೆ ಮತ್ುಿ ಮಾಿಂಸಕಾೆಗಿ ಬೋಟೆಗಾರರಿಿಂದ್ ಪರತಿದ್ಧನ 100 ಕೊೆ ಹಚುು ಆಫಿರಕನ್
ಆನೆಗಳು ಕೊಲಿಲಪಡುತ್ಿವ ಎಿಂದ್ು ಅಿಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಆಫಿರಕನ್ ಆನೆಗಳ ಒಟುಿ ಜನಸಿಂಖಾಯು ಪರಸುಿತ್
ಸುಮಾರು 4 00 000 ಆಗಿದೆ

 1989 ರಲ್ಲಿ ಅಳಿವಿನಿಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪರಭೋದ್ಗಳಲ್ಲಿನ ಅಾಂತ್ರರನಷ್ಟರೇಯ ವನಯಪನರದ ಸಮನವೆೇಶ

(CITES) ಮೊಲಕ ಅಿಂತ್ಾರಾಷ್ಟ್ರೋಯವ್ಾಗಿ ನಿಷ್ೋಧಿಸಲಪಟಿ ದ್ಿಂತ್ದ್ ಬಲ ಮೊರು ಬಾರಿ ಏರಿಕಯಾಗಿದೆ ಇತ್ರ
ಪರಭೋದ್ಗಳಾದ್ ಏಷಾನ್ ಆನೆಗಳು ಜೆೈವಿಕವ್ಾಗಿ ಆಫಿರಕನು ಆನೆಗಳಿಗಿಾಂತ್ ಭಿನುವ್ಾಗಿರುತ್ಿವ ಮತ್ುಿ ಅಶರತ್ಳಿಯನುು
ಹೊಿಂದ್ಲು ಸಾಧಾವಿಲಿ ಅವು ಏಷ್ಾಾದ್ 13 ದೆೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿಕೊಿಂಡಿವ ಮತ್ುಿ ಕೋವಲ 40 000 ಉಳಿದ್ಧವ
ಏಕಿಂದ್ರೆ ಅವುಗಳು ದ್ಿಂತ್ದ್ ವ್ಾಾಪಾರಕೆ ಬಲ್ಲಯಾಗುತ್ಿವ ಮತ್ುಿ ಸಕಷಸ್ಟ ಪರದ್ಶಷನಗಳು ಮತ್ುಿ ಧಾ ಅಷಕ
ಚಟುವಟ್ಟಕಗಳಾಂತ್ಹ್ ಮನರಿಂಜನಾ ಉದೆುೋಶಗಳಿಗಾಗಿ ಸರೆಹಡಿಯಲಪಡುತ್ುವೆ

 ಆನೆಯ ಜಿೋವಿತ್ಾವಧಿಯು ಖ್ಯನುತೆ ಮತ್ುಿ ಆಘಾತ್ದ್ಧಿಂದ್ ಬಳಲುತಿಿರುವುದ್ರಿಿಂದ್ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ಿದೆ ಎಿಂದ್ು
ಅಧಾಯನಗಳು ಹೇಳಿವೆ ಇದ್ಲಿದೆ ಹದಾುರಿಗಳು ಮತ್ುಿ ರೆೈಲುಮಾಗಷಗಳಿಂತ್ಹ ಮೊಲಸೌಕಯಷಗಳ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಿಿಂದಾಗಿ ಅರಣ್ಯ ಜಾಗವನುು ಕುಗಿಗಸುವುದ್ರಿಿಂದ್ ಆನೆಗಳು ಆವ್ಾಸಸಾಾನಗಳನುು
ಕಳೆದ್ುಕೊಳುಳತಿಿರುವುದ್ರಿಿಂದ್ ಮತ್ುಿ ಅನೆೋಕ ಬಾರಿ ಮಾನವ-ಪಾರಣಿ ಸಿಂಘಷಷಗಳಿಗ ಕಾರಣವ್ಾಗುವ
ಜನವಸತಿಗಳನುು ಅತಿಕರ ಅಸುತಿಿರುವುದ್ರಿಿಂದ್ ಅವುಗಳ ಉಳಿವಿಗ ಬದ್ರಿಕ ಇದೆ
ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ ಆನೆಗಳು
 2017 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಫಲ್ಲತ್ಾಿಂಶಗಳ ಪರಕಾರ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 049 ಆನೆಗಳಿಗ ಆಶರಯ ನಿೋಡಿರುವ
ಕನಾಷಟಕದ್ ದ್ಕ್ಷಿಣ ಪರದೆೋಶವು ರಾಜಾದ್ಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹಚುು ಆನೆಗಳನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
 ಕನಾಷಟಕದ್ಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳು ಮುಖಾವ್ಾಗಿ ದ್ಕ್ಷಿಣ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಕಿಂಡುಬರುತ್ಿವ ಮತ್ುಿ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 3
ಚಾಮರಾಜನಗರದ್ಲ್ಲಿ ಸಾವನುಪಪದ್ುರೆ ಮೆೈಸೊರಿನಲ್ಲಿ 12 ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ 10 ಬಿಂಗಳೊರಿನಲ್ಲಿ 7
ಹಾಸನದ್ಲ್ಲಿ 4 ಮತ್ುಿ ಚಿಕೆಮಗಳೊರು ವೃತ್ಿದ್ಲ್ಲಿ 1 ಸಾವು ಸಿಂಮವಿಸದೆ
 ಕನಾಷಟಕ ಅರಣಾ ಇಲಾಖಯ ಅಿಂಕ್ತಅಿಂಶಗಳ ಪರಕಾರ 2021 ರಲ್ಲಿ ಕನಾಷಟಕದ್ಲ್ಲಿ 79 ಆನೆಗಳು ಸಾವನುಪಪವ
ಅದ್ರಲ್ಲಿ 17 ಆನೆಗಳು ವಿದ್ುಾದಾಘಾತ್ ಮತ್ುಿ ಬೋಟೆಯಾಡುವುದ್ು ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ ಅಸಹಜ ಕಾರಣಗಳ
ಪರಿಣಾಮವ್ಾಗಿದೆ
ಸಕನಾರ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡ ಕರಮಗಳು
 2017 ರಲ್ಲಿ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡ ಎಣಿಕಯ ಪರಕಾರ 29 9 4 ಆನೆಗಳನುು ಸಿಂರಕ್ಷಿಸಲು ಭಾರತ್ವು 1992 ರಲ್ಲಿ 'ಪನರಜೆಕ್ಟ್
ಎಲಿಫಾಂರ್ಟ' ಅನುು ಪಾರರಿಂಭಿಸತ್ು ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳನುು ಉಳಿಸಲು ಸಕಾಷರವು ರಾಜಾಗಳಿಗ
ತ್ಾಿಂತಿರಕ ಮತ್ುಿ ಆರ್ಥಷಕ ಸಹಾಯವನುು ಒದ್ಗಿಸುತ್ಿದೆ
ಆನೆಗಳ ಸಾಂರಕ್ಷ್ಣೆ ಹೇಗೆ
 ಆನೆ ದ್ಿಂತ್ದ್ ವ್ಾಾಪಾರವನುು ತ್ಡೆಗಟಿಲು ವನಾಜಿೋವಿಗಳಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳ ಪಾರಮುಖಾತೆಯ ಬಗಗ ಸಾವಷಜನಿಕರಿಗ
ತಿಳುವಳಿಕ ನಿೋಡಲು ಮತ್ುಿ ಅರಣಾ ಪರದೆೋಶಗಳನುು ಸಿಂರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ುಿ ವಿಸಿರಿಸಲು ಬಲವ್ಾದ್ ಶಾಸಕಾಿಂಗ ಮತ್ುಿ
ಕಟುಿನಿಟ್ಟಿನ ಜಾರಿ ಅಗತ್ಾವಿದೆ ಹಾಗಯ್ಕೋ ನಾವು ಬಯಸದ್ರೆ ಜಾಗತಿಕ ಪರಯತ್ುಗಳಿಾಂದ ಮುಿಂಬರುವ ಪೋಳಿಗಯು
ಆನೆಗಳನುು ನೆೊೋಡುತ್ಿದೆ


ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕೈಮಗಗ ದ್ಧನ

ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಪರತಿ ವಷಷ ಆಗಸ್ಟಿ 7 ರಿಂದ್ು ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕೈಮಗಗ ದ್ಧನವನುು ಆಚರಿಸಲನಯಿತ್ು
ದ್ಧನವು ಭಾರತ್ದ್ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಷಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೈಮಗಗ ಉದ್ಾಮದ್ ಕೊಡುಗಯನುು ಎತಿಿ
ತೆೊೋರಿಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಕೈಮಗಗ ಉದ್ಾಮದ್ ಬಗಗ ಜನರಲ್ಲಿ
ಜಾಗೃತಿ ಮೊಡಿಸುತ್ಿದೆ
• ಜ್ವಳಿ ಸಚಿವನಲಯವು ಆಚರಣೆಯ ನೆ ೇಡಲ್

ಏಜೆನ್ಯನಗಿದ.
 ದೇಶದ ನೆೇಕನರರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗನಗಿ ಸಕನಾರವು ಹ್ಲವು
ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧದ. ರನಷ್ಟರೇಯ ಕೆೈಮಗಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕನಯಾಕರಮ, ಕೆೈಮಗಗ ನೆೇಕನರರ ಸಮಗರ
ಕಲನಯಣ್ ಯೇಜ್ನೆ, ಸಮಗರ ಕಿಸ್ರ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೇಜ್ನೆ ಮತ್ುು ನ ಲು ಸರಬರನಜ್ು ಯೇಜ್ನೆಯಾಂತ್ಹ್
ಹ್ಲವನರು ಯೇಜ್ನೆಗಳನುನ ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧದ.
 ಭನರತ್ವು ಪ್ರಪ್ಾಂಚದಲಿೇ ಎರಡನೆೇ ಅತಿ ಹಚುಿ ದ ಡಡ ಕೆೈಮಗಗ ಉತ್ಪನನಗಳನುನ ರಫುು ಮನಡುತ್ುದ.
ಭನರತ್ದಲಿಿನ ದೇಶ್ಯ ಉಡುಪ್ು ಉದಯಮವು ಭನರತ್ದ ಒಟು್ ಜಿಡಿರ್ಪಯಲಿಿ ಶೇಕಡನ 5 ರಷು್ ಕೆ ಡುಗೆ
ನೇಡುತಿುದ.
ಭನರತಿೇಯ ಕೆೈಮಗಗ ಉದಯಮದ ಬಗೆಗ:
 ಕೈಮಗಗ ಉದ್ಾಮವು ಭಾರತ್ದ್ ಅತಿದೆೊಡಿ ಉದ್ಾಮವ್ಾಗಿದೆ
 ವಲಯದ್ ನೆೋಯ್ಕಗ ಸಮುದಾಯದ್ಧಿಂದ್ ತ್ಯಾರಿಸದ್ ಉತ್ಪನುಗಳು ಪರಪಿಂಚದಾದ್ಾಿಂತ್ ಜನಪರಯವ್ಾಗಿವ
 ಇದ್ು ಭಾರತ್ದ್ ಗಾರ ಅೋಣ ಪರದೆೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಉದೆೊಾೋಗದ್ ಮೊಲವ್ಾಗಿದೆ
 ಮಹಿಳಾ ಸಬಲ್ಲೋಕರಣದ್ಲ್ಲಿ ವಲಯವು ಪರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ಿದೆ ನೆೋಕಾರರು ಮತ್ುಿ ಸಿಂಬಿಂಧಿತ್
ಕಾ ಅಷಕರಲ್ಲಿ 70% ಮಹಿಳೆರಿದ್ನುರ
 ಭಾರತಿೋಯ ಕೈಮಗಗ ಕ್ಷೆೋತ್ರವು ತ್ನು ಉತ್ಪನುಗಳನುು ಯುಕೆ, ಯುಎಸ್ಟಎ, ಫನರನ್್, ಜ್ಮಾನ ಮತ್ುು ದಕ್ಷಿಣ್
ಆಫ್ರರಕನದಾಂತ್ಹ್ ವಿಶಿದಾದ್ಾಿಂತ್ 20 ಕೊೆ ಹಚುು ದೆೋಶಗಳಿಗ ರಫುು ಮಾಡುತ್ಿದೆ
ದ್ಧನದ ಇತಿಹನಸ
 1905 ಆಗಸ್ಟ್ 7 ರಾಂದು ಬಾಂಗನಳದಲಿಿ ಸವದೇಶ್ ಚಲುವಳಿ ಪನರರಾಂಭವನಗಿತ್ುು. ಆ ಚಳುವಳಿಯ ಮ ಲ ಉದುೇಶ
ವಿದೇಶ್ ನಮಿಾತ್ ಉತ್ಪನನಗಳನುನ ಬಹಷೆರಿಸಿ, ಭನರತಿೇಯ ನಮಿಾತ್ ಉತ್ಪನನಗಳನುನ ಉತೆುೇಜಿಸುವುದ್ನಗಿದ.
ಹನಗನಗಿ ಪ್ರತಿ ವಷಾ ಆಗಸ್ಟ್ 7 ರಾಂದು ರನಷ್ಟರೇಯ ಕೆೈಮಗಗ ದ್ಧನವನುನ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ.
 ಸಿದೆೋರ್ಶ ಆಿಂದೆೊೋಲನವು ವಿದೆೋರ್ಶ ಸರಕುಗಳ ಮೆೋಲ್ಲನ ಅವಲಿಂಬನೆಯನುು ನಿಗರಹಿಸುವ ಮತ್ುಿ ದೆೋರ್ಶೋಯ
ಉತ್ಾಪದ್ನೆಯನುು ಹಚಿುಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧತ್ುಿ
 ಆಿಂದೆೊೋಲನದ್ ಭಾಗವ್ಾಗಿ ಪರತಿಯಿಂದ್ು ಮನೆಯಲೊಿ ಖಾದ್ಧ ಉತ್ಾಪದ್ನೆ ಪಾರರಿಂಮವ್ಾಯಿತ್ು
 ಭಾರತ್ಕೆ ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾ ಬಿಂದಾಗ ಖಾದ್ಧಯಿಿಂದ್ ಮಾಡಿದ್ ಭಾರತ್ದ್ ಧಿಜವನುು ಇಿಂಡಿಯಾ ಗೋಟ್ ಬಳಿ
ಅರ್ನವರಣ್ಗೆ ಳಿಸಲನಯಿತ್ು ಹಿೋಗಾಗಿ ಸಿದೆೋರ್ಶ ಆಿಂದೆೊೋಲನ ಆರಿಂಮವ್ಾದ್ ಆಗಸ್ಟಿ 7 ರಿಂದ್ು ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕೈಮಗಗ
ದ್ಧನವನುು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ಿದೆ

 ಮೊದಲ ರನಷ್ಟರೇಯ ಕೆೈಮಗಗ ದ್ಧನವನುನ ಚೆನೆನೈನಲಿಿ ಆಗಸ್ಟ್ 7, 2015 ರಾಂದು

ಆಚರಿಸಲನಯಿತ್ು;.
 ದ್ಧನವು ಗಾರ ಅೋಣ ಉದೆೊಾೋಗ ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ ಭಾರತ್ದ್ ಹಲವ್ಾರು ಕ್ಷೆೋತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನೆೋಕಾರ ಸಮುದಾಯದ್
ಕೊಡುಗಯನುು ಎತಿಿ ತೆೊೋರಿಸುತ್ಿದೆ ದ್ಧನವು ಭಾರತ್ದ್ ರ್ಶರೋಮಿಂತ್ ಕೈಮಗಗ ಪರಿಂಪರೆಯನುು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ುಿ
ಉತ್ಿಮ ಅವಕಾಶಗಳನುು ಒದ್ಗಿಸುವ ಮೊಲಕ ಕೈಮಗಗ ಸಮುದಾಯವನುು ಸಬಲ್ಲೋಕರಣಗೊಳಿಸಲು
ಪರಯತಿುಸುತ್ಿದೆ ಇದರ ಗೌರವನರ್ಥಾವನಗಿ ಕೈಮಗಗ ನೆೋಕಾರ ಸಮುದಾಯದ್ಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕೈಮಗಗ ದ್ಧನವನುು
ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ಿದೆ
ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಆಗಸ್ಟ್ 22, ರಾಂದು ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ, ಬೆರಜಿಲ್ ಸಕನಾರವು ಆಗಸ್ಟ್ 22
ಅನುನ ‘ಫ ೇಕ್ಟಲ ೇರ್ ಡೆೇ’ ಎಾಂದು 1965ರ ಆಗಸ್ಟ್ 17ರಾಂದು ಅಧಿಕೃತ್ವನಗಿ ಘ ೇಷ್ಟಸಿತ್ು. ಅಲಿಿ ಪ್ರತಿವಷಾ ಈ
ದ್ಧನವನುನ ಆಚರಿಸಿಕೆ ಾಂಡು ಬರಲನಗುತಿುದ. ಇದುಜ್ಗತಿುನ ಜ್ನಪ್ದ ಸಮುದ್ನಯಗಳಿಗ ವಿದ್ನವಾಂಸರಿಗ ಒಾಂದು
ಅವಿಸಿರಣಿೇಯ ದ್ಧನ.
 ಭನರತ್ದಲಿಿ ಕೆೇರಳ, ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು, ಕರ್ನಾಟಕ ಒಳಗೆ ಾಂಡಾಂತೆ ಕೆಲವು ರನಜ್ಯಗಳು 2015ರ ನಾಂತ್ರ ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ
ದ್ಧನವನುನ ಆಚರಿಸುತಿುವೆ.
 ಆದರ ಈತ್ನಕ ವಿಶವಸಾಂಸ್ಥಯನಗಲಿೇ, ಅದರ ಅಾಂಗಸಾಂಸ್ಥ ಯುನೆಸ್ ೆ ಆಗಲಿೇ ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನಕೆೆ ಮನನಯತೆ
ನೇಡಿಲಿ.
 ಇದ್ಧೇಗ ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ವಿಶವವಿದ್ನಯಲಯಕೆೆ ಇಾಂತ್ಹ್ದ ುಾಂದು ಸುವಣನಾವಕನಶ ಇದ. ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನದ
ಅಧಿಕೃತ್ ಆಚರಣೆಗನಗಿ ವಿಶವ ವಿದ್ನಯಲಯವು ರನಜ್ಯ ಮತ್ುು ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರದ ಮ ಲಕ ಯುನೆಸ್ ೆ ಮತ್ುು
ವಿಶವಸಾಂಸ್ಥಗೆ ‘ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನ’ವನುನ ಅಧಿಕೃತ್ವನಗಿ ಘ ೇಷ್ಟಸಲು ವಿಶವಜ್ನರ ಪ್ರವನಗಿ ಹ್ಕೆ ೆತನುಯ
ಮಾಂಡಿಸಬಹ್ುದ್ನಗಿದ
ಆಚರಿಸುವ ಕನರಣ್
 ವಿಲಿಯಾಂ ಜನನ್ ಥನಮ್ಸ್ ಎಾಂಬ ಬಿರಟಷ್ ಪನರಚಿೇನ ಅನೆವೇಷಕ ಅಾಂಬೆ ರೇಸ್ಟ ಮೆತನಾನ್ ಎನುನವ ಗುಪ್ು ರ್ನಮದಲಿಿ
1846ರ ಆಗಸ್ಟ್ 12ರಾಂದು `ದ್ಧ ಅಥೆೇ ನಯಾಂ’ ಎನುನವ ಪ್ತಿರಕೆಗೆ ಒಾಂದು ಪ್ತ್ರ ಬರಯುತನುನೆ. ಈ ಪ್ತ್ರ ಅದೇ ತಿಾಂಗಳ
22ರಾಂದು ಪ್ರಕಟವನಗುತ್ುದ. ಪ್ತ್ರದಲಿಿ ‘ದ್ನಸ್ಟ ವೆ ೇಕ್ಟ’ ಮತ್ುು ‘ಜ್ನರ್ಪರಯ ಪ್ಳೆಯುಳಿಕೆ’ ಎಾಂದು ಕರಯುತಿುದು
ಜ್ನರ ಪ್ರಾಂಪ್ರಯ ಸಾಂಗತಿಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕೆೆ ‘ಫ ೇಕ್ಟಲ ೇರ್’ ಎಾಂದು ಕರಯಬಹ್ುದಾಂದು ಸ ಚಿಸಿದ.
 ‘ಫ ೇಕ್ಟ’ ಎಾಂದರ ಜ್ನ, ‘ಲ ೇರ್’ ಎಾಂದರ ಆ ಜ್ನರ ಜ್ಞನನ ಅರ್ಥವನ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಎಾಂದು ವಿವರಿಸುತನುನೆ.
 ಆಗ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ‘FOLKLORE’ ಎನುನವ ಪ್ದವು ಮುದ್ಧರತ್ ರ ಪ್ದಲಿಿ ಅಕಡೆಮಿಕ್ಟ ವಲಯದ ಬಳಕೆಗೆ
ಬರುತ್ುದ. ಈ ಚನರಿತಿರಕ ದ್ಧನದ ನೆನರ್ಪಗನಗಿ ಆ ದ್ಧನವನುನ ವಿಶವ ಜನನಪ್ದ ದ್ಧನವರ್ನನಗಿ ಆಚರಿಸುತನು ಬರಲನಗಿದ.
ಇಾಂದ್ಧಗೆ ‘ಫ ೇಕ್ಟಲ ೇರ್’ ಪ್ದವು ಬಳಕೆಗೆ ಬಾಂದು 176 ವಷಾಗಳನದವು

