‫ادارٍ ًوْدى اتْهاتیک عولیات تْلیذی‬

‫يمذيّ‬

‫دس صبل صبمش تًبیم ًّٕيی سؽذ ٔ اَکؾبف ًّهیبت کیًیبٔی‪ ،‬تقفیّ َفت ٔ فُبیِ کیًیبٔی َفتی ّجبست‬
‫اص اتٕيبتیضیؾٍ آَٓب يی ثبؽذ‪ ،‬یُْی اداسِ ًَٕدٌ ًّهیّ تٕنیذی ثذٌٔ يذاخهّ اَغبٌ‪ .‬ثشای اتٕيبتیضیؾٍ ْش ًّهیّ‬
‫تٕنیذی یک ّذِ ٔعبئیم تخُیکی الصو ثٕدِ کّ ًّذِ تشیٍ آَٓب لشاس ریم اَذ‪:‬‬

‫‪ٔ .1‬عبیم ثشای ثّ دعت آٔسدٌ يْهٕيبت سارِ ثّ رشیبٌ یبفتٍ پشٔعّ تکُبنٕژیکی‬

‫‪ٔ .2‬عبیم ثشای تجذیم ًَٕدٌ يْهٕيبت‬

‫‪ .3‬عبختًبٌ ْب ثشای تٓیّ عگُبنٓبی اداسِ ًَٕدٌ‬

‫‪ .4‬عبختًبٌ ْبی ارشا کُُذِ‬

‫‪ .5‬عبختًبٌ ْبی ثالکی عبختٍ اتٕيبتیک عگُبنیضیؾٍ ٔ دفبّی‬

‫گشٔپ أل عبختًبٌ ْبی يختهف سا ثشای ثّ دعت آٔسدٌ يْهٕيبت سارِ ثّ رشیبٌ یبفتٍ پشٔعّ‬
‫تکُبنٕژیکی دس ثش داسد‪ ،‬یُْی آالت کُتشٔل اتٕيبتیک تٕنیذات ‪( ПИК‬دس آیُذِ ثشای عٕٓنت کبس آالت کُتشٔل‬
‫اتٕيبتیضیؾٍ سا ثب عًجٕل ‪ ПИК‬تضشیش يی ًَبئیى) کّ دس لغًت أل دسط ييبنّْ گشدیذ (‪ .)1‬ثشای ایٍ کّ‬
‫ًّهیّ سا اداسِ کُیى الصو اعت دسثبسِ يمذاس پبسايتشْبی يختهفی کّ تْییٍ کُُذِ ایٍ پشٔعّ اَذ‪ ،‬يْهٕيبت کبفی ٔ‬
‫لبثم اىًیُبٌ داؽتّ ثبؽیى‪ .‬ایٍ ٍٔیفّ اَذاصِ گیشی سا آالت ‪( ПИК‬آالت کُتشٔل ٔ اتٕيبتیضیؾٍ) ارشا يی کُذ‪.‬‬
‫اکخشاً ‪ ПИК‬فشف ثشای کُتشٔل اتٕيبتیک ثّ کبس يی سٔد ٔ ثب عبختًبٌ ْب ثشای اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک ًّهیّ‬
‫استجبه َذاسَذ‪ .‬دس اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک ًّهیّ آالت اَذاصِ گیشی دس صمیمت فشعتُذِ کًیتٓبی تَُیى ؽَٕذِ اَذ کّ‬
‫ثب عبختًبٌ ْبی يْهٕيبت دُْذِ ٔ تٓیّ عگُبنٓبی اداسِ کُُذِ يزٓض يی ثبؽذ‪.‬‬

‫گشٔپ دٔو آالت يختهف سادسثشداسَذ کّ ٍٔیفّ اعبعی آَٓب تجذیم یک َُٕ عگُبل ثّ َُٕ دیگش يی ثبؽذ‪.‬‬
‫يخالً ْٕائی ثّ ثشلی ٔ ثشّکظ آٌ ٔغیشِ‪ .‬يٕرٕدیت ایٍ گشٔپ آالت تٕعو َُٕ اَشژی تْییٍ يی ؽٕد کّ ثبالی‬
‫آٌ تَُیى کُُذِ یُْی اَشژی ْٕائی ٔ یب ثشلی‪ .‬اگش إَاُ اَشژی کّ تٕعو آَٓب عبختًبٌ اَذاصِ گیشی ٔ تَُیى‬
‫کُُذِ کبس يی کُذ یک چیض ثبؽذ دس ایٍ فٕست يٕرٕدیت ایٍ گشٔپ عبختًبٌ ْب دس عیغتى اتٕيبتیضیؾٍ صتًی‬
‫َیغت‪.‬‬

‫گشٔپ عٕو عبختًبٌ ْبی يختهف اداسِ کُُذِ سا دس ثش يی گیشد یُْی عبختًبٌ ْبی تٓیّ کُُذِ عگُبنٓبی‬
‫اداسِ کُُذِ کّ ثشای تؤحیش ثبالی ّنٕ تَُیى کُُذِ ٔ يیخبَیضو ارشا کُُذِ کّ گشٔپ چٓبسو عیغتى اتٕيبتیضیؾٍ‬
‫ًّهیّ سا تؾکیم يی کُذ‪ ،‬تؾخیـ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫گشٔپ پُزى اص عبختًبٌ ْبی يختهف يتؾکم اعت کّ کبس لبثم اىًیُبٌ ٔ ثی خيشی دعتگبِ ْبی‬
‫تکُبنٕژیکی سا تؤيیٍ يی ًَبیذ‪ .‬ایٍ عبختًبٌ ْب (عگُبنیضیؾٍ عبَضٕی‪ -‬دفبّی ٔ ثالکی عبختٍ دس صمیمت دس‬
‫اداسِ اتٕيبتیک ًّهیّ عٓى َگشفتّ ٔ فشف دس ثْنی يٕاسد ثشای رهٕگیشی اص عبَضّ ثّ کبس يی سٔد‪ .‬ثشای‬
‫اداسِ اتٕيبتیک ًّهیّ فشف يٕرٕدیت ٔعبیم تخُیکی کبفی َیغت ثشّالِٔ الصو اعت انگبسیتى اداسِ ًّهیّ‬
‫اتٕيبتیضیؾٍ فٕسيٕل ثُذی ؽٕد‪ .‬انگبسیتى ًّهیّ ّجبست اص يزًُٕ ًّهیبت سیبمیکی ٔ يُيمی اعت کّ ثبیذ‬
‫ثٕعیهّ عیغتى اداسِ کُُذِ ييبثك يْهٕيبت صبفهّ ٔ َتبیذ يضبعجبت ثیٍ انجیُی ثشای تْییٍ يمذاس تؤحیشات اداسِ‬
‫کُُذِ ارشا ؽَٕذ کّ ایٍ تؤحیشات رشیبٌ ًَٕدٌ ًّهیّ تکُبنٕژیکی دس سژیى َضدیک ثّ أپتیًبل سا تؤيیٍ يی کُذ‪.‬‬
‫ْش ًّهیّ داسای انگبسیتى ؽخقی يی ثبؽذ ٔ ثشای تشتیت ًَٕدٌ آَٓب الصو اعت ًّهیّ سا ثغیبس دلیك تضمیك‬
‫ًَٕد‪ ،‬فٕسيٕنٓبی سیبمیکی کّ پبسايتشْبی يختهف سا ثب ْى استجبه يی دُْذ ٔ ایٍ پبسايتشْب ثبالی رشیبٌ ًّهیّ‬
‫تؤحیش داسَذ يی یبثیى‪ .‬ثشای ثغیبسی ًّهیبت کیًیبٔی يغئهّ تشتیت ًَٕدٌ انگبسیتى خیهی يغهك يی ثبؽذ‪ ،‬ثّ ایٍ‬
‫تشتیت اتٕيبتیضیؾٍ ًّهیّ تٕنیذی ّجبست اص ثّ کبس ثشدٌ یک ّذِ تذاثیش اعت کّ کُتشٔل اتٕيبتیک تَُیى ثالکی‬
‫عبختٍ عگُبنیضیؾٍ ٔ دفبُ سا ييبثك ثّ انگبسیتى اداسِ اصتٕا يی کُذ‪ ،‬اتٕيبتیضیؾٍ ثهُذ سفتٍ ٍشفیت تٕنیذی کبس‬
‫ٔ پبییٍ آٔسدٌ اسصػ راتی يضقٕالت سا تؤيیٍ ًَٕدِ ٔ تْذاد پشعَٕم کبسی سا کى يی عبصد‪ًْ .‬ضيبٌ ثب ثٓتش‬
‫عبختٍ ؽشایو کبس ثبّج ثٓتش عبختٍ کیفیت يضقٕالت صبفهّ گشدیذِ ٍشفیت تٕنیذی تزٓیضات سا صیبد عبختّ‬
‫ثّ ٔرٕد آيذٌ يٕاد ثیکبسِ ٔ يذفّٕبت تٕنیذی سا کى عبختّ خيش کبس سا پبییٍ آٔسدِ ٔ يؤحشیت ارشای ًّهیبت‬
‫تکُبنٕژیکی سا صیبد يی عبصد‪.‬‬

‫دس ایٍ لغًت ينًٌٕ فشف يغبئیهی سا کّ ثب اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک ًّهیبت کیًیبٔی‪ -‬تکُبنٕژیکی‬
‫استجبه داسد‪ ،‬ييبنّْ يی گشدد‪ .‬یُْی ييبنّْ کشدٌ يغبئیم تیٕسی اداسِ اتٕيبتیک عبختًبٌ ٔ ىشص کبس ثْنی‬
‫تَُیى کُُذِ ْب ٔ يیکبَیضيٓبی ارشا کُُذِ کّ ؽیًبْبی ٍٔیفٕی ًََّٕ ای اداسِ اتٕيبتیک پبسايتشْبی اعبعی…‬

‫‪2‬‬
 ‫تخش اّل‬
‫هفاُین عوْهی ّ تعزیفات‬
‫‪ .1‬طزس کار سیستن ُای ادارٍ ًوْدى اتْهاتیک‬

‫ثشای ْش ًّهیّ تکُبنٕژیکی چُبٌ ؽشایو کبس ٔرٕد داسد کّ تضت ایٍ ؽشایو ٍشفیت تٕنیذی اًَّی‬
‫تزٓیضات ٔ ثآالتشیٍ کیفیت يضقٕالت صبفهّ دس فٕست کًتشیٍ يقبسف يٕاد خبو تؤيیٍ يی گشدد‪ ،‬يزًُٕ‬
‫ایٍ ؽشایو ثّ َبو سژیى أپتیًبل تکُبنٕژیکی یبد گشدیذِ کّ تٕعو لیًت ْبی يشثٕه ثْنی کًیت ْبی يتغیش ٔ یب‬
‫پبسايتشْبی تْییٍ يی گشدد ثّ ایٍ پبسايتشْب دس فُبیِ کیًیبٔی تقفیّ َفت ٔ َفت کیًیبٔی‪ ،‬دسرّ صشاست‪،‬‬
‫فؾبس‪ ،‬يقشف يٕاد يختهف‪ ،‬استفبُ عيش يضقٕالت دس دعتگبِ ْب ٔ ًْچُبٌ تشکیت ٔ کیفیت يٕاد خبو يشثٕىّ‬
‫يی ثبؽذ‪ .‬دس َتیزّ تؤحیش ّٕايم خبسری ایٍ پبسايتشْب يی تٕاَُذ اص لیًت دادِ ؽذِ اَضشاف ًَبیُذ کّ ثبّج ثشْى‬
‫خٕسدٌ سژیى تکُبنٕژیکی يی گشدد‪ ،‬دس ایٍ فٕست يغئهّ ثشلشاس عبختٍ سژیى تکُبنٕژیکی ثشْى خٕسدِ یُْی‬
‫يغئهّ اداسِ ًَٕدٌ ًّهیّ تکُبنٕژیکی ثّ ٔرٕد يی آیذ‪ .‬اداسِ ًَٕدٌ ّجبست اص ًّهیّ ای اعت کّ حبثت َگٓذاؽتٍ‬
‫کبس سژیى دعتگبِ‪ ،‬يبؽیٍ ٔ یب کذاو رغى تکُبنٕژیکی سا تؤيیٍ يی کُذ‪ .‬يخبل ریم سا دس ََش يی گیشیى (ؽکم ‪:)1‬‬

‫‪6‬‬
‫‪FP‬‬

‫‪4 5‬‬
‫‪3‬‬
‫‪P‬‬

‫‪FΠP‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪+‬‬
‫ؽکم(‪)1‬‬
‫\‬
‫ٍشف (‪ )3‬داسیى کّ دس آٌ الصو اعت فؾبس ثب عيش دادِ ؽذِ (‪ )P‬حبثت َگٓذاؽتّ ؽٕد ثّ ٍشف گبص ثّ يمذاس‬
‫‪ FΠP‬اص ىشیك َم (‪ )1‬داخم ؽذِ ٔ اص آٌ گبص ثّ يمذاس ‪ FP‬اص ىشیك َم َبلم (‪ )5‬يقشف يی ؽٕد‪ .‬فؾبس ‪ P‬دس‬
‫فٕستی حبثت اعت کّ ‪ FΠP=FP‬ثبؽذ‪ .‬ثشای کُتشٔل يمذاس فؾبس دس ٍشف يبَٕيتش (‪َ )6‬قت ؽذِ اعت دس‬
‫صبنت ثشْى خٕسدٌ تْبدل صیبد ؽذٌ ٔ یب کى ؽذٌ دخٕل ٔ یب يقشف گبص فؾبس ‪ P‬صیبد ٔ یب کى ْى يی ؽٕد‪.‬‬
‫حبثت گزاؽتٍ فؾبس ثّ عيش دادِ ؽذِ سا يی تٕاٌ ثّ کًک ثبص ًَٕدٌ ٔ یب ثغتّ کشدٌ ؽیشدٍْ ْبی ‪ ٔ 2‬یب ‪4‬‬
‫تؤيیٍ ًَٕد یُْی تٕعو تغیش دادٌ دخٕل ٔ یب يقشف گبص ثّ کًک اداسِ ًَٕدٌ ؽیشدٍْ ْب ََش ثّ دسربت‬

‫‪3‬‬
‫يبَٕيتش اگش ؽیشدٍْ ْب سا اَغبٌ اداسِ کُذ‪ ،‬چُیٍ اداسِ ًَٕدٌ ثّ َبو اداسِ ًَٕدٌ دعتی یبد يی گشدد‪ .‬اگش ایٍ‬
‫ٍٔبیف سا ثّ تَُیى کُُذِ اتٕيبتیک ٔاگزاس ؽٕیى دس ایٍ فٕست اداسِ اتٕيبتیک ارشا يی ؽٕد‪.‬‬

‫يبَٕيتش َؾبٌ دُْذِ سا دس ؽکم ؽیًبْبی ثیؼ تش ثب عبختًبٌ يًجشاَی (‪ّٕ )1‬ك يی کُیى کّ دس آٌ فُش‬
‫ثّ لیًت دادِ ؽذِ‪ P‬تَُیى ؽذِ اعت (ؽکم ‪.)2‬‬

‫ؽکم) ‪ ( 2‬تَُیى فؾبس اتٕيبتیک‬

‫دس ایٍ فٕست دس احش صیبد ؽذٌ ‪ٔ P‬انٕ (‪ )2‬عبختًبٌ يًجشاَی عٕساط ٔاثغتّ ًَٕدِ‪ PΠP‬سا کى يی عبصد‬
‫ٔ دس فٕست کى ؽذٌ ‪ P‬فُش ٔانٕ سا ثهُذ ًَٕدِ ٔ ‪ FP‬سا صیبد يی عبصد‪ .‬دس ّیٍ صبل ایٍ اداسِ ًَٕدٌ ثذٌٔ دس‬
‫ََش گشفتٍ ایٍ کّ اص کذاو رٓت (اص رٓت يمذاس دخٕل ٔ یب اص رٓت يقشف) کًیت ‪ P‬تغیش يی کُذ‪ ،‬فٕست‬
‫يی گیشد‪ .‬ایٍ عیغتى ٍٔبیف خٕد سا ثّ فٕست اتٕيبتیکی ثذٌٔ عٓى گشفتٍ اَغبٌ کّ ٍٔیفّ آٌ فشف يؾبْذِ‬
‫کبس َبدسعت عیغتى ٔ دس فٕست نضٔو تغیش دادٌ لیًت دادِ ؽذِ پبسايتش اعت‪ ،‬ارشا يی کُذ‪ .‬عیغتًی کّ‬
‫ييبنّْ ًَٕدیى عبدِ تشیٍ عیغتى اداسِ اتٕيبتیک (‪ )ACS‬اعت‪ .‬پبسايتش تکُبنٕژیکی کّ يٕسد اداسِ ًَٕدٌ لشاس‬
‫يی گیشد ثّ َبو پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ یبد يی ؽٕد‪ .‬تؤحیشات خبسری ثبالی عیغتى کّ ثبّج اَضشاف پبسايتش اداسِ‬
‫ؽَٕذِ اص لیًت دادِ ؽذِ يی ؽٕد‪ ،‬ثّ َبو تؤحیشات اخالل کُُذِ ٔ یب ثّ فٕست عبدِ ثّ َبو اخالنٓب یبد يی گشدد‪.‬‬

‫دس يخبل ييبنّْ ؽذِ اخالنٓب ّجبستُذ اص تغیش يمذاس دخٕل (‪ ٔ )FΠP‬يقشف گبص (‪ ٔ )FP‬پبسايتش تَُیى‬
‫ؽَٕذِ فؾبس گبص ‪ P‬دس ٍشف يی ثبؽذ‪.‬‬

‫ٔامش اعت کّ مشٔست اداسِ ًَٕدٌ دس َتیزّ تؤحیش اخالنٓب ثّ ٔرٕد يی آیُذ‪ ،‬ثُبثشآٌ اداسِ کشدٌ دس‬
‫صمیمت ایٍ اخالنٓب سا رجشاٌ يی کُذ‪.‬‬

‫دعتگبِ ٔ یب ًّهیّ ای کّ دس آٌ لیًت پبسايتشْب حبثت َگٓذاؽتّ يی ؽٕد (اداسِ يی ؽٕد) ثّ َبو رغى اداسِ‬
‫ؽَٕذِ ٔ عبختًبٌ تخُیکی کّ ثّ کًک آٌ اداسِ اتٕيبتیک ارشا يی ؽٕد‪ ،‬ثّ َبو تَُیى کُُذِ اتٕيبتیک ٔ یب تَُیى‬
‫کُُذِ یبد يی گشدد‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫دس يخبل کّ ييبنّْ ًَٕدیى رغى اداسِ ؽَٕذِ ّجبست اص ٍشف ٔ تَُیى کُُذِ‪ -‬عبختًبٌ يًجشاَی ٔ ٔانٕ يی‬
‫ثبؽذ‪ ،‬تَُیى کُُذِ اتٕيبتیک ثب رغى اداسِ ؽَٕذِ عیغتى اداسِ اتٕيبتیک )‪ (ACS‬سا تؾکیم يی دْذ‪ .‬لیًت کًیت‬
‫اداسِ ؽَٕذِ کّ الصو اعت دس ًّهیّ اداسِ ًَٕدٌ حبثت َگٓذاؽتّ ؽٕد‪ ،‬ثّ َبو لیًت دادِ ؽذِ ٔ لیًت آٌ دس یک‬
‫نضَّ صيبَی ثّ َبو لیًت ربسی یبد يی گشدد‪ .‬فشق ثیٍ لیًت ْبی ربسی ٔ دادِ ؽذِ کًیت اداسِ ؽَٕذِ ثّ َبو‬
‫ّذو ييبثمت یب اَضشاف یبد يی ؽٕد‪ .‬ثشای اَذاصِ گیشی يمذاس ّذو ييبثمت ُّقش يمبیغّ ثّ کبس ثشدِ يی ؽٕد‪.‬‬
‫دس يخبل ييبنّْ ؽذِ ثبال )ؽکم ‪ٍٔ (2‬یفّ ُّقش يمبیغّ سا عبختًبٌ يًجشاَی ارشا يی کُذ‪.‬‬

‫اَذاصِ گیشی لیًت ربسی پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ تٕعو عبختًبٌ اَذاصِ گیشی ٔ ثشلشاس عبختٍ لیًت دادِ ؽذِ‬
‫تٕعو عبختًبٌ لیًت دُْذِ ٔ یب ٔصدا چیک فٕست يی گیشد‪ .‬دس يخبل ييبنّْ ؽذِ ٍٔیفّ عبختًبٌ اَذاصِ گیشی‬
‫سا يًجشاٌ ًْشاِ فُش ارشا ًَٕدِ‪ٔ ،‬صدا چیک ّجبست اص فُشی اعت کّ تغیش دادٌ ؽخی آٌ ثبّج تغیش يمذاس‬
‫فؾبس گبص دس ٍشف يی گشدد‪.‬‬

‫ثّ ایٍ تشتیت يًجشاٌ ًْشاِ فُش ٍٔیفّ ُّقش يمبیغّ ٔ عبختًبٌ اَذاصِ گیشی سا اَزبو يی دْذ‪ .‬تؤحیش تَُیى‬
‫کُُذِ ثبالی رغى ثّ يمقذ ثشىشف کشدٌ ّذو ييبثمت ثّ َبو تؤحیش اداسِ کُُذِ ٔ عبختًبٌ کّ ثّ کًک آٌ تؤحیش‬
‫اداسِ کُُذِ يی ؽٕد ثّ َبو ّنٕ تَُیى کُُذِ ٔ یب يیخبَیضو ارشا کُُذِ یبد يی گشدد‪.‬‬

‫دس يخبل ؽکم( ‪ )2‬يیخبَیضو ارشا کُُذِ ٔانٕ يی ثبؽذ‪.‬‬

‫ثّ ایٍ تشتیت ْش عیغتى اداسِ اتٕيبتیک (‪ )ACS‬ثبیذ رغى اداسِ ؽَٕذِ ٔ تَُیى کُُذِ اتٕيبتیک سا دس ثش‬
‫داؽتّ ثبؽذ‪ .‬کبس عیغتى اداسِ ًَٕدٌ ؽکم ( ‪ )2‬کّ دس ثبال ييبنّْ ًَٕدیى دس اداسِ ًَٕدٌ ََش ثّ اَضشاف یب‬
‫پشَغیپ (‪ )КлонузлоП‬یبد يی گشدد‪ .‬خقٕفیت ایٍ پشَغیپ دس ایٍ اعت کّ تَُیى کُُذِ تُٓب دس صبنتی‬
‫ثبالی رغى تؤحیش ٔاسد يی کُذ کّ کًیت اداسِ ؽَٕذِ اص لیًت دادِ ؽذِ ثذٌٔ دس ََشداؽت ایٍ کّ کذاو ّبيم‬
‫ثبّج ایٍ اَضشافبت ؽذِ اعت‪ .‬دس يخبل ثبالی ؽکم ‪ّ 2‬نٕ تَُیى کُُذِ تغیش ًَٕدِ ٔ يمذاس دخٕل گبص سا دس‬
‫ٍشف ٔلتی تغیش يی دُْذ کّ فؾبس اص لیًت دادِ ؽذِ اَضشاف ًَبیذ کبيالً ثی تفبٔت اعت کّ کذاو چیض ثبّج‬
‫ثٕرٕد آيذٌ اَضشاف ؽذِ اعت‪ ،‬تغیش يمذاس دخٕل ٔ یب يقشف گبص‪.‬‬

‫دس فٕست تغیش ًَٕدٌ فؾبس (صيبَی کّ ّذو ييبثمت ٔرٕد َذاؽتّ ثبؽذ)‪ٔ ،‬انٕ دس صبنت عبکٍ لشاس داسد‬
‫ثّ ایٍ تشتیت ثشای ایٍ عیغتى ْب يٕرٕدیت ّذو ييبثمت دسعت َیغت چُیٍ عیغتى ْبي اداسِ کشدٌ دس ؽشایو‬
‫ّذو اعتًْبل ٔعیِ پیذا کشدِ اَذ صیشا تؤحش اداسِ کُُذِ ثبالی رغى يغتمم تْذاد َُٕ ٔ يضم ٔاسد ؽذٌ تؤحیشات‬
‫اخالل کُُذِ فٕست يی گیشد‪ .‬ثشّالِٔ تٕعو یک تؤحیش اداسِ کُُذِ‪ ،‬اکخشاً رجشاٌ ًَٕدٌ چُذیٍ اخالنٓب فٕست‬
‫يی گیشدَذ‪ .‬ثشّالِٔ اداسِ ًَٕدٌ ََش ثّ اَضشاف ىشیمّ ْبی دیگش اداسِ کشدٌ‪ -‬اسایّ ًَٕدٌ ََش ثّ ثبس‬
‫(پشَغیپ پٕتُغیهی) َیض ٔرٕد داسد‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫تصٌیف سیستن ُای ادارٍ اتْهاتیک‬

‫ََش ثّ خقٕفیت ٔاسد ؽذٌ تؤحیش ثبالی پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ چُذ َُٕ عیغتى ْبي اداسِ اتٕيبتیک ٔرٕد‬
‫داسَذ‪ .‬عیغتى ْبی کّ دس آَٓب لیًت دادِ ؽذِ کًیت اداسِ ؽَٕذِ ثبیذ ثّ یک عيش يْیٍ َگٓذاؽتّ ؽٕد‪ .‬ثّ َبو‬
‫عیغتى ْبی حبثت یبد يی گشدد‪.‬‬

‫عیغتى ْبی کّ تغیش پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ سا ييبثك ثّ یک پشٔگشاو دادْؾذِ لجهی تؤيیٍ يی کُذ ثّ َبو عیغتى‬
‫ْبی پشٔگشايی اداسِ یبد يی ؽَٕذ‪ .‬اداسِ پشٔگشايی ًّذتبً دس فٕست اتٕيبتیضیؾٍ ًّهیبت يتُبٔة (دٔساَی) ثّ‬
‫ال ثهُذ ثٕدٌ دسرّ صشاست ََش ثّ ٔلت)‪.‬‬
‫کبس ثشدِ يی ؽٕد‪( .‬يخ ً‬

‫عیغتى ْبی کّ دس آَٓب ييبثمت کًیت اداسِ ؽَٕذِ تٕعو کذاو کًیت دیگش کّ ََش ثّ ٔلت ييبثك ثّ لبٌَٕ‬
‫کیفی لجهی يزٕٓل تغیشًَٕدِ تؤيیٍ يی ؽٕد‪ ،‬ثّ َبو عیغتى ْبی تْمیت کُُذِ یبد يی گشدد‪ .‬يخالً َغجت ‪ N2:H2‬دس‬
‫صذٔد يْیٍ عیغتى ْبی تَُیى اتٕيبتیک اص رًهّ عیغتى ْبی ثغتّ يی ثبؽذ‪,‬ؽکم ریم دیذِ ؽٕد‪.‬‬

