TEMA 8 A Revolución rusa e a URSS

Páxina 183(para comenzar)

*A imaxen que vemos mostra a Unión Soviética apoiando ao seu representante e ao

seu goberno,podemos diferenciar a Lenin.

*O último tsar foi Nicolái Alexandrovich.Caeu a revolución rusa en febreiro de 1917 e

foi sustituido polo réxime soviético.

*O mapa representa a URSS(Unión de Repúblicas Socialistas Socialistas),que

constituiuse en decembro de 1922.

Páxina 190(Doc.13)

A imaxen mostra o asalto dos bolxeviques o día 25 de outubro ao Palacio de

Inverno,onde lograron deter aos membros do Goberno,excepto a Kerenski que
logrou fuxir.

Páxina 194(Act.13)

A creación da III Internacional fixo posible unha represión en toda Europa para
fundar partidos comunistas .

Páxina 198(Act.23)

*A Revolución de Febreiro;a caída do tsarismo e a formación dun Goberno

provisional.

*A Revolución de Outubro;conquista do poder polos bolxeviques e a ditadura de

partido único.

Biografías
*LENIN
Naceu o l 22 de abril de 1879 en Simbirsk(Rusia)o seus padres se chamaban Illiá
Uliánov e a súa nai Maria Blank.Se graduou como avogada en 1892 e se uniu a os
revolucionarios marxistas ,polo que foi desterrada a Siberia en 1897.Dende o 1905
se exilíu en Suiza e Finlandia.
Regresou a Rusia en 1917.Liderou aos revolucionarios bolcheviques que en
novembro de 1917 tomarán o Palacio de Inverno e foi nombrado Presidente dos
Comisarios do Pobo .En 1918 retirou a Rusia da Primeira Guerra Mundial e iniciou a
restauración do socialismo.En 1919 a Internacional Comunista (Komitern).En 1921
aplicou a Nova Política Económica(NEP), que restaurou a propiedade privada no
sector agrícola.
O 21 de enero de 1924 un infarto cerebral creoulle a morte en Gorki.

*STALIN

Naceu en Gori (Georgia) el 6 de diciembre de 1878. Sus padres foron Visarión Dzhugashvili
e Yekaterina Geladze. Estudou no Seminario Ortodoxo de Tiflis. A partir de 1901 se uniu
a los partidarios de Lenin que organizaban a revolución proletaria en Rusia.Participou na
Revolución de Octubre (1917) e foi nombrado Comisario del Pueblo de Asuntos Nacionales.
En 1924 tomou o control total del Partido Comunista e expulsó a sus principales rivales,
entre eles León Trotski. Desde 1928 aplicou os "planes quinquenales" para industrializar a
Unión Soviética. Logrou grandes avances, pero a costa do sacrificio de millones de
traballadores
Durante a Segunda Guerra Mundial liderou o triunfo soviético sobre os alemanes. En mayo
de 1945 sus tropas tomaron Berlín. Durante a Posguerra mantivo o control dun sector de
Berlín e os países de Europa del Este.
Morreu de apoplejía en Moscú o 5 de marzo de 1953.

*TROTSKI

Naceu 7 de noviembre de 1879 en Yanovka, Imperio Ruso e morreu o 1 de agosto de

1940.Trotsky foi inicialmente un partidario da facción menchevique do Partido Obrero
Socialdemócrata de Rusia Democrática. Se uniu aos bolcheviques inmediatamente ye
con o tempo se convertiu nun líder dentro dol Partido. No aspecto personal, cabe
destacar que tivo unha relación coa famosa Frida Kahlo .
Durante os primeros días da Unión Soviética, serviu primeiro como Comisario do Pueblo
para Asuntos Exteriores e mais tarde como fundador e comandante do Exercito Rojo
como Comisario dol Pobo de Asuntos Militares e Navales.Foi unha figura importante en
la victoria dos bolcheviques na guerra civil rusa (1918-20).
Despois de liderar unha lucha fracasada da Oposición de Izquierda contra as políticas de
Stalin, Trotsky foi retirado sucesivamente do poder, expulsado do Partido Comunista,
expulsado da Unión Soviética, e asesinado en México por orden de Stalin (xunto cola
maior parte da sua familia).
Foi dos primeiros defensores da intervención del Exército Rojo contra el fascismo
europeo, a finales de 1930, Trotsky se opuso ao pacto de no agresión de Stalin con
Adolf Hitler.
As ideas de Trotsky formaron a base del trotskismo, unha importante escola de
pensamento marxista que se opone as teorías del stalinismo. Era unha das pocas
figuras políticas soviéticas que nunca foron rehabilitados polo Goberno de Nikita
Khrushchev. Foi finalmente rehabilitado en 2001

Definicións:
páx 187

-Menxeviques;do socialismo moderado que foi derrotado en Rusia polos

bolxeviques ou relacionado con él.

