‫انزًهىرَح انزسائرَح انذًَىقراطُح انشعثُح‬

‫وزارج انترتُح انىطُُح‬

‫انسُح انذراسُح‪2023/2022 :‬‬ ‫حاَىَح‪ :‬تٍ صاد انطاهر عثذ انقادر – انضسُُُح‪.‬‬
‫انًستىي‪ :‬حاَُح عهىو تزرَثُح‬ ‫اختثار انخالحٍ األول فٍ يادج انعهىو انطثُعُح وانضُاج‬

‫انتًرٍَ ‪َ 8( :01‬قاط)‬
‫‪ٝ‬زٌ رْظ‪ ٌٞ‬اىزؾيُ٘ ٗفق آى‪ٞ‬خ خيط‪ٞ‬خ دق‪ٞ‬قخ ٗ ػِ غش‪ٝ‬ق رذخو ٍغَ٘ػخ ٍِ اىؼْبصش ٗ اىغض‪ٝ‬ئبد‪ .‬رَضو اى٘ص‪ٞ‬قخ (‪ )1‬سعٌ‬
‫رخط‪ٞ‬ط‪ ٜ‬رفغ‪ٞ‬ش‪ ٛ‬ىٖزا اىزْظ‪ ٌٞ‬ف‪ ٜ‬إؽذ‪ ٙ‬ؽبالد اخزاله اىق‪َٞ‬خ اىطج‪ٞ‬ؼ‪ٞ‬خ ىيزؾيُ٘‪.‬‬

‫انىحُقح (‪)1‬‬

‫‪ -)1‬تعرف ػي‪ ٚ‬اىج‪ٞ‬بّبد اىَشقَخ ٍِ (‪ 1‬إى‪ ٗ )7 ٚ‬اىَشاؽو اىََضيخ ثبألؽشف (أ‪ ،‬ة‪ ،‬ط‪ ،‬د‪ ،)ٗ ،‬صٌ يخم ترسى تخطُطٍ ‪ٝ‬ؾَو‬
‫مبفخ اىج‪ٞ‬بّبد ىيْغ‪ٞ‬ظ اىز‪ ٛ‬رز٘اعذ ف‪ ٔٞ‬اىجْ‪ٞ‬خ سقٌ ‪.2‬‬
‫‪ ٍِ -)2‬خاله ٍؼبسفل اىَنزغجخ‪ ،‬نخص ف‪َ ٜ‬ص عهًٍ آى‪ٞ‬خ رْظ‪ّ ٌٞ‬غجخ اىزؾيُ٘ ف‪ ٜ‬ؽبىخ ؽذٗس االخزاله اىََضو ف‪ ٜ‬اى٘ص‪ٞ‬قخ‬
‫(‪.)1‬‬

