t025 Pháp Bảo Dtk - Bát Nhã 8

LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH V
MUÏC LUÏC
(BAÙT-NHAÕ – BOÄ 8)
SOÁ 220 – KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA (QUYEÅN 351→400) .................. V

QUYEÅN 351 ................................................................................ 5
Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (1)..................................................................... 5
QUYEÅN 352 ...............................................................................24
Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (2)................................................................... 24
QUYEÅN 353 ...............................................................................45
QUYEÅN 354 ...............................................................................64
QUYEÅN 355 ...............................................................................85
QUYEÅN 356 ............................................................................. 104
Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (6)................................................................. 104
QUYEÅN 357 ............................................................................. 124
QUYEÅN 358 ............................................................................. 145
QUYEÅN 359 ............................................................................. 165
QUYEÅN 360 ............................................................................. 183
Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (10)............................................................... 183
QUYEÅN 361 ............................................................................. 203
QUYEÅN 362 ............................................................................. 222
QUYEÅN 363 ............................................................................. 241
www.daitangkinh.org
VI
Phaåm 62: THUYEÁT GIAÛNG CHAÂN THAÄT (1) ............................................... 258

QUYEÅN 364 ............................................................................. 262
QUYEÅN 365 ............................................................................. 282
Phaåm 63: HAØNH PHÖÔNG TIEÄN THIEÄN XAÛO (1) ........................................ 291
QUYEÅN 366 ............................................................................. 302
Phaåm 63: PHÖÔNG TIEÄN THIEÄN XAÛO (2) .................................................. 302
Phaåm 64: HOÏC KHAÉP CAÙC NEÛO TU TAÄP (1) .............................................. 318
QUYEÅN 367 ............................................................................. 321
QUYEÅN 368 ............................................................................. 338
QUYEÅN 369 ............................................................................. 355
QUYEÅN 370 ............................................................................. 374
QUYEÅN 371 ............................................................................. 391
QUYEÅN 372 ............................................................................. 409
Phaåm 65: TAM TIEÄM (1) ........................................................................... 410
QUYEÅN 373 ............................................................................. 427
Phaåm 65: TAM TIEÄM (2) ........................................................................... 427
Phaåm 66: KHOÂNG TÖÔÙNG KHOÂNG ÑAÉC (1) ............................................... 441
QUYEÅN 374 ............................................................................. 447
QUYEÅN 375 ............................................................................. 467
QUYEÅN 376 ............................................................................. 487
QUYEÅN 377 ............................................................................. 506
LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH VII

QUYEÅN 378 ............................................................................. 523
Phaåm 67: NGHÓA PHAÙP THUAÀN NHAÁT (1) ................................................. 526
QUYEÅN 379 ............................................................................. 541
Phaåm 67: NGHÓA PHAÙP THUAÀN NHAÁT (2) ................................................. 541
Phaåm 68: TÖÔÙNG CUÛA CAÙC COÂNG ÑÖÙC (1) ............................................... 549
QUYEÅN 380 ............................................................................. 559
QUYEÅN 381 ............................................................................. 578
QUYEÅN 382 ............................................................................. 597
QUYEÅN 383 ............................................................................. 618
Phaåm 69: CAÙC PHAÙP BÌNH ÑAÚNG (1) ....................................................... 635
QUYEÅN 384 ............................................................................. 639
QUYEÅN 385 ............................................................................. 659
QUYEÅN 386 ............................................................................. 678
Phaåm 70: CHAÚNG THEÅ ÑOÄNG (1) .............................................................. 688
QUYEÅN 387 ............................................................................. 696
QUYEÅN 388 ............................................................................. 715
QUYEÅN 389 ............................................................................. 735
QUYEÅN 390 ............................................................................. 755
Phaåm 71: ÑEM LAÏI SÖÏ THAØNH TÖÏU CHO HÖÕU TÌNH (1) ........................... 772
www.daitangkinh.org
VIII
QUYEÅN 391 ............................................................................. 776

QUYEÅN 392 ............................................................................. 795
QUYEÅN 393 ............................................................................. 813
Phaåm 72: LAØM NGHIEÂM TÒNH COÕI PHAÄT (1) ............................................ 816
QUYEÅN 394 ............................................................................. 834
Phaåm 72: LAØM NGHIEÂM TÒNH COÕI PHAÄT (2) ............................................ 834
Phaåm 73: TÒNH ÑOÄ PHÖÔNG TIEÄN (1) ....................................................... 841
QUYEÅN 395 ............................................................................. 855
Phaåm 73: TÒNH ÑOÄ PHÖÔNG TIEÄN (2) ....................................................... 855
Phaåm 74: KHOÂNG TAÙNH TÖÏ TAÙNH (1) ...................................................... 861
QUYEÅN 396 ............................................................................. 874
Phaåm 74: KHOÂNG TAÙNH TÖÏ TAÙNH (2) ...................................................... 874
Phaåm 75: THAÉNG NGHÓA DU-GIAØ (1) ........................................................ 881
QUYEÅN 397 ............................................................................. 897
Phaåm 75: THAÉNG NGHÓA DU-GIAØ (2) ........................................................ 897
Phaåm 76: PHAÙP TAÙNH KHOÂNG ÑOÄNG ....................................................... 912
QUYEÅN 398 ............................................................................. 919
Phaåm 77: BOÀ-TAÙT THÖÔØNG ÑEÀ (1) ........................................................... 919
QUYEÅN 399 ............................................................................. 935
Phaåm 77: BOÀ-TAÙT THÖÔØNG ÑEÀ (2) ........................................................... 935
Phaåm 78: BOÀ-TAÙT PHAÙP DUÕNG (1) ........................................................... 947
QUYEÅN 400 ............................................................................. 953
Phaåm 78: BOÀ-TAÙT PHAÙP DUÕNG (2) ........................................................... 953
Phaåm 79: KEÁT KHUYEÁN ............................................................................. 967
Μ
LINH SÔN PHAÙP BAÛO ÑAÏI TAÏNG KINH
TAÄP 25
BOÄ BAÙT-NHAÕ
8
SOÁ 220
(Quyeån 351→400)
HOÄI VAÊN HOÙA GIAÙO DUÏC

LINH SÔN ÑAØI BAÉC XUAÁT BAÛN
SOÁ 220
KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Haùn dòch: Ñôøi Ñöôøng, Tam taïng Phaùp sö Huyeàn Trang.
QUYEÅN 351→400
QUYEÅN 351
Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (1)
Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:

–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo
nhö theá thì töø khi phaùt taâm trôû ñi, phaûi traûi qua thôøi gian bao laâu?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi phaûi traûi
qua voâ soá traêm ngaøn öùc trieäu kieáp.
Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:
nhö theá thì ñaõ töøng gaàn guõi cuùng döôøng bao nhieâu Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ töøng gaàn guõi cuùng döôøng
haèng haø sa soá chö Phaät.
nhö theá thì ñaõ töøng gieo troàng bao nhieâu caên laønh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng
luùc naøo ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân
maõn; khoâng luùc naøo ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi phaùp
khoâng beân trong maø chaúng tinh caàn an truù vieân maõn; khoâng luùc naøo
ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng
höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân
giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng
6 BAÙT-NHAÕ – BOÄ 8
baûn taùnh, phaùp khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng
nôi taát caû phaùp, phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø
chaúng tinh caàn an truù vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi chaân
nhö maø chaúng tinh caàn an truù vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái vôùi phaùp
giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình
ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng,
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø chaúng tinh caàn an truù vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi
Thaùnh ñeá khoå maø chaúng tinh caàn an truù vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái
vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo maø chaúng tinh caàn an truù vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi boán
Tónh löï maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái vôùi boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi taùm
Giaûi thoaùt maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái vôùi
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø chaúng tinh caàn tu
taäp vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi boán
Nieäm truï maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái vôùi
boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn.
moân giaûi thoaùt Khoâng maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc
naøo ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø chaúng tinh
caàn tu taäp vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi naêm
loaïi maét maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái vôùi saùu
pheùp thaàn thoâng maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn.
möôøi löïc cuûa Phaät maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc naøo
ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø chaúng tinh caàn
tu taäp vieân maõn.
SOÁ 220 – KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA, quyeån 351 7
khoâng queân maát maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái
vôùi taùnh luoân luoân xaû maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi trí
Nhaát thieát maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc naøo ñoái vôùi
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân
maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn; khoâng luùc
naøo ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa maø chaúng tinh caàn tu taäp
vieân maõn.
haïnh Ñaïi Boà-taùt maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi, khoâng luùc naøo ñoái vôùi quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät maø chaúng tinh caàn tu taäp vieân maõn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi phaùt taâm trôû ñi ñaõ gieo
troàng caùc thöù caên laønh vieân maõn nhö treân. Do nhaân duyeân naøy maø
thaønh töïu ñöôïc phöông tieän thieän xaûo nhö theá.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu ñöôïc phöông tieän
thieän xaûo nhö theá thì thaät laø heát söùc hy höõu!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi!
Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu ñöôïc phöông tieän thieän xaûo nhö theá thì thaät laø
heát söùc hy höõu.
Thieän Hieän neân bieát, nhö maët trôøi, maët traêng, laàn löôït chieáu saùng
khaép theá giôùi boán ñaïi chaâu töùc ñaõ laøm moät söï vieäc lôùn lao. Caùc loaøi
höõu tình, phi tình trong theá giôùi aáy tuøy theo taùc ñoäng cuûa aùnh saùng aáy
maø sinh hoaït hoaøn thaønh coâng vieäc cuûa mình; cuõng nhö theá, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña chieáu saùng naêm phaùp Ba-la-maät-ña kia, töùc ñaõ laøm moät
söï vieäc lôùn lao. Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... tuøy theo dieäu löïc
cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø hoaït ñoäng, ñeàu hoaøn thaønh coâng naêng
cuûa mình.
Thieän Hieän neân bieát, naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí..., ñeàu
do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña môùi ñöôïc goïi laø Ba-la-maät-ña; neáu lìa Baùt-
www.daitangkinh.org
nhaõ ba-la-maät-ña thì naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... chaúng
ñöôïc goïi laø Ba-la-maät-ña.
Thieän Hieän neân bieát, nhö Chuyeån luaân vöông, neáu khoâng coù baûy
loaïi baùu thì khoâng ñöôïc goïi laø Chuyeån luaân thaùnh vöông; caàn phaûi ñuû
baûy loaïi baùu môùi ñöôïc goïi laø Chuyeån luaân thaùnh vöông; naêm phaùp Ba-
la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng nhö theá, neáu chaúng phaûi Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña goàm thaâu tieáp söùc thì chaúng ñöôïc goïi laø Ba-la-maät-ña;
caàn phaûi ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu tieáp söùc môùi ñöôïc goïi
laø Ba-la-maät-ña.
Thieän Hieän neân bieát, nhö coù ngöôøi nöõ ñeïp ñeõ, heát möïc giaøu coù,
neáu khoâng coù ngöôøi choàng khoûe maïnh baûo veä thì deã bò keû xaáu xaâm
phaïm. Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng nhö theá, neáu
khoâng coù söùc goàm thaâu, giöõ gìn cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì deã bò
Thieân ma vaø quyeán thuoäc cuûa chuùng phaù hoaïi, gaây trôû ngaïi.
Thieän Hieän neân bieát, nhö coù ngöôøi nöõ ñeïp ñeõ, heát möïc giaøu coù,
neáu ñöôïc ngöôøi choàng maïnh khoûe baûo veä thì chaúng bò keû xaáu xaâm
phaïm. Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng nhö theá, neáu
coù dieäu löïc cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn thì taát caû
Thieân ma vaø quyeán thuoäc cuûa chuùng chaúng theå phaù hoaïi, gaây trôû
ngaïi ñöôïc.
Thieän Hieän neân bieát, nhö coù quaân töôùng khi laâm traän ñaõ chuaån
bò toát caùc thöù aùo giaùp, vuõ khí thì ñaùm oaùn ñòch nôi caùc laân bang ñeàu
chaúng theå haïi ñöôïc. Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng
nhö theá, neáu chaúng xa lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa thì Thieân ma
vaø ñaùm quyeán thuoäc cuûa chuùng, keû taêng thöôïng maïn, keå caû baäc Boà-
taùt, hoaëc haïng Chieân-ñoà-la... ñeàu chaúng theå phaù hoaïi ñöôïc.
Thieän Hieän neân bieát, nhö caùc tieåu vöông ôû chaâu Thieäm-boä, tuøy
theo thôøi tieát, hoaøn caûnh ñeán chaàu Chuyeån luaân thaùnh vöông, nhôø
Chuyeån luaân vöông neân ñöôïc du ngoaïn thaêm vieáng caùc caûnh ñeïp.
Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng nhö theá, tuøy thuaän
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nhôø dieäu löïc cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña daãn daét
neân mau ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Thieän Hieän neân bieát, nhö caùc doøng soâng ôû phía Ñoâng cuûa chaâu
Thieäm-boä ñeàu chaûy vaøo soâng Haèng, cuøng soâng Haèng ñoå ra bieån caû.
Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng nhö theá, ñeàu ñöôïc
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, daãn daét neân coù theå ñaït ñeán quaû vò
Giaùc ngoä cao toät.
Thieän Hieän neân bieát, nhö tay phaûi cuûa con ngöôøi coù theå laøm ñöôïc
caùc vieäc, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa cuõng nhö theá, coù khaû naêng phaùt
huy taát caû phaùp thieän thuø thaéng.
Thieän Hieän neân bieát, nhö tay traùi cuûa con ngöôøi laøm vieäc chaúng
ñöôïc thuaän tieän, naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng nhö
theá, chaúng coù theå laøm phaùt sinh caùc phaùp thieän thuø thaéng.
Thieän Hieän neân bieát, thí nhö caùc doøng soâng hoaëc lôùn hoaëc nhoû
ñeàu chaûy vaøo bieån caû, ñoàng moät vò maën, naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö
Boá thí... cuõng gioáng nhö vaäy, ñeàu ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm
thaâu, daãn daét neân cuøng ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Do ñoù, ñeàu
ñöôïc goïi laø ñeán bôø beân kia.
Thieän Hieän neân bieát, nhö Chuyeån luaân vöông muoán ñi tuaàn thuù,
boán thöù binh chuûng cuøng ñi theo, baùnh xe baùu ôû tröôùc. Khi nhaø vua chæ
huy boán loaïi binh chuûng nghó tôùi vieäc aên uoáng thì baùnh xe baùu lieàn
döøng laïi; aên uoáng xong, vua nghó muoán leân ñöôøng thì baùnh xe lieàn
khôûi haønh daãn ñöôøng. Baùnh xe ñi hay döøng laø tuøy theo yù cuûa vua
muoán, khi ñeán ñích roài thì khoâng coøn ñi tôùi nöõa. Naêm phaùp Ba-la-maät-
ña nhö Boá thí... cuõng gioáng nhö theá, cuøng vôùi caùc phaùp thieän muoán ñaït
ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì caàn phaûi nhôø vaøo Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña ñeå daãn ñöôøng, tieán hay döøng ñeàu thuaän theo, chaúng heà rôøi boû nhau;
khi ñaït ñeán quaû vò Phaät roài thì khoûi phaûi daãn daét nöõa.
Thieän Hieän neân bieát, nhö Chuyeån luaân vöông luoân ñaày ñuû baûy
loaïi quyù baùu, ñoù laø baùnh xe baùu, voi baùu, ngöïa baùu, beà toâi laøm chuû kho
taøng baùu, nöõ baùu, töôùng quaân baùu, ngoïc nhö yù baùu. Chuyeån luaân
vöông aáy muoán ñeán nôi naøo thì boán thöù binh chuûng vaø baûy loaïi baùu
ñeàu thaùp tuøng sau tröôùc. Baáy giôø, baùnh xe baùu tuy ôû tröôùc heát nhöng
chaúng heà phaân bieät töôùng tröôùc sau. Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá
thí... cuõng gioáng nhö theá, cuøng vôùi caùc phaùp thieän muoán ñaït ñeán quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, quyeát duøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña laøm phaùp daãn ñaàu,
nhöng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña aáy chaúng heà nghó: “Ñoái vôùi Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï ba-la-maät-ña, ta laø phaùp daãn ñaàu; caùc
phaùp kia phaûi theo ta.” Naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng
chaúng nghó: “Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ôû tröôùc chuùng ta, chuùng ta
www.daitangkinh.org
luoân ñi theo phaùp aáy.” Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ba-la-maät-ña vaø taát
caû phaùp, töï taùnh ñeàu aån maät, khoâng coù chuû theå vaø ñoái töôïng taïo taùc, hö
voïng chaúng thaät, laø khoâng, khoâng sôû höõu, töôùng chaúng töï taïi, gioáng
nhö dôïn naéng, boùng saùng, traêng döôùi nöôùc, hình aûnh trong göông...;
trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù töï theå chaân thaät, taùc duïng phaân bieät.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp, töï taùnh ñeàu laø khoâng thì laøm
sao Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc caùc phaùp Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khi caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi saùu phaùp Ba-la-
maät-ña naøy sieâng naêng tu hoïc, thöôøng suy nghó: “Taâm cuûa höõu tình nôi
theá gian ñeàu ñieân ñaûo, bò chìm ñaém trong bieån khoå sinh töû, chaúng theå
töï thoaùt. Neáu ta khoâng tu taäp theo phöông tieän thieän xaûo thì chaúng theå
giaûi thoaùt caùi khoå veà sinh töû kia. Vì vaäy, ta seõ vì caùc loaøi höõu tình aáy,
tinh caàn tu hoïc caùc phaùp Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.”
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy suy nghó nhö theá xong, vì caùc
höõu tình xaû boû caùc vaät beân trong beân ngoaøi; xaû boû roài, laïi suy nghó:
“Ta ñoái vôùi caùc vaät aáy hoaøn toaøn khoâng coù söï xaû boû. Vì sao? Vì caùc
vaät trong ngoaøi aáy töï taùnh ñeàu laø khoâng, chaúng phaûi quan heä vôùi ta,
chaúng theå xaû boû.”
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do quaùn saùt nhö vaäy neân tu haønh
Boá thí ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn, choùng chöùng quaû vò Giaùc ngoä
cao toät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì caùc höõu tình neân chaúng bao
giôø phaïm giôùi. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng suy nghó: “Ta vì höõu
tình neân doác caàu ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät, neáu gieát haïi sinh
maïng, khoâng cho maø laáy, daâm duïc, taø haïnh thì ñaáy laø ñieàu khoâng hôïp.
Ta vì höõu tình doác caàu ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät maø noùi lôøi hö
doái, noùi lôøi ly giaùn, noùi lôøi thoâ aùc, noùi lôøi hoãn taïp, laø ñieàu chaúng neân.
Ta vì höõu tình neân doác caàu ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät maø daáy
khôûi taâm tham lam, saân haän, taø kieán laø ñieàu chaúng hôïp. Ta vì höõu tình
doác caàu ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät maø laïi mong muoán caùc caûnh
giôùi dieäu duïc, caàu söï giaøu coù an vui nôi coõi trôøi, caàu laøm Ñeá Thích,
Ma, Phaïm vöông... laø ñieàu chaúng phaûi. Ta vì höõu tình doác caàu ñaït ñeán
quaû vò Giaùc ngoä cao toät maø laïi mong an truù nôi caùc baäc Thanh vaên,
Ñoäc giaùc laø ñieàu chaúng thích ñaùng.”
Tònh giôùi ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn, choùng chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì caùc höõu tình chaúng khôûi saân
haän; giaû söû thöôøng bò cheâ bai, laøm nhuïc baèng nhöõng lôøi cay ñaéng ñoäc
ñòa nhö caét cöùa vaøo tim gan, nhöng Ñaïi Boà-taùt chaúng bao giôø daáy khôûi
moät nieäm saân haän. Laïi giaû söû thöôøng bò caùc vaät nhö dao, gaäy, gaïch
ngoùi, ñaù, ñaát... ñaùnh ñaäp, va chaïm vaøo thaân, hoaëc caáu xeûo, chích, ñaâm,
cöa xeû töøng boä phaän nôi cô theå, Ñaïi Boà-taùt aáy cuõng chaúng phaùt khôûi
moät nieäm aùc. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt ñoù ñaõ quaùn saùt taát caû aâm thanh
nhö tieáng vang trong hang nuùi, taát caû hình saéc nhö boït nöôùc tuï taùn.
Mình ñaõ nhaèm ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình thì chaúng neân ñoái vôùi
söï vieäc naøy maø voïng khôûi saân haän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt do quaùn saùt nhö vaäy neân tu haønh An
nhaãn ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn, choùng chöùng quaû vò Giaùc ngoä
cao toät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì caùc höõu tình doác caàu phaùp
thieän cho ñeán khi ñaït quaû vò Giaùc ngoä cao toät, ôû trong khoaûng thôøi gian
ñoù thöôøng khoâng bieáng treã. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng suy nghó:
“Neáu ta khoâng tinh taán tu taäp thì chaúng coù theå cöùu vôùt caùc loaøi höõu
tình ra khoûi caùi khoå veà sinh, giaø, beänh, cheát, cuõng chaúng theå ñaït ñöôïc
ñoái töôïng mong caàu laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.”
Tinh taán ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn, choùng chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì caùc höõu tình tu taäp caùc phaùp
ñònh thuø thaéng, cho ñeán khi ñaït ñöôïc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuõng
khoâng bao giôø phaùt khôûi taâm bò taùn loaïn hoaëc taâm ñaày tham, saân, si...
Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng suy nghó: “Neáu ta daáy khôûi taâm
cuøng hieän haønh vôùi tham, saân, si vaø taâm taùn loaïn ñoái vôùi caùc söï vieäc
khaùc, thì chaúng theå thaønh töïu söï vieäc ñem laïi lôïi ích cho moïi ngöôøi,
www.daitangkinh.org
cuõng chaúng theå ñaït ñöôïc ñoái töôïng mong caàu laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät.”
Tónh löï ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn, choùng chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì caùc höõu tình thöôøng chaúng xa
lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, cho ñeán khi ñaït quaû vò Giaùc ngoä cao
toät luoân sieâng naêng tu hoïc trí tueä thuø thaéng vi dieäu thuoäc theá gian vaø
xuaát theá gian. Vì sao? Vì caùc Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng suy nghó: “Neáu tu
taäp khoâng ñuùng neûo Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì chaúng bao giôø thaønh töïu
ñöôïc söï vieäc ñem laïi lôïi laïc cho moïi ngöôøi, cuõng chaúng coù theå ñaït
ñöôïc ñoái töôïng mong caàu laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.”
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn, choùng chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
–Baïch Theá Toân, neáu saùu phaùp Ba-la-maät-ña, töôùng khoâng sai
bieät thì ñeàu do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu daãn daét, ñeàu do söï tu
taäp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø thaønh töïu vieân maõn, neân hôïp thaønh moät
Ba-la-maät-ña, ñoù laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vaäy, taïi sao coù theå cho
raèng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi caùc Ba-la-maät-ña nhö Boá
thí... laø hôn haún, laø lôùn lao, laø toân quyù, laø vi dieäu, laø toái thöôïng, laø
khoâng gì saùnh ñöôïc?
Phaät daïy:
Saùu phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... khoâng coù töôùng sai bieät; neáu
khoâng coù Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì naêm phaùp nhö Boá thí... chaúng ñöôïc
goïi laø Ba-la-maät-ña, caàn nhôø vaøo Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø naêm phaùp
aáy môùi ñöôïc goïi laø Ba-la-maät-ña. Do vì naêm phaùp Ba-la-maät-ña tröôùc
aáy ñeàu ñöôïc thaâu goàm trong Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân chæ coù moät Ba-
la-maät-ña, ñoù laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì vaäy, taát caû Ba-la-maät-ña
ñeàu khoâng coù töôùng sai bieät.
Thieän Hieän neân bieát, nhö caùc höõu tình tuy coù voâ soá caùc loaïi thaân
töôùng sai khaùc, nhöng neáu ñöôïc gaàn guõi vôùi Dieäu cao sôn vöông thì
ñeàu cuøng moät saéc; naêm phaùp Ba-la-maät-ña nhö Boá thí... cuõng gioáng
nhö vaäy, tuy coù caùc phaåm loaïi khaùc nhau nhöng vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña goàm thaâu, daãn daét, neân ñeàu nhôø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu
taäp ñöôïc thaønh töïu vieân maõn, nöông nôi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña môùi coù
theå nhaäp vaøo trí Nhaát thieát trí, môùi ñöôïc goïi laø ñeán bôø beân kia, ñeàu
ñoàng moät vò, töôùng khoâng sai bieät, chaúng theå neâu baøy ñaây laø Boá thí ba-
la-maät-ña, ñaây laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì saùu phaùp Ba-la-maät-ña nhö theá
ñeàu coù theå cuøng höôùng nhaäp vaøo trí Nhaát thieát trí, coù theå ñaït ñeán bôø
beân kia, hình töôùng khoâng sai bieät. Do nhaân duyeân aáy, saùu phaùp Ba-la-
maät-ña nhö Boá thí... khoâng coù töôùng sai bieät.
–Ba-la-maät-ña vaø taát caû phaùp neáu theo thaät nghóa ñeàu khoâng coù
söï sai bieät ñaây, kia, hôn, keùm, vaäy do duyeân gì maø noùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa ñoái vôùi Boá thí... caùc Ba-la-maät-ña kia laø vöôït hôn, laø lôùn
lao, laø toân quyù, laø vi dieäu, laø khoâng gì saùnh ñöôïc.
Phaät daïy:
Neáu theo thaät nghóa thì Ba-la-maät-ña vaø taát caû phaùp ñeàu khoâng coù söï
sai bieät ñaây, kia, hôn, keùm; chæ vì nöông nôi theá tuïc neân noùi coù taùc
duïng coù söï sai bieät kia, ñaây, hôn, thua, neâu baøy veà Boá thí ba-la-maät-
ña, neâu baøy veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; vì muoán ôû phöông dieän theá tuïc cöùu ñoä caùc loaøi höõu tình thoaùt
khoûi sinh, giaø, beänh, cheát, nhöng nhöõng sinh, giaø, beänh, cheát cuûa caùc
höõu tình ñeàu chaúng phaûi thöïc coù, chæ giaû neâu baøy ra maø thoâi. Vì sao?
Vì höõu tình laø khoâng, neân bieát caùc phaùp cuõng khoâng coù sôû höõu, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa thoâng ñaït taát caû ñeàu khoâng coù sôû höõu, coù
khaû naêng ôû phöông dieän theá tuïc cöùu vôùt caùc loaøi höõu tình thoaùt khoûi
sinh, giaø, beänh, cheát. Do ñoù, neân noùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña... laø vöôït hôn, laø lôùn lao, laø toân quyù, laø vi
dieäu, laø khoâng gì hôn ñöôïc.
Thieän Hieän neân bieát, nhö Chuyeån luaân vöông coù ngoïc nöõ baùu,
ñoái vôùi haøng nöõ trong theá gian, laø vöôït hôn, laø lôùn lao, laø toân quyù, laø vi
dieäu, laø khoâng gì hôn ñöôïc. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng vaäy, ñoái vôùi
Boá thí ba-la-maät-ña... laø vöôït hôn, laø lôùn lao, laø toân quyù, laø vi dieäu, laø
khoâng gì hôn ñöôïc.
www.daitangkinh.org

–Vì nhaân duyeân gì maø Phaät chæ giaûng noùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña... laø vöôït hôn, laø lôùn lao, laø toân quyù, laø vi
dieäu, laø khoâng gì hôn ñöôïc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy coù khaû naêng
kheùo thaâu goàm, giöõ laáy taát caû phaùp thieän, taïo söï hoøa hôïp höôùng nhaäp
vaøo trí Nhaát thieát trí, an truù baát ñoäng, duøng voâ sôû truï laøm phöông tieän.
–Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá, ñoái vôùi caùc phaùp thieän coù giöõ
laáy hay boû ñi chaêng?
Phaät daïy:
–Khoâng! Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi taát caû phaùp khoâng
giöõ, khoâng boû. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp ñeàu chaúng theå
giöõ laáy, chaúng theå boû ñi.
Luùc baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi nhöõng
phaùp naøo khoâng laáy, khoâng boû.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc
khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng laáy,
khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn xöù khoâng laáy,
khoâng boû; ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc xöù khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn giôùi khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
ñoái vôùi saéc giôùi khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
nhaõn thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
nhaõn xuùc khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng laáy, khoâng boû.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi ñòa giôùi khoâng laáy, khoâng boû;
ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi voâ minh khoâng laáy, khoâng boû; ñoái
vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng laáy, khoâng
boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong
khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng
nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo,
phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng
khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï töôùng, phaùp
khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp khoâng chaúng
theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña saâu xa ñoái vôùi chaân nhö khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi phaùp giôùi,
phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng,
taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh
giôùi chaúng theå nghó baøn khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái
vôùi boán Tónh löï khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái
vôùi taùm Giaûi thoaùt khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña saâu xa ñoái vôùi boán Nieäm truï khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi boán
Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc,
taùm chi Thaùnh ñaïo khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khoâng laáy, khoâng boû; ñoái vôùi
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi naêm loaïi maét khoâng laáy, khoâng boû;
ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät khoâng laáy, khoâng boû; ñoái
vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
www.daitangkinh.org
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khoâng laáy, khoâng boû.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát khoâng
laáy, khoâng boû; ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi trí Nhaát thieát khoâng laáy, khoâng boû;
ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng laáy,
khoâng boû; ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng laáy, khoâng
boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi quaû Döï löu khoâng laáy,
khoâng boû; ñoái vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn khoâng laáy, khoâng
boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc khoâng laáy,
khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khoâng laáy, khoâng boû.
–Baïch Theá Toân, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc khoâng
laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng laáy,
khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn xöù khoâng laáy,
khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng laáy, khoâng
boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc xöù khoâng laáy, khoâng boû?
Taïi sao ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng laáy, khoâng boû?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn giôùi khoâng laáy, khoâng boû?
Taïi sao ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc giôùi khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao
ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû? Taïi
sao ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn xuùc khoâng laáy, khoâng boû? Taïi
sao ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa ñoái vôùi ñòa giôùi khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa ñoái vôùi voâ minh khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi haønh,
thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu
naõo khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi Boá thí
ba-la-maät-ña khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng laáy, khoâng boû?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong khoâng laáy,
khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng nghóa,
phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng
khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc,
phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng,
phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc,
phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh
töï taùnh khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
chaân nhö khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh,
taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh,
phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå
nghó baøn khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
Thaùnh ñeá khoå khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
boán Tónh löï khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái
vôùi taùm Giaûi thoaùt khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi boán Nieäm truï khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao
ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khoâng laáy, khoâng
boû? Taïi sao ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng
laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi naêm loaïi maét
khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng khoâng laáy,
khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät
khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät
baát coäng khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
phaùp khoâng queân maát khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi taùnh luoân
luoân xaû khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi trí
www.daitangkinh.org
Nhaát thieát khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa ñoái vôùi quaû Döï löu khoâng laáy, khoâng boû? Taïi sao ñoái vôùi quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña saâu xa ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc khoâng laáy, khoâng boû? Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng laáy, khoâng boû?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät khoâng laáy, khoâng boû?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà
saéc, vì vaäy ñoái vôùi saéc khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà thoï,
töôûng, haønh, thöùc, vì vaäy ñoái vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng laáy,
khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà nhaõn xöù, vì
vaäy ñoái vôùi nhaõn xöù khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù, vì vaäy ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng laáy,
khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà saéc xöù, vì vaäy
ñoái vôùi saéc xöù khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù, vì vaäy ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng laáy,
khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà nhaõn giôùi, vì
vaäy ñoái vôùi nhaõn giôùi khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi, vì vaäy ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng laáy,
khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà saéc giôùi, vì
vaäy ñoái vôùi saéc giôùi khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, vì vaäy ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy
veà nhaõn thöùc giôùi, vì vaäy ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû;
chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, vì vaäy ñoái vôùi nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa chaúng tö duy veà nhaõn xuùc, vì vaäy ñoái vôùi nhaõn xuùc khoâng laáy,
khoâng boû; chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, vì vaäy ñoái vôùi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa chaúng tö duy veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, vì vaäy
ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng laáy, khoâng boû;
chaúng tö duy veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra, vì vaäy ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà
ñòa giôùi, vì vaäy ñoái vôùi ñòa giôùi khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, vì vaäy ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
chaúng tö duy veà voâ minh, vì vaäy ñoái vôùi voâ minh khoâng laáy, khoâng boû;
chaúng tö duy veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, vì vaäy ñoái vôùi haønh cho ñeán laõo töû, saàu
bi khoå öu naõo khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
chaúng tö duy veà Boá thí ba-la-maät-ña, vì vaäy ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-
ña khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, vì vaäy ñoái vôùi Tònh giôùi cho ñeán Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân trong, vì vaäy ñoái vôùi phaùp khoâng beân
trong khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân ngoaøi,
phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp
khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng
roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng
khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp khoâng chaúng theå
naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, vì vaäy ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi cho
ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà chaân nhö, vì vaäy ñoái vôùi chaân nhö
khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh,
nghó baøn, vì vaäy ñoái vôùi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy
veà Thaùnh ñeá khoå, vì vaäy ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå khoâng laáy, khoâng boû;
chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, vì vaäy ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö
duy veà boán Tónh löï, vì vaäy ñoái vôùi boán Tónh löï khoâng laáy, khoâng boû;
chaúng tö duy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, vì vaäy ñoái vôùi boán Voâ
www.daitangkinh.org
löôïng, boán Ñònh voâ saéc khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa chaúng tö duy veà taùm Giaûi thoaùt, vì vaäy ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt
khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù, vì vaäy ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
chaúng tö duy veà boán Nieäm truï, vì vaäy ñoái vôùi boán Nieäm truï khoâng laáy,
khoâng boû; chaúng tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, vì vaäy ñoái vôùi boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, vì
vaäy ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö
duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, vì vaäy ñoái vôùi phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà naêm loaïi maét, vì vaäy ñoái vôùi naêm
loaïi maét khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng, vì
vaäy ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà möôøi löïc cuûa Phaät, vì vaäy ñoái vôùi möôøi
löïc cuûa Phaät khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng, vì vaäy ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa chaúng tö duy veà phaùp khoâng queân maát, vì vaäy ñoái vôùi phaùp
khoâng queân maát khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà taùnh luoân luoân
xaû, vì vaäy ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà trí Nhaát thieát, vì vaäy ñoái vôùi trí Nhaát
thieát khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, vì vaäy ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khoâng
laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, vì vaäy ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng
laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, vì vaäy
ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà quaû Döï löu, vì vaäy ñoái vôùi quaû
Döï löu khoâng laáy, khoâng boû; chaúng tö duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, vì vaäy ñoái vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn khoâng laáy,
khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà quaû vò Ñoäc
giaùc, vì vaäy ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, vì vaäy ñoái
vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng laáy, khoâng boû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa chaúng tö duy veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, vì vaäy
ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khoâng laáy, khoâng boû.
–Baïch Theá Toân, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà
saéc nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà thoï, töôûng, haønh, thöùc nhö theá naøo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà nhaõn xöù nhö theá naøo?
Chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà saéc xöù nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa chaúng tö duy veà nhaõn giôùi nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö
duy veà saéc giôùi nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà
nhaõn thöùc giôùi nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà nhaõn
xuùc nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc nhö theá
naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà ñòa giôùi nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa chaúng tö duy veà voâ minh nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà haønh,
naõo nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà Boá thí
ba-la-maät-ña nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân trong nhö theá naøo? Chaúng tö
duy veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi,
phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi,
phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn
taùnh, phaùp khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát
www.daitangkinh.org
caû phaùp, phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh nhö theá naøo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà chaân nhö nhö theá naøo?
Chaúng tö duy veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn nhö theá naøo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá khoå nhö theá
naøo? Chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo nhö theá naøo? Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà boán Tónh löï nhö theá naøo? Chaúng
tö duy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà taùm Giaûi thoaùt nhö theá naøo? Chaúng tö
duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù nhö theá naøo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà boán Nieäm truï nhö theá
naøo? Chaúng tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng nhö theá
naøo? Chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän nhö
theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà naêm loaïi maét
nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng nhö theá naøo? Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà möôøi löïc cuûa Phaät nhö theá
naøo? Chaúng tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng nhö theá
naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà phaùp khoâng queân
maát nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà taùnh luoân luoân xaû nhö theá naøo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà trí Nhaát thieát nhö theá
naøo? Chaúng tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng nhö theá naøo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-
ni nhö theá naøo? Chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa nhö theá
naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà quaû Döï löu nhö theá
naøo? Chaúng tö duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn nhö theá naøo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà quaû vò Ñoäc giaùc nhö theá
naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt nhö theá naøo? Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng tö duy veà quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät nhö theá naøo?
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 352
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc,
chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng
ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà saéc; ñoái vôùi thoï, töôûng,
haønh, thöùc, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû
ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà thoï, töôûng, haønh,
thöùc. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn xöù, chaúng tö duy veà
taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö
vaäy laø chaúng tö duy veà nhaõn xöù; ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù,
ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc xöù, chaúng tö duy veà taát caû
töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø
chaúng tö duy veà saéc xöù; ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, chaúng
tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc
duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn giôùi, chaúng tö duy veà taát
caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy
laø chaúng tö duy veà nhaõn giôùi; ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi,
ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi saéc giôùi, chaúng tö duy veà taát caû
chaúng tö duy veà saéc giôùi; ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi,
ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi, chaúng tö
duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc
duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà nhaõn thöùc giôùi; ñoái vôùi nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö
duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà nhó,
tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi nhaõn
xuùc, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái
töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà nhaõn xuùc; ñoái vôùi nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö
duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng
chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö
duy veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra; ñoái vôùi caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng tö duy veà taát caû
chaúng tö duy veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi ñòa giôùi, chaúng tö duy veà taát
caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy
laø chaúng tö duy veà ñòa giôùi; ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái
töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi voâ minh,
ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà voâ minh; ñoái vôùi haønh, thöùc,
danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu
naõo, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái
töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà haønh cho ñeán laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi Boá thí ba-la-
maät-ña, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái
töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà Boá thí ba-la-maät-ña;
ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi phaùp khoâng beân
www.daitangkinh.org
trong, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái
töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân
trong; ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng nghóa, phaùp
khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng
töï taùnh, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái
töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân ngoaøi
cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa ñoái vôùi chaân nhö, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy
veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà chaân
nhö; ñoái vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá,
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, chaúng tö duy veà
taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö
vaäy laø chaúng tö duy veà phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå, chaúng tö
duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá khoå; ñoái vôùi Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát
caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi boán Tónh löï, chaúng tö
duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà boán Tónh löï; ñoái vôùi boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö
duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi taùm
Giaûi thoaùt, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû
ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà taùm Giaûi thoaùt;
ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, chaúng tö duy
veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân,
nhö vaäy laø chaúng tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi boán Nieäm truï, chaúng
tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc
duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà boán Nieäm truï; ñoái vôùi boán Chaùnh
ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi
Thaùnh ñaïo, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû
ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn
cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng
duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy
veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
ñoái vôùi naêm loaïi maét, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö
duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà naêm
loaïi maét; ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng, chaúng tö duy veà taát caû töôùng,
cuõng chaúng tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng
tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi
möôøi löïc cuûa Phaät, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy
veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà möôøi löïc
cuûa Phaät; ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, chaúng tö
duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi phaùp
khoâng queân maát, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà
taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà phaùp khoâng
queân maát; ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû, chaúng tö duy veà taát caû töôùng,
tö duy veà taùnh luoân luoân xaû. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi trí
Nhaát thieát, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû
ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà trí Nhaát thieát; ñoái
vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, chaúng tö duy veà taát caû töôùng,
tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
www.daitangkinh.org
saâu xa ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaúng tö duy veà taát caû
chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; ñoái vôùi taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát
caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi quaû Döï löu,
ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà quaû Döï löu; ñoái vôùi quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng
duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng
tö duy veà taát caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà
quaû vò Ñoäc giaùc. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát caû
ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät, chaúng tö duy veà taát caû töôùng, cuõng chaúng tö duy veà taát
caû ñoái töôïng ñöôïc duyeân, nhö vaäy laø chaúng tö duy veà quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc, cuõng
chaúng tö duy veà thoï, töôûng, haønh, thöùc laøm sao taêng tröôûng caên laønh
ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng laøm sao
thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-
la-maät-ña laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn xöù, cuõng
chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù thì laøm sao taêng tröôûng caên
laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì
laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân
maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc xöù, cuõng
chaúng tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù thì laøm sao taêng tröôûng
caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng
thì laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu
vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn giôùi, cuõng
chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi thì laøm sao taêng tröôûng caên
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc giôùi, cuõng
chaúng tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thì laøm sao taêng
tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ
gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng
thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát
thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn thöùc giôùi,
cuõng chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi thì laøm sao taêng
thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn xuùc, cuõng
chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc thì laøm sao taêng tröôûng caên
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng tö duy veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo
troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh
töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-
maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà ñòa giôùi, cuõng
chaúng tö duy veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi thì laøm sao taêng
thieát trí?
www.daitangkinh.org
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà voâ minh, cuõng
chaúng tö duy veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo
troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh
töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-
maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà Boá thí ba-la-maät-
ña, cuõng chaúng tö duy veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu
chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân
maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì
laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân
trong, cuõng chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp
khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi
khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng
töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp khoâng chaúng theå naém baét
ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu
chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân
maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì
laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà chaân nhö, cuõng
chaúng tö duy veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì laøm sao
taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh
ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu
chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí
Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá khoå,
cuõng chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì laøm sao taêng tröôûng
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà boán Tónh löï,
cuõng chaúng tö duy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì laøm sao taêng
thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát
trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taùm Giaûi thoaùt,
cuõng chaúng tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng
caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña?
Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà boán Nieäm truï,
cuõng chaúng tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì laøm sao taêng tröôûng
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, cuõng chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng
taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-
la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao
coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà naêm loaïi maét,
cuõng chaúng tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng thì laøm sao taêng tröôûng caên
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà möôøi löïc cuûa
Phaät, cuõng chaúng tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì
laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng
www.daitangkinh.org
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà phaùp khoâng
queân maát, cuõng chaúng tö duy veà taùnh luoân luoân xaû thì laøm sao taêng
thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát
trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà trí Nhaát thieát,
cuõng chaúng tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì laøm sao
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni, cuõng chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì laøm
sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng caên
laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà quaû Döï löu,
cuõng chaúng tö duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn thì laøm sao
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà quaû vò Ñoäc giaùc
thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng tröôûng
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng? Neáu chaúng taêng
tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu vieân maõn Ba-la-
maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña thì laøm sao coù
theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät thì laøm sao taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng?
Neáu chaúng taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng thì laøm sao thaønh töïu
vieân maõn Ba-la-maät-ña? Neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn Ba-la-maät-ña
thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc,
cuõng chaúng tö duy veà thoï, töôûng, haønh, thöùc thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù
theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc
taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña
ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn
xöù, cuõng chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt
coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng
ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-
maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc xöù,
cuõng chaúng tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù thì khi aáy Ñaïi Boà-
taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng
giôùi, cuõng chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi thì khi aáy Ñaïi Boà-
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc
giôùi, cuõng chaúng tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thì khi aáy
Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ
gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì
Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
thöùc giôùi, cuõng chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi thì khi
www.daitangkinh.org
aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh
ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-
ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát
thieát trí.
xuùc, cuõng chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc thì khi aáy Ñaïi Boà-
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà caùc thoï
do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng tö duy veà caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå
taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà ñòa
giôùi, cuõng chaúng tö duy veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi thì khi
thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà voâ
minh, cuõng chaúng tö duy veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå
taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà Boá thí
ba-la-maät-ña, cuõng chaúng tö duy veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên
laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù
theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân
coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà phaùp
khoâng beân trong, cuõng chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng
thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát
raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên
laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù
theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân
coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà chaân
nhö, cuõng chaúng tö duy veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì khi
thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà Thaùnh
ñeá khoå, cuõng chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì khi aáy Ñaïi
Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo
troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-
la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà boán
Tónh löï, cuõng chaúng tö duy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì khi
thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taùm
Giaûi thoaùt, cuõng chaúng tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ
gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm
vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå
chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà boán
Nieäm truï, cuõng chaúng tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì khi aáy Ñaïi
Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo
troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-
la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà naêm
loaïi maét, cuõng chaúng tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng thì khi aáy Ñaïi Boà-
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà möôøi
löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo
troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân
maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng
ñaéc trí Nhaát thieát trí.
khoâng queân maát, cuõng chaúng tö duy veà taùnh luoân luoân xaû thì khi aáy
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà trí
Nhaát thieát, cuõng chaúng tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì
caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn
Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc
trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo troàng; vì
caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân maõn Ba-
la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng ñaéc trí
Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà quaû Döï
löu, cuõng chaúng tö duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn thì khi aáy
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà quaû vò
Ñoäc giaùc thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ gieo
troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå laøm vieân
maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn neân coù theå chöùng
ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng caên laønh ñaõ
Naøy Thieän Hieän, neáu khi naøo Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät thì khi aáy Ñaïi Boà-taùt coù theå taêng tröôûng
caên laønh ñaõ gieo troàng; vì caên laønh ñaõ gieo troàng ñöôïc taêng tröôûng neân
coù theå laøm vieân maõn Ba-la-maät-ña; vì Ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn
neân coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà saéc,
cuõng chaúng neân tö duy veà thoï, töôûng, haønh, thöùc môùi coù ñuû khaû naêng
tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà nhaõn xöù,
cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù môùi coù ñuû khaû naêng
tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà saéc xöù,
cuõng chaúng neân tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù môùi coù ñuû
khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà nhaõn giôùi,
cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi môùi coù ñuû khaû
naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà saéc giôùi,
cuõng chaúng neân tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi môùi coù ñuû
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà nhaõn thöùc
giôùi, cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi môùi coù
ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà nhaõn xuùc,
cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc môùi coù ñuû khaû
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng neân tö duy veà caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc
haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà ñòa giôùi,
cuõng chaúng neân tö duy veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi môùi coù
toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà voâ minh,
cuõng chaúng neân tö duy veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc
haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà Boá thí ba-
la-maät-ña, cuõng chaúng neân tö duy veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi
Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà phaùp
khoâng beân trong, cuõng chaúng neân tö duy veà phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà chaân nhö,
cuõng chaúng neân tö duy veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn môùi coù
toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà Thaùnh ñeá
khoå, cuõng chaúng neân tö duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo môùi coù ñuû khaû
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà boán Tónh
löï, cuõng chaúng neân tö duy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc môùi coù
toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà taùm Giaûi
thoaùt, cuõng chaúng neân tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà boán Nieäm
truï, cuõng chaúng neân tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo môùi coù ñuû khaû
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng neân tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà naêm loaïi
maét, cuõng chaúng neân tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng môùi coù ñuû khaû
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà möôøi löïc
cuûa Phaät, cuõng chaúng neân tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
www.daitangkinh.org
baát coäng môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà phaùp
khoâng queân maát, cuõng chaúng neân tö duy veà taùnh luoân luoân xaû môùi coù
toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà trí Nhaát
thieát, cuõng chaúng neân tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng neân tö duy veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà quaû Döï
löu, cuõng chaúng neân tö duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn môùi
coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà quaû vò Ñoäc
giaùc môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö duy veà quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi
Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng
neân tö duy veà saéc, cuõng chaúng neân tö duy veà thoï, töôûng, haønh, thöùc
ngoä cao toät?
Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân
tö duy veà nhaõn xöù, cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
ngoä cao toät?

Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tö
duy veà saéc xöù, cuõng chaúng neân tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät?
duy veà nhaõn giôùi, cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi
ngoä cao toät?
duy veà saéc giôùi, cuõng chaúng neân tö duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät?
duy veà nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà nhaõn xuùc, cuõng chaúng neân tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
ngoä cao toät?
tö duy veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng neân tö
duy veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra môùi coù
toät?
duy veà ñòa giôùi, cuõng chaúng neân tö duy veà thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû
tö duy veà voâ minh, cuõng chaúng neân tö duy veà haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo môùi coù
toät?
www.daitangkinh.org
duy veà Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng chaúng neân tö duy veà Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña môùi coù ñuû khaû naêng tu
caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà phaùp khoâng beân trong, cuõng chaúng neân tö duy veà phaùp khoâng
beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng
lôùn, phaùp khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi,
phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn,
phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï
töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp
khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc
haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà chaân nhö, cuõng chaúng neân tö duy veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
duy veà Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng neân tö duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
duy veà boán Tónh löï, cuõng chaúng neân tö duy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
duy veà taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng neân tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-
taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà boán Nieäm truï, cuõng chaúng neân tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn, boán
Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo
ngoä cao toät?
duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng neân tö duy veà phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh
Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà naêm loaïi maét, cuõng chaúng neân tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng
ngoä cao toät?
duy veà möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng neân tö duy veà boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà phaùp khoâng queân maát, cuõng chaúng neân tö duy veà taùnh luoân
luoân xaû môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
tö duy veà trí Nhaát thieát, cuõng chaúng neân tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng neân tö duy veà taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt,
duy veà quaû Döï löu, cuõng chaúng neân tö duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû
duy veà quaû vò Ñoäc giaùc môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt,
www.daitangkinh.org
duy veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt môùi coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi
Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
duy veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät môùi coù ñuû khaû naêng tu
caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?


QUYEÅN 353
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà saéc, chaúng tö duy veà
thoï, töôûng, haønh, thöùc thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc;
neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng
tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi
Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc, chaúng tö duy veà thoï, töôûng, haønh, thöùc thì
chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm
ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi
Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän,
neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät thì phaûi sieâng naêng tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa,
chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà nhaõn xöù, chaúng tö
duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc,
Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû
Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn xöù, chaúng tö duy veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc.
Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû
naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì
vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt,
muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì phaûi sieâng naêng tu hoïc
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc
phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà saéc xöù, chaúng tö duy
veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
www.daitangkinh.org
Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng
cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc xöù, chaúng tö duy veà
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì
cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu haïnh Ñaïi
Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì phaûi sieâng naêng
tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém
caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà nhaõn giôùi, chaúng tö
duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc,
Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn giôùi, chaúng tö duy veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc.
phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà saéc giôùi, chaúng tö
duy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì
chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà saéc giôùi, chaúng tö duy
veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ
saéc thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu
haïnh Ñaïi Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì phaûi
sieâng naêng tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy,
nhieãm ñaém caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà nhaõn thöùc giôùi,
chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi thì nhieãm ñaém nôi caùc
coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc
thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn thöùc giôùi,
chaúng tö duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi thì chaúng nhieãm ñaém
nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà nhaõn xuùc, chaúng tö
duy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc,
Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà nhaõn xuùc, chaúng tö duy veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc.
phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, chaúng tö duy veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc;
neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng
tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi
Boà-taùt chaúng tö duy veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng
tö duy veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra thì
chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm
www.daitangkinh.org

Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà ñòa giôùi, chaúng tö duy
veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà ñòa giôùi, chaúng tö duy veà thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì phaûi sieâng naêng
tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém
caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà voâ minh, chaúng tö
duy veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu
nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu
caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-
taùt chaúng tö duy veà voâ minh, chaúng tö duy veà haønh cho ñeán laõo töû, saàu
bi khoå öu naõo thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu
chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû naêng tu
caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy
Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt, muoán chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì phaûi sieâng naêng tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà Boá thí ba-la-maät-ña,
chaúng tö duy veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém
nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh
Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt
chaúng tö duy veà Boá thí ba-la-maät-ña, chaúng tö duy veà Tònh giôùi cho
ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà phaùp khoâng beân
trong, chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém
nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh
Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt
chaúng tö duy veà phaùp khoâng beân trong, chaúng tö duy veà phaùp khoâng
beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì chaúng nhieãm
ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Duïc, Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt
muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì
phaûi sieâng naêng tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö
duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà chaân nhö, chaúng tö
duy veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi
ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà chaân nhö, chaúng tö duy
veà phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì chaúng nhieãm
duy, nhieãm ñaém caùc phaùp
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà Thaùnh ñeá khoå,
chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi
ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà Thaùnh ñeá khoå, chaúng tö
duy veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà boán Tónh löï, chaúng tö
duy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà boán Tónh löï, chaúng tö duy veà
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà taùm Giaûi thoaùt, chaúng
tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì nhieãm
ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taùm Giaûi
thoaùt, chaúng tö duy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm

Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà boán Nieäm truï, chaúng
tö duy veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc,
Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà boán Nieäm truï, chaúng tö duy veà boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo thì chaúng nhieãm ñaém nôi
caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt
muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät
thì phaûi sieâng naêng tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän thì
nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng tö duy veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc.
vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt, muoán
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì phaûi sieâng naêng tu hoïc Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà naêm loaïi maét, chaúng
tö duy veà saùu pheùp thaàn thoâng thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ
saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû
naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu
Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà naêm loaïi maét, chaúng tö duy veà saùu pheùp
thaàn thoâng thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà möôøi löïc cuûa Phaät,
chaúng tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì nhieãm
ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà möôøi löïc
cuûa Phaät, chaúng tö duy veà boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà phaùp khoâng queân
maát, chaúng tö duy veà taùnh luoân luoân xaû thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi
ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà phaùp khoâng queân maát,
chaúng tö duy veà taùnh luoân luoân xaû thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc
thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì phaûi sieâng naêng tu
hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc
phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà trí Nhaát thieát, chaúng
tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì nhieãm ñaém nôi caùc
coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc
thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà trí Nhaát thieát,
chaúng tö duy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì chaúng nhieãm
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì nhieãm ñaém nôi
caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ
saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni, chaúng tö duy veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì chaúng
nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi
caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi
Boà-taùt muoán tu haïnh Ñaïi Boà-taùt, muoán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät thì phaûi sieâng naêng tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, chaúng neân
tö duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà quaû Döï löu, chaúng
tö duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn thì nhieãm ñaém nôi caùc coõi
ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà quaû Döï löu, chaúng tö
duy veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn thì chaúng nhieãm ñaém nôi
caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc,
Saéc, Voâ saéc thì coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà quaû vò Ñoäc giaùc thì
nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc; neáu nhieãm ñaém nôi caùc coõi
Duïc, Saéc, Voâ saéc thì chaúng coù ñuû khaû naêng tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng tö duy veà
quaû vò Ñoäc giaùc thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc.
www.daitangkinh.org
phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt coù theå tin töôûng, laøm theo; cuõng chaúng thaáy chaân nhö nôi taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt thì chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc.
phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tö duy veà quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät coù theå tin töôûng, laøm theo; cuõng chaúng thaáy chaân
nhö nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät thì chaúng nhieãm ñaém
nôi caùc coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc. Neáu chaúng nhieãm ñaém nôi caùc coõi
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa thì neân an truù ôû ñaâu?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi saéc, cuõng chaúng neân truï nôi thoï,
töôûng, haønh, thöùc.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi nhaõn xöù, cuõng chaúng neân truï nôi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi saéc xöù, cuõng chaúng neân truï nôi
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi nhaõn giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi saéc giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng neân truï
nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi nhaõn xuùc, cuõng chaúng neân truï nôi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra, cuõng chaúng neân truï nôi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi ñòa giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi voâ minh, cuõng chaúng neân truï nôi
haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi
khoå öu naõo.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng
chaúng neân truï nôi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi phaùp khoâng beân trong, cuõng
chaúng neân truï nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
www.daitangkinh.org
töï taùnh.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi chaân nhö, cuõng chaúng neân truï nôi
phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh
bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng neân truï
nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi boán Tónh löï, cuõng chaúng neân truï
nôi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng neân
truï nôi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi boán Nieäm truï, cuõng chaúng neân truï
nôi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng
chaúng neân truï nôi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi naêm loaïi maét, cuõng chaúng neân truï
nôi saùu pheùp thaàn thoâng.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng
neân truï nôi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi phaùp khoâng queân maát, cuõng chaúng
neân truï nôi taùnh luoân luoân xaû.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi trí Nhaát thieát, cuõng chaúng neân truï
nôi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.

maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng
chaúng neân truï nôi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi quaû Döï löu, cuõng chaúng neân truï
nôi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi quaû vò Ñoäc giaùc.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt.
maät-ña saâu xa thì chaúng neân truï nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi saéc, cuõng chaúng neân
truï nôi thoï, töôûng, haønh, thöùc?
Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi nhaõn xöù, cuõng chaúng
neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi saéc xöù, cuõng chaúng
neân truï nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi nhaõn giôùi, cuõng chaúng
neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi saéc giôùi, cuõng chaúng
neân truï nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi nhaõn thöùc giôùi, cuõng
chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi nhaõn xuùc, cuõng chaúng
www.daitangkinh.org
neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc?

Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng neân truï nôi caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi ñòa giôùi, cuõng chaúng
neân truï nôi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi voâ minh, cuõng chaúng
neân truï nôi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi Boá thí ba-la-maät-ña,
cuõng chaúng neân truï nôi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi phaùp khoâng beân trong,
cuõng chaúng neân truï nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp
taùnh töï taùnh?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi chaân nhö, cuõng chaúng
neân truï nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi Thaùnh ñeá khoå, cuõng
chaúng neân truï nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi boán Tónh löï, cuõng
chaúng neân truï nôi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi taùm Giaûi thoaùt, cuõng
chaúng neân truï nôi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi boán Nieäm truï, cuõng
chaúng neân truï nôi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng chaúng neân truï nôi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi naêm loaïi maét, cuõng
chaúng neân truï nôi saùu pheùp thaàn thoâng?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi möôøi löïc cuûa Phaät,
cuõng chaúng neân truï nôi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi phaùp khoâng queân maát,
cuõng chaúng neân truï nôi taùnh luoân luoân xaû?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi trí Nhaát thieát, cuõng
chaúng neân truï nôi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-
ni, cuõng chaúng neân truï nôi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi quaû Döï löu, cuõng
chaúng neân truï nôi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi quaû vò Ñoäc giaùc?
www.daitangkinh.org
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt?
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng neân truï nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tinh caàn tu hoïc Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, vì ñoái vôùi taát caû phaùp khoâng chaáp tröôùc neân chaúng
neân truï nôi saéc, cuõng chaúng neân truï nôi thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng
neân truï nôi nhaõn xöù, cuõng chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù;
chaúng neân truï nôi saéc xöù, cuõng chaúng neân truï nôi thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù; chaúng neân truï nôi nhaõn giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng neân truï nôi saéc giôùi, cuõng chaúng neân
truï nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaúng neân truï nôi nhaõn thöùc
giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng
neân truï nôi nhaõn xuùc, cuõng chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc; chaúng neân truï nôi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng
chaúng neân truï nôi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra; chaúng neân truï nôi ñòa giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng neân truï nôi voâ minh, cuõng chaúng neân
truï nôi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng neân truï nôi Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng
chaúng neân truï nôi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña; chaúng neân truï nôi phaùp khoâng beân trong, cuõng chaúng neân
truï nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng
bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp
khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp
khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp
khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh; chaúng neân truï nôi chaân nhö, cuõng chaúng neân truï nôi phaùp giôùi,
giôùi chaúng theå nghó baøn; chaúng neân truï nôi Thaùnh ñeá khoå, cuõng
chaúng neân truï nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chaúng neân truï nôi boán
Tónh löï, cuõng chaúng neân truï nôi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
chaúng neân truï nôi taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng neân truï nôi taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng neân truï nôi boán Nieäm truï,
cuõng chaúng neân truï nôi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chaúng neân truï nôi
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng neân truï nôi phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng neân truï nôi naêm loaïi maét, cuõng
chaúng neân truï nôi saùu pheùp thaàn thoâng; chaúng neân truï nôi phaùp moân
Tam-ma-ñòa, cuõng chaúng neân truï nôi phaùp moân Ñaø-la-ni; chaúng neân
truï nôi möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng neân truï nôi boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng; chaúng neân truï nôi phaùp khoâng queân maát, cuõng
chaúng neân truï nôi taùnh luoân luoân xaû; chaúng neân truï nôi trí Nhaát thieát,
cuõng chaúng neân truï nôi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaúng neân
truï nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng neân truï nôi taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; chaúng neân truï nôi quaû Döï löu, cuõng chaúng neân truï
nôi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; chaúng neân truï nôi quaû vò Ñoäc
giaùc; chaúng neân truï nôi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; chaúng neân truï nôi quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi
Boà-taùt aáy chaúng thaáy coù phaùp naøo coù theå ôû trong ñoù maø khôûi chaáp
tröôùc vaø an truù.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy laø Ñaïi Boà-taùt duøng söï khoâng chaáp
tröôùc vaø khoâng an truù laøm phöông tieän ñeå tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt suy nghó theá naøy: “Neáu coù
theå khoâng chaáp tröôùc, khoâng an truù nhö theá maø haønh ñuùng neûo Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa laø haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu coù theå
khoâng chaáp tröôùc, khoâng an truù nhö theá maø tu ñuùng neûo Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Ta neân haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa nhö theá; ta neân tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
nhö theá.”
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do suy nghó nhö theá neân baùm
laáy hình, töôùng, chaáp tröôùc maø xa lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu xa
lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì xa lìa Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh
www.daitangkinh.org
giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña; cuõng xa lìa phaùp khoâng beân trong, phaùp
khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng,
phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp
khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp
khoâng taûn maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh,
phaùp khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû
phaùp, phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh,
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng xa lìa
chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng xa lìa Thaùnh ñeá
khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng xa lìa boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; cuõng xa lìa taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng xa lìa boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; cuõng xa lìa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng xa lìa naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng; cuõng xa lìa möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng; cuõng xa lìa phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng
xa lìa trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng xa lìa
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng xa lìa
taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; cuõng xa lìa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái
vôùi taát caû phaùp, khoâng coù söï chaáp tröôùc; vì chaúng phaûi Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa coù taùnh chaáp tröôùc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå
ñoái vôùi caùc phaùp coù söï chaáp tröôùc. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi
Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñoái vôùi taát caû phaùp vaø Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa ñeàu khoâng chaáp tröôùc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, khôûi töôûng nhö theá naøy: “Ñaây laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; ta
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña töùc laø haønh khaép moïi thaät töôùng cuûa caùc
phaùp.”
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do khôûi töôûng naøy neân ñaõ thoaùi
chuyeån ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu thoaùi chuyeån ñoái vôùi Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña thì thoaùi chuyeån ñoái vôùi Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn,
Tònh giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña; cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi phaùp khoâng
beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng
thoaùi chuyeån ñoái vôùi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh,
phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn;
cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo;
cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc; cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng thoaùi
chuyeån ñoái vôùi naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng thoaùi chuyeån
ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng;
cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû;
cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt; cuõng thoaùi chuyeån ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa laø taát caû haït
gioáng caên baûn cuûa phaùp laønh. Neáu thoaùi chuyeån ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña töùc laø laøm maát heát taát caû caùc phaùp laønh.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 354
Laïi nöõa Thieän Hieän, hoaëc Ñaïi Boà-taùt suy nghó nhö theá naøy:
“Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy khaép Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng
goàm thaâu, giöõ laáy khaép phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép
Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng goàm thaâu, giöõ laáy
khaép taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo;
cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép naêm
loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép möôøi löïc
cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng goàm thaâu, giöõ
laáy khaép phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng goàm thaâu, giöõ
laáy khaép trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng goàm
thaâu, giöõ laáy khaép taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa; cuõng goàm thaâu, giöõ laáy khaép taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; cuõng
goàm thaâu, giöõ laáy khaép quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.”
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt aáy suy nghó nhö theá töùc laø ñaõ töø
boû Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; neáu töø boû Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì chaúng coù
khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy
phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ
laáy Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng chaúng coù khaû naêng
goàm thaâu, giöõ laáy boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng
chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu,
giöõ laáy boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng chaúng coù khaû naêng
goàm thaâu, giöõ laáy phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy naêm
loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ
laáy möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng
chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân
luoân xaû; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng chaúng coù khaû naêng goàm thaâu,
giöõ laáy taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng
chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; cuõng
chaúng coù khaû naêng goàm thaâu, giöõ laáy quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
www.daitangkinh.org
Phaät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
maø coù theå goàm thaâu, giöõ laáy khaép caùc phaùp thieän thuø thaéng vaø chöùng
quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, hoaëc Ñaïi Boà-taùt suy nghó nhö theá naøy: “An
truù nôi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät nhaát
ñònh ñöôïc thoï kyù.”
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu suy nghó nhö theá töùc laø ñaõ töø
boû Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa; neáu töø boû Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì
ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaúng ñöôïc thoï kyù. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì chaúng phaûi lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø ñoái vôùi quaû vò Giaùc
ngoä cao toät coù theå ñöôïc thoï kyù.
Laïi nöõa Thieän Hieän, hoaëc Ñaïi Boà-taùt suy nghó nhö theá naøy:
“An truù nôi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña töùc laø daãn daét, phaùt huy khaép Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
cuõng an truù khaép phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp
khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp
khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng an truù khaép chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng an truù khaép Thaùnh ñeá
khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép boán Tónh
löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép taùm
Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng daãn
daét, phaùt huy khaép boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng daãn
daét, phaùt huy khaép phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép naêm loaïi maét,
saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép möôøi löïc cuûa Phaät,
boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät
baát coäng; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng daãn daét, phaùt huy khaép
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû.”
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu nghó nhö theá töùc laø töø boû
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; neáu töø boû Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì chaúng coù
khaû naêng daãn daét, phaùt huy Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng chaúng coù khaû naêng an truù nôi
ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh; cuõng chaúng coù khaû naêng an truù nôi chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng chaúng coù khaû naêng an truù
nôi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng chaúng coù khaû naêng
daãn daét, phaùt huy boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng
chaúng coù khaû naêng daãn daét, phaùt huy taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng chaúng coù khaû naêng daãn daét,
phaùt huy boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng chaúng coù khaû
naêng daãn daét, phaùt huy phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng chaúng coù khaû naêng daãn daét, phaùt
huy naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng chaúng coù khaû naêng daãn
daét, phaùt huy möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng chaúng coù khaû naêng
daãn daét, phaùt huy phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng
chaúng coù khaû naêng daãn daét, phaùt huy taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng chaúng coù khaû naêng daãn daét, phaùt
huy trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng chaúng coù
khaû naêng daãn daét, phaùt huy ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû. Vì sao?
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø coù khaû
naêng daãn daét, phaùt huy, an truù nôi phaùp thieän.
Laïi nöõa Thieän Hieän, hoaëc Ñaïi Boà-taùt suy nghó: “Phaät nhaän bieát
caùc phaùp khoâng coù töôùng goàm thaâu giöõ laáy, töï chöùng quaû vò Giaùc ngoä
cao toät; ñaõ ñaéc quaû vò aáy roài thì vì caùc höõu tình neâu giaûng, chæ roõ thaät
töôùng cuûa caùc phaùp.”
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu suy nghó nhö theá töùc laø ñaõ töø
boû Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Nhö Lai
ñoái vôùi caùc phaùp, khoâng nhaän thöùc, laõnh hoäi, khoâng neâu giaûng, khoâng
chæ roõ. Vì sao? Vì thaät taùnh cuûa caùc phaùp laø chaúng theå nhaän thöùc, laõnh
hoäi, chaúng theå neâu baøy, theá thì laøm sao ñaït ñöôïc caùi coù söï nhaän thöùc,
laõnh hoäi, neâu giaûng, chæ roõ? Neáu cho raèng ñoái vôùi taát caû caùc phaùp thaät
coù caùc vieäc aáy thì laø ñieàu khoâng theå xaûy ra.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì
laøm theá naøo ñeå xa lìa caùc thöù laàm loãi nhö vaäy?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, hoaëc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña suy nghó theá naøy: “Caùc phaùp khoâng coù sôû höõu, chaúng theå naém baét;
neáu caùc phaùp ñaõ khoâng coù sôû höõu, chaúng theå naém baét thì khoâng coù chuû
theå theå hieän söï nhaän thöùc, hieåu bieát, cuõng khoâng coù chuû theå neâu giaûng,
chæ roõ. Neáu haønh nhö theá laø haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, xa lìa caùc laàm
loãi.” Neáu Ñaïi Boà-taùt chaáp tröôùc caùc phaùp laø khoâng coù sôû höõu, chaúng
theå naém baét thì xa lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän,
vì Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng coù söï
chaáp tröôùc, khoâng coù söï goàm thaâu, giöõ laáy. Neáu ñoái vôùi caùc phaùp maø
coù söï chaáp tröôùc, coù söï goàm thaâu, giöõ laáy thì laø xa lìa Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Khi aáy, Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña laø xa lìa hay chaúng xa lìa? Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh
giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña ñoái vôùi Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi,
Boá thí ba-la-maät-ña laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, phaùp khoâng beân trong ñoái vôùi phaùp khoâng beân
trong laø xa lìa hay chaúng xa lìa? Phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
taùnh töï taùnh ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, chaân nhö ñoái vôùi chaân nhö laø xa lìa hay chaúng xa
lìa? Phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc,
taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn ñoái vôùi phaùp giôùi cho ñeán caûnh
giôùi chaúng theå nghó baøn laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, Thaùnh ñeá khoå ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå laø xa lìa hay
chaúng xa lìa? Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, boán Tónh löï ñoái vôùi boán Tónh löï laø xa lìa hay
chaúng xa lìa? Boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc ñoái vôùi boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, taùm Giaûi thoaùt ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt laø xa lìa
hay chaúng xa lìa? Taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù ñoái
vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù laø xa lìa hay chaúng
xa lìa?
Baïch Theá Toân, boán Nieäm truï ñoái vôùi boán Nieäm truï laø xa lìa hay
chaúng xa lìa? Boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng ñoái vôùi phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng laø xa lìa hay chaúng xa lìa? Phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, naêm loaïi maét ñoái vôùi naêm loaïi maét laø xa lìa hay
chaúng xa lìa? Saùu pheùp thaàn thoâng ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng laø xa
lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, möôøi löïc cuûa Phaät ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät laø
www.daitangkinh.org
xa lìa hay chaúng xa lìa? Boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng ñoái
vôùi boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng laø xa lìa
hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, phaùp khoâng queân maát ñoái vôùi phaùp khoâng queân
maát laø xa lìa hay chaúng xa lìa? Taùnh luoân luoân xaû ñoái vôùi trí Ñaïo
töôùng, taùnh luoân luoân xaû laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni ñoái vôùi taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni laø xa lìa hay chaúng xa lìa? Taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, trí Nhaát thieát ñoái vôùi trí Nhaát thieát laø xa lìa hay
chaúng xa lìa? Trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng laø xa lìa hay chaúng xa lìa?
Baïch Theá Toân, neáu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng
chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí
ba-la-maät-ña ñoái vôùi Tónh löï cho ñeán Boá thí ba-la-maät-ña duø xa lìa, duø
chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu
daãn, phaùt huy Tónh löï cho ñeán Boá thí ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp khoâng beân trong ñoái vôùi phaùp khoâng
beân trong duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå
khoâng chaáp tröôùc maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh
töï taùnh duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng
chaáp tröôùc maø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh?
Baïch Theá Toân, neáu chaân nhö ñoái vôùi chaân nhö duø xa lìa, duø
chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø an truù
nôi chaân nhö?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn ñoái vôùi
phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn duø xa lìa, duø chaúng
xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø an truù nôi
chaân nhö?
Baïch Theá Toân, neáu Thaùnh ñeá khoå ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå duø xa
lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø
an truù nôi Thaùnh ñeá khoå?
Baïch Theá Toân, neáu Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo ñoái vôùi Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå
khoâng chaáp tröôùc maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo?
Baïch Theá Toân, neáu boán Tónh löï ñoái vôùi boán Tónh löï duø xa lìa, duø
daãn, phaùt huy boán Tónh löï?
Baïch Theá Toân, neáu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc ñoái vôùi boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi
Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc?
Baïch Theá Toân, neáu taùm Giaûi thoaùt ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt duø xa
lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø
neâu daãn, phaùt huy taùm Giaûi thoaùt?
Baïch Theá Toân, neáu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù duø xa lìa, duø
daãn, phaùt huy taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù?
Baïch Theá Toân, neáu boán Nieäm truï ñoái vôùi boán Nieäm truï duø xa lìa,
duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø
neâu daãn, phaùt huy boán Nieäm truï?
Baïch Theá Toân, neáu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo ñoái vôùi boán Chaùnh
ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm
sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy boán
www.daitangkinh.org
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo?

Baïch Theá Toân, neáu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng ñoái vôùi phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi
Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän
ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän duø xa lìa, duø
chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø
neâu daãn, phaùt huy phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän?
Baïch Theá Toân, neáu naêm loaïi maét ñoái vôùi naêm loaïi maét duø xa lìa,
neâu daãn, phaùt huy naêm loaïi maét?
Baïch Theá Toân, neáu saùu pheùp thaàn thoâng ñoái vôùi saùu pheùp thaàn
thoâng duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng
chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy saùu pheùp thaàn thoâng?
Baïch Theá Toân, neáu möôøi löïc cuûa Phaät ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät
duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy möôøi löïc cuûa Phaät?
Baïch Theá Toân, neáu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng ñoái
vôùi boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng duø xa lìa,
neâu daãn, phaùt huy boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát
coäng?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp khoâng queân maát ñoái vôùi phaùp khoâng
queân maát duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå
khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy phaùp khoâng queân maát?
Baïch Theá Toân, neáu taùnh luoân luoân xaû ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, taùnh
luoân luoân xaû duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå
khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taùnh luoân luoân xaû?
Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni ñoái vôùi taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå
khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni?
Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa ñoái vôùi taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-
taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa?
Baïch Theá Toân, neáu trí Nhaát thieát ñoái vôùi trí Nhaát thieát duø xa lìa,
neâu daãn, phaùt huy trí Nhaát thieát?
Baïch Theá Toân, neáu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng ñoái vôùi trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao
Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi Boà-
taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí
ba-la-maät-ña ñoái vôùi Tónh löï cho ñeán Boá thí ba-la-maät-ña chaúng phaûi
xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy Tónh löï cho ñeán Boá thí ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong ñoái vôùi phaùp khoâng beân
trong duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng
chaáp tröôùc maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh
töï taùnh duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng
chaáp tröôùc maø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, chaân nhö ñoái vôùi chaân nhö duø xa lìa, duø chaúng
chaân nhö.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn ñoái vôùi
phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn duø xa lìa, duø chaúng
chaân nhö.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå duø xa lìa,
duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø an
truù nôi Thaùnh ñeá khoå.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo duø xa lìa, duø chaúng xa lìa thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå
khoâng chaáp tröôùc maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï ñoái vôùi boán Tónh löï chaúng phaûi xa
lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy boán Tónh löï.
Naøy Thieän Hieän, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc ñoái vôùi boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì
vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt chaúng
phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng
chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taùm Giaûi thoaùt.
Naøy Thieän Hieän, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng phaûi xa
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù.
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï ñoái vôùi boán Nieäm truï chaúng phaûi
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy boán Nieäm truï.
Naøy Thieän Hieän, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn
cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa.
Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng ñoái vôùi phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa.
Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän
ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng phaûi xa
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét ñoái vôùi naêm loaïi maét chaúng phaûi
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy naêm loaïi maét.
Naøy Thieän Hieän, saùu pheùp thaàn thoâng ñoái vôùi saùu pheùp thaàn
thoâng chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt
coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy saùu pheùp thaàn thoâng.
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät
chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå
khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy möôøi löïc cuûa Phaät.
Naøy Thieän Hieän, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng ñoái vôùi
boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng phaûi
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát ñoái vôùi phaùp khoâng
queân maát chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi
Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy phaùp khoâng
queân maát.
Naøy Thieän Hieän, taùnh luoân luoân xaû ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, taùnh
luoân luoân xaû chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi
Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taùnh luoân luoân
xaû.
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni ñoái vôùi taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì vaäy, Ñaïi
Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân
www.daitangkinh.org
Ñaø-la-ni.
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa ñoái vôùi taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa lìa. Vì
vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát ñoái vôùi trí Nhaát thieát chaúng phaûi
tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy trí Nhaát thieát.
Naøy Thieän Hieän, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng ñoái vôùi trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng phaûi xa lìa, chaúng phaûi chaúng xa
lìa. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt coù theå khoâng chaáp tröôùc maø neâu daãn, phaùt huy
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh ñuùng neûo Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc saéc, cho ñaây laø saéc, saéc naøy thuoäc
phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc thoï, töôûng, haønh, thöùc, cho ñaây laø
thoï, töôûng, haønh, thöùc thoï, töôûng, haønh, thöùc naøy thuoäc caùc phaùp kia.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh ñuùng neûo Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc nhaõn xöù, cho ñaây laø nhaõn xöù, nhaõn xöù
naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù,
cho ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù naøy thuoäc
caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc saéc xöù, cho ñaây laø saéc xöù, saéc xöù naøy
thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù,
cho ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc nhaõn giôùi, cho ñaây laø nhaõn giôùi, nhaõn
giôùi naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi, cho ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi
naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc saéc giôùi, cho ñaây laø saéc giôùi, saéc giôùi
naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi, cho ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi naøy thuoäc caùc phaùp kia.

maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc nhaõn thöùc giôùi, cho ñaây laø nhaõn thöùc
giôùi, nhaõn thöùc giôùi naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, cho ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc nhaõn xuùc, cho ñaây laø nhaõn xuùc, nhaõn
xuùc naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc, cho ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc naøy
thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra, cho ñaây laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, cho ñaây laø caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra naøy thuoäc caùc phaùp kia.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh ñuùng neûo Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc ñòa giôùi, cho ñaây laø ñòa giôùi, ñòa
giôùi naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi, cho ñaây laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi,
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc voâ minh, cho ñaây laø voâ minh, voâ
minh naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, cho ñaây
laø haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi
khoå öu naõo naøy thuoäc caùc phaùp kia.
la-maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc Boá thí ba-la-maät-ña, cho ñaây laø
Boá thí ba-la-maät-ña, Boá thí ba-la-maät-ña naøy thuoäc phaùp kia; cuõng
chaúng chaáp tröôùc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, cho ñaây laø Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, Tònh
giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy thuoäc caùc phaùp kia.
www.daitangkinh.org
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc phaùp khoâng beân trong, cho ñaây laø
phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân trong naøy thuoäc phaùp kia; cuõng
chaúng chaáp tröôùc phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh, cho ñaây laø phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh, phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc chaân nhö, cho ñaây laø chaân nhö,
chaân nhö naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc phaùp giôùi, phaùp
taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh
ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn, cho ñaây laø phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn, phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn naøy
thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc Thaùnh ñeá khoå, cho ñaây laø Thaùnh ñeá
khoå, Thaùnh ñeá khoå naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo, cho ñaây laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc boán Tónh löï, cho ñaây laø boán Tónh löï,
boán Tónh löï naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc, cho ñaây laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc taùm Giaûi thoaùt, cho ñaây laø taùm Giaûi
thoaùt, taùm Giaûi thoaùt naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cho ñaây laø taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc boán Nieäm truï, cho ñaây laø boán Nieäm
truï, boán Nieäm truï naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc boán
taùm chi Thaùnh ñaïo, cho ñaây laø boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo, boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo naøy thuoäc
caùc phaùp kia.
la-maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
cho ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, cho ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän naøy thuoäc caùc
phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc naêm loaïi maét, cho ñaây laø naêm loaïi
maét, naêm loaïi maét naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc saùu
pheùp thaàn thoâng, cho ñaây laø saùu pheùp thaàn thoâng, saùu pheùp thaàn thoâng
naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc möôøi löïc cuûa Phaät, cho ñaây laø möôøi
löïc cuûa Phaät, möôøi löïc cuûa Phaät naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp
tröôùc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, cho ñaây laø boán ñieàu
khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, boán ñieàu khoâng sôï
cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc phaùp khoâng queân maát, cho ñaây laø
phaùp khoâng queân maát, phaùp khoâng queân maát naøy thuoäc phaùp kia; cuõng
chaúng chaáp tröôùc taùnh luoân luoân xaû, cho ñaây laø taùnh luoân luoân xaû, taùnh
luoân luoân xaû naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc trí Nhaát thieát, cho ñaây laø trí Nhaát
www.daitangkinh.org
thieát, trí Nhaát thieát naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, cho ñaây laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, cho ñaây laø
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni naøy thuoäc phaùp
kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cho ñaây laø
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa naøy thuoäc
caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc quaû Döï löu, cho ñaây laø quaû Döï löu,
quaû Döï löu naøy thuoäc phaùp kia; cuõng chaúng chaáp tröôùc quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, cho ñaây laø quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc quaû vò Ñoäc giaùc, cho ñaây laø quaû vò
Ñoäc giaùc, quaû vò Ñoäc giaùc naøy thuoäc caùc phaùp kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cho ñaây laø
taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt naøy thuoäc caùc phaùp
kia.
maät-ña saâu xa, chaúng chaáp tröôùc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät,
cho ñaây laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät naøy thuoäc caùc phaùp kia.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp nhö theá, vì
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
cuõng coù theå neâu daãn, phaùt huy Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi,
Boá thí ba-la-maät-ña.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå an truù nôi phaùp khoâng beân trong; cuõng
coù theå an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå an truù nôi chaân nhö; cuõng coù theå an truù
nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc,
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; cuõng coù theå an
truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy boán Tónh löï; cuõng coù
theå neâu daãn, phaùt huy boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy taùm Giaûi thoaùt; cuõng
coù theå neâu daãn, phaùt huy taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy boán Nieäm truï; cuõng coù
theå neâu daãn, phaùt huy boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng; cuõng coù theå neâu daãn, phaùt huy phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy naêm loaïi maét; cuõng coù
theå neâu daãn, phaùt huy saùu pheùp thaàn thoâng.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy möôøi löïc cuûa Phaät;
cuõng coù theå neâu daãn, phaùt huy boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát
coäng.
www.daitangkinh.org
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy phaùp khoâng queân maát;
cuõng coù theå neâu daãn, phaùt huy taùnh luoân luoân xaû.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni; cuõng coù theå neâu daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
khoâng chaáp tröôùc neân coù theå neâu daãn, phaùt huy trí Nhaát thieát; cuõng coù
theå neâu daãn, phaùt huy trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì neáu Ñaïi Boà-taùt khi haønh ñuùng neûo Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi caùc phaùp coù söï chaáp tröôùc, cho ñaây laø
phaùp, phaùp naøy thuoäc phaùp kia, thì chaúng theå tuøy yù neâu daãn, phaùt huy,
an truù nôi caùc coâng ñöùc thuø thaéng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh ñuùng neûo Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, chaúng quaùn saéc hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc
laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; cuõng chaúng
quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc
hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn nhaõn xöù hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh,
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; cuõng
chaúng quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn saéc xöù hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc
quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn nhaõn giôùi hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
chaúng quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn saéc giôùi hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc
quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát
tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa; cuõng chaúng quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc thöôøng,
hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh
hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn nhaõn xuùc hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
chaúng quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; cuõng chaúng quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc
www.daitangkinh.org
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn ñòa giôùi hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc
quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn voâ minh hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
chaúng quaùn haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc
khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa.


QUYEÅN 355
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa;
cuõng chaúng quaùn Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc thöôøng, hoaëc
voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc
baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa; cuõng chaúng quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn chaân nhö hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa;
www.daitangkinh.org
cuõng chaúng quaùn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc
thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ,
hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa
lìa hoaëc chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
lìa; cuõng chaúng quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc
baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng
xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn boán Tónh löï hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
cuõng chaúng quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc thöôøng, hoaëc
xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
cuõng chaúng quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc
hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn boán Nieäm truï hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
cuõng chaúng quaùn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc thöôøng,
chaúng xa lìa; cuõng chaúng quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn naêm loaïi maét hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
cuõng chaúng quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
cuõng chaúng quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc thöôøng,
chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc thöôøng, hoaëc
baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa; cuõng chaúng quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
www.daitangkinh.org
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn trí Nhaát thieát hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
lìa; cuõng chaúng quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc thöôøng,
chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc thöôøng,
chaúng xa lìa; cuõng chaúng quaùn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn quaû Döï löu hoaëc thöôøng, hoaëc voâ thöôøng,
cuõng chaúng quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn hoaëc thöôøng,
chaúng xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc thöôøng, hoaëc voâ
lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc thöôøng, hoaëc
xa lìa.
maät-ña saâu xa, chaúng quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc
hoaëc chaúng xa lìa.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña; cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn,
Tònh giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng an truù nôi phaùp khoâng beân trong;
cuõng coù khaû naêng an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng an truù nôi chaân nhö; cuõng coù khaû
naêng an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; cuõng coù khaû
naêng an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy boán Tónh löï; cuõng
coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy taùm Giaûi thoaùt;
cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy boán Nieäm truï;
cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
www.daitangkinh.org
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng; cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy naêm loaïi maét; cuõng
coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy saùu pheùp thaàn thoâng.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy möôøi löïc cuûa
Phaät; cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy phaùp khoâng queân
maát; cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy taùnh luoân luoân xaû.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni; cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa.
chaúng quaùn saùt neân coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy trí Nhaát thieát;
cuõng coù khaû naêng neâu daãn, phaùt huy trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi caùc phaùp coù söï quaùn saùt, hoaëc
hoaëc chaúng xa lìa, thì chaúng theå tuøy yù neâu daãn, phaùt huy, an truù nôi caùc
coâng ñöùc thuø thaéng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña saâu xa töùc laø tu haønh Tónh löï ba-la-maät-ña, cuõng laø tu haønh Tinh
taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa töùc laø tu haønh phaùp khoâng beân trong; cuõng laø tu haønh phaùp
khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp
khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng
voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng
taûn maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp
khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû phaùp,
phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
saâu xa töùc laø tu haønh chaân nhö; cuõng laø tu haønh an truù nôi phaùp giôùi,
taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn.
saâu xa töùc laø tu haønh Thaùnh ñeá khoå; cuõng laø tu haønh an truù nôi Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo.
saâu xa töùc laø tu haønh boán Tónh löï; cuõng laø tu haønh neâu daãn, phaùt huy
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
saâu xa töùc laø tu haønh taùm Giaûi thoaùt; cuõng laø tu haønh neâu daãn, phaùt
huy taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
saâu xa töùc laø tu haønh boán Nieäm truï; cuõng laø tu haønh neâu daãn, phaùt huy
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo.
saâu xa töùc laø tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; cuõng laø tu haønh neâu
daãn, phaùt huy phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
saâu xa töùc laø tu haønh naêm loaïi maét; cuõng laø tu haønh neâu daãn, phaùt huy
saùu pheùp thaàn thoâng.
saâu xa töùc laø tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät; cuõng laø tu haønh neâu daãn, phaùt
huy boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng.
www.daitangkinh.org
saâu xa töùc laø tu haønh phaùp khoâng queân maát; cuõng laø tu haønh neâu daãn,
phaùt huy taùnh luoân luoân xaû.
saâu xa töùc laø tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; cuõng laø tu haønh neâu
daãn, phaùt huy taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
saâu xa töùc laø tu haønh trí Nhaát thieát; cuõng laø tu haønh neâu daãn, phaùt huy
Laïi nöõa Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa tuøy nôi choã
ñi tôùi maø taát caû caùc phaùp Ba-la-maät-ña vaø caùc phaùp phaàn Boà-ñeà khaùc
hieän coù thaûy ñeàu ñi theo; tuøy choã ñaït ñeán maø taát caû caùc phaùp Ba-la-
maät-ña vaø caùc phaùp phaàn Boà-ñeà khaùc hieän coù thaûy ñeàu theo ñeán.
Naøy Thieän Hieän, nhö Chuyeån luaân thaùnh vöông coù boán ñoäi quaân
duõng maõnh, khi Thaùnh vöông ñi ñaâu thì boán ñoäi quaân duõng maõnh aáy
cuõng ñeàu theo ñeán. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa cuõng nhö vaäy, tuøy
theo choã ñi tôùi vaø ñaït ñeán maø taát caû phaùp Ba-la-maät-ña vaø caùc phaùp
phaàn Boà-ñeà khaùc hieän coù thaûy ñeàu ñi theo, ñaït tôùi, cöùu caùnh laø trí
Naøy Thieän Hieän, nhö ngöôøi ñaùnh xe gioûi, ñieàu khieån xe töù maõ
traùnh ñöôïc ñöôøng hieåm ñi treân ñöôøng roäng, thaúng, tuøy theo yù mình coù
theå tôùi ñöôïc choã caàn tôùi. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa cuõng nhö vaäy,
kheùo ñieàu khieån taát caû phaùp Ba-la-maät-ña vaø caùc phaùp phaàn Boà-ñeà
khaùc khieán traùnh ñöôïc choã hieåm treân con ñöôøng töø sinh töû tôùi Nieát-
baøn, ñi treân con ñöôøng chaùnh laø töï lôïi, lôïi tha ñaït ñeán ñoái töôïng mong
caàu laø trí Nhaát thieát trí.
Khi aáy Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø ñaïo laø chaúng phaûi ñaïo cuûa Ñaïi Boà-
taùt?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñaïo cuûa caùc haøng phaøm phu chaúng phaûi laø
ñaïo cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt; ñaïo cuûa caùc baäc Thanh vaên chaúng phaûi laø
ñaïo cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt; ñaïo cuûa caùc baäc Ñoäc giaùc cuõng chaúng phaûi
laø ñaïo cuûa caùc baäc Ñoäc giaùc cuõng chaúng phaûi laø ñaïo cuûa caùc Ñaïi Boà-
taùt. Ñaïo veà töï lôïi, lôïi tha laø ñaïo cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt; ñaïo cuûa trí Nhaát
thieát trí laø ñaïo cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt; ñaïo chaúng truï nôi sinh töû vaø Nieát-
baøn laø ñaïo cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt. Naøy Thieän Hieän, ñoù laø ñaïo vaø chaúng
phaûi ñaïo cuûa Ñaïi Boà-taùt.
–Baïch Theá Toân, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa xuaát hieän ôû theá
gian laø vì ñaïi söï, ñoù laø chæ roõ cho caùc Ñaïi Boà-taùt veà töôùng cuûa ñaïo vaø
chaúng phaûi ñaïo, khieán cho caùc Ñaïi Boà-taùt nhaän bieát ñoù laø ñaïo, ñoù
chaúng phaûi laø ñaïo ñeå coù theå mau chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Phaät daïy:
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa xuaát hieän ôû theá gian laø vì ñaïi söï, ñoù laø
chæ roõ cho caùc Ñaïi Boà-taùt veà töôùng cuûa ñaïo vaø chaúng phaûi ñaïo ñeå cho
caùc Ñaïi Boà-taùt nhaän bieát ñoù laø ñaïo, ñoù chaúng phaûi laø ñaïo, coù theå mau
Laïi nöõa Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa xuaát hieän ôû
theá gian laø vì ñaïi söï, ñoù laø nhaèm ñoä thoaùt cho voâ löôïng, voâ bieân höõu
tình khieán ñeàu ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc.
Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa tuy ñem laïi voâ
bieân söï lôïi laïc cho muoân ngöôøi, nhöng ñoái vôùi söï vieäc naøy khoâng chaáp
tröôùc.
Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa tuy thöôøng chæ roõ
taùc duïng cuûa saéc, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy thöôøng
chæ roõ taùc duïng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy
khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa nhaõn xöù, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, nhöng ñoái vôùi vieäc
naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa saéc xöù, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, nhöng ñoái
vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa nhaõn giôùi, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, nhöng ñoái vôùi
vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
www.daitangkinh.org
taùc duïng cuûa saéc giôùi, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, nhöng ñoái
taùc duïng cuûa nhaõn thöùc giôùi, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, nhöng
ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa nhaõn xuùc, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, nhöng ñoái vôùi
taùc duïng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, nhöng ñoái vôùi
vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy
khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa ñòa giôùi, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, nhöng
taùc duïng cuûa voâ minh, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng
chaáp tröôùc.
Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa tuy thöôøng chæ
roõ taùc duïng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng
chaáp tröôùc; tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng
chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa phaùp khoâng beân trong, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng
chaáp tröôùc; tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa chaân nhö, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc; tuy
thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, nhöng ñoái
taùc duïng cuûa Thaùnh ñeá khoå, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, nhöng ñoái vôùi
taùc duïng cuûa boán Tónh löï, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, nhöng
taùc duïng cuûa taùm Giaûi thoaùt, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa boán Nieäm truï, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, nhöng ñoái vôùi
taùc duïng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy
khoâng chaáp tröôùc; tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa naêm loaïi maét, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
www.daitangkinh.org
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa saùu pheùp thaàn thoâng, nhöng ñoái vôùi
taùc duïng cuûa möôøi löïc cuûa Phaät, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp
tröôùc; tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa phaùp khoâng queân maát, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng
chaáp tröôùc; tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa taùnh luoân luoân xaû, nhöng
taùc duïng cuûa trí Nhaát thieát, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng
chaáp tröôùc; tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa quaû Döï löu, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc;
tuy thöôøng chæ roõ taùc duïng cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng chaáp
tröôùc.
taùc duïng cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, nhöng ñoái vôùi vieäc naøy khoâng
chaáp tröôùc.
taùc duïng cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, nhöng ñoái vôùi vieäc
naøy khoâng chaáp tröôùc.
Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa daãn daét chæ neûo
cho Ñaïi Boà-taùt khieán höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät, nhaát ñònh
khoâng thoaùi chuyeån nöûa chöøng.
Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa tuy khieán cho Ñaïi
Boà-taùt xa lìa caùc baäc Thanh vaên, Ñoäc giaùc, gaàn guõi quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, nhöng ñoái vôùi caùc phaùp khoâng khôûi khoâng dieät, vì laáy taùnh an
truù cuûa caùc phaùp laøm ñònh löôïng.
Luùc baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, neáu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi taát caû
caùc phaùp khoâng khôûi khoâng dieät thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, phaûi tu Boá thí ba-la-maät-ña? Taïi sao Ñaïi Boà-
taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa phaûi tu Tònh giôùi ba-la-maät-
ña? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa phaûi tu
An nhaãn ba-la-maät-ña? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa phaûi tu Tinh taán ba-la-maät-ña? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa phaûi tu Tónh löï ba-la-maät-ña? Taïi
sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa phaûi tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa neân duyeân vôùi trí Nhaát thieát, vì caùc höõu tình maø tu Boá thí ba-
la-maät-ña; Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa neân
duyeân vôùi trí Nhaát thieát, vì caùc höõu tình maø tu Tònh giôùi ba-la-maät-
ña; Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa neân duyeân vôùi
trí Nhaát thieát, vì caùc höõu tình maø tu An nhaãn ba-la-maät-ña; Ñaïi Boà-
taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa neân duyeân vôùi trí Nhaát
thieát, vì caùc höõu tình maø tu Tinh taán ba-la-maät-ña; Ñaïi Boà-taùt khi
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa neân duyeân vôùi trí Nhaát thieát, vì
caùc höõu tình maø tu Tónh löï ba-la-maät-ña; Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa neân duyeân vôùi trí Nhaát thieát, vì caùc höõu tình
maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñem caên laønh naøy ban cho caùc
höõu tình ñeàu coù nhö nhau cuøng hoài höôùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät; khi
hoài höôùng, xa lìa ba taâm phaân bieät, ñoù laø ai hoài höôùng, hoài höôùng ñeå
laøm gì vaø hoài höôùng veà ñaâu?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñem caên laønh naøy hoài höôùng ñeán
ñoái töôïng mong ñaït laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät nhö theá thì tu saùu phaùp
Ba-la-maät-ña môùi mau ñöôïc vieân maõn; cuõng tu Töø, Bi, Hyû, Xaû cuûa baäc
www.daitangkinh.org
Boà-taùt mau ñöôïc vieân maõn. Do ñoù, choùng chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí,
cho ñeán khi an toïa nôi toøa Boà-ñeà nhieäm maàu, thöôøng chaúng xa lìa saùu
phaùp Ba-la-maät-ña nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng lìa saùu phaùp Ba-la-maät-
ña thì chaúng xa lìa trí Nhaát thieát trí. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi
Boà-taùt muoán mau chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït laø quaû vò Giaùc ngoä
cao toät thì phaûi sieâng naêng tinh taán tu hoïc saùu phaùp Ba-la-maät-ña, phaûi
sieâng naêng tinh taán tu haønh saùu phaùp Ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thöôøng sieâng naêng tinh taán tu
hoïc, tu haønh saùu phaùp Ba-la-maät-ña nhö theá, thì taát caû caên laønh mau
ñöôïc vieân maõn, choùng chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì vaäy, naøy
Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neân thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp
Ba-la-maät-ña, chaúng neân lìa nhau.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt thöôøng cuøng töông öng vôùi
saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà saéc, chaúng
phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn nhö thaät veà thoï,
töôûng, haønh, thöùc, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng,
thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña,
chaúng lìa boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà nhaõn xöù,
chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn nhö thaät veà
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
töông öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-
la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà saéc xöù, chaúng
phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn nhö thaät veà thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà nhaõn giôùi,
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà saéc giôùi,
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu
phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà nhaõn thöùc
giôùi, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn nhö thaät
veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà nhaõn xuùc,
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
töông öng; quaùn nhö thaät veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì
Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña,
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà ñòa giôùi,
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà voâ minh,
khoå öu naõo, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà Boá thí ba-la-
www.daitangkinh.org
maät-ña, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn
nhö thaät veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi
Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng
lìa boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà phaùp khoâng
beân trong, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn
nhö thaät veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, chaúng phaûi töông öng, chaúng
phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà Thaùnh ñeá khoå,
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà boán Tónh löï,
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà taùm Giaûi
thoaùt, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn nhö
thaät veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, chaúng phaûi
töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng
töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn
nhö thaät veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, chaúng phaûi
töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà naêm loaïi maét,
saùu pheùp thaàn thoâng, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông
öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-
ña, chaúng lìa boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà möôøi löïc cuûa
Phaät, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn nhö
thaät veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, chaúng phaûi töông öng,
chaúng phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng
vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà phaùp khoâng
queân maát, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng; quaùn
nhö thaät veà taùnh luoân luoân xaû, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà trí Nhaát thieát,
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
www.daitangkinh.org

Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng;
quaùn nhö thaät veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, chaúng phaûi töông öng,
chaúng phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà quaû Döï löu,
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà quaû vò Ñoäc
giaùc, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi Boà-
taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû
nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, thì Ñaïi
Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa
boû nhau.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt quaùn nhö thaät veà quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät, chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt luoân suy nghó theá naøy: “Ta
chaúng neân truï nôi saéc, cuõng chaúng neân truï nôi thoï, töôûng, haønh, thöùc.
Vì sao? Vì saéc chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng; thoï,
töôûng, haønh, thöùc cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng
truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt luoân suy nghó theá naøy: “Ta
chaúng neân truï nôi nhaõn xöù, cuõng chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xöù. Vì sao? Vì nhaõn xöù chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái
töôïng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng
phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng
chaúng neân truï nôi saéc xöù, cuõng chaúng neân truï nôi thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù. Vì sao? Vì saéc xöù chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø
ñoái töôïng; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng phaûi laø chuû theå
truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy
thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 356
chaúng neân truï nôi nhaõn giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân,
yù giôùi. Vì sao? Vì nhaõn giôùi chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø
ñoái töôïng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng
cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
chaúng neân truï nôi saéc giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi. Vì sao? Vì saéc giôùi chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng
phaûi laø ñoái töôïng; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng phaûi
laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi
Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng
lìa boû nhau.
chaúng neân truï nôi nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi. Vì sao? Vì nhaõn thöùc giôùi chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng phaûi laø ñoái töôïng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng
phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi
boû nhau.
chaúng neân truï nôi nhaõn xuùc, cuõng chaúng neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc. Vì sao? Vì nhaõn xuùc chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø
ñoái töôïng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng neân truï nôi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng
neân truï nôi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra. Vì
sao? Vì caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng phaûi laø chuû theå
truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng
chaúng neân truï nôi ñòa giôùi, cuõng chaúng neân truï nôi thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi. Vì sao? Vì ñòa giôùi chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng
phaûi laø ñoái töôïng; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng phaûi
laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-
taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû
nhau.
chaúng neân truï nôi voâ minh, cuõng chaúng neân truï nôi haønh, thöùc, danh
saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo. Vì
sao? Vì voâ minh chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng;
khoå öu naõo cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”,
thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp
Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
chaúng neân truï nôi Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng chaúng neân truï nôi Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Vì Boá
thí ba-la-maät-ña chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng;
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng
chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän
Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-
chaúng neân truï nôi phaùp khoâng beân trong, cuõng chaúng neân truï nôi
phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
taùnh, phaùp khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi
taát caû phaùp, phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Vì sao? Vì
phaùp khoâng beân trong chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái
töôïng; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
taùnh cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì
naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp
Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.
chaúng neân truï nôi chaân nhö, cuõng chaúng neân truï nôi phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn. Vì sao? Vì chaân nhö chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng phaûi laø ñoái töôïng; phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuõng
chaúng neân truï nôi boán Nieäm truï, cuõng chaúng neân truï nôi boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo. Vì sao? Vì boán Nieäm truï chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng
phaûi laø ñoái töôïng; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng neân truï nôi Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng neân truï nôi Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo. Vì sao? Vì Thaùnh ñeá khoå chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng phaûi laø ñoái töôïng; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng phaûi laø
chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-
taùt aáy thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa
boû nhau.
chaúng neân truï nôi boán Tónh löï, cuõng chaúng neân truï nôi boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc. Vì sao? Vì boán Tónh löï chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng phaûi laø ñoái töôïng; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng chaúng
boû nhau.
chaúng neân truï nôi taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng neân truï nôi taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù. Vì sao? Vì taùm Giaûi thoaùt chaúng
phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái
töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng cuøng töông öng
chaúng neân truï nôi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng neân truï
nôi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Vì sao? Vì phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng;
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng chaúng phaûi laø chuû
theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy
thöôøng cuøng töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû
nhau.
chaúng neân truï nôi naêm loaïi maét, cuõng chaúng neân truï nôi saùu pheùp thaàn
thoâng. Vì sao? Vì naêm loaïi maét chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi
laø ñoái töôïng; saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï,
www.daitangkinh.org
chaúng neân truï nôi phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng chaúng neân truï nôi
phaùp moân Ñaø-la-ni. Vì sao? Vì phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng phaûi laø
chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng; phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng chaúng
phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng truï”, thì naøy Thieän Hieän,
chaúng neân truï nôi möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng neân truï nôi boán ñieàu
khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng. Vì sao? Vì möôøi löïc cuûa Phaät chaúng
phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng; boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng
chaúng neân truï nôi quaû Döï löu, cuõng chaúng neân truï nôi quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn. Vì sao? Vì quaû Döï löu chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng phaûi laø ñoái töôïng; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn cuõng
chaúng neân truï nôi quaû vò Ñoäc giaùc. Vì sao? Vì quaû vò Ñoäc giaùc cuõng
chaúng neân truï nôi trí Nhaát thieát, cuõng chaúng neân truï nôi trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng. Vì sao? Vì trí Nhaát thieát chaúng phaûi laø chuû theå truï,
chaúng phaûi laø ñoái töôïng; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng chaúng
boû nhau.
chaúng neân truï nôi ñòa vò phaøm phu, cuõng chaúng neân truï nôi quaû vò
Thanh vaên, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû vò Boà-taùt, quaû vò Nhö Lai. Vì sao? Vì
ñòa vò phaøm phu chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi laø ñoái töôïng;
quaû vò Thanh vaên, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû vò Boà-taùt, quaû vò Nhö Lai cuõng
chaúng neân truï nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät coù theå tin
töôûng, laøm theo; cuõng chaúng thaáy chaân nhö nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät cuõng chaúng phaûi laø chuû theå truï, chaúng phaûi ñoái töôïng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thöôøng duøng phöông tieän voâ truï
nhö theá ñeå tu haønh saùu phaùp Ba-la-maät-ña thì Ñaïi Boà-taùt aáy mau
chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, ví nhö coù ngöôøi muoán aên quaû Am-moät-la,
hoaëc quaû Baùn-na-ta, thì tröôùc heát laáy haït cuûa noù troàng xuoáng nôi choã
ñaát toát, tuøy thôøi töôùi nöôùc, chaêm soùc, giöõ gìn; daàn daàn haït seõ naåy
maàm leân caây, sinh caønh laù; thôøi tieát thích hôïp seõ coù hoa quaû, khi quaû
ñaõ chín thì haùi aên. Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt cuõng nhö theá, muoán
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì tröôùc phaûi tu hoïc saùu phaùp Ba-la-maät-
ña, laïi ñoái vôùi höõu tình, hoaëc duøng Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï
maø nhieáp phuïc hoï; ñaõ nhieáp phuïc roài thì chæ daïy khieán hoï an truù nôi
Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
ñaõ an truù roài thì seõ giaûi thoaùt khoûi taát caû sinh, giaø, beänh, cheát, chöùng
ñaéc an laïc roát raùo, thöôøng truù. Boà-taùt nhö theá laø seõ ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, chuyeån phaùp luaân maàu nhieäm, ñoä voâ löôïng chuùng sinh.
Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán ñoái vôùi caùc phaùp,
chaúng nhôø duyeân khaùc maø töï thoâng toû, muoán coù theå ñem laïi söï thaønh
töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, muoán coù theå laøm nghieâm tònh coõi Phaät,
muoán mau an toïa nôi toøa Boà-ñeà maàu nhieäm, muoán coù khaû naêng haøng
phuïc taát caû quaân ma, muoán choùng chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, muoán
chuyeån phaùp luaân nhaèm cöùu ñoä cho caùc loaøi höõu tình thoaùt khoûi sinh,
www.daitangkinh.org
giaø, beänh, cheát thì neân hoïc saùu phaùp Ba-la-maät-ña, duøng boán phaùp
thu nhieáp giaùo hoùa, tuøy phöông tieän nhieáp phuïc caùc loaøi höõu tình.
Boà-taùt nhö theá laø khi doác söùc tu hoïc thì neân ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña maø luoân sieâng naêng tu hoïc.
–Baïch Theá Toân, Phaät daïy Ñaïi Boà-taùt neân ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña luoân sieâng naêng tu hoïc chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Ta daïy Ñaïi Boà-taùt neân
ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña luoân sieâng naêng tu hoïc.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi caùc phaùp muoán ñaït
ñöôïc ñaïi töï taïi thì neân hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa coù khaû naêng khieán cho Boà-taùt
ñoái vôùi taát caû phaùp ñaït ñöôïc töï taïi.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa laø phöông tieän
sinh tröôûng, laø cöûa ngoõ höôùng ñeán cuûa caùc phaùp laønh. Ví nhö bieån caû
laø phöông tieän sinh tröôûng cuûa caùc vaät baùu vaø laø cöûa ngoõ höôùng ñeán
cuûa taát caû doøng soâng. Naøy Thieän Hieän, cuõng nhö vaäy, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa laø phöông tieän sinh tröôûng, laø cöûa ngoõ höôùng ñeán cuûa
caùc phaùp thieän. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, chuùng sinh caàu Thanh vaên
thöøa, Ñoäc giaùc thöøa vaø Boà-taùt thöøa ñeàu neân ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa naøy maø luoân sieâng naêng tu hoïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu naøy, khi doác söùc tu hoïc thì neân tinh caàn tu hoïc Boá thí ba-la-maät-
ña, neân tinh caàn tu hoïc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña; neân tinh caàn an truù nôi phaùp khoâng beân trong, neân
tinh caàn an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
khoâng taùnh töï taùnh; neân tinh caàn an truù nôi chaân nhö, neân tinh caàn an
truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; neân tinh caàn an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå, neân tinh caàn an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; neân
tinh caàn tu hoïc boán Tónh löï, neân tinh caàn tu hoïc boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; neân tinh caàn tu hoïc taùm Giaûi thoaùt, neân tinh caàn tu hoïc
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; neân tinh caàn tu hoïc
boán Nieäm truï, neân tinh caàn tu hoïc boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; neân tinh
caàn tu hoïc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, neân tinh caàn tu hoïc phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; neân tinh caàn tu hoïc naêm loaïi maét,
neân tinh caàn tu hoïc saùu pheùp thaàn thoâng; neân tinh caàn tu hoïc möôøi
löïc cuûa Phaät, neân tinh caàn tu hoïc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng; neân tinh caàn tu hoïc phaùp khoâng queân maát, neân tinh caàn tu hoïc
taùnh luoân luoân xaû; neân tinh caàn tu hoïc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, neân
tinh caàn tu hoïc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; neân tinh caàn tu hoïc trí
Nhaát thieát, neân tinh caàn tu hoïc trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
Naøy Thieän Hieän, nhö ngöôøi baén teân gioûi coù aùo muõ beàn chaéc, caàm
cung teân toát, chaúng sôï keû ñòch. Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, goàm
thaâu, giöõ gìn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, goàm thaâu, giöõ gìn Tónh löï, Tinh
taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn phaùp
khoâng beân trong, goàm thaâu, giöõ gìn phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn chaân nhö, goàm thaâu, giöõ
gìn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn Thaùnh ñeá khoå,
goàm thaâu, giöõ gìn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn boán Tónh
löï, goàm thaâu, giöõ gìn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ
gìn taùm Giaûi thoaùt, goàm thaâu, giöõ gìn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
www.daitangkinh.org
möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn boán Nieäm truï, goàm thaâu, giöõ gìn boán
taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
goàm thaâu, giöõ gìn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm
thaâu, giöõ gìn naêm loaïi maét, goàm thaâu, giöõ gìn saùu pheùp thaàn thoâng;
goàm thaâu, giöõ gìn möôøi löïc cuûa Phaät, goàm thaâu, giöõ gìn boán ñieàu
khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn phaùp khoâng
queân maát, goàm thaâu, giöõ gìn taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn trí Nhaát thieát, goàm thaâu, giöõ gìn trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng; khi goàm thaâu, giöõ gìn caùc coâng ñöùc nhö theá ñeàu
laáy Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña laøm phöông tieän. Do nhaân duyeân naøy, taát
caû quaân ma, ngoaïi ñaïo, caùc luaän thuyeát khaùc ñeàu phaûi khuaát phuïc.
Vì vaäy, naøy Thieän Hieïân, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät thì neân tinh caàn tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
nhö theá thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña nhö theá thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña nhö theá maø thöôøng haønh Boá thí ba-la-maät-ña, thöôøng haønh Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì luoân ñöôïc
chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh phaùp khoâng beân trong, thöôøng haønh phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì luoân ñöôïc chö Phaät
quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.

Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña nhö theá maø thöôøng haønh chaân nhö, thöôøng haønh phaùp giôùi, phaùp
taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng,
giôùi chaúng theå nghó baøn thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän
taïi hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh Thaùnh ñeá khoå, thöôøng haønh Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña nhö theá maø thöôøng haønh boán Tónh löï, thöôøng haønh boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä
nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh taùm Giaûi thoaùt, thöôøng haønh taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai,
hieän taïi hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh boán Nieäm truï, thöôøng haønh boán Chaùnh ñoaïn,
boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh
ñaïo thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, thöôøng haønh
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù
khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh naêm loaïi maét, thöôøng haønh saùu pheùp thaàn
thoâng thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh möôøi löïc cuûa Phaät, thöôøng haønh boán ñieàu
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai,
www.daitangkinh.org
nhö theá maø thöôøng haønh phaùp khoâng queân maát, thöôøng haønh taùnh luoân
luoân xaû thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, thöôøng haønh taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi
hoä nieäm.
nhö theá maø thöôøng haønh trí Nhaát thieát, thöôøng haønh trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng thì luoân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä
nieäm.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh Boá thí ba-la-maät-
ña thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi
haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh phaùp khoâng beân
trong thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi
haønh phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì ñöôïc chö
Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh chaân nhö thì
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi haønh
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh Thaùnh ñeá khoå thì
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä
nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh boán Tónh löï thì
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai,
hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh taùm Giaûi thoaùt thì
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi haønh taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù,
vò lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh boán Nieäm truï thì
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi haønh boán
taùm chi Thaùnh ñaïo thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi
sao khi haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän thì ñöôïc chö
Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh naêm loaïi maét thì
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi haønh saùu
pheùp thaàn thoâng thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh möôøi löïc cuûa Phaät
thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi haønh
boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai,
hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh phaùp khoâng queân
maát thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi
haønh taùnh luoân luoân xaû thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä
nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao
khi haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi hoä nieäm?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy taïi sao khi haønh trí Nhaát thieát thì
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm? Taïi sao khi haønh trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän
www.daitangkinh.org
taïi hoä nieäm?

Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh Boá thí ba-la-maät-
ña, quaùn Boá thí ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö
Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù,
vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh phaùp khoâng beân
trong, quaùn phaùp khoâng beân trong chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc
chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh phaùp khoâng beân
ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn,
phaùp khoâng thaéng nghóa, phaùp khoâng höõu vi, phaùp khoâng voâ vi, phaùp
khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp
khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï töôùng,
phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp khoâng
chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh,
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö
Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh chaân nhö, quaùn chaân
nhö chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän
taïi hoä nieäm; khi haønh phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, quaùn phaùp giôùi
cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn chaúng theå naém baét ñöôïc neân
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh Thaùnh ñeá khoå, quaùn
Thaùnh ñeá khoå chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, quaùn Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh boán Tónh löï, quaùn
boán Tónh löï chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai,
hieän taïi hoä nieäm; khi haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, quaùn boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät
quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh taùm Giaûi thoaùt,
quaùn taùm Giaûi thoaùt chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù
khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù, quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän
taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh boán Nieäm truï, quaùn
boán Nieäm truï chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, quaùn boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng theå naém baét ñöôïc neân
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng theå naém baét
ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, quaùn phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö
Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh naêm loaïi maét, quaùn
naêm loaïi maét chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh saùu pheùp thaàn thoâng, quaùn saùu pheùp
thaàn thoâng chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai,
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh möôøi löïc cuûa Phaät,
quaùn möôøi löïc cuûa Phaät chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät
quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
Phaät baát coäng, quaùn boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät
baát coäng chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai,
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh phaùp khoâng queân
maát, quaùn phaùp khoâng queân maát chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc
chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh taùnh luoân luoân xaû,
www.daitangkinh.org
quaùn trí Ñaïo töôùng, taùnh luoân luoân xaû chaúng theå naém baét ñöôïc neân
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, quaùn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng theå naém baét ñöôïc neân
ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, quaùn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng theå naém
baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh trí Nhaát thieát, quaùn
trí Nhaát thieát chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi hoä nieäm; khi haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, quaùn
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñöôïc
chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.
Laïi nöõa Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö
saéc, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö thoï,
töôûng, haønh, thöùc chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö nhaõn
xöù, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö saéc
xöù, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
giôùi, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö saéc
giôùi, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
thöùc giôùi, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö
nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm
Ñaïi Boà-taùt aáy.
xuùc, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt
aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä
nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö ñòa
giôùi, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö voâ
minh, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö haønh,
naõo chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö Boá thí
ba-la-maät-ña, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng theå
naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö phaùp
khoâng beân trong, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy;
nhö phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng theå
naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö chaân
nhö, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö Thaùnh
www.daitangkinh.org
ñeá khoå, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-
taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö boán
Tónh löï, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö taùm
Giaûi thoaùt, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng theå naém baét
ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö boán
Nieäm truï, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-
taùt aáy; nhö phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng theå naém
baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö
naêm loaïi maét, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy;
nhö saùu pheùp thaàn thoâng chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö möôøi
löïc cuûa Phaät, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä
nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
khoâng queân maát, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt
aáy; nhö taùnh luoân luoân xaû chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö trí
Nhaát thieát, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt
aáy; nhö taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö quaû
Döï löu, chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; nhö quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö quaû vò
Ñoäc giaùc chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì nhö quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng theå naém baét ñöôïc neân hoä nieäm
Laïi nöõa Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì chaúng
nhôø vaøo saéc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo thoï, töôûng,
haønh, thöùc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì chaúng nhôø
vaøo nhaõn xöù neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo saéc xöù neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo nhaõn giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo saéc giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo nhaõn thöùc giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
www.daitangkinh.org
vaøo nhaõn xuùc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt
aáy; chaúng nhôø vaøo caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo ñòa giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo voâ minh neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo haønh, thöùc,
danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo
neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo Boá thí ba-la-maät-ña neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân hoä
vaøo phaùp khoâng beân trong neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo
phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng,
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh neân hoä nieäm Ñaïi
Boà-taùt aáy.
vaøo chaân nhö neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo phaùp giôùi,
chaúng theå nghó baøn neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo Thaùnh ñeá khoå neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo boán Tónh löï neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì chaúng
nhôø vaøo taùm Giaûi thoaùt neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù neân hoä nieäm Ñaïi Boà-
taùt aáy.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 357
vaøo boán Nieäm truï neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo boán
taùm chi Thaùnh ñaïo neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
Naøy Thieän Hieän, chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi, vì chaúng
nhôø vaøo phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy;
chaúng nhôø vaøo phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän neân hoä
vaøo naêm loaïi maét neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo saùu pheùp
thaàn thoâng neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo möôøi löïc cuûa Phaät neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo boán
ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo phaùp khoâng queân maát neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo
taùnh luoân luoân xaû neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo trí Nhaát thieát neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø
vaøo taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo quaû Döï löu neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy; chaúng nhôø vaøo quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo quaû vò Ñoäc giaùc neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
vaøo quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät neân hoä nieäm Ñaïi Boà-taùt aáy.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt tuy hoïc nhieàu ñieàu maø khoâng coù
ñieàu gì ñeå hoïc.
Phaät daïy:
Caùc Ñaïi Boà-taùt tuy hoïc nhieàu ñieàu maø khoâng coù ñieàu gì ñeå hoïc. Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, vì thaät khoâng coù phaùp naøo coù theå khieán Ñaïi Boà-
taùt ñoái vôùi phaùp aáy maø tu hoïc.
–Baïch Theá Toân, Nhö Lai vì caùc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc noùi löôïc, hoaëc
noùi roäng phaùp töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña. Neáu Ñaïi Boà-taùt
muoán chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì ñoái vôùi giaùo phaùp töông öng
vôùi saùu phaùp Ba-la-maät-ña naøy, hoaëc toùm löôïc, hoaëc quaûng dieãn, ñeàu
neân laéng nghe, thoï trì, ñoïc tuïng, laøm cho thoâng suoát; ñaõ thoâng toû roài thì
tö duy nhö lyù; ñaõ tö duy roài, taâm vaø taâm sôû phaùp ñoái vôùi töôùng cuûa ñoái
töôïng ñöôïc duyeân ñeàu chaúng lay ñoäng.
Phaät daïy:
–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Laïi nöõa Thieän
Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi giaùo phaùp töông öng vôùi saùu phaùp Ba-la-
maät-ña maø chö Nhö Lai ñaõ neâu giaûng, hoaëc toùm löôïc, hoaëc quaûng
dieãn, thì khi tinh caàn tu hoïc, neân ñoái vôùi caùc phaùp caàn phaûi thoâng toû
nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, laøm sao Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp caàn phaûi
thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät veà töôùng
chaân nhö cuûa saéc, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa thoï, töôûng,
www.daitangkinh.org
haønh, thöùc thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân
nhö cuûa nhaõn xöù, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
nhö cuûa saéc xöù, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
nhö cuûa nhaõn giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
nhö cuûa saéc giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
nhö cuûa nhaõn thöùc giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng
toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
nhö cuûa nhaõn xuùc, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
nhö cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, thoâng toû nhö thaät veà
töôùng chaân nhö cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
toùm löôïc, quaûng dieãn.
nhö cuûa ñòa giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
nhö cuûa voâ minh, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa haønh, thöùc,
thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
löôïc, quaûng dieãn.
nhö cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì Ñaïi
Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät veà töôùng
chaân nhö cuûa phaùp khoâng beân trong, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân
nhö cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
taùnh thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
nhö cuûa chaân nhö, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa phaùp giôùi,
chaúng theå nghó baøn thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
nhö cuûa Thaùnh ñeá khoå, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
nhö cuûa boán Tónh löï, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
www.daitangkinh.org
nhö cuûa taùm Giaûi thoaùt, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát
caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
nhö cuûa boán Nieäm truï, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa boán
taùm chi Thaùnh ñaïo thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
chaân nhö cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, thoâng toû nhö thaät veà töôùng
chaân nhö cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän thì Ñaïi Boà-
taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng
dieãn.
nhö cuûa naêm loaïi maét, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa saùu
pheùp thaàn thoâng thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
nhö nôi möôøi löïc cuûa Phaät, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû
phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
nhö cuûa phaùp khoâng queân maát, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö
cuûa taùnh luoân luoân xaû thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
nhö cuûa trí Nhaát thieát, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng
nhö cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân
nhö cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû
nhö cuûa quaû Döï löu, thoâng toû nhö thaät veà töôùng chaân nhö cuûa quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
nhö cuûa quaû vò Ñoäc giaùc thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
nhö cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp
thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
nhö nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi
taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieïân baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa saéc, theá naøo laø
töôùng chaân nhö cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû
nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
löôïc, quaûng dieãn?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa saéc khoâng sinh khoâng dieät, cuõng
khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö
cuûa saéc; chaân nhö cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng sinh khoâng dieät,
cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân
nhö cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö
thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa nhaõn xöù, theá naøo
laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng
toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa nhaõn xöù khoâng sinh khoâng
dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng
chaân nhö cuûa nhaõn xöù; chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng
sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; caùc Ñaïi Boà-taùt
www.daitangkinh.org
caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa saéc xöù, theá naøo
laø töôùng chaân nhö cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù ñeå caùc Ñaïi Boà-
taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa saéc xöù khoâng sinh khoâng dieät,
nhö cuûa saéc xöù; chaân nhö cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; caùc Ñaïi Boà-
taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa nhaõn giôùi, theá
naøo laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa nhaõn giôùi khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa nhaõn giôùi; chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; caùc Ñaïi Boà-taùt
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa saéc giôùi, theá naøo
laø töôùng chaân nhö cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi ñeå caùc Ñaïi Boà-
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa saéc giôùi khoâng sinh khoâng dieät,
nhö cuûa saéc giôùi; chaân nhö cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khoâng
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; caùc Ñaïi
Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa nhaõn thöùc giôùi,
theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi ñeå caùc
Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa nhaõn thöùc giôùi khoâng sinh
khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø
töôùng chaân nhö cuûa nhaõn thöùc giôùi; chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù
theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa nhaõn xuùc, theá
naøo laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa nhaõn xuùc khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa nhaõn xuùc; chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khoâng
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; caùc Ñaïi Boà-taùt
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö
thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå
neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra; chaân nhö cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå
neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu
hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng
www.daitangkinh.org
dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa ñòa giôùi, theá naøo
laø töôùng chaân nhö cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi ñeå caùc Ñaïi
Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa ñòa giôùi khoâng sinh khoâng dieät,
nhö cuûa ñòa giôùi; chaân nhö cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi
khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi;
caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa voâ minh, theá naøo
laø töôùng chaân nhö cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö
thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa voâ minh khoâng sinh khoâng dieät,
nhö cuûa voâ minh; chaân nhö cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu
naõo; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa Boá thí ba-la-maät-
ña, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc,
ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa Boá thí ba-la-maät-ña khoâng sinh
töôùng chaân nhö cuûa Boá thí ba-la-maät-ña; chaân nhö cuûa Tònh giôùi cho
ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï,
khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa Tònh giôùi
cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö
thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm

–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp khoâng beân
trong, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû
nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa phaùp khoâng beân trong khoâng
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp khoâng beân trong; chaân nhö cuûa phaùp
khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng sinh
khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi
laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu
hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa chaân nhö, theá
naøo laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa chaân nhö khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa chaân nhö; chaân nhö cuûa phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng
khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp giôùi cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû
nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa Thaùnh ñeá khoå,
theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo ñeå caùc Ñaïi Boà-
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa Thaùnh ñeá khoå khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa Thaùnh ñeá khoå; chaân nhö cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; caùc Ñaïi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa boán Tónh löï, theá
naøo laø töôùng chaân nhö cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa boán Tónh löï khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa boán Tónh löï; chaân nhö cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; caùc
Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa taùm Giaûi thoaùt,
theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû
phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa taùm Giaûi thoaùt khoâng sinh
töôùng chaân nhö cuûa taùm Giaûi thoaùt; chaân nhö cuûa taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï,
khoâng khaùc maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi
thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa boán Nieäm truï,
theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo ñeå caùc Ñaïi Boà-
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa boán Nieäm truï khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa boán Nieäm truï; chaân nhö cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc
maø coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå
tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái
vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; chaân
nhö cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; caùc Ñaïi Boà-
taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa naêm loaïi maét,
theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa saùu pheùp thaàn thoâng ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa naêm loaïi maét khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa naêm loaïi maét; chaân nhö cuûa saùu pheùp thaàn thoâng khoâng
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa saùu pheùp thaàn thoâng; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn
phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö nôi möôøi löïc cuûa
Phaät, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö nôi möôøi löïc cuûa Phaät khoâng sinh
töôùng chaân nhö nôi möôøi löïc cuûa Phaät; chaân nhö cuûa boán ñieàu khoâng
sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khoâng sinh khoâng dieät, cuõng
cuûa boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; caùc Ñaïi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp khoâng
queân maát, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa taùnh luoân luoân xaû ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa phaùp khoâng queân maát khoâng
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa phaùp khoâng queân maát; chaân nhö cuûa taùnh
luoân luoân xaû khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø
coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa taùnh luoân luoân xaû; caùc
Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa trí Nhaát thieát, theá
naøo laø töôùng chaân nhö cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng ñeå caùc
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa trí Nhaát thieát khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa trí Nhaát thieát; chaân nhö cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå
neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; chaân
nhö cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng sinh khoâng dieät, cuõng
cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa quaû Döï löu, theá
naøo laø töôùng chaân nhö cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn ñeå caùc
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa quaû Döï löu khoâng sinh khoâng
chaân nhö cuûa quaû Döï löu; chaân nhö cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå neâu
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn;
caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa quaû vò Ñoäc giaùc
ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû phaùp
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa quaû vò Ñoäc giaùc khoâng sinh
töôùng chaân nhö cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö cuûa taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñoái vôùi taát caû
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng
www.daitangkinh.org
goïi laø töôùng chaân nhö cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn
phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng chaân nhö nôi quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc,
–Naøy Thieän Hieän, chaân nhö nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø coù theå
neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät veà töôùng
thaät teá cuûa saéc, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa thoï, töôûng, haønh,
thöùc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät
teá cuûa nhaõn xöù, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
teá cuûa saéc xöù, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
teá cuûa nhaõn giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
teá cuûa saéc giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
teá cuûa nhaõn thöùc giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû

teá cuûa nhaõn xuùc, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
teá cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, thoâng toû nhö thaät veà
töôùng thaät teá cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
teá cuûa ñòa giôùi, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
teá cuûa voâ minh, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa haønh, thöùc,
danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo,
thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
thaät teá cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá
cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, thì
Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
thaät teá cuûa phaùp khoâng beân trong, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá
cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, thì Ñaïi
Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
www.daitangkinh.org
teá cuûa chaân nhö, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
teá cuûa Thaùnh ñeá khoå, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
teá cuûa boán Tónh löï, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
teá cuûa taùm Giaûi thoaùt, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi
teá cuûa boán Nieäm truï, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
teá cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá
cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái
vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
teá cuûa naêm loaïi maét, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa saùu pheùp
thaàn thoâng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
teá nôi möôøi löïc cuûa Phaät, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû
teá cuûa phaùp khoâng queân maát, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa
taùnh luoân luoân xaû, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
teá cuûa trí Nhaát thieát, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng
teá cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp
teá cuûa quaû Döï löu, thoâng toû nhö thaät veà töôùng thaät teá cuûa quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
teá cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû
teá cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp
teá nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi
Luùc baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieïân baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa saéc, theá naøo laø
töôùng thaät teá cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû
nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa saéc, ñoù laø töôùng thaät
teá cuûa saéc; khoâng coù giôùi haïn cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät
www.daitangkinh.org
maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa nhaõn xöù, theá naøo laø
töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa nhaõn xöù, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa nhaõn xöù; khoâng coù giôùi haïn cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, ñoù
laø töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa saéc xöù, theá naøo laø
töôùng thaät teá cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa saéc xöù, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa saéc xöù; khoâng coù giôùi haïn cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, caùc Ñaïi Boà-
taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa nhaõn giôùi, theá naøo
laø töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng
toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa nhaõn giôùi, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa nhaõn giôùi; khoâng coù giôùi haïn cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi,
ñoù laø töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa saéc giôùi, theá naøo laø
töôùng thaät teá cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa saéc giôùi, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa saéc giôùi; khoâng coù giôùi haïn cuûa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi,
caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa nhaõn thöùc giôùi, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, ñeå caùc Ñaïi Boà-
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa nhaõn thöùc giôùi, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa nhaõn thöùc giôùi; khoâng coù giôùi haïn cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa nhaõn xuùc, theá naøo
laø töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa nhaõn xuùc, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa nhaõn xuùc; khoâng coù giôùi haïn cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc,
ñoù laø töôùng thaät teá cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö
thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra; khoâng coù giôùi haïn cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa ñòa giôùi, theá naøo laø
töôùng thaät teá cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
www.daitangkinh.org
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa ñòa giôùi, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa ñòa giôùi; khoâng coù giôùi haïn cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi,
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa voâ minh, theá naøo laø
töôùng thaät teá cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø
quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa voâ minh, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa voâ minh; khoâng coù giôùi haïn cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi
khoå öu naõo, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu
naõo, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp


QUYEÅN 358
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa Boá thí ba-la-maät-
ña, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc,
ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng
dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa Boá thí ba-la-maät-ña,
ñoù laø töôùng thaät teá cuûa Boá thí ba-la-maät-ña; khoâng coù giôùi haïn cuûa
Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa Tònh
giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa phaùp khoâng beân
trong, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng thaéng
taùnh töï taùnh, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi
taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa phaùp khoâng beân trong,
ñoù laø töôùng thaät teá cuûa phaùp khoâng beân trong; khoâng coù giôùi haïn cuûa
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa chaân nhö, theá naøo
laø töôùng thaät teá cuûa phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ñeå caùc Ñaïi Boà-
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa chaân nhö, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa chaân nhö; khoâng coù giôùi haïn cuûa phaùp giôùi cho ñeán caûnh
giôùi chaúng theå nghó baøn, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa phaùp giôùi cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu
hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa Thaùnh ñeá khoå, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa Thaùnh ñeá khoå, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa Thaùnh ñeá khoå; khoâng coù giôùi haïn cuûa Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, caùc Ñaïi Boà-
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa boán Tónh löï, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, ñeå caùc Ñaïi
Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa boán Tónh löï, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa boán Tónh löï; khoâng coù giôùi haïn cuûa boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa taùm Giaûi thoaùt, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa taùm Giaûi thoaùt, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa taùm Giaûi thoaùt; khoâng coù giôùi haïn cuûa taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa boán Nieäm truï, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa boán Nieäm truï, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa boán Nieäm truï; khoâng coù giôùi haïn cuûa boán Chaùnh
ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa boán Chaùnh
ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; khoâng coù
giôùi haïn cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ñoù laø töôùng
thaät teá cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, caùc Ñaïi Boà-taùt
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa naêm loaïi maét, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa saùu pheùp thaàn thoâng, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa naêm loaïi maét, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa naêm loaïi maét; khoâng coù giôùi haïn cuûa saùu pheùp thaàn
thoâng, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa saùu pheùp thaàn thoâng, caùc Ñaïi Boà-taùt
www.daitangkinh.org

–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá nôi möôøi löïc cuûa Phaät,
theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñeå
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn nôi möôøi löïc cuûa Phaät
baøy, ñoù goïi laø töôùng chaân nhö nôi möôøi löïc cuûa Phaät; khoâng coù giôùi
haïn cuûa boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñoù
laø töôùng thaät teá cuûa boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät
baát coäng, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa phaùp khoâng queân
maát, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa taùnh luoân luoân xaû, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa phaùp khoâng queân maát,
ñoù laø töôùng thaät teá cuûa phaùp khoâng queân maát; khoâng coù giôùi haïn cuûa
taùnh luoân luoân xaû, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa taùnh luoân luoân xaû, caùc Ñaïi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa trí Nhaát thieát, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa trí Nhaát thieát, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa trí Nhaát thieát; khoâng coù giôùi haïn cuûa trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, ñeå
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; khoâng coù giôùi
haïn cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc,
ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng
dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa quaû Döï löu, theá
naøo laø töôùng thaät teá cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa quaû Döï löu, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa quaû Döï löu; khoâng coù giôùi haïn cuûa quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, ñoù laø töôùng thaät teá cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, ñeå
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, ñoù laø
töôùng thaät teá cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
ñoù laø töôùng thaät teá cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi
thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng thaät teá nôi quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt thoâng toû nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái
vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù giôùi haïn nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc maø
coù theå neâu baøy, ñoù goïi laø töôùng thaät teá nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
www.daitangkinh.org
chö Phaät, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi thoâng toû nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái
vôùi taát caû phaùp thoâng toû nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät veà töôùng
phaùp giôùi cuûa saéc, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa thoï, töôûng,
haønh, thöùc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp
giôùi cuûa nhaõn xöù, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà
giôùi cuûa saéc xöù, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät
giôùi cuûa nhaõn giôùi, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
giôùi cuûa saéc giôùi, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
giôùi cuûa nhaõn thöùc giôùi, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát
giôùi cuûa nhaõn xuùc, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
giôùi cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, roõ bieát nhö thaät veà
töôùng phaùp giôùi cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng
giôùi cuûa ñòa giôùi, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát
giôùi cuûa voâ minh, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa haønh, thöùc,
thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm
giôùi cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, thì Ñaïi
Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
giôùi cuûa phaùp khoâng beân trong, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi
cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, thì Ñaïi
Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
giôùi cuûa chaân nhö, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp giôùi,
chaúng theå nghó baøn, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
giôùi cuûa Thaùnh ñeá khoå, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät
www.daitangkinh.org
giôùi cuûa boán Tónh löï, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát
giôùi cuûa taùm Giaûi thoaùt, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi
taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
giôùi cuûa boán Nieäm truï, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa boán
taùm chi Thaùnh ñaïo, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
giôùi cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp
giôùi cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, thì Ñaïi Boà-taùt aáy,
ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
giôùi cuûa naêm loaïi maét, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa saùu
pheùp thaàn thoâng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät
giôùi nôi möôøi löïc cuûa Phaät, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû
phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
giôùi cuûa phaùp khoâng queân maát, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa
taùnh luoân luoân xaû, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
giôùi cuûa trí Nhaát thieát, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ
bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
giôùi cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi
cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû
phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
giôùi cuûa quaû Döï löu, roõ bieát nhö thaät veà töôùng phaùp giôùi cuûa quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát
giôùi cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát
giôùi cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp
roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
giôùi cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, ñoái
vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa saéc, theá naøo laø
töôùng phaùp giôùi cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát
nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa saéc,
ñoù laø phaùp giôùi cuûa saéc; phaùp giôùi cuûa saéc naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng
phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa saéc; caûnh giôùi
hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc, ñoù laø phaùp giôùi
cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc; phaùp giôùi cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc naøy
cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø
töôùng phaùp giôùi cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát
nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhaõn xöù, theá
naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà
www.daitangkinh.org
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa nhaõn
xöù, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhaõn xöù; phaùp giôùi cuûa nhaõn xöù naøy khoâng
ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi
cuûa nhaõn xöù; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; phaùp giôùi cuûa
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät
maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù,
caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa saéc xöù, theá naøo
laø töôùng phaùp giôùi cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, ñeå caùc Ñaïi Boà-
taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa saéc
xöù, ñoù laø phaùp giôùi cuûa saéc xöù; phaùp giôùi cuûa saéc xöù naøy khoâng ñoaïn
dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa
saéc xöù; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù, ñoù laø phaùp giôùi cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; phaùp giôùi
cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng
phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhaõn giôùi, theá
naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, ñeå caùc Ñaïi Boà-
giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhaõn giôùi; phaùp giôùi cuûa nhaõn giôùi naøy khoâng
cuûa nhaõn giôùi; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; phaùp giôùi
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân
bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa saéc giôùi, theá
naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, ñeå caùc
Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa saéc
giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa saéc giôùi; phaùp giôùi cuûa saéc giôùi naøy khoâng
cuûa saéc giôùi; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi;
phaùp giôùi cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi naøy cuõng khoâng ñoaïn
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu
hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng
dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhaõn thöùc giôùi,
theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, ñeå caùc
thöùc giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhaõn thöùc giôùi; phaùp giôùi cuûa nhaõn thöùc
giôùi naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø
töôùng phaùp giôùi cuûa nhaõn thöùc giôùi; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi; phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi naøy
töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ
bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhaõn xuùc, theá
naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, ñeå caùc Ñaïi Boà-
xuùc, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhaõn xuùc; phaùp giôùi cuûa nhaõn xuùc naøy khoâng
www.daitangkinh.org
cuûa nhaõn xuùc; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc, ñoù laø phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; phaùp giôùi
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân
bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö
thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, ñoù laø phaùp giôùi cuûa caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra; phaùp giôùi cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu
baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, ñoù laø phaùp giôùi cuûa caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; phaùp giôùi cuûa caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät,
khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa ñòa giôùi, theá naøo
laø töôùng phaùp giôùi cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, ñeå caùc Ñaïi
Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa ñòa
giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa ñòa giôùi; phaùp giôùi cuûa ñòa giôùi naøy khoâng
cuûa ñòa giôùi; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi, ñoù laø phaùp giôùi cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi; phaùp giôùi cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi naøy cuõng khoâng
cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät
ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa voâ minh, theá naøo
laø töôùng phaùp giôùi cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät
maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa voâ
minh, ñoù laø phaùp giôùi cuûa voâ minh; phaùp giôùi cuûa voâ minh naøy khoâng
cuûa voâ minh; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa haønh cho ñeán laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo, ñoù laø phaùp giôùi cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi
khoå öu naõo; phaùp giôùi cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo naøy
töôùng phaùp giôùi cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, caùc Ñaïi
Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa Boá thí ba-la-
maät-ña, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø
tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa Boá
thí ba-la-maät-ña, ñoù laø phaùp giôùi cuûa Boá thí ba-la-maät-ña; phaùp giôùi
cuûa Boá thí ba-la-maät-ña naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù
theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa Boá thí ba-la-maät-ña; caûnh
giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, ñoù laø phaùp giôùi cuûa Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
phaùp giôùi cuûa Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy cuõng
khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng
phaùp giôùi cuûa Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, caùc Ñaïi Boà-
taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
beân trong, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi,
phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát
nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa phaùp
khoâng beân trong, ñoù laø phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng beân trong; phaùp giôùi
cuûa phaùp khoâng beân trong naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø
coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng beân trong; caûnh
giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, ñoù laø phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi
cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng
beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh naøy cuõng khoâng
cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh,
caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa chaân nhö, theá
naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa chaân
nhö, ñoù laø phaùp giôùi cuûa chaân nhö; phaùp giôùi cuûa chaân nhö naøy khoâng
cuûa chaân nhö; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa phaùp giôùi cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ñoù laø phaùp giôùi cuûa phaùp giôùi cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; phaùp giôùi cuûa phaùp giôùi cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân
bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp giôùi cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu
hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng
dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa Thaùnh ñeá khoå,
theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa Thaùnh
ñeá khoå, ñoù laø phaùp giôùi cuûa Thaùnh ñeá khoå; phaùp giôùi cuûa Thaùnh ñeá
khoå naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø
töôùng phaùp giôùi cuûa Thaùnh ñeá khoå; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc
cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñoù laø phaùp giôùi cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; phaùp giôùi cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät,
khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa boán Tónh löï, theá
naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, ñeå caùc Ñaïi
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa boán
Tónh löï, ñoù laø phaùp giôùi cuûa boán Tónh löï; phaùp giôùi cuûa boán Tónh löï
naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng
phaùp giôùi cuûa boán Tónh löï; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, ñoù laø phaùp giôùi cuûa boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; phaùp giôùi cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc naøy cuõng
phaùp giôùi cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát
nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa taùm Giaûi thoaùt,
theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát
caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
www.daitangkinh.org
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa taùm
Giaûi thoaùt, ñoù laø phaùp giôùi cuûa taùm Giaûi thoaùt; phaùp giôùi cuûa taùm Giaûi
thoaùt naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø
töôùng phaùp giôùi cuûa taùm Giaûi thoaùt; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc
cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, ñoù laø phaùp giôùi
cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; phaùp giôùi cuûa taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät,
khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö
thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa boán Nieäm truï,
theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, ñeå caùc Ñaïi Boà-
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa boán
Nieäm truï, ñoù laø phaùp giôùi cuûa boán Nieäm truï; phaùp giôùi cuûa boán Nieäm
truï naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø
töôùng phaùp giôùi cuûa boán Nieäm truï; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh
vöïc cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, ñoù laø phaùp giôùi
cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; phaùp giôùi cuûa boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät,
khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå
ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
moân giaûi thoaùt Khoâng, ñoù laø phaùp giôùi cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng; phaùp giôùi cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng naøy khoâng ñoaïn
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ñoù laø phaùp giôùi cuûa phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; phaùp giôùi cuûa phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân
bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa naêm loaïi maét,
theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa saùu pheùp thaàn thoâng, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt
roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa naêm
loaïi maét, ñoù laø phaùp giôùi cuûa naêm loaïi maét; phaùp giôùi cuûa naêm loaïi
maét naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø
töôùng phaùp giôùi cuûa naêm loaïi maét; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc
cuûa saùu pheùp thaàn thoâng, ñoù laø phaùp giôùi cuûa saùu pheùp thaàn thoâng;
phaùp giôùi cuûa saùu pheùp thaàn thoâng naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng
phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa saùu pheùp thaàn
thoâng, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi nôi möôøi löïc cuûa
Phaät, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát
caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc nôi möôøi
löïc cuûa Phaät, ñoù laø phaùp giôùi nôi möôøi löïc cuûa Phaät; phaùp giôùi cuûa
möôøi löïc cuûa Phaät naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå
neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa möôøi löïc cuûa Phaät; caûnh giôùi hö
khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng, ñoù laø phaùp giôùi cuûa boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng; phaùp giôùi cuûa boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân
bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa boán ñieàu khoâng sôï
cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng
queân maát, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa taùnh luoân luoân xaû, ñeå caùc
khoâng queân maát, ñoù laø phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng queân maát; phaùp
giôùi cuûa phaùp khoâng queân maát naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät
maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa phaùp khoâng queân maát;
caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa taùnh luoân luoân xaû, ñoù laø phaùp
giôùi cuûa taùnh luoân luoân xaû; phaùp giôùi cuûa taùnh luoân luoân xaû naøy cuõng
phaùp giôùi cuûa taùnh luoân luoân xaû, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå
tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa trí Nhaát thieát,
theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñeå
caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ
bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa trí
Nhaát thieát, ñoù laø phaùp giôùi cuûa trí Nhaát thieát; phaùp giôùi cuûa trí Nhaát
thieát naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø
töôùng phaùp giôùi cuûa trí Nhaát thieát; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc
cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñoù laø phaùp giôùi cuûa trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; phaùp giôùi cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy,
ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, caùc Ñaïi
Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, ñoù laø phaùp giôùi cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni;
phaùp giôùi cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng
phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa, ñoù laø phaùp giôùi cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; phaùp
giôùi cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa naøy cuõng khoâng ñoaïn dieät,
khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa quaû Döï löu, theá
naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, ñeå caùc
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa quaû
Döï löu, ñoù laø phaùp giôùi cuûa quaû Döï löu; phaùp giôùi cuûa quaû Döï löu naøy
phaùp giôùi cuûa quaû Döï löu; caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, ñoù laø phaùp giôùi cuûa quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn; phaùp giôùi cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn naøy
töôùng phaùp giôùi cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, caùc Ñaïi Boà-taùt
roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa quaû vò Ñoäc giaùc,
ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa quaû vò
Ñoäc giaùc, ñoù laø phaùp giôùi cuûa quaû vò Ñoäc giaùc; phaùp giôùi cuûa quaû vò
Ñoäc giaùc naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù
laø töôùng phaùp giôùi cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät
ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi cuûa taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû
phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
www.daitangkinh.org
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc cuûa taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt, ñoù laø phaùp giôùi cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; phaùp giôùi
cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø
coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng phaùp giôùi cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, caùc
Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät ñeå tu hoïc, ñeå ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø töôùng phaùp giôùi nôi quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät, ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät maø tu hoïc, ñeå
ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn?
–Naøy Thieän Hieän, caûnh giôùi hö khoâng thuoäc laõnh vöïc nôi quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, ñoù laø phaùp giôùi nôi quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät; phaùp giôùi nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät
naøy khoâng ñoaïn dieät, khoâng phaân bieät maø coù theå neâu baøy, ñoù laø töôùng
phaùp giôùi nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, caùc Ñaïi Boà-taùt roõ


QUYEÅN 359

–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt laïi phaûi laøm theá naøo ñeå bieát töôùng
toùm löôïc, quaûng dieãn cuûa taát caû phaùp?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät veà taát caû caùc
phaùp chaúng hôïp chaúng tan thì Ñaïi Boà-taùt aáy, nhö theá seõ bieát veà töôùng
toùm löôïc, quaûng dieãn cuûa taát caû phaùp.
Cuï thoï Thieän Hieän baïch laïi Phaät:
–Baïch Theá Toân, taát caû phaùp chaúng hôïp chaúng tan laø nhöõng phaùp
naøo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, saéc chaúng hôïp chaúng tan; thoï, töôûng, haønh,
thöùc cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Nhaõn xöù chaúng hôïp chaúng tan; nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Saéc xöù chaúng hôïp
chaúng tan; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng hôïp chaúng tan.
Nhaõn giôùi chaúng hôïp chaúng tan; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng
chaúng hôïp chaúng tan. Saéc giôùi chaúng hôïp chaúng tan; thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Nhaõn thöùc giôùi chaúng hôïp
chaúng tan; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng hôïp chaúng tan.
Nhaõn xuùc chaúng hôïp chaúng tan; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng
hôïp chaúng tan. Caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng hôïp
chaúng tan; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Ñòa giôùi chaúng hôïp chaúng tan; thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Voâ minh chaúng
hôïp chaúng tan; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Boá thí ba-
www.daitangkinh.org
la-maät-ña chaúng hôïp chaúng tan; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Phaùp khoâng beân
trong chaúng hôïp chaúng tan; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Chaân nhö
chaúng hôïp chaúng tan; phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuõng chaúng
hôïp chaúng tan. Thaùnh ñeá khoå chaúng hôïp chaúng tan; Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Boán Tónh löï chaúng hôïp chaúng
tan; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Taùm
Giaûi thoaùt chaúng hôïp chaúng tan; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Boán Nieäm truï chaúng hôïp
chaúng tan; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng hôïp chaúng tan; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Naêm loaïi maét chaúng
hôïp chaúng tan; saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Möôøi
löïc cuûa Phaät chaúng hôïp chaúng tan; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Phaùp khoâng queân maát chaúng
hôïp chaúng tan; taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Trí
Nhaát thieát chaúng hôïp chaúng tan; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng hôïp
chaúng tan; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng chaúng hôïp chaúng tan.
Quaû Döï löu chaúng hôïp chaúng tan; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn
cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Quaû vò Ñoäc giaùc chaúng hôïp chaúng tan.
Taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng hôïp chaúng tan. Quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät chaúng hôïp chaúng tan. Caûnh giôùi höõu vi chaúng hôïp
chaúng tan; caûnh giôùi voâ vi cuõng chaúng hôïp chaúng tan. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh; neáu khoâng coù
töï taùnh thì khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù sôû höõu thì chaúng theå noùi
coù hôïp coù tan. Caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp, roõ bieát nhö theá, thì
coù khaû naêng roõ bieát veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.
Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, nhö vaäy goïi laø thaâu toùm saùu phaùp Ba-la-maät-ña,
caùc Ñaïi Boà-taùt neáu ñoái vôùi phaùp aáy maø tu hoïc thì coù khaû naêng laøm
ñöôïc nhieàu vieäc.
Baïch Theá Toân, caùc phaùp Ba-la-maät-ña ñöôïc thaâu toùm nhö theá,
Ñaïi Boà-taùt môùi baét ñaàu tu taäp thöôøng neân tu hoïc, cho ñeán Ñaïi Boà-taùt
truï Thaäp ñòa cuõng neân tu hoïc.
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt hoïc caùc phaùp Ba-la-maät-ña ñöôïc
thaâu toùm naøy thì ñoái vôùi taát caû phaùp seõ nhaän bieát veà töôùng toùm löôïc,
quaûng dieãn.
Phaät daïy:
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân nhö theá, haøng Ñaïi Boà-taùt lôïi caên coù theå
hoäi nhaäp, haøng Ñaïi Boà-taùt trung caên cuõng coù theå hoäi nhaäp.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân nhö theá, haøng Ñaïi Boà-taùt ñònh caên coù
theå hoäi nhaäp, haøng Ñaïi Boà-taùt baát ñònh caên cuõng coù theå hoäi nhaäp.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân nhö theá khoâng chöôùng khoâng ngaïi;
neáu Ñaïi Boà-taùt tinh chuyeân tu hoïc thì khoâng theå khoâng hoäi nhaäp.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân nhö theá chaúng phaûi laø ñoái töôïng coù
theå hoäi nhaäp cuûa ngöôøi löôøi bieáng, ngöôøi keùm tinh taán, ngöôøi maát
chaùnh nieäm, ngöôøi taâm taùn loaïn, ngöôøi quen neûo aùc tueä.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân nhö theá, ngöôøi khoâng löôøi bieáng,
ngöôøi doác tinh taán, ngöôøi truï chaùnh nieäm, ngöôøi kheùo nhieáp taâm, ngöôøi
tu dieäu tueä môùi coù theå hoäi nhaäp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán truï ôû baäc khoâng thoaùi
chuyeån, muoán truï nôi baäc thöù möôøi, muoán truï ôû baäc trí Nhaát thieát trí thì
phaûi tinh caàn theo phöông tieän hoäi nhaäp phaùp moân naøy.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt theo nhö ñieàu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña naøy ñaõ neâu giaûng maø hoïc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå tuøy yù chöùng
ñaéc Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
www.daitangkinh.org
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc Thaùnh ñeá khoå,
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc boán
Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc möôøi löïc cuûa Phaät,
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc phaùp
khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng tuøy yù chöùng ñaéc taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt döïa vaøo nhöõng ñieàu maø Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa naøy ñaõ daïy ñeå tu hoïc thì Ñaïi Boà-taùt aáy cöù
luoân nhö theá seõ tieán gaàn tôùi ñoái töôïng mong ñaït laø trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt theo nhö nhöõng ñieàu maø Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña naøy ñaõ daïy ñeå tu hoïc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy neáu coù ma
söï khôûi leân, lieàn bò tieâu dieät. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt
muoán mau dieät tröø taát caû nghieäp chöôùng, muoán goàm thaâu, giöõ gìn laáy
phöông tieän thieän xaûo thì neân tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu khi Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña aáy, tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña aáy, taäp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña aáy
thì khi ñoù Ñaïi Boà-taùt lieàn ñöôïc taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc
hieän taïi ñang truï trì, dieãn thuyeát chaùnh phaùp trong voâ löôïng, voâ soá, voâ
bieân theá giôùi khaép möôøi phöông cuøng hoä nieäm. Vì sao? Vì chö Phaät
quaù khöù, vò lai, hieän taïi ñeàu töø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá maø sinh
ra. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt doác haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña thì neân suy nghó: “Phaùp maø chö Phaät quaù khöù, vò lai, hieän taïi
ñaõ chöùng ñaéc, ta cuõng seõ chöùng ñaéc.” Vì theá, naøy Thieän Hieän, caùc
Ñaïi Boà-taùt phaûi tinh caàn tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu tinh caàn
tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö vaäy, thì Ñaïi Boà-taùt aáy mau chöùng
quaû vò Giaùc ngoä cao toät, do ñoù, naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt
thöôøng chaúng neân xa lìa taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí vaø vieäc
tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña naøy nhö thaät tu haønh, traûi qua duø chæ laø khoaûnh khaéc thì nhoùm
phöôùc ñöùc maø Ñaïi Boà-taùt aáy ñaït ñöôïc soá löôïng raát nhieàu. Giaû söû coù
ngöôøi giaùo hoùa caùc loaøi höõu tình trong caû theá giôùi ba laàn ngaøn, ñeàu
khieán an truù nôi Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ, hoaëc khieán an truù nôi giaûi thoaùt vaø giaûi thoaùt tri kieán, hoaëc
khieán an truù nôi quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, hoaëc
khieán an truù nôi quaû vò Ñoäc giaùc, thì ngöôøi aáy tuy thu hoaëc voâ löôïng
phöôùc ñöùc, nhöng coøn chaúng baèng vò Ñaïi Boà-taùt kia ñoái vôùi Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña naøy nhö thaät tu haønh, traûi qua duø chæ laø khoaûnh khaéc. Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, vì Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá coù khaû naêng
phaùt sinh taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ; coù khaû naêng phaùt sinh taát caû giaûi thoaùt vaø giaûi thoaùt tri kieán; coù
khaû naêng phaùt sinh quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; coù khaû
naêng phaùt sinh quaû vò Ñoäc giaùc; coù khaû naêng phaùt sinh quaû vò Giaùc
ngoä cao toät. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc hieän taïi ôû trong
voâ löôïng, voâ soá, voâ bieân theá giôùi khaép möôøi phöông ñeàu do Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña nhö theá maø ñang ñöôïc xuaát hieän. Taát caû Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc ôû ñôøi quùa khöù ñeàu do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö
theá maø ñaõ ñöôïc xuaát hieän. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñôøi
vò lai ñeàu do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá maø seõ ñöôïc xuaát hieän.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thöôøng chaúng xa lìa taùc yù
töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña trong
khoaûng giaây laùt, hoaëc nöûa ngaøy, hoaëc moät ngaøy, hoaëc traûi qua moät
thaùng, hoaëc traûi qua moät naêm, hoaëc traûi qua traêm naêm, hoaëc traûi qua
moät kieáp, hoaëc traûi qua traêm kieáp, cho ñeán hoaëc traûi qua voâ soá kieáp,
www.daitangkinh.org
thì phöôùc ñöùc ñaït ñöôïc cuûa Ñaïi Boà-taùt aáy soá löôïng raát nhieàu, vöôït qua
phöôùc ñöùc ñaõ ñaït ñöôïc cuûa ngöôøi giaùo hoùa caùc loaøi höõu tình trong
haèng haø sa soá theá giôùi khaép möôøi phöông, ñeàu khieán an truù nôi Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, hoaëc khieán an truù nôi
giaûi thoaùt vaø giaûi thoaùt tri kieán, hoaëc khieán an truù nôi quaû Döï löu, Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, hoaëc khieán an truù nôi quaû vò Ñoäc giaùc. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, do vì Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy ñaõ sinh ra taát caû Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc thôøi quaù khöù, vò lai, hieän taïi; chö vò luoân vì
caùc höõu tình neâu baøy nhö thaät caùc phaùp Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ; vì caùc höõu tình neâu baøy nhö thaät veà neûo
giaûi thoaùt vaø giaûi thoaùt trí kieán; vì caùc höõu tình neâu baøy nhö thaät veà
caùc quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; vì caùc höõu tình neâu baøy
nhö thaät veà quaû vò Ñoäc giaùc; vì caùc höõu tình neâu baøy nhö thaät veà quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, cho neân soá phöôùc ñöùc naøy vöôït qua
phöôùc ñöùc kia.
Laïi nöõa Thieän Hieän, theo nhö ñieàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy
ñaõ daïy maø an truù, thì neân bieát Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng bò thoaùi chuyeån,
thöôøng ñöôïc chö Phaät hoä nieäm; thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo toái
thaéng, ñaõ töøng gaàn guõi cuùng döôøng voâ löôïng chaân thieän tri thöùc che
chôû giuùp ñôõ; töø laâu ñaõ tu taäp Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; töø laâu ñaõ an truù nôi phaùp khoâng beân
trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
taùnh; töø laâu ñaõ an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn; töø laâu ñaõ an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; töø laâu ñaõ tu taäp boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; töø
laâu ñaõ tu taäp taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; töø laâu ñaõ tu taäp boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; töø
laâu ñaõ tu taäp phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; töø
laâu ñaõ tu taäp naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; töø laâu ñaõ tu taäp
möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; töø laâu
ñaõ tu taäp phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; töø laâu ñaõ tu taäp
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; töø laâu ñaõ tu
taäp trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, thì neân bieát,
Ñaïi Boà-taùt aáy truï ôû baäc Ñoàng töû, taát caû sôû nguyeän ñeàu ñöôïc troïn
veïn, thöôøng ñöôïc gaëp chö Phaät; ñoái vôùi caùc caên laønh thöôøng chaúng
xa lìa, luoân luoân ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, cuõng
thöôøng laøm nghieâm tònh coõi Phaät, töø coõi Phaät naøy ñeán coõi Phaät kia,
cung kính cuùng döôøng chö Phaät Theá Toân, laéng nghe, thoï trì, tu haønh
phaùp Voâ thöôïng thöøa, thì neân bieát Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ ñaït ñöôïc bieän
taøi thoâng suoát, voâ taän, ñaõ ñaéc phaùp Ñaø-la-ni thuø thaéng, thaønh töïu saéc
thaân vi dieäu toái thöôïng; ñaõ ñöôïc chö Phaät thoï kyù vieân maõn, tuøy theo
söï öu thích, vì nhaèm hoùa ñoä caùc höõu tình maø thoï sinh caùc loaïi thaân
hình ñeàu ñöôïc töï taïi, thì neân bieát Ñaïi Boà-taùt aáy nhaän thöùc thaáu ñaït
veà moân sôû duyeân, moân haønh töôùng, moân töï, moân phi töï, nhaän thöùc
thaáu ñaït veà ngoân ngöõ, chaúng phaûi ngoân ngöõ, nhaän thöùc thaáu ñaït veà
moät ngoân ngöõ, hai ngoân ngöõ, nhieàu ngoân ngöõ, ngoân ngöõ nam, ngoân
ngöõ nöõ, ngoân ngöõ chaúng phaûi nam nöõ, ngoân ngöõ quaù khöù, ngoân ngöõ
vò lai, ngoân ngöõ hieän taïi, vaên chöông, yù nghóa, thì neân bieát Ñaïi Boà-
taùt aáy nhaän thöùc thaáu ñaït veà saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc, uaån, giôùi,
xöù, duyeân khôûi, caùc chi duyeân khôûi, taùnh theá gian, taùnh Nieát-baøn,
töôùng phaùp giôùi, töôùng haønh, bieát chaúng phaûi töôùng haønh, töôùng höõu
vi, töôùng voâ vi, töôùng höõu vi, voâ vi, töôùng töôùng, töôùng phi töôùng,
höõu, phi höõu, töï taùnh, tha taùnh, nhaän thöùc thaáu ñaït veà hôïp, veà tan,
veà hôïp tan, veà töông öng, baát töông öng, chaân nhö, taùnh khoâng hö
voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, phaùp taùnh, phaùp giôùi, phaùp ñònh, phaùp
truï, taùnh duyeân, taùnh chaúng phaûi duyeân, caùc Thaùnh ñeá, Tónh löï,
Ñònh voâ löôïng, Ñònh voâ saéc, saùu phaùp Ba-la-maät-ña, boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; nhaän thöùc thaáu ñaït veà phaùp moân Ñaø-la-ni,
www.daitangkinh.org
phaùp moân Tam-ma-ñòa; phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ nguyeän; phaùp moân taát caû
khoâng; naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; möôøi löïc cuûa Phaät, boán
ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû; trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; nhaän
thöùc thaáu ñaït veà caûnh giôùi höõu vi, caûnh giôùi voâ vi; caûnh giôùi, chaúng
phaûi caûnh giôùi; neân bieát Ñaïi Boà-taùt aáy nhaän thöùc thaáu ñaït veà taùc yù
cuûa saéc, taùc yù cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc; taùc yù cuûa nhaõn xöù, taùc yù
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; taùc yù cuûa saéc xöù, taùc yù cuûa thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù; taùc yù cuûa nhaõn giôùi, taùc yù cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi; taùc yù cuûa saéc giôùi, taùc yù cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi; taùc yù cuûa nhaõn thöùc giôùi, taùc yù cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi; taùc yù cuûa nhaõn xuùc, taùc yù cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; taùc yù
cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, taùc yù cuûa caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; nhaän thöùc thaáu ñaït veà taùc yù
cuûa ñòa giôùi, taùc yù cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; taùc yù cuûa
voâ minh, taùc yù cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; taùc yù cuûa Boá thí ba-la-maät-ña,
taùc yù cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña; taùc yù cuûa phaùp khoâng beân trong, taùc yù cuûa phaùp khoâng beân
ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng
phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn
maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp
khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; taùc yù cuûa chaân
nhö, taùc yù cuûa phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; taùc yù cuûa Thaùnh
ñeá khoå, taùc yù cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; taùc yù cuûa boán Nieäm truï,
taùc yù cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; taùc yù cuûa boán Tónh löï, taùc yù cuûa
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; taùc yù cuûa taùm Giaûi thoaùt, taùc yù cuûa
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; nhaän thöùc thaáu ñaït
veà taùc yù cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taùc yù cuûa taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa; taùc yù cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, taùc yù cuûa phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; taùc yù cuûa naêm loaïi maét, taùc yù
cuûa saùu pheùp thaàn thoâng; taùc yù nôi möôøi löïc cuûa Phaät, taùc yù cuûa boán
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; taùc yù cuûa phaùp khoâng queân
maát, taùc yù cuûa taùnh luoân luoân xaû; taùc yù cuûa trí Nhaát thieát, taùc yù cuûa
Neân bieát, Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ nhaän thöùc thaáu ñaït veà saéc vaø töôùng
khoâng cuûa saéc; thoï, töôûng, haønh, thöùc vaø töôùng khoâng cuûa thoï, töôûng,
haønh, thöùc; nhaõn xöù vaø töôùng khoâng cuûa nhaõn xöù; nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xöù vaø töôùng khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; saéc xöù vaø töôùng
khoâng cuûa saéc xöù; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù vaø töôùng khoâng cuûa
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; nhaõn giôùi vaø töôùng khoâng cuûa nhaõn
giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi vaø töôùng khoâng cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi; saéc giôùi vaø töôùng khoâng cuûa saéc giôùi; thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi vaø töôùng khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi;
nhaõn thöùc giôùi vaø töôùng khoâng cuûa nhaõn thöùc giôùi; nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi vaø töôùng khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi;
nhaõn xuùc vaø töôùng khoâng cuûa nhaõn xuùc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc vaø
töôùng khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra vaø töôùng khoâng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra vaø
töôùng khoâng cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra; nhaän thöùc thaáu ñaït veà ñòa giôùi vaø töôùng khoâng cuûa ñòa giôùi;
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi vaø töôùng khoâng cuûa thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi; voâ minh vaø töôùng khoâng cuûa voâ minh;
haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu
bi khoå öu naõo vaø töôùng khoâng cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå
öu naõo; Boá thí ba-la-maät-ña vaø töôùng khoâng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña;
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø töôùng
khoâng cuûa Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; nhaän thöùc thaáu
ñaït veà phaùp khoâng beân trong vaø töôùng khoâng cuûa phaùp khoâng beân
trong; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
www.daitangkinh.org
taùnh vaø töôùng khoâng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh; chaân nhö vaø töôùng khoâng cuûa chaân nhö; phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn vaø töôùng khoâng cuûa phaùp giôùi cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; Thaùnh ñeá khoå vaø töôùng khoâng cuûa
Thaùnh ñeá khoå; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo vaø töôùng khoâng cuûa Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo; boán Nieäm truï vaø töôùng khoâng cuûa boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo vaø töôùng khoâng cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; boán Tónh löï vaø töôùng khoâng cuûa boán Tónh
löï; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc vaø töôùng khoâng cuûa boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; taùm Giaûi thoaùt vaø töôùng khoâng cuûa taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù vaø töôùng khoâng
cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; nhaän thöùc thaáu
ñaït veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni vaø töôùng khoâng cuûa taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa vaø töôùng khoâng cuûa taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng vaø töôùng
khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän vaø töôùng khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; naêm loaïi maét vaø töôùng khoâng cuûa naêm loaïi maét;
saùu pheùp thaàn thoâng vaø töôùng khoâng cuûa saùu pheùp thaàn thoâng; möôøi
löïc cuûa Phaät vaø töôùng khoâng nôi möôøi löïc cuûa Phaät; boán ñieàu khoâng
taùm phaùp Phaät baát coäng vaø töôùng khoâng cuûa boán ñieàu khoâng sôï cho
ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; phaùp khoâng queân maát vaø töôùng
khoâng cuûa phaùp khoâng queân maát; taùnh luoân luoân xaû vaø töôùng khoâng
cuûa taùnh luoân luoân xaû; trí Nhaát thieát vaø töôùng khoâng cuûa trí Nhaát
thieát; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng vaø töôùng khoâng cuûa trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; quaû Döï löu vaø töôùng khoâng cuûa quaû Döï
löu; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn vaø töôùng khoâng cuûa quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; quaû vò Ñoäc giaùc vaø töôùng khoâng cuûa quaû vò
Ñoäc giaùc; taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt vaø töôùng khoâng cuûa taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät vaø töôùng khoâng
cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Neân bieát, Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ nhaän thöùc thaáu ñaït veà ñaïo döøng
nghæ, ñaïo chaúng döøng nghæ; sinh, truï, dò, dieät; tham, saân, si, khoâng
tham, khoâng saân, khoâng si; kieán, chaúng phaûi kieán, taø kieán, chaúng
phaûi taø kieán, taát caû kieán trieàn, tuøy mieân, keát phöôïc; söï döùt tröø taát caû
kieán trieàn, tuøy mieân, keát phöôïc; danh, saéc, danh saéc; nhaân duyeân,
ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; haønh, giaûi,
töôùng, traïng, ñaõ nhaän thöùc thaáu ñaït veà khoå, taäp, dieät, ñaïo; ñòa nguïc,
ñöôøng ñòa nguïc, baøng sinh, ñöôøng baøng sinh; quyû giôùi, ñöôøng quyû
giôùi, ngöôøi, ñöôøng ngöôøi, trôøi, ñöôøng trôøi; Döï löu, quaû Döï löu; Nhaát
lai, quaû Nhaát lai, ñöôøng Nhaát lai, Baát hoaøn, quaû Baát hoaøn, ñöôøng Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû A-la-haùn, ñöôøng A-la-haùn, Ñoäc giaùc, quaû vò Ñoäc
giaùc, ñöôøng Ñoäc giaùc; Ñaïi Boà-taùt, haïnh Ñaïi Boà-taùt; Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc, quaû vò Giaùc ngoä cao toät; trí Nhaát thieát, ñöôøng trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, ñöôøng trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
ñöôøng trí Nhaát thieát töôùng; ñaõ nhaän thöùc thaáu ñaït veà caên, caên vieân
maõn, caên thaéng - lieät; tueä, tueä nhanh nhaïy; tueä maïnh meõ, tueä saéc
beùn, tueä mau choùng, tueä thoâng ñaït, tueä roäng khaép, tueä saâu xa, tueä lôùn
lao, tueä khoâng gì baèng, tueä chaân thaät, tueä quyù giaù; nhaän thöùc thaáu ñaït
veà ñôøi quaù khöù, ñôøi vò lai, ñôøi hieän taïi; phöông tieän, yù laïc, yù laïc taêng
thöôïng, söï chieáu coá ñoái vôùi höõu tình; töôùng vaên nghóa, caùc Thaùnh
phaùp, phöông tieän cuûa ba thöøa an laäp.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì ñaït ñöôïc
nhöõng coâng ñöùc lôïi laïc thuø thaéng nhö theá.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì sao neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña? Vì sao neân neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Vì sao neân tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
www.daitangkinh.org
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn saéc tòch tónh, coù theå bò huûy
hoaïi, chaúng töï taïi, theå hö doái chaúng chaéc thaät, neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Vì quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc tòch tónh, coù theå bò huûy hoaïi,
chaúng töï taïi, theå hö voïng, chaúng chaéc thaät, neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn nhaõn xöù tòch tónh, coù theå bò
huûy hoaïi, chaúng töï taïi, theå hö voïng, chaúng chaéc thaät, neân haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù tòch tónh, coù theå bò
nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn saéc xöù tòch tónh, coù theå bò
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù tòch tónh, coù
theå bò huûy hoaïi, chaúng töï taïi, theå hö voïng, chaúng chaéc thaät, neân haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn nhaõn giôùi tòch tónh, coù theå bò
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi tòch tónh, coù theå bò
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn saéc giôùi tòch tónh, coù theå bò
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi tòch tónh, coù
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn nhaõn thöùc giôùi tòch tónh, coù
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi tòch tónh,
coù theå bò huûy hoaïi, chaúng töï taïi, theå hö voïng, chaúng chaéc thaät, neân
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn nhaõn xuùc tòch tónh, coù theå bò
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc tòch tónh, coù theå bò
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra tòch tónh, coù theå bò huûy hoaïi, chaúng töï taïi, theå hö voïng,
chaúng chaéc thaät, neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra tòch tónh, coù theå bò huûy
hoaïi, chaúng töï taïi, theå hö voïng, chaúng chaéc thaät, neân haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn ñòa giôùi tòch tónh, coù theå bò
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi tòch tónh,
coù theå bò huûy hoaïi, chaúng töï taïi, theå hö voïng, chaúng chaéc thaät, neân
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì quaùn voâ minh tòch tónh, coù theå bò
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì quaùn haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo tòch tónh, coù theå bò huûy hoaïi,
chaúng töï taïi, theå hö voïng, chaúng chaéc thaät, neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, oâng hoûi Ñaïi Boà-taùt vì sao neân neâu daãn Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña? Ñaïi Boà-taùt, gioáng nhö neâu daãn caùi khoâng cuûa hö khoâng,
neân neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, oâng hoûi Ñaïi Boà-taùt vì sao neân tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña? Ñaïi Boà-taùt, gioáng nhö tu caùi khoâng cuûa hö khoâng, neân tu Baùt-
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt phaûi traûi qua thôøi gian bao laâu ñeå
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán khi an
toïa nôi toøa Boà-ñeà nhieäm maàu, neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân
neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt truï nôi taâm naøo khoâng giaùn ñoaïn ñeå
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå tu
www.daitangkinh.org
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán khi an
toïa nôi toøa Boà-ñeà nhieäm maàu, chaúng ñeå phaùt khôûi caùc taùc yù khaùc, chæ
thöôøng an truù nôi taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí ñeå haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña, ñeå neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Ñaïi Boà-taùt aáy, neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá, neân
neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá, neân tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
nhö theá, cho ñeán khi coù theå khieán taâm vaø taâm sôû phaùp ñoái vôùi caûnh
chaúng chuyeån.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neâu daãn
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, seõ chöùng ñaéc trí Nhaát
thieát trí chaêng?
–Naøy Thieän Hieän, khoâng!
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt chaúng haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
chaúng neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
seõ chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí chaêng?
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vöøa haønh vöøa chaúng haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña, vöøa neâu daãn vöøa chaúng neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
vöøa tu vöøa chaúng tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, seõ chöùng ñaéc trí Nhaát thieát
trí chaêng?
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt chaúng phaûi haønh, chaúng phaûi chaúng
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng phaûi neâu daãn, chaúng phaûi chaúng
neâu daãn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng phaûi tu, chaúng phaûi chaúng tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, seõ chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu vaäy thì Ñaïi Boà-taùt seõ chöùng ñaéc trí Nhaát
thieát trí nhö theá naøo?
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt seõ chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí nhö
chaân nhö.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø chaân nhö?
–Naøy Thieän Hieän, nhö thaät teá.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø thaät teá?
–Naøy Thieän Hieän, nhö phaùp giôùi.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø phaùp giôùi?

–Naøy Thieän Hieän, nhö caûnh giôùi cuûa ngaõ, caûnh giôùi cuûa höõu tình,
caûnh giôùi cuûa doøng sinh maïng, caûnh giôùi cuûa khaû naêng sinh khôûi, caûnh
giôùi cuûa söï döôõng duïc, caûnh giôùi cuûa söï tröôûng thaønh, caûnh giôùi cuûa
chuû theå luaân hoài.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø caûnh giôùi cuûa ngaõ, caûnh giôùi cuûa höõu
tình, caûnh giôùi cuûa doøng sinh maïng, caûnh giôùi cuûa khaû naêng sinh khôûi,
caûnh giôùi cuûa söï döôõng duïc, caûnh giôùi cuûa söï tröôûng thaønh, caûnh giôùi
cuûa chuû theå luaân hoài?
Phaät baûo Thieän Hieän:
–Theo yù oâng thì sao? Hoaëc ngaõ, hoaëc höõu tình, doøng sinh maïng,
khaû naêng sinh khôûi, söï döôõng duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài,
coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Thieän Hieän baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, khoâng!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, hoaëc ngaõ, hoaëc höõu tình, doøng sinh maïng, khaû
naêng sinh khôûi, söï döôõng duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài ñaõ
chaúng theå naém baét ñöôïc, thì laøm sao ta coù theå neâu baøy caûnh giôùi cuûa
ngaõ, caûnh giôùi cuûa höõu tình, caûnh giôùi cuûa doøng sinh maïng, caûnh giôùi
cuûa khaû naêng sinh khôûi, caûnh giôùi cuûa söï döôõng duïc, caûnh giôùi cuûa söï
tröôûng thaønh, caûnh giôùi cuûa chuû theå luaân hoài! Nhö vaäy, naøy Thieän
Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng neâu baøy Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng
chaúng neâu baøy trí Nhaát thieát trí vaø taát caû phaùp thì Ñaïi Boà-taùt aáy nhaát
ñònh seõ chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Khi aáy, Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, coù phaûi chæ coù Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng theå
neâu baøy, hay laø caû Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí ba-la-
maät-ña cuõng chaúng theå neâu baøy?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng nhöõng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng theå
neâu baøy maø Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña
cuõng chaúng theå neâu baøy.
Naøy Thieän Hieän, hoaëc phaùp cuûa Thanh vaên, hoaëc phaùp cuûa Ñoäc
giaùc, phaùp cuûa Boà-taùt, phaùp cuûa chö Phaät, hoaëc phaùp höõu vi, hoaëc
www.daitangkinh.org
phaùp voâ vi, taát caû caùc phaùp nhö theá ñeàu chaúng theå neâu baøy.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu chaúng theå neâu baøy thì taïi
sao coù theå neâu ra naøo laø ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi, ngöôøi, trôøi, laø
Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc, Boà-taùt, Phaät, laø taát caû
phaùp?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Höõu tình neâu baøy vaø phaùp
ñöôïc neâu baøy, thaät coù theå naém baét chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu höõu tình neâu baøy vaø phaùp ñöôïc neâu baøy
chaúng coù theå naém baét thì ta laøm sao neâu baøy naøo laø ñòa nguïc, baøng
sinh, quyû giôùi, laø ngöôøi, trôøi, laø Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
Ñoäc giaùc, Boà-taùt, chö Phaät, laø taát caû phaùp! Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän,
Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân hoïc laø taát caû caùc phaùp
ñeàu chaúng theå neâu baøy.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân
hoïc saéc, cuõng neân hoïc thoï, töôûng, haønh, thöùc.
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña phaûi
neân hoïc nhaõn xöù, cuõng neân hoïc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù.
neân hoïc saéc xöù, cuõng neân hoïc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù.
neân hoïc nhaõn giôùi, cuõng neân hoïc nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi.
neân hoïc saéc giôùi, cuõng neân hoïc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi.
neân hoïc nhaõn thöùc giôùi, cuõng neân hoïc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi.
neân hoïc nhaõn xuùc, cuõng neân hoïc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc.
neân hoïc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng neân hoïc caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra.

neân hoïc ñòa giôùi, cuõng neân hoïc thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi.
neân hoïc voâ minh, cuõng neân hoïc haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï,
aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo.
neân hoïc Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng neân hoïc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
neân hoïc phaùp khoâng beân trong, cuõng neân hoïc phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
neân hoïc chaân nhö, cuõng neân hoïc phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn.
neân hoïc Thaùnh ñeá khoå, cuõng neân hoïc Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
neân hoïc boán Nieäm truï, cuõng neân hoïc boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo.
neân hoïc boán Tónh löï, cuõng neân hoïc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
neân hoïc taùm Giaûi thoaùt, cuõng neân hoïc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù.
neân hoïc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng neân hoïc taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni.
www.daitangkinh.org
neân hoïc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng neân hoïc phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
neân hoïc naêm loaïi maét, cuõng neân hoïc saùu pheùp thaàn thoâng.
neân hoïc möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng neân hoïc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
neân hoïc phaùp khoâng queân maát, cuõng neân hoïc taùnh luoân luoân xaû.
neân hoïc trí Nhaát thieát, cuõng neân hoïc trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng.
neân hoïc quaû Döï löu, cuõng neân hoïc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn.
neân hoïc quaû vò Ñoäc giaùc.
neân hoïc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt.
neân hoïc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.


QUYEÅN 360
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
neân ñoái vôùi saéc, hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân
ñoái vôùi nhaõn xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi saéc xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái vôùi
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi nhaõn giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi saéc giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm.
ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân
ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm.
ñoái vôùi nhaõn xuùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoïc tính chaát chaúng
www.daitangkinh.org
taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi ñòa giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm.
ñoái vôùi voâ minh hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu
bi khoå öu naõo hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm;
cuõng neân ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm;
cuõng neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi chaân nhö hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân ñoái
vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm.
ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân
ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi boán Nieäm truï hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân
ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi boán Tónh löï hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân
ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoïc tính chaát chaúng taêng,
chaúng giaûm.
ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân
ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoïc tính chaát
chaúng taêng, chaúng giaûm.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa hoïc tính chaát chaúng taêng,
chaúng giaûm; cuõng neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni hoïc tính chaát
ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm; cuõng neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoïc
tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi naêm loaïi maét hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân
ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng
neân ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoïc tính chaát
ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm;
cuõng neân ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm.
neân ñoái vôùi trí Nhaát thieát hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng
neân ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoïc tính chaát chaúng
taêng, chaúng giaûm.
www.daitangkinh.org
ñoái vôùi quaû Döï löu hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm; cuõng neân
ñoái vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn hoïc tính chaát chaúng taêng,
chaúng giaûm.
ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm.
ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoïc tính chaát chaúng
taêng, chaúng giaûm.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân
ñoái vôùi saéc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo, neân ñoái
vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö
theá naøo?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân
ñoái vôùi nhaõn xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo,
neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi saéc xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo, neân
ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
ñoái vôùi nhaõn giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo,
neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
ñoái vôùi saéc giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo, neân
ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng,
chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá
naøo, neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoïc tính chaát chaúng
taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi nhaõn xuùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo,
neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoïc tính chaát chaúng
taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo, neân ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm
nhö theá naøo?
ñoái vôùi ñòa giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo, neân
ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoïc tính chaát chaúng taêng,
ñoái vôùi voâ minh hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo,
neân ñoái vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö
theá naøo?
ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö
theá naøo, neân ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm
nhö theá naøo, neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi chaân nhö hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo,
neân ñoái vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
www.daitangkinh.org
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoïc tính chaát
chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá
naøo, neân ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoïc tính chaát chaúng taêng,
ñoái vôùi boán Nieäm truï hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá
naøo, neân ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo hoïc tính chaát chaúng taêng,
ñoái vôùi boán Tónh löï hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo,
neân ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoïc tính chaát chaúng taêng,
ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá
naøo, neân ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoïc
tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm nhö theá naøo, neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni hoïc tính chaát
chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
giaûm nhö theá naøo, neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi naêm loaïi maét hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá
naøo, neân ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng
ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö
theá naøo, neân ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoïc tính
chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm
nhö theá naøo, neân ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû hoïc tính chaát chaúng taêng,
ñoái vôùi trí Nhaát thieát hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá
naøo, neân ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoïc tính chaát chaúng
taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo?
ñoái vôùi quaû Döï löu hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá naøo,
neân ñoái vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn hoïc tính chaát chaúng taêng,
ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm nhö theá
naøo?
ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoïc tính chaát chaúng taêng, chaúng giaûm
nhö theá naøo?
ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoïc tính chaát chaúng taêng,
Phaät daïy:
neân ñoái vôùi saéc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi thoï,
töôûng, haønh, thöùc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi nhaõn xöù chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi saéc xöù chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi nhaõn giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi nhó,
www.daitangkinh.org
tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi saéc giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái
vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi nhaõn xuùc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng sinh, chaúng dieät
maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi ñòa giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi voâ minh chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
khoå öu naõo chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân
ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng
neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng
sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi chaân nhö chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi boán Nieäm truï chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi boán Tónh löï chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái
vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc.
ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc;
cuõng neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng sinh, chaúng dieät maø
hoïc.
ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc;
cuõng neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng
sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi naêm loaïi maét chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
saùu pheùp thaàn thoâng chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
neân ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng
neân ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng sinh,
chaúng dieät maø hoïc.
www.daitangkinh.org
ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng
neân ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi trí Nhaát thieát chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi quaû Döï löu chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc; cuõng neân ñoái vôùi
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc.
neân ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, neân ñoái vôùi saéc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo laø
neân ñoái vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn xöù chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo
laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi saéc xöù chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo
laø neân ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng sinh, chaúng dieät
maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo
laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø
hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi saéc giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo
laø neân ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng sinh, chaúng dieät
maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
Theá naøo laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaúng sinh,
chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn xuùc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá
naøo laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaúng sinh, chaúng dieät
maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng sinh,
chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi ñòa giôùi chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo
laø neân ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi voâ minh chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo
laø neân ñoái vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña chaúng sinh, chaúng dieät maø
hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong chaúng sinh, chaúng dieät maø
hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
taùnh töï taùnh chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
www.daitangkinh.org
maät-ña, neân ñoái vôùi chaân nhö chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá naøo
laø neân ñoái vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
Theá naøo laø neân ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi boán Nieäm truï chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
Theá naøo laø neân ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi boán Tónh löï chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá
naøo laø neân ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
Theá naøo laø neân ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng
sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng sinh, chaúng dieät
maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi naêm loaïi maét chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
Theá naøo laø neân ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng chaúng sinh, chaúng dieät
maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
Theá naøo laø neân ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng
chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát chaúng sinh, chaúng dieät maø
hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû chaúng sinh, chaúng dieät
maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi trí Nhaát thieát chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá
naøo laø neân ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng sinh,
maät-ña, neân ñoái vôùi quaû Döï löu chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc? Theá
naøo laø neân ñoái vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn chaúng sinh, chaúng
dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc chaúng sinh, chaúng dieät maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng sinh, chaúng dieät maø
hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng sinh,
Phaät daïy:
neân ñoái vôùi saéc chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc;
neân ñoái vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi nhaõn xöù chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc;
neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi saéc xöù chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc;
www.daitangkinh.org
neân ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng khôûi leân caùc
haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi nhaõn giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc; neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng chaúng khôûi leân caùc
ñoái vôùi saéc giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc;
neân ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng khôûi leân caùc
ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc; neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng khôûi
leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi nhaõn xuùc chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc; neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng khôûi leân caùc
ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng khôûi leân caùc
haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc; neân ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
ñoái vôùi ñòa giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc;
neân ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng khôûi leân
caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi voâ minh chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc;
neân ñoái vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc.
neân ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc; neân ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc.
neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc; neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
ñoái vôùi chaân nhö chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc; neân ñoái vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuõng chaúng khôûi leân
ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc; neân ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng khôûi leân caùc
ñoái vôùi boán Nieäm truï chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc; neân ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng khôûi leân caùc
ñoái vôùi boán Tónh löï chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc; neân ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng chaúng khôûi leân
ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc; neân ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
www.daitangkinh.org
cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc; neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng chaúng
khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc; neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi naêm loaïi maét chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc; neân ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng khôûi leân caùc
ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc; neân ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc; neân ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng khôûi leân caùc
ñoái vôùi trí Nhaát thieát chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc; neân ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng chaúng khôûi
ñoái vôùi quaû Döï löu chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc; neân ñoái vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn cuõng chaúng khôûi leân
ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc.
ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,

ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng chaúng khôûi leân caùc
maät-ña, neân ñoái vôùi saéc chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng chaúng
khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn xöù chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng
chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi saéc xöù chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù
cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng
maät-ña, neân ñoái vôùi saéc giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn xuùc chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng
maät-ña, neân ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng
www.daitangkinh.org
khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái
vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng
maät-ña, neân ñoái vôùi ñòa giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
maät-ña, neân ñoái vôùi voâ minh chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng chaúng khôûi
leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi Boá thí ba-la-maät-ña chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
coù, hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong chaúng khôûi leân caùc haønh
hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi chaân nhö chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
maät-ña, neân ñoái vôùi boán Nieäm truï chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán
maät-ña, neân ñoái vôùi boán Tónh löï chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng khôûi leân caùc
haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng khôûi leân caùc
haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi naêm loaïi maét chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng cuõng
maät-ña, neân ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
coù, hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï,
www.daitangkinh.org
phaùp Phaät baát coäng cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát chaúng khôûi leân caùc haønh
hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi taùnh luoân luoân
xaû cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi trí Nhaát thieát chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
hoaëc khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi quaû Döï löu chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc? Theá naøo laø neân ñoái vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi quaû vò Ñoäc giaùc cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt cuõng chaúng khôûi leân caùc
haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?
maät-ña, neân ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng chaúng
khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc?


