You are on page 1of 74

‫درس ‪ :‬تجارت ي باساریابی‬

‫الکتزيویکی‬

‫مًضًع ‪ :‬تجارت سیار‬

‫تهیه از ‪ :‬مهدی کریمی زند‬


‫ضقس ؾطیـ اضسجبعبر ثیؾیٓ ‪$‬ؾیبض‪ٛٔ #‬ػت ٘ف‪ٛ‬ش ثیكشط سؼبضر ‪ ٚ‬ای‪ٙ‬شط٘ز ؾیبض‬
‫قس‪ ٜ‬اؾز‪ .‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي‪ٞ‬بي ثی ؾیٓ زض چ‪ٙ‬س ؾبَ ٌصقش‪ ٝ‬ضقس چكٌٓیطي زاقش‪ٝ‬‬
‫اؾز ‪ ٚ‬لبثّیز ‪ٞ‬بي ػسیسي ضا ثطاي ضقس سؼبضر ؾیبض ث‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز آ‪ٚ‬ضز‪ ٜ‬اؾز‪ .‬اظ‬
‫سؼبضر ؾیبض ثطاي ذطیس ‪ ٚ‬فط‪ٚ‬ـ ٔحه‪ٛ‬الر اظ عطیك سؼ‪ٟ‬یعار ثیؾیٓ ٔب٘‪ٙ‬س‬
‫سجّز ‪ ٚ‬سّفٗ ‪ٛٞ‬قٕ‪ٙ‬س اؾشفبز‪ٔ ٜ‬ی ق‪ٛ‬ز‪ .‬سؼبضر ؾیبض قىُ ٌؿشطـ یبفش‪ ٝ‬اي اظ‬
‫سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی اؾز و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬وٕه ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي ؾیبض ن‪ٛ‬ضر ٔی ٌیطز‪ .‬سؼبضر‬
‫ؾیبض ؾبز‪ ٚ ٜ‬ؾطیـ سطیٗ ض‪ٚ‬ـ سؼبضر اؾز‪ِٚ .‬ی‪٘ ،‬یبظٔ‪ٙ‬س اثعاض‪ٞ‬بي ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٚ‬‬
‫ٔسیطیشی ٔی ثبقس‪ .‬زض ٔحیظ ثیؾیٓ‪ ،‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ ٚ‬ؾطفز زض حبَ سغییط اؾز‪.‬‬
‫ث‪ٙ‬بثطایٗ‪ ،‬ث‪ٍٙ‬ب‪ٜٞ‬ب ثبیس چكٓا٘ساظ‪ٞ‬بي ٔسیطیشی ٔؤطط ‪ٔ ٚ‬فیسي ضا ثطاي سحمك ا‪ٞ‬ساف‬
‫ذ‪ٛ‬ز ثط٘بٔ‪ٝ‬ضیعي ٕ٘بی‪ٙ‬س‪ٔ .‬عیز انّی سؼبضر ؾیبض ذبنیز زض ‪ٞ‬ط ِحؾ‪ ٝ‬زض ‪ٕٝٞ‬‬
‫ػب ث‪ٛ‬زٖ اؾز و‪ ٝ‬اظ فطنز‪ٞ‬بي ث‪ٚ ٝ‬ػ‪ٛ‬ز آٔس‪ ٜ‬اؾشفبز‪ ٜ‬حساوظطي ٌطزز‪ .‬سٕبْ‬
‫أىب٘بر ‪ ٚ‬فطای‪ٙ‬س ‪ٞ‬بي سؼبضر ؾیبض ثطٌطفش‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬اظ سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی اؾز‪.‬‬
‫سؼبضر ؾیبض فطنشی ضا ثطاي اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر ػسیس ‪ ٚ‬ػصة ٔكشطي ػسیس فطا‪ٓٞ‬‬
‫آ‪ٚ‬ضز‪ ٜ‬اؾز‪ .‬سّفٗ‪ٞ‬بي ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬اظ دیف٘یبظ ‪ٞ‬بي سؼبضر ؾیبض اؾز‪ .‬زض ؾبَ ‪ٞ‬بي‬
‫اذیط زیٍط ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض اظ ػّٕ‪ٚ ٝ‬ؾبیُ زیؼیشبَ قرهی ٘یع ‪ٚ‬اضز ثبظاض قس‪ٜ‬و‪ٝ‬‬
‫حؼٓ ٔقبٔالر ؾیبض ضا ٌؿشطـ زاز‪ ٜ‬اؾز‪.‬‬
‫‪- Mobile commerce‬‬
‫‪4‬‬
‫تجبرت سیبر‬
‫ث‪ٞ ٝ‬ط فقبِیز ٔطسجظ سؼبضي ٌفش‪ٔ ٝ‬یك‪ٛ‬ز و‪ ٝ‬اظ عطیك قجى‪ٞ ٝ‬بي اضسجبعی ٔ‪ٛ‬ثبیُ ‪ ٚ‬ؾیبض ن‪ٛ‬ضر ٌیطز‪.‬سجّیغبر ؾیبض یىی اظ‬
‫ا٘‪ٛ‬اؿ سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی ؾیبض اؾز أىبٖ سٕبؼ ٔؿشمیٓ ثب ٔكشطیبٖ ضا ٔیس‪ٞ‬س ٔظُ ذطیس ‪ ٚ‬فّٕیبر ثب٘ىی‪.‬‬
‫اظ آ٘ؼب و‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض ‪ٛٙٞ‬ظ ٘‪ٛ‬دبؾز‪ ،‬سقطیف ػبٔقی ثطاي آٖ ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز ٘ساضز‪ِٛٔ .‬ط ‪ٚ ٚ‬ضؼ ‪ #1999$‬ثیبٖ وطز٘س سؼبضر ؾیبض‬
‫ظیطٔؼٕ‪ٛ‬ف‪ٝ‬اي اظ سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه اؾز‪ .‬ویٗ ‪٘ #2001$‬یع چ‪ٙ‬یٗ ٔیٌ‪ٛ‬یس و‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض قىُ ٌؿشطـیبفش‪ ٝ‬سؼبضر‬
‫اِىشط‪٘ٚ‬یه اؾز و‪ ٝ‬اظ عطیك ای‪ٙ‬شط٘ز ؾیبض ا٘ؼبْ ٔیٌیطز‪ .‬فس‪ٜ‬اي زیٍط ٘یع سؼبضر ؾیبض ضا چ‪ٙ‬یٗ سقطیف وطز‪ٜ‬ا٘س‪ٞ :‬ط ٌ‪ٝ٘ٛ‬‬
‫ٔجبزِ‪ٝ‬ـ ٔؿشمیٓ یب غیطٔؿشمیٓـ زاضاي اضظـ د‪ِٛ‬ی و‪ ٝ‬اظ عطیك قجى‪ٞٝ‬بي ؾیبض ا٘ؼبْ ٔیٌیطز‪ .‬ث‪٘ ٝ‬ؾط ‪ٛٞ‬اً٘ ‪ ٚ‬ثبض٘‪ٟ‬یٓ‬
‫سؼبضر ؾیبض سح‪ٛ‬یُ ٔحه‪ ٚ َٛ‬ذسٔبر اظ عطیك ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي ثیؾیٓ ثب ‪ٞ‬سف ا٘ؼبْ فقبِیز‪ٞ‬بي سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه زض ‪ٞ‬ط‬
‫ظٔبٖ یب ٔىب٘ی اؾز‪.‬‬
‫ث‪ٙ‬بثطایٗ سؼبضر ؾیبض فمظ قىُ سغییطیبفش‪ ٝ‬ذسٔبر اِىشط‪٘ٚ‬یىی ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز ٘یؿز‪ ،‬ثّى‪ ٝ‬قىُ ٌؿشطـ یبفش‪ ٝ‬وؿت‪ٚ‬وبض‬
‫اِىشط‪٘ٚ‬یه اؾز‪ .‬سؼبضر ؾیبض فطنشی ضا ثطاي سح‪ٛ‬یُ ذسٔبر ػسیس ث‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز ‪ ٚ‬ػصة ٔكشطیبٖ ػسیس زض اذشیبض‬
‫ؾبظٔبٖ ‪ٞ‬ب لطاض ٔیز‪ٞ‬س‪.‬‬
‫سحمیمبر ٘كبٖ ٔی ز‪ٞ‬س سؼبضر ؾیبض زض ‪ 4‬ظٔی‪ ٝٙ‬وبضثطز زاضز و‪ ٝ‬فجبضس‪ٙ‬س اظ‪ :‬اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ث‪ٙٔ ٝ‬ؾ‪ٛ‬ض ػؿشؼ‪ٛ‬ي‬
‫اعالفبر زضای‪ٙ‬شط٘ز؛ اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ثطاي ا٘شمبَ د‪ َٛ‬ثیٗ ٔكشطي ‪ ٚ‬قطوز؛ ذسٔبر ٔجش‪ٙ‬ی ثط ٔىبٖ اظ لجیُ زضیبفز‬
‫سجّیغبر قرهی ‪ ٚ‬اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ثطاي وبض‪ٞ‬بي ضط‪ٚ‬ضي ‪ٚ‬ؾطٌطٔی‪.‬‬
‫ف‪ٛ‬أُ ظیط ثبفض س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض قس‪ٜ‬ا٘س‪ :‬س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ض‪٘ٚ‬س‪ٞ‬بي اػشٕبفی‪ ،‬س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي ػسیس‪ ،‬ف‪ٛ‬أُ الشهبزي ‪).‬‬
‫ایس‪ٜٞ‬بي ػسیس ‪ ٚ‬س‪ٛ‬ا٘بیی ثطلطاضي اضسجبعبر قرهی ‪٘ ٚ‬یبظ ث‪ ٝ‬ا٘ؼبْ سؼبضر زض ‪ٞ‬ط ٔىبٖ ‪ ٚ‬ظٔب٘ی اظ ػّٕ‪ ٝ‬ض‪٘ٚ‬س‪ٞ‬بي اػشٕبفی‬
‫‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س و‪ ٝ‬ثط ٌؿشطـ سؼبضر ؾیبض ٘مف زاض٘س‪ .‬اظ ػّٕ‪ ٝ‬ف‪ٛ‬أُ الشهبزي سأطیطٌصاض ثط ٌؿشطـ سؼبضر ؾیبض ٔیس‪ٛ‬اٖ‬
‫ٔحش‪ٛ‬ي ػصاة‪ٞ ،‬عی‪ ٝٙ‬دبییٗ‪ ،‬لیٕز ٔ‪ٙ‬غمی ذسٔبر ؾیبض‪ ،‬ف‪ٛ‬أُ سمبضب ‪ ٚ‬ػبیٍعیٗ ‪ٞ‬ب ضا ٘بْ ثطز‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫کبرثزدّب ٍ سهیٌِّبی استفبدُ اس تجبرت سیبر‬
‫سحمیمبر ٘كبٖ ٔیز‪ٞ‬س سؼبضر ؾیبض زض ‪ 4‬ظٔی‪ ٝٙ‬وبضثطز زاضز و‪ ٝ‬فجبضس‪ٙ‬س اظ‪:‬‬
‫اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ث‪ٙٔ ٝ‬ؾ‪ٛ‬ض ػؿشؼ‪ٛ‬ي اعالفبر زضای‪ٙ‬شط٘ز‬
‫اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ثطاي ا٘شمبَ د‪ َٛ‬ثیٗ ٔكشطي ‪ ٚ‬قطوز‬
‫ذسٔبر ٔجش‪ٙ‬ی ثط ٔىبٖ اظ لجیُ زضیبفز سجّیغبر قرهی‬
‫اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ثطاي وبض‪ٞ‬بي ضط‪ٚ‬ضي ‪ ٚ‬ؾطٌطٔی‬

‫هَاًغ تَسؼِ تجبرت سیبر‬


‫ٔ‪ ٟٓ‬سطیٗ ٔ‪ٛ‬ا٘ـ ضا ٔیس‪ٛ‬اٖ زض ‪ 4‬ثرف ف‪ٙ‬ی‪ ،‬ؾبظٔب٘ی‪ ،‬فّٕیبسی ‪ٔ ٚ‬بِی عجم‪ٝ‬ث‪ٙ‬سي ٕ٘‪ٛ‬ز‪ ،‬زض ایٗ ثرف ٔ‪ٛ‬ا٘ـ ٔصو‪ٛ‬ض ث‪ٝ‬‬
‫سفىیه ایٗ ثرف‪ٞ‬ب سكطیح ٔیق‪٘ٛ‬س‪:‬‬
‫هَاًغ فٌی تجبرت سیبر‪ -‬سأٔیٗ أ‪ٙ‬یز قجى‪ٛٔ ٝ‬ض‪ٛ‬فی اؾز و‪ ٝ‬قسیساً ‪ٚ‬اثؿش‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ؾغح ف‪ٙ‬ی قجى‪ ٝ‬اؾز ‪ ٚ‬فال‪ ٜٚ‬ثط ایٗ‬
‫ؾطفز ا٘شمبَ اعالفبر ‪ٔ ٚ‬حطٔب٘‪ ٝ‬ث‪ٛ‬زٖ اعالفبر قرهی ٘یع زض اضسجبط ثب ؾغح فٗآ‪ٚ‬ضي اؾز‪ .‬فسْ سأٔیٗ وبفی أ‪ٙ‬یز ‪ٚ‬‬
‫ؾطفز زض قجى‪ٙٔ ٝ‬ؼط ث‪ ٝ‬فسْ سٕبیُ وبضثطاٖ ث‪ ٝ‬اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ایٗ ذسٔبر ٔیق‪ٛ‬ز‪ .‬اظ ؾ‪ٛ‬ي زیٍط ٔسیطیز قجى‪٘ ٝ‬یع ث‪ ٝ‬فّز‬
‫زض اذشیبض ٘ساقشٗ زا٘ف ف‪ٙ‬ی وبفی فبلس وبضایی الظْ ث‪ٛ‬ز‪ٔ ٚ ٜ‬ب٘ـ س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬قجى‪ ٝ‬ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س قس‪.‬‬
‫هَاًغ سبسهبًی تجبرت سیبر‪ -‬دیبز‪ٜ‬ؾبظي قجى‪ٞٝ‬بي ؾیبض ٔؿشّعْ عطاحی ‪ ٚ‬دیبز‪ٜ‬ؾبظي یه ؾبذشبض ؾبظٔب٘ی ػسیس‬
‫اؾز‪٘ .‬ج‪ٛ‬ز یه ‪ٞ‬سف انّی ‪ ٚ‬چبضچ‪ٛ‬ة ؾبظٔب٘ی ٔكرم ثبفض ٔكىالر زض ثرف‪ٞ‬بي زاذّی ‪ ٚ‬ذبضػی قجى‪ٔ ٝ‬یٌطزز‪.‬‬
‫اٍِ‪ٛ‬ثطزاضي نطف اظ ٔسِ‪ٟ‬بي ٔطث‪ٛ‬ط ث‪ ٝ‬وك‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي زیٍط ٘یع ذ‪ٛ‬ز یه اقشجب‪ٔ ٜ‬ضبفف اؾز و‪ٔ ٝ‬یس‪ٛ‬ا٘س ٔ‪ٙ‬ؼط ث‪٘ ٝ‬بؾبظٌبضي‬
‫وُ قجى‪ٞٝ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ثب ؾیؿشٓ اػشٕبفی ٌطزز‪.‬‬
‫هَاًغ ػولیبتی تجبرت سیبر‪ٔ -‬ؿأِ‪ ٝ‬سأٔیٗ أ‪ٙ‬یز ‪ٕٛٞ‬اض‪ ٜ‬یه زغسغ‪ ٝ‬انّی زض فطآی‪ٙ‬س فّٕیبسی قسٖ ذسٔبر ؾیبض‬
‫اؾز‪ .‬ضقف د‪ٛ‬قف قجى‪ ٝ‬سّفٗ‪ٞ‬بي ‪ٕٞ‬طا‪ٔ،ٜ‬حس‪ٚ‬زیز‪ٞ‬بي فیعیىی ‪ ٚ‬ف‪ٙ‬ی ٌ‪ٛ‬قی‪ٞ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪٘ ٜ‬یع یه فبُٔ زض‪٘ٚ‬ی‬
‫ثطاي فسْ ضقس ؾطیـ قجى‪ٔ ٝ‬یثبقس‪ .‬فال‪ ٜٚ‬ثط ٔ‪ٛ‬اضز ٔصو‪ٛ‬ض دبییٗ ث‪ٛ‬زٖ ؾغح زا٘ف ف‪ٙ‬ی وبضو‪ٙ‬بٖ ٘یع ٔیس‪ٛ‬ا٘س ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر‬
‫یه فبُٔ ٔحس‪ٚ‬زو‪ٙٙ‬س‪ ٜ‬زض آیس‪.‬‬
‫هَاًغ هبلی تجبرت سیبر‪ٞ -‬ط چ‪ٙ‬س اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر اظ عطیك قجى‪ ٝ‬ؾیبض‪ٞ ،‬عی‪ ٝٙ‬سجبزالر ثب٘ىی ضا ث‪ ٝ‬قسر وب‪ٞ‬ف ٔیز‪ٞ‬س‪،‬‬
‫ِیىٗ ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬ا‪ِٚ‬ی‪ ٝ‬و‪ ٝ‬قبُٔ ذطیس سؼ‪ٟ‬یعار‪ ،‬آٔ‪ٛ‬ظـ ف‪ٙ‬ی ‪ ٚ‬ثبظاضیبثی ٔیثبقس‪ ،‬ث‪ ٝ‬ثب٘ه سحٕیُ ٔیق‪ٛ‬ز‪ .‬اظ ؾ‪ٛ‬ي زیٍط‬
‫‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬اضسجبط سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬عی زضیبفز ذسٔبر ثب٘ىساضي اِىشط‪٘ٚ‬یىی‪ .‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ یه ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬اضبفی ثطاي ٔكشطي ث‪ٚ ٝ‬ػ‪ٛ‬ز‬
‫ٔیآیس و‪ ٝ‬زض سحّیُ‪ٞ‬بي ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬فبیس‪ٚ ٜ‬ي ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ یه فبُٔ ٔحس‪ٚ‬ز و‪ٙٙ‬س‪ ٜ‬فُٕ ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س وطز‪.‬‬
‫چزا تجبرت الکتزًٍیکی سیبر‬
‫‪ٚ ‬ض‪ٚ‬ز ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي زض فطن‪ ٝ‬سؼبضر ثبفض ایؼبز سؼبضر‬
‫اِىشط‪٘ٚ‬یىی قس‪ ٜ‬اؾز؛‬
‫‪ ‬أط‪ٚ‬ظ‪ٌٛ ٜ‬قی ٔ‪ٛ‬ثبیُ و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬اظاي ‪ٞ‬ط ٘فط حسالُ یه‬
‫ٌ‪ٛ‬قی ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز ؾ‪ٕٟٔ ٟٓ‬ی زض سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی‬
‫ؾیبض زاضز؛‬
‫‪ٛٔ ‬فمیز سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی ؾیبض ث‪ ٝ‬أىبٖ قرهی ؾبظي‬
‫اؾز؛‬
‫‪ ‬سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی ؾیبض ث‪ ٝ‬ظٔبٖ ‪ٔ ٚ‬ىبٖ حؿبؼ ٔی‬
‫ثبقس‪.‬‬