‫‪XBX‬‬
‫جسم اداره شونده‬ ‫‪1‬‬
‫انرژی و یا ماده‬

‫تأثیر اداره کننده‬ ‫انرژی و یا ماده‬

‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬

‫نتیجۀ اندازه گیری‬

‫قیمت داده شدۀ پارامتر اداره شونده‬

‫ؽکم( ‪ )3‬ؽیًبی عتش ٔکتٕسی ‪ACS‬‬

‫‪ .1‬عبختًبٌ تجٕل کُُذِ ‪ .2‬عبختًبٌ اَذاصِ کُُذِ‬

‫‪ .3‬عبختًبٌ تَُیى کُُذِ‪ّ .4‬نٕ اداسِ کُُذِ (يیخبَیضو ارشا کُُذِ(‬

‫اص اَبنیضیؾٍ ؽیًبیی اعتشکتٕسی ‪ ACS‬يی تٕاٌ چُیٍ اعتُجبه ًَٕد کّ ‪ ACS‬یک عیغتى ثغتّ اعت صیشا‬
‫ْش ُّقشيبلجم ثبالی ّقُش يبثْذ تؤحیش ٔاسد يی کُذ‪.‬‬

‫ثبالی رغى اداسِ ؽَٕذِ ًْضيبٌ يی تٕاٌ چُذیٍ اخالل ًّم کُُذ ثّ ىٕس يخبل دس فٕست گشو ًَٕدٌ َفت‬
‫دس داػ َهذاس ثبالی دسرّ صشاست َفت خبسد ؽَٕذِ اص داػ يی تٕاٌ ّٕايم ریم تؤحیش کُُذِ‪:‬‬

‫‪6‬‬
‫لبثهیت صشاست دْی (تٕنیذ صشاست)‪ ،‬يبدِ عٕخت‪ ،‬يمذاس يبدِ عٕخت کّ يضتشق يی ؽٕد‪ ،‬دسرّ صشاست‬
‫َفت کّ داخم داػ يی ؽٕد‪ ،‬تشعجبت دس داخم َهٓب ٔ تشعت کخبفبت ثبالی عيش َهٓب ٔ ايخبل آٌ‪ .‬ييبثك ثّ‬
‫اخالنٓبی ٔاسدِ ٔ يٕامِ ٔاسد ؽذٌ‪ -‬تؤحیشْبی اداسِ کُُذِ َیض يی تٕاَذ چُذیٍ َُٕ ریم ثبؽذ‪ .‬صیبد عبختٍ ٔ یب‬
‫کى کشدٌ يبدِ عٕختی کّ ثّ داػ دادِ يی ؽٕد‪ ،‬صیبد کشدٌ ٔ یب کى کشدٌ يمذاس َفت کّ ثشای گشو ؽذٌ ثّ داػ‬
‫دادِ يی ؽٕد ٔ ايخبل آٌ‪ .‬اَتخبة يضم دسعت ٔاسد کشدٌ تؤحیش اداسِ کُُذِ کّ ثتٕاَذ ثّ فٕست ثغیبس يؤحش‬
‫تؤحیشات اخالل کُُذِ سا رجشاٌ کُذ ثغیبس يٓى يی ثبؽذ‪ .‬تؤحیشی کّ (عگُبل) دس يذخم کذاو ُّقش )‪ٔ (ACS‬اسد‬
‫يی ؽٕد ثّ َبو کًیت دخٕنی (‪ ٔ )XBX‬تؤحیش (عگُبل) دس يخشد ّیٍ ُّقش ثّ َبو کًیت خشٔری )‪(XBbIX‬‬
‫َبيیذِ يی ؽٕد‪.‬‬

‫دس عیغتى ثغتّ کًیت خشٔری ثشای ُّقش ثْذی کًیت دخٕنی يی ثبؽذ ثّ ىٕس يخبل کًیت ْبی دخٕنی‬
‫رغى اداسِ ؽَٕذِ ّجبستُذ اص‪ :‬تؤحیشْبی اخالل کُُذِ ٔ اداسِ کُُذِ ٔ کًیت خشٔری يمذاس پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ يی‬
‫ثبؽذ‪.‬عیغتى ْبی اداسِ اتٕيبتیک داسای ساثيّ يْکٕط يی ثبؽذ‪ .‬ساثيّ يْکٕط ّجبست اص تؤحیشی اعت کّ اص‬
‫يخشد کذاو ُّقش ثّ يذخم آٌ ٔ یب دس يخشد یب يذخم یکی اص ُّبفش لجهی دادِ يی ؽٕد‪ْ.‬شگبِ صیبد ؽذٌ‬
‫کًیت خشٔری کّ ثّ يذخم ُّقش دادِ يی ؽٕد‪ُْٕ ،‬ص ْى ثبّج صیبد ؽذٌ کًیت خشٔری يزکٕس گشدد دس ایٍ‬
‫فٕست ساثيّ يْکٕط ثّ َبو ساثيّ يْکٕط يخجت یبد يی ؽٕد‪.‬‬

‫اگش صیبد ؽذٌ کًیت خشٔری کّ ثّ يذخم دادِ يی ؽٕد‪ ،‬ثبّج کى ؽذٌ کًیت خشٔری يزکٕس گشدد‪ ،‬دس ایٍ‬
‫فٕست ساثيّ يْکٕط ثّ َبو ساثيّ يْکٕط يُفی یبد يی گشدد‪ّ )ACS( .‬جبست اص عیغتى ثب ساثيّ يْکٕط‬
‫يُفی اعت‪.‬عیغتى ْبي اداسِ اتٕيبتیک يی تٕاَُذ ثب ىشص کبس يغتمیى ٔ غیشيغتمیى ثبؽُذ‪ .‬عیغتى ْبي کّ دس آَٓب‬
‫رٓت يتضشک عبختٍ ّنٕ تَُیى کُُذِ (يیخبَیضو ارشا کُُذِ) اَشژی ثّ يقشف سعیذِ کّ تضت تؤحیش پبسايتش‬
‫تَُیى ؽَٕذِ تٕعو عبختًبٌ اَذاصِ گیشی ایزبد گشدیذِ ثّ َبو عیغتى ْبي ثب ىشص کبس يغتمیى یبد يی ؽٕد‪.‬الکٍ‬
‫ثْنی ألبت ؽذِ يی تٕاَذ کّ لِٕ ای کّ تٕعو عبختًبٌ اَذاصِ گیشی ثّ ٔرٕد ايذِ اعت ثشای تغیش يکبٌ‬
‫يیخبَیضو ارشا کُُذِ کفبیت ًَُٕدِ کّ دس ایٍ صآالت ثّ عیغتى اداسِ اَشژی کًکی اص يُجِ خبسری ٔاسد يی گشدد‬
‫چُیٍ عیغتى ْب ثّ َبو عیغتى ْبي اداسِ ثب ىشص کبس غیشيغتمیى یبد يی ؽٕد‪ .‬دس عیغتى ْب ثب ىشص کبس غیشيغتمیى‬
‫ََش ثّ َُٕ اَشژی کًکی اعتفبدِ ؽذِ ثّ عیغتى ْبي ْٕائي ثشلی ٔ ْبیذسٔنیکی تمغیى يی ؽَٕذ‪.‬‬

‫ثْنی ألبت عیغتى ْبي يشکت اص لجیم ثشلی‪ْٕ -‬ائي‪ ،‬ثشلی‪ْ -‬بیذسٔنیکی ٔ ايخبل آٌ سا ثّ ٔرٕد يی‬
‫آٔسَذ‪ )ACS ( .‬يی تٕاَذ ثب ىشص کبس ٔلفّ ای ٔ غیشٔلفّ ای ثبؽذ‪ .‬عیغتى ْب ثب ىشص کبس ٔلفّ ای عیغتى ْبي‬
‫سا يی گٕیُذ کّ دس آَٓب دس فٕست تغیش غیشٔلفّ ای (يتْبدی) پبسايتش تَُیى ؽَٕذِ تؤحیش تَُیى کُُذِ َیض ثّ‬
‫فٕست غیشٔلفّ ای ٔاسد يی گشدد‪ .‬عیغتى ْبي کّ دس آَٓب دس فٕست تغیش غیشٔلفّ ای (يتْبدی) پبسايتش‬
‫اداسِ ؽَٕذِ تؤحیش اداسِ کُُذِ ثّ فٕست ٔلفّ ای ٔاسد يی گشدد ثّ َبو عیغتى ْبي ثب ىشص کبس ٔلفّ ای یبد يی‬
‫ؽٕد‪.‬عیغتى ْب ثب ىشص کبس ٔلفّ ای ثّ عیغتى ْبي ايپٕنغی ٔ سیهی ای تمغیى يی ؽَٕذ‪ .‬دس عیغتى ْبي‬

‫‪7‬‬
‫ايپٕنغی تؤحیشات اداسِ کُُذِ تٕعو ايپٕنظ ْبی رذاگبَّ دس ٔلت لجالً دادِ ؽذِ ٔاسد يی گشدد‪ .‬يذت يمذاس ٔ‬
‫ّاللّ ايپٕنظ تٕعو صبنت عیغتى دس نضَّ يْیٍ صيبٌ دادٌ ايپٕنظ ْب تْییٍ يی ؽٕد‪ .‬دس فبفهّ ثیٍ ايپٕنظ ْب‬
‫عیغتى ليِ يی ثبؽذ‪ .‬صيبٌ ٔاسد کشدٌ ايپٕنظ ْب يشثٕه ثّ اَضشاف پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ َجٕدِ ٔ ثّ فٕست‬
‫دنخٕاِ دادِ يی ؽٕد‪.‬‬

‫دس عیغتى ْبي سیهی ای تؤحیش تَُیى کُُذِ تُٓب ٔلتی فٕست يی گیشد کّ پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ ثّ فٕست‬
‫يتْبدی تغیش کُذ ثّ لیًت يْیٍ ثشعذ‪ .‬دس پشکتیک اداسِ ًّهیبت تکُبنٕژیکی دس فُبیِ کیًیبٔی َفت ٔ کیًیبٔی‬
‫ٔ تقفیّ َفت اکخش ألبت ارغبيی ثّ يؾبْذِ يی سعذ کّ دس آَٓب الصو اعت چُذیٍ پبسايتش اداسِ ؽَٕذ‪ .‬ثّ ىٕس‬
‫يخبل دس ثشد تقفیّ الصو اعت دسرّ صشاست‪ ،‬فؾبس‪ ،‬استفبُ عيش ٔ يقشف اداسِ ؽَٕذ‪ .‬ثشای ْش یک اص‬
‫پبسايتشْبی َبو ثشدِ يی تٕاٌ ‪ ACS‬يشثٕه خٕدػ تؾکیم ؽٕد‪ .‬اگش چُیٍ عیغتى ْبي اداسِ اتٕيبتیک ثب‬
‫ًْذیگش ثّ ٔعیهّ استجبىبت خبسری يشثٕه َجبؽُذ ٔ تؤحیش يتمبثم ثیٍ آَٓب فشف دس رغى اداسِ ؽَٕذِ فٕست‬
‫ثگیشد‪ ،‬ایٍ چُیٍ عیغتى ْب ثّ َبو عیغتى ْبي تَُیى غیشاستجبىی یبد يی ؽَٕذ‪ .‬چُیٍ عیغتى ْب ٔلتی يی تٕاَُذ‬
‫تؾکیم ؽَٕذ کّ تؤحیش پبسايتشْبی اداسِ ؽَٕذِ ثبالی یکذیگش ٔرٕد َذاؽتّ ٔ یب ثغیبس َبچیض ثبؽذ (يبَُذ استفبُ‬
‫عيش ‪ ٔ L‬دسرّ صشاست ‪.)T‬‬

‫اگش پبسايتشْبی اداسِ ؽَٕذِ ثبالی ًْذیگش تؤحیش لبثم يالصَّ ٔاسد کُُذ دس ایٍ فٕست اداسِ ًَٕدٌ یکی‬
‫اص آَٓب ثشای پبسايتشْبی دیگش صیخیت اخالل سا داؽتّ ٔ عیغتى ْبي اداسِ ًَٕدٌ غیشاستجبىی دس ایٍ يٕسد ًَی‬
‫تٕاَُذ ثّ کبس سَٔذ (يبَُذ ‪ )P ٔ T‬دس ایٍ فٕست الصو اعت استجبه خبسری ثیٍ عیغتى ْبي اداسِ ًَٕدٌ‬
‫پبسايتشْبی رذاگبَّ ثشلشاس ؽَٕذ کّ ایٍ استجبىبت تؤحیش يتمبثم پبسايتشْبی اداسِ ؽَٕذِ سا اص ثیٍ ثشدِ ٔ یب‬
‫افغشی يی عبصَذ‪ .‬چُیٍ عیغتى ْب ثّ َبو عیغتى ْبي اداسِ ًَٕدٌ چُذ استجبىی یبد ؽذِ ٔ دس عبنٓبی اخیش‬
‫اعتًْبل ٔعیِ سا دسیبفت ًَٕدِ اَذ‪.‬‬

‫هطالثات اس سیستن ُاي ادارٍ اتْهاتیک (‪)ACS‬‬

‫صبنت عیغتى ْبي اداسِ کّ دس آَٓب اخالل ٔرٕد َذاؽتّ ٔ کًیت اداسِ ؽَٕذِ يغبٔی ثّ لیًت دادِ ؽذِ ثبؽذ‪،‬‬
‫ثّ َبو صبنت تْبدل (ثشلشاس ؽذِ) یبد يی ؽٕد‪ .‬تْبدل عیغتى دس َتیزّ تؤحیش اخالنٓب ثشْى يی خٕسد‪ ،‬تغیش کًیت‬
‫اداسِ ؽَٕذِ دس َتیزّ اخالنٓب ٔ ثکبس افتبدٌ تؤحیش تَُیى کُُذِ ثشای اص ثیٍ ثشدٌ اخالنٓب ثّ َبو ًّهیّ اداسِ ٔ یب‬
‫ًّهیّ گزسی یبد يی ؽٕد‪.‬‬

‫يًْٕالً ؽکم ًّهیّ اداسِ ثّ ؽکم گشافیکی اسائّ يی ؽٕد‪ .‬دس ؽکم ‪ 4‬يُضُي ْبی اص ًّهیبت گزسی کّ دس‬
‫عیغتى ْبي اداسِ ثّ ٔرٕد يی آیُذ َؾبٌ دادِ ؽذِ اَذ‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫ؽكم(‪ )4‬يُضُی ْبی ًّهیبت گزسی دسعیغتى ْبي اداسِ اتٕيبتیک‬

‫‪ -b‬پیشیٕدیک ييبثك ؽَٕذِ‬ ‫‪ًّ -a‬هیّ غیشپیشیٕدیک ييبثك ؽَٕذِ‬

‫‪ -e‬پیشیٕدیک غیشييبثك ؽَٕذِ‪.‬‬ ‫‪َٕ -d‬عبَی غیشييبثك ؽَٕذِ‬ ‫‪َٕ -c‬عبَی خبيٕػ َؾَٕذِ‬

‫دس گشافٓب دس يضٕسْبی افمی صيبٌ ٔ دس يضٕسْبی ًّٕدی اَضشاف کًیت اداسِ ؽَٕذِ (‪ )XBbIx‬دسد‬
‫گشدیذِ اعت‪ .‬دسآٔسدٌ کًیت اداسِ ؽَٕذِ ثّ لیًت دادِ ؽذِ دس یک صيبٌ فٕست يی گیشد کّ ثّ َبو ٔلت اداسِ‬
‫ًَٕدٌ یبد يی ؽٕد‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫ًّهیّ پیشیٕدیک ييبثك ؽَٕذِ ثذٌٔ َٕعبَبت فٕست گشفتّ ٔ دس يٕاسدی يزبص اعت کّ ٔلت اداسِ ًَٕدٌ‬
‫(‪ )tp‬اص لیًتی کّ تٕعو ؽشایو تخُیکی يزبص ؽًشدِ ؽذِ اعت‪ ،‬تزبٔص َکُذ ٔ ًْچُبٌ اَضشاف اًَّی کًیت‬
‫خشٔری (‪ )ΔXMAX.BbIX‬صیبد َجبؽذ‪ًّ .‬هیّ َٕعبَی ييبثك ؽَٕذِ خقهت َٕعبَی خبيٕػ ؽَٕذِ داسَذ چُیٍ‬
‫ًّهیّ ٔلتی يزبص اعت كّ (‪ tp ٔ )ΔXMAX.BbIX‬اص لیًت ْبی يْیٍ يزبص تزبٔص َکُذ‪ .‬دس ؽکم ‪ 4b‬يُضُی‬
‫ًّهیّ َٕعبَی خبيٕػ َؾَٕذِ َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت کّ فشف ٔلتی يزبص اعت کّ دايُّ (ايپهیتٕد) َٕعبٌ‬
‫اْتضاصات کى ثبؽذ‪ .‬دس ایٍ فٕست عیغتى ْیچ گبِ ثّ صبنت تْبدل یُْی ثّ صبنت آساو ثشًَی گشدد‪ .‬دس ؽکم ‪d‬‬
‫يُضُی ًّهیّ َٕعبَی غیشييبثك ؽَٕذِ ٔ دس ؽکم ‪ e‬يُضُی ًّهیّ پیشیٕدیک غیشييبثك ؽَٕذِ َؾبٌ دادِ ؽذِ‬
‫اعت‪ .‬کّ ثشای اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک اعتفبدِ ًَی گشدد‪.‬‬

‫اص سٔی يُضُي ْبی ًّهیبت گزسی يی تٕاَیى دسثبسِ کیفیت ًّهیّ اداسِ لنبٔت کُیى‪ًّ .‬هیّ گزسی دس‬
‫عیغتى اداسِ اتٕيبتیک يی تٕاَذ تُٓب دس َتیزّ تؤحیش اخالنٓب ثّ ٔرٕد آیذ‪ ،‬ثهکّ ًْچُبٌ يی تٕاَذ دس احش تغیش دادٌ‬
‫لیًت دادِ ؽذِ یُْی دس احش ّیبس عبختٍ عیغتى ثّ لیًت دادِ ؽذِ رذیذ کًیت اداسِ ؽَٕذِ ثّ ٔرٕد آیذ‪ .‬يُضُي‬
‫ْبی ًّهیبت گزسی دس فٕست تغیش دادٌ لیًت دادِ ؽذِ دس ؽکم ‪َ 5‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫ؽکم (‪ )5‬يُضُی ْبی ًّهیبت گزسی دسفٕست تغیشدادٌ لیًت دادِ ؽذِ‪۰‬‬

‫ييبنجبت یب خٕاعت ْبی اعبعی اص عیغتى ْبي اداسِ اتٕيبتیک ّجبست اصحجبت آَٓبعت یُْی ثشگشداَذٌ‬
‫عیغتى ثّ صبنت تْبدل ثْذ اصثشىشف ؽذٌ اخالل اؽکبل ‪ّ a,b,c,‬جبست اص عیغتى ْبی ثب حجبت ٔاؽکبل ‪eٔ d‬‬
‫ّجبست اص عیغتى ْبی ثی حجبت يیجبؽُذ ‪.‬‬

‫ثش ّالِٔ حجبت اص عیغتى ْبی اداسِ اتٕيبتیک خٕاعت اعبعي سارِ ثّ کیفیت اداسِ َیض ييبنجّ يیگشدد ْش‬
‫لذس کّ ص ٔد تش تْبدل عیغتى ثش لشاس گشدد ‪ .‬یُْی ثّ ْش اَذاصِ کّ ٔلت اداسِ ًَٕدٌ ‪ tp‬کًتش ثبؽذ ثّ ْشاَذاصِ‬
‫ایکّ يمذاس اَضشاف پب سايتش تَُیى ؽَٕذِ اص لیًت دادِ ؽذِ کًتش ثبؽذ ٔ ثّ ْشاَذاصِ ائیکّ تْذاد َٕعبت عیغتى‬
‫دسٔلت ‪tp‬کًتش ثبؽذ ثّ ًْبٌ اَذاصِ کیفیت ًّهیّ تَُیى ثٓتش اعت ‪ ,‬ثبالخشِ کیفیت ًّهیّ اداسِ کشدٌ ٔلتی ثهُذ‬

‫‪10‬‬
‫اعت کّ لیًت دادِ ؽذِ پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ دلیمتش حبثت َگٓذاؽتّ ؽٕد ‪ .‬عیغتى اداسِ اتٕيبتیک ٔلتی خیبنی‬
‫يیجبؽذ کّ کبيال دلیك سژیى دادِ ؽذِ تكُبنٕژیکی سا حبثت َگٓذاسد‪.‬‬

‫عیغتى اداسِ اتٕيبتیک ثبیذ لبثم اىًیُبٌ ثٕدِ ٔ کبس آَٓب ثی خيشثبؽذ ثشّالِٔ ایٍ عیغتى ْب ثبیذ التقبدی‬
‫ثٕدِ ٔتبصذ ايکبٌ داسای عبختًبٌ عبدِ ٔاعتفبدِ اص آَٓب آعبَتش ثبؽذ ‪.‬‬

‫خْاص عٌاصز سیستن ُای ادارٍ اتْهاتیک‬

‫عیغتى ْبی اداسِ اتٕيبتیک اص یک تْذاد صیبدتش ٔ یب کًتش ُّبفشیکّ ثب ًْذیگش ثيشیك يْیٍ ٔفم اَذ‬
‫تؾکیم ؽذِ اَذ ‪ْ .‬شیک اصُّبفش ٔ ٍبیف يْیٍ سا دسعیغتى اداسِ اتٕيبتیک ارشا يیکُُذ ٔ ٔامِ اعت کّ‬
‫خٕاؿ عیغتى دس يزًُٕ يشثٕه ثّ خٕاؿ ُّبفشیغت کّ دسایٍ عیغتى ؽبيم اَذ ‪ .‬خٕاؿ ُّبفش تٕعو‬
‫خقٕفیبت عتبتیکی ٔدَیبيیکی آَٓب تْیٍ يیؾَٕذ خقٕفیت عتبتیکی ُّبفش فشف ََش اصعبختًبٌ‬
‫ٔاختقبؿ آٌ ّجبست اعت اص تبثْیت کًیت خشٔری اص کًیت دخٕنی دسصبنت تْبدل یُْی )‪X BbIx= f(XBX‬‬

‫کّ دس ایُزب )‪ - f (XBX‬کًیت دخٕنی ‪ XBbix‬کًیت خشٔری يیجبؽذ ثشای رغى تَُیى ؽَٕذِ خقٕفیت عتبتیکی‬

‫)‪φ)= f (µ…….(1‬‬ ‫ّجبست اعت اص تبثْیت تغیش پبسايتش تَُیى ؽَٕذِ (‪ )φ‬اص اخالل (‪)µ‬‬

‫ثشای رغى تَُیى ؽَٕذِ فؾبس کًیت دخٕنی ( اخالل ) ّجبست اص تغیش يقشف ( ‪ ) FP‬ثٕدِ ٔخقٕفیت‬
‫) ‪P = f(FP‬‬ ‫عتبتیکی رغى ّجبست اعت اص ‪:‬‬

‫خقٕفیت عتب تیکی يیتٕاَذ ثؾکم رذٔل ْب ٔ یب گشاف ْب اسایّ ؽٕد ایٍ خقٕفیت يٕلِ يیذْذ تب يمذاس‬
‫اَضشاف کًیت خشٔری سا دس فٕست تغیش يْهٕو کًیت دخٕنی دس صبنت سعیذٌ ثضبنت تْبدل تْیٍ ًَبیى ‪.‬‬

‫دسٔلت سعى ًَٕدٌ خقٕفیت عتبتیکی دس يضٕس افمی لیًت کًیت دخٕنی (‪ )XBX‬يتضٕل ٔدس يضٕس‬
‫ًّٕدی لیًت يشثٕه کًیت خشٔری (‪ )xBbix‬تبثِ سا لشاس يیذُْذ دس ؽکم ریم خقٕفیت عتبتیکی رفت‬
‫صشاستی خشٔيیم کٕپیم ( ‪ )TXK‬تضت دسرّ صشاست اَزبو ْبی آصاد يغبٔی ثّ ففش َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت ‪.‬‬

‫‪11‬‬
‫خقٕفیت عتبتیکی ُّقش يیتٕاَذ خيی ٔغیش خيی ثبؽذ ‪ .‬دسصبنت أل آَٓب تٕعو يْبدنّ خيی َٕؽتّ‬
‫ؽذِ ٔدس فٕست اسایّ گشافیکی ؽکم خو يغتمیى سا داسد ‪ُّ .‬قشیکّ داسای چُیٍ خقٕفیت اعت ثُبو ُّقش‬
‫خيی یبد يیگشدد ‪.‬‬

‫اگش خقٕفیت عتبتیکی ؽکم خو يُضُی سا داؽتّ ثبؽذ یُْی تٕعو يْبدنّ غیش خيی َٕیؾتّ ؽٕد دسایٍ‬
‫فٕست خقٕفیت عتبتیکی غیش خيی ثٕدِ ُّٔقش ثب چُیٍ خقٕفیت ثُبو ُّقش غیش خيی یبد‬
‫يیگشدد‪.‬ثغیبسی ُّبفشئیکّ عیغتى اداسِ اتٕيبتیک سا تؾکیم يیذُْذ غیشخيی يیجبؽُذ ‪ .‬یُْی دسخقٕفیت‬
‫عتبتیکی آَٓب کًیت ْبی دخٕنی داسای تٕاٌ ثیؾتش اصیک اَذ (‪ . ( n 1‬يضبعجّ چُیٍ عیغتى ْب ثغیبس يغهك اعت‬
‫ثُب ثشاٌ دسًّم ثشای عبدِ عبختٍ خقٕفیت عتبتیکی سا خيی يیغبصَذ یُْی خقٕفیت سا دسیک لغًت‬
‫کٕچک آٌ ثضیج خو يغتمیى لجٕل يیکُُذ ‪.‬‬

‫ثيٕس يخبل دسؽکم (‪َ ) 6‬ؾبٌ دادِ ؽذِ کّ دس اىشاف َميّ (‪ )a‬خقٕفیت يُضُی انضٌ يیتٕاَذ تٕعو‬
‫يًبط یُْی تٕعو خو يغتمیى ّٕك ؽٕد ‪.‬چُیٍ عبدِ عبختٍ ثیؾتشثّ عجت آٌ يًکٍ اعت کّ دس اداسِ اتٕيبتیک‬
‫اَضشاف کًیت ْبی خشٔری اص لیًت ْبی يتْبدل کًتش يیجبؽذ خقٕفیت خيی تٕعو صأیّ يیالٌ آٌ اسصیبثی‬
‫يیؾٕد ‪َ.‬غجت کًیت خشٔری ثش کًیت دخٕنی ثشای ْش َميّ خقٕفیت خيی کًیت حبثت ثٕدِ ٔ يیتٕاَذ اص‬
‫‪ )tg‬دسیٍ فٕست يیتٕاَیى يْبدنّ خقٕفیت‬ ‫ىشیك ‪ tg‬صأیّ يیالٌ ( ) اسایّ گشدد ‪.‬اگش لجٕل کُیى کّ (‪k‬‬
‫عتبتیکی ُّقش خيی سا ىٕس ریم تضشیش ًَبئیى ‪ XBbIx = K.XBX‬مشیت (‪ )K‬ثُبو مشیت تمٕیت ُّقش یبد‬
‫يیؾَٕذ ‪.‬‬