QUYEÅN 361
Phaät daïy:
neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, naøy
Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi
saéc chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân ñoái vôùi
thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc.
nhaõn xöù chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân
ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
saéc xöù chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân
ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, naøy Thieän
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi nhaõn
giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân ñoái vôùi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc.
www.daitangkinh.org
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi saéc giôùi
chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân ñoái vôùi
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, naøy
nhaõn thöùc giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc,
neân ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng khôûi leân caùc
nhaõn xuùc chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân
ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi caùc thoï
do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc, neân ñoái vôùi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø
hoïc.
ñòa giôùi chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân
ñoái vôùi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng khôûi leân caùc
voâ minh chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân
ñoái vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc.
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi Boá thí
ba-la-maät-ña chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc,
neân ñoái vôùi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
phaùp khoâng beân trong chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc, neân ñoái vôùi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
khoâng taùnh töï taùnh cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc
khoâng maø hoïc.
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi chaân nhö
chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân ñoái vôùi
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
Thaùnh ñeá khoå chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc,
neân ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
www.daitangkinh.org

boán Nieäm truï chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc,
neân ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
boán Tónh löï chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc,
neân ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng chaúng khôûi leân caùc
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi taùm Giaûi
thoaùt chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân ñoái
vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng chaúng khôûi
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc, neân ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng chaúng khôûi leân caùc
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc, neân ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng
chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc.
naêm loaïi maét chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc,
neân ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi möôøi löïc
cuûa Phaät chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân
ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng chaúng khôûi leân caùc
phaùp khoâng queân maát chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc, neân ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi trí Nhaát
thieát chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân ñoái
vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi quaû Döï
löu chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng maø hoïc, neân ñoái vôùi
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc
quaû vò Ñoäc giaùc cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc.
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi taát caû
www.daitangkinh.org
haïnh Ñaïi Boà-taùt cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù, hoaëc khoâng
maø hoïc.
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân ñoái vôùi quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng chaúng khôûi leân caùc haønh hoaëc coù,
maät-ña, neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc?
Phaät daïy:
neân quaùn saéc vaø töôùng cuûa saéc laø khoâng maø hoïc; neân quaùn thoï, töôûng,
haønh, thöùc vaø töôùng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc laø khoâng maø hoïc. Nhö
vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn
töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn nhaõn xöù vaø töôùng cuûa nhaõn xöù laø khoâng maø hoïc; neân quaùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù laø khoâng maø
hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn saéc xöù vaø töôùng cuûa saéc xöù laø khoâng maø hoïc; neân quaùn thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù vaø töôùng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø
khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn nhaõn giôùi vaø töôùng cuûa nhaõn giôùi laø khoâng maø hoïc; neân quaùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø khoâng
maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
neân quaùn saéc giôùi vaø töôùng cuûa saéc giôùi laø khoâng maø hoïc; neân quaùn
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi vaø töôùng cuûa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø
khoâng maø hoïc.
quaùn nhaõn thöùc giôùi vaø töôùng cuûa nhaõn thöùc giôùi laø khoâng maø hoïc; neân
quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng
maø hoïc.
quaùn nhaõn xuùc vaø töôùng cuûa nhaõn xuùc laø khoâng maø hoïc; neân quaùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø khoâng
maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töôùng cuûa caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng maø hoïc; neân quaùn caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töôùng cuûa caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng
cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
neân quaùn ñòa giôùi vaø töôùng cuûa ñòa giôùi laø khoâng maø hoïc; neân quaùn
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi vaø töôùng cuûa thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-
taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp
ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn voâ minh vaø töôùng cuûa voâ minh laø khoâng maø hoïc; neân quaùn haønh,
naõo vaø töôùng cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo laø khoâng maø
hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
neân quaùn Boá thí ba-la-maät-ña vaø töôùng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña laø
khoâng maø hoïc; neân quaùn Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
www.daitangkinh.org
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø töôùng cuûa Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi
khoâng maø hoïc.
quaùn phaùp khoâng beân trong vaø töôùng cuûa phaùp khoâng beân trong laø
khoâng maø hoïc; neân quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh vaø töôùng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt
khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø
khoâng maø hoïc.
quaùn chaân nhö vaø töôùng cuûa chaân nhö laø khoâng maø hoïc; neân quaùn
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn vaø töôùng cuûa phaùp giôùi cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän,
Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc
phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
neân quaùn Thaùnh ñeá khoå vaø töôùng cuûa Thaùnh ñeá khoå laø khoâng maø
hoïc; neân quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo vaø töôùng cuûa Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi
khoâng maø hoïc.
quaùn boán Nieäm truï vaø töôùng cuûa boán Nieäm truï laø khoâng maø hoïc; neân
quaùn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo vaø töôùng cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt
khoâng maø hoïc.
quaùn boán Tónh löï vaø töôùng cuûa boán Tónh löï laø khoâng maø hoïc; neân quaùn
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc vaø töôùng cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh
maø hoïc.
quaùn taùm Giaûi thoaùt vaø töôùng cuûa taùm Giaûi thoaùt laø khoâng maø hoïc;
neân quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù vaø töôùng cuûa
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù laø khoâng maø hoïc. Nhö
vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn
töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa vaø töôùng cuûa taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa laø khoâng maø hoïc; neân quaùn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni vaø
töôùng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän
Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng
cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng vaø töôùng cuûa phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng laø khoâng maø hoïc; neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän vaø töôùng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi
khoâng maø hoïc.
quaùn möôøi löïc cuûa Phaät vaø töôùng nôi möôøi löïc cuûa Phaät laø khoâng maø
hoïc; neân quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng vaø töôùng cuûa boán
ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng laø khoâng maø hoïc.
Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân
quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
www.daitangkinh.org
quaùn phaùp khoâng queân maát vaø töôùng cuûa phaùp khoâng queân maát laø
khoâng maø hoïc; neân quaùn taùnh luoân luoân xaû vaø töôùng cuûa taùnh luoân
luoân xaû laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh
maø hoïc.
quaùn trí Nhaát thieát vaø töôùng cuûa trí Nhaát thieát laø khoâng maø hoïc; neân
quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng vaø töôùng cuûa trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt
khoâng maø hoïc.
quaùn quaû Döï löu vaø töôùng cuûa quaû Döï löu laø khoâng maø hoïc; neân quaùn
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn vaø töôùng cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh
maø hoïc.
quaùn quaû vò Ñoäc giaùc vaø töôùng cuûa quaû vò Ñoäc giaùc laø khoâng maø hoïc.
Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân
quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt vaø töôùng cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt laø
khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu laø khoâng maø hoïc.
quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät vaø töôùng nôi quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät laø khoâng maø hoïc. Nhö vaäy, Thieän Hieän, Ñaïi
Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân quaùn töï töôùng cuûa caùc phaùp
ñeàu laø khoâng maø hoïc.
–Baïch Theá Toân, neáu saéc vaø töôùng cuûa saéc laø khoâng; thoï, töôûng,
haønh, thöùc vaø töôùng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc laø khoâng, thì taïi sao
Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn xöù vaø töôùng cuûa nhaõn xöù laø khoâng; nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù laø khoâng, thì
taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu saéc xöù vaø töôùng cuûa saéc xöù laø khoâng; thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù vaø töôùng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø
khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn giôùi vaø töôùng cuûa nhaõn giôùi laø khoâng;
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø
Baïch Theá Toân, neáu saéc giôùi vaø töôùng cuûa saéc giôùi laø khoâng;
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi vaø töôùng cuûa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn thöùc giôùi vaø töôùng cuûa nhaõn thöùc giôùi
laø khoâng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn xuùc vaø töôùng cuûa nhaõn xuùc laø khoâng;
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc vaø töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø
Baïch Theá Toân, neáu caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra vaø
töôùng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng; caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töôùng cuûa caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi
Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu ñòa giôùi vaø töôùng cuûa ñòa giôùi laø khoâng;
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi vaø töôùng cuûa thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu voâ minh vaø töôùng cuûa voâ minh laø khoâng;
khoå öu naõo vaø töôùng cuûa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo laø
Baïch Theá Toân, neáu Boá thí ba-la-maät-ña vaø töôùng cuûa Boá thí
ba-la-maät-ña laø khoâng; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
www.daitangkinh.org
nhaõ ba-la-maät-ña vaø töôùng cuûa Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp khoâng beân trong vaø töôùng cuûa phaùp
khoâng beân trong laø khoâng; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh vaø töôùng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho
ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt
phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu chaân nhö vaø töôùng cuûa chaân nhö laø khoâng;
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn vaø töôùng cuûa phaùp giôùi cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu Thaùnh ñeá khoå vaø töôùng cuûa Thaùnh ñeá khoå laø
khoâng; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo vaø töôùng cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu boán Nieäm truï vaø töôùng cuûa boán Nieäm truï laø
khoâng; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo vaø töôùng cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu boán Tónh löï vaø töôùng cuûa boán Tónh löï laø
khoâng; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc vaø töôùng cuûa boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu taùm Giaûi thoaùt vaø töôùng cuûa taùm Giaûi thoaùt
laø khoâng; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù vaø töôùng cuûa
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù laø khoâng, thì taïi sao

Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa vaø töôùng cuûa
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa laø khoâng; taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni vaø
töôùng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt
phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng vaø töôùng cuûa
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng laø khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän vaø töôùng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu naêm loaïi maét vaø töôùng cuûa naêm loaïi maét
laø khoâng; saùu pheùp thaàn thoâng vaø töôùng cuûa saùu pheùp thaàn thoâng laø
Baïch Theá Toân, neáu möôøi löïc cuûa Phaät vaø töôùng nôi möôøi löïc cuûa
Phaät laø khoâng; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng vaø töôùng cuûa boán
ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng laø khoâng, thì taïi
sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu phaùp khoâng queân maát vaø töôùng cuûa phaùp
khoâng queân maát laø khoâng; taùnh luoân luoân xaû vaø töôùng cuûa taùnh luoân
luoân xaû laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu trí Nhaát thieát vaø töôùng cuûa trí Nhaát thieát laø
khoâng; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng vaø töôùng cuûa trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu quaû Döï löu vaø töôùng cuûa quaû Döï löu laø
khoâng; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn vaø töôùng cuûa quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu quaû vò Ñoäc giaùc vaø töôùng cuûa quaû vò Ñoäc
giaùc laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña?
Baïch Theá Toân, neáu taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt vaø töôùng cuûa taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt laø khoâng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ
www.daitangkinh.org
ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, neáu quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät vaø
töôùng nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät laø khoâng, thì taïi sao
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt hoaøn toaøn khoâng coù ñoái töôïng
haønh chính laø haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø Ñaïi Boà-taùt hoaøn toaøn
khoâng coù ñoái töôïng haønh laø haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy chaúng theå
naém baét ñöôïc, Ñaïi Boà-taùt cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc, haønh cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc; hoaëc chuû theå haønh, hoaëc do ñoù maø haønh,
hoaëc choã cuûa ñoái töôïng haønh ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì vaäy,
naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt hoaøn toaøn khoâng coù sôû haønh laø haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì ôû trong ñoù, taát caû hyù luaän ñeàu chaúng theå
naém baét ñöôïc.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt hoaøn toaøn khoâng coù ñoái töôïng
haønh laø haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì töø khi môùi tu taäp haïnh Ñaïi Boà-
taùt, taïi sao phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm, ñoái vôùi taát caû
phaùp, phaûi thöôøng hoïc voâ sôû ñaéc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu boá thí duøng voâ sôû ñaéc laøm
phöông tieän ñeå tu Boá thí; khi tu Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu Tònh giôùi cho ñeán Baùt-
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi an truï nôi phaùp khoâng beân
trong, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå an truï nôi phaùp khoâng beân
trong; khi an truï nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå an truï nôi phaùp khoâng beân
ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi an truï nôi chaân nhö, duøng voâ
sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå an truï nôi chaân nhö; khi an truï nôi phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå an
truï nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu boán Nieäm truï, duøng voâ sôû
ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu boán Nieäm truï; khi tu boán Chaùnh ñoaïn, boán
Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo,
duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm
chi Thaùnh ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi an truï nôi Thaùnh ñeá khoå,
duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå an truï nôi Thaùnh ñeá khoå; khi an truï
nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå an truï
nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu boán Tónh löï, duøng voâ sôû
ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu boán Tónh löï; khi tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng; khi tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, duøng voâ
sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu taùm Giaûi thoaùt, duøng voâ sôû
ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu taùm Giaûi thoaùt; khi tu taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu taát caû phaùp moân Tam-
www.daitangkinh.org
ma-ñòa; khi tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông
tieän ñeå tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu naêm loaïi maét, duøng voâ sôû
ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu naêm loaïi maét; khi tu saùu pheùp thaàn thoâng,
duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu saùu pheùp thaàn thoâng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu möôøi löïc cuûa Phaät vaø
töôùng nôi möôøi löïc cuûa Phaät; khi tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu boán ñieàu khoâng sôï cho
ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu phaùp khoâng queân maát,
duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu phaùp khoâng queân maát; khi tu
taùnh luoân luoân xaû, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu taùnh luoân
luoân xaû.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu trí Nhaát thieát, duøng voâ sôû
ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu trí Nhaát thieát; khi tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, duøng voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän ñeå tu trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø höõu sôû ñaéc? Theá naøo laø voâ sôû ñaéc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì coù hai thì goïi laø höõu sôû ñaéc; nhöõng
gì khoâng coù hai thì goïi laø voâ sôû ñaéc?
–Baïch Theá Toân, theá naøo goïi laø coù hai? Theá naøo goïi laø khoâng coù
hai?
Naøy Thieän Hieän, maét vaø saéc laø hai, tai vaø aâm thanh laø hai, muõi
vaø muøi höông laø hai, löôõi vaø vò neám laø hai, thaân theå vaø xuùc chaïm laø
hai, yù vaø phaùp laø hai; höõu saéc voâ saéc laø hai, höõu kieán voâ kieán laø hai,
höõu laäu voâ laäu laø hai, höõu vi voâ vi laø hai; theá gian xuaát theá gian laø hai,
sinh töû Nieát-baøn laø hai; phaùp phaøm phu vaø phaøm phu laø hai, phaùp Döï
löu vaø Döï löu laø hai, phaùp Nhaát lai vaø Nhaát lai laø hai, phaùp Baát hoaøn
vaø Baát hoaøn laø hai, phaùp A-la-haùn vaø A-la-haùn laø hai; quaû vò Ñoäc giaùc
vaø Ñoäc giaùc laø hai, haïnh Ñaïi Boà-taùt vaø Ñaïi Boà-taùt laø hai, quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät vaø chö Phaät laø hai. Nhö vaäy, taát caû phaùp coù
hyù luaän ñeàu goïi laø coù hai.
Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi maét, chaúng phaûi saéc laø khoâng hai;
chaúng phaûi tai, chaúng phaûi aâm thanh laø khoâng hai, chaúng phaûi muõi,
chaúng phaûi höông laø khoâng hai, chaúng phaûi löôõi, chaúng phaûi vò neám laø
khoâng hai, chaúng phaûi thaân theå, chaúng phaûi xuùc chaïm laø khoâng hai,
chaúng phaûi yù, chaúng phaûi phaùp laø khoâng hai; chaúng phaûi höõu saéc,
chaúng phaûi voâ saéc laø khoâng hai, chaúng phaûi höõu kieán, chaúng phaûi voâ
kieán laø khoâng hai, chaúng phaûi höõu laäu, chaúng phaûi voâ laäu laø khoâng hai,
chaúng phaûi höõu vi, chaúng phaûi voâ vi laø khoâng hai, chaúng phaûi theá gian,
chaúng phaûi xuaát theá gian laø khoâng hai, chaúng phaûi sinh töû, chaúng phaûi
Nieát-baøn laø khoâng hai, chaúng phaûi phaùp phaøm phu, chaúng phaûi phaøm
phu laø khoâng hai, chaúng phaûi phaùp Döï löu, chaúng phaûi Döï löu laø khoâng
hai, chaúng phaûi phaùp Nhaát lai, chaúng phaûi Nhaát lai laø khoâng hai, chaúng
phaûi phaùp Baát hoaøn, chaúng phaûi Baát hoaøn laø khoâng hai, chaúng phaûi
phaùp A-la-haùn, chaúng phaûi A-la-haùn laø khoâng hai, chaúng phaûi quaû vò
Ñoäc giaùc, chaúng phaûi Ñoäc giaùc laø khoâng hai, chaúng phaûi haïnh Ñaïi Boà-
taùt, chaúng phaûi Ñaïi Boà-taùt laø khoâng hai, chaúng phaûi quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät, chaúng phaûi chö Phaät laø khoâng hai. Nhö vaäy, taát
caû phaùp xa lìa hyù luaän ñeàu goïi laø khoâng hai.
–Baïch Theá Toân, coù phaûi do höõu sôû ñaéc neân voâ sôû ñaéc, hay laø do
voâ sôû ñaéc neân voâ sôû ñaéc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi do höõu sôû ñaéc neân voâ sôû ñaéc, cuõng
chaúng phaûi do voâ sôû ñaéc neân voâ sôû ñaéc. Nhöng taùnh cuûa höõu sôû ñaéc vaø
voâ sôû ñaéc ñeàu bình ñaúng neân goïi laø voâ sôû ñaéc. Nhö vaäy, Thieän Hieän,
Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taùnh bình ñaúng cuûa höõu sôû ñaéc vaø voâ sôû ñaéc phaûi
sieâng naêng tu hoïc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi hoïc nhö theá thì goïi laø hoïc nghóa
voâ sôû ñaéc cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, xa lìa caùc laàm loãi.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
chaúng chaáp tröôùc höõu sôû ñaéc, chaúng chaáp tröôùc, chaúng chaáp tröôùc voâ
sôû ñaéc laø Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, thì taïi sao töø baäc
naøy ñeán baäc khaùc daàn daàn vieân maõn? Neáu khoâng töø baäc naøy ñeán baäc
khaùc daàn daàn vieân maõn thì laøm sao ñeå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït
www.daitangkinh.org
ñeán laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät?

Phaät daïy:
chaúng phaûi truï trong höõu sôû ñaéc maø tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå
coù theå töø baäc naøy ñeán baäc khaùc daàn daàn vieân maõn, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät; cuõng chaúng phaûi truï trong voâ sôû ñaéc maø tu haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, ñeå coù theå töø baäc naøy ñeán baäc khaùc daàn daàn vieân
maõn, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät? Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña laø voâ sôû ñaéc, quaû vò Giaùc ngoä cao toät laø voâ sôû
ñaéc; vì ngöôøi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nôi choán haønh, thôøi gian
haønh ñeàu laø voâ sôû ñaéc; phaùp voâ sôû ñaéc naøy cuõng laø voâ sôû ñaéc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt phaûi neân tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña nhö theá.
–Baïch Theá Toân, neáu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét
ñöôïc, quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaúng theå naém baét ñöôïc, ngöôøi haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nôi choán haønh, thôøi gian haønh cuõng chaúng theå
naém baét ñöôïc, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, ñoái vôùi taát caû phaùp thöôøng öa choïn löïa: Ñaây laø saéc, ñaây laø thoï,
töôûng, haønh, thöùc; ñaây laø nhaõn xöù, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù;
ñaây laø saéc xöù, ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; ñaây laø nhaõn
giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; ñaây laø saéc giôùi, ñaây laø thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; ñaây laø nhaõn thöùc giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi; ñaây laø nhaõn xuùc, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc;
ñaây laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, ñaây laø caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; ñaây laø ñòa giôùi, ñaây laø thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; ñaây laø voâ minh, ñaây laø haønh, thöùc,
naõo; ñaây laø Boá thí ba-la-maät-ña, ñaây laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; ñaây laø phaùp khoâng beân trong, ñaây laø
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; ñaây laø
chaân nhö, ñaây laø phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; ñaây laø boán
Nieäm truï, ñaây laø boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ñaây laø Thaùnh ñeá khoå, ñaây laø
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; ñaây laø boán Tónh löï, ñaây laø boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, ñaây laø phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; ñaây laø taùm Giaûi thoaùt, ñaây laø
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; ñaây laø phaùp moân
Tam-ma-ñòa, ñaây laø phaùp moân Ñaø-la-ni; ñaây laø naêm loaïi maét, ñaây laø
saùu pheùp thaàn thoâng; ñaây laø möôøi löïc cuûa Phaät, ñaây laø boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; ñaây laø phaùp khoâng queân maát, ñaây
laø taùnh luoân luoân xaû; ñaây laø trí Nhaát thieát, ñaây laø trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; ñaây laø quaû Döï löu, ñaây laø quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn; ñaây laø quaû vò Ñoäc giaùc; ñaây laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; ñaây
laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 362
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, tuy ñoái vôùi caùc phaùp thöôøng öa choïn löïa nhöng chaúng naém baét
saéc, cuõng chaúng naém baét thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng naém baét nhaõn
xöù, cuõng chaúng naém baét nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng naém baét saéc
xöù, cuõng chaúng naém baét thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaúng naém
baét nhaõn giôùi, cuõng chaúng naém baét nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng
naém baét saéc giôùi, cuõng chaúng naém baét thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi; chaúng naém baét nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng naém baét nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng naém baét nhaõn xuùc, cuõng chaúng naém
baét nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng naém baét caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng naém baét caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc laøm duyeân sinh ra; chaúng naém baét ñòa giôùi, cuõng chaúng naém
baét thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng naém baét voâ minh, cuõng
chaúng naém baét haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng naém baét Boá thí ba-la-maät-ña,
cuõng chaúng naém baét Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; chaúng naém baét phaùp khoâng beân trong, cuõng chaúng naém
baét phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaúng
naém baét chaân nhö, cuõng chaúng naém baét phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn; chaúng naém baét boán Nieäm truï, cuõng chaúng naém baét boán
taùm chi Thaùnh ñaïo; chaúng naém baét Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng naém
baét Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chaúng naém baét boán Tónh löï, cuõng chaúng
naém baét boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaúng naém baét phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng naém baét phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; chaúng naém baét taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng naém
baét taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng naém baét
phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng chaúng naém baét phaùp moân Ñaø-la-ni;
chaúng naém baét naêm loaïi maét, cuõng chaúng naém baét saùu pheùp thaàn
thoâng; chaúng naém baét möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng naém baét boán
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaúng naém baét phaùp khoâng
queân maát, cuõng chaúng naém baét taùnh luoân luoân xaû; chaúng naém baét trí
Nhaát thieát, cuõng chaúng naém baét trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng;
chaúng naém baét quaû Döï löu, cuõng chaúng naém baét quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn; chaúng naém baét quaû vò Ñoäc giaùc; chaúng naém baét taát
caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; chaúng naém baét quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
neáu chaúng naém baét saéc, cuõng chaúng naém baét thoï, töôûng, haønh, thöùc;
neáu chaúng naém baét nhaõn xöù, cuõng chaúng naém baét nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xöù; neáu chaúng naém baét saéc xöù, cuõng chaúng naém baét thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù; neáu chaúng naém baét nhaõn giôùi, cuõng chaúng naém baét
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; neáu chaúng naém baét saéc giôùi, cuõng chaúng
naém baét thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; neáu chaúng naém baét nhaõn
thöùc giôùi, cuõng chaúng naém baét nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; neáu
chaúng naém baét nhaõn xuùc, cuõng chaúng naém baét nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc; neáu chaúng naém baét caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng
chaúng naém baét caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra; neáu chaúng naém baét ñòa giôùi, cuõng chaúng naém baét thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi; neáu chaúng naém baét voâ minh, cuõng chaúng
www.daitangkinh.org
naém baét haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo; neáu chaúng naém baét Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng
chaúng naém baét Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; neáu chaúng naém baét phaùp khoâng beân trong, cuõng chaúng naém
baét phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; neáu chaúng
naém baét chaân nhö, cuõng chaúng naém baét phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn; neáu chaúng naém baét Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng naém baét
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; neáu chaúng naém baét boán Nieäm truï, cuõng
chaúng naém baét boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; neáu chaúng naém baét boán Tónh
löï, cuõng chaúng naém baét boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; neáu chaúng
naém baét taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng naém baét taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; neáu chaúng naém baét phaùp moân Tam-ma-
ñòa, cuõng chaúng naém baét phaùp moân Ñaø-la-ni; neáu chaúng naém baét
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng naém baét phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; neáu chaúng naém baét naêm loaïi maét, cuõng
chaúng naém baét saùu pheùp thaàn thoâng; neáu chaúng naém baét möôøi löïc
cuûa Phaät, cuõng chaúng naém baét boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng; neáu chaúng naém baét phaùp khoâng queân maát, cuõng chaúng naém baét
taùnh luoân luoân xaû; neáu chaúng naém baét trí Nhaát thieát, cuõng chaúng naém
baét trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; neáu chaúng naém baét quaû Döï
löu, cuõng chaúng naém baét quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; neáu chaúng
naém baét quaû vò Ñoäc giaùc; neáu chaúng naém baét taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt;
neáu chaúng naém baét quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, laøm sao coù
theå laøm vieân maõn Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, laøm sao coù theå hoäi nhaäp baäc Chaùnh taùnh ly sinh cuûa
Ñaïi Boà-taùt? Neáu chaúng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Ñaïi Boà-taùt, laøm
sao coù theå laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Neáu chaúng coù theå laøm nghieâm
tònh coõi Phaät thì laøm sao coù theå ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình? Neáu chaúng ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình,
laøm sao coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí? Neáu chaúng chöùng ñaéc trí
Nhaát thieát trí, laøm sao coù theå chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp, laøm caùc
Phaät söï? Neáu chaúng coù theå chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp, laøm caùc Phaät
söï, laøm sao coù theå giaûi thoaùt caùc noãi khoå veà sinh töû cuûa voâ löôïng traêm
ngaøn öùc trieäu caùc loaøi höõu tình vaø khieán chöùng ñaéc Nieát-baøn thöôøng
laïc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì saéc, cuõng chaúng vì thoï,
töôûng, haønh, thöùc maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì nhaõn xöù, cuõng chaúng vì
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì saéc xöù, cuõng chaúng vì
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì nhaõn giôùi, cuõng chaúng vì
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì saéc giôùi, cuõng chaúng vì
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng
vì nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì nhaõn xuùc, cuõng chaúng vì
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, cuõng chaúng vì caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì ñòa giôùi, cuõng chaúng vì
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì voâ minh, cuõng chaúng vì
khoå öu naõo maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng
www.daitangkinh.org
chaúng vì Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì phaùp khoâng beân trong,
cuõng chaúng vì phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì chaân nhö, cuõng chaúng vì
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng
vì Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì boán Nieäm truï, cuõng chaúng
vì boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì boán Tónh löï, cuõng chaúng vì
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng
vì taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì phaùp moân Tam-ma-ñòa,
cuõng chaúng vì phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng chaúng vì phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì naêm loaïi maét, cuõng chaúng
vì saùu pheùp thaàn thoâng maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng
chaúng vì boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì phaùp khoâng queân maát,
cuõng chaúng vì taùnh luoân luoân xaû maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì trí Nhaát thieát, cuõng chaúng
vì trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì quaû Döï löu, cuõng chaúng vì
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì quaû vò Ñoäc giaùc maø tu Baùt-
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt maø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät maø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì muïc ñích gì maø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khoâng vì muïc ñích gì heát maø tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp laø
khoâng vì muïc ñích, khoâng coù söï taïo taùc; Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng
khoâng vì muïc ñích, khoâng coù söï taïo taùc; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuõng
khoâng vì muïc ñích, khoâng coù söï taïo taùc; Ñaïi Boà-taùt cuõng khoâng vì muïc
ñích, khoâng coù söï taïo taùc. Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neân
laáy vieäc khoâng vì muïc ñích, khoâng coù söï taïo taùc laøm phöông tieän maø
tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu khoâng vì muïc ñích, khoâng
coù taïo taùc thì chaúng neân an laäp ba thöøa khaùc nhau, ñoù laø Thanh vaên
thöøa, Ñoäc giaùc thöøa, Voâ thöôïng thöøa?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi an laäp phaùp khoâng vì muïc ñích,
khoâng taïo taùc, coù theå naém baét ñöôïc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì coù
caùc haïng ngu si, phaøm phu khoâng hoïc hoûi, chaáp tröôùc saéc, cuõng chaáp
tröôùc thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaáp tröôùc nhaõn xöù, cuõng chaáp tröôùc nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaáp tröôùc saéc xöù, cuõng chaáp tröôùc thanh, höông,
www.daitangkinh.org
vò, xuùc, phaùp xöù; chaáp tröôùc nhaõn giôùi, cuõng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi; chaáp tröôùc saéc giôùi, cuõng chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi; chaáp tröôùc nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi; chaáp tröôùc nhaõn xuùc, cuõng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc; chaáp tröôùc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng
chaáp tröôùc caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra;
chaáp tröôùc ñòa giôùi, cuõng chaáp tröôùc thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi; chaáp tröôùc voâ minh, cuõng chaáp tröôùc haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaáp tröôùc Boá thí
ba-la-maät-ña, cuõng chaáp tröôùc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaáp tröôùc phaùp khoâng beân trong, cuõng chaáp
tröôùc phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaáp tröôùc
chaân nhö, cuõng chaáp tröôùc phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; chaáp tröôùc
boán Nieäm truï, cuõng chaáp tröôùc boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chaáp tröôùc
Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaáp tröôùc Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chaáp tröôùc
boán Tónh löï, cuõng chaáp tröôùc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaáp
tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaáp tröôùc phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaáp tröôùc taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaáp
tröôùc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaáp tröôùc phaùp
moân Tam-ma-ñòa, cuõng chaáp tröôùc phaùp moân Ñaø-la-ni; chaáp tröôùc
naêm loaïi maét, cuõng chaáp tröôùc saùu pheùp thaàn thoâng; chaáp tröôùc möôøi
löïc cuûa Phaät, cuõng chaáp tröôùc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng; chaáp tröôùc phaùp khoâng queân maát, cuõng chaáp tröôùc taùnh luoân
luoân xaû; chaáp tröôùc trí Nhaát thieát, cuõng chaáp tröôùc trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; chaáp tröôùc quaû Döï löu, cuõng chaáp tröôùc quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn; chaáp tröôùc quaû vò Ñoäc giaùc; chaáp tröôùc taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt; chaáp tröôùc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, caùc haïng ngu si, phaøm phu khoâng hoïc hoûi aáy,
do vì chaáp tröôùc neân cho raèng nghó veà saéc thì ñaéc saéc, nghó veà thoï,
töôûng, haønh, thöùc thì ñaéc thoï, töôûng, haønh, thöùc; nghó veà nhaõn xöù thì
ñaéc nhaõn xöù, nghó veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù thì ñaéc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù; nghó veà saéc xöù thì ñaéc saéc xöù, nghó veà thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù thì ñaéc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; nghó veà nhaõn
giôùi thì ñaéc nhaõn giôùi, nghó veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi thì ñaéc nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi; nghó veà saéc giôùi thì ñaéc saéc giôùi, nghó veà thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thì ñaéc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi;
nghó veà nhaõn thöùc giôùi thì ñaéc nhaõn thöùc giôùi, nghó veà nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi thì ñaéc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; nghó veà nhaõn
xuùc thì ñaéc nhaõn xuùc, nghó veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc thì ñaéc nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc; nghó veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
thì ñaéc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, nghó veà caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra thì ñaéc caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; nghó veà ñòa giôùi thì ñaéc ñòa giôùi,
nghó veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi thì ñaéc thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi; nghó veà voâ minh thì ñaéc voâ minh, nghó veà haønh,
thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå
öu naõo thì ñaéc haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; nghó veà Boá thí
ba-la-maät-ña thì ñaéc Boá thí ba-la-maät-ña, nghó veà Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì ñaéc Tònh giôùi cho
ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; nghó veà phaùp khoâng beân trong thì ñaéc
phaùp khoâng beân trong, nghó veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì ñaéc phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; nghó veà chaân nhö thì ñaéc chaân nhö,
nghó veà phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
www.daitangkinh.org
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì ñaéc phaùp giôùi cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; nghó veà Thaùnh ñeá khoå thì ñaéc
Thaùnh ñeá khoå, nghó veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì ñaéc Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo; nghó veà boán Nieäm truï thì ñaéc boán Nieäm truï, nghó veà boán
taùm chi Thaùnh ñaïo thì ñaéc boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo; nghó veà boán Tónh löï thì ñaéc boán Tónh löï, nghó veà boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc thì ñaéc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; nghó veà taùm
Giaûi thoaùt thì ñaéc taùm Giaûi thoaùt, nghó veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì ñaéc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; nghó veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì ñaéc taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, nghó veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni thì ñaéc taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni; nghó veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng thì ñaéc phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, nghó veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän thì ñaéc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; nghó veà
naêm loaïi maét thì ñaéc naêm loaïi maét, nghó veà saùu pheùp thaàn thoâng thì
ñaéc saùu pheùp thaàn thoâng; nghó veà möôøi löïc cuûa Phaät thì ñaéc möôøi löïc
cuûa Phaät, nghó veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì ñaéc
boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; nghó veà
phaùp khoâng queân maát thì ñaéc phaùp khoâng queân maát, nghó veà taùnh
luoân luoân xaû thì ñaéc taùnh luoân luoân xaû; nghó veà trí Nhaát thieát thì ñaéc
trí Nhaát thieát, nghó veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì ñaéc trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; nghó veà quaû Döï löu thì ñaéc quaû Döï
löu, nghó veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn thì ñaéc quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn; nghó veà quaû vò Ñoäc giaùc thì ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc;
nghó veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt thì ñaéc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; nghó
veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät thì ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, caùc haïng ngu si, phaøm phu khoâng hoïc hoûi aáy
suy nghó theá naøy: Saéc, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; thoï, töôûng,
haønh, thöùc, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa
caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
Nhaõn xöù, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xöù, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu
tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
Saéc xöù, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu
Nhaõn giôùi, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc
Saéc giôùi, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ
Nhaõn thöùc giôùi, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh
seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû
cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
Nhaõn xuùc, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc
Caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaéc chaén coù theå naém
baét ñöôïc; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, chaéc
chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán
ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
Ñòa giôùi, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh
Voâ minh, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, chaéc chaén
www.daitangkinh.org
cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït
ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
Boá thí ba-la-maät-ña, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaéc chaén cuõng coù
theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-
baøn roát raùo thöôøng laïc.
Phaùp khoâng beân trong, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, chaéc chaén cuõng
coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït
ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
Chaân nhö, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; phaùp giôùi, phaùp taùnh,
nghó baøn, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ
Thaùnh ñeá khoå, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ
Boán Nieäm truï, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc
Boán Tónh löï, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ
Taùm Giaûi thoaùt, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét
ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi
caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo
thöôøng laïc.
Taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc;
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta
quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå
veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng
laïc.
Phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc;
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, chaéc chaén cuõng coù theå naém
baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt
khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát
raùo thöôøng laïc.
Naêm loaïi maét, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; saùu pheùp thaàn
thoâng, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng
Möôøi löïc cuûa Phaät, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; boán ñieàu
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc.
Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc
khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo
thöôøng laïc.
Phaùp khoâng queân maát, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; taùnh luoân
luoân xaû, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng
Trí Nhaát thieát, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh
www.daitangkinh.org
Quaû Döï löu, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc; quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, chaéc chaén cuõng coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ
Quaû vò Ñoäc giaùc, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc. Ta quyeát ñònh
Taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, chaéc chaén coù theå naém baét ñöôïc. Ta
quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi caùc khoå
veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng
laïc.
Quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, chaéc chaén coù theå naém baét
ñöôïc. Ta quyeát ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thoaùt khoûi
caùc khoå veà sinh töû cuûa caùc höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo
thöôøng laïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc haïng ngu si, phaøm phu khoâng hoïc hoûi aáy do
ñieân ñaûo neân suy nghó nhö theá, töùc laø huûy baùng Phaät. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu saéc coøn chaúng
theå ñöôïc; caàu thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng
laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt
khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo
thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu nhaõn xöù coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng coøn chaúng theå ñöôïc,
huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø
thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn
roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu saéc xöù coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng coøn chaúng
theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc
Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu nhaõn giôùi coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng coøn chaúng theå
ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät
vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu saéc giôùi coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng coøn chaúng
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu nhaõn thöùc giôùi
coøn chaúng theå ñöôïc; caàu nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng coøn
chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït
ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu nhaõn xuùc coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng coøn chaúng theå
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra coøn chaúng theå ñöôïc; caàu caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng
laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt
khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu ñòa giôùi coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng coøn
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu voâ minh coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø
neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi
caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu Boá thí ba-la-
maät-ña coøn chaúng theå ñöôïc; caàu Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi
quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà
sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù
laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu phaùp khoâng beân
trong coøn chaúng theå ñöôïc; caàu phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
taùnh töï taùnh cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát
ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû
cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø
ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu chaân nhö coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuõng coøn chaúng
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu Thaùnh ñeá khoå
coøn chaúng theå ñöôïc; caàu Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng coøn chaúng theå
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu boán Nieäm truï
coøn chaúng theå ñöôïc; caàu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng coøn chaúng theå
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu boán Tónh löï coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng coøn chaúng
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu taùm Giaûi thoaùt
coøn chaúng theå ñöôïc; caàu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình,
khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa coøn chaúng theå ñöôïc; caàu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng
coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán
ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng coøn chaúng theå ñöôïc; caàu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu naêm loaïi maét
coøn chaúng theå ñöôïc; caàu saùu pheùp thaàn thoâng cuõng coøn chaúng theå
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu möôøi löïc cuûa
Phaät coøn chaúng theå ñöôïc; caàu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu
tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu
khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
queân maát coøn chaúng theå ñöôïc; caàu taùnh luoân luoân xaû cuõng coøn chaúng
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu trí Nhaát thieát
coøn chaúng theå ñöôïc; caàu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng coøn
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu quaû Döï löu coøn
chaúng theå ñöôïc; caàu quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn cuõng coøn chaúng
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu quaû vò Ñoäc giaùc
cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát ñònh seõ ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình,
khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi quyeát
Naøy Thieän Hieän, vì Phaät duøng naêm loaïi maét caàu quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät cuõng coøn chaúng theå ñöôïc, huoáng laø neáu coù ngöôøi
quyeát ñònh seõ ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø thoaùt khoûi caùc khoå veà
sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
–Baïch Theá Toân, neáu chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñeàu
duøng naêm loaïi maét caàu saéc chaúng theå ñöôïc, caàu thoï, töôûng, haønh,
thöùc cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu nhaõn xöù chaúng theå ñöôïc, caàu nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu saéc xöù chaúng theå ñöôïc,
caàu thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu nhaõn
giôùi chaúng theå ñöôïc, caàu nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng chaúng theå
ñöôïc; caàu saéc giôùi chaúng theå ñöôïc, caàu thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu nhaõn thöùc giôùi chaúng theå ñöôïc, caàu
nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu nhaõn xuùc
chaúng theå ñöôïc, caàu nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng theå ñöôïc;
caàu caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng theå ñöôïc, caàu caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng chaúng theå
ñöôïc; caàu ñòa giôùi chaúng theå ñöôïc, caàu thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu voâ minh chaúng theå ñöôïc, caàu haønh,
thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå
öu naõo cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu Boá thí ba-la-maät-ña chaúng theå
ñöôïc, caàu Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu phaùp khoâng beân trong chaúng theå ñöôïc,
caàu phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng
chaúng theå ñöôïc; caàu chaân nhö chaúng theå ñöôïc, caàu phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu Thaùnh ñeá khoå chaúng
theå ñöôïc, caàu Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu boán
Nieäm truï chaúng theå ñöôïc, caàu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng
theå ñöôïc; caàu boán Tónh löï chaúng theå ñöôïc, caàu boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
chaúng theå ñöôïc, caàu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng
chaúng theå ñöôïc; caàu taùm Giaûi thoaùt chaúng theå ñöôïc, caàu taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu phaùp
moân Tam-ma-ñòa chaúng theå ñöôïc, caàu phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng
chaúng theå ñöôïc; caàu naêm loaïi maét chaúng theå ñöôïc, caàu saùu pheùp
thaàn thoâng cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu möôøi löïc cuûa Phaät chaúng theå
ñöôïc, caàu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng chaúng theå
www.daitangkinh.org
ñöôïc; caàu phaùp khoâng queân maát chaúng theå ñöôïc, caàu taùnh luoân luoân
xaû cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu trí Nhaát thieát chaúng theå ñöôïc, caàu trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu quaû Döï löu
chaúng theå ñöôïc, caàu quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn cuõng chaúng
theå ñöôïc; caàu quaû vò Ñoäc giaùc cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt cuõng chaúng theå ñöôïc; caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät chaúng theå ñöôïc; caùc loaøi höõu tình cuõng chaúng theå ñaït ñöôïc, nhö
theá thì nhaát ñònh khoâng coù söï chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät vaø
thoaùt khoûi caùc khoå veà sinh töû cuûa höõu tình, khieán ñaït ñöôïc Nieát-baøn
roát raùo thöôøng laïc, vaäy taïi sao Theá Toân chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, an laäp ba nhoùm höõu tình sai bieät, ñoù laø nhoùm ñònh roõ taùnh
chaân chính, nhoùm ñònh roõ taùnh taø vaïy vaø nhoùm baát ñònh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ta duøng naêm loaïi maét quaùn saùt nhö thaät:
quyeát ñònh voâ ngaõ coù khaû naêng chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, an
laäp ba nhoùm höõu tình sai bieät, ñoù laø nhoùm ñònh roõ taùnh chaân chính,
nhoùm ñònh roõ taùnh taø vaïy vaø nhoùm baát ñònh. Nhöng caùc höõu tình ngu
si, ñieân ñaûo, ñoái vôùi phaùp chaúng phaûi thaät thì khôûi töôûng laø höõu tình
thaät. Ta vì nhaèm deïp tröø caùc thöù chaáp tröôùc hö voïng ñoù neân nöông vaøo
theá tuïc maø noùi chöù chaúng y cöù vaøo thaéng nghóa.


QUYEÅN 363

–Baïch Theá Toân, coù phaûi truï nôi thaéng nghóa, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät chaêng?
–Khoâng, Thieän Hieän!
–Baïch Theá Toân, coù phaûi truï nôi ñieân ñaûo, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu chaúng truï nôi thaéng nghóa, chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät, cuõng chaúng truï nôi ñieân ñaûo, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät thì seõ khoâng coù Theá Toân, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät chaêng?
–Khoâng, Thieän Hieän! Ta tuy chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät
nhöng chaúng truï nôi caûnh giôùi höõu vi, cuõng chaúng truï nôi caûnh giôùi
voâ vi.
Naøy Thieän Hieän, nhö caùc vò maø Nhö Lai ñaõ bieán hoùa tuy chaúng
truï nôi caûnh giôùi höõu vi, cuõng chaúng truï nôi caûnh giôùi voâ vi nhöng coù
theå thöïc hieän caùc vieäc ñi ñeán, ngoài ñöùng...
Naøy Thieän Hieän, vò ñöôïc bieán hoùa aáy, neáu haønh Boá thí ba-la-
maät-ña, cuõng haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu truï nôi phaùp khoâng beân trong,
cuõng truï nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
www.daitangkinh.org
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; vò
ñöôïc bieán hoùa aáy neáu truï nôi chaân nhö, cuõng truï nôi phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu tu boán Nieäm truï, cuõng tu
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu truï nôi Thaùnh ñeá
khoå, cuõng truï nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu tu
boán Tónh löï, cuõng tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; vò ñöôïc bieán hoùa
aáy neáu tu taùm Giaûi thoaùt, cuõng tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu tu taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, cuõng tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu tu
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu tu naêm loaïi maét, cuõng tu saùu
pheùp thaàn thoâng; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu tu möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng
tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; vò ñöôïc bieán hoùa aáy neáu tu
phaùp khoâng queân maát, cuõng tu taùnh luoân luoân xaû; vò ñöôïc bieán hoùa aáy
neáu tu trí Nhaát thieát, cuõng tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; vò
ñöôïc bieán hoùa aáy neáu chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chuyeån phaùp
luaân maàu nhieäm, laøm caùc Phaät söï; vò ñöôïc bieán hoùa aáy laïi bieán hoùa ra
voâ löôïng höõu tình, roài trong soá höõu tình aáy, kieán laäp ba nhoùm sai bieät
nhö nhoùm ñònh roõ taùnh chaân chính... thì naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì
sao? Caùc vò maø Nhö Lai ñaõ bieán hoùa ra ñoù, coù phaûi laø thaät coù ñi, tôùi,
cho ñeán haønh hoùa an truù, tu chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chuyeån
phaùp luaân maàu nhieäm, laøm caùc Phaät söï, an laäp ba nhoùm sai bieät
chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Nhö Lai cuõng vaäy, bieát roõ taát caû phaùp ñeàu nhö
söï bieán hoùa, neâu giaûng taát caû phaùp ñeàu nhö söï bieán hoùa, tuy coù taïo taùc
nhöng khoâng chaân thaät, tuy ñoä höõu tình nhöng khoâng coù ñoái töôïng
ñöôïc ñoä, nhö vò ñöôïc bieán hoùa hoùa ñoä höõu tình. Nhö vaäy, naøy Thieän
Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, neân nhö caùc vò maø
Phaät ñaõ bieán hoùa ra, tuy coù laøm vieäc maø khoâng chaáp tröôùc.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu nhö söï bieán hoùa thì Nhö
Lai cuõng vaäy. Nhö theá thì Phaät cuøng ngöôøi ñöôïc bieán hoùa coù gì sai
bieät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Phaät duøng ngöôøi ñöôïc bieán hoùa vaø taát caû phaùp
bình ñaúng khoâng sai bieät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì söï vieäc maø Phaät
ñaõ laøm, thì ngöôøi ñöôïc bieán hoùa cuûa Phaät cuõng coù theå laøm.
–Neáu khoâng coù Phaät, ngöôøi ñöôïc bieán hoùa cuûa Phaät coù theå laøm
Phaät söï chaêng?
Phaät daïy:
–Coù theå laøm.
Thieän Hieän baïch:
–Vieäc ñoù nhö theá naøo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhö ôû ñôøi quaù khöù coù moät Ñaáng Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc hieän laø Thieän Tòch Tueä, khi vieäc töï ñoä vaø ngöôøi
ñaùng ñoä ñeàu ñaõ ñöôïc ñoä xong nhöng khoâng coù Boà-taùt ñaûm nhaän vieäc
thoï kyù, Ngaøi beøn bieán hoùa ra moät vò Phaät ñeå truï ôû theá gian, roài töï nhaäp
caûnh giôùi Nieát-baøn tuyeät ñoái. Baáy giôø, vò Hoùa Phaät kia laøm caùc Phaät söï
trong nöûa kieáp, sau nöûa kieáp thì thoï kyù cho moät vò Ñaïi Boà-taùt roài thò
hieän nhaäp Nieát-baøn. Luùc aáy, haøng Trôøi, Ngöôøi, A-toá-laïc... ñeàu cho laø
vò Phaät kia nay nhaäp Nieát-baøn, nhöng thaân cuûa vò Hoùa Phaät thì thaät
khoâng khôûi, dieät. Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña neân tin caùc phaùp ñeàu nhö söï bieán hoùa.
–Baïch Theá Toân, neáu thaân Nhö Lai cuøng thaân bieán hoùa khoâng
khaùc thì laøm sao coù theå laøm phöôùc ñieàn chaân tònh? Neáu caùc höõu tình vì
nhaèm giaûi thoaùt neân ñoái vôùi Nhö Lai cung kính cuùng döôøng thì phöôùc
aáy voâ taän, cho ñeán cuoái cuøng nhaäp caûnh giôùi Nieát-baøn tuyeät ñoái. Cuõng
vaäy, neáu coù höõu tình vì nhaèm giaûi thoaùt, cuùng döôøng vò Hoùa Phaät thì
phöôùc ñöùc ñaït ñöôïc cuõng phaûi laø voâ taän, cho ñeán cuoái cuøng cuõng nhaäp
caûnh giôùi Nieát-baøn tuyeät ñoái?
www.daitangkinh.org
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhö thaân Nhö Lai do töø phaùp taùnh neân coù theå
laøm phöôùc ñieàn thanh tònh cho Trôøi, Ngöôøi, A-toá-laïc... Hoùa Phaät cuõng
vaäy, vì do töø phaùp taùnh neân coù theå laøm phöôùc ñieàn thanh tònh cho Trôøi,
Ngöôøi, A-toá-laïc... Nhö thaân Nhö Lai nhaän söï cuùng döôøng cuûa ngöôøi
khaùc khieán vò thí chuû aáy döùt heát moïi neûo sinh töû, phöôùc aáy voâ taän. Hoùa
Phaät cuõng theá, nhaän söï cuùng döôøng cuûa ngöôøi khaùc cuõng khieán cho thí
chuû aáy döùt heát moïi neûo sinh töû, phöôùc aáy voâ taän.
Naøy Thieän Hieän, ngoaøi löôïng phöôùc ñöùc ñaït ñöôïc do cuùng döôøng
Nhö Lai vaø Hoùa Phaät ra, neáu thieän nam, thieän nöõ naøo, ñoái vôùi Nhö Lai,
khôûi taâm töø kính, tö duy, nhôù nghó thì caên laønh cuûa thieän nam, thieän nöõ
aáy voâ taän, cho ñeán cuoái cuøng vöôït khoûi voøng khoå naõo.
Naøy Thieän Hieän, ngoaøi löôïng phöôùc ñöùc ñaït ñöôïc do duøng taâm
töø kính nhôù nghó Nhö Lai ra, neáu thieän nam, thieän nöõ naøo vì cuùng
döôøng Phaät, cho duø chæ duøng moät ñoùa hoa tung leân hö khoâng, thì caên
laønh cuûa thieän nam, thieän nöõ aáy voâ taän, cho ñeán cuoái cuøng thoaùt khoûi
voøng khoå naõo.
Naøy Thieän Hieän, ngoaøi löôïng phöôùc ñöùc ñaït ñöôïc do vì cuùng
döôøng Phaät duø chæ duøng moät ñoùa hoa tung leân hö khoâng, neáu thieän
nam, thieän nöõ naøo toái thieåu chæ moät laàn xöng nieäm Nam-moâ Phaät-ñaø
thì caên laønh cuûa thieän nam, thieän nöõ aáy voâ taän, cho ñeán cuoái cuøng
thoaùt khoûi voøng khoå naõo. Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän, ñoái vôùi Nhö Lai,
cung kính cuùng döôøng thì ñaït ñöôïc coâng ñöùc lôïi ích to lôùn, soá löôïng
khoù löôøng nhö theá. Do ñoù, Thieän Hieän neân bieát Nhö Lai cuøng vôùi
thaân cuûa vò Hoùa Phaät ñeàu khoâng sai bieät, vì duøng caùc phaùp vaø phaùp
taùnh laøm ñònh löôïng. Cuõng theá, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neân
duøng caùc phaùp vaø phaùp taùnh laøm ñònh löôïng, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, duøng phöông tieän thieän xaûo hoäi nhaäp caùc phaùp vaø phaùp taùnh
roài, nhöng ñoái vôùi caùc phaùp chaúng hoaïi phaùp taùnh, nghóa laø chaúng
phaân bieät: Ñaây laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñaây laø phaùp taùnh cuûa Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, ñaây laø Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá
thí ba-la-maät-ña, ñaây laø phaùp taùnh cuûa Tónh löï cho ñeán Boá thí ba-la-
maät-ña. Ñaây laø phaùp khoâng beân trong, ñaây laø phaùp taùnh cuûa phaùp
khoâng beân trong; ñaây laø phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
khoâng taùnh töï taùnh, ñaây laø phaùp taùnh cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho
ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Ñaây laø chaân nhö, ñaây laø phaùp
taùnh cuûa chaân nhö; ñaây laø phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ñaây laø
phaùp taùnh cuûa phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn. Ñaây
laø boán Nieäm truï, ñaây laø phaùp taùnh cuûa boán Nieäm truï; ñaây laø boán
taùm chi Thaùnh ñaïo, ñaây laø phaùp taùnh cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo. Ñaây laø Thaùnh ñeá khoå, ñaây laø phaùp taùnh cuûa
Thaùnh ñeá khoå; ñaây laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñaây laø phaùp taùnh cuûa
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Ñaây laø boán Tónh löï, ñaây laø phaùp taùnh cuûa
boán Tónh löï; ñaây laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, ñaây laø phaùp taùnh
cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Ñaây laø taùm Giaûi thoaùt, ñaây laø
phaùp taùnh cuûa taùm Giaûi thoaùt; ñaây laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù, ñaây laø phaùp taùnh cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù. Ñaây laø taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, ñaây laø phaùp
taùnh cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; ñaây laø taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, ñaây laø phaùp taùnh cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni. Ñaây laø phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, ñaây laø phaùp taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng; ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ñaây laø
phaùp taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Ñaây laø
naêm loaïi maét, ñaây laø phaùp taùnh cuûa naêm loaïi maét; ñaây laø saùu pheùp
thaàn thoâng, ñaây laø phaùp taùnh cuûa saùu pheùp thaàn thoâng. Ñaây laø möôøi
löïc cuûa Phaät, ñaây laø phaùp taùnh nôi möôøi löïc cuûa Phaät; ñaây laø boán
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñaây laø phaùp taùnh cuûa boán ñieàu
khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng. Ñaây laø phaùp khoâng
queân maát, ñaây laø phaùp taùnh cuûa phaùp khoâng queân maát; ñaây laø taùnh
luoân luoân xaû, ñaây laø phaùp taùnh cuûa taùnh luoân luoân xaû. Ñaây laø trí
www.daitangkinh.org
Nhaát thieát, ñaây laø phaùp taùnh cuûa trí Nhaát thieát; ñaây laø trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng, ñaây laø phaùp taùnh cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng. Ñaây laø quaû Döï löu, ñaây laø phaùp taùnh cuûa quaû Döï löu;
ñaây laø quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, ñaây laø phaùp taùnh cuûa quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn. Ñaây laø quaû vò Ñoäc giaùc, ñaây laø phaùp
taùnh cuûa quaû vò Ñoäc giaùc. Ñaây laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, ñaây laø phaùp
taùnh cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt. Ñaây laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät, ñaây laø phaùp taùnh cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng
neân phaân bieät söï sai khaùc cuûa caùc phaùp vaø phaùp taùnh nhö theá maø hoaïi
phaùp taùnh.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng neân töï hoaïi caùc phaùp vaø
phaùp taùnh thì taïi sao Nhö Lai töï hoaïi caùc phaùp vaø phaùp taùnh, nghóa laø
Ngaøi thöôøng daïy: Ñaây laø saéc, ñaây laø thoï, töôûng, haønh, thöùc. Ñaây laø
nhaõn xöù, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù. Ñaây laø saéc xöù, ñaây laø thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù. Ñaây laø nhaõn giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân,
yù giôùi. Ñaây laø saéc giôùi, ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi. Ñaây
laø nhaõn thöùc giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi. Ñaây laø nhaõn
xuùc, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Ñaây laø caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, ñaây laø caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra. Ñaây laø ñòa giôùi, ñaây laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi. Ñaây laø voâ minh, ñaây laø haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï,
aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo. Ñaây laø phaùp beân trong,
ñaây laø phaùp beân ngoaøi. Ñaây laø phaùp thieän, ñaây laø phaùp chaúng phaûi
thieän. Ñaây laø phaùp höõu laäu, ñaây laø phaùp voâ laäu. Ñaây laø phaùp theá
gian, ñaây laø phaùp xuaát theá gian. Ñaây laø phaùp coäng, ñaây laø phaùp baát
coäng. Ñaây laø phaùp coù tranh caõi, ñaây laø phaùp khoâng tranh caõi. Ñaây laø
phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi. Phaät ñaõ töøng giaûng noùi caùc phaùp nhö
theá, leõ naøo khoâng töï hoaïi caùc phaùp, phaùp taùnh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ta chaúng töï hoaïi caùc phaùp, phaùp taùnh, chæ
duøng danh töôùng, phöông tieän ñeå giaûng noùi caùc phaùp, phaùp taùnh, khieán
cho caùc höõu tình ngoä nhaäp ñöôïc lyù voâ sai bieät cuûa caùc phaùp, phaùp taùnh.
Naøy Thieän Hieän, vì vaäy Ta chaúng töøng hoaïi caùc phaùp, phaùp taùnh.

–Baïch Theá Toân, neáu Phaät chæ duøng danh töôùng tuyeân thuyeát caùc
phaùp, phaùp taùnh, khieán cho caùc höõu tình ñöôïc ngoä nhaäp, thì laøm sao
ñoái vôùi phaùp khoâng danh khoâng töôùng, Phaät duøng danh töôùng maø noùi
khieán cho hoï ngoä nhaäp?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ta tuøy theo theá tuïc giaû laäp danh töôùng, duøng
phöông tieän tuyeân thuyeát caùc phaùp, phaùp taùnh nhöng khoâng chaáp
tröôùc.
Naøy Thieän Hieän, nhö haïng ngu si nghe noùi veà khoå... thì chaáp
tröôùc danh töôùng, chaúng bieát chæ laø giaû noùi; chöù chaúng phaûi chö Nhö
Lai vaø ñeä töû cuûa Phaät nghe noùi veà khoå... lieàn chaáp tröôùc danh töôùng,
maø laø nhaän bieát nhö thaät raèng tuøy theo theá tuïc maø giaûng noùi, khoâng coù
danh töôùng cuûa caùc phaùp chaân thaät.
Naøy Thieän Hieän, neáu caùc baäc Thaùnh ñoái vôùi danh, chaáp nôi
danh; ñoái vôùi töôùng, chaáp nôi töôùng thì nhö theá cuõng ñoái vôùi khoâng,
chaáp nôi khoâng; ñoái vôùi voâ töôùng chaáp nôi voâ töôùng; ñoái vôùi voâ
nguyeän chaáp nôi voâ nguyeän; ñoái vôùi chaân nhö chaáp nôi chaân nhö; ñoái
vôùi thaät teá, chaáp nôi thaät teá; ñoái vôùi phaùp giôùi chaáp nôi phaùp giôùi; ñoái
vôùi voâ vi chaáp nôi voâ vi.
Nhöng, naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp aáy chæ coù giaû danh, chæ coù
giaû töôùng maø khoâng chaân thaät. Baäc Thaùnh ñoái vôùi phaùp aáy cuõng khoâng
truï chaáp nôi giaû danh giaû töôùng aáy. Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi
Boà-taùt an truï nôi taát caû phaùp chæ laø giaû danh giaû töôùng neân khi haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñoái vôùi phaùp aáy chaúng neân chaáp tröôùc.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc phaùp chæ coù danh töôùng thì Ñaïi
Boà-taùt vì vieäc gì maø phaùt taâm Boà-ñeà? Ñaõ phaùt taâm roài, chòu caùc khoå
nhoïc ñeå doác haønh Boà-taùt haïnh, tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña, tu haønh
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; an truù nôi
phaùp khoâng beân trong, an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
taùnh töï taùnh; an truù nôi chaân nhö, an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn; an truù nôi boán Nieäm truï, tu haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; tu
haønh Thaùnh ñeá khoå, an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; tu haønh boán
Tónh löï, tu haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; tu haønh taùm Giaûi
thoaùt, tu haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; tu haønh
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; tu
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; tu haønh naêm loaïi maét, tu haønh saùu pheùp thaàn
thoâng; tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät, tu haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
Phaät baát coäng; tu haønh phaùp khoâng queân maát, tu haønh taùnh luoân luoân
xaû; tu haønh trí Nhaát thieát, tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
khieán taát caû ñeàu vieân maõn?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhö oâng ñaõ noùi, neáu taát caû phaùp chæ coù danh
töôùng thì Ñaïi Boà-taùt vì vieäc gì maø phaùt taâm Boà-ñeà, haønh haïnh Boà-
taùt, nhöng naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp chæ coù danh töôùng vaø danh
töôùng aáy chæ giaû ñaët ra, taùnh cuûa danh töôùng laø khoâng; caùc loaøi höõu
tình do ñieân ñaûo chaáp tröôùc neân maõi löu chuyeån trong sinh töû, chaúng
ñöôïc giaûi thoaùt. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt phaùt taâm Boà-ñeà, haønh haïnh Boà-
taùt, daàn daàn chöùng ñaéc trí Nhaát thieát, chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp,
duøng phaùp nôi ba thöøa ñoä thoaùt caùc höõu tình khieán hoï ra khoûi neûo
sinh töû, nhaäp caûnh giôùi Nieát-baøn tuyeät ñoái, nhöng caùc danh töôùng voán
khoâng sinh khoâng dieät, cuõng khoâng truï, khoâng khaùc, coù theå neâu baøy
ñöôïc.
–Baïch Theá Toân, Phaät noùi trí Nhaát thieát töôùng laø trí Nhaát thieát
töôùng chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ta noùi trí Nhaát thieát töôùng laø trí Nhaát thieát
töôùng.
–Baïch Theá Toân, Nhö Lai thöôøng noùi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ba trí nhö theá, töôùng cuûa noù nhö theá naøo,
coù gì sai bieät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát laø trí chung cuøng vôùi haøng
Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc; trí Ñaïo töôùng laø trí chung cuøng vôùi Ñaïi Boà-
taùt; coøn trí Nhaát thieát töôùng laø dieäu trí rieâng coù cuûa chö Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc.
–Baïch Theá Toân, vì duyeân gì maø trí Nhaát thieát laø trí chung cuøng
vôùi haøng Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì vôùi trí Nhaát thieát, haøng Thanh vaên, Ñoäc
giaùc cuõng coù theå bieát roõ veà naêm uaån, möôøi hai xöù, möôøi taùm giôùi...
nhöng khoâng theå bieát taát caû veà ñaïo töôùng vaø heát thaûy caùc phaùp cuøng
caùc loaïi töôùng.
–Baïch Theá Toân, vì duyeân gì maø trí Ñaïo töôùng laø trí chung cuøng
vôùi Ñaïi Boà-taùt?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neân hoïc ñeå nhaän bieát heát taát
caû veà ñaïo töôùng, ñoù laø ñaïo töôùng cuûa haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc, ñaïo
töôùng cuûa Boà-taùt, ñaïo töôùng cuûa Nhö Lai. Caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi caùc
ñaïo aáy thöôøng neân tu hoïc, khieán mau vieân maõn; tuy khieán cho ñaïo
aáy taïo taùc, haønh hoùa thích öùng nhöng khoâng khieán chöùng ñaït thaät teá.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt tu taäp theo ñaïo cuûa Nhö Lai ñöôïc
vieân maõn roài, ñoái vôùi thaät teá ñaâu chaúng taùc chöùng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neáu chöa vieân maõn vieäc laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình,
tu caùc ñaïi nguyeän, thì ñoái vôùi thaät teá vaãn chöa taùc chöùng. Neáu ñaõ
thaønh töïu vieân maõn caùc söï vieäc keå treân, thì ñoái vôùi thaät teá neân taùc
www.daitangkinh.org
chöùng.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt do truï nôi ñaïo maø chöùng thaät teá
chaêng?
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt do truï nôi chaúng phaûi ñaïo maø chöùng
thaät teá chaêng?
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt do truï nôi ñaïo, chaúng phaûi ñaïo maø
chöùng thaät teá chaêng?
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt do truï nôi chaúng phaûi ñaïo, chaúng
phaûi chaúng phaûi ñaïo maø chöùng thaät teá chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu vaäy thì Ñaïi Boà-taùt do truï nôi choã naøo maø
chöùng thaät teá?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? OÂng do truï nôi ñaïo maø döùt
tröø ñöôïc heát caùc laäu, taâm giaûi thoaùt chaêng?
–Naøy Thieän Hieän, oâng do truï nôi chaúng phaûi ñaïo maø döùt tröø
ñöôïc heát caùc laäu, taâm giaûi thoaùt chaêng?
–Naøy Thieän Hieän, oâng do truï nôi ñaïo, chaúng phaûi ñaïo maø döùt
saïch ñöôïc heát caùc laäu, taâm giaûi thoaùt chaêng?
–Naøy Thieän Hieän, oâng do truï nôi chaúng phaûi ñaïo, chaúng phaûi
chaúng phaûi ñaïo maø döùt saïch ñöôïc heát caùc laäu, taâm giaûi thoaùt chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Chaúng phaûi con nhôø coù truï maø döùt saïch
ñöôïc heát caùc laäu, taâm vónh vieãn giaûi thoaùt, nhöng con ñaït ñöôïc caùc
ñieàu aáy laø hoaøn toaøn khoâng truï vaøo ñaâu.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt cuõng nhö theá, tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña hoaøn toaøn khoâng truï vaøo ñaâu maø chöùng thaät teá.
–Baïch Theá Toân, vì duyeân gì maø trí Nhaát thieát töôùng ñöôïc goïi laø
trí Nhaát thieát töôùng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhaän thöùc roõ veà taát caû caùc phaùp ñeàu ñoàng moät
töôùng, ñoù laø töôùng tòch dieät, vì vaäy söï nhaän bieát aáy goïi laø trí Nhaát thieát
töôùng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc haønh, traïng, töôùng coù coâng duïng nhaèm
bieåu hieän caùc phaùp. Nhö Lai coù khaû naêng hieåu bieát nhö thaät hoaøn toaøn
veà chuùng, vì vaäy neân goïi laø trí Nhaát thieát töôùng.
–Baïch Theá Toân, hoaëc trí Nhaát thieát, hoaëc trí Ñaïo töôùng, hoaëc trí
Nhaát thieát töôùng, ba trí nhö theá, trong vieäc ñoaïn tröø caùc phieàn naõo coù
söï sai bieät chaêng? Coù trí ñoaïn chöa heát, coù trí ñoaïn heát haún chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi coâng vieäc ñoaïn tröø caùc phieàn naõo
coù söï sai bieät. Nhöng chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñeàu ñaõ vónh
vieãn ñoaïn tröø taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc. Coøn haøng Thanh vaên,
Ñoäc giaùc thì chöa ñoaïn tröø vónh vieãn taäp khí töông tuïc.
–Baïch Theá Toân, caùc phieàn naõo ñöôïc döùt tröø thì ñaït voâ vi chaêng?
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy!
–Baïch Theá Toân, thanh vaên, Ñoäc giaùc khoâng ñaït voâ vi, phieàn naõo
coù ñoaïn chaêng?
–Baïch Theá Toân, trong phaùp voâ vi coù söï sai bieät chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu phaùp voâ vi khoâng coù söï sai bieät thì taïi sao
Phaät noùi taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñaõ vónh vieãn ñoaïn tröø
taäp khí töông tuïc, coøn haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc thì vaãn chöa vónh
vieãn ñoaïn tröø taäp khí töông tuïc?
Naøy Thieän Hieän, taäp khí töông tuïc thaät chaúng phaûi laø phieàn naõo,
nhöng caùc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc tuy ñaõ ñoaïn tröø phieàn naõo maø vaãn
coøn moät phaàn nhoû gioáng nhö tham, saân, si aûnh höôûng ñeán thaân, ngöõ, yù,
ñoù chính laø taäp khí töông tuïc. Noù töông tuïc ôû haïng phaøm phu ngu si, coù
theå daãn daét nhöõng vieäc sai traùi, chaúng phaûi töông tuïc ôû haøng Thanh
vaên, Ñoäc giaùc ñeå daãn daét caùc vieäc laøm voâ nghóa. Taát caû taäp khí töông
www.daitangkinh.org
tuïc nhö theá, chö Phaät ñaõ vónh vieãn khoâng coøn.
–Baïch Theá Toân, ñaïo vaø Nieát-baøn ñeàu khoâng coù töï taùnh thì taïi
sao Phaät noùi, ñaây laø Döï löu, ñaây laø Nhaát lai, ñaây laø Baát hoaøn, ñaây laø
A-la-haùn, ñaây laø Ñoäc giaùc, ñaây laø Boà-taùt, ñaây laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, hoaëc Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
Ñoäc giaùc, hoaëc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc caùc Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc,
taát caû caùc baäc aáy ñeàu hieän roõ voâ vi.
–Baïch Theá Toân, trong phaùp voâ vi thaät coù yù nghóa sai bieät giöõa
Döï löu cho ñeán Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu vaäy thì taïi sao Phaät noùi Döï löu cho ñeán Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, taát caû ñeàu hieän roõ voâ vi?
–Naøy Thieän Hieän, Ta nöông vaøo theá tuïc maø noùi veà söï theå hieän
roõ, chöù khoâng döïa vaøo thaéng nghóa, vì chaúng phaûi trong thaéng nghóa coù
theå coù söï theå hieän roõ. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi trong
thaéng nghóa coù con ñöôøng ngoân ngöõ, hoaëc trí tueä phaân bieät hoaëc coù caû
hai thöù aáy. Nhöng beân caïnh vieäc döùt boû söï nhaän thöùc theo neûo theá tuïc
cuõng phaûi kieán laäp nhaän thöùc aáy cho ñôøi sau.
–Baïch Theá Toân, töï töôùng cuûa taát caû phaùp ñeàu laø khoâng thì ñôøi
tröôùc coøn khoâng coù, huoáng gì coù ñôøi sau! Nhö theá taïi sao coù theå kieán
laäp cho ñôøi sau?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Töï
töôùng cuûa caùc phaùp ñeàu khoâng, ñôøi tröôùc coøn khoâng coù, huoáng laø coù
ñôøi sau, neân kieán laäp caùi coù cho ñôøi sau nhaát ñònh laø khoâng coù ñieàu aáy.
Nhöng caùc höõu tình chaúng theå hieåu roõ töï töôùng cuûa caùc phaùp hieän coù
ñeàu laø khoâng. Vì söï lôïi ích cho hoï neân duøng phöông tieän giaûng noùi,
ñaây laø ñôøi tröôùc, ñaây laø ñôøi sau. Nhöng trong töï töôùng cuûa taát caû caùc
phaùp, ñôøi tröôùc ñôøi sau ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. Nhö vaäy, naøy
Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaït ñöôïc töï töôùng khoâng cuûa taát caû phaùp roài
neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt ñaït ñöôïc töï töôùng cuûa taát caû
phaùp ñeàu laø khoâng, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì ñoái vôùi caùc phaùp
khoâng coù chaáp tröôùc, ñoù laø khoâng chaáp tröôùc phaùp trong, phaùp ngoaøi,
phaùp thieän, phaùp chaúng phaûi thieän, phaùp theá gian, phaùp xuaát theá gian,
phaùp höõu laäu, phaùp voâ laäu, phaùp höõu vi, phaùp voâ vi, hoaëc phaùp Nhö
Lai; ñoái vôùi taát caû caùc phaùp nhö theá, ñeàu khoâng chaáp tröôùc.
–Baïch Theá Toân, Nhö Lai thöôøng noùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, vaäy
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vì yù nghóa gì maø goïi laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá do yù nghóa ñaït
ñeán bôø beân kia moät caùch roát raùo cuûa taát caû phaùp, cho neân goïi laø Baùt-
Laïi nöõa Thieän Hieän, do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy maø taát caû
Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt vaø chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc
coù theå ñaït ñeán bôø beân kia, cho neân goïi laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø
caùc chuùng Ñaïi Boà-taùt duøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña aáy, döïa vaøo dieäu lyù
thaéng nghóa maø phaân tích caùc phaùp nhö phaân tích caùc saéc ñeán löôïng vi
teá nhaát chaúng coøn thaáy coù ñieåm nhoû naøo thaät coù theå naém baét ñöôïc, cho
neân goïi laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, ôû trong Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy bao haøm
caû chaân nhö, thaät teá, phaùp giôùi cho neân goïi laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, chaúng phaûi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy coù
phaàn nhoû phaùp naøo, hoaëc hôïp, hoaëc tan, hoaëc höõu saéc, hoaëc voâ saéc,
hoaëc höõu kieán, hoaëc voâ kieán, hoaëc höõu ñoái, hoaëc voâ ñoái, hoaëc höõu laäu
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi hoaëc voâ vi. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá laø voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, chæ coù moät töôùng,
ñoù laø khoâng töôùng, cho neân goïi laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá coù khaû naêng
sinh ra taát caû phaùp thieän thì thaéng, coù khaû naêng phaùt khôûi taát caû trí tueä,
bieän taøi, coù khaû naêng ñöa ñeán taát caû söï an laïc cuûa theá gian vaø xuaát theá
gian, cho neân goïi laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá laø thaâm dieäu,
chaéc thaät, chaúng theå laøm khuynh ñoäng, huûy hoaïi. Neáu Ñaïi Boà-taùt haønh
www.daitangkinh.org
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña aáy thì taát caû aùc ma vaø quyeán thuoäc cuûa chuùng,
caùc haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc, caùc ñaùm Phaïm chí, ngoaïi ñaïo, baïn
xaáu, keû thuø ñeàu chaúng theå phaù hoaïi ñöôïc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña naøy giaûi baøy veà töï töôùng cuûa taát caû phaùp ñeàu
khoâng; caùc aùc ma... ñeàu chaúng theå laøm ñöôïc, cho neân goïi laø Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neân tu haønh nhö thaät theo dieäu
nghóa saâu xa cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán haønh theo dieäu
nghóa saâu xa cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì neân haønh theo dieäu nghóa
voâ thöôøng, khoå, khoâng, voâ ngaõ; neân haønh theo dieäu nghóa Khoå trí,
Taäp trí, Dieät trí, Ñaïo trí; neân haønh theo dieäu nghóa Phaùp trí, Loaïi trí,
Theá tuïc trí, Tha taâm trí; neân haønh theo Nghóa taän trí, Voâ sinh trí, Nhö
thuyeát trí.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt vì haønh theo dieäu nghóa saâu xa
cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, trong Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa naøy, nghóa
cuøng chaúng phaûi nghóa ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, theá taïi sao Ñaïi
Boà-taùt vì haønh theo dieäu nghóa saâu xa cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì haønh theo nghóa thuù saâu xa cuûa
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân suy nghó theá naøy: “Ta chaúng neân haønh
nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa tham duïc. Ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa saân haän. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa ngu si. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa taø
kieán. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa taø ñònh. Ta
chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa caùc coõi aùc kieán. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì tham duïc, saân haän, ngu si, taø kieán, taø ñònh, coõi aùc
kieán, chaân nhö, thaät teá chaúng laøm nghóa, chaúng phaûi nghóa cho caùc
phaùp.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì haønh nghóa lyù saâu xa cuûa
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân suy nghó theá naøy: “Ta chaúng neân haønh
nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa saéc, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng
phaûi nghóa cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc. Ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa nhaõn xöù, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng
phaûi nghóa cuûa saéc xöù, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa
cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng
phaûi nghóa cuûa nhaõn giôùi, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa saéc giôùi, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng
phaûi nghóa cuûa nhaõn thöùc giôùi, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi. Ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa nhaõn xuùc, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng
phaûi nghóa cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, ta chaúng neân
haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa
cuûa ñòa giôùi, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa voâ minh, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa
bi khoå öu naõo. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa Boá
thí ba-la-maät-ña, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Ta
chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa phaùp khoâng beân trong,
ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa phaùp khoâng beân
maïn, phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng
töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, phaùp
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa chaân nhö, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
www.daitangkinh.org
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn. Ta chaúng neân haønh
nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa boán Nieäm truï, ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo. Ta chaúng neân haønh
nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa Thaùnh ñeá khoå, ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Ta chaúng neân haønh
nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa boán Tónh löï, ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Ta chaúng neân
haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa taùm Giaûi thoaùt, ta chaúng neân haønh
nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa
cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng
phaûi nghóa cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Ta chaúng
neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa naêm loaïi maét, ta chaúng neân
haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa saùu pheùp thaàn thoâng. Ta chaúng neân
haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa nôi möôøi löïc cuûa Phaät, ta chaúng neân
haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa phaùp
khoâng queân maát, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa
taùnh luoân luoân xaû. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa
trí Nhaát thieát, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cuûa trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi
nghóa cuûa quaû Döï löu, ta chaúng neân haønh nghóa, chaúng phaûi nghóa
cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn. Ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa quaû vò Ñoäc giaùc. Ta chaúng neân haønh nghóa,
chaúng phaûi nghóa cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt. Ta chaúng neân haønh
nghóa, chaúng phaûi nghóa nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, vì khi Nhö Lai chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät, chaúng thaáy coù phaùp naøo coù theå cuøng vôùi moät phaùp nhoû naøo ñaáy
taïo ra tính chaát yù nghóa, chaúng phaûi nghóa.
Naøy Thieän Hieän, Nhö Lai thò hieän ôû ñôøi hay chaúng thò hieän ôû ñôøi,
thì caùc phaùp, phaùp taùnh, phaùp truï, phaùp ñònh vaãn thöôøng truï nhö nhieân,
khoâng coù phaùp naøo ñoái vôùi phaùp naøo laø coù yù nghóa hay chaúng coù yù
nghóa. Nhö theá, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neân xa lìa söï phaân bieät
nghóa, chaúng phaûi nghóa thöôøng haønh theo nghóa lyù saâu xa cuûa Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, vì sao Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng cuøng caùc
phaùp taïo thaønh nghóa, chaúng phaûi nghóa?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñoái vôùi phaùp
höõu vi vaø phaùp voâ vi ñeàu khoâng taïo taùc, chaúng phaûi aân, chaúng phaûi
oaùn, khoâng theâm khoâng bôùt. Vì vaäy, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng cuøng
caùc phaùp taïo thaønh nghóa, chaúng phaûi nghóa.
–Baïch Theá Toân, chö Phaät vaø caùc ñeä töû, taát caû Hieàn thaùnh haù
chaúng laáy voâ vi laøm ñeä nhaát nghóa sao?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö oâng noùi! Chö
Phaät vaø ñeä töû, taát caû Hieàn thaùnh ñeàu duøng phaùp voâ vi laøm ñeä nhaát
nghóa. Nhöng phaùp voâ vi chaúng taïo ra tính chaát theâm, bôùt cho caùc
phaùp.
Naøy Thieän Hieän, thí nhö chaân nhö, hö khoâng chaúng laøm cho caùc
phaùp theâm hay bôùt. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuûa Ñaïi Boà-taùt cuõng nhö
vaäy, chaúng laøm theâm bôùt cho caùc phaùp. Vì vaäy, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
chaúng taïo thaønh nghóa, chaúng phaûi nghóa cho caùc phaùp.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
voâ vi saâu xa môùi coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö oâng ñaõ noùi!
Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña voâ vi saâu xa môùi coù theå
chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, khoâng duøng hai phaùp laøm phöông tieän.
–Baïch Theá Toân, coù phaûi duøng phaùp khoâng hai ñeå ñaït phaùp
khoâng hai chaêng?
–Baïch Theá Toân, coù phaûi duøng phaùp hai ñeå ñaït phaùp khoâng hai
www.daitangkinh.org
chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu khoâng coù hai phaùp, chaúng duøng phaùp hai,
phaùp khoâng hai maø ñaït ñöôïc thì Ñaïi Boà-taùt laøm sao ñeå chöùng ñaéc trí
Naøy Thieän Hieän, phaùp hai, khoâng hai ñeàu chaúng theå naém baét
ñöôïc, cho neân ñoái töôïng chöùng ñaéc cuûa trí Nhaát thieát trí chaúng phaûi
höõu sôû ñaéc neân chöùng ñaéc, cuõng chaúng phaûi voâ sôû ñaéc neân chöùng ñaéc,
vì phaùp höõu sôû ñaéc, phaùp voâ sôû ñaéc ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. Neáu
thaáu ñaït nhö theá môùi chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Μ
Phaåm 62: THUYEÁT GIAÛNG CHAÂN THAÄT (1)

–Baïch Theá Toân, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá raát laø saâu xa.
Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng hôïp vôùi höõu tình, laïi cuõng
chaúng hôïp vôùi söï neâu baøy veà höõu tình, nhöng vì höõu tình maø caàu ñeán
quaû vò Giaùc ngoä cao toät laø vieäc raát khoù.
Baïch Theá Toân, ví nhö coù ngöôøi muoán ôû trong coõi khoâng saéc,
khoâng thaáy, khoâng ñoái, khoâng choã nöông töïa cuûa hö khoâng maø troàng
caây, ñieàu aáy thaät voâ cuøng khoù khaên. Caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng nhö theá,
chaúng hôïp vôùi höõu tình, laïi cuõng chaúng hôïp vôùi söï neâu baøy veà höõu
tình, maø vì höõu tình caàu ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät laø vieäc raát khoù.
Phaät daïy:
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá raát laø saâu xa. Caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng hôïp
vôùi höõu tình, laïi cuõng chaúng hôïp vôùi söï neâu baøy veà höõu tình, maø vì höõu
tình caàu ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät laø vieäc raát khoù!
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt tuy chaúng thaáy coù höõu tình chaân
thaät vaø söï neâu baøy cuûa chuùng, nhöng do caùc höõu tình ngu si, ñieân ñaûo
chaáp laø thaät coù, neân phaûi luaân hoài trong neûo sinh töû, chòu khoå voâ cuøng;
vì nhaèm hoùa ñoä höõu tình aáy neân caàu ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät; ñaéc
giaùc ngoä roài, giuùp höõu tình ñoaïn tröø ngaõ chaáp vaø khieán giaûi thoaùt khoûi
caùc khoå veà sinh töû.
Naøy Thieän Hieän, ví nhö coù ngöôøi troàng caây nôi ruoäng toát; ngöôøi
aáy tuy chaúng thaáy goác, thaân, caønh laù hoa quaû cuûa caây naøy, nhöng troàng
caây xong, tuøy theo thôøi maø töôùi nöôùc chaêm soùc, giöõ gìn, sau ñoù, caây
daàn daàn lôùn leân, caønh laù hoa quaû ñeàu töôi toát, moïi ngöôøi thoï duïng,
caøng ñöôïc an oån.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, tuy chaúng
thaáy coù höõu tình, quaû vò Phaät, nhöng vì höõu tình doác caàu ñaït ñeán quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, laàn löôït tu haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; khi ñaõ vieân maõn, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät thì khieán caùc höõu tình thoï duïng caùc thöù laù, hoa, quaû
cuûa caây Phaät, thaûy ñeàu ñöôïc lôïi ích.
Thieän Hieän neân bieát, loaïi laù ích lôïi aáy laø caùc höõu tình nhôø nôi
caây Phaät naøy maø thoaùt khoå cuûa coõi aùc. Hoa lôïi ích aáy laø caùc höõu tình
nhôø nôi caây Phaät naøy hoaëc sinh vaøo caùc doøng doõi lôùn Saùt-ñeá-lôïi, Baø-
la-moân, Tröôûng giaû, Cö só, hoaëc sinh laøm chuùng trôøi Töù ñaïi vöông,
hoaëc sinh leân caùc coõi trôøi Ba möôi ba, Daï-ma, Ñoå-söû-ña, Laïc bieán
hoùa, Tha hoùa töï taïi, Phaïm chuùng, Phaïm phuï, Phaïm hoäi, Ñaïi phaïm,
Quang, Thieåu quang, Voâ löôïng quang, Cöïc quang tònh, Tònh, Thieåu
tònh, Voâ löôïng tònh, Bieán tònh, Quaûng, Thieåu quaûng, Voâ löôïng
quaûng, Quaûng quaû, Voâ phieàn, Voâ nhieät, Thieän hieän, Thieän kieán,
Saéc cöùu caùnh, Khoâng voâ bieân xöù, Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi
töôûng phi phi töôûng xöù. Quaû lôïi ích aáy laø caùc höõu tình nhôø nôi caây Phaät
naøy hoaëc truï nôi quaû Döï löu, hoaëc truï nôi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, hoaëc truï nôi quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc truï nôi quaû vò Giaùc ngoä cao
toät. Caùc höõu tình aáy thaønh Phaät roài laïi duøng caùc caønh, laù, hoa, quaû cuûa
caây Phaät aáy ñem laïi lôïi ích cho caùc höõu tình, khieán hoï thoaùt khoûi khoå
nôi caùc coõi aùc, ñöôïc söï an laïc cuûa trôøi, ngöôøi, daàn daàn an laäp, khieán
nhaäp vaøo caûnh giôùi Nieát-baøn cuûa ba thöøa, ñoù laø caûnh giôùi Nieát-baøn cuûa
Thanh vaên thöøa, caûnh giôùi Nieát-baøn cuûa Ñoäc giaùc thöøa, hoaëc caûnh giôùi
Nieát-baøn cuûa Voâ thöôïng thöøa.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tuy taïo ñöôïc lôïi ích lôùn nhö theá
nhöng hoaøn toaøn chaúng thaáy coù höõu tình thaät söï ñaéc Nieát-baøn, chæ thaáy
caùc khoå, caùc voïng töôûng vaéng laëng. Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi
Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng hôïp vôùi höõu tình vaø söï
neâu baøy veà hoï, nhöng vì nhaèm tröø dieät ngaõ chaáp ñieân ñaûo cuûa hoï maø
www.daitangkinh.org
caàu ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Do nhaân duyeân naøy, neân cho laø
vieäc raát khoù.
–Baïch Theá Toân, neân bieát Ñaïi Boà-taùt töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc. Vì sao? Baïch Theá Toân, vì caùc Ñaïi Boà-taùt coù khaû naêng döùt
tröø vónh vieãn taát caû caùc caûnh giôùi ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi; cuõng
coù khaû naêng döùt tröø vónh vieãn taát caû caùc caûnh troùi buoäc, baàn cuøng, caùc
coõi heøn keùm; cuõng coù khaû naêng vónh vieãn lìa khoûi taát caû ba coõi Duïc,
Saéc vaø Voâ saéc.
Phaät daïy:
Neân bieát Ñaïi Boà-taùt töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc.
Naøy Thieän Hieän, neáu khoâng coù Ñaïi Boà-taùt phaùt taâm höôùng ñeán
quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì theá gian taát khoâng coù chö Phaät quaù khöù,
vò lai, hieän taïi, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, cuõng khoâng coù caùc
baäc Ñoäc giaùc, coù A-la-haùn, Baát hoaøn, Nhaát lai, Döï löu xuaát hieän ôû
ñôøi; cuõng khoâng coù caùi khaû naêng döùt tröø vónh vieãn taát caû caùc caûnh
giôùi ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi; cuõng khoâng coù caùi khaû naêng döùt
tröø vónh vieãn taát caû caùc caûnh troùi buoäc, baàn cuøng, caùc coõi heøn keùm;
cuõng khoâng coù khaû naêng vónh vieãn lìa khoûi taát caû ba coõi Duïc, Saéc vaø
Voâ saéc. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, nhö oâng ñaõ noùi, neân bieát Ñaïi Boà-taùt
töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Ñuùng nhö theá! Neân bieát Ñaïi
Boà-taùt töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy Nhö Lai töùc do chaân nhö
naøy maø neâu baøy Ñoäc giaùc, neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy Ñoäc
giaùc töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy Thanh vaên. Neáu do chaân nhö
naøy maø neâu baøy Thanh vaên töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû
Hieàn thaùnh. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû Hieàn thaùnh töùc
do chaân nhö naøy maø neâu baøy saéc. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy
saéc töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy thoï, töôûng, haønh, thöùc. Neáu do
chaân nhö naøy maø neâu baøy thoï, töôûng, haønh, thöùc töùc do chaân nhö naøy
maø neâu baøy nhaõn xöù. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhaõn xöù töùc
do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù. Neáu do chaân
nhö naøy maø neâu baøy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù töùc do chaân nhö naøy maø
neâu baøy saéc xöù. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy saéc xöù töùc do chaân
nhö naøy maø neâu baøy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù. Neáu do chaân
nhö naøy maø neâu baøy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù töùc do chaân nhö
naøy maø neâu baøy nhaõn giôùi. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhaõn
giôùi töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi. Neáu
do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi töùc do chaân
nhö naøy maø neâu baøy saéc giôùi. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy saéc
giôùi töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhaõn thöùc giôùi. Neáu do chaân
nhö naøy maø neâu baøy nhaõn thöùc giôùi töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy
nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhó,
tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhaõn xuùc.
Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy nhaõn xuùc töùc do chaân nhö naøy maø
neâu baøy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra. Neáu do chaân
nhö naøy maø neâu baøy caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy ñòa giôùi.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 364
Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy ñòa giôùi töùc do chaân nhö naøy
maø neâu baøy thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi. Neáu do chaân nhö naøy
maø neâu baøy thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi töùc do chaân nhö naøy
maø neâu baøy voâ minh. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy voâ minh töùc
do chaân nhö naøy maø neâu baøy haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï,
aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo. Neáu do chaân nhö naøy maø
neâu baøy haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo töùc do chaân nhö naøy
maø neâu baøy Boá thí ba-la-maät-ña. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy
Boá thí ba-la-maät-ña töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu do chaân nhö naøy
maø neâu baøy Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña töùc do chaân nhö
naøy maø neâu baøy phaùp khoâng beân trong. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu
baøy phaùp khoâng beân trong töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Neáu do chaân
nhö naøy maø neâu baøy phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy boán Nieäm truï.
Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy boán Nieäm truï töùc do chaân nhö naøy
maø neâu baøy boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy
boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo töùc do chaân nhö naøy maø
neâu baøy Thaùnh ñeá khoå. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy Thaùnh ñeá
khoå töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Neáu
do chaân nhö naøy maø neâu baøy Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo töùc do chaân nhö
naøy maø neâu baøy boán Tónh löï. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy boán
Tónh löï töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taùm Giaûi thoaùt. Neáu do chaân
nhö naøy maø neâu baøy taùm Giaûi thoaùt töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù. Neáu do chaân nhö
naøy maø neâu baøy taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù töùc
do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa. Neáu do
chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa töùc do chaân
nhö naøy maø neâu baøy taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni. Neáu do chaân nhö naøy
maø neâu baøy taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni töùc do chaân nhö naøy maø neâu
baøy phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu
baøy phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän töùc do chaân nhö naøy
maø neâu baøy naêm loaïi maét. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy naêm
loaïi maét töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy saùu pheùp thaàn thoâng. Neáu
do chaân nhö naøy maø neâu baøy saùu pheùp thaàn thoâng töùc do chaân nhö
naøy maø neâu baøy möôøi löïc cuûa Phaät. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu
baøy möôøi löïc cuûa Phaät töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy
boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng töùc do chaân
nhö naøy maø neâu baøy phaùp khoâng queân maát. Neáu do chaân nhö naøy maø
neâu baøy phaùp khoâng queân maát töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taùnh
luoân luoân xaû. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy taùnh luoân luoân xaû
töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy trí Nhaát thieát. Neáu do chaân nhö naøy
maø neâu baøy trí Nhaát thieát töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
www.daitangkinh.org
chö Phaät. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy caûnh giôùi höõu vi. Neáu
do chaân nhö naøy maø neâu baøy caûnh giôùi höõu vi töùc do chaân nhö naøy
maø neâu baøy caûnh giôùi voâ vi. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy caûnh
giôùi voâ vi töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû baäc
Ñaïi Boà-taùt. Neáu do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû baäc Ñaïi Boà-taùt
töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát caû höõu tình. Neáu do chaân nhö
naøy maø neâu baøy taát caû höõu tình töùc do chaân nhö naøy maø neâu baøy taát
caû phaùp.
Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän, chaân nhö cuûa taát caû phaùp, chaân nhö
cuûa taát caû höõu tình, chaân nhö cuûa taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc, chaân nhö cuûa taát caû Ñaïi Boà-taùt, thaät söï ñeàu khoâng sai khaùc; do
khoâng sai khaùc neân goïi laø chaân nhö. Caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi chaân nhö
aáy tu hoïc vieân maõn, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, goïi laø Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neân bieát, Ñaïi Boà-taùt
töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, vì taát caû phaùp, taát caû höõu tình
ñeàu laáy chaân nhö laøm ñònh löôïng. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt
neân hoïc chaân nhö cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neáu hoïc chaân nhö cuûa Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa thì coù khaû naêng hoïc chaân nhö cuûa taát caû phaùp.
Neáu coù khaû naêng hoïc chaân nhö cuûa taát caû phaùp thì coù khaû naêng laøm
vieân maõn chaân nhö cuûa taát caû phaùp. Neáu coù khaû naêng laøm vieân maõn
chaân nhö cuûa taát caû phaùp thì ñoái vôùi chaân nhö cuûa taát caû phaùp ñöôïc an
truù töï taïi thì coù khaû naêng bieát roõ veà caên taùnh hôn, keùm cuûa taát caû höõu
tình. Neáu coù khaû naêng bieát roõ veà caên taùnh hôn, keùm cuûa taát caû höõu tình
thì coù khaû naêng thaáu ñaït veà söï hieåu bieát sai bieät cuûa taát caû höõu tình.
Neáu coù khaû naêng thaáu ñaït veà söï hieåu bieát sai bieät cuûa taát caû höõu tình
thì bieát roõ laø höõu tình do nghieäp mình töï taïo neân maø thoï quaû. Neáu bieát
roõ höõu tình do nghieäp mình töï taïo neân maø thoï quaû thì coù khaû naêng
thaønh töïu ñaày ñuû trí nguyeän. Neáu coù theå thaønh töïu ñaày ñuû trí nguyeän
thì coù khaû naêng tònh tu dieäu trí cuûa ba ñôøi. Neáu coù khaû naêng tònh tu
dieäu trí nôi ba ñôøi thì coù khaû naêng haønh hoùa thuaän hôïp vôùi haïnh Boà-
taùt. Neáu coù khaû naêng haønh hoùa thuaän hôïp vôùi haïnh Boà-taùt thì coù khaû
naêng ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû ñích thöïc cho caùc höõu tình. Neáu coù
khaû naêng ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû ñích thöïc cho caùc höõu tình thì coù
khaû naêng laøm nghieâm tònh ñích thöïc coõi Phaät. Neáu coù khaû naêng laøm
nghieâm tònh ñích thöïc coõi Phaät thì coù khaû naêng chöùng ñaéc trí Nhaát thieát
trí. Neáu coù khaû naêng chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí thì coù khaû naêng
chuyeån phaùp luaân maàu nhieäm. Neáu coù khaû naêng chuyeån phaùp luaân
maàu nhieäm thì coù khaû naêng an laäp höõu tình theo con ñöôøng cuûa ba
thöøa. Neáu coù khaû naêng an laäp höõu tình theo con ñöôøng cuûa ba thöøa thì
coù khaû naêng laøm cho höõu tình nhaäp caûnh giôùi Nieát-baøn tuyeät ñoái.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt thaáy roõ taát caû coâng ñöùc töï lôïi,
lôïi tha nhö theá neân phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, duõng maõnh
tinh taán, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, kieân coá khoâng thoaùi chuyeån.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, ñuùng nhö phaùp tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa thì Trôøi,
Ngöôøi, A-toá-laïc... ôû theá gian ñeàu phaûi ñaûnh leã, cung kính cuùng döôøng.
Phaät daïy:
Neáu Ñaïi Boà-taùt phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, theo ñuùng phaùp
tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa thì Trôøi, Ngöôøi, A-toá-laïc... ôû theá
gian ñeàu phaûi ñaûnh leã, cung kính cuùng döôøng.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt vì nhaèm ñoä thoaùt khaép caùc höõu
tình neân luùc môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, phöôùc ñöùc ñaït
ñöôïc nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt vì nhaèm ñoä thoaùt khaép caùc
höõu tình neân khi môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, soá phöôùc
ñaït ñöôïc laø voâ löôïng, voâ bieân, tính ñeám, thí duï, chaúng theå heát ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, giaû söû taát caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi tieåu
thieân ñeàu höôùng ñeán baäc Thanh vaên, hoaëc Ñoäc giaùc, theo yù oâng thì
sao? Soá löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø nhieàu
chaêng?
Thieän Hieän ñaùp:
–Baïch Theá Toân, raát nhieàu! Baïch Thieän Theä, raát nhieàu! Phöôùc
www.daitangkinh.org
maø hoï ñaït ñöôïc laø voâ löôïng, voâ bieân.

Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, phöôùc ñaõ ñaït ñöôïc kia so vôùi soá phöôùc ñaït
ñöôïc cuûa moät vò Ñaïi Boà-taùt môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
vì nhaèm ñoä thoaùt cho taát caû höõu tình thì chaúng baèng moät phaàn traêm,
moät phaàn traêm ngaøn, chaúng baèng moät phaàn öùc, moät phaàn traêm öùc, moät
phaàn ngaøn öùc, cuõng chaúng baèng moät phaàn trong nhieàu phaàn traêm ngaøn
öùc trieäu. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Thanh vaên, Ñoäc giaùc ñeàu nhôø
Ñaïi Boà-taùt maø coù chöù chaúng phaûi Ñaïi Boà-taùt nhôø caùc Thanh vaên, Ñoäc
giaùc maø coù.
Naøy Thieän Hieän, khoâng keå löôïng phöôùc ñaït ñöôïc cuûa taát caû höõu
tình trong theá giôùi tieåu thieân höôùng ñeán baäc Thanh vaên hoaëc Ñoäc giaùc,
giaû söû taát caû baäc Thanh vaên hoaëc Ñoäc giaùc, theo yù oâng thì sao? Löôïng
phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø nhieàu chaêng?
–Baïch Theá Toân, raát nhieàu! Baïch Thieän Theä, raát nhieàu! Löôïng
phöôùc maø hoï ñaït ñöôïc laø voâ löôïng, voâ bieân.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, löôïng phöôùc maø hoï ñaït ñöôïc kia so vôùi soá
löôïng phöôùc ñaït ñöôïc cuûa moät vò Ñaïi Boà-taùt khi môùi phaùt taâm caàu quaû
vò Giaùc ngoä cao toät, vì doác ñoä thoaùt cho taát caû höõu tình thì chaúng baèng
moät phaàn traêm, moät phaàn ngaøn, moät phaàn traêm ngaøn, chaúng baèng moät
phaàn öùc, moät phaàn traêm öùc, moät phaàn ngaøn öùc, cuõng chaúng baèng moät
phaàn cuûa nhieàu phaàn traêm ngaøn öùc trieäu.
tình trong theá giôùi trung thieân höôùng ñeán baäc Thanh vaên hoaëc Ñoäc
giaùc, giaû söû taát caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu höôùng
ñeán baäc Thanh vaên hoaëc Ñoäc giaùc, theo yù oâng thì sao? Phöôùc maø toaøn
boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, löôïng phöôùc maø hoï ñaït ñöôïc kia so vôùi löôïng
phöôùc ñaït ñöôïc cuûa moät vò Ñaïi Boà-taùt môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, vì nhaèm ñoä thoaùt cho taát caû höõu tình thì chaúng baèng moät
phaàn traêm, moät phaàn ngaøn, moät phaàn traêm ngaøn, chaúng baèng moät phaàn
öùc, moät phaàn traêm öùc, moät phaàn ngaøn öùc, cuõng chaúng baèng moät phaàn
trong nhieàu phaàn traêm ngaøn öùc trieäu.
tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn höôùng ñeán baäc Thanh vaên hoaëc Ñoäc
giaùc, giaû söû taát caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu an truù
ôû baäc Tònh quaùn, theo yù oâng thì sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu
tình aáy ñaït ñöôïc laø nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, löôïng phöôùc maø hoï ñaït ñöôïc aáy so vôùi löôïng
phöôùc coù ñöôïc cuûa moät Ñaïi Boà-taùt môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, vì nhaèm ñoä thoaùt cho taát caû höõu tình thì chaúng baèng moät phaàn
traêm, moät phaàn ngaøn, moät phaàn traêm ngaøn, chaúng baèng moät phaàn öùc,
moät phaàn traêm öùc, moät phaàn ngaøn öùc, cuõng chaúng baèng moät phaàn
tình ñang truï nôi baäc Tònh quaùn trong theá giôùi ba laàn ngaøn, giaû söû taát
caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï nôi baäc Chuûng
taùnh, theo yù oâng thì sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït
ñöôïc laø nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
www.daitangkinh.org
tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn ñang truï nôi baäc Chuûng taùnh, giaû söû taát
caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï nôi baäc Ñeä baùt,
theo yù oâng thì sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc
laø nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï nôi baäc Ñeä baùt, giaû söû taát caû
höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï nôi baäc Kieán, theo yù
oâng thì sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø
nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn ñang truï nôi baäc Kieán, giaû söû taát caû höõu
tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï nôi baäc Baïc, theo yù oâng thì
sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø nhieàu
chaêng?
Phaät daïy:
tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn ñang truï nôi baäc Baïc, giaû söû taát caû höõu
tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï nôi baäc Ly duïc, theo yù oâng
thì sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø nhieàu
chaêng?
Phaät daïy:
tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn ñang truï nôi baäc Ly duïc, giaû söû taát caû
höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï ôû baäc Dó bieän, theo yù
oâng thì sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø
nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
www.daitangkinh.org
tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn ñang truï nôi baäc Dó bieän, giaû söû taát caû
höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu truï nôi baäc Ñoäc giaùc, theo
yù oâng thì sao? Löôïng phöôùc maø toaøn boä caùc höõu tình aáy ñaït ñöôïc laø
nhieàu chaêng?
Phaät daïy:
Naøy Thieän Hieän, giaû söû taát caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn
ngaøn ñeàu vì nhaèm ñoä thoaùt cho caùc höõu tình, baét ñaàu phaùt taâm caàu quaû
vò Giaùc ngoä cao toät, thì löôïng phöôùc ñaït ñöôïc cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt aáy so
vôùi löôïng phöôùc nôi moät Ñaïi Boà-taùt nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-
taùt chaúng baèng moät phaàn traêm, moät phaàn ngaøn, moät phaàn traêm ngaøn,
chaúng baèng moät phaàn öùc, moät phaàn traêm öùc, moät phaàn ngaøn öùc, cuõng
chaúng baèng moät phaàn trong nhieàu phaàn traêm ngaøn öùc trieäu.
Naøy Thieän Hieän, giaû söû taát caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba
laàn ngaøn ñeàu nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, thì löôïng phöôùc
maø caùc Ñaïi Boà-taùt aáy ñaït ñöôïc so vôùi löôïng phöôùc ñaït ñöôïc cuûa moät
Ñaïi Boà-taùt haønh Boà-ñeà höôùng chaúng baèng moät phaàn traêm, moät phaàn
ngaøn, moät phaàn traêm ngaøn, chaúng baèng moät phaàn öùc, moät phaàn traêm
öùc, moät phaàn ngaøn öùc, cuõng chaúng baèng moät phaàn trong nhieàu phaàn
traêm ngaøn öùc trieäu.
Naøy Thieän Hieän, giaû söû taát caû höõu tình ñaày aép nôi theá giôùi ba laàn
ngaøn ñeàu haønh Boà-taùt höôùng, thì löôïng phöôùc maø caùc Ñaïi Boà-taùt aáy
ñaït ñöôïc ñoái vôùi löôïng phöôùc ñaït ñöôïc cuûa moät Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc chaúng baèng moät phaàn traêm, moät phaàn ngaøn, moät phaàn traêm
ngaøn, chaúng baèng moät phaàn öùc, moät phaàn traêm öùc, moät phaàn ngaøn öùc,
cuõng chaúng baèng moät phaàn trong nhieàu phaàn traêm ngaøn öùc trieäu.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, tö duy veà ñieàu gì?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä
cao toät thöôøng chaùnh tö duy veà trí Nhaát thieát töôùng.
–Baïch Theá Toân, trí Nhaát thieát töôùng coù taùnh gì? Trí aáy duyeân nôi
ñoái vôùi ñoái töôïng naøo, taêng thöôïng caùi gì, haønh töôùng laø gì, hình töôùng
ra sao?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát töôùng laø taùnh khoâng taùnh, khoâng
töôùng, khoâng nhaân, khoâng coù ñoái töôïng ñeå ñaùnh thöùc nhaän bieát, khoâng
sinh, khoâng hieän. Laïi nhö oâng hoûi, trí Nhaát thieát töôùng duyeân nôi ñoái
töôïng gì, taêng thöôïng caùi gì, haønh töôùng laø gì, hình töôùng ra sao, thì
naøy Thieän Hieän, vôùi trí Nhaát thieát töôùng, khoâng taùnh laø ñoái töôïng
duyeân, chaùnh nieäm laø taêng thöôïng, tòch tónh laø haønh töôùng, khoâng
töôùng laø töôùng.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát töôùng ñoái töôïng duyeân laø nhö theá,
taêng thöôïng nhö theá, haønh töôùng nhö theá, hình töôùng nhö theá.
–Baïch Theá Toân, coù phaûi chæ moãi trí Nhaát thieát töôùng laáy khoâng
taùnh laøm taùnh hay laø saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Hay nhaõn xöù, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Hay saéc xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng laáy khoâng
taùnh laøm taùnh? Hay nhaõn giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh? Hay saéc giôùi, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi
cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay nhaõn thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay nhaõn xuùc, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
www.daitangkinh.org
duyeân sinh ra cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay ñòa giôùi, thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay voâ minh,
bi khoå öu naõo cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay phaùp beân trong,
phaùp beân ngoaøi cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay boán Tónh löï, boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay boán
Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh?
Hay phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Hay Boá thí ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay phaùp
khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Hay möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay loaïi maét thöù nhaát, thöù
hai, thöù ba, thöù tö, thöù naêm cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Hay pheùp
thaàn thoâng thöù nhaát, thöù hai, thöù ba, thöù tö, thöù naêm, thöù saùu cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh? Hay caûnh giôùi höõu vi, caûnh giôùi voâ vi cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi chæ coù trí Nhaát thieát töôùng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh maø saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng laáy khoâng
taùnh laøm taùnh; nhaõn xöù, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh; saéc xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh; nhaõn giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh; saéc giôùi, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng laáy khoâng
taùnh laøm taùnh; nhaõn thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh; nhaõn xuùc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh; caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh; ñòa giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng laáy khoâng
taùnh laøm taùnh; voâ minh, haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh;
phaùp beân trong, phaùp beân ngoaøi cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh;
boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh;
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; Boá thí
ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; phaùp khoâng beân trong, phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh; Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; loaïi maét thöù nhaát, thöù hai,
thöù ba, thöù tö, thöù naêm cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh; pheùp thaàn thoâng
www.daitangkinh.org
thöù nhaát, thöù hai, thöù ba, thöù tö, thöù naêm, thöù saùu cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh; caûnh giôùi höõu vi, caûnh giôùi voâ vi cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh!
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø trí Nhaát thieát töôùng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø saéc, thoï, töôûng, haønh,
thöùc laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø nhaõn xöù, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø
saéc xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø nhaõn giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng
laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø saéc giôùi, thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân
duyeân gì maø nhaõn thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø nhaõn xuùc, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân
gì maø ñòa giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng laáy khoâng
taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø voâ minh, haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø phaùp beân trong, phaùp
beân ngoaøi cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø Boá thí ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng laáy khoâng taùnh laøm
taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì
maø phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû cuõng laáy khoâng taùnh
laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng cuõng laáy
khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø loaïi maét thöù nhaát, thöù
hai, thöù ba, thöù tö, thöù naêm cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân
duyeân gì maø pheùp thaàn thoâng thöù nhaát, thöù hai, thöù ba, thöù tö, thöù
naêm, thöù saùu cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh? Vì nhaân duyeân gì maø
caûnh giôùi höõu vi, caûnh giôùi voâ vi cuõng laáy khoâng taùnh laøm taùnh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì trí Nhaát thieát töôùng khoâng coù töï taùnh. Neáu
phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo
khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Nhaõn xöù, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Saéc xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng coù töï taùnh. Neáu
Nhaõn giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
Saéc giôùi, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khoâng coù töï taùnh. Neáu
Nhaõn thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh.
Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Nhaõn xuùc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
Caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
www.daitangkinh.org
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng
coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Ñòa giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh.
Voâ minh, haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng
coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Phaùp beân trong, phaùp beân ngoaøi khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo
Boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khoâng coù töï taùnh.
Boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo khoâng coù töï taùnh. Neáu
Phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy
laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy
khoâng taùnh laøm taùnh.
Boá thí ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì
phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
taùnh töï taùnh khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp
aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo khoâng coù töï taùnh. Neáu
Taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng
coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh
laøm taùnh.
Möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo
Ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo
Phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû khoâng coù töï taùnh. Neáu
Trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo
Loaïi maét thöù nhaát, thöù hai, thöù ba, thöù tö, thöù naêm khoâng coù töï
taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm
taùnh.
Pheùp thaàn thoâng thöù nhaát, thöù hai, thöù ba, thöù tö, thöù naêm, thöù
saùu khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp naøo khoâng coù töï taùnh thì phaùp aáy laáy
Caûnh giôùi höõu vi, caûnh giôùi voâ vi khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø trí Nhaát thieát töôùng khoâng
coù töï taùnh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì töï taùnh cuûa trí Nhaát thieát töôùng laø khoâng
hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng
taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc
khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc, töï taùnh laø
khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø nhaõn xöù, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn xöù, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, töï taùnh laø
www.daitangkinh.org

–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø saéc xöù, thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì saéc xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, töï
taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø nhaõn giôùi, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, töï taùnh
laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø saéc giôùi, thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì saéc giôùi, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, töï
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø nhaõn thöùc giôùi, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp
thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø nhaõn xuùc, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn xuùc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, töï taùnh
laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, töï taùnh laø khoâng
hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng
taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø ñòa giôùi, thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì ñòa giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi,
töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø voâ minh, haønh, thöùc, danh
saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo khoâng
coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì voâ minh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo,
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø phaùp beân trong, phaùp beân
ngoaøi khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì phaùp beân trong, phaùp beân ngoaøi töï taùnh laø
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp
thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo
töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh
khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø Boá thí ba-la-maät-ña, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng coù töï
taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì Boá thí ba-la-maät-ña cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa
hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø phaùp khoâng beân trong,
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh
khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, töï
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø phaùp moân Tam-ma-ñòa,
phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-
ni, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa hôïp thì
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø möôøi löïc cuûa Phaät, boán
ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát
coäng khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì möôøi löïc cuûa Phaät cho ñeán möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng
hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, töï taùnh laø
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû,
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, töï taùnh laø
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø loaïi maét thöù nhaát, thöù hai,
thöù ba, thöù tö, thöù naêm khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì loaïi maét thöù nhaát, thöù hai, thöù ba, thöù tö,
thöù naêm, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï taùnh khoâng hoøa
hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø pheùp thaàn thoâng thöù nhaát,
thöù hai, thöù ba, thöù tö, thöù naêm, thöù saùu khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì pheùp thaàn thoâng thöù nhaát, thöù hai, thöù ba,
thöù tö, thöù naêm, thöù saùu, töï taùnh laø khoâng hoøa hôïp. Neáu phaùp naøo töï
taùnh khoâng hoøa hôïp thì phaùp aáy laáy khoâng taùnh laøm taùnh.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø caûnh giôùi höõu vi, caûnh giôùi
voâ vi khoâng coù töï taùnh?
–Naøy Thieän Hieän, vì caûnh giôùi höõu vi, caûnh giôùi voâ vi, töï taùnh laø
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân aáy, caùc Ñaïi Boà-taùt neân bieát laø
taát caû caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 365
Laïi nöõa Thieän Hieän, taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng laøm töï taùnh; taát
caû phaùp ñeàu laáy voâ töôùng laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy voâ nguyeän
laøm töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân aáy caùc Ñaïi Boà-taùt neân bieát laø
taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh.
Laïi nöõa Thieän Hieän, taát caû phaùp ñeàu laáy chaân nhö laøm töï taùnh;
taát caû phaùp ñeàu laáy phaùp giôùi laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy phaùp
taùnh laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy taùnh khoâng hö voïng laøm töï taùnh;
taát caû phaùp ñeàu laáy taùnh chaúng ñoåi khaùc laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu
laáy taùnh bình ñaúng laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy taùnh ly sinh laøm töï
taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy phaùp ñònh laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy
phaùp truï laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy thaät teá laøm töï taùnh; taát caû
phaùp ñeàu laáy caûnh giôùi hö khoâng laøm töï taùnh; taát caû phaùp ñeàu laáy caûnh
giôùi chaúng theå nghó baøn laøm töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân aáy, caùc Ñaïi Boà-taùt neân bieát laø
taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh, thì Ñaïi Boà-taùt khi môùi phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo, maø coù theå haønh Boá thí
ba-la-maät-ña, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän
xaûo naøo maø coù theå an truù nôi phaùp khoâng beân trong, ñem laïi söï thaønh
töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå an truù
nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh
töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå an truù nôi chaân nhö,
ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi
Phaät, coù theå an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ñem
laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät?
Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå boán Nieäm truï,
Phaät, coù theå haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, ñem laïi söï thaønh töïu
ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng
phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå haønh an truù nôi Thaùnh ñeá khoå,
Phaät, coù theå an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñem laïi söï thaønh töïu
ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng
phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå haønh Sô thieàn, ñem laïi söï thaønh
töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh
ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông tieän
thieän xaûo naøo maø coù theå haønh Töø voâ löôïng, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày
ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh Bi, Hyû,
Xaû voâ löôïng, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo
maø coù theå haønh ñònh Khoâng voâ bieân xöù, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh ñònh Thöùc
voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù, ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh
www.daitangkinh.org
töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå haønh taùm Giaûi thoaùt,
Phaät, coù theå haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù,
Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå haønh
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh
coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho
caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän
xaûo naøo maø coù theå haønh naêm loaïi maét, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh saùu pheùp
thaàn thoâng, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo
maø coù theå haønh möôøi löïc cuûa Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho
caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñem
laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät?
Thaønh töïu nhöõng phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå haønh ñaïi Töø,
Phaät, coù theå haønh ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày
ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng
phöông tieän thieän xaûo naøo maø coù theå haønh phaùp khoâng queân maát,
Phaät, coù theå haønh taùnh luoân luoân xaû, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho
caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Thaønh töïu nhöõng phöông
tieän thieän xaûo naøo maø coù theå haønh trí Nhaát thieát, ñem laïi söï thaønh
töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå haønh
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho
caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu phöông tieän thieän
xaûo theá naøy: Tuy tu hoïc, bieát taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh, nhöng thöôøng tinh caàn ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät; tuy thöôøng tinh caàn ñem laïi söï thaønh
töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, nhöng tinh
caàn tu hoïc, bieát caùc höõu tình vaø caùc coõi Phaät ñeàu laáy khoâng taùnh laøm
töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy tuy haønh Boá thí ba-la-maät-ña,
hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh;
tuy haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh. Tuy an truù nôi phaùp khoâng beân trong, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng
bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; tuy an truù nôi phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, hoïc ñaïo Boà-ñeà,
nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy an truù nôi
chaân nhö, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm
töï taùnh; tuy an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, hoïc
ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy
boán Nieäm truï, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh
laøm töï taùnh; tuy haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng
bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh
laøm töï taùnh; tuy an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, hoïc ñaïo Boà-ñeà,
nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh Sô
thieàn, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh; tuy haønh ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng
bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh Töø voâ löôïng,
www.daitangkinh.org
hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh;
tuy haønh Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh ñònh Khoâng voâ bieân xöù, hoïc
ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; tuy
haønh ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng
xöù, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh. Tuy haønh taùm Giaûi thoaùt, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-
ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; tuy haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, hoïc
ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; tuy
haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-
ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh; tuy haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, hoïc ñaïo
Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh
naêm loaïi maét, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh
laøm töï taùnh; tuy haønh saùu pheùp thaàn thoâng, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng
bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh möôøi löïc cuûa
Phaät, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh; tuy haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh. Tuy haønh ñaïi Töø, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát
ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; tuy haønh ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh. Tuy haønh phaùp khoâng queân maát, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát
ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; tuy haønh taùnh luoân luoân xaû,
hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh.
Tuy haønh trí Nhaát thieát, hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh; tuy haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
hoïc ñaïo Boà-ñeà, nhöng bieát ñaïo Boà-ñeà laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy tuy haønh Boá thí ba-la-maät-ña,
hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; an truù nôi phaùp
khoâng beân trong, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, an truù nôi phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; an
truù nôi chaân nhö, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, an truù nôi phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu haønh boán Nieäm truï,
hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, hoïc ñaïo Boà-
ñeà nhö theá; tu haønh an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá,
an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu haønh
Sô thieàn, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù
thieàn, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu haønh Töø voâ löôïng, hoïc ñaïo Boà-ñeà
nhö theá, tu haønh Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu
haønh ñònh Khoâng voâ bieân xöù, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh ñònh
Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù, hoïc ñaïo
Boà-ñeà nhö theá; tu haønh taùm Giaûi thoaùt, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu
haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, hoïc ñaïo Boà-ñeà
nhö theá; tu haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö
theá, tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá;
tu haønh naêm loaïi maét, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh saùu pheùp thaàn
thoâng, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät, hoïc ñaïo
Boà-ñeà nhö theá, tu haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu haønh
ñaïi Töø, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, hoïc
ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu haønh phaùp khoâng queân maát, hoïc ñaïo Boà-ñeà
nhö theá, tu haønh taùnh luoân luoân xaû, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá; tu haønh
trí Nhaát thieát, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, hoïc ñaïo Boà-ñeà nhö theá, cho ñeán luùc chöa chöùng ñaéc
www.daitangkinh.org
möôøi löïc cuûa Nhö Lai, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû,
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì ñeàu goïi laø hoïc ñaïo Boà-ñeà chöa ñöôïc
vieân maõn. Neáu ñoái vôùi ñaïo Boà-ñeà ñaõ ñöôïc vieân maõn, thì ñoái vôùi taát
caû Ba-la-maät-ña cuõng ñaõ vieân maõn. Vì Ba-la-maät-ña ñaõ ñöôïc vieân
maõn neân do trong moät saùt-na töông öng vôùi dieäu trí, chöùng ñaéc trí
Nhaát thieát töôùng cuûa Nhö Lai; baáy giôø, vì taát caû phieàn naõo, taäp khí
töông tuïc vi teá vónh vieãn chaúng sinh, neân goïi laø ñoaïn tröø saïch heát, töùc
laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, duøng Phaät nhaõn thanh tònh khoâng
chöôùng ngaïi, quaùn khaép caùc phaùp trong möôøi phöông, ba coõi coøn
chaúng ñaéc voâ, huoáng laø ñaéc höõu! Nhö vaäy, Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi
Boà-taùt neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, quaùn taát caû phaùp ñeàu laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy goïi laø Ñaïi Boà-taùt duøng phöông tieän
thieän xaûo toái thaéng, haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, quaùn taát caû phaùp coøn
chaúng ñaéc voâ, huoáng laø ñaéc höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña,
ñoái vôùi söï boá thí naøy, ngöôøi cho, keû nhaän, caùc vaät cho vaø taâm Boà-ñeà,
coøn chaúng quaùn voâ huoáng laø quaùn höõu; khi tu haønh Tònh giôùi ba-la-
maät-ña, ñoái vôùi tònh giôùi naøy, choã hoä trì tònh giôùi, ngöôøi trì tònh giôùi,
taâm giöõ tònh giôùi, coøn chaúng quaùn voâ huoáng laø quaùn höõu; khi tu haønh
An nhaãn ba-la-maät-ña, ñoái vôùi an nhaãn naøy, choã tu an nhaãn, ngöôøi an
nhaãn, taâm tu an nhaãn, coøn chaúng quaùn voâ huoáng laø quaùn höõu; khi tu
haønh Tinh taán ba-la-maät-ña, ñoái vôùi choã tu tinh taán, ngöôøi tu tinh taán,
taâm tu tinh taán, coøn chaúng quaùn voâ huoáng laø quaùn höõu; khi tu Tónh löï
ba-la-maät-ña, ñoái vôùi tónh löï naøy, choã tu tónh löï, ngöôøi tu tónh löï, taâm tu
tónh löï, coøn chaúng quaùn voâ huoáng laø quaùn höõu; khi tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, ñoái vôùi Baùt-nhaõ naøy, choã tu Baùt-nhaõ, ngöôøi tu Baùt-nhaõ, taâm tu
Baùt-nhaõ, coøn chaúng quaùn voâ huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi an truù nôi phaùp khoâng beân
trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, ñoái vôùi
phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh naøy,
ngöôøi an truù, lyù do cuûa söï an truù, choã tu an truù coøn chaúng quaùn voâ,
huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi an truù nôi chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ñoái vôùi chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn naøy, ngöôøi an truù, lyù do cuûa söï an truù, choã tu an truù
coøn chaúng quaùn voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh boán Nieäm truï, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo, ñoái vôùi boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo
naøy, ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu haønh, choã tu haønh coøn chaúng quaùn
voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå,
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
naøy, ngöôøi an truù, lyù do cuûa söï an truù, choã tu an truù coøn chaúng quaùn voâ,
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc, ñoái vôùi boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc naøy, ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu haønh, choã tu haønh coøn chaúng
quaùn voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù naøy, ngöôøi tu haønh, lyù do
cuûa söï tu haønh, choã tu haønh coøn chaúng quaùn voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, ñoái vôùi taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni naøy, ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu
haønh, choã tu haønh coøn chaúng quaùn voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ñoái vôùi phaùp moân
www.daitangkinh.org
giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän naøy,
ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu haønh, choã tu haønh coøn chaúng quaùn voâ,
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng, ñoái vôùi naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng naøy,
ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu haønh, choã tu haønh coøn chaúng quaùn voâ,
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät,
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät cho
ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng naøy, ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu
haønh, choã tu haønh coøn chaúng quaùn voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû, ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân
xaû naøy, ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu haønh, choã tu haønh coøn chaúng
quaùn voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñoái vôùi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng naøy, ngöôøi tu haønh, lyù do cuûa söï tu haønh, choã tu haønh
coøn chaúng quaùn voâ, huoáng laø quaùn höõu!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi thuaän chöùng ñaéc trí Nhaát
thieát trí, ñoái vôùi trí Nhaát thieát trí naøy, ngöôøi thuaän chöùng ñaéc, lyù do söï
thuaän chöùng ñaéc vaø choã thuaän chöùng ñaéc, coøn chaúng quaùn voâ, huoáng
laø quaùn höõu! Vì sao Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng suy nghó theá
naøy: “Caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm taùnh; khoâng taùnh aáy, baûn taùnh
laø nhö theá, chaúng phaûi Phaät taïo ra, chaúng phaûi Ñoäc giaùc taïo ra, chaúng
phaûi Thanh vaên taïo ra, cuõng chaúng phaûi do ai khaùc taïo ra, vì taát caû
phaùp ñeàu khoâng coù ngöôøi taïo ra, lìa khoûi söï taïo ra.”
–Baïch Theá Toân, haù chaúng phaûi caùc phaùp lìa caùc phaùp taùnh sao?
Phaät daïy:
Caùc phaùp ñeàu lìa phaùp taùnh.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp lìa phaùp taùnh, thì taïi sao lìa
phaùp maø coù theå bieát laø lìa phaùp, phaùp lìa aáy hoaëc coù, hoaëc khoâng? Vì
sao Baïch Theá Toân, vì khoâng phaùp thì chaúng coù theå bieát laø khoâng phaùp,
coù phaùp thì chaúng coù theå bieát laø coù phaùp; khoâng phaùp thì chaúng coù theå
bieát laø coù phaùp, coù phaùp thì chaúng coù theå bieát laø khoâng phaùp.
Baïch Theá Toân, taát caû phaùp nhö vaäy ñeàu khoâng bieát taùnh thì taïi
sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chæ roõ caùc phaùp hoaëc
höõu, hoaëc voâ?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
tuøy theo theá tuïc maø chæ roõ caùc phaùp hoaëc höõu, hoaëc voâ, chöù chaúng phaûi
theo thaéng nghóa.
Baïch Theá Toân, theá tuïc vaø thaéng nghóa coù söï khaùc nhau chaêng?
–Khoâng, Thieän Hieän! Chaúng phaûi khaùc vôùi theá tuïc maø rieâng coù
thaéng nghóa. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaân nhö cuûa theá tuïc töùc laø
thaéng nghóa. Caùc loaøi höõu tình do ñieân ñaûo, voïng chaáp neân ñoái vôùi
chaân nhö naøy chaúng bieát, chaúng thaáy. Ñaïi Boà-taùt vì thöông xoùt hoï, neân
tuøy theo töôùng cuûa theá tuïc maø chæ roõ caùc phaùp hoaëc coù, hoaëc khoâng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc loaøi höõu tình ñoái vôùi caùc phaùp uaån...
khôûi töôûng cho laø coù thaät, chaúng bieát laø chaúng phaûi coù. Ñaïi Boà-taùt vì
thöông xoùt hoï neân phaân bieät caùc phaùp hoaëc coù, hoaëc khoâng, cuõng nhö
laøm theá naøo ñeå khieán caùc loaïi höõu tình ñoù nhaän bieát caùc phaùp uaån...
ñeàu chaúng phaûi laø thaät coù.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa nhö theá.
Μ
Phaåm 63: HAØNH PHÖÔNG TIEÄN THIEÄN XAÛO (1)

–Baïch Theá Toân, Nhö Lai thöôøng noùi: Boà-taùt haønh haïnh Boà-taùt.
Nhöõng gì goïi laø haïnh Boà-taùt?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, haïnh Boà-taùt coù nghóa laø vì quaû vò Giaùc ngoä
cao toät maø tu haønh, ñoù goïi laø haïnh Boà-taùt.
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã naøo maø haønh haïnh Boà-
taùt?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa saéc maø haønh
haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc maø haønh
haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa nhaõn xöù maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa saéc xöù maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù maø haønh haïnh
Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa nhaõn giôùi maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa saéc giôùi maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi maø haønh haïnh
Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa nhaõn thöùc giôùi maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi maø haønh
haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa nhaõn xuùc maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra maø haønh haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa ñòa giôùi maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi maø haønh haïnh
Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa voâ minh maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa phaùp beân trong maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa phaùp beân ngoaøi maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña maø haønh
haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa phaùp khoâng beân trong maø haønh
haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh töï taùnh maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa Sô thieàn maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn maø haønh haïnh
Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa Töø voâ löôïng maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng maø haønh haïnh Boà-
taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa ñònh Khoâng voâ bieân xöù maø haønh
haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu
xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa boán Nieäm truï maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø haønh haïnh
Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa söï hoøa hôïp maø haønh haïnh Boà-
taùt; neân ôû choã khoâng cuûa söï chaúng hoøa hôïp maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng maø
haønh haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa taùm Giaûi thoaùt maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa Thaùnh ñeá khoå maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo maø haønh haïnh
Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng nôi möôøi löïc cuûa Phaät maø haønh
haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
www.daitangkinh.org
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa ñaïi Töø maø haønh haïnh Boà-taùt;
neân ôû choã khoâng cuûa ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa naêm loaïi maét maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa saùu pheùp thaàn thoâng maø haønh haïnh Boà-
taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
maø haønh haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa vieäc laøm nghieâm tònh coõi Phaät
maø haønh haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa söï ñem laïi söï thaønh töïu
ñaày ñuû cho caùc höõu tình maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa söï neâu daãn, phaùt huy Bieän taøi
Ñaø-la-ni maø haønh haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa söï neâu daãn, phaùt
huy Vaên töï Ñaø-la-ni maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa söï ngoä nhaäp Vaên töï Ñaø-la-ni maø
haønh haïnh Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa söï ngoä nhaäp voâ Vaên töï Ñaø-la-
ni maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt neân ôû choã khoâng cuûa caûnh giôùi höõu vi maø haønh haïnh
Boà-taùt; neân ôû choã khoâng cuûa caûnh giôùi voâ vi maø haønh haïnh Boà-taùt.
Ñaïi Boà-taùt khi haønh haïnh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá, goïi laø
quaû vò Giaùc ngoä cao toät maø haønh haïnh Boà-taùt.
–Baïch Theá Toân, Nhö Lai thöôøng noùi Phaät-ñaø, vaäy Phaät-ñaø do yù
nghóa gì maø goïi laø Phaät-ñaø?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo nghóa giaùc ngoä veà söï thaät neân goïi laø
Phaät-ñaø.
Laïi nöõa Thieän Hieän, hieän giaùc ngoä veà thaät phaùp neân goïi laø
Phaät-ñaø.
Laïi nöõa Thieän Hieän, thoâng ñaït veà thaät nghóa neân goïi laø Phaät-ñaø.
Laïi nöõa Thieän Hieän, ñoái vôùi taát caû phaùp, hieän giaùc nhö thaät neân
goïi laø Phaät-ñaø.
Laïi nöõa Thieän Hieän, ñoái vôùi taát caû phaùp, töï nhieân khai giaùc veà
töôùng rieâng, töôùng chung, töôùng coù, töôùng khoâng cuûa chuùng neân goïi laø
Phaät-ñaø.
Laïi nöõa Thieän Hieän, ñoái vôùi taát caû chuûng töôùng cuûa phaùp ba ñôøi
vaø phaùp voâ vi ñeàu chuyeån thaønh trí khoâng coøn chöôùng ngaïi, neân goïi laø
Phaät-ñaø.
Laïi nöõa Thieän Hieän, nhö thaät khai giaùc cho taát caû höõu tình, khieán
hoï lìa caùc thöù khoå naõo ñieân ñaûo, nghieäp aùc, neân goïi laø Phaät-ñaø.
Laïi nöõa Thieän Hieän, coù khaû naêng giaùc ngoä nhö thaät veà töôùng cuûa
taát caû phaùp laø khoâng töôùng neân goïi laø Phaät-ñaø.
–Baïch Theá Toân, Nhö Lai thöôøng noùi Boà-ñeà, vaäy Boà-ñeà do yù
nghóa gì maø goïi laø Boà-ñeà?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chöùng ñaéc nghóa khoâng cuûa caùc phaùp laø nghóa
Boà-ñeà; chöùng ñaéc nghóa chaân nhö laø nghóa Boà-ñeà; chöùng ñaéc nghóa
thaät teá laø nghóa Boà-ñeà; chöùng ñaéc nghóa phaùp taùnh laø nghóa Boà-ñeà;
chöùng ñaéc nghóa phaùp giôùi laø nghóa Boà-ñeà.
Laïi nöõa Thieän Hieän, giaû laäp danh töôùng, neâu baøy ngoân thuyeát,
coù khaû naêng giaùc ngoä chaân thaät veà phaùp toái thöôïng thaéng dieäu, neân goïi
laø Boà-ñeà.
Laïi nöõa Thieän Hieän, chaúng theå huûy hoaïi, chaúng theå phaân bieät,
neân goïi laø Boà-ñeà.
Laïi nöõa Thieän Hieän, taùnh chaân nhö, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
chaúng ñoåi khaùc, taùnh khoâng ñieân ñaûo cuûa phaùp goïi laø Boà-ñeà.
Laïi nöõa Thieän Hieän, chæ laø töôùng cuûa teân giaû laäp goïi laø Boà-ñeà
maø khoâng phaûi danh töôùng chaân thaät coù theå naém baét ñöôïc, neân goïi
Boà-ñeà.
Laïi nöõa Thieän Hieän, dieäu giaùc chaân thaät, thanh tònh cuûa chö
Phaät, goïi laø Boà-ñeà.
Laïi nöõa Thieän Hieän, chö Phaät do ñoù maø chöùng ñaéc söï giaùc ngoä
veà taát caû caùc loaïi hình töôùng cuûa caùc phaùp, neân goïi laø Boà-ñeà.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi haønh Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñoái vôùi nhöõng
phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø
tònh?
www.daitangkinh.org
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi an truù nôi phaùp
töï taùnh thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø taêng laø giaûm, laø
sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi an truù nôi chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì nhöõng phaùp naøo laø hôn laø
keùm, laø taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø
taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi an truù nôi Thaùnh ñeá
khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu boán Tónh löï, boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm,
laø taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp
naøo laø hôn laø keùm, laø taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu phaùp moân Tam-
ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm,
laø taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, thì ñoái vôùi
nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø
nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø taêng laø
giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu möôøi löïc cuûa
Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø taêng laø
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø taêng laø
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø keùm, laø
taêng laø giaûm, laø sinh laø dieät, laø nhieãm laø tònh?
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, thì ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo laø hôn laø
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi haønh Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñoái vôùi
taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng keùm, khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng
sinh khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi an truù nôi phaùp
töï taùnh, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng keùm, khoâng taêng
khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi an truù nôi chaân
nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
hôn khoâng keùm, khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng dieät,
khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng
keùm, khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng dieät, khoâng nhieãm,
khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi an truù nôi Thaùnh
ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn
khoâng keùm, khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng dieät, khoâng
nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu boán Tónh löï,
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp
khoâng hôn khoâng keùm, khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng
dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu phaùp moân Tam-
ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng
khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ñoái vôùi taát caû
caùc phaùp khoâng hôn khoâng keùm, khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng sinh
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu naêm loaïi maét,
saùu pheùp thaàn thoâng, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng keùm,
khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng
tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu möôøi löïc cuûa
Phaät baát coäng, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng keùm, khoâng
taêng khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng keùm, khoâng
taêng khoâng giaûm, khoâng sinh khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu phaùp khoâng
queân maát, taùnh luoân luoân xaû, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn khoâng
khoâng tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi tu trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng hôn
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù ñoái
töôïng ñöôïc duyeân laøm phöông tieän, maø ngay nôi hieän taïi chaúng phaûi
hôn keùm, chaúng phaûi taêng giaûm, chaúng phaûi sinh dieät, chaúng phaûi
nhieãm tònh.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt vì Boà-ñeà neân tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù ñoái
töôïng ñöôïc duyeân laøm phöông tieän, maø ngay nôi hieän taïi chaúng phaûi
hôn chaúng phaûi keùm, chaúng phaûi taêng chaúng phaûi giaûm, chaúng phaûi
sinh chaúng phaûi dieät, chaúng phaûi nhieãm chaúng phaûi tònh, thì taïi sao khi
Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, goàm thaâu, giöõ gìn luoân
caû Boá thí ba-la-maät-ña, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Taïi sao khi Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, goàm
thaâu, giöõ gìn luoân caû phaùp khoâng beân trong, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh?
www.daitangkinh.org
thaâu, giöõ gìn luoân caû chaân nhö, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû phaùp giôùi,
chaúng theå nghó baøn?
thaâu, giöõ gìn luoân caû boán Nieäm truï, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû boán
taùm chi Thaùnh ñaïo?
thaâu, giöõ gìn luoân caû Thaùnh ñeá khoå, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo?
thaâu, giöõ gìn luoân caû boán Tónh löï, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc?
thaâu, giöõ gìn luoân caû taùm Giaûi thoaùt, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù?
thaâu, giöõ gìn luoân caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, goàm thaâu, giöõ gìn luoân
caû phaùp moân Ñaø-la-ni?
thaâu, giöõ gìn luoân caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, goàm thaâu, giöõ gìn
luoân caû phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän?
thaâu, giöõ gìn luoân caû naêm loaïi maét, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû saùu pheùp
thaàn thoâng?
thaâu, giöõ gìn luoân caû möôøi löïc cuûa Phaät, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû boán
coäng?
thaâu, giöõ gìn luoân caû ñaïi Töø, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû?
thaâu, giöõ gìn luoân caû phaùp khoâng queân maát, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû
taùnh luoân luoân xaû?

thaâu, giöõ gìn luoân caû trí Nhaát thieát, goàm thaâu, giöõ gìn luoân caû trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng?
Taïi sao khi Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, vöôït
leân caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, hoäi nhaäp nôi Chaùnh taùnh ly sinh
cuûa Boà-taùt, tu haønh ñuùng neûo möôøi ñòa cuûa Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 366
Phaåm 63: PHÖÔNG TIEÄN THIEÄN XAÛO (2)
Phaät daïy:
saâu xa chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû Boá thí ba-la-maät-ña,
chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa chaúng vì hai
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp khoâng beân trong; chaúng vì hai neân goàm
thaâu, giöõ gìn caû phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû chaân nhö; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn
caû phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc,
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû boán Nieäm truï; chaúng vì hai neân goàm thaâu,
giöõ gìn caû boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû Thaùnh ñeá khoå; chaúng vì hai neân goàm thaâu,
giöõ gìn caû Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.

neân goàm thaâu, giöõ gìn caû boán Tónh löï; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ
gìn caû boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû taùm Giaûi thoaùt; chaúng vì hai neân goàm thaâu,
giöõ gìn caû taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; chaúng vì hai neân
goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp moân Ñaø-la-ni.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; chaúng vì hai neân
goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû naêm loaïi maét; chaúng vì hai neân goàm thaâu,
giöõ gìn caû saùu pheùp thaàn thoâng.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû möôøi löïc cuûa Phaät; chaúng vì hai neân goàm
thaâu, giöõ gìn caû boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû ñaïi Töø; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn
caû ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp khoâng queân maát; chaúng vì hai neân goàm
thaâu, giöõ gìn caû taùnh luoân luoân xaû.
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû trí Nhaát thieát; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ
gìn caû trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
neân vöôït caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, chaúng vì hai neân hoäi nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Ñaïi Boà-taùt; chaúng vì hai neân tu haønh ñuùng
neûo cuûa möôøi ñòa Boà-taùt, chaúng vì hai neân chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû Boá thí ba-la-maät-ña,
chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû
phaùp khoâng beân trong, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaúng vì hai neân goàm
thaâu, giöõ gìn caû chaân nhö, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû
boán Nieäm truï, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû Thaùnh ñeá khoå, chaúng vì hai
neân goàm thaâu, giöõ gìn caû Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chaúng vì hai neân
goàm thaâu, giöõ gìn caû boán Tónh löï, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn
caû boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn
caû taùm Giaûi thoaùt, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ
gìn caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû
phaùp moân Ñaø-la-ni; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû
naêm loaïi maét, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû saùu pheùp thaàn
thoâng; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû möôøi löïc cuûa Phaät, chaúng
vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaúng vì hai neân goàm thaâu,
giöõ gìn caû ñaïi Töø, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû; chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû phaùp khoâng queân
maát, chaúng vì hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû taùnh luoân luoân xaû; chaúng vì
hai neân goàm thaâu, giöõ gìn caû trí Nhaát thieát, chaúng vì hai neân goàm thaâu,
giöõ gìn caû trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaúng vì hai neân vöôït leân
caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc; chaúng vì hai neân hoäi nhaäp Chaùnh taùnh
ly sinh cuûa Ñaïi Boà-taùt; chaúng vì hai neân tu haønh ñuùng neûo cuûa möôøi
ñòa Boà-taùt; chaúng vì hai neân chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thì taïi
sao Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán khi phaùt khôûi taâm sau
cuøng, ôû trong taát caû caùc thôøi, phaùp thieän taêng tröôûng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt vì hai, neân tu haønh thì caùc
phaùp thieän chaúng ñöôïc taêng tröôûng. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát
caû haïng phaøm phu ngu si ñeàu nöông vaøo hai neân voâ soá caùc thöù phaùp
thieän sinh khôûi chaúng ñöôïc taêng tröôûng. Do Ñaïi Boà-taùt tu haønh theo
neûo khoâng hai, neân töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán luùc phaùt khôûi taâm
sau cuøng, trong taát caû caùc thôøi, phaùp thieän luoân taêng tröôûng. Vì vaäy,
naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt, caên laønh kieân coá, chaúng theå laøm cho
khuaát phuïc. Trôøi, ngöôøi, A-toá-laïc... trong theá gian chaúng theå phaù hoaïi
khieán rôi vaøo baäc Thanh vaên hoaëc Ñoäc giaùc cuøng caùc thöù phaùp aùc,
baát thieän ôû theá gian; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi
haønh Boá thí ba-la-maät-ña, caùc phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng
tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, caùc phaùp
thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát
phuïc khieán khi an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp thieän phaùt
khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán
khi an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh; phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå
laøm cho khuaát phuïc khieán khi an truù nôi chaân nhö, phaùp thieän phaùt
khi an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
www.daitangkinh.org
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; phaùp thieän phaùt
khi haønh boán Nieäm truï, phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng
ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù
theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh Thaùnh ñeá khoå, phaùp thieän
phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc
khieán khi an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; phaùp thieän phaùt khôûi
chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi
an truù nôi boán Tónh löï, phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc;
chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù
theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh taùm Giaûi thoaùt, phaùp thieän
phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc
khieán khi haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; phaùp
phuïc khieán khi haønh phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp thieän phaùt khôûi
haønh phaùp moân Ñaø-la-ni; phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng
ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc;
chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän; phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc;
chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh naêm loaïi maét, phaùp
phuïc khieán khi haønh saùu pheùp thaàn thoâng; phaùp thieän phaùt khôûi
haønh möôøi löïc cuûa Phaät, phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng
ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh boán ñieàu
khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng;
phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho
khuaát phuïc khieán khi haønh ñaïi Töø, phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng
tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng
coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh phaùp khoâng queân maát,
phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc; chaúng coù theå laøm cho
khuaát phuïc khieán khi haønh taùnh luoân luoân xaû; phaùp thieän phaùt khôûi
haønh trí Nhaát thieát, phaùp thieän phaùt khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc;
chaúng coù theå laøm cho khuaát phuïc khieán khi haønh trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng, phaùp thieän sinh khôûi chaúng taêng tröôûng ñöôïc. Vì
vaäy, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa nhö theá.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt vì caên laønh neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa chaêng?
Phaät daïy:
–Khoâng, Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng vì caên laønh maø haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, cuõng chaúng vì caên chaúng laønh maø haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì phaùp cuûa
Ñaïi Boà-taùt laø nhö vaäy! Neáu chöa cung kính cuùng döôøng chö Phaät, chöa
laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, chöa ñöôïc nhieàu baäc Thieän höõu
chaân chính giuùp ñôõ thì chaúng bao giôø chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt cung kính cuùng döôøng chö
Phaät, laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, ñöôïc nhieàu baäc Thieän höõu
chaân chính giuùp ñôõ, môùi coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm, cung
kính cuùng döôøng voâ löôïng Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, töø choã
chö Phaät ñöôïc nghe giaûng veà Kheá kinh, ÖÙng tuïng, Kyù bieät, Giaø-ñaø,
Töï thuyeát, Baûn söï, Baûn sinh, Phöông quaûng, Hy phaùp, Thí duï, Luaän
nghò. Laõnh hoäi xong thì doác thoï trì heát thaûy; thoï trì roài thì thaân ngöõ
cung kính cuùng döôøng, chuyeån ñoïc, oân taäp, khieán ñöôïc thoâng suoát;
ñaõ thoâng suoát roài, taâm doác quaùn saùt; taâm kheùo quaùn saùt roài thì thaáy
roõ yù nghóa saâu xa thaáy yù nghóa saâu xa roài laïi kheùo thoâng ñaït; ñaõ
thoâng ñaït roài thì chöùng ñaéc phaùp Toång trì ñaéc Ñaø-la-ni; chöùng ñaéc
phaùp Toång trì roài thì phaùt khôûi söï hieåu bieát thoâng suoát; phaùt khôûi söï
www.daitangkinh.org
hieåu bieát thoâng suoát roài cho ñeán khi chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, tuøy
theo choã thoï sinh, ñoái vôùi giaùo nghóa cuûa chaùnh phaùp ñaõ ñöôïc laõnh
hoäi, thoï trì chaúng bao giôø queân maát; ôû choã chö Phaät, gieo troàng voâ
löôïng caên laønh roäng lôùn; do caùc caên laønh ñaõ ñöôïc goàm thaâu, giöõ gìn
neân chaúng bao giôø bò sinh vaøo ñöôøng aùc, choán naïn. Laïi do caên laønh
ñaõ ñöôïc goàm thaâu, giöõ gìn neân ôû trong taát caû thôøi, yù öa thích thanh
tònh; vì yù öa thích thanh tònh neân thöôøng coù theå laøm nghieâm tònh ñoái
töôïng mong ñaït laø coõi Phaät, cuõng thöôøng ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
cho ñoái töôïng ñöôïc giaùo hoùa laø höõu tình. Laïi do caên laønh ñaõ ñöôïc
goàm thaâu, giöõ gìn neân thöôøng chaúng xa lìa haøng thieän tri thöùc chaân
chaùnh, ñoù laø chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø caùc chuùng Ñaïi
Boà-taùt, Ñoäc giaùc, Thanh vaên vaø nhöõng vò coù khaû naêng luoân khen
ngôïi Phaät, Phaùp, Taêng, luoân ñöôïc gaàn guõi cung kính cuùng döôøng hoï.
Nhö theá, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt cung kính cuùng döôøng chö
Phaät, laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, ñöôïc nhieàu thieän höõu chaân
chính giuùp ñôõ, neân mau chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí. Vì vaäy, naøy
Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, muoán
chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, neân tinh caàn cung kính cuùng döôøng chö
Phaät, goàm thaâu, giöõ gìn, laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, luoân
mong ñöôïc gaàn guõi baäc thieän tri thöùc chaân chính, thöôøng khoâng chaùn
naûn, moûi meät.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng cung kính cuùng döôøng
chö Phaät, chaúng laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, chaúng ñöôïc nhieàu
thieän höõu giuùp ñôõ, thì Ñaïi Boà-taùt aáy chaéc chaén laø chaúng coù theå ñaït
ñöôïc trí Nhaát thieát trí?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu chaúng cung kính cuùng döôøng chö Phaät,
chaúng coù theå laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, chaúng ñöôïc nhieàu
thieän höõu giuùp ñôõ, thì coøn chaúng neân ñöôïc mang danh laø Ñaïi Boà-taùt,
huoáng hoà laø coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì hoaëc coù ngöôøi cung kính cuùng döôøng chö Phaät, gieo troàng vaø
laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, ñöôïc nhieàu thieän höõu chaân chaùnh
giuùp ñôõ, coøn chaúng coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, huoáng hoà laø
chaúng cung kính cuùng döôøng chö Phaät, chaúng coù theå laøm vieân maõn
caên laønh thuø thaéng, chaúng ñöôïc thieän höõu hoã trôï maø coù theå chöùng
ñaéc trí Nhaát thieát trí. Ngöôøi ñoù neáu chöùng ñöôïc trí Nhaát thieát trí laø
ñieàu khoâng coù. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán ñöùng
vöõng nôi danh laø Ñaïi Boà-taùt muoán mau chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí,
thì neân tinh caàn cung kính cuùng döôøng chö Phaät, gieo troàng vaø laøm
vieân maõn caên laønh thuø thaéng, gaàn guõi cuùng döôøng baäc Thieän höõu
chaân chính, chôù sinh meät moûi, chaùn naûn.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø coù Ñaïi Boà-taùt, tuy ñaõ cung
kính cuùng döôøng chö Phaät, gieo troàng vaø laøm vieân maõn caên laønh thuø
thaéng, ñöôïc thieän höõu chaân chính hoã trôï, nhöng chaúng coù theå chöùng
ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy xa lìa dieäu löïc cuûa phöông
tieän thieän xaûo neân chaúng coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, nghóa laø
Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng theo chö Phaät ñeå ñöôïc nghe noùi veà phöông tieän
thieän xaûo nhö theá maø cung kính cuùng döôøng chö Phaät, gieo troàng vaø
laøm vieân maõn caên laønh thuø thaéng, gaàn guõi cuùng döôøng baäc Thieän höõu
chaân chính, cho neân chaúng coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
–Baïch Theá Toân, nhöõng gì goïi laø phöông tieän thieän xaûo, ñeå Ñaïi
Boà-taùt thaønh töïu caùc ñoái töôïng haønh hoùa cuûa phöông tieän thieän xaûo aáy
thì nhaát ñònh coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh
Boá thí ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí, hoaëc
cuùng döôøng Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, hoaëc cuùng döôøng haøng
Ñoäc giaùc, Thanh vaên, hoaëc cuùng döôøng Ñaïi Boà-taùt, hoaëc cuùng döôøng
caùc Sa-moân, Baø-la-moân khaùc, hoaëc boá thí ngöôøi ngoaïi ñaïo tu phaïm
haïnh, hoaëc boá thí keû baàn cuøng, haønh ñaïo khoå haïnh vaø ngöôøi ñeán caàu
xin, hoaëc boá thí cho taát caû caùc loaøi ngöôøi vaø phi nhaân... thì Ñaïi Boà-taùt
aáy thaønh töïu taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí nhö theá, tuy haønh
boá thí nhöng khoâng töôûng chaáp veà vieäc boá thí, khoâng töôûng veà ngöôøi
nhaän, ngöôøi cho, cuõng khoâng töôûng chaáp veà taát caû nhöõng gì thuoäc
ngaõ, ngaõ sôû. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn töï töôùng
www.daitangkinh.org
cuûa taát caû phaùp ñeàu khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån,
khoâng dieät, hoäi nhaäp nôi caùc phaùp töôùng, bieát taát caû phaùp laø voâ taùc,
voâ naêng, hoäi nhaäp nôi caùc haønh töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu
phöông tieän thieän xaûo nhö theá, luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh
thuø thaéng. Do caên laønh thuø thaéng thöôøng taêng tröôûng, neân coù theå
haønh Boá thí ba-la-maät-ña, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, tuy haønh boá thí nhöng chaúng mong
caàu ñöôïc quaû cuûa söï boá thí, nghóa laø chaúng tham ñaém nôi caûnh giôùi
khaû aùi do vieäc boá thí maø ñöôïc, cuõng chaúng tham caàu quaû baùo toát ñeïp
trong sinh töû do boá thí maø ñöôïc, chæ vì nhaèm cöùu giuùp ngöôøi khoâng ai
cöùu giuùp vaø muoán giaûi thoaùt cho ngöôøi chöa giaûi thoaùt maø tu haønh Boá
thí ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh
Tònh giôùi ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí maø
thoï trì tònh giôùi, thì taâm yù chaúng bò tham duïc che laáp, cuõng laïi chaúng bò
saân haän, ngu si che laáp, laïi cuõng chaúng bò tuøy, mieân caùc trieàn vaø caùc
phaùp aùc baát thieän khaùc laø nhöõng thöù chöôùng ngaïi Boà-ñeà, che laáp, ñoù laø
xan laän, aùc giôùi, phaãn nhueá, giaûi ñaõi, lieät taâm, loaïn taâm, aùc tueä, caùc
maïn, quaù maïn, maïn quaù maïn, ngaõ maïn, taêng thöôïng maïn, ty maïn, taø
maïn; cuõng thöôøng chaúng khôûi taùc yù töông öng vôùi baäc Thanh vaên, Ñoäc
giaùc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn töï töôùng cuûa taát
caû caùc phaùp ñeàu laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån,
khoâng dieät, hoäi nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø voâ taùc, voâ
naêng, hoäi nhaäp caùc haønh töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu phöông tieän
thieän xaûo nhö vaäy, neân luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh thuø thaéng;
do caên laønh thuø thaéng taêng tröôûng neân coù theå haønh Tònh giôùi ba-la-
maät-ña, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh
coõi Phaät; tuy haønh tònh giôùi maø chaúng mong caàu ñaït ñöôïc quaû tònh giôùi,
ñoù laø chaúng tham ñaém caûnh giôùi khaû aùi do giöõ giôùi maø ñöôïc, cuõng
chaúng tham caàu quaû baùo toát ñeïp trong sinh töû do giöõ giôùi maø coù, chæ vì
nhaèm cöùu giuùp ngöôøi khoâng ai cöùu giuùp vaø muoán giaûi thoaùt ngöôøi chöa
giaûi thoaùt maø tu Tònh giôùi ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu
haønh An nhaãn ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát
trí maø tu hoïc an nhaãn, thì Ñaïi Boà-taùt aáy thaäm chí vì nhaân duyeân baûo
veä söï soáng cuûa chính mình cuõng chaúng phaùt khôûi moät nieäm saân haän,
lôøi noùi thoâ aùc vaø taâm oaùn haän, baùo thuø. Ñaïi Boà-taùt aáy, giaû söû coù
ngöôøi ñeán muoán gieát haïi thaân maïng, cöôùp ñoaït taøi saûn, xaâm phaïm
theâ thieáp, laùo khoeùt doái traù, ly giaùn baïn thaân, nhuïc maï thoâ tuïc, gieãu
côït boâi nhoï, hoaëc ñaùnh ñaäp, hoaëc caét, döùt, hoaëc laøm nhieàu vieäc
chaúng phaûi vieäc lôïi ích, thì ñoái vôùi höõu tình kia Boà-taùt hoaøn toaøn
khoâng giaän döõ, chæ muoán laøm cho keû aáy ñöôïc lôïi ích an laïc. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn taát caû caùc phaùp, töï töôùng ñeàu
laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån, khoâng dieät, hoäi
nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø voâ taùc, voâ naêng, hoäi
nhaäp caùc haønh töôùng. Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo
nhö theá, luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh thuø thaéng; do caên laønh
thuø thaéng thöôøng taêng tröôûng neân coù theå haønh An nhaãn ba-la-maät-ña,
Phaät; tuy haønh an nhaãn nhöng chaúng mong caàu ñaït ñöôïc quaû cuûa söï
haønh an nhaãn, ñoù laø chaúng tham ñaém caûnh giôùi khaû aùi do nhaãn maø
ñöôïc, cuõng chaúng tham caàu quaû baùo toát ñeïp trong sinh töû do nhaãn maø
coù, chæ vì nhaèm cöùu giuùp nhöõng keû khoâng ngöôøi cöùu giuùp vaø muoán
giaûi thoaùt nhöõng ngöôøi chöa giaûi thoaùt maø tu haønh An nhaãn ba-la-
maät-ña.
haønh Tinh taán ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát
trí phaùt khôûi söï sieâng naêng chaân chính mang giaùp kieân coá, duõng
maõnh khoâng khieáp nhöôïc, xa lìa taâm treã naõi bieáng löôøi, thì Ñaïi Boà-
taùt aáy vì doác caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, duõng maõnh sieâng naêng
chaân chính, chaúng sôï caùc khoå, cuõng thöôøng duøng caùc phöông tieän
nhaèm ngaên chaën, cheá phuïc; ñoù laø ñoái vôùi caùi khoå cuûa ngöôøi, cuûa A-
toá-laïc, caùi khoå cuûa quyû giôùi, baøng sinh, ñòa nguïc cuøng caùc caùi khoå
khaùc ñeàu chaúng khieáp sôï, cuõng thöôøng duøng caùc phöông tieän nhaèm
ngaên chaën, cheá phuïc, doác tu phaùp thieän thöôøng khoâng löôøi boû. Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn taát caû caùc phaùp, töï
töôùng ñeàu laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån, khoâng
dieät, hoäi nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø voâ taùc, voâ
thieän xaûo nhö theá, luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh thuø thaéng; do
www.daitangkinh.org
caên laønh thuø thaéng thöôøng taêng tröôûng neân coù theå haønh Tinh taán ba-
la-maät-ña, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm
tònh coõi Phaät; tuy haønh tinh taán nhöng chaúng mong caàu ñaït ñöôïc quaû
cuûa söï haønh tinh taán, ñoù laø chaúng tham ñaém caûnh giôùi ñaùng öa thích
do tinh taán maø ñöôïc, cuõng chaúng tham caàu quaû baùo toát ñeïp trong sinh
töû do tinh taán maø coù, chæ vì nhaèm cöùu giuùp nhöõng keû khoâng ngöôøi
cöùu giuùp vaø muoán giaûi thoaùt nhöõng ngöôøi chöa giaûi thoaùt maø tu haønh
Tinh taán ba-la-maät-ña.
haønh Tónh löï ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí
tu hoïc caùc ñònh, thì Ñaïi Boà-taùt aáy maét thaáy saéc roài, chaúng chaáp giöõ
laáy caùc töôùng, chaúng chaáp giöõ laáy veû ñeïp keøm theo, töùc laø ngay khi
aáy doác phoøng giöõ nhaõn caên, chaúng baùm theo söï phoùng daät, chôù khieán
taâm khôûi leân söï tham aùi cuûa caùc phaùp aùc, baát thieän, caùc laäu, phieàn
naõo cuûa theá gian maø chuyeân tu nieäm ñònh, giöõ gìn nhaõn caên; Ñaïi Boà-
taùt aáy tai nghe tieáng roài, chaúng chaáp giöõ caùc töôùng, chaúng chaáp giöõ
söï eâm aùi keøm theo, töùc laø ngay khi aáy doác phoøng giöõ nhó caên, chaúng
baùm theo söï phoùng daät, chôù khieán taâm khôûi leân söï tham aùi, caùc phaùp
aùc, baát thieän, caùc phieàn naõo, laäu cuûa theá gian, chuyeân tu nieäm ñònh,
giöõ gìn nhó caên; Ñaïi Boà-taùt aáy muõi ngöûi höông roài, chaúng chaáp giöõ
laáy caùc töôùng, chaúng chaáp giöõ laáy höông thôm keøm theo, töùc laø ngay
khi aáy doác phoøng giöõ tyû caên, chaúng baùm vaøo söï phoùng daät, chôù khieán
taâm khôûi leân söï tham aùi, caùc phaùp aùc, baát thieän, caùc laäu, phieàn naõo
cuûa theá gian, maø chuyeân tu nieäm ñònh, giöõ gìn tyû caên; Ñaïi Boà-taùt löôõi
neám vò roài, chaúng chaáp giöõ laáy caùc töôùng, chaúng chaáp giöõ laáy caùc vò
keøm theo, töùc laø ngay khi aáy phoøng giöõ thieät caên, chaúng baùm theo söï
phoùng daät, chôù khieán taâm khôûi leân söï tham aùi, caùc phaùp aùc, baát
thieän, caùc laäu, phieàn naõo cuûa theá gian, maø chuyeân tu nieäm ñònh, giöõ
gìn thieät caên; Ñaïi Boà-taùt thaân xuùc chaïm roài, chaúng chaáp giöõ laáy caùc
töôùng, chaúng chaáp giöõ laáy söï deã chòu keøm theo, töùc laø ngay khi aáy
phoøng giöõ thaân caên, chaúng baùm vaøo söï phoùng daät, chôù khieán taâm
khôûi leân söï tham aùi, caùc phaùp aùc, baát thieän, caùc laäu, phieàn naõo cuûa
theá gian, maø chuyeân tu nieäm ñònh, giöõ gìn thaân caên; Ñaïi Boà-taùt yù roõ
phaùp roài, chaúng chaáp giöõ laáy caùc töôùng, chaúng chaáp giöõ laáy söï quyeán
ruû keøm theo, töùc laø ngay khi aáy phoøng giöõ yù caên, chaúng baùm theo söï
phoùng daät, chôù khieán taâm khôûi leân söï tham aùi, caùc phaùp aùc, baát
thieän, caùc laäu, phieàn naõo cuûa theá gian, maø chuyeân tu nieäm ñònh, giöõ
gìn yù caên; Ñaïi Boà-taùt aáy, hoaëc ñi, hoaëc ñöùng, hoaëc ngoài, hoaëc naèm,
hoaëc noùi naêng, hoaëc im laëng, thöôøng chaúng xa lìa baäc Tam-ma-heâ-ña
xa-ma-tha. Ñaïi Boà-taùt aáy hoaëc tay, hoaëc chaân ñeàu chaúng thoâ baïo,
gioïng noùi chaúng cöùng nhaéc, lôøi leõ chaúng laãn loän; maét vaø caùc caên
chaúng bò nhieãu loaïn, chaúng lay ñoäng, cuõng chaúng cao ngaïo, thaân,
ngöõ, taâm yù ñeàu chaúng taùn loaïn, luoân tónh laëng, hoaëc aån, hoaëc loä, oai
nghi khoâng khaùc; ñoái vôùi caùc thöùc aên uoáng, y phuïc, ñoà naèm, thuoác
thang trò beänh vaø caùc vaät duïng khaùc ñeàu bieát ñuû, deã thoûa maõn, deã
cung döôõng, deã phuïng söï; khuoân pheùp tu haønh, khoâng gì laø khoâng
ñieàu hoøa kheùo leùo; tuy ôû choã oàn aøo nhöng giöõ haïnh xa lìa; ñoái vôùi
lôïi, vôùi suy, vôùi vui, vôùi khoå, vôùi khen, vôùi cheâ, vôùi xöng, vôùi traùch,
vôùi soáng, vôùi cheát, bình ñaúng khoâng ñoåi, chaúng cao, chaúng thaáp; vôùi
oaùn, vôùi thaân, vôùi thieän vôùi aùc, taâm khoâng gheùt thöông, khoâng möøng
khoâng lo; ñoái vôùi lôøi cuûa baäc Thaùnh, vôùi chaúng phaûi lôøi cuûa baäc
Thaùnh, vôùi xa lìa, vôùi oàn aøo, taâm bình ñaúng, khoâng thay khoâng khaùc;
ñoái vôùi saéc khaû aùi, saéc chaúng khaû aùi, ñoái vôùi caùc vieäc tuøy thuaän, traùi
nghòch, hoaøn toaøn khoâng phaân bieät, taâm thöôøng an ñònh. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn taát caû caùc phaùp, töï töôùng ñeàu laø
khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån, khoâng dieät, hoäi
nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø voâ taùc, voâ naêng, hoäi
nhaäp caùc haønh töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo
nhö vaäy, luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh thuø thaéng; do caên laønh
thuø thaéng thöôøng taêng tröôûng neân haønh Tónh löï ba-la-maät-ña, ñem laïi
söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät; tuy
haønh tónh löï nhöng chaúng mong caàu ñaït ñöôïc quaû cuûa söï haønh ñònh,
ñoù laø chaúng tham ñaém caûnh giôùi ñaùng öa thích do ñònh maø ñöôïc,
cuõng chaúng tham caàu quaû baùo toát ñeïp trong sinh töû do nhaãn maø coù,
chæ vì nhaèm cöùu giuùp nhöõng keû khoâng ngöôøi cöùu giuùp vaø muoán giaûi
thoaùt nhöõng ngöôøi chöa giaûi thoaùt maø tu haønh Tónh löï ba-la-maät-ña.
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát
trí maø tu hoïc Baùt-nhaõ thì Ñaïi Boà-taùt aáy khoâng coù caùc trí tueä xaáu aùc,
theá löïc khaùc chaúng theå daãn daét, xa lìa taát caû caùc chaáp veà ngaõ vaø ngaõ
www.daitangkinh.org
sôû, xa lìa taát caû kieán chaáp veà höõu tình, kieán chaáp veà doøng sinh maïng,
kieán chaáp veà khaû naêng sinh khôûi, kieán chaáp veà söï nuoâi döôõng, kieán
chaáp veà söï tröôûng thaønh, kieán chaáp veà chuû theå luaân hoài, kieán chaáp
veà yù sinh, kieán chaáp veà nho ñoàng, kieán chaáp veà khaû naêng laøm vieäc,
kieán chaáp veà khaû naêng thoï quaû baùo, kieán chaáp veà söï hieåu bieát, kieán
chaáp veà söï nhaän thöùc, xa lìa taát caû kieán chaáp veà coù, khoâng coù, caùc aùc
kieán nôi caùc coõi, xa lìa kieâu maïn; khoâng phaân bieät, khoâng ñoåi khaùc
maø tu dieäu tueä. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn taát
caû caùc phaùp, töï töôùng ñeàu laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng
chuyeån, khoâng dieät, hoäi nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø
voâ taùc, voâ naêng, hoäi nhaäp caùc haønh töôùng. Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu
phöông tieän thieän xaûo nhö theá, luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh
thuø thaéng; do caên laønh thuø thaéng thöôøng taêng tröôûng neân coù theå haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình,
laøm nghieâm tònh coõi Phaät; tuy haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhöng
chaúng mong caàu ñaït ñöôïc quaû cuûa söï haønh tueä, ñoù laø chaúng tham
ñaém caûnh giôùi khaû aùi do tueä maø ñöôïc, cuõng chaúng tham caàu quaû baùo
toát ñeïp trong sinh töû do nhaãn maø coù, chæ vì nhaèm cöùu giuùp nhöõng keû
khoâng ngöôøi cöùu giuùp vaø muoán giaûi thoaùt nhöõng ngöôøi chöa giaûi
thoaùt maø tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
trí, nhaäp Sô thieàn, nhaäp ñeä Nhò thieàn, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn, nhaäp Töø
voâ löôïng, nhaäp Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng, nhaäp ñònh Khoâng voâ bieân xöù,
nhaäp ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng
xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy, tuy ñoái vôùi Tónh löï, Voâ löôïng, Voâ saéc, ra vaøo
töï taïi nhöng chaúng tham ñaém ñoái vôùi quaû ñaït ñöôïc aáy. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo toái
thaéng. Do dieäu löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo naøy, quaùn caùc Tónh löï,
Voâ löôïng, Voâ saéc, töï töôùng ñeàu laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh,
khoâng chuyeån, khoâng dieät, hoäi nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc
phaùp laø voâ taùc, voâ naêng, hoäi nhaäp caùc haønh töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy
thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo nhö theá, luoân luoân laøm taêng tröôûng
caên laønh thuø thaéng; do caên laønh thuø thaéng taêng tröôûng neân coù theå
haønh Tónh löï, Voâ löôïng, Voâ saéc. Do haønh Tónh löï, Voâ löôïng, Voâ saéc,
neân coù theå töï taïi, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät; tuy haønh Tónh löï, Voâ löôïng, Voâ saéc nhöng
chaúng mong caàu ñaït ñöôïc quaû cuûa söï haønh tónh löï aáy, nghóa laø chaúng
tham ñaém caùc quaû Dò thuïc trong sinh töû coù ñöôïc do Tónh löï, Voâ
löôïng, Voâ saéc, chæ vì nhaèm cöùu giuùp nhöõng keû khoâng ngöôøi cöùu giuùp
vaø muoán giaûi thoaùt nhöõng ngöôøi chöa giaûi thoaùt neân tu caùc phaùp Tónh
löï, Voâ löôïng, Voâ saéc, döùt moïi ñoái töôïng chaáp tröôùc, thoï nhaän.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí, tu
hoïc taát caû Boà-ñeà, thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo nhö theá, tuy haønh
phaùp kieán ñaïo vaø tu sôû ñoaïn nhöng chaúng chaáp giöõ laáy quaû Döï löu,
cuõng laïi chaúng chaáp giöõ laáy quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò
Ñoäc giaùc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn taát caû caùc
phaùp, töï töôùng ñeàu laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån,
khoâng dieät, hoäi nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø voâ taùc, voâ
thieän xaûo nhö theá, luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh thuø thaéng. Do
caên laønh thuø thaéng thöôøng taêng tröôûng neân coù theå haønh ba möôi baûy
phaùp Boà-ñeà phaàn; tuy haønh phaùp Boà-ñeà phaàn nhö theá, nhöng vöôït qua
baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, chöùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-
taùt. Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, duøng taùc yù töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí, ñöôïc
töï taïi vaøo ra nôi taùm ñònh Giaûi thoaùt theo chieàu thuaän nghòch, cuõng
ñöôïc töï taïi vaøo ra nôi taùm ñònh Thaéng xöù theo chieàu thuaän nghòch,
cuõng ñöôïc töï taïi vaøo ra nôi chín Ñònh thöù ñeä theo chieàu thuaän nghòch,
cuõng ñöôïc töï taïi vaøo ra nôi möôøi Bieán xöù theo chieàu thuaän nghòch,
cuõng coù theå tu taäp quaùn boán Thaùnh ñeá, töï taïi vaøo ra nôi phaùp moân
Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp moân ba giaûi thoaùt, neân coù theå
thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo, chaúng chaáp giöõ laáy quaû Döï löu, cuõng
chaúng chaáp giöõ laáy quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc.
Vì sao? Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn töï töôùng cuûa taát caû caùc
phaùp ñeàu laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån, khoâng
dieät, hoäi nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø voâ taùc, voâ naêng,
hoäi nhaäp caùc haønh töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu phöông tieän thieän
www.daitangkinh.org
xaûo nhö theá, luoân luoân laøm taêng tröôûng caên laønh thuø thaéng. Do caên
laønh thuø thaéng thöôøng taêng tröôûng neân coù theå haønh ñònh taùm Giaûi
thoaùt, ñònh taùm Thaéng xöù, ñònh chín thöù ñeä, ñònh möôøi Bieán xöù, quaùn
boán Thaùnh ñeá, quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp
moân ba giaûi thoaùt; tuy coù khaû naêng haønh ñònh taùm Giaûi thoaùt cho ñeán
phaùp moân ba giaûi thoaùt, nhöng vöôït qua nôi baäc Thanh vaên vaø Ñoäc
giaùc, chöùng baäc Boà-taùt khoâng thoaùi chuyeån. Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Voâ
sinh phaùp nhaãn ñöôïc thoï kyù cuûa Ñaïi Boà-taùt.
trí, tu hoïc möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû, phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, cho
ñeán vaãn chöa ñuû khaû naêng ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät thì vaãn chöa chöùng ñaéc trí Nhaát thieát
trí. Vì sao? Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn töï töôùng cuûa taát caû caùc
phaùp ñeàu laø khoâng, khoâng khôûi, khoâng thaønh, khoâng chuyeån, khoâng
dieät, hoäi nhaäp caùc phaùp töôùng; bieát taát caû caùc phaùp laø voâ taùc, voâ
thieän xaûo nhö theá, caên laønh thuø thaéng luoân luoân taêng tröôûng. Do caên
laønh thuø thaéng luoân ñöôïc taêng tröôûng neân coù theå haønh möôøi löïc cuûa
Phaät baát coäng, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû, trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng. Do coù khaû naêng haønh möôøi löïc
cuûa Phaät cho ñeán saùu pheùp thaàn thoâng, neân coù theå ñem laïi söï thaønh
töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, daàn daàn
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy goïi laø phöông tieän thieän xaûo. Neáu Ñaïi
Boà-taùt thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo nhö theá, moïi söï haønh hoùa ñeàu
ñöôïc an ñònh, coù khaû naêng chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, phöông tieän thieän xaûo nhö theá ñeàu do Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña maø ñöôïc thaønh töïu. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-
taùt neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, moïi söï taïo taùc, haønh hoùa ñeàu
chaúng caàu quaû baùo.

Μ
www.daitangkinh.org
Phaåm 64: HOÏC KHAÉP CAÙC NEÛO TU TAÄP (1)

–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt ñaït ñöôïc ñaày ñuû söï giaùc ngoä toái
thaéng, tuy coù theå thoï nhaän, haønh hoùa phaùp saâu xa nhö theá, nhöng ñoái
vôùi vieäc aáy chaúng caàu quaû baùo.
Phaät daïy:
Caùc Ñaïi Boà-taùt ñaït ñöôïc ñaày ñuû söï giaùc ngoä toái thaéng, tuy coù theå thoï
nhaän haønh hoùa phaùp saâu xa nhö theá, nhöng ñoái vôùi vieäc aáy chaúng caàu
quaû baùo. Vì sao? Thieän Hieän, vì caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi töï taùnh khoâng
heà bò lay ñoäng.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt coù theå ñoái vôùi töï taùnh naøo maø
khoâng lay ñoäng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh,
khoâng lay ñoäng.
Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh
cuûa saéc, khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa thoï,
töôûng, haønh, thöùc khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh
cuûa nhaõn xöù khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï
taùnh cuûa saéc xöù khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng
taùnh töï taùnh cuûa nhaõn giôùi khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh
töï taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi
khoâng taùnh töï taùnh cuûa saéc giôùi khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng
taùnh töï taùnh cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khoâng lay ñoäng; coù
theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa nhaõn thöùc giôùi khoâng lay ñoäng, coù
theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi
khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa nhaõn xuùc khoâng
lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh
töï taùnh cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa ñòa giôùi khoâng
lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh
cuûa voâ minh khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa
khoå öu naõo khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa Boá
thí ba-la-maät-ña khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng lay
ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa phaùp khoâng beân trong
khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng
taùnh töï taùnh cuûa boán Tónh löï khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng
taùnh töï taùnh cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khoâng lay ñoäng; coù
theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa boán Nieäm truï khoâng lay ñoäng, coù
theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo khoâng lay
ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi
khoâng taùnh töï taùnh cuûa Thaùnh ñeá khoå khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi
khoâng taùnh töï taùnh cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo khoâng lay ñoäng; coù theå
ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa taùm Giaûi thoaùt khoâng lay ñoäng, coù theå
ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï
taùnh cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi
khoâng taùnh töï taùnh cuûa möôøi ñòa cuûa Boà-taùt khoâng lay ñoäng; coù theå
www.daitangkinh.org
ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa naêm loaïi maét khoâng lay ñoäng, coù theå
ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa saùu pheùp thaàn thoâng khoâng lay ñoäng;
coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh nôi möôøi löïc cuûa Phaät khoâng lay
ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khoâng lay ñoäng; coù
theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa ñaïi Töø khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái
vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû khoâng lay ñoäng; coù
theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa phaùp khoâng queân maát khoâng lay
ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa taùnh luoân luoân xaû khoâng
lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa trí Nhaát thieát khoâng
lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa quaû
Döï löu khoâng lay ñoäng, coù theå ñoái vôùi khoâng taùnh töï taùnh cuûa quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng
taùnh töï taùnh cuûa quaû vò Ñoäc giaùc khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi khoâng
taùnh töï taùnh cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng lay ñoäng; coù theå ñoái vôùi
khoâng taùnh töï taùnh nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khoâng lay
ñoäng. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì töï taùnh cuûa caùc phaùp töùc laø khoâng
taùnh; khoâng taùnh thì chaúng coù theå hieän chöùng khoâng taùnh.