‫انتًرٍَ ‪َ 12( :02‬قاط)‬

‫رؼزجش اىؼصجّ٘بد اىخال‪ٝ‬ب اىََ‪ٞ‬ضح ىيغٖبص اىؼصج‪ ٜ‬ؽ‪ٞ‬ش رزصو ف‪َٞ‬ب ث‪ْٖٞ‬ب ٗمزا ٍغ خال‪ٝ‬ب أخش‪ٕٗ ٙ‬زا ٍب ‪ٝ‬عَِ اّزقبه‬
‫اىشعبىخ اىؼصج‪ٞ‬خ ٗثبىزبى‪ ٜ‬ظَبُ اىزْظ‪ ٌٞ‬اىؼصج‪ٗ ،ٜ‬ىنِ ْٕبك ٍ٘اد م‪َٞٞ‬بئ‪ٞ‬خ رؤصش ػي‪ ٚ‬ػَو ٕزا اىغٖبص ف‪ٞ‬ؾذس خيال ػي‪ٚ‬‬
‫ٍغز٘آ‪ .‬ىغشض ٍؼشفخ غش‪ٝ‬قخ رؤص‪ٞ‬ش ثؼط ٕزٓ اىَ٘اد ّقزشػ ػي‪ٞ‬ل اىذساعخ اىزبى‪ٞ‬خ‪:‬‬
‫انزسء األول‪:‬‬
‫ٍبدح ‪ GB‬أٗ ٍب ‪ٝ‬ؼشف ثبىغبس‪ ٕ٘ ِٝ‬غبص عبً ىألػصبة رٌ امزشبفٔ ػِ غش‪ٝ‬ق اىخطؤ ف‪ ٜ‬صالص‪ْٞٞ‬بد اىقشُ اىَبظ‪ٍِ ٜ‬‬
‫غشف ‪ 4‬ػيَبء ف‪ٍ ٜ‬خجش أىَبّ‪ ،ٜ‬ؽ‪ٞ‬ش مبّ٘ا ثصذد اىزؾع‪ٞ‬ش ىزصْ‪ٞ‬غ ٍج‪ٞ‬ذ ؽشش‪ ٛ‬ع‪ٞ‬ذ ٗفؼبه‪ٍْٗ ،‬ز رىل اى٘قذ رٌ رط٘‪ٝ‬شٓ‬
‫ٗأصجؼ أؽذ أخطش غبصاد األػصبة اىَغزخذٍخ مغالػ م‪َٞٞ‬بئ‪.ٜ‬‬
‫ىيزؼشف أمضش ػي‪ ٚ‬م‪ٞ‬ف‪ٞ‬خ رؤص‪ٞ‬ش ٕزٓ اىَبدح اىغبٍخ ػي‪ ٚ‬ػَو اىَشجل ّغش‪ ٛ‬رغشثز‪ ِٞ‬ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىي٘ؽخ اىَؾشمخ ف‪ٗ ٜ‬عػ‬
‫ف‪ٞ‬ض‪٘ٝ‬ى٘ع‪ .ٜ‬اىزشم‪ٞ‬ت اىزغش‪ٝ‬ج‪ّ ٗ ٜ‬زبئغٔ ٍ٘ظؾخ ف‪ ٜ‬اى٘ص‪ٞ‬قخ (‪.)1‬‬
‫انُتائذ انًسزهح‬
‫انشروط انتزرَثُح‬ ‫انتزرتح‬
‫فٍ (د‪)2‬‬
‫ّؾذس رْج‪ ٔٞ‬فؼبه ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ٙ‬‬
‫‪1‬‬
‫اىي‪ٞ‬ف اىؼصج‪ ٜ‬قجو اىَشجن‪ٜ‬‬
‫ّؾقِ ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪ ٜ‬ىيَْطقخ‬
‫(ع) ٍبدح اىغبس‪ّ ٗ ِٝ‬ؼ‪ٞ‬ذ‬ ‫‪2‬‬
‫اىزغشثخ ‪1‬‬
‫انُتائذ انتزرَثُح‬ ‫انتركُة انتزرَثٍ‬
‫انىحُقح (‪)1‬‬
‫~‪~1‬‬
 ‫‪ -)1‬صهم اىْزبئظ اىزغش‪ٝ‬ج‪ٞ‬خ اىَغغيخ ف‪ ٜ‬اى٘ص‪ٞ‬قخ (‪.)1‬‬
‫‪ -)2‬صذد اىَشنو اىؼيَ‪ ٜ‬اىَطشٗػ‪ ،‬صٌ اقترس فرضُتٍُ رفغ‪ٞ‬ش‪ٝ‬ز‪ ِٞ‬ىؾئ‪.‬‬
‫انزسء انخاٍَ‪:‬‬
‫ىيزؾقق ٍِ صؾخ إؽذ‪ ٙ‬اىفشظ‪ٞ‬بد ٗاىزؼشف أمضش ػي‪ٍ ٚ‬قش رؤص‪ٞ‬ش ٍبدح اىغبس‪ّ ِٝ‬قزشػ ػي‪ٞ‬ل اى٘ص‪ٞ‬قخ (‪ ،)2‬ؽ‪ٞ‬ش‪:‬‬
‫‪ -‬انشكم (أ)‪٘ٝ :‬ظؼ سعٌ رخط‪ٞ‬ط‪ ٜ‬رفغ‪ٞ‬ش‪ٟ ٛ‬ى‪ٞ‬خ اّزقبه اىشعبىخ اىؼصج‪ٞ‬خ ف‪ ٜ‬اىَشجل اىؼصج‪ ٜ‬اىؼعي‪ ٜ‬ف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة اىغبس‪.ِٝ‬‬
‫‪ -‬انشكم (ب)‪ :‬اىَؼبدىخ اىن‪َٞٞ‬بئ‪ٞ‬خ ىزفن‪ٞ‬ل اىَجيغ اىؼصج‪ ٜ‬اىن‪َٞٞ‬بئ‪ ٜ‬أعز‪ٞ‬و م٘ى‪.ِٞ‬‬
‫‪ -‬انشكم (د)‪ّ :‬زبئظ رغش‪ٝ‬ج‪ٞ‬خ ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىي٘ؽخ اىَؾشمخ ف‪ٗ ٜ‬ع٘د ٗف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة ٍبدح اىغبس‪.ِٝ‬‬