‫‪7‬‬
‫هشایبی تجبرت سیبر‬
‫اظ ٔعایبي فٕس‪ ٜ‬سؼبضر ؾیبض ٔیس‪ٛ‬اٖ ٔ‪ٛ‬اضز ظیط ضا ٘بْ ثطز‪:‬‬
‫لبثّیز زؾشطؾی ثبال‪ :‬اظ آ٘ؼب و‪ٚ ٝ‬ؾبیُ ؾیبض لبثّیز زؾشطؾی ثبالیی زاض٘س‪ ،‬دؽ ٔیس‪ٛ‬اٖ ٌفز و‪ ٝ‬زض حیٗ ؾفط ‪ٚ‬‬
‫زض ػب‪ٞ‬بي زیٍط ٘یع ٔیس‪ٛ‬اٖ ٔقبٔالر سؼبضي ا٘ؼبْ زاز‪.‬‬
‫ٔىبٖ ٔطوعي‪ :‬یق‪ٙ‬ی ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬لبثّیز حُٕ آؾبٖ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض‪ ،‬ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي ٔ‪ٛ‬لقیز یبثی‬
‫ػ‪ٟ‬ب٘ی ٔیس‪ٛ‬اٖ ٔىب٘ی ضا و‪ ٝ‬وبضثط زض آ٘ؼبؾز ق‪ٙ‬بؾبیی وطز ‪ ٚ‬اظ ایٗ عطیك ذسٔبر ث‪ٟ‬شطي ضا ث‪ ٝ‬ا‪ ٚ‬اضائ‪ ٝ‬زاز ‪.‬‬
‫ضاحشی ‪:‬یق‪ٙ‬ی ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬زض سؼبضر ؾیبض افطاز اظ ِحبػ ظٔب٘ی ‪ٔ ٚ‬ىب٘ی ٔحس‪ٚ‬زیز ٘ساض٘س ‪ ٚ‬ثطاحشی ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س فقبِیز‪ٞ‬بي‬
‫سؼبضي ا٘ؼبْ ز‪ٙٞ‬س و‪ ٝ‬ایٗ فبُٔ زض ٘‪ٟ‬بیز ثبفض ‪ٚ‬فبزاضي آٖ‪ٞ‬ب ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س قس ‪.‬‬
‫ٔكشطي دؿ‪ٙ‬سؾبظي‪ :‬سّفٗ‪ٞ‬ب ‪ٚ ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ٘ؿجز ث‪ ٝ‬وبٔذی‪ٛ‬سط‪ٞ‬بي قرهی لسضر ٘ف‪ٛ‬ش ثبالسطي زاض٘س‪ .‬ث‪ٙ‬بثطایٗ اضائ‪ٝ‬‬
‫ز‪ٙٞ‬سٌبٖ سؼبضر ؾیبض ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ث‪ ٝ‬ع‪ٛ‬ض ذاللشط فُٕ و‪ٙٙ‬س ‪ ٚ‬ذسٔبر ٔش‪ٙ‬بؾت ثب ‪ٞ‬ط یه اظ ٔكشطیبٖ ث‪ ٝ‬آٖ‪ٞ‬ب اضائ‪ٝ‬‬
‫ز‪ٙٞ‬س‪.‬‬
‫ث‪ٟ‬ج‪ٛ‬ز فطای‪ٙ‬س سهٕیٌٓیطي‪ :‬ػٕـآ‪ٚ‬ضي اعالفبر یىی اظ ٔ‪ ٟٓ‬سطیٗ دیفقطط‪ٞ‬ب ثطاي اسربش سهٕیٓ زضؾز اؾز‪.‬‬
‫ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي ؾیبض ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س وب٘بَ ‪ٞ‬بي ٔؤططي ضا ثطاي ػٕـآ‪ٚ‬ضي اعالفبر زض اذشیبض ٔسیطاٖ لطاض ز‪ٙٞ‬س سب اظ ایٗ‬
‫عطیك اعالفبر ٔ‪ٛ‬ضز ٘یبظ ضا ػٕـآ‪ٚ‬ضي و‪ٙٙ‬س ‪ ٚ‬سهٕیٓ ث‪ٟ‬شطي اسربش و‪ٙٙ‬س‪ .‬ث‪ٙ‬بثطایٗ‪ٔ ،‬یس‪ٛ‬اٖ ٌفز و‪ ٝ‬زض سؼبضر‬
‫ؾیبض فطای‪ٙ‬س سهٕیٌٓیطي ث‪ٟ‬شط ا٘ؼبْ ٔیٌیطز‪.‬‬
‫هشایبی تجبرت سیبر ثزای هطتزی‬
‫یه ث‪ٍٙ‬ب‪ ٜ‬سؼبضر ؾیبض ٔ‪ٛ‬فك ثبیس سؼطث‪ ٝ‬ذطیس ِصر ثركی ضا ثطاي ٔكشطیبٖ ذ‪ٛ‬ز فطا‪ ٓٞ‬آ‪ٚ‬ضز‪ .‬ف‪ٛ‬أُ ثؿیبضي زض ایٗ ٔؿئّ‪ٝ‬‬
‫٘مف زاضز و‪ ٝ‬ثطذی اظ آ٘‪ٟ‬ب فجبضس‪ٙ‬س اظ‪:‬‬
‫ایجبد ارسش ثزای هطتزیبى‪ -‬فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬سٌبٖ ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ٔب٘‪ٙ‬س سؼبضر غیط ؾیبض ثب دیك‪ٟٙ‬بز لیٕز ‪ٞ‬بي ضلبثشی ثطاي یه وبال یب‬
‫یه ؾطي وبال ٔكشطیبٖ ثبِم‪ ٜٛ‬ضا ػصة و‪ٙٙ‬س ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬ایٗ ‪ٞ‬سف ثطؾ‪ٙ‬س‪.‬‬
‫ایجبد خذهبت ٍ کبرآیی‪ -‬فطا‪ ٓٞ‬آ‪ٚ‬ضزٖ یه سؼطث‪ ٝ‬ذطیس وبضثطدؿ‪ٙ‬س ‪ ٚ‬فالل‪ٙٔ ٝ‬سا٘‪ٔ ٝ‬ب٘‪ٙ‬س آ٘چ‪ ٝ‬فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬سٌبٖ فبزي ‪$‬غیط ؾیبض‪#‬‬
‫ا٘ؼبْ ٔی ز‪ٙٞ‬س ٔی س‪ٛ‬ا٘س زض دیٕ‪ٛ‬زٖ ثركی اظ ضا‪ ٜ‬زؾشیبثی ث‪ ٝ‬ایٗ ‪ٞ‬سف ٔ‪ٛ‬طط ثبقس‪.‬‬
‫ایجبد اًگیشُ خزیذ ٍ ثبسگطت هجذد هطتزی ‪ -‬ثطاي ایٗ ‪ٞ‬سف ٔی س‪ٛ‬اٖ اظ ض‪ٚ‬ـ ‪ٞ‬بیی ٔب٘‪ٙ‬س‪ ،‬و‪ٛ‬دٗ ‪ ،‬دیك‪ٟٙ‬بزار ‪ٚ‬یػ‪ٚ ٜ‬‬
‫سرفیف اؾشفبز‪ ٜ‬وطز‪ٚ.‬ة ؾبیز ‪ٞ‬بي ث‪ٔ ٓٞ ٝ‬طسجظ ‪ ٚ‬ثط٘بٔ‪ٞ ٝ‬بي ‪ٕٞ‬ىبضي ٘یع ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س زض ایٗ أط ٔب ضا یبضي و‪ٙٙ‬س‪.‬‬
‫ایجبد تَجِ ضخصی‪ٚ -‬ة ؾبیز ‪ٞ‬بي قرهی ؾبظي قس‪ ، ٜ‬دیك‪ٟٙ‬بزار ذطیس ‪ ٚ ،‬دیك‪ٟٙ‬بزار ‪ٚ‬یػ‪ ٜ‬قرهی ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س سب‬
‫حس‪ٚ‬زي ػبیٍعیٗ سقٕبالر ا٘ؿب٘ی ض‪ ٚ‬زض ض‪ ٚ‬و‪ ٝ‬زض فط‪ٚ‬قٍب‪ٞ ٜ‬بي ؾ‪ٙ‬شی ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز ق‪٘ٛ‬س‪.‬‬
‫ایجبد هفَْم جبهؼِ‪ -‬اسبق ‪ٞ‬بي ٌفشٍ‪ ،ٛ‬سبالض‪ٞ‬بي ثحض ‪ ٚ ،‬ثط٘بٔ‪ٞ ٝ‬بي ‪ٚ‬فبزاضي ‪$‬و‪ٌ ٝ‬ب‪ٞ‬ی ا‪ٚ‬لبر ثط٘بٔ‪ٞ ٝ‬بي ‪ٚ‬اثؿشٍی ٘یع ٘بٔیس‪ٜ‬‬
‫ٔی ق‪٘ٛ‬س‪ٔ #‬ی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س زض ایٗ ضاؾشب ٔفیس ثبق‪ٙ‬س‪.‬‬
‫کست تجزثِ هطتزی‪ -‬ػبؾ‪ٛ‬ؼ ‪ٞ‬بي ای‪ٙ‬شط٘شی ثب ا٘ؼبْ سٕبْ سٕبؾ‪ٟ‬بي وبضثط ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ثركی اظ سؼطث‪ ٝ‬وّی اظ آٖ ٔحبفؾز ٔی‬
‫و‪ٙٙ‬س ‪ ،‬سؼطث‪ ٝ‬اي و‪ ٝ‬ثب ٘بْ قطوز ٔشطازف ٔی ق‪ٛ‬ز‪.‬‬
‫ایجبد اهکبى کوک کبرثزاى ثِ یکذیگز ‪ -‬سساضن ؾبیز ‪ٞ‬بي ذ‪ٛ‬زثب‪ٚ‬ضي و‪ ٝ‬ثس‪ ٖٚ‬وٕه زیٍطاٖ ث‪ ٝ‬ضاحشی لبثُ اؾشفبز‪ ٜ‬ثبق‪ٙ‬س‬
‫ٔی س‪ٛ‬ا٘س زض ایٗ ظٔی‪ٔ ٝٙ‬فیس ثبقس‪.‬ایٗ ٔؿئّ‪ ٝ‬ایؼبة ٔی و‪ٙ‬س و‪ ٝ‬سٕبْ اعالفبر ٔحه‪ ،َٛ‬دیك‪ٟٙ‬بز ٔحه‪ٛ‬الر ػبیٍعیٗ ‪ٚ ،‬‬
‫ا٘شربثٍط‪ٞ‬بي سساضوبر ‪ِٛ ٚ‬اظْ یسوی زض زؾشطؼ ثبق‪ٙ‬س‪.‬‬
‫کوک ثِ هطتزیبى در هصزف‪ -‬زایطوش‪ٛ‬ضي ‪ٞ‬بي فط‪ٚ‬ـ آ٘الیٗ ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س چ‪ٙ‬یٗ وٕىی ضا اظ عطیك اعالفبر ضلبثشی ٌؿشطز‪ٚ ٜ‬‬
‫أىب٘بر ٔ‪ٙ‬بؾت ػؿشؼ‪ ٛ‬فطا‪ ٓٞ‬و‪ٙ‬س‪ .‬وؿت اعالفبر زض ذه‪ٛ‬ل ف‪ٛ‬أُ ٔهطف ‪ ٚ‬س‪ٛ‬نی‪ٞ ٝ‬بي ایٕ‪ٙ‬ی ٔی س‪ٛ‬ا٘س زض ق‪ٙ‬بذز ٘ح‪ٜٛ‬‬
‫ٔهطف ٔكشطیبٖ ضا یبضي ز‪ٞ‬س‪.‬‬
‫ػَاهل ثبسدارًذُ ٍ هحذٍدیت ّبی تجبرت سیبر‬
‫ثب ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض ٔعایبي ظیبزي ثطاي س‪ِٛ‬یسو‪ٙٙ‬سٌبٖ‪ ،‬اضائ‪ٝ‬ز‪ٙٞ‬سٌبٖ ٔحه‪ٛ‬الر ‪ ٚ‬ذسٔبر ‪ٔ ٚ‬كشطیبٖ زاضز‪ِٚ ،‬ی‬
‫ثبیس زا٘ؿز و‪ ٝ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬ب ‪ٚ ٚ‬ؾبیُ ؾیبض زاضاي ٔحس‪ٚ‬زیز ‪ٞ‬بیی اؾز و‪ ٝ‬یه فبُٔ ثبظزاض٘س‪ ٜ‬زض فطای‪ٙ‬س سؼبضر ؾیبض فُٕ‬
‫ٔیو‪ٙ‬س‪ .‬ایٗ ف‪ٛ‬أُ فجبضس‪ٙ‬س اظ‪:‬‬
‫استبًذاردّبی هختلف فٌبٍری‪ :‬اظ آ٘ؼب و‪ ٝ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ثؿطفز زض حبَ دیكطفز اؾز‪ ،‬وبضثطاٖ ٘یع ثب اؾشب٘ساضز‪ٞ‬بي‬
‫ٔرشّفی ٔ‪ٛ‬اػ‪ٟٙ‬س و‪ ٝ‬زض سؼبضر ؾیبض ثبیس آٖ‪ٞ‬ب ضا ثذصیط٘س‪ .‬فطا‪ٚ‬ا٘ی ایٗ اؾشب٘ساضز‪ٞ‬ب ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر ٔب٘قی زض سؼبضر ؾیبض فُٕ‬
‫ٔیو‪ٙ‬س‪.‬‬
‫اهٌیت‪ :‬اظ زیٍط ف‪ٛ‬أّی و‪ ٝ‬ثبفض ٔیق‪ٛ‬ز وبضثطاٖ وٕشط ٔقبٔالر آ٘الیٗ ا٘ؼبْ ز‪ٙٞ‬س‪ٔ ،‬جبحض أ‪ٙ‬یشی زض سؼبضر ؾیبض اؾز‪.‬‬
‫ث‪ ٝ‬ذبعط ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض ٘‪ٛ‬دبؾز‪ ،‬زض ظٔی‪ ٝٙ‬فطا‪ ٓٞ‬وطزٖ أ‪ٙ‬یز ٔقبٔالر ؾیبض ثطضؾی‪ٟ‬بي الظْ ا٘ؼبْ ٍ٘طفش‪ ٝ‬اؾز ‪.‬‬
‫فزٌّگ ٍ رفتبر هصزفکٌٌذُ (کبرثز)‪ :‬اذشالفبر فط‪ٍٙٞ‬ی ‪ ٚ‬ضفشبض ٔهطفو‪ٙٙ‬سٌبٖ زض وك‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي ٔرشّف ٕٔىٗ اؾز زض‬
‫ثقضی اظ وك‪ٛ‬ض‪ٞ‬ب‪ ،‬سؼبضر ؾیبض ضا ثب ٔحس‪ٚ‬زیز ٔ‪ٛ‬اػ‪ ٝ‬و‪ٙ‬س‪ٔ .‬ظالً زض آٔطیىب و‪ٔ ٝ‬طزْ فبزر زاض٘س وبٔذی‪ٛ‬سط‪ٞ‬بي لبثُ حُٕ ثب‬
‫ذ‪ٛ‬ز زاقش‪ ٝ‬ثبق‪ٙ‬س‪ ،‬اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض و‪ٛ‬چه ث‪ٙٔ ٝ‬ؾ‪ٛ‬ض ا٘ؼبْ سؼبضر ؾیبض ثطاي آٖ‪ٞ‬ب ذ‪ٛ‬قبی‪ٙ‬س ٘یؿز‪ِٚ .‬ی زض غادٗ اظ‬
‫آ٘ؼب و‪ٔ ٝ‬طزْ ث‪ ٝ‬اسبل‪ٟ‬ب ‪ ٚ‬ازاض‪ٜٞ‬ب و‪ٛ‬چه فبزر وطز‪ٜ‬ا٘س‪،‬اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض و‪ٛ‬چه ثطاي سؼبضر ذیّی وبضثطز زاضز ‪ٚ‬‬
‫ٔطزْ ثب آغ‪ٛ‬ـ ثبظ آٖ‪ٞ‬ب ضا ث‪ ٝ‬وبض ٔیثط٘س‪.‬‬
‫تحقق پذیزی ‪ :‬ؾب‪ٞ‬ب زض سحمیمی و‪ ٝ‬زض ؾبَ‪ 2004‬زض ظٔی‪ ٝٙ‬ویفیز ذسٔبر آ٘الیٗ ا٘ؼبْ زاز ث‪ ٝ‬ایٗ ٘شیؼ‪ ٝ‬ضؾیس و‪ٝ‬‬
‫سحمكدصیطي یىی اظ اثقبز ویفیز ذسٔبر آ٘الیٗ اؾز و‪ ٝ‬ثط ضضبیشٕ‪ٙ‬سي ٔكشطیبٖ سأطیط لبثُ س‪ٛ‬ػ‪ٟ‬یزاضز‪ .‬زض سؼبضر ؾیبض‬
‫ایٗ احشٕبَ ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز و‪٘ ٝ‬ش‪ٛ‬اٖ ثط ٔؿبئُ ٔطسجظ ثب سحمكدصیطي افٕبَ ‪ٚ‬فس‪ ٜ‬زاز‪ ٜ‬قس‪ ،ٜ‬فبئك آٔس‪ٔ .‬ظالً ٕٔىٗ اؾز‬
‫ذسٔبر ‪ ٚ‬سح‪ٛ‬یُ ٔحه‪ َٛ‬ث‪ ٝ‬زؾز ٔهطفو‪ٙٙ‬س‪ ٜ‬ظیبز ع‪ َٛ‬ثىكس‪.‬‬
‫نفح‪ٕ٘ ٝ‬بیف و‪ٛ‬چه ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض‪ :‬اظ آ٘ؼب و‪ ٝ‬نفح‪ٕ٘ ٝ‬بیف ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض و‪ٛ‬چه اؾز‪ ،‬ایٗ ‪ٚ‬ؾبیُ زض ٕ٘بیف زازٖ‬
‫اعالفبر‪ ،‬وبضثطاٖ ضا ثب ٔكىُ ٔ‪ٛ‬اػ‪ٔ ٝ‬یو‪ٙٙ‬س‪ .‬زض ػ‪ٛ‬أقی و‪ ٝ‬افطاز ا٘شؾبضار فعای‪ٙ‬س‪ٜ‬اي اظ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ ٚ‬وبضثطز‪ٞ‬بي آٖ زاض٘س‪،‬‬
‫ضقف ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض ثبفض ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س قس و‪ ٝ‬وبضثطاٖ وٕشط زضٌیط سؼبضر ؾیبض ق‪٘ٛ‬س ‪.‬ث‪ ٝ‬ع‪ٛ‬ض وّی ٔیس‪ٛ‬اٖ ٌفز و‪ ٝ‬زیٍط ف‪ٛ‬أُ‬
‫ثبظزاض٘س‪ ٜ‬زض سؼبضر ؾیبض فجبضس‪ٙ‬س اظ‪ :‬ؾطفز ثبضٌصاضي دبییٗ‪ ،‬نفح‪ ٚ ٝ‬حبفؾ‪ ٝ‬و‪ٛ‬چه ‪ٔ ٚ‬حس‪ٚ‬زیز لسضر دطزاظـ ‪ٚ‬ؾبیُ‬
‫ؾیبض‪ ،‬س‪ٛ‬اٖ ٌطافیىی دبییٗ ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض‪ٔ ،‬كىُ ث‪ٛ‬زٖ وبض ثب ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض‪ٞ ،‬عی‪ ٝٙ‬ثبال‪ ،‬ضزیبثی عبلزفطؾب‪ ،‬زق‪ٛ‬اضي سبیخ‪،‬‬
‫ذسٔبر غیطلبثُ افشٕبز‪ ،‬س‪ٛ‬اٖ ٔهطفی ثبالي ٔ‪ٛ‬زْ‪ٞ‬بي ضازی‪ٛ‬یی ‪ ٚ‬ؾطفز ا٘شمبَ دبییٗ زاز‪ٜٞ‬ب زض ‪ٚ‬ؾبیُ ؾیبض‪.‬‬
‫ثزًبهِ ریشی در تجبرت سیبر‬
‫سؼبضر ؾیبض اظ ثط٘بٔ‪ ٝ‬ضیعي سؼبضي ذ‪ٛ‬ة ‪ ٚ‬ل‪ٛ‬ا٘یٗ دبی‪ ٝ‬فطض‪ ٚ ٝ‬سمبضب ٔؿشظ‪ٙ‬ی ٘یؿز‪ .‬قىؿز سؼبضي زض سؼبضر ؾیبض ‪ٕٞ‬بٖ لسض ‪ٚ‬القی اؾز و‪ ٝ‬زض زیٍط لبِت ‪ٞ‬بي‬
‫سؼبضر‪.‬‬
‫تین هذیزیت هتخصص‪ -‬ضا‪ٞ‬جطز‪ٞ‬بي ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي اعالفبر ثبیس ثركی اظ فطآی‪ٙ‬س عطاحی ٔؼسز سؼبضي ثبقس‪.‬‬
‫رٍش ایوي‪ -‬ایؼبز ض‪ٚ‬قی ایٕٗ ‪ ٚ‬ؾبز‪ ٜ‬ثطاي ا٘ؼبْ سطاو‪ٙ‬ف ‪ٞ‬ب س‪ٛ‬ؾظ ٔكشطیبٖ‪ ،‬وبضر ‪ٞ‬بي افشجبضي ثب زض اذشیبض زاقشٗ ‪ 90‬زضنس اظ ؾ‪ ٟٓ‬ذطیس ‪ٞ‬بي ای‪ٙ‬شط٘شی‪،‬‬
‫ٔحج‪ٛ‬ة سطیٗ ‪ٚ‬ؾیّ‪ ٝ‬دطزاذز آ٘الیٗ ث‪ ٝ‬حؿبة ٔی آی‪ٙ‬س‪ .‬زض ٌصقش‪ ٝ‬قٕبض‪ ٜ‬وبضر افشجبضي اظ عطیك زض‪ٚ‬اظ‪ٞ ٜ‬بي دطزاذز ٔؿشمُ ٔیبٖ ذطیساض ‪ ٚ‬فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ٔ ٜ‬جبزِ‪ٔ ٝ‬ی‬
‫قس‪ .‬أط‪ٚ‬ظ‪ ٜ‬اوظط ث‪ٍٙ‬ب‪ٞ ٜ‬بي و‪ٛ‬چه ‪ ٚ‬سؼبضر ‪ٞ‬بي ذبٍ٘ی اظ ‪ٕٞ‬یٗ ض‪ٚ‬ـ اؾشفبز‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙٙ‬س‪ .‬ثیكشط ثبظضٌب٘بٖ ٘یع سطاو‪ٙ‬ف ‪ٞ‬بي وبضر افشجبضي ضا اظ عطیك ٘ؾبٔی و‪ٝ‬‬
‫ث‪ٛ‬ؾیّ‪ ٝ‬ثب٘ه ‪ٞ‬بي سؼبضي ‪ ٚ‬قطوز ‪ٞ‬بي وبضر افشجبضي سساضن زیس‪ ٜ‬قس‪ ،ٜ‬دطزاظـ ٔی و‪ٙٙ‬س‪.‬‬
‫قبثلیت اطویٌبى ٍ ایوي ‪ -‬فطا‪ ٓٞ‬آ‪ٚ‬ضزٖ لبثّیز اعٕی‪ٙ‬بٖ ‪ ٚ‬أ‪ٙ‬یز‪ .‬ؾط‪ٚ‬ض‪ٞ‬بي ٔ‪ٛ‬اظي ‪ ،‬افع‪ٍ٘ٚ‬ی ؾرز افعاض ‪ ،‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي ایٕٗ اظ ذغب ‪ ،‬ضٔعٍ٘بضي ‪$‬د‪ٟٙ‬بٖ ؾبظي‪#‬‬
‫اعالفبر ‪ ٚ‬زی‪ٛ‬اض‪ٞ ٜ‬بي آسف ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ث‪ ٝ‬ایٗ ٘یبظ‪ٞ‬ب دبؾد ز‪ٙٞ‬س‪.‬‬
‫ضٌبخت دیذگبُ هطتزی‪ -‬فطا‪ ٓٞ‬وطزٖ یه زیسٌب‪ ٜ‬اظ اضسجبط ٔكشطي ‪ ٚ‬وؿت اعٕی‪ٙ‬بٖ اظ ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬سٕبْ وبضٔ‪ٙ‬ساٖ ‪ٔ ،‬كشطیبٖ ‪ ٚ‬قطوب زیسي وبُٔ ‪ٔ ٚ‬كشطن اظ‬
‫ٔكشطي زاض٘س‪ .‬اِجش‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ اظ سؼطث‪ ٝ‬زاقشٗ “ثطازض ثعضي” ‪$‬سحز ٘ؾبضر ث‪ٛ‬زٖ‪ #‬اؾشمجبَ ٘ر‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬س وطز‪.‬‬
‫سبخت یک هذل کبری هٌبست‪ -‬اظ ِحبػ سؼبضي‪.‬‬
‫هٌْذسی سًجیزُ ارسش‪ٟٙٔ -‬سؾی یه ظ٘ؼیط‪ ٜ‬اضظـ اِىشط‪٘ٚ‬یىی ٔشٕطوع ثط سقساز ٔحس‪ٚ‬زي اظ نالحیز ‪ٞ‬بي ٔطوعي‪$.‬فط‪ٚ‬قٍب‪ٞ ٜ‬بي ؾیبض زض ن‪ٛ‬ضر ثط٘بٔ‪ٝ‬‬
‫ضیعي ٔ‪ٙ‬بؾت ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ثه‪ٛ‬ضر سرههی یب فٕ‪ٔٛ‬ی ث‪ ٝ‬فقبِیز ثذطزاظ٘س)‪.‬‬
‫ّوگبهی ثب تغییزات فٌبٍری‪ -‬اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ػسیسسطیٗ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬ب ‪ٍٕٞ ٚ‬بٔی ثب سغییطار ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي‪$.‬أب ثبیس ث‪ ٝ‬ذبعط زاقز و‪ٔ ٝ‬جب٘ی سؼبضر ثب ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي ػسیس‬
‫سغییطي ٕ٘ی و‪ٙٙ‬س)‪.‬‬
‫ٌ‪ٛ‬ـ ث‪ ٝ‬ظً٘ ‪ ٚ‬آٔبز‪ ٜ‬ث‪ٛ‬زٖ ثطاي دبؾد ‪ٞ‬ط چ‪ ٝ‬ؾطیقشط ث‪ ٝ‬سغییطاسی و‪ ٝ‬زض ٔحیظ ‪ٞ‬بي فیعیىی‪ ،‬اػشٕبفی ‪ ٚ‬الشهبزي ضخ ٔی ز‪ٞ‬س‪.‬‬
‫طزاحی ٍة سبیت جذاة‪ -‬عطاحی یه ‪ٚ‬ة ؾبیز ػصاة‪ ،‬وبضثطزي‪ ،‬ؾّیم‪ ٝ‬ضً٘‪ٌ ،‬طافیه‪ ،‬ا٘یٕیكٗ‪ ،‬فىؽ‪ ،‬ف‪٘ٛ‬ز ‪ٔ ٚ‬مبزیطي فضبي ذبِی ٔیبٖ ف‪ٙ‬بنط ٔی س‪ٛ‬ا٘س‬
‫وٕه ٕ٘بیس‪.‬‬
‫فزآیٌذّبی تجبری‪ -‬فطآی‪ٙ‬س‪ٞ‬بي سؼبضي ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ٔ‪ٟٙ‬سؾی ٔؼسز ‪ ٚ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي اعالفبسی ثبیس زض دیكجطز ا‪ٞ‬ساف سؼبضي ٔ‪ٛ‬طط ثبقس‪.‬‬
‫ضٌبخت کبهل اس هحصَالت‪ -‬ایؼبز ق‪ٙ‬بذز وبّٔی اظ ٔحه‪ٛ‬الر اضائ‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬و‪ ٝ‬ثبیس فال‪ ٜٚ‬ثط اعالفبر وبُٔ ٔحه‪ َٛ‬قبُٔ ا٘شربة و‪ٙٙ‬س‪ٞ ٜ‬ب ‪ ٚ‬دیك‪ٟٙ‬بز ‪ٞ‬بي‬
‫ٔ‪ٙ‬بؾت ٘یع ثبقس‪.‬‬
‫فزٍضٌذگبى تجبرت سیبر‪ -‬ثغ‪ٛ‬ض عجیقی ثبیس وبض‪ٞ‬بي ٔقٕ‪ َٛ‬سؼبضي ؾ‪ٙ‬شی اظ لجیُ اضائ‪ ٝ‬اعالفبر نبزلب٘‪ ٝ‬زض ٔ‪ٛ‬ضز ٔحه‪ٛ‬الر ‪ ٚ‬زض زؾشطؼ ث‪ٛ‬زٖ آ٘‪ٟ‬ب‪ ،‬اضؾبَ‬
‫ٔغٕئٗ ‪ ٚ‬ضؾیسٌی ٔ‪ٛ‬طط ‪ ٚ‬ؾطیـ ث‪ ٝ‬قىبیبر ضا ٘یع ا٘ؼبْ ز‪ٙٞ‬س‪ .‬یه ‪ٚ‬یػٌی ٔ‪ٙ‬حهط ثفطز ٔحیظ ای‪ٙ‬شط٘ز ای‪ٙ‬ؿز و‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ ث‪ ٝ‬اعالفبر ثؿیبض ثیكشطي اظ فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ٜ‬‬
‫٘ؿجز ث‪ٚ ٝ‬ضقیز سؼبضر ؾ‪ٙ‬شی زؾشطؾی زاض٘س‪$.‬اِجش‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ثه‪ٛ‬ضر آ٘الیٗ زض ٔ‪ٛ‬ضز فط‪ٚ‬قٍب‪ٞ ٜ‬بي ؾ‪ٙ‬شی سحمیك و‪ٙٙ‬س ‪ ٚ‬زض ٔ‪ٛ‬اضزي ‪ ٓٞ‬ایٗ وبض ضا ٔی‬
‫و‪ٙٙ‬س ‪ ،‬دؽ ایٗ سٕبیع ‪ٕٞ‬یك‪ ٝ‬ثط لطاض ٘یؿز‬
‫ػَاهل کلیذی هَفقیت در تجبرت سیبر‬
‫ف‪ٛ‬أُ وّیسي ٔ‪ٛ‬فمیز زض سؼبضر ؾیبض فجبضر اؾز اظ‪:‬‬
‫ثزًذ‪ -‬ثط٘س س‪ٟٙ‬ب ثبظسبثی اظ سه‪ٛ‬یط ‪ٛٞ ٚ‬یز وؿت ‪ ٚ‬وبض ٘یؿز‪ .‬ا‪ ،َٚ‬ثبیس ‪ٞ‬ؿش‪ ،ٝ‬ایس‪ ٜ‬آَ ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬فّؿف‪ٞ ٝ‬بي وؿت ‪ ٚ‬وبض قٕب ضا ثیبٖ و‪ٙ‬س‪ .‬ز‪ ،ْٚ‬ثبیس ثب ثبظاض ‪ٞ‬سف قٕب ‪ٕٞ‬ر‪ٛ‬ا٘ی ذ‪ٛ‬ثی زاقش‪ ٝ‬ثبقس ‪.‬‬
‫ثیف اظ ایؼبز یه ٘بْ سؼبضي‪ ،ٌِٛٛ ،‬عطح‪ٞ‬ب‪ ،‬ف‪ٙ‬بنط ثهطي ‪ ٚ‬ؾبیط ق‪ٙ‬بؾ‪ٞٝ‬بي سؼبضي‪ٔ ،‬غٕئٗ ق‪ٛ‬یس و‪ ٝ‬دیبْ لسضسٕ‪ٙ‬سي ضا اظ ثط٘س ذ‪ٛ‬ز ٔ‪ٙ‬شمُ ٔیو‪ٙ‬یس‪ .‬زض ٘‪ٟ‬بیز‪ ،‬ا٘ؼبْ ایٗ وبض ٔی س‪ٛ‬ا٘س ز٘یبیی‬
‫اظ سفب‪ٚ‬ر زض سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه قٕب ایؼبز و‪ٙ‬س‪.‬‬
‫ٍة سبیت تجبری ‪ -‬فط‪ٚ‬قٍب‪ ٜ‬ای‪ٙ‬شط٘شی ثس‪ٚ ٖٚ‬ة ؾبیز سؼبضي أىبٖ ٘ساضز! زاقشٗ یه ‪ٚ‬ة ؾبیز اظ اِعأبر یه سؼبضر ؾیبض اؾز‪ٔ .‬غٕئ‪ٙ‬ب‪ ،‬قٕب ٕٔىٗ اؾز اظ عطیك وب٘بَ ‪ٞ‬بي ضؾب٘‪ٞ ٝ‬بي‬
‫اػشٕبفی ‪ ٚ‬ؾبیط ؾیؿشٓ فبُٔ ‪ٞ‬بي زیؼیشبَ سؼبضر و‪ٙ‬یس‪ .‬ثب ایٗ حبَ‪ ،‬ث‪ٟ‬شط اؾز یه ‪ٚ‬ة ؾبیز اظ ٘ؾط ظیجبیی ق‪ٙ‬بؾی ػصاة ‪ ٚ‬ثؿیبض وبضثطزي ایؼبز و‪ٙ‬یس‪.‬‬
‫سئَ‪ -‬ث‪ٟ‬ی‪ ٝٙ‬ؾبظي ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬ض ػؿشؼ‪ (SEO) ٛ‬یىی اظ اضوبٖ ثبظاضیبثی زیؼیشبَ سّمی ٔی ق‪ٛ‬ز‪ .‬قٕب ایٗ اؾشطاسػي ضا ثطاي افعایف زیس آ٘الیٗ ‪ ٚ‬سطافیه ‪ٚ‬ة ؾبیز ذ‪ٛ‬ز اػطا ٔی و‪ٙ‬یس‪ٞ .‬سف ٘‪ٟ‬بیی‬
‫وؿت ضسج‪ ٝ‬ثطسط زض ٔحیظ نفحبر ٘شبیغ ٔ‪ٛ‬س‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي ػؿشؼ‪ (SERP) ٛ‬اؾز ‪ .‬فطآی‪ٙ‬س ؾئ‪ ٛ‬قبُٔ ث‪ٟ‬ی‪ ٝٙ‬ؾبظي ‪ٚ‬ة ؾبیز قٕب‪ٌٙ ،‬ؼب٘سٖ وّٕبر وّیسي ٔطسجظ زض ٔحش‪ٛ‬اي قٕب ‪ ٚ‬ایؼبز ِی‪ٙ‬ه‬
‫اؾز‪ .‬ث‪ ٝ‬فال‪ ،ٜٚ‬فطأ‪ٛ‬ـ ٘ى‪ٙ‬یس و‪ٚ ٝ‬ة ؾبیز ‪ٔ ٚ‬حش‪ٛ‬اي ذ‪ٛ‬ز ضا ثطاي ػؿشؼ‪ٔ ٛ‬حّی ‪ ٚ‬ػؿشؼ‪ٛ‬ي ن‪ٛ‬سی ث‪ٟ‬ی‪ ٝٙ‬و‪ٙ‬یس‪.‬‬
‫دیجیتبل هبرکتیٌگ‪ -‬ثبظاضیبثی زیؼیشبَ ‪ٞ‬طٌع ث‪ ٝ‬ایٗ ا٘ساظ‪٘ ٟٓٔ ٜ‬ج‪ٛ‬ز‪ ٜ‬اؾز‪ ،‬ث‪ ٝ‬ذه‪ٛ‬ل زض ع‪ َٛ‬ایٗ ‪ٌ ٕٝٞ‬یطي‪ .‬ایٗ ث‪ٟ‬شطیٗ ضا‪ ٜ‬ثطاي سجّیغ ثط٘س ‪ ٚ‬فط‪ٚ‬ـ ٔحه‪ٛ‬الر یب ذسٔبر قٕبؾز‪ .‬سقساز‬
‫اٍ٘كز قٕبضي اظ اؾشطاسػي ‪ٞ‬بي ثبظاضیبثی آ٘الیٗ ثطاي اػطاي سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی قٕب ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز ‪ .‬ؾئ‪ ٛ‬زاضاي ا‪ٕٞ‬یز ثیكشطي ٘ؿجز ث‪ ٝ‬ثبظاضیبثی زیؼیشبَ زاضز‪ .‬ػبیٍعی‪ٙ‬ی ثطاي ؾئ‪ ،ٛ‬سجّیغبر‬
‫دطزاذز ث‪ ٝ‬اظاي وّیه )‪ (PPC‬اؾز و‪ ٝ‬زض آٖ ثبیس ثطاي ‪ٞ‬ط وّیه ٔ‪ٛ‬فك ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬دطزاذز و‪ٙ‬یس‪ .‬ؾبیط وٕذیٗ‪ٞ‬ب قبُٔ ایٕیُ‪ٔ ،‬حش‪ٛ‬ا ‪ ٚ‬ثبظاضیبثی ضؾب٘‪ٞٝ‬بي اػشٕبفی ثطاي ثط٘سؾبظي‪ ،‬سجّیغبر ‪ٚ‬‬
‫سقبُٔ ثب ٔكشطي اؾز‪ .‬زض ز٘یبي دیكطفش‪ ٝ‬أط‪ٚ‬ظ ‪ٚ‬اضز قسٖ ث‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض ای‪ٙ‬شط٘شی ٘یبظٔ‪ٙ‬س فطا‪ ٓٞ‬وطزٖ ظیطؾبذز ٔ‪ٙ‬بؾت اظػّٕ‪ ٝ‬زضٌب‪ ٜ‬دطزاذز اِىشط‪٘ٚ‬یىی ٔ‪ٙ‬بؾت ثطاي ایٗ وبض اؾز‪ .‬زضٌب‪ٞ‬ی‬
‫و‪ ٝ‬وبض ضا ‪ ٓٞ‬ثطاي قٕب ‪ ٟٓٔ ٚ‬سط اظ ‪ ٕٝٞ‬وبض ضا ٔكشطیب٘شبٖ آؾبٖ سط ٔی و‪ٙ‬س‪.‬‬
‫تٌظین قیوت گذاری هحصَل‪ -‬عجیقی اؾز و‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ لیٕز ‪ٞ‬ب ضا ثیٗ ثط٘س‪ٞ‬ب ٔمبیؿ‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬س‪ .‬اظ وبضآفطی‪ٙ‬بٖ ٘یع ا٘شؾبض ٔی ض‪ٚ‬ز و‪ ٝ‬اظ ٔیعاٖ ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬ضلجب ثطاي وبال‪ٞ‬بي ذ‪ٛ‬ز آٌب‪ ٜ‬ثبق‪ٙ‬س‪.‬‬
‫ذ‪ٛ‬قجرشب٘‪ ٝ‬اثعاض‪ٞ‬بي ٔرشّفی ثطاي ٔكب‪ٞ‬س‪ٔ ٚ ٜ‬مبیؿ‪ ٝ‬لیٕز‪ٞ‬بي ‪ٚ‬ةؾبیز‪ٞ‬بي سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه ضلیت ٔب٘‪ٙ‬س ‪ٚ Import.io ٚ DataCrops‬ػ‪ٛ‬ز زاضز ‪.‬ثؿشٍی ث‪ ٝ‬ثبظاض ‪ٛ٘ ٚ‬ؿ ٔحه‪ٛ‬السی و‪ٝ‬‬
‫لیٕز ٌصاضي ٔی ق‪٘ٛ‬س‪ .‬اؾشطاسػي ‪ٞ‬بي لیٕز ٌصاضي ٔرشّفی ثطاي ث‪ ٝ‬زؾز آ‪ٚ‬ضزٖ ٘مغ‪ٔ ٝ‬غّ‪ٛ‬ة زض ػصاثیز ‪ ٚ‬زضآٔس اؾشفبز‪ٔ ٜ‬ی ق‪ٛ‬ز‪ .‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ٔظبَ‪ ،‬یىی اظ ضایغ سطیٗ اؾشطاسػي ‪ٞ‬بي لیٕز‬
‫ٌصاضي‪ ،‬لیٕز ٌصاضي وّیسي اؾز و‪ ٝ‬اؾبؾب ز‪ ٚ‬ثطاثط قسٖ لیٕز فٕس‪ ٜ‬فط‪ٚ‬قی اؾز ‪ .‬لیٕز ٌصاضي ثب سرفیف‪ ،‬لیٕز ٌصاضي ض‪ٚ‬ا٘ی‪ ،‬لیٕز ٌصاضي ضلبثشی‪ ،‬لیٕز ٌصاضي ٔجش‪ٙ‬ی ثط اضظـ ‪ ٚ‬غیط‪ٜ‬‬
‫‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز‪.‬‬
‫حفظ هحصَالت ثب کیفیت ثبال‪ -‬ثطاي ٔسر ع‪ٛ‬ال٘ی‪ٔ ،‬طزْ ایٗ سه‪ٛ‬ض ضا زاقش‪ٙ‬س و‪ٔ ٝ‬حه‪ٛ‬الر ؾبیز‪ٞ‬بي سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه زض ٔمبیؿ‪ ٝ‬ثب ٔحه‪ٛ‬الر فط‪ٚ‬قٍب‪ٜٞ‬بي فیعیىی ویفیز دبییٗسطي‬
‫زاض٘س‪ .‬زض حبِی و‪ ٝ‬ثؿیبضي اظ ایٗ افؿب٘‪ ٝ‬أط‪ٚ‬ظ‪ ٜ‬زیٍط ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز ٘ساضز‪ٛٙٞ .‬ظ وبض‪ٞ‬بي ظیبزي ثبیس ا٘ؼبْ ق‪ٛ‬ز سب ٔكشطیبٖ ٔشمبفس ق‪٘ٛ‬س و‪ٔ ٝ‬حه‪ٛ‬الر قٕب اظ ٘ؾط ویفیز ثب ٔحه‪ٛ‬السی و‪ ٝ‬زض ٔطاوع ذطیس‬
‫‪ ٚ‬ؾبیط فط‪ٚ‬قٍب‪ٞ ٜ‬ب یبفز ٔی ق‪٘ٛ‬س لبثُ ٔمبیؿ‪ٞ ٝ‬ؿش‪ٙ‬س ‪ .‬اعٕی‪ٙ‬بٖ حبنُ و‪ٙ‬یس و‪ٔ ٝ‬حه‪ٛ‬الر ذ‪ٛ‬ز ضا اظ سبٔیٗ و‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔقط‪ٚ‬ف ‪ ٚ‬لبثُ افشٕبز وبال‪ٞ‬بي ثب ویفیز ثبال ٘یع س‪ٟ‬ی‪ٔ ٝ‬ی و‪ٙ‬یس‪ .‬قٕب ثبیس‬
‫اؾشب٘ساضز‪ٞ‬بي ذ‪ٛ‬ز ضا ث‪ ٝ‬ع‪ٛ‬ض ٔسا‪ ْٚ‬زض ؾطاؾط نفح‪ ٝ‬حفؼ و‪ٙ‬یس‪ .‬اٌط سب ث‪ ٝ‬حبَ یه ٔحه‪ َٛ‬ظیطٔؼٕ‪ٛ‬ف‪ ٝ‬ضا ثطاي ٔكشطي اضؾبَ و‪ٙ‬یس‪ .‬لغقب ضطث‪ ٝ‬اي ث‪ ٝ‬وؿت ‪ ٚ‬وبض قٕب ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س ث‪ٛ‬ز‪ .‬حشی اٌط‬
‫یه ؾیبؾز ثبظٌكز ‪ ٚ‬سق‪ٛ‬یض زاقش‪ ٝ‬ثبقیس‪ .‬ضضبیز وّی ٔكشطي ثطاي ازأ‪ ٝ‬ثمبي وؿت ‪ ٚ‬وبض ثؿیبض ٔ‪ ٟٓ‬اؾز ‪ ٚ‬ویفیز ثس ٔحه‪ٔ َٛ‬ی س‪ٛ‬ا٘س وؿت ‪ ٚ‬وبض قٕب ضا اظ ثیٗ ثجطز‪.‬‬
‫تجزثِ خزیذ‪ -‬سؼطث‪ ٝ‬ذطیس ٔهطف و‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔی س‪ٛ‬ا٘س ثط ٔ‪ٛ‬فمیز وّی سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه قٕب سبطیط ثٍصاضز‪ٔ .‬غٕئٗ ق‪ٛ‬یس و‪ ٝ‬سؼبضة ذطیس قرهیقس‪ ٜ‬ضا اظ ثؿش‪ٝ‬ث‪ٙ‬سي ٌطفش‪ ٝ‬سب حُٕ ‪٘ ٚ‬مُ ‪ٚ‬‬
‫سح‪ٛ‬یُ الالْ ث‪ ٝ‬ذب٘‪ٔ ٝ‬كشطي اضائ‪ٔ ٝ‬یو‪ٙ‬یس ‪ .‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ٔظبَ‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬ا٘یس سرفیف ‪ٞ‬ب ‪ٔ ٚ‬قبٔالر ا٘حهبضي ضا ثطاي ٔكشطیبٖ فبزي اضائ‪ ٝ‬ز‪ٞ‬یس‪ٕٞ .‬چ‪ٙ‬یٗ‪ ،‬اٌط سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه قٕب ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ‬
‫ذسٔبر دیه‪ ،‬سح‪ٛ‬یُ ؾطیـسط دیه ضا ث‪٘ ٝ‬مبط ٔرشّف ػ‪ٟ‬بٖ سضٕیٗ و‪ٙ‬س‪ ،‬لبثُ افشٕبزسط ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س ث‪ٛ‬ز‪ .‬زض ٘‪ٟ‬بیز‪ ،‬زاقشٗ یه ‪ٚ‬ة ؾبیز ز‪ٚ‬ؾشب٘‪ ٝ‬سؼطث‪ ٝ‬ذطیس ٔهطف و‪ٙٙ‬سٌبٖ ضا افعایف ٔی ز‪ٞ‬س‪.‬‬
‫خذهبت هطتزی‪ -‬زض ثیكشط ٔ‪ٛ‬اضز‪ ،‬ذسٔبر ٔكشطي ٔ‪ٛ‬فمیز وّی وؿت ‪ ٚ‬وبض ضا سقییٗ ٔی و‪ٙ‬س‪ .‬ایٗ أط ثیكشط زض ٔ‪ٛ‬ضز سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه نسق ٔی و‪ٙ‬س‪ .‬سب ػبیی و‪ٕٔ ٝ‬ىٗ اؾز‪ ،‬ثبیس ‪ٓٞ‬‬
‫ٔكشطیبٖ ٔقٕ‪ِٛ‬ی ‪ٔ ٓٞ ٚ‬كشطیبٖ ثبِم‪ ٜٛ‬ذ‪ٛ‬ز ضا ضاضی ٍ٘‪ ٝ‬زاضیس‪ .‬ثب ایٗ حبَ‪ ،‬قٕب ٔی س‪ٛ‬ا٘یس ثب زاقشٗ یه دّشفطْ ل‪ٛ‬ي ثطاي اضسجبط‪ ،‬ث‪ ٝ‬ذسٔبر ٔكشطي فبِی ثطؾیس‪ٔ .‬غٕئٗ ق‪ٛ‬یس و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ؾ‪ٛ‬االر‬
‫آٖ ‪ٞ‬ب ث‪ ٝ‬ؾطفز دبؾد ز‪ٞ‬یس ‪ٍ٘ ٚ‬طا٘ی ‪ٞ‬بي آٖ ‪ٞ‬ب ضا ث‪ ٝ‬ؾطفز ثطعطف و‪ٙ‬یس‪ ٟٓٔ .‬سط اظ ‪ ،ٕٝٞ‬دصیطاي ثبظذ‪ٛ‬ضز ثبقیس‪ .‬ظیطا ایٗ ٔ‪ٛ‬اضز ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ث‪ ٝ‬قٕب زض حفؼ یب ث‪ٟ‬ج‪ٛ‬ز سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی ذ‪ٛ‬ز‬
‫وٕه و‪ٙٙ‬س‪ .‬زض ایٗ ٔطحّ‪ ،ٝ‬او‪ٔ ٖٛٙ‬ی زا٘یس و‪ ٝ‬چ‪ ٝ‬ف‪ٛ‬أّی ضا ثطاي سم‪ٛ‬یز سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه ذ‪ٛ‬ز زض ٘ؾط ثٍیطیس‪ٔ .‬شغیط‪ٞ‬بي اؾبؾی و‪ ٝ‬زض ثبال ٔ‪ٛ‬ضز ثحض لطاض ٌطفز ضا اظ ٘بْ سؼبضي ذ‪ٛ‬ز ‪ٚ‬‬
‫ثبظاضیبثی زیؼیشبَ سب ذسٔبر ٔكشطي زض ٘ؾط ثٍیطیس‪ .‬ثب زض ٘ؾط ٌطفشٗ ‪ ٕٝٞ‬ایٗ ‪ٞ‬ب‪ ،‬سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یه ذ‪ٛ‬ز ضا زض ػ‪ٟ‬ز زضؾز ث‪ ٝ‬ؾٕز ضقس ‪ٌ ٚ‬ؿشطـ لطاض ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬یس زاز‪ .‬زض ٘‪ٟ‬بیز‪ ،‬قٕب قب‪ٞ‬س‬
‫قى‪ٛ‬فبیی ‪ٛٔ ٚ‬فمیز وؿت ‪ ٚ‬وبض ذ‪ٛ‬ز ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬یس ث‪ٛ‬ز‪.‬‬
‫اهٌیت در تجبرت سیبر‬
‫ثب ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز سٕبْ ٔعایبیی و‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض ث‪ٕٞ ٝ‬طا‪ ٜ‬زاضز‪ ،‬ا٘ؼبْ سطاو‪ٙ‬ف ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬اضسجبعبر آ٘الیٗ ٔحّی‬
‫ثطاي ؾ‪ٛ‬ءاؾشفبز‪ ٜ‬اظ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ ٚ‬حشی افٕبَ ٔؼطٔب٘‪ ٝ‬فطا‪ٔ ٓٞ‬ی و‪ٙ‬س؛ ث‪ٙ‬بثطایٗ اؾشفبز‪ ٜ‬اظ سؼبضر‬
‫اِىشط‪٘ٚ‬یىی ٘یبظٔ‪ٙ‬س ایؼبز یه ٔحیظ أٗ ثطاي ا٘ؼبْ سطاو‪ٙ‬ف ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬اضسجبعبر آ٘الیٗ ػ‪ٟ‬ز‬
‫ػّ‪ٌٛ‬یطي اظ ؾ‪ٛ‬ءاؾشفبز‪ ٜ‬اظ عطیك ؾیؿشٓ ‪ٞ‬بي اعالفبسی ‪ ٚ‬وبٔذی‪ٛ‬سطي اؾز‪ .‬ث‪ٟ‬شطیٗ ضا‪ ٜ‬ثطاي‬
‫ایؼبز ایٗ ٔحیظ أٗ‪ ،‬ق‪ٙ‬بذز س‪ٟ‬سیسار أ‪ٙ‬یشی ‪ ٚ‬ضا‪ٞ ٜ‬بي ٔجبضظ‪ ٜ‬ثب س‪ٟ‬سیسار ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز اؾز ‪.‬‬
‫سؼبضر ؾیبض ٔ‪ٛ‬ػت سح‪ِٛ‬ی قٍطف زض ض‪ٚ‬اثظ وؿت ‪ٚ‬وبض ‪ٔ ٚ‬كشطیبٖ قس‪ ٜ‬اؾز ‪ ٚ‬ؾ‪ ٟٓ‬فٕس‪ ٜ‬اي‬
‫اظ سقبٔالر سؼبضي ضا ث‪ ٝ‬ذ‪ٛ‬ز اذشهبل زاز‪ ٜ‬اؾز‪ .‬ثطاي ایؼبز اضسجبعبر ‪ ٚ‬س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬سؼبضر‪ ،‬ث‪ٝ‬‬
‫ٔف‪ٕٟٔ ْٟٛ‬ی ث‪٘ ٝ‬بْ افشٕبز ٘یبظ اؾز و‪ ٝ‬یه انُ اؾبؾی ثطاي ‪ٞ‬ط ضاثغ‪ ٝ‬زض وؿت ‪ٚ‬وبض اؾز ‪ٚ‬‬
‫یه فبوش‪ٛ‬ض ضط‪ٚ‬ضي زض ایؼبز اٍ٘یع‪ ٜ‬ثطاي ذطیس ض‪ٚ‬ي ای‪ٙ‬شط٘ز اؾز‪ .‬ث‪ ٝ‬فجبضسی افشٕبز ث‪ ٝ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي‬
‫‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬سطاو‪ٙ‬ف ‪ٞ‬بي سؼبضر ؾیبض ضا دكشیجب٘ی ٔی و‪ٙٙ‬س ث‪ٙٔ ٝ‬ؾ‪ٛ‬ض ػّت ‪ ٚ‬افشٕبز ٔهطف‬
‫و‪ٙٙ‬سٌبٖ ٘یع اظ ا‪ٕٞ‬یز حیبسی ثطذ‪ٛ‬ضزاض اؾز‪ .‬ػ‪ٟ‬ز ایؼبز ‪ ٚ‬افعایف افشٕبز ث‪ ٝ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬بي‬
‫ٔ‪ٛ‬ضز اؾشفبز‪ ٜ‬ثبیس أ‪ٙ‬یز زض اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ایٗ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٞ‬ب ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاقش‪ ٝ‬ثبقس‪.‬ث‪ٙ‬بثطایٗ زض دػ‪ٞٚ‬ف‬
‫حبضط ثطآ٘یٓ سب ث‪ ٝ‬ثطضؾی افشٕبز ‪ ٚ‬ضط‪ٚ‬ضر آٖ زض سؼبضر ؾیبض ثذطزاظیٓ ‪٘ ٚ‬مف أ‪ٙ‬یز زض‬
‫افعایف افشٕبز سكطیح ‪ٛٔ ٚ‬اضز الظْ ثطاي افعایف أ‪ٙ‬یز ضا ثطضؾی ٕ٘بییٓ‪ .‬ثطضؾی دط‪ٚ‬سىُ ‪ٞ‬بي‬
‫أ‪ٙ‬یشی ‪ SSL ٚPKI ،SET ، S-MIME‬ث‪ ٝ‬ع‪ٛ‬ض زلیك‪ ،‬ضیؿه ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬س‪ٟ‬سیسار ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز زض‬
‫سؼبضر ؾیبض ا‪ٕٞ‬یز ثؿیبضي زاضز‪ .‬ثطضؾی ف‪ٛ‬أُ ٔسیطیز ضیؿه ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ فطآی‪ٙ‬سي ثطاي‬
‫أی‪ٙ‬ز ‪ٚ‬ة ؾبیز سؼبضر ؾیبض ضط‪ٚ‬ضي اؾز‪.‬‬
‫قبًَىگشاراى ٍ دستگبُّبی تٌظین هقزرات ‪ -‬حى‪ٔٛ‬ز ثب ‪ٚ‬ضـ ل‪ٛ‬ا٘یٗ ‪ٔ ٚ‬مطضار ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬وٕه زؾشٍب‪ٜٞ‬بي‬
‫٘ؾبضسی‪ٔ ،‬رشهبر ن‪ٙ‬قز سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ضا سطؾیٓ ٔیو‪ٙ‬س ‪ ٚ‬ل‪ٛ‬ا٘یٗ حبوٓ ثط سقبٔالر ثیٗ ثبظیٍطاٖ ضا ؾبٔبٖ‬
‫ٔیز‪ٞ‬س‪ .‬قبیس ٔ‪ٕٟ‬شطیٗ ٔ‪ٛ‬ض‪ٛ‬ؿ زض ایٗ ح‪ٛ‬ظ‪ ٜ‬اذشهبل عیف أ‪ٛ‬اع اِىشط‪ٔٚ‬غ‪ٙ‬بعیؿی ‪ ٚ‬نس‪ٚ‬ض ٔؼ‪ٛ‬ظ فقبِیز‬
‫ادطاس‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ثبقس‪.‬‬
‫اپزاتَرّبی تلفي ّوزاُ‪ -‬ادطاس‪ٛ‬ض‪ٞ‬ب ثؿشط اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٚ ٜ‬ذسٔبر اضظـ افع‪ٚ‬ز‪ ٜ‬ضا فطا‪ٓٞ‬‬
‫ٔیو‪ٙٙ‬س ‪ٞ ٚ‬عی‪ ٝٙ‬ذسٔبر ضا اظ ٔكشطیبٖ زضیبفز ٔیو‪ٙٙ‬س‪.‬‬
‫هطتزیبى ‪$‬فطزي یب ؾبظٔب٘ی‪٘ #‬ؿجز ث‪ ٝ‬ذسٔبر اضائ‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬لضب‪ٚ‬ر وطز‪ ٚ ٜ‬زض ٔ‪ٛ‬ضز اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ایٗ ذسٔبر‬
‫‪ ٚ‬اذشهبل ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬سهٕیٌٓیطي ٔیو‪ٙٙ‬س‪.‬‬
‫سبسًذگبى سختافشارّبی سیزسبختی‪ -‬قطوز‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬ؾرزافعاض‪ٞ‬بي ظیطؾبذشی ٔ‪ٛ‬ضز ٘یبظ یه قجى‪ٝ‬‬
‫سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٚ ٜ‬اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر ضا س‪ِٛ‬یس ٔیو‪ٙٙ‬س‪.‬‬
‫سبسًذگبى گَضی تلفي ّوزاُ‪ٌٛ -‬قی سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ اثعاضي و‪ ٝ‬زض زؾز وبضثط ٘‪ٟ‬بیی لطاض زاضز‪،‬‬
‫٘مف ثؿیبض ٔ‪ٕٟ‬ی زض اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ذسٔبر اضسجبعی ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ثبظي ٔیو‪ٙ‬س‪٘ .‬مكی و‪ ٝ‬ثب دیكطفز ٌ‪ٛ‬قی‪ٞ‬بي‬
‫‪ٛٞ‬قٕ‪ٙ‬س ‪ ٚ‬أىب٘بر ثط٘بٔ‪ٛ٘ٝ‬یؿی ٌؿشطز‪ ٚ ٜ‬حض‪ٛ‬ض ٔیّی‪ٖٞٛ‬ب ٘طْافعاض ٌ‪٘ٛ‬بٌ‪ ٖٛ‬زض ثبظاض‪ ،‬دطضً٘سط اظ ٌصقش‪ٝ‬‬
‫اؾز‬
‫تَلیذکٌٌذگبى فٌبٍریّبی ارائِ خذهبت ٍ هحتَا‪ -‬قطوز‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي الظْ ثطاي اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر ‪ٚ‬‬
‫ٔحش‪ٛ‬ا ضا زض اذشیبض ثبظیٍطاٖ او‪ٛ‬ؾیؿشٓ لطاض ٔیز‪ٙٞ‬س‪ .‬قطوز ‪ٞ‬بیی ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س و‪٘ ٝ‬طْ افعاض‪ٞ‬بي وبضثطزي اضظـ‬
‫افع‪ٚ‬ز‪ ٜ‬ضا ثطاي ادطاس‪ٛ‬ض‪ٞ‬ب فطا‪ٔ ٓٞ‬ی و‪ٙٙ‬س‪ .‬ایٗ قطوز ‪ٞ‬ب سٕطوع انّی قبٖ ثط ض‪ٚ‬ي فطا‪ ٓٞ‬وطزٖ ٘طْ افعاض‪ٞ‬بي‬
‫وبضثطزي اثشىبضي ثطاي ادطاس‪ٛ‬ض‪ٞ‬ب ٔی ثبقس‪.‬‬
‫تَسؼِ دٌّذگبى هحتَا‪ -‬قطوز ‪ٞ‬بیی و‪ٔ ٝ‬حش‪ٛ‬ا‪ٞ‬ب ضا ث‪ٙ‬ب ثط زضذ‪ٛ‬اؾز ٔكشطن س‪ِٛ‬یس وطز‪ ٚ ٜ‬زض اذشیبض‬
‫آ٘‪ٟ‬ب لطاض ٔی ز‪ٙٞ‬س ثطاي ٔظبَ‪ ،‬قطوز ‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬د‪ٛ‬ضسبَ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ذ‪ٛ‬ز ضا ثط ض‪ٚ‬ي نسا ‪SMS ،‬یب ‪USSD‬اػطا‬
‫ٔی و‪ٙٙ‬س ‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫تَلیذکٌٌذگبى هحتَا‪ -‬ایٗ زؾش‪ ٕٝٞ ٝ‬س‪ِٛ‬یسو‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔحش‪ٛ‬اي لبثُ اضائ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر زیؼیشبَ ضا‬
‫زض ثطٔیٌیطز‪ :‬فیّٓؾبظاٖ‪ ،‬قجى‪ٞٝ‬بي سّ‪ٛ‬یعی‪٘ٛ‬ی‪٘ ،‬كطیبر ‪ ٚ‬ضؾب٘‪ٞٝ‬بي چبدی ‪ ٚ‬آ٘الیٗ‪ ،‬س‪ِٛ‬یس‬
‫و‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔ‪ٛ‬ؾیمی‪ ،‬ؾبظٔبٖ‪ٞ‬بي ذجطي‪ٛ٘ ،‬یؿ‪ٙ‬سٌبٖ ‪٘ ٚ‬بقطاٖ‪.... ،‬‬
‫تجویغگزاى هحتَا‪ -‬قطوز‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬ثب سقساز ظیبزي اظ س‪ِٛ‬یسو‪ٙٙ‬سٌبٖ ‪ ٚ‬نبحجبٖ حم‪ٛ‬ق ٔحش‪ٛ‬ا‬
‫‪ٚ‬اضز ٔصاوط‪ ٜ‬قس‪ ٚ ٜ‬ثطاي س‪ٛ‬ظیـ ٔحش‪ٛ‬اي آ٘‪ٟ‬ب زض ثؿشط سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬لطاضزاز ٔیث‪ٙ‬س٘س ‪ٔ ٚ‬شقبلجب ایٗ‬
‫ٔحش‪ٛ‬ا ضا ثطاي س‪ٛ‬ظیـ زض اذشیبض قطوز ‪ٞ‬بي اضائ‪ ٝ‬ز‪ٙٞ‬س‪ ٜ‬ذسٔبر ‪ٔ ٚ‬حش‪ٛ‬ا لطاض ٔیز‪ٙٞ‬س‬
‫تَاًوٌذسبساى فٌبٍری ثزای فزاّن کٌٌذگبى سزٍیس ّب ‪:‬‬
‫ثبظیٍطا٘ی ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاض٘س و‪ ٝ‬ذسٔبسی ضا زض ػ‪ٟ‬ز فطا‪ ٓٞ‬وطزٖ ‪VAS‬ثطاي ٔكشطویٗ اضائ‪ٔ ٝ‬ی‬
‫و‪ٙٙ‬س و‪ٔ ٝ‬ی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ‪ٚ‬اثؿش‪ ٝ‬یب ٔؿشمُ اظ ٔحش‪ٛ‬ا ثبق‪ٙ‬س‪ٔ .‬ظبِی اظ ایٗ ذسٔبر‪ ،‬ذسٔبر افالْ‬
‫سٕبؾ‪ٟ‬بي ٘بٔ‪ٛ‬فك اؾز و‪ ٝ‬ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ایٗ ؾط‪ٚ‬یؽ‪ ،‬وبضثط اظ سٕبؼ ‪ٞ‬بي ا٘ؼبْ قس‪ ٜ‬زض حیٗ‬
‫ذبٔ‪ٛ‬ـ ث‪ٛ‬زٖ زؾشٍب‪ ٜ‬ذ‪ٛ‬ز ٔغّـ ٔی ق‪ٛ‬ز‪.‬‬
‫نبحجبٖ حم‪ٛ‬ق ٔحش‪ٛ‬ا‬
‫زض ثطذی ٔ‪ٛ‬اضز نبحجبٖ حم‪ٛ‬ق ٔحش‪ٛ‬ا اقربل حم‪ٛ‬لی زیٍطي ث‪ ٝ‬غیط اظ س‪ِٛ‬یسو‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔحش‪ٛ‬ا‬
‫‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س‪ٔ ،‬ظُ قطوز‪ٞ‬بي ثعضي ضؾب٘‪ٝ‬اي‪.‬‬

