You are on page 1of 51

20ος αιώνας

 Η Διαφορετικότητα της Λειτουργικής


Βιολογίας

 Γέννηση της Μοριακής Βιολογίας


 Τα πρώτα 60 χρόνια του 20ου αιώνα

τεράστια διαφοροποίηση των βιολογικών


κλάδων
δημιουργία των κλάδων της Βιοχημείας, της
Γενετικής, της Ιολογίας κ.λ.π.

 Μοριακή Βιολογία και η σύγχρονη εξελικτική


σύνθεση
 19ος αιώνας

 Λειτουργική Βιολογία: Βιοχημεία,


Φυσιολογία

 Ολιστική Βιολογία:
μελέτη των σχέσεων
μεταξύ των έμβιων όντων αλλά και
ανάμεσα στα έμβια και το περιβάλλον
τους
Βιοχημεία

Επιστημονικό θεμέλιο του


κλάδου αυτού:

ο Γερμανός φυσιολόγος Carl


Alexander Neuberg (1877-
1956), ο εφευρέτης του
επίσημου όρου της
βιοχημείας το 1903 και

ο Γερμανός φυσιολόγος
Eduard Buchner (1860-1917) Carl Alexander Neuberg
με το πείραμα της αλκοολικής
ζύμωσης των σακχάρων το
1897
Βιοχημεία
Τρία ονόματα συμβολίζουν την επιτυχία
της βιοχημείας, κατά τις πρώτες
δεκαετίες του 20ου αιώνα:

 Otto Fritz Meyerhof διέκρινε τις δύο


φάσεις της λειτουργίας ορισμένων
μυών, των ονομαζόμενων μυών
ταχείας συστολής:

 πρώτον, διέκρινε την παραγωγή του


γαλακτικού οξέος από τη διάσπαση
του αποθηκευμένου γλυκογόνου κατά
τη μυϊκή προσπάθεια
Otto Fritz Meyerhof (1884 –1951). Το 1922, του
απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας
ή Ιατρικής, μαζί με τον Archibald Vivian Hill, για την
 δεύτερον, τη μερική οξείδωση αυτού έρευνά του στον μεταβολισμό των μυών, συ-
μπεριλαμβανομένης της γλυκόλυσης.
του γαλακτικού οξέος, κατά τη φάση
της ανάκτησης
Βιοχημεία
- Gustav Georg Embden, συμπλήρωσε προοδευτικά
την περιγραφή των φάσεων που ξεκινούν από το
γλυκογόνο προς το γαλακτικό οξύ, η γνωστή ως
γλυκόλυση ή οδός των Embden-Meyerhof
Βιοχημεία
- Μαθητής του Meyerhof και συνεργάτες
προσδιόρισαν το ATP, ως το ενεργειακό νόμισμα
του κυττάρου, το μόριο που προσφέρει ενέργεια
τόσο για τη σύνθεση των πολύπλοκων μορίων όσο
και για τη μυϊκή συστολή και για την παραγωγή της
νευρικής ώσης
Βιοχημεία
Το δεύτερο όνομα, Otto Heinrich
Warburg (1883-1970),
 προσδιορισμός και
καθαρισμός των ενζύμων που
εμπλέκονται στη διαδικασία
της κυτταρικής αναπνοής

Otto Heinrich Warburg (1883-1970) τιμήθηκε με


το βραβείο Νόμπελ στη Φυσιολογία ή την Ιατρική το
1931.
Βιοχημεία
Το δεύτερο όνομα, Otto Heinrich
Warburg (1883-1970),

 εφαρμογή κατάλληλων
τεχνολογιών, όπως καταμέτρηση
των αερίων που καταναλώνονται
και εκπέμπονται κατά τη διάρκεια
των αντιδράσεων της αναπνοής

Otto Heinrich Warburg (1883-1970) τιμήθηκε με


το βραβείο Νόμπελ στη Φυσιολογία ή την Ιατρική το
1931.
Βιοχημεία
 Μελέτη των μηχανισμών της φωτοσύνθεσης. Το
1924 ο Warburg ανακάλυψε ότι τα καρκινικά
κύτταρα με την παρουσία του οξυγόνου
συμμετέχουν σε ζύμωση, κάτι που δεν κάνουν ούτε
οι μύες ούτε οι σακχαρομύκητες.