‫ؽکم( )‪ )6‬خقٕفیت عتبتیکی ُّقشغیشخيی‬

‫ایٍ مشیت َؾبٌ يیذْذ کّ تغیش کًیت خشٔری َغجت ثّ تغیش کًیت دخٕنی چُذ يشتجّ کًتش یب صیبدتش اعت‬
‫ٔدس َتیزّ يیتٕاَذ ْى ثضسگتش ٔ ْى کٕچکتش اص ‪ 1‬ثبؽذ ‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫مشیت (‪ًْ ) K‬چُبٌ يیتٕاَذ ََشثّ ٔاصذات اَذاصِ گیشی کًیت ْبی دخٕنی ٔ خشٔری داسای ٔاصذ ٔیب‬
‫ثذٌٔ ٔاصذ ثبؽذ عیغتى ْبی اداسِ اتٕيبتیک عیغتى ْبی دیُبيیکی يیجبؽذ‪ .‬یُْی عیغتى ْبی اَذ کّ ََشثّ ٔلت‬
‫تغیش يیکُُذ ثُب ثشاٌ داَغتٍ تُٓب خقٕفیت عتبتیکی ُّبفشیکّ دسعیغتى اداسِ اتٕيبتیک ؽبيم اَذ کبفی َیغت‬
‫صیشا خقٕفیت عتبتیکی عیغتى ْب سا دسصبنت تْبدل يؾخـ يیغبصد الصو اعت تب خقٕفیبت دیُبيیکی‬
‫ُّبفش سا َیض اسصیبثی ًَبئیى ‪.‬‬

‫خقٕفیت دیُبيیکی ُّقش ّجبست اعت اص تبثْیت تغیش کًیت خشٔری (‪ )XBbix‬دسٔلت اصتغیشكًیت‬
‫دخٕني (‪ (XBX‬دس سژیى گزسی دس فٕست کذاو لبٌَٕ تغیش کًیت دخٕنی خقٕفیت دیُبيیکی ُّبفش يختهف‬
‫عیغتى اداسِ اتٕيبتیک سا يیتٕاَیى ثقٕست تضهیهی ( يضبعجٕی ) ٔیب ثيشیك تزشثی تْیٍ ًَبئیى ‪ .‬دسایٍ فٕست‬
‫الصو اعت کّ کًیت دخٕنی ييبثك ثّ یک لبٌَٕ يْیٍ تغیش ًَبیذ ‪ .‬يشا ّبت ًَٕدٌ ایٍ ؽشه يٕلِ يیذُْذ تب‬
‫خقٕفیبت دیُبيیکی ُّبفش يختهف سا ثبْى يمبیغّ ًَبئیى ‪ .‬دس ؽشایو ًّهی اکخشا (‪ )XBX‬سا ثقٕست رٓؾی‬
‫( ؽکم ‪ 8‬دیذِ ؽٕد ) ٔیب ثقٕست عیُی عٕئیذل تغیش يیذُْذ چُیٍ تغیش ‪ XBX‬ثّ ؽشایو ٔالْی ‪ ACS‬ييبثمت‬
‫يیکُُذ ‪.‬‬

‫دسفٕست تغیشيمذاس‪XBX‬تبٔلت ‪ t0‬يب اثتذا لیًت (‪ )xBXI‬داسیى ٔثْذآ ایٍ يمذاس سا ثقٕست رٓؾي ثّ‬
‫)صیبد گشدیذِ ٔيغبٔی ثّ (‪ )XBX 2‬يیگشدد کّ ثْذا ایٍ لیًت ثبلی يیًبَذ‪.‬‬ ‫اَذاصِ(‪BX‬‬

‫ؽکم (‪ )7‬گشاف تغیشرٓیؾی کًیت دخٕنی‬

‫‪13‬‬
‫دسفٕست دس یبفت ًَٕدٌ خقٕفیت دیُبيیکی ُّقش ثيشیمّ يضبعجٕی عیغتى يْبدالت تشتیت دادِ يیؾَٕذ‬
‫کّ صم آَٓب يٕلِ يیذْذ تب خقٕفیت دیُبيیکی ُّقش دادِ ؽذِ سا صبفم ًَبئیى یُْی يْبدنّ سا ثذعت آٔسیى کّ‬
‫کًیبت دخٕنی ٔخشٔری ُّقش دادِ ؽذِ سا دسصبنت گزسی ثبْى استجبه يیذُْذ ‪.‬‬

‫ثضیج يخبل رغى تَُى ؽَٕذِ سا دس ََش يیگشیى کّ دسآٌ الصو اعت استفبُ عيش يبیِ حبثت َگٓذاؽتّ ؽٕد‪.‬‬
‫(ؽکم ‪ )8‬ثيٕس يخبل چُیٍ رغى تَُیى ؽَٕذِ يیتٕاَذ لغًت پبئیٍ ثشد تقفیّ کّ دسآٌ يبیِ ثبالی ثؾمبة ‪ 2‬لشاس‬

‫داؽتّ ٔثْذآ ثّ لغًت پبئیٍ ثشد رشیبٌ يیکُذ ثبؽذ اصثشد يبیِ تٕعو پًپ ‪ 3‬ثب يقشف حبثت ‪ FP‬خبسد‬
‫يیگشدد‪ .‬دیذِ ؽٕد کّ استفبُ عيش يبیِ دسثشد دس فٕست ثشْى خٕسدٌ صبنت تْبدل چگَّٕ تغیش يیکُذ يمذاس‬
‫رشیبٌ يبیِ سا دسثؾمبة تٕعو ‪ٔ F‬يمذاس خشٔد يبیِ سا تٕعو پًپ اصىشیك ‪َ Fp‬ؾبٌ يیذْیى ‪.‬‬

‫ؽکم )‪(8‬‬

‫دسصبنت تْبدل استفبُ ‪ H‬تغیشَّ ًَٕدِ‪ F n = FP‬يي ثبؽذدسفٕستیكّ ‪ F‬اص ‪ Fp‬صیبد تش ؽٕد استفبُ ‪H‬‬
‫صیبد يیگشدد ‪ .‬يْبدنّ ثیالَظ يبدی ثؾکم دیفشَغیبني ( دسفٕستیکّ ‪ Fp‬حبثت ثبؽذ ) يیتٕاَذ ثؾکم ریم تضشیش‬
‫)‪f .d ( H)= Fn.dt…………….. (2‬‬ ‫گشدد‬

‫دساَزب ‪ ∆Fn ٔ ∆:H‬ثبنتشتیت افضایؼ استفبُ عيش ٔافضایؼ يمذاس دخٕل يبیِ ثّ ثشد يیجبؽذ‪.‬‬

‫‪ -f‬يغبصت يميِ ّشمی ثشد يیجبؽذ‪.‬‬

‫=‬ ‫)‪. ∆Fn………………. (3‬‬ ‫اصيْبدنّ (‪ )2‬داسیى کّ‬

‫يْبدنّ ‪ّ 3‬جبست اصيْبدنّ تفبمهی رغى دس ََشگشفتّ ؽذِ اعت کّ خٕاؿ دیُبيیکی آَشا ثیبٌ يیکُذ ثشای تْیٍ‬
‫لبٌَٕ تغیش استفبُ دسٔلت يْبدنّ تفبمهی ‪ 3‬سا اَتیگشال گشفتّ صبفم يی ًَبئیى ‪:‬‬

‫‪14‬‬
 ‫∫ =ا‪∆H‬‬

‫دسفٕست تغیش رٓؾی کًیت دخٕنی ‪ٔ ( Fn‬لتیکّ ‪ ∆Fn= cons‬ثبؽذ) اصيْبدنّ ‪ 4‬صبفم يیًُبئیى کّ ‪:‬‬

‫=‪∆H‬‬

‫ٔ‪∆Fn = ∆xBX‬ثبؽذ دسایٍ فٕست اصيْبدنّ ‪ 5‬صبفم يیًُبئیى ‪:‬‬ ‫‪,‬‬ ‫دسفٕستیکّ ‪1/f = k,‬‬

‫‪= K.‬‬ ‫)‪.t……...(6‬‬

‫یُْی يْذنّ ‪ 6‬يْذنّ خو يغتمیى اعت ‪.‬‬

‫خقٕفیت صيبَی خو ييبنّْ ؽذِ کّ تٕعو يْبدنّ ‪ 6‬سعى ؽذِ اعت دسؽکم (‪َ ) 9‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‬

‫ؽکم )‪ (9‬خقٕفیت دیُبيیکی صهمّ اَتیگشانی‬

‫‪- (b‬تغیشكًیت خشٔري‬ ‫‪ -)a‬تغیشكًیت دخٕني‬

‫اصگشاف دیذِ يیؾٕد کّ اگش کًیت دخٕنی ثقٕست رٓؾي تغیش کُذ دسایٍ فٕست کًیت خشٔری دسرشیبٌ‬
‫ٔلت ثقٕست خيی تغیش يیکُذ چُیٍ صهمّ ثُبو صهمّ اَتگشانی یبد يیؾٕد‪.‬‬

‫ثشای ایُکّ لبٌَٕ تغیش کًیت خشٔری ثشای ْش صهمّ اَتیگشانی ثذ عت آٔسیى يْبدالت‪ 6ٔ 5 ،4، 3‬سا ثؾکم‬
‫ثی ٔاصذ يی آٔسیى ‪.‬ثشای ایٍ يَُٕس ىشف چپ يْبدنّ ‪ 3‬سا مشة ٔ تمغى (‪ٔ )Ho‬ىشف ساعت آَشا مشة‬
‫‪ F‬يیکُیى ‪ .‬کّ دس ایُزب ‪ Ho.‬استفبُ عيش لجم اص ثشْى خٕسدٌ صبنت تْبدل ٔ ‪ Fn.H‬يمذاسَٕسيبل يبیِ‬ ‫ٔتمغیى‬
‫ایکّ ثّ ثشد دادِ ؽذِ ٔ ييبثمت ثّ استفبُ عيش ‪ Ho‬يیکُذ‪ .‬صبفم يیذاسیى کّ ‪:‬‬

‫‪15‬‬
 ‫‪Ho‬‬ ‫(‬ ‫=)‬ ‫ٔیب‬ ‫‪.‬‬ ‫=) (‬ ‫)‪…………. (7‬‬

‫= ‪ًْ T‬چُبٌ‬ ‫کًیت حبثت ثٕدِ ٔ داسای ٔاصذ ٔلت اعت ٔآَشا تٕعو ‪َ T‬ؾبٌ يیذْیى یُْی‬ ‫مشیت‬

‫َؾبٌ دادِ صبفم يیذاسیى کّ‪:‬‬ ‫𝜇‬ ‫𝜑‪,‬‬

‫=‬ ‫𝜑‬ ‫ٔیب‬

‫يْبدنّ (‪ )9‬ثب يْبدنّ (‪ )3‬يتبثمت يیکُذ کّ ثذٌٔ ٔاصذ اَذاصِ گیشی َٕؽتّ ؽذِ اعت ثْذ اص اَتیگشال گیشي‬

‫يْبدنّ(‪.)9‬‬

‫𝛍‬ ‫∫‬ ‫صبفم يیذاسیى کّ‬

‫‪ )φ‬ثبؽذ داسیى کّ ‪:‬‬ ‫يْبدنّ (‪ )10‬ييبثمت ثّ يْبدنّ (‪ )4‬يیکُذ ‪ .‬دس فٕستیکّ (‬

‫‪μ‬‬ ‫𝜑‬

‫دس يْبدنّ (‪)11‬‬ ‫اگش يْبدنّ (‪ )11‬سا ثب يْبدنّ (‪ )6‬يمبیغّ کُیى دیذِ يیؾٕد کّ مشیت ‪ k‬دس يْبدنّ (‪ )6‬ثب‬

‫ييبثمت يیکُذ ‪ .‬مشیت ‪ T‬ثُبو ٔلت ساصگٌٕ ( ٔلتیکّ ثب ؽشُٔ اصاٌ کًیت خشٔری ثبعشّت حبثت ؽشُٔ‬
‫يیکُذ تبٔلتیکّ عشّت آٌ حبثت ثبلی يیًبَذ ) یبد يیؾٕد ‪ .‬اصيْبدنّ (‪َ )11‬تیزّ يیؾٕد کّ تغیش کًیت خشٔری‬
‫ٔلتی صیبد تش اعت کّ تغیش کًیت دخٕنی صیبد تش ثٕد ٔٔلت ساصگٌٕ ‪ T‬کًتش ثبؽذ ‪.‬‬

‫خقٕفیت صهمّ اَتیگشانی ایٍ اعت کّ ثب اَضشاف صتی َبچیض کًیت دخٕنی کًیت خشٔری ثقٕست‬
‫يتًبدی ثب عشّت صیبدتش یب کًتش تغیش يیکُذ یُْی صهمّ اَتیگشانی داسای خقٕفیت عتبتیکی ًَی ثبؽذ ‪.‬‬

‫دسيخبل کّ ييبنّْ ًَٕدیى دس فٕست صیبد ؽذٌ يمذاس دخٕنی يبیِ ََش ثّ يقشف آٌ استفبُ عيش دسثشد‬
‫ثقٕست يتًبدی تب استفبُ ثؾمبة افضایؼ یبفتّ کّ ثبّج ثشْى خٕسدٌ کبس ثشد يیگشدد ‪.‬‬

‫ثشّکظ صیبد ؽذٌ يقشف َغجت ثّ دخٕل يبیِ ثشد ثقٕست يتًبدی خبنی ؽذِ يیشٔد تب آَکّ استفبُ‬
‫عيش ثّ ففش ثشعذ‪.‬‬

‫ثشای عپشاتٕس گبصی اص ثیالَظ يبدی يیتٕاَیى يْبدنّ سا ثذعت ثیبٔسیى کّ خٕاؿ دیُبيیکی آَشا يؾخـ ًَبیذ ‪.‬‬

‫‪T.‬‬

‫‪16‬‬
 ‫ٔیب ثؾکم ثذٌٔ ٔاصذ‪.‬‬

‫‪T‬‬ ‫𝜇‬ ‫𝜑‬

‫اصصم يْبدالت يزکٕس داسیى کّ ‪:‬‬

‫)‪)…………… (14‬‬

‫𝜇‬ ‫𝜑‬ ‫)‪)…………………..… (15‬‬

‫اسایّ گشافیکی خقٕفیت دیُبيیکی چُیٍ رغى ؽکم خٕاْذ داؽت ٔيختـ ثشای صهمّ اپیشیٕدیک يیجبؽذ ‪.‬‬

‫خقٕفیت دیُبيیکی صهمّ اپیشیٕدیک (غیش پیشیٕدیک ) دس ؽکم (‪َ )11‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫ؽکم (‪ )10‬خقٕفیت دیُبيیکی صهمّ غیش پیشیٕدیک‬

‫ثشای يُبعت ثٕدٌ اکخش ؽیًب ْبی عتشٔکتٕسی عیغتى ْبی اداسِ اتٕيبتیک صبفم يیگشدد كّ دسؽكم‬
‫(‪َ )11‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪17‬‬
‫ؽكم (‪ )11‬عیغتى ْبی تَُیى فؾبس‬

‫‪ – a‬ؽیًبی ٍٔیفٕی‬

‫‪ – b‬ؽیًبی عتشٔکتٕسی‬

‫‪18‬‬
 ‫تخش دّم‬

‫خْاص اساسی ّ تصٌیف اجسام ادارٍ شًْذٍ‬

‫رغى اداسِ ؽَٕذِ ّجبست اص دعتگبِ ‪،‬لغًتی اص ًّهیّ تکُبنٕژی ٔ یب دس يزًُٕ تًبو ًّهیّ يیجبؽذ کّ دس آٌ‬
‫اداسِ ًَٕدٌ یک یب چُذ پبسايتش فٕست يیگیشد ثّ ایٍ تشتیت ارغبو اداسِ ؽَٕذِ يیتٕاَذ سیبکتٕس ْبی يختهف‬
‫ثشد تقفیّ‪ ،‬داػ ْبی َهذاس‪ ،‬دعتگبِ ْبی تْٕیل دُْذِ صشاست‪ ،‬پًپ ْب ٔدعتگبِ ْبی دیگش ٔ ًْچُبٌ ًّهیبت‬
‫تميیش أنی َفت عُتیض ايَٕیب ٔ ايخبل آٌ ثبؽذ ‪.‬‬

‫دس ؽیًبی عتشٔکتٕسی ( ‪ ) ACS‬رغى اداسِ ؽَٕذِ ّجبست اص صهمّ اعت کّ دس يذخم تٕعو يضم ٔاسد‬
‫کشدٌ تبحیشات اخالل کُُذِ ٔ اداسِ کُُذِ ٔ دس يخشد تٕعو يضم لشاس دادٌ عبختًبٌ لجٕل کُُذِ‪ ،‬عبختًبٌ اَذاصِ‬
‫گیشی يضذٔد ؽذِ اعت عبختًبٌ لجٕل کُُذِ آنّ اَذاصِ گیشی دس يمبثم تغیش پبسايتش تَُیى ؽَٕذِ ّکظ انًْم‬
‫َؾبٌ يیذْذ‪.‬‬

‫رغى اداسِ ؽَٕذِ ُّقش اعبعی ( ‪ ) ACS‬اعت ثُب ثش آٌ خٕاؿ عیغتى دس يزًُٕ تب صذٔد صیبدی تٕعو‬
‫خٕاؿ رغى اداسِ ؽَٕذِ تْیٍ يیگشدد ‪ .‬یکی اص خٕاؿ اعبعی ارغبو اداسِ ؽَٕذِ حجبت آَب يیجبؽذ‪ .‬رغى اداسِ‬
‫ؽَٕذِ يبَُذ ثشد تقفیّ سا دس ََش يیگیشیى کّ دس آٌ الصو اعت استفبُ سا دس لغًت پبئیٍ ثشد اداسِ ًَبئیى‪.‬‬

‫ؽکم (‪ )12‬خقٕفیت دیُبيیکی رغى اداسِ ؽَٕذِ ثب حجبت‬

‫‪19‬‬
‫فشك يیکُیى کّ يقشف يبیِ اص ثشد تٕعو رشیبٌ خٕد ثخٕدی فٕست يیگیشد ‪ .‬دس فٕست يغبٔی ثٕدٌ‬
‫) ‪ ( Fn  FP‬استفبُ يبیِ دس ثشد حبثت يیجبؽذ‪ .‬اگش دس کذاو نضَّ صيبٌ ( ‪ ( Fn‬ثقٕست رٓؾي تغیش کُذ دسایٍ‬
‫فٕست استفبُ عيش دس ثشد ؽشُٔ ثّ صیبد ؽذٌ يیکُذ ‪.‬‬

‫صیبد ؽذٌ استفبُ عيش يبیِ ثبّج اصدیبد فؾبس ْبیذسٔعتبتیکی ٔ ييبثك ثّ آٌ ثبّج صیبد ؽذٌ يقشف اص‬
‫ثشد يیگشدد‪ .‬ثْذ اص گزؽت یک ٔلت دٔثبسِ يغبٔی ) ‪ ( Fn  FP‬ثب لیًت ْبی رذیذ ایٍ کًیت ْب ٔلیًت رذیذ‬
‫استفبُ عيش يبیِ دس ثشد ثش لشاس يیگشدد ‪ .‬ثقٕست گشافیکی ًّهیّ ييبنّْ ؽذِ دس ؽکم (‪َ )12‬ؾبٌ دادِ ؽذِ‬
‫اعت ‪.‬‬

‫یُْی يب خقٕفیت دیُبيیکی رغى ييبنّْ ؽذِ سا ثّ دعت يی آٔسیى‪.‬‬

‫ارغبو تَُیى ؽَٕذِ کّ دس آَٓب کًیت خشٔری ثب گزؽت صيبٌ ثّ لیًت يتْبدل رذیذ ( ثذٌٔ تَُیى کُُذِ )‬
‫يیالٌ يیکُذ ثُبو ارغبو ثب حجبت یبد يیؾَٕذ‪.‬‬

‫خبفیت رغى کّ داسای لبثهیت دس آيذٌ ثضبنت تْبدل ثْذ اص تغیش رٓؾي کًیت دخٕنی ثذٌٔ يذاخهّ اص‬
‫خبسد يیجبؽذ ثُبو تغبٔی خٕد ثخٕدی ٔ یب تَُیى خٕدثخٕدی یبد يیؾٕد‪.‬‬

‫رغى ييبنّْ ؽذِ داسای تغبٔی خٕدثخٕدی يخجت اعت ‪ .‬دس ثْنی ارغبو تغبٔی خٕدثخٕدی ثّ اَذاصِ صیبد‬
‫اعت کّ دس احش تغیش کًیت دخٕني كًیت خشٔری ًّآل تغیش ًَیکُذ يخبل چُیٍ ارغبو ثؾمبة ثشد تقفیّ اعت‬
‫کّ دس آٌ يضیو ثضسگ سیختُی يبیِ حبثت ثٕدٌ استفبُ عيش سا دس احش تغیش دخٕل يبیِ تبيیٍ يیکُذ ثشای چُیٍ‬
‫ارغبو ثّ تَُیى کُُذِ ْب مشٔست َیغت صیشا خبفیت تغبٔی خٕدثخٕدی ًّهیّ اداسِ سا ثٓتش يیغبصد‪.‬‬

‫خبفیت تغبٔی خٕدثخٕدی ثبّج ثٓتش فٕست گشفتٍ ًّهیّ تَُیى يیؾٕد‪ .‬ثّ ارغبو ثب حجبت یُْی ارغبيیکّ‬
‫داسای تغبٔی خٕدثخٕدی اَذ ارغبو يشثٕه يیجبؽذ کّ دس آَٓب دسرّ صشاست‪ ،‬فؾبس ٔ يقشف تَُیى يیگشدد‪.‬‬
‫نضٔو َقت تَُیى کُُذِ ْب دس چُیٍ ارغبو ایُيٕس ٔامش يیؾٕد کّ لیًت تْبدل رذیذ پبسايتش تَُیى ؽَٕذِ ًْیؾّ‬
‫ثب تمبمبْبی سژیى تکُبنٕژیکی ييبثمت ًَیکُذ ‪.‬‬

‫اگش دس يخبل ثبال يقشف خٕد ثخٕدی يبیِ سا اص ثشد ثٕعیهّ خبسد کشدٌ تٕعو پًپ فٕست گیشد دس‬
‫ایُقٕست رغى اداسِ ؽَٕذِ سا ثذعت يی آٔسیى کّ دس آٌ تغبٔی خٕد ثخٕدی ٔرٕد َذاسد‪.‬‬

‫چُیٍ ارغبو ثُبو ارغبو خُخی یب ارغبو اعتبتیکی یبد يیؾٕد ‪ .‬کًیت خشٔری دس چُیٍ ارغبو ثْذ اص تغیش‬
‫رٓؾي کًیت دخٕنی ثب گزؽت ٔلت لیًت يتْبدل رذیذ سا اختیبس ًَیکُذ ثهکّ ثقٕست خيی تغیش يیًُبیذ چُیٍ‬
‫ارغبو اداسِ ؽَٕذِ يیتٕاَُذ ثی حجبت ثبؽُذ‪.‬‬

‫‪20‬‬
 ‫ؽکم (‪ )13‬خقٕفیت دیُبيیکی رغى اداسِ ؽَٕذ خُخی‬

‫کًیت ثب گزؽت صيبٌ َّ تُٓب ثيشف لیًت يتْبدل تمشة ًَی ًَبیذ ( لغًیکّ دس ارغبو ثب حجبت اعت ) ثهکّ‬
‫ثب عشّت صیبد ؽَٕذِ تغیش يیکُذ چُیٍ ارغبو داسای تغبٔی خٕدثخٕدی يُفی اَذ ‪ .‬خقٕفیت دیُبيیکی صهمّ ثی‬
‫حجبت دس ؽکم ( ‪َ ) 14‬ؾبٌ دادِ اعت‪.‬‬

‫تغیش کًیت خشٔری کّ دس احشتغیش عگُبل دس يذخم ثٕرٕد آيذِ اعت ثقٕست غیش يضذٔد ثب عشّت صیبد‬
‫ؽَٕذِ ادايّ يی یبثذ ثی حجبت ثٕدٌ رغى ثبالی کیفیت ًّهیّ اداسِ کشدٌ تبحیشيُفی ٔاسد يیکُذ ‪.‬‬

‫ؽکم (‪ )14‬خقٕفیت دیُبيیکی صهمّ ثی حجبت‬

‫‪21‬‬
‫يخبل چُیٍ رغى يیتٕاَذ تْبيم صَزیشی اَفزبس ْغتٕی ٔ ايخبل آٌ ثبؽذ ثغیبسی ارغبو فُبیِ کیًیبٔی ‪،‬‬
‫َفت ٔ کیًیبٔی اص رًهّ ارغبو ثب حجبت يیجبؽذ‪.‬‬

‫ارغبو تَُیى ؽَٕذِ ًْچُبٌ داسای خبفیت اعت كّ ثُبو ٍشفیت یبد يیگشدد‪.‬‬

‫ٍشفیت ّجبست اعت اص لبثهیت رغًیکّ دس خٕد يبیِ ‪،‬گبص ٔ یب کذاو يضیو دیگش ٔ ًْچُبٌ کذاو َُٕ اَشژی‬
‫سا رخیشِ يیکُذ ‪ْ .‬ش لذس ٍشفیت رغى ثیؾتش ثبؽذ ثّ ًْبٌ اَذاصِ حبثت َگٓذاؽتٍ پبسايتش تَُیى ؽَٕذِ ثّ لیًت‬
‫دادِ ؽذِ آ عبَتش اعت ‪ .‬صیشا ْش لذس ٍشفیت صیبد تش ثبؽذ ثّ ًْبٌ اَذاصِ تغیش کًیت خشٔری تضت ّیٍ تغیش‬
‫کً یت دخٕنی کًتش اعت ‪ .‬يخبل رغى ثب ٍشفیت صیبد ٍشف اعت کّ دس آٌ آة ربسی کّ تٕعو ثخبس دآ گشو‬
‫يیؾٕد ٔرٕد داسد دس َتیزّ يٕرٕدیت يمذاس صیبد آة صتی تغیشات ؽذیذ دس داخم ؽذٌ يمذاس ثخبسات آة ثبّج‬
‫تغیش ؽذیذ صشاست آة دس لغًت خشٔری ٍشف ًَیگشدد چُیٍ ارغبو ثُبو ارغبو یک ٍشفیتّ یبد يیؾَٕذ‪.‬‬

‫ثغیبسی ارغبو دس فُبیِ کیًیبٔی ٔ تقفیّ َفت ارغبو دٔ ٍشفیتّ ثٕدِ ٔنی يیتٕاَذ چُذیٍ ٍشفیتّ َیض ثبؽذ‬
‫‪ .‬يخبل رغى دٔ ٍشفیتّ ّجبست اص دعتگبِ تْٕیل دُْذِ صشاست اعت کّ دس آٌ یک ٍشفیت يضتٕی صشاست دس‬
‫َبلم صشاست ٍشفیت دٔيی يمذاس صشاست يضقٕل گشو ؽَٕذِ ‪ٍ ٔ ،‬شفیت عٕيی يمذاس صشاست اعت کّ تٕعو‬
‫َم ْبی تْٕیل دُْذِ صشاست ٔ پٕػ آٌ رخیشِ يیگشدد‪ٍ .‬شفیت أنی ثُبو ٍشفیت دس رٓت داخم ؽذٌ ٔ‬
‫ٍشفیت دٔيی ثُبو ٍشفیت دس رٓت يقشف یبد يیگشدد‪.‬‬