‫‪15‬‬
‫«فرآیٌذی اطالق هیشْد کَ طی آى تبادالت تجاری از طریك شبکَُای هخابراتی سیار ّ با‬
‫استفادٍ از ابسارُای پرداخت‪ ،‬ارتباط یا اطالعات سیار ًظیر گْشیُای تلفي ُوراٍ یا سایر‬
‫ابسارُای دیجیتالی هشخص اًجام شْد»‬

‫تجارت ُوراٍ فرّش کاال‪ ،‬خذهت ّ اطالعات از‬


‫طریك ابسارُا یبیسین کَ ُیچگًَْ‬
‫هحذّدیتی در فضا یا زهاى ًذارًذ‪،‬‬
‫تعریف کردٍ اًذ(‪.(Changsu & Mirsobit, 2010‬‬

‫با ظِْر ّ گسترش ضبکَُای بیسین‪ ،‬اهرّزٍ ًسل جذیذی از کاربردُای تجارت‬
‫الکترًّیکی تذت ًام تجارت سیارپذیذار ضذٍ است‪ .‬تجارت سیار از طریق ُساراى ابسار‬
‫هْبایلی ًظیر تلفيُای ُوراٍ‪ ،‬ابسارُای دیجیتالی ضخصی )‪ ،(PDA‬دفترچَُای یادداضت‬
‫دیجیتالی ّ دتی داضبْردُای بیسین اتْهبیل ُا در جریاى است‪.‬‬
‫کاربردُا ّ اهکاًات زیادی برای تبادالت تجاری از طریق ضبکَُای سیار هتصْر است ّ با‬
‫ظِْر ًْآّریُای تکٌْلْژیکی‪ ،‬هرتبا ً هذصْالت جذیذی از ایي دْزٍ هعرفی هیضًْذ‪ .‬برخی‬
‫از هِوتریي ایي کاربردُا بَ ضرح زیر هى باضذ‬

‫‪ .1‬باًکذاری سیار‬
‫‪ .2‬خریذ سیار‬
‫‪ .3‬جستجْی هحل فرّش‬
‫‪ .4‬بازیِا ّ سرگرهیُای سیار‬
‫‪ .5‬حراجُای سیار‬
‫‪ .6‬هذیریت سیار اًبار‬
‫‪ .7‬هذیریت خذهات کٌشگر‬

‫‪ .8‬دفتر کار سیار‬

‫‪ .9‬پایگاٍُای اطالعاتی ّ اطالعرساًی بیسین‬


‫هشایبی تجبرت سیبر‬
‫ٔعایبیی و‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض زاضز ثبفض قس‪ ٜ‬و‪ ٝ‬وك‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬یبفش‪ ٚ ٝ‬زض حبَ س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬دیكط‪ ٚ‬ؾطٔبی‪ٌٝ‬صاضی‪ٟ‬بي وال٘ی ضا‬
‫ا٘ؼبْ ز‪ٙٞ‬س‪ ،‬ثطذی اظ ٔعیز‪ٞ‬ب فجبضس‪ٙ‬س اظ ‪:‬‬

