T040 Pháp Bảo DTK - Hoa Nghiêm 5

LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH V
MUÏC LUÏC
(HOA NGHIEÂM – BOÄ 5)
SOÁ 286 – KINH THAÄP TRUÏ ..................................................................... 3

QUYEÅN 1 ...................................................................................... 3
Phaåm 1: ÑÒA HOAN HYÛ ...................................................................................... 3
Phaåm 2: ÑÒA LY CAÁU ........................................................................................ 29
QUYEÅN 2 ..................................................................................... 39
Phaåm 3: ÑÒA MINH ........................................................................................... 39
Phaåm 4: ÑÒA DIEÄM ........................................................................................... 49
Phaåm 5: ÑÒA NAN THAÉNG ................................................................................ 56
QUYEÅN 3 ..................................................................................... 67
Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN .................................................................................. 67
Phaåm 7: ÑÒA VIEÃN HAØNH ................................................................................. 79
Phaåm 8: ÑÒA BAÁT ÑOÄNG .................................................................................. 92
QUYEÅN 4 ................................................................................... 107
Phaåm 9: ÑÒA DIEÄU THIEÄN .............................................................................. 107
Phaåm 10: ÑÒA PHAÙP VAÂN .............................................................................. 121
SOÁ 287 – KINH THAÄP ÑÒA................................................................... 151
QUYEÅN 1 ................................................................................... 151
Phaåm 1: ÑÒA CÖÏC HYÛ (Phaàn 1) ...................................................................... 151
QUYEÅN 2 ................................................................................... 166
Phaåm 1: ÑÒA CÖÏC HYÛ (Phaàn 2) ...................................................................... 166
Phaåm 2: ÑÒA LY CAÁU ...................................................................................... 175
QUYEÅN 3 ................................................................................... 185
Phaåm 3: ÑÒA PHAÙT QUANG ............................................................................ 185
Phaåm 4: ÑÒA DIEÄM TUEÄ ................................................................................. 193
QUYEÅN 4 ................................................................................... 201
Phaåm 5: ÑÒA NAN THAÉNG .............................................................................. 201
www.daitangkinh.org
VI
Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN (Phaàn 1) ................................................................. 209

QUYEÅN 5................................................................................... 216
Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN (Phaàn 2) ................................................................. 216
Phaåm 7: ÑÒA VIEÃN HAØNH ............................................................................... 220
QUYEÅN 6................................................................................... 232
Phaåm 8: ÑÒA BAÁT ÑOÄNG ................................................................................ 232
QUYEÅN 7................................................................................... 244
Phaåm 9: ÑÒA THIEÄN TUEÄ ................................................................................ 244
QUYEÅN 8................................................................................... 257
Phaåm 10: ÑÒA PHAÙP VAÂN (Phaàn 1) ............................................................... 257
QUYEÅN 9................................................................................... 267
Phaåm 10: ÑÒA PHAÙP VAÂN (Phaàn 2) ............................................................... 267
SOÁ 288 – KINH BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC HOÛI VEÀ TAM-MUOÄI .............................. 281
QUYEÅN THÖÔÏNG .......................................................................... 281
Phaåm 1: SÖÏ CAÛM ÖÙNG LÔÙN LAO.................................................................... 281
Phaåm 2: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ HAØNH ÑÒNH ....................................... 289
Phaåm 3: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ THAÀN THOÂNG BIEÁN HOÙA ................... 295
Phaåm 4: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ SÖÏ HUYEÃN HOÙA ................................. 297
Phaåm 5: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ SÖÏ AN LAÏC TRONG ÑÒNH CUÛA
BOÀ-TAÙT ............................................................................................. 300
Phaåm 6: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ TRÍ TUEÄ PHÖÔNG TIEÄN NÔI PHAÙP
ÑAÏI ÑÒNH ......................................................................................... 301
Phaåm 7: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ VOÂ LÖÔÏNG NHÖ.................................. 303
QUYEÅN TRUNG ........................................................................... 306
Phaåm 8: TRÍ TUEÄ PHÖÔNG TIEÄN THANH TÒNH .............................................. 306
Phaåm 9: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ SÖÏ HÖNG KHÔÛI, HIEÅN LOÄ .................. 311
Phaåm 10: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC BAØY BIEÄN SÖÏ BIEÁN HOÙA NGOAÏI THAÂN ........ 319
QUYEÅN HAÏ ................................................................................ 329
Phaåm 11: DUØNG ÑAÏI TUEÄ PHAÂN BIEÄT THAÂN HAØNH LAØ KHOÂNG ................... 329
Phaåm 12: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NEÂU ROÕ ÑAÏI PHÖÔNG TIEÄN .......................... 344
Phaåm 13: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ LONG VÖÔNG DUYEÄT LAÏC ............... 354
SOÁ 289 – KINH LAØM ROÕ COÂNG ÑÖÙC VOÂ BIEÂN COÕI PHAÄT ............................. 361
SOÁ 290 – KINH SO LÖÔØNG COÂNG ÑÖÙC TAÁT CAÛ COÕI PHAÄT ............................ 365
LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH VII
SOÁ 291 – KINH NHÖ LAI HÖNG HIEÅN ..................................................... 367

QUYEÅN 1 ................................................................................... 367
QUYEÅN 2 ................................................................................... 392
QUYEÅN 3 ................................................................................... 420
QUYEÅN 4 ................................................................................... 445
SOÁ 292 – KINH ÑOÄ THEÁ PHAÅM ............................................................ 466
QUYEÅN 1 ................................................................................... 466
QUYEÅN 2 ................................................................................... 498
QUYEÅN 3 ................................................................................... 528
QUYEÅN 4 ................................................................................... 554
QUYEÅN 5 ................................................................................... 586
QUYEÅN 6 ................................................................................... 615
SOÁ 293 – KINH ÑAÏI PHÖÔNG QUAÛNG PHAÄT HOA NGHIEÂM (40 quyeån) ............. 659
QUYEÅN 1 ................................................................................... 659
PHAÅM NHAÄP BAÁT TÖ NGHÌ GIAÛI THOAÙT CAÛNH GIÔÙI PHOÅ HIEÀN
HAÏNH NGUYEÄN (Phaàn 1) .................................................................. 659
QUYEÅN 2 ................................................................................... 672
QUYEÅN 3 ................................................................................... 695
QUYEÅN 4 ................................................................................... 712
QUYEÅN 5 ................................................................................... 732
QUYEÅN 6 ................................................................................... 749
QUYEÅN 7 ................................................................................... 766
www.daitangkinh.org
VIII
QUYEÅN 8................................................................................... 784

QUYEÅN 9................................................................................... 800
QUYEÅN 10 ................................................................................. 816
HAÏNH NGUYEÄN (Phaàn 10) ................................................................ 816
QUYEÅN 11 ................................................................................. 831
QUYEÅN 12 ................................................................................. 851
QUYEÅN 13 ................................................................................. 875
QUYEÅN 14 ................................................................................. 888
QUYEÅN 15 ................................................................................. 904
QUYEÅN 16 ................................................................................. 921
QUYEÅN 17 ................................................................................. 938
QUYEÅN 18 ................................................................................. 960
QUYEÅN 19 ................................................................................. 975
LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH IX
QUYEÅN 20 ................................................................................. 996

QUYEÅN 21 ................................................................................ 1014
HAÏNH NGUYEÄN (Phaàn 21) .............................................................. 1014
QUYEÅN 22 ................................................................................ 1031
HAÏNH NGUYEÄN (Phaàn 22) .............................................................. 1031
www.daitangkinh.org
LINH SÔN PHAÙP BAÛO ÑAÏI TAÏNG KINH
TAÄP 40
BOÄ HOA NGHIEÂM

5
SOÁ 286 → 293 (Q.1-22)
HOÄI VAÊN HOÙA GIAÙO DUÏC

LINH SÔN ÑAØI BAÉC XUAÁT BAÛN
LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH
SOÁ 286
KINH THAÄP TRUÏ

Haùn dòch: Ñôøi Haäu Taàn, Tam taïng Cöu-ma-la-thaäp, ngöôøi
nöôùc Quy Tö.
QUYEÅN 1
Phaåm 1: ÑÒA HOAN HYÛ
Toâi nghe nhö vaày:

Moät thuôû noï, Ñöùc Phaät ôû taïi baûo ñieän Ma-ni, trong cung vua trôøi
Tha hoùa töï taïi, cuøng vôùi chuùng ñaïi Boà-taùt töø nhöõng coõi khaùc ñeán ñaây.
Nhöõng Boà-taùt naøy ñeàu laø nhöõng ngöôøi ñoái vôùi quaû Voâ thöôïng Boà-ñeà,
khoâng coøn thoaùi chuyeån, ñaày ñuû trí tueä, haïnh nghieäp cuûa Boà-taùt, ñeàu
ñaït töï taïi, nhaäp vaøo choã trí tueä Nhö Lai, kheùo giaùo hoùa taát caû theá gian,
tuøy thôøi thò hieän nhöõng phaùp thaàn thoâng, ôû moãi nieäm ñeàu thaønh töïu
ñaày ñuû bieän taøi vaø sôû nguyeän cuûa taát caû Boà-taùt. Traûi qua nhieàu kieáp ôû
ñôøi ôû khaép moïi nôi, luoân tu taäp haïnh Boà-taùt, ñaày ñuû phöôùc ñöùc vaø trí
tueä khoâng cuøng taän cuûa Boà-taùt, laøm lôïi ích cho taát caû, ñöôïc ñeán bôø giaûi
thoaùt vôùi ñuû trí tueä phöông tieän cuûa Boà-taùt; thò hieän vieäc sinh töû, Nieát-
baøn cho chuùng sinh, khoâng heà caét ñöùt caùc haïnh cuûa Boà-taùt, ñaït taát caû
moân Thieàn ñònh giaûi thoaùt Tam-muoäi thaàn thoâng tueä saùng cuûa Boà-taùt;
laøm moïi vieäc; thò hieän thaàn tuùc voâ taùc cuûa Boà-taùt; trong khoaûnh khaéc
ñeán ñöôïc ñaïi hoäi cuûa chö Phaät trong möôøi phöông, hoïc hoûi phaùt taâm,
thoï trì xe chaùnh phaùp luoân cuùng döôøng chö Phaät baèng taâm roâïng lôùn;
luoân tu taäp caùc haïnh nghieäp roäng lôùn cuûa Boà-taùt, thò hieän thaân mình ôû
4 HOA NGHIEÂM – BOÄ 5
voâ soá theá giôùi, aâm thanh vang xa khoâng choã naøo maø khoâng coù; taâm
khoâng ñaït, thaáy roõ coâng ñöùc cuûa Boà-taùt trong ba ñôøi, tu taäp ñaày ñuû.
Coâng ñöùc cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt voâ löôïng voâ bieân nhö vaäy duø traûi qua voâ
soá kieáp cuõng khoâng theå noùi heát. Ñoù laø Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng, Boà-
taùt Baûo Taïng, Boà-taùt Lieân Hoa Taïng, Boà-taùt Ñöùc Taïng, Boà-taùt Lieân
Hoa Ñöùc Taïng, Boà-taùt Nguyeät Taïng, Boà-taùt Tònh Nguyeät Taïng, Boà-taùt
Chieáu Nhaát Thieát Theá Gian Trang Nghieâm Taïng, Boà-taùt Trí Tueä
Chieáu Minh Taïng, Boà-taùt Dieäu Ñöùc Taïng, Boà-taùt Chieân Ñaøn Ñöùc
Taïng, Boà-taùt Hoa Ñöùc Taïng, Boà-taùt Öu-baùt-la Hoa Ñöùc Taïng, Boà-taùt
Thieân Ñöùc Taïng, Boà-taùt Phöôùc Ñöùc Taïng, Boà-taùt Voâ Ngaïi Thanh Tònh
Trí Ñöùc Taïng, Boà-taùt Coâng Ñöùc Taïng, Boà-taùt Na-la-dieân Ñöùc Taïng,
Boà-taùt Voâ Caáu Taïng, Boà-taùt Ly Caáu Taïng, Boà-taùt Chuûng Chuûng Nhaïo
Thieát Trang Nghieâm Taïng, Boà-taùt Ñaïi Quang Voõng Taïng, Boà-taùt Tònh
Minh Oai Ñöùc Vöông Taïng, Boà-taùt Ñaïi Kim Sôn Quang Minh Oai Ñöùc
Vöông Taïng, Boà-taùt Nhaát Thieát Töôùng Trang Nghieâm Tònh Ñöùc Taïng,
Boà-taùt Kim Cang Dieäm Ñöùc Töôùng Trang Nghieâm Taïng, Boà-taùt Dieäm
Xí Taïng, Boà-taùt Tuùc Vöông Quang Chieáu Taïng, Boà-taùt Hö Khoâng Voâ
Ngaïi Dieäu AÂm Taïng, Boà-taùt Ñaø-la-ni Coâng Ñöùc Trì Nhaát Thieát Theá
Gian Nguyeän Taïng Haûi Trang Nghieâm Taïng, Boà-taùt Tu-di Ñöùc Taïng,
Boà-taùt Tònh Nhaát Thieát Coâng Ñöùc Taïng, Boà-taùt Nhö Lai Taïng, Nhö
Lai Phaät Ñöùc Taïng, Nhö Lai Giaûi Thoaùt Nguyeät. Caùc Boà-taùt nhö theá
nhieàu ñeán voâ löôïng voâ bieân khoâng theå nghó baøn, khoâng theå xöng keå.
Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng laø ngöôøi ñöùng ñaàu.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng nöông oai thaàn cuûa Phaät,
nhaäp Tam-muoäi Ñaïi trí tueä quang minh cuûa Boà-taùt. Luùc aáy, ôû moät
phöông kia, caùch voâ soá theá giôùi nhö caùt buïi trong möôøi phöông öùc coõi
Phaät, laïi coù Ñöùc Nhö Lai teân Kim Cang Taïng. Nhö theá-laàn löôït, chö
Phaät nhieàu nhö soá vi traàn trong möôøi öùc coõi Phaät ñeàu hieän thaân hieäu laø
Kim Cang Taïng. Caùc coõi nöôùc trong möôøi phöông cuõng ñeàu nhö vaäy.
Caùc Ñöùc Phaät cuøng caát lôøi khen ngôïi:
–Laønh thay! Laønh thay! Kim Cang Taïng! OÂng coù theå nhaäp Tam-
muoäi ñaïi trí tueä quang minh cuûa Boà-taùt, ñöôïc voâ soá chö Phaät ôû khaép
möôøi phöông coõi, ñeàu ñoàng moät hieäu, ñeàu duøng oai löïc gia hoä cho oâng.
Ñoù laø do baûn nguyeän cuûa Phaät Loâ-xaù-na. Laïi vì oâng vaø taát caû Boà-taùt
SOÁ 286 – KINH THAÄP TRUÏ, quyeån 1 5
coù trí tueä lôùn khoâng theå nghó baøn. Phaùp minh cuûa chö Phaät ñoù laø phaùp
laøm cho nhaäp ñòa trí tueä, nhieáp thaâu taát caû caên laønh, kheùo phaân bieät
choïn löïa Phaät phaùp; bieát roäng caùc phaùp, quyeát ñònh giaûng caùc phaùp,
kheùo phaân bieät trí khoâng phaân bieät; taát caû caùc trí theá gian khoâng theå oâ
nhieãm; caên laønh thanh tònh xuaát theá gian, ñaït trí löïc khoâng theå nghó
baøn, ñaït Nhaát thieát trí trong coõi nhaân trí; laïi ñaït möôøi ñòa cuûa Boà-taùt,
giaûng thuyeát thaät nghóa sai khaùc cuûa möôøi ñòa cuûa Boà-taùt; giaûng thuyeát
phaân bieät phaùp voâ laäu maø khoâng chaáp tröôùc, kheùo choïn löïa söï trang
nghieâm baèng aùnh saùng ñaïi trí tueä phaân bieät, khieán nhaäp ñaày ñuû moân
phaùp trí; tuøy nôi öng truï maø tuaàn töï thuyeát giaûng, ñaït voâ ngaïi nhaïo
thuyeát aùnh saùng, ñaày ñuû trí ñòa ñaïi voâ ngaïi; khoâng queân maát taâm Boà-
ñeà, giaùo hoùa thaønh töïu caùc taùnh cuûa chuùng sinh, ñaït trí quyeát ñònh ñeán
khaép taát caû.
Laïi nöõa, Kim Cang Taïng! OÂng ñang thuyeát giaûng söï sai bieät
phaùp moân, ñoù laø do thaàn löïc cuûa chö Phaät, do oâng kham nhaän ñöôïc
thaàn löïc cuûa Nhö Lai, nhôø caên laønh cuûa oâng thanh tònh, taùnh cuûa taùnh
phaùp thanh tònh, vì taùnh lôïi ích chuùng sinh, laøm cho chuùng sinh ñaït
Phaùp thaân vaø trí thaân thanh tònh, ñöôïc chö Phaät thoï kyù, ñöôïc thaân cao
lôùn toái thöôïng trong chuùng sinh, vöôït qua caùc ñaïo cuûa coõi theá gian, caên
laønh thanh tònh cuûa xuaát theá gian.
Luùc ñoù, chö Phaät ôû möôøi phöông thò hieän thaân Phaät voâ löôïng
chaân thaät Kim Cang Taïng, vôùi bieän taøi nhaïo thuyeát khoâng chöôùng
ngaïi, vôùi trí tueä thanh tònh kheùo phaân bieät, vôùi söï nhôù kyõ khoâng
queân, vôùi yù quyeát ñònh chaéc chaén, vôùi trí bieát khaép nôi, vôùi löïc voâ
hoaïi cuûa chö Phaät, vôùi söï khoâng khieáp nhöôïc voâ sôû uùy cuûa chö Phaät,
vôùi trí voâ ngaïi phaân bieät caùc phaùp kheùo chæ daïy phaùp moân cuûa chö
Phaät, vôùi vieäc laøm cuûa thaân, khaåu, yù nghieäp thöôïng dieäu cuûa taát caû
chö Phaät. Vì sao? Vì ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi ñaïi trí tueä quang minh
cuûa Boà-taùt. Ñoù cuõng laø söùc baûn nguyeän cuûa Boà-taùt, taâm chí thanh
tònh, trí tueä saùng suoát, kheùo tu taäp phaùp trôï ñaïo, kheùo tu baûn nghieäp,
coù khaû naêng giöõ voâ soá nieäm, tin hieåu phaùp thanh tònh saùng soi, kheùo
ñaït phaùp moân Ñaø-la-ni khoâng phaân bieät, duøng trí aán kheùo aán phaùp
taùnh.
Luùc naøy, chö Phaät ôû möôøi phöông ñeàu ñöa caùnh tay xoa ñaàu cuûa
www.daitangkinh.org
Boà-taùt Kim Cang Taïng.

Boà-taùt Kim Cang Taïng ra khoûi ñònh, baûo caùc Boà-taùt:
–Caùc Phaät töû! Moïi vieäc laøm cuûa Boà-taùt, tröôùc phaûi kheùo töï
quyeát ñònh, khoâng bò caùi loãi laø, khoâng phaân bieät, thanh tònh saùng roõ,
roäng lôùn nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, bao truøm heát chuùng
sinh trong möôøi phöông coõi Phaät, phaûi vì cöùu ñoä taát caû theá gian, phaûi
vì söï baûo veä thaàn löïc cuûa chö Phaät. Vì sao? Vì caùc Ñaïi Boà-taùt nhaäp
trí ñòa cuûa chö Phaät ôû quaù khöù, cuõng laø nhaäp trí ñòa cuûa chö Phaät ôû
hieän taïi, vò lai.
Caùc Phaät töû! Theá naøo laø trí ñòa cuûa Ñaïi Boà-taùt? Caùc Phaät töû, Trí
ñòa cuûa Ñaïi Boà-taùt coù möôøi. Chö Phaät quaù khöù, hieän taïi, vò lai ñaõ noùi,
ñang noùi, seõ noùi, cuõng laø nhöõng ñòa naøy. Toâi cuõng noùi nhö vaäy. Möôøi
ñòa ñoù laø gì? Ñoù laø:
1. Hyû ñòa.
2. Tònh ñòa.
3. Minh ñòa.
4. Dieäm ñòa.
5. Nan thaéng ñòa.
6. Hieän tieàn ñòa.
7. Thaâm vieãn ñòa.
8. Baát ñoäng ñòa.
9. Thieän tueä ñòa.
10. Phaùp vaân ñòa.
Caùc Phaät töû! Möôøi ñòa naøy chö Phaät ba ñôøi ñaõ noùi, ñang noùi, seõ
noùi. Toâi khoâng thaáy chö Phaät ôû coõi nöôùc naøo maø khoâng noùi möôøi Ñòa
cuûa Boà-taùt. Vì sao? Vì möôøi Ñòa naøy laø ñaïo toái thöôïng vi dieäu cuûa Boà-
taùt; laø phaùp moân toái thöôïng minh tònh, nghóa laø phaân bieät ñöôïc vieäc
cuûa möôøi truï. Caùc Phaät töû! Vieäc naøy khoâng theå nghó baøn, ñoù laø caùc trí
tueä ñòa maø Ñaïi Boà-taùt phaûi tuøy thuaän.
Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng, noùi teân cuûa möôøi Ñòa Boà-taùt xong,
im laëng maø truï, khoâng phaân bieät nghóa thuù. Nghe noùi teân cuûa möôøi ñòa
Boà-taùt xong, caùc Boà-taùt luùc naøy ñeàu khao khaùt, muoán nghe giaûi thích
tieáp. Trong chuùng Ñaïi Boà-taùt ñoù, coù Boà-taùt teân Giaûi Thoaùt Nguyeät,
bieát taâm nieäm cuûa caùc Boà-taùt, duøng keä hoûi Boà-taùt Kim Cang Taïng:
Baäc tueä nieäm tònh trí

Vì sao noùi danh hieäu
Cuûa ñòa Boà-taùt roài
Im laëng khoâng giaûi thích
Nay caùc Ñaïi Boà-taùt
Ñeàu hoaøi nghi do döï
Vì sao noùi danh hieäu
Maø khoâng giaûng thaät nghóa
Caùc Boà-taùt trí lôùn
Ñeàu muoán ñöôïc nghe giaûng
Thaät nghóa cuûa caùc Ñòa
Xin phaân bieät giaûng thuyeát
Caùc Ñaïi Boà-taùt naøy
Thanh tònh khoâng veát nhô
An truï phaùp vöõng chaéc
Ñuû coâng ñöùc trí tueä
Ñeàu ñem taâm cung kính
Maø chieâm ngöôõng hieàn giaû
Nhö khaùt, nghó nöôùc ngoït.
Boà-taùt Kim Cang Taïng
Nghe noùi vieäc naøy roài
Muoán laøm vui ñaïi chuùng
Neân noùi lôøi keä raèng:
Haïnh nghieäp cuûa Boà-taùt
Khoù suy xeùt thöù nhaát
Phaân bieät caùc Ñòa naøy
Nguoàn goác cuûa chö Phaät
Vi dieäu raát khoù thaáy
Chaúng phaûi taâm hieåu ñöôïc
Töø trí tueä Phaät sinh
Ai nghe khoâng coøn meâ
Giöõ taâm nhö Kim cang
Tin saâu trí tueä Phaät
Laø vi dieäu toái thöôïng
www.daitangkinh.org
Taâm khoâng coù nghi ngôø

Xa lìa taâm chaáp ngaõ
Vaø ñòa taâm sôû haønh
Caùc Boà-taùt nhö vaäy
Môùi coù theå nghe ñöôïc
Trí tòch dieät voâ laäu
Phaân bieät khoù giaûng thuyeát
Nhö veõ trong hö khoâng
Naém gioù trong hö khoâng
Toâi nghó trí tueä Phaät
Thaät khoù theå nghó baøn
Chuùng sinh ít tin töôûng
Vì vaäy toâi laëng thinh.
Nghe xong, Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät noùi vôùi Boà-taùt Kim Cang
Taïng:
–Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt naøy, thaâm taâm thanh tònh, kheùo haønh
Boà-taùt, kheùo tu taäp phaùp trôï ñaïo, kheùo cung kính cuùng döôøng chö Phaät,
thaønh töïu voâ löôïng coâng ñöùc saâu daøy, lìa si, nghi, hoái, khoâng coøn tham
chaáp troùi buoäc, thaân taâm tin hieåu, an truï baát ñoäng, ôû trong chaùnh phaùp,
khoâng tuøy thuaän giaùo phaùp khaùc. Vì vaäy, Phaät töû, haõy nöông oai thaàn
cuûa Phaät dieãn giaûng thaät nghóa. Caùc Boà-taùt naøy ñeàu coù theå chöùng bieát
ñöôïc phaùp saâu xa ñoù.
Baáy giôø, Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät muoán neâu laïi nghóa treân neân
noùi keä raèng:
Xin noùi phaùp an oån
Haïnh voâ thöôïng Boà-taùt
Phaân bieät caùc truï ñòa
Ñeå trí tueä thanh tònh
Caùc Boà-taùt trong saïch
An truï tin hieåu saâu
ÔÛ choã voâ löôïng Phaät
Chöùng bieát nghóa möôøi Ñòa.
Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi:
–Phaät töû! Ñaïi chuùng naøy, tuy ñeàu thanh tònh, lìa si, nghi, hoái; ôû
trong phaùp naøy, khoâng tuøy thuaän phaùp khaùc. Nhöng coøn coù nhöõng
ngöôøi thích tieåu phaùp, nghe vieäc saâu xa khoù nghó baøn naøy seõ sinh nghi
hoái. Nhöõng ngöôøi naøy maõi maõi chòu caùc söï suy naõo, toâi vì thöông xoùt
hoï neân im laëng.
Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laøm saùng toû nghóa treân neân noùi keä
raèng:
Ñaïi chuùng tuy thanh tònh
Hieåu saâu lìa nghi hoái
Taâm chí ñaõ vöõng chaéc
Khoâng tuøy thuaän phaùp khaùc
Vöõng chaõi nhö Tu-di
Yeân laëng nhö bieån lôùn
Nhöng coøn ngöôøi thoâ caïn
Trí tueä chöa saùng soi
Theo thöùc khoâng theo trí
Nghe roài sinh nghi hoái
Hoï seõ ñoïa aùc thuù
Thöông xoùt neân khoâng noùi.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät noùi:
–Phaät töû! Xin haõy nöông oai löïc cuûa Phaät, kheùo leùo phaân bieät,
phaùp baát tö nghì naøy, chö Phaät seõ hoä nieäm, laøm cho moïi ngöôøi deã tin
hieåu. Vì sao? Vì kheùo thuyeát nghóa möôøi Ñòa, thì seõ ñöôïc chö Phaät nôi
möôøi phöông hoä nieäm; caùc Boà-taùt ñeàu uûng hoä vieäc naøy, sieâng naêng tu
haønh. Vì sao? Vì laø haïnh toái thöôïng cuûa Boà-taùt, ñaït ñeán taát caû Phaät
phaùp. Ví nhö caùc kinh ñeàu ñöôïc thaâu toùm ôû phaàn ñaàu (ñeà muïc). Phaàn
ñaàu laø coäi goác, khoâng coù moät nghóa naøo naèm ngoaøi. Phaät töû! Cuõng theá,
möôøi Ñòa naøy laø nguoàn goác cuûa taát caû Phaät phaùp, Boà-taùt thöïc haønh ñaày
ñuû möôøi Ñòa naøy, seõ ñaït ñöôïc Nhaát thieát trí tueä. Vì vaäy, Phaät töû, xin
haõy thuyeát nghóa naøy, seõ ñöôïc chö Phaät hoä nieäm, duøng thaàn löïc laøm
cho moïi ngöôøi tin nhaän, khoâng theå phaù hoaïi.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät muoán hieån thò nghóa treân neân noùi keä
raèng:
Laønh thay Ñaáng trí tueä
Ñaày ñuû haïnh thanh tònh
www.daitangkinh.org
Xin noùi haïnh möôøi Ñòa

Phaùp thaâm nhaäp möôøi Ñòa
Ñeå coù ñuû trí tueä
Thaønh töïu phaùp Boà-ñeà
Chö Phaät ôû möôøi phöông
Ñaáng toái toân coõi ngöôøi
Ñeàu hoä nieäm cho ngaøi
Noùi thaät nghóa möôøi Ñòa
Möôøi ñòa laø nguoàn goác
Laø nôi trí tueä haønh
Cuõng laø ñaïo roát raùo
Voâ löôïng phaùp tuï Phaät
Ví nhö caùc kinh saùch
Thaâu toùm ôû phaàn ñaàu
Trí coâng ñöùc cuûa Phaät
Möôøi Ñòa laø nguoàn goác.
Luùc aáy, caùc Ñaïi Boà-taùt ñoàng thanh noùi keä thænh Boà-taùt Kim Cang
Taïng thuyeát giaûng:
Ñaáng trí tueä thöôïng dieäu
Giaûng thuyeát khoâng haïn löôïng
Ñöùc naëng nhö nuùi chuùa
Thöông xoùt noùi möôøi Ñòa
Giôùi nieäm tueä thanh tònh
Noùi thaät nghóa möôøi Ñòa
Nguoàn goác cuûa möôøi Löïc
Baûn haïnh trí voâ ngaïi
Giôùi ñònh tueä coâng ñöùc
Nhoùm taïi taâm hieàn giaû
Kieâu maïn vaø taø kieán
Ñeàu ñaõ tröø dieät heát
Chuùng naøy taâm khoâng nghi
Xin muoán ñöôïc nghe giaûng
Nhö ngöôøi khaùt nöôùc tìm
Nhö ñoùi nghó ñeán aên
Nhö beänh caàn löông y
Nhö ong öa huùt maät

Chuùng toâi cuõng nhö vaäy
Nghe phaùp vò cam loà
Nhôø ñoù môû roäng yù
Xin noùi ñòa ban ñaàu
Cho ñeán Ñòa thöù möôøi
Tuaàn töï giaûng thuyeát cho.
Luùc aáy, Ñöùc Phaät Thích-ca Maâu-ni, töø töôùng loâng traéng giöõa
chaëng maøy, phoùng ra aùnh saùng Boà-taùt löïc, coù voâ soá traêm ngaøn aùnh
saùng khaùc laøm quyeán thuoäc. AÙnh saùng ñoù chieáu soi caùc coõi Phaät ôû
möôøi phöông, khoâng nôi naøo laø khoâng chieáu ñeán, caùi khoå ñau trong ba
ñöôøng aùc ñeàu ngöøng laïi; chieáu ñeán ñaïi hoäi cuûa chö Phaät ôû möôøi
phöông, thuyeát phaùp cho ñaïi chuùng, hieän roõ löïc baát tö nghì cuûa Nhö
Lai. AÙnh saùng ñoù, chieáu khaép ñaïi hoäi cuûa chö Phaät vaø caùc Boà-taùt ôû
möôøi phöông xong, ôû trong hö khoâng laøm thaønh ñaøi maây saùng lôùn. Chö
Phaät ôû möôøi phöông cuõng ñeàu laøm nhö vaäy; cuõng töø töôùng loâng traéng
giöõa chaëng maøy, phoùng ra aùnh saùng Boà-taùt löïc, coù voâ soá traêm ngaøn
aùnh saùng khaùc laøm quyeán thuoäc, hieån hieän löïc baát tö nghì cuûa Nhö
Lai, chieáu khaép ñaïi hoäi cuûa taát caû Ñöùc Phaät, chieáu ñeán coõi Ta-baø vaø
ñaïi chuùng cuûa Phaät Thích-ca Maâu-ni, chieáu ñeán Ñaïi Kim Cang Taïng
vaø toøa Sö töû. Chieáu xong, ôû trong hö khoâng laøm thaønh ñaøi maây saùng
lôùn. Nhôø thaàn löïc cuûa Phaät töø trong ñaøi maây saùng aáy phaùt ra tieáng keä
raèng:
Chö Phaät, khoâng ai baèng
Coâng ñöùc nhö hö khoâng
Möôøi Löïc vaø Voâ uùy
Ñaáng Toái Toân theá gian
ÔÛ tröôùc Phaät Thích-ca
Thò hieän thaàn löïc naøy
Duøng Phaät löïc khai thò
Taïng Phaùp vöông Sö töû
Thuyeát haïnh nghieäp caùc Ñòa
Vaø caùc nghóa sai bieät
Nöông löïc Phaät thuyeát giaûng
www.daitangkinh.org
Khoâng ai huûy hoaïi ñöôïc

Ngöôøi naøo nghe phaùp baûo
Ñöôïc chö Phaät hoä nieäm
Daàn ñaày ñuû caùc ñòa
Thaønh töïu ñaïo quaû Phaät
Ngöôøi naøo nghe nhaän ñöôïc
Tuy ôû trong bieån lôùn
Vaø trong löûa kieáp taän
Seõ ñöôïc nghe kinh naøy
Ngöôøi naøo si, nghi, hoái
Troïn khoâng theå nghe ñöôïc
Vì theá nay Phaät töû
Thuyeát trí ñaïo caùc Ñòa
Nhaäp uy löïc quaùn phaùp
Tuaàn töï maø tu taäp
Ñaït ñeán caùc Ñòa khaùc
Ñeàu coù ñöôïc lôïi ích
Lôïi ích caùc theá gian
Haõy noùi chôù ñoaïn döùt.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng quaùn saùt möôøi phöông, muoán cho
ñaïi chuùng caøng theâm kính tin neân noùi keä raèng:
Thaùnh ñaïo cuûa chö Phaät
Vi dieäu, thaät khoù hieåu
Chaúng suy löôøng maø ñöôïc
Laø nôi ngöôøi trí haønh.
Taùnh aáy töø xöa nay
Tòch nhieân khoâng sinh dieät
Xöa nay ñeàu laø khoâng
Dieät tröø caùc khoå naõo
Vaø xa lìa caùc coõi
Gioáng nhö töôùng Nieát-baøn
Khoâng giöõa cuõng khoâng sau
Chaúng ngoân töø ñeå thuyeát
Vöôït qua khoûi ba ñôøi
Töôùng aáy nhö hö khoâng
Haønh xöù cuûa chö Phaät

Thanh tònh vaø tòch dieät
Noùi naêng khoâng theå ñöôïc
Ñòa haønh chaúng nhö vaäy
Noùi maø coøn khoù khaên
Huoáng gì chæ daïy ngöôøi
Trí tueä cuûa chö Phaät
Ñaïo lìa taâm ñeám bieát
Khoâng theå nghó baøn ñöôïc
Chaúng coù aám, giôùi, nhaäp
Duøng trí coù theå bieát
Thöùc khoâng theå ñaït ñeán
Nhö hö khoâng khoù noùi
Huoáng gì chæ baøy töôùng
Nghóa möôøi Ñòa nhö vaäy
Khoâng phaûi taâm bieát ñöôïc
Vieäc naøy tuy laø khoù
Phaùt nguyeän haønh Töø bi
Daàn daàn ñuø caùc ñòa
Khoâng phaûi taâm ñaït ñöôïc
Caùc ñòa haønh nhö theá
Vi dieäu khoù thaáy bieát
Khoâng duøng taâm hieåu ñöôïc
Phaûi nöông Phaät löïc thuyeát
Caùc oâng phaûi cung kính
Laéng taâm maø nghe kyõ
Haønh töôùng nhaäp caùc ñòa
Tu taäp sinh phaùp moân
Traûi voâ soá öùc kieáp
Cuõng khoâng theå noùi heát
Nay löôïc noùi nhö thaät
Nghóa ñoù khoâng coøn thöøa
Laéng taâm cung kính ñôïi
Nay nöông söùc Phaät thuyeát
Ñaïi aâm xöôùng nhaân duï
www.daitangkinh.org
Danh nghóa khoâng choáng traùi

Thaán löïc Phaät voâ löôïng
Ñeàu ôû trong thaân toâi
Nhöõng gì toâi giaûng thuyeát
Nhö gioït nöôùc bieån lôùn.
Noùi keä xong, Boà-taùt Kim Cang Taïng baûo ñaïi chuùng:
–Caùc Phaät töû! Chuùng sinh naøo daøy coâng tu taäp nhieàu caên laønh, tu
caùc haïnh laønh, kheùo tu taäp phaùp trôï ñaïo, cuùng döôøng chö Phaät, tu phaùp
thanh baïch, ñöôïc thieän tri thöùc baûo hoä, nhaäp taâm saâu roäng, taâm tin
thích phaùp lôùn, luoân höôùng veà Töø bi, thích caàu trí tueä Phaät, thì chuùng
sinh ñoù coù theå phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà. Vì muoán ñaït Nhaát thieát
chuûng trí, vì ñaït möôøi löïc, vì ñaït ñaïi voâ uùy; vì ñaït ñaày ñuû Phaät phaùp, vì
cöùu taát caû theá gian, vì thanh tònh taâm ñaïi Töø bi, vì höôùng ñeán trí voâ dö
voâ ngaïi, ñoái vôùi möôøi phöông vì laøm thanh tònh heát taát caû coõi Phaät, vì ôû
trong moät nieäm, bieát vieäc cuûa ba ñôøi, vì töï taïi chuyeån baùnh xe phaùp
lôùn, thò hieän roäng thaàn löïc cuûa Phaät, neân caùc ñaïi Boà-taùt phaùt taâm nhö
vaäy.
Chö Phaät töû! Taâm ñoù duøng ñaïi Bi laøm ñaàu, trí tueä taêng thöôïng,
phöông tieän baûo hoä; tröïc taâm, thaâm taâm thuaàn chí, ñoàng vôùi Phaät löïc,
kheùo löôøng bieát löïc Phaät, löïc chuùng sinh, höôùng ñeán trí voâ ngaïi, tuøy
thuaän trí töï nhieân, laõnh thoï taát caû Phaät phaùp, duøng trí tueä giaùo hoùa,
roäng lôùn nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, cuøng taän ñôøi vò lai.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt phaùt taâm nhö vaäy, seõ vöôït ñòa phaøm phu,
nhaäp ñòa vò Boà-taùt, sinh trong nhaø Phaät, doøng hoï cao quyù, khoâng ai cheâ
traùch, vöôït qua taát caû ñaïo theá gian, nhaäp ñaïo xuaát theá, truï trong phaùp
Boà-taùt; ôû trong haøng Boà-taùt, bình daúng nhaäp chuûng taùnh Nhö Lai ba
ñôøi, nhaát ñònh roát raùo ñaït quaû Voâ thöôïng Boà-ñeà. Boà-taùt truï phaùp naøy laø
truï ñòa Hoan hyû, vui nhieàu, laø phaùp Baát coäng. Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt
truï ñòa Hoan hyû naøy, vui nhieàu, tin saâu, thanh tònh nhieàu, hoan hyû
nhieàu, nhu nhuyeán, kham nhaãn nhieàu, khoâng thích tranh ñaáu, khoâng
thích naõo loaïn chuùng sinh, khoâng öa saân haän.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Hoan hyû, vì luoân nghó ñeán chö Phaät,
neân sinh taâm hoan hyû; vì nghó ñeán caùc Phaät phaùp neân sinh taâm hoan
hyû; vì nghó veà caùc Ñaïi Boà-taùt neân sinh hoan hyû; vì nghó ñeán vieäc laøm
cuûa caùc Boà-taùt neân sinh taâm hoan hyû; vì nghó ñeán töôùng thanh tònh cuûa
caùc Ba-la-maät neân sinh taâm hoan hyû; vì nghó ñeán caùc Boà-taùt vaø caùc söï
thuø thaéng neân sinh taâm hoan hyû; vì nghó ñeán oai löïc khoâng theå phaù
hoaïi cuûa Boà-taùt neân sinh taâm hoan hyû; vì nghó ñeán caùc phaùp maø caùc
Nhö Lai duøng ñeå giaùo hoùa neân sinh taâm hoan hyû; vì nghó ñeán nhöõng
vieäc coù theå ñem lôïi ích cho chuùng sinh neân sinh taâm hoan hyû; vì nghó
ñeán phaùp moân phöông tieän maø heát thaûy chö Phaät, chö Boà-taùt nhaäp trí
tueä neân sinh taâm hoan hyû.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt laïi nghó: Ta vì rôøi khoûi caùc caûnh giôùi cuûa caùc
theá gian neân sinh taâm hoan hyû; nhaäp phaùp bình ñaúng cuûa chö Phaät neân
sinh taâm hoan hyû; xa lìa ñòa phaøm phu neân sinh taâm hoan hyû, gaàn ñaït
ñòa trí tueä neân sinh taâm hoan hyû, ñoaïn tröø taát caû caùc coõi aùc neân sinh
taâm hoan hyû; laøm choã nöông töïa cho chuùng sinh neân sinh taâm hoan hyû;
thaân caän caùc Ñöùc Phaät neân sinh taâm hoan hyû, sinh ôû coõi Phaät neân sinh
taâm hoan hyû, vaøo haøng nguõ cuûa Boà-taùt neân sinh taâm hoan hyû, khoâng
coøn lo sôï neân sinh taâm hoan hyû. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt naøy, ñaït ñòa
Hoan hyû thì xa lìa ñöôïc taát caû lo sôï; nhö sôï khoâng soáng, sôï tieáng xaáu,
sôï cheát, sôï ñoïa ñöôøng aùc, sôï oai ñöùc ñaïi chuùng. Lìa ñöôïc taát caû nhöõng
lo sôï nhö vaäy. Vì sao? Vì Boà-taùt naøy lìa töôùng ngaõ, ngay thaân mình
coøn khoâng tham muoán huoáng gì nhöõng thöù caàn duøng? Vì vaäy, khoâng
coøn sôï khoâng soáng. Taâm khoâng mong caàu cung kính cuùng döôøng, maø
coøn cung caáp moïi thöù caàn duøng cho chuùng sinh, neân khoâng coøn sôï
tieáng xaáu. Lìa ngaõ kieán, khoâng coøn töôùng ngaõ neân khoâng coøn sôï cheát.
Laïi nghó: Neáu ta cheát, roài sinh ra, nhaát ñònh seõ khoâng rôøi chö Phaät, Boà-
taùt, neân khoâng sôï ñoïa ñöôøng aùc. Nieàm vui cuûa ta, khoâng ai saùnh baèng,
huoáng coù ngöôøi hôn, neân khoâng coøn sôï oai ñöùc cuûa ñaïi chuùng. Caùc
Phaät töû! Boà-taùt ñoù lìa taát caû lo sôï.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt ñoù duøng ñaïi Bi laøm ñaàu, thaâm nhaäp taâm
roäng lôùn vöõng chaõi, sieâng tu taát caû caên laønh. Ñoù laø vì tín taâm taêng
thöôïng neân thöïc haønh tònh taâm, taâm hieåu bieát thanh tònh, phaàn nhieàu
ñeàu do tín taâm, phaân bieät phaùt taâm Bi maãn, thaønh töïu ñaïi Töø taâm
khoâng löôøi moûi; trang nghieâm baèng taâm hoå theïn, thaønh töïu nhaãn
nhuïc nhu hoøa, kính thuaän giaùo phaùp cuûa chö Phaät, tin quyù toân troïng,
ngaøy ñeâm thöôøng tu caên laønh khoâng nhaøm chaùn, gaàn guõi Thieän tri
www.daitangkinh.org
thöùc, luoân yeâu thích phaùp, caàn caàu hoïc roäng khoâng chaùn, chaùnh quaùn
phaùp ñöôïc nghe, taâm khoâng tham chaáp, khoâng caàu lôïi döôõng, tieáng
khen, cung kính. Ñoái vôùi vaät caàn duøng trong ñôøi soáng, taâm khoâng
tham tieác, luoân phaùt taâm chaân thaät khoâng nhaøm chaùn, ham thích ñòa
Nhaát thieát trí; luoân mong ñaït oai löïc, phaùp Voâ uùy, phaùp Baát coäng cuûa
chö Phaät; caàu Phaùp Ba-la-maät trôï löïc, lìa dua nònh, laøm ñuùng lôøi daïy,
luoân noùi thaät, khoâng laøm oá doøng Phaät, khoâng boû hoïc giôùi cuûa Boà-taùt,
sinh vaøo doøng Nhaát thieát chuûng trí, taâm vöõng chaõi nhö nuùi chuùa lôùn,
khoâng thích caùc vieäc cuûa theá gian, thaønh töïu caên laønh xuaát theá gian,
tu phaùp trôï Boà-ñeà phaøn khoâng chaùn, luoân caàu ñaïo thuø thaéng trong
phaùp thaéng.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu ñòa phaùp thanh tònh nhö vaäy
goïi laø an truï ñòa Hoan hyû cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truï ñòa Hoan hyû, phaùt
theä nguyeän lôùn, taâm quyeát ñònh vöõng chaéc, ñoù laø: Ta neân cuùng döôøng
taát caû caùc Ñöùc Phaät khoâng ñeå thieáu, tuøy yù cuùng döôøng taát caû vaät caøn
duøng, taâm thanh tònh thoâng ñaït. Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy, roäng saâu
nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi vò lai. Cuùng döôøng
chö Phaät trong taát caû kieáp, luoân cuùng döôøng vaät caàn duøng, khoâng
ngöøng nghæ. Laïi nöõa, ñoái vôùi kinh phaùp maø chö Phaät giaûng thuyeát
ñeàu thoï trì, gìn giöõ taát caû phaùp Voâ thöôïng Boà-ñeà cuûa chö Phaät, tuøy
thuaän taát caû giaùo phaùp maø chö Phaät duøng giaùo ñeå giaùo hoùa, baûo veä
Phaät phaùp. Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy, roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo
nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi vò lai, ñeán cuøng taän taát caû kieáp giöõ gìn taát
caû Phaät phaùp khoâng ngöøng nghæ. Ñoái vôùi taát caû chö Phaät trong taát caû
theá giôùi töø cung trôøi Ñaâu-suaát giaùng traàn nhaäp thai ôû trong thai, luùc
môùi sinh, luùc xuaát gia, luùc thaønh ñaïo ta ñeàu khuyeán thænh chuyeån ñaïi
phaùp luaân; khi Phaät thò hieän ñaïi Nieát-baøn, ta ñeán cuùng döôøng, vieäc
ñaàu tieân laø thaâu nhaän giaùo phaùp, giaùo hoùa ba thôøi. Phaùt nguyeän lôùn
nhö theá, roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi
vò lai, khaép taát caû kieáp, phuïng kính cuùng döôøng taát caû chö Phaät khoâng
ngöøng nghæ. Laïi nöõa, vieäc laøm cuûa Boà-taùt roäng lôùn, cao xa khoân
löôøng, khoâng theå hoaïi, khoâng ai phaân bieät ñöôïc, thaâu toùm trong Ba-
la-maät; thanh tònh caùc ñòa, sinh caùc phaùp trôï ñaïo, ñaïo höõu töôùng, voâ
töôùng; coù thaønh coù hoaïi, caùc ñaïo ñòa ñaõ haønh vaø baûn haïnh Ba-la-maät
cuûa taát caû Boà-taùt laø giaùo hoùa, laøm cho thöïc haønh vaø taâm ñöôïc taêng
tröôûng. Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy, roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo
nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi vò lai, ñeán cuøng taän haïnh nghieäp cuûa Boà-
taùt, trong taát caû kieáp, duøng phaùp maø giaùo hoùa thuaàn thuïc chuùng sinh
khoâng ngöøng nghæ. Taát caû chuùng sinh hoaëc coù saéc, khoâng saéc, coù
töôûng, khoâng töôûng, phi höõu töôûng, phi voâ töôûng, hoaëc sinh baèng
thai, tröùng, aåm thaáp, bieán hoùa trong ba coõi ñeàu troùi buoäc trong saùu
ñaïo. Duø sinh ôû ñaâu, cuõng ñeàu thuoäc veà danh saéc, giaùo hoùa thuaàn thuïc
taát caû chuùng sinh, ñoaïn tröø taát caû ñaïo cuûa theá gian, laøm cho chuùng
sinh an truï trong Phaät phaùp, tu taäp Nhaát thieát trí tueä, khoâng ñeå soùt.
Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy, roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö
khoâng, ñeán taän ñôøi vò lai, ñeán cuøng taän taát caû kieáp ñeå giaùo hoùa taát caû
chuùng sinh, khoâng ngöøng nghæ. Laïi nöõa, taát caû theá gian roäng heïp, cao
thaáp, voâ soá khoâng theå phaân bieät, khoâng theå dôøi ñoåi; khoâng theå noùi to
nhoû, ngay thaúng, nghieâng, ñöùng, ñaàu thaân ñaày ñaën, baèng phaúng
vuoâng troøn. Tuøy thuaän nhaäp caùc coõi theá gian nhö vaäy; trí nhö löôùi Ñeá
Thích, traûi qua caùc vieäc huyeãn aûo sai khaùc. Ñeàu bieát tröôùc heát taát caû
caùc coõi nöôùc sai bieät trong möôøi phöông. Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy,
roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi vò lai, ñeán
taän taát caû kieáp. Caùc coõi nhö vaäy ñeàu bieát töôøng taän ngay, khoâng
ngöøng nghæ. Laïi ñem taát caû coõi Phaät nhaäp vaøo moät coõi Phaät; moät coõi
Phaät nhaäp vaøo taát caû coõi Phaät. Moãi coõi Phaät, ñöôïc trang nghieâm baèng
voâ soá aùnh saùng, xa lìa caáu ueá daày ñuû ñaïo thanh tònh, coù voâ löôïng trí
tueä, chuùng sinh ñoâng nhieàu trong ñoù, luoân coù ñöôïc söùc thaàn thoâng lôùn
cuûa chö Phaät, tuøy taâm chuùng sinh maø thò hieän. Phaùt nguyeän lôùn nhö
vaäy, roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi vò
lai, ñeán taän taát caû kieáp, laøm thanh tònh taát caû caùc coõi nöôùc nhö vaäy
khoâng ngöøng nghæ.
Laïi nöõa, caùc Boà-taùt ñoàng taâm tu hoïc, cuøng tu taäp phaùp thieän,
khoâng ganh gheùt, chæ chuù taâm vaøo moät vieäc, taâm bình ñaúng, hoøa hôïp,
khoâng rôøi nhau, tuøy yù maø hieän thaân Phaät; ôû trong taâm mình, ñeàu hieåu
bieát thaàn löïc, trí tueä cuûa Phaät, luoân ñöôïc thaàn thoâng nhö yù, ñi laïi taát caû
caùc coõi nöôùc, hieän töôùng thaân trong taát caû hoäi Phaät; ôû ñaâu cuõng sinh
trong hoäi Phaät, coù trí tueä lôùn khoâng theå nghó baøn nhö vaäy, luoân ñaày ñuû
www.daitangkinh.org
haïnh Boà-taùt. Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy, roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo
nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi vò lai, ñeán taän taát caû kieáp, haønh ñaïo trí tueä
lôùn nhö vaäy khoâng ngöøng nghæ. Laïi ñi xe baát thoaùi, haønh taát caû ñaïo
Boà-taùt, vieäc laøm cuûa thaân, khaåu, yù khoâng luoáng uoång, chuùng sinh thaáy
ñöôïc ñeàu an ñònh nôi Phaät phaùp; nghe tieáng thì ñaït ñaïo trí tueä chaân
thaät; ai thaáy ñöôïc cuõng ñeàu vui möøng, lìa phieàn naõo, gioáng nhö caây
thuoác hay, ñaït ñöôïc taâm nhö vaäy, maø haønh ñaïo Boà-taùt. Phaùt nguyeän
lôùn nhö vaäy, roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, ñeán taän
ñôøi vò lai, ñeán taän taát caû kieáp, haønh ñaïo baát thoaùi, vieäc laøm khoâng
uoång coâng, khoâng ngöøng nghæ.
Laïi ôû trong caùc coõi, ñaït Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Boà-ñeà, ôû moãi
ñaàu sôïi loâng, thò hieän thaân vaøo thai, xuaát gia, ngoài nôi ñaïo traøng,
thaønh Phaät ñaïo, chuyeån baùnh xe phaùp, ñoä chuùng sinh, thò hieän ñaïi
Nieát-baøn, hieän daïi thaàn trí cuûa chö Nhö Lai, tuøy thuaän taát caû chuùng
sinh maø ñoä nhöõng keû ñaùng ñoä. Trong moãi nieäm, ñaït Phaät ñaïo, ñoä
chuùng sinh, dieät khoå naõo, bieát taát caû phaùp nhö töôùng Nieát-baøn, duøng
moät aâm thanh, laøm cho taát caû chuùng sinh ñeàu vui veû; thò hieän ñaïi
Nieát-baøn maø khoâng ñoaïn haïnh Boà-taùt; thò hieän ñaïi trí ñòa cho chuùng
sinh, laøm cho chuùng sinh bieát taát caû phaùp laø giaû doái, hö nguïy; vôùi trí
tueä lôùn thaàn thoâng lôùn maø töï taïi bieán hoùa. Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy,
roäng saâu nhö phaùp taùnh, roát raùo nhö hö khoâng, ñeán taän ñôøi vò lai, ñeán
taän taát caû kieáp, thaønh töïu vieäc Phaät, caàu trí tueä lôùn, thaàn thoâng lôùn,
khoâng ngöøng nghæ.
Naøy caùc Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Hoan hyû laáy möôøi nguyeän laøm
ñaàu, phaùt traêm ngaøn vaïn a-taêng-kyø nguyeän lôùn nhö vaäy. Do möôøi phaùp
khoâng cuøng taän maø phaùt sinh nhöõng nguyeän naøy. Ñeå vieân maõn nguyeän
naøy, neân sieâng naêng tu taäp. Möôøi phaùp ñoù laø gì?
1. Chuùng sinh khoâng cuøng taän.
2. Coõi nöôùc khoâng cuøng taän.
3. Hö khoâng khoâng cuøng taän.
4. Phaùp taùnh khoâng cuøng taän.
5. Nieát-baøn khoâng cuøng taän.
6. Phaät ra ñôøi khoâng cuøng taän.
7. Trí tueä chö Phaät khoâng cuøng taän.
8. Taâm duyeân khoâng cuøng taän.

9 .Trí phaùt khôûi khoâng cuøng taän.
10. Haït gioáng theá gian, haït gioáng phaùp, haït gioáng trí tueä khoâng
cuøng taän.
Nhö chuùng sinh cuøng taän, nguyeän cuûa con môùi cuøng taän, nhö
theá gian taän, hö khoâng taän, phaùp taùnh taän, Nieát-baøn taän, Phaät ra ñôøi
taän, trí tueä chö Phaät taän, taâm duyeân taän, trí tueä phaùt khôûi taän, haït
gioáng cuûa ñaïo cuøng taän; thì nguyeän cuûa con môùi cuøng taän. Nhöng
chuùng sinh thaät khoâng cuøng taän; theá gian, hö khoâng, phaùp taùnh, Nieát-
baøn, Phaät ra ñôøi, trí tueä chö Phaät, taâm duyeân, trí phaùt khôûi, haït gioáng
ñaïo thaät khoâng theå cuøng taän, neân phöôùc ñöùc theä nguyeän cuûa con
cuõng khoâng cuøng taän.
Naøy caùc Phaät töû! Boà-taùt quyeát ñònh phaùt nguyeän lôùn naøy, seõ ñaït
taâm an laïc lôïi ích, taâm nhu nhuyeán, taâm ñieàu thuaän, taâm thieän, taâm
tòch dieät, taâm hoøa nhaõ, taâm ngay thaät, taâm khoâng loaïn, taâm khoâng
nhieãm, taâm khoâng oâ tröôïc; do ñoù seõ thaønh ngöôøi tin öa thích töôùng cuûa
loøng tin; phaân bieät coâng ñöùc, tin vaøo söï haønh ñaïo töø xöa cuûa chö Phaät,
nhôø tin vaøo haïnh Ba-la-maät maø ñöôïc taêng tröôûng, tin vaøo söï kheùo
nhaäp caùc ñòa maø ñaït coâng ñöùc thuø thaéng, tin vaøo söï thaønh töïu möôøi
Löïc cuûa Phaät; tin ñaày ñuû boán Voâ sôû uùy, phaùp Baát coäng, khoâng theå
hoaïi; tin phaùp chö Phaät khoâng theå nghó baøn, tin oai löïc cuûa chö Phaät
khoâng ôû giöõa, khoâng ôû beân, tin vaøo voâ löôïng haïnh moân cuûa Nhö Lai,
tin do nhaân duyeân môùi thaønh quaû baùo. Noùi toùm laïi, tin vaøo caùc Boà-taùt
thöïc haønh heát coâng ñöùc trí tueä, söùc oai thaàn cuûa chö Phaät.
Chö Phaät töû! Boà-taùt nghó theá naøy: Chaùnh phaùp cuûa Chö Phaät saâu
xa, lìa töôùng tòch dieät, troáng roãng, khoâng coù töôùng, khoâng taïo taùc,
khoâng nhieãm oâ, khoâng theå löôøng, roäng lôùn, khoù hoaïi, nhö vaäy maø caùc
phaøm phu thì taâm rôi vaøo taø kieán, bò voâ minh ngu toái che laáp tueä nhaõn,
luoân döïng côø kieâu maïn, bò rôi vaøo löôùi khaùt aùi, tuøy thuaän dua nònh,
luoân xan tham ganh gheùt, taïo nhaân duyeân cho nôi thoï sinh thaân ñôøi
sau; taïo nhieàu tham duïc, saân haän ngu si, khôûi sinh caùc nghieäp naëng; bò
gioù döõ hieàm haän, thoåi löûa toäi loãi laøm cho böøng chaùy, coù laøm vieäc gì
cuõng ñeàu töông öng ñieân ñaûo; nhöõng doøng ñuïc, höõu, voâ minh, kieán,
lieân tuïc phaùt khôûi; taâm yù thöùc gieo maàm khoå naõo trong ba coõi. Ñoù laø
www.daitangkinh.org
danh saéc hoøa hôïp, taêng tröôûng saùu nhaäp, töø caên traàn sinh ra xuùc, töø xuùc
laøm duyeân sinh thoï, ham thoï laïc neân sinh khaùt aùi, khaùt aùi taêng tröôûng
sinh thuû, thuû taêng tröôûng neân khôûi haäu höõu, töø nhaân duyeân höõu sinh ra
giaø, cheát öu, bi, khoå, naõo. Ñoù laø nhaân duyeân ñöa ñeán caùc khoå naõo.
Chuùng sinh tuy chòu khoå naõo nhöng trong ñoù khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû,
khoâng ngöôøi taïo taùc, khoâng ngöôøi laõnh thoï, khoâng ngöôøi bieát, ví nhö
coû, caây, ñaù, ngoùi, laïi cuõng nhö boùng. Keû phaøm phu ñaùng thöông,
khoâng hay khoâng bieát, neân chòu khoå naõo, neân sinh trí tueä ñaïi Bi ñeå cöùu
thoaùt chuùng sinh; laøm cho chuùng sinh truï trong nieàm vui cöùu caùnh cuûa
Phaät ñaïo roài phaùt sinh trí tueä ñaïi Töø. Ñaïi Boà-taùt tuøy thuaän phaùp ñaïi Töø
bi nhö vaäy, duøng taâm thaâm dieäu, truï ôû Ñòa thöù nhaát. Ñoái vôùi caùc vaät
khoâng heà tham tieác, toân troïng trí vi dieäu roäng lôùn cuûa Phaät, hoïc haïnh
ñaïi Xaû, töùc thôøi coù theå boá thí taát caû vaät sôû höõu, nhö laø kho luùa gaïo,
vaøng baïc, ma-ni, chaâu ngoïc, xa cöø, maõ naõo, löu ly, san hoâ, hoå phaùch,
kha boái, anh laïc, caùc vaät trang söùc nôi thaân, caùc traân baûo vaø voi, ngöïa,
xe coä, kieäu, loïng, daân chuùng, noâ tyø, quyeán thuoäc, ñaát nöôùc, thaønh aáp,
xoùm laøng, vöôøn röøng, coâng vieân, vôï con, trai gaùi; boá thí taát caû nhöõng
vaät yeâu quyù nhö ñaàu, maét, tai, muõi, tay chaân, thaân theå. Vì toân troïng
Phaät trí neân khoâng tham tieác. Ñaïi Boà-taùt, truï ôû Ñòa thöù nhaát phaûi luoân
thöïc haønh ñaïi Xaû. Boà-taùt naøy, duøng taâm ñaïi Bi, taâm ñaïi Xaû ñeå cöùu taát
caû chuùng sinh, sieâng naêng laøm vieäc thuø thaéng, ñem lôïi ích cho theá gian
vaø xuaát theá gian, taâm khoâng löôøi moûi, do ñoù Boà-taùt naøy phaùt sinh ñöôïc
coâng ñöùc khoâng moûi meät. Ñoái vôùi kinh saùch, töï tìm hieåu roõ neân phaùt
sinh coâng ñöùc hieåu kinh phaùp. Ñaït trí tueä bieát kinh phaùp nhö vaäy; kheùo
caân nhaéc; bieát vieäc neân laøm, khoâng neân laøm; tuøy thuaän chuùng sinh
thöôïng, trung, haï maø haønh söï; tuøy nhöõng ngöôøi nöông töïa gaàn guõi, tuøy
söùc maø laøm lôïi ích, neân phaùt sinh coâng ñöùc trí theá gian; ñaït coâng ñöùc
trí theá gian aáy thì bieát thôøi, bieát löôïng, bieát trang nghieâm, bieát hoå theïn;
tu taäp ñaïo töï lôïi, lôïi tha neân sinh coâng ñöùc hoå theïn. ÔÛ trong haïnh coâng
ñöùc nhö vaäy, sieâng naêng tu taäp, taâm khoâng thoaùi lui, ñoù laø coâng ñöùc
tinh taán khoâng thoaùi lui, töùc thôøi ñaït ñöôïc löïc coù theå chòu ñöïng. Ñaït
ñöôïc löïc coù theå chòu ñöïng roài, sieâng tu cuùng döôøng chö Phaät, laøm theo
Phaät phaùp daïy.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt naøy, bieát phaùp ñòa thanh tònh sinh khôûi nhö
vaäy. Nghóa laø tin vaøo söï Töø, Bi, Hyû, Xaû khoâng löôøi moûi, bieát kinh
phaùp, kheùo hieåu theá phaùp, ñuû söùc chòu ñöïng hoå theïn, cuùng döôøng chö
Phaät, thöïc haønh theo nhö phaùp.
Laïi nöõa, Boà-taùt truï ñòa Hoan hyû, nhôø phaùt nguyeän neân gaëp ñöôïc
soá traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha Phaät. Luùc gaëp Phaät, taâm Boà-taùt vui
möøng khoân xieát, thaâm taâm cung kính, troåi nhaïc cuûa Boà-taùt ñeå cuùng
döôøng Phaät vaø chö Taêng, laïi hoài höôùng phöôùc ñöùc aáy veà ñaïo Voâ
thöôïng Boà-ñeà. Nhôø cuùng döôøng chö Phaät, neân Boà-taùt phaùt sinh ñöôïc
phaùp giaùo hoùa chuùng sinh, luoân duøng hai Nhieáp ñeå thaâu giöõ chuùng
sinh, ñoù laø Boá thí, AÙi ngöõ. Sau phaùp hai Nhieáp, chæ duøng söùc tin hieåu
kheùo thöïc haønh thieän phaùp chöa thoâng ñaït. Boà-taùt naøy tuøy söï cuùng
döôøng chö Phaät, giaùo hoùa chuùng sinh, ñeàu coù theå thoï laõnh thöïc haønh
ñòa phaùp thanh tònh; caùc coâng ñöùc ñoù töï nhieân ñöôïc hoài höôùng veà Nhaát
thieát chuûng trí, neân caøng theâm saùng röïc, mang tính höõu duïng.
Phaät töû! Ví nhö ngöôøi thôï luyeän vaøng, tuøy vaøo söùc löûa vöøa phaûi
ñeå duøng maø laøm cho aùnh saùng caøng röïc rôõ. Cuõng theá, Boà-taùt tuøy söï
cuùng döôøng chö Phaät, giaùo hoùa chuùng sinh maø thoï haønh phaùp caùc ñòa
thanh tònh, roài hoài höôùng coâng ñöùc ñoù veà Nhaát thieát chuûng trí ñeå caøng
theâm saùng rôõ, maø tuøy yù söû duïng.
Laïi nöõa, caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ñaït töôùng maïo ôû Ñòa thöù nhaát,
neân ñeán choã cuûa chö Phaät, Boà-taùt vaø Thieän tri thöùc ñeå hoïc hoûi thaønh
töïu phaùp ñòa, khoâng neân chaùn boû. Boà-taùt truï Ñòa thöù nhaát, neân ñeán choã
cuûa Phaät. Boà-taùt vaø Thieän tri thöùc ñeå hoïc hoûi töôùng maïo cuûa Ñòa thöù
hai maø taâm khoâng heà chaùn boû. Cöù nhö theá ñeán choã chö Phaät, Boà-taùt vaø
Thieän tri thöùc maø hoïc hoûi töôùng maïo cuûa Ñòa thöù ba, boán, naêm, saùu,
baûy, taùm, chín, möôøi, vaø thaønh töïu phaùp thaäp ñòa maø khoâng heà pheá boû.
Boà-taùt naøy, bieát roõ phaùp thuaän nghòch cuûa caùc Ñòa, kheùo bieát söï thaønh
hoaïi, töôùng maïo, nhaân quaû, söï ñöôïc maát, phaàn haønh thanh tònh cuûa caùc
ñòa. Bieát roõ haïnh töø moät ñòa naøy ñeán moät ñòa khaùc, bieát roõ caùc ñòa laø
xöù, chaúng phaûi laø xöù; bieát roõ caùc ñòa vaø nôi seõ sinh; bieát roõ söï sai bieät
cuûa vieäc tröôùc vieäc sau caùc ñòa; bieát roõ caùc ñòa ñaït töôùng khoâng thoaùi
chuyeån. Cho ñeán bieát roõ taát caû caùc ñòa phaùp thanh tònh cuûa Boà-taùt, bieát
roõ vieäc nhaäp trí cuûa ñòa Nhö Lai. Phaät töû! Boà-taùt naøy, bieát roõ töôùng
maïo töø luùc chöa phaùt taâm ôû Ñòa thöù nhaát, ñeán Ñòa thöù möôøi, bieát roõ laø
www.daitangkinh.org
khoâng chöôùng ngaïi. Vì ñaït aùnh saùng trí tueä cuûa caùc ñòa, neân ñaït aùnh
saùng trí tueä cuûa chö Phaät.
Caùc Phaät töû! Nhö chuû buoân lôùn, daãn nhieàu ngöôøi buoân khaùc
muoán ñeán thaønh phoá lôùn, tröôùc phaûi hoûi ñöôøng ñi tôùi, lui ñeå vöôït qua
nhöõng nguy hieåm vaø ñieàu lôïi haïi ôû treân ñöôøng coù theå phaùt sinh, bieát
luùc döøng nghæ treân ñöôøng. Bieát roõ taát caû moïi vieäc ñeå ñeán ñöôïc thaønh
aáy; duøng trí tueä suy xeùt, so löôøng, ñeå ñem ñaày ñuû moïi vaät duïng khoâng
cho thieáu thoán; daãn daét moïi ngöôøi ñeán ñöôïc thaønh phoá kia, vöôït qua
hoaïn naïn nguy hieåm, thì mình vaø moïi ngöôøi seõ khoâng coøn gì phaûi lo
laéng.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt cuõng theá, truï ôû Ñòa thöù nhaát nhöng kheùo
bieát roõ phaùp thuaän nghòch cuûa caùc ñòa, cho ñeán bieát roõ phaùp thanh tònh
cuûa caùc Boà-taùt, bieát roõ vieäc nhaäp trí ñòa Nhö Lai. Luùc aáy, Boà-taùt taäp
hoïp trí tueä vaø phöôùc ñöùc lôùn laøm tö löông, laø thöông chuû cuûa chuùng
sinh; tuøy nghi giaùo hoùa, laøm cho chuùng sinh thoaùt khoûi nôi hieåm naïn,
xaáu aùc sinh töû; chæ daïy ñöôøng an oån vaø an truï trong thaønh lôùn trí tueä
cuûa Nhaát thieát chuûng trí, khoâng coøn nhöõng öu naõo. Vì theá, caùc Phaät töû!
Ñaïi Boà-taùt taâm khoâng löôøi moûi, sieâng naêng tu taäp baûn haïnh caùc ñòa,
kheùo bieát nhaäp trí ñòa Nhö Lai.
Caùc Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi phaùp moân Ñaïi Boà-taùt nhaäp ñòa Hoan
hyû. Neáu roäng noùi, thì coù voâ löôïng traêm ngaøn vaïn öùc voâ soá vieäc. Ñaïi
Boà-taùt truï ñòa naøy, thöôøng laøm vua coõi Dieâm-phuø-ñeà, giaøu coù töï taïi,
uûng hoä chaùnh phaùp, thaâu giöõ chuùng sinh baèng phaùp boá thí, tröø heát xan
tham caáu baån cuûa chuùng sinh. Luoân haønh ñaïi boá thí, khoâng keo kieät,
khoâng ngöøng taïo caùc nghieäp thieän. Hoaëc boá thí, aùi ngöõ, lôïi haønh, ñoàng
söï, laøm nhöõng vieäc naøy nhöng khoâng rôøi nieäm Phaät vaø phaùp; khoâng rôøi
suy nghó veà Boà-taùt chuùng baïn, veà haïnh nghieäp cuûa Ñaïi Boà-taùt, veà Ba-
la-maät, veà möôøi Ñòa, veà Löïc, veà Voâ uùy, veà phaùp Baát coäng; cho ñeán
khoâng rôøi cuï tuùc nieäm Nhaát thieát chuûng trí. Luoân nghó: Baát cöù luùc naøo,
trong chuùng sinh, ta cuõng ñeàu laø ngöôøi ñöùng ñaàu, laø ngöôøi thuø thaéng, laø
toân quyù, laø cao thöôïng, laø voâ thöôïng, laø ngöôøi daãn ñöôøng, laø baäc thaày,
laø choã döïa cho chuùng sinh.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt naøy, neáu muoán xuaát gia, sieâng naêng tu
taäp thì trong nhaùy maét coù theå töø boû vôï con, nhaø cöûa, naêm duïc, ñöôïc
xuaát gia trong Phaät phaùp. Ñöôïc xuaát gia roài, sieâng naêng tu taäp, chaúng
bao laâu seõ ñaït ñöôïc traêm phaùp Tam-muoäi, ñöôïc gaëp traêm Ñöùc Phaät,
bieát traêm thaàn löïc cuûa Phaät, laøm chuyeån ñoäng traêm coõi Phaät, bay qua
traêm coõi Phaät, chieáu soi traêm coõi Phaät, giaùo hoùa chuùng sinh trong traêm
coõi Phaät, soáng laâu traêm kieáp, bieát ñöôïc moïi vieäc trong haøng traêm kieáp
ôû quaù khöù, vò lai, hieän taïi, nhaäp ñöôïc traêm phaùp moân, bieán ra traêm
thaân, moãi thaân laïi thò hieän traêm Boà-taùt quyeán thuoäc.
Neáu duøng nguyeän löïc töï taïi thò hieän, thì hôn con soá treân, coù ñeán
voâ soá traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha, khoâng theå tính ñeám ñöôïc.
Luùc aáy, Ñaïi Kim Cang Taïng, muoán tuyeân roõ nghóa treân, neân noùi
keä raèng:
Neáu coù caùc chuùng sinh
Tu taäp nhieàu caên laønh
Thaønh töïu phaùp baïch tònh
Gaàn guõi caùc Ñöùc Phaät
Thanh tònh söùc tin lôùn
Tuøy thuaän taâm Töø bi
Ngöôøi naøy phaùt khôûi ñöôïc
Voâ löôïng trí tueä Phaät
Nhaát thieát trí cuûa Phaät
Söùc Voâ löôïng thanh tònh
Söùc chòu ñöïng vöõng chaéc
Thaønh töïu caùc Phaät phaùp
Taâm Bi cöùu theá gian
Thanh tònh caùc coõi Phaät
Chuyeån thuyeát baùnh xe phaùp
Phaùt theä nguyeän voâ thöôïng
Moät nieäm bieát ba ñôøi
Nhöng khoâng heà thay ñoåi
Moãi luùc coù sai bieät
Thò hieän ôû theá gian
Noùi goïn laø mong caàu
Coâng ñöùc cuûa chö Phaät
Phaùt khôûi taâm roäng lôùn
www.daitangkinh.org
Gioáng nhö laø hö khoâng

Taâm Bi trí tueä ñaàu
Phöông tieän ñeå tu haønh
Taâm tònh tín saâu xa
Oai löïc khoâng haïn löôïng
Taâm chí khoâng chöôùng ngaïi
Chaúng tuøy thuaän phaùp khaùc
Bình ñaúng nhö chö Phaät
Maø sinh taâm roäng lôùn
Phaät töû naøo phaùt khôûi
Taâm chaân thaät nhö theá
Seõ lìa haïnh phaøm phu
Nhaäp haïnh nghieäp chö Phaät
Sinh trong nhaø Nhö Lai
Khoâng ai cheâ traùch ñöôïc
Gioáng nhö caùc Ñöùc Phaät
Seõ thaønh ñaïo Voâ thöôïng
Luùc phaùt khôûi taâm aáy
Ñaït ñöôïc Ñòa thöù nhaát
Taâm aáy khoâng theå ñoäng
Vöõng chaõi nhö nuùi chuùa
Boà-taùt naøy coù ñöôïc
Töôùng hoan hyû hieån hieän
Taâm luoân luoân thanh tònh
Laøm ñöôïc nhöõng vieäc lôùn
Taâm khoâng thích tranh ñaáu
Chaúng vui haïi chuùng sinh
Khoâng coù taâm saân haän
Bieát hoå theïn cung kính
Laïi taäp haønh tröïc taâm
Vaø baûo hoä caùc caên
Luoân nghó cöùu theá gian
Caàu mong trí cuûa Phaät
Taâm luoân luoân vui veû
Ta seõ ñöôïc vieäc naøy
Ñaït ñòa Hoan hyû roài

Vöôït qua naêm ñieàu sôï
Sôï khoâng soáng, sôï cheát
Vaø lo sôï tieáng xaáu
Sôï ñoïa ba ñöôøng aùc
Sôï oai ñöùc ñaïi chuùng
Vì khoâng tham chaáp ngaõ
Khoâng tham chaáp ngaõ sôû
Caùc Phaät töû nhö vaäy
Xa lìa moïi lo sôï
Luoân haønh taâm Töø bi
Tin töôûng vaø cung kính
Ñuû coâng ñöùc hoå theïn
Ngaøy ñeâm theâm phaùp laønh
Thích coâng ñöùc lôïi ích
Khoâng ham thích duïc laïc
Nhöõng giaùo phaùp ñöôïc nghe
Luoân suy xeùt kyõ löôõng
Khoâng coù haïnh tham chaáp
Ñoaïn taâm caàu lôïi döôõng
Luoân thích phaùp Boà-ñeà
Nhaát taâm caàu trí Phaät.
Haønh caùc Ba-la-maät
Xaû boû taâm dua nònh
Thöïc haønh theo lôøi daïy
An truï trong lôøi Phaät
Khoâng oâ nhieãm doøng Phaät
Chaúng boû haïnh Boà-taùt
Xa söï nghieäp theá gian
Lôïi laïc ôû theá gian
Caàu phaùp laønh khoâng chaùn
Tinh taán ngaøy theâm lôùn
Nhöõng Boà-taùt nhö theá
Öa thích caùc coâng ñöùc
Phaùt theä nguyeän roäng lôùn
www.daitangkinh.org
Mong ñöôïc thaáy chö Phaät

Hoä phaùp ñeán choã Phaät
Haønh dieäu haïnh Boà-taùt
Ñoä taát caû chuùng sinh
Trong coõi Phaät cuûa mình
Ñoâng ñuùc caùc Boà-taùt
Caùc Boà-taùt ñoàng taâm
Kieán vaên ñeàu chaúng luoáng
ÔÛ trong caùc buïi traàn
Thaønh töïu ñaïo cuûa Phaät
Phaùt khôûi voâ soá öùc
Voâ bieân nguyeän roäng lôùn
Nguyeän aáy khoâng cuøng taän
Nhö chuùng sinh, hö khoâng
Phaùp taùnh, coõi Nieát-baøn
Trí tueä cuûa chö Phaät
Töø taâm sinh trí chuûng
Ta nguyeän an truï vaäy
Taâm nhu nhuyeán ñieàu thuaän
Tin coâng ñöùc cuûa Phaät
Maø quaùn saùt chuùng sinh
Bieát töø nhaân duyeân sinh
Neân sinh töø taâm maãn
Ta nguyeän cöùu ñoä heát
Chuùng sinh ñang ñau khoå
Vì taát caû chuùng sinh
Maø thöïc haønh boá thí
Boá thí coõi nöôùc ñeïp
Caùc traân baùu voâ giaù
Voi ngöïa cuøng xe coä
Quyeán thuoäc vaø nhaân daân
Ñaàu, maét, tay, cuøng chaân
Thòt, xöông, khoâng hoái haän
Hoïc taát caû kinh saùch

Taâm khoâng heà meät moûi
Hieåu roõ thaät nghóa ñoù
Tuøy theá gian thöïc haønh
Taâm hoå theïn, chòu ñöïng
Daàn daàn ñöôïc taêng tröôûng
Duøng taâm yù cung kính
Cuùng döôøng voâ löôïng Phaät
Ngöôøi trí, suoát ngaøy ñeâm
Sieâng tu taäp nhö vaäy
Caên laønh hieåu saùng suoát
Gioáng nhö luyeän vaøng roøng
Boà-taùt truï ñòa naøy
Hieåu bieát roõ möôøi truï
Luùc tuaàn töï tu taäp
Khoâng heà coù chöôùng ngaïi
Ví nhö ngöôøi chuû buoân
Muoán lôïi ích ngöôøi buoân
Tröôùc hoûi roõ ñöôøng ñi
Bieát moïi vieäc nguy hieåm
Boà-taùt truï sô ñòa
Phaûi bieát haïnh caùc ñòa
Khoâng coù caùc chöôùng ngaïi
Ñaït ñeán ñòa cuûa Phaät
Truï trong Ñòa thöù nhaát
Thöôøng laøm vua Dieâm-phuø
Bieát roõ caùc giaùo phaùp
Ñuùng phaùp maø giaùo hoùa
Taát caû ñeàu kính tín
Khuyeán khích tu boá thí
Ñeå caàu trí tueä Phaät
Boà-taùt boû ñaát nöôùc
Xuaát gia trong Phaät phaùp
Sieâng naêng maø tu taäp
www.daitangkinh.org
Ñaït ñöôïc traêm Tam-muoäi

Gaëp ñöôïc traêm Ñöùc Phaät
Chaán ñoäng traêm coõi nöôùc
Ñoä chuùng sinh traêm nôi
Thaâm nhaäp traêm phaùp moân
Nhôù bieát vieäc traêm kieáp
Thò hieän traêm loaïi thaân
Laïi thò hieän caû traêm
Boà-taùt laøm quyeán thuoäc
Neáu duøng söùc theä nguyeän
Hôn voâ löôïng soá ñoù
Nay giaûng nghóa sô ñòa
Chæ noùi goïn maø thoâi
Neáu muoán noùi roäng ra
ÖÙc kieáp khoâng theå heát
Ñòa Boà-taùt thöù nhaát
Teân laø ñòa Hoan hyû
Vì taïo lôïi ích cho chuùng sinh
Nay ñaõ phaân bieät noùi.
Μ
Phaåm 2: ÑÒA LY CAÁU
Taát caû caùc Boà-taùt

Nghe noùi nghóa Sô ñòa
Taâm chí ñeàu thanh tònh
Vui veû khoù taû heát
Töø choã mình ñang ngoài
Bay leân treân hö khoâng
Côûi aùo ñeïp treân thaân
Ñeå cuùng Kim Cang Taïng!
Ñoàng caát lôøi khen ngôïi
Kheùo noùi ñòa Boà-taùt
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät
Bieát taâm chuùng thanh tònh
Muoán ñöôïc nghe giaûng thuyeát
Töôùng maïo Ñòa thöù hai
Thöa vôùi Kim Cang Taïng
Ñaïi trí haõy giaûng thuyeát
Töôùng maïo Ñòa thöù hai
Taát caû ñeàu muoán nghe.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng, noùi vôùi Boà-taùt Giaûi Thoaùt
Nguyeät:
–Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû Ñòa thöù nhaát, muoán ñaït Ñòa thöù
hai, phaùt khôûi möôøi taâm. Möôøi taâm ñoù laø gì? Ñoù laø caùc taâm:
1. Nhu nhuyeán.
2. Ñieàu hoøa.
3. Chòu ñöïng.
4. Thieän.
5. Tòch dieät.
6. Chaân.
7. Khoâng taïp.
8. Khoâng tham.
9. Vui veû.
10. Roäng lôùn.
www.daitangkinh.org
Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû Ñòa thöù nhaát, muoán ñaït Ñòa thöù hai tröôùc
phaûi phaùt khôûi möôøi taâm naøy. Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Ly caáu, töø xöa
ñeán nay xa lìa taát caû vieäc saùt sinh, vöùt boû dao gaäy, khoâng coù taâm saân
haän, bieát hoå theïn; ñoái vôùi chuùng sinh, phaùt khôûi taâm Töø, thöôøng tìm
vieäc vui, khoâng coù taâm aùc, laøm haïi chuùng sinh, huoáng gì taâm thoâ aùc!
Boû moïi vieäc troäm caép, bieát ñuû vôùi vaät caàn duøng, khoâng phaù taøi saûn cuûa
ngöôøi. Vaät cuûa ngöôøi thì ngöôøi thoï duïng. Vaät cuûa ngöôøi giöõ gìn, thì duø
moät coïng coû, laù caây cuûa ngöôøi ta maø ñaõ khoâng cho, thì khoâng laáy,
huoáng chi laø nhöõng vaät quyù baùu hôn. Boû taø daâm, baèng taâm vôùi vôï
mình, khoâng tham vôï ngöôøi, khoâng sinh tham duïc vôùi vôï ngöôøi huoáng
gì cuøng haønh daâm. Boû noùi doái, luoân noùi lôøi chaân thaät, lôøi ngay thaúng,
khoâng noùi doái ñeå laøm caùc ñieàu aùc, ngay caû trong moäng cuõng khoâng noùi
doái huoáng gì coá yù noùi doái! Boû noùi hai löôõi, khoâng coù taâm huûy hoaïi,
nghe lôøi ngöôøi naøy khoâng noùi laïi cho ngöôøi kia nghe, nghe lôøi ngöôøi
kia khoâng noùi laïi cho ngöôøi naøy, hoøa hôïp nhöõng ngöôøi tranh tuïng ly
taùn. Boû lôøi noùi aùc. Nhöõng lôøi noùi thoâ aùc khoù nghe laøm cho ngöôøi khaùc
saân haän buoàn baäc; hoaëc vì saân haän kieâu maïn laøm cho ngöôøi khaùc buoàn
phieàn lo sôï khoâng vui thích, ñoù laø töï haïi, maø cuõng laø haïi ngöôøi, taát caû
nhöõng lôøi noùi aáy ñeàu xaû boû heát. Noùi naêng vui veû, eâm dòu, laøm vui loøng
ngöôøi, chuyeån hoùa taâm ngöôøi, nhu hoøa, ñaày ñuû, ñöôïc nhieàu ngöôøi nhôù
töôûng, laøm cho ngöôøi khaùc vui veû, phaûi luoân noùi nhöõng lôøi nhö vaäy. Boû
lôøi noùi theâu deät, luoân caån thaän trong lôøi noùi; bieát nhöõng gì neân noùi,
khoâng neân noùi; luoân noùi ñuùng luùc, chaân thaät, lôïi ích, ñuùng phaùp, coù
chöøng möïc, khoâng noùi ñuøa, noùi côït. Khoâng noùi nhöõng lôøi phuø phieám
huoáng gì coá yù noùi! Khoâng tham vaät cuûa ngöôøi. Neáu vaät thuoäc ngöôøi
khaùc, ngöôøi khaùc ñaõ tham tröôùc, ñaõ thaâu duïng, thì khoâng nghó laø seõ laáy
vaät aáy. Boû taâm saân haïi, hieàm thuø, böùc naõo. Ñoái vôùi chuùng sinh luoân
khôûi taâm toát, yeâu meán, lôïi ích, töø boû. Boû vieäc xem töôùng, laøm vieäc
baèng chaùnh kieán, tin saâu chaéc nhaân duyeân toäi phöôùc, boû dua nònh,
thaønh tín Tam baûo, phaùt taâm vöõng chaéc. Boà-taùt luoân hoä ñaïo laønh,
thöôøng suy nghó: Chuùng sinh ñoïa vaøo ñöôøng aùc, ñeàu do möôøi nhaân baát
thieän. Ta neân truï trong möôøi phaùp laønh, noùi möôøi phaùp laønh cho chuùng
sinh, ñeå bieát choã maø tu haønh chaùnh phaùp. Vì sao? Vì ngöôøi naøo khoâng
laøm laønh maø noùi phaùp cho ngöôøi khaùc an truï trong phaùp laønh thì khoâng
bao giôø coù. Boà-taùt laïi nghó: Vì laøm möôøi phaùp aùc maø ñoïa ñòa nguïc, ngaï
quyû, suùc sinh; coøn thöïc haønh möôøi phaùp laønh thì ñöôïc sinh leân coõi
ngöôøi hoaëc sinh ñeán coõi trôøi Höõu ñaûnh.
Laïi nöõa, möôøi phaùp laønh naøy laø phaùp ngöôøi trí tueä, hoøa hôïp tu
taäp. Nhöõng keû taâm yeáu ñuoái thích ít coâng ñöùc, chaùn sôï ba coõi, ít taâm
ñaïi Bi, nghe phaùp chæ ñaït ñeán Thanh vaên thöøa. Laïi, coù ngöôøi thöïc
haønh möôøi phaùp laønh naøy, khoâng nghe phaùp töø ngöôøi khaùc maø töï
nhieân hieåu bieát, khoâng ñaày ñuû ñaïi Bi phöông tieän nhöng thaâm nhaäp
phaùp duyeân sinh thì ñaät ñeán Bích-chi-phaät thöøa. Ngöôøi thöïc haønh
möôøi phaùp laønh, ñaày ñuû thanh tònh, taâm roäng lôùn voâ löôïng, voâ bieân,
ñoái vôùi chuùng sinh, phaùt taâm ñaïi Bi, coù söùc phöông tieän, chí nguyeän
beàn vöõng, vì khoâng heà boû chuùng sinh, vì caàu trí tueä lôùn cuûa Phaät, vì
laøm thanh tònh caùc ñòa cuûa Boà-taùt, vì thanh tònh caùc Ba-la-maät, thaâm
nhaäp haïnh roäng lôùn saâu xa.
Laïi nöõa, thanh tònh thöïc haønh möôøi phaùp laønh naøy, seõ ñaït ñöôïc
möôøi Löïc, boán Voâ sôû uùy, boán Trí voâ ngaïi, ñaïi Töø bi cuûa Phaät vaø ñaït
ñöôïc ñaày ñuû Nhaát thieát chuûng trí, tu taäp phaùp cuûa Phaät. Vì theá chuùng ta
neân haønh möôøi phaùp laønh, luoân caàu Nhaát thieát trí.
Boà-taùt laïi suy nghó: Möôøi phaùp baát thieän naøy, ôû baäc thöôïng thì noù
laø nhaân cuûa ñòa nguïc, baäc trung laø nhaân cuûa suùc sinh, baäc haï laø nhaân
cuûa ngaï quyû.
Toäi saùt sinh, laøm cho chuùng sinh ñoïa ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh.
neáu sinh vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø cheát yeåu; hai laø
nhieàu beänh.
Toäi troäm cöôùp cuõng laøm cho chuùng sinh ñoïa ñòa nguïc, ngaï quyû,
suùc sinh. Neáu sinh trong coõi ngöôøi thì chòu hai quaû baùo: Moät laø ngheøo
thieáu; hai laø coù cuûa chung, khoâng coù chuû quyeàn.
Toäi taø daâm laøm cho chuùng sinh ñoïa ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh.
Neáu sinh vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø vôï khoâng trinh
thuaän; hai laø baø con khoâng vöøa yù.
Toäi noùi doái, laøm cho chuùng sinh ñoïa ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh.
Neáu sinh vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø bò nhieàu ngöôøi
phæ baùng; hai laø bò nhieàu ngöôøi löøa doái.
Toäi noùi hai löôõi cuõng laøm cho chuùng sinh ñoïa vaøo ba ñöôøng aùc.
www.daitangkinh.org
Neáu sinh vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø bò con teä aùc; hai
laø baø con khoâng hoøa thuaän.
Toäi noùi aùc laøm cho chuùng sinh ñoïa vaøo ba ñöôøng aùc. Neáu sinh
vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø thöôøng nghe tieáng xaáu; hai
laø bò ngöôøi tranh tuïng.
Toäi theâu deät, laøm cho chuùng sinh ñoïa vaøo ba ñöôøng aùc. Neáu sinh
vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø noùi naêng khoâng ñöôïc ngöôøi
tin; hai laø noùi naêng khoâng roõ raøng.
Toäi tham duïc, laøm cho chuùng sinh ñoïa vaøo ba ñöôøng aùc. Neáu
sinh vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø nhieàu duïc voïng; hai laø
khoâng bieát chaùn ñuû.
Toäi saân naõo, laøm cho chuùng sinh ñoïa vaøo ba ñöôøng aùc. Neáu sinh
vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø luoân bò ngöôøi moi tìm choã
hay dôû; hai laø bò ngöôøi khaùc laøm haïi.
Toäi taø kieán, laøm cho chuùng sinh ñoïa vaøo ba ñöôøng aùc. Neáu sinh
vaøo coõi ngöôøi, thì chòu hai quaû baùo: Moät laø sinh trong nhaø taø kieán; hai
laø coù taâm dua nònh.
Caùc Phaät töû! Möôøi phaùp baát thieän ñeàu laø nhaân duyeân cuûa caùc
loaïi khoå ñau. Boà-taùt laïi nghó: Vì sao chuùng ta khoâng boû möôøi phaùp baát
thieän, thöïc hieän möôøi phaùp thieän vaø laøm cho ngöôøi khaùc haønh möôøi
phaùp thieän? Nghó nhö vaäy xong, boû möôøi phaùp baát thieän, an truï möôøi
phaùp thieän, laïi laøm cho ngöôøi khaùc cuõng phaùt taâm haønh möôøi phaùp
thieän.
Luùc naøy, Boà-taùt ôû trong chuùng sinh sinh taâm an oån, taâm hyû laïc,
taâm Töø bi, taâm laân maãn, taâm lôïi ích, taâm thuû hoä; taâm laøm thaày, taâm
laøm thaày gioûi. Coù nhöõng taâm aáy, roài laïi nghó: Chuùng sinh rôi vaøo taø
kieán, chaïy theo taâm taø, ñi trong ñöôøng taø nguy hieåm, thaät ñaùng xoùt
thöông. Ta neân laøm cho chuùng sinh naøy truï trong ñaïo chaùnh kieán vaø
phaùp nhö thaät. Chuùng sinh thöôøng ñaáu tranh, saân haän, phaân bieät ta
ngöôøi; ta neân laøm cho chuùng sinh truï trong taâm ñaïi Töø voâ thöôïng.
Chuùng sinh khoâng bieát chaùn ñuû, thöôøng tham taøi vaät cuûa ngöôøi khaùc,
nuoâi soáng baèng ngheà taø vaïy; ta neân laøm cho chuùng sinh, truï trong
nghieäp thaân, khaåu, yù thanh tònh. Chuùng sinh chaïy theo nhaân tham lam,
saân haän, si meâ, thöôøng bò löûa lôùn phieàn naõo thieâu ñoát, khoâng tìm ñöôïc
caùch ra khoûi; ta neân laøm cho chuùng sinh, daäp taét löûa phieàn naõo an oån ôû
nôi maùt meû. Chuùng sinh thöôøng bò voâ minh ñen toái che laáp, thöôøng vaøo
choã toái taêm, caùch xa aùnh saùng trí tueä, ôû trong ñöôøng hieåm sinh töû, rôi
vaøo ñuû caùc taø kieán; ta neân laøm cho chuùng sinh ñöôïc tueä nhaõn thanh
tònh voâ ngaïi. Nhôø tueä nhaõn naøy, bieát thaät töôùng cuûa caùc phaùp, khoâng
tuøy thuaän giaùo phaùp khaùc, ñaït trí nhö thaät khoâng chöôùng ngaïi. Chuùng
sinh ôû trong ñöôøng hieåm sinh töû, saép rôi vaøo haàm saâu ñòa nguïc, ngaï
quyû, suùc sinh, bò nhoát trong löôùi taø kieán xaáu aùc, bò röøng raäm ngu si che
môø, xa caùch baäc thaày coù trí. Khoâng phaûi ñaïo xuaát theá laïi cho laø ñaïo
xuaát theá, rôi vaøo ñöôøng aùc ma, tuøy thuaän yù ma, xa caùch Phaät yù; ta neân
ñoä cho nhöõng chuùng sinh naøy, thoaùt khoûi naïn sinh töû nguy hieåm, ñaët
chuùng trong thaønh lôùn voâ uùy Nhaát thieát trí nhaân, khoâng coøn nhöõng suy
naõo. Chuùng sinh chìm trong doøng thaùc phieàn naõo, troâi laên trong doøng
duïc, höõu, kieán, voâ minh; chaïy theo sinh töû lieân tuïc khoâng döùt, vaøo
trong soâng aùi lôùn, bò uy löïc phieàn naõo cuoán huùt, khoâng theå caàu ñaïo
xuaát theá; luoân bò caùc loaïi truøng ñoäc duïc, saân naõo, gaây haïi; bò La-saùt
thaân kieán trong bieån baét giöõ; rôi trong doøng xoaùy saâu xa khoå naïn cuûa
naêm duïc bò buøn tham aùi laøm oâ nhieãm; tieàu tuïy khoâ gaày, rôi trong vuøng
ngaõ maïn, khoâng nôi höôùng tôùi, khoâng ra khoûi laøng xoùm giaëc oaùn möôøi
hai nhaäp, khoâng gaëp baäc Ñaïo sö daét ñi con ñöôøng chaùnh; ta neân laøm
cho nhöõng chuùng sinh naøy sinh ñaïi Töø bi, duøng söùc cuûa caên laønh maø
cöùu thoaùt chuùng ñeán nôi an oån, xa nôi lo sôï ñaém chìm, truï trong ñaûo
tueä baùu Nhaát thieát trí. Chuùng sinh taâm quaù tham ñaém; luoân bò lo laéng,
khoå naõo, hoaïn naïn, yeâu gheùt troùi buoäc; bò coät chaët trong cuøm duïc
voïng, ñi vaøo röøng raäm voâ minh cuûa ba coõi; ta neân laøm cho chuùng sinh
naøy ra khoûi nhöõng tham chaáp ôû ba coõi; laøm cho chuùng sinh an truï Nieát-
baøn voâ ngaïi lìa töôùng. Chuùng sinh chaáp chaët ngaõ, ngaõ sôû; khoâng ra
khoûi hang oå naêm aám, chaïy theo boán ñieân ñaûo, döïa vaøo laøng xoùm troáng
khoâng saùu nhaäp; bò boán ñaïi xaâm haïi; bò caùc giaëc phieàn naõo gieát haïi;
chòu voâ löôïng khoå naõo; ta neân laøm cho chuùng sinh naøy lìa taát caû söï
tham ñaém, truï trong ñaïo trí khoâng, voâ ngaõ; ñoù laø Nieát-baøn, ñoaïn taát caû
chöôùng ngaïi. Chuùng sinh coù taâm nhoû heïp, keùm coûi, thích phaùp nhoû, xa
caùch Nhaát thieát trí tueä voâ thöôïng. Vì taâm tham chaáp tieåu thöøa, neân
khoâng caàu phaùp xuaát theá Ñaïi thöøa roäng lôùn; ta neân laøm cho nhöõng
www.daitangkinh.org
chuùng sinh naøy truï taâm roäng lôùn, ôû trong Phaät phaùp voâ löôïng, voâ bieân;
ñoù laø Ñaïi thöøa voâ thöôïng.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt naøy thöôøng tuøy thuaän naêng löïc trì giôùi,
thöôøng kheùo môû roäng taâm ñaïi Töø bi. Boà-taùt truï ñòa Ly caáu, gaëp ñöôïc
traêm ngaøn Phaät thì cung kính cuùng döôøng caùc vaät caàn duøng nhö y phuïc,
thöùc uoáng aên, thuoác men, ngoïa cuï; ôû choã chö Phaät thì sinh taâm cung
kính, thoï trì möôøi phaùp laønh. Töø luùc laõnh thoï cho ñeán luùc ñaït Voâ
thöôïng Boà-ñeà, khoâng heà queân maát. Boà-taùt naøy ñaõ traûi qua voâ soá traêm
ngaøn vaïn öùc kieáp; xa laùnh traàn caáu, xan tham, phaù giôùi; tònh tu boá thí,
trì giôùi.
Phaät töû! Ví nhö luyeän vaøng roøng, neáu loïc heát caën baõ ra khoûi
quaëng, thì vaøng caøng saùng röïc; cuõng theá, Boà-taùt truï ñòa Ly caáu naøy,
phaûi traûi qua traêm ngaøn vaïn öùc kieáp xa lìa traàn caáu, saân tham, phaù
giôùi; tònh tu boá thí, trì giôùi. Luùc naøy trong boán Nhieáp phaùp, Boà-taùt tu
nhieàu veà aùi ngöõ. Trong möôøi Ba-la-maät. Giôùi Ba-la-maät laø nhieàu thuø
thaéng. Coøn caùc Ba-la-maät khaùc cuõng tu taäp nhöng chæ tuøy truï ñòa maø
taêng tröôûng.
Caùc Phaät töû! Ñoù laø Ñòa thöù hai Ly caáu cuûa Ñaïi Boà-taùt. Boà-taùt truï
ôû ñòa naøy, thöôøng laøm Chuyeån luaân thaùnh vöông, laøm ñaïi Phaùp vöông,
ñaït nhieàu phaùp löïc, thaønh töïu baûy baùu, coù söùc töï taïi; tröø heát ñöôïc traàn
caáu, xan tham, phaù giôùi cuûa chuùng sinh, duøng phöông tieän kheùo leùo
laøm cho chuùng sinh ñöôïc an truï trong möôøi phaùp laønh; tu boá thí roäng
nhöng khoâng cuøng taän vieäc taïo nhöõng thieän nghieäp; hoaëc boá thí, aùi
ngöõ, lôïi ích ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi nghó ñeán Phaät vaø phaùp, khoâng rôøi
nghó ñeán chuùng baïn Boà-taùt, khoâng rôøi nghó ñeán söï haønh ñaïo cuûa Boà-
taùt; khoâng rôøi nghó ñeán caùc Ba-la-maät, möôøi Ñòa, möôøi Löïc, boán Voâ
uùy, caùc phaùp Baát coäng, cho ñeán khoâng rôøi nghó veà Nhaát thieát chuûng trí
moät caùch troïn veïn. Boà-taùt luoân nghó: Baát cöù luùc naøo, trong chuùng sinh,
ta cuøng ñeàu laø ngöôøi ñöùng ñaàu, laø toái thaéng, laø cao lôùn, laø toát ñeïp, laø
voâ thöôïng, toái thöôïng; laø ngöôøi daãn daét, laø baäc toân quyù, laø choã döïa cho
chuùng sinh.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt naøy neáu boû nhaø, sieâng naêng tu taäp, thì
trong nhaùy maét, boû vôï con, nhaø cöûa, naêm duïc, xuaát gia trong Phaät
phaùp. Ñaõ xuaát gia roài seõ sieâng naêng tu taäp, trong khoaûnh khaéc, ñaït
ngaøn moân Tam-muoäi, gaëp ngaøn Phaät, bieát thaàn löïc cuûa ngaøn Phaät,
chaán ñoäng ngaøn coõi Phaät, vöôït qua ngaøn coõi Phaät, chieáu saùng ngaøn coõi
Phaät, hoùa ñoä ngaøn theá giôùi chuùng sinh, soáng laâu ngaøn kieáp, bieát moïi
vieäc trong ngaøn kieáp quaù khöù, hieän taïi, vò lai; kheùo thaâm nhaäp ngaøn
phaùp moân; bieán thaønh ngaøn thaân, moãi thaân thò hieän ngaøn Boà-taùt quyeán
thuoäc. Neáu duøng nguyeän löïc töï taïi maø thò hieän, thì hôn soá naøy ñeán
traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha, khoâng theå tính keå.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán neâu laïi nghóa treân neân noùi
keä raèng:
Boà-taùt taâm nhu nhuyeán
Taâm ñieàu hoøa, chòu ñöïng
Thieän taâm, tòch dieät taâm
Chaân taâm, baát taïp taâm
Khoâng coù taâm tham tieác
Taâm vui vaø taâm lôùn
Ñaït ñuû möôøi taâm naøy
Nhaäp truï Ñòa thöù hai
Thaønh töïu caùc coâng ñöùc
Thöôøng lìa boû saùt sinh
Khoâng laøm haïi taát caû
Xa boû vieäc troäm cöôùp
Khoâng sinh taâm taø daâm
Lôøi thaät, khoâng hai löôõi
Chaúng noùi aùc, theâu deät
Vaät sôû höõu cuûa ngöôøi
Khoâng sinh taâm tham chaáp
Khoâng toån naõo chuùng sinh
Tröïc taâm haønh chaùnh kieán
Khoâng coù taâm kieâu maïn
Cuõng chaúng taâm dua nònh
Nhu nhuyeán khoâng phoùng daät
Hoä trì giaùo Phaät phaùp
Nhöõng khoå naõo ñôùn ñau
www.daitangkinh.org
Ñòa nguïc vaø suùc sinh

Ngaï quyû, thieâu ñoát thaân
Ñeàu tröø taâm aùc sinh
Nay ta ñaõ tröø heát
Nhöõng vieäc aùc nhö vaäy
Haønh nghóa lyù chaân thaät
Phaùp laønh vaø tòch dieät
Töø ngöôøi ñeán Höõu ñaûnh
Nhöõng nôi höôûng duïc laïc
Vui thieàn, vui ba thöøa
Ñeàu töø möôøi phaùp laønh
Suy xeùt nhö vaäy roài
Taâm khoâng heà buoâng boû
Töï mình trì tònh giôùi
Laïi daïy ngöôøi gìn giöõ
Quaùn saùt khaép chuùng sinh
Chòu caùc loaïi khoå naõo
Vì thöông xoùt chuùng sinh
Phaùt khôûi taâm ñaïi Bi
Phaøm phu thaät ñaùng thöông
Rôi vaøo caùc taø kieán
Taâm mang nhieàu saân haän
Luoân thích tranh tuïng nhau
Tham ñaém trong naêm duïc
Mong caàu khoâng bieát chaùn
Nhaân duyeân khôûi ba ñoäc
Ta neân ñoä chuùng sinh
Bò ngu si che môø
Ñi ñöôøng hieåm sinh töû
Rôi trong löôùi taø kieán
Nhoát trong loàng theá gian
Luoân bò caùc giaëc ma
Vaø phieàn naõo gaây haïi
Chuùng sinh thaät ñaùng thöông
Ta neân ñoä thoaùt chuùng
Chìm saâu bieån phieàn naõo

Troâi daït trong boán doøng
Chòu ñuû traêm ngaøn thöù
Khoå naõo cuûa ba coõi
ÔÛ trong hang naêm aám
Sinh taâm ngaõ, ngaõ sôû
Ta vì ñoä khoå naøy
Neân sieâng naêng haønh ñaïo
Boû tueä Phaät voâ thöôïng
Laïi sinh taâm thaáp keùm
Laøm cho truï trí Phaät
Phaùt voâ löôïng tinh taán
Coù voâ soá coâng ñöùc
Ñöôïc gaëp caùc Ñöùc Phaät
Phuïng söï vaø cuùng döôøng
Chính vì nhaân duyeân naøy
Caên laønh caøng saùng tònh
Ví nhö vaøng roøng toát
Ñöôïc loïc ra khoûi quaëng
Phaät töû truï ñòa naøy
Thöôøng laøm Chuyeån luaân vöông
Laøm cho caùc chuùng sinh
Truï trong möôøi phaùp laønh
Töø phaùt taâm ñeán giôø
Tu taäp caùc phöôùc ñöùc
Nguyeän cöùu ñoä theá gian
Ñaït möôøi Löïc cuûa Phaät
Neáu muoán boû ngoâi vua
Xuaát gia tu hoïc ñaïo
Taâm sieâng naêng tu taäp
Thaâm nhaäp ngaøn Tam-muoäi
Ñöôïc thaáy ngaøn Ñöùc Phaät
Cuùng döôøng nghe nhaän phaùp
www.daitangkinh.org
Thò hieän vieäc nhö vaäy

Neáu duøng nguyeän löïc mình
Thò hieän caùc thaàn thoâng
Ñoä thoaùt nhöõng chuùng sinh
Hôn soá naøy voâ löôïng
Luoân luoân vì theá gian
Tìm caàu nhöõng vieäc toát
Ñaõ giaûng noùi ñaày ñuû
Haïnh nghieäp Ñòa thöù hai.