ಪರಶಸಿ ಪುರಸಾೆರಗಳು
ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಯ ಸನಹತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸಿು
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ವಿಜ್ಯನಗರ ಜಿಲಿಯ

ಹ್ಗರಿಬೆ ಮಿನಹ್ಳಿಳಯ ಯುವ ಬರಹ್ಗನರ

ದ್ನದ್ನರ್ಪೇರ್ ಜಿಮನ್ ಮತ್ುು ಉತ್ುರ ಕನನಡ ಜಿಲಿಯ
ಸಿದ್ನುಪ್ುರದ ನವೃತ್ು ಶ್ಕ್ಷ್ಕ ತ್ಮಿಣ್ಿ ಬಿೇಗನರ್ ಅವರಿಗೆ
2022ನೆೇ ಸನಲಿನ ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಯ ಸನಹತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸಿು
ನೇಡಿ ಗೌರವಿಸಲನಗಿದ.
 ಪ್ರಶಸಿುಯು 50 ಸನವಿರ ನಗದು ಮತ್ುು ಸಿರಣಿಕೆಯನುನ ಒಳಗೆ ಾಂಡಿದುು, ಡಿಸ್ಾಂಬರ್ನಲಿಿ ದಹ್ಲಿಯಲಿಿ
ಪ್ರದ್ನನ ಮನಡಲನಗುತ್ುದ. ಜಿಮನ್ ಅವರು ತ್ಮಿ ‘ನೇಲಕುರಿಾಂಜಿ’ ಕಥನ ಸಾಂಕಲನಕನೆಗಿ ಯುವ ಸನಹತ್ಯ
ವಿಭನಗದಲಿಿ ಆಯ್ದೆಯನಗಿದುರ, ಬಿೇಗರು ಅವರ ಮಕೆಳ ಪ್ುಸುಕ ‘ಬ್ಯನವಲಿ ಗುಹ’ಗೆ ಪ್ರಶಸಿು ಪ್ಡೆದ್ಧದ್ನುರ.
ಸನಹತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿ
 ಸಾಹಿತ್ಾ ಅಕಾಡೆ ಅಯು ಭಾರತ್ದ್ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಸಾಹಿತ್ಾ ಅಕಾಡೆ ಅಯಾಗಿದೆ

 ಭಾರತ್ ಸಕಾಷರವು 12 ಮಾರ್ಚಷ 1954 ರಿಂದ್ು ಸಾಹಿತ್ಾ ಅಕಾಡೆ ಅಯನುು ಸಾಾಪಸತ್ು
 7 ಜನವರಿ 195 ರಿಂದ್ು ಇದ್ನುು ಸೊಸೈಟ್ಟಗಳ ನೆೊೋಿಂದ್ಣಿ ಕಾಯಿದೆ 18 0 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೊಸೈಟ್ಟಯಾಗಿ
ನೆೊೋಿಂದಾಯಿಸಲಾಯಿತ್ು
 ಸಾಹಿತ್ಾ ಅಕಾಡೆ ಅಯು ಭಾರತಿೋಯ ಸಿಂವಿಧಾನದ್ಲ್ಲಿ ಉಲಿೋಖ್ಯಸಲಾದ್ 22 ಭಾಷ್ಗಳ ಜೆೊತೆಗ ಇಿಂಗಿಿಷ್ ಮತ್ುಿ
ರಾಜಸಾಾನಿ ಭನಷಗಳನುನ ಗುರುತಿಸದೆ

ಇತ್ರ ಸುದ್ಧಿಗಳು
ಅಮೆರಿಕದ ಗನಯಕಿ ಮೆೇರಿ ಮಿಲಬೆನ್ ಅತಿರ್ಥ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಭನರತ್ದ 75ನೆೇ ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವಕೆೆ ಅತಿರ್ಥಯನಗಿ ಆಫ್ರರಕ ಮ ಲದ ಅಮೆರಿಕದ
ಹನಡುಗನತಿಾ ಮೆೇರಿ ಮಿಲನಬೆನ್ ಅವರು ಆಗಮಿಸಲಿದ್ನುರ.
 ರನಷರಗಿೇತೆ 'ಜ್ನ ಗಣ್ ಮನ' ಮತ್ುು ಭಕಿು ಗಿೇತೆ 'ಓಾಂ ಜೆೈ ಜ್ಗದ್ಧೇಶ್ ಹ್ರೇ' ಗಿೇತೆಗಳ ಮ ಲಕ ಪ್ರಿಚಿತ್ರನಗಿರುವ
ಮಿಲನಬೆನ್ ಅವರನುನ ಭನರತಿೇಯ ಸನಾಂಸೆೃತಿಕ ಸಾಂಬಾಂಧಿ ಕೌನ್ಲ್ (ಐಸಿಸಿಆರ್) ಅತಿರ್ಥಯನಗಿ ಆಹನವನಸಿದ.
 '1959ರಲಿಿ ಭನರತ್ಕೆೆ ಭೇಟ ನೇಡಿದು ಡನ. ಮನಟಾನ್ ಲ ರ್ಥರ್ ಕಿಾಂಗ್ ಅವರ ಸಿರಣನರ್ಥಾ, 75ನೆೇ
ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವದಲಿಿ ಪನಲ ಗಳುಳವ ಅವಕನಶ ಲಭಿಸಿದ.
 ಮಿಲನಬೆನ್ ಅವರು ಸನವತ್ಾಂತೆ ರಯೇತ್್ವಕೆೆ ಐಸಿಸಿಆರ್ ಆಹನವನಸುತಿುರುವ ಮೊದಲ ಅಮೆರಿಕದ
ಕಲನವಿದಯನಗಿದ್ನುರ. 40 ವಷಾದ ಮಿಲನಬೆನ್ ಅವರು ಅಮೆರಿಕವನುನ ಪ್ರತಿನಧಿಸುತಿುರುವ ಅಧಿಕೃತ್
ಅತಿರ್ಥಯನಗಿದ್ನುರ.
 ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಭನರತ್ಕೆೆ ಭೇಟ ನೇಡುತಿುರುವುದರಿಾಂದ ಅತ್ಯಾಂತ್ ಖುಷ್ಟಯನಗಿದುೇನೆ. ಬೆೇರ ರನಷರಗಳಿಗೆ
ರ್ನನೆ ಬಾ ಪ್ರವನಸಿಯನಗಿ ಹ ೇಗಬಹ್ುದು, ಆದರ ಭನರತ್ಕೆೆ ರ್ನನು ಯನತನರರ್ಥಾಯನಗಿ ಬಾಂದ್ಧದುೇನೆ- ಎಾಂಬ
ಮನಟಾನ್ ಲ ರ್ಥರ್ ಮನತ್ುಗಳು ನೆನಪನಗುತಿುವೆ ಎಾಂದು ಮಿಲನಬೆನ್ ಹೇಳಿದ್ನುರ.
ವಿಜ್ಞನನ ಸಮಿೇರ್ ಕನಮತ್
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಖನಯತ್ ವಿಜ್ಞನನ ಸಮಿೇರ್ ವಿ.ಕನಮತ್ ಅವರು ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಚಿವನಲಯದ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆ
ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಂಸ್ಥಯ (ಡಿಆರ್ಡಿಒ) ಮುಖಯಸಥ ಹನಗ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಾಂಶ ೇಧ್ನೆ ಮತ್ುು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಭನಗದ
ಕನಯಾದಶ್ಾಯನಗಿ ನೆೇಮಕಗೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ.
 ಕನಮತ್ ಅವರು ಈ ಮೊದಲು ಡಿಆರ್ಡಿಒದ ರ್ೌಕನ ವಯವಸ್ಥ ಮತ್ುು ಸರಕು ವಿಭನಗದ ಮಹನ ನದೇಾಶಕರನಗಿ
ಕೆಲಸ ಮನಡುತಿುದುರು.
 ಸಾಂಪ್ುಟದ ನೆೇಮಕನತಿ ಸಮಿತಿಯು (ಎಸಿಸಿ) ಕನಮತ್ ಅವರ ನೆೇಮಕಕೆೆ ಒರ್ಪಪಗೆ ಸ ಚಿಸಿದ. ಅಧಿಕನರ ಸಿವೇಕರಿಸಿದ
ದ್ಧನದ್ಧಾಂದ 60 ವಷಾ ವಯಸನ್ಗುವವರಗ ಕನಮತ್ ಅವರು ಈ ಹ್ುದುಯಲಿಿ ಕನಯಾನವಾಹಸಲಿದ್ನುರ’
ಎಾಂದು ಆದೇಶದಲಿಿ ತಿಳಿಸಲನಗಿದ.
 ‘ಸತಿೇಶ್ ರಡಿಡ ಅವರನುನ ರಕ್ಷ್ಣನ ಸಚಿವ ರನಜ್ರ್ನಥ್ ಸಿಾಂಗ್ ಅವರ ವೆೈಜ್ಞನನಕ ಸಲಹಗನರರರ್ನನಗಿ ನೆೇಮಿಸುವ
ನಣ್ಾಯಕ ೆ ಸಾಂಪ್ುಟ ಸಮಿತಿ ಅನುಮೊೇದನೆ ನೇಡಿದ’.

 ರಡಿಡ ಅವರನುನ 2018ರ ಆಗಸ್ಟ್ನಾಂದ 2020ರ ಆಗಸ್ಟ್ವರಗ ಡಿಆರ್ಡಿಒ ಮುಖಯಸಥರರ್ನನಗಿ

ನೆೇಮಿಸಲನಗಿತ್ುು. ಬಳಿಕ ಅವರ ಸ್ೇವನವಧಿಯನುನ ಮತೆುರಡು ವಷಾ ವಿಸುರಿಸಲನಗಿತ್ುು.
ಕಎಎಸ್ಟ ಮುಖಾ ಪರಿೋಕ್ಷೆಯ ಮಾದ್ರಿ ಪರಶು- ಉತ್ಿರ
ಕೆ ಎ ಎಸ್ಟ ಮುಖಯ ಪ್ರಿೇಕ್ಷೆಯಲಿಿ ಕೆೇಳಬಹ್ುದ್ನದ ಸಾಂಭವನೇಯ ಪ್ರಶನಗಳಿಗೆ ಸಾಂಬಾಂದ್ಧಸಿದ ಲೇಖನಗಳು

ಯುವನನ್ ವನಾಂಗ್ 5
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಉಪ್ಗರಹ್ಗಳ ಜನಡು ಮತ್ುು ಖಾಂಡನಾಂತ್ರ ಕ್ಷಿಪ್ಣಿಗಳನುನ ಪ್ತೆುಹ್ಚುಿವ ಚಿೇರ್ನದ ಅತನಯಧ್ುನಕ
ಕಣನಗವಲು ಮತ್ುು ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ರ್ೌಕೆ ಯುವನನ್ ವನಾಂಗ್ 5 ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ದಕ್ಷಿಣ್ದ ಹ್ಾಂಬಾಂಟ ೇಟ ಬಾಂದರಿನಲಿಿ ಲಾಂಗರು
ಹನಕಿದ.
 ಯುವನನ್ ವನಾಂಗ್ 5’ ರ್ೌಕೆ ಬೆಳಿಗೆಗ 8.20ಕೆೆ ಬಾಂದರು

ಪ್ರವೆೇಶ್ಸಿತ್ು. ಇದೇ 22ರವರಗೆ ರ್ೌಕೆ ಬಾಂದರಿನಲಿಿರಲಿದ’ ಎಾಂದು
ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ರ್ೌಕನಪ್ಡೆ ಅಧಿಕನರಿಗಳು ತಿಳಿಸಿದ್ನುರ.
 ಈ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿನ ಭದರತೆಯ ಬಗೆಗ ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಅಮೆರಿಕದ
ಕಳವಳದ ಮಧಯ ಚಿೇರ್ನ, ಈ ಅತನಯಧ್ುನಕ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ರ್ೌಕೆಯು ಯನವುದೇ ದೇಶದ ಭದರತೆಗೆ ಧ್ಕೆೆಯುಾಂಟು
ಮನಡುವುದ್ಧಲಿ. ಮ ರನೆೇ ದೇಶದ ಆರ್ಥಾಕತೆಗೆ ಹನನ ಮನಡುವುದ್ಧಲಿ ಎಾಂದು ಹೇಳಿದ.
 ಹ್ಾಂಬಾಂಟ ೇಟ ಬಾಂದರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿ, ಆ ಸನಲದ ತಿೇರುವಳಿಗನಗಿ 99 ವಷಾಗಳವರಗೆ ಚಿೇರ್ನ ಈ ಬಾಂದರನುನ
ಗುತಿುಗೆ ಪ್ಡೆದ್ಧದ. ಬಾಂದರಿನಲಿಿ ಲಾಂಗರು ಹನಕಲಿರುವ ಗ ಢಚನರಿ ರ್ೌಕೆಯು ಉಪ್ಗರಹ್ಗಳ ಕನಯಾನವಾಹ್ಣೆ ಮತ್ುು
ಖಾಂಡನಾಂತ್ರ ಕ್ಷಿಪ್ಣಿಗಳನುನ ಗುರುತಿಸುವ ಅತನಯಧ್ುನಕ ಸೌಲಭಯವನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ. ಈ ರ್ೌಕೆಯಲಿಿ ಸುಮನರು 2
ಸನವಿರ ಮಾಂದ್ಧ ರ್ನವಿಕರು ಇರಲಿದ್ನುರ.
 ದ್ನಸನುನುಗಳ ಮರುಪ್ ರಣ್ ಉದುೇ ಶದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಲಾಂಕನಗೆ ಪ್ರವೆೇಶ್ಸಿರುವ ಹ್ಡಗು ಒಾಂದು ವನರದ ವರಗೆ (ಆ. 22)
ಹ್ಾಂಬನೆ ್ೇಟ ಬಾಂದರಿನಲಿಿ ಇರಲಿದ
ಹ್ಾಂಬಾಂಟ ೇಟ್ನ ಬಾಂದರು
 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ದ್ಕ್ಷಿಣ ಪಾರಿಂತ್ಾದ್ ಹಿಂಬಿಂಟೆೊೋಟ್ಾ ಜಿಲಿಯ ಮುಖಾ ಪಟಿಣವ್ಾಗಿದೆ ಹಿಿಂದ್ುಳಿದ್ ಪರದೆೋಶವು

2004 ರ ಹಿಿಂದ್ೊ ಮಹಾಸಾಗರದ್ ಸುನಾ ಅಯಿಿಂದ್ ತಿೋವರವ್ಾಗಿ ಹಾನಿಗೊಳಗಾಯಿತ್ು ಮತ್ುಿ 2013 ರಲ್ಲಿ
ಪೂಣಷಗೊಿಂಡ ಹೊಸ ಸಮುದ್ರ ಬಿಂದ್ರು ಮತ್ುಿ ಅಿಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ವಿಮಾನ ನಿಲಾುಣದ್ ನಿಮಾಷಣ ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ
ಹಲವ್ಾರು ಪರಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳಿಗ ಒಳಗಾಗುತಿಿದೆ ಕೊಲಿಂಬೊದ್ಧಿಂದ್ ದ್ೊರದ್ಲ್ಲಿರುವ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್
ಎರಡನೆೋ ಪರಮುಖ ನಗರ ಕೋಿಂದ್ರವ್ಾಗಿ ಹಿಂಬಿಂಟೆೊೋಟ್ಾವನುು ಪರಿವತಿಷಸುವ ಯೋಜನೆ ಯನುನಸಕಾಷರ ಹ ಾಂದ್ಧದ

 ಹಿಂಬಿಂಟೆೊೋಟ್ಾ ಬಿಂದ್ರು ದ್ಕ್ಷಿಣ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ಲ್ಲಿ ಪೂವಷ-ಪರ್ಶುಮ ಸಮುದ್ರ ಮಾಗಷಕೆ