QUYEÅN 367

–Baïch Theá Toân, phaùp coù taùnh coù theå hieän chöùng khoâng taùnh
chaêng?
–Baïch Theá Toân, phaùp khoâng taùnh coù theå hieän chöùng coù taùnh
chaêng?
–Khoâng, Thieän Hieän! Baïch Theá Toân, coù phaûi phaùp coù taùnh coù
theå hieän chöùng coù taùnh chaêng?
–Baïch Theá Toân, coù phaûi phaùp khoâng taùnh coù theå hieän chöùng
khoâng taùnh chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu vaäy thì coù taùnh cuõng chaúng coù theå hieän
quaùn khoâng taùnh, khoâng taùnh chaúng coù theå hieän quaùn coù taùnh, coù taùnh
chaúng coù theå hieän quaùn coù taùnh, khoâng taùnh chaúng coù theå hieän quaùn
khoâng taùnh, vaäy laø seõ khoâng coù Theá Toân, chaúng ñaït ñöôïc hieän quaùn.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, coù ñaït ñöôïc hieän quaùn nhöng lìa boán thöù luaän
chöùng (Töù cuù).
Baïch Theá Toân, theá naøo laø coù ñaït ñöôïc hieän quaùn nhöng lìa boán
thöù luaän chöùng?
Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi coù, chaúng phaûi khoâng, döùt boû moïi
hyù luaän, ñoù laø hieän quaùn; caùi ñaït ñöôïc cuõng nhö vaäy; vì theá, Ta noùi coù
ñaït ñöôïc hieän quaùn nhöng lìa boán thöù luaän chöùng.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt laáy nhöõng gì ñeå laøm hyù luaän?
www.daitangkinh.org
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn saéc hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän,
quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc
hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc
ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø
hyù luaän, quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù
luaän; quaùn saéc hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù
luaän; quaùn saéc hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn thoï,
töôûng, haønh, thöùc hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn
saéc hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái
töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc
hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng
ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn nhaõn xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xöù hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù
luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän;
quaùn nhaõn xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xöù hoaëc
tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc
tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xöù hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xöù hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xöù hoaëc laø ñoái
töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc laø ñoái
thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn saéc xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc xöù hoaëc laïc hoaëc khoå,
ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc laïc hoaëc khoå,
ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän;
quaùn saéc xöù hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc xöù
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän;
quaùn saéc xöù hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän;
quaùn saéc xöù hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi
laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng
phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn nhaõn giôùi hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn giôùi hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù
laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù
luaän; quaùn nhaõn giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn
giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn giôùi hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn giôùi hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi
hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn giôùi hoaëc laø
ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc laø
nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn saéc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc giôùi hoaëc laïc hoaëc
khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc laïc
hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn saéc giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù
luaän, quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù
www.daitangkinh.org
laø hyù luaän; quaùn saéc giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän;
quaùn saéc giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù
laø hyù luaän; quaùn saéc giôùi hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän,
quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù
laø hyù luaän; quaùn saéc giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc
khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù
luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi
hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc
laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc
laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc ngaõ hoaëc
voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù
laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh,
ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh,
ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc laø
nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn nhaõn xuùc hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xuùc hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù
laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù
luaän; quaùn nhaõn xuùc hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn
xuùc hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xuùc hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xuùc hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn nhaõn xuùc hoaëc laø
nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc laø
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn caùc thoï
do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän,
quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän;
quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù
luaän; quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn
caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø
hyù luaän, quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn ñòa giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñòa giôùi hoaëc laïc hoaëc
khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc laïc
www.daitangkinh.org
hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñòa giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù
luaän, quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ,
ñoù laø hyù luaän; quaùn ñòa giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän,
quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø
hyù luaän; quaùn ñòa giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù
luaän, quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñòa giôùi hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñòa giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù
laø hyù luaän, quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc laø ñoái töôïng
ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc
khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn voâ minh hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
ñoù laø hyù luaän; quaùn voâ minh hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù
luaän; quaùn voâ minh hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn haønh
cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän;
quaùn voâ minh hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn haønh cho
ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän;
quaùn voâ minh hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn voâ minh hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø
hyù luaän, quaùn haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn voâ minh hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù
luaän, quaùn haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc laø ñoái töôïng
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø
hyù luaän; quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän,
quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø
hyù luaän; quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù
luaän, quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc tònh hoaëc baát tònh,
ñoù laø hyù luaän, quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc tònh
hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn
Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn
Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa,
ñoù laø hyù luaän; quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù
luaän, quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc laø ñoái töôïng
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän;
quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc
laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn
phaùp khoâng beân trong hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi
cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc xa lìa hoaëc chaúng
www.daitangkinh.org
xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn
phaùp khoâng beân trong hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc laø
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn chaân nhö hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn chaân nhö hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø
hyù luaän, quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc laïc
hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn chaân nhö hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø
hyù luaän, quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc
ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn chaân nhö hoaëc tònh hoaëc baát tònh,
ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn
hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn chaân nhö hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän;
quaùn chaân nhö hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp
giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn chaân nhö hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc
luaän, quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc laø ñoái
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn boán Nieäm truï hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Nieäm truï hoaëc laïc
hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Nieäm truï hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Nieäm truï
hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán
Nieäm truï hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Nieäm truï hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa,
ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Nieäm truï hoaëc laø ñoái
thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø
ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc laïc
hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc laïc hoaëc
khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø
hyù luaän, quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù
luaän; quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn
Thaùnh ñeá khoå hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù
luaän; quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän,
quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù
luaän; quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn boán Tónh löï hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Tónh löï hoaëc laïc hoaëc
khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc laïc hoaëc
khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Tónh löï hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù
luaän, quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù
laø hyù luaän; quaùn boán Tónh löï hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän,
quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù
www.daitangkinh.org
luaän; quaùn boán Tónh löï hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù
luaän, quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Tónh löï hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn boán Tónh löï hoaëc laø ñoái töôïng
khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc laø ñoái
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn taùm
Giaûi thoaùt hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn taùm
Giaûi thoaùt hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän;
quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù
laø hyù luaän; quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù
laø hyù luaän, quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc
tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän;
quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc laø ñoái töôïng
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa
hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc laïc
hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc ngaõ hoaëc
voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ,
ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù
laø hyù luaän, quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù
luaän; quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh,
ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc laø ñoái
thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc laø ñoái töôïng
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän;
quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän,
quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù
laø hyù luaän; quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù
laø hyù luaän, quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc tònh
hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù
laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng,
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù
luaän; quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn baäc Ly
www.daitangkinh.org
caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn baäc
Cöïc hyû hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn baäc Ly caáu cho ñeán
baäc Phaùp vaân hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn baäc Cöïc hyû
hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn baäc Ly caáu cho ñeán baäc
Phaùp vaân hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc
tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn baäc Ly caáu cho ñeán
baäc Phaùp vaân hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn
baäc Cöïc hyû hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn baäc Ly
caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù
luaän; quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn baäc
Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép
hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn naêm loaïi maét hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn naêm loaïi maét hoaëc laïc hoaëc khoå,
ñoù laø hyù luaän, quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù
luaän; quaùn naêm loaïi maét hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn
saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn naêm
loaïi maét hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn saùu pheùp thaàn
thoâng hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn naêm loaïi maét hoaëc
tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn saùu pheùp thaàn thoâng
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn naêm loaïi maét
hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn saùu pheùp thaàn thoâng
hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn naêm loaïi maét hoaëc
laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc laø ñoái
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc laïc hoaëc khoå,
ñoù laø hyù luaän, quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn
möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán ñieàu
khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng
hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc
tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc tònh hoaëc baát tònh,
ñoù laø hyù luaän; quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh,
ñoù laø hyù luaän; quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa,
ñoù laø hyù luaän, quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù
luaän; quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép
hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän,
quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi
laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn ñaïi Töø hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñaïi Töø hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù
luaän, quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän;
quaùn ñaïi Töø hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñaïi Töø hoaëc
tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc
tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñaïi Töø hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñaïi Töø hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn ñaïi Töø hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép,
ñoù laø hyù luaän, quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép,
ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng queân maát
www.daitangkinh.org
hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc laïc
hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc ngaõ hoaëc
voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ,
ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù
laø hyù luaän, quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù
luaän; quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh,
ñoù laø hyù luaän, quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc laø ñoái
thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc laø ñoái töôïng
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn trí Nhaát thieát hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn trí Nhaát thieát hoaëc
laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn trí Nhaát thieát hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn trí Nhaát thieát hoaëc tònh hoaëc baát tònh,
ñoù laø hyù luaän, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc tònh hoaëc
baát tònh, ñoù laø hyù luaän; quaùn trí Nhaát thieát hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc
tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn trí Nhaát thieát hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän; quaùn trí Nhaát
thieát hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái
töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø
ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn quaû Döï löu hoaëc thöôøng hoaëc
voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû
vò Ñoäc giaùc hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn quaû Döï
löu hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-
la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn quaû Döï
löu hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän; quaùn
quaû Döï löu hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù
luaän; quaùn quaû Döï löu hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù
luaän, quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn quaû Döï löu hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän;
quaùn quaû Döï löu hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng
phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép, ñoù laø
hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, ñoù laø hyù luaän; quaùn taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc laïc hoaëc khoå, ñoù laø hyù luaän; quaùn taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, ñoù laø hyù luaän;
quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù laø hyù luaän,
quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc tònh hoaëc baát tònh, ñoù
laø hyù luaän; quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc
tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, ñoù laø hyù luaän; quaùn taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù luaän, quaùn quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, ñoù laø hyù
luaän; quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc
luaän, quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc laø ñoái töôïng
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Thaùnh ñeá khoå,
www.daitangkinh.org
neân bieát khaép, thì ñoù laø hyù luaän; Thaùnh ñeá taäp, neân vónh vieãn ñoaïn tröø,
thì ñoù laø hyù luaän; Thaùnh ñeá dieät, neân taùc chöùng, thì ñoù laø hyù luaän;
Thaùnh ñeá ñaïo, neân tu taäp, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu boán Tónh
löï, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, thì ñoù laø
hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu boán Nieäm
truï, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu taùm Giaûi
thoaùt, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu naêm loaïi
maét, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu saùu pheùp thaàn thoâng, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân vöôït qua quaû
Döï löu, thì ñoù laø hyù luaän; neân vöôït qua quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân haønh Boá thí
ba-la-maät-ña, thì ñoù laø hyù luaän; neân haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân truï nôi phaùp
khoâng beân trong, thì ñoù laø hyù luaän; neân truï nôi phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân truï nôi chaân
nhö, thì ñoù laø hyù luaän; neân truï nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, thì
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân höôùng nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, thì ñoù laø hyù luaän; neân chaùnh haïnh cuûa
möôøi ñòa Boà-taùt neân vieân maõn, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, thì ñoù laø hyù luaän; neân laøm nghieâm
tònh coõi Phaät, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu möôøi löïc
cuûa Phaät, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu ñaïi Töø, thì
ñoù laø hyù luaän; neân tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu phaùp
khoâng queân maát, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu taùnh luoân luoân xaû, thì ñoù laø
hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu trí Nhaát
thieát, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, thì
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân tu taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, thì ñoù laø hyù luaän; neân tu taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu nghó theá naøy: Neân ñoaïn taát caû
phieàn naõo taäp khí töông tuïc, thì ñoù laø hyù luaän; neân chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät, thì ñoù laø hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, taát caû caùc loaïi hyù luaän nhö theá laø hyù luaän cuûa
Ñaïi Boà-taùt.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 368
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa, neân quaùn saéc hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn saéc hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc hoaëc ngaõ hoaëc
voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thoï,
töôûng, haønh, thöùc hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc
hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn saéc hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän; neân quaùn saéc hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn saéc hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø
ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa, neân quaùn nhaõn xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän; neân quaùn nhaõn xöù hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc laïc hoaëc
khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xöù
hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän,
neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xöù hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xöù hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xöù hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xöù hoaëc laø ñoái töôïng
khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng
phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän.
saâu xa, neân quaùn saéc xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän; neân quaùn saéc xöù hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc
laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
saéc xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc xöù hoaëc
tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc xöù hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän,
www.daitangkinh.org
neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc
xöù hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
saéc xöù hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø
hyù luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc laø ñoái töôïng
khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa, neân quaùn nhaõn giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi
luaän; neân quaùn nhaõn giôùi hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc laïc hoaëc
khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn giôùi
neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn giôùi hoaëc tònh hoaëc baát
tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
thieät, thaân, yù giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn giôùi hoaëc xa lìa hoaëc
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn giôùi hoaëc laø ñoái töôïng
thieät, thaân, yù giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng
xa, neân quaùn saéc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi
luaän; neân quaùn saéc giôùi hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc laïc
hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc
giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc giôùi hoaëc
quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc giôùi hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc giôùi
hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc xa lìa hoaëc chaúng
xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saéc giôùi
ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
saâu xa, neân quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc laïc hoaëc khoå
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän; neân quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
www.daitangkinh.org
thöùc giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän; neân quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn thöùc giôùi hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn thöùc
giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái
töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
saâu xa, neân quaùn nhaõn xuùc hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
luaän; neân quaùn nhaõn xuùc hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc laïc hoaëc
khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xuùc
neân quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xuùc hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xuùc hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
thieät, thaân, yù xuùc hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xuùc hoaëc xa lìa hoaëc
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn nhaõn xuùc hoaëc laø ñoái töôïng
thieät, thaân, yù xuùc hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng
saâu xa, neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc
neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc laïc hoaëc khoå
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän,
neân quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc tòch
luaän; neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc xa lìa
quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc xa
lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc laø ñoái töôïng
khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc laø ñoái töôïng
xa, neân quaùn ñòa giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi
www.daitangkinh.org
luaän; neân quaùn ñòa giôùi hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc
ñòa giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn ñòa giôùi
neân quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc tònh hoaëc baát tònh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn ñòa giôùi hoaëc
tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
ñòa giôùi hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän, neân quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc xa lìa
hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn ñòa giôùi hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi
laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc laø ñoái
thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
saâu xa, neân quaùn voâ minh hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn voâ minh hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc laïc
hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn voâ
minh hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
voâ minh hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc tònh
hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
voâ minh hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän; neân quaùn voâ minh hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn haønh cho ñeán laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn voâ minh hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn haønh cho ñeán
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép
hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
saâu xa, neân quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc thöôøng hoaëc voâ
thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Boá thí
ba-la-maät-ña hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc laïc
hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Boá
thí ba-la-maät-ña hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän; neân quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc laø ñoái töôïng
www.daitangkinh.org
khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn Tònh
giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc
khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa, neân quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp khoâng
beân trong hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän; neân quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp khoâng
beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp
khoâng beân trong hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc tòch
luaän, neân quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc xa lìa
quaùn phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh
luaän; neân quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp khoâng beân
ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc laø ñoái töôïng
saâu xa, neân quaùn chaân nhö hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn chaân nhö hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh
giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn chaân nhö hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp giôùi cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn chaân nhö hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp
giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc tònh hoaëc baát tònh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn chaân nhö
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän, neân quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn chaân nhö hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp giôùi cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn chaân nhö
ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän,
neân quaùn phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc laø ñoái
thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa, neân quaùn boán Nieäm truï hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
www.daitangkinh.org
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc
neân quaùn boán Nieäm truï hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn boán Nieäm truï hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän; neân quaùn boán Nieäm truï hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm
chi Thaùnh ñaïo hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän; neân quaùn boán Nieäm truï hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch
tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Chaùnh
ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn boán Nieäm truï
luaän, neân quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo hoaëc xa
lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn boán Nieäm truï hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi
laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän.
xa, neân quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc
neân quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc laïc hoaëc
khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Thaùnh ñeá
khoå hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc
quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc xa
lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc laø ñoái
thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù
xa, neân quaùn boán Tónh löï hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän; neân quaùn boán Tónh löï hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn boán Tónh löï hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
boán Tónh löï hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän, neân quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn boán
Tónh löï hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn boán Tónh löï hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän,
luaän; neân quaùn boán Tónh löï hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép
hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän,
www.daitangkinh.org
ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa, neân quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc laïc hoaëc khoå
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc tònh
hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc tònh hoaëc baát tònh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taùm Giaûi thoaùt
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc
tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän; neân quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc laø ñoái töôïng
khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
xa, neân quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân Ñaø-
la-ni hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän; neân quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc
phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp moân
Tam-ma-ñòa hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc tònh hoaëc baát tònh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp moân
Tam-ma-ñòa hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc
khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc laø
nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa, neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc laïc hoaëc khoå
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc
ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän,
neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc tòch tónh
hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
www.daitangkinh.org
quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc
laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc
nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc
xa, neân quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang,
baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc
Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn baäc Cöïc hyû
hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc ngaõ
hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn baäc Ly
caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn baäc Cöïc hyû hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn baäc Cöïc hyû
luaän, neân quaùn baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc xa lìa hoaëc
chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
baäc Cöïc hyû hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø
ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc laø ñoái töôïng
xa, neân quaùn naêm loaïi maét hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc
neân quaùn naêm loaïi maét hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc laïc hoaëc khoå
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn naêm loaïi maét
neân quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn naêm loaïi maét hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn saùu
pheùp thaàn thoâng hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn naêm loaïi maét hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn saùu
pheùp thaàn thoâng hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn naêm loaïi maét hoaëc xa lìa hoaëc
saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn naêm loaïi maét hoaëc laø ñoái töôïng
khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn saùu pheùp
thaàn thoâng hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø
ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän.
xa, neân quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän, neân quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán ñieàu
www.daitangkinh.org
hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc tònh hoaëc baát tònh
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn möôøi löïc cuûa
Phaät hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn möôøi
löïc cuûa Phaät hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn möôøi löïc
cuûa Phaät hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø
hyù luaän, neân quaùn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép
hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù


QUYEÅN 369
xa, neân quaùn ñaïi Töø hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc thöôøng
hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn
ñaïi Töø hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän,
neân quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn ñaïi Töø hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän; neân quaùn ñaïi Töø hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn ñaïi Töø
hyù luaän, neân quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn ñaïi Töø
luaän, neân quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn ñaïi Töø hoaëc laø
nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
xa, neân quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn taùnh luoân luoân xaû
www.daitangkinh.org
luaän; neân quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc laïc
hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp
khoâng queân maát hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän, neân quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp khoâng queân maát
neân quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc tòch
tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän,
neân quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng
luaän, neân quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng
ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn taùnh luoân luoân xaû hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc
xa, neân quaùn trí Nhaát thieát hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän; neân quaùn trí Nhaát thieát hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù
töôùng hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän;
neân quaùn trí Nhaát thieát hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc
ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn trí Nhaát thieát hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän, neân quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc
tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn trí Nhaát thieát hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù
töôùng hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn trí Nhaát thieát hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa
lìa chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn trí Nhaát thieát hoaëc laø ñoái
thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép
hoaëc chaúng phaûi laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa, neân quaùn quaû Döï löu hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn quaû Döï löu hoaëc laïc hoaëc khoå
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn quaû Döï löu hoaëc ngaõ hoaëc voâ
ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn quaû Döï löu hoaëc tònh
hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc tònh hoaëc baát
tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn quaû Döï löu
hyù luaän, neân quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc
hyù luaän; neân quaùn quaû Döï löu hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn quaû Döï löu hoaëc laø ñoái töôïng
khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän
www.daitangkinh.org
xa, neân quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc
laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc laïc hoaëc khoå chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc
ngaõ hoaëc voâ ngaõ chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân
quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt hoaëc tònh hoaëc baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc tònh hoaëc
baát tònh chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän,
do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc xa lìa hoaëc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt hoaëc laø ñoái töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép hoaëc chaúng phaûi laø ñoái
töôïng ñöôïc nhaän thöùc khaép chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc laø ñoái töôïng
saâu xa, neân quaùn Thaùnh ñeá khoå hoaëc neân nhaän bieát khaép, hoaëc
chaúng neân nhaän bieát khaép, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän, neân quaùn Thaùnh ñeá taäp, hoaëc neân ñoaïn tröø vónh vieãn, hoaëc
chaúng neân ñoaïn tröø vónh vieãn, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän, neân quaùn Thaùnh ñeá dieät hoaëc neân taùc chöùng, hoaëc chaúng neân
taùc chöùng, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän, neân quaùn
Thaùnh ñeá ñaïo hoaëc neân tu taäp, hoaëc chaúng neân tu taäp, chaúng theå hyù
xa neân quaùn boán Tónh löï hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän.
xa neân quaùn boán Nieäm truï hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn boán Chaùnh ñoaïn, boán
hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän.
xa neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân
tu, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng
xa neân quaùn taùm Giaûi thoaùt hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå hyù
xa neân quaùn naêm loaïi maét hoaëc neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå
hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc
neân tu hoaëc chaúng neân tu, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù
luaän.
xa neân quaùn quaû Döï löu hoaëc neân vöôït hoaëc chaúng neân vöôït, chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc neân vöôït hoaëc chaúng neân vöôït,
xa neân quaùn Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc neân haønh hoaëc chaúng neân haønh,
www.daitangkinh.org
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc neân haønh hoaëc
chaúng neân haønh, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa neân quaùn phaùp khoâng beân trong hoaëc neân an truù hoaëc chaúng neân an
truù, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc neân an truù hoaëc
chaúng neân an truù, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa neân quaùn chaân nhö hoaëc neân an truù hoaëc chaúng neân an truù, chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn phaùp giôùi, phaùp taùnh,
nghó baøn hoaëc neân an truù hoaëc chaúng neân an truù, chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa neân quaùn Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt hoaëc neân hoäi nhaäp hoaëc
chaúng neân hoäi nhaäp, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn chaùnh haïnh nôi möôøi ñòa Boà-taùt hoaëc neân thöïc hieän vieân maõn
hoaëc chaúng neân thöïc hieän vieân maõn, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng
neân hyù luaän.
xa neân quaùn taát caû höõu tình hoaëc neân ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
hoaëc chaúng neân ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû, chaúng theå hyù luaän, do ñoù
chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû coõi Phaät hoaëc neân laøm cho nghieâm
tònh hoaëc chaúng neân laøm cho nghieâm tònh, chaúng theå hyù luaän, do ñoù
xa neân quaùn möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi,
chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc
neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân
hyù luaän.
saâu xa neân quaùn ñaïi Töø hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi, chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi, chaúng theå hyù luaän, do ñoù
xa neân quaùn phaùp khoâng queân maát hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân
khôûi, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taùnh luoân
luoân xaû hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi, chaúng theå hyù luaän, do ñoù
xa neân quaùn trí Nhaát thieát hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi, chaúng
theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi, chaúng theå hyù luaän, do
ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa neân quaùn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng
neân khôûi, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân quaùn taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc neân khôûi hoaëc chaúng neân khôûi, chaúng theå hyù
xa neân quaùn taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc hoaëc neân ñoaïn hoaëc
chaúng neân ñoaïn, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän; neân
quaùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc neân chöùng hoaëc chaúng
neân chöùng, chaúng theå hyù luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän.
xa, neân quaùn taát caû phaùp nhö theá vaø caùc höõu tình ñeàu chaúng theå hyù
luaän, do ñoù chaúng neân hyù luaän. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp
coù taùnh chaúng coù theå hyù luaän; coù taùnh khoâng taùnh chaúng coù theå hyù
luaän; khoâng taùnh coù taùnh chaúng coù theå hyù luaän; khoâng taùnh khoâng taùnh
chaúng coù theå hyù luaän; coù taùnh, lìa taùnh coù, khoâng, phaùp chaúng theå naém
www.daitangkinh.org
baét ñöôïc; hoaëc chuû theå hyù luaän, hoaëc ñoái töôïng hyù luaän, hoaëc nôi choán
hyù luaän hoaøn toaøn laø khoâng sôû höõu. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, saéc
khoâng hyù luaän; thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng hyù luaän. Nhaõn xöù khoâng
hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng hyù luaän. Saéc xöù khoâng hyù
luaän; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng hyù luaän. Nhaõn giôùi khoâng
hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng hyù luaän. Saéc giôùi khoâng hyù
luaän; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khoâng hyù luaän. Nhaõn thöùc giôùi
khoâng hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi khoâng hyù luaän. Nhaõn
xuùc khoâng hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khoâng hyù luaän. Caùc thoï
do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng hyù luaän; caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng hyù luaän. Ñòa giôùi khoâng hyù luaän;
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi khoâng hyù luaän. Voâ minh khoâng hyù
luaän; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo khoâng hyù luaän. Boá thí ba-la-maät-ña khoâng hyù luaän;
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng hyù
luaän. Phaùp khoâng beân trong khoâng hyù luaän; phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng hyù luaän. Chaân nhö khoâng hyù luaän;
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn khoâng hyù luaän. Boán Nieäm truï
khoâng hyù luaän; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo khoâng hyù luaän. Thaùnh ñeá khoå
khoâng hyù luaän; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo khoâng hyù luaän. Boán Tónh löï
khoâng hyù luaän; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khoâng hyù luaän. Taùm
Giaûi thoaùt khoâng hyù luaän; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù khoâng hyù luaän. Taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng hyù
luaän; taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng hyù luaän. Phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng khoâng hyù luaän; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän
khoâng hyù luaän. Baäc Cöïc hyû khoâng hyù luaän; baäc Ly caáu, baäc Phaùt
quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân khoâng hyù luaän. Naêm
loaïi maét khoâng hyù luaän; saùu pheùp thaàn thoâng khoâng hyù luaän. Möôøi
löïc cuûa Phaät khoâng hyù luaän; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khoâng hyù luaän. Ñaïi Töø
khoâng hyù luaän; ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû khoâng hyù luaän. Phaùp khoâng
queân maát khoâng hyù luaän; taùnh luoân luoân xaû khoâng hyù luaän. Trí Nhaát
thieát khoâng hyù luaän; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khoâng hyù
luaän. Quaû Döï löu khoâng hyù luaän; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc khoâng hyù luaän. Taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng hyù
luaän. Ñoaïn tröø vónh vieãn taäp khí phieàn naõo töông tuïc khoâng hyù luaän.
Quaû vò Giaùc ngoä cao toät khoâng hyù luaän. Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän,
caùc Ñaïi Boà-taùt neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa döùt heát moïi thöù
hyù luaän.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa, taïi sao quaùn taát caû phaùp ñeàu khoâng hyù luaän.
Phaät daïy:
saâu xa, quaùn saéc khoâng coù töï taùnh, quaùn thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng
coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy,
saéc khoâng hyù luaän; thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn nhaõn xöù khoâng coù töï taùnh, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän.
Vì vaäy, nhaõn xöù khoâng hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng khoâng
hyù luaän.
xa, neân quaùn saéc xöù khoâng coù töï taùnh, quaùn thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân
hyù luaän. Vì vaäy, saéc xöù khoâng hyù luaän; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù
cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn nhaõn giôùi khoâng coù töï taùnh, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù
www.daitangkinh.org
luaän. Vì vaäy, nhaõn giôùi khoâng hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng
khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn saéc giôùi khoâng coù töï taùnh, quaùn thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân
hyù luaän. Vì vaäy, saéc giôùi khoâng hyù luaän; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn nhaõn thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân,
yù thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân
hyù luaän. Vì vaäy, nhaõn thöùc giôùi khoâng hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn nhaõn xuùc khoâng coù töï taùnh, quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù
luaän. Vì vaäy, nhaõn xuùc khoâng hyù luaän; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng
xa, neân quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng coù töï taùnh,
quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng coù
töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng hyù luaän; caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn ñòa giôùi khoâng coù töï taùnh, quaùn thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân
hyù luaän. Vì vaäy, ñòa giôùi khoâng hyù luaän; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn voâ minh khoâng coù töï taùnh, quaùn haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo khoâng coù töï
taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, voâ
minh khoâng hyù luaän; haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng
xa, neân quaùn Boá thí ba-la-maät-ña khoâng coù töï taùnh, quaùn Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng coù töï taùnh. Neáu
phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, Boá thí ba-la-
maät-ña khoâng hyù luaän; Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng
xa, neân quaùn phaùp khoâng beân trong khoâng coù töï taùnh, quaùn phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng coù töï taùnh. Neáu
phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, phaùp khoâng beân
trong khoâng hyù luaän; phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn chaân nhö khoâng coù töï taùnh, quaùn phaùp giôùi, phaùp taùnh,
nghó baøn khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân
hyù luaän. Vì vaäy, chaân nhö khoâng hyù luaän; phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn boán Nieäm truï khoâng coù töï taùnh, quaùn boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù
luaän. Vì vaäy, boán Nieäm truï khoâng hyù luaän; boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn Thaùnh ñeá khoå khoâng coù töï taùnh, quaùn Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù
luaän. Vì vaäy, Thaùnh ñeá khoå khoâng hyù luaän; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
www.daitangkinh.org
xa, neân quaùn boán Tónh löï khoâng coù töï taùnh, quaùn boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng
neân hyù luaän. Vì vaäy, boán Tónh löï khoâng hyù luaän; boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn taùm Giaûi thoaùt khoâng coù töï taùnh, quaùn taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù
töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, taùm Giaûi thoaùt khoâng hyù luaän;
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng coù töï taùnh, quaùn taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh
thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa Khoâng hyù
luaän; taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni cuõng khoâng hyù luaän.
xa, neân quaùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khoâng coù töï taùnh, quaùn phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng khoâng hyù luaän; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng
saâu xa, neân quaùn baäc Cöïc hyû khoâng coù töï taùnh, quaùn baäc Ly caáu, baäc
Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân khoâng coù töï
taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, baäc
Cöïc hyû khoâng hyù luaän; baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân cuõng
xa, neân quaùn naêm loaïi maét khoâng coù töï taùnh, quaùn saùu pheùp thaàn
thoâng khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù
luaän. Vì vaäy, naêm loaïi maét khoâng hyù luaän; saùu pheùp thaàn thoâng cuõng
saâu xa, neân quaùn möôøi löïc cuûa Phaät khoâng coù töï taùnh, quaùn boán ñieàu
khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän.
Vì vaäy, möôøi löïc cuûa Phaät khoâng hyù luaän; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng khoâng hyù
luaän.
saâu xa, neân quaùn ñaïi Töø khoâng coù töï taùnh, quaùn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù
luaän. Vì vaäy, ñaïi Töø khoâng hyù luaän; ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng
xa, neân quaùn phaùp khoâng queân maát khoâng coù töï taùnh, quaùn taùnh luoân
luoân xaû khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù
luaän. Vì vaäy, phaùp khoâng queân maát khoâng hyù luaän; taùnh luoân luoân xaû
xa, neân quaùn trí Nhaát thieát khoâng coù töï taùnh, quaùn trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì
chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, trí Nhaát thieát khoâng hyù luaän; trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng cuõng khoâng hyù luaän.
saâu xa, neân quaùn quaû Döï löu khoâng coù töï taùnh, quaùn quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
khoâng coù töï taùnh thì chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, quaû Döï löu khoâng
hyù luaän; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng
xa, neân quaùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng coù töï taùnh, quaùn söï ñoaïn
tröø vónh vieãn taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc, quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì
chaúng neân hyù luaän. Vì vaäy, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng hyù luaän; söï
ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc, quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät cuõng khoâng hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neáu coù khaû naêng haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, khoâng hyù luaän nhö theá, thì thaáu ñaït taát caû phaùp
www.daitangkinh.org
khoâng coù töï taùnh neân ñeàu khoâng hyù luaän, lieàn nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh
cuûa Boà-taùt.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh, cuõng
khoâng hyù luaän maø coù theå ñaït ñöôïc, thì Ñaïi Boà-taùt duøng con ñöôøng tu
taäp gì ñeå ñöôïc nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt? Coù phaûi duøng con
ñöôøng tu taäp cuûa Thanh vaên, coù phaûi duøng con ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc
giaùc, coù phaûi duøng con ñöôøng tu taäp cuûa Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng phaûi duøng con ñöôøng tu taäp
cuûa Thanh vaên, chaúng phaûi duøng con ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc giaùc, chaúng
phaûi duøng con ñöôøng tu taäp cuûa Phaät maø ñöôïc nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh
cuûa Boà-taùt. Nhöng caùc Ñaïi Boà-taùt, ñoái vôùi taát caû con ñöôøng tu taäp aáy,
tröôùc ñeàu hoïc heát, duøng con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt maø nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt.
Naøy Thieän Hieän, nhö Ñeä baùt ñòa, tröôùc heát hoïc caùc con ñöôøng tu
taäp, sau duøng con ñöôøng tu taäp cuûa mình môùi coù theå chöùng nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh, cho ñeán neáu chöa khôûi ñöôïc ñaïo quaû voâ hoïc thì
coøn chöa chöùng ñaéc quaû A-la-haùn; Ñaïi Boà-taùt cuõng laïi nhö vaäy, ñoái
vôùi taát caû con ñöôøng tu taäp, tröôùc phaûi hoïc heát, roài duøng con ñöôøng tu
taäp cuûa Boà-taùt môùi ñöôïc nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, cho ñeán
khi neáu chöa khôûi ñöôïc ñònh Kim cang duï thì haõy coøn chöa coù theå ñaéc
trí Nhaát thieát trí; neáu khôûi ñöôïc ñònh naøy chæ trong moät saùt-na seõ töông
öng vôùi dieäu tueä, môùi coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt vì muoán thöïc hieän vieân maõn trí
Nhaát thieát töôùng, neân ñoái vôùi taát caû con ñöôøng tu taäp, tröôùc heát hoïc
khaép, roài duøng con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt maø nhaäp Chaùnh taùnh ly
sinh cuûa Boà-taùt.
Baïch Theá Toân, haù chaúng phaûi laø Ñeä baùt ñòa khaùc, con ñöôøng tu
taäp cuûa quaû Döï löu khaùc, con ñöôøng tu taäp cuûa Nhaát lai höôùng khaùc,
con ñöôøng tu taäp cuûa Nhaát lai quaû khaùc, con ñöôøng tu taäp cuûa Baát
hoaøn höôùng khaùc, con ñöôøng tu taäp cuûa Baát hoaøn quaû khaùc, con
ñöôøng tu taäp cuûa A-la-haùn höôùng khaùc, con ñöôøng tu taäp cuûa A-la-
haùn quaû khaùc, con ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc giaùc khaùc, con ñöôøng tu taäp
cuûa Nhö Lai khaùc.

Baïch Theá Toân, caùc con ñöôøng tu taäp nhö theá ñaõ coù söï sai khaùc,
caùc Ñaïi Boà-taùt vì muoán thaønh töïu vieân maõn trí Nhaát thieát töôùng neân
doái vôùi taát caû con ñöôøng tu taäp aáy, caàn phaûi hoïc heát, roài môùi nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt. Ñaïi Boà-taùt aáy neáu khi khôûi neûo Ñeä baùt
thì thaønh Ñeä baùt; neáu khi khôûi neûo Cuï kieán thì thaønh quaû Döï löu; neáu
khi khôûi neûo taán tu thì thaønh Nhaát lai höôùng, hoaëc thaønh Nhaát lai quaû,
hoaëc thaønh Baát hoaøn höôùng, hoaëc thaønh Baát hoaøn quaû, hoaëc thaønh A-
la-haùn höôùng; neáu khi khôûi ñaïo voâ hoïc thì thaønh A-la-haùn quaû; neáu khi
khôûi ñaïo Ñoäc giaùc thì thaønh quaû vò Ñoäc giaùc.
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt thaønh Ñeä baùt roài maø coù theå nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt thì ñoù laø ñieàu khoâng coù; chaúng nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt maø coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí thì
cuõng laø ñieàu khoâng coù.
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt thaønh Döï löu quaû; hoaëc thaønh
Nhaát lai höôùng, Nhaát lai quaû, Baát hoaøn höôùng, Baát hoaøn quaû, A-la-haùn
höôùng; A-la-haùn quaû; hoaëc thaønh quaû vò Ñoäc giaùc roài, maø coù theå nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt thì ñoù laø ñieàu khoâng coù. Chaúng nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt maø coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí thì
ñoù cuõng laø ñieàu khoâng coù.
Baïch Theá Toân, laøm sao khieán con bieát roõ nhö thaät, caùc Ñaïi Boà-
taùt ñoái vôùi taát caû con ñöôøng tu taäp, caàn phaûi hoïc heát roài môùi nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, maø chaúng traùi vôùi lyù?
Phaät daïy:
Neáu Ñaïi Boà-taùt thaønh Ñeä baùt roài maø coù theå nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh
cuûa Boà-taùt thì ñoù laø ñieàu khoâng coù. Chaúng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh
cuûa Boà-taùt maø coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí thì ñoù cuõng laø ñieàu
khoâng coù. Neáu Ñaïi Boà-taùt thaønh Döï löu quaû; hoaëc thaønh Nhaát lai
höôùng, Nhaát lai quaû, Baát hoaøn höôùng, Baát hoaøn quaû, A-la-haùn höôùng;
A-la-haùn quaû; hoaëc thaønh quaû vò Ñoäc giaùc roài, maø coù theå nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt thì ñoù laø ñieàu khoâng coù. Chaúng nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt maø coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí thì ñoù
cuõng laø ñieàu khoâng coù. Nhöng caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû con ñöôøng
tu taäp, caàn phaûi hoïc heát roài môùi nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt,
www.daitangkinh.org
cuõng chaúng traùi vôùi lyù, ñoù laø caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm duõng
maõnh sieâng naêng doác tu haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, duøng trí, kieán thuø thaéng vöôït qua taùm
baäc. Nhöõng gì laø taùm? Ñoù laø baäc Tònh quaùn, baäc Chuûng taùnh, baäc Ñeä
baùt, baäc Kieán, baäc Baïc, baäc Ly duïc, baäc Dó bieän, baäc Ñoäc giaùc. Ñaïi
Boà-taùt aáy tuy ñoái vôùi taùm baäc ñaõ nhí nhö theá, ñeàu tu hoïc heát, nhöng coù
theå duøng trí, kieán thuø thaéng vöôït qua, duøng trí Ñaïo töôùng maø nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt. Ñaõ nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt
roài, laïi duøng trí Nhaát thieát töôùng ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp khí töông
tuïc, nhaäp Baäc Nhö Lai, nhö vaäy môùi thaønh töïu trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ hoïc Ñeä baùt, hoaëc trí, hoaëc
ñoaïn ñeàu laø nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt. Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ hoïc Döï löu, hoaëc
trí, hoaëc ñoaïn vaø Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc, hoaëc trí,
hoaëc ñoaïn cuõng laø nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy hoïc heát caùc con ñöôøng tu taäp cuûa
Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc ñaõ ñöôïc vieân maõn roài, duøng trí Ñaïo töôùng
höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; ñaõ nhaäp baäc Chaùnh taùnh ly
sinh cuûa Boà-taùt roài, laïi duøng trí Nhaát thieát töôùng, ñoaïn tröø vónh vieãn taát
caû taäp khí töông tuïc, nhaäp Baäc Nhö Lai, môùi thaønh töïu ñöôïc trí Nhaát
thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû con ñöôøng tu
taäp ñeàu tu hoïc heát, ñöôïc vieân maõn roài môùi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät. Ñaõ chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì luoân ñem quaû chöùng aáy
laøm lôïi ích cho taát caû höõu tình.
Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, nhö Phaät ñaõ noùi veà taát caû caùc con ñöôøng tu taäp,
hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa Thanh vaên, hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc
giaùc, hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa chö Phaät, thì ñoái vôùi con ñöôøng tu taäp
cuûa Phaät, caùc Ñaïi Boà-taùt laøm theá naøo maø khôûi con ñöôøng tu taäp cuûa trí
Ñaïo töôùng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neân khôûi taát caû trí Ñaïo töôùng
thanh tònh.
–Baïch Theá Toân, laøm theá naøo Ñaïi Boà-taùt khôûi taát caû trí Ñaïo
töôùng thanh tònh?
–Naøy Thieän Hieän, neáu caùc haønh, traïng, töôùng coù theå phaùt khôûi
roõ trí Ñaïo töôùng thanh tònh, thì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi heát thaûy caùc
haønh, traïng, töôùng nhö theá, ñeàu hieän Ñaúng giaùc; hieän Ñaúng giaùc roài thì
vì ngöôøi maø tuyeân thuyeát ñuùng söï thaät nhaèm khai thò, neâu baøy, taïo
döïng khieán caùc höõu tình ñaït ñöôïc söï hieåu bieát thuaän hôïp, theo ñoù maø
höôùng ñeán söï lôïi ích an laïc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû aâm thanh, ngoân
ngöõ ñeàu ñaït ñöôïc söï thieän xaûo, duøng aâm thanh ngoân ngöõ thieän xaûo aáy,
vì caùc loaøi höõu tình trong khaép theá giôùi ba laàn ngaøn, neâu giaûng veà
chaùnh phaùp khieán cho hoï bieát nhöõng ñieàu ñaõ ñöôïc laõnh hoäi ñeàu nhö
tieáng vang trong hang; tuy coù söï thaáu ñaït nhöng khoâng chaáp tröôùc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do nhaân duyeân naøy, neân tu hoïc
vieân maõn caùc trí Ñaïo töôùng; ñaõ tu hoïc vieân maõn trí Ñaïo töôùng roài, neân
bieát nhö thaät veà taát caû caùc thöù sai khaùc nôi phieàn naõo, yù ham thích cuûa
taát caû höõu tình; neân bieát nhö thaät veà höõu tình ñòa nguïc coù neûo ñòa nguïc
vaø ñòa nguïc nhaân quaû; bieát roài, duøng phöông tieän ñeå ngaên chaën neûo aáy
vaø nhaân quaû aáy; neân bieát nhö thaät veà höõu tình baøng sinh, coù neûo baøng
sinh vaø baøng sinh nhaân quaû; bieát roài, duøng phöông tieän ñeå ngaên chaën
neûo aáy vaø nhaân quaû aáy; neân bieát nhö thaät veà höõu tình quyû giôùi, coù neûo
quyû giôùi vaø quyû giôùi nhaân quaû; bieát roài, duøng phöông tieän ñeå ngaên
chaën neûo aáy vaø nhaân quaû aáy; neân bieát nhö thaät veà caùc loaøi Roàng,
Döôïc-xoa, A-toá-laïc, Khaån-naïi-laïc, Kieàn-ñaït-phöôïc, Yeát-loä-traø, Cuï-
hoaéc-ca, Giaù-loã-noa, Maïc-hoâ-laïc-giaø, Thaàn trì chuù... moãi loaøi ñeàu coù
coõi vaø coù nhaân quaû cuûa chuùng; bieát roài, duøng phöông tieän ñeå ngaên
chaën coõi aáy vaø nhaân quaû aáy, neân bieát nhö thaät veà coõi vaø nhaân quaû cuûa
loaøi ngöôøi; neân bieát nhö thaät veà coõi vaø nhaân quaû cuûa chuùng trôøi Töù
ñaïi vöông, trôøi Ba möôi ba, trôøi Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-ña, trôøi Laïc bieán
hoùa, trôøi Tha hoùa töï taïi; neân bieát nhö thaät veà coõi vaø nhaân quaû cuûa trôøi
Phaïm chuùng, trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm hoäi, trôøi Ñaïi phaïm; neân bieát
nhö thaät veà coõi vaø nhaân quaû cuûa trôøi Quang, trôøi Thieåu quang, trôøi Voâ
löôïng quang, trôøi Cöïc quang tònh; neân bieát nhö thaät veà coõi vaø nhaân
quaû cuûa trôøi Tònh, trôøi Thieåu tònh, trôøi Voâ löôïng tònh, trôøi Bieán tònh;
neân bieát nhö thaät veà coõi vaø nhaân quaû cuûa trôøi Quaûng, trôøi Thieåu
quaûng, trôøi Voâ löôïng quaûng, trôøi Quaûng quaû; neân bieát nhö thaät veà
coõi vaø nhaân quaû cuûa trôøi Voâ töôûng; neân bieát nhö thaät veà coõi vaø nhaân
www.daitangkinh.org
quaû cuûa trôøi Voâ phieàn, trôøi Voâ nhieät, trôøi Thieän hieän, trôøi Thieän
kieán, trôøi Saéc cöùu caùnh; neân bieát nhö thaät veà coõi vaø nhaân quaû cuûa trôøi
Khoâng voâ bieân xöù, trôøi Thöùc voâ bieân xöù, trôøi Voâ sôû höõu xöù, trôøi Phi
töôûng phi phi töôûng xöù; bieát roài duøng phöông tieän tuøy theo söï thích öùng
maø ngaên chaën caùc coõi vaø nhaân quaû kia, hoaëc khuyeán khích thu nhaän tu
chöùng phaùp thieän; neân nhaän bieát nhö thaät veà boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän vaø nhaân
quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo vaø
nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù vaø nhaân quaû cuûa
chuùng; neân bieát nhö thaät veà Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà
töï taùnh vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö
thaät veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni vaø
nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà möôøi ñòa Boà-taùt vaø
nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu
vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû vaø nhaân quaû cuûa chuùng; neân bieát nhö thaät veà trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng vaø nhaân quaû cuûa chuùng;
neân bieát nhö thaät veà con ñöôøng tu taäp caùc Thanh vaên, con ñöôøng tu taäp
cuûa caùc Ñoäc giaùc, con ñöôøng tu taäp cuûa caùc Boà-taùt vaø nhaân quaû cuûa
chuùng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng caùc con ñöôøng tu taäp nhö
theá ñeå an laäp höõu tình. Neáu loaøi höõu tình ñaùng ñöôïc quaû Döï löu thì
duøng phaùp cuûa quaû Döï löu maø an laäp; ñaùng ñöôïc quaû Nhaát lai thì duøng
phaùp cuûa quaû Nhaát lai maø an laäp; ñaùng ñöôïc quaû Baát hoaøn thì duøng
phaùp cuûa quaû Baát hoaøn maø an laäp; ñaùng ñöôïc quaû A-la-haùn thì duøng
phaùp cuûa quaû A-la-haùn maø an laäp; ñaùng ñöôïc quaû vò Ñoäc giaùc thì duøng
phaùp cuûa quaû vò Ñoäc giaùc maø an laäp; ñaùng ñöôïc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät thì duøng phaùp cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät maø an laäp.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø caùc trí Ñaïo töôùng neân phaùt khôûi cuûa
Ñaïi Boà-taùt. Ñaïi Boà-taùt tu hoïc trí Ñaïo töôùng nhö theá roài, ñoái vôùi caùc
loaïi caûnh giôùi, baûn tính cuûa höõu tình, caùc loaïi phieàn naõo, caùc loaïi yù
thích ñeàu kheùo leùo ngoä nhaäp; ñaõ ngoä nhaäp roài thì tuøy theo söï thích öùng
maø vì hoï giaûng noùi chaùnh phaùp, ñeàu khieán hoï cuøng ñöôïc söï lôïi ích an
laïc, hoaøn toaøn thuaän hôïp. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy
kheùo thaáu ñaït caùc caên cô hôn keùm cuûa höõu tình, bieát roõ nhö thaät veà
choã höôùng ñeán khaùc nhau cuûa taâm vaø taâm sôû nôi caùc höõu tình qua laïi
trong neûo sinh töû.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neân haønh theo caùc neûo Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña nhö theá. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì con ñöôøng tu hoïc
cuûa taát caû Thanh vaên, Ñoäc giaùc, con ñöôøng neân tu hoïc taát caû Ñaïi Boà-
taùt, taát caû phaùp phaàn Boà-ñeà nhö theá ñeàu laø ñoái töôïng ñöôïc thaâu toùm,
giöõ gìn cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 370

–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc loaïi phaùp phaàn Boà-ñeà vaø caùc Boà-
ñeà, taát caû nhö theá ñeàu chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông
öng, khoâng hôïp, khoâng tan, voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, moät töôùng, goïi laø
khoâng töôùng, thì laøm sao phaùp phaàn Boà-ñeà nhö theá coù theå giöõ laáy Boà-
ñeà?
Baïch Theá Toân, ñeàu laø chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
töông öng, khoâng hôïp, khoâng tan, voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, moät töôùng,
goïi laø phaùp khoâng töôùng, sao coù theå ñoái vôùi phaùp khaùc coù laáy coù boû?
Baïch Theá Toân, thí nhö hö khoâng, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng
laáy khoâng boû, vì töï töôùng laø khoâng, caùc phaùp cuõng nhö vaäy, töï töôùng
ñeàu khoâng, chaúng phaûi ñoái vôùi caùc phaùp khaùc coù laáy coù boû, thì taïi sao
coù theå noùi phaùp phaàn Boà-ñeà coù theå giöõ laáy Boà-ñeà?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö oâng ñaõ noùi! Vì
töï töôùng cuûa taát caû caùc phaùp ñeàu khoâng, khoâng laáy khoâng boû. Nhöng
caùc höõu tình ñoái vôùi nghóa khoâng cuûa töï töôùng nôi taát caû caùc phaùp
chaúng theå hieåu roõ, neân vì thöông xoùt hoï maø phöông tieän neâu giaûng veà
phaùp phaàn Boà-ñeà coù theå giöõ laáy Boà-ñeà.
Laïi nöõa Thieän Hieän, hoaëc saéc, hoaëc thoï, töôûng, haønh, thöùc; hoaëc
nhaõn xöù, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; hoaëc saéc xöù, hoaëc thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù; hoaëc nhaõn giôùi, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi; hoaëc saéc giôùi, hoaëc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; hoaëc nhaõn
thöùc giôùi, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; hoaëc nhaõn xuùc, hoaëc
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; hoaëc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra,
hoaëc caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; hoaëc ñòa
giôùi, hoaëc thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; hoaëc taùnh nhaân duyeân,
hoaëc taùnh ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân;
hoaëc voâ minh, hoaëc haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; hoaëc Boá thí ba-la-maät-ña, hoaëc Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; hoaëc phaùp
khoâng beân trong, hoaëc phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh; hoaëc chaân nhö, hoaëc phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
hoaëc Sô thieàn, hoaëc ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn; hoaëc Töø voâ löôïng,
hoaëc Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng; hoaëc Khoâng voâ bieân xöù, hoaëc Thöùc voâ bieân
xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù; hoaëc boán Nieäm truï,
hoaëc boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; hoaëc Thaùnh ñeá khoå, hoaëc Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo; hoaëc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, hoaëc phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc taùm Giaûi thoaùt, hoaëc taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; hoaëc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
hoaëc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; hoaëc baäc Cöïc hyû, hoaëc baäc Ly caáu,
baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; hoaëc naêm loaïi
maét, hoaëc saùu pheùp thaàn thoâng; hoaëc möôøi löïc cuûa Phaät, hoaëc boán
coäng; hoaëc ñaïi Töø, hoaëc ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; hoaëc phaùp khoâng queân
maát, hoaëc taùnh luoân luoân xaû; hoaëc trí Nhaát thieát, hoaëc trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; hoaëc quaû Döï löu, hoaëc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; hoaëc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; hoaëc söï ñoaïn tröø
vónh vieãn taát caû taäp khí töông tuïc; hoaëc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät; hoaëc caûnh giôùi höõu vi, hoaëc caûnh giôùi voâ vi; taát caû phaùp nhö
theá, ôû trong Thaùnh phaùp Tyø-naïi-da naøy ñeàu chaúng phaûi töông öng,
www.daitangkinh.org
chaúng phaûi chaúng töông öng, khoâng hôïp, khoâng tan, voâ saéc, voâ kieán,
voâ ñoái, moät töôùng, ñoù laø khoâng töôùng; Phaät vì nhaèm ñem laïi lôïi ích cho
caùc loaøi höõu tình khieán hoï coù ñöôïc hieåu bieát ñuùng ñaén, hoäi nhaäp thaät
töôùng cuûa caùc phaùp, neân vì theá tuïc maø noùi chaúng phaûi vì thaéng nghóa.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp nhö theá, neân
hoïc trí kieán; hoïc trí kieán roài thì thoâng ñaït nhö thaät raèng caùc phaùp nhö
theá laø neân goàm thaâu, giöõ gìn; caùc phaùp nhö theá laø chaúng neân goàm thaâu,
giöõ gìn.
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi nhöõng phaùp naøo khi hoïc trí
kieán thoâng ñaït nhö thaät roài thì chaúng neân goàm thaâu, giöõ gìn? Vaø ñoái
vôùi nhöõng phaùp naøo khi hoïc trí kieán thoâng ñaït nhö thaät roài, neân goàm
thaâu, giöõ gìn?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi phaùp cuûa caùc baäc Thanh
vaên, Ñoäc giaùc, hoïc trí kieán thoâng ñaït nhö thaät roài thì chaúng neân goàm
thaâu, giöõ gìn; ñoái vôùi caùc phaùp töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí, hoïc trí
kieán thoâng ñaït nhö thaät taát caû töôùng roài thì neân goàm thaâu, giöõ gìn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi Thaùnh phaùp Tyø-naïi-da naøy
neân hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa nhö theá.
–Baïch Theá Toân, Phaät noùi Thaùnh phaùp Tyø-naïi-da, vaäy thì nhöõng
gì goïi laø Thaùnh phaùp Tyø-naïi-da?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, hoaëc chö Thanh vaên, hoaëc chö Ñoäc giaùc,
hoaëc chö Ñaïi Boà-taùt, hoaëc chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, taát caû
caùc vò aáy ñeàu cuøng vôùi tham duïc, saân haän, ngu si chaúng phaûi töông
öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng
vôùi thaân kieán, giôùi caám thuû, nghi chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi duïc tham, saân
haän chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp,
chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi saéc aùi, voâ saéc aùi, traïo cöû, maïn, voâ minh
chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp,
chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi Sô thieàn chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi ñeä Nhò, ñeä
Tam, ñeä Töù thieàn chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông
öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi Töø voâ löôïng chaúng phaûi
töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu
cuøng vôùi Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi ñònh Khoâng voâ
bieân xöù chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng
hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù,
Phi töôûng phi phi töôûng xöù chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi boán Nieäm truï chaúng
phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan;
ñeàu cuøng vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng phaûi töông öng, chaúng
phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi Thaùnh ñeá
khoå chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp,
chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng phaûi töông
öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng
vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi taùm Giaûi thoaùt chaúng
ñeàu cuøng vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng
ñeàu cuøng vôùi naêm loaïi maét chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng
töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi saùu pheùp thaàn thoâng
chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi Boá thí ba-la-maät-ña chaúng phaûi töông öng,
chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng
ñeàu cuøng vôùi phaùp khoâng beân trong chaúng phaûi töông öng, chaúng
phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi phaùp
www.daitangkinh.org
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng phaûi
cuøng vôùi chaân nhö chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông
öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng
hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi baäc Cöïc hyû chaúng phaûi töông öng,
chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi baäc
Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän
tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân
chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng phaûi
cuøng vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi möôøi löïc cuûa
Phaät chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp,
chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi ñaïi Töø chaúng
ñeàu cuøng vôùi ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû chaúng phaûi töông öng, chaúng
phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi phaùp
khoâng queân maát chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng,
chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi taùnh luoân luoân xaû chaúng phaûi
cuøng vôùi trí Nhaát thieát chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông
öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp,
chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi caûnh giôùi höõu vi chaúng phaûi töông öng,
chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; ñeàu cuøng vôùi
caûnh giôùi voâ vi chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng,
chaúng hôïp, chaúng tan.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng phaùp aáy goïi laø Thaùnh phaùp Tyø-naïi-da, vì
vaäy coù teân laø Thaùnh phaùp Tyø-naïi-da. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát
caû phaùp naøy voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, moät töôùng, goïi laø khoâng töôùng.
Caùc vò Thaùnh aáy hieän thaáy nhö thaät veà chuùng.
Naøy Thieän Hieän, voâ saéc cuøng voâ saéc, chaúng phaûi töông öng,
chaúng phaûi chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan; voâ kieán cuøng vôùi
voâ kieán; voâ ñoái cuøng vôùi voâ ñoái; moät töôùng cuøng vôùi moät töôùng; khoâng
töôùng cuøng vôùi khoâng töôùng, cuõng chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi
chaúng töông öng, chaúng hôïp, chaúng tan.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, moät töôùng, khoâng töôùng naøy thöôøng
neân tu hoïc; hoïc roài thì chaúng chaáp giöõ töôùng cuûa taát caû phaùp.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt neân hoïc töôùng cuûa saéc, cuõng neân
hoïc töôùng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa nhaõn
xöù, cuõng neân hoïc töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù chaêng? Neân hoïc
töôùng cuûa saéc xöù, cuõng neân hoïc töôùng cuûa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa nhaõn giôùi, cuõng neân hoïc töôùng
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa saéc giôùi,
cuõng neân hoïc töôùng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaêng? Neân
hoïc töôùng cuûa nhaõn thöùc giôùi, cuõng neân hoïc töôùng cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa nhaõn xuùc, cuõng neân hoïc
töôùng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng neân hoïc töôùng cuûa caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra chaêng? Neân hoïc töôùng
cuûa ñòa giôùi, cuõng neân hoïc töôùng cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa voâ minh, cuõng neân hoïc töôùng cuûa
bi khoå öu naõo chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng
neân hoïc töôùng cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa phaùp khoâng beân trong, cuõng
neân hoïc töôùng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
www.daitangkinh.org
khoâng taùnh töï taùnh chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa chaân nhö, cuõng neân
hoïc töôùng cuûa phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn chaêng? Neân hoïc
töôùng cuûa Sô thieàn, cuõng neân hoïc töôùng cuûa ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù
thieàn chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa Töø voâ löôïng, cuõng neân hoïc töôùng
cuûa Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa Khoâng voâ bieân
xöù, cuõng neân hoïc töôùng cuûa Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi
töôûng phi phi töôûng xöù chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa boán Nieäm truï,
cuõng neân hoïc töôùng cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaêng? Neân hoïc
töôùng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng neân hoïc töôùng cuûa phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa
Thaùnh ñeá khoå, cuõng neân hoïc töôùng cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa taùm Giaûi thoaùt, cuõng neân hoïc töôùng cuûa
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaêng? Neân hoïc
töôùng cuûa naêm loaïi maét, cuõng neân hoïc töôùng cuûa saùu pheùp thaàn
thoâng chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng
neân hoïc töôùng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaêng? Neân hoïc töôùng
cuûa baäc Cöïc hyû, cuõng neân hoïc töôùng cuûa baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân chaêng? Neân hoïc
töôùng nôi möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng neân hoïc töôùng cuûa boán ñieàu
chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa ñaïi Töø, cuõng neân hoïc töôùng cuûa ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa phaùp khoâng queân maát,
cuõng neân hoïc töôùng cuûa taùnh luoân luoân xaû chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa
trí Nhaát thieát, cuõng neân hoïc töôùng cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa quaû Döï löu, cuõng neân hoïc töôùng
cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc chaêng? Neân
hoïc töôùng cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cuõng neân hoïc töôùng cuûa quaû vò
Giaùc ngoä cao toät chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa söï bieát khoå, ñoaïn taäp,
chöùng dieät, tu ñaïo, cuõng neân hoïc töôùng cuûa vieäc quaùn duyeân khôûi
theo chieàu thuaän nghòch chaêng? Neân hoïc töôùng cuûa taát caû baäc Thaùnh,
cuõng neân hoïc töôùng cuûa taát caû Thaùnh phaùp chaêng? Neân hoïc töôùng
cuûa caûnh giôùi höõu vi, cuõng neân hoïc töôùng cuûa caûnh giôùi voâ vi chaêng?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng hoïc veà töôùng cuûa caùc
phaùp nhö theá thì cuõng chaúng neân hoïc caùc haønh töôùng. Caùc Ñaïi Boà-taùt
ñoái vôùi caùc phaùp töôùng vaø caùc haønh töôùng ñaõ chaúng coù theå hoïc thì
laøm sao coù theå vöôït taát caû caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc? Neáu
chaúng coù theå vöôït taát caû caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc thì laøm sao
coù theå nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt? Neáu chaúng nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt thì laøm sao coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí? Neáu
chaúng coù theå ñaéc trí Nhaát thieát trí thì laøm sao coù theå chuyeån baùnh xe
chaùnh phaùp? Neáu chaúng coù theå chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp thì laøm
sao coù theå duøng phaùp Thanh vaên thöøa hoaëc phaùp Ñoäc giaùc thöøa, hoaëc
phaùp Voâ thöôïng thöøa maø an laäp höõu tình, khieán hoï thoaùt khoûi caùc
khoå veà sinh töû voâ cuøng taän?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu taát caû caùc phaùp thaät coù töôùng thì caùc Ñaïi
Boà-taùt neân hoïc. Nhöng vì taát caû phaùp thaät chaúng coù töôùng, voâ saéc, voâ
kieán, voâ ñoái, moät töôùng, ñoù laø khoâng töôùng. Vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt chaúng
hoïc phaùp coù töôùng, cuõng laïi chaúng hoïc phaùp khoâng töôùng. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi hoaëc chaúng xuaát hieän ôû ñôøi thì
phaùp giôùi vaãn thöôøng truù, caùc phaùp moät töôùng, ñoù laø khoâng töôùng,
khoâng töôùng nhö theá ñaõ chaúng phaûi laø coù töôùng, cuõng chaúng phaûi laø
khoâng töôùng.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu chaúng phaûi töôùng coù, cuõng
chaúng phaûi töôùng khoâng neân chaúng phaûi töôùng moät, cuõng chaúng phaûi
töôùng khaùc, theá thì laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña? Neáu chaúng coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì laøm sao coù theå vöôït
taát caû caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc? Neáu chaúng coù theå vöôït taát caû
caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc thì laøm sao coù theå nhaäp Chaùnh taùnh ly
sinh cuûa Boà-taùt? Neáu chaúng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt thì
laøm sao coù theå khôûi Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Boà-taùt. Neáu chaúng khôûi
Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Boà-taùt thì laøm sao coù theå phaùt khôûi thaàn thoâng
cuûa Boà-taùt. Neáu chaúng coù theå phaùt khôûi thaàn thoâng cuûa Boà-taùt thì laøm
www.daitangkinh.org
sao coù theå ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm
tònh coõi Phaät? Neáu chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät thì laøm sao coù theå chöùng ñaéc trí
Nhaát thieát trí? Neáu chaúng coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí thì laøm
sao coù theå chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp? Neáu chaúng coù theå chuyeån
baùnh xe chaùnh phaùp thì ñuùng laø chaúng coù theå an laäp höõu tình, khieán
ñaéc quaû Döï löu, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; cuõng ñuùng laø chaúng
coù theå an laäp höõu tình, khieán ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc; cuõng ñuùng laø chaúng
coù theå an laäp höõu tình, khieán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; cuõng
ñuùng laø chaúng coù theå an laäp höõu tình, khieán an truù nôi tính trì giôùi laøm
vieäc phöôùc, hoaëc an truù nôi tính tu taäp laøm vieäc phöôùc, seõ höôûng ñöôïc
phuù quyù an vui töï taïi ôû coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
Taát caû phaùp chaúng phaûi töôùng coù, chaúng phaûi töôùng khoâng, chaúng phaûi
töôùng moät, chaúng phaûi töôùng khaùc. Neáu Ñaïi Boà-taùt bieát taát caû phaùp
hoaëc töôùng coù, hoaëc töôùng khoâng, hoaëc töôùng moät, hoaëc töôùng khaùc,
ñeàu ñoàng moät töôùng ñoù laø khoâng töôùng, thì tu hoïc khoâng töôùng naøy laø
tu hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu hoïc khoâng töôùng naøy laø tu
hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû taát caû phaùp laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu xaû boû taát caû caùc phaùp laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc cuõng xaû söï tu naøy laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thoï, töôûng, haønh, thöùc, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn xöù, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc xöù, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.

Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn giôùi, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, cuõng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc giôùi, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn thöùc giôùi, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi,
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn xuùc, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, cuõng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñòa giôùi, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaân duyeân, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû voâ minh, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, cuõng xaû söï tu naøy
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû A-duï-ha, Nieát-duï-ha,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû quaùn baát tònh,
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Sô thieàn, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn,
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Töø voâ löôïng, cuõng xaû söï
www.daitangkinh.org
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng, cuõng xaû
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñònh Khoâng voâ bieân xöù,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñònh Thöùc voâ bieân
xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù, cuõng xaû söï tu naøy laø tu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû tuøy nieäm Phaät, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû tuøy nieäm Phaùp, tuøy nieäm
Taêng, tuøy nieäm giôùi, tuøy nieäm xaû, tuøy nieäm thieân, tuøy nieäm höõu
phöông tieän, tuøy nieäm voâ phöông tieän, tuøy nieäm tòch tónh, tuøy nieäm giöõ
hôi thôû ra vaøo, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng veà voâ thöôøng,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû töôûng veà khoå-voâ
thöôøng, töôûng veà khoå-voâ ngaõ, töôûng baát tònh, töôûng chaùn lìa söï aên
uoáng, töôûng veà taát caû theá gian chaúng vui, töôûng veà söï cheát, töôûng veà
ñoaïn, töôûng veà ly, töôûng veà dieät, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng veà ngaõ, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû töôûng veà höõu tình, töôûng veà
doøng sinh maïng, töôûng veà khaû naêng sinh khôûi, töôûng veà söï nuoâi
döôõng, töôûng veà söï tröôûng thaønh, töôûng veà chuû theå luaân hoài, töôûng veà
yù sinh, töôûng veà nho ñoàng, töôûng veà khaû naêng laøm vieäc, töôûng veà khaû
naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, töôûng veà khaû naêng töï thoï quaû baùo, töôûng
veà khaû naêng khieán ngöôøi thoï quaû baùo, töôûng veà caùi bieát, töôûng veà
khieán ngöôøi bieát, töôûng veà caùi thaáy, töôûng veà khieán ngöôøi thaáy, cuõng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng thöôøng, chaúng phaûi
thöôøng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû töôûng laïc,
chaúng phaûi laïc, töôûng ngaõ, chaúng phaûi ngaõ, töôûng tònh, chaúng phaûi
tònh, töôûng xa lìa, chaúng phaûi xa lìa, töôûng tòch tónh, chaúng phaûi tòch
tónh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû boán Nieäm truï, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, cuõng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû taùm Giaûi thoaùt, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Tam-ma-ñòa coù taàm coù töù,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Tam-ma-ñòa
Khoâng taàm chæ coù töù, Tam-ma-ñòa Khoâng taàm khoâng töù, cuõng xaû söï tu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Thaùnh ñeá khoå, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, cuõng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Khoå trí, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Taäp trí, Dieät trí, Ñaïo trí, Taän trí, Voâ
thöôïng trí, Phaùp trí, Loaïi trí, Theá tuïc trí, Tha taâm trí, Nhö thaät trí, cuõng
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp khoâng beân trong,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû baäc Cöïc hyû, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát
www.daitangkinh.org
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû naêm loaïi maét, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû saùu pheùp thaàn thoâng, cuõng xaû
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, cuõng xaû söï tu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñaïi Töø, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, cuõng xaû söï tu
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp khoâng queân maát,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû taùnh luoân luoân xaû,
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû trí Nhaát thieát, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû quaû Döï löu, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû trí Nhaát thieát trí, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû söï ñoaïn tröø vónh vieãn taát
caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû caûnh giôùi höõu vi, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû caûnh giôùi voâ vi, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thoï, töôûng, haønh, thöùc, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
saâu xa, neáu nghó coù saéc, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù thoï, töôûng, haønh, thöùc, coù vieäc xaû
boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thoï, töôûng, haønh, thöùc, cuõng xaû söï tu
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn xöù, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù nhaõn xöù, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, coù vieäc
xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn xöù, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù,
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc xöù, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù saéc xöù, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, coù
vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc xöù, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn giôùi, cuõng xaû söï tu
www.daitangkinh.org
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, cuõng
saâu xa, neáu nghó coù nhaõn giôùi, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, coù
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn giôùi,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân,
yù giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc giôùi, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù saéc giôùi, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi,
coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû saéc giôùi,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn thöùc giôùi, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
saâu xa, neáu nghó coù nhaõn thöùc giôùi, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû
nhaõn thöùc giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû
nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn xuùc, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, cuõng

saâu xa, neáu nghó coù nhaõn xuùc, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, coù
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaõn xuùc,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu
xaû caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, coù vieäc xaû
boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, coù vieäc xaû boû
söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy
Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng xaû söï tu
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñòa giôùi, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
saâu xa, neáu nghó coù ñòa giôùi, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñòa
giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaân duyeân, cuõng xaû söï
www.daitangkinh.org
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù nhaân duyeân, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng
phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän
Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû nhaân duyeân, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.


QUYEÅN 371
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû voâ minh, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù voâ minh, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå
öu naõo, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-
voâ minh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû haønh cho
ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû A-duï-ha, Nieát-duï-ha,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû quaùn baát tònh,
saâu xa, neáu nghó coù A-duï-ha, Nieát-duï-ha, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù quaùn baát tònh, coù
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû A-duï-ha,
Nieát-duï-ha, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû quaùn
baát tònh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû Sô thieàn, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn,
www.daitangkinh.org

saâu xa, neáu nghó coù Sô thieàn, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn, coù
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Sô thieàn,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñeä Nhò, ñeä Tam,
ñeä Töù thieàn, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû Töø voâ löôïng, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng, cuõng
saâu xa, neáu nghó coù Töø voâ löôïng, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng, coù
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Töø voâ löôïng,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Bi, Hyû, Xaû voâ
löôïng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñònh Khoâng voâ bieân xöù,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû ñònh Thöùc voâ
bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù, cuõng xaû söï tu naøy
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù ñònh Khoâng voâ bieân xöù, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù ñònh Thöùc voâ bieân
xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù, coù vieäc xaû boû söï tu naøy
thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy
Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñònh Khoâng voâ bieân xöù, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû
höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû tuøy nieäm Phaät, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû tuøy nieäm Phaùp, tuøy nieäm
Taêng, tuøy nieäm giôùi, tuøy nieäm xaû, tuøy nieäm thieân, tuøy nieäm höõu
phöông tieän, tuøy nieäm voâ phöông tieän, tuøy nieäm tòch tónh, tuøy nieäm hôi
thôû ngöng laïi, vaøo, ra, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù tuøy nieäm Phaät, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù tuøy nieäm Phaùp cho ñeán
tuøy nieäm hôi thôû ngöng laïi, vaøo, ra, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû tuøy nieäm Phaät, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû tuøy nieäm Phaùp cho ñeán tuøy nieäm hôi thôû
ngöng laïi, vaøo, ra, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng veà voâ thöôøng,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû töôûng veà khoå-
voâ thöôøng, töôûng veà khoå-voâ ngaõ, töôûng baát tònh, töôûng chaùn lìa söï aên
uoáng, töôûng veà taát caû theá gian chaúng vui, töôûng veà söï cheát, töôûng veà
ñoaïn, töôûng veà ly, töôûng veà dieät, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù töôûng veà voâ thöôøng, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù töôûng veà khoå-voâ
thöôøng cho ñeán töôûng veà dieät, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù
töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu
Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng veà voâ thöôøng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; tu xaû töôûng veà khoå, voâ thöôøng cho ñeán töôûng veà dieät,
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng veà ngaõ, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû töôûng veà höõu tình, töôûng
veà doøng sinh maïng, töôûng veà khaû naêng sinh khôûi, töôûng veà söï nuoâi
döôõng, töôûng veà söï tröôûng thaønh, töôûng veà chuû theå luaân hoài, töôûng veà
yù sinh, töôûng veà nho ñoàng, töôûng veà khaû naêng laøm vieäc, töôûng veà khaû
naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, töôûng veà khaû naêng töï thoï quaû baùo, töôûng
veà khaû naêng khieán ngöôøi thoï quaû baùo, töôûng veà caùi bieát, töôûng veà khaû
www.daitangkinh.org
naêng khieán ngöôøi bieát, töôûng veà caùi thaáy, töôûng veà khaû naêng khieán
ngöôøi thaáy, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù töôûng veà ngaõ, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù töôûng veà höõu tình cho
ñeán töôûng veà khaû naêng khieán ngöôøi thaáy, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng veà ngaõ, cuõng xaû söï tu naøy laø
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû töôûng veà höõu tình cho ñeán töôûng veà khaû
naêng khieán ngöôøi thaáy, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng thöôøng, chaúng
phaûi thöôøng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû
töôûng laïc, chaúng phaûi laïc, töôûng ngaõ, chaúng phaûi ngaõ, töôûng tònh,
chaúng phaûi tònh, töôûng xa lìa, chaúng phaûi xa lìa, töôûng tòch tónh, chaúng
phaûi tòch tónh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù töôûng thöôøng, chaúng phaûi thöôøng, coù vieäc xaû boû söï
tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù töôûng
laïc cho ñeán töôûng tòch tónh, chaúng phaûi tòch tónh, coù vieäc xaû boû söï tu
naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do
vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû töôûng thöôøng, chaúng phaûi
thöôøng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû töôûng laïc
cho ñeán töôûng tòch tónh, chaúng phaûi tòch tónh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû boán Nieäm truï, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû boán Chaùnh ñoaïn, boán
saâu xa, neáu nghó coù boán Nieäm truï, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø
coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-
taùt tu xaû boán Nieäm truï, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
tu xaû boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, cuõng xaû söï tu naøy
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, coù vieäc xaû boû söï tu
naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû taùm Giaûi thoaùt, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù taùm Giaûi thoaùt, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-
taùt tu xaû taùm Giaûi thoaùt, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
tu xaû taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cuõng xaû söï tu
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû Tam-ma-ñòa coù taàm coù
töù, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû Tam-ma-ñòa
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù Tam-ma-ñòa coù taàm coù töù, coù vieäc xaû boû söï tu naøy
www.daitangkinh.org
thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù Tam-ma-ñòa
Khoâng taàm chæ coù töù, Tam-ma-ñòa Khoâng taàm khoâng töù, coù vieäc xaû boû
söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy
Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Tam-ma-ñòa coù taàm coù
töù, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Tam-ma-ñòa
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû Thaùnh ñeá khoå, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo,
saâu xa, neáu nghó coù Thaùnh ñeá khoå, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo,
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû Thaùnh ñeá
khoå, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû khoå trí, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû taäp trí, dieät trí, ñaïo trí, taän trí,
voâ thöôïng trí, phaùp trí, loaïi trí, theá tuïc trí, tha taâm trí, nhö thaät trí, cuõng
saâu xa, neáu nghó coù khoå trí, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù taäp trí cho ñeán nhö thaät trí, coù vieäc
maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû khoå trí, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû taäp trí cho ñeán nhö thaät trí,
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû Boá thí ba-la-maät-ña,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng xaû söï tu naøy laø tu

saâu xa, neáu nghó coù Boá thí ba-la-maät-ña, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù Tònh giôùi cho ñeán
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù
töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu
Ñaïi Boà-taùt tu xaû Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; tu xaû Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng xaû
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp khoâng beân trong,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù phaùp khoâng beân trong, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù phaùp khoâng beân
ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, coù vieäc xaû boû söï tu naøy
thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp khoâng beân trong, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû baäc Cöïc hyû, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang,
Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-
www.daitangkinh.org
saâu xa, neáu nghó coù baäc Cöïc hyû, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp
vaân, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû baäc Cöïc
hyû, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû baäc Ly caáu cho
ñeán baäc Phaùp vaân, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû naêm loaïi maét, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû saùu pheùp thaàn thoâng, cuõng
saâu xa, neáu nghó coù naêm loaïi maét, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù saùu pheùp thaàn thoâng, coù
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû naêm loaïi
maét, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû saùu pheùp
thaàn thoâng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû möôøi löïc cuûa Phaät,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù möôøi löïc cuûa Phaät, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, coù vieäc
maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû möôøi löïc cuûa
Phaät, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû boán ñieàu
khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng,
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñaïi Töø, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?

saâu xa, neáu nghó coù ñaïi Töø, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, coù vieäc xaû
boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Naøy
Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû ñaïi Töø, cuõng xaû söï tu
naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, cuõng xaû
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp khoâng queân maát,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû taùnh luoân luoân
xaû, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù phaùp khoâng queân maát, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù taùnh luoân luoân xaû,
la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû phaùp khoâng
queân maát, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû taùnh
luoân luoân xaû, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, coù vieäc xaû boû söï tu
naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-
taùt tu xaû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; tu xaû taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng xaû söï tu naøy laø tu
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû trí Nhaát thieát, cuõng xaû
söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
www.daitangkinh.org
saâu xa, neáu nghó coù trí Nhaát thieát, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaúng phaûi coù töôûng laø coù theå
tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu
xaû trí Nhaát thieát, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû quaû Döï löu, cuõng xaû söï
tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù quaû Döï löu, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi
laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-
taùt tu xaû quaû Döï löu, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu
xaû quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, cuõng xaû söï tu
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì
chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-
taùt tu xaû taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; tu xaû quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, cuõng xaû söï tu naøy
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû trí Nhaát thieát trí, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû söï ñoaïn tröø vónh vieãn
taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña?
saâu xa, neáu nghó coù trí Nhaát thieát trí, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù taát caû taäp khí phieàn naõo
töông tuïc vaø nghó coù söï vónh vieãn ñoaïn tröø taát caû taäp khí phieàn naõo
töông tuïc, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-
trí Nhaát thieát trí, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû
söï ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc, cuõng xaû söï tu
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu xaû caûnh giôùi höõu vi, cuõng
xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tu xaû caûnh giôùi voâ vi, cuõng
saâu xa, neáu nghó coù caûnh giôùi höõu vi, coù vieäc xaû boû söï tu naøy thì chaúng
phaûi laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Neáu nghó coù caûnh giôùi voâ vi, coù vieäc
maät-ña. Do vaäy, naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu xaû caûnh giôùi höõu
vi, cuõng xaû söï tu naøy laø tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; tu xaû caûnh giôùi voâ vi,
Laïi nöõa Thieän Hieän, keû truï vaøo höõu töôûng, nhaát ñònh chaúng coù
theå tu Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng neáu tu boá thí
cho ñeán Baùt-nhaõ, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy
maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân neân chaúng giaûi
thoaùt khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù theå
tu nhö thaät veà Boá thí cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña!
Naøy Thieän Hieän, keû truï vaøo höõu töôûng, nhaát ñònh chaúng coù theå
tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
keû truï vaøo höõu töôûng neáu tu boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy maø vöôùng
maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân neân chaúng giaûi thoaùt
www.daitangkinh.org
khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù theå tu
nhö thaät veà boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo!
an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï vaøo
höõu töôûng neáu an truù nôi phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp
naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân neân
chaúng giaûi thoaùt khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm theá
naøo coù theå an truù nhö thaät nôi phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh!
an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng neáu an truù nôi chaân nhö cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do
söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân
neân chaúng giaûi thoaùt khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm
theá naøo coù theå an truù nhö thaät nôi chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn!
an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû;
do söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai
beân neân chaúng giaûi thoaùt khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì
laøm theá naøo coù theå an truù nhö thaät nôi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo!
tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc chaén
seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai
beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân neân chaúng giaûi thoaùt khoûi sinh töû,
khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù theå tu nhö thaät veà
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän!
Naøy Thieän Hieän, keû truï vaøo höõu töôûng, nhaát ñònh chaúng coù theå tu
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû;
do söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai
laøm theá naøo coù theå tu nhö thaät veà boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc!
taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù. Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù
ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng
maéc vaøo hai beân neân chaúng giaûi thoaùt khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng
Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù theå tu nhö thaät veà taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù!
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ
sôû; do söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai
laøm theá naøo coù theå tu nhö thaät veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni!
baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan
thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc
Phaùp vaân. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc
chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai
beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân neân chaúng giaûi thoaùt khoûi sinh töû,
khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù theå tu nhö thaät veà baäc
www.daitangkinh.org
Cöïc hyû cho ñeán baäc Phaùp vaân!

naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï
vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy
tu nhö thaät veà naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng!
möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï
vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy
tu nhö thaät veà möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, ñaïi Töø, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng!
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu
töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp naøy maø vöôùng
maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân neân chaúng giaûi thoaùt khoûi
sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù theå tu nhö thaät
veà ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû!
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû; do söï chaáp
naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc vaøo hai beân neân chaúng
giaûi thoaùt khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù
theå tu nhö thaät veà phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû!
tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì keû truï vaøo höõu töôûng, chaéc chaén seõ chaáp coù ngaõ vaø
ngaõ sôû; do söï chaáp naøy maø vöôùng maéc vaøo hai beân; vì vöôùng maéc
vaøo hai beân neân chaúng giaûi thoaùt khoûi sinh töû, khoâng ñaïo, khoâng
Nieát-baøn thì laøm theá naøo coù theå tu nhö thaät veà trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng!
–Baïch Theá Toân, caùi gì laø höõu, caùi gì chaúng phaûi laø höõu?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, hai laø höõu, khoâng hai laø chaúng phaûi höõu.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø hai , theá naøo laø khoâng hai?
–Naøy Thieän Hieän, töôûng veà saéc laø hai, döùt töôûng veà saéc laø khoâng
hai; töôûng veà thoï, töôûng, haønh, thöùc laø hai, döùt töôûng veà thoï, töôûng,
haønh, thöùc laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà nhaõn xöù laø hai, döùt töôûng veà nhaõn xöù
laø khoâng hai; töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù laø hai, döùt töôûng veà
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà saéc xöù laø hai, döùt töôûng veà saéc xöù laø
khoâng hai; töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø hai, döùt töôûng veà
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà nhaõn giôùi laø hai, döùt töôûng veà nhaõn
giôùi laø khoâng hai; töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø hai, döùt töôûng
veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà saéc giôùi laø hai, döùt töôûng veà saéc giôùi
laø khoâng hai; töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi laø hai, döùt
töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà nhaõn thöùc giôùi laø hai, döùt töôûng veà
nhaõn thöùc giôùi laø khoâng hai; töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi laø
hai, döùt töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà nhaõn xuùc laø hai, döùt töôûng veà nhaõn
xuùc laø khoâng hai; töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø hai, döùt töôûng
veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra laø hai, döùt töôûng veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng
hai; töôûng veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø
hai, döùt töôûng veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà ñòa giôùi laø hai, döùt töôûng veà ñòa
giôùi laø khoâng hai; töôûng veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi laø
hai, döùt töôûng veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà nhaân duyeân laø hai, döùt töôûng veà
nhaân duyeân laø khoâng hai; töôûng veà ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
www.daitangkinh.org
duyeân, taêng thöôïng duyeân laø hai, döùt töôûng veà ñaúng voâ giaùn duyeân,
sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà voâ minh laø hai, döùt töôûng veà voâ minh
laø khoâng hai; töôûng veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo laø hai, döùt töôûng veà haønh cho ñeán
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà Boá thí ba-la-maät-ña laø hai, döùt
töôûng veà Boá thí ba-la-maät-ña laø khoâng hai; töôûng veà Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña laø hai, döùt töôûng veà
Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà phaùp khoâng beân trong laø hai, döùt
töôûng veà phaùp khoâng beân trong laø khoâng hai; töôûng veà phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh laø hai, döùt töôûng veà phaùp
khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà boán Nieäm truï laø hai, döùt töôûng veà boán
Nieäm truï laø khoâng hai; töôûng veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo laø hai, döùt töôûng
veà boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà Thaùnh ñeá khoå laø hai, döùt töôûng veà
Thaùnh ñeá khoå laø khoâng hai; töôûng veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo laø hai,
döùt töôûng veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà boán Tónh löï laø hai, döùt töôûng veà boán
Tónh löï laø khoâng hai; töôûng veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc laø hai,
döùt töôûng veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà taùm Giaûi thoaùt laø hai, döùt töôûng veà
taùm Giaûi thoaùt laø khoâng hai; töôûng veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù laø hai, döùt töôûng veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa laø hai,
döùt töôûng veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa laø khoâng hai; töôûng veà taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni laø hai, döùt töôûng veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni laø
khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng laø hai,
döùt töôûng veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng laø khoâng hai; töôûng veà
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän laø hai, döùt töôûng veà
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà baäc Cöïc hyû laø hai, döùt töôûng veà baäc
Cöïc hyû laø khoâng hai; töôûng veà baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân laø hai, döùt töôûng veà baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà naêm loaïi maét laø hai, döùt töôûng veà
naêm loaïi maét laø khoâng hai; töôûng veà saùu pheùp thaàn thoâng laø hai, döùt
töôûng veà saùu pheùp thaàn thoâng laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà möôøi löïc cuûa Phaät laø hai, döùt töôûng
veà möôøi löïc cuûa Phaät laø khoâng hai; töôûng veà boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng laø hai, döùt
töôûng veà boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng laø
khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà ñaïi Töø laø hai, döùt töôûng veà ñaïi Töø laø
khoâng hai; töôûng veà ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû laø hai, döùt töôûng veà ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà phaùp khoâng queân maát laø hai, döùt
töôûng veà phaùp khoâng queân maát laø khoâng hai; töôûng veà taùnh luoân luoân
xaû laø hai, döùt töôûng veà taùnh luoân luoân xaû laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà trí Nhaát thieát laø hai, döùt töôûng veà trí
Nhaát thieát laø khoâng hai; töôûng veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng laø
hai, döùt töôûng veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà Döï löu laø hai, döùt töôûng veà Döï löu laø
khoâng hai; töôûng veà Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc laø hai, döùt
töôûng veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà Ñaïi Boà-taùt laø hai, döùt töôûng veà Ñaïi
Boà-taùt laø khoâng hai; töôûng veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc laø hai,
www.daitangkinh.org
döùt töôûng veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà haïnh Ñaïi Boà-taùt laø hai, döùt töôûng veà
haïnh Ñaïi Boà-taùt laø khoâng hai; töôûng veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät laø hai,
döùt töôûng veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, töôûng veà caûnh giôùi höõu vi laø hai, döùt töôûng veà
caûnh giôùi höõu vi laø khoâng hai; töôûng veà caûnh giôùi voâ vi laø hai, döùt
töôûng veà caûnh giôùi voâ vi laø khoâng hai.
Naøy Thieän Hieän, cho ñeán taát caû caùc töôûng ñeàu laø hai; cho ñeán taát
caû caùi hai ñeàu hieän höõu; cho ñeán taát caû caùi hieän höõu ñeàu sinh töû; heã coù
sinh töû thì chaúng coù theå giaûi thoaùt khoûi sinh, giaø, beänh, cheát saàu than
khoå öu naõo.
Naøy Thieän Hieän, caùc söï vieäc döùt heát töôûng ñeàu laø khoâng coù hai;
nhöõng caùi khoâng hai ñeàu laø chaúng thaät coù; nhöõng caùi chaúng thaät coù ñeàu
khoâng coù sinh töû, ñaõ khoâng coù sinh töû thì coù theå giaûi thoaùt khoûi sinh,
giaø, beänh, cheát, saàu than khoå öu naõo.


QUYEÅN 372
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy, neân bieát taát caû ngöôøi coù
töôûng veà hai, nhaát ñònh khoâng tu taäp Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng khoâng
tu taäp Tònh giôùi ba-la-maät-ña, cuõng khoâng tu taäp An nhaãn ba-la-maät-
ña, cuõng khoâng tu taäp Tinh taán ba-la-maät-ña, cuõng khoâng tu taäp Tónh
löï ba-la-maät-ña, cuõng khoâng tu taäp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, khoâng
ñaïo, khoâng quaû, cuõng khoâng hieän quaùn; caû ñeán thuaän nhaãn hoï coøn
chaúng coù huoáng laø coù söï bieát khaép veà saéc, bieát khaép veà thoï, töôûng,
haønh, thöùc; huoáng laø coù söï bieát khaép veà nhaõn xöù, bieát khaép veà nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù; huoáng laø coù söï bieát khaép veà saéc xöù, bieát khaép veà
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; huoáng laø coù söï bieát khaép veà nhaõn
giôùi, bieát khaép veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; huoáng laø coù söï bieát khaép
veà saéc giôùi, bieát khaép veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; huoáng laø
coù söï bieát khaép veà nhaõn thöùc giôùi, bieát khaép veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi; huoáng laø coù söï bieát khaép veà nhaõn xuùc, bieát khaép veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc; huoáng laø coù söï bieát khaép veà caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, bieát khaép veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra; huoáng laø coù söï bieát khaép veà ñòa giôùi, bieát khaép veà
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; huoáng laø coù söï bieát khaép veà nhaân
duyeân, bieát khaép veà ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân; huoáng laø coù söï bieát khaép veà voâ minh, bieát khaép veà
bi khoå öu naõo; huoáng laø coù söï bieát khaép veà Boá thí ba-la-maät-ña, bieát
khaép veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
huoáng laø coù söï bieát khaép veà phaùp khoâng beân trong, bieát khaép veà
www.daitangkinh.org
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; huoáng laø
coù söï bieát khaép veà boán Nieäm truï, bieát khaép veà boán Chaùnh ñoaïn, boán
Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh
ñaïo; huoáng laø coù söï bieát khaép veà Thaùnh ñeá khoå, bieát khaép veà Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo; huoáng laø coù söï bieát khaép veà boán Tónh löï, bieát khaép
veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; huoáng laø coù söï bieát khaép veà taùm
Giaûi thoaùt, bieát khaép veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; huoáng laø coù söï bieát khaép veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, bieát
khaép veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; huoáng laø coù söï bieát khaép veà phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, bieát khaép veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; huoáng laø coù söï bieát khaép veà baäc Cöïc hyû, bieát khaép veà
baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc
Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp
vaân; huoáng laø coù söï bieát khaép veà naêm loaïi maét, bieát khaép veà saùu
pheùp thaàn thoâng; huoáng laø coù söï bieát khaép veà möôøi löïc cuûa Phaät, bieát
khaép veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng; huoáng laø coù söï bieát khaép veà ñaïi Töø, bieát khaép
veà ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; huoáng laø coù söï bieát khaép veà phaùp khoâng
queân maát, bieát khaép veà taùnh luoân luoân xaû; huoáng laø coù söï bieát khaép
veà trí Nhaát thieát, bieát khaép veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng;
huoáng laø coù söï bieát khaép veà quaû Döï löu, bieát khaép veà quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; huoáng laø laïi coù theå ñaït ñöôïc trí
Nhaát thieát trí vaø ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp khí phieàn naõo töông
tuïc.
Μ
Phaåm 65: TAM TIEÄM (1)

–Baïch Theá Toân, ngöôøi truï nôi töôûng höõu, neáu khoâng thuaän nhaãn,
khoâng ñaïo, khoâng quaû, cuõng khoâng hieän quaùn thì ngöôøi truï nôi ñaïo
töôûng voâ haù coù ñöôïc thuaän nhaãn, hoaëc ôû baäc Tònh quaùn, hoaëc baäc
Chuûng taùnh, hoaëc baäc Ñeä baùt, hoaëc baäc Kieán, hoaëc baäc Baïc, hoaëc baäc
Ly duïc, hoaëc baäc Dó bieän, hoaëc baäc Ñoäc giaùc, hoaëc baäc Boà-taùt, hoaëc
Baäc Nhö Lai, hoaëc tu Thaùnh ñaïo; do tu Thaùnh ñaïo môùi ñoaïn caùc phieàn
naõo, hoaëc töông öng vôùi Thanh vaên, hoaëc töông öng vôùi Ñoäc giaùc. Vì
bò phieàn naõo naøy ngaên che neân caùc Ñaïi Boà-taùt haù coù theå nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt. Neáu chaúng coù theå nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa
Boà-taùt thì ñaâu coù theå chöùng ñaéc nhaát thieát trí töôùng. Neáu chaúng coù theå
chöùng ñaéc trí Nhaát thieát töôùng thì haù coù theå ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû
taäp khí phieàn naõo töông tuïc?
Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp hoaøn toaøn khoâng coù sôû höõu,
khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; caùc phaùp nhö theá ñaõ
hoaøn toaøn khoâng sinh thì ñaâu coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí?
Phaät daïy:
Ngöôøi truï nôi töôûng voâ cuõng khoâng thuaän nhaãn, khoâng ôû baäc Tònh
quaùn, khoâng ôû baäc Chuûng taùnh, khoâng ôû baäc Ñeä baùt, khoâng ôû baäc
Kieán, khoâng ôû baäc Baïc, khoâng ôû baäc Ly duïc, khoâng ôû baäc Dó bieän,
khoâng ôû baäc Ñoäc giaùc, khoâng ôû baäc Boà-taùt, khoâng ôû Baäc Nhö Lai,
khoâng tu Thaùnh ñaïo; do tu Thaùnh ñaïo môùi ñoaïn caùc phieàn naõo, hoaëc
töông öng vôùi Thanh vaên, hoaëc töông öng vôùi Ñoäc giaùc. Vì bò phieàn
naõo naøy ngaên che neân caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng theå nhaäp Chaùnh taùnh ly
sinh cuûa Boà-taùt. Neáu chaúng coù theå nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt
thì chaúng coù theå chöùng ñaéc nhaát thieát trí töôùng. Neáu chaúng coù theå
chöùng ñaéc trí Nhaát thieát töôùng thì chaúng coù theå vónh vieãn ñoaïn tröø taát
caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc.
Naøy Thieän Hieän, neáu taát caû phaùp hoaøn toaøn khoâng coù sôû höõu thì
khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh. Caùc phaùp nhö theá
ñaõ hoaøn toaøn khoâng sinh thì laøm sao coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí!
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa, coù phaûi coù töôûng höõu, coù töôûng voâ chaêng; coù phaûi coù töôûng saéc,
coù töôûng thoï, töôûng, haønh, thöùc chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhaõn xöù, coù
töôûng nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù chaêng? Coù phaûi coù töôûng saéc xöù, coù
töôûng thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhaõn
www.daitangkinh.org
giôùi, coù töôûng nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaêng? Coù phaûi coù töôûng saéc
giôùi, coù töôûng thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaêng? Coù phaûi coù
töôûng nhaõn thöùc giôùi, coù töôûng nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaêng?
Coù phaûi coù töôûng nhaõn xuùc, coù töôûng nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
chaêng? Coù phaûi coù töôûng caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, coù
töôûng caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra chaêng?
Coù phaûi coù töôûng ñòa giôùi, coù töôûng thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhaân duyeân, coù töôûng ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaêng? Coù phaûi coù töôûng
voâ minh, coù töôûng haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaêng? Coù phaûi coù töôûng Boá thí ba-la-
maät-ña, coù töôûng Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña chaêng? Coù phaûi coù töôûng phaùp khoâng beân trong, coù töôûng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaêng? Coù
phaûi coù töôûng boán Nieäm truï, coù töôûng boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo
chaêng? Coù phaûi coù töôûng Thaùnh ñeá khoå, coù töôûng Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo chaêng? Coù phaûi coù töôûng boán Tónh löï, coù töôûng boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc chaêng? Coù phaûi coù töôûng taùm Giaûi thoaùt, coù töôûng
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaêng? Coù phaûi coù
töôûng phaùp moân Tam-ma-ñòa, coù töôûng phaùp moân Ñaø-la-ni chaêng?
Coù phaûi coù töôûng phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, coù töôûng phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaêng? Coù phaûi coù töôûng baäc Cöïc
hyû, coù töôûng baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan
Phaùp vaân chaêng? Coù phaûi coù töôûng naêm loaïi maét, coù töôûng saùu pheùp
thaàn thoâng chaêng? Coù phaûi coù töôûng möôøi löïc cuûa Phaät, coù töôûng boán
coäng chaêng? Coù phaûi coù töôûng ñaïi Töø, coù töôûng ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû chaêng? Coù phaûi coù töôûng phaùp khoâng queân maát, coù töôûng taùnh
luoân luoân xaû chaêng? Coù phaûi coù töôûng trí Nhaát thieát, coù töôûng trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaêng? Coù phaûi coù töôûng quaû Döï löu, coù
töôûng quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc chaêng? Coù
phaûi coù töôûng taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, coù töôûng quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät chaêng? Coù phaûi coù töôûng trí Nhaát thieát trí chaêng? Coù phaûi
coù töôûng ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc chaêng?
Coù phaûi coù töôûng saéc, coù töôûng ñoaïn saéc chaêng? Coù phaûi coù
töôûng thoï, töôûng, haønh, thöùc, coù töôûng ñoaïn thoï, töôûng, haønh, thöùc
chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhaõn xöù, coù töôûng ñoaïn nhaõn xöù chaêng? Coù
phaûi coù töôûng nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, coù töôûng ñoaïn nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù chaêng? Coù phaûi coù töôûng saéc xöù, coù töôûng ñoaïn saéc xöù
chaêng? Coù phaûi coù töôûng thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, coù töôûng
ñoaïn thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhaõn
giôùi, coù töôûng ñoaïn nhaõn giôùi chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi, coù töôûng ñoaïn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaêng? Coù phaûi
coù töôûng saéc giôùi, coù töôûng ñoaïn saéc giôùi chaêng? Coù phaûi coù töôûng
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, coù töôûng ñoaïn thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhaõn thöùc giôùi, coù töôûng ñoaïn
nhaõn thöùc giôùi chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi, coù töôûng ñoaïn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaêng? Coù phaûi coù
töôûng nhaõn xuùc, coù töôûng ñoaïn nhaõn xuùc chaêng? Coù phaûi coù töôûng
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, coù töôûng ñoaïn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
chaêng? Coù phaûi coù töôûng caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, coù
töôûng ñoaïn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaêng? Coù phaûi
coù töôûng caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, coù
töôûng ñoaïn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
chaêng? Coù phaûi coù töôûng ñòa giôùi, coù töôûng ñoaïn ñòa giôùi chaêng? Coù
phaûi coù töôûng thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, coù töôûng ñoaïn
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaêng? Coù phaûi coù töôûng nhaân
duyeân, coù töôûng ñoaïn nhaân duyeân chaêng? Coù phaûi coù töôûng ñaúng voâ
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, coù töôûng ñoaïn ñaúng
voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaêng? Coù phaûi
coù töôûng tham, coù töôûng ñoaïn tham chaêng? Coù phaûi coù töôûng saân si,
coù töôûng ñoaïn saân si chaêng? Coù phaûi coù töôûng voâ minh, coù töôûng
www.daitangkinh.org
ñoaïn voâ minh chaêng? Coù phaûi coù töôûng haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, coù töôûng ñoaïn
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaêng? Coù phaûi coù töôûng Boá
thí ba-la-maät-ña, coù töôûng ñoaïn Boá thí ba-la-maät-ña chaêng? Coù phaûi
coù töôûng Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, coù töôûng ñoaïn Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaêng?
Coù phaûi coù töôûng phaùp khoâng beân trong, coù töôûng ñoaïn phaùp khoâng
beân trong chaêng? Coù phaûi coù töôûng phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, coù töôûng ñoaïn phaùp khoâng
beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaêng? Coù phaûi
coù töôûng boán Nieäm truï, coù töôûng ñoaïn boán Nieäm truï chaêng? Coù phaûi
coù töôûng boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, coù töôûng ñoaïn boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo chaêng? Coù phaûi coù töôûng Thaùnh ñeá khoå, coù
töôûng ñoaïn Thaùnh ñeá khoå chaêng? Coù phaûi coù töôûng Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo, coù töôûng ñoaïn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaêng? Coù phaûi coù
töôûng boán Tónh löï, coù töôûng ñoaïn boán Tónh löï chaêng? Coù phaûi coù
töôûng boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, coù töôûng ñoaïn boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc chaêng? Coù phaûi coù töôûng taùm Giaûi thoaùt, coù töôûng
ñoaïn taùm Giaûi thoaùt chaêng? Coù phaûi coù töôûng taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, coù töôûng ñoaïn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaêng? Coù phaûi coù töôûng phaùp moân Tam-ma-
ñòa, coù töôûng ñoaïn phaùp moân Tam-ma-ñòa chaêng? Coù phaûi coù töôûng
phaùp moân Ñaø-la-ni, coù töôûng ñoaïn phaùp moân Ñaø-la-ni chaêng? Coù
phaûi coù töôûng phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, coù töôûng ñoaïn phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng chaêng? Coù phaûi coù töôûng phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, coù töôûng ñoaïn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän chaêng? Coù phaûi coù töôûng baäc Cöïc hyû, coù töôûng ñoaïn baäc Cöïc
hyû chaêng? Coù phaûi coù töôûng baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, coù töôûng ñoaïn baäc Ly caáu cho ñeán baäc
Phaùp vaân chaêng? Coù phaûi coù töôûng naêm loaïi maét, coù töôûng ñoaïn naêm
loaïi maét chaêng? Coù phaûi coù töôûng saùu pheùp thaàn thoâng, coù töôûng
ñoaïn saùu pheùp thaàn thoâng chaêng? Coù phaûi coù töôûng möôøi löïc cuûa
Phaät, coù töôûng ñoaïn möôøi löïc cuûa Phaät chaêng? Coù phaûi coù töôûng boán
coäng, coù töôûng ñoaïn boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät
baát coäng chaêng? Coù phaûi coù töôûng ñaïi Töø, coù töôûng ñoaïn ñaïi Töø
chaêng? Coù phaûi coù töôûng ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, coù töôûng ñoaïn ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû chaêng? Coù phaûi coù töôûng phaùp khoâng queân maát, coù
töôûng ñoaïn phaùp khoâng queân maát chaêng? Coù phaûi coù töôûng taùnh luoân
luoân xaû, coù töôûng ñoaïn taùnh luoân luoân xaû chaêng? Coù phaûi coù töôûng trí
Nhaát thieát, coù töôûng ñoaïn trí Nhaát thieát chaêng? Coù phaûi coù töôûng trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, coù töôûng ñoaïn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng chaêng? Coù phaûi coù töôûng quaû Döï löu, coù töôûng ñoaïn quaû
Döï löu chaêng? Coù phaûi coù töôûng quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû
vò Ñoäc giaùc, coù töôûng ñoaïn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò
Ñoäc giaùc chaêng? Coù phaûi coù töôûng haïnh Ñaïi Boà-taùt, coù töôûng ñoaïn
haïnh Ñaïi Boà-taùt chaêng? Coù phaûi coù töôûng quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät, coù töôûng ñoaïn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaêng?
Coù phaûi coù töôûng trí Nhaát thieát trí, coù töôûng ñoaïn trí Nhaát thieát trí
chaêng? Coù phaûi coù töôûng ñoaïn tröø taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc,
coù töôûng ñoaïn söï ñoaïn tröø taát caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc chaêng?
Phaät daïy:
saâu xa, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp ñeàu khoâng coù töôûng höõu, cuõng khoâng
coù töôûng voâ. Naøy Thieän Hieän, neáu khoâng coù töôûng höõu cuõng khoâng coù
töôûng voâ, neân bieát töùc laø Boà-taùt thuaän nhaãn; neáu khoâng coù töôûng höõu,
cuõng khoâng coù töôûng voâ töùc laø ñaéc quaû.
Naøy Thieän Hieän, neân bieát khoâng taùnh töùc laø con ñöôøng tu taäp
cuûa Ñaïi Boà-taùt, khoâng taùnh töùc laø hieän quaùn cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy neân bieát taát caû phaùp ñeàu
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh.
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh
thì vì sao Nhö Lai ñoái vôùi taát caû phaùp khoâng taùnh laø taùnh maø hieän
Ñaúng chaùnh giaùc? Hieän Ñaúng chaùnh giaùc roài, ñoái vôùi taát caû phaùp vaø
caùc caûnh giôùi ñeàu ñöôïc töï taïi?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Taát caû phaùp ñeàu laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh. Ta xöa, khi theo con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-
taùt, tu haønh thuaän hôïp caùc phaùp Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, lìa duïc, lìa phaùp aùc baát thieän, coù taàm
coù töù, lìa sinh hyû laïc, nhaäp Sô thieàn vaø an truù troïn veïn; taàm töù tòch
tónh, trong taâm bình ñaúng thanh tònh, taâm taùnh chuyeân nhaát, khoâng
taàm khoâng töù ñònh sinh hyû laïc, nhaäp ñeä Nhò thieàn, an truù troïn veïn; ly
hyû truù xaû, chaùnh nieäm chaùnh tri thaân thoï laïc, baäc Thaùnh daïy neân xaû,
nhaäp ñeä Tam thieàn vaø an truù troïn veïn; ñoaïn laïc, ñoaïn khoå, moïi möøng
lo tröôùc ñeàu tan bieán, chaúng khoå chaúng vui, xaû nieäm thanh tònh, nhaäp
ñeä Töù thieàn, an truù troïn veïn. Khi aáy, Ta ñoái vôùi caùc tónh löï vaø chi cuûa
tónh löï, tuy kheùo giöõ laáy hình töôùng nhöng khoâng chaáp tröôùc; ñoái vôùi
caùc tónh löï vaø chi cuûa tónh löï hoaøn toaøn khoâng sôû ñaéc. Luùc ñoù, ñoái vôùi
caùc tónh löï, Ta duøng haønh töôùng thanh tònh, khoâng phaân bieät, an truù
troïn veïn. Baáy giôø, ñoái vôùi caùc tónh löï vaø chi cuûa tónh löï, Ta ñaït ñöôïc
thuaàn thuïc roài, khieán taâm phaùt khôûi Thaàn caûnh trí chöùng thoâng,
Thieân nhó trí chöùng thoâng, Taâm trí chöùng thoâng, Tuùc truï tuøy nieäm trí
chöùng thoâng, Thieân nhaõn trí chöùng thoâng. Luùc naøy, ñoái vôùi caùc trí
chöùng thoâng ñaõ phaùt khôûi, Ta tuy kheùo giöõ laáy hình töôùng nhöng
khoâng chaáp tröôùc; ñoái vôùi caùc trí chöùng thoâng ñaõ phaùt khôûi aáy hoaøn
toaøn khoâng tham ñaém, cuõng hoaøn toaøn khoâng sôû ñaéc. Khi aáy, ñoái vôùi
caùc trí chöùng thoâng ñaõ phaùt khôûi, Ta duøng söï nhaän thöùc nhö ñoái vôùi
hö khoâng, khoâng phaân bieät, an truù troïn veïn.
Naøy Thieän Hieän, baáy giôø, Ta duøng dieäu tueä töông öng vôùi moät
saùt-na, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, nghóa laø hieän Ñaúng giaùc:
Ñaây laø Thaùnh ñeá khoå, ñaây laø Thaùnh ñeá taäp, ñaây laø Thaùnh ñeá dieät, ñaây
laø Thaùnh ñeá ñaïo, hoaøn toaøn khoâng sôû höõu, thaønh töïu möôøi löïc, boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuûa Phaät... voâ bieân coâng ñöùc, an laäp
ba nhoùm höõu tình sai bieät, tuøy theo caên cô cuûa hoï maø duøng phöông
tieän chæ daïy daãn daét khieán hoï ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø thaéng.
–Baïch Theá Toân, laøm sao Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù theå
duøng khoâng taùnh laøm töï taùnh ñeå phaùt khôûi boán Tónh löï, phaùt khôûi naêm
pheùp thaàn thoâng, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät? Coù theå duøng
khoâng taùnh laøm töï taùnh an laäp höõu tình thaønh ba nhoùm, xong, tuøy theo
caên cô cuûa hoï maø duøng phöông tieän chæ daïy daãn daét, khieán ñaït ñöôïc
lôïi ích an laïc thuø thaéng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu caùc phaùp duïc, aùc, baát thieän coù chuùt töï
taùnh, hoaëc laáy taùnh khaùc laøm töï taùnh, thì khi xöa Ta tu haønh haïnh Boà-
taùt, chaúng neân thoâng ñaït taát caû caùc phaùp duïc aùc, baát thieän ñeàu laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh, xong, môùi coù theå nhaäp Sô thieàn vaø an truù troïn
veïn, coù theå nhaäp ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn, an truù troïn veïn. Vì caùc
phaùp duïc aùc, baát thieän khoâng coù töï taùnh, tha taùnh, chæ laáy khoâng taùnh
laøm töï taùnh, neân khi xöa Ta tu haønh haïnh Boà-taùt, thoâng ñaït caùc phaùp
duïc aùc, baát thieän ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh roài, coù theå xa lìa caùc
phaùp duïc aùc, baát thieän, coù taàm coù töù, ly sinh hyû laïc, nhaäp Sô thieàn, an
truù troïn veïn; taàm töù tòch tónh, trong taâm thanh tònh bình ñaúng, taâm taùnh
chuyeân nhaát, khoâng taàm khoâng töù, ñònh sinh hyû laïc, nhaäp ñeä Nhò thieàn,
an truù troïn veïn; ly hyû truï xaû, chaùnh nieäm chaùnh tri, thaân thoï laïc, Phaät
daïy neân xaû, nhaäp ñeä Tam thieàn, an truù troïn veïn; ñoaïn laïc döùt khoå,
möøng lo tan bieán, chaúng khoå chaúng laïc, xaû nieäm thanh tònh, nhaäp ñeä
Töù thieàn, an truù troïn veïn.
Naøy Thieän Hieän, neáu caùc thaàn thoâng coù chuùt töï taùnh hoaëc tha
taùnh laøm töï taùnh thì khi xöa Ta tu haønh haïnh Boà-taùt chaúng neân thoâng
ñaït taát caû thaàn thoâng ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, roài phaùt khôûi caùc
loaïi thaàn thoâng töï taïi. Vì caùc thaàn thoâng khoâng coù töï taùnh, tha taùnh, chæ
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân khi xöa, Ta tu haønh haïnh Boà-taùt, thoâng
ñaït thaàn thoâng ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh roài, coù theå khieán taâm
phaùt khôûi Thaàn caûnh trí chöùng thoâng, cuõng khieán taâm phaùt khôûi Thieân
nhó, Tha taâm, Tuùc truï, Tuøy nieäm, Thieân nhaõn trí chöùng thoâng, ñoái vôùi
caùc caûnh giôùi luoân töï taïi voâ ngaïi.
Naøy Thieän Hieän, neáu quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät coù
chuùt töï taùnh hoaëc tha taùnh laøm töï taùnh, thì khi xöa Ta tu haønh haïnh
www.daitangkinh.org
Boà-taùt chaúng neân thoâng ñaït taát caû thaàn thoâng ñeàu laáy khoâng taùnh laøm
töï taùnh roài chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät khoâng coù töï taùnh, tha taùnh, chæ laáy khoâng taùnh
laøm töï taùnh neân khi xöa Ta tu haønh haïnh Boà-taùt, thoâng ñaït taát caû thaàn
thoâng ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh roài, coù theå duøng dieäu tueä töông
öng vôùi moät nieäm chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, giaùc ngoä nhö
thaät veà Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo hoaøn toaøn khoâng sôû höõu, thaønh
töïu möôøi löïc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuûa Phaät, vôùi
voâ bieân coâng ñöùc.
Naøy Thieän Hieän, neáu caùc höõu tình coù chuùt töï taùnh hoaëc tha taùnh
laøm töï taùnh thì khi Ta chöùng ñaéc quaû vò Phaät roài, chaúng neân thoâng ñaït
taát caû höõu tình ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, an laäp thaønh ba nhoùm
höõu tình sai bieät. Vì caùc höõu tình khoâng coù töï taùnh, tha taùnh, chæ laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh neân Ta sau khi thaønh Phaät, thoâng ñaït höõu tình
ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, coù theå an laäp thaønh ba nhoùm höõu tình
sai bieät, tuøy theo caên cô cuûa hoï maø duøng phöông tieän chæ daïy, daãn daét,
khieán hoï ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø thaéng.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt nöông vaøo phaùp khoâng taùnh laøm
töï taùnh, khôûi boán Tónh löï, phaùt naêm thaàn thoâng, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, an laäp neân ba nhoùm höõu tình sai bieät, tuøy theo caên cô cuûa
hoï maø duøng phöông tieän chæ daïy daãn daét, khieán hoï ñaït ñöôïc lôïi ích an
laïc, thuø thaéng, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi phaùp khoâng taùnh laøm töï
taùnh, coù vieäc laøm theo thöù baäc, vieäc hoïc theo thöù baäc, vieäc haønh theo
thöù baäc; do vieäc laøm theo thöù baäc, vieäc tu hoïc theo thöù baäc, vieäc haønh
hoùa thöù baäc naøy maø chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt luùc ban ñaàu ñöôïc nghe töø
Phaät Theá Toân, hoaëc ñöôïc nghe töø baäc Ñaïi Boà-taùt ñaõ nhieàu laàn cuùng
döôøng chö Phaät, hoaëc ñöôïc nghe töø baäc Ñoäc giaùc, töø baäc A-la-haùn,
Baát hoaøn, Nhaát lai, Döï löu raèng chö Phaät, Theá Toân laáy khoâng taùnh
laøm töï taùnh, laàn löôït chöùng ñaéc phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân
goïi laø Ñaïi Boà-taùt; taát caû Ñoäc giaùc cuõng laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh,
laàn löôït chöùng ñaéc phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân goïi laø Ñoäc
giaùc; caùc A-la-haùn cuõng laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh laàn löôït chöùng
ñaéc phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân goïi laø A-la-haùn; taát caû
haøng Baát hoaøn, Nhaát lai, Döï löu cuõng laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh laàn
löôït chöùng ñaéc phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân goïi laø Baát hoaøn,
Nhaát lai, Döï löu; caùc baäc Hieàn thieän cuõng laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh, quyeát ñònh tin hieåu phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân goïi laø
baäc Hieàn thieän. Caùc höõu tình khaùc, nôi taát caû haønh, taát caû phaùp ñeàu
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, cho ñeán khoâng coù löôïng nhoû naøo hoaëc
haønh, hoaëc phaùp, nhö ñaàu sôïi loâng, thaät coù töï taùnh ñeå coù theå naém baét
ñöôïc. Ñaïi Boà-taùt aáy laõnh hoäi vieäc naøy roài, suy nghó: Neáu taát caû höõu
tình, nôi taát caû haønh, taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, tin
hieåu, chöùng ñaéc, phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân goïi laø Phaät,
Boà-taùt, Ñoäc giaùc, Thanh vaên, baäc Hieàn thieän, thì Ta ñoái vôùi quaû vò
Giaùc ngoä cao toät hoaëc seõ chöùng ñaéc, hoaëc chaúng chöùng ñaéc; taát caû
höõu tình, taát caû haønh, taát caû phaùp, luoân laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh
neân Ta nhaát ñònh phaùt taâm höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät; ñaéc
Boà-ñeà roài, neáu caùc höõu tình coù ngöôøi haønh höõu töôûng thì duøng
phöông tieän an laäp, khieán truï nôi voâ töôûng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñaõ tö duy roài phaùt taâm höôùng
ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vì nhaèm cöùu ñoä khaép caùc höõu tình neân
laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù baäc;
gioáng nhö caùc Ñaïi Boà-taùt ñôøi quaù khöù ñaõ phaùt taâm höôùng ñeán quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, tröôùc heát laøm vieäc, tu hoïc, haønh hoùa theo thöù baäc
neân chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; Ñaïi Boà-taùt aáy cuõng laïi nhö
vaäy, tröôùc heát neân tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña, keá ñeán neân tu haønh
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï ba-la-maät-ña, sau cuøng neân tu
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi môùi phaùt taâm tu haønh Boá
thí ba-la-maät-ña, neân töï haønh Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi
khaùc haønh Boá thí ba-la-maät-ña; khen ngôïi chæ roõ coâng ñöùc cuûa Boá thí
ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh Boá thí ba-la-maät-ña. Do
nhaân duyeân tu taäp boá thí vieân maõn naøy, ñöôïc sinh vaøo coõi trôøi, ngöôøi,
ñöôïc cuûa caûi danh vò lôùn, thöôøng haønh boá thí, xa lìa taâm keo kieät, tuøy
theo nhu caàu cuûa caùc höõu tình, caàn aên cho aên, caàn uoáng cho uoáng; caàn
y phuïc cho y phuïc; caàn xe cho xe; caàn höông hoa cho höông hoa; caàn
www.daitangkinh.org
chuoãi baùu cho chuoãi baùu; caàn phoøng oác cho phoøng oác; caàn ñoà naèm cho
ñoà naèm; caàn ñeøn ñuoác cho ñeøn ñuoác; caàn cuûa baùu cho cuûa baùu; caàn toâi
tôù cho toâi tôù, tuøy theo nhu caàu veà caùc ñoà duøng khaùc ñeàu caáp cho ñuû
heát. Ñaïi Boà-taùt aáy, do boá thí neân thoï trì giôùi uaån, ñöôïc sinh vaøo coõi trôøi
ngöôøi, laø baäc luoân ñöôïc toân quyù. Do boá thí, trì giôùi neân ñöôïc ñònh uaån;
do thí, giôùi, ñònh neân ñöôïc tueä uaån; do thí, giôùi, ñònh, tueä neân ñöôïc giaûi
thoaùt uaån; do thí, giôùi, ñònh, tueä, giaûi thoaùt neân ñöôïc giaûi thoaùt tri kieán
uaån; do thí, giôùi, ñònh, tueä, giaûi thoaùt, giaûi thoaùt tri kieán uaån vieân maõn
neân vöôït qua caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, höôùng ñeán nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt roài, môùi
coù theå laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình; laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho
caùc höõu tình roài môùi coù theå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài, môùi coù theå chuyeån baùnh xe chaùnh
phaùp. Do chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp neân an laäp höõu tình ôû phaùp cuûa
ba thöøa; höõu tình an truù nôi phaùp cuûa ba thöøa roài thì seõ giaûi thoaùt khoûi
sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do boá thí neân tuy coù theå laøm vieäc
theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù baäc nhö theá,
nhöng quaùn taát caû söï vieäc hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì sao?
Vì töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp laø khoâng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi môùi phaùt taâm tu haønh
Tònh giôùi ba-la-maät-ña, neân töï haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña, cuõng
khuyeân ngöôøi khaùc haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña; khen ngôïi chæ roõ
coâng ñöùc cuûa Tònh giôùi ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh
Tònh giôùi ba-la-maät-ña. Ñaïi Boà-taùt aáy, do nhaân duyeân tu taäp giôùi uaån
thanh tònh naøy, ñöôïc sinh vaøo coõi trôøi, ngöôøi luoân ñöôïc moïi ngöôøi toân
quyù, boá thí cho ngöôøi baàn cuøng caùc thöù cuûa caûi; ñaõ boá thí roài thì an truù
nôi giôùi uaån, ñònh uaån, tueä uaån, giaûi thoaùt uaån, giaûi thoaùt tri kieán uaån.
Do giôùi, ñònh, tueä, giaûi thoaùt, giaûi thoaùt tri kieán uaån ñeàu thanh tònh neân
vöôït qua caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly
sinh cuûa Boà-taùt; nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt roài môùi coù theå
laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình; laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình roài môùi coù theå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; chöùng ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài, môùi coù theå chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp;
do chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp neân an laäp höõu tình nôi phaùp cuûa ba
thöøa; höõu tình an truù nôi phaùp cuûa ba thöøa roài thì seõ giaûi thoaùt khoûi
sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do tònh giôùi neân tuy coù theå laøm
vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù baäc nhö theá,
nhöng quaùn taát caû moïi söï vieäc hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì
sao? Vì töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp laø khoâng.
An nhaãn ba-la-maät-ña, neân töï haønh An nhaãn ba-la-maät-ña, cuõng
khuyeân ngöôøi khaùc haønh An nhaãn ba-la-maät-ña; khen ngôïi chæ roõ
coâng ñöùc cuûa An nhaãn ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh
An nhaãn ba-la-maät-ña. Ñaïi Boà-taùt aáy, khi haønh an nhaãn thöôøng duøng
taøi vaät boá thí cho caùc höõu tình khieán hoï ñeàu ñaày ñuû; ñaõ boá thí roài, an
truù nôi giôùi uaån, an truù nôi an nhaãn, an truù nôi ñònh uaån, tueä uaån, giaûi
thoaùt uaån, giaûi thoaùt tri kieán uaån. Do giôùi, ñònh, tueä, giaûi thoaùt, giaûi
thoaùt tri kieán uaån ñeàu thanh tònh neân vöôït qua caùc baäc Thanh vaên vaø
Ñoäc giaùc, höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt roài môùi coù theå laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem
laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình; laøm nghieâm tònh coõi Phaät,
ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình roài môùi coù theå chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài,
môùi coù theå chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp; do chuyeån baùnh xe chaùnh
phaùp neân an laäp höõu tình nôi phaùp cuûa ba thöøa; höõu tình an truù nôi
phaùp cuûa ba thöøa roài thì seõ giaûi thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-
baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do an nhaãn neân tuy coù theå laøm
nhöng quaùn taát caû moïi söï vieäc hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì
sao? Vì töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp laø khoâng.
Tinh taán ba-la-maät-ña, neân töï ñoái vôùi caùc phaùp thieän, phaùt khôûi
chuyeân caàn Tinh taán ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi khaùc ñoái vôùi
caùc phaùp thieän, phaùt khôûi chuyeân caàn Tinh taán ba-la-maät-ña; khen
ngôïi chæ roõ coâng ñöùc ñoái vôùi caùc phaùp thieän, phaùt khôûi chuyeân caàn
www.daitangkinh.org
Tinh taán ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi ñoái vôùi caùc phaùp
thieän, phaùt khôûi chuyeân caàn Tinh taán ba-la-maät-ña. Ñaïi Boà-taùt aáy khi
haønh tinh taán thöôøng duøng taøi vaät boá thí cho caùc höõu tình khieán hoï ñeàu
ñaày ñuû; ñaõ boá thí roài, an truù nôi giôùi uaån, an truù nôi an nhaãn, an truù nôi
tinh taán, an truù nôi ñònh uaån, tueä uaån, giaûi thoaùt uaån, giaûi thoaùt tri kieán
uaån. Do giôùi, ñònh, tueä, giaûi thoaùt, giaûi thoaùt tri kieán uaån ñeàu thanh
tònh neân vöôït qua caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, höôùng nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt roài môùi coù
theå laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình; laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình ñöôïc vieân maõn roài môùi coù theå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät; chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài, môùi coù theå chuyeån baùnh xe
chaùnh phaùp; do chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp neân an laäp höõu tình nôi
phaùp cuûa ba thöøa; höõu tình an truù nôi phaùp cuûa ba thöøa roài thì seõ giaûi
thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do tinh taán neân tuy coù theå laøm
nhöng quaùn taát caû caùc söï vieäc aáy hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc.
Vì sao? Vì töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp laø khoâng.
Tónh löï ba-la-maät-ña, neân töï nhaäp boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc, cuõng khuyeân ngöôøi khaùc nhaäp boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; khen ngôïi chæ roõ coâng ñöùc cuûa vieäc nhaäp
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, hoan hyû khen ngôïi
ngöôøi nhaäp boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Ñaïi Boà-taùt
aáy an truù nôi boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, thöôøng laáy
taøi vaät boá thí cho caùc höõu tình, khieán hoï ñeàu ñaày ñuû; ñaõ boá thí roài, an
truù nôi giôùi uaån, an truù nôi an nhaãn, an truù nôi tinh taán, an truù nôi
ñònh uaån, tueä uaån, giaûi thoaùt uaån, giaûi thoaùt tri kieán uaån. Do giôùi,
ñònh, tueä, giaûi thoaùt, giaûi thoaùt tri kieán uaån ñeàu thanh tònh neân vöôït
qua caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh
cuûa Boà-taùt; nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt roài môùi coù theå laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình;
tình ñöôïc vieân maõn roài môùi coù theå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät; chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài, môùi coù theå chuyeån baùnh
xe chaùnh phaùp; do chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp neân an laäp höõu tình
nôi phaùp cuûa ba thöøa; höõu tình an truù nôi phaùp cuûa ba thöøa roài thì seõ
giaûi thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do tónh löï neân tuy coù theå laøm
nhöng quaùn taát caû caùc söï vieäc aáy hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc.
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, boá thí cho caùc höõu tình caùc thöù taøi vaät, an truù
nôi giôùi uaån, an truù nôi an nhaãn, an truù nôi tinh taán, an truù nôi ñònh uaån,
tueä uaån, giaûi thoaùt uaån, giaûi thoaùt tri kieán uaån, töï haønh Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân
ngöôøi khaùc haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; khen ngôïi chæ roõ coâng ñöùc cuûa Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi
ngöôøi haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña. Ñaïi Boà-taùt aáy do dieäu löïc töø phöông tieän xaûo cuûa Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân vöôït
qua caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh
cuûa Boà-taùt; nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt roài môùi coù theå laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình;
tình ñöôïc vieân maõn roài, môùi coù theå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät;
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài, môùi coù theå chuyeån baùnh xe
chaùnh phaùp; do chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp neân an laäp höõu tình nôi
phaùp cuûa ba thöøa; höõu tình an truù nôi phaùp cuûa ba thöøa roài thì seõ giaûi
thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do Baùt-nhaõ neân tuy coù theå laøm
nhöng quaùn taát caû moïi söï vieäc aáy hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt nöông vaøo vaø tu haønh saùu
phaùp Ba-la-maät-ña, laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh
hoùa theo thöù baäc.
www.daitangkinh.org
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc
theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù baäc, töø khi môùi phaùt taâm duøng taùc yù
töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí tin hieåu caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh
laøm töï taùnh, tröôùc tieân neân tu tuøy nieäm Phaät, keá ñeán tu tuøy nieäm Phaùp,
tuøy nieäm Taêng, tuøy nieäm Giôùi, roài tu tuøy nieäm Xaû, sau cuøng tu tuøy
nieäm Thieân.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Phaät?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, chaúng neân duøng saéc ñeå tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc,
chaúng neân duøng thoï, töôûng, haønh, thöùc ñeå tö duy veà Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì saéc khoâng coù töï taùnh,
thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng coù töï taùnh; neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì
khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù sôû höõu thì chaúng theå nhôù nghó. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì neáu khoâng nhôù nghó, khoâng tö duy thì ñoù laø tuøy
nieäm Phaät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng neân duøng ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc,
chaúng neân döïa vaøo thaân saéc vaøng roøng tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc, chaúng neân döïa vaøo thaân töôùng luoân coù haøo quang toûa ra
moät taàm ñeå tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, chaúng neân
döïa vaøo taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tö duy veà Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì thaân saéc vaøng roøng
choùi saùng ñeïp ñeõ nhö theá hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
khoâng coù töï taùnh thì khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù sôû höõu thì chaúng
theå nhôù nghó. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì neáu khoâng nhôù nghó, khoâng
tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Phaät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng neân döïa vaøo giôùi uaån maø
tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, chaúng neân döïa vaøo ñònh
uaån, tueä uaån, giaûi thoaùt uaån vaø giaûi thoaùt tri kieán uaån maø tö duy veà
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì caùc uaån
ñoù ñeàu khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì khoâng coù sôû
höõu; neáu khoâng coù sôû höõu thì khoâng theå nhôù nghó. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì neáu khoâng nhôù nghó, khoâng tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Phaät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng neân döïa vaøo naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc, chaúng neân döïa vaøo möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tö duy veà
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc; chaúng neân döïa vaøo ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû maø tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc; chaúng neân
döïa vaøo phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tö duy veà Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc; chaúng neân döïa vaøo trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù sôû
höõu thì chaúng theå nhôù nghó. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì neáu khoâng
nhôù nghó, khoâng tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Phaät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt chaúng neân döïa vaøo phaùp duyeân
khôûi ñeå tö duy veà Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì phaùp duyeân khôûi hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp
tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Phaät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
neân tu tuøy nieäm Phaät nhö theá. Neáu tu tuøy nieäm Phaät nhö theá thì ñoù laø
Ñaïi Boà-taùt laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo
thöù baäc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc
theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù baäc nhö theá thì coù theå laøm vieân maõn
boán Nieäm truï, cuõng coù theå laøm vieân maõn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; coù theå
laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng coù theå laøm vieân maõn
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; coù theå laøm vieân maõn sô
tónh löï, cuõng coù theå laøm vieân maõn ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù tónh löï; coù
theå laøm vieân maõn Töø voâ löôïng, cuõng coù theå laøm vieân maõn Bi, Hyû, Xaû
voâ löôïng; coù theå laøm vieân maõn ñònh Khoâng voâ bieân xöù, cuõng coù theå
laøm vieân maõn ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi
töôûng xöù; coù theå laøm vieân maõn taùm Giaûi thoaùt, cuõng coù theå laøm vieân
maõn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; coù theå laøm vieân
maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng coù theå laøm vieân maõn taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni; coù theå laøm vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng coù
www.daitangkinh.org
theå laøm vieân maõn Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña; coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong, cuõng coù theå
laøm vieân maõn phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh; coù theå laøm vieân maõn chaân nhö, cuõng coù theå laøm vieân maõn
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; coù theå laøm vieân maõn naêm loaïi
maét, cuõng coù theå laøm vieân maõn saùu pheùp thaàn thoâng; coù theå laøm vieân
maõn möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng coù theå laøm vieân maõn boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; coù theå laøm
vieân maõn ñaïi Töø, cuõng coù theå laøm vieân maõn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; coù
theå laøm vieân maõn phaùp khoâng queân maát, cuõng coù theå laøm vieân maõn
taùnh luoân luoân xaû; coù theå laøm vieân maõn trí Nhaát thieát, cuõng coù theå laøm
vieân maõn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Do ñoù, chöùng ñaéc trí Nhaát
thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì duøng phöông tieän thieän xaûo
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân bieát taát caû phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh;
trong aáy khoâng coù töôûng, cuõng khoâng khoâng coù töôûng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neân tu tuøy nieäm Phaät nhö theá, nghóa
laø trong ñoù haõy khoâng coøn chuùt nhôù nghó, huoáng laø coù nhôù nghó veà
Phaät!


QUYEÅN 373
Phaåm 65: TAM TIEÄM (2)
Theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Phaùp?

ña, chaúng neân tö duy veà phaùp thieän, chaúng neân tö duy veà phaùp baát
thieän, chaúng neân tö duy veà phaùp voâ kyù, chaúng neân tö duy veà phaùp
theá gian, chaúng neân tö duy veà phaùp xuaát theá gian, chaúng neân tö duy
veà phaùp coù aùi nhieãm, chaúng neân tö duy veà phaùp khoâng aùi nhieãm,
chaúng neân tö duy veà phaùp coù tranh caõi, chaúng neân tö duy veà phaùp
Thaùnh, chaúng neân tö duy veà phaùp chaúng phaûi Thaùnh, chaúng neân tö
duy veà phaùp höõu laäu, chaúng neân tö duy veà phaùp voâ laäu, chaúng neân tö
duy veà phaùp thuoäc Duïc giôùi, chaúng neân tö duy veà phaùp Saéc giôùi,
chaúng neân tö duy veà phaùp thuoäc Voâ saéc giôùi, chaúng neân tö duy veà
phaùp coù ñoïa, chaúng neân tö duy veà phaùp khoâng ñoïa, chaúng neân tö duy
veà phaùp höõu vi, chaúng neân tö duy veà phaùp voâ vi. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù
töï taùnh thì khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù sôû höõu thì chaúng theå nhôù
nghó, khoâng tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Phaùp?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân
tu tuøy nieäm Phaùp nhö theá. Neáu tu tuøy nieäm Phaùp nhö theá thì ñoù laø Ñaïi
Boà-taùt laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù
baäc nhö theá thì coù theå laøm vieân maõn boán Nieäm truï, cuõng coù theå laøm
vieân maõn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; coù theå laøm vieân maõn phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; coù theå laøm vieân maõn boán Tónh löï, cuõng coù theå laøm
vieân maõn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; coù theå laøm vieân maõn taùm
Giaûi thoaùt, cuõng coù theå laøm vieân maõn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
www.daitangkinh.org
möôøi Bieán xöù; coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
cuõng coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; coù theå laøm vieân
maõn Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng coù theå laøm vieân maõn Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; coù theå laøm vieân maõn
phaùp khoâng beân trong, cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; coù theå laøm vieân maõn chaân nhö, cuõng
coù theå laøm vieân maõn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; coù theå laøm vieân
maõn naêm loaïi maét, cuõng coù theå laøm vieân maõn saùu pheùp thaàn thoâng; coù
theå laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng coù theå laøm vieân maõn boán
coäng; coù theå laøm vieân maõn ñaïi Töø, cuõng coù theå laøm vieân maõn ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng queân maát, cuõng coù
theå laøm vieân maõn taùnh luoân luoân xaû; coù theå laøm vieân maõn trí Nhaát
thieát, cuõng coù theå laøm vieân maõn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Do
ñoù, chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì duøng dieäu löïc töø phöông tieän
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân bieát taát caû phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh;
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Phaùp nhö theá, nghóa laø
trong ñoù, haõy khoâng coøn chuùt nghó nhôù huoáng laø coù nhôù nghó veà Phaùp!
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Taêng?
ña chaúng nghó theá naøy: “Chuùng ñeä töû Phaät, ñaày ñuû giôùi uaån, ñònh uaån,
tueä uaån, giaûi thoaùt uaån, giaûi thoaùt tri kieán uaån caû ñeán Boå-ñaëc-giaø-la
cuûa boán höôùng boán quaû theo moät soá boä phaùi, taát caû ñeàu laø khoâng taùnh,
roõ raøng ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Do nhaân duyeân aáy, chaúng neân
tö duy.” Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chuùng ñeä töû Phaät, ñeàu khoâng coù
töï taùnh. Neáu phaùp khoâng coù töï taùnh thì khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù
sôû höõu thì khoâng theå nhôù nghó. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì neáu khoâng
nhôù nghó, khoâng tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Taêng.
neân tu tuøy nieäm Taêng nhö theá. Neáu tu tuøy nieäm Taêng nhö theá thì ñoù laø
thöù baäc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi laøm vieäc theo thöù baäc, tu
hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù baäc nhö theá, thì coù theå laøm vieân
maõn boán Nieäm truï, cuõng coù theå laøm vieân maõn boán Chaùnh ñoaïn, boán
ñaïo; coù theå laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng coù theå
laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; coù theå laøm
vieân maõn boán Tónh löï, cuõng coù theå laøm vieân maõn boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; coù theå laøm vieân maõn taùm Giaûi thoaùt, cuõng coù theå laøm
vieân maõn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; coù theå laøm
vieân maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng coù theå laøm vieân maõn
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; coù theå laøm vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña,
cuõng coù theå laøm vieân maõn Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña; coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong, cuõng
coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
khoâng taùnh töï taùnh; coù theå laøm vieân maõn chaân nhö, cuõng coù theå laøm
vieân maõn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; coù theå laøm vieân maõn
naêm loaïi maét, cuõng coù theå laøm vieân maõn saùu pheùp thaàn thoâng; coù theå
laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng coù theå laøm vieân maõn boán
www.daitangkinh.org
thieát, cuõng coù theå laøm vieân maõn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
Do ñoù, chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì duøng dieäu löïc töø phöông tieän
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, neân bieát taát caû phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh;
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Taêng nhö theá, nghóa laø
trong ñoù haõy khoâng coøn moät nieäm nhoû naøo, huoáng laø coù nieäm veà
Taêng!
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Giôùi?
ña, töø luùc môùi phaùt taâm cho ñeán khi an toïa nôi toøa Boà-ñeà nhieäm maàu,
thöôøng truï nôi tònh giôùi khoâng thieáu soùt, khoâng giaùn ñoaïn, khoâng tyø
veát, khoâng nhieãm oâ, khoâng coù söï chaáp tröôùc, xöùng ñaùng thoï nhaän söï
cuùng döôøng, ñöôïc ngöôøi trí khen ngôïi laø heát söùc kheùo leùo thoï trì hoaøn
toaøn roát raùo, tuøy thuaän ñònh thuø thaéng tö duy veà giôùi naøy, laáy khoâng
taùnh laøm töï taùnh. Do nhaân duyeân aáy, chaúng neân tö duy. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì tònh giôùi nhö theá laø hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh. Neáu
phaùp khoâng coù töï taùnh thì khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù sôû höõu thì
chaúng theå nhôù nghó. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì neáu khoâng nhôù nghó,
khoâng tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Giôùi.
neân tu tuøy nieäm Giôùi nhö theá. Neáu tu tuøy nieäm Giôùi nhö theá thì ñoù laø
thöù baäc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi laøm vieäc theo thöù baäc, haønh
trì theo thöù baäc nhö theá, thì coù theå laøm vieân maõn boán Nieäm truï, cuõng
coù theå laøm vieân maõn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; coù theå laøm vieân maõn phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän; coù theå laøm vieân maõn boán Tónh löï, cuõng coù theå
laøm vieân maõn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; coù theå laøm vieân maõn
taùm Giaûi thoaùt, cuõng coù theå laøm vieân maõn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, cuõng coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; coù theå laøm
vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng coù theå laøm vieân maõn Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; coù theå laøm vieân
maõn phaùp khoâng beân trong, cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; coù theå laøm vieân maõn chaân
nhö, cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; coù
theå laøm vieân maõn naêm loaïi maét, cuõng coù theå laøm vieân maõn saùu pheùp
thaàn thoâng; coù theå laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng coù theå laøm
vieân maõn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng; coù theå laøm vieân maõn ñaïi Töø, cuõng coù theå laøm vieân
maõn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng queân
maát, cuõng coù theå laøm vieân maõn taùnh luoân luoân xaû; coù theå laøm vieân
maõn trí Nhaát thieát, cuõng coù theå laøm vieân maõn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng. Do ñoù, chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh, neân bieát taát caû phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh;
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Giôùi nhö theá, nghóa laø
trong ñoù khoâng coøn moät chuùt nieäm, huoáng laø coù nieäm veà Giôùi!
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Xaû?
ña do dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, neân tu tuøy
nieäm Xaû; hoaëc xaû taøi vaät, hoaëc xaû phaùp ñeàu chaúng khôûi taâm laø ta cho,
ta chaúng cho; ta xaû, ta chaúng xaû; hoaëc xaû boû caùc chi theå nôi thaân töôùng
cuõng chaúng khôûi taâm laø ta cho, ta chaúng cho; ta xaû, ta chaúng xaû; cuõng
chaúng tö duy veà vaät ñaõ xaû, ñaõ cho vaø phöôùc cuûa söï xaû cho ñoù. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh; neáu khoâng
www.daitangkinh.org
coù töï taùnh thì khoâng coù sôû höõu; neáu khoâng coù sôû höõu thì chaúng theå nhôù
nghó. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì neáu khoâng nhôù nghó, khoâng tö duy
thì ñoù laø tuøy nieäm Xaû.
neân tu tuøy nieäm Xaû nhö theá. Neáu tu tuøy nieäm Xaû nhö theá thì ñoù laø Ñaïi
Boà-taùt laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù
baäc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do dieäu löïc töø phöông tieän laáy
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Xaû nhö theá, nghóa laø
trong ñoù khoâng coøn moät chuùt nieäm naøo, huoáng laø coù nieäm veà Xaû!
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Thieân?
ña do dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, neân tu tuøy
nieäm Thieân, quaùn veà quaû Döï löu... tuy sinh vaøo chuùng trôøi Töù ñaïi
vöông, hoaëc trôøi Ba möôi ba, trôøi Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-ña, trôøi Laïc bieán
hoùa, trôøi Tha hoùa töï taïi, nhöng chaúng theå naém baét ñöôïc, neân chaúng tö
duy; quaùn veà quaû Baát hoaøn... tuy sinh nôi coõi trôøi thuoäc Saéc giôùi, Voâ
saéc giôùi, nhöng chaúng theå naém baét ñöôïc, neân chaúng tö duy. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì caùc coõi trôøi nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh. Neáu
tö duy thì ñoù laø tuøy nieäm Thieân.
neân tu tuøy nieäm Thieân nhö theá. Neáu tu tuøy nieäm Thieân nhö theá thì ñoù
laø Ñaïi Boà-taùt laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa
theo thöù baäc.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do dieäu löïc töø phöông tieän laáy
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu tuøy nieäm Thieân nhö theá, nghóa
laø trong ñoù khoâng coøn moät chuùt nieäm nhoû, huoáng laø coù nieäm veà
Thieän!
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt ñaõ tu haønh theo saùu phaùp tuøy
nieäm laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo thöù
baäc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, vì muoán laøm vieân maõn söï laøm vieäc theo thöù baäc, söï tu hoïc theo
thöù baäc, söï haønh hoùa theo thöù baäc, nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc phaùp khoâng beân trong, neân hoïc phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; nhôø dieäu löïc töø
phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc chaân nhö, neân hoïc
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc boán Nieäm truï, neân hoïc boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh
neân hoïc Thaùnh ñeá khoå, neân hoïc Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; nhôø dieäu
löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc boán Tónh löï,
neân hoïc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; nhôø dieäu löïc töø phöông tieän
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc taùm Giaûi thoaùt, neân hoïc taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; nhôø dieäu löïc töø phöông
tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
neân hoïc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; nhôø dieäu löïc töø
phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc Boá thí ba-la-maät-ña,
neân hoïc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ phöông tieän
thieän xaûo, nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña; nhôø dieäu löïc töø phöông tieän
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc baäc Cöïc hyû, neân hoïc baäc Ly caáu,
baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn,
baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; nhôø dieäu
löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc naêm loaïi maét,
neân hoïc saùu pheùp thaàn thoâng; nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng
taùnh laøm töï taùnh neân hoïc möôøi löïc cuûa Phaät, neân hoïc boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; nhôø
dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc ñaïi Töø,
neân hoïc ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc phaùp khoâng queân maát, neân hoïc taùnh
luoân luoân xaû; nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh
www.daitangkinh.org
neân hoïc trí Nhaát thieát, neân hoïc trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng;
nhôø dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, neân hoïc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; nhôø
dieäu löïc töø phöông tieän laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh neân hoïc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu hoïc ñaïo Boà-taùt nhö theá,
nhaän bieát taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; trong ñoù,
khoâng coøn coù moät nieäm nhoû coù theå naém baét ñöôïc huoáng laø coù nieäm
veà saéc, nieäm veà thoï, töôûng, haønh, thöùc; huoáng laø coù nieäm veà nhaõn
xöù, nieäm veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; huoáng laø coù nieäm veà saéc xöù,
nieäm veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; huoáng laø coù nieäm veà nhaõn
giôùi, nieäm veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; huoáng laø coù nieäm veà saéc
giôùi, nieäm veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; huoáng laø coù nieäm veà
nhaõn thöùc giôùi, nieäm veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; huoáng laø coù
nieäm veà nhaõn xuùc, nieäm veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; huoáng laø coù
nieäm veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, nieäm veà caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; huoáng laø coù nieäm veà ñòa
giôùi, nieäm veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; huoáng laø coù nieäm
veà nhaân duyeân, nieäm veà ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân; huoáng laø coù nieäm veà voâ minh, nieäm veà haønh, thöùc,
naõo; huoáng laø coù nieäm veà Boá thí ba-la-maät-ña, nieäm veà Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; huoáng laø coù nieäm veà
phaùp khoâng beân trong, nieäm veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; huoáng laø coù nieäm veà boán Nieäm truï, nieäm
veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; huoáng laø coù nieäm veà Thaùnh ñeá khoå, nieäm
veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; huoáng laø coù nieäm veà boán Tónh löï, nieäm
veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; huoáng laø coù nieäm veà taùm Giaûi
thoaùt, nieäm veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
huoáng laø coù nieäm veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, nieäm veà taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni; huoáng laø coù nieäm veà phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, nieäm veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; huoáng laø
coù nieäm veà baäc Cöïc hyû, nieäm veà baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; huoáng laø coù nieäm veà naêm loaïi
maét, nieäm veà saùu pheùp thaàn thoâng; huoáng laø coù nieäm veà möôøi löïc cuûa
Phaät, nieäm veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng; huoáng laø coù nieäm veà ñaïi Töø, nieäm veà ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; huoáng laø coù nieäm veà phaùp khoâng queân maát, nieäm veà
taùnh luoân luoân xaû; huoáng laø coù nieäm veà trí Nhaát thieát, nieäm veà trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; huoáng laø coù nieäm veà quaû Döï löu, nieäm veà
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; huoáng laø coù nieäm
veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, nieäm veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät.
Caùc nieäm vaø phaùp laø ñoái töôïng ñöôïc nieäm nhö theá, neáu coù moät
chuùt coù thaät, thì ñoù laø ñieàu khoâng coù.
nhö theá, tuy laøm vieäc theo thöù baäc, tu hoïc theo thöù baäc, haønh hoùa theo
thöù baäc, nhöng ôû trong aáy taát caû moïi sôû höõu nôi ñoái töôïng laøm vieäc, tu
hoïc, haønh hoùa cuûa taâm ñeàu chaúng chuyeån bieán, vì taát caû phaùp ñeàu laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh thì ñaùng leõ khoâng coù saéc, cuõng khoâng coù thoï, töôûng, haønh, thöùc;
ñaùng leõ khoâng coù nhaõn xöù, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù;
ñaùng leõ khoâng coù saéc xöù, cuõng khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù; ñaùng leõ khoâng coù nhaõn giôùi, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi; ñaùng leõ khoâng coù saéc giôùi, cuõng khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi; ñaùng leõ khoâng coù nhaõn thöùc giôùi, cuõng khoâng coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi; ñaùng leõ khoâng coù nhaõn xuùc, cuõng khoâng coù
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; ñaùng leõ khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, cuõng khoâng coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra; ñaùng leõ khoâng coù ñòa giôùi, cuõng khoâng coù thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; ñaùng leõ khoâng coù nhaân duyeân, cuõng
www.daitangkinh.org
khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân;
ñaùng leõ khoâng coù voâ minh, cuõng khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; ñaùng leõ
khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng khoâng coù Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; ñaùng leõ khoâng coù phaùp
khoâng beân trong, cuõng khoâng coù phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; ñaùng leõ khoâng coù boán Nieäm truï, cuõng
khoâng coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ñaùng leõ khoâng coù Thaùnh ñeá khoå,
cuõng khoâng coù Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; ñaùng leõ khoâng coù boán Tónh
löï, cuõng khoâng coù boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; ñaùng leõ khoâng coù
taùm Giaûi thoaùt, cuõng khoâng coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; ñaùng leõ khoâng coù taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng khoâng
coù taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; ñaùng leõ khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän;
ñaùng leõ khoâng coù baäc Cöïc hyû, cuõng khoâng coù baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; ñaùng leõ khoâng coù
naêm loaïi maét, cuõng khoâng coù saùu pheùp thaàn thoâng; ñaùng leõ khoâng coù
möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng khoâng coù boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; ñaùng leõ khoâng coù ñaïi
Töø, cuõng khoâng coù ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; ñaùng leõ khoâng coù phaùp
khoâng queân maát, cuõng khoâng coù taùnh luoân luoân xaû; ñaùng leõ khoâng coù
trí Nhaát thieát, cuõng khoâng coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; ñaùng
leõ khoâng coù quaû Döï löu, cuõng khoâng coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; ñaùng leõ khoâng coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cuõng
khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät; ñaùng leõ khoâng coù
Phaät, cuõng khoâng coù Phaùp, Taêng; ñaùng leõ khoâng coù ñaïo, cuõng khoâng
coù quaû; ñaùng leõ khoâng coù taïp nhieãm, cuõng khoâng coù thanh tònh; ñaùng
leõ khoâng coù haønh, cuõng khoâng coù ñaéc; khoâng coù hieän quaùn, cho ñeán
taát caû caùc phaùp ñaùng leõ cuõng ñeàu khoâng coù?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? ÔÛ trong taát caû phaùp laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh, thì taùnh höõu vaø taùnh voâ coù theå naém baét ñöôïc
chaêng?
Thieän Hieän baïch:
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! ÔÛ trong taát caû
phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, thì taùnh coù, taùnh khoâng ñeàu chaúng
theå naém baét ñöôïc.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu ôû trong taát caû phaùp laáy khoâng taùnh laøm
töï taùnh, thì taùnh coù, taùnh khoâng ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, thì taïi
sao nay oâng coù theå ñaët caâu hoûi, laø neáu taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng
taùnh laøm töï taùnh thì ñaùng leõ khoâng coù saéc, cuõng khoâng coù thoï, töôûng,
haønh, thöùc; ñaùng leõ khoâng coù nhaõn xöù, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù; ñaùng leõ khoâng coù saéc xöù, cuõng khoâng coù thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù; ñaùng leõ khoâng coù nhaõn giôùi, cuõng khoâng coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi; ñaùng leõ khoâng coù saéc giôùi, cuõng khoâng coù thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; ñaùng leõ khoâng coù nhaõn thöùc giôùi, cuõng
khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; ñaùng leõ khoâng coù nhaõn xuùc,
cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; ñaùng leõ khoâng coù caùc thoï
do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng khoâng coù caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; ñaùng leõ khoâng coù ñòa giôùi, cuõng
khoâng coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; ñaùng leõ khoâng coù nhaân
duyeân, cuõng khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân; ñaùng leõ khoâng coù voâ minh, cuõng khoâng coù haønh, thöùc,
naõo; ñaùng leõ khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng khoâng coù Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; ñaùng leõ khoâng coù
phaùp khoâng beân trong, cuõng khoâng coù phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
www.daitangkinh.org
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; ñaùng leõ khoâng coù boán Nieäm
truï, cuõng khoâng coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ñaùng leõ khoâng coù Thaùnh
ñeá khoå, cuõng khoâng coù Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; ñaùng leõ khoâng coù
boán Tónh löï, cuõng khoâng coù boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; ñaùng leõ
khoâng coù taùm Giaûi thoaùt, cuõng khoâng coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; ñaùng leõ khoâng coù taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, cuõng khoâng coù taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; ñaùng leõ khoâng coù phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; ñaùng leõ khoâng coù baäc Cöïc hyû, cuõng khoâng coù baäc Ly
caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän
tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân;
ñaùng leõ khoâng coù naêm loaïi maét, cuõng khoâng coù saùu pheùp thaàn thoâng;
ñaùng leõ khoâng coù möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng khoâng coù boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; ñaùng
leõ khoâng coù ñaïi Töø, cuõng khoâng coù ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; ñaùng leõ
khoâng coù phaùp khoâng queân maát, cuõng khoâng coù taùnh luoân luoân xaû;
ñaùng leõ khoâng coù trí Nhaát thieát, cuõng khoâng coù trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; ñaùng leõ khoâng coù quaû Döï löu, cuõng khoâng coù quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; ñaùng leõ khoâng coù taát
caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cuõng khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät; ñaùng leõ khoâng coù Phaät, cuõng khoâng coù Phaùp, Taêng; ñaùng leõ
khoâng coù ñaïo, cuõng khoâng coù quaû; ñaùng leõ khoâng coù taïp nhieãm, cuõng
khoâng coù thanh tònh; ñaùng leõ khoâng coù haønh, cuõng khoâng coù ñaéc;
khoâng coù hieän quaùn, cho ñeán taát caû caùc phaùp ñaùng leõ ñeàu laø khoâng
coù?
–Baïch Theá Toân, ñoái vôùi caùc phaùp aáy, con khoâng heà nghi hoaëc,
nhöng vaøo ñôøi töông lai, coù caùc Bí-soâ... hoaëc caàu Thanh vaên thöøa,
hoaëc caàu Ñoäc giaùc thöøa, hoaëc caàu Ñaïi Boà-taùt thöøa, hoï seõ noùi theá naøy:
“Phaät daïy taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh. Neáu taát caû
phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh thì ai nhieãm, ai nhieãm tònh, ai bò
troùi buoäc, ai ñöôïc giaûi thoaùt?” Vì ñoái vôùi nhieãm oâ, thanh tònh, troùi
buoäc, giaûi thoaùt hoï chaúng hieåu roõ, neân phaù giôùi, phaù kieán, phaù oai
nghi, phaù tònh maïng; do phaù giôùi, kieán, oai nghi, tònh maïng neân bò ñoïa
vaøo caùc neûo ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi phaûi chòu caùc khoå döõ doäi,
maõi luaân hoài trong sinh töû, khoù ñöôïc giaûi thoaùt. Con quaùn veà ñôøi vò lai
seõ coù söï vieäc ñaùng kinh sôï nhö theá, neân hoûi Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc veà yù nghóa saâu xa nhö vaäy. Nhöng ñoái vôùi ñieàu naøy con khoâng heà
nghi hoaëc.
Phaät daïy:
–Hay thay, hay thay! Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy,
ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Trong taát caû phaùp laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh thì
taùnh coù, taùnh khoâng ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. ÔÛ ñaây chaúng neân
chaáp nôi taùnh coù taùnh khoâng.
Μ
Phaåm 66: KHOÂNG TÖÔÙNG KHOÂNG ÑAÉC (1)

–Neáu taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh thì Ñaïi Boà-taùt
do nhaän thöùc veà nhöõng nghóa naøo maø vì muoán ñem laïi lôïi laïc cho caùc
höõu tình, neân caàu ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh,
neân Ñaïi Boà-taùt vì muoán ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình maø caàu ñaït
ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì caùc loaïi höõu
tình ñuû caû ñoaïn kieán, thöôøng kieán, truï nôi höõu sôû ñaéc, khoù coù theå ñieàu
phuïc, laïi ngu si ñieân ñaûo neân khoù coù theå giaûi thoaùt.
Naøy Thieän Hieän, ngöôøi truï nôi höõu sôû ñaéc, do töôûng chaáp coù sôû
ñaéc neân khoâng ñaéc, khoâng hieän quaùn, cuõng khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä
cao toät.
–Baïch Theá Toân, ngöôøi khoâng coù sôû ñaéc thì coù ñaéc, coù hieän quaùn,
coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu khoâng coù sôû ñaéc töùc laø ñaéc, töùc laø hieän
quaùn, töùc laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät vì chaúng huûy hoaïi phaùp giôùi.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, neáu coù ai ôû trong khoâng sôû ñaéc maø muoán coù sôû
ñaéc, muoán ñöôïc hieän quaùn, muoán ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì neân
bieát keû aáy laø muoán huûy hoaïi phaùp giôùi.
–Baïch Theá Toân, neáu khoâng coù sôû ñaéc töùc laø ñaéc, töùc laø hieän
quaùn, töùc laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì ôû trong caùi khoâng sôû ñaéc,
khoâng coù ñaéc, khoâng coù hieän quaùn, cuõng khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, nhöng taïi sao laïi coù söï ñaéc baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân cuûa Ñaïi Boà-taùt? Taïi
sao coù söï ñaéc Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt? Taïi sao coù söï chöùng
ñaéc thaàn thoâng sinh töø phöôùc baùo? Taïi sao coù söï ñaéc Boá thí, Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña sinh töø quaû baùo? Taïi
sao coù Ñaïi Boà-taùt ñaéc an truù Nhö Lai nôi phaùp ñöôïc sinh töø quaû baùo
nhö theá, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm
tònh coõi Phaät, ôû choã chö Phaät cung kính cuùng döôøng thöùc aên uoáng, y
phuïc, traøng hoa, höông xoa, höông boät, xe coä, chuoãi anh laïc, côø phöôùn,
loïng baùu phoøng xaù, ñoà naèm, nhaïc hay, ñeøn saùng vaø ñuû caùc thöù ñoà duøng
thöôïng dieäu cuûa trôøi, ngöôøi; caên laønh ñaït ñöôïc cho ñeán quaû vò Voâ
thöôïng Chaùnh ñaúng Boà-ñeà, cuøng vôùi voâ taän quaû vò, laàn löôït cho tôùi sau
khi nhaäp Nieát-baøn, Xaù-lôïi vaø caùc ñeä töû vaãn coøn ñöôïc cung kính cuùng
döôøng ñuû thöù, maø dieäu löïc cuûa caên laønh aáy vaãn chöa heát?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp laø khoâng coù sôû ñaéc neân coù söï
chöùng ñaéc baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä,
baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc
Thieän tueä, baäc Phaùp vaân cuûa Ñaïi Boà-taùt; do ñoù, coù söï ñaéc thaàn thoâng
töø phöôùc baùu phaùt sinh, coù söï ñaéc Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña do quaû baùo phaùt sinh; do ñoù coù
Ñaïi Boà-taùt an truù nôi phaùp ñöôïc sinh töø quaû baùo nhö theá, ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ôû choã
caùc Ñöùc Phaät, cung kính cuùng döôøng ñoà aên uoáng, y phuïc, traøng hoa,
caùc thöù höông xoa, höông boät, xe coä, anh laïc, côø phöôùn loïng baùu,
phoøng xaù, ñoø naèm, nhaïc hay, ñeøn saùng vaø caùc thöù ñoà duøng thöôïng
dieäu khaùc cuûa trôøi, ngöôøi, cho ñeán khi ñaït ñöôïc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät, choã caên laønh ñaït ñöôïc cuøng vôùi voâ taän quaû baùo, laàn löôït cho tôùi
sau khi nhaäp Nieát-baøn, Xaù-lôïi vaø caùc ñeä töû vaãn coøn ñöôïc cung kính
cuùng döôøng ñuû thöù maø dieäu löïc cuûa caên laønh vaãn chöa heát.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu khoâng coù sôû ñaéc thì Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø
caùc thaàn thoâng coù gì sai khaùc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñaõ khoâng sôû ñaéc thì Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø caùc thaàn thoâng ñeàu
khoâng sai khaùc. Vì muoán khieán cho keû coù sôû ñaéc kia xa lìa nhieãm,
chaáp neân duøng phöông tieän thuyeát giaûng veà Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø caùc thaàn thoâng coù
töôùng sai bieät.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø khoâng sôû ñaéc thì Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø caùc
thaàn thoâng ñeàu khoâng sai khaùc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
chaúng chaáp tröôùc söï boá thí, ngöôøi boá thí, ngöôøi thoï nhaän vaø vaät boá thí
maø haønh boá thí; chaúng chaáp tröôùc tònh giôùi maø giöõ tònh giôùi, chaúng
chaáp tröôùc an nhaãn maø tu an nhaãn, chaúng chaáp tröôùc tinh taán maø tu
tinh taán; chaúng chaáp tröôùc tónh löï maø tu tónh löï; chaúng chaáp tröôùc Baùt-
nhaõ maø tu Baùt-nhaõ; chaúng chaáp tröôùc thaàn thoâng maø tu thaàn thoâng;
chaúng chaáp tröôùc boán Nieäm truï maø tu boán Nieäm truï; chaúng chaáp tröôùc
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chaúng chaáp
tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng;
chaúng chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng chaáp tröôùc boán Tónh
löï maø tu boán Tónh löï; chaúng chaáp tröôùc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaúng chaáp tröôùc taùm Giaûi
thoaùt maø tu taùm Giaûi thoaùt; chaúng chaáp tröôùc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
www.daitangkinh.org
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; chaúng chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa maø tu taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa; chaúng chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø
tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; chaúng chaáp tröôùc möôøi ñòa Boà-taùt maø tu
möôøi ñòa Boà-taùt; chaúng chaáp tröôùc naêm loaïi maét maø tu naêm loaïi maét;
chaúng chaáp tröôùc saùu pheùp thaàn thoâng maø tu saùu pheùp thaàn thoâng;
chaúng chaáp tröôùc möôøi löïc cuûa Phaät maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; chaúng
chaáp tröôùc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng maø tu boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng; chaúng chaáp tröôùc ñaïi Töø maø tu ñaïi Töø; chaúng chaáp
tröôùc ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; chaúng chaáp
tröôùc phaùp khoâng queân maát maø tu phaùp khoâng queân maát; chaúng chaáp
tröôùc taùnh luoân luoân xaû maø tu taùnh luoân luoân xaû; chaúng chaáp tröôùc trí
Nhaát thieát maø tu trí Nhaát thieát; chaúng chaáp tröôùc trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaúng chaáp
tröôùc höõu tình maø ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình; chaúng
chaáp tröôùc coõi Phaät maø laøm nghieâm tònh coõi Phaät; chaúng chaáp tröôùc taát
caû Phaät phaùp maø chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt neân haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
theo neûo voâ sôû ñaéc nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt coù theå haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña theo neûo voâ sôû ñaéc nhö theá thì taát caû aùc ma vaø quyeán thuoäc cuûa
chuùng ñeàu chaúng theå phaù hoaïi.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña nhaát taâm goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng coù theå goàm
thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn
ñaày ñuû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn
ñaày ñuû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû
khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn
ñaày ñuû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå goàm thaâu,
giöõ gìn ñaày ñuû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng coù theå goàm thaâu,
giöõ gìn ñaày ñuû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; cuõng coù theå goàm thaâu,
giöõ gìn ñaày ñuû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng coù theå
goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só vaø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, vieäc haønh Boá thí ba-la-maät-ña chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc haønh Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng lìa Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn;
vieäc tu boán Tónh löï chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu boán Nieäm truï chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-
www.daitangkinh.org
ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc an truù nôi Thaùnh ñeá khoå chaúng lìa Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn,
vieäc an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu taùm
Giaûi thoaùt chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm
thaâu, giöõ gìn, vieäc tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn.


QUYEÅN 374
Vieäc an truù nôi phaùp khoâng beân trong chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc an
truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
taùnh chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc an truù nôi chaân nhö chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc an
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu möôøi löïc
cuûa Phaät chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu
ñaïi Töø chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû chaúng lìa Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn;
vieäc tu phaùp khoâng queân maát chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø
www.daitangkinh.org
do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu taùnh luoân luoân xaû
thaâu, giöõ gìn; vieäc tu trí Nhaát thieát chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn; vieäc tu ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu laø do Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, vieäc tu taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc
thaâu, giöõ gìn.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, trong khoaûng moät saùt-na taâm coù theå goàm thaâu ñaày ñuû Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; cuõng coù theå
goàm thaâu ñaày ñuû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày
ñuû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù theå goàm
thaâu ñaày ñuû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå goàm
thaâu ñaày ñuû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày
ñuû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû phaùp
khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng coù theå goàm thaâu ñaày ñuû trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng coù theå goàm thaâu
ñaày ñuû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc.
maät-ña, caùc vieäc ñaõ laøm chaúng lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, thöôøng
ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn, neân trong khoaûng moät
saùt-na, taâm coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng coù theå goàm
thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn
ñaày ñuû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn
ñaày ñuû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû
khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn
ñaày ñuû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå goàm thaâu,
giöõ gìn ñaày ñuû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng coù theå goàm thaâu,
giöõ gìn ñaày ñuû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; cuõng coù theå goàm thaâu,
www.daitangkinh.org
giöõ gìn ñaày ñuû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng coù theå
goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; cuõng coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, vieäc haønh Boá thí ba-la-maät-ña vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc haønh Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc tu boán Tónh löï vì ñöôïc
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc tu
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm
thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc tu boán Nieäm truï vì ñöôïc Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc tu boán
taùm chi Thaùnh ñaïo vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn
neân xa lìa hai töôûng; vieäc tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng vì ñöôïc Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc tu
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc an truù nôi Thaùnh
ñeá khoå vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa
hai töôûng, vieäc an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo vì ñöôïc Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc tu taùm Giaûi
thoaùt vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai
töôûng, vieäc tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù vì ñöôïc
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc tu
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm
thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng;
vieäc an truù nôi phaùp khoâng beân trong vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc an truù nôi phaùp khoâng
beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc an truù nôi
chaân nhö vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa
hai töôûng, vieäc an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn vì ñöôïc
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc tu möôøi löïc cuûa Phaät vì
ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng,
vieäc tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn
neân xa lìa hai töôûng; vieäc tu ñaïi Töø vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû
vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng;
vieäc tu phaùp khoâng queân maát vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm
thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc tu taùnh luoân luoân xaû vì ñöôïc
trí Nhaát thieát vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa
lìa hai töôûng, vieäc tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng vì ñöôïc Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng; vieäc neâu
baøy ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
goàm thaâu, giöõ gìn neân xa lìa hai töôûng, vieäc neâu baøy taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc vì ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu, giöõ gìn neân
xa lìa hai töôûng.
maät-ña, tuy haønh Boá thí ba-la-maät-ña maø khoâng coù hai töôûng, tuy
haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø
khoâng coù hai töôûng; tuy tu boán Tónh löï maø khoâng coù hai töôûng, tuy tu
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø khoâng coù hai töôûng; tuy tu boán
Nieäm truï maø khoâng coù hai töôûng, tuy tu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø
www.daitangkinh.org
khoâng coù hai töôûng; tuy tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng maø khoâng coù
hai töôûng, tuy tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø
khoâng coù hai töôûng; tuy an truù nôi Thaùnh ñeá khoå maø khoâng coù hai
töôûng, tuy an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo maø khoâng coù hai töôûng;
tuy tu taùm Giaûi thoaùt maø khoâng coù hai töôûng, tuy tu taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø khoâng coù hai töôûng; tuy tu taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa maø khoâng coù hai töôûng, tuy tu taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni maø khoâng coù hai töôûng; tuy an truù nôi phaùp khoâng beân
trong maø khoâng coù hai töôûng, tuy an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø khoâng coù hai töôûng; tuy
an truù nôi chaân nhö maø khoâng coù hai töôûng, tuy an truù nôi phaùp giôùi,
giôùi chaúng theå nghó baøn maø khoâng coù hai töôûng; tuy tu naêm loaïi maét,
saùu pheùp thaàn thoâng maø khoâng coù hai töôûng; tuy tu möôøi löïc cuûa
Phaät maø khoâng coù hai töôûng, tuy tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø khoâng coù hai
töôûng; tuy tu ñaïi Töø maø khoâng coù hai töôûng, tuy tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû maø khoâng coù hai töôûng; tuy tu phaùp khoâng queân maát maø khoâng
coù hai töôûng, tuy tu taùnh luoân luoân xaû maø khoâng coù hai töôûng; tuy tu
trí Nhaát thieát maø khoâng coù hai töôûng, tuy tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng maø khoâng coù hai töôûng; tuy neâu daãn ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só maø khoâng coù hai töôûng, tuy neâu daãn taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc maø khoâng coù hai töôûng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
vì muoán laøm vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña, neân ngay trong Boá thí ba-
la-maät-ña, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø haønh boá thí;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø haønh
boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng,
Voâ nguyeän maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå,
taäp, dieät, ñaïo maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø haønh boá thí; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong,
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø haønh boá thí;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø
haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø haønh boá thí; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc maø haønh boá thí. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
vì muoán laøm vieân maõn Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña neân ngay trong Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø haønh Tònh
giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán
www.daitangkinh.org
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo
maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø
haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø haønh Tònh
giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc
cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø haønh
Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø haønh Tònh giôùi cho ñeán
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø haønh Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña. Do nhaân duyeân aáy, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn boán Tónh löï neân ngay trong boán Tónh löï, goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña maø tu boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu boán Tónh löï; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu boán
Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän maø tu boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh
ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu
boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
khoâng taùnh töï taùnh maø tu boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân
taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi
hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu boán Tónh löï; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu boán Tónh löï;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu boán
Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu
boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû maø tu boán Tónh löï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu boán Tónh löï; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc maø tu boán Tónh löï. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù
hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc neân ngay trong
www.daitangkinh.org
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm thaâu, giöõ
thuoäc maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Do nhaân duyeân ñoù, maø
khoâng coù hai töôûng.

vì muoán laøm vieân maõn boán Nieäm truï neân ngay trong boán Nieäm truï,
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu boán Nieäm truï; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu boán Nieäm
truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå,
taäp, dieät, ñaïo maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu boán Nieäm
truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp
töï taùnh maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu boán Nieäm truï; goàm
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu boán Nieäm truï;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu boán
Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân
luoân xaû maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu boán Nieäm truï; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc
maø tu boán Nieäm truï. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
www.daitangkinh.org
vì muoán laøm vieân maõn boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo
neân ngay trong boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, goàm
nhaõ ba-la-maät-ña maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu boán Chaùnh
ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi,
giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu boán Chaùnh ñoaïn
cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng neân ngay trong
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm
la-ni maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp
töï taùnh maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi
löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm
www.daitangkinh.org
thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän neân
ngay trong phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán
Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong,
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp
thaàn thoâng maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai
töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn Thaùnh ñeá khoå neân ngay trong Thaùnh ñeá khoå,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø an truù nôi Thaùnh ñeá
khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø an truù
nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm
la-ni maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng
taùnh maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö,
www.daitangkinh.org
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu
maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo neân ngay trong Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø an truù nôi Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm
la-ni maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
töï taùnh maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø an truù nôi Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø an truù nôi
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø
an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø an truù nôi
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn taùm Giaûi thoaùt neân ngay trong taùm Giaûi thoaùt,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu taùm Giaûi thoaùt;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu taùm
Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn
maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
taùnh töï taùnh maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu taùm Giaûi thoaùt;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu taùm Giaûi
thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu
taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu taùm Giaûi thoaùt; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc maø tu taùm Giaûi thoaùt. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai
töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
neân ngay trong taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, goàm
nhaõ ba-la-maät-ña maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå,
taäp, dieät, ñaïo maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû
maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai
töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa neân ngay trong
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp
www.daitangkinh.org
moân Ñaø-la-ni maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
taùnh töï taùnh maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp
thaàn thoâng maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.


QUYEÅN 375

vì muoán laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni neân ngay trong taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-
ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng,
Voâ nguyeän maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm
möôøi Bieán xöù maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân
taùnh maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân
hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-
www.daitangkinh.org
la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø
tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa
Phaät baát coäng maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø
tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát,
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni. Do nhaân duyeân
ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong neân ngay trong phaùp
khoâng beân trong, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø an truù nôi phaùp khoâng
beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø an truù nôi phaùp
khoâng beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø an truù nôi
phaùp khoâng beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø an truù nôi phaùp khoâng
beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong; goàm
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø an truù nôi phaùp khoâng
beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh,
taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly
sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø an truù nôi phaùp
khoâng beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong;
an truù nôi phaùp khoâng beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø an truù nôi phaùp khoâng
beân trong; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong. Do
nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
khoâng taùnh töï taùnh neân ngay trong phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø an truù nôi
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø
an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
maø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh
töï taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän maø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå,
taäp, dieät, ñaïo maø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp
www.daitangkinh.org
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø an truù nôi phaùp
khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
töï taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø an truù nôi phaùp
khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø an
truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø
an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø an truù
nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø an truù nôi
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø an
truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng maø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø an truù nôi phaùp khoâng
beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Do nhaân duyeân
ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn chaân nhö neân ngay trong chaân nhö, goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø an truù nôi chaân nhö; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø an truù
nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø an truù nôi chaân nhö;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø an truù nôi chaân nhö; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn
maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø an truù nôi chaân nhö; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø an
truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø an truù nôi chaân nhö; goàm thaâu, giöõ gìn
maø an truù nôi chaân nhö. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
www.daitangkinh.org
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn neân
ngay trong phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, goàm
nhaõ ba-la-maät-ña maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå
nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø an truù
nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn;
moân Ñaø-la-ni maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå
nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø an truù nôi phaùp
giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø an truù nôi phaùp giôùi
cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm
loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh
giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät,
baát coäng maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø an
truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø an truù nôi
phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø an truù nôi
phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn
maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn. Do
vì muoán laøm vieân maõn naêm loaïi maét neân ngay trong naêm loaïi maét,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu naêm loaïi maét;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu
naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn
maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng
caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu naêm loaïi
maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø
tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán
www.daitangkinh.org
coäng maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng
queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu naêm loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu naêm
loaïi maét; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu naêm loaïi maét. Do nhaân duyeân ñoù,
maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn saùu pheùp thaàn thoâng neân ngay trong saùu pheùp
thaàn thoâng, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm
tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu saùu pheùp
thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø
tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu saùu pheùp thaàn
thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu saùu
pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp
thaàn thoâng maø tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu saùu pheùp thaàn thoâng;
tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu saùu pheùp thaàn thoâng; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc maø tu saùu pheùp thaàn thoâng. Do nhaân duyeân ñoù, maø
khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät neân ngay trong möôøi löïc
cuûa Phaät, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm
tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu möôøi löïc
cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu
möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu möôøi löïc cuûa Phaät;
moân Ñaø-la-ni maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp
töï taùnh maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu möôøi
löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu
www.daitangkinh.org
maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp
khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
maø tu möôøi löïc cuûa Phaät; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu möôøi löïc cuûa Phaät.
Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng neân ngay trong boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, goàm
nhaõ ba-la-maät-ña maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu boán ñieàu
nguyeän maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong,
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu boán
coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng. Do nhaân
duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn ñaïi Töø neân ngay trong ñaïi Töø, goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu ñaïi
Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu ñaïi
Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu ñaïi Töø; goàm
www.daitangkinh.org
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu ñaïi
Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø
tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu
maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû
maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu ñaïi Töø; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø
tu ñaïi Töø. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû neân ngay trong ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû;
maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät,
ñaïo maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn
taùnh töï taùnh maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi
Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn phaùp khoâng queân maát neân ngay trong phaùp
khoâng queân maát, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu phaùp khoâng queân maát;
maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu
phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm
Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu phaùp
khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
www.daitangkinh.org
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu phaùp
khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc
cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu
phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu phaùp khoâng queân maát; goàm thaâu, giöõ
thuoäc maø tu phaùp khoâng queân maát. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù
hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn taùnh luoân luoân xaû neân ngay trong taùnh luoân
luoân xaû, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu taùnh luoân
luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ
gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm
möôøi Bieán xöù maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu taùnh luoân luoân
xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu taùnh luoân
luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng
maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät,
baát coäng maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø tu taùnh luoân luoân xaû; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø
tu taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu taùnh luoân luoân xaû. Do
vì muoán laøm vieân maõn trí Nhaát thieát neân ngay trong trí Nhaát thieát, goàm
nhaõ ba-la-maät-ña maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø tu trí Nhaát thieát;
nguyeän maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå,
taäp, dieät, ñaïo maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu trí Nhaát
thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp
www.daitangkinh.org
töï taùnh maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát
caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø tu trí Nhaát thieát; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu trí Nhaát thieát;
tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng maø tu trí Nhaát thieát; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba
möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu trí
Nhaát thieát. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng neân ngay
trong trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø tu
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh
löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø tu trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo
maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm
Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø tu trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø tu trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø tu trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø tu trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät,
baát coäng maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân
xaû maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø tu trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc
Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só neân ngay
trong ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø
neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø neâu daãn ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän
maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc
Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
www.daitangkinh.org
só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu,
giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng
hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh,
neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø neâu
daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só;
neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø neâu daãn ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø neâu daãn ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só. Do nhaân duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
vì muoán laøm vieân maõn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc neân ngay trong taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc, goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø neâu daãn taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø neâu daãn taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo maø neâu daãn taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø neâu daãn taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø neâu daãn taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn
taát caû phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû maø neâu daãn taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
goàm thaâu, giöõ gìn taát caû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc maø neâu daãn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc. Do nhaân
duyeân ñoù, maø khoâng coù hai töôûng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, neân khi haønh Boá thí ba-la-maät-ña thì an truù nôi taâm voâ laäu maø
haønh Boá thí ba-la-maät-ña; hoaëc khi haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì an truù nôi taâm voâ laäu maø haønh Tònh
giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì vaäy, tuy haønh Boá thí cho ñeán
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhöng khoâng coù hai töôûng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
www.daitangkinh.org
neân khi tu boán Tónh löï thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu boán Tónh löï;
hoaëc khi tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì an truù nôi taâm voâ laäu
maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Vì vaäy, tuy tu boán Tónh löï, boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi tu boán Nieäm truï thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu boán Nieäm truï;
hoaëc khi tu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo. Vì vaäy, tuy tu boán Nieäm truï
cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; hoaëc khi tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Vì vaäy, tuy tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå thì an truù ôû taâm voâ laäu maø an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå; hoaëc khi an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì an truù ôû
taâm voâ laäu maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Vì vaäy, tuy an truù
nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi tu taùm Giaûi thoaùt thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu taùm Giaûi
thoaùt; hoaëc khi tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì
an truù nôi taâm voâ laäu maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù. Vì vaäy, tuy tu taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; hoaëc khi tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni thì
an truù nôi taâm voâ laäu maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni. Vì vaäy, tuy tu
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni nhöng khoâng coù hai
töôûng.