KINH THAÄP TRUÏ

QUYEÅN 2
Phaåm 3: ÑÒA MINH
Caùc Boà-taùt nghe ñöôïc

Haïnh khoâng theå nghó baøn
Trong taâm vui khoân taû
Cung kính khoù theå löôøng
Luùc aáy, trong hö khoâng
Möa caùc loaïi hoa thôm
Hoa nhieàu nhö ñaùm maây
Cuùng döôøng Kim Cang Taïng
Ñeàu khen ngôïi laønh thay!
Laønh thay! Kim Cang taïng
Kheùo noùi caùc ñaïi nhaân
Thanh tònh hoä trì giôùi
ÔÛ trong caùc chuùng sinh
Phaùt taâm Töø bi lôùn
Trình baøy vaø giaûng noùi
Haønh xöù Ñòa thöù hai
Haïnh vi dieäu Boà-taùt
Chaân thaät khoâng thay ñoåi
Nhöõng vò Boà-taùt naøy
Ñaày ñuû haïnh thanh tònh
Vì taát caû chuùng sinh
Luoân caàu vieäc toát ñeïp
Ñòa Tònh minh thöù hai
Nay ñaõ giaûng thuyeát xong
Ñaáng trôøi ngöôøi cung kính
www.daitangkinh.org
Xin noùi Ñòa thöù ba

Kheùo thò hieän caùc haïnh
Boà-taùt haønh baèng trí
Xin noùi caùc ñaïi nhaân
Laøm sao haønh boá thí
Giöõ giôùi vaø nhaãn nhuïc
Haønh tinh taán thieàn ñònh
Trí tueä cuøng phöông tieän
Vaø taâm Töø bi lôùn
Laøm sao haønh phaùp aáy
Thanh tònh nôi haïnh Phaät.
Laïi hoûi Kim Cang Taïng:
Boà-taùt duøng taâm gì
Ñeán ñöôïc Ñòa thöù ba.
Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng, noùi vôùi Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät:
–Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt taâm thanh tònh saâu xa, haønh Ñòa thöù hai
xong; muoán ñaït ñöôïc Ñòa thöù ba, phaûi duøng möôøi taâm ñeå ñaït ñöôïc.
Möôøi taâm ñoù laø gì? Ñoù laø caùc taâm: 1. Tònh. 2. Maïnh meõ lôïi ích. 3.
Chaùn xa. 4. Lìa boû. 5. Baát thoaùi. 6. Kieán coá. 7. Minh thònh. 8. Khoâng töï
maõn. 9. Vui veû. 10. Roäng lôùn.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt duøng möôøi taâm naøy nhaäp Ñòa thöù ba,
quaùn saùt töôùng nhö thaät cuûa caùc phaùp höõu vi. Ñoù laø voâ thöôøng, khoå,
khoâng, voâ ngaõ, baát tònh, khoâng toàn taïi, khoâng theå tin töôûng, nieäm
nieäm sinh dieät. Laïi khoâng sinh, khoâng dieät, khoâng ñeán töø quaù khöù,
khoâng ñi veà vò lai, hieän taïi khoâng döøng. Cöù theá, Boà-taùt quaùn thaät
töôùng cuûa caùc phaùp höõu vi. Bieát caùc phaùp naøy; khoâng taïo taùc, khoâng
phaùt khôûi, khoâng ñeán ñi. Nhöõng chuùng sinh thì bò öu bi, khoå naõo, yeâu
gheùt troùi buoäc, khoâng ngöøng chöùa nhoùm, khoâng nôi kieân ñònh, luoân bò
löûa tham, saân, si thieâu ñoát, thoåi höøng ngoïn löûa khoå naõo cuûa ñôøi sau,
khoâng coù thaät taùnh, nhö huyeãn hoùa. Thaáy vaäy roài, Boà-taùt daàn chaùn xa
heát thaûy caùc phaùp höõu vi, höôùng ñeán trí tueä Phaät. Boà-taùt naøy, bieát
ñöôïc trí tueä cuûa Nhö Lai laø khoâng theå nghó baøn, khoâng theå xöng keå;
coù uy löïc lôùn khoâng ai hôn ñöôïc; khoâng coù töôùng taïp loaïn; khoâng coù
caùc khoå, suy naõo, öu bi, ñeán ñöôïc thaønh lôùn an oån khoâng lo sôï; khoâng
coøn trôû laïi; cöùu ñoä voâ löôïng chuùng sinh khoå naõo. Do vaäy thaáy bieát
ñöôïc trí cuûa Phaät laø voâ löôïng, phaùp höõu vi laø voâ löôïng khoå naõo; ñoái
vôùi taát caû chuùng sinh phaûi phaùt möôøi taâm thuø thaéng. Möôøi taâm ñoù laø
gì? Ñoù laø: Chuùng sinh ñaùng thöông; coâ ñoäc khoâng ai cöùu; chòu khoå
khoâng choã nöông; löûa ba ñoäc böøng chaùy khoâng döùt; bò nhoát trong
nguïc tam höõu chaéc chaén; luoân soáng trong röøng aùc phieàn naõo; khoâng
coù söùc chaùnh quaùn; ôû trong phaùp laønh bò taâm duïc laïc troùi buoäc; maát
dieäu phaùp cuûa chö Phaät; luoân troâi theo doøng sinh töû; sôï Nieát-baøn. Boà-
taùt naøy, thaáy chuùng sinh coù nhieàu khoå naõo, neân phaùt tinh taán lôùn, cöùu
ñoä chuùng sinh, giaûi thoaùt chuùng sinh, laøm cho chuùng sinh ñöôïc thanh
tònh, ñöôïc cöùu thoaùt, öa thích phaùp laønh, an truï vui veû, bieát nhöõng
vieäc caàn laøm, cöùu ñoä, dieät tröø khoå naõo. Boà-taùt naøy, xa lìa taát caû phaùp
höõu vi, luoân nghó ñeán taát caû chuùng sinh, thaáy Nhaát thieát trí cuûa Phaät
coù voâ soá lôïi ích neân muoán ñöôïc ñaày ñuû trí tueä cuûa Phaät ñeå cöùu ñoä
chuùng sinh, sieâng haønh ñaïo Boà-taùt, vaø luoân nghó: Ta phaûi duøng
phöông tieän gì, nhaân duyeân gì ñeå cöùu nhöõng chuùng sinh ñang rôi
trong khoå lôùn phieàn naõo, ñöôïc ra khoûi vaø an truï vónh vieãn trong
thöôøng laïc cöùu caùnh, bieát truï trong trí tueä giaûi thoaùt voâ ngaïi môùi coù
theå ñaït ñöôïc trí tueä giaûi thoat voâ ngaïi naøy, khoâng rôøi trí nhö thaät
thoâng ñaït caùc phaùp, haønh tueä voâ haønh. AÙnh saùng trí tueä ñoù, do ñaâu coù
ñöôïc? Phaûi bieát trí tueä ñoù khoâng ngoaøi ña vaên quyeát ñònh. Laïi nghó:
Caùc phaùp voâ ngaïi giaûi thoaùt cuûa chö Phaät laáy gì laøm goác? Goác cuûa noù
chính laø vieäc nghe phaùp. Nghó nhö vaäy, Boà-taùt luùc naøo cuõng sieâng
naêng caàu phaùp, ngaøy ñeâm luoân thích nghe phaùp khoâng bieát chaùn, taâm
khoâng ngöøng nghæ, vui phaùp, meán phaùp, nöông phaùp, theo phaùp,
troïng phaùp, trung thaønh vôùi phaùp, quy y phaùp, cöùu ñoä phaùp, tuøy thuaän
haønh phaùp; Boà-taùt vôùi phöông tieän nhö vaäy, thì ñoái vôùi chaâu baùu, cuûa
caûi vaøng baïc, kho taøng khoâng luyeán tieác, caàu phaùp khoâng thaáy nhöõng
vaät aáy laø khoù ñöôïc, chæ lo khoù gaëp Phaùp sö. Vì caàu phaùp maø moïi vaät
trong ngoaøi coù ñöôïc ôû theá gian ñeàu coù theå ñem boá thí caû. Nhöõng vaät
ñoù laø ñaát nöôùc, nhaân daân, quyeán thuoäc, saûn nghieäp, ruoäng vöôøn, taøi
vaät, ngoïc baùu ma-ni, vaøng baïc kho taøng, voi, ngöïa, xe coä, traân baûo,
anh laïc, ñoà trang söùc, vôï con, trai gaùi, tay, chaân, tai, maét, muõi, löôõi,
www.daitangkinh.org
boá thí caû toaøn thaân khoâng heà tham tieác. Cuõng vì caàu phaùp, maø ñoái
vôùi Phaùp sö, phaûi taän taâm cung kính, cuùng döôøng haàu haï, phaù tröø
kieâu maïn, ngaõ maïn, ñaïi maïn… caùc khoå naõo xaáu aùc, nhöõng vieäc traùi lyù
ñeàu coù theå chòu ñöïng. Vì thaønh thaät caàu phaùp, neân ñöôïc moät caâu
phaùp chöa töøng ñöôïc nghe, thì möøng hôn ñöôïc traân baûo ñaày caû tam
thieân ñaïi thieân theá giôùi. Ñöôïc nghe moät baøi keä chaùnh phaùp, coøn hôn
voâ löôïng öùc kieáp ñöôïc laøm Chuyeån luaân thaùnh vöông, Thích Ñeà-
hoaøn Nhaân, Phaïm thieân vöông. Neáu coù ngöôøi ñeán noùi vôùi Boà-taùt: Ta
cho oâng nghe moät caâu kinh maø Phaät giaûng, coù theå thanh tònh ñaïo
haïnh cuûa Boà-taùt, neáu nhö oâng vaøo haàm löûa lôùn laøm ngöôøi chòu khoå
naõo lôùn, thì ta môùi ban cho. Boà-taùt lieàn nghó: Ta vì laõnh thoï moät caâu
phaùp maø phaûi chòu ñöïng ôû trong haàm löûa cuûa tam thieân ñaïi thieân theá
giôùi, Ta töø coõi Phaïm thieân rôi xuoáng coøn ñöôïc, huoáng gì chæ bò rôi
trong haàm löûa nhoû! Vì caàu phaùp, ta chòu heát taát caû khoå naõo cuûa ñòa
nguïc, huoáng gì khoå naõo nhoû cuûa coõi ngöôøi. Vì caàu phaùp maø phaùt taâm
nhö vaäy.
Laïi nöõa, Boà-taùt phaûi luoân vui veû vôùi phaùp ñaõ nghe, phaûi quaùn saùt
ñuùng ñaén; nghe phaùp xong phaûi haøng phuïc taâm, ôû choã thanh vaéng, taâm
luoân nghó: Thöïc haønh ñuùng phaùp seõ ñaït Phaät phaùp, khoâng phaûi chæ laø
lôøi noùi suoâng ôû mieäng. Boà-taùt nhö vaäy coù theå an truï ñòa Minh, lìa caùc
aùi duïc vaø phaùp baát thieän, coù giaùc, coù quaùn, ly sinh hyû laïc, nhaäp Sô
thieàn. Dieät giaùc quaùn, beân trong taâm thanh tònh, an truï moät choã, khoâng
giaùc khoâng quaùn, ñònh sinh hyû laïc, nhaäp Nhò thieàn. Ly hyû, haønh xaû taâm
nieäm, an oån baèng tueä, thaân thoï laïc, nhaäp Tam thieàn. Ñoaïn laïc, ñoaïn
khoå, tröôùc dieät öu hyû; khoâng coøn khoå khoâng coøn laïc, haønh, xaû, nieäm
ñeàu thanh tònh, nhaäp Töù thieàn. Boà-taùt naøy vöôït qua caùc saéc töôùng, dieät
taát caû töôùng höõu ñoái, khoâng nghó ñeán töôùng sai khaùc, bieát hö khoâng voâ
bieân, lieàn nhaäp ñònh coõi thöùc voâ saéc. Vöôït qua heát thaûy voâ sôû höõu xöù,
bieát söï an oån cuûa phi höõu töôûng phi voâ töôûng, lieàn nhaäp ñònh phi höõu
töôûng phi voâ töôûng voâ saéc. Chæ tuøy thuaän phaùp maø haønh chöù khoâng
tham chaáp.
Boà-taùt naøy nhôø taâm Töø roäng lôùn voâ löôïng; khoâng saân, khoâng
haän, khoâng laøm haïi, coù söùc tin hieåu, roäng khaép moät phöông, hai
phöông, ba phöông, boán phöông, boán goùc, treân döôùi cuõng vaäy; taâm Bi,
taâm Hyû, taâm Xaû roäng lôùn voâ löôïng, khoâng saân, khoâng haän, khoâng naõo
haïi, coù söùc tin hieåu roäng khaép moät phöông, hai, ba, boán phöông; boán
goùc treân, döôùi cuõng laïi nhö vaäy. Boà-taùt naøy coù ñuû caùc söùc thaàn thoâng,
coù theå laøm chaán ñoäng ñaïi ñòa, bieán moät thaân thaønh nhieàu thaân, nhieàu
thaân thaønh moät thaân, hieän maát, roài laïi xuaát hieän, vöôït qua caû töôøng ñaù,
nuùi cao chöôùng ngaïi, ñi trong hö khoâng, ôû trong hö khoâng, kieát giaø, tôùi
lui, ví nhö chim bay; ra vaøo ñaát nhö ñi vaøo nöôùc, ñi treân nöôùc nhö ñi
treân ñaát, thaân phoùng khoái aùnh löûa lôùn; maët trôøi, maët traêng coù oai löïc
thaàn ñöùc lôùn maø Boà-taùt coù theå duøng tay chaïm ñöôïc; thaàn löïc töï taïi leân
ñeán coõi Phaïm thieân.
Boà-taùt naøy, duøng Thieân nhó thanh tònh, vöôït hôn tai ngöôøi nghe
heát aâm thanh xa gaàn cuûa trôøi, ngöôøi. Boà-taùt naøy, duøng Tha taâm trí bieát
nhö thaät taâm ngöôøi khaùc. Taâm oâ nhieãm thì bieát nhö thaät laø taâm nhieãm
oâ; taâm lìa nhieãm oâ thì bieát nhö thaät laø taâm lìa nhieãm oâ. Taâm saân, lìa
taâm saân, taâm si, lìa taâm si, taâm caáu ueá, lìa taâm caáu ueá; taâm lôùn, taâm
nhoû; tam taùn loaïn thì bieát nhö thaät laø taâm taùn loaïn; taâm ñònh, taâm baát
ñònh; taâm bò troùi buoäc, taâm côûi môû; taâm cao thöôïng, taâm khoâng cao
thöôïng thì bieát nhö thaät laø taâm cao thöôïng hay khoâng cao thöôïng. Nhö
vaäy laø duøng taâm mình ñeå bieát taâm ngöôøi.
Boà-taùt naøy, bieát ñôøi soáng, nôi thoï sinh kieáp tröôùc; bieát moät ñôøi,
hai, ba, boán, naêm ñôøi cho ñeán möôøi, hai möôi, ba möôi, boán möôi, naêm
möôi, moät traêm, ngaøn, vaïn, traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha ñôøi; bieát moät
kieáp, hai kieáp cho ñeán traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha voâ löôïng voâ soá
kieáp. Trong nhöõng kieáp aáy, coù voâ soá söï thaønh hoaïi, bieát ñöôïc nhaân
duyeân traûi qua trong caùc kieáp aáy. Bieát ta sinh ôû nôi ñoù, doøng hoï ñoù, teân
ñoù, aên uoáng nhö vaäy, khoå vui nhö vaäy, soáng laâu nhö vaäy; bieát ta cheát ôû
ñoù maø sinh ôû coõi naøy; bieát cheát ôû coõi naøy maø sinh ôû coõi kia; nhôù bieát
heát taát caû nhaân duyeân töôùng maïo.
Boà-taùt naøy duøng Thieân nhaõn thanh tònh vöôït hôn maét ngöôøi, thaáy
chuùng sinh soáng cheát, hình saéc ñeïp xaáu, thieän aùc, ngheøo khoå, giaøu
sang, ñeán coõi laønh, coõi aùc, theo nghieäp chòu quaû baùo, taát caû ñeàu bieát
nhö thaät. Ñoù laø: Bieát chuùng sinh naøy, thaønh töïu nghieäp aùc veà thaân,
khaåu, yù, choáng nghòch Hieàn thaùnh, tin thoï taø kieán; do nhaân duyeân
nghieäp toäi neân thaân cheát ñoïa vaøo ñöôøng aùc, sinh vaøo ñòa nguïc. Caùc
www.daitangkinh.org
chuùng sinh naøy, thaønh töïu nghieäp thieän veà thaân, nghieäp thieän mieäng,
nghieäp thieän yù, khoâng nghòch Thaùnh hieàn. Do nhaân duyeân nghieäp
thieän naøy neân sau khi cheát, ñöôïc sinh leân trôøi.
Boà-taùt naøy thöôøng ra vaøo thieàn ñònh Tam-muoäi giaûi thoaùt nhöng
khoâng tuøy sinh; chæ thaáy nôi naøo coù phaùp trôï Boà-ñeà thì vì nguyeän löïc
neân sinh ôû ñoù. Boà-taùt truï ñòa Minh, thaáy ñöôïc traêm ngaøn vaïn öùc na-
do-tha caùc Ñöùc Phaät, heát söùc cung kính, cuùng döôøng, toân troïng, khen
ngôïi; cung phuïng y phuïc, thöùc aên uoáng, ngoïa cuï, thuoác men; gaàn guõi
chö Phaät ñeå nghe nhaän kinh phaùp; nghe phaùp roài thì tuøy löïc maø thöïc
haønh.
Luùc aáy, Boà-taùt quaùn caùc phaùp khoâng sinh, khoâng dieät, chuùng ñeàu
do duyeân sinh. Traûi qua traêm ngaøn vaïn öùc kieáp bò duïc troùi buoäc, baây
giôø daàn daàn môùi thoaùt khoûi heát nhöõng troùi buoäc cuûa höõu, nhöõng troùi
buoäc cuûa voâ minh; taát caû ñeàu khoâng coøn chöùa nhoùm nöõa. Vì khoâng
chöùa nhoùm, neân ñoaïn tröø ñöôïc taø tham, saân, si.
Phaät töû! Ví nhö vaøng roøng maø ñöôïc ngöôøi thôï maøi duõa, thì caøng
ñeïp hôn, aùnh saùng noù gaáp boäi. Boà-taùt cuõng vaäy truï ñòa Minh khoâng bò
ba söï troùi buoäc, ñoaïn tröø taø tham, saân, si, caên laønh daàn taêng tröôûng vaø
saùng tònh. Boà-taùt naøy ñuû taâm nhaãn nhuïc; taâm nhu nhuyeán, taâm myõ
dieäu, taâm khoâng hoaïi, khoâng ñoäng, khoâng oâ tröôïc, khoâng cao thaáp;
taâm laøm moïi vieäc maø khoâng mong caàu baùo ñaùp; ai laøm gì cho mình duø
nhoû, cuõng luoân coù taâm baùo ñaùp; taâm khoâng dua nònh, khoâng nhieãm
loaïn, daàn daàn ñöôïc saùng saïch.
Luùc aáy, Boà-taùt ôû trong boán Nhieáp phaùp, thöïc haønh nhieàu veà aùi
ngöõ vaø lôïi haønh. Trong möôøi Ba-la-maät, tu nhieàu veà Nhaãn nhuïc vaø
Tinh taán ba-la-maät. Caùc phaùp trôï Boà-ñeà khaùc cuõng ñeàu thoâng saùng.
Phaät töû! Ñoù laø ñòa Minh, Ñòa thöù ba cuûa Boà-taùt. Ñaïi Boà-taùt, ôû truï
ñòa naøy, thöôøng laøm Thích Ñeà-hoaøn Nhaân, trí tueä nhanh leï, thöôøng
duøng nhaân duyeân phöông tieän, chuyeån hoùa chuùng sinh; laøm cho chuùng
sinh lìa daâm duïc, moïi vieäc laøm laønh nhö boá thí, aùi ngöõ, lôïi haønh, ñoàng
söï ñeàu khoâng rôøi nghó veà Phaät, cho ñeán khoâng rôøi nghó veà cuï tuùc Nhaát
thieát chuûng trí. Thöôøng sinh taâm nghó: Baát cöù luùc naøo, ôû trong chuùng
sinh ta cuõng laø ngöôøi ñöùng ñaàu, toân quyù, laøm choã döïa cho taát caû chuùng
sinh. Vò aáy neáu sieâng naêng tu taäp, thì chaúng bao laâu seõ ñaït möôøi vaïn
Tam-muoäi, cho ñeán vieäc coù theå thò hieän ñöôïc möôøi vaïn Boà-taùt laøm
quyeán thuoäc, tuøy nguyeän löïc thaàn thoâng töï taïi khoâng theå keå ñöôïc. Duø
traûi qua traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha kieáp cuõng khoâng theå ñeám bieát
ñöôïc.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laøm saùng toû laïi nghóa treân,
beøn noùi keä raèng:
Boà-taùt duøng taâm naøy
Ñaït truï Ñòa thöù ba
Taâm tònh, taâm chaùn xa
Taâm lìa, taâm baát thoaùi
Vöõng taâm, kham nhaän taâm
Taâm vui, taâm roäng lôùn
Duøng nhöõng taâm nhö vaäy
An nhaäp Ñòa thöù ba
Baäc trí truï ñòa Minh
Quaùn caùc phaùp höõu vi
Baát tònh, voâ thöôøng, khoå
Voâ ngaõ, töôùng hö hoaïi
Khoâng coù taùnh chaéc thaät
Khoâng toàn taïi, luoân dieät
Suy xeùt bieát nhö vaäy
Nhö beänh vaø ung nhoït
Bò taâm aùi troùi buoäc
Sinh caùc khoå öu bi
Chæ vì ngoïn löûa döõ
Tham, saân, si thieâu ñoát
Töø voâ thæ ñeán nay
Höøng höïc khoâng döøng nghæ
Baáy giôø, sinh nhaøm chaùn
Taát caû phaùp ba coõi
Taâm khoâng heà tham chaáp
Phaùp höõu vi: Giaëc aùc
Chæ caàu trí tueä Phaät
Voâ bieân, voâ haïn löôïng
Saâu xa khoù nghó baøn
www.daitangkinh.org
Thanh tònh, khoâng khoå naõo

Thaáy trí Phaät nhö vaäy
Khoâng coøn nhöõng khoå ñau
Thöông yeâu caùc chuùng sinh
Ngheøo thieáu khoâng phöôùc tueä
Löûa ba ñoäc luoân ñoát
Khoâng moät ai cöùu hoä
Ñoïa vaøo trong ñòa nguïc
Traêm thöù khoå böùc naõo
Keû phaøm phu buoâng thaû
Chìm trong nhaø phieàn naõo
Muø toái khoâng thaáy bieát
Maát cuûa baùu Phaät, phaùp
Troâi theo doøng sinh töû
Maø khoâng heà lo sôï
Ñoái vôùi chuùng sinh naøy
Ta neân sieâng ñoä thoaùt
Sieâng naêng caàu trí tueä
Laøm ngöôøi ñem lôïi ích
Suy nghó tìm caùch gì
Ñeå cöùu ñoä ñöôïc chuùng
Chæ coù caùc Nhö Lai
Trí voâ ngaïi toát, saâu
Trí naøy töø ñaâu sinh
Ñöôïc sinh töø trí tueä
Suy xeùt trí tueä naøy
Sieâng caàu phaùp nghe nhieàu
Ngaøy ñeâm luoân tinh taán
Nghe nhaän khoâng löôøi chaùn
Tuïng ñoïc, ham thích phaùp
Chæ coù phaùp laø quyù
Vì mong caàu chaùnh phaùp
Ñem nhöõng ñoà chaâu baùu
Vôï con, ngöôøi thaân yeâu
Caùc quyeán thuoäc tuøy tuøng
Ñaát nöôùc hay xoùm laøng

Nhöõng vaät ñeå nuoâi soáng
Vui veû vaø ban cho
Taâm khoâng coù tham tieác
Ñaàu, maét, tai vaø muõi
Löôùi, raêng, cuøng tay chaân
Xöông, thòt, thaân vaø maùu
Tim, gan, cuøng tuûy, naõo
Ñem cho ngöôøi taát caû
Vaãn khoâng xem laø khoù
Muoán ñöôïc nghe chaùnh phaùp
Môùi laø ñieàu khoù nhaát!
Giaû söû coù ngöôøi naøo
Noùi vôùi Boà-taùt raèng:
Nay ngöôi haõy nhaûy vaøo
Ñoáng löûa höøng höïc kia
Sau ñoù ta seõ noùi
Pheùp cuûa chö Phaät daïy
Nghe roài lieàn vui möøng
Töï nhaûy vaøo ñoáng löûa.
Giaû söû ngoïn löûa döõ
Ñang ñoát ngaøn caûnh giôùi
Töø cung trôøi rôi xuoáng
Vaãn khoâng cho laø khoù
Chæ caàu mong caàu moät caâu
Phaùp chö Phaät thuyeát giaûng
Cöùu ñoä ngöôøi khoå naõo
Ñöôïc vieäc ñoù môùi khoù
Töø luùc môùi phaùt taâm
Ñeán luùc thaønh Phaät ñaïo
Trong khoaûng thôøi gian aáy
Heát bao nhieâu kieáp soá
Vì mong caàu giaùo phaùp
Chòu khoå nguïc A-tyø
Huoáng laø ôû coõi ngöôøi
www.daitangkinh.org
Chæ chòu khoå nhoû nhaët

Nhôø nhaân duyeân nghe phaùp
Phaùt sinh caùc thieàn ñònh
Caùc Tam-muoäi saâu xa
Vaø naêm thöù thaàn thoâng
Tuaàn töï phaùt khôûi heát
Töï taïi khoâng tuøy sinh.
Duøng taâm yù quyeát ñònh
Thöôøng cuùng döôøng chö Phaät
Nghe nhaän nhöõng giaùo phaùp
Ñoaïn taø kieán saân haän
Caùc phieàn naõo giaûm bôùt
Gioáng nhö luyeän vaøng roøng
Ñieàu hoøa ñöôïc vöøa yù
Boà-taùt truï Ñòa naøy
Phöôùc ñöùc ñaày traøn kho
Thöôøng laøm vua Ñao-lôïi
Töï taïi ñoä keû duïc
Vì thích coâng ñöùc Phaät
Hoùa ñoä voâ löôïng chuùng
Laøm cho chuùng an truï
Trong Phaät ñaïo Voâ thöôïng.
Ñaït traêm ngaøn Tam-muoäi
Ñöôïc gaëp caùc Ñöùc Phaät
Thaân trang nghieâm töôùng toát
Taâm chí daàn lanh lôïi
Nguyeän löïc ñöôïc thuø thaéng
Luoân luoân vì chuùng sinh
Sieâng laøm nhöõng vieäc toát
Phaân bieät giaûng thuyeát ñoù
Ñòa thöù ba ñòa Minh.
Μ
Phaåm 4: ÑÒA DIEÄM
Caùc Phaät töû nghe giaûng

Töôùng nghóa, Ñòa thöù ba
Saâu xa khoâng haïn löôïng
Ñeàu vui möøng khoân taû
Raûi caùc loaïi hoa thôm
Cuùng döôøng caùc Nhö Lai
Ñaát roäng vaø bieån lôùn
Ñeàu chaán ñoäng reàn vang
Caùc ngoïc nöõ coõi trôøi
Ñang ôû trong hö khoâng
Cuøng caát tieáng vi dieäu
Khen phaùp toái thöôïng naøy
Tha hoùa töï taïi vöông
Nghe ñöôïc raát vui möøng
Laøm möa baùu ma-ni
Raûi cuùng döôøng Ñöùc Phaät
Vui möøng khen ngôïi raèng
Hay thay! Phaät ra ñôøi
Kho coâng ñöùc ban cho
Lôïi ích khaép chuùng ta
Nay ta ñaõ ñöôïc nghe
Töôùng nghóa Boà-taùt ñòa
Vieäc naøy traêm ngaøn kieáp
Khoù nghe, laïi ñöôïc nghe
Xin giaûng thuyeát ñòa sau
Lôïi ích trôøi vaø ngöôøi
Taát caû muoán ñöôïc nghe
Ñaït haønh töôùng caùc ñòa
Laïi thænh Kim Cang Taïng
Xin vì caùc Boà-taùt
Thuyeát haïnh Ñòa thöù tö.
www.daitangkinh.org
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng, noùi vôùi Boà-taùt Giaûi Thoaùt
Nguyeät:
–Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû haïnh thanh tònh cuûa Ñòa thöù
ba roài, muoán ñaït Ñòa thöù tö, phaûi duøng möôøi phaùp moân saùng ñeå nhaäp.
Möôøi phaùp ñoù laø gì?
1. Suy xeùt taùnh chuùng sinh.
2. Suy xeùt taùnh cuûa phaùp.
3. Suy xeùt taùnh cuûa theá giôùi.
4. Suy xeùt taùnh cuûa hö khoâng.
5. Suy xeùt taùnh cuûa thöùc.
6. Suy xeùt taùnh cuûa coõi duïc.
7. Suy xeùt taùnh cuûa coõi saéc.
8. Suy xeùt taùnh coõi voâ saéc.
9. Suy xeùt taùnh cuûa vui veû tin hieåu.
10. Suy xeùt taùnh cuûa taâm lôùn.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt nhôø möôøi phaùp moân saùng naøy maø töø Ñòa thöù
ba ñöôïc nhaäp Ñòa thöù tö. Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ñöôïc ñòa Dieäm thöù
tö, thì ñöôïc ôû nhaø Nhö Lai, daàn daàn coù nhieàu uy löïc, ñaït noäi phaùp, coù
möôøi loaïi trí. Möôøi trí ñoù laø gì?
1. Taâm khoâng thoaùi chuyeån.
2. Ñaït trí roát raùo thanh tònh, coù taâm tin Tam baûo khoâng hö hoaïi.
3. Tu taäp quaùn phaùp sinh dieät.
4. Tu taäp quaùn caùc phaùp töø xöa ñeán nay voán khoâng sinh.
5. Tu taäp bieát hoaøn chuyeån haïnh theá gian.
6. Tu taäp bieát do nghieäp maø thoï sinh.
7. Tu taäp bieát phaân bieät söï sai khaùc cuûa sinh töû.
8. Tu taäp bieát nghieäp sai khaùc cuûa chuùng sinh.
9. Tu taäp bieát söï sai khaùc ñôøi tröôùc, ñôøi sau.
10. Tu taäp bieát caùc haønh ôû hieän taïi luoân dieät, khoâng truï.
Nhôø möôøi taâm trí naøy maø ñöôïc sinh vaøo nhaø cuûa Phaät, daàn daàn
coù uy löïc. Laïi nöõa, caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt truï Ñòa thöù tö, quaùn noäi
thaân, toaøn thaân, sieâng naêng nhaát taâm tröø tham öu cuûa theá gian. Quaùn
ngoaøi thaân, toaøn thaân; sieâng naêng nhaát taâm tröø tham öu cuûa theá gian.
Quaùn thoï beân trong, thoï beân ngoaøi, thoï beân trong beân ngoaøi; taâm beân
trong, taâm beân ngoaøi, taâm beân trong, ngoaøi, phaùp beân trong, phaùp beân
ngoaøi, phaùp beân trong beân ngoaøi; quaùn toaøn phaùp, sieâng naêng nhaát taâm
tröø tham öu theá gian. Boà-taùt naøy, sieâng naêng phaùt taâm chaân chaùnh,
khoâng cho nhöõng phaùp aùc baát thieän chöa sinh phaùt sinh; phaùt taâm tinh
taán chaân chaùnh, ñoaïn tröø nhöõng phaùp aùc ñaõ sinh; sieâng naêng phaùt taâm
chaân chaùnh laøm phaùt sinh nhöõng phaùp laønh chöa sinh; sieâng naêng phaùt
taâm chaân chaùnh an truï khoâng maát vaø laøm taêng tröôûng roäng lôùn nhöõng
phaùp laønh ñaõ sinh. Boà-taùt naøy tu haønh boán Nhö yù phaàn: Thaønh töïu duïc
ñònh ñoaïn haønh nhö yù phaàn; choã nöông töïa yeåm, ly, dieät, hoài höôùng
baèng xaû, thaønh töïu tinh taán ñònh ñoaïn nhö yù phaàn; thaønh töïu taâm ñònh
ñoaïn haønh nhö yù phaàn; thaønh töïu tö duy ñònh ñoaïn haønh nhö yù phaàn;
choã nöông töïa yeåm, ly, dieät, hoài höôùng baèng xaû. Boà-taùt naøy tu haønh tín
caên, choã nöông töïa yeåm, ly, dieät, hoài höôùng baèng xaû; tu haønh tinh taán
caên, nieäm caên, ñònh caên, tueä caên, choã nöông töïa yeåm, ly, dieät, hoài
höôùng baèng xaû; Boà-taùt naøy tu haønh nieäm giaùc phaàn, choã nöông töïa
yeåm, ly, dieät, hoài höôùng baèng xaû; tu haønh traïch phaùp, tinh taán, hyû, tröø,
ñònh, xaû giaùc phaàn, choã nöông töïa yeåm, ly, dieät, hoài höôùng baèng xaû.
Boà-taùt naøy tu haønh chaùnh kieán, choã nöông töïa yeåm, ly, dieät, hoài höôùng
baèng xaû; tu haønh chaùnh tö duy, chaùnh ngöõ, chaùnh nghieäp, chaùnh maïng,
chaùnh tinh taán, chaùnh nieäm, chaùnh ñònh, choã nöông töïa yeåm, ly, dieät,
hoài höôùng baèng xaû. Boà-taùt tu haønh khoâng boû taâm chuùng sinh, nhôø söùc
baûn nguyeän, laáy taâm ñaïi Bi laøm ñaàu, thöïc haønh cuøng taâm ñaïi Töø maø
thaâu nhieáp Nhaát thieát trí, nghieâm trang coõi Phaät, coù ñuû caùc Löïc, Voâ uùy,
phaùp Baát coäng, ba möôi hai töôùng toát, taùm möôi veû ñeïp cuûa Phaät; ñaày
ñuû aâm thanh; tuøy thuaän phaùp giaûi thoaùt saâu xa cuûa Phaät maø suy xeùt
phöông tieän trí tueä lôùn ñeå tu haønh.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt truï ôû ñòa Dieäm, thì nhöõng thaân kieán,
ngaõ, chuùng sinh, nhaân, thoï, ngöôøi bieát, ngöôøi thaáy, naêm aám, möôøi hai
nhaäp, möôøi taùm giôùi, ñoái vôùi söï ñöùng leân, co, duoãi, ra, vaøo, tìm caàu
taâm sôû haønh, aùi tröôùc vaät baùu, coi troïng sôû kieán, laø nôi quy thuù, laø beán
baõi ñeàu ñoaïn tröø heát. Boà-taùt caøng theâm tinh taán, tuøy söï tu haønh phaùp
trôï ñaïo maø trí tueä phöông tieän phaùt sinh; taâm daàn daàn ñöôïc nhu hoøa,
chòu ñöïng höõu ích; taâm khoâng löôøi moûi, caàu phaùp cao thöôïng, trí tueä
theâm lôùn, cöùu taát caû theá gian, tuøy thuaän Phaùp sö, cung kính thoï giaùo,
www.daitangkinh.org
thöïc haønh theo lôøi daïy. Luùc aáy, Boà-taùt bieát aân, baùo aân, taâm daàn daàn
hoøa thieän, ôû trong söï an laïc; coù taâm ngay thaät, nhu nhuyeán, khoâng taø
vaïy; haønh haïnh chaùnh ñònh, khoâng kieâu maïn; uyeån chuyeån lôøi leõ, tuøy
thuaän daïy doã, ngöôøi nghe vöøa yù; ñaày ñuû taâm thieän, taâm nhu nhuyeán,
taâm tòch dieät, taâm nhaãn nhuïc nhö vaäy; roài suy xeùt tu haønh caùc phaùp
Tònh ñòa. Luùc naøy, Boà-taùt thaønh töïu tinh taán khoâng thoaùi chuyeån: Tinh
taán khoâng boû, tinh taán khoâng hoaïi, tinh taán khoâng chaùn, tinh taán khoâng
löôøi moûi; tinh taán roäng lôùn, tinh taán voâ bieân maõnh lôïi, tinh taán voâ ñaúng
ñaúng, tinh taán cöùu taát caû chuùng sinh; tinh taán phaân bieät ñuùng ñaïo, traùi
ñaïo. Boà-taùt naøy taâm trí thanh tònh, khoâng maát taâm saâu xa, tin hieåu saùng
suoát, caùc caên laønh taêng tröôûng, xa lìa caáu tröôïc cuûa theá gian; baát tín,
nghi, hoái ñeàu chaám ñöùt, khoâng nghi, khoâng hoái, thaønh töïu ñaày ñuû caùc
phaùp aáy, khoâng chaùn boû nhöõng vieäc lôùn, tin hieåu Phaät phaùp, töï nhieân
an laïc, luoân coù taâm voâ löôïng. Boà-taùt truï Ñòa thöù tö ñòa Dieäm naøy, thaáy
ñöôïc traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha Phaät; cung kính, toân troïng, ngôïi
khen, cuùng döôøng y phuïc, thöùc aên uoáng, ngoïa cuï, thuoác men; gaàn guõi
chö Phaät, nhaát taâm nghe phaùp, nghe roài tin töôûng phuïng haønh, thöôøng
ôû choã Phaät xuaát gia tu ñaïo. Boà-taùt naøy taâm an laïc, saâu xa, thanh tònh,
tin hieåu, bình ñaúng, ngaøy theâm saùng suoát, soáng laâu traêm ngaøn vaïn öùc
na-do-tha kieáp, caên laønh ngaøy ñeâm taêng tröôûng. Caùc Phaät töû! Ví nhö
vaøng roøng maø laøm ñoà trang söùc thì nhöõng ñoà khaùc khoâng baèng. Ñaïi
Boà-taùt cuõng vaäy, truï ôû ñòa Dieäm naøy thì caùc caên laønh ngaøy theâm saùng
suoát, caùc Boà-taùt ôû ñòa döôùi khoâng baèng. Ví nhö ngoïc ma-ni, aùnh saùng
trong suoát chieáu khaép boán phöông, caùc traân baûo khaùc khoâng baèng, duø
bò ngaám nöôùc möa, aùnh saùng vaãn khoâng maát. Boà-taùt cuõng vaäy, truï ôû
ñòa Dieäm thì caùc Boà-taùt ôû ñòa döôùi khoâng saùnh baèng. Taát caû caùc loaïi
ma chöôùng, phieàn naõo ñeàu khoâng theå huûy hoaïi trí tueä cuûa vò naøy. Caùc
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi Ñòa thöù tö ñòa Dieäm cuûa Ñaïi Boà-taùt. Ñaïi Boà-taùt
truï ôû ñòa naøy, thöôøng laøm Thieân vöông Daï-ma, giaùo hoùa nhieàu chuùng
sinh, phaù tröø taâm chaáp ngaõ, tu taäp thieän nghieäp nhö boá thí, aùi ngöõ, lôïi
haønh, ñoàng söï; ñeàu khoâng rôøi nieäm Phaät, khoâng rôøi nieäm vaø khoâng rôøi
nieäm caùc ñaïi Boà-taùt laø baïn phaùp; cho ñeán khoâng rôøi nieäm cuï tuùc Nhaát
thieát chuûng trí. Luoân nghó: Baát cöù luùc naøo, ôû trong chuùng sinh cuõng
luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, ngöôøi toân quyù, cho ñeán laøm choã nöông töïa cho
taát caû chuùng sinh. Ñaïi Boà-taùt naøy, neáu sieâng naêng tu taäp, thì trong
khoaûnh khaéc, ñaït traêm öùc Tam-muoäi, thò hieän ñöôïc traêm öùc Boà-taùt
quyeán thuoäc. Neáu duøng nguyeän löïc, töï taïi thò hieän, thì hôn caû soá naøy,
tôùi traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha, khoâng sao keå heát ñöôïc.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán neâu laïi nghóa treân, neân noùi
keä raèng:
Caùc Boà-taùt ñaày ñuû
Tu taäp ñòa Minh roài
Quaùn taùnh cuûa chuùng sinh
Taùnh phaùp, taùnh ba coõi
Taùnh hö khoâng, taùnh thöùc
Tin hieåu, taùnh ba coõi
Taâm thanh tònh saâu xa
Nhaäp truï Ñòa thöù tö
ÔÛ trong nhaø Nhö Lai
Daàn daàn ñöôïc uy löïc
Khoâng thoaùi chuyeån Phaät ñaïo
Khoâng hoaïi tin Tam baûo
Quaùn sinh, dieät, voâ taùc
Bieát vaän chuyeån theá gian
Töø nghieäp neân môùi coù
Sinh töû khaùc Nieát-baøn
Bieát nghieäp cuûa chuùng sinh
Quaùn phaùp luùc tröôùc sau
Khoâng truï töôùng thöôøng ñoaïn
Maïnh meõ ôû nhaø Phaät
Caùc Ñaïi Boà-taùt naøy
Ñaõ ñaït nhöõng phaùp ñoù
Thöông yeâu caùc chuùng sinh
Tu thaân, thoï, taâm, phaùp
Trong ngoaøi boán Nieäm xöù
Nöông töïa nôi yeåm ly
Vaø nöông töïa tòch dieät
Hoài höôùng veà Nieát-baøn
Vì tröø dieät phaùp aùc
www.daitangkinh.org
Thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng

Tu haønh boán Chaùnh phaùp
Vaø boán phaàn Nhö yù
Phuïng vì naêm Caên, Löïc
Taùm Chaùnh, baûy Giaùc yù
Tu taäp caùc phaùp aáy
Ñeàu laø vì chuùng sinh
Taâm Töø bi laøm goác
Hoä trôï cho baûn nguyeän
Mong caàu Nhaát thieát trí
Ñuû coâng ñöùc möôøi Löïc
Voâ uùy, phaùp Baát coäng
Caùc aâm thanh ngoân thuyeát
Phaùp ñaïo saâu vi dieäu
Vaø giaûi thoaùt voâ ngaïi
Phöông tieän ñaïi trí tueä
Theo thaân kieán laøm goác
Coù saùu hai taø kieán
Chuùng sinh kieán, nhaân kieán
Maïng kieán vaø tri kieán
Ñoái vôùi aám giôùi nhaäp
Laø choã sinh tham chaáp
Ñaït Ñòa thöù tö naøy
Ñoaïn tröø heát taát caû
Tuøy ñoaïn nghieäp phieàn naõo
Taâm cuõng ñöôïc tònh theo
Tu taäp caùc nghieäp laønh
Ñeàu vì cöùu theá gian
Boà-taùt taâm nhu nhuyeán
Luoân soáng khoâng buoâng thaû
Taâm chòu ñöïng, chaùnh tröïc
Taâm caàu lôïi chuùng chaùnh
Laøm nhöõng vieäc nhö vaäy
Ñeàu vì ñaïo voâ thöôïng
Ñaáng coù trí tueä lôùn

Laøm lôïi ích theá gian
Thaâm taâm kính döôõng sö
Vui tu theo lôøi daïy
Bieát aân vaø baùo aân
Chuyeån hoùa khoâng saân haän
Khoâng coù taâm taø vaïy
Cuøng vui veû, nhu hoøa
Tu taäp caùc phaùp aáy
Tinh taán khoâng thoaùi chuyeån
Thaâm taâm vaø tröïc taâm
Tinh taâm vaø tin hieåu
Ngaøy caøng theâm saùng tònh
Taêng tröôûng caùc caên laønh
Phaùp nghi, hoái, caáu, tröôïc
Taát caû moïi phaùp aáy
Ñeàu tröø dieät khoâng coøn
Caùc Boà-taùt an truï
Ñòa thöù tö ñòa Dieäm
Gaëp ñöôïc voâ löôïng Phaät
Hoïc hoûi laõnh thoï phaùp
Laïi ôû choã chö Phaät
Xuaát gia khoâng ai hoaïi
Nhö vaøng roøng trang söùc
Caùc thöù khaùc khoâng baèng
Coâng ñöùc taâm saâu xa
Trí tueä vaø phöông tieän
Thöïc haønh ñaïo thanh tònh
Cho duø ngaøn öùc ma
Ñeàu khoâng theå huûy hoaïi
Nhö minh chaâu vi dieäu
Khoâng bò nöôùc möa hoaïi
www.daitangkinh.org
Ñöôïc trôøi ngöôøi cuùng döôøng

Thöôøng laøm vua Daï-ma
Chuyeån hoùa keû taø kieán
Tu taäp caùc nghieäp laønh
Ñeàu vì trí tueä Phaät
Taâm luoân luoân vöõng chaõi
Khoâng ai lay chuyeån ñöôïc
Neáu sieâng naêng tu taäp
Ñaït traêm öùc Tam-muoäi
Gaëp ñöôïc traêm öùc Phaät
Nguyeän löïc thì hôn ñaây
Truï Ñòa thöù tö naøy
Thanh tònh teân laø Dieäm
Ñuû voâ löôïng phöôùc ñöùc
Nay ñaõ giaûng noùi xong.
Phaåm 5: ÑÒA NAN THAÉNG
Caùc Boà-taùt nghe ñöôïc

Haønh phaùp Ñòa thöù tö
Taâm vui möøng khoân taû
Khoâng theå naøo ño löôøng
Trôøi möa caùc hoa baùu
Laû taû nhö tuyeát rôi
Ñeàu khen ngôïi: Hay thay!
Tha-hoùa-töï-taïi vöông
Vaø voâ soá quyeán thuoäc
Ñeàu phaùt taâm vui veû
Phoùng caùc aùnh saùng ñeïp
Troåi kyõ nhaïc coõi trôøi
Khen ngôïi coâng ñöùc Phaät

Vaø caùc haøng Boà-taùt
Caùc ngoïc nöõ coõi trôøi
Ñeàu duøng tieáng vi dieäu
Ñoàng thanh khen ngôïi Phaät
Baèng lôøi leõ nhö vaày:
Theá Toân töø laâu xa
Caàn khoå maø theä nguyeän
Ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân
Ñeán nay môùi ñaït ñöôïc
Ñaáng lôïi ích trôøi ngöôøi
Töø laâu nay môùi gaëp
Phaät Thích-ca Maâu-ni
Nay ñaõ ñeán coõi trôøi
Töø laâu xa ñeán nay
Môùi coù töôùng bieán ñoäng
Töø laâu xa ñeán nay
Môùi coù ñöôïc an laïc
Môùi phoùng aùnh saùng dieäu
Chuùng sinh töø laâu nay
Töø laâu môùi ñöôïc nghe
Tieáng phöôùc ñöùc töø bi
Coâng ñöùc vöôït bôø kia
Laâu xa môùi ñöôïc gaëp
Thaùnh vöông coù theå phaù
Taâm chaáp ngaõ kieâu maïn
Ñaáng sieâu vieät ñaùng cuùng
Nay môùi ñöôïc cuùng döôøng
Khai môû ñaïo chö Phaät
Khieán ñaït Nhaát thieát trí
Theá Toân raát thanh tònh
Voâ löôïng nhö hö khoâng
Chaúng nhieãm phaùp theá gian
Nhö hoa sen trong buøn
Ñaáng toái cao trong ñôøi
www.daitangkinh.org
Nhö nuùi chuùa Tu-di

Nhö trong bieån roäng lôùn
Cho neân möøng ñaûnh leã
Caùc Thieân nöõ nhö vaäy
Ñeàu duøng lôøi vi dieäu
Taâm cung kính khen ngôïi
Im laëng chieâm ngöôõng Phaät
Boà-taùt ñaït naêm Ñòa
Töôùng maïo, nhaân duyeân gì?
Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi vôùi Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät:
–Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû ôû Ñòa thöù tö, muoán ñaït Ñòa
thöù naêm, phaûi duøng möôøi taâm bình ñaúng. Möôøi taâm ñoù laø gì?
1. Phaùp chö Phaät ôû quaù khöù bình ñaúng.
2. Phaùp chö Phaät ôû vò lai bình ñaúng.
3. Phaùp chö Phaät ôû hieän taïi bình ñaúng.
4. Tònh giôùi bình ñaúng.
5. Taâm tònh bình ñaúng.
6. Tröø, kieán, nghi, hoái, thanh tònh bình ñaúng.
7. Bieát ñaïo, phi ñaïo thanh tònh bình ñaúng.
8. Haønh tri kieán thanh tònh bình ñaúng.
9. Taêng tröôûng thanh tònh caùc phaùp Boà-ñeà phaàn bình ñaúng.
10. Hoùa ñoä chuùng sinh thanh tònh bình ñaúng.
Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt, duøng möôøi taâm thanh tònh bình ñaúng naøy,
nhaäp Ñòa thöù naêm, kheùo tu phaùp Boà-ñeà, taâm saâu xa thanh tònh, caàu ñaïo
thuø thaéng, neân ñaït ñöôïc Phaät ñaïo. Boà-taùt naøy ñöôïc nguyeän löïc lôùn,
duøng taâm Töø bi khoâng boû taát caû chuùng sinh, ñaït ñöôïc uy löïc cuûa ñaïo lyù
taâm tueä, tu taäp phöôùc tueä, khoâng boû phöông tieän; muoán ñöôïc ñòa thuø
thaéng ôû treân, saùng suoát quaùn saùt phaùp, nhaãn ñöôïc thaàn löïc cuûa chö
Phaät hoä nieäm, phaùt sinh taâm kieân ñònh khoâng thoaùi chuyeån. Bieát ñuùng
nhö thaät ñaây laø Khoå thaùnh ñeá, Khoå taäp ñeá, Khoå dieät ñeá, cho ñeán Khoå
dieät ñaïo ñeá. Boà-taùt naøy kheùo bieát Theá ñeá; kheùo bieát Ñeä nhaát nghóa ñeá,
töôùng ñeá, sai bieät ñeá, thò thaønh ñeá, söï ñeá, sinh khôûi ñeá, taän voâ sinh ñeá;
kheùo bieát nhaäp ñaïo ñeá, tuaàn töï thaønh töïu caùc ñòa cuûa Boà-taùt. Kheùo bieát
tu taäp trí ñeá Nhö Lai. Luùc aáy, Boà-taùt thöôøng an truï Nhaát thöøa neân kheùo
bieát Ñeä nhaát nghóa ñeá, tuøy taâm chuùng sinh khieán chuùng vui veû. Bieát
theá ñeá vì phaân bieät töï töôùng cuûa caùc phaùp. Bieát töôùng ñeá vì caùc phaùp
ñeàu sai khaùc. Bieát sai bieät ñeá vì phaân bieät aám, giôùi, nhaäp. Bieát thò
thaønh ñeá vì thaân taâm khoå naõo. Bieát khoå ñeá vì caùc ñaïo sinh lieân tuïc.
Bieát Taäp ñeá vì roát raùo dieät tröø heát caùc phieàn naõo. Bieát dieät ñeá vì phaùt
khôûi phaùp khoâng hai. Bieát ñaïo ñeá vì Nhaát thieát chuûng trí. Bieát thöù töï
caùc phaùp, thaønh töïu caùc ñòa cuûa Boà-taùt. Kheùo bieát söï tu taäp trí ñeá Nhö
Lai vì coù söùc tin hieåu. Bieát phi ñaéc voâ taän ñeá trí. Boà-taùt duøng nhöõng ñeá
trí aáy, ñeå bieát ñuùng nhö thaät taát caû phaùp höõu vi laø hö giaû löøa doái, laø
töôùng hö hoaïi, giaû doái, khoâng toàn taïi laâu, meâ hoaëc keû phaøm phu. Luùc
aáy, ñoái vôùi chuùng sinh, taâm ñaïi Bi cuûa Boà-taùt, daàn daàn taêng tröôûng vaø
ngay tröôùc maét phoùng aùnh saùng ñaïi Töø, ñaït söùc trí tueä nhö vaäy; khoâng
boû chuùng sinh, luoân caàu trí tueä cuûa Phaät. Quaùn saùt nhö thaät veà caùc
phaùp höõu vi ôû quaù khöù, vò lai. Bieát chuùng sinh töø xöa vì voâ minh, höõu,
aùi neân löu chuyeån trong sinh töû, khoâng thay ñoåi ñöôïc naêm aám, laïi laøm
theâm lôùn nhoùm phieàn naõo. Trong nhöõng thöù ñoù khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû,
chuùng sinh, nhaân, ngöôøi bieát, thoï maïng; vò lai cuõng nhö vaäy, ñeàu laø
khoâng sôû höõu; nhöng vì ngu si tham chaáp khoâng döùt ñöôïc, khoâng bieát
voâ bieân höõu xuaát, voâ xuaát. Luùc aáy, Boà-taùt nghó: Chuùng sinh phaøm phu
thaät kì laï, vì voâ minh ngu si neân coù voâ löôïng, voâ bieân a-taêng-kyø thaân
ñaõ dieät, ñang dieät, seõ dieät, cöù theá luoân chòu sinh töû, khoâng theå ñoái vôùi
thaân sinh töôûng vieãn ly, daàn daàn laøm taêng tröôûng boä maùy khoå ôû thaân,
laøm cho thaân luoân troâi noåi trong doøng sinh töû, khoâng quay laïi ñöôïc;
khoâng boû naêm aám, khoâng theå rôøi xa, khoâng sôï raén ñoäc boán ñaïi, khoâng
nhoå ñöôïc muõi teân kieâu maïn taø kieán, khoâng daäp taét ngoïn löûa tham, saân,
si, khoâng huûy hoaïi ñöôïc voâ minh ngu toái, khoâng laøm khoâ ñöôïc bieån lôùn
aân aùi, khoâng caàu ñaáng Ñaïo sö Thaùnh giaû ñuû möôøi Löïc; maø luoân chaïy
theo taâm ma, ôû trong thaønh sinh töû, bò caùc giaùc quaùn aùc chuyeån hoùa.
Nhöõng chuùng sinh khoå naõo ngheøo thieáu ñôn ñoäc ñoù, khoâng ai cöùu hoä,
khoâng coù nôi nöông töïa, khoâng bieát con ñöôøng ñi tôùi cöùu caùnh! Chæ coù
ta, khoâng ai khaùc phaûi tu taäp phöôùc ñöùc trí tueä; duøng haønh trang naøy
laøm cho chuùng sinh truï trong choã roát raùo thanh tònh, roài laøm cho chuùng
www.daitangkinh.org
sinh ñaït ñöôïc trí löïc voâ ngaïi cuûa Phaät ôû trong taát caû phaùp. Suy xeùt
quaùn saùt ñuùng nhö vaäy, neân trí löïc theo ñoù phaùt sinh; phaùt nguyeän tu
taäp taát caû caên laønh laø ñeàu vì ñoä sinh, vì chuùng sinh maø laøm vieäc toát,
laøm vieäc an laïc, laøm vieäc lôïi ích cho chuùng sinh; vì giaûi thoaùt chuùng
sinh, vì dieät khoå naõo thoâ aùc cuûa chuùng sinh, vì thanh tònh taâm chuùng
sinh, vì ñieàu phuïc, vì dieät taát caû khoå naõo vaø laøm maõn nguyeän chuùng
sinh.
Luùc naøy, Boà-taùt truï trong Ñòa thöù naêm Nan thaéng. Vì khoâng
queân caùc phaùp neân goïi laø nieäm. Vì trí tueä quyeát ñònh neân goïi laø trí.
Vì bieát thöù töï cuûa yù kinh neân goïi laø höõu ñaïo. Vì töï hoä, hoä tha neân goïi
laø coù hoå theïn. Vì khoâng boû giöõ giôùi neân goïi laø taâm beàn vöõng. Vì
kheùo suy xeùt thò xöù, phi xöù neân goïi laø giaùc. Vì khoâng tuøy thuaän ngöôøi
khaùc neân goïi laø tuøy trí. Vì kheùo phaân bieät thaät nghóa chöông cuù cuûa
caùc phaùp neân goïi laø tuøy tueä. Vì kheùo tu Thieàn ñònh neân goïi laø ñaït
thaàn thoâng. Vì tuøy phaùp theá gian maø thöïc haønh neân goïi laø phöông
tieän. Vì kheùo tu taäp haønh trang phöôùc ñöùc, neân goïi laø khoâng ñuû chaùn.
Vì thöôøng caàu nhaân duyeân trí tueä, neân goïi laø khoâng boû. Vì tu taäp
nhaân duyeân ñaïi Töø ñaïi Bi, neân goïi laø khoâng löôøi moûi. Vì yù luoân
chaùnh nieäm, neân goïi laø xa lìa phaù giôùi. Vì duøng taâm saâu xa caàu möôøi
Löïc, boán Voâ sôû uùy, möôøi taùm phaùp Baát coäng cuûa Phaät; neân goïi laø
luoân nieäm Phaät phaùp. Vì thöôøng khieán chuùng sinh boû aùc tu thieän, neân
goïi laø trang nghieâm coõi Phaät. Vì troàng caùc phöôùc ñöùc trang nghieâm,
ba möôi hai töôùng toát, taùm möôi veû ñeïp; neân goïi laø haønh ñuû taát caû
thieän nghieäp. Vì caàu thaân, khaåu, yù trang nghieâm cuûa Phaät, neân goïi laø
sieâng naêng tu taäp. Vì cuùng döôøng taát caû Boà-taùt thuyeát phaùp, neân goïi
laø vui veû cung kính. Ñoái vôùi taát caû phöông tieän ôû theá gian. Boà-taùt coù
taâm khoâng san ngaïi, neân goïi laø voâ ngaïi. Vì luoân thích giaùo hoùa chuùng
sinh, neân goïi laø ngaøy ñeâm xa lìa nhöõng taâm khaùc. Luùc aáy, Boà-taùt
haønh boá thí laø vì giaùo hoùa chuùng sinh; haønh aùi ngöõ, lôïi ích, ñoàng söï
cuõng vì giaùo hoùa chuùng sinh; thò hieän saéc thaân cuõng vì giaùo hoùa
chuùng sinh; thuyeát phaùp cuõng vì giaùo hoùa chuùng sinh; thò hieän nhöõng
haïnh nghieäp cuûa Boà-taùt cuõng laø ñeå giaùo hoùa chuùng sinh; thò hieän vieäc
lôùn cuûa Phaät cuõng laø ñeå giaùo hoùa chuùng sinh; thò hieän toäi aùc sinh töû
cuõng laø ñeå giaùo hoùa chuùng sinh; thò hieän trí tueä lôïi ích cuûa chö Phaät
cuõng laø ñeå giaùo hoùa chuùng sinh. Boà-taùt tu taäp nhö vaäy duøng ñaïi thaàn
löïc, ñuû caùc nhaân duyeân, phöông tieän cuõng laø ñeå giaùo hoùa chuùng sinh.
Boà-taùt naøy, tuy duøng ñuû caùc thöù nhaân duyeân phöông tieän; nhöng taâm
luoân ñaët ôû trí Phaät, khoâng lui khoâng maát caên laønh, laïi luoân caàu phaùp
lôïi ích thuø thaéng cho chuùng sinh. Vò naøy, vì taïo lôïi ích cho chuùng
sinh, neân laøm moïi vieäc cuûa theá gian; nhö kinh thô, kyõ ngheä, vaên
chöông, toaùn soá, danh taùnh kinh saùch; saùch trò beänh khoâ gaày, beänh
treû thô, quyû nhaäp, truøng ñoäc, ung nhoït, hoaëc caùc kinh saùch veà kyõ
nhaïc, ca muùa, vui chôi hoan laïc; ñaát nöôùc, xoùm laøng, nhaø cöûa, vöôøn
quaùn, ao suoái, hoa traùi, coû caây, vaøng baïc, ma-ni, san hoâ, hoå phaùch, xa
cöø, maõ naõo, caùc thöù traân baûo, maët traêng, maët trôøi, naêm sao, hai möôi
taùm vì sao, xem töôùng toát xaáu, töôùng laï, saùch moäng, ñoäng ñaát; caùc
töôùng trong thaân, boá thí, trì giôùi, nhieáp phuïc taâm, thaàn thoâng, thieàn
ñònh, boán Thieàn, boán Voâ löôïng taâm, boán Ñònh voâ saéc; taát caû nhöõng
vieäc khoâng laøm haïi chuùng sinh, ñem an laïc cho chuùng sinh. Vì thöông
xoùt chuùng sinh, neân laøm nhöõng vieäc naøy, khieán cho chuùng sinh nhaäp
phaùp voâ thöôïng cuûa chö Phaät. Boà-taùt truï ñòa Nan thaéng naøy, gaëp
ñöôïc traêm ngaøn vaïn öùc Phaät; toân troïng, cung kính, ngôïi khen, cuùng
döôøng y phuïc, thöùc aên uoáng, ngoïa cuï, thuoác men, gaàn guõi nghe phaùp.
Nghe phaùp roài xuaát gia, xuaát gia roài laõnh thoï kinh phaùp cuûa Phaät,
laøm Phaùp sö thuyeát phaùp lôïi ích, caøng hoïc roäng hieåu nhieàu, chöùa
nhoùm Tam-muoäi, cho duø traûi qua traêm ngaøn vaïn öùc kieáp, vaãn khoâng
queân vieäc naøy. Luùc naøy taát caû caên laønh phöôùc ñöùc cuûa Boà-taùt daàn
daàn taêng tröôûng, saùng trong.
Phaät töû! Ví nhö luyeän vaøng roøng, duøng xa cöø maøi duõa aùnh saùng
caøng röïc rôõ. Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, vì söùc phöông tieän trí tueä neân coâng
ñöùc laønh caøng thanh tònh thuø thaéng, caùc ñòa döôùi khoâng theå saùnh baèng.
Laïi nhö maët trôøi, maët traêng, caùc ngoâi sao, cung ñieän coõi trôøi duø bò
phong luaân ñöa ñi nhöng khoâng maát phaùp ñaõ ñoä.
Phaät töû! Boà-taùt cuõng theá, truï ôû ñòa Nan thaéng, vì tö duy phöông
tieän neân phöôùc ñöùc caên laønh ngaøy caøng theâm boäi phaàn thuø thaéng,
nhöng khoâng thuû chöùng cuõng khoâng voäi thaønh Phaät.
Caùc Phaät töû! Nay ñaõ löôïc noùi ñòa Nan thaéng cuûa Boà-taùt, Ñaïi
Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, thöôøng laøm vua coõi trôøi Ñaâu-suaát-ñaø, caùc caên
www.daitangkinh.org
lanh leï, haøng phuïc ñöôïc taát caû ngoaïi ñaïo. Tu taäp nhöõng nghieäp laønh
nhö boá thí, aùi ngöõ, lôïi haønh, ñoàng söï, ñeàu khoâng rôøi nieäm Phaät nieäm
phaùp, nieäm chuùng Boà-taùt laø baïn, cho ñeán khoâng rôøi nieäm Cuï nhaát
thieát chuûng trí. Laïi nghó: Baát cöù luùc naøo, ôû ñaâu, trong chuùng sinh; ta
luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, ngöôøi toân quyù, luoân laøm choã nöông töïa cho
chuùng sinh.
Caùc Phaät töû! Caùc Boà-taùt naøy neáu sieâng naêng tu taäp, thì trong
khoaûnh khaéc seõ ñaït ñöôïc ngaøn öùc Tam-muoäi, vaø thò hieän ñöôïc ngaøn öùc
Boà-taùt laøm quyeán thuoäc. Neáu duøng nguyeän löïc vaø thaàn löïc töï taïi, thì
hôn soá naøy ñeán traêm ngaøn vaïn öùc laàn khoâng theå bieát ñöôïc.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laøm cho roõ laïi nghóa treân,
neân noùi keä raèng:
Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû
Phaùp haønh Ñòa thöù tö
Suy xeùt Phaät ba ñôøi
Giôùi vaø taâm bình ñaúng
Tröø caùc kieán, nghi, hoái
Haønh ñaïo cuøng phi ñaïo
Quaùn caùc phaùp bình ñaúng
Ñöôïc nhaäp Ñòa thöù naêm
Boán Nieäm xöù laø cung
Caùc caên laø teân nhoïn
Boán Chaùnh caàn laø ngöïa
Boán Nhö yù laø xe
Naêm Löïc laø aùo giaùp
Phaù caùc giaëc phieàn naõo
Maïnh meõ khoâng thoaùi chuyeån
Nhaäp thaúng Ñòa thöù naêm
AÙo hoå theïn khoâng nhô
Tònh giôùi laø höông thôm
Thaát giaùc laø voøng hoa
Thieàn ñònh laø höông xoa
Trí tueä cuøng phöông tieän
Trang nghieâm baèng caùc nieäm
Nhö vaäy laø ñöôïc vaøo

Vöôøn röøng Ñaø-la-ni
Boán Nhö yù laø chaân
Chaùnh nieäm laø ñænh ñaàu
Töø bi maét saùng saïch
Trí tueä lôïi laø raêng
Khoâng, tieáng gaàm voâ ngaõ
Phaù caùc giaëc phieàn naõo
Ñaáng Sö töû coõi ngöôøi
Nhaäp ñöôïc Ñòa thöù naêm
Boà-taùt naøy ñaõ ñeán
Truï Ñòa thöù naêm roài
Daàn tu phaùp thaéng tònh
Ñeàu laø vì Phaät ñaïo
Chöa bao giôø löôøi chaùn
Chæ vì söï tu taäp
Haønh phaùp Ñòa thöù naêm
Chuyeân tu hai tö löông
Phöôùc ñöùc vaø trí tueä
Duøng caùc söùc phöông tieän
Muoán ñöôïc phaùp quaùn saùng
Luoân ñöôïc Phaät uûng hoä
Thaønh töïu caùc nieäm tueä
Tuaàn töï quaùn saùt roõ
Bieát nhö thaät caùc ñeá
Ñeä nhaát ñeá, theá ñeá
Sai bieät ñeá, thaønh ñeá
Quaùn saùt caùc ñeá ñoù
Taâm thanh tònh vi dieäu
Tuy laø chöa ñaït ñöôïc
Giaûi thoaùt voâ chöôùng ngaïi
Nhöng vì coù trí tueä
Vaø coù söùc tin töôûng
Vöôït qua heát taát caû
www.daitangkinh.org
Trí tueä cuûa theá gian

Quaùn caùc ñeá nhö vaäy
Bieát heát phaùp höõu vi
Hö doái vaø löôøng gaït
Chaúng kieân coá, chaéc thaät
Ñaït aùnh saùng Töø bi
Cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai
Chæ vì caùc chuùng sinh
Chuyeân taâm caàu tueä Phaät
Bieát tröôùc sau höõu vi
Chuùng sinh thaät ñaùng thöông
Ñoïa trong toái voâ minh
Bò aùi vaø duyeân buoäc
Boà-taùt naøy nhoå ñöôïc
Khoå naõo cuûa theá gian
Bieát phaùp khoâng ngöôøi thoï
Gioáng nhö nhöõng caây coû
Chuùng sinh thöôøng vì hai
Nhaân duyeân phieàn naõo ñoù
Töø ñôøi tröôùc ñeán nay
Ñôøi sau cuõng nhö vaäy
Lieân tuïc khoâng döùt ñoaïn
Khoâng chaám döùt heát khoå
Phaùt taâm thöông yeâu chuùng
Vaø ñoä thoaùt chuùng sinh
Khoâng vöôït nhaø naêm aám
Chaúng sôï boán haïi lôùn
Khoâng nhoå teân taø kieán
Khoâng taét löûa ba ñoäc
Khoâng phaù toái voâ minh
Seõ rôi bieån aùi lôùn
Chaúng coù trí tueä saùng
Vì lìa baäc Ñaïo sö
Bieát caùc vieäc nhö vaäy
Ngaøy theâm sieâng naêng hôn
Neáu khôûi nghieäp taïo taùc

Ñeàu vì ñoä chuùng sinh
Thöôøng nieäm tueä chaân chaùnh
Tu ñaïo bieát hoå theïn
Taâm trí tueä beàn vöõng
Ngaøy theâm taêng tröôûng hôn
Tu phöôùc tueä khoâng chaùn
Giöõ giôùi chaúng yeáu keùm
Nghe nhieàu chaúng moûi meät
Chaùnh tu tònh coõi Phaät
Gieo töôùng toát, tieáng hay
Nhaân duyeân khoâng chaùn ñuû
Laøm taát caû thieän nghieäp
Ñeàu vì lôïi chuùng sinh
Chæ vì lôïi theá gian
Saùng taùc nhöõng kinh saùch
Thuoác chöõa trò caùc beänh
Vaø vui chôi ca muùa
Laàu gaùc cuøng vöôøn röøng
Y phuïc vaø thöùc aên
Thò hieän caùc traân baûo
Ñeå chuùng sinh vui möøng
Xem traêng, trôøi, naêm sao
Hai möôi taùm sao khaùc
Ñaát ñoäng, töôùng toát xaáu
Saùch ñoaùn moäng vieäc laï
Boá thí vaø giöõ giôùi
Lìa duïc, tu thieàn ñònh
Boán voâ löôïng thaàn thoâng
Vì an laïc theá gian
Boà-taùt trí tueä lôùn
Ñaït ñòa Nan thaéng naøy
Cuùng döôøng ngaøn öùc Phaät
Theo Phaät nghe thoï phaùp
Tu taäp caùc caên laønh
www.daitangkinh.org
Ñeàu ñöôïc thanh tònh saùng

Ví nhö ngoïc xaø cöø
Vaøng roøng ñöôïc maøi duõa
Laïi nhö cung ñieän baùu
Theo phong luaân khoâng maát
Khoâng nhieãm lôïi theá gian
Nhö hoa sen trong buøn
Thöôøng laøm Ñaâu-suaát vöông
Caùc caên ñeàu nhaäm leï
Phaù taø kieán, ngoaïi ñaïo
Taïo ra caùc nghieäp laønh
Ñeàu nhôø trí tueä Phaät
Ñaït Phaät löïc, voâ uùy
Ñoä thoaùt caùc chuùng sinh
Boà-taùt naøy sieâng tu
Theâm söùc lôùn tinh taán
Ñaït ñöôïc ngaøn vaïn öùc
Tam-muoäi thaät vi dieäu
Cuùng döôøng ngaøn öùc Phaät
Chaán ñoäng ngaøn theá giôùi
Tuøy nguyeän löïc cuûa mình
Hôn soá ñoù voâ löôïng
Ñòa thöù naêm nhö vaäy
Ñuû caùc loaïi phöông tieän
Baäc Thöôïng nhaân ñaïi trí
Nhö phaùp ñaõ thuyeát xong.

KINH THAÄP TRUÏ

QUYEÅN 3
Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN
Caùc Boà-taùt nghe noùi

Haønh töôùng cuûa ñòa treân
Möa caùc loaïi hoa quyù
Phoùng aùnh saùng thanh tònh
Cuùng döôøng Ñaáng Theá Toân
Ñeàu khen ngôïi: Hay thay!
Hay thay! Kim Cang Taïng
Laïi coù voâ löôïng öùc
Chö Thieân taâm hoan hyû
Laøm möa höông vò dieäu
AÙnh saùng ñeïp xen laãn
Thôm dòu thaät ñaùng öa
Caùc hoa thôm aùnh laïc
Côø loïng cuùng döôøng Phaät
Tha-hoùa-töï-taïi vöông
Vaø caùc haøng quyeán thuoäc
Möa caùc loaïi baùu vaät
Laû taû nhö tuyeát rôi
Ngôïi khen cuùng döôøng Phaät
Ca tuïng Kim Cang Taïng
Ñeàu noùi: Hay thay!
Hay thay! Vui giaûng thuyeát.
Ngaøn vaïn öùc Thieân nöõ
www.daitangkinh.org

Troãi caùc aâm nhaïc trôøi
Ñeàu ñoàng thanh noùi:
Giaùo phaùp cuûa Nhö Lai
Vi dieäu khoâng haïn löôïng
Dieät tröø caùc phieàn naõo
Taùnh caùc phaùp voán khoâng
Khoâng coù moät töôùng naøo
Troáng roãng, chaúng phaân bieät
Gioáng nhö laø hö khoâng
Khoâng coù töôùng ñi ñöùng
Cuõng khoâng coù hyù luaän
Xöa nay thöôøng thanh tònh
Nhö hö khoâng phaân bieät
Ngöôøi naøo khoâng ñaït ñöôïc
Taùnh cuûa taát caû phaùp
ÔÛ trong höõu trong voâ
Taâm khoâng heà dao ñoäng
Chæ duøng taâm ñaïi Bi
Ñoä thoaùt caùc chuùng sinh
Ñoù laø caùc Phaät töû
Sinh töø khaåu Phaät phaùp
Thöôøng tu taäp boá thí
Lôïi ích caùc chuùng sinh
Xöa nay tuy thieän, tònh
Kieân taâm giöõ tònh giôùi
Tuy bieát phaùp khoâng haïi
Nhöng tu taäp nhaãn nhuïc
Tuy bieát phaùp taùnh lìa
Nhöng tu haïnh tinh taán
Tuy ñaõ dieät phieàn naõo
Nhöng vaãn nhaäp thieàn ñònh
Tuy ñaõ hieåu phaùp khoâng
Nhöng vaãn phaân bieät phaùp
Tuy ñuû trí tòch dieät

Nhöng caàu lôïi theá gian
Dieät tröø moïi phaùp aùc
Goïi laø baäc ñaïi nhaân
Thieân nöõ coõi trôøi aáy
Duøng traêm ngaøn tieáng hay
Khen ngôïi ca tuïng xong
Ñeàu im laëng nhìn Phaät.
Neân duøng töôùng maïo gì
Thaønh töïu Ñòa thöù saùu?
–Naøy caùc Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû haïnh cuûa Ñòa thöù
naêm, muoán nhaäp Ñòa thöù saùu, phaûi duøng möôøi phaùp bình ñaúng ñeå
nhaäp. Möôøi phaùp ñoù laø gì? 1. Voâ taùnh. 2. Voâ töôûng. 3. Voâ sinh. 4. Voâ
dieät. 5. Xöa nay thanh tònh. 6. Khoâng hyù luaän. 7. Khoâng thuû xaû. 8. Xa
lìa. 9. Nhö moäng huyeãn. 10. Coù khoâng chaúng hai.
Caùc Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû haïnh cuûa Ñòa thöù naêm,
duøng möôøi phaùp bình ñaúng naøy töùc nhaäp Ñòa thöù saùu. Caùc Phaät töû! Ñaïi
Boà-taùt quaùn taùnh cuûa taát caû phaùp nhö vaäy thì coù khaû naêng chòu ñöïng,
tuøy thuaän ñaït Ñòa thöù saùu. Voâ sinh phaùp nhaãn tuy chöa hieän tieàn nhöng
taâm ñaõ saùng suoát lanh lôïi, thaønh töïu thuaän nhaãn. Boà-taùt naøy quaùn
töôùng cuûa taát caû caùc phaùp nhö vaäy, duøng ñaïi Bi laøm ñaàu, taêng tröôûng
ñaày ñuû, laïi vöôït leân quaùn saùt töôùng sinh dieät cuûa theá gian, neân nghó:
Chuùng sinh thoï thaân vaø choã ôû trong theá gian ñeàu vì tham tröôùc ngaõ.
Neáu lìa tham chaáp ngaõ, seõ khoâng coù choã thoï sinh trong theá gian. Keû
phaøm phu bò ngu si che muø, tham chaáp nôi ngaõ, thích tìm caàu höõu, luoân
theo taø nieäm thöïc haønh ñaïo taø voïng, ba haønh phaùt sinh: Haønh toäi, haønh
phöôùc, haønh baát ñoäng; töø nhöõng haønh ñoù maø khôûi chuûng töû cuûa taâm
nhieät naõo, taâm höõu laäu höõu thuû, taïo thaân sinh töû. Ñoù coù nghóa laø
nghieäp laø ñaát, thöùc laø haït gioáng, voâ minh che laáp, nöôùc aùi thaám nhuaän,
taâm ngaõ töôùi taém, caùc loaïi taø kieán ngaøy caøng laøm cho theâm lôùn, taïo
maàm danh saéc. Do danh saéc maø coù caùc caên. Vì caùc caên hôïp neân coù
www.daitangkinh.org
xuùc, töø xuùc coù sinh thoï. Vì ham thoï neân coù khaùt aùi. Vì khaùt aùi taêng
tröôûng neân coù boán thuû. Vì boán thuû coù nhaân duyeân neân taïo nghieäp, roài
töø höõu coù thaân naêm aám goïi laø sinh, naêm aám suy yeáu goïi laø giaø, naêm
aám dieät laø cheát. Do giaø cheát neân coù caùc khoå, öu, bi, nhieät naõo tuï taäp.
Möôøi hai nhaân duyeân naøy khoâng coù ngöôøi taïo taùc, töï nhieân coù, khoâng
coù ngöôøi laøm tan maát, töï nhieân tan maát. Nhaân duyeân hôïp thì coù, nhaân
duyeân tan thì khoâng. Ñaïi Boà-taùt ôû trong Ñòa thöù saùu tuøy phaûi thuaän
quaùn möôøi hai nhaân duyeân.
Laïi nghó: Vì khoâng bieát nhö thaät Ñeä nhaát nghóa ñeá neân coù voâ
minh che taâm, nghieäp quaû cuûa voâ minh laø caùc haønh. Töø caùc haønh coù
thöùc ban ñaàu, cuøng sinh vôùi thöùc coù boán thuû aám, döïa vaøo thuû aám coù
danh saéc, danh saéc thaønh töïu coù saùu nhaäp. Caùc caên chaïy theo traàn neân
coù thöùc. Töø söï hoøa hôïp ñoù coù xuùc höõu laäu. Cuøng sinh vôùi xuùc laø thoï,
tham vui nôi thoï laø aùi, aùi taêng tröôûng laø thuû, töø thuû taïo ra nghieäp höõu
laäu. Coù nghieäp neân coù quaû baùo naêm aám laø sinh. Naêm aám chín muoài laø
giaø, naêm aám hoaïi laø cheát. Luùc cheát thì coù xa lìa; keû ngu si buoàn phieàn
tham chaáp goïi laø öu bi, naêm thöùc khoùc keå laø khoå. YÙ thöùc laø öu. Öu khoå
caøng nhieàu laø naõo. Cöù theá sinh ra röøng khoå lôùn, khoái khoå lôùn. Khoái
khoå möôøi hai nhaân duyeân naøy khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû; khoâng coù ngöoøi
taïo taùc, khoâng coù keû sai khieán söï taïo taùc.
Boà-taùt laïi nghó: Neáu coù ngöôøi taïo taùc thì coù vieäc ñöôïc taïo taùc.
Neáu khoâng coù ngöôøi taïo taùc thì khoâng coù vieäc taïo taùc. Trong Ñeä nhaát
nghóa, khoâng coù ngöôøi taïo taùc vaø vieäc taïo taùc.
Laïi nghó: Ba coõi hö doái chæ do taâm taïo. Ñöùc Nhö Lai daïy: Möôøi
hai nhaân duyeân coù ñöôïc ñeàu döïa vaøo taâm. Vì sao? Vì tuøy thuaän vaøo
vieäc maø sinh taâm tham duïc. Taâm aáy chính laø thöùc; vieäc laø haønh; vì
haønh löøa doái taâm neân goïi laø voâ minh. Nôi thöùc nöông töïa goïi laø danh
saéc. Vì nhaäp sinh taâm tham neân goïi laø saùu nhaäp. Ba vieäc hoøa hôïp coù
xuùc, sinh vôùi xuùc laø thoï, tham chaáp thoï laø khaùt aùi, khoâng boû khaùt aùi
laø thuû, thuû hoøa hôïp laø höõu. Höõu laïi höõu, höõu lieân tuïc laø sinh. sinh suy
yeáu laø giaø, giaø hoaïi laø cheát. Trong ñoù voâ minh coù hai loaïi: 1. Duyeân
si. 2. Nhaân cuûa haønh. Haønh coù hai: 1. Sinh ra quaû baùo ñôøi sau. 2.
Nhaân cuûa thöùc. Thöùc coù hai: 1. Laøm cho höõu lieân tuïc. 2. Nhaân cuûa
sinh saéc. Danh saéc coù hai: 1. Nöông töïa taïo thaønh. 2. Nhaân cuûa saùu
nhaäp. Saùu nhaäp coù hai: 1. Duyeân saùu traàn. 2. Nhaân cuûa xuùc. Xuùc coù
hai: 1. Xuùc caûnh sôû duyeân. 2. Nhaân cuûa thoï. Thoï coù hai: 1. Bieát vieäc
yeâu gheùt. 2. Nhaân cuûa si. AÙi coù hai: 1. Sinh taâm tham chaáp vôùi caûnh
ñaùng nhieãm. 2. Nhaân cuûa thuû. Thuû coù hai 1. Taêng tröôûng phieàn naõo.
2. Nhaân cuûa höõu. Höõu coù hai: 1. Sinh ôû caùc coõi khaùc. 2. Nhaân cuûa
sinh. Sinh coù hai: 1. Sinh naêm aám. 2. Nhaân cuûa giaø. Giaø coù hai: 1.
Laøm cho caùc caên yeáu keùm. 2. Nhaân cuûa cheát. Cheát coù hai: 1. Hoaïi
thaân naêm aám. 2. Vì khoâng thaáy bieát neân lieân tuïc khoâng döùt. Trong
ñoù, voâ minh duyeân caùc haønh, voâ minh laøm cho haønh khoâng ñoaïn, hoã
trôï cho haønh thaønh töïu. Haønh duyeân thöùc, laøm cho thöùc khoâng ñoaïn,
hoã trôï cho thöùc thaønh töïu. Thöùc duyeân danh saéc, laøm cho danh saéc
khoâng ñoaïn, hoã trôï cho danh saéc thaønh töïu cho ñeán sinh duyeân giaø,
cheát, öu, bi, khoå, naõo, laøm cho sinh khoâng ñoaïn, lieân tuïc hoã trôï cho
thaønh. Vì voâ minh dieät, neân caùc haønh dieät; cho ñeán giaø, cheát, öu, bi,
khoå, naõo cuõng theá. Trong ñoù, neáu voâ minh khoâng thì caùc haønh cuõng
khoâng. Nhaân dieät thì quaû dieät, caùc phaàn khaùc cuõng nhö vaäy. Trong
ñoù ba phaàn laø voâ minh, aùi, thuû khoâng ñoaïn phieàn naõo ñaïo; caùc haønh,
höõu khoâng ñoaïn nghieäp ñaïo; caùc phaàn khaùc cuûa nhaân duyeân khoâng
ñoaïn khoå ñaïo. Vì tröôùc sau noái tieáp khoâng döùt, neân ba ñaïo khoâng
ñoaïn. Ba ñaïo naøy lìa ngaõ, ngaõ sôû nhöng coù sinh dieät. Ví nhö hai caây
tre döïa vaøo nhau maø ñöùng thì khoâng vöõng maø gioáng nhö vöõng. Nhaân
duyeân, voâ minh, caùc haønh thuoäc veà vieäc quaù khöù; thöùc, danh saéc, Saùu
nhaäp, xuùc, thoï laø vieäc hieän taïi; aùi, thuû, höõu, sinh, giaø, cheát laø vieäc vò
lai. Nhö vaäy laø coù ba ñôøi. Voâ minh dieät, neân caùc haønh dieät; goïi ñoù laø
ñoaïn tröø söï lieân tuïc. Möôøi hai nhaân duyeân goàm coù ba khoå: Voâ minh,
haønh, thöùc, danh saéc, saùu nhaäp laø haønh khoå. Xuùc, thoï laø khoå khoå. AÙi,
thuû, höõu, sinh, giaø, cheát öu, bi, khoå, naõo laø hoaïi khoå. Voâ minh dieät
neân haønh dieät, cho ñeán giaø cheát goïi laø ñoaïn tröø ba khoå lieân tuïc. Do
voâ minh maø caùc haønh sinh, caùc phaàn khaùc cuõng theá. Voâ minh dieät
caùc haønh dieät, vì theå taùnh cuûa caùc haønh laø khoâng; caùc phaàn khaùc
cuõng theá. Do voâ minh neân caùc haønh sinh khôûi troùi buoäc, caùc phaàn
khaùc cuõng theá. Voâ minh dieät neân caùc haønh dieät, vì dieät söï troùi buoäc,
caùc phaàn khaùc cuõng theá. Voâ minh laøm duyeân cho caùc haønh laø tuøy
thuaän quaùn voâ sôû höõu. Voâ minh dieät neân caùc haønh dieät laø tuøy thuaän
www.daitangkinh.org
quaùn dieät taän; caùc phaàn khaùc cuõng theá. Cöù theá coù möôøi hai caùch
nghòch thuaän ñeå quaùn phaùp möôøi hai nhaân duyeân. Ñoù laø, nhaân duyeân
chia thaønh thöù töï thuoäc veà thaân taâm, hoã trôï thaønh phaùp, khoâng taùch
rôøi nhau, tuøy ba ñaïo haønh, phaân bieät coù tröôùc sau, ba khoå sai khaùc, töø
nhaân duyeân coù sinh dieät troùi buoäc, coù quaùn voâ sôû höõu taän.
Luùc aáy, Boà-taùt tuøy thuaän möôøi hai nhaân suyeân maø quaùn khoâng
ngaõ, khoâng chuùng sinh, khoâng thoï maïng, khoâng nhaân, taùnh troáng roãng,
khoâng coù ngöôøi taïo taùc, keû khieán taïo taùc, khoâng coù chuû tôù, nhaân duyeân
laø voâ sôû höõu. Luùc quaùn nhö vaäy thì phaùp moân khoâng giaûi thoaùt hieän
tieàn. Dieät caùc vieäc ñoù thì khoâng coù söï lieân tuïc khaùc, neân goïi laø moân voâ
töôùng giaûi thoaùt hieän tieàn. Bieát hai moân naøy, thì khoâng coøn thích thoï
sinh, chæ tröø taâm ñaïi Bi ñeå giaùo hoùa chuùng sinh, neân goïi laø moân voâ
nguyeän giaûi thoaùt hieän tieàn. Boà-taùt tu haønh ba moân giaûi thoaùt naøy; lìa
nhöõng töôùng nhaân, ngaõ, ngöôøi taïo taùc, ngöôøi thoï; lìa töôùng coù khoâng,
taâm bi taêng tröôûng. Vì toân troïng taâm bi neân sieâng naêng tu taäp. Tuy
chöa ñaày ñuû caùc trôï phaùp Boà-ñeà, nhöng vì muoán ñöôïc ñaày ñuû, Boà-taùt
nghó: Phaùp höõu vi do hoøa hôïp neân taêng, ly taùn thì dieät. Ñuû caùc duyeân
thì taêng, khoâng ñuû thì dieät. Ta ñaõ bieát phaùp höõu vi nhieàu toäi loãi, khoâng
neân taïo duyeân hoøa hôïp, cuõng chaúng caàn dieät saïch heát phaùp höõu vi laø vì
ñeå giaùo hoùa chuùng sinh.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt bieát phaùp höõu vi nhieàu toäi loãi, khoâng coù taùnh
chaân thaät, lìa töôùng beàn vöõng, khoâng sinh dieät, nhö vaäy neân hoøa hôïp
vôùi ñaïi Töø bi, khoâng boû chuùng sinh, töùc thôøi ñaït Baùt-nhaõ ba-la-maät
khoâng chöôùng ngaïi, aùnh saùng hieän tieàn; ñaït trí tueä nhö vaäy, tu taäp ñaày
ñuû, taïo duyeân Voâ thöôïng Boà-ñeà nhöng khoâng soáng trong phaùp höõu vi.
Quaùn taùnh cuûa phaùp höõu vi laø töôùng tòch dieät, cuõng khoâng truï trong ñoù,
vì muoán ñaày ñuû phaàn Voâ thöôïng Boà-ñeà. Boà-taùt truï ñòa Hieän tieàn, ñaït
Tam-muoäi quyeát ñònh khoâng, Tam-muoäi taùnh khoâng, Tam-muoäi Ñeä
nhaát nghóa khoâng, Tam-muoäi Ñeä nhaát khoâng, Tam-muoäi ñaïi khoâng,
Tam-muoäi hôïp khoâng, Tam-muoäi sinh khoâng, Tam-muoäi nhö thaät
khoâng phaân bieät khoâmg, Tam-muoäi nhieáp khoâng, Tam-muoäi ly baát ly
khoâng. Cöù theá, vaïn moân Tam-muoäi khoâng hieän tieàn. Tam-muoäi voâ
töôùng voâ nguyeän cuõng theá. Boà-taùt naøy truï ôû ñòa Hieän tieàn ñaït taâm chí
thaønh, taâm quyeát ñònh, taâm thaâm, taâm dieäu, taâm khoâng thay ñoåi, taâm
khoâng xaû, taâm roäng lôùn, taâm voâ bieân, taâm laïc trí, taâm tueä phöông tieän
hoøa hôïp. Caùc taâm aáy daàn taêng tröôûng, thuø thaéng; tuøy thuaän Voâ thöôïng
Boà-ñeà. Taát caû luaän sö ngoaïi ñaïo khoâng theå lay ñoå ñöôïc, nhaäp vaøo trí
ñòa, chuyeån hoùa Thanh vaên, Bích-chi-phaät, quyeát ñònh höôùng ñeán trí
Phaät. Taát caû ma chöôùng, phieàn naõo khoâng laøm gì ñöôïc, an truï trong trí
saùng cuûa Boà-taùt; kheùo tu phaùp moân giaûi thoaùt öùng vôùi Khoâng, Voâ
töôùng, Voâ nguyeän. Chuyeân duøng phöông tieän trí tueä, tu haønh phaùp trôï
Boà-ñeà.
Boà-taùt truï ñòa Hieän tieàn, ôû trong Baùt-nhaõ ba-la-maät, ñaït haïnh thuø
thaéng, ñaït thöôïng thuaän nhaãn thöù ba, vì laáy thuaän laøm phaùp, neân
khoâng traùi nghòch, Boà-taùt truï ôû ñòa Hieän tieàn, ñöôïc gaëp voâ soá traêm
ngaøn öùc Phaät, toân troïng, cung kính, khen ngôïi, cuùng döôøng y phuïc,
thöùc aên uoáng, thuoác men, ngoïa cuï; ñöôïc gaàn guõi chö Phaät, ôû choã chö
Phaät nghe phaùp. Nghe phaùp roài, thaät söï theo aùnh saùng trí tueä tu haønh
theo phaùp, khieán chö Phaät hoan hyû. Vò aáy caøng thaêng tieán, bieát ñöôïc
taïng phaùp cuûa chö Phaät; cho ñeán traûi qua traêm ngaøn vaïn öùc kieáp, caùc
caên laønh cuõng daàn daàn ñöôïc tinh dieäu saùng suoát. Caùc Phaät töû! Ví nhö
vaøng roøng, duøng löu ly maøi duõa, thì aùnh saùng maøu saéc caøng röïc rôõ hôn.
Boà-taùt truï ôû ñòa Hieän tieàn nhôø phöông tieän trí tueä neân caên laønh daàn thuø
thaéng, saùng suoát vaéng laëng, caùc ñòa khaùc khoâng theå saùnh baèng. Caùc
Phaät töû! Ví nhö traêng saùng coù theå laøm cho chuùng sinh deã chòu, boán loaïi
gioù thoåi khoâng laán aùt ñöôïc. Cuõng theá, Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Hieän tieàn, caên
laønh daàn ñöôïc thuø thaéng, daäp taét ñöôïc voâ löôïng phieàn naõo cuûa chuùng
sinh, boán loaïi aùc ma khoâng haïi ñöôïc.
Caùc Phaät töû! Ñoù laø ñòa Hieän tieàn cuûa Ñaïi Boà-taùt. Boà-taùt truï ñòa
naøy, thöôøng laøm Thieân vöông Tha hoùa töï taïi, trí tueä saéc beùn, phaù tröø
taát caû keû taêng thöôïng maïn, caùc Thanh vaên, khoâng bò cuøng taän. Laøm
nhöõng vieäc nhö boá thí, aùi ngöõ, lôïi haønh, ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi nieäm
Phaät, nieäm phaùp vaø nieäm chuùng Boà-taùt baïn, cho ñeán khoâng rôøi nieäm
Nhaát thieát chuûng trí, thöôøng phaùt nguyeän: Ta ôû trong chuùng sinh, luoân
laø ngöôøi ñöùng ñaàu, ngöôøi toân quyù, cho ñeán laøm choã nöông töïa cho taát
caû chuùng sinh. Boà-taùt naøy, sieâng naêng tu taäp, thì trong khoaûnh khaéc, seõ
ñaït ñöôïc möôøi vaïn öùc Tam-muoäi, cho ñeán thò hieän ñöôïc möôøi vaïn öùc
Boà-taùt laøm quyeán thuoäc. Neáu duøng nguyeän löïc thì hôn caû soá kia, duø
www.daitangkinh.org
traûi qua traêm ngaøn vaïn öùc kieáp cuõng khoâng tính keå ñöôïc.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng, muoán neâu laïi nghóa treân, beøn
noùi keä raèng:
Caùc Boà-taùt ñaõ ñaït
Haïnh nghieäp Ñòa thöù naêm
Bieát caùc phaùp khoâng taùnh
Khoâng töôùng, chaúng sinh dieät
Xöa nay luoân thanh tònh
Khoâng coù söï hyù luaän
Tu taäp trí nhö vaäy
Ñöôïc nhaäp Ñòa thöù saùu
Caùc phaùp luoân lìa töôùng
Khoâng thuû cuõng khoâng xaû
Taùnh khoâng, gioáng nhö huyeãn
Lìa hai, khoâng phaân bieät
Ai coù theå tuøy thuaän
Thaät nghóa vi dieäu ñoù
Taâm khoâng heà traùi nghòch
Ñöôïc nhaäp Ñòa thöù saùu
Truï ôû lôïi thuaän nhaãn
Ñaït trí tueä thaàn löïc
Quaùn saùt heát taát caû
Töôùng sinh dieät theá gian
Neân bieát ñöôïc theá gian
Ñeàu töø si aùm sinh
Khi si aùm ñoaïn dieät
Thì khoâng coøn theá gian
Quaùn saùt phaùp nhaân duyeân
Tuøy thuaän Ñeä nhaát nghóa
Nhöng khoâng hoaïi nhaân quaû
Taïo taùc vaø giaû danh
Nhö thaät khoâng ngöôøi laøm
Cuõng chaúng coù ngöôøi nhaän
Quaùn phaùp höõu vi vaäy
Nhö maây, khoâng coù thaät
Khoâng bieát nghóa chaân ñeá

Neân goïi laø voâ minh
Töø ñoù coù suy xeùt
Quaû baùo thaân, khaåu haønh
Do haønh neân coù thöùc
Lieàn taïo ra danh saéc
Cöù theá sinh ra ñôøi
Ñeán choã sinh giaø cheát
Hieåu roõ ba coõi naøy
Chæ do taâm maø coù
Bieát möôøi hai nhaân duyeân
Ñeàu töø moät taâm naøy
Nhö vaäy söï soáng cheát
Ñeàu töø taâm maø coù
Moät khi taâm dieät roài
Thì khoâng coøn soáng cheát
Voâ minh coù hai loaïi
Ngu si vaø taïo nghieäp
Cho ñeán giaø vaø cheát
Phaù tan loaïi naêm aám
Töø nhöõng vieäc nhö vaäy
Neân coù ñuû khoå naõo
Vieäc naøy chaám döùt heát
Phieàn naõo cuõng khoâng coøn
Neáu ñaày ñuû voâ minh
Thì lieân tuïc khoâng ñoaïn
Neáu chaúng ñuû nhaân duyeân
Thì khoâng coøn lieân tuïc
Voâ minh vaø aùi thuû
Chính laø phieàn naõo ñaïo
Haønh höõu laø nghieäp ñaïo
Caùc thöù khaùc khoå ñaïo
Töø si ñeán saùu nhaäp
Ñöôïc goïi laø haønh khoå
Xuùc thoï laø khoå khoå
www.daitangkinh.org
Caùc thöù khaùc hoaïi khoå

Dieät ba khoå lieân tuïc
Thì khoâng coøn ngaõ chaáp
Voâ minh vaø caùc haønh
Laø vieäc ñôøi quaù khöù
Töø thöùc cho ñeán thoï
Laø vieäc cuûa hieän taïi
Töø aùi ñeán sinh khoå
Laø vieäc ñôøi vò lai
Moät khi voâ minh dieät
Thì khoâng coøn khoå naõo
Si töø nhaân duyeân sinh
Neân coù söï troùi buoäc
Chuùng duyeân neáu ñaõ dieät
Caùc troùi buoäc cuõng dieät
Töø nhaân neân coù quaû
Nhaân dieät thì quaû dieät
Cöù theá quaùn caùc phaùp
Töï taùnh laø troáng khoâng
Tuøy thuaän ôû voâ minh
Neân môùi coù theá gian
Neáu khoâng thuaän voâ minh
Thì theá gian khoâng coù
Do ñaây neân coù kia
Ñaây khoâng thì kia khoâng
Cöù theá möôøi caùch quaùn
Phaùp nhaân duyeân saâu xa
Quaùn nhaân duyeân lieân tuïc
Khöù, lai vaø hieän taïi
Khoâng ngoaøi moät taâm naøy
Phaân bieät coù ba ñaïo
Töø ba khoå quaùn saùt
Caùc phaùp sinh dieät kia
Khoâng sôõ höõu, cuøng taän
Neân quaùn theo thuaän nghòch
Boà-taùt daàn thaâm nhaäp

Phaùp möôøi hai nhaân duyeân
Bieát troáng khoâng nhö huyeãn
Nhö moäng, laïi nhö boùng
Nhö aùnh löûa, huyeãn hoùa
Giaû doái khoâng ngöôøi taïo
Cuõng chaúng coù ngöôøi nhaän
Chæ löøa gaït keû ngu
Cöù theá quaùn nhaân duyeân
Ngöôøi trí tu phaùp khoâng
Khoâng duyeân thì khoâng töôùng
Bieát hai thöù giaû hö
Trong taát caû höõu aáy
Nôi ñoù khoâng sôû nguyeän
Chæ duøng taâm ñaïi Bi
Thöông xoùt ñoä chuùng sinh
Baäc Ñaïi só cöù theá
Tu taäp moân giaûi thoaùt
Taâm bi luoân vui thích
Voâ löôïng coâng ñöùc Phaät
Bieát caùc phaùp höõu vi
Ñeàu töø hoøa hôïp coù
Neân ñaït vaïn ñònh khoâng
Voâ töôùng vaø voâ nguyeän
Trí tueä daàn taêng tröôûng
Thaâm nhaäp thöôïng thuaän nhaãn
Ñaït ñöôïc trí giaûi thoaùt
Voâ vi cuûa Boà-taùt
Do vaäy caùc caên laønh
Daàn daàn theâm saùng trong
Ñöôïc chö Phaät ngôïi khen
Thöôøng ôû choã chö Phaät
Xuaát gia hoïc Phaät ñaïo
Ñaïi taïng phaùp chö Phaät
www.daitangkinh.org
Caên laønh caøng theâm lôùn

Ví nhö duøng löu ly
Ñeå maøi duõa vaøng roøng
AÙnh saùng caøng röïc rôõ
Duï naøy cuõng nhö vaäy
Ví nhö traêng trong khoâng
Troøn ñaày vaø saùng röïc
Boán ngoïn gioù thoåi ñeán
Cuõng khoâng theå ngaên döùt
AÙnh saùng trí Boà-taùt
Daäp taét löûa phieàn naõo
Boán ma khoâng theå phuïc
Duï naøy cuõng nhö vaäy
Thöôøng laøm Thieän hoùa vöông
Caùc caên ñeàu nhaëm leï
Phaù tröø taêng thöôïng maïn
Laøm taát caû nghieäp laønh
Ñeàu tuøy thuaän trí tueä
Thanh vaên coù vaán naïn
Vaãn khoâng bò cuøng taän
Phaät töû naøy neáu muoán
Thì ñaït ñöôïc traêm vaïn
Vaïn öùc moân Tam-muoäi
Ñöôïc gaëp traêm ngaøn vaïn
ÖÙc soá möôøi phöông Phaät
Nhö muøa Xuaân trong maùt
AÙnh saùng maët trôøi ñeïp
Ñòa thöù saùu nhö vaäy
Saâu xa khoù thaáy bieát
Thanh vaên khoâng hieåu ñöôïc
Boà-taùt ñaõ löôïc thuyeát.
Μ
Phaåm 7: ÑÒA VIEÃN HAØNH
Luùc aáy, caùc Thieân chuùng

Möa hoa thôm traân baûo
Nhö maây cuùng döôøng Phaät
Vui möøng caát tieáng hay
Khen ngôïi thaät laønh thay!
Laønh thay! Kim Cang Taïng
Kheùo bieát nghóa Ñeä nhaát
Coù voâ löôïng coâng ñöùc
Hoa sen trong coõi ngöôøi
Noùi haïnh nghieäp thöôïng dieäu
Lôïi ích caùc theá gian
Phoùng ra aùnh saùng, höông, hoa
Nhö möa tuyeát cuùng döôøng
Tröø khoå naõo öu bi
Chö Thieân cuøng Thieân vöông
Ñoàng caát tieáng vi dieäu
Ngöôøi nghe nghóa, ñòa naøy
Seõ ñöôïc lôïi ích lôùn
Ñoàng thôøi troåi traêm ngaøn
Kyõ nhaïc hay coõi trôøi
Chö Thieân nöõ ca haùt
Ñeàu nöông thaàn löïc Phaät
Phaät laø Ñaáng tòch dieät
Bieán aùc nghieäp thaønh thieän
Taát caû caùc theá gian
Ñeàu cung kính toân troïng
Tuy vöôït qua theá gian
Maø thò hieän phaùp theá gian
Bieát thaân töôùng nhö thaät
Thò hieän caùc loaïi thaân
www.daitangkinh.org
Tuy duøng caùc aâm thanh

Dieãn noùi phaùp tòch dieät
Nhöng vaãn bieát ngoân ngöõ
Khoâng coù töôùng aâm thanh
Vöôït qua traêm ngaøn coõi
Cuùng Phaät vaät thöôïng dieäu
Bieát thaân vaø coõi Phaät
Boû töôùng trí töï taïi
Tuy giaùo hoùa chuùng sinh
Nhöng khoâng töôûng nhaân ngaõ
Roäng tu coâng ñöùc lôùn
Nhöng vaãn khoâng tham chaáp
Vì taø kieán thuû töôùng
Löûa ba ñoäc ñoát thieâu
Khoâng thuû chaáp caùc töôùng
Töø bi laïi sieâng naêng
Chö Thieân vaø Thieân nöõ
Ñeàu hoan hyû cuùng döôøng
Khen ngôïi nhö vaäy roài
Luùc aáy, Giaûi Thoaùt Nguyeät
Ñaïi chuùng ñeàu thanh tònh
Xin noùi töôùng thöù baûy.
–Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ñaõ ñaày ñuû haïnh nghieäp Ñòa thöù saùu,
neáu muoán nhaäp Ñòa thöù baûy thì töø phöông tieän tueä phaùt khôûi möôøi
dieäu haïnh. Möôøi dieäu haïnh ñoù laø gì?
1. Boà-taùt kheùo tu Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, nhöng duøng taâm
Töø bi ôû trong chuùng sinh.
2. Tuøy thuaän phaùp bình ñaúng cuûa chö Phaät nhöng vaãn khoâng rôøi
söï cuùng döôøng chö Phaät.
3. Luoân thích suy xeùt moân khoâng trí, nhöng roäng tu taäp tö löông
phöôùc ñöùc.
4. Vöôït xa ba coõi nhöng vaãn trang nghieâm ba coõi.

5. Dieät heát löûa phieàn naõo, nhöng vaãn vì chuùng sinh maø dieãn noùi
phaùp dieät tröø löûa tham, saân, si.
6. Tuøy thuaän caùc phaùp coi ñoù nhö huyeãn, nhö moäng, nhö boùng
vang, nhö huyeãn hoùa, nhö traêng trong nöôùc, nhö aûnh trong göông,
khoâng coù hai töôùng.
7. Bieát taát caû coõi Phaät troáng roãng nhö hö khoâng, caùc coõi ñeàu lìa
töôùng; nhöng vaãn phaùt taâm tu haïnh thanh tònh coõi Phaät.
8. Bieát Phaùp thaân cuûa taát caû chö Phaät laø voâ thaân, nhöng vaãn hieän
saéc thaân ba möôi hai töôùng toát, taùm möôi veû ñeïp ñeå trang nghieâm.
9. Bieát aâm thanh cuûa chö Phaät laø töôùng khoâng theå noùi, tin hieåu
aâm thanh cuûa Nhö Lai xöa nay laø töôùng vaéng laëng nhöng vaãn tuøy
thuaän taát caû chuùng sinh maø phaùt ra bao nhieâu thöù aâm thanh trang
nghieâm.
10. Bieát chö Phaät trong khoaûnh khaéc thoâng ñaït vieäc cuûa ba ñôøi
nhöng phaûi hieåu laø traûi qua bao nhieâu töôùng, bao nhieâu thôøi gian, bao
nhieâu kieáp soá thì môùi ñaït quaû Voâ thöôïng Boà-ñeà. Phaûi tuøy thuaän söï tin
hieåu cuûa chuùng sinh maø noùi nhö vaäy.
Caùc Phaät töû! Ñoù laø möôøi dieäu haïnh phaùt ra töø tueä phöông tieän.
Ñaïi Boà-taùt ñaày ñuû haïnh nghieäp cuûa Ñòa thöù saùu, roài tu taäp dieäu haïnh
naøy, thì ñaït ñöôïc Ñòa thöù baûy. Caùc Phaät töû! Nhö vaäy tueä phöông tieän
Hieän tieàn, goïi laø nhaäp Ñòa thöù baûy. Boà-taùt truï Ñòa thöù baûy, nhaäp voâ
löôïng taùnh cuûa chuùng sinh, nhaäp voâ löôïng phaùp giaùo hoùa chuùng sinh
cuûa chö Phaät, nhaäp voâ löôïng taùnh cuûa theá gian, nhaäp voâ löôïng coõi
nöôùc thanh tònh cuûa chö Phaät, nhaäp voâ löôïng söï sai khaùc cuûa caùc phaùp,
ñaït voâ löôïng trí ñaéc ñaïo voâ thöôïng cuûa chö Phaät, nhaäp voâ löôïng söï tính
ñeám soá kieáp, nhaäp voâ löôïng söï thoâng ñaït ba ñôøi cuûa chö Phaät, nhaäp voâ
löôïng söï tin thích sai khaùc cuûa chuùng sinh, nhaäp voâ löôïng saéc thaân sai
khaùc cuûa chö Phaät, nhaäp voâ löôïng caên taùnh, chí haïnh sai khaùc cuûa Phaät
vaø chuùng sinh, nhaäp voâ löôïng aâm thanh, ngoân ngöõ cuûa chö Phaät laøm
cho chuùng sinh vui veû, nhaäp voâ löôïng taâm, taâm sôû haønh sai khaùc cuûa
chuùng sinh vaø chö Phaät, nhaäp voâ löôïng haønh tuøy trí tueä cuûa chö Phaät,
nhaäp voâ löôïng söï tin hieåu cuûa Thanh vaên thöøa, nhaäp voâ löôïng nhaân
duyeân thuyeát phaùp ñeå chuùng sinh tin hieåu cuûa chö Phaät, nhaäp voâ löôïng
www.daitangkinh.org
söï tu taäp trí tueä cuûa Bích-chi-phaät, nhaäp voâ löôïng phaùp moân do trí tueä
saâu xa cuûa Phaät ñaõ thuyeát giaûng, nhaäp voâ löôïng ñaïo maø Boà-taùt ñaõ
thaønh, nhaäp voâ löôïng vieäc tu taäp Ñaïi thöøa laøm cho chuùng sinh an nhaäp
cuûa chö Phaät ñaõ töøng thuyeát giaûng. Boà-taùt laïi nghó: Caùc Ñaáng Theá
Toân, coù voâ löôïng, voâ bieân uy löïc lôùn nhö vaäy, duø traûi qua traêm ngaøn
vaïn öùc kieáp, cuõng khoâng theå bieát ñöôïc. Uy löïc cuûa chö Phaät, ta neân tu
taäp, chöù khoâng do söï phaân bieät kia ñaây maø thaønh töïu; chæ duøng söï
khoâng phaân bieät, khoâng thuû chöùng môùi thaønh. Boà-taùt duøng trí tueä nhö
theá kheùo tö duy, thöôøng tu taäp ñaïi tueä phöông tieän, ñeå an truï trong trí
cuûa Phaät, vì phaùp baát ñoäng. Neáu muoán phaùt khôûi caùc phöông ñoä chuùng
sinh khoâng bò chöôùng ngaïi, thì thôøi vò lai cuõng phaùt khôûi, thôøi quaù khöù
cuõng phaùt khôûi; ñi, ñöùng, naèm, ngoài cuõng ñeàu phaùt khôûi phöông phaùp
ñoä thoaùt chuùng sinh; lìa caùc aám caùi, truï trong oai nghi, khoâng rôøi
nhöõng töôûng nieäm nhö vaäy. Boà-taùt naøy, trong moãi nieäm coù ñaày ñuû
möôøi Ba-la-maät vaø möôøi Ñòa cuûa Boà-taùt. Vì sao? Vì Ñaïi Boà-taùt trong
moãi nieäm, duøng taâm ñaïi Bi laøm ñaàu, tu taäp taát caû Phaät phaùp, ñeàu hoài
höôùng leân trí tueä cuûa Nhö Lai.
Möôøi Ba-la-maät laø: Vì caàu Phaät maø Boà-taùt tu taäp caên laønh, ban
cho taát caû chuùng sinh, ñoù laø Boá thí ba-la-maät; daäp taét taát caû löûa phieàn
naõo laø Thi-la ba-la-maät; duøng Töø bi laøm goác, khoâng thöông toån chuùng
sinh laø Nhaãn nhuïc ba-la-maät; caàu caên laønh taêng tröôûng, khoâng chaùn
gheùt laø Tinh taán ba-la-maät; taâm tu taäp ñaïo, khoâng buoâng lung, luoân
höôùng veà Nhaát thieát trí laø Thieàn ba-la-maät; hieåu caùc phaùp töø xöa nay
khoâng sinh laø Baùt-nhaõ ba-la-maät; phaùt khôûi voâ löôïng moân trí tueä laø
Phöông tieän ba-la-maät mong trí tueä caøng thuø thaéng laø Nguyeän ba-la-
maät; taát caû ngoaïi ñaïo ma chöôùng khoâng gaây haïi ñöôïc laø Löïc ba-la-
maät; thaønh töïu nhö thaät veà töôùng cuûa taát caû phaùp laø Trí ba-la-maät. Cöù
theá, trong moãi nieäm, ñaày ñuû möôøi Ba-la-maät. Luùc Boà-taùt ñaày ñuû möôøi
Ba-la-maät thì cuõng ñaày ñuû boán Nhieáp phaùp, ba möôi baûy phaùp Boà-ñeà
phaàn, ba moân giaûi thoaùt. Noùi toùm laïi, trong moãi nieäm ñeàu ñaày ñuû taát
caû caùc phaùp trôï ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Baáy giôø, Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät hoûi Boà-taùt Kim Cang Taïng:
Phaät töû! Chæ Boà-taùt ôû Ñòa thöù baûy, môùi ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà, hay
trong caùc ñòa khaùc cuõng ñaày ñuû?

–Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ôû trong möôøi ñòa, ñeàu ñaày ñuû phaùp trôï Boà-
ñeà, nhöng vì ôû Ñòa thöù baûy thuø thaéng neân ñöôïc goïi teân. Vì sao? Vì caùc
Ñaïi Boà-taùt ôû Ñòa thöù baûy, ñaày ñuû coâng haïnh, nhaäp ñaïo trí tueä thaàn
thoâng. Phaät töû! Boà-taùt ôû Ñòa thöù nhaát phaùt nguyeän duyeân vôùi taát caû
Phaät phaùp, ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà. ÔÛ Ñòa thöù hai, tröø ñöôïc taâm aùc caáu
neân ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà. Trong Ñòa thöù ba, theä nguyeän daàn taêng
tröôûng, vì ñaït ñöôïc phaùp saùng vaø ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà. ÔÛ Ñòa thöù tö,
vì ñöôïc nhaäp ñaïo neân ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà. ÔÛ Ñòa thöù naêm, vì tuøy
thuaän phaùp haønh theá gian neân ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà. ÔÛ Ñòa thöù saùu vì
nhaäp phaùp moân saâu xa neân ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà. ÔÛ Ñòa thöù baûy vì
phaùt khôûi taát caû Phaät phaùp neân ñaày ñuû phaùp trôï Boà-ñeà. Vì sao? Phaät
töû! Vì Ñaïi Boà-taùt ôû ñòa naøy, ñaït trí tueä do haønh ñaïo, vaø nhôø söùc naøy
neân töï nhieân ñöôïc thaønh töïu Ñòa thöù taùm. Phaät töû! Ví nhö hai hay ba
tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, moät beân thanh tònh, moät beân caáu ueá; giöõa
hai caûnh giôùi khoù vöôït qua ñöôïc, chæ duøng söùc tinh taán lôùn, söùc thaàn
thoâng lôùn, söùc nguyeän lôùn môùi vöôït qua. Caùc Phaät töû! Boà-taùt thöïc haønh
caùc ñaïo khoù vöôït qua ñöôïc, chæ duøng söùc nguyeän lôùn, söùc trí tueä lôùn,
söùc phöông tieän lôùn thì môùi coù theå vöôït qua ñöôïc.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät hoûi:
–Boà-taùt Ñòa thöù baûy goïi laø Tònh haïnh hay Caáu haïnh?
–Töø ñòa Hoan hyû thöù nhaát ñeán ñòa naøy, moïi vieäc laøm cuûa Boà-taùt,
ñeàu lìa nghieäp phieàn naõo, toäi loãi. Vì sao? Vì hoài höôùng ñaïo Voâ thöôïng
Boà-ñeà, tuøy ñòa vò maø thöïc haønh haïnh thanh tònh, neân khoâng goïi laø toäi
loãi. Phaät töû! Ví nhö Chuyeån luaân thaùnh vöông côõi voi baùu lôùn, ñi khaép
boán coõi, bieát coù keû ngheøo, cuøng, khoå, naõo; nhöng loãi aáy khoâng phaûi do
vua; vì vua chöa khoûi thaân ngöôøi, neáu boû thaân vua thì sinh leân coõi trôøi
Phaïm theá, ôû trong cung Phaïm theá du haønh khaép ngaøn theá giôùi toû roõ oai
löïc cuûa Phaïm thieân; Luùc aáy, boû thaân ngöôøi. Phaät töû! Boà-taùt cuõng theá,
töø Ñòa thöù nhaát ñeán ñaây, ôû trong phaùp Ba-la-maät, bieát taát caû nhöõng
vieäc laøm, nhöõng phieàn naõo caáu ueá cuûa chuùng sinh, nhöng khoâng bò
phieàn naõo nhieãm oâ, vì nöông ñaïo laønh neân khoâng goïi laø toäi loãi. Neáu
Boà-taùt, boû taát caû coâng haïnh ñaõ tu töø Ñòa thöù baûy nhaäp Ñòa thöù taùm,
www.daitangkinh.org
môùi goïi laø nöông thöøa thanh tònh cuûa Boà-taùt, bieát heát taát caû phieàn naõo
caáu ueá cuûa theá gian nhöng khoâng bò phieàn naõo oâ nhieãm, cuõng goïi laø
loãi.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt truï ôû Ñòa thöù baûy, nhieàu loãi tham duïc phieàn
naõo. Chuùng sinh ôû Ñòa thöù baûy naøy khoâng goïi laø ngöôøi coù phieàn naõo,
cuõng khoâng goïi laø ngöôøi khoâng phieàn naõo. Vì sao? Vì taát caû phieàn naõo
khoâng phaùt khôûi, neân khoâng goïi laø coù phieàn naõo. Vì tham caàu trí tueä
Nhö Lai chöa maõn nguyeän neân khoâng goïi laø ngöôøi khoâng phieàn naõo.
Boà-taùt truï Ñòa thöù baûy, thaønh töïu thaân nghieäp thanh tònh, ngöõ nghieäp
thanh tònh, yù nghieäp thanh tònh; coøn nhöõng nghieäp baát thieän bò chö
Phaät quôû traùch. Nhöõng keû tuøy thuaän phieàn naõo, taïo nghieäp nhö vaäy,
ñeàu phaûi coù loãi, nhöng thieän nghieäp ñöôïc chö Phaät khen ngôïi, ñoù laø
thöôøng haïnh. Laïi nöõa, nhöõng kinh saùch kyõ ngheä cuûa theá gian nhö ñaõ
noùi trong Ñòa thöù naêm, töï nhieân ñaït ñöôïc; ôû trong tam thieân ñaïi thieân
theá giôùi, thaät laø hy höõu ñöôïc laøm baäc ñaïi sö. Nhaäp Ñòa thöù taùm, ngoaøi
Nhö Lai ra khoâng coù chuùng sinh naøo maø taâm saâu xa, haïnh vi dieäu saùnh
baèng. Boà-taùt naøy, ñaõ coù thieàn ñònh, thaàn thoâng, giaûi thoaùt Tam-muoäi,
tuy chöa ñaït quaû baùo nhöng tuøy yù thoï thaân töï taïi, Boà-taùt truï ñòa Vieãn
haønh naøy trong moãi nieäm, tu taäp ñaày ñuû söùc tueä phöông tieän vaø taùt caû
phaùp trôï Boà-taùt daàn daàn ñaày ñuû. Boà-taùt truï ñòa Vieãn haønh naøy coù theå
nhaäp vaøo caùc Tam-muoäi Thieän traïch, Tam-muoäi Thieän tö nghóa, Tam-
muoäi Ích yù, Tam-muoäi phaân bieät nghóa taïng, Tam-muoäi Nhö thaät traïch
phaùp, Tam-muoäi Kieán caên an truï, Tam-muoäi Tri thaàn thoâng moân,
Tam-muoäi Phaùp taùnh, Tam-muoäi Nhö Lai lôïi, Tam-muoäi Chuûng chuûng
nghóa taïng, Tam-muoäi Baát höôùng sinh töû Nieát-baøn. Cöù theá thaønh töïu
ñaày ñuû traêm vaïn Tam-muoäi cuûa Boà-taùt coù khaû naêng laøm thanh tònh ñòa
naøy. Boà-taùt ñaït Tam-muoäi vaø trí tueä phöông tieän ñoù, vì thanh tònh hoaøn
toaøn, vì ñaït söùc ñaïi Bi saâu xa neân vöôït qua ñòa Thanh vaên, Bích-chi-
phaät, höôùng ñeán trí ñòa cuûa Phaät. Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, voâ löôïng thaân,
khaåu, yù nghieäp ñeàu haønh voâ töôùng. Boà-taùt naøy, vì haïnh thanh tònh maø
saùng toû phaùp Voâ sinh nhaãn.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät noùi:
–Phaät töû! Neáu Boà-taùt truï ôû Ñòa thöù nhaát, thì coù voâ löôïng thaân,
khaåu, yù nghieäp coù theå vöôït taát caû ñòa Thanh vaên, Bích-chi-phaät?