ಸ ಅೋಪದ್ಲ್ಲಿದೆ ಇದ್ರ ನಿಮಾಷಣವು 2008 ರಲ್ಲಿ ಪಾರರಿಂಮವ್ಾಯಿತ್ು ಇದ್ು ಸುಮಾರು US$ 1 3
ಶತ್ಕೊೋಟ್ಟಯಷುಿ ಚಿೋನಾ ಸಾಲದ್ ಮೊಲಕ ಹಣವನುು ನೇಡಿತ್ು ಚಿೋನಾ ಹಾಬಷರ್ ಇಿಂಜಿನಿಯರಿಿಂಗ್ ಕಿಂಪನಿ
(CHEC) ಮತ್ುಿ ಸನೆೊೋ ಹೈಡೆೊರೋ ಕಾಪೊಷರೆೋಷನ್ 2 ನ ಜಿಂಟ್ಟ ಉದ್ಾಮದ್ಧಿಂದ್ ನಿಮಾಷಣವನುು
ಕೈಗೊಳಳಲಾಯಿತ್ು
 2017 ರ ಒಪಪಿಂದ್ದ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಪೊೋಟ್ಿಷ ಅಥಾರಿಟ್ಟ ಹಿಂಬಿಂಟೆೊೋಟ್ಾ ಇಿಂಟನಾಾಷಷನಲ್ ಪೊೋಟ್ಷ
ಗೊರಪ್ (HIPG) ಅನುು ರಚಿಸತ್ು ನಿಂತ್ರ ಚಿೋನಾ ಮಚೆಷಿಂಟ್ ಪೊೋಟ್ಿಷ HIPG ನಲ್ಲಿ 85 ಪರತಿಶತ್ ಪಾಲನುು
ಖರಿೋದ್ಧಸದ್ ನಿಂತ್ರ ಚಿೋನಾ ಕಿಂಪನಿಯ US $ 1 12 ಶತ್ಕೊೋಟ್ಟ ಹೊಡಿಕಯ ಭಾಗವ್ಾಗಿ ಜಿಂಟ್ಟ ಉದ್ಾಮವ್ಾಯಿತ್ು
 ಚಿೋನಾ-ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಸಿಂಬಿಂಧ
ಚಿೇರ್ನ-ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ಸಾಂಬಾಂಧ್
 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾಕೆ ದೆೊಡಿ ಸಾಲದಾತ್: ಚಿೋನಾ

 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಸಾವಷಜನಿಕ ವಲಯಕೆ ಅದ್ರ ಸಾಲಗಳು ಕೋಿಂದ್ರ ಸಕಾಷರದ್ ಬಾಹಾ ಸಾಲದ್ 15% ರಷ್ಟ್ಿದೆ
 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ತ್ನು ವಿದೆೋರ್ಶ ಸಾಲದ್ ಹೊರೆಯನುು ಪರಿಹರಿಸಲು ಚಿೋನಾದ್ ಸಾಲವನುು ಹಚುು ಅವಲಿಂಬಿಸದೆ
 ಮೊಲಸೌಕಯಷ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಡಿಕ: 200 -19ರ ನಡುವ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಮೊಲಸೌಕಯಷ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ
ಚಿೋನಾ ಸುಮಾರು USD 12 ಶತ್ಕೊೋಟ್ಟ ಹೊಡಿಕ ಮಾಡಿದೆ
 ಸಣಣ ರಾಷರಗಳ ಹಿತ್ಾಸಕ್ತಿಗಳನುು ಬದ್ಲಾಯಿಸುವುದ್ು: ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಆರ್ಥಷಕ ಬಿಕೆಟುಿ ತ್ನು ನಿೋತಿಗಳನುು ಚಿೋನಾದ್
ಹಿತ್ಾಸಕ್ತಿಗಳೆೊಿಂದ್ಧಗ ಜೆೊೋಡಿಸಲು ಮತ್ಿಷುಿ ಚಿೇರ್ನಗೆ ಒಗಿಗಕೆ ಳಳಬಹ್ುದು
 ಹಿಿಂದ್ೊ ಮಹಾಸಾಗರದ್ಲ್ಲಿ ಚಿೋನಾದ್ ಅನೆಿೋಷಣೆ: ಆಗುೋಯ ಏಷ್ಾಾ ಮತ್ುಿ ಪೆಸಫಿಕ್ಗಿಿಂತ್ ದ್ಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಾಾ ಮತ್ುಿ
ಹಿಿಂದ್ೊ ಮಹಾಸಾಗರದ್ ದ್ಧಿೋಪ ರಾಷರಗಳ ಜೆ ತೆ ಚಿೋನಾ ಸುೋಹಪರ ಸಾಂಬಾಂಧ್ವನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ
 ಚಿೋನಾ ತೆೈವ್ಾನ್ನಿಿಂದ್ ವಿರೆೊೋಧವನುು ಎದ್ುರಿಸುತಿಿದೆ ದ್ಕ್ಷಿಣ ಚಿೋನಾ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ುಿ ಪೂವಷ ಏಷ್ಾಾದ್ಲ್ಲಿನ
ಪಾರದೆೋರ್ಶಕ ವಿವ್ಾದ್ಗಳು ಮತ್ುಿ US ಮತ್ುಿ ಆಸರೋಲ್ಲಯಾದೆೊಿಂದ್ಧಗ ಅಸಿಂಖಾಾತ್ ಘಷಷಣೆಗಳನುು ಎದ್ುರಿಸುತಿಿದೆ
ಭನರತ್ದ ನಲುವು:
 ಸಾಗರ ಉಪಕರಮಕೆ ವಿರೆೊೋಧ: ಪರಸಾಿವಿತ್ ಹಿಿಂದ್ೊ ಮಹಾಸಾಗರದ್ ದ್ಧಿೋಪ ರಾಷರಗಳ ವೋದ್ಧಕಯು ಭಾರತ್ದ್
ಪರಧಾನ ಮಿಂತಿರಯ ಸಾಗರ (ಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿನ ಎಲಿರಿಗೊ ಮದ್ರತೆ ಮತ್ುಿ ಬಳವಣಿಗ) ಉಪಕರಮಕೆ ವಿರೆೊೋಧವ್ಾಗಿ
ಧಿನಿಸುತ್ಿದೆ (SAGAR ಉಪಕರಮದ್ ಮೊಲಕ ಭಾರತ್ವು ತ್ನು ನೆರೆಹೊರೆಯ ದ್ಧವೇಪ್ ರನಷರಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ
ಆರ್ಥಷಕ ಮತ್ುಿ ಮದ್ರತ್ಾ ಸಹಕಾರವನುು ಗಾಢವ್ಾಗಿಸಲು ಮತ್ುಿ ಅವರ ಕಡಲ ಮದ್ರತ್ಾ ಸಾಮರ್ಾಷಗಳನುು
ನಿ ಅಷಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಪರಯತಿುಸುತ್ಿದೆ ಇದ್ಕಾೆಗಿ ಭಾರತ್ವು ಮಾಹಿತಿ ವಿನಿಮಯ ಕರಾವಳಿ
ಕಣಾಗವಲು ಮೊಲಸೌಕಯಷಗಳ ನಿಮಾಷಣ ಮತ್ುಿ ಅವರ ಸಾಮರ್ಾಷಗಳನುು ಬಲಪಡಿಸಲು ಸಹಕರಿಸುತ್ಿದೆ)
 ಸಾಗರವು ಹಿಿಂದ್ೊ ಮಹಾಸಾಗರ ಪರದೆೋಶಕೆ (IOR) ಭಾರತ್ದ್ ಕಾಯಷತ್ಿಂತ್ರದ್ ದ್ೃಷ್ಟ್ಿಯಾಗಿದೆ
 99 ವಷಷಗಳ ಗುತಿಿಗಯ ಭಾಗವ್ಾಗಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಹಿಂಬನ್ತೆೊೋಟ ಬಿಂದ್ರಿನ ಮೆೋಲ ಚಿೋನಾ ಔಪಚಾರಿಕ
ನಿಯಿಂತ್ರಣವನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ

 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಕೊಲಿಂಬೊ ಬಿಂದ್ರು ನಗರದ್ ಸುತ್ಿಲೊ ವಿಶೋಷ ಆರ್ಥಷಕ ವಲಯವನುು ಸಾಾಪಸಲು ಮತ್ುಿ
ಹೊಸ ಆರ್ಥಷಕ ಆಯೋಗವನುು ಸಾಾಪಸಲು ನಿಧಷರಿಸದೆ ಇದಕೆೆ ಚಿೋನಾ ಹಣವನುು ನೇಡಲಿದ
 ಕೊಲಿಂಬೊ ಬಿಂದ್ರು ಭಾರತ್ದ್ ಟ್ಾರನ್ಿ-ರ್ಶಪೊಿಂಟ್ ಸರಕುಗಳ 0% ಅನುು ನಿವಷಹಿಸುತ್ಿದೆ

 ಹಿಂಬಿಂಟೆೊೋಟ್ಾ ಮತ್ುಿ ಕೊಲಿಂಬೊ ಪೊೋಟ್ಷ ಸಟ್ಟ ಯೋಜನೆಯನುು ಗುತಿಿಗ ನಿೋಡುವುದ್ರಿಿಂದ್ ಚಿೋನಾದ್
ನೌಕಾಪಡೆಯು ಹಿಿಂದ್ೊ ಮಹಾಸಾಗರದ್ಲ್ಲಿ ಶಾಶಿತ್ ಅಸಿತ್ಿವನುು ಹೊಿಂದ್ಲು ಬಹುತೆೋಕ ಖಚಿತ್ವ್ಾಗಿದೆ ಇದ್ು

ಭಾರತ್ದ್ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಮದ್ರತೆಗ ಕಳವಳಕಾರಿಯಾಗಿದೆ
 ಭಾರತ್ವನುು ಸುತ್ುಿವರಿಯುವ ಚಿೋನಾದ್ ತ್ಿಂತ್ರವನುು ಸರಿಂಗ್ಿ ಆಫ್ ಪಲ್ಿಷ ಸಾರಟಜಿ ಎಿಂದ್ು
ಕರೆಯಲಾಗುತ್ಿದೆ
 ಭನರತ್ದ ನೆರಹ ರಯ ರನಷರಗಳ ಮೆೇಲ ಪ್ರಭನವ: ಬಾಿಂಗಾಿದೆೋಶ ನೆೋಪಾಳ ಮತ್ುಿ ಮಾಲ್ಲಿೋವ್ಿನಿಂತ್ಹ ಇತ್ರ
ದ್ಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಾಾದ್ ರಾಷರಗಳು ಸಹ ದೆೊಡಿ ಪರಮಾಣದ್ ಮೊಲಸೌಕಯಷ ಯೋಜನೆಗಳಿಗ ಹಣಕಾಸು ನಿೋಡಲು

ಚಿೋನಾದ್ತ್ಿ ಮುಖಮಾಡಿವ
ಅಖಿಲ ಭನರತ್ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಫಡರೇಶನ್ ನಷೇಧ್
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ಫ್ರಫನ ಕೌನ್ಲ್ ಬ ಯರ ೇ, ಅಖಿಲ ಭನರತ್ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಫಡರೇಷನ್ (AIFF) ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ
ತ್ಕ್ಷ್ಣ್ದ್ಧಾಂದ ಜನರಿಗೆ ಬರುವಾಂತೆ ಅಮನನತ್ು ಮನಡಲನಗಿದ ಎಾಂದು ಘ ೇಷ್ಟಸಿದ. ಬ ಯರ ಆಫ್ ಫ್ರಫನ (FIFA)
ಕೌನ್ಲ್ನಲಿಿ ಈ ಸಾಂಬಾಂಧ್ ಒಮಿತ್ದ ನಣ್ಾಯ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲನಗಿದ.
ಕನರಣ್:
 ಫಡರೇಶನ್ನಲಿಿ ಮ ರನೆೇ ವಯಕಿುಗಳ ಹ್ಸುಕ್ಷೆೇಪ್ ಹನಗ ನಯಮಗಳ ಉಲಿಾಂಘನೆಯ ಆರ ೇಪ್ದ ಮೆೇಲ ಫ್ರಫನ
ಈ ನಧನಾರ ಕೆೈಗೆ ಾಂಡಿದ
ಪ್ರಿಣನಮ
 ಮಹಳನ ವಿಶವಕಪ್ ಟ ನಾ ರದುು : ಅಕೆ ್ೇಬರ್ನಲಿಿ ಭನರತ್ದಲಿಿ ನಡೆಯಯಬೆೇಕಿದು 17 ವಷಾ ಒಳಗಿನ
ಮಹಳನ ವಿಶವಕಪ್ ಟ ನಾ ರದ್ನುಗಿದ. 2022 ರ U17 ಮಹಳನ ವಿಶವಕಪ್ ಭನರತ್ದಲಿಿ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ 11-
30 ರವರಗೆ ನಡೆಯಲು ತಿೇಮನಾನಸಲನಗಿದ. ಆದ್ನಗ ಯ, ನಷೇಧ್ವನುನ ಹಾಂತೆಗೆದುಕೆ ಳಳದ್ಧದುರ, ಭನರತ್ದ
ಆತಿರ್ಥಯದ್ಧಾಂದ U17 ಮಹಳನ ವಿಶವಕಪ್ ಬೆೇರಡೆ ಶ್ಫ್್ ಆಗಲಿದ.
 ನಷೇಧ್ವನುನ ಹಾಂತೆಗೆದುಕೆ ಳುಳವವರಗೆ ಭನರತ್ದ ರನಷ್ಟರೇಯ ತ್ಾಂಡಗಳು ಯನವುದೇ FIFA ಅರ್ಥವನ AFC-
ಮನನಯತೆ ಪ್ಡೆದ ಪ್ಾಂದ್ನಯವಳಿಗಳಲಿಿ ಆಡಲು ಸನಧ್ಯವಿಲಿ. ಇದಲಿದ, ನಷೇಧ್ದ ಅವಧಿಯಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ
ಕಿಬ್ ಗಳು ಕನಾಂಟನೆಾಂಟಲ್ ಪ್ಾಂದ್ನಯವಳಿಗಳಲಿಿ ದೇಶವನುನ ಪ್ರತಿನಧಿಸುವಾಂತಿಲಿ.
 ಎಐಎಫ್ಎಫ್ ಕನಯಾಕನರಿ ಸಮಿತಿಯ ಅಧಿಕನರವನುನ ವಹಸಿಕೆ ಳಳಲು ನವನಾಹ್ಕರ ಸಮಿತಿಯನುನ ರಚಿಸುವ
ಆದೇಶವನುನ ರದುುಗೆ ಳಿಸಿದ ನಾಂತ್ರ ಮತ್ುು ಎಐಎಫ್ಎಫ್ ಆಡಳಿತ್ವು ಎಐಎಫ್ ಎಫ್ ನ ದೈನಾಂದ್ಧನ

ವಯವಹನರಗಳ ಸಾಂಪ್ ಣ್ಾ ನಯಾಂತ್ರಣ್ವನುನ ಮರಳಿ ಪ್ಡೆದ ನಾಂತ್ರ ಅಮನನತ್ು

ತೆಗೆದುಹನಕಲನಗುವುದು ಎಾಂದು ಫ್ರಫನ ಹೇಳಿಕೆಯಲಿಿ ತಿಳಿಸಿದ.
85 ವಷಾಗಳ ಇತಿಹನಸದಲಿಿ ಅಖಿಲ ಭನರತ್ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಫಡರೇಶನ್ (ಎಐಎಫ್ಎಫ್) ಅನುನ ಫ್ರಫನ
ನಷೇಧಿಸಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲು.
ಅಖಿಲ ಭನರತ್ ಫುರ್ಟಬ್ಯನಲ್ ಫಡರೇಶನ್
 ಅಖ್ಯಲ ಭಾರತ್ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಫೆಡರೆೋಶನ್ AIFF ಎಿಂದ್ು ಕರೆಯಲಪಡುತ್ಿದೆ ಇದ್ು ಭಾರತ್ ಸಕಾಷರದ್ ಯುವ
ವಾವಹಾರಗಳು ಮತ್ುಿ ಕ್ತರೋಡ್ಾ ಸಚಿವ್ಾಲಯದ್ ವ್ಾಾಪಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ದ್ಲ್ಲಿ ಫುಟ್ಬಾಲ್ನ ಆಡಳಿತ್
ಮಿಂಡಳಿಯಾಗಿದೆ
 ಸಾಾಪನೆ: 23 ಜೊನ್ 1937
 ಪರಧಾನ ಕಛೋರಿ: ದಾಿರಕಾ ದೆಹಲ್ಲ
ಈ ರಿೇತಿ ನಷೇಧ್ಕೆ ೆಳಗನದ ದೇಶಗಳು
 ಕಿೇರ್ನಯ (2022): ಫಬರವರಿ 2022 ರಲಿಿ, ಕಿೇರ್ನಯದ ಕಿರೇಡನ ಸಚಿವನಲಯವು ಫುಟ್ನಾಲ್ ಫಡರೇಶನ್ ಅನುನ
ನಡೆಸಲು ಉಸುುವನರಿ ಮಾಂಡಳಿಯನುನ ನೆೇಮಿಸಲು ನಧ್ಾರಿಸಿದ ನಾಂತ್ರ FIFA ಫುಟ್ನಾಲ್ ಕಿೇರ್ನಯ ಫಡರೇಶನ್
(FKF) ಮೆೇಲ ನಷೇಧ್ ವಿಧಿಸಿತ್ು.
 ಪನಕಿಸನುನ (2017 ಮತ್ುು 2021): ಮ ರನೆೇ ವಯಕಿುಯ ಹ್ಸುಕ್ಷೆೇಪ್ದ್ಧಾಂದ್ನಗಿ 2017 ರಲಿಿ ಫ್ರಫನ ಪನಕಿಸನುನವನುನ
ನಷೇಧಿಸಿತ್ು. ಪನಕಿಸನುನದ ಫುರ್ಟಬ್ಯನಲ್ ಫಡರೇಶನ್ನ ಕಛೇರಿಗಳು ಮ ರನೆೇ ವಯಕಿುಯಿಾಂದ ನಯಾಂತಿರಸಲಪಟ್
ಕನರಣ್ ನಷೇಧ್ ವಿಧಿಸಲನಯಿತ್ು. ಸನಮನನಯೇಕರಣ್ ಸಮಿತಿಯ ಅಧಿಕನರಿಗಳು ಫುಟ್ನಾಲ್ ಅಸ್ ೇಸಿಯ್ದೇಶನ್ನ
ಪ್ರಧನನ ಕಛೇರಿಯನುನ ಸನವಧಿೇನಪ್ಡಿಸಿಕೆ ಾಂಡ ನಾಂತ್ರ ಪನಕಿಸನುನವನುನ ಫ್ರಫನ ಮತೆ ುಮೆಿ ನಷೇಧಿಸಿತ್ು. PFF
ಮೆೇಲಿನ ನಷೇಧ್ವನುನ ತೆಗೆದುಹನಕಲು ಜ್ುಲೈ 2022 ರವರಗೆ ಕನಯಬೆೇಕನಯಿತ್ು.
 ಕುವೆೈತ್ ಮತ್ುು ಇಾಂಡೆ ೇನೆೇಷ್ನಯ (2015): ಫ್ರಫನ 2015 ರಲಿಿ ಕುವೆೈತ್ ಮತ್ುು ಇಾಂಡೆ ೇನೆೇಷ್ನಯವನುನ
ನಷೇಧಿಸಲು ನಧ್ಾರಿಸಿತ್ು. ಕುವೆೈತ್ ಆಡಳಿತ್ವು ದೇಶದಲಿಿ ಇರುವ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಅಸ್ ೇಸಿಯ್ದೇಷನ್ಗಳ ಕೆಲಸದಲಿಿ
ಮಧ್ಯಪ್ರವೆೇಶ್ಸುತಿುದ ಎಾಂದು ಕಾಂಡು ಬಾಂದ ನಾಂತ್ರ ಫ್ರಫನ ಕರಮ ಕೆೈಗೆ ಳಳಲು ನಧ್ಾರಿಸಿತ್ು. ಇಾಂಡೆ ೇನೆೇಷ್ನಯ ತ್ನನ
ಸಕನಾರವು 2015 ರಲಿಿ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಅಸ್ ೇಸಿಯ್ದೇಷನ್ ಅನುನ ರದುುಗೆ ಳಿಸಿದ ನಾಂತ್ರ ಮತ್ುು ಅದರ ಸವಾಂತ್
ಸಮಿತಿಯನುನ ಬದಲಿಸಿದ ನಾಂತ್ರ ಫ್ರೇಫನ ನಷೇಧ್ ಅನುಭವಿಸಿತ್ು.
 ಗನವಟಮನಲನ (2016): 2016 ರ ಅಕೆ ್ೇಬರ್ನಲಿಿ ಫುರ್ಟಬ್ಯನಲ್ ಫಡರೇಶನ್ನ ನದೇಾಶಕರು ಸಮಿತಿಯನುನ
ಗುರುತಿಸಲು ನರನಕರಿಸಿದ ನಾಂತ್ರ FIFA ಗನವಟಮನಲನವನುನ ನಷೇಧಿಸಿತ್ು. ಅದು ದೇಶದ ಕನನ ನುಗಳಿಗೆ
ವಿರುದಿವನಗಿದ ಎಾಂದು ಹೇಳಿದರು. 2018 ರಲಿಿ, ಎರಡು ವಷಾಗಳ ನಾಂತ್ರ ಅಾಂತಿಮವನಗಿ ನಷೇಧ್ವನುನ
 ನೆೈಜಿೇರಿಯನ (2014): ನೆೈಜಿೇರಿಯನ 2014 ರಲಿಿ ದ ಡಡ ಆಡಳಿತನತ್ಿಕ ಬಿಕೆಟ್ನುನ ಅನುಭವಿಸಿತ್ು. 2014
FIFA ವಿಶವಕಪ್ನಲಿಿ ಕಳಪ್ ಪ್ರದಶಾನದ ನಾಂತ್ರ, ನೆೈಜಿೇರಿಯನ್ ಫುರ್ಟಬ್ಯನಲ್ ಫಡರೇಶನ್ (NFF) ಕನಯಾಕನರಿ
ಸಮಿತಿಯನುನ ವಜನಗೆ ಳಿಸಲು ನಧ್ಾರಿಸಿತ್ು ಮತ್ುು ಫಡರೇಶನ್ ಅನುನ ನಡೆಸಲು ನೆೈಜಿೇರಿಯನದ ರ್ನಯಯನಲಯವು