‫دس ؽشایو ًّهی اًْیت صیبد سا ایٍ داسد کّ کذاو یک اص ایٍ ٍشفیت ْب ثضسگتش اعت کّ ََش ثّ ایٍ‬
‫ٍشفیت ْب ًّهیّ اداسِ ًَٕدٌ کًیت خشٔری آعبَتش ٔیب يؾکم تش يیجبؽذ ثيٕس يخبل دس تْٕیل دُْذِ صشاست‬
‫يضقٕل گشو ؽَٕذِ ََش ثّ يمذاس َبلم صشاست کًتش ثبؽذ حبثت َگٓذاؽتٍ دسرّ صشاست ثّ يشاتت يؾکم تش‬
‫اعت َغجت ثّ ایُکّ اگش يمذاس يضقٕل گشو ؽَٕذِ ََش ثّ َبلم صشاست صیبد تش ثبؽذ ‪.‬‬

‫ارغبو اداسِ ؽَٕذِ کّ دس آَٓب کًیت خشٔری دستًبو صزى ٍشف دس سژیى گزسی يغبٔیبَّ تغیش کُذ ٔ یب دس‬
‫صبنت تْبدل داسای ّیٍ لیًت ثبؽذ ثُبو ارغبو ثب پبسايتش ْبی يتًشکض یبد يیؾٕد‪ .‬يخبل ایٍ ارغبو يیتٕاَُذ‬
‫سیبکتٕس ْبی ایضٔتشيیکی فؾبس گبص گٕنذس ٔ غیشِ ثبؽذ‪.‬‬

‫ارغبيی ٔرٕد داسَذ کّ دس آَٓب لیًت کًیت خشٔری دس َمبه يختهف رغى چّ دس سژیى گزسی ٔ چّ دس‬
‫صبنت تْبدل يغبٔی َجٕدِ کّ چُیٍ ارغبو ثُبو ارغبو ثب پبسايتش ْبی يُمغتّ یبد يیؾٕد ثيٕس يخبل دسَم ْبی‬
‫يبسپیچ گشو کُُذِ داػ َهذاس صتی دس صبنت تْبدل دسرّ صشاست يضقٕالت ََش ثّ ىٕل َهٓبی يبسپیچ يتفبٔت‬
‫اعت ‪ ٔ .‬ثبآلخشِ رغى اداسِ ؽَٕذِ داسای ٔلت تبخیش يیجبؽذ‪.‬‬

‫تبخیش ٔلتی اعت کّ ثیٍ نضَّ تغیش کًیت دخٕنی ٔ ؽشُٔ تغیش کًیت خشٔری يیگزسد‪.‬‬

‫‪22‬‬
 ‫ؽکم (‪ )15‬اؽکبل تبخیش‬

‫‪ -2‬تبخیش اَتمبنی‬ ‫‪ -1‬ثذٌٔ تبخیش‬

‫‪ -4‬تبخیش ٍشفیتی ٔ اَتمبنی‬ ‫‪ -3‬تبخیش ييبثك ٍشفیتی‬

‫ًّهیّ تٕعو تبخیش صیبد يؾخـ يیگشدد ثضیج يخبل يیتٕاَیى تغیش دسرّ صشاست يضقٕل سا دس خشٔد اص‬
‫داػ َهذاس ثْذ اص تغیش يمذاس دخٕل يبدِ عٕخت دس داػ َهذاس رکش ًَبئیى ثیٍ ایٍ دٔ تغیش فبفهّ صيبَی لبثم‬
‫يالصَّ ٔرٕد داسد کّ ایٍ فبفهّ صيبَی ثشای ّجٕس صشاست اص ثیٍ رذاس َهٓب يیگزسد‪.‬دس ّیٍ ٔلت تغیش فؾبس‬
‫ٔ يقشف يًْٕالً دس ارغبو ثب پبسايتش ْبی يتًشکض داسای تبخیش کى اَذ ‪.‬‬

‫اص َميّ ََش اداسِ اتٕيبتیک اص ًّْ يُبعت تش ارغبو یک ٍشفیتّ ثب پبسايتش ْبی يتًشکض کّ داسای کًتشیٍ‬
‫تبخیش ثٕدِ يیجبؽُذ‪.‬‬

‫ييبنّْ خٕاؿ رغى تب دسیبفت ًَٕدٌ خقٕفیبت عتبتیکی ٔ دیُبيیکی آٌ ثقٕست يضبعجٕی ٔ تزشثی‬
‫يًکٍ اعت ٔنی دس تًبو يٕاسد رغى اص تَُیى کُُذِ ثقٕست رذاگبَّ ييبنّْ يیگشدد‪.‬‬

‫‪23‬‬
‫تْیٍ تضهیهي ( يضبعجٕی ) خقٕفیبت عتبتیکی رغى اداسِ ؽَٕذِ فشف ثشای ارغبو عبدِ يًکٍ اعت‬
‫ثشای ارغبو يغهك تْیٍ تضهیم خقٕفیبت عتبتیکی يًکٍ َیغت دس ایٍ فٕست اص ىشیمّ تْیٍ تزشثی کبس‬
‫يیگیشَذ ‪ .‬دس ایٍ ىشیمّ یکْذِ صآالت يتْبدل يغهغم رغى سا تضت لیًت ْبی يشثٕىّ کًیت ْبی دخٕنی ٔ‬
‫خشٔری ثٕرٕد يی آٔسد‪.‬‬

‫ثشای ایٍ يَُٕس ٔانٕ تَُیى کُُذِ اصیک يٕلْیت ثّ يٕلْیت دیگش دس صذٔد لیًت ْبی يزبص دس أسدِ ٔ‬
‫ثْذ اص ثش لشاس ؽذٌ صبنت تْبدل لیًت عگُبل دخٕنی ٔ پبسايتش خشٔری سا اَذاصِ يیکُُذ ََش ثّ َتبیذ صبفهّ‬

‫گشاف دس يضٕسات ‪  B b I X ٔ  BX‬سعى يیؾٕد ٔ یب رذٔل ْب تشتیت دادِ يیؾَٕذ کّ اص سٔی آَٓب يیتٕاَیى‬
‫مشیت تمٕیت رغى سا تْیٍ کُیى ‪.‬‬

‫خقٕفیت دیُبيیکی ارغبو اداسِ ؽَٕذِ َیض ثقٕست تزشثی ثذعت يی آیذ‪ .‬دس رغى تَُیى ؽَٕذِ کّ دس‬

‫صبنت تْبدل لشاس داسد اخالل رٓؼ کًیت دخٕنی ‪ٔ  BX‬اسد يیؾٕد دس ایٍ فٕست يمذاس ایٍ اخالل ٔ نضَّ‬
‫ٔاسد کشدٌ آٌ اَذاصِ يیگشدد ‪ .‬دس ٔلت تبحیش ایٍ اخالل فٕساً اَذاصِ گیشی تغیش پبسايتش خشٔری ‪  BBIX‬سا دس‬
‫ٔلت تب صيبَی اديّ يیذُْذ کّ ًّهیّ گزسی ختى ؽٕد یُْی تب ٔلتی ادايّ يیذُْذ کّ پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ لیًت‬
‫حبثت سا دس ارغبو ثب حجبت اختیبس کُذ ٔ یب تب ٔلتیکّ عشّت تغیش کًیت دخٕنی دس ارغبو خُخی ثش لشاس گشدد کّ‬
‫ایٍ خٕد ایزبد صبنت يتْبدل رذیذ عیغتى سا يؾخـ يیغبصد‪.‬‬

‫دس فٕست تْیٍ تزشثی خقٕفیت دیُبيیکی رغى کّ ثبالی آٌ يیتٕاَذ چُذیٍ اخالل تبحیش ٔاسد کُذ ؽشه‬
‫الصيی ایُغت تب تًبو اخالل ْب ثّ یک عيش حبثت َگٓذاؽتّ ؽَٕذ ( ثزض یک اخالل کّ تبحیش آٌ ييبنّْ يیگشدد )‬
‫اص ًّْ يًٓتش اًْیت ًّهی سا تضمیك خٕاؿ دیُبيیکی رغى دس احش ٔاسد ؽذٌ آٌ اخالنی داسد کّ ثبالی آٌ‬
‫ّنٕ تَُیى کُُذِ تبحیش ٔاسد يیکُذ ٔ یب ٔاسد خٕاْذ کشد ‪.‬‬

‫َتبیذ صبفهّ گشاف سا دس کًیبت ٔمْیّ ) ‪ (  Bbix  t‬سعى يیکُُذ ‪ .‬چُیٍ گشاف خقٕفیت صيبَی‬
‫(خقٕفیت دیُبيیکی ) رغى يیجبؽذ‪.‬‬

‫‪24‬‬
‫ؽکم (‪ )16‬گشاف خقٕفیت دیُبيیکی داػ‬

‫‪25‬‬
 ‫ثضیج يخبل تْیٍ خقٕفیت دیُبيیکی داػ َهذاس سا ييبنّْ يًُبئیى‪.‬‬

‫ؽکم (‪ )17‬ؽیًبی دسیبفت ًَٕدٌ خقٕفیت دیُبيیکی داػ َهذاس‬

‫ؽیًبی ثبال يٕلِ يیذُْذ تب خقٕفیت دیُبيیکی داػ َهذاس سا دس فٕست تغیش دادٌ دخٕل يٕاد عٕخت‬
‫(کًیت دخٕنی ) ثّ کًک دكًّ ‪ٔ ٔ 4-3‬انٕ ‪ 4-4‬سا ََش ثّ تغیش دسرّ صشاست يضقٕل دس خشٔد اص داػ‬
‫( کًیت خشٔری ) کّ تٕعو تبحیشات اخالل ْبی دیگش ثبالی کًیت خشٔری ( يمذاس يضقٕل دادِ ؽذِ ٔ دسرّ‬
‫صشاست آٌ‪ ،‬فؾبس دس َم َبلم‪ ،‬دخٕل يٕاد عٕخت ) آالت اَذاصِ گیشی يشثٕه آَٓب َقت گشدیذِ اعت ‪ .‬ثش اعبط‬
‫دسربت صبفهّ تٕعو پٕتُغیٕيتش خقٕفیت صيبَی سا سعى ًَٕدِ ٔ يْبدنّ دیفشاَغیهی رغى اداسِ ؽَٕذِ سا‬
‫ثذعت يی آٔسَذ‪.‬‬

‫‪26‬‬
 ‫تخش سْم‬

‫تٌظین کٌٌذٍ ُای اتْهاتیک‬

‫‪ . 1‬صٌف تٌذی تٌظین کٌٌذٍ ُای اتْهاتیک‬

‫تَُیى کُُذِ ْبی اتٕيبتیک ّجبست اص عبختًبٌ یب (يزًُٕ عبختًبٌ ْب) اعت کّ ثشای حبثت َگٓذاؽتٍ‬
‫پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ َضدیک ثّ لیًت دادِ ؽذِ اعتفبدِ گشدیذِ ٔ صتی االيکبٌ ثب دلت صیبد کبس يیًُبیُذ‪.‬‬

‫تَُیى کُُذِ ْبی اتٕيبتیک اص یکْذِ ُّبفش يتؾکم اَذ‪ .‬ثشای اَذاصِ گیشی پبسايتشاداسِ ؽَٕذِ عبختًبٌ‬
‫لجٕل کُُذِ (فشعتُذِ) ٔ انّ اَذاصِ گیشی اعتفبدِ گشدیذِ ثشای تٓیّ تبحیش تَُیى کُُذِ عبختًبٌ اداسِ کُُذِ ثب‬
‫فشعتُذِ لیًت دادِ ؽذِ ٔرٕد داسدکّ ثّ آٌ لیًت دادِ ؽذِ پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ ٔاسد يیؾٕد دسعبختًبٌ اداسِ‬
‫کُُذِ لیًت ْبی ربسی (اَذاصِ ؽذِ) پبسايتش ثبلیًت دادِ ؽذِ آٌ يمبیغّ گشدیذِ ٔ ّذو ييبثمت ًَبیبٌ يیؾٕد‪.‬‬

‫ََشثّ يمذاسٔ ّاليّ ّذو ييبثمت عگُبل اداسِ کُُذِ تٓیّ گشدیذِ کّ ایٍ عگُبل ثّ ّنٕ ثْذی تَُیى کُُذِ‬
‫اتٕيبتیک ّنٕ تَُیى کُُذِ (يیخبَیضو ارشاکُُذِ) اَتمبل يیبثذ‪.‬‬

‫دستَُیى کُُذِ ْبی اتٕيبتیک يغهك عبختًبٌ ْبی امبفی ٔرٕد داسَذ کّ لبٌَٕ خٕاعتّ ؽذِ تبحیش اداسِ کُُذِ‬
‫سا تٓیّ يیًُبیُذ‪ .‬دسثْنی تَُیى کُُذِ ْب تًبو ُّبفش يتزکشِ دس یک ثذَّ رب دادِ يیؾٕد ایٍ ُّبفش دس ثْنی‬
‫تَُیى کُُذِ ْب دس يٕامِ يختهف لشاسدادِ ؽذِ ٔ ثبًْذیگش تٕعو خيٕه استجبه ٔفم يیگشدد‪.‬‬

‫تَُیى کُُذِ ْبی اتٕيبتیکی ََش ثّ ىشص کبس ‪،‬اختقبفی ٔ عبختًبٌ يتُُٕ اَذ‪.‬‬

‫يؾبثّ ثّ عیغتى ْبی اداسِ اتٕيبتیک تَُیى کُُذِ ْبی اتٕيبتیکی سايیتٕاٌ ََشثّ چُذیٍ يؾخقّ فُف ثُذی‬
‫ًَٕد‪.‬‬

‫تَُیى کُُذِ ْب ََش ثّ َُٕ کبس يیتٕاَذ ثّ تَُیى کُُذِ ْب ثب ىشصکبس يغتمیى ٔ غیشيغتمیى ٔغیشِ فُف ثُذی‬
‫ؽَٕذ‪.‬‬

‫تَُیى کُُذِ ْب ثب ىشص کبسيغتمیى ّجبست اص تَُیى کُُذِ ْبی اَذ کّ دس آَٓب ثشای يتضشک عبختٍ ّنٕ‬
‫تَُیى کُُذِ کبسی اعتفبدِ گشدیذِ کّ تٕعو عبختًبٌ اَذاصِ گیشی دس َتیزّ تغیش پبسايتش تَُیى ؽَٕذِ ارشايیؾٕد‪.‬‬

‫ایٍ تَُیى کُُذِ ْب ثّ يُبثِ امبفی اَشژی مشٔست َذاؽتّ ٔٔلتی اعتًْبل يیؾَٕذ کّ لِٕ ْبی صیبد ثشای‬
‫يتضشک عبختٍ ّنٕ تَُیى کُُذِ مشٔست َجبؽذ‪.‬‬

‫دس تَُیى کُُذِ ْب ثب ىشص کبس غیشيغتمیى تغیشيکبٌ ّنٕ تَُُى کُُذِ ثّ کًک ثّ صشکت دسآٔسَذِ کًکی‬
‫کّ ثُبو يضشک یبد يی ؽٕد ثب ثّ کبسثشدٌ اَشژی کّ اص خبسد دادِ يیؾٕد فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫‪27‬‬
‫ایٍ تَُیى کُُذِ ْب ََشثّ َُٕ اَشژی يغتًْهّ ثّ تَُیى کُُذِ ْبی ْٕائي ثشلی ْبیذسٔنیکی ٔ يختهو تمغیى‬
‫يیؾَٕذ‪.‬تَُیى كُُذِ ْب ََشثّ ىشیمّ فْبنیت ثّ تَُیى كُُذِ ْبي ثبىشصكبس يتًبدي ٔغیشيتًبدي تمغیى‬
‫يیؾَٕذ‪ .‬تَُیى کُُذِ ْب ثب ىشصکبس يتًبدی ّجبست اص تَُیى کُُذِ ْبی اَذ کّ دس آَٓب دٔسِ اَتمبل تبحیش ات‬
‫اصيذخم ثّ يخشد ثقٕست يتًبدی ثغتّ ثٕدِ ٔ تغیش کًیت تَُیى ؽَٕذِ ثبّج تغیشيکبٌ ّنٕ تَُیى کُُذِ دس‬
‫ْش نضَّ صيبٌ يیگشدد‪.‬‬

‫دس تَُیى کُُذِ ْب ثب ىشص کبس غیش يتًبدی (ٔلفّ ای) دٔسِ اَتمبل تبحیشات اص يذخم ثّ يخشد ثّ فٕست‬
‫ٔلفّ ای ليِ يیگشدد‪ ٔ .‬اصًْیٍ عجت دس يذتیکّ دٔسِ ليِ اعت دسرّ ثبصثٕدٌ ّنٕ تَُیى کُُذِ تبثِ تغیش‬
‫کًیت تَُیى ؽَٕذِ ًَی ثبؽذ‪.‬تَُیى کُُذِ ْب ثب ىشصکبس ٔلفّ ای يیتٕاَُذ سیهی ٔ ايپٕنغی ثبؽذ‪.‬‬

‫کًیت دخٕنی تَُیى کُُذِ ّجبست اصلیًت پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ يیجبؽذ ٔنی ثغیبس يُبعت اعت ثضیج کًیت‬
‫دخٕنی يمذاس اَضشاف پبسايتشاداسِ ؽَٕذِ اصلیًت دادِ ؽذِ اعتفبدِ گشدد‪.‬‬

‫کًیت خشٔری تَُیى کُُذِ ّجبست اص يمذاس تبحیش تَُیى کُُذِ ٔنی دس ًّم اکخشا يمذاس تغیش يکبٌ ّنِٕ‬
‫تَُیى کُُذِ سا ثضیج عگُبل خشٔری تَُیى کُُذِ ثکبسيیجشَذ‪.‬‬

‫تًبو کًیت ْبی يتزکشِ داسای ٔاصذ اَذاصِ گیشی اَذ ٔ ایٍ دس ثغیبسی يٕاسد يُبعت َجٕدِ صیشا ایٍ تَُیى‬
‫کُُذِ سا يیتٕاٌ ثشای تیَیى پبسايتشْبی يختهف سژیى تخُبنٕژیکی ثکبس ثشدِ ٔدس َتیزّ ثشای تؾشیش خٕاؿ‬
‫تَُیى کُُذِ اتٕيبتیکی يُبعت تش اعت تب کًیت ْبی ثذٌٔ ٔاصذ اَذاصِ گیشی سا ثکبس ثشد ثُبثشآٌ دس تؾشیضبت‬
‫ثْذی ثضیج عگُبل دخٕني تَُیى کُُذِ َغجت اَضشاف پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ سا اصلیًت دادِ ؽذِ ثشلیًت دادِ ؽذِ‬
‫پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ لجٕل يیکُیى‪.‬‬

‫اَضشاف پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ اصلیًت دادِ ؽذِ‬

‫=‪φ‬‬
‫لیًت دادِ ؽذِ پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ‬

‫ثّ صیج کًیت خشٔری تَُیى کُُذِ َغجت يمذاس تغیش يکبٌ ّنٕ تَُیى کُُذِ سا ثش تغیشيکبٌ اًَّی‬
‫يًکٍ آٌ لجٕل يیًُبئیى‪.‬‬

‫يمذاس تغیشيکبٌ ّنٕ تَُیى کُُذِ‬

‫=‪µ‬‬
‫يمذاس تغیشيکبٌ اًَّی يًكٍ ّنٕ تَُیى کُُذِ‬

‫تَُیى کُُذِ ْب ََش ثّ خقٕفیت ييبنجّ ؽذِ حبثت َگٓذاؽتٍ کًیت تَُیى ؽَٕذِ اص ٔلت ثّ تَُیى کُُذِ ْبی‬
‫تخجیت کُُذِ پشٔگشايی ٔ تْمیت کُُذِ تمغیى يیؾَٕذ‪.‬‬

‫‪28‬‬
‫تَُیى کُُذِ ْبی تخجیت کُُذِ صیبد تشيٕسد اعتًْبل داسَذ آَب کًیت تَُیى ؽَٕذِ سا َضدیک ثّ لیًت دادِ ؽذِ‬
‫کّ حبثت ثٕدِ حبثت َگًٓیذاسد‪ .‬دسفٕست مشٔست لیًت دادِ ؽذِ کًیت اداسِ ؽَٕذِ سا ثّ لیًت حبثت رذیذ‬
‫(‪) φ= constant‬‬ ‫تٕعو دعت تغیش يیذُْذ ثشای چییٍ تَُیى کُُذِ ْب افبدِ ریم فذق يیکُذ‪.‬‬

‫دس تَُیى کُُذِ ْبی پشٔگشايی ثّ کًک عبختًبٌ ْبی يخقٕؿ پشٔگشايی( فشعتُذِ لیًت دادِ ؽذِ)‬
‫کًیت اداسِ ؽَٕذِ ثّ پشٔگشاو دادِ ؽذِ لجهی دس ٔلت تغیش يیکُذ دس ایٍ فٕست يیتٕاٌ َٕؽت کّ‪φ = f(t) :‬‬

‫دساَزب ‪ٔ t‬لت اعت‪.‬‬

‫دس تَُیى کُُذِ ْبی تْمیت کُُذِ لیًت کًیت اداسِ ؽَٕذِ سا دس ٔلت ييبثك ثّ تغیش کذاو کًیت دیگش کّ‬
‫}‪φ=f{(y), t‬‬ ‫ثبالی فشعتُذِ لیًت دادِ ؽذِ تَُیى کُُذِ تبحیش ٔاسد يیکُذ تغیش يیذُْذ دس ایٍ صبنت‪:‬‬

‫خبفیت اعبعی تَُیى کُُذِ ّجبست اص لبٌَٕ تَُیى اعت کّ تٕعو اٌ ارشا يیؾٕد‪.‬یُْی ؽکم تبثیْت ثیٍ‬
‫کًیت خشٔری ٔ دخٕنی تَُیى کُُذِ‪.‬‬

‫لبٌَٕ اداسِ ًَٕدٌ تٕعو ؽشایو تبيیٍ حجبت عیغتى ٔ داؽتٍ کیفیت خٕاعتّ ؽذِ اداسِ ًَٕدٌ تْیٍ يیگشدد‪.‬‬

‫اص ًّْ ثیؾتش تَُیى کُُذِ ْبی ریم ثکبس يیشٔد يتُبعت ‪ ،‬اَتیگشاني ‪ ،‬يتُبعت اَتیگشاني (پیضٔدسٔيی) يتُبعت‬
‫ٔایضٔدسٔيی یب تمذو‬ ‫تغیش‬

‫تٌظین کٌٌذٍ ُای هتٌاسة‬

‫ؽیًبی تَُیى کُُذِ يتُبعت کّ ثقٕست يختقشثُبو ‪ -π‬تَُیى کُُذِ َیض یبديیؾٕددسؽکم (‪َ )18‬ؾبٌ دادِ ؽذِ‬
‫اعت‪۰‬‬

‫ؽکم(‪ )18‬ؽیًبی ‪ -π‬تَُیى کُُذِ‬

‫ُّقش صغبط ّجبست اص يًجشاٌ استزبّی ‪ ،1‬فُش‪ ٔ 2‬نٕصّ يذٔس فهضی ‪ 3‬اعت کّ دس يمبثم تغیش فؾبس‬
‫دس َم َبلم ّکظ انًْم َؾبٌ يیذْذ‪.‬‬

‫‪29‬‬
‫ٔ اص ىشیك َم ‪ 4‬پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ فؾبس‪ P‬ثّ يًجشاٌ ٔاسد يیؾٕد يًجشاٌ اص ىشیك نٕصّ ‪ 3‬ثبيیهّ ًّٕدی ‪5‬‬
‫ٔ ٔانٕ ‪ٔ 6‬فم اعت لیًت دادِ ؽذِ فؾبس تٕعو دسرّ اَمجبك فُش ثکًک َت ‪ 7‬اَذاصِ يیؾٕد‪.‬‬

‫دس صبنت تْبدل لِٕ فؾبس یکّ ثبالی يًجشاٌ ًّم يیکُذ تٕعو لِٕ استزبّی فُش يتْبدل يی گشدد‪.‬‬

‫)‪P.F = L.C ………..(16‬‬ ‫دس فٕستیکّ اص ٔصٌ ُّبفش عیغتى فشف ََش ًَبئیى يیتٕاٌ َٕؽت کّ‬

‫)‪∆P .F = ∆L.C……………..(17‬‬ ‫ٔیب ََشثّ اَضشافبت‬

‫دسایُزب‪ P:‬فؾبس اداسِ ؽَٕذِ‪ F ،‬يغبصت يًجشاٌ ‪ C ،‬مشیت ؽخی فُش‪ L،‬تغیش يکبٌ ّنٕتَُیى کُُذِ‪.‬‬

‫=‪ L‬كًیت ْبي ‪ C،F‬ثشاي تَُیى كُُذِ دادِ ؽذِ حبثت اَذ‪.‬‬ ‫ٔیب‬

‫‪L=kp. P‬‬ ‫‪َ =KP‬ؾبٌ دادِ ثُؤ صبفم يیذاسیى كّ‬

‫‪∆L = kp . ∆ P‬‬

‫(‪XBbIx = Kp. XBx.........…)18‬‬

‫ٔیب ثؾکم کًیت ْبی ثذٌٔ ٔاصذ اَذاصِ گیشی‬

‫(‪µ= k.φ......................)91‬‬

‫دس يْبدنّ اخیش کّ يْبدنّ لبٌَٕ ‪-π‬تَُیى کُُذِ يیجبؽذ ‪ K‬مشیت تمٕیت اعتًْبدنّ َؾبٌ يیذْذکّ ثٓش لیًت‬
‫اداسِ ؽَٕذِ تُٓب یک يٕلیْت ّنٕ تَُیى کُُذِ ييبثمت يیکُذ ایٍ خبفیت ‪ -π‬تَُیى کُُذِ ثْهت آٌ اعت کّ دس‬
‫احش تغیش ثبس ‪ -π‬تَُیى کُُذِ کًیت اداسِ ؽَٕذِ ساثب لیًت دادِ ؽذِ دلیك حبثت َگٓذاؽتّ ًَیتٕاَذ‪ََ .‬ش ثّ دسرّ‬
‫تغیش ثبس لیًت يتْبدل رذیذ کًیت اداسِ ؽَٕذِ اص لیًت دادِ ؽذِ یک اَذاصِ فشق داسد کّ ایٍ فشق ثُبو اَضشاف‬
‫ثبلُیًبَذِ یبد يیگشدد‪-π .‬تَُیى کُُذِ ثْنآ ثُبو تَُیى کُُذِ عتبتیکی یبد يی گشدد‪.‬‬

