Professional Documents
Culture Documents
Chương 1 - tổng quan về quản trị học
Chương 1 - tổng quan về quản trị học
QUẢN TRỊ HỌC ĐẠI CƯƠNG CO1: Mục tiêu về Kiến thức: Cung cấp cho sinh viên những kiến thức tổng
(BA102) quát về quản trị, các quan điểm lý luận về quản trị tổ chức, môi trường quản
trị, nguyên tắc và các chức năng quản trị trong tổ chức: hoạch định, tổ chức,
lãnh đạo và kiểm tra.
CO2: Mục tiêu về Kỹ năng: Phát triển các kỹ năng tư duy tổng hợp và phân
tích, kỹ năng làm việc nhóm và thuyết trình. Bài tập nhóm giúp cho sinh
viên có cơ hội đưa những lý thuyết đã học vào áp dụng giải thích thực tiễn
Biên soạn: để phát triển các kỹ năng và làm giàu thêm tri thức của sinh viên.
• TS. Vương T.T.Trì
• ThS. Vũ Lệ Hằng CO3: Mục tiêu về Thái độ: giúp sinh viên nhận thức được những cơ hội và
• ThS. Lê Thị Hạnh
• TS. Lê Huyền Trang thách thức đối với các doanh nghiệp trong thế kỷ 21, từ đó có mong muốn
• TS. Nguyễn Duy Thành
tìm hiểu, hoàn thiện kiến thức về quản trị và phát triển nghề trong tương lai.
Học
1 phần: QUẢN TRỊ HỌC ĐẠI CƯƠNG (BA102)
2
1 2
3 4
1
ĐÁNH GIÁ HỌC PHẦN TÓM TẮT NỘI DUNG HỌC PHẦN: 7 CHƯƠNG
5 6
TÓM TẮT NỘI DUNG HỌC PHẦN: 7 CHƯƠNG TÓM TẮT NỘI DUNG HỌC PHẦN: 7 CHƯƠNG
CHƯƠNG 3: MÔI TRƯỜNG QUẢN TRỊ
Những đặc trưng cơ bản của môi trường quản trị CHƯƠNG 6: LÃNH ĐẠO
Môi trường vĩ mô Động cơ thúc đẩy
Môi trường tác nghiệp Lãnh đạo
Quản trị trong môi trường toàn cầu CHƯƠNG 7: KIỂM SOÁT
CHƯƠNG 4: HOẠCH ĐỊNH VÀ RA QUYẾT ĐỊNH
Những yếu tố cơ bản của kiểm soát
Các vấn đề cơ bản của hoạch định
Ra quyết định quản trị Kiểm soát hiệu quả
CHƯƠNG 5: CƠ CẤU TỔ CHỨC Mô hình kiểm soát hiệu chỉnh
Cơ cấu tổ chức Các phương pháp kiểm soát chính
Những hình thức chuyên môn hóa bộ phận cơ bản
Sự phối hợp các bộ phận trong tổ chức
Quyền hành
Thiết kế tổ chức 7 8
7 8
2
MỤC TIÊU CHƯƠNG 1
CHƯƠNG 1:
TỔNG QUAN
Hiểu và giải thích được bản chất, vai trò và tầm quan trọng
VỀ QUẢN TRỊ HỌC
Vận dụng được những nội dung quan trọng trong 4 chức năng
quản trị (lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra) vào
trong thực tiễn hoạt động quản trị cụ thể của 1 doanh nghiệp.
Biên soạn:
• TS. Vương T.T.Trì Biết được cần phấn đấu gì để trở thành nhà quản trị doanh
• ThS. Vũ Lệ Hằng
• ThS. Lê Thị Hạnh
• TS. Lê Huyền Trang
nghiệp.
• TS. Nguyễn Duy Thành
Học
9 phần: QUẢN TRỊ HỌC ĐẠI CƯƠNG (BA102)