‫انشكم (ب)‬ ‫انشكم (أ)‬

‫ف‪ٗ ٜ‬ع٘د ٍبدح اىغبس‪ِٝ‬‬ ‫ف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة ٍبدح اىغبس‪ِٝ‬‬
‫ثؼذ اىزْج‪ ٔٞ‬اىفؼبه‬ ‫ثؼذ اىزْج‪ ٔٞ‬اىفؼبه‬ ‫‪ٗ :+‬ع٘د‬
‫ثؼذ صٗاه اىزْج‪ٔٞ‬‬ ‫ثؼذ صٗاه اىزْج‪ٔٞ‬‬
‫ٍجبششح‬ ‫ٍجبششح‬ ‫‪ :-‬غ‪ٞ‬بة‬
‫مَ‪ٞ‬خ األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬ف‪ٜ‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬
‫اىشق اىَشجن‪ٜ‬‬
‫مَ‪ٞ‬خ اّض‪ AchE ٌٝ‬ف‪ٜ‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬
‫اىشق اىَشجن‪ٜ‬‬
‫مَ‪ٞ‬خ األع‪ٞ‬زبد ٗ اىن٘ى‪ِٞ‬‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬
‫ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪ٜ‬‬
‫انشكم (د)‬
‫انىحُقح (‪)2‬‬
‫‪ -)1‬اّطالقب ٍِ اىشنو (أ)‪ ،‬سى اىج‪ٞ‬بّبد اىَشقَخ‪ ،‬صٌ اشرس آى‪ٞ‬خ اىْقو اىَشجن‪ ٜ‬ف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة ٍبدح اىغبس‪.ِٝ‬‬
‫‪ -)2‬استذل ثَؼط‪ٞ‬بد اىشنو (ة) ٗ (ط) ٍِ اى٘ص‪ٞ‬قخ (‪ )2‬ىززؤمذ ٍِ صؾخ إؽذ‪ ٙ‬فشظ‪ٞ‬برل اىغبثقخ‪.‬‬
‫‪ -)3‬إرا ػيَذ أُ اىزؼشض ىغبص اىغبس‪ٝ ِٝ‬زغجت ف‪ ٜ‬ظٖ٘س ٍغَ٘ػخ ٍِ األػشاض رزَضو ف‪ :ٜ‬صذاع شذ‪ٝ‬ذ‪ ،‬اعزَشاس رسف‬
‫اىذٍ٘ع‪ ،‬صؼ٘ثخ ف‪ ٜ‬اىزْفظ‪ ،‬رشْغبد ػعي‪ٞ‬خ ‪......‬إىخ‪.‬‬
‫‪ -‬عهم أػشاض اىزؼشض ىغشػبد خف‪ٞ‬فخ ٍِ ٍبدح اىغبس‪ ،ِٝ‬صٌ صذد اىْز‪ٞ‬غخ ف‪ ٜ‬ؽبىخ اىزؼشض ىغشػبد ق٘‪ٝ‬خ ٍْٔ‪.‬‬
‫انزسء انخانج‪:‬‬
‫اّطالقب ٍَب ر٘صيذ إى‪ٍٗ ٔٞ‬نزغجبرل‪ ،‬أَزس ٍخططب رؾص‪ٞ‬ي‪ٞ‬ب ر٘ظؼ ف‪ ٔٞ‬آى‪ٞ‬خ اىْقو اىَشجن‪ ٜ‬ف‪ ٜ‬ؽبىخ اىزغٌَ ثَبدح ‪.GB‬‬

‫~‪~2‬‬
 ‫انتصضُش انًُىررٍ‪:‬‬
‫انتًرٍَ ‪:01‬‬
‫انتصضُش انًُىررٍ‪:‬‬
‫‪ -)1‬انتعرف عهً‪:‬‬
‫‪ -‬انثُاَاخ انًرقًح يٍ (‪ 1‬إنً ‪:)7‬‬
‫‪ٕ :1‬شٍُ٘ األّغ٘ى‪ :2 .ِٞ‬خي‪ٞ‬خ ‪ β‬اىَشمض‪ٝ‬خ‪ٗ :3 .‬ػبء دٍ٘‪ :4 .ٛ‬غي٘م٘ص‪ٍ :5 .‬غزقجو غشبئ‪ ٜ‬ىألّغ٘ى‪ :6 .ِٞ‬غي‪ٞ‬ن٘ع‪.ِٞ‬‬
‫‪ :7‬خي‪ٞ‬خ ٍغزٖذفخ (مجذ‪ٝ‬خ أٗ ػعي‪ٞ‬خ)‪.‬‬
‫‪ -‬انًراصم انًًخهح تاألصرف (أ‪ ،‬ب‪ ،‬د‪ ،‬د‪ ،‬و)‪:‬‬
‫(أ)‪ :‬افشاص االّغ٘ى‪( .ِٞ‬ة)‪ :‬اّزقبه األّغ٘ى‪ ِٞ‬ثآى‪ٞ‬خ خيط‪ٞ‬خ‪( .‬ط)‪ :‬رضجذ األّغ٘ى‪ ِٞ‬ثَغزقجالرٔ اىغشبئ‪ٞ‬خ‪( .‬د)‪ّ :‬ف٘ر اىغي٘م٘ص‬
‫إى‪ٕ٘ٞ ٚ‬ى‪ ٚ‬اىخي‪ٞ‬خ اىَغزٖذفخ‪ :)ٗ( .‬ثيَشح اىغي٘م٘ص إى‪ ٚ‬غي‪ٞ‬ن٘ع‪.ِٞ‬‬
‫‪ -‬انرسى انتخطُطٍ‪:‬‬