 Θεώρησε την
τροποποίηση αυτή του
μεταβολισμού των
καρκινικών κυττάρων ως
αίτιο του καρκίνου
Βιοχημεία
Το τρίτο όνομα, Hans Adolf Krebs
(1900-1980) μαθητής του Warburg

 προσδιορισμός τροποποιήσεων του


μεταβολισμού, οι οποίες αντιστοιχούν
σε σύνολο κυκλικών αντιδράσεων –
όπως του σχηματισμού της ουρίας
(1932)- και ενδιάμεσων αντιδράσεων
ανάμεσα στην οδό των ζυμώσεων και
στις διαδικασίες της αναπνοής, οι
οποίες συνιστούν τον κύκλο του Krebs
(1937)

Hans Adolf Krebs τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ στη


Φυσιολογία ή την Ιατρική το 1953 για την ανακάλυψη
του κύκλου του κιτρικού οξέος, ο οποίος προς τιμή του
ονομάστηκε και κύκλος Krebs.
Βιοχημεία
Το τρίτο όνομα, Hans Adolf Krebs
(1900-1980) μαθητής του Warburg

 προσδιορισμός των εμπλεκόμενων


μορίων και των ενεργειακών
τροποποιήσεών τους (ειδικότερα της
έκλυσης της θερμοκρασίας που τις
συνοδεύει) στις διάφορες μεταβολικές
διεργασίες

Hans Adolf Krebs τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ στη


Φυσιολογία ή την Ιατρική το 1953 για την ανακάλυψη
του κύκλου του κιτρικού οξέος, ο οποίος προς τιμή του
ονομάστηκε και κύκλος Krebs.
Η μελέτη των μακρομορίων

 Πειραματικά δείχτηκε ότι η


καταλυτική δραστηριότητα των
ζυμών προκύπτει από τα
ένζυμα που περιέχουν

Η καταλυτική δραστηριότητα
των ενζύμων θεμελιώδης για
την ολοκλήρωση των
διαφορετικών φάσεων των
μεταβολικών οδών που ήταν
υπό διερεύνηση
Η μελέτη των μακρομορίων

Ο πρωτεϊνικός χαρακτήρας των ενζύμων γνωστός


από καιρό,
 αλλά η ακριβής φύση του καταλυτικού χαρακτήρα
τους, παρέμενε άγνωστη

η καταλυτική δραστηριότητα των ενζύμων


συνυφασμένη με τα μικρά μόρια που είναι
συνδεδεμένα με αυτές τις πρωτεΐνες ή άμεσο
αποτέλεσμα των ίδιων των πρωτεϊνών??
Η μελέτη των μακρομορίων
 1926: κρυστάλλωση ενός
ενζύμου από εκχύλισμα
φασολιού, ουρεάση, η οποία
μπορούσε να αποσυνθέσει την
ουρία από τον James Batcheller
Sumner (1887-1955) James Batcheller Sumner: βραβείο Νόμπελ στη
Χημεία το 1946 και ανακάλυψε ότι τα ένζυμα
μπορούν να κρυσταλλωθούν και απέδειξε ότι τα
ένζυμα είναι πρωτεΐνες.
Η μελέτη των μακρομορίων

 1929: κρυστάλλωση της πεψίνης,


θρυψίνης, χυμοθρυψίνης και των
προδρόμων τους. Ο κρύσταλλος
που απομόνωσε δεν περιείχε τίποτε
άλλο εκτός από την καθαρή
πρωτεΐνη
James Batcheller Sumner: βραβείο Νόμπελ στη Χημεία το
 1937: κρυστάλλωση της καταλάσης 1946 και ανακάλυψε ότι τα ένζυμα μπορούν να
κρυσταλλωθούν και απέδειξε ότι τα ένζυμα είναι πρωτεΐνες.
Η μελέτη των μακρομορίων