‫دس ؽکم (‪ )19‬ؽیًبی تَُیى فؾبس دس گبص گٕ نذس َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬
‫هصزف كٌٌذٍ گاى گاس‬

‫‪PC‬‬

‫‪1-1‬‬

‫گاز‬

‫ؽكم( ‪ )19‬ؽیًبي اداسِ ًَٕدٌ گبص دسگبصكٕنذس‬

‫‪30‬‬
‫ثبس َٕسيبل يضبعجّ ؽذِ گبصيقشف ؽَٕذِ ؽًشدِ يیؾٕد‪ .‬دس احش صیبد ؽذٌ ؽذیذ يقشف گبص فؾبس دس َم‬
‫ؽشُٔ ثّ کى ؽذٌ ٔ ٔانٕ تَُیى کُُذِ ؽشُٔ ثّ صشکت ثّ ىشف ثبال ًَٕدِ ٔ يمذاس گبص ّجٕسی سا صیبد يیغبصد‬
‫ثّ يزشدئ یکّ يمذاس گبصیکّ اص تَُیى کُُذِ ّجٕس يیکُذ صیبد گشدیذ فؾبس ثْذ اص تَُیى كُُذِ ؽشُٔ ثّ صیبد ؽذٌ ٔ‬
‫ٔانٕ ؽشُٔ ثّ صشکت ثّ ىشف پبییٍ يیًُبیذ لیًت رذیذ ساکّ اص لیًت دادِ ؽذِ ثّ يمذاس ‪(ΔXBbIx ocT( PocT‬‬
‫فشق ؽذِ‪ ،‬اختیبسيیکُذ‪.‬‬

‫اَضشاف ثبلیًبَذِ ثّ ایٍ تشتیت تٕمیش يیؾٕد کّ دس احشثبس صیبد ؽذِ تَُیى کُُذِ ثبیذ اص ىشیك خٕد يمذاس‬
‫ثیؾتشی گبص ساّجٕسدْذ‪ٔ.‬ني تَُیى كُُذِ يیتٕاَذ يمذاسثیؾتشگبصسا تُٓب تضت فؾبس کًتش ٔ لتیكّ ّنٕ تَُیى‬
‫کُُذِ آٌ ثّ دسرّ ثیؾتشی َغجت ثّ ثبس َٕسيبل ثبص ثبؽذ ّجٕس دْذ‪.‬‬

‫ثيٕسيخبل دس احش کى ؽذٌ ثبس ‪-π‬تَُیى کُُذِ فؾبس ثهُذتش سا ََش ثّ فؾبس دادِ ؽذِ َگًٓیذاسد ‪-π‬تَُیى کُُذِ‬
‫تٕعو صذ تُبعت يؾخـ يی گشدد‪.‬‬

‫صذ تُبعت َؾبٌ يیذْذ کّ دسکذاو صذٔد تغیشپبسايتشاداسِ ؽَٕذِ تغیشيکبٌ ّنٕ تَُیى کُُذِ اصیک صبنت‬
‫صذی ثضبنت صذی دیگش(اصصبنت ثغتّ ثّ ثبص ) فٕست يیگیشد‪ ۰‬صذ تُبعت داسای لیًت ریم اعت‪۰‬‬

‫)‪…………… (20‬‬
‫𝛍‬

‫)‪۰۰۰۰..۰۰۰۰۰۰ )21‬‬ ‫یُْی صذتُبعت یک لیًت يْکٕط مشیت تمٕیت ‪ K‬اعت‬

‫ٔامش اعت کّ ْشلذسصذ تُبعت کًتشثبؽذ ثّ ًْبٌ اَذاصِ صذٔد کًتشتغیشپبسايتشاداسِ ؽَٕذِ ثبّج‬
‫تغیشيکبٌ ّنٕتَُیى کُُذِ دسگشدػ کبيم آٌ يیگشددٔثشّکظ يًْٕآل ( ) ثّ فیقذی لیًت تؾکیم تَُیى کُُذِ‬
‫اسایّ يیؾٕد‪۰‬‬

‫تغیشپبسايتشاداسِ ؽَٕذِ‬ ‫دسایُزب 𝜑 ٔ‬

‫گشدػ اًَّی ّنٕتَُیى کُُذِ‪۰‬‬ ‫𝜇ٔ‬

‫ثيٕسيخبل دستَُیى کُُذِ ْب ثبصذ تُبعت ‪ 10%‬دساحشاَضشاف پبسايتشاداسِ ؽَٕذِ ثّ اَذاصِ ‪ 10%‬اصعکیم آنّ‬
‫ّنٕتَُیى کُُذِ گشدػ کبيم سا ارشآ يیکُذ ‪۰‬کًیت ( ) ثشا ‪-π‬تَُیى کُُذِ ْب يیتٕاَذ يختهف ثبؽذ ثيٕسيخبل‬
‫گشدػ اًَّی ّنٕتَُیى کُُذِ يیگشدد‪۰‬‬

‫‪ δ‬یُْی اَضشاف ثغیبسَب چیض پبسايتشاداسِ ؽَٕذِ اصلیًت دادِ ؽذِ ثبّج گشدػ اًَّی ّنٕتَُیى‬ ‫‪)a‬‬
‫کُُذِ يیگشدد‪۰‬‬

‫‪31‬‬
‫‪ δ‬یُْی تغیشپبسايتش اداسِ ؽَٕذِ ثّ اَذاصِ ‪ 50%‬اصلیًت دادِ ؽذِ ثبّج تغیشيکبٌ ّنٕتَُیى‬ ‫‪)b‬‬
‫‪ δ‬دسؽکم ‪ 20‬خقٕفیت عتبتیکی ‪-π‬تَُیى‬ ‫‪ٔδ‬‬ ‫کُُذِ يیگشدد ثّ ًْیٍ تشتیت‬
‫کُُذِ ثبصذٔد تُبعت يختهف اسیّ گشدیذِ اعت‪۰‬‬

‫صذ تُبعت ‪ К‬ـ تَُیى کُُذِ ( يبَُذ مشیت تمٕیت ‪ ) П‬يیتٕاَذ تٕعو یبثٕعیهّ ّٕك کشدٌ يًجشاٌ (یُْی‬
‫تغیشدادٌ يغبصت ‪ F‬آٌ کّ ایٍ کبسیک اَذاصِ يؾکم تشاعت) ٔیب تٕعو ّٕك کشدٌ فُش(یُْی تغیشدادٌ دسرّ‬
‫استزبّیت ‪ C‬آٌ کّ ثّ يشاتت آعبَتشاعت) تغیشدادِ يیؾٕد صذ تُبعت ًْچُبٌ ثُبو پبسايتشّیبسکُُذِ ‪ -К‬تَُیى‬
‫کُُذِ یبد يیؾٕد‪.‬خقٕفیت دیُبيیکی ‪-К‬تَُیى کُُذِ دسؽکم (‪َ )20‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪۰‬‬

‫ؽکم )‪ (20‬خقٕفیت عتبتیکی ‪-К‬تَُیى کُُذِ ثبصذٔد تُبعت يختهف‬

‫دساحش تغیش رٓؾی کًیت دخٕنی پبسايتشخشٔری َیضثبیذ ثقٕست رٓؾی تغیش کُذ ٔنی کًیت خشٔری ثبیك‬
‫تبخیش (ييبثك ثّ يُضُي َميّ چیٍ ) تغیش يیکُذ ثْهت ایُکّ ‪-К‬تَُیى کُُذِ ْب داسای اَضشاف ثبلی يبَذِ اَذ آَٓب‬
‫سا يًْٕالثشای تَُیى پبسايتشْبی يبَُذ فؾبس‪ -‬استفبُ عيش ٔ يقشف دسيٕاسد یکّ دلت صیبد يشاّبت ًَٕدٌ‬
‫لیًت دادِ ؽذِ پبسايتشتَُیى ؽَٕذِ خٕاعتّ َؾٕد ٔثّ اَذاصِ ‪ 10-25 %‬اَضشاف يزبص ثبؽذ ثکبس يیجشَذ‪.‬‬

‫ثشای تَُیى دسرّ صشاست ُْگبيیکّ حبثت َگٓذاؽتٍ دلیك آٌ ثّ عيش دادِ ؽذِ خٕاعتّ ؽَٕذ ثکبس ثشدٌ‬
‫‪ -К‬تَُیى کُُذِ يؾٕسِ دادِ ًَیؾٕد‪۰‬‬

‫‪32‬‬
 ‫ؽکم (‪ )21‬خقٕفیتت دیُبيیکی ‪ -К‬تَُیى کُُذِ‬

‫يمذاس اَضشاف ثب لی يبَذِ يیتٕاَذ يضبعجّ گشدد صیشا آَب يشثٕه ثّ صذ تُب عت ( ‪ ) δ‬صذٔد عکیم آنّ‬
‫(‪ ) TшK‬تضایذ ثبس ( ‪ٔ ) ∆qH‬صذٔد ٍشفیت تٕنیذی ّنٕتَُیى کُُذِ یُْی يشثٕه ثّ کًیت ْبی ‪qmin ٔ qmax‬‬
‫اعت کّ ثّ ایٍ لیًت ْب تَُیى کُُذِ يیتٕاَذ اداسِ اتٕيبتیک سا ارشا کُذ ثب داؽتٍ کًیت ْبی َبيجشدِ اَضشاف‬
‫ثبلیًبَذِ يیتٕاَذ تٕعو فٕسيٕل ریم يضبعجّ گشدد‪.‬‬

‫=‪(ΔXBx) oct‬‬

‫يخبل – تَُیى کُُذِ اتٕيبتیک ثبصذ تُبعت ‪ 15 ٪‬فؾبس گبص ساثّ عيش دادِ ؽذِ ‪ 3 at‬اداسِ يیًُبیذ‪.‬‬

‫عکیم انّ داسای صذٔد اص خٕد (‪ ) 0-6 at‬اعت ثبفؾبس ‪ 3 at‬يقشف گبص ‪ qHopM= 5000m3/h‬ييبثمت‬
‫يیکُذ‪ّ .‬نٕ تَُیى کُُذِ ٔانٕ ثب ليش ؽشىی ‪ dy =2″‬داسای ٍشفیت تٕنیذی اًَّی‬

‫‪ qmin=500m3/h ٔ qmax=25000m3/h‬اعت‪.‬‬

‫ََشثّ صیبد ؽذٌ يقشف ثبس تب ‪ 15000 m3/h‬صیبد يیگشدد یُْی ‪ ∆qH =10000 m3/h‬دسایٍ فٕست‪:‬‬

‫=‪ΔXBx)ocT‬‬ ‫) ‪……..( 24‬‬

‫‪33‬‬
 ‫یُْی تضت ثبس رذیذ تَُیى کُُذِ فؾبس ‪ P =3 - 0.37 = 2 .63 at‬سا حب ثت خٕاْذ َگٓذاؽت‪ .‬دس فٕست کى‬
‫‪ ∆qH= 4000‬صبفم يیذاسیى كّ‪:‬‬ ‫ؽذٌ ثبس تب ‪ 1000‬یُْی‬
‫‪h‬‬ ‫‪h‬‬

‫=‪ΔXBx)ocT‬‬ ‫)‪……..( 25‬‬

‫ثّ ایٍ تش تیت دسفٕست کى ؽذٌ ثبس تَُیى کُُذِ فؾبس‪ P= 3+0. 156at =.3 156at‬سا حبثت َگًٓیذاسد‪۰‬‬

‫تٌظین کٌٌذٍ ُای اًتیگزالی‬

‫ؽیًبی تَُیى کُُذِ اَتیگشانی کّ يختقشا ثُبو ‪– И‬تَُیى کُُذِ ( تَُیى کُُذِ اعتب تیکی) یبد يیگشدد دس‬
‫ؽکم (‪َ )22‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪ .‬فشق ‪ - И‬تَُیى كُُذِ اص ‪ – К‬تَُیى کُُذِ ثب ىشص کبس يغتمیى دسایٍ اعت کّ‬
‫لِٕ آَب کّ دس يمبثم تغیش يکبٌ يًجشاٌ ٔ يیهّ ثيشف پبئیٍ ّکظ انًْم َؾبٌ يیذ ْذ َّ تٕعو فُش ثهکّ تٕعو‬
‫ٔصٌ ٔصَّ (‪ )4‬تٕنیذ يیؾٕد ٔصَّ ‪( 4‬دس اَزبو اصاد سافّْ ‪ 3‬کّ داسای َميّ اتکبئی ‪ 2‬اعت ) آٔیضاٌ گشدیذِ‬
‫اعت اَزبو سافّْ ثب يیهّ ‪ٔ 1‬انٕ تَُیى کُُذِ يضکى گشدیذِ اعت ‪.‬‬

‫ؽکم ( ‪ (22‬ؽیًبی تَُیى کُُذِ اَتیگشانی‬

‫ثهَٕژس ایٍ تَُیى کُُذِ فشف ٔلتی دسصبنت تْبدل لشاس يیگیشد کّ يغب ٔات يٕيُت ْبی لِٕ ْب يشاّبت گشدد‪.‬‬

‫‪34‬‬
 ‫)‪P.FM .a = g.b……………(26‬‬

‫کّ دسایُزب ‪ FM :‬يغب صت يًجشاٌ‪ P،‬فؾبس دادِ ؽَٕذِ ‪ в ٔ a،‬ثب صٔ ْبی سافّْ ‪ٔ g ، 3‬صٌ ٔصَّ ‪4‬‬

‫چٌٕ کًیت ْبی (‪ )g.F.M , b,.a‬حب ثت ْغتُذ ثُب ثشاٌ فؾبس ‪َ P‬یض ثبیذ حب ثت ثب ؽذ یُْی آَب ثبیذ کبيآل‬
‫دس عيِ دادِ ؽذِ حبثت َگٓذاؽتّ ؽَٕذ‪ .‬ثيٕس يخبل ‪ -:‬اگش فؾبس اداسِ ؽَٕذِ اص فؾبس دادِ ؽذِ ثیؾتش گشدد‬
‫دسایُقٕست ثهَٕژس ثّ ىشف ثب ئیٍ صشکت ًَٕدِ ٔ تب ٔلتی يزشای ٔسٔدی سا ثغتّ يیکُذ کّ فؾبس اداسِ‬
‫ؽَٕذِ يغبٔی ثّ فؾبس دادِ ؽذِ گشدد ‪.‬‬

‫دس فٕست کى ؽذٌ فؾبس اداسِ ؽَٕذِ ًّهیّ ثش ّکظ ثّ يؾب ْذِ يیش عذ‪ .‬ثّ ایٍ تشتیت ّنٕ تَُیى کُُذِ‬
‫‪ -И‬تَُیى کُُذِ ْش يٕلیْت سا دسصذٔد گشدػ کبسی ثشای حبثت َگٓذاؽتٍ پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ دسعيش دادِ‬
‫ؽذِ اختیبس يیکُذ دسَتیزّ چُیٍ ىشص انًْم ‪ -И‬تَُیى کُُذِ پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ سا ًْیؾّ ثّ لیًت دادِ ؽذِ دس‬
‫احش تغیشات ثبس حبثت َگًٓیذاسد ‪.‬‬

‫عشّت تغیش يکبٌ ثهَٕژس ( ّنٕ تَُیى کُُذِ ) تَُیى کُُذِ ييبنجّ ؽذِ تٕعو دٔص ( فبفهّ ) دس دسٔعئم‬
‫‪ 5‬تْیٍ گشدیذِ ٔيتُبعت ثّ يمذاس اَضشاف فؾبس اداسِ ؽَٕذِ اص لیًت دادِ ؽذِ اعت‪ .‬لبٌَٕ تَُیى ‪ - И‬تَُیى‬
‫𝜑 ∫ ‪µ=( 27‬‬ ‫(‬ ‫کُُذِ ّجبست اص تب ثْیت ریم اعت‪.‬‬

‫دس ایُزب ‪ Ts‬حبثت تَُیى کُُذِ ثٕدِ ّٔجبست اص پبسا يتش ّیبسکُُذِ آٌ يیجب ؽذ‪.‬‬

‫‪ٔ - Ts‬لتیغت کّ دس رشیبٌ آٌ ّنٕ تَُیى کُُذِ گشدػ کبيم سا ( اص یک يٕ لیْت صذی ثّ يٕلیْت دیگش) دس‬
‫فٕست ّذو ييبثمت ثیٍ لیًت ْبی ربسی ٔ دادِ ؽذِ پبسا يتش اداسِ ؽَٕذِ ٔ دسرّ ثبص ثٕدٌ دسٔعئم ارشأ‬
‫يیکُذ‪ .‬يمذاس ‪ -Ts‬سا يیتٕاَیى ثيشیمّ تغیش دادٌ يميِ ّجٕسی دسٔعئم ‪ 5‬تغیش دْیى ‪.‬‬

‫کًیت خشٔری ‪ -И‬تَُیى کُُذِ يتُب عت اعت ثّ اَتیگشال کًیت دخٕنی اگش تغیشكًیت دخٕني سا ثقٕست‬
‫‪ φ=const‬دس ایٍ فٕست يْبدنّ خقٕفیت صيبَی ( دیُبيیکی ) تَُیى کُُذِ‬ ‫رٓؾی لجٕل کُیى یُْی‬
‫اَتیگشانی سا ثذعت يی أسیى‪.‬‬

‫=‪µ‬‬ ‫𝜑‬

‫‪35‬‬
 ‫خقٕفیت دیُبيیکی ‪ - И‬تَُیى کُُذِ دسؽکم (‪َ )23‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫ؽکم ) ‪ (23‬خقٕفیت دیُب يیکی ‪ - И‬تَُیى کُُذِ‬

‫دس احش صیبد ؽذٌ ‪ φ1‬تب ‪ φ2‬کًیت خشٔری ‪ ( µ2‬يمذاس صشکت ٔانٕ) ؽشُٔ ثّ کى ؽذٌ يیکُذ ( ‪ ) µ‬یُْی‬
‫ثغتّ ؽذٌ ٔانٕ تب ٔلتی فٕست يیگیشد کّ کًیت اداسِ ؽَٕذِ ثّ لیًت دادِ ؽذِ ثشگشدد‪ .‬صأیّ يیالٌ يغتمیى‬
‫ْبی ‪ µ‬يشثٕه ثّ پبسا يتش ّیبسکُُذِ ‪ Ts‬اعت‪ْ .‬شلذس لیًت ‪ Ts‬صیبدتش ثبؽذ ثّ ًْبٌ اَذاصِ ثب عشّت کًتش‬
‫ّنٕ تَُیى کُُذِ صشکت يیکُذ ‪۰‬‬

‫ثّ ایٍ تشتیت دس ْشاَضشاف ثبسايتش اداسِ ؽَٕذِ اص لیًت دادِ ؽذِ لغًت ْبی يتضشک ‪ -И‬تَُیى کُُذِ‬
‫دسصشکت ٔالِ ثٕدِ ٔیب دس یکی اص يٕلیْت َٓبیی تٕلف يیکُذ‪ .‬اص ًْیٍ عجت ‪ -И‬تَُیى کُُذِ سا اکخشا ثُب و‬
‫تَُیى کُُذِ اعتب تیکی یبد يیکُُذ‪.‬‬

‫لیًت دادِ ؽذِ پبسا يتشاداسِ ؽَٕذِ سا يیتٕاَیى ثٕعیهّ تغیشدادٌ يمذاس ٔصٌ ‪ٔ 4‬یب تٕعو تغیش دادٌ ثب صٔ‬
‫ْبی سافّْ ‪ 3‬تغیش دْیى ‪ .‬ثشتشی ‪ - И‬تَُیى کُُذِ ایٍ اعت کّ ثْذ اص اَزبو یبفتٍ يشصهّ گزسی کًیت اداسِ‬
‫ؽَٕذِ ثذٌٔ اَضشاف ثب لی يبَذِ ثّ لیًت دادِ ؽذِ ثشيیگشدد‪َ .‬مـ آٌ ّجب ست اص يذت صیبد ٔلت اداسِ کشدٌ‬
‫(‪ )tp‬اعت‪.‬‬

‫‪36‬‬
 ‫کیفیت ادارٍ ًوْدى ّاًتخاب تٌظین کٌٌذٍ اتْهاتیکی‬

‫عیغتى اداسِ اتٕيبتیک يتؾکم اعت اصرغى اداسِ ؽَٕذِ ٔتَُیى کُُذِ اتٕيبتیکی ثُبثشآٌ کیفیت ًّهیّ اداسِ‬
‫تٕعو خٕاؿ دیُبيیکی ْشدٔ ُّقش ‪ ACS‬تْیٍ يیگشدد‪ ۰‬یکی اصخٕاؿ يٓى ‪ّ ACS‬جبست اصحجبت اعت کّ‬
‫ثبیذ تًبو عیغتى ْبی اداسِ اتٕيبتیک آَشاداؽتّ ثبؽذ‪ ۰‬عیغتى ٔلتی ثبحجبت گفتّ يیؾٕد كّ اگشاصصبنت تْبدل خبسد‬
‫گشدد دٔثبسِ ثبگزؽت ٔلت ثيشف صبنت تْبدل سرْت کُذ‪ .‬دسصبنتیکّ ایٍ ؽشه ارشاَگشدد عیغتى ثی حجبت‬
‫يیجبؽذ دسؽکم (‪ )24‬يُضُی ْبی تغیش کًیت اداسِ ؽَٕذِ ثشای دًّٔهیّ اداسِ اتٕيبتیک دسعیغتى ْبی ثب حجبت ‪a‬‬
‫ٔثی حجبت ‪َ b‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪۰‬‬

‫ؽکم ( ‪ ) 24‬گشاف ْبی تغیش کًیت ْبی اداسِ ؽَٕذِ‬

‫کًیت 𝜑 ّجبست اص کًیت دٔثبسِ تَُیى ؽَٕذِ اعت یُْی صیبد تشیٍ اَضشاف کًیت اداسِ ؽَٕذِ اصلیًت‬
‫دادِ ؽذِ ٔلتیکّ ثیٍ نضَّ اَضشاف کًیت اداسِ ؽَٕذِ اصلیًت دادِ ؽذِ تبثشلشاسؽذٌ صبنت تْبدل يیگزسد ثُبو‬
‫ٔلت تَُیى (‪ ) tp‬یبد يیگشدد‪ ۰‬اَضشاف ثبلیًبَذِ 𝜑 ‪ٔ ))ocT‬لت عتبتیکی اداسِ ًَٕدٌ سايؾخـ يیغبصد‪۰‬‬

‫‪37‬‬
 ‫حجبت ‪ ACS‬ؽشه الصيی ٔنی غیش کبفی لبثهیت کبسعیغتى يیجبؽذ‪۰‬‬

‫ًّهیبت گزسی دس‪ْ ACS‬بی فُْتی ثبیذ داسای خقٕفیت کبيال يْیٍ ثٕدِ ٔیکْذِ ييبنجبتیکّ کیفیت‬
‫ًّهیّ اداسِ ساتْییٍ يیکُُذ ثشآٔسدِ عبصَذ‪۰‬‬

‫دسصبنت ًّٕيی چُیٍ يؾخقبت کیفیت ّجبست اَذاص‪:‬‬

‫‪ )a‬غهيی دیُبيیکی اداسِ کّ ّجبست اعت اص اَضشاف اًَّی کًیت اداسِ ؽَٕذِ اص لیًت دادِ ؽذِ دسًّهیّ‬
‫گزسی‪۰‬‬
‫‪ٔ )b‬لت ًّهیّ اداسِ کّ َجبیذ ثیؾتش اصلیًت دادِ ؽذِ لجهی (‪ ) tp‬ثبؽذ‪۰‬‬
‫‪ )c‬غهيی عتبتیکی اداسِ ًَٕدٌ یب اَضشاف ثبلیًبَذِ کًیت اداسِ ؽَٕذِ‪۰‬‬

‫دسختى ًّهیّ گزسی پبسايتشاداسِ ؽَٕذِ َجبیذ اصلیًت دادِ ؽذِ ثّ اَذاصِ ثیؾتشاص يمذاس دادِ ؽذِ لجهی تفبٔت داؽتّ‬
‫ثبؽذ‪۰‬‬

‫‪ )d‬اَضشاف اًَّی کًیت اداسِ ؽَٕذِ اصلیًت دادِ ؽذِ ثشای ًّهیّ َٕعبَی ثبحجبت اَضشاف أنی يیجبؽذ کّ‬
‫يغتمیًآ ثْذاص اخالل فٕست يیگیشد‪۰‬‬

‫ثشای ًّهیبت غیشپیشیٕدیک کّ ثذٌٔ َٕعبَبت فٕست يیگیشد ایٍ اَضشاف ّجبست اصیک اعت‪۰‬‬

‫تٌظین کٌٌذٍ ُای ُْائی‬

‫اصتَُیى کُُذِ ْبی اتٕيبتیک ًّهیبت تٕنیذی يختهف خٕاعتّ ؽذِ کّ اعبعی تشیٍ آَٓب ييًئٍ ثٕدٌ دسکبس‬
‫عبدِ گی عبختًبٌ عٕٓنت دس ثٓشِ ثشداسی ثیخيش ثٕدٌ اص ََش صشیك ٔاَفزبس اسصػ کى ٔغیشِ يیجبؽذ‪.‬تَُیى‬
‫کُُذِ ْبی ْٕائی کّ دس فُبیِ تقفیّ َفت ٔفُبیِ کیًیبٔی صیبدتش يٕسد اعتًْبل لشاس يیگیشَذ‪.‬يؾخقبت‬
‫ثٓتشييبنجبت فٕق انزکش سا داسا يی ثبؽُذ‪.‬‬

‫طزسکار تٌظین کٌٌذٍ ُْائی‪:‬‬

‫تَُیییى کُُ یذِ ْییبی ْییٕائی ّجییبست اص تَُیییى کُُ یذِ ْییبی اَییذ کییّ دسآَٓییب ّبيییم کییبسی کییّ تییبحیش يتمبثییم ثیییٍ‬
‫ُّبفشرذاگبَّ تَُیى کُُذِ ساارشأ ًَٕدِ ٔثبّج تغیش دسریّ ثیبص ثیٕدٌ ّنیٕ تَُییى کُُیذِ يیگیشدد ْیٕاي فؾیشدِ‬
‫يیجبؽذ‪.‬‬

‫کبس تَُیى کُُذِ ْٕائی ثشاعبط تغیش فؾبس ْٕائي فؾشدِ دسفٕست تغیش پبسايتش تَُیى ؽیَٕذِ ٔتجیذیم کیشدٌ‬
‫فؾبس ْٕا ثّ لِٕ يیخبَیکی کّ ّنٕ تَُیى کُُذِ سا ثضشکت يی آٔسد اعتٕاس اعت‪.‬‬

‫تَُیى کُُذِ ْٕائي ّجبست اصعیغتى عبختًبٌ ْبی ْٕائي اعت کّ ثبًْذیگش ثقٕست يتمبثم استجبه داسَذ‪.‬‬

