Lista lektur, których znajomość treści i problematyki będzie sprawdzana w zadaniach

egzaminacyjnych: a) Charles Dickens, Opowieść wigilijna; b) Aleksander Fredro,

Zemsta; c) Jan Kochanowski, wybór fraszek i trenów, w tym tren VII i VIII; d)
Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec; e) Adam Mickiewicz, Reduta Ordona,
Śmierć Pułkownika, Świtezianka, Dziady cz. II, Pan Tadeusz (całość); f) Antoine de
Saint-Exupéry, Mały Książę; g) Henryk Sienkiewicz, Quo vadis, Latarnik; h) Juliusz
Słowacki, Balladyna; i) wiersze wybranych poetów.
rozprawka albo opowiadanie.
 

Czy zgadzasz się z twierdzeniem, że błądzenie jest rzeczą ludzką? Napisz rozprawkę, w której
ustosunkujesz się do podanego problemu. Odwołaj się do fr. ,,Pana Tadeusza”, opisującego
spowiedź Jacka Soplicy (Ks. X) oraz do innego wybranego tekstu literackiego. Twoja praca
powinna liczyć co najmniej 200 słów.  
 
Błądzenie jest rzeczą ludzką, ludzie uczą się na własnych błędach. Zazwyczaj staramy/ ją  się
je poprawiać, lecz nie zawsze im to wychodzi i ponoszą tego konsekwencje, będąc skazani na
wiele niepowodzeń. Zgadzam się zatem ze stwierdzeniem, że błądzenie jest rzeczą ludzką.
Człowiek mimo popełnionych błędów zawsze może jednak naprawić swoje życie.

Pierwszym bohaterem, który zbłądził życiowo, jest Jacek Soplica-główny bohater epopei
narodowej pt. ,,Pan Tadeusz”. To postać, która mimo zbłądzenia odnalazła siebie i dobrą
drogę. Jacek Soplica początkowo nie zachowywał się dobrze,  był awanturnikiem, brał udział
w sejmikach, zabiegał o poparcie szlachty oraz lubił się bawić. Bohater zagubił się w życiu 
od momentu, w którym zakochał się w Ewie Horeszkównie, córce bogatego Stolnika.  Po
odrzuceniu oświadczyn Jacka  przez Stolnika, bohater popadł w rozpacz z tego powodu,
następnie  unieszczęśliwił swoją żonę, z którą związał się bez miłości. Podczas najazdu
Moskali na zamek, całkiem przypadkowo,  ze złości i pod wpływem nagłego impulsu
zastrzelił Stolnika. Przez wiele lat nosił piętno hańby i miał wyrzuty sumienia, więc opuścił
kraj. Próbując się zrehabilitować oraz  w celu odpokutowania grzechu wstąpił do zakonu,
zmienił imię i postanowił wiernie służyć ojczyźnie. Na przykładzie  losów Jacka Soplicy
widać wyraźnie, że nawet po popełnieniu największych błędów można wrócić na dobrą
drogę.  Przykładem naprawienia błędów jest uratowanie  życia Gerwazego i Sędziego
Horeszki, co dowodzi tego, że każdy grzech można odkupić.

Drugą postacią, która zbłądziła,  jest Ebenezer Scrooge. Jego życie również jest dowodem na
to, że błądzenie to  rzecz ludzka. Na początku lektury bohater nie posiadał żadnych wartości
duchowych, jego głównym celem było wzbogacanie się. Przez swoje skąpstwo krzywdził
wszystkich ludzi naokoło. Na przykład podczas zimy, przed świętami Bożego Narodzenia,
mimo próśb swojego pracownika Boba, Scrooge nie chciał marnować drewna na opał i kazał
mu pracować dalej w chłodzie. Ponadto zlekceważył swojego krewnego i odmówił
zaproszenia na Święta. Dopiero gdy nawiedziły go trzy duchy, bohater zrozumiał swoje złe
postępowanie i jego konsekwencje. Zmienił nastawienie co do Świąt, żył z ludźmi w zgodzie
i przyjaźni.

Na podstawie ukazanych bohaterów można stwierdzić, że błądzenie jest rzeczą ludzką. Wielu
bohaterów, w tym np. Jacek Soplica oraz Ebenezer Scrooge, pomimo zbłądzenia i złych
uczynków, przeszło wewnętrzną przemianę i wróciło  na dobrą drogę.
   