ರ್ನಗರಿಕ ಸ್ೇವಕ ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ ಕರಸಿತ್ು. ಈ ನಧನಾರದ ನಾಂತ್ರ FIFA ತ್ಕ್ಷ್ಣ್ವೆೇ NFF ಅನುನ ಜ್ುಲೈ
9, 2014 ರಾಂದು ಅಮನನತ್ುಗೆ ಳಿಸಲು ನಧ್ಾರಿಸಿತ್ು. ಆದ್ನಗ ಯ, ಜ್ುಲೈ 2014 ರಲಿಿ ನಷೇಧ್ವನುನ
 ಇರನಕ್ಟ (2008): ಇರನಕ್ಟ ಸಕನಾರವು ಅವರ ರನಷ್ಟರೇಯ ಒಲಾಂರ್ಪಕ್ಟ ಸಮಿತಿ ಮತ್ುು ರನಷ್ಟರೇಯ ಕಿರೇಡನ
ಒಕ ೆಟಗಳನುನ ವಿಸಜಿಾಸಿದ ನಾಂತ್ರ FIFA 2010 ರ FIFA ವಿಶವ ಕಪ್ ಅಹ್ಾತನ ಸುತಿುನ ಆಸ್ರೇಲಿಯನ ವಿರುದಿ
ಪ್ಾಂದಯದ ವೆೇಳೆ ಇರನಕ್ಟ ತ್ಾಂಡವನುನ ನಷೇಧಿಸಿತ್ು. ಬಳಿಕ ಮೆೇ 2008 ರಲಿಿ ನಷೇಧ್ವನುನ ತೆಗೆದುಹನಕಲನಯಿತ್ು.
ರಕ್ಷ್ಣನ ಬ್ಯನಾಂಧ್ವಯ: ಡನನಾಯರ್ ಹ್ಸನುಾಂತ್ರ
ಸುದ್ಧುಯಲಿಿ ಏಕಿದ? ರಕ್ಷ್ಣನ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ ದ್ಧವಪ್ಕ್ಷಿೇಯ ಬ್ಯನಾಂಧ್ವಯ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ ರಕವನಗಿ ಭನರತ್ವು ಕಡಲ ಕಣನಗವಲು
ವಿಮನನ ಡನನಾಯರ್ ಅನುನ ಶ್ರೇಲಾಂಕನ
ರ್ೌಕನಪ್ಡೆಗೆ ಹ್ಸನುಾಂತ್ರಿಸಿದ.
 ಚಿೇನ ಗ ಢಚನರಿ ರ್ೌಕೆ ಯುವನನ್ ವನಾಂಗ್, ಶ್ರೇಲಾಂಕನದ
ಬಾಂದರು ಪ್ರವೆೇಶ್ಸುವ ಒಾಂದು ದ್ಧನದ ಮೊದಲು ಭನರತ್ದ
ಅತನಯಧ್ುನಕ ಡನನಾಯರ್ ವಿಮನನವನುನ ಶ್ರೇಲಾಂಕನ
ರ್ೌಕನಪ್ಡೆಗೆ ಭನರತಿೇಯ ರ್ೌಕನಪ್ಡೆಯ ಉಪ್ ಮುಖಯಸಥ ಅಡಿಿರಲ್ ಎಸ್ಟ.ಎನ್. ಘ ೇಮಾಡೆ ಹ್ಸನುಾಂತ್ರಿಸಿದರು.
 ರ್ನಗರಿಕ ವಿಮನನಯನನ ಮಹನನದೇಾಶರ್ನಲಯ (ಡಿಜಿಸಿಎ) ಭನರತಿೇಯವನಗಿ ನಮನಾಣ್ವನಗಿರುವ ಡನನಾಯರ್
228 ವಿಮನನವನುನ ವನಣಿಜ್ಯ ಉದುೇಶಗಳಿಗೆ ಬಳಸಿಕೆ ಳಳಲು ಅನುಮತಿ ನೇಡಿದುು, ಇದು ಭನರತ್ದ ವನಯು
ಯನನ ಇತಿಹನಸದಲಿಿ ಒಾಂದು ಕನರಾಂತಿಕನರಿ ಬದಲನವಣೆಯನಗಿದ.
 ಡಿಸ್ಾಂಬರ್ 2017ರಲಿಿ ಡಿಡಿಸಿಎ ಒಾಂದು ʼಟೈಪ್ ಸಟಾಫ್ರಕೆೇರ್ಟʼ (ವನಯು ಯನನ ಯೇಗಯತೆಯ ಪ್ರಮನಣ್ಪ್ತ್ರ –
ಇದು ರ್ನಗರಿಕ ವನಣಿಜ್ಯ ಉದುೇಶಗಳಿಗೆ ವಿಮನನವನುನ ಬಳಸಿಕೆ ಳುಳವ ಅನುಮತಿ) ಅನುನ ಹಾಂದುಸನುನ್
ಏರ ೇರ್ನಯಟಕ್ಟ್ ಲಿಮಿಟಡ್ (ಎಚ್ಎಎಲ್) ಕನನ್ಪ್ುರ್ ಪನಿಾಂರ್ಟನಲಿಿ ನಮಿಾಸುತಿುರುವ ಡನನಾಯರ್ 228
ವಿಮನನಕೆೆ ನೇಡಿದ.
 ಕೆೇಾಂದರ ರ್ನಗರಿಕ ವಿಮನನಯನನ ಸಚಿವನಲಯ ಈಗನಗಲೇ ಸನವಾಜ್ನಕ ವಲಯದ ಅಲಯನ್್ ಏರ್ (ಎಎ)ಗೆ
ಡನನಾಯರ್ 228ನುನ ತ್ನನ ಬಳಕೆಗೆ ಸ್ೇರಿಸಿಕೆ ಳಳಲು ಅನುಮತಿ ನೇಡಿದ.
ಡನನಾಯರ್ ನ ಮೊದಲ ಹನರನಟ
 2022ರ ಫಬರವರಿಯಲಿಿ, ಅಲಯನ್್ ಏರ್ (ಎಎ) ಎಚ್ಎಎಲ್ ಜೆ ತೆಗೆ ಒಾಂದು ಒಪ್ಪಾಂದ ಮನಡಿಕೆ ಾಂಡು, 19
ಆಸನಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧರುವ, 2 ಡನನಾಯರ್ 228 ವಿಮನನಗಳನುನ ಎಎಗೆ ಗುತಿುಗೆ ನೇಡಲು ಅನುಮತಿ ನೇಡಿತ್ು.
ಈ ಎರಡು ವಿಮನನಗಳಲಿಿ ಮೊದಲನೆಯದನುನ ಎಎ ಏರ್ಪರಲ್ 7ರಾಂದು ಪ್ಡೆದುಕೆ ಾಂಡಿತ್ು. ಏರ್ಪರಲ್ 12ರಾಂದು ಈ
ವಿಮನನ ಅಸನ್ಮಿನ ದ್ಧಬುರಗಡ ವಿಮನನ ನಲನುಣ್ದ್ಧಾಂದ ಅರುಣನಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ಸಿಘನರ್ಟ ವಿಮನನ

ನಲನುಣ್ದಲಿಿ ಭ ಸಪಶಾ ಮನಡಿತ್ು.

ಈಶನನಯ ರನಜ್ಯಗಳಿಗೆ ವಿಮನನದ ಉಪ್ಯೇಗ
 2020ರ ದುಬೆೈ ಏರ್ ಶ ೇನಲಿಿ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಪ್ರದಶ್ಾಸಲನಯಿತ್ು. “ಡನನಾಯರ್ 228 ಒಾಂದು ಸಣ್ಿದ್ನದ,
19 ಆಸನಗಳ ವಿಮನನವನಗಿದುು, ಇದು ಕೆೇವಲ ಅರುಣನಚಲ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಣ್ಿ ವಿಮನನ ನಲನುಣ್ಗಳಷ್ೇ ಅಲಿದ
(ಈ ನಲನುಣ್ಗಳನುನ ಅಡನವನ್್ಡ ಲನಯಾಂಡಿಾಂಗ್ ಗೌರಾಂಡ್ ಅರ್ಥವನ ಎಎಲ್ಜಿ ಎಾಂದು ಕರಯಲನಗುತ್ುದ. ಇದನುನ
ಈಶನನಯ ಭನರತ್ದ ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಭನರತಿೇಯ ವನಯುಪ್ಡೆ ನವಾಹಸುತ್ುದ) ಭನರತ್ದ ಹ್ಲವು ಸಣ್ಿಪ್ುಟ್

ಪ್ಟ್ಣ್ಗಳಲಿಿ, ನಗರಗಳಲಿಿ ಸ ಕುವನಗಿ ಬಳಕೆಗೆ ತ್ರಬಹ್ುದ್ನಗಿದ”.
ಉದುೇಶ
 ಡನನಾಯರ್ 228 ಭನರತಿೇಯ ಸಶಸರ ಪ್ಡೆಗಳ ಓಡನಟ ಹನಗ ಕಡಲ ಕಣನಗವಲಿಗೆ ಬಳಕೆಯನಗುತಿುತ್ುು. ಈ
ವಿಮನನದ ಗರಿಷಿ ಹನರನಟ ವೆೇಗ ಗಾಂಟಗೆ 428 ಕಿಲ ೇಮಿೇಟರ್ ಆಗಿದುು, ಗರಿಷಿ ವನಯರ್ಪು 700 ಕಿಲ ೇಮಿೇಟರ್
ಆಗಿದ.“ಸಾಂಪ್ ಣ್ಾವನಗಿ ಭನರತಿೇಯವನಗಿ, ಎಚ್ಎಎಲ್ ನಮಿಾತ್ವನದ ಡನನಾಯರ್ 228 ಭನರತ್ದ ಸಣ್ಿ
ಪ್ಟ್ಣ್ಗಳು ಹನಗ ನಗರಗಳ ಮಧ್ಯದ ವನಯುಯನನಕೆೆ ಉತೆುೇಜ್ನ ನೇಡಿ, ಅವುಗಳನುನ ದ ಡಡ ವಿಮನನ
ನಲನುಣ್ಗಳಿಗೆ ಜೆ ೇಡಿಸಲು ನೆರವನಗುತ್ುವೆ.
 ಇದನುನ ಉಪ್ಯುಕುತೆ ಹನಗ ಜ್ನರ ಪ್ರಯನಣ್ಕೆೆ ಉಪ್ಯೇಗವನಗುವಾಂತೆ, ತ್ೃತಿೇಯ ದಜೆಾಯ ಸ್ೇವೆಗಳಿಗೆ,
ವನಯುಯನನದ ಟ್ನಯಕಿ್ಯಾಂತೆ, ಕೆ ೇಸ್ಟ್ ಗನಡ್ಾ ಕನಯಾ ಹನಗ ಕಡಲ ಕಣನಗವಲಿಗೆ ಸ ಕುವನಗಿ
ಬಳಕೆಯನಗುವಾಂತೆ ನಮಿಾಸಲನಗಿದ. ವನಣಿಜ್ಯ ಬಳಕೆಗೆ ಉಪ್ಯೇಗವನಗುವಾಂತೆ ಮನಪನಾಡುಗೆ ಳಿಸಿತ್ುು
ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ನಡುವಿನ ಸಾಂಬಾಂಧ್
ಹನೆನಲ
 ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ನಡುವಿನ ಸಿಂಬಿಂಧವು 2 500 ವಷಷಗಳಿಗಿಿಂತ್ಲೊ ಹಳೆಯದ್ು ಎರಡೊ ದೆೋಶಗಳು
ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ಧಾ ಅಷಕ ಮತ್ುಿ ಭಾಷ್ಾ ಸಿಂವ್ಾದ್ದ್ ಪರಿಂಪರೆಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧವ
 ವ್ಾಾಪಾರ ಮತ್ುಿ ಹೊಡಿಕಯು ಬಳೆದ್ಧದೆ ಮತ್ುಿ ಮೊಲಸೌಕಯಷ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ರ್ಶಕ್ಷಣ ಸಿಂಸೆೃತಿ ಮತ್ುಿ ರಕ್ಷಣೆ
ಕ್ಷೆೋತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ್ಕನರ ನೇಡುತಿುದ
 ಇತಿಿೋಚಿನ ವಷಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಹಾಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಅನುಷ್ಾಾನದ್ಲ್ಲಿನ ಗಮನಾಹಷ ಪರಗತಿಯು ಉಮಯ
ದೆೋಶಗಳ ನಡುವಿನ ಸುೋಹದ್ ಬಿಂಧಗಳನುು ಮತ್ಿಷುಿ ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸದೆ
 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಪಡೆಗಳು ಮತ್ುಿ ಎಲ್ಟ್ಟಟ್ಟಇ ನಡುವಿನ ಸುಮಾರು ಮೊರು ದ್ಶಕಗಳ ಸುದ್ಧೋಘಷ ಸಶಸರ ಸಿಂಘಷಷವು ಮೆೋ
2009 ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಿಂಡಿತ್ು ಸಿಂಘಷಷದ್ ಸಿಂದ್ಮಷದ್ಲ್ಲಿ ಮಯೋತ್ಾಪದ್ಕ ಶಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ಿ ಕಾಯಷನಿವಷಹಿಸುವ
ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಸಕಾಷರದ್ ಹಕೆನುು ಭಾರತ್ ಬಿಂಬಲ್ಲಸತ್ು
 ಭಾರತ್ದ್ ಸಾರವ್ಾದ್ ನಿಲುವು ಸಿಂಧಾನದ್ ರಾಜಕ್ತೋಯ ಇತ್ಾರ್ಷದ್ ಪರವ್ಾಗಿದೆ ಇದ್ು ಯುನೆೈಟೆಡ್ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್
ಚೌಕಟ್ಟಿನೆೊಳಗ ಎಲಾಿ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗ ಸಿೋಕಾರಾಹಷವ್ಾಗಿದೆ ಮತ್ುಿ ಪರಜಾಪರಮುತ್ಿ ಮತ್ುಿ ಮಾನವ
ಹಕುೆಗಳ ಗೌರವಕೆ ಸಾರವ್ಾಗಿದೆ
ರನಜ್ಕಿೇಯ ಸಾಂಬಾಂಧ್ಗಳು
 ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ನಡುವಿನ ರಾಜಕ್ತೋಯ ಸಿಂಬಿಂಧಗಳು ನಿಯ ಅತ್ ಅಿಂತ್ರದ್ಲ್ಲಿ ಉನುತ್ ಮಟಿದ್ ಭೋಟ್ಟಗಳ
ಭೇಟಗಳಿಾಂದ ಗುರುತಿಸಲಪಟ್ಟಿವ