‫‪ .1‬تسزیغ در ػولیبت ‪ٔ :‬هطف و‪ٙٙ‬سٌبٖ زض حبَ حطوز‪ ،‬وبض ‪ٔ ،‬ؿبفطر‪ ،‬سؼٕـ ‪ ٚ‬ذطیس ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س سؼبضر ضا ا٘ؼبْ ز‪ٙٞ‬س‪.‬‬
‫‪.2‬ایجبد ارتجبط ضجکِ ‪ :‬اؾشفبز‪ٜ‬و‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س زض ٔ‪ٛ‬لقیز‪ٞ‬بي ٔرشّف ثب ‪ٕٞ‬سیٍط اضسجبط ثطلطاض ٕ٘‪ٛ‬ز‪ ٚ ٜ‬ثبظاضیبة‪ٞ‬ب‬
‫ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س اظ ایٗ قی‪ ٜٛ‬زؾشطؾی ثطاي ٌؿشطـ س‪ِٛ‬یسار ‪ ٚ‬اضای‪ ٝ‬دیك‪ٟٙ‬بز‪ٞ‬بي ٔغبثك ثب ا٘شؾبضار ٔكشطیبٖ اؾشفبز‪ ٜ‬و‪ٙٙ‬س‪.‬‬
‫‪.3‬ػوَهیت ثخطی‪ :‬ثب ٌؿشطـ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي‪ٞ‬بي ٔىبٖیبثی اظ لجیُ ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي ٔىبٖیبثی ػ‪ٟ‬ب٘ی ‪ ،(GPS$‬قطوز‪ٞ‬ب‬
‫ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س اؾشفبز‪ٜ‬و‪ٙٙ‬سٌبٖ ضا زض ‪ ٕٝٞ‬ػب ق‪ٙ‬بؾبیی و‪ٙٙ‬س ‪ ٚ‬وبال‪ٞ‬ب‪ ٚ‬ذسٔبر ذ‪ٛ‬ز ضا زض ٔحُ‪ٞ‬بي آٖ‪ٞ‬ب ٔقطفی ٕ٘بی‪ٙ‬س‪.‬‬
‫‪ .4‬قبثلیت حول دادُّب‪ٔ :‬هطفو‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س اظ فبیُ‪ٞ‬بي س‪ِٛ‬یسار‪،‬آزضؼ قطوش‪ٟ‬ب‪ ،‬اعالفبر ٔطث‪ٛ‬ط ث‪ ٝ‬ضؾش‪ٛ‬ضاٖ‪ٞ‬ب ‪ٚ‬‬
‫‪ٞ‬شُ‪ٞ‬ب‪ ،‬حؿبة‪ٞ‬بي ثب٘ىی‪ ،‬ػعئیبر وبضر‪ٞ‬بي افشجبضي ‪ ٚ‬دطزاذشی ‪ ٚ‬أ‪ٙ‬یز اعالفبر ‪ ٚ‬زؾشطؾی ث‪ ٝ‬اعالفبر ٔ‪ٛ‬ضز ٘یبظ‬
‫اؾشفبز‪ٕ٘ ٜ‬بی‪ٙ‬س‪.‬‬

‫‪[1] .Immediacy‬‬
‫‪[2] .Connectivity‬‬
‫‪[3] .Localization‬‬
‫‪[4] .Data Portability‬‬
‫اشکال هختلف هذل تجارت سیار‬
‫در ایي بخص چالصُای فرا رّی تجارت سیار بررسی هیضْد‪:‬‬

‫چبلصّبی تجبری‬
‫ٔؿبئُ سؼبضي ظیبزي زض ضاثغ‪ ٝ‬ثب سجّیغبر ؾیبض ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز و‪ ٝ‬ق‪ٙ‬بؾبیی آ٘‪ٟ‬ب وٕه فطا‪ٚ‬ا٘ی ث‪ ٝ‬حطف‪ ٝ‬افطاز زض اؾشفبز‪ ٜ‬اظ سجّیغبر ؾیبض‬
‫ٔیٕ٘بیس‪ .‬فال‪ ٜٚ‬ثط آٖ اقطاف ثط ایٗ ٔؿبئُ زض ثط٘بٔ‪ٝ‬ضیعي سؼبضي ‪ ٚ‬یبفشٗ ضا‪ٜ‬حُ‪ٞ‬ب اظ ا‪ٕٞ‬یز ظیبزي ثطذ‪ٛ‬زاض اؾز‪ .‬آٌب‪ٞ‬ی اظ ایٗ ٔكىالر ‪ٚ‬‬
‫دیكٍبْ قسٖ زض ایٗ ن‪ٙ‬قز ٕٔىٗ اؾز ٔ‪ٙ‬ؼط ث‪ ٝ‬زؾشیبثی ث‪ ٝ‬یه ٔ‪ٛ‬لقیز ذ‪ٛ‬ة زض ثبظاض سجّیغبر ؾیبض ٌطزز‪ .‬ثطذی اظ اؾبؾیسطیٗ‬
‫ٔكىالر فجبضس‪ٙ‬س اظ‪:‬‬
‫الف‪ّ -‬شیٌِ‪ٔ :‬هطفو‪ٙٙ‬سٌبٖ‪ ،‬ثبظاضیبة‪ٞ‬ب‪ ،‬فطض‪ٝ‬و‪ٙٙ‬سٌبٖ ‪ ٚ‬آغا٘ؽ‪ٞ‬بي ذسٔبر سجّیغبر ؾیبض ثب ٔكىُ ‪ٞ‬عی‪ٛٔ ٝٙ‬اػ‪ٞ ٝ‬ؿش‪ٙ‬س‪ .‬ثطاي‬
‫ٔهطفو‪ٙٙ‬سٌبٖ‪ٞ ،‬عی‪ ٝٙ‬ػبضي سؼ‪ٟ‬یعار ؾیبض ‪ ٚ‬حك اقشطان ای‪ٙ‬شط٘ز ثبالؾز‪ .‬ثطاي آغا٘ؽ‪ٞ‬بي سجّیغبسی ٘یع ّٔع‪ٔٚ‬بر ٔبِی ‪ ٚ‬سحمیمبر‬
‫ن‪ٙ‬قشی ‪ ٚ‬السأبر ػبیٍعی‪ٙ‬ی ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ثؿیبض ‪ٞ‬عی‪ٝٙ‬ثط اؾز‪.‬‬
‫ة‪Push -‬در هقبثل ‪:Pull‬سجّیغبر ؾیبض‪ ،‬وبضثطاٖ سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ضا زض اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ض‪ٚ‬ق‪ٟ‬بي ‪Pull‬یب ‪Push‬آظاز ٔیٌصاضز‪ ،‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ‬
‫ٔظبَ‪ ،‬اٌط قطح حبَ یه ٔكشطي ٘كبٖ ثس‪ٞ‬س و‪ ٝ‬ا‪ ٚ‬اظ سٕبقبي فیّٓ ِصر ٔیثطز سجّیغبر فیّٓ ٔیس‪ٛ‬ا٘س ض‪ٚ‬ي اثعاض سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬آٖ ٔكشطي‬
‫فطؾشبز‪ ٜ‬ق‪ٛ‬ز )‪ ،(Push‬أب سجّیغبسی و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ایٗ عطیك اضؾبَ ٔیٌطزز‪ٔ ،‬یس‪ٛ‬ا٘س ثطاي آٖ ٔكشطي ٘بذ‪ٛ‬اؾش‪ ٝ‬ثبقس ‪ ٚ‬سأطیط ٘بذ‪ٛ‬قبی‪ٙ‬س ثط‬
‫فالل‪ ٝ‬ا‪ ٚ‬ثطاي ذطیس زاقش‪ ٝ‬ثبقس‪ٍٔ ،‬ط آ٘ى‪ ٝ‬ثب قی‪ٔ (Pull ) ٜٛ‬كشطي‪ ،‬اعالفبر ٔطث‪ٛ‬ط ث‪ ٝ‬فیّٓ‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬زض ح‪ٛ‬ظ‪ ٜ‬فالیك ا‪ٚ‬ؾز ضا اضؾبَ و‪ٙ‬س‪.‬‬
‫ث‪ٙ‬بثطایٗ قی‪ (Pull ) ٜٛ‬ثطاي ٔكشطي ذ‪ٛ‬قبی‪ٙ‬س ث‪ٛ‬ز‪ ٜ‬أب زاضاي ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬ثیكشطي ‪ٔ ٚ‬ؿشّعْ ضا‪ٜ‬حُ‪ٞ‬بي ؾیؿشٕبسیه وبّٔشطي اؾز چ‪ ٖٛ‬ثس‪ٖٚ‬‬
‫ق‪ٙ‬بذز اظ دصیطقٍطاٖ‪ ،‬سجّیغبر ؾیبض وبضأس ٘ر‪ٛ‬ا‪ٞ‬س ث‪ٛ‬ز‪.‬‬
‫ج‪ -‬ریسک تجبری ثبال‪ :‬ثبظاضیبثی ؾیبض ‪ٛٙٞ‬ظ زض آغبظ ز‪ٚ‬ض‪ ٜ‬ضقس اؾز‪ .‬زض یه ثبظاض ػسیس‪ ،‬فسْ اعٕی‪ٙ‬بٖ ثبالؾز ‪ ٚ‬ایٗ ث‪ٔ ٝ‬ق‪ٙ‬ی ضیؿه‬
‫سؼبضي ثبال ‪ ٚ‬ؾ‪ٛ‬ز وٕشط سجّیغبر اؾز‪ .‬ایٗ ٔؿبیُ ٔبِی ٔ‪ٛ‬ػت و‪ٙ‬سي ؾطٔبی‪ٌٝ‬صاضي ثطفقبِیش‪ٟ‬بي سحمیك ‪ ٚ‬س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ثطاي ث‪ٟ‬ج‪ٛ‬ز فطآی‪ٙ‬س‪ٞ‬بي‬
‫سؼبضي زضایٗ ثبظاض ٔیٌطزز‪.‬‬
‫د‪ -‬دریبفت تجلیغ ‪ :‬یىی زیٍط اظ چبِف‪ٞ‬بي سجّیغبر ؾیبض‪ ،‬ایٗ اؾز و‪ ٝ‬آیب سجّیغ اضؾبَ قس‪ ٜ‬زضیبفز قس‪ ٜ‬اؾز یب ذیط؟ ؾ‪ٛ‬االسی و‪ٝ‬‬
‫ٔغطح ٔیق‪ٛ‬ز فجبضس‪ٙ‬س اظ‪ :‬آیب زؾشٍب‪ ٜ‬سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ض‪ٚ‬قٗ ‪ ٚ‬اضسجبط ثطلطاض اؾز؟ آیب سجّیغ فطؾشبز‪ ٜ‬قس‪ ٜ‬ثسؾز ٔكشطي ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س ضؾیس؟‬
‫‪Pull‬زاقش‪ ٝ‬ثبقس‪ .‬فّیضغٓ‬ ‫ٔغبثك ٔغبِت ف‪ٛ‬ق‪ ،‬سجّیغبر ؾیبض ث‪ ٝ‬ض‪ٚ‬ـ ‪ٕٔPush‬ىٗ اؾز ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬وٕشطي ٘ؿجز ث‪ ٝ‬ض‪ٚ‬ـ‬
‫اؾز‪،‬سجّیغبر ؾیبض و‪ ٝ‬ض‪ٚ‬ي سّفٗ‬ ‫سجّیغبر ؾ‪ٙ‬شی ضازی‪ ٚ ٛ‬سّ‪ٛ‬یعی‪ ٖٛ‬و‪ ٝ‬قىُ ٘بذ‪ٛ‬اؾش‪ ٝ‬ث‪ٛ‬زٖ آٖ ٔ‪ٛ‬ضز دصیطـ ػبٔق‪ ٝ‬لطاض ٌطفش‪ٝ‬‬
‫‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬قرهی فطؾشبز‪ٔ ٜ‬یق‪ٛ‬ز ‪ٛٙٞ‬ظ ٘بذ‪ٛ‬اؾش‪ٔ$ ٝ‬عاحٓ‪ #‬لّٕساز ٔیق‪ٛ‬ز‪.‬‬
‫چبلصّبی فٌی‬
‫فال‪ ٜٚ‬ثط ٔؿبئُ سؼبضي‪ ،‬زض سجّیغبر ؾیبض‪ ،‬یه سقساز ٔكىالر ف‪ٙ‬ی ٘یع ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ع‪ٛ‬ض ذالن‪ ٝ‬ثیبٖ ٔیق‪ٛ‬ز‪:‬‬
‫الف‪ -‬صفحِ ًوبیص کَچکتز‬
‫ة‪ -‬چبرچَة (ضکل) ثبثت‬
‫ج‪ -‬سزػت پبییي ثبرگیزی‪ٔ :‬كىالسی و‪ ٝ‬چ‪ٙ‬سؾبَ لجُ ای‪ٙ‬شط٘ز ثب آٖ ٔ‪ٛ‬اػ‪ ٝ‬ث‪ٛ‬ز‪ ،‬او‪ ٖٛٙ‬ای‪ٙ‬شط٘ز ؾیبض ث‪ ٝ‬زِیُ ٔحس‪ٚ‬زیز دكشیجب٘ی‬
‫ف‪ٙ‬ی ثب آٖ ض‪ٚ‬ثط‪ ٚ‬اؾز و‪ٕٟٔ ٝ‬شطیٗ آ٘‪ٟ‬ب ؾطفز دبییٗ ثبضٌصاضي اؾز‪ .‬ایٗ ٔؿأِ‪ ٝ٘ ٝ‬س‪ٟٙ‬ب ض‪ٚ‬ي دصیطـ سجّیغبر ؾیبض س‪ٛ‬ؾظ وبضثط سأطیط‬
‫ٔیٌصاضز ثّى‪ ٝ‬فّٕىطز سجّیغبر ضا ٘یع وب‪ٞ‬ف ٔیز‪ٞ‬س چ‪ٕٔ ٖٛ‬ىٗ اؾز وبضثط یه نفح‪ ٝ‬ؾیبض ضا ث‪ ٝ‬ذبعط ؾطفز دبییٗ ثبضٌصاضي ٔش‪ٛ‬لف‪،‬‬
‫دبن یب فطأ‪ٛ‬ـ و‪ٙ‬س‪.‬‬
‫د‪ -‬طیف ٍسیغ فٌبٍریّب‪:‬ثبظیٍطاٖ لسضسٕ‪ٙ‬س‪ٔ ،‬ب٘‪ٙ‬س ٔبیىط‪ٚ‬ؾبفز‪ٛ٘ ،‬ویب ‪ ،phone.com ٚ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬ضا‪ٜ‬حّ‪ٟ‬بي ٔشفب‪ٚ‬سی ضا زض ایٗ‬
‫ذه‪ٛ‬ل اضائ‪ٔ ٝ‬یو‪ٙٙ‬س ‪ ٚ‬زض ٘شیؼ‪ ٝ‬آغا٘ؽ‪ٞ‬بي سجّیغبر ؾیبض ثب ایٗ ٔكىُ ٔ‪ٛ‬اػ‪ٟٙ‬س و‪ ٝ‬وساْ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ضا ثطاي اؾشفبز‪ ٜ‬ثطٌعی‪ٙٙ‬س‪ .‬ایٗ ن‪ٙ‬قز‬
‫او‪ ٖٛٙ‬ؾقی زض س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬سؼ‪ٟ‬یعار ثطاي اضؾبَ سجّیغبر ثط اثعاض‪ٞ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٚ ٜ‬ؾبظٔب٘س‪ٞ‬ی ثطاي لب٘‪ٕٙ٘ٛ‬سوطزٖ اؾشب٘ساضز‪ٞ‬بي آٖ زاضز‪.‬‬
‫ّ‪-‬استبًذاردسبسی‪ :‬سجّیغبر ؾیبض ذبِی اظ اؾشب٘ساضز‪ٞ‬بي سقطیف قس‪ ٜ‬ذ‪ٛ‬ة ‪ ٚ‬لبفس‪ٜٙٔ‬س زض چبضچ‪ٛ‬ة ٔحش‪ٛ‬ا‪ ،‬دطزاذز ‪ ٚ‬دط‪ٚ‬سىُ ٔربثط‪ٜ‬‬
‫سجّیغبر اؾز‪ .‬ثس‪ ٖٚ‬سقطیف اؾشب٘ساضز‪ٞ‬ب ‪ٔ ٚ‬مطضار وبضاسط‪ٛٔ ،‬فمیز ثبظیٍطاٖ فٕس‪ ٜ‬ایٗ حطف‪ٔ ٝ‬ب٘‪ٙ‬س ث‪ٍٙ‬ب‪ٟٞ‬بي سجّیغبر ؾیبض‪ ،‬فطض‪ٝ‬و‪ٙٙ‬سٌبٖ‬
‫ذسٔبر ‪ ٚ‬فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬سٌبٖ ذیّی ٔكىُ ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س ث‪ٛ‬ز‪.‬‬
‫چبلطْبی اهٌیتی‬
‫سؼبضر ؾیبض ٘یع ثس‪ ٖٚ‬یه ٔحیظ أٗ ٔیؿط ٘یؿز‪ .‬زض یه ؾ‪ٙ‬بضی‪ٛ‬ي دطزاذز ؾیبض‪ ،‬چبِف‪ٞ‬بي أ‪ٙ‬یشی ٔشفب‪ٚ‬سی ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز‪.‬‬
‫ایٗ چبِف‪ٞ‬بي أ‪ٙ‬یشی ٔطث‪ٛ‬ط ث‪ ٝ‬یىی اظ ف‪ٛ‬أُ ظیط ٔیق‪ٛ‬ز‪:‬‬
‫اِف‪ -‬زؾشٍب‪ٜٞ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ٜ‬‬
‫ة‪ٚ -‬اؾظ ضازی‪ٛ‬یی‬
‫ع‪ -‬ثؿشط قجى‪ٞٝ‬بي ادطاس‪ٛ‬ض‬

‫دطزاذز ؾیبض‪ ،‬ثطاي ػّت اعٕی‪ٙ‬بٖ ذطیساضاٖ‪ ،‬فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬سٌبٖ ‪ ٚ‬ادطاس‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي قجى‪ ٝ‬ثبیس أیٗ ثبقس‪ .‬ایٗ ذسٔبر اظ ظیطؾبذز ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز‬
‫قجى‪ٞٝ‬بي ادطاس‪ٛ‬ض‪ٞ‬ب اؾشفبز‪ٔ ٜ‬یو‪ٙٙ‬س‪ .‬لؿٕز ٔ‪ٕٟ‬ی اظ ایٗ قجى‪ٞٝ‬ب ‪ٚ‬اؾظ‪ٞ‬بي ضازی‪ٛ‬یی ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س و‪ ٝ‬اضسجبط قجى‪ ٝ‬طبثز ثب‬
‫زؾشٍب‪ٜٞ‬بي ضا ثب وٕه آ٘شٗ‪ٞ‬ب فطا‪ٔ ٓٞ‬یٕ٘بی‪ٙ‬س‪.‬‬
‫زض فیٗ حبَ اعالفبر ٔحطٔب٘‪ ٝ‬وبضثط‪ٛٔ ،‬ػ‪ٛ‬ز زض زؾشٍب‪ ٜ‬سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٚ ٜ‬ذ‪ٛ‬ز زؾشٍب‪ ٜ‬ثبیس زض ٔمبثُ اؾشفبز‪ ٜ‬غیط ٔؼبظ ٔحبفؾز‬
‫ق‪٘ٛ‬س‪ٞ .‬ط یه اظ ایٗ لؿٕز‪ٞ‬ب چبِف‪ٞ‬بي ذبل ‪ٔ ٚ‬ؿشمّی زاض٘س و‪ ٝ‬زض سطویت ثب یىسیٍط ٔیس‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ٔكىالر أ‪ٙ‬یشی فٕس‪ٜ‬اي ضا‬
‫ثطاي دطزاذز ؾیبض ایؼبز و‪ٙٙ‬س‪.‬‬
‫دیذگبُ ثبساریبثى‬
‫ای‪ٙ‬شط٘ز ‪ ٚ‬اضسجبعبر ثی ؾیٓ اثعاض‪ٞ‬بیی ػسیس زض س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ض‪ٚ‬ق‪ٟ‬بي ثبظاضیبثی زض اذشیبض ثبظاضیبثبٖ لطاض زاز‪ ٜ‬اؾز‪.‬اضسجبعبر‬
‫ؾیبض ثغ‪ٛ‬ض ذبل ث‪ ٝ‬افطاز ‪ ،‬ؾبظٔبٖ ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬قطوز ‪ٞ‬بي سؼبضي ایٗ أىبٖ ضا ٔی ز‪ٞ‬س سب ٔكشطیبٖ ثبِم‪ ٜٛ‬ذ‪ٛ‬ز ضا ق‪ٙ‬بؾبیی‬
‫و‪ٙٙ‬س ‪.‬‬
‫‪ ٚ‬ثب اضؾبَ ٔحش‪ٛ‬اي ٔ‪ٙ‬بؾت ‪ ٚ‬ث‪ٍٟٙ‬بْ آ٘‪ٟ‬ب ضا ٔ‪ٛ‬ضز ‪ٞ‬سف لطاض ز‪ٙٞ‬س‪.‬ثبظاضیبثی اِىشط‪٘ٚ‬یه‬
‫‪ ٚ‬ثبظاضیبثی ؾیبض زض و‪ٙ‬بض اثعاض ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬سى‪ٙ‬یه ‪ٞ‬بي ثبظاضیبثی ؾ‪ٙ‬شی سكىیُ یه اؾشطاسػي ٔ‪ٛ‬طط سجّیغبسی ‪ ٚ‬زض ٘شیؼ‪ ٝ‬ػصة‬
‫ٔكشطي ‪ٞ‬بي ػسیس ‪ ٚ‬سطغیت آ٘‪ٟ‬ب ث‪ ٝ‬ثبظٌكز ‪ ٚ‬ذطیس ٔىطض اظ فط‪ٚ‬قٍب‪ ٜ‬ضا ٔی ز‪ٙٞ‬س‪.‬‬
‫وش‪ ٝ‬اي و‪ ٝ‬ثبیس زض ٔ‪ٛ‬ضز ثبظاضیبثی ؾیبض ٔ‪ٛ‬ضز س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬لطاض ٌیطز ای‪ٙ‬ؿز و‪ ٝ‬دیبْ ‪ٞ‬بي سجّیغبسی ثبیس ثب اػبظ‪ ٜ‬ذ‪ٛ‬ز وبضثط ثطاي‬
‫‪ٚ‬ي فطؾشبز‪ ٜ‬ق‪ٛ‬ز‪.‬ایٗ وبض فال‪ ٜٚ‬ثط حفؼ حطیٓ قرهی وبضثطاٖ ‪ ،‬زضنس ٔ‪ٛ‬فمیز ضا ٘یع افعایف ٔی ز‪ٞ‬س‪ٛٔ.‬فمیز زض دیبز‪ٜ‬‬
‫ؾبظي یه ؾیؿشٓ سجّیغبر ثی ؾیٓ ٘یبظٔ‪ٙ‬س ‪ٕٞ‬ىبضي وبُٔ فطا‪ ٓٞ‬و‪ٙٙ‬س‪ٔ ٜ‬حش‪ٛ‬ا‪ ،#1$‬آٌ‪ٟ‬ی ز‪ٙٞ‬س‪ ٚ #2$ٜ‬دیبْ ضؾبٖ‪#3$‬‬
‫اؾز‪.‬زض یه چ‪ٙ‬یٗ ؾیؿشٕی اؾز و‪ ٝ‬دیبْ ‪ٞ‬بي سجّیغبسی ٔ‪ٙ‬بؾت زض ظٔبٖ زضؾز ‪ ٚ‬زض ٔىبٖ زضؾز ث‪ ٝ‬وبضثط ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س‬
‫ضؾیس‪.‬اضؾبَ و‪ٛ‬دٗ ‪ٞ‬بي اِىشط‪٘ٚ‬یه سرفیف یه ضؾش‪ٛ‬ضاٖ زض ح‪ٛ‬اِی ؽ‪ٟ‬ط ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬وبضثطي و‪ ٝ‬زض ٘عزیىی آٖ ضؾش‪ٛ‬ضاٖ لطاض‬
‫زاضز ٕ٘‪ٙٔ ٝ٘ٛ‬بؾجی اظ دیبز‪ ٜ‬ؾبظي زضؾز یه ؾیؿشٓ ثبظاضیبثی ثی ؾیٓ اؾز‪.‬‬
‫ٔكىالسی ٘یع ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز و‪ ٝ‬ض‪٘ٚ‬س ٌؿشطـ سجّیغبر ثی ؾیٓ ضا و‪ٙ‬س ٔی و‪ٙ‬س‪.‬اظ ػّٕ‪ٕٟٔ ٝ‬شطیٗ ایٗ ٔ‪ٛ‬ا٘ـ ٔی س‪ٛ‬اٖ ث‪ٝ‬‬
‫أ‪ٙ‬یز دبییٗ قجى‪ٞ ٝ‬بي ثی ؾیٓ ‪ٔ ،‬حس‪ٚ‬زیز ‪ٞ‬بي ٔطث‪ٛ‬ط ث‪ ٝ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٚ ٚ‬ػ‪ٛ‬ز ٘مبط و‪ٛ‬ض زض قجى‪ٞ ٝ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ؾّ‪ِٛ‬ی‬
‫اقبض‪ ٜ‬وطز‪.‬‬