 Η απομόνωση των ενζύμων αποκάλυψε ότι τα μόρια


αυτά είναι πρωτεΐνες

 Ολες οι τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν για τον


καθαρισμό αυτών των ενζύμων, της
υπερφυγοκέντρησης, της ηλεκτροφόρησης, έβαλαν
το υπόστρωμα για τις τεχνικές της Μοριακής
Βιολογίας
Η μελέτη των μακρομορίων
Η περιγραφή των άλλων
μακρομορίων της ζωής,

 των σακχάρων,

 των λιπιδίων,

 των νουκλεϊκών οξέων,

προχώρησε κατά την ίδια


περίοδο με αργό ρυθμό
 Η μελέτη των μακρομορίων

Ως προς τα νουκλεοτίδια,

προσδιορισμός με ακρίβεια
των δεσμών μεταξύ της
οργανικής βάσης, του
σακχάρου και της φωσφορικής
ομάδας των νουκλεοτιδίων
 Η μελέτη των μακρομορίων
Ως προς τα νουκλεοτίδια,

Διαφορά RNA από DNA


από τη φύση του σακχάρου και τις βάσεις

DNA, ειδικό μόριο του ζωικού κόσμου

RNA, ειδικό μόριο του φυτικού κόσμου

DNA, μία μονότονη επανάληψη των


τεσσάρων βάσεων – μία υπόθεση που
ονομάστηκε θεωρία του
τετρανουκλεοτιδίου – πρόταση από τον
Αμερικανό χημικό Phoebus Aaron Theodore
Levene (1869-1940).
Η μελέτη των μακρομορίων
Phoebus Aaron Theodore Levene (1869-1940): μελέτη της
δομής και της λειτουργίας των νουκλεϊκών οξέων

 1909: ανακάλυψη της ριβόζης

 1929: δεοξυριβόζη, χαρακτηρισμός των διαφορετικών


μορφών των νουκλεϊκών οξέων, RNA και DNA

 το DNA: αδενίνη, γουανίνη, θυμίνη, κυτοσίνη,


δεοξυριβόζη και μία φωσφορική ομάδα

 σύνδεση των συστατικών του DNA κατά σειρά


φωσφορική ομάδα-σάκχαρο-αζωτούχος βάση για να
σχηματίσουν μονάδες

 νουκλεοτίδια, τα οποία αποτελούν το μόριο του DNA


μέσω της σύνδεσης των φωσφορικών ομάδων σκελετός
του μορίου
Η μελέτη των μακρομορίων

Phoebus Aaron Theodore Levene (1869-1940): μελέτη


της δομής και της λειτουργίας των νουκλεϊκών οξέων

 Οι ιδέες του για τη δομή του DNA λανθασμένες

Υποστήριξε την «υπόθεση του τετρανουκλεοτιδίου»

 το DNA αποτελείται από ίσες ποσότητες αδενίνης,


γουανίνης, κυτοσίνης και θυμίνης, οργανωμένο σε
επαναλαμβανόμενα τετρανουκλεοτίδια

να μην μπορεί να φέρει γενετική πληροφορία


Οι βιταμίνες
 Σημαντικός τομέας έρευνας της βιοχημείας

 Ανακάλυψη των βιταμινών εκτείνεται πολλούς αιώνες πίσω

 Οι Αιγύπτιοι, από την Αρχαιότητα διατροφική κατανάλωση


συκωτιού

καταπολέμηση οφθαλμικών νοσημάτων (έλλειψη της


βιταμίνης Α)
Οι βιταμίνες
 Σημαντικός τομέας έρευνας της βιοχημείας

 το 1747, ο Σκωτσέζος ιατρός James Lind νόσος σκορβούτο


που προσβάλλει τα πληρώματα των πλοίων που στερούνται
για πολλές εβδομάδες φρέσκια τροφή