–Vì duyeân phaùp lôùn neân vöôït qua ñöôïc, chaúng phaûi laø söùc thaät
haønh ôû Ñòa thöù baûy ñoù, söùc töï thaät haønh, taát caû Thanh vaên, Bích-chi
Phaät khoâng theå huûy hoaïi. Phaät töû! Ví nhö sinh trong nhaø vua thì hôn taát
caû quaàn thaàn traêm quan. Vì sao? Vì nhôø söùc toân quyù, thaân gôûi nôi cao
lôùn, thaønh töïu trí tueä, chaân thaät vöôït hôn. Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt, luùc
môùi phaùt taâm ñaõ hôn taát caû Thanh vaên, Bích-chi-phaät; vì phaùt nguyeän
lôùn, taâm thanh tònh saâu xa. Nay truï ôû ñòa naøy, töï duøng trí löïc neân vöôït
hôn.
Phaät töû! Boà-taùt truï ôû Ñòa thöù baûy, ñaït voâ haønh xa lìa saâu xa, thaân,
khaåu, yù nghieäp chuyeân caàu phaùp thuø thaéng nhöng khoâng xaû boû, neân
taâm ñöôïc thuø thaéng, tuy haønh thöïc teá nhöng khoâng chöùng thöïc teá.
–Ñaïi Boà-taùt töø ñòa naøo ñeán, thì nhaäp tòch dieät?
–Ñaïi Boà-taùt töø Ñòa thöù saùu trôû ñi thì nhaäp tòch dieät. Nay truï ñòa
naøy ôû trong töøng nieäm ñeàu coù theå nhaäp tòch dieät nhöng khoâng chöùng
tòch dieät. Ñoù goïi laø Boà-taùt thaønh töïu thaân, khaåu, yù nghieäp chaúng theå
nghó baøn, haønh thöïc teá nhöng khoâng chöùng thöïc teá. Phaät töû! Ví nhö coù
ngöôøi ñi thuyeàn vaøo bieån lôùn, bieát roõ caùch ñi, töôùng nöôùc thì khoâng bò
tai hoïa cuûa nöôùc; Ñaïi Boà-taùt truï Ñòa thöù baûy cuõng theá; nöông thuyeàn
Ba-la-maät, thöïc haønh thöïc teá nhöng khoâng chöùng thöïc teá. Ñoù laø do söùc
nguyeän lôùn cuûa Boà-taùt, ñaït ñöôïc söùc trí tueä; laø do Thieàn ñònh trí tueä
maø phaùt sinh trí tueä lôùn. Tuy raát thích Nieát-baøn nhöng hieän thaân sinh
töû. Tuy baø con thöôøng vaây quanh nhöng taâm luoân xa lìa; vì nguyeän löïc
thoï sinh trong ba coõi nhöng khoâng bò phaùp theá gian laøm nhieãm oâ, taâm
luoân tòch tónh. Vì söùc phöông tieän neân tuy qua laïi trong löûa nhöng
khoâng bò löûa thieâu ñoát; tuøy thuaän trí Phaät, chuyeån ñòa Thanh vaên, Bích-
chi-phaät. Ñaït ñeán phaùp taïng cuûa chö Phaät, nhöng thò hieän ôû trong caûnh
giôùi ma. Tuy vöôït boán ma ñaïo, nhöng thò hieän haønh haïnh cuûa ma. Tuy
thò hieän haønh phaùp ngoaïi ñaïo, nhöng thaâm taâm khoâng boû Phaät phaùp.
Tuy hieän thaân ôû khaép theá gian, nhöng taâm luoân ôû trong phaùp xuaát theá.
Moïi vieäc ñeàu trang nghieâm hôn Thieân, Long, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-
tu-la, Ca-laâu-la, Khaån-na-la, Ma-haàu-la-giaø, Nhaân phi nhaân. Töù thieân
www.daitangkinh.org
vöông, Thích-ñeà-hoaøn-nhaân, Phaïm thieân vöông; nhöng khoâng boû phaùp

laïc, phaùp aùi. Boà-taùt thaønh töïu trí tueä nhö vaäy, truï trong ñòa Vieãn haønh,
ñöôïc gaëp traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha chö Phaät, cung kính, toân troïng,
khen khôïi, cuùng döôøng y phuïc, thöùc aên uoáng, giöôøng chieáu; cuùng
döôøng chö Phaät roài hoä trì Phaät phaùp. Duø caùc Thanh vaên, Bích-chi-phaät
taøi trí vaán naïn, cuõng khoâng theå phaù ñöôïc. Boà-taùt naøy thöôøng yeâu
chuùng sinh, neân phaùp nhaãn daàn ñöôïc thanh tònh. Boà-taùt naøy trong traêm
ngaøn muoân öùc na-do-tha kieáp, caên laønh seõ trôû neân thuø thaéng vaø thanh
tònh.
Phaät töû! Ví nhö luyeän vaøng roøng, maø bieát trang söùc laãn loän nhöõng
baùu vaät ñeïp thì saùng röïc, ñeïp ñeõ hôn; caùc baùu vaät khaùc khoâng theå saùnh
baèng. Caùc Phaät töû! Boà-taùt cuõng theá, truï trong ñòa Vieãn haønh, caùc caên
laønh ñeàu phaùt sinh töø trí tueä phöông tieän, neân daàn daàn ñöôïc saùng suoát,
khoâng ai phaù ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö aùnh saùng maët trôøi, aùnh saùng cuûa taát caû caùc ngoâi
sao vaø maët traêng khoâng theå saùnh baèng. Noù coù theå laøm khoâ caïn nöôùc
buøn trong coõi Dieâm-phuø-ñeà. Boà-taùt cuõng theá, truï ñòa Vieãn haønh, caên
laønh daàn daàn thuø thaéng, taát caû Thanh vaên, Bích-chi-phaät khoâng theå
saùnh baèng; laïi coù theå laøm khoâ caïn buøn phieàn naõo nhieãm oâ cuûa chuùng
sinh.
Phaät töû! Ñoù laø Boà-taùt truï Ñòa thöù baûy, ñòa Vieãn haønh. Boà-taùt truï
ñòa naøy, thöôøng laøm Tha hoùa töï taïi Thieân vöông, caùc caên lanh lôïi,
thöôøng phaùt khôûi duyeân laønh ñeå chuùng sinh ngoä ñaïo, tu taäp nhöõng
nghieäp laønh nhö boá thí, aùi ngöõ, lôïi haønh, ñoàng söï vaø ñeàu khoâng rôøi
nieäm Phaät, nieäm phaùp vaø nieäm veà chuùng ñaïi Boà-taùt baïn; cho ñeán
khoâng rôøi nieäm ñaày ñuû nhaát theá chuûng trí. Luoân nghó: Baát cöù luùc naøo,
ôû trong chuùng sinh ta ñeàu laø ngöôøi ñöùng ñaàu, ngöôøi toân quyù, laø choã
nöông töïa cho chuùng sinh. Boà-taùt naøy neáu sieâng naêng tu taäp thì trong
khoaûnh khaéc, ñaït traêm ngaøn öùc na-do-tha Tam-muoäi, vaø coù theå thò
hieän caû traêm ngaøn öùc na-do-tha Boà-taùt laøm quyeán thuoäc. Neáu duøng
nguyeän löïc töï taïi thò hieän cuûa Boà-taùt thì hôn soá kia, duø coù traûi qua traêm
ngaøn vaïn öùc na-do-tha kieáp, vaãn khoâng theå tính bieát ñöôïc.
keä raèng:
Trí tueä saâu, taâm ñònh

Ñuû haïnh, Ñòa thöù saùu
Cuøng luùc sinh phöông tieän
Trí tueä, nhaäp Thaát ñòa
Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän
Vaø tu taâm Töø bi
Thuaän Phaät phaùp bình ñaúng
Maø cuùng döôøng chö Phaät
Tuy duøng trí quaùn khoâng
Nhöng tu phöôùc khoâng chaùn
Sau ñoù ñöôïc an nhaäp
Ñòa Vieãn haønh thöù baûy
Tuy trang nghieâm ba coõi
Nhöng taâm thích xa laùnh
Taâm tuy luoân tòch dieät
Nhöng dieät nhöõng phieàn naõo
Haønh khoâng, phaùp baát nhò
Ví nhö laø huyeãn moäng
Nhöng haønh taâm Töø bi
Ñöôïc nhaäp Ñòa thöù baûy
Tuy quaùn khaép caùc coõi
Troáng roãng nhö hö khoâng
Nhöng laïi kheùo trang nghieâm
Tuy bieát thaân cuûa Phaät
Ñoàng phaùp töôùng, khoâng töôùng
Nhöng coù ba hai töôùng
Vaø taùm möôi veû ñeïp
Tuy bieát ñöôïc chö Phaät
Töôùng, khoâng theå noùi naêng
Trang Nghieâm aâm thanh Phaät
Khieán theá gian vui veû
Tuy bieát ñöôïc chö Phaät
Thaønh ñaïo trong moät nieäm
Nhöng thò hieän nhieàu kieáp
www.daitangkinh.org
Daãn daét caùc chuùng sinh

Cöù theá bieát caùc phaùp
Ñöôïc aùnh saùng phaùp soi
Boà-taùt cöù nhö theá
Töùc nhaäp Ñòa thöù baûy
Truï ñòa naøy, quaùn saùt
Voâ löôïng haïnh chuùng sinh
Cuõng bieát ñöôïc voâ löôïng
Uy löïc cuûa chö Phaät
Theá gian vaø kieáp soá
Phaùp taùnh ñeàu voâ löôïng
Laïi bieát nhöõng chuùng sinh
Ham thích caùc duïc laïc
Bieát giaûng phaùp ba thöøa
Ñeàu laø voâ löôïng caû
Ta phaûi neân giaùo hoùa
Thaønh töïu caùc chuùng sinh
Phaûi tö duy nhö vaäy
Tueä phöông tieän hoøa hôïp
Duø ñi, ñöùng, naèm, ngoài
Ñeàu haønh ñaïo nhö vaäy
Trong moãi moãi taâm nieäm
Ñuû phaùp trôï Boà-ñeà
Ñoù chính laø möôøi phaùp
Ba-la-maät saâu xa
Tu taäp nhieàu phöôùc ñöùc
Boá thí cho chuùng sinh
Laø Thí ba-la-maät
Dieät tröø taâm nhô, aùc
Laø Giôùi ba-la-maät
Khoâng bò saùu traàn haïi
Nhaãn nhuïc ba-la-maät
Phaùt khôûi phaùp thuø thaéng
Tinh taán ba-la-maät
Ñaït ñöôïc ñaïo baát ñoäng

Laø Thieàn ba-la-maät
Ñaït Voâ sinh phaùp nhaãn
Baùt-nhaõ ba-la-maät
Hoài höôùng veà Phaät ñaïo
Phöông tieän ba-la-maät
Caàu mong phaùp thuø thaéng
Laø Nguyeän ba-la-maät
Khoâng coù ai huûy hoaïi
Laø Löïc ba-la-maät
Hieåu phaùp noùi nhö thaät
Laø Trí ba-la-maät
Caùc phaùp trôï Boà-ñeà
Thaâu toùm trong moãi nieäm
Phaùt theä nguyeän roäng saâu
Laøm nhöõng vieäc lôùn lao
Coâng ñöùc ôû Sô ñòa
Ñöôïc goïi laø ñaày ñuû
Ñòa thöù hai goïi laø
Tröø caùc taâm nhô xaáu
Ñòa thöù ba nguyeän lôùn
Thöù tö laø truï ñaïo
Thöù naêm tuøy theá haønh
Thöù saùu nhaäp thaâm phaùp
Ñaït töôùng phaàn voâ sinh
Daàn daàn ñöôïc taêng tröôûng
Thöù baûy gom taát caû
Ñuû phaùp phaàn Boà-ñeà
Phaùt sinh caùc coâng ñöùc
Vaø taát caû theä nguyeän
Caùc coâng ñöùc nhö vaäy
ÔÛ trong Ñòa thöù taùm
Taát caû moïi haïnh nghieäp
Töï nhieân ñöôïc thanh tònh
Ñòa Vieãn haønh khoù qua
www.daitangkinh.org
Chæ söùc trí lôùn ñöôïc

Nhö ngaèn meù hai nöôùc
Khoù coù theå vöôït qua
ÔÛ trong Ñòa thöù baûy
Khoâng coù nhieãm nhö vua
Ngöôøi truï trong ñaïo naøy
Khoâng goïi laø toäi loãi
Neáu ñaït Ñòa thöù taùm
Ñòa trí tueä Boà-taùt
Luùc naøy vöôït yù giôùi
An truï trong trí nghieäp
Nhö Phaïm vöông nhìn ñôøi
Khoâng ñöôïc goïi laø ngöôøi
Boà-taùt toäi khoâng nhieãm
Nhö hoa sen trong nöôùc
Vöôït qua caùc phieàn naõo
Khoâng goïi laø phieàn naõo
Cuõng khoâng heát phieàn naõo
Nhaäp trong chaùnh ñaïo naøy
Khoâng coù caùc phieàn naõo
Nhôø nguyeän caàu Phaät ñaïo
Khoâng goïi heát phieàn naõo
Ñoái vôùi phaùp theá gian
Kinh saùch vaø kyõ ngheä
Vaên tuïng vaø chuù thuaät
Töï nhieân bieát roõ caû
Tu taäp phaùp thieàn ñònh
Vaø caùc phaùp thaàn thoâng
Voâ löôïng taâm lôïi ñôøi
Phaùt khôûi moïi vieäc aáy
Luùc aáy, Ñaïi Boà-taùt
Vöôït qua haïnh Nhò thöøa
An truï Ñòa thöù baûy
Trong caùc haïnh Boà-taùt
Töø luùc môùi phaùt taâm

Söùc cuûa ñaïi nguyeän thuø thaéng
Nay ôû trong ñòa naøy
Söùc trí tueä thuø thaéng
Ví nhö con cuûa vua
Tuy nhoû, thuoäc toân quyù
Sau nhôø ñuû coâng ñöùc
Neân vöôït hôn moïi ngöôøi
Ñòa naøy ñöôïc trí saâu
Daàn phaùt taâm tinh taán
Nieäm nieäm nhaäp tích dieät
Nhöng khoâng heà thuû chöùng
Ví nhö ngöôøi ñi thuyeàn
Vaøo trong bieån roäng lôùn
Tuy vaøo choã nöôùc saâu
Nhöng khoâng bò chìm cheát
Haïnh Boà-taùt thuø thaéng
Vôùi trí tueä phöông tieän
Ñaày ñuû caùc coâng ñöùc
Theá gian khoù bieát ñöôïc
Taâm thì luoân thanh tònh
Nhö vaøng roøng trang söùc
Xen laãn caùc taïp baùu
Ñöôïc aùnh saùng trí Phaät
Laøm khoâ doøng nöôùc aùi
Ví nhö aùnh maët trôøi
Laøm khoâ caùc doøng nöôùc
Laøm Tha hoùa töï taïi
Caùc caên ñeàu lanh lôïi
Thoâng ñaït ñöôïc ñaïo quaû
Neáu sieâng naêng tu taäp
Ñöôïc gaëp möôøi ngaøn öùc
Na-do-tha Ñöùc Phaät
www.daitangkinh.org
Duøng söùc nguyeän hôn ñaây

Ñòa thöù baûy trí saùng
Theá gian, haøng Nhò thöøa
Ñeàu khoâng theå bieát ñöôïc
Nay ñaõ löôïc noùi xong.
Phaåm 8: ÑÒA BAÁT ÑOÄNG

Chö Thieân vaø Boà-taùt
Nghe giaûng thuyeát thöôïng haïnh
Ai naáy ñeàu vui möøng
Cuùng döôøng Phaät, ñeä töû
Möa caùc loaïi hoa thôm
Anh laïc vaø côø loïng
Höông boät cuøng aùo baùu
Ngoïc ma-ni chaân dieäu
Caùc vaät trang söùc thaân
Nhö maây trong hö khoâng
Raûi cuùng Phaät, ñaïi chuùng
Thieân nöõ trong hö khoâng
Troãi caùc thöù kyõ nhaïc
Cuùng döôøng Ñöùc Nhö Lai
Vaø caùc Ñaïi Boà-taùt
Ñoàng caát tieáng vi dieäu
Khen ngôïi nhöõng coâng ñöùc
Heát thaûy baäc trí tueä
Toái toân trong chuùng sinh
Vì thöông xoùt theá gian
Ñöùc Phaät hieän thaàn thoâng
Hoa höông vaø traân baûo
Ñeàu phaùt ra aâm thanh
Nhieàu loâng nhö caùt buïi

Thò hieän na-do-tha
Voâ löôïng caùc Ñöùc Phaät
ÔÛ trong ñoù thuyeát phaùp
Treân moãi ñaàu sôïi loâng
Thaáy voâ löôïng coõi Phaät
Tu-di, Thieát vi, bieån
Theá gian khoâng chaät heïp
Treân moãi ñaàu sôïi loâng
Ñuû caû ba ñöôøng aùc
Trôøi, ngöôøi, A-tu-la
Ñeàu phaûi chòu nghieäp baùo.
Thaáy trong caùc coõi Phaät
Dieäu aâm cuûa chö Phaät
Chuyeån phaùp luaân voâ thöôïng
Tuøy taâm nieäm chuùng sinh
ÔÛ trong caùc coõi Phaät
Ñuû loaïi thaân chuùng sinh
Nöôùc coù thaân chuùng sinh
Thaân chuùng sinh coù nöôùc
Taát caû caùc trôøi ngöôøi
Ñeàu khoâng ñöôïc ôû chung
Phaät, tröôùc ñaõ quaùn saùt
Sau môùi thuyeát giaûng noùi
Caùc coõi nöôùc vi teá
Taâm chuùng sinh tinh teá
Nhöõng coõi nöôùc thoâ aùc
Taâm töôùng chuùng sinh thoâ
Phaät thò hieän nhö vaäy
Ñaày ñuû söùc thaàn thoâng
Vì chuùng sinh thuyeát phaùp
Vieäc aáy khoâng cuøng taän
Duøng dieäu aâm nhö vaäy
Khen ngôïi Ñöùc Theá Toân
Ai naáy ñeàu vui möøng
www.daitangkinh.org

Phaät töû! Haõy thuyeát giaûng
Nhaäp töôùng Ñòa thöù taùm.
–Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt, ñaõ tu taäp haïnh vi dieäu cuûa Ñòa thöù
baûy, ñaïo phöông tieän trí tueä thanh tònh, kheùo tu taäp phaùp trôï ñaïo; vôùi
söùc cuûa ñaïi nguyeän, taâm an truï baát dieät, ñöôïc thaàn löïc chö Phaät hoä trì,
ñöôïc söùc caên laønh, luoân nghó vaø tuøy thuaän oai löïc, voâ uùy vaø phaùp Baát
coäng cuûa Nhö Lai; taâm hoan hyû, taâm saâu xa, thaønh töïu thieän tònh,
phöôùc ñöùc trí löïc; taâm ñaïi Töø bi, khoâng boû chuùng sinh, tu haønh voâ
löôïng trí ñaïo, coù theå nhaäp nguoàn goác cuûa caùc phaùp, khoâng sinh, khoâng
dieät, khoâng töôùng, khoâng xuaát, khoâng maát, khoâng ñi, khoâng trôû laïi,
khoâng coù taùnh sôû höõu, tröôùc giöõa sau bình ñaúng, khoâng khaùc Nhö Lai;
trí khoâng phaân bieät; taát caû taâm, yù, thöùc, nghó nhôù, phaân bieät, khoâng coù
söï tham chaáp; nhaäp taát caû phaùp, nhö taùnh hö khoàng. Ñoù laø Boà-taùt ñaït
Voâ sinh phaùp nhaãn, nhaäp Ñòa thöù taùm, töùc thôøi nhaäp ñòa Baát ñoäng, goïi
laø Boà-taùt coù haïnh saâu xa, khoù bieát ñöôïc, khoâng theå phaân bieät, lìa taát caû
töôùng, döùt taát caû töôûng, lìa taát caû tham chaáp. Voâ löôïng, voâ bieân khoâng
theå nghó baøn taát caû Thanh vaên, Bích-chi-phaät khoâng theå huûy hoaïi;
tröôùc maét, luoân ñaït ñöôïc söï xa lìa lôùn.
Phaät töû! Ví nhö Tyø-kheo ñaït thaàn thoâng, thì taâm ñöôïc töï taïi, tuaàn
töï nhaäp dieät taän ñònh. Taát caû taâm xao ñoäng, nhôù töôûng, phaân bieät, ñeàu
chaám döùt. Cuõng theá, Boà-taùt truï ñòa Vieãn haønh thì moïi vieäc ñeàu chaám
döùt, ñaït ñöôïc vieäc khoâng thaân, khaåu, yù, truï trong xa lìa lôùn.
Phaät töû! Ví nhö ngöôøi naèm moäng, muoán qua soâng saâu; luùc aáy,
ngöôøi naøy phaùt tinh taán lôùn, tìm phöông caùch lôùn ñeå qua soâng naøy,
nhöng khi chöa qua soâng boãng nhieân thöùc daäy, thì nhöõng phöông tieän
vaø yù muoán qua soâng ñeàu maát heát caû.
Caùc Phaät töû! Cuõng vaäy, Ñaïi Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñeán ñaây ñaõ
phaùt ñaïi tinh taán, roäng tu haønh ñaïo; ñeán ñòa Baát ñoäïng, taát caû söï sôï haõi
ñeàu vöùt boû heát, khoâng haønh hai taâm, nhöõng nhôù nghó khoâng coøn hieän
khôûi. Ví nhö ngöôøi sinh leân coõi Phaïm theá thì phieàn naõo cuûa coõi duïc
khoâng hieän khôûi. Cuõng theá, caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Baát ñoäng,
taát caû taâm, yù, thöùc khoâng coøn hieän khôûi; ngay caû taâm Phaät, taâm Boà-ñeà,
taâm Nieát-baøn cuõng khoâng hieän khôûi, huoáng gì taâm ñang sinh trong theá
gian!
Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt tuøy thuaän ñòa naøy laø do söùc baûn nguyeän. Laïi
nöõa, chö Phaät vì vò aáy maø hieän thaân hình, truï trong caùc ñòa, ôû trong
doøng nöôùc phaùp, laáy trí tueä Nhö Lai laøm nhaân duyeân. Chö Phaät ñeàu
noùi: Hay thay! Hay thay! Thieän nam! OÂng ñaõ ñaït nhaãn, thöù nhaát, tuøy
thuaän phaùp cuûa taát caû chö Phaät. Thieän nam! Ta coù möôøi Löïc, boán Voâ
sôû uùy, möôøi taùm phaùp Baát coäng; oâng nay chöa ñaït ñöôïc, nhöng ñeå ñaït
coâng ñöùc naøy neân sieâng naêng tu taäp, ñöøng boû phaùp nhaãn naøy. Thieän
nam! Tuy oâng ñaït phaùp giaûi thoaùt tòch dieät saâu xa baäc nhaát naøy, nhöng
phaøm phu chuùng sinh do baát thieän, khoâng tòch tónh, neân thöôøng phaùt
khôûi caùc phieàn naõo, bò bao nhieâu laø giaùc quaùn gaây haïi, oâng neân thöông
xoùt nhöõng chuùng sinh naøy. Laïi nöõa, thieän nam! OÂng haõy nhôù baûn
nguyeän cuûa mình laø muoán ñem lôïi ích lôùn cho chuùng sinh, muoán ñaït
moân trí tueä khoâng theå nghó baøn. Laïi nöõa, thieän nam! Taát caû taùnh cuûa
caùc phaùp, taát caû töôùng cuûa caùc phaùp, hoaëc coù Phaät, hoaëc khoâng Phaät
vaãn thöôøng truï, khoâng khaùc. Caùc Ñöùc Nhö Lai khoâng vì ñaït phaùp naøy,
maø goïi laø Phaät. Thanh vaên, Bích-chi-phaät cuõng coù theå ñaït phaùp tòch
dieät khoâng phaân bieät naøy. Thieän nam! OÂng haõy quaùn saùt voâ löôïng thaân
töôùng thanh tònh cuûa chuùng ta, voâ löôïng trí tueä, voâ löôïng coõi nöôùc
thanh tònh; maø phaùt khôûi voâ löôïng trí tueä, voâ löôïng phöông tieän, voâ
löôïng aùnh saùng, voâ löôïng tieáng thanh tònh; nay oâng neân phaùt khôûi
nhöõng vieäc nhö vaäy. Laïi nöõa, thieän nam! OÂng nay vöøa ñaït moät phaùp
saùng, ñoù laø taát caû phaùp tòch dieät, khoâng coù söï phaân bieät; phaùp saùng
khoâng sinh, chuùng ta ñaït ñöôïc, duø traûi qua voâ löôïng, voâ bieân öùc kieáp
tính ñeám, cuõng khoâng theå bieát ñöôïc. Vì ñaït phaùp naøy neân oâng phaûi
phaùt khôûi haïnh naøy. Thieän nam! OÂng quaùn voâ löôïng coõi nöôùc ôû möôøi
phöông, voâ löôïng chuùng sinh, voâ löôïng phaùp sai khaùc, oâng phaûi thoâng
ñaït thaät ñuùng ñaén vieäc naøy, tuøy thuaän trí nhö vaäy. Boà-taùt naøy, ñöôïc
chö Phaät cho voâ löôïng, voâ bieân phaùp moân laøm nhaân duyeân ñeå phaùt
khôûi trí tueä nhö theá vì voâ löôïng phaùp moân. Boà-taùt aáy coù theå phaùt khôûi
voâ löôïng trí nghieäp sai khaùc, cuõng ñeàu thaønh töïu.
www.daitangkinh.org
Caùc Phaät töû! Nay toâi giaûng thuyeát cho caùc oâng; neáu chö Phaät
khoâng laøm Boà-taùt naøy truï moân trí tueä ñoù, thì luùc aáy, Boà-taùt thuû chöùng
Nieát-baøn roát raùo, boû vieäc lôïi ích chuùng sinh. Vì chö Phaät ban cho Boà-
taùt naøy, voâ löôïng, voâ bieân nhaân duyeân ñeå phaùt khôûi trí tueä, neân trong
moät nieäm, trí tueä ñöôïc phaùt sinh. Neáu töø Ñòa thöù nhaát cho ñeán heát
Ñòa thöù baûy, maø so vôùi ñòa naøy thì khoâng baèng moät phaàn traêm, cho
ñeán khoâng baèng moät phaàn ngaøn vaïn öùc, traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha,
cho ñeán khoâng baèng moät phaàn voâ löôïng, voâ bieân a-taêng-kyø, cho duø
tính ñeám thí duï theá naøo, cuõng khoâng saùnh kòp. Vì sao? Vì tröôùc duøng
moät thaân haønh ñaïo tu taäp coâng ñöùc; nay ôû ñòa naøy, ñaït voâ löôïng thaân,
tu ñaïo Boà-taùt; duøng voâ löôïng aâm thanh, duøng voâ löôïng trí tueä, voâ
löôïng choã thoï sinh, voâ löôïng coõi thanh tònh, voâ löôïng söï giaùo hoùa
chuùng sinh, cuùng döôøng haàu caän voâ löôïng Phaät, tuøy thuaän voâ löôïng
Phaät phaùp, voâ löôïng söùc thaàn thoâng, voâ löôïng ñaïi hoäi sai khaùc, voâ
löôïng nghieäp thaân, khaåu, yù taäp trung, taát caû ñaïo haïnh cuûa Boà-taùt, vì
phaùp baát ñoäng vaäy.
Phaät töû! Ví nhö coù ngöôøi ñi thuyeàn vaøo bieån lôùn, luùc chöa vaøo
bieån thì duøng nhieàu coâng söùc, nhö duøng tay cheøo, ñeán khi vaøo bieån lôùn
roài thì khoâng duøng söùc nöõa, chæ caàn duøng söùc gioù. Khi vaøo trong bieån
lôùn neáu chæ do coâng söùc cuûa mình, thì duø coù ñi traêm ngaøn naêm, cuõng
khoâng baèng ñöôïc moät ngaøy nhôø söùc gioù. Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt cuõng
theá, tu taäp nhieàu caên laønh tö löông, ñi thuyeàn Ñaïi thöøa ñeán bieån trí tueä
lôùn cuûa Boà-taùt, trong khoaûnh khaéc, khoâng duøng coâng söùc vaãn gaàn ñöôïc
trí tueä cuûa taát caû Phaät; neáu duøng coâng söùc cuûa mình, thì duø traûi qua
moät kieáp, traêm ngaøn vaïn kieáp cuõng khoâng theå ñaït ñöôïc.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt Ñòa thöù taùm, töø trí tueä phöông tieän cuûa
mình, phaùt sinh taâm voâ coâng duïng, ôû trong ñaïo Boà-taùt, tö duy uy löïc trí
tueä cuûa Phaät. Ñoù laø bieát theá giôùi sinh dieät hoaïi thaønh. Bieát do nghieäp
nhaân duyeân gì dieät, neân theá giôùi hoaïi; bieát do nghieäp nhaân duyeân gì
taäp hoïp, neân theá giôùi thaønh. Boà-taùt bieát ñöôïc töôùng nhoû cuûa taùnh ñaát;
bieát töôùng lôùn cuûa taùnh ñaát, töôùng voâ löôïng, cuûa taùnh ñaát; bieát töôùng
sai bieät cuûa taùnh ñaát; bieát töôùng nhoû töôùng lôùn, töôùng voâ löôïng, töôùng
sai bieät cuûa taùnh nöôùc, gioù, löûa; bieát töôùng nhoû nhít cuûa vi traàn, bieát
töôùng sai bieät cuûa vi traàn, söï sai khaùc cuûa vi traàn coù trong moät coõi nöôùc
ñeàu bieát heát. Bieát trong moät coõi nöôùc coù bao nhieâu vi traàn, ñaát, nöôùc,
gioù, löûa. Bieát bao nhieâu laø vi traàn vaät baùu, bao nhieâu vi traàn thaân
chuùng sinh; vi traàn vaïn vaät sai khaùc trong theá giôùi; phaân bieät chuùng
sinh vôùi thaân thoâ thaân teá bao nhieâu vi traàn; thaân sinh vaøo ñòa nguïc; bao
nhieâu laø vi traàn thaân sinh vaøo suùc sinh; bao nhieâu vi traàn thaân sinh vaøo
ngaï quyû, bao nhieâu laø vi traàn thaân sinh vaøo A-tu-la bao nhieâu laø vi
traàn, thaân sinh coõi trôøi, bao nhieâu laø vi traàn thaân sinh vaøo coõi ngöôøi
ñeàu bieát roõ. Boà-taùt naøy nhaäp vaøo trí phaân bieät vi traàn, bieát söï thaønh
hoaïi cuûa coõi Duïc, coõi Saéc, coõi Voâ saéc, bieát töôùng nhoû, töôùng lôùn, töôùng
voâ löôïng, töôùng sai khaùc cuûa coõi Duïc, coõi Saéc vaø coõi Voâ saéc bieát ba
coõi nhö theá. Ñoù laø trôï trí saùng suoát giaùo hoùa chuùng sinh cuûa Boà-taùt.
Kheùo bieát phaân bieät thaân chuùng sinh, kheùo quaùn saùt nôi neân thoï sinh,
tuøy thuaän nôi sinh cuûa chuùng sinh, tuøy thaân cuûa chuùng sinh maø thoï
sinh. Boà-taùt naøy thò hieän thaân coù khaép trong tam thieân ñaïi thieân theá
giôùi, tuøy thuaän thaân chuùng sinh maø coù söï sai khaùc. Ví nhö maët trôøi hieän
aûnh trong nöôùc, thaân coù khaép trong hai, tam thieân ñaïi thieân theá giôùi,
hoaëc trong ba, boán, naêm, möôøi, hai möôi, ba möôi, boán möôi, naêm
möôi, traêm, tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, hoaëc ngaøn, vaïn, traêm vaïn,
ngaøn vaïn, traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha theá giôùi. Cho ñeán hieän thaân
khaép trong voâ löôïng, voâ bieân, khoâng theå nghó baøn, tính keå tam thieân
ñaïi thieân theá giôùi, tuøy thaân sai khaùc cuûa chuùng sinh maø thoï thaân. Boà-
taùt naøy thaønh töïu trí tueä nhö vaäy roài, ôû trong moät theá giôùi, thaân khoâng
dao ñoäng, cho ñeán khoâng theå keå xieát coõi Phaät, tuøy thaân chuùng sinh, tuøy
söï tin öa, ôû trong ñaïi hoäi cuûa chö Phaät maø thò hieän thaân hình. Neáu ôû
trong hoäi Sa-moân thì thò hieän hình saéc Sa-moân; neáu ôû trong chuùng Baø-
la-moân thì hieän hình saéc thaân Baø-la-moân, neáu ôû haøng Saùt-ñeá-lôïi thì
hieän hình Saùt-ñeá-lôïi; neáu ôû trong haøng cö só thì thò hieän thaân cö só, neáu
ôû trong Töù thieân vöông, Ñeá Thích, Ma, Phaïm thieân thì thò hieän thaân
Phaïm thieân, cho ñeán thò hieän thaân A-ca-nò-saéc cuûa coõi trôøi A-ca-nò-saéc.
Ngöôøi ñaùng duøng thaân Thanh vaên ñeå ñoä thoaùt thì hieän thaân Thanh vaên;
ngöôøi ñaùng duøng thaân Bích-chi-phaät, Boà-taùt, Phaät thì hieän thaân Bích-
chi Phaät, Boà-taùt, Phaät ñeå ñoä thoaùt. Phaät töû! Coù voâ soá coõi Phaät, tuøy thaân
hình chuùng sinh vaø söï tin öa sai khaùc maø thò hieän thoï thaân; nhöng thaät
ra laø ñaõ xa lìa thaân töôùng sai bieät, luoân an truï trong söï bình ñaúng cuûa
www.daitangkinh.org
caùc thaân. Boà-taùt naøy bieát thaân chuùng sinh, thaân coõi nöôùc, thaân nghieäp
baùo, thaân Thanh vaên, thaân Bích-chi-phaät, thaân Boà-taùt, thaân Nhö Lai;
bieát thaân trí, thaân phaùp, thaân hö khoâng. Boà-taùt naøy, bieát söï ham thích
saâu xa cuûa chuùng sinh; hoaëc laáy thaân chuùng sinh laøm thaân mình; laáy
thaân chuùng sinh laøm thaân coõi nöôùc, thaân nghieäp baùo, thaân Thanh vaên,
thaân Bích-chi-phaät, thaân Boà-taùt, thaân Nhö Lai, thaân trí, thaân phaùp, thaân
hö khoâng; hoaëc laáy thaân coõi nöôùc laøm thaân mình, thaân nghieäp baùo, cho
ñeán thaân hö khoâng; hoaëc laáy thaân nghieäp baùo laøm thaân mình, cho ñeán
thaân hö khoâng; hoaëc laáy thaân mình laøm thaân chuùng sinh, thaân coõi nöôùc,
thaân nghieäp baùo, thaân Thanh vaên, thaân Bích-chi-phaät, thaân Boà-taùt,
thaân Nhö Lai, thaân trí, thaân phaùp, thaân hö khoâng. Boà-taùt naøy bieát thaân
taïo nghieäp, thaân quaû baùo, thaân phieàn naõo, thaân saéc, thaân voâ saéc, töôùng
to töôùng nhoû töôùng nhô töôùng tònh, töôùng voâ löôïng, töôùng roäng lôùn,
töôùng ñieân ñaûo, töôùng baèng phaúng, töôùng quanh co, töôùng vuoâng vaø
töôùng vuoâng sai khaùc cuûa coõi nöôùc Chö Phaät; bieát thaân nghieäp baùo laø
giaû danh sai bieät; thaân Thanh vaên, thaân Bích-chi-phaät, thaân Boà-taùt,
thaân Nhö Lai laø giaû danh sai bieät, kheùo phaân bieät giaûng thuyeát nhö
thaät caùc thaân töôùng: thaân Boà-ñeà, thaân nguyeän, thaân hoùa hieän, thaân thoï
thaàn löïc, thaân töôùng toát trang nghieâm, thaân theá löïc, thaân yù sinh, thaân
phöôùc ñöùc, thaân trí, thaân phaùp. Kheùo phaân bieät, giaûng thuyeát nhö thaät
caùc thaân töôùng; bieát thaân phaùp laø töôùng bình ñaúng, khoâng hoaïi, bieát
thaân hö khoâng coù töôùng voâ löôïng, töôùng cuøng khaép, töôùng voâ hình. Boà-
taùt naøy kheùo bieát söï sinh khôûi caùc thaân nhö vaäy thì ñöôïc maïng töï taïi,
taâm töï taïi, taøi vaät töï taïi, nghieäp töï taïi, sinh töï taïi, nguyeän töï taïi, tín giaûi
töï taïi, nhö yù töï taïi, trí töï taïi, phaùp töï taïi. Boà-taùt naøy ñaït ñöôïc möôøi töï
taïi cuûa Boà-taùt. Luùc aáy, laø ngöôøi coù trí chaúng theå nghó baøn, laø ngöôøi voâ
löôïng trí, laø ngöôøi coù trí roäng lôùn, laø ngöôøi coù trí khoâng theå hoaïi. Boà-
taùt tuøy thuaän trí tueä nhö vaäy, neân roát raùo thöôøng tònh; phaùt khôûi nghieäp
thaân, khaåu, yù, khoâng coù toäi; nghieäp thaân, nghieäp khaåu, nghieäp yù theo
taùc ñoäng cuûa trí tueä, laáy Baùt-nhaõ ba-la-maät laøm taêng thöôïng, ñaïi Bi
laøm ñaàu, kheùo tu phöông tieän, kheùo phaùt khôûi theä nguyeän, ñöôïc thaàn
thoâng chö Phaät uûng hoä, khoâng boû trí laøm lôïi ích chuùng sinh, bieát taát caû
moïi vieäc sai khaùc trong voâ bieân theá giôùi.
Caùc Phaät töû! Noùi toùm laïi, Boà-taùt truï ñòa Baát ñoäng, moïi vieäc laøm
cuûa thaân, khaåu, yù ñeàu hôïp vôùi taát caû Phaät phaùp. Boà-taùt ñaït ñòa naøy vì
lìa ñöôïc taát caû phieàn naõo, neân an truï trong taâm löïc thanh tònh; vì taâm
khoâng rôøi ñaïo, neân truï trong taâm löïc saâu xa; vì khoâng boû chuùng sinh,
neân kheùo an truï trong bi löïc roäng lôùn; vì cöùu taát caû theá gian, neân kheùo
truï trong söùc töø roäng lôùn; vì khoâng queân phaùp ñaõ nghe neân an truï trong
söùc Ñaø-la-ni; vì phaân bieät choïn löïa taát caû Phaät phaùp, neân kheùo an truù
trong taát caû söùc nhaïo thuyeát; vì ñi laïi trong voâ soá theá giôùi khaùc, neân
kheùo an truï trong söùc thaàn thoâng; vì khoâng boû haïnh nghieäp cuûa Boà-taùt
neân an truï trong nguyeän löïc; vì tu taäp taát caû Phaät phaùp neân an truï trong
löïc Ba-la-maät; vì kheùo phaùt khôûi Nhaát thieát chuûng trí neân an truï trong
söùc Nhö Lai. Boà-taùt naøy ñaït trí löïc nhö vaäy, neân thò hieän laøm moïi vieäc
seõ khoâng bò loãi laàm. Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ôû ñòa naøy khoâng theå bò
huûy hoaïi, neân goïi laø ñòa Baát ñoäng; trí tueä khoâng lay chuyeån neân goïi laø
ñòa Khoâng thoaùi chuyeån; taát caû theá gian khoù löôøng bieát ñöôïc, neân goïi
laø ñòa oai ñöùc; khoâng coù toäi loãi gia nghieäp neân goïi laø ñòa Vöông töû; tuøy
yù töï taïi neân goïi laø ñòa sinh Boà-taùt; hoaøn toaøn khoâng taïo taùc neân goïi laø
ñòa Thaønh; kheùo bieát phaân bieät neân goïi laø ñòa cöùu caùnh; kheùo phaùt
khôûi ñaïi nguyeän neân goïi laø ñòa Bieán hoùa; khoâng chaáp caùc phaùp neân
goïi laø ñòa Thaéng xöù; kheùo tu taäp phaùt khôûi tieân ñaïo, neân goïi laø ñòa Voâ
coâng löïc.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ñaït trí tueä nhö vaäy, goïi laø nhaäp caûnh
giôùi Phaät, ñöôïc aùnh saùng coâng ñöùc Phaät soi roïi, goïi laø tuøy oai nghi
haïnh nghieäp cuûa Phaät, höôùng ñeán Phaät phaùp, luoân ñöôïc thaàn thoâng
cuûa Phaät uûng hoä, luoân ñöôïc Töù Thieân vöông, Thích Ñeà-hoaøn Nhaân,
Phaïm Thieân vöông cung phuïng, ñöôïc thaàn Kim Cang maät tích hoä veä,
kheùo phaùt khôûi Thieàn ñònh saâu xa, luoân thò hieän voâ löôïng thaân sai
bieät. Trong moãi thaân, ñeàu coù uy löïc, ñaït quaû baùo lôùn vaø söùc thaàn
thoâng, töï taïi trong voâ bieân Tam-muoäi, ñöôïc voâ löôïng söï thoï kyù, tuøy
theo söï thaønh töïu cuûa chuùng sinh maø thò hieän thaønh töïu voâ löôïng Boà-
ñeà. Boà-taùt naøy nhaäp trí tueä lôùn nhö vaäy, thoâng ñaït heát caùc phaùp,
thöôøng phoùng ra aùnh saùng trí tueä lôùn, vöôït qua ñaïo phaùp taùnh khoâng
chöôùng ngaïi, bieát ñaïo phaùp sai khaùc cuûa theá gian, thò hieän ñöôïc taát
caû coâng ñöùc, tuøy yù töï taïi, hieåu roõ ñôøi tröôùc ñôøi sau, nhaäp trong trí hoài
chuyeån ma ñaïo, nhaäp caûnh giôùi maø Nhö Lai ñaõ tu haønh, thöôøng ôû
www.daitangkinh.org
trong voâ bieân theá giôùi maø haønh ñaïo Boà-taùt. Vì khoâng töôùng lay
chuyeån neân goïi ñòa naøy laø Baát ñoäng.
Caùc Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt ôû ñòa Baát ñoäng, phaùt sinh söùc Thieàn
ñònh luoân gaëp voâ soá chö Phaät, khoâng boû söï cuùng döôøng naøo, luoân cuùng
döôøng chö Phaät. Boà-taùt naøy, trong moãi kieáp, ôû moïi nôi ñeàu gaëp voâ soá
traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha voâ löôïng, voâ bieân a-taêng-kyø Phaät ñeå cung
kính cuùng döôøng, toân troïng, ngôïi khen tìm ñuû moïi vaät, moïi vieäc ñeå
cuùng döôøng, gaàn guõi chö Phaät, theo Phaät hoïc taát caû phaùp moân sai khaùc
cuûa theá gian, daàn daàn vaøo saâu taïng phaùp cuûa Nhö Lai, hoïc hoûi moïi söï
sai khaùc cuûa taùnh theá gian, vaãn khoâng cuøng taän. Cho duø traûi qua traêm
ngaøn vaïn öùc kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát, caùc caên laønh laïi caøng saùng
tònh. Ví nhö vaøng roøng ñaõ ñöôïc luyeän thaønh xen laãn taïp baûo laøm ra
chuoãi ñeo vaøo coå vò vua thoáng laõnh boán chaâu thieân haï, ngöôøi coõi
Dieâm-phuø-ñeà khoâng theå ñoaït ñöôïc.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt cuõng theá, truï ñòa Baát ñoäng naøy, caùc caên
laønh daàn daàn saùng tònh, taát caû Thanh vaên, Bích-chi-phaät, cho ñeán Boà-
taùt ôû Ñòa thöù baûy cuõng khoâng theå hoaïi ñöôïc. Boà-taùt truï ôû ñòa naøy kheùo
duøng moân trí phaân bieät, neân aùnh saùng trí tueä dieät phieàn naõo cuûa chuùng
sinh. Phaät töû! Ví nhö ngöôøi laøm chuû ngaøn theá giôùi laø Ñaïi phaïm Thieân
vöông, trong khoaûnh khaéc, löu boá taâm Töø lan khaép ngaøn theá giôùi, laïi
phoùng ra aùnh saùng khaép caùc coõi aáy. Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt cuõng theá, truï
trong ñòa Baát ñoäng, töø thaân phoùng ra aùnh saùng soi khaép chuùng sinh
trong möôøi vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, keá ñeán dieät tröø phieàn naõo
laøm cho chuùng ñöôïc thanh tònh.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi ñòa Baát ñoäng cuûa Ñaïi Boà-taùt. Neáu noùi
roäng, thì duø traûi qua voâ löôïng kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát. Boà-taùt truï
trong ñòa naøy, thöôøng laøm Ñaïi phaïm Thieân vöông, chuû caû ngaøn coõi,
caùc caên lanh lôïi, trao cho chuùng sinh, ñoái vôùi Thanh vaên, Bích-chi-
phaät, Boà-taùt thì ñaïo nhaân duyeân Ba-la-maät khoâng bao giôø cuøng taän.
Noùi trong taùnh sai bieät cuûa theá gian thì khoâng ai hoaïi ñöôïc. Laøm nhöõng
vieäc laønh nhö boá thí, aùi ngöõ, lôïi haønh, ñoàng söï; taát caû ñeàu khoâng rôøi
nhôù nghó veà Phaät, veà phaùp, veà chuùng Boà-taùt baïn; cho ñeán khoâng rôøi
nhôù nghó veà Nhaát thieát chuûng trí. Luoân nghó: Baát cöù luùc naøo, ôû trong
chuùng sinh, ta cuõng ngöôøi ñöùng ñu, ngöôøi toân quyù, vaø luoân laøm choã
döïa cho taát caû chuùng sinh. Boà-taùt naøy, neáu sieâng naêng tu taäp thì trong
khoaûnh khaéc seõ ñaït Tam-muoäi nhieàu nhö soá buïi trong traêm ngaøn vaïn
tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; cho ñeán coù theå thò hieän Boà-taùt quyeán
thuoäc cuõng nhieàu nhö soá vi traàn trong traêm ngaøn tam thieân ñaïi thieân
theá giôùi. Neáu duøng nguyeän löïc, thaàn thoâng töï taïi, thì hôn soá ñaáy; duø
traûi qua traêm ngaøn öùc kieáp cuõng khoâng theå noùi heát.
keä raèng:
Boà-taùt Ñòa thöù baûy
Ñaõ ñaït tueä phöông tieän
Kheùo tu phaùp trôï ñaïo
Luoân luoân nieäm ñaïi nguyeän
Ñöôïc thaàn löïc Phaät hoä
Thaønh töïu caùc caên laønh
Ví mong caàu thaéng trí
An nhaäp Ñòa thöù taùm
Kheùo tu taäp phöôùc ñöùc
Laïi theâm Töø bi lôùn
Boû nhöõng taâm höõu haïn
Taâm ví nhö hö khoâng
ÔÛ trong phaùp giaûng thuyeát
Taâm ñaït söùc quyeát ñònh
Do vaäy ñaït tòch dieät
Voâ sinh nhaãn vi dieäu
Caùc phaùp töø xöa nay
Khoâng sinh cuõng chaúng dieät
Khoâng töôùng, khoâng xuaát phaùt
Khoâng maát cuõng chaúng haønh
Caùc phaùp tröôùc, giöõa, sau
Nhö nhö, khoâng phaân bieät
Khoâng coù taâm yù haønh
Ví nhö laø hö khoâng
Thaønh töïu nhaãn nhö vaäy
Khoâng coù caùc hyù luaän
www.daitangkinh.org
Ñaït ñòa Baát ñoäng naøy

Haïnh saâu xa tòch dieät
Taát caû caùc theá gian
Khoâng theå ño löôøng ñöôïc
Taát caû töôùng cuûa taâm
Ñeàu ñaõ chaám döùt heát
Taâm thöùc khoâng phaân bieät
Nhö nhaäp dieät taän ñònh
Khoâng suy nghó phaân bieät
Ví nhö ngöôøi naèm moäng
Voäi vaøng muoán qua soâng
Tænh daäy taâm troáng roãng
Töï bieát khoâng taïo taùc
Ñaït nhaãn saâu xa naøy
Dieät taát caû töôûng nieäm
Cuõng nhö caùc Phaïm vöông
Khoâng phieàn naõo coõi Duïc
Tröôùc nhôø nguyeän löïc hoä
Giôø ñöôïc chö Phaät daïy
Phaùp nhaãn soá moät naøy
Laø chöùc vò cuûa Phaät
Trí löïc saâu cuûa ta
Voâ uùy, phaùp Baát coäng
Nay oâng chöa coù ñöôïc
Haõy sieâng naêng tu taäp
OÂng nay tuy daäp taét
Taát caû löûa phieàn naõo
Nhöng haõy xeùt theá gian
Phieàn naõo luoân höøng höïc
Haõy nhôù nguyeän cuûa mình
Muoán lôïi ích chuùng sinh
Neân hieåu heát caùc phaùp
Roäng ñoä taát caû loaøi
Töôùng thaät taùnh caùc phaùp
Thöôøng truï khoâng ñoåi khaùc.

Nhò thöøa tuy ñaït ñöôïc
Khoâng theå goïi laø Phaät
Chæ ñaït ñeán voâ ngaïi
Trí saâu xa vi dieäu
Nhôø thoâng hieåu ba ñôøi
Neân ñöôïc goïi laø Phaät
Laø Ñaáng voâ ñaúng ñaúng
Ñöôïc trôøi ngöôøi cuùng döôøng
Môû baøy caùc phaùp trí
Khieán nhaäp phaùp cuûa Phaät
Thaønh töïu khoâng cuøng taän
Voâ löôïng trí tueä maàu
Caùc phaùp haønh töø tröôùc
Chaúng baèng moät nieäm naøy
Ñaït ñòa dieäu trí tueä
Duø chæ trong moät nieäm
Thaân ñeán khaép möôøi phöông
Nhaäp moân trí tueä naøy
Haønh ñaïo nhanh khoâng ngaïi
Nhö ñi trong bieån lôùn
Nhôø söùc gioù ñaåy nhanh
Boû heát taâm duïng coâng
Chæ truï trong trí nghieäp
Quaùn theá giôùi möôøi phöông
Thaønh hoaïi vaø an truï
Bieát boán ñaïi laø moät
Laïi bieát moïi sai khaùc
Voâ löôïng töôùng lôùn nhoû
Ñuû caùc thöù sai bieät
Bieát ñöôïc soá vi traàn
Tam thieân ñaïi thieân giôùi
Laïi bieát thaân chuùng sinh
Soá vi traàn boán ñaïi
www.daitangkinh.org
Thaân chö Thieân quyù baùu

Soá vi traàn sai khaùc
Soi saùng khaép moïi nôi
Caùc vieäc khaùc cuõng vaäy
Nhôø nhaân duyeân trí tueä
Taâm daàn ñöôïc nhu hoøa
Vì lôïi ích chuùng sinh
Thaân cuøng khaép caùc coõi
Laáy thaân cuûa chuùng sinh
Laøm thaân cuûa chính mình
Vaø caùc loaïi thaân hình
Trong theá giôùi chö Phaät
Nhö nhaät nguyeät theo gioù
AÛnh hieän trong doøng nöôùc
Boà-taùt cuõng nhö vaäy
Tuøy thuaän gioù trí tueä
Thöôøng truï trong phaùp taùnh
Laëng yeân khoâng dôøi ñoåi
Vôùi chuùng sinh taâm tònh
Hieän ñuû loaïi thaân hình
Tuøy yù chuùng öa thích
Maø thò hieän thoï sinh
ÔÛ trong hoäi trôøi ngöôøi
Thò hieän thaân hình aáy
Vôùi nhaân duyeân Boà-taùt
Trong hoøa hôïp, töï taïi
Cho ñeán tuøy thuaän yù
Maø thò hieän thaân Phaät
Thaân chuùng sinh, coõi nöôùc
Thaân nghieäp baùo, Hieàn thaùnh
Thaân Trí vaø thaân phaùp
Bieát ñeàu laø bình ñaúng
Chính vì nhaân duyeân naøy
Ñaït thaàn thoâng nhö yù
Vì khieán ñôøi an vui
Maø hieän caùc thaân hình

Neân ñaït ñöôïc möôøi thöù
Trí töï taïi vi dieäu
Laøm vieäc baèng trí tueä
Tuøy thuaän taâm Töø bi
Kheùo leùo tu taäp heát
Taát caû phaùp cuûa Phaät
Truï trong ba tònh nghieäp
Vöõng chaõi nhö Tu-di
Laïi ñaït ñöôïc möôøi löïc
Cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt
Taát caû chuùng ma quaân
Ñeàu khoâng lay chuyeån ñöôïc
Luoân ñöôïc chö Phaät hoä
Thích Phaïm ñeàu kính laïy
Thaàn Kim Cang maät tích
Luoân theo ñeå hoä veä
Boà-taùt ñaït ñòa naøy
Coâng ñöùc khoâng haïn löôïng
Traûi qua traêm vaïn kieáp
Khoâng theå noùi heát ñöôïc
Gaàn guõi voâ soá Phaät
Caên laønh caøng taêng tröôûng
Nhö vaøng roøng taïp baûo
Trang söùc nôi coå vua
Thöôøng laøm Ñaïi Phaïm vöông
Laøm chuû ngaøn coõi nöôùc
Coâng ñöùc nhieàu voâ löôïng
Thöôøng duøng ba thöøa giaùo
Nhöng khoâng heà cuøng taän
Taâm töø saùng chieáu khaép
Phaù tröø caùc phieàn naõo
Neáu muoán trong choác laùt
Ñöôïc voâ soá Tam-muoäi
www.daitangkinh.org
Nhö soá buïi traàn trong

Tam thieân ñaïi thieân coõi
Gaëp ñöôïc Phaät möôøi phöông
Soá nhieàu cuõng nhö vaäy
Neáu duøng nguyeän löïc mình
Hôn ñaây, khoâng haïn löôïng
Nay ñaõ löôïc giaûng thuyeát
Dieäu töôùng Ñòa thöù taùm
Neáu noùi roäng veà noù
Ngaøn öùc kieáp khoâng heát.

KINH THAÄP TRUÏ

QUYEÅN 4
Phaåm 9: ÑÒA DIEÄU THIEÄN
Luùc Phaät töû dieãn thuyeát

Dieäu nghóa Ñòa thöù taùm
Do thaàn löïc cuûa Phaät
Chaán ñoäng voâ löôïng coõi
Hieän thaân Nhaát thieát trí
Voâ löôïng quang vi dieäu
Soi khaép möôøi phöông coõi
Chuùng sinh ñöôïc an laïc
Ngaøn vaïn öùc Boà-taùt
Ñang truï trong hö khoâng
Cuùng döôøng vaät vi dieäu
Voâ soá chö Thieân nhaân
Ñaïi töï taïi Thieân vöông
Vaø Tha hoùa Thieân vöông
Vui möøng vaø cuùng döôøng
Phaät, bieån lôùn coâng ñöùc
Ngaøn vaïn caùc Thieân nöõ
Cung kính vaø vui möøng
Cuøng caát tieáng vi dieäu
Vì thaàn löïc cuûa Phaät
Phaùt sinh phaùp vi dieäu
Ngöôøi kheùo haønh tòch dieät
Khoâng coù nhöõng taâm aùc
Ñeàu ôû trong ñòa naøy
www.daitangkinh.org
Tu taäp haïnh Boà-taùt

Vì lôïi ích theá gian
Ñi khaép caû möôøi phöông
Daïy chuùng sinh Phaät phaùp
Taâm troáng roãng voâ ngaïi
Thaàn löïc caùc Boà-taùt
Cuùng döôøng vaät thöôïng dieäu
Hôn trôøi ngöôøi möôøi phöông
Do phöôùc ñöùc ñöa ñeán
Phaät töû thích ngöôøi trí
Nhôø ñaáy hieän Phaät löïc
ÔÛ moät coõi baát ñoäng
Maø hieän khaép moïi nôi
Lôïi ích cho theá gian
Nhö traêng saùng troøn ñaày
Döùt taát caû aâm thanh
Ngoân ngöõ vaø töôûng nhôù
Maø duøng caùc aâm thanh
Thuyeát phaùp nhö tieáng vang
Tuøy chuùng sinh thaáp keùm
Taâm hoï chaùn vaø ñaém
Hieän noùi ñaïo Thanh vaên
Laøm thoaùt khoûi caùc khoå
Tuøy choã chuùng sinh coù
Giaûng thuyeát ñaïo Thanh vaên
Nhöõng keû ít lanh lôïi
Thích caùc phaùp nhaân duyeân
Thì thuyeát Bích-chi-phaät
Tuøy choã lôïi caên coù
Laøm lôïi ích chuùng sinh
Coù taâm Töø bi lôùn
Thì giaûng phaùp Boà-taùt
Ngöôøi taâm lôùn voâ thöôïng
Chaéc chaén thích vieäc lôùn
Thì hieän thaønh thaân Phaät
Thuyeát voâ löôïng Phaät phaùp

Ví nhö nhaø aûo thuaät
Hieän caùc loaïi thaân hình
Caùc thaân töôùng nhö vaäy
Ñeàu khoâng thaät söï coù
Caùc Phaät töû nhö vaäy
Kheùo bieát giöõ trí tueä
Thò hieän taát caû haïnh
Taâm xa lìa coù khoâng
Ngaøn vaïn caùc Thieân nöõ
Duøng tieáng hay ca ngôïi
Ca ngôïi nhö vaäy roài
Giaûi Thoaùt Nguyeät laïi thöa
Phaät töû, Ñaïi chuùng tònh
Nhaát taâm vaø thích nghe
Chaùnh haïnh Ñòa thöù chín.
–Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt naøy duøng voâ löôïng trí nhö theá quaùn
saùt Phaät ñaïo; muoán caàu tòch dieät giaûi thoaùt caøng saâu xa hôn vaø muoán
tö duy trí tueä cuûa Nhö Lai toát hôn; muoán nhaäp phaùp saâu xa bí maät
cuûa Nhö Lai; muoán phaân bieät, naém baét ñaïi trí tueä khoâng theå nghó
baøn; muoán phaân bieät caùc Tam-muoäi Ñaø-la-ni khieán thanh tònh; muoán
khieán caùc thaàn thoâng roäng lôùn, muoán tuøy thuaän haïnh sai khaùc cuûa theá
gian; muoán tu taäp caùc Löïc, Voâ uùy, phaùp Baát coäng cuûa Phaät, khoâng ai
hoaïi ñöôïc; muoán tuøy thuaän haønh söùc chuyeån phaùp luaân cuûa chö Phaät,
khoâng boû ñaïi Bi, ñaïi nguyeän ñaõ thoï trì ñöôïc nhaäp Ñòa thöù chín. Boà-
taùt truï ñòa naøy bieát nhö thaät phaùt khôûi haønh phaùp thieän, baát thieän, voâ
kyù; bieát haønh phaùp höõu laäu, voâ laäu; haønh phaùp theá gian, xuaát theá
gian; haønh phaùp tö nghì, chaúng theå nghó baøn; haønh phaùp ñònh, baát
ñònh; haønh phaùp Thanh vaên, Bích-chi-phaät, Boà-taùt, Nhö Lai; haønh
phaùp höõu vi, voâ vi. Tuøy thuaän trí tueä nhö vaäy, nhö thaät bieát taâm sôû
haønh Boà-ñeà khoù, caùc phieàn naõo khoù, nghieäp khoù, caùc caên khoù,
nguyeän nhaïo khoù, taùnh khoù, chí taâm khoù, thaâm taâm khoù, sinh khoù,
www.daitangkinh.org
taøn khí khoù, tam tuï sai bieät khoù; bieát töôùng sai bieät cuûa taâm, töôùng
taïp cuûa taâm, töôùng khinh chuyeån cuûa taâm; töôùng hoaïi baát hoaïi cuûa
taâm, töôùng cuûa taâm, töôùng voâ bieân töï taïi cuûa taâm, töôùng voâ hình, sai
bieät thanh tònh cuûa taâm, töôùng caáu, töôùng voâ caáu cuûa taâm, töôùng troùi
buoäc cuûa taâm, töôùng côûi môû cuûa taâm, töôùng dua nònh cuûa taâm, töôùng
ngay thaúng cuûa taâm, töôùng tuøy ñaïo cuûa taâm… Taát caû ñeàu bieát nhö
thaät. Boà-taùt bieát töôùng saâu xa cuûa phieàn naõo, bieát töôùng thoâ caïn cuûa
phieàn naõo, bieát töôùng baïn, töôùng khoâng rôøi cuûa taâm phieàn naõo, bieát
töôùng troùi buoäc, sai khaùc, bieát töôùng taâm aáy töông öng hay khoâng
töông öng, bieát töôùng quaû baùo khi sinh, bieát caùc töôùng sai khaùc trong
ba coõi, bieát töôùng aùi, si, kieán nhaäp saâu nhö muõi teân, bieát töôùng toäi
naëng cuûa kieâu maïn si; bieát töôùng nhaân duyeân ba nghieäp khoâng ñoaïn,
cho ñeán bieát nhö thaät töôùng sai bieät cuûa taùm vaïn boán ngaøn phieàn
naõo. Boà-taùt naøy bieát töôùng cuûa caùc nghieäp thieän, baát thieän, voâ kyù,
töôùng phaân bieät, chöa phaân bieät; töôùng baïn vôùi taâm; töôùng khoâng xa
lìa; töôùng töï nhieân taän; töôùng haønh ñaïo taän; töôùng chuûng, töôùng taäp,
töôùng khoâng maát quaû baùo, töôùng thöù lôùp, töôùng höõu baùo, töôùng voâ
baùo; töôùng haéc haéc baùo, baïch baïch baùo; töôùng haéc baïch haéc baïch
baùo; töôùng khoâng phaûi haéc, khoâng phaûi baïch, chaám döùt nghieäp; bieát
töôùng nôi khôûi nghieäp; töôùng thoï nghieäp phaùp sai khaùc; bieát töôùng
nghieäp voâ löôïng nhaân duyeân khôûi; bieát töôùng sai khaùc cuûa nghieäp
theá gian, nghieäp xuaát theá gian; töôùng hieän baùo, töôùng sinh baùo, töôùng
haäu baùo; töôùng tuøy thuaän caùc nghieäp ñònh, baát ñònh; cho ñeán bieát nhö
thaät töôùng sai bieät cuûa taùm vaïn boán ngaøn nghieäp. Boà-taùt naøy bieát
töôùng sai bieät cuûa caùc caên nhu nhuyeán, vöøa phaûi, lanh lôïi; bieát töôùng
sai bieät cuûa ñôøi tröôùc, ñôøi sau, töôùng khoâng sai khaùc; bieát töôùng
thöôïng trung haï; bieát töôùng baïn cuûa phieàn naõo; töôùng khoâng, rôøi
nhau; töôùng tuøy thuaän caùc thöøa, ñònh, baát ñònh; töôùng thuaàn thuïc,
töôùng chöa thuaàn thuïc; töôùng tuøy taâm haønh, töôùng hö hoaïi, töôùng giöõ
chaët, töôùng taêng thöôïng, töôùng khoâng hoaïi ñöôïc, töôùng chuyeån,
töôùng baát chuyeån; töôùng sai bieät cuûa ba ñôøi, töôùng sai bieät saâu xa an
oån cuøng sinh; cho ñeán bieát nhö thaät töôùng sai bieät cuûa taùm vaïn boán
ngaøn caên. Boà-taùt naøy bieát töôùng nhu nhuyeán, vöøa phaûi, lanh lôïi trong
duïc laïc cuûa chuùng sinh; cho ñeán bieát nhö thaät töôùng sai khaùc cuûa taùm
vaïn boán ngaøn duïc laïc. Boà-taùt naøy bieát töôùng caùc taùnh nhu nhuyeán,
vöøa phaûi, lanh lôïi, cho ñeán bieát nhö thaät töôùng sai bieät cuûa taùm vaïn
boán ngaøn taùnh. Boà-taùt naøy bieát töôùng nhu nhuyeán, lanh lôïi, vöøa phaûi,
cuûa taâm saâu xa, cho ñeán bieát nhö thaät töôùng sai bieät cuûa taùm vaïn boán
ngaøn taâm saâu xa. Boà-taùt naøy phaân bieät vaø bieát ñöôïc caùc keát söû troùi
buoäc cuøng sinh vôùi taâm, khoâng cuøng sinh vôùi taâm; taâm töông öng,
taâm khoâng töông öng; töôùng thaâm nhaäp, töôùng töø voâ thæ ñeán nay theo
naõo haïi chuùng sinh, traùi vôùi taát caû thieàn ñònh giaûi thoaùt, thaàn thoâng,
noù troùi buoäc chaéc chaén trong ba coõi, troùi buoäc taâm voâ löôïng khoâng ñeå
hieän tieàn, môû cöûa caùc nghieäp, khoâng hay bieát töôùng coù theå ñoái trò
töôùng voâ sôû höõu, töôùng voâ ñònh söï, töôùng khoâng khaùc Thaùnh ñaïo,
töôùng dieät ñoäng. Boà-taùt naøy bieát nhö thaät töôùng sai bieät cuûa chuùng
sinh; ñoù laø söï sai bieät cuûa ñòa nguïc, suùc sinh, ngaï quyû, A-tu-la, trôøi,
ngöôøi, söï sai bieät cuûa Saéc giôùi, Voâ saéc giôùi; söï sai bieät höõu töôûng, voâ
töôûng. Nghieäp laø ruoäng, aùi laø nöôùc, voâ minh laø toái taêm, thöùc bò che laø
haït gioáng, thaân sau laø maàm, danh saéc cuøng sinh khoâng rôøi nhau;
töôùng si aùi töông tuïc; duïc sinh, duïc taùc, duïc aùi khoâng rôøi töôùng öa
chuùng sinh; phaân bieät töôùng sai bieät ba coõi, töôùng tam höõu töông tuïc;
taát caû ñeàu bieát nhö thaät. Boà-taùt naøy bieát nhö thaät caùc taäp khí, hoaëc
höõu dö, hoaëc voâ dö, tuøy nôi thoï sinh coù taäp khí, tuøy chuùng sinh coäng
truï coù taäp khí, tuøy nghieäp phieàn naõo coù taäp khí; thieän, baát thieän, voâ
kyù coù taäp khí; lìa duïc coù taäp khí; tuøy thaân sau coù taäp khí; tuaàn töï rong
ruoåi coù taäp khí; töôùng thaâm nhaäp ñaïo ñoaïn, töôùng trì phieàn naõo, xa
lìa thì khoâng coøn phaùp. Taát caû ñeàu bieát nhö thaät. Boà-taùt naøy bieát nhö
thaät töôùng ñònh, töôùng baát ñònh cuûa chuùng sinh, töôùng chaùnh ñònh,
töôùng taø ñònh; töôùng baát ñònh, töôùng taø ñònh trong taø kieán; töôùng
chaùnh ñònh trong chaùnh kieán; rôøi xa hai töôùng voâ ñònh naøy, moãi caùi
nguõ nghòch laø töôùng taø ñònh, naêm caên laø töôùng chaùnh ñònh, taø vò laø taø
ñònh, chaùnh vò laø chaùnh ñònh. Vì khoâng coøn taïo taùc nöõa, lìa hai vò
naøy, ñoù laø töôùng baát ñònh, thaâm nhaäp nhoùm taø coù töôùng khoù chuyeån
ñöôïc, phaûi khieán tu töôùng nhaân duyeân ñaïo voâ thöôïng; nhoùm baát ñònh,
nhoùm taø ñònh, töôùng thuû hoä chuùng sinh ñeàu bieát nhö thaät.
Phaät töû! Caùc Ñaïi Boà-taùt tuøy thuaän trí nhö vaäy, goïi laø an truï ñòa
Dieäu thieän. Boà-taùt truï ñòa naøy, bieát töôùng caùc haønh sai khaùc cuûa chuùng
www.daitangkinh.org
sinh, nhö theá tuøy söï giaûi thoaùt maø taïo nhaân duyeân. Boà-taùt naøy, bieát
phaùp giaùo hoùa chuùng sinh, bieát phaùp ñoä chuùng sinh. Bieát nhö thaät, roài
thuyeát phaùp veà töôùng cuûa Thanh vaên thöøa, töôùng Bích-chi-phaät thöøa,
töôùng Boà-taùt thöøa, töôùng Nhö Lai ñòa. Bieát nhö thaät tuøy thuaän nhaân
duyeân cuûa chuùng sinh maø thuyeát phaùp; tuøy taâm taùnh, tuøy caên cô, tuøy
duïc laïc sai khaùc maø thuyeát phaùp; tuøy haønh xöù, trí tueä xöù maø thuyeát
phaùp; bieát taát caû haønh xöù theo ñoù maø thuyeát phaùp; tuøy taùnh chuùng sinh,
thaâm nhaäp choã khoù maø thuyeát phaùp; tuøy ñaïo, tuøy cuoäc soáng, tuøy phieàn
naõo, taäp khí chuyeån maø thuyeát phaùp; tuøy ham thích khieán ñöôïc giaûi
thoaùt maø thuyeát phaùp. Boà-taùt truï ñòa naøy, laøm ñaïi Phaùp sö gìn giöõ taïng
phaùp cuûa chö Phaät. Tuøy ôû nghóa saâu xa, ñaïi Phaùp sö seõ duøng voâ löôïng
tueä phöông tieän, boán trí voâ ngaïi, phaùt khôûi ngoân töø Boà-taùt maø thuyeát
phaùp. Boà-taùt naøy thöôøng tuøy thuaän boán trí voâ ngaïi, nhöng khoâng phaân
bieät. Boán phaùp ñoù laø gì? 1. Phaùp voâ ngaïi. 2. Nghóa voâ ngaïi. 3. Töø voâ
ngaïi. 4. Nhaïo thuyeát voâ ngaïi.
Boà-taùt naøy duøng trí phaùp voâ ngaïi bieát töï töôùng caùc phaùp; duøng
trí nghóa voâ ngaïi bieát söï sai bieät cuûa caùc phaùp; duøng trí töø voâ ngaïi
bieát thuyeát caùc phaùp khoâng phaân bieät; duøng trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi
bieát caùc phaùp noái nhau khoâng döùt. Laïi duøng trí phaùp voâ ngaïi bieát caùc
phaùp khoâng theå taùnh; duøng trí nghóa voâ ngaïi bieát töôùng sinh dieät cuûa
caùc phaùp; duøng trí töø voâ ngaïi bieát giaû danh cuûa caùc phaùp nhöng noùi
khoâng ñoaïn giaû danh; duøng trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi, noùi tuøy giaû danh
khoâng hoaïi voâ bieân. Laïi duøng trí phaùp voâ ngaïi bieát töôùng sai bieät cuûa
caùc phaùp hieän taïi; duøng trí nghóa voâ ngaïi bieát töôùng sai bieät cuûa caùc
phaùp quaù khöù, vò lai, duøng trí töø voâ ngaïi bieát caùc phaùp quaù khöù, vò
lai, hieän taïi maø duøng khoâng phaân bieät thuyeát giaûng; duøng trí nhaïo
thuyeát voâ ngaïi ñeå trong moãi ñôøi ñöôïc giaûng voâ bieân phaùp töôùng. Laïi
duøng trí phaùp voâ ngaïi ñeå bieát caùc phaùp sai bieät; duøng trí nghóa voâ
ngaïi ñeå bieát nghóa sai bieät cuûa caùc phaùp; duøng trí töø voâ ngaïi ñeå bieát
tuøy thuaän ngoân ngöõ maø thuyeát phaùp; duøng trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi ñeå
tuøy thuaän söï ham thích hieåu bieát maø thuyeát phaùp. Laïi duøng trí phaùp
voâ ngaïi vaø duøng trí phaùp ñeå bieát söï sai bieät cuûa caùc phaùp; duøng
phöông tieän ñeå bieát söï khoâng sai bieät cuûa caùc phaùp; duøng nghóa voâ
ngaïi vaø tyû trí bieát nhö thaät söï sai bieät cuûa caùc phaùp duøng trí töø voâ
ngaïi, trí theá giaûng thuyeát söï sai bieät cuûa caùc phaùp; duøng trí nhaïo
thuyeát voâ ngaïi ñeå kheùo giaûng thuyeát ñeä nhaát nghóa. Laïi duøng trí phaùp
voâ ngaïi ñeå bieát moät töôùng khoâng hö hoaïi cuûa caùc phaùp; duøng trí
nghóa voâ ngaïi ñeå kheùo nhaäp aám, nhaäp giôùi, xeùt kyõ phaùp nhaân duyeân;
duøng trí töø voâ ngaïi laøm cho taát caû theá gian coù choã quy thuù, vì duøng
lôøi hay, vì duøng trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi neân vieäc thuyeát giaûng thuø
thaéng laøm cho chuùng sinh ñaït voâ bieân phaùp saùng. Laïi duøng trí phaùp
voâ ngaïi ñeå bieát caùc phaùp khoâng coù phaân bieät, thaâu nhieáp trong moät
thöøa; duøng trí nghóa voâ ngaïi nhaäp moân phaân bieät söï sai bieät cuûa caùc
phaùp; duøng trí töø voâ ngaïi thuyeát giaûng caùc thöøa, nghóa khoâng phaân
bieät; duøng trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi ñeå duøng moät phaùp moân thuyeát voâ
bieân phaùp moân. Laïi duøng trí phaùp voâ ngaïi coù theå nhaäp taát caû haïnh
Boà-taùt: Trí haønh, phaùp haønh, tuøy trí haønh; duøng trí nghóa voâ ngaïi coù
theå phaân bieät, thuyeát giaûng nghóa sai khaùc cuûa möôøi ñòa; duøng trí töø
voâ ngaïi khoâng phaân bieät, thuyeát giaûng ñaïo tuøy thuaän caùc ñòa; duøng
trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi, thuyeát giaûng töôùng voâ bieân cuûa caùc haønh.
Laïi duøng trí phaùp voâ ngaïi ñeû bieát taát caû Phaät, trong moät nieäm, ñaït
ñöôïc Boà-ñeà; duøng trí nghóa voâ ngaïi ñeå bieát caùc loaïi sai bieät cuûa thôøi,
xöù, duøng trí töø voâ ngaïi ñeå tuøy thuaän thuyeát giaûng söï sai khaùc veà vieäc
ñaéc ñaïo cuûa chö Phaät; duøng trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi, duø traûi qua voâ
bieân kieáp, giaûng thuyeát phaùp cuù khoâng cuøng taän. Laïi duøng trí phaùp
voâ ngaïi bieát taát caû Phaät phaùp, löïc Phaät, Voâ sôû uùy, phaùp Baát coäng, ñaïi
Töø, ñaïi Bi, Trí voâ ngaïi, Chuyeån phaùp luaân tuøy thuaän Nhaát thieát trí;
duøng trí nghóa voâ ngaïi, tuøy aâm thanh cuûa Nhö Lai phaùt ra taùm vaïn
boán ngaøn, tuøy taâm, tuøy caên cô vaø tuøy söï ham thích sai bieät cuûa chuùng
sinh; duøng trí töø voâ ngaïi, duøng aâm thanh Nhö Lai, khoâng phaân bieät
thuyeát giaûng taát caû caùc haønh; duøng trí nhaïo thuyeát voâ ngaïi, duøng söùc
trí tueä cuûa chö Phaät ñeå tuøy chuùng sinh thích aâm thanh gì maø thuyeát
giaûng. Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt kheùo bieát trí voâ ngaïi nhö vaäy, an truï
Ñòa thöù chín, goïi laø ñaït taïng phaùp cuûa chö Phaät; coù theå laøm baäc ñaïi
phaùp sö; thoâng ñaït chuùng nghóa Ñaø-la-ni; chuùng phaùp Ñaø-la-ni; khôûi
trí, chuùng minh Ñaø-la-ni, thieän yù Ñaø-la-ni, chuùng taøi Ñaø-la-ni, danh
vaên Ñaø-la-ni, oai ñöùc Ñaø-la-ni, voâ ngaïi Ñaø-la-ni, voâ bieân toaøn Ñaø-la-
ni, nghóa Ñaø-la-ni. Ñaït traêm vaïn a-taêng-kyø Ñaø-la-ni nhö vaäy, tuøy
www.daitangkinh.org
phöông tieän maø giaûng thuyeát voâ löôïng phaùp moân sai bieät nhö theá.
Boà-taùt naøy ñaït voâ löôïng moân Ñaø-la-ni nhö vaäy, coù theå ôû choã voâ
löôïng Phaät nghe phaùp, nghe roài khoâng queân, coøn giaûng thuyeát laïi cho
moïi ngöôøi baèng voâ löôïng phaùp moân sai khaùc nhö ñaõ nghe. Boà-taùt
naøy, ôû choã moät Ñöùc Phaät, duøng traêm vaïn a-taêng-kyø Ñaø-la-ni nghe
thoï phaùp. Nghe phaùp ôû moät Ñöùc Phaät nhö vaäy, ôû voâ löôïng, voâ bieân
Ñöùc Phaät cuõng vaäy. Boà-taùt naøy luùc laïy Phaät, nghe phaùp saùng chaúng
phaûi nhôø hoïc nhieàu ôû Thanh vaên ñaïo maø ñaït söùc maø traûi qua möôøi
vaïn kieáp thoï trì. Boà-taùt naøy, ñaït söùc Ñaø-la-ni, caùc trí voâ ngaïi, söùc
nhaïo thuyeát neân khi thuyeát phaùp, ngoài ôû phaùp toøa maø tuøy yù thuyeát
phaùp cho chuùng sinh trong tam thieân ñaïi thieân theá giôùi. Boà-taùt naøy
ngoài treân phaùp toøa laø ngöôøi thuø thaéng nhaát, tröø chö Phaät vaø caùc Ñaïi
Boà-taùt; Boà-taùt naøy trong taâm ñaït voâ löôïng phaùp minh. Boà-taùt naøy
ngoài taïi phaùp toøa duøng moät aâm thanh, laøm cho taát caû ñaïi chuùng ñeàu
hieåu roõ; hoaëc duøng moïi thöù aâm thanh, laøm cho ñaïi chuùng ñeàu hieåu
roõ; hoaëc im laëng chæ phoùng ra aùnh saùng maø laøm cho heát thaûy ñaïi
chuùng hieåu roõ phaùp; hoaëc töø taát caû loã chaân loâng phaùt ra phaùp aâm;
hoaëc vaät coù saéc, khoâng saéc trong tam thieân ñaïi thieân theá giôùi ñeàu
phaùt ra phaùp aâm; hoaëc duøng moät aâm bieán khaép caùc coõi, laøm cho
chuùng sinh ñeàu hieåu. Boà-taùt naøy, duø caû chuùng sinh trong tam thieân
ñaïi thieân theá giôùi ñoàng thôøi vaán naïn, moãi chuùng sinh duøng voâ löôïng,
voâ bieân aâm thanh sai khaùc ñeå vaán naïn, nhöõng gì ngöôøi naøy hoûi, ngöôøi
khaùc khoâng hoûi laïi thì Boà-taùt aáy, trong moät nieäm, nhaän taát caû söï vaán
naïn nhöng chæ duøng moät aâm thanh laøm cho taát caû ñeàu hieåu roõ. Cöù
theá, duø hai tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; ba, boán, naêm, möôøi, hai
möôi, ba möôi, boán möôi, naêm möôi, hoaëc traêm, tam thieân ñaïi thieân
theá giôùi, hoaëc ngaøn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, hoaëc moät vaïn, möôøi
vaïn, traêm vaïn, hoaëc moät öùc tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, hoaëc möôøi
öùc, traêm ngaøn öùc na-do-tha cho ñeán khoâng theå noùi, khoâng theå noùi
tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, ñaày caû chuùng sinh trong ñoù cuõng ñeàu
roäng thuyeát phaùp cho hoï. Khi thuyeát phaùp, nöông thaàn löïc Phaät, coù
theå chuùng sinh roäng laøm caùc vieäc Phaät, sieâng naêng hôn nöõa, ñeå thaâu
giöõ trí saùng nhö vaäy. Giaû nhö trong moät haøo ly, coù khoâng theå noùi,
khoâng theå noùi soá theá giôùi vi traàn ñaïi hoäi, Ñöùc Phaät ôû trong ñoù thuyeát
phaùp, Phaät tuøy thuaän bao nhieâu taâm chuùng sinh maø thuyeát phaùp, laøm
cho moãi chuùng sinh ñeàu ñaït voâ löôïng phaùp. Nhö moät Ñöùc Phaät, taát caû
chö Phaät ôû trong ñaïi hoäi thuyeát phaùp, cuõng ñeàu nhö vaäy; nhö ñaàu moät
sôïi loâng, taát caû theá giôùi ôû möôøi phöông cuõng ñeàu nhö vaäy, ôû trong ñoù,
phaùt sinh söùc nhôù nghó lôùn; ôû trong moät nieäm coù theå ñeán choã taát caû
Phaät, thoï taát caû phaùp saùng nhöng khoâng maát moät caâu. Ví nhö voâ soá
chuùng sinh trong ñaïi hoäi nghe phaùp, luùc ñoù, Boà-taùt duøng phaùp moân
thanh tònh quyeát ñònh thuyeát giaûng laøm cho chuùng ñeàu khai ngoä.
Trong moät nieäm, laøm cho taát caû chuùng sinh ñeàu hoan hyû, huoáng gì
chuùng sinh trong vaøi theá giôùi.
Boà-taùt truï trong ñòa naøy, caên laønh daàn taêng tröôûng, ngaøy ñeâm
khoâng coøn nieäm khaùc, thaâm nhaäp haønh xöù cuûa chö Phaät, thöôøng ôû choã
Phaät, thaâm nhaäp giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt, thaâm nhaäp tuøy thuaän cuûa Boà-
taùt. Nhôø trí nhö vaäy, thöôøng ñöôïc gaëp chö Phaät. Trong moãi kieáp, ñem
voâ löôïng, voâ bieân traêm ngaøn öùc phaåm vaät vi dieäu, cuùng döôøng chö
Phaät, ôû choã caùc Ñöùc Phaät hoïc hoûi taát caû, thoâng ñaït caùc phaùp Ñaø-la-ni.
Boà-taùt naøy, caên laønh daàn ñöôïc saùng suoát. Phaät töû! Ví nhö vaøng roøng ñaõ
ñöôïc luyeän thaønh ñoà trang söùc, ñaày ñuû söï ñeïp ñeõ laøm maõo baùu hay
chuoãi ngoïc cho Chuyeån luaân thaùnh vöông söû duïng, thì taát caû nhöõng
vua nhoû vaø ngöôøi trong boán coõi khoâng theå ñoaït ñöôïc. Caùc Phaät töû! Ñaïi
Boà-taùt cuõng theá, truï ôû ñòa Dieäu thieän naøy, caùc caên laønh daàn daàn ñöôïc
saùng suoát, khoâng ai hoaïi ñöôïc, Thanh vaên, Bích-chi-phaät vaø Boà-taùt ôû
caùc ñòa döôùi khoâng theå hoaïi ñöôïc. Boà-taùt naøy, caên laønh saùng suoát,
chieáu khaép nhöõng choã hieåm naïn phieàn naõo cuûa chuùng sinh, chieáu xong
thaâu laïi.
Phaät töû! Ví nhö Ñaïi phaïm vöông, trong tam thieân ñaïi thieân theá
giôùi, soi roïi ñöôïc taát caû nhöõng choã hieåm naïn. Boà-taùt cuõng theá, truï ôû ñòa
Dieäu thieän, caên laønh saùng suoát, soi chieáu taát caû choã hieåm naïn phieàn
naõo cuûa chuùng sinh, chieáu xong thaâu laïi.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi ñòa Dieäu thieän, Ñòa thöù chín cuûa Ñaïi Boà-
taùt. Neáu noùi roäng, thì duø traûi qua voâ löôïng voâ soá kieáp, cuõng khoâng theå
heát. Ñaïi Boà-taùt truï trong Ñòa naøy thöôøng laøm Ñaïi phaïm vöông, laøm
chuû caû tam thieân ñaïi thieân theá giôùi khoâng ai hôn ñöôïc. Ngöôøi hieåu
nghóa nhö thaät, ôû trong töï taïi maø ñaït töï taïi; kheùo giaûng thuyeát cho
www.daitangkinh.org
Thanh vaên, Bích-chi-phaät, Ba-la-maät cuûa Boà-taùt, chuùng sinh coù vaán
naïn cuõng khoâng bò cuøng taän. Taïo nhöõng nghieäp laønh nhö Boá thí, AÙi
ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi nieäm Phaät, nieäm phaùp vaø nieäm
chuùng Boà-taùt baïn, cho ñeán khoâng rôøi nieäm Nhaát thieát chuûng trí; luoân
nghó, baát cöù luùc naøo, ôû trong chuùng sinh ta laø ngöôøi ñöùng ñaàu, ngöôøi
toân quyù, cho ñeán laø choã nöông töïa cho taát caû chuùng sinh. Boà-taùt naøy
neáu sieâng naêng tu taäp, thì trong khoaûnh khaéc, ñaït soá Tam-muoäi nhieàu
nhö soá buïi traàn trong traêm vaïn a-taêng-kyø tam thieân ñaïi thieân theá giôùi;
cho ñeán thò hieän ñöôïc voâ soá Boà-taùt vaø quyeán thuoäc nhieàu nhö soá buïi
traàn trong traêm vaïn a-taêng-kyø tam thieân ñaïi thieân theá giôùi. Neáu duøng
nguyeän löïc, thaàn thoâng töï taïi, thì hôn soá naøy, duø traûi qua traêm ngaøn öùc
na-do-tha kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán neâu laïi nghóa treân neân noùi
keä raèng:
Caùc Boà-taùt tuøy thuaän
Voâ löôïng trí löïc saâu
Laø vi dieäu soá moät
Taát caû ñôøi khoù bieát
Ngöôøi lôïi ích chuùng sinh
Ñaït ñeán Ñòa thöù chín
Ñöôïc nhaäp taïng bí maät
Cuûa taát caû chö Phaät
Ñaït ñöôïc Ñaø-la-ni
Tam-muoäi vi dieäu nhaát
Söùc thaàn thoâng roäng lôùn
Kheùo nhaäp töôùng theá gian
Söùc trí tueä beàn chaéc
Quaùn saùt caùc Phaät phaùp
Nguyeän lôùn, taâm bi tònh
Nhaäp ñöôïc Ñòa thöù chín
Thuaän thaønh ñòa cao thöôïng
Giöõ taïng phaùp chö Phaät
Lieàn thoâng ñaït caùc phaùp
Thieän, baát thieän, voâ kyù
Höõu laäu vaø voâ laäu

Theá gian, xuaát theá gian
Ñaây so löôøng xeùt ñöôïc
Kia khoâng theå suy löôøng
Bieát phaùp ñònh, baát ñònh
Ñaày ñuû töôùng ba thöøa
Suy xeùt vaø phaân bieät
Töôùng höõu vi, voâ vi
Bieát caùc phaùp nhö vaäy
Phaù tröø toái voâ minh
Tuøy thuaän taâm trí naøy
Laø vi dieäu soá moät
Bieát taát caû chuùng sinh
Hieåm naïn caùc taïp taâm
Taâm khinh suaát chuyeån ñoåi
Taâm voâ bieân töï taïi
Töôùng phieàn naõo caïn saâu
Gaàn taâm, khoâng rôøi taâm
Laïi bieát töôùng troùi buoäc
Tuøy thuaän coù lieân tuïc
Bieát ñuû caùc taïp nghieäp
Vôùi bao töôùng sai khaùc
Nhaân dieät, quaû khoâng maát
Thoâng ñaït vieäc nhö vaäy
Laïi bieát caùc chuùng sinh
Caùc caên ñoän, vöøa, lôïi
Roäng lôùn vaø sai bieät
Töôùng ñôøi tröôùc, ñôøi sau
Thöôïng, trung, haï khaùc nhau
Vaø caùc thöù duïc laïc
Cho ñeán bieát taát caû
Taùm vaïn boán ngaøn loaïi
Taùnh theá gian cuõng theá
Choã phieàn naõo khoù thaáy
Töø xöa nay khoâng ñoaïn
www.daitangkinh.org
Taát caû keát söû, taâm

Luoân coäng haønh vôùi taâm
Buoäc taâm khoù ñoaïn tröø
Bieát taát caû keát söû
Chæ voïng töôûng baát ñònh
Khoâng coù choã döøng ôû
Cuõng laø töôùng baát ñònh
Laïi khoâng rôøi xa thaân
Vaø thaät laø khoù bieát
Söùc Thieàn ñònh ngaên ñöôïc
Kim Cang ñaïo ñoaïn ñöôïc
Laïi bieát caùc chuùng sinh
Vaøo saùu ñaïo sai khaùc
Soâng aùi, si, che laáp
Ruoäng, nghieäp, bieát laø gioáng
Laø maàm sinh thaân sau
Danh saéc cuøng taêng tröôûng
Töø xöa nay, sinh töû
Lieân tuïc trong ba coõi
Bieát caû trôøi vaø roàng
Taâm phieàn naõo nghieäp thaân
Neáu xa lìa taâm yù
Thì khoâng heà coù gì
Taát caû caùc chuùng sinh
Ñeàu ôû trong ba tuï
Hoaëc chìm trong taø kieán
Hoaëc ôû trong trí ñaïo
Bieát taâm cuûa chuùng sinh
Caùc caên vaø duïc laïc
Ñuû caùc thöù sai bieät
Thaâm taâm kheùo suy xeùt
Tuøy nghi maø thuyeát phaùp
Trí voâ ngaïi thoâng ñaït
Kheùo duøng ngoân töø daïy
Boà-taùt laø Phaùp sö

Ví nhö Sö töû chuùa
Traâu chuùa vaø nuùi chuùa
An truï khoâng lo sôï
Möa thöùc aên cam loà
Khaép taát caû caùc coõi
Ví nhö roàng chuùa lôùn
Möa ngaäp caû bieån lôùn
Boà-taùt naøy kheùo bieát
Phaùp, Nghóa, Töø voâ ngaïi
Tuøy thuaän maø thöïc haønh
Ñaày ñuû söùc nhaïo thuyeát
Vaø ñaït ñöôïc traêm vaïn
A-taêng-kyø Toång trì
Laõnh thoï phaùp cuûa Phaät
Nhö bieån nhaän nöôùc möa
Boà-taùt ñaõ ñaït ñöôïc
Söùc thanh tònh saâu xa
Voâ löôïng Ñaø-la-ni
Vaø söùc caùc Tam-muoäi
Chæ trong moät khoaûnh khaéc
Thaáy ñöôïc voâ löôïng Phaät
Nghe Phaïm aâm thanh tònh
Dieãn noùi phaùp vi dieäu
Boà-taùt naøy giaùo hoùa
Chuùng sinh ñaïi thieân giôùi
Tuøy taâm caên öa thích
Thuyeát phaùp khieán vui veû
Cöù theá coù voâ löôïng
Tam thieân ñaïi thieân coõi
Saâu xa vaø sieâng naêng
Suy xeùt vieäc nhö vaäy
Treân ñaàu moät sôïi loâng
Voâ löôïng Phaät thuyeát phaùp
Phaät vì taát caû chuùng
www.daitangkinh.org
Dieãn noùi phaùp vi dieäu

Boà-taùt laõnh thoï phaùp
Nhö ñaát nhaän haït gioáng
Laïi phaùt lôøi theä nguyeän
Trong coõi nöôùc möôøi phöông
Ñeàu hôïp thaønh moät hoäi
Bieát taâm nieäm cuûa chuùng
Duøng moät tieáng thuyeát phaùp
Ñoaïn tröø heát löôùi nghi
Phaùp vöông cuûa trôøi ngöôøi
Laøm baäc ñaïi Phaùp sö
Tuøy thuaän taâm chuùng sinh
Suoát caû ngaøy laãn ñeâm
Cuøng ôû choã chö Phaät
An truï thaâm dieäu
Tòch dieät trí giaûi thoaùt
Caên laønh daàn saùng tònh
Ví nhö Chuyeån luaân vöông
Trang söùc vaøng treân maõo
AÙnh saùng chieáu chuùng sinh
Nôi phieàn naõo hieåm naïn
Nhö aùnh saùng Phaïm vöông
Chieáu khaép ñaïi thieân coõi
Thöôøng laøm Ñaïi phaïm vöông
Chuû tam thieân ñaïi thieân
Caùc caên ñeàu lanh lôïi
Kheùo duøng pheùp ba thöøa
Khai thò ñoä chuùng sinh
Laøm taát caû nghieäp laønh
Ñeàu tuøy thuaän chaùnh nieäm

Ñaït Tam-muoäi nhieäm maàu
Nhieàu nhö soá buïi traàn
Trong voâ löôïng coõi nöôùc
Thaáy möôøi phöông chö Phaät
Duøng dieäu aâm thuyeát phaùp
Thaáy thaàn löïc cuûa Phaät
Laïi phaùt voâ löôïng nguyeän
Ñòa thöù chín nhö theá
Nôi ñaïi trí thöïc haønh
Saâu xa khoù thaáy bieát
Nay ñaõ löôïc noùi xong.
Phaåm 10: ÑÒA PHAÙP VAÂN
Ñaõ noùi vieäc voâ thöôïng

Maø Boà-taùt thöïc haønh
Voâ soá na-do-tha
Chö Thieân Thuû ñaø hoäi
Ñeàu vui möøng khoân xieát
Ai naáy ñeàu cung kính
Cuùng Phaät vaät thöôïng dieäu
Na-do-tha Boà-taùt
Vui möøng khoâng haïn löôïng
Ñoát caùc höông thôm laï
Dieät tröø moïi phieàn naõo.
Vaø caùc chuùng coõi trôøi
An truï trong hö khoâng
Taâm vui möøng khoân xieát
Ai naáy ñeàu cung kính
www.daitangkinh.org
Cuùng döôøng ñuû caùc loaïi

Vaø raûi nhöõng y baùu
Töø hö khoâng bay xuaáng.
Voâ löôïng öùc Thieân nöõ
Caùc caên ñeàu töôi vui
Cung kính cuùng döôøng Phaät
Laïi troåi voâ löôïng öùc
Na-do-tha kyõ nhaïc
Trong taát caû moïi vaät
Ñeàu phaùt tieáng nhö vaäy.
Phaät ngoài ôû nôi naøy
Nhöng hoùa thaân khaép caû
Trong coõi nöôùc möôøi phöông
Ñeàu coù Phaät thò hieän
Ñaày ñuû voâ löôïng öùc
Töôùng toát trang nghieâm thaân
Xinh ñeïp khoâng ai baèng
ÔÛ trong khaép moïi nôi
Trong moãi loã chaân loâng
Phoùng voâ löôïng aùnh saùng
Daäp taét heát taát caû
Löûa phieàn naõo theá gian
Nhö soá buïi möôøi phöông
Khoâng theå naøo ñeám heát
AÙnh saùng moãi chaân loâng
Cuõng khoâng theå cuøng taän
Thaáy moãi thaân Ñöùc Phaät
Ñuû ba hai töôùng toát
Vaø taùm möôi veû ñeïp
Chuyeån xe phaùp voâ thöôïng
Hoaëc thaáy voâ soá Phaät
Thuyeát phaùp cho chuùng sinh
Hoaëc thaáy ôû Ñaâu-suaát
Giaùo hoùa caùc thieân nhaân
Hoaëc thaáy töø Ñaâu-suaát

Giaùng haï ôû trong thai
Hoaëc thaáy luùc ñaûn sinh
Hoaëc thaáy ñeâm xuaát gia
Hoaëc thaáy ngoài nôi ñaïo traøng
Maø thaønh ñaïo Voâ thöôïng
Hoaëc thaáy chuyeån xe phaùp
Hoaëc thaáy nhaäp Nieát-baøn…
ÔÛ voâ löôïng coõi nöôùc
Thò hieän ñuû moïi caùch
Ñeå ñoä thoaùt chuùng sinh
Neân coù vieäc nhö vaäy.
Bieát caùc thuaät huyeãn aûo
Thò hieän nhöõng chuùng sinh
Ñuû caùc loaïi hình töôùng
Trí tueä Phaät cuõng theá
Kheùo leùo maø thò hieän
Bieán hoùa caùc loaïi thaân
Khaép taát caû theá gian
Nhö caùc phaùp vaéng laëng
Xöa nay khoâng taùnh töôùng
Ñaïi sö cuõng nhö vaäy
Thaâm nhaäp nghóa ñeä nhaát
Taùnh töôùng raát vi dieäu
Tuøy taùnh töôùng cuûa phaùp
Hieän ñaïi thaàn löïc Phaät
Taùnh haïnh cuûa chö Phaät
Cuûa taát caû chuùng sinh
Ñeàu ôû trong taùnh aáy
Töôùng, khaû töôùng, ñoàng töôùng
Taát caû caùc phaùp ñoù
Nhaäp vaøo nghóa ñeä nhaát
Trong nghóa thuù tòch dieät
www.daitangkinh.org
Hoaøn toaøn khoâng coù töôùng

Neáu muoán ñöôïc trí Phaät
Haõy boû caùc voïng nieäm
Thoâng ñaït caû coù khoâng
Laøm thaày cuûa trôøi ngöôøi
Caùc theå nöõ coõi trôøi
Ñeàu caát ngaøn vaïn tieáng
Vi dieäu laïi hay ho
Thaáy ñaïi chuùng im laëng
Phaät töû ñaïi danh xöng
Boà-taùt töø cöûu ñòa
An nhaäp Ñòa thöù möôøi
Xin ñaáng ñaïi thaàn löïc
Vì ñaïi chuùng löôïc noùi.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi:
–Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt coù voâ löôïng trí tueä nhö vaäy, kheùo tu haønh
Phaät ñaïo ñaït ñeán Ñòa thöù chín, kheùo tu taäp caùc baïch phaùp, tu voâ löôïng
phaùp trôï ñaïo, ñöôïc ñaïi coâng ñöùc trí tueä hoä trì, roäng tu haïnh ñaïi Bi,
phaân bieät bieát roõ taùnh sai bieät cuûa theá gian, vaøo caùc choã naïn xöù cuûa
chuùng sinh, ñeán choã cuûa Nhö Lai haønh, nhôù nghó tuøy thuaän vaøo choã
haønh tòch dieät cuûa Nhö Lai, höôùng ñeán Thaàn löïc, Voâ sôû uùy, phaùp Baát
coäng cuûa Phaät, kieân trì khoâng boû, ñaït ñòa vò Nhaát thieát trí tueä. Caùc Phaät
töû! Ñaïi Boà-taùt tuøy haønh trí nhö vaäy, gaàn ñòa vò Phaät, thì hieän tieàn ñaït
caùc Tam-muoäi ly caáu cuûa Boà-taùt; laïi nhaäp Tam-muoäi Phaùp taùnh sai
bieät, Tam-muoäi Trang nghieâm ñaïo traøng, Tam-muoäi Vuõ nhaát thieát theá
gian hoa quang, Tam-muoäi Haûi taïng, Tam-muoäi Haûi aán, Tam-muoäi Hö
khoâng quaûng, Tam-muoäi Quaùn traïch nhaát thieát phaùp taùnh, Tam-muoäi
Tuøy nhaát thieát chuùng sinh taâm haønh, Tam-muoäi Nhö thaät traïch nhaát
thieát phaùp, Tam-muoäi Ñaéc Nhö Lai trí tín; ñaït traêm vaïn a-taêng-kyø
Tam-muoäi nhö vaäy ngay trong hieän taïi. Boà-taùt naøy nhaäp ñöôïc nhöõng
Tam-muoäi naøy, bieát roõ coâng duïng sai bieät cuûa chuùng. Tam-muoäi cuoái
cuøng laø Ích nhaát thieát trí vò. Luùc Tam-muoäi naøy hieän tieàn, hoa sen baùu
lôùn xuaát hieän troøn ñaày, nhö traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi. Taát
caû caùc baùu khaùc trang hoaøng xen laãn nhieàu hôn taát caû nhöõng vaät quyù
coù trong theá gian, ñoù laø söï phaùt sinh do caên laønh xuaát theá gian. Caùc
phaùp haønh nhö huyeãn, do tueä taùnh khoâng thaønh töïu, aùnh saùng soi chieáu
taát caû theá giôùi. Coïng sen baèng löu ly baùu hôn taát caû vaät baùu coù ôû coõi
trôøi, ñaøi baèng chieân-ñaøn vöông khoâng theå löôøng, tua baèng maõ naõo,
caùnh baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn. Beân trong coù voâ löôïng aùnh saùng, taát
caû baùu ñeïp ñeàu ôû trong ñoù, löôùi baùu che beân treân. Laïi coù voâ soá hoa sen
bao quanh, nhieàu nhö soá buïi trong möôøi tam thieân ñaïi thieân theá giôùi.
Luùc aáy, thaân Boà-taùt töôi ñeïp nhö ñoùa hoa. Boà-taùt naøy, vì ñaït söùc Tam-
muoäi Ích nhaát thieát trí, neân hieän thaân ngoài treân toøa sen lôùn. Töùc thôøi
caùc quyeán thuoäc treân hoa sen ñeàu coù Boà-taùt vaây quanh, moãi Boà-taùt,
ngoài treân hoa sen, ñeà ñaït traêm vaïn Tam-muoäi, ñeàu nhaát taâm cung
kính, chieâm ngöôõng Ñaïi Boà-taùt. Luùc Boà-taùt naøy leân toøa sen; taát caû caùc
coõi nöôùc hieän ôû möôøi phöông ñeàu chaán ñoäng; taát caû coõi aùc ñeàu chaám
döùt; aùnh saùng chieáu khaép caùc coõi nöôùc möôøi phöông; taát caû coõi nöôùc
ñeàu saùng ñeïp, thaáy nghe ñöôïc taát caû ñaïi hoäi cuûa chö Phaät. Vì sao? Vì
Boà-taùt naøy khi ngoài treân toøa sen lôùn, thì ôû döôùi chaân phoùng ra traêm vaïn
a-taêng-kyø aùnh saùng, chieáu khaép möôøi phöông, ñeán taän nguïc A-tyø, dieät
tröø khoå naõo cho chuùng sinh. Treân hai ñaàu goái, phoùng voâ soá aùnh saùng,
chieáu khaép möôøi phöông, ñeán heát thaûy loaøi suùc sinh ñeå dieät tröø khoå
naõo. Töø roán, phoùng voâ soá aùnh saùng, chieáu khaép möôøi phöông, ñeán heát
thaûy loaøi ngaï quyû ñeå dieät tröø khoå naõo. Hai beân hoâng, phoùng ra voâ soá
aùnh saùng, chieáu khaép coõi ngöôøi ôû möôøi phöông, laøm cho an oån, khoaùi
laïc. Hai tay phoùng voâ soá aùnh saùng, chieáu khaép cung ñieän coõi trôøi vaø A-
tu-la. Hai vai, phoùng voâ soá aùnh saùng, chieáu khaép möôøi phöông, ñeán
chuùng Thanh vaên. Coå phoùng voâ soá aùnh saùng, chieáu khaép möôøi phöông,
ñeán chuùng Bích-chi-phaät. Mieäng, phoùng voâ soá aùnh saùng, chieáu khaép
möôøi phöông, ñeán caû Boà-taùt truï Ñòa thöù chín. Töø loâng traéng, phoùng voâ
soá aùnh saùng, chieáu khaép möôøi phöông, ñeán vò Ñaïi Boà-taùt. Taát caû cung
ma ñeàu bò che khuaát khoâng hieän. Treân ñænh ñaàu, phoùng voâ soá aùnh
saùng, nhieàu nhö soá buïi trong traêm ngaøn a-taêng-kyø tam thieân ñaïi thieân
theá giôùi, chieáu ñeán ñaïi hoäi cuûa chö Phaät nôi möôøi phöông, nhieãu quanh
www.daitangkinh.org
möôøi voøng, truï trong hö khoâng, thaønh löôùi aùnh saùng cao lôùn röïc rôõ,
cuùng döôøng chö Phaät. Söï cuùng döôøng cuûa haøng Boà-taùt töø luùc phaùt taâm
cho ñeán Ñòa thöù chín, so vôùi söï cuùng döôøng naøy, khoâng baèng moät phaàn
traêm, cho ñeán khoâng baèng moät phaàn traêm ngaøn vaïn öùc, cho duø tính
ñeám ví duï theá naøo cuõng khoâng baèng ñöôïc. Löôùi aùnh saùng naøy hôn taát
caû vaät cuùng döôøng cuûa möôøi phöông coõi nöôùc nhö höông hoa, höông
boät, höông ñoát, höông xoa, y phuïc, côø phöôùn loïng baùu, chuoãi ngoïc,
chaâu ma-ni. Vì noù töø caên laønh xuaát theá phaùt sinh. Treân moãi chö Phaät
cuûa ñaïi hoäi, ñeàu coù möa baùu vaäy nhö maây lôùn. Chuùng sinh naøo bieát
ñöôïc söï cuùng döôøng naøy chaéc chaén seõ ñaït ñaïo lôùn voâ thöôïng. Phoùng ra
aùnh saùng vaø möa lôùn cuùng döôøng xong, nhieãu quanh ñaïi hoäi chö Phaät
möôøi voøng, nhaäp döôùi chaân cuûa chö Phaät. Luùc aáy, chö Phaät vaø caùc Ñaïi
Boà-taùt trong hoäi, bieát töø nöôùc naøo, Ñaïi Boà-taùt naøo ñaõ haønh ñaïo nhö
vaäy, vaø ñaõ thaønh töïu chöùc thoï ñoù.
Caùc Phaät töû! Ngay luùc ñoù, voâ bieân Boà-taùt, keå caû nhöõng vò ñaït Ñòa
thöù chín, ñeàu ñeán vaây quanh thieát leã ñaïi cuùng döôøng, nhaát taâm cung
kính, chieâm ngöôõng, leã laïy. Caùc Boà-taùt ñaït vaïn Tam-muoäi vaø ñaït chöùc
vò ñoù, töø baùu kim cöông trang söùc treân ngöïc, phoùng luoàng aùnh saùng lôùn
goïi laø phaù ma taëc. Coù voâ soá traêm ngaøn aùnh saùng vaây quanh, chieáu
khaép caùc coõi nöôùc möôøi phöông, thò hieän voâ löôïng thaàn löïc, roài laïi
nhaäp nôi ngöïc Ñaïi Boà-taùt. Khi aùnh saùng naøy maát, Boà-taùt aáy seõ ñaït theá
löïc lôùn, thaàn thoâng trí tueä gaáp traêm ngaøn vaïn laàn.
Caùc Phaät töû! Luùc ñoù, chö Phaät phoùng luoàng aùnh saùng ôû loâng
traéng giöõa chaëng maøy goïi laø Ích nhaát thieát trí vò, coù voâ löôïng, voâ
bieân aùnh saùng bao quanh, chieáu khaép caùc coõi nöôùc möôøi phöông,
khoâng soùt nôi naøo. Chieáu quanh caùc coõi nöôùc möôøi phöông möôøi
voøng, thò hieän söùc thaàn thoâng lôùn cuûa chö Phaät, khuyeân daïy voâ
löôïng, voâ bieân traêm ngaøn vaïn öùc Boà-taùt. Taát caû caùc coõi nöôùc ôû möôøi
phöông, chaán ñoäng saùu caùch, dieät tröø taát caû khoå naõo trong ñöôøng aùc.
Taát caû cung ma bò che maát, thò hieän nôi ñaéc ñaïo cuûa taát caû chö Phaät,
thò hieän vieäc trang nghieâm ñaïi hoäi cuûa taát caû chö Phaät, roäng lôùn nhö
taùnh phaùp, cöùu caùnh nhö hö khoâng. Chieáu saùng taát caû coõi nöôùc xong,
truï trong hö khoâng, quay beân phaûi, thò hieän vieäc trang nghieâm ñaïi
thaàn thoâng, nhaäp treân ñænh ñaàu cuûa Boà-taùt naøy. Caùc aùnh saùng khaùc,
thì nhaäp treân ñænh ñaàu cuûa caùc Boà-taùt quyeán thuoäc. Luùc aáy, Ñaïi Boà-
taùt ñeàu ñaït möôøi ngaøn Tam-muoäi maø tröôùc chöa ñaït. AÙnh saùng ñoù,
nhaäp treân ñænh ñaàu Boà-taùt naøy. Nhö aùnh saùng cuûa moät Ñöùc Phaät, aùnh
saùng cuûa taát caû Ñöùc Phaät cuõng vaäy. Luùc aùnh saùng cuûa chö Phaät ôû
möôøi phöông, nhaäp treân ñænh ñaàu cuûa Boà-taùt thì goïi laø ñaït chöùc, laø
nhaäp caûnh giôùi cuûa chö Phaät. Phaät töû! Ví nhö tröôûng töû cuûa Chuyeån
luaân thaùnh vöông, do ñaïi phu nhaân sinh ra, thaønh töïu töôùng Chuyeån
luaân vöông. Chuyeån luaân thaùnh vöông baûo con ngoài treân toøa vaøng
Dieâm-phuø-ñaøn cuûa voi traéng baùu, trang söùc ñuû loaïi, traøng phan, kyõ
nhaïc; caàm chuoâng vaøng, ñem nöôùc thôm boán bieån röôùi treân ñænh ñaàu
cuûa con thì goïi laø quaùn ñænh. Ñaïi vöông ñaày ñuû möôøi nghieäp thieän
goïi laø Chuyeån luaân thaùnh vöông.
Caùc Phaät töû! Cuõng theá, Ñaïi Boà-taùt luùc nhaän chöùc, chö Phaät duøng
nöôùc trí röôùi treân ñænh ñaàu cuûa Boà-taùt goïi laø quaùn ñænh Phaùp vöông, laø
ñuû möôøi löïc cuûa Phaät, vaøo haøng soá Phaät. Phaät töû, ñoù laø chöùc trí tueä lôùn
cuûa Ñaïi Boà-taùt. Vì chöùc naøy, caùc Ñaïi Boà-taùt chòu voâ löôïng traêm ngaøn
vaïn öùc khoå, laøm caùc vieäc khoù laøm. Boà-taùt ñaït chöùc naøy, laø an truï Ñòa
Phaùp vaân cuûa Boà-taùt, coù voâ löôïng coâng ñöùc, trí tueä taêng tröôûng.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân naøy bieát nhö thaät taäp coõi
Duïc, taäp coõi Saéc, taäp coõi Voâ saéc; bieát nhö thaät taäp theá gian taùnh, taäp
chuùng sinh taùnh, taäp thöùc taùnh, taäp höõu vi taùnh, taäp voâ vi taùnh, taäp hö
khoâng taùnh, taäp phaùp taùnh, taäp Nieát-baøn taùnh, taäp taø kieán chö phieàn
naõo taùnh; bieát nhö thaät haønh phaùp, hoaøn phaùp cuûa theá gian bieát nhö
thaät taäp ñaïo Thanh vaên, taäp ñaïo Bích-chi-phaät, taäp ñaïo Boà-taùt, taäp
oai Löïc, Voâ uùy, phaùp Baát coäng cuûa Phaät; taäp saéc thaân, Phaùp thaân; taäp
Nhaát thieát trí tueä; nhö vaäy taäp ñaït Phaät ñaïo, taäp chuyeån phaùp luaân,
taäp thò hieän dieät ñoä. Noùi toùm laïi, bieát nhö thaät thò hieän taäp taát caû
phaùp sai bieät. Boà-taùt naøy, duøng trí tueä aáy tuøy thuaän haïnh Boà-ñeà, daàn
daàn thaâm nhaäp nhö thaät, bieát söï huyeãn hoùa cuûa chuùng sinh, cuûa
nghieäp, cuûa phieàn naõo, cuûa taø kieán, cuûa taùnh theá gian, cuûa phaùp taùnh,
cuûa Thanh vaên, cuûa Bích-chi-phaät, cuûa Boà-taùt, cuûa Nhö Lai; taát caû söï
huyeãn hoùa, coù huyeãn hoùa phaân bieät, khoâng phaân bieät. Luùc aáy, Boà-taùt
bieát nhö thaät söï hoä trì cuûa Phaät löïc, veà phaùp xöù, veà nghieäp, veà phieàn
naõo, veà thôøi gian, veà nguyeän, veà ñôøi tröôùc, veà haønh, veà kieáp soáng, veà
www.daitangkinh.org
trí. Boà-taùt truï Ñòa thöù möôøi naøy, thì bao nhieâu haønh trí vi teá cuûa Phaät
nhö: Trí sinh töû vi teá, trí theá, trí xuaát gia, trí ñaït ñaïo, trí thaàn löïc töï
taïi, trí chuyeån phaùp luaân, trí giöõ maïng soáng, trí thò hieän Nieát-baøn, trí
laøm phaùp toàn taïi laâu, ñeàu bieát nhö thaät. Laïi nöõa, nhöõng choã bí maät
cuûa chö Phaät nhö: Bí maät thaân, khaåu, yù; bí maät truø löông; bí maät thôøi,
phi thôøi; bí maät thoï kyù cho Boà-taùt; bí maät nhieáp phuïc chuùng sinh; bí
maät caùc thöøa sai khaùc; bí maät taùm vaïn boán ngaøn caùc caên sai bieät; bí
maät taïo nghieäp nhö thaät; bí maät haønh; bí maät ñaït ñaïo Boà-ñeà; taát caû bí
maät nhö theá ñeàu bieát nhö thaät. Boà-taùt naøy ñoái vôùi trí nhaäp kieáp soá
cuûa Phaät nhö: Moät kieáp thaâu nhieáp a-taêng-kyø kieáp, a-taêng-kyø kieáp
thaâu nhieáp moät kieáp; coù soá thaâu nhieáp khoâng soá; khoâng soá thaâu
nhieáp coù soá; moät nieäm thaâu nhieáp voâ löôïng ñôøi; voâ löôïng ñôøi thaâu
nhieáp moät nieäm; kieáp thaâu nhieáp phi kieáp; phi kieáp thaâu nhieáp kieáp;
kieáp coù Phaät thaâu nhieáp kieáp khoâng Phaät; kieáp khoâng Phaät thaâu
nhieáp kieáp coù Phaät; kieáp quaù khöù vò lai thaâu nhieáp kieáp hieän taïi; kieáp
hieän taïi thaâu nhieáp kieáp quaù khöù, vò lai; kieáp vò lai, quaù khöù thaâu
nhieáp kieáp hieän taïi; kieáp hieän taïi thaâu nhieáp kieáp vò lai, quaù khöù;
kieáp daøi thaâu nhieáp kieáp ngaén; kieáp ngaén thaâu nhieáp kieáp daøi; taát caû
töôùng thaâu nhieáp cuûa caùc kieáp ñeàu nhö theá. Boà-taùt naøy, ñoái vôùi trí
nhaäp mao ñaïo cuûa Phaät, hoaëc trí nhaäp vi traàn, hoaëc trí coõi nöôùc, trí
thaân taâm, trí ñaéc ñaïo, hoaëc trí chuùng sinh thaân taâm ñaéc ñaïo, trí chuùng
sinh haønh, ñaït ñaïo, trí bieán haønh Phaät ñaïo, trí thuaän haønh thò hieän, trí
nghòch haïnh thò hieän, trí baát khaû tö nghì, coù theå bieát theá gian, coù theå
bieát Thanh vaên, coù theå bieát Bích-chi-phaät, coù theå bieát Boà-taùt, coù caùi
khoâng theå bieát, chæ coù Nhö Lai môùi coù theå bieát, ñeàu nhaäp nhö thaät.
Phaät töû! Trí cuûa chö Phaät roäng lôùn voâ löôïng, voâ bieân. Boà-taùt truï
ñòa naøy, seõ nhaäp ñöôïc trí tueä nhö vaäy. Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt naøy, tuøy
thuaän ñòa haønh, ñaït giaûi thoaùt khoâng theå nghó baøn cuûa Boà-taùt, ñaït voâ
ngaïi giaûi thoaùt, tònh haïnh giaûi thoaùt, phoå moân minh giaûi thoaùt, Nhö
Lai taïng giaûi thoaùt, tuøy voâ ngaïi luaän giaûi thoaùt, nhaäp ba ñôøi giaûi
thoaùt, phaùp taùnh taïng giaûi thoaùt, giaûi thoaùt minh giaûi thoaùt, ly sai bieät
giaûi thoaùt. Caùc Phaät töû! Boà-taùt naøy tröôùc heát ñaït möôøi giaûi thoaùt naøy.
Cöù theá ñaït voâ löôïng, voâ bieân traêm ngaøn vaïn öùc a-taêng-kyø giaûi thoaùt.
Ñeàu ôû ñòa naøy ñaït traêm ngaøn vaïn voâ löôïng a-taêng-kyø Tam-muoäi,
traêm ngaøn vaïn öùc a-taêng-kyø Ñaø-la-ni, traêm ngaøn vaïn öùc a-taêng-kyø
thaàn thoâng, cuõng ñeàu nhö theá. Boà-taùt naøy thaønh töïu trí tueä nhö vaäy,
tuøy thuaän Boà-ñeà, thaønh töïu söùc nieäm voâ löôïng; coù theå trong moät
nieäm ñeán voâ löôïng coõi Phaät ôû möôøi phöông, thoï voâ löôïng phaùp minh,
voâ löôïng möa phaùp, taát caû ñeàu coù theå thoï trì. Ví nhö Baø-ca-la Long
vöông laøm möa lôùn, ngoaøi bieån ra, caùc nôi khaùc khoâng theå chöùa ñöïng
heát.
Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt cuõng theá, thoï trì möa phaùp lôùn, nhaäp choã bí
maät cuûa Nhö Lai. Möa phaùp lôùn naøy, taát caû chuùng sinh Thanh vaên,
Bích-chi-phaät-ñeàu khoâng theå thoï trì. Boà-taùt töø Sô ñòa ñeán Ñòa thöù chín
cuõng khoâng theå thoï trì; chæ coù Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân, môùi thoï trì
ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö bieån lôùn, nhaän laáy heát nöôùc möa cuûa moät con
roàng. Cho duø hai, ba, boán, naêm, möôøi, hai möôi, ba möôi, boán möôi,
naêm möôi, traêm, ngaøn, vaïn, öùc, traêm öùc, ngaøn vaïn öùc na-do-tha cho
ñeán voâ löôïng, voâ bieân con roàng lôùn, khôûi maây laøm möa cuøng moät luùc,
thì bieån cuõng nhaän laáy heát. Vì sao? Vì bieån lôùn laø vaät chöùa voâ löôïng.
Caùc Phaät töû, Ñaïi Boà-taùt cuõng theá, truï ñòa Phaùp vaân ôû choã moät Ñöùc
Phaät thoï trì möa phaùp lôùn ôû hai Ñöùc Phaät, ba boán, naêm, möôøi, traêm,
ngaøn, vaïn, öùc cho ñeán voâ löôïng, voâ bieân khoâng theå xöng, khoâng theå
noùi heát, khoâng theå haïn löôïng, vöôït treân söï tính ñeám, ôû trong moät
khoaûnh khaéc cuõng coù theå thoï trì möa phaùp lôùn cuûa voâ soá chö Phaät nhö
vaäy. Vì theá ñòa naøy goïi laø ñòa Phaùp vaân.
Hoûi:
–Phaät töû! Trong moät khoaûnh khaéc, Ñaïi Boà-taùt coù theå thoï trì möa
phaùp lôùn cuûa bao nhieâu Ñöùc Phaät?
Ñaùp:
–Khoâng theå naøo tính ñeám bieát ñöôïc, chæ coù theå duøng ví duï ñeå
bieát. Phaät töû! Ví nhö voâ soá chuùng sinh nhieàu nhö soá buïi trong traêm
ngaøn vaïn öùc na-do-tha coõi nöôùc, ñeàu nghe vaø thoï trì Ñaø-la-ni, laøm thò
giaû Phaät, laøm ñaïi Thanh vaên, laøm baäc Ña vaên baäc nhaát, ví nhö Ñöùc
Phaät Kim Cöông Lieân Hoa Thöôïng coù Tyø-kheo Ñaïi Traïch laø baäc ña
vaên baäc nhaát, moãi chuùng sinh ñoù ñeàu thaønh töïu söùc ña vaên nhö theá, taát
caû chuùng sinh khaùc cuõng ñeàu nhö vaäy. Giaùo phaùp cuûa ngöôøi thöù nhaát
www.daitangkinh.org
thoï trì thì ngöôøi thöù hai khoâng thoï trì. Cöù theá taát caû ñeàu khaùc nhau.
Phaät töû! Caùc oâng nghó sao? Taát caû chuùng sinh thoï trì söùc ña vaên nhieàu
khoâng?
Ñaùp:
–Voâ löôïng!
–Phaät töû! Toâi seõ noùi cho caùc oâng, Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân naøy,
trong moät khoaûnh khaéc, ôû choã Ñöùc Phaät, coù theå thoï trì taïng phaùp taùnh
ba ñôøi, teân laø Ñaïi phaùp minh vuõ. Söùc ña vaên cuûa taát caû chuùng sinh ôû
treân, so vôùi vò naøy thì trong traêm phaàn khoâng baèng moät phaàn, ngaøn
phaàn, vaïn phaàn, ngaøn vaïn öùc na-do-tha phaàn cho ñeán tính ñeám ví duï
theá naøo cuõng khoâng baèng ñöôïc. ÔÛ choã chö Phaät nhieàu nhö soá buïi
trong voâ soá theá giôùi nôi möôøi phöông thoï trì möa phaùp lôùn, cho duø
hôn soá naøy voâ löôïng, voâ bieân ñi nöõa, thì trong khoaûnh khaéc cuõng thoï
trì ñöôïc ñaïi phaùp minh vuõ; vì theá goïi laø ñòa Phaùp vaân. Laïi nöõa, ñaïi
Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân naøy, töø nguyeän löïc töï phaùt sinh ñaïi Töø bi,
phaùt tieáng saám phaùp lôùn, nhöõng keû thoâng minh khoâng sôï, cho laø aùnh
chôùp; phaùt trí tueä lôùn nhö laø gioù maïnh, caên laønh ñaïi phöôùc ñöùc nhö laø
maây ñen, hieän caùc thaân hình nhö laø maây taïp saéc, thuyeát phaùp haøng
phuïc ma nhö laø tieáng saám. Trong moät nieäm, bieán khaép theá giôùi nhö
ñaõ noùi ôû thieân, hoaëc hôn soá ñoù; möa phaùp cam loà, phaùp laønh, daäp taét
löûa phieàn naõo do taâm voâ minh ham thích cuûa chuùng sinh phaùt ra. Vì
theá goïi laø Ñòa Phaùp vaân.
Laïi nöõa, caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân naøy, ôû trong
moät theá giôùi, töø coõi trôøi Ñaâu-suaát giaùng haï, cho ñeán thò hieän ñaïi
Nieát-baøn, laøm moïi vieäc Phaät, tuøy söï ñoä thoaùt chuùng sinh maø hieän
thaàn löïc, hoaëc hai, tam thieân theá giôùi, cho ñeán voâ soá theá giôùi nhieàu
nhö soá buïi ñaõ noùi ôû treân. Laïi coøn hôn soá ñoù traêm ngaøn vaïn öùc a-taêng-
kyø theá giôùi, töø coõi Ñaâu-suaát giaùng haï cho ñeán thò hieän ñaïi Nieát-baøn,
laøm moïi vieäc Phaät, tuøy chuùng sinh ñoä thoaùt maø hieän thaàn löïc. Boà-taùt
truï ñòa naøy ñaït söùc töï taïi lôùn trong trí tueä, kheùo choïn trí tueä lôùn, hoaëc
laáy coõi nöôùc nhoû laøm lôùn, coõi nöôùc lôùn laøm nhoû; hoaëc laáy coõi nöôùc
nhô laøm saïch; cöù theá, taát caû taùnh theá gian ñeàu coù thaàn löïc. Boà-taùt
naøy, hoaëc trong moät vi traàn coù moät tam thieân ñaïi thieân theá giôùi nuùi
Thieát vi, soâng suoái nhöng khoâng heà chaät heïp; hoaëc coù hai, ba, boán,
naêm, möôøi, hai möôi, ba möôi, boán möôi, naêm möôi, traêm, ngaøn, vaïn,
öùc voâ löôïng voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi, taát caû moïi vieäc trang nghieâm
ñeàu nhaäp vaøo moät vi traàn, hoaëc bieán moïi vieäc trang nghieâm trong
moät theá giôùi, thò hieän voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi; hoaëc ñem chuùng
sinh trong voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi ñaët trong moät theá giôùi nhöng
vaãn khoâng chaät heïp. Hoaëc ñem chuùng sinh trong moät theá giôùi, ñaët
trong voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi, hoaëc ñem voâ löôïng voâ löôïng theá
giôùi, ñaët treân ñaàu moät sôïi loâng nhöng khoâng laøm haïi chuùng sinh,
hoaëc trong moät sôïi loâng, thò hieän taát caû vieäc trang nghieâm cuûa thaàn
löïc Phaät, hoaëc trong moät nieäm thò hieän thaân nhieàu nhö soá buïi trong
voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi nôi möôøi phöông,trong moãi thaân thò hieän
voâ löôïng tay, duøng tay aáy sieâng naêng cuùng döôøng chö Phaät ôû möôøi
phöông, moãi tay, caàm haèng haø sa soá hoa sen, raûi cuùng Phaät, caùc thöù
nhö höông hoa, taïp höông, höông boät, höông xoa y phuïc, côø phöôùn,
baùu vaät; taát caû ñoà trang söùc ñeàu duøng tay caàm daâng cuùng Phaät, moãi
thaân ñeàu nhö theá. Laïi nöõa, moãi thaân hoùa hieän voâ soá ñaàu, moãi ñaàu coù
voâ soá löôõi, duøng thaàn löïc ñoù taùn thaùn chö Phaät; trong moãi nieäm, ñi
khaép möôøi phöông, laøm nhöõng vieäc aáy. Trong moãi nieäm, duøng thaàn
löïc, ôû voâ löôïng theá giôùi, thò hieän vieäc ñaït Phaät ñaïo, chuyeån baùnh xe
phaùp, cho ñeán nhaäp ñaïi Nieát-baøn. ÔÛ trong ba ñôøi, duøng söùc thaàn
thoâng, thò hieän voâ löôïng thaân, töø trong moãi thaân, thò hieän voâ löôïng,
voâ bieân vieäc trang nghieâm coõi Phaät. Trong moãi thaân, thò hieän söï
thaønh hoaïi cuûa taát caû theá giôùi. Hoaëc khieán taát caû gioù ñeàu phaùt ra töø
moät loã chaân loâng, maø khoâng laøm haïi chuùng sinh. Hoaëc muoán ñem voâ
löôïng, voâ bieân theá giôùi laøm thaønh nöôùc cuûa moät bieån; trong bieån naøy,
hoùa hoa sen lôùn, maøu saéc röïc rôõ, chieáu khaép voâ löôïng, voâ bieân theá
giôùi. ÔÛ ñoù, laïi thò hieän vieäc maàu nhieäm laø ñaït Boà-ñeà trang nghieâm,
cho ñeán thò hieän ñaït Nhaát thieát chuûng trí. Trong thaân, laïi coù ñuû taát caû
aùnh saùng cuûa ma-ni, baûo chaâu, aùnh chôùp, maët trôøi, maët traêng, sao,
cho ñeán taát caû nhöõng vaät coù aùnh saùng trong theá giôùi nôi möôøi phöông
cuõng ñeàu hieän trong thaân. Thoåi moät hôi thôû, laøm cho voâ löôïng, voâ
bieân theá giôùi trong möôøi phöông ñeàu chaán ñoäng, nhöng khoâng laøm
cho chuùng sinh kinh sôï. Laïi thò hieän theá giôùi möôøi phöông, thuûy kieáp
heát; phong kieáp, hoûa kieáp heát; nhöng thaân chuùng sinh tuøy yù trang
www.daitangkinh.org
nghieâm; hoaëc thò hieän thaân mình thaønh thaân Nhö Lai, thaân Nhö Lai
thaønh thaân mình, thaân Nhö Lai thaønh coõi Phaät mình, coõi Phaät mình
thaønh thaân Nhö Lai.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ôû Ñòa Phaùp vaân, coù thaàn bieán nhö vaäy.
Laïi coøn thò hieän voâ löôïng thaàn löïc töï taïi khaùc laï. Luùc aáy, trong hoäi, caùc
Boà-taùt, Trôøi, Roàng, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Khaån-na-la, Ma-
haàu-la-giaø, Thích Ñeà-hoaøn Nhaân, Phaïm thieân vöông, Töù Thieân vöông,
Thieân töû Töï taïi, trôøi Tònh cö ñeàu nghó: Boà-taùt coù voâ löôïng, voâ bieân söùc
thaàn thoâng trí tueä nhö vaäy, thì Ñöùc Phaät nhö theá naøo?
Luùc aáy, Ñaïi Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät, bieát nhöõng suy nghó trong
taâm cuûa ñaïi chuùng, beøn hoûi Kim Cang Taïng:
–Phaät töû! Hieän giôø ñaïi chuùng ñeàu nghi ngôø; vì nghe söùc ñaïi thaàn
thoâng trí tueä cuûa Boà-taùt maø hoï rôi vaøo löôùi nghi, ngaøi haõy ñoaïn tröø taát
caû nghi hoaëc, thò hieän vieäc vi dieäu trang nghieâm thaàn thoâng cuûa Boà-
taùt.
Kim Cang Taïng lieàn nhaäp Tam-muoäi theå taùnh nhaát thieát Phaät
quoác. Taát caû ñaïi chuùng Trôøi, Roàng, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-tu-la,
Khaån-na-la, Ma-haàu-la-giaø, Thích Ñeà-hoaøn Nhaân, Phaïm thieân vöông,
Hoä theá Thieân vöông, Thieân töû Töï Taïi, trôøi Tònh cö ñeàu thaáy thaân mình
nhaäp vaøo thaân Kim Cang Taïng. ÔÛ trong thaân thaáy caùc vieäc trang
nghieâm tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, cho duø qua moät kieáp cuõng khoâng
noùi heát ñöôïc. ÔÛ ñoù, laïi thaáy caây ñaïo traøng cuûa Phaät. Chu vi caây roäng
möôøi vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, cao traêm vaïn tam thieân ñaïi
thieân theá giôùi, che maùt caû ba ngaøn öùc tam thieân ñaïi thieân theá giôùi.
Töông xöùng vôùi söï cao roäng cuûa caây, coù toøa Sö töû, treân toøa coù Phaät
hieäu Nhaát Thieát Trí Vöông Nhö Lai. Taát caû ñaïi chuùng ñeàu thaáy Phaät
ngoài treân toøa; ôû ñoù, coù ñuû moïi vaät cuùng döôøng thaät toát vaø trang
nghieâm, maø duø traûi qua moät kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát. Boà-taùt Kim
Cang Taïng thò hieän thaàn löïc lôùn nhö theá roài, laøm cho ñaïi chuùng trôû veà
choã cuõ. Luùc aáy, taát caû ñaïi chuùng ñeàu ngaïc nhieân, im laëng nhaát taâm,
nhìn Boà-taùt Kim Cang Taïng.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät laïi hoûi Boà-taùt Kim Cang Taïng:
–Phaät töû! Thaät laø hy höõu, Tam-muoäi naøy coù thaàn löïc lôùn, vaäy
Tam-muoäi naøy teân gì?
Ñaùp:
–Tam-muoäi naøy teân laø Theå taùnh nhaát thieát Phaät quoác.
Hoûi:
–Theá löïc cuûa Tam-muoäi naøy ra sao?
Ñaùp:
–Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt tu taäp thaønh töïu löïc Tam-muoäi naøy; coù khaû
naêng hieän voâ löôïng haèng haø sa tam thieân ñaïi thieân theá giôùi trong moät
thaân; coøn laïi hôn soá ñoù nöõa. Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt ôû ñòa Phaùp vaân, ñaït voâ
löôïng, voâ bieân traêm ngaøn öùc Tam-muoäi. Vì theá, Boà-taùt truï ôû ñòa naøy,
coù thaân vaø thaân nghieäp khoù löôøng bieát, khaåu vaø khaåu nghieäp, yù vaø yù
nghieäp cuõng khoù löôøng bieát; söùc oai thaàn töï taïi, quaùn saùt phaùp ba ñôøi
cuõng khoù löôøng bieát; haønh nhaäp caùc Tam-muoäi, trí löïc, caùc giaûi thoaùt
du hyù; taïo ra bieán hoùa, taïo ra thaàn löïc, taïo ra uy löïc cuõng khoù löôøng
bieát ñöôïc. Noùi toùm laïi, cho ñeán caû vieäc caát chaân leân leân ñaët chaân
xuoáng; cho ñeán Boà-taùt Tieåu vöông töû truï ôû ñòa Dieäu thieän, cuõng khoâng
theå löôøng bieát ñöôïc.
Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân coù ñeán voâ löôïng, nay ñaõ löôïc
noùi. Neáu noùi roäng, thì traûi qua voâ löôïng, voâ bieân a-taêng-kyø kieáp, cuõng
khoâng theå noùi heát.
Hoûi:
–Phaät töû! Söùc haønh xöù söùc thaàn thoâng cuûa Boà-taùt nhö theá, thì söùc
haønh xöù, söùc thaàn thoâng cuûa Phaät ra sao?
Ñaùp:
–Phaät töû! Ví nhö coù ngöôøi, laáy hai ba cuïc ñaát trong boán coõi maø
noùi: Ñaát cuûa voâ bieân theá giôùi nhieàu nhö vaày sao? Vieäc oâng hoûi cuõng
theá. Voâ löôïng trí tueä cuûa Nhö Lai laøm sao duøng trí tueä cuûa Boà-taùt maø
so löôøng ñöôïc? Phaät töû! Ví nhö ngöôøi naém moät ít ñaát trong boán coõi, soá
coøn laïi laø raát nhieàu. Caùc Boà-taùt ôû ñòa Phaùp vaân, maø phaûi traûi qua voâ
löôïng kieáp ñeå noùi huoáng gì ñòa Nhö Lai? Phaät töû! Ta seõ noùi cho caùc
oâng bieát, vieäc chöùng ngoä hieän taïi cuûa Phaät. Ví nhö ôû moãi phöông, coù
caùc theá giôùi Chö Phaät nhieàu nhö soá vi traàn trong voâ löôïng, voâ bieân theá
giôùi, haøng Boà-taùt thaäp ñòa coù ñaày trong ñoù nhieàu nhö luùa meø röøng caây.
Caùc Boà-taùt naøy, coù voâ löôïng, voâ bieân nghieäp, tu taäp coâng ñöùc, trí tueä,
thieàn ñònh cuûa Boà-taùt thì ñoái vôùi coâng ñöùc trí tueä cuûa Nhö Lai, khoâng
www.daitangkinh.org
baèng moät phaàn traêm, moät phaàn traêm ngaøn vaïn öùc, cho ñeán tính ñeám ví
duï theá naøo cuõng khoâng baèng ñöôïc.
Phaät töû! Boà-taùt naøy, tuøy trí tueä aáy, thuaän thaân, khaåu, yù cuûa Nhö
Lai, cuõng chaúng boû Tam-muoäi cuûa Boà-taùt, laïi sieâng cuùng döôøng chö
Phaät. Trong moãi kieáp, duøng nhöõng vaät vi dieäu ñeå cuùng döôøng voâ
löôïng, voâ bieân chö Phaät, laïi ñöôïc thoï laõnh taát caû thaàn löïc cuûa Phaät,
daàn daàn thuø thaéng. Vaán naïn veà phaùp taùnh thì khoâng ai thaéng ñöôïc
Boà-taùt naøy, cho duø traûi qua voâ löôïng, voâ bieân traêm ngaøn vaïn öùc kieáp,
cuõng khoâng cuøng taän. Phaät töû! Ví nhö thôï luyeän vaøng, kheùo bieán cheá
vaøng thaønh nhöõng vaät trang söùc, roài xen laãn ma-ni baûo chaâu quyù giaù,
trang söùc treân coå cuûa Töï taïi Thieân vöông, chö Thieân khaùc khoâng theå
ñoaït ñöôïc, taát caû ñoà trang söùc cuûa chö Thieân khaùc cuõng khoâng saùnh
kòp.
Phaät töû! Boà-taùt truï Ñòa thöù möôøi, coù caên laønh, trí tueä, coâng ñöùc
maø taát caû Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñeán Ñòa thöù chín khoâng theå saùnh kòp.
Boà-taùt truï ñòa naøy, ñöôïc trí tueä chieáu saùng, neân coù theå tuøy thuaän taát caû
moïi trí tueä; maø aùnh saùng trí tueä ñoù khoâng theå huûy hoaïi ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö aùnh saùng cuûa Ñaïi töï taïi Thieân vöông, heát thaûy
aùnh saùng cuûa chuùng sinh nôi thoï sinh khoâng theå saùnh kòp, noù coù theå
khieán thaân taâm chuùng sinh ñöôïc maùt meû. Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt cuõng
vaäy; truï ôû ñòa Phaùp vaân, trí tueä saùng suoát, heát thaûy baäc Thanh vaên,
Bích-chi-phaät khoâng sao saùnh kòp. Ñaïi Boà-taùt töø Sô ñòa ñeán Ñòa thöù
chín cuõng khoâng theå saùnh kòp. Boà-taùt truïï ñòa naøy, laøm cho voâ löôïng
chuùng sinh truï trong ñaïo Nhaát thieát trí.
Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt truï ñòa naøy, ñöôïc chö Phaät nôi möôøi phöông
vì hoï maø giaûng noùi trí tueä, laøm cho thoâng ñaït ba ñôøi, bieát ñuùng töôùng
cuûa phaùp taùnh; duøng trí bao truøm taát caû theá gian, soi saùng taùnh theá
gian, ñem taâm Töø bi lôùn bao truøm khaép taát caû chuùng sinh, bieát ñuùng
taát caû phaùp. Noùi toùm laïi, Ñöùc Phaät noùi taát caû, cho ñeán ñaïo Nhaát thieát
trí.
Phaät töû! Ñoù laø ñòa Phaùp vaân, Ñòa thöù möôøi cuûa Ñaïi Boà-taùt. Ñaïi
Boà-taùt truï trong ñòa naøy, thöôøng laøm Ma-heâ-thuû-la Thieân vöông, trí tueä
minh ñaït kheùo giaûng phaùp Thanh vaên, Bích-chi-phaät vaø Ba-la-maät cuûa
Boà-taùt. Trong phaùp taùnh, duø ai vaán naïn cuõng khoâng cuøng taän. Laøm caùc
vieät toát nhö Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi nieäm
Phaät, nieäm phaùp, nieäm chuùng Boà-taùt baïn, nieäm haïnh Boà-taùt, nieäm Ba-
la-maät, nieäm haønh caùc ñòa cuõng khoâng rôøi nieäm möôøi Löïc, Voâ sôû uùy,
phaùp Baát coäng, cho ñeán khoâng rôøi nieäm cuï tuùc Nhaát thieát chuûng trí.
Luoân nghó: Luùc naøo, ñoái vôùi chuùng sinh, ta cuõng laø ngöôøi ñöùng ñaàu,
ngöôøi toân quyù, thaéng dieäu, to lôùn, voâ thöôïng, laø thaày, ngöôøi daãn daét,
cho ñeán laø choã döïa cho taát caû chuùng sinh. Neáu sieâng naêng tu taäp, thì
trong khoaûnh khaéc, ñaït Tam-muoäi nhieàu nhö soá buïi trong voâ löôïng
traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha baát khaû thuyeát theá giôùi, cho ñeán thò hieän
soá Boà-taùt quyeán thuoäc cuõng nhieàu nhö vaäy. Neáu duøng nguyeän löïc thaàn
thoâng töï taïi thì hôn soá ñoù laø haønh caùc vaät cuùng döôøng thöôïng dieäu, tin
hieåu söï taïo nghieäp hoaëc thaân, mieäng, aùnh saùng, caùc caên, nhö yù, aâm
thanh, thaønh xöù cho duø traûi qua traêm ngaøn vaïn öùc kieáp, cuõng khoâng
theå ñeám keå ñöôïc.
Phaät töû! Ñoù goïi laø tuaàn töï thuaän haønh thuù höôùng Nhaát thieát
chuûng trí caùc ñòa cuûa Ñaïi Boà-taùt.
Phaät töû! Ví nhö boán con soâng chaûy töø ao A-naäu-ñaït lan khaép boán
coõi chaûy maõi khoâng cuøng taän cho ñeán khi chaûy vaøo bieån lôùn. Caùc Phaät
töû! Ñaïi Boà-taùt cuõng theá, töø Boà-taùt phaùt ra nöôùc caên laønh nguyeän lôùn,
duøng boán Nhieáp phaùp ñoä heát chuùng sinh nhöng khoâng cuøng taän, daàn
daàn taêng tröôûng ñaït ñeán Nhaát thieát chuûng trí.
Phaät töû! Caùc Boà-taùt möôøi ñòa, do trí Phaät maø coù sai bieät. Ví nhö
töø maët ñaát môùi coù möôøi nuùi lôùn. Möôøi nuùi lôùn ñoù laø gì? Ñoù laø nuùi
Tuyeát, nuùi Höông, nuùi Kha-leâ-la, nuùi Tieân thaùnh, nuùi Do-caøn-ñaø-la,
nuùi Maõ nhó, nuùi Ni-daân-ñaø-la, nuùi Phaù-ca-baø-la, nuùi Chuùng töôùng, nuùi
Tu-di.
Phaät töû! Nuùi Tuyeát lôùn thì taát caû coû thuoác ñeàu moïc ôû ñoù khoâng
cuøng taän. Phaät töû! Cuõng theá, Ñaïi Boà-taùt truï ôû ñòa Hoan hyû, bieát heát
kinh saùch, kyõ ngheä, vaên tuïng, chuù thuaät cuûa taát caû theá gian khoâng cuøng
taän.
Phaät töû! Nuùi Höông laø nôi coù taát caû höông thôm khoâng cuøng taän.
Cuõng vaäy, Ñaïi Boà-taùt truï ôû ñòa Ly caáu, tu taäp taát caû giôùi, Ñaàu-ñaø, oai
nghi, phaùp trôï ñaïo khoâng cuøng taän.
Phaät töû! Nuùi Kha-leâ-la toaøn baèng baùu vaät, ñuû caùc hoa khoâng
www.daitangkinh.org
cuøng taän. Cuõng theá, Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Minh, tu taát caû thieàn ñònh, thaàn
thoâng, giaûi thoaùt Tam-muoäi cuûa theá gian khoâng cuøng taän.
Phaät töû! Nuùi Tieân thaùnh toaøn baèng baùu vaät, coù nhieàu thaùnh nhaân
ñaït naêm thaàn thoâng khoâng cuøng taän. Cuõng vaäy, Ñaïi Boà-taùt truï ôû ñòa
Dieäm, laøm cho chuùng sinh coù nhaân duyeân nhaäp ñaïo, hoïc hoûi, ñuû caùc
vaán naïn khoâng cuøng taän.
Phaät töû! Khi nuùi Do-caøn-ñaø-la toaøn baèng baùu vaät, taäp hoïp nhieàu
ñaïi thaàn Daï-xoa, chuùng La-saùt khoâng cuøng taän. Cuõng vaäy, Ñaïi Boà-taùt
truï ñòa Nan thaéng, ñuû taát caû thaàn thoâng, töï taïi, nhö yù, noùi khoâng cuøng
taän.
Phaät töû! Nuùi Maõ nhó toaøn baèng baùu vaät, ñuû caùc traùi ngon khoâng
cuøng taän. Cuõng vaäy, daïi Boà-taùt truï ñòa Vieãn haønh, ñuû caùc phöông tieän
trí tueä, noùi ñaïo Bích-chi-phaät khoâng cuøng taän.
Phaät töû! Nuùi Phaù-ca-baø-la toaøn baèng baùu vaät, ñuû caùc vaät coù taâm
töï taïi khoâng cuøng taän. Cuõng theá, Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Voâ ñoäng, ñuû taát caû
ñaïo töï taïi cuûa Boà-taùt, noùi taùnh theá gian khoâng cuøng taän.
Phaät töû! Nuùi Chuùng Töôùng toaøn baèng baùu vaät, ñuû söùc thaàn lôùn,
voâ soá A-tu-la khoâng cuøng taän. Cuõng vaäy, Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Dieäu thieän
ñuû haønh trí ñeå chuyeån hoùa chuùng sinh, noùi töôùng theá gian khoâng cuøng
taän.
Phaät töû! Nuùi Tu-di toaøn baèng baùu vaät, ñuû voâ soá Thieân thaàn khoâng
cuøng taän. Cuõng theá, Ñaïi Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân, ñuû möôøi Löïc, boán Voâ
sôû uùy cuûa Nhö Lai, noùi caùc Phaät phaùp khoâng cuøng taän.
Caùc Phaät töû! Möôøi nuùi baùu naøy ñeàu ôû trong bieån lôùn, do nöôùc
bieån lôùn maø coù töôùng sai bieät. Cuõng vaäy, möôøi ñòa cuûa Boà-taùt ñeàu ôû
trong trí Phaät, töø Nhaát thieát trí maø coù töôùng sai bieät.
Phaät töû! Ví nhö bieån lôùn coù möôøi töôùng neân goïi laø bieån lôùn,
khoâng ai hoaïi ñöôïc. Möôøi töôùng ñoù laø gì?
1. Caøng ra xa caøng saâu.
2. Khoâng chöùa xaùc cheát.
3. Caùc doøng soâng ra ñeán bieån thì maát teân cuõ.
4. Moät vò.
5. Nhieàu baùu vaät.
6. Khoù vaøo ñeán choã saâu xa.
7. Roäng lôùn voâ löôïng.