-Bolxeviques;eran un grupo político radicalizado dentro do Partido Obreiro

Socialdemocráta de Rusia,dirixida desde un principio por Lenin e posteriormente por
Stalin.

-Eseristas;Partido Social-Revolucionario de izquierdas,cuios partidarios eran

chamados as veces socialrevolucionarios de izquierdas,SR foi un partido político
ruso activo a principios do sigloXX.Se presentaba como o compensado ruso ainda
que o partido sempre estivo baixo o control dos intelectuais.

-Cadetes;membros do partido Democrático constitucional.

-Sóviet;institución política fundamental do antigo réximen comunista soviético,que

consistía nunha asamblea comunal de todos os ciudadanos que vivían do seu
propio traballo e que elexían a súa representación para o sóviet local.

-Kulak;eran agricultores da Rusia zarista que posuían terras e contrataban

traballadores.

páx 189

-Amnistía;perdón de penas decretado polo Estado como medida excepcional para

todos os presos condenados por determinados tipos de delitos ,xeralmente políticos.

-Goberno provisional;se chama asi a aquel que asume o poder tras a caída dun
rexime político e o exerce ata que se elabora e aproba unha Constitución o unha ley
Fundamental que configura as institucións do novo rexime que constitue ao antigo.
-Crise de abril;foi o primeiro conflito grave entre o Goberno Provisional Ruso e o
Soviet Petrogrado tras a creación de ambos durante a Revolución de febreiro.

páx 194
-Exército vermello;o exército vermello de obreiros e campesiños foi a denominación
oficial do exército e a forza aérea da República Socialista Federatíva Soviética de
Rusia e despois de 1922 da Unión Soviética.

-Komintern;tamén e conocido como a III Internacional,asi como a súa abreviatura en

ruso Komintern o Comintern,foi unha organización comunista internacional,formada
en Moscú en marzo de 1919 por iniciativa de Lenin.

-Ditadura do proletariado;sería a etapa posterior a toma do poder por parte da clase

obreira,na que se crea un Estado Obreiro,o cal,como todo estado sería unha
ditadura dunha clase sobre outro.

páx 195

-Politburó;órgano de dirección e autoridade máxima do Partido Comunista da URSS.

-Revolución permanente;e a obra publicada en 1930 que recoge a teoría de León

Trotski ,co mesmo nombre que foi anunciada incluso antes da Revolución ruso
1905.Explica a incapacidad da burguesía contemporánea dos países atrasados
para levar a cada a Revolución democrática-burguesa , debido a factores como a
súa debilidade histórica e a súa dependencia do capital imperialista.

-Socialismo nun só país;a URSS debía construir unha sociedade socialista sen
necesidade de empregar o triunfo da revolución socialista mundial.

páx 197

-NKVD:(Comité do Pobo para Asuntos Internos),que foi o instrumento executor da

represión.A política do terror aplicouse por medio dos programas de purgas que
alcanzaron ao `PCUS,ao exército e ao conxunto da sociedade.

-Purga;campañas de encarceramento e asasinato de opositores políticos.

-Gulag;é a abreviatura de Administración Principal de Campos de Traballo
Correccional e Asentamentos Laborais,que estiveron baixo a dirección da policía
secreta durante o estalinismo.

-Nomenklatura;elite da sociedade soviética formada polos altos cargos d partido,do

exército e da polícia secreta, e pola burocracia do Estado.Gozaban de privilexios de
que carecía o resto da sociedade.

-Plan quinquenal;obxectivos que tiñan que ser cumpridos en cinco anos.

TEMA 9 A economía de entreguerras.A

Gran Depresión

A Primeira Guerra Mundial supuxo un duro golpe para o sistema económico

liberal,predominante durante o século XIX.

páx 207(Doc.7,8)
DOC.7
*É a subida do nivel de prezos moi rápido e continua,que provoca ca xente no
retenga diñeiro pola súa pérdida do valor constante e prefire conserva a mercancia
que teñe.