αντιμετώπιση με κατανάλωση λεμονιού


Οι βιταμίνες

 Βιταμίνη: 1912 από τον Πολωνό


βιοχημικό Kazimierz Funk δραστική
ουσία, που είχε θεωρήσει ότι είχε
εξάγει από τον φλοιό του ρυζιού

πρόληψη της εκδήλωσης της νόσου


μπέρι μπέρι (πολυνευρίτιδα)
Οι βιταμίνες

 Ο όρος βιταμίνη

 θεμελιώδες συστατικό για τη ζωή

 από την άποψη της χημείας μία


αμίνη (η θειαμίνη, που αργότερα
βαφτίστηκε βιταμίνη Β1)
Οι βιταμίνες

 1912: Άγγλος χημικός Frederick Gowland


Hopkins ορισμός των βιταμινών

θεμελιώδης διατροφικός παράγοντας (σε


ελάχιστες ποσότητες)

 Τα επόμενα έτη απομόνωση και


προσδιορισμός και άλλων βιταμινών και
του ρόλου τους (ειδικότερα ως
συνενζύμων, μικρών μορίων θεμελιωδών
για την ενζυμική δραστηριότητα)
Οι βιταμίνες

 βιταμίνη Α: καθαρισμός το 1917, συμμετοχή


στην υγεία των βλεννογόνων και των
επιθηλιακών ιστών, ανάπτυξη δοντιών και
οστών, συμμετοχή στο σχηματισμό της
ροδοψίνης

 βιταμίνη D: καθαρισμός το 1919, πρόληψη


οστεοπόρωσης και ραχίτιδας, σωστή
λειτουργία ανοσοποιητικού και καρδιακού
συστήματος

 βιταμίνη C: καθαρισμός το 1931,


προβλεπτική της ιδιότητα στο σκορβούτο
Ορμόνες
 Aδένες: γνωστοί από τους ανατόμους και τους φυσιολόγους
εδώ και αιώνες

 Λειτουργία αδένων με εξωτερικό κανάλι έκκρισης (εξωκρινείς


αδένες) είχε προοδευτικά αποκρυπτογραφηθεί,
αντίθετα,
 Λειτουργία ενδοκρινών αδένων παρέμενε για μεγάλο
διάστημα σε άγνοια

 Ανακάλυψη έκκρισης των ενδοκρινών αδένων (στο αίμα) και


προσδιορισμός των προϊόντων τους (ορμονών)

ενεργό πεδίο ερευνών στις αρχές του 20ου αιώνα


Ορμόνες
 1922: απομόνωση και καθαρισμός
της ινσουλίνης, ουσία που εκκρίνεται
από τα νησίδια του Langerhans του
παγκρέατος, η απουσία της οποίας
προκαλεί τον διαβήτη
Charles Herbert Best και Frederick Grant Banting το 1924. Ο

 Παλιότερες προσπάθειες τελευταίος τιμήθηκε το 1923 με το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή


Ιατρικής, από κοινού με τον John James Rickard Macleod για την
ανακάλυψη της ινσουλίνης και του θεραπευτικού της ρόλου.

απομόνωσης της ινσουλίνης


αποτυχημένες λόγω της παρουσίας
των πεπτικών ενζύμων, της θρυψίνης
και της χυμοθρυψίνης, τα οποία
διασπούν τις πρωτεΐνες
Ορμόνες
 Παρασκευή των ορμονών του φύλου
ξεκίνησε με τον προσδιορισμό και στη
συνέχεια με τη σύνθεση των
παράγωγων προϊόντων της
χοληστερόλης, μέρος των οποίων Adolf Friedrich Johann Butenandt (1903-1995) τιμήθηκε με το
βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1939 για την έρευνά του στις