QUYEÅN 376

neân khi an truù nôi phaùp khoâng beân trong thì an truù ôû taâm voâ laäu maø an
truù nôi phaùp khoâng beân trong; hoaëc khi an truù nôi phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì an truù ôû taâm voâ laäu maø an truù nôi
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Vì
vaäy, tuy an truù nôi phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi an truù nôi chaân nhö thì an truù ôû taâm voâ laäu maø an truù nôi chaân
nhö; hoaëc khi an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn thì an truù ôû
taâm voâ laäu maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn. Vì vaäy, tuy an truù nôi chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi tu naêm loaïi maét thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu naêm loaïi maét;
hoaëc khi tu saùu pheùp thaàn thoâng thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu saùu
pheùp thaàn thoâng. Vì vaäy, tuy tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng
nhöng khoâng coù hai töôûng.
www.daitangkinh.org

neân khi tu möôøi löïc cuûa Phaät thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu möôøi löïc
cuûa Phaät; hoaëc khi tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu
baát coäng. Vì vaäy, tuy tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng nhöng khoâng
coù hai töôûng.
neân khi tu ñaïi Töø thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu ñaïi Töø; hoaëc khi tu
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû. Vì vaäy, tuy tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû nhöng khoâng coù
hai töôûng.
neân khi tu phaùp khoâng queân maát thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu phaùp
khoâng queân maát; hoaëc khi tu taùnh luoân luoân xaû thì an truù nôi taâm voâ
laäu maø tu taùnh luoân luoân xaû. Vì vaäy, tuy tu phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi tu trí Nhaát thieát thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu trí Nhaát thieát;
hoaëc khi tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì an truù nôi taâm voâ
laäu maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Vì vaäy, tuy tu trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng nhöng khoâng coù hai töôûng.
neân khi neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só thì an truù nôi taâm voâ
laäu maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; hoaëc khi neâu daãn
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc thì an truù nôi taâm voâ laäu maø neâu daãn taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc. Vì vaäy, tuy neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc nhöng khoâng coù hai töôûng.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt vì tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña neân khi haønh Boá thí ba-la-maät-ña thì an truù nôi taâm voâ laäu maø
haønh Boá thí ba-la-maät-ña; khi haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì an truù nôi taâm voâ laäu maø haønh Tònh giôùi
cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?
Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt vì tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña neân khi tu boán Nieäm truï thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu boán
Nieäm truï; khi tu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu
boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo?
maät-ña neân khi tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng thì an truù nôi taâm voâ
laäu maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; khi tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän?
maät-ña neân khi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå thì an truù ôû taâm voâ laäu maø
an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; khi an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo thì an
truù ôû taâm voâ laäu maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo?
maät-ña neân khi tu taùm Giaûi thoaùt thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu taùm
Giaûi thoaùt; khi tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì
an truù nôi taâm voâ laäu maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù?
maät-ña neân khi tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì an truù nôi taâm voâ
laäu maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; khi tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-
ni thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni?
maät-ña neân khi an truù nôi phaùp khoâng beân trong thì an truù ôû taâm voâ
laäu maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong; khi an truù nôi phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì an truù ôû taâm voâ laäu
töï taùnh?
www.daitangkinh.org
maät-ña neân khi an truù nôi chaân nhö thì an truù ôû taâm voâ laäu maø an truù
nôi chaân nhö; khi an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
thì an truù ôû taâm voâ laäu maø an truù nôi phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn?
maät-ña neân khi tu naêm loaïi maét thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu naêm
loaïi maét; khi tu saùu pheùp thaàn thoâng thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu
saùu pheùp thaàn thoâng?
maät-ña neân khi tu möôøi löïc cuûa Phaät thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu
möôøi löïc cuûa Phaät; khi tu boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu boán
ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng?
maät-ña neân khi tu ñaïi Töø thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu ñaïi Töø; khi tu
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû?
maät-ña neân khi tu phaùp khoâng queân maát thì an truù nôi taâm voâ laäu maø
tu phaùp khoâng queân maát; khi tu taùnh luoân luoân xaû thì an truù nôi taâm voâ
laäu maø tu taùnh luoân luoân xaû?
maät-ña neân khi tu trí Nhaát thieát thì an truù nôi taâm voâ laäu maø tu trí Nhaát
thieát; khi tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì an truù nôi taâm voâ laäu
maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng?
maät-ña neân khi neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só thì an truù nôi
taâm voâ laäu maø neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; khi neâu daãn
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc thì an truù nôi taâm voâ laäu maø neâu daãn taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc?
Phaät daïy:
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng maø tu Boá thí ba-la-maät-ña, nghóa laø
chaúng thaáy ta coù theå haønh boá thí, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc
naøy maø haønh boá thí, do vieäc naøy maø boá thí, vì vieäc naøy maø boá thí, thì
haønh boá thí nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng lìa aùi, lìa tham
lam maø haønh Boá thí ba-la-maät-ña; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng haønh
laø vieäc boá thí, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng
thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø
haønh Boá thí ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, duøng taâm lìa töôùng maø tu haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña, nghóa laø
chaúng thaáy ta coù theå trì giôùi, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy
maø trì giôùi, do vieäc naøy maø trì giôùi, vì vieäc naøy maø trì giôùi, thì trì giôùi
nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp
tröôùc maø haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng
haønh laø tònh giôùi, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng
haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña.
ña, duøng taâm lìa töôùng maø tu haønh An nhaãn ba-la-maät-ña, nghóa laø
chaúng thaáy ta coù theå tu nhaãn, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy
maø tu nhaãn, do vieäc naøy maø tu nhaãn, vì vieäc naøy maø tu nhaãn, thì tu
nhaãn nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng
chaáp tröôùc maø haønh An nhaãn ba-la-maät-ña; khi aáy chaúng thaáy ñoái
töôïng haønh laø an nhaãn, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán
chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ
laäu maø haønh An nhaãn ba-la-maät-ña.
ña, duøng taâm lìa töôùng maø tu haønh Tinh taán ba-la-maät-ña, nghóa laø
chaúng thaáy ta coù theå tinh taán, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy
maø tinh taán, do vieäc naøy maø tinh taán, vì vieäc naøy maø tinh taán, thì tinh
taán nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng
chaáp tröôùc maø haønh Tinh taán ba-la-maät-ña; khi aáy chaúng thaáy ñoái
töôïng haønh laø tinh taán, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán
laäu maø haønh Tinh taán ba-la-maät-ña.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng maø tu haønh Tónh löï ba-la-maät-ña, nghóa
laø chaúng thaáy ta coù theå tu ñònh, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc
naøy maø tu ñònh, do vieäc naøy maø tu ñònh, vì vieäc naøy maø tu ñònh, thì tu
ñònh nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ,
khoâng chaáp tröôùc maø tu Tónh löï ba-la-maät-ña; khi aáy chaúng thaáy söï
tu haønh tónh löï, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng
haønh Tónh löï ba-la-maät-ña.
ña, duøng taâm lìa töôùng maø tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nghóa laø
chaúng thaáy ta coù theå tu tueä, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy maø
tu tueä, do vieäc naøy maø tu tueä, vì vieäc naøy maø tu tueä, thì tu tueä nhö theá
laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc
maø haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; khi aáy chaúng thaáy vieäc haønh Baùt-nhaõ,
laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät
phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña.
ña, duøng taâm lìa töôùng, tu haønh boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì
vieäc naøy maø tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, nhö theá laø
an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø
tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; khi aáy chaúng thaáy vieäc
tu haønh boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, laïi cuõng chaúng
thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá laø
Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc.
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng, tu haønh boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå tu boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì
vieäc naøy maø tu boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, nhö theá laø
an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø
tu boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; khi aáy chaúng thaáy vieäc
tu haønh boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, laïi cuõng chaúng
thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá
laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø tu boán Nieäm truï cho ñeán
taùm chi Thaùnh ñaïo.
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng, tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå tu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi
vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
Voâ töôùng, Voâ nguyeän, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng,
khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
Voâ töôùng, Voâ nguyeän; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng tu laø phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ
laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt
an truù nôi taâm voâ laäu maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng,
Voâ nguyeän.
ña, duøng taâm lìa töôùng, an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo, nghóa
laø chaúng thaáy ta coù theå an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo, ta coù
theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø an truù
nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo, nhö theá laø an truù ôû taâm voâ laäu lìa
töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå,
taäp, dieät, ñaïo; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng ñöôïc an truù laø Thaùnh ñeá
khoå, taäp, dieät, ñaïo, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng
thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù ôû taâm voâ laäu maø an
truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo.
ña, duøng taâm lìa töôùng, tu taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå tu taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái
vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø tu taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, nhö theá laø an truù nôi taâm
voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø tu taùm Giaûi
www.daitangkinh.org
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; khi aáy chaúng
thaáy ñoái töôïng tu laø taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng
tu taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
ña, duøng taâm lìa töôùng tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-
la-ni, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
phaùp moân Ñaø-la-ni, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc
naøy, vì vieäc naøy maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-
ni, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng
chaáp tröôùc maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni;
khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng tu laø taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp
moân Ñaø-la-ni, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy
taát caû Phaät phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø tu taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni.
ña, duøng taâm lìa töôùng, an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå
an truù nôi phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy
maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh
töï taùnh, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ,
khoâng chaáp tröôùc maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng ñöôïc an truù laø
phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, laïi
cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp;
nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù ôû taâm voâ laäu maø an truù nôi phaùp khoâng
beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng, an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå an truù nôi chaân nhö
cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi
vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø an truù nôi chaân nhö cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa
töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø an truù nôi chaân nhö cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng ñöôïc
an truù laø chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, laïi cuõng
chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö
theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù ôû taâm voâ laäu maø an truù nôi chaân nhö cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn.
ña, duøng taâm lìa töôùng tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, nghóa laø
chaúng thaáy ta coù theå tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, ta coù theå
xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø tu naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng,
khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng tu laø naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû
Phaät phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø tu naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng.
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, nghóa laø
chaúng thaáy ta coù theå tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ta coù theå xaû vieäc
naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø tu möôøi löïc cuûa
Phaät baát coäng, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng
nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; khi aáy
chaúng thaáy ñoái töôïng tu laø möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
www.daitangkinh.org
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, laïi cuõng
theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng.
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, nghóa
laø chaúng thaáy ta coù theå tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, ta coù theå xaû
vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø tu ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng
nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; khi
aáy chaúng thaáy ñoái töôïng tu laø ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, laïi cuõng
theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû,
ñaïi Xaû.
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng tu phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân
xaû, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå tu phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân
luoân xaû, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc
naøy maø tu phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, nhö theá laø an truù
nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø tu
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; khi aáy chaúng thaáy ñoái
töôïng tu laø phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, laïi cuõng chaúng
thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá
laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm voâ laäu maø tu phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû.
maät-ña, duøng taâm lìa töôùng tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ta coù theå xaû vieäc naøy, ñoái vôùi vieäc naøy,
do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng, nhö theá laø an truù nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm
oâ, khoâng chaáp tröôùc maø tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; khi aáy chaúng thaáy ñoái töôïng tu laø trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy, cho ñeán
laäu maø tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
ña, duøng taâm lìa töôùng, neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc, nghóa laø chaúng thaáy ta coù theå neâu daãn ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, ta coù theå xaû vieäc
naøy, ñoái vôùi vieäc naøy, do vieäc naøy, vì vieäc naøy maø neâu daãn ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, nhö theá laø an truù
nôi taâm voâ laäu lìa töôùng, khoâng nhieãm oâ, khoâng chaáp tröôùc maø neâu
daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; khi
aáy chaúng thaáy ñoái töôïng ñöôïc neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, laïi cuõng chaúng thaáy taâm voâ laäu naøy,
cho ñeán chaúng thaáy taát caû Phaät phaùp; nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt an truù nôi
taâm voâ laäu maø tu neâu daãn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa ôû trong taát caû caùc phaùp khoâng töôùng, khoâng giaùc, khoâng ñaéc,
khoâng aûnh, khoâng taùc, laøm sao coù theå laøm vieân maõn Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Laøm sao coù
theå laøm vieân maõn boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo? Laøm sao
coù theå laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän? Laøm sao coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong, phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh? Laøm sao coù theå
laøm vieân maõn chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn? Laøm
sao coù theå laøm vieân maõn Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo? Laøm sao coù
www.daitangkinh.org
theå laøm vieân maõn boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc? Laøm
sao coù theå laøm vieân maõn taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù? Laøm sao coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni? Laøm sao coù theå laøm
vieân maõn naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng? Laøm sao coù theå laøm
vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng? Laøm sao coù theå laøm vieân
maõn ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû? Laøm sao coù theå laøm vieân maõn
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû? Laøm sao coù theå laøm vieân
maõn trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng? Laøm sao coù
theå laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa, coù theå duøng taâm voâ laäu lìa töôùng maø haønh boá thí: Neáu caùc
höõu tình caàn aên thì cho aên, caàn uoáng cho uoáng, caàn y phuïc cho y
phuïc, caàn ñoà naèm cho ñoà naèm, caàn xe coä cho xe coä, caàn toâi tôù cho toâi
tôù, caàn chaâu baùu cho chaâu baùu, caàn cuûa caûi luùa gaïo cho cuûa caûi luùa
gaïo, caàn höông hoa cho höông hoa, caàn nhaø ñaát cho nhaø ñaát, caàn ñoà
trang söùc cho ñoà trang söùc, cho ñeán tuøy theo nhu caàu cuûa hoï veà ñoà
duøng thaûy ñeàu cho heát; hoaëc coù ngöôøi caàn caùi thuoäc nôi thaân nhö
ñaàu, maét, tuûy naõo, da thòt, loùng ñoát, gaân, coát, thaân maïng, cuõng ñeàu
cho heát; hoaëc coù ngöôøi caàn vaät beân ngoaøi thaân nhö laø quoác gia, thaønh
aáp, vôï con, quyeán thuoäc thaân yeâu, caùc ñoà trang söùc, cuõng hoan hyû
cho heát. Trong khi boá thí nhö theá, giaû söû coù ngöôøi ñeán tröôùc cheâ traùch
raèng: “Naøy Ñaïi só, caàn gì laøm vieäc boá thí voâ ích aáy. Boá thí nhö theá thì
ñôøi naøy ñôøi sau ñeàu boï nhieàu khoå ñau.” Ñaïi Boà-taùt aáy vì tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, neân tuy nghe lôøi ñoù cuõng chaúng thoaùi
chuyeån, chæ nghó theá naøy: “Ngöôøi aáy tuy ñeán cheâ traùch ta nhöng ta
chaúng neân sinh taâm lo buoàn, hoái haän. Ta seõ duõng maõnh boá thí cho
caùc höõu tình nhöõng taøi vaät maø hoï caàn, thaân taâm khoâng heà bieát meät
moûi.” Ñaïi Boà-taùt aáy ñem phöôùc cuûa söï boá thí naøy ban cho caùc höõu
tình cuøng coù nhö nhau vaø hoài höôùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Khi boá
thí vaø hoài höôùng nhö theá, chaúng thaáy töôùng aáy, nghóa laø chaúng thaáy
ai cho, ai nhaän, boá thí vaät gì, ñoái vôùi caùi gì maø thí, do caùi gì maø thí, vì
caùi gì maø thí, vì sao maø thí; cuõng laïi chaúng thaáy ai laø chuû theå hoài
höôùng, hoài höôùng veà ñaâu, ñoái vôùi caùi gì maø hoài höôùng, do caùi gì maø
hoài höôùng, vì caùi gì maø hoài höôùng, taïi sao hoài höôùng; ñoái vôùi taát caû
söï vaät nhö theá ñeàu chaúng thaáy. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá, hoaëc do
phaùp khoâng beân trong neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng beân ngoaøi
neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng caû trong ngoaøi neân khoâng, hoaëc do
phaùp khoâng khoâng neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng lôùn neân khoâng,
hoaëc do phaùp khoâng thaéng nghóa neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng
höõu vi neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng voâ vi neân khoâng, hoaëc do
phaùp khoâng roát raùo neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng khoâng bieân giôùi
neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng taûn maïn neân khoâng, hoaëc do phaùp
khoâng khoâng ñoåi khaùc neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng baûn taùnh neân
khoâng, hoaëc do phaùp khoâng töï töôùng neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng
coäng töôùng neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng nôi taát caû phaùp neân
khoâng, hoaëc do phaùp khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc neân khoâng,
hoaëc do phaùp khoâng khoâng taùnh neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng töï
taùnh neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh neân khoâng.
Ñaïi Boà-taùt aáy quaùn taát caû phaùp ñeàu khoâng roài, laïi nghó theá naøy:
“Ai laø chuû theå hoài höôùng, hoài höôùng veà ñaâu, ñoái vôùi caùi gì maø hoài
höôùng, do caùi gì maø hoài höôùng, vì caùi gì maø hoài höôùng, taïi sao hoài
höôùng? Taát caû phaùp nhö theá ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc.” Ñaïi Boà-
taùt aáy do quaùn nhö theá vaø nghó nhö theá, neân vieäc hoài höôùng ñoù goïi laø
thieän hoài höôùng, lìa ñoäc hoài höôùng, cuõng goïi laø ngoä nhaäp phaùp giôùi
hoài höôùng; do ñoù laïi coù theå laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, cuõng coù theå laøm vieân maõn Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng coù
theå laøm vieân maõn boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng coù
theå laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän;
cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
www.daitangkinh.org
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå laøm vieân maõn
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù theå laøm vieân
maõn Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; cuõng coù theå laøm vieân maõn boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng coù theå laøm vieân maõn
taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng
coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni; cuõng coù theå laøm vieân maõn naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng; cuõng coù theå laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng
coù theå laøm vieân maõn ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; cuõng coù theå laøm
vieân maõn phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng coù theå laøm
vieân maõn trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng coù
theå laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc.
Ñaïi Boà-taùt aáy tuy coù theå laøm vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña nhö
theá, nhöng chaúng goàm thaâu, giöõ gìn quaû töø phöôùc baùo cuûa vieäc boá
thí; xa lìa söï chaúng goàm thaâu, giöõ gìn quaû töø phöôùc baùo cuûa vieäc boá
thí, nhöng do kheùo laøm thanh tònh Boá thí ba-la-maät-ña, neân tuøy yù coù
theå coù ñaày ñuû taát caû taøi vaät. Thí nhö chö Thieân coõi Tha hoùa töï taïi, taát
caû vaät duïng theo nhu caàu ñeàu tuøy yù hieän ra; Ñaïi Boà-taùt aáy cuõng nhö
theá, coù nhu caàu veà vaät gì ñeàu tuøy yù coù ñuû. Do dieäu löïc töø söï boá thí
naøy luoân taêng tröôûng, neân coù theå duøng ñuû caùc thöù ñoà cuùng thöôïng
dieäu, cung kính cuùng döôøng, toân troïng ngôïi khen chö Phaät Theá Toân;
cuõng coù theå coù ñaày ñuû ñoà duøng theo yù muoán cuûa Trôøi, Ngöôøi, A-toá-
laïc... trong theá gian. Ñaïi Boà-taùt aáy, do Boá thí ba-la-maät-ña naøy,
nhieáp phuïc caùc höõu tình, duøng phöông tieän thieän xaûo theo phaùp cuûa
ba thöøa maø an laäp, khieán hoï tuøy theo caên cô maø ñöôïc lôïi laïc.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, do dieäu löïc cuûa taâm voâ laäu lìa caùc töôùng maø coù theå ôû
trong taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng giaùc, khoâng ñaéc, khoâng aûnh,
khoâng taùc, laøm vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng coù theå laøm vieân
maõn caùc coâng ñöùc khaùc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa, coù theå ôû trong taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng
giaùc, khoâng ñaéc, khoâng aûnh, khoâng taùc, laøm vieân maõn Tònh giôùi ba-
la-maät-ña?
saâu xa, coù theå duøng taâm voâ laäu lìa töôùng ñeå thoï trì tònh giôùi, ñoù laø
phaùp nhö nhieân ñöôïc thu giöõ cuûa chi Thaùnh ñaïo voâ laäu, laø choã ñaït
ñöôïc cuûa giôùi thanh tònh troïn veïn; tònh giôùi nhö theá, khoâng thieáu soùt,
khoâng giaùn ñoaïn, khoâng tyø veát, khoâng oâ ueá, khoâng coù söï chaáp giöõ
xöùng ñaùng nhaän cuùng döôøng; ñöôïc ngöôøi trí khen ngôïi laø thoï trì kheùo
leùo, roát raùo vieân maõn, thuaän theo ñònh thuø thaéng, chaúng theå khuaát
phuïc; do tònh giôùi naøy neân ñoái vôùi taát caû phaùp khoâng coù söï chaáp giöõ
nghóa laø chaúng chaáp giöõ nôi saéc, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi thoï, töôûng,
haønh, thöùc; chaúng chaáp giöõ nôi nhaõn xöù, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng chaáp giöõ nôi saéc xöù, cuõng chaúng chaáp
giöõ nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaúng chaáp giöõ nôi nhaõn giôùi,
cuõng chaúng chaáp giöõ nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng chaáp giöõ
nôi saéc giôùi, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi; chaúng chaáp giöõ nôi nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi nhó,
tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng chaáp giöõ nôi ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
chaúng chaáp giöõ nôi doøng doõi lôùn Saùt-ñeá-lôïi, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi
doøng doõi lôùn Baø-la-moân, doøng doõi lôùn Tröôûng giaû, doøng doõi lôùn Cö
só; chaúng chaáp giöõ nôi chuùng trôøi Töù ñaïi vöông, cuõng chaúng chaáp giöõ
nôi trôøi Ba möôi ba, trôøi Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-ña, trôøi Laïc bieán hoùa,
trôøi Tha hoùa töï taïi, trôøi Phaïm chuùng, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi trôøi
Phaïm phuï, trôøi Phaïm hoäi, trôøi Ñaïi phaïm; chaúng chaáp giöõ nôi trôøi
Quang, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi trôøi Thieåu quang, trôøi Voâ löôïng
quang, trôøi Cöïc quang tònh; chaúng chaáp giöõ nôi trôøi Tònh, cuõng chaúng
chaáp giöõ nôi trôøi Thieåu tònh, trôøi Voâ löôïng tònh, trôøi Bieán tònh; chaúng
chaáp giöõ nôi trôøi Quaûng, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi trôøi Thieåu quaûng,
trôøi Voâ löôïng quaûng, trôøi Quaûng quaû, trôøi Voâ töôûng; chaúng chaáp giöõ
nôi trôøi Voâ phieàn, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi trôøi Voâ nhieät, trôøi Thieän
hieän, trôøi Thieän kieán, trôøi Saéc cöùu caùnh; chaúng chaáp giöõ nôi trôøi
Khoâng voâ bieân xöù, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi trôøi Thöùc voâ bieân xöù,
www.daitangkinh.org
trôøi Voâ sôû höõu xöù, trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù; chaúng chaáp giöõ
nôi quaû Döï löu, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-
la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; chaúng chaáp giöõ nôi ngoâi vò Chuyeån luaân
vöông, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi caùc ngoâi vua khaùc caùc baäc ñaïi quan
phuù quyù quyeàn theá, maø chæ ñem söï giöõ gìn tònh giôùi nhö theá ban cho
caùc höõu tình cuøng coù nhö nhau, hoài höôùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät;
duøng khoâng töôùng, khoâng ñaéc, khoâng hai laøm phöông tieän maø thöïc
hieän hoài höôùng, chaúng phaûi duøng coù töôùng, coù ñaéc, coù hai laøm
phöông tieän; tuøy theo theá tuïc maø coù hoài höôùng chöù chaúng phaûi thaéng
nghóa. Do nhaân duyeân naøy, taát caû Phaät phaùp ñeàu ñöôïc vieân maõn. Ñaïi
Boà-taùt aáy, do Tònh giôùi ba-la-maät-ña naøy ñöôïc vieân maõn thanh tònh,
neân duøng phöông tieän thieän xaûo phaùt khôûi phaàn thaéng taán cuûa boán
Tónh löï, duøng söï khoâng meâ ñaém laøm phöông tieän maø phaùt khôûi caùc
thaàn thoâng. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thieân nhaõn thanh tònh phaùt sinh töø
phöôùc baùo tu taäp thöôøng thaáy chö Phaät hieän taïi trong voâ bieân theá giôùi
ôû khaép möôøi phöông an oån haønh hoùa, vì caùc höõu tình giaûng noùi chaùnh
phaùp; thaáy roài cho ñeán khi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, cuõng
khoâng queân maát. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thieân nhó thanh tònh vöôït haún
ngöôøi thöôøng, thöôøng nghe chö Phaät trong möôøi phöông thuyeát phaùp;
nghe roài, cho ñeán khi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuõng chaúng
queân maát; theo phaùp ñaõ nghe coù theå laøm caùc vieäc lôïi laïc cho mình vaø
ngöôøi, khoâng vieäc naøo laø chaúng lôïi ích. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng trí tha
taâm sai bieät ñeå bieát taâm vaø taâm sôû phaùp cuûa möôøi phöông Phaät vaø
caùc höõu tình; bieát roài, thöôøng phaùt khôûi caùc vieäc lôïi laïc cho taát caû
höõu tình. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng trí tuùc truï tuøy nieäm, bieát nghieäp ñaõ taïo
khoâng maát neân sinh vaøo caùc choã nhö theá, thoï caùc ñieàu khoå, vui; bieát
roài, vì hoï maø giaûng noùi veà nhaân duyeân cuûa nghieäp cuõ, khieán hoï nhôù
bieát maø laøm caùc vieäc lôïi ích. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng trí laäu taän an laäp
höõu tình hoaëc khieán an truù quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
hoaëc khieán an truù nôi quaû vò Ñoäc giaùc, nôi baäc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc
khieán an truù nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Noùi toùm laïi, Ñaïi Boà-taùt aáy
ôû baát cöù nôi naøo tuøy theo khaû naêng sai khaùc cuûa caùc höõu tình maø
duøng phöông tieän thieän xaûo khieán hoï an truù trong caùc phaùp thieän.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy laø Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, do dieäu löïc töø taâm voâ laäu lìa caùc töôùng maø coù theå ôû
khoâng taùc, laøm vieân maõn Tònh giôùi ba-la-maät-ña, cuõng coù theå laøm
vieân maõn caùc coâng ñöùc khaùc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, coù theå ôû trong taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng
giaùc, khoâng ñaéc, khoâng aûnh, khoâng taùc, laøm vieân maõn An nhaãn ba-
la-maät-ña?
saâu xa, coù theå duøng taâm voâ laäu lìa töôùng maø tu an nhaãn. Ñaïi Boà-taùt
aáy töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán khi an toïa nôi toøa Boà-ñeà maàu nhieäm,
trong khoaûng thôøi gian naøy, giaû söû taát caû höõu tình ñeàu duøng caùc thöù
ngoùi ñaù, ñao gaäy tranh nhau ñeán laøm haïi, thì Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng
khôûi moät nieäm saân haän. Baáy giôø, Boà-taùt neân tu hai nhaãn. Hai nhaãn laø
gì? Moät laø neân thoï nhaän taát caû söï nhuïc maï, laøm haïi cuûa höõu tình,
chaúng sinh saân haän, kieàm cheá ñaåy luøi moïi söï giaän döõ, hai laø neân khôûi
Voâ sinh phaùp nhaãn. Ñaïi Boà-taùt aáy neáu boï ñuû caùc thöù lôøi aùc nhuïc maï,
hoaëc bò caùc loaïi ñao gaäy gaây haïi thì neân tö duy chín chaén, so löôøng
quaùn saùt laø ai nhuïc maï, ai laøm haïi, ai thoï nhuïc maï, ai thoï söï laøm haïi,
ai khôûi saân haän, ai neân nhaãn chòu. Laïi neân quaùn saùt taát caû phaùp taùnh
ñeàu roát raùo khoâng; phaùp coøn chaúng theå naém baét ñöôïc, huoáng laø coù
phaùp taùnh; phaùp taùnh coøn chaúng coù, huoáng laø coù höõu tình! Khi quaùn
saùt nhö theá thì hoaëc chuû theå nhuïc maï, hoaëc ñoái töôïng bò nhuïc maï,
hoaëc chuû theå gaây haïi, hoaëc ñoái töôïng bò gaây haïi ñeàu chaúng thaáy coù,
cho ñeán thaân theå bò caét xeûo ra töøng phaàn nhoû, taâm vaãn an nhaãn, hoaøn
toaøn khoâng coù nieäm naøo khaùc; ñoái vôùi caùc phaùp taùnh, quaùn saùt nhö
theá, thì coù khaû naêng chöùng ñaéc Voâ sinh phaùp nhaãn. Theá naøo goïi laø
Voâ sinh phaùp nhaãn? Ñoù laø khieán cho caùc phieàn naõo roát raùo chaúng
sinh vaø quaùn caùc phaùp roát raùo chaúng khôûi, trí tueä vi dieäu thöôøng
khoâng giaùn ñoaïn; nhö vaäy goïi laø Voâ sinh phaùp nhaãn. Ñaïi Boà-taùt aáy
an truù trong hai phaùp nhaãn nhö theá thì mau coù theå laøm vieân maõn Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
cuõng coù theå laøm vieân maõn boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng
nguyeän; cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong, phaùp
www.daitangkinh.org
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå laøm
vieân maõn chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù
theå laøm vieân maõn Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; cuõng coù theå laøm vieân
maõn boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng coù theå laøm
vieân maõn taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; cuõng coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni; cuõng coù theå laøm vieân maõn naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng; cuõng coù theå laøm vieân maõn ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; cuõng
coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng
coù theå laøm vieân maõn trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; cuõng coù theå laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi caùc phaùp cuûa
Phaät nhö theá roài ôû nôi baäc Thaùnh voâ laäu, xuaát theá, chaúng cuøng vôùi taát
caû haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc, thaàn thoâng ñeàu ñöôïc töï taïi; an truù nôi
thaàn thoâng thuø thaéng nhö theá roài, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thieân nhaõn
thanh tònh, thöôøng thaáy chö Phaät hieän taïi trong voâ bieân theá giôùi khaép
möôøi phöông, an oån haønh hoùa, vì caùc höõu tình thuyeát giaûng chaùnh
phaùp; thaáy roài, cho ñeán khi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, khôûi
tuøy nieäm Phaät, thöôøng khoâng giaùn ñoaïn. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thieân
nhó thanh tònh, thöôøng nghe chö Phaät trong möôøi phöông thuyeát phaùp;
nghe roài thoï trì, thöôøng chaúng queân maát, vì caùc höõu tình giaûng noùi
nhö thaät. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng trí tha taâm thanh tònh, coù theå löôøng bieát
ñuùng veà taâm, taâm sôû phaùp cuûa chö Phaät möôøi phöông, cuõng coù theå
bieát ñuùng veà taâm, taâm sôû phaùp cuûa taát caû Boà-taùt, Ñoäc giaùc, Thanh
vaên, cuõng coù theå bieát ñuùng veà taâm, taâm sôû phaùp cuûa taát caû höõu tình,
tuøy theo caên cô cuûa hoï maø giaûng noùi chaùnh phaùp. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng
trí Tuùc truï tuøy nieäm bieát caùc loaïi caên laønh sai khaùc töø ñôøi tröôùc cuûa
caùc höõu tình; bieát roài duøng phöông tieän thò hieän khuyeân baûo daãn daét,
khen ngôïi, khích leä, chuùc möøng, khieán hoï ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø
thaéng. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng trí voâ laäu, tuøy theo caên cô, an laäp höõu tình
nôi phaùp cuûa ba thöøa. Ñaïi Boà-taùt aáy tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
vôùi phöông tieän thieän xaûo, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå mau thaønh töïu vieân maõn trí
Nhaát thieát töôùng, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chuyeån phaùp
luaân maàu nhieäm, ñoä voâ löôïng chuùng sinh. Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy
Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, do dieäu löïc töø taâm
voâ laäu lìa caùc töôùng, coù theå ôû trong taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng
giaùc, khoâng ñaéc, khoâng aûnh, khoâng taùc, laøm vieân maõn An nhaãn ba-
la-maät-ña, cuõng coù theå laøm vieân maõn caùc coâng ñöùc khaùc.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 377
Laïi nöõa Thieän Hieän, laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, coù theå ôû trong taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng giaùc,
khoâng ñaéc, khoâng aûnh, khoâng taùc, laøm vieân maõn Tinh taán ba-la-maät-
ña?
saâu xa, coù theå duøng taâm voâ laäu lìa töôùng maø tu tinh taán. Ñaïi Boà-taùt
aáy thaønh töïu tinh taán, thaân taâm duõng maõnh; do ñoù coù theå nhaäp vaø an
truù troïn veïn trong Sô thieàn, coù theå nhaäp vaø an truù troïn veïn trong ñeä
Nhò, ñeä Tam vaø ñeä Töù thieàn; nöông vaøo ñeä Töù thieàn phaùt khôûi voâ
löôïng phaùp thaàn thoâng bieán hieän, cho ñeán duøng tay naém laáy nhaät,
nguyeät, ung dung xoay voøng chaúng cho laø khoù; vì thaønh töïu tinh taán
thaân duõng maõnh neân duøng söùc thaàn thoâng, trong khoaûnh khaéc coù theå
ñeán voâ löôïng traêm ngaøn theá giôùi chö Phaät ôû phöông khaùc; laïi duøng
caùc thöù thöùc aên uoáng, y phuïc, ñoà naèm, thuoác thang, höông hoa,
phöôùn loïng, ñeøn saùng, chaâu baùu, nhaïc hay ñeàu laø haïng thöôïng dieäu,
cung kính cuùng döôøng, toân troïng ngôïi khen chö Phaät Theá Toân. Do
caên laønh naøy maø phöôùc baùo voâ taän, cho ñeán daàn daàn chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät. Do caên laønh naøy neân chöùng ñaéc Boà-ñeà roài, laïi
ñöôïc voâ löôïng Trôøi, Ngöôøi, A-toá-laïc... trong theá gian duøng voâ löôïng
caùc thöù aên uoáng, y phuïc, ñoà naèm, thuoác thang, höông hoa, phöôùn
loïng, ñeøn saùng, traân baûo, nhaïc hay thuoäc haøng thöôïng dieäu, cung
kính cuùng döôøng, toân troïng ngôïi khen chö Phaät Theá Toân. Do caên laønh
naøy, sau khi nhaäp Nieát-baøn, Xaù-lôïi vaø caùc ñeä töû vaãn ñöôïc voâ löôïng
Trôøi, Ngöôøi, A-toá-laïc... trong theá gian, cung kính cuùng döôøng, toân
troïng ngôïi khen. Ñaïi Boà-taùt aáy laïi duøng thaàn löïc coù theå ñeán voâ löôïng
traêm ngaøn theá giôùi chö Phaät ôû phöông khaùc, ôû choã chö Phaät luoân laéng
nghe chaùnh phaùp; nghe roài thì doác thoï trì, chaúng bao giôø queân maát.
Cho ñeán khi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, Ñaïi Boà-taùt aáy laïi
duøng thaàn löïc ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, tinh caàn tu hoïc trí Nhaát thieát töôùng; trí Nhaát
thieát töôùng ñöôïc vieân maõn roài thì chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
chuyeån phaùp luaân maàu nhieäm, ñoä voâ löôïng chuùng sinh.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy Ñaïi Boà-taùt aáy tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, vì thaønh töïu ñaày ñuû tinh taán nôi thaân duõng maõnh neân coù theå
khieán cho Tinh taán ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña vì thaønh töïu ñaày ñuû tinh taán taâm duõng maõnh, neân coù theå khieán
cho Tinh taán ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn?
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, vì thaønh töïu ñaày ñuû tinh taán nôi taâm duõng maõnh neân coù theå
mau vieân maõn ñaïo voâ laäu cuûa caùc baäc Thaùnh vaø vôùi ñoái töôïng ñöôïc
goàm thaâu laø Tinh taán ba-la-maät-ña. Do ñoù coù theå khieán cho taát caû
nghieäp baát thieän nôi thaân, ngöõ, yù khoâng coù choã dung chöùa ñeå phaùt
khôûi. Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi saéc hoaëc thöôøng hoaëc
xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi nhaõn xöù hoaëc thöôøng hoaëc
xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi saéc xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù hoaëc
thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ,
www.daitangkinh.org
lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi nhaõn giôùi hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc
voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh,
hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi saéc giôùi
hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ hoaëc voâ
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc
ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng
tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi
nhaõn thöùc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc
tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi nhó,
tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao
giôø chaáp giöõ nôi nhaõn xuùc hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng
chaáp giöõ nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi ñòa giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
hoaëc tòch tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa,
cuõng chaúng chaáp giöõ nôi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi nhaân duyeân hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi ñaúng voâ giaùn duyeân,
sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi voâ minh hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
cuõng chaúng chaáp giöõ nôi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi caûnh giôùi höõu vi hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi caûnh giôùi voâ vi hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi Duïc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi Saéc, Voâ saéc giôùi hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi caûnh giôùi höõu laäu hoaëc thöôøng hoaëc
xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi caûnh giôùi voâ laäu hoaëc thöôøng hoaëc
www.daitangkinh.org
xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi Sô thieàn hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi Töø voâ löôïng hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi ñònh Khoâng voâ
bieân xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ
tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi ñònh
Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi boán Nieäm truï hoaëc
lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi boán Chaùnh ñoaïn, boán
xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc
tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi Boá thí ba-la-maät-ña hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc
tónh hoaëc chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao
giôø chaáp giöõ nôi phaùp khoâng beân trong hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
cuõng chaúng chaáp giöõ nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
khoâng taùnh töï taùnh hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå,
hoaëc ngaõ hoaëc voâ ngaõ, hoaëc tònh hoaëc baát tònh, hoaëc tòch tónh hoaëc
chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp
giöõ nôi chaân nhö hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå,
chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ
nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc,
hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi Thaùnh ñeá khoå hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi taùm Giaûi thoaùt hoaëc thöôøng
www.daitangkinh.org
chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå,
chaúng tòch tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp
giöõ nôi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng,
cuõng chaúng chaáp giöõ nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc thöôøng hoaëc
xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi naêm loaïi maét hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc thöôøng hoaëc
xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng hoaëc thöôøng hoaëc
xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi ñaïi Töø hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû hoaëc thöôøng hoaëc
xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi phaùp khoâng queân maát hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi taùnh luoân luoân xaû hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi trí Nhaát thieát hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ
tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi quaû
Döï löu hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ
tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc thöôøng hoaëc voâ
lìa; chaúng bao giôø chaáp giöõ nôi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc thöôøng
chaúng xa lìa, cuõng chaúng chaáp giöõ nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät hoaëc thöôøng hoaëc voâ thöôøng, hoaëc laïc hoaëc khoå, hoaëc ngaõ
tónh, hoaëc xa lìa hoaëc chaúng xa lìa. Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng bao giôø chaáp
giöõ ñaây laø Döï löu, laø Nhaát lai, laø Baát hoaøn, laø A-la-haùn, laø Ñoäc giaùc,
laø Boà-taùt, laø Nhö Lai, cuõng chaúng chaáp giöõ höõu tình nhö theá vì thaáy
bieát ñaày ñuû neân goïi laø Döï löu, höõu tình nhö theá vì haï phaàn keát giaûm
thieåu neân goïi laø Nhaát lai, höõu tình nhö theá vì haï phaàn keát döùt heát neân
goïi laø Baát hoaøn, höõu tình nhö theá vì thöôïng phaàn keát döùt heát neân goïi
laø A-la-haùn, höõu tình nhö theá vì ñaéc ñaïo Ñoäc giaùc neân goïi laø Ñoäc
giaùc, höõu tình nhö theá vì ñaéc trí Ñaïo töôùng neân goïi laø Boà-taùt, höõu
tình nhö theá vì ñaéc trí Nhaát thieát töôùng neân goïi laø Nhö Lai. Vì sao?
Vì caùc phaùp bò chaáp giöõ aáy vaø caùc höõu tình ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå
coù theå chaáp giöõ, neân Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu tinh taán nôi taâm duõng
maõnh; tuy laøm vieäc lôïi ích cho caùc höõu tình nhöng chaúng tieác thaân
maïng, ñoái vôùi höõu tình hoaøn toaøn khoâng sôû ñaéc; tuy coù theå laøm vieân
maõn ñoái töôïng tu taäp laø Tinh taán ba-la-maät-ña nhöng ñoái vôùi Tinh taán
ba-la-maät-ña hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc; tuy coù theå laøm vieân maõn taát
caû Phaät phaùp nhöng ñoái vôùi Phaät phaùp hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc;
www.daitangkinh.org
tuy coù theå laøm nghieâm tònh taát caû coõi Phaät, nhöng ñoái vôùi coõi Phaät
hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu tinh taán nôi
thaân, taâm nhö vaäy, tuy coù theå xa lìa taát caû phaùp aùc, cuõng coù theå goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp thieän nhöng khoâng chaáp giöõ. Vì khoâng chaáp
giöõ neân töø coõi Phaät naøy ñeán coõi Phaät khaùc, töø theá giôùi naøy ñeán theá
giôùi khaùc, vì nhaèm ñem laïi lôïi ích cho caùc höõu tình neân caùc tröôøng
hôïp muoán thò hieän thaàn thoâng ñeàu coù theå thò hieän töï taïi, voâ ngaïi,
nghóa laø hoaëc thò hieän möa caùc hoa quyù, hoaëc laïi thò hieän tung raûi caùc
höông thôm, thò hieän hoøa taáu caùc nhaïc hay, thò hieän laøm chaán ñoäng
ñaïi ñòa, thò hieän baûy thöù baùu voâ giaù ñeå trang nghieâm theá giôùi, thò
hieän thaân phoùng haøo quang khieán chuùng sinh ñui muø ñeàu ñöôïc thaáy
roõ, thò hieän thaân xuaát höông vi dieäu khieán caùc thöù xuù ueá ñeàu ñöôïc
thôm saïch, thò hieän thieát laäp ñeàn mieáu thôø lôùn, ôû trong ñoù, chaúng gaây
haïi cho caùc loaøi höõu tình; nhaân ñoù hoùa ñoä daãn daét voâ bieân höõu tình
khieán hoï ñeán vôùi chaùnh ñaïo, xa lìa gieát haïi sinh maïng, xa lìa vieäc
khoâng cho maø laáy, xa lìa daâm duïc, taø haïnh, xa lìa lôøi noùi thoâ aùc, xa
lìa lôøi noùi taïp ueá, xa lìa tham duïc, xa lìa saân haän, xa lìa taø kieán; hoaëc
duøng boá thí nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng tònh giôùi nhieáp phuïc
caùc höõu tình, hoaëc duøng an nhaãn nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng
tinh taán nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng tónh löï nhieáp phuïc caùc
höõu tình, hoaëc duøng Baùt-nhaõ nhieáp phuïc caùc höõu tình. Vì muoán taïo
moïi lôïi ích cho caùc höõu tình, hoaëc lìa boû cuûa baùu, hoaëc lìa boû vôï con,
hoaëc lìa boû ngoâi vua, hoaëc lìa boû caùc boä phaän cuûa thaân, hoaëc lìa boû
sinh maïng, tuøy caùc höõu tình, ñaùng duøng phöông tieän nhö theá môùi
ñöôïc lôïi ích thì lieàn duøng phöông tieän nhö theá maø laøm lôïi ích cho hoï.
maät-ña saâu xa, do dieäu löïc töø taâm voâ laäu lìa caùc töôùng, neân ôû trong taát
caû phaùp khoâng töôùng, khoâng giaùc, khoâng ñaéc, khoâng aûnh, khoâng taùc,
thaønh töïu vieân maõn Tinh taán ba-la-maät-ña, cuõng coù theå laøm vieân maõn
caùc coâng ñöùc khaùc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, coù theå ôû trong taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng giaùc,
khoâng ñaéc, khoâng aûnh, khoâng taùc, thaønh töïu, vieân maõn Tónh löï ba-la-
maät-ña?
saâu xa, coù theå duøng taâm voâ laäu lìa töôùng maø tu tónh löï. Ñaïi Boà-taùt aáy,
tröø ñònh Nhö Lai, ñoái vôùi caùc ñònh khaùc, ñeàu coù theå thaønh töïu vieân
maõn. Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå xa lìa phaùp duïc, aùc, baát thieän coù taàm coù
töù, ly sinh hyû laïc, nhaäp Sô thieàn, an truù troïn veïn; taàm töù tòch tónh, ôû
trong taâm thanh tònh bình ñaúng chuyeân nhaát, khoâng taàm khoâng töù,
ñònh sinh hyû laïc, nhaäp ñeä Nhò thieàn, an truù troïn veïn; ly hyû truï xaû,
chaùnh nieäm chaùnh tri, thaân thoï laïc, Phaät daïy neân xaû, nhaäp ñeä Tam
thieàn, an truù troïn veïn; ñoaïn laïc, ñoaïn khoå, moïi vui, buoàn tröôùc tan
bieán, chaúng khoå chaúng vui, xaû nieäm thanh tònh, nhaäp ñeä Töù thieàn, an
truù troïn veïn. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng taâm cuøng hôïp vôùi Töø duyeân khaép
moät phöông cho ñeán möôøi phöông trong taát caû theá gian, an truù troïn
veïn; duøng taâm cuøng hôïp vôùi Bi duyeân khaép moät phöông cho ñeán
möôøi phöông trong taát caû theá gian, an truù troïn veïn; duøng taâm cuøng
hôïp vôùi Hyû duyeân khaép moät phöông cho ñeán möôøi phöông trong taát
caû theá gian, an truù troïn veïn; duøng taâm cuøng hôïp vôùi Xaû duyeân khaép
moät phöông cho ñeán möôøi phöông trong taát caû theá gian, an truù troïn
veïn. Ñaïi Boà-taùt aáy vöôït qua caùc töôûng veà saéc, dieät töôùng höõu ñoái,
chaúng tö duy veà caùc thöù töôûng, nhaäp voâ bieân khoâng, Khoâng voâ bieân
xöù, an truù troïn veïn; vöôït taát caû caùc Khoâng voâ bieân xöù, nhaäp voâ bieân
thöùc, Thöùc voâ bieân xöù, an truù troïn veïn; vöôït taát caû caùc Thöùc voâ bieân
xöù, nhaäp Voâ sôû höõu xöù, Voâ sôû höõu xöù, an truù troïn veïn; vöôït taát caû
caùc Voâ sôû höõu xöù, nhaäp Phi töôûng phi phi töôûng xöù, an truù troïn veïn.
Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Tónh löï ba-la-maät-ña, ñoái vôùi taùm Giaûi
thoaùt, coù theå nhaäp theo chieàu thuaän nghòch, an truù troïn veïn; ñoái vôùi
taùm Thaéng xöù, coù theå nhaäp theo chieàu thuaän nghòch, an truù troïn veïn;
ñoái vôùi chín Ñònh thöù ñeä, coù theå nhaäp theo chieàu thuaän nghòch, an truù
troïn veïn; ñoái vôùi möôøi Bieán xöù coù theå nhaäp theo chieàu thuaän nghòch,
an truù troïn veïn. Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå nhaäp Tam-ma-ñòa Khoâng, an
truù troïn veïn, nhaäp Tam-ma-ñòa Voâ töôùng, an truù troïn veïn, nhaäp Tam-
ma-ñòa Voâ nguyeän, an truù troïn veïn, nhaäp Tam-ma-ñòa Voâ giaùn, an
truù troïn veïn, nhaäp Tam-ma-ñòa Nhö ñieån, an truù troïn veïn, nhaäp Tam-
ma-ñòa Thaùnh chaùnh, an truù troïn veïn, nhaäp Tam-ma-ñòa Kim cang
duï, an truù troïn veïn. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Tónh löï ba-la-maät-ña, tu
ba möôi baûy phaùp phaàn Boà-ñeà vaø trí Ñaïo töôùng ñeàu ñöôïc vieân maõn,
duøng trí Ñaïo töôùng goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Tam-ma-ñòa roài, laàn löôït
www.daitangkinh.org
tu vöôït qua baäc Tònh quaùn, baäc Chuûng taùnh, baäc Ñeä baùt, baäc Kieán,
baäc Baïc, baäc Ly duïc, baäc Dó bieän, baäc Ñoäc giaùc, chöùng nhaäp Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; ñaõ nhaäp baäc Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt
roài, tu caùc ñòa haønh, thaønh töïu vieân maõn Phaät ñòa. Ñaïi Boà-taùt aáy tuy
ñoái vôùi caùc baäc laàn löôït tu vöôït qua nhöng ôû trong aáy khoâng quaû vò
chöùng ñaéc cho ñeán khi chöa ñaéc trí Nhaát thieát töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy
an truù nôi Tónh löï ba-la-maät-ña, töø coõi Phaät naøy ñeán coõi Phaät khaùc,
cung kính cuùng döôøng, toân troïng ngôïi khen chö Phaät Theá Toân; ôû choã
chö Phaät vun troàng caùc caên laønh, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, töø theá giôùi naøy ñeán theá khaùc, laøm
lôïi ích cho caùc höõu tình, thaân taâm khoâng meät moûi; hoaëc duøng Boá thí
nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng Tònh giôùi nhieáp phuïc caùc höõu
tình, hoaëc duøng An nhaãn nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng Tinh
taán nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng Tónh löï nhieáp phuïc caùc höõu
tình, hoaëc duøng Baùt-nhaõ nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng Giaûi
thoaùt nhieáp phuïc caùc höõu tình, hoaëc duøng Giaûi thoaùt tri kieán nhieáp
phuïc caùc höõu tình, hoaëc giaùo hoùa höõu tình an truù nôi quaû Döï löu,
hoaëc giaùo hoùa höõu tình an truù nôi quaû Nhaát lai, hoaëc giaùo hoùa höõu
tình an truù nôi quaû Baát hoaøn, hoaëc giaùo hoùa höõu tình an truù nôi quaû
A-la-haùn, hoaëc giaùo hoùa höõu tình an truù nôi quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc
giaùo hoùa höõu tình an truù nôi baäc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc giaùo hoùa höõu tình
an truù nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät, tuøy theo dieäu löïc töø caên laønh vaø
phaùp thieän taêng tröôûng cuûa caùc höõu tình maø duøng caùc thöù phöông
tieän khieán hoï an truù. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Tónh löï ba-la-maät-ña
coù theå phaùt huy taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, coù theå phaùt huy taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, coù theå chöùng ñaéc boán söï hieåu bieát thoâng suoát thuø
thaéng, coù theå chöùng ñaéc thaàn thoâng dò thuïc thuø thaéng. Ñaïi Boà-taùt aáy,
do ñaéc thaàn thoâng thuø thaéng töø phöôùc baùo tu taäp neân quyeát ñònh
chaúng nhaäp laïi theo thai meï, quyeát ñònh chaúng thoï laïi thuù vui daâm
duïc, quyeát ñònh chaúng bò giöõ laïi trong neûo sinh töû; cuõng laïi chaúng bò
toäi loãi trong ñôøi soáng laøm nhieãm oâ. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy kheùo
nhaän thöùc vaø thoâng ñaït veà taát caû phaùp taùnh ñeàu nhö huyeãn hoùa, tuy
bieát caùc haønh ñeàu nhö huyeãn hoùa, nhöng nöông vaøo Bi nguyeän ñeå
ñem laïi lôïi ích cho höõu tình; tuy nöông vaøo Bi nguyeän ñeå ñem laïi lôïi
ích cho höõu tình nhöng thoâng toû veà höõu tình vaø söï an laäp aáy ñeàu
chaúng theå naém baét ñöôïc; tuy thoâng toû veà höõu tình vaø söï an laäp aáy
ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, nhöng coù theå an laäp cho taát caû höõu tình,
khieán hoï an truù trong phaùp chaúng theå naém baét ñöôïc, nöông vaøo lyù theá
tuïc, chaúng nöông vaøo thaéng nghóa. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Tónh löï
ba-la-maät-ña, tu haønh taát caû tónh löï, ñaúng trì, ñaúng chí giaûi thoaùt cho
ñeán thaønh töïu vieân maõn ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, thöôøng chaúng lìa boû ñoái töôïng tu taäp laø Tónh löï ba-la-maät-ña.
Ñaïi Boà-taùt aáy haønh trí Ñaïo töôùng, duøng phöông tieän neâu daãn, phaùt
huy trí Nhaát thieát töôùng, an truù trong ñoù, vónh vieãn ñoaïn tröø taát caû taäp
khí töông tuïc. Vì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå ñoaïn tröø vónh vieãn taäp khí
töông tuïc neân coù theå töï lôïi vaø lôïi tha chính ñaùng. Do Ñaïi Boà-taùt aáy
coù theå töï lôïi, lôïi tha chính ñaùng neân ñoái vôùi taát caû Trôøi, Ngöôøi, A-toá-
laïc... trong theá gian laøm ruoäng phöôùc thanh tònh, coù theå thoï nhaän taát
caû söï cung kính cuùng döôøng cuûa Trôøi, Ngöôøi, A-toá-laïc... trong theá
gian.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, do dieäu löïc töø taâm voâ laäu lìa caùc töôùng neân coù theå ôû
khoâng taùc, thaønh töïu vieân maõn Tónh löï ba-la-maät-ña, cuõng coù theå laøm
vieân maõn caùc coâng ñöùc khaùc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, coù theå ôû trong taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng giaùc,
khoâng ñaéc, khoâng aûnh, khoâng taùc, thaønh töïu vieân maõn Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña?
saâu xa, coù theå duøng taâm voâ laäu lìa töôùng maø tu Baùt-nhaõ. Ñaïi Boà-taùt
aáy chaúng thaáy moät phaùp nhoû naøo thaät coù thaønh töïu, nghóa laø chaúng
thaáy saéc thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy thoï, töôûng, haønh, thöùc thaät coù
thaønh töïu, chaúng thaáy saéc sinh, chaúng thaáy thoï, töôûng, haønh, thöùc
sinh; chaúng thaáy saéc dieät, chaúng thaáy thoï, töôûng, haønh, thöùc dieät;
chaúng thaáy saéc laø loaïi taêng tröôûng, chaúng thaáy thoï, töôûng, haønh, thöùc
laø loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy saéc laø loaïi toån giaûm, chaúng thaáy thoï,
töôûng, haønh, thöùc laø loaïi toån giaûm; chaúng thaáy saéc coù chöùa nhoùm,
chaúng thaáy thoï, töôûng, haønh, thöùc coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy saéc coù
ly taùn, chaúng thaáy thoï, töôûng, haønh, thöùc coù ly taùn; nhö thaät quaùn saéc
www.daitangkinh.org
laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi; nhö thaät quaùn thoï,
töôûng, haønh, thöùc laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi.
Chaúng thaáy nhaõn xöù thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xöù thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy nhaõn xöù sinh, chaúng thaáy nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù sinh; chaúng thaáy nhaõn xöù dieät, chaúng thaáy nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù dieät; chaúng thaáy nhaõn xöù laø loaïi taêng tröôûng, chaúng
thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù laø loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy nhaõn xöù
laø loaïi toån giaûm, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù laø loaïi toån
giaûm; chaúng thaáy nhaõn xöù coù chöùa nhoùm, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy nhaõn xöù coù ly taùn, chaúng thaáy
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù coù ly taùn; nhö thaät quaùn nhaõn xöù laø hö voïng,
chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi; nhö thaät quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xöù laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi. Chaúng thaáy saéc xöù
thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù thaät coù
thaønh töïu, chaúng thaáy saéc xöù sinh, chaúng thaáy thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù sinh; chaúng thaáy saéc xöù dieät, chaúng thaáy thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù dieät; chaúng thaáy saéc xöù laø loaïi taêng tröôûng, chaúng thaáy
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy saéc xöù
laø loaïi toån giaûm, chaúng thaáy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø loaïi
toån giaûm; chaúng thaáy saéc xöù coù chöùa nhoùm, chaúng thaáy thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp xöù coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy saéc xöù coù ly taùn, chaúng
thaáy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù coù ly taùn; nhö thaät quaùn saéc xöù laø
hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi; nhö thaät quaùn thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï
taïi. Chaúng thaáy nhaõn giôùi thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy nhaõn giôùi sinh, chaúng thaáy
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi sinh; chaúng thaáy nhaõn giôùi dieät, chaúng thaáy
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi dieät; chaúng thaáy nhaõn giôùi laø loaïi taêng
tröôûng, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø loaïi taêng tröôûng;
chaúng thaáy nhaõn giôùi laø loaïi toån giaûm, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân,
yù giôùi laø loaïi toån giaûm; chaúng thaáy nhaõn giôùi coù chöùa nhoùm, chaúng
thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy nhaõn giôùi
coù ly taùn, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi coù ly taùn; nhö thaät
quaùn nhaõn giôùi laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi; nhö
thaät quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät
khoâng töï taïi. Chaúng thaáy saéc giôùi thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy saéc
giôùi sinh, chaúng thaáy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi sinh; chaúng
thaáy saéc giôùi dieät, chaúng thaáy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi dieät;
chaúng thaáy saéc giôùi laø loaïi taêng tröôûng, chaúng thaáy thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi laø loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy saéc giôùi laø loaïi toån
giaûm, chaúng thaáy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi laø loaïi toån giaûm;
chaúng thaáy saéc giôùi coù chöùa nhoùm, chaúng thaáy thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy saéc giôùi coù ly taùn, chaúng thaáy
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi coù ly taùn; nhö thaät quaùn saéc giôùi laø
hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi; nhö thaät quaùn thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï
taïi. Chaúng thaáy nhaõn thöùc giôùi thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy nhaõn thöùc giôùi
sinh, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi sinh; chaúng thaáy nhaõn
thöùc giôùi dieät, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi dieät; chaúng
thaáy nhaõn thöùc giôùi laø loaïi taêng tröôûng, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi laø loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy nhaõn thöùc giôùi laø
loaïi toån giaûm, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi laø loaïi toån
giaûm; chaúng thaáy nhaõn thöùc giôùi coù chöùa nhoùm, chaúng thaáy nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy nhaõn thöùc giôùi coù
ly taùn, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi coù ly taùn; nhö thaät
quaùn nhaõn thöùc giôùi laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi;
nhö thaät quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi laø hö voïng, chaúng beàn
chaéc, thaät khoâng töï taïi. Chaúng thaáy nhaõn xuùc thaät coù thaønh töïu,
chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy
nhaõn xuùc sinh, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc sinh; chaúng thaáy
nhaõn xuùc dieät, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc dieät; chaúng thaáy
nhaõn xuùc laø loaïi taêng tröôûng, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø
loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy nhaõn xuùc laø loaïi toån giaûm, chaúng thaáy
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø loaïi toån giaûm; chaúng thaáy nhaõn xuùc coù
chöùa nhoùm, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc coù chöùa nhoùm;
chaúng thaáy nhaõn xuùc coù ly taùn, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
coù ly taùn; nhö thaät quaùn nhaõn xuùc laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät
khoâng töï taïi; nhö thaät quaùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø hö voïng,
www.daitangkinh.org
chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi. Chaúng thaáy caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra sinh, chaúng thaáy caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra sinh; chaúng thaáy caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra dieät, chaúng thaáy caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra dieät; chaúng thaáy caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra laø loaïi taêng tröôûng, chaúng thaáy caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy
caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra laø loaïi toån giaûm, chaúng thaáy
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø loaïi toån
giaûm; chaúng thaáy caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra coù chöùa
nhoùm, chaúng thaáy caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra coù ly taùn, chaúng thaáy caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra coù ly taùn; nhö thaät quaùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi; nhö thaät
quaùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø hö
voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi. Chaúng thaáy taát caû phaùp höõu
laäu thaät coù thaønh töïu, chaúng thaáy taát caû phaùp voâ laäu thaät coù thaønh
töïu, chaúng thaáy taát caû phaùp höõu laäu sinh, chaúng thaáy taát caû phaùp voâ
laäu sinh; chaúng thaáy taát caû phaùp höõu laäu dieät, chaúng thaáy taát caû phaùp
voâ laäu dieät; chaúng thaáy taát caû phaùp höõu laäu laø loaïi taêng tröôûng,
chaúng thaáy taát caû phaùp voâ laäu laø loaïi taêng tröôûng; chaúng thaáy taát caû
phaùp höõu laäu laø loaïi toån giaûm, chaúng thaáy taát caû phaùp voâ laäu laø loaïi
toån giaûm; chaúng thaáy taát caû phaùp höõu laäu coù chöùa nhoùm, chaúng thaáy
taát caû phaùp voâ laäu coù chöùa nhoùm; chaúng thaáy taát caû phaùp höõu laäu coù
ly taùn, chaúng thaáy taát caû phaùp voâ laäu coù ly taùn; nhö thaät quaùn taát caû
phaùp höõu laäu laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï taïi; nhö thaät
quaùn taát caû phaùp voâ laäu laø hö voïng, chaúng beàn chaéc, thaät khoâng töï
taïi.
Ñaïi Boà-taùt aáy khi quaùn nhö theá chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa saéc,
chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng ñaït ñöôïc töï
taùnh cuûa nhaõn xöù, chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù;
chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa saéc xöù, chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa nhaõn giôùi, chaúng
ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh
cuûa saéc giôùi, chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi; chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa nhaõn thöùc giôùi, chaúng ñaït ñöôïc töï
taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa
nhaõn xuùc, chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng
ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng ñaït
ñöôïc töï taùnh cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra; chaúng ñaït ñöôïc töï taùnh cuûa taát caû phaùp höõu laäu, chaúng ñaït ñöôïc töï
taùnh cuûa taát caû phaùp voâ laäu.
Ñaïi Boà-taùt aáy tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñoái vôùi taát caû phaùp
ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, phaùt sinh tin hieåu saâu xa. Ñaïi Boà-taùt
aáy ñoái vôùi söï vieäc nhö theá sinh tin hieåu roài, coù theå haønh phaùp khoâng
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh nhö theá, ñoái vôùi taát caû phaùp hoaøn
toaøn khoâng chaáp tröôùc saéc, chaúng chaáp tröôùc thoï, töôûng, haønh, thöùc;
chaúng chaáp tröôùc nhaõn xöù, chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù;
chaúng chaáp tröôùc saéc xöù, chaúng chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù; chaúng chaáp tröôùc nhaõn giôùi, chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi; chaúng chaáp tröôùc saéc giôùi, chaúng chaáp tröôùc thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaúng chaáp tröôùc nhaõn thöùc giôùi, chaúng
chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng chaáp tröôùc nhaõn
xuùc, chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng chaáp tröôùc
caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng chaáp tröôùc caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; chaúng chaáp tröôùc ñòa
giôùi, chaúng chaáp tröôùc thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng
chaáp tröôùc taùnh nhaân duyeân, chaúng chaáp tröôùc taùnh ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; chaúng chaáp tröôùc voâ
minh, chaúng chaáp tröôùc haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
www.daitangkinh.org
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng chaáp tröôùc Boá thí ba-
la-maät-ña, chaúng chaáp tröôùc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaúng chaáp tröôùc phaùp khoâng beân trong,
chaúng chaáp tröôùc phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh; chaúng chaáp tröôùc chaân nhö, chaúng chaáp tröôùc phaùp giôùi,
giôùi chaúng theå nghó baøn; chaúng chaáp tröôùc boán Nieäm truï, chaúng chaáp
tröôùc boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chaúng chaáp tröôùc Thaùnh ñeá khoå,
chaúng chaáp tröôùc Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chaúng chaáp tröôùc boán Tónh
löï, chaúng chaáp tröôùc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaúng chaáp
tröôùc taùm Giaûi thoaùt, chaúng chaáp tröôùc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
chaúng chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; chaúng chaáp tröôùc phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; chaúng chaáp tröôùc naêm loaïi maét, chaúng chaáp tröôùc
saùu pheùp thaàn thoâng; chaúng chaáp tröôùc möôøi löïc cuûa Phaät, chaúng
chaáp tröôùc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng; chaúng chaáp tröôùc ñaïi Töø, chaúng chaáp tröôùc ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû.


QUYEÅN 378
Chaúng chaáp tröôùc phaùp khoâng queân maát, chaúng chaáp tröôùc taùnh
luoân luoân xaû; chaúng chaáp tröôùc trí Nhaát thieát, chaúng chaáp tröôùc trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaúng chaáp tröôùc quaû Döï löu, chaúng
chaáp tröôùc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; chaúng chaáp tröôùc quaû vò
Ñoäc giaùc; chaúng chaáp tröôùc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; chaúng chaáp tröôùc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, coù theå laøm
vieân maõn con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt, nghóa laø coù theå laøm vieân maõn
Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå laøm vieân maõn
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù theå laøm vieân
maõn boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng coù theå laøm vieân
maõn Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; cuõng coù theå laøm vieân maõn boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng coù theå laøm vieân maõn
taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng
coù theå laøm vieân maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân
www.daitangkinh.org
Ñaø-la-ni; cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; cuõng coù theå laøm vieân maõn naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng; cuõng coù theå laøm vieân maõn ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; cuõng
coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng
coù theå laøm vieân maõn trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; cuõng coù theå laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
Ñaïi Boà-taùt aáy an truù trong ñaïo Boà-ñeà vôùi caùc phaùp do phöôùc
baùo ñem laïi, cuõng coù theå laøm vieân maõn Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng coù theå laøm vieân maõn
khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå laøm vieân maõn chaân nhö, phaùp giôùi,
giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù theå laøm vieân maõn boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo ña; cuõng coù theå laøm vieân maõn Thaùnh ñeá
khoå, taäp, dieät, ñaïo; cuõng coù theå laøm vieân maõn boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng coù theå laøm vieân maõn taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng coù theå laøm vieân
maõn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; cuõng
nguyeän; cuõng coù theå laøm vieân maõn naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng vaø voâ löôïng coâng ñöùc khaùc. Ñaïi Boà-taùt aáy thaønh töïu vieân maõn
ñaïo Boà-ñeà nhö theá roài, lìa caùc neûo toái taêm chöôùng ngaïi, an truù trong
con ñöôøng tu taäp cuûa Phaät; do dieäu löïc cuûa thaàn thoâng thuø thaéng töø
phöôùc baùo sinh ra, tuøy phöông tieän thu phuïc hoùa ñoä lôïi ích cho caùc
loaøi höõu tình, ngöôøi neân duøng Boá thí thu phuïc hoùa ñoä thì lieàn duøng boá
thí maø thu phuïc hoùa ñoä hoï, ngöôøi neân duøng Tònh giôùi thu phuïc hoùa
ñoä thì lieàn duøng tònh giôùi maø thu phuïc hoùa ñoä hoï, neân duøng An nhaãn
thu phuïc hoùa ñoä thì lieàn duøng an nhaãn maø thu phuïc hoùa ñoä hoï, neân
duøng Tinh taán thu phuïc hoùa ñoä thì lieàn duøng tinh taán maø thu phuïc
hoùa ñoä hoï, neân duøng Tónh löï thu phuïc hoùa ñoä thì lieàn duøng tónh löï maø
thu phuïc hoùa ñoä hoï, neân duøng Baùt-nhaõ thu phuïc hoùa ñoä thì lieàn duøng
Baùt-nhaõ maø thu phuïc hoùa ñoä hoï, neân duøng Giaûi thoaùt thu phuïc hoùa
ñoä thì lieàn duøng giaûi thoaùt maø thu phuïc hoùa ñoä hoï, neân duøng Giaûi
thoaùt tri kieán thu phuïc hoùa ñoä thì lieàn duøng giaûi thoaùt tri kieán maø thu
phuïc hoùa ñoä hoï, neân khieán an truù nôi quaû Döï löu thì duøng phöông
tieän khieán an truù nôi quaû Döï löu, neân khieán an truù nôi quaû Nhaát lai
thì duøng phöông tieän khieán an truù nôi quaû Nhaát lai, neân khieán an truù
nôi quaû Baát hoaøn thì duøng phöông tieän khieán an truù nôi quaû Baát
hoaøn, neân khieán an truù nôi quaû A-la-haùn thì duøng phöông tieän khieán
an truù nôi quaû A-la-haùn, neân khieán an truù nôi quaû vò Ñoäc giaùc thì
duøng phöông tieän khieán an truù nôi quaû vò Ñoäc giaùc, neân khieán an truù
nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì duøng phöông tieän khieán an truù nôi quaû
vò Giaùc ngoä cao toät. Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå hieän voâ soá caùc loaïi thaàn
thoâng bieán hoùa, muoán an truù nôi haèng sa theá giôùi thì tuøy yù coù theå an
truù, muoán hieän ra caùc loaïi chaâu baùu ôû theá giôùi ñoù thì coù theå tuøy yù
hieän ra, muoán khieán cho höõu tình ôû trong theá giôùi ñoù thoï duïng caùc
loaïi chaâu baùu toát ñeïp kia, thì tuøy theo sôû thích cuûa hoï ñeàu khieán ñöôïc
ñaày ñuû.
Ñaïi Boà-taùt aáy töø theá giôùi naøy ñeán theá giôùi khaùc, laøm lôïi ích an
laïc cho voâ löôïng höõu tình, thaáy hình töôùng nghieâm tònh cuûa caùc theá
giôùi coù theå töï thu giöõ hình töôùng coõi Phaät nghieâm tònh tuøy theo sôû
thích cuûa mình. Thí nhö chö Thieân nôi coõi trôøi Tha hoùa töï taïi caàn coù
caùc thöù vaät duïng an vui vi dieäu thì tuøy taâm hieän ra, Boà-taùt aáy tuøy yù
thu giöõ voâ löôïng coõi Phaät ñuû caùc loaïi nghieâm tònh. Ñaïi Boà-taùt aáy do
phöôùc baùo töø söï tu taäp caùc phaùp Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, do phöôùc baùo neân coù ñöôïc caùc thöù
thaàn thoâng vi dieäu vaø con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt neân haønh trí Ñaïo
töôùng; do trí Ñaïo töôùng ñöôïc thaønh töïu ñaày ñuû neân laïi coù theå chöùng
ñaéc trí Nhaát thieát töôùng; do ñaéc trí naøy, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp,
www.daitangkinh.org
khoâng coù söï thu giöõ, nghóa laø chaúng thu giöõ saéc, chaúng thu giöõ thoï,
töôûng, haønh, thöùc; chaúng thu giöõ nhaõn xöù, chaúng thu giöõ nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù; chaúng thu giöõ saéc xöù, chaúng thu giöõ thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù; chaúng thu giöõ nhaõn giôùi, chaúng thu giöõ nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi; chaúng thu giöõ saéc giôùi, chaúng thu giöõ thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi; chaúng thu giöõ nhaõn thöùc giôùi, chaúng thu giöõ nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi; chaúng thu giöõ nhaõn xuùc, chaúng thu giöõ nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc; chaúng thu giöõ caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra,
chaúng thu giöõ caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra;
chaúng thu giöõ taát caû phaùp thieän, phaùp chaúng phaûi thieän, phaùp theá
gian, phaùp xuaát theá gian, phaùp höõu laäu, phaùp voâ laäu, phaùp höõu vi,
phaùp voâ vi, phaùp höõu toäi, phaùp voâ toäi, cuõng chaúng ñoái töôïng chöùng
ñaéc laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät; cuõng chaúng vaät thoï duïng trong taát caû
coõi Phaät; caû höõu tình ôû trong ñoù cuõng khoâng. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt
aáy tröôùc kia chaúng taát caû phaùp neân ñoái vôùi taát caû phaùp khoâng coù sôû
ñaéc, vì caùc höõu tình neâu giaûng roõ raøng raèng taùnh cuûa taát caû phaùp laø
khoâng.
maät-ña saâu xa, do dieäu löïc töø taâm voâ laäu lìa caùc töôùng, neân coù theå ôû
khoâng taùc, thaønh töïu vieân maõn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng coù theå
thaønh töïu vieân maõn caùc coâng ñöùc khaùc.
Μ
Phaåm 67: NGHÓA PHAÙP THUAÀN NHAÁT (1)

–Baïch Theá Toân, laøm sao ôû trong taát caû phaùp thuaàn nhaát laø khoâng
töôùng, töï töôùng khoâng, coù theå tu taäp vieân maõn Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Laøm sao ôû trong taát caû
phaùp voâ laäu, voâ sai bieät maø neâu baøy caùc phaùp sai bieät vaø coù theå hieåu
roõ nhö theá? Laøm sao ôû trong Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, goàm thaâu, giöõ gìn
taùnh töï taùnh; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh,
nghó baøn; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo;
nguyeän; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; goàm
möôøi Bieán xöù; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp
moân Ñaø-la-ni; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn
thoâng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; goàm thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp theá, xuaát theá
gian? Laøm sao ôû trong taát caû phaùp töôùng khaùc laø moät töôùng, khoâng
töôùng aáy, neâu baøy voâ soá loaïi phaùp töôùng sai bieät?
Phaät daïy:
saâu xa, an truù trong naêm thuû uaån nhö moäng, nhö tieáng vang, nhö aûnh
töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö
söï bieán hoùa, maø tu haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nhaän bieát nhö thaät veà naêm thuû uaån nhö moäng,
nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø
huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö söï bieán hoùa, thaûy ñeàu khoâng töôùng. Vì sao?
Vì caùc loaïi moäng, tieáng vang, aûnh töôïng, boùng saùng, dôïn naéng, troø
huyeãn, thaønh aûo, söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù töï taùnh. Neáu phaùp khoâng
coù töï taùnh laø phaùp khoâng coù töôùng. Neáu phaùp khoâng coù töôùng laø phaùp
moät töôùng, goïi laø khoâng töôùng.
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy neân bieát taát caû söï boá thí laø
www.daitangkinh.org
khoâng töôùng: Ngöôøi cho khoâng töôùng, ngöôøi nhaän khoâng töôùng, vaät
cho khoâng töôùng. Neáu bieát nhö vaäy maø haønh boá thí thì coù theå thaønh
töïu vieân maõn vieäc tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña; neáu coù theå thaønh töïu
vieân maõn vieäc tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña thì chaúng xa lìa Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; an truù nôi Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá
thì coù theå laøm vieân maõn boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
cuõng coù theå laøm vieân maõn boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng
nguyeän; cuõng coù theå laøm vieân maõn phaùp khoâng beân trong, phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå laøm
vieân maõn chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; cuõng coù
theå laøm vieân maõn Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; cuõng coù theå laøm vieân
maõn taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
cuõng coù theå laøm vieân maõn naêm traêm phaùp moân Tam-ma-ñòa, naêm
traêm phaùp moân Ñaø-la-ni; cuõng coù theå laøm vieân maõn naêm loaïi maét,
saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå laøm vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät,
boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng coù theå laøm vieân maõn
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng coù theå laøm vieân maõn
trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù
trong caùc Thaùnh phaùp voâ laäu töø phöôùc baùo sinh ra nhö theá, duøng dieäu
löïc cuûa thaàn thoâng ñi ñeán haèng haø sa theá giôùi cuûa chö Phaät khaép
möôøi phöông, duøng caùc loaïi y phuïc, thöùc aên uoáng, ñoà naèm, thuoác
thang, höông hoa, côø phöôùn, loïng baùu, ñeøn saùng, nhaïc hay caùc thöù
vaät duïng thöôïng dieäu khaùc, cung kính cuùng döôøng, toân troïng ngôïi
khen chö Phaät Theá Toân, ñem laïi lôïi ích an laïc cho caùc höõu tình; ñoái
vôùi ngöôøi neân duøng Boá thí laøm lôïi ích, lieàn duøng boá thí maø laøm lôïi
ích cho hoï; neân duøng Tònh giôùi laøm lôïi ích, lieàn duøng tònh giôùi maø
laøm lôïi ích cho hoï; neân duøng An nhaãn laøm lôïi ích, lieàn duøng an nhaãn
maø laøm lôïi ích cho hoï; neân duøng Tinh taán laøm lôïi ích, lieàn duøng tinh
taán maø laøm lôïi ích cho hoï; neân duøng Tónh löï laøm lôïi ích, lieàn duøng
tónh löï maø laøm lôïi ích cho hoï; neân duøng Baùt-nhaõ laøm lôïi ích, lieàn
duøng Baùt-nhaõ maø laøm lôïi ích cho hoï; neân duøng caùc thöù phaùp thieän
khaùc laøm lôïi ích, lieàn duøng caùc thöù phaùp thieän khaùc maø laøm lôïi ích
cho hoï; neân duøng taát caû phaùp thieän thuø thaéng laøm lôïi ích, lieàn duøng
taát caû phaùp thieän thuø thaéng maø laøm lôïi ích cho hoï. Ñaïi Boà-taùt aáy
thaønh töïu voâ löôïng phaùp thieän nhö theá, tuy chòu sinh töû nhöng chaúng
bò toäi loãi nôi sinh töû laøm nhieãm oâ; vì muoán ñem laïi lôïi laïc cho caùc
höõu tình neân thu giöõ phuù quyù töï taïi aáy neân coù theå laøm caùc vieäc lôïi
laïc cho höõu tình, duøng boán Nhieáp phaùp maø nhieáp phuïc hoï. Ñaïi Boà-
taùt aáy bieát roõ taát caû phaùp ñeàu khoâng coù töôùng, neân tuy bieát quaû Döï
löu maø chaúng truï nôi quaû Döï löu, tuy bieát quaû Nhaát lai maø chaúng truï
nôi quaû Nhaát lai, tuy bieát quaû Baát hoaøn maø chaúng truï nôi quaû Nhaát
lai, tuy bieát quaû A-la-haùn maø chaúng truï nôi quaû A-la-haùn, tuy bieát
quaû vò Ñoäc giaùc maø chaúng truï nôi quaû vò Ñoäc giaùc. Vì sao? Vì Ñaïi
Boà-taùt aáy roõ bieát nhö thaät veà taát caû phaùp roài, vì muoán chöùng ñaéc trí
Nhaát thieát töôùng neân chaúng cuøng theo con ñöôøng cuûa taát caû Thanh
vaên, Ñoäc giaùc.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá Ñaïi Boà-taùt nhaän bieát taát caû phaùp ñeàu
khoâng coù töôùng, neân roõ bieát nhö thaät veà Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng ñeàu khoâng coù töôùng, roõ
bieát nhö thaät veà caùc phaùp Phaät khaùc cuõng ñeàu khoâng coù töôùng. Do
nhaân duyeân aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn heát taát caû Phaät phaùp.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, an truù trong naêm thuû uaån nhö moäng, nhö tieáng vang, nhö aûnh
töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh aûo,
nhö vieäc bieán hoùa maø thaønh töïu vieân maõn Tònh giôùi ba-la-maät-ña.
Ñaïi Boà-taùt aáy roõ bieát nhö thaät laø naêm thuû uaån nhö moäng, nhö tieáng
vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn,
nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa roài, thì coù theå laøm vieân maõn Tònh
www.daitangkinh.org
giôùi ba-la-maät-ña voâ töôùng; tònh giôùi nhö theá khoâng thieáu soùt, khoâng
giaùn ñoaïn, khoâng tyø veát, khoâng ueá tröôïc, khoâng coù söï chaáp giöõ, xöùng
ñaùng thoï nhaän söï cuùng döôøng, ñöôïc ngöôøi trí khen ngôïi laø thoï trì
hoaøn haûo, cöùu caùnh hoaøn haûo, laø Thaùnh voâ laäu, thuoäc veà ñaïo xuaát
theá gian; an truù nôi giôùi naøy coù theå kheùo thoï trì, nhö thoï trì giôùi ñaõ
thieát laäp, giôùi ñaéc töï nhieân, giôùi luaät nghi, giôùi höõu bieåu, giôùi voâ
bieåu, giôùi hieän haønh, giôùi baát hieän haønh, giôùi oai nghi, giôùi chaúng
phaûi oai nghi. Ñaïi Boà-taùt aáy tuy thaønh töïu ñaày ñuû caùc giôùi nhö theá
nhöng khoâng chaáp giöõ, chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc
sinh vaøo doøng doõi lôùn Saùt-ñeá-lôïi phuù quyù töï taïi, hoaëc seõ ñöôïc sinh
vaøo doøng doõi lôùn Baø-la-moân phuù quyù töï taïi, doøng doõi lôùn Tröôûng giaû
phuù quyù töï taïi, doøng doõi lôùn Cö só phuù quyù töï taïi; chaúng nghó theá naøy:
Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc laøm tieåu vöông, hoaëc laøm ñaïi vöông, laøm luaân
vöông phuù quyù töï taïi; chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc sinh
vaøo chuùng trôøi Töù ñaïi vöông, hoaëc sinh vaøo coõi trôøi Ba möôi ba, trôøi
Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-ña, trôøi Laïc bieán hoùa, trôøi Tha hoùa töï taïi, phuù quyù
töï taïi; chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc sinh vaøo coõi trôøi
Phaïm chuùng, trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm hoäi, trôøi Ñaïi phaïm, phuù quyù
töï taïi; chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc sinh vaøo coõi trôøi
Quang, trôøi Thieåu quang, trôøi Voâ löôïng quang, trôøi Cöïc quang tònh,
phuù quyù töï taïi; chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc sinh vaøo
coõi trôøi Tònh, trôøi Thieåu tònh, trôøi Voâ löôïng tònh, trôøi Bieán tònh, phuù
quyù töï taïi; chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc sinh vaøo coõi
trôøi Quaûng, trôøi Thieåu quaûng, trôøi Voâ löôïng quaûng, trôøi Quaûng quaû,
phuù quyù töï taïi; chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñöôïc sinh vaøo
coõi trôøi Voâ phieàn, trôøi Voâ nhieät, trôøi Thieän hieän, trôøi Thieän kieán, trôøi
Saéc cöùu caùnh, phuù quyù töï taïi; chaúng nghó theá naøy: Ta do giôùi aáy seõ
ñöôïc sinh vaøo coõi Khoâng voâ bieân xöù, coõi Thöùc voâ bieân xöù, coõi Voâ sôû
höõu xöù, coõi Phi töôûng phi phi töôûng xöù phuù quyù töï taïi; chaúng nghó theá
naøy: Ta do giôùi aáy seõ ñaéc quaû Döï löu, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, hoaëc ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa
Boà-taùt, hoaëc ñaéc Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Boà-taùt, hoaëc chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät. Vì sao? Vì caùc phaùp aáy ñeàu khoâng töôùng hoaëc
ñoàng moät töôùng, goïi laø khoâng töôùng; phaùp khoâng töôùng chaúng ñaéc
khoâng töôùng, phaùp coù töôùng chaúng ñaéc coù töôùng, phaùp khoâng töôùng
chaúng ñaéc coù töôùng, phaùp coù töôùng chaúng ñaéc khoâng töôùng; do nhaân
duyeân aáy neân hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, coù theå mau choùng thaønh töïu vieân maõn Tònh giôùi ba-la-maät-
ña voâ töôùng, chöùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; ñaõ nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, laïi ñaéc Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Boà-taùt;
ñaõ ñaéc Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Boà-taùt thì tu haønh trí Ñaïo töôùng,
höôùng ñeán trí Nhaát thieát töôùng, ñaéc naêm thaàn thoâng töø phöôùc baùo, laïi
ñaéc naêm traêm phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng ñaéc naêm traêm phaùp moân
Ñaø-la-ni, an truù ôû trong ñoù; laïi coù theå chöùng ñaéc boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, töø coõi Phaät naøy ñeán coõi Phaät khaùc, cung kính cuùng döôøng,
toân troïng ngôïi khen chö Phaät Theá Toân, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät. Ñaïi Boà-taùt aáy vì nhaèm
hoùa ñoä höõu tình, neân tuy hieän löu chuyeån theo sinh töû trong caùc coõi,
nhöng chaúng bò caùc chöôùng cuûa phieàn naõo, nghieäp baùo aáy laøm nhieãm
oâ. Ví nhö ngöôøi bieán hoùa, tuy hieän ra caùc vieäc ñi ñöùng naèm ngoài,
nhöng khoâng coù caùc vieäc ñi laïi chaân thaät; tuy hieän ra caùc thöù laøm lôïi
ích cho höõu tình, nhöng ñoái vôùi höõu tình vaø söï neâu baøy aáy hoaøn toaøn
khoâng coù sôû ñaéc. Nhö coù Ñöùc Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc hieäu laø
Toâ-phieán-ña chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chuyeån phaùp luaân
nhieäm maàu, ñoä voâ löôïng chuùng sinh khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng
ñaéc Nieát-baøn, nhöng khoâng coù höõu tình naøo coù theå thoï nhaän söï thoï
kyù quaû vò Giaùc ngoä cao toät tieáp theo. Khi aáy Ñöùc Nhö Lai kia, hoùa ra
moät vò Hoùa Phaät khieán ôû laâu treân ñôøi, roài töï xaû tuoåi thoï cuûa mình
nhaäp caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö y. Thaân cuûa Hoùa Phaät kia, truï moät
kieáp, roài thoï kyù quaû vò giaùc ngoä cho moät Boà-taùt, sau ñaáy môùi nhaäp
Nieát-baøn. Hoùa thaân cuûa Phaät kia tuy laøm caùc vieäc lôïi ích cho höõu
tình, nhöng khoâng coù sôû ñaéc, ñoù laø chaúng ñaéc saéc, chaúng ñaéc thoï,
töôûng, haønh, thöùc; chaúng ñaéc nhaõn xöù, chaúng ñaéc nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xöù; chaúng ñaéc saéc xöù, chaúng ñaéc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù;
chaúng ñaéc nhaõn giôùi, chaúng ñaéc nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng ñaéc
saéc giôùi, chaúng ñaéc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaúng ñaéc nhaõn
thöùc giôùi, chaúng ñaéc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng ñaéc nhaõn
xuùc, chaúng ñaéc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng ñaéc caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng ñaéc caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
www.daitangkinh.org
xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng ñaéc taát caû phaùp höõu laäu, voâ laäu vaø höõu
tình. Ñaïi Boà-taùt aáy cuõng laïi nhö vaäy, tuy coù laøm vieäc nhöng khoâng coù
sôû ñaéc.
maät-ña, thaønh töïu vieân maõn Tònh giôùi ba-la-maät-ña; do Tònh giôùi ba-
la-maät-ña naøy ñöôïc vieân maõn, neân coù theå goàm thaâu, giöõ gìn taát caû
Phaät phaùp.
söï bieán hoùa, thaønh töïu vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña. Ñaïi Boà-taùt aáy
roõ bieát roõ nhö thaät naêm thuû uaån aáy nhö moäng, nhö tieáng vang, nhö aûnh
söï bieán hoùa roài neân coù theå thaønh töïu vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña
voâ töôùng.
Naøy Thieän Hieän, laøm sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, bieát roõ nhö thaät naêm thuû uaån aáy nhö moäng, nhö tieáng vang, nhö
aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh aûo,
nhö söï bieán hoùa roài, coù theå thaønh töïu vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña
voâ töôùng?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy bieát roõ nhö thaät naêm thuû uaån aáy
khoâng coù thaät töôùng, neân tu hai loaïi nhaãn, môùi coù theå thaønh töïu vieân
maõn An nhaãn ba-la-maät-ña voâ töôùng. Hai loaïi ñoù laø gì? Moät laø an thoï
nhaãn, hai laø quaùn saùt nhaãn. An thoï nhaãn laø caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi
phaùt taâm cho ñeán khi an toïa nôi toøa Boà-ñeà nhieäm maàu, trong khoaûng
aáy, giaû söû taát caû loaøi höõu tình tranh nhau ñeán cheâ bai, duøng lôøi thoâ aùc
maéng nhieác, laêng nhuïc; laïi duøng ngoùi, ñaù, dao gaäy laøm haïi... nhöng
Ñaïi Boà-taùt aáy vì ñaõ tu taäp ñuû phaùp An nhaãn ba-la-maät-ña neân cho
ñeán chaúng sinh moät nieäm saân haän; cuõng laïi chaúng khôûi taâm traû thuø,
chæ nghó theá naøy: Caùc höõu tình aáy thaät ñaùng thöông, laøm taêng theâm
phieàn naõo, daáy ñoäng taâm yù hoï chaúng ñöôïc töï taïi neân ñoái vôùi ta hoï ñaõ
phaùt khôûi nghieäp aùc nhö theá. Ta nay chaúng neân giaän döõ hoï; laïi nghó
theá naøy, do ta thu giöõ caùc uaån oan gia neân khieán cho höõu tình aáy ñoái
vôùi ta daáy khôûi nghieäp aùc nhö theá, chæ neân töï traùch, chaúng neân giaän
hoï. Boà-taùt khi quaùn saùt kyõ nhö vaäy thì ñoái vôùi höõu tình aáy sinh loøng
thöông xoùt saâu xa; caùc söï vieäc nhö theá goïi laø an thoï nhaãn. Quaùn saùt
nhaãn laø Ñaïi Boà-taùt nghó theá naøy, caùc haønh nhö huyeãn, chaúng thaät,
chaúng ñöôïc töï taïi, cuõng nhö hö khoâng, khoâng coù ngaõ, höõu tình, doøng
sinh maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï nuoâi döôõng, söï tröôûng thaønh, chuû
theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû naêng laøm vieäc, khaû naêng thoï quaû
baùo, söï hieåu bieát, söï nhaän thöùc ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, chæ laø
choã daáy khôûi cuûa phaân bieät hö voïng, theá thì ai cheâ traùch ta, ai maéng
nhieác ta, ai laêng nhuïc ta, ai duøng caùc thöù ngoùi, ñaù, dao, gaäy gia haïi
ta, ai thoï nhaän söï maéng nhieác gia haïi aáy? Ñeàu laø töï taâm phaân bieät hö
voïng. Ta nay chaúng neân daáy khôûi söï chaáp tröôùc, caùc phaùp nhö theá do
töï taùnh khoâng thaéng nghóa khoâng neân hoaøn toaøn khoâng coù sôû höõu.
Boà-taùt khi quaùn saùt kyõ nhö theá, bieát roõ nhö thaät caùc haønh tónh laëng,
ñoái vôùi taát caû phaùp chaúng sinh töôûng khaùc; caùc vieäc nhö theá goïi laø
quaùn saùt nhaãn. Ñaïi Boà-taùt aáy vì tu taäp hai thöù nhaãn nhö theá neân coù
theå thaønh töïu vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña voâ töôùng; do coù theå
thaønh töïu vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña voâ töôùng, neân lieàn ñaït
ñöôïc Voâ sinh phaùp nhaãn.
–Baïch Theá Toân, theá naøo goïi laø Voâ sinh phaùp nhaãn? Phaùp aáy
ñoaïn tröø nhöõng gì? Laïi laø trí gì?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do töø dieäu löïc naøy cho ñeán moät phaàn nhoû
phaùp aùc baát thieän cuõng chaúng sinh ñöôïc, neân goïi laø Voâ sinh phaùp
nhaãn. Phaùp naøy khieán cho ngaõ vaø ngaõ sôû, caùc phieàn naõo, maïn... hoaøn
toaøn vaéng laëng; nhaãn thoï nhö thaät veà caùc phaùp nhö moäng, nhö tieáng
nhö thaønh aûo, nhö söï bieán hoùa. Nhaãn naøy goïi laø trí; ñaéc trí naøy neân goïi
laø ñaït ñöôïc Voâ sinh phaùp nhaãn.
–Baïch Theá Toân, Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Thanh vaên, Ñoäc giaùc
cuøng vôùi Voâ sinh phaùp nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt coù söï sai bieät nhö theá naøo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc baäc Döï löu, hoaëc trí, hoaëc ñoaïn cuõng goïi
laø nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt; caùc baäc Nhaát lai, hoaëc trí, hoaëc ñoaïn cuõng goïi
laø nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt; caùc baäc Baát hoaøn, hoaëc trí, hoaëc ñoaïn cuõng
www.daitangkinh.org
goïi laø nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt; caùc baäc A-la-haùn hoaëc trí, hoaëc ñoaïn cuõng
goïi laø nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt; taát caû baäc Ñoäc giaùc hoaëc trí, hoaëc ñoaïn
cuõng goïi laø nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt. Laïi coù nhaãn cuûa Ñaïi Boà-taùt goïi laø
Nhaãn veà caùc phaùp roát raùo chaúng sinh, ñoù laø söï sai bieät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt vì thaønh töïu phaùp nhaãn thuø
thaéng nhö theá neân vöôït haún taát caû Thanh vaên, Ñoäc giaùc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù trong voâ sinh töø phöôùc baùo
thuø thaéng nhö theá, haønh theo con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt, coù theå laøm
vieân maõn trí Ñaïo töôùng, neân thöôøng chaúng xa lìa boán Nieäm truï, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng chaúng xa lìa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; cuõng chaúng xa lìa thaàn thoâng ñaït ñöôïc töø phöôùc
baùo, neân töø coõi Phaät naøy ñeán coõi Phaät khaùc, cung kính cuùng döôøng chö
Phaät Theá Toân, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät. Ñaïi Boà-taùt aáy do ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät ñöôïc vieân maõn neân chæ
trong khoaûng moät saùt-na thì töông öng vôùi dieäu tueä, chöùng ñaéc quaû vò
maät-ña, coù theå mau choùng thaønh töïu vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña
voâ töôùng; vì thaønh töïu vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña voâ töôùng neân
coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, taát caû Phaät Phaùp ñeàu ñöôïc vieân
maõn.
nhö söï bieán hoùa; bieát roõ nhö thaät naêm thuû uaån aáy nhö moäng, nhö
tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø
huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö söï bieán hoùa, khoâng coù thaät töôùng roài, thaân
taâm phaùt khôûi tinh taán duõng maõnh. Ñaïi Boà-taùt aáy vì thaân taâm daáy
khôûi tinh taán duõng maõnh neân nhanh choùng phaùt huy thaàn thoâng thuø
thaéng; do thaàn thoâng naøy neân ñi ñeán caùc theá giôùi khaép möôøi phöông
cung kính cuùng döôøng, toân troïng ngôïi khen chö Phaät, Theá Toân; ôû choã
chö Phaät, vun troàng caùc coäi ñöùc, ñem laïi lôïi ích an laïc cho voâ löôïng
höõu tình; cuõng coù theå laøm nghieâm tònh coõi Phaät. Ñaïi Boà-taùt aáy do doác
söùc tinh taán, taïo söï thaønh töïu ñaày ñuû cho höõu tình, tuøy theo caên cô cuûa
hoï duøng phöông tieän an laäp nôi phaùp cuûa ba thöøa, thaûy ñeàu roát raùo.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, do doác söùc tinh taán neân coù theå mau choùng thaønh töïu vieân maõn Tinh
taán ba-la-maät-ña voâ töôùng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì doác taâm phaùt khôûi tinh taán
duõng maõnh neân phaùt huy chi ñaïo voâ laäu cuûa chö Thaùnh vôùi ñoái
töôïng ñöôïc thu giöõ laø tinh taán, laøm vieân maõn Tinh taán ba-la-maät-ña,
trong ñoù, coù theå goàm thaâu, giöõ gìn ñaày ñuû caùc phaùp thieän, ñoù laø boán
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng,
phaùp moân Tam-ma-ñòa, phaùp moân Ñaø-la-ni, baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu,
baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, phaùp
töï taùnh; chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; möôøi löïc
cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû; trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù trong caùc phaùp aáy, coù theå laøm vieân maõn
trí Nhaát thieát töôùng; do trí Nhaát thieát töôùng ñöôïc vieân maõn, neân
vónh vieãn ñoaïn tröø taát caû taäp khí töông tuïc; do vónh vieãn ñoaïn tröø
taát caû taäp khí töông tuïc neân caùc töôùng cuûa baäc Ñaïi só vaø veû ñeïp phuï
www.daitangkinh.org
thuoäc thaønh töïu vieân maõn. Do caùc töôùng vaø veû ñeïp phuï thuoäc thaønh
töïu vieân maõn neân chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, phoùng haøo
quang lôùn toûa chieáu khaép theá giôùi ba laàn ngaøn, khieán caùc theá giôùi
hieän ñuû saùu thöù chaán ñoäng, chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp goàm ñuû
möôøi hai töôùng. Do ñoù, caùc loaïi höõu tình trong theá giôùi ba laàn ngaøn,
nhôø haøo quang chieáu ñeán nhìn thaáy bieán ñoäng naøy, ñöôïc nghe aâm
thanh cuûa chaùnh phaùp neân ñoái vôùi ba thöøa ñaït ñöôïc khoâng thoaùi
chuyeån.
ña thaønh töïu vieân maõn Tinh taán ba-la-maät-ña, an truù nôi Tinh taán ba-
la-maät-ña, coù theå hoaøn thaønh nhieàu vieäc lôïi ích cho mình vaø ngöôøi, coù
theå mau choùng thaønh töïu vieân maõn taát caû Phaät Phaùp, chöùng ñaéc quaû vò
söï bieán hoùa, thaønh töïu vieân maõn Tónh löï ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, roõ bieát nhö thaät naêm thuû uaån nhö moäng, nhö tieáng
nhö thaønh aûo, nhö söï bieán hoùa, khoâng coù thaät töôùng roài, nhaäp Sô
thieàn vaø an truù troïn veïn; nhaäp ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn, an truù
troïn veïn; nhaäp Töø voâ löôïng, an truù troïn veïn; nhaäp Bi, Hyû, Xaû voâ
löôïng, an truù troïn veïn; nhaäp ñònh Khoâng voâ bieân xöù, an truù troïn veïn;
nhaäp ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng
xöù, an truù troïn veïn; tu Tam-ma-ñòa Khoâng, tu Tam-ma-ñòa Voâ töôùng,
voâ nguyeän, tu Tam-ma-ñòa Nhö ñieån, tu Tam-ma-ñòa Thaùnh chaùnh,
Tam-ma-ñòa Kim cang duï; an truù trong Tam-ma-ñòa Kim cang duï, tröø
Tam-ma-ñòa cuûa Nhö Lai ra, taát caû caùc Tam-ma-ñòa khaùc, hoaëc cuøng
vôùi Tam-ma-ñòa cuûa Thanh vaên, hoaëc cuøng vôùi Tam-ma-ñòa cuûa Ñoäc
giaùc, hoaëc voâ löôïng Tam-ma-ñòa khaùc, taát caû nhö theá ñeàu coù theå thaân
chöùng vaø an truù troïn veïn; nhöng ñoái vôùi caùc Tam-ma-ñòa nhö Tónh löï,
Voâ löôïng, Ñònh voâ saéc... chaúng sinh tham ñaém cuõng chaúng tham ñaém
nôi quaû ñaït ñöôïc cuûa chuùng. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy roõ bieát nhö
thaät caùc Tam-ma-ñòa Tónh löï, Voâ löôïng, Ñònh voâ saéc... vaø taát caû phaùp
ñeàu khoâng coù thaät töôùng, ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, chaúng leõ
laáy phaùp khoâng töôùng tham ñaém phaùp khoâng töôùng, cuõng chaúng leõ
duøng khoâng taùnh laøm phaùp töï taùnh, tham ñaém khoâng taùnh laøm phaùp
töï taùnh. Do chaúng tham ñaém Tam-ma-ñòa, neân Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng
bao giôø tuøy thuaän dieäu löïc cuûa caùc Tam-ma-ñòa, Tónh löï, Voâ löôïng,
Ñònh voâ saéc... maø sinh vaøo coõi Saéc, Voâ saéc. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy
ñoái vôùi taát caû caûnh giôùi hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc; ñoái vôùi ngöôøi
nhaäp ñònh, nôi choán nhaäp ñònh, nhaân duyeân nhaäp, cuõng khoâng coù sôû
ñaéc. Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû phaùp, vì khoâng coù sôû ñaéc neân coù theå
mau choùng thaønh töïu vieân maõn Tónh löï ba-la-maät-ña voâ töôùng. Nhôø
Tónh löï ba-la-maät-ña naøy maø vöôït qua caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc
giaùc.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy do ñaâu maø thaønh töïu vieân maõn
Tónh löï ba-la-maät-ña voâ töôùng, vöôït hôn caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc
giaùc?
Phaät daïy:
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì kheùo hoïc phaùp khoâng beân
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, neân Ñaïi
Boà-taùt aáy ôû trong caùc phaùp khoâng coù, chaúng ñaéc taát caû caùc phaùp, an
truù trong aáy nhöng chaúng ñaéc quaû Döï löu, chaúng ñaéc quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, chaúng ñaéc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
chaúng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Vì sao? Vì caùc taùnh
khoâng ñoù cuõng ñeàu laø khoâng, neân Ñaïi Boà-taùt aáy do an truù nôi phaùp
khoâng naøy maø vöôït hôn caùc baäc Thanh vaên, Ñoäc giaùc, chöùng nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt laáy gì laøm sinh, laáy gì laøm ly sinh?
Phaät daïy:
www.daitangkinh.org
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt duøng taát caû caùi höõu sôû ñaéc laøm
sinh vaø duøng taát caû caùi voâ sôû ñaéc laøm ly sinh.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt laáy gì laøm höõu sôû ñaéc, laáy gì laøm voâ
sôû ñaéc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt duøng taát caû phaùp laøm höõu sôû ñaéc,
ñoù laø Ñaïi Boà-taùt laáy saéc laøm höõu sôû ñaéc, laáy thoï, töôûng, haønh, thöùc
laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy nhaõn xöù laøm höõu sôû ñaéc, laáy nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy saéc xöù laøm höõu sôû
ñaéc, laáy thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt
laáy nhaõn giôùi laøm höõu sôû ñaéc, laáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laøm höõu
sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy saéc giôùi laøm höõu sôû ñaéc, laáy thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy nhaõn thöùc giôùi laøm
höõu sôû ñaéc, laáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi
Boà-taùt laáy nhaõn xuùc laøm höõu sôû ñaéc, laáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra laøm höõu sôû ñaéc, laáy caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy ñòa giôùi laøm höõu sôû
ñaéc, laáy thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-
taùt laáy nhaân duyeân laøm höõu sôû ñaéc, laáy ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy voâ
minh laøm höõu sôû ñaéc, laáy haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt
laáy Boá thí ba-la-maät-ña laøm höõu sôû ñaéc, laáy Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy
phaùp khoâng beân trong laøm höõu sôû ñaéc, laáy phaùp khoâng beân ngoaøi,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt
laáy boán Nieäm truï laøm höõu sôû ñaéc, laáy boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo laøm
höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng laøm höõu sôû
ñaéc, laáy phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän laøm höõu sôû ñaéc.
Ñaïi Boà-taùt laáy Thaùnh ñeá khoå laøm höõu sôû ñaéc, laáy Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy boán Tónh löï laøm höõu sôû ñaéc, laáy
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy taùm
Giaûi thoaùt laøm höõu sôû ñaéc, laáy taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
laøm höõu sôû ñaéc, laáy taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi
Boà-taùt laáy baäc Cöïc hyû laøm höõu sôû ñaéc, laáy baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân laøm höõu sôû ñaéc.
Ñaïi Boà-taùt laáy naêm loaïi maét laøm höõu sôû ñaéc, laáy saùu pheùp thaàn
thoâng laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy möôøi löïc cuûa Phaät laøm höõu sôû
ñaéc, laáy boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng laøm höõu sôû ñaéc.
Ñaïi Boà-taùt laáy phaùp khoâng queân maát laøm höõu sôû ñaéc, laáy taùnh luoân
luoân xaû laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy trí Nhaát thieát laøm höõu sôû ñaéc,
laáy trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy
quaû Döï löu laøm höõu sôû ñaéc, laáy quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc laøm höõu sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt laøm höõu sôû ñaéc, laáy quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät laøm höõu
sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt laáy caùc höõu sôû ñaéc nhö theá laøm sinh.
Naøy Thieän Hieän, coøn voâ sôû ñaéc laø Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû
phaùp nhö theá ñeàu khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ (chæ
roõ), ñoù laø Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi saéc khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi,
khoâng chæ, ñoái vôùi thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng haønh, khoâng ñaéc,
khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa saéc cho ñeán töï taùnh cuûa
thöùc ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi nhaõn xöù
khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì
töï taùnh cuûa nhaõn xöù cho ñeán töï taùnh cuûa yù xöù ñeàu chaúng theå haønh,
ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi saéc xöù khoâng haønh, khoâng ñaéc,
khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng
haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa saéc
www.daitangkinh.org
xöù cho ñeán töï taùnh cuûa phaùp xöù ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ.
Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi nhaõn giôùi khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi,
khoâng chæ, ñoái vôùi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng haønh, khoâng ñaéc,
khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa nhaõn giôùi cho ñeán töï
taùnh cuûa yù giôùi ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi
saéc giôùi khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng
chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa saéc giôùi cho ñeán töï taùnh cuûa phaùp giôùi
ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi nhaõn thöùc giôùi
thaân, yù thöùc giôùi khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì
sao? Vì töï taùnh cuûa nhaõn thöùc giôùi cho ñeán töï taùnh cuûa yù thöùc giôùi
ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi nhaõn xuùc
thaân, yù xuùc khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì
töï taùnh cuûa nhaõn xuùc cho ñeán töï taùnh cuûa yù xuùc ñeàu chaúng theå haønh,
ñaéc, noùi, chæ.


QUYEÅN 379
Phaåm 67: NGHÓA PHAÙP THUAÀN NHAÁT (2)
Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng haønh, khoâng ñaéc,
khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra cho ñeán töï taùnh cuûa caùc thoï do yù xuùc laøm duyeân
sinh ra ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi ñòa giôùi
khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng
chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa ñòa giôùi cho ñeán töï taùnh cuûa thöùc giôùi ñeàu
chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi nhaân duyeân khoâng
haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi ñaúng voâ giaùn duyeân,
sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng
noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa nhaân duyeân cho ñeán töï taùnh
cuûa taêng thöôïng duyeân ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt
ñoái vôùi voâ minh khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái
vôùi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì
sao? Vì töï taùnh cuûa voâ minh cho ñeán töï taùnh cuûa laõo töû, saàu bi khoå öu
naõo ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi Boá thí ba-
la-maät-ña khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng
haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa Boá thí
ba-la-maät-ña cho ñeán töï taùnh cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu chaúng
theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong
khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khoâng haønh, khoâng
ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa phaùp khoâng beân
trong cho ñeán töï taùnh cuûa phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh ñeàu chaúng
theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi boán Nieäm truï khoâng haønh,
khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo
khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa
boán Nieäm truï cho ñeán töï taùnh cuûa taùm chi Thaùnh ñaïo ñeàu chaúng theå
haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi,
khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng cho
ñeán töï taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ nguyeän ñeàu chaúng theå haønh,
ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå khoâng haønh, khoâng
ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo khoâng
haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa Thaùnh
ñeá khoå cho ñeán töï taùnh cuûa Thaùnh ñeá ñaïo ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc,
noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi boán Tónh löï khoâng haønh, khoâng ñaéc,
khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khoâng
haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa boán
Tónh löï cho ñeán töï taùnh cuûa boán Ñònh voâ saéc ñeàu chaúng theå haønh,
ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt khoâng haønh, khoâng
ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao?
Vì töï taùnh cuûa taùm Giaûi thoaùt cho ñeán töï taùnh cuûa möôøi Bieán xöù ñeàu
chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa Khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng
chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, töï taùnh cuûa
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-
taùt ñoái vôùi baäc Cöïc hyû khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ,
ñoái vôùi baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan
thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä,
baäc Phaùp vaân khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao?
Vì töï taùnh cuûa baäc Cöïc hyû cho ñeán töï taùnh cuûa baäc Phaùp vaân ñeàu
chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi naêm loaïi maét khoâng
haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi saùu pheùp thaàn thoâng
khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa
naêm loaïi maét, töï taùnh cuûa saùu pheùp thaàn thoâng ñeàu chaúng theå haønh,
ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät khoâng haønh,
khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
Phaät baát coäng khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao?
Vì töï taùnh nôi möôøi löïc cuûa Phaät cho ñeán töï taùnh cuûa möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi
phaùp khoâng queân maát khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ,
ñoái vôùi taùnh luoân luoân xaû khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng
chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa phaùp khoâng queân maát, töï taùnh cuûa taùnh
luoân luoân xaû ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi trí
Nhaát thieát khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi,
khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa trí Nhaát thieát cho ñeán töï taùnh cuûa
trí Nhaát thieát töôùng ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái
vôùi quaû Döï löu khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái
vôùi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc khoâng haønh,
khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï taùnh cuûa quaû Döï löu
cho ñeán töï taùnh cuûa quaû vò Ñoäc giaùc ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi,
chæ. Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng haønh, khoâng
ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ, ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ. Vì sao? Vì töï
taùnh cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, töï taùnh cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät ñeàu chaúng theå haønh, ñaéc, noùi, chæ.
Ñaïi Boà-taùt laáy söï khoâng haønh, khoâng ñaéc, khoâng noùi, khoâng chæ
nhö theá laøm voâ sôû ñaéc, chính caùi voâ sôû ñaéc aáy goïi laø ly sinh.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø sinh vaø ly sinh cuûa Ñaïi Boà-taùt. Caùc
www.daitangkinh.org
Ñaïi Boà-taùt chöùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh roài, thaønh töïu vieân maõn taát
caû tónh löï, giaûi thoaùt, ñaúng trì, ñaúng chí. Ñaïi Boà-taùt aáy coøn chaúng theo
dieäu löïc cuûa ñònh maø sinh, huoáng laø theo nghieäp löïc cuûa phieàn naõo nhö
tham...! Ñaïi Boà-taùt aáy neáu an truù trong aáy maø taïo taùc caùc nghieäp vaø do
söï daãn daét cuûa nghieäp maø sinh boán Tónh löï, löu chuyeån trong caùc coõi
laø ñieàu khoâng coù. Ñaïi Boà-taùt aáy tuy an truù trong caùc nhoùm haønh nhö
huyeãn, laøm caùc ñieàu lôïi ích nhö thaät cho caùc höõu tình, nhöng chaúng
ñaéc huyeãn vaø caùc höõu tình. Ñaïi Boà-taùt aáy khi ñoái vôùi caùc vieäc voâ sôû
ñaéc nhö theá, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, mau chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chuyeån
phaùp luaân maàu nhieäm, hoùa ñoä voâ löôïng chuùng sinh.
ña, coù theå mau choùng thaønh töïu vieân maõn Tónh löï ba-la-maät-ña voâ
töôùng, do Tónh löï ba-la-maät-ña mau vieân maõn naøy, neân choùng chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chuyeån phaùp luaân maàu nhieäm, ñoä voâ
löôïng chuùng sinh; phaùp luaân nhö theá goïi laø voâ sôû ñaéc, cuõng goïi laø
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, coù khaû naêng ñem laïi lôïi ích hôn heát cho
caùc höõu tình.
nhö söï bieán hoùa, thaønh töïu vieân maõn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Ñaïi Boà-
taùt aáy roõ bieát nhö thaät taát caû phaùp ñeàu nhö moäng, nhö tieáng vang, nhö
aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh
aûo, nhö söï bieán hoùa roài, coù theå thaønh töïu vieân maõn Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña voâ töôùng.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt roõ bieát nhö thaät taát caû
phaùp ñeàu nhö moäng, nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng,
nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö söï bieán hoùa?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, chaúng thaáy moäng, chaúng thaáy ngöôøi thaáy moäng, chaúng nghe tieáng
vang, chaúng thaáy ngöôøi nghe tieáng vang, chaúng thaáy aûnh töôïng,
chaúng thaáy ngöôøi thaáy aûnh töôïng, chaúng thaáy boùng saùng, chaúng thaáy
ngöôøi thaáy boùng saùng, chaúng thaáy dôïn naéng, chaúng thaáy ngöôøi thaáy
dôïn naéng, chaúng thaáy troø huyeãn, chaúng thaáy ngöôøi thaáy troø huyeãn,
chaúng thaáy thaønh aûo, chaúng thaáy ngöôøi thaáy thaønh aûo, chaúng thaáy
vieäc bieán hoùa, chaúng thaáy ngöôøi thaáy vieäc bieán hoùa. Vì sao? Vì
moäng vaø ngöôøi thaáy moäng, tieáng vang vaø ngöôøi nghe tieáng vang, aûnh
töôïng vaø ngöôøi thaáy aûnh töôïng, boùng saùng vaø ngöôøi thaáy boùng saùng,
dôïn naéng vaø ngöôøi thaáy dôïn naéng, troø huyeãn vaø ngöôøi thaáy troø
huyeãn, thaønh aûo vaø ngöôøi thaáy thaønh aûo, vieäc bieán hoùa vaø ngöôøi thaáy
vieäc bieán hoùa ñeàu laø söï chaáp tröôùc ñieân ñaûo cuûa phaøm phu ngu si.
Caùc baäc A-la-haùn, Ñoäc giaùc, Boà-taùt vaø chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc ñeàu chaúng thaáy moäng cuõng chaúng thaáy ngöôøi thaáy moäng,
ñeàu chaúng nghe tieáng vang cuõng chaúng thaáy ngöôøi nghe tieáng vang,
ñeàu chaúng thaáy aûnh töôïng cuõng chaúng thaáy ngöôøi thaáy aûnh töôïng,
ñeàu chaúng thaáy boùng saùng cuõng chaúng thaáy ngöôøi thaáy boùng saùng,
ñeàu chaúng thaáy dôïn naéng cuõng chaúng thaáy ngöôøi thaáy dôïn naéng, ñeàu
chaúng thaáy troø huyeãn cuõng chaúng thaáy ngöôøi thaáy troø huyeãn, ñeàu
chaúng thaáy thaønh aûo cuõng chaúng thaáy ngöôøi thaáy thaønh aûo, ñeàu
chaúng thaáy vieäc bieán hoùa cuõng chaúng thaáy ngöôøi thaáy vieäc bieán hoùa.
Vì sao? Vì taát caû caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, chaúng
phaûi thaønh, chaúng phaûi thaät, voâ töôùng, voâ vi, chaúng phaûi thaät coù taùnh
vaø Nieát-baøn... Neáu taát caû phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, chaúng
phaûi thaønh, chaúng phaûi thaät, voâ töôùng, voâ vi, chaúng phaûi thaät coù taùnh
vaø Nieát-baøn... thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
ñoái vôùi taát caû phaùp laïi khôûi töôûng coù taùnh, töôûng thaønh, töôûng thaät,
töôûng coù, töôûng cho laø thaät coù taùnh, töôûng chaúng phaûi laø tòch dieät? Neáu
daáy khôûi caùc töôûng aáy thì ñoù laø ñieàu khoâng heà coù. Vì sao? Vì neáu taát
caû phaùp coù moät chuùt töï taùnh, coù thaønh, coù thaät, coù töôùng, coù taïo taùc, coù
thaät taùnh, chaúng phaûi tòch dieät maø coù theå naém baét ñöôïc thì ñoái töôïng tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa leõ ra chaúng phaûi laø Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Nhö theá, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa,
chaúng chaáp tröôùc saéc, chaúng chaáp tröôùc thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng
chaáp tröôùc nhaõn xöù, chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng
chaáp tröôùc saéc xöù, chaúng chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù;
chaúng chaáp tröôùc nhaõn giôùi, chaúng chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù
www.daitangkinh.org
giôùi; chaúng chaáp tröôùc saéc giôùi, chaúng chaáp tröôùc thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi; chaúng chaáp tröôùc nhaõn thöùc giôùi, chaúng chaáp tröôùc
nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng chaáp tröôùc nhaõn xuùc, chaúng
chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng chaáp tröôùc caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng chaáp tröôùc caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; chaúng chaáp tröôùc ñòa giôùi,
chaúng chaáp tröôùc thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng chaáp
tröôùc nhaân duyeân, chaúng chaáp tröôùc ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân; chaúng chaáp tröôùc caùc phaùp do duyeân sinh
ra; chaúng chaáp tröôùc voâ minh, chaúng chaáp tröôùc haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng
chaáp tröôùc Duïc giôùi, chaúng chaáp tröôùc Saéc giôùi, Voâ saéc giôùi; chaúng
chaáp tröôùc boán Tónh löï, chaúng chaáp tröôùc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc; chaúng chaáp tröôùc boán Nieäm truï, chaúng chaáp tröôùc boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; chaúng chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng
chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng chaáp
tröôùc Thaùnh ñeá khoå, chaúng chaáp tröôùc Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo;
chaúng chaáp tröôùc Boá thí ba-la-maät-ña, chaúng chaáp tröôùc Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaúng chaáp tröôùc
phaùp khoâng beân trong, chaúng chaáp tröôùc phaùp khoâng beân ngoaøi,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaúng chaáp tröôùc chaân nhö,
chaúng chaáp tröôùc phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; chaúng
chaáp tröôùc taùm Giaûi thoaùt, chaúng chaáp tröôùc taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng chaáp tröôùc phaùp moân Tam-ma-ñòa,
chaúng chaáp tröôùc phaùp moân Ñaø-la-ni; chaúng chaáp tröôùc baäc Cöïc hyû,
chaúng chaáp tröôùc baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc
Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc
Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; chaúng chaáp tröôùc naêm loaïi maét, chaúng
chaáp tröôùc saùu pheùp thaàn thoâng; chaúng chaáp tröôùc möôøi löïc cuûa Phaät,
chaúng chaáp tröôùc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaúng
chaáp tröôùc phaùp khoâng queân maát, chaúng chaáp tröôùc taùnh luoân luoân
xaû; chaúng chaáp tröôùc trí Nhaát thieát, chaúng chaáp tröôùc trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng; chaúng chaáp tröôùc quaû Döï löu, chaúng chaáp tröôùc
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; chaúng chaáp tröôùc
taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; chaúng chaáp tröôùc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät. Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng heà
chaáp tröôùc neân coù theå tu taäp vieân maõn Sô ñòa ôû ñaáy chaúng heà sinh
tham ñaém. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng ñaéc Sô ñòa thì laøm sao ôû
trong aáy khôûi tham ñaém! Do chaúng tham ñaém neân coù theå tu taäp vieân
maõn töø ñòa Thöù hai ñeán ñòa Thöù möôøi, nhöng ôû trong ñoù cuõng chaúng
sinh tham ñaém. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng ñaéc ñòa Thöù hai cho
ñeán ñòa Thöù möôøi thì laøm sao ôû trong ñoù khôûi tham ñaém?
Ñaïi Boà-taùt aáy tuy tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhöng chaúng
ñaéc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; do chaúng ñaéc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân
cuõng chaúng ñaéc taát caû phaùp; tuy quaùn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm
thaâu, giöõ gìn taát caû phaùp, nhöng ñoái vôùi phaùp aáy hoaøn toaøn khoâng coù
sôû ñaéc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá cuøng vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
naøy laø khoâng hai, khoâng khaùc. Vì sao? Vì taùnh cuûa taát caû phaùp laø
chaúng theå phaân bieät, ñöôïc neâu baøy laø chaân nhö, laø phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn, vì dieäu nghóa cuûa phaùp laø thuaàn nhaát khoâng sai
bieät vaäy.
–Baïch Theá Toân, neáu taùnh cuûa taát caû phaùp laø thuaàn nhaát khoâng
sai bieät thì taïi sao coù theå noùi laø thieän, laø chaúng phaûi thieän, laø höõu laäu,
laø voâ laäu, laø theá gian, laø xuaát theá gian, laø höõu vi, laø voâ vi, goàm ñuû voâ
löôïng phaùp moân nhö theá?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Trong thaät taùnh cuûa taát caû
www.daitangkinh.org
phaùp coù phaùp naøo coù theå noùi laø thieän, laø chaúng phaûi thieän, laø höõu laäu,
laø voâ laäu, laø theá gian, laø xuaát theá gian, laø höõu vi, laø voâ vi, nhö theá, cho
ñeán laø quaû Döï löu, laø quaû Nhaát lai, laø quaû Baát hoaøn, laø quaû A-la-haùn,
laø quaû vò Ñoäc giaùc, laø caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy neân bieát, taát caû phaùp laø
thuaàn nhaát khoâng sai bieät, khoâng töôùng, khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng
ngaên ngaïi, khoâng neâu baøy, khoâng chæ roõ. Thieän Hieän neân bieát, Ta khi
xöa tu haønh theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt, ñoái vôùi töï taùnh cuûa caùc phaùp,
hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc, ñoù laø hoaëc saéc, hoaëc thoï, töôûng, haønh,
thöùc; hoaëc nhaõn xöù, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; hoaëc saéc xöù, hoaëc
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; hoaëc nhaõn giôùi, hoaëc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi; hoaëc saéc giôùi, hoaëc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; hoaëc
nhaõn thöùc giôùi, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; hoaëc nhaõn xuùc,
hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; hoaëc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra, hoaëc caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra;
hoaëc ñòa giôùi, hoaëc thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; hoaëc nhaân
duyeân, hoaëc ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân;
hoaëc phaùp do duyeân sinh ra; hoaëc voâ minh, hoaëc haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; hoaëc Duïc
giôùi, hoaëc Saéc, Voâ saéc giôùi; hoaëc thieän, hoaëc chaúng phaûi thieän, hoaëc
höõu laäu, hoaëc voâ laäu, hoaëc theá gian, hoaëc xuaát theá gian, hoaëc höõu vi,
hoaëc voâ vi, nhö theá cho ñeán hoaëc quaû Döï löu, hoaëc quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, hoaëc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, ñoái vôùi töï taùnh cuûa caùc phaùp nhö theá
ñeàu khoâng coù sôû ñaéc.
ña, töø luùc môùi phaùt taâm cho ñeán khi an toïa nôi toøa Boà-ñeà nhieäm maàu,
saép chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thöôøng neân kheùo nhaän bieát veà töï
taùnh cuûa caùc phaùp. Neáu thöôøng kheùo nhaän bieát töï taùnh cuûa caùc phaùp
thì coù khaû naêng kheùo taïo söï thanh tònh cho neûo tu taäp Ñaïi Boà-ñeà, cuõng
coù khaû naêng laøm vieân maõn caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, ñem laïi söï thaønh töïu
ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, an truù nôi phaùp aáy
thì mau chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chuyeån phaùp luaân maàu nhieäm,
duøng phaùp cuûa ba thöøa vôùi caùc phöông tieän ñeå ñieàu phuïc caùc loaøi höõu
tình, khieán mau ñöôïc giaûi thoaùt khôûi ba coõi.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá Ñaïi Boà-taùt laáy voâ sôû ñaéc laøm phöông
tieän, neân hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù khaû naêng mau choùng vieân maõn
taát caû Phaät phaùp.
Μ
Phaåm 68: TÖÔÙNG CUÛA CAÙC COÂNG ÑÖÙC (1)

–Baïch Theá Toân, laøm sao caùc phaùp nhö moäng, nhö tieáng vang,
nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö
thaønh aûo, nhö söï bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng thaät coù, ñeàu laáy khoâng
taùnh laøm töï taùnh, töï töôùng ñeàu laø khoâng maø coù theå an laäp laø thieän, laø
chaúng phaûi thieän, laø höõu laäu, laø voâ laäu, laø theá gian, laø xuaát theá gian,
laø höõu vi, laø voâ vi, nhö theá cho ñeán laø quaû Döï löu, laø chuû theå chöùng
quaû Döï löu, laø quaû Nhaát lai, laø chuû theå chöùng quaû Nhaát lai, laø quaû
Baát hoaøn, laø chuû theå chöùng quaû Baát hoaøn, laø quaû A-la-haùn, laø chuû
theå chöùng quaû A-la-haùn, laø quaû vò Ñoäc giaùc, laø chuû theå chöùng quaû vò
Ñoäc giaùc, laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, laø chuû theå chöùng
quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, phaøm phu ngu si khoâng hieåu bieát ôû theá gian,
thaáy moäng, thaáy ngöôøi thaáy moäng, nghe tieáng vang, thaáy ngöôøi nghe
tieáng vang, thaáy aûnh töôïng, thaáy ngöôøi thaáy aûnh töôïng, thaáy boùng
saùng, thaáy ngöôøi thaáy boùng saùng, thaáy dôïn naéng, thaáy ngöôøi thaáy dôïn
naéng, thaáy troø huyeãn, thaáy ngöôøi thaáy troø huyeãn, thaáy thaønh aûo, thaáy
ngöôøi thaáy thaønh aûo, thaáy söï bieán hoùa, thaáy ngöôøi thaáy söï bieán hoùa.
Caùc phaøm phu ngu si khoâng hieåu bieát aáy, thaáy moäng, thaáy ngöôøi thaáy
moäng roài, nghe tieáng vang, thaáy ngöôøi nghe tieáng vang roài, thaáy aûnh
töôïng, thaáy ngöôøi thaáy aûnh töôïng roài, thaáy boùng saùng, thaáy ngöôøi thaáy
boùng saùng roài, thaáy dôïn naéng, thaáy ngöôøi thaáy dôïn naéng roài, thaáy troø
huyeãn, thaáy ngöôøi thaáy troø huyeãn roài, thaáy thaønh aûo, thaáy ngöôøi thaáy
www.daitangkinh.org
thaønh aûo roài, thaáy söï bieán hoùa, thaáy ngöôøi thaáy söï bieán hoùa roài ñeàu
chaáp tröôùc ñieân ñaûo taïo ra vieäc laøm thieän, vieäc laøm baát thieän veà thaân,
ngöõ, yù, taïo ra vieäc laøm phöôùc, vieäc laøm chaúng phaûi phöôùc, vieäc laøm
baát ñoäng veà thaân, ngöõ, yù. Do caùc vieäc laøm aáy neân maõi qua laïi nôi neûo
sinh töû, löu chuyeån voâ cuøng taän.
Caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, quaùn saùt
hai phaùp khoâng laø phaùp khoâng roát raùo vaø phaùp khoâng khoâng bieân
giôùi, an truù trong hai phaùp khoâng aáy vì caùc höõu tình kia thuyeát giaûng
chaùnh phaùp, nghóa laø noùi nhö theá naøy: Caùc ngöôi neân bieát saéc laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, thoï, töôûng, haønh, thöùc laø khoâng, khoâng
coù ngaõ, ngaõ sôû; nhaõn xöù laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; saéc xöù laø khoâng,
khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø khoâng,
khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; nhaõn giôùi laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; saéc giôùi laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; nhaõn thöùc giôùi laø khoâng, khoâng coù ngaõ,
ngaõ sôû, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ
sôû; nhaõn xuùc laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; ñòa giôùi laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; nhaân duyeân laø khoâng, khoâng coù ngaõ,
ngaõ sôû, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; phaùp do caùc duyeân naøy sinh ra laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; voâ minh laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ
sôû, haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; phaùp höõu laäu laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, phaùp voâ laäu laø khoâng, khoâng coù ngaõ,
ngaõ sôû, phaùp höõu vi laø khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, phaùp voâ vi, laø
khoâng, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû. Laïi noùi theá naøy, caùc ngöôi neân bieát:
Saéc nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, thoï, töôûng, haønh, thöùc
nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; saéc nhö tieáng vang, nhö aûnh
nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, thoï, töôûng, haønh,
thöùc nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù
töï taùnh; nhaõn xöù nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaõn xöù nhö
huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh,
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán hoùa,
hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; saéc xöù nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï
taùnh, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù
töï taùnh; saéc xöù nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö
dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn
khoâng coù töï taùnh, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù nhö tieáng vang cho
ñeán nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaõn giôùi nhö
moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi nhö
moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaõn giôùi nhö tieáng vang, nhö
aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh
aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn
khoâng coù töï taùnh; saéc giôùi nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh,
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï
taùnh; saéc giôùi nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö
khoâng coù töï taùnh, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi nhö tieáng vang cho
ñeán nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaõn thöùc giôùi
nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaõn thöùc giôùi nhö tieáng
nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán hoùa,
hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaõn xuùc nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù
töï taùnh, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï
taùnh; nhaõn xuùc nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö
khoâng coù töï taùnh, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc nhö tieáng vang cho ñeán
nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; caùc thoï do nhaõn xuùc
www.daitangkinh.org
laøm duyeân sinh ra nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra nhö moäng, hoaøn toaøn
khoâng coù töï taùnh; caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra nhö tieáng
nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra nhö tieáng vang cho
ñeán nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; ñòa giôùi nhö
moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; ñòa giôùi nhö tieáng vang,
thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán hoùa,
hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaân duyeân nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng
coù töï taùnh, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân
nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; nhaân duyeân nhö tieáng vang,
thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, ñaúng voâ
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân nhö tieáng vang cho
ñeán nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; phaùp töø duyeân
sinh ra nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; phaùp töø duyeân sinh ra
nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö troø
huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh;
voâ minh nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, haønh, thöùc, danh
saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo nhö
moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; voâ minh nhö tieáng vang, nhö aûnh
nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, haønh cho ñeán laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn
toaøn khoâng coù töï taùnh; phaùp höõu laäu nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù
töï taùnh, phaùp voâ laäu nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; phaùp
höõu laäu nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn
naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn
khoâng coù töï taùnh, phaùp voâ laäu nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán
hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh; phaùp höõu vi nhö moäng, hoaøn toaøn
khoâng coù töï taùnh, phaùp voâ vi nhö moäng, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh;
phaùp höõu vi nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn
naéng, nhö troø huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn
khoâng coù töï taùnh, phaùp voâ vi nhö tieáng vang cho ñeán nhö vieäc bieán
hoùa, hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh.
Laïi noùi theá naøy, caùc ngöôi neân bieát: Trong ñoù, khoâng coù saéc,
cuõng khoâng coù thoï, töôûng, haønh, thöùc; khoâng coù nhaõn xöù, cuõng khoâng
coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; khoâng coù saéc xöù, cuõng khoâng coù thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù; khoâng coù nhaõn giôùi, cuõng khoâng coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi; khoâng coù saéc giôùi, cuõng khoâng coù thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi; khoâng coù nhaõn thöùc giôùi, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi; khoâng coù nhaõn xuùc, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc; khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng
khoâng coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra;
khoâng coù ñòa giôùi, cuõng khoâng coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi;
khoâng coù nhaân duyeân, cuõng khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân; khoâng coù caùc phaùp do caùc duyeân sinh ra;
khoâng coù voâ minh, cuõng khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc,
thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; khoâng coù phaùp höõu
laäu, cuõng khoâng coù phaùp voâ laäu; khoâng coù phaùp höõu vi, cuõng khoâng coù
phaùp voâ vi; khoâng coù moäng, cuõng khoâng coù ngöôøi thaáy moäng, khoâng
coù tieáng vang, cuõng khoâng coù ngöôøi nghe tieáng vang, khoâng coù aûnh
töôïng, cuõng khoâng coù ngöôøi thaáy aûnh töôïng, khoâng coù boùng saùng, cuõng
khoâng coù ngöôøi thaáy boùng saùng, khoâng coù dôïn naéng, thaáy ngöôøi thaáy
dôïn naéng, khoâng coù troø huyeãn, cuõng khoâng coù ngöôøi thaáy troø huyeãn,
khoâng coù thaønh aûo, cuõng khoâng coù ngöôøi thaáy thaønh aûo, khoâng coù vieäc
bieán hoùa, cuõng khoâng coù ngöôøi thaáy vieäc bieán hoùa.
Laïi noùi theá naøy: Caùc ngöôi neân bieát taát caû phaùp aáy ñeàu khoâng
thaät coù, ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; vì nghieäp löïc phaân bieät hö
voïng cuûa caùc ngöôi neân trong caùi khoâng coù saéc, thaáy coù saéc, trong
caùi khoâng coù thoï, töôûng, haønh, thöùc, thaáy coù thoï, töôûng, haønh, thöùc;
trong caùi khoâng coù nhaõn xöù, thaáy coù nhaõn xöù, trong caùi khoâng coù nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù, thaáy coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; trong caùi khoâng
coù saéc xöù, thaáy coù saéc xöù, trong caùi khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù, thaáy coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; trong caùi khoâng coù
nhaõn giôùi, thaáy coù nhaõn giôùi, trong caùi khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù
www.daitangkinh.org
giôùi, thaáy coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; trong caùi khoâng coù saéc giôùi,
thaáy coù saéc giôùi, trong caùi khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi,
thaáy coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; trong caùi khoâng coù nhaõn
thöùc giôùi, thaáy coù nhaõn thöùc giôùi, trong caùi khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi, thaáy coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; trong caùi
khoâng coù nhaõn xuùc, thaáy coù nhaõn xuùc, trong caùi khoâng coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc, thaáy coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; trong caùi khoâng
coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, thaáy coù caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, trong caùi khoâng coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, thaáy coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc laøm duyeân sinh ra; trong caùi khoâng coù ñòa giôùi, thaáy coù ñòa
giôùi, trong caùi khoâng coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, thaáy coù
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; trong caùi khoâng coù nhaân duyeân,
thaáy coù nhaân duyeân, trong caùi khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, thaáy coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; trong caùi khoâng coù caùc phaùp töø
duyeân sinh ra, thaáy coù caùc phaùp töø duyeân sinh ra; trong caùi khoâng coù
voâ minh, thaáy coù voâ minh, trong caùi khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, thaáy coù
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; trong caùi khoâng coù phaùp höõu
laäu, thaáy coù phaùp höõu laäu, trong caùi khoâng coù phaùp voâ laäu, thaáy coù
phaùp voâ laäu; trong caùi khoâng coù phaùp höõu vi, thaáy coù phaùp höõu vi,
trong caùi khoâng coù phaùp voâ vi, thaáy coù phaùp voâ vi.
Laïi noùi theá naøy, caùc ngöôi neân bieát: Taùnh cuûa taát caû phaùp nhö
uaån, giôùi, xöù... ñeàu töø caùc duyeân hoøa hôïp taïo neân, do choã goàm thaâu,
giöõ gìn cuûa caùc nghieäp, quaû baùo maø coù söï daáy khôûi ñieân ñaûo. Caùc
ngöôi ñaâu bieát laø vôùi phaùp hö voïng khoâng thaät maø khôûi töôûng coù
thaät!
Khi aáy, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, duøng phöông
tieän thieän xaûo, neáu caùc höõu tình coù tham lam keo kieät thì duøng
phöông tieän cöùu vôùt, khieán lìa tham lam keo kieät, caùc höõu tình aáy lìa
boû tham lam keo kieät roài thì chæ daïy cho tu taäp Boá thí ba-la-maät-ña.
Caùc höõu tình aáy, do tu taäp boá thí neân ñöôïc taøi loäc lôùn, phuù quyù töï taïi.
Laïi töø ñoù, duøng phöông tieän cöùu vôùt chæ daïy tu Tònh giôùi ba-la-maät-
ña, vì do tònh giôùi, caùc höõu tình aáy ñöôïc sinh vaøo ñöôøng thieän, toân
quyù töï taïi. Laïi töø ñoù, duøng phöông tieän cöùu vôùt, chæ daïy tu An nhaãn
ba-la-maät-ña, caùc höõu tình aáy vì do tu taäp an nhaãn, neân coù theå mau
ñaït ñöôïc Voâ sinh phaùp nhaãn. Laïi töø ñoù, duøng phöông tieän cöùu vôùt,
chæ daïy tu Tinh taán ba-la-maät-ña, caùc höõu tình aáy vì do tinh taán neân
cho ñeán khi ñaït quaû vò Giaùc ngoä cao toät, ñoái vôùi caùc phaùp thieän
khoâng coøn thoaùi chuyeån. Laïi töø ñoù, duøng phöông tieän cöùu vôùt, chæ
daïy tu Tónh löï ba-la-maät-ña, caùc höõu tình aáy, vì do tónh löï neân ñöôïc
sinh vaøo theá giôùi thanh tònh lìa duïc (Saéc giôùi). An truù töï taïi trong Sô
thieàn; töø Sô thieàn, duøng phöông tieän cöùu vôùt, laïi khieán an truù trong
ñeä Nhò thieàn; töø ñeä Nhò thieàn, duøng phöông tieän cöùu vôùt, laïi khieán an
truù trong ñeä Tam thieàn; töø ñeä Tam thieàn, duøng phöông tieän cöùu vôùt,
laïi khieán an truù trong ñeä Töù thieàn; töø ñeä Töù thieàn, duøng phöông tieän
cöùu vôùt, laïi khieán an truù trong ñònh Khoâng voâ bieân xöù; töø ñònh Khoâng
voâ bieân xöù, duøng phöông tieän cöùu vôùt, laïi khieán an truù trong ñònh
Thöùc voâ bieân xöù; töø ñònh Thöùc voâ bieân xöù, duøng phöông tieän cöùu vôùt,
laïi khieán an truù trong ñònh Voâ sôû höõu xöù; töø ñònh Voâ sôû höõu xöù, duøng
phöông tieän cöùu vôùt, laïi khieán an truù trong ñònh Phi töôûng phi phi
töôûng xöù. Laïi töø ñoù, duøng phöông tieän cöùu vôùt, khieán an truù nôi ba
thöøa, hoaëc khieán an truù nôi boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
ñaïo, hoaëc khieán an truù nôi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän, hoaëc khieán an truù nôi taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, hoaëc khieán an truù nôi phaùp moân Ñaø-la-
ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa, hoaëc khieán an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo, hoaëc khieán an truù nôi Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, hoaëc khieán an truù nôi phaùp khoâng beân
taùnh; hoaëc khieán an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
www.daitangkinh.org
nghó baøn; hoaëc khieán an truù nôi baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; hoaëc khieán an truù
nôi naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; hoaëc khieán an truù nôi möôøi
löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; hoaëc khieán an
truù nôi phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; hoaëc khieán an truù
nôi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
Ñaïi Boà-taùt aáy, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vôùi phöông tieän
thieän xaûo, neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi phaùp boá thí höõu vi vaø
quaû, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh
giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi phaùp tònh
giôùi höõu vi vaø quaû, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an
truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi
phaùp an nhaãn höõu vi vaø quaû, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt,
khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham
ñaém ñoái vôùi phaùp tinh taán höõu vi vaø quaû, thì duøng caùc phöông tieän an
uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu
tình tham ñaém ñoái vôùi phaùp tónh löï höõu vi vaø quaû, thì duøng caùc
phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö.
Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi phaùp Baùt-nhaõ höõu vi vaø quaû, thì
duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-
baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi boán Nieäm truï, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo höõu vi thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt,
ñaém ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän höõu
vi, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi
Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù höõu vi, thì duøng caùc
phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö.
Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp moân
Tam-ma-ñòa höõu vi, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an
truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi
boán Thaùnh ñeá höõu vi khoâng ñaúng quaùn thì duøng caùc phöông tieän an
uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu
tình tham ñaém ñoái vôùi boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
höõu vi, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh
giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi möôøi ñòa
Boà-taùt höõu vi, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù
nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng höõu vi, thì duøng caùc phöông tieän
an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö. Neáu caùc
höõu tình tham ñaém ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng höõu vi, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt,
ñaém ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû höõu vi, thì
duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-
baøn voâ dö. Neáu caùc höõu tình tham ñaém ñoái vôùi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng höõu vi, thì duøng caùc phöông tieän an uûi cöùu
vôùt, khieán an truù nôi caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö.
Ñaïi Boà-taùt aáy, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vôùi phöông tieän
thieän xaûo, thaønh töïu phaùp chaân voâ laäu, voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, an truù
trong ñoù. Neáu caùc höõu tình ñaùng ñaéc quaû Döï löu thì duøng caùc phöông
tieän cöùu giuùp khieán an truù nôi quaû Döï löu. Neáu caùc höõu tình ñaùng ñaéc
quaû Döï löu thì duøng caùc phöông tieän cöùu giuùp khieán an truù nôi quaû Döï
löu. Neáu caùc höõu tình ñaùng ñaéc quaû Nhaát lai thì duøng caùc phöông tieän
cöùu giuùp khieán an truù nôi quaû Nhaát lai. Neáu caùc höõu tình ñaùng ñaéc quaû
Baát hoaøn thì duøng caùc phöông tieän cöùu giuùp khieán an truù nôi quaû Baát
hoaøn. Neáu caùc höõu tình ñaùng ñaéc quaû A-la-haùn thì duøng caùc phöông
tieän cöùu giuùp khieán an truù nôi quaû A-la-haùn. Neáu caùc höõu tình ñaùng
ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc thì duøng caùc phöông tieän cöùu giuùp khieán an truù
nôi quaû vò Ñoäc giaùc. Neáu caùc höõu tình ñaùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät, thì duøng phöông tieän cöùu giuùp, vì hoï noùi caùc neûo tu taäp Ñaïi Boà-ñeà,
chæ roõ, khuyeân baûo, daãn daét, khen ngôïi, khích leä, chuùc möøng, khieán an
truù nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, quaùn saùt hai phaùp khoâng laø roát raùo vaø khoâng bieân giôùi,
www.daitangkinh.org
an truù trong hai phaùp khoâng aáy, tuy bieát caùc phaùp nhö moäng, nhö tieáng
nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù, ñeàu
laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, töï töôùng ñeàu khoâng, nhöng coù theå neâu baøy
laø thieän, laø chaúng phaûi thieän, laø höõu laäu, laø voâ laäu, laø theá gian, laø xuaát
theá gian, laø höõu vi, laø voâ vi, laø quaû Döï löu, laø chuû theå chöùng quaû Döï
löu, laø quaû Nhaát lai, laø chuû theå chöùng quaû Nhaát lai, laø quaû Baát hoaøn, laø
chuû theå chöùng quaû Baát hoaøn, laø quaû A-la-haùn, laø chuû theå chöùng quaû A-
la-haùn, laø quaû vò Ñoäc giaùc, laø chuû theå chöùng quaû vò Ñoäc giaùc, laø quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, laø chuû theå chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät, ñeàu khoâng laãn loän.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt raát laø hy höõu, haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, quaùn saùt hai phaùp khoâng laø roát raùo vaø khoâng bieân
giôùi, an truù trong hai phaùp khoâng aáy, tuy bieát caùc phaùp nhö moäng, nhö
huyeãn, nhö thaønh aûo, nhö vieäc bieán hoùa, hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù,
ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, töï töôùng ñeàu khoâng, nhöng coù theå neâu
baøy laø thieän, laø chaúng phaûi thieän, laø höõu laäu, laø voâ laäu, laø theá gian, laø
xuaát theá gian, laø höõu vi, laø voâ vi... ñeàu khoâng laãn loän.
Phaät daïy:
Caùc Ñaïi Boà-taùt thaät laø hy höõu, haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, tuy
bieát caùc phaùp ñeàu laø taùnh khoâng: roát raùo, khoâng bieân giôùi nhöng coù theå
an laäp thieän, chaúng phaûi thieän... chaúng heà laãn loän.
Naøy Thieän Hieän, caùc oâng, neáu bieát caùc Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, coù ñöôïc phaùp raát laø hy höõu, haøng Thanh vaên,
Ñoäc giaùc ñeàu chaúng coù, chaúng theå suy löôøng ñöôïc. Taát caû haøng Thanh
vaên, Ñoäc giaùc caùc oâng, ñoái vôùi bieän taøi cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt coøn chaúng
theå traû lôøi, huoáng chi laø caùc höõu tình khaùc coù theå ñaùp laïi ñöôïc.


QUYEÅN 380

–Baïch Theá Toân, nhöõng gì goïi laø phaùp heát möïc hy höõu cuûa Ñaïi
Boà-taùt, khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa maø haøng Thanh vaên,
Ñoäc giaùc ñeàu chaúng coù?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, haõy laéng nghe! Haõy laéng nghe vaø haõy suy
nghó chín chaén. Ta seõ vì caùc oâng phaân bieät, giaûng noùi veà phaùp heát möïc
hy höõu cuûa Ñaïi Boà-taùt, khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
xa, an truù nôi caùc phaùp do phöôùc baùo taïo ra nhö Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, naêm pheùp thaàn thoâng vi
dieäu, ba möôi baûy thöù phaùp phaàn Boà-ñeà, phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp
moân Tam-ma-ñòa, boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù, phaùp Tam-ma-ñòa Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän... voâ
löôïng coâng ñöùc, ñi ñeán möôøi phöông theá giôùi, neáu caùc höõu tình, ñaùng
duøng Boá thí ñem laïi lôïi ích thì duøng Boá thí ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng
duøng Tònh giôùi ñem laïi lôïi ích thì duøng Tònh giôùi ñem laïi lôïi ích cho
hoï; ñaùng duøng An nhaãn ñem laïi lôïi ích thì duøng An nhaãn ñem laïi lôïi
ích cho hoï; ñaùng duøng Tinh taán ñem laïi lôïi ích thì duøng Tinh taán ñem
laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng Tónh löï ñem laïi lôïi ích thì duøng Tónh löï
ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng Baùt-nhaõ ñem laïi lôïi ích thì duøng
Baùt-nhaõ ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng Sô thieàn ñem laïi lôïi ích thì
duøng Sô thieàn ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä
Töù thieàn ñem laïi lôïi ích thì duøng ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn ñem laïi
lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng ñònh Khoâng voâ bieân xöù ñem laïi lôïi ích thì
www.daitangkinh.org
duøng ñònh Khoâng voâ bieân xöù ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng ñònh
Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù ñem laïi lôïi
ích thì duøng ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi
töôûng xöù ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng Töø voâ löôïng ñem laïi lôïi ích
thì duøng Töø voâ löôïng ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng Bi, Hyû, Xaû voâ
löôïng ñem laïi lôïi ích thì duøng Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng ñem laïi lôïi ích cho
hoï; ñaùng duøng boán Nieäm truï ñem laïi lôïi ích thì duøng boán Nieäm truï
ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo ñem laïi lôïi ích
thì duøng boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo ñem laïi lôïi ích
cho hoï; ñaùng duøng Tam-ma-ñòa Khoâng ñem laïi lôïi ích thì duøng Tam-
ma-ñòa Khoâng ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng Tam-ma-ñòa Voâ
töôùng, Voâ nguyeän ñem laïi lôïi ích thì duøng Tam-ma-ñòa Voâ töôùng, Voâ
nguyeän ñem laïi lôïi ích cho hoï; ñaùng duøng caùc phaùp thieän khaùc ñem laïi
lôïi ích thì duøng caùc phaùp thieän khaùc ñem laïi lôïi ích cho hoï.
maät-ña saâu xa, an truù nôi caùc phaùp do phöôùc baùo taïo neân nhö Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, naêm
pheùp thaàn thoâng vi dieäu, ba möôi baûy phaùp phaàn Boà-ñeà, phaùp moân
Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa, boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, Tam-ma-ñòa Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän... voâ löôïng coâng ñöùc, duøng Boá thí... ñem laïi lôïi ích cho höõu
tình?
Phaät daïy:
saâu xa, chu caáp cho caùc höõu tình nhöõng vaät caàn duøng: Caàn aên cho aên,
caàn uoáng cho uoáng, caàn y phuïc cho y phuïc, caàn xe cho xe, caàn höông
hoa cho höông hoa, caàn côø phöôùn, duø loïng quyù cho côø phöôùn, duø loïng
quyù, caàn ñoà naèm cho ñoà naèm, caàn ñoà trang söùc cho caùc ñoà trang söùc
nhö chuoãi baùu... caàn nhaø cöûa cho nhaø cöûa, caàn ñeøn saùng cho ñeøn saùng,
caàn nhaïc hay cho nhaïc hay, caàn thuoác thang cho thuoác thang, tuøy theo
nhu caàu maø caùc loaïi vaät duïng ñeàu ñöôïc cho heát, khoâng ñeå thieáu huït.
Cuõng nhö daâng ñoà cuùng döôøng cho Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc,
daâng cuùng cho caùc baäc Ñoäc giaùc cuõng nhö theá. Nhö daâng ñoà cuùng
döôøng cho caùc baäc Ñoäc giaùc, daâng cuùng cho baäc A-la-haùn cuõng nhö
theá. Nhö daâng ñoà cuùng döôøng cho baäc A-la-haùn, daâng cuùng cho caùc
Baát hoaøn cuõng nhö theá. Nhö daâng ñoà cuùng döôøng cho Baát hoaøn, daâng
cuùng cho Nhaát lai cuõng nhö theá. Nhö daâng ñoà cuùng döôøng cho Nhaát
lai, daâng cuùng cho caùc Döï löu cuõng nhö theá. Nhö daâng ñoà cuùng döôøng
cho Döï löu, daâng cuùng cho caùc haøng Chaùnh chí, Chaùnh haønh cuõng nhö
theá. Nhö daâng ñoà cuùng döôøng cho Chaùnh chí, Chaùnh haønh, daâng cuùng
cho ngöôøi trì giôùi cuõng nhö theá. Nhö daâng ñoà cuùng döôøng cho ngöôøi trì
giôùi, caáp cho ngöôøi phaïm giôùi, caáp cho caùc ngoaïi ñaïo cuõng nhö theá.
Nhö caáp caùc ñoà caàn duøng cho ngoaïi ñaïo, caáp cho caùc haïng ngöôøi khaùc
cuõng nhö vaäy. Nhö chu caáp ñoà caàn duøng cho loaøi ngöôøi, chu caáp cho
caùc loaïi phi nhaân cuõng nhö vaäy. Nhö chu caáp caùc ñoà caàn duøng cho loaøi
phi nhaân, caáp cho caùc baøng sinh cuõng nhö theá.
Ñoái vôùi caùc höõu tình, taâm Boà-taùt luoân bình ñaúng khoâng coù töôûng
sai bieät maø haønh boá thí. Treân töø chö Phaät, döôùi ñeán baøng sinh luoân
bình ñaúng, trong söï bình ñaúng khoâng chuùt phaân bieät. Vì sao? Vì caùc
Ñaïi Boà-taùt thoâng toû töï töôùng cuûa caùc phaùp vaø höõu tình ñeàu laø khoâng,
hoaøn toaøn khoâng sai bieät neân khoâng coù töôùng khaùc, khoâng coù söï phaân
bieät maø haønh boá thí. Ñaïi Boà-taùt aáy do khoâng coù töôûng khaùc, khoâng coù
söï phaân bieät maø haønh boá thí, neân seõ ñaéc quaû khoâng ñoåi khaùc, khoâng
phaân bieät, nghóa laø thaønh töïu vieân maõn ñöôïc trí Nhaát thieát töôùng vaø voâ
löôïng coâng ñöùc khaùc cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thaáy ngöôøi ñi xin maø nghó theá
naøy: Neáu laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc laø ruoäng phöôùc thì ta
neân cung kính cuùng döôøng; neáu laø baøng sinh, chaúng phaûi ruoäng
phöôùc thì chaúng neân cho caùc vaät duïng caàn duøng; neáu Ñaïi Boà-taùt aáy
khôûi taâm nhö theá thì chaúng phaûi laø phaùp cuûa Boà-taùt. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì caùc Ñaïi Boà-taùt phaùt taâm Boà-ñeà caàu ñaït quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, caàn phaûi laøm thanh tònh taâm mình thì ruoäng phöôùc môùi
thanh tònh. Thaáy ngöôøi ñi xin, chaúng neân nghó raèng: “Höõu tình nhö
theá, ta neân boá thí, laøm vieäc lôïi ích cho hoï; coøn höõu tình nhö theá, ta
chaúng neân boá thí, chaúng laøm lôïi ích!” Neáu suy nghó nhö theá laø traùi
vôùi taâm Boà-ñeà: Ta vì höõu tình seõ laøm nôi nöông töïa caäy nhôø, laøm beán
bôø, nhaø cöûa ñeå cöùu giuùp; thaáy caùc ngöôøi ñi xin thì neân nghó: “Höõu
www.daitangkinh.org
tình naøy bò baàn cuøng coâ ñoäc, ta seõ duøng boá thí ñem laïi lôïi ích cho
ngöôøi aáy, ngöôøi aáy do nhaân duyeân naøy cuõng coù theå chuyeån hoùa, ít
muoán öa ñuû, lìa boû söï gieát haïi sinh maïng, lìa boû vieäc khoâng cho maø
laáy, lìa duïc, taø haïnh, lìa noùi hö doái, lìa noùi ly giaùn, lìa noùi thoâ aùc, lìa
noùi hoãn taïp, cuõng lìa tham duïc, saân haän, taø kieán. Do nhaân duyeân naøy,
ñöôïc sinh vaøo doøng doõi lôùn Saùt-ñeá-lôïi, hoaëc doøng doõi lôùn Baø-la-moân,
hoaëc doøng doõi lôùn Tröôûng giaû, hoaëc doøng doõi lôùn Cö só, hoaëc sinh
vaøo moät choán phuù quyù naøo ñoù, ñaày ñuû cuûa baùu, tu caùc nghieäp thieän;
hoaëc do nhaân duyeân taïo ñöôïc lôïi ích cuûa söï boá thí naøy, daàn daàn
nöông vaøo ba thöøa maø ñöôïc ñoä thoaùt, nghóa laø khieán höôùng nhaäp ba
caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö y cuûa Thanh vaên, Ñoäc giaùc vaø Voâ thöôïng
thöøa.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt coù nhöõng keû oaùn ñòch
khaùc, hoaëc caùc höõu tình ñi ñeán choã vò aáy muoán gaây toån haïi, hoaëc vì
thieáu thoán maø tìm ñeán caàu xin, thì Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng bao giôø phaùt
khôûi taâm phaân bieät sai khaùc laø keû naøy neân cho, keû kia khoâng neân
cho, chæ luoân phaùt khôûi taâm bình ñaúng, tuøy theo söï caàu xin ñeàu cho
heát. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy doác ñem laïi lôïi laïc cho khaép caùc höõu
tình, mong ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Coøn neáu phaùt khôûi taâm
phaân bieät sai khaùc laø keû naøy neân cho, keû kia chaúng neân cho, thì bò
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø chö Boà-taùt, Ñoäc giaùc, Thanh vaên,
Trôøi, Ngöôøi, A-toá-laïc... trong theá gian cuøng cheâ traùch: Ai caàn oâng
phaùt taâm Boà-ñeà, theà nguyeän ñem laïi lôïi laïc cho khaép caùc höõu tình,
ngöôøi khoâng nôi nöông töïa laøm nôi nöông töïa, ngöôøi khoâng ai cöùu hoä
laøm ngöôøi cöùu hoä, ngöôøi khoâng nhaø cöûa, laøm choã nhaø cöûa, ngöôøi
khoâng choã döøng chaân, laøm choã döøng chaân, nhöng nay laïi choïn löïa
phaân bieät laø coù cho, khoâng cho!
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, coù ngöôøi vaø phi nhaân ñi ñeán choã vò aáy caàu xin caùc boä
phaän nôi cô theå nhö tay, chaân, loùng, ñoát... thì Ñaïi Boà-taùt aáy chaúng khôûi
hai taâm laø cho hoaëc khoâng cho maø chæ nghó theá naøy: “Tuøy theo söï caàu
xin, seõ cho hoï.” Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy thöôøng suy nghó: “Ta vì
nhaèm ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình maø thoï thaân naøy; caùc höõu tình
ñeán xin nhaát ñònh seõ cho, chaúng neân khoâng cho.” Vì vaäy, thaáy ngöôøi
caàu xin lieàn khôûi taâm: “Nay thaân naøy cuûa ta voán laø vì hoï maø thoï sinh,
hoï khoâng ñeán laáy ta coøn phaûi töï ñöa ñi, huoáng laø hoï ñeán caàu xin maø ta
khoâng cho!” Nghó nhö theá roài, vui möøng heát möïc, töï caét töøng phaàn maø
trao cho hoï, laïi töï möøng laø nay ñaït ñöôïc lôïi ích lôùn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa
neân hoïc nhö theá.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt thaáy coù ngöôøi caàu xin, lieàn
nghó theá naøy: Nay trong söï vieäc naøy, ai cho ai nhaän, cho vaät gì, do ñaâu
maø cho, vì caùi gì maø cho, taïi sao maø cho? Töï taùnh cuûa caùc phaùp nhö
theá ñeàu roát raùo khoâng, chaúng phaûi laø trong phaùp khoâng aáy coù cho, coù
laáy.
xa neân hoïc nhö theá! Caùc phaùp ñeàu khoâng, nghóa laø hoaëc do phaùp
khoâng beân trong neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng beân ngoaøi neân
khoâng, hoaëc do phaùp khoâng caû trong ngoaøi neân khoâng, hoaëc do phaùp
khoâng khoâng neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng lôùn neân khoâng, hoaëc do
phaùp khoâng thaéng nghóa neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng höõu vi neân
khoâng, hoaëc do phaùp khoâng voâ vi neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng roát
raùo neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng khoâng bieân giôùi neân khoâng, hoaëc
do phaùp khoâng taûn maïn neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng khoâng ñoåi
khaùc neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng baûn taùnh neân khoâng, hoaëc do
phaùp khoâng töï töôùng neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng coäng töôùng neân
khoâng, hoaëc do phaùp khoâng nôi taát caû phaùp neân khoâng, hoaëc do phaùp
khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng khoâng
taùnh neân khoâng, hoaëc do phaùp khoâng töï taùnh neân khoâng, hoaëc do phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh neân khoâng. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù trong khoâng
naøy maø haønh boá thí, luoân khoâng giaùn ñoaïn, thaønh töïu vieân maõn neân
khi duø bò ngöôøi caét xeûo caùc boä phaän trong ngoaøi, taâm vò aáy hoaøn toaøn
khoâng saân haän, phaân bieät, chæ nghó theá naøy: “Höõu tình vaø phaùp, taát caû
ñeàu laø khoâng thì ai caét xeûo ta, ai bò caét xeûo, ai laïi quaùn khoâng?”
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ta duøng Phaät nhaõn xem khaép voâ löôïng
haèng haø sa theá giôùi trong möôøi phöông, thaáy caùc Ñaïi Boà-taùt vì muoán
ñem laïi lôïi laïc cho caùc loaøi höõu tình neân nguyeän nhaäp vaøo ñaïi ñòa
nguïc; vaøo roài thì phaùt khôûi ba caùch chæ daãn. Ba caùch ñoù laø gì? Moät laø
duøng söï bieán hoùa thaàn dieäu ñeå chæ daãn, hai laø duøng kyù thuyeát ñeå chæ
daãn, ba laø duøng söï raên daïy ñeå chæ daãn. Ñaïi Boà-taùt aáy duøng söï bieán hoùa
www.daitangkinh.org
thaàn dieäu ñeå chæ daãn nhaèm dieät tröø voâ soá caùc loaïi vaät duïng taïo khoå nôi
ñòa nguïc nhö nöôùc soâi, löûa, dao..., duøng kyù thuyeát ñeå chæ daãn nhaèm ghi
nhôù taâm nieäm cuûa höõu tình ñeå vì hoï noùi phaùp, duøng söï raên daïy ñeå chæ
daãn, ñoái vôùi hoï phaùt khôûi taâm ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, vì hoï noùi
phaùp, khieán caùc loaïi höõu tình ôû trong ñòa nguïc aáy, ngay nôi choã Boà-taùt
sinh loøng tin thanh tònh; do nhaân duyeân naøy, töø ñòa nguïc ra, ñöôïc sinh
leân coõi trôøi, hoaëc sinh vaøo coõi ngöôøi, daàn daàn nöông vaøo ba thöøa, vöôït
khoûi voøng khoå naõo.
haèng haø sa theá giôùi trong möôøi phöông, thaáy caùc Ñaïi Boà-taùt khi phuïng
söï, cuùng döôøng chö Phaät Theá Toân, thaân taâm hoan hyû, chaúng phaûi
chaúng hoan hyû, thaân taâm öa thích, chaúng phaûi chaúng öa thích, thaân taâm
cung kính, chaúng phaûi chaúng cung kính. Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi chaùnh
phaùp maø chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñaõ giaûng noùi, cung kính
laéng nghe, thoï trì ñoïc tuïng cho ñeán khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
chaúng bao giôø queân maát. Laïi theo phaùp ñeõ nghe, thöôøng vì höõu tình
giaûng giaûi roõ raøng, khieán hoï ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø thaéng, cho neân
khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thöôøng khoâng bieáng löôøi boû pheá.
ñem laïi lôïi ích cho caùc höõu tình trong loaøi baøng sinh neân töï xaû boû thaân
maïng. Ñaïi Boà-taùt aáy thaáy caùc baøng sinh bò löûa ñoùi böùc baùch muoán taøn
haïi nhau, neân khôûi taâm thöông xoùt, töï caét caùc boä phaän cuûa thaân, chaët
caùc loùng ñoát, neùm khaép möôøi phöông ñeå chuùng töï yù aên nuoát. Caùc loaøi
baøng sinh ñöôïc aên thòt nôi thaân Boà-taùt naøy ñeàu ñoái vôùi Boà-taùt khôûi taâm
raát xaáu hoå vaø raát thöông kính. Do nhaân duyeân aáy, chuùng thoaùt khoûi
loaøi baøng sinh, ñöôïc sinh leân coõi trôøi, hoaëc sinh vaøo loaøi ngöôøi, gaëp
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, nghe thuyeát giaûng chaùnh phaùp, theo
ñuùng lyù tu haønh, daàn daàn nöông vaøo ba thöøa maø ñöôïc ñoä thoaùt, nghóa
laø tuøy theo ñoù maø chöùng nhaäp ba caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö y cuûa
Thanh vaên, Ñoäc giaùc vaø Voâ thöôïng thöøa.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt thöôøng vì theá gian maø
laøm vieäc khoù laøm, mang nhieàu lôïi ích, nghóa laø vì nhaèm ñem laïi lôïi laïc
cho caùc höõu tình maø töï phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, cuõng khieán cho
ngöôøi phaùt taâm chaùn lìa sinh töû, caàu quaû Boà-ñeà, töï thöïc haønh voâ soá caùc
phaùp chaùnh haïnh nhö thaät; cuõng khieán ngöôøi haønh theo, daàn daàn nhaäp
caûnh giôùi Nieát-baøn cuûa ba thöøa.
ñem laïi lôïi ích cho caùc loaøi höõu tình nôi coõi ngaï quyû, cho neân nguyeän
sinh vaøo trong coõi aáy, duøng phöông tieän döùt tröø caùc khoå veà ñoùi khaùt.
Caùc ngaï quyû aáy, khi caùc khoå ñaõ döùt, ñoái vôùi Boà-taùt naøy, khôûi taâm raát
xaáu hoå vaø thöông kính; nhôø caên laønh naøy neân thoaùt khoûi neûo quyû ñoùi,
ñöôïc sinh leân coõi trôøi, hoaëc sinh vaøo coõi ngöôøi, thöôøng gaëp Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, cung kính cuùng döôøng, nghe thuyeát giaûng
chaùnh phaùp, daàn daàn tu haønh chaùnh haïnh cuûa ba thöøa cho ñeán khi ñöôïc
nhaäp ba caûnh giôùi Nieát-baøn voâ dö y.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi loaøi höõu tình an
truù nôi taâm ñaïi Bi, phaùt khôûi voâ bieân phöông tieän thieän xaûo, cöùu vôùt
khieán nhaäp Nieát-baøn cuûa ba thöøa, roát raùo an laïc.
haèng haø sa theá giôùi trong möôøi phöông, thaáy caùc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc vì
chuùng trôøi Töù ñaïi vöông tuyeân thuyeát chaùnh phaùp, hoaëc vì trôøi Ba
möôi ba tuyeân thuyeát chaùnh phaùp, hoaëc vì trôøi Daï-ma tuyeân thuyeát
chaùnh phaùp, hoaëc vì trôøi Ñoå-söû-ña tuyeân thuyeát chaùnh phaùp, hoaëc
vì trôøi Laïc bieán hoùa tuyeân thuyeát chaùnh phaùp, hoaëc vì trôøi Tha hoùa
töï taïi tuyeân thuyeát chaùnh phaùp. Caùc chuùng trôøi aáy, ôû choã Boà-taùt,
ñöôïc nghe chaùnh phaùp roài, daàn daàn nöông vaøo ba thöøa sieâng tu
chaùnh haïnh, tuøy theo con ñöôøng tu taäp maø nhaäp vaøo ba caûnh giôùi
Nieát-baøn voâ dö y.
Naøy Thieän Hieän, trong chuùng trôøi aáy coù caùc Thieân töû do ñam
meâ naêm duïc laïc thöôïng dieäu nôi coõi trôøi vaø cung ñieän baùu maø hoï
ñang thoï höôûng. Ñaïi Boà-taùt aáy beøn thò hieän löûa noåi leân thieâu chaùy
caùc cung ñieän kia, khieán caùc Thieân töû sinh taâm sôï haõi nhaøm chaùn,
nhaân ñoù vì hoï maø giaûng noùi phaùp theá naøy: “Naøy caùc Thieân töû, neân
quaùn saùt kyõ, caùc haønh laø voâ thöôøng, khoå, khoâng, phi ngaõ chaúng theå
baûo ñaûm tin caäy. Ngöôøi coù trí ai laïi öa thích tham ñaém caùc thöù aáy!”
Khi ñoù, caùc Thieân töû nghe phaùp aâm naøy, ñoái vôùi naêm duïc ñeàu sinh
taâm nhaøm chaùn xa lìa, töï quaùn thaân maïng laø hö doái voâ thöôøng, gioáng
nhö caây chuoái, aùnh chôùp, dôïn naéng, quaùn caùc cung ñieän gioáng nhö tuø
www.daitangkinh.org
nguïc; quaùn nhö theá roài, daàn daàn nöông vaøo ba thöøa, sieâng tu chaùnh
haïnh maø ñöôïc giaûi thoaùt ñoä.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ta duøng Phaät nhaõn thanh tònh khoâng
chöôùng ngaïi xem khaép voâ löôïng haèng haø sa theá giôùi trong möôøi
phöông, thaáy caùc Ñaïi Boà-taùt nhaän bieát caùc Phaïm thieân tham ñaém caùc
kieán chaáp, neân duøng phöông tieän giaùo hoùa daãn daét, khieán hoï xa lìa,
baûo raèng: “Naøy caùc Thieân tieân, taïi sao caùc oâng ôû trong taát caû phaùp
khoâng, khoâng töôùng, hö voïng, khoâng thaät maø phaùt khôûi caùc thöù aùc kieán
nhö theá? Neân mau boû ñi! Haõy tin thoï chaùnh phaùp khieán caùc oâng ñaït
ñöôïc pheùp cam loà voâ thöôïng.”
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi taâm ñaïi Bi, vì
caùc höõu tình thuyeát giaûng chaùnh phaùp.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt coù phaùp heát möïc hy höõu.
haèng haø sa theá giôùi trong möôøi phöông, thaáy caùc Ñaïi Boà-taùt duøng boán
Nhieáp söï maø thu phuïc giaùo hoùa caùc höõu tình. Boán phaùp aáy laø gì? Moät
laø Boá thí, hai laø AÙi ngöõ, ba laø Lôïi haønh, boán laø Ñoàng söï.
Naøy Thieän Hieän, laøm sao Ñaïi Boà-taùt coù theå duøng boá thí thu phuïc
giaùo hoùa caùc höõu tình?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt duøng hai loaïi boá thí maø thu phuïc
giaùo hoùa caùc höõu tình? Hai loaïi aáy laø gì? Moät laø taøi thí, hai laø phaùp thí.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt thöôøng duøng taøi thí thu phuïc giaùo
hoùa caùc höõu tình nhö theá naøo?
saâu xa, thöôøng duøng caùc thöù vaøng baïc, ngoïc baùu, traân chaâu, ma-ni,
san hoâ, pheä-löu-ly, ngoïc baùu phaû-chi-ca, kha boái, bích ngoïc, ñeá
thanh, ñaïi thanh, thaïch taøng, xöû taøng, hoàng lieân... ban cho caùc höõu
tình; hoaëc duøng caùc thöù y phuïc, thöùc aên uoáng, cung ñieän, laàu gaùc,
phoøng, nhaø, ñoà naèm, xe coä, höông hoa, ñeøn saùng, nhaïc hay, côø
phöôùn, loïng baùu, chuoãi baùu... caáp cho caùc höõu tình; hoaëc ñem theâ
thieáp, con trai, con gaùi, ñoàng baäc vaø ngöôøi haàu cho caùc höõu tình,
hoaëc ñem caùc loaøi baøng sinh nhö voi, ngöïa, traâu, deâ, löøa... cho caùc
höõu tình; hoaëc ñem caùc thöù taøi vaät, kho taøng, thaønh aáp, xoùm laøng vaø
caû ngoâi vua cho caùc höõu tình; hoaëc ñem caùc boä phaän nôi thaân theå nhö
tay chaân, loùng ñoát, ñaàu maét, tuûy, naõo cho caùc höõu tình; Ñaïi Boà-taùt aáy
ñem caùc thöù ñoà vaät ñaët ôû ngaõ tö ñöôøng, leân treân ñaøi cao, loan baùo theá
naøy: “Taát caû höõu tình, coù caàn vaät gì, töï do tôùi laáy, chôù sinh nghi ngôø,
nhö laáy cuûa mình chôù nghó gì khaùc.” Ñaïi Boà-taùt aáy boá thí cho caùc
höõu tình caùc vaät theo nhu caàu roài, laïi khuyeân hoï quy y Tam baûo:
Phaät, Phaùp, Taêng, hoaëc khuyeân thoï trì naêm giôùi cuûa haøng OÂ-ba-saùch-
ca, hoaëc khuyeân thoï trì taùm giôùi caän truï, hoaëc khuyeân thoï trì möôøi
neûo nghieäp thieän; hoaëc khuyeân tu haønh Sô thieàn, hoaëc khuyeân tu
haønh ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù thieàn; hoaëc khuyeân tu haønh Töø voâ
löôïng, hoaëc khuyeân tu haønh Bi, Hyû, Xaû voâ löôïng; hoaëc khuyeân tu
haønh ñònh Voâ bieân xöù, hoaëc khuyeân tu haønh ñònh Thöùc voâ bieân xöù,
Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi töôûng xöù; hoaëc khuyeân tu haønh tuøy
nieäm Phaät, hoaëc khuyeân tu haønh tuøy nieäm Phaùp, tuøy nieäm Taêng, tuøy
nieäm Giôùi, tuøy nieäm Xaû, tuøy nieäm Thieân; hoaëc khuyeân tu haønh quaùn
baát tònh, hoaëc khuyeân tu haønh nieäm giöõ hôi thôû; hoaëc khuyeân tu haønh
töôûng voâ thöôøng, hoaëc khuyeân tu haønh töôûng khoå voâ thöôøng, töôûng
khoå voâ ngaõ, töôûng baát tònh, töôûng chaùn lìa aên uoáng, töôûng taát caû theá
gian chaúng theå öa thích, töôûng veà cheát, töôûng ñoaïn, töôûng lìa, töôûng
dieät; hoaëc khuyeân tu haønh boán Nieäm truï, hoaëc khuyeân tu haønh boán
taùm chi Thaùnh ñaïo; hoaëc khuyeân tu haønh Tam-ma-ñòa Khoâng, hoaëc
khuyeân tu haønh Tam-ma-ñòa Voâ töôùng, voâ nguyeän; hoaëc khuyeân tu
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, hoaëc khuyeân tu haønh phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc khuyeân tu haønh taùm Giaûi
thoaùt, hoaëc khuyeân tu haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; hoaëc khuyeân tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña, hoaëc khuyeân tu
haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän
thieän xaûo nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña, hoaëc khuyeân an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå, hoaëc khuyeân an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; hoaëc
khuyeân an truù nôi phaùp khoâng beân trong, hoaëc khuyeân an truù nôi
www.daitangkinh.org
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; hoaëc
khuyeân an truù nôi chaân nhö, hoaëc khuyeân an truù nôi phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn; hoaëc khuyeân tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
hoaëc khuyeân tu haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; hoaëc khuyeân tu
haønh baäc Cöïc hyû, hoaëc khuyeân tu haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang,
Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; hoaëc khuyeân tu haønh naêm
loaïi maét, hoaëc khuyeân tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng; hoaëc khuyeân tu
haønh möôøi löïc cuûa Nhö Lai, hoaëc khuyeân tu haønh boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; hoaëc
khuyeân tu haønh ñaïi Töø, hoaëc khuyeân tu haønh ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû;
hoaëc khuyeân tu haønh phaùp khoâng queân maát, hoaëc khuyeân tu haønh
taùnh luoân luoân xaû; hoaëc khuyeân tu haønh trí Nhaát thieát, hoaëc khuyeân
tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; hoaëc khuyeân tu haønh ba
möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, hoaëc khuyeân tu haønh taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc; hoaëc khuyeân tu haønh quaû Döï löu, hoaëc khuyeân tu
haønh quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; hoaëc
khuyeân tu haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, hoaëc khuyeân tu haønh quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, vôùi phöông tieän thieän xaûo, ñoái vôùi caùc höõu tình thöïc
haønh taøi thí roài laïi kheùo an laäp caùc loaïi höõu tình aáy khieán an truù trong
phaùp moân voâ thöôïng, cho ñeán ñaït ñöôïc trí Nhaát thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa coù phaùp heát möïc hy höõu.
xa, thöôøng duøng phaùp thí thu phuïc, giaùo hoùa caùc loaøi höõu tình nhö theá
naøo?
Naøy Thieän Hieän, phaùp thí cuûa Ñaïi Boà-taùt coù hai thöù. Hai thöù aáy
laø gì? Moät laø phaùp thí theá gian, hai laø phaùp thí xuaát theá gian.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø phaùp thí theá gian cuûa Ñaïi Boà-
taùt?
xa, vì caùc höõu tình neâu giaûng khai thò, phaân bieät roõ raøng caùc phaùp theá
gian, ñoù laø quaùn baát tònh, hoaëc nieäm giöõ hôi thôû, hoaëc boán Tónh löï,
hoaëc boán Phaïm truï, hoaëc boán Ñònh voâ saéc, hoaëc phaùp cuøng loaïi phaøm
phu khaùc ôû theá gian, nhö theá goïi laø phaùp thí theá gian.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy haønh phaùp thí theá gian roài, duøng
caùc loaïi phöông tieän giaùo hoùa, daãn daét höõu tình, khieán hoï xa lìa caùc
phaùp theá gian, duøng caùc thöù phöông tieän giaùo hoùa daãn daét höõu tình
khieán hoï an truù nôi Thaùnh phaùp vaø quaû cuûa Thaùnh phaùp.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Thaùnh phaùp vaø quaû cuûa Thaùnh
phaùp?
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh phaùp laø boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, Boá thí, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, taùm Giaûi
thoaùt, chín Ñònh thöù ñeä, phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa,
möôøi ñòa Boà-taùt, naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, möôøi löïc cuûa Nhö
Lai, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû, trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng...,
caùc phaùp voâ laäu.
Naøy Thieän Hieän, quaû cuûa Thaùnh phaùp laø quaû Döï löu, quaû Nhaát
lai, quaû Baát hoaøn, quaû A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû vò Giaùc ngoä cao
Laïi nöõa Thieän Hieän, Thaùnh phaùp cuûa Ñaïi Boà-taùt laø trí cuûa quaû
Döï löu, trí cuûa quaû Nhaát lai, trí cuûa quaû Baát hoaøn, trí cuûa quaû A-la-
haùn, trí cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, trí cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät; trí cuûa boán Nieäm truï, trí cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; trí cuûa
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, trí cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän; trí cuûa boán Tónh löï, trí cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; trí
cuûa taùm Giaûi thoaùt, trí cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; trí cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, trí cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; trí cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, trí
cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; trí cuûa Thaùnh ñeá khoå, trí cuûa Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo; trí cuûa phaùp khoâng beân trong, trí cuûa phaùp khoâng beân
www.daitangkinh.org
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; trí cuûa chaân nhö, trí cuûa phaùp giôùi,
chaúng theå nghó baøn, trí cuûa möôøi ñòa Boà-taùt; trí cuûa naêm loaïi maét, trí
cuûa saùu pheùp thaàn thoâng; trí nôi möôøi löïc cuûa Nhö Lai, trí cuûa boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; trí cuûa phaùp khoâng queân maát, trí
cuûa taùnh luoân luoân xaû; trí cuûa trí Nhaát thieát, trí cuûa trí Ñaïo töôùng, trí
cuûa trí Nhaát thieát töôùng vaø taát caû trí cuûa phaùp theá gian vaø xuaát theá gian
khaùc; trí cuûa phaùp höõu laäu, voâ laäu, trí cuûa phaùp höõu vi, voâ vi, ñoù goïi laø
Thaùnh phaùp. Quaû cuûa Thaùnh phaùp laø ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp khí
phieàn naõo töông tuïc; ñoù goïi laø quaû cuûa Thaùnh phaùp.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt cuõng coù theå ñaéc trí Nhaát thieát töôùng
chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Ñaïi Boà-taùt cuõng coù theå
ñaéc trí Nhaát thieát töôùng thì cuøng vôùi Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc
coù gì sai khaùc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt goïi laø trí Nhaát thieát töôùng tuøy ñaéc.
Coøn taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc thì goïi laø trí Nhaát thieát
töôùng dó ñaéc. Vì sao? Vì chaúng phaûi taâm cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt cuøng vôùi
chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc boãng döng coù söï sai khaùc. Ñoù laø
caùc chuùng Ñaïi Boà-taùt cuøng vôùi chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc
ñeàu an truù nôi taùnh khoâng sai bieät cuûa caùc phaùp; ñoái vôùi caùc phaùp
töôùng, caàu Chaùnh bieán tri, thì goïi laø chuùng Ñaïi Boà-taùt; neáu ñaït ñeán
cöùu caùnh töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Khi truï ôû nhaân vò, ñoái
vôùi töï töôùng, coäng töôùng cuûa taát caû phaùp ñeàu soi saùng döùt moïi môø toái,
thanh tònh ñaày ñuû thì goïi laø chuùng Ñaïi Boà-taùt; neáu ñaït ñöôïc quaû vò thì
goïi laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Cho neân Ñaïi Boà-taùt cuøng vôùi
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc tuy ñeàu goïi laø ñaéc trí Nhaát thieát töôùng,
nhöng coù söï sai khaùc.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø phaùp thí theá gian cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Caùc Ñaïi Boà-taùt do nöông vaøo phaùp thí theá gian nhö theá, laïi thöôøng tu
haønh phaùp thí xuaát theá gian. Ñoù laø caùc Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, vôùi phöông tieän thieän xaûo, tröôùc chæ daïy cho höõu
tình phaùp thieän theá gian, sau khieán hoï xa lìa phaùp thieän theá gian, an
truù nôi Thaùnh phaùp voâ laäu xuaát theá gian, cho ñeán khieán ñaéc trí Nhaát
thieát trí.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø Thaùnh phaùp xuaát theá gian maø
caùc Ñaïi Boà-taùt, vì caùc höõu tình neâu giaûng, khai thò, phaân bieät roõ raøng,
goïi ñoù laø phaùp thí?
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp thieän khaùc vôùi phaùp phaøm phu, neáu
tu taäp chaân chaùnh thì giuùp cho caùc höõu tình vöôït khoûi theá gian, an truù
oån ñònh, cho neân goïi laø xuaát theá, ñoù laø boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo, ba phaùp moân giaûi thoaùt, taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, boán trí Thaùnh ñeá, Ba-la-maät-ña, caùc trí khoâng..., möôøi ñòa Boà-
taùt, naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, möôøi löïc cuûa Nhö Lai, boán
coäng, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; caùc phaùp thieän, voâ laäu nhö theá taát caû ñeàu goïi laø
Thaùnh phaùp xuaát theá gian.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø boán Nieäm truï?
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø ñoái vôùi noäi thaân, an truù quaùn theo thaân;
ñoái vôùi ngoaïi thaân, an truù quaùn theo thaân, ñoái vôùi noäi ngoaïi thaân, an
truù quaùn theo thaân, ñaày ñuû chaùnh caàn, chaùnh tri, chaùnh nieäm, tröø tham
aùi ôû ñôøi, an truù nôi thaân, quaùn taäp; an truù nôi thaân, quaùn dieät, khoâng coù
choã töïa, ñoái vôùi caùc theá gian, khoâng coù söï chaáp thoï, ñoù laø thöù nhaát.
Ñoái vôùi noäi thoï, an truù quaùn theo thoï; ñoái vôùi ngoaïi thoï, an truù quaùn
theo thoï; ñoái vôùi noäi ngoaïi thoï, an truù quaùn theo thoï, ñaày ñuû chaùnh
caàn, chaùnh tri, chaùnh nieäm, tröø tham aùi ôû ñôøi; an truù nôi thoï quaùn taäp;
www.daitangkinh.org
an truù nôi thoï quaùn dieät, khoâng coù choã töïa, ñoái vôùi caùc theá gian, khoâng
coù söï chaáp thoï, ñoù laø thöù hai. Ñoái vôùi noäi taâm, an truù quaùn theo taâm;
ñoái vôùi ngoaïi taâm, an truù quaùn theo taâm; ñoái vôùi noäi ngoaïi taâm, an truù
quaùn theo taâm, ñaày ñuû chaùnh caàn, chaùnh tri, chaùnh nieäm, tröø tham aùi ôû
ñôøi; an truù nôi taâm quaùn taäp; an truù nôi taâm quaùn dieät, khoâng coù choã
töïa, ñoái vôùi caùc theá gian, khoâng coù söï chaáp thoï, ñoù laø thöù ba. Ñoái vôùi
noäi phaùp, an truù quaùn theo phaùp; ñoái vôùi ngoaïi phaùp, an truù quaùn theo
phaùp; ñoái vôùi noäi ngoaïi phaùp, an truù quaùn theo phaùp, ñaày ñuû chaùnh
caàn, chaùnh tri, chaùnh nieäm, tröø tham aùi ôû ñôøi; an truù nôi phaùp quaùn taäp;
an truù nôi phaùp quaùn dieät, khoâng coù choã töïa, ñoái vôùi caùc theá gian,
khoâng coù söï chaáp thoï, ñoù laø thöù tö.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø boán Nieäm truï.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø boán Chaùnh ñoaïn?
Naøy Thieän Hieän, vì khieán cho phaùp aùc, baát thieän chöa sinh thì
chaúng sinh, neân khôûi taùc yù muoán sieâng naêng tinh taán caûnh tænh taâm,
giöõ taâm, ñoù laø thöù nhaát. Vì khieán cho phaùp aùc baát thieän ñaõ sinh thì
ñoaïn dieät, neân phaùt khôûi yù muoán sieâng naêng tinh taán caûnh tænh taâm,
giöõ taâm, ñoù laø thöù hai. Vì khieán cho phaùp thieän chöa sinh ñöôïc sinh,
neân phaùt khôûi yù muoán sieâng naêng tinh taán, caûnh tænh taâm, giöõ taâm, ñoù
laø thöù ba. Vì khieán cho phaùp thieän ñaõ sinh luoân ñöùng vöõng chaúng maát,
tu vaø taùc chöùng trí laøm cho ñaày ñuû, taêng tröôûng roäng lôùn, neân phaùp
khôûi yù muoán sieâng naêng tinh taán caûnh tænh taâm, giöõ taâm, ñoù laø thöù tö.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø boán Chaùnh ñoaïn.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø boán Thaàn tuùc?
Naøy Thieän Hieän, thaønh töïu vieäc ñoaïn haønh, duïc Tam-ma-ñòa, tu
taäp thaàn tuùc, chaùn y chæ, lìa y chæ, dieät y chæ, höôùng veà xaû; ñoù laø thöù
nhaát. Thaønh töïu vieäc ñoaïn haønh, caàn Tam-ma-ñòa, tu taäp thaàn tuùc,
chaùn y chæ, lìa y chæ, dieät y chæ, höôùng veà xaû; ñoù laø thöù hai. Thaønh töïu
vieäc ñoaïn haønh, taâm Tam-ma-ñòa, tu taäp thaàn tuùc, chaùn y chæ, lìa y chæ,
dieät y chæ, höôùng veà xaû; ñoù laø thöù ba. Thaønh töïu vieäc ñoaïn haønh, quaùn
Tam-ma-ñòa, tu taäp thaàn tuùc, chaùn y chæ, lìa y chæ, dieät y chæ, höôùng veà
xaû; ñoù laø thöù tö.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø boán Thaàn tuùc.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø naêm Caên?
Naøy Thieän Hieän, Tín caên, Tinh taán caên, Nieäm caên, Ñònh caên,
Tueä caên.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø naêm Caên.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø naêm Löïc?
Naøy Thieän Hieän, Tín löïc, Tinh taán löïc, Nieäm löïc, Ñònh löïc, Tueä
löïc.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø naêm Löïc.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø baûy giaùc chi?
Naøy Thieän Hieän, Nieäm ñaúng giaùc chi, Traïch phaùp ñaúng giaùc chi,
Tinh taán ñaúng giaùc chi, Hyû ñaúng giaùc chi, Khinh an ñaúng giaùc chi,
Ñònh ñaúng giaùc chi vaø Xaû ñaúng giaùc chi.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø baûy chi Ñaúng giaùc.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø taùm chi Thaùnh ñaïo?
Naøy Thieän Hieän, Chaùnh kieán, Chaùnh tö duy, Chaùnh ngöõ, Chaùnh
nghieäp, Chaùnh maïng, Chaùnh tinh taán, Chaùnh nieäm, Chaùnh ñònh.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø taùm chi Thaùnh ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø ba phaùp moân giaûi thoaùt?
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø ba phaùp moân giaûi thoaùt.
Naøy Thieän Hieän, neáu haønh töôùng laø khoâng, haønh töôùng laø voâ
ngaõ, haønh töôùng laø hö doái, haønh töôùng laø khoâng töï taùnh, taâm ñoàng nhaát
vôùi taùnh cuûa caûnh thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng?
Naøy Thieän Hieän, neáu haønh töôùng laø dieät, haønh töôùng laø tòch tónh,
haønh töôùng laø xa lìa, taâm ñoàng nhaát vôùi taùnh caûnh thì naøy Thieän Hieän,
ñoù goïi laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ nguyeän?
Naøy Thieän Hieän, neáu haønh töôùng laø khoå, haønh töôùng laø voâ
thöôøng, haønh töôùng laø ñieân ñaûo, taâm ñoàng nhaát vôùi taùnh caûnh thì naøy
Thieän Hieän, ñoù goïi laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø taùm Giaûi thoaùt?
Naøy Thieän Hieän, quaùn caùc saéc coù saéc ñoù laø giaûi thoaùt thöù nhaát;
quaùn caùc saéc ôû ngoaøi, trong, khoâng coù töôûng veà saéc, ñoù laø giaûi thoaùt
thöù hai; taùc chöùng thaân giaûi thoaùt thuø thaéng, thanh tònh, ñoù laø giaûi thoaùt
www.daitangkinh.org
thöù ba; sieâu vöôït taát caû töôûng veà saéc, dieät töôûng höõu ñoái, chaúng tö duy
caùc thöù töôûng, nhaäp ñònh khoâng voâ bieân, Khoâng voâ bieân xöù, an truù troïn
veïn, ñoù laø giaûi thoaùt thöù tö; sieâu vöôït taát caû Khoâng voâ bieân xöù, nhaäp
ñònh voâ bieân thöùc, Thöùc voâ bieân xöù, an truù troïn veïn, ñoù laø giaûi thoaùt
thöù naêm; sieâu vöôït taát caû Thöùc voâ bieân xöù, nhaäp ñònh voâ thieåu sôû höõu,
Voâ sôû höõu xöù, an truù troïn veïn, ñoù laø giaûi thoaùt thöù saùu; sieâu vöôït taát caû
Voâ sôû höõu xöù, nhaäp ñònh Phi töôûng phi phi töôûng xöù, an truù troïn veïn,
ñoù laø giaûi thoaùt thöù baûy; sieâu vöôït taát caû Phi töôûng phi phi töôûng xöù,
nhaäp ñònh töôûng thoï dieät, an truù troïn veïn, ñoù laø giaûi thoaùt thöù taùm.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø taùm Giaûi thoaùt.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø chín Ñònh thöù ñeä?
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø coù moät loaïi lìa duïc, phaùp aùc baát thieän,
coù taàm coù töù, ly sinh hyû laïc, an truù troïn veïn Sô thieàn, ñoù thöù nhaát.
Laïi coù moät loaïi, taàm töù tòch tónh, trong taâm bình ñaúng thanh tònh, taùnh
chuyeân nhaát, khoâng taàm khoâng töù, ñònh sinh hyû laïc, an truù troïn veïn
ñeä Nhò thieàn, ñoù laø thöù hai. Laïi coù moät loaïi lìa hyû, truï xaû, chaùnh
nieäm, chaùnh tri, thaân thoï an vui, chæ coù caùc baäc Thaùnh thöôøng noùi
neân xaû, ñaày ñuû nieäm laïc truï, an truù troïn veïn ñeä Tam thieàn, ñoù laø thöù
ba. Laïi coù moät loaïi ñoaïn laïc ñoaïn khoå, möøng lo tröôùc tan bieán, chaúng
khoå chaúng laïc, xaû nieäm thanh tònh, an truù troïn veïn ñeä Töù thieàn, ñoù laø
thöù tö. Laïi coù moät loaïi sieâu vöôït taát caû töôûng veà saéc, dieät töôûng höõu
ñoái, chaúng tö duy caùc loaïi töôûng, nhaäp ñònh khoâng voâ bieân, Khoâng voâ
bieân xöù, an truù troïn veïn, ñoù laø thöù naêm. Laïi coù moät loaïi sieâu vöôït taát
caû Khoâng voâ bieân xöù, nhaäp ñònh voâ bieân thöùc, Thöùc voâ bieân xöù, an
truù troïn veïn, ñoù laø thöù saùu. Laïi coù moät loaïi sieâu vöôït taát caû Thöùc voâ
bieân xöù, nhaäp ñònh voâ thieåu sôû höõu, Voâ sôû höõu xöù, an truù troïn veïn,
ñoù laø thöù baûy. Laïi coù moät loaïi sieâu vöôït taát caû Voâ sôû höõu xöù, nhaäp
ñònh Phi töôûng phi phi töôûng xöù, an truù troïn veïn, ñoù laø thöù taùm. Laïi
coù moät loaïi sieâu vöôït taát caû Phi töôûng phi phi töôûng xöù, nhaäp ñònh
Töôûng thoï dieät, an truù troïn veïn, ñoù laø thöù chín.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø chín Ñònh thöù ñeä.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø boán trí Thaùnh ñeá?
Naøy Thieän Hieän, Khoå trí, Taäp trí, Dieät trí, Ñaïo trí.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø boán trí Thaùnh ñeá.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø Ba-la-maät-ña?
Naøy Thieän Hieän, Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì goïi laø Trí cuûa caùc khoâng?
Naøy Thieän Hieän, trí khoâng beân trong, trí khoâng beân ngoaøi, trí
khoâng caû trong ngoaøi, trí khoâng khoâng, trí khoâng lôùn, trí khoâng thaéng
nghóa, trí khoâng höõu vi, trí khoâng voâ vi, trí khoâng roát raùo, trí khoâng
khoâng bieân giôùi, trí khoâng taûn maïn, trí khoâng khoâng ñoåi khaùc, trí
khoâng baûn taùnh, trí khoâng töï töôùng, trí khoâng coäng töôùng, trí khoâng nôi
taát caû phaùp, trí khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, trí khoâng khoâng taùnh,
trí khoâng töï taùnh, trí khoâng khoâng taùnh töï taùnh hoaëc trí chaân nhö, trí
phaùp giôùi, trí phaùp taùnh, trí taùnh khoâng hö voïng, trí taùnh chaúng ñoåi
khaùc, trí taùnh bình ñaúng, trí taùnh ly sinh, trí phaùp ñònh, trí phaùp truï, trí
thaät teá, trí caûnh giôùi hö khoâng, trí caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø caùc trí khoâng...
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì laø möôøi ñòa Boà-taùt?
Naøy Thieän Hieän, ñòa Cöïc hyû, ñòa Ly caáu, ñòa Phaùt quang, ñòa
Dieäm tueä, ñòa Cöïc nan thaéng, ñòa Hieän tieàn, ñòa Vieãn haønh, ñòa Baát
ñoäng, ñòa Thieän tueä, ñòa Phaùp vaân.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø möôøi ñòa Boà-taùt.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì laø naêm loaïi maét?
Naøy Thieän Hieän, maét thòt, maét trôøi, maét tueä cuûa Thaùnh, maét
Phaùp, maét Phaät, ñoù goïi laø naêm loaïi maét.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø naêm loaïi maét.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì laø saùu pheùp thaàn thoâng?
Naøy Thieän Hieän, Thaàn caûnh trí chöùng thoâng, Thieân nhaõn trí
chöùng thoâng, Thieân nhó trí chöùng thoâng, Tha taâm trí chöùng thoâng, Tuùc
truï tuøy nieäm trí chöùng thoâng, Laäu taän trí chöùng thoâng.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø saùu pheùp thaàn thoâng.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø möôøi löïc cuûa Nhö Lai?
Naøy Thieän Hieän, taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, neáu laø
xöù thì bieát nhö thaät laø xöù, chaúng phaûi xöù thì bieát nhö thaät laø chaúng
phaûi xöù, ñoù laø thöù nhaát. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái
vôùi caùc nghieäp töø quaù khöù, hieän taïi, vò lai vaø caùc phaùp thoï xöù, nhaân
quaû baùo cuûa caùc höõu tình ñeàu bieát roõ nhö thaät, ñoù laø thöù hai. Taát caû
www.daitangkinh.org
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi caùc theá gian chaúng phaûi moät
coõi, maø taát caû caùc coõi ñeàu bieát nhö thaät, ñoù laø thöù ba. Taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi caùc theá gian, chaúng phaûi moät thaéng
giaûi maø laø voâ soá caùc loaïi thaéng giaûi ñeàu bieát nhö thaät, ñoù laø thöù tö.
Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi Boå-ñaëc-giaø-laø vaø caùc
caên hôn keùm cuûa taát caû höõu tình ñeàu bieát nhö thaät, ñoù laø thöù naêm.
Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi taát caû neûo haønh nôi
khaép caùc coõi ñeàu bieát nhö thaät, ñoù laø thöù saùu. Taát caû Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi caùc caên löïc, giaùc chi, ñaïo chi, tónh löï, giaûi
thoaùt, ñaúng trì, ñaúng chí, hoaëc taïp nhieãm, hoaëc thanh tònh ñeàu bieát
nhö thaät, ñoù laø thöù baûy. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc duøng
Thieân nhaõn thanh tònh, vöôït hôn haún loaøi ngöôøi, thaáy caùc vieäc thieän,
aùc khi sinh, khi cheát cuûa caùc höõu tình: Höõu tình nhö theá do haønh ñoäng
aùc cuûa ba loaïi thaân, ngöõ, yù, do caùc taø kieán, do huûy baùng Hieàn thaùnh,
neân ñoïa vaøo caùc ñöôøng aùc; höõu tình nhö theá, do haønh ñoäng toát ñeïp
cuûa ba loaïi thaân, ngöõ, yù, do caùc chaùnh kieán, do khen ngôïi Hieàn
thaùnh, neân sinh vaøo caùc ñöôøng laønh, sinh leân coõi trôøi. Laïi duøng Thieân
nhaõn thanh tònh vöôït hôn ngöôøi thöôøng, thaáy saéc ñeïp, saéc xaáu, khi
sinh, khi cheát cuûa caùc höõu tình, töø choán naøy laïi sinh vaøo ñöôøng laønh,
ñöôøng döõ; ñoái vôùi caùc höõu tình, theo söùc maïnh cuûa nghieäp maø sinh
vaøo ñöôøng laønh, ñöôøng döõ, ñeàu bieát nhö thaät, ñoù laø thöù taùm. Taát caû
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi voâ löôïng caùc söï vieäc ôû ñôøi
tröôùc, thuoäc quaù khöù cuûa caùc höõu tình, hoaëc moät ñôøi, hoaëc traêm ñôøi,
hoaëc ngaøn ñôøi, hoaëc traêm ngaøn ñôøi, hoaëc moät öùc ñôøi, hoaëc traêm öùc
ñôøi, hoaëc ngaøn öùc ñôøi, hoaëc traêm ngaøn öùc trieäu ñôøi, hoaëc moät kieáp,
hoaëc traêm kieáp, hoaëc ngaøn kieáp, hoaëc traêm ngaøn kieáp, hoaëc moät öùc
kieáp, hoaëc traêm öùc kieáp, hoaëc ngaøn öùc kieáp, hoaëc traêm ngaøn öùc trieäu
kieáp cho ñeán caùc vieäc laøm, caùc lôøi noùi, caùc hình töôùng cuûa ñôøi tröôùc
ñeàu bieát roõ nhö thaät, ñoù laø thöù chín. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc, ñoái vôùi caùc laäu ñaõ ñöôïc döùt saïch, voâ laäu taâm giaûi thoaùt, voâ laäu
tueä giaûi thoaùt, ñeàu bieát nhö thaät; ñoái vôùi söï döùt saïch laäu cuûa mình,
phaùp giaûi thoaùt chaân thaät, töï chöùng trí tueä thoâng ñaït ñaày ñuû an truù nôi
söï nhaän bieát nhö thaät: Söï sinh cuûa ta ñaõ heát, phaïm haïnh ñaõ laäp, vieäc
laøm ñaõ xong, chaúng coøn thoï sinh ñôøi sau nöõa, ñoù laø thöù möôøi.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø möôøi löïc cuûa Nhö Lai.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 381
Naøy Thieän Hieän, theá naøo goïi laø boán ñieàu khoâng sôï?
Naøy Thieän Hieän, taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc töï xöng:
Ta laø Chaùnh Ñaúng Giaùc thì duø coù Sa-moân, Baø-la-moân, Thieân, Ma,
Phaïm, hoaëc ai khaùc trong theá gian döïa vaøo phaùp ñöôïc laäp maø vaán naïn,
hoaëc khieán nhôù nghó cho raèng Phaät ñoái vôùi phaùp aáy chaúng phaûi laø
Chaùnh ñaúng giaùc, thì Ta ñoái vôùi vaán naïn kia thaáy roõ laø khoâng duyeân
côù; vì ñoái vôùi vaán naïn aáy thaáy roõ laø khoâng duyeân coù neân ñöôïc an oån
vöõng vaøng, khoâng sôï, khoâng haõi, neân töï xöng Ta ôû ngoâi Ñaïi tieân toân
quyù, ôû giöõa ñaïi chuùng, chính thöùc gaàm leân tieáng roáng cuûa sö töû,
chuyeån baùnh xe Ñaïi phaïm maø taát caû Sa-moân, hoaëc Baø-la-moân, Thieân,
Ma, Phaïm, hoaëc ai khaùc trong theá gian quyeát ñònh khoâng theå chuyeån
ñuùng nhö phaùp, ñoù laø thöù nhaát.
Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc töï xöng: Ta ñaõ vónh vieãn
dieät taän caùc laäu thì duø coù Sa-moân, Baø-la-moân, Thieân, Ma, Phaïm, hoaëc
ai khaùc trong theá gian caên cöù vaøo phaùp ñaõ laäp neâu vaán naïn, hoaëc
khieán nhôù nghó cho raèng Phaät ñoái vôùi laäu aáy chöa ñöôïc dieät taän vónh
vieãn, thì Ta ñoái vôùi vaán naïn kia, bieát roõ khoâng coù duyeân côù; vì ñoái vôùi
vaán naïn aáy bieát roõ khoâng coù duyeân côù, neân an oån vöõng vaøng, khoâng
sôï, khoâng haõi, töï xöng Ta ôû ngoâi Ñaïi tieân toân quyù, ôû giöõa ñaïi chuùng,
chính thöùc gaàm leân tieáng roáng cuûa sö töû, chuyeån baùnh xe Ñaïi phaïm
maø taát caû Sa-moân, hoaëc Baø-la-moân, Thieân, Ma, Phaïm, hoaëc ai khaùc
trong theá gian quyeát ñònh khoâng theå chuyeån ñuùng nhö phaùp, ñoù laø thöù
hai.
Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc töï xöng: Ta vì caùc chuùng
ñeä töû noùi phaùp coù theå gaây chöôùng ngaïi cho söï tu taäp, nhöng khoâng cho
laø khoù khaên, khoâng heà sôï haõi, ñoái vôùi moïi nhieãm oâ thì quyeát laø chöôùng
ngaïi cho söï tu taäp, duø coù Sa-moân, hoaëc Baø-la-moân, hoaëc Thieân, Ma,
Phaïm, hoaëc ai khaùc trong theá gian, döïa vaøo phaùp ñaõ laäp neân vaán naïn,
hoaëc khieán nhôù nghó cho raèng coù phaùp nhieãm naøy, chaúng theå laøm
chöôùng ngaïi cho söï tu taäp, thì Ta ñoái vôùi vaán naïn aáy, thaáy roõ laø khoâng
coù duyeân côù; vì ñoái vôùi vaán naïn ñoù thaáy roõ laø khoâng coù duyeân côù neân
ñöôïc an oån vöõng vaøng, khoâng sôï, khoâng haõi, neân töï xöng Ta ôû ngoâi
Ñaïi tieân toân quyù, ôû giöõa ñaïi chuùng, chính thöùc gaàm leân tieáng roáng cuûa
sö töû, chuyeån baùnh xe Ñaïi phaïm maø taát caû Sa-moân, hoaëc Baø-la-moân,
Thieân, Ma, Phaïm, hoaëc ai khaùc trong theá gian quyeát ñònh khoâng theå
chuyeån ñuùng nhö phaùp, ñoù laø thöù ba.
Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc töï xöng: Ta vì caùc chuùng
ñeä töû noùi veà con ñöôøng giaûi thoaùt; chö Thaùnh tu taäp quyeát ñònh giaûi
thoaùt, quyeát ñònh thoâng ñaït, döùt saïch heát caùc khoå, thoaùt khoûi voøng khoå
naõo, duø coù Sa-moân, Baø-la-moân, Thieân, Ma, Phaïm, hoaëc ai khaùc trong
theá gian, caên cöù vaøo phaùp ñaõ laäp neâu vaán naïn, hoaëc khieán nhôù nghó
cho raèng coù tu taäp ñaïo naøy, nhöng chaúng phaûi thaät söï giaûi thoaùt, chaúng
phaûi thaät söï thoâng ñaït, chaúng phaûi thaät söï döùt heát khoå, chaúng phaûi thaät
söï thoaùt khoûi voøng khoå naõo, thì ta ñoái vôùi vaán naïn aáy thaáy roõ laø khoâng
coù duyeân côù; vì ñoái vôùi vaán naïn ñoù thaáy roõ laø khoâng coù duyeân côù neân
ñöôïc an oån vöõng vaøng, khoâng sôï, khoâng haõi, töï xöng Ta ôû ngoâi Ñaïi
tieân toân quyù, ôû giöõa ñaïi chuùng, chính thöùc gaàm leân tieáng roáng cuûa sö
töû, chuyeån baùnh xe Ñaïi phaïm maø taát caû Sa-moân, Baø-la-moân, Thieân,
Ma, Phaïm, hoaëc ai khaùc trong theá gian quyeát ñònh khoâng theå chuyeån
ñuùng nhö phaùp, ñoù laø thöù tö.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø boán ñieàu khoâng sôï.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì laø boán söï hieåu bieát thoâng suoát?
Naøy Thieän Hieän, hieåu bieát thoâng suoát veà nghóa, hieåu bieát thoâng
suoát veà phaùp, hieåu bieát thoâng suoát veà ngoân töø, hieåu bieát thoâng suoát veà
bieän luaän.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø boán söï hieåu bieát thoâng suoát.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø hieåu bieát thoâng suoát veà nghóa? Ñoù laø
trí duyeân vôùi nghóa khoâng chöôùng ngaïi.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø hieåu bieát thoâng suoát veà phaùp? Ñoù laø
trí duyeân vôùi phaùp khoâng chöôùng ngaïi.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø hieåu bieát thoâng suoát veà ngoân töø? Ñoù
www.daitangkinh.org
laø trí duyeân vôùi ngoân töø khoâng chöôùng ngaïi.

Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø hieåu bieát thoâng suoát veà bieän luaän?
Ñoù laø trí duyeân vôùi bieän luaän khoâng chöôùng ngaïi.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì laø möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng?
Naøy Thieän Hieän, taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc khoâng
bao giôø laàm laãn, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù nhaát. Taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc khoâng heà coù thöù aâm thanh voäi vaøng, thoâ baïo;
ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù hai. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc khoâng heà queân maát nieäm, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù ba. Taát
caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc luoân luoân ñònh taâm, ñoù laø phaùp
Phaät baát coäng thöù tö. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc khoâng heà
coù caùc loaïi töôûng, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù naêm. Taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc khoâng coù phaùp naøo laø khoâng choïn löïa, xaû boû,
ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù saùu. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc, chí nguyeän khoâng heà thoaùi lui, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù baûy.
Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc luoân tinh taán khoâng thoaùi
chuyeån, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù taùm. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc luoân nhôù nghó khoâng queân, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù
chín. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, Baùt-nhaõ (trí tueä) khoâng
thoaùi chuyeån, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù möôøi. Taát caû Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi giaûi thoaùt khoâng thoaùi chuyeån, ñoù laø phaùp
Phaät baát coäng thöù möôøi moät. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc,
giaûi thoaùt tri kieán khoâng thoaùi chuyeån, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù
möôøi hai. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, hoaëc bieát, hoaëc thaáy
veà ñôøi quaù khöù khoâng tham ñaém, khoâng bò ngaên ngaïi, ñoù laø phaùp Phaät
baát coäng thöù möôøi ba. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, hoaëc
bieát hoaëc thaáy veà ñôøi hieän taïi khoâng tham vöôùng, khoâng bò ngaên ngaïi,
ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù möôøi boán. Taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc, hoaëc bieát hoaëc thaáy veà ñôøi vò lai khoâng vöôùng maéc, khoâng
bò ngaên ngaïi, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù möôøi laêm. Taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, nôi taát caû moïi taïo taùc cuûa thaân ñeàu do trí daãn
daét, theo trí maø chuyeån, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù möôøi saùu. Taát caû
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, nôi taát caû ngöõ nghieäp ñeàu do trí daãn
daét, theo trí maø chuyeån, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù möôøi baûy. Taát caû
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi taát caû yù nghieäp ñeàu do trí daãn
daét, theo trí maø chuyeån, ñoù laø phaùp Phaät baát coäng thöù möôøi taùm.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì laø ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só
cuûa Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc?
Naøy Thieän Hieän, nôi baøn chaân cuûa Theá Toân coù töôùng baèng
phaúng ñaày ñaën, ñeïp ñeõ, vöõng vaøng, gioáng nhö ñaùy hoäp, ñaát tuy cao
thaáp, tuøy theo choã böôùc chaân ñaïp xuoáng ñeàu baèng phaúng, khoâng coù
choã naøo chaúng tieáp xuùc, ñoù laø töôùng thöù nhaát. Döôùi baøn chaân cuûa Theá
Toân coù caùc töôùng xoaùy troøn nhö baùnh xe coù ngaøn nan hoa caùi naøo cuõng
troøn ñaày, ñoù laø töôùng thöù hai. Tay chaân cuûa Theá Toân ñeàu meàm maïi
troâng nhö tô luïa, ñeïp hôn taát caû, ñoù laø töôùng thöù ba. Tay chaân cuûa Theá
Toân, ôû giöõa moãi ngoùn, gioáng nhö nhaïn chuùa, ñeàu coù maøng maøu vaøng
dính lieàn nhau, vaèn nhö theâu hoa, ñoù laø töôùng thöù tö. Tay chaân cuûa
Theá Toân coù caùc ngoùn troøn ñaày ñaën thon daøi raát khaû aùi, ñoù laø töôùng thöù
naêm. Goùt chaân cuûa Theá Toân daøi roäng troøn ñaày töông xöùng vôùi mu baøn
chaân, hôn caùc höõu tình khaùc, ñoù laø töôùng thöù saùu. Mu baøn chaân cuûa
Theá Toân cao daøy ñaày ñaën, meàm maïi ñeïp ñeõ töông xöùng vôùi goùt chaân,
ñoù laø töôùng thöù baûy. Hai ñuøi cuûa Theá Toân thon troøn daàn nhö ñuøi nai
chuùa Y-neâ-taø tieân, ñoù laø töôùng thöù taùm. Ñoâi caùnh tay cuûa Theá Toân daøi
thaúng troøn ñeàu nhö voøi voi chuùa, ñöùng thaúng chaám goái, ñoù laø töôùng thöù
chín. AÂm töôùng aån taøng, gioáng nhö cuûa ngöïa quyù, cuõng nhö voi chuùa,
ñoù laø töôùng thöù möôøi. Loã chaân loâng cuûa Theá Toân moãi loã moïc moät sôïi
loâng, meàm maïi xanh bieác, xoay veà beân phaûi, ñoù laø töôùng thöù möôøi
moät. Toùc loâng cuûa Theá Toân, ñeàu thaúng vöôn leân, xoay veà phía maët,
meàm maïi xanh bieác, raát deã meán, ñoù laø töôùng thöù möôøi hai. Da treân
thaân Theá Toân, mòn maøng trôn laùng, buïi nöôùc..., ñeàu chaúng baùm ñöôïc,
ñoù laø töôùng thöù möôøi ba. Da treân thaân Theá Toân maøu chaân kim choùi
saùng röïc rôõ nhö ñaïi baøng ñeïp ñeõ trang nghieâm baèng caùc thöù baùu ai
cuõng öa nhìn, ñoù laø töôùng thöù möôøi boán. Hai chaân, trong hai baøn tay,
coå vaø hai vai cuûa Theá Toân – baûy choã ñeàu ñaën, ñoù laø töôùng thöù möôøi
laêm. Vai oùt cuûa Theá Toân troøn ñaày ñeïp ñeõ, ñoù laø töôùng thöù möôøi saùu.
Hai naùch Theá Toân ñeàu ñaày ñaën, ñoù laø töôùng thöù möôøi baûy. Dung nghi
Theá Toân trang nghieâm vieân maõn, ñoù laø töôùng thöù möôøi taùm. Thaân
töôùng Theá Toân cao lôùn ñoan nghieâm, ñoù laø töôùng thöù möôøi chín. Voùc
daùng cuûa Theá Toân möùc cao lôùn caân ñoái, chung quanh ñeàu troøn ñaày nhö
www.daitangkinh.org
caây Naëc-cuø-ñaø (Ni-caâu-luaät), ñoù laø töôùng thöù hai möôi. Caèm ngöïc vaø
nöûa thaân treân cuûa Theá Toân oai dung roäng lôùn nhö sö töû chuùa, ñoù laø
töôùng thöù hai möôi moát. Haøo quang luoân toûa chieáu cuûa Theá Toân moät
phía moät taàm, ñoù laø töôùng thöù hai möôi hai. Töôùng raêng Theá Toân boán
möôi chieác baèng ñeàu, saïch khít, chaân saâu, traéng hôn ngoïc kha tuyeát,
ñoù laø töôùng thöù hai möôi ba. Boán raêng cöûa Theá Toân traéng trong nhoïn
saéc, ñoù laø töôùng thöù hai möôi boán. Theá Toân thöôøng ñöôïc thöôïng vò
trong caùc vò, vì maïch haàu thaúng neân coù theå daãn thöôïng vò coù ôû caùc
maïch chi tieát trong thaân, beänh phong ñôøm, nhieät chaúng theå xen vaøo; do
beänh kia chaúng xen taïp neân maïch lìa caùc chöùng traàm phuø, hoaõn, gaáp,
toån, hoaïi, ung, khuùc..., coù theå nuoát thaúng xuoáng hoïng, dòch vò löu thoâng
cho neân thaân taâm saûng khoaùi thöôøng ñöôïc thöôïng vò, ñoù laø töôùng thöù
hai möôi laêm. Töôùng löôõi cuûa Theá Toân moûng saïch roäng daøi, coù theå che
caû khuoân maët, ñeán caû meù tai ñuoâi toùc, ñoù laø töôùng thöù hai möôi saùu.
Phaøm aâm Theá Toân phaùt lôøi eâm aùi, thanh nhaõ, lan roäng, tuøy chuùng
nhieàu ít, khoâng ai maø chaúng nghe; tieáng aáy reàn lôùn gioáng nhö troáng
trôøi, phaùt lôøi uyeån chuyeån nhö tieáng chim Taàn-giaø, ñoù laø töôùng thöù hai
möôi baûy. Loâng mi Theá Toân gioáng nhö mi traâu chuùa, haèng thaúng
chaúng roái, ñoù laø töôùng thöù hai möôi taùm. Trong maét cuûa Theá Toân xanh
bieác trong traéng, coù voøng hoàng xen laãn, trong saùng phaân minh, ñoù laø
töôùng thöù hai möôi chín. Khuoân maët Theá Toân gioáng nhö maët traêng troøn
ñaày töôùng maøy saùng saïch nhö caùi cung Thieân ñeá, ñoù laø töôùng thöù ba
möôi. Giöõa chaën maøy Theá Toân coù töôùng loâng traéng meàm maïi nhö tô
luïa uoán veà phía phaûi; trong saùng traéng ñeïp hôn ngoïc kha tuyeát, ñoù laø
töôùng thöù ba möôi moát. Treân ñaûnh Theá Toân coù cuïc thòt noåi cao troøn
tròa gioáng nhö loïng trôøi, ñoù laø töôùng thöù ba möôi hai.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø ba möôi hai töôùng cuûa Ñaïi só.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng gì laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuûa
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc?
Naøy Thieän Hieän, moùng tay cuûa Theá Toân heïp daøi moûng meàm,
saùng trong saïch ñeïp nhö hoa ñoàng ñoû, ñoù laø veû ñeïp thöù nhaát. Caùc ngoùn
tay, chaân cuûa Theá Toân troøn nhoïn daøi ngay thaúng meàm maïi, chaúng thaáy
ñoát loùng, ñoù laø veû ñeïp thöù hai. Tay chaân Theá Toân, ôû giöõa caùc ngoùn
ñeàu ñaày khít, nhö nhau khoâng khaùc, ñoù laø veû ñeïp thöù ba. Tay chaân Theá
Toân troøn ñaày nhö yù, meàm saïch saùng mòn, saéc nhö hoa sen, ñoù laø veû
ñeïp thöù tö. Gaân maïch cuûa Theá Toân ñöôïc keát noái moät caùch chaéc chaén,
aån saâu chaúng thaáy, ñoù laø veû ñeïp thöù naêm. Hai maét caù chaân cuûa Theá
Toân ñeàu aån chaúng hieän, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu. Theá Toân böôùc ñi thaúng
tôùi thong thaû nhö long töôïng chuùa, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy. Theá Toân böôùc
ñi, oai dung nghieâm chænh nhö sö töû chuùa, ñoù laø veû ñeïp thöù taùm. Theá
Toân böôùc ñi thong thaû bình an, chaúng daøi chaúng ngaén gioáng nhö traâu
chuùa, ñoù laø veû ñeïp thöù chín. Theá Toân böôùc ñi, tôùi döøng ñuùng pheùp,
gioáng nhö ngoãng chuùa, ñoù laø veû ñeïp thöù möôøi. Theá Toân ngoù laïi luoân
quay sang höõu gioáng nhö long töôïng chuùa, toaøn thaân chuyeån theo, ñoù
laø veû ñeïp thöù möôøi moät. Loùng ñoát nôi Theá Toân, thöù lôùp troøn tròa, xeáp
ñaët kheùo leùo, ñoù laø veû ñeïp thöù möôøi hai. Loùng xöông cuûa Theá Toân
giao keát khoâng hôû, gioáng nhö roàng cuoän, ñoù laø veû ñeïp thöù möôøi ba.
Baùnh xe ñaàu goái cuûa Theá Toân xeáp ñaët kheùo leùo, chaéc chaén ñaày ñuû, ñoù
laø veû ñeïp thöù möôøi boán. Choã kín cuûa Theá Toân vaân veû ñeïp ñeõ, oai theá
ñaày ñuû, vieân maõn thanh tònh, ñoù laø veû ñeïp thöù möôøi laêm. Thaân Theá
Toân nhuaän, trôn, meàm maïi, saùng laùng saïch ñeïp, buïi baëm chaúng dính,
ñoù laø veû ñeïp thöù möôøi saùu. Dung maïo Theá Toân ñoân haäu nghieâm tuùc
khoâng sôï, thöôøng chaúng khieáp nhöôïc, ñoù laø veû ñeïp thöù möôøi baûy. Thaân
Theá Toân chaéc chaén daøy naëng, töôùng thieät hoøa nhau, ñoù laø veû ñeïp thöù
möôøi taùm. Thaân Theá Toân an ñònh ñaày ñaën, chaúng töøng lay ñoäng, vieân
maõn khoâng hoaïi, ñoù laø veû ñeïp thöù möôøi chín. Thaân töôùng cuûa Theá Toân
gioáng nhö chuùa tieân, toaøn thaân ñoan nghieâm, saùng saïch, khoâng u aùm,
ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi. Thaân Theá Toân coù voøng saùng chung quanh,
khi ñi laïi, thöôøng töï chieáu saùng, ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi moát. Buïng
cuûa Theá Toân vuoâng vaén khoâng thieáu, meàm maïi chaúng loä, caùc töôùng
trang nghieâm, ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi hai. Ruùn Theá Toân saâu, xoaén
veà phía höõu, troøn ñeïp, saïch seõ, saùng laùng, ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi
ba. Loã roán cuûa Theá Toân daøy, chaúng loõm chaúng loài, chung quanh ñeïp
ñeõ, ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi boán. Da Theá Toân khoâng coù gheû ngöùa,
cuõng khoâng coù caùc thöù beänh gheû ruoài, böôùu..., ñoù laø veû ñeïp thöù hai
möôi laêm. Baøn tay Theá Toân ñaày ñaën meàm maïi, loøng baøn chaân baèng
phaúng, ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi saùu. Vaân tay cuûa Theá Toân saâu daøi roõ
thaúng, töôi nhuaän, chaúng ñöùt ñoaïn, ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi baûy. Saéc
moâi cuûa Theá Toân saùng nhuaän ñoû töôi nhö quaû Taàn-baø, treân döôùi töông
xöùng, ñoù laø veû ñeïp thöù hai möôi taùm. Dieäu moân cuûa Theá Toân chaúng
www.daitangkinh.org
daøi chaúng ngaén, chaúng lôùn, chaúng nhoû, vöøa vaën, trang nghieâm, ñoù laø
veû ñeïp thöù hai möôi chín. Töôùng löôõi cuûa Theá Toân meàm maïi roäng daøi,
maøu nhö ñoàng ñoû, ñoù laø veû ñeïp thöù ba möôi. Theá Toân phaùt ra aâm
thanh oai löïc reàn vang, saâu xa, nhö voi chuùa roáng, roõ raøng, trong suoát,
ñoù laø veû ñeïp thöù ba möôi moát. AÂm vaän cuûa Theá Toân eâm dòu troøn ñaày,
nhö tieáng vang trong hang saâu, ñoù laø veû ñeïp thöù ba möôi hai. Muõi cuûa
Theá Toân cao, daøi maø ngay thaúng, loã muõi khoâng loä, ñoù laø veû ñeïp thöù ba
möôi ba. Caùc raêng cuûa Theá Toân ñeàu ñaën ngay ngaén traéng ñeïp, ñoù laø
veû ñeïp thöù ba möôi boán. Caùc raêng cöûa cuûa Theá Toân trong, traéng, saùng
saïch, nhoïn beùn, ñoù laø veû ñeïp thöù ba möôi laêm. Maét cuûa Theá Toân saïch
seõ trong saùng, roõ raøng, ñoù laø veû ñeïp thöù ba möôi saùu. Nhaõn töôùng cuûa
Theá Toân daøi roäng gioáng nhö caùnh hoa sen xanh, raát khaû aùi, ñoù laø veû
ñeïp thöù ba möôi baûy. Mi maét Theá Toân treân döôùi ngay ngaén, daøy raäm
ñaày ñaën, ñoù laø veû ñeïp thöù ba möôi taùm. Hai maøy Theá Toân daøi, ñaày
ñaën, nhoû, meàm maïi, ñoù laø veû ñeïp thöù ba möôi chín. Ñoâi maøy cuûa Theá
Toân ñeïp ñeõ, thuaän chieàu, xanh bieác, maøu löu ly, ñoù laø veû ñeïp thöù boán
möôi. Ñoâi maøy cuûa Theá Toân cao roõ, saùng nhuaän, hình nhö vaàng traêng
ñaàu thaùng, ñoù laø veû ñeïp thöù boán möôi moát. Tai Theá Toân daøy, roäng lôùn,
daøi, traùi tai troøn tròa, ñoù laø veû ñeïp thöù boán möôi hai. Hai tai cuûa Theá
Toân töôi ñeïp baèng phaúng, khoâng coù khuyeát taät, ñoù laø veû ñeïp thöù boán
möôi ba. Dung nghi cuûa Theá Toân coù theå khieán ngöôøi thaáy ñeàu sinh
taâm kính meán khoâng toån, khoâng giaûm, ñoù laø veû ñeïp thöù boán möôi boán.
Traùn Theá Toân roäng, troøn ñaày, baèng phaúng, hình töôùng ñeïp ñeõ, ñoù laø veû
ñeïp thöù boán möôi laêm. Thaân Theá Toân nöûa treân vieân maõn nhö sö töû
chuùa, oai nghieâm khoâng ai saùnh kòp, ñoù laø veû ñeïp thöù boán möôi saùu.
Toùc cuûa Theá Toân daøi, xanh bieác, daày raäm ñaày ñaën, ñoù laø veû ñeïp thöù
boán möôi baûy. Toùc Theá Toân thôm saïch nhoû meàm, nhuaän möôùt, xoaén
quanh, ñoù laø veû ñeïp thöù boán möôi taùm. Toùc Theá Toân baèng phaúng,
khoâng roái, cuõng chaúng dính cuøm, ñoù laø veû ñeïp thöù boán möôi chín. Toùc
Theá Toân beàn chaéc khoâng döùt, vónh vieãn khoâng ruïng, ñoù laø veû ñeïp thöù
naêm möôi. Toùc Theá Toân trôn möôùt ñeïp ñeõ buïi baëm chaúng baùm, ñoù laø
veû ñeïp thöù naêm möôi moát. Thaân Theá Toân vöõng vaøng ñaày ñaën hôn thaân
Na-la-dieân, ñoù laø veû ñeïp thöù naêm möôi hai. Thaân theå cuûa Theá Toân daøi
lôùn ngay ngaén, caân ñoái, ñoù laø veû ñeïp thöù naêm möôi ba. Caùc khieáu cuûa
Theá Toân saïch seõ troøn, ñeïp, ñoù laø veû ñeïp thöù naêm möôi boán. Thaân chi
cuûa Theá Toân vôùi dieäu löïc thuø thaéng khoâng ai saùnh baèng, ñoù laø veû ñeïp
thöù naêm möôi laêm. Thaân töôùng cuûa Theá Toân ñöôïc moïi ngöôøi öa nhìn,
thöôøng khoâng nhaøm chaùnh, ñoù laø veû ñeïp thöù naêm möôi saùu. Khuoân
maët cuûa Theá Toân daøi roäng ñuùng choã, trong treûo saùng laùng, nhö aùnh
traêng troøn muøa thu, ñoù laø veû ñeïp thöù naêm möôi baûy. Dung maïo cuûa
Theá Toân thö thaùi saùng toû, mæm cöôøi tröôùc khi noùi, chæ höôùng thaúng
khoâng quay lui, ñoù laø veû ñeïp thöù naêm möôi taùm. Dieän maïo cuûa Theá
Toân saùng laùng, vui veû khoâng coù caùc khuyeát taät nhö nhaên nheo, xanh
ñoû... ñoù laø veû ñeïp thöù naêm möôi chín. Da cuûa Theá Toân saïch seõ khoâng
baån, thöôøng khoâng hoâi haùm, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu möôi. Caùc loã chaân
loâng trong thaân Theá Toân thöôøng xuaát ra muøi höông nhö yù vi dieäu, ñoù laø
veû ñeïp thöù saùu möôi moát. Dieäu moân cuûa Theá Toân thöôøng toûa ra muøi
höông thuø thaéng, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu möôi hai. Töôùng ñaàu cuûa Theá
Toân troøn tròa ñeïp ñeõ nhö quaû Maït-ñaït-na, cuõng nhö loïng trôøi, ñoù laø veû
ñeïp thöù saùu möôi ba. Loâng thaân cuûa Theá Toân xanh bieác saùng saïch, nhö
coå chim coâng, veû ñeïp nhö maøu ñoàng ñoû, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu möôi
boán. Phaùp aâm cuûa Theá Toân tuøy theo chuùng, lôùn, nhoû, chaúng taêng,
chaúng giaûm, ñuùng lyù khoâng sai, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu möôi laêm. Töôùng
ñaûnh cuûa Theá Toân khoâng theå thaáy ñöôïc, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu möôi
saùu. Tay chaân cuûa Theá Toân môû ra hay co laïi ñeàu phaân minh, trang
nghieâm ñeïp ñeõ nhö maøu ñoàng ñoû, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu möôi baûy. Theá
Toân khi ñi, chaân caùch ñaát chöøng boán ngoùn tay maø hieän in daáu, ñoù laø veû
ñeïp thöù saùu möôi taùm. Theá Toân töï giöõ vöõng, khoâng caàn ngöôøi ñôõ, thaân
khoâng chao ñoäng, cuõng chaúng nghieâng ngaõ, ñoù laø veû ñeïp thöù saùu möôi
chín. Oai ñöùc cuûa Theá Toân chaán ñoäng taát caû, keû taâm aùc thaáy thì vui
möøng, ngöôøi sôï seät thaáy thì an oån, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi. AÂm
thanh cuûa Theá Toân chaúng cao, chaúng thaáp, tuøy yù chuùng sinh, hoøa vui
ban lôøi, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi moát. Theá Toân thöôøng tuøy theo caùc
loaøi höõu tình duøng aâm thanh vöøa yù, vì hoï thuyeát phaùp, ñoù laø veû ñeïp thöù
baûy möôi hai. Theá Toân dieãn thuyeát chaùnh phaùp baèng moät aâm, tuøy theo
loaøi höõu tình, khieán ñeàu hieåu roõ, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi ba. Theá
Toân thuyeát phaùp ñeàu döïa vaøo thöù lôùp, chaéc chaén coù nhaân duyeân, lôøi
noùi ñeàu thieän, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi boán. Theá Toân quaùn khaép caùc
loaøi höõu tình, khen ngôïi ñieàu thieän, cheâ traùch vieäc aùc, maø khoâng
thöông gheùt, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi laêm. Theá Toân laøm vieäc gì
www.daitangkinh.org
tröôùc quaùn xeùt, sau môùi laøm, ñaày ñuû khuoân pheùp, khieán bieát hieän, tònh,
ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi saùu. Töôùng toát cuûa Theá Toân, taát caû höõu tình
khoâng coù theå thaáy heát, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi baûy. Xöông oùt cuûa
Theá Toân cöùng chaéc troøn ñaày, ñoù laø veû ñeïp thöù baûy möôi taùm. Dung
nhan cuûa Theá Toân thöôøng treû chaúng giaø, öa daïo nôi choán cuõ, ñoù laø veû
ñeïp thöù baûy möôi chín. Tay chaân vaø tröôùc ngöïc cuûa Theá Toân ñeàu coù
ñöùc töôùng caùt töôøng xoay quanh, vaân nhö theâu hoïa, saéc gioáng ñaù ñoû,
ñoù laø veû ñeïp thöù taùm möôi.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
Naøy Thieän Hieän, Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vì thaønh töïu
caùc töôùng toát nhö theá, neân aùnh saùng nôi thaân tuøy yù coù theå chieáu khaép
theá giôùi ba laàn ngaøn, khoâng coù choã naøo laø khoâng tôùi. Khi vöøa khôûi yù,
lieàn coù theå chieáu khaép voâ löôïng, voâ bieân, voâ soá theá giôùi. Nhöng vì
thöông xoùt caùc höõu tình neân thaâu giöõ haøo quang thöôøng chieáu moãi beân
chæ moät taàm. Neáu haøo quang nôi thaân ra thì chính aùnh saùng cuûa maët
trôøi, maët traêng... ñeàu lu môø. Caùc loaøi höõu tình chaúng coù theå phaân bieät
ngaøy ñeâm, nöûa thaùng, ngaøy, giôø, soá naêm, coù laøm söï vieäc gì cuõng chaúng
thaønh töïu ñöôïc. AÂm thanh cuûa Phaät tuøy yù coù theå bieán khaép caû theá giôùi
ba laàn ngaøn. Khi taùc yù, lieàn coù theå bieán khaép voâ löôïng, voâ bieân, voâ soá
theá giôùi. Nhöng vì nhaèm ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình, neân aâm
thanh aáy tuøy theo soá löôïng ngöôøi nghe maø chaúng taêng, chaúng giaûm.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng coâng ñöùc thuø thaéng nhö theá, ta tröôùc kia
ôû quaû vò Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñaõ coù theå hoaøn
thaønh, cho neân nay coù ñaày ñuû töôùng toát trang nghieâm. Taát caû höõu tình
thaáy ñeàu hoan hyû, ñeàu ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø thaéng.
maät-ña saâu xa, coù theå duøng hai loaïi Boá thí laø taøi thí vaø phaùp thí ñeå thu
phuïc, giaùo hoùa caùc höõu tình. Ñoù laø phaùp heát möïc hy höõu!
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt duøng AÙi ngöõ maø thu
phuïc, giaùo hoùa caùc höõu tình?
xa, duøng lôøi leõ nhu hoøa, vì caùc loaøi höõu tình tröôùc heát giaûng noùi veà Boá
thí ba-la-maät-ña, duøng phöông tieän thu phuïc; keá ñeán noùi Tònh giôùi ba-
la-maät-ña, duøng phöông tieän thu phuïc; tieáp theo noùi An nhaãn ba-la-
maät-ña, duøng phöông tieän thu phuïc; roài noùi Tinh taán ba-la-maät-ña,
duøng phöông tieän thu phuïc; laïi noùi Tónh löï ba-la-maät-ña, duøng phöông
tieän thu phuïc; sau noùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, duøng phöông tieän thu
phuïc.
xa, duøng lôøi leõ nhu hoøa noùi nhieàu veà saùu pheùp Ba-la-maät-ña naøy ñeå
thu phuïc loaøi höõu tình. Vì sao? Vì do saùu pheùp Ba-la-maät-ña naøy coù
khaû naêng thaâu toùm giöõ gìn khaép caùc phaùp thieän.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt coù theå duøng Lôïi haønh ñeå
thu phuïc giaùo hoùa caùc höõu tình?
xa, ôû trong thôøi gian voâ taän, duøng ñuû moïi phöông tieän khuyeân caùc höõu
tình sieâng naêng tu taäp Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø caùc loaïi phaùp thieän thuø thaéng khaùc, thöôøng
khoâng löôøi boû.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt coù theå duøng Ñoàng söï ñeå
thu phuïc giaùo hoùa caùc höõu tình?
xa, theå hieän thaàn thoâng thuø thaéng vaø dieäu löïc töø ñaïi nguyeän, hieän ôû
trong caùc coõi ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi, ngöôøi, trôøi... cuøng hoï laøm
vieäc, duøng phöông tieän nhieáp thoï, khieán ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø
thaéng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt coù theå duøng Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi
haønh, Ñoàng söï nhö theá ñeå thu phuïc giaùo hoùa caùc höõu tình. Ñoù laø phaùp
heát möïc hy höõu.
haèng haø sa theá giôùi trong möôøi phöông, thaáy caùc Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, trao truyeàn, chæ daïy caùc Boà-taùt khaùc, nhö theá
naøy:
–Naøy thieän nam, oâng neân kheùo hoïc, neâu daãn, phaùt huy caùc chöõ
theo phaùp moân Ñaø-la-ni, nghóa laø neân kheùo hoïc moät chöõ, hai chöõ, ba
chöõ, boán chöõ, naêm chöõ, saùu chöõ, baûy chöõ, taùm chöõ, chín chöõ, möôøi chöõ,
nhö theá cho ñeán hai möôi, ba möôi, boán möôi, naêm möôi, saùu möôi,
baûy möôi, taùm möôi, chín möôi, hoaëc traêm, hoaëc ngaøn cho ñeán voâ soá,
neâu daãn töï taïi; laïi neân kheùo hoïc taát caû ngöõ ngoân, ñeàu nhaäp vaøo moät
chöõ, hoaëc nhaäp vaøo hai chöõ, ba chöõ, boán chöõ, naêm chöõ, saùu chöõ, baûy
www.daitangkinh.org
chöõ, taùm chöõ, chín chöõ, möôøi chöõ, nhö theá cho ñeán hai möôi, ba möôi,
boán möôi, naêm möôi, saùu möôi, baûy möôi, taùm möôi, chín möôi, traêm
ngaøn, cho ñeán voâ soá, neâu daãn, phaùt huy töï taïi. Laïi kheùo hoïc neân ôû
trong moät chöõ, goàm thaâu taát caû chöõ, trong taát caû chöõ goàm thaâu moät
chöõ, daãn phaùt töï taïi. Laïi neân kheùo hoïc moät chöõ coù theå goàm thaâu boán
möôi hai chöõ, boán möôi hai chöõ coù theå goàm thaâu moät chöõ.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neân kheùo hoïc nhö theá naøy: boán
möôi hai chöõ nhaäp vaøo moät chöõ, moät chöõ cuõng nhaäp vaøo boán möôi hai
chöõ. Hoïc nhö vaäy roài, ôû trong caùc chöõ neâu daãn, phaùt huy moät caùch
thieän xaûo; ñöôïc nhö theá roài, laïi ñoái vôùi khoâng chöõ, neâu daãn thieän xaûo.
Nhö chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi phaùp thieän xaûo, ñoái
vôùi chöõ thieän xaûo, duøng caùc phaùp caùc chöõ thieän xaûo; ôû trong khoâng
chöõ cuõng ñaït ñöôïc thieän xaûo. Do thieän xaûo neân coù theå vì höõu tình noùi
phaùp coù chöõ, noùi phaùp khoâng chöõ; vì phaùp khoâng chöõ noùi phaùp coù chöõ.
Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì lìa chöõ, khoâng chöõ thì khoâng khaùc Phaät
phaùp; vöôït qua taát caû caùc chöõ goïi laø Phaät phaùp ñuùng nghóa. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp, taát caû höõu tình ñeàu laø roát raùo khoâng,
laø khoâng khoâng bôø beán.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp, taát caû höõu tình ñeàu laø roát raùo
khoâng, laø khoâng khoâng bôø beán, neân vöôït khoûi caùc chöõ, vaäy töï taùnh cuûa
taát caû phaùp, cuûa taát caû höõu tình hoaøn toaøn ñeàu chaúng theå naém baét
ñöôïc, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, tu haønh
Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí ba-la-maät-ña? Taïi sao
Ñaïi Boà-taùt tu haønh boán Tónh löï, tu haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh boán Nieäm truï, tu haønh boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, tu
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt
an truù nôi phaùp khoâng beân trong, an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt an truù nôi chaân nhö, an
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt an truù
nôi Thaùnh ñeá khoå, an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo? Taïi sao Ñaïi Boà-
taùt tu haønh taùm Giaûi thoaùt, tu haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
tu haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh baäc
Cöïc hyû, tu haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
nan thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän
tueä, baäc Phaùp vaân? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh naêm loaïi maét, tu haønh
saùu pheùp thaàn thoâng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät, tu
haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh ñaïi Töø, tu haønh ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh phaùp khoâng queân maát, tu haønh
taùnh luoân luoân xaû? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh trí Nhaát thieát, tu haønh trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt tu haønh ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, tu haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc? Taïi sao
Ñaïi Boà-taùt an truù nôi saùu pheùp thaàn thoâng phaùt sinh töø phöôùc baùo, roài
vì caùc höõu tình neâu giaûng chaùnh phaùp?
Baïch Theá Toân, taát caû höõu tình ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, söï
neâu baøy veà höõu tình cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình
chaúng theå naém baét ñöôïc neân saéc chaúng theå naém baét ñöôïc, thoï, töôûng,
haønh, thöùc cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå
naém baét ñöôïc neân nhaõn xöù chaúng theå naém baét ñöôïc, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå
naém baét ñöôïc neân saéc xöù chaúng theå naém baét ñöôïc, thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng
theå naém baét ñöôïc neân nhaõn giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå
naém baét ñöôïc neân saéc giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc, thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng
theå naém baét ñöôïc neân nhaõn thöùc giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình
www.daitangkinh.org
chaúng theå naém baét ñöôïc neân nhaõn xuùc chaúng theå naém baét ñöôïc, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình
chaúng theå naém baét ñöôïc neân caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
chaúng theå naém baét ñöôïc, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng
theå naém baét ñöôïc neân ñòa giôùi chaúng theå naém baét ñöôïc, thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu
tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân nhaân duyeân chaúng theå naém baét ñöôïc,
ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng chaúng
theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân taát
caû phaùp töø duyeân sinh ra ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu
tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân voâ minh chaúng theå naém baét ñöôïc,
khoå öu naõo cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå
naém baét ñöôïc neân Boá thí ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét ñöôïc, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng chaúng theå
naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân boán Tónh
löï chaúng theå naém baét ñöôïc, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc
neân boán Nieäm truï chaúng theå naém baét ñöôïc, boán Chaùnh ñoaïn, boán
cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét
ñöôïc neân phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì
taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân phaùp khoâng beân trong
chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå
naém baét ñöôïc neân chaân nhö chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình
chaúng theå naém baét ñöôïc neân Thaùnh ñeá khoå chaúng theå naém baét ñöôïc,
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu
tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân taùm Giaûi thoaùt chaúng theå naém baét
ñöôïc, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng chaúng theå
naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng theå naém baét ñöôïc, taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå
naém baét ñöôïc neân baäc Cöïc hyû chaúng theå naém baét ñöôïc, baäc Ly caáu,
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân cuõng chaúng theå
naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân naêm loaïi
maét chaúng theå naém baét ñöôïc, saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng theå naém
baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân möôøi löïc cuûa
Phaät chaúng theå naém baét ñöôïc, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân ñaïi Töø chaúng theå
naém baét ñöôïc, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì
taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân phaùp khoâng queân maát
chaúng theå naém baét ñöôïc, taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân trí Nhaát thieát
chaúng theå naém baét ñöôïc, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc
neân quaû Döï löu chaúng theå naém baét ñöôïc, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì taát caû höõu tình
chaúng theå naém baét ñöôïc neân taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng theå naém baét
ñöôïc, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc. Vì taát caû höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc neân ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng theå naém baét ñöôïc, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Baïch Theá Toân, trong caùi chaúng theå naém baét ñöôïc, khoâng coù höõu
tình, khoâng coù söï neâu baøy veà höõu tình; khoâng coù saéc, khoâng coù söï neâu
baøy veà saéc; khoâng coù thoï, töôûng, haønh, thöùc, khoâng coù söï neâu baøy veà
thoï, töôûng, haønh, thöùc; khoâng coù nhaõn xöù, khoâng coù söï neâu baøy veà
www.daitangkinh.org
nhaõn xöù; khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, khoâng coù söï neâu baøy veà
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; khoâng coù saéc xöù, khoâng coù söï neâu baøy veà saéc
xöù; khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, khoâng coù söï neâu baøy veà
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; khoâng coù nhaõn giôùi, khoâng coù söï neâu
baøy veà nhaõn giôùi; khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, khoâng coù söï neâu
baøy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; khoâng coù saéc giôùi, khoâng coù söï neâu
baøy veà saéc giôùi; khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, khoâng coù
söï neâu baøy veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; khoâng coù nhaõn thöùc
giôùi, khoâng coù söï neâu baøy veà nhaõn thöùc giôùi; khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi, khoâng coù söï neâu baøy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi; khoâng coù nhaõn xuùc, khoâng coù söï neâu baøy veà nhaõn xuùc; khoâng coù
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, khoâng coù söï neâu baøy veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc; khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, khoâng coù söï
neâu baøy veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra; khoâng coù caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, khoâng coù söï neâu baøy
veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; khoâng coù
ñòa giôùi, khoâng coù söï neâu baøy veà ñòa giôùi; khoâng coù thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi, khoâng coù söï neâu baøy veà thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi; khoâng coù nhaân duyeân, khoâng coù söï neâu baøy veà nhaân duyeân;
khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân,
khoâng coù söï neâu baøy veà ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân; khoâng coù taát caû phaùp töø duyeân sinh ra, khoâng coù söï neâu
baøy veà taát caû phaùp töø duyeân sinh ra; khoâng coù voâ minh, khoâng coù söï
neâu baøy veà voâ minh; khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï,
aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, khoâng coù söï neâu baøy veà
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña,
khoâng coù söï neâu baøy veà Boá thí ba-la-maät-ña; khoâng coù Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, khoâng coù söï neâu baøy
veà Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; khoâng coù boán Tónh löï,
khoâng coù söï neâu baøy veà boán Tónh löï; khoâng coù boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc, khoâng coù söï neâu baøy veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
khoâng coù boán Nieäm truï, khoâng coù söï neâu baøy veà boán Nieäm truï; khoâng
coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, khoâng coù söï neâu baøy veà boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, khoâng
coù söï neâu baøy veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; khoâng coù phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, khoâng coù söï neâu baøy veà phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; khoâng coù phaùp khoâng beân trong, khoâng coù
söï neâu baøy veà phaùp khoâng beân trong; khoâng coù phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, khoâng coù söï neâu baøy veà phaùp khoâng beân
ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; khoâng coù chaân nhö,
khoâng coù söï neâu baøy veà chaân nhö; khoâng coù phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn, khoâng coù söï neâu baøy veà phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn; khoâng coù Thaùnh ñeá khoå, khoâng coù söï neâu baøy veà Thaùnh
ñeá khoå; khoâng coù Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, khoâng coù söï neâu baøy veà
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; khoâng coù taùm Giaûi thoaùt, khoâng coù söï neâu
baøy veà taùm Giaûi thoaùt; khoâng coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù, khoâng coù söï neâu baøy veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù; khoâng coù phaùp moân Ñaø-la-ni, khoâng coù söï neâu baøy
veà phaùp moân Ñaø-la-ni; khoâng coù phaùp moân Tam-ma-ñòa, khoâng coù söï
neâu baøy veà phaùp moân Tam-ma-ñòa; khoâng coù baäc Cöïc hyû, khoâng coù söï
neâu baøy veà baäc Cöïc hyû; khoâng coù baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, khoâng coù söï neâu baøy veà baäc Ly
caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân; khoâng coù naêm loaïi maét, khoâng coù söï neâu
baøy veà naêm loaïi maét; khoâng coù saùu pheùp thaàn thoâng, khoâng coù söï neâu
baøy veà saùu pheùp thaàn thoâng; khoâng coù möôøi löïc cuûa Phaät, khoâng coù söï
neâu baøy veà möôøi löïc cuûa Phaät; khoâng coù boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, khoâng coù söï neâu
baøy veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng; khoâng coù ñaïi Töø, khoâng coù söï neâu baøy veà ñaïi Töø;
khoâng coù ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, khoâng coù söï neâu baøy veà ñaïi Bi, ñaïi
www.daitangkinh.org
Hyû, ñaïi Xaû; khoâng coù phaùp khoâng queân maát, khoâng coù söï neâu baøy veà
phaùp khoâng queân maát; khoâng coù taùnh luoân luoân xaû, khoâng coù söï neâu
baøy veà taùnh luoân luoân xaû; khoâng coù trí Nhaát thieát, khoâng coù söï neâu
baøy veà trí Nhaát thieát; khoâng coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
khoâng coù söï neâu baøy veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; khoâng coù
quaû Döï löu, khoâng coù söï neâu baøy veà quaû Döï löu; khoâng coù quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, khoâng coù söï neâu baøy veà quaû
Nhaát lai cho ñeán quaû vò Ñoäc giaùc; khoâng coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
khoâng coù söï neâu baøy veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; khoâng coù quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät, khoâng coù söï neâu baøy veà quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät; khoâng coù ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, khoâng coù
söï neâu baøy veà ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; khoâng coù taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc, khoâng coù söï neâu baøy veà taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc.
Baïch Theá Toân, taát caû höõu tình, phaùp vaø söï neâu baøy ñaõ chaúng theå
naém baét ñöôïc, hoaøn toaøn khoâng coù sôû höõu, thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vì caùc höõu tình neâu giaûng caùc phaùp?
Baïch Theá Toân, chôù cho laø Ñaïi Boà-taùt töï an truù nôi phaùp baát
chaùnh vì caùc höõu tình noùi phaùp baát chaùnh, khuyeân caùc höõu tình an truù
nôi phaùp baát chaùnh, duøng phaùp ñieân ñaûo an laäp höõu tình. Vì sao? Baïch
Theá Toân, vì Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa haõy coøn
chaúng ñaéc Boà-ñeà, huoáng laø coù phaùp phaàn Boà-ñeà coù theå chöùng ñaéc; haõy
coøn chaúng ñaéc Ñaïi Boà-taùt huoáng laø coù phaùp Ñaïi Boà-taùt ñeå coù theå
chöùng ñaéc.
Phaät daïy:
Taát caû höõu tình ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, söï neâu baøy veà taát caû höõu
tình, cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; taát caû phaùp cuõng chaúng theå naém
baét ñöôïc, söï neâu baøy veà taát caû phaùp cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc. Do
chaúng theå naém baét ñöôïc, hoaøn toaøn khoâng sôû höõu neân bieát khoâng beân
trong, neân bieát khoâng beân ngoaøi, khoâng caû trong ngoaøi, khoâng khoâng,
khoâng lôùn, khoâng thaéng nghóa, khoâng höõu vi, khoâng voâ vi, khoâng roát
raùo, khoâng khoâng bieân giôùi, khoâng taûn maïn, khoâng khoâng ñoåi khaùc,
khoâng baûn taùnh, khoâng töï töôùng, khoâng coäng töôùng, khoâng nôi taát caû
phaùp, khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, khoâng khoâng taùnh, khoâng töï
taùnh, khoâng khoâng taùnh töï taùnh; neân bieát chaân nhö khoâng, neân bieát
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn ñeàu khoâng; neân bieát Thaùnh ñeá
khoå khoâng, neân bieát Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo khoâng; neân bieát saéc
khoâng, neân bieát thoï, töôûng, haønh, thöùc khoâng; neân bieát nhaõn xöù khoâng,
neân bieát nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khoâng; neân bieát saéc xöù khoâng, neân
bieát thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khoâng; neân bieát nhaõn giôùi khoâng,
neân bieát nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khoâng; neân bieát saéc giôùi khoâng, neân
bieát thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khoâng; neân bieát nhaõn thöùc giôùi
khoâng, neân bieát nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi khoâng; neân bieát nhaõn
xuùc khoâng, neân bieát nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khoâng; neân bieát caùc thoï
do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng, neân bieát caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng; neân bieát ñòa giôùi khoâng,
neân bieát thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi khoâng; neân bieát nhaân
duyeân khoâng, neân bieát ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân khoâng; neân bieát taát caû phaùp töø duyeân sinh ra khoâng; neân
bieát voâ minh khoâng, neân bieát haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo khoâng; neân bieát ngaõ khoâng,
neân bieát höõu tình, doøng sinh maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï nuoâi döôõng,
söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû naêng laøm
vieäc, khaû naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, khaû naêng taïo nghieäp, khaû naêng
khieán ngöôøi taïo nghieäp, khaû naêng thoï quaû baùo, khaû naêng khieán ngöôøi
thoï quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy ñeàu khoâng; neân bieát Boá thí ba-la-maät-ña
khoâng, neân bieát Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña ñeàu khoâng; neân bieát boán Tónh löï khoâng, neân bieát boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc ñeàu khoâng; neân bieát boán Nieäm truï khoâng, neân
bieát boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo ñeàu khoâng; neân bieát phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng khoâng, neân bieát phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän ñeàu
khoâng; neân bieát taùm Giaûi thoaùt khoâng, neân bieát taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù ñeàu khoâng; neân bieát taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni khoâng, neân bieát taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa ñeàu khoâng; neân
bieát baäc Cöïc hyû khoâng, neân bieát baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
www.daitangkinh.org
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân ñeàu khoâng; neân bieát naêm loaïi maét
khoâng, neân bieát saùu pheùp thaàn thoâng khoâng; neân bieát möôøi löïc cuûa
Phaät khoâng, neân bieát boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng ñeàu khoâng; neân bieát ñaïi Töø khoâng, neân
bieát ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû ñeàu khoâng; neân bieát phaùp khoâng queân maát
khoâng, neân bieát taùnh luoân luoân xaû khoâng; neân bieát trí Nhaát thieát
khoâng, neân bieát trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khoâng; neân bieát quaû
Döï löu khoâng, neân bieát quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc
giaùc ñeàu khoâng; neân bieát taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng; neân bieát quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khoâng; neân bieát taát caû coõi Phaät
khoâng; neân bieát söï ñem laïi thaønh töïu ñaày ñuû cho höõu tình khoâng; neân
bieát ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só khoâng, neân bieát taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc khoâng.
xa, thaáy taát caû phaùp ñeàu khoâng roài, vì caùc höõu tình neâu giaûng caùc phaùp
khieán lìa ñieân ñaûo; tuy vì höõu tình neâu giaûng caùc phaùp nhöng ñoái vôùi
höõu tình hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc, ñoái vôùi caùc töôùng khoâng chaúng
taêng, chaúng giaûm, khoâng laáy, khoâng boû. Do nhaân duyeân aáy, tuy thuyeát
caùc phaùp nhöng khoâng coù ñoái töôïng ñeå thuyeát.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ôû nôi taát caû phaùp, khi quaùn nhö
theá, chöùng ñaéc trí khoâng chöôùng ngaïi ñoái vôùi taát caû phaùp. Do trí naøy
neân chaúng huûy hoaïi caùc phaùp, khoâng phaân bieät thaønh hai, vì caùc höõu
tình neâu giaûng nhö thaät, khieán hoï lìa chaáp tröôùc, voïng töôûng, ñieân ñaûo,
tuøy theo caên cô maø giuùp hoï höôùng tôùi quaû vò cuûa ba thöøa.


QUYEÅN 382
Laïi nöõa Thieän Hieän, nhö coù Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc hoùa
laøm moät Ñöùc Phaät; vò Phaät aáy laïi coù theå hoùa laøm voâ löôïng traêm ngaøn
öùc trieäu chuùng. Khi aáy, vò Hoùa Phaät kia giaùo hoùa soá chuùng ñaõ hoùa ra
aáy, hoaëc khieán tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña, hoaëc khieán tu haønh Tònh
giôùi ba-la-maät-ña, hoaëc khieán tu haønh An nhaãn ba-la-maät-ña, hoaëc
khieán tu haønh Tinh taán ba-la-maät-ña, hoaëc khieán tu haønh Tónh löï ba-
la-maät-ña, hoaëc khieán tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; hoaëc khieán tu
haønh boán Tónh löï, hoaëc khieán tu haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
hoaëc khieán tu haønh boán Nieäm truï, hoaëc khieán tu haønh boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; hoaëc khieán tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, hoaëc
khieán tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc khieán
an truù nôi phaùp khoâng beân trong, hoaëc khieán an truù nôi phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; hoaëc khieán an truù nôi chaân
nhö, hoaëc khieán an truù nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; hoaëc khieán
an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, hoaëc khieán an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; hoaëc khieán tu haønh taùm Giaûi thoaùt, hoaëc khieán tu haønh taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; hoaëc khieán tu haønh taát caû
www.daitangkinh.org
phaùp moân Ñaø-la-ni, hoaëc khieán tu haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa;
hoaëc khieán tu haønh baäc Cöïc hyû, hoaëc khieán tu haønh baäc Ly caáu, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; hoaëc khieán tu
haønh naêm loaïi maét, hoaëc khieán tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng; hoaëc
khieán tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät, hoaëc khieán tu haønh boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; hoaëc
khieán tu haønh ñaïi Töø, hoaëc khieán tu haønh ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; hoaëc
khieán tu haønh phaùp khoâng queân maát, hoaëc khieán tu haønh taùnh luoân
luoân xaû; hoaëc khieán tu haønh trí Nhaát thieát, hoaëc khieán tu haønh trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; hoaëc khieán tu haønh ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, hoaëc khieán tu haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; hoaëc khieán
chöùng ñaéc quaû Döï löu, hoaëc khieán chöùng ñaéc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc khieán chöùng ñaéc thaéng vò cuûa Boà-taùt,
hoaëc khieán chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, thì naøy
Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Khi aáy vò Hoùa Phaät vaø chuùng ñöôïc
hoùa ñoái vôùi caùc phaùp coù phaân bieät, coù huûy hoaïi chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Vì caùc ngöôøi
ñöôïc bieán hoùa aáy khoâng coù söï phaân bieät.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy neân bieát, Ñaïi Boà-taùt cuõng
laïi nhö theá. Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vì caùc höõu
tình, tuøy theo caên cô maø thuyeát phaùp, tuy chaúng phaân bieät, huûy hoaïi
phaùp töôùng, nhöng coù theå an laäp nhö thaät caùc höõu tình, khieán hoï an truù
ôû baäc thích hôïp; tuy ñoái vôùi höõu tình vaø taát caû phaùp hoaøn toaøn chaúng
theå naém baét ñöôïc, nhöng khieán höõu tình giaûi thoaùt moïi chaáp tröôùc,
voïng töôûng ñieân ñaûo, theo neûo khoâng buoäc khoâng môû laøm phöông
tieän. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì baûn taùnh cuûa saéc laø khoâng buoäc
khoâng môû, baûn taùnh cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng khoâng buoäc
khoâng môû; baûn taùnh cuûa saéc laø khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi
laø saéc; baûn taùnh cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng khoâng buoäc khoâng
môû thì chaúng phaûi laø thoï, töôûng, haønh, thöùc. Vì sao? Vì saéc cho ñeán
thöùc ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa nhaõn xöù khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn
taùnh cuûa nhaõn xöù khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø nhaõn xöù,
baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì
chaúng phaûi laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù. Vì sao? Vì nhaõn xöù cho ñeán yù
xöù ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa saéc xöù khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng khoâng buoäc khoâng
môû; baûn taùnh cuûa saéc xöù khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø saéc
xöù, baûn taùnh cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù. Vì sao? Vì
saéc xöù cho ñeán phaùp xöù ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa nhaõn giôùi khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng khoâng buoäc khoâng môû;
baûn taùnh cuûa nhaõn giôùi khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø nhaõn
giôùi, baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng khoâng buoäc khoâng
môû thì chaúng phaûi laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi. Vì sao? Vì nhaõn giôùi
cho ñeán yù giôùi ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa saéc giôùi khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng khoâng buoäc khoâng
môû; baûn taùnh cuûa saéc giôùi khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø saéc
giôùi, baûn taùnh cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi. Vì sao?
Vì saéc giôùi cho ñeán phaùp giôùi ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa nhaõn thöùc giôùi khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng khoâng buoäc
khoâng môû; baûn taùnh cuûa nhaõn thöùc giôùi khoâng buoäc khoâng môû thì
chaúng phaûi laø nhaõn thöùc giôùi, baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi. Vì sao? Vì nhaõn thöùc giôùi cho ñeán yù thöùc giôùi ñeàu roát raùo
thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa nhaõn xuùc khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng khoâng buoäc khoâng môû;
baûn taùnh cuûa nhaõn xuùc khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø nhaõn
xuùc, baûn taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng khoâng buoäc khoâng
môû thì chaúng phaûi laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Vì sao? Vì nhaõn xuùc
www.daitangkinh.org
cho ñeán yù xuùc ñeàu roát raùo thanh tònh.

Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra khoâng buoäc khoâng môû, baûn taùnh cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh
cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khoâng buoäc khoâng môû thì
chaúng phaûi laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, baûn taùnh cuûa caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra. Vì sao? Vì caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra cho
ñeán caùc thoï do yù xuùc laøm duyeân sinh ra ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa ñòa giôùi khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng khoâng buoäc
khoâng môû; baûn taùnh cuûa ñòa giôùi khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi
laø ñòa giôùi, baûn taùnh cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng
khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi. Vì sao? Vì ñòa, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi ñeàu roát raùo
thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa nhaân duyeân khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa nhaân duyeân khoâng
buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø nhaân duyeân, baûn taùnh cuûa ñaúng voâ
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân. Vì sao? Vì nhaân duyeân cho ñeán taêng thöôïng duyeân ñeàu
roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa phaùp töø caùc duyeân sinh ra khoâng
buoäc khoâng môû, baûn taùnh cuûa phaùp töø caùc duyeân sinh ra khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp töø caùc duyeân sinh ra. Vì sao? Vì phaùp
töø caùc duyeân sinh ra ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa voâ minh khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa voâ
minh khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø voâ minh, baûn taùnh cuûa
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì
chaúng phaûi laø haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo. Vì sao? Vì voâ
minh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa Boá thí ba-la-maät-ña khoâng buoäc
khoâng môû, baûn taùnh cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa Boá thí ba-
la-maät-ña khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø Boá thí ba-la-maät-ña,
baûn taùnh cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Vì Boá thí cho ñeán
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa boán Tónh löï khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng khoâng buoäc
khoâng môû; baûn taùnh cuûa boán Tónh löï khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng
phaûi laø boán Tónh löï, baûn taùnh cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng
khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc. Vì sao? Vì boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc ñeàu roát
raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa boán Nieäm truï khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng khoâng buoäc khoâng môû;
baûn taùnh cuûa boán Nieäm truï khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø
boán Nieäm truï, baûn taùnh cuûa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo. Vì sao? Vì boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
khoâng buoäc khoâng môû, baûn taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, baûn taùnh cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän
cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän. Vì sao? Vì phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng,
Voâ nguyeän ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa phaùp khoâng beân trong khoâng
buoäc khoâng môû, baûn taùnh cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
www.daitangkinh.org
taùnh töï taùnh cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa phaùp khoâng
beân trong khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp khoâng beân
trong, baûn taùnh cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp khoâng
beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Vì sao? Vì phaùp
khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh ñeàu roát raùo
thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa Thaùnh ñeá khoå khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng khoâng buoäc khoâng môû;
baûn taùnh cuûa Thaùnh ñeá khoå khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø
Thaùnh ñeá khoå, baûn taùnh cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Vì sao? Vì Thaùnh
ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa taùm Giaûi thoaùt khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng
khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa taùm Giaûi thoaùt khoâng buoäc khoâng
môû thì chaúng phaûi laø taùm Giaûi thoaùt, baûn taùnh cuûa taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi
laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù. Vì sao? Vì taùm Giaûi
thoaùt cho ñeán möôøi Bieán xöù ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng
buoäc khoâng môû, baûn taùnh cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng
khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng
buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, baûn taùnh
cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì
chaúng phaûi laø taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa. Vì sao? Vì taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa baäc Cöïc hyû khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa baäc Cöïc
hyû khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø baäc Cöïc hyû, baûn taùnh cuûa
baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì
chaúng phaûi laø baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân. Vì sao? Vì baäc Cöïc
hyû cho ñeán baäc Phaùp vaân ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa naêm loaïi maét khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa saùu pheùp thaàn thoâng cuõng khoâng buoäc khoâng môû;
baûn taùnh cuûa naêm loaïi maét khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø
naêm loaïi maét, baûn taùnh cuûa saùu pheùp thaàn thoâng cuõng khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø saùu pheùp thaàn thoâng. Vì sao? Vì naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh nôi möôøi löïc cuûa Phaät khoâng buoäc
khoâng môû, baûn taùnh cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn
taùnh nôi möôøi löïc cuûa Phaät khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø
möôøi löïc cuûa Phaät, baûn taùnh cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng khoâng buoäc khoâng môû
thì chaúng phaûi laø boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng. Vì sao? Vì möôøi löïc cuûa Phaät cho ñeán möôøi
taùm phaùp Phaät baát coäng ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa ñaïi Töø khoâng buoäc khoâng môû,
baûn taùnh cuûa ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn
taùnh cuûa ñaïi Töø khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø ñaïi Töø, baûn
taùnh cuûa ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng
phaûi laø ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû. Vì sao? Vì ñaïi Töø cho ñeán ñaïi Xaû ñeàu
roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa phaùp khoâng queân maát khoâng buoäc
khoâng môû, baûn taùnh cuûa taùnh luoân luoân xaû cuõng khoâng buoäc khoâng
môû; baûn taùnh cuûa phaùp khoâng queân maát khoâng buoäc khoâng môû thì
chaúng phaûi laø phaùp khoâng queân maát, baûn taùnh cuûa taùnh luoân luoân xaû
cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø taùnh luoân luoân xaû. Vì
sao? Vì phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû ñeàu roát raùo thanh
tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa trí Nhaát thieát khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng khoâng buoäc
www.daitangkinh.org
khoâng môû; baûn taùnh cuûa trí Nhaát thieát khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng
phaûi laø trí Nhaát thieát, baûn taùnh cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng. Vì sao? Vì trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só khoâng buoäc khoâng môû, baûn taùnh cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc
cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa ba möôi hai töôùng cuûa baäc
Ñaïi só khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, baûn taùnh cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuõng khoâng
buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc. Vì
sao? Vì ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa quaû Döï löu khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc
cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa quaû Döï löu khoâng buoäc
khoâng môû thì chaúng phaûi laø quaû Döï löu, baûn taùnh cuûa quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc. Vì sao? Vì quaû Döï löu
cho ñeán quaû vò Ñoäc giaùc ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng
buoäc khoâng môû, baûn taùnh cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät
cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt
khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, baûn
taùnh cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng khoâng buoäc khoâng
môû thì chaúng phaûi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Vì sao? Vì
taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät ñeàu roát
raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa phaùp theá gian khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa phaùp xuaát theá gian cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn
taùnh cuûa phaùp theá gian khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp
theá gian, baûn taùnh cuûa phaùp xuaát theá gian cuõng khoâng buoäc khoâng môû
thì chaúng phaûi laø phaùp xuaát theá gian. Vì sao? Vì phaùp theá gian, phaùp
xuaát theá gian ñeàu roát raùo thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa phaùp höõu laäu khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa phaùp voâ laäu cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh
cuûa phaùp höõu laäu khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp höõu
laäu, baûn taùnh cuûa phaùp voâ laäu cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng
phaûi laø phaùp voâ laäu. Vì sao? Vì phaùp höõu laäu, phaùp voâ laäu ñeàu roát raùo
thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh cuûa phaùp höõu vi khoâng buoäc khoâng
môû, baûn taùnh cuûa phaùp voâ vi cuõng khoâng buoäc khoâng môû; baûn taùnh
cuûa phaùp höõu vi khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø phaùp höõu vi,
baûn taùnh cuûa phaùp voâ vi cuõng khoâng buoäc khoâng môû thì chaúng phaûi laø
phaùp voâ vi. Vì sao? Vì phaùp höõu vi, phaùp voâ vi ñeàu roát raùo thanh tònh.
maät-ña saâu xa, tuy vì höõu tình neâu giaûng caùc phaùp nhöng ñoái vôùi höõu
tình vaø caùc phaùp taùnh hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc. Vì sao? Vì caùc höõu
tình vaø taát caû phaùp ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc.
saâu xa, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän, neân an truù trong caùi voâ sôû ñaéc
cuûa taát caû phaùp, nghóa laø laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi
caùi khoâng cuûa saéc, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi
khoâng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân
an truù nôi caùi khoâng cuûa nhaõn xöù, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân
an truù nôi caùi khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa saéc xöù, laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa nhaõn
giôùi, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi
khoâng cuûa saéc giôùi, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi
khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; laáy voâ sôû truï laøm phöông
tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa nhaõn thöùc giôùi, laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa nhaõn
xuùc, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi
khoâng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân,
www.daitangkinh.org
yù xuùc laøm duyeân sinh ra; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi
caùi khoâng cuûa ñòa giôùi, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi
caùi khoâng cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa nhaân duyeân, laáy voâ sôû truï
laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân
an truù nôi caùi khoâng cuûa caùc phaùp töø caùc duyeân sinh ra; laáy voâ sôû truï
laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa voâ minh, laáy voâ sôû truï
laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; laáy voâ sôû truï
laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa ngaõ, laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, laáy voâ
sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa boán Tónh löï, laáy voâ sôû truï
laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa boán
Nieäm truï, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi
caùi khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, laáy voâ sôû truï laøm phöông
tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa
phaùp khoâng beân trong, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi
khoâng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; laáy
voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa Thaùnh ñeá khoå,
laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng
cuûa taùm Giaûi thoaùt, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi
khoâng cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; laáy voâ sôû
truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi
caùi khoâng cuûa baäc Cöïc hyû, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù
nôi caùi khoâng cuûa baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi
khoâng cuûa naêm loaïi maét, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi
caùi khoâng cuûa saùu pheùp thaàn thoâng; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân
an truù nôi caùi khoâng cuûa möôøi löïc cuûa Phaät, laáy voâ sôû truï laøm phöông
tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; laáy voâ sôû truï laøm phöông
tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa ñaïi Töø, laáy voâ sôû truï laøm phöông
tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; laáy voâ sôû truï
laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa phaùp khoâng queân maát,
laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa taùnh luoân
luoân xaû; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa trí
Nhaát thieát, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân
an truù nôi caùi khoâng cuûa ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, laáy voâ sôû
truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa quaû
Döï löu, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa
quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, laáy
voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù nôi
caùi khoâng cuûa phaùp theá gian, laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän neân an truù
nôi caùi khoâng cuûa phaùp xuaát theá gian; laáy voâ sôû truï laøm phöông tieän
neân an truù nôi caùi khoâng cuûa phaùp höõu laäu, laáy voâ sôû truï laøm phöông
tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa phaùp voâ laäu; laáy voâ sôû truï laøm
phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa phaùp höõu vi, laáy voâ sôû truï
laøm phöông tieän neân an truù nôi caùi khoâng cuûa phaùp voâ vi.
Naøy Thieän Hieän, vì saéc voâ sôû truï, thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng voâ
www.daitangkinh.org
sôû truï; caùi khoâng cuûa saéc voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa thoï, töôûng, haønh,
thöùc cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì saéc khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc, thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa saéc khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng khoâng coù
töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém
baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xöù voâ sôû truï, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa nhaõn xöù voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn xöù
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa nhaõn
xöù khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû
truï.
Naøy Thieän Hieän, saéc xöù voâ sôû truï, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù
cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa saéc xöù voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
saéc xöù khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi
khoâng cuûa saéc xöù khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi
khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc
thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn giôùi voâ sôû truï, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi
cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa nhaõn giôùi voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn
giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa
nhaõn giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø
phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, saéc giôùi voâ sôû truï, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa saéc giôùi voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì saéc giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc; caùi khoâng cuûa saéc giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc, caùi khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn thöùc giôùi voâ sôû truï, nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa nhaõn thöùc giôùi voâ sôû truï, caùi
khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì nhaõn thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa nhaõn thöùc giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xuùc voâ sôû truï, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa nhaõn xuùc voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
nhaõn xuùc khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi
khoâng cuûa nhaõn xuùc khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi
khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc thì
chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra voâ sôû
truï, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng voâ sôû
truï; caùi khoâng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra voâ sôû truï,
caùi khoâng cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng
www.daitangkinh.org
cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng khoâng
coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, ñòa giôùi voâ sôû truï, thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa ñòa giôùi voâ sôû truï, caùi khoâng
cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì ñòa giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc,
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa ñòa giôùi khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém
baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng
Naøy Thieän Hieän, nhaân duyeân voâ sôû truï, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa nhaân
duyeân voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân,
taêng thöôïng duyeân cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì nhaân
duyeân khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa nhaân duyeân khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc thì chaúng
phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, phaùp töø caùc duyeân sinh ra voâ sôû truï, caùi khoâng
cuûa phaùp töø caùc duyeân sinh ra cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì phaùp töø caùc duyeân sinh ra khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém
baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa caùc phaùp töø caùc duyeân sinh ra cuõng khoâng coù
töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém
baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, voâ minh voâ sôû truï, haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng voâ sôû truï;
caùi khoâng cuûa voâ minh voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa haønh cho ñeán laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì voâ minh
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi
khoå öu naõo cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng
cuûa voâ minh khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng
Naøy Thieän Hieän, Boá thí ba-la-maät-ña voâ sôû truï, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ sôû truï; caùi
khoâng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ sôû truï. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì Boá thí ba-la-maät-ña khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
naém baét ñöôïc, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa
Boá thí ba-la-maät-ña khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi
khoâng cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï voâ sôû truï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa boán Tónh löï voâ sôû truï, caùi khoâng
cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì boán Tónh löï khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc; caùi khoâng cuûa boán Tónh löï khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc, caùi khoâng cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng khoâng coù töï
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï voâ sôû truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa boán Nieäm truï voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa
boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng voâ sôû truï. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì boán Nieäm truï khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém
baét ñöôïc, boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng khoâng
coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa boán Nieäm truï
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa boán Chaùnh
ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng voâ sôû truï, phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän,
vì phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong voâ sôû truï, phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa
phaùp khoâng beân trong voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi
cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì phaùp khoâng beân trong khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém
baét ñöôïc, phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa
phaùp khoâng beân trong khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi
khoâng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå voâ sôû truï, Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa Thaùnh ñeá khoå voâ sôû truï, caùi khoâng
cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän,
vì Thaùnh ñeá khoå khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi
khoâng cuûa Thaùnh ñeá khoå khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc,
caùi khoâng cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt voâ sôû truï, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa taùm Giaûi
thoaùt voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taùm Giaûi thoaùt
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc;
caùi khoâng cuûa taùm Giaûi thoaùt khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc, caùi khoâng cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni voâ sôû truï, taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng voâ sôû
truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng
cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
Naøy Thieän Hieän, baäc Cöïc hyû voâ sôû truï, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân cuõng voâ sôû truï; caùi
khoâng cuûa baäc Cöïc hyû voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa baäc Ly caáu cho ñeán
baäc Phaùp vaân cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì baäc Cöïc hyû
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, baäc Ly caáu cho ñeán baäc
Phaùp vaân cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng
cuûa baäc Cöïc hyû khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng
cuûa baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét voâ sôû truï, saùu pheùp thaàn thoâng
cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa naêm loaïi maét voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa
www.daitangkinh.org
saùu pheùp thaàn thoâng cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì naêm
loaïi maét khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, saùu pheùp thaàn
thoâng cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa
naêm loaïi maét khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng
cuûa saùu pheùp thaàn thoâng cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc; vì khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø
phaùp coù sôû truï.
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät voâ sôû truï, boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng voâ
sôû truï; caùi khoâng nôi möôøi löïc cuûa Phaät voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa boán
coäng cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì möôøi löïc cuûa Phaät
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng nôi möôøi löïc cuûa Phaät khoâng
coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng khoâng
Naøy Thieän Hieän, ñaïi Töø voâ sôû truï, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng
voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa ñaïi Töø voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì ñaïi Töø khoâng
coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng khoâng
coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa ñaïi Töø khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát voâ sôû truï, taùnh luoân luoân
xaû cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa phaùp khoâng queân maát voâ sôû truï, caùi
khoâng cuûa taùnh luoân luoân xaû cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän,
vì phaùp khoâng queân maát khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc,
taùnh luoân luoân xaû cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi
khoâng cuûa phaùp khoâng queân maát khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc, caùi khoâng cuûa taùnh luoân luoân xaû cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng

Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát voâ sôû truï, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa trí Nhaát thieát voâ sôû truï, caùi
khoâng cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng voâ sôû truï. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì trí Nhaát thieát khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa trí Nhaát thieát khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
Naøy Thieän Hieän, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só voâ sôû truï, taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi
khoâng cuûa ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuõng
Naøy Thieän Hieän, quaû Döï löu voâ sôû truï, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa quaû Döï löu
voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc
giaùc cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì quaû Döï löu khoâng coù
töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn
cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa quaû Döï
löu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng
Naøy Thieän Hieän, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt voâ sôû truï, quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät
cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
www.daitangkinh.org
chö Phaät cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng
cuûa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc,
caùi khoâng cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng khoâng coù töï
Naøy Thieän Hieän, phaùp theá gian voâ sôû truï, phaùp xuaát theá gian
cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng cuûa phaùp theá gian voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa
phaùp xuaát theá gian cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì phaùp
theá gian khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp xuaát theá gian
cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa phaùp
theá gian khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa
phaùp xuaát theá gian cuõng khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc; vì
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc thì chaúng phaûi laø phaùp coù sôû
truï.
Naøy Thieän Hieän, phaùp höõu laäu voâ sôû truï, phaùp voâ laäu cuõng voâ sôû
truï; caùi khoâng cuûa phaùp höõu laäu voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa phaùp voâ laäu
cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì phaùp höõu laäu khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp voâ laäu cuõng khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa phaùp höõu laäu khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa phaùp voâ laäu cuõng khoâng
Naøy Thieän Hieän, phaùp höõu vi voâ sôû truï, phaùp voâ vi cuõng voâ sôû
truï; caùi khoâng cuûa phaùp höõu vi voâ sôû truï, caùi khoâng cuûa phaùp voâ vi
cuõng voâ sôû truï. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì phaùp höõu vi khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp voâ vi cuõng khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc; caùi khoâng cuûa phaùp höõu vi khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc, caùi khoâng cuûa phaùp voâ vi cuõng khoâng coù töï
Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi phaùp khoâng taùnh truï nôi phaùp
khoâng taùnh, chaúng phaûi phaùp coù taùnh truï nôi phaùp coù taùnh; chaúng phaûi
phaùp khoâng taùnh truï nôi phaùp coù taùnh, chaúng phaûi phaùp coù taùnh truï nôi
phaùp khoâng taùnh; chaúng phaûi phaùp töï taùnh truï nôi phaùp töï taùnh, chaúng
phaûi phaùp tha taùnh truï nôi phaùp tha taùnh; chaúng phaûi phaùp töï taùnh truï
nôi phaùp tha taùnh, chaúng phaûi phaùp tha taùnh truï nôi phaùp töï taùnh. Vì
sao? Vì taát caû phaùp aáy ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, phaùp chaúng theå
naém baét ñöôïc thì neân truï nôi naøo!
maät-ña saâu xa, duøng caùc phaùp khoâng nhö theá tu khaép caùc phaùp, cuõng
coù theå neâu baøy, chæ daïy nhö thaät cho höõu tình.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt coù theå tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa nhö theá, thì ñoái vôùi Phaät, Boà-taùt, Ñoäc giaùc, Thanh vaên
vaø taát caû Thaùnh chuùng ñeàu khoâng laàm loãi. Vì sao? Vì chö Phaät, Boà-taùt,
Ñoäc giaùc, Thanh vaên, taát caû Thaùnh chuùng ôû nôi phaùp taùnh aáy ñeàu coù
khaû naêng theo ñaáy maø giaùc ngoä; ñaõ theo ñaáy maø giaùc ngoä roài, vì caùc
höõu tình neâu giaûng thuaän hôïp; tuy vì caùc höõu tình tuyeân thuyeát caùc
phaùp nhöng ñoái vôùi phaùp taùnh khoâng chuyeån, khoâng vöôït. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì thaät taùnh cuûa caùc phaùp töùc laø phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá; phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá nhö theá ñeàu chaúng theå chuyeån, chaúng
theå vöôït. Vì sao? Vì phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá nhö theá ñeàu khoâng coù
töï taùnh ñeå coù theå chuyeån, vöôït.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 383
Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:

–Baïch Theá Toân, neáu phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá khoâng chuyeån,
vöôït thì saéc cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Thoï,
töôûng, haønh, thöùc cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, nhaõn xöù cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng? Nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, saéc xöù cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng? Thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, nhaõn giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá
coù khaùc chaêng? Nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
Baïch Theá Toân, saéc giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng? Thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
Baïch Theá Toân, nhaõn thöùc giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, nhaõn xuùc cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng? Nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö,
Baïch Theá Toân, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra cuøng vôùi
phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, ñòa giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng? Thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuøng vôùi phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, nhaân duyeân cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá
coù khaùc chaêng? Ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, phaùp töø caùc duyeân sinh ra cuøng vôùi phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, voâ minh cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng? Haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc
chaêng?
Baïch Theá Toân, Boá thí ba-la-maät-ña cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, boán Tónh löï cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá
coù khaùc chaêng? Boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuøng vôùi phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, boán Nieäm truï cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
Baïch Theá Toân, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng cuøng vôùi phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, phaùp khoâng beân trong cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng?
www.daitangkinh.org
Baïch Theá Toân, Thaùnh ñeá khoå cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
Baïch Theá Toân, taùm Giaûi thoaùt cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni cuøng vôùi phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuøng
vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, baäc Cöïc hyû cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá
coù khaùc chaêng? Baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc
chaêng?
Baïch Theá Toân, naêm loaïi maét cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Saùu pheùp thaàn thoâng cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö,
Baïch Theá Toân, möôøi löïc cuûa Phaät cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá coù khaùc chaêng? Boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng voâ sôû truï; caùi khoâng nôi möôøi
löïc cuûa Phaät cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, ñaïi Töø cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng? Ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, phaùp khoâng queân maát cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Taùnh luoân luoân xaû cuøng vôùi phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, trí Nhaát thieát cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuøng vôùi phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só cuøng vôùi phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc
cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, quaû Döï löu cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá
coù khaùc chaêng? Caùc quaû vò Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc
giaùc cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá coù khaùc chaêng? Quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuøng
vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, phaùp theá gian cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Phaùp xuaát theá gian cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö,
Baïch Theá Toân, phaùp höõu laäu cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá coù khaùc chaêng? Phaùp voâ laäu cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá
coù khaùc chaêng?
Baïch Theá Toân, phaùp höõu vi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá
coù khaùc chaêng? Phaùp voâ vi cuøng vôùi phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá coù
khaùc chaêng?
Phaät daïy:
–Khoâng, Thieän Hieän! Saéc chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá; thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xöù chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, saéc xöù chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, saéc giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn thöùc giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xuùc chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng
khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, ñòa giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
Naøy Thieän Hieän, nhaân duyeân chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng
chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp töø caùc duyeân sinh ra cuõng chaúng khaùc
phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, voâ minh chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu
bi khoå öu naõo cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, Boá thí ba-la-maät-ña chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng khaùc phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän
cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng chaúng
khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng khaùc phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng chaúng khaùc
Naøy Thieän Hieän, baäc Cöïc hyû chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng,
baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp
vaân cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá; saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, ñaïi Töø chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá;
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá; taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
Naøy Thieän Hieän, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng khaùc
phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá; taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuõng chaúng
Naøy Thieän Hieän, quaû Döï löu chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng chaúng
Naøy Thieän Hieän, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng khaùc phaùp giôùi,
www.daitangkinh.org
chaân nhö, thaät teá; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng chaúng
Naøy Thieän Hieän, phaùp theá gian chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá; phaùp xuaát theá gian cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp höõu laäu chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; phaùp voâ laäu cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp höõu vi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá; phaùp voâ vi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
–Baïch Theá Toân, neáu saéc chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá, thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá.
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn xöù chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu saéc xöù chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu saéc giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn thöùc giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, neáu nhaõn xuùc chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu ñòa giôùi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, neáu nhaân duyeân chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng
Baïch Theá Toân, neáu phaùp töø caùc duyeân sinh ra chaúng khaùc phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu voâ minh chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu Boá thí ba-la-maät-ña chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu boán Tónh löï chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi,
Baïch Theá Toân, neáu boán Nieäm truï chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng khaùc phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän
cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu phaùp khoâng beân trong chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu Thaùnh ñeá khoå chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
www.daitangkinh.org
Baïch Theá Toân, neáu taùm Giaûi thoaùt chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng
Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng khaùc phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng chaúng khaùc
Baïch Theá Toân, neáu baäc Cöïc hyû chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng,
vaân cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu naêm loaïi maét chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu möôøi löïc cuûa Phaät chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu ñaïi Töø chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät
teá.
Baïch Theá Toân, neáu phaùp khoâng queân maát chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá, taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu trí Nhaát thieát chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng chaúng khaùc phaùp
giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng khaùc
phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuõng chaúng
Baïch Theá Toân, neáu quaû Döï löu chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng chaúng
Baïch Theá Toân, neáu taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng khaùc phaùp giôùi,
chaân nhö, thaät teá, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng chaúng
Baïch Theá Toân, neáu phaùp theá gian chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, phaùp xuaát theá gian cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu phaùp höõu laäu chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân
nhö, thaät teá, phaùp voâ laäu cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá.
Baïch Theá Toân, neáu phaùp höõu vi chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö,
thaät teá, phaùp voâ vi cuõng chaúng khaùc phaùp giôùi, chaân nhö, thaät teá, thì taïi
sao Theá Toân an laäp haéc phaùp nhaän laáy quaû baùo xaáu, ñoù laø ñòa nguïc,
baøng sinh, quyû giôùi; an laäp baïch phaùp nhaän laáy quaû baùo toát, ñoù laø
ngöôøi, trôøi; an laäp haéc baïch phaùp nhaän laáy quaû baùo xaáu toát, ñoù laø moät
phaàn baøng sinh, quyû giôùi, moät phaàn ngöôøi; an laäp phaùp chaúng phaûi
haéc, chaúng phaûi baïch nhaän laáy quaû baùo chaúng phaûi haéc, chaúng phaûi
baïch, ñoù laø quaû Döï löu, hoaëc quaû Nhaát lai, quaû Baát hoaøn, quaû A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc caû quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, döïa vaøo Theá tuïc ñeá maø an laäp nhaân quaû sai
bieät nhö theá, chaúng döïa vaøo thaéng nghóa; trong Thaéng nghóa ñeá chaúng
theå noùi coù nhaân quaû sai bieät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì trong Thaéng
nghóa ñeá, taát caû phaùp taùnh chaúng theå phaân bieät, khoâng neâu giaûng,
khoâng chæ baøy thì laøm sao coù nhaân quaû sai bieät?
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, saéc khoâng sinh, khoâng
dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo,
khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, nhaõn xöù khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng
khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp
khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, saéc xöù khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù
cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, nhaõn giôùi khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng
www.daitangkinh.org

Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, saéc giôùi khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, nhaõn thöùc giôùi khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø
phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, nhaõn xuùc khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng khoâng sinh,
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, ñòa giôùi khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø
phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, nhaân duyeân khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm,
khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, phaùp töø caùc duyeân sinh
ra khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, voâ minh khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng khoâng sinh,
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, Boá thí ba-la-maät-ña
khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng sinh, khoâng dieät,
khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng
bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, boán Tónh löï khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, boán Nieäm truï khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng
nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân
giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, phaùp khoâng beân trong
khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng khoâng sinh, khoâng dieät,
bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, Thaùnh ñeá khoå khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, taùm Giaûi thoaùt khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
www.daitangkinh.org
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm,
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, taát caû phaùp moân Ñaø-la-
ni khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì
ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, baäc Cöïc hyû khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân cuõng khoâng sinh, khoâng dieät,
bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, naêm loaïi maét khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; saùu pheùp thaàn thoâng cuõng
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, möôøi löïc cuûa Phaät khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng khoâng sinh,
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, ñaïi Töø khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû cuõng
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, phaùp khoâng queân maát
khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; taùnh luoân luoân xaû
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, trí Nhaát thieát khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì
ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng
tònh, vì ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, quaû Döï löu khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm,
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt
khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät cuõng khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng
tònh, vì ñeàu laø phaùp khoâng roát raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, phaùp theá gian khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; phaùp xuaát theá gian cuõng
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, phaùp höõu laäu khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; phaùp voâ laäu cuõng khoâng
sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, vì ñeàu laø phaùp khoâng roát
raùo, khoâng khoâng bieân giôùi.
Naøy Thieän Hieän, trong Thaéng nghóa ñeá, phaùp höõu vi khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; phaùp voâ vi cuõng khoâng sinh,
Khi aáy, Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, neáu döïa vaøo Theá tuïc ñeá, an laäp nhaân quaû sai
bieät, chaúng döïa vaøo Thaéng nghóa ñeá thì taát caû phaøm phu ngu si ñeàu coù
quaû Döï löu, hoaëc neân coù quaû Nhaát lai, quaû Baát hoaøn, quaû A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc neân coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Taát caû phaøm phu ngu si coù
nhaän bieát nhö thaät veà Theá tuïc ñeá vaø Thaéng nghóa ñeá chaêng? Neáu bieát
nhö thaät thì hoï neân coù quaû Döï löu, hoaëc coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-
la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Nhöng
caùc phaøm phu ngu si chaúng nhaän bieát nhö thaät veà Theá tuïc ñeá vaø Thaéng
nghóa ñeá, khoâng coù Thaùnh ñaïo, khoâng tu Thaùnh ñaïo thì laøm sao hoï coù
Thaùnh quaû sai bieät? Chæ caùc baäc Thaùnh môùi coù khaû naêng nhaän bieát nhö
www.daitangkinh.org
thaät veà Theá tuïc ñeá vaø Thaéng nghóa ñeá, coù Thaùnh ñaïo, coù tu taäp Thaùnh
ñaïo. Vì vaäy, coù chöùng ñaéc Thaùnh quaû sai bieät.
–Baïch Theá Toân, neáu tu taäp Thaùnh ñaïo thì chöùng ñaéc Thaùnh quaû
chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khoâng! Chaúng phaûi tu taäp Thaùnh ñaïo coù theå
ñaéc Thaùnh quaû, cuõng chaúng tu taäp Thaùnh ñaïo coù theå ñaéc Thaùnh quaû,
chaúng phaûi lìa Thaùnh ñaïo coù theå ñaéc Thaùnh quaû, cuõng chaúng phaûi truï
trong Thaùnh ñaïo coù theå ñaéc Thaùnh quaû. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
trong Thaéng nghóa ñeá, ñaïo vaø ñaïo quaû chaúng theå naém baét ñöôïc.
maät-ña saâu xa, tuy vì höõu tình an laäp Thaùnh quaû coù caùc phaåm loaïi sai
bieät, nhöng chaúng phaân bieät Thaùnh quaû aáy ôû caûnh giôùi höõu vi hoaëc ôû
caûnh giôùi voâ vi maø neâu baøy sai bieät.
–Baïch Theá Toân, neáu chaúng phaân bieät Thaùnh quaû nhö theá ôû caûnh
giôùi höõu vi hoaëc caûnh giôùi voâ vi maø neâu baøy söï sai bieät, thì taïi sao Theá
Toân noùi ñoaïn ba keát goïi laø quaû Döï löu; laøm moûng duïc, tham, saân goïi
laø quaû Nhaát lai; ñoaïn saïch naêm keát thuaän haï phaàn goïi laø quaû Baát
hoaøn; ñoaïn saïch naêm keát thuaän thöôïng phaàn goïi laø quaû A-la-haùn;
khieán cho phaùp taäp ñaõ coù ñeàu thaønh phaùp dieät goïi laø quaû vò Ñoäc giaùc;
ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp khí töông tuïc goïi laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät?
Baïch Theá Toân, laøm sao con bieát roõ nghóa Phaät ñaõ giaûng noùi laø
chaúng phaân bieät Thaùnh quaû nhö theá ôû caûnh giôùi höõu vi hoaëc caûnh giôùi
voâ vi maø neâu baøy coù sai bieät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc Thaùnh quaû ñaõ noùi laø
quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät, nhö theá Thaùnh quaû laø höõu vi hay laø voâ vi?
–Thaùnh quaû nhö theá ñeàu laø voâ vi, chaúng phaûi laø höõu vi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, trong phaùp voâ vi, coù phaân bieät chaêng?

Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, tuy vì höõu tình thuyeát giaûng caùc phaùp nhöng
chaúng phaân bieät töôùng cuûa caùc phaùp ñaõ thuyeát giaûng, ñoù laø phaùp
khoâng beân trong, hoaëc laø phaùp khoâng beân ngoaøi, hoaëc phaùp khoâng caû
trong ngoaøi, hoaëc phaùp khoâng khoâng, hoaëc phaùp khoâng lôùn, hoaëc phaùp
khoâng thaéng nghóa, hoaëc phaùp khoâng höõu vi, hoaëc phaùp khoâng voâ vi,
hoaëc phaùp khoâng roát raùo, hoaëc phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, hoaëc phaùp
khoâng taûn maïn, hoaëc phaùp khoâng khoâng ñoåi khaùc, hoaëc phaùp khoâng
baûn taùnh, hoaëc phaùp khoâng töï töôùng, hoaëc phaùp khoâng coäng töôùng,
hoaëc phaùp khoâng nôi taát caû phaùp, hoaëc phaùp khoâng chaúng theå naém baét
ñöôïc, hoaëc phaùp khoâng khoâng taùnh, hoaëc phaùp khoâng töï taùnh, hoaëc
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi caùc phaùp khoâng coù söï
chaáp tröôùc, cuõng luoân chæ daïy cho ngöôøi khaùc ñoái vôùi caùc phaùp khoâng
coù söï chaáp tröôùc. Ñoù laø ñoái vôùi Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; hoaëc ñoái vôùi boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; hoaëc ñoái vôùi boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo; hoaëc ñoái vôùi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; hoaëc ñoái vôùi chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn; hoaëc ñoái vôùi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; hoaëc
ñoái vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc ñoái
vôùi taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
hoaëc ñoái vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa;
hoaëc ñoái vôùi möôøi ñòa Boà-taùt; hoaëc ñoái vôùi naêm loaïi maét, saùu pheùp
thaàn thoâng; hoaëc ñoái vôùi möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
www.daitangkinh.org
Phaät baát coäng; hoaëc ñoái vôùi phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû;
hoaëc ñoái vôùi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng... ñeàu
khoâng chaáp tröôùc. Vì khoâng chaáp tröôùc neân ñoái vôùi taát caû xöù ñeàu ñöôïc
voâ ngaïi. Nhö vò Hoùa Phaät maø chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc bieán
hoùa ra, tuy haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu
tình chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu
tình chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu tình chæ ra neûo
Nieát-baøn; tuy haønh phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng
chaáp, chæ vì höõu tình chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh chaân nhö cho ñeán
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng
chaáp, chæ vì höõu tình chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu tình
chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng,
Voâ nguyeän nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu
tình chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng
chaáp, chæ vì höõu tình chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng
thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu tình chæ ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh möôøi ñòa
Boà-taùt nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu tình chæ
ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng nhöng
ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu tình chæ ra neûo Nieát-
baøn; tuy haønh möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng nhöng ñoái vôùi quaû aáy chaúng thoï, chaúng chaáp, chæ vì höõu tình chæ
ra neûo Nieát-baøn; tuy haønh phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû
Nieát-baøn; tuy haønh trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng...
Nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp hoaëc theá gian hoaëc
xuaát theá gian, hoaëc höõu laäu hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi ñeàu
khoâng coù choã truï, cuõng khoâng bò chöôùng ngaïi. Vì sao? Vì hoaøn toaøn
ñaït ñeán töôùng nhö thaät cuûa caùc phaùp.
Μ
Phaåm 69: CAÙC PHAÙP BÌNH ÑAÚNG (1)

–Baïch Theá Toân, laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, ñoái vôùi taát caû phaùp hoaøn toaøn ñaït ñöôïc thaät töôùng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhö vò Hoùa Phaät maø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc hoùa ra chaúng haønh tham, chaúng haønh saân, chaúng haønh si;
chaúng haønh saéc, cuõng chaúng haønh thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng haønh
nhaõn xöù, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng haønh saéc
xöù, cuõng chaúng haønh thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaúng haønh
nhaõn giôùi, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng haønh
saéc giôùi, cuõng chaúng haønh thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaúng
haønh nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi;
chaúng haønh nhaõn xuùc, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc;
chaúng haønh caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng haønh
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; chaúng haønh
ñòa giôùi, cuõng chaúng haønh thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng
haønh nhaân duyeân, cuõng chaúng haønh ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân; chaúng haønh phaùp töø caùc duyeân sinh ra;
chaúng haønh voâ minh, cuõng chaúng haønh haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
www.daitangkinh.org
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng haønh Boá
thí ba-la-maät-ña, cuõng chaúng haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaúng haønh boán Tónh löï, cuõng chaúng haønh
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaúng haønh boán Nieäm truï, cuõng
chaúng haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chaúng haønh phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng chaúng haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän;
chaúng haønh phaùp khoâng beân trong, cuõng chaúng haønh phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaúng haønh chaân nhö cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; chaúng haønh Thaùnh ñeá khoå, cuõng
chaúng haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chaúng haønh taùm Giaûi thoaùt,
cuõng chaúng haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
chaúng haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng haønh taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; chaúng haønh baäc Cöïc hyû, cuõng chaúng haønh baäc Ly
chaúng haønh naêm loaïi maét, cuõng chaúng haønh saùu pheùp thaàn thoâng;
chaúng haønh möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng haønh boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaúng
haønh ñaïi Töø, cuõng chaúng haønh ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; chaúng haønh
phaùp khoâng queân maát, cuõng chaúng haønh taùnh luoân luoân xaû; chaúng
haønh trí Nhaát thieát, cuõng chaúng haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; chaúng haønh ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, cuõng chaúng
haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; chaúng haønh quaû Döï löu, cuõng
chaúng haønh quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc;
chaúng haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cuõng chaúng haønh quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät; chaúng haønh phaùp beân trong, cuõng chaúng
haønh phaùp beân ngoaøi; chaúng haønh tuøy mieân, cuõng chaúng haønh trieàn;
chaúng haønh phaùp theá gian, cuõng chaúng haønh phaùp xuaát theá gian;
chaúng haønh phaùp höõu laäu, cuõng chaúng haønh phaùp voâ laäu; chaúng haønh
phaùp höõu vi, cuõng chaúng haønh phaùp voâ vi; chaúng haønh ñaïo, cuõng
chaúng haønh ñaïo quaû.
xa cuõng gioáng nhö theá, ñoái vôùi taát caû phaùp, hoaøn toaøn khoâng coù ñoái
töôïng ñöôïc haønh hoùa. Nhö vaäy laø hoaøn toaøn ñaït ñöôïc thaät töôùng cuûa
caùc phaùp, ñoù laø ñoái vôùi phaùp taùnh khoâng coù söï phaân bieät.
–Baïch Theá Toân, ngöôøi maø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc bieán
hoùa ra hieän tu Thaùnh ñaïo nhö theá naøo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ngöôøi maø chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc
bieán hoùa ra ñoù nöông vaøo vaø tu taäp Thaùnh ñaïo chaúng nhieãm, chaúng
tònh, cuõng chaúng luaân hoài sinh töû trong naêm ñöôøng.
–Baïch Theá Toân, laøm theá naøo caùc Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa, thoâng ñaït caùc phaùp ñeàu khoâng coù thaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Ngöôøi maø chö Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc bieán hoùa ra laø thaät coù, roài döïa vaøo söï thaät coù
aáy cho laø coù nhieãm coù tònh, coù söï luaân hoài trong naêm ñöôøng chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Ngöôøi maø chö
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc bieán hoùa ra chaúng phaûi coù chuùt söï
thaät, chaúng phaûi nöông vaøo vieäc aáy maø coù nhieãm coù tònh, cuõng khoâng
luaân hoài theo sinh töû trong naêm ñöôøng.
Phaät daïy:
saâu xa, ñoái vôùi taát caû phaùp hoaøn toaøn thoâng ñaït thaät töôùng, cuõng gioáng
nhö theá, thoâng ñaït caùc phaùp ñeàu khoâng coù thaät söï.
–Baïch Theá Toân, coù phaûi taát caû saéc ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát
caû thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhaõn xöù
ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng nhö
bieán hoùa chaêng? Taát caû saéc xöù ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû thanh,
www.daitangkinh.org
höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhaõn giôùi
ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng nhö
bieán hoùa chaêng? Taát caû saéc giôùi ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhaõn
thöùc giôùi ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhaõn xuùc ñeàu nhö bieán hoùa
chaêng? Taát caû nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát
caû caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra ñeàu nhö bieán hoùa chaêng?
Taát caû caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng nhö
bieán hoùa chaêng? Taát caû ñòa giôùi ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû nhaân
duyeân ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû phaùp töø
caùc duyeân sinh ra ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû voâ minh ñeàu nhö
bieán hoùa chaêng? Taát caû haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Nhö
theá, cho ñeán taát caû phaùp theá gian ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû
phaùp xuaát theá gian cuõng nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû phaùp höõu laäu ñeàu
nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû phaùp voâ laäu cuõng nhö bieán hoùa chaêng?
Taát caû phaùp höõu vi ñeàu nhö bieán hoùa chaêng? Taát caû phaùp voâ vi cuõng
nhö bieán hoùa chaêng?
Phaät daïy:
Taát caû phaùp ñeàu nhö bieán hoùa.


QUYEÅN 384

–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu nhö söï bieán hoùa thì caùc
thöù ñöôïc bieán hoùa aáy ñeàu khoâng coù saéc thaät, cuõng khoâng coù thoï,
töôûng, haønh, thöùc thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù nhaõn xöù thaät,
cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu
khoâng coù saéc xöù thaät, cuõng khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù
thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù nhaõn giôùi thaät, cuõng khoâng coù
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù saéc giôùi
thaät, cuõng khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi thaät; caùc söï bieán
hoùa ñeàu khoâng coù nhaõn thöùc giôùi thaät, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù nhaõn xuùc thaät,
cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu
khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra thaät, cuõng khoâng coù
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra thaät; caùc söï
bieán hoùa ñeàu khoâng coù ñòa giôùi thaät, cuõng khoâng coù thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù nhaân
duyeân thaät, cuõng khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân,
taêng thöôïng duyeân thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù phaùp töø caùc
duyeân sinh ra thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù voâ minh thaät, cuõng
khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh,
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù phaùp
theá gian thaät, cuõng khoâng coù phaùp xuaát theá gian thaät; caùc söï bieán hoùa
ñeàu khoâng coù phaùp höõu laäu thaät, cuõng khoâng coù phaùp voâ laäu thaät; caùc
söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù phaùp höõu vi thaät, cuõng khoâng coù phaùp voâ
vi thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù phaùp taïp nhieãm thaät, cuõng
khoâng coù phaùp thanh tònh thaät; caùc söï bieán hoùa ñeàu khoâng coù luaân
www.daitangkinh.org
hoài sinh töû trong naêm ñöôøng thaät, cuõng khoâng coù giaûi thoaùt khoûi sinh
töû nôi naêm ñöôøng thaät, taïi sao Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi caùc höõu tình coù
vieäc laøm cuûa baäc Thaéng só?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Ñaïi Boà-taùt ngay töø goác
haønh hoùa theo ñaïo Boà-taùt coù thaáy höõu tình coù theå thoaùt khoûi caùc ñöôøng
ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi, trôøi ngöôøi chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Caùc Ñaïi Boà-taùt ngay töø
goác haønh hoùa theo ñaïo Boà-taùt chaúng thaáy coù höõu tình coù theå thoaùt khoûi
ba coõi. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp
nhaän thöùc, laõnh hoäi, thoâng ñaït ñeàu nhö huyeãn hoùa, hoaøn toaøn chaúng
phaûi thaät coù.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp nhaän thöùc,
laõnh hoäi, thoâng ñaït ñeàu nhö huyeãn hoùa, hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù
thì Ñaïi Boà-taùt vieäc gì maø tu haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; vì vieäc gì maø tu haønh boán Tónh
löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; vì vieäc gì maø tu haønh boán Nieäm
truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; vì vieäc gì maø tu haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; vì vieäc gì maø tu haønh taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; vì vieäc gì maø
tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; vì
vieäc gì maø tu haønh baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; vì vieäc gì maø tu haønh naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng; vì vieäc gì maø tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät,
Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; vì vieäc gì maø tu haønh
phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; vì vieäc gì maø tu haønh trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; vì vieäc gì maø tu haønh
taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; vì vieäc gì maø tu haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät; vì vieäc gì maø laøm nghieâm tònh coõi Phaät; vì vieäc gì maø
ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu caùc höõu tình ñoái vôùi taát caû phaùp coù theå töï
bieát roõ ñeàu nhö huyeãn hoùa, hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù, thì Ñaïi Boà-
taùt chaúng phaûi traûi qua voâ soá kieáp vì caùc höõu tình haønh ñaïo Boà-taùt. Vì
caùc höõu tình ñoái vôùi taát caû phaùp chaúng coù theå töï bieát ñeàu nhö huyeãn
hoùa, hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù, cho neân Ñaïi Boà-taùt môùi traûi qua voâ
soá kieáp vì hoï maø haønh ñaïo Boà-taùt.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp chaúng
bieát nhö thaät ñeàu nhö huyeãn hoùa, hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù, thì
chaúng phaûi traûi qua voâ soá kieáp, vì caùc höõu tình tu haïnh Boà-taùt, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình; vì
Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp roõ bieát nhö thaät ñeàu nhö huyeãn hoùa,
hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù, neân traûi qua voâ soá kieáp, vì caùc höõu tình
tu haïnh Boà-taùt, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
cho caùc höõu tình.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp nhö moäng, nhö huyeãn, nhö
tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö boùng saùng, nhö dôïn naéng, nhö söï
bieán hoùa, nhö thaønh aûo thì caùc höõu tình ñöôïc bieán hoùa truù ôû choã naøo
ñeå caùc Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa cöùu vôùt khieán
hoï ñöôïc giaûi thoaùt?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, höõu tình ñöôïc bieán hoùa truù taïi choã phaân bieät
veà danh, töôùng hö voïng, caùc Ñaïi Boà-taùt haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa, töø choã phaân bieät veà danh, töôùng hö voïng aáy maø cöùu vôùt khieán
hoï ñöôïc giaûi thoaùt.
–Baïch Theá Toân, caùi gì goïi laø danh? Caùi gì goïi laø töôùng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, danh ñeàu laø khaùch, ñeàu laø giaû laäp, ñeàu thuoäc
veà söï neâu baøy, goïi ñaây laø saéc, ñaây laø thoï, töôûng, haønh, thöùc; ñaây laø
nhaõn xöù, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; ñaây laø saéc xöù, ñaây laø thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù; ñaây laø nhaõn giôùi thaät, cuõng khoâng coù nhó, tyû,
www.daitangkinh.org
thieät, thaân, yù giôùi; ñaây laø saéc giôùi, ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi; ñaây laø nhaõn thöùc giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; ñaây
laø nam, ñaây laø nöõ; ñaây laø nhoû, ñaây laø lôùn; ñaây laø ñòa nguïc, ñaây laø baøng
sinh, ñaây laø quyû giôùi, ñaây laø ngöôøi, ñaây laø trôøi; ñaây laø phaùp theá gian,
ñaây laø phaùp xuaát theá gian, ñaây laø phaùp höõu laäu, ñaây laø phaùp voâ laäu,
ñaây laø phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi; ñaây laø quaû Döï löu, ñaây laø quaû
Nhaát lai, ñaây laø quaû Baát hoaøn, ñaây laø quaû A-la-haùn, ñaây laø quaû vò Ñoäc
giaùc, ñaây laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, ñaây laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät, ñaây laø phaøm phu, ñaây laø Thanh vaên, ñaây laø Ñoäc giaùc, ñaây laø
Boà-taùt, ñaây laø Nhö Lai.
Naøy Thieän Hieän, taát caû danh xöng nhö theá ñeàu laø giaû laäp, vì
nhaèm laøm roõ caùc nghóa neân neâu baøy caùc danh xöng, cho neân taát caû
danh xöng ñeàu chaúng phaûi thaät coù; caùc phaùp höõu vi cuõng chæ coù danh,
do ñoù voâ vi cuõng chaúng phaûi laø thaät coù.
Phaøm phu ngu si ôû trong aáy voïng chaáp, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, duøng phöông tieän thieän xaûo giaùo hoùa khieán
hoï xa lìa, noùi theá naøy: Danh laø söï phaân bieät, do voïng töôûng sinh khôûi,
cuõng laø do caùc duyeân hoøa hôïp giaû laäp. Caùc ngöôi chaúng neân chaáp
tröôùc chuùng; danh khoâng thaät coù, töï taùnh ñeàu laø khoâng, chaúng phaûi
ngöôøi coù trí chaáp tröôùc nôi phaùp khoâng.
maät-ña saâu xa, duøng phöông tieän thieän xaûo, vì caùc höõu tình thuyeát
giaûng phaùp lìa danh.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø danh. Coøn caùi gì goïi laø töôùng?
Naøy Thieän Hieän, töôùng coù hai thöù, haøng phaøm phu ngu si ñoái vôùi
chuùng luoân chaáp tröôùc. Nhöõng gì laø hai? Moät laø saéc töôùng, hai laø voâ
saéc töôùng. Theá naøo laø saéc töôùng?
Naøy Thieän Hieän, caùc saéc hieän coù, hoaëc quaù khöù, hoaëc vò lai,
hoaëc hieän taïi, hoaëc trong, hoaëc ngoaøi, hoaëc thoâ, hoaëc teá, hoaëc keùm,
hoaëc hôn, hoaëc xa, hoaëc gaàn, trong caùc phaùp khoâng ñoái vôùi saùt-na naøy,
haøng phaøm phu ngu si phaân bieät chaáp tröôùc. Ñaáy goïi laø saéc töôùng. Theá
naøo laø voâ saéc töôùng?
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø trong caùc phaùp voâ saéc hieän coù, phaøm phu
ngu si chaáp giöõ laáy töôùng, phaân bieät, sinh caùc phieàn naõo. Ñoù goïi laø voâ
saéc töôùng. Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, duøng
phöông tieän thieän xaûo giaùo hoùa caùc höõu tình xa lìa hai töôùng aáy; laïi
giaùo hoùa hoï an truù trong caûnh giôùi voâ töôùng; tuy giaùo hoùa hoï an truù
trong caûnh giôùi voâ töôùng nhöng chaúng khieán hoï rôi vaøo neûo chaáp hai
beân cho ñaây laø töôùng, ñaây laø voâ töôùng.
maät-ña saâu xa, duøng phöông tieän thieän xaûo, khieán caùc höõu tình xa lìa
caùc töôùng, an truù nôi caûnh giôùi voâ töôùng, nhöng khoâng chaáp tröôùc.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp chæ coù danh töôùng, nhöõng danh
töôùng aáy ñeàu laø giaû laäp, phaân bieät sinh khôûi, chaúng phaûi thaät coù taùnh,
thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái vôùi
caùc phaùp thieän coù theå töï taêng tieán, cuõng coù theå khieán caùc baäc tu taäp
laàn löôït ñöôïc vieân maõn, cuõng coù theå an laäp cho caùc loaïi höõu tình, tuøy
theo caên cô, ñaéc quaû nôi ba thöøa.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu trong caùc phaùp coù chuùt söï thaät, chaúng
phaûi chæ laø giaû laäp coù danh töôùng, thì Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa, neân ñoái vôùi phaùp thieän chaúng töï taêng tieán, cuõng
chaúng khieán ngöôøi khaùc taêng tieán phaùp thieän.
Naøy Thieän Hieän, vì trong caùc phaùp khoâng coù moät chuùt söï thaät,
chæ coù giaû laäp caùc danh vaø töôùng, vì vaäy, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå
thaønh töïu vieân maõn Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, laáy khoâng töôùng laøm
phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn Tónh löï ba-la-maät-ña, laáy
khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn Tinh taán
ba-la-maät-ña, laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu
vieân maõn An nhaãn ba-la-maät-ña, laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän,
coù theå thaønh töïu vieân maõn Tònh giôùi ba-la-maät-ña, laáy khoâng töôùng
laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña; laáy
khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn boán Tónh
löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; laáy khoâng töôùng laøm phöông
tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
ñaïo; laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; laáy khoâng töôùng
www.daitangkinh.org
laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn phaùp khoâng beân trong,
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; laáy khoâng
töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå
thaønh töïu vieân maõn Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; laáy khoâng töôùng laøm
phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù
theå thaønh töïu vieân maõn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa; laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân
maõn baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân; laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu
vieân maõn naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; laáy khoâng töôùng laøm
phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; laáy khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù
theå thaønh töïu vieân maõn phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; laáy
khoâng töôùng laøm phöông tieän, coù theå thaønh töïu vieân maõn trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; laáy khoâng töôùng laøm phöông
tieän cuõng coù theå khieán ngöôøi khaùc thaønh töïu vieân maõn phaùp thieän.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá vì taát caû phaùp khoâng coù moät chuùt söï
thaät, chæ coù giaû laäp caùc danh vaø töôùng; caùc Ñaïi Boà-taùt, ñoái vôùi chuùng,
chaúng khôûi chaáp tröôùc ñieân ñaûo, thì ñoái vôùi caùc phaùp thieän coù theå töï
taêng tieán, cuõng coù theå khieán ngöôøi khaùc taêng tieán phaùp thieän.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu trong caùc phaùp coù phaùp töôùng thaät ñaàu
nhoû nhö ñaàu sôïi loâng, thì Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa, ñoái vôùi taát caû phaùp chaúng neân thaáu ñaït neûo khoâng töôùng,
khoâng nieäm, cuõng khoâng taùc yù taùnh voâ laäu töø ñoù chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, an laäp höõu tình ôû phaùp voâ laäu. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì caùc phaùp voâ laäu ñeàu khoâng töôùng, khoâng nieäm, khoâng taùc yù.
maät-ña saâu xa, an laäp höõu tình ôû phaùp voâ laäu, môùi goïi laø vieäc lôïi tha
chaân thaät.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp thaät taùnh laø voâ laäu, voâ töôùng,
voâ nieäm, cuõng khoâng taùc yù, thì vì duyeân gì maø Theá Toân töøng noùi theá
naøy: Ñaây laø phaùp theá gian, ñaây laø phaùp xuaát theá gian; ñaây laø phaùp höõu
laäu, ñaây laø phaùp voâ laäu; ñaây laø phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi; ñaây laø
phaùp höõu toäi, ñaây laø phaùp voâ toäi; ñaây laø phaùp höõu traùnh, ñaây laø phaùp
voâ traùnh; ñaây laø phaùp löu chuyeån, ñaây laø phaùp hoaøn dieät; ñaây laø phaùp
coäng, ñaây laø phaùp baát coäng; ñaây laø phaùp Thanh vaên, ñaây laø phaùp Ñoäc
giaùc; ñaây laø phaùp Boà-taùt, ñaây laø phaùp Nhö Lai?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc phaùp theá gian cuøng
vôùi phaùp taùnh voâ laäu, voâ töôùng... coù khaùc nhau chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Phaùp Thanh vaên... cuøng
vôùi phaùp taùnh voâ laäu, voâ töôùng... coù khaùc nhau chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, phaùp theá gian... haù chaúng phaûi chính laø phaùp
taùnh voâ laäu, voâ töôùng, voâ nieäm...?
Thieän Hieän thöa:
–Baïch Theá Toân, ñuùng vaäy! Baïch Thieän Theä, ñuùng vaäy!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, hoaëc quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, hoaëc quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc phaùp cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät haù chaúng phaûi chính laø phaùp taùnh voâ laäu, voâ
töôùng, voâ nieäm...?
www.daitangkinh.org
Thieän Hieän thöa:

Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy, neân bieát, taát caû phaùp ñeàu
laø voâ töôùng...
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi hoïc taát caû phaùp ñeàu laø voâ
töôùng, voâ nieäm, voâ taùc yù, thöôøng coù theå laøm taêng tröôûng, phaùt huy
ñoái töôïng tu taäp laø phaùp thieän, ñoù laø Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; hoaëc boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; hoaëc boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; hoaëc
khoâng taùnh töï taùnh; hoaëc chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng
hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp
ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó
baøn; hoaëc Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; hoaëc phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; hoaëc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; hoaëc baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; hoaëc naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng; hoaëc möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; hoaëc
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; hoaëc phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân
luoân xaû; hoaëc trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Taát
caû caùc phaùp Phaät nhö theá ñeàu do söï hoïc theo neûo voâ töôùng, voâ nieäm,
voâ taùc yù maø luoân ñöôïc taêng tröôûng. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi
Boà-taùt, tröø ba phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän,
khoâng coøn coù phaùp quan troïng naøo khaùc phaûi hoïc. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì ba phaùp moân giaûi thoaùt aáy coù theå thu giöõ taát caû phaùp dieäu
thieän. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, quaùn
taát caû phaùp töï töôùng ñeàu khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng quaùn
taát caû phaùp xa lìa caùc töôùng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ nguyeän quaùn
taát caû phaùp xa lìa sôû nguyeän. Do ba phaùp moân naøy coù theå goàm thaâu
taát caû phaùp thieän thuø thaéng, neáu lìa ba phaùp moân naøy thì phaùp thieän
thuø thaéng caàn phaûi tu taäp chaúng ñöôïc sinh tröôûng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt coù theå hoïc ba phaùp moân
nhö theá, thì coù theå hoïc naêm uaån, cuõng coù theå hoïc möôøi hai xöù, cuõng
coù theå hoïc möôøi taùm giôùi, cuõng coù theå hoïc saùu giôùi (ñaïi), cuõng coù theå
hoïc boán Thaùnh ñeá, cuõng coù theå hoïc boán duyeân, cuõng coù theå hoïc caùc
phaùp töø duyeân sinh ra, cuõng coù theå hoïc möôøi hai duyeân khôûi, cuõng coù
theå hoïc phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå hoïc chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn; cuõng coù theå hoïc Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí
ba-la-maät-ña; cuõng coù theå hoïc baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; cuõng coù theå hoïc
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng coù theå hoïc boán Tónh löï,
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng coù theå hoïc taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng coù theå hoïc taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng coù theå hoïc
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå hoïc möôøi löïc cuûa
Nhö Lai, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng; cuõng coù theå hoïc ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû;
www.daitangkinh.org
cuõng coù theå hoïc phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng coù
theå hoïc trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng coù theå
hoïc laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình; cuõng coù theå hoïc voâ löôïng, voâ bieân caùc phaùp Phaät khaùc.
–Baïch Theá Toân, laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, coù theå hoïc naêm uaån?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc laø coù theå hoïc
naêm uaån.
Naøy Thieän Hieän, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña bieát nhö thaät veà saéc?
ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa saéc, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa saéc,
bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa saéc, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa saéc, thì
goïi laø bieát nhö thaät veà saéc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa saéc?
bieát nhö thaät veà saéc, roát raùo troáng roãng, gioáng nhö boït nöôùc, taùnh
chaúng beàn chaéc, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà töôùng
cuûa saéc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa saéc?
bieát nhö thaät veà saéc khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
ñeán, khoâng ñi nhöng töông öng vôùi phaùp sinh, thì naøy Thieän Hieän, ñoù
goïi laø bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa saéc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa saéc?
bieát nhö thaät veà saéc khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
ñeán, khoâng ñi nhöng töông öng vôùi phaùp dieät, thì naøy Thieän Hieän, ñoù
goïi laø bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa saéc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa saéc?
bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa saéc laø khoâng sinh khoâng dieät, khoâng
ñeán, khoâng ñi, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng taêng khoâng giaûm, taùnh
cuûa noù thöôøng nhö, chaúng hö voïng, chaúng ñoåi khaùc, cho neân goïi laø
chaân nhö, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa
saéc.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà thoï?
ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa thoï, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa thoï,
bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa thoï, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa thoï, thì
goïi laø bieát nhö thaät veà thoï.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa thoï?
bieát nhö thaät veà thoï, roát raùo nhö ung nhoït, roát raùo nhö muõi teân, gioáng
nhö boït nöôùc troâi noåi, hö nguïy chaúng truï, choùng khôûi, choùng dieät, thì
naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà töôùng cuûa thoï.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa thoï?
bieát nhö thaät veà thoï khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa thoï.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa thoï?
bieát nhö thaät veà thoï khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa thoï.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa thoï?
www.daitangkinh.org
bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa thoï laø khoâng sinh khoâng dieät, khoâng
ñeán, khoâng ñi, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng taêng khoâng giaûm, taùnh
cuûa noù thöôøng nhö, chaúng hö voïng, chaúng ñoåi khaùc, neân goïi laø chaân
nhö, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa thoï.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà töôûng?
ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa töôûng, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa
töôûng, bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa töôûng, bieát nhö thaät veà chaân nhö
cuûa töôûng, thì goïi laø bieát nhö thaät veà töôûng.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa töôûng?
bieát nhö thaät veà töôûng gioáng nhö dôïn naéng, nhö boùng nöôùc, chaúng theå
naém baét ñöôïc, do söï khao khaùt hö voïng veà aùi maø khôûi töôûng aáy, giaû
neâu baøy laø coù, giaû phaùt ra lôøi noùi, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát
nhö thaät veà töôùng cuûa töôûng.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa töôûng?
bieát nhö thaät veà töôûng khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa töôûng.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa töôûng?
bieát nhö thaät veà töôûng khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa töôûng.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa töôûng?
bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa töôûng laø khoâng sinh khoâng dieät, khoâng
ñeán, khoâng ñi, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng taêng khoâng giaûm,
taùnh cuûa noù thöôøng nhö, chaúng hö voïng, chaúng ñoåi khaùc, cho neân goïi
laø chaân nhö, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà chaân nhö
cuûa töôûng.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà haønh?
maät-ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa haønh, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa
haønh, bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa haønh, bieát nhö thaät veà chaân nhö
cuûa haønh, thì goïi laø bieát nhö thaät veà haønh.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa haønh?
bieát nhö thaät veà haønh nhö thaân caây chuoái loät boû töøng beï thì khoâng
coøn gì caû, minh, voâ minh... do caùc duyeân taïo thaønh, nghieäp, phieàn
naõo... hoøa hôïp giaû laäp, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà
töôùng cuûa haønh.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa haønh?
bieát nhö thaät veà haønh khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa haønh.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa haønh?
bieát nhö thaät veà haønh khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa haønh.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa haønh?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa haønh laø khoâng sinh khoâng dieät,
khoâng ñeán, khoâng ñi, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng taêng khoâng
giaûm, taùnh cuûa noù thöôøng nhö, chaúng hö voïng, chaúng ñoåi khaùc, cho
neân goïi laø chaân nhö, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà
chaân nhö cuûa haønh.
www.daitangkinh.org
la-maät-ña bieát nhö thaät veà thöùc?
ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa thöùc, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa thöùc,
bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa thöùc, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa thöùc,
thì goïi laø bieát nhö thaät veà thöùc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà töôùng cuûa thöùc?
bieát nhö thaät veà thöùc gioáng nhö troø huyeãn hoùa, do caùc duyeân hoøa hôïp,
giaû neâu baøy laø coù, thaät chaúng theå naém baét ñöôïc, gioáng nhö nhaø aûo
thuaät hoaëc ñeä töû cuûa oâng ôû ngaõ tö ñöôøng, bieán hoùa laøm boán loaïi quaân
lính ñoù laø quaân voi, quaân ngöïa, quaân xe, quaân boä; hoaëc laïi bieán hoùa ra
caùc hình saéc khaùc, töôùng tuy coù nhöng kyø thöïc laø khoâng; thöùc cuõng nhö
theá, thaät chaúng theå naém baét ñöôïc, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát
nhö thaät veà töôùng cuûa thöùc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa thöùc?
bieát nhö thaät veà thöùc khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï sinh cuûa thöùc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa thöùc?
bieát nhö thaät veà thöùc khoâng töø ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu; tuy khoâng
goïi laø bieát nhö thaät veà söï dieät cuûa thöùc.
la-maät-ña, bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa thöùc?
bieát nhö thaät veà chaân nhö cuûa thöùc laø khoâng sinh khoâng dieät, khoâng
ñeán, khoâng ñi, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng taêng khoâng giaûm,
taùnh cuûa noù thöôøng nhö, chaúng hö voïng, chaúng ñoåi khaùc, cho neân goïi
laø chaân nhö, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà chaân nhö
cuûa thöùc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, bieát nhö thaät veà saéc vaø töï taùnh cuûa saéc laø khoâng, bieát nhö thaät
veà thoï vaø töï taùnh cuûa thoï laø khoâng, bieát nhö thaät veà töôûng vaø töï taùnh
cuûa töôûng laø khoâng, bieát nhö thaät veà haønh vaø töï taùnh cuûa haønh laø
khoâng, bieát nhö thaät veà thöùc vaø töï taùnh cuûa thöùc laø khoâng, thì naøy
Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña coù theå
hoïc naêm uaån.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña coù theå hoïc möôøi hai xöù?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà nhaõn xöù vaø töï taùnh cuûa nhaõn xöù laø khoâng, bieát
nhö thaät veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù vaø töï taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xöù laø khoâng, bieát nhö thaät veà saéc xöù vaø töï taùnh cuûa saéc xöù laø khoâng,
bieát nhö thaät veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù vaø töï taùnh cuûa thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø khoâng, bieát nhö thaät veà noäi xöù vaø töï taùnh
cuûa noäi xöù laø khoâng, bieát nhö thaät veà ngoaïi xöù vaø töï taùnh cuûa ngoaïi xöù
laø khoâng, thì naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña coù theå hoïc möôøi hai xöù.
la-maät-ña coù theå hoïc möôøi taùm giôùi?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà nhaõn giôùi vaø töï taùnh cuûa nhaõn giôùi laø khoâng,
bieát nhö thaät veà saéc giôùi, nhaõn thöùc giôùi vaø nhaõn xuùc cuøng caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töï taùnh cuûa saéc giôùi cho ñeán caùc thoï
do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng; bieát nhö thaät veà nhó giôùi vaø
töï taùnh cuûa nhó giôùi laø khoâng, bieát nhö thaät veà thanh giôùi, nhó thöùc
giôùi vaø nhó xuùc cuøng caùc thoï do nhó xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töï taùnh
cuûa thanh giôùi cho ñeán caùc thoï do nhó xuùc laøm duyeân sinh ra laø
khoâng; bieát nhö thaät veà tyû giôùi vaø töï taùnh cuûa tyû giôùi laø khoâng, bieát
nhö thaät veà höông giôùi, tyû thöùc giôùi vaø tyû xuùc cuøng caùc thoï do tyû xuùc
www.daitangkinh.org
laøm duyeân sinh ra vaø töï taùnh cuûa höông giôùi cho ñeán caùc thoï do tyû
xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng; bieát nhö thaät veà thieät giôùi vaø töï taùnh
cuûa thieät giôùi laø khoâng, bieát nhö thaät veà vò giôùi, thieät thöùc giôùi vaø
thieät xuùc cuøng caùc thoï do thieät xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töï taùnh cuûa
vò giôùi cho ñeán caùc thoï do thieät xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng;
bieát nhö thaät veà thaân giôùi vaø töï taùnh cuûa thaân giôùi laø khoâng, bieát
nhö thaät veà xuùc giôùi, thaân thöùc giôùi vaø thaân xuùc cuøng caùc thoï do
thaân xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töï taùnh cuûa xuùc giôùi cho ñeán caùc thoï
do thaân xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng; bieát nhö thaät veà yù giôùi vaø töï
taùnh cuûa yù giôùi laø khoâng, bieát nhö thaät veà phaùp giôùi, yù thöùc giôùi vaø yù
xuùc cuøng caùc thoï do yù xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töï taùnh cuûa phaùp
giôùi cho ñeán caùc thoï do yù xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng, thì naøy
Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña coù
theå hoïc möôøi taùm giôùi.
la-maät-ña coù theå hoïc saùu giôùi?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà ñòa giôùi vaø töï taùnh cuûa ñòa giôùi laø khoâng; bieát
nhö thaät veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi vaø töï taùnh cuûa thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi laø khoâng, thì naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi
Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña coù theå hoïc saùu giôùi (ñaïi).
la-maät-ña coù theå hoïc boán Thaùnh ñeá?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá khoå, bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá taäp,
bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá dieät, bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá ñaïo, thì ñoù
goïi laø coù theå hoïc boán Thaùnh ñeá.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá khoå?
maät-ña, bieát nhö thaät veà khoå laø töôùng böùc baùch, töï taùnh voán khoâng,
xa lìa hai phaùp laø söï thaät vaø baäc Thaùnh: Khoå töùc laø chaân nhö, chaân
nhö töùc laø khoå, khoâng hai, khoâng khaùc, chæ coù baäc chaân Thaùnh laø coù
theå bieát nhö thaät, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà
Thaùnh ñeá khoå.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá taäp?
ña, bieát nhö thaät veà taäp laø töôùng sinh khôûi, töï taùnh voán khoâng, xa lìa
hai phaùp laø söï thaät vaø baäc Thaùnh: Taäp töùc laø chaân nhö, chaân nhö töùc laø
taäp, khoâng hai, khoâng khaùc, chæ coù baäc chaân Thaùnh laø coù theå bieát nhö
thaät, thì naøy Thieän Hieän, ñoù laø bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá taäp.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá dieät?
maät-ña, bieát nhö thaät veà dieät laø töôùng tòch tónh, töï taùnh voán khoâng, xa
lìa hai phaùp laø söï thaät vaø baäc Thaùnh: Dieät töùc laø chaân nhö, chaân nhö
töùc laø dieät, khoâng hai, khoâng khaùc, chæ coù baäc chaân Thaùnh laø coù theå
bieát nhö thaät, thì naøy Thieän Hieän, ñoù laø bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá
dieät.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá ñaïo?
ña, bieát nhö thaät veà ñaïo laø töôùng sinh khôûi, töï taùnh voán khoâng, xa lìa
hai phaùp laø söï thaät vaø baäc Thaùnh: Ñaïo töùc laø chaân nhö, chaân nhö töùc laø
ñaïo, khoâng hai, khoâng khaùc, chæ coù baäc chaân Thaùnh laø coù theå bieát nhö
thaät, thì naøy Thieän Hieän, ñoù laø bieát nhö thaät veà Thaùnh ñeá ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña coù theå hoïc boán Thaùnh ñeá.
la-maät-ña coù theå hoïc boán duyeân?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà nhaân duyeân, bieát nhö thaät veà ñaúng voâ giaùn
duyeân, bieát nhö thaät veà sôû duyeân duyeân, bieát nhö thaät veà taêng thöôïng
www.daitangkinh.org
duyeân thì ñoù goïi laø coù theå hoïc boán duyeân.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà nhaân duyeân?
ña, bieát nhö thaät veà nhaân duyeân laø töôùng chuûng töû, töï taùnh voán khoâng,
xa lìa hai phaùp, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà nhaân
duyeân.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà ñaúng voâ giaùn duyeân?
ña, bieát nhö thaät veà ñaúng voâ giaùn duyeân laø töôùng khai phaùt, töï taùnh
voán khoâng, xa lìa hai phaùp, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät
veà ñaúng voâ giaùn duyeân.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà sôû duyeân duyeân?
ña, bieát nhö thaät veà sôû duyeân duyeân laø töôùng nhaäm trì, töï taùnh voán
khoâng, xa lìa hai phaùp, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö thaät veà
sôû duyeân duyeân.
la-maät-ña bieát nhö thaät veà taêng thöôïng duyeân?
ña, bieát nhö thaät veà taêng thöôïng duyeân laø töôùng chaúng bò ngaên ngaïi, töï
taùnh voán khoâng, xa lìa hai phaùp, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø bieát nhö
thaät veà taêng thöôïng duyeân.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña coù theå hoïc boán duyeân.
la-maät-ña coù theå hoïc caùc phaùp töø duyeân sinh ra?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà taát caû phaùp töø duyeân sinh ra laø chaúng sinh,
chaúng dieät, chaúng ñoaïn, chaúng thöôøng, chaúng moät, chaúng khaùc,
chaúng ñeán, chaúng ñi, döùt caùc hyù luaän, baûn taùnh vaéng laëng, thì naøy
Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
coù theå hoïc caùc phaùp töø duyeân sinh ra.
la-maät-ña coù theå hoïc möôøi hai duyeân khôûi?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà voâ minh laø khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng
nhieãm, khoâng tònh, töï taùnh voán khoâng, xa lìa hai phaùp, bieát nhö thaät veà
khoå öu naõo laø khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, töï
taùnh voán khoâng, xa lìa hai phaùp, thì naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-
taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc möôøi hai duyeân khôûi.
la-maät-ña coù theå hoïc phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà phaùp khoâng beân trong khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc maø coù theå an truù, bieát nhö thaät veà phaùp khoâng
beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh ñeàu khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc maø coù theå an truù, thì naøy Thieän Hieän, ñoù
goïi laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc phaùp
khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
la-maät-ña coù theå hoïc chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
www.daitangkinh.org
phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà chaân nhö laø khoâng hyù luaän, khoâng phaân bieät
maø coù theå an truù, bieát nhö thaät veà phaùp giôùi cho ñeán caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn laø khoâng hyù luaän, khoâng phaân bieät maø coù theå an truù, thì
naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, coù theå hoïc chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn.


QUYEÅN 385

la-maät-ña coù theå hoïc Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, dieäu, nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà Boá thí ba-la-maät-ña, khoâng taêng khoâng giaûm,
khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc
maø coù theå tu taäp; bieát nhö thaät veà Tònh giôùi cho ñeán Trí ba-la-maät-ña,
khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc maø coù theå tu taäp, naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø
Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc Boá thí cho
ñeán Trí ba-la-maät-ña.
la-maät-ña coù theå hoïc baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà baäc Cöïc hyû khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng
nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc maø coù
theå tu taäp; bieát nhö thaät veà baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân khoâng
taêng, khoâng giaûm, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï taùnh, chaúng
theå naém baét ñöôïc maø coù theå tu taäp, naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-
taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc baäc Cöïc hyû cho ñeán
www.daitangkinh.org
baäc Phaùp vaân.

la-maät-ña coù theå hoïc boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà boán Nieäm truï khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng
theå tu taäp; bieát nhö thaät veà boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc maø coù theå tu taäp, naøy Thieän Hieän, ñoù
goïi laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc boán
Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo.
la-maät-ña coù theå hoïc boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà boán Tónh löï khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng
theå tu taäp; bieát nhö thaät veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khoâng taêng,
khoâng giaûm, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï taùnh, chaúng theå
naém baét ñöôïc maø coù theå tu taäp, naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-taùt
khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
la-maät-ña coù theå hoïc taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà taùm Giaûi thoaùt khoâng taêng, khoâng giaûm,
maø coù theå tu taäp; bieát nhö thaät veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng nhieãm, khoâng tònh,
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét ñöôïc maø coù theå tu taäp, naøy Thieän
Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå
hoïc taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
la-maät-ña coù theå hoïc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng taêng, khoâng
giaûm, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï taùnh, chaúng theå naém baét
ñöôïc maø coù theå tu taäp; bieát nhö thaät veà taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
Khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng nhieãm, khoâng tònh, khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå naém baét ñöôïc maø coù theå tu taäp, naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø
Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
la-maät-ña coù theå hoïc naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà naêm loaïi maét khoâng taêng, khoâng giaûm,
maø coù theå tu taäp; bieát nhö thaät veà saùu pheùp thaàn thoâng khoâng taêng,
khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc naêm loaïi maét, saùu pheùp
thaàn thoâng.
la-maät-ña coù theå hoïc möôøi löïc cuûa Nhö Lai, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng?
Phaät daïy:
www.daitangkinh.org
maät-ña, bieát nhö thaät veà möôøi löïc cuûa Nhö Lai khoâng taêng, khoâng
ñöôïc maø coù theå tu taäp; bieát nhö thaät veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khoâng taêng,
khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc möôøi löïc cuûa Nhö Lai,
baát coäng.
la-maät-ña coù theå hoïc ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà ñaïi Töø khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng
theå tu taäp; bieát nhö thaät veà ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû khoâng taêng, khoâng
ñöôïc maø coù theå tu taäp, naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-taùt khi tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû.
la-maät-ña coù theå hoïc phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà phaùp khoâng queân maát khoâng taêng, khoâng
ñöôïc maø coù theå tu taäp; bieát nhö thaät veà taùnh luoân luoân xaû khoâng taêng,
khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû.
la-maät-ña coù theå hoïc trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà trí Nhaát thieát khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng
theå tu taäp; bieát nhö thaät veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khoâng
taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
la-maät-ña coù theå hoïc laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu
ñaày ñuû cho caùc höõu tình?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà söï nghieâm tònh nôi coõi Phaät khoâng taêng,
naém baét ñöôïc maø coù theå tu taäp; bieát nhö thaät veà vieäc ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình khoâng taêng, khoâng giaûm, khoâng
theå tu taäp, naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña, coù theå hoïc laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ñem laïi söï thaønh
töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình.
la-maät-ña coù theå hoïc voâ löôïng, voâ bieân caùc phaùp Phaät khaùc?
Phaät daïy:
maät-ña, bieát nhö thaät veà voâ löôïng, voâ bieân caùc phaùp Phaät khaùc khoâng
taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå hoïc voâ löôïng, voâ bieân caùc
phaùp Phaät khaùc.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
www.daitangkinh.org
ña, roõ bieát nhö thaät veà naêm uaån, caùc phaùp... laàn löôït sai bieät thì coù
phaûi duøng saéc uaån huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng thoï, töôûng, haønh,
thöùc uaån huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai,
khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng nhaõn xöù huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng
duøng nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì
phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng saéc xöù huûy
hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù huûy hoaïi
phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc.
Coù phaûi duøng nhaõn giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng saéc giôùi, nhaõn
thöùc giôùi vaø nhaõn xuùc cuøng caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng
sai khaùc. Coù phaûi duøng nhó giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng thanh
giôùi, nhó thöùc giôùi vaø nhó xuùc cuøng caùc thoï do nhó xuùc laøm duyeân sinh
ra huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng
sai khaùc. Coù phaûi duøng tyû giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng höông
giôùi, tyû thöùc giôùi vaø tyû xuùc cuøng caùc thoï do tyû xuùc laøm duyeân sinh ra
huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng
sai khaùc. Coù phaûi duøng thieät giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng vò
giôùi, thieät thöùc giôùi vaø thieät xuùc cuøng caùc thoï do thieät xuùc laøm duyeân
sinh ra huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai,
khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng thaân giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng
duøng xuùc giôùi, thaân thöùc giôùi vaø thaân xuùc cuøng caùc thoï do thaân xuùc
laøm duyeân sinh ra huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø
khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng yù giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi,
cuõng duøng phaùp giôùi, yù thöùc giôùi vaø yù xuùc cuøng caùc thoï do yù xuùc laøm
duyeân sinh ra huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø
khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng ñòa giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi,
cuõng duøng thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi huûy hoaïi phaùp giôùi
chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi
duøng Thaùnh ñeá khoå huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai,
khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng nhaân duyeân huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng
duøng ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân huûy
hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai
khaùc. Coù phaûi duøng caùc phaùp töø caùc duyeân sinh ra huûy hoaïi phaùp giôùi
duøng voâ minh huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo huûy hoaïi
Coù phaûi duøng phaùp khoâng beân trong huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh huûy hoaïi
Coù phaûi duøng chaân nhö huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng phaùp giôùi cho
ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao
vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng Boá thí ba-la-
maät-ña huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, dieäu, nguyeän, löïc, trí ba-la-
maät-ña huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai,
khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng baäc Cöïc hyû huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng
duøng baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng,
baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc
Phaùp vaân huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng
hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng boán Nieäm truï huûy hoaïi phaùp giôùi,
cuõng duøng boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao
vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng boán Tónh löï
huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc huûy
hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai
khaùc. Coù phaûi duøng taùm Giaûi thoaùt huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù huûy hoaïi phaùp giôùi
duøng taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp
giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng phaùp moân giaûi thoaùt
www.daitangkinh.org
Khoâng huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng
hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng naêm loaïi maét huûy hoaïi phaùp giôùi,
cuõng duøng saùu pheùp thaàn thoâng huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì
phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng möôøi löïc cuûa
Phaät huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai,
khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng ñaïi Töø huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi
laø khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng phaùp khoâng queân maát
huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng taùnh luoân luoân xaû huûy hoaïi phaùp giôùi
duøng trí Nhaát thieát huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø
khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng vieäc laøm nghieâm tònh coõi
Phaät huûy hoaïi phaùp giôùi, cuõng duøng vieäc ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû
cho caùc höõu tình huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø
khoâng hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng voâ löông, voâ bieân caùc Phaät
phaùp khaùc huûy hoaïi phaùp giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng
hai, khoâng sai khaùc. Coù phaûi duøng haïnh Ñaïi Boà-taùt huûy hoaïi phaùp
giôùi chaêng? Vì sao vì phaùp giôùi laø khoâng hai, khoâng sai khaùc.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu lìa phaùp giôùi maø coù phaùp khaùc coù theå
naém baét ñöôïc, coù theå noùi raèng phaùp aáy coù theå huûy hoaïi phaùp giôùi;
nhöng lìa phaùp giôùi thì khoâng coù phaùp naøo coù theå naém baét ñöôïc,
khoâng coù phaùp naøo khaùc coù theå huûy hoaïi phaùp giôùi. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø caùc Boà-taùt,
Ñoäc giaùc, Thanh vaên ñeàu bieát laø lìa phaùp giôùi thì khoâng coù phaùp naøo
coù theå naém baét ñöôïc. Vì ñaõ bieát khoâng coù phaùp naøo lìa phaùp giôùi, neân
cuõng chaúng vì ngöôøi khaùc neâu baøy thuyeát giaûng, vì vaäy phaùp giôùi
khoâng theå bò huûy hoaïi ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, neân hoïc phaùp giôùi khoâng hai, khoâng sai khaùc, laø töôùng chaúng
theå phaù hoaïi.

–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán hoïc phaùp giôùi thì neân hoïc
caùi gì?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán hoïc phaùp giôùi thì neân
hoïc taát caû caùc phaùp. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû caùc phaùp ñeàu
hoäi nhaäp nôi phaùp giôùi.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø noùi taát caû caùc phaùp ñeàu
hoäi nhaäp nôi phaùp giôùi?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Nhö Lai duø coù ra ñôøi hoaëc chaúng ra ñôøi, caùc
phaùp vaãn nhö vaäy, ñeàu hoäi nhaäp nôi phaùp giôùi, khoâng coù töôùng sai
bieät, chaúng do Phaät noùi. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp thieän
hoaëc phaùp chaúng phaûi thieän, hoaëc phaùp höõu kyù, phaùp voâ kyù, hoaëc phaùp
höõu laäu, phaùp voâ laäu, hoaëc phaùp theá gian, phaùp xuaát theá gian, hoaëc
phaùp höõu vi, phaùp voâ vi, ñeàu hoäi nhaäp phaùp giôùi, voâ töôùng, voâ vi, taùnh
khoâng. Cho neân, naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, muoán hoïc phaùp giôùi thì neân hoïc taát caû caùc phaùp. Neáu hoïc
taát caû caùc phaùp töùc laø hoïc phaùp giôùi.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu nhaäp phaùp giôùi, khoâng
hai, khoâng khaùc thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, cuõng hoïc Tónh löï, Tinh taán, An nhaãn, Tònh giôùi, Boá thí ba-la-maät-
ña? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc Sô thieàn, cuõng hoïc ñeä Nhò, ñeä Tam,
ñeä Töù thieàn? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc Töø voâ löôïng, cuõng hoïc Bi,
Hyû, Xaû voâ löôïng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc ñònh Khoâng voâ bieân
xöù, cuõng hoïc ñònh Thöùc voâ bieân xöù, Voâ sôû höõu xöù, Phi töôûng phi phi
töôûng xöù? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc boán Nieäm truï, cuõng hoïc boán
taùm chi Thaùnh ñaïo? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng hoïc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän? Taïi sao
Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc taùm Giaûi thoaùt, cuõng hoïc taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, cuõng hoïc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa? Taïi sao Ñaïi
www.daitangkinh.org
Boà-taùt phaûi hoïc phaùp khoâng beân trong, cuõng hoïc phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc
chaân nhö, cuõng hoïc phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn? Taïi sao
Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc Thaùnh ñeá khoå, cuõng hoïc Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc naêm loaïi maét, cuõng hoïc saùu pheùp
thaàn thoâng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng hoïc
baát coäng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc ñaïi Töø, cuõng hoïc ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc phaùp khoâng queân maát, cuõng
hoïc taùnh luoân luoân xaû? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc trí Nhaát thieát,
cuõng hoïc trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi
hoïc laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, cuõng hoïc laøm
vieân maõn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc
sinh doøng doõi lôùn Saùt-ñeá-lôïi, doøng doõi lôùn Baø-la-moân, doøng doõi lôùn
Tröôûng giaû, doøng doõi lôùn Cö só? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc sinh vaøo
chuùng trôøi Töù ñaïi vöông, trôøi Ba möôi ba, trôøi Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-
ña, trôøi Laïc bieán hoùa, trôøi Tha hoùa töï taïi? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi
hoïc sinh vaøo trôøi Phaïm chuùng, trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm hoäi, trôøi
Ñaïi phaïm? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc sinh coõi trôøi Quang, trôøi
Thieåu quang, trôøi Voâ löôïng quang, trôøi Cöïc quang tònh? Taïi sao Ñaïi
Boà-taùt phaûi hoïc trôøi Tònh, trôøi Thieåu tònh, trôøi Voâ löôïng tònh, trôøi
Bieán tònh? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc sinh coõi trôøi Quaûng, trôøi
Thieåu quaûng, trôøi Voâ löôïng quaûng, trôøi Quaûng quaû? Taïi sao Ñaïi Boà-
taùt phaûi hoïc phaùp sinh coõi trôøi Voâ töôûng höõu tình, nhöng chaúng thích
sinh nôi aáy? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc phaùp sinh coõi trôøi Voâ
phieàn, trôøi Voâ nhieät, trôøi Thieän hieän, trôøi Thieän kieán, trôøi Saéc cöùu
caùnh, nhöng chaúng thích sinh vaøo ñoù? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc
phaùp sinh coõi trôøi Khoâng voâ bieân xöù, trôøi Thöùc voâ bieân xöù, trôøi Voâ sôû
höõu xöù, trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù nhöng chaúng thích sinh vaøo
ñoù? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc ñaàu tieân phaùt taâm Boà-ñeà, cuõng phaûi
hoïc ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù, ñeä Nguõ, ñeä Luïc, ñeä Thaát, ñeä Baùt, ñeä
Cöûu, ñeä Thaäp phaùt taâm Boà-ñeà? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc Sô ñòa
Boà-taùt, cuõng hoïc ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù, ñeä Nguõ, ñeä Luïc, ñeä Thaát,
ñeä Baùt, ñeä Cöûu, ñeä Thaäp ñòa Boà-taùt? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc baäc
Thanh vaên, nhöng chaúng taùc chöùng, cuõng phaûi hoïc baäc Ñoäc giaùc
nhöng chaúng taùc chöùng? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc Chaùnh taùnh ly
sinh cuûa Boà-taùt, cuõng phaûi hoïc ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät? Taïi sao Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc bieän
taøi Ñaø-la-ni voâ ngaïi, cuõng hoïc ñaïo Boà-taùt, quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät? Hoïc nhö theá roài, chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, bieát taát caû
phaùp vaø taát caû chuûng töôùng. Baïch Theá Toân, chaúng phaûi trong phaùp
giôùi coù voâ soá caùc thöù phaân bieät nhö theá.
Baïch Theá Toân, seõ khoâng coù Boà-taùt do söï phaân bieät naøy maø haønh
ñieân ñaûo, ôû trong neûo khoâng hyù luaän daáy khôûi caùc hyù luaän. Vì sao?
Baïch Theá Toân, vì trong chaân phaùp giôùi hoaøn toaøn khoâng coù vieäc phaân
bieät hyù luaän.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi saéc, cuõng chaúng lìa saéc;
phaùp giôùi chaúng phaûi thoï, töôûng, haønh, thöùc, cuõng chaúng lìa thoï, töôûng,
haønh, thöùc. Phaùp giôùi töùc laø saéc, saéc töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø
thoï, töôûng, haønh, thöùc, thoï, töôûng, haønh, thöùc töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi nhaõn xöù, cuõng chaúng lìa
nhaõn xöù; phaùp giôùi chaúng phaûi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, cuõng chaúng lìa
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù. Phaùp giôùi töùc laø nhaõn xöù, nhaõn xöù töùc laø phaùp
giôùi; phaùp giôùi töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi saéc xöù, cuõng chaúng lìa saéc
xöù; phaùp giôùi chaúng phaûi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, cuõng chaúng
lìa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù. Phaùp giôùi töùc laø saéc xöù, saéc xöù töùc
laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi nhaõn giôùi, cuõng chaúng lìa
nhaõn giôùi; phaùp giôùi chaúng phaûi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, cuõng chaúng
www.daitangkinh.org
lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi. Phaùp giôùi töùc laø nhaõn giôùi, nhaõn giôùi töùc
laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi saéc giôùi, cuõng chaúng lìa saéc
giôùi; phaùp giôùi chaúng phaûi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi. Phaùp giôùi töùc laø saéc giôùi,
saéc giôùi töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi, thanh, höông, vò, xuùc; phaùp giôùi töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng
lìa nhaõn thöùc giôùi; phaùp giôùi chaúng phaûi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi,
cuõng chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi. Phaùp giôùi töùc laø nhaõn
thöùc giôùi, nhaõn thöùc giôùi töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi nhaõn xuùc, cuõng chaúng lìa
nhaõn xuùc; phaùp giôùi chaúng phaûi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, cuõng chaúng
lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Phaùp giôùi töùc laø nhaõn xuùc, nhaõn xuùc töùc
laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, cuõng chaúng lìa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra;
phaùp giôùi chaúng phaûi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra, cuõng chaúng lìa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra. Phaùp giôùi töùc laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi ñòa giôùi, cuõng chaúng lìa
ñòa giôùi; phaùp giôùi chaúng phaûi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi,
cuõng chaúng lìa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi. Phaùp giôùi töùc laø
ñòa giôùi, ñòa giôùi töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi nhaân duyeân, cuõng chaúng
lìa nhaân duyeân; phaùp giôùi chaúng phaûi ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân, cuõng chaúng lìa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân. Phaùp giôùi töùc laø nhaân duyeân, nhaân
duyeân töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi caùc phaùp töø duyeân sinh ra,
cuõng chaúng lìa caùc phaùp töø duyeân sinh ra. Phaùp giôùi töùc laø caùc phaùp
töø duyeân sinh ra, caùc phaùp töø duyeân sinh ra töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi voâ minh, cuõng chaúng lìa voâ
minh; phaùp giôùi chaúng phaûi haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, cuõng chaúng lìa haønh cho ñeán
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo. Phaùp giôùi töùc laø voâ minh, voâ minh töùc laø
phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo,
haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi Boá thí ba-la-maät-ña,
cuõng chaúng lìa Boá thí ba-la-maät-ña; phaùp giôùi chaúng phaûi Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng chaúng lìa
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Phaùp
giôùi töùc laø Boá thí ba-la-maät-ña, Boá thí ba-la-maät-ña töùc laø phaùp
giôùi; phaùp giôùi töùc laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi boán Tónh löï, cuõng chaúng lìa
boán Tónh löï; phaùp giôùi chaúng phaûi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc,
cuõng chaúng lìa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Phaùp giôùi töùc laø boán
Tónh löï, boán Tónh löï töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi boán Nieäm truï, cuõng chaúng
lìa boán Nieäm truï; phaùp giôùi chaúng phaûi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
chaúng lìa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo. Phaùp giôùi töùc
laø boán Nieäm truï, boán Nieäm truï töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm
chi Thaùnh ñaïo töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng chaúng lìa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; phaùp giôùi chaúng
phaûi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, cuõng chaúng lìa phaùp
www.daitangkinh.org
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Phaùp giôùi töùc laø phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi
töùc laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp khoâng beân trong,
cuõng chaúng lìa phaùp khoâng beân trong; phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cuõng chaúng lìa
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Phaùp
giôùi töùc laø phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân trong töùc laø phaùp
giôùi; phaùp giôùi töùc laø phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh, phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng
lìa Thaùnh ñeá khoå; phaùp giôùi chaúng phaûi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, cuõng
chaúng lìa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Phaùp giôùi töùc laø Thaùnh ñeá khoå,
Thaùnh ñeá khoå töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi taùm Giaûi thoaùt, cuõng
chaúng lìa taùm Giaûi thoaùt; phaùp giôùi chaúng phaûi taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cuõng chaúng lìa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù. Phaùp giôùi töùc laø taùm Giaûi thoaùt, taùm Giaûi thoaùt
töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù töùc laø
phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
cuõng chaúng lìa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; phaùp giôùi chaúng phaûi taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng chaúng lìa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
Phaùp giôùi töùc laø taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa töùc laø phaùp giôùi.

Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi baäc Cöïc hyû, cuõng chaúng lìa
baäc Cöïc hyû; phaùp giôùi chaúng phaûi baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, cuõng chaúng lìa baäc Ly caáu cho ñeán
baäc Phaùp vaân. Phaùp giôùi töùc laø baäc Cöïc hyû, baäc Cöïc hyû töùc laø phaùp
giôùi; phaùp giôùi töùc laø baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân, baäc Ly caáu
cho ñeán baäc Phaùp vaân töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi naêm loaïi maét, cuõng chaúng
lìa naêm loaïi maét; phaùp giôùi chaúng phaûi saùu pheùp thaàn thoâng, cuõng
chaúng lìa saùu pheùp thaàn thoâng. Phaùp giôùi töùc laø naêm loaïi maét, naêm
loaïi maét töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø saùu pheùp thaàn thoâng, saùu
pheùp thaàn thoâng töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng
chaúng lìa möôøi löïc cuûa Phaät; phaùp giôùi chaúng phaûi boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, cuõng
chaúng lìa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng. Phaùp giôùi töùc laø möôøi löïc cuûa Phaät, möôøi löïc cuûa
Phaät töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng töùc laø
phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi ñaïi Töø, cuõng chaúng lìa ñaïi
Töø; phaùp giôùi chaúng phaûi ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, cuõng chaúng lìa ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû. Phaùp giôùi töùc laø ñaïi Töø, ñaïi Töø töùc laø phaùp giôùi;
phaùp giôùi töùc laø ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû töùc laø
phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp khoâng queân maát, cuõng
chaúng lìa phaùp khoâng queân maát; phaùp giôùi chaúng phaûi taùnh luoân luoân
xaû, cuõng chaúng lìa taùnh luoân luoân xaû. Phaùp giôùi töùc laø phaùp khoâng
queân maát, phaùp khoâng queân maát töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø taùnh
luoân luoân xaû, taùnh luoân luoân xaû töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi trí Nhaát thieát, cuõng chaúng
lìa trí Nhaát thieát; phaùp giôùi chaúng phaûi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng, cuõng chaúng lìa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Phaùp giôùi töùc
www.daitangkinh.org
laø trí Nhaát thieát, trí Nhaát thieát töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng töùc laø
phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi ba möôi hai töôùng cuûa baäc
Ñaïi só, cuõng chaúng lìa ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; phaùp giôùi
chaúng phaûi taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, cuõng chaúng lìa taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc. Phaùp giôùi töùc laø ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, ba
möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi quaû Döï löu, cuõng chaúng
lìa quaû Döï löu; phaùp giôùi chaúng phaûi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, cuõng chaúng lìa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc. Phaùp giôùi töùc laø quaû Döï löu, quaû Döï löu töùc laø
phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò
Ñoäc giaùc, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc töùc laø
phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
cuõng chaúng lìa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; phaùp giôùi chaúng phaûi quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, cuõng chaúng lìa quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät. Phaùp giôùi töùc laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp theá gian, cuõng chaúng
lìa phaùp theá gian; phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp xuaát theá gian, cuõng
chaúng lìa phaùp xuaát theá gian. Phaùp giôùi töùc laø phaùp theá gian, phaùp theá
gian töùc laø phaùp giôùi; phaùp giôùi töùc laø phaùp xuaát theá gian, phaùp xuaát
theá gian töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp höõu laäu, cuõng chaúng
lìa phaùp höõu laäu; phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp voâ laäu, cuõng chaúng lìa
phaùp voâ laäu. Phaùp giôùi töùc laø phaùp höõu laäu, phaùp höõu laäu töùc laø phaùp
giôùi; phaùp giôùi töùc laø phaùp voâ laäu, phaùp voâ laäu töùc laø phaùp giôùi.
Baïch Theá Toân, phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp höõu vi, cuõng chaúng lìa
phaùp höõu vi; phaùp giôùi chaúng phaûi phaùp voâ vi, cuõng chaúng lìa phaùp voâ
vi. Phaùp giôùi töùc laø phaùp höõu vi, phaùp höõu vi töùc laø phaùp giôùi; phaùp
giôùi töùc laø phaùp voâ vi, phaùp voâ vi töùc laø phaùp giôùi.
Phaät daïy:
Trong chaân phaùp giôùi khoâng coù taát caû caùc thöù phaân bieät, hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, saéc chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa saéc
rieâng coù phaùp giôùi; thoï, töôûng, haønh, thöùc chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa thoï, töôûng, haønh, thöùc rieâng coù phaùp giôùi. Saéc töùc laø phaùp
giôùi, phaùp giôùi töùc laø saéc; thoï, töôûng, haønh, thöùc töùc laø phaùp giôùi,
phaùp giôùi töùc laø thoï, töôûng, haønh, thöùc.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xöù chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa
nhaõn xöù rieâng coù phaùp giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù chaúng phaûi phaùp
giôùi, cuõng chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù rieâng coù phaùp giôùi. Nhaõn
xöù töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø nhaõn xöù; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù.
Naøy Thieän Hieän, saéc xöù chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa
saéc xöù rieâng coù phaùp giôùi; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng phaûi
phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù rieâng coù
phaùp giôùi. Saéc xöù töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø saéc xöù; thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn giôùi chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa nhaõn giôùi rieâng coù phaùp giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaúng phaûi
phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi rieâng coù phaùp
giôùi. Nhaõn giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø nhaõn giôùi; nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi.
Naøy Thieän Hieän, saéc giôùi chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa
saéc giôùi rieâng coù phaùp giôùi; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng
phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi rieâng
coù phaùp giôùi. Saéc giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø saéc giôùi; thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø thanh,
höông, vò, xuùc; phaùp giôùi.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn thöùc giôùi chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa nhaõn thöùc giôùi rieâng coù phaùp giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi rieâng coù phaùp giôùi. Nhaõn thöùc giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc
www.daitangkinh.org
laø nhaõn thöùc giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp
giôùi töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xuùc chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa
nhaõn xuùc rieâng coù phaùp giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaúng phaûi
phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc rieâng coù phaùp giôùi.
Nhaõn xuùc töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø nhaõn xuùc; nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc.
phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
rieâng coù phaùp giôùi; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra rieâng coù phaùp giôùi. Caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc laøm duyeân sinh ra.
Naøy Thieän Hieän, ñòa giôùi chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa ñòa giôùi rieâng coù phaùp giôùi; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi
chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi rieâng coù phaùp giôùi. Ñòa giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø
ñòa giôùi; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi töùc laø phaùp giôùi, phaùp
giôùi töùc laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi.
Naøy Thieän Hieän, nhaân duyeân chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa nhaân duyeân rieâng coù phaùp giôùi; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân rieâng
coù phaùp giôùi. Nhaân duyeân töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø nhaân
duyeân; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân töùc laø phaùp giôùi.
Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp töø duyeân sinh ra chaúng phaûi phaùp
giôùi, cuõng chaúng lìa caùc phaùp töø duyeân sinh ra rieâng coù phaùp giôùi.
Caùc phaùp töø duyeân sinh ra töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø caùc
phaùp töø duyeân sinh ra.
Naøy Thieän Hieän, voâ minh chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa
voâ minh rieâng coù phaùp giôùi; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo rieâng coù phaùp giôùi.
Voâ minh töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø voâ minh; haønh cho ñeán laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø haønh cho ñeán
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo.
Naøy Thieän Hieän, Boá thí ba-la-maät-ña chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa Boá thí ba-la-maät-ña rieâng coù phaùp giôùi; Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng phaûi phaùp
giôùi, cuõng chaúng lìa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña rieâng coù phaùp giôùi. Boá thí ba-la-maät-ña töùc laø phaùp
giôùi, phaùp giôùi töùc laø Boá thí ba-la-maät-ña; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc
laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa boán Tónh löï rieâng coù phaùp giôùi; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
rieâng coù phaùp giôùi. Boán Tónh löï töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø boán
Tónh löï; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc
laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 386
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa boán Nieäm truï rieâng coù phaùp giôùi; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng
phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo rieâng coù phaùp giôùi. Boán Nieäm truï töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø
boán Nieäm truï; boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo töùc laø phaùp
giôùi, phaùp giôùi töùc laø boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng phaûi phaùp
giôùi, cuõng chaúng lìa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng rieâng coù phaùp giôùi;
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän rieâng coù
phaùp giôùi. Phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi
töùc laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa phaùp khoâng beân trong rieâng coù phaùp giôùi; phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh rieâng coù phaùp giôùi. Phaùp khoâng beân trong töùc laø phaùp giôùi, phaùp
giôùi töùc laø phaùp khoâng beân trong; phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø phaùp
khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa Thaùnh ñeá khoå rieâng coù phaùp giôùi; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo rieâng coù
phaùp giôùi. Thaùnh ñeá khoå töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø Thaùnh ñeá
khoå; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa taùm Giaûi thoaùt rieâng coù phaùp giôùi; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù rieâng coù phaùp giôùi. Taùm Giaûi thoaùt
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø taùm Giaûi thoaùt; taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni rieâng coù phaùp giôùi; taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa rieâng coù phaùp giôùi. Taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa.
Naøy Thieän Hieän, baäc Cöïc hyû chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa baäc Cöïc hyû rieâng coù phaùp giôùi; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân rieâng coù phaùp giôùi. Baäc Cöïc hyû
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø baäc Cöïc hyû; baäc Ly caáu cho ñeán baäc
Phaùp vaân töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø baäc Ly caáu cho ñeán baäc
Phaùp vaân.
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa naêm loaïi maét rieâng coù phaùp giôùi; saùu pheùp thaàn thoâng chaúng phaûi
phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa saùu pheùp thaàn thoâng rieâng coù phaùp giôùi.
Naêm loaïi maét töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø naêm loaïi maét; saùu
www.daitangkinh.org
pheùp thaàn thoâng töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø saùu pheùp thaàn
thoâng.
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa möôøi löïc cuûa Phaät rieâng coù phaùp giôùi; boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng phaûi
phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng rieâng coù phaùp giôùi. Möôøi löïc cuûa
Phaät töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø möôøi löïc cuûa Phaät; boán ñieàu
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng.
Naøy Thieän Hieän, ñaïi Töø chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa
ñaïi Töø rieâng coù phaùp giôùi; ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû chaúng phaûi phaùp
giôùi, cuõng chaúng lìa ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû rieâng coù phaùp giôùi. Ñaïi Töø
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø ñaïi Töø; ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû töùc laø
phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa phaùp khoâng queân maát rieâng coù phaùp giôùi; taùnh luoân
luoân xaû chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa taùnh luoân luoân xaû rieâng
coù phaùp giôùi. Phaùp khoâng queân maát töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø
phaùp khoâng queân maát; taùnh luoân luoân xaû töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi
töùc laø taùnh luoân luoân xaû.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa trí Nhaát thieát rieâng coù phaùp giôùi; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng rieâng coù phaùp giôùi. Trí Nhaát thieát töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc
laø trí Nhaát thieát; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng töùc laø phaùp giôùi,
phaùp giôùi töùc laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
Naøy Thieän Hieän, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng phaûi
phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só rieâng coù
phaùp giôùi; taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc rieâng coù phaùp giôùi. Ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só; taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc töùc laø phaùp giôùi,
phaùp giôùi töùc laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
Naøy Thieän Hieän, quaû Döï löu chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa quaû Döï löu rieâng coù phaùp giôùi; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc rieâng coù phaùp giôùi. Quaû Döï löu
töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø quaû Döï löu; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc.
Naøy Thieän Hieän, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt rieâng coù phaùp giôùi; quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät rieâng coù phaùp giôùi. Taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, phaùp theá gian chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng
chaúng lìa phaùp theá gian rieâng coù phaùp giôùi; phaùp xuaát theá gian chaúng
phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng lìa phaùp xuaát theá gian rieâng coù phaùp giôùi.
Phaùp theá gian töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø phaùp theá gian; phaùp
xuaát theá gian töùc laø phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø phaùp xuaát theá gian.
Naøy Thieän Hieän, phaùp höõu laäu chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa phaùp höõu laäu rieâng coù phaùp giôùi; phaùp voâ laäu chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa phaùp voâ laäu rieâng coù phaùp giôùi. Phaùp höõu laäu töùc laø
phaùp giôùi, phaùp giôùi töùc laø phaùp höõu laäu; phaùp voâ laäu töùc laø phaùp giôùi,
phaùp giôùi töùc laø phaùp voâ laäu.
Naøy Thieän Hieän, phaùp höõu vi chaúng phaûi phaùp giôùi, cuõng chaúng
lìa phaùp höõu vi rieâng coù phaùp giôùi; phaùp voâ vi chaúng phaûi phaùp giôùi,
cuõng chaúng lìa phaùp voâ vi rieâng coù phaùp giôùi. Phaùp höõu vi töùc laø phaùp
giôùi, phaùp giôùi töùc laø phaùp höõu vi; phaùp voâ vi töùc laø phaùp giôùi, phaùp
giôùi töùc laø phaùp voâ vi.
neáu thaáy coù phaùp naøo lìa phaùp giôùi thì chaúng phaûi höôùng thaúng ñeán ñoái
töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
nhaän bieát taát caû phaùp chaúng lìa phaùp giôùi.
www.daitangkinh.org
bieát taát caû phaùp töùc laø phaùp giôùi, duøng phaùp khoâng danh töôùng laøm
phöông tieän thieän xaûo, vì caùc höõu tình möôïn danh töôùng maø neâu baøy:
Ñaây laø saéc, ñaây laø thoï, töôûng, haønh, thöùc; ñaây laø nhaõn xöù, ñaây laø nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù; ñaây laø saéc xöù, ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù; ñaây laø nhaõn giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; ñaây laø saéc giôùi,
ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; ñaây laø nhaõn thöùc giôùi, ñaây laø
nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; ñaây laø nhaõn xuùc, ñaây laø nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc; ñaây laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, ñaây laø caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; ñaây laø ñòa giôùi, ñaây
laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; ñaây laø nhaân duyeân, ñaây laø ñaúng
voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; ñaây laø caùc phaùp
töø duyeân sinh ra; ñaây laø voâ minh, ñaây laø haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; ñaây laø phaùp theá
gian, ñaây laø phaùp xuaát theá gian; ñaây laø saéc phaùp, ñaây chaúng phaûi saéc
phaùp; ñaây laø phaùp höõu kieán, ñaây laø phaùp voâ kieán; ñaây laø phaùp höõu laäu,
ñaây laø phaùp voâ laäu; ñaây laø phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi; ñaây laø Boá
thí ba-la-maät-ña, ñaây laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; ñaây laø boán Tónh löï, ñaây laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc; ñaây laø boán Nieäm truï, ñaây laø boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ñaây laø phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän; ñaây laø phaùp khoâng beân trong, ñaây laø phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; ñaây laø chaân nhö, ñaây laø phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn; ñaây laø Thaùnh ñeá khoå, ñaây laø Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; ñaây laø taùm Giaûi thoaùt, ñaây laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù; ñaây laø taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, ñaây laø taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; ñaây laø baäc Cöïc hyû, ñaây laø baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; ñaây laø naêm loaïi
maét, ñaây laø saùu pheùp thaàn thoâng; ñaây laø möôøi löïc cuûa Phaät, ñaây laø boán
coäng; ñaây laø ñaïi Töø, ñaây laø ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; ñaây laø phaùp khoâng
queân maát, ñaây laø taùnh luoân luoân xaû; ñaây laø trí Nhaát thieát, ñaây laø trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; ñaây laø ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só, ñaây laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; ñaây laø quaû Döï löu, ñaây laø quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; ñaây laø taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt, ñaây laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, nhö nhaø aûo thuaät hoaëc ñeä töû cuûa oâng ta, caàm
moät vaät nhoû, ôû tröôùc moïi ngöôøi, bieán laøm nam nöõ lôùn nhoû, voi, ngöïa,
traâu, deâ, laïc ñaø, löøa, gaø... ñuû caùc loaïi caàm thuù; hoaëc hoùa laøm Thaùnh
aáp, laøng xoùm, vöôøn röøng, ao hoà, ñuû caùc caûnh ñeïp thaät thích thuù, hoaëc
hoùa laøm y phuïc, thöùc aên uoáng, phoøng xaù, ñoà naèm, höông hoa, chuoãi
baùu, ñuû thöù chaâu baùu; hoaëc hoùa laøm voâ löôïng caùc loaïi kyõ nhaïc,
phöôøng cheøo, laøm cho voâ soá ngöôøi möøng vui hoan laïc; hoaëc hoùa laøm
ñuû caùc loaïi hình töôùng, khieán haønh boá thí, hoaëc khieán trì giôùi, hoaëc
khieán tu nhaãn, hoaëc khieán tinh taán, hoaëc khieán tu ñònh, hoaëc khieán tu
tueä, hoaëc laïi hieän sinh vaøo doøng doõi lôùn Saùt-ñeá-lôïi, hoaëc hieän sinh
nôi doøng doõi lôùn Baø-la-moân, hoaëc hieän sinh nôi doøng doõi lôùn Tröôûng
giaû, hoaëc hieän sinh nôi doøng doõi lôùn Cö só; hoaëc laïi hoùa laøm caùc nuùi,
bieån lôùn, nuùi chuùa Dieäu cao, nuùi Luaân vi... hoaëc laïi hieän sinh nôi
chuùng trôøi Töù ñaïi vöông, trôøi Ba möôi ba, trôøi Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-ña,
trôøi Laïc bieán hoùa, trôøi Tha hoùa töï taïi; hoaëc hieän sinh nôi trôøi Phaïm
chuùng, trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm hoäi, trôøi Ñaïi phaïm; hoaëc hieän sinh
nôi trôøi Quang, trôøi Thieåu quang, trôøi Voâ löôïng quang, trôøi Cöïc
quang tònh; hoaëc hieän sinh nôi trôøi Tònh, trôøi Thieåu tònh, trôøi Voâ
löôïng tònh, trôøi Bieán tònh; hoaëc hieän sinh nôi trôøi Quaûng, trôøi Thieåu
quaûng, trôøi Voâ löôïng quaûng, trôøi Quaûng quaû; hoaëc hieän sinh nôi trôøi
Voâ töôûng, hoaëc hieän sinh nôi trôøi Voâ phieàn, trôøi Voâ nhieät, trôøi Thieän
hieän, trôøi Thieän kieán, trôøi Saéc cöùu caùnh; hoaëc laïi hieän sinh nôi trôøi
Khoâng voâ bieân xöù, trôøi Thöùc voâ bieân xöù, trôøi Voâ sôû höõu xöù, trôøi Phi
töôûng phi phi töôûng xöù; hoaëc laïi hieän laøm Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, Ñoäc giaùc; hoaëc laïi hieän laøm Ñaïi Boà-taùt töø môùi phaùt taâm tu
www.daitangkinh.org
haønh boá thí, Boá thí ba-la-maät-ña; tu haønh boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; tu haønh boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; tu
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoïc an truù
nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; hoïc an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp
chaúng theå nghó baøn; hoïc an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo, höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; tu haønh baäc Cöïc hyû,
vaân; vaän haønh töï taïi nôi taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù; vaän haønh töï taïi nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; theå hieän ñuû caùc loaïi thaàn thoâng thuø thaéng;
phoùng ñaïi quang minh, toûa chieáu caùc theá giôùi, laøm nghieâm tònh coõi
Phaät, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình; tu haønh caùc loaïi
coâng ñöùc cuûa chö Phaät; hoaëc laïi hoùa thaân laøm Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc, ñaày ñuû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc vieân maõn trang nghieâm, thaønh töïu möôøi löïc, boán ñieàu
khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân
xaû, trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng... voâ löôïng, voâ
bieân coâng ñöùc hy höõu chaúng theå nghó baøn.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá nhaø aûo thuaät hoaëc ñeä töû cuûa oâng ta vì
nhaèm meâ hoaëc ngöôøi khaùc, neân ôû tröôùc moïi ngöôøi hoùa ra caùc troø
huyeãn hoùa aáy. Nhöng trong ñaùm ngöôøi naøy, nhöõng nam nöõ lôùn nhoû voâ
trí thaáy vieäc kia roài ñeàu kinh ngaïc khen raèng: Taøi thaät! Ngöôøi bieán hoùa
kia bieát roõ nhieàu taøi ngheä, coù theå laøm ñaày ñuû caùc vieäc raát hy höõu, cho
ñeán coù theå taïo ra thaân Nhö Lai vôùi töôùng haûo trang nghieâm, ñuû caùc
coâng ñöùc! Nhöõng ngöôøi voâ trí aáy ñeàu vui möøng; töï chöùng toû kyõ naêng
cuûa mình! Nhöng trong ñoù, keû coù trí thaáy vieäc naøy roài, suy nghó: Thaät
kyø dò! Taïi sao ngöôøi kia coù theå hieän ra söï vieäc aáy! Trong ñoù khoâng coù
söï thaät coù theå ñaït ñöôïc, laïi khieán cho moïi ngöôøi meâ laàm möøng vui.
Ñoái vôùi söï vaät khoâng thaät khôûi töôûng laø vaät coù thaät!
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá. Khi tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, tuy chaúng thaáy coù phaùp naøo lìa chaân phaùp giôùi,
cuõng chaúng thaáy phaùp giôùi lìa caùc phaùp maø coù, chaúng thaáy coù höõu tình
vaø söï neâu baøy cuûa chuùng thaät söï coù theå naém baét ñöôïc, nhöng coù theå
duøng caùc loaïi phöông tieän thieän xaûo, töï haønh Boá thí ba-la-maät-ña,
cuõng khuyeân ngöôøi haønh Boá thí ba-la-maät-ña, khoâng khen ngôïi phaùp
laøm ngöôïc laïi Boá thí ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh Boá
thí ba-la-maät-ña; töï haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi
haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña, khoâng khen ngôïi phaùp laøm ngöôïc laïi
Tònh giôùi ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh Tònh giôùi ba-la-
maät-ña; töï haønh An nhaãn ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi haønh An
nhaãn ba-la-maät-ña, khoâng khen ngôïi phaùp laøm ngöôïc laïi An nhaãn ba-
la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh An nhaãn ba-la-maät-ña; töï
haønh Tinh taán ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi haønh Tinh taán ba-la-
maät-ña, khoâng khen ngôïi phaùp laøm ngöôïc laïi Tinh taán ba-la-maät-ña,
hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh Tinh taán ba-la-maät-ña; töï haønh Tónh löï
ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi haønh Tónh löï ba-la-maät-ña, khoâng
khen ngôïi phaùp laøm ngöôïc laïi Tónh löï ba-la-maät-ña, hoan hyû khen
ngôïi ngöôøi haønh Tónh löï ba-la-maät-ña; töï haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
cuõng khuyeân ngöôøi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, khoâng khen ngôïi phaùp
laøm ngöôïc laïi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; töï thoï trì möôøi neûo nghieäp thieän, cuõng khuyeân
ngöôøi thoï trì möôøi neûo nghieäp thieän, khoâng khen ngôïi phaùp thoï trì
ngöôïc laïi möôøi neûo nghieäp thieän, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi thoï trì
möôøi neûo nghieäp thieän; töï thoï trì naêm giôùi, cuõng khuyeân ngöôøi thoï trì
naêm giôùi, khoâng khen ngôïi phaùp ngöôïc laïi söï haønh trì naêm giôùi, hoan
hyû khen ngôïi ngöôøi thoï trì naêm giôùi; töï thoï trì taùm giôùi, cuõng khuyeân
ngöôøi thoï trì taùm giôùi, khoâng khen ngôïi phaùp ngöôïc laïi söï thoï trì taùm
giôùi, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi thoï trì taùm giôùi; töï thoï trì giôùi xuaát gia,
www.daitangkinh.org
cuõng khuyeân ngöôøi thoï trì giôùi xuaát gia, khoâng khen ngôïi phaùp ngöôïc
laïi söï thoï trì giôùi xuaát gia, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi thoï trì giôùi xuaát
gia; töï tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, cuõng khuyeân
ngöôøi tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, khoâng khen ngôïi
phaùp tu ngöôïc laïi vôùi boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc,
hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc; töï tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, cuõng khuyeân ngöôøi
tu boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, khoâng khen ngôïi phaùp tu
ngöôïc laïi vôùi boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, hoan hyû khen
ngôïi ngöôøi tu boán Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; töï tu phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, cuõng khuyeân ngöôøi tu
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, khoâng khen ngôïi
phaùp tu ngöôïc laïi vôùi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; töï an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cuõng khuyeân ngöôøi an truù nôi
phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, khoâng
khen ngôïi phaùp ngöôïc laïi söï an truù nôi phaùp khoâng beân trong cho ñeán
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi an truù nôi
phaùp khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; töï an
truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, cuõng khuyeân
ngöôøi an truù nôi chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn,
khoâng khen ngôïi phaùp ngöôïc laïi söï an truù nôi chaân nhö cho ñeán caûnh
giôùi chaúng theå nghó baøn, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi an truù nôi chaân nhö
cho ñeán caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; töï an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo, cuõng khuyeân ngöôøi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo,
khoâng khen ngôïi phaùp ngöôïc laïi söï an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät,
ñaïo, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo;
töï tu taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù,
cuõng khuyeân ngöôøi tu taùm Giaûi thoaùt cho ñeán möôøi Bieán xöù, khoâng
khen ngôïi phaùp tu ngöôïc laïi vôùi taùm Giaûi thoaùt cho ñeán möôøi Bieán xöù,
hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu taùm Giaûi thoaùt cho ñeán möôøi Bieán xöù; töï
tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng
khuyeân ngöôøi tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-
ñòa, khoâng khen ngôïi phaùp tu ngöôïc laïi vôùi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; töï tu möôøi ñòa cuûa Boà-taùt,
cuõng khuyeân ngöôøi tu möôøi ñòa cuûa Boà-taùt, khoâng khen ngôïi phaùp tu
ngöôïc laïi vôùi möôøi ñòa cuûa Boà-taùt, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu möôøi
ñòa cuûa Boà-taùt; töï tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, cuõng khuyeân
ngöôøi tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, khoâng khen ngôïi phaùp tu
ngöôïc laïi vôùi naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, hoan hyû khen ngôïi
ngöôøi tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; töï tu möôøi löïc cuûa Phaät,
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, cuõng khuyeân ngöôøi tu möôøi löïc
cuûa Phaät cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, khoâng khen ngôïi phaùp
tu ngöôïc laïi vôùi möôøi löïc cuûa Phaät cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát
coäng, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu möôøi löïc cuûa Phaät cho ñeán möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng; töï laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, cuõng khuyeân ngöôøi laøm vieân maõn ba
möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, khoâng
khen ngôïi phaùp tu ngöôïc laïi vôùi söï laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi
laøm vieân maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc; töï tu phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, cuõng khuyeân
ngöôøi tu phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, khoâng khen ngôïi
phaùp tu ngöôïc laïi vôùi phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, hoan
hyû khen ngôïi ngöôøi tu phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; töï tu
trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, cuõng khuyeân ngöôøi tu
trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, khoâng khen ngôïi
phaùp tu ngöôïc laïi vôùi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
www.daitangkinh.org
hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng.
Naøy Thieän Hieän, neáu chaân phaùp giôùi, tröôùc, giöõa, sau coù söï sai
bieät thì Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng coù theå
duøng phöông tieän thieän xaûo neâu giaûng veà chaân phaùp giôùi, ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, tu caùc
haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; vì chaân phaùp giôùi,
tröôùc, giöõa, sau khoâng heà söï sai bieät cho neân Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña coù theå duøng phöông tieän thieän xaûo thuyeát chaân
phaùp giôùi, ñem laïi söï thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, laøm nghieâm
tònh coõi Phaät, tu caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät.
Μ
Phaåm 70: CHAÚNG THEÅ ÑOÄNG (1)

–Baïch Theá Toân, neáu caùc höõu tình vaø söï neâu baøy cuûa höõu tình
ñeàu roát raùo chaúng theå naém baét ñöôïc thì caùc Ñaïi Boà-taùt vì ai maø tu Baùt-
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt laáy caûnh giôùi Nieát-baøn laøm
löôïng neân tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu caûnh giôùi höõu tình cuøng vôùi caûnh giôùi Nieát-
baøn khaùc nhau thì caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; vì caûnh giôùi höõu tình chaúng khaùc caûnh giôùi Nieát-baøn cho neân
Ñaïi Boà-taùt vì höõu tình tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, duøng phaùp Nieát-baøn chaúng huûy hoaïi an laäp höõu tình ôû trong
caûnh Nieát-baøn.
–Baïch Theá Toân, neáu caûnh giôùi höõu tình töùc caûnh giôùi Nieát-baøn
thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, duøng phaùp
Nieát-baøn chaúng huûy hoaïi ñeå an laäp höõu tình trong caûnh giôùi Nieát-baøn?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, an laäp höõu tình ôû trong caûnh giôùi Nieát-baøn, thì töùc laø an laäp caûnh
giôùi Nieát-baøn ôû trong caûnh giôùi Nieát-baøn?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, an laäp caûnh giôùi Nieát-baøn ôû trong caûnh giôùi Nieát-baøn, thì töùc laø an
laäp töï taùnh nôi töï taùnh. Nhöng chaúng theå an laäp an laäp töï taùnh nôi töï
taùnh.
Baïch Theá Toân, vì sao coù theå noùi Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña, duøng phaùp Nieát-baøn chaúng huûy hoaïi ñeå an laäp höõu tình ôû
trong caûnh giôùi Nieát-baøn?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng theå an laäp Nieát-baøn nôi Nieát-baøn, cuõng
chaúng theå an laäp töï taùnh nôi töï taùnh. Nhöng caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo coù theå an laäp höõu
tình ôû trong caûnh giôùi Nieát-baøn, nhöng caûnh giôùi höõu tình chaúng khaùc
caûnh giôùi Nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caûnh giôùi höõu tình cuøng vôùi caûnh giôùi
Nieát-baøn khoâng hai, khoâng hai phaàn.
–Baïch Theá Toân, nhöõng gì goïi laø phöông tieän thieän xaûo cuûa caùc
Ñaïi Boà-taùt, khi caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Do dieäu
löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo naøy, neân an laäp höõu tình ôû trong caûnh
giôùi Nieát-baøn nhöng chaúng coù theå huûy hoaïi töôùng Nieát-baøn?
Phaät daïy:
maät-ña, töø khi môùi phaùt taâm ñaõ thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo nhö
theá. Do dieäu löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo naøy neân an laäp höõu tình ôû
trong boá thí; ñaõ an laäp roài thì vì hoï neâu giaûng veà boá thí, khoaûng
tröôùc, sau, giöõa khoâng coù töôùng sai bieät. Noùi theá naøy: Naøy thieän nam,
boá thí nhö theá, khoaûng tröôùc, sau, giöõa taát caû ñeàu khoâng. Ngöôøi thí,
keû nhaän, keát quaû cuûa söï boá thí cuõng ñeàu khoâng. Nhö theá, taát caû caùc
söï vieäc aáy, trong caûnh giôùi Nieát-baøn hoaøn toaøn khoâng coù sôû höõu, ñeàu
chaúng theå naém baét ñöôïc. Caùc ngöôi chôù chaáp nôi boá thí coù söï sai
khaùc, keû thí, ngöôøi nhaän, keát quaû cuûa boá thí, Nieát-baøn cuõng coù söï sai
khaùc. Neáu caùc ngöôi chaúng chaáp nôi boá thí: Ngöôøi thí, keû nhaän, keát
quaû cuûa boá thí, Nieát-baøn cuõng coù söï sai khaùc, thì phöôùc ñaõ tu boá thí
www.daitangkinh.org
seõ ñöa ñeán giaûi thoaùt, ñaéc quaû giaûi thoaùt, quyeát duøng neûo giaûi thoaùt
maø neâu roõ cho ñôøi sau. Laïi noùi: Naøy caùc thieän nam, caùc ngöôi duøng
söï tu taäp boá thí naøy; nhöng chôù chaáp giöõ saéc, chôù chaáp giöõ thoï,
töôûng, haønh, thöùc; chôù chaáp giöõ nhaõn xöù, chôù chaáp giöõ nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù; chôù chaáp giöõ saéc xöù, chôù chaáp giöõ thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù; chôù chaáp giöõ nhaõn giôùi, chôù chaáp giöõ nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi; chôù chaáp giöõ saéc giôùi, chôù chaáp giöõ thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi; chôù chaáp giöõ nhaõn thöùc giôùi, chôù chaáp giöõ nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi; chôù chaáp giöõ nhaõn xuùc, chôù chaáp giöõ nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc; chôù chaáp giöõ caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chôù chaáp
giöõ caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; chôù chaáp
giöõ ñòa giôùi, chôù chaáp giöõ thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; chôù
chaáp giöõ nhaân duyeân, chôù chaáp giöõ ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân; chôù chaáp giöõ caùc phaùp töø duyeân sinh ra;
chôù chaáp giöõ voâ minh, chôù chaáp giöõ haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chôù chaáp giöõ
Boá thí ba-la-maät-ña, chôù chaáp giöõ Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chôù chaáp giöõ boán Tónh löï, chôù chaáp giöõ
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chôù chaáp giöõ boán Nieäm truï, chôù
chaáp giöõ boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chôù chaáp giöõ phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, chôù chaáp giöõ phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chôù
chaáp giöõ phaùp khoâng beân trong, chôù chaáp giöõ phaùp khoâng beân ngoaøi,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chôù chaáp giöõ chaân nhö, chôù
chaáp giöõ phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; chôù chaáp giöõ Thaùnh ñeá
khoå, chôù chaáp giöõ Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chôù chaáp giöõ taùm Giaûi
thoaùt, chôù chaáp giöõ taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
chôù chaáp giöõ taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chôù chaáp giöõ taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; chôù chaáp giöõ baäc Cöïc hyû, chôù chaáp giöõ baäc Ly
tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; chôù
chaáp giöõ naêm loaïi maét, chôù chaáp giöõ saùu pheùp thaàn thoâng; chôù chaáp
giöõ möôøi löïc cuûa Phaät, chôù chaáp giöõ boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng; chôù chaáp giöõ ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, chôù chaáp
giöõ taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; chôù chaáp giöõ phaùp khoâng queân maát,
chôù chaáp giöõ taùnh luoân luoân xaû; chôù chaáp giöõ trí Nhaát thieát, chôù chaáp
giöõ trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chôù chaáp giöõ quaû Döï löu, chôù
chaáp giöõ quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; chôù
chaáp giöõ taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, chôù chaáp giöõ quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät; chôù chaáp giöõ phaùp theá gian, chôù chaáp giöõ phaùp xuaát
theá gian; chôù chaáp giöõ phaùp höõu laäu, chôù chaáp giöõ phaùp voâ laäu; chôù
chaáp giöõ phaùp höõu vi, chôù chaáp giöõ phaùp voâ vi. Vì sao vì taát caû söï boá
thí vaø taùnh cuûa söï boá thí laø khoâng, taát caû ngöôøi nhaän vaø taùnh cuûa
ngöôøi nhaän laø khoâng taát caû keát quaû cuûa boá thí vaø taùnh nôi keát quaû
cuûa boá thí laø khoâng; trong caùi khoâng, boá thí chaúng theå naém baét ñöôïc,
ngöôøi thí chaúng theå naém baét ñöôïc, ngöôøi nhaän chaúng theå naém baét
ñöôïc, keát quaû cuûa boá thí chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì sao? Vì caùc
phaùp nhö theá vaø caùc phaùp khaùc töï taùnh cuûa chuùng ñeàu laø roát raùo
khoâng. Trong caùi roát raùo khoâng aáy, caùc phaùp nhö theá ñeàu chaúng theå
naém baét ñöôïc.
theá; do dieäu löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo aáy neân an laäp höõu tình ôû
trong tònh giôùi, ñaõ an laäp roài, noùi theá naøy: Naøy caùc thieän nam, nay
caùc ngöôi ñoái vôùi caùc höõu tình neân heát loøng thöông xoùt, xa lìa söï gieát
haïi, xa lìa vieäc khoâng cho maø laáy, xa lìa daâm duïc, taø haïnh, xa lìa lôøi
noùi hö doái, xa lìa lôøi noùi ly giaùn, xa lìa lôøi noùi thoâ aùc, xa lìa lôøi noùi
hoãn taïp, xa lìa tham duïc, xa lìa saân haän, xa lìa taø kieán. Vì sao? Naøy
thieän nam, vì caùc phaùp nhö theá hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh. Caùc
ngöôi chaúng neân phaân bieät chaáp tröôùc. Caùc ngöôi laïi neân quaùn saùt kyõ
phaùp naøo laø sinh maø muoán döùt boû maïng noù? Laïi vì duyeân côù gì maø
www.daitangkinh.org
döùt maïng aáy? Phaùp naøo goïi laø vaät khoâng cho maø laáy maø muoán laáy
vaät aáy? Laïi vì duyeân côù gì maø laáy vaät aáy? Phaùp naøo goïi laø ñoái töôïng
haønh taø maø muoán haønh taø haïnh? Laïi vì duyeân côù gì maø haønh taø
haïnh? Phaùp naøo goïi laø ñoái töôïng neân noùi hö doái maø muoán noùi hö
doái? Laïi vì duyeân côù gì maø noùi hö doái? Phaùp naøo goïi laø ñoái töôïng
neân ly giaùn maø muoán ly giaùn? Laïi vì duyeân côù gì maø noùi lôøi noùi ly
giaùn? Phaùp naøo goïi laø ñoái töôïng neân huûy nhuïc maø muoán haønh huûy
nhuïc? Laïi vì duyeân côù gì maø noùi lôøi thoâ aùc? Phaùp naøo goïi laø caùc söï
hoãn taïp maø muoán noùi lôøi hoãn taïp? Laïi vì duyeân côù gì maø noùi lôøi hoãn
taïp? Phaùp naøo goïi laø vaät neân tham maø muoán khôûi loøng tham muoán?
Laïi vì duyeân côù gì maø khôûi tham muoán? Phaùp naøo goïi laø ñoái töôïng
neân saân maø muoán khôûi saân? Laïi vì duyeân côù gì maø khôûi giaän döõ?
Phaùp naøo goïi laø ñoái töôïng taø kieán maø muoán khôûi taø kieán? Laïi vì
duyeân côù gì maø khôûi taø kieán? Taát caû caùc phaùp nhö theá töï taùnh ñeàu laø
khoâng.
ña, thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo nhö theá, coù khaû naêng kheùo ñem laïi
söï thaønh töïu cho caùc loaøi höõu tình, vì hoï maø noùi quaû boá thí vaø tònh giôùi,
hoaøn toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc, khieán hoï bieát quaû boá thí vaø tònh
giôùi töï taùnh ñeàu laø khoâng. Khi hoï ñaõ hieåu roõ quaû cuûa söï tu boá thí vaø
tònh giôùi töï taùnh ñeàu laø khoâng roài thì coù theå ñoái vôùi phaùp aáy chaúng sinh
chaáp tröôùc; do chaúng chaáp tröôùc neân taâm khoâng taùn loaïn; do taâm
khoâng taùn loaïn coù theå phaùt sinh dieäu tueä; do dieäu tueä naøy neân ñoaïn tröø
vónh vieãn tuøy mieân vaø caùc thöù phieàn naõo troùi buoäc, hoäi nhaäp caûnh giôùi
Nieát-baøn tuyeät ñoái.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy laø nöông vaøo theá tuïc maø noùi, chaúng
döïa vaøo thaéng nghóa. Vì sao? Vì trong khoâng, khoâng coù moät phaùp nhoû
naøo coù theå naém baét ñöôïc, hoaëc ñaõ hoäi nhaäp Nieát-baøn, hoaëc seõ hoäi
nhaäp Nieát-baøn, hoaëc ngöôøi hoäi nhaäp Nieát-baøn, hoaëc do ñoù maø ñöôïc
hoäi nhaäp Nieát-baøn, taát caû nhö theá hoaøn toaøn khoâng coù sôû höõu, ñeàu roát
raùo khoâng; taùnh khoâng roát raùo aáy töùc laø Nieát-baøn, lìa Nieát-baøn naøy thì
khoâng coù moät phaùp rieâng bieät naøo.
maät-ña, töø khi môùi phaùt taâm, ñaõ thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo nhö
theá; do dieäu löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo aáy, nhaän thaáy caùc höõu tình
taâm thöôøng daáy khôûi nhieàu saân haän, neân voâ cuøng thöông xoùt duøng caùc
phöông tieän chæ daïy noùi theá naøy: Naøy caùc thieän nam, neân tu an nhaãn,
öa thích phaùp an nhaãn, cheá ngöï taâm mình, thoï haïnh an nhaãn. Vieäc laøm
cho ngöôøi giaän töï taùnh laø khoâng thì taïi sao ñoái vôùi noù laïi phaùt khôûi
giaän döõ? Caùc ngöôi laïi neân quaùn saùt kyõ caøng vì ñaâu maø mình noåi giaän?
Ai saân haän? Saân haän ñoái vôùi ai? Caùc phaùp aáy baûn taùnh ñeàu laø khoâng;
phaùp baûn taùnh khoâng ñoù chöa töøng chaúng khoâng; taùnh khoâng nhö theá
chaúng phaûi Nhö Lai taïo ra, chaúng phaûi haøng Ñoäc giaùc taïo ra, cuõng
chaúng phaûi do Trôøi, Roàng, chö Thaàn, Döôïc-xoa, Caøn-ñaït-phöôïc, A-toá-
laïc, Yeát-loä-ñoà, Khaån-naïi-laïc, Maïc-hoâ-laïc-giaø, Nhaân phi nhaân taïo ra,
cuõng chaúng phaûi do chuùng trôøi Töù ñaïi vöông, trôøi Ba möôi ba, trôøi
Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-ña, trôøi Laïc bieán hoùa, trôøi Tha hoùa töï taïi taïo ra;
cuõng chaúng phaûi do trôøi Phaïm chuùng, trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm hoäi,
trôøi Ñaïi phaïm taïo ra; cuõng chaúng phaûi do trôøi Quang, trôøi Thieåu
quang, trôøi Voâ löôïng quang, trôøi Cöïc quang tònh taïo ra; cuõng chaúng
phaûi do trôøi Tònh, trôøi Thieåu tònh, trôøi Voâ löôïng tònh, trôøi Bieán tònh
taïo ra; cuõng chaúng phaûi do trôøi Quaûng, trôøi Thieåu quaûng, trôøi Voâ
löôïng quaûng, trôøi Quaûng quaû taïo ra; cuõng chaúng phaûi do trôøi Voâ
töôûng, trôøi Voâ phieàn, trôøi Voâ nhieät, trôøi Thieän hieän, trôøi Thieän kieán,
trôøi Saéc cöùu caùnh taïo ra; cuõng chaúng phaûi do trôøi Khoâng voâ bieân xöù,
trôøi Thöùc voâ bieân xöù, trôøi Voâ sôû höõu xöù, trôøi Phi töôûng phi phi töôûng
xöù taïo ra. Caùc ngöôi laïi neân quaùn saùt nhö thaät veà saân giaän aáy do ñaâu
maø sinh, thuoäc veà ai? Hieän ñöôïc lôïi ích gì? Taát caû phaùp nhö theá baûn
taùnh ñeàu laø khoâng, chaúng phaûi trong taùnh khoâng aáy coù theå coù saân haän
cho neân caàn phaûi an nhaãn ñeå ñem laïi lôïi ích cho mình.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, an laäp höõu tình ôû nôi lyù cuûa taùnh
khoâng, nhaân quaû cuûa taùnh khoâng, daàn daàn ñem quaû vò Giaùc ngoä cao toät
chæ baøy, khuyeán khích, daãn daét, ngôïi khen, chuùc möøng, khieán hoï kheùo
an truù, mau coù theå chöùng ñaéc.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá laø nöông vaøo theá tuïc maø noùi, chaúng
döïa vaøo thaéng nghóa. Vì sao? Vì trong baûn taùnh cuûa khoâng, chuû theå
chöùng ñaéc, ñoái töôïng ñöôïc chöùng ñaéc, nôi choán, thôøi gian chöùng ñaéc,
taát caû ñeàu chaúng phaûi coù.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø thaät teá, laø lyù cuûa baûn taùnh khoâng;
www.daitangkinh.org
caùc Ñaïi Boà-taùt vì muoán ñem laïi lôïi ích cho caùc höõu tình, neân nöông
vaøo thaät teá, vaøo lyù cuûa baûn taùnh khoâng naøy, khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, chaúng naém baét ñöôïc höõu tình, laïi cuõng chaúng naém baét
ñöôïc söï neâu baøy veà höõu tình. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp
ñeàu lìa höõu tình.
theá; do dieäu löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo aáy, thaáy caùc höõu tình thaân
taâm thöôøng bieáng treã, maát heát tinh taán, neân duøng phöông tieän khuyeân
baûo, daãn daét, khieán hoï thaân taâm phaùt khôûi tinh taán, tu caùc phaùp thieän,
noùi theá naøy: Naøy caùc thieän nam, trong baûn taùnh khoâng, khoâng coù phaùp
bieáng treã, khoâng coù ngöôøi bieáng treã, khoâng coù choã bieáng treã, khoâng coù
luùc bieáng treã, khoâng coù do vieäc naøy maø phaùt sinh bieáng treã, taát caû caùc
phaùp aáy ñeàu laø baûn taùnh khoâng, chaúng vöôït lyù khoâng. Caùc ngöôi neân
phaùt khôûi tinh taán caû nôi thaân taâm, boû caùc thöù bieáng treã, doác tu phaùp
thieän, ñoù laø tu Boá thí ba-la-maät-ña, hoaëc tu Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; hoaëc tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; hoaëc tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; hoaëc
tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc an truù nôi
töï taùnh; hoaëc an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
hoaëc an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; hoaëc tu taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; hoaëc tu taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; hoaëc tu baäc Cöïc hyû, baäc
tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; hoaëc
tu naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; hoaëc tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng; hoaëc tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; hoaëc tu ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; hoaëc tu phaùp khoâng
queân maát, taùnh luoân luoân xaû; hoaëc tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng; hoaëc tu taát caû caùc phaùp Phaät khaùc, trong khi tu taäp
chôù sinh, neáu sinh thì phaûi chòu khoå naõo voâ cuøng. Naøy caùc thieän nam,
taát caû phaùp aáy baûn taùnh ñeàu laø khoâng, khoâng coù caùc chöôùng ngaïi. Caùc
ngöôi neân quaùn veà lyù cuûa baûn taùnh khoâng, trong caùi khoâng chöôùng
ngaïi aáy, khoâng coù vieäc bieáng treã, khoâng coù ngöôøi bieáng treã, nôi choán,
thôøi gian, nhaân duyeân cuûa vieäc naøy cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña vôùi phöông tieän thieän xaûo, an laäp höõu tình, khieán hoï an truù
nôi lyù cuûa baûn taùnh khoâng nôi caùc phaùp; tuy khieán hoï an truù nhöng
khoâng coù hai töôûng. Vì sao? Vì lyù cuûa baûn taùnh khoâng laø khoâng hai,
khoâng hai phaàn, chaúng phaûi ñoái vôùi phaùp khoâng hai aáy coù theå daáy khôûi
hai töôûng.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 387
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña

nöông vaøo baûn taùnh khoâng, ñeå chæ daïy trao truyeàn cho caùc loaøi höõu
tình, khieán hoï sieâng naêng tinh taán, noùi theá naøy:
–Naøy caùc thieän nam, ñoái vôùi phaùp thieän, ngöôi phaûi sieâng naêng
tinh taán, nhö khi tu Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø
chaúng hai töôùng. Neáu khi tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng.
Neáu khi tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì ñoái vôùi caùc phaùp
naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö
duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi an truù nôi phaùp khoâng beân
taùnh thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng.
Neáu khi an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu
khi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy
chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy
chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy
veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân thì ñoái vôùi caùc
phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai
vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng
sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì ñoái
vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai
vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø
chaúng hai töôùng. Neáu khi tu phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû
thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu
khi tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì ñoái vôùi caùc
phaùp naøy chôù tö duy veà hai vaø chaúng hai töôùng. Neáu khi tu taát caû caùc
phaùp Phaät khaùc thì ñoái vôùi caùc phaùp naøy cuõng chaúng neân tö duy veà hai
vaø chaúng hai töôùng. Vì sao? Naøy thieän nam, caùc phaùp nhö theá ñeàu laø
baûn taùnh khoâng, lyù cuûa baûn taùnh khoâng aáy laø chaúng neân tö duy veà hai
vaø chaúng hai.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo haønh haïnh Boà-taùt ñem laïi söï thaønh töïu
cho caùc höõu tình. Caùc loaøi höõu tình ñaõ thaønh töïu ñaày ñuû roài, thì tuøy
theo caên cô cuûa chuùng, laàn löôït an laäp, hoaëc khieán truï nôi quaû Döï löu,
hoaëc khieán truï nôi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc,
hoaëc khieán truï nôi baäc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
maät-ña, töø khi môùi phaùt taâm ñaõ thaønh töïu ñöôïc phöông tieän thieän xaûo
nhö theá; do dieäu löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo aáy, nhaän thaáy caùc höõu
tình, taâm nhieàu loaïn ñoäng, ñoái vôùi caùc caûnh duïc chaúng coù theå tónh
laëng, neân duøng phöông tieän khieán hoï nhaäp Tam-ma-ñòa thuø thaéng,
baûo hoï theá naøy: Haõy ñeán ñaây, caùc thieän nam, ngöôi neân tu taäp Tam-
www.daitangkinh.org
ma-ñòa thuø thaéng, chôù khôûi taùn loaïn vaø töôûng veà phaùp ñaúng trì. Vì
sao? Naøy caùc thieän nam, vì taát caû phaùp aáy ñeàu laø baûn taùnh khoâng;
trong baûn taùnh khoâng aáy khoâng coù phaùp naøo coù theå naém baét, coù theå
goïi laø taùn loaïn hay laø nhaát taâm. Neáu caùc ngöôi coù theå an truù nôi ñònh
thuø thaéng naøy thì vieäc thieän maø mình laøm ñeàu mau thaønh töïu toát ñeïp,
cuõng tuøy theo yù muoán, an truù nôi baûn taùnh khoâng. Theá naøo goïi laø
vieäc thieän maø mình laøm? Ñoù laø khôûi nghieäp nôi thaân, ngöõ, yù thanh
tònh thuø thaéng, hoaëc tu Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; hoaëc tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc; hoaëc tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; hoaëc tu phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc an truù nôi phaùp
töï taùnh; hoaëc an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng
hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp
baøn; hoaëc an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; hoaëc tu taùm Giaûi
thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; hoaëc tu taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa; hoaëc höôùng ñeán Chaùnh
taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; hoaëc tu caùc Ñòa cuûa Ñaïi Boà-taùt; hoaëc tu naêm
loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; hoaëc tu möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu
hoaëc tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; hoaëc tu ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; hoaëc tu phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû; hoaëc tu trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng; hoaëc tu ñaïo Thanh vaên, ñaïo Ñoäc giaùc, ñaïo Boà-taùt, ñaïo
Nhö Lai; hoaëc tu quaû Döï löu, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû
vò Ñoäc giaùc vaø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät; hoaëc ñem laïi söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho caùc höõu tình, hoaëc laøm nghieâm tònh coõi Phaät. Taát
caû phaùp thieän thanh tònh thuø thaéng nhö theá, do dieäu löïc töø phaùp ñònh
thuø thaéng neân ñeàu mau thaønh töïu vaø tuøy theo sôû nguyeän, an truù nôi
baûn taùnh khoâng.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, vì muoán ñem laïi lôïi ích cho caùc höõu
tình, neân töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán luùc ñaït ñöôïc cöùu caùnh, luoân doác
laøm vieäc thieän lôïi, thöôøng khoâng giaùn ñoaïn; vì muoán ñem laïi lôïi ích
cho caùc höõu tình neân töø coõi Phaät naøy ñeán coõi Phaät khaùc cung kính cuùng
döôøng, toân troïng ngôïi khen chö Phaät Theá Toân; ôû choã caùc Ñöùc Phaät aáy
luoân nghe, thoï chaùnh phaùp, boû thaân thoï thaân, traûi voâ löôïng kieáp cho
ñeán khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, ôû trong khoaûng thôøi gian aáy,
chaúng bao giôø queân maát.
Naøy Thieän Hieän, caùc Boà-taùt aáy ñaéc caùc phaùp Ñaø-la-ni, neân thaân,
ngöõ, yù thöôøng khoâng thoaùi chuyeån giaûm suùt. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy
luoân luoân doác tu ñaày ñuû veà trí Nhaát thieát trí, neân coù laøm vieäc gì thöôøng
kheùo tö duy. Do kheùo leùo tu taäp ñaày ñuû trí Nhaát thieát trí, neân laøm vieäc
gì thöôøng kheùo tö duy, ñoái vôùi taát caû neûo tu taäp ñeàu coù theå tu taäp, ñoù laø
con ñöôøng tu taäp cuûa Thanh vaên hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc giaùc,
hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt, hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa Nhö Lai,
hoaëc con ñöôøng tu taäp thuø thaéng cuûa chö Thieân, hoaëc con ñöôøng tu taäp
thuø thaéng cuûa loaøi ngöôøi, hoaëc con ñöôøng tu taäp phaùt sinh thaàn thoâng
thuø thaéng cuûa caùc Boà-taùt. Caùc Ñaïi Boà-taùt do con ñöôøng tu taäp phaùt
sinh thaàn thoâng thuø thaéng naøy, thöôøng taïo moïi lôïi ích, khoâng heà bò
thoaùi thaát. Ñaïi Boà-taùt aáy an truï nôi thaàn thoâng thuø thaéng do phöôùc baùo
maø coù naøy, thöôøng laøm caùc vieäc lôïi laïc loùng lao cho caùc höõu tình, tuy
traûi qua sinh töû luaân hoài trong caùc coõi, nhöng thaàn thoâng thuø thaéng aáy
thöôøng khoâng giaûm maát.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vôùi phöông tieän thieän xaûo, coù theå
kheùo ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình.
maät-ña, töø khi môùi phaùt taâm, ñaõ thaønh töïu ñöôïc phöông tieän thieän
xaûo nhö theá. Do dieäu löïc cuûa phöông tieän thieän xaûo naøy, an truù nôi
baûn taùnh khoâng, nhaän thaáy caùc höõu tình trí tueä keùm coõi, ngu si ñieân
ñaûo taïo caùc nghieäp aùc neân duøng phöông tieän daãn daét vaøo neûo trí tueä
www.daitangkinh.org
thuø thaéng, noùi theá naøy: Naøy caùc thieän nam, neân tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, quaùn taát caû phaùp, baûn taùnh laø vaéng laëng. Neáu caùc ngöôi doác
tu Baùt-nhaõ naøy, quaùn taát caû phaùp baûn taùnh ñeàu khoâng thì caùc vieäc tu
haønh nôi thaân, ngöõ, yù ñeàu höôùng ñeán giaûi thoaùt; ñaéc quaû Nieát-baøn
quyeát duøng con ñöôøng giaûi thoaùt neâu roõ cho ñôøi sau. Caùc thieän nam,
taát caû caùc phaùp aáy ñeàu laø baûn taùnh khoâng. Trong baûn taùnh khoâng ñoù
höõu tình vaø phaùp tuy chaúng theå naém baét ñöôïc, nhöng vieäc tu haønh
cuõng khoâng bò thoaùi thaát. Vì sao? Naøy caùc thieän nam, vì trong baûn
taùnh khoâng, khoâng coù phaùp taêng giaûm, khoâng coù ngöôøi taêng giaûm. Vì
sao? Vì taát caû baûn taùnh khoâng chaúng phaûi coù töï taùnh, chaúng phaûi
khoâng coù töï taùnh, lìa caùc phaân bieät, döùt caùc hyù luaän, cho neân ôû trong
ñoù khoâng taêng, khoâng giaûm. Do ñoù caùc vieäc laøm khoâng bao giôø maát.
Vì vaäy, caùc ngöôi phaûi tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, quaùn baûn taùnh
khoâng, laøm vieäc neân laøm.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo chæ daïy trao truyeàn cho caùc loaøi höõu
tình, khieán hoï tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, quaùn baûn taùnh khoâng, tu caùc
nghieäp thieän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy chæ daïy trao truyeàn cho höõu tình
nhö theá khieán tu caùc nghieäp thieän thöôøng khoâng löôøi boû. Ñoù laø
thöôøng töï haønh möôøi neûo nghieäp thieän, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng
haønh möôøi neûo nghieäp thieän; thöôøng töï thoï trì naêm giôùi, cuõng khuyeân
ngöôøi thöôøng thoï trì naêm giôùi; thöôøng töï thoï trì taùm giôùi, cuõng
khuyeân ngöôøi thöôøng thoï trì taùm giôùi; thöôøng töï thoï trì giôùi xuaát gia,
cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng thoï trì giôùi xuaát gia; thöôøng töï tu boán Tónh
löï, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng töï tu boán Tónh löï; thöôøng töï tu boán Voâ
löôïng, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng töï tu boán Voâ löôïng; thöôøng töï tu
boán Ñònh voâ saéc, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng töï tu boán Ñònh voâ saéc;
thöôøng töï tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, cuõng khuyeân ngöôøi
thöôøng tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; thöôøng töï tu phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, cuõng khuyeân ngöôøi
thöôøng tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän; thöôøng
töï tu Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông
tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi
thöôøng tu Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ,
phöông tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña; thöôøng töï
an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng an truù nôi phaùp
khoâng beân trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; thöôøng töï
an truù nôi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh
thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, cuõng
khuyeân ngöôøi thöôøng an truù nôi chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn; thöôøng töï an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo, cuõng
khuyeân ngöôøi thöôøng an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo; thöôøng
töï tu taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù,
cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng tu taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; thöôøng töï tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng tu taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa; thöôøng töï tu caùc ñòa cuûa Boà-
taùt, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng tu caùc ñòa cuûa Boà-taùt; thöôøng töï tu
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; thöôøng töï hoïc möôøi löïc cuûa Phaät,
baát coäng, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng hoïc möôøi löïc cuûa Phaät, boán
coäng; thöôøng töï hoïc ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, cuõng khuyeân
ngöôøi thöôøng tu ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû; thöôøng töï hoïc ba
möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, cuõng
khuyeân ngöôøi thöôøng hoïc ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc; thöôøng töï hoïc phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng hoïc phaùp khoâng queân maát,
taùnh luoân luoân xaû; thöôøng töï hoïc trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
www.daitangkinh.org
Nhaát thieát töôùng, cuõng khuyeân ngöôøi thöôøng hoïc trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; thöôøng töï khôûi trí cuûa quaû Döï löu
nhöng chaúng an truù trong ñoù, cuõng thöôøng khuyeân ngöôøi khôûi trí cuûa
quaû Döï löu; hoaëc khieán an truù; thöôøng töï khôûi trí cuûa quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, nhöng chaúng an truù trong ñoù, cuõng khuyeân ngöôøi
khôûi trí cuûa quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, hoaëc khieán an truù;
thöôøng töï khôûi trí cuûa quaû vò Ñoäc giaùc nhöng chaúng an truù trong ñoù,
cuõng thöôøng khuyeân ngöôøi khôûi trí cuûa quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc khieán
an truù; thöôøng töï khôûi ñaïo haïnh cuûa quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
la-maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, töï tu caùc nghieäp thieän thöôøng
khoâng löôøi boû, laïi chæ daïy trao truyeàn cho caùc höõu tình khieán tu caùc
nghieäp thieän thöôøng khoâng löôøi boû.
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña coù phöông tieän thieän xaûo. Caùc Ñaïi Boà-taùt do dieäu löïc töø
phöông tieän thieän xaûo aáy neân an laäp höõu tình trong caûnh giôùi Nieát-baøn
nhöng khoâng heà huûy hoaïi töôùng cuûa Nieát-baøn.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng, trong
baûn taùnh khoâng aáy, höõu tình vaø phaùp ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc; do
vaäy, trong ñoù cuõng khoâng coù caùi phi phaùp, theá taïi sao Ñaïi Boà-taùt vì caùc
höõu tình, mong chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thöôøng laøm lôïi ích?
Phaät daïy:
Caùc phaùp hieän coù ñeàu laø baûn taùnh khoâng, trong baûn taùnh khoâng aáy höõu
tình vaø phaùp ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. Do vaäy, trong ñoù cuõng coù
phi phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neáu taát caû phaùp baûn taùnh chaúng khoâng, thì khi
caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng neân an truù nôi lyù
cuûa baûn taùnh khoâng, tu chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vì nhaèm ñem
laïi lôïi ích cho caùc höõu tình neân giaûng noùi phaùp baûn taùnh khoâng.
Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp ñeàu baûn taùnh khoâng neân Ñaïi Boà-
taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, an truù nôi lyù cuûa baûn taùnh khoâng
nôi taát caû phaùp, tu chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vì nhaèm ñem laïi lôïi
laïc cho caùc höõu tình neân giaûng noùi phaùp baûn taùnh khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhöõng phaùp naøo baûn taùnh ñeàu khoâng maø Ñaïi
Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, roõ bieát nhö thaät veà baûn taùnh
khoâng roài, an truï nôi baûn taùnh khoâng aáy, vì höõu tình thuyeát phaùp?
Naøy Thieän Hieän, saéc, baûn taùnh khoâng; thoï, töôûng, haønh, thöùc baûn
taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, roõ bieát nhö
thaät veà caùc uaån baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng
aáy, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xöù, baûn taùnh khoâng nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xöù, baûn taùnh khoâng; saéc xöù, baûn taùnh khoâng thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, roõ bieát nhö thaät veà caùc xöù baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi
baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng
nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn giôùi, chaúng thaáy nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi, baûn taùnh khoâng; saéc giôùi, baûn taùnh khoâng, thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi, baûn taùnh khoâng; nhaõn thöùc giôùi, baûn taùnh khoâng nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, baûn taùnh khoâng; nhaõn xuùc, baûn taùnh khoâng
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, baûn taùnh khoâng; caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, baûn taùnh khoâng caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra, baûn taùnh khoâng; ñòa giôùi, chaúng thaáy thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, roõ bieát nhö thaät veà caùc giôùi baûn taùnh khoâng nhö
theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp
baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, nhaân duyeân, baûn taùnh khoâng, ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, baûn taùnh khoâng; caùc phaùp
töø duyeân sinh ra, baûn taùnh khoâng; voâ minh, chaúng thaáy haønh, thöùc,
baûn taùnh khoâng; voâ minh, baûn taùnh khoâng haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, baûn taùnh khoâng;
Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, roõ bieát nhö thaät veà
duyeân khôûi baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì
caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, Boá thí ba-la-maät-ña, baûn taùnh khoâng, Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, dieäu
www.daitangkinh.org
nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, roõ bieát nhö thaät veà caùc Ba-la-maät-ña baûn taùnh
khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu
giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï, baûn taùnh khoâng, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà tónh, voâ löôïng, voâ saéc, baûn taùnh khoâng
nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà
phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï, baûn taùnh khoâng, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà boán Nieäm truï... caùc phaùp phaàn Boà-ñeà, baûn
taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu
giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, baûn taùnh khoâng,
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-
taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà caùc phaùp
moân giaûi thoaùt baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng,
vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong, baûn taùnh khoâng, phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, baûn taùnh khoâng; Ñaïi
Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà khoâng
taùnh baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu
tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå, baûn taùnh khoâng, Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, bieát roõ nhö thaät veà Thaùnh ñeá baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù
nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng
nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt, baûn taùnh khoâng, taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi
tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà giaûi thoaùt, thaéng
xöù, caùc ñònh, bieán xöù baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh
khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, baûn taùnh khoâng, taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp
moân Tam-ma-ñòa baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh
Naøy Thieän Hieän, baäc Cöïc hyû, baûn taùnh khoâng, baäc Ly caáu, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, baûn taùnh
khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät
veà caùc ñòa cuûa Boà-taùt baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét, baûn taùnh khoâng, saùu pheùp thaàn
thoâng, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
bieát roõ nhö thaät veà caùc loaïi maét, thaàn thoâng baûn taùnh khoâng nhö theá
roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn
taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät, baûn taùnh khoâng, boán ñieàu
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà caùc löïc, ñieàu khoâng sôï, söï
hieåu bieát thoâng suoát, phaùp baát coäng baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù
nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng
nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, ñaïi Töø, baûn taùnh khoâng, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû,
baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát
roõ nhö thaät veà caùc ñaïi voâ löôïng baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù
nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh
khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, baûn taùnh
www.daitangkinh.org
khoâng, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà caùc töôùng, veû ñeïp phuï
thuoäc baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc
höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát, baûn taùnh khoâng, taùnh
luoân luoân xaû, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû
baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình
neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát, baûn taùnh khoâng, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà caùc trí baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an
truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh
khoâng nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, quaû Döï löu, baûn taùnh khoâng, quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà quaû Thanh vaên thöøa,
quaû vò Ñoäc giaùc baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh
Naøy Thieän Hieän, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, baûn taùnh khoâng, quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, baûn taùnh khoâng, ñoaïn tröø vónh vieãn taát
caû taäp khí phieàn naõo töông tuïc baûn taùnh khoâng; Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, bieát roõ nhö thaät veà caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, Boà-ñeà,
Nieát-baøn baûn taùnh khoâng nhö theá roài, an truù nôi baûn taùnh khoâng, vì caùc
höõu tình neâu giaûng veà phaùp baûn taùnh khoâng nhö theá.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu taùnh cuûa phaùp khoâng beân trong baûn
taùnh chaúng khoâng, neáu taùnh cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh baûn taùnh chaúng khoâng, thì caùc Ñaïi Boà-taùt
khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng neân vì caùc höõu tình giaûng
noùi taát caû caùc phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng; neáu noùi nhö theá laø huûy
hoaïi baûn taùnh. Nhöng lyù cuûa baûn taùnh khoâng laø chaúng theå huûy hoaïi,
chaúng phaûi thöôøng, chaúng phaûi ñoaïn. Vì sao? Vì lyù cuûa baûn taùnh
khoâng laø khoâng phöông, khoâng xöù, khoâng töø ñaâu ñeán, cuõng khoâng veà
ñaâu. Lyù khoâng nhö theá cuõng goïi laø phaùp truï. Trong aáy khoâng coù
phaùp, khoâng tuï, khoâng taùn, khoâng giaûm, khoâng taêng, khoâng sinh,
khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh; taát caû caùc phaùp aáy baûn taùnh laø
an truù. Caùc Ñaïi Boà-taùt an truù trong ñoù, mong ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, chaúng thaáy caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù choán truï, neân goïi laø
phaùp truï. Caùc Ñaïi Boà-taùt an truù trong ñoù, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, nhaän thaáy taát caû phaùp baûn taùnh khoâng roài, nhaát ñònh ñoái vôùi quaû vò
Giaùc ngoä cao toät ñaït ñöôïc khoâng thoaùi chuyeån. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt
aáy chaúng thaáy coù phaùp naøo coù theå laøm chöôùng ngaïi; vì thaáy taát caû
phaùp khoâng chöôùng ngaïi neân ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaúng
sinh nghi hoaëc, vì vaäy maø chaúng heà thoaùi chuyeån.
Laïi nöõa Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, ngaõ chaúng theå naém
baét ñöôïc, höõu tình chaúng theå naém baét ñöôïc, söï neâu baøy veà höõu tình
chaúng theå naém baét ñöôïc; doøng sinh maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï
döôõng duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû
naêng laøm vieäc, khaû naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, khaû naêng taïo nghieäp,
khaû naêng khieán ngöôøi taïo nghieäp, khaû naêng thoï quaû baùo, khaû naêng
khieán ngöôøi thoï quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy, cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, saéc chaúng theå naém baét
ñöôïc; thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, nhaõn xöù chaúng theå naém
baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, saéc xöù chaúng theå naém
baét ñöôïc; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, nhaõn giôùi chaúng theå naém
baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, saéc giôùi chaúng theå naém
baét ñöôïc; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, nhaõn thöùc giôùi chaúng
www.daitangkinh.org
theå naém baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi cuõng chaúng theå naém
baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, nhaõn xuùc chaúng theå naém
baét ñöôïc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra chaúng theå naém baét ñöôïc; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, ñòa giôùi chaúng theå naém
baét ñöôïc; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, nhaân duyeân chaúng theå
naém baét ñöôïc; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, caùc phaùp töø duyeân sinh
ra ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, voâ minh chaúng theå naém
baét ñöôïc; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, Boá thí ba-la-maät-ña
chaúng theå naém baét ñöôïc; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, phaùp khoâng beân trong
chaúng theå naém baét ñöôïc; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, boán Nieäm truï chaúng theå
naém baét ñöôïc; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, Thaùnh ñeá khoå chaúng theå
naém baét ñöôïc; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, boán Tónh löï chaúng theå
naém baét ñöôïc; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, taùm Giaûi thoaùt chaúng theå
naém baét ñöôïc; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, taát caû phaùp moân Ñaø-la-
ni chaúng theå naém baét ñöôïc; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng chaúng
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, baäc Cöïc hyû cuûa Boà-taùt
chaúng theå naém baét ñöôïc; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä,
Thieän tueä, baäc Phaùp vaân cuûa Boà-taùt cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, naêm loaïi maét chaúng theå
naém baét ñöôïc; saùu pheùp thaàn thoâng cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, möôøi löïc cuûa Phaät chaúng
theå naém baét ñöôïc; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng chaúng
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, phaùp khoâng queân maát
chaúng theå naém baét ñöôïc; taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, trí Nhaát thieát chaúng theå
naém baét ñöôïc; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng chaúng theå naém
baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, quaû Döï löu chaúng theå
naém baét ñöôïc; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc cuõng
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt
chaúng theå naém baét ñöôïc, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät cuõng
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, phaùp saéc, chaúng phaûi
www.daitangkinh.org
saéc chaúng theå naém baét ñöôïc; phaùp höõu kieán, voâ kieán, höõu ñoái, voâ ñoái,
höõu laäu, voâ laäu, höõu vi, voâ vi cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, trong baûn taùnh khoâng, ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só chaúng theå naém baét ñöôïc, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuõng
Naøy Thieän Hieän, nhö boán chuùng ñeä töû maø Phaät hoùa ra laø Bí-soâ,
Bí-soâ-ni, OÂ-ba-saùch-ca, OÂ-ba-tö-ca, giaû söû coù vò Hoùa Phaät traûi qua
traêm ngaøn öùc töïu kieáp vì boán chuùng aáy thuyeát giaûng giaùo phaùp quan
troïng, theo yù oâng thì sao? Hoùa chuùng nhö theá coù theå ñaéc quaû Döï löu,
hoaëc ñaéc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Vì sao? Vì caùc
hoùa chuùng aáy hoaøn toaøn khoâng coù thaät, laø phaùp khoâng thaät thì chaúng
coù theå coù vieäc ñaéc quaû.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp cuõng vaäy, ñeàu laø baûn taùnh khoâng,
hoaøn toaøn khoâng thaät coù, thì ôû trong ñoù caùi gì laø Ñaïi Boà-taùt, vì höõu tình
gì, noùi phaùp gì coù theå khieán ñaéc quaû Döï löu, hoaëc quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt tuy vì höõu tình neâu giaûng caùc
phaùp baûn taùnh khoâng, nhöng caùc höõu tình thaät chaúng theå ñaït ñöôïc. Caùc
Ñaïi Boà-taùt thöông xoùt hoï bò rôi vaøo phaùp ñieân ñaûo, neân doác cöùu vôùt
khieán hoï an truù nôi phaùp khoâng ñieân ñaûo; khoâng ñieân ñaûo nghóa laø
khoâng phaân bieät, khoâng phaân bieät thì khoâng ñieân ñaûo, neáu coù phaân
bieät thì coù ñieân ñaûo vì chuùng cuøng moät loaïi.
Naøy Thieän Hieän, trong caùc caùi khoâng phaân bieät, khoâng ñieân ñaûo,
khoâng coù ngaõ, höõu tình, doøng sinh maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï döôõng
duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû naêng laøm
vieäc, khaû naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, khaû naêng taïo nghieäp, khaû naêng
khieán ngöôøi taïo nghieäp, khaû naêng thoï quaû baùo, khaû naêng khieán ngöôøi
thoï quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy; cuõng khoâng coù saéc, khoâng coù thoï,
töôûng, haønh, thöùc; cuõng khoâng coù nhaõn xöù, khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù; cuõng khoâng coù saéc xöù, khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù; cuõng khoâng coù nhaõn giôùi, khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi;
cuõng khoâng coù saéc giôùi, khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi;
cuõng khoâng coù nhaõn thöùc giôùi, khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi; cuõng khoâng coù nhaõn xuùc, khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc;
cuõng khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, khoâng coù caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; cuõng khoâng coù ñòa
giôùi, khoâng coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; cuõng khoâng coù nhaân
duyeân, khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân; cuõng khoâng coù caùc phaùp töø duyeân sinh ra; cuõng khoâng coù voâ
minh, khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; cuõng khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña,
khoâng coù Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
cuõng khoâng coù phaùp khoâng beân trong, khoâng coù phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng khoâng coù boán Nieäm truï, khoâng
coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng khoâng coù Thaùnh ñeá khoå, khoâng coù
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng khoâng coù boán Tónh löï, khoâng coù boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng khoâng coù taùm Giaûi thoaùt, khoâng coù taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng khoâng coù taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, khoâng coù taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng khoâng coù
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; cuõng khoâng coù baäc Cöïc hyû, khoâng coù baäc Ly caáu, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; cuõng khoâng
coù naêm loaïi maét, khoâng coù saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng khoâng coù möôøi
löïc cuûa Phaät, khoâng coù boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
cuõng khoâng coù phaùp khoâng queân maát, khoâng coù taùnh luoân luoân xaû;
cuõng khoâng coù trí Nhaát thieát, khoâng coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; cuõng khoâng coù quaû Döï löu, khoâng coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-
www.daitangkinh.org
la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; cuõng khoâng coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, khoâng
coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät; cuõng khoâng coù phaùp saéc,
chaúng phaûi saéc, khoâng coù phaùp höõu kieán, voâ kieán, höõu ñoái, voâ ñoái, höõu
laäu, voâ laäu, höõu vi, voâ vi; cuõng khoâng coù ba möôi hai töôùng cuûa baäc
Ñaïi só, khoâng coù taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
Naøy Thieän Hieän, söï khoâng coù sôû höõu naøy töùc laø baûn taùnh khoâng.
Caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, an truù trong ñoù nhaän
thaáy caùc höõu tình rôi vaøo töôûng ñieân ñaûo, neân duøng phöông tieän thieän
xaûo cöùu vôùt khieán hoï ñöôïc giaûi thoaùt, ñoù laø khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù
ngaõ, höõu tình, doøng sinh maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï döôõng duïc, söï
tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû naêng laøm vieäc,
khaû naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, khaû naêng taïo nghieäp, khaû naêng khieán
ngöôøi taïo nghieäp, khaû naêng thoï quaû baùo, khaû naêng khieán ngöôøi thoï
quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy; caùc töôûng veà höõu tình cho ñeán caùi thaáy.
Cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù saéc vaø töôûng veà saéc, khoâng coù thoï,
töôûng, haønh, thöùc vaø töôûng veà thoï, töôûng, haønh, thöùc; cuõng khieán giaûi
thoaùt: Khoâng coù nhaõn xöù vaø töôûng veà nhaõn xöù, khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù vaø töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; cuõng khieán giaûi thoaùt:
Khoâng coù saéc xöù vaø töôûng veà saéc xöù, khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù vaø töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; cuõng khieán giaûi
thoaùt: Khoâng coù nhaõn giôùi vaø töôûng veà nhaõn giôùi, khoâng coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi vaø töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; cuõng khieán
giaûi thoaùt: Khoâng coù saéc giôùi vaø töôûng veà saéc giôùi, khoâng coù thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp giôùi vaø töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi;
cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù nhaõn thöùc giôùi vaø töôûng veà nhaõn thöùc
giôùi, khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi vaø töôûng veà nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù nhaõn xuùc vaø töôûng
veà nhaõn xuùc, khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc vaø töôûng veà nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra vaø töôûng veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra, khoâng coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra vaø töôûng veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra;
cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù ñòa giôùi vaø töôûng veà ñòa giôùi, khoâng
coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi vaø töôûng veà thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù nhaân duyeân vaø
töôûng veà nhaân duyeân, khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân,
taêng thöôïng duyeân vaø töôûng veà ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân,
taêng thöôïng duyeân; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù phaùp töø duyeân
sinh ra vaø töôûng veà phaùp töø duyeân sinh ra; cuõng khieán giaûi thoaùt:
Khoâng coù voâ minh vaø töôûng veà voâ minh, khoâng coù haønh, thöùc, danh
saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo vaø
töôûng veà haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; cuõng khieán giaûi
thoaùt: Khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña vaø töôûng veà Boá thí ba-la-maät-ña,
khoâng coù Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
vaø töôûng veà Tònh giôùi cho ñeán Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng khieán giaûi
thoaùt: Khoâng coù phaùp khoâng beân trong vaø töôûng veà phaùp khoâng beân
trong, khoâng coù phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh vaø töôûng veà phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng
taùnh töï taùnh; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù boán Nieäm truï vaø töôûng
veà boán Nieäm truï, khoâng coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo vaø töôûng veà boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng
coù Thaùnh ñeá khoå vaø töôûng veà Thaùnh ñeá khoå, khoâng coù Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo vaø töôûng veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng khieán giaûi thoaùt:
Khoâng coù boán Tónh löï vaø töôûng veà boán Tónh löï, khoâng coù boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc vaø töôûng veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù taùm Giaûi thoaùt vaø töôûng veà taùm Giaûi
thoaùt, khoâng coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù vaø
töôûng veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng khieán
giaûi thoaùt: Khoâng coù phaùp moân Ñaø-la-ni vaø töôûng veà phaùp moân Ñaø-la-
ni, khoâng coù phaùp moân Tam-ma-ñòa vaø töôûng veà phaùp moân Tam-ma-
ñòa; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng vaø
töôûng veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän vaø töôûng veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
www.daitangkinh.org
nguyeän; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù baäc Cöïc hyû vaø töôûng veà baäc
Cöïc hyû, khoâng coù baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân vaø töôûng veà baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân;
cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù naêm loaïi maét vaø töôûng veà naêm loaïi
maét, khoâng coù saùu pheùp thaàn thoâng vaø töôûng veà saùu pheùp thaàn thoâng;
cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù möôøi löïc cuûa Phaät vaø töôûng veà möôøi
löïc cuûa Phaät, khoâng coù boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng vaø
töôûng veà boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng;
cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù phaùp khoâng queân maát vaø töôûng veà
phaùp khoâng queân maát, khoâng coù taùnh luoân luoân xaû vaø töôûng veà taùnh
luoân luoân xaû; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù trí Nhaát thieát vaø töôûng
veà trí Nhaát thieát, khoâng coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng vaø töôûng
veà trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù
quaû Döï löu vaø töôûng veà quaû Döï löu, khoâng coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc vaø töôûng veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt vaø töôûng veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät vaø töôûng veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät;
cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù phaùp saéc, chaúng phaûi saéc vaø töôûng veà
phaùp saéc, chaúng phaûi saéc, khoâng coù phaùp höõu kieán, voâ kieán, höõu ñoái,
voâ ñoái, höõu laäu, voâ laäu, höõu vi, voâ vi vaø töôûng veà phaùp höõu kieán, voâ
kieán cho ñeán höõu vi, voâ vi; cuõng khieán giaûi thoaùt: Khoâng coù ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só vaø töôûng veà ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
khoâng coù taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc vaø töôûng veà taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc; cuõng khieán giaûi thoaùt: Caùc phaùp höõu laäu nhö naêm thuû
uaån..., cuõng khieán giaûi thoaùt: Caùc phaùp voâ laäu nhö boán Nieäm truï... Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, vì caùc phaùp voâ laäu nhö boán Nieäm truï... cuõng
chaúng phaûi nhö Thaéng nghóa ñeá khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng töôùng,
khoâng taïo taùc, khoâng hyù luaän, khoâng phaân bieät; cuõng phaûi giaûi thoaùt caû
Thaéng nghóa ñeá töùc laø baûn taùnh khoâng. Baûn taùnh khoâng aáy töùc laø ñoái
töôïng chöùng ñaéc cuûa chö Phaät laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.