‫(دسٔعئم ْب ‚يًجشاٌ ْب‚ يضفٌ ْب (ٍشف) کبَبل ْبَٔم ْب) ثشای صًم َٔمم ْٕأ‪.‬‬

‫‪38‬‬
‫کبس تَُیى کُُذِ تٕعو دادٌ ْٕاي پبک ؽذِ خؾک ثبآٌ تبيیٍ يیؾٕد دستَُیى کُُذِ ْبی ْٕائي ثّ پیًبَّ ٔعیِ‬
‫عبختًبٌ ْبی دسٔعئهی ثکبس يیشَٔذ‪ .‬دسٔعم ّجبست اصيمبٔيت يٕمْی (عبختًبٌ اَمجبك دُْذِ) اعت کّ‬
‫يميِ رشیبٌ سا کى عبختّ ٔثّ ایٍ ٔعیهّ فؾبس ٔيقشف آَشا تغیش يیذْذ‪ .‬اعبط تَُیى کُُذِ ْٕائي عیغتى اعت‬
‫کّ اصدٔ دسٔعئم ‪ 5ٔ 2‬کّ ثقٕست يغهغم کبس يیًُبیذ يتؾکم ثٕدِ ٔدس ؽکم (‪َ )25‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫ؽکم ( ‪ ) 25‬ؽیًبی افٕنی تبحیش تَُیى کُُذِ ْٕایی‬

‫اص ىشیك َم ‪ْٕ 1‬ائي فؾشدِ ؽذِ تغزییّ ثبفؾیبس امیبفی ‪ Po‬داخیم يیؾیٕد ْیٕا اصىشییك عیٕساط ‪ 3‬دسٔعیم ‪ 2‬ثیّ‬
‫يضفَّ ‪ 4‬داخم ؽذِ ٔثْذآ اصىشیك عٕساط ‪ 6‬دسٔعئم ‪ 5‬ثّ اتًغفیش خبسد يیؾٕد‪.‬دسيضفَّ‪ 4‬فؾیبس امیبفی ‪P1‬‬
‫کّ تبثِ عّ کًیت اصلجیم ‪-‬فؾبس‪ٔ Po‬يغبصت ْبی عٕساط دسٔعئم ْبی ‪ 5 ‚ 2‬يیجبؽذ ثشلشاس يیگشدد‪.‬‬

‫افبدِ سیبمیکی ایٍ تبثْیت اصصبنت تْبدل ُْگبيیکّ يقشف ْب اص ىشیك دسٔعئم ْب ثب ًْذیگش يغبٔی ثبؽُذ‬
‫دسیبفت يیگشدد‪.‬‬

‫يقشف صزًی ْٕا کّ ثّ يضفَّ ‪ 4‬اص ىشیك عٕساط ‪ 3‬دسٔعئم‪ 2‬داخم يیؾٕدتٕعو فٕسيٕل ریم تْیٍ يیگشدد‪.‬‬

‫√‬ ‫)‪………………. (29‬‬

‫ٔيقشف ْٕایکّ اصعٕساط دسٔعئم ‪ 5‬ثّ اتًٕعفیش خبسد يیگشدد يغبٔیغت ثّ‪:‬‬

‫√‬ ‫)‪……...……. (30‬‬

‫دسایُزب ‪– α2‚α1‬مشیت ْبی يقشف ‪1‬‬

‫‪– ε2‚ε1‬مشیت ْبی فؾشدِ ؽذٌ ْٕا‬

‫‪ ‚2‚‚1‬يغبصت ْبی عٕساط دسٔعئم ْب‬

‫‪ ρ2‚ρ1‬کخبفت ْبی ْٕا لجم اص دسٔعئم ْبی ‪5 ٔ 2‬‬

‫‪39‬‬
 ‫‪ -P1ٔ P0‬فؾبس اتًغفشی ٔ امبفی ْٕا دس خو تغزیّ ٔدس يضفَّ ‪4‬‬

‫اعت‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫فشك يیکُى كّ‪:‬‬

‫√‬ ‫√‬ ‫)‪….................(31‬‬ ‫دس ایُقٕست‬

‫ثْذ اص تجذیم ؽذٌ صبفم يیذاسیى کّ‪:‬‬

‫فؾبس ْٕای ‪ P1‬دس يضفَّ ثیٍ دسٔعئم ْب يیتٕاَذ ثشای تٕنیذ تبحیش تَُیى کُُذِ ثکبس سٔد‪ .‬چٌٕ فؾبس‪ P1‬تبثِ عّ‬
‫کًیت اعت ثُبثشاٌ ثشای ثذعت آٔسدٌ لیًت رذیذ ‪ P1‬الصو اعت یکی اص ایٍ کًیت ْب سا تغیش داد‪ .‬اگش فؾبس‬
‫تغزیّ ‪ P=const‬ثبؽذ پظ فؾبس ‪ P1‬سايیتٕاٌ ثّ عّ ىشیك ریم تغیش داد‪:‬‬

‫‪ ‬ثب تغیش دادٌ يغبصت عٕساط دسٔعئم ‪ 5‬دسفٕست يغبصت حبثت عٕساط دسٔعئم‪.2‬‬
‫‪ ‬ثب تغیشدادٌ ًْضيبٌ يغبصت عٕساط ْبی ْشدٔ دسٔعئم ‪.‬‬
‫‪ ‬ثب تغیش دادٌ يغبصت عٕساط دسٔعئم ‪ُْ 2‬گبيیکّ يغبصت عٕساط دسٔعم‪ 5‬حبثت ثبؽذ‪.‬‬

‫دس تَُیى کُُذِ ْبی ْٕائي کّ دس فُْت اعتًْبل يیؾَٕذ صیبدتشیٍ اعتًْبل ساعیغتى صبفم کشدِ اعت کّ‬
‫ثيشیمّ أنی کبس يیکُذ‪ .‬دسؽکم (‪ )26‬ؽیًبی تَُیى کُُذِ ْٕائي کّ ثّ ایٍ ىشیمّ کبس يیکُذ َؾبٌ دادِ ؽذِ‬
‫اعت‪..‬دسٔعم ‪ 1‬دسٔعم ثب يميِ حبثت ٔعپهٕ ‪ 2‬ثبدسیچّ ‪ 3‬دسٔعئم ثب يميِ يتغیش يیجبؽذ‪.‬‬

‫دسیچّ ‪ 3‬ثب اىشاف َميّ ‪ 0‬دٔسخٕسدِ يیتٕاَذ ثّ عپهٕ َضدیک گشدیذِ ٔیباصاٌ دٔس ؽٕد ٔدسایٍ فٕست‬
‫اَذاصِ دسص (‪ )X‬سا کّ اصىشیك آٌ ْٕا اص عپهٕ ثّ اتًغفیش خبسد يیؾٕد تغیش يیذْذ ‪.‬‬

‫ؽکم (‪ )26‬ؽیًبی افٕنی تَُیى کُُذِ ْٕائی‬

‫‪40‬‬
‫دسفٕستیکّ ‪( P0,d1,d2‬ليشْبی دسٔعئم ‪ٔ 1‬عپهٕ‪ ) 2‬حبثت ثبؽُذ فؾبس ‪ P1‬فشف تبثِ اَذاصِ دسص (‪)X‬‬
‫يیجبؽذ‪.‬‬

‫ثب استجبه دادٌ دسیچّ ‪ 3‬ثکًک يیهّ ‪ 5‬ثبعیغتى اَذاصِ گیشی ‪ 6‬يیتٕاَیى يمذاس‪ٔ X‬دسَتزّ فؾبس (‪ )P1‬تبثِ‬
‫)‪P1= f(φ‬‬ ‫پبسايتش تَُیى ؽَٕذِ‪φ‬عبخت ‪:‬‬

‫ْٕا ثب فؾبس يتغیش ‪ P1‬اصيضفيّ ‪ 4‬اصىشیك َم ‪ 7‬ثّ يیخبَیضو ارشاکُُذِ ٔاسد يیؾٕد‪ .‬اگش دسیچّ تضت تبحیش‬
‫يیخبَیضو ارشاکُُذِ ثّ عپهٕ َضدیک ؽذِ ٔآَشا ثغتّ کُذ دسایٍ فٕست فؾبس ‪ P1‬صیبد يیگشدد ٔثشّکظ‪.‬‬

‫فؾبس يتغیش ‪ P1‬ثّ يیخبَیضو ارشاکُُذِ داخم ؽذِ ٔٔانٕ تَُیى کُُذِ سا تغیش يکبٌ يیذْذ‪ .‬ثشای اَکّ‬
‫يیخبَیضو ارشاکُُذِ ثبعشّت الصيّ کبسکشدِ ثتٕاَذ الصو اعت کّ ّنٕ اداسِ کُُذِ داسای لذست يْیٍ ثٕدِ کّ‬
‫تٕعو لیًت فؾبس ‪ P1‬تْیٍ يیگشدد‪ .‬عیغتى ٔلتی لبدس ثکبس اعت کّ فؾبس ‪ P1‬دسصذٔد (‪ )0 - at1‬تغیش کُُذ‬
‫ٔليشْبی دسٔعئم حبثت ٔعپهٕ ثّ تشتیت لیًت ْبی ‪ 2 - 2.5mm ٔ 1mm‬ثبؽذ‪.‬‬

‫َٕالـ اعبعی تَُیى کُُذِ ْبی ْٕائي ّجبست اص تبحیش آَب دسفبفهّ َغجتب کى تب‪ٔ 300m‬عشّت کى‬
‫ثکبسافتبدٌ آَب يی ثبؽذ ‪ .‬فبفهّ ‪ 300m‬ثشای عبصيبٌ دادٌ اداسِ يتًشکض ًّهیّ تکُبنٕژیکی دسصذٔد یک‬
‫دعتگبِ یب یک ٔسکؾبپ کبيال کفبیت يیکُذ‪ .‬صیشا اتبق اداسِ يشکضی (‪ )CPO‬ثّ َذست اصصذٔد ‪ 300m‬دٔس تش‬
‫ٔالِ يیجبؽذ‪.‬‬

‫هیخاًیشم ُای اجزا کٌٌذٍ‬

‫يیخبَیضو ْبی ارشاکُُذِ لغًت يتؾکهّ ْش عیغتى اداسِ اتٕيبتیک يیجبؽذ کیفیت ًّهیّ اداسِ ًَٕدٌ يبَُذ‬
‫‪ ACS‬ثّ خٕاؿ يیخبَیضو ارشا کُُذِ َیض ثغتگی داسد‪ .‬يیخبَیضو ارشا کُُذِ اص ىشف‬ ‫خٕاؿ عبیش ُّبفش‬
‫تَُیى کُُذِ عگُبل سا اخز کشدِ رشیبٌ يبدِ ٔ یب اَشژی سا کّ ثّ رغى اداسِ ؽَٕذِ داخم ٔیب اص آٌ خبسد يیؾٕد‬
‫تغیش يیذْذ ٔ ثّ دیُٕعیهّ ّذو ييبثمت ثٕرٕد آيذِ سا ثيشیمّ تمشة پبسايتش اداسِ ؽَٕذِ ثّ لیًت دادِ ؽذِ کًتش‬
‫يیغبصد ‪ .‬يیخبَیضو ْبی ارشا کُُذِ اص نضبً عبختًبٌ آَٓب يختهف اَذ‪ .‬آيب ًّْ آَٓب يًْٕال اص دٔ لغًت يتؾکم‬
‫يیجبؽذ لغًت َیشٔئی ٔ ّنٕتَُیى كُُذِ‪.‬‬

‫دستَُیى كُُذِ گبٌ ثبىشصكبسيغتمیى لغًت َیشٔئي ّجبست اعت اصُّقشصغبط عبختًبٌ اَذاصِ گیشی‬
‫دس فٕست تغیش پبسايتش يٕسد اداسِ ًَٕدٌ آَب َیشٔئی سا ثخشد يیشعبَذ کّ ثشای تغیش يکبٌ‬ ‫کُُذِ‪.‬‬
‫ّنٕتَُیى کُُذِ کبفی اَذ‪.‬‬

‫دس تَُیى کُُذِ گبٌ ًّم غیش يغتمیى ایٍ َیشٔ ثکًک یک عبختًبٌ اَتمبنی ( يضشک ) ایزبد يیؾٕد ایٍ‬
‫عبختًبٌ ْب اَشژی کًکی اص لجیم اَشژی ْٕای فؾشدِ ؽذِ يبیِ ٔیب ثشلی سا اعتًْبل يیًُبیُذ ٔاصیُشٔ عبختًبٌ‬

‫‪41‬‬
‫ْبی اَتمبنی ثُبو عبختًبٌ ْبی ثشلی ْبیذسٔنیکی ٔ یب ْٕائی یبد يیؾَٕذ‪ .‬اصرًهّ عبختًبٌ ْبي اَتمبني ْٕائي‬
‫عبختًبٌ اَتمبني – فُشي صیبتشاعتًْبل يیؾٕد‪.‬‬

‫ّنْٕبی تَُیى کُُذِ ّجبست اص ٔانٕ ْب ‪ ،‬دسیچّ ْب‪ ،‬ؽیشدٍْ ْب ‪ ،‬يضذٔد کُُذِ گبٌ ٔغیشِ اعت‪.‬کّ دس َم‬
‫ْبی َبلم تكُبنٕژیکی َقت يیؾٕد‪ٔ .‬انٕ ْبی تَُیى کُُذِ اص نضبً اَذاصِ ْب‪ ،‬عبختًبٌ ٔ يٕادیکّ ثشای عبختٍ‬
‫آَب اعتًْبل يیؾٕد يتًبئیض يیگشدَذ‪.‬‬

‫دس ؽکم ( ‪ ) 27‬ؽیًبی عبدِ تشیٍ ٔانٕ یک صیٍ يبَُذ َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫ثذَّ ‪ 1‬تٕعو رذاس ‪ 2‬ثذٔ لغًت تمغیى يیؾٕد‪ .‬ثّ سٔی عٕساط ‪ 3‬ثغتّ کُُذِ ‪ 4‬لشاس داسد کّ ثّ يیهّ ‪َ 5‬قت‬
‫يیؾٕد ‪ ،‬يیهّ ‪ 5‬ثب عبختًبٌ اَتمبنی استجبه داسد‪ .‬يیهّ ‪ 5‬اصاتقآالت عبنُیکی ‪ّ 6‬جٕس يیکُذ‪.‬‬

‫يميِ ّجٕسی ٔانٕ ( ‪ ) fk‬ثفبفهّ ثیٍ صیٍ ‪ٔ ٔ 7‬انٕ ٔاثغتّ اعت ٔيغبٔیغت ثّ‬

‫)‪fk= .dc.l…………………(33‬‬

‫‪ -dc‬ليش داخهی صیٍ يیجبؽذ‬

‫‪ l=0‬ثبؽذ دسیُقٕست ٔانٕ ثغتّ اعت‪ٔ .‬لتیکّ ثغتّ کُُذِ ثبال يیشٔد ٔ يميِ ّجٕسی ( ‪ ) fk‬دس دسص‬ ‫ٔلتیکّ‬
‫ثیٍ صیٍ ٔ ثغتّ کُُذِ ( ٔانٕ ) ‪ 4‬يغبٔی ثّ يغبصت عٕساط صیٍ يیجبؽذ ٔانٕ کبيال ثبص اعت ؽشایو چُیٍ تغبٔی‬
‫داسای ؽکم ریم اعت‪.‬‬

‫ؽكم (‪ )27‬ؽیًبي ٔانٕ یك صیٍ يبَُذ‬

‫ليش صیٍ ثبص ؽذٌ‬ ‫اص يْبدنّ اخیش دیذِ يیؾٕد کّ دس فٕست ثبال سفتٍ ثغتّ کُُذِ ثّ استفبُ يغبٔي ثّ‬

‫ًْشاِ ثب تغیش يميِ ّجٕسی يقشف يبدِ رشیبٌ یبفتّ َیض تغیش‬ ‫کبيم ٔانٕ يیغش يیؾٕد ‪ .‬ثب تغیش ‪ l‬اص‪dc‬‬

‫يیکُذ‪.‬‬

‫‪42‬‬
‫تغیش دادٌ يٕلْیت ثغتّ کُُذِ َغجت ثّ صیٍ تٕعو يیهّ ‪ 5‬فٕست يیگیشد ‪ .‬دس فٕست تَُیى دعتی ٔ تٕعو‬
‫دعت ٔ ُْگبو تَُیى ًَٕدٌ اتٕيبتیکی يٕلْیت ؽبٌ ثکًک عبختًبٌ اَتمبنی تغیش يیکُذ فؾبس يبدِ پیؼ اص ثغتّ‬
‫کُُذِ ‪َ P1‬غجت ثّ فؾبس اٌ ثْذاص ثغتّ کُُذِ ‪ P2‬صیبدتش اعت ‪.‬‬

‫ثذیٍ عجت َیشٔی ثٕرٕد يی ایذ کّ يیکٕؽذ ثغتّ کُُذِ ٔ يیهّ سا ثبال صشکت دْذ اَذاصِ َیشٔی ثبال کُُذِ‬
‫‪ FB‬تٕعو يْبدنّ ریم دسیبفت يیگشدد‪.‬‬

‫يغبصت دسٔعئم کُُذِ ( ٔانٕ ) يیجبؽذ‪.‬‬

‫دس فٕستیکّ يغبصت ثغتّ کُُذِ صیبدتش ثبؽذ کبس عبختًبٌ اَتمبنی يیتٕاَذ دس َتیضّ َیشٔی ثبال کُُذِ ثش ْى‬
‫ثخٕسد ‪ .‬ثذیٍ ّهت ٔانٕ ْبی تُيیى کُُذِ یک صیٍ يبَُذ ثب ليش کى ثغتّ کُُذِ ( ٔانْٕب ) ‪ 12-15 mm‬عبختّ‬
‫يیؾٕد‪ٔ .‬انٕ ْبی یک صیٍ يبَُذ ثب ليش ْبی ثضسگ يیتٕاَُذ فمو ثب عبختًبٌ ْبی اَتمبنی ثغیبس لٕی کبس ًَبیذ ‪.‬‬
‫اصیُشٔ عبختًبٌ ْبی اَتمبنی عتُذاستی ٔانٕ ْبی تَُیى کُُذِ دٔ صیٍ يبَُذ سا تٓیّ يیًُبیُذ‪ ( .‬ؽکم ‪) 28‬‬

‫ؽکم)‪ٔ (72‬انٕدٔصیٍ يبَُذ‬

‫ٔانٕ دٔصیٍ داسای رذاس ثغیبس يغهك ٔ دٔ عٕساط صیٍ داس يیجبؽذ ‪ .‬ثغتّ کُُذِ (ٔانٕ) َیض اص دٔ لغًت‬
‫يتؾکم اعت ‪.‬‬

‫لغًت فٕلبَی ‪ ٔ 2‬تضتبَی ‪ 3‬فؾبس‪ P1‬کّ اص ىشف يذخم تبحیش ٔاسد يیًُبیُذ دس لغًت ْبی فٕلبَي ٔ تضتبَی‬
‫دس يخشد ثٕرٕد يی آٔسد ‪.‬‬ ‫ثغتّ کُُذِ َیشْٔبی يتْبدل ؽذِ يتمبثم سا ایزبد يیکُذ‪ّ .‬یٍ لِٕ ْب سا فؾبس‬
‫ثْهت اختالف کى يغبصت ْبی يٕحش لغًت ْبی فٕلبَی ٔ تضتبَی ثغتّ کُُذِ (ٔانٕ) تْبدل کبيم َیشْٔب ایزبد‬
‫ًَیؾٕد ‪ .‬ايب ایٍ ّذو تْبدل کى اعت ٔ دس کبس ٔانٕ تبحیش لبثم يالصٌ سا ٔاسد ًَی ًَبیذ ‪ .‬ثذَّ ْبی ٔانٕ ْب اص‬

‫‪43‬‬
‫چذٌ فٕالد نگیش ؽذِ کبسثُي ٔ ثغتّ کُُذِ اص فٕالد نگیش عبختّ يیؾٕد سژیى ٔانٕ ثب ًّم يغتمیى يیجبؽذ ‪ .‬دس ٔانٕ‬
‫ًّم يغتمیى ثغتّ کُُذِ ٔ لتیکّ ثيشف پبئیٍ صشکت يیکُذ يميِ ّجٕسی سا کًتش يیغبصد ٔدس ٔانٕ ًّم يْکٕط‬
‫آَشا صیبد تش يیغبصد ‪.‬‬

‫ٔانٕ ْبی ْٕائی ثب عبختًبٌ اَتمبنی يًجشاٌ ًّم يغتمیى ًْچُبٌ ٔانٕ ْبی ثيٕس ّبدی ثبص ؽذِ ( ‪ٔ ) HO‬‬
‫) ٔیب ثبص کُُذِ تٕعو‬ ‫) ٔ ٔانٕ ْبی ًّم يْکٕط ثيٕس ّبدی ثغتّ ؽذِ (‬ ‫یب ثغتّ کُُذِ تٕعو ْٕا (‬
‫) یبد يیؾٕد‪ٔ .‬انٕ ْبی َُٕ أل ٔلتیکّ فؾبس ْٕا ثبالی يًجشاٌ يٕرٕد َیغت دس صبنت ّبدی ثبص‬ ‫ْٕا (‬
‫ثٕدِ ٔ ٔانٕ ْبی َُٕ دٔو دس صبنت ّبدی ثغتّ يیجبؽذ ‪.‬‬

‫)‬ ‫‪ٔ – a‬انٕثبتؤحیشيغتمیى‪(H.O‬‬ ‫‪ٔ – b‬انًّٕم يْکٕط ‪)B.O(H‬‬

‫ؽکم ْبی ( ‪)29b – 29a‬‬

‫غیش اص ٔانٕ ْب ثشای تَُیى رشیبَبت ثّ پیًبَّ ٔعیِ دسٔعئم ْب ٔیب دسیچّ ْبی تَُیى کُُذِ َیض اعتفبدِ‬
‫يیگشدد‪.‬‬

‫ؽکم ( ‪ ) 30‬آَٓب تضت فؾبس امبفی ثغیبسکى دس پبیپ نیٍ ْب ثب ليش ْبی صیبد اعتفبدِ يیگشدد‪ .‬دسیچّ ْبی تَُیى‬
‫کُُذِ ًْچُبٌ دس يضیو گبصکّ ؽبيم رسات ربيذ ثبؽذ ٔ دس يضیو يٕاد ربيذ صهمٕی خٕسد َیض کبس کشدِ يیتٕاَُذ‪.‬‬
‫ُّقش اعبعی دسیچّ ّجبست اص تبثّ صهمٕی ‪ 1‬ثٕدِ کّ دس يضٕس ‪ٔ 2‬فم ؽذِ اعت ٔ دس ثذَّ ‪ 3‬لشاسداسد‪.‬‬

‫ؽکم)‪(03‬دسیچٓتَُیًکُُذِ‬

‫ؽكم (‪)30‬دسیچّ تَُیى كُُذِ‬

‫‪44‬‬
‫ََش ثّ دٔس خٕسدٌ تبثّ تغیش يغبصت يميِ ّجٕسی ثیٍ دسیچّ ٔ پبیپ نیٍ فٕست يیگشد‪ .‬دس فٕست ‪α = 0‬‬
‫دسیچّ ثغتّ ثٕدِ ٔ تضت صأیّ ‪ α = 90‬دسیچّ ثبص يیجبؽذ‪.‬‬

‫دس فٕست اختالف فؾبس ‪ ∆Pp‬ثبالی ّنٕ تَُیى کُُذِ فشف يضیو ‪ F‬اص ىشیك اٌ ََش ثّ فشيٕل ریم‬
‫دسیبفت يیگشدد‪.‬‬

‫√‬ ‫(‪...................)37‬‬

‫دسیُزب ‪:‬‬

‫‪ – f‬يغبصت يميِ ّجٕسی ‪ – α‬مشیت يقشف ‪ -ρ‬کخبفت يضیيی يیجبؽذ‬

‫ثشای تْییٍ ًَٕدٌ لبثهیت ّجٕس دْی ٔانٕ يْبدنّ ریم ثکبس ثشدِ يیؾٕد‪:‬‬

‫√‬ ‫(‪... ............................(3‬‬

‫دسایُزب‪:‬‬

‫‪ – C‬مشیت لبثهیت ّجٕس دْی ٔانٕ يیجبؽذ لیًت اٌ ثشای ٔانٕ ْبی فُْتی تٕنیذ ؽذِ دس کتالک ْبی‬
‫(پبعپٕستٓب) آالت تَُیى کُُذِ دسد گشدیذْبعت‪.‬‬

‫‪ -g‬تْزیم لِٕ کؾؼ‬

‫دس فٕست ّجٕس ًَٕدٌ گبصات ٔ ثخبسات اص ىشیك ٔانٕ کخبفت آَب ( ‪ ) ρ‬تغیش يیُیًبیذ ‪ .‬اص ایٍ عجت‬
‫تقضیش الصيی ََش ثّ اَجغبه اٌ ٔاسد يیگشدد‪.‬‬

‫‪45‬‬
 ‫تخش چِارم‬
‫عالین شزطی شیوا ُای اتْهاتیشیشي عولیات تخٌالِْژیکی‬

‫دس صبل صبمش ثشای َؾبٌ دادٌ کًیت ْبی اعبعی کُتشٔل ؽَٕذِ ٔ تَُیى ؽَٕذِ دس ؽیًب ْبی تَُیى‬
‫ًّهیبت تخُبنٕژیکی عتُذاست ًّٕيی اتضبد ؽٕسٔی ( ‪ ) OCT – 36 – 27 - 77‬تخقیـ دادِ ؽذِ اعت ‪.‬‬
‫دس آٌ يْشفی َبيّ سارِ ثّ عتُذاستیضیؾٍ ؽٕسای کًک ْبی التقبدی يتمبثم ( ‪ ) C BPC4388 – 74‬آالت‬
‫ٔ ٔعبئم اتٕيبتیضیؾٍ ؽیًب ْبی اتٕيبتیضیؾٍ ًّهیبت تخُبنٕژیکی ّالیى ؽشىی ٔ ىشس اعتُذاست ثیٍ انًههی‬
‫‪ ISD/DIS3711/1‬دس ََش گشفتّ ؽذِ اعت ‪.‬‬

‫ایٍ عتُذاست ثشای ّالئیى ؽشىی آالت ٔعبئم اتٕيبتیضیؾٍ ٔ خيٕه استجبىی کّ دس عیغتى ْبی‬
‫اتٕيبتیضیؾٍ ًّهیبت تخُبنٕژیکی دس فٕست اَزبو دادٌ ؽیًبْبی ٍٔیفٕی اتٕيبتیضیؾٍ دس ٔلت اسایّ آَٓب دس‬
‫ؽیًب ْبی تكُبنٕژیکی دس فٕست اَزبو دادٌ ؽیًبْبی َبلهیٍ ثشلی ٔ ْٕائی ثکبس ثشدِ ؽذِ اعتفبدِ يیگشدد ‪.‬‬
‫عتُذاست ّالئیى صشٔفی کًیت ْبی اَذاصِ ؽَٕذِ َؾبَّ ْبی ٍٔیفٕی آالت ٔ ًْچُبٌ ىشق ٔ تشتیت ّالیى‬
‫ؽشىی گشافیکی آالت ٔ ٔعبئم اتٕيبتیضیؾٍ سا تْیٍ يیکُُذ‪.‬‬