 
 Czy  książki mogą być źródłem mądrości a  ich czytanie może uczynić czytelnika
mądrzejszym?
 Zajmij stanowisko wobec tego tematu. W rozprawce odwołaj się do wybranej lektury
obowiązkowej oraz innego utworu literackiego. około 200 słów

Czytając książki, wzbudzamy w sobie   ró żne refleksje na ich temat, wyciągamy z nich wnioski,
poznajemy wartości i pró bujemy się do nich stosować w codziennym życiu. Książki uczą nas,
dlatego nie bez powodu nasi rodzice zabiegają o to byśmy je czytali  od naszych najmłodszych
lat. W pełni zgadzam się z tym, że książki mogą być źró dłem mądrości.

Bardzo dobrym przykładem lektury, któ ra może być źró dłem mądrości jest ,,Mały Książę”. 
Tytułowy bohater podró żując po ró żnych planetach uczy nas, jak patrzeć na ludzi o innych
poglądach i wyznających odmienne wartości.  Na jednej z planet spotyka geografa, któ ry  był 
bardzo mądry, wiedział wszystko na temat mó rz, gó r, miast i rzek, jednak cała jego wiedza była
teoretyczna, opierała się tylko na danych z książek. Geograf uważał się za ważnego naukowca,
ale w gruncie rzeczy jest zwykłym biurokratą. Całymi dniami spisywał  informacje gromadzone
dla niego przez innych badaczy. Nie potrafił jednak odpowiedzieć na pytania Małego Księcia
dotyczące ró ży. Fragment ten uczy tego, że powinno się czerpać wiedzę z własnych obserwacji
otaczającego nas świata, a nie na twierdzeniach zdobytych od innych. Tak właśnie postępuje
Mały Książę.

Kolejną lekturą, w któ rej bohater osiąga mądrość życiową dzięki książkom, jest ,,Latarnik”.
Głó wny bohater- Skawiń ski  był uczestnikiem powstania listopadowego, głó wnie z tej przyczyny
musiał wyemigrować zagranicę. Tułał się po wielu krajach i wykonywał wiele prac, żeby się
utrzymać. Nigdzie nie mó gł znaleźć swojej ostoi, czuł się samotny i stracił sens życia. Po wielu
latach tułaczki znalazł swoje miejsce w Aspinwall, gdzie pracował jako latarnik, lecz nadal czuł
się osamotniony. Dopiero przypadek sprawił, że w jego ręce dostała się książka ,,Pan Tadeusz”.
Lektura ta sprawiła, że serce bohatera zaczęło bić szybciej, a on sam odnalazł swoją tożsamość. I
chociaż musiał opuścić latarnię i udać się znó w na tułaczkę, to zrobił to z lżejszym sercem niż
kiedyś, ponieważ odchodził z kawałkiem ojczyzny. Ulubiona książka nauczyła bohatera dzielnie
znosić trudne doświadczenia i stała się dla niego pocieszeniem z dala od domu.

Na podstawie powyższych przykładó w można stwierdzić, że książki mogą być źró dłem
mądrości. Uczą one właściwych postaw życiowych i wskazują na istotne wartości, np. w ,,Małym
Księciu” ukazana jest potrzeba otwarcia się na świat i innych, a w ,,Latarniku” widać jak książki
pomagają w odnalezieniu samego siebie.

Temat 1. W każdym jest coś, co zasługuje na podziw innych. Napisz rozprawkę, w której
rozważysz trafność tego stwierdzenia. W argumentacji odwołaj się do wybranej lektury
obowiązkowej oraz innego utworu literackiego. 
 
 
W każdym jest coś, co zasługuje na podziw innych. W wielu lekturach są bohaterowie, któ rzy
zasługują na szacunek, któ rych podziwiamy i chcemy naśladować. Moim zdaniem każdy zwykły
człowiek jest godny podziwu.