QUYEÅN 388
Naøy Thieän Hieän, neân bieát, trong ñoù khoâng coù ngaõ coù theå naém baét
ñöôïc, cuõng khoâng coù höõu tình, doøng sinh maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï
döôõng duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû
naêng laøm vieäc, khaû naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, khaû naêng taïo nghieäp,
khaû naêng khieán ngöôøi taïo nghieäp, khaû naêng thoï quaû baùo, khaû naêng
khieán ngöôøi thoï quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy coù theå naém baét ñöôïc;
khoâng coù saéc coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù thoï, töôûng, haønh,
thöùc coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaõn xöù coù theå naém baét ñöôïc,
cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù
saéc xöù coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaõn giôùi coù theå naém baét
ñöôïc, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi coù theå naém baét ñöôïc;
khoâng coù saéc giôùi coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp giôùi coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaõn thöùc giôùi coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi coù theå
naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaõn xuùc coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra coù theå naém baét
ñöôïc; khoâng coù ñòa giôùi coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaân
duyeân coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù caùc
phaùp töø duyeân sinh ra coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù voâ minh coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï,
aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo coù theå naém baét ñöôïc;
www.daitangkinh.org
khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña coù theå
naém baét ñöôïc; khoâng coù phaùp khoâng beân trong coù theå naém baét ñöôïc,
cuõng khoâng coù phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù boán Nieäm truï coù theå naém baét
ñöôïc, cuõng khoâng coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo coù theå naém baét ñöôïc;
khoâng coù Thaùnh ñeá khoå coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù boán Tónh löï coù theå naém
baét ñöôïc, cuõng khoâng coù boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc coù theå naém
baét ñöôïc; khoâng coù taùm Giaûi thoaùt coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng
coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù coù theå naém baét
ñöôïc; khoâng coù taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni coù theå naém baét ñöôïc, cuõng
khoâng coù taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù
baäc Cöïc hyû coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân coù theå naém baét
ñöôïc; khoâng coù naêm loaïi maét coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù saùu
pheùp thaàn thoâng coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù möôøi löïc cuûa Phaät coù
theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù phaùp khoâng queân maát coù theå naém
baét ñöôïc, cuõng khoâng coù taùnh luoân luoân xaû coù theå naém baét ñöôïc;
khoâng coù trí Nhaát thieát coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù quaû Döï löu
coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt
coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù phaùp saéc, chaúng phaûi saéc coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù phaùp höõu kieán, voâ kieán, höõu ñoái, voâ ñoái,
höõu laäu, voâ laäu, höõu vi, voâ vi coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc coù theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng vì ñaïo quaû vò Giaùc ngoä
cao toät maø caàu höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chæ vì baûn taùnh
khoâng cuûa caùc phaùp maø caàu höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh khoâng aáy khoaûng tröôùc, sau, giöõa,
thöôøng baûn taùnh khoâng, chöa töøng chaúng khoâng. Caùc Ñaïi Boà-taùt an truù
nôi baûn taùnh khoâng Ba-la-maät-ña, vì muoán giaûi thoaùt cho caùc loaïi höõu
tình do chaáp töôûng veà höõu tình vaø töôûng veà phaùp, neân haønh trí Ñaïo
töôùng. Ñaïi Boà-taùt aáy khi haønh trí Ñaïo töôùng töùc haønh taát caû con ñöôøng
tu taäp ñoù laø con ñöôøng tu taäp cuûa Thanh vaên, con ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc
giaùc, con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt, hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa Nhö Lai.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû ñaïo ñaõ ñöôïc vieân
maõn lieàn coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình ñöôïc giaùo hoùa,
cuõng coù theå laøm nghieâm tònh ñoái töôïng mong ñaït laø coõi Phaät, löu laïi
caùc haïnh veà thoï maïng ñeán khi chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät; ñaõ
chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài thì coù theå khieán cho Phaät nhaõn luoân
hieän höõu. Phaät nhaõn laø gì? Töùc laø baûn taùnh khoâng, ñoù laø Phaät nhaõn.
Naøy Thieän Hieän, Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ôû quaù khöù, taát
caû ñeàu duøng baûn taùnh khoâng laøm Phaät nhaõn. Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc ôû vò lai, taát caû ñeàu duøng baûn taùnh khoâng laøm Phaät nhaõn.
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ôû hieän taïi nôi voâ bieân theá giôùi trong
möôøi phöông, taát caû ñeàu duøng baûn taùnh khoâng laøm Phaät nhaõn.
Naøy Thieän Hieän, nhaát ñònh khoâng coù Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc naøo lìa baûn taùnh khoâng maø xuaát hieän ôû ñôøi, chö Phaät xuaát hieän ôû
ñôøi nhaèm giaûng noùi veà nghóa baûn taùnh khoâng; höõu tình ñöôïc giaùo hoùa
caàn phaûi nghe Phaät noùi veà lyù cuûa baûn taùnh khoâng môùi coù theå hoäi nhaäp
Thaùnh ñaïo, chöùng quaû Thaùnh ñaïo; lìa baûn taùnh khoâng thì khoâng coøn coù
phöông tieän naøo khaùc. Cho neân naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt muoán
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, caàn phaûi an truù vöõng vaøng nôi lyù
cuûa baûn taùnh khoâng, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø caùc haïnh Ñaïi
www.daitangkinh.org
Boà-taùt khaùc. Neáu an truù vöõng vaøng nôi lyù cuûa baûn taùnh khoâng, tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt khaùc thì chaúng bao giôø
trí Nhaát thieát trí bò maát maùt.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt raát laø hy höõu! Tuy haønh taát caû
caùc phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng, nhöng ñoái vôùi baûn taùnh khoâng chöa
töøng hoaïi maát. Ñoù laø chaúng chaáp saéc khaùc vôùi baûn taùnh khoâng, cuõng
chaúng chaáp thoï, töôûng, haønh, thöùc khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp
nhaõn xöù khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xöù khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp saéc xöù khaùc baûn taùnh khoâng,
cuõng chaúng chaáp thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khaùc baûn taùnh khoâng;
chaúng chaáp nhaõn giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp saéc giôùi khaùc baûn
taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khaùc
baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp nhaõn thöùc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng
chaúng chaáp nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng
chaáp nhaõn xuùc khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp caùc thoï do nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng
chaáp ñòa giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp nhaân duyeân khaùc
baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp caùc phaùp
töø duyeân sinh ra khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp voâ minh khaùc baûn
taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng
chaáp Boá thí ba-la-maät-ña khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khaùc baûn taùnh
khoâng; chaúng chaáp phaùp khoâng beân trong khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng
chaúng chaáp phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khaùc
baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp boán Nieäm truï khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng
chaúng chaáp boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy
chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp
Thaùnh ñeá khoå khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp boán Tónh löï khaùc baûn taùnh
khoâng, cuõng chaúng chaáp boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khaùc baûn taùnh
khoâng; chaúng chaáp taùm Giaûi thoaùt khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng
chaáp taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khaùc baûn taùnh
khoâng; chaúng chaáp taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khaùc baûn taùnh khoâng,
cuõng chaúng chaáp taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa khaùc baûn taùnh khoâng;
chaúng chaáp phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng
chaúng chaáp phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khaùc baûn taùnh
khoâng; chaúng chaáp baäc Cöïc hyû khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp
Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân
khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp naêm loaïi maét khaùc baûn taùnh khoâng,
cuõng chaúng chaáp saùu pheùp thaàn thoâng khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng
chaáp möôøi löïc cuûa Phaät khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp
phaùp khoâng queân maát khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp taùnh
luoân luoân xaû khaùc baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp trí Nhaát thieát khaùc baûn
taùnh khoâng, cuõng chaúng chaáp trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khaùc
baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp quaû Döï löu khaùc baûn taùnh khoâng, cuõng
chaúng chaáp quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc khaùc
baûn taùnh khoâng; chaúng chaáp taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khaùc baûn taùnh
khoâng, cuõng chaúng chaáp quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khaùc
baûn taùnh khoâng.
Baïch Theá Toân, saéc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø
saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc
laø thoï, töôûng, haønh, thöùc; nhaõn xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø nhaõn xöù, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; saéc xöù töùc laø baûn taùnh
www.daitangkinh.org
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø saéc xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù
töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù; nhaõn giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaõn
giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; saéc giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø saéc giôùi, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi;
nhaõn thöùc giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaõn thöùc
giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; nhaõn xuùc töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaõn xuùc, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc töùc
laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra;
ñòa giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø ñòa giôùi, thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; nhaân duyeân töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaân duyeân, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân;
phaùp töø duyeân sinh ra töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø
phaùp töø duyeân sinh ra; voâ minh töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø voâ minh, haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; Boá thí ba-la-maät-ña töùc
laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Boá thí ba-la-maät-ña, Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; phaùp khoâng beân trong töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
khoâng khoâng taùnh töï taùnh töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc
laø phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; boán
Nieäm truï töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Nieäm truï,
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø
boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; Thaùnh ñeá khoå töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; boán Tónh löï töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; taùm Giaûi thoaùt töùc
laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän töùc
laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; baäc Cöïc hyû töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø baäc Ly
caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân; naêm loaïi maét töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø saùu pheùp thaàn thoâng; möôøi löïc cuûa Phaät
töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø möôøi löïc cuûa Phaät, boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng;
ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
www.daitangkinh.org
khoâng töùc laø ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc; phaùp khoâng queân maát töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùnh luoân luoân xaû; trí Nhaát thieát töùc laø
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; quaû Döï löu töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø quaû Döï löu, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc
giaùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø
quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Phaät daïy:
Caùc Ñaïi Boà-taùt raát laø hy höõu, tuy haønh taát caû phaùp ñeàu laø baûn taùnh
khoâng, nhöng ñoái vôùi baûn taùnh khoâng khoâng heà laøm hoaïi maát!
Naøy Thieän Hieän, saéc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc saéc, saéc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc
laø saéc; thoï, töôûng, haønh, thöùc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc thoï, töôûng, haønh, thöùc, thoï, töôûng, haønh, thöùc töùc laø
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø thoï, töôûng, haønh, thöùc.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xöù chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc nhaõn xöù, nhaõn xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø nhaõn xöù; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù.
Naøy Thieän Hieän, saéc xöù chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc saéc xöù, saéc xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø saéc xöù; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc nhaõn giôùi, nhaõn giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø nhaõn giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi.
Naøy Thieän Hieän, saéc giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc saéc giôùi, saéc giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø saéc giôùi; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng khaùc baûn
giôùi, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn thöùc giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc nhaõn thöùc giôùi, nhaõn thöùc giôùi töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaõn thöùc giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xuùc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc nhaõn xuùc, nhaõn xuùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø nhaõn xuùc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc.
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng khaùc
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra.
Naøy Thieän Hieän, ñòa giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc ñòa giôùi, ñòa giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
www.daitangkinh.org
khoâng töùc laø ñòa giôùi; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaúng khaùc
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi.
Naøy Thieän Hieän, nhaân duyeân chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc nhaân duyeân, nhaân duyeân töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaân duyeân; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân.
Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp töø duyeân sinh ra chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc caùc phaùp töø duyeân sinh ra, caùc
caùc phaùp töø duyeân sinh ra.
Naøy Thieän Hieän, voâ minh chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc voâ minh, voâ minh töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø voâ minh; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, haønh,
naõo töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø haønh cho ñeán laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo.
Naøy Thieän Hieän, Boá thí ba-la-maät-ña chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc Boá thí ba-la-maät-ña, Boá thí ba-la-
maät-ña töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Boá thí ba-la-maät-
ña; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
beân trong töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp khoâng
beân trong; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp khoâng beân
ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, phaùp khoâng beân ngoaøi,
laø phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc boán Nieäm truï, boán Nieäm truï töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Nieäm truï; boán Chaùnh ñoaïn, boán
chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc boán Chaùnh
ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá khoå töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Thaùnh ñeá khoå; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo
chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc boán Tónh löï, boán Tónh löï töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Tónh löï; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
www.daitangkinh.org
saéc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc taùm Giaûi thoaùt, taùm Giaûi thoaùt töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùm Giaûi thoaùt; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
chaúng khaùc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát
caû phaùp moân Tam-ma-ñòa töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc
laø taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc
laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, baäc Cöïc hyû chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc baäc Cöïc hyû, baäc Cöïc hyû töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø baäc Cöïc hyû; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân, baäc Ly caáu,
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân.
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc naêm loaïi maét, naêm loaïi maét töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø naêm loaïi maét; saùu pheùp thaàn thoâng
chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc saùu pheùp
thaàn thoâng, saùu pheùp thaàn thoâng töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø saùu pheùp thaàn thoâng.
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc möôøi löïc cuûa Phaät, möôøi löïc cuûa Phaät töùc
laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø möôøi löïc cuûa Phaät; boán ñieàu
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát
coäng, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät
baát coäng.
Naøy Thieän Hieän, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng khaùc
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
khaùc taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc töùc laø
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp khoâng queân maát, phaùp khoâng
queân maát töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp khoâng
queân maát; taùnh luoân luoân xaû chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc taùnh luoân luoân xaû, taùnh luoân luoân xaû töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùnh luoân luoân xaû.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc trí Nhaát thieát, trí Nhaát thieát töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø trí Nhaát thieát; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng töùc
laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, quaû Döï löu chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc quaû Döï löu, quaû Döï löu töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø quaû Döï löu; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
khaùc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc.
Naøy Thieän Hieän, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu saéc khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc saéc, saéc chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
chaúng phaûi saéc; thoï, töôûng, haønh, thöùc khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc thoï, töôûng, haønh, thöùc, thoï, töôûng, haønh, thöùc chaúng phaûi
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi thoï, töôûng, haønh, thöùc.
Naøy Thieän Hieän, neáu nhaõn xöù khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc nhaõn xöù, nhaõn xöù chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi nhaõn xöù; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù.
Naøy Thieän Hieän, neáu saéc xöù khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc saéc xöù, saéc xöù chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
chaúng phaûi saéc xöù; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
chaúng phaûi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù.
Naøy Thieän Hieän, neáu nhaõn giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc nhaõn giôùi, nhaõn giôùi chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi nhaõn giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi
Naøy Thieän Hieän, neáu saéc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc saéc giôùi, saéc giôùi chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi saéc giôùi; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi,
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi.
Naøy Thieän Hieän, neáu nhaõn thöùc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng khaùc nhaõn thöùc giôùi, nhaõn thöùc giôùi chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi nhaõn thöùc giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân,
yù thöùc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi.
Naøy Thieän Hieän, neáu nhaõn xuùc khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc nhaõn xuùc, nhaõn xuùc chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi nhaõn xuùc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc.
Naøy Thieän Hieän, neáu caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng phaûi baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra.
Naøy Thieän Hieän, neáu ñòa giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc ñòa giôùi, ñòa giôùi chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi ñòa giôùi; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi khaùc
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaúng phaûi baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng phaûi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, neáu nhaân duyeân khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc nhaân duyeân, nhaân duyeân chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng phaûi nhaân duyeân; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc
ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, ñaúng voâ
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân.
Naøy Thieän Hieän, neáu caùc phaùp töø duyeân sinh ra khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc caùc phaùp töø duyeân sinh ra, caùc phaùp töø
duyeân sinh ra chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi
Naøy Thieän Hieän, neáu voâ minh khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc voâ minh, voâ minh chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi voâ minh; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, haønh, thöùc, danh
saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaúng
phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi haønh cho ñeán laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo.
Naøy Thieän Hieän, neáu Boá thí ba-la-maät-ña khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng khaùc Boá thí ba-la-maät-ña, Boá thí ba-la-maät-ña chaúng
phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi Boá thí ba-la-maät-ña;
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
phaûi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, neáu phaùp khoâng beân trong khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
trong chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi phaùp
khoâng beân trong; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc phaùp khoâng beân
khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
chaúng phaûi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï
taùnh.
Naøy Thieän Hieän, neáu boán Nieäm truï khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng khaùc boán Nieäm truï, boán Nieäm truï chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi boán Nieäm truï; boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi
Thaùnh ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, neáu Thaùnh ñeá khoå khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng khaùc Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá khoå chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi Thaùnh ñeá khoå; Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, neáu boán Tónh löï khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc boán Tónh löï, boán Tónh löï chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng phaûi boán Tónh löï; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc boán Voâ löôïng, boán Ñònh
voâ saéc, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng phaûi baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng phaûi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, neáu taùm Giaûi thoaùt khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng khaùc taùm Giaûi thoaùt, taùm Giaûi thoaùt chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi taùm Giaûi thoaùt; taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
Naøy Thieän Hieän, neáu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
phaûi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
Naøy Thieän Hieän, neáu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
phaûi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, neáu baäc Cöïc hyû khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc baäc Cöïc hyû, baäc Cöïc hyû chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng phaûi baäc Cöïc hyû; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân.
Naøy Thieän Hieän, neáu naêm loaïi maét khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng khaùc naêm loaïi maét, naêm loaïi maét chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi naêm loaïi maét; saùu pheùp thaàn thoâng
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc saùu pheùp thaàn thoâng, saùu
pheùp thaàn thoâng chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
phaûi saùu pheùp thaàn thoâng.
Naøy Thieän Hieän, neáu möôøi löïc cuûa Phaät khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng khaùc möôøi löïc cuûa Phaät, möôøi löïc cuûa Phaät chaúng phaûi
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi möôøi löïc cuûa Phaät; boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng,
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng phaûi boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp
Naøy Thieän Hieän, neáu ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, ba
möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
Naøy Thieän Hieän, neáu phaùp khoâng queân maát khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc phaùp khoâng queân maát, phaùp khoâng queân
maát chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi phaùp
khoâng queân maát; taùnh luoân luoân xaû khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc taùnh luoân luoân xaû, taùnh luoân luoân xaû chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi taùnh luoân luoân xaû.
Naøy Thieän Hieän, neáu trí Nhaát thieát khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng khaùc trí Nhaát thieát, trí Nhaát thieát chaúng phaûi baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi trí Nhaát thieát; trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng
phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng.
Naøy Thieän Hieän, neáu quaû Döï löu khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng khaùc quaû Döï löu, quaû Döï löu chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng phaûi quaû Döï löu; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
www.daitangkinh.org
quaû vò Ñoäc giaùc khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
chaúng phaûi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc.
Naøy Thieän Hieän, neáu taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng phaûi taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng khaùc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng phaûi baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng phaûi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, thì caùc Ñaïi
Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñaõ chaúng neân quaùn taát caû
phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng ñeå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät!


QUYEÅN 389
Naøy Thieän Hieän, vì saéc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc saéc, saéc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc
laø saéc; thoï, töôûng, haønh, thöùc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc thoï, töôûng, haønh, thöùc, thoï, töôûng, haønh, thöùc töùc laø
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø thoï, töôûng, haønh, thöùc.
Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn xöù chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc nhaõn xöù, nhaõn xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø nhaõn xöù; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù.
Naøy Thieän Hieän, vì saéc xöù chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc saéc xöù, saéc xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø saéc xöù; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng khaùc baûn
xöù, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù.
Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc nhaõn giôùi, nhaõn giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø nhaõn giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaúng khaùc
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi,
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø
Naøy Thieän Hieän, vì saéc giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc saéc giôùi, saéc giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø saéc giôùi; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng khaùc
www.daitangkinh.org
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi.
Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn thöùc giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhaõn thöùc giôùi, nhaõn thöùc giôùi töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaõn thöùc giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù
thöùc giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó,
tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi.
Naøy Thieän Hieän, vì nhaõn xuùc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc nhaõn xuùc, nhaõn xuùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø nhaõn xuùc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc.
Naøy Thieän Hieän, vì caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra; caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra, caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra.
Naøy Thieän Hieän, vì ñòa giôùi chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc ñòa giôùi, ñòa giôùi töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø ñòa giôùi; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaúng
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi.
Naøy Thieän Hieän, vì nhaân duyeân chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc nhaân duyeân, nhaân duyeân töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø nhaân duyeân; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân, ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân.
Naøy Thieän Hieän, vì caùc phaùp töø duyeân sinh ra chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc caùc phaùp töø duyeân sinh ra, caùc
Naøy Thieän Hieän, vì voâ minh chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc voâ minh, voâ minh töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø voâ minh; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo,
khoå öu naõo töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø haønh cho ñeán
laõo töû, saàu bi khoå öu naõo.
Naøy Thieän Hieän, vì Boá thí ba-la-maät-ña chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc Boá thí ba-la-maät-ña, Boá thí ba-la-
maät-ña töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Boá thí ba-la-maät-
ña; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, vì phaùp khoâng beân trong chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
beân trong töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp khoâng
beân trong; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp khoâng beân
www.daitangkinh.org
laø phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
Naøy Thieän Hieän, vì boán Nieäm truï chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc boán Nieäm truï, boán Nieäm truï töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Nieäm truï; boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo töùc laø
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm
chi Thaùnh ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, vì Thaùnh ñeá khoå chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá khoå töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø Thaùnh ñeá khoå; Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo.
Naøy Thieän Hieän, vì boán Tónh löï chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc boán Tónh löï, boán Tónh löï töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Tónh löï; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
Naøy Thieän Hieän, vì taùm Giaûi thoaùt chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc taùm Giaûi thoaùt, taùm Giaûi thoaùt töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùm Giaûi thoaùt; taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù.
Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni; taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng
töùc laø taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa.
Naøy Thieän Hieän, vì phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng khaùc baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc
laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
Naøy Thieän Hieän, vì baäc Cöïc hyû chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc baäc Cöïc hyû, baäc Cöïc hyû töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø baäc Cöïc hyû; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân, baäc Ly caáu,
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân.
Naøy Thieän Hieän, vì naêm loaïi maét chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc naêm loaïi maét, naêm loaïi maét töùc laø baûn
taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø naêm loaïi maét; saùu pheùp thaàn thoâng
chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc saùu pheùp
thaàn thoâng, saùu pheùp thaàn thoâng töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø saùu pheùp thaàn thoâng.
Naøy Thieän Hieän, vì möôøi löïc cuûa Phaät chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc möôøi löïc cuûa Phaät, möôøi löïc cuûa
Phaät töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø möôøi löïc cuûa Phaät;
www.daitangkinh.org
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng.
Naøy Thieän Hieän, vì ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng khaùc
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
khaùc taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc töùc laø
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
Naøy Thieän Hieän, vì phaùp khoâng queân maát chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc phaùp khoâng queân maát, phaùp khoâng
queân maát töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø phaùp khoâng
queân maát; taùnh luoân luoân xaû chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng chaúng khaùc taùnh luoân luoân xaû, taùnh luoân luoân xaû töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taùnh luoân luoân xaû.
Naøy Thieän Hieän, vì trí Nhaát thieát chaúng khaùc baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng chaúng khaùc trí Nhaát thieát, trí Nhaát thieát töùc laø baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø trí Nhaát thieát; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng töùc
laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng.
Naøy Thieän Hieän, vì quaû Döï löu chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng chaúng khaùc quaû Döï löu, quaû Döï löu töùc laø baûn taùnh khoâng,
baûn taùnh khoâng töùc laø quaû Döï löu; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc chaúng khaùc baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng
khaùc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng töùc laø quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc.
Naøy Thieän Hieän, vì taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng töùc laø taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng khaùc baûn taùnh
khoâng, baûn taùnh khoâng chaúng khaùc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät töùc laø baûn taùnh khoâng, baûn
taùnh khoâng töùc laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, neân caùc Ñaïi
Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, quaùn taát caû caùc phaùp ñeàu laø
baûn taùnh khoâng, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì lìa baûn taùnh khoâng thì khoâng coù moät phaùp naøo laø thaät,
laø thöôøng, coù theå hoaïi, coù theå ñoaïn. Trong baûn taùnh khoâng cuõng khoâng
coù moät phaùp naøo laø thaät, laø thöôøng, coù theå hoaïi, coù theå ñoaïn. Chæ coù
nhöõng keû ngu si meâ laàm ñieân ñaûo môùi daáy khôûi töôûng sai khaùc, ñoù laø
chaáp saéc khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp thoï, töôûng, haønh, thöùc khaùc
baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp nhaõn xöù khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp saéc xöù khaùc
baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khaùc baûn
taùnh khoâng; hoaëc chaáp nhaõn giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp saéc giôùi khaùc
baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khaùc baûn
taùnh khoâng; hoaëc chaáp nhaõn thöùc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp
nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp nhaõn
xuùc khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khaùc
baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra
khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp ñòa giôùi khaùc baûn
taùnh khoâng, hoaëc chaáp thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi khaùc baûn
taùnh khoâng; hoaëc chaáp nhaân duyeân khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp
ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân khaùc baûn
taùnh khoâng; hoaëc chaáp caùc phaùp töø duyeân sinh ra khaùc baûn taùnh
khoâng; hoaëc chaáp voâ minh khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp haønh,
naõo khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp Boá thí ba-la-maät-ña khaùc baûn
taùnh khoâng, hoaëc chaáp Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp phaùp khoâng beân trong
khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
taùnh töï taùnh khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp boán Nieäm truï khaùc baûn
taùnh khoâng, hoaëc chaáp boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo khaùc baûn taùnh khoâng;
hoaëc chaáp Thaùnh ñeá khoå khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp boán Tónh löï khaùc baûn
taùnh khoâng, hoaëc chaáp boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khaùc baûn taùnh
khoâng; hoaëc chaáp taùm Giaûi thoaùt khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc
chaáp taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp phaùp moân giaûi thoaùt
Voâ töôùng, Voâ nguyeän khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp baäc Cöïc hyû
khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp
naêm loaïi maét khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp saùu pheùp thaàn thoâng
khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp möôøi löïc cuûa Phaät khaùc baûn taùnh
khoâng, hoaëc chaáp boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khaùc baûn
taùnh khoâng; hoaëc chaáp phaùp khoâng queân maát khaùc baûn taùnh khoâng,
hoaëc chaáp taùnh luoân luoân xaû khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp trí Nhaát
thieát khaùc baûn taùnh khoâng, hoaëc chaáp trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp quaû Döï löu khaùc baûn taùnh
khoâng, hoaëc chaáp quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc
khaùc baûn taùnh khoâng; hoaëc chaáp taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt khaùc baûn taùnh
khoâng, hoaëc chaáp quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khaùc baûn taùnh
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, caùc phaøm phu ngu si aáy chaáp caùc phaùp khaùc
vôùi baûn taùnh khoâng roài, chaúng bieát nhö thaät veà thoï, töôûng, haønh, thöùc;
vì chaúng bieát neân chaáp tröôùc saéc, chaáp tröôùc thoï, töôûng, haønh, thöùc; vì
chaáp tröôùc neân ñoái vôùi saéc chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû, ñoái vôùi thoï, töôûng,
haønh, thöùc chaáp coù ngaõ vaø ngaõ sôû. Vì voïng chaáp neân tham ñaém caùc vaät
trong ngoaøi, thoï nhaän saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc cuûa thaân sau. Bôûi vaäy
chaúng theå giaûi thoaùt khoûi sinh, giaø, beänh, cheát saàu buoàn khoå naõo cuûa
caùc neûo, qua laïi trong ba coõi, luaân chuyeån voâ cuøng. Do nhaân duyeân aáy,
caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi baûn taùnh khoâng Ba-la-maät-ña, tu haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng chaáp saéc, cuõng chaúng hoaïi saéc hoaëc khoâng
hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp thoï, töôûng, haønh, thöùc, cuõng chaúng
hoaïi thoï, töôûng, haønh, thöùc hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp
nhaõn xöù, cuõng chaúng hoaïi nhaõn xöù hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng;
chaúng chaáp nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, cuõng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp saéc xöù, cuõng
chaúng hoaïi saéc xöù hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù, cuõng chaúng hoaïi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp nhaõn giôùi, cuõng chaúng
hoaïi nhaõn giôùi hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi, cuõng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi hoaëc
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp saéc giôùi, cuõng chaúng hoaïi saéc
giôùi hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi, cuõng chaúng hoaïi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi hoaëc
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp nhaõn thöùc giôùi, cuõng chaúng hoaïi
nhaõn thöùc giôùi hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, cuõng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi
hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp nhaõn xuùc, cuõng chaúng hoaïi
nhaõn xuùc hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc, cuõng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc hoaëc khoâng
hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra,
cuõng chaúng hoaïi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc khoâng
hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng hoaïi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp ñòa
giôùi, cuõng chaúng hoaïi ñòa giôùi hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng
chaáp thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, cuõng chaúng hoaïi thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp
nhaân duyeân, cuõng chaúng hoaïi nhaân duyeân hoaëc khoâng hoaëc chaúng
www.daitangkinh.org
khoâng; chaúng chaáp ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân, cuõng chaúng hoaïi ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp caùc phaùp töø
duyeân sinh ra, cuõng chaúng hoaïi caùc phaùp töø duyeân sinh ra hoaëc khoâng
hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp voâ minh, cuõng chaúng hoaïi voâ minh
hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, cuõng chaúng
hoaïi haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo hoaëc khoâng hoaëc chaúng
khoâng; chaúng chaáp Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng chaúng hoaïi Boá thí ba-la-
maät-ña hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng chaúng hoaïi Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña hoaëc khoâng hoaëc
chaúng khoâng; chaúng chaáp phaùp khoâng beân trong, cuõng chaúng hoaïi
phaùp khoâng beân trong hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cuõng chaúng hoaïi
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp boán Nieäm truï, cuõng chaúng hoaïi
boán Nieäm truï hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo, cuõng chaúng hoaïi boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh
ñaïo hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp Thaùnh ñeá khoå, cuõng
chaúng hoaïi Thaùnh ñeá khoå hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, cuõng chaúng hoaïi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo hoaëc
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp boán Tónh löï, cuõng chaúng hoaïi
boán Tónh löï hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc, cuõng chaúng hoaïi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng
hoaïi taùm Giaûi thoaùt hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cuõng chaúng hoaïi taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù hoaëc khoâng hoaëc chaúng
khoâng; chaúng chaáp taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng hoaïi taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, cuõng chaúng hoaïi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa
hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, cuõng chaúng hoaïi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng hoaëc khoâng hoaëc
chaúng khoâng; chaúng chaáp phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän,
cuõng chaúng hoaïi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän hoaëc
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp baäc Cöïc hyû, cuõng chaúng hoaïi
baäc Cöïc hyû hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp baäc Ly caáu,
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, cuõng chaúng
hoaïi baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng;
chaúng chaáp naêm loaïi maét, cuõng chaúng hoaïi naêm loaïi maét hoaëc khoâng
hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp saùu pheùp thaàn thoâng, cuõng chaúng hoaïi
saùu pheùp thaàn thoâng hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp möôøi
löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng hoaïi möôøi löïc cuûa Phaät hoaëc khoâng hoaëc
chaúng khoâng; chaúng chaáp boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng,
cuõng chaúng hoaïi boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát
coäng hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, cuõng chaúng hoaïi ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só hoaëc
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc,
cuõng chaúng hoaïi taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc hoaëc khoâng hoaëc chaúng
khoâng; chaúng chaáp phaùp khoâng queân maát, cuõng chaúng hoaïi phaùp
khoâng queân maát hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp taùnh luoân
luoân xaû, cuõng chaúng hoaïi taùnh luoân luoân xaû hoaëc khoâng hoaëc chaúng
khoâng; chaúng chaáp trí Nhaát thieát, cuõng chaúng hoaïi trí Nhaát thieát hoaëc
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng, cuõng chaúng hoaïi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng hoaëc khoâng
hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp quaû Döï löu, cuõng chaúng hoaïi quaû Döï
löu hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, cuõng chaúng hoaïi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-
la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc hoaëc khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp taát
caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cuõng chaúng hoaïi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt hoaëc
www.daitangkinh.org
khoâng hoaëc chaúng khoâng; chaúng chaáp quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät, cuõng chaúng hoaïi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät hoaëc
khoâng hoaëc chaúng khoâng. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì saéc chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi saéc, cho ñaây laø saéc, ñaây laø khoâng; thoï,
töôûng, haønh, thöùc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi thoï, töôûng,
haønh, thöùc, cho ñaây laø thoï, töôûng, haønh, thöùc, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xöù chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
nhaõn xöù, cho ñaây laø nhaõn xöù, ñaây laø khoâng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù
chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, cho ñaây
laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, saéc xöù chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
saéc xöù, cho ñaây laø saéc xöù, ñaây laø khoâng; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù
chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù,
cho ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
nhaõn giôùi, cho ñaây laø nhaõn giôùi, ñaây laø khoâng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù
giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi,
cho ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, saéc giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
saéc giôùi, cho ñaây laø saéc giôùi, ñaây laø khoâng; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi, cho ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn thöùc giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi nhaõn thöùc giôùi, cho ñaây laø nhaõn thöùc giôùi, ñaây laø khoâng; nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi, cho ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, ñaây
laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xuùc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
nhaõn xuùc, cho ñaây laø nhaõn xuùc, ñaây laø khoâng; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, cho
ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, ñaây laø khoâng.
hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra,
cho ñaây laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, ñaây laø khoâng; caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra, cho ñaây laø caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra,
ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, ñòa giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi ñòa giôùi, cho ñaây laø ñòa giôùi, ñaây laø khoâng; thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi, cho ñaây laø thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaân duyeân chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi nhaân duyeân, cho ñaây laø nhaân duyeân, ñaây laø khoâng; ñaúng voâ
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân, cho ñaây laø ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân,
taêng thöôïng duyeân, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp töø duyeân sinh ra chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi caùc phaùp töø duyeân sinh ra, cho ñaây laø caùc phaùp
töø duyeân sinh ra, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, voâ minh chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
voâ minh, cho ñaây laø voâ minh, ñaây laø khoâng; haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, cho
ñaây laø haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, Boá thí ba-la-maät-ña chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi Boá thí ba-la-maät-ña, cho ñaây laø Boá thí ba-la-maät-
ña, ñaây laø khoâng; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cho ñaây laø Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñaây laø
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi phaùp khoâng beân trong, cho ñaây laø phaùp khoâng beân
trong, ñaây laø khoâng; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
www.daitangkinh.org
töï taùnh chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi phaùp khoâng beân ngoaøi
cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, cho ñaây laø phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi boán Nieäm truï, cho ñaây laø boán Nieäm truï, ñaây laø khoâng; boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi boán Chaùnh ñoaïn cho
ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, cho ñaây laø boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, ñaây laø
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi Thaùnh ñeá khoå, cho ñaây laø Thaùnh ñeá khoå, ñaây laø khoâng; Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo, cho ñaây laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi boán Tónh löï, cho ñaây laø boán Tónh löï, ñaây laø khoâng; boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc, cho ñaây laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, ñaây laø
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi taùm Giaûi thoaùt, cho ñaây laø taùm Giaûi thoaùt, ñaây laø khoâng; taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cho ñaây laø
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi phaùp moân Ñaø-la-ni, cho ñaây laø phaùp moân Ñaø-la-ni, ñaây laø
khoâng; phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
phaùp moân Tam-ma-ñòa, cho ñaây laø phaùp moân Tam-ma-ñòa, ñaây laø
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cho ñaây laø
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, ñaây laø khoâng; phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, cho ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, baäc Cöïc hyû chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi baäc Cöïc hyû, cho ñaây laø baäc Cöïc hyû, ñaây laø khoâng; baäc Ly caáu,
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi baäc Ly caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân, cho ñaây
laø baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc
Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân,
ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi naêm loaïi maét, cho ñaây laø naêm loaïi maét, ñaây laø khoâng; saùu pheùp
thaàn thoâng chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi saùu pheùp thaàn thoâng,
cho ñaây laø saùu pheùp thaàn thoâng, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi möôøi löïc cuûa Phaät, cho ñaây laø möôøi löïc cuûa Phaät, ñaây laø
khoâng; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát
coäng, cho ñaây laø boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ñaây laø
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, cho ñaây laø
ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, ñaây laø khoâng; taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc, cho ñaây laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, ñaây laø khoâng.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi phaùp khoâng queân maát, cho ñaây laø phaùp khoâng queân
maát, ñaây laø khoâng; taùnh luoân luoân xaû chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi taùnh luoân luoân xaû, cho ñaây laø taùnh luoân luoân xaû, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi trí Nhaát thieát, cho ñaây laø trí Nhaát thieát, ñaây laø khoâng; trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, cho ñaây laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, quaû Döï löu chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi quaû Döï löu, cho ñaây laø quaû Döï löu, ñaây laø khoâng; quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, cho ñaây laø quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cho ñaây laø taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt, ñaây laø khoâng; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, cho
ñaây laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, ñaây laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, thí nhö hö khoâng chaúng hoaïi hö khoâng, caûnh
giôùi hö khoâng beân trong chaúng hoaïi caûnh giôùi hö khoâng beân ngoaøi,
caûnh giôùi hö khoâng beân ngoaøi chaúng hoaïi caûnh giôùi hö khoâng beân
trong. Nhö vaäy, naøy Thieän Hieän, saéc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi saéc; thoï, töôûng, haønh, thöùc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
thoï, töôûng, haønh, thöùc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xöù chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
nhaõn xöù; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
Naøy Thieän Hieän, saéc xöù chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
saéc xöù; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu
khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây laø baát
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
nhaõn giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng
coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, saéc giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
saéc giôùi; thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö
theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây
laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn thöùc giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi nhaõn thöùc giôùi; nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi. Vì sao? Vì caùc phaùp
nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng,
ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaõn xuùc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi nhaõn xuùc; nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá
ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây laø
baát khoâng.
hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra;
caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh,
chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, ñòa giôùi chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi ñòa giôùi; thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi. Vì sao? Vì
caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho
ñaây laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, nhaân duyeân chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi nhaân duyeân; ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân. Vì sao? Vì caùc phaùp
nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø
www.daitangkinh.org
khoâng, ñaây laø baát khoâng.

Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp töø duyeân sinh ra chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi caùc phaùp töø duyeân sinh ra, cho ñaây laø 1, ñaây laø
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, voâ minh chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi
voâ minh; haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi haønh cho
ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng
Naøy Thieän Hieän, Boá thí ba-la-maät-ña chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi Boá thí ba-la-maät-ña; Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi
nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng beân trong chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi phaùp khoâng beân trong; phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi phaùp
khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Vì sao? Vì
caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây
laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, boán Nieäm truï chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi boán Nieäm truï; boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo. Vì sao? Vì
caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây
Naøy Thieän Hieän, Thaùnh ñeá khoå chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi Thaùnh ñeá khoå; Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu
khoâng.
Naøy Thieän Hieän, boán Tónh löï chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi boán Tónh löï; boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Vì sao? Vì caùc
phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø
khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, taùm Giaûi thoaùt chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi taùm Giaûi thoaùt; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù
chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh,
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi phaùp moân Ñaø-la-ni; phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi phaùp moân Tam-ma-ñòa. Vì sao? Vì caùc phaùp
nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng,
ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Vì sao? Vì caùc
phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây
Naøy Thieän Hieän, baäc Cöïc hyû chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi baäc Cöïc hyû; baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi baäc Ly caáu
cho ñeán baäc Phaùp vaân. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
Naøy Thieän Hieän, naêm loaïi maét chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi naêm loaïi maét; saùu pheùp thaàn thoâng chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi saùu pheùp thaàn thoâng. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu
khoâng.
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, möôøi löïc cuûa Phaät chaúng hoaïi khoâng, khoâng
chaúng hoaïi möôøi löïc cuûa Phaät; boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng
Naøy Thieän Hieän, ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh,
Naøy Thieän Hieän, phaùp khoâng queân maát chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi phaùp khoâng queân maát; taùnh luoân luoân xaû chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi taùnh luoân luoân xaû. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö
theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho ñaây laø khoâng, ñaây
laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, trí Nhaát thieát chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi trí Nhaát thieát; trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Vì sao?
Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau, cho
ñaây laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.
Naøy Thieän Hieän, quaû Döï löu chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng
hoaïi quaû Döï löu; quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc
chaúng hoaïi khoâng, khoâng chaúng hoaïi quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
Naøy Thieän Hieän, taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng hoaïi khoâng,
khoâng chaúng hoaïi taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, cho ñaây laø taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt, ñaây laø khoâng; quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng hoaïi
khoâng, khoâng chaúng hoaïi quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Vì
sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh, chaúng theå hoaïi nhau,
cho ñaây laø khoâng, ñaây laø baát khoâng.


QUYEÅN 390

–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng, trong
baûn taùnh khoâng aáy hoaøn toaøn khoâng coù sai bieät, thì caùc Ñaïi Boà-taùt an
truù ôû ñaâu ñeå phaùt khôûi taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vôùi lôøi nguyeän
raèng: Ta seõ chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät? Baïch Theá Toân, quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khoâng coù hai hình töôùng, chaúng phaûi laø
hai haønh töôùng ñeå coù theå chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
Quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät khoâng coù hai hình töôùng, chaúng
phaûi laø hai haønh töôùng ñeå coù theå chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì
sao?
Naøy Thieän Hieän, vì Boà-ñeà khoâng hai, cuõng khoâng phaân bieät.
Neáu ñoái vôùi Boà-ñeà maø haønh hai töôùng, coù phaân bieät thì chaéc chaén
khoâng coù theå chöùng ñaéc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi Boà-ñeà chaúng haønh hai
töôùng, cuõng chaúng phaân bieät, hoaøn toaøn khoâng truï vaøo ñaâu ñeå phaùt
khôûi taàm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû
caùc phaùp chaúng haønh hai töôùng, cuõng chaúng phaân bieät, hoaøn toaøn
khoâng coù ñoái töôïng haønh hoùa thì coù theå chöùng ñaït quaû vò ñaïi giaùc
ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, ñoái töôïng mong ñaït ñeán cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt laø
quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chaúng phaûi haønh hai töôùng maø coù theå chöùng
ñaéc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt hieän ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä,
hoaøn toaøn khoâng coù ñoái töôïng ñeå haønh hoùa. Ñoù laø chaúng haønh saéc,
www.daitangkinh.org
cuõng chaúng haønh thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng haønh nhaõn xöù, cuõng
chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng haønh saéc xöù, cuõng chaúng
haønh thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaúng haønh nhaõn giôùi, cuõng
chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng haønh saéc giôùi, cuõng
chaúng haønh thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaúng haønh nhaõn thöùc
giôùi, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng haønh
nhaõn xuùc, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng haønh
caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng haønh caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; chaúng haønh ñòa giôùi,
cuõng chaúng haønh thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng haønh
nhaân duyeân, cuõng chaúng haønh ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân,
taêng thöôïng duyeân; chaúng haønh caùc phaùp töø duyeân sinh ra; chaúng
haønh voâ minh, cuõng chaúng haønh haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc,
thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng haønh Boá thí
ba-la-maät-ña, cuõng chaúng haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaúng haønh phaùp khoâng beân trong, cuõng
chaúng haønh phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
taùnh; chaúng haønh boán Nieäm truï, cuõng chaúng haønh boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo; chaúng haønh Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; chaúng haønh boán Tónh löï, cuõng chaúng haønh boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; chaúng haønh taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng haønh taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng haønh taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; chaúng
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng haønh baäc Cöïc hyû, cuõng chaúng
haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng,
Phaùp vaân; chaúng haønh naêm loaïi maét, cuõng chaúng haønh saùu pheùp thaàn
thoâng; chaúng haønh möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng haønh boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaúng haønh ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, cuõng chaúng haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; chaúng haønh
töôùng; chaúng haønh quaû Döï löu, cuõng chaúng haønh quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; chaúng haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
cuõng chaúng haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Vì sao? Naøy
Thieän Hieän, vì caùc Ñaïi Boà-taùt hieän ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä, chaúng
duyeân vaøo danh, tieáng ñeå chaáp nôi ngaõ, ngaõ sôû, nghóa laø chaúng nghó
theá naøy: Ta haønh saéc, ta haønh thoï, töôûng, haønh, thöùc; cuõng chaúng
nghó laø ta haønh nhaõn xöù, ta haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; cuõng chaúng
nghó laø ta haønh saéc xöù, ta haønh thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; cuõng
chaúng nghó laø ta haønh nhaõn giôùi, ta haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi;
cuõng chaúng nghó laø ta haønh saéc giôùi, ta haønh thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi; cuõng chaúng nghó laø ta haønh nhaõn thöùc giôùi, ta haønh nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi; cuõng chaúng nghó laø ta haønh nhaõn xuùc, ta haønh
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; cuõng chaúng nghó laø ta haønh caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, ta haønh caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra; cuõng chaúng nghó laø ta haønh ñòa giôùi, ta haønh thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; cuõng chaúng nghó laø ta haønh nhaân
duyeân, ta haønh ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân; cuõng chaúng nghó laø ta haønh caùc phaùp töø duyeân sinh ra; cuõng
chaúng nghó laø ta haønh voâ minh, ta haønh haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; cuõng chaúng
nghó laø ta haønh Boá thí ba-la-maät-ña, ta haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng chaúng nghó laø ta haønh phaùp
khoâng beân trong, ta haønh phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
www.daitangkinh.org
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng chaúng nghó laø ta haønh boán Nieäm truï,
ta haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng chaúng nghó laø ta haønh Thaùnh ñeá
khoå, ta haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng chaúng nghó laø ta haønh boán
Tónh löï, ta haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng chaúng nghó laø
ta haønh taùm Giaûi thoaùt, ta haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù; cuõng chaúng nghó laø ta haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
ta haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng chaúng nghó laø ta haønh
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, ta haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; cuõng chaúng nghó laø ta haønh baäc Cöïc hyû, ta haønh baäc Ly
cuõng chaúng nghó laø ta haønh naêm loaïi maét, ta haønh saùu pheùp thaàn
thoâng; cuõng chaúng nghó laø ta haønh möôøi löïc cuûa Phaät, ta haønh boán
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng chaúng nghó laø ta haønh ba
möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, ta haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
cuõng chaúng nghó laø ta haønh phaùp khoâng queân maát, ta haønh taùnh luoân
luoân xaû; cuõng chaúng nghó laø ta haønh trí Nhaát thieát, ta haønh trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; cuõng chaúng nghó laø ta haønh quaû Döï löu, ta
haønh quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; cuõng chaúng
nghó laø ta haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, ta haønh quaû vò Giaùc ngoä cao
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt hieän ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä,
chaúng phaûi thuû maø haønh, chaúng phaûi xaû maø haønh.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt hieän ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä,
chaúng thuû maø haønh, chaúng xaû maø haønh thì caùc Ñaïi Boà-taùt aáy seõ haønh
ôû choã naøo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc hoùa thaân caû Phaät hieän
ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä seõ haønh ôû choã naøo, coù phaûi thuû maø haønh, coù phaûi
xaû maø haønh chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Caùc hoùa thaân
cuûa Phaät ñuùng laø khoâng thaät coù thì sao coù theå noùi laø hieän ñaït ñöôïc söï
giaùc ngoä coù ñoái töôïng, nôi choán haønh hoùa hoaëc thuû hoaëc xaû?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Söï giaùc ngoä trong moäng
cuûa caùc A-la-haùn, seõ haønh choã naøo, coù phaûi thuû maø haønh coù phaûi xaû
maø haønh chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Caùc A-la-haùn,
caùc laäu ñaõ vónh vieãn döùt saïch, caùc thöù hoân traàm, thuøy mieân, caùc loaïi
phieàn naõo troùi buoäc, che laáp ñeàu dieät, roát raùo khoâng moäng thì laøm sao
seõ coù söï giaùc ngoä trong moäng, coù ñoái töôïng, nôi choán haønh hoùa hoaëc
thuû hoaëc xaû?
Phaät daïy:
maät-ña, hieän ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä cuõng gioáng nhö theá, chaúng phaûi thuû
maø haønh, chaúng phaûi xaû maø haønh, hoaøn toaøn khoâng coù choã haønh, vì
baûn taùnh khoâng vaäy.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, hieän ñaït ñeán söï giaùc ngoä, chaúng phaûi thuû maø haønh, chaúng phaûi xaû
maø haønh, hoaøn toaøn khoâng coù choán haønh hoùa, nghóa laø chaúng haønh
saéc, cuõng chaúng haønh thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng haønh nhaõn xöù,
cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng haønh saéc xöù, cuõng
chaúng haønh thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaúng haønh nhaõn giôùi,
cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng haønh saéc giôùi,
cuõng chaúng haønh thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaúng haønh nhaõn
thöùc giôùi, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng
haønh nhaõn xuùc, cuõng chaúng haønh nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng
haønh caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, cuõng chaúng haønh caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; chaúng haønh ñòa
giôùi, cuõng chaúng haønh thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng
haønh nhaân duyeân, cuõng chaúng haønh ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân; chaúng haønh caùc phaùp töø duyeân sinh ra;
chaúng haønh voâ minh, cuõng chaúng haønh haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng haønh Boá
www.daitangkinh.org
thí ba-la-maät-ña, cuõng chaúng haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaúng haønh phaùp khoâng beân trong, cuõng
chaúng haønh phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
taùnh; chaúng haønh boán Nieäm truï, cuõng chaúng haønh boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo; chaúng haønh Thaùnh ñeá khoå, cuõng chaúng haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; chaúng haønh boán Tónh löï, cuõng chaúng haønh boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; chaúng haønh taùm Giaûi thoaùt, cuõng chaúng haønh taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng haønh taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, cuõng chaúng haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; chaúng
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, cuõng chaúng haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng haønh baäc Cöïc hyû, cuõng chaúng
haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng,
Phaùp vaân; chaúng haønh naêm loaïi maét, cuõng chaúng haønh saùu pheùp thaàn
thoâng; chaúng haønh möôøi löïc cuûa Phaät, cuõng chaúng haønh boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaúng haønh ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, cuõng chaúng haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; chaúng haønh
töôùng; chaúng haønh quaû Döï löu, cuõng chaúng haønh quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; chaúng haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
cuõng chaúng haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, thì Baïch Theá
Toân, haù chaúng phaûi Ñaïi Boà-taùt chaúng haønh Boá thí ba-la-maät-ña,
chaúng haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; chaúng haønh phaùp khoâng beân trong, chaúng haønh phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaúng haønh boán
Nieäm truï, chaúng haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chaúng haønh Thaùnh ñeá
khoå, chaúng haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chaúng haønh boán Tónh löï,
chaúng haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaúng haønh taùm Giaûi
thoaùt, chaúng haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
chaúng haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaúng haønh taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa; chaúng haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng haønh
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng nhaäp Chaùnh taùnh
ly sinh cuûa Boà-taùt; chaúng haønh baäc Cöïc hyû, chaúng haønh baäc Ly caáu,
baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; chaúng
haønh naêm loaïi maét, chaúng haønh saùu pheùp thaàn thoâng; chaúng haønh
möôøi löïc cuûa Phaät, chaúng haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng; chaúng haønh ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, chaúng haønh taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc; chaúng haønh phaùp khoâng queân maát, chaúng
haønh taùnh luoân luoân xaû; chaúng haønh trí Nhaát thieát, chaúng haønh trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaúng an truù nôi thaàn thoâng thuø
thaéng cuûa Boà-taùt, ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu tình, laøm nghieâm tònh
coõi Phaät maø chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khoâng phaûi nhö vaäy! Caùc Ñaïi Boà-taùt hieän
ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä, tuy khoâng coù choán haønh hoùa nhöng caùc Ñaïi
Boà-taùt caàn phaûi haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; caàn phaûi haønh phaùp khoâng beân trong, phaùp
www.daitangkinh.org
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; caàn phaûi haønh
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; caàn phaûi haønh Thaùnh ñeá khoå,
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; caàn phaûi haønh boán Tónh löï, boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; caàn phaûi haønh taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; caàn phaûi haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; caàn phaûi haønh phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng nhaäp
Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; caàn phaûi haønh baäc Cöïc hyû, baäc Ly
tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; caàn
phaûi haønh naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; caàn phaûi haønh möôøi
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; caàn phaûi haønh
ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; caàn
phaûi haønh phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; caàn phaûi haønh trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; caàn phaûi an truù nôi
thaàn thoâng thuø thaéng cuûa Boà-taùt, ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, môùi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt hieän ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä, neáu
khoâng coù choán haønh hoùa thì seõ khoâng coù Ñaïi Boà-taùt, chaúng an truù nôi
Boá thí ba-la-maät-ña, chaúng an truù nôi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn;
chaúng an truù nôi phaùp khoâng beân trong, chaúng an truù nôi phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, tu taäp laâu daøi khieán
ñöôïc vieân maõn; chaúng an truù nôi boán Nieäm truï, chaúng an truù nôi boán
taùm chi Thaùnh ñaïo, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; chaúng an truù
nôi Thaùnh ñeá khoå, chaúng an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, tu taäp
laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; chaúng an truù nôi boán Tónh löï, chaúng an
truù nôi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc
vieân maõn; chaúng an truù nôi taùm Giaûi thoaùt, chaúng an truù nôi taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc
vieân maõn; chaúng an truù nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaúng an truù
nôi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân
maõn; chaúng an truù nôi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng an truù nôi
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc
vieân maõn; chaúng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; chaúng an truù
nôi baäc Cöïc hyû, chaúng an truù nôi baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân
maõn; chaúng an truù nôi naêm loaïi maét, chaúng an truù nôi saùu pheùp thaàn
thoâng, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; chaúng an truù nôi möôøi löïc
cuûa Phaät, chaúng an truù nôi boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, tu
taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; chaúng an truù nôi ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, chaúng an truù nôi taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, tu taäp
laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; chaúng an truù nôi phaùp khoâng queân maát,
chaúng an truù nôi taùnh luoân luoân xaû, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân
maõn; chaúng an truù nôi trí Nhaát thieát, chaúng an truù nôi trí Ñaïo töôùng,
trí Nhaát thieát töôùng, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; chaúng an truù
nôi thaàn thoâng thuø thaéng cuûa Boà-taùt, ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân
maõn, ñeå ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khoâng phaûi theá! Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi
Boà-taùt hieän ñaït ñöôïc söï giaùc ngoä, tuy khoâng coù choán haønh hoùa,
nhöng caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi an truù nôi Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc
vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
www.daitangkinh.org
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc
vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
ñaïo, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi Thaùnh
ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn;
caàn phaûi an truù nôi boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, tu
taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, tu taäp laâu daøi khieán
ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi
an truù nôi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi
nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt; caàn phaûi an truù nôi baäc Cöïc hyû,
vaân, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi naêm
loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn;
caàn phaûi an truù nôi möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
Phaät baát coäng, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi
ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, tu taäp
laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû, tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi
an truù nôi trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, tu taäp laâu
daøi khieán ñöôïc vieân maõn; caàn phaûi an truù nôi thaàn thoâng thuø thaéng cuûa
Boà-taùt, ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi
Phaät tu taäp laâu daøi khieán ñöôïc vieân maõn, môùi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu taäp caùc caên laønh chöa thaät söï
vieân maõn thì chaúng bao giôø chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò

Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán ñaït ñöôïc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, thì neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa saéc, neân an
truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc; neân an truù nôi baûn
taùnh khoâng cuûa nhaõn xöù, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa saéc xöù, neân an
truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; neân an truù
nôi baûn taùnh khoâng cuûa nhaõn giôùi, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa saéc
giôùi, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
giôùi; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa nhaõn thöùc giôùi, neân an truù
nôi baûn taùnh khoâng cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; neân an truù nôi
baûn taùnh khoâng cuûa nhaõn xuùc, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; neân an truù nôi
baûn taùnh khoâng cuûa ñòa giôùi, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa
nhaân duyeân, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa ñaúng voâ giaùn duyeân,
sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng
cuûa caùc phaùp töø duyeân sinh ra; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa voâ
minh, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; neân an truù
nôi baûn taùnh khoâng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña, neân an truù nôi baûn taùnh
khoâng cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa phaùp khoâng beân trong, neân an
truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa boán
Nieäm truï, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán
www.daitangkinh.org
ñaïo; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa Thaùnh ñeá khoå, neân an truù nôi
baûn taùnh khoâng cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; neân an truù nôi baûn taùnh
khoâng cuûa boán Tónh löï, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taùm Giaûi
thoaùt, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa baäc Cöïc hyû,
neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng
cuûa naêm loaïi maét, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa saùu pheùp thaàn
thoâng; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa möôøi löïc cuûa Phaät, neân an
truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa ba möôi hai töôùng cuûa baäc
Ñaïi só, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa phaùp khoâng queân maát, neân
an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taùnh luoân luoân xaû; neân an truù nôi baûn
taùnh khoâng cuûa trí Nhaát thieát, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa
quaû Döï löu, neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa quaû Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa
taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taát
caû caùc phaùp; neân an truù nôi baûn taùnh khoâng cuûa taát caû höõu tình, tu taäp
caùc coâng ñöùc khieán ñöôïc vieân maõn roài thì môùi chöùng quaû vò Giaùc ngoä
cao toät.
Naøy Thieän Hieän, baûn taùnh khoâng cuûa caùc phaùp aáy vaø baûn taùnh
khoâng cuûa höõu tình voâ cuøng tòch tónh, khoâng coù phaùp nhoû naøo coù theå
taêng, coù theå giaûm, coù theå sinh, coù theå dieät, coù theå ñoaïn, coù theå thöôøng,
coù theå nhieãm, coù theå tònh, coù theå ñaéc quaû, coù theå hieän quaùn.
Naøy Thieän Hieän, neân bieát, Ñaïi Boà-taùt nöông vaøo theá tuïc maø
noùi, neâu baøy caùc phaùp, cho neân noùi tu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, roõ bieát
nhö thaät veà baûn taùnh khoâng roài, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
chöù chaúng phaûi laø nöông vaøo chaân thaéng nghóa. Vì sao? Vì trong
chaân thaéng nghóa, khoâng coù saéc coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù
thoï, töôûng, haønh, thöùc coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaõn xöù coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù coù theå naém baét
ñöôïc; khoâng coù saéc xöù coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaõn giôùi coù
theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi coù theå
naém baét ñöôïc; khoâng coù saéc giôùi coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng
coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù
nhaõn thöùc giôùi coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaõn xuùc coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc coù theå naém
baét ñöôïc; khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù ñòa giôùi coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi coù
theå naém baét ñöôïc; khoâng coù nhaân duyeân coù theå naém baét ñöôïc, cuõng
khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân
coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù caùc phaùp töø duyeân sinh ra coù theå naém
baét ñöôïc; khoâng coù voâ minh coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù
bi khoå öu naõo coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña coù
theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù phaùp khoâng
beân trong coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh coù theå naém baét ñöôïc; khoâng
www.daitangkinh.org
coù boán Nieäm truï coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù Thaùnh ñeá khoå coù theå naém
baét ñöôïc, cuõng khoâng coù Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo coù theå naém baét
ñöôïc; khoâng coù boán Tónh löï coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù taùm Giaûi
thoaùt coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù taát caû phaùp moân
Tam-ma-ñòa coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù baäc Cöïc hyû coù theå
naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù naêm
loaïi maét coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù saùu pheùp thaàn thoâng coù
theå naém baét ñöôïc; khoâng coù möôøi löïc cuûa Phaät coù theå naém baét ñöôïc,
cuõng khoâng coù boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng coù theå naém
baét ñöôïc; khoâng coù ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só coù theå naém baét
ñöôïc, cuõng khoâng coù taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc coù theå naém baét
ñöôïc; khoâng coù phaùp khoâng queân maát coù theå naém baét ñöôïc, cuõng
khoâng coù taùnh luoân luoân xaû coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù trí Nhaát
thieát coù theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát
thieát töôùng coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù quaû Döï löu coù theå naém
baét ñöôïc, cuõng khoâng coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò
Ñoäc giaùc coù theå naém baét ñöôïc; khoâng coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt coù
theå naém baét ñöôïc, cuõng khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät; khoâng coù ngöôøi haønh haïnh Ñaïi Boà-taùt coù theå naém baét ñöôïc,
cuõng khoâng coù ngöôøi haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät coù
Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp nhö theá, ñeàu nöông vaøo ngoân töø cuûa
theá tuïc maø neâu baøy, dieãn ñaït chöù chaúng nöông vaøo thaéng nghóa.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
töø khi môùi phaùt taâm, tuy doác heát taâm löïc vì caùc höõu tình haønh haïnh
Boà-ñeà, nhöng ñoái vôùi taâm naøy hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc, ñoái vôùi caùc
höõu tình cuõng khoâng coù sôû ñaéc, ñoái vôùi ñaïi Boà-ñeà cuõng khoâng coù sôû
ñaéc, ñoái vôùi Phaät, Boà-taùt cuõng khoâng coù sôû ñaéc.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc, ñeàu
chaúng theå naém baét ñöôïc thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt haønh haïnh Boà-ñeà, taïi
sao coù theå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Khi tröôùc, oâng nöông vaøo
laõnh vöïc ñoaïn maø ñoaïn tröø caùc phieàn naõo, ñöôïc caên voâ laäu, an truù nôi
ñònh khoâng giaùn ñoaïn, ñaéc quaû Döï löu, hoaëc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn,
A-la-haùn, thì khi aáy oâng coù thaáy höõu tình, hoaëc taâm, hoaëc ñaïo, hoaëc
caùc ñaïo quaû coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu khi ñoù oâng hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc thì
taïi sao noùi laø ñaéc quaû A-la-haùn?
–Vì nöông vaøo theá tuïc maø noùi, chaúng döïa vaøo thaéng nghóa.
Phaät daïy:
Caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, nöông vaøo theá tuïc maø noùi, haønh
haïnh Boà-ñeà vaø ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chöù chaúng döïa vaøo thaéng
nghóa.
Naøy Thieän Hieän, vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù saéc, neâu
baøy coù thoï, töôûng, haønh, thöùc; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù
nhaõn xöù, neâu baøy coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; vì nöông vaøo theá tuïc
neân neâu baøy coù saéc xöù, neâu baøy coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; vì
nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù nhaõn giôùi, neâu baøy coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù saéc giôùi, neâu
baøy coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu
baøy coù nhaõn thöùc giôùi, neâu baøy coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; vì
nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù nhaõn xuùc, neâu baøy coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù caùc thoï do
www.daitangkinh.org
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, neâu baøy coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù
ñòa giôùi, neâu baøy coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi; vì nöông vaøo
theá tuïc neân neâu baøy coù nhaân duyeân, neâu baøy coù ñaúng voâ giaùn duyeân,
sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu
baøy coù caùc phaùp töø duyeân sinh ra; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy
coù voâ minh, neâu baøy coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi,
thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; vì nöông vaøo theá tuïc neân
neâu baøy coù Boá thí ba-la-maät-ña, neâu baøy coù Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy
coù phaùp khoâng beân trong, neâu baøy coù phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; vì nöông vaøo theá tuïc neân
neâu baøy coù boán Nieäm truï, neâu baøy coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; vì
nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù Thaùnh ñeá khoå, neâu baøy coù Thaùnh
ñeá taäp, dieät, ñaïo; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù boán Tónh löï,
neâu baøy coù boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; vì nöông vaøo theá tuïc neân
neâu baøy coù taùm Giaûi thoaùt, neâu baøy coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù taát caû phaùp
moân Ñaø-la-ni, neâu baøy coù taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; vì nöông
vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, neâu baøy coù
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; vì nöông vaøo theá tuïc neân
neâu baøy coù baäc Cöïc hyû, neâu baøy coù baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu
baøy coù naêm loaïi maét, neâu baøy coù saùu pheùp thaàn thoâng; vì nöông vaøo
theá tuïc neân neâu baøy coù möôøi löïc cuûa Phaät, neâu baøy coù boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy
coù ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, neâu baøy coù taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù phaùp khoâng queân
maát, neâu baøy coù taùnh luoân luoân xaû; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy
coù trí Nhaát thieát, neâu baøy coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; vì
nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù quaû Döï löu, neâu baøy coù quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; vì nöông vaøo theá tuïc neân
neâu baøy coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, neâu baøy coù quaû vò Giaùc ngoä cao
toät cuûa chö Phaät; vì nöông vaøo theá tuïc neân neâu baøy coù höõu tình, neâu
baøy coù Boà-taùt, chö Phaät Theá Toân, chöù chaúng döïa vaøo thaéng nghóa.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng thaáy coù phaùp naøo coù theå
ôû nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät maø coù taêng coù giaûm, coù theâm coù bôùt, vì
taát caû phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng vaäy.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi taát caû caùc phaùp, quaùn
baûn taùnh khoâng haõy coøn chaúng theå naém baét ñöôïc, huoáng laø môùi phaùt
taâm maø coù theå naém baét ñöôïc; huoáng laø tu Boá thí ba-la-maät-ña maø coù
caùi coù theå naém baét ñöôïc, huoáng laø tu Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng
laø an truù nôi phaùp khoâng beân trong maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc,
huoáng laø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
khoâng taùnh töï taùnh maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng laø tu boán
Nieäm truï maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc, huoáng laø tu boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng laø an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc, huoáng laø an truù nôi
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng laø tu
boán Tónh löï maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc, huoáng laø tu boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng laø tu
taùm Giaûi thoaùt maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc, huoáng laø tu taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø coù caùi coù theå naém baét
www.daitangkinh.org
ñöôïc; huoáng laø tu phaùp moân Ñaø-la-ni maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc,
huoáng laø tu phaùp moân Tam-ma-ñòa maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc;
huoáng laø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng maø coù caùi coù theå naém baét
ñöôïc, huoáng laø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän maø coù
caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng laø tu baäc Cöïc hyû maø coù caùi coù theå
naém baét ñöôïc, huoáng laø tu baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng
laø tu naêm loaïi maét maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc, huoáng laø tu saùu
pheùp thaàn thoâng maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc; huoáng laø tu möôøi
löïc cuûa Phaät maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc, huoáng laø tu boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc;
huoáng laø tu ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só maø coù caùi coù theå naém
baét ñöôïc, huoáng laø tu taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc maø coù caùi coù theå
naém baét ñöôïc; huoáng laø tu phaùp khoâng queân maát maø coù caùi coù theå
naém baét ñöôïc, huoáng laø tu taùnh luoân luoân xaû maø coù caùi coù theå naém
baét ñöôïc; huoáng laø tu trí Nhaát thieát maø coù caùi coù theå naém baét ñöôïc,
huoáng laø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng maø coù caùi coù theå naém
baét ñöôïc; huoáng laø tu taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt maø coù caùi coù theå naém
baét ñöôïc, huoáng laø tu quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät maø coù caùi
coù theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ôû nôi ñoái töôïng tu taäp, an truù nôi
taát caû Phaùp Phaät maø coù sôû ñaéc thì ñoù laø vieäc khoâng coù.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, ñem laïi lôïi ích cho höõu tình thöôøng
khoâng giaùn ñoaïn.
Μ
Phaåm 71: ÑEM LAÏI SÖÏ THAØNH TÖÏU CHO HÖÕU TÌNH (1)

–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña, tu
haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; an
truù nôi phaùp khoâng beân trong, an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; tu haønh boán Nieäm truï, tu
haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, an truù nôi
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; tu haønh boán Tónh löï, tu haønh boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc; tu haønh taùm Giaûi thoaùt, tu haønh taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; tu haønh phaùp moân Ñaø-la-ni, tu haønh phaùp
moân Tam-ma-ñòa; tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, tu haønh phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; tu haønh baäc Cöïc hyû, tu haønh
vaân; tu haønh naêm loaïi maét, tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng; tu haønh
möôøi löïc cuûa Phaät, tu haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng; tu haønh ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, tu haønh taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc; tu haønh phaùp khoâng queân maát, tu haønh taùnh luoân luoân
xaû; tu haønh trí Nhaát thieát, tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng;
tu haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, tu haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät; tu haønh theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt nhö theá maø chöa vieân
maõn, chaúng chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät thì baïch Theá Toân, laøm theá naøo Ñaïi Boà-taùt tu taäp theo con ñöôøng
cuûa Boà-taùt ñöôïc vieân maõn coù theå chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
vôùi phöông tieän thieän xaûo khi tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña chaúng ñaéc
söï boá thí, chaúng ñaéc chuû theå thí, chaúng ñaéc ñoái töôïng ñöôïc thí, chaúng
ñaéc vieäc laøm aáy, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu haønh Boá
thí ba-la-maät-ña, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu
ñaïo Boà-taùt.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
www.daitangkinh.org
vôùi phöông tieän thieän xaûo khi tu haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng ñaéc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái
töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö vaäy maø
haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, thì
Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng
cuûa Boà-taùt.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt khieán
ñöôïc vieân maõn, coù theå chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
vôùi phöông tieän thieän xaûo khi an truù nôi phaùp khoâng beân trong chaúng
ñaéc phaùp khoâng beân trong, chaúng ñaéc chuû theå an truù, chaúng ñaéc ñoái
töôïng ñöôïc an truù, chaúng ñaéc vieäc laøm aáy, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp
nhö theá maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå
thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo khi an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng ñaéc phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, chaúng ñaéc chuû theå an truù, chaúng ñaéc
ñoái töôïng ñöôïc an truù, chaúng ñaéc vieäc laøm aáy, cuõng chaúng xa lìa caùc
phaùp nhö theá maø an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng
khoâng taùnh töï taùnh, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn söï tu
taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
ñöôïc vieân maõn, coù theå chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
vôùi phöông tieän thieän xaûo khi tu haønh boán Nieäm truï chaúng ñaéc boán
Nieäm truï, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc
vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu boán Nieäm truï, thì
cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo khi tu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng ñaéc boán
Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng
ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö
theá maø tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo, thì Ñaïi Boà-taùt
aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 391

vôùi phöông tieän thieän xaûo khi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå chaúng ñaéc
Thaùnh ñeá khoå, chaúng ñaéc chuû theå an truù, chaúng ñaéc ñoái töôïng ñöôïc an
truù, chaúng ñaéc vieäc an truù, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø an
truù nôi Thaùnh ñeá khoå, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn
vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo khi tu Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng ñaéc
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, chaúng ñaéc chuû theå an truù, chaúng ñaéc ñoái töôïng
ñöôïc an truù, chaúng ñaéc vieäc an truù, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá
maø an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh
töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu boán Tónh löï, chaúng ñaéc boán Tónh löï,
chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng
chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu boán Tónh löï, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù
theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc,
chaúng ñaéc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, chaúng ñaéc chuû theå tu,
chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp
nhö theá maø tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå
thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh taùm Giaûi thoaùt, chaúng ñaéc taùm
Giaûi thoaùt, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc
vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu taùm Giaûi thoaùt, thì
cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù, chaúng ñaéc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu,
cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
chaúng ñaéc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc
ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá
maø tu taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu
vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa,
chaúng ñaéc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng
theá maø tu taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh
www.daitangkinh.org
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
chaúng ñaéc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng
theá maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän, chaúng ñaéc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän,
chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng
chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp
theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh baäc Cöïc hyû, chaúng ñaéc baäc Cöïc
hyû, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu,
cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu baäc Cöïc hyû, thì Ñaïi Boà-taùt
aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang,
Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, chaúng ñaéc baäc Ly caáu cho ñeán
baäc Phaùp vaân, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng
ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu baäc Ly caáu cho
ñeán baäc Phaùp vaân, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh naêm loaïi maét, chaúng ñaéc naêm
loaïi maét, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc
tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu naêm loaïi maét, thì Ñaïi
Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa
Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng, chaúng ñaéc
saùu pheùp thaàn thoâng, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu,
chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu saùu pheùp
thaàn thoâng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp
theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät, chaúng ñaéc
möôøi löïc cuûa Phaät, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu,
chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu möôøi löïc
cuûa Phaät, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo
con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng, chaúng ñaéc boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät
baát coäng, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc
tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu boán ñieàu khoâng sôï cho
ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu
vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só, chaúng ñaéc ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, chaúng ñaéc chuû theå tu,
chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp
nhö theá maø tu ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù
theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt.
www.daitangkinh.org
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc,
chaúng ñaéc taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng
theá maø tu taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh phaùp khoâng queân maát, chaúng
ñaéc phaùp khoâng queân maát, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng
tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu phaùp
khoâng queân maát, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh taùnh luoân luoân xaû, chaúng ñaéc
taùnh luoân luoân xaû, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng
ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu taùnh luoân luoân
xaû, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con
ñöôøng cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh trí Nhaát thieát, chaúng ñaéc trí
Nhaát thieát, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc
vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu trí Nhaát thieát, thì
cuûa Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng, chaúng ñaéc trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, chaúng ñaéc chuû
theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa
caùc phaùp nhö theá maø tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, thì Ñaïi
Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu taäp theo con ñöôøng cuûa
Boà-taùt.
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, chaúng
ñaéc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, chaúng ñaéc chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng
tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa lìa caùc phaùp nhö theá maø tu taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt, thì Ñaïi Boà-taùt aáy coù theå thaønh töïu vieân maõn vieäc tu
vôùi phöông tieän thieän xaûo, khi tu haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät, chaúng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, chaúng ñaéc
chuû theå tu, chaúng ñaéc ñoái töôïng tu, chaúng ñaéc vieäc tu, cuõng chaúng xa
lìa caùc phaùp nhö theá maø tu quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, thì
cuûa Boà-taùt.
Baáy giôø, Cuï thoï Xaù-lôïi Töû baïch Phaät:
la-maät-ña, duõng maõnh doác söùc tu taäp theo con ñöôøng cuûa Boà-taùt?
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp saéc, chaúng ly taùn saéc;
chaúng hoøa hôïp thoï, töôûng, haønh, thöùc, chaúng ly taùn thoï, töôûng, haønh,
thöùc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa
hôïp, ly taùn.
Naøy Xaù-lôïi Töû, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp nhaõn xöù, chaúng ly taùn
nhaõn xöù; chaúng hoøa hôïp nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, chaúng ly taùn nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå
coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
www.daitangkinh.org
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp saéc xöù, chaúng ly taùn saéc
xöù; chaúng hoøa hôïp thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù, chaúng ly taùn thanh,
höông, vò, xuùc, phaùp xöù. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp nhaõn giôùi, chaúng ly taùn
nhaõn giôùi; chaúng hoøa hôïp nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, chaúng ly taùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp saéc giôùi, chaúng ly taùn
saéc giôùi; chaúng hoøa hôïp thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, chaúng ly taùn
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu
khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp nhaõn thöùc giôùi, chaúng ly
taùn nhaõn thöùc giôùi; chaúng hoøa hôïp nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi,
chaúng ly taùn nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö
theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp nhaõn xuùc, chaúng ly taùn
nhaõn xuùc; chaúng hoøa hôïp nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc, chaúng ly taùn nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xuùc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, chaúng ly taùn caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra; chaúng hoøa hôïp caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra, chaúng ly taùn caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân
sinh ra. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå
hoøa hôïp, ly taùn.
Naøy Xaù-lôïi Töû, neáu Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp ñòa giôùi, chaúng
ly taùn ñòa giôùi; chaúng hoøa hôïp thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi,
chaúng ly taùn thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi. Vì sao? Vì caùc
phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp nhaân duyeân,
chaúng ly taùn nhaân duyeân; chaúng hoøa hôïp ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, chaúng ly taùn ñaúng voâ giaùn duyeân,
sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá
ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp caùc phaùp töø
duyeân sinh ra, chaúng ly taùn caùc phaùp töø duyeân sinh ra. Vì sao? Vì
caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp voâ minh, chaúng ly taùn voâ
minh; chaúng hoøa hôïp haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû,
höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, chaúng ly taùn haønh cho ñeán laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh
ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp Boá thí ba-la-maät-
ña, chaúng ly taùn Boá thí ba-la-maät-ña; chaúng hoøa hôïp Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng ly taùn Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Vì sao? Vì
caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp phaùp khoâng beân trong,
chaúng ly taùn phaùp khoâng beân trong; chaúng hoøa hôïp phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, chaúng ly taùn phaùp khoâng beân ngoaøi
cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá
www.daitangkinh.org
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp boán Nieäm truï, chaúng ly
taùn boán Nieäm truï; chaúng hoøa hôïp boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, chaúng ly taùn
boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö
theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp Thaùnh ñeá khoå, chaúng ly
taùn Thaùnh ñeá khoå; chaúng hoøa hôïp Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, chaúng ly
taùn Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù
töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp boán Tónh löï, chaúng ly
taùn boán Tónh löï; chaúng hoøa hôïp boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, chaúng
ly taùn boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp taùm Giaûi thoaùt, chaúng ly
taùn taùm Giaûi thoaùt; chaúng hoøa hôïp taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù, chaúng ly taùn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp phaùp moân Ñaø-la-ni,
chaúng ly taùn phaùp moân Ñaø-la-ni; chaúng hoøa hôïp phaùp moân Tam-ma-
ñòa, chaúng ly taùn phaùp moân Tam-ma-ñòa. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, chaúng ly taùn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; chaúng hoøa
hôïp phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, chaúng ly taùn phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp baäc Cöïc hyû, chaúng ly taùn
baäc Cöïc hyû; chaúng hoøa hôïp baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, chaúng ly taùn baäc Ly caáu cho ñeán baäc
Phaùp vaân. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp naêm loaïi maét, chaúng ly
taùn naêm loaïi maét; chaúng hoøa hôïp saùu pheùp thaàn thoâng, chaúng ly taùn
saùu pheùp thaàn thoâng. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp möôøi löïc cuûa Phaät,
chaúng ly taùn möôøi löïc cuûa Phaät; chaúng hoøa hôïp boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng, chaúng ly taùn boán ñieàu khoâng sôï cho ñeán möôøi taùm
phaùp Phaät baát coäng. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh
ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, chaúng ly taùn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só; chaúng hoøa
hôïp taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, chaúng ly taùn taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp phaùp khoâng queân maát,
chaúng ly taùn phaùp khoâng queân maát; chaúng hoøa hôïp taùnh luoân luoân xaû,
chaúng ly taùn taùnh luoân luoân xaû. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu
khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp trí Nhaát thieát, chaúng ly
taùn trí Nhaát thieát; chaúng hoøa hôïp trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng,
chaúng ly taùn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Vì sao? Vì caùc phaùp
nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp quaû Döï löu, chaúng ly
www.daitangkinh.org
taùn quaû Döï löu; chaúng hoøa hôïp quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû
vò Ñoäc giaùc, chaúng ly taùn quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò
Ñoäc giaùc. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù
theå hoøa hôïp, ly taùn.
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, chaúng hoøa hôïp taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt,
chaúng ly taùn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; chaúng hoøa hôïp quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät, chaúng ly taùn quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät. Vì sao? Vì caùc phaùp nhö theá ñeàu khoâng coù töï taùnh ñeå coù theå hoøa
hôïp, ly taùn.
Naøy Xaù-lôïi Töû, nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña duõng maõnh doác söùc tu ñaïo Boà-ñeà.
Baáy giôø, Cuï thoï Xaù-lôïi Töû baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh
ñeå coù theå hoøa hôïp, ly taùn thì taïi sao Ñaïi Boà-taùt neâu daãn, phaùt huy Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña khieán caùc Ñaïi Boà-taùt ôû trong ñoù tu hoïc?
Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
thì chaúng bao giôø coù theå ñaït ñöôïc ñoái töôïng mong caàu laø quaû vò Giaùc
ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Neáu
Ñaïi Boà-taùt chaúng hoïc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì chaúng bao giôø coù theå
chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi hoïc Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña môùi coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
Naøy Xaù-lôïi Töû, ñoái töôïng mong ñaït tôùi cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt laø quaû
vò Giaùc ngoä cao toät caàn phaûi coù phöông tieän thieän xaûo môùi coù theå
chöùng ñaéc, chöù chaúng phaûi khoâng coù phöông tieän thieän xaûo maø coù theå
chöùng ñaéc.
Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, neáu thaáy coù töï taùnh cuûa caùc phaùp coù theå naém baét ñöôïc thì neân coù
theå chaáp thuû, nhöng chaúng thaáy coù töï taùnh cuûa caùc phaùp coù theå naém
baét ñöôïc thì seõ chaáp giöõ caùi gì, nghóa laø chaúng chaáp giöõ ñaây laø Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, ñaây laø Tónh löï ba-la-maät-ña, ñaây laø Tinh taán ba-la-
maät-ña, ñaây laø An nhaãn ba-la-maät-ña, ñaây laø Tònh giôùi ba-la-maät-ña,
ñaây laø Boá thí ba-la-maät-ña; ñaây laø saéc, ñaây laø thoï, töôûng, haønh, thöùc;
ñaây laø nhaõn xöù, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; ñaây laø saéc xöù, ñaây laø
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; ñaây laø nhaõn giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi; ñaây laø saéc giôùi, ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi;
ñaây laø nhaõn thöùc giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; ñaây laø
nhaõn xuùc, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; ñaây laø caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, ñaây laø caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
laøm duyeân sinh ra; ñaây laø ñòa giôùi, ñaây laø thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi; ñaây laø nhaân duyeân, ñaây laø ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân; ñaây laø caùc phaùp töø duyeân sinh ra; ñaây laø
voâ minh, ñaây laø haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu,
sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; ñaây laø Boá thí ba-la-maät-ña, ñaây laø
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; ñaây laø
phaùp khoâng beân trong, ñaây laø phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; ñaây laø boán Nieäm truï, ñaây laø boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; ñaây laø Thaùnh ñeá khoå, ñaây laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo;
ñaây laø boán Tónh löï, ñaây laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; ñaây laø
taùm Giaûi thoaùt, ñaây laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; ñaây laø taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, ñaây laø taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa; ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, ñaây laø phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; ñaây laø baäc Cöïc hyû, ñaây laø baäc Ly caáu,
baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; ñaây laø
naêm loaïi maét, ñaây laø saùu pheùp thaàn thoâng; ñaây laø möôøi löïc cuûa Phaät,
ñaây laø boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; ñaây laø ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só, ñaây laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; ñaây laø phaùp
www.daitangkinh.org
khoâng queân maát, ñaây laø taùnh luoân luoân xaû; ñaây laø trí Nhaát thieát, ñaây
laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; ñaây laø quaû Döï löu, ñaây laø quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; ñaây laø taát caû haïnh Ñaïi
Boà-taùt, ñaây laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät; ñaây laø phaøm
phu; ñaây laø Thanh vaên; ñaây laø Ñoäc giaùc; ñaây laø Boà-taùt; ñaây laø Nhö
Lai.
Naøy Xaù-lôïi Töû, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, roõ bieát
nhö thaät veà taát caû phaùp taùnh ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, ñoù laø Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét, Tónh löï ba-la-maät-ña chaúng theå
naém baét, Tinh taán ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét, An nhaãn ba-la-
maät-ña chaúng theå naém baét, Tònh giôùi ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét,
Boá thí ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét; saéc chaúng theå naém baét, thoï,
töôûng, haønh, thöùc chaúng theå naém baét; nhaõn xöù chaúng theå naém baét, nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù chaúng theå naém baét; saéc xöù chaúng theå naém baét,
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù chaúng theå naém baét; nhaõn giôùi chaúng theå
naém baét, nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi chaúng theå naém baét; saéc giôùi chaúng
theå naém baét, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi chaúng theå naém baét; nhaõn
thöùc giôùi chaúng theå naém baét, nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi chaúng theå
naém baét; nhaõn xuùc chaúng theå naém baét, nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc chaúng
theå naém baét; caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng theå naém
baét, caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra chaúng theå
naém baét; ñòa giôùi chaúng theå naém baét, thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi chaúng theå naém baét; nhaân duyeân chaúng theå naém baét, ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân chaúng theå naém baét; caùc
phaùp töø duyeân sinh ra chaúng theå naém baét; voâ minh chaúng theå naém baét,
khoå öu naõo chaúng theå naém baét; Boá thí ba-la-maät-ña chaúng theå naém
baét, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng
theå naém baét; phaùp khoâng beân trong chaúng theå naém baét, phaùp khoâng
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng theå naém baét; boán Nieäm
truï chaúng theå naém baét, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo chaúng theå naém baét; Thaùnh
ñeá khoå chaúng theå naém baét, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo chaúng theå naém baét;
boán Tónh löï chaúng theå naém baét, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc chaúng
theå naém baét; taùm Giaûi thoaùt chaúng theå naém baét, taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù chaúng theå naém baét; taát caû phaùp moân Ñaø-la-
ni chaúng theå naém baét, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa chaúng theå naém
baét; phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng theå naém baét, phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän chaúng theå naém baét; baäc Cöïc hyû chaúng theå
naém baét, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan
Phaùp vaân chaúng theå naém baét; naêm loaïi maét chaúng theå naém baét, saùu
pheùp thaàn thoâng chaúng theå naém baét; möôøi löïc cuûa Phaät chaúng theå naém
baét, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng chaúng theå naém baét; ba möôi
hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só chaúng theå naém baét, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc chaúng theå naém baét; phaùp khoâng queân maát chaúng theå naém baét,
taùnh luoân luoân xaû chaúng theå naém baét; trí Nhaát thieát chaúng theå naém baét,
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng chaúng theå naém baét; quaû Döï löu
chaúng theå naém baét, quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc
chaúng theå naém baét; taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt chaúng theå naém baét, quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät chaúng theå naém baét, taát caû phaøm phu
chaúng theå naém baét, taát caû Thanh vaên chaúng theå naém baét, taát caû Ñoäc
giaùc chaúng theå naém baét, taát caû Boà-taùt chaúng theå naém baét, taát caû Nhö
Lai chaúng theå naém baét.
Naøy Xaù-lôïi Töû, Ba-la-maät-ña chaúng theå naém baét aáy töùc laø Ba-la-
maät-ña khoâng chöôùng ngaïi; Ba-la-maät-ña khoâng chöôùng ngaïi nhö theá
töùc laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Caùc Ñaïi Boà-taùt neân hoïc ôû trong ñoù.
Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc Ñaïi Boà-taùt, khi hoïc trong ñoù, coøn chaúng
ñaéc söï hoïc, huoáng laø ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, huoáng laø ñaéc phaùp
Boà-taùt, huoáng laø ñaéc phaùp chö Phaät, huoáng laø ñaéc phaùp Ñoäc giaùc,
huoáng laø ñaéc phaùp Thanh vaên, huoáng laø ñaéc phaùp phaøm phu. Vì sao?
Naøy Xaù-lôïi Töû, vì khoâng coù moät chuùt phaùp naøo coù töï taùnh. Trong
phaùp khoâng taùnh laø töï taùnh nhö theá, thì caùi gì laø phaùp phaøm phu, caùi
www.daitangkinh.org
gì laø phaùp Döï löu, caùi gì laø phaùp Nhaát lai, caùi gì laø phaùp Baát hoaøn,
caùi gì laø phaùp A-la-haùn, caùi gì laø phaùp Ñoäc giaùc, caùi gì laø phaùp Boà-
taùt, caùi gì laø phaùp Nhö Lai?
Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc phaùp nhö theá ñaõ chaúng theå naém baét ñöôïc,
thì nöông vaøo phaùp naøo maø coù theå neâu baøy laø coù Boå-ñaëc-giaø-la? Boå-
ñaëc-giaø-la chaúng theå naém baét ñöôïc thì laøm sao coù theå noùi ñaây laø
phaøm phu, ñaây laø Döï löu, ñaây laø Nhaát lai, ñaây laø Baát hoaøn, ñaây laø A-
la-haùn, ñaây laø Ñoäc giaùc, ñaây laø Ñaïi Boà-taùt, ñaây laø Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc?
Xaù-lôïi Töû baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh, hoaøn
toaøn chaúng phaûi thaät coù thì döïa vaøo ñaâu ñeå coù theå bieát roõ, ñaây laø phaøm
phu, ñaây laø phaùp cuûa phaøm phu, ñaây laø Döï löu, ñaây laø phaùp cuûa Döï
löu, ñaây laø Nhaát lai, ñaây laø phaùp cuûa Nhaát lai, ñaây laø Baát hoaøn, ñaây laø
phaùp cuûa Baát hoaøn, ñaây laø A-la-haùn, ñaây laø phaùp cuûa A-la-haùn, ñaây laø
Ñoäc giaùc, ñaây laø phaùp cuûa Ñoäc giaùc, ñaây laø Ñaïi Boà-taùt, ñaây laø phaùp
cuûa Ñaïi Boà-taùt, ñaây laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñaây laø phaùp
cuûa Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc?
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, theo yù oâng thì sao? Coù phaûi thaät coù saéc, thaät coù
thoï, töôûng, haønh, thöùc nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
Xaù-lôïi Töû thöa:
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Chæ do ñieân
ñaûo maø phaøm phu ngu si coù chaáp nhö theá.
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù nhaõn xöù, thaät coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù saéc xöù, thaät coù thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù nhaõn giôùi, thaät coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?

–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù saéc giôùi, thaät coù thanh, höông,
vò, xuùc, phaùp giôùi nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù nhaõn thöùc giôùi, thaät coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù thöùc giôùi nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù nhaõn xuùc, thaät coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xuùc nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân
sinh ra, thaät coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù ñòa giôùi, thaät coù thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù nhaân duyeân, thaät coù ñaúng voâ
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân nhö caùc phaøm phu
ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù caùc phaùp töø duyeân sinh ra nhö
caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù voâ minh, thaät coù haønh, thöùc,
nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
www.daitangkinh.org

–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù Boá thí ba-la-maät-ña, thaät coù
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö caùc
phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù phaùp khoâng beân trong, thaät coù
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh nhö caùc phaøm phu
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù boán Nieäm truï, thaät coù boán
taùm chi Thaùnh ñaïo nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù Thaùnh ñeá khoå, thaät coù Thaùnh ñeá
taäp, dieät, ñaïo nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù boán Tónh löï, thaät coù boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù taùm Giaûi thoaùt, thaät coù taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù nhö caùc phaøm phu ngu si
chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, thaät
coù taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng,
thaät coù phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän nhö caùc phaøm phu
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù baäc Cöïc hyû, thaät coù baäc Ly caáu,
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân nhö caùc phaøm
phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù naêm loaïi maét, thaät coù saùu pheùp
thaàn thoâng nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù möôøi löïc cuûa Phaät, thaät coù boán
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp
chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só, thaät coù taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp
chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù phaùp khoâng queân maát, thaät coù
taùnh luoân luoân xaû nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù trí Nhaát thieát, thaät coù trí Ñaïo
www.daitangkinh.org
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù quaû Döï löu, thaät coù quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp
chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, thaät coù
quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp
chaêng?
–Naøy Xaù-lôïi Töû, coù phaûi thaät coù phaøm phu, thaät coù Döï löu, Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc, Ñaïi Boà-taùt, Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc nhö caùc phaøm phu ngu si chaáp chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc Ñaïi Boà-taùt, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
vôùi phöông tieän thieän xaûo, tuy quaùn caùc phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh,
hoaøn toaøn chaúng phaûi thaät coù, nhöng nöông theo theá tuïc phaùt taâm
höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vì caùc höõu tình maø tuy giaûng noùi
caùc phaùp, khieán cho hoï hieåu bieát chaân chaùnh, xa lìa ñieân ñaûo.


QUYEÅN 392
Cuï thoï Xaù-lôïi Töû baïch Phaät:

–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
vôùi phöông tieän thieän xaûo theá naøo maø do dieäu löïc cuûa phöông tieän
thieän xaûo naøy, neân tuy quaùn caùc phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh, hoaøn toaøn
chaúng phaûi thaät coù; nhöng nöông vaøo theá tuïc, phaùt taâm höôùng ñeán quaû
vò Giaùc ngoä cao toät, vì caùc höõu tình neâu giaûng caùc phaùp khieán hoï ñöôïc
hieåu bieát chaân chaùnh, xa lìa ñieân ñaûo?
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo theá naøy: Hoaøn toaøn chaúng thaáy coù chuùt
phaùp thaät naøo coù theå an truù trong ñoù, do an truù trong ñoù maø coù chöôùng
ngaïi; vì do chöôùng ngaïi neân bò thoaùi chuyeån, do bò thoaùi chuyeån neân
taâm yeáu ñuoái; vì taâm yeáu ñuoái neân sinh bieáng löôøi.
Naøy Xaù-lôïi Töû, vì taát caû phaùp hoaøn toaøn khoâng thaät söï coù,
khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, baûn taùnh
vaéng laëng, töï töôùng vaéng laëng, chæ coù taát caû haøng phaøm phu ngu si,
meâ laàm ñieân ñaûo, chaáp tröôùc saéc uaån, chaáp tröôùc thoï, töôûng, haønh,
thöùc uaån; chaáp tröôùc nhaõn xöù, chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù;
chaáp tröôùc saéc xöù, chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaáp
tröôùc nhaõn giôùi, chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaáp tröôùc saéc
giôùi, chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaáp tröôùc nhaõn
thöùc giôùi, chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaáp tröôùc nhaõn
xuùc, chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaáp tröôùc caùc thoï do nhaõn
xuùc laøm duyeân sinh ra, chaáp tröôùc caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra; chaáp tröôùc ñòa giôùi, chaáp tröôùc thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi; chaáp tröôùc nhaân duyeân, chaáp tröôùc ñaúng voâ
www.daitangkinh.org
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; chaáp tröôùc caùc
phaùp töø duyeân sinh ra; chaáp tröôùc voâ minh, chaáp tröôùc haønh, thöùc,
naõo; chaáp tröôùc Boá thí ba-la-maät-ña, chaáp tröôùc Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaáp tröôùc phaùp khoâng beân
trong, chaáp tröôùc phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi,
töï taùnh; chaáp tröôùc boán Nieäm truï, chaáp tröôùc boán Chaùnh ñoaïn, boán
ñaïo; chaáp tröôùc Thaùnh ñeá khoå, chaáp tröôùc Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo;
chaáp tröôùc boán Tónh löï, chaáp tröôùc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
chaáp tröôùc taùm Giaûi thoaùt, chaáp tröôùc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù; chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaáp tröôùc
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaáp
tröôùc baäc Cöïc hyû, chaáp tröôùc baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; chaáp tröôùc naêm loaïi maét, chaáp tröôùc
saùu pheùp thaàn thoâng; chaáp tröôùc möôøi löïc cuûa Phaät, chaáp tröôùc boán
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaáp tröôùc ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, chaáp tröôùc taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; chaáp tröôùc
phaùp khoâng queân maát, chaáp tröôùc taùnh luoân luoân xaû; chaáp tröôùc trí
Nhaát thieát, chaáp tröôùc trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaáp tröôùc
quaû Döï löu, chaáp tröôùc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc
giaùc; chaáp tröôùc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, chaáp tröôùc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät, chaáp tröôùc phaøm phu, chaáp tröôùc Döï löu, Nhaát
Ñaúng Giaùc.
Xaù-lôïi Töû, do nhaân duyeân aáy, caùc Ñaïi Boà-taùt quaùn taát caû phaùp
moân hoaøn toaøn khoâng thaät söï coù, khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, ñeàu laáy khoâng
taùnh laøm töï taùnh, baûn taùnh vaéng laëng, töï töôùng vaéng laëng, tu haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, töï an laäp nhö nhaø huyeãn thuaät, vì höõu tình thuyeát
phaùp, ñoù laø vôùi ngöôøi tham lam keo kieät thì noùi boá thí, khieán tu Boá thí
ba-la-maät-ña; hoaëc ngöôøi phaù giôùi thì noùi tònh giôùi, khieán tu Tònh giôùi
ba-la-maät-ña; hoaëc ngöôøi saân giaän thì noùi an nhaãn, khieán tu An nhaãn
ba-la-maät-ña; hoaëc ngöôøi bieáng treã thì noùi tinh taán, khieán tu Tinh taán
ba-la-maät-ña; hoaëc ngöôøi taùn loaïn thì noùi tónh löï, khieán tu Tónh löï ba-
la-maät-ña; hoaëc ngöôøi ngu si thì noùi Baùt-nhaõ, khieán tu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña.
Naøy Xaù-lôïi Töû, Ñaïi Boà-taùt aáy, an laäp höõu tình khieán an truù nôi
Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
roài, laïi vì hoï neâu giaûng Thaùnh phaùp thuø thaéng coù khaû naêng thoaùt khoûi
sinh töû. Caùc loaøi höõu tình nöông vaøo ñoù maø tu hoïc, hoaëc ñaéc quaû Döï
löu, hoaëc ñaéc quaû Nhaát lai, hoaëc ñaéc quaû Baát hoaøn, hoaëc ñaéc quaû A-la-
haùn, hoaëc ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc vaøo baäc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc ñaéc quaû
Baáy giôø, Xaù-lôïi Töû baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, taïi sao chaúng goïi laø ngöôøi coù sôû ñaéc, coù nghóa laø caùc höõu tình thaät
khoâng coù sôû höõu maø khieán hoï an truù nôi Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; laïi vì hoï neâu giaûng Thaùnh
phaùp thuø thaéng coù khaû naêng thoaùt khoûi sinh töû. Caùc loaøi höõu tình
nöông vaøo ñoù maø tu hoïc, hoaëc ñaéc quaû Döï löu, hoaëc ñaéc quaû Nhaát lai,
hoaëc ñaéc quaû Baát hoaøn, hoaëc ñaéc quaû A-la-haùn, hoaëc ñaéc quaû vò Ñoäc
giaùc, hoaëc vaøo baäc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, ñoái vôùi caùc höõu tình chaúng phaûi coù sôû ñaéc. Vì sao? Naøy Xaù-lôïi
Töû, vì caùc Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng
thaáy thaät coù höõu tình nhoû naøo coù theå naém baét ñöôïc, chæ coù theá tuïc giaû
noùi laø höõu tình.
Naøy Xaù-lôïi Töû, Ñaïi Boà-taùt aáy, khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
an truù nôi hai ñeá, vì caùc höõu tình neâu giaûng chaùnh phaùp. Hai ñeá laø gì?
Ñoù laø Theá tuïc ñeá vaø Thaéng nghóa ñeá.
www.daitangkinh.org
Naøy Xaù-lôïi Töû, tuy trong hai ñeá, höõu tình chaúng theå naém baét
ñöôïc, söï neâu baøy cuûa höõu tình cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc, nhöng
caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, vôùi phöông tieän thieän
xaûo, vì caùc höõu tình giaûng noùi phaùp quan troïng. Caùc loaøi höõu tình nghe
phaùp aáy roài, ôû trong hieän phaùp haõy coøn chaúng ñaéc ngaõ, huoáng hoà laø seõ
ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû chöùng!
Naøy Xaù-lôïi Töû, nhö theá, Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, tuy vì caùc höõu tình thuyeát giaûng chaùnh
phaùp, khieán tu chaùnh haïnh, chöùng ñaéc quaû tu taäp, nhöng ñoái vôùi hoï,
taâm hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc.
Cuï thoï Xaù-lôïi Töû baïch Phaät:
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt naøy laø Ñaïi Boà-taùt chaân chính,
tuy ñoái vôùi caùc phaùp chaúng ñaéc nhaát taùnh, chaúng ñaéc dò taùnh, chaúng
ñaéc toång taùnh, chaúng ñaéc bieät taùnh, nhöng mang aùo giaùp ñaïi coâng ñöùc
nhö theá; do mang aùo giaùp ñaïi coâng ñöùc aáy, neân chaúng hieän ôû coõi Duïc,
chaúng hieän ôû coõi Saéc, chaúng hieän ôû coõi Voâ saéc, chaúng hieän ôû coõi höõu
vi, chaúng hieän ôû coõi voâ vi. Tuy giaùo hoùa höõu tình khieán hoï thoaùt ba
coõi, nhöng ñoái vôùi höõu tình hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc, cuõng laïi chaúng
naém baét laáy söï neâu baøy cuûa höõu tình. Vì söï neâu baøy cuûa höõu tình
chaúng theå naém baét ñöôïc neân khoâng buoäc khoâng môû; vì khoâng buoäc
khoâng môû neân khoâng nhieãm, khoâng tònh; vì khoâng nhieãm, khoâng tònh
neân söï sai bieät cuûa caùc neûo chaúng theå bieát roõ; vì söï sai bieät cuûa caùc
neûo chaúng theå roõ bieát neân khoâng taïo nghieäp, khoâng daáy phieàn naõo; vì
khoâng nghieäp khoâng phieàn naõo neân cuõng khoâng coù quaû baùo; ñaõ khoâng
coù quaû baùo thì laøm sao bieát ñöôïc coù ngaõ vaø höõu tình löu chuyeån nôi
caùc neûo, hieän ôû trong ba coõi vôùi voâ soá caùc loaïi sai bieät?
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi!
Naøy Xaù-lôïi Töû, neáu caùc loaøi höõu tình tröôùc coù sau khoâng thì Boà-taùt,
Nhö Lai coù söï sai laàm; neáu söï sinh töû nôi caùc coõi tröôùc coù sau khoâng
thì Boà-taùt, Nhö Lai cuõng coù söï sai laàm; tröôùc khoâng, sau coù, lyù cuõng
nhö vaäy. Vì theá, naøy Xaù-lôïi Töû, Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi hay chaúng
xuaát hieän ôû ñôøi, thì phaùp töôùng thöôøng truï khoâng bao giôø chuyeån ñoåi.
Vì taát caû phaùp, phaùp taùnh, phaùp giôùi, phaùp ñònh, phaùp truï, chaân nhö,
thaät teá, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc gioáng nhö hö
khoâng, trong ñoù, coøn khoâng coù ngaõ, khoâng coù höõu tình, khoâng coù
doøng sinh maïng, khoâng coù khaû naêng sinh khôûi, khoâng coù söï döôõng
duïc, khoâng coù söï tröôûng thaønh, khoâng coù chuû theå luaân hoài, khoâng coù
yù sinh, khoâng coù nho ñoàng, khoâng coù khaû naêng laøm vieäc, khoâng coù
khaû naêng khieán ngöôøi laøm vieäc, khoâng coù khaû naêng taïo nghieäp,
khoâng coù khaû naêng khieán ngöôøi taïo nghieäp, khoâng coù khaû naêng thoï
quaû baùo, khoâng coù khaû naêng khieán ngöôøi thoï quaû baùo, khoâng coù caùi
bieát, khoâng coù caùi khieán ngöôøi bieát, khoâng coù caùi thaáy, khoâng coù caùi
khieán ngöôøi thaáy, huoáng laø coù saéc, coù thoï, töôûng, haønh, thöùc; coù nhaõn
xöù, coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; coù saéc xöù, coù thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù; coù nhaõn giôùi, coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; coù saéc giôùi, coù
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; coù nhaõn thöùc giôùi, coù nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi; coù nhaõn xuùc, coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; coù caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân,
yù xuùc laøm duyeân sinh ra; coù ñòa giôùi, coù thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi; coù caùc duyeân khôûi, coù phaùp duyeân sinh, coù caùc chi duyeân
khôûi; ñaõ khoâng coù caùc phaùp thuyeát giaûng nhö theá, thì laøm sao coù caùc
coõi sinh töû; caùc coõi sinh töû ñaõ chaúng theå naém baét ñöôïc thì laøm sao coù
vieäc ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, khieán hoï giaûi thoaùt, chæ
nöông vaøo theá tuïc giaû noùi laø coù.
Naøy Xaù-lôïi Töû, vì caùc phaùp nhö theá, töï taùnh ñeàu laø khoâng; caùc
Ñaïi Boà-taùt töø Phaät quaù khöù ñaõ nghe nhö thaät roài, vì nhaèm giaûi thoaùt
cho caùc höõu tình khoûi söï chaáp tröôùc ñieân ñaûo neân phaùt taâm höôùng
ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Khi phaùt taâm höôùng ñeán thì chaúng nghó
theá naøy: Ta ñoái vôùi phaùp naøy, ñaõ chöùng ñaéc, seõ chöùng ñaéc, khieán cho
höõu tình kia ñaõ ñöôïc ñoä, seõ ñöôïc ñoä thoaùt khoûi söï chaáp tröôùc caùc khoå
veà sinh töû.
Naøy Xaù-lôïi Töû, Ñaïi Boà-taùt aáy vì nhaèm ñoä thoaùt cho caùc höõu tình
khoûi söï chaáp tröôùc ñieân ñaûo neân mang aùo giaùp coâng ñöùc, vôùi theä
nguyeän roäng lôùn trang nghieâm, duõng maõnh doác söùc, khoâng coù gì luyeán
tieác, chaúng töø boû quaû vò Giaùc ngoä cao toät, ñoái vôùi Boà-ñeà thöôøng chaúng
khôûi do döï: Ta seõ chöùng hay seõ chaúng chöùng? Luoân luoân nghó theá naøy:
Ta chaéc chaén seõ chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, laøm caùc vieäc lôïi ích chaân thaät cho caùc höõu tình, ñoù laø khieán hoï
giaûi thoaùt khoûi meâ laàm ñieân ñaûo, maõi bò löu chuyeån nôi caùc coõi chòu
www.daitangkinh.org
khoå trong sinh töû.

Naøy Xaù-lôïi Töû, Ñaïi Boà-taùt aáy tuy ñoä thoaùt cho caùc höõu tình khoûi
meâ laàm ñieân ñaûo maõi chòu sinh töû nôi caùc coõi, nhöng khoâng coù sôû ñaéc,
thì nöông vaøo theá tuï noùi laø coù vieäc aáy.
Naøy Xaù-lôïi Töû, nhö nhaø aûo thuaät hoaëc ñeä töû cuûa oâng ta duøng
thuaät nhö löôùi baùu cuûa Thieân ñeá Thích hoùa laøm voâ löôïng traêm ngaøn öùc
trieäu caùc loaøi höõu tình, laïi hoùa ñuû caùc loaïi ñoà aên thöùc uoáng thöôïng
dieäu cho caùc hoùa höõu tình kia aên uoáng no ñuû; laøm vieäc aáy roài thì möøng
vui xöôùng leân raèng ta ñaõ ñaït ñöôïc phöôùc ñöùc to lôùn.
Naøy Xaù-lôïi Töû, theo yù oâng thì sao? Nhaø aûo thuaät aáy, hoaëc ñeä töû
cuûa oâng ta coù thaät khieán cho höõu tình ñöôïc no ñuû chaêng?
Xaù-lôïi Töû ñaùp:
Phaät daïy:
–Naøy Xaù-lôïi Töû, Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, töø khi môùi
phaùt taâm vì nhaèm ñoä thoaùt cho caùc höõu tình neân tu haønh Boá thí ba-la-
maät-ña, tu haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; an truù nôi phaùp khoâng beân trong, an truù nôi phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; tu haønh boán Nieäm truï, tu
haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; tu haønh phaùp moân Ñaø-la-ni, tu haønh phaùp
moân Tam-ma-ñòa; tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, tu haønh phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; tu haønh baäc Cöïc hyû, tu haønh
vaân; tu haønh naêm loaïi maét, tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng; tu haønh
möôøi löïc cuûa Phaät, tu haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng; tu haønh ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, tu haønh taùm möôi veû
ñeïp phuï thuoäc; tu haønh phaùp khoâng queân maát, tu haønh taùnh luoân luoân
xaû; tu haønh trí Nhaát thieát, tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng;
thaønh töïu vieân maõn con ñöôøng giaùc ngoä lôùn lao cuûa Ñaïi Boà-taùt; ñem
laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät.
Naøy Xaù-lôïi Töû, caùc Ñaïi Boà-taùt tuy laøm vieäc nhö theá, nhöng ñoái
vôùi höõu tình vaø taát caû phaùp hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc, chaúng nghó theá
naøy: Ta duøng phaùp naøy ñeå giaùo hoùa daãn daét caùc loaøi höõu tình nhö theá.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø con ñöôøng giaùc ngoä lôùn lao cuûa Ñaïi
Boà-taùt, caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh theo con ñöôøng aáy, vôùi phöông tieän
thieän xaûo, ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi
Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm ñaõ tu
haønh Boá thí ba-la-maät-ña, ñaõ haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñaõ haønh phaùp khoâng beân trong, ñaõ
haønh phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; ñaõ haønh
boán Nieäm truï, ñaõ haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ñaõ haønh Thaùnh ñeá
khoå, ñaõ haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; ñaõ haønh boán Tónh löï, ñaõ haønh
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; ñaõ haønh taùm Giaûi thoaùt, ñaõ haønh
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; ñaõ haønh phaùp moân
Ñaø-la-ni, ñaõ haønh phaùp moân Tam-ma-ñòa; ñaõ haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, ñaõ haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; ñaõ
haønh baäc Cöïc hyû, ñaõ haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
www.daitangkinh.org
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; ñaõ haønh naêm loaïi maét, ñaõ haønh saùu
pheùp thaàn thoâng; ñaõ haønh möôøi löïc cuûa Phaät, ñaõ haønh boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; ñaõ haønh ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, ñaõ haønh taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; ñaõ haønh phaùp khoâng
queân maát, ñaõ haønh taùnh luoân luoân xaû; ñaõ haønh trí Nhaát thieát, ñaõ haønh
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng vaø voâ löôïng, voâ bieân phaùp Phaät
khaùc taát caû ñeàu laø con ñöôøng tu taäp ñaït ñeán giaùc ngoä lôùn lao cuûa Ñaïi
Boà-taùt. Caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh theo con ñöôøng aáy, vôùi phöông tieän
thieän xaûo ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi
Phaät maø khoâng coù töôûng veà höõu tình, veà coõi Phaät...
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Boá thí ba-la-
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu
tình?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, coù Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Boá thí ba-la-maät-
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, töï haønh boá thí, cuõng khuyeân ngöôøi
khaùc haønh boá thí, aân caàn chæ daïy trao truyeàn khuyeân hoï: Caùc vò thieän
nam, chôù neân chaáp tröôùc nôi boá thí, neáu chaáp tröôùc nôi boá thí thì seõ
laïi thoï thaân; neáu laïi thoï thaân thì do ñaáy maø laàn löôït seõ nhaän laáy voâ
löôïng noãi khoå lôùn döõ doäi. Naøy caùc thieän nam, trong Thaéng nghóa ñeá
hoaøn toaøn khoâng coù boá thí, khoâng coù ngöôøi boá thí, khoâng coù ngöôøi
nhaän, khoâng coù vaät boá thí, cuõng khoâng coù keát quaû cuûa söï boá thí. Caùc
phaùp nhö theá ñeàu laø baûn taùnh khoâng. Trong baûn taùnh khoâng aáy khoâng
phaùp naøo coù theå naém baét, maø taùnh khoâng cuûa caùc phaùp cuõng chaúng
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Boá thí ba-
la-maät-ña, tuy ñoái vôùi höõu tình töï haønh boá thí, cuõng khuyeân ngöôøi khaùc
boá thí, nhöng ñoái vôùi söï boá thí, ngöôøi boá thí, ngöôøi nhaän, vaät boá thí, keát
quaû cuûa söï boá thí ñeàu voâ sôû ñaéc. Boá thí ba-la-maät-ña nhö theá goïi laø
Ba-la-maät-ña voâ sôû ñaéc. Ñaïi Boà-taùt aáy khi ñoái vôùi caùc phaùp naøy khoâng
coù sôû ñaéc, nhöng vôùi phöông tieän thieän xaûo coù theå giaùo hoùa höõu tình
ñaéc quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, hoaëc quaû vò Ñoäc giaùc,
hoaëc höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Boá thí ba-
la-maät-ña, nöông vaøo phaùp boá thí, ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu
tình khieán hoï ñöôïc an laïc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töï haønh Boá thí ba-la-maät-ña,
cuõng khuyeân ngöôøi haønh Boá thí ba-la-maät-ña; saùng suoát taùn döông söï
haønh phaùp Boá thí ba-la-maät-ña, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh Boá thí
ba-la-maät-ña.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña roài,
hoaëc sinh trong doøng doõi lôùn ñoàng vôùi Saùt-ñeá-lôïi, hoaëc sinh trong doøng
doõi lôùn ñoàng vôùi Baø-la-moân, hoaëc sinh trong doøng doõi lôùn ñoàng vôùi
Tröôûng giaû, hoaëc sinh trong doøng doõi lôùn ñoàng vôùi Cö só; hoaëc laøm
tieåu vöông ôû trong nöôùc nhoû, phuù quyù uy quyeàn; hoaëc laøm ñaïi vöông ôû
trong nöôùc lôùn, phuù quyù uy quyeàn; hoaëc laøm Chuyeån luaân vöông ôû
trong boán chaâu, phuù quyù uy quyeàn.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy sinh vaøo nhöõng nôi toân quyù nhö
theá, duøng boán nhieáp söï giaùo hoùa thu phuïc caùc höõu tình. Nhöõng gì laø
boán? Moät laø Boá thí, hai laø AÙi ngöõ, ba laø Lôïi haønh, boán laø Ñoàng söï.
Ñaïi Boà-taùt aáy khi duøng boán nhieáp söï giaùo hoùa thu phuïc höõu tình,
tröôùc heát chæ daïy cho höõu tình an truù nôi boá thí, töø ñoù laàn löôït khieán
an truù nôi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña; laïi khieán an truù nôi boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; laïi
khieán an truù nôi Tam-ma-ñòa Khoâng, Tam-ma-ñòa Voâ töôùng, Tam-
ma-ñòa Voâ nguyeän. Ñaïi Boà-taùt aáy khieán caùc höõu tình an truù nôi caùc
phaùp thieän nhö theá roài, hoaëc khieán höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh,
ñaéc quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn; hoaëc khieán höôùng
nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh, laàn löôït chöùng ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc
khieán höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh, laàn löôït tu hoïc caùc baäc cuûa
Boà-taùt, mau ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Laïi baûo vôùi hoï: Naøy
caùc thieän nam, neân phaùt ñaïi nguyeän, mau höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, khieán cho caùc höõu tình ñöôïc lôïi ích an laïc. Ñoái töôïng chaáp
tröôùc cuûa caùc loaøi höõu tình laø caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh,
nhöng chæ vì phaân bieät hö voïng ñieân ñaûo cho laø coù. Vì vaäy, caùc ngöôi
thöôøng neân tinh taán sieâng naêng töï ñoaïn tröø ñieân ñaûo, cuõng neân chæ
daïy ngöôøi khaùc khieán thoaùt khoûi sinh töû, töï ñaït lôïi ích, cuõng neân chæ
www.daitangkinh.org
daïy ngöôøi khaùc khieán ñaït lôïi ích.

Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt thöôøng neân tu hoïc Boá thí ba-la-
maät-ña nhö theá; do Boá thí ba-la-maät-ña naøy, töø luùc môùi phaùt taâm cho
ñeán khi ñaït tôùi cöùu caùnh chaúng rôi vaøo neûo aùc, vì muoán nhaèm ñem laïi
lôïi ích cho caùc loaïi höõu tình neân phaàn nhieàu sinh vaøo coõi ngöôøi laøm
Chuyeån luaân vöông. Vì sao? Vì tuøy theo dieäu löïc nôi nhaân vun troàng
maø ñaït ñöôïc quaû nhö theá. Ñoù laø khi Ñaïi Boà-taùt aáy laøm Chuyeån luaân
vöông, thaáy ngöôøi xin ñeán, lieàn suy nghó: Ta vì vieäc gì maø phaûi löu
chuyeån trong sinh töû, laøm Chuyeån luaân vöông? Haù chaúng phaûi ta vì
nhaèm ñem laïi lôïi laïc cho höõu tình neân ôû trong sinh töû, nhaän laáy quaû
baùo thuø thaéng naøy chöù chaúng do vieäc naøo khaùc. Nghó nhö theá roài, baûo
ngöôøi aên xin: Tuøy oâng caàn vieäc gì, ta seõ cho heát; khi oâng laáy caùc vaät
thì xem nhö laø laáy vaät cuûa mình, chôù neân töôûng laø cuûa ai khaùc. Vì sao?
Vì ta nhôø caùc oâng maø ñaït ñöôïc lôïi laïc, ñöôïc thoï thaân naøy vôùi bao
nhieâu laø taøi saûn, vaät duïng ñöôïc tích chöùa, giöõ gìn, vaäy thì nhöõng cuûa
caûi naøy laø sôû höõu cuûa caùc ngöôi, tuøy yù maø laáy, hoaëc töï söû duïng, hoaëc
trao cho ngöôøi khaùc, chôù coù nghi ngaïi. Ñaïi Boà-taùt aáy khi thöông xoùt
caùc höõu tình nhö theá, vì taâm ñaïi Bi khoâng coøn ñoái töôïng, giôùi haïn mau
ñöôïc vieân maõn: Do taâm ñaïi Bi aáy mau ñöôïc vieân maõn neân tuy thöôøng
ñem laïi lôïi laïc cho voâ löôïng höõu tình nhöng ñoái vôùi höõu tình hoaøn toaøn
khoâng coù sôû ñaéc; laïi cuõng chaúng naém baét laáy quaû thuø thaéng ñaït ñöôïc,
thöôøng bieát nhö thaät laø chæ do giaû töôûng, theo theá tuïc maø noùi, coù söï neâu
baøy lôïi laïc cho caùc höõu tình. Laïi bieát nhö thaät vieäc neâu baøy aáy ñeàu nhö
tieáng vang, tuy hieän ra tôï hoà nhö coù nhöng khoâng chaân thaät. Do ñoù, ñoái
vôùi caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù chaáp thuû.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt thöôøng neân tu haønh Boá thí ba-
la-maät-ña nhö theá. Ñoù laø ñoái vôùi höõu tình, hoaøn toaøn khoâng chuùt luyeán
tieác, cho ñeán coù theå boá thí caû thòt xöông nôi mình, huoáng hoà laø chaúng
coù theå xaû boû taøi saûn beân ngoaøi, ñoù laø caùc taøi saûn duøng ñeå giaùo hoùa daãn
daét höõu tình, khieán hoï mau thoaùt khoûi sinh, giaø, beänh, cheát.
–Baïch Theá Toân, nhöõng taøi saûn gì maø Ñaïi Boà-taùt duøng ñeå giaùo
hoùa daãn daét höõu tình, khieán hoï mau thoaùt khoûi sinh, giaø, beänh, cheát?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñoù laø taøi saûn nhö Boá thí ba-la-maät-ña, hoaëc taøi
saûn nhö Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña;
hoaëc taøi saûn laø phaùp khoâng beân trong, hoaëc taøi saûn laø phaùp khoâng beân
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; hoaëc taøi saûn laø boán Nieäm truï, hoaëc taøi
saûn laø boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; hoaëc taøi saûn laø Thaùnh ñeá khoå, hoaëc taøi
saûn laø Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; hoaëc taøi saûn laø boán Tónh löï, hoaëc taøi
saûn laø boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; hoaëc taøi saûn laø taùm Giaûi thoaùt,
hoaëc taøi saûn laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; hoaëc
taøi saûn laø phaùp moân Ñaø-la-ni, hoaëc taøi saûn laø phaùp moân Tam-ma-ñòa;
hoaëc taøi saûn laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, hoaëc taøi saûn laø phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc taøi saûn laø baäc Cöïc hyû, hoaëc taøi
saûn laø baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng,
vaân; hoaëc taøi saûn laø naêm loaïi maét, hoaëc taøi saûn laø saùu pheùp thaàn thoâng;
hoaëc taøi saûn laø möôøi löïc cuûa Phaät, hoaëc taøi saûn laø boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng; hoaëc taøi saûn laø phaùp khoâng queân maát, hoaëc taøi
saûn laø taùnh luoân luoân xaû; hoaëc taøi saûn laø trí Nhaát thieát, hoaëc taøi saûn
laø trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, hoaëc taøi saûn laø quaû Döï löu,
hoaëc taøi saûn laø quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc,
hoaëc taøi saûn laø taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, hoaëc taøi saûn laø quaû vò Giaùc
ngoä cao toät cuûa chö Phaät.
Naøy Thieän Hieän, caùc taøi saûn nhö theá duøng ñeå giaùo hoùa daãn daét
caùc höõu tình, khieán mau thoaùt khoûi sinh, giaø, beänh, cheát. Caùc Ñaïi Boà-
taùt thöôøng duøng caùc loaïi taøi saûn nhö theá ñeå giaùo hoùa daãn daét caùc höõu
tình, khieán mau thoaùt khoûi sinh, giaø, beänh, cheát, ñaït ñöôïc lôïi ích lôùn.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi Boá thí ba-la-maät-
ña, töï haønh Boá thí ba-la-maät-ña, khuyeân caùc höõu tình haønh Boá thí ba-
la-maät-ña roài, nhaän thaáy caùc höõu tình huûy phaïm tònh giôùi, neân thöông
www.daitangkinh.org
xoùt voâ cuøng, baûo hoï raèng: Caùc ngöôi ñeàu neân thoï trì tònh giôùi, ta seõ
cung caáp ñaày ñuû; caùc ngöôi caàn ñoà aên uoáng, y phuïc, ñoà naèm, phoøng
xaù, xa coä, maït-ni, traân chaâu, ngoïc baùu pheä-löu-ly, ngoïc baùu phaû-chi-
ca, ñeá thanh, ñaïi thanh, vaøng baïc, ngoïc bích, loa boái, san hoâ vaø caùc
loaïi chaâu baùu quyù giaù khaùc, cuøng höông hoa, phöôùn loïng, thuoác trò
beänh cho ñeán caùc vaät duïng caàn thieát khaùc ta ñeàu caáp cho khoâng thieáu
vaät gì. Caùc ngöôi do thieáu thoán caùc vaät duïng caàn thieát cho söï soáng neân
huûy phaïm tònh giôùi, taïo caùc nghieäp aùc. Ta seõ tuøy theo vaät duïng maø caùc
ngöôi thieáu nhö ñoà aên uoáng cho ñeán thuoác cha beänh vaø caùc söï thieáu
thoán khaùc ñeàu seõ cung caáp. Caùc ngöôi an truù nôi luaät nghi, giôùi, daàn
daàn coù theå thoaùt khoûi voøng khoå naõo, hoaëc nöông vaøo Thanh vaên thöøa
maø ñöôïc giaûi thoaùt, hoaëc nöông vaøo Ñoäc giaùc thöøa maø ñöôïc giaûi thoaùt,
hoaëc nöông vaøo Voâ thöôïng thöøa maø ñöôïc giaûi thoaùt.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Boá thí ba-la-maät-ña, töï
thoï trì tònh giôùi, cuõng khuyeân ngöôøi thoï trì tònh giôùi, heát loøng khen ngôïi
phaùp thoï trì tònh giôùi, hoan hyû taùn thaùn ngöôøi thoï trì tònh giôùi.
ña, khuyeân caùc höõu tình an truù nôi tònh giôùi, giaûi thoaùt khoûi sinh töû, ñaït
ñöôïc lôïi laïc thuø thaéng.
ña, nhaän thaáy caùc höõu tình luoân giaän döõ vôùi nhau neân sinh loøng thöông
xoùt voâ cuøng, baûo vôùi hoï: Vì duyeân côù gì maø caùc ngöôi giaän döõ nhau?
Caùc ngöôi neáu do söï thieáu thoán maø cuøng nhau gaây neân vieäc aùc naøy, thì
neân theo ta maø baøy toû, ta seõ giuùp cho caùc ngöôi, tuøy theo nhu caàu cuûa
caùc ngöôi veà aên uoáng, y phuïc, ñoà naèm, phoøng xaù, xe coä, noâ boäc, chaâu
baùu, höông hoa, thuoác trò beänh, nhaïc hay, phöôùn loïng, chuoãi baùu, ñeøn
saùng vaø caùc thöù vaät duïng caàn thieát khaùc, ta ñeàu caáp cho khieán khoâng
thieáu thoán. Caùc ngöôi chaúng neân saân giaän nhau maø neân tu phaùp an
nhaãn, cuõng khôûi töø taâm.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Boá thí ba-la-maät-ña,
khuyeân caùc höõu tình tu An nhaãn ba-la-maät-ña roài, muoán khieán cho
vieäc tu taäp ñöôïc vöõng chaéc laïi baûo vôùi hoï: Nhaân duyeân taïo neân saân
haän hoaøn toaøn khoâng chaéc thaät, ñeàu do phaân bieät hö voïng maø sinh ra,
vì taát caû phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng, vaäy caùc ngöôi vì côù gì maø ñoái
vôùi caùi khoâng thaät coù laïi voïng khôûi saân haän, nhuïc maï nhau, duøng dao
gaäy taøn haïi laãn nhau. Caùc ngöôi chôù neân döïa vaøo söï phaân bieät hö voïng
maø phaùt sinh giaän döõ, taïo caùc nghieäp aùc, seõ bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, baøng
sinh, quyû giôùi vaø caùc choán aùc khaùc, chòu bao noãi khoå cöïc böùc baùch, döõ
doäi. Caùc ngöôi chôù neân chaáp vaøo söï vieäc chaúng phaûi thaät coù, voïng
khôûi saân giaän, taïo ra caùc nghieäp toäi loãi aáy. Do taïo nghieäp toäi loãi naøy
maø thaân ngöôøi thaáp keùm coøn khoù coù theå ñaït ñöôïc, huoáng hoà laø sinh
vaøo theá giôùi Phaät. Caùc ngöôi neân bieát, thaân ngöôøi khoù ñöôïc, ñôøi coù
Phaät khoù gaëp, sinh loøng tin laïi caøng khoù hôn. Caùc ngöôi hieän nay ñaõ
hoäi ñuû caùc vieäc, chôù vì saân haän maø ñeå maát hoaøn caûnh toát ñeïp. Neáu maát
hoaøn caûnh toát ñeïp naøy thì khoù cöùu. Vì vaäy, caùc ngöôi ñoái vôùi caùc höõu
tình chôù khôûi saân giaän, neân tu an nhaãn.
haønh an nhaãn, cuõng khuyeân ngöôøi haønh an nhaãn, heát söùc taùn döông
phaùp haønh an nhaãn, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh an nhaãn.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi Boá thí ba-la-
maät-ña, khuyeân caùc höõu tình tu haønh an nhaãn. Caùc loaøi höõu tình nhôø
ñaáy, laàn löôït, daàn daàn nöông vaøo ba thöøa maø ñöôïc giaûi thoaùt, ñoù laø
hoaëc nöông vaøo Thanh vaên thöøa maø ñöôïc giaûi thoaùt, hoaëc nöông vaøo
Ñoäc giaùc thöøa maø ñöôïc giaûi thoaùt, hoaëc nöông vaøo Ñaïi thöøa maø ñöôïc
giaûi thoaùt.
ña, nhaän thaáy caùc höõu tình thaân taâm bieáng treã neân sinh loøng thöông xoùt
voâ cuøng, baûo vôùi hoï: Caùc ngöôi vì duyeân côù gì maø chaúng sieâng naêng
tinh taán tu caùc phaùp thieän laïi sinh bieáng löôøi. Hoï ñaùp: Chuùng toâi
thieáu thoán caùc thöù vaät duïng cho neân ñoái vôùi vieäc thieän chaúng chuyeân
tu ñöôïc. Boà-taùt baûo: Ta coù theå cung caáp cho caùc ngöôi nhöõng vaät
duïng maø caùc ngöôi thieáu. Caùc ngöôi neân chuyeân tu phaùp boá thí, tònh
giôùi, an nhaãn... Khi aáy, caùc höõu tình ñöôïc vaät duïng maø Boà-taùt caáp
cho, khoâng coøn thieáu thoán vaät gì neân thaân taâm coù theå phaùt khôûi tinh
taán, tu caùc phaùp thieän mau ñöôïc vieân maõn. Do caùc phaùp thieän ñöôïc
vieân maõn neân daàn daàn phaùt sinh caùc phaùp voâ laäu; nhôø caùc phaùp voâ laäu
neân chöùng ñaéc hoaëc quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, hoaëc
chöùng ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc, hoaëc coù ngöôøi höôùng nhaäp caùc baäc Boà-taùt,
daàn daàn chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
www.daitangkinh.org
haønh tinh taán, cuõng khuyeân ngöôøi haønh tinh taán, heát söùc taùn döông
phaùp haønh tinh taán, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh tinh taán.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi Boá thí ba-la-
maät-ña, khieán caùc höõu tình xa lìa bieáng treã sieâng tu caùc vieäc thieän,
mau ñöôïc giaûi thoaùt.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi Boá thí ba-la-
maät-ña, nhaän thaáy caùc höõu tình taâm luoân taùn loaïn maát chaùnh nieäm,
thöông xoùt voâ cuøng baûo vôùi hoï raèng: Caùc ngöôi vì côù gì chaúng tu tónh
löï, taùn loaïn maát chaùnh nieäm, maõi bò chìm ñaém trong sinh töû? Hoï traû
lôøi: Chuùng toâi thieáu thoán caùc vaät duïng caàn thieát cho neân ñoái vôùi tónh
löï chaúng coù theå tu taäp. Boà-taùt baûo: Ta coù theå chu caáp nhöõng thöù vaät
duïng maø caùc ngöôi thieáu. Caùc ngöôi töø nay chaúng neân khôûi nhöõng
suy nghó tính toaùn hö voïng, döïa daãm baùm víu trong ngoaøi laøm nhieãu
loaïn töï taâm. Khi aáy, caùc höõu tình ñöôïc vaät duïng maø Boà-taùt chu caáp,
khoâng coøn thieáu thoán neân coù theå cheá ngöï, döùt tröø taâm töôûng hö voïng,
nhaäp tónh löï thöù nhaát, daàn daàn laïi nhaäp ñeä Nhò, ñeä Tam, ñeä Töù tónh
löï; nöông vaøo caùc tónh löï laïi coù theå phaùt khôûi boán thöù taâm voâ löôïng
laø Töø, Bi, Hyû, Xaû, tónh löï voâ löôïng laø ñoái töôïng ñöôïc; laïi daàn daàn coù
theå nhaäp boán Ñònh voâ saéc; do Tónh löï, Voâ löôïng, Voâ saéc ñieàu phuïc
taâm khieán trôû neân nhu hoøa, laïi tu taäp boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo, phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän... cuøng voâ soá
caùc thöù phaùp thieän, tuøy theo caên cô chöùng ñaéc quaû vò nôi ba thöøa, ñoù
laø hoaëc chöùng ñaéc Nieát-baøn cuûa baäc Ñoäc giaùc, hoaëc chöùng quaû vò
tu tónh löï, cuõng khuyeân ngöôøi tu tónh löï, heát loøng taùn döông phaùp tu
tónh löï, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu tónh löï.
maät-ña, khuyeân caùc höõu tình xa lìa taùn loaïn, tu caùc tónh löï, taïo ñöôïc lôïi
ích lôùn lao.
maät-ña, nhaän thaáy caùc höõu tình ngu si ñieân ñaûo, neân thöông xoùt voâ
cuøng, baûo vôùi hoï: Caùc ngöôi vì côù gì chaúng tu Baùt-nhaõ, luoân ngu si
ñieân ñaûo, phaûi bò luaân hoài maõi trong sinh töû? Hoï traû lôøi: Chuùng toâi
thieáu thoán caùc thöù vaät duïng neân ñoái vôùi trí tueä thuø thaéng chaúng coù
theå tu taäp. Boà-taùt baûo: Ta coù theå chu caáp nhöõng thöù vaät duïng maø caùc
ngöôi thieáu, caùc ngöôi neân thoï nhaän; tröôùc tieân tu Boá thí, Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña ñöôïc vieân maõn roài,
neân quaùn saùt kyõ thaät töôùng cuûa caùc phaùp, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, nghóa laø baáy giôø neân quaùn saùt kyõ xem coù phaùp nhoû naøo coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Ñoù laø hoaëc ngaõ, hoaëc höõu tình, doøng sinh
maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï döôõng duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå
luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû naêng laøm vieäc, khaû naêng khieán ngöôøi
laøm vieäc, khaû naêng taïo nghieäp, khaû naêng khieán ngöôøi taïo nghieäp,
khaû naêng thoï quaû baùo, khaû naêng khieán ngöôøi thoï quaû baùo, caùi bieát,
khaû naêng khieán ngöôøi bieát, caùi thaáy, khaû naêng khieán ngöôøi thaáy coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc saéc, hoaëc thoï, töôûng, haønh, thöùc coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc nhaõn xöù, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xöù coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc saéc xöù, hoaëc thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp xöù coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc nhaõn giôùi, hoaëc nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc saéc giôùi,
hoaëc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Hoaëc nhaõn thöùc giôùi, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi coù theå naém
baét ñöôïc chaêng? Hoaëc nhaõn xuùc, hoaëc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra, hoaëc caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc ñòa giôùi, hoaëc thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc nhaân duyeân, hoaëc
ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân coù theå naém
baét ñöôïc chaêng? Hoaëc caùc phaùp töø duyeân sinh ra coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Hoaëc voâ minh, hoaëc haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc,
thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Hoaëc Boá thí ba-la-maät-ña, hoaëc Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc
phaùp khoâng beân trong, hoaëc phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
www.daitangkinh.org
khoâng khoâng taùnh töï taùnh coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc boán
Nieäm truï, hoaëc boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Hoaëc Thaùnh ñeá khoå, hoaëc Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Hoaëc boán Tónh löï, hoaëc boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc taùm Giaûi thoaùt, hoaëc taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Hoaëc phaùp moân Ñaø-la-ni, hoaëc phaùp moân Tam-ma-ñòa coù theå naém
baét ñöôïc chaêng? Hoaëc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, hoaëc phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc
baäc Cöïc hyû, hoaëc baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc
Thieän tueä, baäc Phaùp vaân coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc naêm loaïi
maét, hoaëc saùu pheùp thaàn thoâng coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc
möôøi löïc cuûa Phaät, hoaëc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc phaùp khoâng queân maát, hoaëc taùnh
luoân luoân xaû coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc trí Nhaát thieát, hoaëc
trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc
quaû Döï löu, hoaëc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc
coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Hoaëc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, hoaëc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Caùc höõu tình aáy ñaõ ñöôïc vaät duïng roài, khoâng coøn thieáu thoán nöõa,
nöông vaøo lôøi daïy cuûa Boà-taùt, tröôùc heát tu Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, ñöôïc vieân maõn roài, laïi quaùn saùt kyõ thaät töôùng cuûa
caùc phaùp, tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Khi quaùn saùt kyù thaät taùnh cuûa
caùc phaùp nhö tröôùc ñaõ noùi ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc; vì chaúng theå
naém baét ñöôïc neân khoâng coù söï chaáp tröôùc; vì khoâng chaáp tröôùc neân
chaúng thaáy coù phaùp nhoû naøo coù sinh, coù dieät, coù nhieãm, coù tònh. Khi hoï
ñoái vôùi caùc phaùp khoâng coù sôû ñaéc thì ñoái vôùi taát caû xöù chaúng khôûi phaân
bieät, nghóa laø chaúng phaân bieät ñaây laø ñòa nguïc, ñaây laø baøng sinh, ñaây
laø quyû giôùi, ñaây laø A-toá-laïc, ñaây laø ngöôøi, ñaây laø trôøi, ñaây laø trì giôùi,
ñaây laø phaïm giôùi, ñaây laø phaøm phu, ñaây laø Thaùnh giaû, ñaây laø Döï löu,
ñaây laø Nhaát lai, ñaây laø Baát hoaøn, ñaây laø A-la-haùn, ñaây laø Ñoäc giaùc,
ñaây laø Boà-taùt, ñaây laø Nhö Lai, ñaây laø phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi.
Vì döùt haún moïi phaân bieät nhö theá, neân tuøy theo caên cô, hoï daàn daàn
chöùng ñaéc Nieát-baøn cuûa ba thöøa, ñoù laø Thanh vaên thöøa, hoaëc Ñoäc giaùc
thöøa, hoaëc Voâ thöôïng thöøa.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Boá thí ba-la-maät-ña töï
tu Baùt-nhaõ, cuõng khuyeân ngöôøi tu Baùt-nhaõ, heát loøng taùn döông phaùp tu
Baùt-nhaõ, hoan hyû khen ngôïi ngöôøi tu Baùt-nhaõ.
maät-ña, khuyeân caùc höõu tình tu haønh Baùt-nhaõ khieán hoï ñaït ñöôïc lôïi ích
an laïc thuø thaéng.
maät-ña, töï haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng khuyeân ngöôøi haønh Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña roài, laïi thaáy höõu tình,
luaân hoài trong caùc coõi chòu voâ löôïng khoå, chöa ñöôïc giaûi thoaùt, muoán
khieán hoï thoaùt khoûi khoå trong sinh töû cho neân tröôùc duøng caùc loaïi vaät
duïng laøm lôïi ích, sau ñoù duøng caùc phaùp voâ laäu xuaát theá, vôùi phöông
tieän thieän xaûo, giaùo hoùa daãn daét hoï. Caùc höõu tình aáy ñaõ ñöôïc vaät
duïng khoâng coøn thieáu thoán, thaân taâm duõng maõnh nhaát ñònh coù theå an
truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng coù theå tu boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo; cuõng coù theå an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; cuõng coù theå tu boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
cuõng coù theå tu taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù; cuõng coù theå tu phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa;
cuõng coù theå tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; cuõng coù theå tu baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
www.daitangkinh.org
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; cuõng coù theå tu
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng; cuõng coù theå tu möôøi löïc cuûa
Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi,
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng coù theå tu phaùp
khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng coù theå tu trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng. Caùc höõu tình aáy do goàm thaâu, giöõ gìn
tu taäp caùc phaùp voâ laäu neân giaûi thoaùt khoûi sinh töû.
haønh caùc phaùp voâ laäu thuø thaéng, cuõng khuyeân ngöôøi haønh caùc phaùp voâ
laäu thuø thaéng, heát loøng taùn döông söï haønh caùc phaùp voâ laäu thuø thaéng,
hoan hyû khen ngôïi ngöôøi haønh caùc phaùp voâ laäu thuø thaéng.
maät-ña, duøng phaùp voâ laäu giaùo hoùa daãn daét höõu tình, khieán thoaùt khoûi
sinh töû, ñaït ñöôïc lôïi ích thuø thaéng.


QUYEÅN 393
maät-ña, thaáy caùc höõu tình khoâng nôi nöông töïa, chòu nhieàu caùc thöù
khoå naõo, thieáu thoán moïi beà neân voâ cuøng thöông xoùt, an uûi hoï raèng:
Ta coù theå laøm choã nöông töïa cho caùc ngöôi, khieán caùc ngöôi thoaùt
khoûi moïi söï ñau khoå ñang chòu ñöïng. Caùc ngöôøi caàn gì, hoaëc aên,
hoaëc uoáng, h hoaëc y phuïc, hoaëc ñoà naèm, hoaëc xe coä, hoaëc phoøng xaù,
hoaëc höông, hoaëc hoa, hoaëc noâ boäc, hoaëc chaâu baùu, hoaëc nhaïc hay,
hoaëc ñeøn saùng, hoaëc ñoà trang söùc, hoaëc thuoác men, hoaëc caùc thöù vaät
duïng caàn thieát khaùc, cöù theo yù maø neâu baøy, chôù coù nghi ngaïi, ta seõ
theo choã caàu xin cuûa caùc ngöôi thaûy ñeàu chu caáp, khieán caùc vaät duïng
ta cho neân xem nhö laø laáy cuûa mình, chôù töôûng laø vaät cuûa ngöôøi
khaùc. Vì sao? Vì töø raát laâu, ta tích chöùa cuûa caûi vaät duïng, chæ vì caùc
ngöôi maø coù ñöôïc lôïi laïc, cho neân hieän nay, caùc ngöôi taâm khoâng
neân nghi ngaïi, ñoái vôùi taøi vaät naøy tuøy yù nhaän laáy; nhaän roài, tröôùc neân
thoï duïng chaùnh ñaùng, tu caùc phaùp thieän, sau ñoù, duøng caùc vaät naøy boá
thí cho caùc höõu tình, cuõng khieán hoï tu caùc phaùp thieän, ñoù laø khieán tu
haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña; cuõng khieán an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; cuõng khieán tu haønh
www.daitangkinh.org
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; cuõng khieán an truù nôi Thaùnh
ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; cuõng khieán tu haønh boán Tónh löï, boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; cuõng khieán tu haønh taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; cuõng khieán tu haønh phaùp
moân Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa; cuõng khieán tu haønh phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; cuõng
khieán tu haønh baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm
baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; cuõng khieán tu haønh naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng; cuõng khieán tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; cuõng khieán tu haønh phaùp khoâng
queân maát, taùnh luoân luoân xaû; cuõng khieán tu haønh trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy Ñaïi Boà-taùt aáy chæ daïy daãn daét caùc
höõu tình roài, tuøy theo caên cô cuûa hoï laïi khieán tu taäp caùc phaùp voâ laäu,
hoaëc khieán chöùng ñaéc quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
hoaëc khieán chöùng ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc; hoaëc khieán chöùng nhaäp caùc
Ñòa cuûa Boà-taùt, hoaëc khieán chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña,
vôùi phöông tieän thieän xaûo, ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu tình, khieán hoï
thoaùt khoûi sinh töû nôi caùc coõi aùc, tuøy theo caên cô maø chöùng ñaéc Nieát-
baøn cuûa ba thöøa.
–Baïch Theá Toân, theá naøo laø Ñaïi Boà-taùt tu haønh Tònh giôùi ba-la-
maät-ña vaø con ñöôøng tu taäp ñaït ñöôïc giaùc ngoä lôùn lao cuûa caùc Ñaïi
Boà-taùt khaùc, vôùi phöông tieän thieän xaûo, ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu
tình?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, coù Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Tònh giôùi ba-la-
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, nhaän thaáy caùc höõu tình vaät duïng
thieáu thoán, phieàn naõo thieâu ñoát, chaúng coù theå tu thieän, neân thöông xoùt
baûo hoï: Caùc ngöôi neáu vì thieáu thoán vaät duïng maø chaúng coù theå tu
thieän, thì ta nay chu caáp cho caùc ngöôi ñoà aên, uoáng, y phuïc vaø ñoà
naèm... ñuû caùc loaïi vaät duïng. Caùc ngöôi chôù daáy khôûi nghieäp aùc taïo caùc
phieàn naõo, neân doác tu taäp caùc phaùp thieän nhö Boá thí...
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Tònh giôùi ba-la-maät-
ña, tuøy theo caên cô giaùo hoùa daãn daét caùc loaïi höõu tình, ngöôøi tham
lam keo kieät, khieán hoï tu boá thí, ñoái vôùi thaân maïng, taøi saûn khoâng
neân luyeán tieác; caùc ngöôøi phaù giôùi khieán tu tònh giôùi, coù theå thoï trì
thöïc haønh möôøi neûo nghieäp thieän, an truù nôi giôùi luaät, uy nghi, chaúng
phaù boû, chaúng xuyeân taïc, khoâng gaây caáu ueá, khoâng khieán laãn loän,
cuõng khoâng chaáp giöõ; caùc ngöôøi saân haän, khieán tu an nhaãn, duø bò
maéng nhieác, laøm haïi taâm khoâng bieán ñoåi; ngöôøi bieáng nhaùc, khieán tu
tinh taán, quyeát loøng tu caùc phaùp thieän nhö cöùu löûa chaùy ñaàu; caùc
ngöôøi taùn loaïn khieán tu tónh löï; caùc ngöôøi ngu si, khieán tu trí tueä; caùc
ngöôøi chaáp phaùp khieán quaùn phaùp khoâng; ngöôøi coù ba möôi baûy phaùp
phaàn Boà-ñeà khieán tu haønh phaùp phaàn Boà-ñeà; ngöôøi chöa coù theå quaùn
boán Thaùnh ñeá khieán tu chaùnh quaùn; ngöôøi khoâng coù Tónh löï, khoâng
coù Voâ löôïng, khoâng coù ñònh Voâ saéc khieán hoï tu taäp caùc phaùp aáy;
ngöôøi khoâng coù Giaûi thoaùt, Thaéng xöù... cho ñeán Bieán xöù thì khieán hoï
tu haønh; ngöôøi chöa ñaéc phaùp moân Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa
khieán hoï mau chöùng ñaéc; ngöôøi chöa ñaéc phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, khieán hoï tu chöùng; ngöôøi chöa nhaäp
ñòa cuûa Boà-taùt, khieán hoï höôùng nhaäp, mau ñöôïc vieân maõn; ngöôøi
chöa ñaéc naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng thì khieán daàn daàn tu
chöùng; ngöôøi chöa ñaéc möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï
Phaät baát coäng, cuõng khieán laàn löôït tu chöùng; ngöôøi chöa ñaéc phaùp
khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, cuõng khieán laàn löôït tu chöùng;
ngöôøi chöa ñaéc trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñeàu
khieán laàn löôït tu chöùng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Tònh giôùi ba-la-maät-
ña, nhôø phöông tieän thieän xaûo neân ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu
tình, hoaëc khieán thoaùt khoûi caùc khoå nôi ñöôøng aùc, hoaëc khieán chöùng
ñaéc quaû Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, hoaëc khieán chöùng ñaéc
quaû vò Ñoäc giaùc; hoaëc khieán chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû
Naøy Thieän Hieän, ñoù goïi laø Ñaïi Boà-taùt tu haønh Tònh giôùi ba-la-
www.daitangkinh.org
maät-ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo, ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu tình,
khieán hoï thoaùt khoûi sinh töû trong ñöôøng aùc, tuøy theo caên cô chöùng ñaéc
Nieát-baøn cuûa ba thöøa.
Naøy Thieän Hieän, neân bieát, coù Ñaïi Boà-taùt tu haønh boán ba-la-
maät-ña kia vaø con ñöôøng daãn ñeán giaùc ngoä lôùn lao khaùc, moãi moãi
phaùp tu taäp ñeàu vaän duïng phöông tieän thieän xaûo, taát caû ñeàu doác ñem
laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, khieán hoï thoaùt khoûi sinh töû nôi caùc
ñöôøng aùc, hoaëc khieán chöùng ñaéc quaû vò Thanh vaên tòch dieät an laïc,
hoaëc khieán chöùng ñaéc quaû vò Ñoäc giaùc tòch dieät, an laïc, hoaëc khieán
chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät, coù khaû
naêng ñem laïi lôïi ích an laïc cho caùc loaøi höõu tình taän ñôøi vò lai,
thöôøng khoâng giaùn ñoaïn.
Μ
Phaåm 72: LAØM NGHIEÂM TÒNH COÕI PHAÄT (1)
Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän suy nghó:

–Phaùp naøo goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt maø caùc Ñaïi
Boà-taùt an truù nôi aáy, thöôøng maëc caùc loaïi aùo giaùp ñaïi coâng ñöùc, ñem
laïi lôïi ích an laïc cho taát caû höõu tình?
Phaät bieát roõ taâm nieäm aáy neân baûo Thieän Hieän:
–Naøy Thieän Hieän, neân bieát, Boá thí ba-la-maät-ña laø con ñöôøng
tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt; phaùp khoâng beân
trong laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, phaùp khoâng beân ngoaøi,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi
Boà-taùt; boán Nieäm truï laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt; Thaùnh ñeá khoå laø con
ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo laø con ñöôøng tu
taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt; boán Tónh löï laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt,
boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt;
taùm Giaûi thoaùt laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, taùm Thaéng xöù,
chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt;
taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, taát caû
phaùp moân Tam-ma-ñòa laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt; phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi
Boà-taùt; baäc Cöïc hyû laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, baäc Ly caáu,
baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân laø con
ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt; naêm loaïi maét laø con ñöôøng tu taäp cuûa
Ñaïi Boà-taùt, saùu pheùp thaàn thoâng laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt;
möôøi löïc cuûa Phaät laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, boán ñieàu
Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-
taùt; phaùp khoâng queân maát laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, taùnh
luoân luoân xaû laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt; trí Nhaát thieát laø con
ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng laø
con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Laïi nöõa Thieän Hieän, noùi toùm laïi, taát caû phaùp ñeàu laø con ñöôøng tu
taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Coù phaùp naøo maø caùc Ñaïi
Boà-taùt chaúng neân hoïc vaø caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng hoïc phaùp aáy maø coù theå
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaêng?
Phaät daïy:
Naøy Thieän Hieän, nhaát ñònh khoâng coù phaùp naøo maø caùc Ñaïi Boà-taùt
chaúng neân hoïc. Caùc Ñaïi Boà-taùt neáu chaúng hoïc phaùp naøy thì nhaát ñònh
chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng hoïc taát caû caùc
phaùp thì chaúng bao giôø coù theå ñaït ñöôïc trí Nhaát thieát trí.
www.daitangkinh.org

–Baïch Theá Toân, neáu taát caû phaùp töï taùnh ñeàu laø khoâng thì laøm
theá naøo Ñaïi Boà-taùt hoïc taát caû caùc phaùp? Chaúng leõ Theá Toân ñoái vôùi
phaùp khoâng hyù luaän maø taïo ra söï hyù luaän, cho raèng coù caùc phaùp, laø
phaùp naøy, laø phaùp kia, do vaäy neân vaäy; ñaây laø phaùp theá gian, ñaây laø
phaùp xuaát theá gian; ñaây laø phaùp höõu laäu, ñaây laø phaùp voâ laäu; ñaây laø
phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi; ñaây laø phaùp phaøm phu, ñaây laø phaùp
Döï löu, ñaây laø phaùp Nhaát lai, ñaây laø phaùp Baát hoaøn, ñaây laø phaùp A-
la-haùn, ñaây laø phaùp Ñoäc giaùc, ñaây laø phaùp Boà-taùt, ñaây laø phaùp Nhö
Lai.
Phaät daïy:
Caùc phaùp hieän coù töï taùnh ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, neáu taát caû phaùp töï taùnh chaúng laø khoâng thì
ñaùng leõ caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp töï taùnh ñeàu laø khoâng cho neân caùc
Ñaïi Boà-taùt môùi coù theå ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, nhö lôøi oâng hoûi, neáu taát caû phaùp töï taùnh ñeàu
laø khoâng, thì laøm theá naøo Ñaïi Boà-taùt hoïc taát caû caùc phaùp, chaúng leõ
Theá Toân ñoái vôùi phaùp khoâng hyù luaän taïo ra söï hyù luaän, cho raèng coù
caùc phaùp, laø phaùp naøy, laø phaùp kia, do vaäy neân vaäy; ñaây laø phaùp theá
gian, ñaây laø phaùp xuaát theá gian cho ñeán ñaây laø phaùp Boà-taùt, ñaây laø
phaùp Nhö Lai, thì naøy Thieän Hieän, neáu caùc höõu tình bieát taát caû phaùp
ñeàu laø töï taùnh khoâng thì caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng neân hoïc taát caû phaùp,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vì caùc höõu tình maø an laäp, thuyeát
giaûng. Nhöng Naøy Thieän Hieän, vì caùc höõu tình chaúng bieát caùc phaùp
ñeàu laø töï taùnh khoâng, neân caùc Ñaïi Boà-taùt phaûi hoïc taát caû phaùp,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vì caùc höõu tình an laäp thuyeát
giaûng.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi con ñöôøng tu taäp cuûa
Boà-taùt, khi môùi tu hoïc neân quaùn saùt kyõ, töï taùnh cuûa caùc phaùp hoaøn
toaøn chaúng theå naém baét ñöôïc, chæ do chaáp tröôùc hoøa hôïp taïo ra. Ta
neân quaùn saùt kyõ töï taùnh caùc phaùp ñeàu roát raùo khoâng, chaúng neân ñoái
vôùi chuùng coù söï chaáp tröôùc, ñoù laø chaúng neân chaáp tröôùc saéc, chaúng
neân chaáp tröôùc thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng neân chaáp tröôùc nhaõn
xöù, chaúng neân chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng neân chaáp
tröôùc saéc xöù, chaúng neân chaáp tröôùc thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù;
chaúng neân chaáp tröôùc nhaõn giôùi, chaúng neân chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi; chaúng neân chaáp tröôùc saéc giôùi, chaúng neân chaáp tröôùc
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chaúng neân chaáp tröôùc nhaõn thöùc
giôùi, chaúng neân chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chaúng neân
chaáp tröôùc nhaõn xuùc, chaúng neân chaáp tröôùc nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc;
chaúng neân chaáp tröôùc caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng
neân chaáp tröôùc caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra; chaúng neân chaáp tröôùc ñòa giôùi, chaúng neân chaáp tröôùc thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi; chaúng neân chaáp tröôùc nhaân duyeân, chaúng
neân chaáp tröôùc ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân; chaúng neân chaáp tröôùc caùc phaùp töø duyeân sinh ra; chaúng neân
chaáp tröôùc voâ minh, chaúng neân chaáp tröôùc haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng neân
chaáp tröôùc Boá thí ba-la-maät-ña, chaúng neân chaáp tröôùc Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chaúng neân chaáp tröôùc
phaùp khoâng beân trong, chaúng neân chaáp tröôùc phaùp khoâng beân ngoaøi,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaúng neân chaáp tröôùc boán
Nieäm truï, chaúng neân chaáp tröôùc boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chaúng neân
chaáp tröôùc Thaùnh ñeá khoå, chaúng neân chaáp tröôùc Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; chaúng neân chaáp tröôùc boán Tónh löï, chaúng neân chaáp tröôùc boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; chaúng neân chaáp tröôùc taùm Giaûi thoaùt,
chaúng neân chaáp tröôùc taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù; chaúng neân chaáp tröôùc taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaúng neân chaáp
tröôùc taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; chaúng neân chaáp tröôùc phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, chaúng neân chaáp tröôùc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; chaúng neân chaáp tröôùc baäc Cöïc hyû, chaúng neân
www.daitangkinh.org
chaáp tröôùc baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan
thaéng, baäc Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä,
baäc Phaùp vaân; chaúng neân chaáp tröôùc naêm loaïi maét, chaúng neân chaáp
tröôùc saùu pheùp thaàn thoâng; chaúng neân chaáp tröôùc möôøi löïc cuûa Phaät,
chaúng neân chaáp tröôùc boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
chaúng neân chaáp tröôùc phaùp khoâng queân maát, chaúng neân chaáp tröôùc
taùnh luoân luoân xaû; chaúng neân chaáp tröôùc trí Nhaát thieát, chaúng neân
chaáp tröôùc trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaúng neân chaáp tröôùc
quaû Döï löu, chaúng neân chaáp tröôùc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn,
quaû vò Ñoäc giaùc; chaúng neân chaáp tröôùc taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, chaúng
neân chaáp tröôùc quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät. Vì sao? Vì taát
caû caùc phaùp töï taùnh ñeàu laø khoâng, taùnh khoâng chaúng neân chaáp tröôùc
taùnh khoâng; trong caùi khoâng, taùnh khoâng haõy coøn chaúng theå naém baét
ñöôïc huoáng hoà laø coù taùnh khoâng coù theå chaáp tröôùc khoâng.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt khi quaùn saùt taát caû phaùp nhö
theá, ñoái vôùi taùnh cuûa caùc phaùp tuy khoâng chaáp tröôùc, nhöng ñoái vôùi caùc
phaùp thöôøng hoïc khoâng bieát meät moûi.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù trong söï hoïc naøy, quaùn caùc
höõu tình taâm haønh sai bieät, ñoù laø quaùn saùt kyõ caùc höõu tình aáy taâm haønh
theo choán naøo; ñaõ quaùn kyõ roài, roõ bieát nhö thaät laø taâm cuûa hoï chæ haønh
theo neûo chaáp tröôùc h ö voïng. Baáy giôø, Boà-taùt suy nghó: Taâm hoï ñaõ
haønh theo neûo chaáp tröôùc hö voïng thì ta khieán hoï giaûi thoaùt chaéc chaén
chaúng phaûi laø khoù.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy suy nghó nhö vaäy roài, an truù nôi
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vôùi phöông tieän thieän xaûo chæ daïy trao truyeàn
cho caùc höõu tình raèng: Hieän nay, caùc ngöôi ñeàu neân xa lìa neûo chaáp
tröôùc hö voïng, höôùng vaøo chaùnh phaùp, tu caùc haïnh laønh.
Laïi noùi theá naøy: Hieän nay, caùc ngöôi neân haønh Boá thí ba-la-
maät-ña, seõ ñöôïc caùc thöù vaät duïng, khoâng thieáu thoán gì, nhöng chôù
caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong aáy hoaøn toaøn
khoâng coù söï chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø
sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh phaùp khoâng beân trong, nhöng chôù caäy vaøo
ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù
söï chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu
maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh boán Nieäm truï, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy
maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï chaéc
thaät. Caùc ngöôi neân haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, nhöng chôù caäy vaøo
söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh Thaùnh ñeá khoå, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu
naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï
chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, nhöng chôù
caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng coù söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh boán Tónh löï, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy
thaät. Caùc ngöôi neân haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, nhöng chôù
caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn
Caùc ngöôi neân haønh taùm Giaûi thoaùt, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu
naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï
chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi
Bieán xöù, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì
trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, nhöng chôù caäy
vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng coù söï chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì
www.daitangkinh.org

Caùc ngöôi neân haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, nhöng chôù caäy
khoâng coù söï chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn.
Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh baäc Cöïc hyû, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy
thaät. Caùc ngöôi neân haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä,
Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu
maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh naêm loaïi maét, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy
thaät. Caùc ngöôi neân haønh saùu pheùp thaàn thoâng, nhöng chôù caäy vaøo
söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh möôøi löïc cuûa Phaät, nhöng chôù caäy vaøo
söï chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì
Caùc ngöôi neân haønh phaùp khoâng queân maát, nhöng chôù caäy vaøo
söï chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh taùnh luoân luoân xaû, nhöng chôù caäy
Caùc ngöôi neân haønh trí Nhaát thieát, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy
thaät. Caùc ngöôi neân haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, nhöng
chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong ñoù hoaøn
toaøn khoâng coù söï chaéc thaät.
Caùc ngöôi neân haønh quaû Döï löu, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy
thaät. Caùc ngöôi neân haønh quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò
Ñoäc giaùc, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì
Caùc ngöôi neân haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, nhöng chôù caäy vaøo
söï chaéc thaät. Caùc ngöôi neân haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö
Phaät, nhöng chôù caäy vaøo ñieàu naøy maø sinh kieâu maïn. Vì sao? Vì trong
ñoù hoaøn toaøn khoâng coù söï chaéc thaät.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, vôùi phöông tieän thieän xaûo khi chæ daïy trao truyeàn cho caùc höõu
tình haønh ñaïo Boà-ñeà khoâng coù chaáp tröôùc. Vì sao? Vì taùnh cuûa taát caû
caùc phaùp chaúng neân chaáp tröôùc, hoaëc chuû theå chaáp, ñoái töôïng bò chaáp
ñeàu khoâng coù töï taùnh, vì töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh ñaïo Boà-ñeà nhö theá,
ñoái vôùi taát caû phaùp hoaøn toaøn khoâng choán truï; vì laáy khoâng coù choán
truï laøm phöông tieän neân tuy haønh Boá thí ba-la-maät-ña nhöng ôû trong
ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng
choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng
haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy haønh phaùp khoâng beân trong
nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy haønh phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh nhöng ôû trong ñoù hoaøn
toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa,
hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy haønh boán Nieäm truï
nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy haønh boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï
taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø
khoâng. Tuy haønh Thaùnh ñeá khoå nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng
www.daitangkinh.org
choán truï; tuy haønh Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo nhöng ôû trong ñoù hoaøn
toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa,
hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy haønh boán Tónh löï
nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy haønh boán Voâ löôïng,
boán Ñònh voâ saéc nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao?
Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu
laø khoâng. Tuy haønh taùm Giaûi thoaùt nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng choán truï; tuy haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán
xöù nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh
nhö theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng.
Tuy haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng choán truï; tuy haønh taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa nhöng ôû trong
ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh
hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy haønh phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän nhöng ôû trong ñoù
hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh
hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy haønh baäc Cöïc
hyû nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy haønh baäc Ly caáu,
baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân nhöng ôû
trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi
haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy haønh naêm
loaïi maét nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy haønh saùu
pheùp thaàn thoâng nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao?
Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu
laø khoâng. Tuy haønh möôøi löïc cuûa Phaät nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng choán truï; tuy haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö
theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy
haønh phaùp khoâng queân maát nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán
truï; tuy haønh taùnh luoân luoân xaû nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng
choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng
haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy haønh trí Nhaát thieát nhöng ôû trong
ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï; tuy haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï
taùnh nhö theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø
khoâng. Tuy haønh quaû Döï löu nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng
choán truï; tuy haønh quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc
nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö
theá, ngöôøi haønh hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng. Tuy
haønh taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt nhöng ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng choán
truï; tuy haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät nhöng ôû trong ñoù
hoaøn toaøn khoâng choán truï. Vì sao? Vì töï taùnh nhö theá, ngöôøi haønh
hoùa, hình töôùng haønh hoùa, taát caû ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy tuy coù theå ñaéc quaû Döï löu nhöng
chaúng truï trong quaû aáy, tuy coù theå ñaéc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc nhöng chaúng truï trong nhöõng quaû aáy.
–Baïch Theá Toân, vì nhaân duyeân gì maø Ñaïi Boà-taùt aáy tuy coù theå
ñaéc quaû Döï löu nhöng chaúng truï trong ñoù; tuy coù theå ñaéc quaû Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc nhöng chaúng truï trong ñoù?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy coù hai nhaân duyeân, tuy coù theå
ñaéc quaû Döï löu nhöng chaúng truï trong ñoù; tuy coù theå ñaéc quaû Nhaát
lai cho ñeán quaû vò Ñoäc giaùc nhöng chaúng truï trong ñoù. Hai nhaân
duyeân aáy laø gì? Moät laø quaû aáy hoaøn toaøn khoâng coù töï taùnh, chuû theå
truï, ñoái töôïng ñöôïc truï ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. Hai laø ñoái vôùi
quaû aáy chaúng vöøa yù, vì vaäy chaúng truï. Nghóa laø Ñaïi Boà-taùt aáy
thöôøng nghóa theá naøy: Ta nhaát ñònh ñaéc quaû Döï löu, chaúng phaûi laø
chaúng ñaéc, nhöng chaúng neân truï trong ñoù; ta nhaát ñònh ñaéc quaû Nhaát
lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, chaúng phaûi laø chaúng ñaéc,
nhöng chaúng neân truï trong ñoù. Vì sao? Vì töø khi ta môùi phaùt taâm caàu
quaû vò Giaùc ngoä cao toät ñeán nay, ôû trong baát cöù luùc naøo, chaúng nghó
töôûng gì khaùc, chæ mong ñaït ñöôïc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Ta nhaát
ñònh seõ chöùng ñaéc quaû vò aáy thì ôû nöûa ñöôøng haù neân truï nôi moät quaû
naøo khaùc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán khi
nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, khoâng heà coù tö töôûng naøo khaùc,
www.daitangkinh.org
chæ mong ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät.

Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi ñaéc ñòa thöù nhaát cho ñeá
khi ñaéc ñòa thöù möôøi khoâng heà coù tö töôûng naøo khaùc, chæ mong ñaït ñeán
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy doác khuyeân caàu quaû vò Giaùc ngoä
cao toät, ôû baát cöù luùc naøo taâm khoâng taùn loaïn, nhö coù daáy khôûi nghieäp
nôi thaân, ngöõ, yù naøo ñeàu töông öng vôùi taâm Boà-ñeà.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi taâm Boà-ñeà, thöïc hieän,
phaùt huy con ñöôøng tu taäp ñaït giaùc ngoä chaúng bò caûnh khaùc laøm nhieãu
loaïn taâm.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc phaùp ñeàu chaúng sinh thì taïi sao
Ñaïi Boà-taùt thöïc hieän, phaùt huy con ñöôøng tu taäp ñaït giaùc ngoä?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Taát caû caùc phaùp ñeàu
chaúng sinh. ÔÛ ñaây, trong tröôøng hôïp khoâng coù ñoái töôïng taïo taùc, höôùng
tôùi, thì laøm sao bieát ñöôïc taát caû caùc phaùp ñeàu chaúng sinh.
–Baïch Theá Toân, Nhö Lai duø xuaát hieän ôû ñôøi, hoaëc chaúng xuaát
hieän ôû ñôøi thì caùc phaùp, phaùp giôùi, phaùp nhó vaãn laø thöôøng truù.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Nhö Lai duø xuaát hieän ôû
ñôøi, hoaëc chaúng xuaát hieän ôû ñôøi thì caùc phaùp, phaùp giôùi, phaùp nhó vaãn
thöôøng truù. Nhöng caùc höõu tình chaúng theå hieåu roõ caùc phaùp, phaùp giôùi,
phaùp nhó laø thöôøng truù. Caùc Ñaïi Boà-taùt vì nhaèm ñem laïi lôïi ích neân
thöïc hieän, phaùt huy con ñöôøng tu taäp ñaït giaùc ngoä, nhôø con ñöôøng aáy
maø thoaùt khoûi caùc khoå nôi sinh töû.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt coù phaûi duøng neûo sinh maø chöùng
ñaéc Boà-ñeà chaêng?
Phaät daïy:
–Khoâng!
–Baïch Theá Toân, coù phaûi duøng neûo baát sinh maø chöùng ñaéc Boà-ñeà
chaêng?
Phaät daïy:
–Khoâng!
–Baïch Theá Toân, coù phaûi duøng neûo sinh, baát sinh maø chöùng ñaéc
Boà-ñeà chaêng?
Phaät daïy:
–Khoâng!
–Baïch Theá Toân, coù phaûi duøng neûo chaúng phaûi sinh, chaúng phaûi
baát sinh maø chöùng ñaéc Boà-ñeà chaêng?
Phaät daïy:
–Khoâng!
–Baïch Theá Toân, vaäy Ñaïi Boà-taùt laøm theá naøo ñeå chöùng ñaéc Boà-
ñeà?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng duøng ñaïo ñeå chöùng ñaéc Boà-ñeà, cuõng
chaúng duøng chaúng phaûi ñaïo ñeå chöùng ñaéc Boà-ñeà. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì Boà-ñeà töùc laø ñaïo, ñaïo töùc laø Boà-ñeà.
–Baïch Theá Toân, neáu Boà-ñeà töùc laø ñaïo, ñaïo töùc laø Boà-ñeà, neân ñaõ
ñaéc Boà-ñeà, neáu vaäy thì taïi sao Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc laïi vì
hoï noùi veà ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc cuøng möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát
coäng... vaø voâ löôïng phaùp Phaät, khieán hoï tu chöùng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? OÂng haù coù theå cho raèng
Phaät ñaéc Boà-ñeà chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Vì sao? Baïch
Theá Toân, vì Phaät töùc laø Boà-ñeà, Boà-ñeà töùc laø Phaät, do ñaáy chaúng neân
goïi laø Phaät ñaéc Boà-ñeà.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Nhöng ñieàu oâng hoûi laø
haù chaúng phaûi caùc Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaéc ñaïo Boà-ñeà, neân ñaõ ñöùc Boà-ñeà,
thì naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt tu taäp ñaïo Boà-ñeà chöa ñöôïc vieân
maõn, theá thì taïi sao coù theå noùi laø ñaõ ñaéc Boà-ñeà?
www.daitangkinh.org
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn Boá
thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; neáu
ñaõ thaønh töïu vieân maõn phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi,
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn
Thaùnh ñeá khoå, Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; neáu ñaõ thaønh töïu vieân
maõn taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; neáu ñaõ thaønh töïu
vieân maõn baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä,
Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn naêm loaïi maét,
saùu pheùp thaàn thoâng; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät,
Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; neáu ñaõ thaønh töïu vieân
maõn ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû;
neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, neáu ñaõ
thaønh töïu vieân maõn söï quaùn saùt möôøi hai chi duyeân khôûi theo chieàu
thuaän nghòch; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn taát caû thaàn thoâng töï taïi cuûa
Boà-taùt; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn Xa-ma-tha, Tyø-baùt-xaù-na thuø
thaéng; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn taát caû haønh trang caàn thieát veà phöôùc
ñöùc trí tueä; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn vieäc ñem laïi söï thaønh töïu cho
caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät; neáu ñaõ thaønh töïu vieân maõn voâ
löôïng, voâ bieân chaúng theå nghó baøn caùc dieäu phaùp cuûa chö Phaät, thì töø
ñaáy lieân tuïc duøng moät saùt-na nôi ñònh Kim cang duï töông öng vôùi dieäu
tueä; vónh vieãn ñoaïn tröø taát caû phieàn naõo, hai chöôùng veà sôû tri, caùc taäp
khí töông tuïc thoâ troïng, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì môùi goïi
laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp ñöôïc hoaøn
toaøn töï taïi, ñem laïi lôïi ích an laïc cho taát caû höõu tình taän ñôøi vò lai.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt laøm nghieâm tònh coõi Phaät nhö theá
naøo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán
luùc ñaït tôùi cöùu caùnh, thöôøng töï taïo ñöôïc thanh tònh nôi thaân, ngöõ, yù
thoâ troïng, cuõng taïo ñöôïc thanh tònh nôi thaân, ngöõ, yù thoâ troïng cuûa
ngöôøi khaùc. Ñaïi Boà-taùt aáy vì taïo ñöôïc thanh tònh nôi ba thoâ troïng cuûa
mình vaø ngöôøi, neân coù theå laøm nghieâm tònh ñoái töôïng mong ñaït ñöôïc
laø coõi Phaät.
–Baïch Theá Toân, nhöõng gì laø thaân, ngöõ, yù thoâ troïng cuûa Ñaïi Boà-
taùt?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, hoaëc saùt haïi sinh maïng, hoaëc chaúng cho maø
laáy, hoaëc daâm duïc taø haïnh, caùc haïnh aùc baát thieän cuûa thaân nhö theá goïi
laø thaân thoâ troïng cuûa Ñaïi Boà-taùt. Hoaëc noùi lôøi hö doái, hoaëc noùi lôøi ly
giaùn, hoaëc noùi lôøi thoâ aùc, hoaëc noùi lôøi hoãn taïp, caùc haïnh aùc baát thieän
nhö theá cuûa lôøi noùi goïi laø ngöõ thoâ troïng cuûa Ñaïi Boà-taùt. Hoaëc tham
duïc, hoaëc saân haän, hoaëc taø kieán, caùc haïnh aùc baát thieän cuûa yù nhö theá
goïi laø yù thoâ troïng cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu giôùi uaån, ñònh uaån, tueä uaån, giaûi thoaùt
uaån, giaûi thoaùt tri kieán uaån cuûa Ñaïi Boà-taùt chaúng thanh tònh, thì cuõng
goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt coù taâm tham lam keo kieät,
taâm phaïm giôùi, taâm saân giaän, taâm bieáng treã, taâm taùn loaïn, taâm aùc tueä
thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa boán Nieäm truï, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
www.daitangkinh.org
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa phaùp khoâng beân
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh thì cuõng
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa phaùp moân Ñaø-la-ni,
phaùp moân Tam-ma-ñòa thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa caùc Ñòa cuûa Ñaïi Boà-
taùt thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa möôøi löïc cuûa Phaät,
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa trí Nhaát thieát, trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt, quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät thì cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt tham ñaém vieäc chöùng quaû
Döï löu, hoaëc quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, hoaëc quaû vò Ñoäc giaùc
cuõng goïi laø thoâ troïng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt khôûi töôûng veà saéc, khôûi
töôûng veà thoï, töôûng, haønh, thöùc cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà
nhaõn xöù, khôûi töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù cuõng goïi laø thoâ
troïng; khôûi töôûng veà saéc xöù, khôûi töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà nhaõn giôùi, khôûi töôûng
veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà saéc
giôùi, khôûi töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi cuõng goïi laø thoâ
troïng; khôûi töôûng veà nhaõn thöùc giôùi, khôûi töôûng veà nhó, tyû, thieät,
thaân, yù thöùc giôùi cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà nhaõn xuùc, khôûi
töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng
veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, khôûi töôûng veà caùc thoï do
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra cuõng goïi laø thoâ troïng;
khôûi töôûng veà ñòa giôùi, khôûi töôûng veà thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
giôùi cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà nhaân duyeân, khôûi töôûng veà
ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân cuõng goïi laø
thoâ troïng; khôûi töôûng veà caùc phaùp töø duyeân sinh ra cuõng goïi laø thoâ
troïng; khôûi töôûng veà voâ minh, khôûi töôûng veà haønh, thöùc, danh saéc,
luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo cuõng goïi
laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà Boá thí ba-la-maät-ña, khôûi töôûng veà Tònh
giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng goïi laø
thoâ troïng; khôûi töôûng veà phaùp khoâng beân trong, khôûi töôûng veà phaùp
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng goïi laø thoâ
troïng; khôûi töôûng veà boán Nieäm truï, khôûi töôûng veà boán Chaùnh ñoaïn,
ñaïo cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà Thaùnh ñeá khoå, khôûi töôûng
veà Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà boán
Tónh löï, khôûi töôûng veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng goïi laø
thoâ troïng; khôûi töôûng veà taùm Giaûi thoaùt, khôûi töôûng veà taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng
www.daitangkinh.org
veà taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, khôûi töôûng veà taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, khôûi töôûng veà phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän
cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà baäc Cöïc hyû, khôûi töôûng veà baäc
tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân
cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà naêm loaïi maét, khôûi töôûng veà saùu
pheùp thaàn thoâng cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà möôøi löïc cuûa
Phaät, khôûi töôûng veà boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát,
ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng cuõng
goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
khôûi töôûng veà taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi
töôûng veà phaùp khoâng queân maát, khôûi töôûng veà taùnh luoân luoân xaû
cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà trí Nhaát thieát, khôûi töôûng veà trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà
quaû Döï löu, khôûi töôûng veà quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò
Ñoäc giaùc cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà taát caû haïnh Ñaïi Boà-
taùt, khôûi töôûng veà quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, khôûi töôûng
veà phaøm phu, khôûi töôûng veà Thanh vaên, töôûng veà Ñoäc giaùc, töôûng veà
Boà-taùt, töôûng veà Nhö Lai, cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà ñòa
nguïc, khôûi töôûng veà baøng sinh, quyû giôùi, töôûng veà thieân, nhaân, nam,
nöõ, cuõng goïi laø thoâ troïng; khôûi töôûng veà Duïc giôùi, Saéc giôùi, Voâ saéc
giôùi; khôûi töôûng veà thieän, baát thieän, voâ kyù, khôûi töôûng veà theá gian,
xuaát theá gian, khôûi töôûng veà höõu laäu, voâ laäu, khôûi töôûng veà höõu vi,
voâ vi cuõng goïi laø thoâ troïng.
Naøy Thieän Hieän, voâ löôïng, voâ bieân caùc thöù chaáp tröôùc ñoái vôùi
caùc phaùp nhö theá; söï phaân bieät hö voïng vaø caùc nghieäp nôi thaân, ngöõ, yù
ñaõ khôûi cuûa chuùng sinh cuøng taùnh khoâng an truï noåi cuûa caùc loaøi aáy ñeàu
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy xa lìa caùc thöù thoâ troïng nhö ñaõ
neâu baøy, töï haønh Boá thí ba-la-maät-ña, cuõng chæ daïy ngöôøi haønh Boá thí
ba-la-maät-ña. Neáu caùc höõu tình caàn aên cho aên, caàn uoáng cho uoáng, caàn
y phuïc cho y phuïc, caàn xe coä cho xe coä, caàn nhaø cöûa cho nhaø cöûa, caàn
noâ boäc cho noâ boäc, caàn thò veä cho thò veä, caàn hoa höông cho hoa
höông, caàn ñoà trang söùc cho ñoà trang söùc, caàn phöôùn loïng cho phöôùn
loïng, caàn nhaïc hay cho nhaïc hay, caàn ñoà naèm cho ñoà naèm, caàn ñeøn
saùng cho ñeøn saùng, caàn giöôøng toøa cho giöôøng toøa, tuøy theo nhu caàu veà
caùc thöù vaät duïng, tuøy thôøi tuøy xöù thaûy ñeàu cho heát, nhö ñieàu mình töï
laøm ñem chæ daïy cho ngöôøi cuõng vaäy. Boá thí nhö theá roài, ñem caên laønh
naøy ban cho caùc höõu tình cuøng coù nhö nhau; hoài höôùng ñeán ñoái töôïng
mong ñaït ñöôïc laø laøm nghieâm tònh coõi Phaät, khieán mau vieân maõn, ñem
laïi lôïi laïc cho höõu tình.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töï haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña,
cuõng daïy ngöôøi haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña, töï haønh An nhaãn ba-la-
maät-ña, cuõng daïy ngöôøi haønh An nhaãn ba-la-maät-ña, töï haønh Tinh taán
ba-la-maät-ña, cuõng daïy ngöôøi haønh Tinh taán ba-la-maät-ña, töï haønh
Tónh löï ba-la-maät-ña, cuõng daïy ngöôøi haønh Tónh löï ba-la-maät-ña, töï
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng daïy ngöôøi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña. Ñaïi Boà-taùt aáy laøm caùc vieäc naøy roài, ñem caên laønh naøy ban cho
caùc höõu tình cuøng coù nhö nhau; hoài höôùng ñeán ñoái töôïng mong ñaït
ñöôïc laø laøm nghieâm tònh coõi Phaät, khieán mau vieân maõn, ñem laïi lôïi
laïc cho höõu tình.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 394
Phaåm 72: LAØM NGHIEÂM TÒNH COÕI PHAÄT (2)
Laïi nöõa Thieän Hieän, coù Ñaïi Boà-taùt duøng nguyeän löïc cuûa thaàn
thoâng laøm cho baûy baùu thöôïng dieäu ñaày aép caû theá giôùi ba laàn ngaøn ñeå
cuùng döôøng Phaät, Phaùp, Taêng; cuùng döôøng xong, hoan hyû phaùt theä
nguyeän roäng lôùn: Toâi ñem caên laønh ñaõ gieo troàng nhö theá ban cho caùc
höõu tình cuøng coù nhö nhau, cuøng hoài höôùng veà ñoái töôïng mong ñaït tôùi
laø laøm nghieâm tònh coõi Phaät, seõ khieán cho coõi Phaät cuûa toâi ñöôïc trang
nghieâm baèng baûy baùu, taát caû höõu tình ôû ñaáy tuøy yù thoï duïng caùc thöù
chaâu baùu nhöng khoâng nhieãm ñaém.
thoâng hoøa taáu voâ löôïng caùc aâm nhaïc vi dieäu treân coõi trôøi nôi coõi ngöôøi
ñeå cuùng döôøng Tam baûo vaø thaùp Phaät; cuùng döôøng xong hoan hyû phaùt
theä nguyeän roäng lôùn: Toâi ñem caùc caên laønh ñaõ gieo troàng nhö theá ban
cho caùc höõu tình cuøng coù nhö nhau, cuøng hoài höôùng veà ñoái töôïng mong
ñaït tôùi laø laøm nghieâm tònh coõi Phaät, seõ khieán cho quoác ñoä cuûa toâi
thöôøng hoøa taáu caùc thöù aâm nhaïc thöôïng dieäu nhö theá; caùc höõu tình ôû
ñaáy ñöôïc nghe roài thaân taâm vui thích, an laïc, nhöng khoâng nhieãm ñaém.
thoâng khieán cho caùc thöù höông hoa thöôïng dieäu ñaày aép caû theá giôùi ba
laàn ngaøn nôi ngöôøi vaø trôøi, roài ñem caùc thöù höông hoa thöôïng dieäu aáy
cuùng döôøng Tam baûo vaø thaùp Phaät; cuùng döôøng xong hoan hyû phaùt theä
nguyeän roäng lôùn: Toâi ñem caên laønh ñaõ gieo troàng nhö theá ban cho caùc
höõu tình cuøng coù nhö nhau, cuøng hoài höôùng veà ñoái töôïng mong ñaït tôùi
laø laøm nghieâm tònh coõi Phaät, seõ khieán cho quoác ñoä cuûa toâi thöôøng coù
caùc loaïi höông hoa thöôïng dieäu nhö theá, caùc höõu tình ôû ñaáy thoï duïng
roài thaân taâm möøng vui nhöng khoâng nhieãm ñaém.
thoâng baøy ra caùc thöùc aên uoáng vôùi traêm vò thöôïng dieäu ñeå cuùng döôøng
chö Phaät, caùc baäc Ñoäc giaùc, Thanh vaên vaø chuùng Ñaïi Boà-taùt; cuùng
döôøng xong hoan hyû phaùt theä nguyeän roäng lôùn: Toâi ñem caên laønh ñaõ
gieo troàng nhö theá ban cho caùc höõu tình cuøng coù nhö nhau, cuøng hoài
höôùng veà ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø laøm nghieâm tònh coõi Phaät, khi ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì seõ khieán caùc loaøi höõu tình nôi quoác ñoä cuûa
toâi luoân ñöôïc thoï duïng caùc thöùc aên uoáng traêm vò nhö vaäy, giuùp cho
thaân taâm möøng vui maø khoâng nhieãm ñaém.
thoâng baøy hieän ñuû caùc loaïi höông xoa thöôïng dieäu nôi coõi trôøi, coõi
ngöôøi cuøng caùc thöù y phuïc toát ñeïp ñeå phuïng cuùng chö Phaät, caùc baäc
Ñoäc giaùc, Thanh vaên vaø chuùng Ñaïi Boà-taùt, hoaëc laïi cuùng döôøng Phaùp
vaø thaùp Phaät; cuùng döôøng xong hoan hyû phaùt theä nguyeän roäng lôùn: Toâi
ñem caên laønh ñaõ gieo troàng nhö theá ban cho caùc höõu tình cuøng coù nhö
nhau, cuøng hoài höôùng veà ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø laøm nghieâm tònh
coõi Phaät, khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán caùc loaøi höõu tình
nôi quoác ñoä cuûa toâi luoân coù ñöôïc caùc thöù y phuïc, höông xoa nhö theá,
tuøy yù thoï duïng maø khoâng nhieãm ñaém.
thoâng baøy hieän ñuû caùc thöù caûnh giôùi thöôïng dieäu veà saéc, thanh,
höông, vò, xuùc phaùt sinh theo yù muoán nôi coõi trôøi, coõi ngöôøi, ñeå cuùng
döôøng chö Phaät vaø thaùp Phaät, caùc baäc Ñoäc giaùc, Thanh vaên vaø caùc
Boà-taùt, cuøng caùc loaøi chuùng sinh khaùc, cuùng döôøng roài thì voâ cuøng
vui möøng phaùt theä nguyeän roäng lôùn: Toâi ñem caên laønh ñaõ gieo troàng
nhö theá ban cho caùc höõu tình cuøng coù nhö nhau, cuøng hoài höôùng veà
ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø laøm nghieâm tònh coõi Phaät, khi ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät thì seõ khieán caùc loaøi höõu tình nôi quoác ñoä cuûa toâi
caùc loaïi höõu tình ôû ñaáy tuøy taâm öa thích caùc caûnh giôùi veà saéc, thanh,
höông, vò, xuùc thöôïng dieäu thì öùng theo nieäm maø ñeán, hoan hyû thoï
duïng maø khoâng nhieãm ñaém.
Laïi nöõa Thieän Hieän, coù Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï an truù nôi phaùp
khoâng beân trong, cuõng khuyeân ngöôøi an truù nôi phaùp khoâng beân
trong; töï an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
www.daitangkinh.org
khoâng taùnh töï taùnh, cuõng khuyeân ngöôøi an truù nôi phaùp khoâng beân
ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; laøm vieäc naøy roài, laïi
phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc
loaøi höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa phaùp khoâng beân
trong cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu boán Nieäm truï,
cuõng khuyeân ngöôøi tu boán Nieäm truï; töï tu boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
khuyeân ngöôøi tu boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo; laøm
vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ
khieán cho caùc loaøi höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa boán
Nieäm truï cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï an truù nôi Thaùnh
ñeá khoå, cuõng khuyeân ngöôøi an truù nôi Thaùnh ñeá khoå; töï an truù nôi
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, cuõng khuyeân ngöôøi an truù nôi Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu
chaúng xa lìa Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu boán Tónh löï,
cuõng khuyeân ngöôøi tu boán Tónh löï; töï tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc, cuõng khuyeân ngöôøi tu boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; laøm vieäc
naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ
khieán cho caùc loaøi höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa boán
Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu taùm Giaûi
thoaùt, cuõng khuyeân ngöôøi tu taùm Giaûi thoaùt; töï tu taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, cuõng khuyeân ngöôøi tu taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng:
Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi höõu tình trong
quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa taùm Giaûi thoaùt cho ñeán möôøi Bieán
xöù.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu phaùp moân Ñaø-
la-ni, cuõng khuyeân ngöôøi tu phaùp moân Ñaø-la-ni; töï tu phaùp moân Tam-
ma-ñòa, cuõng khuyeân ngöôøi tu phaùp moân Tam-ma-ñòa; laøm vieäc naøy
roài, laïi phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán
cho caùc loaøi höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa phaùp moân
Ñaø-la-ni, phaùp moân Tam-ma-ñòa.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, cuõng khuyeân ngöôøi tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng; töï tu
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän, cuõng khuyeân ngöôøi tu phaùp
moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt
nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi
höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa phaùp moân giaûi thoaùt
Khoâng, phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu baäc Cöïc hyû,
cuõng khuyeân ngöôøi tu baäc Cöïc hyû; töï tu baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang,
Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, cuõng khuyeân ngöôøi tu baäc Ly
caáu cho ñeán baäc Phaùp vaân; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng:
Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi höõu tình trong
quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa baäc Cöïc hyû cho ñeán baäc Phaùp vaân.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu naêm loaïi
maét, cuõng khuyeân ngöôøi tu naêm loaïi maét; töï tu saùu pheùp thaàn thoâng,
cuõng khuyeân ngöôøi tu saùu pheùp thaàn thoâng; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt
nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi
höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng.
www.daitangkinh.org
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu möôøi löïc cuûa
Phaät, cuõng khuyeân ngöôøi tu möôøi löïc cuûa Phaät; töï tu boán ñieàu khoâng
taùm phaùp Phaät baát coäng, cuõng khuyeân ngöôøi tu boán ñieàu khoâng sôï cho
ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän
raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi höõu tình
trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa möôøi löïc cuûa Phaät cho ñeán
möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só, cuõng khuyeân ngöôøi tu ba möôi hai töôùng cuûa baäc
Ñaïi só; töï tu taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, cuõng khuyeân ngöôøi tu taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng: Khi
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi höõu tình trong quoác
ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm
möôi veû ñeïp phuï thuoäc.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu phaùp khoâng
queân maát, cuõng khuyeân ngöôøi tu phaùp khoâng queân maát; töï tu taùnh luoân
luoân xaû, cuõng khuyeân ngöôøi tu taùnh luoân luoân xaû; laøm vieäc naøy roài, laïi
phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc
loaøi höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu trí Nhaát thieát,
cuõng khuyeân ngöôøi tu trí Nhaát thieát; töï tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng, cuõng khuyeân ngöôøi tu trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; laøm
vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ
khieán cho caùc loaøi höõu tình trong quoác ñoä cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa trí
Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
ña, phaùt theä nguyeän roäng lôùn, tinh taán duõng maõnh, töï tu taát caû haïnh
Ñaïi Boà-taùt, cuõng khuyeân ngöôøi tu taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt; töï tu quaû vò
Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät, cuõng khuyeân ngöôøi tu quaû vò Giaùc ngoä
cao toät cuûa chö Phaät; laøm vieäc naøy roài, laïi phaùt nguyeän raèng: Khi ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät, seõ khieán cho caùc loaøi höõu tình trong quoác ñoä
cuûa toâi ñeàu chaúng xa lìa taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt, quaû vò Giaùc ngoä cao
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, do haïnh nguyeän aáy neân coù theå laøm nghieâm tònh ñoái töôïng mong
ñaït ñeán laø coõi Phaät.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy tuøy theo haïnh nguyeän ñaõ
phaùt khôûi ñeå haønh ñaïo Boà-ñeà trong thôøi gian nhö theá ñaït ñöôïc vieân
maõn thì ngay trong chöøng aáy thôøi gian luoân tinh taán tu hoïc. Do nhaân
duyeân naøy, töï mình coù theå thaønh töïu taát caû caùc phaùp thieän, cuõng coù theå
khieán ngöôøi daàn daàn thaønh töïu taát caû caùc phaùp thieän, töï mình coù theå tu
ñaéc thaân trang nghieâm vôùi töôùng haûo thuø thaéng, cuõng coù theå khieán
ngöôøi daàn daàn tu ñaéc thaân trang nghieâm vôùi töôùng haûo thuø thaéng. Do
phöôùc ñöùc to lôùn ñaõ ñöôïc goàm thaâu, giöõ gìn neân naøy Thieän Hieän, caùc
Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu ñoái vôùi ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø laøm nghieâm tònh
coõi Phaät, khi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, caùc höõu tình ñaõ ñöôïc
hoùa ñoä cuõng ñöôïc sinh vaøo coõi aáy, cuøng thoï höôûng phaùp laïc cuûa Ñaïi
thöøa nôi coõi thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neân tu taäp laøm nghieâm tònh coõi
Phaät nhö theá, ñoù laø trong coõi aáy thöôøng chaúng nghe coù ba thöù ñöôøng
aùc, cuõng chaúng nghe coù caùc loaïi aùc kieán, cuõng chaúng nghe coù thöù ñoäc
haïi nhö tham, saân, si, cuõng chaúng nghe coù caùc hình töôùng nam, nöõ,
cuõng chaúng nghe coù caùc haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc, cuõng chaúng nghe
coù khoå, voâ thöôøng..., cuõng chaúng nghe coù söï goàm thaâu, giöõ gìn caùc thöù
vaät duïng, cuõng chaúng nghe coù chaáp ngaõ, ngaõ sôû, cuõng chaúng nghe coù
caùc thöù phieàn naõo nhö tuøy mieân, trieàn, keát, cuõng chaúng nghe coù söï
vöôùng chaáp ñieân ñaûo, cuõng chaúng nghe coù söï an laäp nhöõng phaàn vò sai
bieät cuûa caùc quaû; chæ nghe caùc aâm thanh noùi veà caùc phaùp khoâng, voâ
töôùng, voâ nguyeän, khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng taùnh... Ñoù laø tuøy theo
söï öa thích sai bieät cuûa caùc höõu tình, nôi caùc vaät beân trong, beân ngoaøi
caùc röøng caây thöôøng coù gioù nheï va chaïm vaøo nhau phaùt ra caùc loaïi aâm
thanh vi dieäu; trong caùc thöù aâm thanh aáy neâu baøy taát caû phaùp ñeàu
khoâng coù töï taùnh; vì khoâng coù töï taùnh neân khoâng; vì khoâng neân voâ
töôùng; vì voâ töôùng neân voâ nguyeän; vì voâ nguyeän neân khoâng sinh; vì
www.daitangkinh.org
khoâng sinh neân khoâng dieät. Do ñoù, caùc phaùp xöa nay voán tòch tónh, laø
töï taùnh Nieát-baøn. Phaät xuaát hieän ôû ñôøi hoaëc chaúng xuaát hieän ôû ñôøi thì
phaùp töôùng vaãn luoân laø nhö theá. Trong coõi Phaät aáy, caùc loaøi höõu tình,
hoaëc ngaøy, hoaëc ñeâm, hoaëc ñi, hoaëc ñöùng, hoaëc ngoài, hoaëc naèm
thöôøng ñöôïc nghe aâm thanh dieãn noùi caùc phaùp nhö theá.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu ôû nôi choã an truï cuûa mình
laøm nghieâm tònh coõi Phaät, khi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì
chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc trong möôøi phöông ñeàu cuøng xöng
taùn danh hieäu cuûa caùc Phaät aáy. Neáu caùc höõu tình ñöôïc nghe danh hieäu
Phaät ñöôïc xöng taùn nhö theá thì ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät nhaát
ñònh ñaït ñöôïc khoâng thoaùi chuyeån.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu ôû nôi choã an truï cuûa mình
laøm nghieâm tònh coõi Phaät, khi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, vì
caùc höõu tình thuyeát giaûng chaùnh phaùp. Höõu tình ñöôïc nghe roài thì nhaát
ñònh chaúng sinh nghi ñoù laø phaùp hay chaúng phaûi laø phaùp. Vì sao? Vì
caùc loaøi höõu tình aáy ñaõ hieåu roõ caùc phaùp ñeàu laø chaân nhö, phaùp giôùi,
phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc; taát caû laø phaùp,
khoâng chaúng phaûi laø phaùp.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu coù theå laøm nghieâm tònh
coõi Phaät nhö theá.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy coù söï giaùo hoùa laø nhöõng
chuùng sinh khoâng ñuû caên laønh, chöa töøng ôû choã chö Phaät, Boà-taùt, Ñoäc
giaùc vaø Thanh vaên vun troàng caùc caên laønh, laïi bò caùc baïn xaáu aùc chi
phoái, loâi cuoán neân xa lìa baïn laønh, chaúng nghe chaùnh phaùp, thöôøng bò
caùc thöù kieán chaáp veà ngaõ, höõu tình cuøng söï chaáp giöõ caùc thöù kieán
chaáp khaùc, rôi vaøo söï thieân chaáp veà hai beân thöôøng, ñoaïn. Caùc höõu
tình aáy töï daáy khôûi taø chaáp, cuõng thöôøng daïy ngöôøi khieán daáy khôûi taø
chaáp; ñoái vôùi Phaät khôûi töôûng chaúng phaûi Phaät, chaúng phaûi Phaät thì
khôûi töôûng laø Phaät; ñoái vôùi Phaùp khôûi töôûng chaúng phaûi Phaùp, chaúng
phaûi Phaùp thì khôûi töôûng laø Phaùp; ñoái vôùi Taêng khôûi töôûng chaúng
phaûi Taêng, chaúng phaûi Taêng thì khôûi töôûng laø Taêng. Do nhaân duyeân
aáy neân phæ baùng chaùnh phaùp, vì phæ baùng chaùnh phaùp neân khi thaân
hoaïi maïng chung bò ñoïa vaøo caùc ñöôøng aùc, sinh trong ñòa nguïc chòu
bao thöù khoå naõo döõ doäi. Caùc Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu ôû nôi quoác ñoä cuûa
mình, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài, nhaän thaáy caùc höõu tình
kia traàm luaân nôi sinh töû chòu voâ soá noãi thoáng khoå, neân duøng dieäu löïc
cuûa thaàn thoâng, theo phöông tieän giaùo hoùa khieán hoï lìa boû aùc kieán,
truï trong chaùnh kieán; ra khoûi ñòa nguïc sinh vaøo coõi ngöôøi; tieáp theo
Ñaïi Boà-taùt laïi duøng caùc loaïi thaàn thoâng, theo phöông tieän giaùo hoùa,
khieán hoï ñöôïc an truù trong nhoùm chaùnh ñònh. Do ñaáy, hoaøn toaøn
chaúng rôi vaøo ñöôøng aùc; laïi khieán tu taäp haïnh nguyeän thuø thaéng, khi
maïng chung ñöôïc sinh nôi coõi Phaät nghieâm tònh, thoï duïng phaùp laïc
cuûa Ñaïi thöøa nôi coõi thanh tònh.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu coù theå ñem laïi söï
nghieâm tònh nôi coõi Phaät nhö theá. Do nôi theá giôùi ñöôïc an truï voâ cuøng
thanh tònh neân caùc höõu tình ñöôïc sinh veà theá giôùi ñoù ñoái vôùi taát caû caùc
phaùp ñeàu chaúng khôûi söï phaân bieät hö voïng, do döï cho ñaây laø phaùp theá
gian, ñaây laø phaùp xuaát theá gian; ñaây laø phaùp höõu laäu, ñaây laø phaùp voâ
laäu; ñaây laø phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi; caùc thöù phaân bieät do döï nhö
vaäy, hoaøn toaøn chaúng coøn daáy khôûi. Do nhaân duyeân naøy neân caùc loaøi
höõu tình kia nhaát ñònh chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy laø Ñaïi Boà-taùt ñaõ laøm nghieâm tònh coõi
Phaät.
Μ
Phaåm 73: TÒNH ÑOÄ PHÖÔNG TIEÄN (1)

–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi nhoùm chaùnh taùnh ñònh
hay laø an truù nôi nhoùm baát ñònh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu an truù nôi nhoùm chaùnh
ñònh, chaúng phaûi nhoùm baát ñònh.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù nôi nhoùm chaùnh taùnh ñònh
naøo? Laø Thanh vaên thöøa, Ñoäc giaùc thöøa, hay laø Phaät thöøa?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy ñeàu an truù nôi nhoùm chaùnh
taùnh ñònh cuûa Phaät thöøa, chaúng phaûi an truù nôi nhoùm chaùnh taùnh ñònh
cuûa nhò thöøa.
www.daitangkinh.org

–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy vaøo luùc naøo thì truï nôi nhoùm
chaùnh taùnh ñònh, töø khi môùi phaùt taâm chaêng? Khi ñaït baäc khoâng thoaùi
chuyeån chaêng? ÔÛ nôi thaân sau cuøng chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy, hoaëc töø khi môùi phaùt taâm,
hoaëc ôû baäc khoâng thoaùi chuyeån, hoaëc ôû nôi thaân sau cuøng ñeàu an truù
nôi nhoùm chaùnh taùnh ñònh.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt an truù nôi nhoùm chaùnh taùnh ñònh coù
bò rôi vaøo caùc ñöôøng aùc chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt an truù nôi nhoùm chaùnh taùnh ñònh,
nhaát ñònh khoâng rôi vaøo caùc ñöôøng aùc. Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì
sao? Caùc vò sôû ñòa thöù taùm, hoaëc Döï löu, hoaëc Nhaát lai, hoaëc Baát hoaøn,
hoaëc A-la-haùn, hoaëc Ñoäc giaùc coù ai laïi rôi vaøo ñöôøng aùc chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi nhoùm chaùnh taùnh
ñònh cuõng gioáng nhö theá, nhaát ñònh chaúng rôi vaøo caùc ñöôøng aùc. Vì
sao? Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi môùi phaùt taâm tu haønh Boá
thí ba-la-maät-ña, tu haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña; an truù nôi phaùp khoâng beân trong, an truù nôi phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; tu haønh boán Nieäm truï,
tu haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, tu haønh
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, tu
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; tu haønh baäc Cöïc hyû,
tu haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan
Phaùp vaân; tu haønh naêm loaïi maét, tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng; tu haønh
möôøi löïc cuûa Phaät, tu haønh boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; tu
haønh phaùp khoâng queân maát, tu haønh taùnh luoân luoân xaû; tu haønh trí
Nhaát thieát, tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; tu haønh taát caû
haïnh Ñaïi Boà-taùt, tu haønh quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät ñeàu ñaõ
cheá ngöï ñoaïn tröø taát caû phaùp aùc, baát thieän.
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy maø Ñaïi Boà-taùt aáy laïi bò rôi
vaøo ñöôøng aùc thì ñoù laø ñieàu khoâng coù. Ñaïi Boà-taùt aáy neáu sinh leân coõi
trôøi Tröôøng thoï thì ñoù cuõng laø ñieàu khoâng coù, nghóa laø ôû nhöõng nôi aáy,
aùc phaùp thieän thuø thaéng chaúng coù hieän haønh. Ñaïi Boà-taùt aáy neáu sinh ôû
choán bieân ñòa haï tieän hoaëc sinh trong haïng ngöôøi thaáp keùm khoâng bieát
Phaät phaùp thì ñoù laø ñieàu khoâng coù, nghóa laø ôû nhöõng nôi aáy chaúng coù
theå tu haønh theo phaùp thieän thuø thaéng, phaàn nhieàu daáy khôûi aùc kieán,
chaúng tin nhaân quaû, thöôøng öa laøm theo caùc nghieäp xaáu aùc, chaúng
nghe danh hieäu Phaät, sinh hieäu Phaùp, danh hieäu Taêng, cuõng khoâng coù
boán chuùng, ñoù laø chuùng Bí-soâ, chuùng Bí-soâ-ni, chuùng OÂ-ba-saùch-ca,
chuùng OÂ-ba-tö-ca. Caùc Ñaïi Boà-taùt aáy neáu sinh vaøo caùc gia ñình theo
neûo taø kieán thì ñoù cuõng laø ñieàu khoâng coù, töùc laø sinh vaøo caùc gia ñình
chaáp tröôùc caùc ñieàu thaáy bieát sai laàm, khoâng tin coù dieäu haïnh, aùc haïnh
vaø quaû baùo, chaúng tu caùc phaùp thieän, öa laøm caùc ñieàu aùc.
Naøy Thieän Hieän, vôùi taâm môùi phaùt caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
Ñaïi Boà-taùt doác höôùng ñeán quaû vò aáy, ñem yù öa thích thuø thaéng cuûa
mình maø thoï nhaän, haønh trì möôøi ñaïo nghieäp baát thieän thì ñoù laø ñieàu
khoâng coù.
–Baïch Theá Toân, neáu Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm ñaõ thaønh
töïu caùc coâng ñöùc töø caên laønh nhö theá, ñoái vôùi caùc choán aùc chaúng thoï
sinh trôû laïi, thì vì sao ñöùc Theá Toân moãi khi vì ñaïi chuùng giaûng noùi veà
chuyeän ñôøi tröôùc cuûa mình, hoaëc traêm hoaëc ngaøn ñôøi, trong ñoù cuõng coù
www.daitangkinh.org
luùc sinh vaøo caùc ñöôøng aùc, caên laønh khi aáy ôû ñaâu?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi Ñaïi Boà-taùt do nghieäp baát tònh maø
thoï thaân trong ñöôøng aùc, chæ vì nhaèm ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình;
do nguyeän aáy maø thoï nhaän thaân kia.
Naøy Thieän Hieän, caùc baäc A-la-haùn, Ñoäc giaùc ñaâu coù ñöôïc
phöông tieän thieän xaûo nhö theá, khi thoï thaân baøng sinh, coù ngöôøi thôï
saên ñeán muoán laøm hai, lieàn khôûi taâm an nhaãn, Töø bi voâ löôïng, vì muoán
khieán cho ngöôøi aáy coù ñöôïc lôïi laïc neân töï xaû boû thaân maïng mình maø
khoâng laøm haïi keû kia.
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân aáy neân bieát, Ñaïi Boà-taùt vì muoán
ñem laïi lôïi ích cho caùc höõu tình, vì muoán cho taâm ñaïi Töø, ñaïi Bi mau
ñöôïc vieân maõn, neân tuy hieän thoï nhaän caùc loaïi thaân baøng sinh nhöng
chaúng bò nhieãm toäi loãi cuûa loaøi baøng sinh.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi phaùp thieän naøo, vì
muoán ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình maø thoï thaân nhö theá?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt coù phaùp thieän naøo maø chaúng
vieân maõn?
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt vì nhaèm chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät neân taát caû phaùp thieän ñeàu phaûi vieân maõn.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán luùc
an toïa nôi toøa Boà-ñeà maàu nhieäm, ôû trong khoaûng aáy khoâng coù phaùp
thieän naøo maø chaúng neân vieân maõn; caàn phaûi thaønh töïu vieân maõn ñuû taát
caû phaùp thieän thì môùi ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Neáu coøn moät phaùp
thieän chöa coù theå vieân maõn maø chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì
ñoù laø ñieàu khoâng coù. Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi
môùi phaùt taâm cho ñeán luùc an toïa nôi toøa Boà-ñeà maàu nhieäm, ôû trong
khoaûng aáy thöôøng tu hoïc vieân maõn taát caû caùc phaùp thieän. Tu hoïc vieân
maõn roài thì seõ ñaéc trí Nhaát thieát töôùng, ñoaïn tröø vónh vieãn taát caû taäp
khí töông tuïc, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu taát caû phaùp voâ laäu
cuûa baäc Thaùnh thanh tònh nhö theá maø sinh nôi ñöôøng aùc, thoï thaân baøng
sinh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Nhö Lai thaønh töïu taát caû
phaùp voâ laäu thanh tònh chaêng?
–Baïch Theá Toân, ñuùng vaäy! Baïch Thieän Theä, ñuùng vaäy! Nhö Lai
thaønh töïu taát caû phaùp voâ laäu thanh tònh.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Nhö Lai öùng hoùa laøm thaân
cuûa loaøi baøng sinh, ñem laïi lôïi ích cho höõu tình, taïo neân Phaät söï
chaêng?
–Baïch Theá Toân, ñuùng vaäy! Baïch Thieän Theä, ñuùng vaäy! Nhö Lai
öùng hoùa laøm thaân cuûa loaøi baøng sinh, ñem laïi lôïi ích cho höõu tình, taïo
neân caùc Phaät söï.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Khi Nhö Lai öùng hoùa laøm
thaân baøng sinh thì coù phaûi thaät laø baøng sinh nhaän laáy caùc khoå chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Khi Nhö Lai
öùng hoùa laøm thaân baøng sinh thì chaúng phaûi thaät laø baøng sinh neân chaúng
nhaän laáy caùc khoå.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, tuy
thaønh töïu taát caû phaùp voâ laäu thanh tònh, nhöng vì nhaèm ñem laïi söï
thaønh töïu cho caùc höõu tình, neân theo phöông tieän thieän xaûo thoï thaân
baøng sinh; do thoï thaân aáy, tuøy theo caên cô maø ñem laïi söï thaønh töïu
cho caùc loaøi höõu tình.
Laïi nöõa Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc baäc A-la-haùn, caùc
laäu döùt haún, coù theå hoùa thaân laøm caùc söï vieäc, do caùc söï vieäc aáy khieán
cho ngöôøi khaùc sinh hoan hyû chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, coù nhö vaäy! Baïch Thieän Theä, coù nhö vaäy!
Caùc baäc A-la-haùn, caùc laäu döùt haún, coù theå hoùa thaân laøm caùc söï vieäc;
do caùc söï vieäc aáy neân khieán cho ngöôøi khaùc sinh hoan hyû.
www.daitangkinh.org
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, tuy thaønh
töïu taát caû phaùp voâ laäu thanh tònh nhöng vì nhaèm ñem laïi lôïi laïc cho
caùc höõu tình neân duøng phöông tieän thieän xaûo thoï thaân trong ñöôøng aùc,
tuøy theo caên cô maø ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình. Tuy thoï
thaân aáy nhöng chaúng cuøng chuùng chòu caùc khoå naõo, laïi cuõng chaúng bò
nhieãm theo toäi loãi cuûa loaøi aáy.
Laïi nöõa Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Coù nhaø aûo thuaät hoaëc ñeä
töû cuûa oâng ta hoùa ra caùc loaøi nhö voi, ngöïa..., khieán ngöôøi xem thaáy toû
ra heát söùc thích thuù, ñoái vôùi hoï nhö thaät coù voi, ngöïa... chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Ñoái vôùi hoï thaät
khoâng coù voi, ngöïa...
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng gioáng nhö theá, tuy thaønh
töïu taát caû phaùp voâ laäu thanh tònh nhöng vì nhaèm ñem laïi lôïi ích cho
caùc höõu tình neân hieän thoï thaân nôi caùc loaøi baøng sinh; tuy thoï thaân cuûa
chuùng nhöng thaät chaúng phaûi chuùng, cuõng chaúng bò nhieãm theo toäi loãi
cuûa chuùng.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt vôùi phöông tieän thieän xaûo roäng
lôùn nhö theá, tuy thaønh töïu Thaùnh trí voâ laäu thanh tònh, nhöng vì caùc
höõu tình neân thoï caùc loaïi thaân, tuøy theo caên cô cuûa hoï maø hieän laøm
lôïi ích.
Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi nhöõng thaéng phaùp
thanh tònh naøo maø coù theå thöïc hieän ñöôïc phöông tieän quyeàn xaûo nhö
theá, tuy thoï thaân caùc loaøi baøng sinh nhöng chaúng bò nhieãm theo toäi
loãi cuûa chuùng.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt an truù nôi Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña, coù theå thöïc hieän ñöôïc phöông tieän thieän xaûo nhö theá, tuy ñi ñeán voâ
löôïng haèng haø sa theá giôùi trong möôøi phöông, hieän caùc loaïi thaân ñem
laïi lôïi ích an laïc cho caùc loaøi höõu tình kia, nhöng ôû trong ñoù chaúng heà
sinh nhieãm ñaém. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát
caû caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù sôû ñaéc, nghóa laø hoaøn toaøn chaúng ñaéc
veà chuû theå nhieãm, ñoái töôïng bò nhieãm vaø nhaân duyeân cuûa söï nhieãm. Vì
sao? Vì töï taùnh cuûa taát caû phaùp laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng chaúng theå nhieãm khoâng, khoâng cuõng
chaúng theå nhieãm phaùp khaùc, cuõng khoâng coù phaùp naøo coù theå nhieãm
khoâng. Vì sao? Vì trong khoâng, taùnh khoâng haõy coøn chaúng theå naém
baét, huoáng hoà laø coù phaùp khaùc maø coù theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy goïi laø phaùp khoâng chaúng theå naém baét
ñöôïc. Caùc Ñaïi Boà-taùt an truù trong phaùp naøy coù theå chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.
–Baïch Theá Toân, caùc Ñaïi Boà-taùt coù phaûi chæ an truù nôi Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña nhö theá neân coù theå thöïc hieän phöông tieän thieän xaûo, hay
laø cuõng an truù nôi caùc phaùp khaùc?
Phaät baûo:
–Naøy Thieän Hieän, ñaâu coù phaùp naøo khaùc maø chaúng hoäi nhaäp
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, taïi sao laïi nghi laø coøn an truù nôi caùc phaùp khaùc?
–Baïch Theá Toân, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá, neáu töï taùnh laø
khoâng thì laøm sao Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña goàm thaâu ñöôïc taát caû phaùp?
Baïch Theá Toân, chaúng phaûi ôû trong khoâng coù theå noùi laø coù phaùp ñöôïc
goàm thaâu hay chaúng ñöôïc goàm thaâu.
–Naøy Thieän Hieän, haù chaúng phaûi töï taùnh cuûa caùc phaùp ñeàu laø
khoâng sao!
–Naøy Thieän Hieän, neáu töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp ñeàu laø khoâng
thì trong caùi khoâng haù chaúng goàm thaâu taát caû phaùp sao!
maät-ña, an truù trong töï taùnh khoâng cuûa taát caû caùc phaùp theå hieän phaùt
huy Thaàn thoâng ba-la-maät-ña. Caùc vò Ñaïi Boà-taùt an truù nôi Thaàn thoâng
ba-la-maät-ña aáy, coù theå ñi ñeán voâ löôïng haèng haø sa theá giôùi khaép möôøi
phöông ñeå cuùng döôøng chö Phaät, laõnh hoäi, thoï trì chaùnh phaùp, ôû choã
chö Phaät vun troàng caùc caên laønh?
Phaät daïy:
maät-ña, quaùn khaép voâ löôïng haèng haø sa theá giôùi trong möôøi phöông
www.daitangkinh.org
vaø chö Phaät cuøng caùc phaùp ñaõ thuyeát töï taùnh ñeàu laø khoâng, thì chæ coù
nöông vaøo theá tuïc giaû noùi veà danh töï; maø danh töï nöông vaøo theá tuïc
giaû dieãn noùi nhö theá cuõng laø töï taùnh khoâng.
Naøy Thieän Hieän, neáu möôøi phöông theá giôùi vaø chö Phaät cuøng
Phaùp ñaõ thuyeát, caû danh töï giaû noùi töï taùnh chaúng laø khoâng thì caùi
khoâng ñaõ noùi aáy chaúng ñöôïc cuøng khaép; nhöng vì caùi khoâng ñaõ noùi
chaúng phaûi laø chaúng cuøng khaép neân taát caû phaùp töï taùnh ñeàu khoâng.
ña, do quaùn khaép caùc phaùp ñeàu khoâng, duøng phöông tieän thieän xaûo
neân môùi coù theå theå hieän phaùt huy thaàn thoâng thuø thaéng Ba-la-maät-ña;
an truù nôi Thaàn thoâng ba-la-maät-ña naøy laïi coù theå theå hieän phaùt huy
Thieân nhaõn, Thieân nhó, Thaàn caûnh, Tha taâm, Tuùc truï, Tuøy nieäm vaø Trí
tueä thaàn thoâng thuø thaéng bieát roõ caùc laäu ñaõ ñöôïc döùt saïch.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt chaúng phaûi lìa caùc Thaàn thoâng
ba-la-maät-ña maø coù theå töï taïi ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình,
laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, do ñoù, Thaàn thoâng ba-la-maät-ña chính laø con
ñöôøng tu taäp ñaït ñöôïc giaùc ngoä, caùc Ñaïi Boà-taùt ñeàu höôùng con ñöôøng
mong ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Khi doác mong ñaït ñeán thì coù
theå töï laøm vieân maõn taát caû phaùp thieän, cuõng coù theå khieán ngöôøi khaùc
tu caùc phaùp thieän; tuy laøm caùc vieäc ñoù nhöng ñoái vôùi phaùp thieän chaúng
sinh chaáp tröôùc. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt aáy bieát roõ caùc phaùp thieän töï
taùnh ñeàu laø khoâng, chaúng phaûi nôi töï taùnh khoâng coù söï chaáp tröôùc; neáu
coù chaáp tröôùc thì coù meâ ñaém; do khoâng chaáp tröôùc neân cuõng khoâng meâ
ñaém, vì trong töï taùnh khoâng khoâng coù söï meâ ñaém.
ña, an truù nôi thaàn thoâng thuø thaéng ba-la-maät-ña, theå hieän phaùt huy
Thieân nhaõn thanh tònh hôn ngöôøi, duøng Thieân nhaõn aáy quaùn taát caû
phaùp ñeàu laø töï taùnh khoâng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy vì thaáy taát caû caùc phaùp töï taùnh
khoâng neân chaúng nöông vaøo phaùp töôùng maø taïo taùc caùc nghieäp, tuy vì
höõu tình thuyeát giaûng caùc phaùp n hö theá, nhöng cuõng chaúng chaáp giöõ
nôi töôùng cuûa caùc höõu tình vaø söï neâu baøy cuûa chuùng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy laáy voâ sôû ñaéc laøm phöông tieän,
theå hieän phaùt huy Thaàn thoâng ba-la-maät-ña, duøng Thaàn thoâng ba-la-
maät-ña aáy neân coù theå phaùt khôûi thaàn thoâng theo bi nguyeän maø laøm
vieäc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thieân nhaõn heát möïc thanh
tònh hôn ngöôøi, coù theå thaáy voâ löôïng haèng haø sa theá giôùi khaép möôøi
phöông; thaáy roài theå hieän phaùt huy Thaàn caûnh trí thoâng ñi ñeán caùc nôi
aáy taïo taát caû söï lôïi ích cho caùc loaøi höõu tình, hoaëc duøng Boá thí ba-la-
maät-ña maø laøm lôïi ích, hoaëc duøng Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø laøm lôïi ích; hoaëc duøng boán Nieäm truï maø
laøm lôïi ích, hoaëc duøng boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm
Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo maø laøm lôïi ích; hoaëc duøng
boán Tónh löï maø laøm lôïi ích, hoaëc duøng boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc
maø laøm lôïi ích; hoaëc duøng taùm Giaûi thoaùt maø laøm lôïi ích, hoaëc duøng
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù maø laøm lôïi ích; hoaëc
duøng phaùp cuûa Thanh vaên maø laøm lôïi ích, hoaëc duøng phaùp cuûa Ñoäc
giaùc maø laøm lôïi ích, hoaëc duøng phaùp cuûa Boà-taùt maø laøm lôïi ích, hoaëc
duøng phaùp cuûa chö Phaät maø laøm lôïi ích.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu thaáy höõu tình ôû möôøi phöông
theá giôùi nhieàu tham lam boûn seûn, thì voâ cuøng thöông xoùt, noùi phaùp theá
naøy: Höõu tình caùc ngöôi neân haønh boá thí. Nhöõng ai tham lam boûn seûn
thì chòu baàn cuøng khoå sôû; do baàn cuøng neân khoâng coù uy ñöùc, töï lôïi coøn
chaúng ñöôïc huoáng hoà laø coù theå lôïi ngöôøi. Vì vaäy, caùc ngöôi neân sieâng
naêng boá thí, ñaõ töï an laïc maø cuõng coù theå ñem laïi an laïc cho ngöôøi
khaùc. Chôù vì söï baàn cuøng maø xaâu xeù laãn nhau, nhö vaäy thì ñeàu chaúng
thoaùt khoûi bao thöù khoå aûi trong caùc ñöôøng aùc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu thaáy höõu tình ôû möôøi phöông
theá giôùi huûy phaïm tònh giôùi thì voâ cuøng thöông xoùt, noùi phaùp theá naøy:
Höõu tình caùc ngöôi neân thoï trì tònh giôùi. Caùc ngöôøi phaù giôùi phaûi chòu
khoå trong caùc ñöôøng aùc; ngöôøi phaù giôùi khoâng coù uy ñöùc, töï lôïi coøn
chaúng ñöôïc huoáng hoà laø coù theå lôïi ngöôøi. Do nhaân duyeân phaù giôùi neân
hoaëc sinh vaøo ñòa nguïc nhaän chòu quaû khoå, hoaëc sinh nôi baøng sinh
nhaän chòu quaû khoå, hoaëc sinh vaøo haøng quyû giôùi nhaän chòu quaû khoå.
Neáu caùc ngöôi bò ñoïa vaøo trong caùc ñöôøng aùc nhaän chòu caùc quaû khoå,
töï cöùu coøn chaúng ñöôïc huoáng hoà laø coù theå cöùu ngöôøi. Vì vaäy, caùc
ngöôi neân giöõ tònh giôùi, chaúng neân dung tuùng taâm phaù giôùi duø chæ moät
saùt-na, huoáng laø trong thôøi gian daøi. Chôù neân buoâng theå taâm mình maø
www.daitangkinh.org
veà sau sinh lo buoàn, hoái haän.

Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu thaáy caùc höõu tình trong möôøi
phöông theá giôùi laïi giaän döõ vôùi nhau, luoân gaây thuø keát haän, laøm toån
haïi laãn nhau neân voâ cuøng thöông xoùt, neâu giaûng phaùp theá naøy: Höõu
tình caùc ngöôi neân tu an nhaãn, chôù neân oâm loøng giaän döõ, keát haän haïi
nhau. Caùc taâm saân haän chaúng thuaän hôïp phaùp thieän, chæ taêng tröôûng
phaùp aùc, chæ ñem ñeán söï toån hao maát maùt. Caùc ngöôi do taâm saân haän
aáy neân khi thaân hoaïi maïng chung seõ bò ñoïa vaøo caùc neûo aùc nhö ñòa
nguïc, baøng sinh, quyû giôùi, chòu bao noãi thoáng khoå döõ doäi. Vì vaäy, caùc
ngöôi chaúng neân oâm giöõ laáy taâm saân haän duø chæ trong khoaûng moät saùt-
na, huoáng hoà laø ñeå noùi cöù noái tieáp daøi laâu. Hieän taïi caùc ngöôi neân khôûi
taâm töø laàn löôït duyeân hôïp vôùi taâm aáy ñeå taïo ñöôïc caùc ñieàu lôïi ích.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu thaáy caùc höõu tình trong
möôøi phöông theá giôùi bieáng treã löôøi nhaùc thì voâ cuøng thöông xoùt
giaûng noùi phaùp theá naøy: Höõu tình caùc ngöôi phaûi sieâng naêng tinh taán,
ñoái vôùi phaùp thieän chôù neân bieáng löôøi, treã naûi. Nhöõng keû bieáng nhaùc
ñoái vôùi phaùp thieän vaø caùc söï nghieäp quan troïng ñeàu chaúng theå thaønh
töïu. Do ñaáy caùc ngöôi seõ bò ñoïa ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi, chòu
bieát bao noãi thoáng khoå. Vì vaäy, caùc ngöôi chaúng neân dung chöùa taâm
bieáng nhaùc aáy, duø chæ trong khoaûng moät saùt-na huoáng hoà laø ñeå noù cöù
tieáp noái laâu daøi.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy neáu thaáy caùc höõu tình trong
möôøi phöông theá giôùi luoân bò maát chaùnh nieäm, taùn loaïn, taâm chaúng
tòch tónh thì voâ cuøng thöông xoùt, noùi phaùp theá naøy: Höõu tình caùc
ngöôi neân tu tónh löï, chôù ñeå taâm bò maát chaùnh nieäm, taùn loaïn: Taâm
nhö theá chaúng thuaän hôïp vôùi phaùp thieän, chæ laøm taêng tröôûng phaùp
aùc, luoân bò suy toån. Do ñaáy caùc ngöôi khi thaân hoaïi maïng chung, seõ
bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi, chòu voâ soá noãi thoáng khoå.
Vì vaäy caùc ngöôi chaúng neân dung chöùa taâm töông öng vôùi maát chaùnh
nieäm, taùn loaïn, duø chæ trong khoaûng moät saùt-na, huoáng hoà laø ñeå cho
noù tieáp tuïc laâu daøi.
phöông theá giôùi ngu si theo neûo hieåu bieát xaáu aùc thì voâ cuøng thöông
xoùt, giaûng noùi phaùp theá naøy: Höõu tình caùc ngöôi neân tu taäp ñeå coù trí
tueä thuø thaéng, chôù daáy khôûi trí tueä xaáu aùc; ngöôøi daáy khôûi trí tueä xaáu
aùc ñoâi vôùi caùc ñöôøng thieän coøn chaúng theå ñeán ñöôïc, huoáng hoà laø ñöôïc
giaûi thoaùt. Do nhaân duyeân theo neûo trí tueä xaáu aùc aáy neân caùc ngöôi seõ
bò ñoïa ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi phaûi chòu voâ soá söï thoáng khoå böùc
baùch khoå. Vì vaäy, caùc ngöôi chaúng neân dung chöùa taâm töông öng vôùi
ngu si, duø chæ trong khoaûng moät saùt-na, huoáng hoà laø ñeå cho noù tieáp tuïc
laâu daøi.
phöông theá giôùi coù nhieàu tham duïc thì voâ cuøng thöông xoùt, duøng
phöông tieän chæ daïy daãn daét, khieán hoï tu taäp phaùp quaùn baát tònh. Neáu
thaáy caùc höõu tình coù nhieàu saân haän thì voâ cuøng thöông xoùt, duøng
phöông tieän chæ daïy daãn daét, khieán hoï tu taäp phaùp quaùn töø bi. Neáu thaáy
caùc höõu tình coøn nhieàu ngu si thì voâ cuøng thöông xoùt, duøng phöông tieän
chæ daïy daãn daét, khieán hoï tu taäp phaùp quaùn duyeân khôûi. Neáu thaáy caùc
höõu tình coù nhieàu ngaõ maïn, thì voâ cuøng thöông xoùt, duøng phöông tieän
chæ daïy daãn daét, khieán hoï tu taäp phaùp quaùn giôùi phaân bieät. Neáu thaáy
caùc höõu tình coù nhieàu taàm töù, thì voâ cuøng thöông xoùt, duøng phöông tieän
chæ daïy daãn daét, khieán hoï tu taäp phaùp quaùn giöõ nieäm theo hôi thôû. Neáu
thaáy caùc höõu tình haønh theo taø ñaïo thì voâ cuøng thöông xoùt, duøng
phöông tieän chæ daïy daãn daét, khieán nhaäp chaùnh ñaïo, ñoù laø con ñöôøng
tu taäp cuûa Thanh vaên, hoaëc con ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc giaùc, hoaëc con
ñöôøng tu taäp cuûa Nhö Lai, laïi duøng phöông tieän vì hoï maø noùi phaùp theá
naøy: Ñoái töôïng chaáp cuûa caùc ngöôi töï taùnh ñeàu laø khoâng, chaúng phaûi laø
trong phaùp khoâng coù theå coù ñoái töôïng ñeå chaáp giöõ; vì khoâng coù ñoái
töôïng ñeå chaáp giöõ laø töôùng khoâng vaäy.
la-maät-ña caàn phaûi an truù nôi Thaàn thoâng ba-la-maät-ña môùi coù theå
thuyeát giaûng chaùnh phaùp moät caùch töï taïi, ñem laïi lôïi ích, an laïc cho
caùc loaïi höõu tình.
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt xa lìa Thaàn thoâng ba-la-maät-ña
thì chaúng coù theå thuyeát giaûng chaùnh phaùp moät caùch töï taïi, taïo moïi lôïi
ích cho caùc höõu tình.
Naøy Thieän Hieän, nhö chim khoâng coù caùnh thì chaúng theå bay löôïn
ung dung trong hö khoâng ñeå ñeán caùc nôi choán xa. Caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng
gioáng nhö theá, neáu khoâng coù Thaàn thoâng ba-la-maät-ña thì chaúng coù theå
thuyeát giaûng chaùnh phaùp ñöôïc töï taïi, taïo moïi lôïi ích cho caùc höõu tình.
www.daitangkinh.org
Vì vaäy, naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña phaûi neân theå hieän phaùt huy Thaàn thoâng ba-la-maät-ña, neáu theå
hieän phaùt huy Thaàn thoâng ba-la-maät-ña thì coù theå tuøy yù thuyeát giaûng
chaùnh phaùp, ñem laïi lôïi ích cho caùc loaøi höõu tình.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thieân nhaõn voâ cuøng thanh
tònh, hôn haún moïi ngöôøi, quaùn khaép voâ löôïng haèng haø sa theá giôùi trong
möôøi phöông, laïi quaùn caùc loaøi höõu tình sinh ôû caùc nôi aáy; thaáy roài thì
theå hieän vaø Thaàn caûnh trí thoâng, chæ trong khoaûnh khaéc laø ñi ñeán coõi
noï, duøng tha taâm trí roõ bieát nhö thaät veà taâm vaø taâm sôû phaùp cuûa caùc
höõu tình, tuøy theo caên cô vì hoï maø giaûng noùi phaùp chính yeáu, ñoù laø noùi
veà boá thí, hoaëc noùi veà Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ;
hoaëc noùi veà boán Nieäm truï, hoaëc noùi veà boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn
tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; hoaëc
noùi veà boán Tónh löï, hoaëc noùi veà boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; hoaëc
noùi veà taùm Giaûi thoaùt, hoaëc noùi veà taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù; hoaëc noùi veà phaùp moân Ñaø-la-ni, hoaëc noùi veà phaùp moân
Tam-ma-ñòa; hoaëc noùi veà phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, hoaëc noùi veà
phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; hoaëc noùi veà phaùp khoâng
beân trong, hoaëc noùi veà phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong
töï taùnh; hoaëc noùi veà Thaùnh ñeá khoå, hoaëc noùi veà Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo; hoaëc noùi veà nhaân duyeân, hoaëc noùi veà ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû
duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; hoaëc noùi veà caùc phaùp töø duyeân sinh
ra; hoaëc noùi veà voâ minh, hoaëc noùi veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc,
thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; hoaëc noùi veà uaån, xöù,
giôùi; hoaëc noùi veà con ñöôøng tu taäp cuûa Thanh vaên, hoaëc noùi veà con
ñöôøng tu taäp cuûa Ñoäc giaùc, hoaëc noùi veà con ñöôøng tu taäp cuûa Boà-taùt,
hoaëc noùi veà Boà-ñeà, hoaëc noùi veà Nieát-baøn, khieán cho caùc höõu tình nghe
phaùp aáy roài ñeàu ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø thaéng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thieân nhó voâ cuøng thanh
tònh hôn haún moïi ngöôøi coù theå nghe taát caû aâm thanh cuûa haøng Nhaân
phi nhaân; do Thieân nhó naøy neân coù theå nghe chö Phaät ôû voâ löôïng haèng
haø sa theá giôùi khaép möôøi phöông thuyeát giaûng chaùnh phaùp; nghe roài thì
taâm yù saùng suoát, ñeàu coù theå thoï trì, laïi vì caùc höõu tình neâu giaûng nhö
thaät, hoaëc thuyeát giaûng veà boá thí, hoaëc thuyeát giaûng veà tònh giôùi, hoaëc
thuyeát giaûng veà an nhaãn, hoaëc thuyeát giaûng veà tinh taán, hoaëc thuyeát
giaûng veà tónh löï, hoaëc thuyeát giaûng veà Baùt-nhaõ, nhö theá cho ñeán hoaëc
thuyeát giaûng veà Nieát-baøn, khieán caùc höõu tình kia nghe phaùp aáy roài ñeàu
ñaït ñöôïc lôïi ích, an laïc thuø thaéng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Tha taâm trí thoâng heát möïc
thanh tònh, roõ bieát nhö thaät veà taâm vaø taâm sôû phaùp cuûa caùc loaøi höõu
tình, tuøy theo caên cô cuûa hoï, vì hoï thuyeát giaûng phaùp chính yeáu, ñoù laø
thuyeát giaûng veà boá thí, hoaëc thuyeát giaûng veà tònh giôùi, hoaëc thuyeát
giaûng veà an nhaãn, hoaëc thuyeát giaûng veà tinh taán, hoaëc thuyeát giaûng veà
tónh löï, hoaëc thuyeát giaûng veà Baùt-nhaõ, nhö vaäy cho ñeán hoaëc thuyeát
giaûng veà Nieát-baøn, khieán caùc höõu tình kia nghe phaùp aáy roài ñeàu ñaït
ñöôïc lôïi ích, an laïc thuø thaéng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Tuùc truï tuøy nieäm trí thoâng
coù theå nhôù caùc chuyeän veà ñôøi tröôùc cuûa mình vaø ngöôøi; do Tuùc truï tuøy
nieäm trí thoâng naøy, nhôù bieát nhö thaät veà danh hieäu sai khaùc cuûa chö
Phaät vaø chuùng ñeä töû quaù khöù. Neáu caùc höõu tình thích nghe caùc söï vieäc
ñôøi quaù khöù vaø ñaït lôïi ích thì lieàn vì hoï maø thuyeát giaûng caùc söï vieäc
ñôøi tröôùc. Nhaân phöông tieän naøy laïi vì hoï maø thuyeát giaûng chaùnh
phaùp, ñoù laø thuyeát giaûng veà boá thí, hoaëc thuyeát giaûng veà tònh giôùi,
hoaëc thuyeát giaûng veà an nhaãn, hoaëc thuyeát giaûng veà tinh taán, hoaëc
thuyeát giaûng veà tónh löï, hoaëc thuyeát giaûng veà Baùt-nhaõ, nhö vaäy cho
ñeán hoaëc thuyeát giaûng veà Nieát-baøn, khieán caùc höõu tình kia nghe phaùp
aáy roài ñeàu ñaït ñöôïc lôïi ích, an laïc thuø thaéng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng Thaàn caûnh trí thoâng voâ
cuøng nhanh choùng, ñi ñeán voâ löôïng haøng haø sa theá giôùi khaép möôøi
phöông, gaàn guõi cuùng döôøng chö Phaät, Theá Toân, ôû choã chö Phaät vun
troàng caùc coäi laønh roài trôû veà quoác ñoä mình, vì caùc höõu tình neâu roõ caùc
söï vieäc thuø thaéng ôû nhöõng phöông khaùc. Nhaân phöông tieän naøy, vì hoï
thuyeát giaûng chaùnh phaùp, ñoù laø thuyeát giaûng veà boá thí, hoaëc thuyeát
giaûng veà tònh giôùi, hoaëc thuyeát giaûng veà an nhaãn, hoaëc thuyeát giaûng veà
www.daitangkinh.org
tinh taán, hoaëc thuyeát giaûng veà tónh löï, hoaëc thuyeát giaûng veà Baùt-nhaõ,
nhö vaäy cho ñeán hoaëc thuyeát giaûng veà Nieát-baøn, khieán caùc höõu tình
kia nghe phaùp aáy roài ñeàu ñaït ñöôïc lôïi ích, an laïc thuø thaéng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng laäu taän trí thoâng theo choã
ñaït ñöôïc, roõ bieát nhö thaät veà caùc loaøi höõu tình ñaõ döùt heát hay chöa döùt
saïch caùc laäu, cuõng bieát nhö thaät veà phöông tieän nhaèm döùt tröø caùc laäu
vì nhöõng ngöôøi chöa döùt heát laäu thuyeát giaûng chaùnh phaùp chính yeáu,
ñoù laø thuyeát giaûng veà boá thí, hoaëc thuyeát giaûng veà tònh giôùi, hoaëc
thuyeát giaûng veà an nhaãn, hoaëc thuyeát giaûng veà tinh taán, hoaëc thuyeát
giaûng veà tónh löï, hoaëc thuyeát giaûng veà Baùt-nhaõ, nhö vaäy cho ñeán hoaëc
thuyeát giaûng veà Nieát-baøn, khieán caùc höõu tình kia nghe phaùp aáy roài ñeàu
ñaït ñöôïc lôïi ích, an laïc thuø thaéng.
Naøy Thieän Hieän, nhö vaäy caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, neân theå hieän phaùt huy Thaàn thoâng ba-la-maät-ña. Ñaïi Boà-taùt
aáy tu taäp theo yù thích thoï nhaän caùc loaïi thaân, nhöng chaúng bò caùc thöù
loãi laàm khoå vui laøm oâ nhieãm. Nhö hoùa thaân cuûa Phaät tuy coù theå thöïc
hieän voâ soá caùc söï vieäc nhöng chaúng bò loãi laàm khoå vui laøm cho caáu
nhieãm. Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, neân theå hieän dieäu duïng nôi caùc Thaàn thoâng ba-la-maät-ña. Neáu
theå hieän dieäu duïng nôi caùc thaàn thoâng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì coù theå
ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, mau
Naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng ñem laïi söï thaønh töïu cho
caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät thì chaúng bao giôø ñaéc ñoái töôïng
mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì
haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt chöa ñaày ñuû
thì nhaát ñònh chaúng coù theå ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.


QUYEÅN 395
Phaåm 73: TÒNH ÑOÄ PHÖÔNG TIEÄN (2)

–Baïch Theá Toân, nhöõng gì laø haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc
ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi ñuû caùc thöù haønh trang
nhö theá thì môùi coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, taát caû phaùp thieän ñeàu laø haønh trang caàn thieát
ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi ñuû caùc thöù
haønh trang nhö theá thì môùi chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò
–Baïch Theá Toân, nhöõng gì laø taát caû phaùp thieän, caùc Ñaïi Boà-taùt
phaûi thaønh töïu caùc phaùp thieän aáy thì môùi chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh
Boá thí ba-la-maät-ña, tu haønh Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï,
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coøn phaân bieät
chaáp tröôùc, nghóa laø nghó nhö theá naøy, ñaây laø Boá thí..., do ñieàu naøy,
vì ñieàu naøy maø tu Boá thí... Ba söï phaân bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng
coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng; do vieäc tu taäp Ba-la-maät-ña
aáy neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích cho mình, cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích
cho taát caû höõu tình, khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho
neân goïi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc
ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò lai, hieän taïi tu haønh theo con ñöôøng
www.daitangkinh.org
aáy, ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, cuõng khieán
cho caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït qua bieån lôùn sinh töû, chöùng
ñaéc Nieát-baøn an laïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh boán
Nieäm truï, tu haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ôû trong ñoù hoaøn toaøn khoâng
coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø boán Nieäm
truï... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu boán Nieäm truï... Ba söï phaân bieät,
chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng; do
vieäc tu taäp boán Nieäm truï... neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích cho chính
mình, cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình, khieán thoaùt khoûi
sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø
haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con
ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò lai, hieän
taïi do haønh theo con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, cuõng khieán cho caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït
qua bieån lôùn sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm an truù nôi
phaùp khoâng beân trong, an truù nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh töï taùnh; trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc,
nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø phaùp khoâng beân trong... do ñieàu naøy, vì
ñieàu naøy maø an truù nôi phaùp khoâng beân trong... Ba söï phaân bieät, chaáp
tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng. Do vieäc an
truù nôi phaùp khoâng beân trong... aáy neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích cho
sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø haønh
trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con ñöôøng
tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò lai, hieän taïi do
haønh theo con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, cuõng khieán cho caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït qua
bieån lôùn sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm an truù nôi
Thaùnh ñeá khoå, an truù nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø Thaùnh
ñeá khoå... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø an truù nôi Thaùnh ñeá khoå... Ba söï
phaân bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø
khoâng. Do an truù nôi Thaùnh ñeá khoå... aáy, neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích
cho mình, cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình, khieán thoaùt
khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi
laø haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con
Giaùc ngoä cao toät, cuõng khieán cho caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït
qua bieån lôùn sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh boán
Tónh löï, tu haønh boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc; trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø boán
Tónh löï... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu boán Tónh löï... Ba söï phaân
bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng.
Do vieäc tu boán Tónh löï... aáy neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích cho mình,
cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình, khieán thoaùt khoûi sinh
töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø haønh
trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con ñöôøng
tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò lai, hieän taïi do
haønh theo con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, cuõng khieán cho caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït qua
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh taùm
Giaûi thoaùt, tu haønh taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù;
trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá
naøy: Ñaây laø taùm Giaûi thoaùt... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu taùm Giaûi
thoaùt... Ba söï phaân bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû
phaùp töï taùnh laø khoâng. Do vieäc tu taùm Giaûi thoaùt... aáy, neân coù theå töï
ñem laïi lôïi ích cho mình, cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu
www.daitangkinh.org
tình, khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp
thieän, cuõng goïi laø haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt,
cuõng goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù
khöù, vò lai, hieän taïi do haønh theo con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø
hieän ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, cuõng khieán caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø
hieän taïi vöôït qua bieån lôùn sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh
phaùp moân Ñaø-la-ni, tu haønh phaùp moân Tam-ma-ñòa; trong ñoù hoaøn
toaøn khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø
phaùp moân Ñaø-la-ni... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu phaùp moân Ñaø-la-
ni... Ba söï phaân bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï
taùnh laø khoâng. Do vieäc tu phaùp moân Ñaø-la-ni... aáy neân coù theå töï ñem
laïi lôïi ích cho mình, cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình,
khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp
khöù, vò lai, hieän taïi do haønh theo con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa
laø nghó theá naøy: Ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng... do ñieàu naøy, vì
ñieàu naøy maø tu phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng... Ba söï phaân bieät, chaáp
tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng. Do vieäc tu
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng... aáy neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích cho
sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø
haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con
Giaùc ngoä cao toät, cuõng khieán caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït qua
baäc Cöïc hyû, tu haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc
Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; trong ñoù, hoaøn toaøn khoâng coøn phaân bieät
chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø baäc Cöïc hyû... do ñieàu naøy,
vì ñieàu naøy maø tu baäc Cöïc hyû... Ba söï phaân bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu
khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng. Do vieäc tu baäc Cöïc
hyû... aáy neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích cho mình, cuõng coù theå ñem laïi
lôïi ích cho taát caû höõu tình, khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-
baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø haønh trang caàn thieát ñeå
ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi
Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò lai, hieän taïi do haønh theo con
ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
cuõng khieán caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït qua bieån lôùn sinh töû,
chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
naêm loaïi maét, tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng; trong ñoù, hoaøn toaøn khoâng
coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø naêm loaïi
maét... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu naêm loaïi maét... Ba söï phaân bieät,
chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng. Do
vieäc tu haønh naêm loaïi maét... aáy neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích, cuõng coù
theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình, khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng
ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø haønh trang caàn
thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa
Ñaïi Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò lai, hieän taïi do haønh theo
con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
cuõng khieán caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït qua bieån lôùn sinh töû,
chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
trong ñoù hoaøn toaøn khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá
naøy: Ñaây laø möôøi löïc cuûa Phaät... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu möôøi
löïc cuûa Phaät... Ba söï phaân bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát
caû phaùp töï taùnh laø khoâng. Do vieäc tu möôøi löïc cuûa Phaät... aáy neân coù
theå töï ñem laïi lôïi ích, cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình,
khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp
www.daitangkinh.org
khöù, vò lai, hieän taïi tu haønh theo con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø
phaùp khoâng queân maát, tu haønh taùnh luoân luoân xaû; trong ñoù hoaøn toaøn
khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø phaùp
khoâng queân maát... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu phaùp khoâng queân
maát... Ba söï phaân bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp
töï taùnh laø khoâng. Do vieäc tu phaùp khoâng queân maát... aáy neân coù theå töï
ñem laïi lôïi ích, cuõng coù theå ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình, khieán
thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän,
cuõng goïi laø haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng
goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò
lai, hieän taïi tu haønh theo con ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, cuõng khieán caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi
vöôït qua bieån lôùn sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm tu haønh trí
Nhaát thieát, tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; ôû trong ñoù hoaøn
toaøn khoâng coøn phaân bieät chaáp tröôùc, nghóa laø nghó theá naøy: Ñaây laø trí
Nhaát thieát... do ñieàu naøy, vì ñieàu naøy maø tu trí Nhaát thieát... Ba söï phaân
bieät, chaáp tröôùc aáy ñeàu khoâng coù bieát roõ taát caû phaùp töï taùnh laø khoâng.
Do vieäc tu trí Nhaát thieát... aáy neân coù theå töï ñem laïi lôïi ích, cuõng coù theå
ñem laïi lôïi ích cho taát caû höõu tình, khieán thoaùt khoûi sinh töû, chöùng ñaéc
Nieát-baøn, cho neân noùi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø haønh trang caàn thieát
ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi
Boà-taùt. Chuùng Ñaïi Boà-taùt quaù khöù, vò lai, hieän taïi tu haønh theo con
ñöôøng naøy neân ñaõ ñaéc, seõ ñaéc vaø hieän ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
cuõng khieán cho caùc höõu tình ñaõ, seõ vaø hieän taïi vöôït qua bieån lôùn sinh
töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn an laïc.
Naøy Thieän Hieän, neân bieát, laïi coù voâ löôïng caùc chuùng Boà-taùt tu
taäp caùc thöù coâng ñöùc ñeàu goïi laø phaùp thieän, cuõng goïi laø haønh trang caàn
thieát ñeå ñaït giaùc ngoä cuûa Ñaïi Boà-taùt, cuõng goïi laø con ñöôøng tu taäp cuûa
Ñaïi Boà-taùt. Caùc Ñaïi Boà-taùt caàn phaûi doác tu caùc phaùp thieän thuø thaéng
nhö theá khieán ñaït vieân maõn cuøng toät thì môùi coù theå chöùng ñaéc trí Nhaát
thieát trí. Caàn phaûi chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí roài môùi coù theå chuyeån
baùnh xe chaùnh phaùp, khieán cho caùc höõu tình thoaùt khoûi sinh töû, chöùng
ñaéc Nieát-baøn roát raùo thöôøng laïc.
Μ
Phaåm 74: KHOÂNG TAÙNH TÖÏ TAÙNH (1)

–Baïch Theá Toân, neáu nhöõng phaùp nhö theá laø phaùp cuûa Boà-taùt thì
nhöõng phaùp naøo laø phaùp cuûa Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhö lôøi oâng hoûi, neáu nhöõng phaùp nhö theá laø
phaùp cuûa Boà-taùt thì nhöõng phaùp naøo laø phaùp cuûa Phaät, thì naøy Thieän
Hieän, phaùp cuûa Boà-taùt cuõng chính laø phaùp cuûa Phaät, nghóa laø caùc Ñaïi
Boà-taùt ñoái vôùi taát caû phaùp bieát roõ veà taát caû töôùng, do ñoù seõ ñaéc trí Nhaát
thieát töôùng, vónh vieãn ñoaïn tröø taát caû taäp khí töông tuïc. Neáu laø chö
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc thì ñoái vôùi taát caû caùc phaùp, do moät saùt-
na töông öng vôùi dieäu tueä theå hieän ñaúng giaùc roài thì chöùng ñaéc quaû vò
Naøy Thieän Hieän, nhö theá laø Ñaïi Boà-taùt vaø Phaät coù khaùc. Hai baäc
Thaùnh aáy tuy cuøng laø Thaùnh nhöng coù söï sai bieät veà haønh, höôùng, truï,
quaû.
Naøy Thieän Hieän, nhö theá neáu trong Voâ giaùn ñaïo, tu haønh taát caû
caùc phaùp nhöng khi chöa lìa chöôùng ngaïi cuûa voâ minh, chöa ñeán bôø
giaùc, chöa ñöôïc töï taïi, chöa ñaéc quaû thì goïi laø Ñaïi Boà-taùt. Neáu trong
Giaûi thoaùt ñaïo, tu haønh taát caû caùc phaùp; khi ñaõ lìa moïi chöôùng ngaïi
cuûa voâ minh, ñaõ ñeán bôø giaùc, ñaõ ñöôïc töï taïi, ñaõ ñaéc quaû thì goïi laø Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc.
Naøy Thieän Hieän, ñoù laø Ñaïi Boà-taùt vaø Phaät coù söï sai bieät.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc phaùp töï töôùng ñeàu laø khoâng, thì
trong töï töôùng khoâng aáy, taïi sao coù caùc thöù sai bieät, raèng ñaây laø ñòa
nguïc, baøng sinh, quyû giôùi, ñaây laø trôøi, ngöôøi, ñaây laø baäc chuûng taùnh,
baäc ñeä baùt, ñaây laø quaû Döï löu, quaû Nhaát lai, quaû Baát hoaøn, quaû A-la-
www.daitangkinh.org
haùn, quaû vò Ñoäc giaùc, ñaây laø Ñaïi Boà-taùt, ñaây laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc?
Baïch Theá Toân, nhö ñieàu con ñaõ neâu, chuùng sinh ñaõ chaúng theå
naém baét ñöôïc; neáu nhö nghieäp ñaõ taïo ñaõ chaúng theå naém baét ñöôïc thì
quaû baùo thoï nhaän kia cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Phaät daïy:
Taát caû caùc phaùp töï töôùng laø khoâng; trong töï töôùng khoâng aáy, khoâng coù
chuùng sinh, khoâng coù nghieäp ñaõ taïo, khoâng coù quaû baùo thoï nhaän sai
bieät coù theå naém baét ñöôïc. Nhöng caùc höõu tình ñoái vôùi lyù khoâng töï
töôùng cuûa taát caû caùc phaùp chaúng theå hieåu bieát thaáu ñaùo; do nhaân
duyeân naøy neân ñaõ taïo taùc caùc nghieäp, ñoù laø taïo nghieäp toäi, hoaëc taïo
nghieäp phöôùc, hoaëc taïo nghieäp baát ñoäng, hoaëc taïo nghieäp voâ laäu; vì
taïo nghieäp toäi neân hoaëc ñoïa vaøo ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi; do taïo
nghieäp phöôùc neân hoaëc sinh nôi coõi ngöôøi, hoaëc sinh vaøo coõi trôøi Duïc;
do taïo nghieäp baát ñoäng neân hoaëc sinh nôi coõi Saéc, hoaëc sinh nôi coõi
Voâ saéc; do taïo nghieäp voâ laäu neân hoaëc ñaéc quaû Thanh vaên, hoaëc ñaéc
quaû Ñoäc giaùc. Neáu bieát roõ caùc phaùp töï töôùng ñeàu khoâng thì hoaëc nhaän
baäc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Do nhaân duyeân
naøy neân caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Boá thí ba-la-maät-ña, tu haønh Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, dieäu
nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña; an truù nôi phaùp khoâng beân trong, an truù
nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; tu haønh boán
Nieäm truï, tu haønh boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, an truù
nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; tu haønh boán Tónh löï, tu haønh boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc; tu haønh taùm Giaûi thoaùt, tu haønh taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; tu haønh phaùp moân Ñaø-la-ni, tu
haønh phaùp moân Tam-ma-ñòa; tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, tu
haønh phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; tu haønh baäc Cöïc hyû,
tu haønh baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan
Phaùp vaân; tu haønh naêm loaïi maét, tu haønh saùu pheùp thaàn thoâng; tu haønh
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; tu
haønh ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, tu haønh taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc; tu haønh phaùp khoâng queân maát, tu haønh taùnh luoân luoân xaû; tu
haønh trí Nhaát thieát, tu haønh trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi nhöõng phaùp phaàn Boà-ñeà
nhö theá, tu taäp khoâng giaùn ñoaïn thì môùi khoâng thieáu soùt, ñaït ñöôïc vieân
maõn; ñaõ ñöôïc vieân maõn roài thì môùi coù theå daãn phaùt ñònh Kim cang duï
thaân trôï Boà-ñeà chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, goïi laø Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc, taïo moïi lôïi ích an laïc cho voâ löôïng höõu tình, caùc
vieäc ñaõ laøm thöôøng khoâng hoaïi maát, neân chaúng coøn rôi vaøo neûo sinh
töû, luaân hoài trong caùc coõi.
–Baïch Theá Toân, Phaät chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät roài coù
phaûi laø ñaõ naém baét ñöôïc phaùp sinh töû nôi caùc coõi chaêng?
–Baïch Theá Toân, neáu Phaät chaúng naém baét ñöôïc söï sinh töû trong
caùc coõi vaø söï sai bieät cuûa nghieäp thì taïi sao laïi neâu baøy ñaây laø ñòa
nguïc, ñaây laø naøng sinh, ñaây laø quyû giôùi, ñaây laø trôøi, ñaây laø ngöôøi, ñaây
laø Chuûng taùnh, ñaây laø Ñeä baùt, ñaây laø Döï löu, ñaây laø Nhaát lai, ñaây laø
Baát hoaøn, ñaây laø A-la-haùn, ñaây laø Ñoäc giaùc, ñaây laø Ñaïi Boà-taùt, ñaây laø
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc?
Phaät baûo:
–Naøy Thieän Hieän, caùc loaøi höõu tình coù töï bieát caùc phaùp töï töôùng
laø khoâng chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu caùc höõu tình töï bieát roõ caùc phaùp töï töôùng
laø khoâng thì chaúng neân noùi Ñaïi Boà-taùt tu taäp mong chöùng ñaéc quaû vò
www.daitangkinh.org
Giaùc ngoä cao toät, duøng phöông tieän thieän xaûo neâu baøy giaùo phaùp voâ
thöôïng, nhaèm cöùu vôùt caùc höõu tình ra khoûi sinh töû trong caùc ñöôøng aùc.
Naøy Thieän Hieän, vì caùc höõu tình chaúng bieát caùc phaùp töï töôùng laø
khoâng, neân maõi bò löu chuyeån trong caùc coõi, chòu voâ löôïng noãi thoáng
khoå. Vì vaäy, caùc Ñaïi Boà-taùt töø choã chö Phaät ñöôïc nghe taát caû caùc phaùp
töï töôùng laø khoâng roài, doác tu taäp mong chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao
toät, duøng phöông tieän thieän xaûo, neâu baøy giaùo phaùp voâ thöôïng nhaèm
cöùu vôùt caùc höõu tình ra khoûi sinh töû trong caùc ñöôøng aùc.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt thöôøng nghó theá naøy: Chaúng
phaûi taát caû caùc phaùp thaät coù töï töôùng nhö caùc phaøm phu ngu si ñaõ chaáp,
nhöng do söùc loâi keùo cuûa söï phaân bieät ñieân ñaûo kia neân trong caùi
chaúng phaûi thaät coù thì khôûi töôûng thaät coù, trong caùi voâ ngaõ thì khôûi
töôûng ngaõ, trong caùi khoâng coù höõu tình, doøng sinh maïng, khaû naêng sinh
khôûi, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû naêng
laøm vieäc, khaû naêng thoï quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy maø khôûi töôûng veà
höõu tình cho ñeán töôûng veà caùi thaáy; ôû trong caùi khoâng coù saéc maø khôûi
töôûng veà saéc, ôû trong caùi khoâng coù thoï, töôûng, haønh, thöùc maø khôûi
töôûng veà thoï, töôûng, haønh, thöùc; ôû trong caùi khoâng coù nhaõn xöù maø khôûi
töôûng veà nhaõn xöù, ôû trong caùi khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù maø
khôûi töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; ôû trong caùi khoâng coù saéc xöù maø
khôûi töôûng veà saéc xöù, ôû trong caùi khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù maø khôûi töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; ôû trong caùi khoâng
coù nhaõn giôùi maø khôûi töôûng veà nhaõn giôùi, ôû trong caùi khoâng coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù giôùi maø khôûi töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; ôû trong
caùi khoâng coù saéc giôùi maø khôûi töôûng veà saéc giôùi, ôû trong caùi khoâng coù
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi maø khôûi töôûng veà thanh, höông, vò,
xuùc, phaùp giôùi; ôû trong caùi khoâng coù nhaõn thöùc giôùi maø khôûi töôûng veà
nhaõn thöùc giôùi, ôû trong caùi khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi maø
khôûi töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; ôû trong caùi khoâng coù
nhaõn xuùc maø khôûi töôûng veà nhaõn xuùc, ôû trong caùi khoâng coù nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc maø khôûi töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; ôû trong
caùi khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra maø khôûi töôûng veà
caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, ôû trong caùi khoâng coù caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra maø khôûi töôûng veà caùc
thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; ôû trong caùi khoâng
coù ñòa giôùi maø khôûi töôûng veà ñòa giôùi, ôû trong caùi khoâng coù thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi maø khôûi töôûng veà thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi; ôû trong caùi khoâng coù nhaân duyeân maø khôûi töôûng veà nhaân
duyeân, ôû trong caùi khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân,
taêng thöôïng duyeân maø khôûi töôûng veà ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân
duyeân, taêng thöôïng duyeân; ôû trong caùi khoâng coù caùc phaùp töø duyeân
sinh ra maø khôûi töôûng veà caùc phaùp töø duyeân sinh ra; ôû trong caùi khoâng
coù voâ minh maø khôûi töôûng veà voâ minh, ôû trong caùi khoâng coù haønh,
naõo maø khôûi töôûng veà haønh cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; ôû trong
caùi khoâng coù phaùp theá gian maø khôûi töôûng veà phaùp theá gian, ôû trong
caùi khoâng coù phaùp xuaát theá gian maø khôûi töôûng veà phaùp xuaát theá gian;
ôû trong caùi khoâng coù phaùp höõu laäu maø khôûi töôûng veà phaùp höõu laäu, ôû
trong caùi khoâng coù phaùp voâ laäu maø khôûi töôûng veà phaùp voâ laäu; ôû trong
caùi khoâng coù phaùp höõu vi maø khôûi töôûng veà phaùp höõu vi, ôû trong caùi
khoâng coù phaùp voâ vi maø khôûi töôûng veà phaùp voâ vi; vì söùc loâi keùo cuûa
söï phaân bieät ñieân ñaûo nhö theá neân trong caùi chaúng phaûi thaät coù laïi khôûi
töôûng thaät coù, chaáp tröôùc hö voïng, khieán taâm yù bò ñaûo loaïn, taïo caùc
nghieäp thieän aùc nôi thaân, ngöõ, yù, chaúng theå thoaùt khoûi sinh töû trong caùc
ñöôøng aùc. Vì theá ta seõ cöùu vôùt hoï, khieán hoï ñöôïc giaûi thoaùt.
Naøy Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt nghó nhö theá roài thì doác tu haønh
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Do caùc phaùp thieän ñöôïc goàm thaâu, giöõ gìn trong
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña neân tu haønh chaân chaùnh caùc haïnh Boà-taùt, daàn
daàn thaønh töïu vieân maõn haønh trang caàn thieát ñeå ñaït giaùc ngoä. Caùc thöù
haønh trang caàn thieát aáy ñaõ ñöôïc vieân maõn roài thì chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, sau ñaáy thì vì caùc höõu tình thuyeát giaûng chæ daãn phaân
bieät kieán laäp yù nghóa cuûa boán Thaùnh ñeá, ñoù laø Thaùnh ñeá veà söï khoå,
Thaùnh ñeá veà nguyeân nhaân cuûa khoå, Thaùnh ñeá veà söï dieät tröø khoå vaø
Thaùnh ñeá veà con ñöôøng tu taäp doác dieät tröø khoå. Laïi ñem taát caû phaùp
phaàn Boà-ñeà thu giöõ trong boán Thaùnh ñeá nhö theá. Laïi nöông vaøo taát caû
phaàn Boà-ñeà aáy ñeå neâu baøy an laäp ba ngoâi baùu Phaät, Phaùp, Taêng, do
ñoù, Tam baûo xuaát hieän ôû theá gian. Caùc loaøi höõu tình nhôø ñaáy maø giaûi
thoaùt khoûi sinh töû. Neáu caùc höõu tình chaúng coù theå quy kính tin töôûng
nôi ngoâi baùu Phaät, Phaùp, Taêng, do ñoù, Tam baûo maø taïo ra caùc nghieäp
thì maõi bò luaân hoài trong caùc coõi phaûi chòu khoå voâ cuøng.
www.daitangkinh.org

–Baïch Theá Toân, coù phaûi do Khoå ñeá maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn,
coù phaûi do khoå, trí maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, coù phaûi do Taäp ñeá maø
chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, coù phaûi do taäp trí maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn,
coù phaûi do Dieät ñeá maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, coù phaûi do dieät trí maø
chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, coù phaûi do Ñaïo ñeá maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-
baøn, coù phaûi do ñaïo trí maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaúng phaûi do Khoå ñeá maø chöùng ñaéc Baùt-
nieát-baøn, chaúng phaûi do khoå, trí maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, chaúng
phaûi do Taäp ñeá maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, chaúng phaûi do taäp trí maø
chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, chaúng phaûi do dieät ñeá maø chöùng ñaéc Baùt-
nieát-baøn, chaúng phaûi do dieät trí maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, chaúng
phaûi do ñaïo ñeá maø chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn, chaúng phaûi do ñaïo trí maø
chöùng ñaéc Baùt-nieát-baøn.
Naøy Thieän Hieän, Ta noùi taùnh bình ñaúng cuûa boán Thaùnh ñeá töùc
laø Nieát-baøn. Nieát-baøn nhö theá laø chaúng do Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät,
ñaïo maø chöùng ñaéc, cuõng chaúng do trí khoå, taäp, dieät, ñaïo maø ñaéc, chæ
do Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña maø chöùng taùnh bình ñaúng, goïi laø chöùng ñaéc
Nieát-baøn.
–Baïch Theá Toân, nhöõng gì goïi laø taùnh bình ñaúng cuûa boán Thaùnh
ñeá?
Phaät baûo:
–Naøy Thieän Hieän, neáu ôû ñaâu maø khoâng coù khoå, khoâng coù khoå
trí, khoâng coù taäp, khoâng coù taäp trí, khoâng coù dieät, khoâng coù dieät trí,
khoâng coù ñaïo, khoâng coù ñaïo trí, ñoù töùc laø taùnh bình ñaúng cuûa boán
Thaùnh ñeá. Taùnh bình ñaúng naøy töùc laø chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh,
taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly
sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá, caûnh giôùi hö khoâng, caûnh giôùi
chaúng theå nghó baøn. Nhö Lai xuaát hieän nôi theá gian hoaëc khoâng xuaát
hieän nôi theá gian thì taùnh töôùng luoân thöôøng truï, khoâng hoaïi maát,
khoâng bieán ñoåi; nhö theá goïi laø taùnh bình ñaúng cuûa boán Thaùnh ñeá.
Caùc Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, vì muoán tuøy giaùc
taùnh bình ñaúng cuûa boán Thaùnh ñeá naøy neân tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Neáu khi coù theå tuøy giaùc taùnh bình ñaúng cuûa boán Thaùnh ñeá aáy
thì goïi laø chaân tuøy giaùc taát caû Thaùnh ñeá.
–Baïch Theá Toân, taïi sao Ñaïi Boà-taùt vì muoán tuøy giaùc taùnh bình
ñaúng cuûa boán Thaùnh ñeá naøy neân tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Neáu
coù theå tuøy giaùc taùnh bình ñaúng cuûa boán Thaùnh ñeá töùc laø coù theå tuøy giaùc
taát caû Thaùnh ñeá; ñaõ coù theå tuøy giaùc taát caû Thaùnh ñeá töùc laø coù theå tu taäp
ñuùng theo caùc haïnh Boà-taùt; ñaõ coù theå tu taäp ñuùng theo caùc haïnh Boà-taùt
thì chaúng rôi vaøo baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc, höôùng nhaäp Chaùnh taùnh
ly sinh cuûa Boà-taùt?
Phaät daïy:
maät-ña, khoâng coù phaùp nhoû naøo chaúng nhaän thöùc nhö thaät; khi ñoái vôùi
taát caû caùc phaùp ñaõ nhaän thöùc nhö thaät thì ñoái vôùi taát caû caùc phaùp hoaøn
toaøn khoâng coù sôû ñaéc; khi ñoái vôùi taát caû caùc phaùp khoâng coù sôû ñaéc thì
nhaän thöùc nhö thaät veà taùnh khoâng cuûa taát caû caùc phaùp, nghóa laø nhaän
thöùc nhö thaät caùc phaùp thuoäc veà vaø chaúng thuoäc veà boán Thaùnh ñeá ñeàu
laø khoâng. Khi ñaït ñöôïc nhaän thöùc nhö theá thì coù theå nhaäp Chaùnh taùnh
ly sinh cuûa Boà-taùt; vì coù theå nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, neân
töùc thôøi an truù trong baäc Chuûng taùnh cuûa Boà-taùt, töùc laø coù theå nhaát
ñònh chaúng theo ñænh ñoïa; neáu theo ñænh ñoïa thì phaûi rôi vaøo baäc
Thanh vaên, hoaëc Ñoäc giaùc.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy an truù trong baäc chuûng taùnh cuûa
Boà-taùt, coù theå khôûi boán Tónh löï vaø khôûi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc. Ñaïi Boà-taùt aáy an truù baäc Xa-ma-tha nhö theá, coù theå quyeát traïch
taát caû phaùp vaø tuøy giaùc boán Thaùnh ñeá. Ñaïi Boà-taùt aáy tuy bieát khaép veà
caùc khoå, nhöng coù theå chaúng khôûi taâm duyeân chaáp khoå; tuy vónh vieãn
ñoaïn tröø taäp nhöng coù theå chaúng khôûi taâm duyeân chaáp taäp; tuy chöùng
dieät nhöng coù theå chaúng khôûi taâm duyeân chaáp dieät; tuy tu ñaïo nhöng
coù theå chaúng khôûi taâm duyeân chaáp ñaïo; chæ khôûi taâm tuøy thuaän, höôùng
ñeán chöùng nhaäp quaû vò Giaùc ngoä cao toät; ñoái vôùi taát caû phaùp luoân quaùn
saùt thaät töôùng cuûa chuùng.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû caùc phaùp quaùn saùt
thaät töôùng nhö theá naøo?
www.daitangkinh.org
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû caùc phaùp ñeàu
quaùn laø khoâng.
Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû caùc phaùp quaùn nhöõng
phaùp naøo laø khoâng?
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy ñoái vôùi taát caû caùc phaùp quaùn töï
töôùng khoâng.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy duøng phaùp quaùn töôùng nhö theá,
quaùn ñuùng nhö thaät thaáy caùc phaùp ñeàu laø khoâng, hoaøn toaøn chaúng thaáy
coù töï taùnh cuûa caùc phaùp coù theå truï ôû taùnh aáy maø chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa
chö Phaät vaø taát caû caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh; khoâng
taùnh nhö theá chaúng phaûi chö Phaät taïo ra, chaúng phaûi Ñoäc giaùc taïo ra,
chaúng phaûi Boà-taùt taïo ra, chaúng phaûi chö Thanh vaên höôùng quaû taïo ra,
chæ vì höõu tình ñoái vôùi taát caû caùc phaùp chaúng bieát chaúng thaáy ñuùng nhö
thaät ñeàu laø khoâng. Do nhaân duyeân naøy caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña vôùi phöông tieän thieän xaûo, vì caùc höõu tình thuyeát giaûng
nhö thaät, khieán hoï lìa chaáp tröôùc, thoaùt khoûi khoå nôi sinh töû.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh; khoâng taùnh nhö theá chaúng phaûi chö Phaät taïo ra, chaúng phaûi Ñoäc
giaùc taïo ra, chaúng phaûi Boà-taùt taïo ra, chaúng phaûi A-la-haùn taïo ra,
chaúng phaûi Baát hoaøn taïo ra, chaúng phaûi Nhaát lai taïo ra, chaúng phaûi Döï
löu taïo ra, cuõng chaúng phaûi caùc vò höôùng ñeán caùc quaû aáy taïo ra, thì taïi
sao neâu baøy coù caùc phaùp sai khaùc, nhö ñaây laø ñòa nguïc, ñaây laø baøng
sinh, ñaây laø quyû giôùi, ñaây laø ngöôøi, ñaây laø chuùng trôøi Töù ñaïi vöông,
ñaây laø trôøi Ba möôi ba, ñaây laø trôøi Daï-ma, ñaây laø trôøi Ñoå-söû-ña, ñaây laø
trôøi Laïc bieán hoùa, ñaây laø trôøi Tha hoùa töï taïi, ñaây laø trôøi Phaïm chuùng,
ñaây laø trôøi Phaïm phuï, ñaây laø trôøi Phaïm hoäi, ñaây laø trôøi Ñaïi phaïm, ñaây
laø trôøi Quang, ñaây laø trôøi Thieåu quang, ñaây laø trôøi Voâ löôïng quang,
ñaây laø trôøi Cöïc quang tònh, ñaây laø trôøi Tònh, ñaây laø trôøi Thieåu tònh, ñaây
laø trôøi Voâ löôïng tònh, ñaây laø trôøi Bieán tònh, ñaây laø trôøi Quaûng, ñaây laø
trôøi Thieåu quaûng, ñaây laø trôøi Voâ löôïng quaûng, ñaây laø trôøi Quaûng quaû,
ñaây laø trôøi Voâ töôûng, ñaây laø trôøi Voâ phieàn, ñaây laø trôøi Voâ nhieät, ñaây laø
trôøi Thieän hieän, ñaây laø trôøi Thieän kieán, ñaây laø trôøi Saéc cöùu caùnh, ñaây
laø trôøi Khoâng voâ bieân xöù, ñaây laø trôøi Thöùc voâ bieân xöù, ñaây laø trôøi Voâ
sôû höõu xöù, ñaây laø trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù, ñaây laø Döï löu, ñaây laø
Nhaát lai, ñaây laø Baát hoaøn, ñaây laø A-la-haùn, ñaây laø Ñoäc giaùc, ñaây laø
Boà-taùt, ñaây laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Phaûi chaêng vì do
nghieäp aáy neân neâu baøy ñòa nguïc, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy baøng
sinh, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy quyû giôùi, vì do nghieäp naøy neân neâu
baøy con ngöôøi, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy chuùng trôøi Töù ñaïi vöông,
vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Ba möôi ba, vì do nghieäp naøy neân
neâu baøy trôøi Daï-ma, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Ñoå-söû-ña, vì
do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Laïc bieán hoùa, vì do nghieäp naøy neân
neâu baøy trôøi Tha hoùa töï taïi, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Phaïm
chuùng, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Phaïm phuï, vì do nghieäp naøy
neân neâu baøy trôøi Phaïm hoäi, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Ñaïi
phaïm, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Quang, vì do nghieäp naøy neân
neâu baøy trôøi Thieåu quang, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Voâ löôïng
quang, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Cöïc quang tònh, vì do nghieäp
naøy neân neâu baøy trôøi Tònh, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Thieåu
tònh, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Voâ löôïng tònh, vì do nghieäp
naøy neân neâu baøy trôøi Bieán tònh, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi
Quaûng, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Thieåu quaûng, vì do nghieäp
naøy neân neâu baøy trôøi Voâ löôïng quaûng, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy
trôøi Quaûng quaû, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Voâ töôûng, vì do
nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Voâ phieàn, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy
trôøi Voâ nhieät, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Thieän hieän, vì do
nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Thieän kieán, vì do nghieäp naøy neân neâu
baøy trôøi Saéc cöùu caùnh, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Khoâng voâ
bieân xöù, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Thöùc voâ bieân xöù, vì do
nghieäp naøy neân neâu baøy trôøi Voâ sôû höõu xöù, vì do nghieäp naøy neân neâu
baøy trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy Döï
löu, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy Nhaát lai, vì do nghieäp naøy neân neâu
baøy Baát hoaøn, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy A-la-haùn, vì do nghieäp
naøy neân neâu baøy Ñoäc giaùc, vì do nghieäp naøy neân neâu baøy Ñaïi Boà-taùt,
vì do nghieäp naøy neân neâu baøy Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc.
Baïch Theá Toân, phaùp khoâng taùnh chaéc chaén khoâng coù taùc duïng
thì taïi sao coù theå noùi do phaùp nhö theá maø sinh nôi ñòa nguïc, do phaùp
www.daitangkinh.org
nhö theá neân sinh nôi baøng sinh, do phaùp nhö theá neân sinh nôi quyû giôùi,
do phaùp nhö theá neân sinh nôi ngöôøi, do phaùp nhö theá neân sinh nôi
chuùng trôøi Töù ñaïi vöông, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Ba möôi
ba, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Daï-ma, do phaùp nhö theá neân sinh
nôi trôøi Ñoå-söû-ña, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Laïc bieán hoùa, do
phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Tha hoùa töï taïi, do phaùp nhö theá neân
sinh nôi trôøi Phaïm chuùng, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Phaïm phuï,
do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Phaïm hoäi, do phaùp nhö theá neân sinh
nôi trôøi Ñaïi phaïm, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Quang, do phaùp
nhö theá neân sinh nôi trôøi Thieåu quang, do phaùp nhö theá neân sinh nôi
trôøi Voâ löôïng quang, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Cöïc quang tònh,
do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Tònh, do phaùp nhö theá neân sinh nôi
trôøi Thieåu tònh, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Voâ löôïng tònh, do
phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Bieán tònh, do phaùp nhö theá neân sinh nôi
trôøi Quaûng, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Thieåu quaûng, do phaùp
nhö theá neân sinh nôi trôøi Voâ löôïng quaûng, do phaùp nhö theá neân sinh
nôi trôøi Quaûng quaû, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Voâ töôûng, do
phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Voâ phieàn, do phaùp nhö theá neân sinh nôi
trôøi Voâ nhieät, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Thieän hieän, do phaùp
nhö theá neân sinh nôi trôøi Thieän kieán, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi
Saéc cöùu caùnh, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Khoâng voâ bieân xöù, do
phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Thöùc voâ bieân xöù, do phaùp nhö theá neân
sinh nôi trôøi Voâ sôû höõu xöù, do phaùp nhö theá neân sinh nôi trôøi Phi töôûng
phi phi töôûng xöù, do phaùp nhö theá neân ñaéc quaû Döï löu, do phaùp nhö
theá neân ñaéc quaû Nhaát lai, do phaùp nhö theá neân ñaéc quaû Baát hoaøn, do
phaùp nhö theá neân ñaéc quaû A-la-haùn, do phaùp nhö theá neân ñaéc quaû vò
Ñoäc giaùc, do phaùp nhö theá neân ñaéc nhaäp baäc Ñaïi Boà-taùt, haønh ñaïo Boà-
taùt, do phaùp nhö theá neân ñaéc thaønh Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc,
khieán caùc höõu tình giaûi thoaùt khoûi sinh töû.
Phaät daïy:
Trong phaùp khoâng taùnh chaúng coù theå neâu baøy ra caùc phaùp khaùc, khoâng
nghieäp, khoâng quaû, cuõng khoâng coù taùc duïng.
Naøy Thieän Hieän, vì phaøm phu ngu si chaúng bieát veà Thaùnh phaùp
luaät neân chaúng hieåu roõ caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï taùnh, laïi
ngu si ñieân ñaûo phaùt khôûi voâ soá caùc thöù nghieäp nôi thaân, ngöõ, yù, tuøy
theo nghieäp sai bieät maø thoï caùc thöù thaân. Nöông vaøo phaåm loaïi sai
bieät cuûa caùc thaân aáy maø giaû neâu baøy coù ñòa nguïc, baøng sinh, quyû giôùi
vaø ngöôøi, giaû neâu baøy coù chuùng trôøi Töù ñaïi vöông, trôøi Ba möôi ba,
trôøi Daï-ma, trôøi Ñoå-söû-ña, trôøi Laïc bieán hoùa, trôøi Tha hoùa töï taïi; giaû
neâu baøy coù trôøi Phaïm chuùng, trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm hoäi, trôøi Ñaïi
phaïm; giaû neâu baøy coù trôøi Quang, trôøi Thieåu quang, trôøi Voâ löôïng
quang, trôøi Cöïc quang tònh; giaû neâu baøy coù trôøi Tònh, trôøi Thieåu tònh,
trôøi Voâ löôïng tònh, trôøi Bieán tònh, trôøi Quaûng, trôøi Thieåu quaûng, trôøi Voâ
löôïng quaûng, trôøi Quaûng quaû, trôøi Voâ töôûng; giaû neâu baøy coù trôøi Voâ
phieàn, trôøi Voâ nhieät, trôøi Thieän hieän, trôøi Thieän kieán, trôøi Saéc cöùu
caùnh; giaû neâu baøy coù trôøi Khoâng voâ bieân xöù, trôøi Thöùc voâ bieân xöù, trôøi
Voâ sôû höõu xöù, trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù.
Naøy Thieän Hieän, vì nhaèm cöùu vôùt bao haøng phaøm phu ngu si, do
ngu si ñieân ñaûo neân phaûi chòu khoå nôi sinh töû neân neâu baøy ra phaàn vò
sai bieät cuûa Thaùnh phaùp vaø Tyø-naïi-da. Nöông vaøo phaàn vò naøy maø neâu
baøy ra Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc, Ñaïi Boà-taùt vaø
chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc. Nhöng taát caû caùc phaùp ñeàu laáy
khoâng taùnh laøm töï taùnh; trong phaùp khoâng taùnh thaät khoâng coù phaùp
naøo khaùc, khoâng nghieäp, khoâng quaû, cuõng khoâng coù taùc duïng, vì phaùp
khoâng taùnh thöôøng khoâng coù taùnh.
Laïi nöõa Thieän Hieän, nhö oâng ñaõ noùi, phaùp khoâng taùnh chaéc chaén
khoâng coù taùc duïng thì taïi sao coù theå noùi do phaùp nhö theá maø ñaéc quaû
Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc; ñaéc nhaäp Ñaïi
Boà-taùt, haønh ñaïo Boà-taùt, ñaéc thaønh Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc,
khieán caùc höõu tình giaûi thoaùt khoûi sinh töû, thì naøy Thieän Hieän, theo yù
oâng thì sao? Caùc con ñöôøng ñaõ tu taäp laø khoâng coù taùnh chaêng? Quaû Döï
löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn laø khoâng coù taùnh chaêng? Quaû vò Ñoäc
giaùc laø khoâng coù taùnh chaêng? Taát caû con ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt
laø khoâng coù taùnh chaêng? Quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät laø
khoâng coù taùnh chaêng?
–Baïch Theá Toân, caùc phaùp ñaõ tu ñeàu laø khoâng coù taùnh, quaû Döï
löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn cuõng laø khoâng coù taùnh, taát caû con
ñöôøng tu taäp cuûa Ñaïi Boà-taùt cuõng laø khoâng coù taùnh, quaû vò Giaùc ngoä
www.daitangkinh.org
cao toät cuûa chö Phaät cuõng laø khoâng coù taùnh.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Phaùp khoâng coù taùnh coù theå
ñaéc phaùp khoâng taùnh chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khoâng taùnh vaø con ñöôøng tu taäp laø taát caû caùc
phaùp ñeàu chaúng phaûi töông öng, chaúng phaûi chaúng töông öng, voâ saéc,
voâ kieán, voâ ñoái, chæ laø moät töôùng ñoù laø khoâng töôùng. Phaøm phu ngu si
do ngu si ñieân ñaûo ñoái vôùi phaùp khoâng töôùng phaân bieät hö voïng khôûi
töôûng coù phaùp, chaáp tröôùc naêm uaån, ôû trong voâ thöôøng khôûi töôûng
thöôøng, ôû trong khoå khôûi töôûng an vui, ôû trong voâ ngaõ khôûi töôûng ngaõ,
ôû trong baát tònh khôûi töôûng tònh, ôû trong khoâng taùnh chaáp tröôùc coù taùnh.
Do nhaân duyeân naøy, caùc Ñaïi Boà-taùt tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,
thaønh töïu phöông tieän thieän xaûo thuø thaéng, doác cöùu vôùt caùc loaïi höõu
tình nhö theá, khieán hoï lìa chaáp tröôùc ñieân ñaûo hö voïng, duøng phöông
tieän ñaët yeân trong phaùp voâ töôùng, khieán hoï sieâng tu hoïc, giaûi thoaùt
khoûi sinh töû, chöùng ñaéc Nieát-baøn cöùu caùnh thöôøng laïc.
–Baïch Theá Toân, phaûi chaêng coù söï chaân thaät chaúng phaûi laø hö
voïng, phaøm phu ngu si ôû trong ñoù chaáp tröôùc, taïo taùc caùc nghieäp; do
nhaân duyeân naøy neân maõi luaân hoài trong caùc coõi, chaúng coù theå thoaùt
khoûi khoå nôi sinh töû chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khoâng coù vieäc gì nhoû ñeán ñoä nhö ñaàu sôïi loâng
goïi laø chaân thaät chaúng phaûi laø hö voïng, phaøm phu ngu si ôû trong ñoù
chaáp tröôùc, taïo taùc caùc nghieäp; do nhaân duyeân naøy neân maõi luaân hoài
trong caùc neûo, chaúng theå thoaùt khoûi caùc khoå nôi sinh töû, taát caû chæ coù
chaáp tröôùc ñieân ñaûo hö voïng.
Naøy Thieän Hieän, Ta nay vì oâng maø roäng noùi veà thí duï laøm roõ laïi
nghóa naøy ñeå cho deã hieåu. Caùc ngöôøi coù trí do thí duï neân ñoái vôùi nghóa
ñaõ noùi lieàn laõnh hoäi ñuùng ñaén.
Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Trong moäng thaáy ngöôøi
höôûng naêm thöù duïc laïc; trong moäng ñoù coù moät phaàn nhoû söï thaät naøo coù
theå khieán cho ngöôøi aáy höôûng duïc laïc chaêng?

–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Choã thaáy cuûa
ngöôøi trong moäng haõy coøn chaúng phaûi laø thaät coù huoáng hoà laø coù söï thaät
ñeå coù theå khieán cho ngöôøi aáy höôûng naêm thöù duïc laïc.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Phaûi chaêng coù caùc phaùp,
hoaëc theá gian hoaëc xuaát theá gian, hoaëc höõu laäu, hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu
vi, hoaëc voâ vi, chaúng phaûi nhö söï vieäc ñaõ thaáy trong moäng chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Quyeát ñònh
khoâng coù phaùp naøo, hoaëc theá gian hoaëc xuaát theá gian, hoaëc höõu laäu,
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi, chaúng phaûi nhö söï vieäc ñaõ thaáy
trong moäng.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Coù phaûi trong moäng coù
caùc coõi chaân thaät, ôû trong ñoù coù caùc vieäc sinh töû qua laïi chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Trong moäng coù phaûi coù söï
tu taäp ñaïo phaùp chaân thaät, nöông vaøo ñoù maø tu taäp, coù söï xa lìa taïp
nhieãm, ñaït ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì phaùp ñaõ thaáy trong moäng laø hoaøn toaøn khoâng coù thaät,
chaúng phaûi chuû theå neâu baøy, chaúng phaûi ñoái töôïng ñöôïc neâu baøy, vieäc
tu taäp ñaïo haõy coøn khoâng, huoáng hoà laø nöông vaøo vieäc tu taäp aáy maø coù
söï xa lìa taïp nhieãm, ñaït ñöôïc thanh tònh.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 396
Phaåm 74: KHOÂNG TAÙNH TÖÏ TAÙNH (2)
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc hình töôïng hieän trong
göông coù phaûi laø coù thaät, coù theå nöông vaøo ñaáy ñeå taïo nghieäp, hoaëc
ñoïa vaøo ñòa nguïc, hoaëc ñoïa nôi baøng sinh, hoaëc ñoïa vaøo quyû giôùi,
hoaëc sinh nôi chuùng trôøi Töù ñaïi vöông cho ñeán trôøi Tha hoùa töï taïi ôû coõi
Duïc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi Phaïm chuùng cho ñeán trôøi Saéc cöùu caùnh ôû
coõi Saéc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi Khoâng voâ bieân xöù cho ñeán trôøi Phi
töôûng phi phi töôûng xöù ôû coõi Voâ saéc chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Caùc hình töôïng
hieän trong göông hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chæ meâ hoaëc treû con ngaây
thô, laøm sao coù theå nöông vaøo ñaáy maø taïo caùc nghieäp, roài do nghieäp
ñaõ taïo, hoaëc ñoïa vaøo ñöôøng aùc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc hình töôïng coù chaân
thaät tu taäp ñaïo phaùp, nöông vaøo söï tu taäp aáy ñeå coù söï xa lìa taïp nhieãm,
ñaït ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì caùc hình töôïng trong göông hoaøn toaøn khoâng coù thaät,
tu taäp ñaïo phaùp haõy coøn khoâng coù, huoáng hoà laø nöông vaøo söï tu taäp aáy
maø coù söï xa lìa taïp nhieãm vaø ñaït ñöôïc thanh tònh!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Coù phaûi coù caùc phaùp, hoaëc
theá gian, hoaëc xuaát theá gian, hoaëc höõu laäu, hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi,
hoaëc voâ vi chaúng phaûi nhö hình töôïng hieän trong göông chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Nhaát ñònh
khoâng coù phaùp naøo hoaëc theá gian, hoaëc xuaát theá gian, hoaëc höõu laäu,
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi maø chaúng phaûi nhö caùc hình
töôïng hieän trong göông.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc tieáng vang phaùt ra töø
hang saâu coù phaûi laø coù thaät, coù theå nöông vaøo ñoù maø taïo nghieäp, roài
do nghieäp ñaõ taïo, hoaëc ñoïa nôi ñòa nguïc, hoaëc ñoïa vaøo baøng sinh,
hoaëc ñoïa nôi quyû giôùi, hoaëc sinh nôi coõi ngöôøi, hoaëc sinh ôû chuùng trôøi
Töù ñaïi vöông cho ñeán trôøi Tha hoùa töï taïi thuoäc coõi Duïc, hoaëc sinh ôû
trôøi Phaïm chuùng cho ñeán trôøi Saéc cöùu caùnh ôû coõi Saéc, hoaëc sinh nôi
trôøi Khoâng voâ bieân xöù cho ñeán trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù ôû coõi
Voâ saéc chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Caùc tieáng vang
phaùt ra töø hang saâu hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chæ meâ hoaëc ngöôøi naëng
tai chöù laøm sao coù theå nöông vaøo ñoù ñeå taïo caùc nghieäp, roài do nghieäp
ñaõ taïo, hoaëc ñoïa vaøo ñöôøng aùc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc tieáng vang coù phaûi coù
söï chaân thaät tu taäp ñaïo phaùp, roài nöông vaøo söï tu taäp aáy ñeå coù söï xa lìa
taïp nhieãm, ñaït ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì tieáng vang trong hang saâu hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chaúng
phaûi chuû theå neâu baøy, chaúng phaûi ñoái töôïng ñöôïc neâu baøy, vieäc tu taäp
haõy coøn khoâng coù, huoáng hoà laø nöông vaøo söï tu taäp aáy maø coù söï xa lìa
taïp nhieãm vaø ñaït ñöôïc thanh tònh!
Phaät daïy:
hoaëc voâ vi, chaúng phaûi nhö tieáng vang phaùt ra töø hang saâu chaêng?
www.daitangkinh.org
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi maø chaúng phaûi nhö tieáng vang
phaùt ra töø hang saâu.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Hieän töôïng gioáng nhö
nöôùc hieän ra trong dôïn naéng coù phaûi laø coù thaät, coù theå nöông vaøo ñaáy
ñeå taïo nghieäp vaø do nghieäp ñaõ taïo hoaëc ñoïa nôi ñòa nguïc, hoaëc ñoïa
vaøo baøng sinh, hoaëc ñoïa nôi quyû giôùi, hoaëc sinh nôi coõi ngöôøi, hoaëc
sinh ôû chuùng trôøi Töù ñaïi vöông cho ñeán trôøi Tha hoùa töï taïi thuoäc coõi
Duïc, hoaëc sinh ôû trôøi Phaïm chuùng cho ñeán trôøi Saéc cöùu caùnh ôû coõi Saéc,
hoaëc sinh nôi trôøi Khoâng voâ bieân xöù cho ñeán trôøi Phi töôûng phi phi
töôûng xöù ôû coõi Voâ saéc chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Nöôùc hieän ra
trong dôïn naéng hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chæ meâ hoaëc ngöôøi môø maét
chöù laøm sao coù theå nöông vaøo ñoù ñeå taïo caùc nghieäp, roài do nghieäp ñaõ
taïo, hoaëc ñoïa vaøo ñöôøng aùc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Nöôùc ôû trong dôïn naéng coù
phaûi coù söï chaân thaät tu taäp theo ñaïo, roài nöông vaøo söï tu taäp aáy ñeå coù
söï xa lìa taïp nhieãm ñaït ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì nöôùc trong dôïn naéng hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chaúng phaûi
chuû theå neâu baøy, chaúng phaûi ñoái töôïng ñöôïc neâu baøy, vieäc tu taäp haõy
coøn khoâng coù, huoáng hoà laø nöông vaøo söï tu taäp aáy maø coù söï xa lìa taïp
nhieãm vaø ñaït ñöôïc thanh tònh!
Phaät daïy:
hoaëc voâ vi chaúng phaûi nhö nöôùc hieän trong dôïn naéng chaêng?
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi maø chaúng phaûi nhö nöôùc hieän
trong dôïn naéng.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc hình saéc hieän ra trong
boùng saùng coù phaûi laø coù thaät, coù theå nöông vaøo ñaáy ñeå taïo nghieäp vaø
do nghieäp ñaõ taïo hoaëc ñoïa nôi ñòa nguïc, hoaëc ñoïa vaøo baøng sinh, hoaëc
ñoïa nôi quyû giôùi, hoaëc sinh nôi coõi ngöôøi, hoaëc sinh ôû chuùng trôøi Töù
ñaïi vöông cho ñeán trôøi Tha hoùa töï taïi thuoäc coõi Duïc, hoaëc sinh ôû trôøi
Phaïm chuùng cho ñeán trôøi Saéc cöùu caùnh ôû coõi Saéc, hoaëc sinh nôi trôøi
Khoâng voâ bieân xöù cho ñeán trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù ôû coõi Voâ saéc
chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Caùc hình saéc
hieän trong boùng saùng hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chæ meâ hoaëc keû loøa maét
chöù laøm sao coù theå nöông vaøo ñoù ñeå taïo caùc nghieäp, roài do nghieäp ñaõ
taïo, hoaëc ñoïa vaøo ñöôøng aùc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Caùc saéc töôùng trong boùng
saùng coù phaûi coù söï chaân thaät tu taäp theo ñaïo, roài nöông vaøo söï tu taäp
aáy ñeå coù söï xa lìa taïp nhieãm ñaït ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì saéc töôùng trong boùng saùng hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chaúng
Phaät daïy:
hoaëc voâ vi chaúng phaûi nhö saéc töôùng hieän ra trong boùng saùng chaêng?
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi maø chaúng phaûi nhö saéc töôùng
hieän ra trong boùng saùng.
www.daitangkinh.org
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Nhaø aûo thuaät taïo ra boán
loaïi quaân laø voi, ngöïa, xe, boä... cuøng voâ soá caùc thöù huyeãn thuaät khaùc
thì caùc loaïi voi... huyeãn aáy coù phaûi laø coù thaät, coù theå nöông vaøo ñaáy ñeå
taïo nghieäp vaø do nghieäp ñaõ taïo hoaëc ñoïa nôi ñòa nguïc, hoaëc ñoïa vaøo
baøng sinh, hoaëc ñoïa nôi quyû giôùi, hoaëc sinh nôi coõi ngöôøi, hoaëc sinh ôû
chuùng trôøi Töù ñaïi vöông cho ñeán trôøi Tha hoùa töï taïi thuoäc coõi Duïc,
hoaëc sinh ôû trôøi Phaïm chuùng cho ñeán trôøi Saéc cöùu caùnh ôû coõi Saéc,
hoaëc sinh nôi trôøi Khoâng voâ bieân xöù cho ñeán trôøi Phi töôûng phi phi
töôûng xöù ôû coõi Voâ saéc chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Loaøi voi,
ngöïa... huyeãn ñoù hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chæ meâ hoaëc ñaùm treû con
khôø khaïo chöù laøm sao coù theå nöông vaøo ñaáy maø taïo nghieäp, roài do
nghieäp ñaõ taïo, hoaëc ñoïa vaøo ñöôøng aùc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Troø huyeãn coù phaûi coù söï
chaân thaät tu taäp theo ñaïo, roài nöông vaøo söï tu taäp aáy ñeå coù söï xa lìa
taïp nhieãm ñaït ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì loaøi voi, ngöïa... huyeãn ñoù hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chaúng
Phaät daïy:
hoaëc voâ vi chaúng phaûi nhö voi... trong caùc troø huyeãn chaêng?
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi maø chaúng phaûi nhö voi... trong
caùc troø huyeãn!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Phaät ñaõ taïo ra nhöõng thaân
bieán hoùa, vaäy thaân bieán hoùa naøy coù phaûi laø coù thaät, coù theå nöông vaøo
ñaáy ñeå taïo nghieäp vaø do nghieäp ñaõ taïo hoaëc ñoïa nôi ñòa nguïc, hoaëc
ñoïa vaøo baøng sinh, hoaëc ñoïa nôi quyû giôùi, hoaëc sinh nôi coõi ngöôøi,
hoaëc sinh ôû chuùng trôøi Töù ñaïi vöông cho ñeán trôøi Tha hoùa töï taïi thuoäc
coõi Duïc, hoaëc sinh ôû trôøi Phaïm chuùng cho ñeán trôøi Saéc cöùu caùnh ôû coõi
Saéc, hoaëc sinh nôi trôøi Khoâng voâ bieân xöù cho ñeán trôøi Phi töôûng phi
phi töôûng xöù ôû coõi Voâ saéc chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Caùc thaân bieán
hoùa hoaøn toaøn khoâng coù thaät thì laøm sao coù theå nöông vaøo ñaáy maø taïo
caùc nghieäp, roài do nghieäp ñaõ taïo, hoaëc ñoïa vaøo ñöôøng aùc, hoaëc sinh
nôi coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Hoùa thaân coù söï tu taäp theo
ñaïo chaân thaät vaø nöông vaøo söï tu taäp kia maø coù söï xa lìa taïp nhieãm ñaït
ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì caùc thaân bieán hoùa hoaøn toaøn khoâng coù thaät, chaúng phaûi
chuû theå neâu baøy, chaúng phaûi ñoái töôïng ñöôïc neâu baøy, vieäc tu taäp haõy
coøn khoâng coù, huoáng hoà laø nöông vaøo söï tu taäp aáy maø coù söï xa lìa taïp
nhieãm vaø ñaït ñöôïc thanh tònh!
Phaät daïy:
hoaëc voâ vi chaúng phaûi nhö hoùa thaân ñaõ bieán hoùa chaêng?
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi maø chaúng phaûi nhö hoùa thaân ñaõ
bieán hoùa!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Nhöõng vaät hieän ra trong
thaønh aûo coù phaûi laø coù thaät, coù theå nöông vaøo ñaáy ñeå taïo nghieäp vaø
www.daitangkinh.org
do nghieäp ñaõ taïo hoaëc ñoïa nôi ñòa nguïc, hoaëc ñoïa vaøo baøng sinh,
hoaëc ñoïa nôi quyû giôùi, hoaëc sinh nôi coõi ngöôøi, hoaëc sinh ôû chuùng
trôøi Töù ñaïi vöông cho ñeán trôøi Tha hoùa töï taïi thuoäc coõi Duïc, hoaëc
sinh ôû trôøi Phaïm chuùng cho ñeán trôøi Saéc cöùu caùnh ôû coõi Saéc, hoaëc
sinh nôi trôøi Khoâng voâ bieân xöù cho ñeán trôøi Phi töôûng phi phi töôûng
xöù ôû coõi Voâ saéc chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Nhöõng vaät
hieän ra trong thaønh aûo hoaøn toaøn khoâng coù thaät thì laøm sao coù theå
nöông vaøo ñoù ñeå taïo caùc nghieäp, roài do nghieäp ñaõ taïo, hoaëc ñoïa vaøo
ñöôøng aùc, hoaëc sinh nôi coõi trôøi, ngöôøi.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Nhöõng vaät hieän ra trong
thaønh aûo coù söï tu taäp theo ñaïo chaân thaät vaø nöông vaøo söï tu taäp kia maø
coù söï xa lìa taïp nhieãm ñaït ñöôïc thanh tònh chaêng?
Theá Toân, vì nhöõng vaät hieän ra trong thaønh aûo hoaøn toaøn khoâng coù thaät,
tu taäp haõy coøn khoâng coù, huoáng hoà laø nöông vaøo söï tu taäp aáy maø coù söï
xa lìa taïp nhieãm vaø ñaït ñöôïc thanh tònh!
Phaät daïy:
hoaëc voâ vi chaúng phaûi nhö caùc loaïi vaät hieän ra trong thaønh aûo chaêng?
hoaëc voâ laäu, hoaëc höõu vi, hoaëc voâ vi maø chaúng phaûi nhö nhöõng loaïi
vaät hieän ra trong thaønh aûo!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Trong aáy coù phaûi thaät coù
söï taïp nhieãm vaø söï thanh tònh chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Trong ñoù hoaøn
toaøn khoâng thaät coù söï taïp nhieãm vaø söï thanh tònh!
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhö söï taïp nhieãm vaø söï thanh tònh thaät
khoâng coù sôû höõu. Do ñoù, nhaân duyeân taïp nhieãm vaø thanh tònh cuõng
chaúng phaûi thaät coù. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì caùc loaøi höõu tình
chaáp giöõ vaøo ngaõ vaø ngaõ sôû, do ñaáy khôûi phaân bieät hö voïng cho raèng
coù söï taïp nhieãm vaø thanh tònh. Chaúng phaûi thaáy ñöôïc söï thaät neân cho
laø coù söï taïp nhieãm vaø söï thanh tònh; coøn nhö thaáy ñöôïc söï thaät thì
bieát laø khoâng coù söï taïp nhieãm vaø söï thanh tònh. Nhö vaäy, cuõng khoâng
coù taïp nhieãm vaø thanh tònh.
Μ
Phaåm 75: THAÉNG NGHÓA DU-GIAØ (1)

–Baïch Theá Toân, nhöõng caùi thaáy thaät laø khoâng nhieãm, khoâng tònh,
nhöõng caùi chaúng thaáy thaät cuõng laø khoâng nhieãm, khoâng tònh. Vì sao?
Vì taát caû phaùp ñeàu duøng khoâng taùnh laøm töï taùnh.
Baïch Theá Toân, caùc phaùp khoâng taùnh laø khoâng nhieãm, khoâng
tònh; caùc phaùp coù taùnh cuõng laø khoâng nhieãm, khoâng tònh. Caùc phaùp
khoâng taùnh, coù taùnh cuõng laø khoâng nhieãm, khoâng tònh.
Baïch Theá Toân, phaùp khoâng töï taùnh khoâng nhieãm, khoâng tònh,
phaùp höõu töï taùnh cuõng khoâng nhieãm, khoâng tònh, phaùp voâ töï taùnh, höõu
töï taùnh cuõng khoâng nhieãm, khoâng tònh. Vì sao? Vì taát caû caùc phaùp ñeàu
duøng khoâng taùnh laøm töï taùnh.
Baïch Theá Toân, neáu vaäy thì do ñaâu coù khi Phaät noùi laø coù phaùp
thanh tònh?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ta noùi taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc phaùp laø
phaùp thanh tònh.
Baïch Theá Toân, nhöõng gì laø taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc phaùp?
–Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp nhö chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh,
nghó baøn, duø Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi hay chaúng xuaát hieän ôû ñôøi thì
www.daitangkinh.org
taùnh, töôùng cuûa chuùng vaãn thöôøng truù, ñoù goïi laø taùnh bình ñaúng cuûa taát
caû caùc phaùp; taùnh bình ñaúng naøy goïi laø phaùp thanh tònh; ñaây chæ laø
nöông vaøo theá tuïc maø noùi laø thanh tònh, chöù chaúng döïa vaøo thaéng
nghóa. Vì sao? Vì trong Thaéng nghóa ñeá khoâng coù söï phaân bieät, khoâng
coù hyù luaän, taát caû caùc neûo aâm thanh, danh töï ñeàu döùt haún.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc phaùp nhö vieäc thaáy trong moäng,
nhö aûnh töôïng, nhö tieáng vang, nhö dôïn naéng, nhö boùng saùng, nhö troø
huyeãn, nhö thaân bieán hoùa, nhö thaønh aûo, tuy hieän ra gioáng nhö coù maø
khoâng thaät söï coù, thì taïo sao Ñaïi Boà-taùt laïi nöông vaøo phaùp chaúng phaûi
chaân thaät nhö theá maø phaùt taâm mong ñaït quaû giaùc ngoä cao toät, phaùt
nguyeän theá naøy: Ta seõ thaønh töïu vieân maõn Boá thí ba-la-maät-ña, ta seõ
thaønh töïu vieân maõn Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ,
phöông tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña; ta seõ thaønh
töïu vieân maõn boán Tónh löï, ta seõ thaønh töïu vieân maõn boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc, ta seõ thaønh töïu vieân maõn boán Nieäm truï, ta seõ thaønh töïu
vieân maõn boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ta seõ thaønh töïu vieân maõn phaùp moân
giaûi thoaùt Khoâng, ta seõ thaønh töïu vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän; ta seõ thaønh töïu vieân maõn taùm Giaûi thoaùt, ta seõ
thaønh töïu vieân maõn taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; ta
seõ thaønh töïu vieân maõn phaùp khoâng beân trong, ta seõ thaønh töïu vieân maõn
phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng töï taùnh; ta seõ thaønh töïu vieân
maõn chaân nhö, ta seõ thaønh töïu vieân maõn phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh phaùp
baøn, ta seõ thaønh töïu vieân maõn Thaùnh ñeá khoå, ta seõ thaønh töïu vieân maõn
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; ta seõ thaønh töïu vieân maõn taát caû phaùp moân Ñaø-
la-ni; ta seõ thaønh töïu vieân maõn taát caû phaùp Tam-ma-ñòa; ta seõ thaønh
töïu vieân maõn baäc Cöïc hyû; ta seõ thaønh töïu vieân maõn baäc Ly caáu; baäc
Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng; baäc Hieän tieàn, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; ta seõ thaønh
töïu vieân maõn naêm loaïi maét, ta seõ thaønh töïu vieân maõn saùu pheùp thaàn
thoâng; ta seõ thaønh töïu vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, ta seõ thaønh töïu
vieân maõn boán ñieàu khoâng sôï; boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, ta seõ thaønh töïu vieân
maõn Bieän ñaø-la-ni; ta seõ thaønh töïu vieân maõn phaùp khoâng queân maát, ta
seõ thaønh töïu vieân maõn taùnh luoân luoân xaû; ta seõ thaønh töïu vieân maõn trí
Nhaát thieát, ta seõ thaønh töïu vieân maõn trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát
töôùng; ta seõ thaønh töïu vieân maõn ba hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, ta seõ
thaønh töïu vieân maõn taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; ta seõ phaùt khôûi voâ
löôïng quang minh, toûa khaép voâ bieân theá giôùi trong möôøi phöông; ta seõ
phaùt khôûi moät loaïi aâm thanh vi dieäu vang khaép voâ bieân theá giôùi trong
möôøi phöông, tuøy theo taâm vaø taâm sôû phaùp cuøng nhöõng yù thích sai
khaùc cuûa caùc höõu tình maø vì hoï giaûng noùi caùc loaïi phaùp moân vi dieäu,
khieán hoï tinh taán tu hoïc, ñaït ñöôïc taát caû söï lôïi ích an laïc thuø thaéng.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Nhöõng ñieàu maø oâng ñaõ
noùi haù chaúng phaûi ñieàu thaáy trong moäng, nhö hình boùng, nhö tieáng
vang, nhö dôïn naéng, nhö boùng saùng, nhö troø huyeãn, nhö thaân bieán hoùa,
nhö thaønh aûo?
–Ñuùng vaäy, baïch Theá Toân! Ñuùng vaäy, baïch Thieän Theä! Baïch
Theá Toân, neáu taát caû phaùp nhö ñieàu thaáy trong moäng... Noùi ñuû nhö
treân... cho ñeán thaønh aûo ñeàu khoâng coù thaät, taïi sao Ñaïi Boà-taùt khi tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, phaùt bieåu lôøi chaéc thaät raèng: “Ta seõ thaønh
töïu vieân maõn taát caû coâng ñöùc, ñem laïi lôïi ích an laïc cho voâ löôïng höõu
tình.”
Baïch Theá Toân, nhöõng ñieàu thaáy trong moäng... cho ñeán... nhöõng
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh Boá thí, Tònh giôùi,
An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, nguyeän,
löïc, trí ba-la-maät-ña, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc
phaùp khaùc, cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
Baïch Theá Toân, nhöõng ñieàu thaáy trong moäng... cho ñeán nhöõng
www.daitangkinh.org
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh boán Tónh löï, boán
Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát
caû caùc phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh boán nieäm truù, boán
taùm chi Thaùnh ñaïo, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc
phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân
maõn taát caû caùc phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh taùm Giaûi thoaùt,
taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, huoáng chi laø coù theå
thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu
chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh phaùp khoâng beân
trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng khoâng, phaùp khoâng lôùn,
phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh chaân nhö, phaùp
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn
taát caû caùc phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh Thaùnh khoå ñeá,
taäp, dieät, ñaïo, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc phaùp
khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh taát caû phaùp moân
Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu
vieân maõn taát caû caùc phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø
thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh baäc Cöïc hyû, baäc
tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân,
huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc phaùp khaùc cuõng
gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh möôøi löïc cuûa
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, huoáng chi laø coù theå
thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu
chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh Bieän ñaø-la-ni,
huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc phaùp khaùc cuõng
gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân xaû, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû caùc
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh trí Nhaát thieát trí,
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân
www.daitangkinh.org
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo chaúng phaûi coù theå haønh ba möôi hai töôùng
cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, huoáng chi laø coù theå thaønh
töïu vieân maõn taát caû caùc phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi
laø thaät!
loaïi vaät hieän ra nôi thaønh aûo coù theå thaønh töïu taát caû vieäc laøm theo öôùc
nguyeän. Taát caû phaùp khaùc cuõng gioáng nhö theá, ñeàu chaúng phaûi laø thaät!
Phaät daïy:
Phaùp chaúng phaûi thaät coù, haõy coøn chaúng theå haønh Boá thí, Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän, thieän xaûo, dieäu,
nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn!
Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh boán Tónh löï, boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp
chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo, huoáng chi laø coù theå vieân maõn! Phaùp chaúng phaûi thaät coù
coøn chaúng theå haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp chaúng phaûi thaät
coù coøn chaúng coù theå haønh taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù
ñeä, möôøi Bieán xöù, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp
chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh phaùp khoâng beân trong, phaùp
khoâng töï töôùng, phaùp khoâng coäng töôùng, phaùp khoâng nôi taát caû caùc
phaùp, phaùp khoâng theå naém baét ñöôïc, phaùp khoâng khoâng taùnh, phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, huoáng chi laø coù theå
thaønh töïu vieân maõn! Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh
khaùc, taùnh bình ñaúng, taùnh ly sinh, phaùp ñònh, phaùp truï, thaät teá caûnh
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn, huoáng chi laø coù theå thaønh
töïu vieân maõn! Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh Thaùnh
ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp
chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn!
Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh baäc Cöïc hyû, baäc Ly
caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc nan thaéng, baäc Hieän tieàn,
baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, huoáng chi
laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù
theå haønh naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng, huoáng chi laø coù theå thaønh
töïu vieân maõn! Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh möôøi
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, huoáng chi laø coù
theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå
haønh Bieän ñaø-la-ni huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp
chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh phaùp khoâng queân maát, taùnh
luoân luoân xaû, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp chaúng
phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn! Phaùp chaúng
phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå haønh ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, huoáng chi laø coù theå thaønh töïu vieân maõn!
Phaùp chaúng phaûi thaät coù coøn chaúng coù theå thaønh töïu caùc vieäc laøm theo
nguyeän öôùc; phaùp chaúng phaûi thaät coù chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái
töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, vì Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän, thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-
maät-ña chaúng phaûi thaät coù, neân chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng
mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät; vì boán Nieäm truï, boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo chaúng phaûi thaät coù, neân chaúng theå chöùng ñaéc ñoái töôïng
mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät; vì phaùp khoâng hoäi, phaùp
khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi; phaùp khoâng khoâng, Phaät
voâ vi, phaùp khoâng roát raùo; phaùp khoâng khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng
taûn maïn, phaùp khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï
www.daitangkinh.org
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh chaúng phaûi thaät coù neân chaúng
coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong thaønh ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät; vì Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo chaúng phaûi thaät coù neân chaúng coù
ñoái töôïng mong thaønh ñaït tôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät; vì boán Tónh löï,
boán Voâ löôïng; boán Ñònh voâ saéc chaúng phaûi thaät coù ñoái töôïng mong
thaønh ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät; vì taùm Giaûi thoaùt; taùm Thaéng
xöù; chín Ñònh thöù ñeä; möôøi Bieán xöù chaúng thaät coù neân chaúng coù theå
chöùng ñaéc ñoái töôïng mong thaønh ñaït laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät; vì taát
caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa, chaúng phaûi thaät
coù neân chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc
ngoä cao toät; vì phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän
chaúng phaûi thaät coù neân chaúng coù theå chöùng ñaéc, ñoái töôïng mong ñaït
tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät; vì baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, chaúng phaûi thaät coù
neân chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä
cao toät; vì naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng chaúng phaûi thaät coù neân
chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät; vì möôøi löïc cuûa Phaät; boán ñieàu khoâng sôï; boán söï hieåu bieát thoâng
suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm Phaät baát coäng chaúng
phaûi thaät coù neân chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû
vò Giaùc ngoä cao toät; vì phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû chaúng
phaûi thaät coù neân chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi quaû vò
Giaùc ngoä cao toät; vì trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng
chaúng phaûi thaät coù neân chaúng coù theå chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi
laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp nhö theá, taát caû ñeàu laø söï taïo taùc cuûa
tö duy taïo taùc; caùc phaùp do tö duy taïo taùc ñeàu chaúng theá chöùng ñaéc trí
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc phaùp nhö theá ñoái vôùi ñaïo Boà-ñeà tuy coù
theå neâu daãn, phaùt huy, nhöng ñoái vôùi keát quaû khoâng coù khaû naêng trôï
giuùp, do vì caùc phaùp naøy khoâng sinh, khoâng khôûi, khoâng coù thaät töôùng,
neân caùc Ñaïi Boà-taùt töø khi môùi phaùt taâm, tuy khôûi caùc phaùp thieän nôi
thaân, ngöõ, yù, ñoù laø hoaëc tu haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, hoaëc tu haønh boán Nieäm truï; boán Chaùnh
ñoaïn; boán Thaàn tuùc; naêm Caên, naêm Löïc; baûy chi Ñaúng giaùc; taùm chi
Thaùnh ñaïo; hoaëc an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân
khoâng khoâng ñoåi khaùc, phaùp khoâng khoâng baûn taùnh, phaùp khoâng töï
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; hoaëc an truù nôi Thaùnh ñeá khoå,
taäp, dieät, ñaïo; hoaëc tu haønh boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc; hoaëc tu haønh taùm Giaûi thoaùt; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù; hoaëc tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa; hoaëc tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng,
Voâ nguyeän; hoaëc tu haønh baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; hoaëc tu haønh naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng; hoaëc tu haønh möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
boán söï hieåu thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng; hoaëc tu haønh phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû;
hoaëc tu haønh trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng nhöng
bieát taát caû nhö ñieàu thaáy trong moäng, nhö hình boùng, nhö tieáng vang,
nhö dôïn naéng, nhö boùng saùng, nhö troø huyeãn, nhö thaân bieán hoùa, nhö
thaønh aûo, ñeàu chaúng phaûi thaät coù.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc phaùp nhö theá tuy chaúng phaûi thaät coù,
nhöng neáu chaúng ñöôïc vieân maõn thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi
söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Caùc Ñaïi Boà-taùt neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn
Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì
quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; neáu chaúng
thaønh töïu vieân maõn boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc,
naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo thì quyeát
ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm
tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; neáu chaúng thaønh töïu
vieân maõn phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng
www.daitangkinh.org
taùnh töï taùnh, thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; neáu
chaúng thaønh töïu vieân maõn Thaùnh ñeá khoå, taäp, dieät, ñaïo thì quyeát ñònh
chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh
coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; neáu chaúng thaønh töïu vieân
maõn boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc thì quyeát ñònh chaúng
coù theå ñem laïi thaønh töïu cho höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät,
chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn taùm
Giaûi thoaùt; taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù thì quyeát
ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu tình, laøm nghieâm tònh
coõi Phaät, chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät; neáu chaúng thaønh töïu vieân
maõn taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa thì quyeát
ñònh chaúng coù chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu tình, laøm
thaønh töïu vieân maõn phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän
thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu tình, laøm
thaønh töïu vieân maõn baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem
laïi söï thaønh töïu cho höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät; neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn loaïi maét, saùu pheùp
thaàn thoâng, thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho höõu
tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät; neáu
chaúng thaønh töïu vieân maõn möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán
söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp
Phaät baát coäng, thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät;
neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn ba möôi hai töôùng toát cuûa baäc Ñaïi só,
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï
thaønh töïu cho höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät; neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn phaùp khoâng queân
maát, taùnh luoân luoân xaû thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh
töïu cho höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä
cao toät; neáu chaúng thaønh töïu vieân maõn trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng thì quyeát ñònh chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho
höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, tuøy theo choã tu haønh taát caû phaùp thieän, ñeàu bieát nhö thaät laø
nhö ñieàu thaáy trong moäng, nhö aûnh töôïng, nhö tieáng vang, nhö dôïn
naéng, nhö boùng saùng, nhö troø huyeãn, nhö thaân bieán hoùa, nhö thaønh aûo,
ñoù laø tu haønh Boá thí, Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña, thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho
ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu haønh boán Nieäm truï, boán Chaùnh ñoaïn, boán
thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh
aûo; neáu an truù nôi phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp
khoâng khoâng taùnh töï taùnh, thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy
trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu an truù nôi Thaùnh ñeá khoå, taäp,
dieät, ñaïo, thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán
nhö thaønh aûo; neáu tu haønh boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ
saéc, thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö
thaønh aûo; neáu tu haønh taùm Giaûi thoaùt, taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä,
möôøi Bieán xöù thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho
ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu haønh taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng
cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu haønh phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng
www.daitangkinh.org
cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu haønh baäc Cöïc hyû, baäc Ly caáu, baäc Phaùt
haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân thì coù theå bieát nhö
thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu haønh
naêm loaïi maét, saùu pheùp thaàn thoâng thì coù theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu
thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu haønh möôøi löïc cuûa
ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng thì coù theå bieát nhö thaät
laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu haønh ba
möôi hai töôùng toát cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc thì coù
theå bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo;
neáu tu haønh phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû thì coù theå bieát
nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu tu
haønh trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng thì coù theå bieát
nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo; neáu höõu
tình nghieâm tònh coõi Phaät, mong ñaït quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thì coù theå
bieát nhö thaät laø nhö ñieàu thaáy trong moäng cho ñeán nhö thaønh aûo; cuõng
nhö thaät bieát caùc neûo haønh sai bieät nôi taâm cuûa caùc loaøi höõu tình, laø
nhö ñieàu trong moäng... cho ñeán thaønh aûo.
Laïi nöõa Thieän Hieän, caùc Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp chaúng chaáp giöõ laø coù, chaúng chaáp
giöõ laø khoâng. Neáu do söï chaúng chaáp giöõ nhö theá maø chöùng ñaéc trí
Nhaát thieát trí thì cuõng bieát nhöõng phaùp aáy laø nhö ñieàu thaáy trong
moäng, nhö aûnh töôïng, nhö tieáng vang, nhö dôïn naéng, nhö boùng saùng,
nhö troø huyeãn, nhö thaân bieán hoùa, nhö thaønh aûo. Ñoái vôùi caùc phaùp aáy
chaúng chaáp giöõ laø coù, chaúng chaáp giöõ laø khoâng. Vì sao? Vì Boá thí ba-
la-maät-ña chaúng naém baét ñöôïc, vì Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh
löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; vì boán Nieäm
truï chaúng theå naém baét ñöôïc, vì boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm
Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo cuõng chaúng
theå naém baét ñöôïc; vì phaùp khoâng beân trong chaúng theå naém baét ñöôïc,
vì phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc; vì Thaùnh ñeá khoå chaúng theå naém baét ñöôïc,
vì Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; vì boán Tónh
löï chaúng theå naém baét ñöôïc, vì boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc; vì taùm Giaûi thoaùt chaúng theå naém baét ñöôïc,
vì taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù cuõng chaúng theå
naém baét ñöôïc; vì taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni chaúng theå naém baét ñöôïc,
vì taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; vì
phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng chaúng theå naém baét ñöôïc, vì phaùp moân
giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; vì baäc
Cöïc hyû chaúng theå naém baét ñöôïc, vì baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; vì
naêm loaïi maét chaúng theå naém baét ñöôïc, vì saùu pheùp thaàn thoâng cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc; vì möôøi löïc cuûa Phaät chaúng theå naém baét
ñöôïc, vì boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi
Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, cuõng chaúng theå
naém baét ñöôïc; vì phaùp khoâng queân maát chaúng theå naém baét ñöôïc, vì
taùnh luoân luoân xaû cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; vì trí Nhaát thieát
chaúng theå naém baét ñöôïc, vì trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc; vì phaùp theá gian chaúng theå naém baét ñöôïc, vì
phaùp xuaát theá gian cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc; vì phaùp höõu laäu
chaúng theå naém baét ñöôïc, vì phaùp voâ laäu cuõng chaúng theå naém baét
ñöôïc; vì phaùp höõu vi chaúng theå naém baét ñöôïc, vì phaùp voâ vi cuõng
chaúng theå naém baét ñöôïc. Ñaïi Boà-taùt aáy bieát roõ taát caû phaùp chaúng theå
naém baét ñöôïc thì quyeát höôùng ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Vì sao?
Vì taát caû phaùp ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc, hoaøn toaøn khoâng coù thaät,
nhö ñieàu thaáy trong moäng, nhö aûnh töôïng, nhö tieáng vang, nhö dôïn
naéng, nhö boùng saùng, nhö troø huyeãn, nhö thaân bieán hoùa nhö thaønh aûo
laø phaùp chaúng theå naém baét ñöôïc. Chaúng theå chöùng ñaéc phaùp chaúng
theå naém baét ñöôïc, nhöng caùc höõu tình ñoái vôùi caùc phaùp nhö theá,
chaúng bieát, chaúng thaáy. Ñaïi Boà-taùt aáy vì nhaèm ñoä thoaùt caùc höõu tình
neân caàu ñaït ñeán quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
www.daitangkinh.org
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy töø khi môùi phaùt taâm, vì
nhaèm ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình, neân tu haønh Boá thí ba-la-maät-
ña, chaúng vì thaân mình, chaúng phaûi vì vieäc khaùc; vì muoán ñem laïi lôïi
laïc cho höõu tình neân tu haønh Tònh giôùi ba-la-maät-ña, chaúng vì thaân
mình, chaúng phaûi vì vieäc khaùc; vì muoán ñem laïi lôïi laïc cho höõu tình
neân tu haønh An nhaãn ba-la-maät-ña, chaúng vì thaân mình, chaúng phaûi
vì vieäc khaùc; vì muoán ñem laïi lôïi laïc cho höõu tình neân tu haønh Tinh
taán ba-la-maät-ña, chaúng vì thaân mình, chaúng phaûi vì vieäc khaùc; vì
muoán ñem laïi lôïi laïc cho höõu tình neân tu haønh Tónh löï ba-la-maät-ña,
chaúng vì thaân mình, chaúng phaûi vì vieäc khaùc; vì muoán ñem laïi lôïi laïc
cho höõu tình neân tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng vì thaân mình,
chaúng phaûi vì vieäc khaùc; vì muoán ñem laïi lôïi laïc cho caùc höõu tình
neân caàu ñaït quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chaúng vì thaân mình, chaúng phaûi
vì vieäc khaùc.
Laïi nöõa Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, thaáy caùc phaøm phu ngu si ôû trong caùi chaúng phaûi ngaõ maø chaáp
töôûng veà ngaõ, ôû trong caùi chaúng phaûi höõu tình, doøng sinh maïng, khaû
naêng sinh khôûi, söï döôõng duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù
sinh, nho ñoàng, khaû naêng laøm vieäc, khaû naêng khieán ngöôøi khaùc laøm
vieäc, khaû naêng taïo nghieäp, khaû naêng khieán ngöôøi khaùc taïo nghieäp, khaû
naêng thoï quaû baùo, khaû naêng khieán ngöôøi thoï quaû baùo, caùi bieát, khaû
naêng khieán ngöôøi bieát, caùi thaáy, khaû naêng khieán ngöôøi thaáy. Ñaïi Boà-
taùt aáy aáy nhaän thaáy vieäc nhö theá roài thì voâ cuøng thöông xoùt, duøng
phöông tieän giaùo hoùa, khieán hoï lìa khoûi söï chaáp tröôùc ñieân ñaûo, voïng
töôûng ñem hoï ñaët yeân nôi caûnh giôùi Cam loà voâ töôùng; an truï trong
caûnh giôùi aáy thì chaúng khôûi töôûng ngaõ cho ñeán töôûng chaáp veà khaû
naêng khieán ngöôøi thaáy; baáy giôø taát caû moïi thöù dao ñoäng taùn loaïn phaân
bieät hyù luaän chaúng coøn hieän haønh, taâm hoaøn toaøn an truù nôi caûnh giôùi
tònh tónh, an nhieân khoâng hyù luaän.
Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt aáy do phöông tieän ñoù tu haønh Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña, töï mình ñoái vôùi caùc phaùp khoâng coù söï chaáp tröôùc,
cuõng coù theå chæ daïy cho ngöôøi khaùc ñoái vôùi caùc phaùp khoâng coù söï chaáp
tröôùc. Ñaây laø nöông vaøo theá tuïc chöù chaúng döïa vaøo thaéng nghóa.
–Baïch Theá Toân, khi Phaät chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì
phaùp Phaät ñaõ ñaéc laø nöông vaøo theá tuïc hay nöông vaøo thaéng nghóa ñeå
goïi laø chöùng ñaéc?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, khi Phaät chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät thì
phaùp Phaät ñaõ ñaéc laø döïa vaøo theá tuïc neân noùi laø ñaéc, chöù chaúng phaûi
nöông vaøo thaéng nghóa. Neáu döïa vaøo thaéng nghóa thì chuû theå chöùng
ñaéc vaø ñoái töôïng ñöôïc chöùng ñaéc ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì neáu goïi ngöôøi naøy chöùng ñaéc phaùp nhö theá laø coù
sôû ñaéc maø coù sôû ñaéc laø chaáp coù hai, maø chaáp coù hai thì chaúng theå
chöùng ñaéc quaû, cuõng khoâng coù hieän quaùn.
–Baïch Theá Toân, neáu chaáp coù hai chaúng coù theå ñaéc quaû cuõng
khoâng coù hieän quaùn, thì chaáp khoâng coù hai coù theå ñaéc quaû, coù hieän
quaùn chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, chaáp coù hai thì chaúng coù theå ñaéc quaû cuõng
khoâng hieän quaùn, maø chaáp khoâng coù hai cuõng laïi nhö theá; neáu khoâng
coù hai khoâng chaúng hai töùc laø ñaéc quaû, cuõng goïi laø hieän quaùn. Vì sao?
Naøy Thieän Hieän, vì neáu chaáp do ñoù maø coù theå ñaéc quaû, cuõng coù hieän
quaùn vaø chaáp do ñoù maø chaúng theå ñaéc quaû cuõng khoâng coù hieän quaùn,
thì ñeàu laø lyù luaän. Chaúng phaûi laø trong taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc
phaùp coù caùc hyù luaän. Neáu lìa hyù luaän thì môùi coù theå goïi laø taùnh bình
ñaúng cuûa caùc phaùp.
–Baïch Theá Toân, neáu taát caû caùc phaùp ñeàu laáy khoâng taùnh laøm töï
taùnh thì trong ñoù caùi gì goïi laø taùnh bình ñaúng cuûa phaùp?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, neáu ôû nôi aáy hoaøn toaøn khoâng taùnh, cuõng
chaúng coù taùnh, cuõng chaúng theå noùi laø taùnh bình ñaúng thì nhö theá môùi
goïi laø taùnh bình ñaúng cuûa phaùp.
Naøy Thieän Hieän, neân bieát taùnh bình ñaúng cuûa phaùp ñaõ laø chaúng
theå giaûng noùi, cuõng chaúng theå nhaän bieát taùnh bình ñaúng thì khoâng coù
phaùp naøo coù theå chöùng ñaéc, lìa taát caû caùc phaùp thì cuõng khoâng coù taùnh
bình ñaúng.
Naøy Thieän Hieän, neân bieát taùnh bình ñaúng thì phaøm phu, baäc
www.daitangkinh.org
Thaùnh ñeàu chaúng theå haønh hoùa vì chaúng phaûi laø caûnh giôùi cuûa hoï.
–Baïch Theá Toân, taùnh bình ñaúng cuûa phaùp haù cuõng chaúng phaûi laø
caûnh giôùi nôi ñoái töôïng haønh hoùa cuûa Phaät?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, taùnh bình ñaúng cuûa phaùp chaúng phaûi laø caûnh
giôùi nôi ñoái töôïng haønh hoùa cuûa caùc vò Hieàn thaùnh. Ñoù laø Tuøy tín haønh,
hoaëc Tuøy phaùp haønh, hoaëc Ñeä baùt, hoaëc Döï löu, hoaëc Nhaát lai, hoaëc
Baát hoaøn, hoaëc A-la-haùn, hoaëc Ñoäc giaùc, hoaëc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñeàu chaúng coù theå duøng taùnh bình ñaúng cuûa
phaùp laøm caûnh giôùi cho söï haønh hoùa cuûa mình.
–Baïch Theá Toân, taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñoái vôùi
taát caû caùc phaùp ñeàu ñöôïc töï taïi, neáu taùnh bình ñaúng cuøng vôùi Phaät
khaùc nhau thì coù theå noùi taùnh bình ñaúng aáy laø caûnh nôi ñoái töôïng haønh
hoùa cuûa Phaät. Nhöng taùnh bình ñaúng cuøng vôùi Phaät khoâng khaùc, thì taïi
sao coù theå noùi Phaät haønh hoùa theo caûnh aáy?
Naøy Thieän Hieän, neân bieát, hoaëc taùnh phaùp bình ñaúng cuûa caùc
phaøm phu, hoaëc taùnh phaùp bình ñaúng cuûa baäc Tuøy tín haønh, hoaëc
taùnh phaùp bình ñaúng cuûa baäc Tuøy phaùp haønh, hoaëc taùnh phaùp bình
ñaúng cuûa baäc Ñeä baùt, hoaëc taùnh phaùp bình ñaúng cuûa baäc Döï löu,
hoaëc taùnh phaùp bình ñaúng cuûa baäc Nhaát lai, hoaëc taùnh phaùp bình
ñaúng cuûa baäc Baát hoaøn, hoaëc taùnh phaùp bình ñaúng cuûa baäc A-la-haùn,
hoaëc taùnh phaùp bình ñaúng cuûa baäc Ñoäc giaùc, hoaëc taùnh phaùp bình
ñaúng cuûa baäc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc taùnh phaùp bình ñaúng cuûa Baäc Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, taát caû taùnh phaùp bình ñaúng nhö theá ñeàu cuøng
moät töôùng, ñoù laø khoâng töôùng, laø moät bình ñaúng khoâng hai khoâng
khaùc. Cho neân chaúng theå noùi ñaây laø taùnh phaùp bình ñaúng cuûa phaøm
phu... Cho ñeán ñaây laø taùnh phaùp bình ñaúng cuûa Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc. ÔÛ trong moät taùnh phaùp bình ñaúng naøy, caùc taùnh bình
ñaúng ñaõ chaúng theå naém baét ñöôïc; trong ñoù, töôùng sai bieät cuûa phaøm
phu vaø caùc baäc Thaùnh cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.


QUYEÅN 397
Phaåm 75: THAÉNG NGHÓA DU-GIAØ (2)

–Baïch Theá Toân, neáu trong taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc phaùp.
Caùc töôùng sai bieät ñeàu chaúng theå naém baét ñöôïc thì caùc phaøm phu, Tuøy
tín haønh, hoaëc Tuøy phaùp haønh, hoaëc Ñeä baùt, hoaëc Döï löu, hoaëc Nhaát
lai, hoaëc Baát hoaøn, hoaëc A-la-haùn, hoaëc Ñoäc giaùc, hoaëc Ñaïi Boà-taùt,
hoaëc Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, taát caû caùc phaùp nhö theá vaø höõu
tình ñaùng leõ khoâng sai bieät.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö oâng ñaõ noùi! ÔÛ
trong taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc phaùp, khoâng caùc phaøm phu, hoaëc
caùc baäc Thaùnh, cho ñeán Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, phaùp vaø höõu
tình ñeàu khoâng sai bieät.
–Baïch Theá Toân, neáu trong taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc phaùp,
phaøm phu, caùc baäc Thaùnh, phaùp vaø höõu tình ñeàu khoâng sai bieät thì taïi
sao coù Tam baûo xuaát hieän ôû theá gian, ñoù laø Phaät baûo, Phaùp baûo vaø
Taêng baûo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Phaät, Phaùp, Taêng baûo
cuøng vôùi taùnh bình ñaúng coù khaùc nhau chaêng?
–Baïch Theá Toân, theo con hieåu nghóa Phaät ñaõ noùi thì Phaät, Phaùp,
Taêng baûo cuøng vôùi taùnh bình ñaúng ñeàu khoâng coù sai khaùc.
Baïch Theá Toân, hoaëc Phaät baûo, hoaëc Phaùp baûo, hoaëc Taêng baûo,
hoaëc taùnh bình ñaúng, taát caû nhö theá ñeàu chaúng phaûi töông öng, chaúng
phaûi chaúng töông öng, voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, moät töôùng, ñoù laø khoâng
www.daitangkinh.org
töôùng. Nhöng Phaät, Theá Toân ôû trong khoâng töôùng, vôùi phöông tieän
thieän xaûo, kieán laäp caùc phaùp... coù söï sai khaùc, goïi ñaây laø phaøm phu,
ñaây laø Tuøy tín haønh, ñaây laø Tuøy phaùp haønh, ñaây laø Ñeä baùt, ñaây laø Döï
löu, ñaây laø Nhaát lai, ñaây laø Baát hoaøn, ñaây laø A-la-haùn, ñaây laø Ñaïi Boà-
taùt, ñaây laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc.
Phaät daïy:
Nhö Lai ñoái vôùi phöông tieän thieän xaûo coù theå ôû nôi khoâng töôùng, kieán
laäp voâ soá caùc phaùp... sai bieät.
Laïi nöõa Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Neáu chö Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät hay neâu baøy chöùng
quaû vò Giaùc ngoä cao toät, chaúng vì höõu tình coù theå töï bieát ñaây laø ñòa
nguïc, ñaây laø baøng sinh, ñaây laø quyû giôùi, ñaây laø ngöôøi, ñaây laø trôøi Töù
ñaïi thieân vöông, ñaây laø trôøi Ba möôi ba, ñaây laø trôøi Daï-ma, ñaây laø trôøi
Ñoå-söû-ña, ñaây laø trôøi Laïc bieán hoùa, ñaây laø trôøi Tha hoùa töï taïi, ñaây laø
trôøi Phaïm chuùng, ñaây laø trôøi Phaïm phuï, ñaây laø trôøi Phaïm hoäi, ñaây laø
trôøi Ñaïi phaïm, ñaây laø trôøi Quang, ñaây laø trôøi Thieåu quang, ñaây laø trôøi
Voâ löôïng quang, ñaây laø trôøi Cöïc quang tònh, ñaây laø trôøi Tònh, ñaây laø
trôøi Thieåu tònh, ñaây laø trôøi Voâ löôïng tònh, ñaây laø trôøi Bieán tònh, ñaây laø
trôøi Quaûng, ñaây laø trôøi Thieåu quaûng, ñaây laø trôøi Voâ löôïng quaûng, ñaây
laø trôøi Quaûng quaû, ñaây laø trôøi Voâ töôûng, ñaây laø trôøi Voâ phieàn, ñaây laø
trôøi Voâ nhieät, ñaây laø trôøi Thieän hieän, ñaây laø trôøi Thieän kieán, ñaây laø trôøi
Saéc cöùu caùnh, ñaây laø trôøi Khoâng voâ bieân xöù, ñaây laø trôøi Thöùc voâ bieân
xöù, ñaây laø trôøi Voâ sôû höõu xöù, ñaây laø trôøi Phi töôûng phi phi töôûng xöù;
ñaây laø saéc, ñaây laø thoï, töôûng, haønh, thöùc; ñaây laø nhaõn xöù, ñaây laø nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi; ñaây laø saéc giôùi, ñaây laø thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi; ñaây laø nhaõn thöùc giôùi, ñaây laø nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; ñaây
laø caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, ñaây laø caùc thoï do nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; ñaây laø ñòa giôùi, ñaây laø thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi; ñaây laø nhaân duyeân, ñaây laø ñaúng voâ giaùn
duyeân, ñaây laø sôû duyeân duyeân, ñaây laø taêng thöôïng duyeân, ñaây laø caùc
phaùp töø duyeân sinh ra; ñaây laø voâ minh, ñaây laø haønh, thöùc, danh saéc, luïc
xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu, than, khoå naõo; ñaây laø phaùp
theá gian, ñaây laø phaùp xuaát theá gian; ñaây laø phaùp höõu laäu, ñaây laø phaùp
voâ laäu; ñaây laø phaùp höõu vi, ñaây laø phaùp voâ vi; ñaây laø Boá thí ba-la-maät-
ña, ñaây laø Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän
thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña; ñaây laø boán Nieäm truï,
ñaây laø boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; ñaây laø phaùp khoâng beân trong, phaùp
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, ñaây laø chaân nhö, ñaây laø
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn; ñaây laø Thaùnh khoå ñeá, ñaây laø
Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; ñaây laø boán Tónh löï, ñaây laø boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; ñaây laø taùm Giaûi thoaùt, ñaây laø taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; ñaây laø phaùp moân Ñaø-la-ni, ñaây laø phaùp moân
Tam-ma-ñòa; ñaây laø phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, ñaây laø phaùp moân giaûi
thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; ñaây laø baäc Cöïc hyû, ñaây laø baäc Ly caáu, baäc
Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Dieäm tueä, baäc Phaùp vaân; ñaây laø naêm
loaïi maét, ñaây laø saùu pheùp thaàn thoâng; ñaây laø möôøi löïc cuûa Phaät, ñaây laø
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; ñaây laø ba möôi hai töôùng cuûa
baäc Ñaïi só, ñaây laø taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc; ñaây laø phaùp khoâng
queân maát, ñaây laø taùnh luoân luoân xaû; ñaây laø trí Nhaát thieát, ñaây laø trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; ñaây laø taát caû töôùng, dieäu nguyeän, trí,
ñaây laø trí Nhaát thieát trí; ñaây laø Phaät baûo, ñaây laø Phaùp baûo, ñaây laø Taêng
baûo; ñaây laø Thanh vaên thöøa, ñaây laø Ñoäc giaùc thöøa, ñaây laø Voâ thöôïng
thöøa; ñaây laø baäc Tuøy tín haønh, ñaây laø baäc Tuøy phaùp haønh, ñaây laø baäc
Ñeä baùt, ñaây laø baäc Döï löu, ñaây laø baäc Nhaát lai, ñaây laø baäc Baát hoaøn,
ñaây laø baäc A-la-haùn, ñaây laø baäc Ñoäc giaùc, ñaây laø baäc Ñaïi Boà-taùt, ñaây
laø Baäc Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, caùc loaïi höõu tình ñoái vôùi caùc
töôùng sai bieät nhö theá, coù theå töï bieát chaêng?
www.daitangkinh.org
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Neáu Phaät
chaúng vì höõu tình neâu baøy caùc töôùng sai bieät nhö theá thì caùc loaøi höõu
tình chaúng coù theå töï bieát veà caùc töôùng sai bieät aáy.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, vì vaäy Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ôû nôi
phaùp khoâng töôùng duøng phöông tieän thieän xaûo, tuy vì höõu tình neâu baøy
voâ soá caùc thöù töôùng sai bieät nhöng ñoái vôùi phaùp taùnh bình ñaúng cuûa
caùc phaùp thì hoaøn toaøn khoâng coù söï lay ñoäng.
–Baïch Theá Toân, coù phaûi Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñoái vôùi
phaùp taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng coù söï lay
ñoäng? Nhö vaäy thì taát caû haøng phaøm phu ngu si ñoái vôùi phaùp taùnh bình
ñaúng cuûa caùc phaùp cuõng khoâng coù söï lay ñoäng chaêng? Nhö vaäy baäc
Tuøy tín haønh, hoaëc baäc Tuøy phaùp haønh, hoaëc baäc Ñeä baùt, hoaëc baäc Döï
löu, hoaëc baäc Nhaát lai, hoaëc baäc Baát hoaøn, hoaëc baäc A-la-haùn, hoaëc
baäc Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi phaùp taùnh bình ñaúng cuûa caùc phaùp cuõng khoâng
lay ñoäng chaêng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Vì taát caû phaùp vaø caùc
höõu tình ñeàu chaúng vöôït qua khoûi phaùp taùnh bình ñaúng, ñeàu ñoái vôùi
phaùp taùnh bình ñaúng cuûa caùc phaùp hoaøn toaøn khoâng lay ñoäng.
–Naøy Thieän Hieän, neân bieát chaân nhö, phaùp giôùi phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn cuûa taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc töùc laø chaân nhö,
khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuûa haøng phaøm phu ngu si, cuõng
laø chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng, taùnh chaúng ñoåi
giôùi hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuûa caùc baäc Tuøy tín haønh,
Tuøy phaùp haønh, Ñeä baùt, Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc
giaùc, Ñaïi Boà-taùt. Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì taát caû phaùp vaø caùc höõu
tình ñeàu chaúng vöôït ra khoûi chaân nhö, phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh
nghó baøn.
−Naøy Thieän Hieän, neân bieát chaân nhö cho ñeán caûnh giôùi chaúng
theå nghó baøn, taùnh khoâng sai bieät.
–Baïch Theá Toân, neáu phaùp taùnh bình ñaúng cuûa taát caû caùc phaùp
töùc laø phaùp taùnh bình ñaúng cuûa phaøm phu, cuõng laø phaùp taùnh bình
ñaúng cuûa caùc baäc Tuøy tín haønh, Tuøy phaùp haønh, Ñeä baùt, Döï löu, Nhaát
Ñaúng Giaùc, hieän taïi thì töôùng cuûa taát caû caùc phaùp vaø caùc höõu tình ñeàu
khaùc, neân taùnh cuõng phaûi khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc.
Nghóa laø vì töôùng cuûa saéc khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
thoï, töôûng, haønh, thöùc khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh
cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa nhaõn xöù khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng
phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa saéc xöù khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp
taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa nhaõn giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh
Vì töôùng cuûa saéc giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp
Vì töôùng cuûa nhaõn thöùc giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì
phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa nhaõn xuùc khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh
Vì töôùng cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra khaùc neân
taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi
www.daitangkinh.org
khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa ñòa giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì
Vì töôùng cuûa nhaân duyeân khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân khaùc neân
taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa caùc phaùp töø duyeân sinh ra khaùc neân taùnh cuõng
khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa voâ minh khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
khoå öu naõo khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi
khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa tham khaùc neân taùnh cuõng phaûi khaùc, vì töôùng cuûa
saân, si khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc
nhau.
Vì töôùng cuûa phaøm phu kieán thuù khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy
thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa boán Tónh löï khaùc neân taùnh cuõng phaûi khaùc, vì töôùng
cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì
Vì töôùng cuûa boán Nieäm truï khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng
cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi Ñaúng
giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh
Vì töôùng phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng khaùc neân taùnh cuõng khaùc,
vì töôùng cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän khaùc neân taùnh
cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa phaùp khoâng beân trong khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì
töôùng cuûa phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng beân trong, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh khaùc neân
taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa Thaùnh ñeá khoå, khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng
cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp
Vì töôùng cuûa Boá thí ba-la-maät-ña khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì
töôùng cuûa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän
thieän xaûo, dieäu nguyeän,löïc, trí ba-la-maät-ña khaùc neân taùnh cuõng khaùc,
vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa taùm Giaûi thoaùt khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng
cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù khaùc neân taùnh
Vì töôùng cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni khaùc neân taùnh cuõng khaùc,
vì töôùng cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa khaùc neân taùnh cuõng khaùc,
vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa baäc Cöïc hyû khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng cuûa
Hieän tieàn, baäc Vieãn haønh, baäc Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân
khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa naêm loaïi maét khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng
cuûa saùu pheùp thaàn thoâng khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh
Vì töôùng nôi möôøi löïc cuûa Phaät khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì
töôùng cuûa möôøi ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø,
ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng khaùc neân taùnh
Vì töôùng cuûa ba möôi hai töôùng nôi baäc Ñaïi só khaùc neân taùnh
cuõng khaùc, vì töôùng cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc khaùc neân taùnh
Vì töôùng cuûa phaùp khoâng queân maát khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì
töôùng cuûa taùnh luoân luoân xaû khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp
Vì töôùng cuûa trí Nhaát thieát khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì töôùng
cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy
thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
www.daitangkinh.org
Vì töôùng cuûa haøng phaøm phu ngu si khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vì
töôùng cuûa caùc baäc Tuøy tín haønh, Tuøy phaùp haønh, Ñeä baùt, Döï löu, Nhaát
Ñaúng Giaùc khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi
khaùc nhau.
Vì töôùng cuûa caùc phaùp theá gian vaø xuaát theá gian khaùc neân taùnh
cuõng khaùc, vì töôùng cuûa caùc phaùp höõu laäu, voâ laäu, phaùp höõu vi, voâ vi
khaùc neân taùnh cuõng khaùc, vaäy thì phaùp taùnh cuõng phaûi khaùc nhau.
Baïch Theá Toân, laøm sao ñoái vôùi caùc töôùng sai khaùc nôi phaùp maø
coù theå an laäp ñöôïc phaùp taùnh nhaát töôùng? Laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña chaúng phaân bieät phaùp vaø caùc höõu tình coù
voâ soá caùc loaïi taùnh? Neáu Ñaïi Boà-taùt chaúng phaân bieät phaùp vaø caùc
höõu tình coù caùc loaïi taùnh thì ñaùng leõ chaúng coù theå tu haønh Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña; neáu chaúng theå tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña thì ñaùng
leõ chaúng coù theå töø baäc naøy leân baäc kia; neáu chaúng coù theå baäc naøy leân
baäc kia thì ñaùng leõ chaúng coù theå höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa
Boà-taùt, vöôït qua caùc baäc Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc; neáu chaúng coù theå
höôùng nhaäp Chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, vöôït qua caùc baäc Thanh
vaên vaø Ñoäc giaùc thì ñaùng leõ chaúng coù theå laøm vieân maõn Thaàn thoâng
ba-la-maät-ña thì ñaùng leõ chaúng coù theå thaønh töïu vieân maõn Boá thí,
Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän
xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña; neáu chaúng coù theå thaønh töïu
vieân maõn Boá thí cho ñeán Trí ba-la-maät-ña thì ñaùng leõ chaúng coù theå
theå hieän dieäu duïng cuûa thaàn thoâng, töø coõi Phaät naøy ñeán coõi Phaät
khaùc; cung kính cuùng döôøng, toân troïng ngôïi khen chö Phaät Theá Toân;
cuõng ñaùng leõ chaúng coù theå ôû choã chö Phaät vun troàng caùc caên laønh;
neáu chaúng coù theå ôû choã chö Phaät vun troàng caùc caên laønh thì ñaùng leõ
chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh
coõi Phaät; neáu chaúng coù theå ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình;
laøm nghieâm tònh coõi Phaät thì ñaùng leõ chaúng coù theå chöùng ñaéc quaû vò
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, nhö lôøi oâng noùi, neáu phaùp taùnh bình ñaúng cuûa
taát caû caùc phaùp töùc laø phaùp taùnh bình ñaúng cuûa phaøm phu, cuõng laø
phaùp taùnh bình ñaúng cuûa caùc baäc Tuøy tín haønh, Tuøy phaùp haønh, Ñeä
baùt, Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc, Ñaïi Boà-taùt, Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc hieän taïi töôùng cuûa taát caû caùc phaùp vaø caùc
höõu ñeàu khaùc, neân taùnh cuõng phaûi khaùc, vaäy phaùp taùnh cuõng sai khaùc.
Taïi sao ñoái vôùi caùc töôùng sai khaùc nôi phaùp coù theå an laäp ñöôïc phaùp
taùnh nhaát töôùng? Laøm sao Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña chaúng phaân bieät phaùp vaø caùc höõu tình coù voâ soá caùc loaïi taùnh?
Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Phaùp taùnh cuûa saéc laø
khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa thoï, töôûng, haønh, thöùc laø khoâng
taùnh chaêng? Phaùp cuûa nhaõn xöù laø khoâng taùnh? Phaùp taùnh cuûa nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xöù laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa saéc xöù laø khoâng
taùnh chaêng? Phaùp cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù laø khoâng taùnh
chaêng? Phaùp taùnh cuûa nhaõn xöù giôùi laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh
cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa
saéc giôùi laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa nhaõn thöùc giôùi laø
khoâng taùnh chaêng? Phaùp cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi laø khoâng
taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa nhaõn xuùc laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp
taùnh cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh
cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra laø khoâng taùnh chaêng?
Phaùp taùnh cuûa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra
laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa ñòa giôùi laø khoâng taùnh chaêng?
Phaùp taùnh cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi laø khoâng taùnh
chaêng? Phaùp taùnh cuûa nhaân duyeân laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh
cuûa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân laø
khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa caùc phaùp töø duyeân sinh laø khoâng
taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa voâ minh laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh
cuûa haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû,
saàu bi khoå öu naõo laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa caùc tham laø
khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa saân, si laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp
taùnh cuûa caùc haøng phaøm phu kieán thuù laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp
taùnh cuûa boán Tónh löï laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa boán Voâ
löôïng, boán Ñònh voâ saéc laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa boán
Nieäm truï laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán
laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa caùc phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng
www.daitangkinh.org
laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa caùc phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa caùc phaùp
khoâng beân trong laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa caùc phaùp
khoâng voâ vi, phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng
khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh laø khoâng taùnh chaêng?
Phaùp taùnh cuûa caùc Thaùnh ñeá khoå laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh
cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa Boá
thí ba-la-maät-ña laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän
löïc, trí ba-la-maät-ña laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa taùm Giaûi
thoaùt laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa taát caû
phaùp moân Ñaø-la-ni laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa taát caû phaùp
moân Tam-ma-ñòa laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa baäc Cöïc hyû laø
khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh
cuûa naêm loaïi maét laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa caùc saùu pheùp
thaàn thoâng laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa möôøi löïc Nhö Lai laø
khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa ba möôi hai töôùng nôi
baäc Ñaïi só laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï
thuoäc laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa phaùp khoâng queân maát laø
khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa taùnh luoân luoân xaû laø khoâng taùnh
chaêng? Phaùp taùnh cuûa trí Nhaát thieát laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh
cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp
taùnh cuûa haøng phaøm phu ngu si laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa
caùc baäc Tuøy tín haønh, Tuøy phaùp haønh, Ñeä baùt, Döï löu, Nhaát lai, Baát
hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc, Ñaïi Boà-taùt, Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa phaùp theá gian, xuaát theá
gian laø khoâng taùnh chaêng? Phaùp taùnh cuûa phaùp höõu laäu, voâ laäu, höõu
vi, voâ vi laø khoâng taùnh chaêng?
–Baïch Theá Toân, ñuùng vaäy! Baïch Theá Toân, ñuùng vaäy! Taát caû
phaùp taùnh ñeàu laø khoâng taùnh.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Trong khoâng taùnh, töôùng
sai khaùc cuûa phaùp... coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Nghóa laø töôùng sai
khaùc cuûa saéc coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa thoï,
töôûng, haønh, thöùc coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa
nhaõn xöù coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhó, tyû, thieät,
thaân, yù xöù coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa saéc xöù coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp xöù coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhaõn giôùi coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi
coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa saéc giôùi coù theå naém
baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi
coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhaõn thöùc giôùi coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhaõn xuùc coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa caùc thoï
do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa ñòa giôùi coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Töôùng sai khaùc cuûa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa nhaân duyeân coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng
thöôïng duyeân coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa caùc
phaùp töø duyeân sinh ra coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa
voâ minh coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa haønh, thöùc,
coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa tham coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa saân, si coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
www.daitangkinh.org
Töôùng sai khaùc cuûa phaøm phu ngu si kieán thuù coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa boán Tónh löï coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Töôùng sai khaùc cuûa boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa boán Nieäm truï coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên,
naêm Löïc, baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa phaùp khoâng
beân trong coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa phaùp khoâng
phaùp khoâng roát raùo, phaùp khoâng bieân giôùi, phaùp khoâng taûn maïn, phaùp
töï taùnh coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa Thaùnh ñeá Khoå
coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa Thaùnh ñeá taäp, dieät,
ñaïo coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa Boá thí ba-la-maät-
ña coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa Tònh giôùi, An
nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän, thieän xaûo, dieäu nguyeän,
löïc, trí ba-la-maät-ña coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa
taùm Giaûi thoaùt coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa baäc Cöïc hyû coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng
sai khaùc cuûa naêm loaïi maét coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc
cuûa saùu pheùp thaàn thoâng coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc
nôi möôøi löïc cuûa Nhö Lai coù theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc
cuûa boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi Töø, ñaïi Bi, ñaïi
Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
Töôùng sai khaùc cuûa ba möôi hai töôùng nôi baäc Ñaïi só coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa phaùp khoâng queân maát coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa taùnh luoân luoân xaû coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa trí Nhaát thieát coù theå naém baét
ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa haøng phaøm phu ngu si coù
theå naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa caùc baäc Tuøy tín haønh,
Tuøy phaùp haønh, Ñeä baùt, Döï löu, Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc
giaùc, Ñaïi Boà-taùt, Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù theå naém baét ñöôïc
chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa phaùp theá gian, phaùp xuaát theá gian coù theå
naém baét ñöôïc chaêng? Töôùng sai khaùc cuûa phaùp höõu laäu, voâ laäu, phaùp
höõu vi, voâ vi coù theå naém baét ñöôïc chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Trong taùnh
khoâng, taát caû töôùng sai khaùc ñeàu chaúng coù theå naém baét ñöôïc.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do ñoù neân bieát, phaùp taùnh bình ñaúng chaúng
phaûi saéc, chaúng lìa saéc, chaúng phaûi thoï, töôûng, haønh, thöùc, chaúng lìa
thoï, töôûng, haønh, thöùc; chaúng phaûi nhaõn xöù, chaúng lìa nhaõn xöù, chaúng
phaûi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù, chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chaúng
phaûi saéc xöù, chaúng lìa saéc xöù, chaúng phaûi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp
xöù, chaúng lìa thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chaúng phaûi nhaõn giôùi,
chaúng lìa nhaõn giôùi, chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi, chaúng lìa nhó,
tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chaúng phaûi saéc giôùi, chaúng lìa saéc giôùi, chaúng
phaûi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi, chaúng lìa thanh, höông, vò, xuùc,
phaùp giôùi; chaúng phaûi nhaõn thöùc giôùi, chaúng lìa nhaõn thöùc giôùi, chaúng
phaûi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi, chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc
giôùi; chaúng phaûi nhaõn xuùc, chaúng lìa nhaõn xuùc, chaúng phaûi nhó, tyû,
thieät, thaân, yù xuùc, chaúng lìa nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chaúng phaûi caùc
thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, chaúng lìa caùc thoï do nhaõn xuùc laøm
duyeân sinh ra, chaúng phaûi caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra, chaúng lìa caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra; chaúng phaûi ñòa giôùi, chaúng lìa ñòa giôùi, chaúng phaûi thuûy,
hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi, chaúng lìa thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc
www.daitangkinh.org
giôùi; chaúng phaûi nhaân duyeân, chaúng lìa nhaân duyeân, chaúng phaûi ñaúng
voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân, chaúng lìa ñaúng voâ
giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; chaúng phaûi caùc phaùp
töø duyeân sinh ra, chaúng lìa caùc phaùp töø duyeân sinh ra; chaúng phaûi voâ
minh, chaúng lìa voâ minh, chaúng phaûi haønh, thöùc, danh saéc, luïc, xöù,
xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo, chaúng lìa haønh
cho ñeán laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chaúng phaûi tham, chaúng lìa tham,
chaúng phaûi saân, si, chaúng lìa saân, si; chaúng phaûi caùc kieán thuù, chaúng lìa
caùc kieán thuù; chaúng phaûi boán Tónh löï, chaúng lìa boán Tónh löï, chaúng
phaûi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, chaúng lìa boán Voâ löôïng, boán
Ñònh voâ saéc; chaúng phaûi boán Nieäm truï, chaúng lìa boán Nieäm truï, chaúng
phaûi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo, chaúng lìa boán Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm
chi Thaùnh ñaïo; chaúng phaûi phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng lìa phaùp
moân giaûi thoaùt Khoâng, chaúng phaûi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän, chaúng lìa phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän; chaúng
phaûi phaùp khoâng beân trong, chaúng lìa phaùp khoâng beân trong, chaúng
phaûi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp khoâng
taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh, chaúng lìa
phaùp khoâng beân ngoaøi cho ñeán phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chaúng
phaûi Thaùnh ñeá khoå, chaúng lìa Thaùnh ñeá khoå, chaúng phaûi Thaùnh ñeá taäp,
dieät, ñaïo, chaúng lìa Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo, chaúng phaûi Boá thí ba-la-
maät-ña, chaúng lìa Boá thí ba-la-maät-ña, chaúng phaûi Tònh giôùi, An nhaãn,
Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ, phöông tieän, thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc,
trí ba-la-maät-ña, chaúng lìa Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-
nhaõ, phöông tieän, thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña; chaúng
phaûi taùm Giaûi thoaùt, chaúng lìa taùm Giaûi thoaùt, chaúng phaûi taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, chaúng lìa taùm Thaéng xöù, chín
Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chaúng phaûi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni,
chaúng lìa taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chaúng phaûi taát caû phaùp moân Tam-
ma-ñòa, chaúng lìa taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; chaúng phaûi baäc Cöïc
hyû, chaúng lìa baäc Cöïc hyû, chaúng phaûi baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc
ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân, chaúng lìa baäc Ly caáu cho ñeán baäc
Phaùp vaân; chaúng phaûi naêm loaïi maét, chaúng lìa naêm loaïi maét, chaúng
phaûi saùu pheùp thaàn thoâng, chaúng lìa saùu pheùp thaàn thoâng; chaúng phaûi
möôøi löïc cuûa Nhö Lai, chaúng lìa möôøi löïc cuûa Nhö Lai, chaúng phaûi
ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng, chaúng lìa boán ñieàu khoâng sôï
cho ñeán möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng; chaúng phaûi ba möôi hai töôùng
nôi baäc Ñaïi só, chaúng lìa ba möôi hai töôùng nôi baäc Ñaïi só, chaúng phaûi
taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, chaúng lìa taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc;
chaúng phaûi phaùp khoâng queân maát, chaúng lìa phaùp khoâng queân maát,
chaúng phaûi taùnh luoân luoân xaû, chaúng lìa taùnh luoân luoân xaû; chaúng phaûi
trí Nhaát thieát, chaúng lìa trí Nhaát thieát, chaúng phaûi trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng, chaúng lìa trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chaúng
phaûi haøng phaøm phu ngu si, chaúng lìa haøng phaøm phu ngu si, chaúng
phaûi caùc baäc Tuøy tín haønh, Tuøy phaùp haønh, Ñeä baùt, Döï löu, Nhaát lai,
Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc, Ñaïi Boà-taùt, Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc, chaúng lìa caùc baäc Tuøy tín haønh cho ñeán Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc; chaúng phaûi phaùp theá gian, phaùp xuaát theá gian, chaúng lìa
phaùp theá gian, phaùp xuaát theá gian, chaúng phaûi phaùp höõu laäu, voâ laäu,
phaùp höõu vi, voâ vi, chaúng lìa phaùp höõu laäu, voâ laäu, phaùp höõu vi, voâ vi.
–Baïch Theá Toân, phaùp taùnh bình ñaúng coù phaûi laø höõu vi, coù phaûi
laø voâ vi?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, phaùp taùnh bình ñaúng chaúng phaûi laø höõu vi,
chaúng phaûi laø voâ vi, nhöng lìa phaùp höõu vi, phaùp voâ vi chaúng theå naém
baét ñöôïc; lìa phaùp voâ vi, phaùp höõu vi cuõng chaúng theå naém baét ñöôïc.
Naøy Thieän Hieän, hoaëc caûnh giôùi höõu vi, hoaëc caûnh giôùi voâ vi, hai
caûnh giôùi nhö theá chaúng phaûi töông öng chaúng phaûi chaúng töông öng,
voâ saéc, voâ kieán, voâ ñoái, moät töôùng, ñoù laø khoâng töôùng. Taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, nöông vaøo theá tuïc maø noùi, chöù chaúng döïa vaøo
thaéng nghóa. Vì sao? Vì chaúng phaûi trong thaéng nghóa coù theå coù thaân
www.daitangkinh.org
haønh, ngöõ haønh, yù haønh, chaúng phaûi lìa thaân haønh, ngöõ haønh, yù haønh
maø coù theå naém baét ñöôïc thaéng nghóa.
Naøy Thieän Hieän, neân bieát chính phaùp taùnh bình ñaúng cuûa höõu vi,
voâ vi, goïi laø thaéng nghóa. Cho neân Ñaïi Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña chaúng ñoäng nôi thaéng nghóa maø haønh haïnh Ñaïi Boà-taùt, ñem
laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, coù theå
Μ
Phaåm 76: PHAÙP TAÙNH KHOÂNG ÑOÄNG

–Baïch Theá Toân, neáu phaùp taùnh bình ñaúng cuûa caùc phaùp ñeàu laø
baûn taùnh khoâng, baûn taùnh khoâng naøy ñoái vôùi caùc phaùp coù, phaùp khoâng
chaúng phaûi laø chuû theå taïo taùc, ñoái töôïng ñöôïc taïo taùc, thì taïi sao Ñaïi
Boà-taùt khi tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, chaúng ñoäng nôi thaéng nghóa
maø laøm vieäc cuûa Boà-taùt phaûi laøm, ñoù laø duøng Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh,
Ñoàng söï ñem laïi lôïi ích cho höõu tình?
Phaät daïy:
Phaùp taùnh bình ñaúng cuûa taát caû phaùp ñeàu laø baûn taùnh khoâng, baûn taùnh
khoâng naøy ñoái vôùi phaùp coù, phaùp khoâng, chaúng phaûi laø chuû theå taïo taùc,
ñoái töôïng ñöôïc taïo taùc.
–Naøy Thieän Hieän, neáu caùc höõu tình töï bieát caùc phaùp ñeàu laø baûn
taùnh khoâng thì chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø caùc chuùng Ñaïi
Boà-taùt chaúng hieän thaàn thoâng laøm caùc vieäc hy höõu; ñoù laø ôû trong baûn
taùnh khoâng cuûa caùc phaùp, tuy khoâng ñoäng nhöng khieán höõu tình xa
lìa caùc thöù voïng töôûng ñieân ñaûo, an truù nôi caùc phaùp khoâng, giaûi
thoaùt khoûi khoå veà sinh töû, ñoù laø khieán caùc höõu tình xa lìa töôûng veà
ngaõ, töôûng veà höõu tình, töôûng veà doøng sinh maïng, töôûng veà khaû naêng
sinh khôûi, töôûng veà söï döôõng duïc, töôûng veà söï tröôûng thaønh, töôûng
veà chuû theå luaân hoài, töôûng veà yù sinh, töôûng veà nho ñoàng, töôûng veà
khaû naêng laøm vieäc, töôûng veà khaû naêng taïo nghieäp, töôûng veà khaû
naêng khieán ngöôøi taïo nghieäp, töôûng veà khaû naêng thoï quaû baùo, töôûng
veà khaû naêng khieán ngöôøi thoï quaû baùo, töôûng veà caùi bieát, töôûng veà
khaû naêng khieán ngöôøi bieát, töôûng veà caùi thaáy, töôûng veà khaû naêng
khieán ngöôøi thaáy; cuõng khieán xa lìa töôûng veà saéc, töôûng veà thoï,
töôûng, haønh, thöùc; cuõng khieán xa lìa töôûng veà nhaõn xöù, töôûng veà nhó,
tyû, thieät, thaân, yù xöù; cuõng khieán xa lìa töôûng veà veà saéc xöù, töôûng veà
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; cuõng khieán xa lìa töôûng veà saéc giôùi,
töôûng veà thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; cuõng khieán xa lìa töôûng veà
nhaõn thöùc giôùi, töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; cuõng khieán
xa lìa töôûng veà nhaõn xuùc, töôûng veà nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; cuõng
khieán xa lìa töôûng veà caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra, töôûng
veà caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra; cuõng
khieán xa lìa töôûng veà ñòa giôùi, töôûng veà thuûy, hoûa, phong, khoâng,
thöùc giôùi; cuõng khieán xa lìa töôûng veà nhaân duyeân, töôûng veà voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; cuõng khieán xa lìa töôûng
veà caùc phaùp töø duyeân sinh ra; cuõng khieán xa lìa töôûng veà voâ minh,
töôûng veà haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo; cuõng khieán xa lìa töôûng veà phaùp theá gian, xuaát
theá gian, töôûng veà phaùp höõu laäu, voâ laäu, töôûng veà phaùp höõu vi, voâ vi,
an truù nôi caûnh giôùi voâ vi, giaûi thoaùt khoûi khoå veà sinh töû. Caûnh giôùi
voâ vi töùc laø caùc phaùp khoâng, nöông vaøo theá tuïc maø noùi laø caûnh giôùi
voâ vi.
–Baïch Theá Toân, do khoâng naøo maø noùi caùc phaùp laø khoâng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, do khoâng coøn caùc töôûng neân noùi caùc phaùp laø
khoâng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, theo yù oâng thì sao? Neáu thaân bieán hoùa laïi
hoùa laøm caùc vieäc thì vieäc naøy laïi coù thaät maø chaúng khoâng chaêng?
–Baïch Theá Toân, khoâng! Baïch Thieän Theä, khoâng! Caùc vieäc bieán
hoùa hoaøn toaøn khoâng coù thaät, taát caû ñeàu khoâng.
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, bieán hoùa vaø khoâng, hai phaùp nhö theá laø chaúng
phaûi hôïp, chaúng phaûi tan; hai phaùp naøy ñeàu do khoâng-khoâng cho neân
laø khoâng, chaúng neân phaân bieät laø khoâng, laø hoùa. Vì sao? Naøy Thieän
Hieän, vì chaúng phaûi trong khoâng taùnh coù khoâng coù hoùa, hai vieäc coù theå
www.daitangkinh.org
naém baét ñöôïc, vì taát caû phaùp laø roát raùo khoâng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, khoâng coù saéc naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù thoï, töôûng, haønh, thöùc naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï
bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù nhaõn xöù naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù saéc xöù naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù naøo maø chaúng phaûi laø hoùa.
Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù nhaõn giôùi naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù saéc giôùi naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi naøo maø chaúng phaûi laø hoùa.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù nhaõn thöùc giôùi naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù nhaõn xuùc naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù caùc thoï do nhaõn xuùc laøm duyeân sinh
ra naøo maø chaúng phaûi laø hoùa, khoâng coù caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù
xuùc laøm duyeân sinh ra naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy
ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù ñòa giôùi naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù thuûy, hoûa, phong, khoâng, thöùc giôùi naøo maø chaúng phaûi laø
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù nhaân duyeân naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng
duyeân naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù caùc phaùp töø duyeân sinh ra naøo maø
chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù voâ minh naøo maø chaúng phaûi laø hoùa,
khoâng coù haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo
töû, saàu bi khoå öu naõo naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù Boá thí ba-la-maät-ña naøo maø chaúng
phaûi laø hoùa, khoâng coù Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ,
phöông tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí ba-la-maät-ña naøo maø
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù boán Nieäm truï naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc,
baûy chi Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc
söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng naøo maø
chaúng phaûi laø hoùa, khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
nguyeän naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù phaùp khoâng beân trong naøo maø
chaúng phaûi laø hoùa, khoâng coù phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû
khoâng khoâng taùnh töï taùnh naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán
hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù Thaùnh ñeá khoå naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc
söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù boán Tónh löï naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc naøo maø chaúng phaûi laø
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù taùm Giaûi thoaùt naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù taùm Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù naøo maø
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng naøo maø
chaúng phaûi laø hoùa, khoâng coù phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ
www.daitangkinh.org
nguyeän naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng naøo maø
chaúng phaûi laø hoùa, khoâng coù phaùp moân Tam-ma-ñòa naøo maø chaúng
phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù baäc Cöïc hyû naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang, baäc Dieäm tueä, baäc Cöïc
tueä, baäc Phaùp vaân naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù naêm loaïi maét naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù saùu pheùp thaàn thoâng naøo maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù möôøi löïc cuûa Phaät naøo maø chaúng phaûi
laø hoùa, khoâng coù boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu bieát thoâng suoát, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, ñaïi Hyû, ñaïi Xaû, möôøi taùm phaùp Phaät baát coäng naøo maø
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù ba möôi töôùng cuûa baäc Ñaïi só naøo maø
chaúng phaûi laø hoùa, khoâng coù taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc naøo maø
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù phaùp khoâng queân maát naøo maø chaúng
phaûi laø hoùa, khoâng coù taùnh luoân luoân xaû naøo maø chaúng phaûi laø hoùa.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù trí Nhaát thieát naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng naøo maø chaúng phaûi laø
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù quaû Döï löu naøo maø chaúng phaûi laø
hoùa, khoâng coù quaû Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc naøo
maø chaúng phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
Naøy Thieän Hieän, khoâng coù haïnh Ñaïi Boà-taùt naøo maø chaúng phaûi
laø hoùa, khoâng coù quaû vò Giaùc ngoä cao toät cuûa chö Phaät naøo maø chaúng
phaûi laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
–Naøy Thieän Hieän, nöông vaøo caùc phaùp nhö theá maø neâu baøy voâ
soá caùc loaïi Boå-ñaëc-giaø-la, ñoù laø phaøm phu, hoaëc Tuøy tín haønh, hoaëc
Tuøy phaùp haønh, hoaëc Ñeä baùt, hoaëc Döï löu, hoaëc Nhaát lai, hoaëc Baát
hoaøn, hoaëc A-la-haùn, hoaëc Ñoäc giaùc, hoaëc Ñaïi Boà-taùt, hoaëc Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, taát caû nhö theá khoâng coù phaùp naøo chaúng phaûi
laø hoùa. Caùc söï bieán hoùa aáy ñeàu laø khoâng.
–Baïch Theá Toân, caùc uaån, caùc xöù, caùc giôùi, duyeân khôûi, duyeân
sinh, caùc chi duyeân khôûi... thuoäc theá gian ñeàu laø hoùa. Caùc phaùp xuaát
theá gian nhö Ba-la-maät-ña hoaëc ba möôi baûy phaùp phaàn Boà-ñeà, hoaëc
ba phaùp moân giaûi thoaùt, hoaëc taát caû khoâng, hoaëc caùc Thaùnh ñeá, hoaëc
boán Tónh löï, boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc, hoaëc taùm Giaûi thoaùt, taùm
Thaéng xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù, hoaëc phaùp moân Ñaø-la-ni,
hoaëc phaùp moân Tam-ma-ñòa, hoaëc möôøi ñòa Boà-taùt, hoaëc naêm loaïi
maét, saùu pheùp thaàn thoâng, hoaëc möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng, hoaëc ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi
veû ñeïp phuï thuoäc, hoaëc phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, hoaëc
trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, hoaëc caùc quaû vò do
phaùp aáy maø ñaït ñöôïc, hoaëc voâ soá caùc loaïi Boå-ñaëc-giaø-la nöông vaøo
phaùp aáy maø neâu baøy cuõng ñaâu phaûi laø hoùa?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, taát caû caùc phaùp theá gian vaø xuaát theá gian ñeàu
laø hoùa, nhöng trong ñoù coù phaùp laø ñoái töôïng ñöôïc hoùa cuûa Thanh vaên,
coù phaùp laø ñoái töôïng ñöôïc hoùa cuûa Ñoäc giaùc, coù phaùp laø ñoái töôïng
ñöôïc hoùa cuûa Boà-taùt, coù phaùp laø ñoái töôïng ñöôïc hoùa cuûa Nhö Lai, coù
phaùp laø ñoái töôïng ñöôïc hoùa cuûa phieàn naõo, coù phaùp laø ñoái töôïng ñöôïc
hoùa cuûa phaùp thieän.
Naøy Thieän Hieän, do nhaân duyeân naøy maø noùi taát caû phaùp ñeàu nhö
bieán hoùa khoâng sai khaùc.
–Baïch Theá Toân, coù quaû ñoaïn tröø, ñoù laø quaû Döï löu, hoaëc quaû
Nhaát lai, hoaëc quaû Baát hoaøn, hoaëc quaû A-la-haùn, hoaëc baäc Ñoäc giaùc,
hoaëc Baäc Nhö Lai vónh vieãn ñoaïn tröø taäp khí cuûa phieàn naõo töông tuïc
cuõng ñaâu phaûi laø hoùa?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, caùc phaùp nhö theá neáu cuøng vôùi hai töôùng sinh
dieät hoøa hôïp thì cuõng ñeàu laø hoùa.
–Baïch Theá Toân, phaùp naøo chaúng phaûi laø hoùa?
www.daitangkinh.org
–Naøy Thieän Hieän, neáu phaùp chaúng hôïp vôùi töôùng sinh dieät thì ñoù
laø phaùp chaúng phaûi hoùa.
–Baïch Theá Toân, phaùp chaúng hôïp vôùi töôùng sinh dieät?
–Naøy Thieän Hieän, phaùp chaúng hö doái töùc laø Nieát-baøn. Phaùp naøy
chaúng hôïp vôùi töôùng sinh dieät, vì vaäy chaúng phaûi laø hoùa.
–Baïch Theá Toân, nhö Theá Toân ñaõ noùi, phaùp taùnh bình ñaúng, taát
caû ñeàu khoâng, khoâng coù chuû theå taùc ñoäng, khoâng coù hai coù theå naém
baét ñöôïc, khoâng coù phaùp nhoû naøo chaúng phaûi laø töï taùnh khoâng, thì taïi
sao coù theå noùi Nieát-baøn chaúng phaûi laø hoùa?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Nhö oâng ñaõ noùi, khoâng
coù phaùp nhoû naøo chaúng phaûi laø töï taùnh khoâng; töï taùnh khoâng naøy
chaúng phaûi Thanh vaên laøm ra, chaúng phaûi Ñoäc giaùc laøm ra, chaúng
phaûi Boà-taùt laøm ra, chaúng phaûi Nhö Lai laøm ra, cuõng chaúng phaûi ai
khaùc laøm ra. Coù Phaät hay khoâng coù Phaät, taùnh noù cuõng luoân laø
khoâng, ñaáy töùc laø Nieát-baøn. Vì vaäy, ta noùi Nieát-baøn chaúng phaûi laø
hoùa, chaúng phaûi thaät coù phaùp goïi laø Nieát-baøn ñeå coù theå noùi laø khoâng
sinh, khoâng dieät chaúng phaûi laø hoùa.