‫‪46‬‬
 ‫در جذّل ( ‪ ) 2‬عالئین شزطی گزافیکی ًشاى دادٍ شذٍ است‬

‫ّالیئى( َؾبَّ ْب)‬ ‫اعبيی آالت‬

‫ؽًبسِ‬
‫تجذیم کُُذِ أنی اَذاصِ گیشی ( فشعتُذِ ) آنّ دس يضم‬
‫کبسی‬
‫‪1‬‬
‫( دس تزٓیضات تكُبنٕژیکی َم َبلم ٔ عبختًبٌ فهضی )‬
‫لشاس دادِ يیؾٕد‪.‬‬

‫آنّ ایکّ دس ثبالی تختّ اتبق اداسِ يشکضی (‪ )CPO‬لشاس‬

‫‪2‬‬
‫داسد‪.‬‬

‫يیخبَیضو ارشأ کُُذِ ّاليّ ًّٕيی يٕلْیت ّنٕ تَُیى‬

‫‪3‬‬
‫کُُذِ دس فٕست ليِ ؽذٌ دخٕل اَشژی ٔیب عگُبل اداسِ‬
‫کُُذِ دعتٕس دادِ ًَیؾٕد‪.‬‬

‫ّنٕ تَُیى کُُذِ‬ ‫‪4‬‬

‫خو استجبىی‬ ‫‪5‬‬

‫گزؽتبَذٌ خيٕه استجبىی ثذٌٔ تًبعی ثب یگذیگش‪.‬‬ ‫‪6‬‬

‫گزؽتبَذٌ خيٕه استجبىی ثب تًبط داؽتٍ ثیٍ ًْذیگش‪.‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪47‬‬
 ‫ٍٔبیف ایکّ تٕعو آالت اَزبو دادِ يیؾٕد‬ ‫کًیت اَذاصِ ؽَٕذِ‬
‫ؽکم دادٌ‬

‫َؾبَّ ْب‬
‫يفٕٓو‬ ‫يُْکظ عبختٍ‬
‫عگُبل ْبی‬ ‫يفٕٓو امبفی‬ ‫ّالیى اعبعی‬
‫امبفی‬ ‫يْهٕيبت‬
‫خشٔری‬
‫عگُبنیضیؾٍ‬ ‫‪A‬‬
‫تَُیى ًَٕدٌ‬
‫‪C‬‬
‫اداسِ ًَٕدٌ‬
‫فشق ‪ ،‬اختالف‬
‫کخبفت‬ ‫‪D‬‬
‫يتغیش‬
‫تجذیم‬
‫ًَٕدٌ‬ ‫کًیت ثشلی کیفی‬ ‫‪E‬‬
‫أنی‬
‫َغجت‬ ‫يقشف‬ ‫‪F‬‬
‫اَذاصِ ‪ ،‬يٕلْیت ‪ ،‬تغیش‬
‫‪G‬‬
‫دادٌ‬
‫صذ ثبالی‬
‫اَذاصِ‬ ‫تبتیش دعتی‬ ‫‪H‬‬
‫گیشی‬
‫َؾبٌ دادٌ‬ ‫‪I‬‬
‫اعتیؾٍ‬
‫اداسِ‬ ‫ٔلت پشٔگشاو يٕلُتی‬ ‫‪K‬‬
‫کُُذِ‬
‫صذ پبییٍ‬
‫اَذاصِ‬ ‫عيش‬ ‫‪L‬‬
‫گیشی‬
‫سىٕثت‬ ‫‪M‬‬
‫فؾبس ‪ ،‬خالء‬ ‫‪P‬‬
‫کًیت يؾخـ کُُذِ‬
‫اَتیگشال گیشی‬
‫کیفیت تشکیت ‪ ،‬غبٍت‬ ‫‪Q‬‬
‫ٔ رًِ ًَٕدٌ‬
‫ٔ ايخبل آٌ‬
‫حجت ًَٕدٌ‬ ‫لبثهیت سادیٕ اکتیٕی‬ ‫‪R‬‬
‫چبالٌ کشدٌ ‪،‬‬
‫عٕیچ کشدٌ ‪،‬‬ ‫عشّت ‪ ،‬تُذی ‪ ،‬تْذد‬ ‫‪S‬‬
‫ليِ کشدٌ‬
‫اَتمبل‬
‫دسرّ صشاست‬ ‫‪T‬‬
‫فبفهٕی‬
‫چُذ کًیت اَذاصِ ؽَٕذِ‬
‫‪U‬‬
‫يختهف انُُٕ‬
‫نضریت‬ ‫‪V‬‬
‫کتهّ‬ ‫‪W‬‬
‫صشف رخیشِ ٔی‬ ‫‪X‬‬

‫‪48‬‬
 ‫ؽکم (‪ )31‬يخبل سعى ًَٕدٌ ّالئیى ؽشىی آنّ‬

‫طزق ّاسلْب رسن ًوْدى عالئین شزطی گزافیکی‬

‫دٔىشیمّ سعى ًَٕدٌ ّالئیى ؽشىی گشافیکی ثکًک عتُذاس تیضؽیٍ دسیبفت ؽذِ اعت ‪.‬‬

‫‪ - b‬ىشیمّ گغتشدِ (ٔعیِ)‬ ‫‪ - a‬ىشیمّ يختقش‬

‫ىشیمّ يختقش ثشای اسائّ ًَٕدٌ آالت دس ؽیًب ْبی تخُبنٕژیکی ثکبس ثشدِ يیؾٕد دس ایٍ ىشیمّ دس ؽیًب‬
‫ْبی تجذیم کُُذِ ْبی أنی اَذاصِ گیشی يؾخـ دس دعتگبِ ْبی کًکی َؾبٌ دادِ ًَی ؽَٕذ تًبيی آالت ٔ‬
‫ٔعبئ یم اتٕيبتیضیؾٍ کّ کُتشٔل تَُیى عگُبنیشؽٍ ٔ غیشِ سا ارشاء يی ًَبیذ ثّ ؽکم ثهٕک ْبی رذاگبَّ عبختّ‬
‫ؽذِ اعت ٔ تٕعو یک اسائّ ؽشىی َؾبٌ دادِ يی ؽٕد‪.‬‬

‫ىشیمّ گغتشدِ ثشای اَزبو دادٌ ؽیًب ْبی ٍٔیفٕی اتٕيبتیضؽٍ ؽیًب ْبی افٕل ْٕائي ؽیًب ْبی َبلهیٍ‬
‫ثیشَٔی َم يبَُذ ٔ ثشلی ثکبس يیؾٕد دس فٕست ىشیمّ گغتشدِ ْش آنّ ٔ یب ثهٕک ایکّ دس یک دٔسِ ( اَذاصِ‬

‫‪49‬‬
‫گیشی ‪ ،‬تَُیى کُُذِ ٔ یب اداسِ کُُذِ ) ٔالِ اعت تٕعو ّالیى ؽشىی رذاگبَّ َؾبٌ دادِ يیؾَٕذ آالت يغهك ا یکّ‬
‫چُذیٍ ٍٔیفّ سا اَزبو يی دُْذ تٕعو چُذیٍ آنّ کّ ثّ یکذ یگش دس تًبط اَذ اسایّ يیگشدد‪.‬‬

‫اعهٕة سعى ًَٕدٌ ّالیى ؽشىی گشافیکی ّجبست اصاعهٕة ًّٕيی ثشای ْشدٔىشیمّ يیجبؽذ‪.‬‬

‫ّالیى صشٔفی کًیت اَذاصِ ؽَٕذِ ّٔالیى ٍٔیفٕی آنّ دسلغًت فٕلبَی دایشِ دسد يیگشدد‪.‬‬

‫تشتیت لشاسدادٌ ّالیى صشٔفی اصچپ ثّ ساعت ثبیذ ىٕسی ریم ثبؽذ‪.‬‬

‫عالهَ گذاری کویت اًذاسٍ شًْذٍ اساسي‬

‫ّاليّ گزاسی کًیت اَذاصِ ؽَٕذِ اعبعي يؾخـ کُُذِ ّاليّ گزاسی ّالیى ٍٔیفٕی آنّ دسریم يخبل ْبی‬
‫سعى ًَٕدٌ ّالیى ؽشىی ساييبنّْ يیًُبیى‪.‬‬

‫‪TE‬‬
‫تجذیم کُُذِ أنی اَذاصِ گیشی (فشعتُذِ) ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست کّ دس َضدیکی‬ ‫‪-1‬‬
‫دعتگبِ لشاس داسد ثيٕس يخبل رفت صشاستی‪،‬تشيٕيتش يمبيت‪ ،‬فشعتُذِ پیشٔيتش‪ ،‬تشيٕثبنٌٕ‪ ،‬تشيٕيتشيبَٕ‬
‫يتش ی ٔ غیشِ‪.‬‬
‫‪TI‬‬
‫نّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست کّ دس َضدیکی دعتگبِ لشاس داسد يخال يهی‬ ‫‪-2‬‬
‫ٔنت يتش‪ ،‬نگٕ يتش‪ ،‬پٕتُغیٕيتش‪ ،‬پم اتٕيبتیک ٔ ايخبل آٌ‪.‬‬

‫‪TI‬‬
‫آنّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست کّ دس ثبالی تختّ لشاس داسد يخال پٕتُغیٕ‬ ‫‪-3‬‬
‫يتش‪ ،‬پم يتْبدل‪ ،‬يهی ٔنت يتش ٔ ايخبل آٌ‪.‬‬
‫‪TT‬‬
‫آنّ ثذٌٔ عکیم ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست ثب اَتمبل فبفهٕی دسربتیکّ دس يضم کبس‬ ‫‪-4‬‬
‫لشاس داسد‪ .‬ثيٕس يخبل تشيٕيتش يبَٕيتشٔی ( ٔ یب کذاو فشعتُذِ دیگش دسرّ صشاست )ثذٌٔ عکیم ثب‬
‫اَتمبل ثشلی ٔ یب ْٕائي‪.‬‬

‫‪TR‬‬

‫آ نّ یک َميّ ای حجت کُُذِ ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست کّ ثبالی تختّ لشاس داسد‪ .‬يخال يهی‬ ‫‪-5‬‬
‫ٔنت يتش خٕد َٕیظ پٕتُغیٕيتش ‪ ،‬پم اتٕيبتیک ٔايخبل آٌ ‪.‬‬

‫‪TIK‬‬
‫آنّ ای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست ثب عبختًبٌ يتضشک اتٕيبتیک کّ دس ثبالی تختّ لشاس‬ ‫‪-6‬‬
‫داسد ‪.‬يخال پٕتُغیٕ يتشاتٕيبتیک چُذ َميّ ای پم اتٕيبتیک ٔ ايخبل آٌ ‪.‬‬
‫‪TRC‬‬
‫آنّ حجت کُُذِ ٔ تَُیى کُُذِ ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست کّ دس ثبالی تختّ ‪УКЦ‬‬ ‫‪-7‬‬
‫لشاس داسد ‪ .‬ثيٕس يخبل ْش یک اص تَُیى کُُذِ ْبی خٕد َٕیظ دسرّ صشاست‪.‬‬

‫‪50‬‬
 ‫‪TC‬‬
‫تَُیى کُُذِ دسرّ صشاست ثذٌٔ عکیم کّ دس يضم کبسی لشاس داسد يخال تَُیى کُُذِ ریالتٕيتشی‬ ‫‪-8‬‬
‫دسرّ صشاست‪.‬‬
‫دعتّ آالت حجت کُُذِ ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست کّ ثب اعتیؾٍ اداسِ کُُذِ‬ ‫‪TRK‬‬ ‫‪TC‬‬ ‫‪-9‬‬

‫يزٓض ثبؽُذ ٔ دس تختّ ‪ УКЦ‬لشاس داسَذ ثّ ىٕس يخبل انّ دٔو ٔ ثهٕک تَُیى کُُذِ عیغتى عتبست‪.‬‬

‫‪TS‬‬
‫آنّ ثذٌٔ عکیم ثب عبختًبٌ تًبعی ثشای اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست کّ دس يضم کبسی لشاس‬ ‫‪-10‬‬
‫داسد ثيٕس يخبل سیهی دسرّ صشاست‪.‬‬

‫عٕیچ دٔسِ ثشلی اَذاصِ گیشی کّ دس تختّ ‪ УКЦ‬لشاس داسد‪.‬‬ ‫‪HS‬‬ ‫‪-11‬‬

‫پبئیم ثبیپبط اداسِ فبفهٕی کّ دس تختّ ‪ УКЦ‬لشاس داسد‪.‬‬ ‫‪HC‬‬ ‫‪-12‬‬

‫‪PI‬‬
‫آنّ َؾبٌ دُْذِ ثشای فؾبس خال کّ دس يضم کبس لشاس داسد‪ .‬يخآل ‪ْ..‬شیک اصيبَٕيتشَؾبٌ‬ ‫‪-13‬‬
‫دُْذِ يبَٕيتشتفبمهی خآلعُذ ‪ ،‬کؾؼ عُذ ٔغیشِ‪.‬‬

‫‪PDI‬‬

‫آنّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی اختالف فؾبس کّ دس يضم کبس لشاس داسد ثيٕس يخبل‬ ‫‪-14‬‬
‫يبَٕيتشتفبمهی َؾبٌ دْیذ‪.‬‬
‫‪PT‬‬
‫آ نّ ثشای اَذاصِ گیشی فؾبس( خال) ثذٌٔ تؾکیم یب اَتمبل فب فهٕی دسربت کّ دس يضم کبس‬ ‫‪-15‬‬
‫لشاس داسد ثيٕس يخبل –يبَٕيتشتفبمهی ثذٌٔ عکیم ثباَتمبل ْٕائي ٔ یب ثشلی‪.‬‬

‫‪PR‬‬
‫آنّ حجت کُُذِ ثشای اَذاصِ گیشی فؾبس (خال) کّ دس تختّ لشاس داسد ثيٕس يخبل يبَٕيتش خٕد‬ ‫‪-16‬‬
‫َٕیظ ٔ یب ْش یک آصآنّ دٔيی ثشای تخجیت ًَٕدٌ فؾبس ‪.‬‬
‫‪PS‬‬
‫آنّ ثشای اَذاصِ گیشی فؾبس ثب عبختًبٌ تًبعی کّ دس يضم کبسی لشاس داسد ثيٕس يخبل سیهی‬ ‫‪-17‬‬
‫فؾبس‪.‬‬

‫‪FE‬‬
‫تَُیى کُُذِ أنی اَذاصِ گیشی (فشعتُذِ)ثشای اَذاصِ گیشی يقشف کّ دس يضم کبسی لشاس‬ ‫‪-18‬‬
‫داسد ثيٕس يخبل دیب فشاگى عپهٕ‪َ ،‬م ٔیُتٕسی‪ ،‬فشعتذِ يقشف عُذ اَذٔکؾُی‪.‬‬
‫‪FT‬‬
‫آنّ ثذٌٔ عکیم ثب اَتمبل فبفهٕی دسربت ثشای اَذاصِ گیشی يقشف کّ دس يضم کبسی لشاس‬ ‫‪-19‬‬
‫داسد‪ .‬ثيٕس يخبل يبَٕيتش تفبمهی (سَٔب يتش) ثذٌٔ عکیم ثب اَتمبل ْٕائی ٔ یب ثشلی‪.‬‬

‫‪51‬‬
 ‫‪FFR‬‬

‫آ نّ حجت کُُذِ ثشای اَذاصِ گیشی َغجت يقشف ْب کّ دس تختّ لشاس داسد ثيٕس يخبل ْش‬ ‫‪-20‬‬
‫یک آصآنّ دٔيی ثشای حجت ًَٕدٌ َغجت يقشف ْب‪.‬‬
‫آنّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی يقشف کّ دسيضم کبسی لشاس داسد‪ .‬ثيٕسيخبل‬ ‫‪FI‬‬ ‫‪-21‬‬

‫يبَٕيتشتفبمهی (سٔتبيتش) َؾبٌ دُْذِ‪.‬‬

‫‪FI‬‬ ‫‪FRI‬‬

‫آنّ َؾبٌ دُْذِ اَتیگشانی ثشای اَذاصِ گیشی استفبُ عيش کّ کّ دس يضم کبسی‬ ‫‪-22‬‬
‫لشاس داسد ثيٕس يخبل يبَٕ يتش تفبمهی َؾبٌ دُْذِ ًْشای عبختًبٌ اَتگشانی‪.‬‬

‫‪LE‬‬
‫تجذیم کُُذِ أنی اَذاصِ گیشی( فشعتُذِ )ثشای اَذاصِ گیشی استفبُ عيش کّ دس يضم کبسی‬ ‫‪-23‬‬
‫لشاس داسد‪ .‬ثيٕس يخبل ‪ -:‬فشعتُذِ ثشلی ٔ یب عيش عُذ ٍشفیتی‪.‬‬
‫‪LI‬‬
‫آنّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی استفبُ عيش کّ دس يضم کبسی لشاس داسد‪ .‬ثيٕس يخبل يب‬ ‫‪-24‬‬

‫َٕ يتش (يبَٕ يتش تفبمهی)کّ ثشای اَذاصِ گیشی استفبُ عيش ثکبس ثشدِ يی ؽٕد‪.‬‬
‫‪LT‬‬
‫آنّ ثذٌٔ عکیم ثب اَتمبل فبفهٕی دسربت ثشای اَذاصِ گیشی استفبُ عيش کّ دسيضم کبسی‬ ‫‪-25‬‬
‫لشاسداسد‪ .‬ثيٕسيخبل‪..‬عيش عُذ ثذٌٔ عکیم ثباَتمبل ثشلی ٔیب ْٕائي‪.‬‬

‫‪LCS‬‬

‫آنّ ثذٌٔ عکیم تَُیى کُُذِ یب عبختًبٌ تًب عی ثشای اَذاصِ گیشی استفبُ کّ عيش آنّ دس‬ ‫‪-26‬‬
‫يضم کبسی لشاس داسد‪ .‬ثيٕس يخبل‪ ..‬تَُیى کُُذِ ثشلی عگُبل دُْذِ استفبُ يقشف ‪ H‬دس يخبل دادِ ؽذِ‬
‫ثالکی سٔف کبس ََشثّ استفبُ عيش فٕلبَی سا يؾخـ يی عبصد‪.‬‬

‫‪DT‬‬
‫آنّ ثذٌٔ عکیم ثب اَتمبل فبفهٕی دسربت ثشای اَذاصِ گیشی کخبفت يضهٕل کّ دس يضم کبسی‬ ‫‪-27‬‬
‫لشاس داسد‪ .‬ثيٕس يخبل – فشعتُذِ کخبفت عُذ اَتمبل ْٕائي ٔ یب ثشلی‪.‬‬

‫‪EI‬‬
‫آنّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی کًیت ْبی يختهف ثشلی کّ دسيضم کبسی لشاس داسد ‪.‬‬ ‫‪-28‬‬
‫‪MR‬‬
‫انّ حجت کُُذِ ثشای اَذاصِ گیشی سىٕثت کّ دستختّ لشاس داسد‪ .‬ثيٕسيخبآلنّ دٔيی سىٕثت‬ ‫‪-29‬‬
‫عُذ‪.‬‬
‫‪QE‬‬
‫تجذیم کُُذِ أنی اَذاصِ گیشی( فشعتُذِ) ثشای اَذاصِ گیشی کیفیت يضقٕالت کّ دس يضم‬ ‫‪-30‬‬
‫کبسی لشاس داسد‪.‬ثيٕس يخبل فشعتُذِ ‪ PH‬يتش‪.‬‬

‫‪52‬‬
 ‫‪QI‬‬
‫انّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی کیفیت يضقٕل کّ دس يضم کّ کبس لشاس داسد ثيٕس يخبل‬ ‫‪-31‬‬
‫گبصاَبنیضاتٕس َؾبٌ دُْذِ يضتٕی اکغیزٍ‪.‬‬
‫‪QRC‬‬
‫انّ حجت کُُذِ ٔ تَُیى کُُذِ ثشای اَذاصِ گیشی کیفیت يضقٕل کّ دس تختّ لشاس داسد‪ .‬ثيٕس‬ ‫‪-32‬‬

‫يخبل انّ دٔيی خٕدَٕیظ تَُیى کُُذِ غهَت تیضاة گٕگٕد دس يضقٕل‪.‬‬
‫‪VI‬‬
‫انّ َؾبٌ دُْذِ ثشای اَذاصِ گیشی نضریت يضهٕل کّ دس يضم کبس لشاس داسد‪ .‬ثيٕس يخبل‬ ‫‪-33‬‬

‫ٔعیکبصیًتش‪.‬‬
‫‪P‬‬
‫تجذیم کُُذِ عگُبل کّ دس يضم کبسی لشاس داسد دخٕل عگُبل ثقٕست ْٕائي ٔ خشٔد آٌ‬ ‫‪-34‬‬
‫ثقٕست ثشلی يی ثبؽذ‪.‬‬

‫‪NS‬‬

‫نٕاصو (سْب کُُذِ ) ثشای اداسِ ًَٕدٌ تٕعو يضشک ثشلی ( چبالٌ ًَٕدٌ ٔ خبيٕػ ًَٕدٌ‬ ‫‪-35‬‬
‫پًپٓب ثبص ًَٕدٌ ٔ ثغتّ ًَٕدٌ ؽیش دٍْ ٔ ايخبل آٌ )‪ .‬ثيٕس يخبل سْب کُُذِ يمُبىیظ ثکبس ثشدٌ صشف‬
‫رخیشِ يٕسیؼ ‪ N‬صتًبً ثبیذ دس کُبس ؽیًب تزکش دادِ ؽذِ ثبؽذ‪.‬‬

‫‪H‬‬
‫نٕاصو کّ ثشای اداسِ ًَٕدٌ دعتی فبفهٕی تخقیـ دادِ ؽذِ اعت ( چبالٌ ًَٕدٌ ‪ ،‬تٕلف‬ ‫‪-36‬‬
‫ًَٕدٌ ) ٔ دس تختّ لشاس داسد‪ .‬ثيٕس يخبل‪ٔ ..‬کًّ کهی اداسِ ًَٕدٌ ؽیشدٍْ ٔ غیشِ‪.‬‬
‫‪HA‬‬
‫نٕاصو ثشای اداسِ ًَٕدٌ فبفهٕی ًْشای عبختًبٌ رٓت عگُبنیضیؾٍ کّ دس تختّ لشاس داسد‪.‬‬ ‫‪-37‬‬
‫ٔ ثيٕس يخبل ‪ٔ..‬کًّ ًْشائی کهیذ ًْشای ؽًِ کهیذ‪.‬‬

‫هثال ُای اجزاء ًوْدى شیوا ُای ّظیفْی اتْهاتیشیشي‬

‫دس فبثشیکبت کیًیبٔی ٔ تقفیّ َفت لغًت صیبد دعتگبِ ْب سا پًپ ْب ( فشاسانًشکض ٔپغتَٕی) کًپشیغٕس ْب‬
‫‪ ،‬تْٕیل دُْذِ گبٌ صشاست‪ ،‬داػ َهذاس ثشد ْبی تقفیّ ٔ غیشِ تؾکیم يی دُْذ‪.‬‬

‫اصا یُشٔ الصو اعت تب ؽیًب ْبی ٍٔیفٕی اتٕيبتیضیؾٍ ٔکُتشٔل پبسايتشْبی يختهف سا ثخقٕؿ دس ًْیٍ‬
‫َُٕ دعتگبِ ْبی کّ ّجبست اص دعتگبِ ْبی ًََّٕ ای اعت ٔ يغتمم اص ایُکّ کذاو َُٕ يضقٕل تٕعو ًْیٍ‬
‫دعتگبِ ْب چٕػ ؽذِ اَذ گشو ٔ( یب عشد) گشدیذِ ثشسعی گشدَذ‪.‬‬

‫‪53‬‬
‫انف‪ .‬تَُیى کبس پًپ ْب يًْٕآل يشثٕه ثّ مشٔست حبثت َگٓذاؽتٍ يقشف يْیٍ ( ٍشفیت تٕنیذی) ٔ یب‬
‫فؾبس يْیٍ دس خشٔد يی ثبؽذ تَُیى ٍشفیت تٕنیذی پًپ ْبی فشاسانًشکض داسای يضشک ثشلی يی ثبؽذ تٕعو‬
‫تَُیى کُُذِ يقشف ثب ٔانٕ کّ دس لغًت خشٔری ( ؽکم ‪ )32‬لشاس دادِ يی ؽٕد فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫ؽکم (‪)32‬‬

‫تَُیى ٍشفیت تٕنیذی پًپ ْبی فشاسانًشکض يیتٕاَذ ثيشیمّ فشعتبدٌ لغًتی اص يضقٕل اص خشٔد ثّ دخٕل‬
‫اص ىشیك نیٍ ثبیپبط فٕست گیشد (ؽکم ‪.)33‬‬
‫تَُیى ٍشفیت تٕنیذی پًپ ْبی پشدِ داسٔ چشط داس تُٓب ثٕعیهّ ًْیٍ ىشیمّ فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫ؽکم )‪(33‬‬

‫‪54‬‬
‫ْشدٔ ىشیمّ ثشسعی ؽذِ تَُیى ٍشفیت تٕنیذی پًپ فشاس اصيشکض غیش التقبدی ٔنی َّ ثّ آعبَی لبثم ارشا‬
‫ثٕدِ اص ًْیٍ عجت ثّ پیًبَّ ٔعیِ دسفُْت اعتفبدِ يیؾَٕذ‪ .‬تَُیى ََش ثّ فؾبس (فؾبسدسَم خشٔری) ثّ ّیٍ‬
‫تشتیت فٕست گشفتّ ٔنی ثّ ّٕك تَُیى کُُذِ ْبی يقشف پًپ اصتَُیى کُُذِ ْبی فؾبساعتفبدِ يیگشدَذ‪.‬‬
‫تَُیى پًپ ْبی پهَٕژسی کّ ثٕعیهّ ثخبسثّ صشکت آٔسدِ يیؾٕد ثّ کًک ّیٍ تَُیى کُُذِ ْب فٕست گشفتّ‬
‫تُٓب ّنٕتَُیى کُُذِ دسنیٍ داخم ؽذٌ ثخبس ثّ يبؽیٍ ثخبسلشاس دادِ يیؾٕد‪.‬‬

‫ؽکم (‪) 34‬‬

‫کًپشیغٕسََش ثّ فؾبسدس نیٍ خشٔری تَُیى يیؾٕد‪ .‬چُیٍ تَُیى يًْٕآل ثّ ىشیمّ فشعتبدٌ لغًت اص‬
‫گبصخشٔد ثّ دخٕل (ؽکم ‪ ) 35‬فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫ؽکم (‪)35‬‬