8. Nhieàu chuùng sinh coù thaân lôùn nöông töïa vaø ôû.
9. Thuûy trieàu khoâng quaù haïn möùc thöôøng coù.
10. Nhaän taát caû nöôùc möa maø khoâng traøn ngaäp.
Phaät töû! Haïnh Boà-taùt cuõng vaäy, do möôøi duyeân maø khoâng ai hoaïi
ñöôïc. Möôøi duyeân ñoù laø gì? ÔÛ trong ñòa Hoan hyû daøn daàn phaùt nguyeän
kieân coá; trong ñòa Ly caáu khoâng ôû chung vôùi keû phaù giôùi; trong ñòa
Minh boû nhöõng giaû danh cuûa theá gian; trong ñòa Dieäm, ôû choã Phaät, ñaït
nhaát taâm tònh tín khoâng hoaïi; ôû ñòa Nan thaéng, phaùt sinh voâ löôïng
phöông tieän thaàn thoâng theá gian, laøm vieäc theá gian; ôû ñòa Hieän tieàn,
quaùn phaùp nhaân duyeân saâu xa; ôû ñòa Vieãn haønh duøng taâm roäng lôùn
phaân bieät caùc phaùp; ôû ñòa Voâ ñoäng, thò hieän moïi vieäc trang nghieâm; ôû
ñòa Dieäu thieän, ñaït giaûi thoaùt saâu xa, thoâng ñaït haïnh theá gian, nhö thaät
khoâng loãi laàm; ôû ñòa Phaùp vaân, thoï laõnh taát caû phaùp minh vuõ cuûa chö
Phaät. Phaät töû! Ví nhö ngoïc ma-ni baùu lôùn, coù möôøi vieäc ñem ñeán baùu
vaät cho chuùng sinh. Möôøi vieäc ñoù laø gì?
1. Laáy ra töø bieån lôùn.
2. Thôï kheùo maøi duõa.
3. Daàn tinh xaûo.
4. Tröø caáu ueá.
5. Luyeän trong löûa.
6. Caùc ñoà baùu trang söùc.
7. Xaâu thaønh sôïi baùu.
8. Ñaët treân truï cao löu ly.
9. AÙnh saùng chieáu khaép boán coõi.
10. Tuøy yù vua, möa caùc vaät baùu.
Caùc Phaät töû! Ñaïi Boà-taùt phaùt taâm baùu Boà-ñeà, cuõng coù möôøi vieäc.
Möôøi vieäc ñoù laø gì?
1. Phaùt taâm boá thí lìa keo kieät.
2. Giöõ giôùi Ñaàu-ñaø khoå haïnh.
3. Thieàn ñònh Tam-muoäi giaûi thoaùt laøm cho caøng tinh dieäu.
4. Ñaïo haïnh thanh tònh.
5. Luyeän phöông tieän thaàn thoâng.
6. Trang nghieâm baèng phaùp nhaân duyeân saâu xa.
www.daitangkinh.org
7. Xuyeân suoát caùc moân trí tueä phöông tieän saâu xa.
8. Ñaït thaàn thoâng töï taïi.
9. Quaùn haïnh chuùng sinh, phoùng ra aùnh saùng ña vaên trí tueä.
10. Chö Phaät trao trí chöùc.
Luùc naøy, ñoái vôùi taát caû chuùng sinh, laøm moïi vieäc Phaät, ôû trong
Nhaát thieát chuûng trí. Caùc Phaät töû! Taát caû phaùp moân, coâng ñöùc, trí tueä
maø Boà-taùt thöïc haønh, nhöõng keû khoâng troàng caên laønh saâu thì khoâng
ñöôïc nghe.
Hoûi:
–Ngöôøi ñöôïc nghe thì phaûi coù bao nhieâu phöôùc?
Ñaùp:
–Phöôùc ñöùc cuûa ngöôøi theo theá löïc trí tueä cuûa Phaät maø phaùt taâm
Nhaát thieát chuûng trí coù ñöôïc nhö theá naøo thì phöôùc ñöùc cuûa ngöôøi nghe
phaùp naøy cuõng nhö vaäy. Vì sao? Vì neáu khoâng coù taâm Boà-taùt maø nghe
phaùp moân naøy, thì khoâng theå tin hieåu thoï trì, neân chaúng theå ñem thaân
tu taäp maø thaønh töïu ñöôïc. Caùc Phaät töû! Vì vaäy neân bieát, ngöôøi naøy
phaûi tuøy thuaän Nhaát thieát chuûng trí môùi ñöôïc nghe tin hieåu thoï trì tu
haønh.
Luùc giaûng noùi kinh naøy, nhôø thaàn löïc Phaät, voâ soá theá giôùi nhö vi
traàn, möôøi öùc coõi Phaät ôû möôøi phöông, chaán ñoäng saùu caùch vôùi möôøi
taùm töôùng. Phaùp thöôøng laø phaûi chaán ñoäng. Chö Thieân möa nhieàu
höông hoa, anh laïc, y baùu trôøi, phöôùn loïng, baùu vaät, nhöõng thöù trang
söùc nôi thaân, troåi nhaïc ca tuïng, laïi coù tieáng lôùn ca tuïng vieäc thuø thaéng
cuûa möôøi ñòa. Kinh naøy ñöôïc noùi ôû cung Tha hoùa töï taïi vöông, ñoàng
thôøi ôû taát caû theá giôùi möôøi boán coõi cuõng ñeàu giaûng noùi kinh thaäp ñòa
naøy. Nhôø thaàn löïc Phaät, neân voâ soá Boà-taùt ôû trong voâ soá coõi Phaät, ñeàu
taäp hoïp ñeán ñaày khaép hö khoâng möôøi phöông, vaø ñeàu noùi:
–Hay thay! Hay thay! Boà-taùt Kim Cang Taïng! OÂng ñaõ kheùo
giaûng thuyeát töôùng cuûa caùc ñòa maø Ñaïi Boà-taùt an truï. Phaät töû! Chuùng
toâi cuõng ñoàng hieäu Kim Cang Taïng, töø theá giôùi Kim cang ñöùc, nôi Phaät
Kim Cang Taïng ñeán ñaây. Nhöõng nôi chuùng toâi ñi qua, ñeàu giaûng
thuyeát kinh naøy, ñaïi chuùng, ngoân ngöõ, nghóa thuù cuõng vaäy, khoâng taêng
giaûm. Phaät töû! Chuùng toâi nöông thaàn löïc cuûa Phaät ñeán ñaây ñeå chöùng
minh vieäc naøy. Phaät töû! Cuøng vôùi chuùng toâi ñeán ñaây, taát caû theá giôùi nôi
möôøi phöông, moãi theá giôùi trong boán coõi, leân ñeán baûo ñieän Ma-ni cuûa
cung Tha hoùa töï taïi cuõng ñeàu coù voâ soá Boà-taùt nhieàu nhö soá vi traàn
trong möôøi öùc coõi Phaät cuõng ñeán ñaây ñeå chöùng minh.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng quaùn saùt möôøi phöông, quaùn taát
caû ñaïi chuùng, quaùn taùnh saâu xa khen ngôïi vaø hoã trôï vieäc phaùt taâm
Nhaát thieát chuûng trí, thò hieän ñaïi löïc cuûa Boà-taùt cho chuùng sinh, tuøy
thuaän Nhaát thieát chuûng trí, tröø taát caû traàn caáu cuûa theá gian, ñem laïi
nhaân duyeân Nhaát thieát chuûng trí cho chuùng sinh; thò hieän nhöõng vieäc trí
tueä trang nghieâm vi dieäu khoâng theå nghó baøn; noùi taát caû töôùng sai bieät
veà coâng ñöùc cuûa Boà-taùt. Laïi muoán laøm roõ nghóa lyù naøy cho chuùng sinh,
neân nöông thaàn löïc Phaät maø noùi keä raèng:
Vui, tòch dieät hoaøn toaøn
Taâm khoâng coù tham chaáp
Tröø caáu tham, saân, si
An truï trong trí ñaïo
Haïnh voâ thöôïng nhö vaäy
Vui veû xin ñöôïc nghe
Do vaäy caùc Boà-taùt
ÔÛ trong voâ löôïng kieáp
Sieâng naêng luoân tu taäp
Vaïn öùc caùc caên laønh
Bích-chi, A-la-haùn
Vì taïo lôïi ích cho chuùng sinh
Phaùt khôûi taâm Boà-ñeà
Sieâng naêng giöõ giôùi haïnh
Ñaàu-ñaø tröø toäi loãi
Tu thieän nhaãn taêng tröôûng
Ñuû oai ñöùc hoå theïn
Nhôø nhaân duyeân phöôùc tueä
Taâm cao thaéng saùng suoát
Vui thích trí cuûa Phaät
www.daitangkinh.org
Phaùt Boà-ñeà nhö Phaät

Cuùng döôøng taát caû Phaät
Trong ba ñôøi möôøi phöông
Ñaát nöôùc nhö hö khoâng
Ñeàu khieán ñöôïc thanh tònh
Taát caû phaùp bình ñaúng
Kheùo thoâng ñaït heát thaûy
Vì ñoä thoaùt chuùng sinh
Phaùt khôûi taâm Boà-ñeà
Phaùt khôûi taâm voâ löôïng
Ñaït ñeán ñòa Hoan hyû
Döùt aùc, thích boá thí
Ñaït ñöôïc söùc baûn nguyeän
Tu nhieàu taâm Töø bi
Haønh saâu möôøi thieän nghieäp
Ñaït ñeán ñòa Ly caáu
Ñuû coâng ñöùc giôùi, vaên
Töø taâm thöông theá gian
Döùt haún moïi caáu ueá
Taâm saâu xa, thanh tònh
Quaùn saùt khaép theá gian
Löûa ba ñoäc höøng höïc
Caùc baäc Ñaïi só naøy
Nhaäp minh Ñòa thöù ba
Quaùn ba coõi ñeàu khoâng
Voâ thöôøng nhö beänh taát
Nhö ung nhoït, gheû lôû
Traêm thöù khoå ñoát thieâu
Thaáy caùc loãi höõu vi
Ham thích coâng ñöùc Phaät
Ñaït aùnh saùng trí Phaät
Nhaäp ñòa Dieäm thöù tö
Thaønh töïu veà nieäm tueä
Ñaït ñeán ñaïo trí tueä
ÔÛ ñaây thöôøng cuùng döôøng

Traêm ngaøn Ñöùc Nhö Lai
Luoân tö duy töôûng nieäm
Voâ löôïng ñöùc cuûa Phaät
An nhaäp ñòa Nan thaéng
Vöôït taát caû theá gian
Duøng trí tueä phöông tieän
Thò hieän ñuû moïi caùch
Laøm baát cöù vieäc gì
Ñeàu vì lôïi theá gian
Cuùng döôøng caùc Ñöùc Phaät
Laøm vieäc lôïi chuùng sinh
Chöùng nhaäp phaùp voâ sinh
Ñöôïc nhaäp ñòa Hieän tieàn.
Theá gian khoù bieát ñöôïc
Khoâng coøn taâm chaáp ngaõ
Lìa caû coù laãn khoâng
Caùc phaùp voán vaéng laëng
Möôøi hai duyeân chuyeån haønh
Hieåu roõ phaùp vi teá
Seõ nhaäp ñòa Vieãn haønh
Haønh trí tueä phöông tieän
Ñaït töôùng phaùp tòch dieät
Caùc baäc Ñaïi só naøy
Khoù löôøng, khoù saùnh kòp
Vì muoán cho theá gian
Ñaït tòch dieät thanh tònh
Neân tu taäp caùc haïnh
Ñuû moïi vieäc phöôùc ñöùc
Thaâm nhaäp taâm haønh xöù
Cuûa taát caû chuùng sinh
Do vaäy ñöôïc an nhaäp
Ñòa Baát ñoäng ñeàu khoâng
Boà-taùt baäc ñaïi trí
www.daitangkinh.org
Ñaày ñuû taát caû haïnh

Vaø caùc nghieäp trí tueä
Cuøng möôøi Löïc töï taïi
Duøng voâ löôïng, voâ bieân
Voâ soá caùc thaân töôùng
Hieän ôû khaép möôøi phöông
Vì chuùng, thuyeát dieäu phaùp
Thoâng ñaït taùnh theá gian
Vaø taùnh cuûa chuùng sinh
Vôùi taâm Töø bi lôùn
Seõ nhaäp ñòa Dieäu thieän
Trí tònh dieäu soá moät
Quaùn saùt caùc theá gian
Nghieäp phieàn naõo troùi buoäc
Quanh co nôi hieåm naïn
Vì ñoä thoaùt chuùng sinh
Ñaït taïng phaùp chö Phaät
Giaûng thuyeát nghóa ñeä nhaát
Khoâng sai traùi loãi laàm
Tuaàn töï maø thöïc haønh
Ñaày ñuû caùc thieän phaùp
Ñaït ñeán Ñòa thöù chín
Tu taäp phöôùc vaø tueä
Mong ñaït oai löïc Phaät
Lôïi dieäu theâm toái thöôïng
ÔÛ choã taát caû Phaät
Ñöôïc laõnh thoï trí chöùc
Tröôùc ñaït voâ soá ñònh
Trí haïnh raát roäng lôùn
Sau cuøng ñaït Tam-muoäi
Trí chöùc khoù hö hoaïi
Nhöõng ai ñaõ ñaït ñöôïc
Tam-muoäi nhaát thieát chöùc
Trang nghieâm caùc baùu vaät
Hoa sen lôùn xuaát hieän
Boà-taùt xöùng hoa sen

Hieän thaân ngoài treân ñoù
Caùc Boà-taùt hoa khaùc
Ñeàu nhaát taâm chieâm ngöôõng
Luùc aáy, Ñaïi Boà-taùt
Töø thaân phoùng voâ löôïng
Traêm ngaøn öùc aùnh saùng
Dieät caùc khoå theá gian
Sau töø ñænh ñaàu phoùng
Traêm ngaøn öùc aùnh saùng
Chieáu khaép möôøi phöông coõi
Hoäi chuùng cuûa chö Phaät
Roài ôû laïi hö khoâng
Hoùa thaønh döôùi aùnh saùng
Cuùng döôøng Ñöùc Phaät xong
Nhaäp vaøo löôùi chaân Phaät
Luùc aáy, caùc Ñöùc Phaät
Vaø caùc Ñaïi Boà-taùt
Ñeàu bieát Boà-taùt naøy
Ñaõ thoï laõnh trí chöùc
Do vaäy caùc Ñöùc Phaät
Giöõa maøy phoùng aùnh saùng
Teân laø Nhaát thieát chöùc
Nhaäp ñænh ñaàu Boà-taùt
Voâ löôïng caùc Ñöùc Phaät
Thoï kyù chöùc Boà-taùt
Ví nhö Chuyeån luaân vöông
Truyeàn ngoâi cho thaùi töû
Luùc aáy, möôøi phöông coõi
Thaûy ñeàu chaán ñoäng lôùn
Döùt tröø taát caû khoå
Cho ñeán nguïc A-tyø
Boà-taùt vì taát caû
Trí tueä ñöôïc chöùc naøy
Nhö theá ñöôïc goïi laø
www.daitangkinh.org
Ñòa Phaùp vaân voâ thöôïng

Ngöôøi truï trong ñòa naøy
Trí tueä khoâng haïn löôïng
Kheùo bieát caû nhaân duyeân
Ñoä thoaùt heát theá gian
Nhaäp phaùp saéc, voâ saéc
Coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc
Bieát ñöôïc taùnh chuùng sinh
Taùnh coõi nöôùc, taùnh phaùp
Laïi an nhaäp caùc phaùp
Ñeám ñöôïc, khoâng ñeám ñöôïc
Cho ñeán quaùn saùt bieát
Voâ löôïng taùnh hö khoâng
Nhaäp ñòa naøy coù ñuû
Thaàn bieán cuûa Boà-taùt
Söùc oai thaàn cuûa Phaät
Vieäc kín, trí vi teá
Laïi coøn thoâng ñaït ñöôïc
Taát caû caùc kieáp soá
Töø moãi ñaàu sôïi loâng
Thaáy roõ taùnh theá gian
Taát caû Ñöùc Nhö Lai
ÔÛ Ñòa voâ thöôïng naøy
Sinh ra roài xuaát gia
Ñaït ñaïo, chuyeån phaùp luaân
Thò hieän nhaäp Nieát-baøn
Ñeàu tuøy thuaän trí tueä
Töø ñòa naøy ñaït ñöôïc
Tòch dieät vaø giaûi thoaùt
Caùc Ñaïi só ñòa naøy
Söùc öùc nieäm roäng lôùn
Thoï trì ñöôïc taát caû
Ñaïi möa phaùp cuûa Phaät
Cuõng ví nhö bieån lôùn
Chöùa heát nöôùc roàng möa
Boà-taùt cuõng nhö vaäy

Thoï trì möa Phaät phaùp
Nhö ôû choã moät Phaät
Laéng nghe thoï trì phaùp
Chuùng sinh nhieàu nhö buïi
Voâ löôïng coõi möôøi phöông
Ñeàu ñöôïc nghe Toång trì
Thaønh töïu Thanh vaên thöøa
Chaúng baèng Boà-taùt naøy
Tính ñeám cuõng chaúng kòp
Vì söùc trí tueä lôùn
Vaø söùc theä nguyeän lôùn
ÔÛ khaép voâ löôïng coõi
Möa nöôùc phaùp cam loà
Daäp taét löûa phieàn naõo
Vì theá Ñöùc Phaät goïi
Ñaây laø ñòa Phaùp vaân
Daâng vaät cuùng döôøng Phaät
Hôn vaät cuûa chö Thieân
Thò hieän söùc thaàn lôùn
Söùc thuø thaéng vi dieäu
Hôn soá naøy voâ löôïng
Ngöôøi naøo muoán suy löôøng
Chæ roái theâm khoâng hieåu
Ñaïi trí truï ñòa naøy
Vieäc caát chaân, ñaët chaân
Taát caû caùc Boà-taùt
Keå caû Ñòa thöù chín
Ñeàu khoâng theå bieát ñöôïc
Huoáng gì chuùng sinh khaùc
Ba ñôøi caùc Thanh vaên
Cuøng vôùi Bích-chi-phaät
Truï nôi chö Phaät hieän
www.daitangkinh.org
Taát caû vieäc trí tueä

Laïi khieán cho thoâng ñaït
Trí voâ ngaïi ba ñôøi
Thò hieän taùnh phaùp laëng
Vaø bao nhieâu thaàn bieán
Taát caû loaøi chuùng sinh
ÔÛ khaép moïi coõi nöôùc
Thöïc haønh taát caû phaùp
Vi dieäu vaø an oån
Tuaàn töï hieän bieát heát
Heát thaûy coâng ñöùc Phaät
Duøng vaät duïng toái thöôïng
Cuùng döôøng möôøi phöông Phaät
Lan truyeàn khaép moïi nôi
Taát caû vaät cuùng döôøng
Cuûa voâ soá chuùng sinh
Vaø nhöõng coõi phöông khaùc
Cuõng khoâng theå saùnh kòp
Baäc trí, truï ñòa naøy
Phaù tröø ñöôïc taát caû
Voâ minh vaø taêm toái
Khai thò baèng Phaät ñaïo
Nhö Töï taïi Thieân vöông
Phoùng quang dieät phieàn naõo
AÙnh saùng trí, Phaät töû
Dieät phieàn naõo cuõng vaäy
Truï ñòa naøy thöôøng laøm
Töï taïi vöông ba coõi
Thoâng ñaït caùc trí tueä
Duøng ba thöøa hoùa ñoä
Ñaït voâ löôïng Tam-muoäi
Thaáy ñöôïc voâ soá Phaät
Ñang ôû khaép möôøi phöông

Baûo caùc Ñaïi só raèng
Toâi ñaõ löôïc thuyeát giaûng
Dieäu haïnh cuûa möôøi ñòa
Neáu noùi roäng heát caû
Ngaøn kieáp cuõng khoâng cuøng
Ñoù chính laø thanh tònh
Caùc ñòa cuûa Boà-taùt
Vì ñaït trí cuûa Phaät
Truï trong nhöõng ñòa naøy
An truï khoâng lay ñoäng
Ví nhö nuùi chuùa lôùn
Sô ñòa ñuû taát caû
Kinh saùch vaø kyõ thuaät
Ví nhö nuùi Tuyeát lôùn
Moïc ñaày caùc coû thuoác
Giöõ giôùi vaø ña vaên
Truï trong Ñòa thöù hai
Cuõng gioáng nhö nuùi Höông
Ñuû taát caû höông thôm
Nhö nuùi Kha-leâ-la
Coù nhieàu hoa baùu laï
Ñòa Minh taäp vaên trí
Cuõng gioáng nhö nuùi naøy
Ñòa Dieäm tuï taäp nhieàu
Ñaïo phaùp baùu khoâng hoaïi
Nhö trong nuùi Tieân thaùnh
Coù nhieàu ñaáng Thieän tòch
Thaàn thoâng Ñòa thöù naêm
Khoâng ai saùnh kòp ñöôïc
Nhö nuùi Do-caøn-ñaø
Coù nhieàu thaàn Daï-xoa
Ñòa thöù saùu phaân bieät
Phöôùc quaû khoâng cuøng taän
Ví nhö nuùi Maõ nhó
www.daitangkinh.org
Coù voâ soá traùi caây

Tueä lôùn Ñòa thöù baûy
Khoâng ai saùnh kòp ñöôïc
Nhö nuùi Ni-daân-ñaø
Coù raát nhieàu roàng chuùa
Truï trong Ñòa thöù taùm
Voâ löôïng trí töï taïi
Nhö nuùi Phaù-ca-la
Coù nhieàu baäc Töï taïi
Ñòa chín, taâm thanh tònh
Thuyeát phaùp khoâng chöôùng ngaïi
Ví nhö nuùi Chuùng töôùng
Raát nhieàu A-tu-la
Ñòa thöù möôøi coù ñuû
Voâ löôïng ñöùc cuûa Phaät
Ví nhö nuùi Tu-di
Raát nhieàu chuùng Thieân thaàn.
Laïi nöõa ôû sô ñòa
Ñòa thöù hai giöõ giôùi
Thöù ba tu coâng ñöùc
Ñòa thöù tö tu thieàn
Thöù naêm laøm vieäc toát
Thöù saùu töôùng saâu xa
Thöù baûy taâm roäng lôùn
Ñòa thöù taùm coù ñuû
Caùc thaàn thoâng trang nghieâm
Ñòa chín trí vi dieäu
Vöôït taát caû caùc coõi
Ñòa thöù möôøi thoï trì
Ñaïi möa phaùp cuûa Phaät
Haïnh Boà-taùt nhö bieån
Khoâng cuøng, khoù lay ñoäng
Phaùt taâm xuaát theá gian
An nhaäp Ñòa thöù nhaát
Ñòa hai giöõ tònh giôùi

Ñòa ba tu thieàn ñònh
Ñòa tö ñaïo tònh haïnh
Ñòa naêm tueä phöông tieän
Ñòa saùu tu nhaân duyeân
Baûy, tueä phöông tieän saâu
Taùm, ñaït traøng löu ly
Ñòa chín haønh chuùng sinh
Taát caû nôi hieåm naïn
AÙnh saùng tueä chieáu khaép
Ñòa möôøi thoï trí löïc
Ví nhö vua trao ngoâi
Tuaàn töï ñöôïc thanh tònh
Taâm Boà-ñeà quyù baùu
Taát caû soá buïi traàn
Trong theá giôùi nôi möôøi phöông
Chæ trong moät khoaûnh khoaéc
Tính bieát ñöôïc ít nhieàu
Treân ñaàu moät sôïi loâng
Tính bieát khaép hö khoâng
Coâng ñöùc lôùn cuûa Phaät
Voâ löôïng khoâng cuøng taän
Luùc giaûng noùi kinh Thaäp Truï naøy, Töï taïi Thieân vöông, caùc Thieân
chuùng, Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät, caùc Boà-taùt, taát caû theá gian ñeàu raát
vui möøng, tin thoï vaø phuïng haønh.
www.daitangkinh.org
SOÁ 287
KINH THAÄP ÑÒA

Haùn dòch: Ñôøi Ñaïi Ñöôøng, Tam taïng Thi-la-ñaït-ma.
QUYEÅN 1
Phaåm 1: ÑÒA CÖÏC HYÛ (Phaàn 1)

–Moät thuôû noï, vaøo ngaøy cuoái cuûa tuaàn thöù hai, sau khi thaønh
ñaïo, Ñöùc Phaät leân ñieän Ma-ni baûo taïng, thuoäc cung Töï taïi Thieân
vöông cuûa coõi trôøi Tha hoùa töï taïi cuøng voâ soá Boà-taùt cuõng tôùi ñaây.
Nhöõng Boà-taùt naøy, ñeàu töø caùc coõi Phaät khaùc ñeán, ñeàu ñaït khoâng thoaùi
chuyeån trong ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà, laø nhöõng vò coøn moät ñôøi nöõa seõ
thaønh Phaät, nghóa laø ñaõ an truï trong caûnh giôùi Trí sôû haønh (ñoái töôïng
haønh ñoäng cuûa trí) thuoäc Boà-taùt, höôùng ñeán caûnh giôùi Trí sôû haønh cuûa
Nhö Lai, luoân sieâng naêng, gioûi thò hieän thaàn thoâng, tuøy thôøi khoâng
ngaên ngaïi, hoùa ñoä taát caû chuùng höõu tình, luoân ñem lôïi ích cho moïi loaøi,
phaùt khôûi haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt, traûi qua nhieàu ñôøi, ôû khaép moïi nôi,
tu taäp khoâng ngöøng nghæ; ñaày ñuû haønh trang phöôùc trí cuûa Boà-taùt,
chuùng sinh ñeàu ñöôïc nöông nhôø; ñaït söï giaûi thoaùt, ñuû trí tueä phöông
tieän ñeán bôø kia cuûa Boà-taùt, thò hieän vieäc vaøo cöûa sinh töû vaø Nieát-baøn,
khoâng boû vieäc tu taäp haïnh Boà-taùt; töï taïi ñi ñeán nôi taát caû chuùng hoäi
ñaïo traøng cuûa Nhö Lai, laøm ngöôøi ñöùng ñaàu, thænh Phaät thuyeát phaùp,
thoï trì taïng phaùp cuûa Nhö Lai, phuïng söï cuùng döôùng caùc Ñöùc Phaät,
sieâng naêng tu taäp haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt, hieän thaân khaép choán, dieãn
thuyeát khoâng bò chöôùng ngaïi, thaáu trieät phaùp giôùi, taâm trí saùng suoát,
thaáy taát caû caûnh giôùi trong ba ñôøi, ñaày ñuû haïnh chaân chaùnh, coâng ñöùc
saâu kín nhieäm maàu cuûa Boà-taùt. Cho duø traûi qua voâ soá kieáp, ñeå khen
ngôïi coâng ñöùc cuûa nhöõng vò naøy cuõng khoâng theå heát ñöôïc. Nhöõng Boà-
taùt ñoù laø Kim Cang Taïng, Baûo Taïng, Lieân Hoa Taïng, Ñöùc Taïng, Nhaät
Taïng, Lieân Hoa Ñöùc Taïng, Dieäu Taïng, Ñòa Taïng, Voâ Caáu Nguyeät
Taïng, Thò Nhaát Thieát Trang Nghieâm Quang Minh Taïng, Trí Tueä Phoå
Chieáu Minh Taïng, Chieân-ñaøn Ñöùc Taïng, Dieäu Caùt Töôøng Taïng, Hoa
Ñöùc Taïng, Caâu-toâ-ma Ñöùc Taïng, Öu-baùt-la Ñöùc Taïng, Thieân Ñöùc
Taïng, Phöôùc Ñöùc Taïng, Voâ Ngaïi Tònh Trí Taïng, Coâng Ñöùc Thaéng
Taïng, Na-la-dieân Ñöùc Taïng, Voâ Caáu Taïng, Ly Caáu Taïng, Chuûng
Chuûng Bieän Taøi Trang Nghieâm Taïng, Ñaïi Quang Minh Voõng Chieáu
Taïng, Ly Caáu Oai Ñöùc Quang Minh Vöông Taïng, Voâ Ngaïi Dieäu AÂm
Myõ Höôûng Taïng, Toång trì Coâng Ñöùc Naêng Ñoä Nhaát Thieát Höõu Tình
Nguyeän Taïng, Ñaïi Haûi Trang Nghieâm Taïng, Toâ-meâ-loâ Ñöùc Taïng, Thò
Hieän Nhaát Thieát Coâng Ñöùc Thanh Tònh Taïng, Nhö Lai Ñöùc Taïng, Phaät
Ñöùc Taïng, Thuaàn Kim Vi Dieäu Ñaïi Oai Ñöùc Vöông Quang Minh
Taïng, Nhaát Thieát Töôùng Trang Nghieâm, Tònh Taïng Tinh Tuù Vöông
Quang Chieáu Taïng, Hö Khoâng Khoá Voâ Ngaïi Trí Taïng, Giaûi Thoaùt
Nguyeät. Coù voâ soá, voâ löôïng Boà-taùt nhö vaäy, töø voâ soá caùc coõi Phaät khaùc
ñeán ñaây. Boà-taùt Kim Cang Taïng laø ngöôøi ñöùng ñaàu.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng, nöông theo thaàn löïc cuûa Phaät,
nhaäp Tam-ma-ñòa vi dieäu cuûa Boà-taùt, teân laø Ñaïi thöøa quang minh.
Ngay khi ñoù, coù voâ soá Phaät, cuøng moät hieäu Kim Cang Taïng, ôû voâ soá
coõi nöôùc khaép möôøi phöông hòeân ra, ñoàng noùi:
–Laønh thay! Laønh thay! Phaät töû! OÂng nay coù theå nhaäp Tam-muoäi
Ñaïi thöøa quang minh cuûa Boà-taùt, voâ soá chö Phaät hieän ôû möôøi phöông
ñeàu gia hoä oâng. Nhôø oai löïc nôi baûn nguyeän cuûa Theá Toân Tyø-loâ-giaù-na
gìn giöõ, taát caû Boà-taùt ñeàu thaâm nhaäp, hieån thò phaùp saùng khoâng theå
nghó baøn cuûa Phaät, ôû trong caûnh trí ñoù, gìn giöõ taát caû caên laønh, phaân
bieät phaùp theo phöông tieän thieän xaûo cuûa chö Phaät, roäng bieát phaùp,
dieãn thuyeát ñuùng, kheùo thaønh töïu phaùp, ñaït thanh tònh baèng trí khoâng
phaân bieät, khoâng nhieãm phaùp ma, ñaït caên laønh theo phaùp xuaát theá
SOÁ 287 – KINH THAÄP ÑÒA, quyeån 1 153
thanh tònh, chöùng caûnh haïnh nghieäp baèng trí khoâng theå nghó baøn, cho
ñeán chöùng ñaéc caûnh giôùi cuûa trí Phaät, ñaït truï möôøi ñòa Boà-taùt, thuyeát
giaûng nhö thaät veà phöông tieän an laäp Boà-taùt ñòa, suy xeùt ñuùng Phaät
phaùp, tu phaùp voâ laäu sai bieät, phaân bieät roõ phöông tieän thieän xaûo, trí
tueä quyeát ñònh saùng suoát, thaâm nhaäp nôi trí moân vöõng chaéc, ñuû taøi bieän
luaän ñeán ñaâu cuõng khoâng sôï, ñaït trí hieåu bieát roäng lôùn khoâng bò ngaên
ngaïi, khoâng laøm hao maát taâm nieäm Boà-ñeà, hoùa ñoä thaønh töïu caùc loaøi
chuùng sinh, thoâng ñaït phaân bieät roõ raøng ôû khaép moïi nôi choán.
Song naøy, Phaät töû! OÂng haõy phaân bieät giaûng thuyeát veà phaùp moân
phöông tieän thieän xaûo sai khaùc naøy. Ñoù laø do söùc thaàn vaø trí saùng cuûa
Phaät gia hoä, ñuû caên laønh thanh tònh, soi saùng phaùp giôùi chaân thaät, taïo
lôïi ích cho taát caû chuùng höõu tình, ñöôïc chöùng Phaùp thaân laøm nôi nöông
töïa cuûa trí, ñöôïc chö Phaät duøng nöôùc trí röôùi nôi ñænh ñaàu, hieän thaân to
lôùn hôn taát caû theá gian, vöôït qua caùc coõi theá gian, laøm thanh tònh chaùnh
phaùp xuaát theá gian, ñaày ñuû trí Nhaát thieát trí.
Luùc aáy, caùc Ñöùc Phaät ôû möôøi phöông, trao cho Boà-taùt Kim Cang
Taïng thaân saùng, cuøng bieän taøi dieãn thuyeát voâ ngaïi, cuøng nhaäp bieän taøi
trí tueä thanh tònh vi dieäu, cuøng giuùp ñôõ söï nhôù kyõ, cuøng phöông tieän
thieän xaûo nôi trí tueä vöõng chaéc ñaày ñuû haønh trí, coù söùc hieåu bieát chaân
chaùnh khoâng ai beõ gaãy ñöôïc, cuøng phaùp voâ uùy cuûa Nhö Lai ñeå khoâng
khieáp nhöôïc, duøng trí Nhaát thieát trí giöõ gìn söï an oån, bieän taøi giaûng
thuyeát kieân coá khoâng ngaïi, kheùo phaân bieät thaân, khaåu, yù trang nghieâm
cuûa taát caû caùc Ñöùc Phaät. Vì sao? Vì Boà-taùt naøy ñöôïc Tam-muoäi Ñaïi
thöøa quang minh baûo hoä, vì phaùp thöôøng nhö vaäy, do söï daãn phaùt cuûa
söùc nôi baûn nguyeän, yù vi dieäu thanh tònh taêng thöôïng, trí thanh tònh
saùng suoát, ñaày ñuû haønh trang, toâi luyeän haïnh nghieäp, duøng voâ löôïng
nieäm laøm khí cuï, hieåu roõ thanh tònh, thoâng ñaït phaùp Toång trì thuaàn
nhaát, ñöôïc daáu phaùp nôi trí phaùp giôùi aán chöùng.
Khi ñoù, caùc Ñöùc Phaät khoâng rôøi choã ngoài, ñeàu duøng thaàn löïc ñöa
tay phaûi xoa ñaàu Boà-taùt Kim Cang Taïng. Ñöôïc chö Phaät nôi möôøi
phöông xoa ñaàu, Boà-taùt Kim Cang Taïng ra khoûi ñònh, noùi vôùi taát caû
caùc Boà-taùt:
–Naøy Phaät töû! Chæ coù haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt beàn chaéc vaø thuaàn
tònh, taùnh roäng lôùn nhö phaùp giôùi, khoâng theå soi chieáu, cuøng taän nhö hö
www.daitangkinh.org
khoâng môùi maõi maõi cöùu ñoä taát caû caùc loaøi höõu tình. Caùc Phaät töû, Boà-taùt
an truï haïnh nguyeän naøy, môùi nhaäp ñöôïc trí ñòa cuûa chö Phaät quaù khöù,
vò lai, hieän taïi.
Phaät töû! Taát caû Boà-taùt coù möôøi Trí ñòa maø chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi ñaõ noùi, ñang noùi, seõ noùi. Vì yù saâu kín naøy, neân nay toâi
thuyeát giaûng. Möôøi Trí ñòa ñoù laø gì? Ñoù laø:
1. Cöïc hyû.
2. Ly caáu.
3. Phaùt quang.
4. Dieäm tueä.
5. Nan thaéng.
6. Hieän tieàn.
7. Vieãn haønh.
8. Baát ñoäng.
9. Thieän tueä.
10. Phaùp vaân.
Phaät töû! Ñoù laø möôøi Trí ñòa cuûa Boà-taùt maø chö Phaät quaù khöù, vò
lai, hieän taïi ñaõ noùi, ñang noùi, seõ noùi.
Phaät töû! Toâi khoâng thaáy Ñöùc Phaät ôû coõi naøo laïi khoâng khen ngôïi
giaûng thuyeát möôøi Ñòa naøy. Vì sao? Vì ñaây laø phaùp moân saùng toû, thaéng
dieäu taêng thöôïng coù theå laøm, thanh tònh taát caû ñaïo Boà-taùt, ñeàu töø söï an
laäp thoâng hieåu möôøi Ñòa naøy. Phaät töû neân bieát, caûnh giôùi khoâng theå
nghó baøn aáy chính laø Trí ñöôïc chöùng ñaéc cuûa chính mình trong phaùp an
laäp caùc ñòa.
Neâu baøy danh hieäu cuûa möôøi Ñòa Boà-taùt, maø khoâng nghe giaûi
thích, caùc Boà-taùt ñeàu nghó: Vì sao Boà-taùt Kim Cang Taïng chæ noùi danh
hieäu cuûa möôøi Ñòa roài im laëng khoâng giaûi thích. Trong caùc Boà-taùt ñoù,
coù Boà-taùt teân Giaûi Thoaùt Nguyeät, bieát taâm nieäm cuûa ñaïi chuùng, Boà-taùt
beøn noùi keä hoûi Boà-taùt Kim Cang Taïng:
Vì sao vò Chaùnh giaùc
Baäc ñuû trí coâng ñöùc
Noùi teân Ñòa vi dieäu
Im laëng khoâng giaûi thích?
Ñaïi danh xöng Boà-taùt
Taát caû ñeàu kieân ñònh

Côù sao noùi danh hieäu
Maø khoâng dieãn thaät nghóa?
Taát caû caùc Phaät töû
An oån ñeàu muoán nghe
Xin phaân bieät ñuùng ñaén
Giaûng thaät nghóa caùc Ñòa
Ñaïi chuùng ñeàu thanh tònh
Nghieâm chænh khoâng löôøi nhaùc
Trong saïch vaø kieân coá
Ñaày ñuû trí coâng ñöùc
Taát caû ñeàu cung kính
Ñeàu chuyeân taâm chieâm ngöôõng
Chôø nghe phaùp cam loà
Nhö ong nhôù maät hoa
Nghe xong, Kim Cang Taïng
Baäc trí lôùn khoâng sôï
Muoán laøm vui ñaïi chuùng
Neân duøng keä ñaùp laïi.
Duø laø toái thaéng raát hieám coù
Hieån hieän taát caû haïnh Boà-taùt
Laøm cho thoâng ñaït thaät vi dieäu
Nhôø ñoù tu chöùng ñaït Phaät ñòa
Saâu xa khoù thaáy, lìa phaân bieät
Xa rôøi taâm ñòa, khoù chöùng ngoä
Caûnh giôùi ngöôøi trí toaøn thanh tònh
Theá gian nghe ñöôïc ñeàu meâ, nghi
Taâm an baát ñoäng nhö Kim cang
Tin hieåu trí Phaät raát thuø thaéng
Hieåu roõ khoâng ngaõ chæ do taâm
Ngöôøi naøy nghe ñöôïc trí vi teá
Nhö duøng maøu saéc veõ hö khoâng
Töïa gioù vaø nhö ñöôøng chim bay
Trí Phaät thanh tònh cuõng nhö vaäy
Cho duø phaân bieät vaãn khoù thaáy
www.daitangkinh.org
Vì theá toâi thuyeát giaûng trí naøy

Theá gian khoù ai hieåu bieát ñöôïc
Phaûi thaät tin töôûng thaéng phaùp aáy
Vì vaäy neân khoâng giaûi thích roäng.
Nghe theá, Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät noùi vôùi Boà-taùt Kim Cang
Taïng:
–Phaät töû! Ñaïi chuùng naøy ñeàu thanh tònh. Ñoù laø caùc Boà-taùt ñeàu coù
taâm yù an laïc trong laønh thuaàn khieát, quaùn saùt, suy nghó, kheùo tu taäp caùc
haønh; phuïng söï voâ soá traêm ngaøn caâu-chi Phaät; ñaày ñuû haønh trang,
thaønh töïu voâ löôïng coâng ñöùc, döùt haún nghi hoaëc, khoâng coøn caáu
nhieãm, taâm yù vui veû, hieåu bieát taêng thöôïng; ôû trong giaùo Phaät phaùp
khoâng tuøy thuaän phaùp khaùc. Cao caû thay! Neáu Ñaïi só dieãn thuyeát veà
thaät nghóa thì caùc Boà-taùt naøy seõ an truï, chöùng ñaéc.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät nhaèm laäp laïi nghóa treân, neân noùi keä
raèng:
Xin noùi haïnh voâ thöôïng,
An oån cuûa Boà-taùt
Phaân bieät caùc truï ñòa
Tònh trí thaønh Chaùnh giaùc
Ñaïi chuùng khoâng caáu nhieãm
Chí thoâng hieåu trong saïch
Phuïng söï voâ löôïng Phaät
Hieåu ñöôïc nghóa caùc Ñòa.
–Phaät töû! Ñaïi chuùng naøy tuy ñeàu thanh tònh, caùc Boà-taùt coù taâm
yù trong saïch, suy nghó thuaàn khieát, tu taäp caùc haïnh; phuïng söï voâ soá
Phaät; ñaày ñuû haønh trang, thaønh töïu voâ löôïng coâng ñöùc, döùt haún nghi
hoaëc, khoâng coøn caáu nhieãm, taâm yù vui veû, hieåu bieát taêng thöôïng; ôû
trong Phaät phaùp khoâng tuøy thuaän phaùp khaùc; nhöng vaãn coøn nhöõng
chuùng sinh yeáu keùm, neáu nghe phaùp saâu xa naøy seõ sinh nghi ngôø,
maõi maõi chòu khoå ñau khoâng ñöôïc lôïi ích; vì thöông xoùt hoï, neân toâi
im laëng.
Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laäp laïi nghóa treân neân noùi keä raèng:
Chuùng naøy tuy tònh, trí tueä lôùn
Saâu xa saùng suoát kheùo phaân bieät

Taâm yù beàn vöõng nhö nuùi chuùa
Nhö bieån lôùn saâu khoù laáp ñoå
Coù keû sô cô chöa chöùng ñaït
Luoân haønh theo thöùc, khoâng theo trí
Nghe ñöôïc sinh nghi, ñoïa ñöôøng aùc
Vì thöông chuùng ñoù neân khoâng noùi.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät laïi noùi:
–Thaät cao caû thay! Phaät töû, xin haõy giaûng thuyeát, chôù nghi ngôø.
Nhôø thaàn löïc vaø söï hoä nieäm cuûa chö Phaät, ñaïi chuùng seõ tin phaùp khoâng
theå nghó baøn. Vì sao? Vì khi Phaät töû dieãn giaûi möôøi Ñòa naøy, phaùp
thöôøng laø nhö vaäy. Nghóa laø taát caû caùc Ñöùc Phaät ñeàu uûng hoä, caùc Boà-
taùt vì baûo veä Trí ñòa naøy neân phaùt taâm duõng maõnh. Vì sao? Vì ñoù laø
haïnh chaân chaùnh ñaàu tieân cuûa Boà-taùt vaø cuõng laø söï tu chöùng taát caû
phaùp cuûa chö Phaät. Phaät töû! Ví nhö vaên töï, chöõ caùi laø ñaàu maø cuõng laø
cuoái, khoâng coù vaên töï naøo maø ôû ngoaøi chöõ caùi. Phaät töû, giaùo phaùp cuûa
Phaät cuõng nhö theá. Truï ñòa laø phaùp ñaàu tieân ñeå tu haønh maø cuõng laø
phaùp cuoái cuøng ñeå chöùng ñaït trí Phaät. Vì vaäy, xin Boà-taùt dieãn thuyeát,
taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai, ÖÙng Cuùng, Chaùnh Bieán Tri, Chaùnh Ñaúng Giaùc
ñeàu gia hoä. Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät nhaèm laäp laïi yù nghóa aáy neân noùi
keä raèng:
Laønh thay! Phaät töû xin dieãn noùi
Caùc ñòa haønh höôùng nhaäp Boà-ñeà
Heát thaûy baäc Töï taïi möôøi phöông
Ñeàu cuøng hoä nieäm Trí caên baûn
Ñaây laø ñieàu chaùnh haønh, trí cuoái
Taát caû Phaät phaùp töø ñaáy khôûi
Nhö nôi vaên töï töø chöõ caùi
Phaät phaùp döïa Ñòa cuõng nhö vaäy.
Ñeå hieåu veà thaät nghóa naøy, caùc Boà-taùt ñoàng thanh noùi keä, thænh
Boà-taùt Kim Cang Taïng giaûng thuyeát:
Trí thöôïng dieäu trong saïch
Bieän taøi gioûi giaûng thuyeát
Tuyeân döông lôøi vi dieäu
www.daitangkinh.org
Nghóa lyù ñeàu hôïp nhau

Luoân nieäm tueä thanh tònh
Ñuû möôøi löïc yù laïc
Trí voâ ngaïi kieân coá
Giaûng möôøi Ñòa thuø thaéng
Ñaïi chuùng khoâng kieâu maïn
Khoâng taïp nhieãm kieán nghi
YÙ vui trong giôùi ñònh
Nhö khaùt nghó uoáng nöôùc
Ñoùi tìm caàu thöùc aên
Beänh nhaân caàn thuoác toát
Ong tìm huùt maät hoa
Ñaïi chuùng naøy cuõng theá
Mong nghe phaùp cam loà
Hay thay! Trí thanh tònh
Giaûng truï ñòa trong saïch
Hieån möôøi löïc töông öng
Ñaïo Thieän Theä voâ ngaïi.
Baáy giôø, Ñöùc Phaät Thích-ca Maâu-ni, töø nôi töôùng loâng traéng,
phoùng ra aùnh saùng teân Chieáu Boà-taùt löïc, cuøng vôùi voâ soá aùnh saùng
khaùc. AÙnh saùng aáy chieáu khaép caùc caûnh giôùi ôû möôøi phöông khoâng soùt
moät choã naøo, döùt tröø moïi thöù khoå ñau ôû coõi aùc, che laáp heát thaûy cung
ñieän cuûa ma; chieáu ñeán voâ löôïng chuùng hoäi cuûa caùc coõi Phaät, hieån
hieän caûnh giôùi, haønh töôùng, oai löïc, thaàn thoâng khoâng theå nghó baøn cuûa
chö Phaät trong caùc theá giôùi ôû möôøi phöông. Nôi caùc chuùng hoäi cuûa taát
caû chö Phaät ñeàu duøng thaàn löïc cuûa Phaät gia hoä cho ngöôøi thuyeát phaùp;
chieáu ñeán thaân Boà-taùt roài chieáu leân hö khoâng, thaønh ñaøi löôùi maây aùnh
saùng lôùn. Taát caû caùc Ñöùc Phaät khaùc, cuõng laøm nhö Phaät Thích-ca Maâu-
ni, töø nôi töôùng loâng traéng, phoùng ra aùnh saùng teân Chieáu Boà-taùt löïc
cuøng vôùi voâ soá aùnh saùng khaùc. AÙnh saùng aáy chieáu khaép caùc caûnh giôùi
ôû möôøi phöông khoâng soùt moät choã naøo, döùt tröø moïi thöù khoå ñau ôû coõi
aùc, che laáp heát thaûy cung ñieän cuûa ma; chieáu ñeán voâ löôïng hoäi chuùng
cuûa caùc coõi Phaät, hieån hieän caûnh giôùi, haønh töôùng, oai löïc, thaàn thoâng,
khoâng theå nghó baøn cuûa chö Phaät trong caùc theá giôùi ôû möôøi phöông.
Nôi caùc chuùng hoäi cuûa chö Phaät ñeàu duøng thaàn löïc cuûa Phaät gia hoä cho
ngöôøi thuyeát phaùp; chieáu ñeán thaân Boà-taùt, hieän ra dieäu duïng baát khaû tö
nghì cuûa chö Phaät, roài chieáu leân thaân Boà-taùt Kim Cang Taïng vaø caùc
chuùng hoäi lôùn cuûa coõi Phaät Thích-ca, chieáu tôùi ñaïi chuùng, phaùp toøa,
thaân Boà-taùt cuûa taát caû caûnh giôùi kia, neân ñaïi chuùng ôû ñaây ñeàu ñöôïc
thaáy roõ. Vaø cuõng do aùnh saùng cuûa caùc Ñöùc Phaät ôû caùc coõi khaùc, chieáu
khaép tam thieân ñaïi thieân caûnh giôùi, chieáu khaép ñaïi chuùng cuûa Phaät
Thích-ca, thaân vaø phaùp toøa cuûa Boà-taùt Kim Cang Taïng neân ñaïi chuùng
ôû caùc coõi ñeàu ñöôïc thaáy roõ.
Khi ñoù, töø ñaøi löôùi maây aùnh saùng phaùt ra lôøi keä:
Chö Phaät cao toät nhö hö khoâng
Möôøi Löïc, töï taïi, voâ soá chuùng
Trong phaùp vi dieäu cuûa Thích-ca
Ñaáng Thieân Nhaân Toân luoân gia hoä
OÂng haõy nöông theo thaàn löïc Phaät
Khai dieãn taïng phaùp toät vi dieäu
Hieån baøy haïnh lôùn cao caû aáy
Phaân bieät giaûng thuyeát caùc Trí ñòa
Nhöõng ai nghe phaùp thuø thaéng naøy
Ñöôïc caùc Ñöùc Phaät thöôøng gia hoä
Taát caû chö Phaät ôû möôøi phöông
Ñeàu ñeán uûng hoä vaø giöõ gìn
Nhöõng ai tu taäp haïnh chaân chaùnh
Tuaàn töï thaønh töïu Ñòa voâ caáu
Chöùng ñöôïc coâng ñöùc vaø möôøi Löïc
Ngoä phaùp Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng giaùc
Cho duø ôû trong kieáp nöôùc löûa
Khoâng nghi, nghe ñöôïc phaùp moân naøy
Nhöõng keû nghi ngôø khoâng tin töôûng
Vónh vieãn chaúng ñöôïc nghe nghóa aáy
Haõy noùi Trí ñòa ñaïo thuø thaéng
Chöùng nhaäp, an truï vaø taêng tieán
Thöù töï thuyeát giaûng phaùp tu haønh
www.daitangkinh.org
Taïo lôïi ích cho taát caû chuùng sinh.

Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng, quaùn saùt khaép möôøi phöông,
muoán cho ñaïi chuùng Taêng tröôûng loøng tin thanh tònh, neân noùi keä raèng:
Ñaïo cao caû saâu xa khoù bieát
Khoâng theå phaân bieät, lìa phaân bieät
Khoù chöùng caûnh giôùi tueä thanh tònh
Taùnh luoân vaéng laëng, khoâng sinh dieät
Roãng laëng yeân tònh, taän khoâng hai
Ly thuù bình ñaúng ñaït Nieát-baøn
Trong voâ bieân duyeân, khoâng choã chöùng
Vöôït qua ba ñôøi nhö hö khoâng
Nieát-baøn vaéng laëng, caûnh Phaät chöùng
Khoù theå duøng lôøi giaûng thuyeát ñöôïc
Trí ñòa, haïnh nguyeän, cuõng nhö vaäy
Dieãn giaûi coøn khoù, huoáng chi nghe
Xa rôøi suy nghó vaø taâm ñaïo
Trí naøy daàn ñaït caûnh tòch dieät
Chaúng phaûi choã hieän uaån xöù, giôùi
Taâm yù chaúng coù choã löôøng suy
Nhö daáu chaân chim trong hö khoâng
Baäc trí khoù noùi, khoù hieån hieän
Caùc Truï ñòa naøy cuõng nhö vaäy
Noùi coøn raát khoù, huoáng chi nghe
Nay chæ giaûng thuyeát moät phaàn nhoû
Do söùc theä nguyeän Töø bi lôùn
Roài cuõng daàn tôùi phi taâm caûnh
Do trí ñuû ñaày nhö yù laïc
Nhöõng caûnh giôùi aáy raát khoù thaáy
Khoù neâu chæ truï, töï yù vui
Nhöng nöông Phaät löïc toâi seõ noùi
Caùc oâng moät loøng, cung kính nghe
Trí ñòa haïnh nguyeän chaân chaùnh naøy
Traûi qua nhieàu kieáp khoù noùi heát
Toâi nay löôïc noùi caùc oâng nghe
Phaùp nghóa chaân thaät taän nhö lyù
Caùc oâng chuyeân taâm cung kính ñôïi

Toâi nöông löïc Phaät seõ giaûng thuyeát
Tuyeân döông lôøi chaùnh phaùp vi dieäu
Thí duï töông öng hôïp caâu nghóa
Duøng lôøi noùi khoù beà hieån thò
Chæ nhôø thaàn löïc cuûa chö Phaät
AÙnh saùng tuï chieáu vaøo thaân toâi
Vì theá toâi nay xin thuyeát giaûng.
Caùc Phaät töû! Nhöõng chuùng sinh kheùo tích tuï caên laønh, chuaån bò
ñuû haønh trang, kheùo tu haønh caùc haïnh, phuïng söï chö Phaät, tu taäp phaùp
giaûi thoaùt, ñöôïc baïn toát giuùp ñôõ, taâm yù thanh tònh, tuøy thuaän yù laïc taêng
thöôïng roäng lôùn, ñuû trí hieåu bieát vi dieäu, thöông yeâu chuùng sinh, mong
caàu trí Phaät, mong chöùng söùc cuûa möôøi Löïc, mong ñaït phaùp khoâng sôï
vaø phaùp Baát coäng bình ñaúng cuûa Phaät, cöùu ñoä taát caû theá gian laøm thanh
tònh taâm Töø bi, ñaït trí hieåu roõ möôøi phöông, duøng phaùp voâ ngaïi laøm
thanh tònh coõi Phaät, trong moät saùt-na bieát ñöôïc ba ñôøi, chuyeån baùnh xe
chaùnh phaùp lôùn döùt moïi sôï haõi luoân phaùt khôûi nhöõng taâm nhö vaäy. Boà-
taùt phaùt taâm, ñeàu laáy ñaïi Bi laøm goác, phaûi goàm ñuû trí tueä taêng thöôïng,
phöông tieän quyeàn bieán; gìn giöõ taâm nieäm vaø yù vui taêng thöôïng, ñöôïc
voâ soá löïc Phaät, söùc beàn vöõng, söùc trí tueä, trí kheùo phaân bieät roõ raøng
khoâng ngaïi; tröôùc maét tuøy thuaän Phaät trí, trí thoï trì taát caû Phaät phaùp,
daïy doã, chæ daãn taùnh roát raùo nhö phaùp giôùi, roäng lôùn nhö hö khoâng,
cuøng taän ñôøi vò lai. Vöøa phaùt taâm nhö vaäy, Boà-taùt seõ vöôït khoûi ñòa
phaøm phu, chöùng nhaäp chaùnh taùnh ly sinh cuûa Boà-taùt, sinh trong nhaø
Nhö Lai, thuoäc doøng cao quyù, khoâng ai cheâ traùch, xa lìa coõi tuïc, nhaäp
ñaïo xuaát theá, truï trong phaùp taùnh caên baûn cuûa Boà-taùt, an truï nôi caûnh
giôùi Boà-taùt, tuøy thuaän phaùp ba ñôøi bình ñaúng, tieáp noái Phaät phaùp, vöõng
chaõi höôùng ñeán giaùc ngoä.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt truï nôi nhö vaäy, goïi laø duøng taâm baát ñoäng an
truï trong ñòa Cöïc hyû.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt truï nôi ñòa Cöïc hyû naøy, luoân vui veû, vöõng tin;
haân hoan, maïnh meõ, khoâng tranh chaáp, khoâng laøm haïi, khoâng saân haän.
Boà-taùt aáy luoân nghó veà chö Phaät, veà Phaät phaùp, veà Boà-taùt, veà haïnh Boà-
taùt, veà phaùp giaûi thoaùt Nieát-baøn thanh tònh, veà caùc ñòa thuø thaéng cuûa
www.daitangkinh.org
Boà-taùt, veà caùc Boà-taùt khoâng coøn bò taùn thaát trí quang minh, luoân truyeàn
daïy chæ daãn chaùnh phaùp, taïo lôïi ích cho chuùng sinh, höôùng nhaäp trí gia
haønh cuûa Phaät moät caùch vui veû. Boà-taùt naøy bieát mình ñaõ xa lìa caûnh
giôùi theá gian, gaàn guõi chö Phaät, xa ñòa phaøm phu, gaàn ñòa chaùnh trí,
vónh vieãn khoâng ñoïa coõi aùc, laøm choã nöông töïa cho chuùng sinh, gaàn
guõi caùc Ñöùc Phaät, an truï caûnh giôùi Phaät, nhaäp trong taùnh bình ñaúng cuûa
Boà-taùt, xa lìa nhöõng noãi kinh sôï neân ñöôïc vui veû. Vì sao? Phaät töû, vì
Boà-taùt vöøa chöùng ñòa Cöïc hyû, töùc laø xa lìa heát moïi lo sôï, nhö sôï khoâng
soáng, sôï tieáng xaáu, sôï cheát, sôï coõi aùc, sôï ñaïi chuùng… Vì sao? Vì Boà-taùt
khoâng coøn ngaõ töôûng, khoâng yeâu meán ngaõ vaø nguyeân nhaân ñöa ñeán
ngaõ, thì laøm gì sinh khôûi caùc yù töôûng veà ngaõ, vì theá Boà-taùt chaúng sôï
khoâng soáng; vì khoâng mong muoán vaät cuûa ngöôøi khaùc, luoân thích ban
boá vaät caàn duøng cho taát caû chuùng sinh, neân khoâng sôï tieáng xaáu. Vì boû
kieán chaáp veà ngaõ, khoâng coù yù töôûng maát ngaõ, neân khoâng sôï cheát; vì
bieát mình sau khi cheát, ôû ñôøi sau khoâng rôøi Phaät, Boà-taùt, neân khoâng sôï
coõi aùc. Vì vui veû, thaáy taát caû theá gian khoâng ai baèng mình, huoáng gì laø
hôn mình neân khoâng sôï ñaïi chuùng.
Phaät töû! Boà-taùt naøy khoâng coøn kinh sôï, kieâu maïn, laáy taâm ñaïi Bi
laøm goác, khoâng gheùt boû, khoâng ham theá tuïc, tu taäp taát caû caên laønh,
sieâng naêng gia haïnh, taêng tröôûng loøng tin, ñaït thanh tònh, hieåu roõ vaø tin
töôûng, phaùt taâm Töø bi, ñaày ñuû ñaïi Töø, taâm khoâng meät moûi, trang söùc
baèng hoå theïn, luoân cuøng nhau nhu hoøa nhaãn nhuïc, luoân cung kính toân
troïng giaùo phaùp Nhö Lai, ngaøy ñeâm sieâng naêng tu taäp caên laønh, phuïng
thôø baïn laønh, thích phaùp, sieâng naêng hoïc hoûi, quaùn saùt ñuùng ñaén phaùp
ñaõ nghe, taâm khoâng tham vöôùng, khoâng tham danh lôïi, söï cung kính,
khoâng tham luyeán vaät chaát, luoân phaùt taâm bình ñaúng vöõng chaéc nhö
ngoïc baùu, chæ mong caàu ñòa Nhaát thieát trí, nöông nhôø löïc voâ uùy, phaùp
Baát coäng cuûa Nhö Lai, caàu Ba-la-maät khoâng chaáp tröôùc, boû dua nònh,
laøm ñuùng chaùnh phaùp, noùi thaät, khuyeân daïy ngöôøi khoâng laøm nhô ueá
nhaø Phaät, khoâng boû hoïc phaùp cuûa Boà-taùt, taâm Nhaát thieát chuûng trí
vöõng chaõi nhö nuùi chuùa, khoâng boû vieäc theá gian nhöng coá gaéng thaønh
töïu ñaïo xuaát theá, sieâng tu phaùp Giaùc phaàn laø haønh trang mong caàu
phaùp thuø thaéng veà sau. Phaät töû, vì töông öng phaùp ñòa thanh tònh neân
Boà-taùt naøy ñöôïc goïi laø an truï nôi ñòa Cöïc hyû.
Laïi nöõa, Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, phaùt nguyeän lôùn, duõng maõnh, xa
lìa, cuùng döôøng Nhö Lai moïi vaät caàn duøng, moïi vieäc caàn laøm, thaønh
töïu taát caû haønh töôùng vi dieäu, trí thoâng hieåu toái thöôïng, thanh tònh roäng
lôùn nhö phaùp giôùi, taùnh roát raùo nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi
qua voâ soá kieáp khoâng ngöøng nghæ luoân ñöôïc gaëp Phaät ra ñôøi, ñöôïc
cuùng döôøng, neân phaùt nguyeän lôùn thöù nhaát.
Vì muoán thoï trì taát caû taïng phaùp cuûa Nhö Lai; muoán gìn giöõ trí
tueä cuûa Phaät, hoä trì giaùo phaùp cuûa baäc Chaùnh ñaúng giaùc, roäng lôùn nhö
phaùp giôùi, taùnh roát raùo nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua voâ soá
kieáp khoâng ngöøng nghæ, luoân thoï trì phaùp vi dieäu, neân phaùt nguyeän lôùn
thöù hai.
Vì muoán gaëp Phaät ra ñôøi, duø ôû ñaâu cuõng muoán thaáy Phaät, töø cung
trôøi Ñoå-söû-ña xuoáng traàn, vaøo thai, ôû trong thai, chaøo ñôøi, lôùn leân xuaát
gia, thaønh ñaïo, nhaän lôøi thænh caàu cuûa Phaïm vöông thuyeát phaùp, thò
hieän nhaäp Nieát-baøn, Boà-taùt ñeán cuùng döôøng, thoï trì phaùp gia haïnh laøm
ñaàu, cuøng luùc ñi khaép moïi nôi, roäng lôùn nhö phaùp giôùi, taùnh roát raùo
nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua voâ soá kieáp khoâng ngöøng
nghæ, luoân ñöôïc gaëp Phaät ra ñôøi, ñeán choã Phaät neân phaùt nguyeän lôùn thöù
ba.
Vì muoán phaùt khôûi haïnh roäng lôùn voâ bieân cuûa Boà-taùt, muoán thoï
trì giöõ gìn voâ löôïng Ba-la-maät-ña khoâng phaân bieät, laøm thanh tònh caùc
ñòa; bieát roõ töôùng chung, rieâng, gioáng, khaùc, thaønh, hoaïi, bieát haïnh cuûa
Boà-taùt chaân thaät khoâng ñieân ñaûo, hieän ra ñaïo trí ñòa cuûa Boà-taùt, trang
söùc baèng phaùp giaûi thoaùt, phaùt taâm uûng hoä, thoï trì, chæ daïy; roäng lôùn
nhö phaùp giôùi, taùnh roát raùo nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua
voâ soá kieáp luoân tu taäp caùc haïnh chaân chaùnh cuûa Boà-taùt khoâng ngöøng
nghæ, neân phaùt nguyeän lôùn thöù tö.
Vì muoán ñoä thoaùt taát caû chuùng sinh khoâng loaïi tröø loaïi coù saéc,
khoâng saéc, coù töôûng, khoâng töôûng, khoâng phaûi coù töôûng, khoâng phaûi
khoâng coù töôûng, loaøi sinh töø tröùng, thai, aåm thaáp; caû trong ba coõi, saùu
ñöôøng taát caû nôi thoï sinh coù ñuû danh saéc, ñeå giaùo hoùa, khieán cho chuùng
vaøo trong Phaät phaùp, ñoaïn tröø taát caû caùc coõi aùc, ôû an nôi trí Nhaát thieát
trí, roäng lôùn nhö phaùp giôùi, taùnh roát raùo nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò
lai, traûi qua voâ soá kieáp khoâng ngöøng nghæ, luoân ñoä thoaùt chuùng sinh
www.daitangkinh.org
nhaèm thaønh töïu ñaày ñuû cho chuùng höõu tình neân phaùt nguyeän lôùn thöù
naêm.
Vì muoán ñoä chuùng sinh laø nhöõng keû ñang soáng trong söï taùn loaïn,
meâ môø, khaùt ngöôõng, nhieàu nhö maét löôùi cuûa Ñeá Thích, trong caùc coõi
nöôùc ôû möôøi phöông, vôùi ñuû loaïi hình töôùng sai khaùc; neân tuøy thuaän
haïnh nghieäp, thò hieän söï thoâng ñaït roäng lôùn nhö phaùp giôùi, taùnh roát raùo
nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua voâ soá kieáp khoâng ngöøng
nghæ, luoân ñi vaøo trong caùc coõi neân phaùt nguyeän lôùn thöù saùu.
Vì muoán nhaäp moät coõi Phaät vaøo trong taát caû coõi Phaät; laøm thanh
tònh voâ soá coõi Phaät, trang nghieâm vôùi moïi thöù toát ñeïp, lìa caùc phieàn
naõo, thaønh töïu ñaïo thanh tònh, ñaày ñuû voâ löôïng trí taùnh; laøm cho taát caû
chuùng sinh nhaäp vaøo caûnh giôùi roäng lôùn cuûa Phaät, tuøy sôû thích cuûa
chuùng sinh maø thò hieän, laøm cho chuùng vui veû; roäng lôùn nhö phaùp giôùi,
taùnh roát raùo nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua voâ soá kieáp
khoâng ngöøng nghæ, luoân vaøo trong caùc coõi Phaät, trang nghieâm coõi Phaät
neân phaùt nguyeän lôùn thöù baûy.
Vì muoán cuøng taâm yù haïnh nguyeän vôùi taát caû Boà-taùt, khoâng coøn
oaùn thuø, chöùa nhoùm caên laønh, taïo moïi duyeân vôùi taát caû caùc Boà-taùt, ñaït
taùnh bình ñaúng, luoân ñöôïc gaëp Phaät, Boà-taùt; tuøy sôû thích maø thò hieän
Phaät ra ñôøi; tuøy taâm nieäm, hieåu roõ oai löïc cuûa Phaät, ñôøi ñôøi luoân ñöôïc
ñaày ñuû, khoâng thoaùi lui; tuøy haønh thaàn thoâng, ñi khaép caùc coõi, hieän
dieän trong taát caû chuùng hoäi; tuøy nôi ñöôïc thoï sinh maø haønh ñaïo, luoân
thaønh töïu thaät nghóa khoâng theå nghó baøn cuûa Ñaïi thöøa, tu haønh haïnh
chaân chaùnh cuûa Boà-taùt; roäng lôùn nhö phaùp giôùi, taùnh roát raùo nhö hö
khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua voâ soá kieáp luoân haønh haïnh chaân
chaùnh khoâng ngöøng nghæ, vì thaàn thoâng lôùn aáy neân phaùt ñaïi nguyeän
thöù taùm.
Vì ngöôõng phuïc muoán thöøa haønh haïnh khoâng thoaùi chuyeån cuûa
Boà-taùt, ñeå nghieäp thaân, khaåu, yù khoâng luoáng uoång, vöøa thaáy laø thoâng
ñaït taùnh phaùp cuûa Phaät, vöøa nghe tieáng laø tuøy trí tueä chöùng ñaït; vöøa
phaùt khôûi tín taâm thanh tònh laø tröø heát phieàn naõo; thaân nhö thuoác hay,
taâm nhö ngoïc Nhö yù, tu taäp haïnh lôùn cuûa Boà-taùt; roäng lôùn nhö phaùp
giôùi, taùnh roát raùo nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua voâ soá kieáp
luoân haønh haïnh chaân chaùnh khoâng ngöøng nghæ, vì khoâng ñeå luoáng
uoång neân phaùt nguyeän lôùn thöù chín.

Vì ôû khaép caùc coõi, chöùng ñaït Voâ thöôïng Boà-ñeà, khoâng khaùc
phaøm phu, thò hieän thoï sinh, xuaát gia, ngoài nôi ñaïo traøng, thaønh Phaät,
thuyeát phaùp, nhaäp Nieát-baøn; thò hieän chöùng ñaït oai löïc trí tueä roäng lôùn
cuûa Phaät, tuøy söï vui thích cuûa chuùng sinh maø thò hieän Phaät ra ñôøi, hoùa
ñoä chuùng sinh, sôùm chöùng giaùc ngoä. Trong khoaûnh khaéc hoøa nhaäp taùnh
chaùnh giaùc vôùi taùnh tòch dieät cuûa caùc phaùp, duøng moät thöù tieáng dieãn
noùi phaùp giaûi thoaùt, laøm cho chuùng sinh vui möøng, thò hieän Nieát-baøn
maø haïnh löïc khoâng ñöùt, thò hieän trí ñòa lôùn, kieán laäp taát caû phaùp, duøng
phaùp trí thò hieän söùc thaàn thoâng bieán hoùa; roäng lôùn nhö phaùp giôùi, taùnh
roát raùo nhö hö khoâng, taän cuøng ñôøi vò lai, traûi qua voâ soá kieáp luoân tu
chaùnh giaùo khoâng ngöøng nghæ, vì Boà-taùt Ñaïi thöøa neân phaùt ñaïi nguyeän
thöù möôøi.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt ôû Ñòa thöù nhaát phaùt nhöõng theä nguyeän lôùn,
nhöõng duõng maõnh lôùn, nhöõng xa lìa lôùn nhö vaäy. Boà-taùt truï ôû ñòa Cöïc
hyû naøy, coi möôøi nguyeän lôùn laø ñieàu coát yeáu, ñeå phaùt khôûi voâ soá haïnh
nguyeän. Nhöõng nguyeän lôùn naøy ñöôïc phaùt sinh töø möôøi phaùp cuøng taän.
Möôøi phaùp cuøng taän ñoù laø gì? Coõi chuùng sinh taän, theá giôùi taän, hö
khoâng taän, phaùp giôùi taän, caûnh giôùi Nieát-baøn taän, caûnh giôùi Phaät taän,
nhaäp caûnh giôùi trí tueä cuûa Phaät taän, caûnh cuûa ñoái töôïng duyeân taän, trí
nhaäp haïnh Phaät taän, trí thuyeát phaùp ôû theá gian taän. Neáu coõi chuùng sinh
cuøng taän thì nguyeän naøy môùi cuøng taän… Nhöng coõi chuùng sinh khoâng
cuøng taän neân caên laønh nôi theä nguyeän naøy cuõng khoâng cuøng taän cho
ñeán trí thuyeát phaùp khoâng cuøng taän neân caên laønh cuõng khoâng cuøng taän.
www.daitangkinh.org
KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 2
Phaåm 1: ÑÒA CÖÏC HYÛ (Phaàn 2)
Laïi nöõa, Boà-taùt ñaõ phaùt möôøi nguyeän lôùn; ñaït ñöôïc taâm gaéng söùc
thoï nhaän, dòu daøng, hoøa nhaõ; thaønh töïu ñöôïc loøng tin thanh tònh, tin chö
Phaät xöa luoân hoäi nhaäp caùc haønh, tu chöùng caùc ñòa thuø thaéng, thaønh
töïu Oai löïc, Voâ sôû uùy, phaùp Baát coäng cao toät vaø phaùp taùnh khoâng theå
nghó baøn cuûa Phaät. Caûnh giôùi cuûa Nhö Lai saâu xa khoù löôøng, tuøy thuaän
thaâm nhaäp haïnh quaû cuûa Phaät. Noùi toùm laïi, phaûi tin chaùnh haïnh cuûa taát
caû caùc Boà-taùt, cho ñeán thoâng hieåu söï gìn giöõ Phaät ñòa. Boà-taùt laïi nghó
raèng: Phaùp cuûa chö Phaät saâu xa, thanh tònh, vaéng laëng nhö vaäy. Taùnh
roãng laëng, khoâng töôùng, khoâng nguyeän, khoâng giôùi haïn, bao la roäng
lôùn, khoù chöùng ñaït. Chuùng sinh vì luoân soáng trong taø kieán, bò voâ minh
ngu toái troùi buoäc yù thöùc, taâm kieâu maïn cao ngaïo tính toaùn, khaùt aùi
truøm phuû taâm yù tìm caàu, chaïy theo dua nònh yù vui thích nôi phieàn naõo,
do tham lam keo kieät, neân maõi maõi thoï sinh. Do tham, saân, si ñöôïc tích
taäp, saân haän luoân thieâu ñoát taâm, taïo nghieäp ñieân ñaûo.Vì haït gioáng duïc,
höõu, voâ minh höõu laäu troùi buoäc taâm yù, yù thöùc taïo maàm cho ba coõi. Töùc
laø coù danh saéc töông tuïc, danh saéc taêng tröôûng thaønh saùu nhaäp, saùu
nhaäp sinh xuùc, xuùc sinh thoï, thoï phaùt trieån neân coù aùi, töø aùi coù thuû, thuû
taêng tröôûng coù höõu, coù sinh giaø cheát öu saàu, khoå uaån cuûa chuùng sinh cöù
theá phaùt sinh. Noù khoâng coù ngaõ, ngaõ sôû, khoâng thaät, hö giaû, troáng
khoâng, khoâng taùc duïng, taêm toái khoâng ñoäng, töïa nhö coû caây, nhö boùng
hieän; nhöng chuùng sinh khoâng heà hay bieát. Boà-taùt thaáy chuùng sinh vì
khoå uaån neân khoâng ñöôïc giaûi thoaùt. Vì muoán döùt tröø khoå uaån cuûa
chuùng sinh neân Boà-taùt phaùt taâm Bi lôùn; vì muoán chuùng sinh truï trong
Nieát-baøn an laïc roát raùo neân phaùt taâm Töø lôùn.
Laïi nöõa, caùc Phaät töû! Boà-taùt truï nôi Ñòa thöù nhaát, tuøy thuaän ñaïi
Töø bi, taêng tröôûng yù chí, laøm vieäc taâm khoâng tham tieác, duøng tueä löïc
mong caàu trí vi dieäu cuûa Phaät quyeát tu phaùp xaû lôùn, phaøm caùi gì mình
coù ñeàu ñem cho heát. Nghóa laø Boà-taùt caùc vaät nhö tieàn taøi, luùa gaïo,
vaøng baïc, ma-ni, chaâu baùu, löu ly, san hoâ, xa cöø, maõ naõo, caùc thöù vaät
baùu trang söùc, vöôøn quaùn, nhaø cöûa, soâng suoái, toâi tôù, ñaát nöôùc, xoùm
laøng, ngoâi vua, vôï con, ñaàu, maét, tay, chaân, thaân theå ñaùng yeâu, ñeàu
ñem boá thí taát caû maø khoâng tham tieác. Vì caàu trí tueä vi dieäu cuûa Phaät
neân tu boá thí. Ñoù laø söï thaønh töïu ñaïi Xaû cuûa Boà-taùt ôû Ñòa thöù nhaát.
Boà-taùt ñaõ thaønh töïu phaùp töø bi lôùn, boá thí lôùn laïi vì muoán ñoä
chuùng sinh, neân luoân laøm vieäc lôïi ích cho theá gian vaø xuaát theá gian.
Khi taâm caàu khoâng moûi meät thì ñaït taùnh khoâng moûi meät. Khoâng moûi
meät nghóa laø khoâng khieáp sôï tröôùc nhöõng nhöõng vieäc luaän nghò. Boà-taùt
naøy thaønh töïu, thoâng hieåu caùc luaän nghò. Vôùi nhöõng luaän nghò ñoù, Boà-
taùt bieát caùi naøo neân, caùi naøo khoâng neân; suy xeùt kyõ, trí keùm vöøa hôn,
coù ôû trong chuùng sinh ñeå tuøy thuaän tu haønh chaùnh haïnh, thaønh töïu Theá
trí. Ñaõ ñaït Theá trí roài thì tuøy thôøi gian, tuøy phaân löôïng maø tu haønh,
trang söùc baèng taâm hoå theïn, lieân tuïc sieâng haønh lôïi mình, lôïi ngöôøi,
neân Boà-taùt thaønh töïu hoå theïn. Töø ñoù Boà-taùt vöôït leân ñaït söùc beàn vöõng,
taùnh khoâng lay ñoäng, kieân trì neân phaùt sinh taùnh löïc kieân trì. Ñaït taùnh
löïc kieân trì roài, Boà-taùt phuïng söï, cuùng döôøng chö Phaät vaø tu haønh chaân
chaùnh trong giaùo Phaät phaùp. Do ñoù Boà-taùt thaønh töïu möôøi phaùp thanh
tònh truï ñòa. Töùc laø, loøng tin thanh tònh, töø bi, trí tueä, boá thí khoâng chaùn
meät, thoâng hieåu luaän nghò, bieát roõ theá gian, trang söùc baèng hoå theïn,
taùnh löïc kieân trì, cuùng döôøng chö Phaät. Boà-taùt truï nôi ñòa Cöïc hyû, nhôø
söï hieåu bieát vaø nguyeän löïc roäng lôùn, neân thaáy ñöôïc traêm ngaøn, voâ soá
a-taêng-kyø Phaät. Thaáy heát roài, Boà-taùt duøng taâm roäng lôùn, cung kính, toân
troïng, phuïng söï, cuùng döôøng caùc thöù y phuïc, thöùc aên, ñoà ngoài, naèm,
thuoác men, moïi vaät caàn duøng. Boà-taùt vui veû cung kính taêng chuùng, hoài
höôùng caên laønh leân ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà. Nhôø cuùng döôøng chö Phaâït,
Boà-taùt thaønh töïu phöông tieän ñoä sinh, hoùa ñoä chuùng sinh baèng AÙi ngöõ,
Boá thí; sau laïi thoâng ñaït caû hai Nhieáp phaùp, luoân tu haønh baèng trí hieåu
bieát. Trong möôøi Ba-la-maät, Boà-taùt tu nhieàu veà Thí ba-la-maät, nhöõng
Ba-la-maät khaùc thì tuøy söùc, tuøy phaàn maø tu taäp. Boà-taùt cuùng döôøng chö
www.daitangkinh.org
Phaät ñuùng phaùp, tu taäp haïnh ñoä sinh, thoï trì thöïc haønh phaùp thanh tònh
nôi caùc ñòa, hoài höôùng caên laønh veà Nhaát thieát trí, daàn daàn ñöôïc thanh
tònh an oån, höõu duïng. Naøy Phaät töû! Ví nhö thôï vaøng nung quaëng ôû
trong löûa, caøng toâi luyeän, vaøng caøng saùng ñeïp. Phaät töû neân bieát! Boà-taùt
cuõng theá! Cuùng döôøng chö Phaät, tu taäp haïnh ñoä sinh, thoï trì thöïc haønh
phaùp thanh tònh nôi caùc ñòa, hoài höôùng caên laønh veà Nhaát thieát trí, thanh
tònh an oån, höõu duïng caøng ñöôïc nhieàu hôn.
Laïi nöõa, caùc Phaät töû! Boà-taùt truï ôû ñòa Cöïc hyû, phaûi theo Phaät,
Boà-taùt vaø baïn laønh tri thöùc ñeå hoïc hoûi veà haønh töôùng vaø söï chöùng ñaéc
ñaúng löu cuûa Ñòa thöù nhaát maø khoâng cho laø ñuû chaùn cho ñeán Ñòa thöù
möôøi cuõng vaäy. Boà-taùt phaûi tu taäp theo caùc phöông tieän kheùo leùo veà
caùch ñoái trò, veà söï thaønh hoaïi, veà chöùng ñaéc, veà thanh tònh, veà an oån,
veà thuø thaéng, veà khoâng thoaùi chuyeån cuûa caùc ñòa. Ñaõ laøm thanh tònh
caùc ñòa cuûa Boà-taùt roài thì phaûi tu taäp theo caùc phöông tieän kheùo veà söï
thaâm nhaäp Trí ñòa cuûa Nhö Lai.
Caùc Phaät töû! Boà-taùt phaùt khôûi nhöõng phöông tieän kheùo leùo veà
haønh töôùng cuûa caùc ñòa, baét ñaàu töø Ñòa thöù nhaát tieán maõi ñeán Ñòa thöù
möôøi. Nhôø trí saùng suoát cuûa caùc ñòa maø ñaït trí saùng cuûa Phaät.
Phaät töû! Ví nhö nhaø buoân taøi gioûi, khoân kheùo daét nhöõng thöông
buoân khaùc ñeán thaønh phoá lôùn. Tröôùc luùc ra ñi, phaûi hoûi bieát söï thuaän
lôïi, traéc trôû treân ñöôøng ñi, nhöõng haønh trang neân mang theo. Tuy chöa
ñi nhöng ñaõ thoâng toû taát caû, nhö vaäy môùi coù theå ñeán ñöôïc thaønh phoá
lôùn. Thöông chuû naøy, duøng trí khoân suy xeùt, tính toaùn, cuøng caùc thöông
buoân qua nhöõng nôi nguy hieåm vaéng veû, seõ khoâng heà bò tai naïn, an oån
ñeán thaønh phoá lôùn.
Phaät töû! Trí tueä phöông tieän cuûa Boà-taùt naøy cuõng nhö theá. Thoâng
ñaït taát caû phaùp ñoái trò, caùc haønh töôùng ñaúng löu, vaän chuyeån, an oån,
thuø thaéng, khoâng thoaùi chuyeån, choã thanh tònh cuûa caùc ñòa cho ñeán Trí
ñòa cuûa Nhö Lai roài, luùc naøy Boà-taùt neân thoï trì haønh trang Thaùnh ñaïo,
phöôùc ñöùc thuø thaéng roäng lôùn, trí tueä beàn vöõng, daãn daét voâ soá keû buoân
laø chuùng sinh, ñeán thaønh lôùn Nhaát thieát trí. Luùc chöa ra ñi, thì ñeán choã
chö Phaät, Boà-taùt vaø baïn ñeå hoûi roõ coâng ñöùc Thaùnh giaû ñaïo cuûa caùc ñòa
vaø söï thuaän lôïi, traéc trôû treân ñöôøng ñi, chuaån bò haønh trang Thaùnh ñaïo,
phöôùc trí roäng lôùn. Tuy chöa ñi, nhöng ñaõ thoâng ñaït nhö theá, môùi coù
theå ñeán ñöôïc thaønh lôùn Nhaát thieát trí. Nhôø duøng trí tueä, suy xeùt ñaày ñuû
haønh trang Thaùnh ñaïo, neân ñöa ñöôïc soá chuùng sinh, nhöõng nhaø buoân
lôùn, ñi qua ñöôøng hieåm sinh töû maø caû mình laãn ngöôøi ñeàu an oån, ñeàu
ñeán thaønh trí Nhaát thieát trí.
Phaät töû! Vì theá caùc Boà-taùt neân sieâng naêng tu taäp laøm trang
nghieâm caùc ñòa. Phaät töû, ñoù laø löôïc noùi veà phaùp moân nhaäp ñòa Cöïc hyû
thöù nhaát cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, khi thoï sinh thöôøng laøm vua
nôi Thieäm boä chaâu, ñaày uy löïc lôùn, luoân hoä trì chaùnh phaùp, an uûi thaâu
giöõ chuùng sinh baèng phaùp boá thí. Duøng phöông tieän kheùo leùo laøm cho
chuùng sinh tröø boû tham lam boûn seûn, bieát boá thí. Laøm moïi vieäc nhö Boá
thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi nieäm Phaät, Phaùp, Taêng,
Boà-taùt, haïnh Boà-taùt, giaûi thoaùt, caùc truï ñòa, phaùp khoâng sôï, phaùp Baát
coäng cuûa Phaät, cho ñeán khoâng rôøi haønh töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi
trí Nhaát thieát trí. Laïi nguyeän: ÔÛ chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu,
thuø thaéng, vi dieäu, voâ thöôïng; laø ngöôøi daãn ñöôøng; laø töôùng soaùi; cho
ñeán nguyeän choã laøm nöông töïa ñeå ñaït trí Nhaát thieát trí. Neáu sieâng
naêng vui veû phaùt khôûi nhö vaäy, boû gia nghieäp theá tuïc, nöông töïa Phaät
phaùp, phaùt khôûi loøng tin thanh tònh, xuaát gia, thì chaúng bao laâu ñaït
traêm phaùp Tam-muoäi cuûa Boà-taùt, gaëp traêm Ñöùc Phaät, ñöôïc chö Phaät
gia hoä, thoâng hieåu taát caû, laøm chuyeån ñoäng traêm theá giôùi, ñi khaép traêm
coõi nöôùc, soi chieáu traêm caûnh giôùi, thaønh töïu traêm loaïi chuùng sinh,
soáng traêm kieáp, tröôùc sau ñeàu vaøo trong traêm kieáp, suy xeùt roõ traêm
phaùp, thò hieän traêm thaân, moãi thaân hieän traêm Boà-taùt baïn laøm quyeán
thuoäc vaây quanh. Nhôø nguyeän löïc thuø thaéng, neân moïi vieäc ñi laïi, thaàn
thoâng, aùnh saùng, thaân töôùng, maét, caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, söï
trang nghieâm, hieåu bieát, gìn giöõ, taïo taùc duø traûi qua traêm ngaøn caâu-chi
kieáp cuõng khoâng theå noùi heát.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laëp laïi yù nghóa treân beøn
noùi keä raèng:
Neáu ai tu phaùp laønh
Vaø caùc phaùp giaûi thoaùt
Cuùng döôøng Thieân nhaân toân
Chí lôùn tònh yù laïc
Thaønh töïu trí lieãu ngoä
www.daitangkinh.org
Tuøy thuaän ñaïo töø bi

Vì caàu trí tueä Phaät
Phaùt taâm voâ thöôïng naøy
Vì ñaït möôøi Löïc Phaät
Vaø phaùp Voâ sôû uùy
Thaønh töïu phaùp Baát coäng
Cöùu ñoä caùc chuùng sinh
Ñaày ñuû Töø bi lôùn
Nghieâm tònh caùc coõi Phaät
Chuyeån baùnh xe phaùp lôùn
Phaùt taâm yù thuø thaéng
Moät nieäm bieát ba ñôøi
Khoâng heà coù phaân bieät
Trong moïi luùc moïi nôi
Thò hieän ôû theá gian
Löôïc noùi söï tìm caàu
Coâng ñöùc Phaät thuø thaéng
Phaùt taâm yù roäng lôùn
Ngang baèng vôùi hö khoâng
Bi Trí laø treân heát
Bao goàm tueä phöông tieän
Gìn giöõ yù thanh tònh
Voâ löôïng löïc cuûa Phaät
Trí voâ ngaïi hieän tieàn
Tuøy thuaän trí töï nhieân
Thoï trì phaùp cuûa Phaät
Phaùt taâm toái thaéng aáy
Phaät töû vöøa phaùt khôûi
Taâm vi dieäu nhö vaäy.
Vöôït khoûi haøng phaøm phu
Nhaäp chaùnh taùnh Boà-taùt
Sinh ôû nhaø Nhö Lai
Doøng hoï khoâng tyø veát
Noái doøng gioáng chö Phaät
Thaønh töïu Voâ thöôïng giaùc
Vöøa phaùt taâm nhö vaäy

An truï Ñòa thöù nhaát
Chí vui thaät beàn vöõng
Sieâng tu moïi haïnh nghieäp
Luoân vui veû yeâu thích
Nieàm tin raát thanh tònh
Taâm heát möïc duõng maõnh
Vaø taâm ñaày hoan hyû
Tröø boû söï tranh chaáp
Laøm haïi vaø saân haän
Thaønh kính laïi ngay thaät
Kheùo giöõ gìn caùc caên
Cöùu ñôøi khoâng ai baèng
Xöù naøy ta seõ ñaït.
Coâng ñöùc vaø trí tueä
Nghó vaäy neân vui veû
Môùi truï Ñòa thöù nhaát
Lieàn vöôït naêm lo sôï:
Khoâng soáng, cheát, tieáng xaáu
Coõi aùc vaø caùc chuùng
Vì khoâng tham chaáp ngaõ
Vaø sôû höõu cuûa ngaõ
Do vaäy Phaät töû naøy
Khoâng coøn nhöõng lo sôï.
Luoân tin töôûng cung kính
Thöïc haønh ñaïi Töø bi
Ñuû coâng ñöùc hoå theïn
Öa daïo vöôøn chaùnh phaùp
Doác caàu hoïc hieåu roäng
Suy xeùt phaùp ñaõ nghe
Tröø boû haønh chaáp tröôùc
Khoâng tham caàu lôïi döôõng
Chæ khôûi taâm bình ñaúng
Chuyeân taâm caàu trí Phaät
Vaø suy xeùt möôøi Löïc
www.daitangkinh.org
Tu haønh ñaït giaûi thoaùt

Tröø boû taâm dua, doái
Thöïc haønh ñuùng giaùo phaùp
Luoân giöõ lôøi chaân thaät
Khoâng laøm baån nhaø Phaät
Chaúng boû phaùp Boà-taùt
Taâm trí Nhaát thieát trí
Vöõng chaõi nhö nuùi chuùa
Chaúng boû vieäc theá gian
Maø nhaäp ñaïo xuaát theá
Taâm luoân khoâng chaùn ñuû
Haønh trang tu giaùc phaàn
Khoâng coù nhöõng voïng nieäm
Daàn caàu ñaïo thuø thaéng
Töông öng vôùi giaùo phaùp
Kheùo truï Ñòa thöù nhaát.
Phaùt khôûi theä nguyeän lôùn
Haïnh nghieäp lôùn duõng maõnh
Nguyeän seõ luoân cuùng döôøng
Phuïng söï caùc Ñöùc Phaät
Hoä trì giaùo Phaät phaùp
Giöõ gìn ñaïo Theá Toân
Gaàn guõi phuïng söï Phaät
Tu taäp haïnh toái thaéng
Thaønh töïu caùc chuùng sinh
Qua laïi moïi caûnh giôùi
Trang nghieâm caùc coõi Phaät
Ñaày ñuû trí hieåu bieát
Cuøng caùc Ñaïi Boà-taùt
Nhaát taâm maø tu taäp
Thaân, khaåu, yù taïo nghieäp
Khoâng loãi laàm, luoáng uoång
ÔÛ trong coõi phaøm phu
Sôùm thaønh töïu chaùnh giaùc
Nhöõng nguyeän lôùn nhö vaäy
Khoâng löôøng, khoâng ngaèn meù

Taát caû coõi chuùng sinh
Theá giôùi vaø hö khoâng
Coõi phaùp, coõi Nieát-baøn
Coõi Ñöùc Phaät hieän ôû
Trí ñòa cuûa Nhö Lai
Vaø coõi taâm duyeân keát
Nhaäp coõi trí tueä Phaät
Trí chuyeån phaùp theá gian
Nhöõng phaùp treân cuøng taän
Nguyeän ta môùi cuøng taän
Phaùp aáy khoâng cuøng taän
Nguyeän ta cuõng chaúng taän.
Phaùt nguyeän lôùn nhö vaäy
Taâm hoøa nhaõ thuaän hôïp
Tin coâng ñöùc cuûa Phaät
Quaùn saùt caùc chuùng sinh
Bieát töø nhaân duyeân sinh
Phaùt taâm Töø bi lôùn
Ta nguyeän seõ cöùu vôùt
Chuùng sinh ñang khoå naõo
Vì cöùu ñoä chuùng sinh
Maø haønh phaùp boá thí
Ngoâi vua cuøng chaâu baùu
Voi ngöïa vaø xe coä
Ñaàu, maét, tay cuøng chaân
Cho ñeán maùu, thòt, thaân
Boá thí heát taát caû
Taâm khoâng buoàn luyeán tieác
Taâm khoâng heà chaùn meät
Caàu hoïc caùc luaän nghò
Hieåu roõ nôi vaên nghóa
Tuøy theá gian maø haønh
Trang nghieâm baèng hoå theïn
Tu haønh theâm vöõng beàn
www.daitangkinh.org

Luoân cung kính, toân troïng
Cöù theá maø tu taäp
Ngaøy ñeâm khoâng löôøi moûi
Caên laønh caøng thanh tònh
Nhö vaøng ñaõ luyeän kyõ
Tu taäp caùc ñòa khaùc
Haønh khoâng chöôùng ngaïi
Ñaày ñuû chaúng giaùn ñoaïn
Ví nhö ñaïi thöông chuû
Daãn daét caùc nhaø buoân
Bieát roõ ñöôøng khoù deã
An oån ñeán thaønh lôùn
Boà-taùt Ñòa thöù nhaát
Söï hieåu bieát cuõng theá
Duõng maõnh khoâng chöôùng ngaïi
Ñeán ñöôïc Ñòa thöù möôøi
Truï ôû Ñòa thöù nhaát
Laøm vua ñuû coâng ñöùc
Daïy chuùng sinh baèng phaùp
Taâm töø, khoâng toån haïi
Thoáng laõnh chaâu Thieäm boä
Haønh hoùa khaép caùc coõi
Khieán ngöôøi truï phaùp thí
Thaønh töïu trí tueä Phaät
Vì caàu ñaïo thuø thaéng
Boû caû nöôùc, ngoâi vua
Xuaát gia trong Phaät phaùp
Duõng maõnh doác tu taäp
Ñaït traêm Tam-ma-ñòa
Gaëp ñöôïc traêm Ñöùc Phaät
Chaán ñoäng traêm theá giôùi
Ñi laïi vaø chieáu soi
Thaønh töïu traêm chuùng sinh
Bieát vieäc trong traêm kieáp

Thaâm nhaäp traêm phaùp moân
Thò hieän traêm thaàn töôùng
Vaø hieän traêm Boà-taùt
Laøm quyeán thuoäc cuûa mình
Vôùi nguyeän löïc töï taïi
Hôn ñaây caû voâ löôïng
Toâi ñaõ löôïc noùi qua
Nghóa thuù cuûa ñòa naøy
Neáu phaân bieät ñaày ñuû
ÖÙc kieáp cuõng khoâng heát
Ñaïo Boà-taùt toái thaéng
Laø lôïi ích chuùng sinh
Toâi nay ñaõ giaûng xong
Phaùp Sô ñòa nhö theá.
Phaåm 2: ÑÒA LY CAÁU
Caùc Boà-taùt ñaõ nghe

Phaùp vi dieäu toái thaéng
Taâm yù raát thanh tònh
Taát caû ñeàu vui möøng
Töø choã ngoài ñöùng daäy
Bay leân treân hö khoâng
Raûi caùc hoa thöôïng dieäu
Ñoàng thôøi cuøng khen ngôïi:
Hay thay Kim Cang Taïng
Baäc trí lôùn khoâng sôï
Giaûng noùi veà ñòa naøy
Phaùp Boà-taùt thöïc haønh.
Bieát taâm chuùng thanh tònh
www.daitangkinh.org
Thích nghe caùc haønh töôùng

Cuûa truï Ñòa thöù hai
Neân thöa Kim Cang Taïng
Xin ñaïi trí dieãn thuyeát
Phaät töû ñeàu thích nghe
Veà truï Ñòa thöù hai.
Boà-taùt Kim Cang Taïng baûo caùc Boà-taùt:
–Phaät töû, Boà-taùt ñaõ an truï nôi Ñòa thöù nhaát, muoán caàu trí Ñòa thöù
hai, phaûi phaùt möôøi taâm yù laïc. Möôøi taâm ñoù? Ñoù laø:
1. Ngay thaät.
2. Dòu daøng.
3. Gaéng nhaän.
4. Ñieàu phuïc.
5. Tòch dieät.
6. Hieàn thieän.
7. Khoâng taïp loaïn.
8. Khoâng tham luyeán.
9. Thuø thaéng.
10. Roäng lôùn.
Ñaõ phaùt möôøi taâm naøy, taát caû seõ an truï ñòa Ly caáu thöù hai.
Phaät töû, khi Boà-taùt truï ñòa Ly caáu, thì töï taùnh thaønh töïu möôøi
nghieäp laønh. Töø boû saùt sinh, vöùt dao gaäy, khoâng mang hieàm haän, bieát
hoå theïn, hieän baøy taâm nhaân töø, bao dung, luoân coù taâm lôïi ích, thöông
yeâu chuùng sinh, Boà-taùt luoân suy xeùt, vôùi loaøi coù maïng soáng coøn khoâng
laøm haïi, huoáng chi töï thaân gieát haïi chuùng sinh, chuùng sinh coù thaân
nghieäp, coù suy xeùt ñuùng ñaén!
Khoâng troäm cöôùp, phaûi bieát ñuû vôùi taøi vaät ñòa cuûa mình, thöông
yeâu, khoâng haïi danh vò taøi vaät ngöôøi khaùc, khoâng sinh taâm troäm caép
vaät cuûa ngöôøi hoaëc vaät töôûng cuûa ngöôøi, ngay coïng coû, laù rau, ngöôøi ta
khoâng cho thì khoâng laáy, huoáng laø nhöõng vaät nuoâi soáng khaùc.
Boû taø daâm, laø bieát ñuû vôùi vôï mình, khoâng haønh daâm vôùi vôï
ngöôøi, khoâng coù taâm oâ nhieãm vôùi vôï ngöôøi, hoaëc ngöôøi ñaõ ñöôïc baø con
thaân thuoäc cöôùi hoûi, hoaëc ngöôøi nöõ ñöùng ñaén, huoáng gì hai thaân giao
phoái.
Boû lôøi noùi doái, laø luoân noùi lôøi chaân thaät, hôïp thôøi, cho ñeán trong
giaác moäng cuõng khoâng coù yù doái ngöôøi baèng caùch che giaáu hay thích
noùi lôøi hö doái, huoáng gì coá yù. Boû lôøi noùi chia reõ, laø khoâng huûy hoaïi
chuùng sinh, khoâng laøm haïi; laø tu taäp haïnh chaân chaùnh. Khoâng vì haïi
ngöôøi naøy maø ñem lôøi ngöôøi kia noùi cho ngöôøi naøy. Nhöõng ngöôøi
chöa haïi nhau, thì laøm cho hoï khoâng haïi nhau; nhöõng ngöôøi ñaõ haïi
nhau thì khoâng cho phaùt trieån; khoâng vui thích vaø khoâng noùi lôøi chia
reõ, cho duø laø thaät hay khoâng thaät. Boû lôøi thoâ aùc, töùc laø nhöõng lôøi noùi
ñoäc aùc, thoâ loã, khieâu khích ngöôøi khaùc; laøm cho hoï saân haän sau löng,
tröôùc maët aâu saàu; nhöõng lôøi coäc caèn khoâng vui tai, khieán hoï töùc giaän
nhö löûa thieâu ñoát, sinh ra oaùn keát khoå naõo, haïi caû mình laãn ngöôøi…
Phaûi töø boû taát caû nhöõng lôøi noùi nhö vaäy. Luoân noùi lôøi eâm dòu, hoøa
nhaõ, vui loøng, thích nghe; ñeå nghe ngöôøi vui veû nhôù maõi; lôøi nhaõ
nhaën hôïp phaùp, laøm nhieàu ngöôøi yeâu thích, vui veû thanh tònh caû mình
laãn ngöôøi. Boû lôøi oâ taïp, suy xeùt lôøi chaân thaät hôïp thôøi, ñuùng nghóa,
ñuùng phaùp; lôøi thuaän ñaïo lyù, ñieàu phuïc, lôøi maïch laïc, tuøy luùc suy xeùt,
coù duyeân hôïp môùi noùi, cho duø laø lôøi ñuøa cuõng suy xeùt kyõ, huoáng gì laø
coá yù noùi lôøi taïp loaïn.
Khoâng tham duïc laïc, taøi vaät cuûa ngöôøi, khoâng sinh taâm tham caàu;
taâm khoâng saân haän, luoân phaùt taâm Töø bi, taïo lôïi ích, yeâu thöông, ban
aân cho taát caû chuùng sinh, vónh vieãn döùt tröø phaãn noä, giaän döõ, ganh
gheùt, luoân suy xeùt, tuøy thuaän thöïc haønh taùnh töø bi lôïi ích; hieåu ñuùng vaø
tuøy thuaän chaùnh ñaïo; boû vieäc xem boùi, toát xaáu, vaø caùc giôùi taø vaïy.
Thaáy bieát ñuùng ñaén, khoâng dua nònh doái traù, yù beàn vöõng ñoái vôùi Phaät,
Phaùp, Taêng.
Phaät töû, Boà-taùt khi hoä trì möôøi nghieäp laønh lieân tuïc, khoâng
thieáu soùt, thì phaùt nhöõng taâm nhö vaïy. Thaáy chuùng sinh, sôû dó bò khoå
naõo trong ñöôøng aùc chìm saâu, ñeàu do laøm möôøi vieäc aùc; cho neân ta
phaûi an truï nôi haïnh chaân chaùnh ñeå khuyeân chuùng sinh cuõng an truï
nôi haïnh naøy. Vì sao? Vì khoâng theå coù vieäc: Mình khoâng tu chaân
chaùnh maø daïy ngöôøi tu chaân chaùnh! Laïi suy xeùt: vì laøm möôøi vieäc aùc
neân coù ñòa nguïc, suùc sinh, ngaï quyû; do laøm möôøi vieäc laønh maø coù coõi
ngöôøi, coõi trôøi… Treân nhöõng coõi naøy, ñeàu laø do tu taäp haønh töôùng cuûa
trí tueä. Nghóa laø, do taâm tu möôøi nghieäp laønh coøn yeáu keùm, sôï ba coõi,
www.daitangkinh.org
thieáu ñaïi Bi, nghe ngöôøi giaûng daïy môùi hieåu roõ. Thöïc haønh lôøi daïy,
thaønh töïu Thanh vaên thöøa. Laïi töø ñaây tieán tu, laøm thanh tònh möôøi
nghieäp laønh, khoâng do ngöôøi chæ daïy, töï mình giaùc ngoä; thieáu phöông
tieän ñaïi Bi; hieåu saâu phaùp duyeân sinh, thaønh töïu Ñoäc giaùc thöøa. Roài
töø ñaáy, tieán tu thanh tònh möôøi nghieäp laønh, taâm roäng lôùn bao la, ñuû
töø bi, goàm caû phöông tieän quyeàn bieán, phaùt nguyeän lôùn, khoâng boû
chuùng sinh, hieän quaùn voâ löôïng trí cuûa Phaät, thaønh töïu phaùp giaûi
thoaùt, laøm thanh tònh caùc ñòa Boà-taùt, haønh haïnh chaân chaùnh thanh
tònh roäng lôùn. Roài cuõng töø ñaáy tieán tu, laøm thanh tònh möôøi nghieäp
laønh, cho ñeán thaønh töïu möôøi löïc cuûa Phaät, tu chöùng taát caû Phaät
phaùp. Ta nay ñaõ xuaát ly, nhöng laïi ôû trong taát caû haønh töôùng thanh
tònh cuûa Nieát-baøn maø tu taäp. Phaät töû, Boà-taùt daàn daàn hoïc nhöõng vieäc
nhö vaäy.
Laïi nöõa, möôøi nghieäp aùc neáu vaøo haïng naëng thì laøm nhaân cuûa
ñòa nguïc, haïng vöøa thì laøm nhaân cuûa suùc sinh, haïng nheï thì laøm nhaân
cuûa quyû ñoùi. Gieát chuùng sinh thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû
ñoùi.
Neáu sinh trong coõi ngöôøi chòu hai quaû baùo:
-Ngheøo khoå.
-Cuûa caûi bò phaân taùn.
Taø haïnh bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh trong
coõi ngöôøi, chòu hai quaû baùo:
-Vôï khoâng trinh thuaän.
-Khoâng nhôø vaû ñöôïc baø con.
Noùi doái thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh trong
coõi ngöôøi, chòu hai quaû baùo:
-Luoân bò phæ baùng.
-Bò ngöôøi doái gaït.
Noùi hai löôõi thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh
trong coõi ngöôøi, chòu hai quaû baùo:
-Baø con choáng traùi.
-Thöôøng bò cheâ bai.
Noùi lôøi aùc thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh
-Nghe lôøi traùi tai.