είναι οι ορμόνες του φύλου αλλά και ορμόνες του φύλου

η βιταμίνη D

 Απομόνωση οιστρόνης το 1929 και


τεστοστερόνης το 1939

 Μελέτη ορμονών του φύλου

κατανόηση της λειτουργίας τους και


του ρόλου τους στην ανθρώπινη
αναπαραγωγή
Ορμόνες
 Προσδιορισμός ορμονών και των
πολύπλοκων ρυθμίσεων τους

ομοιόσταση, ικανότητα του


οργανισμού να αυτορυθμίζεται

 Στα μέσα της δεκαετίας του 1920

 απομόνωση φυτικής ορμόνης που


να ενέχεται στην αύξηση των
φυτών, αυξίνη,

 παράλληλες έρευνες για τις


ορμόνες των ζώων
Προσδιορισμός των νευροδιαβιβαστών
 Προσδιορισμός νευροδιαβιβαστών,
συστατικών που παράγει ένας νευρώνας

 ενεργοποιούν ή απενεργοποιούν έναν


άλλο νευρώνα ή ένα μυϊκό κύτταρο,

 άμεσα συνυφασμένο με τον


προσδιορισμό των ορμονών

 1921: πειραματική απόδειξη της


ύπαρξης των νευροδιαβιβαστών

 Ακετυλοχολίνη, η ουσία που


αποδείχθηκε ότι συμμετέχει στη
διαδικασία που η απομονωμένη καρδιά
ενός βατράχου μπορεί να επιβραδύνει
το ρυθμό της μέσω διέγερσης του
νεύρου με το οποίο παραμένει ενωμένη
Προσδιορισμός των νευροδιαβιβαστών
 Ψυχοτρόπες ουσίες τη δεκαετία του 1950

 έμμεση αποδοχή της ιδέας ότι η


μεταβίβαση των νευρικών σημάτων στο
επίπεδο του κεντρικού νευρικού
συστήματος είναι χημική
 Κάθε νευρώνας μπορεί να παράγει πολλούς
και διαφορετικούς νευροδιαβιβαστές

 Αδρεναλίνη/ νοραδρεναλίνη: παραγωγή στη


μυελώδη μοίρα των επινεφριδίων,
κινητοποίηση πηγών ενέργειας
 Ντοπαμίνη: παραγωγή σε διάφορα σημεία
του εγκεφάλου, επικοινωνία νευρικών
κυττάρων
 καθώς και τα μονοπάτια της σύνθεσης και
της αποικοδόμησης αυτών των
νευροδιαβιβαστών
Προσδιορισμός των νευροδιαβιβαστών

 Arvid Carlsson το 1958 νόσος


Parkinson οφείλεται στην
απουσία ντοπαμίνης σε μία
ιδιαίτερη δομή του εγκεφάλου,
μέλαινα ουσία

 Μετά την ανακάλυψη του


Carlsson, ένα πρόδρομο μόριο
της ντοπαμίνης, η L–ντοπαμίνη
προτάθηκε για τη θεραπευτική
αγωγή της Parkinson
Ανοσολογία, μικροβιολογία, ιολογία και χημειοθεραπεία

Κυτταρική και χυμική ανοσία

 1882: πρώτος ανοσολογικός μηχανισμός


που έχει περιγραφεί φαγοκυττάρωση

 Ρώσος βιολόγος Ilya Ilyich Mechnikov

εισαγωγή μιας βελόνας στις προνύμφες


των αστερίων της θάλασσας

συγκέντρωση των φαγοκυττάρων

απαλλαγή του οργανισμού από τα ξένα σώματα


Ανοσολογία, μικροβιολογία, ιολογία και χημειοθεραπεία
 Ο Mechnikov, ασπαζόμενος το δαρβινισμό, κατέταξε το 1883
το φαινόμενο της φαγοκυττάρωσης στην εξελικτική του
ιστορία:

◦ σε απλούς πολυκύτταρους οργανισμούς, τα


φαγοκύτταρα εξασφαλίζουν τη διατροφή τους εφόσον
στερούνται πεπτικά όργανα,

◦ σε πολύπλοκους οργανισμούς, τα φαγοκύτταρα κύριοι


πρωταγωνιστές των φλεγμονωδών φαινομένων,
διατηρώντας την ακεραιότητα του οργανισμού
Ανοσολογία, μικροβιολογία, ιολογία και χημειοθεραπεία

