PRZEBIEG FOTOSYNTEZY U ROŚLIN

1. Fotosystemy – kompleksy zbudowane z barwników, lipidów i białek, wbudowane w błony tylakoidów.

a) fotosystem I (PS I; P – 700)
– centrum reakcji: chlorofil a, maksimum absorpcji światła o długości fal 700 nm
– barwniki antenowe (pomocnicze): chlorofile, karotenoidy, głównie karoten
b) fotosystem I (PS I; P – 680)
– centrum reakcji: chlorofil a, maksimum absorpcji światła o długości fal 680 nm
– barwniki antenowe (pomocnicze): chlorofile, karotenoidy, głównie ksantofil

2. Przebieg fotosyntezy.
a) faza zależna od światła (jasna) – przemiana energii świetlnej w energię chemiczną
– zachodzi w błonach tylakoidów
– wymaga obecności wody, dopływu energii świetlnej oraz obecności fotosystemów, przenośników
elektronów i syntazy ATP
– produkty: siła asymilacyjna (ATP i NADPH) oraz tlen
– ATP powstaje na drodze fosforylacji fotosyntetycznej
b) faza niezależna od światła (ciemna) – cykl Calvina
– zachodzi w stromie chloroplastów
– polega na wykorzystaniu siły asymilacyjnej (ATP i NADP) do syntezy związków organicznych
(glukozy) z CO2

3. Faza zależna od światła.

a) fosforylacja fotosyntetyczna niecykliczna

– wybicie pod wpływem światła elektronów z cząsteczek chlorofilu a fotosystemu II (cząsteczki
chlorofilu stają się kationami, a w PS II powstają luki po elektronach);
– przekazanie wybitych elektronów na pierwszy akceptor, a następnie, poprzez kolejne przenośniki
elektronów, do fotosystemu I;
– uzupełnienie luk po elektronach w PS II przez elektrony z fotolizy wody;
– wybicie pod wpływem światła elektronów z fotosystemu I (chlorofile stają się kationami, a w PS I
powstają luki po elektronach);
– przekazanie wybitych elektronów na pierwszy akceptor, a następnie, przez kolejne przenośniki, do
NADP+;
– przepływowi elektronów z H2O do NADP+ towarzyszy przepompowanie protonów H+ do wnętrza
tylakoidu; powstaje gradient protonowy;
– powrót jonów H+ jest sprzężony z powstaniem ATP z udziałem syntazy ATP (FOSFORYLACJA
FOTOSYNTETYCZNA)

ADP + Pi + 2 NADP+ + 2H2O ATP + 2NADPH + 2H+ + O2

 b) fosforylacja fotosyntetyczna cykliczna
– wybicie elektronów z PS I
– transport elektronów przez kolejne przenośniki i powrót do PS I (uzupełnienie luk elektronowych)
– transport elektronów generuje gradient protonowy wykorzystywany do syntezy ATP

ADP + Pi ATP

4. Faza niezależna od światła.

a) I etap – KARBOKSYLACJA – przyłączenie CO2 do 5-ciowęglowego organicznego akceptora CO2 –
rybulozo – 1,5 – bifosforanu (RuBP) i utworzenie sześciowęglowego związku, który rozkłada się na 2
cząsteczki kwasu fosfoglicerynowego (PGA); proces ten katalizuje enzym karboksylaza 1,5 –
bifosforybulozy (rubisco)

RuBP + CO2 (C6) 2 PGA

(C5) (C1) (C3)

b) II etap – REDUKCJA – redukcja kwasu fosfoglicerynowego (PGA) do aldehydu fosfoglicerynowego

(PGAL) przy udziale siły asymilacyjnej (ATP i NADPH)

PGA PGAL

b) III etap – REGENERACJA – odtworzenie akceptora CO2

5 PGAL 3 RuBP
(C3) (C5)

CYKL CALVINA