10
9 10
NỘI DUNG CHƯƠNG 1 1.1 Các vấn đề cơ bản của quản trị học
1.1. Các vấn đề cơ bản của quản trị học Tổ chức là gì?
1.3. Chức năng và vai trò của quản trị Năng lực là gì?
1.4. Nhiệm vụ và kỹ năng quản trị Năng lực quản trị là gì?
11 12
3
1.1 Các vấn đề cơ bản của quản trị học 1.1 Các vấn đề cơ bản của quản trị học
“Là thiết lập và duy trì một môi trường nơi mà các cá nhân làm
việc với nhau trong từng nhóm có thể hoạt động hiệu quả nhằm
đạt được mục tiêu”_Harold Kootz_
13 14
1.1 Các vấn đề cơ bản của quản trị học 1.1 Các vấn đề cơ bản của quản trị học
15 16
15 16
4
1.1 Các vấn đề cơ bản của quản trị học Năng lực truyền thông
Năng lực quản trị là gì? Là khả năng truyền đạt và trao đổi thông tin với người khác
một cách hiệu quả
Là tập hợp các kiến thức, kỹ năng, hành vi và thái độ mà một
nhà quản trị cần có để tạo ra hiệu quả trong các hoạt động quản trị ♦ Truyền thông không chính thức: Khuyến khích truyền thông
khác nhau và ở các tổ chức khác nhau. 2 chiều (trao đổi, lắng nghe và tiếp nhận thông tin phản hồi),
thiết lập mối quan hệ cá nhân mạnh mẽ với mọi người
Kiến thức Truyền thông
Hoạch định & điều hành
♦ Truyền thông chính thức: Cập nhật các sự kiện kịp thời, thông
Kỹ năng báo, trình bày thuyết phục và kiểm soát các vấn đề. Sử lý tốt các
NQT Làm việc nhóm nguồn dữ liệu trên máy tính
Hành vi Hành động chiến lược
Thái độ Nhận thức toàn cầu ♦ Thương lượng: Đàm phán một cách hiệu quả về vai trò và
nguồn lực, phát triển tốt mối quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới,
Tự quản
hành động quyết đoán và công bằng với thuộc cấp
17 18
17 18
Năng lực làm việc nhóm Năng lực hoạch định & điều hành
Là khả năng truyền đạt và trao đổi thông tin với người khác Quyết định những nhiệm vụ cần thực hiện, phương thức thực
một cách hiệu quả hiện, phân bổ các nguồn lực và giám sát tiến trình theo kế
hoạch đã đề ra
♦ Truyền thông không chính thức: Khuyến khích truyền thông 2
♦ Thu thập, phân tích thông tin và giải quyết vấn đề: Kiểm soát, sử
chiều (trao đổi, lắng nghe và tiếp nhận thông tin phản hồi), thiết dụng thông tin để định rõ các vấn đề và phác thảo những giải pháp có
lập mối quan hệ cá nhân mạnh mẽ với mọi người thể có; tính toán các rủi ro, tiên liệu kết quả và đưa ra quyết định kịp
thời
♦ Truyền thông chính thức: Cập nhật các sự kiện kịp thời, thông ♦ Hoạch định và tổ chức thực thi các dự án: Phát triển kế hoạch và
báo, trình bày thuyết phục và kiểm soát các vấn đề. Sử lý tốt các tiến độ, phân định các ưu tiên và phân quyền chịu trách nhiệm, xác
định, tổ chức và phân bổ các nguồn lực
nguồn dữ liệu trên máy tính ♦ Quản lý thời gian: Kiểm soát, giám sát và duy trì các dự án theo
đúng tiến độ, có sự điều chỉnh khi cần thiết, thực hiện hiệu quả công
♦ Thương lượng: Đàm phán một cách hiệu quả về vai trò và việc dưới áp lực thời gian
nguồn lực, phát triển tốt mối quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới, ♦ Hoạch định ngân sách và tài chính: Hiểu rõ ngân sách, dòng chu
chuyển tiền mặt, báo cáo tài chính, ghi chép đầy đủ và chính xác,
hành động quyết đoán và công bằng với thuộc cấp phác thảo và làm việc trên các nguyên tắc về tài chính
19 20
19 20
5
Năng lực hành động chiến lược Năng lực nhận thức toàn cầu
Hiểu rõ sứ mệnh tổng quát và các giá trị của tổ chức, và đoan
chắc rằng có sự phân định và phối hợp rõ ràng Phối hợp sử dụng các nguồn lực của tổ chức từ nhiều quốc gia
♦ Hiểu rõ về ngành: Nắm bắt các hoạt động, nhận ra những cơ và đáp ứng nhu cầu của thị trường với sự đa dạng về văn
hội và thách thức, biết được hành động của đối thủ cạnh tranh hóa