‫‪55‬‬
‫ة‪::‬تَیى گشو ًَٕدٌ (یب عشد عبختٍ) يضقٕل دستْٕیل دُْذِ صشاست (دسیخچبل عشدکُُذِ)‪:‬تَُیى دسرّ‬
‫صشاست دسخشٔد اصدعتگبِ ثّ کًک تَُیى کُُذِ دسرّ صشاست فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫ّنٕتَُیى کُُذِ دسنیٍ ّبيم گشو کُُذِ (ٔیبّبيم عشدکُُذِ) لشاسدادِ يیؾٕد‪.‬‬

‫ؽکم (‪)36‬‬

‫ثشای تَُیى دسرّ صشاست ثخبساتیکّ اص تجخیش دُْذِ (سیجٕیهش) خبسد يیؾٕد يیتٕاَذ ؽیًبی تَُیى استجبىی‬
‫(کبعکبدی) اعتفبدِ گشدد‪.‬‬
‫کبس ایٍ ؽیًب (ؽکم ‪ ) 37‬ثشاعبط ایُکّ دسرّ صشاست ثخبسات ثّ اَذاصِ صیبد تٕعو يقشف ‪،‬دسرّ‬
‫صشاست ٔفؾبسثخبسات آة دآ تْیٍ يیؾٕد اعتٕاساعت‪.‬‬

‫ؽکم(‪)37‬‬
‫تَُیى کُُذِ يقشف دس نیٍ دخٕل ثخبسثب تقضیش دسرّ صشاست لشاسدادِ ؽذِ کّ يٕلِ يیذْذ تب‬
‫پبسايتشيٕسد تَُیى سا ثّ عيش دادِ ؽذِ ثب دلت صیبد حبثت َگٓذاسی ًَٕد‬

‫‪56‬‬
 ‫شیواُای ّظیفْی تٌظین ارتثاطی ( کاسکادی) ّغیز ارتثاطی‬

‫يغئهّ حبثت َگٓذاؽتٍ سژیى دادِ ؽذِ ثشای کبس رغى ََشثّ تؤحیش يتمبثم پبسايتش ْبی تَُیى ؽَٕذِ ثبالی‬
‫ًْذیگشدسارغبو ثب چُذیٍ پبسايتشتَُیى ؽَٕذِ يؾکم ثّ ََشيی سعذ ْشگبِ ایٍ تؤحیش کى ثبؽذ دسیٍ فٕست‬
‫عیغتى ْبی تَُیى ْش پبسايتش تؾکیم گشدیذِ کّ يغتمم اص یکذیگش کبسيی ًَبیذ تْذاد تَُیى کُُذِ ْب ٔيیخبَیضو‬
‫ْبی ارشاکُُذِ تٕعو تْذاد پبسايتشْبی تَُیى ؽَٕذِ تْیٍ يیگشدد چُیٍ عیغتى ْب ثُبو عیغتى ْبی تَُیى‬
‫غیشاستجبىی یبد يیؾَٕذ‪.‬‬

‫) يیتٕاَذ يخبل چُیٍ عیغتى‬ ‫‪38‬‬ ‫تَُیى دسرّ صشاست يضقٕل دسخشٔد اصداػ َم داس (ؽکم‬
‫ْبثبؽذ‪.........‬‬

‫ؽکم (‪) 38‬‬

‫تَُیى کُُذِ ثبالی ٔال ٔ تُيیى کُُذِ کّ دسنیٍ دخٕل يٕاد عٕخت لشاسدادِ ؽذِ اعت تؤحیشيتمبثم‬
‫يیًُبیذ‪.‬تَُیى کُُذِ يقشف دسدخٕل يضقٕل ثّ داػ لشاسداؽتّ کّ حبثت َگٓذاؽتٍ يقشف يضقٕل سا‬
‫اصىشیك داػ ثّ کًک عيش دادِ ؽذِ تؤيیٍ يیًُبیذ‪ٔ.‬امش عت کّ چُیٍ ىشیك تَُیى ََشثّ ٔلت تؤخیشيذت‬
‫ًّهیّ تَُیى ٔاَضشاف صیبد پبسايتشتَُیى ؽَٕذِ اصلیًت دادِ ؽذِ َتبیذ يخجت ساًَیذْذ‪.‬‬

‫ؽیًبی اداسِ ایکّ دسؽکم (‪ )39‬آٔسدِ ؽذِ ٔلتیکّ اَذاصِ گیشی دسرّ صشاست ثبالی رذاسلهّ ای ثّ تَُیى‬
‫کُُذِ يٕلِ يیذْذ تب ثب تغیشسژیى صٔدتشّکظ انًْم َؾبٌ دْذ داسای ثْنی ثشتشی ْبی اَذ‪.‬دسفٕست چُیٍ‬
‫تَُیى غیشاستجبىی ْى يٕفك ثّ اداسِ ثب کیفیت خٕاعتّ ؽذِ ًَیتٕاَیى‪..‬‬

‫‪57‬‬
‫صیشادسایٍ ؽیًب يیتٕاَذ تْبدل ثیٍ دسرّ صشاست گبصات دٔدی ثبالی رذاس لهّ ای ٔيمذاسيٕاد عٕخت ایکّ ثّ‬
‫داػ دادِ ؽذِ يیؾٕد ثشلشاسيی گشدد ٔنی يیتٕاَذ تغیش دسرّ صشاست يضقٕل دسخشٔد اصداػ دسَتیزّ‬
‫تؤحیشچُبٌ اخالل ْب يبَُذ يقشف يضقٕل دسرّ صشاست آٌ صبنت عيش يبسپیذ ْب ٔ ايخبل آٌ فٕست گیشد ثُب‬
‫ثشآٌ يقشف يٕاد عٕخت ثبیذ ََشثّ دسرّ صشاست ثبالی لهّ حبثت َگٓذاسیى ثهکّ آَشاييبثك ثب اَضشاف دسرّ‬
‫صشاست يضقٕل دسخشٔد اصداػ تغیشداد چُیٍ ؽیًبی اداسِ دسؽکم (‪َ )39‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت کّ ثُبو ؽیًبی‬
‫تَُیى استجبىی (کبعکبدی) یبديیگشدد‪.‬‬

‫ؽکم (‪)39‬‬

‫ٔرٕد داسد تُيیى کُُذِ ‪ 3-3‬دسرّ صشاست اصگبصات دٔدی‬ ‫ٔ ‪3-3‬‬ ‫‪2-3‬‬ ‫دسعیغتى دستُيیى کُُذِ‬
‫ساثبالی رذاسلهّ ای داػ حبثت َگًٓیذاسد‪.‬دسفٕست اَضشاف دسرّ صشاست اصلیًت دادِ ؽذِ تَُیى کُُذِ ‪3-3‬‬
‫ثکًک يیخبَیضو ارشاکُُذِ يمذاسدخٕل يٕاد عٕخت ساثّ داػ تغیشيیذْذ‪ .‬دسٔلت تغیشيقشف يضقٕل ٔیبدسرّ‬
‫صشاست آٌ دسدخٕل صتی دسفٕست حبثت َگٓذاؽتٍ دسرّ صشاست رذاسلهّ ای ثّ عيش حبثت ثبّج اَضشاف‬
‫دسرّ صشاست يضقٕل اص لیًت دادِ ؽذِ دسخشٔد اصداػ يیگشدد‪ .‬تَُیى کُُذِ ‪ 2-3‬ثشای تخجیت دسرّ‬
‫صشاست يضقٕل دسخشٔد اصداػ لشاسداؽتّ کّ دسفٕست تغیشایٍ دسرّ صشاست صاداَیب (دعتٕسانًْم) تُيیى‬
‫کُُذِ ‪ 3-3‬تغیشدادِ ٔدسَتیزّ دسرّ صشاست گبصات دٔدی سا ثبالی رذاسلهّ ای داػ تٕعو تغیشدادٌ دخٕل يٕاد‬
‫عٕخت تغیشيیذُْذ‪ .‬دسعیغتى ييبنّْ ؽذِ دٔپبسايتشتَُیى ؽَٕذِ ٔرٕد داسد‪.‬‬

‫دسرّ صشاست دسخشٔد اصداػ (پبسايتشاعبعی) ٔدسرّ صشاست گبصات دٔدی ثبالی رذاس لهّ ای داػ‬
‫(پبسايتشکًکی)‬

‫تَُیى کُُذِ ‪ 3-3‬ثُبو تخجیت کُُذِ ٔتَُیى کُُذِ ‪ 2-3‬ثُبو تقضیش کُُذِ یبد يی ؽٕد‪.‬يشٔرتشیٍ ؽیًبی‬
‫تَُیى استجبىی داػ َهذاسّجبست اصؽیًبی اعت کّ دسؽکم (‪َ )40‬ؾبٌ دادِ ؽذِ ٔدساٌ ثبالی یک يیخبَیضو‬
‫ارشاکُُذِ عّ تَُیى کُُذِ تؤحیشٔاسد يیکُذ‪.‬‬

‫‪58‬‬
 ‫ؽکم (‪)40‬‬
‫چُیٍ ؽیًبی ثُبو ؽیًبی استجبىی (کبعکبدی) یبدگشدیذِ‪،‬آَٓب کیفیت اداسِ ًَٕدٌ ساثهُذ يی ثشد‪.‬صیشا تؤحیشعّ ّبيم‬
‫ساثبالی پبسايتشاداسِ ؽَٕذِ (دسرّ صشاست صقٕل دسخشٔد اصداػ) دسََشيی گیشد‪.‬عگُبل ْبی خشٔری‬
‫ْشعّ تَُیى کُُذِ ٔاسدرًِ کُُذِ ‪ 1-4‬ؽذِ عگُبل خشٔد ایٍ رًِ کُُذِ يیخبَیضو ارشاکُُذِ سا ااداسِ يیکُذ‪.‬‬
‫رًِ کُُذِ ّجبست اص عبختًبٌ ْٕائی ثٕدِ کّ ثشای رًِ ًَٕدٌ انزجشی عگُبل ْبی ْٕائی کّ تْذاد آٌ تب عّ‬
‫ثبؽذ تخقیـ دادِ ؽذِ اعت ثّ ایٍ تشتیت ثشای ثهُذ ثشدٌ کیفیت ًّهیّ اداسِ عیغتى تَُیى ثبچُذ تَُیى کُُذِ‬
‫ساتؾکیم دادِ کّ ایٍ تَُیى کُُذِ ْب ثیٍ ْى استجبه يتمبثهّ داؽتّ ٔثبالی یک يیخبَیضو ارشاکُُذِ تؤحیشٔاسد يیکُُذ‪.‬‬

‫عیغتى ْبی اداسِ ًَٕدٌ استجبىی َغجت ثّ اداسِ ًَٕدٌ یک دٔسِ ای يغهك ثٕدِ ايب آَٓب کیفت ثهُذ ًّهیّ‬
‫اداسِ ًَٕدٌ ساتؤيیٍ کشدِ ٔدسیک عهغهّ صآالت اصٔعبیم تؤيیٍ کُُذِ عیغتى ْبی ثب حجبت اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک‬
‫ثّ ؽًبسيیشٔد‪.‬‬

‫‪59‬‬
 ‫تٌظین ًظزتَ کیفیت هحصْالت‬

‫دسصبل صبمشدسعیغتى اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک اتٕيبتیضیؾٍ ًّهیبت تكُبنٕژیکی صیبد تشاصًّْ اعتًْبل ٔعیِ‬
‫سا اَبنیضاتٕسْبی کیفیت يضقٕالت صبفهّ دسیبفت ًَٕدِ اعت‪.‬‬

‫چُیٍ اداسِ ًَ ٕدٌ ََشثّ عبختٍ ْبی غیشيغتمیى کیفیت خیهی يؤحشتشثّ ؽًبسيیشٔد دسصبل صبمش‬
‫اَبنیضاتٕسْبی اتٕيبتیکی اصلجیم اتٕيبت ْبی ؽشُٔ ٔختى غهیبٌ فشکؾٍ ْبی َفتی دسرّ صشاست رشلّ‬
‫يضقٕالت َفتی کخبفت گبصاَبنیضاتٕسْبی سیفشاکتٕيتشْب (اَکغبسَٕس) کشٔيبتٕگشاف ْب‪ ،‬نضریت عُذ ْب‬
‫(ٔعیکبصیًتشْب) ٔغیشِ اعتًْبل ٔعیِ داسد ٔامش اعت کّ اتٕيبت ْبی َبيجشدِ دساداسِ ًَٕدٌ‬

‫استجبىی ثکبسثشدِ يی ؽٕد‪.‬‬

‫دسؽکم (‪ ) 41‬ؽیًبی اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک تشکیت يضقٕالت لغًت فٕلبَی ثشد تقفیّ َؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫ؽکم) ‪( 41‬‬

‫‪ 1-4‬يیخبَیضو ارشاکُُذِ‬ ‫‪ 1-3‬تَُیى کُُذِ يقشف‬ ‫‪ 1-1‬دیب فشاگى‬ ‫‪ 2-1‬کشٔيبتٕگشافی تَُیى کُُذِ‬

‫ثٓتش اعت يضقٕالتیکّ اصلغًت فٕلبَی ثشد گشفتّ يیؾٕد داسای يمذاسی افغشی فشکؾٍ ‪ٔ C4‬فشکؾٍ‬
‫ٔصیبدتش آَشاتضهیم ًَٕدِ ََٔشثّ يضتٕی آَٓب‬ ‫ْبی ثهُذ اص‪ C4‬ثبؽذ کشٔيبتٕگشاف ‪ 2-1‬يضتٕی فشکؾٍ ‪C4‬‬
‫عبختًبٌ دادٌ ٔپشٔگشاو تَُیى کُُذِ ‪ 1-4‬يمذاس آثیبسی ساکّ ثّ لغًت فٕلبَی ثشد دادِ يی ؽٕد کى ٔیبصیبد يی‬
‫عبصد‪.‬‬

‫‪60‬‬
 ‫شیوای کٌتزّل ّادارٍ ًوْدى تزج تصفیَ‬
‫ثشای ارشای ًّهیّ تقفیّ ثبیذ اَزبو دادٌ یک عهغهّ خٕاعتّ ْب سا تبيیٍ ًَٕد کّ اص رًهّ ثٓتشیٍ آَٓب لشاس‬
‫ریم اَذ‬
‫‪ -b‬حبثت ثٕدٌ ٍشفیت تٕنیذی ثشد‬ ‫‪-–a‬حبثت َگٓذاؽتٍ سژیى صشاستی ثشد‬
‫‪ -d‬حبثت‬ ‫( ثُٕثّ أل دسرّ صشاست دس لغًت ثبالیی ثشد) ‪ -c‬حبثت َگذاؽتٍ فؾبس دس ثشد ثّ عيش دادِ ؽذِ‬
‫ثٕدٌ استفبُ عيش يبیِ دس لغًت تضتبَی ثشد ‪.‬‬

‫ؽیًبی کُتشٔل ٔاداسِ ًَٕدٌ ثشد تقفیّ دس ؽکم (‪َ )42‬ؾبٌ دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫يب دِ خبو ثّ ثشد تقفیّ دادِ ؽذِ ٔاص لغًت فٕلبَی آٌ ارضای صٔد فشاس گشفتّ ؽذِ کّ دس یخچبل –‬
‫کُذَغبتٕس عشد يیگشدد لغًتی اصيضقٕل ثؾکم فهگًب ثّ ثشد دٔساٌ دادِ ؽذِ يتجبلی آٌ اص دعتگبِ اَتمبل يی‬
‫یبثذ‪.‬‬

‫حبثت ثٕدٌ ٍشفیت تٕنیذی ثشد تٕعو دٔسِ تُيیى ‪ 3‬کّ يتؾکم اص دیب فشاگى ‪ 3-1‬فشعتُذِ ‪ 3-2‬آنّ د ٔيی‬
‫خٕد َٕیظ ‪ 3-3‬ثب تُيیى کُُذِ دٔيی ‪ ٔ 3-4‬يیخبَیضو ارشا کُُذِ ٔانٕ ‪ 5-3‬ثٕدِ تبيیٍ يیگشدد‪.‬‬

‫دسؽیًب اداسِ ًَٕدٌ عيش دس لغًت تضتبَی ثشد تٕعو تَُیى کُُذِ ‪ 8-3‬ثشسعی گشدیذِ اعت‪.‬‬

‫فؾبس دس ثشد تٕعو دٔسِ اداسِ کُُذِ ‪ 2-3، 2-2، 2-1‬ثب تقضیش آة عشد کُُذِ دادِ ؽذِ ََش ثّ دٔسِ‬
‫‪ 4-5ٔ 4-4، 4-3، 4-2، 4-1‬حبثت َگٓذاؽتّ يیؾٕد‪.‬‬

‫دسنیٍ دخٕل ثخبس آة دٔسِ اداسِ کُُذِ ‪ 7-5، 7-4، 7-3، 7-2، 7-1‬ثب تقضیش ََش ثّ دسرّ صشاست دس‬
‫نیٍ دخٕل ثخبس آة دٔسِ اداسِ کُُذِ ‪ 10-4ٔ 10-3، 10-2، 10-1‬لشاس دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫دس ؽیًب چُذ دٔسِ دیگش َیض ٔرٕد داؽتّ کّ پبسا يتش ْبی دیگش سا اداسِ يیکُُذ ٔ اص تؾشیش آٌ فشف‬
‫ََشؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪61‬‬
0
 ‫شیوای کٌتزّل ّادارٍ ًوْدى دستگاٍ سٌتیش اهًْیا‬
‫دسؽکم (‪ )43‬ؽیًبی تخُبنٕژیکی عُتیض ايَٕیب ٔؽیًبی ٍٔیفٕی اتٕيبتیضیؾٍ پبسايتش ْبی اعبعی آٌ َؾبٌ‬
‫دادِ ؽذِ اعت‪.‬‬

‫دس ثشد ‪ 1‬يْبدنّ کیًیبٔی عُتیض ايَٕیب تضت صشاست ℃ ‪ٔ 500‬فؾبس℃‪ 300‬رشیبٌ يیبثذ ثضیج يبدِ‬
‫خبو يخهٕه ْبیذسٔرٍ – َبیتشٔرٍ کّ اص آٌ ‪ H2O، C2O، CO‬پبک گشدیذِ ٔداسای يمذاسيضذٔد ‪CH4ٔ Ar‬‬
‫ثٕدِ اعتفبدِ يیگشدد يخهٕه تْبيهی ثْذ اص ثشد عُتیض ٔاسد کُُذَغبتٕس آثی ‪ 2‬گشدیذِ کّ دس آٌ تشاکى ايَٕیب‬
‫(تمشیجب ‪ 60٪‬ايَٕیبیکّ دس يخهٕه گبصی ٔرٕد داسد ) فٕست يیگشدد ثْذا يخهٕه گبصی ًْشاِ گبص تبصِ يخهٕه‬
‫گشدیذِ اص ثشد کبَذَغیؾُي ‪ّ 3‬جٕس ًَٕدِ کّ دس آَزب تب ‪ 5°C‬عشد يیگشدد ‪.‬دس ایُقٕست َیض تشاکى ايَٕیب‬
‫فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫يخهٕه گبصی کّ داسای ايَٕیبی يبیِ اعت داخم تجخیش دُْذِ ايَٕیبیی ‪ 4‬ؽذِ کّ دسآَزب تشاکى َٓبئی ايَٕیب‬
‫فٕست يیگیشد‪ .‬ثْذ اص عشد ؽذٌ تب دسرّ صشاست (‪ )15-20°C‬دسرّ يخهٕه دٔثبسِ ثّ لغًت پبیُی ثشد‬
‫کبَذَغیؾُی ‪ 3‬دٔساٌ دادِ ؽذِ کّ دساٌ رذا ًَٕدٌ ايَٕیبی يبیِ اص يخهٕه گبصی فٕست يیگیشد ‪ .‬ايَٕیبی يبیِ‬
‫اص لغًت تضتبَی ثشد ‪ 3‬ثّ ٍشف رخیشِ ‪ 5‬داخم گشدیذِ ٔيخهٕه گبصی اص لغًت فٕلبَی ثشد کُذَغیؾُی ٔاسد‬
‫کًپشیغٕس دٔساَی ‪ 6‬ؽذِ کّ دس آَزب تب فؾبس الصيی يُمجل گشدیذِ ٔثّ ثشد عُتیض (‪ْ )1‬ذایت يیگشدد‪.‬‬

‫ثشای حبثت َگٓذاؽتٍ غهَت گبصات ّبىم ثّ عيش دادِ ؽذِ لجم اص کًپشیغٕس دٔساَی خبسد عبختٍ لغًتی‬
‫اصيخهٕه گبصی ثّ ؽْجّ تزضیّ دس ََش گشفتّ ؽذِ اعت یکی اصپبسايتشْبی اعبعی ایکّ ًّهیّ عُتیض ايَٕیب سا‬
‫تْیٍ يیًُبیذ ّجبست اص دسرّ صشاست دسليی کتهغت ثشد عُتیض يیجبؽذ ‪.‬‬

‫ثشای کُتشٔل ٔاداسِ کشدٌ ایٍ پبسايتش دٔسِ اداسِ ًَٕدٌ استجبىی کّ داسای آالت ریم يجبؽذ دس ََش گشفتّ‬
‫ؽذِ اعت‪.‬‬

‫‪ - a‬دٔ ّذد رفت صشاستی عّ عبصٕی ‪ 3-2،1-1‬کّ يٕلِ يیذْذ دسرّ صشاست ساََشثّ استفبُ ثشد دسعّ َميّ‬
‫اَذاصِ گیشی ًَبئیى‪.‬‬

‫‪ - b‬عگُبل ْب اص رفت ْبی صشاستی يزکٕس ٔاسد فشعتُذِ ْبی ‪ 3-2ٔ 2-2‬گشدیذِ کّ دس آٌ عگغبل ْبی ْٕائي‬
‫تجذیم يیگشدد‪.‬‬

‫‪ -c‬ثْذا عگُبل ْبی ْٕائي ٔاسد آالت دٔيی ‪ 3-3 ٔ 2-3‬گشدیذِ کّ دسآَٓب دسربت رفت ْبی صشاستی حجت‬
‫گشدیذِ ٔتَُیى دسرّ صشاست فٕ ست يیگیشد‪.‬‬

‫‪ -d‬عگُبل ْبی اداسِ کُُذِ اص تَُیى کُُذِ ْب ثّ رًِ کُُذِ ‪ 4-1‬داخم ؽذِ کّ دساٌ رًِ ًَٕدٌ انزجشی عگُبل‬
‫ْبی داخم ؽَٕذِ فٕست گشفتّ ٔتبحیش تَُیى کُُذِ ثّ يیخبَیضو ارشا کُُذِ ‪ 4-2‬کّ دسنیٍ رشیبٌ اعبعی يخهٕه‬
‫گبصی لشاس دادِ ؽذِ اعت ٔاسد يیگشدد‪.‬‬

‫‪61‬‬
‫اداسِ ًَٕدٌ دسرّ صشاست ثيشیمّ تغیش دادٌ يقشف گبص ََش ثّ رشیبٌ اعبعی ٔثبیپبط عشد فٕست‬
‫يیگیشد ‪ََ .‬ش ثّ اَذاصِ کى ؽذٌ فْبنیت کتهغت گبصیکّ اص ىشیك نیٍ ثبیپبط عشد دادِ يیؾٕد کى ؽذِ ٔيمذاسآٌ‬
‫دسرشیبٌ اعبعی صیبد يیگشدد ‪.‬دسفٕست ثغتّ ثٕدٌ کبيم ثبیپبط عشد اداسِ کشدٌ دسرّ صشاست دس ثشد عُتیض‬
‫تٕعو تغیشدادٌ عشّت گبصیکّ ثّ ثشد داخم گشدیذِ فٕست يیگیشد‪.‬‬

‫کُتشٔل ٔاداسِ ًَٕدٌ فؾبسدسثشد عُتیض تٕعو دٔسِ ‪ 5-8ٔ 5-3، 5-2، 5-1‬فٕست يیگیشد کى ؽذٌ فؾبس‬
‫ثبّج کبْؼ ٍشفیت تٕنیذی ثشد ٔثهُذ سفتٍ فؾبس ثبّج صبدحّ َبگٕاس يیگشدد‬

‫دس دعتگبِ ثقٕست اتٕيبتیک يمذاس ايَٕیب دسگبصیکّ داخم ثشد يیگشدد تٕعو دٔسِ ‪، 6-2 ، 6-1‬‬
‫‪ 6-5 ٔ 6-4 ،6-3‬کُتشٔل ٔ دس گبصیکّ اص ثشد خبسد يی ؽٕد کُتشٔل يضتٕای ايَٕیب تٕعو دٔسِ ‪10-1‬‬
‫‪ 10-3 ٔ 10-2،‬فٕست يیگیشد ‪.‬‬

‫دسثشد کُذَغیؾُی ‪ 3‬اداسِ ًَٕدٌ اتٕيبتیک ٔکُتشٔل استفبُ عيش ايَٕیب گشفتّ اعت تٕعو دٔسِ ‪، 11-1‬‬
‫‪ 11-5 ٔ 11-4 ،11-3 ،11-2‬فٕست گشفتّ اعت کى ؽذٌ استفبُ عيش ََش ثّ پبیٍ آيذٌ رزة دسات اص گبص‬
‫دٔساَی تٕعو ايَٕیبی يبیِ فٕست يیگیشد‬

‫دس فٕست ثهُذ سفتٍ استفبُ عيش صیبدتشاص لیًت دادِ ؽذِ يیتٕاَذ يُزش ثّ سیختٍ ايَٕیبی يبیِ دس‬
‫کًپشیغٕس دٔساَی ؽذِ ٔصٕادث َبگٕاس سا ثجبس آسد‪.‬ثشای رهٕگیشی اص ایٍ کبس ليِ ؽذٌ صبدحٕی کًپشیغٕس‬
‫دٔساَی تٕعو ليِ کُُذِ اتٕيبتیک ‪ 11-6‬دس ََش گشفتّ يیؾٕد‪.‬‬

‫حبثت َگٓذاؽتٍ فؾبس دس ٍشف ‪َ 5‬یض يٓى ؽًشدِ يیؾٕد فؾبس دسایٍ ٍشف ثّ عيش ‪ٔ 20at‬دسثشد کُذَغیؾُی‬
‫َضدیک ثّ ‪ 285at‬حبثت َگٓذاؽتّ يیؾٕد ‪.‬دسٔعم ًَٕدٌ فؾبسثبّج کى ؽذٌ لبثهیت اَضالل رسات دس ايَٕیبی‬
‫يبیِ ٔ ثهُذ سفتٍ خشٔد ایٍ رسات ًْشای گبصات تبَکی ؽذِ کّ ثّ اَذاصِ صیبد کیفیت ايَٕیبی يبیِ سا افضایؼ‬
‫يیذْذ ‪.‬ثشای تَُیى فؾبس دسٍشف رخیشِ ‪ 5‬دٔسِ ‪ 9-4 ٔ 9-3 ، 9-2، 9-1‬دس ََش گشفتّ ؽذِ اعت ‪.‬‬

‫دس ؽیًب ّالِٔ ثش دٔسِ ْبی ييبنّْ ؽذِ ثشای تزٓیضات يتجبلی دٔسِ ْبی يؾبثّ ىشس سیضی ؽذِ يیتٕاَذ‪...‬‬

‫‪62‬‬
0
1