‫‪1.Content provider‬‬
‫‪2.advertiser‬‬
‫‪3.carrier‬‬
‫او‪ ٖٛٙ‬زض ثؿیبضي اظ وك‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي اض‪ٚ‬دبیی ٘طخ ضطیت ٘ف‪ٛ‬ش سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬حس اقجبؿ ضؾیس‪ٜ‬‬
‫اؾز أب ‪ٛٙٞ‬ظ زضوك‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي زیٍط اظ ػّٕ‪ ٝ‬ػ‪ٛٙ‬ة قطق آؾیب ٔ‪ٛ‬لقیز ‪ٞ‬بي ػسیس ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز‪.‬‬
‫ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ضقس ؾطیـ اؾشفبز‪ ٜ‬اظ سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬زض ػبٔق‪ ٝ‬أط‪ٚ‬ظي‪ ،‬ن‪ٙ‬قز سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪٘ ٜ‬یع زض‬
‫ایٗ ؾب ِ‪ٟ‬ب ضقس چكٓ ٌیطي زاقش‪ ٝ‬اؾز‪ٍٕٞ .‬بْ ثب س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ایٗ ن‪ٙ‬قز‪ ،‬ذسٔبر ‪ٕٞ‬طا‪٘ ٜ‬یع‬
‫فض‪ٛ‬ي ٔ‪ ٟٓ‬اظ ظ٘سٌی ض‪ٚ‬ظا٘‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬اؾز‪.‬‬
‫ایٗ زؾش‪ ٝ‬ث‪ٙ‬سي ثط اؾبؼ وبضثطز‪ٞ‬ب ‪ٛ٘ ٚ‬ؿ فّٕىطز ‪ٞ‬طیه اظ ض‪ٚ‬ـ ‪ٞ‬ب ن‪ٛ‬ضر ٌطفش‪ ٝ‬اؾز‪.‬‬
‫دطزاذز ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ثط اؾبؼ ٘‪ٛ‬ؿ ثطذ‪ٛ‬ضز ‪ٛ٘ ٚ‬ؿ وبضثطز ذ‪ٛ‬ز زض ز‪ ٚ‬زؾش‪ ٝ‬ضا‪ ٜ‬ز‪ٚ‬ض ‪٘ ٚ‬مغ‪ ٝ‬فط‪ٚ‬ـ‬
‫ٔكرم قس‪ ٜ‬اؾز‪ .‬زض دطزاذز ٔ‪ٛ‬ثبیُ اظ ضا‪ ٜ‬ز‪ٚ‬ض‪٘ ،‬یبظي ث‪ ٝ‬حض‪ٛ‬ض زض ٘مغ‪ ٝ‬فیعویی فط‪ٚ‬ـ‬
‫٘یؿز‪ .‬اظ ٔ‪ٛ‬اضز وبضثطز آٖ ٔیش‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬ذطیس ٔحش‪ٛ‬ا اظ فط‪ٚ‬قٍب‪ٟٞ‬بي ای‪ٙ‬شط٘شی ‪ٔ ٚ‬ب٘‪ٙ‬س آٖ‬
‫اقبض‪ ٜ‬وطز‪ .‬زض حبِز ز‪ ْٚ‬یق‪ٙ‬ی ٘مغ‪ ٝ‬فط‪ٚ‬ـ‪ ،‬وبضثط ثب حض‪ٛ‬ض زض ٔحُ ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬زاضز‪ ،‬اظ سّفٗ‬
‫‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ذ‪ٛ‬ز ثطاي ایٗ دطزاذز اؾشفبز‪ٔ ٜ‬ی و‪ٙ‬س‪ .‬ثطاي ایٗ ٔ‪ٙ‬ؾ‪ٛ‬ض ٘یع ض‪ٚ‬ـ ‪ٞ‬بي ٔش‪ٛٙ‬فی‬
‫‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاض٘س و‪ ٝ‬اظ آٖ ػّٕ‪ٔ ٝ‬یش‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬ف‪ّٙ‬ب‪ٚ‬ضي یه فط‪ٚ‬قٍب‪ ،ٜ‬ضؾش‪ٛ‬ضاٖ ‪ ٚ‬یب ‪ٞ‬ط ٔحُ ٔكبث‪ٝ‬‬
‫زیٍطي و‪٘ ٝ‬یبظ ث‪ ٝ‬دطزاذز ‪1‬اقبض‪ٕٛ٘ ٜ‬ز‪.‬‬
‫زاِجطي ‪ٕٞ ٚ‬ىبضاٖ ‪ 8‬ف‪ٛ‬أُ سأطیطٌصاض ثط ثبظاض ذسٔبر دطزاذز ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ضا ث‪ ٝ‬ز‪ٌ ٚ‬ط‪ ٜٚ‬انّی‬
‫سمؿیٓ وطز‪ ٜ‬ا٘س‪ٌ .‬ط‪ ٜٚ‬انّی ف‪ٛ‬أُ زاذّی قبُٔ لسضر ذطیساض‪ ،‬ذسٔبر دطزاذز‬
‫اِىشط‪٘ٚ‬یىی ٘‪ٛ‬یٗ‪ ،‬ذسٔبر اِىشط‪٘ٚ‬یىی ؾ‪ٙ‬شی ‪ ٚ‬لسضر فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ٔ ٜ‬ی ق‪٘ٛ‬س‪ٌ .‬ط‪ ٜٚ‬ز‪٘ ْٚ‬یع‬
‫ف‪ٛ‬أُ ذبضػی ضا زضثط ْ یٍیطز ن‪ ٜ‬فجبضر ا٘س اظ‪ٔ :‬حیظ سؼبضر‪ٔ ،‬حیظ اػشٕبفی‪ /‬فط‪ٍٙٞ‬ی‪،‬‬
‫ٔحیظ ف‪ّٙ‬ب‪ٚ‬ضي ‪ٔ ٚ‬حیظ لب٘‪٘ٛ‬ی‪ .‬چبضچ‪ٛ‬ة حبنُ اظ ایٗ زؾش‪ ٝ‬ث‪ٙ‬سي زض ٕ٘‪ٛ‬زاض ٕ٘بیف زاز‪ٜ‬‬
‫قس‪ ٜ‬اؾز‬
‫‪ٚ‬ی‪ٙ‬ىب ظاً٘ زض ٔمبِ‪ ٝ‬ذ‪ٛ‬ز فطای‪ٙ‬س دطزاذز ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ضا زض ٕ٘‪ٛ‬زاض ذالن‪ٕٛ٘ ٝ‬ز‪ ٜ‬اؾز‪ .‬زض ایٗ‬
‫ٕ٘‪ٛ‬زاض‪ ،‬یه فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ ٜ‬یب فطض‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬س‪ ،ٜ‬وبال یب ذسٔبر ذ‪ٛ‬ز ضا زض اظاي دطزاذز ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬ث‪ٝ‬‬
‫ن‪ٛ‬ضر ‪ٕٞ‬طا‪ ،ٜ‬زض اذشیبض ٔهطف و‪ٙٙ‬س‪ ٜ‬لطاض ٔی ز‪ٞ‬س‪ .‬زض ایٗ فطای‪ٙ‬س ثطاي ؾیؿشٓ ٔبِی ز‪ٚ‬‬
‫‪ٚ‬ضقیز دیف ثی‪ٙ‬ی قس‪ ٜ‬اؾز‪ .‬زض حبِز ا‪ َٚ‬ؾیؿشٓ دطزاذز ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ‪ٚ‬اؾغ‪ ٝ‬اي‬
‫ثط ض‪ٚ‬ي حؿبة ٔهطف و‪ٙٙ‬س‪ ٚ ٜ‬فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ ٜ‬زض یه ٔؤؾؿ‪ٔ ٝ‬بِی ٔب٘‪ٙ‬س ثب٘ه‪ ،‬فُٕ ٔی و‪ٙ‬س‪.‬‬
‫زض حبِز ز‪ ْٚ‬ذ‪ٛ‬ز ؾیؿشٓ‪ ،‬فّٕىطز ٔبِی ضا ٘یع ثطف‪ٟ‬س‪ ٜ‬زاضز‪ .‬زض ایٗ حبِز ؾیؿشٓ‬
‫دطزاذز ‪ٕٞ‬طا‪ ،ٜ‬اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر ٔبِی ضا ٘یع ث‪ٔ ٝ‬ؼٕ‪ٛ‬ف‪ ٝ‬ذ‪ٛ‬ز ٔی افعایس‪ .‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ٔظبَ یه‬
‫ادطاس‪ٛ‬ض سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ،ٜ‬حؿب ث‪ٟ‬بي ٔبِی ثطاي وبضثطاٖ ذ‪ٛ‬ز ایؼبز ٕ٘‪ٛ‬ز‪ ٚ ٜ‬ث‪ ٝ‬اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر‬
‫ٔبِی ‪ .(Zhang, 2008‬ث‪ ٝ‬آ٘‪ٟ‬ب ٔی دطزاظز‪$‬‬

‫اثعاض ‪ٕٞ‬طا‪ ،ٜ‬اثعاضي قرهی اؾز و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر ثیؿیٓ‪ ،‬چ‪ ٝ‬اظ عطیك ای‪ٙ‬شط٘ز‬
‫اضائ‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬ثط ض‪ٚ‬ي ؾیٓ وبض ر ‪ٞ‬بي ‪ٕٞ‬طا‪ ٚ ٜ‬چ‪ ٝ‬اظ عطیك قجى‪ٔ ٝ‬ربثطاسی لبزض‬
‫ث‪ ٝ‬ثطلطاضي اضسجبط ثب قجى‪ٞ ٝ‬بي اعالفبسی اؾز‬
‫سٕبیُ ث‪ ٝ‬اضائ‪ ٝ‬لبثّیش‪ٟ‬بي ٔرشّف ‪ٔ ٚ‬ش‪ٛٙ‬ؿ فٕسسبً ث‪ ٝ‬ذ‪ٛ‬ز ثب٘ه ‪ٞ‬ب ‪ٚ‬اثؿش‪ ٝ‬اؾز‪ ،‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ٔظبَ ثطذی اظ ثب٘ى‪ٟ‬ب ثط٘بٔ‪ٞ ٝ‬بي‬
‫وبضثطزي سحز ٔحیظ ػب‪ٚ‬ا اضائ‪ٔ ٝ‬یى‪ٙٙ‬س ن‪ ٜ‬اظ أ‪ٙ‬یز ث‪ٟ‬شطي ثطذ‪ٛ‬ضزاض ث‪ٛ‬ز‪ ٚ ٜ‬وبضثطي آٖ آؾبٖ اؾز ‪٘ ٚ‬یع أىبٖ ا٘ؼبْ‬
‫ٔجبزالر دیچیس‪ ٜ‬سطي ضا ٔكبث‪ ٝ‬ثب٘ىساضي ای‪ٙ‬شط٘شی فطا‪ٔ ٓٞ‬ی آ‪ٚ‬ض٘س‪ِٚ ،‬ی ثطذی زیٍط‪ ،‬اظ ذسٔبر ٔجش‪ٙ‬ی ثطاؼ اْ اؼ‬
‫اؾشفبز‪ٔ ٜ‬ى و‪ٙٙ‬س ایٗ أىب٘بر ‪ ٚ‬لبثّیز ‪ٞ‬بي اضائ‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬اظ ؾ‪ٛ‬ي ثب٘ى‪ٟ‬ب ‪ ٚ‬یب ‪ٞ‬طٔؤؾؿ‪ ٝ‬زیٍط‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬ا٘س ظٔی‪ ٝٙ‬ؾبظ‬
‫ثطسطي ضلبثشی چكٍٕیطي ثبقس‪ .‬أب ایٗ ثطسطي ضلبثشی س‪ٟٙ‬ب زض ن‪ٛ‬ضسی ٔؤطط ‪ٚ‬الـ ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س قس و‪ ٝ‬ذسٔبر اضائ‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬زض ؾغح‬
‫ٌؿشطز‪ ٜ‬لبثُ اؾشفبز‪ ٜ‬ثبق‪ٙ‬س‪ .‬ایٗ ٌؿشط‪ٚ ٜ‬ؾیـ وبضثطز‪ ،‬ظٔی‪ ٝٙ‬ؾبظ ز‪ ٚ‬چبِف ثقسي ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س‪ .‬سأٔیٗ أ‪ٙ‬یز ٔجبزِ‪ٞ ٝ‬بیی و‪ٝ‬‬
‫ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ا٘ؼبْ قس‪٘ ٚ ٜ‬مُ ‪ ٚ‬ا٘شمبَ اعالفبر ٔبِی و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر ثیؿیٓ اػطا ٔیك‪ٛ‬ز‪ ،‬دیچیس‪ ٜ‬سطیٗ چبِف ‪ٞ‬بیی‬
‫‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س ن‪ ٜ‬ثبیس ٔ‪ٛ‬ضز س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬لطاض ٌطفش‪ ٚ ٝ‬س‪ٛ‬ؾظ ثط٘بٔ‪ٞ ٝ‬بي وبضثطزي ‪ٕٞ‬طا‪ ،ٜ‬اضائ‪ ٝ‬ز‪ٙٞ‬سٌبٖ ذسٔبر قجى‪ ٝ‬ثیؿیٓ ‪ ٚ‬ثرف‬
‫ف‪ّٙ‬ب‪ٚ‬ضي اعالفبر ثب٘ه ثب آ٘‪ٟ‬ب ثطذ‪ٛ‬ضز ق‪ٛ‬ز‪ .‬ثطضؾی ‪ٞ‬بي ا٘ؼبْ قس‪ ٜ‬زض ظٔی‪ٌ ٝٙ‬طایف ٔطزْ ث‪ ٝ‬اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ؾیؿشٕ‪ٟ‬بي ٔبِی‬
‫‪ٕٞ‬طا‪٘ ،ٜ‬كبٖ زاز‪ ٜ‬ا٘س و‪ ٝ‬أ‪ٙ‬یز‪ ،‬یىی اظ ثعضٌشطیٗ زغسغ‪ٞ ٝ‬بي افطاز زض ظٔبٖ ا٘شربة ثیٗ اؾشفبز‪ ٚ ٜ‬فسْ اؾشفبز‪ ٜ‬اظ‬
‫ؾیؿشٕ‪ٟ‬بي ٔبِی ‪ٕٞ‬طا‪ ،ٜ‬زض و‪ٙ‬بض سطػیح ؾبیط ض‪ ٚ‬ـ ‪ٞ‬ب‪ ،‬فسْ آق‪ٙ‬بیی وبُٔ‪ ،‬دیچیسٌی ‪ ٚ‬سطؼ اظ سطاو‪ٙ‬ف ‪ٞ‬بي ٘بٔ‪ٛ‬فك‬
‫اؾز‪.‬‬
‫با درًظر گرفتي اطالعات گردآّری ضذٍ از سراسر دًیا ّ هقایسَ‬
‫آًِا با ضرایط هْجْد در ایراى‪ ،‬هذل هٌاسب اقتصادی جِت پیطرفت‬
‫سیست هِای پرداخت ُوراٍ ارائَ م یطْد‪ .‬با تْجَ بَ آهارُای گردآّری‬
‫ضذٍ‪ ،‬سیستوِای پرداخت هْبایلی در سطخ دًیا هْفق بْدٍ اًذ کَ کار‬
‫خْد را از بازارُای هذلی ّ با ُوکاری بیي صٌعتی آغاز ًوْدٍ اًذ‪.‬‬
‫بذیي ترتیب هی تْاى ًتیجَ گرفت‪ ،‬بِتریي رّش برای پیادٍ سازی‬
‫سیستوِای پرداخت ُوراٍ‪ُ ،‬وکاری ّ تعاهل بیي اپراتْرُای تلفي‬
‫ُوراٍ ّ باًکِا ّ هؤسسات هالی است‪ .‬سیستوی کَ با چٌیي تعاهلی‬
‫ایجاد ضْد‪ ،‬از هسایای ضریب ًفْر باال ّ در ًتیجَ هطتریاى ّ هخاطباى‬
‫گستردٍ اپراتْرُای تلفي ُوراٍ ّ ُوچٌیي از تْاًاییِا ّ پطتْاًَ هالی‬
‫ّ اعتباری باًکِا ّ هؤسسات هالی بِرٍ هٌذ بْدٍ ّ بیطتریي کارایی را‬
‫بَ ُوراٍ خْاُذ داضت‬
‫سبسهبىّبی ارائِ دٌّذُ خذهبت ارسش افشٍدُ‬

‫ؾبظٔبٖ ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬قطوز ‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬فقبِیز انّی آ٘‪ٟ‬ب ٔطسجظ ثب ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي اعالفبر‬
‫٘یؿز أب زض ثؿشط سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر ٔیدطزاظ٘س‪ٔ .‬ظُ ‪ٚ‬ظاضسرب٘‪ٝ‬‬
‫‪ٞ‬ب‪،‬ق‪ٟ‬طزاضي ‪ٞ‬ب‪،‬فط‪ٚ‬قٍب‪ٞ ٜ‬بي ظ٘ؼیط‪ ٜ‬اي ‪…ٚ‬ایٗ زؾش‪ ٝ‬اظ ؾبظٔبٖ ‪ٞ‬ب ث‪ٝ‬‬
‫ذه‪ٛ‬ل ؾبظٔبٖ ‪ٞ‬بي ز‪ِٚ‬شی‪ٔ ،‬ی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ذسٔبر ذ‪ٛ‬ز ضا ثط ثؿشط سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ٜ‬‬
‫اضای‪ٕٛ٘ ٝ‬ز‪ ٚ ٜ‬ضٕٗ زؾشیبثی ث‪ٔ ٝ‬عایبي ٔرشّف ثطاي ق‪ٟ‬ط‪٘ٚ‬ساٖ‪ٞ ،‬عی‪ٞ ٝٙ‬بي‬
‫ٔطث‪ٛ‬ط ث‪ ٝ‬حُٕ ‪٘ ٚ‬مُ ‪ ٚ‬ػبثؼبیی وب‪ٞ‬ف ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س یبفز‬

‫‪31‬‬
‫تبلیغات موبایلی‬
‫سطغیت ث‪ ٝ‬ذطیس ٔحه‪ ٚ َٛ‬ذسٔبر اظ عطیك دیبْ سجّیغبسی‬ ‫‪‬‬
‫ح‪ٛ‬ظ‪ ٜ‬ػسیسي زض سجّیغبر اؾز یب ٘‪ٛ‬فی ن‪ٙ‬قز ػسیس اؾز و‪ ٝ‬ث‪ٍٕٞ ٝ‬طایی قجى‪ ٝ‬زاز‪ ٜ‬ثی‬ ‫‪‬‬
‫ؾیٓ ‪ ٚ‬وؿت ‪ ٚ‬وبض اِىشط‪٘ٚ‬یىی وبض ای‪ٙ‬شط٘شی وٕه وطز‪ ٜ‬اؾز‬
‫اعالفبر ٔكشطیبٖ ضا ثط اؾبؼ ٔ‪ٛ‬لقیز ظٔب٘ی ‪ٔ ٚ‬ىب٘ی ؾفبضقی ؾبظي ٔیى‪ٙ‬س‬ ‫‪‬‬
‫ٔجش‪ٙ‬ی ثط اضسجبط یه ث‪ ٝ‬یه ثب ٔكشطي اؾز و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬أىب٘بر ٕ٘بیكی ‪ٌ ٚ‬طافیىی ل‪ٛ‬ي احشیبع‬ ‫‪‬‬
‫زاضز‪.‬‬
‫ٔ‪ٛ‬ثبیُ ٔی س‪ٛ‬ا٘س ایٗ ا‪ٞ‬ساف ضا زض ٔؿیط‪ٞ‬بي ٔرشّف ز٘جبَ ٕ٘بیس ث‪ ٝ‬زِیُ ایٗ و‪ ٝ‬ایٗ‬ ‫‪‬‬
‫ؾیؿشٓ ٔی س‪ٛ‬ا٘س اضسجبعبر ز‪ ٚ‬عطف‪ٔ ٝ‬یبٖ فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ ٚ ٜ‬ذطیساضایؼبز و‪ٙ‬س‪.‬‬
‫ثطاي ٔظبَ زض غادٗ و‪ ٝ‬ای‪ٙ‬شط٘ز ثیؿیٓ ث‪ ٝ‬ضاحشی زض زؾشطؼ ‪ٍٕٞ‬بٖ ‪ٞ‬ؿز دطسبَ ‪ٞ‬بي‬ ‫‪‬‬
‫ٔرشّفی زض حبَ اضؾبَ دیبْ ‪ٞ‬بي سجّیغبسی و‪ٛ‬سب‪ ٜ‬ثطاي وبضثطاٖ اؾز‬
‫ظٔب٘ی و‪ ٝ‬د‪ٟٙ‬بي ثب٘س ای‪ٙ‬شط٘شی ثیف سطي زض زؾشطؼ ثبقس سجّیغبر دطٔحش‪ٛ‬ا ٔب٘‪ٙ‬س سه‪ٛ‬یط‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫نسا ‪ ٚ‬وّیخ ‪ٚ‬یس‪ٚ‬یی ٔیش‪ٛ‬ا٘س زض زؾشطؼ ثبقس‬

‫‪32‬‬
‫تبلیغات موبایلی‬
‫‪ ‬توزیع پیامهای تبلیغاتی به دستگاهای گیرنده جامعه‬
‫هدف به شکل های موسیمی ‪،‬متن‪،‬تصویر و‪ ....‬برای‬
‫رسیدن به اهداف تبلیغاتی و گرفتن بازخور از‬
‫مشتری‬
‫سازمان‬ ‫گیرنده یا‬
‫مشتری‬

‫‪33‬‬
‫اًَاع تجلیغبت هَثبیلی‬
‫‪ٔ ‬حش‪ٛ‬ایی ‪ٛ٘ :‬ؿ ٔقٕ‪ َٛ‬سجّیغبر اؾز‬
‫‪ ‬سطاو‪ٙ‬كی ‪ :‬سجّیغبسی و‪ ٝ‬أىبٖ ذطیس ٔحه‪ٛ‬الر ضا اظعطیك و‪ٛ‬د‪ٟٙ‬بي ؾیبض فطا‪ٔ ٓٞ‬یى‪ٙ‬س‬
‫‪ ‬دبؾری‪ :‬اػجبض ث‪ ٝ‬اضای‪ ٝ‬دبؾد ‪ ٚ‬قطوز زض أ‪ٛ‬ض ٔطث‪ٛ‬عسث‪ ٝ‬سجّیغبر‬
‫‪ٛٔ ‬لقیشی یب ػبٕ٘بیی‪ :‬لطاض زازٖ ث‪ٙ‬ط یب ِ‪ ٌٛٛ‬زض ‪ٚ‬ة ؾبیز‬
‫‪ ‬ظٔب٘ی‪ :‬ا٘ؼبْ فّٕیبر سؼبضي ثط اؾبؼ ظٔبٖ ‪ ٚ‬ضؾیسٖ ث‪٘ ٝ‬مغ‪ ٝ‬فط‪ٚ‬ـ وبال‬
‫‪ٔ ‬ىب٘ی ‪ :‬ا٘ؼبْ سؼبضر اظ عطیك حسؼ ظزٖ ٔىبٖ سٕبؼ ٔكشطي ایٗ ٔبضوشی‪ ًٙ‬وٕی‬
‫سرههی ‪ٔ ٚ‬كرم سط ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س ث‪ٛ‬ز‪ .‬ثطاؾبؼ ایٗ سى‪ٙ‬یه وبضثطاٖ اظ عطیك ‪GPS‬ضزیبثی ٔی‬
‫ق‪٘ٛ‬س ‪ ٚ‬ثط اؾبؼ ٔ‪ٛ‬لقیز فقّی آ٘‪ٟ‬ب دیبٔه ‪ٞ‬بي سجّیغبسی اضؾبَ ٔی ق‪ٛ‬ز و‪ ٝ‬ثیكشط ٔ‪ٙ‬بؾت‬
‫ٔطاوع ذطیس ‪ ٚ‬ضؾش‪ٛ‬ضاٖ ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬وبفی قبح ‪ٞ‬بؾز ‪ٕٞ ٚ‬چ‪ٙ‬یٗ ذسٔبسی ٔب٘‪ٙ‬س‪:‬‬
‫• ذسٔبر أ‪ٙ‬یز فٕ‪ٔٛ‬ی‬
‫• ٔسیطیز سطافیه‬
‫• ذسٔبر اعالفبر ضؾب٘ی ٔجش‪ٙ‬ی ثطٔ‪ٛ‬لقیز ٔىب٘ی‬
‫• ثبظي ‪ٞ‬ب ‪ٚ‬ؾطٌطٔی اػشٕبفی‬
‫‪ٔ ‬جش‪ٙ‬ی ثط اضسجبط‪ :‬اضسجب ط ثب سجّیغبر اظ عطیك سى‪ِٛٛٙ‬غ ی‪ٟ‬بي‬
‫اضسجبعی ٘ؾیط ‪RFID‬‬
‫‪34‬‬
‫اکَسیستن خذهبت هجتٌی ثز هکبى‬

‫‪35‬‬
‫خدمات قابل ارائٍ بًسیلٍ سزيیس مبتىی بز مکان‬
‫‪ -1‬ذسٔبر أ‪ٙ‬یز فٕ‪ٔٛ‬ی‪ :‬دیسا وطزٖ ٔهس‪ٔٚ‬یٗ‪ٞ،‬كساض ث‪ ٝ‬ؾبو‪ٙ‬یٗ دؽ اظ ‪ٚ‬ل‪ٛ‬ؿ ح‪ٛ‬ازص‪،‬‬
‫ضا‪ٕٙٞ‬بیی ثطاي ؾبو‪ٙ‬یٗ دؽ اظ ‪ٚ‬ل‪ٛ‬ؿ ح‪ٛ‬ازص‪ٞ،‬كساض ث‪ ٝ‬ؾبو‪ٙ‬یٗ دیف اظ ‪ٚ‬ل‪ٛ‬ؿ ح‪ٛ‬ازطی ٔب٘‪ٙ‬س‬
‫ؾ‪٘ٛ‬بٔی و‪ ٝ‬ذ‪ٛ‬ز ضا ث‪ٙٔ ٝ‬بعك ٔطسفـ ثطؾب٘‪ٙ‬س‬
‫‪ٔ -2‬سیطیز سطافیه‪:‬اظ آ٘ؼب و‪ٛٔ ٝ‬ثبیُ ‪ٞ‬ب ثغ‪ٛ‬ض ٔسا‪ ْٚ‬ثب آ٘شٗ زض اضسجبط اؾز حؼٓ لبثُ س‪ٛ‬ػ‪ٟ‬ی‬
‫اظ اعالفبر ٔ‪ٛ‬لقیز ٔىب٘ی ‪ ٚ‬ؾطفز حطوز ایٗ ٌ‪ٛ‬قی ‪ٞ‬ب و‪ٕٞ ٝ‬طا‪ ٜ‬افطاز ‪ ٚ‬یب زاذُ ذ‪ٛ‬زض‪ٚ‬‬
‫اؾز ثغ‪ٛ‬ض ِحؾ‪ ٝ‬اي ض‪ٚ‬ي قجى‪ٛٔ ٝ‬ػ‪ٛ‬ز ٔی ثبقس‪ٔ .‬طوع ٔسیطیز سطافیه سطاوٓ ‪ ٚ‬ؾطفز‬
‫ذ‪ٛ‬زض‪ٞٚ‬ب ضا اظ ایٗ عطیك زضیبفز ٔیى‪ٙ‬س ایٗ اعالفبر زض ٔ‪ٛ‬ضز سبوؿی ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬اس‪ٛ‬ث‪ٛ‬ؾ‪ٟ‬ب ‪ٛٔ ٓٞ‬ػ‪ٛ‬ز‬
‫اؾز‪ٔ .‬یش‪ٛ‬ا٘س ایٗ اعالفبر اظ عطیك ‪ VAS‬زض اذشیبض وبضثطاٖ لطاض ثٍیطز سب ثط٘بٔ‪ ٝ‬ضیعي و‪ٙٙ‬س‬
‫‪ -3‬ذسٔبر اعالؿ ضؾب٘ی ٔجش‪ٙ‬ی ثط ٔ‪ٛ‬لقیز ٔىب٘ی‬
‫ٔظُ ٘عزیىشطیٗ ضؾش‪ٛ‬ضاٖ‬
‫اعالفبر س‪ٛ‬ضیؿشی‬
‫‪ٚ‬ضقیز اة ‪ٛٞ ٚ‬ا‬
‫ا‪ٚ‬لبر قطفی‬
‫‪-4‬ؾطٌطٔی ‪ ٚ‬ذسٔبر اػشٕبفی‪ٔ -‬كشطي ایٗ زؾش‪ ٝ‬اظ ذسٔبر‪ ،‬ثیكشط ٘‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ا٘بٖ ‪ ٚ‬ػ‪ٛ‬ا٘بٖ ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س‬
‫و‪ ٝ‬اظ ایٗ ؾط‪ٚ‬یؽ ثطاي دیسا وطزٖ ٔىبٖ ز‪ٚ‬ؾشبٖ ذ‪ٛ‬ز ‪ٌ ٚ‬صاقشٗ لطاض ٔاللبر یب ا٘ؼبْ ثبظی‪ٟ‬بیی‬
‫و‪ٔ ٝ‬جش‪ٙ‬ی ثط ٔ‪ٛ‬لقیز ٔىب٘ی افطاز اؾز‪ ،‬اؾشفبز‪ٔ ٜ‬یى‪ٙٙ‬س‪.‬‬

‫‪36‬‬
‫فزمت َای تبلیغات سیار‬
‫‪ ‬بنر ‪:‬کنجاندن لوگو یا تصویر در پرتال های موبایل که لابلیت کلیک کردن داشته‬
‫باشد ‪PULL‬‬

‫‪ ‬نرم افزارهای موبایل‪ :‬از بهترین راه ها برای داشتن ارتباط موثر با مشتریان‬
‫است‪ .‬همچنین بهترین روش برای تبلیغ کردن محصول یا خدمات است‪.‬‬
‫‪ ‬بازی های موبایل‪ :‬مانند مورد لبلی را هی برای ارتباط با مشتریان یا تبلیغات‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬وب سایت های سازگار با موبایل‪ :‬برخی از سایت ها بر روی گوشی ها لابل‬
‫اجراست به این منظور که از طریك نرم افزارهای موبایل نسخه ی موبایلی آن‬
‫بر روی گوشی ها لابل اجراست‪ .‬پس شما نیز می توانید بنر یا لوگوی خود را‬
‫روی این سایت ها لرار دهید‪.‬‬

‫‪37‬‬
‫تفايت سزيیس ‪ Vas‬با سایز سزيیس َای پیامکی ‪:‬‬

‫‪ ‬در سرویس هاي پیامکي سازمان یا ارگان دارنده‬


‫سرویس پس از تهیه بستر هاي الزم مي بایست جهت‬
‫ارسال پیامک به مخاطبین خود هزینه هاي پیامک را‬
‫متحمل شود‪ ..‬در سرویس هاي پیامکي مخاطبین‬
‫لزوما بازار هدف نهایي نمي باشند چرا که خود‬
‫سرویس مورد نظر را انتخاب نکرده اند‪.‬‬
‫‪ ‬در سرویسهاي ‪VAS‬هزینه پیامک هاي دریافتي از‬
‫خود مخاطبین و توسط اپراتور یا به صورت کسر‬
‫اعتبار و یا لابل پرداخت روي لبض تلفن همراه‬
‫‪ 38‬دریافت مي شود‪.‬‬
39
‫سزيیس َای ‪VAS‬‬

‫ضقس اؾشمجبَ اظ ؾط‪ٚ‬یؽ ‪ٞ‬بي اضظـ افع‪ٚ‬ز‪ ،ٜ‬حبنُ‬


‫افعایف ویفیز ٌ‪ٛ‬قی ‪ٞ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ،ٜ‬افعایف أىب٘بر‬
‫اؾز ‪ .‬وب‪ٞ‬ف لیٕز ‪ٞ‬بي آ٘‪ٟ‬ب‬
‫ٔ‪ٛ‬ػت ٔی ق‪ٛ‬ز ٔكشطوبٖ اظ أىب٘بر ٔرشّف ٌ‪ٛ‬قی ‪ٞ‬بي‬
‫سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ذ‪ٛ‬ز ث‪ٟ‬ط‪ ٜ‬ثجط٘س ‪.‬‬

‫‪40‬‬
‫عًامل تاثیز گذار بز وگزش وسبت بٍ تبلیغات تلفه َمزاٌ‬

‫‪ ‬دیبٔ‪ٟ‬بي اعالفبسی‪:‬‬
‫‪ٔ ‬غّـ وطزٖ زض ٔ‪ٛ‬ضز ٔحه‪ َٛ‬ػسیس‬
‫‪ ‬آذطیٗ سغییطار‬
‫‪ ‬وبضثطز ػسیس‬
‫‪ ‬سغییط لیٕز‬
‫‪ ‬سهحیح ؾ‪ٛ‬ء سفب‪ٕٞ‬بر‬
‫‪ ‬وب‪ٞ‬ف ٍ٘طا٘ی‬