và các đối tác chiến lược, phân tích được xu hướng chung trong ♦ Hiểu biết và có kiến thức về văn hóa: Hiểu biết và cập nhật các
ngành và tác động của chúng trong tương lai khuynh hướng, sự kiện chính trị - xã hội – kinh tế trên toàn thế
♦ Hiểu về tổ chức: Hiểu rõ sự quan tâm của giới hữu quan, những giới, những tác động của sự kiện quốc tế đến tổ chức, đọc hiểu
điểm mạnh và điểm yếu trong chiến lược của từng đơn vị kinh và nói thông thạo một ngôn ngữ khác
doanh, nắm vững các năng lực khác biệt trong tôt chức ♦ Cởi mở và nhạy cảm về văn hóa: Hiểu rõ những nét đặc trưng
của khác biệt của từng quốc gia - dân tộc, cởi mở, khách quan,
♦ Thực hiện các hành động chiến lược: Phân định ưu tiên, quyết
trung thực, nhạy cảm và thích nghi nhanh chóng với các tình
định thực thi các mục tiêu chiến lược, nhận thức rõ và giải pháp
huống mới, điều chỉnh hành vi thích hợp khi giao tiếp với
khắc phục những thách thức quản trị của từng phương án chiến
những người có nền tảng về dân tộc, chủng tộc và văn hóa khác
lược, thiết lập chiến thuật và mục tiêu tác nghiệp giúp cho việc
thực hiện chiến lược dễ dàng
21 22
21 22
23 24
6
1.2 Nhà quản trị (tiếp) 1.3 Chức năng và vai trò của quản trị
Bản lĩnh và chân dung nhà quản trị thế kỷ 21
Các chức năng quản trị
Là người có khả năng tư duy chiến lược
Có kiến thức, hiểu biết về pháp luật
Hoạch định Tổ chức
Có nghị lưc, có óc sáng tạo, khao khát chiếm lĩnh đỉnh cao, có tri • Thiết lập mục tiêu và phương hướng • Thiết lập cơ cấu tổ chức & mối quan
thức, có nhận thức đúng đắn, có tầm nhìn xa trông rộng, có tâm hồn • Xây dựng chiến lược phát triển các hệ giữa các thành viên.
cởi mở, trong sáng, linh hoạt và có tài thuyết phục người khác, có kế hoạch để phối hợp các hoạt động • Phối hợp nhân lực với các nguồn lực
khác.
khả năng chuyển đổi cục diện
ĐẠT ĐƯỢC
Có khả năng lãnh đạo và dẫn dắt doanh nghiệp, thích nghi tốt với MỤC TIÊU
sự thay đổi của môi trường, có khả năng xây dựng văn hóa doanh CHUNG
nghiệp và đạo đức kinh doanh Kiểm tra Lãnh đạo
• Thiết lập các tiêu chuẩn. • Hướng dẫn và động viên những
Có khả năng quản trị hiệu quả các nguồn lực của tổ chức • Đo lường kết quả. người liên quan và giải quyết mâu
Có khả năng liên kết chặt chẽ với mạng lưới hoạt động của doanh • Điều chỉnh sai lệch. thuẫn, định hướng, phối hợp, tổ
• Điều chỉnh tiêu chuẩn. chức.
nghiệp trong nước, khu vực và trên thế giới
Có tinh thần trách nhiệm cao với cộng đồng, với xã hội, với người
lao động và với môi trường. 25 26
25 26
27 28
7
1.4 Nhiệm vụ và kỹ năng quản trị 1.4 Nhà quản trị và cấp quản trị (tiếp)
QTV
Quản trị chức năng: Phụ trách nhân viên là chuyên gia trong cấp cao
một lĩnh vực.
Ví dụ: kế toán, nguồn nhân lực, marketing…
QTV cấp trung
Quản trị tổng quát: Chịu trách nhiệm với toàn bộ hoạt động
của một đơn vị, bộ phận phức tạp.
QTV cấp cơ sở
Ví dụ: công ty, hoặc chi nhánh công ty…
Nhân viên tác nghiệp
Tài chính
Nghiên cứu
& phát triển
Kế toán
Kỹ thuật
Marketing
Nhân sự
29 30
29 30
1.4 Nhiệm vụ và kỹ năng quản trị (Tiếp) 1.4 Nhiệm vụ và kỹ năng quản trị (Tiếp)
Nhiệm vụ chủ yếu của nhà quản trị
Nhiệm vụ của các cấp quản trị Đơn vị tính: % (*)
Cấp QT Nhiệm Vụ
31 32
31 32
8
1.4 Nhiệm vụ và kỹ năng quản trị (Tiếp) 1.4 Nhiệm vụ và kỹ năng quản trị (Tiếp)
Các kỹ năng quản trị Mối quan hệ giữa kỹ năng và cấp quản trị
33 34
33 34
1.5 Bản chất của quản trị 1.5 Bản chất của quản trị
Có thể dự đoán được tỷ lệ % hoàn thành của quyết định. Nghệ thuật quản trị còn thể hiện ở sự nhạy bén, sáng tạo, ứng phó
kịp thời với từng tình huống cụ thể.