‫رسى تخطُطٍ نًقطع عهً يستىي انثُكرَاش‬

‫‪ -)2‬انُص انعهًٍ‪:‬‬
‫اىزؾيُ٘ ٕ٘ ّغجخ اىغي٘م٘ص ف‪ ٜ‬ثالصٍب اىذً‪ ،‬ق‪َٞ‬زٔ رزغ‪ٞ‬ش ؽغت اىؾبىخ اىف‪ٞ‬ض‪٘ٝ‬ى٘ع‪ٞ‬خ ىيفشد‪ ٗ ،‬ىنِ عشػبُ ٍب ‪ٝ‬زٌ رؼذ‪ٝ‬يٖب‪،‬‬
‫فكُف َتى تُظُى َسثح انتضهىٌ فٍ صانح صذوث إفراط سكرٌ؟‬
‫ظٌ) فززؾغظ اىخال‪ٝ‬ب ‪ β‬ىغضس الّغشٕبّظ (اىي٘اقػ اىؾغبعخ) ىٖزا‬ ‫ػْذ رْبٗه ٗعجخ عنش‪ٝ‬خ رشرفغ ّغجخ اىزؾيُ٘ (اىغٖبص اىَْ َ‬
‫االسرفبع ٗ رقً٘ ثئفشاص ٕشٍُ٘ األّغ٘ى‪ ِٞ‬اىز‪ْٝ ٛ‬زقو ػجش اىذً (عٖبص ارصبه) إى‪ ٚ‬األػعبء اىَْفزح (اىَغزٖذفخ) ٗ رزَضو ف‪ٜ‬‬
‫اىنجذ‪ ،‬اىؼعالد ٗ اىْغ‪ٞ‬ظ اىذْٕ‪ٝ .ٜ‬شرجػ األّغ٘ى‪ ِٞ‬ثَغزقجالرٔ اىَ٘ع٘دح ػي‪ ٚ‬أغش‪ٞ‬خ خال‪ٝ‬ب األػعبء اىَْفزح ٗ ‪ٝ‬ؾفض اّزقبه‬
‫ّ٘اقو اىغي٘م٘ص ٍِ اىٖ‪٘ٞ‬ى‪ ٚ‬إى‪ ٚ‬اىغشبء اىٖ‪٘ٞ‬ى‪ ٗ ٜ‬االىزؾبً ٍؼٔ ف‪ٞ‬صجؼ أمضش ّفبر‪ٝ‬خ ىيغي٘م٘ص‪ٕ .‬زا األخ‪ٞ‬ش ‪ٝ‬ذخو إى‪ ٚ‬خال‪ٝ‬ب‬
‫األػعبء اىَْفزح ف‪ٞ‬زٌ رنض‪ٞ‬فٔ (ثيَشرٔ) إى‪ ٚ‬غي‪ٞ‬ن٘ع‪ ِٞ‬ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىنجذ ٗ اىؼعالد‪ ،‬أٍب ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىْغ‪ٞ‬ظ اىذْٕ‪ ٜ‬ف‪ٞ‬خضُ‬
‫ف‪ ٜ‬شنو صالص‪ ٜ‬غي‪ٞ‬غ‪ٞ‬ش‪ٝ‬ذ‪ٕ ٗ ،‬زا ٍب ‪ٝ‬ؤد‪ ٛ‬إى‪ ٚ‬رؼذ‪ٝ‬و (خفط) ّغجخ اىزؾيُ٘‪.‬‬
‫ّغزْزظ أ ُ ّغجخ اىزؾيُ٘ ف‪ ٜ‬ؽبىخ اإلفشاغ اىغنش‪ٝ ٛ‬زٌ رؼذ‪ٝ‬يٖب ث٘اعطخ ٕشٍُ٘ األّغ٘ى‪ ِٞ‬اىز‪ٝ ٛ‬ؤصش ثآى‪ٞ‬خ خيط‪ٞ‬خ ػي‪ٚ‬‬
‫األػعبء اىَغزٖذفخ ٗ ‪ٝ‬ؾفضٕب ػي‪ ٚ‬رخض‪ ِٝ‬اىفبئط ٍِ اىغي٘م٘ص‪.‬‬