-Luoân bò tranh kieän.
Noùi taïp loaïn thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh
-Noùi naêng khoâng ai nghe.
-Noùi naêng khoâng roõ raøng.
Tham duïc thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh
-Taâm khoâng bieát ñuû.
-Tham lam khoâng chaùn.
Saân haän thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh
-Luoân bò ngöôøi khaùc vaïch choã hay dôû.
-Luoân bò ngöôøi laøm haïi.
Taø kieán thì bò ñoïa vaøo ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi. Neáu sinh
-Thaáy hieåu khoâng ngay thaúng.
-Taâm luoân doái traù.
Do möôøi nghieäp aùc naøy maø taïo ra khoå uaån lôùn voâ löôïng, voâ
bieân. Vì theá, ta phaûi ñoaïn tröø haún möôøi nghieäp aùc; ñeå ñöôïc ôû trong
vöôøn phaùp, thoï höôûng nieàm vui cuûa phaùp. Boà-taùt luoân an truï trong
möôøi nghieäp laønh, khuyeân daïy ngöôøi an truï. Ñoái vôùi chuùng sinh, Boà-
taùt luoân phaùt khôûi nhöõng taâm lôïi ích, an laïc, Töø bi, bao dung, gìn giöõ,
baûo hoä, khieâm toán, laøm göông, laøm thaày daãn daét, xem chuùng sinh
nhö mình.
Laïi nghó: Thaät khoå thay! Chuùng sinh bò ñoïa trong taø kieán, chaïy
theo hieåu bieát sai laàm, thuaän yù sai laïc, ñi trong röøng raäm phieàn naõo,
ñöôøng heïp; ta neân khieán chuùng sinh quay veà ñöôøng chaùnh, hieåu bieát
ñuùng, an truï trong phaùp nhö thaät. Chuùng sinh naøo choáng traùi, tranh
tuïng, laêng nhuïc nhau, luoân bò phaãn noä giaän döõ thieâu ñoát; ta neân khieán
chuùng an truï trong phaùp nuoâi soáng baèng ngheà chaân chaùnh, thanh tònh
thaân, ngöõ, yù. Chuùng sinh naøo chaïy theo caùc nhaân tham, saân, si, luoân
bò löûa phieàn naõo ñoát maø khoâng tìm caùch ra khoûi; ta neân khieán chuùng
daäp taét löûa phieàn naõo, an truï trong Nieát-baøn thanh tònh, maùt meû,
www.daitangkinh.org
khoâng tai hoïa. Chuùng sinh naøo bò voâ minh taêm toái che laáp, vaøo trong
röøng raäm phieàn naõo toái taêm, xa caùch aùnh saùng tueä, rôi trong choán mòt
muø, ñi vaøo ñöôøng hieåm, chaáp chaët söï hieåu bieát cuûa mình; ta neân
khieán chuùng sinh ñaït maét tueä thanh tònh khoâng chöôùng ngaïi, bieát
taùnh nhö thaät cuûa caùc phaùp, khoâng tuøy thuaän giaùo phaùp khaùc. Chuùng
sinh naøo chaïy trong ñöôøng hieåm sinh töû vaéng veû, saép rôi vaøo hoá saâu
coõi aùc ñòa nguïc, suùc sinh, quyû ñoùi, hoaëc bò nhoát trong löôùi taø kieán aùc
ñoäc haïi, bò ngu si che laáp, ñi trong ñöôøng heïp taø kieán, maát maét tueä,
thieáu baäc thaày daãn ñöôøng, coù töôûng khoâng muoán xuaát ly, ñi vaøo caûnh
giôùi cuûa ma Ba-tuaàn, bò giaëc cöôùp baét bôù giam caàm, xa lìa ngöôøi daãn
daét coù taâm ñaïi Bi vôùi phöông tieän quyeàn xaûo, chaïy theo neûo röøng
raäm phieàn naõo thuoäc yù laïc cuûa caùc ma, caùch bieät hoaøn toaøn vôùi yù laïc
cuûa Phaät, ñoái vôùi caùc chuùng sinh aáy, ta neân taïo söï thuaän hôïp ñeå chæ
roõ veà ñöôøng hieåm sinh töû ñoù nhaèm cöùu vôùt, ñeå caùc chuùng sinh ñoù an
truï trong thaønh lôùn khoâng lo sôï cuûa trí Nhaát thieát trí. Chuùng sinh naøo
troâi nôi doøng thaùc lôùn, chìm trong soùng to, bò cuoán theo doøng duïc,
höõu, voâ minh kieán, men theo sinh töû, noåi chìm trong soâng aùi, boân ba
rong ruoåi, khoâng ngöøng nghæ ñeå quaùn saùt, thuaän theo tham, saân, si,
kieâu maïn, bò La-saùt thaân kieán giöõ chaët, qua laïi tôùi lui trong taäp khí
duïc, ñaém chìm vui thích trong buøn nhô soùng döõ, vaøo trong thaùc ngaõ
maïn, khoâng nôi nöông töïa, khoâng vöôït khoûi saùu xöù xoùm laøng, xa
caùch baäc taøi trí cöùu ñoä; ta neân duøng söùc nôi caên laønh ñaïi Bi ñeå cöùu
vôùt, laøm cho caùc chuùng sinh ñoù an truï nôi ñaûo Nhaát thieát trí, khoâng
tai hoïa, khoâng nhô ueá, tòch tónh, khoâng coøn lo sôï. Chuùng sinh naøo bò
ñoùng kín nôi öu saàu khoå naõo, bò xieàng trong goâng cuøm khaùt aùi, trong
röøng raäm voâ minh ngu toái, bò nhoát nôi nguïc ba coõi; ta neân khieán
chuùng vónh vieãn ra khoûi ba coõi, an truï trong Nieát-baøn roát raùo khoâng
chöôùng ngaïi. Chuùng sinh naøo chaáp tröôùc ngaõ, chaáp giöõ naêm uaån
khoâng theå tieán trieån, laøm theo boán loaïi ñieân ñaûo, nöông töïa vaøo xoùm
laøng laø saùu xöù troáng khoâng, bò raén ñoäc boán ñaïi chuûng röôït ñuoåi, oaùn
giaëc naêm uaån vaây haïi, chòu voâ löôïng khoå; ta neân khieán chuùng truï
trong choã thuø thaéng, khoâng coøn tham vöôùng, töùc laø Voâ dö Nieát-baøn
lìa chöôùng ngaïi. Chuùng sinh naøo nghe giaûng veà taâm Nhaát thieát trí voâ
thöôïng maø hieåu bieát heïp hoøi keùm coûi, phaûi caàu phaùp giaûi thoaùt, phaùt
taâm Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc; ta neân khieán chuùng quaùn phaùp vi dieäu
cuûa Phaät truï trong taâm ñaïo Voâ thöôïng roäng lôùn.
Phaät töû! Boà-taùt tuøy thuaän vaøo söùc gìn giöõ giôùi thanh tònh, laøm
moïi vieäc baèng phöông tieän kheùo leùo, truï trong ñòa Ly caáu. Do hieåu
bieát vaø nguyeän löïc roäng lôùn neân gaëp ñöôïc traêm traêm ngaøn ngaøn ngaøn
öùc na-do-tha Phaät. Ñaõ gaëp Phaät, Boà-taùt naøy duøng taâm roäng lôùn taêng
thöôïng, cung kính, toân troïng, phuïng söï, cuùng döôøng caùc thöù y phuïc,
thöùc aên, ñoà ngoài, thuoác men, caùc vaät caàn duøng, phuïng hieán cho Boà-taùt
caùc thöù taïo an laïc vi dieäu, cung kính ñoái vôùi taêng chuùng, hoài höôùng caên
laønh leân ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc. Vôùi taâm toân troïng,
Boà-taùt ôû choã Phaät, thoï trì möôøi nghieäp laønh cho ñeán phaùp Boà-ñeà khoâng
heà queân soùt. Nhôø vaäy, Boà-taùt traûi qua voâ soá, voâ soá kieáp, döùt tröø ñöôïc
tham lam boûn seûn vaø söï phaïm giôùi, thaønh töïu ñaày ñuû boá thí, trì giôùi
thanh tònh.
Phaät töû! Ví nhö vaøng ñöôïc toâi luyeän ñuùng caùch, tröø heát taïp nhô
thì caøng röïc rôõ. Boà-taùt truï nôi ñòa Ly caáu cuõng theá traûi qua voâ soá kieáp,
tröø boû tham lam keo kieät vaø söï phaïm giôùi, thaønh töïu ñaày ñuû boá thí, trì
giôùi thanh tònh. Song trong boán Nhieáp phaùp, Boà-taùt naøy tu nhieàu veà aùi
ngöõ. Trong möôøi Ba-la-maät, Boà-taùt naøy tu nhieàu veà giôùi Ba-la-maät,
coøn caùc Ba-la-maät khaùc thì tuøy söùc tuøy phaàn maø tu taäp.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi veà ñòa Ly caáu thöù hai cuûa Boà-taùt. Boà-taùt
truï ñòa naøy, thöôøng sinh laøm Chuyeån luaân thaùnh vöông, ñaït phaùp töï
taïi ñaày ñuû uy löïc, coù ñuû baûy baùu, ñuû söùc maïnh tröø saïch caùc thöù nhô
ueá, phaïm giôùi cuûa chuùng sinh, ñuû phöông tieän hay, laøm cho chuùng
sinh an truï trong möôøi nghieäp laønh. Haønh trì vieäc nhö Boá thí, AÙi ngöõ,
Lôïi haønh, Ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi suy nghó veà Phaät, veà Phaùp, veà
Taêng, veà Boà-taùt, veà haïnh Boà-taùt, veà giaûi thoaùt, veà caùc truï ñòa, veà
phaùp khoâng sôï, veà phaùp Baát coäng cuûa Phaät, cho ñeán khoâng rôøi suy
nghó veà hình töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí. Laïi
nguyeän, ôû trong chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, thuø thaéng vi
dieäu voâ thöôïng; laø ngöôøi daãn ñöôøng, laø töôùng soaùi, cho ñeán nguyeän
laøm choã nöông töïa ñeå ñaït trí Nhaát thieát trí, phaûi sieâng naêng phaùt taâm
nhö vaäy; xaû boû nhaø cöûa quyeán thuoäc, taøi saûn, xuaát gia tin theo Thaùnh
giaùo cuûa Phaät; ñaõ xuaát gia thì trong khoaûnh khaéc tu taäp, ñaït ngaøn
www.daitangkinh.org
Tam-muoäi, gaëp ngaøn Ñöùc Phaät, ñöôïc Phaät gia hoä, laøm cho thoâng hieåu
taát caû, laøm chuyeån ñoäng ngaøn theá giôùi, ñi khaép ngaøn coõi nöôùc, soi
chieáu ngaøn caûnh giôùi, thaønh töïu ngaøn loaïi chuùng sinh, soáng ngaøn
kieáp, nôi ngaèn meùtröôùc sau ñeàu vaøo trong ngaøn kieáp, suy xeùt roõ ngaøn
phaùp, thò hieän ngaøn thaân, moãi thaân hieän baøy ngaøn Boà-taùt baïn. Nhôø
nguyeän löïc thuø thaéng, neân moïi vieäc ñi laïi, thaàn thoâng, aùnh saùng, thaân
töôùng, maét, caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm, hieåu bieát,
gìn giöõ, taïo taùc, cho duø traûi qua ngaøn ngaøn caâu-chi kieáp, cuõng khoâng
theå noùi heát.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laëp laïi nghóa treân beøn noùi
keä raèng:
Ngay thaät, nhu hoøa vaø gaéng nhaän
Ñieàu phuïc, vaéng laëng cuøng Hieàn thieän
Khoâng taïp, khoâng luyeán, thaéng, roäng lôùn
Nhôø möôøi yù laïc nhaäp Hai ñòa
ÔÛ ñaây thaønh töïu coâng ñöùc giôùi
Xa lìa saùt sinh, khoâng laøm haïi
Tröø taâm troäm cöôùp vaø taø haïnh
Löøa doái, thoâ, taïp cuøng chia reõ
Khoâng tham cuûa vò, luoân thöông yeâu
Chaùnh kieán chaân thaät, khoâng dua nònh
Döùt boû kieâu maïn, taâm hoøa nhaõ
Thöïc haønh ñuùng phaùp, khoâng buoâng lung
Ñòa nguïc, suùc sinh chòu khoå naõo
Quyû ñoùi luoân bò löûa thieâu ñoát
Taát caû ñeàu do toäi ñöa ñeán
Ta neân tröø boû, truï vöôøn phaùp
Tuøy yù thoï sinh trong coõi ngöôøi
Cho ñeán hyû laïc trôøi Höõu ñaûnh
Thanh vaên, Ñoäc giaùc vaø Phaät thöøa
Töø möôøi nghieäp laønh ñöôïc thaønh töïu
Suy xeùt nhö theá, khoâng buoâng lung
Töï giöõ tònh giôùi, daïy ngöôøi giöõ
Laïi thaáy chuùng sinh chòu khoå naõo
Phaùt khôûi taâm bi caøng maïnh meõ

Phaøm phu ngu si hieåu sai leäch
Luoân mang saân haän, thöôøng tranh chaáp
Tham caàu caûnh giôùi khoâng bieát chaùn
Ta neân khieán chuùng tröø ba ñoäc
Ngu si taêm toái luoân che laáp
Rôi trong ñöôøng hieåm, löôùi taø kieán
Troùi buoäc trong voøng sinh töû khoå
Ta neân khieán chuùng ñuoåi giaëc ma
Troâi noåi chìm ñaém theo boán doøng
Nhoát trong ba coõi chòu khoå naõo
Xem uaån laø nhaø, chaáp tröôùc ngaõ
Vì cöùu chuùng sinh, sieâng haønh ñaïo
Caàu phaùp giaûi thoaùt, taâm yeáu keùm
Boû trí toái thöôïng cuûa chö Phaät
Ta neân khieán chuùng truï Ñaïi thöøa
Sieâng naêng tu taäp khoâng chaùn meät
Boà-taùt ôû ñaây tu coâng ñöùc
Gaëp voâ löôïng Phaät laïi cuùng döôøng
Traûi qua öùc kieáp gaéng tu taäp
Nhö ñem vaøng quaëng luyeän vaøng roøng
Ngöôøi truï ñòa naøy laøm Luaân vöông
Giaùo hoùa chuùng sinh haønh möôøi thieän
Tu taäp taát caû caùc phaùp laønh
Thaønh töïu möôøi löïc cöùu theá gian
Muoán boû ngoâi vua vaø taøi saûn
Xuaát gia haønh hoùa trong Phaät phaùp
Duõng maõnh, tinh taán chaúng bao laâu
Ñaït ngaøn Tam-muoäi, thaáy ngaøn Phaät
Boà-taùt ñòa naøy thò hieän heát
Bao nhieâu thaàn thoâng, söùc bieán hoùa
Neáu duøng nguyeän löïc thì hôn ñaây
Voâ löôïng töï taïi cöùu chuùng sinh
Tu haïnh toái thaéng cuûa Boà-taùt
Ñem lôïi ích cho caû theá gian
www.daitangkinh.org
Ñaõ vì Phaät töû dieãn thuyeát xong

Ñòa thöù hai, coâng ñöùc laø vaäy.

KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 3
Phaåm 3: ÑÒA PHAÙT QUANG
Phaät töû ñaõ nghe haïnh ñòa aáy

Caûnh giôùi Boà-taùt khoù nghó baøn
Thaûy ñeàu hoan hyû taâm cung kính
Raûi hoa cuùng döôøng töø hö khoâng
Khen ngôïi: Laønh thay! Ñaïi tieân chuû
Taâm Töø thöông xoùt caùc chuùng sinh
Baäc Ñaïi trí giaûng phaùp nghi
Haønh töôùng an truï Ñòa thöù hai
Laø haïnh vi dieäu cuûa Boà-taùt
Chaân thaät, khoâng ñoåi, khoâng sai khaùc
Vì muoán lôïi ích caùc chuùng sinh
Dieãn thuyeát haïnh nghieäp thanh tònh nhaát
Taát caû trôøi, ngöôøi ñeàu cuùng döôøng
Xin haõy giaûng thuyeát Ñòa thöù ba
Caùc nghieäp trí töông öng cuøng phaùp
Xieån döông ñaày ñuû caûnh giôùi aáy
Thí, giôùi, thanh tònh cuûa Ñaïi tieân
An oån, sieâng naêng, tueä, thieàn ñònh
Caùc phaùp Töø bi vaø phöông tieän
Xin haõy thuyeát ñaïi thanh tònh Phaät
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät laïi thöa:
Kim Cang Ñaïi sö, baäc Voâ uùy
Xin haõy giaûng thuyeát caùc coâng ñöùc
Nhaäp Ñòa thöù ba, taâm nhu hoøa
Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi vôùi chuùng Boà-taùt:
www.daitangkinh.org
–Phaät töû, Boà-taùt ôû ñaïi thöù hai ñaõ tinh taán, thanh tònh, taâm yù, taêng
thöôïng muoán nhaäp truï Ñòa thöù ba cuûa Boà-taùt thì phaûi phaùt möôøi loaïi
taâm. Möôøi taâm aáy laø gì? Ñoù laø:
1. Taâm thanh tònh.
2. An truï.
3. Xa lìa.
4. Boû duïc.
5. Khoâng thoaùi lui.
6. Kieân coá.
7. Maïnh meõ.
8. Duõng maõnh.
9. Thuø thaéng.
10. Roäng lôùn.
Nhôø möôøi taâm naøy, Boà-taùt nhaäp Ñòa thöù ba. Phaät töû, luùc Boà-taùt
truï ôû Ñòa thöù ba, quaùn saùt taát caû haïnh höõu vi ñeàu laø voâ thöôøng, khoå baát
tònh, khoâng theå nöông töïa, cuoái cuøng bò hö hoaïi, khoâng toàn taïi laâu, sinh
dieät trong töøng saùt-na, khoâng töø quaù khöù ñeán, chaúng ñi veà vò lai, hieän
taïi khoâng döøng. Boà-taùt khoâng ñieân ñaûo khi quaùn saùt taát caû caùc haønh.
Laïi quaùn saùt thaân naøy khoâng ai cöùu giuùp, khoâng choã nöông töïa, luoân bò
buoàn lo khoå naõo, yeâu gheùt troùi buoäc, khoå ñau buoàn chaùn hoaøi khoâng
döùt bò löûa tham, saân, si thieâu ñoát, caùc beänh theâm nhieàu. Thaáy nhö vaäy,
Boà-taùt tu taäp taát caû haïnh, khieán thaêng tieán ñeán trí aán cuûa Phaät. Boà-taùt
thaáy trí Nhö Lai laø khoâng theå nghó baøn, chaúng gì saùnh baèng, khoâng theå
xeùt löôøng, khoù ñaït ñöôïc, khoâng taïp loaïn, khoâng tai hoïa, khoå naõo, ñeán
thaønh voâ uùy cuõng chaúng thoaùi lui, cöùu ñoä voâ soá chuùng sinh khoå naõo.
Boà-taùt thaáy trí Nhö Lai, coù voâ soá lôïi ích, maø caùc haønh thì coù voâ soá tai
hoïa. Vì theá ôû trong chuùng sinh, Boà-taùt phaùt khôûi möôøi loaïi taâm nhaèm
cöùu ñoä. Möôøi taâm ñoù laø gì? Ñoù laø:
1. Thaáy chuùng sinh coâ ñoäc khoâng nôi nöông töïa (doác taâm cöùu
ñoä).
2. Luoân ngheøo khoå.
3. Bò löûa döõ tham, saân, si thieâu ñoát.
4. Bò nhoát trong lao nguïc.
5. Luoân bò röøng raäm phieàn naõo che laáp taâm.
6. Khoâng theå quaùn saùt.

7. Khoâng thích phaùp laønh.
8. Queân Phaät phaùp.
9. Troâi theo doøng sinh töû.
10. Maát ñaïo giaûi thoaùt.
Phaùt möôøi taâm nhaèm cöùu ñoä nhö theá, Boà-taùt thaáy coõi chuùng sinh
ñaày daãy tai hoïa, neân phaùt khôûi söï tinh taán lôùn, suy nghó: Ñoái vôùi caùc
chuùng sinh, nay ta phaûi cöùu ñoä khieán hoï ñöôïc giaûi thoaùt, khieán hoï ñöôïc
thanh tònh, ñöôïc ra khoûi, ñöôïc höôùng nhaäp, ñöôïc an truï, ñöôïc hoan hyû,
ñöôïc vui thích, ñöôïc ñieàu phuïc, ñöôïc vaéng laëng. Boà-taùt chaùn lìa caùc
haønh, phaùt taâm thöông yeâu chuùng sinh, thaáy lôïi ích thuø thaéng cuûa trí
Phaät, nöông töïa trí Nhö Lai; vì cöùu chuùng sinh maø sieâng tu taäp. Laïi
nghó: ta phaûi duøng phaùp gì ñeå cöùu ñoä chuùng sinh: Nhöõng keû ñang ôû
trong ñau khoå, phieàn naõo, nhieãm oâ, ñeå chuùng sinh ñöôïc an truï nôi
Nieát-baøn roát raùo an laïc. Boà-taùt laïi nghó: Phaùp ñoù khoâng ngoaøi trí voâ
ngaïi vaø söï giaûi thoaùt. Trí giaûi thoaùt khoâng chöôùng ngaïi naøy, khoâng
ngoaøi söï hieåu bieát nhö thaät veà caùc phaùp. Söï hieåu bieát naøy, khoâng ngoaøi
vieäc thöïc haønh tueä khoâng haønh, khoâng sinh. Tueä saùng naøy, khoâng
ngoaøi söï quaùn saùt dieäu tueä, Thieàn ñònh phöông tieän chaéc thaät. Söï quaùn
saùt ñoù, khoâng ngoaøi söï hoïc roäng kheùo leùo, tinh xaûo. Boà-taùt duøng trí
kheùo quaùn saùt, chuyeân taâm tìm caàu, thöïc haønh phaùp chaân chaùnh; luoân
thích nghe phaùp; vui veû nöông töïa phaùp; an truï, tu taäp, quy y vaø tuøy
thuaän thöïc haønh phaùp. Boà-taùt khi mong caàu Phaät phaùp, tu haïnh chaân
chaùnh, boá thí taát caû moïi vaät caàn duøng duø nhoû, hoaëc tieàn cuûa, luùa gaïo,
kho laãm. Xem nhöõng vaät aáy khoâng khoù tìm, chæ thaáy khoù gaëp ngöôøi
thuyeát phaùp. Vì Phaät phaùp maø boá thí taát caû moïi vaät beân ngoaøi vaø caû
thaân maïng, nguyeän phuïng söï Thaày toå, tröø boû kieâu maïn, quaù maïn,
khieâm nhöôøng, gaéng haønh trì, nguyeän chòu ñöïng taát caû khoå ñau cuûa
thaân. Neáu nghe ñöôïc moät baøi keä boán caâu Phaät phaùp, thì vui veû hôn laø
ñöôïc kho chaâu baùu traøn ñaày trong Tam thieân ñaïi thieân. Nghe ai giaûng
phaùp chaân chaùnh thì vui söôùng hôn ñöôïc laøm Ñeá Thích, Phaïm thieân
hay ngaøn kieáp ôû ngoâi vò toái cao. Neáu coù ai noùi: Ta coù moät baøi keä Phaät
phaùp, coù theå ñaït quaû Phaät, thanh tònh haïnh nghieäp cuûa Boà-taùt; neáu oâng
chòu nhaûy vaøo haàm löûa lôùn, chòu nhieàu khoå ñau, thì ta seõ giaûng thuyeát
www.daitangkinh.org
cho. Nghe vaäy, Boà-taùt nghó: Vì nghe moät caâu Phaät phaùp ñeå ñaït quaû
Phaät, thanh tònh haïnh nghieäp cuûa Boà-taùt; cho duø phaûi ôû töø coõi Phaïm
thieân nhaûy vaøo haàm löûa lôùn, baèng Tam thieân ñaïi thieân coõi cuõng laøm
ñöôïc, huoáng gì haàm löûa nhoû! Laïi nöõa, ta vì caàu Phaät phaùp, cho duø phaûi
ôû maõi trong ñòa nguïc, chòu khoå naõo lôùn cuõng ñöôïc, huoáng gì khoå nhoû
trong coõi ngöôøi maø khoâng chòu ñöôïc sao? Boà-taùt phaùt taâm sieâng naêng
caàu chaùnh phaùp roài, quaùn saùt ñuùng lyù nhöõng gì ñaõ nghe; chaùnh phaùp ñaõ
nghe phaûi tìm choã vaéng töï taâm duõng maõnh suy nghó. Vì tuøy phaùp maø tu
haønh ñuùng chaùnh phaùp, neân goïi laø tuøy thuaän Phaät phaùp, chöù chaúng
phaûi chæ vì thuaàn giaûng thuyeát maø ñöôïc thanh tònh.
Boà-taùt khi truï ñòa Phaùt quang naøy, luoân tuøy phaùp maø tu haønh
ñuùng phaùp thì phaûi boû duïc, boû caùc phaùp aùc, coù taàm, coù töù, ñaït ly sinh
hyû laïc, an truï ñaày ñuû ôû Thieàn thöù nhaát.
Taàm, töù ñeàu vaéng, beân trong bình ñaúng, thanh tònh, chuyeân nhaát;
khoâng taàm, khoâng töù, ñaït ñònh ly sinh hyû laïc, an truï ñaày ñuû ôû Thieàn thöù
hai.
Boû vui hyû duïc, an truï xaû, chaùnh nieäm, chaùnh tri, thoï nhaän laïc cuûa
thaân; ôû ñoù duøng trí bieát ñuùng theo choã neâu baøy cuûa caùc Thaùnh, ñaày ñuû
xaû nieäm cuøng chaùnh tri, truï thaân thoï laïc, nhaäp thieàn thöù ba.
Döùt heát vui khoå möøng lo; khoâng khoå, khoâng vui ñaït xaû nieäm
thanh tònh, an truï ñaày ñuû, nhaäp Thieàn thöù tö.
Boà-taùt laïi phaûi vöôït taát caû voïng töôûng veà saéc, döùt heát töôûng coù
ñoái, vì khoâng voïng töôûng, neân bieát veà hö khoâng voâ bieân, an truï ñaày ñuû
nhaäp Khoâng voâ bieân xöù.
Vöôït heát thaûy Khoâng voâ bieân xöù, bieát thöùc voâ bieân, an truï ñaày
ñuû, nhaäp Thöùc voâ bieân xöù.
Vöôït heát thaûy Thöùc voâ bieân xöù, bieát veà khoâng sôû höõu, an truï ñaày
ñuû nhaäp Voâ sôû höõu xöù.
Vöôït heát thaûy Voâ sôû höõu xöù, bieát veà Phi töôûng phi phi töôûng xöù,
an truï ñaày ñuû nhaäp Phi töôûng phi phi töôûng xöù.
Tuøy thuaän thöïc haønh ñuùng phaùp, khoâng vì tham chaáp, nôi ñaày
ñuû söï an oån. Boà-taùt tu taâm Töø bi roäng lôùn, khoâng hai, khoâng haïn
löôïng, khoâng oaùn giaän, khoâng chöôùng ngaïi, laøm haïi, roäng lôùn nhö
phaùp giôùi, roát raùo nhö hö khoâng, an truï trong taát caû theá gian ñeå che
chôû chuùng sinh, ñeàu baèng taâm Töø, tu taâm Bi, Hyû, Xaû cuõng nhö vaäy;
ñeàu roäng lôùn, khoâng hai, khoâng haïn löôïng, khoâng oaùn giaän, khoâng
chöôùng ngaïi, laøm haïi, roäng lôùn nhö phaùp giôùi, roát raùo nhö hö khoâng,
an truï trong taát caû theá gian ñeå che chôû chuùng sinh ñeàu baèng taâm xaû.
Boà-taùt ñöôïc söû duïng voâ soá söï bieán hoùa thaàn thoâng chaán ñoäng caùc coõi.
Bieán moät thaân thaønh nhieàu thaân; nhieàu thaân thaønh moät thaân; hoaëc aån
hieän nhanh leï khoâng chöôùng ngaïi, xuyeân qua caû töôøng vaùch ñaù nuùi,
nhö ñi trong hö khoâng. ÔÛ trong hö khoâng, an toïa qua laïi nhö chim
bay; ra vaøo ñaát nhö ra vaøo nöôùc; ñi treân nöôùc nhö ñi treân ñaát; thaân
phoùng löûa lôùn; tuoân nöôùc nhö möa lôùn; duøng oai thaàn coâng ñöùc lôùn
chaïm tay ñeán maët trôøi, maët traêng, töï taïi ñi laïi ñeán coõi Phaïm thieân.
Duøng tai nghe xa, nghe caû tieáng coõi trôøi, ngöôøi, duø xa hay gaàn cho
ñeán nghe caû tieáng ruoài muoãi vo ve, caùc loaøi coân truøng… Duøng Tha
taâm trí, bieát ñuùng nhö thaät veà taâm chuùng sinh: Coù taâm tham, taâm
khoâng tham; coù saân, khoâng saân; coù si, khoâng si; coù nhieãm oâ, khoâng oâ
nhieãm, nhoû heïp, roäng lôùn, voâ löôïng, taùn, tuï, truï ñònh, xuaát ñònh, ñaõ
giaûi thoaùt, chöa giaûi thoaùt, coù coá gaéng, khoâng coá gaéng, thoâ, teá taát caû
ñeàu bieát ñuùng nhö thaät. Vôùi Tha taâm trí, Boà-taùt coøn bieát nhöõng suy
nghó trong taâm cuûa caùc loaïi höõu tình khaùc nöõa. Boà-taùt duøng tuùc truï trí
tuøy nieäm; nghóa laø tuøy nieäm bieát ñöôïc voâ soá vieäc ôû quaù khöù, bieát roõ
vieäc cuûa mình, cuûa ngöôøi trong moät, hai, ba, boán, naêm cho ñeán möôøi,
hai möôi, ba, boán, naêm möôi cho ñeán traêm ngaøn ñôøi, bieát kieáp thaønh,
kieáp hoaïi, kieáp thaønh hoaïi, cho ñeán tuøy nieäm bieát roõ veà voâ soá, voâ soá
kieáp thaønh hoaïi. Bieát mình töøng sinh ôû ñoù, teân hoï ñoù, doøng hoï ñoù,
hình daùng, aên uoáng, ñôøi soáng, thoï maïng daøi laâu khoå vui nhö vaäy. ÔÛ
ñoù cheát, sinh veà ñaây; cheát ôû ñaây, sinh veà choã kia; coù hình daùng, coù
ngoân ngöõ bieát heát moïi vieäc lôùn nhoû ôû quaù khöù ñeàu tuøy nieäm. Duøng
Thieân nhaõn thoâng, thaáy chuùng sinh luùc soáng, luùc cheát, ñeïp xaáu, ôû coõi
aùc, ôû coõi laønh, yeáu maïnh, ñeàu haønh ñoäng theo nghieäp… Bieát chuùng
taïo haønh ñoäng do thaân, khaåu, yù aùc; ñoïa vaøo coõi aùc ñòa nguïc. Chuùng
sinh naøo haønh ñoäng baèng thaân, khaåu, yù laønh, khen ngôïi Hieàn thaùnh,
thaønh töïu chaùnh kieán. Nhôø nghieäp chaùnh kieán, sau khi cheát, ñöôïc
sinh leân coõi trôøi, thoï höôûng dieäu laïc. Boà-taùt tuøy yù ra vaøo thieàn ñònh,
giaûi thoaùt, khoâng do oai löïc thoï sinh. Thaáy nôi naøo sôùm vieân maõn
www.daitangkinh.org
phaùp Boà-ñeà thì duøng nguyeän löïc sinh ra ôû ñoù. Vôùi söï hieåu bieát vaø söï
theä nguyeän roäng lôùn.
Boà-taùt truï ñòa Phaùt quang naøy gaëp voâ soá traêm ngaøn caâu-chi
Phaät. Gaëp Phaät roài, Boà-taùt duøng taâm roäng lôùn, thanh tònh, taêng
thöôïng maø cung kính, toân troïng, phuïng söï, cuùng döôøng caùc thöù y
phuïc, thöùc aên, ñoà ngoài, thuoác men, nhöõng vaät caàn duøng, troåi nhaïc
cuùng döôøng Boà-taùt, cung kính chuùng Taêng, hoài höôùng caên laønh veà
ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà, aân caàn toân troïng phuïng söï Nhö Lai. Coøn ôû
choã Phaät thì cung kính nghe phaùp, nghe roài tuøy thuaän tu taäp. Boà-taùt
quaùn taát caû phaùp khoâng dôøi ñoåi, cuõng khoâng hoaïi dieät, do nhaân
duyeân maø coù; Boà-taùt phaûi daàn daàn tröø dieät caùc thöù duïc, saéc, höõu, voâ
minh ñang troùi buoäc; tröôùc phaûi ñoaïn tröø kieán chaáp. Boà-taùt truï nôi ñòa
naøy, traûi qua traêm traêm ngaøn voâ voâ löôïng voâ soá kieáp, chaúng nhöõng
khoâng chöùa nhoùm maø phaûi ñoaïn tröø taø kieán, tham duïc, saân haän, ngu
si, thì nhöõng caên laønh ñaõ coù môùi daàn daàn thanh tònh.
Phaät töû! Ví nhö vaøng, ñöôïc ngöôøi thôï gioûi toâi luyeän, tröø boû taïp
caáu maø khoâng giaûm löôïng. Boà-taùt truï nôi ñòa naøy cuõng theá, traûi qua voâ
soá kieáp, vì khoâng chöùa nhoùm neân ñoaïn tröø heát tham, saân, si, vaø caên
laønh coù ñöôïc laïi caøng thanh tònh. Boà-taùt laïi thaønh töïu taâm gaéng nhaän,
hoøa nhaõ, vui veû, khoâng saân, chaúng ñoäng, trong saïch, khoâng cao thaáp,
chaúng thaáy chuùng sinh thaáp keùm, khoâng mong baùo ñaùp, khoâng dua doái,
meâ môø. Trong boán Nhieáp phaùp, Boà-taùt tu nhieàu veà lôïi haønh. Trong
möôøi Ba-la-maät, Boà-taùt tu nhieàu veà nhaãn, caùc Ba-la-maät khaùc thì tuøy
söùc tuøy phaàn maø tu taäp.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi veà ñòa Phaùt quang thöù ba. Boà-taùt an truï ôû
ñaáy, thoï sinh thöôøng laøm Ñeá Thích, coù ñuû uy löïc giaùo hoùa chuùng sinh,
khieán chuùng lìa tham duïc; cöùu vôùt nhöõng keû chìm trong buøn duïc. Laøm
moïi vieäc nhö Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi söï suy
nghó veà Phaät, veà Phaùp, veà Taêng, veà Boà-taùt, veà haïnh Boà-taùt, veà giaûi
thoaùt, veà caùc truï ñòa, veà phaùp khoâng sôï, veà phaùp Baát coäng cuûa Phaät,
cho ñeán khoâng rôøi hình töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi trí Nhaát thieát
trí. Laïi nguyeän, ôû trong chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, thuø
thaéng, vi dieäu, voâ thöôïng; laø ngöôøi daãn ñöôøng, laø töôùng soaùi, cho ñeán
nguyeän laøm choã nöông töïa ñeå ñaït trí Nhaát thieát trí. Neáu xuaát gia, thì
khoâng bao laâu chöùng ñöôïc traêm ngaøn Tam-muoäi cuûa Boà-taùt; gaëp traêm
ngaøn Ñöùc Phaät, ñöôïc Phaät gia hoä khieán thoâng hieåu taát caû; laøm chuyeån
ñoäng traêm ngaøn theá giôùi, ñi khaép traêm ngaøn coõi nöôùc, soi chieáu traêm
ngaøn caûnh, thaønh töïu cho traêm ngaøn loaïi chuùng sinh, soáng traêm ngaøn
kieáp, nôi ngaèn meù tröôùc sau ñeàu vaøo trong traêm ngaøn kieáp; suy xeùt roõ
traêm ngaøn phaùp, thò hieän traêm ngaøn thaân, moãi thaân hieän traêm ngaøn Boà-
taùt baïn. Nhôø nguyeän löïc thuø thaéng, neân moïi vieäc ñi laïi, thaàn thoâng,
aùnh saùng thaân töôùng, maét, caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang
nghieâm, söï hieåu bieát, gìn giöõ, taïo taùc cho duø traûi qua traêm ngaøn caâu-
chi kieáp cuõng khoâng theå noùi heát.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laëp laïi yù nghóa treân beøn
noùi keä raèng:
Thanh tònh, an truï, taâm chaùn lìa
Rôøi duïc, vöõng chaéc khoâng thoaùi lui
Maïnh meõ, thuø thaéng, lôùn, vi dieäu
Nhôø möôøi taâm naøy nhaäp ba ñòa
Boà-taùt an truï trong ñòa aáy
Quaùn haønh voâ thöôøng, khoå, baát tònh
Khoâng beàn, hö hoaïi, chaúng toàn taïi
Thay ñoåi khoâng ngöøng chaúng ñeán ñi
Xeùt thaân khoå naõo, khoâng choã töïa
Ñau buoàn saàu khoå do gheùt thöông
Löûa khoå höøng höïc khoâng ngöøng ñoát
Soáng trong beänh hoaïn chaúng nghæ ngôi
Chaùn xa ba Höõu caàu trí Phaät
Trí ñoù vi dieäu khoâng nghó baøn
Cao toät, khoân löôøng, khoù chöùng ngoä
Khoâng loaïn, chaúng hoaïn, chaúng khoå naõo
An truï vaéng laëng, khoâng thoaùi chuyeån
Cöùu ñoä voâ soá chuùng sinh khoå
Thaáy trí Phaät roài thöông chuùng sinh
Coâ ñoäc, bô vô, khoâng ngöôøi cöùu
Ba ñoäc thieâu ñoát, thöôøng ngheøo thieáu
ÔÛ trong ñòa nguïc, luoân chòu khoå
www.daitangkinh.org
Phieàn naõo che ñaäy, maét khoâng trí

Taâm chí yeáu keùm, maát phaùp baûo
Tuøy thuaän sinh töû, sôï Nieát-baøn
Vì cöùu chuùng sinh, ta sieâng naêng
Mong caàu trí tueä lôïi chuùng sinh
Xeùt tìm phöông tieän khieán giaûi thoaùt
An truï trí Phaät, khoâng chöôùng ngaïi
Nhôø hieåu thaät lyù, giaùo Phaät phaùp
Trí tueä voâ sinh töø voâ haønh
Tueä sinh töø ñònh, ñònh töø nghe
Suy xeùt nhö theá töï tinh taán
Ngaøy ñeâm tu taäp toân troïng phaùp
Phaùt taâm cung kính, nghe chaùnh phaùp
Boá thí ñaát nöôùc cuøng traân baûo
Vôï con, quyeán thuoäc vaø ngoâi vua
Ñaàu, maét, tai, muõi, löôõi vaø raêng
Tay, chaân, xöông, tuøy, tim, maùu, thòt
Boá thí taát caû moïi vaäy aáy
Nhöng chaúng xem ñoù laø khoù laøm
Chæ thaáy khoù ñöôïc gaëp Phaùp sö
Giaû söû coù ngöôøi baûo Boà-taùt
Töï nhaûy vaøo trong haàm löûa lôùn
Ta seõ thuyeát giaûng phaùp baùu Phaät
Nghe theá nhaûy vaøo khoâng kinh sôï
Duø cho löûa ñoát ba ngaøn coõi
Töø coõi Phaïm thieân nhaûy vaøo löûa
Vì caàu chaùnh phaùp khoâng thaáy khoù
Huoáng gì tí khoå cuûa theá gain
Töø luùc phaùt taâm ñeán giaùc ngoä
Duø phaûi chòu khoå naõo voâ giaùn
Vì nghe chaùnh phaùp neân cam nhaän
Huoáng gì tí khoå cuûa coõi ngöôøi
Nghe roài suy xeùt ñuùng thaät lyù
Ñaït boán Thieàn ñònh, boán Tam-muoäi
Boán Taâm voâ löôïng, naêm Thaàn tuùc
Khoâng theo uy löïc maø thoï thaân

Boà-taùt ñòa naøy gaëp nhieàu Phaät
Cuùng döôøng, nghe phaùp, taâm beàn vöõng
Ñoïan tröø taø hoaëc ñöôïc thanh tònh
Nhö vaøng toâi luyeän theå khoâng giaûm
Boà-taùt ñòa naøy laøm Ñeá Thích
Giaùo hoùa voâ löôïng, voâ soá chuùng
Khieán boû taâm tham, truï phaùp laønh
Taát caû ñeàu caàu coâng ñöùc Phaät
Neáu sieâng tu taäp chaúng bao laâu
Ñaït ñöôïc traêm ngaøn moân Tam-muoäi
Gaëp traêm ngaøn Phaät, thaân töôùng ñeïp
Neáu ñuû nguyeän löïc thì hôn ñaây
Lôïi ích taát caû caùc chuùng sinh
Laø haïnh toái thöôïng cuûa Boà-taùt
Taát caû haønh töôùng Ñòa thöù ba
Toâi theo thaät nghóa ñaõ giaûi baøy.
Phaåm 4: ÑÒA DIEÄM TUEÄ
Phaät töû ñaõ nghe haïnh roäng lôùn

Giaùo phaùp thaéng dieäu thaät nhieäm maàu
Ai naáy vui möøng khoân xieát keå
Raûi caùc hoa thôm cuùng döôøng Phaät
Trong luùc dieãn thuyeát dieäu phaùp naøy
Trôøi ñaát, bieån lôùn, ñeàu chaán ñoäng
Taát caû Thieân nöõ cuøng vui möøng
AÂm thanh hoøa nhaõ taùn thaùn Phaät
Töï Taïi Thieân vöông cuõng sung söôùng
Möa baùu ma-ni cuùng döôøng Phaät
Khen Phaät cöùu ñôøi, neân xuaát theá
Dieãn thuyeát coâng ñöùc haïnh cao toät
www.daitangkinh.org
Thaät nghóa caùc ñòa cuûa baäc trí

Traêm ngaøn muoân kieáp thaät khoù gaëp
Ta nay hoát nhieân laïi ñöôïc nghe
Thaéng haïnh Boà-taùt, dieäu phaùp aâm
Xin haõy dieãn thuyeát trí tueä saùng
Caùc ñòa quyeát ñònh ñaïo roát raùo
Lôïi ích taát caû caùc ñaïi chuùng
Phaät töû nôi ñaây ñeàu thích nghe
Taâm lôùn duõng maõnh Giaûi Thoaùt Nguyeät
Thöa vôùi Boà-taùt Kim Cang Taïng
Xin haõy giaûng thuyeát caùc haønh töôùng
Töø ñaây an nhaäp Ñòa thöù tö.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi vôùi chuùng Boà-taùt:
–Phaät töû! Boà-taùt ñaõ ñaït thanh tònh, thoâng suoát ôû Ñòa thöù ba, muoán
nhaäp Ñòa thöù tö, phaûi nhôø nôi möôøi phaùp saùng. Möôøi phaùp ñoù laø gì?
1. Suy xeùt coõi chuùng sinh.
2. Suy xeùt theá giôùi.
3. Suy xeùt coõi phaùp chaân thaät.
4. Suy xeùt coõi hö khoâng.
5. Suy xeùt Thöùc giôùi.
6. Suy xeùt coõi Duïc.
7. Suy xeùt coõi Saéc.
8. Suy xeùt coõi Voâ saéc.
9. Suy xeùt coõi taâm chí vui veû thuø thaéng.
10. Suy xeùt coõi taâm chí roäng lôùn.
Nhôø möôøi phaùp naøy, Boà-taùt nhaäp Ñòa thöù tö.
Phaät töû! Boà-taùt ñaït ñòa Dieäm tueä laø do möôøi trí laø phaùp thaønh
thuïc, laøm taêng tröôûng nhaø Nhö Lai ñeå ñaït phaùp theå ñoù. Möôøi trí aáy laø
gì?
1. Taâm khoâng thoaùi chuyeån.
2. Vöõng tin Tam baûo ñeå ñaït roát raùo.
3. Quaùn saùt caùc haønh thuoäc taùnh sinh dieät.
4. Quaùn saùt, lyù giaûi taùnh cuûa caùc phaùp khoâng sinh khôûi.
5. Quaùn söï thaønh hoaïi cuûa theá gian.
6. Quaùn vì nghieäp maø coù sinh töû.

7. Quaùn sinh töû, Nieát-baøn.
8. Quaùn nghieäp nôi coõi cuûa chuùng sinh.
9. Quaùn quaù khöù, vò lai.
10. Quaùn khoâng taùnh, khoâng cuøng taän.
Boà-taùt thaønh töïu möôøi trí laø phaùp thaønh thuïc, laøm taêng tröôûng
nhaø Nhö Lai, ñaït ñöôïc phaùp theå.
Laïi nöõa, Phaät töû, Khi Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, tuøy ôû noäi thaân truï
quaùn toaøn thaân; khôi daäy ngoïn löûa tinh taán bieát ñuùng ñeå ñoaïn tröø öu
naõo, tham lam cuûa theá gian; Tuøy ôû ngoaïi thaân truï quaùn toaøn thaân; khôi
daäy ngoïn löûa tinh taán bieát ñuùng ñeå ñoaïn tröø öu naõo, tham lam cuûa theá
gian.
Tuøy ôû noäi ngoaïi thaân truï quaùn toaøn thaân; khôi daäy ngoïn löûa tinh
taán bieát ñuùng ñeå ñoaïn tröø öu naõo, tham lam cuûa theá gian.
Ñoái vôùi caûm thoï beân trong, beân ngoaøi, caû trong laãn ngoaøi, taâm
beân trong, taâm beân ngoaøi, taâm caû trong laãn ngoaøi, ñeàu cuõng nhö vaäy.
Tuøy noäi phaùp truï quaùn toaøn phaùp, quaùn toaøn thaân; khôi daäy ngoïn löûa
tinh taán bieát ñuùng ñeå ñoaïn tröø öu naõo, tham lam cuûa theá gian.
Tuøy ngoaïi phaùp truï quaùn toaøn phaùp, quaùn toaøn thaân; khôi daäy
ngoïn löûa tinh taán bieát ñuùng ñeå ñoaïn tröø öu naõo, tham lam cuûa theá gian.
Tuøy noäi ngoaïi phaùp truï quaùn toaøn phaùp, quaùn toaøn thaân; khôi daäy
ngoïn löûa tinh taán bieát ñuùng ñeå ñoaïn tröø öu naõo, tham lam cuûa theá gian.
Boà-taùt sieâng ngaên chaän phaùp aùc chöa sinh, luoân caûnh giaùc taâm
mình, ñoaïn tröø phaùp aùc ñaõ sinh vaø luoân caûnh giaùc taâm mình, phaùt sinh
phaùp laønh chöa sinh, luoân nhaéc nhôû taâm mình; giöõ gìn vaø phaùt trieån
phaùp laønh ñaõ sinh, luoân nhaéc nhôû taâm mình.
Boà-taùt tu Duïc ñaúng trì ñoaïn haønh, thaønh töïu thaàn thoâng, nöông
töïa vaøo söï xa lìa, vaøo khoâng nhieãm oâ, vaøo tòch dieät, vaø hoài höôùng baèng
Xaû.
Tu caàn, taâm quaùn trì ñoaïn haønh, thaønh töïu thaàn thoâng, nöông töïa
vaøo söï xa lìa, vaøo khoâng nhieãm oâ, vaøo tòch dieät, vaø hoài höôùng baèng
Xaû.
Boà-taùt tu caùc caên Tín, Taán, Nieäm, Ñònh, Tueä nöông töïa vaøo söï xa
lìa, vaøo khoâng nhieãm oâ, vaøo tòch dieät, vaø hoài höôùng baèng Xaû.
www.daitangkinh.org
Tu caùc löïc Tín, Taán, Nieäm, Ñònh, Tueä nöông töïa vaøo söï xa lìa,
vaøo khoâng nhieãm oâ, vaøo tòch dieät, vaø hoài höôùng baèng Xaû.
Boà-taùt tu caùc ñaúng giaùc chi: Nieäm, Traïch phaùp, Tinh taán, Hyû,
Khinh an, Ñònh, Xaû, nöông töïa vaøo söï xa lìa, vaøo khoâng nhieãm oâ, vaøo
tòch dieät, vaø hoài höôùng baèng Xaû.
Tu chaùnh kieán, chaùnh nieäm, chaùnh tö duy, chaùnh ngöõ, chaùnh
nghieäp, chaùnh maïng, chaùnh tinh taán, chaùnh ñònh, chaùnh tueä, nöông töïa
vaøo söï xa lìa, vaøo khoâng nhieãm oâ, vaøo tòch dieät, vaø hoài höôùng baèng
Xaû.
Boà-taùt tu taäp caùc phaùp Boà-ñeà naøy, chæ vì thöông yeâu taát caû chuùng
sinh, maø phaùt nguyeän lôùn ñeå cöùu ñoä, laáy ñaïi Bi laøm goác, thaønh töïu ñaïi
Töø, suy xeùt Nhaát thieát trí, phaùt nguyeän trang nghieâm coõi Phaät, phaùt
löïc, phaùp khoâng sôï, phaùp Baát coäng, tieáng toát, tieáng hay cuûa Nhö Lai,
mong caàu phaùp thuø thaéng laâu daøi, tuøy thuaän phaùp giaûi thoaùt saâu xa cuûa
Phaät maø thöïc haønh, quaùn saùt phöông tieän kheùo leùo roäng lôùn.
Phaät töû! Khi Boà-taùt truï ñòa Dieäm tueä naøy ñoaïn tröø taát caû caùc
hoaëc, vi teá nhö thaân kieán, chaáp ngaõ, chöùa nhoùm, tham vöôùng. Tröø boû
moïi taïp nhieãm khoâng neân laøm maø caùc Ñöùc Phaät cheâ traùch, thöïc haønh
haïnh chaân chaùnh cuûa Boà-taùt vaø vieäc ñöôïc chö Phaät khen ngôïi. Nhôø ñoù
daàn daàn ñaày ñuû ñaïo Boà-taùt, phaùt khôûi trí tueä phöông tieän, nhö thaät tu
taäp caùc phaùp, ñaït caùc taâm nhu hoøa, nhaãn nhuïc, gaéng nhaän, lôïi ích,
khoâng taïp nhieãm, mong caàu phaùp thuø thaéng laâu daøi, taâm trí cao
thöôïng, taâm cöùu ñoä chuùng sinh, taâm toân troïng tuøy thuaän Thaày Toå, taâm
thöïc haønh ñuùng phaùp, taâm bieát aân ñöùc; caùc taâm aáy thuaän hôïp, soáng
chung an laïc, ngay thaät, nhu hoøa, khoâng meâ môø, khoâng dua nònh, kieâu
maïn, kheùo tuøy thuaän lôøi daïy doã.
Boà-taùt thaønh töïu nhaãn nhuïc, ñieàu phuïc, vaéng laëng; theo nhöõng
thaønh töïu ñoù maø suy xeùt, thöïc haønh, laøm thanh tònh haïnh nghieäp cuûa
ñòa naøy, luoân sieâng naêng, khoâng nhieãm oâ, chaúng thoaùi lui, roäng lôùn,
duõng maõnh khoâng ai baèng hay hôn ñöôïc; tinh taán thaønh töïu chuùng sinh,
phaân bieät roõ ñaïo, phi ñaïo. Taâm chí Boà-taùt caøng thanh tònh, taêng
thöôïng, nhôù kyõ, thuø thaéng, saùng suoát, nhaïy beùn, caên laønh trong saïch,
ñoaïn tröø nhô ueá, nghi hoaëc cuûa theá gian, hieån hieän taùnh khoâng nghi,
chöùng ñaït hyû, khinh an, nhôø Nhö Lai gia hoä neân thaønh töïu taâm yù vui
veû voâ löôïng.

Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, duøng kieán kieán giaûi vaø nguyeän löïc roäng lôùn
ñeå gaëp ñöôïc voâ soá traêm ngaøn vaïn öùc Phaät. Gaëp Phaät, Boà-taùt duøng taâm
thanh tònh roäng lôùn, cung kính, toân troïng, phuïng söï, cuùng döôøng caùc
thöù y phuïc, thöùc aên, ñoà ngoài, thuoác men, caùc vaät caàn duøng, phuïng hieán
cho Boà-taùt caùc thöù taïo an laïc vi dieäu, cung kính ñoái vôùi chuùng Taêng,
hoài höôùng caên laønh leân ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà, aân caàn phuïng söï caùc
Ñöùc Nhö Lai. Coøn ôû choã Phaät, thì cung kính nghe phaùp, nghe roài thoï
trì, tuøy khaû naêng tu taäp, vöõng tin, xuaát gia trong giaùo Phaät phaùp. Boà-taùt
daøn daàn coù taâm thanh tònh taêng thöôïng, taùnh tin hieåu bình ñaúng, caên
laønh ñaõ coù caøng thuø thaéng thanh tònh.
Phaät töû, ví nhö thôï vaøng kheùo leùo, laøm caùc ñoà trang söùc baèng
vaøng, thì nhöõng thöù khaùc seõ khoâng saùnh baèng. Phaät töû, Boà-taùt naøy
cuõng theá, coù caùc caên laønh maø taát caû caên laønh cuûa caùc Boà-taùt nôi ñòa
döôùi khoâng hôn ñöôïc. Phaät töû, ví nhö ngoïc ma-ni aùnh saùng röïc rôõ maø
caùc vaät baùu khaùc khoâng hôn ñöôïc, cho duø möa, gioù, nöôùc trong khaép
theá gian cuõng khoâng theå laøm maát aùnh saùng aáy. AÙnh saùng trí tueä cuûa
Boà-taùt naøy, taát caû ma oaùn, phieàn naõo hieän haønh ñeàu khoâng che laáp
ñöôïc. Trong boán Nhieáp phaùp, Boà-taùt tu nhieàu veà ñoàng söï, trong möôøi
Ba-la-maät, Boà-taùt tu nhieàu veà Tinh taán ba-la-maät, caùc Ba-la-maät khaùc
thì tuøy söùc tuøy phaàn maø tu taäp.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi veà ñòa Dieäm tueä thöù tö cuûa Boà-taùt. Boà-taùt
truï nôi ñòa naøy, thoï sinh thöôøng laøm Thieân vöông Daï-ma, ñaày ñuû uy
löïc giaùo hoùa chuùng sinh, khieán chuùng sinh ñoaïn tröø taø kieán, an truï
chaùnh kieán. Laøm nhöõng vieäc nhö Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï
ñeàu khoâng rôøi suy nghó veà Phaät, veà Phaùp, veà Taêng, veà Boà-taùt, veà haïnh
Boà-taùt, veà giaûi thoaùt, veà caùc truï ñòa, veà dieäu löïc cuûa Phaät, veà phaùp
khoâng sôï, phaùp Baát coäng cuûa Phaät, cho ñeán khoâng rôøi suy nghó veà hình
töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí. Laïi nguyeän: ÔÛ trong
chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, thuø thaéng vi dieäu, voâ thöôïng; laø
ngöôøi daãn ñöôøng, laø töôùng soaùi, cho ñeán nguyeän laøm choã nöông töïa ñeå
ñaït trí Nhaát thieát trí. Neáu sieâng naêng phaùt khôûi söï tu taäp, thì sôùm ñaït
caâu-chi Tam-muoäi cuûa Boà taát, gaëp caâu-chi Ñöùc Phaät, vaø ñöôïc Phaät gia
hoä, khieán thoâng hieåu taát caû, laøm chuyeån ñoäng caâu-chi theá giôùi, ñi khaép
www.daitangkinh.org
caâu-chi coõi nöôùc, soi chieáu caâu-chi, thaønh töïu caâu-chi loaøi chuùng sinh,
soáng caâu-chi kieáp; moãi thaân hieän caâu-chi Boà-taùt baïn. Nhôø nguyeän löïc
thuø thaéng, neân moïi vieäc ñi laïi, thaàn thoâng aùn saùng thaân töôùng, maét
caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm, hieåu bieát gìn giöõ, taïo
taùc, duø ñuû traûi qua caâu-chi kieáp cuõng khoâng theå noùi heát.
Baát giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán neâu laïi nghóa treân beøn noùi
keä raèng:
Boà-taùt thanh tònh Ñòa thöù ba
Quaùn saùt chuùng sinh caûnh phaùp giôùi
Khoâng, thöùc, duïc, saéc vaø voâ saéc
Taâm yù thuø thaéng an nhaäp
Truï ñòa Dieäm tueä cuûa Boà-taùt
ÔÛ nhaø Nhö Lai khoâng thoaùi chuyeån
Tin Phaät, Phaùp, Taêng khoâng hoaïi
Quaùn phaùp sinh dieät, khoâng sinh khôûi
Quaùn ñôøi thaønh hoaïi, do nghieäp sinh
Sinh töû Nieát-baøn vaø caùc nghieäp
Quaù khöù, vò lai taùnh khoâng cuøng
Tu haønh nhö theá ôû nhaø Phaät
Ñaõ ñaït giaùo phaùp, Töø bi taêng
Chuyeân caàn tu taäp boán Nieäm truï
Thaân, thoï, taâm, phaùp; quaùn trong ngoaøi
Tröø saïch tham aùi cuûa theá gian.
Boà-taùt tu taäp boán Chaùnh ñoaïn
Tröø dieät phaùp aùc, taêng phaùp laønh
Laïi tu Thaàn tuùc vaø Caên, Löïc
Vôùi baûy Giaùc phaàn, taùm Thaùnh ñaïo
Vì ñoä chuùng sinh tu giaùc phaàn
Theä nguyeän gìn giöõ goác Töø bi.
Caàu Nhaát thieát trí nghieâm coõi Phaät.
Laïi duyeân möôøi Löïc cuûa Nhö Lai
Boán Voâ uùy, phaùp Baát coäng
Töôùng toát thuø thaéng, gioïng noùi hay
Caàu ñaïo vi dieäu, phaùp giaûi thoaùt
Tìm phöông tieän lôùn, tu Giaùc phaàn

Saùu hai kieán chaáp, thaân kieán: Goác
Ngaõ cuøng ngaõ sôû, voâ soá loaïi
Uaån giôùi vaø xöù, caùc chaáp tröôùc
ÔÛ Ñòa thöù tö tröø saïch heát
Nhöõng loaïi phieàn naõo maø Phaät quôû
Nhöõng nghieäp voâ ích ñeàu töø boû
Caùc nghieäp thanh tònh ñöôïc Phaät khen
Vì ñoä chuùng sinh neân tu taäp
Boà-taùt sieâng tu khoâng löôøi moûi
Ñaït ñöôïc ñaày ñuû möôøi taâm phaùp
Chuyeân caàu Phaät ñaïo khoâng chaùn meät
Mong ñöôïc quaùn ñænh ñoä chuùng sinh
Cung kính thaày toå tu phaùp thaønh
Bieát aân, saùm hoái, khoâng saân haän
Tröø boû kieâu maïn taâm nhu hoøa
Ngaøy ñeâm tinh taán khoâng thoaùi chuyeån
Taâm yù caûnh giôùi luoân thanh tònh
Chí nguyeän taêng tröôûng quyeát khoâng queân
Thoâng hieåu vöõng chaéc, caên laønh lôùn
Tröø saïch traàn caáu vaø löôùi nghi
Vì khoâng nghi hoaëc ñöôïc an oån
Nhôø Phaät gia hoä chí khoâng löôøng
Boà-taùt an truï ñòa Dieäm tueä
Cuùng döôøng voâ soá Ñöùc Nhö Lai
Nghe thoï chaùnh phaùp roài xuaát gia
Vöõng chaéc maïnh meõ nhö vaøng roøng
Boà-taùt ñòa naøy ñuû coâng ñöùc
Duøng chí phöông tieän tu haønh ñaïo
Khoâng bò taâm ma laøm thoaùi chuyeån
Ví nhö ngoïc baùu khoâng gì hoaïi
Thöôøng laøm Thieân vöông coõi Daï-ma
Ñaày ñuû quyeàn löïc moïi ngöôøi toân
Hoùa ñoä chunsg sinh tröø aùc kieán
Chuyeân caàu chsi Phaät tu nghieäp laønh
www.daitangkinh.org
Boà-taùt taêng tröôûng söùc tinh taán

Ñaït ñöôïc caâu-chi Tam-ma-ñòa
Neáu duøng nguyeän löïc vaø chí löïc
Vöôït hôn soá naøy nhieàu voâ keå
Do vaäy Boà-taùt Ñòa thöù tö
Sieâng naêng tu taäp ñaïo vi dieäu
Coâng ñöùc töông hôïp chí bieát ñuùng
Toâi vì Phaät töû giaûng thuyeát xong

KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 4
Phaåm 5: ÑÒA NAN THAÉNG
Boà-taùt nghe haïnh Nan thaéng ñòa

Hieåu roõ chaùnh phaùp taâm vui möøng
Hö khoâng tuoân hoa khen ngôïi Phaät
Hay thay! Kim Cang Taïng
Töï Taïi Thieân vöông, vìng thieân chuùng
Nghe phaùp vui möøng, ôû hö khoâng
Phoùng ra voâ soá maáy traéng röïc
Vui veû cuùng döôøng Phaät khaép nôi
Ngoïc nöõ coõi trôøi troåi Thieân nhaïc
Duøng tieáng vi dieäu khen ngôïi Phaät
Chính nhôø oai thaàn cuûa Boà-taùt
Trong khoâng phoùng ra aâm thanh lôùn
Nguyeän Phaät laâu xa nay thaønh töïu
Phaät phaùp laâu xa giôø ñaït ñöôïc
Ñöùc Phaät Thích-ca ñeán coõi trôøi
Lôïi ích chö Thieân nay môùi gaëp
Bieån lôùn töø laâu nay chaán ñoäng
AÙnh saùng Phaät-ñaø nay roïi soi
Chuùng sinh nhieàu kieáp giôø vui söôùng
AÂm thanh ñaïi Bi laïi ñöôïc nghe
Coâng ñöùc giaûi thoaùt ñeàu ñaõ ñeán
Kieâu maïn toái taêm ñeàu ñaõ dieät
Cao lôùn thanh tònh nhö hö khoâng
Chaúng nhöõng phaùp traàn töïa hoa sen
Maâu-ni toân kính hieän ôû ñôøi
www.daitangkinh.org
Ví nhö Tu-di giöõa bieån lôùn

Cuùng döôøng, chaám döùt moïi khoå ñau
Cuùng döôøng seõ ñöôïc yù cuûa Phaät
Phaät laø nôi cuùng, khoâng gì baèng
Theá neân vui veû maø cuùng döôøng
Cöù theá voâ soá caùc Thieân nöõ
Caát tieáng vi dieäu khen ngôïi Phaät
Cung kính toân troïng caøng vui veû
Chieâm ngöôõng Nhö Lai ngoài im laëng
Luùc aáy, Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeän
Laïi thöa Kim Cang Taïng
Xin ngaøi dieãn thuyeát cho Phaät töû
Haønh töôùng an truï Ñòa thöù naêm
Baáy giôø, Kim Cang Taïng noùi vôùi chuùng Boà-taùt:
–Phaät töû, Boà-taùt ñaõ kheùo vieân maõn Ñòa thöù tö, muoán thaäp Ñòa
thöù naêm phaûi duøng möôøi taâm bình ñaúng thanh tònh. Möôøi taâm ñoù laø gì?
Ñoù laø:
1. Phaùp Phaâït quaù khöù bình ñaúng thanh tònh.
2. Vò lai Phaät phaùp bình ñaúng thanh tònh.
3. Hieän taïi Phaät phaùp bình ñaúng thanh tònh.
4. Giôùi bình ñaúng thanh tònh.
5. Ñònh bình ñaúng thanh tònh.
6. Tröø taø kieán nghi hoaëc bình ñaúng thanh tònh.
7. Trí ñaïo, trí phi ñaïo bình ñaúng thanh tònh.
8. Ñoaïn trí bình ñaúng thanh tònh.
9. Bình ñaúng thanh tònh quaùn saùt kyõ caùc phaùp Boà-ñeà phaàn.
10. Bình ñaúng thanh tònh thaønh töïu taát caû chuùng sinh.
Nhôø möôøi taâm bình ñaúng thanh tònh naøy maø Boà-taùt thaäp Ñòa thöù
naêm.
Phaät töû, Boà-taùt ñaõ nhaäp Ñòa thöù naêm nhôø tu taäp phaùp giaûi thoaùt,
nhôø taâm thanh tònh taêng thöôïng, laïi mong caàu ñaïo thuø thaéng ñôøi sau,
neân laøm moïi vieäc chaân chaùnh, giöõ baèng nguyeän löïc, yeâu thöông,
khoâng boû chuùng sinh vaøluoân tích tuï phöôùc trí, ñoù laø hai haønh trang
khoâng theå, döøng boû, töø ñoù taïo phöông tieän kheùo leùo, quaùn saùt trí saùng
caùc ñòa sau. Nhôø luoân caàu Phaät gia hoä, giöõ gìn baèng söùc hieåu bieát neân
ñaït taâm chaân chaùnh khoâng thoaùi chuyeån, bieát ñuùng nhö thaät veà khoå,
taäp, dieät, ñaïo Thaùnh ñeá. Töø theá tuïc ñeá, Boà-taùt ñaït phöông tieän kheùo
leùo veà thaéng nghóa ñeá, veà töôùng ñeá, veà sai bieät ñeá, veà an laäp ñeá, veà söï
ñeám veà sinh ñeá, veà taän voâ sinh trí ñeá, veà thuù nhaäp ñaïo trí ñeá, veà heát
thaûy ñòa cuûa Boà-taùt; thaønh töïu tuaàn töï tröôùc saùu, cho ñeán ñaït phöông
tieän kheùo leùo trong Nhö Lai trí Taäp ñeá. Boà-taùt luoân laøm cho chuùng
sinh vui veû. Vì bieát theá tuïc ñeá neân chöùng nhaäp taát caû thaät nghóa. Vì
bieát thaéng nghóa ñeá neân bieát töôùng rieâng, töôùng chung cuûa caùc phaùp.
Vì bieát töôùng ñeá neân ngoä ñöôïc söï sai bieät cuûa caùc phaùp vaø an thaät
nghóa. Vì bieát sai bieät ñeá neân hieåu roõ söï an laäp cuûa uaån xöù giôùi. Vì bieát
an laäp ñeá neân thoâng ñaït khoå naõo cuûa thaân taâm. Vì bieát söï ñeá neân hieåu
roõ söï tieáp noái cuûa caùc coõi. Vì bieát sinh ñeá neân tröø saïch phieàn naõo. Vì
bieát taän trí ñeá vaø voâ sinh trí ñeá neân ñöa ñeán voâ nhò. Vì bieát nhaäp ñaïo
trí ñeá neân thoâng suoát taát caû haønh töôùng. Ñaõ tuaàn töï thaønh töïu ñöôïc caùc
ñòa cuûa Boà-taùt cho ñeán bieát ñöôïc trí Taäp ñeá cuûa Nhö Lai ñeàu do söï
thoâng hieåu khoâng phaûi do trí cöùu caùnh.
Boà-taùt nhôø thieän xaûo ñeá maø phaùt sinh trí tueä chaân chaùnh bieát
ñuùng nhö thaät caùc phaùp höõu vi laø hö, doái, löøa gaït, meâ hoaëc keû phaøm
ngu. Vì theá ôû trong chuùng sinh, Boà-taùt hieån hieän aùnh saùng töø bi lôùn, ñeå
phaùt sinh söùc giöõ gìn cuûa trí, thöông yeâu chuùng sinh, mong caàu trí Phaät.
Quaùn saùt taát caû haønh töôùng höõu vi ôû quaù khöù, vò lai, hieän taïi, laø ñeàu do
voâ minh khaùt aùi maø coù chuùng sinh, roài troâi noåi trong doøng sinh töû; roài
töø chaáp chaët uaån, laïi khoâng sieâng naêng neân caøng theâm nhieàu khoå naõo
cuûa uaån.
Boà-taùt bieát ñuùng khoâng coù ngaõ, khoâng thoï maïng, khoâng ngöôøi
nuoâi döôõng, khoâng nôi höôùng ñeán, lìa ngaõ, ngaõ sôû; neân ñoaïn tröø vaø ra
khoûi ngu si aùi duïc cuûa ñôøi sau, bieát ñuùng nhö thaät veà coù khoâng. Boà-taùt
nghó: Chuùng sinh, meâ môø, ñieân ñaûo naøy thaät ñaùng thöông; coù voâ soá
thaân ñaõ dieät, ñang dieät, seõ dieät, taát caû ñeàu maát, vaäy maø chuùng sinh
khoâng chaùn gheùt thaân naøy, laïi taïo theâm nhieàu khoå naõo, troâi theo doøng
sinh töû maø khoâng tænh ngoä, khoâng boû chaáp tröôùc uaån, khoâng gheùt vaø xa
loaøi raén ñoäc lôùn; khoâng nhoå ñöôïc muõi teân saéc taø kieán, kieâu maïn;
khoâng daäp taét löûa tham, saân, si; khoâng xua tan boùng toái voâ minh,
www.daitangkinh.org
khoâng laøm khoâ caïn bieån lôùn khaùt aùi, khoâng caàu baäc Thaùnh möôøi löïc,
ñi trong röøng raäm ma quyû, luoân ôû trong bieån sinh töû khoâng bôø, ñuû caùc
soùng döõ taàm tö; troâi noåi boàng beành khoâng döùt trong söï nhieãu loaïn. Ta
nay vì voâ soá chuùng sinh ñaày khoå naõo böùc baùch, coâ ñoäc, khoâng nôi
nöông töïa, khoâng ai cöùu vôùt, khoâng nhaø cöûa, khoâng höôùng ñi, ngu toái
ñui muø; troùi buoäc chuùng sinh trong lôùp meâ môø maø daøy cöùng; ta moät
mình khoâng baïn beø sieâng tu taäp haønh trang phöôùc trí roài nhôø haønh
trang ñoù, laøm cho chuùng sinh rôùt raùo thanh tònh, cho ñeán ñöôïc trí voâ
ngaïi, möôøi löïc cuûa Nhö Lai.
Boà-taùt naøy duøng trí quaùn saùt phaùt khôûi trí tueä tu taäp caên laønh, ñeàu
vì cöùu hoä, vì lôïi ích an laïc, vì thöông yeâu chuùng sinh; khieán chuùng sinh
khoâng bò tai hoïa, ñöôïc giaûi thoaùt; daét daãn chuùng sinh; muoán chuùng sinh
phaùt khôûi loøng tin thanh tònh, muoán ñieàu phuïc cöùu ñoä chuùng sinh neân
môùi tu taäp vaäy.
Boà-taùt khi an truï ñòa Nan thaéng naøy, ñöôïc goïi laø ngöôøi ñaày ñuû
chaùnh nieäm vì khoâng queân chaùnh phaùp; ngöôøi ñaày ñuû trí tueä vì ñaït trí
thoâng hieåu; ngöôøi bieát roõ phöông höôùng vì tu caùc phaùp bí maät; ngöôøi
hoå theïn vì bieát baûo veä mình, ngöôøi; ngöôøi kieân trì vì khoâng boû luaät
nghi vaø giôùi haïnh; ngöôøi giaùc ngoä vì ñaït quyeàn bieán nhôø quaùn xöù, phi
xöù; ngöôøi haønh ñoäng baèng trí vì khoâng theo ngöôøi khaùc; ngöôøi haønh
ñoäng baèng tueä vì ñaït quyeàn bieán trong phaùp coù khoâng; ngöôøi phaùt khôûi
thaàn thoâng vì ñaït quyeàn bieán trong tu taäp, ngöôøi ñaày ñuû phöông tieän
kheùo leùo vì tuøy thuaän theá gian maø chuyeån; ngöôøi khoâng meät moûi vì tu
taäp taát caû haønh trang phöôùc ñöùc; ngöôøi sieâng naêng khoâng ngöøng vì caàn
caàu haønh trang trí tueä; ngöôøi vui veû khoâng chaùn naûn vì tu taäp haønh
trang ñaïi Töø bi; laø ngöôøi baûo hoä chuùng sinh vì cöùu ñoä chuùng sinh; laø
ngöôøi khoâng cao ngaïo vì caàu löïc, phaùp voâ uùy, baát coäng cuûa Phaät; laø
ngöôøi kheùo taùc yù nhö haønh vì tu taäp haïnh trang nghieâm coõi Phaät; ngöôøi
taïo caùc nghieäp laønh vì tu taäp töôùng toát; ngöôøi luoân sieâng tu taäp vì caøu
thaân, yù, ngöõ trang nghieâm cuûa Phaät; ngöôøi toân troïng, phuïng söï vì tu taäp
ñuùng caùc phaùp cuûa Boà-taùt daïy; ngöôøi taâm khoâng ngaïi vì coù ñaày ñuû
phöông tieän kheùo leùo ñeå nhaäp theá gian; laø ngöôøi ngaøy ñeâm boû voïng
töôûng vì tu taäp caùc haïnh ñeàu ñeå giaùo hoùa chuùng sinh.
Boà-taùt thöôøng sieâng tu boá thí ñeå thaønh thuïc chuùng sinh; laïi tu
AÙi ngöõ, Lôïi haønh vaø Ñoàng söï; laïi hieän thaân xinh ñeïp, thuyeát phaùp chæ
daïy haïnh Boà-taùt, laïi hieån hieän ñaïi ngaõ cuûa Nhö Lai, toäi loãi cuûa sinh
töû, khen ngôïi ngöôøi trí thuø thaéng cuûa Phaät, phaùt khôûi du hyù thaàn
thoâng roäng lôùn, duøng ñuû moïi phöông tieän ñeå taùc ñoäng söï tu haønh cuûa
chuùng sinh ñeå thaønh thuïc chuùng höõu tình. Boà-taùt sieâng naêng tu taäp,
hoùa ñoä chuùng sinh, taâm luoân luoân höôùng veà trí Phaät, taêng nhieàu caên
laønh, beàn bæ caàu phaùp thuø thaéng, ñeå ñem lôïi ích cho chuùng sinh. hoïc
bieát taát caû caùc loaïi saùch toaùn hoïc, ñòa chaát, y hoïc ñeå trò beänh khoâ
gaày, ñieân ñaûo, bò ma quyû toån haïi, bò truøng ñoäc, hoïc chuù thuaät, vaên
hoïc, thi ca, kyõ nhaïc, kòch. Ñi vaøo xoùm laøng, thaønh aáp, cung ñình,
vöôøn quaùn, soâng suoái, ao hoà, röøng caây ñeå tìm thuoác men, vaøng baïc,
traân chaâu, löu ly, ngoïc quyù; laïi hoïc xem trôøi, sao, ñaát, chim muoâng,
moäng töôùng toát xaáu, thoï thaân ñaày ñuû hoaëc töøng phaàn; laïi hoïc luaät
nghi, giôùi haïnh, thieàn ñònh, thaàn thoâng, boán taâm chuùng sinh laøm laønh,
thöông yeâu moïi loaøi, laøm cho chuùng sinh an truï trong phaùp voâ thöôïng
cuûa Phaät. Nhôø trí hieåu bieát vaø nguyeän löïc roäng lôùn, Boà-taùt naøy gaëp
ñöôïc traêm traêm ngaøn vaïn öùc caâu-chi Phaät. Gaëp Phaät, Boà-taùt duøng
taâm roäng lôùn, taêng thöôïng, cung kính, toân troïng, phuïng söï, cuùng
döôøng, y phuïc, thöùc aên, ñoà ngoài, thuoác men, caùc vaät caàn duøng, troåi
nhaïc cuùng döôøng Boà-taùt, cung kính chuùng Taêng, hoài höôùng caên laønh
leân ñaïo Boà-ñeà voâ thöôïng. Cung kính phuïng söï caùc Ñöùc Phaät, thieát
tha nghe chaùnh phaùp. Nghe xong thì thoï trì roài tuøy khaû naêng tu taäp,
loøng tin thanh tònh xuaát gia, ñaõ xuaát gia thì coù theå laøm Phaùp sö thoâng
thaùi. Nhôø nghe caùc haønh töôùng, neân ñaït ñöôïc phaùp Toång trì. Boà-taùt
truï ñòa Nan thaéng naøy, traûi qua voâ soá kieáp caên laønh caøng saùng röïc ñaït
ñeán minh tònh. Traûi qua voâ soá voâ soá caâu-chi kieáp, caùc caên laønh aáy
vaãn thuø thaéng saùng röïc, ñaït ñeán minh tònh.
Phaät töû, ví nhö thôï vaøng, luyeän vaøng thaønh caùc ñoà trang söùc, neáu
coù xen laãn xaø cöø, ngoïc quyù caøng saùng ñeïp. Phaät töû, caên laønh cuûa Boà-
taùt taùt truï ñòa Nan thaéng naøy cuõng vaäy duøng trí tueä phöông tieän suy xeùt
quaùn saùt thì caên laønh caøng minh tònh, ñoù laø nhôø söï daãn daét cuûa trí gia
haønh vaø coâng ñöùc cuøng xem xeùt suy nghó maø aùnh saùng aáy khoù bò
chieám ñoaït.
Laïi nöõa, Phaät töû, ví nhö aùnh saùng maët trôøi, traêng, sao, cung ñieän
www.daitangkinh.org
röïc rôõ, thì taát caû nhöõng phong luaân khoâng theå khieám laáy ñöôïc cuõng
chaúng cuøng toàn taïi.
Phaät töû! Caùc caên laønh cuûa Boà-taùt truï ñòa naøy cuõng vaäy; duøng
phöông tieän trí tueä suy xeùt söï thöïc haønh; caùc Thanh vaên, Ñoäc giaùc
khoâng theå chieám ñoaït cuõng chaúng phaûi gioáng vôùi caên laønh theá gian.
Trong möôøi Ba-la-maät, Boà-taùt naøy tu nhieàu veà Thieàn ba-la-maät, caùc
Ba-la-maät khaùc thì tuøy söùc tu haønh.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi veà Trí ñòa Nan thaéng thöù naêm. Boà-taùt
truï ñòa naøy, thoï sinh seõ ñöôïc laøm Thieân vöông trôøi Ñaâu-suaát, ñuû uy
löïc, kheùo giaùo hoùa chuùng sinh, khieán chuùng boû taø phaùp ngoaïi ñaïo, tu
phaùp chaân thaät. Laøm moïi vieäc nhö Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï
ñeàu khoâng rôøi söï suy nghó veà Phaät, veà Phaùp, veà Taêng, veà Boà-taùt, veà
haïnh Boà-taùt, veà giaûi thoaùt, veà caùc truï ñòa, veà Phaät löïc, veà phaùp
khoâng sôï, veà phaùp Baát coäng cuûa Phaät, cho ñeán khoâng rôøi suy nghó veà
haønh töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí. Laïi nguyeän: ÔÛ
trong chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, thuø thaéng vi dieäu, voâ
thöôïng; laø ngöôøi daãn ñöôøng, laø töôùng soaùi; cho ñeán nguyeän laøm choã
nöông töïa ñeå ñaït trí Nhaát thieát trí. Neáu duøng nguyeän löïc sieâng naêng
tu taäp, thì chaúng bao laâu, ñaït ñöôïc traêm caâu-chi Tam-muoäi cuûa Boà-
taùt, gaëp ñöôïc traêm caâu-chi Ñöùc Phaät vaø ñöôïc Phaät gia hoä neân thoâng
hieåu taát caû; laøm chuyeån ñoäng traêm caâu-chi theá giôùi, ñi khaép traêm
caâu-chi coõi nöôùc, soi chieáu traêm caâu-chi caûnh giôùi, thaønh töïu traêm
caâu-chi loaïi chuùng sinh; soáng traêm caâu-chi kieáp, nôi bieân vöïc tröôùc
sau ñeàu vaøo trong traêm caâu-chi kieáp; suy xeùt roõ traêm caâu-chi phaùp;
thò hieän traêm caâu-chi thaân, moãi thaân hieän traêm caâu-chi Boà-taùt baïn.
Boà-taùt nhôø nguyeän löïc thuø thaéng, neân moïi vieäc ñi laïi, aùnh saùng, thaàn
thoâng, maét, caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm, söï hieåu
bieát, gìn giöõ, taïo taùc duø coù traûi qua traêm caâu-chi, ngaøn caâu-chi kieáp,
cuõng khoâng theå noùi heát.
Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laëp laïi yù nghóa treân beøn noùi keä
raèng:
Boà-taùt an truï ñòa Dieäm tueä
Tu taäp ñaày ñuû haïnh thanh tònh
Bieát roõ ba ñôøi Phaät bình ñaúng
Nhôø tu giôùi, ñònh, tröø kieán, nghi

Tu haønh chaân Chaùnh ñaïo, phi ñaïo
Daøy coâng quaùn saùt trí giaùc phaàn
Bình ñaúng hoùa ñoä caùc chuùng sinh
Thoâng ñaït an nhaäp Ñòa thöù naêm
Nieäm xöù laø cung, caên: Teân nhoïn
Chaùnh caàn laø ngöïa, xe: Thaàn tuùc
Naêm Löïc: Giaùp saét phaù thuø ñòch
Maïnh meõ an nhaäp Ñòa thöù naêm
Maëc aùo hoå theïn, hoa giaùc phaàn
Tònh giôùi höông thôm, ñònh höông xoa
Phöông tieän thieän xaûo vaät trang söùc
Daïo vöôøn Ñaúng trì röøng Toång trì
Thaân tuùc laø chaân, coå: Chaùnh nieäm
Töø bi: Maét saùng; trí tueä: Raêng
Sö töû coõi ngöôøi gaàm voâ ngaõ
Dieät saïch thuù “hoaëc”, vaøo naêm Ñòa
Boà-taùt truï Ñòa thöù naêm naøy
Tu taäp taêng tröôûng ñaïo thanh tònh
Chí caàu Phaät phaùp khoâng chuøn böôùc
Sieâng naêng suy xeùt phaùp Töø bi
Tu taäp phöôùc trí, ñöùc thuø thaéng
Tìm ñuû phöông tieän quaùn Ñòa treân
Ñöôïc Phaät gia hoä ñuû nieäm tueä
Phaùp Töù ñeá thoâng hieåu nhö thaät
Bieát roõ Theá ñeá, Thaéng nghóa ñeá
Söï ñeá, Sinh, Taän vaø Ñaïo ñeá
Cho ñeán Trí ñeá Phaät khoâng ngaïi
Quaùn saùt caùc ñeá tuy tinh dieäu
Chöa ñaït voâ ngaïi thaéng giaûi thoaùt
Nhöng ñaõ phaùt sinh coâng ñöùc lôùn
Sieâu vöôït trí tueä cuûa theá gian
Quaùn saùt ñeá roài, bieát höõu vi
Theå taùnh hö doái khoâng beàn chaéc
Ñaït ñöôïc aùnh saùng töø bi Phaät
www.daitangkinh.org
Lôïi ích chuùng sinh caàu trí Phaät

Quaùn saùt höõu vi duø tröôùc sau
Voâ minh che laáp, aùi troùi buoäc
Xoay vaàn troâi noåi trong choán khoå
Khoâng ngaõ, chuùng sinh vaø thoï maïng
AÙi thuû laø nhaân khoå veà sau
Muoán caàu giôùi haïn, khoâng theå ñöôïc
Meâ môø troâi daït chaúng tænh ngoä
Chuùng sinh ñaùng thöông ta neân cöùu
Uaån: Nhaø, Giôùi: Raén, muõi teân Kieán
Löûa duïc höøng höïc, voâ minh che
Noåi troâi soâng aùi khoâng quaùn saùt
Phieâu baït bieån khoå chaúng ngöôøi ñöa
Bieát roõ taát caû neân tinh taán
Laøm moïi vieäc laønh ñoä chuùng sinh
Laø ngöôøi ñaày ñuû nieäm vaø tueä
Laïi thoâng ñaït moïi phöông tieän hay
Tu taäp phöôùc, trí khoâng chaùn ñuû
Cung kính hoïc roäng, khoâng löôøi, moûi
Trang nghieâm coõi nöôùc vaø töôùng toát
Taát caû ñeàu vì ñoä chuùng sinh
Vì nhaèm giaùo hoùa caùc theá gian
Hoïc hieåu luaän nghò vaø soá thuaät
Cuõng kheùo hieåu bieát veà phöông döôïc
Chöõa trò moïi beänh ñeàu an laønh
Gioûi ñuû vaên töø, ca muùa nhaïc
Xaây döïng cung ñình, vöôøn ao caûnh
Trang söùc ñaày ñuû caùc chaâu baùu
Lôïi ích voâ soá loaïi chuùng sinh
Traêng, trôøi, sao, ñaát moïi chaán ñoäng
Quaùn saùt taát caû caùc thaân hình
Thieàn ñònh Tam-muoäi vaø thaàn thoâng
Lôïi ích cho chuùng sinh, hieän taát caû
Baäc trí an truï ñòa Nan thaéng
Cuùng döôøng Ñöùc Phaät nghe giaùo phaùp
Nhö ñính xa cöø vaøo vaøng roøng

Caên laønh Boà-taùt ngaøy ñeâm saùng
AÙnh saùng cung ñieän vaø traêng sao
Taát caû caùc thöù khoâng saùnh ñöôïc
Nhö sen trong buøn khoâng oâ ueá
Boà-taùt ôû ñôøi cuõng nhö vaäy
Thöôøng laøm Thieân vöông trôøi Ñaâu-suaát
Tröø boû ngoaïi ñaïo, caùc taø kieán
Tu taïp caên laønh caàu trí Phaät
Mong ñaït möôøi Löïc cöùu chuùng sinh
Neáu nhö Boà-taùt caøng sieâng naêng
Sôùm gaëp ñöôïc traêm caâu-chi Phaät
Ñaït ñöôïc Tam-muoäi, thaân cuõng theá
Nguyeän löïc ñaõ laøm vöôït hôn ñaây
Truï ñòa Nan thaéng thöù naêm naøy
Laø ñaïo chaân thaät, trôøi ngöôøi kính
Ta ñaõ duøng ñuû moïi phöông tieän
Vì caùc Phaät töû maø thuyeát giaûng.
Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN (Phaàn 1)
Boà-taùt ñaõ nghe haïnh thuø thaéng

Taâm ñeàu vui möøng raûi hoa thôm
Phoùng aùnh saùng ñeïp, möa chaâu baùu
Cuùng döôøng Nhö Lai vaø xöng taùn
Traêm ngaøn thieân chuùng cuøng vui veû
ÔÛ trong hö khoâng raûi baûo vaät
Voøng hoa anh laïc vaø côø phöôùn
Höông xoa, loïng baùu cuùng döôøng Phaät
Thieân vöông Töï Taïi vaø quyeán thuoäc
Vui möøng an truï trong hö khoâng
Cuùng döôøng voâ soá caùc vaät baùu
www.daitangkinh.org
Khen ngôïi Phaät töû ñaõ thuyeát giaûng.

Voâ soá Thieân nöõ nôi khoâng trung
Troãi nhaïc ca haùt taùn thaùn Phaät
Caát tieáng eâm dòu ca ngôïi raèng:
Phaät phaùp tröø saïch beänh phieàn naõo
Taùnh phaùp vaéng laëng khoâng hình töôùng
Ví nhö hö khoâng, lìa phaân bieät
Vöôït khoûi chaáp tröôùc, döùt ngoân töø
Bình ñaúng, chaân thaät, luoân thanh tònh
Nhöõng ai thoâng ñaït caùc taùnh caùc phaùp
Taâm yù kieân ñònh tröôùc coù khoâng
Vì ñoä chuùng sinh sieâng tu taäp
Khaåu Phaät sinh Phaät töû chaùnh chaân
Khoâng chaáp caùc töôùng tu boá thí
Daét haún phaùp aùc, giöõ tònh giôùi
Hieåu phaùp khoâng sinh luoân an nhaãn
Taùnh phaùp xa lìa, neân tinh taán
Ñoaïn tröø phieàn naõo, an truï ñònh
Thoâng ñaït taùnh khoâng phaùp phaân bieät
Ñaày ñuû trí löïc roäng ñoä sinh
Tröø saïch nghieäp aùc thaønh Boà-taùt
Thieân nöõ duøng ñuû lôøi vi dieäu
Khen xong im laëng, chieâm ngöôõng Phaät
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät thöa hoûi:
Laøm sao an nhaäp Ñòa thöù saùu?
–Phaät töû! Boà-taùt ôû Ñòa thöù naêm, ñaõ tu taäp ñaày ñuû ñaïo laønh, muoán
nhaäp Ñòa thöù saùu, phaûi duøng möôøi phaùp taùnh bình ñaúng. Möôøi phaùp aáy
laø gì? Ñoù laø taát caû phaùp khoâng töôùng, khoâng töï töôùng, khoâng phaùt
khôûi; khoâng sinh; khoâng vaéng laëng; xöa nay thanh tònh; khoâng hyù luaän;
khoâng laáy; khoâng boû; nhö moäng, nhö boùng, nhö tieáng vang, nhö traêng
trong nöôùc, nhö caûnh trong göông, nhö soùng naéng, nhö huyeãn hoùa; coù
khoâng chaúng hai.
Boà-taùt tuøy thuaän, quaùn saùt taùnh bình ñaúng cuûa caùc phaùp ñoù maø
thoâng ñaït ñòa Hieän tieàn thöù saùu. Boà-taùt duøng taâm lôïi ích, duõng maõnh tu
chöùng, nhöng chöa ñaït Voâ sinh phaùp nhaãn. Khi Boà-taùt tuøy thuaän thöïc
haønh töï taùnh cuûa caùc phaùp bình ñaúng, phaûi laáy töø bi laøm goác, ñi ñaàu ñeå
laøm taêng tröôûng ñaïi Töø; vì muoán ñuû ñaïi Töø bi, thì phaûi quaùn theá gian
hôïp tan sinh dieät. Luùc quaùn söï sinh dieät cuûa theá gian, Boà-taùt nghó: Taát
caû söï thoï sinh cuûa chuùng sinh ñeàu do chaáp ngaõ maø ra. Neáu boû chaáp
ngaõ thì khoâng coù thoï sinh ôû theá gian.
Boà-taùt laïi nghó: Chuùng sinh vì ngu si, khoâng trí, chaáp tröôùc ngaõ,
bò voâ minh che laáp, tìm kieám coù khoâng, tuøy thuaän phaùp giaû, voïng taâm
giong ruoåi, boân ba trong ñöôøng taø, tích tuï caùc vieäc phöôùc, phi phöôùc
nôi caùc haønh baát ñoäng. Chuùng sinh gieo haït gioáng höõu laäu, chaáp thuû,
ñöa ñeán söï sinh giaø cheát ôû ñôøi sau, chöùa giöõ trong ruoäng nghieäp Trung
höõu Haäu höõu, bò voâ minh che laáp, troâi daït trong soâng aùi, töôùi maùt ngaõ
maïn, roäng löôùi taø kieán, taïo maàm danh saéc. Danh saéc caøng lôùn, naêm
caên troâi daït löu chuyeån, hôïp cuøng thöùc coù xuùc, töø xuùc coù thoï, vui say
thoï coù aùi, aùi naëng thaønh thuû, thuû ñaê ñeán höõu, töø höõu coù naêm uaån. Naêm
uaån phaùt sinh ôû trong naêm coõi, daàn daàn suy yeáu, hoaïi dieät. Vì hoaïi dieät
neân coù khoå naõo, töø ñoù ñöa ñeán saàu than, ñuû thöù buoàn ñau. Nhöõng öu
khoå aáy ñeàu taäp hôïp laïi; neáu khoâng coù taäp thì dieät cuõng chaúng coù. Boà-
taùt phaûi tuøy thuaän vaøo haønh töôùng maø quaùn saùt phaùp duyeân sinh.
Boà-taùt laïi nghó: Vì khoâng hieåu bieát thaät nghóa neân goïi laø voâ
minh, voâ minh taïo nghieäp quaû goïi laø haønh, haønh laø choã nöông ñeå sinh
thöùc, boán uaån cuøng sinh vôùi thöùc laø danh saéc, danh saéc taêng tröôûng
thaønh saùu xöù, caên caûnh cuøng thöùc, ba söï aáy hoøa hôïp goïi laø xuùc höõu
laäu, roài cuøng sinh ra thoï, tham ñaém nôi thoï laø khaùt aùi, khaùt aùi laém thì
coù thuû, töø thuû taïo nghieäp höõu laäu laø höõu. Do nghieäp höõu ñaúng löu caùc
uaån khôûi leân laø sinh, uaån suy yeáu laø giaø, uaån hoaïi dieät laø cheát. Luùc saép
cheát, keû meâ tham luyeán buoàn khoå laø saàu, vì saàu ñau neân caát tieáng
buoàn than, naêm caên khoâng vui laø khoå, yù thöùc khoâng vui laø öu. Töø öu
khoå ñöa ñeán ñau buoàn laø naõo. Trong khoå ñau aáy khoâng coù ngöôøi taïo
khoå vaø ngöôøi chòu khoå. Vì chaáp coù ngöôøi taïo khoå neân coù coâng duïng.
Ñaõ khoâng coù ngöôøi taïo khoå thì veà phöông dieän thaät nghóa noù khoâng coù
coâng duïng.
Boà-taùt laïi nghó: Goïi laø ba coõi aáy hoaøn toaøn töø taâm sinh. Ñöùc Phaät
www.daitangkinh.org
ñaõ duøng taâm dieãn thuyeát phaân bieät möôøi hai chi, taát caû ñeàu döïa vaøo
moät taâm aáy maø ra, côù sao laïi tham ñaém noù?
Töø taâm thöùc coù haønh ñoäng, haønh ñoäng meâ môø laø voâ minh. Haønh
thöùc, voâ minh hoøa hôïp coù danh saéc. Danh saéc taêng tröôûng laø saùu nhaäp,
saùu nhaäp phaân bieät laø xuùc, sinh vôùi xuùc laø thoï, tham thoï khoâng chaùn laø
aùi, aùi thoï khoâng boû laø thuû, töø thuû coù höõu, höõu coù sinh, sinh suy yeáu laø
giaø, giaø hoaïi dieät laø cheát. Trong ñoù voâ minh coù hai caùch taïo taùc:
–Do ñoái töôïng duyeân laøm meâ hoaëc chuùng sinh.
–Caùc haønh phaùt khôûi laøm nhaân.
Haønh cuõng coù hai loaïi taïo taùc:
–Sinh quaû ôû ñôøi sau.
–Laøm nhaân cho thöùc phaùt sinh.
Thöùc cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Taïo nghieäp lieân tuïc.
–Laøm nhaân cho söï phaùt sinh danh saéc.
Danh saéc cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Giuùp ñôõ noái keát nhau;
–Nhaân cuûa saùu nhaäp.
Saùu nhaäp cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Hieån hieän caûnh giôùi sai khaùc cuûa chính mình;
–Nhaân cuûa xuùc.
Xuùc cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Tieáp xuùc caûnh nôi ñoái töôïng duyeân;
–Nhaân cuûa thoï.
Thoï cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Nhaän söï khoå vui, khoâng khoå vui;
–Nhaân cuûa aùi.
AÙi cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Tham ñaém caûnh öa thích;
–Nhaân cuûa thuû.
Thuû cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Taïo taïp nhieãm lieân tuïc;
–Nhaân cuûa höõu.
Höõu cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Laøm phaùt sinh caûnh giôùi ñôøi sau;

–Nhaân cuûa sinh.
Sinh cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Taïo ra uaån;
–Nhaân cuûa giaø.
Giaø cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Laøm caùc caên suy yeáu, thay ñoåi;
–Nhaân cuûa cheát.
Cheát cuõng coù hai hoaït ñoäng:
–Hoaïi caùc haønh;
–Chaúng phaûi laø ñoaïn bieán tri.
Laïi nöõa, voâ minh duyeân haønh laø ñieàu kieän ñeå haønh khoâng ñoaïn.
Haønh duyeân thöùc laø ñieàu kieän ñeå thöùc khoâng ñoaïn.
Thöùc duyeân danh saéc laø ñieàu kieän ñeå danh saéc khoâng ñoaïn.
Danh saéc duyeân saùu nhaäp laø ñieàu kieän ñeå saùu nhaäp khoâng ñoaïn.
Saùu nhaäp duyeân xuùc laø ñieàu kieän ñeå xuùc khoâng ñoaïn.
Xuùc duyeân thoï laø ñieàu kieän ñeå thoï khoâng ñoaïn.
Thoï duyeân aùi laø ñieàu kieän ñeå aùi khoâng ñoaïn.
AÙi duyeân thuû laø ñieàu kieän ñeå thuû khoâng ñoaïn.
Thuû duyeân höõu laø ñieàu kieän ñeå höõu khoâng ñoaïn.
Höõu duyeân sinh laø ñieàu kieän ñeå sinh khoâng ñoaïn.
Sinh duyeân giaø laø ñieàu kieän ñeå giaø, cheát khoâng ñoaïn.
Voâ minh dieät thì haønh dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho voâ
minh, thì haønh hoaïi dieät.
Haønh dieät thì thöùc dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho haønh, thì
thöùc dieät. Thöùc dieät thì danh saéc dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho
thöùc, thì danh saéc dieät.
Danh saéc dieät thì saùu nhaäp dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho
danh saéc, thì saùu nhaäp dieät.
Saùu nhaäp dieät thì xuùc dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho saùu
nhaäp, thì xuùc dieät.
Xuùc dieät thì thoï dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho xuùc, thì
thoï dieät.
Thoï dieät thì aùi dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho thoï, thì aùi
www.daitangkinh.org
dieät.
AÙi dieät thì thuû dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho aùi, thì thuû
dieät.
Thuû dieät thì höõu dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho thuû, thì
höõu dieät.
Höõu dieät thì sinh dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cho höõu, thì
sinh dieät.
Sinh dieät thì giaø cheát dieät, nghóa laø khoâng coù ñieàu kieän cuûa sinh
thì giaø cheát bò ñoaïn dieät.
Voâ minh, aùi, thuû laøm cho doøng phieàn naõo khoâng ñoaïn tuyeät;
haønh, höõu laøm cho doøng nghieäp chaûy maõi khoâng ñoaïn tuyeät; coøn
nhöõng chi khaùc laøm cho doøng khoå khoâng ñoaïn tuyeät. Vì sai bieät, cho
neân dieät caû tröôùc laãn sau, thì ñoaïn tuyeät taát caû doøng aáy. Trong ba doøng
ñoù, khoâng coù ngaõ, lìa ngaõ vaø sôû höõu cuûa ngaõ. Töï taùnh sinh dieät gioáng
nhö lau coû boù laïi vaäy. Voâ minh ñeán haønh laø xeùt veà quaù khöù; thöùc ñeán
thoï laø xeùt veà hieän taïi; aùi ñeán höõu laø xeùt veà vò lai; cöù vaäy löu chuyeån
lieân tuïc veà sau. Voâ minh dieät thì haønh dieät, söï quaùn xeùt cuõng khoâng
coøn. Möôøi hai chi naøy coù ba khoå: Haønh ñeán saùu nhaäp laø haønh khoå; xuùc,
thoï laø khoå khoå; caùc chi khaùc coøn laïi laø hoaïi khoå.
Voâ minh dieät thì haønh dieät nghóa laø ba khoå dieät. Voâ minh duyeân
haønh, nghóa laø coù ñieàu kieän ñeå haønh hieän baøy, töø nhaân töø duyeân phaùt
sinh. Caùc chi khaùc cuõng theá. Voâ minh dieät thì haønh dieät, ñaáy laø laøm
roõ: Haønh khoâng coù töï taùnh; nhöõng chi khaùc cuõng vaäy. Voâ minh duyeân
haønh laø sinh khôûi söï troùi buoäc lieân tuïc. Caùc chi khaùc cuõng theá. Voâ
minh dieät thì haønh dieät, nghóa laø chaám döùt söï troùi buoäc lieân tuïc; caùc
chi khaùc cuõng vaäy. Voâ minh duyeân haønh laø quaùn tuøy thuaän höõu. Caùc
chi khaùc cuõng vaäy. Voâ minh dieät thì haønh dieät laø quaùn tuøy thuaän taän
dieät. Caùc chi khaùc cuõng vaäy.
Boà-taùt duøng möôøi haønh töôùng, quaùn saùt thuaän nghòch veà caùc
phaùp duyeân khôûi nghóa laø caùc chi lieân tuïc neân nhaäp thaønh moät; nghieäp
sai khaùc neân khoâng rôøi nhau. Ba doøng khoâng ñoaïn neân quaùn ñôøi quaù
khöù, hieän taïi, vò lai theo ñuùng nhö lyù. Ba khoå taäp hôïp ñeàu do nhaân
duyeân, sinh dieät troùi buoäc lieân tuïc neân quaùn coù chaám döùt.
Boà-taùt duøng möôøi thöù haønh töôùng naøy ñeå quaùn caùc duyeân khôûi.
Nhôø duøng khoâng ngaõ, khoâng thoï maïng, khoâng chuùng sinh, töï taùnh roãng
laëng, khoâng ngöôøi taïo taùc, khoâng ngöôøi thoï nhaän ñeå quaùn phaùp duyeân
sinh; neân hieån hieän moân giaûi thoaùt Khoâng. Vì quaùn töï taùnh cuûa chuùng
laø dieät, neân Boà-taùt truï chöùng hieän tieàn giaûi thoaùt roát raùo, khoâng coøn
moät phaùp nhoû naøo tieáp tuïc sinh khôûi nöõa. Do ñoù moân giaûi thoaùt voâ
töôùng hieån hieän. Laïi Boà-taùt naøy ñaõ an laäp nôi Khoâng, Voâ töôùng, caùc
nguyeän caàu ñaõ roát raùo nhöng vì taâm ñaïi Bi, Boà-taùt phaûi laøm ngöôøi chæ
daïy taïo moïi thaønh töïu ñaày ñuû cho chuùng sinh, töø ñoù hieån hieän moân: Voâ
nguyeän. Khi Boà-taùt tu taäp ba moân giaûi thoaùt, thì boû voïng töôûng mình
ngöôøi, ngöôøi taïo taùc, ngöôøi thoï nhaän; coù khoâng; laáy ñaïi Bi laøm ñaàu ñeå
tu chöùng nhöõng phaùp Giaùc phaàn chöa chöùng. Laïi tieáp tuïc tu haønh vaø
nghó: Vì hoøa hôïp töông öng neân phaùp höõu vi löu chuyeån. Vì khoâng hoøa
hôïp töông öng neân khoâng löu chuyeån. Ta ñaõ hieåu roõ, phaùp höõu vi ñaày
toäi loãi, nhieãm oâ, neân ta ñoaïn tröø söï hoøa hôïp lieân tuïc. Nhöng vì phaûi
hoùa ñoä chuùng sinh, neân khoâng döùt haún phaùp höõu vi.
Phaät töû! Boà-taùt quaùn saùt phaùp höõu vi coù nhieàu toäi loãi, nhieàu
nhieãm oâ, khoâng coù töï taùnh; taùnh voán chaúng sinh dieät, neân khi quaùn saùt
phaûi khôûi taâm ñaïi Bi, khoâng boû chuùng sinh; goïi laø truï nôi Trí khoâng
chaáp tröôùc Baùt-nhaõ ba-la-maät hieän tieàn. Boà-taùt thaønh töïu trí nhö vaäy
roài, truï trong Tueä Baùt-nhaõ maø soi chieáu khaép, taïo ñieàu kieän cho caùc
phaùp giaùc khaùc sinh khôûi. Song an truï maø khoâng truï. Quaùn töï taùnh cuûa
phaùp höõu vi laø vaéng laëng, khoâng truï, ñoái vôùi caùc phaùp Boà-ñeà phaàn thì
chöa vieân maõn. Boà-taùt truï ôû ñòa Hieän tieàn naøy, hieån hieän nhöõng Tam-
muoäi Taùnh khoâng nhö: Nhaäp, Töï taùnh, Thaéng nghóa, Toái thöôïng, Lôùn,
Töông öng, Daãn phaùt, Nhö lyù khoâng phaân bieät, coù gaén boù, lìa khoâng
lìa. Taát caû ñeàu ñöôïc hieän ra. Boà-taùt laø ngöôøi ñöùng ñaàu trong phaùp moân
taùnh khoâng ñoù. Coù traêm ngaøn Tam-muoäi veà phaùp veà phaùp moân khoâng
töôùng, khoâng nguyeän cuõng ñeàu hieån hieän.

www.daitangkinh.org
KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 5
Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN (Phaàn 2)
Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Hieän tieàn, taâm yù khoâng hoaïi, luoân ñaày ñuû;
yù taâm kieân ñònh, hieàn thieän saâu xa, khoâng thoaùi chuyeån, khoâng döøng
nghæ, khoâng nhô, khoâng haïn löôïng, caàu trí tueä, trí tueä töông öng
phöông tieän, taát caû ñeàu vieân maõn. Töø taâm nhö vaäy, Boà-taùt tuøy thuaän
phaùp giaùc ngoä cuûa Phaät, ñoái trò caùc dò luaän, sieâng naêng khoâng chuøn
böôùc, thaân nhaäp Trí ñòa; boû ñòa vò Thanh vaên, Ñoäc giaùc, moät loøng
höôùng veà trí Phaät; phieàn naõo, ma oaùn hieän haønh khoâng theå haïi ñöôïc;
kheùo truï trong trí aùnh saùng cuûa Boà-taùt, kheùo tu taäp caùc phaùp khoâng, voâ
töôùng, voâ nguyeän, trí tueä luoân hôïp vôùi phöông tieän, phaùt khôûi caùc phaùp
giaùc ngoä. Boà-taùt naøy khi truï ñòa Hieän tieàn, thì phaùt trieån Trí tueä ba-la-
maät vaø chöùng “thuaän nhaãn thöù ba”, maïnh meõ, nhanh nheïn, tuøy thuaän
thaät nghóa cuûa caùc phaùp khoâng chuùt sai traùi. Boà-taùt truï nôi ñòa Hieän
tieàn, nhôø trí vaø löïc roäng lôùn neân gaëp ñöôïc traêm ngaøn vaïn öùc caâu-chi
Phaät. Gaëp ñöôïc Phaät, Boà-taùt duøng yù laïc taêng thöôïng, cung kính, toân
troïng, phuïng söï, cuùng döôøng caùc thöù y phuïc, thöù aên, ñoà ngoài, thuoác
men, nhöõng vaät caàn duøng, phuïng hieán cho Boà-taùt caùc thöù taïo an laïc vi
dieäu, cung kính chuùng Taêng, hoài höôùng caên laønh leân ñaïo Voâ thöôïng
Boà-ñeà. Cung kính phuïng söï Phaät, thieát tha nghe chaùnh phaùp, nghe roài
thoï trì, tu taäp baèng trí saùng suoát, khoâng ñieân ñaûo, giöõ vöõng chaùnh haïnh,
nhôù laâu, daàn daàn thaâm nhaäp taïng phaùp Nhö Lai. Boà-taùt truï nôi ñòa
Hieän tieàn thöù saùu naøy, traûi qua voâ soá kieáp caên laønh caøng saùng röïc,
caøng minh tònh; caøng traûi qua voâ soá traêm ngaøn caâu-chi kieáp, caên laønh
caøng theâm saùng trong.
Phaät töû! Ví nhö thôï vaøng, luyeän vaøng laøm ñoà trang söùc, neáu xen
laãn ngoïc baùu löu ly thì caøng ñeïp hôn. Cuõng theá, caên laønh cuûa Boà-taùt
truï nôi ñòa naøy nhôø suy xeùt baèng trí tueä neân caøng thanh tònh, vaéng laëng
khoâng ai hôn ñöôïc.
Laïi nöõa, Phaät töû! Ví nhö aùnh saùng maët traêng coù theå laøm cho
chuùng sinh vui thích maø boán loaïi gioù khoâng theå huûy hoaïi ñöôïc. Cuõng
theá, caên laønh cuûa Boà-taùt truï nôi ñòa naøy, daäp taét voâ soá löûa phieàn naõo
cuûa chuùng sinh maø boán loaïi ma ñaïo khoâng theå hoaïi ñöôïc. Trong möôøi
Ba-la-maät, Boà-taùt tu nhieàu veà Tueä ba-la-maät, caùc Ba-la-maät khaùc thì
tuøy söùc maø tu taäp.
Phaät töû! Ñoù laø noùi toùm löôïc veà ñòa Hieän tieàn thöù saùu. Boà-taùt truï
nôi ñòa naøy, thoï sinh thöôøng laøm Thieân vöông coõi trôøi Dieäu hoùa, ñuû uy
löïc giaùo hoùa chuùng sinh, khieán cho chuùng chaám döùt taêng thöôïng maïn,
traû lôøi thoâng suoát khi bò Thanh vaên caät vaán, khieán chuùng sinh hieåu thaáu
veà duyeân sinh seõ taïo nghieäp. Haønh trì moïi vieäc nhö Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi
haønh, Ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi suy nghó veà Phaät, veà Phaùp, veà Taêng, veà
Boà-taùt, veà haïnh Boà-taùt, veà giaûi thoaùt, veà caùc truï ñòa, veà Phaät löïc, veà
phaùp khoâng sôï, veà phaùp Baát coäng cuûa Phaät, cho ñeán khoâng rôøi söï suy
nghó veà haønh töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí. Laïi
nguyeän: ÔÛ trong chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, laø thuø thaéng, vi
dieäu, voâ thöôïng; laø ngöôøi daãn ñöôøng, laø töôùng soaùi, cho ñeán nguyeän
laøm choã nöông töïa ñeå ñaït trí Nhaát thieát trí. Neáu tinh taán tu taäp, thì
chaúng bao laâu, chöùng ñöôïc traêm ngaøn caâu-chi Tam-muoäi cuûa Boà-taùt,
gaëp ñöôïc traêm ngaøn caâu-chi Ñöùc Phaät, ñöôïc Phaät gia hoä khieán thoâng
hieåu taát caû, coù theå chuyeån ñoäng traêm ngaøn caâu-chi theá giôùi, ñi khaép
traêm ngaøn caâu-chi coõi nöôùc, soi chieáu traêm ngaøn caâu-chi caûnh giôùi,
thaønh töïu cho traêm ngaøn caâu-chi loaïi chuùng sinh, soáng traêm ngaøn caâu-
chi kieáp, tröôùc sau ñeàu vaøo trong traêm ngaøn caâu-chi kieáp, suy xeùt roõ
traêm ngaøn caâu-chi phaùp, thò hieän traêm ngaøn caâu-chi thaân, moãi thaân
hieän traêm ngaøn caâu-chi Boà-taùt baïn. Nhôø nguyeän löïc thuø thaéng, neân
moïi vieäc ñi laïi, thaàn thoâng, aùnh saùng, thaân töôùng, maét, caûnh giôùi, aâm
thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm, söï hieåu bieát, giöõ gìn, taïo taùc, duø coù
traûi qua traêm ngaøn caâu-chi kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laëp laïi yù nghóa treân neân
noùi keä raèng:
www.daitangkinh.org
Boà-taùt thanh tònh Ñòa thöù naêm

Thaáy phaùp khoâng töôùng, khoâng töï taùnh
Khoâng khôûi, chaúng sinh, luoân vaéng laëng
Baûn taùnh thanh tònh, khoâng hyù luaän
Cuõng khoâng laáy boû, nhö huyeãn hoùa
Coù khoâng, chaúng hai, lìa phaân bieät
Tuøy thuaän phaùp taùnh, xeùt nhö vaäy
Trí ñoù vaøo ñöôïc Ñòa thöù saùu
Thuaän nhaãn, maïnh nhanh, ñaày ñuû trí
Xeùt töôùng sinh dieät cuûa theá gian
Chæ vì chaáp ngaõ, theá gian hieän
Tröø khöû ngaõ chaáp, chaúng theá gian
Thoâng ñaït nhö lyù duyeân khôûi khoâng
Khoâng hoaïi, giaû laäp, do hoøa hôïp
Khoâng laøm, khoâng nhaän, khoâng thoï maïng
Caùc haønh nhö maây noåi khaép nôi
Khoâng hieåu thaät Ñeá laø voâ minh
Nghieäp quaû do si goïi laø haønh
Taâm sinh ñaàu tieân goïi laø thöùc
Caùc uaån sinh khôûi laø danh saéc
Naêm uaån lôùn maïnh laø saùu nhaäp
Caên, traàn, thöùc, xuùc, thoï sinh ra
Nghieäp höõu laäu phaùt sinh caùc uaån
Uaån suy goïi giaø, hoaïi goïi cheát
Töø ñoù coù ñuû khoå naõo lôùn
Hieåu roõ ba coõi ñeàu töø taâm
Möôøi hai duyeân sinh töø taâm coù
Soáng cheát qua laïi do taâm taïo
Dieät tröø voïng taâm, soáng cheát taän
Voâ minh cuõng coù hai taïo taùc
Ngu si meâ hoaëc, nhaân cuûa haønh
Cöù theá cho ñeán giaø hoaïi dieät
Do vaäy khoå ñau naøo heát ñöôïc
Voâ minh laø nhaân sinh ra haønh
Khoâng ñoaïn, laïi giuùp söùc taïo thaønh
Voâ minh khoâng coøn, haønh hoaïi dieät

Heát giuùp, phaùp khaùc cuõng nhö vaäy
Si, aùi, thuû laø doøng phieàn naõo
Haønh, höõu laø nghieäp, chi khaùc: Khoå
Voâ minh vaø haønh, thuoäc quaù khöù
Thöùc cho ñeán thoï laø hieän taïi
AÙi, thuû laø nhaân, khoå ñôøi sau
Quaùn xeùt ñoaïn tröø nguoàn goác khoå
Xuùc, thoï phaùt trieån laø khoå khoå
Taát caû coøn laïi laø hoaïi khoå
Thaáy phaùp khoâng ngaõ, dieät ba khoå
Chæ vì nhaân duyeân caùc phaùp sinh
Duyeân heát, phaùp dieät, taùnh laø khoâng
Voâ minh laø duyeân bò troùi buoäc
Nôi duyeân ñöôïc lìa troùi buoäc
Thuaän theo voâ minh, coù caùc höõu
Neáu khoâng thuaän theo, caùc höõu ñoaïn
Do ñaây kia coù khoâng, cuõng theá
Suy xeùt möôøi caùch, taâm khoâng chaáp
Caùc chi töông tuïc, thuoäc moät taâm
Khoâng lìa töï nghieäp vaø ba doøng
Ba ñôøi, ba khoå do duyeân sinh
Sinh dieät lieân tuïc khoâng cuøng taän
Quaùn saùt taát caû phaùp duyeân sinh
Khoâng laøm, chaúng nhaän, khoâng töï taùnh
Nhö moäng nhö huyeãn, nhö aùnh chôùp
Laïi nhö keû ngu ñuoåi soùng naéng
Quaùn roài nhaäp moân: giaûi thoaùt Khoâng
Bieát taùnh xa lìa, nhaäp Voâ töôùng
Thaáy chuùng giaû doái, Voâ sôû nguyeän
Chæ vì thöông yeâu cöùu chuùng sinh
Xuaát gia tu hoïc phaùp giaûi thoaùt
Taêng tröôûng taâm Töø caàu Phaät phaùp
Bieát phaùp höõu vi do duyeân sinh
Taâm chí vöõng chaõi laïi tinh taán
www.daitangkinh.org
Chöùng ñaït traêm vaïn Tam-muoäi Khoâng

Voâ töôùng, Voâ nguyeän cuõng nhö vaäy
Baùt-nhaõ, thuaän nhaãn, ñeàu taêng thöôïng
Trí tueä giaûi thoaùt ñeàu thaønh, ñaày
Luoân vui cuùng döôøng voâ soá Phaät
Tu taäp ñaïo haïnh trong Phaät phaùp
Thoâng ñaït taïng phaùp taêng caên laønh
Nhö vaøng trang söùc ngoïc löu ly
Nhö traêng nöôùc laëng soi moïi vaät
Boán gioù naøo coù hoaïi ñöôïc ñaâu
Boà-taùt vöôït qua boán ma oaùn
Daäp taét löûa höøng cuûa theá gian
Boà-taùt thöôøng laøm vua Thieän Hoùa
Chæ daïy chuùng sinh tröø ngaõ maïn
Laøm vieäc chæ caàu Nhaát thieát trí
Vöôït treân ñaïo haïnh cuûa Thanh vaên
Boà-taùt sieâng naêng seõ ñaït ñöôïc
Traêm ngaøn caâu-chi moân Tam-muoäi
Gaëp ñöôïc traêm ngaøn caâu-chi Phaät
Nhö maët trôøi saùng giöõa muøa heø
Saâu xa vi dieäu khoù thaáy bieát
Thanh vaên, Duyeân giaùc khoâng theå hieáu
Toâi ñaõ dieãn thuyeát cho caùc oâng
Ñòa thöù saùu Boà-taùt, laø vaäy.
Phaåm 7: ÑÒA VIEÃN HAØNH
Luùc aáy, ñaïi chuùng taâm hoan hyû