Bohaterem, któ ry zasługuje na podziw niewątpliwie jest Jó zef Skawiń ski. Bohater noweli
Henryka Sienkiewicza był polskim emigrantem, któ ry przez całe życie tułał się po świecie i
szukał ostoi życiowej.  Skawiń ski wykazał się niezłomnością w walce z przeciwnościami losu. Po
upadku powstania musiał wyemigrować na zawsze ze swojego rodzinnego kraju. Pracował w
wielu miejscach i podejmował się ró żnych zajęć, np: był farmerem, kowalem, marynarzem, miał
też fabrykę cygar. Jednak nigdzie nie mó gł znaleźć swojego miejsca. Wreszcie wydawało mu się,
że znalazł swoją ostoję w Aspinwall na posadzie latarnika. Tu właśnie zaznał chwili szczęścia
czytając ,,Pana Tadeusza”. Pod wpływem lektury przenió sł się myślami do swojego ojczystego
kraju. Niestety nie skoń czyło się to dla niego dobrze, ponieważ zaspał i nie zapalił na czas
latarni, co doprowadziło do utraty pracy przez Skawiń skiego. Bohater mimo wielu porażek nie
załamał się i nadal pró bował przeciwstawić się losowi. Ruszył w dalszą drogę niosąc ze sobą
epopeję Mickiewicza, któ ra dodawała mu otuchy. Jego postawa jest godna podziwu, dowodzi
tego, że zwykły człowiek może być wzorem dla innych ludzi zmagających się z trudnościami
życiowymi.
 
Kolejnym bohaterem zasługującym na podziw innych jest Ursus z lektury ,,Quo vadis”. Ursus był
wiernym sługą i opiekunem Ligii. W powieści jest ukazany jako pozytywny bohater nie tylko z
powodu swojej ogromnej siły, ale ró wnież dobroci i troskliwości. Bohater był wiernym
chrześcijaninem. Swoją siłę wykorzystywał w obronie słabszych, ocalił Ligię przed Winicjuszem,
nie obawiał przeciwstawić  się ważnemu patrycjuszowi. Podczas igrzysk uratował Ligię,
powalając ogromnego byka co niewątpliwie było bohaterskim czynem.
Postawa Ursusa pokazuje, że każdy zwykły człowiek może być podziwiany. Pomimo  niższego
stanu  pochodzenia bohatera, jego czyny wzbudzają zachwyt.

Opisani bohaterowie mogą wzbudzać podziw ,pomimo że z pozoru są zwykłymi ludźmi. W

swoich czynach kierowali się takimi wartościami jak troskliwość, dobroć, odwaga, determinacja
oraz wierność. Z pewnością postępowanie bohateró w zasługuje na podziw i uwagę.  

Czy zgadzasz ze stwierdzeniem, że marzenia mogą być siłą napędową naszych

działań.
Napisz rozprawkę, w której rozważysz trafność tego stwierdzenia. W argumentacji
odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego.
 
Każdy z nas ma marzenia, mogą one dotyczyć rzeczy materialnych lub pewnych
wartości duchowych. Nadają one sens naszym działaniom. Dlatego zgadzam się ze
stwierdzeniem, że  marzenia mogą być siłą napędową naszych działań . Wielu bohateró w
literackich ma marzenia, któ re wyznaczają kierunek ich wyboró w życiowych.
Bohaterem, któ ry kierował się marzeniami jest Jó zef Skawiń ski z noweli ,,Latarnik”,
Henryka Sienkiewicza. Był on skromnym człowiekiem, któ rego największym marzeniem
było znalezienie swojej spokojnej ostoi.  Mimo nieudanych pró b, nie poddawał się i
wędrował dalej, aby znaleźć swoje miejsce na ziemi. W koń cu zdobył posadę latarnika w
małym miasteczku Aspinwall i wydawało się, że jego marzenie się spełniło.  Pewnego
dnia otrzymał książkę pt.: ,,Pan Tadeusz”, podczas czytania lektury zaznał pełni
szczęścia. Jednak chwila przeniesienia się w marzeniach do ojczyzny, któ rą umożliwiła
mu lektura epopei, miała negatywny skutek. Skawiń ski zasnął i zaniedbał swoją pracę
ponieważ nie zapalił latarni na czas. W wyniku tego stracił swoją posadę i został
zmuszony do dalszej tułaczki. Bohater nie porzucił jednak swoich marzeń , któ re
motywowały go do dalszego poszukiwania przyjaznego miejsca. Wizja ojczyzny opisana
w ,,Panu Tadeuszu” pomagała mu dążeniu celu. Przykład postawy Skawiń skiego
niewątpliwie pokazuje, że marzenia są siłą napędową  naszych działań .

Jednym z największych marzeń ludzi jest szczęśliwa miłość. Bohaterami dążącymi do

niej są Wacław i Klara z ,,Zemsty”, Aleksandra Fredry. Pochodzą oni jednak z dwó ch
zwaśnionych rodó w,  co utrudnia  im zawarcie małżeń stwa. Marzenie o poślubieniu
Klary determinuje działania Wacława. Nie ulega on zalotom Podstoliny i namowom ojca,
aby  ją poślubił.
Ta jest jeszcze n skończona jakby coś