‫انتًرٍَ ‪:02‬‬
‫انزسء األول‪:‬‬
‫‪ -)1‬تضهُم انُتائذ انتزرَثُح فٍ انىحُقح (‪َٝ :)1‬ضو اى٘ص‪ٞ‬قخ رشم‪ٞ‬ت رغش‪ٝ‬ج‪ ٜ‬ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىي٘ؽخ اىَؾشمخ ف‪ٗ ٜ‬عػ ف‪ٞ‬ض‪٘ٝ‬ى٘ع‪ٜ‬‬
‫ٗثؼذ رْج‪ ٔٞ‬فؼبه ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىي‪ٞ‬ف اىؼصج‪ ٜ‬قجو اىَشجن‪ ٜ‬ف‪ٗ ٜ‬ع٘د ٗف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة ٍبدح ‪ GB‬ؽ‪ٞ‬ش ّالؽع‪:‬‬
‫‪ -‬اىزغشثخ ‪ :1‬ف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة ٍبدح ‪ GB‬رغغ‪ٞ‬و مَُ٘ ػَو (ٍ٘عخ صٗاه اعزقطبة) ف‪ ٜ‬اىخي‪ٞ‬خ ثؼذ اىَشجن‪ٞ‬خ (اىؼعيخ)‪.‬‬
‫‪ -‬اىزغشثخ ‪ٗ :2‬ثؼذ ؽقِ ٍبدح ‪ GB‬ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪ ٜ‬رٌ رغغ‪ٞ‬و ‪ 4‬ر٘ارشاد ىنَّ٘بد اىؼَو ٍزغبٗ‪ٝ‬خ اىغؼخ ٗ ٍزقبسثخ أ‪ٛ‬‬
‫ث٘ع٘د ٍبدح ‪ GB‬رضداد ر٘ارشاد مَّ٘بد اىؼَو ٗثبىزبى‪ ٜ‬ص‪ٝ‬بدح رقيص اىؼعيخ (ػالقخ غشد‪ٝ‬خ)‪.‬‬
‫~‪~3‬‬
‫استُتاد‪ٍ :‬بدح ‪ GB‬رؤصش ػي‪ ٚ‬آى‪ٞ‬خ اىْقو اىَشجن‪ ٜ‬ثض‪ٝ‬بدح صٗاه االعزقطبة ف‪ ٜ‬اىخي‪ٞ‬خ ثؼذ اىَشجن‪ٞ‬خ (رض‪ٝ‬ذ ٍِ فؼبى‪ٞ‬خ ٗص٘ه‬
‫اىشعبىخ اىؼصج‪ٞ‬خ ػجش اىَشجل)‪.‬‬
‫‪ -)2‬تضذَذ انًشكم انعهًٍ انًطروس‪ :‬م‪ٞ‬ف رؤصش ٍبدح ‪( GB‬اىغبس‪ )ِٝ‬ػي‪ ٚ‬آى‪ٞ‬خ اىْقو اىَشجن‪ٜ‬؟ ٍٗب ٕ٘ ٍنبُ رؤص‪ٞ‬ش ٕزٓ اىَبدح‬
‫ثبىعجػ؟‬
‫‪ -‬اقتراس فرضُتٍُ تفسُرَتٍُ‪:‬‬
‫‪ -‬ف‪ :1‬رضجػ ٍبدح ‪ GB‬ػَو إّض‪ ٌٝ‬أعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬إعز‪ٞ‬شاص ؽ‪ٞ‬ش ‪َْٝ‬ؼٔ ٍِ رفن‪ٞ‬ل األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬ف‪ٞ‬جق‪ٍ ٚ‬ضجزب ػي‪ٍ ٚ‬غزقجالرٔ‬
‫اىغشبئ‪ٞ‬خ ىَذح أغ٘ه ٍؤد‪ٝ‬ب إى‪ ٚ‬اعزَشاس اّزقبه اىشعبىخ اىؼصج‪ٞ‬خ ىيخي‪ٞ‬خ ثؼذ اىَشجن‪ٞ‬خ (ص‪ٝ‬بدح رقيص اىؼعيخ)‪.‬‬
‫‪ -‬ف‪ :2‬رض‪ٝ‬ذ ٍبدح ‪ّ ٍِ GB‬شبغ اىؾ٘‪ٝ‬صالد اىَشجن‪ٞ‬خ أ‪ ٛ‬رذفؼٖب إلغشاػ اىَجيغ اىؼصج‪ ٜ‬ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪( ٜ‬ص‪ٝ‬بدح اإلغشاػ‬
‫اىخي٘‪ٗ )ٛ‬ثبىزبى‪ ٜ‬ر٘ظغ االعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬ثنَ‪ٞ‬خ أمجش ػي‪ٍ ٚ‬غزقجالرٔ اىغشبئ‪ٞ‬خ ٍْٗٔ ص‪ٝ‬بدح صٗاه اعزقطبة اىخي‪ٞ‬خ ثؼذ اىَشجن‪ٞ‬خ‪.‬‬
‫انزسء انخاٍَ‪:‬‬