 ಫೆಬರವರಿ 2015 ರಲ್ಲಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಹೊಸದಾಗಿ ಚುನಾಯಿತ್ ಅಧಾಕ್ಷ ಮೆೈತಿರಪಾಲ ಸರಿಸೋನಾ ಅವರು
ಭಾರತ್ಕೆ ತ್ಮೂ ಮೊದ್ಲ ಅಧಿಕೃತ್ ಭೋಟ್ಟಯನುು ಕೈಗೊಿಂಡರು ಮತ್ುಿ ಮೊೋದ್ಧ ಅವರು ಮಾರ್ಚಷ 2015 ರಲ್ಲಿ
ಕೊಲಿಂಬೊಗ ಹಿಿಂದ್ಧರುಗಿದ್ರು ಅವರು 28 ರಲ್ಲಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾಕೆ ಅದ್ಧಿತಿೋಯ ಭೋಟ್ಟ ನಿೋಡಿದ್ ಮೊದ್ಲ ಭಾರತಿೋಯ
ಪರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ುರು
 ಜೊನ್ 2019 ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಎರಡನೆೋ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾಕೆ ಭಾರತಿೋಯ ಪರಧಾನಿಯವರ ಮೊದ್ಲ
ಸಾಗರೆೊೋತ್ಿರ ಭೋಟ್ಟಯು ದೆೋಶಗಳ ನಡುವಿನ ವಿಶೋಷ ಸಿಂಬಿಂಧವನುು ಪರತಿಬಿಿಂಬಿಸುವ ಪರಮುಖ ಸಾಿಂಕೋತಿಕ
ಸೊಚಕವ್ಾಗಿದೆ
 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ BIMSTEC (ಬಹು-ವಲಯ ತ್ಾಿಂತಿರಕ ಮತ್ುಿ ಆರ್ಥಷಕ ಸಹಕಾರಕಾೆಗಿ ಬಿಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿ ಇನಿರ್ಶಯ್ಕೋಟ್ಟವ್)
ಮತ್ುಿ SAARC ನಿಂತ್ಹ ಪಾರದೆೋರ್ಶಕ ಗುಿಂಪುಗಳ ಸದ್ಸಾ ರಾಷರವ್ಾಗಿದೆ ಇದ್ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ವು ಪರಮುಖ
ಪಾತ್ರವನುು ವಹಿಸುತ್ಿದೆ
 ಆದ್ರೆ ಚಿೋನಾದೆೊಿಂದ್ಧಗಿನ ಅದ್ರ ಸಿಂಬಿಂಧವು ಇತಿಿೋಚಿನ ವಷಷಗಳಲ್ಲಿ ಬಲಗೊಿಂಡಿದೆ
ವನಣಿಜ್ಯ ಸಾಂಬಾಂಧ್ಗಳು
 ಭಾರತ್ದ್ಧಿಂದ್ ನೆೋರ ಹೊಡಿಕಗ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಬಹಳ ಹಿಿಂದ್ಧನಿಿಂದ್ಲೊ ಆದ್ಾತೆಯ ತ್ಾಣವ್ಾಗಿದೆ
 ಸಾಕ್ಷ ದೆೋಶಗಳಲ್ಲಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಭಾರತ್ದ್ ಅತಿದೆೊಡಿ ವ್ಾಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರರಲ್ಲಿ ಒಿಂದಾಗಿದೆ ಭಾರತ್ವು
ಜಾಗತಿಕವ್ಾಗಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಅತಿದೆೊಡಿ ವ್ಾಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರ
 ಮಾರ್ಚಷ 2000 ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗ ಬಿಂದ್ ಭಾರತ್-ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಮುಕಿ ವ್ಾಾಪಾರ ಒಪಪಿಂದ್ದ್ ನಿಂತ್ರ ಉಮಯ ದೆೋಶಗಳ
ನಡುವಿನ ವ್ಾಾಪಾರವು ವೋಗವ್ಾಗಿ ಬಳೆಯಿತ್ು
 ISFTA ಜಾರಿಗ ಬಿಂದಾಗ 2000 ರಿಿಂದ್ ಕಳೆದ್ ಹಲವ್ಾರು ವಷಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ಕೆ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ರಫುು
ಗಣನಿೋಯವ್ಾಗಿ ಹಚಾುಗಿದೆ
ಭನರತ್-ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ಮುಕು ವನಯಪನರ ಒಪ್ಪಾಂದ (ISFTA)
 ದ್ಧಿಪಕ್ಷಿೋಯ ವ್ಾಾಪಾರಕೆ ಮುಖಾ ಚೌಕಟಿನುು ಭಾರತ್-ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಮುಕಿ ವ್ಾಾಪಾರ ಒಪಪಿಂದ್ (ISFTA) 1998
ರಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಮಾಡಿತ್ು ಮತ್ುಿ ಮಾರ್ಚಷ 2000 ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗ ಬಿಂದ್ಧದೆ
 ISFTA ಪರಯೋಜನಗಳನುು ಪಡೆಯಲು ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ನಡುವ ರಫುು ಮಾಡಲಾದ್ ಸರಕುಗಳು ಮೊಲ
ಮಾನದ್ಿಂಡಗಳನುು ಅನುಸರಿಸಬೋಕು
 ಹ್ ಡಿಕೆಯ ಕ್ಷೆೇತ್ರಗಳು :ಪೆಟೆೊರೋಲ್ಲಯಿಂ ಐಟ್ಟ ಹಣಕಾಸು ಸೋವಗಳು ರಿಯಲ್ ಎಸಿೋಟ್ ದ್ೊರಸಿಂಪಕಷ ಆತಿರ್ಾ
ಮತ್ುಿ ಪರವ್ಾಸೊೋದ್ಾಮ ಬಾಾಿಂಕ್ತಿಂಗ್ ಮತ್ುಿ ಆಹಾರ ಸಿಂಸೆರಣೆ (ಚಹಾ ಮತ್ುಿ ಹಣಿಣನ ರಸಗಳು) ಲೊೋಹದ್
ಕೈಗಾರಿಕಗಳು ಟೆೈರುಗಳು ಸಮೆಿಂಟ್ ಗಾಜಿನ ಉತ್ಾಪದ್ನೆ ಮತ್ುಿ ಮೊಲಸೌಕಯಷ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ (ರೆೈಲಿ)
ಸೋರಿದ್ಿಂತೆ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೆೋತ್ರಗಳಲ್ಲಿವ ವಿದ್ುಾತ್ ನಿೋರು ಸರಬರಾಜು) ಕಳೆದ್ ಕಲವು ವಷಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ಕೆ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ
ಹೊಡಿಕಯ ಪರವೃತಿಿ ಹಚುುತಿಿದೆ
 ಪರವ್ಾಸೊೋದ್ಾಮವು ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ನಡುವಿನ ಪರಮುಖ ಕೊಿಂಡಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ುಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ
ಪರವ್ಾಸೊೋದ್ಾಮಕೆ ಭಾರತ್ವು ಅತಿದೆೊಡಿ ಮೊಲ ಮಾರುಕಟೆಿಯಾಗಿದೆ
ಸನಾಂಸೆೃತಿಕ ಮತ್ುು ಶೈಕ್ಷ್ಣಿಕ ಸಾಂಬಾಂಧ್ಗಳು
 29 ನವಿಂಬರ್ 1977 ರಿಂದ್ು ಎರಡು ಸಕಾಷರಗಳು ಸಹಿ ಮಾಡಿದ್ ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ಸಹಕಾರ ಒಪಪಿಂದ್ವು ಎರಡು
ದೆೋಶಗಳ ನಡುವಿನ ಆವತ್ಷಕ ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ಕಾಯಷಕರಮಗಳಿಗ ಆಧಾರವ್ಾಗಿದೆ
 ಕೊಲಿಂಬೊದ್ಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತಿೋಯ ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ಕೋಿಂದ್ರವು ಭಾರತಿೋಯ ಸಿಂಗಿೋತ್ ನೃತ್ಾ ಹಿಿಂದ್ಧ ಮತ್ುಿ ಯೋಗದ್ಲ್ಲಿ
ತ್ರಗತಿಗಳನುು ನಿೋಡುವ ಮೊಲಕ ಭಾರತಿೋಯ ಸಿಂಸೆೃತಿಯ ಜಾಗೃತಿಯನುು ಸಕ್ತರಯವ್ಾಗಿ ಉತೆಿೋಜಿಸುತ್ಿದೆ ಪರತಿ
ವಷಷ ಎರಡೊ ದೆೋಶಗಳ ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ತ್ಿಂಡಗಳು ಭೋಟ್ಟಗಳನುು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳುಳತ್ಿವ

 ಭಾರತ್ ಮತ್ುಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಜಿಂಟ್ಟ ಚಟುವಟ್ಟಕಗಳ ಮೊಲಕ ಮಗವ್ಾನ್ ಬುದ್ಿನಿಿಂದ್ (ಸಿಂಬುದ್ಿತ್ಿ

ಜಯಿಂತಿ) ಜ್ಞಾನೆೊೋದ್ಯದ್ 2 00 ನೆೋ ವಷಷವನುು ಸೂರಿಸತ್ು
 ಎರಡು ಸಕಾಷರಗಳು 2014 ರಲ್ಲಿ ಅನಾಗರಿಕ ಧಮಷಪಾಲರ 150 ನೆೋ ವ್ಾಷ್ಟ್ಷಕೊೋತ್ಿವವನುು ಸಹ ಆಚರಿಸದ್ವು
 ಡಿಸಿಂಬರ್ 1998 ರಲ್ಲಿ ಅಿಂತ್ರ್ ಸಕಾಷರಿ ಉಪಕರಮವ್ಾಗಿ ಸಾಾಪಸಲಾದ್ ಭಾರತ್-ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಫೌಿಂಡೆೋಶನ್ ನಾಗರಿಕ
ಸಮಾಜದ್ ವಿನಿಮಯದ್ ಮೊಲಕ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತ್ಾಿಂತಿರಕ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ುಿ ಸಾಿಂಸೆೃತಿಕ ಸಹಕಾರವನುು ವಧಿಷಸುವ
ಮತ್ುಿ ಉಮಯ ದೆೋಶಗಳ ಯುವ ಪೋಳಿಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಿಂಪಕಷವನುು ಹಚಿುಸುವ ಗುರಿಯನುು ಹೊಿಂದ್ಧದೆ
 ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್ವು ಸಹಕಾರದ್ ಪರಮುಖ ಕ್ಷೆೋತ್ರವ್ಾಗಿದೆ ಭಾರತ್ವು ಗ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ವಿದಾಾರ್ಥಷಗಳಿಗ ವ್ಾಷ್ಟ್ಷಕವ್ಾಗಿ ಸುಮಾರು

290 ಸಾೆಲರ್ರ್ಶಪ್ ಸಾಿಟ್ಗಳನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಹಚುುವರಿಯಾಗಿ ಭಾರತಿೋಯ ತ್ಾಿಂತಿರಕ ಮತ್ುಿ ಆರ್ಥಷಕ ಸಹಕಾರ ಯೋಜನೆ ಮತ್ುಿ ಕೊಲಿಂಬೊ ಯೋಜನೆ
ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ವು ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಪರಜೆಗಳಿಗ ವ್ಾಷ್ಟ್ಷಕವ್ಾಗಿ 370 ಸಾಿಟ್ಗಳನುು ನಿೋಡುತ್ಿದೆ
 ಜನರ ಸಿಂಪಕಷವನುು ಹಚಿುಸಲು ಭಾರತ್ ಸಕಾಷರವು 14 ಏಪರಲ್ 2015 ರಿಂದ್ು ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಪರವ್ಾಸಗರಿಗ ಇ-
ಟೊರಿಸ್ಟಿ ವಿೋಸಾ (eTV) ಯೋಜನೆಯನುು ಔಪಚಾರಿಕವ್ಾಗಿ ಪಾರರಿಂಭಿಸತ್ು
 ತ್ರುವ್ಾಯ ಸದಾಾವನೆಯ ಸೊಚಕದ್ಲ್ಲಿ eTV ಗಾಗಿ ವಿೋಸಾ ಶುಲೆವನುು ತಿೋವರವ್ಾಗಿ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತ್ು
ಸಮಸ್ಯಗಳು
 ಇತಿಿೋಚಿನ ವಷಷಗಳಲ್ಲಿ ಚಿೋನಾ ಹೊಸ ಮೊಲಸೌಕಯಷ ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಸಕಾಷರಕೆ ಶತ್ಕೊೋಟ್ಟ
ಡ್ಾಲರ್ಗಳ ಸಾಲವನುು ವಿಸಿರಿಸದೆ ಇದ್ು ಹಿಿಂದ್ೊ ಮಹಾಸಾಗರ ಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ದ್ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಆಳಕೆ
ಒಳೆಳಯದ್ಲಿ
 ಚಿೋನಾದ್ ಬಲ್ಿ ಮತ್ುಿ ರೆೊೋಡ್ ಇನಿರ್ಶಯ್ಕೋಟ್ಟವ್ನಲ್ಲಿ ಪರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವ ನಿರಿೋಕ್ಷೆಯಿರುವ
ಹ್ಾಂಬಾಂಟ ೇಟ್ನದ ಆಯಕಟ್ನ ಬಿಂದ್ರನುು ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ 99 ವಷಷಗಳ ಗುತಿಿಯನುನ ಚಿೋನಾಕೆ ನೇಡಿದ
 ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ಲ್ಲಿನ ವಿರೆೊೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ುಿ ಟೆರೋಡ್ ಯೊನಿಯನ್ಗಳು ಗಾಗಲೋ ಬಿಂದ್ರು ಒಪಪಿಂದ್ವನುು
ಚಿೋನಾಕೆ ತ್ಮೂ ದೆೋಶದ್ ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಆಸಿಗಳ ಮಾರಾಟ ಎಿಂದ್ು ಹಸರಿಸವ
 ಚಿೋನಾವು ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾಕೆ ಶಸಾರಸರಗಳನುು ಪೂರೆೈಸದೆ ಮತ್ುಿ ಅದ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಭಾರಿ ಸಾಲವನುು ಸಹ ನಿೋಡಿದೆ
 ಚಿೋನಾ ಹಾಬಷರ್ ಕಾಪೊಷರೆೋಶನ್ನಿಿಂದ್ ಕೊಲಿಂಬೊ ಅಿಂತ್ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕಿಂಟೆೈನರ್ ಟ ಅಷನಲ್ ನ ನಿಮಾಷಣವನುು
ಒಳಗೊಿಂಡಿರುವ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಮೊಲಸೌಕಯಷದ್ಲ್ಲಿ ಚಿೋನಾ ಸಾಕಷುಿ ಹೊಡಿಕ ಮಾಡಿದೆ
 ಆದ್ರೆ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಮತ್ುಿ ಭಾರತ್ ನಡುವಿನ ಸಿಂಬಿಂಧ ಸುಧಾರಿಸುತಿಿದೆ ಹಿಂಬಿಂಟೆೊೋಟ್ಾ ಬಿಂದ್ರನುು ಅಲ್ಲಟರಿ
ಉದೆುೋಶಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವುದ್ಧಲಿ ಎಿಂಬ ಭಾರತಿೋಯ ಕಳವಳವನುು ನಿವ್ಾರಿಸಲು ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾ ಸಕಾಷರವು
ಮದ್ರತ್ಾ ಕಾಯಾಷಚರಣೆಗಳ ಮೆೋಲ್ಲಿಚಾರಣೆಯನುು ಉಳಿಸಕೊಿಂಡು ಬಿಂದ್ರಿನಲ್ಲಿ ವ್ಾಣಿಜಾ ಕಾಯಾಷಚರಣೆಗಳನುು
ನಡೆಸಲು ಚಿೋನಾದ್ ಪಾತ್ರವನುು ಸೋ ಅತ್ಗೊಳಿಸಲು ಪರಯತಿುಸದೆ
 ಉಮಯ ದೆೋಶಗಳು ನಾಗರಿಕ ಪರಮಾಣು ಸಹಕಾರ ಒಪಪಿಂದ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕ್ತವ ಇದ್ು ಯಾವುದೆೋ ದೆೋಶದೆೊಿಂದ್ಧಗ
ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಮೊದ್ಲ ಪರಮಾಣು ಪಾಲುದಾರಿಕಯಾಗಿದೆ
 ಉತ್ಿರ ಮತ್ುಿ ಪೂವಷ ಪಾರಿಂತ್ಾಗಳಲ್ಲಿ ರ್ಶರೋಲಿಂಕಾದ್ ಮೊಲಸೌಕಯಷ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗ ಭಾರತ್ವು ಹೊಡಿಕ
ಮಾಡುತಿಿದೆ
 ಹಿಂಬನ್ತೆೊೋಟ ಬಿಂದ್ರಿನಲ್ಲಿ ಚಿೋನಾದ್ ಬಳವಣಿಗಗಳನುು ಎದ್ುರಿಸಲು ಭಾರತ್ವು ಟರಾಂಕೆ ೇಮಲಿ ಬಿಂದ್ರನುು
ನಿ ಅಷಸಲು ಯೋಜಿಸುತಿಿದೆ

ಮೆೋಲ್ಲನ ಲೋಖನದ್ ಆಧಾರದ್ ಮೆೋಲ ಕ ಎ ಎಸ್ಟ ಮುಖಾ ಪರಿೋಕ್ಷೆಯ ಮಾದ್ರಿ ಪರಶುಗ ಉತ್ಿರಿಸ
1. ಚಿೇರ್ನ ಮತ್ುು ಶ್ರೇಲಾಂಕನದ ಸಾಂಬಾಂಧ್ದ ಕುರಿತ್ು ಸಾಂಕ್ಷಿಪ್ುವನಗಿ ತಿಳಿಸಿ ಮತ್ುು ಅದು ಭನರತ್ದ ಮೆೇಲ
ಬಿೇರಬಹ್ುದ್ನದ ಪ್ರಿಣನಮವನುನ ವಿವರಿಸಿ
2. ಭನರತ್ ಶ್ರೇಲಾಂಕನ ನಡುವಿನ ಸಾಂಬಾಂಧ್ವನುನ ಸ ಕು ಉದ್ನಹ್ರಣೆಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ವಿವರಿಸಿ
3. ಮ ರನೆೇ ವಯಕಿುಗಳ ಹ್ಸುಕ್ಷೆೇಪ್ ಹನಗ ನಯಮಗಳ ಉಲಿಾಂಘನೆಯ ಆರ ೇಪ್ದ ಮೆೇಲ ಫ್ರಫನ ಕೌನ್ಲ್
ಬ ಯರ ೇ, ಅಖಿಲ ಭನರತ್ ಫುಟ್ನಾಲ್ ಫಡರೇಷನ್ (AIFF) ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ ತ್ಕ್ಷ್ಣ್ದ್ಧಾಂದ ಜನರಿಗೆ ಬರುವಾಂತೆ
ಅಮನನತ್ು ಮನಡಿತ್ು.ಇದರ ಆಧನರದ ಮೆೇಲ ಆಡಳಿತ್ ದುರುಪ್ಯೇಗದ್ಧಾಂದ್ನಗುವ ದುಷ್ಪ್ರಿಣನಮಗಳನುನ
ಪ್ಟ್ ಮನಡಿ ಮತ್ುು ಅದನುನ ಸರಿಪ್ಡಿಸಲು ಇರುವ ಮನಗೆ ೇಾಪನಯಗಳನುನ ತಿಳಿಸಿ

ಮಾದರಿ ಬಹುಆಯ್ಕೆ ಪ್ರ ಶ್ನೆ ಉತ್ತ ರಗಳು - ಆಗಸ್ಟ್ 2022

1. 44 ನೆೇ ಚೆಸ್ಟ ಒಲಿಾಂರ್ಪಯನಡ್ ಎಲಿಿ ನಡೆಯಿತಿುದ? 4. ಭನರತ್ದ ಸೌರವ್ ಘ ೇಷ್ನಲ್ ಅವರು
A. ಚೆನೆನೈ ಕನಮನೆವಲ್ು ಕಿರೇಡನಕ ಟದ ಯನವ ಕಿರೇಡೆಯಲಿಿ
B. ಕರ್ನಾಟಕ ಕಾಂಚಿನ ಪ್ದಕ ಗೆದುುಕೆ ಾಂಡಿದ್ನುರ?
C. ಕೆೇರಳ A. ವೆಯಿರ್ಟ ಲಿರ್ಪ್ಾಂಗ್
D. ಅಾಂದರ ಪ್ರದೇಶ B. ಟೇಬಲ್ ಟನಸ್ಟ