Trong hö khoâng raûi baùu thaønh maây
Phaùt ra voâ soá aâm thanh dieäu
Thöa baäc Toái thaéng thaät thanh tònh
Thoâng hieåu thaät nghóa trí töï taïi
Thaønh töïu traêm ngaøn öùc coâng ñöùc

Töïa nhö hoa sen khoâng oâ nhieãm
Lôïi ích chuùng sinh daïy haïnh saâu
Thieân vöông Töï Taïi ôû hö khoâng
Phoùng aùnh saùng lôùn chieáu thaân Phaät
Laïi raûi maây höông thaät vi dieäu
Cuùng döôøng baäc tröø öu phieàn naõo
Luùc aáy, ñaïi chuùng ñeàu vui möøng
Cuøng nhau heát lôøi xöng taùn neâu
Chuùng con nghe coâng ñöùc ñòa naøy
Nghe roài ñaït ñöôïc lôïi ích lôùn
Thieân nöõ coõi trôøi cuõng vui thích
Hoøa taáu ngaøn vaïn thöù aâm nhaïc
Nhôø nôi thaàn löïc cuûa Nhö Lai
Trong khoâng vang ra tieáng vi dieäu
Oai nghi, vaéng laëng khoâng gì saùnh
Ñieàu phuïc theá gian neân cuùng döôøng
Vöôït qua taát caû caùc coõi nöôùc
Trôû laïi theá gian daïy ñaïo maàu
Tuy hieän voâ soá loaïi hình töôùng
Bieát roõ thaân naøy khoâng sôû höõu
Kheùo duøng ngoân ngöõ dieãn noùi phaùp
Khoâng chaáp vaên töï, töôùng aâm thanh
Qua laïi voâ soá traêm ngaøn coõi
Duøng vaät quyù baùu cuùng döôøng Phaät
Trí tueä töï taïi khoâng chaáp tröôùc
Khoâng coøn voïng töôûng Phaät hay ta
Tuy laø sieâng naêng ñoä chuùng sinh
Nhöng khoâng phaân bieät mình vaø ngöôøi
Duø ñaõ thaønh töïu trí roäng lôùn
Nhöng khoâng chaáp vöôùng caùc phaùp laønh
Vì thaáy taát caû caùc coõi nöôùc
Löûa tham, saân, si luoân thieâu ñoát
Dieät tröø heát thaûy caùc voïng nieäm
Phaùt taâm ñaïi Bi, söùc tinh taán
www.daitangkinh.org
Chö Thieân, Thieân nöõ ôû khaép nôi

Cuùng döôøng moïi vaät vaø khen ngôïi
Thaûy ñeàu an truï trong yeân laëng
Chieâm ngöôõng Theá Toân mong nghe phaùp
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät laïi thöa
Ñaïi chuùng ôû ñaây taâm thanh tònh
Xin haõy thöông xoùt dieãn giaûng cho
Haønh töôùng an truï Ñòa thöù baûy.
–Phaät töû! Boà-taùt ñaõ tu taäp ñaày ñuû phaùp laønh Ñòa thöù saùu, muoán
nhaäp Ñòa thöù baûy, phaûi duøng möôøi trí tueä phöông tieän vi dieäu. Möôøi
phaùp aáy laø gì?
1. Kheùo tu taäp Tam-muoäi Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän ñeå
chuaån bò ñaày ñuû haønh trang phöôùc ñöùc roäng lôùn.
2. Chöùng nhaäp phaùp khoâng ngaõ, khoâng thoï maïng, khoâng nôi
höôùng ñeán, nhöng khoâng boû vieäc tu haønh boán Taâm voâ löôïng.
3. Tu taäp phöôùc ñöùc roäng lôùn vaø thöïc haønh haïnh giaûi thoaùt taêng
thöôïng, nhöng ñoái vôùi caùc phaùp khoâng heà chaáp tröôùc.
4. Ñaõ vöôït khoûi ba coõi nhöng phaùt nguyeän laøm trang nghieâm ba
coõi.
5. Ñaõ ñaït vaéng laëng roát raùo, xa lìa heát thaûy löûa phieàn naõo, nhöng
vì muoán hoùa ñoä taát caû chuùng sinh neân nguyeän daäp taét löûa tham, saân, si.
6. Bieát roõ caùc phaùp nhö moäng huyeãn, boùng, tieáng vang, traêng
trong nöôùc, aûnh trong göông, töï taùnh khoâng hai, nhöng vaãn duøng
nghieäp haïnh laøm voâ soá vieäc.
7. Bieát caùc coõi hö khoâng nhöng vaãn nguyeän thöïc haønh laøm trang
nghieâm caùc coõi.
8. Bieát roõ Phaùp thaân Phaät, taùnh nhö hö khoâng nhöng vaãn phaùt
nguyeän trang nghieâm thaân baèng caùc töôùng toát.
9. Bieát roõ aâm thanh chö Phaät voán vaéng laëng, khoâng theå noùi naêng
nhöng vaãn phaùt nguyeän trang nghieâm taát caû tieáng vaàn sai bieät.
10. Bieát chö Phaät trong moät nieäm hieåu roõ veà ba ñôøi nhöng vaãn
phaùt nguyeän tuøy thuaän an nhaäp, ñeå chæ baøy caùc loaïi töôùng veà kieáp soá
quaùn xeùt taâm yù chuùng sinh.
Phaät töû! Nhôø möôøi tueä phöông tieän vi dieäu naøy, Boà-taùt töø Ñòa
thöù saùu nhaäp Ñòa thöù baûy. Boà-taùt truï ôû Ñòa thöù baûy naøy, vaøo trong voâ
soá coõi chuùng sinh, voâ soá coõi Phaät, thaønh töïu haïnh nghieäp hoùa ñoä cuûa
chuùng sinh. Vaøo trong voâ soá coõi troùi buoäc, coõi Phaät thanh tònh, coõi
taùnh sai khaùc cuûa caùc phaùp, nhaäp vaøo trí Chaùnh ñaúng giaùc cuûa Phaät,
nhaäp vaøo voâ löôïng kieáp soá sai khaùc, nhaäp vaøo söï thoâng hieåu ba ñôøi
cuûa Phaät, nhaäp vaøo töôùng giaûi thoaùt sai khaùc cuûa chuùng sinh, nhaäp
vaøo voâ soá Phaät thò hieän saéc thaân danh hieäu, nhaäp vaøo söï sai khaùc veà
trình ñoä cuûa chuùng sinh, nhaäp vaøo voâ soá aâm thanh cuûa Phaät laøm cho
chuùng sinh vui veû, nhaäp vaøo voâ löôïng taâm haønh sai khaùc cuûa chuùng
sinh, nhaäp vaøo voâ löôïng trí haïnh roäng lôùn cuûa Phaät, nhaäp vaøo voâ soá
söï tin hieåu hoùa ñoä cuûa Thanh vaên, söï dieãn thuyeát nhaäp ñaïo cuûa Phaät,
söï tu chöùng thaønh töïu cuûa Ñoäc giaùc; nhaäp vaøo voâ löôïng phaùp, thaâm
nhaäp nôi trí saâu xa cuûa Phaät thuyeát giaûng, nhaäp vaøo voâ löôïng haïnh
nguyeän cuûa Boà-taùt, nhaäp vaøo söï tu taäp phaùp Ñaïi thöøa cuûa Phaät ñaõ
neâu baøy. Boà-taùt suy xeùt nhö vaäy vôùi voâ soá coõi Phaät cho duø traûi qua
voâ soá kieáp cuõng khoâng theå tính ñeám ñöôïc. ÔÛ nôi caûnh giôùi cuûa Phaät
aáy, Ta seõ taïo voâ soá coõi Phaät baèng taâm khoâng phaân bieät, khoâng khaùc
vôùi phaân bieät, khoâng coâng duïng seõ laøm cho ñaày ñuû. Do vaäy, Boà-taùt
sieâng naêng tu taäp khoâng giaùn ñoaïn, khoâng thieáu soùt, quaùn trí thoâng
ñaït. Vì khoâng loaïn ñoäng neân goïi laø an truï trí tueä phöông tieän sieâu
vöôït. Boà-taùt trong nhaùy maét hieän khôûi ñaïo maàu maø khoâng rôøi ñònh,
luoân phaùt khôûi chaùnh trí, duø ñi ñöùng naèm ngoài, caû khi naèm moäng
cuõng xa lìa caùc trieàn caùi (troùi buoäc, ngaên che) chöôùng ngaïi, oai nghi
hôïp yù, nghó ñuùng, chaúng bao laâu thaønh töïu möôøi phaùp Ba-la-maät. Vì
sao? Vì Boà-taùt phaùt taâm ñeàu laáy ñaïi Bi laøm goác, hoài höôùng söï tu
chöùng Phaät phaùp ñeå caàu ñaït trí Phaät.
Tu taäp caùc caên laønh, nhö boá thí cho chuùng sinh, ñeå caàu trí Phaät laø
Boá thí ba-la-maät.
Laáy taâm Töø bi laøm goác, khoâng toån haïi chuùng sinh laø An Nhaãn
ba-la-maät.
Sieâng naêng phaùt trieån phaùp laønh laø Tinh taán ba-la-maät.
Nhaát thieát trí hieån hieän, khoâng taùn loaïn laø Thieàn ñònh ba-la-maät.
Hieån hieän phaùp nhaãn, bieát taùnh cuûa caùc phaùp khoâng sinh dieät laø
www.daitangkinh.org
Baùt-nhaõ ba-la-maät.
Phaùt khôûi voâ löôïng trí laø Phöông tieän ba-la-maät.
Phaùt khôûi haäu trí laø Nguyeän ba-la-maät.
Taát caû ngoaïi ñaïo ma chöôùng khoâng theå huûy hoaïi ñöôïc laø Löïc ba-
la-maät.
Kieán laäp caùc phaùp nhö thaät laø Trí ba-la-maät.
Phaät töû! Boà-taùt an truï nôi ñòa Vieãn haønh, sôùm coù ñaày ñuû möôøi
Ba-la-maät, laïi ñaït boán Nhieáp phaùp, boán gia haïnh, ba möôi baûy phaåm
Boà-ñeà, ba moân giaûi thoaùt, nhö vaäy laø Boà-taùt sôùm ñaày ñuû taát caû phaùp
Giaùc phaàn.
–Phaät töû! Chæ coù Boà-taùt Ñòa thöù baûy môùi ñaày ñuû taát caû phaùp Giaùc
phaàn hay laø Boà-taùt ôû caùc ñòa khaùc cuõng ñeàu ñaày ñuû?
–Phaät töû! Trong möôøi Ñòa, Boà-taùt ñeàu ñaày ñuû caùc phaùp Giaùc
phaàn, nhöng Boà-taùt Ñòa thöù baûy thì thuø thaéng nhaát. Vì sao? Phaät töû! Vì
Boà-taùt ôû ñaây ñaït ñaày ñuû haønh nghieäp gia haïnh, laïi daàn daàn nhaäp trí
haïnh thaàn thoâng. Coøn Boà-taùt ôû Ñòa thöù nhaát coù ñaày ñuû nguyeän nhöng
chæ laø moät phaàn giaùc; Ñòa thöù hai chæ tröø saïch caáu ueá; Ñòa thöù ba thì
chaùnh nguyeän phaùt trieån, ñaït ñöôïc phaùp saùng; Ñòa thöù tö thì ñi vaøo coõi
ñaïo; Ñòa thöù naêm tuøy thuaän haïnh nghieäp cuûa chuùng sinh; Ñòa thöù saùu
thì hoäi nhaäp nôi Phaät phaùp; Boà-taùt Ñòa thöù baûy thì môùi ñaày ñuû caùc
phaùp Giaùc phaàn. Vì sao? Vì Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñeán Ñòa thöù baûy
môùi phaùt khôûi phaàn trí gia haïnh; Boà-taùt Ñòa thöù taùm môùi thaønh töïu
haïnh voâ coâng duïng.
Phaät töû! Ví nhö coù hai coõi: Thuaàn tònh, Nhieãm tònh. Ngöôøi ôû hai
coõi naøy khoù qua laïi ñöôïc, tröø nhöõng baäc coù söùc thaàn thoâng. Cuõng vaäy,
neûo haønh hoùa cuûa Boà-taùt coøn xen taïp nhieãm tònh thì khoâng theå vöôït
ñöôïc, tröø baäc coù theä nguyeän lôùn, coù söùc cuûa trí tueä phöông tieän, thaàn
thoâng lôùn.
–Haønh nghieäp cuûa Boà-taùt ôû baûy ñòa tröôùc bò phieàn naõo nhieãm oâ
sao?
Boà-taùt Kim Cang Taïng ñaùp:
–Phaät töû! Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñaõ haønh trì xa lìa haún phieàn naõo,
hoài höôùng veà ñaïo Boà-ñeà baèng söùc taêng thöôïng. Song noùi moät caùch
bình ñaúng thì Boà-taùt Ñòa thöù baûy vaãn chöa ñöôïc goïi laø vöôït khoûi phieàn
naõo.
Phaät töû! Ví nhö Chuyeån luaân thaùnh vöông, côõi voi saùu coõi trôøi, ñi
khaép moïi nôi choán, hieåu roõ veà moïi söï ngheøo khoå, taïp nhieãm, khoâng heà
bò caùc thöù hoïa hoaïn caáu nhieãm nhöng chöa ñöôïc goïi laø vöôït ñòa vò
ngöôøi. Neáu boû thaân ñoù, sinh vaøo coõi Phaïm thieân, ñi xe coõi Phaïm thieân,
daïo khaép ngaøn coõi, thò hieän oai ñöùc roäng lôùn cuûa Phaïm thieân, môùi
ñöôïc goïi laø vöôït ñòa vò ngöôøi.
Phaät töû! Boà-taùt cuõng theá. Töø Ñòa thöù nhaát, ngoài xe Boà-taùt Ba-la-
maät-ña, ñi khaép moïi nôi, bieát roõ veà moïi thöù loãi laàm nhieãm oâ cuûa chuùng
sinh nhöng khoâng bò caáu nhieãm laø vì ñi theo chaùnh phaùp. Song ñeán Ñòa
thöù baûy, vaãn chöa ñöôïc goïi laø vöôït khoûi phieàn naõo khoå ñau. Chæ khi
naøo khoâng coøn duïng coâng, töø Ñòa thöù baûy nhaäp Ñòa thöù taùm, ngoài xe
thanh tònh cuûa Boà-taùt, ñi khaép caùc coõi, bieát roõ veá caùc thöù loãi laãm
nhieãm oâ cuûa chuùng sinh nhöng khoâng bò caáu nhieãm. Nhôø sieâu vöôït maø
Boà-taùt an truï ôû ñaáy. Boà-taùt ôû Ñòa thöù baûy, phaàn nhieàu ñeàu vöôït khoûi
caùc phieàn naõo nhö tham. Boà-taùt tu taäp ôû ñòa Vieãn haønh naøy khoâng theå
noùi laø coù hay khoâng coù phieàn naõo. Vì sao? Vì taát caû phieàn naõo khoâng
coøn hieän khôûi neân khoâng theå noùi laø coù phieàn naõo. Do mong caàu Trí
Phaät vaãn chöa ñaït ñöôïc neân khoâng theå noùi laø khoâng coù phieàn naõo. Boà-
taùt truï ôû ñòa naøy ñaõ thaønh töïu Ñònh taêng thöôïng, laøm thanh tònh thaân,
ngöõ, yù, nghieäp, vöôït taát caû nghieäp aùc maø Nhö Lai ñaõ huûy boû, luoân tu
taäp möôøi nghieäp laønh maø Nhö Lai ñaõ neâu daïy. Taát caû nghieäp cuûa theá
gian nhö ñaõ noùi ôû Ñòa thöù naêm, thì Boà-taùt ôû Ñòa thöù baûy duøng voâ coâng
duïng, töï nhieân chuyeån ñöôïc, laøm thaày cho tam thieân ñaïi thieân theá giôùi
cuøng noi theo. Ngoaøi Nhö Lai vaø caùc Boà-taùt Ñòa thöù taùm ra, caùc Ñaïi
Boà-taùt nôi yù laïc gia haïnh ñeàu khoâng ai saùnh baèng.
Taát caû Thieàn ñònh, Tam-muoäi, thaàn thoâng, giaûi thoaùt, ñeàu ñöôïc
hieän khôûi. Ñoù laø do tu taäp ñaït ñöôïc chöù khoâng do quaû dò thuïc maø coù,
gioáng nhö Boà-taùt ôû Ñòa thöù taùm. Boà-taùt naøy khi truï nôi ñòa Vieãn haønh
thöù baûy, trong taâm nieäm ñaõ thaønh töïu ñaày ñuû trí tueä phöông tieän nhieäm
maàu haønh trì vieân maõn caùc phaùp giaùc ngoä; Boà-taùt naøy laïi ñöôïc caùc
www.daitangkinh.org
Tam-muoäi nhö: Kheùo phaân bieät, Tö duy thaät nghóa, Trí tueä thuø thaéng,
Phaân bieät taïng thaät nghóa, Hieåu roõ nghóa lyù, Khôûi truï caên laønh kieân coá,
Phaùp moân trí thaàn thoâng, Phaùp giôùi saùng toû, Lôïi ích thuø thaéng cuûa Nhö
Lai, An truï taïng thaät nghóa veà sinh töû, Nieát-baøn. Luùc naøy, Boà-taùt laáy
thaàn thoâng nôi trí lôùn laøm goác, nhaäp ñuû caû traêm vaïn Tam-muoäi, laøm
thanh tònh ñòa naøy. Vì tu taäp Tam-muoäi baèng trí tueä phöông tieän vi
dieäu goàm ñuû ñaïi Bi, vöôït ñòa Thanh vaên, Ñoäc giaùc neân hieån hieän trí
tueä quaùn saùt. Boà-taùt haønh hoùa nôi thaân, khaåu, yù nghieäp, luoân tuøy thuaän
löu chuyeån nhöng khoâng chaáp töôùng; thanh tònh roát raùo, hieån Voâ sinh
phaùp nhaãn.
–Voâ löôïng thaân, ngöõ, yù nghieäp cuûa Boà-taùt khôûi leân ôû Ñòa thöù
nhaát, khoâng vöôït Thanh vaên, Ñoäc giaùc thöøa sao?
–Phaät töû! Tuy nhöõng vò aáy coù haønh ñoäng, nhöng ñeàu do oai löïc
taêng thöôïng cuûa Phaät phaùp chöù chaúng phaûi do töï quaùn saùt baèng trí giaùc
ngoä cuûa mình. Vì Boà-taùt ôû Ñòa thöù baûy, quaùn xeùt caûnh giôùi baèng trí
giaùc ngoä cuûa mình neân khoâng theå saùnh ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö con cuûa vua vöøa sinh nôi hoaøng cung, coù ñaày ñuû
töôùng cuûa vua, vöôït hôn caùc quan laïi, nhöng ñoù laø do coù quyeàn löïc cuûa
vua cha, chaúng phaûi do khaû naêng cuûa mình. Ñeán khi lôùn khoân, thaønh
töïu moïi hoïc thuaät, môùi duøng trí löïc cuûa mình ñeå hieän baøy, thaâu phuïc,
vöôït hôn quan laïi.
Phaät töû! Boà-taùt cuõng theá môùi phaùt taâm vöôït hôn Thanh vaên, Ñoäc
giaùc laø do trí taêng thöôïng roäng lôùn, chaúng phaûi laø do trí tueä giaùc ngoä
cuûa chính mình. Boà-taùt Ñòa thöù baûy, an truï baèng trí tueä, môùi vöôït haïnh
nghieäp Thanh vaên, Ñoäc giaùc.
Phaät töû! Boà-taùt truï ôû Ñòa thöù baûy naøy, tuy ñaït thaân, ngöõ, yù nghieäp
saâu xa, vaéng laëng, voâ haønh, ñaõ khoâng lìa boû laïi luoân sieâng naêng, maïnh
meõ haønh trì moïi vieäc.
–Boà-taùt ñòa naøo coù theå nhaäp Dieät ñònh?
–Boà-taùt ôû Ñòa thöù saùu ñaõ coù theå nhaäp Dieät ñònh. Boà-taùt truï Ñòa
thöù baûy thì taâm luoân ôû trong Dieät ñònh nhöng khoâng theå noùi laø ñaõ taùc
chöùng Dieät ñònh. Vì vaäy, Boà-taùt naøy goïi thaønh töïu nôi thaân, ngöõ, yù
nghieäp laø raát khoù, raát laï quyù, nghóa laø luoân an truï trong thöïc teá maø
khoâng taùc chöùng tòch dieät.
Phaät töû! Ví nhö coù ngöôøi ñi thuyeàn lôùn vaøo bieån caû, thuyeàn ñaõ toát
maø ngöôøi aáy coøn bieát roõ caùc hình traïng ôû döôùi nöôùc, theo thuûy loä neân
hoaøn toaøn khoâng bò taïi naïn.
Phaät töû! Boà-taùt Ñòa thöù baûy cuõng theá, ñi thuyeàn ñeán bôø giaûi
thoaùt, an truï trong thöïc teá maø khoâng taùc chöùng tòch dieät. Boà-taùt ñaït trí
aáy roài, tu taäp baèng trí Tam-muoäi neân phaùt sinh trí maàu nhieäm; duøng
dieäu löïc cuûa phöông tieän lôùn, kheùo leùo thò hieän sinh töû, maø taâm yù luoân
an truï Nieát-baøn; quyeán thuoäc luoân vaây quanh nhöng thöôøng öa thích xa
lìa. Duøng söùc cuûa theä nguyeän thoï sinh trong ba coõi, nhöng khoâng bò
nhieãm phaùp theá gian. Tuy luoân an truï nôi vaéng laëng, nhöng thöôøng taïo
ñuû phöông tieän quyeàn bieán. Duø ôû trong löûa, vaãn khoâng bò thieâu ñoát.
Luoân tuøy thuaän trí Phaät, thò hieän ôû trong caûnh giôùi ma, ñi trong ñöôøng
ma, thöïc haønh phaùp cuûa ma vaø laøm vieäc cuûa ngoaïi ñaïo, nhöng taâm
khoâng boû Phaät phaùp. Tuøy thuaän haïnh nghieäp cuûa theá gian, maø luoân vui
thích an truï trong phaùp xuaát theá, laøm moïi vieäc trang nghieâm, vöôït
haøng trôøi, ngöôøi, roàng, thaàn, Daï-xoa, quyû, Ñeá Thích, Phaïm thieân, hoä
theá Thieân vöông, nhöng luoân vui thích phaùp giaûi thoaùt.
Phaät töû! Boà-taùt thaønh töïu trí tueä nhö vaäy, an truï nôi ñòa Vieãn
haønh, nhôø söï hieåu bieát vaø nguyeän löïc roäng lôùn, neân ñöôïc gaëp voâ soá
traêm ngaøn caâu-chi Phaät. Gaëp ñöôïc Phaät, Boà-taùt duøng taâm öa thích taêng
thöôïng roäng lôùn, cung kính, toân troïng, phuïng haønh, cuùng döôøng nhöõng
thöù y phuïc, thöùc aên, ngoïa cuï, y döôïc vaø duïng cuï sinh hoaït, daâng leân
caùc Boà-taùt nhöõng vaät dieäu laïc, cung kính vôùi ñaïi chuùng Taêng giaø, ñem
thieän caên naøy hoài höôùng ñeán ñaïo quaû Voâ thöôïng Boà-ñeà, toân troïng chö
Phaät, luoân cung kính, taùn thaùn; nghe chaùnh phaùp roài thoï trì, nhôø vaøo trí
tueä cuûa ñaúng trì khoâng ñieân ñaûo, saùng suoát maø tu haønh, nhaèm thaønh
töïu vaø hoä trì Thaùnh giaùo cuûa chö Phaät. Taát caû haøng Thanh vaên, Ñoäc
giaùc neáu coù vaán naïn vaãn khoâng bò khuaát phuïc; ñaït phaùp nhaãn thanh
tònh, ñem laïi lôïi ích cho chuùng sinh. Boà-taùt truï ñòa naøy, traûi qua voâ soá
kieáp, caên laønh caøng theâm thanh tònh.
www.daitangkinh.org
Phaät töû! Ví nhö thôï vaøng laøm ñoà trang söùc, ñính theâm ngoïc ma-ni
thì caøng saùng ñeïp. Phaät töû! Boà-taùt truï ôû ñòa Vieãn haønh thöù baûy naøy,
caùc caên cuõng theá, nhôø trí tueä phöông tieän neân caên laønh cuûa Boà-taùt ñòa
naøy caøng thanh tònh; taát caû caên laønh cuûa Thanh vaên, Ñoäc giaùc khoâng
theå saùnh ñöôïc.
Phaät töû! Cuõng nhö aùnh saùng maët trôøi, khoâng bò aùnh saùng cuûa
traêng, sao che laáp, coøn laøm khoâ caïn caùc thöù buøn laày nhô baån ôû chaâu
Thieäm boä.
Phaät töû! Caên laønh cuûa Boà-taùt naøy cuõng theá, taát caû caên laønh cuûa
haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc khoâng saùnh ñöôïc, coøn laøm khoâ heát moïi thöù
phieàn naõo caáu ueá cuûa chuùng sinh. trong möôøi Ba-la-maät, Boà-taùt tu
nhieàu veà Phöông tieän ba-la-maät, coøn caùc Ba-la-maät khaùc thì tuøy söùc
maø tu taäp.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi veà haønh töôùng cuûa Boà-taùt ñòa Vieãn haønh
thöù baûy. Boà-taùt khi truï ôû ñòa naøy, thoï sinh thöôøng laøm Thieân vöông coõi
Tha hoùa töï taïi, daïy phaùp phöông tieän quaùn cho Thanh vaên, Ñoäc giaùc,
khieán chuùng sinh an nhaäp vaøo chaùnh taùnh ly sinh. Laøm caùc vieäc nhö
Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï ñeàu khoâng rôøi suy nghó veà Phaät, veà
Phaùp, veà Taêng, veà Boà-taùt, veà haïnh Boà-taùt, veà bôø giaûi thoaùt, veà caùc truï
ñòa, veà phaùp khoâng sôï, veà Phaät löïc, veà phaùp Baát coäng cuûa Phaät, cho
ñeán khoâng rôøi suy nghó veà haønh töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi trí
Nhaát thieát trí. Laïi nguyeän: ÔÛ trong chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng
ñaàu, thuø thaéng, vi dieäu, voâ thöôïng; laø ngöôøi daãn ñöôøng; laø töôùng soaùi,
cho ñeán nguyeän laøm choã nöông töïa ñeå ñaït trí Nhaát thieát trí. Neáu sieâng
naêng tu taäp, thì sôùm ñaït traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña theá giôùi, ñi khaép
traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña coõi nöôùc, soi chieáu traêm ngaøn caâu-chi
na-döõu-ña caûnh giôùi, thaønh töïu traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña loaïi
chuùng sinh, soáng traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña kieáp, neân bieân vöïc
tröôùc sau ñeàu vaøo trong traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña kieáp, suy xeùt roõ
traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña phaùp, thò hieän traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-
ña thaân, moãi thaân hieän traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña Boà-taùt baïn. Nhôø
nguyeän löïc thuø thaéng, neân moïi vieäc ñi laïi, aùnh saùng thaàn thoâng, thaân
töôùng, maét, caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm, söï hieåu
bieát, giöõ gìn, taïo taùc… duø traûi qua traêm ngaøn caâu-chi na-döõu-ña kieáp
cuõng khoâng theå noùi heát.

Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laäp laïi yù nghóa treân, beøn
noùi keä raèng:
Ñaày ñuû haïnh laønh Ñòa thöù saùu
Tu taäp phöông tieän, aán trí tueä
Haïnh thuø thaéng, baát coäng, ñaïo tieân
Do ñaáy hoäi nhaäp Ñòa thöù baûy
Ñuû ba giaûi thoaùt chöùa phöôùc ñöùc
Thoâng ñaït voâ ngaõ, tu Töø bi
Phöôùc ñöùc vaø phaùp thöôøng sung maõn
Haønh Ba-la-maät, khoâng chaáp tröôùc
Xa lìa ba coõi nhöng trang nghieâm
Vaéng laëng tòch dieät, khoâng phieàn naõo
Bieát phaùp nhö huyeãn, phaân bieät nghieäp
Hieåu coõi nhö khoâng, vui trang nghieâm
Bieát thaân khoâng töôùng, tu töôùng toát
Roõ tieáng khoâng lôøi, luoân dieãn thuyeát
Sôùm ñaït giaùc ngoä hieän caùc töôùng
Ngöôøi trí ñaït ñöôïc Ñòa thöù baûy
Quaùn saùt thoâng ñaät caùc phaùp naøy
Lôïi ích an laïc moïi Höõu tình
Ñi vaøo taát caû caùc coõi nöôùc
Hoùa ñoä voâ soá loaïi chuùng sinh
An nhaäp kieáp soá, phaùp, coõi, nöôùc
Thaáu roõ taâm yù vaø taâm haønh
Giaûng phaùp ba thöøa khoâng haïn löôïng
Cöù theá giaùo hoùa caùc chuùng sinh
Nhanh choùng phaùt khôûi ñaïo song haønh
Ñi ñöùng naèm ngoài luoân tu taäp
Hoài höôùng caû veà ñaïo Boà-ñeà
Luoân nghó ñuû möôøi Ba-la-maät
Ban cho chuùng sinh laø Boá thí
Döùt hoaëc laø Giôùi, khoâng haïi: Nhaãn
Luoân caàu phaùp laønh laø Tinh taán
An truï ñaïo phaùp laø Thieàn ñònh
www.daitangkinh.org
Ñaït Voâ sinh nhaãn: Tueä roát raùo

Khôûi trí voâ löôïng laø Phöông tieän
Khoâng ai haøng phuïc ñöôïc laø Löïc
Haâu trí phaùt sinh ñoù laø: Nguyeän
Nhö thaät truï phaùp chính laø Trí
Thaønh töïu ñaày ñuû caùc phaùp naøy
Sô ñòa ñaày ñuû nguyeän giaùc phaàn
Nhò ñòa xa lìa taâm caáu nhieãm
Tam ñòa nguyeän lôùn phaùp saùng suoát
Truï Ñòa thöù tö an laäp ñaïo
Thöù naêm tuøy thuaän nghieäp theá gian
Thöù saùu an nhaäp phaùp saâu xa
Truï Ñòa thöù baûy luoân phaùt sinh
Ñaày ñuû phaùp giaùc cuûa chö Phaät
Nhôø ñoù khieán nhaäp Ñòa thöù taùm
Thanh tònh taát caû moïi haønh nghieäp
Ñòa naøy khoù vöôït tröø baäc trí
Duøng trí nguyeän lôùn môùi vöôït khoûi
Nhö hai coõi nöôùc tònh vaø nhieãm
Phaûi nhôø thaàn thoâng môùi qua laïi
Laïi nhö Luaân vöông khoâng nhieãm vöôùng
Nhöng chöa goïi laø vöôït loaøi ngöôøi
Nhöõng ai an truï Ñòa thöù taùm
Môùi vöôït caûnh giôùi cuûa taâm thöùc
Nhö sinh Phaïm theá vöôït laøm ngöôøi
Töïa sen trong buøn khoâng nhieãm oâ
Ñaïi naøy tuy vöôït nhöõng hoaëc nghieäp
Chaúng ñöôïc goïi coù hay khoâng Hoaëc
Vì khoâng phieàn naõo hieän khôûi ra
Mong caàu trí Phaät maø chöa ñaït
Taát caû hoïc thuaät cuûa theá gian
Kinh saùch luaän nghò ñeàu thoâng toû
Thieàn ñònh, Tam-muoäi cuøng thaàn Thoâng
Vì nhôø tu taäp neân thaønh töïu
Boà-taùt an truï Ñòa thöù baûy
Vöôït qua heát thaûy haïnh Nhò thöøa

Sô ñòa nhôø nguyeän, ñaây nhôø trí
Ví nhö con vua ñuû oai löïc
Thaønh töïu saâu xa vaãn tu ñaïo
Luoân nhaäp dieät ñònh maø khoâng chöùng
Nhö ngöôøi ñi thuyeàn vaøo bieån lôùn
Giöõa nöôùc khoâng bò nöôùc nhaän chìm
Ñuû phöông tieän tueä haønh coâng ñöùc
Taát caû theá gian khoâng bieát ñöôïc
Cuùng döôøng chö Phaät taâm saùng suoát
Nhö duøng ngoïc baùu ñính vaøng roøng
Boà-taùt ñòa naøy trí tueä saùng
Nhö naéng maët trôøi khoâ nöôùc aùi
Ñöôïc laøm Thieân vöông coõi Töï taïi
Giaùo hoùa chuùng sinh tu chaùnh trí
Do söùc tinh taán vaø maïnh meõ
Ñaït ñöôïc traêm ngaøn caâu-chi na
Tam-muoäi, gaëp Phaät, cuõng nhö vaäy
Nguyeän löïc töï taïi seõ hôn ñaây
Ñoù laø trí tueä vaø phöông tieän
Thanh tònh cuûa ñòa Vieãn haønh naøy
Taát caû chö Thieân vaø loaøi ngöôøi
Thanh vaên, Ñoäc giaùc khoâng löôøng ñöôïc.
www.daitangkinh.org
KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 6
Phaåm 8: ÑÒA BAÁT ÑOÄNG
Khi aáy Thieân vöông cuøng Thieân chuùng

Nghe thaéng haïnh naøy ñeàu vui möøng
Vì muoán cuùng döôøng Ñöùc Nhö Lai
Voâ soá voâ bieân Ñaïi Boà-taùt
Möa hoa vi dieäu, côø phöôùn loïng
Voøng hoa, anh laïc vaø y baùu
Voâ soá traêm ngaøn vaïn öùc loaïi
Ñeàu duøng ma-ni ñeå trang söùc
Thieân nöõ cuøng nhau troåi nhaïc trôøi
Khaép nôi caát ñuû tieáng vi dieäu
Cuùng döôøng chö Phaät vaø Boà-taùt
Cuøng hôïp thaønh lôøi ñeå xöng taùn
Taát caû thaáy Baäc Löôõng Tuùc Toân
Thöông xoùt chuùng sinh hieän thaàn löïc
Khieán voâ soá aâm nhaïc coõi trôøi
Vang tieáng vi dieäu xa khaép choán
Moãi ñaàu sôïi loâng traêm ngaøn öùc
Voâ soá voâ bieân coõi chuùng sinh
Voâ löôïng chö Phaät cuõng nhieàu vaäy
An toïa ôû ñoù giaûng phaùp maàu
Moãi loã chaân loâng voâ löôïng coõi
Ñuû caû boán chaâu vaø bieån lôùn
Naøo laø Tu-di, naøo Thieát vi
Naèm troïn beân trong khoâng chöôùng ngaïi
Moãi ñaàu sôïi loâng ñuû saùu neûo
Ba ñöôøng xaáu aùc, trôøi vaø ngöôøi

Caùc loaøi roàng, thaàn, A-tu-la
Ñeàu theo nghieäp mình chòu quaû baùo
ÔÛ trong moãi nöôùc ñeàu coù Phaät
Dieãn giaûng chæ baøy phaùp saâu xa
Tuøy thuaän taâm yù cuûa chuùng sinh
Chuyeån xe phaùp maàu, toái thöôïng tònh
Moãi coõi coù ñuû thaân chuùng sinh
Moãi thaân cuõng goàm bao coõi nöôùc
Trôøi ngöôøi, caùc coõi ñeàu sai khaùc
Phaät bieát taát caû ñeå noùi phaùp
Coõi lôùn theo yù bieán laøm nhoû
Coõi nhoû theo yù bieán thaønh lôùn
Thaàn thoâng nhö theá khoâng theå löôøng
Theá gian cuøng noùi khoâng heát
Chö Thieân duøng lôøi vi dieäu ñoù
Khen ngôïi coâng ñöùc cuûa Nhö Lai
Ñaïi chuùng vui möøng vaø im laëng
Nhaát taâm chieâm ngöôõng ñöôïc nghe phaùp
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät laïi thöa:
Ñaïi chuùng hieän giôø ñeàu thanh tònh
Xin tuaàn töï noùi caùc haønh töôùng
An oån truï nhaäp Ñòa thöù taùm.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng baûo chuùng Boà-taùt:
–Phaät töû! Boà-taùt ôû Ñòa thöù baûy quyeát ñònh tu taäp laøm thanh tònh
ñaïo nghieäp baèng trí tueä phöông tieän, tích taäp haønh trang, keát thaønh
nguyeän lôùn, mong ñöôïc ôû yeân trong söï gia trì cuûa Nhö Lai, ñaït caên löïc
maàu nhieäm; tuøy thuaän löïc, phaùp voâ uùy, baát coäng cuûa Nhö Lai; suy xeùt
baèng taâm yù taêng thöôïng thanh tònh. Töø oai löïc cuûa phöôùc trí phaùt khôûi
duøng ñaïi Töø bi luoân thöông yeâu chuùng sinh, tuøy thuaän voâ löôïng trí ñaïo
maø tu haønh. Nhaäp taùnh xöa nay khoâng sinh khôûi, khoâng hình töôùng,
khoâng thaønh hoaïi, khoâng ñoaïn taän, khoâng löu chuyeån, khoâng döøng
nghæ cuûa taát caû caùc phaùp; tröôùc, giöõa, sau ñeàu bình ñaúng do trong chaân
nhö khoâng coù phaân bieät neân nhaäp Nhaát thieát trí. Boà-taùt tröø boû voïng
www.daitangkinh.org
töôûng phaân bieät cuûa taâm, yù, thöùc, laøm cho noù khoâng coøn choã baùm víu,
ñeå nhaäp taùnh bình ñaúng saùng toû nhö hö khoâng, ñöôïc goïi laø ñaït Voâ sinh
phaùp nhaãn.
Phaät töû! Ngöôøi ñaït Voâ sinh phaùp nhaãn môùi chöùng nhaäp ñòa baát
ñoäng cuûa Boà-taùt, ñöôïc an truï saâu xa khoù bieát heát, khoâng coøn sai khaùc,
döùt taát caû hình töôùng, ngöøng ngay nhöõng voïng töôûng vaø baùm víu; haøng
Thanh vaên, Ñoäc giaùc khoâng ñaït ñöôïc; luoân ôû trong tòch tónh.
Phaät töû! Ví nhö Tyø-kheo coù ñaày ñuû thaàn thoâng, taâm töï taïi, taïm
nhaäp vaøo ñònh töôûng thoï dieät thöù chín, döùt heát voïng töôûng, phaân bieät,
taùn loaïn. Cuõng theá, Boà-taùt ñaït ñòa Baát ñoäng khoâng coøn duïng coâng, töï
taïi ñaït taùnh khoâng duøng söùc, an truï quaû baùo nhöng xa lìa heát thaûy thaân,
ngöõ, yù, nghieäp.
Phaät töû! Ví nhö coù ngöôøi mô thaáy mình rôi xuoáng soâng, vì muoân
thoaùt naïn neân phaûi duøng löïc maïnh bôi qua. Vì duøng söùc quaù maïnh,
neân tænh giaác, thì khoâng coøn vieäc aáy nöõa. Phaät töû! Boà-taùt cuõng theá,
thaáy chuùng sinh rôi trong boán doøng thaùc phieàn naõo. Vì muoán ñoä sinh,
Boà-taùt phaûi maïnh meõ sieâng naêng haønh ñoäng. Nhöng khi ñaït ñòa Baát
ñoäng, thì khoâng coøn duïng coâng. Taát caû söï hieän haønh cuûa hai Thuû hay
töôùng cuûa noù khoâng coøn hieän khôûi.
Phaät töû! Ví nhö chö Thieân tieân sinh nôi coõi Phaïm thieân, khoâng
coøn phieàn naõo cuûa coõi Duïc. Phaät töû! Cuõng theá, Boà-taùt truï nôi ñòa baát
ñoäng taát caû taâm, yù, thöùc khoâng coøn hieän khôûi, cuõng chaúng coøn hieän
khôûi Phaät, Boà-ñeà, Boà-taùt, Nieát-baøn, huoáng gì laø hieän haønh phaùp theá
gian?
Phaät töû! Boà-taùt khi tu haønh ôû ñòa Baát ñoäng thöù taùm naøy, an truï
trong söï gìn giöõ nguyeän löïc, mau choùng hoïc hoûi Phaät phaùp, mong caàu
söï chæ daïy cuûa Nhö Lai, ñöôïc Phaät thoï kyù neân phaùt sinh trí vi dieäu
cuûa Nhö Lai. Ñöôïc chö Phaät khen ngôïi:
–Hay thay! Hay thay! Thieän nam! Ñoù laø phaùp nhaãn tuøy thuaän
thaät nghóa cuûa Phaät phaùp. Song thieän nam! Chö Phaät chuùng ta coù möôøi
Löïc, boán phaùp Voâ uùy, möôøi taùm phaùp Baát coäng töï taïi maø oâng chöa
thaønh töïu; haõy thaønh töïu phaùp töï taïi cuûa chö Phaät vaø sieâng naêng an truï
nôi phaùp nhaãn naøy.
Phaät töû! OÂng tuy ñaït giaûi thoaùt vaéng laëng nhöng phaøm phu
chuùng sinh chöa ñöôïc vaéng laëng, luoân chaïy theo phieàn naõo, bò taàm töù
xaâm haïi. OÂng haõy thöông yeâu chuùng sinh vaø haõy nhôù haïnh nguyeän
cuûa mình laø laøm cho chuùng sinh ñöôïc lôïi ích vaø trí tueä khoâng theå nghó
baøn.
Thieän nam! Taát caû phaùp taùnh cuûa caùc phaùp laø nhö theá. Duø Phaät
ra ñôøi hay khoâng thì phaùp giôùi vaãn vaäy, khoâng thay ñoåi. Khoâng phaûi
chæ chö Phaät môùi ñaït ñöôïc; Thanh vaên, Ñoäc giaùc cuõng chöùng ñöôïc
phaùp taùnh khoâng phaân bieät naøy.
Thieän nam! OÂng haõy quaùn saùt chö Phaät vôùi voâ löôïng thaân töôùng,
trí tueä, coõi nöôùc, haøo quang, trí phaùt khôûi, aâm vaän thanh tònh cuõng
khoâng coù soá löôïng, oâng neân phaùt khôûi nhö vaäy. Thieän nam! Hieän giôø
oâng chæ ñaït ñöôïc moät phaùp saùng, ñoù laø Tueä khoâng phaân bieät trong caùc
phaùp. Song thieän nam neân bieát, vì muoán ñaït phaùp saùng naøy maø chö
Phaät ñaõ khôûi voâ bieân haïnh nguyeän, voâ bieân neûo taïo taùc, voâ bieân neûo
noái keát. Thieän nam! OÂng haõy quaùn saùt taát caû phaùp sai khaùc: Chuùng
sinh, coõi nöôùc trong voâ löôïng möôøi phöông maø thoâng ñaït thaät lyù.
Phaät töû! Chö Phaät ñaõ khuyeân daïy, nhaéc nhôû Boà-taùt, trao cho trí
phaùt khôûi voâ soá voâ bieân, ñeå khoâng coøn trí phaân bieät, töø ñoù maø thaønh
töïu taát caû haïnh nghieäp.
Phaät töû! Ta seõ noùi cho caùc oâng hieåu. Neáu luùc aáy, chö Phaät khoâng
chæ daïy cho Boà-taùt, an nhaäp nôi phaùp noï, thì Boà-taùt seõ nhaäp Nieát-baøn
roát raùo, boû heát vieäc lôïi ích chuùng sinh. Vì theá, chö Phaät môùi trao cho trí
nghieäp phaùt khôûi voâ soá aáy. Chæ trong moät nieäm, trí nghieäp cuûa Boà-taùt
ñoù, phaùt khôûi gaáp traêm ngaøn vaïn öùc laàn trí nghieäp cuûa Boà-taùt töø Ñòa
thöù nhaát ñeán Ñòa thöù baûy, cho duø tính ñeám ví duï theá naøo cuõng khoâng
theå hôn ñöôïc. Vì sao? Phaät töû! Vì caùc Boà-taùt nôi ñòa tröôùc, duøng moät
thaân haønh nghieäp, coøn Boà-taùt ôû ñòa naøy thì duøng voâ soá thaân sai khaùc tu
haïnh Boà-taùt; duøng voâ soá aâm thanh, trí tueä, thoï voâ löôïng thaân, trang
nghieâm thanh tònh voâ soá coõi Phaät, hoùa ñoä voâ soá chuùng sinh, phuïng söï
voâ soá Phaät, hieåu roõ thaät nghóa cuûa voâ soá phaùp, hieän voâ soá uy löïc thaàn
bieán, laøm choã nöông töïa cho voâ soá chuùng hoäi khaùc nhau, laøm voâ soá
vieäc baèng thaân, lôøi, yù; thaønh töïu haïnh chaân chaùnh cuûa Boà-taùt. Taát caû
ñeàu thaønh töïu ñaày ñuû maø khoâng ñoäng.
Phaät töû! Ví nhö thuyeàn chöa ra ñeán bieån caû, thì thuûy thuû phaûi
www.daitangkinh.org
duøng söùc cheøo ñi. Nhöng khi ra ñeán bieån thì ñeå maëc thuyeàn ñi maø
khoâng caàn duøng söùc. Ra ñeán bieån, gioù lôùn thoåi buoàm caêng, neân chæ ñi
trong moät ngaøy. Neáu duøng söùc nhö luùc tröôùc thì duø traûi qua traêm naêm,
cuõng khoâng theå ñeán nôi.
Phaät töû! Boà-taùt cuõng theá, ñaõ tu taäp ñaày ñuû haønh trang caên laønh,
ñaït Ñaïi thöøa, ra ñeán bieån lôùn chaùnh haïnh cuûa Boà-taùt, chæ trong khoaûnh
khaéc, duøng trí khoâng duïng coâng cuûa Boà-taùt maø nhaäp trí Nhaát thieát trí.
Neáu duøng söùc nhö tröôùc thì traûi qua voâ soá kieáp cuõng khoâng theå ñaït
ñöôïc.
Phaät töû! Boà-taùt ñaõ nhaäp ôû Ñòa thöù taùm naøy, laøm moïi vieäc maø
khoâng duïng coâng, laø do trí tueä phöông tieän roäng lôùn. Boà-taùt khi quaùn
saùt trí Nhaát thieát trí baèng chaùnh tueä, quaùn saùt söï thaønh hoaïi cuûa theá
giôùi vaø hieåu roõ noù; hieåu roõ nguyeân nhaân cuûa söï thaønh hoaïi, hieåu roõ
thôøi gian cuûa söï thaønh hoaïi aáy, hieåu roõ thôøi gian theá giôùi thaønh roài
döøng truï, hoaïi roài döøng truï, hieåu roõ töôùng sai khaùc cuûa ñaát, nöôùc, gioù,
löûa; laïi bieát töôùng thoâ teá cuûa vi traàn; töôùng voâ löôïng, töôùng sai bieät.
Bieát moãi theá giôùi coù bao nhieâu vi traàn tích tuï, vi traàn sai bieät vaø bao
nhieâu vi traàn veà ñaát, nöôùc, gioù, löûa, chuùng sinh, coõi nöôùc. Bieát töôùng
thoâ teá sai khaùc cuûa thaân chuùng sinh; bieát soá vi traàn cuûa thaân ñòa nguïc,
quyû, suùc sinh, A-tu-la, trôøi, ngöôøi. Boà-taùt hoäi nhaäp trí bieát soá vi traàn sai
bieät roài; thì seõ bieát söï thaønh hoaïi cuûa coõi Duïc, Saéc, Voâ saéc vaø bieát
töôùng sai bieät, lôùn, nhoû cuûa nhöõng coõi aáy. Quaùn saùt ba coõi baèng trí,
phaùt aùnh saùng trí, kheùo ñaït trí hieåu roõ thaân chuùng sinh, thaân mình, thò
hieän thoï sinh baèng trí. Boà-taùt tuøy thuaän loaøi chuùng sinh maø thoï thaân,
tuøy nôi thoï thaân cuøng loaøi ñeå hoùa ñoä chuùng sinh.
Laïi nöõa, Boà-taùt ôû trong moät Tam thieân ñaïi thieân giôùi, tuøy thuaän
vaøo thaân töôùng, trình ñoä cuûa chuùng sinh maø thoï thaân, haønh ñoäng baèng
trí, cho ñeán hai, ba… voâ soá Tam thieân ñaïi thieân giôùi, cuõng ñeàu tuøy
thuaän thaân töôùng, trình ñoä sai khaùc cuûa chuùng sinh maø thoï thaân, cuõng
haønh ñoäng baèng trí. Boà-taùt thaønh töïu trí nhö vaäy roài, ôû moät coõi Phaät,
thaân baát ñoäng maø hieån hieän trong voâ soá khoâng theå noùi coõi Phaät. Boà-taùt
tuøy thuaän thaân töôùng, trình ñoä cuûa chuùng sinh trong voâ soá coõi Phaät,
trong voâ soá chuùng hoäi ñaïo traøng maø hieän thaân. Nghóa laø ôû trong chuùng
Sa-moân thì hieän thaân Sa-moân; ôû trong chuùng Baø-la-moân, trong chuùng
Saùt-lôïi, Pheä-xaù, Tröôûng giaû, Cö só, Töù Thieân vöông, Tam thaäp tam
thieân, Daï-ma, Ñoå-söû-ña, Laïc bieán hoùa, Tha hoùa töï taïi, Ma vöông,
Phaïm thieân ñeàu tuøy thuaän ñuùng loaïi maø thoï thaân. Ngöôøi neân duøng thaân
Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt, Nhö Lai ñeå ñieàu phuïc thì ñeàu tuøy thuaän
thò hieän.
Phaät töû! Cöù theá, Boà-taùt ôû trong voâ soá coõi Phaät cöù tuøy thuaän thaân
töôùng trình ñoä cuûa chuùng sinh maø thoï nhaän thaân nhö vaäy nhö vaäy.
Laïi nöõa, Phaät töû! Boà-taùt boû heát söï phaân bieät veà thaân töôùng, ñaït
taùnh bình ñaúng cuûa thaân. Bieát thaân cuûa chuùng sinh, thaân coõi nöôùc, thaân
nghieäp quaû, thaân Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt, Nhö Lai, thaân trí, phaùp,
hö khoâng; bieát roõ taâm mong caàu cuûa chuùng sinh, hoaëc bieán thaân chuùng
sinh thaønh thaân mình, cöù theá cho ñeán bieán thaân coõi nöôùc, thaân nghieäp
quaû, thaân Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt, Nhö Lai, thaân trí, phaùp, hö
khoâng thaønh thaân mình; hoaëc bieán thaân mình thaønh thaân chuùng sinh,
coõi nöôùc, nghieäp quaû, Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt, Nhö Lai, trí, phaùp,
hö khoâng. Boà-taùt hieåu roõ veà thaân nghieäp, thaân nhaân quaû, thaân phieàn
naõo, thaân coù saéc, khoâng saéc. Ñoái vôùi caùc thaân trong coõi nöôùc; Boà-taùt
bieát roõ töôùng lôùn nhoû, töôùng voâ löôïng, töôùng taïp nhieãm, töôùng thanh
tònh, töôùng loaïn truï, töôùng ngöôõng truï töôùng… Ñoái vôùi thaân nghieäp quaû,
Boà-taùt bieát söï sai khaùc, söï giaû laäp. Ñoái vôùi thaân Thanh vaên, Ñoäc giaùc,
Boà-taùt coù theå bieát söï sai bieät, söï kieán laäp. Ñoái vôùi thaân Nhö Lai Boà-taùt
bieát thaân Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, thaân hoùa hieän, gia trì, thaân töôùng
toát, trang nghieâm vi dieäu, thaân aùnh saùng, thaân yù sinh, thaân phöôùc ñöùc,
trí, phaùp. Vôùi trí thaân, Boà-taùt bieát roõ töôùng suy xeùt, töôùng quaùn saùt
ñuùng, töôùng nghieäp quaû vaø gia haønh, töôùng sai bieät cuûa theá gian; töôùng
an laäp ba thöøa, töôùng coäng vaø baát coäng; töôùng xuaát ly, khoâng xuaát ly;
töôùng Höõu hoïc, Voâ hoïc. Vôùi Phaùp thaân, Boà-taùt bieát töôùng cuûa taùnh
bình ñaúng, töôùng khoâng huûy hoaïi, töôùng tuøy phaàn vò vaø söï giaû taïm cuûa
theá tuïc maø an laäp; töôùng phaùp an laäp cuûa höõu tình, voâ tình; töôùng phaùp
an laäp cuûa Phaät, Taêng. Vôùi thaân hö khoâng; Boà-taùt bieát voâ löôïng caên
töôùng roäng lôùn cuøng khaép; töôùng khoâng hình chaát; töôùng khoâng sai
khaùc, khoâng haïn löôïng; töôùng do giöõ laáy saéc maø hieån hieän taát caû ñeàu
bieát heát. Boà-taùt töï taïi trong söï soáng, hieåu bieát söï phaùt khôûi cuûa thaân
neân traûi qua khoâng theå noùi voâ soá kieáp giöõ tuoåi thoï, ñaït ñöôïc taâm töï taïi,
www.daitangkinh.org
neân tu voâ soá ñònh, quaùn saùt thaâm nhaäp trí, ñöôïc vaät nuoâi soáng töï taïi,
neân thò hieän voâ soá vaät ñeå trang nghieâm vaø giöõ gìn coõi nöôùc; ñaït ñöôïc
nghieäp töï taïi, neân tuøy thôøi gian maø hieän nghieäp quaû; ñöôïc maïng soáng
töï taïi neân thò hieän thoï sinh khaép nôi; ñaït ñöôïc thaéng giaûi töï taïi, neân thò
hieän khaép theá giôùi nôi naøo cuõng coù Phaät; ñaït ñöôïc nguyeän töï taïi neân
tuøy thôøi giaân, trình ñoä chuùng sinh cuûa caùc coõi Phaät maø thò hieän giaùc
ngoä; ñaït ñöôïc thaàn thoâng töï taïi, neân thò hieän bao la phaùp saùng; ñaït
ñöôïc trí töï taïi neân thò hieän möôøi Löïc, phaùp Voâ uùy, Baát coäng, töôùng toát,
voâ thöôïng giaùc ngoä cuûa Phaät. Nhôø ñaït ñöôïc möôøi töï taïi, Boà-taùt ñöôïc
goïi laø ngöôøi coù trí tueä baát tö nghì, ngöôøi coù trí roäng lôùn, ngöôøi coù trí
khoâng ai ñoaït ñöôïc. Do ñoù Boà-taùt khoâng coøn toäi loãi; thaân, khaåu, yù
nghieäp tuøy bieán maø haønh neân khoâng toäi loãi. Moïi vieäc laøm ñeàu baèng trí,
tuøy trí tueä maø chuyeån ñeán bôø giaûi thoaùt, taêng tröôûng ñaïi Bi laøm ñaàu,
kheùo phaân bieät roõ phöông tieän thieän xaûo, ñöôïc chö Phaät gia hoä, thaønh
töïu theä nguyeän, luoân vì lôïi ích cuûa chuùng sinh, tuøy töøng nôi trong voâ
bieân theá giôùi maø haønh ñoäng khoâng ngöøng nghæ. Phaät töû! Toùm laïi, moïi
haønh ñoäng veà thaân, ngöõ, yù nghieäp cuûa Boà-taùt truï nôi ñòa Baát ñoäng naøy,
ñeàu tích taäp töø Phaät phaùp.
Laïi nöõa, Phaät töû! Boà-taùt ôû ñòa Baát ñoäng naøy; an truï hoaøn toaøn
baèng söùc yù laïc ñeå xa lìa heát thaûy phieàn naõo hieän haønh; ñaït söï an truï
trong yù laïc taêng thöôïng ñeå khoâng lìa ñaïo; an truï baèng söùc ñaïi Bi,
khoâng boû lôïi ích cuûa chuùng sinh; an truï baèng söùc ñaïi Töø ñeå cöùu ñoä heát
thaûy caùc theá gian; an truï baèng söùc Tam-muoäi ñeå khoâng queân chaùnh
phaùp; an truï baèng söùc bieän taøi ñeå phaân bieät, tuyeån choïn kheùo leùo Phaät
phaùp; an truï baèng söùc thaàn thoâng ñeå ñi khaép moïi nôi, laøm ñuû moïi vieäc;
an truï baèng söùc cuûa ñaïi nguyeän ñeå khoâng boû nhöõng vieäc laøm cuûa Boà-
taùt; an truï baèng söùc Ba-la-maät ñeå haønh trì taát caû Phaät phaùp; an truï baèng
söùc gia trì cuûa Nhö Lai ñeå hieån hieän haønh töôùng vaø trí Nhaát thieát trí.
Nhôø nhöõng oai löïc nhö vaäy maø Boà-taùt laøm taát caû moïi vieäc khoâng heà
maéc loãi laàm.
Phaät töû! Trí ñòa Boà-taùt thöù taùm ñöôïc goïi laø Baát ñoäng vì khoâng ai
ñaït hôn ñöôïc coøn goïi laø Ñòa Baát thoaùi vì trí tueä vöõng chaéc, goïi laø Ñòa
khoù ñöôïc vì caû theá gian khoâng löôøng ñöôïc, goïi laø Ñoàng chaân vì khoâng
loãi laàm; goïi laø Sinh ñòa vì töï taïi thay ñoåi theo yù muoán; goïi laø Ñòa thaønh
töïu vì khoâng coøn taïo taùc, goïi laø Ñòa cöùu caùnh vì duøng trí phaân bieät roõ
raøng, goïi laø Ñòa Nieát-baøn vì phaùt khôûi söùc theä nguyeän; goïi laø Ñòa Truï
trì vì khoâng bò ai huûy hoaïi; goïi laø Ñòa Voâ coâng duïng vì laøm moïi vieäc
baèng söùc voán coù. Phaät töû! Nhôø trí ñoù, Boà-taùt vaøo doøng doõi Phaät, ñöôïc
aùnh saùng coâng ñöùc cuûa Phaät soi roïi, tuøy thuaän oai nghi chaùnh haïnh cuûa
Nhö Lai, caûnh Phaät hieån hieän lieân tuïc khoâng thieáu; ñöôïc oai löïc Nhö
Lai gia hoä; ñöôïc Ñeá Thích, Phaïm thieân, Hoä theá Thieân vöông cung
phuïng, löïc só Kim Cang luoân baûo veä, thöôøng khoâng rôøi söùc Tam-muoäi,
laøm moïi vieäc, hieän voâ soá thaân, uy löïc töông öng, thaønh töïu quaû baùo
thaàn thoâng roäng lôùn, töï do ra vaøo trong Tam-muoäi khoâng bôø beán, ñöôïc
thoï kyù voâ löôïng Boà-ñeà, tuøy vieäc maø hoùa ñoä chuùng sinh, hieän thaønh
Chaùnh giaùc. Nhôø thoâng ñaït nhö vaäy, Boà-taùt nhaäp chuùng Ñaïi thöøa, ñöôïc
quaùn saùt baèng trí lôùn thaàn thoâng, phoùng ra aùnh saùng trí tueä vi dieäu,
kheùo nhaäp phaùp giôùi chaân thaät khoâng chöôùng ngaïi, bieát caùc ñaïo sai
khaùc cuûa theá gian, thò hieän coâng ñöùc lôùn, tuøy yù chuyeån hoùa; bieát roõ
vieäc laøm ôû quaù khöù, vò lai, thoâng ñaït trí haøng phuïc ma ñaïo; chöùng
nhaäp caûnh giôùi tu haønh cuûa Phaät, ôû khaép moïi nôi thöïc haønh haïnh Boà-
taùt, thaønh töïu söï kieân ñònh. Vì vaäy ñöôïc goïi laø Boà-taùt ñaït ñòa Baát ñoäng.
Boà-taùt khi truï ôû ñòa Baát ñoäng, luoân ñöôïc gaëp Phaät khoâng rôøi,
khoâng giaùn ñoaïn, laø do söùc cuûa Tam-muoäi. Gaëp Phaät, Boà-taùt luoân
phuïng söï cuùng döôøng; cho neân duø ôû ñaâu, Boà-taùt cuõng ñöôïc gaëp voâ soá,
voâ soá traêm ngaøn vaïn öùc caâu-chi Phaät; gaëp ñöôïc roài laø cuùng döôøng baèng
nhieàu caùch, laõnh thoï Phaät phaùp vaø bieát ñöôïc voâ löôïng phaùp saùng vôùi
thaät nghóa, daàn daàn ôû trong Taïng phaùp cuûa Nhö Lai; khoâng sôï nhöõng
hoûi ñaùp cuûa theá gian; traûi qua voâ soá kieáp caên laønh caøng thanh tònh.
Phaät töû! Ví nhö thôï vaøng, luyeän vaøng laøm ñoà trang söùc, trang söùc
treân ñaàu, döôùi coå vua chaâu Thieäm boä, taát caû ñoà trang söùc cuûa quan daân
nôi chaâu Thieäm boä ñeàu khoâng theå so saùnh ñöôïc. Phaät töû! Caên laønh cuûa
Boà-taùt truï ñòa Baát ñoäng naøy cuõng theá; haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc cho
ñeán Boà-taùt Ñòa thöù baûy, nhöõng caên laønh coù ñeàu ñöôïc khoâng theå saùnh.
Vì truï ôû ñòa naøy laø duøng aùnh saùng trí lôùn phaù tan maøng toái phieàn naõo
cuûa chuùng sinh, ñeå kheùo khai phaùt moân trí tueä.
Phaät töû! Ví nhö Ñaïi phaïm Thieân vöông, Thieân chuû cuûa ngaøn coõi
vôùi taâm Töø, vua phoùng ra aùnh saùng chieáu khaép ngaøn coõi. Boà-taùt truï ñòa
www.daitangkinh.org
Baát ñoäng cuõng vaäy, coù theå phoùng ra aùnh saùng ñeán khaép moïi nôi, phaù
tan moïi phieàn naõo chuùng sinh, laøm cho chuùng ñöôïc vui. Trong möôøi
Ba-la-maät, Boà-taùt tu nhieàu veà Nguyeän ba-la-maät, caùc Ba-la-maät khaùc
thì tuøy söùc tu haønh.
Phaät töû! Ñoù laø noùi sô löôïc veà trí ñòa Baát ñoäng thöù taùm. Neáu noùi
ñuû thì traûi qua voâ soá kieáp cuõng khoâng theå noùi heát ñöôïc. Boà-taùt truï ñòa
naøy, thoï sinh thöôøng laøm Ñaïi phaïm Thieân vöông, cai trò ngaøn coõi nöôùc,
oai ñöùc thuø thaéng, khoâng ai saùnh baèng, hieåu roõ thaät nghóa, ñuû oai löïc,
kheùo giaûng thuyeát veà ñaïo giaûi thoaùt cuûa Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt,
ñaït ñeán bôø giaûi thoaùt. Taát caû chuùng sinh vaán naïn, ñeàu khoâng heà vöôùng
maéc. Laøm moïi vieäc, vôùi caùc haønh ñoäng Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh,
Ñoàng söï, ñeàu khoâng rôøi taùc yù vôùi Phaät, Phaùp, Taêng, haïnh Boà-taùt, ñaït
ñeán bôø giaûi thoaùt, chö ñòa, Phaät löïc, phaùp Voâ sôû uùy, phaùp Baát coäng,
cho ñeán khoâng rôøi taùc yù vôùi taát caû haønh töôùng thaéng dieäu, thöôøng
töông öng taùc yù vôùi trí Nhaát thieát trí; thöôøng phaùt nguyeän: Ñoái vôùi taát
caû höõu tình ta seõ laø ngöôøi daãn ñaàu, laø thaéng, laø thuø thaéng, laø dieäu, laø vi
dieäu, laø thöôïng, voâ thöôïng, laø khoâng ai baèng, laø khoâng gì hôn, laø baäc
höôùng ñaïo, töôùng soaùi cho ñeán nguyeän ñöôïc laøm choã döïa cuûa trí Nhaát
thieát trí. Ngöôøi naøo öa phaùt khôûi söï tinh taán nhö vaäy, thì trong khoaûng
nhaùy maét; seõ chöùng ñaéc caùc Tam-ma-ñòa, nhieàu nhö soá vi traàn ôû trong
traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; seõ thaáy ñöôïc voâ soá Ñöùc Phaät
nhö vi traàn nôi traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, ñöôïc naêng löïc
cuûa Phaät gia trì neân vò aáy coù theå hoaït ñoäng khaép caùc coõi, nhieàu nhö vi
traàn nôi traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; seõ chieáu saùng caùc coõi
nhieàu nhö vi traàn cuûa traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; taïo söï
thaønh töïu ñaày ñuû cho voâ soá höõu tình, nhieàu nhö vi traàn trong traêm vaïn
tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; seõ soáng laâu voâ soá kieáp, nhö vi traàn nôi
traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; ôû vaøo giai ñoaïn tröôùc vaø sau ñeàu
ñöôïc soáng trong voâ soá kieáp nhö vi traàn nôi traêm vaïn tam thieân ñaïi
thieân theá giôùi; kheùo suy tö, choïn löïa roõ raøng voâ soá phaùp moân, nhö vi
traàn nôi traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi; seõ thò hieän voâ soá thaân,
nhö vi traàn nôi traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, moãi thaân thò hieän
voâ soá Boà-taùt nhö vi traàn nôi traêm vaïn tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, laøm
quyeán thuoäc vaây quanh. Töø ñaây trôû leân laø caùc Boà-taùt coù nguyeän löïc,
nhôø nguyeän löïc thuø thaéng neân moïi vieäc laøm nhö ñi laïi, thaân, aùnh saùng,
thaàn thoâng, nhaõn caên, caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm,
thaéng giaûi, taïo taùc duø coù traûi qua voâ soá traêm ngaøn caâu-chi na-do-tha
kieáp cuõng khoâng theå ñeám heát heát.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán laëp laïi nghóa treân, neân noùi
keä raèng:
Thöù baûy ñaõ tu tueä phöông tieän
Chuaån bò haønh trang phaùt nguyeän lôùn
Ñöôïc Phaät gia hoä ñuû oai löïc
Thuaän coâng ñöùc Phaät taâm yù tònh
Ñaày ñuû phöôùc trí luoân thöông yeâu
Trí tueä roäng lôùn nhö hö khoâng
Vì caàu thaéng trí leân taùm Ñòa
Hieåu roõ tòch dieät, Voâ sinh nhaãn
Bieát taùnh caùc phaùp khoâng sinh khôûi
Khoâng töôùng, chaúng thaønh, chaúng hoaïi dieät
Khoâng ñoaïn, khoâng ñoåi, hay döøng nghæ
Voâ taùnh, laø taùnh, luoân bình ñaúng
Nhôø khoâng phaân bieät, nhaäp trí Phaät
Vöôït taâm yù thöùc, töôûng phaân bieät
Chöùng ñöôïc nhaãn naøy truï thanh tònh
Saâu xa baát ñoäng thöôøng vaéng laëng
Taát caû chuùng sinh khoâng theå löôøng
Taâm töôùng tröôùc giöõ, thaûy ñeàu lìa
An truï ñòa naøy khoâng phaân bieät
Ví nhö Tyø-kheo nhaäp Dieät ñònh
Nhö mô qua soâng gaéng heát söùc
Tónh daäy thaûn nhieân khoâng chöôùng ngaïi
Boà-taùt vì ñoä giôùi höõu tình
Ñòa naøy coâng duïng cuõng töï ngöøng
Nhö ngöôøi Phaïm thieân döùt traàn duïc
Boà-taùt ñòa naøy döùt hai töôùng
Nöông theo doøng phaùp nhôø aân Phaät
Giaùc ngoä chæ daïy laàn ñaït nhaãn
Chö Phaät chæ roõ: Coâng ñöùc Phaät
www.daitangkinh.org
Nay oâng chöa ñaït, haõy sieâng naêng

Tuy oâng ñaõ daäp löûa phieàn naõo
Löûa hoaëc theá gian vaãn coøn höøng
Haõy nhôù haïnh nguyeän ñoä chuùng sinh
Daïy chuùng tu taäp höôùng giaûi thoaùt
Taùnh phaùp thöôøng haèng lìa phaân bieät
Chaúng phaûi chæ Theá Toân hieån ñaït
Haøng Nhò thöøa cuõng ñöôïc phaùp naøy
Haõy neân phaùt khôûi caùc haïnh nguyeän
Ñaùng ñöôïc trôøi ngöôøi toân cuùng döôøng
Trao truyeàn trí tueä ñeå quaùn saùt
Thaønh töïu voâ bieân giaùo Phaät phaùp
Nhanh choùng vöôït qua caùc haïnh nghieäp
Boà-taùt truï trí ñòa vi dieäu
Ñaït söùc thaàn thoâng thaät roäng lôùn
Nhaùy maét phaân thaân khaép moïi nôi
Nhö thuyeàn vaøo bieån nhôø gioù ñaåy
Ta khoâng duïng coâng maëc söùc trí
Bieát ñöôïc theá gian hoaïi hay truï
Taát caû coõi nöôùc ñeàu sai khaùc
Hieåu roõ lôùn nhoû hay meânh moâng
Boán ñaïi laøm neân ba ngaøn coõi
Chuùng sinh saùu neûo thaân sai khaùc
Ñaày ñuû voâ soá caùc vaät baùu
Duøng trí quaùn saùt bieát taát caû
Boà-taùt bieát ñöôïc moïi thaân töôùng
Vì ñoä chuùng sinh hieän ñuùng hình
Boà-taùt hieän thaân khaép moïi nôi
Ñuû thöù sai khaùc trong caùc coõi
Nhö nhaät nguyeät truï ôû hö khoâng
Hieån hieän boùng hình trong maët nöôùc
Truï trong phaùp giôùi khoâng choán ñoäng
Tuøy nôi taâm nieäm ñeàu khoâng ñoàng
Ñeàu hieän thaân trong taát caû chuùng
Thanh vaên, Ñoäc giaùc vaø Boà-taùt
Keå caû thò hieän thaân töôùng Phaät

Hieän thaân nghieäp baùo, coõi chuùng sinh
Hieän ñuû caùc thaân Trí vaø Phaùp
Thaân töôùng hö khoâng luoân bình ñaúng
Vì caùc chuùng sinh maø thò hieän
Duøng möôøi Thaùnh trí quaùn saùt khaép
Laïi vì töø bi haønh moïi vieäc
Thaønh töïu ñaày ñuû giaùo Phaät phaùp
Tònh giôùi kieân coá nhö Tu-di
Thaønh töïu möôøi löïc khoâng lay ñoäng
Taát caû chuùng ma khoâng theå chuyeån
Chö Phaät gia hoä, trôøi ngöôøi kính
Maät tích Kim Cang luoân baûo veä
Coâng ñöùc ñòa naøy thaät khoân löôøng
Traêm ngaøn vaïn kieáp noùi khoâng heát
Caøng cuùng döôøng Phaät trí caøng saùng
Nhö ñoà trang söùc treân ñaàu vua
Boà-taùt an truï Ñòa thöù taùm
Thöôøng laøm Phaïm vöông chuû ngaøn coõi
Dieãn thuyeát ba thöøa khoâng cuøng taän
AÙnh töø chieáu khaép, phaù caùc hoaëc
Chæ trong moät nieäm ñaït Tam-muoäi
Nhieàu nhö soá buïi traêm vaïn coõi
Nhöõng vieäc laøm khaùc ñeàu nhö vaäy
Duøng söùc theä nguyeän thì hôn ñaây
Boà-taùt ñòa Baát ñoäng thöù taùm
Ta ñaõ löôïc noùi cho caùc oâng
Neáu phaûi tuaàn töï phaân bieät giaûng
Traûi qua öùc kieáp cuõng khoâng cuøng
Ñòa Baát ñoäng thöù taùm cuûa Boà-taùt.

www.daitangkinh.org
KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 7
Phaåm 9: ÑÒA THIEÄN TUEÄ
Noùi Ñòa thöù taùm cuûa Boà-taùt

Nhö Lai hieän söùc thaàn thoâng lôùn
Chaán ñoäng coõi nöôùc ôû möôøi phöông
Voâ löôïng öùc soá khoù nghó baøn
Thaáy Nhaát thieát trí, Voâ thöôïng toân
Töø thaân phoùng ra aùnh saùng lôùn
Soi chieáu voâ soá caùc coõi nöôùc
Khieán cho chuùng sinh ñöôïc an vui
Voâ soá traêm ngaøn öùc Boà-taùt
Vui veû an truï trong hö khoâng
Ñem vaät vi dieäu hôn coõi trôøi
Cung kính cuùng döôøng Ñaáng Toái thaéng
Töï taïi Thieân vöông, trôøi Töï taïi
Thaûy cuøng moät loøng vui voâ löôïng
Ñeàu ñem voâ soá caùc vaät phaåm
Cuùng döôøng bieån coâng ñöùc saâu xa
Laïi coù traêm ngaøn öùc Thieân nöõ
Thaân taâm vui möøng khoâng gì saùnh
Troãi ñuû caùc loaïi aâm nhaïc hay
Cuùng döôøng Ñaïo sö coõi trôøi ngöôøi
Luùc aáy, voâ soá traêm ngaøn öùc
AÂm nhaïc hoøa taáu tieáng vi dieäu
Ñeàu nhôø oai löïc Ñaáng Thieän Theä
Hieän tieáng vi dieäu maø ngôïi khen
Vaéng laëng nhu hoøa, khoâng nhô, haïi
Tuøy ñòa ñaõ nhaäp sieâng tu taäp

Taâm nhö hö khoâng bieán möôøi phöông
Giaûng Phaät phaùp cho chuùng sinh ngoä
Coõi trôøi, coõi ngöôøi khaép moïi nôi
Thò hieän trang nghieâm khoâng gì baèng
Ñeàu töø coâng Ñöùc Nhö Lai sinh
Khieán ngöôøi vui thaáy ñöôïc trí Phaät
Khoâng rôøi coõi nöôùc cuûa chuùng sinh
Nhö traêng soi saùng khaép theá gian
AÂm thanh, taâm nieäm ñeàu dieät heát
Ví nhö hang ñoäng baëc tieáng vang
Nhöõng chuùng sinh naøo taâm yeáu keùm
Giaûng thuyeát haïnh nghieäp cuûa Thanh vaên
Ngöôøi taâm nhanh nheïn thích Ñoäc giaùc
Giaûng thuyeát ñaïo nghieäp cuûa Trung thöøa
Ai ñuû Töø bi laøm lôïi ích
Giaûng thuyeát haïnh nghieäp cuûa Boà-taùt
Nhöõng ngöôøi taâm trí ñöôïc thuø thaéng
Chæ roõ phaùp voâ thöôïng Nhö Lai
Nhö nhaø aûo thuaät laøm moïi vieäc
Ñuû caùc hình töôùng nhöng ñeàu giaû
Trí huyeãn Boà-taùt cuõng nhö vaäy
Tuy hieän taát caû, lìa coù khoâng
Ngaøn vaïn aâm thanh thaät vi dieäu
Khen ngôïi Phaät xong, ñeàu im laëng
Giaûi Thoaùt Nguyeät thöa: Nay chuùng tònh
Xin giaûng ñaïo haïnh Ñòa thöù chín.
Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi vôùi Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät:
–Phaät töû! Boà-taùt ñaït ñuû voâ soá coâng ñöùc trí tueä, laïi sieâng naêng suy
xeùt phaùp giaûi thoaùt vaéng laëng toái thöôïng, laïi quaùn xeùt, trí tueä roát raùo
toät baäc, höôùng nhaäp phaùp bí maät cuûa Nhö Lai, ñuùng lyù phaân bieät, trí
khoâng theå nghó baøn, taùnh ñaïi ngaõ, löïa choïn caùc phaùp Ñaø-la-ni Tam-
muoäi; phaùt khôûi thaàn thoâng roäng lôùn; suy xeùt taát caû söï sai khaùc cuûa coõi
nöôùc; trang söùc baèng Löïc, phaùp Voâ uùy, phaùp Baát coäng cuûa Nhö Lai,
www.daitangkinh.org
taùnh beàn vöõng, nöông Phaät chuyeån xe phaùp, nhaäp taùnh duõng kieän,
khoâng boû söùc ñaïi Bi ñaõ ñöôïc gia hoä, thì chöùng nhaäp Ñòa thöù chín cuûa
Boà-taùt.
Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, bieát ñuùng söï vaän haønh cuûa caùc phaùp thieän,
aùc, voâ kyù, höõu laäu, voâ laäu, theá gian, xuaát theá gian, suy xeùt ñöôïc, khoâng
suy xeùt ñöôïc, quyeát ñònh, khoâng quyeát ñònh, Thanh vaên, Ñoäc giaùc,
haïnh Boà-taùt, Ñòa Nhö Lai, höõu vi, voâ vi. Duøng trí haønh bieát ñuùng söï
vaän haønh daøy ñaëc cuûa taâm, phieàn naõo, nghieäp, caên, söï hieåu bieát, chuûng
taùnh, yù thöùc meâ môø, söï thoï sinh, taäp khí lieân tuïc, tam Tuï an laäp cuûa
chuùng sinh… taát caû ñeàu bieát nhö thaät.
Boà-taùt bieát ñuùng nhö thaät caùc loaïi taùnh cuûa taâm chuùng sinh: Taùnh
cuûa taïp taâm; taùnh cuûa taâm chuyeån ñoåi, hoaïi khoâng hoaïi; taùnh cuûa taâm
khoâng thaät; taùnh cuûa taâm khoâng haïn löôïng, hieän ñaày khaép moïi nôi;
taùnh cuûa taâm voán thanh tònh; taùnh cuûa taâm coù taïp nhieãm, khoâng taïp
nhieãm; taùnh cuûa taâm troùi môû; taùnh cuûa taâm aûo; taùnh cuûa taâm an truï
theo caûnh giôùi, cho ñeán bieát ñuùng voâ soá traêm ngaøn caùc loaïi taùnh cuûa
taâm sai khaùc.
Boà-taùt bieát roõ taùnh xa tuøy haønh phieàn naõo, taùnh gia haønh voâ
bieân; taùnh ñaày ñuû, khoâng rôøi nhau; taùnh luoân bò troùi buoäc trong meâ môø;
taùnh hôïp khoâng hôïp vôùi taâm; taùnh thoï sinh lieân tuïc theo caûnh giôùi;
taùnh sai khaùc cuûa ba coõi; taùnh khaùt aùi, voâ minh; taùnh chaáp chaët nhaân
duyeân, ba nghieäp khoâng döùt; cho ñeán bieát roõ ñöôïc taùnh cuûa taùm vaïn
boán ngaøn phieãn naõo sai khaùc.
Boà-taùt laïi bieát taùnh cuûa caùc nghieäp thieän, khoâng thieän, voâ kyù;
taùnh höõu bieåu, voâ bieåu, cuøng vôùi taùnh luoân sinh khôûi vôùi taâm; taùnh lieân
tuïc coù nhaân khoâng maát quaû; taùnh coù baùo, khoâng baùo; taùnh nghieäp
traéng, ñen, vöøa traéng, vöøa ñen; taùnh khoâng thoï sai bieät khoâng traéng,
khoâng ñen; taùnh voâ löôïng cuûa ruoäng nghieäp; taùnh nghieäp sai khaùc cuûa
Thaùnh, phaøm, chuùng sinh; taùnh hieän phaùp sinh khôûi ôû ñôøi sau; taùnh
thöøa, khoâng thöøa, ñònh, khoâng ñònh, cho ñeán voâ löôïng voâ soá taùnh
nghieäp sai khaùc, cuõng ñeàu bieát nhö thaät.
Boà-taùt bieát roõ caùc taùnh yeáu, vöøa, gioûi; Taùnh tröôùc, sau, coù sai
khaùc, khoâng sai khaùc; Taùnh thöôïng, trung, haï; taùnh khoâng theå lìa phieàn
naõo vôùi söï sinh, taùnh nôi thöøa khoâng thöøa, ñònh khoâng ñònh, taùnh ñaõ
thaønh thuïc, chöa thaønh thuïc; taùnh cuûa töôùng chaáp giöõ löôùi caên bieán
chuyeån hö hoaïi, taùnh khoâng hö hoaïi vì caên taêng thöôïng; taùnh sai bieät
cuûa caùc caên thoaùi lui, khoâng thoaùi lui; taùnh töø xöa theo haïnh nghieäp
sinh khôûi sai khaùc. Toùm laïi, laø bieát roõ voâ soá traêm ngaøn taùnh cuûa caùc
caên sai khaùc.
Boà-taùt laïi bieát roõ ñuùng nhö thaät veà taùnh cuûa söï hieåu bieát cao,
thaáp, vöøa; taùnh tröôùc, sau, sai khaùc, khoâng sai khaùc; taùnh thöôïng,
trung, haï, taùnh cuøng vôùi phieàn naõo khoâng lìa nhau, taùnh thöøa, khoâng
thöøa, ñònh, khoâng ñònh; taùnh ñaõ thaønh thuïc, chöa thaønh thuïc, taùnh cuûa
töôùng chaáp giöõ löôùi caên daàn suy hoaïi; nhôø söï hieåu bieát taêng thöôïng
neân taùnh khoâng suy hoaïi, thoaùi chuyeån, khoâng thoaùi chuyeån, hieåu bieát
sai khaùc, töø xöa theo haïnh nghieäp thoï sinh. Toùm laïi, bieát ñuùng nhö thaät
veà voâ soá traêm ngaøn söï hieåu bieát sai khaùc.
Boà-taùt bieát roõ taùnh cuûa caùc chuûng cao, thaáp, vöøa; taùnh tröôùc, sau,
sai khaùc, khoâng sai khaùc; taùnh thöôïng, trung, haï, taùnh phieàn naõo vaø söï
sinh khoâng xa lìa, taùnh thöøa, khoâng thöøa, ñònh, khoâng ñònh; taùnh ñaõ
thaønh thuïc, chöa thaønh thuïc, taùnh cuûa töôùng chaáp giöõ caùc löôùi caên daàn
suy hoaïi; nhôø chuûng taùnh taêng thöôïng neân taùnh khoâng suy hoaïi, taùnh
thoaùi lui, khoâng thoaùi lui; taùnh sai khaùc, taùnh töø xöa theo haïnh nghieäp
thoï sinh. Toùm laïi, bieát ñuùng veà voâ soá traêm ngaøn ñuû caùc chuûng taùnh sai
khaùc.
Boà-taùt bieát roõ taùnh cuûa caùc yù laïc cao, thaáp, vöøa; taùnh tröôùc, sau,
sai khaùc, khoâng sai khaùc, taùnh thöôïng, trung, haï; taùnh khoâng xa lìa cuûa
phieàn naõo vaø söï sinh khoâng lìa nhau; taùnh thöøa, khoâng thöøa, ñònh,
khoâng ñònh; taùnh ñaõ thaønh thuïc, chöa thaønh thuïc; taùnh cuûa töôùng chaáp
giöõ löôùi caên daàn suy hoaïi; nhôø yù laïc taêng thöôïng neân taùnh khoâng suy
hoaïi; taùnh thoaùi lui, khoâng thoaùi lui; sai khaùc; taùnh töø xöa theo haïnh
nghieäp thoï sinh. Toùm laïi, bieát ñuùng veà voâ soá traêm ngaøn yù laïc sai khaùc.
Boà-taùt laïi bieát roõ taùnh coäng sinh cuûa “tuøy mieân” vôùi yù laïc, vôùi
taâm; Taùnh baát töông ly cuûa taâm töông öng, khoâng töông öng; taùnh töø
xöa theo haïnh nghieäp; taùnh töø xöa ñeán nay chöa töøng noùi ra; Taùnh
thieàn ñònh, giaûi thoaùt Tam-muoäi, thaàn thoâng khoù ñieàu phuïc; taùnh lieân
tuïc bò troùi buoäc trong ba coõi luoân phaûi thoï sinh; taùnh töø voâ thæ taâm buoäc
hieän haønh, taùnh hieåu roõ veà uaån xöù taäp; taùnh ñaït choã ñoái trò söï thaät;
www.daitangkinh.org
taùnh hoøa hôïp khoâng hoøa hôïp vôùi caùi khaùc; taùnh chæ duøng Thaùnh ñaïo
môùi boû ra ñöôïc… taát caû ñeàu bieát nhö thaät.
Boà-taùt laïi bieát roõ taùnh thoï sinh vôùi ñuû loaïi sai khaùc; taùnh tuøy
nghieäp thoï sinh; taùnh an laäp trong ñòa nguïc; suùc sinh; quyû, A-tu-la, trôøi,
ngöôøi; taùnh thoï sinh coù saéc, khoâng saéc, coù töôûng, khoâng töôûng. Taùnh
naåy maàm töø caùc nghieäp laø ruoäng, khaùt aùi laø nöôùc töôùi thaám voâ minh
che laáp, thöùc laø haït gioáng neân coù maàm veà sau; taùnh chaúng lìa nhau cuûa
danh saéc cuøng sinh khôûi; taùnh mong caàu si khaùt aùi neân cöù tieáp tuïc thoï
sinh; taùnh voâ thæ chung cuûa chuùng sinh luoân tham duïc, aùi duïc; taùnh
cuøng thoaùt ra khoûi chaáp thoï trong ba coõi.
Boà-taùt laïi bieát roõ taùnh haønh, khoâng haønh cuûa taäp khí, taùnh tuøy coõi
maø huaân taäp lieân tuïc; taùnh tuy haønh nghieäp chuùng sinh maø huaân taäp;
taùnh tuøy nghieäp phieàn naõo maø coù thoùi quen huaân taäp; taùnh tuøy phaùp
thieän, khoâng thieän, voâ kyù maø coù thoùi quen huaân taäp; taùnh huaân taäp cho
haïnh nghieäp ñôøi sau; taùnh huaân taäp theo thöù lôùp; taùnh töø xöa do haønh,
hoaëc, khoâng ñoaïn, khoâng dieät maø huaân taäp; taùnh huaân taäp veà söï thaät
cuûa theå; taùnh huaân taäp nhôø gaàn guõi caùc baäc Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-
taùt, Nhö Lai maø hoïc hoûi ñöôïc.
Boà-taùt bieát roõ taùnh cuûa chuùng sinh ôû trong Tuï chaùnh ñònh, taø ñònh
cuøng baát ñònh. Nhôø chaùnh kieán ñöôïc taùnh chaùnh ñònh. Do taø kieán rôi
vaøo taùnh taø ñònh. Khoâng thuoäc chaùnh ñònh, taø ñònh laø taùnh baát ñònh.
Taïo moät toäi trong naêm toäi voâ giaùn thì rôi vaøo taùnh taø ñònh. Tu naêm caên
treân neân coù taùnh chaùnh ñònh; khoâng thuoäc hai thöù aáy laø taùnh baát ñònh.
Tu taäp baèng taùm phaùp taø neân rôi vaøo taùnh taø ñònh. Tu taäp taùm phaùp baùt
chaùnh ñaïo neân coù taùnh chaùnh ñònh; khoâng thuoäc hai thöù treân laø taùnh
baát ñònh. Luoân keo kieät, ganh gheùt, khoâng thöông yeâu neân rôi vaøo taùnh
taø ñònh. Chæ daïy tu taäp Thaùnh ñaïo voâ thöôïng neân coù taùnh chaùnh ñònh,
khoâng thuoäc hai thöù treân laø taùnh baát ñònh. Taát caû ñeàu bieát nhö thaät.
Phaät töû! Boà-taùt tuøy thuaän nhaän bieát taát caû nhö vaäy goïi laø Boà-taùt
truï ñòa Thieän tueä. Boà-taùt khi truï nôi ñòa naøy, hieåu ñuùng nhöõng sai khaùc
veà haønh nghieäp cuûa taát caû chuùng sinh, töø ñoù maø chæ daïy phöông tieän
giaûi thoaùt thích hôïp. Bieát chuùng sinh naøo ñaõ thaønh thuïc, ñaõ ñieàu phuïc,
ñeå giaûng dieãn noùi phaùp Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt vaø ñòa Nhö Lai.
Ñaõ bieát nhö vaäy roài, nhöng vì muoán cho chuùng sinh ñaït taùnh chaân nhö,
neân Boà-taùt phaûi thuyeát phaùp maàu. Tuøy sôû thích, trình ñoä cao thaáp, söï
hieåu bieát, haønh nghieäp sai khaùc maø phaân bieät taát caû chuûng taùnh hieän
haønh theo trí; tuøy thuaän voâ soá chuûng taùnh daøy ñaëc maø haønh; tuøy thuaän
phieàn naõo nghieäp thoï sinh, taäp khí, döùt haún; tuøy choã ôû maø haønh ñoäng.
Tuøy söùc hieåu bieát ñeå ñöôïc giaûi thoaùt maø thuyeát phaùp.
Phaät töû! Boà-taùt khi truï nôi ñòa naøy, laøm Phaùp sö gioûi, giöõ gìn taïng
phaùp cuûa Nhö Lai, ñaày ñuû haïnh Phaùp sö. Duøng voâ soá trí laøm phöông
tieän toát, tuøy nghi haønh ñoäng. Duøng aâm töø cuûa boán söï hieåu bieát voâ ngaïi
maø thuyeát phaùp. Luùc naøy Boà-taùt ñaày ñuû boán Voâ ngaïi giaûi. Boán phaùp
aáy laø gì? Ñoù laø:
1. Phaùp voâ ngaïi giaûi.
2. Nghóa voâ ngaïi giaûi.
3. Töø voâ ngaïi giaûi.
4. Bieän thuyeát voâ ngaïi giaûi.
Duøng phaùp voâ ngaïi giaûi, hieåu ñöôïc töï töôùng cuûa caùc phaùp; duøng
nghóa voâ ngaïi giaûi hieåu ñöôïc söï sai khaùc cuûa caùc phaùp; duøng töø voâ
ngaïi giaûi kheùo dieãn noùi phaùp khoâng taïp loaïn; duøng bieän thuyeát voâ ngaïi
giaûi bieát ñöôïc taùnh tuaàn töï tieáp noái khoâng giaùn ñoaïn cuûa caùc phaùp.
Duøng phaùp voâ ngaïi giaûi, bieát ñöôïc theå cuûa caùc phaùp laø voâ taùnh; duøng
nghóa voâ ngaïi giaûi, bieát ñuùng söï sinh dieät cuûa caùc phaùp; duøng töø voâ
ngaïi giaûi, tuøy thuaän ñöôïc söï giaû coù cuûa caùc phaùp maø thuyeát giaûng
chaùnh phaùp khoâng ngöøng; duøng bieän thuyeát voâ ngaïi giaûi laø ñeå dieãn noùi
phaùp yeáu giaûi thoaùt theo söï khoâng phaûi ñaõ coù cuûa caùc phaùp. Duøng
phaùp voâ ngaïi giaûi, bieát söï sai khaùc cuûa caùc phaùp hieän taïi; duøng nghóa
voâ ngaïi giaûi bieát söï sai khaùc cuûa phaùp quaù khöù, vò lai; duøng töø voâ ngaïi
giaûi, dieãn noùi phaùp quaù khöù, vò lai, hieän taïi khoâng taïp loaïn; duøng bieän
thuyeát voâ ngaïi giaûi, traûi qua nhieàu ñôøi dieãn noùi phaùp baèng voâ bieân
phaùp saùng. Duøng phaùp voâ ngaïi giaûi, bieát söï sai khaùc cuûa caùc phaùp;
duøng nghóa voâ ngaïi giaûi bieát söï sai khaùc cuûa nghóa lyù; duøng töø voâ ngaïi
giaûi, tuøy thuaän ngoân ngöõ maø dieãn thuyeát chaùnh phaùp; duøng bieän thuyeát
voâ ngaïi giaûi, tuøy thuaän trình ñoä, sôû thích maø dieãn noùi phaùp giaûi thoaùt.
Duøng phaùp voâ ngaïi giaûi, nöông trí phaùp tröïc tieáp, hieåu bieát kheùo leùo söï
sai khaùc, khoâng taïp loaïn; duøng nghóa voâ ngaïi giaûi, nöông trí so saùnh,
bieát taùnh voán vaäy cuûa caùc phaùp; duøng töø voâ ngaïi giaûi, nöông trí theá
www.daitangkinh.org
tuïc, chæ daïy giaûi thích, duøng bieän thuyeát voâ ngaïi giaûi nöông trí thaéng
nghóa ñeå kheùo giaûng phaùp. Duøng phaùp voâ ngaïi giaûi, bieát taùnh khoâng hö
hoaïi cuûa nghóa lyù chaân thaät; duøng nghóa voâ ngaïi giaûi, bieát phaùt khôûi
phöông tieän ñi vaøo ñeán uaån, xöù, giôùi; duøng töø voâ ngaïi giaûi, tuøy thuaän
ngoân ngöõ vaên chöông maø theá gian hieåu ñöôïc ñeå thuyeát phaùp; duøng
bieän thuyeát voâ ngaïi giaûi, nöông daàn daàn vaøo voâ soá tueä saùng maø giaûi
thích ñuùng lyù. Duøng phaùp voâ ngaïi giaûi, bieát söï sai bieät cuûa phaùp Nhaát
thöøa; duøng nghóa voâ ngaïi giaûi, bieát söï sai bieät cuûa caùc thöøa; duøng töø voâ
ngaïi giaûi, giaûng thuyeát caùc thöøa khoâng taïp loaïn; duøng bieän thuyeát voâ
ngaïi giaûi, nöông phaùp saùng maø giaûi thích ñöôïc taát caû. Duøng phaùp voâ
ngaïi giaûi, coù theå nhaäp vaøo heát thaûy caùc haïnh cuûa Boà-taùt baèng trí haønh
roài tuøy trí maø haønh; duøng nghóa voâ ngaïi giaûi, thaâm nhaäp vaøo söï sai bieät
cuûa vieäc an truï möôøi Ñòa; duøng töø voâ ngaïi giaûi, tuøy thuaän dieãn thuyeát
khoâng taïp loaïn, chæ daïy ñaïo phaùp cuûa caùc ñòa; duøng bieän thuyeát voâ
ngaïi coù theå nöông voâ soá haønh töôùng ñeå giaûi thích caùc trí ñòa. Duøng
phaùp voâ ngaïi giaûi, bieát chö Phaät thaønh ñaïo Chaùnh ñaúng giaùc chæ trong
nhaùy maét; duøng nghóa voâ ngaïi giaûi, bieát söï sai khaùc cuûa ñuû loaïi thôøi,
söï töôùng; duøng töø voâ ngaïi giaûi, dieãn thuyeát maø chö Phaät ñaõ phaân bieät
giaûi thích; duøng bieän thuyeát voâ ngaïi giaûi, trai qua voâ soá kieáp giaûi thích
moãi moät caâu phaùp, khoâng cuøng taän. Duøng phaùp voâ ngaïi giaûi, bieát oai
löïc, voâ sôû uùy, phaùp Baát coäng cuûa Phaät, ñaïi Töø bi, bieän taøi, gia haïnh
chuyeån ñaïi phaùp luaân, tuøy thuaän thöïc haønh trí Nhaát thieát trí; duøng
nghóa voâ ngaïi giaûi, bieát Nhö Lai tuøy thuaän nhaäp vaøo taùm vaïn boán ngaøn
loaøi chuùng sinh sai khaùc ñeå sôû thích, trình ñoä maø thuyeát phaùp; duøng töø
voâ ngaïi giaûi, tuøy thuaän haïnh nghieäp sai khaùc maø duøng ngoân töø dieãn
noùi Phaät phaùp; duøng bieän thuyeát voâ ngaïi, tuøy trí, haïnh thanh tònh, söï
hieåu bieát cuûa Nhö Lai maø thuyeát phaùp.
Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Thieän tueä thöù chín naøy, thaønh töïu trí voâ
ngaïi giaûi nhö vaäy; ñaït taïng phaùp Nhö Lai; laøm Phaùp sö gioûi; ñaït caùc
Tam-muoäi thaät nghóa, thaät phaùp, trí phaùt khôûi, aùnh saùng, trí kheùo leùo,
chuùng taøi, oai ñöùc, moân voâ ngaïi, khoâng ngaèn meù, ñuû caùc loaïi nghóa,…
ñaït nhieàu nhö vaäy, coù tôùi voâ soá taùm vaïn Tam-muoäi vieân maõn, roài duøng
voâ soá ngoân ngöõ, phöông tieän, bieän taøi, phaân tích giaûng phaùp cho ngöôøi
khaùc. Nöông vaøo nhöõng voâ soá Tam-muoäi ñoù, Boà-taùt ñöôïc nghe voâ soá
dieäu phaùp cuûa Phaät, nghe roài nhôù maõi vaø dieãn thuyeát cho moïi ngöôøi. ÔÛ
choã moät Ñöùc Phaät, duøng voâ soá phaùp Tam-muoäi ñeå laõnh thoï chaùnh
phaùp. ÔÛ choã voâ soá Phaät cuõng theá. Chæ trong khoaûnh khaéc, Boà-taùt laõnh
thoï voâ soá phaùp vi dieäu cuûa chö Phaät, maø haøng Thanh vaên taøi gioûi, duø
phaûi traûi qua traêm ngaøn kieáp, cuõng khoâng theå laõnh thoï ñöôïc. Thaønh
töïu nhöõng Tam-muoäi naøy roài Boà-taùt ñaày ñuû bieän taøi, ngoài ôû phaùp toøa,
ñi khaép moïi nôi, tuøy sôû thích khaùc nhau cuûa chuùng sinh maø thuyeát
phaùp. Phaùp toøa aáy thaät thuø thaéng, ngoaøi Phaät vaø Boà-taùt thoï Quaùn ñænh
ra, caùc Boà-taùt khaùc coù oai ñöùc aùnh saùng cuõng khoâng sao saùnh kòp. Boà-
taùt töï taïi ngoài treân phaùp toøa; duøng moät ngoân ngöõ, dieãn thuyeát dieäu
phaùp nhöng chæ cho moïi loaøi ñeàu hieåu ñöôïc; hoaëc duøng voâ soá ngoân
ngöõ, phaân tích giaûng thuyeát khieán moïi loaøi ñeàu toû ngoä; hoaëc töï taïi
phoùng ra aùnh saùng lôùn theo ñoù phaùt ra voâ soá phaùp moân; hoaëc töø treân
thaân, ôû moãi loã chaân loâng, ñeàu phaùt ra tieáng thuyeát phaùp; hoaëc tuøy
chuùng sinh trong voâ soá coõi, hieän cuøng saéc töôùng ñeå coù theå cuøng thuyeát
phaùp maàu; hoaëc duøng moät ngoân ngöõ maø dieãn ñuû heát taát caû aâm phaùp;
hoaëc laøm cho taát caû ngoân ngöõ ñeàu thaønh tieáng noùi phaùp vi dieäu; hoaëc
duøng tieáng ca nhaïc, ngaâm vònh cuûa theá gian maø dieãn noùi phaùp; hoaëc
duøng moät ngoân ngöõ dieãn thuyeát taát caû aâm phaùp sai bieät; hoaëc laøm cho
taát caû vi traàn trong boán ñaïi cuûa voâ soá coõi nöôùc, maø ôû moãi vi traàn ñeàu
phaùt ra phaùp khoâng theå noùi. Cho duø voâ soá chuùng sinh trong moät, hai…
cho ñeán voâ soá coõi nöôùc, cuøng moät luùc, duøng voâ soá ngoân ngöõ, vaán naïn
sai khaùc thì Boà-taùt naøy vaãn laõnh thoï heát vaø chæ duøng moät ngoân ngöõ giaûi
thích maø taát caû ñeàu vui veû. Cho duø coù voâ soá khoâng theå noùi chuùng sinh
vaán naïn… thì Boà-taùt cuõng vaäy. Toùm laïi, Boà-taùt tuøy thuaän vaøo sôû thích,
trình ñoä cuûa voâ soá chuùng sinh maø dieãn noùi phaùp maàu. Boà-taùt thoâng
hieåu luaän phaùp, caàu Phaät gia hoä, doác söùc thuyeát phaùp, laøm vieäc Phaät,
laøm choã nöông töïa cho chuùng sinh. thoï trì phaùp saùng aáy, Boà-taùt phaùt
nguyeän: Giaû söû moãi moãi sôïi loâng coù voâ soá coõi nöôùc, moãi coõi nöôùc coù
moät Ñöùc Phaät ñang thuyeát phaùp cho ñaïi chuùng; taát caû caùc Ñöùc Phaät
khaùc cuõng tuøy thuaän sôû thích chuùng sinh maø thuyeát phaùp, truyeàn trao
phaùp moân. Hoäi chuùng cuûa moät Nhö Lai cuõng gioáng nhö hoäi chuùng taát
caû caùc Ñöùc Nhö Lai. Moät coõi nöôùc nhö vaäy, taát caû caùc coõi nöôùc cuõng
ñeàu nhö theá. Ta phaûi phaùt khôûi nieäm löïc ñeå laõnh thoï taát caû phaùp moân
www.daitangkinh.org
cuûa Phaät thuyeát giaûng. Boà-taùt truï ôû ñòa naøy, ngaøy ñeâm khoâng ngoaøi
suy nghó laø ñöôïc vaøo caûnh giôùi Phaät, gaàn guõi Nhö Lai, ñaït phaùp giaûi
thoaùt saâu xa cuûa Boà-taùt. Boà-taùt duøng trí nhö vaäy, luoân ôû trong ñònh ñeå
ñöôïc gaëp Phaät; nguyeän aáy khoâng heà boû. Trong moãi kieáp, Boà-taùt ñöôïc
gaëp voâ löôïng voâ soá traêm ngaøn Ñöùc Phaät; duøng vaät quyù baùu ñeå cuùng
döôøng, phuïng söï Phaät, ôû choã Phaät hoïc hoûi, ñaït phaùp Toång trì laïi taäp
dieãn noùi phaùp. Luùc naøy caên laønh cuûa Boà-taùt caøng thuø thaéng, khoâng ai
saùnh ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö thôï vaøng, luyeän vaøng thaønh caùc ñoà trang söùc;
ñem trang ñieåm treân ñaàu hoaëc treân coå vua Chuyeån luaân thì taát caû vaät
trang söùc cuûa vua, quan, daân trong boán chaâu ñeàu khoâng theå so saùnh
ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö Ñaïi phaïm Thieân vöông cai trò hai ngaøn coõi, thaân
phoùng ra aùnh saùng chieáu khaép moïi nôi. Khieán cho nhöõng u toái daøy ñaëc
trôû neân saùng röïc. Cuõng vaäy, aùnh saùng caên laønh cuûa Boà-taùt naøy, soi roïi
taâm yù phieàn naõo daøy ñaëc cuûa chuùng sinh, roài cuõng thaâu laïi. Trong
möôøi Ba-la-maät, Boà-taùt tu nhieàu veà Löïc ba-la-maät, caùc Ba-la-maät
khaùc thì tuøy thuaän maø haønh trì.
Phaät töû! Ñoù laø noùi sô löôïc veà truï ñòa Thieän tueä thöù chín cuûa Boà-
taùt. Neáu noùi roäng, thì traûi qua voâ soá kieáp cuõng khoâng theå heát. Boà-taùt ôû
ñòa naøy, thoï sinh thöôøng laøm Ñaïi phaïm Thieân vöông, ñaày ñuû uy quyeàn,
cai trò hai ngaøn coõi, maïnh meõ khoâng ai saùnh baèng; luoân laøm vieäc lôïi
ích, ñöôïc töï taïi lôùn vì chuùng höõu tình maø dieãn thuyeát haïnh Ba-la-maät
cho Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt; chuùng sinh tuøy thích vaán naïn khoâng
bò khuaát phuïc. Laøm moïi vieäc nhö Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï
ñeàu khoâng rôøi suy nghó veà Phaät, veà Phaùp, veà Taêng, veà Boà-taùt, veà haïnh
Boà-taùt, veà bôø giaûi thoaùt, veà caùc truï ñòa, veà phaùp khoâng sôï, veà löïc, veà
phaùp Baát coäng cuûa Phaät, cho ñeán khoâng rôøi suy nghó veà haønh töôùng
thaéng dieäu töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí. Laïi nguyeän: ÔÛ trong chuùng
sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, thuø thaéng vi dieäu, voâ thöôïng; laø ngöôøi
daãn ñöôøng, laø töôùng soaùi, cho ñeán nguyeän laøm choã nöông töïa ñeå ñaït trí
Nhaát thieát trí. Neáu sieâng tu taäp, trong khoaûnh khaéc seõ ñaït traêm vaïn a-
taêng-kyø-da Tam-muoäi seõ gaëp traêm vaïn a-taêng-kyø-da Ñöùc Phaät, seõ
ñöôïc Phaät gia hoä cho thoâng hieåu taát caû; laøm chuyeån ñoäng traêm vaïn a-
taêng-kyø-da theá giôùi; seõ ñi khaép traêm vaïn a-taêng-kyø-da coõi nöôùc, seõ soi
chieáu traêm vaïn a-taêng-kyø-da caûnh giôùi; seõ thaønh töïu traêm vaïn a-taêng-
kyø-da loaïi chuùng sinh; seõ soáng traêm vaïn a-taêng-kyø-da kieáp; tröôùc sau
ñeàu vaøo trong traêm vaïn a-taêng-kyø-da kieáp; seõ suy xeùt roõ traêm vaïn a-
taêng-kyø-da phaùp; seõ thò hieän traêm vaïn a-taêng-kyø-da thaân, moãi thaân
hieän traêm vaïn a-taêng-kyø-da Boà-taùt baïn. Nhôø nguyeän löïc thuø thaéng ôû
treân, neân moïi vieäc ñi laïi, thaàn thoâng, thaân töôùng, maét, aùnh saùng, caûnh
giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm, söï hieåu bieát, gìn giöõ, taïo taùc
duø coù traûi qua traêm vaïn a-taêng-kyø-da caâu-chi kieáp, cuõng khoâng theå noùi
heát.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng muoán neâu laïi yù nghóa treân neân
noùi keä raèng:
Voâ trí tueä saâu xa tröôùc
Chaúng thích, chæ caàu thaéng giaûi thoaùt
Nhaäp ñònh cuûa Phaät xeùt trí Phaät
Löïa choïn dieäu trí khoù nghó baøn
Toång trì thanh tònh, cuøng caùc ñònh
Ñaït thaàn thoâng lôùn vaøo caùc coõi
Tu löïc, voâ uùy phaùp Baát coäng
Tuøy thuaän ñaïi Bi nhaäp tueä ñòa
Boà-taùt an truï trí ñòa naøy
Bieát phaùp thieän, aùc, khoâng thieän aùc
Höõu laäu, voâ laäu, theá, xuaát theá
Suy xeùt hay khoâng theå suy xeùt
Caùc phaùp quyeát ñònh, khoâng quyeát ñònh
Haïnh nghieäp ba thöøa vaø Phaät ñòa
Caùc haønh sai khaùc höõu, voâ vi
Bieát ñuùng nhö vaäy luùc nhaäp theá
Seõ hieåu roõ taâm taùnh chuùng sinh
Phieàn naõo, nghieäp baùo cuøng kieán giaûi
Taâm taùnh sôû thích vaø tuøy mieân
Taäp khí, thoï sinh, tuï, phieàn naõo
Bieát taùnh thay ñoåi cuûa taâm yù
Caùc töôùng khoâng chaát, khoù haïn löôïng
www.daitangkinh.org
Voâ soá phieàn naõo nöông nhau sinh

Troùi buoäc lieân tuïc vaøo caùc coõi
Bao nhieâu taùnh nghieäp cuûa chuùng sinh
Ñuû nhaân thaønh quaû ñeàu bieát roõ
Caùc caên ñuû loaïi thöôïng, trung, haï
Tröôùc sau voâ soá söï sai bieät
Chuûng taùnh, hieåu bieát vaø sôû thích
Ñeàu laø nhö vaäy thaûy nhaän bieát
Tuøy mieân, hoaëc, nghieäp, caùc voïng kieán
Voâ thæ mòt muø chöa tröø khöû
Luoân luoân sinh khôûi cuøng taâm yù
Troùi buoäc laãn nhau chaúng ñoaïn döùt
Chæ do voïng töôûng Theå khoâng thaät
Khoâng rôøi taâm yù, chaúng choã nöông
Tuy tu taäp ñònh, nhöng khoù tröø
Chæ Kim Cang ñaïo môùi döùt heát
Chuùng sinh saùu coõi ñeàu sai khaùc
Ruoäng nghieäp, nöôùc aùi, voâ minh che
Thöùc laø haït gioáng, danh saéc maàm
Voâ thæ noái lieàn trong ba coõi
Phieàn naõo haønh nghieäp luoân tu taäp
Tuaàn töï sinh khôûi, khoâng lìa hoaëc
Chuùng sinh ñeàu ôû trong ba tuï
Keû ñaém taø kieán, ngöôøi haønh ñaïo
Boà-taùt ñòa naøy quaùn saùt khaép
Tuøy thuaän sôû thích vaø trình ñoä
Ñeàu duøng bieän taøi voâ ngaïi giaûi
Thích hôïp caên cô maø thuyeát phaùp
Ngoài treân phaùp toøa nhö Sö töû
Laïi nhö traâu chuùa, nuùi baùu chuùa
Tôï nhö roàng chuùa buûa maây kín
Tuoân möa maùt laønh khaép bieån lôùn
Bieát roõ phaùp töôùng cuøng thaät nghóa
Tuøy thuaän ngoân töø phaân bieät giaûng
Goàm thaâu traêm vaïn a-taêng-kyø
Ví nhö bieån lôùn chöùa nöôùc möa

Tam-muoäi thaàn thoâng ñeàu thanh tònh
Chæ trong nhaùy maét gaëp nhieàu Phaät
ÔÛ choã chö Phaät nghe chaùnh phaùp
Laïi duøng dieäu aâm ñeå dieãn thuyeát
Tuøy yù chuùng sinh ba ngaøn coõi
Giaùo hoùa, cöùu ñoä cho taát caû
Nhö maây giaêng buûa khaép moïi nôi
Tuøy thuaän sôû thích ñeàu vui veû
Voâ soá chuùng sinh ôû möôøi phöông
Ñeàu ñeán ngoài gaàn nghe phaùp maàu
Ai naáy ñaët ra nhieàu caâu hoûi
Moät lôøi ñoái ñaùp ñeàu vöøa loøng
Moãi moãi sôïi loâng voâ soá Phaät
Taâm yù chuùng sinh cuõng voâ cuøng
Taâm ñoù thích hôïp trao chaùnh phaùp
Taát caû phaùp giôùi ñeàu nhö vaäy
Boà-taùt caøng taêng söùc tinh taán
Ñaït voâ soá coâng ñöùc thuø thaéng
Nghe nhôù taát caû caùc phaùp moân
Nhö ñaát dung naïp heát moïi vaät
Boà-taùt truï ñòa: Ngoâi thaùi töû
Tuøy caên cô khuyeân daïy khoâng moûi
Ngaøy ñeâm luoân ñöôïc gaëp chö Phaät
Thaâm nhaäp tòch dieät trí giaûi thoaùt
Cuùng döôøng chö Phaät caên laønh saùng
Nhö vaät trang söùc ôû vöông mieän
Laøm cho chuùng sinh döùt phieàn naõo
Ví nhö aùnh saùng Phaïm vöông soi
Truï ñòa naøy laøm Ñaïi phaïm vöông
Duøng phaùp ba thöøa ñoä chuùng sinh
Thöïc haønh nghieäp laønh, lôïi ích khaép
Cho ñeán thaønh töïu Nhaát thieát trí
Chæ trong moät nieäm nhaäp traêm vaïn
A-taêng-kyø soá caùc Tam-muoäi
www.daitangkinh.org
Gaëp Phaät… caùc vieäc ñeàu nhö vaäy

Neáu duøng nguyeän löïc thì hôn ñaây
Ñoù laø Thieän tueä Ñòa thöù chín
Nôi Boà-taùt tu haønh ñaïi trí
Saâu xa vi dieäu khoù thaáy ñöôïc
Toâi ñaõ löôïc giaûng cho caùc oâng

KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 8
Phaåm 10: ÑÒA PHAÙP VAÂN (Phaàn 1)
Voâ soá chö Thieân coõi Tònh cö

Nghe haïnh thuø thaéng cuûa ñòa naøy
Nôi hö khoâng voâ cuøng hoan hyû
Cuøng nhau thaønh kính cuùng döôøng Phaät
Voâ soá, voâ löôïng caùc Boà-taùt
Cuõng ôû hö khoâng raát vui möøng
Cuøng nhau ñoát höông thôm dòu nhaát
Xoâng khaép ñaïo traøng theâm thanh tònh
Töï taïi Thieân vöông vaø thieân chuùng
Voâ soá traêm ngaøn ôû hö khoâng
Raûi traêm vaïn aùo trôøi röïc rôõ
Thaønh kính cuùng döôøng Ñöùc Nhö Lai
Voâ soá ngoïc nöõ ôû coõi trôøi
Vui veû cuøng nhau cuùng döôøng Phaät
Troãi ñuû aâm nhaïc vi dieäu nhaát
Laïi cuøng caùc tieáng khen ngôïi Phaät
Nhö Lai an toïa trong moät coõi
Nhöng laïi hieän thaân ôû khaép nôi
Voâ soá thaân töôùng thaät trang nghieâm
Taát caû phaùp giôùi ñeà coù Phaät
Töø caùc chaân loâng phoùng aùnh saùng
Dieät tröø boùng toái cuûa phieàn naõo
Soá buïi trong ñôøi coøn ñeám bieát
Laøm sao bieát ñöôïc aùnh saùng naøy?
Hieän thaân Nhö Lai ñuû caùc töôùng
www.daitangkinh.org
Chuyeån nôi chaùnh phaùp luaân voâ thöôïng

Hoaëc hieän thaân ñi khaép coõi Phaät
Hoaëc hieän tòch nhieân khoâng lay ñoäng
Hoaëc hieän truï nôi cung Hyû tuùc
Hoaëc laø haï sinh vaøo thai meï
Hoaëc truï thai, hoaëc ra khoûi thai
Khieán cho voâ soá coõi ñeàu thaáy
Thò hieän xuaát gia tu Thaùnh ñaïo
Ngoài ôû ñaïo traøng, thaønh Chaùnh giaùc
Thuyeát giaûng chaùnh phaùp, nhaäp Nieát-baøn
Chuùng sinh möôøi phöông ñeàu thaáy ñöôïc
Nhö nhaø aûo thuaät bieát moïi caùch
ÔÛ tröôùc moïi ngöôøi bieán hoùa ñuû
Trí tueä Nhö Lai cuõng nhö vaäy
Hieän thaân ôû khaép theá gian
Phaät truï phaùp taùnh thaät saâu xa
Tòch dieät, voâ töôùng, nhö hö khoâng
Ngay trong thaät nghóa chaân chaùnh ñoù
Thò hieän haønh trì moïi Phaät söï
Choã truï vieäc lôïi ích chuùng sinh
Ñeàu töø phaùp taùnh maø coù ñöôïc
Coù töôùng, khoâng töôùng naøo sai khaùc
Vaøo nôi roát raùo ñeàu khoâng töôùng
Nhöõng ai muoán chöùng trí Nhö Lai
Phaûi lìa voïng chaáp, cuøng phaân bieät
Thoâng ñaït coù khoâng ñeàu bình ñaúng
Sôùm laøm Ñaïo sö coõi trôøi ngöôøi
Voâ löôïng voâ soá caùc Thieân nöõ
Duøng ñuû aâm thanh xöng taùn Phaät
Thaân taâm tòch tónh cuøng an laïc
Chieâm ngöôõng Nhö Lai, im laëng ñöùng
Khi aáy Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät
Bieát ñöôïc ñaïi chuùng ñeàu thanh tònh
Thöa vôùi Boà-taùt Kim Cang Taïng:
Baäc ñaïi voâ uùy, ñeä töû Phaät
Töø Ñòa thöù chín ñeán thöù möôøi