‫‪41‬‬
‫عًامل تاثیز گذار بز وگزش وسبت بٍ تبلیغات تلفه َمزاٌ‬

‫‪ ‬پیامهای آزار دهنده ‪ :‬باعث ناراحتی یا سر در گمی‬


‫شود‪ .‬انبوه اطالعات باعث گیجی مخاطب میشود‬
‫‪ ‬تبلیغات بدون اجازه ‪ :‬مخاطب دوست داردممداری‬
‫کنترل در دریافت پیام تبلیغاتی داشته باشد‬
‫‪ ‬اعتبار ‪ :‬بستگی به پیشینه ذهنی مشتری در رفع‬
‫نیازهایش از طریك این شرکت دارد‬

‫‪42‬‬
‫عًامل تاثیز گذار بز وگزش وسبت بٍ تبلیغات تلفه َمزاٌ‬

‫‪ ‬محرکهای پیام‪ :‬مانند دریافت جایزه در صورت ارسال‬


‫آن پیام به دیگری به آن انگیزش بیرونی میگویند‬
‫‪ ‬پیامهای سرگرم کننده‪ :‬مانند بازی ‪،‬موزیک‪ ،‬ویدیو‪،‬‬
‫مسابمات ورزشی‬
‫‪ ‬شخصی سازی ‪ :‬بر اساس عالیك مشتری ‪ ،‬مدیریت‬
‫پرونده کاربر‬

‫‪43‬‬
‫سه منشا مزیت ‪ ،‬براي تجارت موبایلي عبارتند از‪:‬‬
‫الف) مزیت هاي استفاده از گوشي تلفن همراه‬
‫ب) مزیت هاي حاصل از كاربردهاي (‪ ) Applications‬تجارت بي سیم‬
‫ج) مزیت استفاده از اینترنت از طریك گوشي هاي تلفن همراه‬

‫‪ -3-1‬مزیت هاي استفاده از گوشي هاي تلفن همراه‬


‫‪ -1-1-3‬همه جایي ( ‪ : ) Ubiguity‬همه جایي آشكارترین مزیت گوشي هاي تلفن همراه‬
‫است‪ .‬ین تلفن همراه ( البته از نوع پیشرفته آن ) مي تواند عالوه بر رفع نیاز استفاده كننده به‬
‫اطالعات به لحظه (‪ ) Real-Time‬امكان ارتباط و تماس را مستمل از حل و مولعیت او و‬
‫در هر جایي برآورده سازد‬

‫‪ -2-1-3‬لابل دسترسي بودن (‪ : ) Reachabelity‬افراد بسیاري هستند كه به دلیل شغلي یا‬


‫خصوصي تمایل دارند كه در هر كجا و در هر زماني كه در دسترس باشند‪ .‬در صورتي كه‬
‫شخص ین تلفن همراه داشته باشد این امكان براي او فراهم خواهد بود‪ .‬ضمن آنكه فرد مي‬
‫تواند در دسترس بودنش را به افراد یا زماني به خصوص محدود نماید‬

‫‪ -3-1-3‬بانن اطالعات متحرن ( ‪ : ) Mobile storage device‬تلفن هاي همراه به عنوان‬


‫ابراز ذخیره سازي اطالعات‪،‬همیشه در دسترس هستند و به كارگیري اطالعات ذخیره شده‬
‫از طریك آن ها نیز راحت تر مي باشد‬
‫مزیت استفاده از شبكه بي سیم از طریك گوشي هاي تلفن همراه‬

‫در سال هاي اخیر تكنولوژي هاي بي سیم و تلفن همراه تا حد بسیار زیادي همگرا شده اند و‬
‫از این بین ارزش هاي زیادي خلك شده است‪،‬كه از آن جمله مي توان به موارد ذیل اشاره‬
‫كرد‬

‫‪ -1‬جایابي ( ‪ :) Localization‬پیشرفت هاي تكنولوژیكي ‪،‬ویژگي جدیدي براي تجارت بي‬


‫سیم به ارمغان آورده است كه طي آن ارزش بیشتري نسبت به گذشته براي مشتریان خلك مي‬
‫شود‪ .‬شركت هاي ارایه دهنده خدمات ( مرتبط با ین مشتري ) با آگاهي از محل حضورش‪،‬او‬
‫را به معامله از طریك شبكه بي سیم تحرین مي كنند‪ ،‬بنابراین زماني كه مدیر ین شركت طي‬
‫سفر كاري به شهر ممصد مي رسد مي تواند انتظار دریافت پیغامي روي تلفن همراه خود‬
‫داشته باشد كه از او در خصوص نیاز به هتل جهت الامت‪،‬سوال شده است‪.‬‬

‫‪ - 2‬امنیت ( ‪ : ) Security‬تكنولوژي هاي امنیتي در تجارت بي سیم لبال” در لالب‬


‫تكنولوژي )‪ SLL ( Layer Secure Socket‬ظهور كرده است‪ .‬اما كارت هاي هوشمند‬
‫داخل ترمینال هاي سیار‪،‬امكان تایید و اثبات مالن را فراهم مي كند و در نتیجه سطحي باالتر‬
‫از امنیت را نسبت به آنچه كه در حال حاضر در محیط هاي اینترنتي كابلي وجود دارد‪،‬پدید‬
‫آورده است‪.‬‬
‫‪ -3‬اضسجبط ؾطیـ ‪ : ) Instant Connectivity $‬اگر چه تا چندي لبل‪ ،‬براي ارتباط با‬
‫شبكه اینترنت ( با استفاده از ‪ WAP‬و ین میكروپویشگر و بر اساس تكنولوژي شبكه‬
‫‪ ،) GSM‬الزم به تماس تلفني بود اما با ظهور تكنولوژي هاي ‪ GPRS‬و تكنولوژي هاي‬
‫بعد از آن این امكان فراهم شده است تا بدون بوت كردن سیستم و یا تماس تلفني‪ ،‬به شبكه‬
‫اینترنت متصل شد‪ .‬بنابراین جداي از بحث هاي مربوط به تجارت بي سیم‪،‬سریع ترین‬
‫روش براي دسترسي به اینترنت از طریك ابزارهاي جدید بي سیم و تكنولوژي هاي‬
‫مرتبط خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -4‬خدمات سفارشي ( ‪ : ) Personalization‬ظهور تكنولوژي هاي جدید امكان معامله‬


‫خدمات سفارشي شده را از طریك تلفن هاي همراه فراهم كرده است‪،‬در مثال لبل اگر‬
‫پاسخ مدیر شركت در خصوص پیشنهاد هتل براي الامت مثبت باشد‪،‬ارایه دهنده خدمت با‬
‫ارسال پیغامي پیشنهادهایي به او خواهد دادكه در محدوده لیمتي مدیر باشد( یا در محدوده‬
‫هر متغیر دیگر به جز محدوده بودجه اي ‪ ،‬كه البته مدیر لبال” از طریك ابزارهایي‪،‬شبكه‬
‫را از آن ها آگاه كرده است)‪.‬‬

‫مزیت هاي حاصل از كاربردهاي تجارت بي سیم‬

‫اغلب مزیت هاي گفته شده در باال‪،‬در لالب كاربردهایي ( ‪ ) Applications‬كه بر روي‬
‫تلفن هاي همراه مشتریان و یا مراكز ارایه دهنده سرویس نصب مي شود توسط آن ها‬
‫درن مي گردد و از آنجا كه مشتریان‪،‬مستمیما” آن ها درن مي گردد و از آنجا كه‬
‫مشتریان مستمیما” با این كاربردها سرو كار خواهند داشت نمش بسیار مهمي در درن‬
‫مزیت هاي تجارت بي سیم توسط مشتریان خواهند داشت‬
‫وبضثطز‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬ذسٔبسی و‪ ٝ‬زض ح‪ٛ‬ظ‪ ٜ‬سؼبضر ثی ؾیٓ ٔغطح‪ٙ‬س‪،‬چ‪ ٝ‬آٖ ‪ٞ‬ب و‪ ٝ‬ز‪ٚ‬ضاٖ آظٔبیكی ذ‪ٛ‬ز ضا دكز ؾط ٔی‬
‫ٌصضا٘‪ٙ‬س زض ؾ‪ ٝ‬زؾش‪ٝ‬‬
‫وبضثطز‪ٞ‬بي اضسجبعی‬
‫‪ٚ # Applications Communications $‬‬
‫وبضثطز‪ٞ‬بي فطزي‬
‫)‪ٚ ( Consumer M-Commerce Application‬‬
‫وبضثطز‪ٞ‬بي ح‪ٛ‬ظ‪ ٜ‬وؿت ‪ ٚ‬وبض‬
‫‪( Consumer M-Commerce Application $‬لبثُ ثطضؾی ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س‪.‬‬

‫‪ -1-3-3‬وبضثطز‪ٞ‬بي اضسجبعی ‪ : # Applications Communications $‬ز‪ ٚ‬وبضثطز دؿز اِىشط‪٘ٚ‬یىی ‪email‬‬


‫‪SMS ٚ‬‬
‫اظ ػّٕ‪ ٝ‬دط اؾشفبز‪ ٜ‬سطیٗ وبضثطز‪ٞ‬ب زض اض‪ٚ‬دب ث‪ٛ‬ز‪ ٜ‬اؾز ‪.‬سقساز زیٍطي اظ ایٗ زؾش‪ ٝ‬اظ وبضثطز‪ٞ‬ب و‪ ٝ‬یب س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬یبفش‪ ٝ‬ا٘س‬
‫‪ ٚ‬یب ٔطاحُ آظٔبیكی ذ‪ٛ‬ز ضا عی ٔی و‪ٙٙ‬س فجبضس‪ٙ‬س اظ‪Mobile Instant Mobile Chat, :‬‬
‫‪Messaging(MIM),‬‬

‫وبضثطز‪ٞ‬بي اضسجبعی ث‪ ٝ‬ز‪ ٚ‬زِیُ ثؿیبض ٔ‪ٛ‬ضز س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬لطاض ٌطفش‪ ٝ‬ا٘س‪ .‬ا‪ٚ‬ال” ٔطزْ ثب آ٘‪ٟ‬ب آق‪ٙ‬ب ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س ‪ ٚ‬اغّت ثب ایٗ‬
‫وبضثطز‪ٞ‬ب اظ عطیك ای‪ٙ‬شط٘ز وبثّی وبض وطز‪ ٜ‬ا٘س‪ .‬طب٘یب” آٖ ‪ٞ‬ب غبِجب” ث‪ ٝ‬ایٗ وبضثطز‪ٞ‬ب‪،‬ثطاي حفؼ اضسجبط ذ‪ٛ‬ز ثب‬
‫ز‪ٚ‬ؾشبٖ ‪ ٚ‬ؾبظٔبٖ ‪ٞ‬بیكبٖ زض ‪ٞ‬ط وؼب ‪ٞ ٚ‬ط ظٔبٖ ٘یبظ زاض٘س‪.‬‬

‫‪ -2-3-3‬وبضثطز‪ٞ‬بي فطزي ‪ :# Consumer M-Commerce Application $‬لؿٕز افؾٓ وبضثطز‪ٞ‬بي‬


‫سؼبضر ثی ؾیٓ زض ایٗ ح‪ٛ‬ظ‪ ٜ‬س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬زاز‪ ٜ‬قس‪ ٜ‬ا٘س‪ .‬اظ ػّٕ‪ ٝ‬آٖ ‪ٞ‬ب ث‪ٛٔ ٝ‬اضز شیُ ٔی س‪ٛ‬اٖ اقبض‪ ٜ‬وطز‪.‬‬

‫‪ -1-2-3-3‬ذسٔبر ٔبِی ‪ :# Mobile Financial Services $‬اضای‪ ٝ‬ذسٔبر ٔبِی ٘ؾیط أ‪ٛ‬ض ض‪ٚ‬ظٔط‪ ٜ‬ثب٘ىی ‪ٚ‬‬
‫ذطیس ‪ ٚ‬فط‪ٚ‬ـ ؾ‪ٟ‬بْ ‪ ،‬وب٘بَ ‪ٞ‬بي ػسیسي ضا ث‪ ٝ‬ض‪ٚ‬ي ٔ‪ٛ‬ؾؿبر ٔبِی ٌك‪ٛ‬ز‪ ٜ‬اؾز‪ .‬زض سحمیمی و‪ٛ٘ ٝ‬ویب زض‬
‫ذه‪ٛ‬ل سقییٗ ثطسطیٗ وبضثطز‪ٞ‬بي سؼبضر ثی ؾیٓ ث‪ِ ٝ‬حبػ ٔیعاٖ سمبضبي ثبظاض‪ٞ‬بي ٔرشّف ا٘ؼبْ زاز‪ ٜ‬اؾز ‪.‬‬
‫سیستنّبی پزداخت در تجبرت سیبر‬
‫سؼبضر ؾیبض فطنز ‪ٞ‬بیی ضا ث‪ٙٔ ٝ‬ؾ‪ٛ‬ض زؾشیبثی ث‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ زض ٔىبٖ‪ٞ‬بي ٔرشّف فطا‪ ٓٞ‬وطز‪ٛٔ ٚ ٜ‬ػت‬
‫قىٌُیطي قی‪ٜٞٛ‬بي ػسیس ذطیس ‪ ٚ‬اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر قس‪ ٜ‬اؾز‪ .‬ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز اِىشط‪٘ٚ‬یه زض سؼبضر ؾیبض‬
‫قبُٔ‪ :‬نس‪ٚ‬ض ن‪ٛ‬ضسحؿبة ‪ ٚ‬دطزاذز‪ٞ‬بي اِىشط‪٘ٚ‬یه اؾز و‪ٞ ٝ‬عی‪ٞٝٙ‬بي ٔقبٔالر ضا وب‪ٞ‬ف زاز‪ ٜ‬اؾز‪.‬‬
‫ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز زض سؼبضر ؾیبض فجبضس‪ٙ‬س اظ‪ :‬وبضر افشجبضي‪ ،‬وبضر ‪ٛٞ‬قٕ‪ٙ‬س‪ ،‬ن‪ٛ‬ضسحؿبة ٔربثطاسی ‪ٚ‬‬
‫وبضر ‪ .SV‬زض سحمیمی و‪ ٝ‬زض ظٔی‪ ٝٙ‬ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز زض سؼبضر ؾیبض ا٘ؼبْ قس‪٘ ،ٜ‬شبیغ حبوی اظ ایٗ اؾز‬
‫و‪ ٝ‬وبضر افشجبضي ثیكشط اظ ؾبیط قی‪ٜٞٛ‬بي دطزاذز ٔ‪ٛ‬ضز اؾشفبز‪ ٜ‬لطاض ٔیٌیط٘س‪ .‬زِیُ اؾشفبز‪ ٜ‬ثیكشط اظ وبضر‬
‫افشجبضي ٔیس‪ٛ‬ا٘س ٘بقی اظ ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬دبییٗ‪ ،‬و‪ٙ‬شطَ آؾبٖ‪ ،‬أ‪ٙ‬یز ‪ ٚ‬سضٕیٗ وبضر ‪ٞ‬بي افشجبضي اظ زیسٌب‪ٔ ٜ‬كشطیبٖ‬
‫ثبقس‪.‬‬
‫زض دػ‪ٞٚ‬ف ‪ٞ‬بیی و‪ ٝ‬زض ظٔی‪ ٝٙ‬ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز اِىشط‪٘ٚ‬یه ا٘ؼبْ قس‪ ،ٜ‬فمظ ف‪ٛ‬أُ ٔس ٘ؾط ث‪ٛ‬ز‪ ٜ‬اؾز‪ ،‬أب‬
‫زض سحمیمی و‪ ٝ‬زض ؾبَ‪ 2004‬س‪ٛ‬ؾظ چ‪ٕٞ ٚ ٛ‬ىبضا٘ف ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ فطای‪ٙ‬س سحّیُ ؾّؿّ‪ٔ ٝ‬طاسجی ا٘ؼبْ قس‪ ،‬دب ضا‬
‫فطاسط ٌصاقش‪ٝ‬ا٘س ‪ ٚ‬ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز ضا ثطاؾبؼ ف‪ٛ‬أُ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ن‪ ،‬الشهبزي ‪ ٚ‬اػشٕبفی ٔ‪ٛ‬ضز ثطضؾی لطاض‬
‫زاز‪ٜ‬ا٘س ‪$‬چ‪ٕٞ ٚ ٛ‬ىبضاٖ‪٘ .#2004 ،‬شیؼ‪ ٝ‬ایٗ سحمیك ٘كبٖ ٔیز‪ٞ‬س و‪ ٝ‬ا‪ٚ‬الً سأطیط ف‪ٛ‬أُ ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي زض اؾشفبز‪ ٜ‬اظ‬
‫ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز زض سؼبضر ؾیبض ثیكشط اظ ف‪ٛ‬أُ اػشٕبفی ‪ ٚ‬الشهبزي اؾز‪ .‬طب٘یبً وبضر‪ SV‬ث‪ٟ‬شطیٗ ‪ٚ‬ؾیّ‪ٝ‬‬
‫دطزاذز زض سؼبضر ؾیبض ق‪ٙ‬بذش‪ ،ٝ‬ظیطا و‪ ٝ‬ث‪ٟ‬شطیٗ فّٕىطز اػشٕبفی ‪ ٚ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ن ضا زاضز‪ٕٞ .‬چ‪ٙ‬یٗ ٘شبیغ ٘كبٖ‬
‫ٔیز‪ٞ‬س و‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضسحؿبة ٔربثطاسی وٕشطیٗ ٔمج‪ِٛ‬یز ضا زض ثیٗ ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز زاضز‪.‬‬
‫ٔجبحض ‪٘ ٚ‬شبیغ ف‪ٛ‬ق ٘كبٖز‪ٙٞ‬س‪ ٠‬ایٗ اؾز و‪ ٝ‬زض اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز اِىشط‪٘ٚ‬یه زض سؼبضر ؾیبض‬
‫ثبیؿشی ف‪ٛ‬أُ الشهبزي ‪ ٚ‬اػشٕبفی ‪ ٚ‬ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي ن ضا زض ٘ؾط ٌطفز‪ .‬ظیطا ‪ٕٞ‬چ‪ٙ‬بٖ و‪ ٝ‬زض ثبال شوط قس ٘شبیغ‬
‫سحمیمبر زض وك‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي ٔرشّف حبوی اظ ایٗ اؾز و‪ٔ ٝ‬حج‪ٛ‬ثیز ‪ ٚ‬وبضثطز ؾیؿشٓ‪ٞ‬بي دطزاذز زض وك‪ٛ‬ض‪ٞ‬بي‬
‫ٔرشّف فطق زاضز‪.‬‬
‫ثب٘ىساضي ثی ؾیٓ ‪ # Mobaile Banking $‬ثب ثیف اظ ‪"85‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ثطسطیٗ وبضثطز سقییٗ‬
‫ٌطزیس‪ ٜ‬اؾز ‪ٛٔ . # Nokia,2002 $‬اضز شیُ اظ وبضثطز‪ٞ‬بي فٕس‪ ٜ‬زض ظٔی‪ ٝٙ‬ذسٔبر ٔبِی‬
‫ثی ؾیٓ اؾز‬

‫ثبًکذاری اس طزیق هَثبیل ‪:‬‬

‫ثب٘ىساضى اظ عطیك ٔ‪ٛ‬ثبیُ ‪ ٚ‬دیبْ و‪ٛ‬سب‪ (SMS) ٜ‬اظ ؾبَ ‪ 1999‬زض ز٘یب ضایغ قس‪.‬‬
‫ثب٘ىساضي اظ عطیك ٔ‪ٛ‬ثبیُ ظیط ٔؼٕ‪ٛ‬ف‪ ٝ‬اي اظ ثط ذظ ‪ # Online $‬اؾز و‪ ٝ‬ثیف اظ ‪"95‬‬
‫ثب٘ه ‪ٞ‬بي اض‪ٚ‬دب زض حبَ حبضط ایٗ ذسٔز ضا اضای‪ٔ ٝ‬ی ز‪ٙٞ‬س‪،‬اٍ٘یع‪ ٜ‬فٕس‪ ٜ‬اظ ؾ‪ٛ‬ي ثب٘ى‪ٟ‬ب ثطاي‬
‫اضای‪ ٝ‬چ‪ٙ‬یٗ ذسٔشی زاقشٗ یه وب٘بَ س‪ٛ‬ظیـ زیٍط ‪ ٚ‬اِجش‪ٛٔ ٝ‬ططسط ‪ٕٞ ٚ‬چ‪ٙ‬یٗ وب‪ٞ‬ف ‪ٞ‬عی‪ٝٙ‬‬
‫‪ٞ‬بي فّٕیبسی اؾز‪ .‬سؼطث‪ٞ ٝ‬بي ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز زض ظٔی‪ ٝٙ‬ثب٘ىساضي ثط ذظ وبثّی حطوز ث‪ ٝ‬ؾٕز‬
‫قجى‪ ٝ‬ثی ؾیٓ ضا ضاحز سط ؾبذش‪ ٝ‬اؾز‪،‬ذسٔبسی و‪ ٝ‬سبو‪ ٖٛٙ‬اظ عطیك ثی ؾیٓ اضای‪ٌ ٝ‬طزیس‪ٜ‬‬
‫اؾز فجبضس‪ٙ‬س اظ‪ :‬اضای‪ ٝ‬اعالفبر وّی ٘طخ ث‪ٟ‬ط‪٘، ٜ‬طخ اضظ ‪، ... ٚ‬اضای‪ ٝ‬اعالفبر قرهی ‪ٔ $‬ط‪ٚ‬ض‬
‫آذطیٗ ٔقبّٔ‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر حؿبة ‪ٞ‬بي افشجبضي ‪ ٚ # ....ٚ‬ا٘ؼبْ ٔقبٔالر ا٘شمبَ ؾطٔبی‪. ... ٚ ٝ‬‬

‫ٍضؼیت ثبًکذاری هَثبیل در دًیب‬

‫ثطاؾبؼ سحمیمبر ا٘ؼبْ قس‪ ٜ‬س‪ٛ‬ؾظ ‪ ، Data Monitor‬اٍّ٘یؽ‪ ،‬إِٓبٖ‪ ،‬فطا٘ؿ‪ ،ٝ‬ایشبِیب ‪ٚ‬‬
‫اؾذب٘یب سب ؾبَ ‪ 2004‬زض حس‪ٚ‬ز ‪ 73‬زضنس اظ سؼبضر ذ‪ٛ‬ز ضا زض اض‪ٚ‬دب ثط ض‪ٚ‬ي سؼبضر ٔ‪ٛ‬ثبیُ‬
‫لطاض ذ‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬س زاز ‪.‬دیف ثی‪ٙ‬ی ٔیق‪ٛ‬ز زض ایشبِیب و‪ ٝ‬ثیكشطیٗ دیكطفز زض ظٔی‪ٛٔ ٝٙ‬ثبیُ ضا زض‬
‫ثیٗ ‪ 5‬وك‪ٛ‬ض ف‪ٛ‬ق زاضز‪ ،‬سب ؾبَ ‪ 2004‬ثب٘ىساضي ٔ‪ٛ‬ثبیُ اظ ثب٘ىساضي ای‪ٙ‬شط٘ز دیكی ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س‬
‫ٌطفز ‪ ٚ‬زض اٍّ٘ؿشبٖ‪ ،‬ثب٘ه ‪ Woolwich‬و‪ ٝ‬ثب٘ه دیكٍبْ زض اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر ثب٘ىساضي ذطز‬
‫اظ عطیك ٔ‪ٛ‬ثبیُ ٔیثبقس‪ ،‬ث‪ ٝ‬س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ؾط‪ٚ‬یؽ‪ٞ‬بي ٔجش‪ٙ‬ی ثط ‪WAP‬الساْ وطز‪ ٜ‬اؾز ‪.‬‬
‫گردش هالی تجارت سیار در جِاى‬

‫پیص بیٌی ضذٍ کَ درآهذ تجارت سیار در سال ‪ 2023‬بَ ‪3/6‬‬


‫تریلیارد دالر برسذ ّ رضذ ‪ 4/10‬درصذی را تجربَ خْاُذ کرد‪.‬‬
‫در سال ‪ 2022‬تعذاد ‪ 11/4‬هیلیارد ًفر خریذ از طریق تجارت‬
‫سیار داضتَ اًذ کَ رضذ ‪ 8‬درصذی را ًسبت بَ سال ‪ً 2021‬طاى‬
‫هی دُذ‪.‬‬
‫ٔسیط دط‪ٚ‬غ‪ WAP ٜ‬ایٗ ثب٘ه‪ WAP Banking ،‬ضا چ‪ٙ‬یٗ سقطیف ٔیو‪ٙ‬س ‪،WAP Banking :‬‬
‫٘‪ ٝ‬س‪ٟٙ‬ب س‪ٛ‬ا٘بیی زؾشطؾی ٔ‪ٛ‬ثبیُ ث‪ ٝ‬ؾط‪ٚ‬یؽ‪ٞ‬بي ؾ‪ٙ‬شی ثب٘ه ‪ٞ‬ب ضا زاضاؾز ثّى‪ ٝ‬زض حمیمز‬
‫ؾبظٔب٘س‪ٞ‬ی ٔؼسزي ثطاي ٔسَ سؼبضي‪$‬ثب٘ه ‪ٞ‬ب‪#‬ث‪ٙٔ ٝ‬ؾ‪ٛ‬ض سؿ‪ٟ‬یُ وبض ‪ٚ‬افع‪ٚ‬زٖ ث‪ ٝ‬س‪ٛ‬ا٘بیی ٔكشطیبٖ‬
‫ثطاي ا٘ؼبْ سطاو‪ٙ‬ف ‪ٞ‬بي قبٖ ٔیثبقس‬

‫خذهبت ارائِ ضذُ در ثبًکذاری هَثبیل‬


‫ٕ٘‪ٝ٘ٛ‬اي اظ ذسٔبسی و‪ ٝ‬ثب٘ه ‪ٞ‬ب ثط ض‪ٚ‬ي سّفٗ‪ٞ‬بي ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ث‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ ذ‪ٛ‬ز اضائ‪ٔ ٝ‬یز‪ٙٞ‬س فجبضس‪ٙ‬س‬
‫اظ ‪:‬‬

‫‪ٌ-‬عاضـ ٔب٘س‪ ٜ‬حؿبة قرهی‬

‫‪ٔ-‬كب‪ٞ‬س‪ ٜ‬چ‪ٙ‬س ٔجبزِ‪ٔ ٝ‬بِی آذط و‪ ٝ‬ثط ض‪ٚ‬ي حؿبة ذ‪ٛ‬ز ٔكشطي ا٘ؼبْ قس‪ ٜ‬اؾز‬