Ans A C. ಸನೆವಷ್
2. ಕೆಳಗಿನ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನವನಗಳನುನ ಅವುಗಳ D. ಹೈಜ್ಾಂಪ್
ರನಜ್ಯದ ಾಂದ್ಧಗೆ ಹ ಾಂದ್ಧಸಿ Ans C
A. ದುಧನವ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನವನ - 5. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕಿರೇಡನಪ್ಟುಗಳನುನ ಅವರು ಆಡುವ
i)ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಕಿರೇಡೆಗಳೆ ಾಂದ್ಧಗೆ ಹ ಾಂದ್ಧಸಿ
B. ಬ್ಯನಾಂಧ್ವಗಢ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನವನ – A] ತೆೇಜ್ಸಿವನ್ ಶಾಂಕರ್ i. ವೆಯಿರ್ಟ ಲಿರ್ಪ್ಾಂಗ್
ii)ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ B] ಗುದ್ಧೇಾಪ್ ಸಿಾಂಗ್ ii. ಜ್ ಡೆ
C. ಸಿಮಿಿಪನಲ್ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನವನ - C] ಸೌರವ್ ಘ ೇಷ್ನಲ್ iii. ಹೈಜ್ಾಂಪ್
iii)ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ D] ವಿಜ್ಯ್ ಕುಮನರ್ iv. ಸನೆವಷ್
D. ಪ್ಾಂಚ್ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನವನ - iv) a] A – iii, B – i , C – iv, D – ii
ಒಡಿಶನ b] A – ii, B – iii, C – iv, D – ii
a] A – ii, B – i, C – iv, D - iii c] A – i, B – ii, C – iv, D – iii
b] A – iii, B – i, C – iv, D – ii d] A – iii, B – i, C – iii, D – iv
c] A – iv, B – ii, C – iv, D – iii Ans A
d] A – i, B – ii, C – iii, D – iv 6. ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ ಪ್ರಿಗಣಿಸಿ ಸರಿಯನದ
Ans B ಹೇಳಿಕೆಯನುನ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿ
3 ವಿಶಿ ಉದ್ಧುೋಪನ ಮದ್ುು ತ್ಡೆ ಏಜೆನಿಿಯ 1. ರ್ಪೇಯ ಷ್ ಗೆ ೇಯಲ್ ಅವರನುನ ಇತಿುೇಚೆಗೆ 20
(ವ್ಾಡ್ಾ) ಕೋಿಂದ್ರ ಕಛೋರಿ ಯಾವ ನಗರದ್ಲ್ಲಿದೆ? ರನಷರಗಳ ಸಾಂಘಟನೆಯನದ ‘ಜಿ–20’ಗೆ ಭನರತ್ದ

ಹ ಸ ಶಪನಾ ಆಗಿ ನೆೇಮಿಸಲನಯಿತ್ು.
A. ನೊಾಯಾಕ್ಷ
B. ಕೆನಡನ 2. ಭನರತ್ 2022 ರಲಿಿ ಜಿ– 20 ಶೃಾಂಗಸಭಯ
ಅತಿರ್ಥಯ ವಹಸಲಿದ.
C. ಬರಸಲ್ಿ
A. 1 ಮನತ್ರ ಸರಿ
D. ವಿಯ್ಕನಾು
B. 2 ಮನತ್ರ ಸರಿ
Ans B
C. 1 ಮತ್ುು 2 ಎರಡ ಸರಿ

D. 1 ಮತ್ುು 2 ಎರಡ ತ್ಪ್ುಪ b] A –ii, B – iii , C – vi, D –

Ans D i
7. ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯ ಪ್ದಚುಯತಿ ಬಗೆಗ ಕೆಳಗಿನ c] A –iii, B – ii , C – i, D – iv
ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ ಪ್ರಿಗಣಿಸಿ ಸರಿಯನದ ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ d] A – iv, B –i ii , C – ii, D – i
ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿ Ans B
1. ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿಯನುನ ಪ್ದಚುಯತಿ ಗೆ ಳಿಸುವ 10. ಇತಿುೇಚೆಗೆ ಸುದ್ಧುಯನಗುತಿುದು ಓಾಂಕನರೇಶ್ವರ

ಅಧಿಕನರ ರನಜ್ಯಸಭಗೆ ಇದ. ಅಣೆಕಟು್ ಯನವ ರನಜ್ಯದಲಿಿದ?
2. ಇದಕೆೆ ಲ ೇಕಸಭಯ ಒರ್ಪಪಗೆ ಕ ಡ A. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ
ಅವಶಯಕವನಗಿದ. B. ಮಹನರನಷರ
A. 1 ಮನತ್ರ ಸರಿ ತ್ಪ್ುಪ C. ಗುಜ್ರನತ್
B. 2 ಮನತ್ರ ಸರಿ D. ಉತ್ುರಪ್ರದೇಶ
C. 1 ಮತ್ುು2 ಸರಿ
Ans A
D. 1ಮತ್ುು2 ತ್ಪ್ುಪ
11. ಪಿಂಗಲ್ಲ ವಿಂಕಯಾ ಅವರ ಜನೂ
Ans. C
8.. ಪ್ರಸುುತ್ ರಪ್ ೇ ದರ ಎಷು್? ವ್ಾಷ್ಟ್ಷಕೊೋತ್ಿವವನುು ಇತಿಿೋಚೆಗ ಆಚರಿಸಲನಯಿತ್ು
A. 5.40 ಅವರ ಯಾವ ಕೊಡುಗಗಾಗಿ ಸೂರಿಸಲಾಗುತ್ಿದೆ?

B. 5.20 A ಮೊದ್ಲ ಸಾಿತ್ಿಂತ್ರಾ ಸಿಂಗಾರಮವನುು
C. 4.40 ಮುನುಡೆಸದ್ರು
D. 4.90 B ರಾಷರಗಿೋತೆ ಸಿಂಕಲನ
Ans A C ರಾಷರಧಿಜದ್ ವಿನಾಾಸ
9. .ಕೆಳಗಿನವುಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧಸಿ
D ಭಾರತ್ದ್ ಮೊದ್ಲ ಸಾಗರೆೊೋತ್ಿರ ಕ್ತರೋಡ್ಾ
ಹಸರುಗಳು ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸಿು
ಪದ್ಕವನುು ಗದ್ಧುದೆ
ಪ್ಡೆದ ಕ್ಷೆೇತ್ರಗಳು
ans C
A. ದೇವಿ ಪ್ರಸನದ್ ಶಟ್ i) ಸಿನೆಮನ ಮತ್ುು
ವಿವರಣೆ
ಸನಮನಜಿಕ ಸ್ೇವೆ
ಭಾರತ್ದ್ ರಾಷರಧಿಜದ್ ವಿನಾಾಸಕ ಪಿಂಗಳಿ ವಿಂಕಯಾ
B. ಸಿ.ಎನ್.ಆರ್.ರನವ್ ii) ವೆೈದಯಕಿೇಯ
ಅವರ ಜನೂದ್ಧನವನುು ಇತಿಿೋಚೆಗ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತ್ು
C. ಡನ.ವಿೇರೇಾಂದರ ಹಗಗಡೆ iii) ವಿಜ್ಞನನ
D. ಪ್ುನೇತ್ ರನಜ್ ಕುಮನರ iv) ಸನಮನಜಿಕ ಕಾಯಷಕರಮವನುು ಗುರುತಿಸಲು ಕೋಿಂದ್ರ ಸಕಾಷರವು
ಸ್ೇವೆ ವಿಶೋಷ ಸೂರಣಾರ್ಷ ಅಿಂಚೆ ಚಿೋಟ್ಟಯನುು ಬಿಡುಗಡೆ
a] A – i, B – ii , C – iii, D – iv ಮಾಡಿದೆ

ಅವರು ಆಗಸ್ಟಿ 2 187 ರಿಂದ್ು ಆಿಂಧರಪರದೆೋಶದ್ಲ್ಲಿ C ಮೆಟ್ಾ

ಜನಿಸದ್ರು ಪಿಂಗಲ್ಲ ವಿಂಕಯಾ ಅವರು ರಾಷರಧಿಜದ್ D ಅಮೆಜಾನ್
ಅನೆೋಕ ಮಾದ್ರಿಗಳನುು ವಿನಾಾಸಗೊಳಿಸದ್ರು 1921 ans B
ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯವ್ಾಡದ್ಲ್ಲಿ ನಡೆದ್ ಭಾರತಿೋಯ 14. ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ ಪ್ರಿಗಣಿಸಿ ಸರಿಯನದ
ಉತ್ುರವನುನ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿ
ರಾಷ್ಟ್ರೋಯ ಕಾಿಂಗರಸ್ಟ ಸಭಯಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ೂ

ಗಾಿಂಧಿಯವರು ವಿನಾಾಸವನುು ಅನುಮೊೋದ್ಧಸದ್ರು 1. ಲ ೇಕನಯುಕುಕೆೆ ನೇಡಲನಗಿದು ಪ್ ಲಿೇಸ್ಟ ಠನಣೆ
12 ಭಾರತ್ಕಾೆಗಿ ಪದ್ಕಗಳನುು ಗದ್ು ತ್ುಲ್ಲಕಾ ಸನಥನಮನನವನುನ ಎಸಿಬಿಗೆ ಸಾಂಸ್ಥಗೆ ಮರಳಿ ನೇಡಿದ.
ಮಾನ್ ಮತ್ುಿ ಸುರ್ಶೋಲಾ ದೆೋವಿ ಲ್ಲಕಾೂಬಮ ಯಾವ 2. ಕರ್ನಾಟಕದಲಿಿ ಲ ೇಕನಯುಕು ಸಾಂಸ್ಥಯನುನ
ಕ್ತರೋಡೆಯನುು ಆಡುತ್ಾಿರೆ? 1984 ರಲಿಿ ಸನಥರ್ಪಸಲನಯಿತ್ು.
A ಟೆೋಬಲ್ ಟೆನಿು A. 1 ಮನತ್ರ ಸರಿ
B ಬಾಾಡಿೂಿಂಟನ್ B. 2 ಮನತ್ರ ಸರಿ
C ಜೊಡೆೊೋ C. 1 ಮತ್ುು 2 ಎರಡ ಸರಿ
D ಫೆನಿಿಿಂಗ್ D. 1 ಮತ್ುು 2 ಎರಡ ತ್ಪ್ುಪ
ans C Ans B
ವಿವರಣೆ 15. ವಿಶವದ ಅತಿದ ಡಡ ತೆೇಲುವ ಸೌರ ಸನಥವರ
ತ್ುಲ್ಲಕಾ ಮಾನ್ 78 ಕಜಿ ವಿಭಾಗದ್ಲ್ಲಿ ಕಾಮನ್ವಲ್ಿ ಯನವ ನದ್ಧಯಲಿಿ ಸನಥರ್ಪಸಲು ಉದುೇಶ್ಸಲನಗಿದ?
ಗೋಮಿ 2022 ರಲ್ಲಿ ಜೊಡೆೊೋದ್ಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ಕಾೆಗಿ A. ಕನವೆೇರಿ
ಬಳಿಳ ಪದ್ಕವನುು ಗದ್ುುಕೊಿಂಡರು B. ಕೃಷಿ
ಇದ್ಕೊೆ ಮುನು ಮಹಿಳೆಯರ 48 ಕಜಿ ವಿಭಾಗದ್ಲ್ಲಿ C. ಮಹನನದ್ಧ
ಸುರ್ಶೋಲಾ ಲ್ಲಕಾೂಬಾಮ ಬಳಿಳ ಪದ್ಕ ಪಡೆದ್ಧದ್ುರೆ D. ನಮಾದ್ನ
ಜೊಡೆೊೋದ್ಲ್ಲಿ ವಿಜಯ ಕುಮಾರ್ ಯಾದ್ವ್ Ans D
ಪುರುಷರ 0 ಕಜಿ ವಿಭಾಗದ್ಲ್ಲಿ ಕಿಂಚಿನ ಪದ್ಕ 17. . ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ ಪ್ರಿಗಣಿಸಿ ಸರಿಯನದ
ಗದ್ಧುದ್ುರು ಹೇಳಿಕೆಯನುನ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿ
13. ಭನರತ್ದ ಸಿಂಸೆೃತಿ ಸಚಿವ್ಾಲಯವು ಯಾವ 1. ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಶೇ.56 ರಷು್ ಭ ಮಿ

ಅಾಂತ್ಜ್ಾಲ ನೇರನವರಿಗೆ ಒಳಪ್ಟ್ದ
ಕಿಂಪನಿಯಿಂದ್ಧಗ 'ಇಿಂಡಿಯಾ ಕ್ತ ಉಡ್ಾನ್'
2. ಕರ್ನಾಟಕ ಸಕನಾರವು ಜ್ಲ ನೇತಿ 2022 ಅನುನ
ಉಪಕರಮವನುು ಪಾರರಿಂಭಿಸತ್ು?
ಅನುಮೊೇದ್ಧಸಿದ
A ಮೆೈಕೊರೋಸಾಫ್ಿ
A. 1 ಮನತ್ರ ಸರಿ
B ಗೊಗಲ್
B. 2 ಮನತ್ರ ಸರಿ

C. 1 ಮತ್ುು 2 ಎರಡ ಸರಿ 2. ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರವು 2015ರ ಜ್ ನ್

D. 1 ಮತ್ುು 2 ಎಎಡ ಾ ತ್ಪ್ುಪ 1ರಾಂದು ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜನರಿಗೆ
Ans C ತ್ಾಂದ್ಧದ.
18. . D. M. ನಾಂಜ್ುಾಂಡಪ್ಪ ವರದ್ಧ ಈ ಕೆಳಗಿನ A. 1 ಮನತ್ರ ಸರಿ
ಯನವುದಕೆೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ? B. 2 ಮನತ್ರ ಸರಿ
A. ರನಜ್ಯದ ಹಾಂದುಳಿದ ತನಲ ಿಕುಗಳಿಗೆ C. 1 ಮತ್ುು 2 ಎರಡ ಸರಿ

B. ರನಜ್ಯದ ಹಾಂದುಳಿದ ಗನರಮ ಪ್ಾಂಚನಯಿತಿಗಳಿಗೆ D. 1 ಮತ್ುು 2 ಎಎಡ ಾ ತ್ಪ್ುಪ
C. ರನಜ್ಯದ ಹಾಂದುಳಿದ ಜಿಲಿಗಳಿಗೆ Ans B
D. ರನಜ್ಯದ ಹಾಂದುಳಿದ ವಗಾಗಳಿಗೆ 22. . ಭನರತ್ದಲಿಿರುವ ಯನವ ಖಗೆ ೇಳ
Ans A ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯವನುನ ಯುನೆಸ್ ೆೇ (UNESCO)ಪ್ಟ್ಗೆ
19. . 2013 ರಲಿಿ ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ ನೇತಿಯನುನ ಸ್ೇರಿಸಲನಗಿದ?
ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ ಮೊದಲನೆಯ ರನಜ್ಯ ಯನವುದು? A. ಮದ್ನರಸ್ಟ ಖಗೆ ೇಳ ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯ

A. ಮಹನರನಷರ
B. ವೆೈನು ಬಪ್ುಪ ಖಗೆ ೇಳ ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯ
B. ಕೆ ಲ ೆತನು
C. IUCAA ಗಿರನವಲಿ ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯ
C. ಗುಜ್ರನತ್
D. ಕರ್ನಾಟಕ D. ಬಿಹನರ ಖಗೆ ೇಳ ವಿೇಕ್ಷ್ಣನಲಯ
Ans D Ans D
20. ವಿಶವ ಆನೆ ದ್ಧರ್ನಚರಣೆಯನುನ ಎಾಂದು
23. ಡನ. ಎನ್. ಕಲೈಸ್ಲಿವ ಅವರು ಯನವ ಭನರತಿೇಯ
ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ?
ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಸಾಂಸ್ಥಯ ಮೊದಲ ಮಹಳನ
A. ಆಗಸ್ಟ್12
ಮಹನನದೇಾಶಕರನಗಿದ್ನುರ?
B. ಜ್ುಲೈ 10
A. ಇಾಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ ೇಶ್ಯಲ್ ಸ್ೈನ್್
C. ಜ್ುಲೈ 12
ರಿಸಚ್ಾ
D. ಆಗಸ್ಟ್ 10
Ans A B. ಇಾಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಲ್ ಆಫ್ ಅಗಿರಕಲಿರಲ್ ರಿಸಚ್ಾ
21. ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದಾಂತೆ C. ಭನರತಿೇಯ ಕೃಷ್ಟ ಅಾಂಕಿಅಾಂಶ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ ಸಾಂಸ್ಥ
ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ ಗಮನಸಿ ಸರಿಯನದ
D. ಕೌನ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ೈಾಂಟಫ್ರಕ್ಟ ಅಾಂಡ್ ಇಾಂಡಸಿರಯಲ್
ಉತ್ುರವನುನ ಆಯ್ದೆ ಮನಡಿ ರಿಸಚ್ಾ (CSIR)
1. ಈ ಯೇಜ್ನೆಯ ಪ್ರಯೇಜ್ನವನುನ ಪ್ಡೆಯುವ
Ans D
ವಯಕಿುಯು 18-50 ವಷಾದ ಳಗಿನವರನಗಿರಬೆೇಕು

24. ಪ್ರಧನನ ನರೇಾಂದರ ಮೊೇದ್ಧ ಯನವ ರನಜ್ಯದಲಿಿ 2G A. ಆಗಸ್ಟ್ 8

ಎಥೆರ್ನಲ್ ಸನಥವರ(2G Ethanol Plant)ವನುನ
B. ಆಗಸ್ಟ್ 10
ರನಷರಕೆೆ ಸಮರ್ಪಾಸಿದರು?
C. ಆಗಸ್ಟ್ 12
A. ಉತ್ತ್ರ ಪ್ರದೇಶ
D. ಆಗಸ್ಟ್ 14
B. ಹ್ರಿಯನಣ್
Ans B
C. ಉತ್ುರನಖಾಂಡ
28. ರೈತ್ ವಿದ್ನಯ ನಧಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಯನರಿಗೆ
D. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ
ವಿಸುರಿಸಲನಗಿದ?
ans B
A. ಅಾಂಗವನಡಿ ಕನಯಾಕತೆಾಯರ ಮಕೆಳಿಗೆ
25..ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆ (APY) ನಯಮಗಳಲಿಿ
B. ಭ ರಹತ್ ಕೃಷ್ಟ ಕನಮಿಾಕರ ಮಕೆಳಿಗೆ
ಇತಿುೇಚಿನ ಬದಲನವಣೆಗಳ ಪ್ರಕನರ, ಯನವ ವಗಾದ
ಫಲನನುಭವಿಗಳನುನ ಹ ರಗಿಡಲನಗಿದ? C. ಕರಕುಶಲ ಕನಮಿಾಕರ ಮಕೆಳಿಗೆ
A. ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರಿ ರ್ೌಕರರು D. ಬುಡಕಟು್ ಜ್ರ್ನಾಂಗದ ಮಕೆಳಿಗೆ
B. ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರಿ ರ್ೌಕರರು Ans B
C. ಆದ್ನಯ ತೆರಿಗೆದ್ನರರು 29.ಯನವ ಕೆೇಾಂದರ ಸಚಿವನಲಯವು ‘SMILE-75

ಉಪ್ಕರಮ’ವನುನ ಪನರರಾಂಭಿಸಿತ್ು?
D. ಅನವನಸಿ ಭನರತಿೇಯರು
A. ಕನಮಿಾಕ ಮತ್ುು ಉದ ಯೇಗ ಸಚಿವನಲಯ
ans C
B. ಸನಮನಜಿಕ ರ್ನಯಯ ಮತ್ುು ಸಬಲಿೇಕರಣ್
26..ಇತಿುೇಚೆಗೆ ಉದ್ನಾಟನೆಗೆ ಾಂಡ '2ನೆೇ ತ್ಲಮನರಿನ ಸಚಿವನಲಯ
(2G) ಎಥೆರ್ನಲ್ ಪನಿಾಂರ್ಟ' ಅನುನ ಯನವ ಕಾಂಪ್ನ C. ಗೃಹ್ ವಯವಹನರಗಳ ಸಚಿವನಲಯ
ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪ್ಡಿಸಿದ? D. ಆರ ೇಗಯ ಮತ್ುು ಕುಟುಾಂಬ ಕಲನಯಣ್ ಸಚಿವನಲಯ
A. HPCL Ans B
ಭನರತ್ ಸಕನಾರದ ಸನಮನಜಿಕ ರ್ನಯಯ ಮತ್ುು
B. BPCL
ಸಬಲಿೇಕರಣ್ ಸಚಿವನಲಯವು “SMILE-75
C. IOCL
ಇನಶ್ಯ್ದೇಟವ್” ಅನುನ ಪನರರಾಂಭಿಸಿತ್ು, ‘SMILE
D. ONGC (Support for Marginalised Individuals for
ans C Livelihood and Enterprise): ಜಿೇವನೆ ೇಪನಯ

ಮತ್ುು ಉದಯಮಕನೆಗಿ ಅಾಂಚಿನಲಿಿರುವ ವಯಕಿುಗಳಿಗೆ
27. ‘ವಿಶವ ಜೆೈವಿಕ ಇಾಂಧ್ನ ದ್ಧನ’ವನುನ ಯನವನಗ
ಬೆಾಂಬಲ’. ಭಿಕ್ಷನಟನೆಯಲಿಿ ತೆ ಡಗಿರುವ ವಯಕಿುಗಳಿಗೆ
ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ?