‫‪ -1‬تسًُح انثُاَاخ‪ٗ -1 :‬ص٘ه ٍ٘عخ صٗاه اعزقطبة‪ -2 .‬صس ٍشجن‪( ٜ‬غشبء اىؼصجُ٘ قجو اىَشجن‪.)ٜ‬‬
‫‪ -3‬ؽ٘‪ٝ‬صو ٍشجن‪ -4 .ٜ‬األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ٍ( ِٞ‬جيغ ػصج‪ -5 .)ٜ‬إّض‪ -6 .AChE ٌٝ‬شق ٍشجن‪.ٜ‬‬
‫‪ -7‬غشبء اىخي‪ٞ‬خ اىؼعي‪ٞ‬خ‪ٍ -8 .‬غزقجالد غشبئ‪ٞ‬خ خبصخ ثبألعز‪ٞ‬و م٘ى‪.ِٞ‬‬
‫‪ -‬شرس آنُح انُقم انًشثكٍ فٍ يادج ‪:GB‬‬
‫ػْذ ٗص٘ه ٍ٘عخ صٗاه االعزقطبة إى‪ ٚ‬اىْٖب‪ٝ‬خ اىَؾ٘س‪ٝ‬خ ىيؼصجُ٘ قجو اىَشجن‪ٝ ٜ‬زغ‪ٞ‬ش اعزقطبة اىغشبء (رشف‪ٞ‬ش مٖشثبئ‪)ٜ‬‬
‫ف‪ٞ‬ؾفض ػي‪ ٚ‬اّفزبػ قْ٘اد اىنبىغ‪ٗ ً٘ٞ‬دخ٘ه ش٘اسد اىنبىغ‪ ً٘ٞ‬ؽ‪ٞ‬ش رغَؼ ٕزٓ األخ‪ٞ‬شح ثذفغ اىؾ٘‪ٝ‬صالد اىَشجن‪ٞ‬خ ّؾ٘ غشبء‬
‫اىخي‪ٞ‬خ فزؾشس ٍؾز٘إب ٍِ اىَجيغ اىؼصج‪( ٜ‬األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ )ِٞ‬ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪( ٜ‬رشف‪ٞ‬ش م‪َٞٞ‬بئ‪ )ٜ‬ف‪ٞ‬ز٘ظغ ‪ACh‬ػي‪ٍ ٚ‬غزقجالرٔ‬
‫اىغشبئ‪ٞ‬خ ف‪ٞ‬ضٗه اعزقطبة غشبء اىخي‪ٞ‬خ اىؼعي‪ٞ‬خ رشف‪ٞ‬ش مٖشثبئ‪ )ٜ‬فززقيص اىؼعيخ‪ .‬ىنِ عشػبُ ٍب ‪ٝ‬ضٗه رؤص‪ٞ‬ش ‪ ACh‬ثزذخو‬
‫إّض‪ AChE ٌٝ‬اىز‪ٝ ٛ‬فنل األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬ى‪ٞ‬ؼبد اٍزصبصٔ ٍِ غشف اىخي‪ٞ‬خ قجو اىَشجن‪ٞ‬خ ف‪ٞ‬ز٘قف ثزىل اىْقو اىَشجن‪.ٜ‬‬
‫‪ -2‬االستذالل تًعطُاخ انشكم (ب) و (د) يٍ انىحُقح ‪ 2‬نهتأكذ يٍ صضح إصذي فرضُاتك انساتقح‪:‬‬
‫‪ -‬ثبالػزَبد ػي‪ٍ ٚ‬ؼط‪ٞ‬بد اىشنو (ة)‪ :‬اىز‪ ٜ‬رَضو ٍؼبدىخ م‪َٞٞ‬بئ‪ٞ‬خ ىزفن‪ٞ‬ل األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬ؽ‪ٞ‬ش ّالؽع أُ إّض‪ٝ AChE ٌٝ‬قً٘‬
‫ثزفن‪ٞ‬ل عض‪ٝ‬ئخ ‪ ACh‬إى‪ ٚ‬أع‪ٞ‬زبد ٗ م٘ى‪ ِٞ‬ف‪ٗ ٜ‬ع٘د اىَبء ٕٗزا ‪ٝ‬فغش ثؤُ آى‪ٞ‬خ اّزقبه اىشعبىخ اىؼصج‪ٞ‬خ ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىَشجل‬
‫رنُ٘ ٍؤقزخ ٗعشػبُ ٍب ‪ٝ‬ضٗه رؤص‪ٞ‬ش ‪ ACh‬ألّٔ ّؼيٌ ثؤُ إّض‪ٝ AChE ٌٝ‬زذخو ثؼذ رضجذ ‪ ACh‬ػي‪ٍ ٚ‬غزقجالرٔ‪.‬‬
‫ٍْٗٔ ّغزْزظ أُ ػَو األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ٍ ِٞ‬ؤقذ ؽ‪ٞ‬ش عشػبُ ٍب ‪ٝ‬فنل ثفؼو إّض‪.AChE ٌٝ‬‬
‫‪ -‬ثبالػزَبد ػي‪ٍ ٚ‬ؼط‪ٞ‬بد اىشنو (ط)‪ :‬اىز‪َٝ ٛ‬ضو عذٗه ىْزبئظ رغش‪ٝ‬ج‪ٞ‬خ ػي‪ٍ ٚ‬غز٘‪ ٙ‬اىي٘ؽخ اىَؾشمخ ف‪ٗ ٜ‬ع٘د ٗف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة‬