‫‪-‬زضذ‪ٛ‬اؾز ن‪ٛ‬ضسحؿبة‬

‫‪-‬زؾش‪ٛ‬ض ا٘شمبَ د‪ َٛ‬اظ یه حؿبة ٔكشطي ث‪ ٝ‬حؿبث‪ٟ‬بي زیٍط ا‪ٚ‬‬

‫‪-‬زضذ‪ٛ‬اؾز زؾش‪ ٝ‬چه‬

‫‪-‬اضؾبَ دیبٔ‪ٟ‬بي و‪ٛ‬سب‪ ٜ‬اظ عطف ثب٘ه ث‪ٔ ٝ‬كشطي و‪ ٝ‬ایٗ دیبٔ‪ٟ‬ب ثق‪ٛٙ‬اٖ ‪ SMS‬ق‪ٙ‬بذش‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬اؾز‬
‫تجبرت سیبر در ثبًکذاری دارای هشیتّبی سیز است ‪:‬‬
‫تجبرت سیبر در ثبًکداری دارای هشیتْبی سیز است‪:‬‬
‫ضاحز ث‪ٛ‬زٖ ثطاي وبضثط‪ :‬سؼبضر ؾیبض اظ عطیك س‪ٛ‬إ٘‪ٙ‬س وطزٖ ٔكشطیبٖ ثطاي زؾشیبثی ث‪ ٝ‬ذسٔبر ‪ ٚ‬قی‪ٜٞٛ‬بي‬
‫ػسیس دطزاذز‪ ،‬ضاحشی ثیكشطي ضا ثطاي آ٘‪ٟ‬ب ث‪ ٝ‬اضٔغبٖ ٔیآ‪ٚ‬ضز‪.‬‬
‫‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬فّٕیبسی دبییٗ‪ :‬اضائ‪ ٝ‬ذسٔبر ؾیبض ‪ٞ‬عی‪ٞٝٙ‬بي فّٕیبسی ضا اظ عطیك زؾشیبثی ث‪ ٝ‬ذسٔبر ثب٘ىی ثب حسالُ‬
‫زذبِز فبُٔ ا٘ؿب٘ی وب‪ٞ‬ف ٔیز‪ٞ‬س‪.‬‬
‫افعایف دبؾرٍ‪ٛ‬یی‪ :‬زض سؼبضر ؾیبض ٔیعاٖ دبؾرٍ‪ٛ‬یی ث‪٘ ٝ‬یبظ‪ٞ‬بي وبضثطاٖ افعایف ٔییبثس ‪ ٚ‬اظ ایٗ عطیك‬
‫ٔیعاٖ ضضبیشٕ‪ٙ‬سي آ٘‪ٟ‬ب افعایف ٔییبثس‪ .‬دبؾرٍ‪ٛ‬یی اظ اثقبز ویفیز ذسٔبر آ٘الیٗ اؾز و‪ ٝ‬سأطیط ظیبزي ضا ثط‬
‫ضضبیشٕ‪ٙ‬سي ٔكشطیبٖ زاضز و‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض زض ایٗ ظٔی‪ ٝٙ‬زاضاي ٔعیز اؾز‪.‬‬
‫پرداخت حموق ( ‪ : ) Mobile e-Salary‬هم اكنون در تعدادي از شركت‬
‫هاي اروپایي‪،‬كارمندان فیش حمولي خود را از طریك تلفن هاي همراه خود‬
‫دریافت مي كنند و در نتیجه دیگر نیازي به تولید فیش هاي حموق كاغذي و‬
‫عرضه آن ها نیست‪.‬‬
‫خرید از طریك موبایل ‪) Mobile Shopping ( :‬‬
‫بسیاري از محصوالت كه در حال حاضر از طریك اینترنت كابلي خرید و‬
‫فروش مي شود‪،‬از طریك شبكه بي سیم نیز لابل معامله اند ( ‪Mobile‬‬
‫‪ . ) Retailing‬در مورد خدمات نیز وضع به همین گونه است از جمله خدمات‬
‫مي توان به خرید بلیط ( ‪،) Mobile Ticketing‬حراجي ها ( ‪Mobile‬‬
‫‪ ،) Auctions‬رزرواسیون هتل‪ ،‬رستوران و‪Mobile ( ...‬‬
‫‪ ،) Reservations‬ارایه كارت هاي تبرین ( ‪ ) Mobile Postcard‬و ‪...‬‬
‫اشاره كرد‬
‫خزیذ ثلیط اس طزیق هَثبیل‬

‫هَارد هَرد ًیبس ثزای خزیذ ثلیط اس طزیق هَثبیل‬


‫سى‪ِٛٛٙ‬غي ٔ‪ٛ‬ضز ٘یبظ‬
‫‪ ‬یه ‪ٚ‬ض‪ٚ‬زي ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬و‪ٔ ٝ‬كشطیب٘شبٖ ثش‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س اظ عطِیك آٖ ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬ذطیس ثّیظ ضا ثذطزاظ٘س‬
‫‪ ‬یه وبٔذی‪ٛ‬سطِخ سبح ‪ ٚ‬اؾى‪ٙ‬ط زض ع‪ َٛ‬آٖ ض‪ٚ‬یساز‬
‫‪٘ ‬یبظ ث‪ ٝ‬اؾى‪ٙ‬ط‪ٞ‬بیی ثی ؾیٓ اضبفی زض ن‪ٛ‬ضسی و‪ ٝ‬سقساز ‪ٚ‬ض‪ٚ‬زی‪ٟ‬ب ظیبز ق‪ٛ‬ز‬
‫‪ ‬زض ن‪ٛ‬ضر فسْ زؾشیبثی ث‪ ٝ‬ای‪ٙ‬شط٘ز ثطاي ‪ٚ‬ض‪ٚ‬زی‪ٟ‬ب اظ عطیك اضسجبعبر ثی ؾیٓ ثب لیٕز ثبالسطث‪ٝ‬‬
‫دبیٍب‪ ٜ‬زاز‪ ٜ‬ثّیظ ‪$‬ظ٘س‪ٔ #ٜ‬یش‪ٛ‬اٖ زؾشطؾی دیساوطز‪.‬‬

‫چگًَگی تحَیل ثلیط ّب اس طزیق تلفي ّوزاُ ‪:‬‬


‫ثّیظ ‪ٞ‬بي ٔ‪ٛ‬ثبیّی فىؽ ‪ٞ‬بیی ‪ٚ‬احسي ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س و‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬قىُ ثبضوس ‪ٚ‬احس ث‪ ٝ‬سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬فطؾشبز‪ٜ‬‬
‫ٔی ق‪٘ٛ‬س ‪ ٚ‬آ٘‪ٟ‬ب س‪ٛ‬ؾظ اؾىٗ وطزٖ ٕ٘بیكٍط سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ؾیّ‪ ٝ‬یه اؾى‪ٙ‬ط ثبضوس ذ‪ٛ‬اٖ زض ٔحُ‬
‫ض‪ٚ‬یساز س‪ٟ‬ی‪ٔ ٝ‬یك‪ٛ‬ز‬
‫هشایب‪:‬‬

‫افعایف فط‪ٚ‬ـ=‪ : <1‬ن‪ٙ‬سِی‪ٟ‬ب ٔیش‪ٛ‬ا٘س زض آذطیٗ زلبیك فط‪ٚ‬ذش‪ ٝ‬ق‪٘ٛ‬س‬


‫سح‪ٛ‬یُ ف‪ٛ‬ضي=‪ : <2‬ثّیغ‪ٟ‬ب ؾطیـ سح‪ٛ‬یُ زاز‪ٔ ٜ‬یك‪٘ٛ‬س‬
‫وب‪ٞ‬ف فط‪ٚ‬ـ غیط لب٘‪٘ٛ‬ی=‪ : <3‬ثّیغ‪ٟ‬بي ٔ‪ٛ‬ثبیّی ث‪ ٝ‬ؾبزٌی ثّیظ وبغصي ٕ٘ی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ا٘شمبَ زاز‪ ٜ‬ق‪٘ٛ‬س‬
‫ضاحشی ٔكشطي=‪٘ : <4‬یبظي ث‪ ٝ‬ایؿشبزٖ زضنف ثبػ‪ ٝ‬ثّیظ فط‪ٚ‬قی ثطاي س‪ٟ‬ی‪ ٝ‬ثّیغ‪ٟ‬بي وبغصي ٘یؿز‬
‫اعٕی‪ٙ‬بٖ=‪ : <5‬ثّیغ‪ٟ‬بي ٔ‪ٛ‬ثبیّی لبثّیز چبح ز‪ٚ‬ثبض‪ ٚ ٜ‬و‪ٙ‬ؿُ قسٖ ضا زاض٘سزض ٘شیؼ‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ ٘جبیؿشی‬
‫ٍ٘طاٖ اظ زؾز زازٖ ثّیظ ذ‪ٛ‬ز ثبق‪ٙ‬س‬
‫سح‪ٛ‬یُ ثب ضٕب٘ز=‪ٔ : <6‬كشطیبٖ ٘جبیؿشی ٍ٘طاٖ سح‪ٛ‬یُ زیط یب ٌٓ قسٖ زض دؿز ثبق‪ٙ‬س‬
‫ٔ‪ٛ‬افك ٔحیظ =‪<7‬‬
‫ض‪ٚ‬یساز=‪ : <8‬طط‪ٚ‬سٕ‪ٙ‬س قسٖ زض ضیچ ٔب٘س‬
‫ٔحه‪ٛٔ : <9=َٛ‬ثبیُ سیىز‬

‫‪[1] Increase Sales‬‬


‫‪[2] Instant delivery‬‬
‫‪[3] Reduce touting‬‬
‫‪[4] Consumer convenience‬‬
‫‪[5] Insured Ticket‬‬
‫‪[6] Guaranteed Delivery‬‬
‫‪[7] Invironmentally Friendly‬‬
‫‪[8] Event‬‬
‫‪[9] Product‬‬
‫ض‪ٚ‬یساز‪ :‬طط‪ٚ‬سٕ‪ٙ‬س قسٖ زض ضیچ ٔب٘س‬
‫ٔحه‪ٛٔ :َٛ‬ثبیُ سیىز‬
‫ٔىبٖ‪ٔ :‬طوع ذطیس ضیچ ٔب٘س ‪ِٙ ،‬سٖ زضي ‪ ،‬ایطِ‪ٙ‬س قٕبِی‬
‫ظٔبٖ‪ :‬اوشجط ‪2006‬‬
‫ٔ‪ٛ‬ثیىب یه سجّیغ ٔ‪ٙ‬حهط ثفطز ضا سحز ایٗ ث‪ٙ‬ط "‪ "Get Rich at Richmond‬ا٘ؼبْ‬
‫زاز‪ ٜ‬اؾز ایٗ سجّیغ ث‪ٚ ٝ‬ؾیّ‪ ٝ‬سطویجی اظ سجّیغبر ض‪ٚ‬ظ٘بٔ‪ ٚ ٝ‬ضازی‪ ٛ‬فٕ‪ٔٛ‬یز دیسا ٔی و‪ٙ‬س ‪ٚ‬ثب‬
‫زضذ‪ٛ‬اؾز ٔش‪ٙ‬ی ٔشمبضیبٖ ‪ٚ‬ض‪ٚ‬ز ث‪ٔ ٝ‬ؿبثم‪ ، ٝ‬یه دیغبْ ٔش‪ٙ‬ی ٔؿشمیٕب ث‪ ٝ‬سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ٞ‬كبٖ‬
‫فطؾشبز‪ٔ ٜ‬یك‪ٛ‬ز و‪ ٝ‬قبُٔ یه ثبضوس ‪ٚ‬احس ٔیجبقس و‪ ٝ‬س‪ٛ‬ؾظ وی‪ٛ‬ؾى‪ٟ‬بي ٔطاوع ذطیس ضیچ‬
‫ٔ‪٘ٛ‬س اؾىٗ ٔیك‪ٛ‬ز ‪ٚ‬افطاز ثط٘س‪ ٜ‬زض ػبیٍب‪ٔ ٜ‬كرم ٔیك‪٘ٛ‬س ث‪ٞ ٝ‬ط ثط٘س‪ٔ ٜ‬قبزَ ‪10‬د‪٘ٛ‬س و‪ٛ‬دٗ‬
‫ذطیسزض ایٗ ٔطوع زاز‪ٔ ٜ‬یك‪ٛ‬ز و‪ ٝ‬اضظـ آٖ ثیف اظ ذطیس ث‪ ٝ‬ؾجه ؾ‪ٙ‬شی اؾز‬

‫‪[1] Event‬‬
‫‪[2] Product‬‬
‫‪[3]Where‬‬
‫‪[4] When‬‬
‫کَپٌْبی هَثبیلی ( ‪ : ) mobile coupon‬زض ثرف ذطز‪ ٜ‬فط‪ٚ‬قی ‪ٙٔ ،‬فقز‬
‫ؾبظٔب٘‪ٟ‬ب س‪ٛ‬ؾظ اؾشفبز‪ ٜ‬اظ و‪ٛ‬د‪ٟٙ‬بي و‪ ٝ‬اظ عطیك سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ٔ ٜ‬كشطي سح‪ٛ‬یُ ٌطفش‪ٔ ٝ‬یك‪ٛ‬ز‬
‫افعایف ٔی یبثس ثبضوس ثّیظ زض ٔحُ ذطیس ‪ ،‬س‪ٛ‬ؾظ اؾىٗ ؾبز‪ ٜ‬نفح‪ٕ٘ ٝ‬بیف ٔ‪ٛ‬ثبیُ ‪،‬‬
‫ذ‪ٛ‬ا٘س‪ٔ ٜ‬ی ق‪ٛ‬ز ایٗ و‪ٛ‬د‪ٟٙ‬ب فال‪ ٜٚ‬ثط ای‪ٙ‬ى‪ٔ ٕٝٞ ٝ‬عایبي و‪ٛ‬د‪ٟٙ‬بي وبغصي ضازاض٘س‪ ،‬اظ ؾطفز‬
‫وب٘بِ‪ٟ‬بي ثی ؾیٓ ثطذ‪ٛ‬ضزاض٘س ایٗ و‪ٛ‬د‪ٟٙ‬ب ث‪ٚ ٝ‬ؾیّ‪ ٝ‬دیغبْ ٔش‪ٙ‬ی یب ثب زاّ٘‪ٛ‬ز اظ ض‪ٚ‬ي ‪ٚ‬ة‬
‫ؾبیز ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س زضیبفز ق‪٘ٛ‬س‬
‫هشایب‬
‫وب‪ٞ‬ف ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬س‪ِٛ‬یس=‪ : <1‬اضظا٘شط اظ چبح ‪ ٚ‬دؿز وطزٖ یه و‪ٛ‬دٗ وبغصي‬
‫ا٘ؼبْ ٌطفشٗ فّٕیبر ‪ ،‬ثی‪ٟٙ‬بیز ؾطیـ=‪<2‬‬
‫٘‪ٛ‬آ‪ٚ‬ضي=‪<3‬‬
‫ػصة ٔكشطیبٖ ث‪ٚ ٝ‬ة ؾبیز یب ٔغبظ‪ ٜ‬قٕب=‪<4‬‬
‫سّفٗ ثطذالف و‪ٛ‬د‪ٟٙ‬بي وبغصي و‪ٕٔ ٝ‬ىٗ فطأ‪ٛ‬ـ ق‪٘ٛ‬س ‪ٕٛٞ‬اض‪ٕٞ ٜ‬طا‪ٔ ٜ‬كشطي ث‪ٛ‬ز‪<5=ٜ‬‬

‫‪[1] Reduce production and distribution costs‬‬


‫‪[2] Turn up the heat‬‬
‫‪[3] Innovation‬‬
‫‪[4] Drive traffic‬‬
‫‪[5] Increased redemption‬‬
‫سجّیغبر اظ عطیك قجى‪ ٝ‬ثی ؾیٓ ‪ٛٔ ٚ‬ثبیُ )‪: ) Mobile Advertising‬‬
‫یه ٘ؾطی‪ ٝ‬دط عطفساض ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز و‪ ٝ‬ای‪ٙ‬شط٘ز ؾیبض ‪ٕٞ‬چ‪ ٖٛ‬ای‪ٙ‬شط٘ز وبثّی ‪ٚ‬اثؿش‪ ٝ‬زضآٔس‪ٞ‬بي سجّیغبر‬
‫٘ر‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬س ث‪ٛ‬ز ‪ ٚ‬عطفساضاٖ ایٗ ٘ؾطی‪،ٝ‬فّز آٖ ضا نفح‪ٕ٘ ٝ‬بیكٍط و‪ٛ‬چه سّفٗ ‪ٞ‬بي ‪ٕٞ‬طا‪ ٚ ٜ‬أىب٘بر‬
‫ٌطافیىی ٔحس‪ٚ‬ز آٖ ٔی زا٘‪ٙ‬س‪ .‬أب ٘‪ٛ‬ؿ ػسیسي اظ سجّیغبر ٔجش‪ٙ‬ی ثط ٔسیطیز اضسجبط ثب ٔكشطي ‪ٚ‬‬
‫اضسجبط یه ث‪ ٝ‬یه ثب ٔكشطي زض حبَ قىُ ٌطفشٗ اؾز‪ .‬و‪٘ ٝ‬یبظ چ‪ٙ‬سا٘ی ث‪ ٝ‬أىب٘بر ٌطافیىی ‪ٚ‬‬
‫ٕ٘بیكٍط‪ٞ‬بي ثعضي ٘ساضز‪ٌ .‬طزا٘‪ٙ‬سٌبٖ قجى‪ ٝ‬ثی ؾیٓ ‪ ٚ‬یب اضای‪ ٝ‬ز‪ٙٞ‬س‪ ٜ‬ذسٔز ‪Service $‬‬
‫‪ # Provider‬ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ اعالفبر زٔ‪ٌٛ‬طافیه قرم ‪ ٚ‬ثط اؾبؼ اٍِ‪ٞٛ‬بي سٕبؼ ا‪،ٚ‬د‪ٛ‬ضسف‪ٛ‬ي‬
‫اعالفبسی اـ ضا ایؼبز ٔی و‪ٙٙ‬س‪ .‬فال‪ ٜٚ‬ثط ایٗ‪ٔ،‬كشطي ٘یع ثب زض اذشیبض زاقشٗ یه ‪ٚ‬ض‪ٚ‬زي ؾیبض‬
‫‪ٌ # Mobile Handset $‬طزا٘‪ٙ‬سٌبٖ قجى‪ ٝ‬ضا اظ ٘یبظ‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬ا‪ِٛٚ‬یز ‪ٞ‬بي ذ‪ٛ‬ز آٌب‪ٔ ٜ‬ی ٌطزا٘س ‪ ٚ‬ث‪ ٝ‬ایٗ‬
‫سطسیت د‪ٛ‬ضسف‪ٛ‬ي ذ‪ٛ‬ز ضا سىٕیُ ٔی و‪ٙ‬س‪ .‬ایٗ ٔؼٕ‪ٛ‬ف‪ ٝ‬اعالفبر ایٗ أىبٖ ضا ثطاي ٔكشطي فطا‪ٓٞ‬‬
‫ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س وطز و‪ ٝ‬ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ٔ ٝ‬حُ حض‪ٛ‬ضقبعالفبر ‪ ٚ‬ذسٔبر ٔغبثك ٔیُ ذ‪ٛ‬ز ضا زضیبفز زاضز‬
‫فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬سٌبٖ‪،‬ظٔب٘ی و‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ ‪ٞ‬سف زض ٔحس‪ٚ‬ز‪ ٜ‬فیعیىی قبٖ ثبق‪ٙ‬س ٔی س‪ٛ‬ا٘‪ٙ‬س ث‪ ٝ‬آ٘بٖ زؾز‬
‫یبث‪ٙ‬س ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ٔظبَ ٔطزٔی و‪٘ ٝ‬عزیه ث‪ ٝ‬یه ضؾش‪ٛ‬ضاٖ غصاي غاد‪ٙ‬ی ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س‪،‬دیغبٔی زض ذه‪ٛ‬ل‬
‫زف‪ٛ‬ر ث‪ ٝ‬یه ٘ب‪ٞ‬بض ‪ٚ‬یػ‪ ٜ‬زضیبفز ٔی و‪ٙٙ‬س‪ .‬اِجش‪ ٝ‬ایٗ ٔطزْ ث‪ ٝ‬ایٗ فّز ا٘شربة قس‪ ٜ‬ا٘س و‪ ٝ‬ا‪ٚ‬ال”‬
‫٘عزیه آٖ ضؾش‪ٛ‬ضاٖ ذبل ث‪ٛ‬ز‪ ٜ‬ا٘س ‪ ٚ‬طب٘یب” آٖ ٔطزْ‪،‬غصاي غاد‪ٙ‬ی ضا ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ غصاي ٔ‪ٛ‬ضز فالل‪ٝ‬‬
‫قبٖ اظ عطیك ‪ٚ‬ض‪ٚ‬زي سّفٗ ؾیبض ذ‪ٛ‬ز افالْ وطز‪ ٜ‬ث‪ٛ‬ز٘س‪ .‬ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬افعایف اؾشفبز‪ ٜ‬و‪ٙٙ‬سٌبٖ‬
‫قجى‪ ٝ‬ثی ؾیٓ ٔالحؾ‪ٔ ٝ‬ی ٌطزز و‪ ٝ‬چ‪ ٝ‬سح‪ َٛ‬فؾیٕی زض ٔسیطیز اضسجبط ثب ٔكشطي‬
‫‪ ٚ # CRM $‬ثبظاضیبثی ‪ ٚ‬سجّیغبر زض حبَ سحمك اؾز‪.‬‬

‫‪Dynamic Information ManagementMobile‬‬ ‫‪ٔ -4-2-3-3‬سیطیز اعالفبر د‪ٛ‬یبي ثی ؾیٓ‬


‫از آنجا كه ترمینال هاي سیار‪،‬ابزار ذخیره سازي مطمئني براي اطالعات مهم مي‬
‫باشند‪،‬با به روز نگه داشتن اطالعات آن ها مي توان از این ترمینال ها به عنوان ین‬
‫پایگاه داده هاي شخصي استفاده كرد‪ .‬از جمله كاربري هاي در این زمینه مي توان به‬
‫كارت عضویت بي سیم‬
‫( ‪ ) Mobile Membership‬اطالعات پزشكي بي سیم ( ‪ ) Medical Record Mobile‬و‬
‫( در اینده اي نه چندان نزدین ) رویداد بي سیم ( ‪ ) Mobile Passport‬اشاره كرد‬
‫گذرنامه بي سیم )‪ (Mobi-pass‬در شرکت هواپیمایي‬
‫نوآوری موبیکا در شرکت هواپیمایي در سوار شدن با گذرنامه موبایلي که جزئیات‬
‫اطالعات مسافران روي بارکد سازگار با ‪( IATA‬شرکت بین المللي حمل ونمل هوایي)‬
‫که مستمیما به تلفن همراه مسافران به شکل یک پیغام ‪ MMS‬فرستاده مي شود ثبت مي‬
‫کند تلفن همراه مسافران ازلحاظ امنیتي با استفاده از سیستمها واسکنرهاي موجود‬
‫بارکدخوان در محل ورود به سادگي اسکن مي شود‬
‫مزایاي گذرنامه بي سیم‬

‫کاهش هزینه هاي عملیاتي ‪ :‬از لحاظ هزینه ‪ ,‬ارزانتر از چاپ کارتهاي ‪ATB2‬مي‬
‫باشد هم چنین به خاطر افزایش استفاده از تسهیالت نام نویسي بر خط ‪ ،‬فضاي کاري‬
‫کارکنان کاهش مي یابد‬
‫راحتي مسافران‪ :‬مسافران نیاز به ایستادن در صف براي ثبت نام را ندارند آنها مي‬
‫توانند گذرنامه در حال حرکت دریافت کنند و مستمیما براي بررسیهاي امنیتی الدام‬
‫کنند‬
‫موافك محیط‪ :‬بلیط هاي موبایلي کوچک که نشان دهنده شماره صندلي و مشخصات‬
‫مسافر مي باشد ( ‪(Mobile boarding pass‬نیاز به چاپ بلیطهاي کاغذي‬
‫کوچک که با توجه به نوارهاي مغناطیسي روي آن غیر لابل بازیافت مي باشند را‬
‫حذف مي کند‬
‫تحویل سریع‪ :‬ارائه پیغام اتوماتیک ازثبت نام برخط(‪ )online‬به تلفن همراه مشتري‬
‫پیشرفت ارتباط با مشتری‪ :‬خطوط هوایي و فرودگاهها مي توانند یک محدوده اي از‬
‫سرویسهاي نوآور موبایلي براي مثال ثبت نام از طریك ‪ sms‬و ذخیره کردن را‬
‫ارائه دهند‬
‫سازگار با‪( IATA‬شرکت بین المللي حمل ونمل هوایي) ‪:‬‬
‫گذرنامه موبایلي با تجهیزات اسکن موجود در فرودگاه که براي بلیطهاي کوچک‬
‫موبایلي بارکددار ‪( IATA‬شرکت بین المللي حمل ونمل هوایي) نصب شده سازگار‬
‫مي باشد‬
‫هشیت‬
‫دیكطفز اضسجبعبر ثب س‪ٛ‬ػ‪ ٝ‬ث‪ ٝ‬س‪ٛ‬ا٘بیی دبؾد ز‪ ٚ‬عطف‪ ٝ‬ؾطیـ ث‪ ٝ‬زضذ‪ٛ‬اؾش‪ٟ‬بي ‪mail‬‬

‫اطالع رسبًی اس طزیق هَثبیل ‪) Mobile Information provisioning ( :‬‬

‫اعالفبر ٔرشّفی اظ عطیك قجى‪ ٝ‬ثی ؾیٓ لبثُ اضای‪ ٝ‬ث‪ٔ ٝ‬كشطیبٖ اؾز اظ ػّٕ‪ ٝ‬اذجبض فٕ‪ٔٛ‬ی‬
‫‪ $‬اسفبلبر ض‪ٚ‬ظ‪،‬سیشط اذجبض‪،‬زٔبي ‪ٛٞ‬ا ‪ # ... ٚ‬اذجبض ‪ٚ‬ضظقی ‪ $‬ثط٘بٔ‪ٞ ٝ‬بي ثبظي ‪ٞ‬بي ف‪ٛ‬سجبَ‪،‬اؾت‬
‫ز‪ٚ‬ا٘ی ‪،# ... ٚ‬اعالفبر ٔؿبفطي ‪ $‬ثط٘بٔ‪ٞ ٝ‬بي ظٔبٖ ث‪ٙ‬سي لغبض‪،‬اس‪ٛ‬ث‪ٛ‬ؼ‪ٛٞ،‬ادیٕب‪،‬ظٔبٖ ‪ٞ‬بي‬
‫سبذیط ‪ٚ‬ؾبیظ حُٕ ‪٘ ٚ‬مُ فٕ‪ٔٛ‬ی‪ ،‬سبوؿی ‪ٞ‬ب‪ٞ،‬شُ ‪ٞ‬ب ‪#... ٚ‬‬
‫دیدن مبلغ (لبض) میان دوره ‪ sms‬و موبایل تان به وسیله ‪SMS‬‬

‫از جمله سرویس هایی جانبی که دارندگان تلفن همراه مخابرات می توانند با ارسال ‪SMS‬‬
‫به این مرکز از آن استفاده نمایند مبلغ کارکرد موبایل هایشان می باشد‪.‬‬
‫بدین ترتیب جهت دریافت مبلغ کارکرد موبایل‪ ،‬تنها کافیست یک ‪ SMS‬با فرمت (تاریخ‬
‫شروع‪,‬تاریخ انتها) برای شماره تماس ‪ 30009‬ارسال نمایید‪.‬‬
‫اطالعات ارسال شده برای دوره زمانی انتخاب شده بر حسب لاير عبارتند از‪:‬‬

‫‪ -‬هزینه ‪ SMS‬های ارسال شده‬


‫‪ -‬هزینه مکالمه درون شهری‬
‫‪ -‬هزینه مکالمه بین شهری‬
‫‪ -‬هزینه جابجایی خط‬
‫‪ -‬مجموع هزینه های فوق‬

‫بطور مثال درصورتیکه می خواهید مبلغ کارکرد موبایل خود را از تاریخ اول فروردین‬
‫‪ 1386‬تا تاریخ ‪ 23‬فروردین ‪ 1386‬دریافت نمایید متن ‪ SMS‬شما به صورت زیر‬
‫بود‪:‬‬ ‫خواهد‬
‫‪860101,860123‬‬
‫دلت نمایید که بین این دو تاریخ عالمت کاما ( ‪ ) ,‬وجود دارد‪ ،‬اکنون عبارت باال را برای‬
‫شماره ‪ 30009‬ارسال نمایید تا در زمان اندکی لیست کاملی از کارکرد موبایل شما‬
‫برایتان ارسال شود‪ .‬در صورت کسب اطالعات بیشتر در مورد این سرویس حرف ‪ H‬را‬
‫به همین شماره ارسال کنید‪.‬‬
‫‪ -6-2-3-3‬سزگزهی ثَسیلِ هَثبیل ‪) Mobile Entertainment ( :‬‬

‫اظ ػّٕ‪ ٝ‬وبضثطز‪ٞ‬بي زض ایٗ ظٔی‪ٔ ٝٙ‬ی س‪ٛ‬اٖ ث‪ ٝ‬ثبظي ثی ؾیٓ ‪ٚ # Mobile Gaming $‬‬
‫ٔ‪ٛ‬ؾیمی ثی ؾیٓ ‪ ،# Mobile Music $‬فیّٓ ثی ؾیٓ ‪ # Mobile Video $‬اقبض‪ ٜ‬وطز‬

‫‪ -3-3-3‬کبرثزدّبی تجبرت هَثبیلی در حَسُ کست ٍ کبر‪:‬‬

‫فطآی‪ٙ‬س‪ٞ‬بي ٔرشّفی زض ؾغح وؿت ‪ ٚ‬وبض ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ لبثّیز ‪ٞ‬بي سى‪ِٛٛٙ‬غي ‪ٞ‬بي ٔ‪ٛ‬ثبیّی‬
‫ٔ‪ٛ‬ططسط ‪ ٚ‬وبضاسط اظ ٌصقش‪ ٝ‬قس‪ ٜ‬ا٘س ‪ ٚ‬یب ذ‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬س قس‪ٛٔ .‬اضز شیُ ثط اؾبؼ ایٗ فطآی‪ٙ‬س‪ٞ‬ب س‪ٛ‬ؾق‪ٝ‬‬
‫زاز‪ ٜ‬قس‪ ٚ ٜ‬یب زض حبَ س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ا٘س‬