35 36
35 36
9
1.5 Bản chất của quản trị 1.6. Quản trị - một tiến trình năng động
Quản trị là một nghề Tiến trình tiếp nhận và tổ chức các nguồn lực nhằm đạt mục
tiệu thông qua người khác, có tính năng động hơn là tĩnh.
Nhà quản trị trước hết phải có kiến thức, tay nghề, suy nghĩ có
hệ thống trước những tình huống phát sinh trong kinh doanh.
Sự thay đổi về môi trường cạnh tranh, con người, công nghệ,
điều kiện hoạt động, các quy định điều lệ tư duy quản trị
Có khả năng phân tích, đánh giá, nhận diện vấn đề, nhạy cảm
cũng thay đổi.
và thích nghi với mọi hoàn cảnh.
Nhận thức đầy đủ và chính xác các quy luật khách quan xuất 1. Tái cấu trúc tổ chức.
hiện trong kinh doanh. 2. Lực lượng lao động thay đổi.
3. Sự thay đổi về công nghệ.
4. Toàn cầu hóa.
37 38
37 38
1.6. Quản trị - một tiến trình năng động 1.6. Quản trị - một tiến trình năng động
1. Tái cấu trúc tổ chức 2. Thay đổi lực lượng lao động
a. Giảm quy mô: Là tiến trình thu hẹp kích cỡ của một tổ chức Sự đa dạng hóa của lực lượng lao động.
bằng cách sa thải hoặc cho công nhân nghỉ hưu sớm. Tổ chức đa văn hóa.
b. Thuê ngoài – Outsourcing: Sử dụng ngoại lực thực hiện các
dịch vụ cần thiết và sản xuất các bộ phận hoặc sản phẩm theo
yêu cầu. 3. Thay đổi về công nghệ
c. Công ty Module: Thông dụng nhất ở ngành: may mặc, sản Công nghệ mới đang thay đổi tất cả công việc ở các ngành.
xuất tự động và điện tử. Phương pháp làm việc thay đổi.
d. Hình thức mạng của tổ chức: Bao gồm việc liên kết chiến
lược trong số nhiều thực thể. 4. Toàn cầu hóa
e. Liên minh chiến lược: Hai hoặc nhiều công ty đồng ý hợp tác Vượt qua ranh giới quốc gia.
trong liên doanh với kỳ vọng mang lại lợi ích cho cả hai. Tận dụng lợi thế cạnh tranh.
39 40
39 40
10
Lý do nghiên cứu quản trị học TÓM TẮT NỘI DUNG CHƯƠNG 1
Các chức năng chính của quản trị và làm thế nào để phát triển các chức năng
này trong môi trường kinh doanh
Quản trị tác động và ảnh hưởng mọi mặt đến đời sống xã hội.
Mặc dù có nhiều thay đổi lớn đang diễn ra, kiến thức căn bản về quản trị luôn được đề
Giúp phát triển cơ hội nghề nghiệp trong tương lai. cập đến gồm 4 chức năng chính như lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra. Các
Liên quan đến họat động trong doanh nghiệp: Sản xuất, chức năng này lại đòi hỏi phải thực hiện rộng rãi hơn trong yêu cầu tạo ra giá trị chiến
lược, xây dựng một tổ chức năng động, động viên mọi người, học tập và thay đổi.
marketing, tài chính, nhân sự phát triển cơ hội nghề nghiệp.
Khi có điều kịên giữ cương vị quản trị đã có kiến thức cơ Bản chất của quản trị ở các cấp độ tổ chức khác nhau
bản về quản trị. Các nhà quản trị chiến lược là nhà quản trị cao cấp và chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt
Tổng kết những tri thức hữu ích và kinh nghiệm của người đi động của doanh nghiệp. Các nhà quản trị chiến thuật có nhiệm vụ chuyển các nhiệm vụ
trước giúp các cá nhân có một phương pháp khoa học để và kế hoạch thành các mục tiêu và hoạt động cụ thể hơn. Các nhà quản trị tác nghiệp là
những người giám sát các hoạt động cụ thể của doanh nghiệp.
giải quyết các công việc.
Các kỹ năng cần thiết để trở thành một nhà quản trị hiệu quả
Để thực hiện các chức năng quản lý thành công, nhà quản trị cần có kỹ năng nhận thức
chiến lược (tư duy), kỹ năng nhân sự và kỹ năng kỹ thuật.
41 42
41 42
43
43
11