‫ٍبدح ‪ٗ GB‬رىل ثق‪ٞ‬بط مَ‪ٞ‬خ ثؼط اىغض‪ٝ‬ئبد اىَزذخيخ ف‪ ٜ‬آى‪ٞ‬خ اىْقو اىَشجن‪ ٜ‬ثؼذ اىزْج‪ ٔٞ‬اىفؼبه ٍجبششح ٗثؼذ صٗاه اىزْج‪ ٔٞ‬ؽ‪ٞ‬ش‬
‫ّالؽع‪:‬‬
‫*‪ -‬ف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة ٍبدح ‪ّ :GB‬الؽع ٗع٘د مَ‪ٞ‬خ ٍِ ‪ ACh‬ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪ ٜ‬ثؼذ اىزْج‪ ٔٞ‬اىفؼبه ٕٗزا ‪ٝ‬ذه ػي‪ ٚ‬أُ ‪ ACh‬رؾشس‬
‫ٍِ اىؾ٘‪ٝ‬صالد اىَشجن‪ٞ‬خ أٍب ثؼذ صٗاه اىزْج‪ ٔٞ‬فْالؽع غ‪ٞ‬بة ‪ٕٗ ACh‬زا ‪ٝ‬فغش ثؤّٔ قذ رٌ رفن‪ٞ‬نٔ ألّٔ ّؼيٌ أُ ػَو اىَجيغ‬
‫اىؼصج‪ٍ ٜ‬ؤقذ ٗ‪ٝ‬زٌ رفن‪ٞ‬نٔ ٍِ غشف إّض‪ ٌٝ‬األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬اعز‪ٞ‬شاص‪.‬‬
‫ثبىْغجخ ىنَ‪ٞ‬خ إّض‪ AChE ٌٝ‬ف‪ ٜ‬اىشق ّالؽع ٗع٘دٓ ثْفظ اىنَ‪ٞ‬خ ثؼذ اىزْج‪ ٔٞ‬اىفؼبه ٗمزا ػْذ صٗاه اىزْج‪ٕٗ ٔٞ‬زا ‪ٝ‬ذه ػي‪ ٚ‬أُ‬
‫إّض‪ AChE ٌٝ‬أصْبء اىْقو اىَشجن‪ ٜ‬ال رزغ‪ٞ‬ش مَ‪ٞ‬زٔ ٗدٗسٓ فقػ ٕ٘ رفن‪ٞ‬ل ‪ ACh‬ثؼذ ر٘ظغ ٕزا األخ‪ٞ‬ش ػي‪ٍ ٚ‬غزقجالرٔ‪ .‬ثبىْغجخ‬
‫ىنَ‪ٞ‬خ األع‪ٞ‬زبد ٗ اىن٘ى‪ ِٞ‬ف‪ ٜ‬اى شق اىَشجن‪ٝ ٜ‬الؽع غ‪ٞ‬بة ٕبربُ اىغض‪ٝ‬ئزبُ ثؼذ اىزْج‪ٍ ٔٞ‬جبششح ألّٔ ف‪ٕ ٜ‬زٓ اىَشؽيخ ىٌ ‪ٝ‬زٌ‬
‫رفن‪ٞ‬ل ‪ ACh‬أٍب ثؼذ صٗاه اىزْج‪ ٔٞ‬فْالؽع ٗع٘د اىغضئ‪ٞ‬ز‪ٕٗ ِٞ‬زا ساعغ إى‪ ٚ‬رفن‪ٞ‬ل ‪ ACh‬ثفؼو االّض‪ ٌٝ‬ألُ دٗسٓ قذ اّزٖ‪ٚ‬‬
‫ثضٗاه اعزقطبة اىخي‪ٞ‬خ ثؼذ اىَشجن‪ٞ‬خ‪.‬‬
‫*‪ -‬ف‪ٗ ٜ‬ع٘د ٍبدح ‪ّ :GB‬الؽع ّفظ اىْزبئظ اىَغغيخ ف‪ ٜ‬غ‪ٞ‬بة ٍبدح ‪ GB‬ثبعزضْبء فقػ مَ‪ٞ‬خ ‪ ACh‬فجؼذ صٗاه اىزْج‪ ٔٞ‬رجق‪ٜ‬‬
‫ّفظ اىنَ‪ٞ‬خ ٗال ‪ٝ‬خزف‪ ٜ‬اىَجيغ اىؼصج‪ ٜ‬مَب أّٔ ال رز٘اعذ ٍبدر‪ ٜ‬األع‪ٞ‬زبد ٗ اىن٘ى‪ٕٗ ِٞ‬زا ‪ٝ‬فغش ثؤّٔ ىٌ ‪ٝ‬زٌ رفن‪ٞ‬ل ‪ ACh‬إى‪ٚ‬‬
‫عض‪ٝ‬ئز‪ ِٞ‬ثبىشغٌ ٍِ ٗع٘د اإلّض‪ٗ ٌٝ‬رىل ثغجت ٗع٘د ٍبدح ‪ GB‬اىز‪ ٜ‬أصشد‬
‫ػي‪ ٚ‬ػَو اإلّض‪ ٌٝ‬ثزضج‪ٞ‬ػ ػَئ‪ .‬أ‪ٍ ٛ‬بدح ‪ GB‬رض‪ٝ‬ذ ٍِ ٍذح ثقبء ‪ ACh‬ػي‪ٍ ٚ‬غزقجالرٔ اىخبصخ ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪ٗ ٜ‬ثبىزبى‪ٜ‬‬
‫ص‪ٝ‬بدح اعزقطبة اىخي‪ٞ‬خ ثؼذ اىَشجن‪ٞ‬خ (ػالقخ غشد‪ٝ‬خ) ٍْٗٔ ّغزْزظ أُ ‪ GB‬رضجػ ػَو إّض‪ٕٗ AChE ٌٝ‬زا ٍب ‪ٝ‬ؤمذ مي‪ٞ‬ب صؾخ‬
‫اىفشظ‪ٞ‬خ ‪ْٝٗ 1‬ف‪ ٜ‬رَبٍب اىفشظ‪ٞ‬خ ‪.2‬‬