‫(‬ ‫‪ -1-3-3-3‬ارسبل ٍظبیف ‪Job Dispatch ( :‬‬

‫ایٗ وبضثطز‪،‬ایٗ أىبٖ ضا فطا‪ ٓٞ‬ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س وطز و‪ٚ ٝ‬ؽیف‪ ٝ‬ػسیس ث‪ ٝ‬وبضٔ‪ٙ‬ساٖ اظ عطیك زاز‪ٞ ٜ‬بي غیط‬
‫اظ نسا ‪ ٚ‬اظ عطیك قجى‪ ٝ‬ثی ؾیٓ ‪ٛٔٚ‬ثبیُ افالْ ق‪ٛ‬ز‪،‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ٔظبَ یه سى‪ٙ‬ؿیٗ سقٕیطوبض ث‪ٝ‬‬
‫‪ٍٙٞ‬بٔی و‪ ٝ‬زض ػبز‪ ٜ‬زض حبَ حطوز اؾز دیغبٔی ضا اظ قطوز ذ‪ٛ‬ز زضیبفز ٔی و‪ٙ‬س و‪ ٝ‬زضآٖ‬
‫ػعئیبر ٔكىالر یه ٔكشطي زض ذه‪ٛ‬ل ٔحه‪ َٛ‬قطوز س‪ٛ‬ضیح زاز‪ ٜ‬قس‪ ٜ‬اؾز ‪ ٚ‬سى‪ٙ‬ؿیٗ‬
‫ثبیس ذ‪ٛ‬ز ضا ث‪ٔ ٝ‬حُ ٔكشطي ثطؾب٘س‪ .‬ایٗ وبضثطز زض ح‪ٛ‬ظ‪ٞ ٜ‬بي ٔرشّفی ‪ٕٞ‬چ‪ ٖٛ‬حُٕ ‪٘ٚ‬مُ‬
‫‪ $‬غصا‪،‬ؾ‪ٛ‬ذز‪،‬ثبض‪،‬ض‪ٚ‬ظ٘بٔ‪،ٝ‬سبوؿی ‪ ،#‬ذسٔبر فٕ‪ٔٛ‬ی ‪ $‬آة‪،‬ثطق‪،‬سّفٗ‪ٌ،‬بظ‪ #،‬ذسٔبر زفشطي‬
‫‪ $‬سؼ‪ٟ‬یعار زفشطي‪،‬ضایب٘‪ٔ ٚ # ٝ‬طالجز ‪ٞ‬بي دعقىی ‪ $‬ذسٔبر اػشٕبفی‪،‬دعقىبٖ ‪ ٚ‬دطؾشبضاٖ‬
‫وكیه‪ #‬وبضثطز زاضز‪.‬‬
‫هذیزیت ارتجبط ثب هطتزی اس طزیق هَثبیل ‪) Mobile CRM (:‬‬

‫مدیریت ارتباط با مشتري ا زطریك اینترنت ( بي سیم یا كابلي) همیشه به عنوان یكي از‬
‫مهمترین نرم افزار هاي كاربردي مطرح بوده است‪.‬‬

‫به روز نگه داشتن نیروهاي فروش از طریك شبكه موبایل ‪:‬‬
‫)‪) Mobile Sales Force Automation‬‬

‫ویزیتورهاي فروش‪،‬زمان لابل توجهي را در بیرون از شركت و در بین مماصد مي گذرانند‪.‬‬


‫این نیروها از طریك ین تلفن همراه هوشمند لادر خواهند بود تا بدون رجوع به شركت‬
‫اطالعات مورد نیاز در خصوص لیمت ها‪ ،‬اطالعات رلابتي‪،‬اطالعات مورد نیاز در‬
‫خصوص لیمت ها ‪،‬اطالعات رلابتي ‪،‬اطالعات ارتباطي و اخبار شركت را دریافت دارند‪.‬‬
‫نیروهاي فروش از این طریك حتي مي توانند با جستجوي اطالعات و بروشورها‪،‬اطالعات‬
‫منتخب را مستمیما به دستگاه دورنگار مشتري ارسال نمایند‪.‬‬
‫‪ -4‬هذل ػوَهی تجبرت هَثبیلی‬
‫ٔسَ فٕ‪ٔٛ‬ی سؼبضر ٔ‪ٛ‬ثبیّی ضا ٔیس‪ٛ‬اٖ زض لبِت ؾ‪ ٝ‬ف‪ٙ‬هط اؾبؾی قطح ‪ ٚ‬ثؿظ زاز‪ .‬ایٗ ف‪ٙ‬بنط قبُٔ‬
‫اثعاض ٔ‪ٛ‬ثبیّی ٔكشطي‪ ،‬اثعاض سؼبضي ‪ ٚ‬ؾط‪ٚ‬یؽ ز‪ٙٞ‬س‪ ٜ‬ظیطث‪ٙ‬بیی=‪ٔ<1‬یثبقس‪.‬‬

‫‪ ;1-4‬اثشار هَثبیلی هطتزی‪ٕٞ :‬بٖ ‪ٚ‬ؾیّ‪ ٝ‬اضسجبعی ٔكشطي ‪$‬وبضثط‪ #‬ثب قجى‪ ٝ‬سؼبضر ٔ‪ٛ‬ثبیّی اؾز و‪ٝ‬‬
‫ث‪ ٝ‬ؾ‪ ٝ‬قىُ انّی لبثُ سه‪ٛ‬ض ٔیثبقس‪:‬‬
‫‪ -‬ضایب٘‪ ٝ‬لبثُ حّٕی و‪ ٝ‬اظ عطیك یه اسهبَ ثیؾیٓ ث‪ ٝ‬قجى‪ٚ ٝ‬نُ قس‪ ٜ‬اؾز‪.‬‬
‫‪ -‬اثعاض ثیؾیٕی ٘ؾیط یه سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬یب ‪ PDA‬و‪ٔ ٝ‬ؿشمالً ث‪ ٝ‬قجى‪ ٝ‬ثیؾیٓ ثب زأ‪ ٝٙ‬اضسجبعی ‪ٚ‬ؾیـ‬
‫ٔشهُ اؾز‪.‬‬
‫‪ -‬فٗآ‪ٚ‬ضي ثیؾیٓ ثب زأ‪ ٝٙ‬اضسجبعی ٔحس‪ٚ‬ز اضسجبعی ٘ؾیط ‪ Bluetooth‬و‪ ٝ‬ثب اثعاض‪ٞ‬بي‬
‫٘عزیه ذ‪ٛ‬ز اضسجبط ثطلطاض ٔیو‪ٙ‬س‪$ .‬اِجش‪ ٝ‬ایٗ ٘‪ٛ‬ؿ فٗآ‪ٚ‬ضي زض زاذُ یه اثعاض ٔ‪ٛ‬ثبیّی‬
‫ػبؾبظي قس‪ ٜ‬اؾز‪.#‬‬

‫‪[1]. Infrastructure server‬‬


‫‪ 1-4‬اثشار تجبری ]‪ :[1‬زض ‪ٚ‬الـ عطف ٔمبثُ ٔكشطي ٔیثبقس و‪ ٝ‬سجبزَ سؼبضي ٔ‪ٛ‬ضز ٘ؾط ثیٗ‬
‫ایٗ اثعاض ثب اثعاض ؾیبض ٔكشطي ا٘ؼبْ ٔیق‪ٛ‬ز‪.‬اثعاض سؼبضي ‪ ٓٞ‬ث‪ ٝ‬ؾ‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر انّی لبثُ‬
‫س‪ٛ‬نیف اؾز‪:‬‬
‫‪ -‬یه ‪ٚ‬ة ؾبیز ای‪ٙ‬شط٘شی و‪ ٝ‬فطض‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬س‪ ٜ‬وبال‪،‬ذسٔز یب اعالفبر ذبنی ٔیثبقس‪.‬‬
‫‪ -‬یه ٔبقیٗ ‪ٛٞ‬قٕ‪ٙ‬س فط‪ٚ‬ـ و‪ ٝ‬اظ فٗآ‪ٚ‬ضي اضسجبعی زأ‪ٔ ٝٙ‬حس‪ٚ‬ز)‪ٚ (Bluetooth‬یب سطویت‬
‫آٖ ثب ف‪ٙ‬ب‪ٚ‬ضي اضسجبعی زأ‪ٚ ٝٙ‬ؾیـ ث‪ٟ‬ط‪ٔ ٜ‬یثطز‪.‬‬
‫‪ -‬یه ثطچؿت یب ثبضوس ثط ض‪ٚ‬ي یه وبال و‪ ٝ‬اعالفبر ٔطث‪ٛ‬ط ث‪ ٝ‬آٖ ضا ث‪ ٝ‬اثعاض ؾیبض ٔ‪ٙ‬شمُ‬
‫ٔیو‪ٙ‬س‪.‬‬
‫‪ 2-4‬سزٍیس دٌّذُ سیز ثٌبئی‪ :‬ؾط‪ٚ‬یؽ ز‪ٙٞ‬س‪ٜ‬اي اِىشط‪٘ٚ‬یىی اؾز و‪ ٝ‬ث‪ٙٔ ٝ‬ؾ‪ٛ‬ض اسهبَ‬
‫اثعاض‪ٞ‬بي ؾیبض ثب اثعاض‪ٞ‬بي سؼبضي و‪ ٝ‬دط‪ٚ‬سىّ‪ٟ‬بي ٔشفب‪ٚ‬سی زاض٘س‪ٛٔ ,‬ضز ٘یبظ ٔیثبقس‪.‬‬
‫فٗآ‪ٚ‬ضي‪WAP‬یه ٕ٘‪ ٝ٘ٛ‬اظ ؾط‪ٚ‬یؽ ز‪ٙٞ‬س‪ ٜ‬ظیط ث‪ٙ‬بئی اؾز و‪ ٝ‬اعالفبر ؾبیز‪ٞ‬بي‬
‫ای‪ٙ‬شط٘شی ضا ث‪٘ ٝ‬ح‪ٛ‬ي ث‪ ٝ‬وس سجسیُ ٔیو‪ٙ‬س و‪ ٝ‬زض نفح‪ٕ٘ ٝ‬بیف اثعاض‪ٞ‬بي ؾیبض ٔكشطي‬
‫لبثُ ٕ٘بیف ثبقس‪.‬‬

‫‪[1] .Merchant Device‬‬


‫‪ -6‬پزداخت هَثبیلی‬

‫زض اغّت سّفٗ‪ٞ‬بي ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ایٗ لبثّیز ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز و‪ٔ ٝ‬مبزیطي ضا شذیط‪ ٜ‬وطز‪ ٜ‬یب ٔىب٘یعْ‪ٞ‬بیی ثطاي‬
‫ق‪ٙ‬بؾبئی ‪ ٚ‬نس‪ٚ‬ض ٔؼ‪ٛ‬ظ ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر أٗ ‪ ٚ‬ثس‪٘ ٖٚ‬یبظ ث‪ ٝ‬افشٕبز ث‪ ٝ‬وبضر ذ‪ٛ‬اٖ‪ٞ‬ب یب وبٔذی‪ٛ‬سط‪ٞ‬بي‬
‫قرهی ‪ٛٔ ٚ‬زْ یب سطٔی‪ٙ‬بَ‪ٞ‬بي ٘مغ‪ ٝ‬فط‪ٚ‬ـ ]‪ [1‬فطا‪ ٓٞ‬و‪ٙٙ‬س‪ .‬ثقضی اظ نبحج‪ٙ‬ؾطاٖ ثط ایٗ فمیس‪ٜ‬‬
‫‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س و‪ ٝ‬سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ ‪ٚ‬ؾیّ‪ ٝ‬دطزاذز حشی ػبیٍعیٗ وبضس‪ٟ‬بي ‪ٛٞ‬قٕ‪ٙ‬س ذ‪ٛ‬ا‪ٞ‬س قس ‪.‬‬
‫ثب ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز ای‪ٙ‬ى‪ ٝ‬دطزاذز ٔ‪ٛ‬ثبیّی ظیط ٔؼٕ‪ٛ‬ف‪ٝ‬اي اظ دطزاذز‪ٞ‬بي اِىشط‪٘ٚ‬یىی اؾز ‪ِٚ‬ی سقبضیف‬
‫ٔؿشمّی ثطاي دطزاذز ؾیبض ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاضز‪ٌ .‬ط‪Mobile Payment ٜٚ‬ث‪ ٝ‬ف‪ٛٙ‬اٖ یىی اظ ٔ‪ٕٟ‬شطیٗ‬
‫ٌط‪ٜٞٚ‬بي فقبَ زض ظٔی‪ ٝٙ‬سؼبضر ؾیبض‪ ،‬دطزاذز ٔ‪ٛ‬ثبیّی ضا فطآی‪ٙ‬سي سقطیف ٔیٕ٘بیس و‪ ٝ‬ز‪ ٚ‬عطف ضا‬
‫لبزض ٔیؾبظز سب اضظـ ٔبِی یه ٔحه‪ َٛ‬یب ؾط‪ٚ‬یؽ ضا ثب اؾشفبز‪ ٜ‬اظ یه زؾشٍب‪ ٜ‬سّفٗ‬
‫‪ٕٞ‬طا‪ٔ ٜ‬جبزِ‪ ٝ‬و‪ٙٙ‬س‪ .‬زؾشٍب‪ٛٔ ٜ‬ثبیُ قبُٔ سّفٗ‪ٞ‬بي ‪ٕٞ‬طا‪،ٜ‬وٕه زاز‪ٜٞ‬بي قرهی ]‪ٚ[2‬‬
‫ضایب٘‪ٞٝ‬بي سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ٔ ٜ‬یثبقس‪.‬‬

‫]‪Personal Data Assistance (PDA).[1‬‬

‫]‪Point of Sale.[2‬‬
‫دط‪ٚ‬سىُ ‪ٞ‬بي دطزاذز اِىشط‪٘ٚ‬یىی أٗ ‪ ٚ‬اؾشب٘ساضز فطا‪ٚ‬ا٘ی ثطاي ای‪ٙ‬شط٘ز ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز زاض٘س‪ِٚ ،‬ی‬
‫ٔحس‪ٚ‬زیز ٔ‪ٙ‬بثـ زض ٔحیظ ؾیبض ٔب٘‪ٙ‬س ‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬ثبال‪٘ ،‬طخ ا٘شمبَ ‪ٚ‬د‪ٟٙ‬بي ثب٘س وٓ وب٘بَ‬
‫اضسجبعی‪ٔ ،‬حس‪ٚ‬زیز ؽطفیش‪ٟ‬بي ٔحبؾجبسی‪ٔ ،‬حس‪ٚ‬زیش‪ٟ‬بي ثبسطي ‪ ٚ‬حبفؾ‪ ٝ‬زؾشٍب‪ٟٞ‬بي ؾیبض‬
‫ٔب٘ـ انّی اؾشفبز‪ٔ ٜ‬ؿشمیٓ اظ دط‪ٚ‬سىّ‪ٟ‬بي ٔ‪ٛ‬ػ‪ٛ‬ز زض ایٗ ٔحیظ اؾز‪ .‬ث‪ ٝ‬فجبضر زیٍط یه‬
‫دط‪ٚ‬سىُ ػسیس ‪ٙٔ ٚ‬بؾت ثطاي ٔحیظ ؾیبض الظْ ٔیجبقس‪.‬‬
‫یه ؾیؿشٓ دطزاذز ٔ‪ٛ‬ثبیّی ثبیس ثطاي ‪ ٕٝٞ‬عطف‪ٞ‬بي ٔطسجظ ؾ‪ٛ‬زٔ‪ٙ‬س ثبقس‪ .‬ثطاي ای‪ٙ‬ى‪ٝ‬‬
‫یه ؾیؿشٓ دطزاذز ٔ‪ٛ‬فك ثبقس وبضثط ٘‪ٟ‬بیی‪ ،‬فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ ،ٜ‬نبزضو‪ٙٙ‬س‪ٔ ٜ‬حه‪ َٛ‬دطزاذز ‪ٚ‬‬
‫ادطاس‪ٛ‬ض سّفٗ ‪ٕٞ‬طا‪ ٜ‬ثبیس زض آٖ اضظـ اضبفی ثجی‪ٙ‬س‪ .‬وبضثط ٘‪ٟ‬بیی‪ ،‬ؾبزٌی ‪ ٚ‬ؾطفز اؾشفبز‪،ٜ‬‬
‫ضاحشی‪ ،‬أ‪ٙ‬یز ‪ٞ ٚ‬عی‪ٙٔ ٝٙ‬بؾت ضا سطػیح ٔیز‪ٞ‬س‪.‬‬
‫فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬سٌبٖ ٔیذ‪ٛ‬ا‪ٙٞ‬س و‪ ٝ‬ؾیؿشٓ دطزاذز ٔ‪ٛ‬ثبیّی ‪ٔ ،‬ؼٕ‪ٛ‬ف‪ ٝ‬ثبِم‪ ٜٛ‬ظیبزي اظ ٔكشطیبٖ ضا‬
‫د‪ٛ‬قف ز‪ٞ‬س‪ .‬آ٘‪ٟ‬ب فاللٕ‪ٙ‬س ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س و‪ٔ ٝ‬حه‪ٛ‬الر دطزاذز ؾیبض ثطاي آ٘‪ٟ‬ب زضآٔس اضبفی ‪ٔ$‬ظالً‬
‫اظ عطیك ٌؿشطـ فطض‪ ٝ‬ذسٔبر‪ ٚ #‬وب‪ٞ‬ف ‪ٞ‬عی‪ٔ$ ٝٙ‬ظالً اظ عطیك افعایف أ‪ٙ‬یز ‪ ٚ‬وب‪ٞ‬ف‬
‫ضیؿه ا٘ىبض سطاو‪ٙ‬ف‪#‬زاقش‪ ٝ‬ثبقس‪.‬‬
‫‪ٞ‬عی‪ ٝٙ‬اؾشفبز‪ٔ ٜ‬كشطي اظ یه ؾیؿشٓ دطزاذز ػسیس ثبیس وٓ ‪٘ ٚ‬هت ؾیؿشٓ ثبیس ؾبز‪ٜ‬‬
‫ثبقس‪ .‬اظ عطف زیٍط چطذ‪ ٝ‬سجبزَ ٔبِی اظ ٔكشطي سب فط‪ٚ‬ق‪ٙ‬س‪ ٜ‬ثبیس ؾطیـ ن‪ٛ‬ضر ٌیطز‪.‬‬
‫نبزضو‪ٙٙ‬سٌبٖ ٔحه‪ َٛ‬دطزاذز ‪ٔ$‬قٕ‪ٛ‬الً ثب٘ه‪ٞ‬ب‪ ،#‬ثطاي د‪ٛ‬قف ‪ٞ‬عی‪ٞٝٙ‬بي س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ؾیؿشٓ‪،‬‬
‫الظْ اؾز ٘ىبر سؼبضي ٔظجشی ضا زض دطزاذز سؼبضي ثجی‪ٙٙ‬س‪ .‬ثطاي ٔظبَ ‪ٚ‬فبزاضي ٔكشطیبٖ ‪،‬‬
‫ٔیس‪ٛ‬ا٘س ثب ٔحه‪ٛ‬الر ػسیس ‪ ٚ‬زاضاي ٘‪ٛ‬آ‪ٚ‬ضي افعایف یبثس‪ .‬حشی زض ٔ‪ٛ‬ضز ٔحیظ ؾیبض ‪ٓٞ‬‬
‫أىبٖ اضائ‪٘ ٝ‬بْ سؼبضي ث‪ٕٞ ٝ‬طا‪ ٜ‬ؾط‪ٚ‬یؽ دطزاذز ثؿیبض ٔ‪ ٟٓ‬اؾز‪٘ .‬بْ‪ٞ‬بي سؼبضي ٔقشجط‬
‫اؾشفبز‪ ٜ‬اظ ٔحه‪ َٛ‬ثطاي ٔكشطي ضا ‪ ٓٞ‬ضاحزسط ٔیو‪ٙ‬س‪.‬‬
‫‪ - 7‬ثستز ضجکِهاي اپراتور‬

‫بسته به اینكه از چه كانالي براي عرضه سرویس استفاده شود‪ ،‬مشكالت و امكانات‬
‫آن متفاوت است‪GSM .‬چهار كانال ]‪SMS [2] ،WAP [1‬و ]‪ USSD [3‬و‬
‫كانال صوتي را عرضه مينماید‪.‬‬
‫‪WAP‬‬
‫پروتكل ‪ WAP‬براي دسترسي دستگاههاي بيسیم و تلفنهاي همراه به اینترنت‬
‫طراحي شده است‪ .‬در ساختار ‪ WAP‬ین درگاه[‪ ]4‬در مسیر وجود دارد كه به‬
‫عنوان ین مترجم بین پروتكلهاي اینترنت‪(http, SSL/ TLS , ،‬‬
‫)‪ UDP/TCP/IP‬و پروتكل متناظر آن در ‪WAP (WSP/WTP,‬‬
‫)‪WTLS,WDP‬عمل ميكند‪ .‬این درگاه محتواي وب را به نحوي فشرده ميكند كه‬
‫مطابك با پهناي باند محدود شبكههاي و محدودیتهاي پردازشي و نمایش حافظه‬
‫دستگاههاي تلفن همراه باشد‬

‫‪[1] . Wireless Application Protocol‬‬


‫‪[2] . Short Message Service‬‬
‫‪[3] .Unstructured Supplementary Service Data‬‬
‫‪[4] . Gateway .‬‬
‫سرویس تلفنهاي همراه و فروشندگان و سایر بازیگران بسیار مشكل ميشود‪.‬‬
‫یكي از راههاي تضمین امنیت دركل مسیر‪ ،‬لرار دادن درگاه ‪ WAP‬در شبكه محلي مؤسسه‬
‫مالي یا ارائه كننده سرویس ميباشد‪ .‬در این صورت دادهها در شبكه امني رمزگشایي و مجددا‬
‫رمز ميشوند‪.‬‬
‫اما پیادهسازي و نگهداري درگاه ‪WAP‬منابع و هزینههاي زیادي (از جمله هزینههاي مربوط‬
‫به خرید نرمافزارها و مجوزها) دارد كه در صورت پائین بودن حجم تراكنشها مدت زمان‬
‫بازگشت سرمایه طوالني خواهد بود‪.‬‬
‫‪SMS‬‬

‫ذسٔبر دیبْ و‪ٛ‬سب‪ ٜ‬أىبٖ سجبزَ دیبْ‪ٞ‬بي و‪ٛ‬سب‪ ٜ‬سب حساوظط ‪ 160‬حطف ضا ٕٔىٗ ٔیو‪ٙ‬س‪ SMS .‬اظ عطیك‬
‫ٔؿیط ؾیٍ‪ٙ‬بَ ٔؼعایی اضؾبَ ٔیق‪ٛ‬ز ‪ ٚ‬لبثّیز ا٘شمبَ ‪ٕٞ‬عٔبٖ ثب ن‪ٛ‬ر‪ ،‬زاز‪ ٚ ٜ‬ز‪ٚ‬ضٍ٘بض ضا زاضز‪ .‬ث‪ٙ‬بثطایٗ‬
‫زض ظٔب٘ی و‪ ٝ‬یه اضسجبط سّف‪ٙ‬ی ثطلطاض اؾز لبثُ زضیبفز اؾز‪.‬‬
‫ٔطوع ‪ SMS‬یب ‪ٞ SMSC‬ؿش‪ ٝ‬انّی ؾیؿشٓ ‪ SMS‬اؾز‪ .‬ایٗ ٔطوع دیبْ‪ٞ‬ب ضا زضیبفز وطز‪ ٚ ٜ‬شذیط‪ٜ‬‬
‫ٔیو‪ٙ‬س ‪ ٚ‬ؾذؽ آ٘‪ٟ‬ب ضا ثطاي سّفٗ‪ٞ‬بي ٔمهس اضؾبَ ٔیو‪ٙ‬س‪ .‬ایٗ ٔطوع ٔیس‪ٛ‬ا٘س دیبْ‪ٞ‬ب ضا اظ وبضثطاٖ‬
‫ؾبیط قجى‪ٞٝ‬بي ثیؾیٓ ‪ ٚ‬ثب ؾیٓ ‪ ٓٞ‬زضیبفز و‪ٙ‬س‪ ،‬اٌط دیبْ ثالفبنّ‪٘ ٝ‬ش‪ٛ‬ا٘س سح‪ٛ‬یُ ق‪ٛ‬ز‪ ،‬زض ٔطوع‬
‫شذیط‪ٔ ٜ‬یٔب٘س ‪ٚ ٚ‬لشی سّفٗ ٔمهس لبثُ زؾشطؼ ق‪ٛ‬ز دیبْ ٔؼسزاً اضؾبَ ٔیق‪ٛ‬ز‪ .‬ث‪ٙ‬بثطایٗ زضیبفز آٖ‬
‫س‪ٛ‬ؾظ سّفٗ سضٕیٗ ٔیق‪ٛ‬ز ‪. #18$‬‬
‫ؾیؿشٓ ‪ SMS‬ثطاي ٔحبفؾز اظ دیبْ‪ٞ‬ب اظ ٔىب٘یعْ ضٔعٍ٘بضي ‪ GSM‬زض ‪ٚ‬اؾظ ضازی‪ٛ‬یی اؾشفبز‪ٔ ٜ‬یو‪ٙ‬س‬
‫‪ ٚ‬زض ؾبیط لؿٕز‪ٞ‬بي قجى‪ ٝ‬دیبْ‪ٞ‬ب ث‪ ٝ‬ن‪ٛ‬ضر ضٔع ٘كس‪ٔ ٜ‬جبزِ‪ ٝ‬یب ٍ٘‪ٟ‬ساضي ٔیق‪٘ٛ‬س‪ .‬شذیط‪ ٜ‬دیبْ‪ٞ‬ب زض‬
‫ٔطوع ‪ٔ SMS‬یس‪ٛ‬ا٘س ٔكىالسی ٔظُ أىبٖ ٔكب‪ٞ‬س‪ ٜ‬یب سغییط دیبْ‪ٞ‬ب ضا س‪ٛ‬ؾظ ‪ٞ‬ىط ایؼبز و‪ٙ‬س‪.‬‬
‫یىی اظ ذغطاسی و‪ ٝ‬ؾیؿشٓ ‪ SMS‬ضا س‪ٟ‬سیس ٔیو‪ٙ‬س ‪ٞSMS‬بي ػقّی=‪ <1‬اؾز‪ .‬ثطاحشی ٔیس‪ٛ‬اٖ‬
‫‪ٞSMS‬بیی ثب ٔجسأ ػقّی ذه‪ٛ‬نبً اظ عطیك ای‪ٙ‬شط٘ز س‪ِٛ‬یس وطز‪ ٚ ٜ‬اضؾبَ ٕ٘‪ٛ‬ز ‪ ٚ‬أىبٖ سكریم ػقّی‬
‫ث‪ٛ‬زٖ ایٗ دیبْ‪ٞ‬ب ‪ ٓٞ‬زض اغّت ٔ‪ٛ‬اضز ‪ٚ‬ػ‪ٛ‬ز ٘ساضز‪ .‬اثعاض‪ٞ‬بي س‪ِٛ‬یس چ‪ٙ‬یٗ ‪ٞSMS‬بیی ثؿیبض اضظاٖ ‪ ٚ‬ؾبز‪ٜ‬‬
‫زض زؾشطؼ ‪ٞ‬ؿش‪ٙ‬س‪.‬‬

‫‪[1] . Spoofed SMS‬‬


‫دطؾف ‪ٞ‬ب ‪:‬‬
‫‪ .1‬سؼبضر اِىشط‪٘ٚ‬یىی ؾیبض ضا سقطیف و‪ٙ‬یس ‪ٔ ٚ‬عایبي آٖ ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ .2‬وبضثطز ‪ٞ‬بي سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪٘ .3‬مف أ‪ٙ‬یز زض سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ .4‬ذسٔبر اضای‪ ٝ‬ث‪ٚ ٝ‬ؾیّ‪ٛٔ ٝ‬ثبیُ ٔجش‪ٙ‬ی ثط ٔىبٖ ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ٔ .5‬عایبي سؼبضر ؾیبض ثطاي ٔكشطي ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ .6‬ف‪ٛ‬أُ ثط٘بٔ‪ ٝ‬ضیعي زض سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ .7‬ف‪ٛ‬أُ ثبظزاض٘س‪ٔ ٚ ٜ‬حس‪ٚ‬یز ‪ٞ‬بي سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ٔ .8‬عایبي سؼبضر ؾیبض ثطاي ث‪ٍٙ‬ب‪ ٜ‬ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ .9‬وبضثطز‪ٞ‬ب ‪ ٚ‬ظٔی‪ٞ ٝٙ‬بي اؾشفبز‪ ٜ‬اظ سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪٘ .10‬مف سؼبضر ؾیبض زض ثب٘ىساضي اِىشط‪٘ٚ‬یىی ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪٘ .11‬مف سؼبضر ؾیبض زض س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬ثب٘ىساضي اِىشط‪٘ٚ‬یىی ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪٘ .12‬مف سؼبضر ؾیبض زض سجّیغبر ٔ‪ٛ‬ثبیّی ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ٛٔ .13‬ا٘ـ س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪ .14‬سبطیط ‪ٚ‬ة ؾبیز زض ػصة ٔكشطي زض سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬
‫‪٘ .15‬مف ٘یط‪ٚ‬ي ا٘ؿب٘ی ٔشرهم زض س‪ٛ‬ؾق‪ ٝ‬سؼبضر ؾیبض ضا س‪ٛ‬ضیح ز‪ٞ‬یس‪.‬‬

You might also like