ĐIỀU KHOẢN THANH TOÁN

TRONG HỢP ĐỒNG

1. Các hình thức thanh toán phổ biến trong hợp đồng xuất
khẩu hàng hóa

Các
hình Khái niệm Các bên liên quan
thức
Doanh nghiệp mua hàng thanh toán ngay tiền 1. Người yêu cầu chuyển tiền , người trả
hàng cho bên bán ( thanh toán bằng tiền hoặc tiền, người nhập khẩu.
Hình thức
hiện vật) bằng cách yêu cầu ngân hàng của mình 2. Người hưởng lợi: Là người nhận tiền do
chuyển
chuyển một số tiền nhất định cho doanh nghiệp người yêu cầu chỉ định.
tiền trực
bán hàng ở một địa điểm nhất định bằng phương 3. Ngân hàng chuyển tiền.
tiếp
tiện chuyển tiền do người mua quy định. 4. Ngân hàng người hưởng.
5. Ngân hàng trung gian.
Hình thức Người bán sau khi giao hàng sẽ uỷ quyền cho 1. Người xuất khẩu
thanh toán ngân hàng, nhờ ngân hàng thu hộ số tiền hàng 2. Ngân hàng người hưởng (Đại lý ngân
nhờ thu của người mua ở nước ngoài. Phương thức thanh hàng người hưởng)
toán này bao gồm 3 loại: 3. Ngân hàng chuyển tiền (Đại lý ngân hàng
1. Nhờ thu chấp nhận chứng từ. chuyển tiền)
2. Nhờ thu kèm chứng từ. 4. Người nhập khẩu
 3. Nhờ thu kèm điều khoản/điều kiện đặc biệt
khác.
Người yêu cầu phát hành thư tín dụng: người 1. Người xin mở thư tín dụng chứng từ:
nhập khẩu hoặc người nhập khẩu ủy thác cho một Người nhập khẩu
người khác, trong đó ngân hàng phát hành thư tín 2. Ngân hàng mở thu tín dụng (Đại diện cho
Hình thức dụng là ngân hàng nước người nhập khẩu. người nhập khẩu)
thanh toán 3. Người hưởng lợi thư tín dụng: Người
tín dụng xuất khẩu
chứng từ 4. Ngân hàng thông báo thư tín dụng (Ngân
hàng người xuất khẩu)
5. Ngân hàng xác nhận

2. Các lưu ý chung và lưu ý cụ thể cho từng hình thức

2.1 Các lưu ý chung khi lập hợp đồng về điều khoản thanh
toán
 Các thông tin về hình thức thanh toán phải được trình bày và ghi rõ ràng
trong hợp đồng dựa trên thỏa thuận giữa người bán và người mua, tránh gây
nhầm lẫn.
 Đồng tiền thanh toán có thể giống hoặc khác với đồng tiền tính giá. Khi hai
đồng tiền này khác nhau cần xác định tỷ giá quy đổi hai đồng tiền này, trong
đó đặc biệt lựa chọn tỷ giá của công cụ thanh toán nào, tỷ giá mua vào hay
bán ra...
 Thời hạn thanh toán: thanh toán trước giao hàng, ngay khi giao hàng và sau
khi giao hàng.
 Địa điểm thanh toán: Nếu áp dụng phương thức thanh toán bằng tiền mặt, các
bên cần thỏa thuận về địa điểm thanh toán là địa điểm của bên bán hay địa
điểm giao nhận hàng, trụ sở của bên mua hoặc một địa điểm khác do một
trong hai bên ấn định. Nếu áp dụng phương thức thanh toán qua nghiệp vụ
ngân hàng, các bên có thể linh hoạt trong việc lựa chọn địa điểm thanh toán.

 Phương thức thanh toán: phương thức nhờ thu, phương thức tín dụng chứng
từ, phương thức chuyển tiền, phương thức chuyển khoản,... phù hợp với yêu
cầu và độ tin tưởng của các bên liên quan.
 Điều kiện đảm bảo hối đoái do các bên thỏa thuận để tránh tổn thất có thể xảy
ra kho các đồng tiên sụt giá hoặc tăng giá.
 Chứng từ thanh toán: các bên nên quy định rõ việc người bán phải cung cấp
cho ngươi mua những chứng từ chứng minh đã giao hàng cho người vận tải
như hai bên đã thỏa thuận: hối phiếu, vận đơn, hóa đơn bán hàng, bảng kê chi
tiết hàng hóa, giấy chứng nhận xuất xứ...
 Hậu quả của việc chậm trễ thanh toán: Các bên nên quy định rõ trong hợp
đồng.

