«Ο εγκέφαλος του παιδιού προετοιμάζεται να διαβάσει

πολύ νωρίτερα απ’ ότι θα μπορούσαμε να φανταστούμε…»

«Η αφίσα εκπονήθηκε από τον/την φοιτητή/τρια Λούπου Βασιλίκα, στο πλαίσιο του μαθήματος Οικογενειακός
γραμματισμός και κατά τη διάρκεια του Ζ΄ εξαμήνου, του ακαδημαϊκού έτους 2022-2023»
Τα παιδιά ξεκινούν από πολύ μικρή ηλικία να υιοθετούν συμπεριφορές γραφής και ανάγνωσης, πριν
ξεκινήσουν το σχολείο και τα διδαχθούν με τον συμβατικό τρόπο. Από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά
δέχονται ερεθίσματα και στοιχεία από το οικογενειακό τους περιβάλλον και από αγαπημένα τους
πρόσωπα. Πρόκειται για πρακτικές γραμματισμού που συμβαίνουν εντελώς με φυσικό τρόπο μέσα
από καθημερινές ρουτίνες (οικογενειακός γραμματισμός). Τα παιδιά ξεκινούν και συνδέουν την
ανάγνωση με συγκεκριμένες αισθήσεις, εικόνες, αντικείμενα και πρόσωπα. Όλες αυτές οι συνθήκες
λοιπόν αποτελούν τον πυλώνα για την μακρά διαδικασία την οποία ονομάζουμε αναδυόμενο ή
πρώιμο γραμματισμό. Συγκεκριμένα, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι πίσω από το στάδιο της
αναγνώρισης εικόνων βρίσκεται ένα οπτικό σύστημα πλήρως λειτουργικό από την ηλικία των έξι
μηνών, ένα σύστημα προσοχής. Καθώς η ικανότητα προσοχής αυξάνεται, το ίδιο ισχύει και για την
ικανότητα του βρέφους να αναγνωρίζει οπτικές εικόνες. Καθώς αναπτύσσονται οι ικανότητες
αντίληψης και προσοχής ,κάνει την εμφάνισή της και η πρώιμη γλωσσική ανάπτυξη. Παράλληλα με
αυτού του είδους ανάπτυξης τα παιδιά αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι κάθε πράγμα έχει την
ονομασία του και αυτό έγκειται στην ιδιότητα του εγκεφάλου να συνδέει δυο η περισσότερα
συστήματα(όραση, την νόηση και την γλώσσα) προκειμένου να δημιουργήσει κάτι καινούριο. Η
ικανότητα αυτή του παιδιού αποτελεί μια θεμελιώδη ένδειξη για το κατά πόσο θα αναπτυχθεί
αποτελεσματικά το υπόλοιπο κύκλωμα ανάγνωσης με την πάροδο του χρόνου. Το σύνολο των λέξεων
δηλαδή η πρώτη ύλη ή αλλιώς η γλωσσική διάνοια που κατέχει το παιδί προέρχεται από διάφορα
στοιχεία του προφορικού λόγου τα οποία με την σειρά τους θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη του
γραπτού λόγου. Κάθε πτυχή της ανάπτυξης του προφορικού λόγου συμβάλλει σημαντικά στην
εξελισσόμενη από μέρος του παιδιού κατανόηση των λέξεων και των πολλών χρήσεων στην ομιλία
και στον γραπτό λόγο. Όσο περισσότερο μιλάμε στα παιδιά, τόσο το καλύτερο κατανοούν τον
προφορικό λόγο και όσο περισσότερο διαβάζουμε στα παιδιά, τόσο περισσότερο κατανοούν εκείνα
τη γλώσσα γύρω τους και τόσο περισσότερο εμπλουτίζεται το λεξιλόγιο τους. Συνίσταται οι γονείς να
βοηθούν τα παιδιά αλλά ταυτόχρονα χωρίς να τους ασκούμε πίεση.Αν προβούμε σε απανωτές
προσπάθειες να μάθουμε το παιδί να διαβάζει πριν γίνει τεσσάρων πέντε χρονών είναι βιολογικά
βεβιασμένες. Υπάρχουν σημαντικοί βιολογικοί λόγοι για τους οποίους η ανάγνωση έρχεται την στιγμή
που έρχεται και σχετίζονται με τις λειτουργίες του εγκεφάλου. Γι΄αυτό και οι γονείς πρέπει να
δώσουν βάση στον φυσικό γραμματισμό.