QUYEÅN 398
Phaåm 77: BOÀ-TAÙT THÖÔØNG ÑEÀ (1)

–Baïch Theá Toân, laøm theá naøo ñeå chæ daïy, trao truyeàn cho Boà-taùt
môùi baét ñaàu tu taäp, khieán hoï tin hieåu töï taùnh caùc phaùp cuûa roát raùo ñeàu
khoâng?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, ñaâu phaûi taát caû caùc phaùp tröôùc coù sau khoâng,
nhöng taát caû phaùp chaúng phaûi laø coù chaúng phaûi laø khoâng, khoâng coù töï
taùnh, khoâng coù tha taùnh, tröôùc ñaõ chaúng phaûi laø coù, sau cuõng chaúng
phaûi laø khoâng, töï taùnh thöôøng khoâng, khoâng gì khieán sôï haõi, neân chæ
daïy trao truyeàn cho Boà-taùt môùi baét ñaàu tu taäp nhö theá, khieán hoï tin
hieåu töï taùnh cuûa caùc phaùp roát raùo ñeàu khoâng.
Laïi nöõa Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán caàu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, thì neân nhö Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà caàu Ñaïi Boà-taùt aáy nay ôû taïi
choã Ñöùc Phaät Ñaïi Vaân Loâi AÂm tu haønh phaïm haïnh.
–Baïch Theá Toân, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà caàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña nhö theá naøo?
Phaät daïy:
–Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà khi xöa caàu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña chaúng tieác thaân maïng, khoâng maøng cuûa baùu, chaúng caàn
tieáng khen, chaúng mong ñöôïc cung kính maø caàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Boà-taùt aáy thöôøng öa ôû nôi choán thanh vaéng, boãng nhieân nghe trong hö
khoâng coù tieáng: Naøy haøng thieän nam, oâng neân ñi veà höôùng Ñoâng thì
quyeát ñònh ñöôïc nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Khi ñi, oâng chôù neä
meät moûi, chôù lo nguû nghæ, chôù nghó veà aên uoáng, chôù töôûng veà ngaøy
ñeâm, chôù sôï noùng laïnh, ñoái vôùi caùc phaùp trong ngoaøi, taâm chôù taùn
www.daitangkinh.org
loaïn. Khi ñi, chaúng ñöôïc ngoaùi nhìn hai beân, chôù ngoù tröôùc sau, treân
döôùi, boán phía, chôù phaù boû oai nghi, chôù huûy hoaïi thaân töôùng; chôù
ñoäng nôi saéc, chôù ñoäng nôi thoï, töôûng, haønh, thöùc; chôù ñoäng nôi nhaõn
xöù, chôù ñoäng nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù; chôù ñoäng nôi saéc xöù, chôù
ñoäng nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù; chôù ñoäng nôi nhaõn giôùi, chôù
ñoäng nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù giôùi; chôù ñoäng nôi saéc giôùi, chôù ñoäng
nôi thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi; chôù ñoäng nôi nhaõn thöùc giôùi, chôù
ñoäng nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi; chôù ñoäng nôi nhaõn xuùc, chôù
ñoäng nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc; chôù ñoäng nôi caùc thoï do nhaõn xuùc
laøm duyeân sinh ra, chôù ñoäng caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm
duyeân sinh ra; chôù ñoäng nôi ñòa giôùi, chôù ñoäng nôi thuûy, hoûa, phong,
khoâng, thöùc giôùi; chôù ñoäng nôi nhaân duyeân, chôù ñoäng nôi ñaúng voâ giaùn
duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân; chôù ñoäng nôi caùc phaùp töø
duyeân sinh ra; chôù ñoäng nôi voâ minh, chôù ñoäng nôi haønh, thöùc, danh
saéc, luïc xöù, xuùc thoï, aùi, thuû, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå öu naõo; chôù
ñoäng nôi Boá thí ba-la-maät-ña, chôù ñoäng nôi Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh
taán, Tónh löï, Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; chôù ñoäng nôi boán Nieäm truï, chôù
ñoäng nôi boán Chaùnh ñoaïn, boán Thaàn tuùc, naêm Caên, naêm Löïc, baûy chi
Ñaúng giaùc, taùm chi Thaùnh ñaïo; chôù ñoäng nôi phaùp khoâng beân trong,
chôù ñoäng nôi phaùp khoâng beân ngoaøi, phaùp khoâng caû trong ngoaøi, phaùp
khoâng taùnh, phaùp khoâng töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh; chôù
ñoäng nôi chaân nhö, chôù ñoäng nôi phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö
chôù ñoäng nôi Thaùnh ñeá khoå, chôù ñoäng nôi Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo; chôù
ñoäng nôi boán Tónh löï, chôù ñoäng nôi boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc;
chôù ñoäng nôi taùm Giaûi thoaùt, chôù ñoäng nôi taùm Thaéng xöù, chín Ñònh
thöù ñeä, möôøi Bieán xöù; chôù ñoäng nôi taát caû phaùp moân Ñaø-la-ni, chôù
ñoäng nôi taát caû phaùp moân Tam-ma-ñòa; chôù ñoäng nôi phaùp moân giaûi
thoaùt Khoâng, chôù ñoäng nôi phaùp moân giaûi thoaùt Voâ töôùng, Voâ nguyeän;
chôù ñoäng nôi baäc Cöïc hyû, chôù ñoäng nôi baäc Ly caáu, baäc Phaùt quang,
Baát ñoäng, baäc Thieän tueä, baäc Phaùp vaân; chôù ñoäng nôi naêm loaïi maét,
chôù ñoäng nôi saùu pheùp thaàn thoâng; chôù ñoäng nôi boán ñieàu khoâng sôï,
phaùp Phaät baát coäng; chôù ñoäng nôi phaùp khoâng queân maát, chôù ñoäng nôi
taùnh luoân luoân xaû; chôù ñoäng nôi trí Nhaát thieát, chôù ñoäng nôi trí Ñaïo
töôùng, trí Nhaát thieát töôùng; chôù ñoäng nôi quaû Döï löu, chôù ñoäng nôi caùc
quaû vò Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, Ñoäc giaùc; chôù ñoäng nôi haïnh Ñaïi
Boà-taùt, chôù ñoäng nôi quaû vò Giaùc ngoä cao toät; chôù ñoäng nôi phaùp theá
gian, chôù ñoäng nôi phaùp xuaát theá gian; chôù ñoäng nôi phaùp höõu laäu, chôù
ñoäng nôi phaùp voâ laäu; chôù ñoäng nôi phaùp höõu vi, chôù ñoäng nôi phaùp voâ
vi. Vì sao? Naøy haøng thieän nam, vì neáu ôû nôi phaùp coù söï ñoäng thì ñoái
vôùi Phaät phaùp chaúng coù theå an truù. Neáu ñoái vôùi Phaät phaùp chaúng coù
theå an truù thì seõ bò luaân hoài nôi sinh töû trong caùc coõi. Neáu bò luaân hoài
nôi sinh töû trong caùc coõi thì chaúng coù theå ñaéc Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghe tieáng noùi trong hö khoâng
aân caàn khuyeân baûo mình nhö theá thì heát möïc hoan hyû, khen laø chöa
töøng coù, lieàn chaép tay cung kính ñaùp laïi:
–Nhö lôøi vöøa chæ giaùo, toâi xin nghe theo. Vì sao? Vì toâi muoán seõ
vì taát caû caùc höõu tình laøm aùnh saùng lôùn, toâi muoán seõ taäp hôïp taát caû caùc
phaùp thuø thaéng cuûa Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, toâi muoán seõ
chöùng ñaéc quaû vò Ñaïi giaùc ngoä cao toät.
Khi aáy, tieáng trong hö khoâng laïi noùi vôùi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Hay thay, hay thay! Thieän nam töû, oâng seõ ñoái vôùi phaùp saâu xa
laø Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän neân sinh tin hieåu. OÂng neân duøng taâm
lìa boû taát caû caùc töôùng maø caàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, oâng neân
duøng taâm lìa töôùng ngaõ, töôùng höõu tình, doøng sinh maïng, khaû naêng
sinh khôûi, söï döôõng duïc, söï tröôûng thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho
ñoàng, khaû naêng laøm vieäc, khaû naêng thoï quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy ñeå
caàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
Naøy haøng thieän nam, oâng ñoái vôùi caùc baïn xaáu aùc neân tìm caùch xa
lìa, ñoái vôùi caùc baïn laønh neân gaàn guõi cuùng döôøng. Neáu coù theå vì oâng
maø kheùo leùo thuyeát giaûng caùc phaùp tònh tónh, khoâng, voâ töôùng, voâ
www.daitangkinh.org
nguyeän, khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, laïi coù theå
vì oâng maø thò hieän chæ daïy, daãn daét, khen ngôïi, chuùc möøng trí Nhaát
thieát trí, thì ñoù laø baïn laønh.
Naøy haøng thieän nam, neáu oâng thöïc hieän ñöôïc nhö theá thì chaúng
bao laâu seõ ñöôïc nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, hoaëc nghe töø trong
kinh ñieån, hoaëc nghe töø Boà-taùt; nôi naøo maø oâng ñöôïc nghe Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa thì neân ôû nôi aáy neân khôûi töôûng veà baäc Ñaïi sö, oâng
phaûi bieát aân, nhôù nghó laø seõ doác söùc baùo ñaùp.
Naøy haøng thieän nam, oâng neân nghó nhö theá naøy: Nôi maø ta theo
nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa laø baïn laønh chaân thaät hôn heát cuûa
ta. Vì ta theo hoï ñöôïc nghe phaùp vi dieäu aáy, neân ñoái vôùi quaû vò Giaùc
ngoä cao toät, mau ñaït ñòa vò khoâng thoaùi chuyeån. Ta do vò aáy maø ñöôïc
gaàn Baäc Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, thöôøng sinh vaøo coõi nöôùc
nghieâm tònh cuûa chö Phaät, cung kính cuùng döôøng chö Phaät Theá Toân,
laéng nghe chaùnh phaùp, vun troàng caùc coäi ñöùc, xa lìa taát caû söï baän roän,
ñaày ñuû an nhaøn, luoân luoân taêng tröôûng caên laønh thuø thaéng. OÂng neân tö
duy, löôøng tính quaùn saùt caùc coâng ñöùc ñem laïi lôïi laïc thuø thaéng nhö
theá, thì caùc Boà-taùt, Phaùp sö luoân vì oâng maø giaûng noùi Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa, oâng luoân neân cung kính, phuïng söï töôûng nhö laø chö
Phaät.
Naøy haøng thieän nam, oâng chôù mang taâm caàu lôïi loäc, tieáng khen
cuûa theá tuïc maø theo baäc Phaùp sö, chæ vì yeâu quyù cung kính cuùng döôøng
giaùo phaùp voâ thöôïng maø gaén boù vôùi baäc Phaùp sö.
Naøy haøng thieän nam, oâng phaûi bieát roõ veà ma söï, nghóa laø coù aùc
ma vì nhaèm phaù hoaïi chaùnh phaùp vaø Phaùp sö neân taïo ra caùc caûnh giôùi
ñuû moïi saéc, thanh, höông, vò, xuùc, loâi cuoán aân caàn môøi goïi. Khi aáy, vò
Phaùp sö vôùi phöông tieän thieän xaûo, vì muoán cheá ngöï thu phuïc aùc ma
kia, khieán cho caùc höõu tình gieo troàng caên laønh neân thò hieän ñoàng söï
vôùi theá gian, tuy nhaän söï daâng hieán kia, nhöng khoâng nhieãm ñaém. Ñoái
vôùi vieäc naøy oâng chôù sinh ueá töôûng maø neân nhôù nghó naøy: Ta chöa coù
theå bieát roõ phöông tieän thieän xaûo cuûa Boà-taùt thuyeát phaùp. Vò Phaùp sö
thuyeát phaùp naøy ñaõ kheùo söû duïng phöông tieän, vì nhaèm cheá ngöï thu
phuïc höõu tình khoù giaùo hoùa, laïi muoán khieán cho caùc höõu tình vun troàng
caùc coäi ñöùc neân ñaõ khieâm toán hoøa ñoàng vôùi theá söï, hieän thoï caùc duïc,
nhöng Boà-taùt naøy chaúng chaáp phaùp töôùng, khoâng tham ñaém, khoâng bò
chöôùng ngaïi, khoâng heà huûy phaïm.

Naøy haøng thieän nam, baáy giôø oâng neân quaùn veà nghóa lyù chaân
thaät cuûa caùc phaùp. Theá naøo laø nghóa lyù chaân thaät cuûa caùc phaùp? Ñoù
laø taát caû caùc phaùp ñeàu khoâng nhieãm, khoâng tònh... Vì sao? Naøy thieän
nam, vì töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp ñeàu laø khoâng, khoâng coù ngaõ, höõu
tình, doøng sinh maïng, khaû naêng sinh khôûi, söï döôõng duïc, söï tröôûng
thaønh, chuû theå luaân hoài, yù sinh, nho ñoàng, khaû naêng laøm vieäc, khaû
naêng thoï quaû baùo, caùi bieát, caùi thaáy, taát caû ñeàu nhö huyeãn, nhö
moäng, nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö dôïn naéng, nhö boùng saùng,
nhö troø bieán hoùa, nhö thaønh aûo.
Naøy haøng thieän nam, neáu coù theå quaùn saùt veà nghóa lyù chaân thaät
cuûa caùc phaùp nhö theá, laïi luoân gaén boù vôùi Phaùp sö, thì chaúng bao laâu
seõ thaønh töïu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
Laïi nöõa thieän nam töû, ñoái vôùi caùc ma söï khaùc, oâng cuõng neân bieát
roõ. Ñoù laø khi thuyeát Phaùp sö thaáy oâng caàu thænh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa, hoaøn toaøn chaúng toû loøng caûm meán, traùi laïi coøn xöû söï thaäm teä.
Trong tröôøng hôïp naøy, oâng chaúng neân giaän döõ, ngöôïc laïi caøng taêng
theâm taâm yeâu quyù, cung kính phaùp, thöôøng gaén boù vôùi Phaùp sö chôù
sinh chaùn naûn, meät moûi.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà, nghe tieáng chæ daïy laàn nöõa treân
khoâng trung roài, caøng theâm vui möøng, theo ñoù ñi veà höôùng Ñoâng, thôøi
gian chöa bao laâu, laïi nghó: “Sao ta chaúng hoûi tieáng treân khoâng trung
ñaõ khieán ta ñi veà höôùng Ñoâng, vaäy thì coøn caùch xa hay gaàn, ñeán thaønh
aáp naøo, laïi coøn phaûi theo ai ñeå nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa?”
Nghó nhö vaäy roài, lieàn döøng laïi nôi aáy, vaät vaõ buoàn than, lo saàu khoùc
loùc, traûi qua choác laùt thì nghó: “Ta ôû nôi ñaây qua moät ngaøy ñeâm, cho
ñeán hoaëc baûy ngaøy baûy ñeâm, chaúng heà meät moûi, chaúng maøng chuyeän
nguû nghæ, chaúng nghó tôùi aên uoáng, chaúng töôûng veà ngaøy ñeâm, chaúng sôï
laïnh noùng, ñoái vôùi caùc phaùp trong ngoaøi taâm chaúng taùn loaïn. Neáu chöa
bieát roõ coøn caùch thaønh aáp choã ñeán xa gaàn vaø nôi choán ñeå theo nghe
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa thì chaúng bao giôø khôûi taâm rôøi boû choã
naøy.”
Thieän Hieän neân bieát, ví nhö cha meï chæ coù moãi ñöùa con ñeïp ñeõ,
thoâng minh, coù nhieàu taøi naêng neân thöông yeâu heát möïc. Ñöùa con aáy
ñang maïnh khoûe, boãng nhieân maïng chung. Baáy giôø, cha meï buoàn ñau
www.daitangkinh.org
than khoùc, chæ nhôù ñeán moãi ñöùa con mình, chaúng nghó gì khaùc. Boà-taùt
Thöôøng Ñeà cuõng laïi nhö theá, trong luùc naøy chaúng nghó gì khaùc, chæ
nghó: “Khi naøo ta seõ ñöôïc nghe Baùt nhaõ Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña? Tröôùc
ñaây taïi sao ta chaúng hoûi aâm thanh treân khoâng trung ñaõ khuyeân ta ñi veà
höôùng Ñoâng laø ñeán nôi naøo, caùch xa hay gaàn, laïi theo ai ñeå nghe Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa?”
Thieän Hieän neân bieát, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà khi ñang thôû than töï
traùch nhö theá, boãng nhieân ôû phía tröôùc coù hình Phaät hieän, khen ngôïi
Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Hay thay, hay thay! Naøy thieän nam, Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc quaù khöù khi coøn laø Boà-taùt, duøng haïnh tinh taán chòu ñöïng khoå cöïc
ñeå caàu Baùt nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, cuõng nhö nay oâng ñaõ doác heát taâm
söùc ñeå caàu.
Laïi nöõa thieän nam, oâng ñem taâm tinh taán duõng maõnh, cung kính
öa thích caàu phaùp nhö theá, töø ñaây ñi veà höôùng Ñoâng, traûi qua khoaûng
naêm traêm do-tuaàn, coù thaønh cuûa vò Ñaïi vöông teân laø Cuï Dieäu Höông;
thaønh aáy cao roäng, baûy thöù chaâu baùu taïo thaønh; beân ngoaøi thaønh coù
baûy lôùp töôøng vaùch, baûy lôùp laàu quaùn, baûy lôùp lan can, baûy lôùp haøo
baùu, baûy lôùp caây Ña-la baùu giaêng haøng, ñeàu do baûy baùu taïo thaønh
bao boïc chung quanh. Caùc töôøng vaùch... aáy cuøng laøm taêng veû ñeïp
cho nhau, phaùt ra ñuû caùc thöù aùnh saùng heát möïc töôi ñeïp deã meán.
Thaønh baùu to lôùn naøy moãi maët roäng khoaûng möôøi hai do-tuaàn, luoân
thanh tònh roäng raõi, ngöôøi vaät ñoâng ñuùc, yeân laønh, giaøu coù, an laïc.
Trong ñoù coù naêm traêm ñöôøng saù, chôï buùa gioáng nhau, ñeïp nhö tranh
veõ. ÔÛ caùc ngaõ tö ñöôøng ñeàu coù doøng nöôùc trong ñi qua thì duøng
thuyeàn baùu, qua laïi luoân thoâng suoát; ngaû ñöôøng naøo cuõng saïch seõ
ñeïp ñeõ, röôùi baèng nöôùc thôm, raûi baèng danh hoa, thaønh vaø bôø töôøng
ñeàu coù töôøng vaø laàu gaùc cao ngaên ñòch laøm baèng vaøng roøng, thaép
saùng baèng caùc ngoïc baùu, aùnh saùng röïc rôõ xen vaøo giöõa bôø töôøng laø
baèng caây baùu, goác, reã, thaân, nhaùnh, laù vaø hoa quaû cuûa caùc caây aáy
ñeàu do caùc loaïi baùu ñaëc bieät taïo thaønh. Bôø töôøng, laàu gaùc vaø caùc caây
baùu ñeàu phuû baèng löôùi vaøng, keát baèng daây baùu, treo baèng linh vaøng,
noái baèng chuoâng laéc, khi gioù nheï thoaûng qua thì phaùt ra aâm thanh eâm
dieäu, gioáng nhö kheùo hoøa taáu naêm loaïi kyõ nhaïc; voâ löôïng höõu tình
trong thaønh baùu aáy ngaøy ñeâm thöôøng ñöôïc nghe vui veû dieäu laïc. Bao
boïc beân ngoaøi thaønh coù baûy lôùp haøo baùu, trong haøo aáy traøn ñaày nöôùc
taùm coâng ñöùc, nhieät ñoä ñeàu hoøa, trong vaét nhö göông; trong haøo ñaâu
ñaâu cuõng coù thuyeàn baûy baùu, trang hoaøng ñeïp ñeõ, ai cuõng öa nhìn;
höõu tình ôû ñaây do nghieäp ñaõ taïo töø ñôøi tröôùc, thöôøng cuøng nhau
xuoáng thuyeàn, beành boàng daïo chôi. Trong caùc haøo nöôùc coù ñuû loaøi
hoa laï, naøo hoa sen xanh, hoa sen ñoû, hoa sen vaøng, hoa sen traéng vaø
ñuû caùc loaøi hoa baùu khaùc, saéc höông töôi thaém ñeïp ñeõ, phuû khaép maët
nöôùc. Toùm laïi thì khoâng thieáu baát cöù loaøi danh hoa naøo trong theá giôùi
ba ngaøn. Chung quang thaønh lôùn coù naêm traêm caûnh vöôøn, trang
hoaøng baèng nhieàu thöù thaät ñaùng yeâu thích. Trong moãi caûnh vöôøn coù
naêm traêm ao, ao aáy to roäng moät daëm, trang hoaøng baèng baûy baùu, laøm
vöøa loøng moïi ngöôøi. Trong caùc ao, coù boán loaøi hoa quyù: Hoa sen
xanh, hoa sen ñoû, hoa sen vaøng, hoa sen traéng to nhö baùnh xe, saùng
toû maët nöôùc; hoa aáy ñeàu caùc baùu taïo thaønh, maøu xanh thì hieän xanh,
aûnh maøu xanh, saùng xanh; maøu vaøng thì hieän vaøng, aûnh vaøng, saùng
vaøng; maøu ñoû thì hieän ñoû, aûnh ñoû, saùng ñoû; maøu traéng thì hieän traéng,
aûnh traéng, saùng traéng. Caùc ao trong vöôøn coù nhieàu loaøi chim quyù nhö
khoång töôùc, anh vuõ, hoàng nhaïn, vaøng anh, ngoãng trôøi traéng, uyeân
öông, yeát-la-taàn-ca, maïng maïng... Tieáng keâu hoøa nhau, vui ñuøa trong
ñoù. Nhöõng ao trong ñoù khoâng thuoäc veà ai, caùc loaøi höõu tình kia do
traûi qua thôøi gian daøi laâu tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñoái
vôùi phaùp moân thaâm dieäu ñeàu sinh loøng tin töôûng, öa thích; ñôøi tröôùc
cuøng taïo nghieäp thuø thaéng nhö theá neân ñôøi nay cuøng höôûng quaû naøy.
Laïi nöõa thieän nam, trong thaønh Dieäu höông coù nôi cao raùo, ñeïp
ñeõ ñoù laø cung cuûa Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng ôû, cung naøy to roäng moät do-
tuaàn, caùc baùu trang nghieâm kyø dieäu, khaû aùi, bao quanh bôø cung coù baûy
lôùp bôø töôøng, baûy lôùp laàu gaùc, baûy lôùp lan can, baûy lôùp haøo baùu, baûy
lôùp caây Ña-la baùu thaúng haøng; töôøng vaùch... trang hoaøng ñeïp ñeõ trang
nghieâm, thaät ñeïp maét; coù boán caûnh vöôøn ñeïp bao quanh cung naøy: Moät
laø Thöôøng hyû, hai laø Löu ly, ba laø Hoa nghieâm, boán laø Höông söùc;
trong moãi khu vöôøn ñeàu coù taùm caùi ao: Moät laø Hieàn thieän, hai laø Hieàn
thöôïng, ba laø Hoan hyû, boán laø Hyû thöôïng, naêm laø An oån, saùu laø Cuï an,
baûy laø Ly boá, taùm laø Khoâng thoaùi. Boán maët cuûa caùc ao, moãi maët coù
moät thaønh baùu: moät laø vaøng, hai laø baïc, ba laø pheä-löu-ly, boán laø phaû-
chi-ca-yeát-keâ, duøng toaøn caùc baùu laøm ñaùy ao; caùt vaøng raûi treân, nöôùc
www.daitangkinh.org
maøu eâm laëng; moãi beán ao ñeàu coù taùm baäc theàm, duøng ñuû caùc loaïi dieäu
baûo trang hoaøng, duøng loaïi vaøng toát nhaát laøm ñöôøng ñi, hai beân theàm
coù caây chuoái baèng vaøng roøng thaúng haøng, trang trí ñang xen; trong caùc
ao aáy goàm ñuû boán loaïi hoa quyù: Hoa sen xanh, hoa sen ñoû, hoa sen
vaøng, hoa sen traéng; maøu saéc ñan xen traûi daøy treân nöôùc; quanh boán
phía ao coù caây vôùi hoa toûa ngaùt höông khi gioù maùt thoåi ñoäng rôi vaøo
trong nöôùc; caùc ao ñaày ñuû taùm coâng ñöùc thôm nhö chieân-ñaøn, saéc vò
ñaày ñuû, coù le le, nhaïn... bôi laën ñuøa vui trong ñoù. Ñaïi Boà-taùt Phaùp
Duõng ôû trong cung naøy cuøng vôùi saùu vaïn taùm ngaøn thò nöõ daïo chôi
khaép ao vöôøn, cuøng vui höôûng naêm thöù dieäu duïc. Nam nöõ lôùn, nhoû
trong thaønh Dieäu höông vì muoán chieâm ngöôõng Boà-taùt Phaùp Duõng vaø
nghe phaùp cho neân coù luùc ñöôïc vaøo vöôøn Thöôøng hyû, ao Hieàn thieän...
cuõng cuøng vui höôûng naêm duïc.
Laïi nöõa thieän nam, Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng cuøng vôùi caùc thò nöõ
thoï höôûng dieäu laïc roài, ngaøy ñeâm ba thôøi thuyeát giaûng Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña. Trong thaønh Dieäu höông coù caùc thò nöõ treû vì Ñaïi Boà-taùt Phaùp
Duõng traûi toøa Sö töû treân ñaøi cao laøm baèng baûy baùu, laïi duøng caùc thöù
vaät baùu ñeå trang hoaøng ñeïp ñeõ. Boán chaân cuûa toøa aáy ñeàu do cuøng
loaïi baùu taïo thaønh: Moät laø vaøng, hai laø baïc, ba laø pheä-löu-ly, boán laø
phaû-chi-ca; treân toøa aáy laïi traûi theâm moät lôùp neäm, keá tieáp laø loùt chaên
theâu, phuû baèng luïa traéng buoäc baèng daõi hoàng hai beân baûo toøa ñaët hai
goái ñoû, caùc daõi maøn ruõ xuoáng vaûi hoa höông thôm tinh khieát; toøa aáy
cao roäng nöûa do-tuaàn. ÔÛ treân khoâng trung giaêng baèng maøn theâu, beân
trong chöng baøy tröôùng ngoïc, lôùn nhoû caân xöùng vôùi toøa, caùc tua hoa
loøng thoøng treo baèng chuoâng vaøng. Vì toân kính Phaùp neân boán beân
toøa, raûi hoa nguõ saéc, ñoát höông voâ giaù. Laïi duøng caùc loaïi höông nöôùc,
höông boät, höông xoa raûi treân ñaát; la lieät ñuû thöù côø phöôùn loïng baùu.
Boà-taùt Phaùp Duõng vaøo moãi khi leân baûo toøa naøy, vì ñaïi chuùng thuyeát
giaûng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa; moãi laàn thuyeát phaùp ñeàu coù voâ
löôïng caùc chuùng Trôøi, Roàng, Döôïc-xoa, Kieàn-ñaït-phöôïc, A-toá-laïc,
Yeát-loä-ñoà, Khaån-naïi-laïc, Maïc-hoâ-laïc-giaø, Nhaân phi nhaân... cuøng vaân
taäp ñeán, cung kính cuùng döôøng Boà-taùt Phaùp Duõng, laõnh hoäi, thoï trì
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Khi aáy, caùc ñaïi chuùng ñaõ nghe phaùp roài, coù
ngöôøi thoï trì ñoïc tuïng, coù ngöôøi bieân cheùp, coù ngöôøi laàn löôït ñoïc, coù
ngöôøi tö duy, coù ngöôøi nghe theo lôøi daïy maø tu taäp, coù ngöôøi khai
ngoä cho ngöôøi khaùc. Do nhaân duyeân aáy caùc loaïi höõu tình ôû trong
ñöôøng aùc ñöôïc phaùp baát ñoïa vaø ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät vónh
vieãn khoâng thoaùi chuyeån.
Naøy thieän nam, oâng neân sieâng naêng tinh taán, mau mau ñi ñeán
choã Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng khieán oâng ñöôïc nghe ñieàu mong ñaït tôùi laø
Laïi nöõa thieän nam, Boà-taùt Phaùp Duõng laø baïn laønh chaân tònh laâu
daøi cuûa oâng, thò hieän daïy baûo daãn daét, khích leä, chuùc möøng, khieán
oâng mau chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät. Boà-taùt Phaùp Duõng ôû ñôøi quaù khöù duøng haïnh sieâng naêng chòu khoù
caàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, cuõng nhö oâng baây giôø theo phöông
tieän caàu vaäy, oâng neân nhanh ñeán choã Boà-taùt Phaùp Duõng, chôù sinh
nghi ngaïi, chôù keå ngaøy ñeâm, chaúng bao laâu seõ ñöôïc nghe Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghe lôøi aáy roài, taâm sinh thích
thuù, voâ cuøng vui möøng nghó theá naøy: “Ta seõ gaëp Boà-taùt Phaùp Duõng ñeå
ñöôïc nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa!”
Naøy Thieän Hieän, neân bieát thí nhö coù ngöôøi bò teân ñoäc, bò khoå böùc
baùch chaúng coøn töôûng nghó gì khaùc, chæ nghó: “Khi naøo ta gaëp ñöôïc
löông y, ñöôïc nhoã muõi teân naøy, ñöôïc thoaùt khoå naøy?” Boà-taùt Thöôøng
Ñeà cuõng gioáng nhö theá, vaøo luùc aáy khoâng nghó gì khaùc chæ nghó: “Khi
naøo ta seõ gaëp ñöôïc Boà-taùt Phaùp Duõng, gaàn guõi ñeå cuùng döôøng, ñöôïc
nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, nghe roài coù theå vónh vieãn ñoaïn tröø caùc thöù
kieán thöùc chaáp theo höõu sôû ñaéc, nhöõng phaân bieät hö voïng, mau chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.”
Naøy Thieän Hieän, neân bieát Boà-taùt Thöôøng Ñeà khi nghó nhö theá,
ngay taïi choã aáy, ñoái vôùi taát caû phaùp, phaùt khôûi trí kieán khoâng chöôùng
ngaïi, do trí kieán naøy lieàn coù theå nhaäp ngay voâ löôïng phaùp moân Tam-
ma-ñòa thuø thaéng, ñoù laø Tam-ma-ñòa quaùn töï taùnh cuûa taát caû caùc phaùp,
Tam-ma-ñòa ôû nôi töï taùnh voâ sôû ñaéc cuûa taát caû phaùp, Tam-ma-ñòa phaù
söï voâ trí cuûa taát caû phaùp, Tam-ma-ñòa ñaït ñöôïc söï voâ sai bieät cuûa taát
caû phaùp, Tam-ma-ñòa thaáy söï khoâng ñoåi khaùc cuûa taát caû phaùp, Tam-
ma-ñòa coù theå chieáu soi taát caû phaùp, Tam-ma-ñòa lìa söï toái taêm cuûa taát
caû phaùp, Tam-ma-ñòa ñaéc nghóa lyù khoâng sai bieät cuûa taát caû phaùp,
Tam-ma-ñòa bieát hoaøn toaøn caùi khoâng sôû ñaéc cuûa taát caû phaùp, Tam-
www.daitangkinh.org
ma-ñòa tung raûi taát caû hoa, Tam-ma-ñòa neâu daãn tính voâ ngaõ cuûa taát caû
phaùp, Tam-ma-ñòa lìa huyeãn, Tam-ma-ñòa daãn phaùt chieáu roõ hình
töôïng trong göông, Tam-ma-ñòa daãn phaùt ngöõ ngoân cuûa taát caû höõu tình,
Tam-ma-ñòa khieán taát caû höõu tình hoan hyû, Tam-ma-ñòa kheùo tuøy
thuaän ngöõ ngoân cuûa taát caû höõu tình, Tam-ma-ñòa daãn phaùt moïi thöù
ngoân ngöõ vaên cuù, Tam-ma-ñòa khoâng sôï haõi, khoâng ñoaïn dieät, Tam-
ma-ñòa coù theå noùi baûn taùnh chaúng theå neâu baøy cuûa taát caû phaùp, Tam-
ma-ñòa ñöôïc giaûi thoaùt voâ ngaïi, Tam-ma-ñòa xa lìa taát caû traàn caáu,
Tam-ma-ñòa thieän xaûo danh cuù, vaên töø, Tam-ma-ñòa khôûi thaéng quaùn
taát caû phaùp, Tam-ma-ñòa ñaéc söï taän cuøng voâ ngaïi cuûa taát caû phaùp,
Tam-ma-ñòa nhö hö khoâng, Tam-ma-ñòa kim cang duï, Tam-ma-ñòa tuy
thò hieän haønh saéc nhöng khoâng phaïm, Tam-ma-ñòa ñaït ñöôïc thaéng
phaùp, Tam-ma-ñòa ñaéc phaùp nhaõn khoâng thoaùi chuyeån, Tam-ma-ñòa
xuaát phaùp giôùi, Tam-ma-ñòa an oån ñieàu phuïc, Tam-ma-ñòa sö töû phaán
taán khieám khö hao hoáng, Tam-ma-ñòa aùnh ñoaït nhaát thieát höõu tình,
Tam-ma-ñòa xa lìa taát caû caáu, Tam-ma-ñòa ñoái vôùi taát caû phaùp khoâng
nhieãm, Tam-ma-ñòa lieân hoa trang nghieâm, Tam-ma-ñòa ñoaïn tröø taát
caû nghi, Tam-ma-ñòa tuøy thuaän nhaát thieát kieân coá, Tam-ma-ñòa xuaát
nhaát thieát phaùp. Tam-ma-ñòa ñaéc thaàn thoâng löïc voâ uùy, Tam-ma-ñòa
hieän tieàn thoâng ñaït nhaát thieát phaùp, Tam-ma-ñòa hoaïi nhaát thieát phaùp
aán, Tam-ma-ñòa hieän nhaát thieát phaùp voâ sai bieät, Tam-ma-ñòa lìa taát caû
röøng thieân kieán, Tam-ma-ñòa lìa taát caû toái taêm, Tam-ma-ñòa lìa taát caû
töôùng, Tam-ma-ñòa thoaùt taát caû chaáp tröôùc, Tam-ma-ñòa lìa taát caû
bieáng nhaùc, Tam-ma-ñòa ñaéc phaùp thaâm dieäu saùng toû, Tam-ma-ñòa nhö
nuùi Dieäu cao, Tam-ma-ñòa chaúng theå daãn ñoaït, Tam-ma-ñòa haøng phuïc
xua tröø taát caû ma quaân, Tam-ma-ñòa chaúng vöôùng maéc ba coõi, Tam-
ma-ñòa daãn phaùt nhaát thieát thuø thaéng quang minh, nhö theá cho Tam-
ma-ñòa hieän kieán chö Phaät. Boà-taùt Thöôøng Ñeà an truù trong caùc phaùp
Tam-ma-ñòa nhö theá, hieän thaáy chö Phaät Nhö Lai trong voâ löôïng, voâ
soá, voâ bieân theá giôùi khaép möôøi phöông vì caùc chuùng Ñaïi Boà-taùt thuyeát
giaûng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Khi aáy, chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñeàu cuøng khen ngôïi,
an uûi, daïy baûo, trao truyeàn cho Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà raèng:
–Hay thay, hay thay! Thieän nam töû, chuùng ta khi xöa haønh ñaïo
Boà-taùt cuõng nhö oâng ngaøy nay, duøng haïnh tinh taán chòu khoå ñeå caàu
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa; khi doác söùc caàu tìm cuõng nhö oâng ngaøy
nay ñaéc caùc phaùp Tam-muoäi nhö theá. Chuùng ta luùc aáy ñaéc voâ löôïng
Tam-muoäi thuø thaéng, tu haønh roát raùo roài môùi coù theå thaønh töïu Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa, vôùi phöông tieän thieän xaûo, do ñoù coù theå laøm vieân
maõn taát caû caùc phaùp Phaät, lieàn ñöôïc an truù ôû baäc khoâng thoaùi chuyeån.
Chuùng ta quaùn caùc Tam-ma-ñòa naøy, töï taùnh saün coù laø khoâng nhaäp,
khoâng xuaát, cuõng chaúng thaáy phaùp coù chuû theå nhaäp, xuaát, cuõng chaúng
thaáy ñaây laø chuû theå tu taäp caùc haïnh Ñaïi Boà-taùt, cuõng chaúng thaáy ñaây
laø chuû theå tu taäp quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Chuùng ta khi aáy vì ñoái vôùi taát
caû phaùp khoâng chaáp tröôùc neân chính ñoù laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. vì
chuùng ta an truù nôi neûo voâ sôû chaáp naøy, neân coù theå ñaït ñöôïc thaân chaân
kim saéc, aùnh saùng toûa ra moät taàm, ñuû ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi
só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc, vieân maõn trang nghieâm, laïi coù theå
chöùng ñaéc Phaät trí voâ thöôïng chaúng theå nghó baøn, Phaät giôùi voâ thöôïng,
Phaät ñònh voâ thöôïng, Phaät tueä voâ thöôïng chaúng theå nghó baøn; taát caû
coâng ñöùc Ba-la-maät-ña ñeàu vieân maõn; vì coù theå thaønh töïu vieân maõn taát
caû coâng ñöùc Ba-la-maät-ña neân Phaät coøn chaúng coù theå laáy löôïng ñeå neâu
baøy heát, huoáng chi laø Thanh vaên, Ñoäc giaùc... Vì vaäy, naøy thieän nam,
ñoái vôùi phaùp naøy, oâng caøng cung kính, meán yeâu doác caàu, khoâng ñöôïc
lôi loûng; neáu ñoái vôùi phaùp naøy caøng sinh cung kính, meán yeâu, doác caàu
thöôøng gaén boù, thì ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät deã coù theå chöùng
ñaéc.
Laïi nöõa naøy thieän nam, ñoái vôùi baïn laønh oâng neân thöôøng cung
kính, meán yeâu, doác caàu, töôûng nhö chö Phaät. Vì sao? Naøy thieän nam,
neáu Boà-taùt thöôøng ñöôïc baïn laønh heát loøng giuùp ñôõ che chôû thì mau
Khi aáy, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà lieàn baïch chö Phaät möôøi phöông
raèng:
–Ai laø baïn laønh cuûa con, con xin seõ gaàn guõi, cung kính, cuùng
döôøng?
Chö Phaät möôøi phöông baûo vôùi Thöôøng Ñeà:
–Coù Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng laø baïn laønh chaân tònh laâu daøi cuûa
oâng, coù theå che chôû giuùp ñôõ, khieán oâng thaønh töïu ñoái töôïng mong ñaït
tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät, cuõng khieán oâng hoïc ñöôïc phöông tieän
thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Vì Boà-taùt aáy luoân luoân
www.daitangkinh.org
giuùp ích cho oâng laâu daøi neân laø baïn laønh cuûa oâng, oâng neân gaàn guõi
cuùng döôøng, cung kính.
Laïi nöõa thieän nam, neáu moät kieáp hoaëc hai hoaëc ba, nhö theá cho
ñeán hoaëc traêm ngaøn kieáp, hoaëc hôn theá nöõa, oâng cung kính toân thôø Boà-
taùt Phaùp Duõng, laïi duøng taát caû caùc thöù vaät duïng ñem laïi an laïc thöôïng
dieäu, cho ñeán duøng caùc loaïi saéc, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp vi dieäu
cuûa caû theá giôùi ba laàn ngaøn cuùng döôøng heát thì cuõng chöa coù theå baùo
ñaùp aân cuûa Boà-taùt aáy trong giaây laùt. Vì sao? Naøy thieän nam, vì oâng
nhôø oai löïc cuûa Boà-taùt Phaùp Duõng maø hieän ñaït ñöôïc voâ löôïng phaùp
moân Tam-ma-ñòa thaéng dieäu nhö theá, laïi seõ nhôø Boà-taùt aáy khieán oâng
ñaït ñöôïc phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, mau
Khi möôøi phöông Phaät duøng phöông tieän khen ngôïi an uûi daïy
baûo trao truyeàn cho Boà-taùt Thöôøng Ñeà, khieán Boà-taùt hoan hyû roài thì
boãng nhieân bieán maát.
Luùc baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà töø phaùp Tam-ma-ñòa hieän
chöùng xuaát, chaúng thaáy chö Phaät thì trong loøng buoàn böïc, nghó theá naøy:
“Ta vöøa thaáy möôøi phöông chö Phaät, tröôùc töø ñaâu ñeán, nay ñi veà ñaâu?
Ai coù theå vì ta döùt tröø nghi vaán aáy?” Laïi nghó theá naøy: “Boà-taùt Phaùp
Duõng ñaõ töø laâu tu hoïc phöông tieän thieän xaûo Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa roài, ñaéc voâ löôïng phaùp moân Ñaø-la-ni vaø Tam-ma-ñòa, ñoái vôùi thaàn
thoâng töï taïi cuûa Boà-taùt ñaõ ñaït ñeán möùc roát raùo, ñaõ töøng cuùng döôøng voâ
löôïng Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ôû choã chö Phaät phaùt theä nguyeän
roäng lôùn, vun troàng caùc caên laønh, trong thôøi gian laâu daøi vì ta maø laøm
baïn laønh, thöôøng quan taâm hoã trôï ta, khieán ñöôïc lôïi laïc. Ta mau ñeán
choã Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng hoûi möôøi phöông chö Phaät ñaõ thaáy vöøa roài
laø tröôùc töø ñaâu ñeán vaø nay thì ñi veà ñaâu? Boà-taùt aáy coù theå vì ta ñoaïn
tröø nghi vaán naøy.”
Naøy Thieän Hieän, neân bieát khi aáy Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà suy nghó
nhö vaäy roài, ñoái vôùi Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng caøng taêng theâm taâm kính
meán thanh tònh. Laïi nghó theá naøy: “Ta nay muoán ñeán choã Ñaïi Boà-taùt
Phaùp Duõng neân duøng vaät gì ñeå cuùng döôøng? Nhöng ta ngheøo naøn thieáu
thoán, khoâng coù caùc thöù hoa höông, höông nöôùc, höông boät, y phuïc,
chuoãi baùu, côø phöôùn, loïng baùu, nhaïc hay, ñeøn saùng, maït-ni, traân chaâu,
pheä-löu-ly, phaû-chi-ca baûo, vaøng, baïc, san hoâ, loa boái, bích ngoïc vaø
caùc vaät duïng thöôïng dieäu khaùc, ñeå coù theå duøng cuùng döôøng Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng. Ta
quyeát ñònh chaúng neân ñeán choã Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng vôùi tay traéng nhö
vaäy, neáu ta ñeán khoâng thì caûm thaáy chaúng vui, laáy gì bieåu loä ñeå bieát
ñöôïc taâm chí thaønh caàu phaùp? Ta nay neân töï baùn thaân caàu vaät giaù trò
duøng ñeå cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát
phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng. Vì sao? Vì trong thôøi gian voâ taän, ta sinh ôû
caùc coõi, voâ bieân thaân maïng ñaõ töøng bò hö hoaïi, huûy dieät; töø voâ thæ, sinh
töû laø do nhaân duyeân tham duïc neân ñoïa vaøo caùc ñòa nguïc chòu voâ löôïng
khoå, chöa vì söï cuùng döôøng Dieäu phaùp vaø Phaùp sö thuyeát phaùp nhö theá
maø töø boû thaân maïng, cho neân nay ta quyeát ñònh baùn thaân maïng mình
ñeå caàu taøi vaät, duøng cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp
sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghó nhö theá roài, daàn daàn ñi veà
höôùng Ñoâng, ñeán moät thaønh lôùn, roäng raõi trang nghieâm, daân chuùng
ñoâng ñuùc, yeân oån giaøu coù an laïc. Boà-taùt Thöôøng Ñeà vaøo chôï, ñi voøng
khaép nôi, lôùn tieáng rao raèng: “Nay toâi töï baùn thaân, ai muoán mua
ngöôøi! Nay toâi töï baùn, ai muoán mua ngöôøi!”
Khi aáy aùc ma thaáy söï vieäc, lieàn suy nghó: “Boà-taùt Thöôøng Ñeà vì
yeâu meán quyù troïng phaùp neân muoán töï baùn thaân, goïi laø ñeå cuùng
döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Ñaïi
Boà-taùt Phaùp Duõng, nhaân ñoù seõ ñaït ñöôïc söï thænh vaán ñuùng nhö lyù veà
phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Ñoù laø seõ hoûi
theá naøy: Ñaïi Boà-taùt vôùi phöông tieän tu haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa nhö theá naøo ñeå mau chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät? Nghe
hoûi nhö theá roài, Boà-taùt Phaùp duõng seõ vì Boà-taùt naøy maø thuyeát giaûng
Dieäu phaùp voâ cuøng saâu xa khieán ngöôøi nghe kieán thöùc ñöôïc môû roäng,
gioáng nhö bieån caû ma vaø quyeán thuoäc chaúng theå phaù hoaïi ñöôïc daàn
daàn coù theå thaønh töïu vieân maõn taát caû coâng ñöùc, nhôø ñoù taïo moïi lôïi
ích cho caùc loaøi höõu tình, khieán töï chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Boà-taùt aáy laïi coù theå khieán cho caùc loaøi höõu tình chöùng ñaéc quaû vò
Giaùc ngoä cao toät, laàn löôït keá thöøa laøn cho caûnh giôùi cuûa ta trôû neân
troáng vaéng. Ta seõ tìm caùch ngaên chaën aâm thanh rao baùn kia, khieán
cho caùc haøng Tröôûng giaû, Cö só, Baø-la-moân... trong thaønh naøy ñeàu
chaúng theå nghe ñöôïc.” Nghó roài aùc ma beøn thöïc hieän. Chæ tröø trong
www.daitangkinh.org
thaønh coù moät nöõ tröôûng giaû do dieäu löïc cuûa caên laønh töø ñôøi tröôùc neân
ma chaúng coù theå ngaên ñöôïc. Boà-taùt Thöôøng Ñeà do nhaân duyeân ñoù duø
traûi qua thôøi gian laâu daøi maø baùn thaân chaúng ñöôïc neân saàu lo khoå
naõo, ñöùng ôû moät choã than khoùc keå leå:
–Toâi coù toäi gì maø vì muoán cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng, neân tuy töï baùn
thaân nhöng chaúng ñöôïc ai mua.
Khi aáy Thieân ñeá Thích thaáy roài beøn nghó: “Baäc thieän nam naøy vì
vieäc cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp
laø Boà-taùt Phaùp Duõng, vì yeâu meán kính troïng chaùnh phaùp neân töï baùn
thaân mình. Ta neân thöû xem ñaây laø thaät söï vì meán moä ñaïo phaùp hay laø
doái traù löøa gaït theá gian?” Nghó nhö theá roài, lieàn töï hoùa laøm moät Baø-la-
moân treû tuoåi, ñi ñeán choã Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–OÂng nay vì nhaân duyeân gì maø ñöùng ñaây than khoùc öu saàu
chaúng vui?
Boà-taùt Thöôøng Ñeà ñaùp:
–Naøy caäu beù, ta vì muoán cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng, nhöng vì ngheøo thieáu
khoâng coù caùc vaät baùu, vì voán yeâu meán quyù troïng chaùnh phaùp, neân
muoán töï baùn thaân nhöng khaép trong thaønh naøy khoâng ai hoûi ñeán, töï
nghó mình phöôùc moûng neân buoàn raàu ñöùng ñaây.
Luùc naøy Baø-la-moân noùi vôùi Thöôøng Ñeà:
–Hieän nay toâi muoán laøm leã teá trôøi, chaúng duøng thaân ngöôøi, chæ
caàn maùu ngöôøi, tuûy ngöôøi vaø tim ngöôøi, oâng coù theå baùn cho toâi
chaêng?
Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghe roài nghó raèng: “Nay ta nhaát ñònh seõ ñaït
ñöôïc lôïi laïc thuø thaéng. Vì sao? Vì nhöõng vaät maø ngöôøi kia caàn mua ta
ñeàu coù ñuû. Do giaù trò cuûa caùc vaät aáy, ta seõ ñöôïc cuùng döôøng Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp Boà-taùt Phaùp Duõng, khieán
ta coù ñaày ñuû phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, mau
chöùng quaû vò Giaùc ngoä cao toät.”
Khi nghó nhö theá roài, heát söùc vui möøng, duøng lôøi eâm dòu ñaùp lôøi
ngöôøi Baø-la-moân:
–Nhöõng vaät maø ngaøi muoán mua toâi ñeàu coù theå baùn.
Baø-la-moân noùi:
–Trò giaù bao nhieâu?

Thöôøng Ñeà ñaùp:
–Traû bao nhieâu tuøy yù.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà noùi nhö vaäy roài lieàn duøng tay
phaûi caàm dao beùn ñaâm vaøo caùnh tay traùi cho maùu chaûy ra; laïi loùc ñuøi
veá beân phaûi, thòt da rôi xuoáng ñaát, ñaäp xöông laáy tuûy ñöa cho Baø-la-
moân. Laïi ñeán beân bôø töôøng toan moå tim ra, khi aáy coù nöõ tröôûng giaû ôû
treân gaùc cao, tröôùc ñoù ñaõ nghe Thöôøng Ñeà lôùn tieáng rao baùn thaân, sau
laïi thaáy Boà-taùt laïi töï caét thaân mình, lieàn nghó: “Baäc thieän nam naøy do
nhaân duyeân gì maø laøm khoán khoå thaân mình, ta neân thaêm hoûi.” Nghó roài
beøn xuoáng gaùc, ñeán choã Thöôøng Ñeà hoûi:
–Vì sao maø tröôùc ñaây oâng rao töï baùn thaân, nay thì laøm rôi ñoå
maùu tuûy, laïi coøn muoán moå caû tim nöõa?
–Chò khoâng bieát sao? Toâi vì muoán cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng, nhöng do
ngheøo thieáu, khoâng coù caùc vaät duïng quyù giaù, vì quyù troïng ñaïo phaùp
neân tröôùc töï baùn thaân maø khoâng ngöôøi naøo mua. Nay baùn ba vaät naøy
cho oâng Baø-la-moân.
Nöõ tröôûng giaû noùi:
–Nay oâng töï baùn thaân vôùi huyeát, tim, tuûy laø muoán duøng taøi vaät
ñeå cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt
Phaùp Duõng, vieäc aáy seõ thu ñöôïc nhöõng coâng ñöùc thuø thaéng gì?
–Boà-taùt Phaùp Duõng ñoái vôùi phaùp saâu xa ñaõ ñöôïc töï taïi seõ vì toâi
maø noùi veà phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
Moïi choã hoïc vaán, giaùo hoùa, haønh trì, taïo taùc cuûa Ñaïi Boà-taùt aáy, neáu
toâi laõnh hoäi ñöôïc roài, seõ theo ñuùng lôøi daïy maø tu haønh, ñem laïi söï
thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät thì mau chöùng
ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät, ñöôïc thaân saéc vaøng, ñuû ba möôi hai
töôùng cuûa baäc Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc ñeàu vieân maõn
trang nghieâm, aùnh saùng toûa ra moät taàm, caùc thöù haøo quang khaùc thì
voâ löôïng, ñaày ñuû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng; phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, naêm loaïi maét
www.daitangkinh.org
thanh tònh, saùu pheùp thaàn thoâng, giôùi uaån, ñònh uaån, tueä uaån, giaûi
thoaùt uaån, giaûi thoaùt tri kieán uaån ñeàu thanh tònh chaúng theå nghó baøn;
trí kieán khoâng chöôùng ngaïi, trí kieán voâ thöôïng, ñaéc trí Nhaát thieát, trí
Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng, ñaày ñuû taát caû phaùp baûo voâ ñem boá
thí ñeàu khaép cho taát caû höõu tình, laøm choã nöông töïa cho hoï. Toâi xaû
boû thaân maïng laø ñeå cuùng döôøng Boà-taùt aáy, seõ ñaït ñöôïc nhöõng coâng
ñöùc thuø thaéng ñoù.
Nöõ tröôûng giaû nghe noùi Phaät phaùp vi dieäu thuø thaéng chaúng theå
nghó baøn thì voâ cuøng vui möøng heát söùc xuùc ñoäng, lieàn cung kính chaép
tay, thöa vôùi Thöôøng Ñeà:
–Ñieàu Ñaïi só noùi laø vi dieäu toái thaéng, lôùn lao baäc nhaát, raát laø hy
höõu; vì ñaït ñöôïc taát caû phaùp Phaät nhö theá, haõy coøn neân xaû boû thaân
maïng luoân ñöôïc quyù coi troïng nhieàu nhö soá caùt soâng Haèng, huoáng chi
laø chæ xaû boû moät thaân maïng! Vì sao? Vì neáu ñaït ñöôïc coâng ñöùc vi dieäu
nhö theá thì coù theå ñem laïi lôïi laïc cho taát caû höõu tình. Ñaïi só nhaø ngheøo
haõy coøn gì coâng ñöùc vi dieäu nhö theá maø chaúng tieác thaân maïng, huoáng
chi nhaø ta giaøu coù nhieàu cuûa baùu, vì coâng ñöùc nhö theá maø chaúng cuùng
döôøng sao? Nay Ñaïi só chôù neân töï haïi thaân mình, ngaøi caàn nhöõng vaät
phaåm cuùng döôøng naøo toâi seõ daâng cho ngaøi heát, ñoù laø vaøng, baïc, ngoïc
baùu pheä-löu-ly, ngoïc baùu phaû-chi-ca, maït-ni, traân chaâu, xöû taøng, thaïch
taøng, loa boái, bích ngoïc, ñeá thanh, ñaïi thanh, san hoâ, hoå phaùch, caùc thöù
khaùc: Chaâu ngoïc, hoa höông, chuoãi baùu, côø phöôøn, loïng baùu, nhaïc hay,
ñeøn ñuoác, xe coä, y phuïc vaø ñuû caùc thöù cuùng döôøng thöôïng dieäu khaùc.
Ngaøi coù theå ñem cuùng döôøng phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø
Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng. Xin Ñaïi só chôù neân haïi
mình nöõa! Baûn thaân toâi cuõng nguyeän theo Ñaïi só ñeán choã Boà-taùt Phaùp
Duõng ñeå ñöôïc chieâm ngöôõng cuøng vun troàng caên laønh, vì ñöôïc nghe
thuyeát giaûng caùc phaùp Phaät aáy.


QUYEÅN 399
Phaåm 77: BOÀ-TAÙT THÖÔØNG ÑEÀ (2)
Khi aáy, Thieân ñeá Thích lieàn hieän nguyeân hình ôû tröôùc Boà-taùt
Thöôøng Ñeà, cung kính nghieâng mình, khen ngôïi:
−Hay thay, hay thay! Ñaïi só vì ñaïo phaùp maø theå hieän taâm chí
thaønh vöõng chaéc nhö theá. Chö Phaät quaù khöù khi laøm Boà-taùt cuõng nhö
Ñaïi só, duøng nguyeän löïc kieân coá ñeå caàu phöông tieän thieän xaûo cuûa
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, thænh vaán veà caùc laõnh vöïc tu hoïc, giaùo
hoùa, haønh trì, taïo taùc cuûa Boà-taùt, taâm khoâng moûi meät, ñem laïi söï
thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû
vò Giaùc ngoä cao toät. Ñaïi só neân bieát, toâi thaät chaúng heà duøng ñeán
huyeát, tim, tuûy cuûa con ngöôøi ñeå teá leã gì caû, chæ ñeán thöû ngaøi thoâi.
Nay ngaøi caàn nhöõng gì, toâi seõ hieán cuùng ñeå ñeàn caùi toäi ñaõ khinh suaát,
xuùc phaïm laøm toån haïi ngaøi.
–Toâi chæ nguyeän laø doác ñaït ñöôïc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Thieân
chuû coù theå laøm thoûa maõn nguyeän naøy chaêng?
Baáy giôø, Thieân ñeá Thích boãng nhieân caûm thaáy hoå theïn, beøn thöa
vôùi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Ñieàu naøy ngoaøi söùc cuûa toâi! Chæ coù chö Phaät Ñaïi Thaùnh Phaùp
Vöông, ôû nôi phaùp luoân ñöôïc töï taïi môùi coù khaû naêng ñaùp öùng nguyeän
aáy. Thöa Ñaïi só, ngoaøi quaû vò Giaùc ngoä cao toät ra, nay ngaøi coøn öôùc
muoán nhöõng ñieàu naøo khaùc, toâi xin seõ ñaùp öùng?
–Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa cuõng laø öôùc muoán cuûa toâi, oâng coù
theå ban cho chaêng?
Thieân ñeá Thích laïi boäi phaàn xaáu hoå, thöa vôùi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
−Ñoái vôùi öôùc muoán naøy toâi cuõng chaúng coù theå ban cho ñöôïc.
www.daitangkinh.org
Nhöng toâi coù khaû naêng khieán thaân töôùng cuûa Ñaïi só bình phuïc nhö cuõ,
ngaøi coù öôùc muoán nhö theá chaêng?
−Sôû nguyeän nhö theá, toâi coù theå töï hoaøn thaønh, khoûi nhoïc söùc cuûa
Thieân chuû. Vì sao? Vì neáu toâi baøy toû söï vieäc vôùi möôøi phöông chö
Phaät, phaùt lôøi chaân thaønh raèng: Nay töï baùn thaân laø vì yeâu kính chaùnh
phaùp chöù chaúng laøm vieäc doái traù, löøa gaït, meâ hoaëc theá gian, do nhaân
duyeân naøy, nhaát ñònh ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaúng thoaùi
chuyeån, thì seõ khieán thaân toâi bình phuïc nhö cuõ; lôøi naøy chöa döùt, coù
theå khieán cho thaân töôùng toâi trôû laïi nhö xöa, ñaâu phaûi nhôø tôùi oai löïc
cuûa ngaøi!
Thieân ñeá Thích noùi:
−Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Thaàn löïc cuûa Phaät chaúng theå nghó baøn;
Boà-taùt chí thaønh vieäc gì maø chaúng xong! Nhöng do chính toâi ñaõ laøm
toån haïi ñeán thaân cuûa Ñaïi só, cuùi xin Ñaïi só töø bi cho ñöôïc toâi hoaøn
thaønh vieäc naøy.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà noùi vôùi Ñeá Thích:
–OÂng ñaõ aân caàn nhö vaäy thì tuøy theo yù oâng.
Khi aáy, Thieân ñeá Thích lieàn duøng oai löïc cuûa mình khieán thaân
töôùng cuûa Boà-taùt Thöôøng Ñeà laønh laën nhö cuõ, thaäm chí chaúng thaáy moät
veát seïo naøo, dung maïo laïi ñoan nghieâm hôn tröôùc. Ñeá Thích xaáu hoå töø
taï, nhieãu quanh theo höôùng beân phaûi roài bieán maát.
Baáy giôø, nöõ tröôûng giaû thaáy söï vieäc hy höõu cuûa Boà-taùt Thöôøng
Ñeà neân caøng theâm quyù troïng, cung kính chaép tay thöa vôùi Boà-taùt
Thöôøng Ñeà:
–Xin Ñaïi só ruõ taâm töø bi, gheù ñeán choã nhaø con trong giaây laùt.
Nhöõng phaåm vaät caàn ñeå cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø
Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng laø nhöõng phaåm vaät thöôïng
dieäu, con thöa vôùi cha meï thì seõ ñöôïc taát caû. Con vaø ñaùm ngöôøi haàu
caän cuõng töø giaõ cha meï, cuøng Ñaïi só ñi ñeán thaønh Dieäu höông ñeå cuùng
döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Ñaïi Boà-
taùt Phaùp Duõng.
Luùc naøy, Boà-taùt Thöôøng Ñeà thuaän theo sôû nguyeän cuûa nöõ tröôûng
giaû neân cuøng ñi ñeán nhaø naøng, döøng laïi ngoaøi cöûa. Nöõ tröôûng giaû lieàn
vaøo nhaø thöa vôùi cha meï:
–Xin cho con nhieàu traøng hoa, höông xoa, höông boät... caùc thöù y
phuïc, chuoãi baùu, côø phöôùn, duø loïng quyù, nhaïc hay, daàu toâ, maït-ni, traân
chaâu, ngoïc baùu pheä-löu-ly, ngoïc baùu phaû-chi-ca, san hoâ, hoå phaùch, loa
boái, bích ngoïc, xöû taøng, thaïch taøng, ñeá thanh, ñaïi thanh vaø caùc loaïi
phaåm vaät cuùng döôøng khaùc nhö vaøng baïc... taát caû ñeàu thuoäc loaïi
thöôïng dieäu maø trong nhaø chuùng ta saün coù, cuõng cho con naêm traêm thò
nöõ ñaõ töøng theo haàu tröôùc ñaây mang caùc phaåm vaät cuùng döôøng aáy
cuøng ñi vôùi Boà-taùt Thöôøng Ñeà, ñeán thaønh Dieäu höông ñeå cuùng döôøng
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát giaûng phaùp laø Boà-taùt
Phaùp Duõng. Boà-taùt aáy seõ vì con maø thuyeát giaûng phaùp yeáu, con ñöôïc
nghe roài, theo ñuùng nhö lôøi daïy tu haønh, nhaát ñònh ñaït ñöôïc voâ bieân
phaùp Phaät vi dieäu.
Cha meï nöõ tröôûng giaû nghe xong toû ra kinh sôï, lieàn hoûi con gaùi:
–Boà-taùt Thöôøng Ñeà nay ñang ôû ñaâu, laø haïng ngöôøi naøo?
Naøng lieàn thöa:
–Hieän ñang ôû ngoaøi cöûa nhaø ta. Vò Ñaïi só aáy vì muoán cöùu ñoä
cho taát caû höõu tình thoaùt khoûi sinh töû khoå naõo neân doác caàu quaû vò
Giaùc ngoä cao toät. Vaø vò Ñaïi só aáy vì quyù troïng chaùnh phaùp neân chaúng
tieác thaân maïng, vì muoán cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa laø
ñoái töôïng tu hoïc cuûa haøng Boà-taùt vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Ñaïi Boà-
taùt Phaùp Duõng cho neân ñaõ vaøo trong thaønh naøy, ñi voøng khaép nôi, lôùn
tieáng rao raèng: “Nay ta baùn thaân, ai muoán mua ngöôøi! Ta nay baùn
thaân, ai muoán mua ngöôøi!” Traûi qua thôøi gian khaù laâu, baùn thaân
chaúng ñöôïc, saàu lo khoå naõo, ñöùng yeân moät choã than khoùc: “Ta coù toäi
gì, chæ vì muoán cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö
thuyeát phaùp laø Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng neân töï baùn thaân maø chaúng ai
mua!” Khi aáy, Thieân ñeá Thích vì muoán thöû loøng, lieàn töï hoùa laøm moät
Baø-la-moân treû tuoåi, ñi ñeán tröôùc ngaøi hoûi: “Naøy nam töû, vì sao oâng
ñöùng ñaây lo saàu chaúng vui.” Vò Ñaïi só ñoù ñaùp: “Naøy caäu beù, ta vì
muoán cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát
phaùp laø Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng, nhöng ta ngheøo thieáu khoâng coù caùc
phaåm vaät quyù giaù, vì yeâu meán quyù troïng chaùnh phaùp neân quyeát ñònh
baùn thaân, nhöng trong khaép thaønh naøy khoâng ai hoûi ñeán. Töï nghó
phöôùc moûng neân ñöùng ñaây lo buoàn.” Baø-la-moân nghe vaäy lieàn noùi
vôùi Ñaïi só: “Ta nay muoán teá trôøi chaúng duøng thaân ngöôøi, chæ caàn
www.daitangkinh.org
maùu, tuûy vaø tim, oâng coù theå baùn cho ta chaêng?” Ñaïi só nghe xong, voâ
cuøng möøng rôõ, duøng lôøi eâm dòu ñaùp laïi Baø-la-moân: “Vaät maø ngaøi caàn
mua, toâi coù theå baùn ñuû.” Baø-la-moân noùi: “Trò giaù bao nhieâu?” Ñaïi só
ñaùp: “Tuøy yù ngaøi traû.” Baáy giôø Ñaïi só noùi nhö theá roài, lieàn ñöa tay
phaûi caàm laáy dao beùn ñaâm vaøo tay traùi cuûa mình cho maùu chaûy ra;
laïi loùc ñuøi veá phaûi, da thòt rôi xuoáng ñaát, ñaäp xöông laáy tuûy ñöa cho
ngöôøi Baø-la-moân. Laïi ñeán beân töôøng toan moå laáy tim. Luùc aáy, con ôû
treân gaùc cao töø xa troâng thaáy vieäc aáy lieàn nghó: “Baäc thieän nam naøy,
do nhaân duyeân gì maø töï laøm khoán khoå thaân mình, ta phaûi ñeán hoûi.”
Nghó roài, con lieàn xuoáng laàu, ñeán choã Ñaïi só, hoûi: “Vì lyù do gì maø
tröôùc ñaây oâng töï rao baùn thaân; nay ra maùu, tuûy, laïi muoán moå tim?”
Ñaïi só aáy traû lôøi con raèng: “Chò chaúng bieát sao? Toâi vì nhaèm cuùng
döôøng phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø
Boà-taùt Phaùp Duõng. Nhöng toâi ngheøo thieáu, khoâng coù caùc thöù taøi saûn
quyù giaù, vì yeâu quyù kính troïng chaùnh phaùp neân tröôùc ñaây toâi töï baùn
thaân maø khoâng ai mua. Nay baùn ba thöù naøy cho vò Baø-la-moân naøy.”
Con hoûi: “OÂng nay töï baùn thaân, huyeát, tim, tuûy muoán laáy vaät duïng
cuùng döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt
Phaùp Duõng thì seõ ñaït ñöôïc nhöõng coâng thuø thaéng gì?” Vò aáy ñaùp lôøi
con: “Boà-taùt Phaùp Duõng ñoái vôùi caùc phaùp saâu xa ñaõ ñöôïc töï taïi, seõ vì
ta noùi veà phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
Nhöõng laõnh vöïc veà tu hoïc, giaùo hoùa, haïnh trì, taïo taùc cuûa Boà-taùt aáy,
ta ñöôïc nghe roài seõ theo ñuùng lôøi chæ daïy maø tu haønh, ñem laïi söï
thaønh töïu cho caùc höõu tình, laøm nghieâm tònh coõi Phaät, mau chöùng ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät, coù ñöôïc thaân saéc vaøng, ñuû ba möôi hai töôùng
cuûa Ñaïi só, taùm möôi veû ñeïp phuï thuoäc vieân maõn trang nghieâm, haøo
quang thöôøng toûa ra moät taàm, coøn caùc thöù haøo quang khaùc thì voâ
löôïng, laïi goàm ñuû möôøi löïc cuûa Phaät, boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng, phaùp khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû, naêm loaïi maét,
saùu pheùp thaàn thoâng, giôùi uaån, ñònh uaån, tueä uaån, giaûi thoaùt uaån, giaûi
thoaùt tri kieán uaån thanh tònh chaúng theå nghó baøn, trí kieán khoâng
chöôùng ngaïi, trí kieán voâ thöôïng, ñaéc trí Nhaát thieát, trí Ñaïo töôùng, trí
Nhaát thieát töôùng, ñaày ñuû taát caû caùc phaùp baûo voâ thöôïng, boá thí ñeàu
khaép cho taát caû höõu tình, laøm choã nöông töïa cho hoï. Ta xaû boû thaân
maïng vì nhaèm cuùng döôøng Boà-taùt aáy, seõ ñaït ñöôïc nhöõng coâng ñöùc
thuø thaéng nhö vaäy. Con nghe noùi ñeán Phaät phaùp vi dieäu thuø thaéng
chaúng theå nghó baøn nhö theá thì heát söùc hoan hyû, voâ cuøng xuùc ñoäng,
cung kính chaép tay thöa vôùi Ñaïi só aáy: “Ñieàu maø Ñaïi só ñaõ noùi laø vi
dieäu toái thaéng lôùn lao baäc nhaát, thaät laø hy höõu. Ñeå ñaït ñöôïc taát caû
phaùp Phaät nhö theá maø xaû boû haèng haø sa thaân maïng quyù troïng môùi
xöùng ñaùng, huoáng laø chæ boû moät thaân maïng! Vì sao? Vì neáu ñaït ñöôïc
coâng ñöùc vi dieäu nhö theá thì coù theå ñem laïi lôïi laïc cho taát caû höõu
tình. Nhaø Ñaïi só ngheøo coøn vì coâng ñöùc vi dieäu nhö theá maø chaúng
tieác thaân maïng huoáng gì nhaø con giaøu, coù nhieàu chaâu baùu, vì coâng
ñöùc nhö theá maø laïi tieác ñeán cuûa caûi hay sao! Nay Ñaïi só chôù neân töï
haïi mình. Nhöõng phaåm vaät caàn cuùng döôøng, con seõ cung caáp heát, ñoù
laø vaøng, baïc, ngoïc baùu pheä-löu-ly, ngoïc baùu phaû-chi-ca, maït-ni, traân
chaâu, xöû taøng, thaïch taøng, loa boái, bích ngoïc, ñeá thanh, ñaïi thanh, san
hoâ, hoå phaùch vaø voâ löôïng phaåm vaät quyù giaù khaùc nhö hoa höông,
chuoãi baùu, côø phöôùn, duø loïng baùu, nhaïc hay, ñeøn saùng, xe coä, y phuïc
vaø caùc vaät duïng cuùng döôøng thöôïng dieäu khaùc, ngaøi coù theå ñem cuùng
döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt
Phaùp Duõng. Cuùi xin Ñaïi só chôù töï haïi mình. Thaân con cuõng nguyeän
theo chaân Ñaïi só ñi ñeán choã Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng, ñeå cuøng ñöôïc
chieâm ngöôõng, cuõng laø ñeå vun troàng caên laønh, ñöôïc nghe noùi veà Phaät
phaùp.” Baáy giôø, Thieân ñeá Thích lieàn hieän nguyeân hình, ñöùng tröôùc
Ñaïi só aáy, cuùi mình chaép tay khen ngôïi Ñaïi só: “Hay thay, hay thay!
Vì phaùp maø taâm nguyeän chí thaønh kieân coá ñeán nhö theá! Chö Phaät
quaù khöù khi coøn laøm Boà-taùt, cuõng nhö Ñaïi só duøng nguyeän löïc kieân
coá ñeå caàu phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa,
thænh vaán taát caû laõnh vöïc tu hoïc giaùo hoùa, haønh trì, taïo taùc cuûa Boà-taùt
taâm khoâng meät moûi, ñem laïi söï thaønh töïu cho caùc höõu tình laøm
nghieâm tònh coõi Phaät, chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Ñaïi só neân
bieát, toâi thaät chaúng heà duøng maùu, tim, tuûy ngöôøi ñeå teá leã gì caû maø
ñeán ñeå thöû ngaøi thoâi. Sôû nguyeän hieän nay cuûa ngaøi laø gì? Toâi seõ ñaùp
öùng nhaèm buø laïi caùi toäi ñaõ khinh suaát, xuùc phaïm, laøm toån haïi ngaøi.”
Vò Ñaïi só aáy ñaùp: “Sôû nguyeän chính cuûa toâi laø chæ nhaèm ñaït ñeán quaû
vò Giaùc ngoä cao toät. Thieân chuû coù theå ñaùp öùng ñöôïc chaêng?” Khi aáy
Thieân ñeá Thích boãng nhieân caûm thaáy xaáu hoå, beøn thöa vôùi Ñaïi só:
www.daitangkinh.org
“Ñieàu naøy ngoaøi söùc cuûa toâi. Chæ coù chö Phaät, baäc Ñaïi Thaùnh Phaùp
Vöông, ñoái vôùi phaùp luoân töï taïi thì môùi coù theå thoûa maõn nguyeän naøy.
Thöa Ñaïi só, ngoaøi quaû vò Giaùc ngoä cao toät ra, ngaøi coøn mong caàu
ñieàu gì khaùc, toâi seõ xin ñaùp öùng?” Vò Ñaïi só ñaùp: “Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa cuõng laø sôû nguyeän cuûa toâi, ngaøi coù theå ban cho
chaêng?” Thieân ñeá Thích nghe noùi theá caøng theâm xaáu hoå lieàn thöa vôùi
Ñaïi só: “Ñoái vôùi nguyeän naøy toâi cuõng chaúng theå ñaùp öùng ñöôïc.
Nhöng toâi coù thaàn löïc khieán thaân cuûa Ñaïi só bình phuïc nhö cuõ, ngaøi
coù caàn ñieàu naøy chaêng?” Vò Ñaïi só ñaùp: “Sôû nguyeän nhö theá, töï toâi
coù theå hoaøn thaønh, khoûi nhoïc söùc Thieân chuû. Vì sao? Vì neáu toâi baøy
toû khaép möôøi phöông chö Phaät phaùt lôøi chaân thaät raèng: Nay con töï
baùn mình, thaät söï laø kính moä ñaïo phaùp, chaúng mang loøng doái traù,
löôøng gaït ñeå meâ hoaëc theá gian. Do nhaân duyeân naøy nhaát ñònh ñoái vôùi
quaû vò Giaùc ngoä cao toät chaúng thoaùi chuyeån, thì khieán cho thaân con
ñöôïc bình phuïc nhö cuõ. Lôøi naøy chöa döùt thì coù theå khieán thaân toâi
laønh laën trôû laïi nhö tröôùc ñaâu caàn ñeán oai löïc cuûa ngaøi!” Thieân ñeá
Thích noùi: “Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy! Thaàn löïc cuûa Phaät chaúng theå nghó
baøn, Boà-taùt taâm chí thaønh thì vieäc gì chaúng xong. Nhöng do toâi laøm
toån haïi ñeán thaân Ñaïi só, xin ngaøi töø bi cho toâi hoaøn thaønh coâng vieäc
naøy. Ñaïi só noùi vôùi Ñeá Thích: “OÂng ñaõ aân caàn nhö vaäy, thoâi thì tuøy yù
oâng.” Theá laø Thieân ñeá Thích lieàn duøng oai löïc cuûa mình khieán thaân
hình cuûa Ñaïi só kia bình phuïc nhö cuõ, thaäm chí chaúng thaáy veát seïo
nhoû naøo, hình daùng coøn ñeïp ñeõ hôn tröôùc. Ñeá Thích xaáu hoå taï töø,
nhieãu quanh theo phía beân phaûi roài boãng nhieân bieán maát.
Con ñaõ chöùng kieán vieäc hy höõu aáy caøng taêng theâm loøng yeâu
kính, neân chaép tay thöa raèng:
–Xin Ñaïi só ruû loøng töø bi gheù laïi nôi nhaø con trong choác laùt.
Nhöõng nhu caàu veà caùc phaåm vaät ñeå cuùng döôøng phaùp Ba-la-maät-ña
saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng, con xin thöa baøy
vôùi cha meï thì seõ ñöôïc taát caû. Con vaø ñaùm thò nöõ theo haàu cuõng töø giaõ
cha meï, theo chaân Ñaïi só cuøng ñi ñeán thaønh Dieäu höông, vì muoán cuùng
döôøng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Ñaïi Boà-
taùt Phaùp Duõng.
Nay vò Ñaïi só aáy vì loøng hieáu thaønh cuûa con, chaúng queân sôû
nguyeän, ñaõ ñi ñeán tröôùc cöûa nhaø ta. Cuùi xin cha meï cho nhieàu phaåm
vaät quyù giaù vaø cho pheùp con cuøng vôùi naêm traêm thò nöõ mang nhöõng
phaåm vaät cuùng döôøng aáy theo chaân Boà-taùt Thöôøng Ñeà, ñi ñeán thaønh
Dieäu höông leã baùi, cuùng döôøng phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø
Phaùp sö thuyeát phaùp laø Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng, ñeå ñöôïc nghe thuyeát
giaûng caùc phaùp Phaät.
Baáy giôø, cha meï nghe söï vieäc con gaùi mình neâu baøy, voâ cuøng vui
möøng, khen chöa töøng coù, lieàn baûo con gaùi:
–Theo lôøi con noùi, Boà-taùt Thöôøng Ñeà raát laø ít coù, coù theå mang aùo
giaùp ñaïi coâng ñöùc nhö theá, duõng maõnh, tinh taán, caàu caùc phaùp Phaät;
phaùp Phaät ñöôïc mong caàu laø vi dieäu toái thaéng, roäng lôùn, thanh tònh,
chaúng theå nghó baøn, coù coâng naêng daãn daét caùc loaøi höõu tình ôû theá gian,
khieán ñaït ñöôïc lôïi ích an laïc thuø thaéng. Con ñoái vôùi phaùp aáy ñaõ doác
taâm kính troïng, muoán theo baäc Thieän höõu ñem caùc phaåm vaät cuùng
döôøng ñeán thaønh Dieäu höông cuùng döôøng phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Boà-taùt Phaùp Duõng, vì muoán chöùng caùc phaùp
Phaät thì taïi sao cha meï laïi chaúng tuøy hyû! Baây giôø cho con ñi, cha meï
cuõng muoán cuøng ñi vôùi con, con hoan hyû chaêng?
Ngöôøi con lieàn thöa:
–Con thaät heát söùc hoan hyû. Con coøn tuøy thuaän phaùp thieän cuûa
ngöôøi khaùc huoáng chi laø cha meï?
Cha meï baûo:
–Con neân mau chuaån bò caùc phaåm vaät cuùng döôøng vaø nhöõng
ngöôøi haàu, roài cuøng ñi.
Luùc naøy, nöõ tröôûng giaû lieàn chuaån bò xong naêm traêm coã xe,
trang hoaøng baèng baûy baùu, cuõng khieán naêm traêm thò nöõ thöôøng theo
haàu töï yù laáy caùc chaâu baùu laøm ñoà trang söùc. Laïi laáy vaøng baïc, ngoïc
baùu pheä-löu-ly, ngoïc baùu phaû-chi-ca, maït-ni, traân chaâu, ñeá thanh, ñaïi
thanh, loa boái, bích ngoïc, san hoâ, hoå phaùch, xöû taøng, thaïch taøng vaø
voâ löôïng cuûa baùu khaùc, caùc loaïi hoa höông, y phuïc, chuoãi baùu, côø
phöôùn, loïng quyù, nhaïc hay, daàu toâ, cuûa baùu thöôïng dieäu, moãi loaïi
nhieàu voâ löôïng vaø ñuû caùc thöù phaåm vaät cuùng döôøng thöôïng dieäu
khaùc. Nöõ tröôûng giaû ñaõ chuaån bò xong caùc vieäc aáy nhö vaäy roài, cung
kính thænh Boà-taùt Thöôøng Ñeà duøng moät xe ñi tröôùc; coâ ta, cha meï vaø
naêm traêm thò nöõ moãi ngöôøi duøng moät xe, vaây quanh theo haàu Boà-taùt
Thöôøng Ñeà, daàn daàn tieán veà höôùng Ñoâng, ñeán thaønh Dieäu höông,
www.daitangkinh.org
thaáy thaønh cao roäng ñeàu do baûy baùu taïo thaønh. ÔÛ ngoaøi thaønh aáy,
chung quanh ñeàu coù baûy lôùp bôø töôøng, baûy lôùp laàu quaùn, baûy lôùp lan
can, baûy lôùp haøo baùu, baûy lôùp haøng caây Ña-la thaúng taép ñeàu coù baûy
baùu taïo thaønh; bôø töôøng aáy... ñan xen taêng theâm veû ñeïp cho nhau;
phaùt ra ñuû caùc loaïi aùnh saùng thaät ñaùng yeâu thích. Thaønh baùu to lôùn
naøy, moãi beân khoaûng möôøi hai do-tuaàn, thanh tònh, roäng raõi, ngöôøi
vaät ñoâng ñuùc, an oån, giaøu coù, yeân vui; trong thaønh coù naêm traêm ngaõ
tö, chôï buùa, caân xöùng vôùi nhau ñeïp nhö tranh veõ. ÔÛ caùc ngaõ tö ñeàu
coù doøng nöôùc trong, lieân laïc thì duøng thuyeàn baùu qua laïi, khoâng heà
aùch taéc; ngaõ tö naøo cuõng saïch seõ, ñeïp ñeõ, röôùi baèng nöôùc thôm, raûi
baèng danh hoa; thaønh vaø bôø töôøng ñeàu coù bôø cao, laàu gaùc ngaên ñòch
ñeàu do vaøng roøng taïo neân; thaép saùng baèng caùc chaâu baùu, aùnh saùng
röïc rôõ; ôû khoaûng giöõa coù caùc bôø töôøng xen laãn caùc caây baùu, taát caû
caây naøy, goác, thaân, caønh, laù vaø hoa, quaû ñeàu do caùc thöù baùu ñaët bieät
laøm neân; töôøng thaønh, laàu gaùc vaø caùc caây baùu phuû baèng löôùi vaøng,
noái keát baèng daây baùu, treo baèng linh vaøng, noái baèng chuoâng quyù, gioù
thoaûng lay ñoäng phaùt ra aâm thanh dieäu, gioáng nhö kheùo hoøa taáu naêm
loaïi aâm nhaïc. Ngoaøi thaønh, chung quanh coù baûy lôùp haøo baùu, trong
ñoù, traøn ñaày nöôùc taùm coâng ñöùc, nhieät ñoä ñieàu hoøa, gaïch trong nhö
göông; trong haøo, ñaâu ñaâu cuõng coù thuyeàn baèng baûy baùu, trang
hoaøng ñeïp ñeõ, ai cuõng öa nhìn. Trong caùc haøo nöôùc coù ñuû loaïi hoa
quyù, saéc höông töôi thaém röïc rôõ, che khaép maët haøo. Coù naêm traêm
caûnh vöôøn ôû chung quanh thaønh lôùn, trang hoaøng ñuû loaïi, troâng raát
ñeïp maét; trong moãi caûnh vöôøn coù naêm traêm ao, ao aáy roäng daøi moät
daëm, cuõng duøng baûy baùu ñieåm toâ, laøm ñeïp loøng moïi ngöôøi, nôi caùc
ao ñeàu coù hoa boán saéc, lôùn nhö baùnh xe toûa saùng phuû khaép maët nöôùc;
hoa aáy ñeàu do baûy baùu taïo neân. Trong caùc vöôøn ao laïi coù nhieàu loaøi
chim, tieáng keâu hoøa nhau, tan, hôïp, bay löôïn vui chôi. Ñoaøn ngöôøi
daàn daàn ñi tôùi tröôùc, töùc thì töø xa thaáy Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng an toïa
treân toøa Sö töû, ôû chính giöõa ñaøi baûy baùu, coù voâ löôïng, voâ soá traêm
ngaøn öùc trieäu hoäi chuùng vaây quanh sau tröôùc, ñang vì hoï noùi phaùp.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà vöøa thaáy Ñaïi Boà-taùt Phaùp
Duõng thì thaân taâm hoan hyû an laïc, gioáng nhö vò Bí-soâ giöõ vöõng taâm
nôi moät caûnh, boãng nhieân ñöôïc nhaäp vaøo coõi Thieàn thöù ba, vöøa ñöôïc
troâng thaáy roài lieàn nghó: “Chuùng ta chaúng neân duøng xe ñi thaúng ñeán
choã Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng.” Nghó theá roài, lieàn xuoáng xe söûa laïi y
phuïc, cuøng luùc nöõ tröôûng giaû, cha meï naøng vaø naêm traêm thò nöõ ñeàu
cuøng xuoáng xe; moïi ngöôøi ñeàu duøng caùc vaät baùu vaø y phuïc thöôïng
dieäu trang ñieåm nôi thaân roài mang caùc phaåm vaät cuùng döôøng cung
kính vaây quanh Boà-taùt Thöôøng Ñeà, töø töø böôùc ñeán choã Ñaïi Boà-taùt
Phaùp Duõng. Beân con ñöôøng nôi choã ôû cuûa Boà-taùt Phaùp Duõng, coù ñaøi
Ñaïi Baùt-nhaõ baèng baûy baùu, duøng goã chieân-ñaøn ñoû ñeå trang hoaøng,
treo linh, chuoâng baùu, phaùt ra aâm thanh vi dieäu, chung quanh ñeàu thaû
löôùi traân chaâu, nôi boán goùc treo boán thöù chaâu baùu ñeå laøm ñeøn saùng,
ngaøy ñeâm luoân toûa chieáu khaép, boán maët ñaøi baùu coù boán lö löông
laøm baèng baïch ngaân, toâ ñieåm baèng caùc chaâu baùu, luoân luoân ñoát baèng
höông haéc traàm thuûy vaø raûi caùc loaïi hoa quyù ñeå cuùng döôøng. Trong
ñaøi coù toøa do baûy baùu taïo thaønh, treân ñoù traûi moät lôùp neäm theâu luïa;
ôû treân toøa naøy laïi coù moät caùi hoøm, do boán baùu hôïp thaønh, trang
hoaøng loäng laãy: Moät laø vaøng, hai laø baïc, ba laø pheä-löu-ly, boán laø ñeá
thanh baùu, maøi möïc löu ly vieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña treân laù vaøng
roøng, ñaët vaøo trong hoøm, luoân luoân nieâm phong ñoùng aán trong ñaøi,
ñaâu ñaâu cuõng treo côø phöôùn, hoa baùu tröng baøy haøi hoøa xinh xaén.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà, nöõ tröôûng giaû... thaáy ñaøi baùu naøy trang nghieâm,
ñeïp ñeõ ñeàu chaép tay cung kính, khen ngôïi chöa töøng coù. Laïi thaáy Ñeá
Thích vaø voâ löôïng traêm ngaøn chuùng trôøi ôû beân ñaøi baùu, mang ñuû caùc
thöù höông boät thöôïng dieäu, caùc loaïi ngoïc vuïn, höông hoa tinh khieát,
vaøng baïc, hoa... raûi treân ñaøi baùu. Treân khoâng trung laïi hoøa taáu kyõ
nhaïc trôøi.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà thaáy vieäc aáy roài beøn hoûi Ñeá Thích:
–Vì duyeân gì Thieân chuû vaø caùc chuùng trôøi cuùng döôøng ñaøi naøy?
Thieân ñeá Thích:
–Ñaïi só nay haù chaúng bieát sao? ÔÛ trong ñaøi naøy coù phaùp voâ
thöôïng goïi laø Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, laø meï cuûa chö Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø chö Ñaïi Boà-taùt, coù coâng naêng sinh ra, goàm
thaâu taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø chö Ñaïi Boà-taùt. Neáu
Ñaïi Boà-taùt ñoái vôùi phaùp naøy doác taâm tinh caàn tu hoïc thì mau ñaït ñöôïc
taát caû coâng ñöùc giaûi thoaùt, coù theå thaønh töïu taát caû Phaät phaùp, mau
chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí. Do nhaân duyeân aáy toâi vaø chö quyeán thuoäc
ñoái vôùi phaùp naøy phaûi cung kính cuùng döôøng.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghe roài hoan hyû hoûi tieáp Thieân ñeá Thích:
–Nhö theá thì Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa hieän ôû choã naøo? Toâi
muoán cuùng döôøng, mong ngaøi chæ cho.
Thieân ñeá Thích noùi:
–Ñaïi só bieát chaêng! Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ôû trong hoøm
baèng baûy baùu, treân toøa baûy baùu trong ñaøi naøy, duøng ngoïc pheä-löu-ly
laøm chöõ vieát treân laù baèng vaøng roøng. Boà-taùt Phaùp Duõng töï nieâm phong
vaø ñoùng aán laïi. Chuùng toâi chaúng daùm môû ra xem.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà vaø nöõ tröôûng giaû, cha meï naøng
cuøng naêm traêm thò nöõ nghe noùi nhö vaäy roài lieàn laáy caùc phaåm vaät
mang theo nhö höông hoa ngoïc baùu, y phuïc, chuoãi ngoïc, côø phöôùn,
loïng quyù, nhaïc hay, ñeøn saùng vaø caùc phaåm vaät cuùng döôøng khaùc phaân
laøm hai phaàn, tröôùc mang moät phaàn ñeán choã ñaøi baùu cuùng döôøng Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña; laïi ñem moät phaàn cuøng ñi tôùi choã Ñaïi Boà-taùt Phaùp
Duõng. Ñeán nôi, thaáy Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng ngoài treân toøa Sö töû, ñaïi
chuùng vaây quanh, lieàn laáy hoa höông, côø phöôùn, loïng quyù, y phuïc,
chuoãi ngoïc, nhaïc hay, ñeøn saùng cuøng caùc thöù ngoïc baùu... traûi baøy cuùng
döôøng vò Thuyeát phaùp sö naøy vaø phaùp ñöôïc noùi. Boà-taùt Phaùp Duõng
duøng thaàn löïc khieán caùc loaïi hoa quyù ñaõ tung raûi ôû nôi khoâng trung,
treân ñænh ñaàu mình boãng nhieân hôïp thaønh moät ñaøi hoa quyù, caùc baùu
trang nghieâm, töôi ñeïp kyø laï. Laïi khieán caùc loaïi höông thôm ñaõ raûi bay
treân hö khoâng, ngay treân ñaøi hoa, boãng nhieân hôïp thaønh loïng höông
quyù, coù caùc loaïi ngoïc baùu trang hoaøng. Laïi khieán caùc loaïi y phuïc quyù
baùu ñaõ raûi, bay leân hö khoâng, ngang treân loïng höông, boãng nhieân hôïp
thaønh caùi maøn quyù, cuõng duøng caùc baùu toâ ñieåm ñeïp ñeõ; coøn caùc loaïi
raûi baøy khaùc nhö côø phöôùn, loïng quyù, nhaïc hay, ñeøn saùng, caùc thöù
chuoãi ngoïc... töï nhieân voït leân ôû beân maøn loïng treân ñaøi, bao quanh ñeïp
ñeõ, xeáp baøy kheùo leùo.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà, nöõ tröôûng giaû... thaáy vieäc naøy roài, voâ cuøng
vui möøng, khaùc mieäng cuøng lôøi ñeàu cuøng khen ngôïi Ñaïi Boà-taùt Phaùp
Duõng:
–Nay Ñaïi sö cuûa ta raát laø hy höõu, coù theå hieän roõ dieäu löïc töø ñaïi
oai thaàn nhö theá, khi laøm Boà-taùt coøn coù coâng naêng nhö vaäy, huoáng chi
laø luùc chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät!
Khi aáy, Boà-taùt Thöôøng Ñeà vaø nöõ tröôûng giaû, cuøng caùc quyeán
thuoäc vì heát loøng yeâu kính toân quyù Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng neân ñeàu
phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, taát caû ñeàu phaùt nguyeän vaøo ñôøi
vò lai quyeát ñònh thaønh töïu quaû vò Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, do
caên laønh thuø thaéng naøy, chuùng con nguyeän vaøo ñôøi vò lai khi tinh caàn
tu hoïc ñaïo Boà-taùt, ñoái vôùi phaùp moân saâu xa, thoâng ñaït voâ ngaïi nhö
Ñaïi sö Boà-taùt Phaùp Duõng hieän nay; do caên laønh thuø thaéng naøy, chuùng
con nguyeän ôû ñôøi vò lai, khi tinh caàn tu hoïc ñaïo Boà-taùt, coù theå duøng
ñaøi giaùc baèng baûy baùu thöôïng dieäu vaø caùc phaåm vaät cuùng döôøng
khaùc cuùng döôøng phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö Ñaïi sö Boà-taùt Phaùp
Duõng hieän nay; do caên laønh thuø thaéng naøy, chuùng con nguyeän vaøo
ñôøi vò lai khi tinh caàn tu hoïc ñaïo Boà-taùt, seõ ñöôïc ngoài nôi toøa Sö töû ôû
giöõa ñaïi chuùng, thuyeát giaûng veà nghóa lyù saâu xa cuûa Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña, hoaøn toaøn khoâng chuùt sôï haõi nhö Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng hieän
nay; do caên laønh thuø thaéng naøy, chuùng con nguyeän vaøo ñôøi vò lai khi
tinh caàn tu hoïc ñaïo Boà-taùt thaønh töïu ñöôïc dieäu löïc phöông tieän thieän
xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, coù theå mau choùng thaønh töïu ñoái töôïng
mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät nhö Ñaïi sö Boà-taùt Phaùp Duõng
hieän nay; do caên laønh thuù thaéng naøy, chuùng con nguyeän vaøo ñôøi vò lai
khi tinh taán tu hoïc ñaïo Boà-taùt ñaéc thaàn thoâng thuø thaéng, bieán hoùa töï
taïi ñem laïi lôïi ích an laïc cho voâ löôïng höõu tình nhö Ñaïi sö Boà-taùt
Phaùp Duõng hieän nay.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà, nöõ tröôûng giaû cuøng caùc quyeán thuoäc mang
nhöõng phaåm vaät cuùng döôøng daâng leân cuùng döôøng phaùp Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña vaø Phaùp sö thuyeát phaùp laø Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng roài, ñaûnh leã
saùt chaân, chaép tay, cung kính, nhieãu theo beân phaûi ba voøng, lui ra ñöùng
moät beân.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà cuùi mình chaép tay thöa vôùi Ñaïi
Boà-taùt Phaùp Duõng:
–Toâi thöôøng öa thích ôû choã thanh vaéng caàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña saâu xa, moät hoâm noï, boãng nhieân nghe coù tieáng ôû treân khoâng trung
noùi raèng: “Naøy haøng thieän nam, oâng neân ñi veà höôùng Ñoâng, nhaát
ñònh ñöôïc nghe phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Toâi nghe treân
khoâng trung chæ daïy nhö theá roài, loøng raát ñoãi vui möøng, lieàn ñi veà
höôùng Ñoâng, chöa ñöôïc bao laâu thì suy nghó: “Taïi sao mình chaúng
hoûi tieáng treân khoâng trung khieán ta ñi veà höôùng Ñoâng kia laø caùch xa
www.daitangkinh.org
hay gaàn, ñi ñeán thaønh aáp naøo? Laïi nghe phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
saâu xa vôùi ai? Nghó nhö theá roài, lieàn döøng laïi moät choã noï, töï vaät vaõ,
buoàn than, lo saàu traûi qua baûy ngaøy, ñeâm chaúng heà meät moûi, chaúng
nghó tôùi chuyeän nguû nghæ, chaúng maøng aên uoáng, chaúng töôûng ngaøy
ñeâm, chaúng sôï laïnh noùng, ñoái vôùi caùc phaùp trong, ngoaøi, taâm chaúng
loaïn ñoäng, chæ nghó theá naøy: “Khi naøo ta seõ ñöôïc nghe phaùp Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña? Tröôùc ñaây, taïi sao ta chaúng hoûi tieáng treân khoâng trung
khuyeân ta ñi veà höôùng Ñoâng laø caùch xa hay gaàn, ñeán choã naøo, laïi
nghe phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vôùi ai?” Khi toâi ñang öu saàu, töï
than giaän nhö theá thì boãng nhieân ôû tröôùc maët coù hình Phaät hieän ra
baûo toâi: “Naøy thieän nam, oâng ñem taâm caàu phaùp moät caùch heát söùc
duõng maõnh, tinh taán, yeâu thích, cung kính nhö theá, ñi veà höôùng Ñoâng
naøy, quaù khoaûng naêm traêm do-tuaàn, coù vöông thaønh lôùn teân laø Cuï
dieäu höông, trong thaønh coù Boà-taùt teân laø Phaùp Duõng thöôøng vì voâ
löôïng traêm ngaøn höõu tình thuyeát giaûng phaùp Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
OÂng neân theo vò Boà-taùt aáy ñeå ñöôïc nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña. Laïi
nöõa naøy haøng thieän nam, Boà-taùt Phaùp Duõng laø baäc baïn laønh thanh
tònh daøi laâu cuûa oâng, thò hieän ñeå chæ daïy, daãn daét, khen ngôïi, chuùc
möøng, khieán oâng mau chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò
Giaùc ngoä cao toät. Boà-taùt Phaùp Duõng ôû ñôøi quaù khöù, duøng haïnh sieâng
naêng chòu khoå ñeå caàu Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, cuõng nhö oâng
nay duøng caùc phöông tieän ñeå mong caàu. OÂng mau ñeán choã Ñaïi Boà-
taùt Phaùp Duõng, chôù sinh nghi ngaïi, chôù keå ngaøy ñeâm, chaúng bao laâu
seõ ñöôïc laõnh hoäi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Khi aáy, toâi ñöôïc nghe
lôøi noùi nhö vaäy roài, taâm sinh vui thích, möøng vui voâ cuøng, lieàn nghó:
“Khi naøo ta seõ gaëp Boà-taùt Phaùp Duõng ñeå theo ngaøi ñöôïc nghe phaùp
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa? Nghe roài, coù theå ñoaïn tröø vónh vieãn,
caùc thöù phaân bieät hö voïng thaáy coù sôû ñaéc, mau chöùng quaû vò Giaùc
ngoä cao toät.” Khi nghó nhö vaäy, ñoái vôùi taát caû caùc phaùp lieàn coù theå
hieän khôûi trí kieán voâ ngaïi. Do trí kieán naøy neân ñöôïc hieän nhaäp voâ
löôïng phaùp moân Tam-ma-ñòa thuø thaéng. Toâi an truù trong Tam-ma-ñòa
nhö theá, hieän thaáy voâ löôïng, voâ soá, voâ bieân chö Phaät Nhö Lai khaép
möôøi phöông theá giôùi, vì caùc chuùng Ñaïi Boà-taùt thuyeát giaûng Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña. Luùc ñoù, chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñeàu cuøng
khen ngôïi, an uûi, aân caàn daïy baûo, trao truyeàn cho toâi raèng: “Hay
thay, hay thay! Thieän nam, chuùng toâi khi xöa haønh ñaïo Boà-taùt cuõng
nhö oâng ngaøy nay, duøng haïnh tinh taán, chòu khoå caàu Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña saâu xa; trong khi doác caàu phaùp aáy cuõng nhö oâng hieän giôø ñaõ
ñaéc caùc phaùp Tam-ma-ñòa nhö theá. Baáy giôø, chuùng toâi tu voâ löôïng
phaùp Tam-ma-ñòa thuø thaéng ñöôïc roát raùo, thì coù theå thaønh töïu phöông
tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Do ñoù, coù theå thaønh
töïu taát caû caùc phaùp Phaät, lieàn ñöôïc an truù ôû baäc khoâng thoaùi chuyeån.”
Khi aáy möôøi phöông chö Phaät ñeàu chæ daïy, an uûi khieán toâi ñöôïc hoan
hyû roài, boãng nhieân bieán maát. Toâi ra khoûi phaùp Tam-ma-ñòa ñaõ chöùng,
chaúng coøn thaáy chö Phaät neân caûm thaáy buoàn baõ suy nghó: “Ta vöøa
thaáy chö Phaät möôøi phöông, tröôùc töø ñaâu ñeán, nay ñi veà ñaâu? Ai coù
theå vì ta döùt tröø nghi vaán naøy?” Laïi nghó tieáp: “Boà-taùt Phaùp Duõng töø
laâu ñaõ tu hoïc phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa, ñaõ ñaéc voâ löôïng phaùp moân Ñaø-la-ni vaø Tam-ma-ñòa, ñoái vôùi thaàn
thoâng töï taïi cuõa Boà-taùt ñaõ ñöôïc cöùu caùnh, ñaõ töøng cuùng döôøng voâ
löôïng Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ôû choã chö Phaät, phaùt theä
nguyeän roäng lôùn, vun troàng caùc caên laønh, trong thôøi gian laâu daøi laø
baïn laønh cuûa chuùng ta, thöôøng quan taâm giuùp ñôõ ta, khieán ñaït ñöôïc
lôïi laïc. Ta neân mau ñi ñeán choã Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng, thöa hoûi vieäc
thaáy chö Phaät möôøi phöông vöøa roài laø caùc Ngaøi tröôùc töø ñaâu ñeán, nay
ñi veà ñaâu? Boà-taùt aáy coù theå vì ta maø giaûi ñaùp nghi vaán aáy.” Baáy giôø,
toâi nghó nhö vaäy roài, quyeát taâm doác söùc ñi daàn veà höôùng Ñoâng, thaém
thoaùt laâu ngaøy vaøo thaønh aáp naøy, daàn tieán ñeán tröôùc, xa thaáy Ñaïi sö
an toïa toøa Sö töû treân ñaøi baûy baùu, ñaïi chuùng vaây quanh vì hoï maø
thuyeát giaûng chaùnh phaùp. Ngay ôû choán naøy, vöøa troâng thaáy Ñaïi sö laø
thaân taâm an vui, gioáng nhö Bí-soâ boãng nhieân vaøo ñöôïc coõi Thieàn thöù
ba. Cho neân nay toâi thænh vaán Ñaïi sö veà chö Phaät möôøi phöông maø
toâi ñaõ thaáy tröôùc ñaây laø tröôùc töø ñaâu ñeán, nay ñi veà ñaâu? Cuùi xin Ñaïi
sö vì toâi maø neâu baøy söï vieäc ñeå toâi ñöôïc bieát roõ, ñaõ bieát roõ roài, thì
ñôøi ñôøi seõ ñöôïc gaëp chö Phaät.
Μ
Phaåm 78: BOÀ-TAÙT PHAÙP DUÕNG (1)
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng noùi vôùi Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
www.daitangkinh.org
–Naøy thieän nam, Phaùp thaân cuûa taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc, Minh Haïnh Vieân Maõn, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ
Thöôïng Tröôïng Phu, Ñieàu Ngöï Só, Thieân Nhaân Sö, Phaät, Baïc-giaø-
phaïm khoâng töø ñaâu ñeán, cuõng chaúng ñi veà ñaâu. Vì sao? Naøy thieän
nam, vì thaät taùnh caùc phaùp ñeàu baát ñoäng.
Naøy thieän nam, chaân nhö cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; chaân nhö nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc... cho ñeán Phaät, Baïc-giaø-phaïm.
Naøy thieän nam, phaùp giôùi cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; phaùp giôùi nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Naøy thieän nam, phaùp taùnh cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; phaùp taùnh nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc... cho ñeán Phaät, Baïc-giaø-phaïm.
Naøy thieän nam, taùnh khoâng hö voïng cuûa caùc phaùp khoâng ñeán,
khoâng ñi, chaúng theå neâu baøy; taùnh khoâng hö voïng nhö theá töùc laø Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc... cho ñeán Phaät, Baïc-giaø-phaïm.
Naøy thieän nam, taùnh chaúng ñoåi khaùc cuûa caùc phaùp khoâng ñeán,
khoâng ñi, chaúng theå neâu baøy; taùnh chaúng ñoåi khaùc nhö theá töùc laø Nhö
Naøy thieän nam, taùnh bình ñaúng cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng
ñi, chaúng theå neâu baøy; taùnh bình ñaúng nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc... cho ñeán Phaät, Baïc-giaø-phaïm.
Naøy thieän nam, taùnh ly sinh cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; taùnh ly sinh cuûa phaùp töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Naøy thieän nam, phaùp ñònh cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; taùnh ñònh nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Naøy thieän nam, phaùp truï cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; taùnh truï nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Naøy thieän nam, thaät teá cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi, chaúng
theå neâu baøy; thaät teá nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc...
cho ñeán Phaät, Baïc-giaø-phaïm.
Naøy thieän nam, caûnh giôùi hö khoâng cuûa caùc phaùp khoâng ñeán,
khoâng ñi, chaúng theå neâu baøy; caûnh giôùi hö khoâng nhö theá töùc laø Nhö
Naøy thieän nam, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuûa caùc phaùp
khoâng ñeán, khoâng ñi, chaúng theå neâu baøy; caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn
nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc... cho ñeán Phaät, Baïc-
giaø-phaïm.
Naøy thieän nam, taùnh khoâng sinh cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng
ñi, chaúng theå neâu baøy; taùnh khoâng sinh nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng
Naøy thieän nam, taùnh khoâng dieät cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng
ñi, chaúng theå neâu baøy; taùnh khoâng dieät nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng
Naøy thieän nam, taùnh nhö thaät cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; taùnh nhö thaät nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Naøy thieän nam, taùnh xa lìa cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; taùnh xa lìa nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Naøy thieän nam, taùnh tòch tónh cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; taùnh tòch tónh nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Naøy thieän nam, caûnh giôùi thanh tònh khoâng nhieãm khoâng ñeán,
khoâng ñi, chaúng theå neâu baøy; caûnh giôùi thanh tònh khoâng nhieãm nhö
theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc... cho ñeán Phaät, Baïc-giaø-
phaïm.
Naøy thieän nam, taùnh khoâng cuûa caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi,
chaúng theå neâu baøy; taùnh khoâng nhö theá töùc laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Naøy thieän nam, taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc... cho ñeán
Phaät, Baïc-giaø-phaïm chaúng phaûi laø caùc phaùp, chaúng phaûi lìa caùc phaùp.
Naøy thieän nam, chaân nhö cuûa caùc phaùp, chaân nhö cuûa Nhö Lai laø
moät chöù chaúng phaûi hai.
Naøy thieän nam, chaân nhö cuûa caùc phaùp, chaúng phaûi hôïp chaúng
phaûi tan, chæ coù moät töôùng, ñoù laø khoâng töôùng.
www.daitangkinh.org
Naøy thieän nam, chaân nhö cuûa caùc phaùp chaúng phaûi moät, chaúng
phaûi hai, chaúng phaûi ba, chaúng phaûi boán... cho ñeán chaúng phaûi traêm
ngaøn... Vì sao? Naøy Thieän Hieän, vì chaân nhö cuûa caùc phaùp luoân lìa
soá löôïng, chaúng phaûi laø coù taùnh.
Laïi nöõa thieän nam, thí nhö coù ngöôøi vaøo muøa naéng gaét ñi trong
ñoàng vaéng, giöõa ngaøy khaùt nöôùc, thaáy dôïn naéng lay ñoäng lieàn nghó:
“Ngay baây giôø, nhaát ñònh ta seõ coù nöôùc.” Nghó nhö vaäy roài, ñi thaúng
tôùi dôïn naéng ñaõ thaáy cöù luøi xa daàn, lieàn chaïy ñuoåi theo, laïi caøng thaáy
xa, baèng ñuû moïi caùch tìm nöôùc chaúng coù.
Naøy thieän nam, theo yù oâng thì sao? Nöôùc trong dôïn naéng aáy töø
trong nuùi, hang suoái ao naøo ñeán, nay laïi ñi ñaâu? Coù phaûi ñi vaøo bieån
Ñoâng, ñi vaøo bieån Taây, bieån Nam, Baéc chaêng?
–Nöôùc trong dôïn naéng coøn chaúng theå coù ñöôïc, huoáng laø coù theå
noùi tôùi coù choã töø ñoù ñeán vaø coù choã ñi ñeán.
Boà-taùt Phaùp Duõng noùi vôùi Thöôøng Ñeà:
–Ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Nhö ngöôøi khaùt kia ngu si,
voâ trí, bò caùi noùng böùc baùch troâng thaáy dôïn naéng lay ñoäng, trong choã
khoâng coù nöôùc, voïng sinh töôûng veà nöôùc. Neáu baûo Nhö Lai ÖÙng
Chöùng Ñaúng giaùc coù ñeán, coù ñi cuõng gioáng nhö theá. Neân bieát ngöôøi
aáy laø haïng ngu si voâ trí. Vì sao? Naøy thieän nam, vì taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, chaúng theå döïa vaøo saéc thaân maø thaáy, Nhö
Lai töùc laø Phaùp thaân.
Naøy thieän nam, Phaùp thaân cuûa Nhö Lai töùc laø chaân nhö, phaùp
giôùi cuûa caùc phaùp; chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng theå noùi coù ñeán, coù
ñi thì Phaùp thaân cuûa Nhö Lai cuõng gioáng nhö theá, khoâng ñeán, khoâng
ñi!
Laïi nöõa thieän nam, thí nhö nhaø aûo thuaät hoaëc ñeä töû cuûa oâng ta
hoùa laøm caùc loaïi töôïng binh, maõ binh, xa binh, boä binh vaø ngöïa
deâ... trong khoaûng giaây laùt roài bieán maát.
Naøy thieän nam, theo yù oâng thì sao? Caùi do aûo thuaät laøm ra ñoù laø
töø ñaâu ñeán vaø ñi veà ñaâu?
–Troø huyeãn chaúng phaûi thaät, nhö theá thì ñaâu theå noùi coù choã ñeán,
ñi!
Boà-taùt Phaùp Duõng noùi vôùi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:

–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Neáu chaáp troø huyeãn
coù ñeán, ñi thì neân bieát ngöôøi aáy laø haïng ngu si voâ trí. Neáu cho laø Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù ñeán, coù ñi thì cuõng gioáng nhö theá, neân
bieát ngöôøi aáy laø haïng ngu si voâ trí! Vì sao? Naøy thieän nam, vì taát caû
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc; chaúng theå döïa vaøo saéc thaân maø thaáy,
Nhö Lai töùc laø Phaùp thaân.
giôùi cuûa caùc phaùp; chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng theå noùi coù ñeán, coù ñi,
thì Phaùp thaân cuûa Nhö Lai cuõng gioáng nhö theá, khoâng ñeán, khoâng ñi.
Laïi nöõa thieän nam, gioáng nhö nhöõng hieän töôïng coù trong göông;
caùc hieän töôïng aáy taïm coù roài khoâng.
Naøy thieän nam, theo yù oâng thì sao? Hieän töôïng trong göông aáy laø
töø ñaâu ñeán vaø ñi ñeán ñaâu?
–Caùc hieän töôïng aáy chaúng phaûi thaät; nhö vaäy sao coù theå noùi coù
ñeán, coù ñi?
–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Neáu chaáp caùc hieän
töôïng kia coù ñeán, coù ñi thì neân bieát, ngöôøi aáy laø ngu si voâ trí. Neáu cho
laø Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù ñeán, coù ñi thì cuõng gioáng nhö
theá, neân bieát ngöôøi aáy laø haïng ngu si voâ trí. Vì sao? Naøy thieän nam, vì
taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, chaúng theå döïa vaøo saéc thaân ñeå
thaáy. Nhö Lai töùc laø Phaùp thaân.
giôùi cuûa caùc phaùp; chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng theå noùi coù ñeán, coù ñi
Laïi nöõa thieän nam, nhö caùc tieáng vang phaùt ra töø phía trong hang
nuùi; caùc tieáng vang nhö theá taïm coù roài khoâng.
Naøy thieän nam, theo yù oâng thì sao? Tieáng vang trong hang aáy laø
töø ñaâu ñeán vaø ñi ñeán ñaâu?
–Caùc tieáng vang chaúng phaûi thaät, nhö vaäy sao coù theå noùi laø coù
choã ñeán, ñi?
www.daitangkinh.org
–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng ñaõ noùi! Neáu chaáp caùc
tieáng vang coù ñeán, coù ñi, thì neân bieát ngöôøi aáy laø haïng ngu si voâ trí!
Neáu cho Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù ñeán, coù ñi thì gioáng nhö
theá, neân bieát, ngöôøi laø haïng ngu si voâ trí. Vì sao? Naøy thieän nam, vì
taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, chaúng theå döïa vaøo saéc thaân
maø thaáy ñöôïc. Nhö Lai töùc Phaùp thaân.
giôùi cuûa caùc phaùp; chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng theå noùi coù ñeán, coù ñi
thì Phaùp thaân Nhö Lai, cuõng gioáng nhö theá, khoâng ñeán, khoâng ñi.


QUYEÅN 400
Phaåm 78: BOÀ-TAÙT PHAÙP DUÕNG (2)
Laïi nöõa thieän nam, thí nhö caùc loaïi hình töôùng cuûa boùng saùng
thaáy coù dao ñoäng chuyeån bieán sai khaùc. Naøy thieän nam, theo yù oâng thì
sao? Boùng saùng nhö theá laø töø ñaâu ñeán, ñi veà ñaâu?
− Boùng saùng chaúng thaät thì sao coù theå noùi laø coù choã ñeán, ñi?
− Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Neáu ai chaáp boùng
saùng coù ñeán, ñi thì neân bieát ngöôøi aáy laø ngu si voâ trí. Neáu baûo Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù ñeán, coù ñi thì cuõng theá, neân bieát ngöôøi aáy laø
haïng ngu si voâ trí. Vì sao? Naøy thieän nam, vì taát caû Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc chaúng theå nöông vaøo saéc thaân maø thaáy. Nhö Lai töùc
laø Phaùp thaân.
giôùi cuûa caùc phaùp. Chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng coù theå noùi coù ñeán, coù
ñi thì Phaùp thaân cuûa Nhö Lai cuõng nhö theá, khoâng ñeán, khoâng ñi.
Laïi nöõa thieän nam, nhö thaønh aûo hieän coù caùc thöù vaät loaïi, vaät
loaïi aáy taïm coù roài khoâng.
Naøy thieän nam, theo yù oâng thì sao? Thaønh aûo aáy coù vaät loaïi thì
vaät loaïi aáy töø ñaâu ñeán roài ñi veà ñaâu?
–Vaät loaïi cuûa thaønh aûo aáy ñeàu chaúng phaûi thaät coù thì sao coù theå
noùi laø coù choã ñeán vaø coù choã ñi.
–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Chaáp vaät loaïi cuûa
thaønh aûo coù ñeán, coù ñi thì neân bieát keû aáy laø haïng ngu si voâ trí. Neáu baûo
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù ñeán, coù ñi cuõng gioáng nhö theá, neân
www.daitangkinh.org
bieát keû aáy laø haïng ngu si voâ trí. Vì sao? Naøy thieän nam, taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc chaúng theå nöông vaøo caùc saéc thaân maø thaáy.
Nhö Lai töùc laø Phaùp thaân.
giôùi cuûa caùc phaùp. Chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng coù theå noùi coù ñeán, coù
ñi thì Phaùp thaân cuûa Nhö Lai cuõng nhö theá khoâng ñeán, khoâng ñi.
Laïi nöõa thieän nam, nhö caùc söï vieäc bieán hoùa cuûa Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc taïm coù roài khoâng.
Naøy thieän nam, theo yù oâng thì sao? Caùc söï bieán hoùa aáy töø ñaâu
ñeán vaø ñi veà ñaâu?
–Caùc söï bieán hoùa ñeàu chaúng phaûi thöïc coù thì sao coù theå noùi laø coù
choã töø ñoù ñeán vaø coù choã ñi.
–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Ngöôøi naøo chaáp söï
bieán hoùa coù ñeán, coù ñi thì neân bieát keû aáy laø haïng ngu si voâ trí. Neáu goïi
Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù ñeán, coù ñi thì cuõng gioáng nhö theá,
neân bieát ngöôøi aáy laø haïng ngu si voâ trí. Vì sao? Naøy thieän nam, vì Nhö
Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, chaúng theå nöông vaøo saéc thaân maø thaáy.
Nhö Lai töùc laø Phaùp thaân. Phaùp thaân cuûa Nhö Lai töùc laø chaân nhö,
phaùp giôùi cuûa caùc phaùp. Chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng theå noùi coù ñeán,
coù ñi thì Phaùp thaân cuûa Nhö Lai cuõng gioáng nhö vaäy, khoâng ñeán,
khoâng ñi.
Laïi nöõa thieän nam, nhö ngöôøi trong moäng thaáy coù chö Phaät, hoaëc
moät vò, hoaëc möôøi vò, hoaëc traêm vò, hoaëc ngaøn vò cho ñeán voâ soá vò.
Ngöôøi aáy khi tænh moäng roài, nhöõng ñieàu ñaõ thaáy ñeàu khoâng.
Naøy thieän nam, theo yù oâng thì sao? Phaät ñaõ ñöôïc thaáy trong
moäng laø töø ñaâu ñeán vaø ñi veà ñaâu?
–Ñieàu thaáy trong moäng ñeàu laø hö voïng, hoaøn toaøn chaúng thaät coù
thì sao coù theå noùi laø coù choã ñeán, ñi!
–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, ñuùng nhö lôøi oâng noùi! Ngöôøi naøo chaáp
ñieàu moäng thaáy coù ñeán, coù ñi thì neân bieát keû aáy laø haïng ngu si voâ trí.
Neáu goïi Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc coù ñeán, coù ñi thì cuõng gioáng
nhö theá, neân bieát ngöôøi aáy laø haïng ngu si voâ trí. Vì sao? Naøy thieän
nam, vì Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, chaúng theå nöông vaøo saéc thaân
maø thaáy. Nhö Lai töùc laø Phaùp thaân.
giôùi cuûa caùc phaùp. Chaân nhö, phaùp giôùi ñaõ chaúng theå noùi coù ñeán, coù ñi
Laïi nöõa thieän nam, taát caû Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc noùi taát
caû caùc phaùp nhö ñieàu thaáy trong moäng, nhö söï bieán hoùa, nhö thaønh aûo,
nhö boùng saùng, nhö tieáng vang, nhö aûnh töôïng, nhö troø huyeãn, nhö dôïn
naéng ñeàu chaúng phaûi thaät coù. Neáu ñoái vôùi nghóa lyù saâu xa cuûa phaùp maø
chö Phaät ñaõ thuyeát giaûng nhö theá, chaúng bieát nhö thaät, chaáp thaân Nhö
Lai laø danh, laø saéc, coù ñeán, coù ñi, thì neân bieát keû aáy laø haïng meâ muoäi
veà phaùp taùnh, ngu si voâ trí, bò löu chuyeån trong caùc neûo, chòu khoå veà
sinh töû, xa lìa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña; cuõng laïi xa lìa taát caû Phaät phaùp.
Neáu ñoái vôùi nghóa lyù saâu xa cuûa phaùp maø chö Phaät ñaõ daïy nhö theá, coù
khaû naêng bieát nhö thaät chaúng chaáp thaân Phaät laø danh, laø saéc, cuõng
chaúng cho laø Phaät coù ñeán, coù ñi, thì neân bieát keû aáy ñoái vôùi nghóa lyù saâu
xa cuûa phaùp maø Phaät ñaõ daïy roõ bieát nhö thaät, chaúng chaáp caùc phaùp coù
ñeán coù ñi, coù sinh coù dieät, coù nhieãm coù tònh. Do chaúng chaáp neân coù theå
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, cuõng coù theå sieâng naêng tu taäp taát caû Phaät
phaùp, laø gaàn guõi vôùi ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät,
cuõng goïi laø ñeä töû chaân tònh cuûa Nhö Lai, chaúng bao giôø thoï cuùng
döôøng cuûa quoác daân, maø coù theå laøm ruoäng phöôùc toát cho taát caû, xöùng
ñaùng nhaän ñoà cuùng döôøng cuûa trôøi, ngöôøi trong theá gian.
Laïi nöõa thieän nam, nhö trong bieån lôùn coù caùc chaâu baùu, chaâu baùu
ñoù chaúng phaûi töø möôøi phöông ñeán, cuõng chaúng phaûi do höõu tình ôû
trong ñoù taïo ra, cuõng chaúng phaûi caùc baùu naøy khoâng coù nhaân duyeân
sinh ra. Nhöng vì do söùc maïnh töø caên laønh cuûa caùc höõu tình, neân khieán
trong bieån coù caùc baùu sinh, khi caùc baùu aáy sinh thì nöông vaøo söùc cuûa
nhaân duyeân hoøa hôïp maø coù, chöù khoâng töø ñaâu ñeán, khi caùc baùu aáy dieät
thì cuõng khoâng ñi veà ñaâu trong möôøi phöông, chæ vì söùc maïnh töø caên
laønh cuûa höõu tình heát neân khieán baùu kia dieät maát. Vì sao? Vì caùc phaùp
höõu vi, duyeân hôïp thì sinh, duyeân lìa thì dieät, trong ñoù, hoaøn toaøn
khoâng coù ai sinh, ai dieät. Vì vaäy, caùc phaùp khoâng ñeán, khoâng ñi; thaân
cuûa chö Nhö Lai cuõng theá, ôû trong möôøi phöông, khoâng töø ñaâu ñeán,
www.daitangkinh.org
cuõng chaúng phaûi ôû trong ñoù coù ngöôøi taïo taùc, cuõng chaúng theå noùi laø
khoâng coù nhaân duyeân sinh ra, nhöng vì nöông vaøo söï tu haønh tònh
haïnh, vieân maõn saün coù laøm nhaân duyeân vaø vì nöông vaøo söï tu taäp ñöôïc
thaáy Phaät tröôùc kia cuûa höõu tình ñaõ thaønh thuïc cho neân coù thaân Nhö
Lai xuaát hieän ôû ñôøi. Khi thaân Phaät dieät, cuõng khoâng ñi veà ñaâu trong
möôøi phöông, chæ do söùc cuûa nhaân duyeân hoøa hôïp ñaõ heát neân dieät. Vì
vaäy, chö Phaät khoâng ñeán, khoâng ñi.
Laïi nöõa thieän nam, thí nhö caây ñaøn khoâng haàu nöông vaøo caùc
loaïi nhaân duyeân hoøa hôïp maø coù aâm thanh phaùt sinh, nhaân duyeân cuûa
aâm thanh aáy laø caùi caàn, caùi oáng, khe hôû, caùi truïc, sôïi daây... taùc yù cuûa
nhaïc coâng. Nhö vaäy, töøng yeáu toá thì chaúng coù theå phaùt sinh aâm thanh,
khi hoaø hôïp laïi, aâm thanh cuûa noù môùi phaùt; aâm thanh aáy phaùt sinh,
khoâng töø ñaâu ñeán, khi döùt ñi cuõng khoâng ñi veà ñaâu.
Naøy thieän nam, thaân cuûa chö Nhö Lai cuõng gioáng nhö theá, nöông
vaøo caùc thöù nhaân duyeân maø sinh, nhaân duyeân cuûa thaân aáy laø voâ löôïng
phöôùc ñöùc, trí tueä vaø caên laønh cuûa söï tu taäp ñöôïc thaáy Phaät cuûa caùc
höõu tình ñaõ thaønh thuïc. Nhö vaäy, töøng yeáu toá moät chaúng coù theå sinh
thaân, khi hoøa hôïp laïi, thaân aáy môùi sinh; thaân ñaõ sinh aáy khoâng töø ñaâu
ñeán, khi dieät cuõng chaúng ñi veà ñaâu.
Naøy thieän nam, ñoái vôùi töôùng khoâng ñeán ñi cuûa Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc, oâng neân bieát nhö theá. Theo ñaïo lyù naøy thì ñoái vôùi
töôùng khoâng ñeán, khoâng ñi cuûa taát caû caùc phaùp cuõng bieát nhö theá.
Naøy thieän nam, neáu ñoái vôùi Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø
taát caû caùc phaùp coù theå bieát nhö thaät laø khoâng ñeán, khoâng ñi, khoâng
sinh khoâng dieät, khoâng nhieãm, khoâng tònh, thì nhaát ñònh coù khaû naêng tu
haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa, ñaït phöông tieän thieän xaûo, nhaát
ñònh chöùng ñaéc quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Khi Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng vì Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà thuyeát
giaûng veà töôùng khoâng ñeán, khoâng ñi, cuûa chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh
Ñaúng Giaùc cho ñeán Baïc-giaø-phaïm, khieán cho taát caû ñaïi ñòa, caùc nuùi,
bieån lôùn vaø caùc Thieân cung, trong theá giôùi ba laàn ngaøn kia hieän ñuû saùu
thöù bieán ñoäng, caùc cung ñieän cuûa ma ñeàu maát aùnh saùng, caùc ma cuøng
ñaùm ma quaân thaûy ñeàu kinh sôï. Baáy giôø, heát thaûy caây coû nôi röøng nuùi
sinh hoa traùi muøa trong khaép theá giôùi ba laàn ngaøn ñeàu höôùng veà choã
Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng; treân khoâng cuõng möa xuoáng caùc loaïi höông
hoa.
Khi aáy, Thieân ñeá Thích, Töù ñaïi Thieân vöông vaø caùc chuùng trôøi ôû
treân khoâng trung lieàn duøng caùc loaïi hoa höông hoa vi dieäu cuûa coõi trôøi
tung raûi cuùng döôøng Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng xong, laïi duøng caùc thöù
höông hoa cuõng nhö theá tung raûi cuùng döôøng Boà-taùt Thöôøng Ñeà vaø
thöa raèng:
–Chuùng toâi nhôø Ñaïi só neân ñöôïc nghe giaùo phaùp thaéng nghóa nhö
theá. Taát caû nhöõng ngöôøi chaáp giöõ thaân kieán ôû theá gian ñöôïc nghe phaùp
aáy roài thì coù theå xaû boû chaáp tröôùc, thaûy ñeàu an truï ôû baäc Nan phuïc.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà thöa vôùi Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng:
–Do nhaân duyeân gì ñaõ khieán cho taát caû ñaïi ñòa, caùc nuùi bieån lôùn
ôû theá giôùi naøy, hieän ñuû saùu loaïi bieán ñoäng vaø caùc loaïi töôùng hy höõu?
–Do toâi traû lôøi caâu hoûi cuûa ngaøi veà töôùng khoâng ñeán, khoâng ñi
cuûa Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ôû trong chuùng hoäi naøy, coù taùm
ngaøn chuùng sinh ñeàu chöùng ñaéc Voâ sinh phaùp nhaãn laïi coù taùm trieäu
chuùng sinh ñeàu phaùt taâm caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Laïi coù taùm vaïn
boán ngaøn chuùng sinh xa lìa traàn caáu, ñoái vôùi caùc phaùp, sinh phaùp nhaõn
thanh tònh. Do nhaân duyeân aáy khieán cho taát caû ñaïi ñòa, caùc nuùi bieån
lôùn ôû trong theá giôùi naøy hieän ñuû saùu thöù bieán ñoäng vaø caùc töôùng hy
höõu.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghe vaäy roài thì voâ cuøng möøng vui suy nghó:
“Ta nay ñaõ ñöôïc thieän lôïi lôùn, ñoù laø do ta hoûi Boà-taùt Phaùp Duõng, giuùp
cho caùc höõu tình ñöôïc nghe Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa noùi veà töôùng
khoâng ñeán, khoâng ñi cuûa chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc nhö theá,
khieán cho soá ñoâng nhö vaäy ñaït lôïi ích lôùn. Ta nhôø caên laønh thuø thaéng
nhö theá coù ñuû thaønh töïu ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø quaû vò Giaùc ngoä cao
toät. Ñoái vôùi quaû vò aáy, ta khoâng coøn nghi ngaïi vaø lo laéng gì nöõa, ôû ñôøi
vò lai ta nhaát ñònh thaønh Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñem laïi ích
lôïi an laïc cho voâ löôïng höõu tình.” Nghó nhö theá roài thì heát söùc vui
möøng beøn vuït leân khoâng cao baèng baûy caây Ña-la. Laïi nghó: “Ta neân
laáy gì ñeå cuùng döôøng Ñaïi sö Boà-taùt Phaùp Duõng nhaèm ñaùp laïi aân ñaõ vì
ta noùi phaùp.”
Baáy giôø, Thieân ñeá Thích bieát roõ taâm nieäm aáy, neân hoùa ra voâ
löôïng höông hoa vi dieäu, muoán ñem daâng cho Boà-taùt Thöôøng Ñeà neân
www.daitangkinh.org
thöa raèng:
Thöa Ñaïi só, baây giôø xin ngaøi haõy thöông xoùt toâi maø nhaän nhöõng
hoa naøy ñeå ñem cuùng döôøng Boà-taùt Phaùp Duõng. Ñaïi só neân thoï nhaän
ñoà cuùng döôøng cuûa chuùng toâi. Chuùng toâi nay xin doác hoã trôï cho Ñaïi só
thaønh töïu caùc coâng ñöùc. Vì sao? Vì nhôø Ñaïi só maø voâ löôïng traêm ngaøn
höõu tình chuùng toâi ñaït ñöôïc lôïi ích lôùn, ñoù laø chaéc chaén seõ chöùng ñoái
töôïng mong ñaït tôùi, laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Ñaïi só neân bieát, coù caùc
baäc luoân vì taát caû höõu tình, traûi qua voâ löôïng, voâ soá ñaïi kieáp chòu caùc
khoå nhoïc, nhö Ñaïi só chaúng haïn, raát laø khoù gaëp, vì vaäy nay xin nhaän ñoà
cuùng döôøng cuûa toâi.
Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà beøn nhaän höông hoa vi dieäu cuûa Thieân ñeá
Thích, tung raûi cuùng döôøng Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng roài, töø treân khoâng
trôû xuoáng, ñaûnh leã saùt chaân, chaép tay cung kính thöa:
–Baïch Ñaïi sö, töø ngaøy hoâm nay toâi nguyeän ñem thaân maïng mình
phuïng söï Ñaïi sö, ñeå haàu ngaøi sai baûo.
Noùi nhö theá roài thì chaép tay ñöùng tröôùc Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng.
Khi aáy, nöõ tröôûng giaû vaø caùc quyeán thuoäc ñeàu cung kính chaép tay
thöa vôùi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Töø nay chuùng con cuõng xin ñem thaân maïng phuïng söï haàu ngaøi,
xin ngaøi thöông xoùt chaáp thuaän. Nhôø caên laønh naøy, nguyeän seõ ñaït ñöôïc
phaùp thuø thaéng ñoàng vôùi quaû vò chöùng ñaéc cuûa ngaøi nhö theá, nguyeän
ñôøi vò lai luoân ñöôïc gaàn guõi ngaøi, thöôøng theo haàu caän, cuùng döôøng
chö Phaät vaø chö Boà-taùt ñoàng tu phaïm haïnh.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà lieàn ñaùp lôøi hoï:
–Caùc vò ñaõ doác loøng theo ta thì phaûi tuaân theo söï chæ daïy cuûa ta,
ta seõ chaáp thuaän.
Nöõ tröôûng giaû thöa vôùi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Chuùng con thaønh taâm theo ngaøi, xin tuaân theo söï chæ daïy cuûa
ngaøi.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà lieàn khieán nöõ tröôûng giaû vaø caùc quyeán thuoäc
ñeàu duøng caùc vaät duïng trang nghieâm vi dieäu maø töï trang söùc, laïi ñem
naêm traêm xe ñeïp laøm baèng baûy baùu vaø caùc vaät phaåm cuùng döôøng cuøng
luùc daâng leân Boà-taùt Phaùp Duõng, thöa raèng:
–Thöa Ñaïi sö, toâi xin ñem nöõ tröôûng giaû vaø caùc thöù nhö theá daâng
cuùng Ñaïi sö, xin ngaøi töø bi vì toâi maø thoï nhaän!
Luùc naøy Thieân ñeá Thích khen ngôïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Hay thay, hay thay! Laø Ñaïi só môùi coù theå xaû thí nhö theá. Phaùp
cuûa Ñaïi Boà-taùt laø neân xaû thí taát caû moïi sôû höõu cuûa mình. Neáu Ñaïi Boà-
taùt coù theå hoïc phaùp xaû thí taát caû nhö theá thì mau chöùng ñaéc quaû vò Giaùc
ngoä cao toät. Neáu ñoái vôùi Phaùp sö, coù theå thöïc hieän ñöôïc vieäc cung kính
cuùng döôøng nhö theá, khoâng chuùt luyeán tieác thì nhaát ñònh ñöôïc nghe
phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa. Nhö Lai ÖÙng
Chaùnh Ñaúng Giaùc thôøi quaù khöù khi tinh taán tu hoïc ñaïo Boà-taùt cuõng
nhaèm thöa hoûi veà phöông tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa maø xaû boû caùc sôû höõu, do ñoù ñaõ chöùng ñaéc ñoái töôïng mong ñaït tôùi laø
Khi aáy, Boà-taùt Phaùp Duõng muoán khieán cho caên laønh ñaõ gieo
troàng cuûa Boà-taùt Thöôøng Ñeà ñöôïc vieân maõn, neân hoan hyû nhaän nöõ
tröôûng giaû vaø caùc quyeán thuoäc, naêm traêm coã xe baùu cuøng caùc vaät
phaåm cuùng döôøng; nhaän xong thì cho trôû laïi cho Boà-taùt Thöôøng Ñeà.
Boà-taùt Phaùp Duõng thuyeát phaùp ñaõ laâu, maët trôøi saép laën, bieát
chuùng meät moûi, neân rôøi toøa Sö töû, vaøo laïi trong cung.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà thaáy Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng trôû
laïi cung roài, beøn suy nghó: “Ta vì chaùnh phaùp cho neân ñeán ñaây, chöa
ñöôïc nghe chaùnh phaùp thì chaúng neân ngoài, naèm, ta chæ neân ñöùng, ñi,
giöõ vöõng oai nghi ñeå ñôïi Ñaïi sö. Boà-taùt Phaùp Duõng seõ ra khoûi cung
thuyeát giaûng phaùp toái thaéng.”
Boà-taùt Phaùp Duõng ñaõ vaøo cung roài, traûi qua thôøi gian baûy naêm,
nhaát taâm baát loaïn, theå hieän dieäu duïng voâ löôïng, voâ soá caùc phaùp moân
Tam-ma-ñòa cuûa Boà-taùt, an truù nôi voâ löôïng, voâ soá phöông tieän thieän
xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà suoát trong baûy naêm, chaúng ngoài, chaúng naèm,
chaúng ñi, chæ ñöùng, chaúng maøng chuyeän nguû nghæ, chaúng nhôù veà ngaøy
ñeâm, chaúng quaûn meät moûi, chaúng nghó tôùi aên uoáng, chaúng ngaïi laïnh
noùng, chaúng duyeân theo trong ngoaøi, chaúng töøng khôûi taâm tham duïc,
giaän döõ, möu haïi... vaø caùc thöù phieàn naõo oâ nhieãm troùi buoäc khaùc, chæ
nghó theá naøy: “Khi naøo thì Boà-taùt Phaùp Duõng töø Tam-ma-ñòa xuaát, ta
vaø quyeán thuoäc phaûi traûi phaùp toøa, röôùi queùt maët ñaát saïch seõ, raûi caùc
höông hoa. Boà-taùt Phaùp Duõng seõ leân toøa naøy thuyeát giaûng veà phöông
tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña vaø phaùp toái thaéng khaùc.”
www.daitangkinh.org
Trong khi ñoù, nöõ tröôûng giaû vaø caùc quyeán thuoäc, cuõng suoát trong baûy
naêm, chæ ñi, chæ ñöùng, moïi ñoái töôïng rôøi boû hay nhôù nghó ñeàu noi theo
Boà-taùt Thöôøng Ñeà, tôùi lui luoân theo chöa töøng rôøi boû.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà doác loøng nhö theá traûi qua baûy
naêm roài, boãng nhieân nghe coù tieáng treân khoâng baûo:
–Naøy thieän nam, sau baûy ngaøy nöõa, Boà-taùt Phaùp Duõng seõ ra khoûi
ñònh, ôû trong thaønh naøy, thuyeát giaûng chaùnh phaùp.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghe tieáng treân khoâng roài thì heát söùc möøng
vui lieàn nghó: “Nay ta seõ vì Boà-taùt Phaùp Duõng traûi baøy phaùp toøa Sö töû
cho thaät trang nghieâm, röôùi queùt maët ñaát, raûi höông hoa vi dieäu, ñeå
thænh Ñaïi sö cuûa ta leân phaùp toøa naøy, vì ñaïi chuùng neâu giaûng phöông
tieän thieän xaûo cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa vaø caùc phaùp toái thaéng
khaùc.”
Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghó nhö theá roài thì cuøng vôùi nöõ tröôûng giaû vaø
caùc quyeán thuoäc lo vieäc traûi toøa Sö töû baèng baûy baùu. Luùc naøy, nöõ
tröôûng giaû vaø ñaùm quyeán thuoäc moãi ngöôøi ñeàu côûi moät chieác aùo ñeïp
nhaát ñang maëc, vì Phaùp sö noùi phaùp, traûi choàng leân baûo toøa. Boà-taùt
Thöôøng Ñeà ñaõ traûi toøa xong, tìm nöôùc ñeå röôùi leân maët ñaát nhöng chaúng
coù. Vì sao? Vì aùc ma ñaõ che giaáu nöôùc khaép trong ngoaøi thaønh, khieán
cho chaúng hieän. Ma nghó theá naøy: “Boà-taùt Thöôøng Ñeà tìm nöôùc chaúng
ñöôïc thì seõ saàu lo khoå naõo, meät nhoïc taâm trôû neân yeáu keùm hoaëc
chuyeån ñoåi thì ñoái vôùi quaû vò Giaùc ngoä cao toät, caên laønh chaúng taêng, trí
tueä chaúng toûa chieáu; ñoái vôùi trí Nhaát thieát maø coù söï trì treä thì chaúng
theå laøm troáng vaéng caûnh giôùi cuûa ta ñöôïc.”
Boà-taùt Thöôøng Ñeà duøng ñuû caùc thöù phöông tieän tìm nöôùc maø
khoâng ñöôïc, beøn suy nghó: “Ta neân chích thaân laáy maùu ñeå röôùi leân ñaát,
chôù ñeå buïi bay leân laøm baån Ñaïi sö cuûa ta. Nay thaân ta nhaát ñònh seõ hö
hoaïi, theá thì caùi thaân hö giaû nhö theá ñeå laøm gì! Ta töø voâ thæ ñeán nay,
löu chuyeån trong sinh töû, thöôøng vì naêm thöù duïc laøm tan maát thaân
maïng, nhöng chöa töøng vì chaùnh phaùp maø xaû thaân. Vì vaäy, nay phaûi
chích thaân laáy maùu.”
Nghó nhö theá roài, Boà-taùt lieàn caàm dao beùn chích khaép thaân hình,
duøng maùu ñeå röôùi ñaát. Khi aáy nöõ tröôûng giaû vaø ñaùm quyeán thuoäc cuõng
noi theo Boà-taùt Thöôøng Ñeà, chích maùu ñeå röôùi ñaát.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà, nöõ tröôûng giaû... moïi ngöôøi ñeàu vì phaùp neân
chích thaân mình laáy maùu, thaäm chí chaúng khôûi moät taâm nieäm naøo
khaùc.
Caùc aùc ma luùc naøy chaúng coøn cô hoäi, cuõng chaúng coù theå laøm trôû
ngaïi ñöôïc vieäc tu caùc ñieàu thieän, vì taâm cuûa Boà-taùt Thöôøng Ñeà... duõng
maõnh kieân quyeát.
Baáy giôø, Thieân ñeá Thích chöùng kieán söï vieäc naøy beøn suy nghó:
“Boà-taùt Thöôøng Ñeà, nöõ tröôûng giaû... raát laø hy höõu! Do nhaân duyeân yeâu
quyù kính troïng chaùnh phaùp ñeán noãi chích caû toaøn thaân ra maùu, vì Phaùp
sö noùi phaùp maø röôùi khaép maët ñaát, chaúng heà daáy khôûi moät taâm nieäm
khaùc, khieán cho luõ aùc ma tìm caùch quaáy phaù chaúng coù cô hoäi, cuõng
chaúng coù theå laøm trôû ngaïi vieäc tu caùc ñieàu thieän. Laï thay, Ñaïi só! Chæ
ngaøi môùi coù theå mang aùo giaùp theä nguyeän roäng lôùn kieân coá nhö theá, vì
muoán ñem laïi lôïi laïc cho taát caû höõu tình, neân ñem taâm thuaàn tònh,
chaúng nghó tôùi thaân maïng ñeå caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät, thöôøng phaùt
theä raèng: “Ta vì nhaèm cöùu giuùp cho taát caû höõu tình ñang coøn chìm ñaém
trong sinh töû, chòu voâ löôïng, voâ bieân noãi khoå to lôùn veà thaân taâm maø
caàu quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Söï vieäc neáu chöa thaønh töïu thì quyeát
khoâng löôøi boû!”
Thieân ñeá Thích suy nghó nhö theá roài, töùc thì bieán maùu chaûy ra töø
thaân cuûa Boà-taùt Thöôøng Ñeà... taát caû ñeàu thaønh nöôùc thôm chieân-ñaøn,
khieán cho choã ñaát ñaõ röôùi boán phía quanh phaùp toøa moãi beân roäng ngoùt
moät traêm do-tuaàn ñeàu coù muøi thôm chieân-ñaøn cuûa coõi trôøi ñaát kyø laï
hôn heát, chaúng theå nghó baøn.
Thieân ñeá Thích laøm vieäc aáy roài, khen ngôïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Hay thay, hay thay! Chí nguyeän cuûa Ñaïi só kieân coá khoù chuyeån,
luoân tinh taán duõng maõnh chaúng theå nghó baøn, söï yeâu kính doác caàu
chaùnh phaùp raát laø cao caû. Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc quaù khöù
cuõng do chí nguyeän kieân coá, duõng maõnh tinh taán, yeâu kính doác caàu
chaùnh phaùp, tu haønh phaïm haïnh thanh tònh cuûa Boà-taùt maø chöùng ñaéc
quaû vò Giaùc ngoä cao toät. Nay ñaây, chí nguyeän cuûa Ñaïi só, tinh taán, yeâu
kính doác caàu chaùnh phaùp nhö theá, cuõng nhaát ñònh seõ chöùng ñaéc ñoái
töôïng mong ñaït ñeán laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät.
Baáy giôø, Boà-taùt Thöôøng Ñeà laïi nghó: “Ta nay ñaõ vì Boà-taùt Phaùp
Duõng traûi baøy phaùp toøa Sö töû baèng baûy baùu, queùt röôùi maët ñaát, khieán
cho caû khu naøy voâ cuøng thôm tho, tinh khieát, vaäy coøn phaûi laøm theá
www.daitangkinh.org
naøo coù ñöôïc caùc thöù höông hoa vi dieäu ñeå raûi quanh phaùp toøa, taêng
veõ trang nghieâm cho khu vöïc vaø khi Ñaïi sö thaêng toøa thuyeát phaùp, ta
coù höông hoa ñeå mang raûi cuùng döôøng.”
Thieân ñeá Thích bieát ñöôïc yù nghó ñoù, lieàn bieán hoùa ra höông hoa
vi dieäu, soá löôïng baèng ngaøn hoäc cuûa nöôùc Ma-kieät-ñeà, kính daâng leân
Boà-taùt Thöôøng Ñeà vaø sai quyeán thuoäc cuøng mang ñeán ñeå cuùng döôøng.
Khi aáy, Boà-taùt Thöôøng Ñeà nhaän hoa do Thieân ñeá Thích hieán taëng
thì ñem phaân laøm hai phaàn, tröôùc tieân mang moät phaàn cuøng vôùi caùc
quyeán thuoäc raûi quanh boán phía phaùp toøa ñeå taêng theâm trang nghieâm
cho khu ñaát; phaàn coøn laïi ñôïi khi Ñaïi sö thaêng toøa thuyeát phaùp thì seõ
ñem tung raûi cuùng döôøng.
Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng, sau baûy ngaøy thò hieän dieäu duïng nôi caùc
neûo Tam-ma-ñòa roài thì an nhieân thö thaùi ra khoûi ñònh, vì nhaèm
thuyeát giaûng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, ñöôïc voâ löôïng traêm ngaøn quyeán
thuoäc vaây quanh, neân ra khoûi cung, leân toøa Sö töû, ung dung an toïa
giöõa ñaïi chuùng.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà khi ñöôïc chieâm ngöôõng Ñaïi Boà-taùt Phaùp
Duõng laàn nöõa, laïi caøng vui möøng hôn, thaân taâm heát söùc an laïc, gioáng
nhö Bí-soâ gaén chaët taâm nieäm vaøo moät caûnh, boãng nhieân ñöôïc nhaäp
vaøo coõi Thieàn thöù ba, lieàn cuøng vôùi ñaùm quyeán thuoäc mang phaàn
höông hoa vi dieäu coøn daønh laïi tröôùc ñaây tung raûi ñeå cuùng döôøng;
xong xuoâi, ñaûnh leã saùt chaân, nhieãu quanh beân maët ba voøng, roài lui ra
ngoài moät beân.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Phaùp Duõng noùi vôùi Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà:
–Naøy thieän nam, haõy laéng nghe, haõy laéng nghe vaø suy nghó chín
chaén! Ta seõ vì oâng maø neâu giaûng veà Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña.
Boà-taùt Thöôøng Ñeà thöa:
–Daï xin Ngaøi giaûng giaûi, chuùng toâi xin laéng nghe.
–Naøy thieän nam, vì taát caû phaùp laø bình ñaúng, neân bieát Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña cuõng bình ñaúng. Vì taát caû phaùp laø xa lìa, neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng xa lìa. Vì taát caû phaùp laø baát ñoäng, neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng baát ñoäng. Vì taát caû phaùp voâ nieäm, neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ nieäm. Vì taát caû phaùp laø voâ uùy, neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ uùy. Vì taát caû phaùp laø khoâng lo sôï neân bieát
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng lo sôï. Vì taát caû phaùp laø moät vò, neân
bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng laø moät vò. Vì taát caû phaùp laø khoâng giôùi
haïn, neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng giôùi haïn. Vì taát caû
phaùp laø khoâng sinh, neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng sinh.
Vì taát caû phaùp laø khoâng dieät, neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng
khoâng dieät. Vì coõi thaùi hö khoâng laø voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng voâ bieân. Vì nöôùc nôi bieån lôùn laø voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì nuùi Dieäu cao laø voâ bieân neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì nuùi Dieäu cao laø huøng vó, neân bieát
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng huøng vó. Vì coõi thaùi hö khoâng laø khoâng
phaân bieät, neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng phaân bieät.
Naøy thieän nam, vì saéc voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
cuõng voâ bieân; vì thoï, töôûng, haønh, thöùc voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì nhaõn xöù voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng voâ bieân; vì nhó, tyû, thieät, thaân, yù xöù voâ bieân neân bieát
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì saéc xöù voâ bieân neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì thanh, höông, vò, xuùc, phaùp xöù voâ
bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì nhaõn giôùi voâ
bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì nhó, tyû, thieät,
thaân, yù giôùi voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì
saéc giôùi voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì
thanh, höông, vò, xuùc, phaùp giôùi voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-
ña cuõng voâ bieân. Vì nhaõn thöùc giôùi voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng voâ bieân; vì nhó, tyû, thieät, thaân, yù thöùc giôùi voâ bieân neân
bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì nhaõn xuùc voâ bieân neân
bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc
voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì caùc thoï do
nhaõn xuùc laøm duyeân sinh ra voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
cuõng voâ bieân; vì caùc thoï do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh
ra voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì ñòa giôùi
voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì thuûy, hoûa,
phong, khoâng, thöùc giôùi voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng
voâ bieân. Vì nhaân duyeân voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng
voâ bieân; vì ñaúng voâ giaùn duyeân, sôû duyeân duyeân, taêng thöôïng duyeân
voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì caùc phaùp töø
www.daitangkinh.org
duyeân sinh ra voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân.
Vì voâ minh voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì
haønh, thöùc, danh saéc, luïc xöù, xuùc, thoï, aùi, höõu, sinh, laõo töû, saàu bi khoå
öu naõo voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân.
Naøy thieän nam, vì Boá thí ba-la-maät-ña voâ bieân voâ bieân neân bieát
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì Tònh giôùi, An nhaãn, Tinh taán,
Tónh löï phöông tieän thieän xaûo, dieäu nguyeän, löïc, trí voâ bieân neân bieát
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì phaùp khoâng beân trong voâ
bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì phaùp khoâng beân
töï taùnh, phaùp khoâng khoâng taùnh töï taùnh voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì chaân nhö voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng voâ bieân; vì phaùp giôùi, phaùp taùnh, taùnh khoâng hö voïng,
truï, thaät teá, caûnh giôùi, hö khoâng, caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn voâ
bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì boán Nieäm truï
voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì boán Chaùnh
Thaùnh ñaïo voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì
Thaùnh ñeá khoå voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân;
vì Thaùnh ñeá taäp, dieät, ñaïo voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
cuõng voâ bieân. Vì ñaïo nghieäp möôøi ñieàu thieän voâ bieân neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì tu thí giôùi voâ bieân neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì boán Tónh löï voâ bieân neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì boán Voâ löôïng, boán Ñònh voâ saéc voâ
bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì taùm Giaûi thoaùt
voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì taùm Thaéng
xöù, chín Ñònh thöù ñeä, möôøi Bieán xöù voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng voâ bieân. Vì phaùp moân giaûi thoaùt Khoâng voâ bieân neân
bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì phaùp moân giaûi thoaùt Voâ
töôùng, Voâ nguyeän voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ
bieân. Vì phaùp moân Ñaø-la-ni voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
cuõng voâ bieân; vì phaùp moân Tam-ma-ñòa voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì möôøi ñòa cuûa Boà-taùt voâ bieân neân bieát
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân.
Naøy thieän nam, vì naêm loaïi maét voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng voâ bieân; vì saùu pheùp thaàn thoâng voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì möôøi löïc cuûa Phaät voâ bieân neân bieát
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì boán ñieàu khoâng sôï, boán söï hieåu
baát coäng voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì phaùp
khoâng queân maát voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân;
vì taùnh luoân luoân xaû voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ
bieân. Vì trí Nhaát thieát voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ
bieân; vì trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì ba möôi hai töôùng cuûa baäc Ñaïi só voâ
bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì taùm möôi veû ñeïp
phuï thuoäc voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì quaû
Döï löu voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì quaû
Nhaát lai, Baát hoaøn, A-la-haùn, quaû vò Ñoäc giaùc voâ bieân neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì taát caû haïnh Ñaïi Boà-taùt voâ bieân neân
bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân; vì quaû vò Giaùc ngoä cao toät
cuûa chö Phaät voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì
taát caû phaùp höõu laäu voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng voâ
bieân; vì taát caû phaùp voâ laäu voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña
cuõng voâ bieân. Vì taát caû phaùp höõu vi voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-
maät-ña cuõng voâ bieân; vì taát caû phaùp voâ vi voâ bieân neân bieát Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña cuõng voâ bieân. Vì Kim cang duï bình ñaúng neân bieát Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña cuõng bình ñaúng; vì taát caû phaùp khoâng hoaïi, neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng hoaïi; vì taát caû phaùp khoâng taïp nhieãm
neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng taïp nhieãm. Vì taát caû phaùp
khoâng sai bieät neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng sai bieät; vì
töï taùnh cuûa caùc phaùp chaúng theå naém baét ñöôïc neân bieát töï taùnh cuûa
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng theå naém baét ñöôïc. Vì caùc phaùp
khoâng coù sôû höõu, bình ñaúng neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña khoâng coù
www.daitangkinh.org
sôû höõu cuõng bình ñaúng; vì caùc phaùp khoâng coù söï taïo taùc neân bieát Baùt-
nhaõ ba-la-maät-ña cuõng khoâng coù söï taïo taùc; vì caùc phaùp chaúng theå
nghó baøn neân bieát Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña cuõng chaúng theå nghó baøn.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Thöôøng Ñeà nghe noùi veà cuù nghóa sai bieät
cuûa Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, lieàn ngay tröôùc phaùp toøa, ñaéc saùu möôi öùc
phaùp moân Tam-ma-ñòa, ñoù laø Tam-ma-ñòa Chö phaùp bình ñaúng,
Tam-ma-ñòa Chö phaùp xa lìa, Tam-ma-ñòa Chö phaùp baát ñoäng, Tam-
ma-ñòa Chö phaùp voâ nieäm, Tam-ma-ñòa Chö phaùp voâ uùy, Tam-ma-
ñòa Chö phaùp voâ cuï, Tam-ma-ñòa Chö phaùp nhaát vò, Tam-ma-ñòa Chö
phaùp voâ teá, Tam-ma-ñòa Chö phaùp voâ sinh, Tam-ma-ñòa Chö phaùp voâ
dieät, Tam-ma-ñòa hö khoâng voâ bieân, Tam-ma-ñòa Ñaïi haûi voâ bieân,
Tam-ma-ñòa Dieäu cao sôn voâ bieân, Tam-ma-ñòa Dieäu cao sôn nghieâm
haûo, Tam-ma-ñòa hö khoâng khoâng phaân bieät, Tam-ma-ñòa caùc uaån
saéc... voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc xöù nhaõn... voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc xöù
saéc... voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc giôùi nhaõn... voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc
giôùi saéc... voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc giôùi nhaõn thöùc... voâ bieân, Tam-
ma-ñòa nhaõn xuùc... voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc thoï do nhaõn xuùc... laøm
duyeân sinh ra voâ bieân. Tam-ma-ñòa ñòa giôùi... voâ bieân, Tam-ma-ñòa
Nhaân duyeân... voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc phaùp töø duyeân sinh ra voâ
bieân, Tam-ma-ñòa caùc chi duyeân khôûi voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc Ba-
la-maät-ña voâ bieân, Tam-ma-ñòa nhaát thieát khoâng voâ bieân, Tam-ma-
ñòa chaân nhö caùc phaùp... voâ bieân, Tam-ma-ñòa phaùp phaàn Boà-ñeà voâ
bieân, Tam-ma-ñòa caùc Thaùnh ñeá voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc ñaïo
nghieäp thieän voâ bieân, Tam-ma-ñòa thí giôùi tu voâ bieân, Tam-ma-ñòa
Tónh löï, Voâ löôïng, Voâ saéc voâ bieân, Tam-ma-ñòa giaûi thoaùt thaéng xöù...
ñeán bieán xöù voâ bieân; Tam-ma-ñòa moân giaûi thoaùt khoâng, voâ töôùng,
voâ nguyeän, voâ bieân, Tam-ma-ñòa moân toång trì, ñaúng trì voâ bieân;
Tam-ma-ñòa caùc ñòa Boà-taùt voâ bieân; Tam-ma-ñòa naêm loaïi maét, saùu
pheùp thaàn thoâng voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc löïc, voâ uùy, voâ ngaïi giaûi,
ñaïi Töø, Bi, Hyû, Xaû phaùp Phaät baát coäng voâ bieân, Tam-ma-ñòa phaùp
khoâng queân maát, taùnh luoân luoân xaû voâ bieân, Tam-ma-ñòa trí Nhaát
thieát, trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng voâ bieân, Tam-ma-ñòa caùc
töôùng, veû ñeïp phuï thuoäc voâ bieân, Tam-ma-ñòa Thanh vaên thöøa voâ
bieân, Tam-ma-ñòa Ñoäc giaùc thöøa voâ bieân, Tam-ma-ñòa Voâ thöôïng
thöøa voâ bieân; Tam-ma-ñòa phaùp höõu laäu, voâ laäu voâ bieân; Tam-ma-ñòa
phaùp höõu vi, voâ vi voâ bieân; Tam-ma-ñòa kim cang duï bình ñaúng voâ
bieân; Tam-ma-ñòa caùc phaùp khoâng hoaïi, Tam-ma-ñòa caùc phaùp khoâng
taïp nhieãm, Tam-ma-ñòa caùc phaùp khoâng sai bieät, Tam-ma-ñòa töï taùnh
caùc taùnh chaúng theå naém baét ñöôïc, Tam-ma-ñòa caùc phaùp khoâng sôû
höõu, bình ñaúng, Tam-ma-ñòa caùc phaùp khoâng sôû taùc; Tam-ma-ñòa caùc
phaùp chaúng theå nghó baøn; chöùng ñaéc saùu möôi traêm ngaøn moân Tam-
ma-ñòa nhö theá, Boà-taùt Thöôøng Ñeà ñaõ ñaït ñöôïc caùc phaùp moân Tam-
ma-ñòa roài, töùc thôøi hieän thaáy caùc Baäc Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc hieän taïi coù ñaïi chuùng Thanh vaên, Boà-taùt vaây quanh, trong haèng
haø sa theá giôùi ba laàn ngaøn ôû Ñoâng, Taây, Nam, Baéc, boán höôùng vaø
treân döôùi, nhieàu nhö caùt soâng Haèng, duøng danh nhö theá, caâu nhö theá,
chöõ nhö theá, dieäu lyù nhö theá, vì caùc Ñaïi Boà-taùt neâu giaûng veà Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña. Cuõng nhö nay Ta ôû theá giôùi ba laàn ngaøn naøy, coù ñaïi
chuùng Thanh vaên Boà-taùt vaây quanh, seõ duøng danh nhö theá, caâu nhö
theá, chöõ nhö theá, dieäu lyù nhö theá, seõ vì caùc chuùng Ñaïi Boà-taùt neâu
giaûng veà Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña... khoâng sai khaùc. Boà-taùt Thöôøng Ñeà,
töø ñoù veà sau laø baäc Ña vaên, trí tueä chaúng theå nghó baøn, gioáng nhö
bieån caû, tuøy nôi thoï sinh, luoân gaëp chö Phaät, thöôøng sinh vaøo quoác ñoä
vi dieäu thanh tònh cuûa chö Phaät, cho ñeán caû trong moäng cuõng luoân
thaáy Phaät vì mình thuyeát giaûng Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña, gaàn guõi cuùng
döôøng, luoân heát loøng gaén boù, xa lìa caùc phaùp heä luïy, ñaày ñuû söï an laïc
töï taïi.
Μ
Phaåm 79: KEÁT KHUYEÁN
Naøy Thieän Hieän, neân bieát do dieäu lyù oai ñöùc cuûa Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa thuø thaéng, khieán caùc Boà-taùt coù theå mau phaùt huy
ñöôïc trí Nhaát thieát trí. Vì vaäy naøy Thieän Hieän, neáu Ñaïi Boà-taùt muoán
hoïc saùu phaùp Ba-la-maät-ña mau ñöôïc vieân maõn, muoán thoâng ñaït ñaày
ñuû caûnh giôùi cuûa chö Phaät, muoán chöùng ñaéc thaàn thoâng töï taïi cuûa chö
Phaät, muoán mau chöùng ñaéc trí Nhaát thieát trí, muoán coù theå ñem laïi lôïi
ích an laïc cho taát caû höõu tình moät caùch roát raùo thì neân hoïc Baùt-nhaõ
ba-la-maät-ña saâu xa nhö theá, neân ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa nhö theá, cung kính laéng nghe, thoï trì, ñoïc tuïng, roát raùo thoâng suoát,
www.daitangkinh.org
ñuùng nhö giaùo phaùp tu taäp, ñuùng nhö lyù tö duy veà dieäu nghóa saâu xa,
bieân cheùp, truyeàn baù, vì ngöôøi giaûng noùi, neân duøng caùc loaïi traøng
hoa, caùc thöù höông xoa, höông boät, y phuïc, chuoãi ngoïc, côø phöôùn,
loïng baùu, nhaïc hay, ñeøn saùng thuoäc loaïi thöôïng dieäu vaø caùc vaät quyù
hieám khaùc, cung kính cuùng döôøng toân troïng, ngôïi khen. Vì sao? Vì
Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa ñaõ thuyeát giaûng naøy laø meï chính sinh
thaønh nuoâi döôõng cuûa chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, laø Baäc
Thaày maãu möïc chaân chính cuûa caùc baäc Ñaïi Boà-taùt; taát caû Nhö Lai
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñeàu cuøng toân troïng cung kính, khen ngôïi. Taát
caû chuùng Ñaïi Boà-taùt ñeàu cuùng döôøng, tinh taán doác söùc tu hoïc; ñoù laø
giaùo huaán chaân thaät cuûa Nhö Lai.
Baáy giôø, Phaät baûo Toân giaû A-nan-ñaø:
–Ñoái vôùi Nhö Lai oâng coù aùi kính chaêng?
Toân giaû A-nan-ñaø thöa:
–Baïch Theá Toân, daï coù! Baïch Thieän Theä, con thaät coù loøng aùi kính
ñoái vôùi Phaät. Nhö Lai töï bieát!
Phaät baûo Khaùnh Hyû:
–Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy, oâng ñoái vôùi Ta thaät coù loøng aùi kính, töø
tröôùc ñeán nay oâng luoân theå hieän töø hoøa, toát ñeïp, cung kính, cuùng
döôøng, theo haàu beân Ta, chöa töøng sai traùi.
Naøy Khaùnh Hyû, oâng neân duøng söï aùi kính cuùng döôøng chaân thaät
ñoái vôùi thaân Ta khi Ta coøn ôû ñôøi. Sau khi Ta Nieát-baøn, oâng cuõng neân
duøng söï aùi kính nhö theá maø cuùng döôøng, toân troïng ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-
la-maät-ña saâu xa.
Laàn thöù hai, laàn thöù ba, Ñöùc Phaät ñem Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa giaùo huaán Khaùnh Hyû nhö theá, khieán Toân giaû voâ cuøng aùi kính, toân
troïng, cuùng döôøng hôn laø cuùng döôøng ñoái vôùi thaân Nhö Lai.
Ñöùc Phaät noùi vôùi Toân giaû Khaùnh Hyû:
–Ta ñem Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu xa nhö theá, tröôùc ñaïi chuùng
hoâm nay giao phoù cho oâng, oâng neân thoï trì. Sau khi Ta Nieát-baøn, cho
ñeán moät chöõ chôù ñeå queân maát. Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña nhö theá, tuøy theo
thôøi gian, nôi choán maø noù löu haønh roäng raõi ôû theá gian, neân bieát, töùc laø
coù chö Phaät Theá Toân hieän truù nôi theá gian vì ñaïi chuùng thuyeát giaûng
chaùnh phaùp.
Khaùnh Hyû neân bieát, neáu coù ai ñoái vôùi Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña saâu
xa naøy, cung kính laéng nghe, thoï trì, ñoïc tuïng, thoâng suoát roát raùo, theo
ñuùng giaùo phaùp tu haønh, tö duy ñuùng nhö lyù veà dieäu nghóa saâu xa, bieân
cheùp truyeàn baù, vì ngöôøi khaùc giaûng noùi, laïi duøng caùc loaïi traøng hoa,
höông xoa, höông boät, y phuïc, chuoãi ngoïc, côø phöôùn, loïng baùu, nhaïc
hay ñeøn saùng thuoäc loaïi thöôïng dieäu vaø caùc vaät quyù hieám khaùc cung
kính, cuùng döôøng, toân troïng, ngôïi khen thì neân bieát ngöôøi aáy luoân ñöôïc
gaëp chö Phaät, laéng nghe chaùnh phaùp, tu caùc phaïm haïnh.
Khi aáy, Baäc Baïc-giaø-phaïm noùi kinh phaùp naøy xong, voâ löôïng
chuùng Ñaïi Boà-taùt, Boà-taùt Töø Thò laø thöôïng thuû, caùc Toân giaû Ñaïi Ca-
dieáp-ba, Xaù-lôïi-phaát, A-nan-ñaø... Caùc Ñaïi Thanh vaên vaø caùc chuùng
Trôøi, Roàng, Ngöôøi vaø Phi nhaân... khaùc, taát caû ñaïi chuùng nghe Phaät
giaûng noùi roài ñeàu hoan hyû, tín thoï, phuïng haønh.
www.daitangkinh.org
TAÄP 25
BOÄ BAÙT-NHAÕ
8
Toång giaùm tu: Thích Tònh Haïnh
Ban thöïc hieän:

- Ban dòch thuaät
- Ban bieân taäp
- Ban nhuaän vaên
- Toång bieân taäp
- Caùc toå vi tính v.v…
www.daitangkinh.org
NÔI XUAÁT BAÛN VAØ PHAÙT HAØNH
~~~卍~~~
I. Ñòa chæ lieân laïc:

Xin gôûi veà hoäp thö:
* GIAÛNG ÑÖÔØNG LINH SÔN

P.O. BOX 8-264, Taipei – Taiwan, 100, R.O.C
Hoaëc ñòa chæ:
* THÍCH TÒNH HAÏNH

7F. 21, Sec.1, Chung – Hsiao, W.Road, Taipei-Taiwan, 100, R.O.C
TEL: 886-2-2381-4434 / 2361-3015 / 2361-3016;
FAX: 886-2-2314-1049
E-Mail:linhson@linhson.org.tw
Web site: www.linhson.org.tw
II. Ñòa chæ uûng hoä dòch Kinh hoaëc thænh Kinh:
UÛng hoä dòch vaø in Ñaïi Taïng Kinh hoaëc thænh Kinh, duøng ngaân phieáu hay chuyeån
baêng, xin gôûi veà ñòa chæ döôùi ñaây:
* Duøng CHECK hoaëc MONEY ORDER,

Xin ñeà: LI KUANG LIEN, gôûi theo hoäp thö:
P.O. BOX 8-264, Taipei – Taiwan, 100, R.O.C
* Neáu gôûi ngaân khoaûn xin ñeà: CITIBANK, N.A.,

NO.117,2F, SEC.3, MIN-SHENG E. ROAD, TAIPEI-TAIWAN, R.O.C
ACCOUNT NUMBER: 51362724
BENEFICIARY: LI KUANG LIEN
* Neáu Quyù vò naøo muoán tröïc tieáp gôûi vaøo ngaân khoaûn taïi Hoa Kyø
xin ñeà:
LI KUANG LIEN
BANK OF AMERICA N. BRANCH: 2177
N. ACCOUNT: 21774-09981
www.daitangkinh.org
- Moãi moät ngaân phieáu, ngaân haøng seõ tröø chi phí thuû tuïc laø 10.00 USD
- Xin Quyù vò ñeà roõ ngaân phieáu teân ngöôøi laõnh laø: LI KUANG LIEN
- Treân ngaân phieáu xin Quyù vò vieát caån thaän, ngaân haøng khoâng chaáp nhaä ngaân
phieáu ñaõ bò boâi xoùa.
* Xin Quyù vò chuù yù:

Neáu soá ngaân khoaûn trong ngaân haøng ñaõ chuyeån tieàn roài, xin Quyù vò ñem giaáy
laøm thuû tuïc ôû ngaân haøng coù ñeà soá tieàn gôûi teân ngöôøi vaø ñòa chæ, ñaùnh Fax hoaëc E-
mail ñeán ñòa chæ lieân laïc treân, ñeå nhaän ñöôïc giaáy caûm taï hoaëc bieân nhaän, cuõng nhö
ñeå tieän ghi vaøo soå coâng ñöùc vaø lieân laïc, chöù ngaân haøng khoâng cho bieát chi tieát.
Sa moân THÍCH TÒNH HAÏNH
Maãu bìa maï vaøng: Nguyeãn Ñoàng (California)

t025 Pháp Bảo Dtk - Bát Nhã 8

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

t025 Pháp Bảo Dtk - Bát Nhã 8

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH V

SOÁ 220 – KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA (QUYEÅN 351→400) .................. V

Phaåm 62: THUYEÁT GIAÛNG CHAÂN THAÄT (1) ............................................... 258

Phaåm 66: KHOÂNG TÖÔÙNG KHOÂNG ÑAÉC (5) ............................................... 506

QUYEÅN 391 ............................................................................. 776

HOÄI VAÊN HOÙA GIAÙO DUÏC

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (1)

Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:

Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (2)

ngoä cao toät?

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (3)

chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.

chaúng neân tö duy, nhieãm ñaém caùc phaùp.

nôi trí Ñaïo töôùng, trí Nhaát thieát töôùng.

neân truï nôi nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc?

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (4)

Chaùnh ñoaïn cho ñeán taùm chi Thaùnh ñaïo?

phaùp giôùi naøy thuoäc caùc phaùp kia.

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (5)

phaùp Ba-la-maät-ña, chaúng lìa boû nhau.

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (6)

quaù khöù, vò lai, hieän taïi hoä nieäm.

taïi hoä nieäm?

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (7)

löôïc, quaûng dieãn.

nhö thaät veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

veà töôùng toùm löôïc, quaûng dieãn.

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (9)

Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:

–Baïch Theá Toân, theá naøo laø phaùp giôùi?

do nhó, tyû, thieät, thaân, yù xuùc laøm duyeân sinh ra.

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (10)

hoaëc khoâng maø hoïc.

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (11)

Naøy Thieän Hieän, Ñaïi Boà-taùt khi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña,

Ñaïi Boà-taùt phaûi haønh Baùt-nhaõ ba-la-maät-ña?

ñeán laø quaû vò Giaùc ngoä cao toät?

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (12)

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 61: ÑA VAÁN BAÁT NHÒ (13)

Cuï thoï Thieän Hieän laïi baïch Phaät:

Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:

Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 62: THUYEÁT GIAÛNG CHAÂN THAÄT (2)

maø hoï ñaït ñöôïc laø voâ löôïng, voâ bieân.

khoâng taùnh laøm taùnh.

KINH ÑAÏI BAÙT-NHAÕ BA-LA-MAÄT-ÑA

Phaåm 62: THUYEÁT GIAÛNG CHAÂN THAÄT (3)

Baáy giôø, Cuï thoï Thieän Hieän baïch Phaät:

taùnh luoân luoân xaû?