 Ακριβής τρόπος προσδιορισμού αλληλεπιδράσεων


ανάμεσα στα αντισώματα και σε αυτό που θα
ονομασθεί αντιγόνο

 Προσδιορισμός αντισωμάτων εναντίον των


πνευμονιοκόκκων και απέδειξαν ότι είναι
πρωτεϊνικής φύσης

 1900: προσδιορισμός ομάδων του συστήματος


ΑΒΟ του αίματος, χάρη στις αντιδράσεις ανάμεσα
στα ερυθρά αιμοσφαίρια και τους ορούς
διαφορετικών ατόμων

 Ο προσδιορισμός των ομάδων αίματος,


επέτρεψε την ανάπτυξη της μετάγγισης του
αίματος
Ανοσολογία, μικροβιολογία, ιολογία και χημειοθεραπεία

 1940: ταυτοποίηση του παράγοντα Rhesus του


αίματος, υπεύθυνο για τις ασυμβατότητες εμβρύου-
μητέρας

 Μετά το 1917, συστηματικό πρόγραμμα μελέτης των


αντιδράσεων αντιγόνου-αντισώματος

 Απόλυτη εξειδίκευση της αντίδρασης αντιγόνου-


αντισώματος και απόλυτη διάκριση μορίων με
συγγενικές δομές
Ανοσολογία, μικροβιολογία, ιολογία και χημειοθεραπεία

 Η μεγάλη σημασία της έννοιας της


εξειδίκευσης της ζωής γίνεται περισσότερο
κατανοητή με την ανάπτυξη των τεχνικών
της ανοσοχημείας

 Με την ώθηση του Αμερικανού χημικού Linus Carl Pauling:


Linus Pauling, η εξειδίκευση σαφή χημική - ένας από τους 20 μεγαλύτερους επιστήμονες όλων των
εποχών
ερμηνεία με τη μετατροπή της σε -το 2000 τον κατέταξαν στη 16η θέση των σημαντικότερων
επιστημόνων στην ιστορία
στερεοεξειδίκευση - τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1954 και με βραβείο
Νόμπελ για την Ειρήνη

 Η συγγένεια ενός αντισώματος προς ένα


αντιγόνο, όπως ενός ενζύμου για το
υπόστρωμά του, ή ενός υποδοχέα προς μία
ορμόνη ή έναν νευροδιαβιβαστή

 σχηματισμός συνόλου ασθενών δεσμών


(δεσμοί υδρογόνου, ιοντικοί δεσμοί)
ανάμεσα στα δύο μόρια
Βακτηριακή μικροβιολογία και ανακάλυψη των ιών

 Παράλληλα με την ανάπτυξη της


ανοσοχημείας, συνεχίστηκε ο προσδιορισμός
νέων μικροβίων και η παραγωγή νέων
εμβολίων

 1906: η πρώτη ταυτοποίηση (Bordet) ότι ο


κοκκύτης προέρχεται από ένα βακτήριο,
Bordetella pertussis

 Καταγραφή του Mycobacterium tuberculosis,


του παράγοντα της φυματίωσης, και
ταυτόχρονα του Mycobacterium bovin, του
παράγοντα της φυματίωσης των βοοειδών

 Πολλές ανεπιτυχείς προσπάθειες παραγωγής


εμβολίου έναντι της φυματίωσης με
αποτέλεσμα τελικά την παραγωγή του
εμβολίου στο Ινστιτούτο Pasteur
Βακτηριακή μικροβιολογία και ανακάλυψη των ιών

 Εξέλιξη της μικροβιολογίας: παθογόνα μικρόβια νέας μορφής, ιοί

 Κατασκευή στήλης φίλτρων νερού και ενός φίλτρου που δεν θα επέτρεπε το
πέρασμα παθογόνων μικροβίων εργαλεία για την ανακάλυψη των ιών