*Un troco consiste en intercambiar bienes por outra cousa ,uniose nese ano debido
a que a moeda alemá non servía de nada.

DOC.8
*A imaxe representa a pobreza de Alemania en 1923

*Se relaciona porque o diñeiro deixou de ser útil e empezouse a usar de calquer
maneira.

páx 213(Doc.17)
*CAUSAS
-Aumento das cotizacións bolsistas
-A produción supera á demanda de productos
- Superabundancia de capitais
-Crecemento constante da produción
-Especulación en Bolsa
-Desfasamento entre a economía real e a alza da Bolsa

páx 218(Doc.25)
*A súa incorporación ao traballo fora da casa foi o que substituindo aos homes que
estaban na fronte,creouse unha nova conciencia entre as mulleres no seu papel
social.

páx 219(Doc.28)
*Se popularizou o fútbol en Europa,o béisbol e o rugby en Estados Unidos e,en xeral
,o boxeo,que aínda hoxe se seguen practicando.

Pé de foto
*Fraklin o presidente dos Estados Unidos dende o ano 1933

*Central Park en 1936

Definicións:
páx 208
-Inflación;proceso económico provocado polo desequilibrio existente entre a
producción e a demanda.

-Débeda exterior ;é a suma das deudas que ten un país con entidades extranjeras.
Se compon de deuda pública e deuda privada. A deuda externa con respecto a
outros países, comúnmente se da a través de organismos como o Fondo Monetario
Internacional o el Banco Mundial.

-Balanza comercial;e un rexistro de importaciones e exportación de un país en

determinado período.
-Patrón ouro;é un sistema monetario que fixa o valor da unidade monetaria en
términos de unha determinada cantidad de ouro.

-Recesión;Disminución da actividade comercial e industrial que comporta un

descenso dos salarios, dos beneficios e do empleo.

-Patrón cambio ouro;Sistema monetario que surxe da Conferencia de Génova de

1922 e cuia principal característica era a no convertibilidad en ouro da moneda dun
país de maneira directa, sino que se fixa un valor constante para cada moneda con
respecto ao ouro.
-Proteccionismo;Doutrina económica, oposta ao librecambismo, que intenta
favorecer a producción nacional frente a competencia extranxeira facendo pagar
impostos pola importación de productos extranxeros e favorecendo aos nacionais
con medidas especiais.

páx 210
-Produción en masa; foi un proceso revolucionario na produción industrial cuya base
e a cadena de montaxe o línea de ensamblado o línea de produción; unha forma de
organización da produción que delega a cada traballador unha función específica.

-Stocks;conxunto de mercancía ou productos que se tiveron que almacenar en

empresas de su venta ou comercialización.

-Taylorismo;fai referencia a divisón das distintas tarefas do proceso de produción.

-Fordismo;modo de producción caracterizada por facer ca mesma se realice en

serie ou en cadea.

páx 215

-Crac;Quiebra financieira que se produce súbitamente no sistema económico dun

grupo importante de empresas, dun país ou dun grupo de países.

-Gran Depresión; foi unha gran crisis financieira mundial que se prolongó durante a
década de 1930, nos anos anteriores la Segunda Guerra Mundial.

-Xoves negro;tivo lugar o 24 de octubre de 1929, día no que dio comenzo a caída na
Bolsa de Nueva York e con ela o Crack de 29 e a Gran Depresión. O desplome da
Bolsa de Nueva York o xoves negro produxo unha situación de verdadeiro pánico
que provocou a posterior crise bancaria en Estados Unidos.

páx 217
-Política deflacionista;os Gobernos formentaron a baixada de prezos para reactivar
o consumo,as empresas baixaron os salarios para aumentar a súa rendibilidade.

-Intervencionismo económico;es calquer acto do goberno que representa o inicio de

forza física e ao mesmo tempo non chega a impoñer un sistema económico
socialista completo en el que a producción se desarrolla enteramente o ao menos
característicamente, por iniciativa do goberno.
-New Deal;eo nome dado polo presidente dos Estados Unidos Franklin D. Roosevelt
a sua política intervencionista puesta en marcha para luchar contra os efectos da
Gran Depresión en Estados Unidos.

-Autarquía;Sistema económico no que un estado se abastece cos seus propios

recursos, evitando no posible as importaciones.

páx 219
-Proletarización;se refire ao proceso social mediante o que personas autoempleadas
o empleadoras pasan a ser man de obra asalariada por parte dun empleador.

