You are on page 1of 6

Aakaki wereTlis – “sulikos” ganxilva

“magram radganac poeti xar, unda iyo gamocana,” – ambobda akaki, marTalia,
ironianarevi kiloTi. saerTod ki, mas mkafiod saubari uyvarda. akakis poeziaSic
da prozaSic TiTqos yvelasTvis yvelaferi gasagebi, ioli da misawvdomia. magram
xSirad misi leqsi imdenad Rrmaa, rom mosilia idumalebiT. aseTia, magaliTad,
“suliko”, Tumca, rogorc zustad wers tariel Wanturia, “romel qarTvelsac unda
uTxra, “suliko” bolomde ar gesmiso, ironiuli RimiliT mogaCerdeba”.
mogaCerdeba, magram ukve ramdeni weliwadia, pasuxi ver miveciT kiTxvebs,
romelic t. Wanturiam dasva.
“vin iyo is – sayvareli? ra moxda, sad daiRupa, risTvis? ratom daikarga
saflavi?”
imas ver vityviT, pasuxi ar uZebniaTo, uZebniaT, magram Ziebis Sedegi ar
gvakmayofilebs.
vasil barnovi fiqrobda, rom “sulikoSi” gamoxatulia satrfo-samSoblos Zebnis
tkivili.
“mihmarTavs igi samSoblos velzed oblad amosuls vards gadafurCqvnils da igi
kokobi usmens mas, upasuxebs, Seirxevis niSnad Tanxmobis, dahxris Tavs da
ciur Tval-margalits cremlad afrqvevs mis win. evedreba ocnebisSvili foTlebSi
mimalul bulbuls: Sen xom ara xar suliko? da igic xmatkbilad ugalobebs mas diax,
diaxo! SehRaRadebs Suqur varskvlavebs, wyvdiadis gasaSuqeblad rom
dahqaTqaTeben mis samSoblo mxares, da maRalnic TanaugrZnoben mas, pasuxs
aZleven, sxivT afrqveven niSnad dasturisa. samSoblos niavic CasCurCulebs mas
sanatrel saTqmels da kvals uCvenebs mas saxe im satrfosas”.
grigol robaqiZe varaudobda, rom “suliko” satrfo-mSvenierebis Ziebaa.
“poeti daeZebs sayvarlis saflavs da sCivis gulamoskvnili: “sad xar, Cemo
suliko!”.. igi xvdeba vards ekalnarSi amosuls, – da SekiTxvis eams vardi
Seirceva Tancmobis niSnad da dahyris cremlad cvars ciursa... igi naxulobs
sulganabul bulbuls, foTlebSi mimaluls, – da poetis gulis kiTxvas kvnesa-stveniT
“diax-diax”-s Sehyefs. igi mzers maRla varskvlavs, lurja cis fskerze mociales, –
da varskvlavic dasturs aZlevs alersiani cimcimiT... da niavi ki, celqi da kekluci,
CurCuliT axarebs mas: “eg aris rasac eZebdio”... yvelgan, saca ki mSvenierebaa
mimaluli, saflavia sayvarlis... poeti Txris am saflavsa da aRadgens mTvareuls
lands mSvenierebisas...”
Cemi azriT ki, “suliko” dakarguli RmerTis Zebnaa.
saqarTveloSi RmerTis dakargvis gamo wuxili erT-erTi ZiriTadi Temaa akakis
Semoqmedebisa.
dauzogavad gaZarcves
yvelgan monastris taZrebi
da im naZarcviT aavses
saukuRmarTo bazrebi.
xalxma sTqva: es ra yofila?
xats ar hqonia Zalao,
Torem Tavisi gagleja
sxvas rogor daacalao?
. . . . . .
dRes-xvaliobiT, cot-cotad
gadaubrunda xalxs guli:
aRarc xati swams, arc jvari,
dakarguli aqvs mas rjuli!
(“raWa-leCxumi”)
RmerTi ganrisxebulia imis gamo, rom mTelma qveyanam dakarga
sarwmunoeba. sasjelad xoleras agzavnis (“xolera”). gadagvarebulia yvela –
Tavadaznauroba, glexoba, vaWrebi, qali, vaJi... amis mxilveli wminda giorgis
sTxovs:
“daviwyebia qarTvelebs
Seni sesxi da valia,
gadacdenia Zvel gzasa
da dabnevia kvalia;
magram imis gaqroba,
jer mainc codva... bralia.”
Seismens ufali wmida giorgis vedrebas. nebas darTavs ixsnas saqarTvelo
xolerasgan. xolerasgan SeiZleba qveynis gadarCena, magram ra vuSveloT imas,
rom saqarTveloSi aRar ismis “aRarc wirva, aRarc locva, aRarc qarTuli laparaki”?
(“sanam viyav axalgazrda”). sanTelsac ki aRar unTeben xats Zveleburi wesis
Sesabamisad. mamapapuri yviTeli sanTeli gadaugdiaT da xelovnur TeTr sanTels
iyeneben. isic ki aRar axsovT – ra mniSvneloba aqvs yviTel sanTels (“yviTeli
sanTeli”). mRvdels uxaria, uvici eqimebi adamanebs buzebiviT rom xocaven.
wyevlis magier, aseT eqimebs locavs eklesiis msaxuri: “RmerTma akurTxos
imaTi xelobao. isinic rom ar gvSvelodnen, raRas gvargebda mRvdlobao”
(mRvdeli da eqimi”). arc erma da arc berma aRar icis – rodis ra dResaswaulia.
“wreul kaxeTSi erT sofelSi, axmetaSi, aRdgoma, kviris magivrad, samSabaTs
gauTenebiaT! mxolod samSabaTs SemouvliaT litania, “qriste aRsdgac” maSin
uTqvamT da maSin gauxsnilebiaT”. sarwmunoebis dakargvis gamo, erT dros
TavazianobiT cnobili da qebuli eri pirvelyofil adamianebs damsgavsebia.
“...veluri xalxis uzrdelobas aRar Camouvardeba maTi uzrdeloba da sityva-
pasuxi”.
“wminda saflavic da jvaric
davkargeT!.. sxvebis xelSia!”
sabuTad aseTi striqonebis moxmoba mravlad SeiZleba, magram, vfiqrob, rom
esec kmara. suraTi naTelia.
am mdgomareobis Segueba akakis metismetad uWirs. zogjer igi gaqcevas
fiqrobs.
“davagde mxare farisevlebis,
is mzakvarebis universiteti,
sadac satana wvril-wvril eSmakebs
hgzavnis, rom xerxi iswavlos meti...”
(“gamosalmeba”)
magram es wamieri ganwyobilebaa. Uimedoba ar Sehferis da ar Svenis
RmerTis Seqmnis arsebas, adamians yovelTvis unda axsovdes misi daniSuleba.
“me mgonia, misTvis varT
qveynad movlinebuli,
macxovari risTvisac
iqna jvarze vnebuli!”
(“pasuxi megobars”)
am daniSnulebis Sesrulebas mtkice rwmena sWirdeba. RmerTis dakargva
SeuZlebelia. ufali yvelgan aris, marTalia, adamiani mas ver xedavs, magram igi
maradiulad sufevs xilul da uxilav samyaroSi, sulier da usulo sagnebSi...
yvelaferSi, rac adamians gars artyia da axvevia. monoTeisturi religiisaTvis
RmerTis yvelganganfenilobis idea udavoa, WeSmaritebaa.
da akakic iwyebs RmerTis, anu sayvarlis Ziebas. sayvareli rom RmerTis
saxelia, amas pirdapir gveubneba vaxtang meeqvse “vefxistyaosnis” miseul
komentarebSi. sasulieri mwerlobac adasturebs amas. rac amjerad CvenTvis
mTavaria, akakic iziarebs am azrs.