 1892: Ρώσος βοτανολόγος Dmitri Iosifovich Ivanovsky περιέγραψε ένα παθογόνο


μικρόβιο του καπνού διαπερατό από το φίλτρο και η φύση του παρέμενε
άγνωστη

 Το μικρόβιο αυτό πήρε το όνομα virus (που σημαίνει δηλητήριο στα λατινικά),
ιός, όνομα που είχε χρησιμοποιηθεί ευρέως για να χαρακτηρίσει τα παθογόνα
μικρόβια νέας μορφής
Βακτηριακή μικροβιολογία και ανακάλυψη των ιών
 1909: ο Landsteiner και ο Κ. Λειβαδίτης ανακάλυψαν τον ιό της
πολιομυελίτιδας

 Οι ιοί χαρακτηρίζονται για το μικρό τους μέγεθος και τον παρασιτισμό τους

 Η αναπαραγωγή των ιών στα γονιμοποιημένα αβγά της κότας άνοιξε το


μονοπάτι στην μαζική παραγωγή τους και συνεπώς και στην παραγωγή
εμβολίου

 1952: παραγωγή εμβολίου εναντίον της πολιομυελίτιδας ξεκινά τον αγώνα


εναντίον των ιώσεων
Βακτηριακή μικροβιολογία και ανακάλυψη των ιών
 1918-19: μεγάλη πανδημία της γρίπης ελάχιστες γνώσεις σχετικά με
θεραπευτικά σχήματα

 Προσπάθειες για να βρεθούν μόρια ικανά να προσκολληθούν στα


μικρόβια και να τα σκοτώνουν, χωρίς αυτά τα συστατικά να προκαλούν
συμπτώματα στον οργανισμό ξενιστή «μαγικά σφαιρίδια»

 1910: ‘’ενεργό μόριο’’ εναντίον της σύφιλης, το Salvarsan


(Arsphenamine)

 Αποτυχία στην εφαρμογή της αντιφυματίνης, ως αντιφυματική


θεραπεία, κατέστησε δυσκολότερη την αποδοχή αυτών των νέων
θεραπευτικών παραγόντων. Επιπλέον, η πρακτική εφαρμογή τους
συχνά προκαλούσε σοβαρά θεραπευτικά ατυχήματα
Βακτηριακή μικροβιολογία και ανακάλυψη των ιών

 Βασική ιδέα: κάποιοι οργανισμοί μπορούν να εμποδίσουν την ανάπτυξη


ή να σκοτώσουν άλλους οργανισμούς

 1928: Η αντιβακτηριακή δράση μιας μούχλας, του Penicillium (μύκητας),


είχε γίνει αντιληπτή πολλές φορές πριν την περιγράψει ο Alexander
Fleming

 Οι μούχλες αυτές δρούσαν εναντίον των θετικών κατά Gram βακτηρίων


και όχι εναντίον των αρνητικών κατά Gram

 ο Fleming υπέθεσε ότι θα μπορούσαν να τις χρησιμοποιήσουν για την


απομόνωση και τον καθαρισμό κάποιων βακτηρίων ή ως αντισηπτικές
ουσίες
Βακτηριακή μικροβιολογία και ανακάλυψη των ιών

 Η μικροβιολογία έχει και μία άλλη όψη, λιγότερο ιατρική και γνωστή
στο ευρύ κοινό, αλλά όχι λιγότερο σημαντική: η συμβολή της στον
μεταβολισμό των οργανισμών και την εφαρμογή των μικροβίων στη
βιοτεχνολογία (χρήση ζυμών στην αρτοποιία, παραγωγή
οινοπνευματωδών)