-Emancipación feminina;Liberación respecto dun poder, unha autoridad, unha tutela

o calquer outro tipo de subordinación o dependencia.

-Cultura de masas;é un conxunto de obxetos, bienes o servicios culturales,

producidos polas industrias culturais, os cales van dirixidos a un público diverso.
Según os críticos, como por exemplo, Adorno, a masa segue a mesma cosa.

TEMA 10 O ascenso dos totalitarismos

fascista e nazi

páx 224(Para comenzar)

*Nacionalismo exaltado,orde e remarcación da bandeira do país,culto ao militarismo

*Hitler1933 e Mussolini 1922 nos países como España,Portugal ,Polinia e

Lituania ,Hungría

páx 231(Doc.10)
-Vese a Mussolini co seu exército facendo unha marcha,foi unha marcha con
destino a Roma organizada por Mussolini que o levou ao poder italiano.

Definicións:
páx 227
-Democracia;e unha forma de organización social que atribuiu a titularidade del
poder ao conxunto da ciudadanía.

-Ditadura;e unha forma autoritaria de goberno, caracterizada por un só líder o grupo

de líderes sen partido ou partido débil, poca movilización de masas e pluralismo
político limitado.

-Totalitarismo;réxime ditatorial que aspira a controlar todas as ordes da vida dun

Estado ,concentrando os poderes nunha persoa ou nun partido.

páx 229
-Fascismo; e unha ideoloxía, un movemento político e un tipo de estado de carácter totalitario
e antidemocrático; creado por el dictador italiano Benito Mussolini, fundouse en la Europa de
entreguerras desde 1918 hata 1939.

-Racismo;Ideoloxía que defende a superioridad dunha raza frente as demais e a necesidad

de manterla aislada ou separada del resto dentro de unha comunidad o un país.

-Antisemitismo;tendencia ou actitude de hostilidade hacia os xudios.

páx 239
-Espartaquistas;foi un movemento revolucionario marxista organizado en Alemania
durante os últimos anos da Primeira Guerra Mundial.

-Reichstag;foi a sede en tempo do II Imperio Alemán y mais tarde do parlamento da

República de Weimar.

-SA;organización voluntaria tipo milica NSDAP,o partido nacionalsocialista obreiro

Alemán.

-putsch de Múnic;Golpe de Estado de Hitler en ponuncia en 1923.

-SS;foi unha unidade paramilitar do Partido Nazi alemán fundada polos membros da
SA en 1925 para cumplir as funcions de guardia personal de Adolf Hitler e vixilar as
reunions de ese partido.

-Solución Final;é o término utilizado polos nazis para identificar su plan.

-Espazo vital;derrota de apexionar territorios e recursos de outros países.

Biografias:

*HITLER
Nace en Austria en 1889 ,foi un político e militar que acabou siendo o mayor
dirigente (Führer) da Alemania nazi hasta su muerte en 1934. Su ideología se
basaba en la supremacía de la raza aria, exaltación pangermánica y
nacionalista,anticomunista e militarista.

*MUSSOLINI
Benito Mussolini nació en Forlì (Italia) el 29 de julio de 1883. Fue hijo de
Alessandreo Mussolini y Rosa Maltoni. Estudió docencia. Fue profesor, líder sindical
y militante del Partido Socialista. Fue encarcelado varias veces por agitador.
Cuando en 1914, fue expulsado del Partido Socialista por apoyar el ingreso de Italia
en la Primera Guerra Mundial. Se enroló y peleó hasta quedar herido en 1917. En
1919, creó los Fasci di Combattimento para combatir a los comunistas y
anarquistas. Fue elegido diputado en 1921.
En octubre de 1922, organizó la "Marcha sobre Roma". Entonces el rey Víctor
Manuel III lo nombró Primer Ministro. De inmediato organizó un Estado Fascista
(nacionalista, militarista, anticomunista). Su afán imperialista lo llevó a invadir
Etiopía (1935), Libia (1938) y Albania (1939).
En 1939, al comenzar la Segunda Guerra Mundial, Italia era aliada de Alemania.
Mussolini organizó una fracasada invasión a Grecia. En julio de 1943, ingleses y
estadounidenses invadieron Italia. Con el apoyo de Alemania, Mussolini organizó en
el norte una "República Social Italiana", pero en 1945 fue capturado por los
partisanos (comunistas) cuando intentaba huir a Suiza. El 28 de abril de 1945
Mussolini fue fusilado en Dongo.