siyvaruli kavSirSia
am qveynis da im qveynisa;
igivea macxovari...
“madli” kacTa gamoxsnisa
(“rCeva”)
poeti erTnairad mimarTavs qristesa da siyvaruls, erTnairad uwodebs orives –
qveynisa da cis Suamavalsa da kavSirs.
ciT movlenilo, qveynad Sobilo,
cisa da qveynis Sua kavSiro!
(“qriste aRdga”)
. . . . .
Sen, siyvarulo! cisa da qveynis
kavSiro da Tan Suamavalo!
(“qebaTa qeba”)
sayvarlis anu RmerTis Zebnas uSedegod ar Cauvlia. poetma igi ipovna vardSi,
bulbulSi, varskvlavSi. sul ubralo kiTxva davsvaT: ra SeiZleba iyos, garda
RmerTisa, damarxuli, Senaxuli vardSi, bulbulSi da varskvlavSi? cxadia, araferi.
erTaderTi, risi saflavic (anu Semnaxavi) SeiZleba gaxdes amive, aris uzenaesi,
raki igi yvelgan sufevs. arsebiTia isic, rom Zieba mimdinareobs vertikalurad –
qvevidan zeviT, miwidan cisken. amaRlbis procesia naCvenebi. saerTod, akakis
poeziaSi moZraoba yovelTvis zevidan aris mimarTuli. esec ganapirobebs imas,
rom akakis leqsebis did nawils sagaloblis xasiaTi aqvs.
cxadia, uyuradRebod ar unda darCes “sulikoSi” naTqvami: “samad daSlila is
erTi: varskvlavad, bulbul, vardaTo”. qristianuli koncefciiT RmerTi sampirovani
erTarsebaa. leqsSi ki amis pidapiri miniSnebaa. amjerad am konkretul striqonSi
moZraoba zevidan qveviT, cidan miwisken mimdinareobs: varskvlavi-bulbuli-
vardi. es ki uflis movlinebis suraTia.
sayvarlis povna poets udides sixaruls gvris: “da rasca vgrZnob me im dros, ver
gamomiTqvams eniTa”. Tu adre poets uimedoba da sasowarkveTileba flobda,
axla ki ukve “isev gamexsna sicocxle, dRemde rom mwared krul iyo...”
ram SeiZleba mianiWos adamians esoden uzomo sixaruli? pasuxi, Cemi azriT,
erTi SeiZleba iyos: dakarguli RmerTis povnam. am sixarulis leqsia “suliko”.

akaki baqraZe
©nikoloz nanuaSvili 25. XI. 2022 w.

You might also like