‫~‪~4‬‬
‫االعزْزبط اىني‪ :ٜ‬رؤصش ٍبدح ‪ GB‬ػي‪ ٚ‬آى‪ٞ‬خ اىْقو اىَشجن‪ ٜ‬ثض‪ٝ‬بدح فؼبى‪ٞ‬زٖب ػِ غش‪ٝ‬ق ص‪ٝ‬بدح اىْشبغ اىؼعي‪ ٜ‬ثزضج‪ٞ‬ػ ػَو إّض‪ٌٝ‬‬
‫األعز‪ٞ‬و م٘ى‪ ِٞ‬اعز‪ٞ‬شاص ف‪ ٜ‬اىشق اىَشجن‪.ٜ‬‬
‫‪ -3‬تعهُم أعراض انتعرض نزرعاخ خفُفح يٍ يادج انسارٍَ‪:‬‬
‫‪ -‬اعزَشاس رسف اىذٍ٘ع‪ :‬ثغجت رؤصش اىَشبثل اىَ٘ع٘دح ف‪ ٜ‬اىؼ‪ ِٞ‬ثغجت رضجذ ‪ ACh‬اىذائٌ‪.‬‬
‫‪ -‬صذاع شذ‪ٝ‬ذ ثغجت ص‪ٝ‬بدح عؼخ صٗاه االعزقطبة ف‪ ٜ‬اىَشبثل اىؼصج‪ٞ‬خ اىؼصج‪ٞ‬خ ف‪ ٜ‬اىَخ‪.‬‬
‫‪ -‬صؼ٘ثخ اىزْفظ‪ :‬رنُ٘ اىؼعالد اىزْفغ‪ٞ‬خ ٍزقيصخ ثبعزَشاس ٗثبىزبى‪ ٜ‬اخزاله دٗسح اىزقيص ٗاالعزشخبء‪.‬‬
‫‪ -‬رشْغبد ػعي‪ٞ‬خ‪ :‬ساعغ ىض‪ٝ‬بدح اىْشبغ اىؼعي‪.ٜ‬‬
‫‪ -‬تضذَذ انُتُزح فٍ صانح انتعرض نزرعاخ قىَح يُه‪ :‬اىَ٘د ألّٔ غبص عبً ىألػصبة ‪ٝ‬ؤصش ػي‪ٍ ٚ‬خزيف أعٖضح اىغغٌ ثَب‬
‫ف‪ ٜ‬رىل اىغٖبص اىزْفغ‪ٗ ٜ‬رىل ٍِ خاله اىزقيص اىَغزَش ىؼعيخ اىؾغبة اىؾبعض ٗثبىزبى‪ٍ٘ ٜ‬د اىفشد اخزْبقب‪.‬‬
‫انزسء انخانج‪ :‬اَزاز يخطط‪.‬‬

‫~‪~5‬‬