2.2 Các lưu ý riêng cho từng hình thức thanh toán khi lập
hợp đồng
 2.2.1 Hình thức chuyển tiền trực tiếp

Hình 2.1 Biểu đồ thể hiện quá trình thanh toán quốc tế bằng hình thức chuyển tiền trực tiếp
(Nguồn: Theo NITODA)

 Hiện nay có hai hình thức chuyển tiền trực tiếp chủ yếu chính là trả tiền trước
khi giao hàng hóa và trả tiền sau khi nhận hàng hóa. Do đó để tránh nhầm
lẫn, hợp đồng nên quy định rõ hình thức ấy là T/TR (Chuyển tiền trước khi
giao hàng), hay là T/T (Chuyển tiền sau khi nhận hàng).
 Ngoải ra, trong ô “Phần ghi chú” trong hợp đồng, khi khai báo hải quan,
phương thức thanh toán chuyển tiền trước khi giao hàng cần chọn phương
thức là “KC” (Theo quy định của thông tư 38, 39 về thủ tục hải quan).
 2.2.2 Hình thức thanh toán nhờ thu

Hình 2.2 Biểu đồ thể hiện quy trình thanh toán quốc tế bằng hình thức nhờ thu chấp nhận chứng
từ và hình thức nhờ thu kèm chứng từ
(Nguồn: Theo Clibme)

Hình thức thanh toán nhờ thu yêu cầu trong hợp đồng phải quy định rõ đó là loại
hình thức nhờ thu cụ thể nào, bao gồm: Nhờ thu chấp nhận trả tiền trao chứng từ
(D/A), nhờ thu trả tiền trao chứng từ (D/P), nhờ thu trơn (CC).
 2.2.3 Hình thức thanh toán tín dụng chứng từ

Hình 2.3 Biểu đồ thể hiện quy trình thanh toán quốc tế bằng hình thức thanh toán tín dunj chứng từ
(Nguồn: Theo NITODA)

 Kiểm tra tính chính xác của chứng từ phải khớp với thư tín dụng.
 Ngân hàng chỉ kiểm tra chứng từ ko kiểm tra hàng hóa nên hàng hóa vẫn có
thể không đúng chất lượng.
 Người mua vẫn phải ký quỹ một khoản tiền (thậm trí là 100% giá trị hợp
đồng).
 Ở phần “Ghi chú” trong hợp đồng phải quy định rõ các bên phải tuân theo
quy định, điều khoản và các thỏa thuận đã được đồng ý.
 CÁC NGUỒN THAM KHẢO

Tiếng Việt
(1) Công ty TNHH Luật Thái An (2016). Những điều khoản cần lưu ý trong hợp
đồng mua bán hàng hóa quốc tế, Thái An Law Firm, tr1.

(2) Luật sư Lê Minh Trường (2021). Phương thức thanh toán quốc tế là gì ? Quy
định về phương thức thanh toán quốc tế, Luật Minh Khuê, tr1.

(3) Xuất nhập khẩu Lê Ánh (2017). Phương thức L/C – Thanh toán theo thư tín
dụng, Nghiệp vụ xuất nhập khẩu, tr2.
(4) Luật sư Lê Minh Tuấn (2019). Điều kiện và phương thức thanh toán quốc tế,
Công ty TNHH luật HADO, tr1.
(5) Anna Phương (2020). Thanh toán T/T là gì? Quy trình thanh toán quốc tế bằng
hình thức T/T, Công ty TNHH Luật NITODA, tr1.

Tiếng Anh
(1) International Trade Administration (2020). Methods of payments, the U.S
Business, pp1.

(2) Formation of the Contract (1981). The United Nations Convention on Contracts

for the International Sale of Goods, pp37.

(3) B. Geva (2013). Global payments and settlements system, Handbook of Key

Global Financial Markets, Institutions, and Infrastructure, pp1.3.