Bao nhieâu coâng ñöùc vaø haønh töôùng
Taát caû thaàn thoâng vieäc bieán hoùa
Xin Ngaøi giaûng thuyeát cho chuùng toâi.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi vôùi Boà-taùt Giaûi Thoaùt
Nguyeät:
–Phaät töû! Boà-taùt duøng voâ soá trí hieåu bieát ñeå quaùn saùt tueä, ñeán khi
ñaït Ñòa thöù chín xong, phaân bieät roõ raøng, ñaày ñuû phaùp giaûi thoaùt,
chuaån bò ñaày ñuû haønh trang, chöùa ñuû phöôùc trí roäng lôùn, chöùng ñöôïc voâ
soá ñaïi Töø bi, hieåu roõ söï sai bieät taùch chia cuûa theá giôùi, thaâm nhaäp haïnh
nghieäp daøy ñaëc cuûa chuùng sinh, luoân suy nghó tuøy thuaän nhaäp vaøo caûnh
giôùi Phaät, nöông oai löïc, phaùp voâ uùy vaø phaùp Baát coäng cuûa Phaät, ñöôïc
goïi laø Nhaát thieát chuûng trí vaø trí Nhaát thieát trí, thoï ñòa Quaùn ñænh.
Phaät töû! Boà-taùt ñaõ tuøy thuaän thöïc haønh trí tueä nhö vaäy, chuaån bò
cho ñòa vò quaùn ñænh cuûa Boà-taùt, ñaït ñöôïc ngay caùc ñònh khoâng nhô, ñoù
laø phaùp giôùi taùch chia sai bieät; ñoù laø trang nghieâm Boà-ñeà ñaïo traøng; ñoù
laø ñònh goàm ñuû caùc loaïi aùnh saùng vaø hoa; ñoù laø haûi taïng trang nghieâm;
ñoù laø ñònh haûi aán, ñònh hö khoâng giôùi roäng lôùn, ñònh phaân bieät töï taùnh
caùc phaùp, ñònh tuøy thuaän taâm haønh chuùng sinh, ñònh an truï ngay ôû choã
caùc Ñöùc Phaät. Boà-taùt ñaït voâ soá Tam-muoäi cao toät, töï ra vaøo trong
Tam-muoäi, ñaït quyeàn bieán, laøm moïi vieäc baèng ñònh. Sau ñoù Boà-taùt ñaït
trí Nhaát thieát trí thuø thaéng; hieån hieän ra Tam-muoäi quaùn ñænh roäng lôùn.
Luùc Tam-muoäi naøy hieän khôûi, coù hoa sen baèng ngoïc baùu lôùn xuaát
hieän. Hoa naøy lôùn baèng traêm vaïn coõi Ñaïi Thieân, ñöôïc trang söùc baèng
caùc vaät baùu, hôn haún caûnh giôùi nôi theá gian; ñöôïc sinh khôûi töø caên laønh
xuaát theá gian, töï taùnh nhö huyeãn, caûnh giôùi ñöôïc taïo thaønh töø söï kheùo
döïa vaøo phaùp giôùi laønh hieän khôûi, coõi trôøi cuõng khoâng coù ñöôïc. Coïng
hoa sen baèng ngoïc baùu Ma-ha pheä-löu-ly ma-ni, ñaøi baèng ngoïc chieân-
ñaøn, tua baèng maõ naõo, laù baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, voâ soá hoa quyù
phaûn chieáu aùnh saùng, chöùa ñuû taát caû vaät baùu, löôùi baùu roäng lôùn che
beân treân. Coù voâ soá hoa sen nhieàu nhö buïi trong voâ soá coõi nöôùc bao
quanh. Luùc ñoù, thaân Boà-taùt lôùn ñeïp töông xöùng vôùi hoa. Nhö vaäy, Boà-
taùt naøy ñaõ ñaït trí Nhaát thieát trí thuø thaéng hieån hieän Tam-muoäi quaùn
ñænh roäng lôùn. Nhôø ñaït Tam-muoäi ñoù neân Boà-taùt thò hieän ngoài nôi toøa
www.daitangkinh.org
sen baùu lôùn naøy. Khi Boà-taùt ngoài treân toøa sen naøy, treân caùc hoa sen
khaùc cuõng coù caùc Boà-taùt vaây quanh Boà-taùt naøy, cung kính chieâm
ngöôõng thaân Boà-taùt. Caùc Boà-taùt kia ñeàu ñaït traêm ngaøn vaïn Tam-muoäi,
ñeàu laø baïn cuûa Boà-taùt naøy. Luùc caùc Boà-taùt nhaäp ñònh naøy, taát caû coõi
nöôùc ñeàu chaán ñoäng, taát caû coõi aùc ñeàu döøng nghæ, aùnh saùng chieáu khaép
nôi, ñaâu ñaâu cuõng ñeàu trang nghieâm, thanh tònh, nghe ñöôïc tieáng noùi
cuûa caùc Ñöùc Phaät. Taát caû caùc Boà-taùt ôû choã khaùc ñeàu ñeán ñaây, heát thaûy
nhaïc cuï cuûa coõi trôøi, ngöôøi ñeàu troåi leân, chuùng sinh ñöôïc an laïc, cuøng
luùc thöïc hieän söï cuùng döôøng, phuïng söï caùc Ñöùc Phaät, taát caû chuùng hoäi
cuûa chö Phaät ôû möôøi phöông ñeàu chöùng bieát. Vì sao? Phaät töû! Vì Boà-
taùt ngoài treân hoa sen baùu lôùn ñoù; döôùi hai chaân, phoùng ra voâ soá aùnh
saùng, soi khaép möôøi phöông ñeán tôùi nguïc voâ giaùn, tröø heát khoå naõo. Nôi
hai ñaàu goái, phoùng ra voâ soá aùnh saùng, soi khaép möôøi phöông ñeán caùc
loaøi suùc sinh, döùt tröø khoå naõo. Töø nôi roán, phoùng ra voâ soá aùnh saùng, soi
khaép möôøi phöông ñeán loaøi quyû ñoùi, döùt haún khoå naõo. Hai beân hoâng
phoùng ra voâ soá aùnh saùng, soi khaép möôøi phöông ñeán coõi ngöôøi, döùt tröø
khoå naõo. Taâm baøn tay phoùng ra voâ soá aùnh saùng, soi khaép möôøi phöông
ñeán caùc cung ñieän choã ôû cuûa chö Thieân vaø A-tu-la. Hai vai, phoùng ra
voâ soá aùnh saùng, soi khaép möôøi phöông ñeán caùc Thanh vaên. Sau coå,
phoùng ra voâ soá aùnh saùng, soi khaép möôøi phöông ñeán caùc thaân Ñoäc
giaùc. Töø maët, phoùng ra voâ soá aùnh saùng, soi khaép möôøi phöông ñeán caùc
Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñeán Ñòa thöù chín. Töø loâng traéng giöõa chaëng
maøy, phoùng ra voâ soá aùnh saùng, soi khaép möôøi phöông, che laáp cung
ñieän cuûa ma; roài chieáu ñeán caùc Boà-taùt ñaït ñòa quaùn ñænh. Töø ñænh ñaàu,
phoùng ra voâ soá aùnh saùng, chieáu ñeán ñaïo traøng chuùng hoäi cuûa chö Phaät
khaép möôøi phöông, xoay möôøi voøng beân phaûi truï trong hö khoâng,
thaønh voøng aùnh saùng lôùn, cuùng döôøng chö Phaät. AÙnh saùng ñoù goïi laø Xí
nhieân quang dieäu. Taát caû söï cuùng döôøng cuûa haøng Boà-taùt, töø Ñòa thöù
nhaát ñeán Ñòa thöù chín, ñeàu khoâng so saùnh ñöôïc moät phaàn trong traêm
ngaøn vaïn öùc phaàn, duø tính ñeám thí duï theá naøo cuõng khoâng ñöôïc. Töø
voøng aùnh saùng lôùn, tuoân ra caùc loaïi trang söùc nhö: Höông thôm, höông
ñoát, höông xoa, höông boät, phaán xoa, y phuïc, côø phöôùn, loïng baùu, töïa
nhö maây lôùn tuoân möa to. Nhöõng söï sieâu vieät aáy ñeàu phaùt sinh töø caên
laønh cao toät hieän ra tröôùc caùc Nhö Lai ôû khaép möôøi phöông, ñeå cuùng
döôøng taát caû Ñöùc Phaät ôû ñaáy. Nhöõng ai bieát ñöôïc söï cuùng döôøng lôùn
naøy, ñeàu laø ngöôøi ñoái vôùi ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc ñaït
ñöôïc khoâng thoaùi chuyeån. Sau khi cuùng döôøng Phaät, aùnh saùng aáy chieáu
ñeán ñaïo traøng Phaät, soi khaép möôøi loaøi nôi theá gian, roài nhaäp vaøo chaân
Phaät.
Luùc naøy caùc Ñöùc Phaät, Boà-taùt ñeàu bieát ôû nôi ñoù, coù Boà-taùt thaønh
töïu haïnh chaân chaùnh roäng lôùn, ñaït ñòa vò quaùn ñænh. Phaät töû! Khi ñoù, töø
voâ löôïng, voâ bieân caùc coõi, caùc Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñeán Ñòa thöù chín
ñeàu ñeán vaây quanh Boà-taùt naøy, baøy söï cuùng döôøng lôùn vaø moät taâm
chieâm ngöôõng, moãi vò ñeàu ñaït traêm vaïn Tam-muoäi. Baáy giôø, caùc Boà-
taùt ñaït ngoâi vò quaùn ñænh ôû möôøi phöông, ñeàu töø ñöùc töôùng nôi nguïc
Kim cang trang nghieâm, phoùng ra aùnh saùng lôùn goïi laø Haøng phuïc ma
oaùn vaø voâ soá thaàn thoâng bieán hoùa. Sau ñoù, aùnh saùng nhaäp veà choã cuõ,
nhôø ñaáy caùc Boà-taùt naøy trí tueä taêng tröôûng, oai löïc gaáp traêm ngaøn laàn
tröôùc.
Phaät töû! Khi aáy, caùc Ñöùc Phaät ôû möôøi phöông, cuõng töø töôùng
loâng traéng ôû chaëng maøy, phoùng ra aùnh saùng teân Ñaày ñuû thaàn thoâng
taùnh nhaát thieát trí vaø voâ soá aùnh saùng khaùc vaây quanh, chieáu khaép möôøi
phöông khoâng boû soùt, voøng quanh theo phía beân phaûi khaép caùc theá
gian möôøi caùch, roài hieån baøy thaàn thoâng dieäu duïng lôùn cuûa Nhö Lai
khai ngoä voâ löôïng, voâ bieân, voâ soá Boà-taùt. Caùc coõi Phaät ñeàu coù saùu
caùch chaán ñoäng, chaám döùt taát caû söï luaân chuyeån cuûa sinh töû hieåm aùc
nôi caùc coõi döõ; che laáp heát thaûy cung ñieän cuûa ma, hieän roõ caùc toøa Boà-
ñeà, caùc chuùng hoäi ñaïo traøng trang nghieâm oai ñöùc röïc rôõ, cho ñeán taän
hö khoâng phaùp giôùi. Sau ñoù, aùnh saùng laïi chieáu xoay quanh ôû treân ñaàu
caùc Boà-taùt. Thò hieän moïi vieäc xong, aùnh saùng aáy laïi nhaäp vaøo ñænh ñaàu
cuûa Boà-taùt. Caùc aùnh saùng khaùc cuõng nhaäp vaøo ñænh ñaàu cuûa caùc Boà-taùt
baïn. Luùc aùnh saùng nhaäp vaøo, caùc Boà-taùt ñeàu laøm ñaït traêm vaïn muoäi
maø tröôùc ñaây chöa ñaït. Khi aùnh saùng naøy nhaäp vaøo ñænh daàu roài, Boà-
taùt seõ ñöôïc ôû trong coõi Phaät thoï laõnh quaû vò quaùn ñænh. Neáu ñaày ñuû
möôøi Löïc, seõ ñöôïc döï vaøo haøng Chaùnh ñaúng, Chaùnh bieán tri, Chaùnh
giaùc.
Phaät töû! Ví nhö thaùi töû, con cuûa vua Chuyeån luaân vaø hoaøng haäu;
sinh ra laø ñaày ñuû töôùng vua Chuyeån luaân vöông seõ cho thaùi töû ngoài
www.daitangkinh.org
xe voi baùu, che löôùi maøn baùu; côø phöôùn loïng, y phuïc ñeàu thôm muøi
hoa, ñoát caùc thöù höông, raûi hoa, troåi nhaïc; cho ngöôøi laáy nöôùc boán
bieån ñöïng trong bình baùu, töï tay vua röôùi nöôùc leân ñænh ñaàu thaùi töû.
Vöøa ñöôïc röôùi nöôùc laø thaùi töû ñaõ ñöôïc döï vaøo haøng Saùt-lôïi vöông.
Neáu ñaày ñuû möôøi nghieäp laønh nöõa seõ ñöôïc goïi laø Chuyeån luaân thaùnh
vöông.
Phaät töû! Boà-taùt cuõng vöøa ñöôïc chö Phaät röôùi nöôùc leân ñænh ñaàu laø
ñaït quaû vò quaùn ñænh, goïi laø ñaõ thoï phaùp quaùn ñænh nöôùc Trí. Neáu ñuû
möôøi löïc ñöôïc döï vaøo haøng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc. Phaät töû! Ñoù laø
Boà-taùt quaùn ñænh Ñaïi thöøa. Boà-taùt naøy seõ phaùt nguyeän laøm voâ soá vieäc
khoù laøm, voâ löôïng coâng ñöùc trí tueä ñöôïc taêng tröôûng ñöôïc goïi laø an truï
nôi ñòa Phaùp vaân.
Phaät töû! Boà-taùt truï nôi ñòa Phaùp vaân naøy, taäp nhaân cuûa caùc coõi:
duïc, saéc, voâ saéc, taäp nhaân cuûa caùc caûnh giôùi, höõu tình, thöùc, höõu vi, voâ
vi, hö khoâng, phaùp, Nieát-baøn. Boà-taùt naøy thaáy bieát taäp haønh cuûa phieàn
naõo, cuûa söï thaønh hoaïi cuûa theá giôùi. Taäp haønh cuûa Thanh vaên, Ñoäc
giaùc, Boà-taùt, Löïc, phaùp Voâ uùy, phaùp Baát coäng cuûa Phaät, saéc thaân, Phaùp
thaân; duøng Nhaát thieát chuûng trí, trí Nhaát thieát trí hieån hieän thaønh Phaät,
thuyeát phaùp, nhaäp dieät ñoä phaân bieät roõ raøng caùc phaùp. Toùm laïi, Boà-taùt
duøng Nhaát thieát chuûng trí, trí Nhaát thieát trí bieát ñuùng veà taát caû. Töø trí
tueä aáy, Boà-taùt laàn laàn bieát roõ söï bieán ñoåi cuûa chuùng sinh, cuûa nghieäp
phieàn naõo, cuûa haïnh nghieäp, cuûa theá giôùi, phaùp giôùi, cuûa Thanh vaên,
Ñoäc giaùc, Boà-taùt, Nhö Lai; bieát roõ taát caû söï bieán ñoåi sai khaùc ñoù, taùnh
khoâng phaân bieät. Boà-taùt naøy bieát roõ söï gia trì cuûa Phaät, Phaùp, Taêng,
nghieäp phieàn naõo, thôøi gian, haïnh nguyeän, cuùng döôøng, haïnh chaân
chaùnh, kieáp soá, trí. Laïi bieát roõ trí vi teá cuûa Phaät nhö xuoáng traàn, thoï
sinh, sinh ra, vui chôi, xuaát gia, thaønh Phaät, thuyeát phaùp, hoã trôï suy
xeùt, nhaäp dieät, an truï chaùnh phaùp. Boà-taùt bieát roõ taát caû nhöõng nôi khoù
bieát cuûa Phaät nhö thaân, lôøi noùi, taâm, hôïp thôøi, traùi thôøi, thoï kyù cho Boà-
taùt, haøng phuïc chuùng sinh, vaän haønh moïi söï sai khaùc, caên taùnh haïnh
nguyeän sai khaùc cuûa chuùng sinh, coâng duïng cuûa nghieäp, töï taùnh giaùc
ngoä thaønh ñaïo. Laïi bieát trí hoøa nhaäp kieáp soá cuûa chö Phaät nhö töø moät
kieáp nhaäp thaønh voâ soá kieáp, voâ soá kieáp nhaäp thaønh moät kieáp, coù kieáp
soá nhaäp vaøo khoâng kieáp soá, khoâng kieáp soá nhaäp vaøo coù kieáp soá, moät
saùt-na thaønh moät kieáp, moät kieáp thaønh moät saùt-na, kieáp nhaäp vaøo
khoâng phaûi kieáp, khoâng phaûi kieáp nhaäp vaøo kieáp, kieáp coù Phaät nhaäp
vaøo kieáp khoâng Phaät, kieáp khoâng Phaät nhaäp vaøo kieáp coù Phaät, hoaëc
nhaäp vaøo khoâng coù coõi Phaät, hoaëc nhaäp coù coõi Phaät, hoaëc kieáp quaù
khöù nhaäp vò lai hieän taïi, kieáp hieän taïi nhaäp quaù khöù vò lai, kieáp vò lai
nhaäp quaù khöù hieän taïi; hoaëc kieáp daøi nhaäp kieáp ngaén, kieáp ngaén nhaäp
kieáp daøi; hoaëc kieáp ngaén nhaäp khoâng phaûi kieáp ngaén, khoâng phaûi kieáp
ngaén nhaäp kieáp ngaén, bieán taát caû kieáp nhaäp trong töôùng haønh ñoäng, taát
caû ñeàu bieát nhö thaät. Boà-taùt naøy coøn bieát trí tueä nhaäp cuûa Phaät, nhö
nhaäp trí ngu ñaïo, hoaëc nhaäp trí vi traàn, hoaëc nhaäp trí chaùnh giaùc coõi
thaân, hoaëc nhaäp trí chaùnh giaùc thaân taâm chuùng sinh, hoaëc nhaäp trí
chaùnh giaùc tuøy thuaän moïi nôi choán; hoaëc nhaäp trí thò hieän haïnh taùn
loaïn, haïnh thuaän nghòch, haïnh nghó baøn, khoâng nghó baøn; trí theá gian
bieát döôïc; hoaëc nhaäp trí thò hieän veà ñoái töôïng nhaän bieát haïnh Thanh
vaên, Duyeân giaùc, Boà-taùt, Nhö Lai.
Phaät töû! Trí roäng lôùn cuûa Phaät khoâng löôøng, trí cuûa Boà-taùt ôû ñòa
naøy cuõng khoâng löôøng ñöôïc.
Phaät töû! Boà-taùt tuøy thuaän haïnh nghieäp ôû ñòa naøy roài, töùc ñaõ ñaït
ñöôïc giaûi thoaùt chaúng theå nghó baøn, khoâng chöôùng ngaïi, thanh tònh,
beàn vöõng, hieån hieän phaùt khôûi taát caû phaùp moân giaûi thoaùt. Nhö Lai
taïng, tuøy thuaän khoâng ngaïi, chuyeån tuøy haïnh ba ñôøi, tuøy thuaän phaùp
giôùi taïng, aùnh saùng giaûi thoaùt röïc rôõ, moïi caûnh giôùi roát raùo.
Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa Phaùp vaân, laáy möôøi phaùp giaûi thoaùt naøy
laøm ñaàu, ñeå mau ñaït voâ soá traêm ngaøn moân giaûi thoaùt. Cöù theá cho ñeán
khi ñaït ñöôïc voâ löôïng voâ soá traêm ngaøn Tam-muoäi, Ñaø-la-ni, thaàn
thoâng bieán hoùa.
Phaät töû! Boà-taùt thaønh töïu moïi haïnh nghieäp baèng trí tueä vaø voâ soá
söùc nghó kheùo leùo; thì chæ trong khoaûnh khaéc, Boà-taùt coù theå laõnh naïp
nhaän laáy, thu giöõ voâ soá maây phaùp, voâ soá aùnh saùng chieáu röïc cuûa phaùp
maø voâ löôïng Phaät ôû möôøi phöông coù ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö möa lôùn, tuoân nöôùc xuoáng, ngoaøi bieån ra, khoâng
nôi naøo chöùa heát ñöôïc. Taát caû chuùng Thanh vaên, Ñoäc giaùc, Boà-taùt töø
Ñòa thöù nhaát ñeán Ñòa thöù chín khoâng theå naøo nhaän laõnh gìn giöõ ñöôïc
phaùp bí maät saùng suoát cuûa voâ löôïng Phaät. Ñoù laø maây (voâ soá) ñaïi phaùp,
www.daitangkinh.org
laø aùnh saùng röïc rôõ cuûa ñaïi phaùp aùnh saùng. Boà-taùt truï ôû ñòa Phaùp vaân
naøy môùi laøm ñöôïc nhöõng vieäc aáy.
Phaät töû! Ví nhö bieån lôùn chöùa ñöôïc nöôùc möa cuûa moät vua roàng
lôùn. Cho duø hai, ba… cho ñeán voâ soá vua roàng lôùn, cuøng luùc tuoân möa,
bieån vaãn chöùa heát ñöôïc. Vì sao? Vì bieån roäng meânh moâng.
Phaät töû! Boà-taùt truï ñòa naøy cuõng vaäy, chæ trong khoaûnh khaéc seõ
nhaän laõnh, thaâu toùm, giöõ gìn taát caû taïng phaùp vaân, phaùp minh, phaùp
chieáu cuûa moät Ñöùc Phaät. Cho duø hai, ba, voâ soá Ñöùc Phaät cuøng luùc
thuyeát giaûng voâ löôïng phaùp minh, phaùp chieáu, phaùp vaân, thì Boà-taùt
cuõng ñeàu laõnh thoï heát, chæ trong khoaûnh khaéc. Vì vaäy ñòa naøy ñöôïc goïi
laø ñòa Phaùp vaân.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät thöa:
–Phaät töû! Coù theå tính ñeám ñöôïc taïng phaùp Ñaïi vaân, Quang minh.
Chieáu dieäu maàu nhieäm maø Boà-taùt ñòa naøy coù theå nhaän laõnh, thaâu toùm,
giöõ gìn trong saùt-na aáy khoâng?
–Phaät töû! Khoâng theå naøo duøng toaùn soá maø tính ñeám ñöôïc. Song
toâi seõ vì hieàn giaû maø neâu ví duï veà taïng phaùp maàu nhieäm Ñaïi vaân,
Quang minh, chieáu dieäu maø Boà-taùt nhaän laõnh, thaâu giöõ ôû bao nhieâu
Ñöùc Phaät.
Phaät töû! Giaû söû trong coõi chuùng sinh cuûa voâ soá, voâ löôïng, voâ bieân
coõi Phaät nôi möôøi phöông, coù moät chuùng sinh, ñaõ ñaït phaùp Vaên trì,
Toång trì cao toät, vì laøm thò giaû cho Phaät, laø baäc taøi gioûi nhaát trong haøng
Thanh vaên, nhö Tyø-kheo Ñaïi Thaéng cuûa coõi Phaät Kim Cang Lieân Hoa
Thöôïng. Moät chuùng sinh thaønh töïu dieäu löïc Ñaø-la-ni ña vaên nhö vaäy,
taát caû chuùng sinh ôû voâ soá coõi kia, cuõng thaønh töïu gioáng nhö theá. Song
phaùp maø moät chuùng sinh naøy laõnh thoï thì chuùng sinh khaùc khoâng laõnh
thoï laïi.
Phaät töû! Nhaân giaû nghó sao? Dieäu löïc cuûa phöông tieän trí tueä ñoù
coù nhieàu khoâng?
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät ñaùp:
–Raát nhieàu, voâ löôïng.
–Phaät töû! Baây giôø toâi seõ noùi roõ ñeå Nhaân giaû hieåu. Taïng phaùp
maàu maø Boà-taùt truï nôi ñòa Phaùp vaân nhaän laõnh, thaâu giöõ ôû moät Ñöùc
Phaät, goïi laø Ba ñôøi phaùp giôùi taïng ñaïi phaùp quang minh phaùp chieáu
phaùp vaân; gaáp traêm ngaøn vaïn voâ soá laàn dieäu löïc cuûa phöông tieän trí
tueä nôi moät chuùng sinh ñaït ñöôïc kia. Cho duø tính ñeám, ví duï nhö theá
naøo cuõng khoâng theå saùnh ñöôïc moät phaàn. Phaùp cuûa moät Ñöùc Phaät ñaõ
theá, phaùp cuûa voâ soá, voâ löôïng Ñöùc Phaät khaép möôøi phöông laïi hôn caû
voâ löôïng, voâ bieân soá, nhöng chæ trong khoaûnh khaéc, Boà-taùt naøy ñeàu coù
theå nhaän laõnh, thaâu giöõ ñöôïc heát. Vì vaäy, ñòa naøy ñöôïc goïi laø Phaùp
vaân.
Phaät töû! Boà-taùt ñaõ an truï nôi ñòa Phaùp vaân, duøng söùc theä nguyeän
noåi maây ñaïi Bi, vang saám phaùp lôùn, thaàn thoâng khoâng sôï, aùnh saùng röïc
rôõ, soi khaép möôøi phöông, duøng phöôùc trí lôùn che rôïp muoân nôi, hieän
ñuû loaïi thaân hình, qua laïi trong maây muø, reàn tieáng phaùp vó ñaïi, ñaùnh
baïi ma quaân. Nhaùy maét ñaõ ñi khaép moïi nôi, möa phaùp laønh lôùn, daäp
taét ngoïn löûa meâ môø cuûa chuùng sinh, nhôø ñoù moïi sôû thích, caên laønh cuûa
hoï theâm lôùn vaø thaønh thuïc. Vì theá, ñòa naøy goïi laø Phaùp vaân.
Laïi nöõa, Phaät töû! Boà-taùt truï nôi ñòa Phaùp vaân, luùc ñaàu ôû cuøng trôøi
Ñoå söû ña, xuoáng traàn, vaøo thai meï, thoï sinh, xuaát gia, thaønh ñaïo, nhaän
lôøi thænh caàu thuyeát phaùp, roài nhaäp Nieát-baøn. Tuøy sôû thích cuûa chuùng
sinh maø thò hieän laøm moïi vieäc Phaät. ÔÛ moät theá giôùi nhö vaäy nôi hai,
ba, cho ñeán voâ soá coõi nöôùc cuõng ñeàu thò hieän nhöõng vieäc nhö treân. Boà-
taùt ñaït trí töï taïi, seõ phaân bieät ñöôïc roõ raøng, ñuû trí lôùn thaàn thoâng, töï taïi
tuøy theo yù muoán. Coù theå laøm cho theá giôùi nhoû thaønh lôùn, lôùn thaønh
nhoû, taïp nhieãm thaønh thanh tònh, thanh tònh thaønh taïp nhieãm. Cöù theá,
duøng söùc töï taïi tuøy yù muoán, Boà-taùt thò hieän voâ soá söï thoâ, teá, loaïn,
chaùnh, cuùi, ngöôùc. Laïi duøng söùc mình ñem moät theá giôùi roäng lôùn ñuû
soâng nuùi, ñaët vaøo trong moät haït buïi, maø haït buïi khoâng to leân, theá giôùi
khoâng nhoû laïi, vaãn ñaày ñuû moïi taùc duïng cuûa noù; hoaëc ñem hai, ba voâ
soá coõi nöôùc ñaët vaøo trong moät haït buïi nhöng noù vaãn ñuû moïi taùc duïng
nhö treân; hoaëc tuøy yù, thò hieän vieäc trang nghieâm, hai coõi nöôùc trong
moät coõi nöôùc, cho ñeán trang nghieâm voâ soá coõi nöôùc; hoaëc thò hieän vieäc
trang nghieâm moät coõi nöôùc trong hai coõi nöôùc, thò hieän chuùng sinh
trong voâ soá coõi nöôùc vaøo trong moät coõi nöôùc nhöng chuùng sinh khoâng
bò ngoät ngaït; hoaëc thò hieän chuùng sinh trong moät coõi nöôùc vaøo trong voâ
www.daitangkinh.org
soá coõi nöôùc nhöng vaãn khoâng ngaïi nhau. Tuøy yù thò hieän trong moãi chaân
loâng coù moät caûnh giôùi Phaät trang nghieâm, cho ñeán thò hieän voâ soá coõi
Phaät trang nghieâm. Trong nhaùy maét, hoùa hieän voâ soá thaân, ôû trong voâ
soá coõi nöôùc, maø ôû moãi thaân laïi thò hieän voâ soá tay ñeå cung kính cuùng
döôøng Ñöùc Phaät nôi möôøi phöông. Moãi tay laïi caàm voâ soá ñoà trang söùc
nhö höông hoa, höông xoa, höông ñoát, höông boät, loïng, côø phöôùn, y
phuïc. Moãi thaân thò hieän voâ soá ñaàu, moãi ñaàu coù voâ soá löôõi, khen ngôïi
coâng ñöùc cuûa chö Phaät nôi möôøi phöông; chæ trong tích taéc, Boà-taùt ñi
khaép möôøi phöông, thò hieän thaønh Phaät, nhaäp Nieát-baøn… uûng hoä vieäc
trang nghieâm coõi nöôùc. Trong ba ñôøi, thò hieän voâ soá thaân, hoaëc töø thaân
mình thò hieän voâ soá thaân Phaät, voâ soá coõi Phaät, voâ soá söï thaønh hoaïi cuûa
coõi nöôùc. Töø moãi chaân loâng phaùt ra phong luaân nhöng khoâng laøm haïi
chuùng sinh, roài ôû trong voâ soá coõi nöôùc, thò hieän moät bieån lôùn. Trong
bieån hieän hoa sen lôùn, aùnh saùng chieáu khaép voâ soá coõi nöôùc. Trong hoa
sen laïi coù caây Boà-ñeà ñeïp, ñuû moïi vieäc trang nghieâm, cho ñeán moïi vieäc
hieän ra ñeàu hôïp vôùi taùnh Nhaát thieát trí. Hoaëc töø trong thaân phoùng ra voâ
soá aùnh saùng, naøo laø aùnh saùng cuûa ngoïc ma-ni, naøo laø aùnh saùng cuûa maët
trôøi, maët traêng, sao, chôùp ñieän, soi khaép coõi nöôùc möôøi phöông; hoaëc
duøng mieäng thoåi hôi, chaán ñoäng voâ soá coõi nöôùc, nhöng khoâng laøm cho
chuùng sinh kinh sôï; hoaëc laïi thò hieän nhöõng tai naïn nhö töø nôi nöôùc,
gioù, löûa; hoaëc tuøy öôùc muoán thò hieän thaân hình chuùng sinh ñeàu toát ñeïp;
hoaëc töø thaân mình thò hieän thaân Phaät, töø thaân Phaät thò hieän thaân mình;
hoaëc töø thaân Phaät hieän ra coõi nöôùc, töø coõi nöôùc hieän ra thaân Phaät. Phaät
töû! Boà-taùt an truï nôi ñòa Phaùp vaân, coù theå thò hieän voâ soá nhöõng thaàn
thoâng bieán hoùa nhö vaäy.

KINH THAÄP ÑÒA

QUYEÅN 9
Phaåm 10: ÑÒA PHAÙP VAÂN (Phaàn 2)
Luùc aáy, trong hoäi chuùng, caùc Boà-taùt, Taùm chuùng Trôøi, Roàng,
Döôïc-xoa, Kieän-ñaït-phöôïc, A-toá-laïc, Yeát-loä-traø, Khaån-naïi-laïc-maâu-
hoâ laïc-giaø, caùc vò Ñeá Thích, Phaïm thieân, Hoä theá Thieân vöông, Ma-heâ-
thuû-la, chö Thieân coõi Tònh cö, ñeàu nghó: Boà-taùt maø ñaõ coù caûnh giôùi
thaàn thoâng, dieäu löïc trí tueä nhö vaäy thì caùc Ñöùc Phaät ra sao? Boà-taùt
Giaûi Thoaùt Nguyeät, bieát taâm nieäm cuûa ñaïi chuùng, neân thöa vôùi Boà-taùt
Kim Cang Taïng:
–Phaät töû! Ñaïi chuùng hoâm nay nghe noùi veà thaàn thoâng, söùc trí tueä
cuûa Boà-taùt ñòa Phaùp vaân, ñeàu nghi ngôø; xin Hieàn giaû döùt tröø nghi, thò
hieän moät vieäc nhoû veà thaàn thoâng bieán hoùa cuûa Boà-taùt.
Baáy giôø, Boà-taùt Kim Cang Taïng lieàn nhaäp Tam-muoäi thò hieän
nhaát thieát Phaät saùt theå taùnh Boà-taùt; nhaäp xong, taát caû chuùng trôøi, roàng,
Daï-xoa… cho ñeán chö Thieân coõi Tònh cö ñeàu thaáy thaân mình ôû trong
thaân Boà-taùt Kim Cang Taïng, thaáy coõi Phaät coù ñaày ñuû haønh töôùng trang
nghieâm toát ñeïp, cho duø hoï traûi qua voâ soá kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát
ñöôïc; laïi thaáy caây Boà-ñeà to baèng traêm vaïn coõi nöôùc, caønh laù cao roäng
khoân löôøng, che rôïp khaép nôi nôi; hôïp vôùi caây coù toøa Sö töû, ôû treân thaáy
coù Phaät hieäu laø Nhaát Thieát Thaàn Thoâng Tueä Vöông Nhö Lai an toïa nôi
coäi caây laø Boà-ñeà ñaïo traøng, ôû ñaây thaáy ñaày ñuû moïi vieäc trang nghieâm,
cho duø traûi qua voâ soá kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát ñöôïc. Thò hieän
xong, Boà-taùt Kim Cang Taïng thaâu thaàn, ñöa ñaïi chuùng vaø haøng trôøi,
roàng… trôû veà nhö cuõ. Taát caû ñeàu ngaïc nhieân cho laø kyø laï chöa töøng coù,
neân im laëng chieâm ngöôõng Boà-taùt Kim Cang Taïng.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät thöa vôùi Boà-taùt Kim Cang Taïng:
www.daitangkinh.org
–Phaät töû! Thaät laø kyø laï vaø ít coù, ñònh naøy thaät ñaày ñuû oai löïc
trang nghieâm nhö vaäy. Phaät töû! Vaäy teân cuûa Ñònh naøy laø gì?
–Ñònh naøy laø teân Thò hieän theå taùnh cuûa taát caû coõi Phaät.
–Caûnh giôùi hoaït ñoäng cuûa ñònh naøy nhö theá naøo?
–Phaät töû! Boà-taùt tu taäp ñònh naøy coù theå thò hieän moïi vieäc nhö vöøa
thaáy ôû treân, coù voâ soá coõi Phaät trong thaân mình. Phaät töû! Boà-taùt truï nôi
ñòa Phaùp vaân naøy, ñaït traêm ngaøn Tam-muoäi. Vì theá taát caû caùc Boà-taùt,
töø Ñòa thöù nhaát ñeán ñòa Thieän tueä khoâng theå suy xeùt bieát ñöôïc thaân,
haønh ñoäng cuûa thaân; lôøi noùi haønh ñoäng cuûa lôøi noùi; yù, haønh ñoäng cuûa
yù. Boà-taùt ñaït ñaày ñuû thaàn thoâng töï taïi, quaùn saùt ba ñôøi, tuøy caûnh giôùi trí
tueä maø an truï nôi Tam-muoäi, vui veû qua laïi nôi taát caû phaùp moân giaûi
thoaùt, khoâng ai coù theå löôøng bieát ñöôïc vieäc laøm cuûa Boà-taùt naøy, cho laø
vieäc caát chaân leân, ñaët chaân xuoáng.
Phaät töû! ñòa Phaùp vaân cuûa Boà-taùt khoâng löôøng nhö vaäy, neân chæ
coù theå noùi sô löôïc, neáu noùi roäng thì duø traûi qua voâ soá kieáp cuõng khoâng
theå noùi heát ñöôïc.
–Caûnh giôùi chaùnh haïnh, söùc gia trì cuûa Boà-taùt laø voâ löôïng nhö
vaäy, thì caûnh giôùi nôi ñoái töôïng haønh hoùa chöùng nhaäp cuûa Phaät ra sao?
–Phaät töû! Ví nhö coù ngöôøi, laáy moät vieân soûi vuïn hoaëc hai, ba
vieân lôùn baèng haït taùo maø noùi: Ñaát trong voâ soá coõi nöôùc kia laø nhieàu
hay soá soûi ñaát ôû ñaây laø nhieàu? Toâi xeùt caâu hoûi cuûa Nhaân giaû cuõng vaäy.
Trí tueä cuûa Phaät laø khoâng löôøng, taùnh phaùp thì khoâng theå so saùnh ñöôïc,
sao Nhaân giaû laïi so saùnh trí tueä cuûa Boà-taùt vôùi trí tueä cuûa Phaät.
Phaät töû! Soûi ñaù laáy trong boán coõi kia thaät laø ít oûi. Soá coøn laïi môùi
laø khoâng theå löôøng. Phaät töû! Trí cuûa Boà-taùt ñòa Phaùp vaân cuõng theá. Giaû
söû chuùng ta dieãn noùi traûi qua voâ soá kieáp, cuõng chæ coù theå noùi ñöôïc moät
phaàn nhoû veà Boà-taùt naøy, huoáng gì laø ñòa Nhö Lai.
Phaät töû! Nay toâi seõ noùi ñeå oâng roõ, Ñöùc Phaät ñang ôû ñaây seõ
chöùng minh cho toâi. Phaät töû! Giaû söû trong möôøi phöông, moãi phöông
ñeàu coù voâ soá coõi Phaät, trong moãi coõi, coù voâ soá ngöôøi ñaït ñòa Phaùp
vaân; vôùi trí tueä haïnh nghieäp cuûa hoï thì duø traûi qua voâ soá kieáp ñeå noùi,
cuõng khoâng theå saùnh ñöôïc moät phaàn trong traêm ngaøn voâ soá phaàn cuûa
trí tueä haïnh nghieäp cuûa Phaät. Cho duø tính ñeám, ví duï theá naøo cuõng
khoâng theå ñöôïc.
Phaät töû! Boà-taùt tuøy thuaän trí haïnh nhö vaäy, khoâng khaùc vôùi haïnh
nghieäp cuûa Phaät, khoâng boû söùc Tam-muoäi cuûa Boà-taùt, laïi ñöôïc gaëp
Phaät, cuùng döôøng phuïng söï moãi kieáp, ñeàu duøng caùc vaät trang söùc quyù
laï ñeå cuùng döôøng chö Phaät, ñöôïc chö Phaät hoä trì neân ngaøy caøng tieán
trieån. Giaûi thích roõ raøng nhöõng caâu hoûi veà phaùp giôùi, traûi qua voâ soá
traêm ngaøn kieáp cuõng khoâng ai khuaát phuïc ñöôïc.
Phaät töû! Ví nhö thôï vaøng, luyeän vaøng laøm ñoà trang söùc, xen laãn
ngoïc ma-ni, trang söùc ôû ñaàu, coå cuûa vua trôøi Töï taïi, thì caùc ñoà trang
söùc cuûa coõi trôøi, ngöôøi khoâng sao saùnh ñöôïc.
Phaät töû! Cuõng theá, trí haïnh cuûa Boà-taùt truï nôi ñòa Phaùp vaân
khoâng ai baèng ñöôïc. Trí haïnh coù ñöôïc cuûa taát caû Thanh vaên, Ñoäc giaùc,
Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñeán Ñòa thöù chín, cuõng khoâng sao saùnh ñöôïc.
AÙnh saùng trí tueä cuûa Boà-taùt coù theå giuùp cho chuùng sinh nhaäp trí Nhaát
thieát trí maø nhöõng trí saùng khaùc khoâng sao saùnh baèng.
Phaät töû! Ví nhö aùnh saùng cuûa vua trôøi Ñaïi töï taïi, soi khaép chuùng
sinh ôû moïi nôi, khieán cho ai naáy ñeàu vui veû. Phaät töû! Cuõng theá, aùnh
saùng trí tueä cuûa Boà-taùt truï ôû ñòa naøy hôn haún aùnh saùng cuûa Thanh vaên,
Ñoäc giaùc, Boà-taùt töø Ñòa thöù nhaát ñeán Ñòa thöù chín, vaø coøn laøm cho
chuùng sinh an truï trong phaùp taùnh cuûa trí Nhaát thieát trí.
Phaät töû! Boà-taùt ñaõ tuøy thuaän trí tueä maø haønh ñoäng; chö Phaät coøn
noùi veà trí thoâng ba ñôøi; trí bieát heát söï sai khaùc cuûa phaùp giôùi; trí hieän
höõu ñaày khaép taát caû coõi nöôùc; trí soi saùng che chôû taát caû coõi nöôùc; trí
bieát khaép taát caû loaøi chuùng sinh, veà caûnh giôùi, veà phaùp. Toùm laïi, chö
Phaät laø noùi caû veà trí Nhaát thieát trí. Trong möôøi Ba-la-maät, Boà-taùt tu
nhieàu veà Trí ba-la-maät, caùc Ba-la-maät khaùc thì tuøy phaàn tuøy söùc maø tu
taäp.
Phaät töû! Ñoù laø löôïc noùi veà ñòa Phaùp vaân thöù möôøi. Neáu noùi
roäng, duø traûi qua voâ soá kieáp cuõng khoâng sao noùi heát. Boà-taùt truï ñòa
naøy, thoï sinh thöôøng laøm vua coõi rôøi Ñaïi töï taïi. Töï taïi trong moïi
www.daitangkinh.org
phaùp, ñeå chæ daïy haïnh Ba-la-maät cho chuùng sinh, Thanh vaên, Ñoäc
giaùc, Boà-taùt. Traû lôøi roõ raøng veà phaùp giôùi sai khaùc maø khoâng ai khuaát
phuïc ñöôïc; laøm moïi vieäc nhö Boá thí, AÙi ngöõ, Lôïi haønh, Ñoàng söï ñeàu
khoâng rôøi suy nghó veà Phaät, veà Phaùp, veà Taêng, veà Boà-taùt, veà haïnh
Boà-taùt, veà bôø giaûi thoaùt, veà caùc truï ñòa, veà phaùp khoâng sôï, veà Phaät
löïc, veà phaùp Baát coäng cuûa Phaät, cho ñeán khoâng rôøi suy nghó veà haønh
töôùng thaéng dieäu töông öng vôùi trí Nhaát thieát trí. Laïi nguyeän: ÔÛ trong
chuùng sinh, ta luoân laø ngöôøi ñöùng ñaàu, thuø thaéng vi dieäu voâ thöôïng,
laø ngöôøi daãn ñöôøng, laø töôùng soaùi, cho ñeán nguyeän laøm choã nöông
döïa ñeå ñaït trí Nhaát thieát trí. Neáu sieâng tu taäp trong khoaûnh khaéc seõ
ñaït ñöôïc traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng theå noùi Tam-muoäi cuûa Boà-taùt,
seõ gaëp traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng theå noùi Ñöùc Phaät, seõ ñöôïc Phaät
gia hoä khieán thoâng hieåu taát caû; seõ laøm chuyeån ñoäng traêm vaïn a-taêng-
kyø-da khoâng theå noùi theá giôùi; seõ ñi khaép traêm vaïn a-taêng-kyø-da
khoâng theå noùi coõi nöôùc; seõ soi chieáu traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng
theå noùi caûnh giôùi; thaønh thuïc ñaày ñuû cho traêm vaïn a-taêng-kyø-da
khoâng theå noùi loaïi chuùng sinh; seõ soáng traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng
theå noùi kieáp; tröôùc sau ñeàu vaøo trong traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng
theå noùi kieáp; suy xeùt roõ traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng theå noùi phaùp;
thò hieän traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng theå noùi thaân; moãi thaân hieän
traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng theå noùi Boà-taùt baïn. Nhôø nguyeän löïc
thuø thaéng, neân moïi vieäc ñi laïi, thaàn thoâng, thaân töôùng, aùnh saùng, maét,
caûnh giôùi, aâm thanh, haønh ñoäng, trang nghieâm, söï hieåu bieát, gìn giöõ,
taïo taùc duø traûi qua traêm vaïn a-taêng-kyø-da khoâng theå noùi caâu-chi
kieáp, cuõng khoâng theå noùi heát.
Phaät töû! Boà-taùt taát phaûi tuøy thuaän ñuû möôøi trí ñòa, thì Nhaát thieát
chuûng trí, trí Nhaát thieát trí seõ daàn daàn hieän khôûi. Phaät töû! Ví nhö doøng
nöôùc töø ao Voâ nhieät chaûy ra boán con soâng, thaám öôùt caû chaâu Thieäm boä
nhöng khoâng bao giôø caïn maø laïi theâm nhieàu, cho ñeán chaûy ñaày ra bieån
caû.
Phaät töû! Cuõng theá, töø taâm Boà-ñeà seõ phaùt khôûi caên laønh; töø
nguyeän lôùn theå hieän baèng boán nhieáp phaùp; taïo ñaày ñuû lôïi ích cho taát
caû chuùng sinh, nhöng khoâng bao giôø heát maø coøn taêng theâm, cho ñeán
khi laøm cho chuùng sinh hoäi nhaäp vaøo bieån Nhaát thieát trí.
Phaät töû! Ñoù laø nhôø vaøo trí Phaät hieän möôøi Ñòa Boà-taùt. Phaät töû! Ví
nhö nhôø vaøo maët ñaát maø coù möôøi ngoïn nuùi lôùn hieän ra. Möôøi ngoïn nuùi
aáy laø gì? Ñoù laø:
1. Nuùi Tuyeát.
2. Nuùi Höông tuùy.
3. Nuùi Lieät cuøng.
4. Nuùi Thaàn tieân.
5. Nuùi Trì song.
6. Nuùi Maõ nhó.
7. Nuùi Trì ngö.
8. Nuùi Luaân vi.
9. Nuùi Traøng töôùng.
10. Nuùi Dieäu cao.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Tuyeát, coù nhieàu coû thuoác, haùi khoâng bao giôø
heát. Cuõng theá, Boà-taùt truï nôi ñòa Cöïc hyû laø nôi nöông töïa cho thô luaän,
vaên tuïng, chuù thuaät phaùt trieån, maø trong theá gian nhöõng ñieàu naøy
khoâng bao giôø noùi heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Höông tuùy, coù ñuû loaïi höông phaùt sinh khoâng
bao giôø heát. Cuõng theá, Boà-taùt truï nôi ñòa Ly caáu, laø nôi nöông töïa cho
höông tònh giôùi luaät nghi maø ñieàu naøy thì Boà-taùt haønh khoâng bao giôø
heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Lieät cuøng, toaøn baèng vaät baùu khoâng bao giôø
duøng heát. Cuõng theá, Boà-taùt truï nôi ñòa Phaùt quang laø nôi nöông töïa cho
thieàn ñònh, thaàn thoâng, giaûi thoaùt, Tam-muoäi, maø nhöõng vieäc naøy trong
theá gian hoûi ñaùp khoâng bao giôø heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Thaàn tieân, toaøn baèng vaät baùu, laø choã ôû cuûa
caùc vò tieân ñaït naêm thaàn thoâng, khoâng bao giôø vaéng. Cuõng theá, Boà-taùt
truï nôi ñòa Dieäm tueä laø nôi nöông töïa cho trí tueä thuø thaéng, chaùnh ñaïo
hay taø ñaïo, maø nhöõng vieäc naøy hoûi ñaùp bao giôø cho heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Trì song, toaøn baèng vaät baùu, laø nôi ôû cuûa thaàn
Döôïc-xoa, khoâng bao giôø vaéng. Boà-taùt truï nôi ñòa Nan thaéng laø nôi
phaùt sinh oai löïc thaàn thoâng bieán hoùa, maø nhöõng vieäc naøy hoûi ñaùp bao
giôø cho heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Maõ nhó, toaøn baèng vaät baùu, laø nôi coù ñuû caùc
www.daitangkinh.org
loaïi traùi haùi hoaøi khoâng heát. Cuõng theá, Boà-taùt truï nôi ñòa Hieän tieàn laø
nôi nöông töïa ñeå thaâm nhaäp dieãn giaûng phaùp duyeân khôûi, chöùng ñöôïc
quaû vò Thanh vaên hoûi ñaùp bao giôø cho heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Trì ngö toaøn baèng vaät baùu, laø nôi ôû cuûa thaàn
roàng söùc lôùn, khoâng bao giôø heát. Cuõng theá, Boà-taùt truï nôi ñòa Vieãn
haønh laø nôi nöông töïa ñeå dieãn giaûng trí tueä phöông tieän, chöùng ñöôïc
quaû vò Ñoäc giaùc, vieäc hoûi ñaùp bao giôø cho heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Thieát luaân vi, toaøn baèng vaät baùu, laø nôi ôû cuûa
chuùng Töï taïi, khoâng bao giôø vaéng. Cuõng vaäy, Boà-taùt truï nôi ñòa Baát
ñoäng laø nôi ñeå taát caû Boà-taùt hoïc hoûi, maø trong theá gian vieäc phaân tích
giaûi ñaùp laø khoâng cuøng taän.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Traøng töôùng, toaøn baèng vaät baùu, laø nôi ôû cuûa
chuùng A-tu-la oai ñöùc, khoâng bao giôø vaéng hoï. Cuõng theá, Boà-taùt truï
nôi ñòa Thieän tueä, laø nôi ñeå chuùng sinh löu chuyeån, döøng nghæ, nöông
töïa haønh ñoäng; maø vieäc naøy thu khaép theá gian an truï hoïc hoûi khoâng
bao giôø heát.
Phaät töû! Ví nhö nuùi Dieäu cao, toaøn baèng vaät baùu, laø nôi ôû cuûa chö
Thieân uy ñöùc, khoâng bao giôø vaéng. Cuõng theá, Boà-taùt truï nôi ñòa Phaùp
vaân, laø nôi phaùt sinh uy Löïc, phaùp Voâ uùy, Baát coäng cuûa Nhö Lai; chæ
daïy moïi vieäc chaùnh phaùp khoâng bao giôø heát.
Phaät töû! Möôøi nuùi baùu lôùn naøy ñeàu töø bieån caû hieån hieän. Cuõng
theá, möôøi Ñòa Boà-taùt ñeàu töø nôi trí Nhaát thieát trí, cuõng laø söï hieån hieän
cuûa trí Nhaát thieát trí.
Phaät töû! Ví nhö bieån lôùn coù möôøi haønh töôùng, neân khoâng bò
chieám ñoaït. Möôøi haønh töôùng ñoù laø gì?
1. Töø caïn ñeán saâu.
2. Khoâng chöùa xaùc cheát.
3. Nöôùc töø caùc soâng chaûy vaøo ñeàu maát teân cuõ.
4. Chæ coù moät vò maën.
5. Nhieàu vaät baùu.
6. Saâu xa khoù ñeán ñaùy.
7. Roäng meânh moâng.
8. Nôi ôû cuûa nhöõng loaøi coù thaân hình to lôùn.
9. Nöôùc daâng nhöng khoâng traøn.
10. Chöùa taát caû nöôùc möa.

Phaät töû! Cuõng theá, Boà-taùt coù möôøi haønh töôùng, ôû trong haïnh lôùn,
khoâng bò chieám ñoaït. Möôøi haïnh ñoù laø gì?
1. Ñòa Cöïc hyû, phaùt nguyeän töø caïn ñeán saâu.
2. Ñòa Ly caáu, khoâng dung naïp xaùc cheát cuûa keû phaù giôùi.
3. Ñòa Phaùt quang, chuùng sinh vaøo ñoù khoâng coøn teân tuoåi ñòa vò
cuõ.
4. Ñòa Dieäm tueä, tin Phaät phaùp khoâng hoaïi, chæ coù moät vò.
5. Ñòa Nan thaéng, phaùt khôûi voâ löôïng phöông tieän thaàn thoâng
bieán hoùa, ñem laïi nhieàu traâu baùu cho theá gian.
6. Ñòa Hieän tieàn, quaùn saùt lyù duyeân khôûi saâu xa.
7. Ñòa Vieãn haønh, duøng voâ soá trí tueä phaân bieät kheùo leùo.
8. Ñòa Baát ñoäng, thò hieän phaùt khôûi nhöõng vieäc trang nghieâm.
9. Ñòa Thieän tueä, thoâng ñaït ñuùng lyù phaùp giaûi thoaùt saâu xa vaø
moïi vieäc theá gian khoâng bao giôø vöôït giôùi haïn.
10. Ñòa Phaùp vaân, laõnh thoï, taát caû möa phaùp saùng lôùn cuûa Phaät
khoâng bao giôø bieát ñuû.
Phaät töû! Ví nhö ngoïc ma-ni quyù hôn möôøi thöù quyù baùu khaùc,
ngöôøi thôï gioûi seõ maøi duõa thaät troøn kheùo, khoâng tyø veát, trong suoát, keát
thaønh daây ñeo, ñính treân ñænh côø cao, phaùt ra ñuû loaïi aùnh saùng ñeïp, vaø
coù theå laøm rôi xuoáng caùc vaät baùu khaùc, chuùng sinh theo sôû thích muoán
giöõ laáy ñeå coù theå thoûa nguyeän.
Phaät töû! Taâm Boà-ñeà cuûa Boà-taùt cuõng theá, chuûng taùnh cao vöôït
hôn möôøi haøng Thaùnh, phaùt sinh nhieàu coâng ñöùc, kheùo leùo ñieàu phuïc
keû huûy giôùi, ñaày ñuû thieàn ñònh, Tam-muoäi; ñaày ñuû haønh töôùng, ñaïo chi
thanh tònh, quaùn trieät thaàn thoâng phöông tieän, quaùn phaùp duyeân sinh,
xaâu daây phöông tieän tueä, ñaët treân ngoïn côø töï taïi, phoùng ra aùnh saùng trí
tueä, quaùn saùt haønh nghieäp cuûa chuùng sinh, ñöôïc töôùi nöôùc trí Chaùnh
ñaúng giaùc, neân ñöôïc goïi laø baäc Nhaát thieát trí, coù theå laøm moïi Phaät
trong theá gian. Phaät töû neân bieát! Vò naøy coù theå tích taäp ñaày ñuû haïnh
Boà-taùt, phaùp phaàn vi dieäu, Nhaát thieát chuûng trí, trí Nhaát thieát trí, chuùng
sinh naøo chöa coù caên laønh thì khoâng sao nghe ñöôïc.
Boà-taùt Giaûi Thoaùt Nguyeät thöa:
–Neáu coù chuùng sinh nghe ñöôïc phaùp phaàn vi dieäu, Nhaát thieát
www.daitangkinh.org
chuûng trí, trí Nhaát thieát trí thì ñaït bao nhieâu coâng ñöùc?
–Phaät töû! Phöôùc ñöùc uy löïc töï taïi ñöôïc phaùt khôûi töø trí Nhaát
thieát trí cuûa Boà-taùt; coù ñöôïc bao nhieâu, thì phöôùc ñöùc nôi ngöôøi nghe
phaùp vi dieäu naøy cuõng ñaït baáy nhieâu. Vì sao? Phaät töû neân bieát; phaùp
phaàn vi dieäu nôi trí Nhaát thieát trí naøy, khoâng phaûi laø Boà-taùt thì khoâng
theå nghe ñöôïc, khoâng theå tin hieåu, thì laøm sao tu taäp, sieâng naêng gia
haønh?
Phaät töû! Vì theá neân bieát, neáu coù chuùng sinh naøo chuyeân taâm nghe
phaùp moân naøy, nghe roài tin hieåu, hieåu roài thoï trì, tu haønh lieân tuïc thì
chuùng sinh aáy tuøy thuaän phaùp moân Nhaát thieát trí.
Luùc aáy, do oai löïc cuûa Phaät neân voâ soá coõi nöôùc ôû möôøi phöông
ñeàu coù möôøi taùm töôùng bieán ñoäng theo saùu caùch. Ñoù laø:
1. Ñoäng, bieán ñoäng cuøng khaép.
2. Noåi, noåi leân, noåi khaép moïi nôi.
3. Voït, voït leân, voït leân cuøng khaép.
4. Rung, rung leân, rung cuøng khaép.
5. Gaàm, gaàm leân, gaàm vang cuøng khaép.
6. Voã, voã vang, voã vang cuøng khaép.
Laïi do oai löïc cuûa Phaät neân coù nhieàu loaïi möa phaùp hieän ra, nhö
möa hoa trôøi, voøng hoa, y phuïc, baùu vaät, ñoà trang söùc, loïng baùu, côø
phöôùn nhaïc hay, reàn vang tieáng ca ngôïi ñaáng Nhaát thieát trí cuûa chö
Thieân. Ñoù laø ôû theá giôùi cuûa boán ñaïi chaâu, coøn nhö ôû cung trôøi Tha hoùa
töï taïi, ñang dieãn noùi phaùp naøy, nhôø Phaät löïc, ngoaøi voâ soá coõi nöôùc ôû
möôøi phöông, coøn coù voâ soá Boà-taùt ôû khaép nôi cuõng ñeàu ñeán nôi ñaây.
Ñeán nôi roài, ai naáy ñeàu khen: Hay thay! Hay thay! Phaät töû! Ñaïi só ñaõ
kheùo chæ roõ phaùp taùnh cuûa Boà-taùt.
Phaät töû! Chuùng toâi ñeàu cuøng moät hieäu laø Kim Cang Taïng; coõi
nöôùc cuûa chuùng toâi teân Kim Cang Thaéng; caùc Ñöùc Phaät ôû ñoù ñeàu coù
teân Kim Cang Taïng. Chuùng toâi töø nhöõng nôi ñoù ñeán ñaây, nhôø thaàn löïc
Phaät neân nôi taát caû coõi aáy ñeàu reàn vang tieáng phaùp naøy, vaên töï aâm
nghóa ñeàu khoâng khaùc ôû ñaây. Chuùng toâi nöông vaøo thaàn löïc Phaät ñeán
ñaây, ñeå chöùng minh cho Ñaïi só. Taát caû caùc coõi nöôùc nôi boán ñaïi chaâu
trong khaép caû möôøi phöông, ñeàu ñeán ñieän ma-ni baûo taïng thuoäc cung
trôøi Tha hoùa töï taïi, ñeàu laø ñeå chöùng minh.
Luùc aáy, Boà-taùt Kim Cang Taïng quaùn saùt chuùng hoäi trong khaép
möôøi phöông phaùp giôùi; vì muoán khen ngôïi ngöôøi phaùt taâm Boà-ñeà;
muoán thò hieän caûnh giôùi Boà-taùt; muoán laøm thanh tònh neûo haønh trì
haïnh löïc cuûa Boà-taùt; muoán giaûng noùi vieäc gìn giöõ ñaïo Nhaát thieát
chuûng; muoán thò hieän vieäc trang nghieâm baèng trí khoâng theå nghó baøn;
muoán hieån hieän coâng ñöùc thuø thaéng cuûa Boà-taùt; muoán laøm roõ thaät
nghóa cuûa caùc ñòa neân nöông vaøo thaàn löïc Phaät, Boà-taùt Kim Cang Taïng
noùi keä raèng:
Taâm taùnh vaéng laëng luoân ñieàu thuaän
Bình ñaúng, khoâng ngaïi, nhö hö khoâng
Vöùt boû nhô ueá, truï trong ñaïo
Caùc oâng neân nghe thaéng haïnh naøy.
Traêm ngaøn öùc kieáp tu phaùp laønh
Cuùng döôøng voâ soá, voâ löôïng Phaät
Thanh vaên, Ñoäc giaùc cuõng nhö theá
Lôïi ích chuùng sinh phaùt taâm lôùn
Sieâng tu tònh giôùi luoân hoøa nhaãn
Phöôùc trí, hoå theïn, thöôøng ñaày ñuû
Chí caàu trí Phaät tu tueä roäng
Phaùt taâm roäng lôùn, ñaït möôøi löïc
Cuùng döôøng chö Phaät trong ba ñôøi
Trang nghieâm taát caû caùc coõi nöôùc
Bieát roõ caùc phaùp ñeàu bình ñaúng
Lôïi ích chuùng sinh phaùt taâm lôùn
Sô ñòa phaùt khôûi taâm Boà-ñeà
Döùt heát aùc nghieäp luoân hoan hyû
Nguyeän löïc roäng lôùn tu phaùp thieän
Vì loøng töø bi nhaäp nhò ñòa
Ñaày ñuû giôùi haïnh, nghó chuùng sinh
Döùt tröø nhô ueá taâm saùng suoát
Quaùn löûa ba ñoäc thieâu theá gian
Hieåu roäng bieát lôùn nhaäp ba ñòa
Taát caû ba coõi ñeàu voâ thöôøng
www.daitangkinh.org
Nhö ngöôøi truùng teân khoâng ai cöùu

Chaùn boû höõu vi, caàu Phaät phaùp
Trí lôùn hoäi nhaäp ñòa Dieäm tueä
Ñaày ñuû nieäm tueä ñaït ñaïo trí
Cuùng döôøng traêm ngaøn voâ soá Phaät
Luoân quaùn coâng ñöùc baäc Toái thaéng
Seõ ñöôïc an truï ñòa Nan thaéng
Trí laø phöông tieän quaùn saùt toát
Thò hieän moïi caùch cöùu chuùng sinh
Cuùng döôøng chí toân ñuû möôøi löïc
Seõ ñöôïc an truï ñòa Hieän tieàn
Bieát vieäc khoù bieát cuûa theá gian
Khoâng chaáp ngaõ sôû, lìa khoâng, coù
Phaùp taùnh voán laëng, theo duyeân chuyeån
Nhôø trí vi dieäu ñaït baûy ñòa
Trí tueä phöông tieän taâm roäng lôùn
Khoù laøm, khoù phuïc, khoù hieåu bieát
Tuy chöùng tòch dieät, sieâng tu taäp
Ñaït ñòa Baát ñoäng nhö hö khoâng
Nhôø Phaät khuyeân daïy boû tòch dieät
Tu taäp taát caû nghieäp trí tueä
Ñuû möôøi töï taïi xeùt theá gian
Nhôø vaäy ñöôïc leân ñòa Thieän tueä
Duøng trí vi dieäu quaùn chuùng sinh
Taâm, hoaëc, nghieäp gioáng nhö röøng raäm
Vì ñoä chuùng sinh höôùng chaùnh ñaïo
Dieãn thuyeát taïng Thaéng nghóa cuûa Phaät
Tuaàn töï tu haønh ñuû phaùp thieän
Ñaït Ñòa thöù chín, ñuû phöôùc tueä
Luoân caàu phaùp maàu cuûa chö Phaät
Ñöôïc nöôùc trí Phaät töôùi ñænh ñaàu
Ñaït ñöôïc voâ soá phaùp Tam-muoäi
Bieát roõ taát caû caùc haïnh nghieäp
Veà sau chöùng ñöôïc vò quaùn ñænh
ÔÛ coõi meânh moâng khoâng lay ñoäng
Sau khi ñaït ñöôïc quaû vò naøy

Hoa sen baùu lôùn töï nhieân hieän
Thaân ngoài phaùp toøa raát töông xöùng
Caùc Boà-taùt baïn luoân vaây quanh
Phoùng traêm ngaøn öùc haøo quang lôùn
Döùt tröø khoå naõo cuûa chuùng sinh
Töø treân ñænh ñaàu phoùng aùnh saùng
Hoøa nhaäp coõi Phaät khaép möôøi phöông
Truï trong hö khoâng thaønh löôùi saùng
Cuùng döôøng Phaät xong, nhaäp nôi chaân
Luùc aáy, chö Phaät seõ bieát ñöôïc
Coù Phaät töû ñaït vò quaùn ñænh
Boà-taùt möôøi phöông ñeàu ñeán ñoù
Chieâm ngöôõng Boà-taùt, ñaït caùc ñònh
Giöõa maøy chö Phaät phoùng aùnh saùng
Chieáu soi taát caû, nhaäp ñænh ñaàu
Möôøi phöông theà giôùi ñeàu chaán ñoäng
Tieâu tröø taát caû khoå caùc coõi
Luùc naøy chö Phaät töôùi ñænh ñaàu
Nhö Chuyeån luaân vöông töôùi thaùi töû
Ai ñöôïc chö Phaät töôùi ñænh ñaàu
Laø ñaõ chöùng ñaït ñòa Phaùp vaân
Trí tueä taêng tröôûng khoâng haïn löôïng
Khai ngoä taát caû caùc theá gian
Coõi Duïc, coõi Saéc, coõi Voâ saéc
Phaùp giôùi, theá giôùi, coõi höõu tình
Höõu vi, voâ vi, khoâng, Nieát-baøn
Thoâng ñaït heát thaûy caùc phaùp aáy
Oai löïc bieán hoùa thaät lôùn lao
Trí löïc vi teá cuûa chö Phaät
Thaàn chuù, kieáp soá, coõi chuùng sinh
Taát caû ñeàu ñöôïc quaùn nhö thaät
Thoï sinh, xuaát gia, thaønh Chaùnh giaùc
Dieãn thuyeát chaùnh phaùp, nhaäp Nieát-baøn
Cho ñeán phaùp tòch dieät, giaûi thoaùt
www.daitangkinh.org
Hieåu roõ moïi Phaät phaùp thuyeát giaûng

Boà-taùt an truï ñòa Phaùp vaân
Ñaày ñuû nieäm löïc giöõ Phaät phaùp
Nhö bieån lôùn chöùa nöôùc roàng möa
Ñòa naøy thoï phaùp cuõng nhö vaäy
Giaû söû chuùng sinh voâ soá coõi
ÔÛ khaép moïi nôi trong möôøi phöông
Ñeàu ñöôïc nghe thoï phaùp Tam-muoäi
Moãi ngöôøi thoï töøng phaùp khaùc nhau
Boà-taùt an truï ñòa Phaùp vaân
Laõnh thoï phaùp nôi moät Ñöùc Phaät
Laø taïng phaùp lôùn cuûa ba ñôøi
Hôn haún soá kia khoâng löôøng ñöôïc
Nhôø thaàn löïc xöa cuøng trí nguyeän
Tích taéc ñi laïi khaép möôøi phöông
Röôùi phaùp cam loà dieät phieàn naõo
Vì vaäy ñòa naøy teân Phaùp vaân
Thaàn thoâng hieån hieän khaép möôøi phöông
Vöôït heát caûnh giôùi cuûa trôøi, ngöôøi
Hôn haún soá kia khoâng löôøng ñöôïc
Duøng trí theá gian khoâng theå bieát
Thaân nghieäp… Boà-taùt ôû möôøi Ñòa
Ngay caû voâ soá trí coâng ñöùc
Ngay caû chöùng phaùp ngoâi Thaùi töû
Boà-taùt chín ñòa khoâng theå löôøng
Huoáng gì taát caû caùc chuùng sinh
Cuøng vôùi Thanh vaên vaø Ñoäc giaùc
Boà-taùt ñòa naøy ñi khaép nôi
Cuùng döôøng khaép möôøi phöông chö Phaät
Cuùng döôøng Thaùnh chuùng ñang hieän tieàn
Ñaày ñuû trang nghieâm coâng ñöùc Phaät
Chö Phaät vì ngöôøi truï ñòa naøy
Giaûng phaùp ba ñôøi trí khoâng ngaïi
Soi khaép theá giôùi caùc chuùng sinh
Cho ñeán neâu baøy Nhaát thieát trí
Boà-taùt ñòa naøy coù trí saùng

Chæ ñöôøng chöùng phaùp cho chuùng sinh
Nhö aùnh saùng vua trôøi Töï taïi
Tröø toái, coøn khieán chuùng sinh vui
AÙnh saùng trí naøy tröø toái taêm
Khieán theá giôùi vui cuõng nhö vaäy
Truï ñòa naøy laøm vua ba coõi
Gioûi dieãn noùi phaùp cuûa ba thöøa
Nhaùy maét chöùng traêm öùc Tam-muoäi
Voâ soá khoâng theå neâu baøy heát.
Caùc Tam-muoäi nhieàu nhö vi traàn
Thaáy Phaät… caùc vieäc khaùc cuõng theá
Toâi ñaõ löôïc noùi truï ñòa naøy
Neáu noùi ñaày ñuû khoâng theå bieát
Möôøi truï ñòa naøy töø trí Phaät
Nhö möôøi nuùi lôùn treân maët ñaát
Haønh nghieäp sô ñòa khoâng cuøng taän
Nhö caùc coû thuoác trong nuùi Tuyeát
Giôùi höông hai ñòa nhö nuùi Höông
Thöù ba vaät baùu nhö Lieät cuøng
Ñaïo maàu Dieäm tueä khoâng cuøng taän
Nhö caùc thaàn tieân ôû nuùi Tieân
Thaàn thoâng naêm ñòa nhö Trì song
Saùu nhö Maõ nhó ñuû caùc quaû
Trí tueä baûy ñòa nhö Trì ngö
Thöù taùm töï taïi töïa Luaân vi
Chín voâ ngaïi giaûi nhö Traøng töôùng
Möôøi nhö Dieäu cao ñuû caùc ñöùc.
Sô ñòa nguyeän: ñaàu, hai: tònh giôùi
Thöù ba Thieàn ñònh caùc coâng ñöùc
Thöù tö chuyeân tu nhöõng phaùp giaùc
Thöù naêm tueä phöông tieän vi dieäu
Thöù saùu quaùn phaùp duyeân sinh saâu
Baûy xeùt tueä lôùn, taùm trang nghieâm
Thöù chín phaân bieät nghóa vi dieäu
www.daitangkinh.org
Vöôït hôn taát caû ñaïo theá gian

Möôøi Ñòa thoï trì caùc Phaät phaùp
Bieån lôùn haïnh nguyeän khoâng cuøng taän
Thöù nhaát vöôït ñôøi khôûi möôøi haïnh
Thöù hai tònh giôùi, ba tu thieàn
Thöù tö tònh haïnh, naêm thaønh töïu
Thöù saùu duyeân sinh, baûy xuyeân suoát
Thöù taùm ñaët taïi Kim cang taïng
Thöù chín quaùn saùt caùc phieàn naõo
Thöù möôøi Phaùp vöông töôùi ñænh ñaàu
Coâng ñöùc baùu daàn daàn thanh tònh
Möôøi Löïc coõi nöôùc nghieàn thaønh buïi
Trong moät nieäm bieát ñöôïc soá löôïng
Hö khoâng li ti coù theå löôïng
ÖÙc kieáp khoâng sao noùi heát ñöôïc.
Baáy giôø, nhôø thaàn löïc cuûa Phaät, Ñaïi Boà-taùt Kim Cang Taïng noùi
xong kinh naøy; caùc Ñöùc Nhö Lai, ÖÙng Cuùng, Chaùnh Bieán Tri, Chaùnh
ñaúng Chaùnh giaùc ñeàu khen ngôïi aán chöùng; caùc Boà-taùt trong ñaïi chuùng
vaø taùm chuùng hoä phaùp trôøi, roàng, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-toá-laïc,… Ñeá
Thích, Phaïm thieân, Hoä theá Thieân vöông, Ma-heâ-thuû-la, chuùng trôøi
Tònh cö ñeàu heát söùc vui möøng, tín thoï phuïng haønh.
Luùc naøy, Ñöùc Phaät thaønh ñaïo chöa bao laâu, vaøo ngaøy thöù möôøi
boán, ôû ñieän ma-ni Baûo Taïng thuoäc cung trôøi Tha hoùa töï taïi ñaõ tuøy hyû
vôùi nhöõng gì maø Boà-taùt Kim Cang Taïng ñaõ giaûng thuyeát.

SOÁ 288
KINH BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC HOÛI VEÀ

TAM-MUOÄI
Haùn dòch: Ñôøi Taây Taán, Tam taïng Phaùp sö Truùc Phaùp Hoä,
ngöôøi nöôùc Nguyeät Chi.
QUYEÅN THÖÔÏNG
Phaåm 1: SÖÏ CAÛM ÖÙNG LÔÙN LAO
Nghe nhö vaày:

Moät thôøi, Ñöùc Theá Toân luùc môùi thaønh Baäc Chaùnh Giaùc, ngöï nôi
ñaïo traøng Phaùp tónh thuoäc ñòa phaän nöôùc Ma-kieät-ñaø, trong aùnh haøo
quang luoân toûa chieáu röïc rôõ, Baäc Toaøn Giaùc ñaõ neâu baøy caùc chaân lyù
xuaát theá gian saâu xa vi dieäu, daãn noùi veà trí tueä giaùc ngoä thaáu suoát caùo
neûo chính yeáu caû ba thôøi quaù khöù hieän taïi vaø vò lai, chæ roõ daáu aán cuûa
caùc phaùp Tam-muoäi khoâng chuùt vöôùng maéc.
Luùc naøy, Ñöùc Phaät ñem trí tueä giaùc ngoä roäng khaép aáy theå hieän
qua phaùp Tam-muoäi Chaùnh thoï nhanh choùng, troïn veïn. Phaùp Tam-
muoäi ñoù an nhieân, tòch dieät, döùt heát caùc hình töôïng, cuõng khoâng coù
trong ngoaøi, tòch tónh lìa moïi söï nghe thaáy. Theá giôùi cuûa Tam-muoäi
Chaùnh thoï aáy laø heát möïc roäng lôùn meânh moâng khoâng beán bôø, khoù
nghe khoù gaëp, phaûi traûi qua haøng vaïn öùc ñôøi môùi coù luùc ñaït ñöôïc phaùp
Tam-muoäi nhö theá.
Phaùp Tam-muoäi cuûa Phaät thaät laø voâ löôïng, khoâng gì laø khoâng
saùng toû, thaáu trieät. Duøng tueä thoâng toû heát thaûy neân ñaït ñöôïc dieäu löïc
cuûa trí lôùn roäng khaép, thanh tònh voâ haïn. Lôøi xöng taùn Nhö Lai lan toûa,
do döùt saïch moïi nôi choán caáu nhieãm cuøng moïi taïo taùc sinh töû neân thaân
Phaät hieän roõ troïn ñuû, caâu lôøi ñaït ñeán söï khoâng tòch lôùn lao vi dieäu, daãn
tôùi nhöõng taùc ñoäng caûm öùng cuûa Phaät thaät bao la voâ bôø. Taát caû ñeàu laø
“Khoâng choã truï” maø trí tueä chuyeån bieán theå hieän neân ñöôïc toân xöng laø
ñaáng Phoå Theá Quang Döông Nhö Lai öùng hieän ôû ñôøi thaät ñuùng luùc laøm
hieån loä coõi Phaät. Do töø nhaát töôùng aáy maø thoâng ñaït Voâ töôùng. Voâ
töôùng, Voâ haønh, cuõng laïi laø Voâ töôùng, uy nghi röïc saùng hieån baøy troïn
veïn chieáu khaép möôøi phöông.
Phaùp Tam-muoäi cuûa Phaät laø Voâ thöôïng, theå hieän söï chaán ñoäng
vaø toûa saùng nhö theá ñeán taän caùc coõi cuøng luùc hieän baøy bieán hoùa, taát caû
thaûy ñeàu nhö vaäy, khoâng ñaâu laø khoâng bieåu loä söï nhieäm maàu heát möïc.
Baáy giôø, trong chuùng hoäi cuûa ñaïo traøng coù Boà-taùt teân laø Phoå
Hieàn, vaâng theo lôøi Phaät chæ daïy maø töï nghó: “Ñöùc Nhö Lai hoâm nay
bieåu hieän söï caûm öùng nhieäm maàu töø xöa tôùi nay chöa heà nghe thaáy.
Ñieàu laønh öùng hieän nhö vaäy taát laø coù söï trao daïy yeáu chæ cuûa caùc phaùp
thuø thaéng ñaëc bieät. Phaûi khieán cho chö vò Ñaïi Boà-taùt ôû caùc phöông
khaùc cuøng ñeán ñeå ñöôïc laõnh hoäi, giöõ gìn”. Töùc thì Boà-taùt Phoå Hieàn,
lieàn nhaäp chaùnh thoï Nhö kyø töôïng, phoùng ra aùnh haøo quang lôùn chieáu
khaép caùc coõi trong möôøi phöông. ÔÛ trong aùnh haøo quang ñoù tung raûi
caùc thöù thieân hoa, thieân höông cuøng hoøa taáu thieân nhaïc, aâm nhaïc aáy
thaät nhu hoøa nhö quyeän laáy aâm thanh lôùn cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn noùi vôùi
chö Boà-taùt trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai: “Ñöùc Phaät Thích-ca Vaên
hoâm nay seõ dieãn noùi dieäu phaùp chöa töøng coù!” Chö vò trong toäc hoï cuûa
Ñöùc Nhö Lai, vì muoán thaønh töïu moïi sôû caàu cuûa mình neân chæ trong
khoaûnh khaéc, voâ soá, voâ löôïng caùc vò Boà-taùt Ñaïi só khoâng theå keå tính
heát, ôû khaép moïi nôi thaûy ñeàu vaân taäp ñeán chuùng hoäi.
Luùc naøy, Ñöùc Theá Toân duøng phaùp Chaùnh thoï Tam-muoäi lôùn lao
neân khoâng coù gì laø khoâng thaáu suoát, xem moïi thöù hieän töôïng thaûy
nhaän roõ caùc neûo phaùt sinh vaø chung cuoäc, cuøng vôùi quaù trình sinh truï dò
dieät cuûa chuùng. Do töø coõi chaùnh thoï Tam-muoäi ñoù maø thaáu trieät taát caû
vì dung löôïng cuûa phaùp ñònh aáy laø voâ cuøng roäng lôùn truøm khaép neân
khoâng coøn choán saâu xa naøo laø khoâng thoâng toû. Ñöùc Theá Toân xem xeùt
SOÁ 288 – KINH BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC HOÛI VEÀ TAM-MUOÄI, q.thöôïng 283
thaáy roõ chö vò vaân taäp ñeán chuùng hoäi thuaàn laø Boà-taùt, ñeàu laø haøng Ñaïi
ñoàng chaân, laø baäc Ma-ha-taùt, nhieàu nhö soá löôïng vi traàn cuûa caùc coõi
nöôùc trong möôøi phöông. Chö vò aáy ñeàu laø baäc coù chí nguyeän cao dieäu,
con ñöôøng tu taäp thuø thaéng khaùc tuïc, thaûy ñeàu an truï caùc caûnh giôùi
trang nghieâm, luoân toân kính leã baùi Phaùp thaân voâ thöôïng, khoâng theå
löôøng tính, chính vì vaäy maø coù ñöôïc ñaày ñuû caùc haïnh, danh xöng hieån
baøy khaép möôøi phöông. Chö Boà-taùt ñoù, moãi vò ñeàu an truï vaø haønh
ñoäng theo ñuùng yeáu chæ cuûa caùc phaùp, nôi choán an truï nhö Phaät, dieäu
löïc khoâng gì hôn, duõng maõnh ví nhö Sö töû, ñöôïc chí beàn chaéc nhö Kim
cöông, haïnh tueä thoâng ñaït töï taïi, trí ñöùc thuaàn haäu, vöõng vaøng hôn caû
nuùi Tu-di, taâm ví nhö hö khoâng, khoâng theå löôøng, thaâu toùm moïi aùnh
saùng maàu nhieäm cuûa caùc phaùp Toång trì neân töï mình luoân coù nieàm vui
thích an laïc, thaáu roõ caûnh giôùi cuûa taát caû caùc phaùp voán laø khoâng, ñaït
ñöôïc taän cuøng töôùng toát trang nghieâm cuûa chö Phaät. Chö vò Boà-taùt aáy
ñeàu coù theå phaân thaân öùng hieän bieán hoùa khaép möôøi phöông, cho ñeán
nôi choán taän cuøng moïi coõi, cuõng nhö do taùc ñoäng caûm öùng cuûa Phaät maø
töï mình doác taâm tìm ñeán, uy thaàn hôn haún, coù theå ôû nôi möôøi phöông
gaàm leân tieáng roáng cuûa loaøi Sö töû, duøng trí Kim cöông ñeå ñeø beïp vaø
phaù vôõ moïi thöù ma oaùn, ñem haïnh töø bi thaâu toùm khieán chuùng quy
thuaän theo ñöùc, ñuoåi tröø ngoaïi ñaïo, lui tieán ung dung, ñaïo ñöùc öùng hôïp
vôùi chaân töôùng, cöùu giuùp teá ñoä muoân loaøi. Caùc vò Boà-taùt Ñaïi só aáy thaûy
ñeàu töøng gioùng leân tieáng troáng Chaùnh phaùp, neâu roõ ngoïn côø hieäu
Chaùnh phaùp, khua vang tieáng keøn phaùp aâm, chænh ñoán vaø giöõ vöõng
ngoïn côø phaùp baûo voâ giaù, töø moïi nôi choán quy tuï, khoâng ai laø khoâng
saün taâm ñeå tin töôûng, laõnh hoäi.
Baáy giôø, chö vò ñaõ vaân taäp ñeán nhö vaäy laø ñaõ ñoâng ñuû taïo thaønh
chuùng hoäi Boà-taùt, moãi vò ñeàu tuøy theo thöù lôùp maø an toïa thích hôïp.
Teân cuûa caùc vò Boà-taùt ñoù laø Boà-taùt Cöông YÙ, Boà-taùt Quaù YÙ, Boà-taùt
Thuyeát YÙ, Boà-taùt Thöôïng YÙ, Boà-taùt Thi YÙ, Boà-taùt Long YÙ, Boà-taùt Quaû
YÙ, Boà-taùt Ñieàu YÙ, Boà-taùt Löïc YÙ, Boà-taùt Khoaùng YÙ, Boà-taùt Voâ Haïn YÙ,
Boà-taùt Giaûi YÙ, Boà-taùt Toái YÙ, Boà-taùt Thieân YÙ, Boà-taùt Töø YÙ, Boà-taùt Xöù
YÙ, Boà-taùt SöÏ YÙ, Boà-taùt Toân YÙ, Boà-taùt Phaùp YÙ, Boà-taùt Tòch YÙ, Boà-taùt
Ñöùc YÙ, Boà-taùt Nhaát YÙ, Boà-taùt Nhaát Töôùng, Boà-taùt Thieän YÙ, Boà-taùt
Huyeãn YÙ, Boà-taùt Ñaïi YÙ, Boà-taùt Theá YÙ, Boà-taùt Nhaân YÙ, Boà-taùt Phaät YÙ,
www.daitangkinh.org
Boà-taùt Ñaït YÙ, Boà-taùt Tröôøng YÙ, Boà-taùt Voâ Tö, Boà-taùt Voâ Bieân, Boà-taùt
Nghieâm Chí, Boà-taùt Voâ Teá, Boà-taùt Nghieâm Baûn, Boà-taùt Thaâm Giôùi,
Boà-taùt Phoå Tieän, Boà-taùt Long Minh, Boà-taùt Trì Dieäu, Boà-taùt Phaät Ñoä,
Boà-taùt Taâm Vöông, Boà-taùt Nhaát Haïnh, Boà-taùt Thaêng Khoâng, Boà-taùt
Ñaït Tueä, Boà-taùt Phöôùc Haïnh, Boà-taùt Phaùp Xí, Boà-taùt Minh Theá, Boà-taùt
Trì Theá, Boà-taùt Höng An, Boà-taùt Toái Thöôïng, Boà-taùt Voâ Thöôïng, Boà-
taùt Voâ Tæ, Boà-taùt Voâ Ñaúng, Boà-taùt Minh Quang, Boà-taùt Quang Dieäu,
Boà-taùt Myõ Quang, Boà-taùt Nhaát Vöông, Boà-taùt Theá Nghieäp, Boà-taùt
Phaùp Vuõ, Boà-taùt Trì Dieäu, Boà-taùt Phoå Nghieâm, Boà-taùt Tueä Nhaõn, Boà-
taùt Phaùp Thuû, Boà-taùt Tueä Vaân, Boà-taùt Trì Ñòa, Boà-taùt Phaùp Vöông,
Boà-taùt Thieän Kieán, Boà-taùt Toái Nguyeän, Boà-taùt Haønh Dieäu, Boà-taùt Tueä
Taïng, Boà-taùt YÙ Vöông, Boà-taùt Tu Noäi YÙ, Boà-taùt Phoå Trí, Boà-taùt Trì
Quaù Ñòa Löïc, Boà-taùt Xuaát Löïc Theá, Boà-taùt Thieän Nguyeät, Boà-taùt Ñaïi
Sôn Ñænh Thuû, Boà-taùt Baûo Sôn Ñænh, Boà-taùt Phoùng Quang, Boà-taùt
Thöôïng Traøng Vöông, Boà-taùt Voâ Ñöông Theá Traøng, Boà-taùt Voâ Thaéng
Uy, Boà-taùt Ñaïi Long Thuû, Boà-taùt Ñaïi Thuû, Boà-taùt Phoå Ñieàu, Boà-taùt Voâ
Thoaùi Taán, Boà-taùt Trì Phaät Anh Luaân, Boà-taùt Voâ Hoaëc, Boà-taùt Uy
Haïnh, Boà-taùt Voâ Tö YÙ, Boà-taùt Voâ Löôïng YÙ, Boà-taùt Phaät Bieán, Boà-taùt
Voâ Taän Taïng, Boà-taùt Tueä Thuû, Boà-taùt Phaùp Dieäu, Boà-taùt Tueä Maäu
Taïng, Boà-taùt Vuõ Giaùc Vuõ, Boà-taùt Ngu Hieän, Boà-taùt Voâ Ngu Hieän, Boà-
taùt Cöông Thoâng, Boà-taùt Tueä Cöông, Boà-taùt Kim Cöông Dieäu, Boà-taùt
Tueä Cöông YÙ, Boà-taùt Phoå Muïc, Boà-taùt Quaûng Muïc, Boà-taùt Caùt Thuû,
Boà-taùt Nhö Phaät Uy, Boà-taùt Trì Phaät Kim Cöông, Boà-taùt Nghieâm Phoå
Trí, Boà-taùt Tueä Trang, Boà-taùt Phoå Hieàn Tueä Taïng…
Nhö vaäy laø nôi caùc coõi Phaät trong möôøi phöông, chö vò Boà-taùt
Ma-ha-taùt, soá löôïng nhieàu nhö vi traàn trong hö khoâng, taát caû thaûy cuøng
vôùi Boà-taùt Ñoïa-laâu-caän (Ñan Baûn goïi laø Boà-taùt Tuøy-laâu-dieân) töø tröôùc
ñaõ cuøng tu taäp caùc ñöùc haïnh cuûa baäc Boà-taùt, neân ñöùc haïnh ñeàu goàm
ñuû.
Baáy giôø, Boà-taùt Ñaúng Muïc nöông theo uy thaàn cuûa Phaät lieàn rôøi
khoûi choã ngoài ñöùng daäy, ñeå traàn vai aùo beân phaûi, ñaàu goái beân phaûi
chaïm saùt ñaát, chaép tay höôùng veà phía Ñöùc Phaät, cung kính thöa vôùi
Ñöùc Theá Toân:
–Con muoán hoûi Ñöùc Nhö Lai Chaùnh Giaùc bình ñaúng, neáu ñöôïc
Nhö Lai chaáp thuaän thì con môùi daùm toû baøy.
Ñöùc Phaät noùi vôùi Boà-taùt Ñaúng Muïc:
–Boà-taùt neân hoûi, cöù theo yù mình maø hoûi Nhö Lai. Nhö Lai seõ
theo ñaáy, ñeå neâu giaûng roõ khieán Boà-taùt ñöôïc hoan hyû.
Boà-taùt Ñaúng Muïc lieàn thöa:
–Kính thöa Theá Toân! Laøm theá naøo, caùc Boà-taùt thöïc hieän bao
nhieâu phaùp Tam-muoäi khoâng theå nghó baøn ñeå ñöôïc öùng hôïp vôùi haïnh
nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, taïo neân nhöõng theä nguyeän duõng maõnh
ñoái vôùi ñôøi? Cuøng vôùi söï tu taäp cuûa chö vò aáy, caùc haïnh cuûa phaùp Tam-
muoäi ñöôïc trang nghieâm neân ôû nôi phaùp Tam-muoäi ñoù ñaït ñöôïc töï taïi,
an laïc vui thích vaø duøng dieäu löïc cuûa phaùp Tam-muoäi aáy caûm öùng ñeán
caùc phaùp Tam-muoäi khaùc. Kính mong Nhö Lai giaûng giaûi.
Ñöùc Theá Toân noùi vôùi Boà-taùt Ñaúng Muïc:
–Laønh thay! Laønh thay! Boà-taùt Ñaúng Muïc laïi vì chö Phaät vaø chö
Boà-taùt ôû thôøi quaù khöù, vò lai vaø hieän taïi neân ñaõ môû roäng Ñaïo Traøng
naøy, neâu leân moät caùch thoâng suoát vaán ñeà coát yeáu caàn ñöôïc baøn baïc, vaø
ñem ñieàu aáy thænh vaán. Naøy Boà-taùt Ñaúng Muïc! Boà-taùt Phoå Hieàn hieän
ñang coù maët trong chuùng hoäi ôû ñaây. Boà-taùt laø vò ñaõ taïo ñöôïc söï caûm
öùng khoâng theå nghó baøn ñoái vôùi chö vò Boà-taùt, ñaõ töøng tu taäp voâ löôïng
caùc haïnh Boà-taùt, ñaït ñöôïc söï bieán hoùa “Voâ tö nghò” cuûa baäc Boà-taùt, ñaõ
thöïc hieän troïn veïn caùc nguyeän cuûa Boà-taùt khoù gaëp khoù laøm, khoâng heà
thoaùi chuyeån trong caùc haïnh nguyeän cuûa mình, luoân tu taäp voâ löôïng
caùc ñöùc haïnh thanh tònh roäng lôùn, thaûy ñeàu vöôït hôn taát caû, khoâng theå
löôøng tính, bieän taøi thoâng ñaït khoâng chuùt vöôùng maéc, ñem taâm ñaïi Bi
theå hieän nôi moïi haïnh nguyeän khoâng heà bieát chaùn, duøng caùc haïnh
nguyeän aáy trong moïi nôi maø khoâng chuùt loaïn ñoäng. Chö vò neân ñem
taát caû ñieàu aáy maø thænh vaán Boà-taùt Phoå Hieàn, seõ ñöôïc Boà-taùt noùi roõ veà
caùc haïnh cuûa phaùp Tam-muoäi Chaùnh Thoï bieán hoùa vöôït baäc.
Luùc naøy trong chuùng hoäi nghe Ñöùc Theá Toân noùi roõ veà danh xöng
cuûa baäc Chaùnh Só aáy neân ñeàu daáy khôûi taâm cung kính cuøng ñöa maét
nhìn khaép ñaïo traøng muoán ñöôïc thaáy Boà-taùt Phoå Hieàn nhöng chaúng
nhìn thaáy ñaâu caû, maø cuõng khoâng nghe tieáng noùi hay bieát nôi choã ngoài
cuûa Boà-taùt. Vì sao nhö theá? Laø vì do uy thaàn cuûa Ñöùc Nhö Lai cuøng
dieäu löïc cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn ñaõ taïo neân nhö vaäy.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt Ñaúng Muïc beøn ñeán tröôùc Ñöùc Phaät thöa:

–Kính thöa Theá Toân! Boà-taùt Phoå Hieàn hieän ñang du hoùa ôû ñaâu?
Ñöùc Phaät baûo:
–Boà-taùt Phoå Hieàn hieän ñang coù maët nôi chuùng hoäi cuûa ñaïo traøng
naøy, ôû ngay beân caïnh ta ñaây, choã ngoài khoâng dôøi ñoåi.
Töùc thì, Boà-taùt Ñaúng Muïc cuøng vôùi ñaïi chuùng thaûy ñeàu vaän duïng
thaàn löïc cuûa mình ñeå quaùn saùt maø cuõng chaúng thaáy gì neân cuøng thöa
laïi vôùi Ñöùc Phaät:
–Chuùng con khoâng troâng thaáy Boà-taùt Phoå Hieàn cuõng nhö choã
ngoài cuûa Boà-taùt.
Ñöùc Theá Toân daïy:
–Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Nhö Lai! Chö vò khoâng theå troâng
thaáy ñöôïc thaân töôùng cuøng choã ngoài cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn. Vì sao nhö
theá? Laø vì Boà-taùt Phoå Hieàn aáy luoân an truï ôû nôi choán coù coâng haïnh
saâu xa, khoâng theå ñaït ñöôïc, trí tueä cuûa Boà-taùt theå hieän qua caùc haønh
truï deàu voâ ngaïi, ñaït ñöôïc söï duõng maõnh nhö Sö töû, ñaït ñöôïc söï caûm
öùng bieán hoùa bieán hoùa khoâng gì hôn nhö Phaät, hoøa nhaäp vaøo coõi tòch
tónh voâ ngaïi, truï nôi möôøi trí löïc cuûa Phaät, laø söï thaâu toùm cuûa Phaùp
giôùi taïng, coù ñöôïc uy thaàn nhö Phaät, aùnh saùng trí tueä luoân trang
nghieâm khoâng bò huûy dieät, deàu ñöôïc sinh ra töø Phaùp thaân cuûa chö
Phaät trong ba ñôøi. Ñoù laø caûnh giôùi nhaát taâm thanh tònh cuûa Boà-taùt
Phoå Hieàn.
Boà-taùt Ñaúng Muïc nghe Ñöùc Nhö Lai noùi veà caùc ñöùc haïnh cuûa
Boà-taùt Phoå Hieàn do tu taäp möôøi Phaùp Tam-muoäi cuûa baäc Boà-taùt maø coù
neân Boà-taùt Ñaúng Muïc raát muoán ñöôïc thaáy Boà-taùt Phoå Hieàn vaø ñaõ gaéng
söùc tö duy, suy caàu mong ñaït ñöôïc, nhöng roát cuoäc Boà-taùt Ñaúng Muïc
cuøng vôùi taát caû caùc vò trong chuùng hoäi cuõng laïi chaúng thaáy Boà-taùt Phoå
Hieàn.
Luùc naøy Boà-taùt Ñaúng Muïc ñaõ xuaát ñònh vaø thöa vôùi Ñöùc Phaät:
–Kính thöa Theá Toân! Con ñaõ vaän duïng ñaày ñuû voâ soá haøng ngaøn
caùc phaùp Tam-muoäi, ñi saâu vaøo caûnh giôùi Chaùnh thoï nhöng cuõng
khoâng thaáy ñöôïc Boà-taùt Phoå Hieàn caû veà thaân, khaåu, yù haønh cuøng vôùi
nôi choán, cuõng laïi chaúng thaáy truï xöù hay du haønh cuûa Boà-taùt.
Ñöùc Phaät noùi vôùi Boà-taùt Ñaúng Muïc:
–Ñuùng nhö theá ñaáy! Chö vò khoâng theå thaáy Boà-taùt Phoå Hieàn. Vì
sao? Laø vì baäc Ñaïi só aáy ñaõ thoâng toû caùc haïnh Boà-taùt ñaït ñeán caûnh giôùi
giaûi thoaùt. Naøy Boà-taùt Ñaúng Muïc! Theo yù cuûa Boà-taùt thì vôùi trí tueä
saùng suoát, yù nghóa chöõ Huyeãn hoùa coù theå dieãn taû troïn veïn, coù theå duøng
trí tueä ñeå phaân bieät veà huyeãn saéc chaêng?
–Kính thöa Theá Toân! Khoâng theå ñöôïc!
Veà yù nghóa cuûa söï huyeãn hoùa maø ñaõ khoâng theå phaân bieät nôi
choán cuûa noù, huoáng hoà laø truù xöù cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, caû veà thaân,
khaåu, yù haønh, laøm sao maø nhaän thaáy ñöôïc truù xöù aáy! Vì sao nhö vaäy?
Laø vì vò Ñaïi só ñoù ñaõ ñaït ñöôïc ñaày ñuû caùc ñöùc haïnh thaâm dieäu chaúng
theå nghó baøn, cuõng laø theå hieän cho söï giaûi thoaùt vöôït ngoaøi moïi haïn
löôïng, thaáu ñaït Kim cöông tueä cuøng naém vöõng moïi yeáu ngoân cuûa thöù
trí tueä saéc beùn aáy, thoâng toû heát thaûy moïi caûnh giôùi phaùp taùnh, öùng hieän
nôi caùc coõi caùc choán maø khoâng heà chaáp tröôùc, öùng hieän nôi moïi thaân
töôùng thì hieåu roõ caùc hoaït duïng xuaát nhaäp ñeàu laø voâ theå, caùc phaùp laø
“voâ sôû höõu” cuõng nhö moïi caûnh giôùi thaàn tuùc phaân bieät toâi ta, maø
khoâng huûy hoaïi coõi mình an truï, khoâng vöôùng vaøo söï hoùa hieän, do thaàn
thoâng neân thaáu ñaït goác caùc phaùp laø khoâng.
Naøy caùc vò trong toäc hoï cuûa Nhö Lai! Caùc vò neáu muoán thaáy
ñöôïc Boà-taùt Phoå Hieàn thì phaûi hoäi nhaäp ñöôïc dieäu lyù voâ ngaïi nhö baäc
Ñaïi só ñoù: nghe, laõnh hoäi cuõng laø voâ ngaïi, leã kính voâ ngaïi, taâm kính voâ
ngaïi, yù nieäm voâ ngaïi, höôùng caàu voâ ngaïi, tieáp xuùc nhaän thöùc voâ ngaïi,
tu chöùng voâ ngaïi, mong ñaït voâ ngaïi. Noùi chung, chí nguyeän cuûa Boà-taùt
Phoå Hieàn laø nhaèm döùt boû moïi thöù troùi buoäc, ngaên ngaïi.
Baáy giôø, Boà-taùt Ñaúng Muïc cuøng vôùi chö vò Boà-taùt trong chuùng
hoäi ñeàu coù taâm yù vui thích muoán ñöôïc thaáy Boà-taùt Phoå Hieàn neân cuøng
chaép tay höôùng veà Ñöùc Phaät ñaûnh leã vaø cuøng nieäm lôùn ba laàn: “Töï quy
chö Phaät, Töï quy Boà-taùt Phoå Hieàn”.
Baáy giôø Ñöùc Theá Toân baûo Ñaúng Muïc raèng:
–Haõy quaùn saùt caùc Boà-taùt trong ñaïi hoäi naøy. Baèng con maét saùng
suoát tìm kieám Boà-taùt Phoå Hieàn, höôùng veà khaép nôi maø xem nhö Phoå
Hieàn ñang ôû trong chính mình. Laáy caên baûn caùc phaùp laøm Chaùnh thoï,
hieåu roõ caùc phaùp thì voâ duïc, ñem moät loøng chí thaønh höôùng veà Boà-taùt
Phoå Hieàn hieåu ñeán choã voán khoâng, khieán caùi thaân ngaõ chaáp naøy ôû ñaâu
www.daitangkinh.org
cuõng phaân bieät ñöôïc caùc caên, ñeán ñaâu cuõng laøm ñöôïc nhö Phoå Hieàn.
Coâng haïnh ñöôïc nhö vaäy môùi thaáy Phoå Hieàn.
Boà-taùt Ñaúng Muïc cuøng vôùi ñaïi chuùng trong ñaïo traøng nghe theo
lôøi daïy cuûa Ñöùc Theá Toân, töùc thì ñeàu cung kính ñaûnh leã, ñaàu maët saùt
ñaát cuøng baøy toû söï thænh caàu cuûa mình, neân chæ trong khoaûnh khaéc ñaõ
taïo ñöôïc söï caûm öùng maàu nhieäm, vaø Boà-taùt Phoå Hieàn ñaõ khieán cho taát
caû ñaïi chuùng ñeàu cuøng troâng thaáy mình ñang ôû beân caïnh Ñöùc Theá Toân,
an toïa treân ñoùa hoa sen lôùn. Taát caû chö vò Boà-taùt nôi chuùng hoäi nhö
ñeàu xuaát hieän töø trong thaân töôùng cuûa baäc Ñaïi só vaø ñoái vôùi caùc coõi
nöôùc hieän ra khoâng ai laø khoâng nhìn thaáy, caû ñeán moïi coõi cuûa chö Phaät
thôøi quaù khöù vò lai cuøng laàn löôït troâng thaáy vaø phaùp aâm chö Phaät neâu
roõ veà aùnh saùng trí tueä cuûa ba ñôøi.
Baáy giôø, Boà-taùt Ñaúng Muïc cuøng vôùi chuùng Boà-taùt nhaän thaáy
nhöõng bieán hoùa nhö vaäy ñeàu heát söùc hoan hyû, cuøng nhau kính leã Ñaïi só
Phoå Hieàn. Cuøng luùc, do uy thaàn cuûa Phaät cuõng nhö coâng ñöùc vun troàng
töø tröôùc cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn cuøng taïo ra, neân trôøi tung raûi caùc thöù hoa
lôùp lôùp noái nhau rôi xuoáng nhö nhöõng xaâu chuoãi anh laïc cuûa chö
Thieân. Caùc loaïi nhaïc khí khoâng haàu cuøng nhau hoøa taáu vang löøng.
Trôøi laïi tuoân xuoáng loaïi höông mòn maøng lan toûa khaép moïi caûnh
giôùi chö Phaät. nôi hö khoâng coøn coù aâm thanh ngaân nga cuûa loaïi chuoâng
nhoû quyù giaù. Caùc loaøi chuùng sinh trong ba coõi aùc nhaát thôøi ñeàu ñöôïc
thoaùt khoûi nhöõng noãi thoáng khoå. Voâ löôïng chö vò Boà-taùt nôi chuùng hoäi
ñaõ ñaït ñöôïc söï giaûi thoaùt lôùn lao, töùc thôøi thoâng toû moïi haïnh cuûa caùc
coâng ñöùc maø Boà-taùt Phoå Hieàn ñaït ñöôïc.
Boà-taùt Ñaúng Muïc thöa vôùi Ñöùc Phaät:
–Kính thöa Theá Toân! Moïi ñöùc haïnh aáy cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn thaät
ñaõ vöôït quaù moïi söï löôøng tính, laø haïnh nguyeän khoâng theå haïn ñònh, laø
haïnh nguyeän khoâng neâu ñöôïc giôùi haïn, laø haïnh nguyeän khoâng bò ñöùt
ñoaïn, laø haïnh nguyeän khoâng heà chuyeån ñoåi, laø haïnh nguyeän cuûa söï
phoå caäp khaép nôi khaép choán, khoâng nôi naøo laø khoâng tieáp giaùp tieáp
xuùc, khoâng choán naøo laø khoâng trôû veà, laø haïnh nguyeän saùng suoát thaáy
roõ caùc phaùp, laø haïnh nguyeän khoâng phaân bieät, thuaän theo taát caû caùc
phöông tieän, noùi chung laø haïnh nguyeän khoâng theå duøng lôøi ñeå dieãn ñaït
heát ñöôïc.
Ñöùc Theá Toân noùi vôùi Boà-taùt Ñaúng Muïc:

–Ñuùng nhö theá ñaáy, Boà-taùt ñaúng Muïc! Ñuùng nhö lôøi Boà-taùt vöøa
baøy toû, Boà-taùt Phoå Hieàn ñaõ ñem laïi cho voâ soá chuùng sinh moïi söï trong
laønh, coù ñöôïc söï thanh tònh voâ bôø, coâng ñöùc voâ löôïng aáy, daáy khôûi voâ
soá phöôùc, tu taäp voâ soá töôùng, ñöùc haïnh ñaày ñuû voâ haïn, haïnh nguyeän
khoâng gì coù theå saùnh ñöôïc, toân hieäu toûa khaép nhöng khoâng loä roõ ra
ngoaøi, ñoù laø haïnh nguyeän cuûa dieäu lyù voâ ñaéc, ñem laïi lôïi laïc cho caû ba
ñôøi, luoân ñöôïc chö Phaät khen ngôïi, ñöôïc khaép coõi truyeàn tuïng. Haïnh
nguyeän lôùn lao cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn theå hieän roõ laø nhö theá.
Phaåm 2: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ HAØNH ÑÒNH
Baáy giôø, Ñöùc Phaät noùi vôùi Boà-taùt Phoå Hieàn:

–Boà-taùt neân vì choã mong muoán cuûa Boà-taùt Ñaúng Muïc cuøng chö
vò Boà-taùt trong ñaïo traøng naøy maø neâu baøy, chæ ra ñeå chö vò ñöôïc thoâng
suoát, töùc laø seõ noùi veà caùc phöông tieän tu taäp möôøi phaùp Tam-muoäi cuûa
haøng Boà-taùt Ma-ha-taùt, nhôø ñoù chính Boà-taùt ñaõ thaønh töïu ñöôïc moïi
coâng ñöùc cuûa baûn haïnh mình, chö vò seõ theo ñaáy cuøng tu taäp, ñaït ñöôïc
haïnh nguyeän nhö vaäy.
Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñaït ñöôïc aùnh saùng cuûa ñöùc lôùn ban ñaàu, laø ñieàu thieän cho
phöông tieän tu taäp cuûa Boà-taùt Ma-ha-taùt.
2. Haïnh höôùng tôùi nieàm vui thích trong ñaïi ñònh, ñaït ñöôïc haïnh
nguyeän laøm phöông tieän tu taäp cho Boà-taùt Ma-ha-taùt.
3. Söï thanh tònh cuûa aùnh saùng vöôït qua moïi coõi.
4. Söï thanh tònh cuûa phaùp tu taäp noäi taâm.
5. Söï thanh tònh ñaõ ñöôïc tích chöùa töø quaù khöù.
6. Kho chöùa trí tueä ñöôïc toûa saùng.
7. AÂm thanh cuûa trí tueä chö Phaät thanh tònh thaáu trieät ñeán caùc coõi
Phaät.
7. Phaân bieät thaân töôùng, taïo taùc cuøng phaùp giôùi cuûa taát caû chuùng
sinh ñaït ñöôïc töï taïi.
www.daitangkinh.org
8. Ñaït ñöôïc caùc haïnh roäng lôùn khoâng chuùt vöôùng maéc, chaáp baùm.
10. Ñaït ñöôïc troïn veïn caùc phöông tieän laøm haïnh nguyeän lôùn cho
Boà-taùt Ma-ha-taùt.
Ñoù laø möôøi phaùp Tam-muoäi lôùn cuûa haøng Boà-taùt Ma-ha-taùt. Laø
ñieàu chö Phaät thôøi quaù khöù hieän taïi vaø vò lai thaûy ñeàu trình baøy, ñaõ
thuyeát, ñang thuyeát hay seõ thuyeát. Chö vò Boà-taùt naøo taâm coù theå haønh
möôøi phaùp Tam-muoäi hoäi nhaäp vaøo caûnh giôùi aáy thì ñoù laø söï giaùc ngoä,
laø baäc chaùnh giaùc, laø baäc Nhö Lai goàm ñuû möôøi trí löïc, laø vò Ñaïo sö, laø
baäc Ñaïo sö, laø baäc ñaït ñöôïc trí tueä roäng khaép, laø baäc hieån hieän, laø baäc
ñaït ñöôïc caùc haïnh nguyeän voâ taän, laø baäc ñaït ñöôïc nhöõng haïnh nguyeän
voâ haïn, laø baäc chæ daãn caùc phaùp toái toân toái thaéng. Chö vò Boà-taùt ñaõ ñaït
caùc phaùp Tam-muoäi aáy thì coù theå öùng hieän khaép caùc coõi nöôùc cuûa chö
Phaät, nôi moïi coõi nöôùc ñeàu coù ñöôïc söï an laïc töï taïi. Caùc vò ñoù chính
thöïc laø nhöõng baäc ñaõ an truï caûnh giôùi cuûa chuùng sinh, laø baäc thaáu ñaït
moïi neûo giaùc ngoä cuûa chuùng sinh, laø baäc ñaõ ñaït ñöôïc kho taøng döùt saïch
moïi moái nghi hoaëc, laø baäc ñaõ hoäi nhaäp vaøo caùc neûo coát yeáu cuûa phaùp
giôùi, laø baäc ñaõ toû ngoä tính chaát voâ löôïng cuûa phaùp giôùi, laø baäc ñaõ thoâng
ñaït moïi haønh quaù khöù hieän taïi vò lai cuûa chö Nhö Lai, laø baäc ñaõ thaáy
roõ caùc phaùp cuûa Nhö Lai, laø baäc ñaõ neâu ra vaø lyù giaûi thaáu ñaùo caùc
ngoân thuyeát veà töï lôïi, lôïi tha, laø baäc ñaõ ñaït ñöôïc moïi taùc ñoäng caû aâm
thanh caâu chöõ, laø baäc goàm ñuû moïi haïnh thanh tònh cuûa haøng Boà-taùt, laø
baäc ñaõ ñöôïc söï an truï trong moïi haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt. Caùc baäc aáy ôû
trong ba ñôøi quaù khöù, hieän taïi, vò lai luoân laøm saùng toû caùc haïnh noåi baäc
thoâng toû taát caû caùc haønh cuûa dieäu lyù voâ nhò, laø baäc coù theå giaûng thuyeát
caùc phaùp cuûa chö Phaät duøng haïnh nguyeän laøm phöông tieän, chuyeån
moïi phaùp luaân maø khoâng heà coù söï thoaùi lui, laø baäc giaùc ngoä heát thaûy
moïi haïnh thieát yeáu trong quaù khöù vò lai vaø hieän taïi cuûa chö Phaät, laø
baäc ñaõ ñem söï giaùc ngoä cuûa moät vò Phaät ñeå neâu leân yeáu chæ cuûa chö
Phaät, ñoù cuõng laø phaùp yeáu cuûa chö Boà-taùt. Caùc vò aáy ñaõ toû ngoä ñöôïc trí
tueä ñoù, töùc laø laøm saùng toû troïn veïn caùi trí tueä roäng khaép, khoâng ai,
khoâng gì coù theå vöôït hôn ñöôïc. Laø baäc ñaõ goàm ñuû caùc haïnh nguyeän
cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn. Laø baäc ñaõ neâu roõ nhöõng lôïi laïc nôi haïnh caùc
phaùp Ñònh Tueä cuûa Boà-taùt. Laø baäc ñaõ ñaït ñöôïc caùc phaùp Toång trì,
nhaän roõ ba thôøi, ñöôïc thaáy chö Phaät quaù khöù hieän taïi vaø vò lai, taïo neân
taát caû moïi aùnh saùng cuûa trí tueä voâ bieân. Ñoù ñuùng laø caùc baäc ñaõ ñaït
ñöôïc söï thanh tònh nôi caùc coõi cuûa Boà-taùt, ñöôïc thaáy nôi choán haønh
hoùa cuûa chö Phaät. Boà-taùt ñaõ coù ñöôïc phaùp yeáu aáy, ôû nôi phaùp giôùi cuûa
Boà-taùt luoân ñaït ñöôïc dieäu löïc duõng maõnh, duøng möôøi phaùp Tam-muoäi
ñoù ñeå neâu baøy moät caùch thoâng suoát caùc coâng ñöùc voâ bieân, ñöùc aáy nhö
hö khoâng. Ñoù laø coõi voâ haïn, aùnh saùng toûa saùng voâ löôïng. Laø baäc Phaùp
vöông ôû ñôøi, ñoái vôùi khaép moïi loaøi chuùng sinh, ñaït ñöôïc trí tueä khoâng
theå löôøng tính, möôøi Löïc theå hieän roäng khaép, laøm saùng toû moät caùch
thích hôïp cuoäc soáng thanh thaûn, ung dung cuøng taâm tu taäp caùc phaùp an
tónh, hoøa nhaäp hoaøn toaøn vaøo caùc haïnh cuûa caûnh giôùi tòch tónh, theå
hieän taâm ñaïi Töø nhö Sö töû. Laø baäc tröôïng phu ñaày ñuû trí tueä. Laø baäc
laøm cho ngoïn ñuoác chaùnh phaùp hieån hieän, neâu roõ teân tuoåi cuûa moïi
coâng ñöùc, khieán chuùng luoân ñöôïc toàn taïi, laøm cho caùc quaû vò Thanh
vaên, Duyeân giaùc coù maët khaép coõi ñôøi maø khoâng theå nghó baøn, thoâng
ñaït phaùp giôùi, an truï tích chöùa caùc phaùp, laõnh hoäi thaûy moïi thuyeát
giaûng veà caùc neûo phöông tieän quyeàn xaûo, thoâng suoát taát caû yù nghóa cuûa
bao aâm thanh neâu baøy, naém ñöôïc yeáu chæ voâ hình töôïng vì hình töôïng
chæ laø phöông tieän. Ñaït ñöôïc nôi choán phaùt khôûi thanh tònh thì ñoù chính
laø Phaät chuûng thanh tònh phaân bieät roõ taát caû caùc phaùp. Ñoù cuõng laø söï
keát hôïp vôùi nhieàu thöù trí tueä ñeå lyù giaûi hieän töôùng caùc phaùp, ñi vaøo caùc
phöông tieän thoâng thöôøng ñeå thaáu suoát moät caùch thuaän hôïp vôùi söï thaät,
ñem trí tueä ñaït ñaïo hoùa ñoä khaép choán, cuõng laø nhaèm laøm saùng toû vaø
thanh tònh theå taùnh cuûa chính mình. Laø baäc coù khaû naêng nhaän laáy caùc
haïnh nguyeän roäng lôùn, laøm cho caùc ñaïo traøng ñöôïc höng thònh, aùnh
saùng giaùc ngoä toûa chieáu khoâng chæ ôû nôi choán Boà-taùt haønh hoùa maø coøn
lan khaép ñeán voâ cuøng voâ taän. Laø baäc coù theå thò hieän nhöõng bieán hoùa
lôùn lao, trí tueä haïnh nguyeän saùng toûa khaép nôi, hieåu bieát ñuùng ñaén veà
caùc phöông tieän. Ñaáy chính laø nhöõng ñieàu thuyeát giaûng cuûa Boà-taùt Phoå
Hieàn.
Ñoù laø möôøi phaùp Tam-muoäi cuûa Boà-taùt theå hieän qua caùc haïnh
nguyeän roäng lôùn truøm khaép, ñaõ ñöôïc nhaän roõ vaø neâu baøy. Ñaáy cuõng
chính laø nhöõng haïnh coát yeáu cuûa haøng Boà-taùt.
Baáy giôø, Boà-taùt Ñaúng Muïc laõnh hoäi nhöõng ñieàu Phaät neâu daïy,
öùng hôïp vôùi yù nguyeän vaø nieàm vui thích cuûa chö vò Boà-taùt trong chuùng
www.daitangkinh.org
hoäi neân Boà-taùt Ñaúng Muïc ñaõ noùi vôùi chö vò Boà-taùt:
–Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Coù möôøi phaùp
Chaùnh Thoï, thích hôïp troïn veïn vôùi caùc phaùp tu taäp ñaït giaûi thoaùt cuûa
Boà-taùt, theá naøo goïi laø möôøi?
Ñoù laø daáy khôûi töø caùc Phaät phaùp ñeå taïo söï thuaän hôïp tueä haïnh.
Hoùa ñoä chuùng sinh quy thuaän vaøo tueä haïnh. Soi saùng caùc coõi nöôùc ñeå
nhaän roõ aâm vang cuûa tueä haïnh. Neâu baät aùnh saùng trí tueä töø phaùp giôùi.
Nhaän laáy caùc phöông tieän haønh hoùa cuûa Boà-taùt ñeå ñaït tueä haïnh. Hoäi
nhaäp trí tueä khoâng thoaùi chuyeån cuûa Boà-taùt. Vì moïi chuùng sinh quaùn
töôûng caùc phaùp laøm phaùt khôûi trí tueä. Cheá ngöï, naém giöõ duïng löïc cuûa
taâm laø trí tueä cuûa phöông tieän tu taäp. Hoäi nhaäp saâu roäng vaøo trí tueä cuûa
Boà-taùt theå hieän qua caùc neûo taâm haønh. Ñaït ñeán trí roäng khaép cuûa chö
Phaät, laø tueä cuûa nguyeän löïc daáy khôûi caùc Phaät phaùp. Naøy chö vò trong
toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ñoù goïi laø möôøi phaùp tu taäp heát möïc lôùn lao
nhaèm ñaït giaûi thoaùt cuûa haøng Boà-taùt Ma-ha-taùt.
Laïi nöõa, naøychö vò Boà-taùt! Coù möôøi phaùp tu taäp laøm daáy khôûi
tueä taâm voâ löôïng cuûa haøng Boà-taùt Ma-ha-taùt. Nhöõng gì goïi laø möôøi?
Ñoù laø thaáu ñaït moïi caûnh giôùi cuûa chuùng sinh; vöôït qua moïi daáy khôûi
tuøy thích, ñeå töï bieát roõ moïi daáy khôûi cuûa taâm, nghóa laø gaëp ñöôïc chö
Phaät daáy khôûi voâ soá taâm; toân thôø coâng ñöùc cuûa chö Phaät, khôûi taâm
nuoâi döôõng muoân loaøi. Nghóa laø troâng thaáy chö Phaät maø coù yù nieäm veà
Voâ löôïng; Chính maét troâng thaáy neân daáy khôûi taâm voâ löôïng. Goïi laø
ñöôïc gaëp chö Phaät, hoäi nhaäp nôi aâm thanh maø thoï nhaän phaùp tu giaûi
thoaùt, laøm hieån loä voâ soá taâm. Goïi laø coõi bôø cuûa chö Phaät, phaân bieät
nhaän roõ vöôït qua trí tueä cuûa phöông tieän, ñoù laø caùc baäc hieàn Thaùnh
daáy voâ soá taâm. Goïi laø con ñöôøng cuûa Nhö Lai nhaäp vaøo löïc duïng
khoâng vöôùng maéc laøm höng khôûi voâ soá taâm. Goïi laø löïc duïng cuûa trí tueä
roäng khaép, thöïc hieän caùc haïnh vi dieäu, xieån döông Phaät phaùp, ñem
ñieàu thuaän phaân boá khaép choán, laøm höng khôûi taâm voâ löôïng cuøng haïnh
nguyeän voâ bôø. Goïi laø Caûnh giôùi cuûa Phaät, neân khoâng coù haïn löôïng veà
haïnh nguyeän cuûa söï hoäi nhaäp roäng khaép, laøm höng khôûi voâ soá haïnh
cuûa taâm trong saùng. Goïi laø söï bieän taøi cuûa Phaät, laø sôû nguyeän cuûa theå
taùnh mình, ñeàu nhôø thu thaäp maø ñaït ñöôïc, caàu caùc Phaät phaùp laøm daáy
khôûi voâ soá taâm. Goïi laø hoäi tröôøng cuûa Nhö Lai, hoøa nhaäp khaép coõi,
öùng hieän caùc thaân töôùng cuøng nôi choán laøm höng khôûi voâ soá taâm. Naøy
chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Caùc baäc Boà-taùt Ñaïi só neân daáy
khôûi ñaày ñuû veà möôøi phaùp tu taäp vôùi voâ soá taâm nhö vaäy.
Laïi nöõa, naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só
laïi coù möôøi ñöùc nhaäp Chaùnh ñònh laøm phaùt khôûi yù tueä. Nhöõng gì goïi laø
möôøi?
1. Taïi phöông Ñoâng nhaäp Chaùnh thoï töùc thì phöông Nam khôûi
bieát.
2. Phöông Nam nhaäp Chaùnh thoï thì ôû phöông Ñoâng khôûi, roõ.
3. Phöông Ñoâng baéc nhaäp Chaùnh thoï thì phöông Taây nam khôûi
bieát.
4. Phöông Taây nam nhaäp chaùnh ñònh thì phöông Ñoâng baéc khôûi
thöùc.
5. ÔÛ phöông Nam tueä ñònh töùc thì phöông Baéc hieän roõ thöùc.
6. ÔÛ phöông Baéc ñònh roõ thì ra phöông Nam maø toû ngoä.
7. ÔÛ phöông Taây baéc nhaäp ñònh thì phöông Taây nam hieän ra thöùc
tænh.
8. ÔÛ phöông Ñoâng nam nhaäp ñònh thì phöông Taây baéc khôûi leân.
9. ÔÛ nôi phöông Döôùi nhaäp Chaùnh thoï töùc thì phöông Treân thöùc
tænh.
10 .ÔÛ phöông Treân nhaäp Chaùnh thoï thì phöông Döôùi phoâ baøy söï
thöùc tænh.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Caùc baäc Boà-taùt Ñaïi só
nhaäp möôøi thöù ñònh yù coù ñöôïc trí tueä phaân bieät nhaän roõ laø theá.
Laïi nöõa, naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Baäc Boà-taùt
Ñaïi só coù möôøi phaùp Tam-muoäi lôùn laøm phaùt khôûi trí tueä cuûa phöông
tieän haønh hoùa. Nhöõng gì ñöôïc goïi laø möôøi? Naøy chö vò Boà-taùt! Boà-taùt
Ñaïi só hieän caùc coõi trong Tam thieân Ñaïi thieân taïi treân moät ñoùa hoa sen,
töï thaáy thaân mình ôû treân ñoùa hoa sen ñoù ngoài kieát giaø nhaäp ñònh. Trong
tam thieân ñaïi thieân aáy ñeàu hieän ñuû thaân töôùng mình cuøng aùnh saùng toûa
ra töø thaân töôùng ñoù. Nôi moãi moãi phöông ñeàu coù thaân töôùng mình hieän
ra, ñöùng thaúng. Ñem moãi moãi thaân töôùng aáy nhaäp vaøo caùc coõi trong
tam thieân ñaïi thieân. ÔÛ caùc coõi, moãi moãi boán coõi thieân haï ñeàu hieän ra
traêm ngaøn vaïn öùc vò Boà-taùt. Nôi moãi moãi haïnh Boà-taùt hieän ra öùc öùc söï
www.daitangkinh.org
hoùa ñoä thuaän hôïp. ÔÛ moãi moãi nôi choán hoùa ñoä laïi hieän ra öùc öùc söï
phaân bieät caùc caên taùnh ñeàu coù ñaày ñuû haøng ngaøn vaïn öùc vò Boà-taùt, ñeàu
laø baäc ñaït phaùp khoâng thoaùi chuyeån. Caùc thaân töôùng thò hieän ôû ñaây
chaúng laø moät thaân, cuõng chaúng laø nhieàu thaân, cuõng khoâng nhaäp Chaùnh
thoï, cuõng chaúng thöùc tænh nhaän bieát.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ví nhö A-tu-luaân
vöông, thaân töôùng voán daøi ñeán baûy traêm do-dieân, ñaõ duøng thaàn löïc
hieän thaân daøi ñeán nhöõng saùu möôi taùm traêm ngaøn do-dieân, ñöùng thaúng
nôi bieån lôùn, chæ hieän ra moät nöûa thaân töôùng thoâi thì ñaàu ñaõ cao baèng
ñænh ngoïn nuùi Tu-di. Choã thaân hoùa hieän ñoù laø saùu möôi taùm ngaøn do-
dieân, tuy cao lôùn nhö vaäy nhöng cuõng nhö nôi thaân goác kia khoâng coù
söï suy giaûm hay bò huûy dieät. Gioáng nhö thaân goác cuûa A-tu-luaân vöông,
thaân hoùa hieän cao lôùn ñoù cuõng laø thaân do töù ñaïi giaû hôïp, chaúng coù gì
ñeå nghi ngôø. Laïi, ñoái vôùi thaân hoùa hieän cao lôùn coù theå töôûng nhö laø
thaân cuûa keû khaùc nhöng ñoái vôùi thaân goác kia thì chaúng töôûng laø ñaõ maát
ñi, khoâng coøn. Ñem choã thaân töôùng cuûa A-tu-luaân vöông aáy töø choã
thöông gheùt bình thöôøng hoùa hieän laøm an vui, hoùa hieän laøm söùc maïnh
lôùn lao. Do doác chí neân coù theå hoùa hieän, choã hoùa hieän ñoù chaúng nghi
ngôø, cuõng laïi khoâng coù laàm laãn. Vò A-tu-luaân vöông aáy coøn oâm ñaày
bao moái tham daâm, saân haän ngu si caáu nhieãm ñoäc nhô, daáy khôûi taø
voïng, cao ngaïo, ôû nôi bieån caû cho laø chæ coù cung ñieän cuûa mình laø lôùn
maø coøn coù theå noåi leân hoùa hieän thaân töôùng cao to nhö theá, huoáng hoà laø
chö vò Boà-taùt Ñaïi só doác tu taäp caùc phaùp Tam-muoäi, ñaõ thaáu roõ tính
chaát huyeãn hoùa cuûa caùc phaùp, thoâng toû neân thaáy moïi hieän töôïng thaûy
ñeàu nhö moäng aûo, bieát chö Phaät öùng hieän oû ñôøi vôùi aùnh saùng toûa lan
khaép coõi, khoâng gì laø khoâng thoâng ñaït, vì moïi hieän töôïng cuõng nhö
caûnh huyeãn hoùa, roõ moïi aâm thanh ñeàu laø tieáng vang, quaùn saùt nôi caùc
phaùp maø hoùa ñoä moät caùch thuaän hôïp. Laïi nhö Phaùp thaân laø coäi nguoàn
cuûa moïi söï thanh tònh, hoäi nhaäp vaøo caùc phaùp thì cuõng nhö vaäy. Hieåu
roõ veà thaân taâm thaûy ñeàu khoâng theå thuû ñaéc, thoâng suoát voâ soá thaân cuøng
nôi choán maø thaân aáy cuøng hoäi nhaäp, neân ñeàu phaùt taâm tu taäp nhaèm ñaït
ñeán giaùc ngoä nhö Phaät, höôùng theo ñöôøng thanh tònh taát ñöôïc an truï
phaùp Tam-muoäi lôùn lao nhö theá thì leõ naøo laïi coù söï nghi ngôø? Huoáng
hoà coøn cho laø laàm sao?
Nhöng laõnh hoäi ñöôïc caùi gì? Thöïc hieän con ñöôøng nhö vaäy taát
ñaït tôùi coõi Tam-muoäi roäng lôùn, thaáy roõ coõi ñôøi ñeå hieän thaân, nhaäp thaân
khaép choán, nhö vò thuûy thaàn kia ñöùng ôû nôi vò trí goác cuûa mình, do töø
choã thaân ñöôïc thoï nhaän bieán hoùa thaønh thaân lôùn lao. Naøy chö vò trong
toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ví nhö vò Tyø-kheo quaùn saùt thaân mình, trong
ngoaøi ñeàu laø baát tònh, cuõng quaùn saùt hình saéc do thöùc nhaän bieát taát ñeàu
nhö theá caû, do ñoù maø tinh taán sieâng naêng tu haønh. Caùc vò Boà-taùt Ñaïi só
cuõng laïi neân quaùn saùt nhö vaäy. Boà-taùt Ñaïi só quaùn saùt Phaùp thaân ñeå taïo
ñöôïc caùc haïnh nguyeän roõ raøng, neân ñoái vôùi vieäc öùng hieän ôû ñôøi taát
phaûi nhaän roõ ñoái töôïng cuõng nhö caùc phaùp theá gian, ôû nôi caùc phaùp ñoù
maø khoâng heà bò vöôùng maéc hoaëc chaáp tröôùc. Ñoù chính laø Boà-taùt ñaõ taùc
ñoäng taïo söï caûm öùng ñoái vôùi caûnh giôùi, do vaäy maø caùc baäc Ñaïi só ñaït
ñöôïc phaùp Tam-muoäi.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Baäc Boà-taùt Ñaïi só öùng
hieän khaép coõi ñôøi maø vaãn truï ôû caûnh giôùi baát ñoäng.
Phaåm 3: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ THAÀN THOÂNG BIEÁN