ಪ್ುನವಾಸತಿ ಕಲಿಪಸಲು ಸಚಿವನಲಯವು 75 A. ಆಾಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ

ಮುನ್ಪ್ಲ್ ಕನಪ್ ಾರೇಷನಗಳನುನ ಗುರುತಿಸಿದ. B. ತೆಲಾಂಗನಣ್
ಸಚಿವನಲಯವು 2025-26 ರವರಗೆ ಸ್ಿೈಲ್ C. ಮಹನರನಷರ
ಯೇಜ್ನೆಗೆ ರ .100 ಕೆ ೇಟಗಳ ಒಟು್ ಬಜೆರ್ಟ D. ಒಡಿಶನ
ಅನುನ ನಗದ್ಧಪ್ಡಿಸಿದ. Ans:B
ತೆಲಾಂಗನಣ್ ಮುಖಯಮಾಂತಿರ ಕೆ ಚಾಂದರಶೇಖರ ರನವ್

30. ಇತಿುೇಚೆಗೆ ಅಧಿಸ ಚಿಸಲನದ ಅಗಸುಯಮಲೈ ಆನೆ ಅವರು ರನಷ್ಟರೇಯ ಕೆೈಮಗಗ ದ್ಧನದಾಂದು ನೆೇಕನರರಿಗೆ
ಮಿೇಸಲು ಪ್ರದೇಶವು ಯನವ ರನಜ್ಯದಲಿಿದ? ನೆೇತ್ಣ್ಿ ಬಿಮನ ಯೇಜ್ನೆಗೆ ಚನಲನೆ ನೇಡಿದರು. ಈ
A. ಕೆೇರಳ ಯೇಜ್ನೆಯು ಅಹ್ಾ ಫಲನನುಭವಿಯ ದುರದೃಷ್ಕರ
B. ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು ಮರಣ್ದ ಸಾಂದಭಾದಲಿಿ ನೆೇಕನರರ ಕುಟುಾಂಬಗಳಿಗೆ ₹ 5
C. ಕರ್ನಾಟಕ ಲಕ್ಷ್ ವಿಮನ ರಕ್ಷ್ಣೆಯನುನ ಒದಗಿಸುತ್ುದ. ತೆಲಾಂಗನಣ್
D. ತೆಲಾಂಗನಣ್ ಸಕನಾರವು ‘ನೆೇತ್ಣ್ಿ ಬಿೇಮನ’ ಯೇಜ್ನೆಗನಗಿ ಭನರತ್ದ
Ans:B ಜಿೇವ ವಿಮನ ನಗಮದ ಾಂದ್ಧಗೆ (LIC) ಪನಲುದ್ನರಿಕೆ
ಅಗಸುಯಮಲೈನಲಿಿ 1,197.48 ಚದರ ಹ ಾಂದ್ಧದ.
ಕಿಲ ೇಮಿೇಟರ್ ಪ್ರದೇಶವನುನ ಆನೆ ಮಿೇಸಲು
ಪ್ರದೇಶವೆಾಂದು ಘ ೇಷ್ಟಸುವ ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು ಅರಣ್ಯ 32. ಈಗಿನ ಜ್ಪನನ ಪ್ರಧನನಗಳು ಯನರು?
ಇಲನಖೆಯ ಪ್ರಸನುವನೆಯನುನ ಕೆೇಾಂದರ ಸಕನಾರ A. ಫುಮಿಯ ಕಿಶ್ದ್ನ
ಒರ್ಪಪಕೆ ಾಂಡಿದ ಎಾಂದು ಕೆೇಾಂದರ ಪ್ರಿಸರ ಸಚಿವ B. ಯೋರ್ಶಹಿದೆ ಸುಗಾ
ಭ ಪ್ೇಾಂದರ್ ಯನದವ್ ಘ ೇಷ್ಟಸಿದರು. ಇದು C ಶ್ಾಂಜೆ ೇ ಅಬೆ
ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು ರನಜ್ಯದ ಐದನೆೇ ಆನೆ ಮಿೇಸಲು D. ಮೆೇಲಿನ ಯನರು ಅಲಿ
ಪ್ರದೇಶವನಗಿದುು ನೇಲಗಿರಿ-ಪ್ ವಾ ಘಟ್, Ans A
ಕೆ ಯಮತ್ ುರಿನ ನಲಾಂಬ ರ್ ಸ್ೈಲಾಂರ್ಟ ವನಯಲಿ, 33. ವಿಟಿರ್ಪಾಂಡಿ ಉತ್್ವ ಯನಯವ ರನಜ್ಯದಲಿಿ
ಶ್ರೇವಿಲಿಿಪ್ುತ್ ರ್ ಮತ್ುು ಅನಮಲೈ ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಆಚರಿಸಲನಗುತ್ುದ
ಅಸಿುತ್ವದಲಿಿರುವ ರ್ನಲುೆ ಆನೆ ಮಿೇಸಲು A. ಮಹನರನಷರ
ಪ್ರದೇಶಗಳನಗಿವೆ. ಒಟ್ನ್ರಯನಗಿ, ಭನರತ್ವು 31 ಆನೆ B. ಗುಜ್ರನತ್
ಮಿೇಸಲುಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧದ. C.ಕರ್ನಾಟಕ
D. ಉತ್ುರಪ್ರದೇಶ
31. ನೆೇಕನರರಿಗೆ ಅನುಕ ಲವನಗುವಾಂತೆ ‘ನೆೇತ್ಣ್ಿ Ans C ಕರ್ನಾಟಕ (ಉಡುರ್ಪ)
ಬಿಮನ'ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಭನರತ್ದ ಯನವ ರನಜ್ಯ 34..ಭನರತಿೇಯ ರ್ನವಿೇನಯ ಶೃಾಂಗಸಭಯ 18ನೆೇ
ಪನರರಾಂಭಿಸಿತ್ು? ಆವೃತಿು ‘ಇನೆ ನೇವಜ್ಾ–2022’ ಎಲಿಿ ನಡೆಯಿತ್ು?

A. ದಹ್ಲಿ D. IIHR (ಇಾಂಡಿಯನ್

B. ಬೆಾಂಗಳ ರು ಇನ್್ಟ ಯರ್ಟ ಆಫ್ ಹನಟಾಕಲಿರ್
C. ಮುಾಂಬೆೈ ಇನ್್ಟ ಯರ್ಟ)
D. ಲಕೆ ನೇ Ans A
Ans B 38. ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯ್ದು
35.3ಡಿ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ ಬಳಸಿ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಅಾಂಚೆ (ಎನ್ಎಫ್ಎಸ್ಟಎ) ಗೆ ಏನೆಾಂದು ಮರು ರ್ನಮಕರಣ್
ಕಚೆೇರಿಯನುನ ಯನವ ಕಾಂಪ್ನ ನಮಿಾಸಲಿದ? ಮನಡಲನಗಿದ?
A. ವಿಪ್ ರೇ A.ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ರನಷ್ಟರೇಯ ಖನದಯ ಸುರಕ್ಷನ
B. ಟ್ನಟ್ನ ಯೇಜ್ನೆ
C. ಪ್ರಸಿ್ೇಜ್ B. ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಸುರಕ್ಷನ
D. ಎಲ್ ಅಾಂಡ್ ಟ ಯೇಜ್ನೆ
Ans D C. ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ರನಷ್ಟರೇಯ ಧನನಯ ಸುರಕ್ಷನ
36. ಯುವ ಬರಹ್ಗನರ ದ್ನದ್ನರ್ಪೇರ್ ಜಿಮನ್ ಯೇಜ್ನೆ
ಅವರಿಗೆ ಯನವ ಸನಹತ್ಯಕೆೆ ಕೆೇಾಂದರ ಸನಹತ್ಯ ಅಕನಡೆಮಿ D. ಮೆೇಲಿನ ಯನವುದು ಅಲಿ
ಪ್ರಶಸಿು ದ ರತಿದ? Ans A
A. ‘ಬ್ಯನವಲಿ ಗುಹ’ 39. ನ ತ್ನ ಆಪ್ ಯುಟಎಸ್ಟ ಅನುನ ಯನವ
B. ಗನಾಂಧಿ ಕರ್ಥನ ಇಲನಖೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮನಡಿದ?
C. ನೇಲಕುರಿಾಂಜಿ A. ರ್ನಗರಿೇಕ ವಿಮನನಯನನ ಇಲನಖೆ
D. ಕುದ್ಧ ಎಸರು B. ರೈಲವ ಇಲನಖೆ
Ans C C. ರಸ್ು ಸನರಿಗೆ ಇಲನಖೆ
37. ಪ್ ೇಷಣ್ ಅಭಿಯನನದ ಭನಗವನಗಿ ಮಕೆಳ D. ಬಾಂದರು,ಹ್ಡಗು ಮತ್ುು ಜ್ಲಮನಗಾಗಳ
ಊಟದಲಿಿ ಪೌಷ್ಟ್ಕನಾಂಶವನುನ ಸ್ೇರಿಸಲು ಯನವ ಸಚಿವನಲಯ
ಇನ್ಸಿ್ಟ ಯರ್ಟ ಅಕ್ಷ್ಯ ಪನತನರ Ans B
ಫೌಾಂಡೆೇಶನೆ ನಾಂದ್ಧಗೆ ಒಪ್ಪಾಂದಕೆೆ ಸಹ ಹನಕಿದ? 40. ಎಫ್ ಟಎಕ್ಟ್ ಕಿರಪ್ ್ ಕಪ್ ಯನವ ಆಟಕೆೆ
A. IIMR (ದ್ಧ ಇಾಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸಿ್ಟ ಯರ್ಟ ಸಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ?
ಆಫ್ ಮಿಲರ್ಟ್ ರಿಸಚ್ಾ) A. ಸನೆವಶ
B. ICAR (ಭನರತಿೇಯ ಕೃಷ್ಟ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ B. ಸ ನಕರ್
ಮಾಂಡಳಿ) C. ಚೆಸ್ಟ
C. IARI (ಭನರತಿೇಯ ಕೃಷ್ಟ ಸಾಂಶ ೇಧ್ರ್ನ D. ಬಿಲಿಯಡ್್ಾ
ಸಾಂಸ್ಥ) Ans C

41. ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯಿದ, 2013 D. ಕರ್ನಾಟಕ

ರ ಅಡಿಯಲಿಿ ಮನಡಲನದ ನಬಾಂಧ್ನೆಗಳನುನ Ans A
ಉಲಿೇಖಿಸಿ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ ಪ್ರಿಗಣಿಸಿ: (ವಿವರಣೆ: ಕೆೇಾಂದರ ಆಹನರ ಸಚಿವ ರ್ಪಯ ಷ್
(2018) ಗೆ ೇಯಲ್ ಅವರು ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ
1. ಬಡತ್ನ ರೇಖೆಗಿಾಂತ್ ಕೆಳಗಿರುವ (ಬಿರ್ಪಎಲ್) ಕನಯಿದ, 2013 ರ ಅನುಷ್ನಿನಕನೆಗಿ ಮೊದಲ
ವಗಾದ ಅಡಿಯಲಿಿ ಬರುವ ಕುಟುಾಂಬಗಳು ಮನತ್ರ ರನಜ್ಯ ಶರೇಯನಾಂಕ ಸ ಚಯಾಂಕವನುನ ಬಿಡುಗಡೆ

ಸಬಿ್ಡಿ ಆಹನರ ಧನನಯಗಳನುನ ಪ್ಡೆಯಲು ಮನಡಿದರು. 20 ದ ಡಡ ರನಜ್ಯಗಳು ಮತ್ುು
ಅಹ್ಾರನಗಿರುತನುರ. ಕೆೇಾಂದ್ನರಡಳಿತ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲಿಿ (ಯ ನಯನ್
2. 18 ವಷಾ ಅರ್ಥವನ ಅದಕಿೆಾಂತ್ ಹಚಿಿನ ಟರಿಟರಿ ಗಳಲಿಿ), ಒಡಿಶನ ಅಗರಸನಥನದಲಿಿದುರ
ವಯಸಿ್ನ ಕುಟುಾಂಬದ ಹರಿಯ ಮಹಳೆಯು ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ುು ಆಾಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ನಾಂತ್ರದ
ಪ್ಡಿತ್ರ ಚಿೇಟಯನುನ ನೇಡುವ ಉದುೇಶಕನೆಗಿ ಸ ಚಯಾಂಕದಲಿಿ, ಗೆ ೇವನ ಕೆ ನೆಯ
ಮನೆಯ ಮುಖಯಸಥರನಗಿರುತನುರ. ಸನಥನದಲಿಿದ. 14 ಸಣ್ಿ ರನಜ್ಯಗಳು ಮತ್ುು
3. ಗಭಿಾಣಿಯರು ಮತ್ುು ಹನಲುಣಿಸುವ ಯುಟಗಳಲಿಿ ತಿರಪ್ುರನ ಮೊದಲ ಸನಥನದಲಿಿದ
ತನಯಾಂದ್ಧರು ಗಭನಾವಸ್ಥಯಲಿಿ ಮತ್ುು ಮತ್ುು ಲಡನಖ್ ಕೆ ನೆಯ ಸನಥನದಲಿಿದ.)
ನಾಂತ್ರದ ಆರು ತಿಾಂಗಳವರಗೆ ದ್ಧನಕೆೆ 1600 43.ಆಗಸ್ಟ್ 2022ರಲಿಿ, ಯನವ ರನಜ್ಯ
ಕನಯಲ ರಿಗಳ 'ಟೇಕ್ಟ-ಹ ೇಮ್ಸ ರೇಶನ್'ಗೆ ಕೆೇಾಂದ್ನರಡಳಿತ್ದ ಸಿಎಾಂ ‘ಮೆೇಕ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ನಾಂ. 1’
ಅಹ್ಾರನಗಿರುತನುರ. ಮಿಷನ್ ಅನುನ ಘ ೇಷ್ಟಸಿದರು?
ಮೆೇಲ ನೇಡಿರುವ ಹೇಳಿಕೆಗಳಲಿಿ ಯನವುದು A.ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ
ಸರಿಯನಗಿದ? B.ದಹ್ಲಿ
A. 1 ಮತ್ುು 2 ಮನತ್ರ C.ಗುಜ್ರನತ್
B. 2 ಮನತ್ರ D. ಪ್ುದುಚೆೇರಿ
C. 1 ಮತ್ುು 3 ಮನತ್ರ Ans B
D. 3 ಮನತ್ರ (ವಿವರಣೆ: ದಹ್ಲಿ ದಹ್ಲಿ ಸಿಎಾಂ ಅರವಿಾಂದ್
Ans B ಕೆೇಜಿರವನಲ್ 17 ಆಗಸ್ಟ್ 2022 ರಾಂದು ‘ಮೆೇಕ್ಟ
42. ರನಷ್ಟರೇಯ ಆಹನರ ಭದರತನ ಕನಯಿದ ಇಾಂಡಿಯನ ನಾಂ. 1’ ಮಿಷನ್ ಅನುನ
ಅನುಷ್ನಿನಕನೆಗಿ ಶರೇಯನಾಂಕದ ಸ ಚಯಾಂಕದಲಿಿ ಘ ೇಷ್ಟಸಿದರು.. ಇದು ಆರ ೇಗಯ, ಶ್ಕ್ಷ್ಣ್, ಕೃಷ್ಟ
ಯನವ ರನಜ್ಯವು ಅಗರಸನಥನದಲಿಿದ? ಮತ್ುು ಉದ ಯೇಗದ ಮೆೇಲ ಕೆೇಾಂದ್ಧರೇಕರಿಸುತ್ುದ.)
A. ಒಡಿಶನ 44. ಭಿೇಮಗಡ್ ವನಯಜಿೇವಿ ಧನಮ ಯನವ
B. ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶ ರನಜ್ಯದಲಿಿದ?
C. ಆಾಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ A. ಕರ್ನಾಟಕ

B. ಗೆ ೇವನ ಶ್ಕ್ಷೆಯನುನ ವಿಧಿಸಬ್ಯನರದು ಎಾಂದು

C. ಮಹನರನಷರ ಸಾಂವಿಧನನದ ಎಷ್ನೆೇ ವಿಧಿ ತಿಳಿಸುತ್ುದ?
D. ಮೆೇಲಿನ ಯನವುದು ಅಲಿ A. 20(1) ವಿಧಿ
Ans A B. 20(2) ವಿಧಿ
45.ಸ್ಪಷಲ್ ಟೈಗರ್ ಪ್ ರಟಕ್ಷ್ನ್ ಫ ೇಸ್ಟಾ C. 21 ವಿಧಿ
ದೇಶದಲಿೇ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಎಲಿಿ ಜನರಿಗೆ D. 22 ವಿಧಿ