 Μελέτες βακτηριακού μεταβολισμού αποκάλυψαν


τα μεταβολικά μονοπάτια σε οργανισμούς
πολύ διαφορετικούς

ενοποιημένη αντίληψη του έμβιου κόσμου


Βακτηριακή μικροβιολογία και ανακάλυψη των ιών

 Chaim Azriel Weizmann: ανέπτυξε τη ζύμωση ακετόνης-βουτανόλης-


αιθανόλης. Οι μικροοργανισμοί χρησιμοποιήθηκαν επίσης για την
παραγωγή χημικών μορίων προορισμένων για τη βιομηχανία

 Chaim Azriel Weizmann και Auguste Fernbach: στο Ινστιτούτο


Pasteur του Παρισιού, κατάφεραν να διασπάσουν το άμυλο μέσω
των βακτηρίων του αμύλου, μέσα σε ακετόνη και βουτανόλη
Αναπτυξιακή βιολογία και Κυτταρική βιολογία

 «Ο μηχανισμός της ανάπτυξης», το μοντέλο της εμβρυικής ανάπτυξης είχε δώσει


στις έρευνες της εμβρυολογίας μία μείζονα θέση

 Η ακριβής περιγραφή της εμβρυικής ανάπτυξης ήταν συχνά ο καλύτερος τρόπος


για την ταξινόμηση των οργανισμών

 Οι διάφορες μελέτες για τους μηχανισμούς της


ανάπτυξης κατέληξαν ότι δεν μπορούν να γίνουν
κατανοητοί παρά μόνο με πειράματα

 Πολλοί βιολόγοι ταυτόχρονα, προσπάθησαν να δημιουργήσουν in vitro έναν


έμβιο οργανισμό, στην Ισπανία, στο Μεξικό και στη Γαλλία

 Οι γνώσεις της εποχής για τους θεμελιώδεις μηχανισμούς της ζωής περιόριζαν τις
δυνατότητες της επιτυχίας τους
Κυτταρικές σειρές

 Πολλοί βιολόγοι έχουν περιγράψει με ακρίβεια τα πρώτα στάδια της κυτταρικής


διαίρεσης του γονιμοποιημένου ωαρίου, συγκροτώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο,
αυτό που ονομάζουμε μία «κυτταρική σειρά»

 1892: Theodor Boveri περιέγραψε την εμβρυική ανάπτυξη της ασκαρίδας κατά
τη διάρκεια της εμβρυικής ανάπτυξης χρωμοσωμική μείωση (απώλεια
χρωμοσωμάτων)

 Η εμβρυική ανάπτυξη αποτέλεσμα προσαρμογής του εμβρύου στις ειδικές


συνθήκες της ανάπτυξής του ή σύνδεση με την εξελικτική ιστορία του
οργανισμού??
Τα πρώτα βήματα της ex vivo καλλιέργειας

 Νέο σύστημα καλλιέργειας εκχυλισμάτων εμβρύου σε


λεμφικό υγρό μελέτη της ανάπτυξης των νευρικών
κυττάρων

 Aύξηση των νευρώνων και συγκρότηση των νευρικών


συνάψεων λόγω του ειδικού διαλύματος καλλιέργειας

 χρήση κατάλληλων καλλιεργητικών συνθηκών στα κύτταρα


Τα πρώτα βήματα της ex vivo καλλιέργειας
 Ανάπτυξη καλλιέργειας απομονωμένων κυττάρων ενός οργανισμού
(καλλιέργεια κυττάρων και όχι ιστών) μόνο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο
πόλεμο, χάρη στη χρήση των αντιβιοτικών, η οποία επιτρέπει να
διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα τα κύτταρα χωρίς καμία
μόλυνση

 1960: Εφαρμογή τεχνικών καλλιέργειας των απομονωμένων κυττάρων και


στα φυτά
 Η αναγκαιότητα να διασπαστεί ο φλοιός της κυτταρίνης που περιβάλλει
τα κύτταρα – μία τεχνική που δεν εύκολο να πετύχει –εξηγεί εν μέρει την
καθυστέρηση στην εφαρμογή αυτών των τεχνικών στα φυτά

 Η κυτταρική καλλιέργεια συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη της


βιοτεχνολογίας των φυτών

You might also like