ತ್ರಲನಯಿತ್ು? Ans A
A. ಕನಳಿ ಸಾಂರಕ್ಷಿತ್ ಪ್ರದೇಶ 49. ದಹ ಹ್ಾಂಡಿ ಕಿರೇಡೆಗೆ ಯನವ ರನಜ್ಯದಲಿಿ ಆಟದ
B. ಬಾಂಡಿೇಪ್ುರ ರ್ನಗರಹ ಳೆ ಸನಥನಮನನ ಸಿಕಿೆದ?
C. ತ್ಡೆ ೇಬ್ಯನ-ಅಾಂಧನರಿ ವನಯಜಿೇವಿ ಅಭಯನರಣ್ಯ A. ಗುಜ್ರನತ್
D. ಪ್ಾಂಚ್ ರನಷ್ಟರೇಯ ಉದ್ನಯನವನ B. ಮಹನರನಷರ
Ans B C. ಉತ್ತ್ರ ಪ್ರದೇಶ
46. ಕನವೆೇರಿ ಜ್ಲನನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಜಿಲಿಗಳ D. ಬಿಹನರ
ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಸಕನಾರದ ವಿವಿಧ್ ಕೃಷ್ಟ ಅರಣ್ಯ Ans B
ಯೇಜ್ನೆಗಳ ಕುರಿತ್ು ಜ್ಾಂಟಯನಗಿ ಪ್ರಚನರ ನಡೆಸಲು 50. ಕೆಳಗಿನವುಗಳನುನ ಹ ಾಂದ್ಧಸಿ
ಕರ್ನಾಟಕ ರನಜ್ಯ ಸಕನಾರ ಯನವ ಸಾಂಸ್ಥಯಾಂದ್ಧಗೆ ಸಹ 1. ಪ್ ರ. ಹ.ಶ್. ರನಮಚಾಂದರೇಗೌಡ i) ಶನಾಂತಿಶ್ರ
ಹನಕಿದ? ದ ಳಿಪ್ುಡಿ ಪ್ಾಂಡಿತ್
A.ಆರ್ಟಾ ಆಫ್ ಲಿವಿಾಂಗ್ 2. ಜೆಎನುಯ ಕುಲಪ್ತಿ ii) ಕರ್ನಾಟಕ
B. ಇನೆ ್ೇಟಕ್ಟ ಸಾಂಸ್ಥ ಜನನಪ್ದ ಪ್ರಿಷತ್ನಅಧ್ಯಕ್ಷ್
C. ಈಶನ ಔಟರೇಚ್ 3. ಫ್ರನ್ ಲನಯಾಂಡ್ ಪ್ರಧನನ iii) ಸಣ್ಿ
D. ಯೇಗೆ ೇದ ಸತ್್ಾಂಗ ಸ್ ಸ್ೈಟ ಮನರಿನ್
Ans C 4. ನುಯಜಿಲನಯಾಂಡ ಪ್ರಧನನ iv) ಜ್ಸಿಾಂದ್ನ
47. DRDO ದ ನ ತ್ನ ಮುಖಯಸಥರು ಯನರು? ಆಡೆಾನ್ಾ
A. ಸಿ.ಆರ್. ರನಮಚಾಂದರ v) ಎನಾ
B. ‘ಸತಿೇಶ್ ರಡಿಡ ಸ್ ೇಲಾಗ್ಾ
C. ಲಲಿತ್ ಕುಮನರ A. 1 - ii, 2 - i, 3 - iii, 4 - iv
D. ಸಮಿೇರ್ ಕನಮತ್ B. 1 - ii, 2 - i, 3 - v, 4 - iii
Ans D C. 1 - i, 2 - ii, 3 - iv, 4 - v
48. ಅಪ್ರನಧ್ ನಡೆದ ಸಮಯದಲಿಿ ಜನರಿಯಲಿಿದು D. 1 - ii, 2 - i, 3 - iii, 4 - iv
ಶ್ಕ್ಷೆಯನುನ ವಿಧಿಸಬೆೇಕೆೇ ಹ ರತ್ು ಅದಕಿೆಾಂತ್ ಹಚಿಿನ Ans A

51. ಫನಚ ಾನ್ 500 ಗೆ ಿೇಬಲ್ ಲಿಸ್ಟ್ C. ಆಸ್ರೇಲಿಯನ

2022ರಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಅತ್ುಯನನತ್ ಶರೇಣಿಯ ಕಾಂಪ್ನ D. ಫನರನ್್
ಯನವುದು? Ans b
A. ರಿಲಯನ್್ ಇಾಂಡಿಯನ ಲಿಮಿಟಡ್ 55. ಕನಮನೆವಲ್ು ಗೆೇಮ್ನಲಿಿ ಮೊದಲ ಬ್ಯನರಿಗೆ ಈ
B. ಎಲ್ಐಸಿ ಕೆಳಗಿನ ಯನವ ಕಿರೇಡೆಗಳಲಿಿ ಭನರತ್ವು ಐತಿಹನಸಿಕ
C. ಐಒಸಿಎಲ್ ಚಿನನವನುನ ಗೆದ್ಧುದ..?

D. ಒಎನ್ಸಿ A. ಲನನ್ ಬ್ಯೌಲ್
Ans b B. ವನಟರ್ ಪ್ ೇಲ ೇ
52. ಹ ಸದ್ನಗಿ ಗೆ ತ್ುುಪ್ಡಿಸಿದ ರನಮ್ರ್ C. ರ ೇಯಿಾಂಗ್
ಸ್ೈರ್ಟ(Ramsar site), ಕ ಾಂತ್ನುೆಲಾಂ D. ಫನ್ಾಂಗ್
ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮವು ಯನವ ರನಜ್ಯದಲಿಿದ? Ans a
A. ಗೆ ೇವನ 56.ರ್ನಯನ್ ಪ್ಲ ೇಸಿ (Nancy Pelosi)
B. ಕರ್ನಾಟಕ ಯನರು..?
C. ತ್ಮಿಳುರ್ನಡು A. ಶವೇತ್ಭವನದ ಮುಖಯಸಥರು
D. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ B. US ಹೌಸ್ಟ ಆಫ್ ರಪ್ರಸ್ಾಂಟೇಟವ್್ ಸಿಪೇಕರ್
Ans c C. ರನಜ್ಯ ಕನಯಾದಶ್ಾ
53.ಕನಮನೆವಲ್ು ಗೆೇಮ್ಸ್ 2022ರಲಿಿ ಎತ್ುರ D. ರಕ್ಷ್ಣನ ಕನಯಾದಶ್ಾ
ಜಿಗಿತ್ದಲಿಿ ಭನರತ್ದ ಮೊದಲ ಪ್ದಕವನುನ ಗೆದುವರು Ans b
ಯನರು..? 57. ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ ಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವ ಆಚರಣೆಯ
A. ದುಯತಿ ಚಾಂದ್ ಭನಗವನಗಿ ಯನವುದರ ಸಿರಣನರ್ಥಾ 'ರೇಡಿಯ
B. ಹಮನ ದ್ನಸ್ಟ ಜ್ಯಘ ೇಷ್' ಚನನಲಗ ಉತ್ುರ ಪ್ರದೇಶದಲಿಿ
C. ಎಾಂ ಶ್ರೇಶಾಂಕರ್ ಚನಲನೆ ದ ರತಿತ್ು?
D. ತೆೇಜ್ಸಿವನ್ ಶಾಂಕರ್ A. ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ಚಳುವಳಿ
Ans d B. ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ ದ್ಧನ
54. ‘ಯುದ್ಿ ಅಭನಯಸ್ಟ’ ಭನರತ್ ಮತ್ುು ಯನವ C. ಕನಕೆ ೇರಿ ರೈಲು ಪ್ರಕರಣ್
ದೇಶದ ನಡುವೆ ನಡೆದ ಮಿಲಿಟರಿ ವನಯಯನಮ..? D. ಅಸಹ್ಕನರ ಚಳುವಳಿ
A. ಜ್ಪನನ್ Ans: C
B. ಯುಎಸ್ಟಎ

58. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನುನ ಗಮನಸಿ ಸರಿಯನದ A. 1 ಮನತ್ರ ಸರಿ

ಹೇಳಿಕೆಯನುನ ಗುರುತಿಸಿ B. 2 ಮನತ್ರ ಸರಿ
1. ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ಚಳುವಳಿಯನುನ ಆಗಸ್ಟ್ ಕನರಾಂತಿ C. 1 ಮತ್ುು2 ಎರಡ ಸರಿ
ಎಾಂದು ಕರಯಲನಗುತ್ುದ D. 1 ಮತ್ುು2 ಎರಡ ತ್ಪ್ುಪ
2. ಯ ಸುಫ್ ಖನನ್ ಕಿವರ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ Ans a
ಘ ೇಷಣೆಯನುನ ಕೆ ಟ್ರು.
ಹಿಿಂದ್ಧನ ಸಿಂಚಿಕ (ಜ್ುಲೈ) ಉತ್ಿರಗಳು
14. C 24. C 34. C

1. B
2. B 15. D 25. C 35. D
3. C 36. A
16. A 26. B
4. C
37. B
5. B 17. B 27. C
38. B
6. C
18. A 28. D 39. A
7. B
40. B
8. A 19. B 29. D 41. A
9. A 42. D
20. C 30. A
43. B
10. C
21. D 31. B 44. C
11. B 45. C
22. B 32. A 46. A
12. A 47. B
23. D 33. A
48. C
13. C


2022 - Monthly

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2022 - Monthly

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ಮಾಹಿತಿ monthly

# 18, 2ND FLOOR, NEAR BELLARY

211, 5th Main Rd, Hampi Nagar,

PH- 9886151564/ 9886777417/

Bangalore school of civil services Namma KPSC product

NammaKPSCಯು ಸಕಾಾರೀ ನೌಕರಗಾಗಿ

ನಮಮ ತಾಂಡ ಹೆಚ್ುುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣ ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಾ ತಯಾರ ನಡೆಸಲು ಈ ಮಾಸ

ಡಾ .ಅಜುಾನ್ ಬೂೀಪಣಣ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲು ಅಶಕಿರೂೀ ಅಾಂತಹ ಸಪರ್ದಾಗಳನುು

ಅಾಂಬಿಕಾ ಪಾಟ್ಟೀಲ್ ನಮಮ ಜಾಲತಾಣವು ಒದಗಿಸುವ ಇತರ ಸೀವೆಗಳು:

ಸಾವಾಜನಿಕ ಸಾಂಬಾಂಧ ಅಧಿಕಾರ  ಮಾಹಿತ್ತ monthly: ಪಿಚ್ಲ್ಲತ ವಿದಯಮಾನಗಳ ಮಾಸ ಪತ್ತಿಕೆ

All rights reserved.

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, distributed,

This document is for personal non-commercial use only

For permission requests, mail us at nammakpsc@gmail.com

ಸುದ್ಧಿ ಸಿಂಚನ ................................................... 3 14ನೆೇ ಉಪ್ರನಷರಪ್ತಿ 'ಜ್ಗದ್ಧೇಪ್ ಧ್ನಕರ್' ................. 63

‘ಕರ್ನಾಟಕ ಏರ ೇಸ್ಪೇಸ್ಟ ಮತ್ುು ರಕ್ಷಣಾ ನೇತಿ–2022–27’ 25 ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ................................................ 66

ರನಜ್ಯ ಸುದ್ಧಿಗಳು ಪ್ಾಂಜನಬ್ನಲಿಿ 75 ಆಮ್ಸ ಆದ್ಧಿ ಕಿಿನಕ್ಟ: ................... 68

ವಿದ್ನಯರ್ಥಾಗಳಿಗೆ ಚೆಸ್ಟ ಕಲಿಕೆ .................................... 27 ವಿಜ್ಞನನ ಡನ.ನಲಿತ್ಾಂಬಿ ಕಲೈಸ್ಲಿವ ............................ 69

ಫನಗ್ ಹೇರ ೇ’ ............................................... 30 ಆಪ್ರೇಷನ್ ಮೆೇಘದ ತ್ ...................................... 70

ರಾಂಗನತಿಟು್ ಪ್ಕ್ಷಿಧನಮ....................................... 30 'ಮೆೇಕ್ಟ ಇಾಂಡಿಯನ ನಾಂ.1'...................................... 72

ಸಾಂಕಲಪದ್ಧಾಂದ ಸಿದ್ಧಿ ........................................... 32 ಇಿಂಧನ ಸಿಂರಕ್ಷಣೆ (ತಿದ್ುುಪಡಿ) ಮಸೊದೆ, 2022 ............ 72

ಸವ ಉದ ಯೇಗ ................................................ 33 ಶ್ಶುಪನಲನೆಗೆ: ಮೊಬೆೈಲ್ ಆಯಪ್ ಬಿಡುಗಡೆ .................. 73

ಓದುವ ಬೆಳಕು ................................................. 35 ಟ ಮೆೇಟ ಜ್ವರ............................................. 73

ಭನರತ್ದ ಅತಿ ಎತ್ುರದ ಧ್ವಜ್ಸುಾಂಭ .......................... 37 ಬೆೇರ್ನಮಿ ಕನಯ್ದು ತಿದುುಪ್ಡಿ ................................. 77

‘ಗನಲ್ ಮೊಬೆೈಲ್’ ............................................ 38 ಪ್ರಧನನ ಮಾಂತಿರ ಜ್ನ್ ಧ್ನ್ ಯೇಜ್ನೆ......................... 78

ಎಸಿಬಿ ರದುು, ಲ ೇಕನಯುಕುಕೆೆ ಸಿಾಂಧ್ು ...................... 39 ಖನದ್ಧ ಉತ್್ವ ................................................. 80

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 1

ಶೃಾಂಗ ಸಭ, ವರದ್ಧ, ಸಮಿೇಕ್ಷೆ ಮತ್ುು ಸ ಚಯಾಂಕಗಳು

3ಡಿ ರ್ಪರಾಂಟಾಂಗ್ ತ್ಾಂತ್ರಜ್ಞನನ .................................. 109

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 2

ಉತೆುೇಜಿಸಲು ಮುಾಂದ್ನಗಿದ. ಗರಾಂಥನಲಯಗಳಲಿಿ ಒಳನಾಂಗಣ್ ಬೆ ೇಡ್ಾ ಗೆೇಮ್ಸ ಗಳನುನ ಪ್ರಿಚಯಿಸಲು

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 3

ಪ್ರಶಸಿು. ಈ ಪ್ರಶಸಿುಯನುನ ಯನವುದೇ ಕ್ಷೆೇತ್ರದಲಿಿ ಅಸನಧನರಣ್ ಕೆ ಡುಗೆಯನುನ ನೇಡಿದ

1 ಕುವೆಾಂಪ್ು 1992 ಸನಹತ್ಯ

2 ಡನ.ರನಜ್ ಕುಮನರ್ 1992 ಸಿನೆಮನ

3 ಎಸ್ಟ.ನಜ್ಲಿಾಂಗಪ್ಪ 1999 ರನಜ್ಕಿೇಯ

4 ಸಿ.ಎನ್.ಆರ್.ರನವ್ 2000 ವಿಜ್ಞನನ

5 ದೇವಿ ಪ್ರಸನದ್ ಶಟ್ 2001 ವೆೈದಯಕಿೇಯ

6 ಭಿೇಮಸ್ೇನ್ ಜೆ ೇಷ್ಟ 2005 ಸಾಂಗಿೇತ್

7 ಶ್ರೇ ಶ್ವಕುಮನರ ಸನವಮಿಗಳು 2007 ಸನಮನಜಿಕ ಸ್ೇವೆ

9 ಡನ.ವಿೇರೇಾಂದರ ಹಗಗಡೆ 2009 ಸನಮನಜಿಕ ಸ್ೇವೆ

 ಹ ಸ ಜಿಲಿ ವಿಜ್ಯನಗರದ ಕೆೇಾಂದರ ಸನಥನವನದ ಹ ಸಪ್ೇಟಯಲಿಿ ಈ ಬ್ಯನರಿಯ ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯ

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 4

 ಕನನಡದ ಸುಗಮ ಸಾಂಗಿೇತ್ ಕ್ಷೆೇತ್ರದ ಹರಿಯ ಗನಯಕರಲಿಿ ಸುಬಾಣ್ಿ ಒಬಾರನಗಿದುು,

ನೇಲಾಂ ಸಾಂಜಿೇವ ರಡಿಡ ಅವರಿಾಂದ ರಜ್ತ್ಕಮಲ ಪ್ರಶಸಿು ಸಿವೇಕರಿಸಿದರು. ಆಕನಶವನಣಿ ಎಾಂ.ಎಸ್ಟ.ಐ.ಎಲ್.

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 5

 ಕರ್ನಾಟಕ ಜನನಪ್ದ ಅಕನಡೆಮಿಯ 2022ನೆೇ ಸನಲಿನ ಪ್ರಶಸಿುಗಳನುನ ಪ್ರಕಟಸಲನಗಿದ. ಮಾಂಡಯ

 ಪ್ಾಂಚನಯತ್ ಮಟ್ದ್ಧಾಂದಲೇ ಎತಿುನಗನಡಿ ಓಟದ ಸಪಧಾ

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 6

 ವಿಜ್ಯನಗರ ಜಿಲಿಯ ಹ್ಗರಿಬೆ ಮಿನಹ್ಳಿಳಯ ಯುವ ಬರಹ್ಗನರ ದ್ನದ್ನರ್ಪೇರ್ ಜಿಮನ್ ಮತ್ುು

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 7

 ಕನವೆೇರಿ ಜ್ಲನನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಒಾಂಬತ್ುು ಜಿಲಿಗಳ ವನಯರ್ಪುಯಲಿಿ ಈಶನ ಫೌಾಂಡೆೇಷನನ ಕನವೆೇರಿ

ಹನಗ ಮಾಂಗಳ ರಿನ ನೃತ್ಯ ಗುರು ಗಿೇತನ ಸರಳನಯ ಆಯ್ದೆಯನಗಿದ್ನುರ.

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 8

 ಪ್ುನೇತ್’ ಉಪ್ಗರಹ್: ಸನವತ್ಾಂತ್ರಯಅಮೃತ್ ಮಹ ೇತ್್ವದ ನೆನರ್ಪಗನಗಿ ಸಕನಾರಿ ಶನಲನ

ಉಡನವಣೆ ಕನಯಾಕರಮಕೆೆ ಕರದುಕೆ ಾಂಡು ಹ ೇಗಲನಗುವುದು. ಬೆಾಂಗಳ ರು ವಲಯದ ಶನಲಗಳ

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 9

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 10

 ಶೇ 0.50ರಷು್ ರಪ್ ದರ ಹಚಿ:ಭನರತಿೇಯ ರಿಸವ್ಾ ಬ್ಯನಯಾಂಕ್ಟ (ಆರ್ಬಿಐ) ರಪ್ ದರವನುನ

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 11

 ಉದ್ನರಶಕಿು ಭನರತಿೇಯ ವನಯುಪ್ಡೆ (IAF) ಮತ್ುು ರನಯಲ್ ಮಲೇಷ್ಟಯನ್ ಏರ್ ಫ ೇಸ್ಟಾ

ಸಕನಾರವು 2015ರ ಜ್ ನ್ 1ರಾಂದು ಅಟಲ್ ರ್ಪಾಂಚಣಿ ಯೇಜ್ನೆಯನುನ ಜನರಿಗೆ ತ್ಾಂದ್ಧದ.

© www.NammaKPSC.com |Vijayanagar | Hebbal 12