HOÙA
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só hieän
tam thieân ñaïi thieân coõi nöôùc soá löôïng nhö vi traàn, moãi moãi vi traàn coõi
nöôùc ñeàu hieän ra thaân töôùng mình, nôi moãi moãi thaân hieän ra aùnh saùng
chieáu khaép, ôû nôi moãi moãi aùnh saùng ñoù hieän ra nhieàu loaïi maøu saéc
hình töôïng, laïi ôû moãi moãi töôùng aáy hieän ra coù söï neâu baøy thoâng suoát,
moãi moãi söï neâu baøy thoâng suoát ñoù hieän ra chuùng sinh ôû ñaáy coù söï phaân
bieät ñaây kia. Boà-taùt thaûy ñeàu nhaän bieát veà caùc coõi nöôùc, roõ coõi naøo thì
nhieàu tham duïc, roõ coõi naøo laø thanh tònh, thaáu ñaït trong vieäc öùng hieän
nôi moïi coõi nöôùc, bieát coõi naøo yeân oån, hieåu coõi naøo an truï, thoâng toû
caùc coõi, nhaát laø bieát caùc coõi thích hôïp cho vieäc haønh hoùa cuûa mình.
Boà-taùt vôùi baûn nguyeän nhö theá thì seõ öùng hieän nôi coõi nhö theá vaø seõ
tuøy theo coõi nöôùc nhö vaäy maø Boà-taùt öùng hieän kheá hôïp. Khoâng daáy
töôûng chaáp veà nôi choán mình öùng hieän, cuõng chaúng vì bieát roõ coäi
www.daitangkinh.org
nguoàn cuûa caùc phaùp maø daáy yù töôûng huûy baùng coõi ñoù.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ví nhö maët trôøi luùc
môùi xuaát hieän, aùnh saùng tröôùc tieân laø chieáu xuoáng nôi baûy ngoïn Baûo
Sôn, töø ñaáy aùnh saùng chieáu voøng quanh ngoïn Tu-di vaø cuõng aùnh saùng
ñoù ñaõ laàn löôït chieáu khaép caùc khoaûng nôi baûy ngoïn Baûo sôn kia. Veû
röïc rôõ cuûa aùnh saùng maët trôøi lan chuyeån heát söùc mau choùng nhö theå
aùnh vaøng roøng loùe leân nôi nuùi cao. AÙnh saùng maët trôøi ñoù cöù daàn daø toûa
chieáu vaø caùi hình töôùng röïc rôõ kia cöù noái tieáp ngaøy naøy qua ngaøy khaùc.
Vaû nhö maët trôøi luoân chieáu, theo ñoù thì thöù lôùp moïi vaät thaûy ñeàu ñöôïc
soi saùng. Töø nôi coõi maët trôøi ngöï, aùnh saùng ñöôïc chieáu toûa khaép moïi
nôi choán, chaúng heà coù giôùi haïn maø cuõng khoâng coù choã naøo bò ngaên
chaén, cho neân chaúng coù yù nieäm veà nôi choán toûa chieáu maø cuõng khoâng
coù chính nôi choán chieáu ra.
Laïi nhö aùnh saùng cuûa maët trôøi aáy chaúng baùm nôi nuùi maø cuõng
khoâng lìa khoûi nuùi, chaúng ôû taïi hö khoâng, cuõng chaúng lìa hö khoâng.
Nhö theá ñaáy, chö vò trong toäc hoï cuûa Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só ñem
tröôøng hôïp veà aùnh saùng kia öùng duïng cho ngöôøi an truï nôi caûnh giôùi
ñaïi Tam-muoäi, chæ trong choác laùt, hoaëc moät ngaøy moät ñeâm, nöûa thaùng,
moät thaùng, hoaëc moät naêm cho ñeán caû traêm naêm, caû kieáp vôùi bao bieán
ñoäng höng suy, noåi tieáng hay khoâng noåi tieáng, roäng heïp tinh thoâ, cho
ñeán noãi vui möøng vì coù Phaät ôû ñôøi cuøng vôùi chuùng Boà-taùt. Luùc ñöôïc
gaëp Phaät aáy, taát caû moïi nôi choán nhö ñeàu hieän baøy coõi Phaät thanh tònh,
nôi choán truù xöù, thaûy moïi loaïi haïng, khaép voâ soá chuùng vôùi voâ löôïng
neûo sinh töû chaúng theå nghó baøn, thaáy coù khöù lai hoaëc khoâng thaáy coù
khöù lai, cuøng loaïi loaïi baùu cho ñeán voâ löôïng caùc thöù baûo vaät, ñuû moïi
thöù toäi loãi vôùi töøng aáy quaû baùo, taát caû ñeàu trôû neân thanh tònh, caû ngöôøi
cuøng vôùi coõi nöôùc, truï xöù, luoân nhôù nghó veà khaép caùc coõi, caùc nôi choán
coù coõi nöôùc, cho ñeán taän cuøng caùc coõi cuûa con ngöôøi, thì Boà-taùt cuõng
thaûy öùng hieän, ñeàu theå hieän troïn veïn söï coù maët cuûa mình ñeå du hoùa,
daãn daïy.
Nhö theá ñaáy, chö vò trong toäc hoï cuûa Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só ñem
söï an truï phaùp Tam-muoäi lôùn lao ñoù, ôû nôi moïi coõi khoâng daáy “töôûng”
veà choán döøng nghæ, ôû nôi caùc phaùp cuõng khoâng lìa goác cuûa chuùng, cuõng
chaúng ñaém nôi caùc coõi, cuõng khoâng coù choán töôûng veà ta ngöôøi, Boà-taùt,
chuùng sinh. Khoâng töôûng ôû ngoaøi coõi, khoâng töôûng laø coù coõi aáy hay
khoâng coù coõi aáy, chaúng daáy töôûng veà söï huûy hoaïi caùc coõi, cuõng chaúng
coù nôi choán bò huûy hoaïi. Cho neân, chö vò Boà-taùt Ñaïi só ñoù ñoái vôùi caùc
phaùp chaúng nhaát töôûng, chaúng phi töôûng, cuõng khoâng caàu phaùp cuõng
chaúng huûy phaùp, laø vì neàn taûng cuûa phaùp giôùi laø khoâng, chö vò ñeàu ñaõ
thaáu ñaït dieäu lyù aáy.
Phaåm 4: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ SÖÏ HUYEÃN HOÙA
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ví nhö coù nhaø huyeãn
thuaät veà Ñeá voõng (löôùi baùu cuûa Ñeá Thích), nôi thöïc hieän laø caûnh giôùi
cuûa Ñeá Thích, ôû ñaáy coù keû kheùo hoïc ñöôïc caùch thöùc huyeãn hoùa ñoù
sôùm naém ñöôïc caùc thuaät söû duïng, ôû nôi boán neûo ñöôøng dieãn baøy söï
huyeãn hoùa, töø Ñeá voõng aáy hieän thaønh moät caûnh huyeãn hoùa lôùn lao,
moïi keû khaép choán cuøng ñeán quaùn saùt nhìn xem, caû chö Thieân cuõng ñeàu
tuï hoäi ñoâng ñaûo. ÔÛ taïi moät choã hieän ra moät ngaøy, baûy ngaøy, nöûa thaùng,
moät thaùng, moät naêm traêm naêm. Laïi hieän ra naøo laø thaønh quaùch, huyeän,
aáp, laøng xoùm. Roài laïi hieän ra naøo laø soâng, hoà, vöïc, bieån saâu, doøng
soâng roäng ñuû loaïi. Laïi hieän maây ñuøn möa ñoå gaây neân bao bieán ñoäng
lôùn nhö vaäy. Laïi hieän ra caùc coõi nöôùc trang nghieâm, khoâng ñem choã
hoùa hieän aáy cuøng vôùi naêm thaùng ñoái khaùng huûy dieät nhau. Taát caû moïi
choán huyeãn hoùa ñoù khieán chö Thieân vui möøng thích thuù maø ñoái vôùi caùc
huyeãn theå kia cuõng khoâng coù choã naøo bò hö toån neân chö Thieân xem
thaáy ñeàu khoâng coù söï nghi ngôø cho laø quaùi laï.
Theá thì ñoái vôùi chö vò Boà-taùt Ñaïi só ñem phaùp Tam-muoäi aáy maø
nhaäp Chaùnh thoï, ôû moät coõi hieän ra voâ soá coõi, caùc coõi ñoù ñeàu coù ñuû
caùc ñaïi ñaát, nöôùc, gioù, löûa, nhö Haûi baûo sôn, Tu-di sôn, Thieát vi sôn,
Ñaïi Thieát vi sôn, cho ñeán caûnh giôùi taän cuøng cuûa con ngöôøi vôùi
nhöõng thaønh quaùch, huyeän aáp cuøng vôùi bao xoùm laøng thöa thôùt hay
truø phuù. Laïi coù cung ñieän cuûa Töôïng thieân, cung thaát cuûa chö Long
thaàn, nôi ôû cuûa chuùng thaàn, choán nguï cuûa Höông thaàn, coõi daïo cuûa
Thuûy thaàn, choã tôùi cuûa Anh thaàn (thaàn gaây beänh taät?), vuøng chöùa
www.daitangkinh.org
nhaïc khí cuûa Kyõ thaàn, mieàn an oån cuûa Ñieàm thaàn. Laïi coù caùc choán
cung ñieän, ñeàn ñaøi ôû nhöõng nôi taän cuøng theá gian, ñuû ba coõi Duïc giôùi,
Saéc giôùi cho ñeán Voâ saéc giôùi. Laïi coù tieåu thieân coõi nöôùc, trung thieân
coõi nöôùc, tam thieân ñaïi thieân coõi nöôùc. Coù toäi khoâng phöôùc, taát caû
chuùng loaïi, thaân löu chuyeån trong muoân ngaøn neûo sinh töû, ñeàu thoâng
ñaït cuøng taän. Moïi söï nhôù nghó ñoái vôùi caùc caûnh giôùi aáy ñeàu hoøa nhaäp
vôùi trí tueä thoâng suoát, ñöôïc thaáy töôøng taän hay khoâng thaáy. ÔÛ nôi caùc
coõi chaúng coù söï vaát vaû meät nhoïc. Tröø boû coõi coù söï vaát vaû ñoù thì
chaúng coøn coù noãi vaát vaû naøo nöõa. Laïi tröø boû luoân moïi haønh ôû caùc coõi
vaø theá laø khoâng coõi khoâng haønh. Vì sao nhö vaäy? Laø vì ñaõ hoäi nhaäp
vaøo baûn theå cuûa caùc phaùp.
Laïi nöõa, chö vò Boà-taùt Ñaïi só ñoù, ñoái vôùi caùc phaùp hoäi nhaäp
khoâng chaáp vaøo phaùp, ñoái vôùi caùc phaùp giôùi khoâng daáy töôûng laø mình
coù nhôù nghó, vì moïi haønh laø khoâng, laø khoâng coù ñoái töôïng haønh, ñoái
vôùi caùc coõi khoâng daáy töôûng “khoâng haønh”, ñoái vôùi moïi söï thoï nhaän
thaân töôùng cuõng laø khoâng thoï maïng, khoâng haønh hoùa. Caùc phaùp do
nhaân duyeân hoøa hôïp taïo thaønh, nhö chaân lyù ñaõ ñöôïc nhaän thöùc moät
caùch töôøng taän, cho neân cuõng laø khoâng thoï maïng, khoâng haønh hoùa.
Ñoái vôùi moïi hieän töôïng sinh dieät ñeàu laø do caùc phaùp chuyeån hoùa, ôû nôi
hoùa maø khoâng bò hoùa. Boà-taùt duøng caùc phaùp ñeå laøm ñaày ñuû caùc
nguyeän löïc cuûa mình ñeå nhaäp nôi chuùng, Boà-taùt haønh hoùa kheá hôïp vôùi
tính chaát tòch tónh cuûa caùc phaùp. Boà-taùt haønh hoùa nhöng khoâng daáy
töôûng chaáp veà söï hoùa aáy, coù theá thì môùi côù theå ñoä khaép moïi chuùng
sinh theo ñuùng neûo thanh tònh cuûa phaùp Nhö Lai. Phaùp giôùi cuûa Boà-taùt
laø haønh hoùa caùc phaùp khoâng theå nghó baøn maø khoâng baùm chaáp vaøo
ñaáy. Boà-taùt vôùi haïnh Töø bi, kheùo söû duïng moïi phöông tieän quyeàn xaûo
ñeå hoùa ñoä chuùng sinh. Boà-taùt haønh hoùa nhö theá laø ôû moät coõi maø thoâng
toû moïi nôi choán haønh, truï cuûa voâ soá coõi, bieát roõ veà thaân maïng, haønh
ñoäng cuûa voâ soá loaøi chuùng sinh, theo ñaáy maø hieän ra voâ soá hình aûnh
caùc vò Boà-taùt tu taäp tinh taán, nhôù nghó veà söï höng hieån cuûa voâ soá Phaät,
thoï nhaän chö Nhö Lai Bình Ñaúng Chaùnh Giaùc nhöõng lôøi chæ daïy veà
yeáu chæ cuûa caùc phaùp, theo ñoù maø töï tu haïnh Boà-taùt. ÔÛ nôi coõi naøy tòch
tónh thì nhöõng choán kia hieän baøy. ÔÛ nhöõng choán kia tòch tónh töùc thì ôû
nôi coõi naøy hieän baøy. Haønh hoùa maø khoâng laøm huûy hoaïi thaân mình,
hoäi nhaäp phaùp giôùi hoøa nhaäp vaøo aùnh saùng cuûa coõi tòch tónh, luoân nhôù
nghó ñeán trí tueä, ñem laïi lôïi laïc ñoái vôùi caùc neûo toái taêm.
Cuõng nhö nhaø huyeãn thuaät kia ñöùng ôû nôi ñaát aáy maø hieän baøy
caùc söï huyeãn hoùa, khoâng laáy nhöõng huyeãn hoùa ñaõ hieän ra laøm toån haïi
ñeán coõi ñaát töùc nôi choán mình ñang hieän baøy moïi söï huyeãn hoùa. Do
nöông töïa nôi ñaát, söï huyeãn hoùa aáy khoâng nhôù nghó veà ngaøy ñeâm,
chaúng huûy hoaïi thôøi tieát.
Boà-taùt haønh hoùa nhö theá, duøng taâm nieäm khoâng coù coõi nöôùc
caûnh giôùi maø ñi vaøo caùc coõi, laáy “khoâng coõi nöôùc” ñeå laøm saùng toû
khoâng coõi nöôùc, laïi duøng coõi nöôùc ñeå thoâng toû veà khoâng coõi nöôùc,
duøng choán voâ saéc maø hieän baøy an truï saéc, khoâng laáy nhaát ñeå huûy dieät
nôi nhò, cuõng khoâng laáy nhò maø huûy dieät nhaát. Ví nhö nhaø huyeãn
thuaät hieåu roõ caùc phaùp nôi khaép caùc coõi nöôùc, nhaäp nôi phaùp huyeãn
thì seõ thoâng toû vieäc nhaäp nôi tueä huyeãn. Ñaõ nhaäp vaøo tueä huyeãn thì
seõ thoâng toû vieäc nhaäp vaøo haønh huyeãn. Ñaõ nhaäp nôi haønh huyeãn neân
daáy khôûi tueä huyeãn, duøng tueä huyeãn ñeå phaân bieät nhaän roõ caùc haønh.
Nhö nhöõng keû laøm coâng vieäc huyeãn hoùa kia, chaúng ôû ngoaøi coõi ñaát
maø hieän baøy söï huyeãn hoùa cuûa mình, cuõng khoâng ôû beân ngoaøi nhöõng
ngöôøi xem. Chö vò Boà-taùt nhö vaäy laø khoâng laáy hö khoâng ñeå ñi vaøo
caùc coõi nöôùc, khoâng laáy beân ngoaøi coõi nöôùc ñeå ñi vaøo hö khoâng. Vì
sao? Laø vì caùc coõi nöôùc ñeàu coù theå hoäi nhaäp vaøo hö khoâng maø khoâng
bò huûy hoaïi. Nhö theá ñaõ coù theå nhaäp vaøo coõi nöôùc thì cuõng nhaäp vaøo
hö khoâng.
Vaäy thì caùc vò Boà-taùt kia, ñaõ laøm trang nghieâm khaép nôi, duøng
coõi nöôùc caûnh giôùi ñeå nhaäp vaøo caùc haønh ñoäng cuûa mình, cuøng thaáy
hay khoâng thaáy do taâm roãng raëng neân tu taäp thoâng toû, haønh quaùn thuaän
hôïp, cho ñeán ñem taâm nieäm trong khoaûnh khaéc nhö buùng ngoùn tay coù
theå hieän höõu khaép voâ soá caùc coõi nöôùc, thaûy ñeàu roõ moïi nôi choán sinh
töû traûi qua nhieàu kieáp, keå caû kieáp coù theå ñi ñeán, chæ duøng moät thôøi gian
ngaén ñoái vôùi voâ löôïng kieáp. Laïi traûi qua soá löôïng aáy thì coù theå traûi qua
caùc nôi choán höng khôûi tính chöùa, chaúng coù chæ moãi “töôûng” veà kieáp
ñaõ traûi qua. Vì chæ moät khoaûnh khaéc buùng ngoùn tay, nôi choán roäng lôùn
ñöôïc hieän ra, chaúng duøng yù nieäm maø coù theå vui thích vôùi tueä huyeãn.
Nhö theá thì Boà-taùt coù theå tu hoïc thoâng toû caùc phaùp ñoä voâ cöïc, ñem tueä
www.daitangkinh.org
huyeãn ñaõ traûi qua ñeå hoäi nhaäp moät caùch thoâng suoát vaøo theá giôùi
huyeãn, saùng toû vöôït caùc phaùp huyeãn, cuøng vôùi caùc theá giôùi huyeãn
thuaän hôïp, tueä haïnh hieän baøy khaép ñeå nhaän ra söï taän cuøng cuûa huyeãn
trong ba thôøi, vöôït qua voâ soá huyeãn vôùi tueä thoâng ñaït traûi qua caùc
huyeãn, vaøo nôi taâm huyeãn, daãn ñeán voâ haïn, vöôït qua chö Phaät huyeãn
môùi ñoä khaép muoân loaøi ñöa ñeán bôø giaûi thoaùt. Chö vò Boà-taùt nhö theá laø
hieåu roõ veà vieäc nhaäp vaøo caùc coõi nöôùc, noùi chung laø ñoái vôùi caùc coõi
nöôùc thaûy ñeàu thaáu ñaït, vónh vieãn khoâng chaáp baùm vöôùng maéc, cuõng
ñeàu Voâ nieäm (döùt moïi voïng nieäm). Nhö nhaø huyeãn thuaät kia do töø Ñeá
Voõng huyeãn ñaõ hieän ra khaép caùc thöù huyeãn hoùa, chaúng ôû nôi caûnh
huyeãn, cuõng khoâng coù choã laàm laãn. Boà-taùt nhö theá laø ñaõ hoäi nhaäp ñöôïc
vaøo caùc phaùp Ñoä voâ cöïc khoâng daáy “nieäm” veà caùc phaùp ñaõ nhaäp vaø
caùc phaùp ñaõ nhaäp aáy cuõng khoâng laàm laãn. Ñoù goïi laø Ñaïi ñònh roäng
khaép cuûa Boà-taùt.
Phaåm 5: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ SÖÏ AN LAÏC TRONG

ÑÒNH CUÛA BOÀ-TAÙT
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Cuøng chö Boà-taùt
Ma-ha-taùt! Veà phöông Ñoâng caùch xa coõi naøy, traûi qua voâ soá coõi Phaät
coù moät coõi teân laø Toái thöôïng ñoä voâ cöïc, ôû ñaáy coù phaùp Tam-muoäi
Chaùnh thoï hieäu laø Voâ thöôïng ñoä voâ cöïc, coù ñöôïc phaùp Tam-muoäi aáy
thì môùi vöôït qua coõi goác ñaït ñeán coõi Toái thöôïng. ÔÛ coõi ñoù, luoân coù nôi
choán ñeå nhaäp Chaùnh thoï, hoaëc nhaäp vaøo luùc saùng sôùm, hoaëc nhaäp vaøo
luùc giöõa ngaøy, hoaëc vaøo luùc quaù tröa, hoaëc vaøo xeá chieàu, hoaëc vaøo
cuoái ngaøy, hoaëc chæ trong khoaûng moät nieäm, hoaëc chæ trong choác laùt,
hoaëc trong khoaûng thôøi tieát, hoaëc trong khoaûng naêm ñeâm, hoaëc trong
khoaûng thôøi gian möôøi laêm ngaøy, hoaëc trong khoaûng moät thaùng, hoaëc
laïi trong khoaûng moät naêm, traêm naêm, ngaøn naêm, ngaøn vaïn naêm, hoaëc
ñeán vaïn naêm, hoaëc ñeán traêm ngaøn vaïn naêm, hoaëc tôùi na-thuaät traêm
ngaøn vaïn naêm, hoaëc traûi qua moät kieáp, traêm kieáp, ngaøn kieáp, hoaëc
traêm ngaøn kieáp, hoaëc tôùi ngaøn na-thuaät kieáp, hoaëc traûi qua voâ soá kieáp,
voâ löôïng kieáp, voâ bieân böùc kieáp, hoaëc laïi ñeán voâ haïn kieáp, voâ taän
kieáp, voâ tö nghì kieáp, hoaëc traûi qua voâ haïn nhö hö khoâng kieáp, hoaëc coù
voâ haïn nieäm kieáp, hoaëc coù voâ haïn löôïng vöôït quaù haïn löôïng kieáp…
nhöng chö vò Boà-taùt kia chaúng truï nôi thôøi gian cuûa phaùp ñeå coù töôûng
duïc, cuõng chaúng laáy söï truï nôi thôøi tieát maø coù töôûng duïc. Laïi nöõa, chö
vò Boà-taùt aáy khoâng döïa vaøo baát cöù moät loaïi thôøi gian naøo ñeå daáy töôûng
vaát vaû meät nhoïc, cuõng khoâng ôû nôi beân trong maø daáy töôûng, cuõng
chaúng haønh theo hai neûo, cuõng khoâng töï mình taïo taùc, cuõng chaúng coù
nieäm, cuõng khoâng voâ nieäm, cuõng voâ töôûng nieäm, cuõng chaúng daáy nieäm
veà toïa ñònh, cuõng khoâng daáy khôûi töôùng veà tính chaát voâ haïn löôïng cuûa
taát caû caùc phaùp. Gioáng nhö Nhaät Thieân töû cuøng vôùi chö Thieân maø coù
choã chieáu saùng daãn daét. Maët trôøi laø theå hieän söï chieáu saùng daãn daét ñoù.
Chö Thieân cuõng khoâng theå laøm cho döøng laïi ñöôïc. Maët trôøi cuõng
khoâng xuaát hieän vaøo ban ñeâm, cuõng chaúng nghó veà ban ngaøy. Ngaøy
naøo noái tieáp nhau ñi qua, ai cuõng ñeàu bieát chaúng phaûi rieâng mình chö
Thieân môùi bieát. Maø ngaøy cuõng khoâng laøm huûy hoaïi ñoái vôùi ñeâm. Chö
vò Boà-taùt Ma-ha-taùt cuõng nhö vaäy. Do ñaõ thoâng ñaït ñöôïc phaùp Tam-
muoäi aáy maø ôû nôi voâ soá caùc coõi nöôùc nhaäp phaùp Chaùnh thoï, cuõng
khoâng laáy nieäm veà thôøi tieát cuõng chaúng daáy töôûng veà khoâng laáy nieäm
aáy. Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Nhö Lai! Ñoù goïi laø Boà-taùt Ma-ha-taùt
ñaõ ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi cuûa coõi Toái thöôïng ñoä voâ cöïc, laø haïnh
nguyeän cuûa trí tueä phöông tieän khoâng gì hôn, khoâng gì coù theå saùnh
ñöôïc.
Phaåm 6: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ TRÍ TUEÄ PHÖÔNG TIEÄN
NÔI PHAÙP ÑAÏI ÑÒNH
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ma-ha-taùt
ñoái vôùi taát caû thaân töôùng cuûa chuùng sinh, thaân töôùng Phaät, ñeàu thaáu
ñaït veà leõ bình ñaúng aáy. Thaân naøy laø do thaân kia maø coù, neân luoân
quaùn töôûng Nhö Lai nôi voâ soá coõi nöôùc nhö soá löôïng vi traàøn, ñoái vôùi
heát thaûy chö Nhö Lai aáy phaûi doác taâm cuùng döôøng. Heát thaûy caùc loaïi
www.daitangkinh.org
hoa, heát thaûy caùc thöù chaâu baùu trong taän cuøng caùc coõi ñeàu duøng ñeå
cuùng döôøng. Taát caû caùc thöù chaâu baùu cuùng döôøng aáy tung raõi leân treân
cao taïo neân taát caû nhöõng thöù trang söùc ñem cuùng döôøng. Lôùp lôùp nôi
choán kinh haønh cuùng döôøng. Duøng voâ löôïng voâ taän taát caû ngoïc baùu
ma-ni xaây döïng thaùp, Tinh xaù maø cuùng döôøng vôùi khaû naêng coù theå
cuùng döôøng ñöôïc. Vöôït quaù moïi choã taïo taùc laøm ra cuûa chö Thieân
cuùng döôøng, ñeàu laø uy thaàn cuûa Phaät. Heát thaûy coõi Phaät thanh tònh
thaûy thaûy ñeàu cuùng döôøng, ñeàu laø choã Phaät luoân hoä nieäm, tieáp daãn.
Neân ñem taát caû nhöõng thöù aáy cuùng döôøng Phaät, cuùng döôøng, ñaûnh leã
ngay chaân chö Phaät. Chö Nhö Lai kia ñeàu laø söï öùng hoùa töø Phaùp thaân
voâ taän. Chính töø nhöõng söï cung kính chí taâm ñoù laøm khôûi ñieåm maø
tìm caàu, tham vaán caùc phaùp cuûa chö Phaät, nguyeän neâu baøy caùc phaùp
bình ñaúng, phu dieãn caùc phaùp lôùn, hoäi nhaäp caùc haïnh nguyeän coát yeáu
cuûa chö Phaät, theå hieän nôi taâm ñaïi Bi. Hoøa nhaäp nôi caùc dieäu löïc cuûa
haïnh nguyeän thuaän hôïp voâ haïn, ñi vaøo caùc neûo chính yeáu cuûa moïi
chuùng sinh, nhôù nghó ñeán chö Phaät. Thoâng toû coäi nguoàn cuûa moïi tích
chöùa vun ñaép, nhöng cuõng khoâng vöôùng maéc nôi caùi bieát caùi ngoä veà
leõ höng khôûi cuûa Phaät cuõng nhö leõ bieán dieät cuûa chö Nhö Lai. Ví nhö
taâm daáy khôûi caùc nieäm, khoâng roõ nôi daáy phaùt maø cuõng chaúng bieát
choán trôû veà. Boà-taùt cuõng khoâng toû ñöôïc ñieåm khôûi hay neûo dieät cuûa
Nhö Lai.
Cuõng nhö vaøo luùc ban ngaøy döôùi aùnh maët trôøi, hieän ra boùng daùng
dôïn naéng nhö soùng nöôùc, chaúng do töø boùng maët trôøi maø coù, cuõng
khoâng phaùt ra töø boùng cuûa suoái nöôùc, cuõng chaúng ôû nôi ñaát hieän leân
hoaëc töø boùng cuûa raëng nuùi cong phía Ñoâng kia haét laïi, cuõng chaúng coù,
cuõng chaúng khoâng, cuõng chaúng thieän hay baát thieän, chaúng trong laønh
hay ñuïc ngaàu, cuõng chaúng coù theå uoáng hay coù theå laøm cho oâ nhieãm
ñöôïc. Boùng daùng aáy chaúng coù cuõng chaúng khoâng, chaúng muøi vò cuõng
chaúng theå ngöûi neám, chæ coù hình töôïng nhö doøng nöôùc.
Do nhaân duyeân ñoù maø daáy nieäm, nhö dôïn naéng theo soâng nöôùc
neân môùi daáy töôûng nhôù veà boùng daùng soâng nöôùc aáy. Döùt boû töôûng
nieäm ñoù thì ñoái vôùi gaàn maø cho laø xa, nhöng cuõng khoâng coù nôi choán
bò huûy hoaïi. Boùng daùng dôïn naéng theo soâng nöôùc, roát laïi laø cuõng
khoâng theå ñònh ñöôïc nôi choán.
Boà-taùt cuõng nhö vaäy. Ñoái vôùi Nhö Lai, khoâng daáy nieäm, cuõng
khoâng nhaän thöùc veà ñieåm khôûi leân hay bieán dieät cuûa Nhö Lai: Ñem
hình töôùng maø töôûng chö Phaät laø coù, duøng voâ töôùng ñeå lìa moïi töôûng
nieäm.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Chö vò Boà-taùt Ñaïi só
thöïc hieän nhö theá goïi laø Phaùp Tam-muoäi Thanh tònh, theo neûo Chaùnh
thoï cuûa phaùp Tam-muoäi aáy maø luoân thöùc tænh, khoâng bao giôø ñeå maát
phaùp Tam-muoäi kia. Ví nhö ngöôøi saùng suoát trong luùc nguû say, ñoái vôùi
moïi nôi choán haønh ñoäng trong giaác moäng ñeàu bieát laø khoâng coù nhaân
duyeân vaø khi thöùc giaác thì ñeàu bieát roõ raøng laø nhö theá. Baäc Boà-taùt Ñaïi
só cuõng vaäy, thaát chö Phaät maø queân ñi caùi nhaän thöùc aáy thì môùi naém
giöõ ñöôïc caùc phaùp cuûa chö Phaät, bieát ñöôïc choán an toïa ñoâng ñaûo cuûa
chö Nhö Lai, cho ñeán caùc coõi Phaät thanh tònh, thaáu ñaït nghóa lyù, phaân
bieät thoâng toû yeáu chæ cuûa caùc phaùp, laøm hieån loä moät caùch roäng khaép lyù
nhaân duyeân nôi caùc phaùp, cuøng laøm roõ nhöõng neûo thanh tònh cuûa Phaät
chuûng cuøng uy thaàn cuûa chö Phaät, cuõng laø dieãn roäng moïi bieän taøi cuûa
chö Phaät.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ñoù laø trí tueä phöông
tieän töø phaùp Tam-muoäi lôùn cuûa chö Boà-taùt Ñaïi só.
Phaåm 7: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ VOÂ LÖÔÏNG NHÖ
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Haïnh nguyeän cuûa
baäc Boà-taùt Ñaïi só, nhôù nghó veà chö Phaät Nhö Lai thôøi quaù khöù, daáy
khôûi caùc phaùp “Ñoä voâ cöïc” (Ba-la-maät) ñeán troïn kieáp hay vöôït quaù
kieáp vöôït caùc coõi ñaït ñeán bôø giaûi thoaùt. Bieát roõ caùc coõi troïn kieáp hay
quaù kieáp, thì seõ roõ bieát söï daáy khôûi cuûa chö Phaät troïn kieáp hay quaù
kieáp, thaáu ñaït chö Phaät xuaát hieän, neâu baøy kinh ñieån vôùi caùc phaùp “Ñoä
voâ cöïc”. Theo kieáp hay quaù kieáp thuyeát giaûng caùc phaùp “Ñoä voâ cöïc”.
Bieát roõ yù haønh theo “Ñoä voâ cöïc” thì roõ caùc tình (caên) theo caùc phaùp
“Ñoä voâ cöïc”. ÔÛ nôi tình “Ñoä voâ cöïc” aáy maø nhaän thöùc cuøng thöïc haønh
ñoái vôùi voâ soá thöù loaïi, cho ñeán thoâng ñaït moïi thöù thoï maïng cuûa Nhö
www.daitangkinh.org
Lai. Ñaây kia ñeàu roõ, ñoái vôùi moïi thoï maïng, vöôït qua naêm thaùng haøng
öùc na-thuaät, ñaây kia ñeàu roõ, kia duøng tueä cuûa ñaây maø haønh, toû roõ hieàn
haïnh cuûa voâ löôïng Nhö Lai, goác laø “khoâng” laø voâ löôïng hieàn. Roõ
thoâng caùc coõi quaù khöù, goác laø “khoâng” laø voâ löôïng. Bieát roõ moïi kieáp
quaù khöù, goác laø “khoâng” laø voâ löôïng. Cuõng nhö bieát roõ quaù khöù caùc
phaùp nhö, goác laø “khoâng” laø voâ löôïng nhö. Roõ taâm quaù khöù, goác laø
“khoâng” laø voâ löôïng nhö. Roõ söï giaûi thoaùt, goác laø “khoâng”, laø voâ
löôïng nhö. Toû haønh cuûa chuùng sinh quaù khöù, goác laø “khoâng” laø voâ
löôïng nhö. Toû nôi choán thuyeát giaûng cuûa quaù khöù, goác laø “khoâng” laø
voâ löôïng nhö. Roõ söï daáy khôûi cuûa quaù khöù, goác laø “khoâng” laø voâ
löôïng nhö. Thöïc hieän phaùp Chaùnh thoï Tam-muoäi aáy goïi laø Quaù trang
nghieâm taïng. Nhôø ñaáy maø phaùt khôûi nhaát taâm, coù theå vöôït qua traêm
ngaøn kieáp laø goác khoâng, laø voâ löôïng. Duøng taâm ñoù maø vöôït qua ñeán
traêm ngaøn na-thuaät kieáp, laïi vöôït qua voâ soá kieáp, voâ tö nghì kieáp, voâ
xöng haïn kieáp, voâ bieân kieáp, voâ löôïng kieáp, laïi vöôït quaù a-taêng-kyø
kieáp, chaúng theå nghó baøn kieáp, voâ voïng kieáp, laø vöôït quaù voâ voïng
kieáp. Do nhaân duyeân aáy neân khoâng coù söï hoaïi dieät. Thoï nhaän phaùp
Chaùnh thoï Tam-muoäi khoâng coù taïo nhaân quaù khöù maø an laäp ñaày ñuû
möôøi phaùp. Nhôø phaùp Tam-muoäi ñoù neân coù ñöôïc söï giaùc ngoä, cuõng taïo
laäp ñuû möôøi phaùp. Ñoái vôùi chö Nhö Lai ñaït ñeán caûnh giôùi baát tö nghì,
cuõng töø thanh tònh maø khôûi leân, cuõng khoâng truï nôi choán tu taäp, ñaït
ñöôïc ñieàu aáy cuõng nhö doác söùc ñeå ñaït ñöôïc, thoï nhaän ñaày ñuû söï phuïng
trì, mong ñöôïc bình ñaúng, hoäi nhaäp vaøo ba neûo. Nhöõng gì goïi laø möôøi
phaùp?
1. Thoâng toû moïi naønh phaùt sinh töø goác si meâ.
2. Bieän giaûi tính chaát voâ taän cuûa caùc phaùp.
3. Phaân bieät söï thuaän hôïp khoâng huûy dieät.
4. Nhaän roõ voâ truï.
5. Bieän taøi khoâng loaïn ñoäng.
6. Töø choã ñaõ neâu baøy maø ñaït ñeán chí thaønh.
7. Laøm taát caû moïi söï nöông töïa ñeå toàn taïi.
8. Vui veû maø höôùng ñeán ba coõi.
9. Xem goác cuûa moïi ñöùc laø hôn heát.
10. Ñoái vôùi caùc phaùp luoân coù söï toân troïng, khieâm toán.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai!

Ñoù laø möôøi haïnh nguyeän voâ haïn cuûa phaùp Tam-muoäi. Do thöïc
haønh möôøi phaùp Tam-muoäi aáy maø ñaït ñöôïc giaùc ngoä. Ví nhö thaân ôû
trong baøo thai, bieát mình seõ ñöôïc sinh ra vì trong thôøi gian naøy thaàn
thöùc ñaõ nhaäp vaøo thaân. Boà-taùt cuõng nhö vaäy, theo phaùp Tam-muoäi
maø toû ngoä, nhôø möôøi phaùp aáy maø ñoái vôùi caùc phaùp ñöôïc thoâng suoát.
Luùc Boà-taùt ñaït ñöôïc nhö theá laø ñaït ñöôïc söï thanh tònh cuûa quaù khöù
vaäy.
www.daitangkinh.org

TAM-MUOÄI
QUYEÅN TRUNG
Phaåm 8: TRÍ TUEÄ PHÖÔNG TIEÄN THANH TÒNH
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só duøng
moãi moãi coõi nöôùc thanh tònh ñeå thuaän nhaäp nôi moãi moãi coõi. Ñem caùc
phaùp ñaõ tu taäp nôi moãi moãi coõi maø hieän roõ khaép caùc coõi. Thuaän hôïp,
giöõ gìn nôi moãi moãi coõi thì seõ an truï ñöôïc nôi khaép caùc coõi nöôùc Phaät.
Ñaõ thuaän roõ nôi moãi moãi coõi nöôùc Phaät thì thoâng toû heát thaûy caùc coõi.
Haønh hoùa thuaän tieän nôi moãi moãi coõi thôøi thoâng ñaït heát thaûy caùc coõi
thanh tònh. Nôi caùc coõi kia, nôi caùc ñôøi vò lai, luoân laøm ngöôøi quan
troïng. ÔÛ nôi caùc coõi, ôû caùc soá löôïng kieáp luoân coù nôi choán neâu baøy
giaûng noùi. ÔÛ nôi moïi kieáp nhaän roõ ñöôïc caùc hình töôïng. ÔÛ nôi moïi
kieáp thaûy ñeàu phaân bieät roõ. ÔÛ nôi moïi kieáp maø daãn daét moät caùch thuaän
hôïp. ÔÛ nôi moïi kieáp maø nhôù nghó ñeán söï bình ñaúng. ÔÛ nôi moïi kieáp,
khoâng gì laø khoâng höng khôûi, phaùt trieån. ÔÛ nôi moïi kieáp maø taïo taùc voâ
löôïng. ÔÛ nôi moïi kieáp, höông thôm luoân taïo ñöôïc söï khen ngôïi khaép
choán. ÔÛ nôi moïi kieáp luoân coù loøng thöông cöùu ñoä. ÔÛ nôi moïi kieáp
khoâng coù chö Phaät Theá Toân quaù khöù, coù choã noùi veà töông lai, hoaëc
khoâng coù choã noùi, coù nôi choán trao truyeàn quyeát ñònh, hoaëc khoâng coù
nôi choán trao truyeàn quyeát ñònh. Coù nhieàu söï khaùc bieät veà danh hieäu,
voâ soá danh hieäu, voâ löôïng danh hieäu, voâ haïn danh hieäu, voâ bieân danh
hieäu, a-taêng-kyø danh hieäu, voâ tö nghì danh hieäu, voâ teá danh hieäu, voâ
voïng danh hieäu. Caùc baäc aáy seõ höng khôûi, thöông xoùt cöùu ñoä chuùng
sinh, hieän laøm baäc Phaùp vöông, laø baäc chæ daãn caùc phaùp tu haønh, giaûng
thuyeát roäng khaép veà ba möôi baûy phaùp ñaïo phaåm, ca ngôïi taùn thaùn
moïi thöù haïnh coâng ñöùc, quaûng dieãn neâu baøy khieán caùc haïnh nguyeän
SOÁ 288 – KINH BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC HOÛI VEÀ TAM-MUOÄI, q.trung 307
ñöôïc hieån loä, saùng toû. Laïi neân khieán cho taâm yù ñöôïc thanh tònh, taùnh
haïnh tu taäp vöõng vaøng, taïo neân haïnh cuûa moïi coâng ñöùc. Neân baøy toû
roäng khaép caùc haïnh coát yeáu, quan troïng. Laïi neân kieán laäp trí tueä roäng
khaép laøm saùng toû moïi neûo söï lyù. Cuõng seõ traûi qua caùc phaùp tu taäp theå
hieän haïnh nguyeän cuûa chö Nhö Lai. Cuõng neân tu taäp thaønh töïu ñaày ñuû
caùc nguyeän. Laïi cuõng thöïc hieän ñaït tôùi trí tueä goàm ñuû, thoâng toû taän
cuøng neûo thieän cuûa söï taïo thaønh coâng ñöùc. Laïi cuõng daãn tôùi coõi trang
nghieâm toái thöôïng, haïnh nguyeän theå hieän söï thaáu ñaït saùng suoát, caùc
haøng quyeán thuoäc ñaùng toân troïng, cuõng laïi thoâng toû ñaày ñuû ñoái vôùi caùc
phaùp. Laïi phaûi tu taäp nhaän roõ choã öùng hôïp cuûa toäi, phöôùc. Laïi neân tu
taäp quaùn töôûng ñaày ñuû caùc hình töôùng ñöôïc taïo thaønh. Thoâng toû, thaáu
ñaït leõ thieän cuûa söï ñaày ñuû. Thoâng toû, thaáu ñaït moïi ñöùc cuûa söï bình
ñaúng. Cuõng phaûi thoâng ñaït yù nguyeän cuûa chö Phaät Theá Toân. Cuõng phaûi
bieát caùc chuûng taùnh aáy cuõng nhö roõ moïi söï haønh hoùa quyeàn xaûo. Cuõng
naém roõ caùc phöông tieän, roõ caùc neûo bieán hoùa cuøng moïi nôi choán höôùng
ñeán. Cuõng roõ söï thaønh Phaät, roõ vieäc hoùa ñoä ngöôøi vaät, hoùa ñoä voâ soá
chuùng sinh, roõ vieäc chö Nhö Lai nhaäp Nieát-baøn voâ dö, toû moïi söï xuaát
hieän kheá hôïp cuûa chö Phaät, maø trong khoaûnh khaéc ñoù taïo neân söï phaùt
taâm, ñaït tôùi söï thoâng toû moïi vieäc trong moät kieáp. Laïi traûi qua traêm
kieáp, ngaøn kieáp, traêm ngaøn kieáp, öùc kieáp. Laïi traûi qua coõi Dieâm-phuø-
ñeà soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua boán coõi thieân haï soá löôïng
kieáp nhö vi traàn. Traûi qua ngaøn coõi thieân haï soá löôïng kieáp nhö vi traàn.
Traûi qua ñaïi thieân theá giôùi soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Traûi qua tam
thieân ñaïi thieân coõi nöôùc soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Traûi qua nhö coõi
nöôùc cuûa chö Phaät soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua nhö ngaøn coõi
nöôùc cuûa chö Phaät soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua traêm ngaøn
coõi nöôùc chö Phaät soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua öùc na-thuaät
coõi nöôùc chö Phaät soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua voâ soá coõi
nöôùc chö Phaät soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua soá löôïng kieáp
khoâng theå tính. Laïi traûi qua voâ löôïng soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi
traûi qua voâ bieân teá soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua voâ xöng haïn
soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua a-taêng-kyø soá löôïng kieáp nhö vi
traàn. Laïi traûi qua voâ tö nghì soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua “voâ
ngaõ haïn” soá löôïng kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua “voâ haïn laïc” soá löôïng
www.daitangkinh.org
kieáp nhö vi traàn. Laïi traûi qua “laïc voâ laïc’ soá löôïng kieáp nhö vi traàn.
Boà-taùt do söï an truï phaùp Tam-muoäi Tueä minh taïng neân coù theå thoï trì
söï thuyeát giaûng nôi moãi moãi coõi nöôùc. Nhö theá laø cuõng nhaäp vaøo
chuûng taùnh cuûa moãi moãi coõi nöôùc nhö heát thaûy moïi coõi nöôùc. Ñoái vôùi
“Voâ haïn laïc” soá löôïng coõi nöôùc nhö vi traàn thì cuõng vaäy, thaáu toû voâ
haïn coõi nöôùc thôøi ñöông lai. Boà-taùt duøng trí tueä cuûa chaùnh ñònh nhaäp
vaøo khaép nôi cuûa taâm yù höôùng ñeán caùc nieäm. Coù möôøi nôi choán nöông
töïa vöõng chaéc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Nhôù nghó vui thích veà caùc coõi Phaät, nôi choán Nhö Lai kieán laäp
soá löôïng nhö vi traàn, caùc vò Boà-taùt aáy nhôø vaøo uy thaàn cuûa Phaät maø an
truï.
2. Boà-taùt duøng phaùp laøm choã an truï vöõng chaéc, ôû nôi coõi ñôøi phaûi
thoâng ñaït ñaày ñuû caùc phaùp Toång trì, ñaõ ñöôïc ñaày ñuû caùc phaùp Toång trì
thì seõ ñöôïc söï bieän taøi roát raùo voâ taän.
3. Boà-taùt nöông vaøo haïnh nguyeän, laáy haïnh nguyeän laøm choã
döùng vöõng cho mình, theo nguyeän heát möïc roát raùo maø haønh hoùa ñaày
ñuû.
4. Boà-taùt nöông töïa vaøo dieäu löïc cuûa ñöùc maø coù ñöôïc choã ñöùng,
nhöng khoâng daáy töôûng cho raèng khoâng ai coù theå hôn mình.
5. Boà-taùt nöông vaøo trí tueä maø ñöùng vöõng, ñoái vôùi Phaät phaùp, söï
haønh hoùa luoân voâ ngaïi.
6. Boà-taùt döïa vaøo taâm ñaïi Bi maø laäp, goùp söùc vaøo vieäc chuyeån
baùnh xe chaùnh phaùp ñi tôùi, khoâng coù tröôøng hôïp thoaùi lui.
7. Boà-taùt döïa vaøo caùc haïnh nguyeän kia maø ñöùng vöõng, ñoái vôùi
caùc thöù vaên töï laø söï thöïc haønh cuûa caùc phaùp neân kheùo leùo tu hoïc thích
hôïp.
8. Boà-taùt nöông vaøo nôi choán phaùt sinh caùc phaùp toái thöôïng maø
ñöùng vöõng, môû roäng cöûa caùc phaùp cam loà ñeå nhaèm ngaên laáp caùc cöûa
daãn veà neûo aùc.
9. Döïa vaøo dieäu löïc cuûa trí tueä maø laäp, thöïc hieän haïnh nguyeän
Boà-taùt, khieán cho söï haønh hoùa khoâng heà bò giaùn ñoaïn.
10. Chö vò Boà-taùt aáy, nöông töïa vaøo heát thaûy moïi dieäu löïc keå
treân maø ñöùng vöõng, theå hieän ñaày ñuû nôi dieäu löïc boá thí, hoùa ñoä voâ soá
chuùng sinh, khieán hoï ñi theo con ñöôøng thanh tònh cuûa Boà-taùt vôùi
nhöõng nôi choán nöông töïa ñaày ñuû voâ soá caùc duïng löïc.
Thoâng toû voâ haïn soá löôïng kieáp, Boà-taùt ñaït ñöôïc dieäu löïc do
nöông vaøo caùc phaùp maø coù, naém ñöôïc dieäu nghóa thanh tònh nôi coäi
nguoàn cuûa caùc phaùp, cuõng nhö voâ soá nôi choán phaùt sinh cuûa chuùng.
Ñoù goïi laø Boà-taùt Ma-ha-taùt ñaõ thöïc hieän ñöôïc caùc haïnh cuûa tueä
ñònh thöù saùu heát söùc lôùn lao. Caùc vò Boà-taùt ñoù an truï nhö theá laø ñaït
ñöôïc söï thoâng toû caùc haønh trong voâ haïn soá löôïng kieáp. Phaân bieät thaáu
ñaït caùc haønh cuûa phöông tieän quyeàn xaûo trong voâ haïn soá löôïng kieáp
ñoái vôùi voâ haïn soá caùc haønh cuûa toäi phöôùc ñeàu phaân bieät thaáu ñaït ñeå
ñöôïc caùc haønh theo phöông tieän. Laïi ñoái vôùi voâ haïn soá nôi choán thöïc
hieän tinh taán, hieän roõ ñeå daãn daét chuùng sinh thoâng qua caùc phöông tieän
haønh maø voâ haønh. Phöông tieän ôû nôi haønh vaø voâ haønh aáy, ñoái vôùi thieän
aùc coù caùc haønh theo phöông tieän cuûa voâ haïn soá. Ñoái vôùi caùc phaùp,
haønh maø voâ haønh, töùc laõnh hoäi thaáu ñaït caùc haønh theo phöông tieän. ÔÛ
nôi haønh maø voâ haønh ñoù, ñoái vôùi caùc thôøi Phaät öùng hieän, nhö hình
töôïng aáy, nhö söï thuyeát giaûng aáy, nhö söï daáy khôûi taän cuøng trong söï
haønh hoùa cuûa chö Phaät, thoâng toû caùc haønh theo phöông tieän veà chuûng
taùnh cuûa Nhö Lai. ÔÛ nôi haønh hoùa maø voâ haønh ñoù, laõnh hoäi neâu baøy voâ
löôïng cöûa trí tueä nhôø caùc haønh theo phöông tieän xoay chuyeån. ÔÛ nôi
haønh maø voâ haønh aáy, trí tueä roäng khaép taïo caûm öùng lôùn lao cuøng bieán
hoùa voâ soá, nhö luùc thò hieän thoâng qua caùc haønh theo phöông tieän. Naøy
chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ví nhö luùc maët trôøi xuaát hieän,
nhöõng ngöôøi coù maët thaûy ñeàu laàn löôït troâng thaáy laøng xoùm, quaän
huyeän thaønh aáp trong nöôùc, cuõng nhö nhaän bieát caùc choã cao thaáp, soâng
nuùi, ñeøo doác hieåm trôû, nhaän bieát caùc thöù caây coái, ruoäng luùa, nhaän bieát
caùc loaïi toát xaáu, tònh, baát tònh, noùi chung laø caùc söï vaät hieän coù trong
theá gian cuõng ñeàu nhaän bieát. Töø ñoâi maét saùng laõnh hoäi thaáu ñaït caùc
hieän töôïng, coù ñöôïc troïn veïn taâm yù ñeå xem xeùt. Naøy chö vò Boà-taùt!
AÙnh saùng cuûa maët trôøi cuõng theá, theo ñaáy maø chieáu saùng khieán caùc söï
vaät hieän ra tröôùc maét mình. Do aùnh saùng cuûa maët trôøi ñoù maø con ngöôøi
troâng thaáy khaép caùc thöù hình saéc. Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö
Lai! Chö Boà-taùt aáy ñaõ ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi thì cuõng khoâng khaùc;
thoâng toû heát thaûy moïi haønh, coù haønh hay khoâng haønh caû trong traêm
ngaøn na-thuaät kieáp, roõ moïi chuûng loaïi, taát caû thaûy ñöôïc nhaän thöùc, soi
www.daitangkinh.org
saùng thaáu ñaùo, duøng söï thoâng toû naøy töùc laø duøng möôøi thöù khoâng meâ
laàm ñaõ ñaït ñöôïc laøm sung maõn cho söï haønh hoùa ñoái vôùi heát thaûy chuùng
sinh trong möôøi phöông. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Xuaát hieän ôû nôi chuùng sinh khoâng meâ laàm veà caùc goác mình ñaõ
ñaït ñöôïc.
2. Khoâng meâ laàm trong söï hoùa ñoä chuùng sinh.
3. Khoâng coù meâ laàm veà nôi choán giaùo hoùa chuùng sinh.
4. Khoâng coù meâ laàm ñoái vôùi chuùng sinh ôû choã daáy khôûi caùc haïnh
nguyeän, nhö söï thích öùng hay nhö ngoân töø, moïi söï luaän baøn ñeàu roát
raùo.
5. Moïi choán haønh hoùa ñeàu khoâng meâ laàm, ôû nôi caùc coõi nöôùc ñeàu
luoân thanh tònh.
6. Moïi choán hoäi nhaäp ñeàu khoâng meâ laàm, ôû nôi caùc coõi Phaät,
choán haønh laø voâ haønh, ôû nôi haønh maø voâ haønh. döùt moïi hoà nghi cuûa
chuùng sinh.
7. Nôi choán theä nguyeän ñeàu khoâng meâ laàm, nhö caùc choã chuùng
sinh thænh caàu, teá ñoä chuùng sinh vôùi söï thöïc hieän nhôø ñoù maø hoaøn
thaønh ñaày ñuû caùc haïnh nguyeän.
8. Khoâng meâ laàm trong caùc phaùp cuûa caùc haønh theo phöông tieän
nhaèm khai môû cöûa trí tueä thanh tònh voâ haïn.
9. Khoâng meâ laàm ñoái vôùi caùc phaùp ñöôïc neâu baøy giaûng giaûi, coù
theå taïo neân nhöõng côn möa phaùp khaép nôi, thaâu toùm, cheá ngöï caùc caên,
ôû nôi haønh maø voâ haønh, ôû nôi trí tueä giaùc ngoä maø haønh khieán cho Phaät
ñaïo luoân ñöôïc ñöùng vöõng.
10. Khoâng coù meâ laàm ñoái vôùi vai troø quan troïng cuûa trí tueä, theå
hieän nôi caùc haønh cuûa cöûa trí tueä thanh tònh voâ haïn.
Khoâng coøn meâ laàm veà choã xuaát hieän thì cuõng khoâng coøn caùc nôi
choán toái taêm, maø aùnh saùng ñöôïc chieáu khaép theá gian. Boà-taùt ñaõ an truï
möôøi neûo khoâng meâ laàm ñeå thöïc hieän caùc phaùp thì coi nhö ñaõ an truï
nôi phaùp Tam-muoäi aáy. Chö vò Boà-taùt ñoù ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi vaø
laøm cho phaùp aáy daáy khôûi, khieán cho chö Thieân ñeá ñeán nôi leã baùi, chö
Long ñeá ñeán nôi cung kính tung raûi caùc thöù höông thôm töôi ñeïp, khieán
cho chö Thaàn ñeá tìm ñeán leã baùi, chö Löôïng ñeá tìm ñeán kính leã, chö
Phuïng hoaøng ñeá thaàn tìm ñeán quy ngöôõng, chö Phaïm ñeá ñaûnh leã thænh
vaán, chö Nhaïc thaàn ñeá tìm ñeán taùn döông, chö Ñieàm thaàn ñeá ca ngôïi
heát möïc, chö Höông thaàn ñeá luoân tìm tôùi ñeå haàu haï toân thôø, cuõng nhö
Nhaân ñeá tìm tôùi cuùng döôøng. Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö
Lai! Caùc Boà-taùt aáy ñaõ thöïc hieän phaùp Tam-muoäi Tueä minh taïng, goïi laø
laàn thöù saùu laøm höng khôûi, hieån loä trí tueä lôùn lao thoâng qua caùc haønh
theo phöông tieän.
Phaåm 9: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ SÖÏ HÖNG KHÔÛI,

HIEÅN LOÄ
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só coù
phaùp Tam-muoäi goïi laø: “Chö Phaät laøm saùng roõ coõi nöôùc thanh tònh”.
Naøy chö vò! Chö Boà-taùt laøm theá naøo ñeå coù theå thöïc hieän nhaäp Chaùnh
thoï phaùp Tam-muoäi chö Phaät laøm saùng roõ coõi nöôùc thanh tònh aáy? Luùc
ñaàu Boà-taùt nhaäp ôû theá giôùi phöông Ñoâng, töø moät coõi nöôùc naøy sang
moät coõi nöôùc khaùc. Ñoái vôùi caùc phöông Taây, Nam, Baéc boán phöông vaø
hai phöông treân döôùi, cuõng töø coõi nöôùc naøy ñeán coõi nöôùc khaùc. ÔÛ nôi
caùc coõi nöôùc ñoù, chö Boà-taùt laøm cho moïi Phaät söï daáy khôûi hieän dieän
khaép coõi, kính leã ñoái vôùi chö Nhö Lai, chö Boà-taùt hieän ra nhöõng caûm
öùng lôùn cuûa Phaät, hieän ra söï vui thích an laïc cuûa chö Phaät, hieän roõ söï
toân quyù hôn heát cuøng caùc caûnh giôùi nôi söï töï taïi cuûa chö Phaät. Hieän roõ
tieáng Sö töû gaàm cuûa Phaät. Hieän roõ moïi haïnh nguyeän, tính chaát trang
nghieâm cuøng dieäu löïc thaàn thoâng cuûa Phaät. Cuõng hieän roõ caùc chuùng
hoäi cuûa chö Phaät, hieän nhöõng chuùng hoäi thanh tònh, hieän caùc chuùng
bình ñaúng, caùc chuùng nhö nhaát, caùc chuùng ñoâng ñuùc lôùn lao, caùc chuùng
nöông töïa hoã trôï, caùc chuùng yeân tónh döùt moïi loaïn ñoäng, caùc chuùng
giaùo hoùa, caùc chuùng öùng hôïp, caùc chuùng duõng maõnh to taùt. Cuõng hieän
ra caùc chuùng hoäi ôû khaép coõi Dieâm-phuø-ñeà. Boán coõi cuõng ñeàu nhö theá.
ÔÛ nôi ngaøn coõi nöôùc, hai ngaøn coõi nöôùc, cuõng ñeàu nhö vaäy. ÔÛ nôi tam
thieân ñaïi thieân coõi nöôùc cuõng hieän ra nhö theá. Nôi öùc na-thuaät traêm
ngaøn coõi nöôùc cuõng hieän ra ñaày ñuû tính chaát ñoâng ñaûo cuûa caùc chuùng
hoäi. ÔÛ nôi voâ taän soá caùc coõi nöôùc, hieän ra ñaày ñuû caùc chuùng hoäi ñoâng
www.daitangkinh.org
ñuùc. Cuõng nhö nôi traêm ngaøn coõi Phaät vôùi soá löôïng caùc coõi nöôùc nhö vi
traàn ñeàu hieän ñoâng ñuû caùc chuùng hoäi. Noùi toùm laïi: Cho ñeán voâ soá, voâ
löôïng coõi Phaät vôùi caùc coõi nöôùc soá löôïng nhö vi traàn, cuõng ñeàøu hieän
khaép caùc chuùng hoäi ñoâng ñaûo heát möïc. Ñoái vôùi caùc chuùng hoäi ñoâng
ñaûo toân nghieâm aáy maø hieän ra lôùp lôùp chö Phaät ñöôïc troâng thaáy, chieâm
ngöôõng. Hieän ra loaïi loaïi thaân töôùng cuûa chö Phaät, hieän ra lôùp lôùp chö
Phaät trong moïi thôøi, moïi nôi choán, vôùi voâ vaøn söï bieán hoùa, caûm öùng
lôùn lao, vôùi muoân ngaøn veû trang nghieâm, veû uy nghi cuøng moïi hình saéc
aûnh töôïng töùc laø hieän ra ñaày ñuû lôùp lôùp söï vieäc cuûa chö Phaät.
Chö Boà-taùt ôû nhöõng nôi aáy, nôi caùc chuùng hoäi ñoù, töï mình troâng
thaáy maø cuøng hieän khaép, cuõng töï mình troâng thaáy ôû nôi ñoù maø thuyeát
giaûng khaép choán. Cuõng töï mình xem thaáy vieäc phuïng trì caùc phaùp ôû
moïi nôi. Cuõng töï bieát veà caùc phöông tieän quyeàn xaûo ñeå theå hieän caùc
phaùp. Cuõng töï bieát vieäc laõnh hoäi veà moïi nghóa lyù cuûa caùc phaùp. Cuõng
töï bieát vieäc laõnh hoäi thaáu ñaït veà hö khoâng, laõnh hoäi thoâng toû veà Phaùp
thaân, veà vieäc döùt moïi moái sôï haõi. Cuõng töï bieát laø moïi nôi choán ñeàu laø
voâ thöôøng, chaúng coù nôi choán naøo coù caùc töôûng nieäm baát bieán. Cuõng töï
nhaän thöùc maø döùt boû voïng töôûng, nhaän roõ caùc tueä, laõnh hoäi caùc nghóa,
nhôù nghó caùc haønh ñòa, nhôù nghó veà caùc yù nghóa haøm suùc, ña daïng.
Cuõng töï nhaän thöùc ñeå laïi thoâng toû laø voâ sôû nieäm, ñeå chuyeân taâm nhôù
nghó ñeán chö Phaät, nhôù nghó ñeán caùc löïc, nhôù nghó ñeán caùc tình (caùc
caên), nhôù nghó ñeán khoâng haønh, thaáu ñaït veà söï nhaøn tónh. Naém vöõng
söï nhaän thöùc nhö theá, chö Boà-taùt chaúng nieäm veà coõi nöôùc, chaúng nieäm
laø coù ngöôøi, chaúng nieäm veà dieäu nghóa cuûa Phaät. Cuõng chaúng taïo
phaùp, khoâng hoaïi thaân maïng, chaúng huûy thaân haønh. cuõng khoâng daáu yù
nieäm, khoâng nhaäp taâm haønh, chaúng daáy nieäm veà thoï maïng, veà ta
ngöôøi, nôi choán. Ví nhö duøng phaùp ñeå bieát phaùp. Cuõng khoâng khôûi yù
nieäm coù khoâng veà haïnh Boà-taùt, cuõng voâ nieäm, cuõng khoâng daáy nieäm
veà vieäc ñi ñeán khaép caùc coõi.
Chö Boà-taùt aáy coù theå hieän ra voâ soá maøu saéc hình töôïng cuûa Phaät,
ñaày ñuû caùc haønh, coù theå taïo ra moïi söï thanh tònh theå hieän khaép choán.
Coù theå hieän ra ñaày ñuû moïi saéc töôùng cuûa Phaät, cuõng nhö hieän ra aùnh
haøo quang cuûa Ñöùc Theá Toân. Moïi nôi choán hieän ra ñeàu bình ñaúng,
thanh tònh heát möïc, noùi chung laø thaûy ñeàu thích öùng, thaønh töïu. Coù theå
hieän ra ñaày ñuû hình töôïng maøu saéc nhö Phaät, ñaày ñuû aùnh haøo quang
töôi saùng nhö Phaät. Cuõng hieän ra hình töôïng mang taâm yù nhö Phaät.
Cuõng hieän ra thaân töôùng Phaät vôùi ñaày ñuû caùc töôùng toát sieâu vieät. Cuõng
hieän ra aùnh saùng toûa chieáu theå hieän uy thaàn toái thöôïng cuûa Phaät.
Cuõng hieän ra nhöõng veû ñeïp nôi thaân töôùng toái toân cuûa Phaät.
Cuõng hieän ra thaân töôùng Phaät oùng aùnh maøu saéc kim cöông. Cuõng
hieän ra thaân töôùng Phaät vôùi maøu saéc vaø hình töôïng thanh tònh. Cuõng
hieän ra thaân töôùng Phaät vôùi voâ löôïng hình töôïng vaø maøu saéc. Cuõng
hieän ra thaân töôùng Phaät lôùn lao thanh tònh ñöôïc caáu taïo baèng ngoïc
ma-ni. Cuõng hieän ra thaân töôùng Nhö Lai cao baûy nhaän, taùm nhaän,
möôøi nhaän. Cuõng hieän ra thaân töôùng Nhö Lai cao hai möôi nhaän, ba
möôi nhaän, boán möôi nhaän, naêm möôi nhaän, saùu möôi nhaän, baûy
möôi nhaän, taùm möôi nhaän, chín möôi nhaän, moät traêm nhaän. Cuõng
hieän ra thaân töôùng Nhö Lai cao ñeán moät daëm, cao ñeán nöûa duï-tuaàn,
moät duï-tuaàn, möôøi duï-tuaàn, traêm duï-tuaàn, ngaøn duï-tuaàn. Cuõng hieän
ra thaân töôùng Nhö Lai nhö moät Dieâm-phuø-lôïi. Cuõng hieän ra thaân
töôùng Nhö Lai nhö boán coõi thieân haï, nhö ngaøn coõi thieân haï, nhö tam
thieân ñaïi thieân coõi thieân haï.
Hoaëc laø hieän ra thaân töôùng Nhö Lai nhö traêm coõi Phaät, nhö ngaøn
coõi Phaät, nhö traêm ngaøn coõi Phaät, nhö öùc na-thuaät coõi Phaät, nhö voâ
löôïng coõi Phaät, nhö voâ haïn coõi Phaät, nhö a-taêng-kyø soá coõi Phaät, nhö voâ
bieân coõi Phaät, nhö voâ teá coõi Phaät, nhö voâ tö nghì coõi Phaät, nhö voâ xöng
coõi Phaät, nhö vöôït quaù taâm yù tö duy coõi Phaät. Hoaëc laïi hieän ra thaân
töôùng Nhö Lai nhö voâ xöù sôû coõi Phaät, nhö khoâng theå nghó baøn löôøng
tính coõi Phaät, nhö voâ voïng quaù voïng coõi Phaät.
Nhö theá ñaáy, chö Boà-taùt ñaõ hieän ra thaân töôùng Nhö Lai vôùi voâ soá
hình saéc, voâ soá hình töôùng nhö vaäy. Hieän ra voâ soá veû ñeïp, voâ soá aùnh
saùng, voâ soá maøn löôùi.
Cuõng hieän ra voâ soá phaùp coäi nguoàn laø khoâng, voâ soá phaùp goác
khoâng coù toâi ta. Hieän ra caùc phaùp laø goác cuûa trí tueä, nôi choán töø ñoù trí
tueä daáy khôûi. Hieän ra voâ taän thaân töôùng. Hieän ra moïi veû thanh tònh cuûa
dieäu lyù voâ haønh.
Chö vò Boà-taùt nhö vaäy laø ñaõ hieän ra voâ vaøn chö Nhö Lai, ôû nôi
thaân töôùng cuûa chö Nhö Lai aáy khoâng taêng cuõng khoâng giaûm.
www.daitangkinh.org
Ví nhö hö khoâng, khoâng coù söï meät moûi chaùn naûn, cuõng nhö coù söï
phaân bieät lôùn nhoû. ÔÛ nôi voâ soá coõi, caùc coõi coù nhöõng nôi choán saâu xa
meânh moâng, khoâng vì nôi choán meânh moâng maø hieän ra to lôùn hay
ngöôïc laïi. Thaân töôùng cuûa Nhö Lai cuõng nhö theá, do nôi choán coù choã
lôùn lao nhoû heïp nhöng söï thò hieän thì khoâng lôùn nhoû.
Ví nhö hình töôïng maët traêng chieáu saùng nôi coõi Dieâm-phuø-ñeà
cuõng khoâng coù lôùn nhoû. Hình töôïng maët traêng aáy truï nôi aùnh saùng maø
khoâng coù dôøi ñoåi. Chö Boà-taùt aáy cuõng nhö theá. Ñaït ñeán söï hoùa hieän
nhö Phaät an truï phaùp Tam-muoäi aáy. Cuõng chaúng daáy voïng töôûng veà söï
hoaïi dieät ñoái vôùi maøu saéc, hình töôïng cuûa Nhö Lai, vì nôi choán hoùa
hieän cuûa chö Phaät cuõng gioáng nhö caûnh trong moäng. ÔÛ nôi ñoù laø khoâng
choã thaáy maø coù thaáy, maø hieän ra aâm thanh cuûa chö Phaät, Nhö Lai. Nôi
choán hieän ra aâm thanh cuûa chö Phaät, Nhö Lai aáy laø ôû nôi phaùp khoâng,
laø voâ sôû höõu. Nhöng töø ñoù maø ñeàu thoï nhaän caùc phaùp, neâu baøy, truyeàn
baù, thaûy ñeàu ôû nôi caùc phaùp khoâng coøn meâ laàm. Ví nhö chuùng sinh, sau
khi maïng chung, nôi choán höôùng veà, taâm do ñaáy maø coù söï chuyeån ñoåi.
Chö Boà-taùt cuõng vaäy. ÔÛ nôi phaùp Tam-muoäi aáy maø an truï thì caùc coõi
thaûy ñeàu ñöôïc trang nghieâm, duøng trí tueä Phaät maø ñoä maø ñoä thoaùt, ñaït
ñöôïc thanh tònh. Boà-taùt duøng möôøi thöù mau choùng ñeå öùng hôïp vôùi
khaép choán khaép loaïi.
1. Mau choùng thöïc hieän ñaày ñuû vieân maõn caùc haïnh nguyeän.
2. Mau ñem aùnh saùng cuûa Phaät phaùp chieáu soi khaép caùc coõi.
3. Mau duøng trí tueä phöông tieän chuyeån phaùp luaân hoùa ñoä chuùng
sinh.
4. Mau tuøy thuaän taát caû caùc haønh thích hôïp ñeå taïo neân caùc coõi
thanh tònh.
5. Mau thaønh töïu ñöôïc trí tueä goàm ñuû möôøi Löïc.
6. Mau choùng thaønh töïu söï bình ñaúng hoäi nhaäp cuøng chö Nhö
Lai.
7. Mau choùng duøng dieäu löïc ñaïi Töø bi ñeå haøng phuïc caùc thöù ma
oaùn.
8. Mau choùng giuùp cho chuùng sinh döùt tröø moïi nghi hoaëc ñaït
ñöôïc an vui.
9. Mau choùng thò hieän moïi caûm öùng lôùn lao, tuøy thuaän nôi choán
maø hoùa ñoä.
10. Mau choùng duøng loaïi loaïi aâm thanh höôùng ñeán caùc phaùp
moân, taïo neân caùc coõi thanh tònh.
Chö Boà-taùt laïi coù ñöôïc möôøi thöù phaùp aán, duøng caùc phaùp maø aán
chöùng cho quaù trình tu taäp cuûa chö vò Boà-taùt aáy. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt ñoù cuøng vôùi chö Phaät ba ñôøi cuøng thöïc hieän töø moät coäi
nguoàn ñöùc lôùn.
2. Boà-taùt ñoù hoäi nhaäp laøm moät thaân, xem Phaùp thaân laø khoâng coù
gì hôn ñöôïc.
3. Boà-taùt aáy haønh theo neûo voâ nhò cuûa Nhö Lai.
4. Boà-taùt aáy taïo ra voâ soá ñaïo traøng, ñeàu töø neûo voâ nhò maø sinh
khôûi.
5. Boà-taùt aáy thöïc hieän voâ haïn haïnh nguyeän, cuøng vôùi Phaùp thaân
hoäi nhaäp.
6. Boà-taùt aáy haønh hoùa ñeàu voâ ngaïi, ñoái vôùi theá gian ñaït ñöôïc ñaày
ñuû möôøi Löïc.
7. Boà-taùt ñoù haønh theo phaùp khoâng, thanh tònh, töùc haønh theo neûo
voâ nhò.
8. Boà-taùt ñoù ñaït ñöôïc caùc phaùp voâ laäu, vì theá gian maø heát söùc
hoùa ñoä.
9. Boà-taùt aáy taâm yù khoâng coøn vöôùng trong ngoaøi, ñaït ñöôïc trí
roäng khaép thoâng qua caùc tueä phöông tieän quyeàn xaûo.
10. Boà-taùt aáy luoân ñöôïc coù chö Phaät doác taâm hoä nieäm.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só coù ñöôïc
ñònh ñaïi tueä, goïi laø AÂm thanh chö Phaät soi khaép coõi nöôùc. Chö Boà-taùt
ñoù thöïc hieän phaùp Tam-muoäi Chaùnh thoï aáy thì seõ laø baäc khoâng coøn ai
coù theå laøm thaày mình nöõa vì hoäi nhaäp caùc phaùp cuûa chö Phaät khoâng
coøn coù söï nghi hoaëc. Laø baäc tröôïng phu coù trí tueä hôn ñôøi vì ñaõ ñaït
ñöôïc söï thanh tònh giaûi thoaùt. Do ñaõ ñaït ñöôïc coäi nguoàn trong saùng
thanh tònh cuûa taâm neân ñöôïc xem laø baäc toái toân, vó ñaïi. Laø baäc heát taâm
vì ñôøi maø chæ daïy, daãn daét, neân baûn thaân luoân ñöôïc toân quyù kính troïng.
Laø baäc daáy khôûi, kieán laäp söï duõng maõnh toái thöôïng cuûa chö Phaät ñôøi
vò lai vì ñaõ ñaït ñeán coäi nguoàn chuûng loaïi cuûa trí tueä giaùc ngoä. Laø baäc
www.daitangkinh.org
tu taäp trí tueä, taønh töïu caùc thöù tín, ngoân töø luoân nhö nhaát. Laø baäc ñaïi trí
tueä, quaù khöù khoâng heà bò ngaên ngaïi vì ñaõ taïo neân phaùp taïng. Laø baäc
luoân ñem phaùp cuûa chö Phaät ñeå daáy leân caùc traän möa phaùp thuaän hôïp
vôùi moïi haønh cuûa chuùng sinh.
Naøy chö vò! Ví nhö Thích Ñeà-hoaøn Nhaân, nhôø coù ngoïc ma-ni maø
nôi choán cuûa vò Thieân vöông naøy ñöôïc toân quyù heát möïc. Ngoïc ma-ni
ñoù ñaõ laøm taêng uy quang, taïo neân uy thaàn. Do ñoù ñöôïc ngoïc baùu ma-ni
aáy neân uy danh cuûa Thích Thieân vöông caøng ntheâm lôùn lao. Duøng
möôøi söï vieäc, ôû nôi coõi trôøi Ñao-lôïi nhôø ñoù maø ñaït ñöôïc söï toân kính.
1. Duøng saéc töôûng hôn heát cuûa baäc Thieân vöông ñeå baûo ban ñoái
vôùi caùc vò Thieân töû.
2. Duøng hình töôïng hôn haún cuûa baäc Thieân vöông.
3. Duøng hình töôùng cuûa baäc Thieân vöông ñeå thò hieän.
4. Duøng quyeán thuoäc heát möïc ñoâng ñaûo cuûa baäc Thieân vöông.
5. Duøng moïi ham muoán heát möïc cuûa haøng Thieân vöông.
6. Duøng söï an laïc toät baäc cuûa haøng Thieân vöông.
7. Duøng y phuïc cuûa baäc Thieân vöông ñeå taïo söï tin töôûng.
8. Duøng söï töï taïi hôn heát cuûa baäc Thieân vöông.
9. Duøng taâm yù cao xa cuûa baäc Thieân vöông.
10. Duøng trí tueä lôùn lao cuûa baäc Thieân vöông, do coâng ñöùc cuûa
ngoïc baùu ma-ni taïo neân.
Do söû duïng ñaày ñuû möôøi söï vieäc ñoù maø ñaït ñöôïc toân troïng hôn
heát ñoái vôùi caùc baäc Thieân vöông.
Chö Boà-taùt cuõng vaäy. Do thöïc hieän ñöôïc phaùp Tam-muoäi Chaùnh
thoï ñoù maø lieàn ñaït ñöôïc möôøi thöù trí tueä roäng lôùn voâ bôø. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. ÔÛ nôi coõi Phaät ñaït ñöôïc trí tueä voâ ngaïi.
2. ÔÛ nôi moïi chuùng sinh, ñaït ñöôïc goác laøm daáy khôûi tueä haïnh.
3. Nöông vaøo ba ñôøi ñaït ñöôïc trí tueä thích öùng.
4. ÔÛ nôi thaân töôùng cuûa chö Phaät ñaït ñöôïc nôi choán nöông töïa
cuûa trí tueä.
5. ÔÛ nôi caùc phaùp cuûa chö Phaät ñaït ñöôïc tueä haïnh.
6. ÔÛ nôi taát caû caùc phaùp maø ñaït ñöôïc moät phaùp tueä haïnh.
7. ÔÛ nôi taát caû moïi neûo taän cuøng cuûa theá gian ñaït ñöôïc söï hoäi
nhaäp vaøo trí tueä cuûa Phaùp thaân.
8. ÔÛ nôi coäi nguoàn cuûa heát thaûy caùc phaùp maø ñaït ñöôïc tueä haïnh
bình ñaúng.
9. ÔÛ nôi taát caû moïi töï taïi ñaït ñöôïc nôi choán nöông döïa cuûa trí
tueä.
10. ÔÛ nôi taát caû caùc phaùp ñaït ñeán coõi an laïc cuûa trí tueä.
Ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi ñoù thì duøng aâm thanh cuûa chö Phaät, ôû
nôi caùc theá giôùi luoân taïo ñöôïc söï thanh tònh.
Boà-taùt laïi coù möôøi söï vieäc, nhôø ñoù maø coù ñöôïc thaân töôùng uy
nghi thanh tònh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Duøng caùi ñaéc cuûa voâ ñaéc, caùi haønh cuûa voâ haïn maø chaúng truï ôû
coõi naøo.
2. Duøng caùi troâng mong cuûa söï khoâng troâng mong.
3. Duøng moïi thöù saéc töôùng, hình töôïng ôû nôi caùc coõi nöôùc maø an
truï thanh tònh.
4. Duøng caùi yù nguyeän cuûa voâ nguyeän maø phoùng ra vuøng aùnh
saùng lôùn laøm choã an truï ñeå hoùa ñoä chuùng sinh.
5. Duøng caùi töôûng cuûa voâ töôûng khieán cho thaân ñöôïc an truï, ñeå
taïo söï höng khôûi cuûa chö Phaät.
6. Duøng caùi mong caàu cuûa söï voâ caàu maø tuoân xuoáng nhö möa voâ
soá caùc thöù hoa höông ñeå cuùng döôøng chö Phaät.
7. Duøng caùi nieäm cuûa voâ nieäm nhaèm baøy bieän söï cuùng döôøng cuûa
chö Phaät vôùi ñuû loaïi aâm nhaïc, ñeå hoùa ñoä chuùng sinh.
8. Duøng caùi phuïc söùc cuûa söï khoâng phuïc söùc, taïo ñöôïc moïi vieäc
thanh tònh cuõng nhö voâ soá caùc thöù trang söùc ñeå cuùng döôøng chö Phaät,
öùng vôùi nôi choán hoùa ñoä chuùng sinh.
9. Duøng caùi haønh cuûa voâ haønh, hieän ra lôùp lôùp saéc töôùng, ñaït
ñöôïc thaân thanh tònh, döùt heát moïi meâ laàm khieán cho chuùng sinh cuøng
ñöôïc nhaän bieát.
10. Duøng caùi coù cuûa caùi khoâng thaät coù, phaùt ra ñuû loaïi aâm thanh
trong laønh vi dieäu, khieán cho chuùng sinh ñöôïc bieát roõ muoân ngaøn caùc
thöù ngoân ngöõ khaùc.
Chö Boà-taùt cuõng nhö vaäy! Ñaït ñöôïc möôøi phaàn thanh tònh ñoù,
www.daitangkinh.org
caùc vò Boà-taùt kia cuõng coù ñöôïc ñaày ñuû nôi choán. Theá naøo laø möôøi nôi
choán daãn daét chuùng sinh ñöôïc thaáy caùc Phaät söï?
1. Nôi choán laøm cho chuùng sinh ñöôïc an truï, ñaït nieàm tin höôùng
veà chö Phaät.
2. Nôi laøm cho chuùng sinh ñöôïc an oån nhôø aâm thanh Phaät phaùp.
3. Choán hoùa ñoä chuùng sinh khieán hoï ñöôïc sinh ôû nôi coù coõi Phaät.
4. Nôi choán cöùu giuùp chuùng sinh khieán hoï tin töôûng nôi chö Phaät.
5. Nôi choán daãn daét chuùng sinh ñeán nhöõng lôïi laïc khieán hoï ñöôïc
nghe phaùp aâm cuûa chö Phaät.
6. Nôi choán teá ñoä chuùng sinh thoâng qua vieäc hoùa hieän caùc caûm
öùng cuûa Phaät.
7. Nôi choán taïo söï yeân laønh cho chuùng sinh khieán hoï nhôù nghó,
gioáng nhö caùc haønh ñoäng thích öùng, bao goàm ñaày ñuû söï nhaát taâm.
8. Nôi choán laøm cho chuùng sinh ñöôïc thuaän hôïp, an ñònh ñeå ñeán
nôi caûnh giôùi trang nghieâm cuûa Phaät.
9. Nôi choán ñem laïi söï lôïi laïc an oån cho chuùng sinh, khieán hoï
phaùt taâm Boà-taùt.
10. Nôi choán taïo ñöôïc söï an laïc vöõng chaéc cho chuùng sinh, khieán
hoï ñöôïc ñaày ñuû trí tueä cuûa Phaät.
Do vaäy, naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Caùc vò Boà-taùt
aáy duøng möôøi söï vieäc keå treân ñeå ñem laïi ñaày ñuû söï an oån lôïi laïc cho
chuùng sinh.
Chö Boà-taùt kia, nhö theá laø ñaõ thöïc hieän vieân maõn möôøi Ñoä,
khieán cho chuùng sinh ñöôïc an laønh, laïi vì chuùng sinh khaép caùc coõi maø
laøm möôøi thöù Phaät söï. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Baäc Boà-taùt duøng aâm thanh vì chuùng sinh maø laøm Phaät söï ñeå
hoùa ñoä caùc chuùng hoäi.
2. Thaáy baäc Boà-taùt duøng söï tuøy thuaän ñeå daãn daét chuùng sinh maø
laøm cho Phaät söï höng khôûi.
3. Baäc Boà-taùt ñoù chæ trong khaûnh khoaéc cuûa haønh ñoäng maø thöïc
hieän Phaät söï, khieán cho taâm chuùng sinh ñaït ñöôïc thanh tònh.
4. Baäc Boà-taùt ñoù duøng söï chaán ñoäng khaép caùc coõi nöôùc maø laøm
Phaät söï, khieán cho chuùng sinh cuøng lìa khoûi ba neûo aùc.
5. Baäc Boà-taùt aáy duøng moïi nôi choán trong cuoäc soáng ñeå laø Phaät
söï, nhaèm ñem laïi cho chuùng sinh taâm yù ñöôïc an laïc chính ñaùng.
6. Baäc Boà-taùt aáy duøng caùc choán haønh ñoäng thích hôïp ñeå laøm
Phaät söï, nhaèm ñöa chuùng sinh ñeán choã lôïi laïc, khieán taâm yù hoï döùt heát
moïi söï meâ laàm.
7. Baäc Boà-taùt ñoù duøng phöông tieän phoùng ra aùnh saùng maø laøm
Phaät söï, nhaèm thu giöõ giaùo hoùa voâ soá chuùng sinh.
8. Baäc Boà-taùt ñoù duøng coâng vieäc tu taäp caùc ñöùc maø laøm Phaät söï,
khieán cho chuùng sinh taïo ñöôïc voâ soá caùc coâng ñöùc.
9. Baäc Boà-taùt aáy duøng söï thaønh töïu quaû vò Chaùnh ñaúng Chaùnh
giaùc maø laøm Phaät söï, khieán cho moïi chuùng sinh laõnh hoäi ñöôïc heát thaûy
caùc phaùp ñeàu nhö huyeãn moäng.
10. Baäc Boà-taùt aáy duøng phöông tieän chuyeån phaùp luaân ñeå laø Phaät
söï, vì chuùng sinh khaép theá gian maø thuyeát phaùp khieán cho phaùp baûo
cuûa caùc baäc Thaùnh hieàn ñöôïc an truï laâu beàn.
Naøy chö vò! Chö Boà-taùt Ñaïi só ñoù ñaõ hoaøn thaønh möôøi thöù Phaät
söï, duøng ñeå giaùo hoùa voâ soá ngöôøi, cöùu ñoä voâ soá chuùng sinh, thaønh töïu
vieân maõn voâ löôïng haïnh nguyeän cuûa mình heát thaûy moïi yù nguyeän vaø
haønh ñoäng ñeàu ñöôïc an laäp, khieán cho Phaät söï luoân ñöôïc toàn taïi.
Phaåm 10: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC BAØY BIEÄN SÖÏ BIEÁN HOÙA
NGOAÏI THAÂN
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só coù
ñöôïc phaùp Tam-muoäi Chaùnh thoï goïi laø: “Voâ Thaân Hyû”. Thöïc haønh
Phaùp Tam-muoäi aáy seõ khieán cho Boà-taùt taâm yù ñöôïc an truï ñoù maø thaân
khoâng bò huûy hoaïi, laïi ñöôïc ñaày ñuû möôøi thöù khoâng mong caàu tham
ñaém. Nhöõng gì laø möôøi?
1. ÔÛ nôi caùc coõi nöôùc maø khoâng tham caàu.
2. ÔÛ khaép caùc nôi choán maø khoâng tham caàu, chaáp tröôùc.
3. ÔÛ moïi nôi töôûng nieäm maø khoâng daáy tham caàu, vöôùng maéc.
4. Ñoái vôùi chuùng sinh maø khoâng tham caàu, ñaém nhieãm.
5. Ñoái vôùi caùc phaùp ñeàu khoâng tham caàu, vöôùng maéc.
www.daitangkinh.org
6. Ñoái vôùi caùc haïnh cuûa Boà-taùt cuõng khoâng chaáp baùm, vöôùng
maéc.
7. Ñoái vôùi nhöõng sôû nguyeän cuûa Boà-taùt cuõng khoâng tham caàu.
8. Ñoái vôùi caùc phaùp Tam-muoäi cuõng khoâng chaáp vöôùng.
9. Ñoái vôùi moïi hình töôïng Phaät maø khoâng tham caàu.
10. Ñoái vôùi caùc haønh ñòa cuõng khoâng vöôùng chaáp.
Boà-taùt ñaït ñöôïc möôøi thöù khoâng mong caàu tham ñaém aáy thì lieàn
ñaït ñöôïc söï an truï trong khi thöïc haønh phaùp Tam-muoäi vaø heát thaûy
thaân töôùng khoâng bò huûy hoaïi. Laøm theá naøo, chö Boà-taùt vaãn coøn mang
thaân chuùng sinh maø khoâng bò huûy hoaïi trong khi thöïc hieän phaùp Tam-
muoäi aáy?
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt thöïc haønh phaùp
Tam-muoäi naøy, noäi thaân nhaäp Chaùnh thoï thì ngoaïi thaân giaùc ngoä,
ngoaïi thaân nhaäp Chaùnh thoï thì noäi thaân giaùc ngoä. Duøng moät thaân nhaäp
Chaùnh thoï thì duøng nhieàu thaân maø giaùc ngoä. Duøng nhieàu thaân nhaäp
Chaùnh thoï thì moät thaân giaùc ngoä. Duøng thaân ngöôøi nhaäp Chaùnh thoï thì
duøng thaân quyû thaàn maø giaùc ngoä. Duøng thaân quyû thaàn nhaäp Chaùnh thoï
thì duøng thaân Roàng maø giaùc ngoä. Duøng thaân Roàng nhaäp Chaùnh thoï thì
duøng thaân Chaát löôïng thaàn maø giaùc ngoä. Duøng thaân Chaát löôïng thaàn
nhaäp Chaùnh thoï thì duøng thaân chö Thieân maø giaùc ngoä. Hoaëc duøng thaân
chö Thieân nhaäp Chaùnh thoï thì duøng thaân Phaïm vöông maø giaùc ngoä.
Hoaëc duøng thaân Phaïm vöông nhaäp Chaùnh thoï thì duøng thaân ôû coõi Duïc
maø giaùc ngoä. Hoaëc duøng thaân ôû coõi Duïc nhaäp Chaùnh thoï thì duøng thaân
ôû coõi Saéc maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi coõi Saéc nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi
Voâ saéc maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi Voâ saéc nhaäp Chaùnh thoï thì hieän thaân
ôû nôi Ñòa nguïc maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi Ñòa nguïc nhaäp Chaùnh thoï thì
hieän thaân nôi Ngaï quyû maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi Ngaï quyû nhaäp Chaùnh
thoï thì hieän thaân Suùc sinh maø giaùc ngoä.
Hoaëc ôû nôi tòch tónh maø nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi ñoâng ñaûo maø
giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi ngaøn thaân maø nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi voâ thaân
maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi höõu thaân maø nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi voâ soá
thaân maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi voâ soá öùc na-thuaät thaân nhaäp Chaùnh thoï
thì hoùa hieän ôû nôi “khoâng thaân” maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi coõi Dieâm-
phuø-lôïi nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi coõi Cuø-da-naëc maø giaùc ngoä. hoaëc ôû
nôi coõi Cuø-da-naëc nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi coõi Uaát-ñan-vieät maø giaùc
ngoä. Hoaëc ôû nôi coõi Uaát-ñan-vieät nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi coõi Phaát-
vu-ñaõi maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi coõi Phaát-vu-ñaõi nhaäp Chaùnh thoï thì ôû
nôi Tam Thieân haï maø giaùc ngoä.
Hoaëc ôû nôi Tam thieân haï nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi Töù Thieân haï
maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi Töù Thieân haï nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi khaép
ba xöù chuùng sinh maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi moïi caûnh giôùi cuûa bieån caû
nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng ôû nôi taän cuøng moïi caûnh giôùi cuûa bieån caû
cuøng vôùi chuùng sinh maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi ñænh nuùi Tu-di nhaäp
Chaùnh thoï, thì cuõng laïi ôû nôi chaân nuùi Tu-di maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi
chaân nuùi Tu-di nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi ôû ñænh nuùi Tu-di maø giaùc
ngoä. Hoaëc ôû trong khoaûng nuùi Thaát baûo nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi ôû
nôi ñænh nuùi aáy maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi ñuû caùc gioáng caùc loaøi nhaäp
Chaùnh thoï thì cuõng ôû nôi lôùp lôùp taïp loaïi maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi
choán thanh tònh trong aáy coù lôùp lôùp hoa höông cuøng caùc thöù vaät baùu
laøm cho trang nghieâm,… nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng hieän thaân ôû nôi thanh
tònh vôùi voâ soá hoa höông, caùc thöù vaät baùu maø giaùc ngoä.
Cho ñeán taän cuøng caùc caûnh giôùi cuûa Töù Thieân haï cuøng vôùi moïi
chuùng sinh thuaän theo taâm yù cuûa hoï maø nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi
hieän ôû nôi moïi caûnh giôùi cuûa Töù Thieân haï, cuøng vôùi moïi chuùng sinh
theo taâm yù cuûa hoï maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi ngaøn coõi nöôùc, taän cuøng moïi
caûnh giôùi cuûa coõi aáy nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi hieän ôû nôi ngaøn coõi
nöôùc maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi tam thieân ñaïi thieân coõi nöôùc, taän cuøng caûnh
giôùi cuûa coõi ñoù nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi hieän ôû nôi tam thieân ñaïi
thieân coõi nöôùc maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi öùc na-thuaät traêm ngaøn coõi nhaäp
Chaùnh thoï thì cuõng laïi hieän ôû nôi öùc na-thuaät traêm ngaøn coõi maø giaùc
ngoä. ÔÛ nôi voâ soá coõi nöôùc nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi hieän ôû voâ soá saùt
ñoä maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi a-taêng-kyø coõi nöôùc nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi
hieän ôû nôi a-taêng-kyø coõi nöôùc maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi löôïng cuûa voâ löôïng,
haïn cuûa voâ haïn coõi Phaät nhaäp Chaùnh thoï, noùi toùm laïi, thì cuõng töøng aáy
coõi nöôùc ôû khaép trong caùc caûnh giôùi ñoù maø giaùc ngoä.
Töø moät Thieân haï, soá löôïng coõi nöôùc nhö vi traàn, ñeán Töù thieân haï,
laïi ngaøn Thieân haï, laïi ñeán tam thieân ñaïi thieân thieân haï, laïi ñeán öùc na-
thuaät coõi nöôùc, laïi ñeán a-taêng-kyø coõi nöôùc, cho ñeán voâ haïn voâ soá, laïi
www.daitangkinh.org
vöôït quaù voâ haïn voâ soá caùc coõi nöôùc soá löôïng nhö theá, ôû khaép nôi trong
caùc coõi aáy nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng ôû trong töøng aáy coõi maø giaùc ngoä. ÔÛ
nôi trong moät vi traàn nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng laïi hieän ôû nôi nhö theá,
trong moät vi traàn treân coõi nöôùc maø giaùc ngoä.
Töø soá löôïng vi traàn nhö theá treân moät coõi nöôùc maø nhaäp Chaùnh
thoï thì laïi hieän moät vi traàn maø giaùc ngoä. ÔÛ trong moät thaân Thanh vaên
nhaäp Chaùnh thoï thì laïi hieän voâ soá thaân Thanh vaên maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi
trong moät thaân Bích-chi-phaät nhaäp Chaùnh thoï thì laïi hieän voâ soá thaân
Bích-chi-phaät maø giaùc ngoä. ÔÛ trong töï thaân nhaäp Chaùnh thoï thì laïi
hieän ôû trong voâ soá thaân Phaät maø giaùc ngoä. ÔÛ trong voâ soá thaân Phaät
nhaäp Chaùnh thoï thì laïi hieän ôû trong töï thaân maø giaùc ngoä. ÔÛ trong
khoaûnh khaéc moät nieäm cuûa nhaát taâm nhaäp Chaùnh thoï thì hieän ôû nôi öùc
kieáp maø giaùc ngoä. ÔÛ trong öùc kieáp nhaäp Chaùnh thoï thì hieän ra trong
khoaûnh khaéc moät nieäm khôûi nôi taâm maø giaùc ngoä.
Hoaëc coù luùc thì giaùc ngoä, coù luùc thì nhaäp Chaùnh thoï. Hoaëc ñoàng
thôøi nhaäp Chaùnh thoï maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi goác tích chöùa nhaäp
Chaùnh thoï thì hieän ôû nôi ngoïn tích chöùa maø giaùc ngoä. Hoaëc ôû nôi ngoïn
tích chöùa nhaäp Chaùnh thoï thì hieän ôû nôi goác tích chöùa maø giaùc ngoä.
Hoaëc ôû nôi hieän tích maø nhaäp Chaùnh thoï thì laïi ôû nôi hieän tích maø giaùc
ngoä. ÔÛ nôi goác tích chöùa nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi ba ñôøi maø giaùc ngoä.
ÔÛ nôi luùc tích chöùa maø giaùc ngoä thì ôû nôi luùc tích chöùa maø nhaäp Chaùnh
thoï. ÔÛ nôi ba ñôøi nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi “goác khoâng” maø giaùc ngoä.
Hoaëc ôû nôi goác Voâ kieán nhaäp Chaùnh thoï thì laïi ôû nôi goác khoâng maø
hoát nhieân giaùc ngoä.
Naøy chö vò! Ví nhö coù ngöôøi trong luùc bò quyû thaàn quaáy nhieãu, ñaõ
bò quaáy nhieãu nhö vaäy thì ngöôøi ñoù duø coá giöõ cho khoûi bò xao ñoäng
cuõng chaúng ñöôïc töï taïi, chæ theo söï taùc ñoäng cuûa quyû thaàn. ÔÛ nôi tha
thaân thì thuaän theo söï taùc ñoäng kia, coøn nôi töï thaân thì chaúng ñöôïc töï
taïi nhö tröôùc. Boà-taùt cuõng gioáng nhö vaäy, do ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi
naøy thì hoaëc noäi thaân nhaäp Chaùnh thoï, ngoaïi thaân giaùc ngoä, hoaëc
ngoaïi thaân nhaäp Chaùnh thoï thì noäi thaân giaùc ngoä.
Ví nhö ngöôøi cheát, töû thi aáy do “Tha thaàn” sai khieán, laøm cho
troåi daäy, ñuoåi theo, quay trôû laïi, taát caû ñeàu nhö söï bieán hoùa, nhöng taùc
nhaân cuûa söï vieäc ñoù laø duïng löïc cuûa tha thaàn.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Cuõng vaäy caùc vò Boà-
taùt ñaõ ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi naøy, nhaèm daáy khôûi nhaäp Chaùnh thoï
thì duøng söï phaân bieät ñeå nhaäp Chaùnh thoï, laïi duøng söï phaân bieät maø
giaùc ngoä. Duøng söï phaân bieät bình ñaúng ñeå nhaäp Chaùnh thoï thì cuõng
duøng söï phaân bieät bình ñaúng maø giaùc ngoä. Ví nhö coù vò A-la-haùn taâm
ñöôïc töï taïi, theå hieän söï bieán hoùa töï taïi. Hoaëc hoùa laøm moät thaân, hoaëc
laïi hoùa laøm nhieàu thaân, hoaëc hoùa laøm nhieàu thaân, hoaëc laïi hoùa laøm
moät thaân. Chaúng do moät thaân maát ñi maø hieän ra nhieàu thaân, cuõng
chaúng do nhieàu thaân maát ñi maø hieän ra moät thaân. ÔÛ vaøo luùc hieän ra
moät thaân, cuõng chaúng phaûi laø coù moät thaân. Khoâng do bieát moät maø hieän
nhieàu, cuõng chaúng phaûi do bieát nhieàu maø hieän moät. Cuøng moät cuøng
nhieàu, töø moät maø höng leân. Boà-taùt cuõng nhö theá. ÔÛ nôi moät thaân nhaäp
Chaùnh thoï thì nhieàu thaân maø giaùc ngoä. Hoaëc nhieàu thaân nhaäp Chaùnh
thoï thì do moät thaân maø giaùc ngoä. Ví nhö chæ moät loaïi ñaát, ñaát aáy choã
nöông döïa moät vò. Nhöng vôùi ñaát aáy, nôi caùc xoùm laøng huyeän aáp daân
chuùng troàng troït nhöõng loaïi caây traùi khaùc nhau, vò cuûa chuùng cuõng
chaúng ñoàng. Ñaát coù moät vò gioáng nhau nhöng caây troàng thì coù nhieàu vò
khaùc nhau. Boà-taùt cuõng theá! Ñaõ an truï phaùp Tam-muoäi naøy, duøng moät
thöù ñeå nhaäp Chaùnh thoï thì coù nhieàu thöù maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi nhieàu thöù
nhaäp Chaùnh thoï thì coù moät thöù giaùc ngoä.
Naøy chö vò! Boà-taùt Ñaïi só, ñaây laø phaùp Tam-muoäi thöù taùm cuûa
baäc Boà-taùt teân laø Phaân bieät taát caû caùc thaân. Chö Boà-taùt aáy, ñaït ñöôïc
nôi choán an truï yeân ñònh cuûa phaùp Tam-muoäi ñoù thì seõ coù ñöôïc möôøi
phaùp danh döï luoân ñöôïc löu truyeàn. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñaït ñeán caûnh giôùi ñöôïc Nhö Lai khen ngôïi.
2. Ñaït ñöôïc uy löïc bình ñaúng cuûa Nhö Lai.
3. Goïi laø Toái Toân vì ñaõ thoâng toû taát caû caùc phaùp khoâng chuùt ngaên
ngaïi.
4. Goïi laø Toái Toân vì ñöôïc moïi nôi choán trong khaép theá gian cuùng
döôøng.
5. Goïi laø baäc Hieåu bieát khaép vì ñaõ giaùc ngoä taát caû caùc phaùp.
6. Goïi laø baäc Ñaïo sö vì laø choán nöông döïa cuûa moïi chuùng sinh
trong caùc coõi.
7. Goïi laø baäc neâu baøy daãn daét muoân loaøi vì ñaõ thaáu ñaït cuøng hoäi
www.daitangkinh.org
nhaäp ñöôïc theå taùnh cuûa caùc phaùp.

8. Goïi laø baäc Voâ thöôïng sö vì ñaõ ñaït ñöôïc “Trí nhaän bieát khaép”,
laõnh hoäi coäi nguoàn caùc phaùp cuûa chuùng sinh laø khoâng.
9. Goïi laø baäc höng khôûi aùnh saùng cho ñôøi, vì ñaõ tuøy thuaän trí tueä
cuûa taát caû muoân loaøi trong theá gian maø hieän baøy aùnh saùng vó ñaïi.
10. Goïi laø baäc Möôøi löïc vì ñaõ ñaït ñeán söï hoaøn haûo toái thöôïng,
moïi nôi choán taïo taùc, haønh hoùa ñeàu thaønh töïu troïn veïn.
Phaân bieät nhaän roõ caùc phaùp, duøng trí tueä aáy thoâng ñaït caùc nieäm,
haïnh nguyeän ñaày ñuû khoâng chaáp vöôùng. Ñoù goïi laø laøm cho baùnh xe
chaùnh phaùp coù maët khaép moïi nôi choán, ñaït töï taïi, laø nhôø ôû möôøi phaùp
danh döï ñoù ñem laïi. Chö Boà-taùt do vaäy neân coù ñöôïc söï quy ngöôõng toân
kính cuûa ñôøi.
Boà-taùt an truï phaùp Tam-muoäi naøy laïi coù ñöôïc möôøi thöù aùnh saùng
hieån loä, heát möïc toân nghieâm, choùi loïi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. AÙnh saùng aáy bình ñaúng cuûa chö Phaät.
2. ÔÛ nôi taän cuøng moãi choán trong theá gian, duøng aùnh saùng aáy soi
khaép, neâu roõ coäi nguoàn caùc phaùp, taïo neân trí tueä saùng choùi laøm cho caùc
phaùp ñöôïc hieån loä, noåi baät.
3. Nôi muoân loaøi, duøng aùnh saùng choùi loïi ñoù soi toû, neâu baøy cho
lôùp lôùp chuùng sinh.
4. Ñem voâ soá aùnh saùng aáy daãn daét chuùng sinh ñi tôùi, laáy ñoù laø
aùnh saùng cuûa phaùp traøng.
5. Ñem aùnh saùng aáy chieáu khaép phaùp giôùi khieán cho noù caøng
theâm röïc rôõ, truyeàn tuïng.
6. Taïo ñöôïc söï caûm öùng lôùn lao ñoái vôùi caùc phaùp nhöng khoâng
huûy hoaïi aùnh saùng ñoù.
7. Ñaït ñöôïc tính chaát voâ duïc cuûa caùc phaùp, do naém ñöôïc dieäu lyù
voâ sôû ñaéc neân aùnh saùng aáy luoân raïng rôõ.
8. Thaáu ñaït tính chaát voâ duïc cuûa chuùng sinh, nhôù nghó theá gian
taïo neân heát thaûy moïi bieán hoùa khoâng heà bò ngaên ngaïi.
9. Kheùo ñem aùnh saùng ñoù chieáu soi khieán cho moïi nôi choán kieán
laäp cuûa chö Phaät khoâng bò ñöùt ñoaïn.
10. Ñaït ñeán caûnh giôùi cuûa chö Phaät, giaùo hoùa chuùng sinh tu taäp
caùc phaùp giaûi thoaùt, thaáu ñaït coäi nguoàn caùc phaùp laø khoâng, soi saùng
taän cuøng caùc coõi trong theá gian, heát thaûy ñeàu khoâng bò huûy hoaïi.
Boà-taùt duøng möôøi thöù aùnh saùng hieån loä aáy an truï trong phaùp
Tam-muoäi neân coù ñöôïc aùnh saùng choùi loïi.
Boà-taùt laïi coù möôøi söï, nhôø ñoù ñaït ñöôïc dieäu lyù “voâ sôû tröôùc” ñoái
vôùi caâu, lôøi, söï nhaän thöùc, daãn tôùi neûo giaùc ngoä. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoái vôùi nhöõng taïo taùc cuûa thaân, kheùo tu taäp ñieàu hoøa, uyeån
chuyeån.
2. Veà moïi taïo taùc cuûa khaåu neân döùt boû thoâ aùc.
3. Taâm taùnh luoân nhu hoøa, dòu daøng.
4. An truï “khoâng choán truï”.
5. Moïi tình (caên) khoâng daáy.
6. Moïi haønh ñeàu haønh theo dieäu lyù “khoâng choán taïo taùc”.
7. Ñoái vôùi caùc phaùp laø “khoâng choán huûy hoaïi”.
8. Ñoái vôùi trí tueä laø “khoâng choán daáy khôûi”.
9. Ñoái vôùi caùc phaùp laø “khoâng choán nhaän bieát”.
10. Tuøy thuaän caùc leõ treân ñeå ñaït ñöôïc trí tueä.
Ñoù goïi laø phaùp Tam-muoäi maø Boà-taùt Ñaïi só duøng ñeå haøng phuïc
chuùng ma, duøng caùc thöù aáy ñeå thöïc hieän söï haøng phuïc. Laáy moät laøm
nhieàu. Nhaäp Chaùnh thoï maø giaùc ngoä. Haønh nôi voâ haønh. ÔÛ nôi haønh
maø haønh. Ñoái vôùi töï thaân thì lôùn lao, toân quyù. Cuøng Phaät ñeàu bình
ñaúng vó ñaïi. Duøng nhoû maø daãn ñeán roäng lôùn, ñem caùi roäng lôùn meânh
moâng daãn veà caùi nhoû heïp. Nôi höôùng ñeán cuõng laø khoâng choán ñeán.
Nôi ñi tôùi cuõng laø khoâng choán höôùng tôùi. Duøng voâ thaân laøm thaân. ÔÛ
nôi coù thaân maø khoâng thaân. Duøng giaùc ngoä ñeå hoäi nhaäp Chaùnh thoï.
Ñem choã hoäi nhaäp Chaùnh thoï maø giaùc ngoä. ÔÛ nôi thaáy maø khoâng
thaáy. ÔÛ nôi khoâng thaáy maø coù thaáy. Ñoù goïi laø thöïc hieän ñaày ñuû möôøi
phaùp.
Boà-taùt laïi coù möôøi söï, nhôø ñoù maø taïo neân moïi bieán hoùa. Nhöõng
gì laø möôøi?
Ñoù laø, bieán hoùa taát caû caùc caûnh giôùi, ñeàu do töø phaùp Tam-muoäi.
Ví nhö coù nhaø aûo thuaät söû duïng ñaïi thaàn chuù, ngoân ngöõ vaø haønh ñoäng
ñeàu roõ raøng, hieän ra ñuû loaïi hình saéc, aùnh saùng, söï taïo döïng ñeàu thích
hôïp. Caùc nôi choán ñöôïc hieän ra nhö taùch rôøi khoûi ngoân ngöõ cuûa thaàn
chuù, tuøy thuoäc veà huyeãn söï, maø söï taïo döïng toân nghieâm ñoù ñeàu thích
www.daitangkinh.org
hôïp vôùi söï nhaän thöùc vaø ngoaïi caûnh, neân ñoái vôùi caûnh huyeãn cho laø
nhö thaät. Phaûi hoïc hoûi, thöïc haønh thì môùi bieát ñöôïc tính chaát huyeãn
thuaät, nhôø trí tueä maø thoâng ñaït. Boà-taùt cuõng vaäy, duøng bình ñaúng nhaäp
Chaùnh thoï thì hieän ra vieäc duøng khoâng bình ñaúng maø giaùc ngoä. Duøng
khoâng bình ñaúng nhaäp Chaùnh thoï thì duøng bình ñaúng maø giaùc ngoä. Ví
nhö chö Thieân vôùi A-tu-luaân ñaùnh nhau, chö Thieân thaéng, A-tu-luaân
thua. Chaát löôïng ñeá duøng thaân töôùng cao ñeán baûy traêm duï-tuaàn hôïp
vôùi boán thöù binh chuûng maø töï phuû quanh. A-tu-luaân vöông laïi bieán hoùa
thaân töôùng ñeán traên ngaøn duï-tuaàn. chö Thieân coõi trôøi Ñao-lôïi thaûy ñeàu
cuøng troâng thaáy maø ñaùm quaân binh aån troán kia thöù lôùp ñeàu nghieâm
chænh. Laïi nhö A-tu-luaân vöông, roõ laø ñeå thoâng toû veà huyeãn thuaät. Chö
Boà-taùt Ñaïi só cuõng vaäy. Taát roõ nôi moïi xöù taïo taùc cuûa tueä huyeãn, maø
tueä thì voâ taän. Chö Boà-taùt theå hieän caùc tueä huyeãn kia cuõng laø Boà-taùt
caû. Nhöõng tueä huyeãn kia chính laø Boà-taùt. Duøng caùi khoâng huûy hoaïi
ñoaïn dieät ñeå nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi huûy hoaïi maø giaùc ngoä. Ví nhö
coù Ñaïi chuù goïi laø “Yeâu hoaëc”. Trì chuù aáy, naém laáy moät ít haït gioáng
tung raûi ra nôi ñaát lieàn coù ñöôïc caây coû vôùi caønh laù, hoa quaû, haït duøng
ñeå aên uoáng. Boà-taùt cuõng nhö theá. Ñaït tôùi söï chuyeân nhaát nôi phaùp
Tam-muoäi thì coù theå hieän ra lôùp lôùp baøy toû söï giaùc ngoä. Gioáng nhö söï
gaëp gôõ thuaän hôïp cuûa nam nöõ taát ñöa ñeán vieäc mang thai, baøo thai troïn
neân vaø ñuû möôøi thaùng thì haøi nhi sinh ra ñaày ñuû. Boà-taùt cuõng nhö theá.
Luoân nuoâi döôõng “baøo thai” cuûa trí tueä giaùc ngoä, thaønh töïu vieân maõn
caùc haïnh nguyeän, ñem caùi “noäi taùnh” roäng lôùn ñeå ñaït tôùi caùi tueä saùng
toû an truï nôi phaùp Tam-muoäi Voâ Huûy maø giaùc ngoä. Ví nhö cung ñieän
cuûa Long vöông, nöông töïa vaøo ñaát maø Long vöông cuõng hieän ra nôi
hö khoâng, nhöng chaúng quaáy ñoäng hö khoâng cuøng chaúng khieán chö
Long kinh sôï. Nôi hö khoâng cuõng coù thaønh Caøn-ñaø-la, cuõng coù chö
Long, maø hö khoâng aáy chaúng heà taêng giaûm. Long vöông hoaëc muoán
cho hö khoâng taïnh boùng maây maø hö khoâng cuõng chaúng ñoäng. Coøn caùc
cung ñieän thaønh quaùch thì vaãn tieáp tuïc nöông döïa nôi ñaát hoaëc nöông
döïa nôi hö khoâng.
Boà-taùt cuõng nhö theá. Do ñaït ñöôïc phaùp Tam-muoäi nhö huyeãn
neân ôû nôi höõu töôùng ñeå nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi voâ töôùng maø giaùc
ngoä. ÔÛ nôi voâ töôùng nhaäp Chaùnh thoï thì ôû nôi höõu töôùng maø giaùc ngoä.
Ví nhö cung ñieän lôùn cuûa Phaïm thieân vöông hieäu laø “Trì theá thanh tònh
taïng”, laø cung ñieän toái thöôïng trong soá ñeàn ñaøi laàu gaùc nôi Phaïm thieân
truù ngöï. Töø cung ñieän naøy, hieän ra ngaøn thieân haï, möôøi ngaøn thieân haï,
traêm ngaøn thieân haï, hoaëc hieän ra tam thieân ñaïi thieân thieân haï. Hoaëc
hieän ra ôû nôi Thieân, Long, Thaàn, Caøn-ñaø-la, A-tu-luaân, Chaân-ñaø-la,
Ma-höu-laëc, moïi ngöôøi, cung ñieän quyû thaàn cuøng moïi chuùng sinh trong
theá gian. Hoaëc hieän ra Tu-di sôn cuøng toaøn boä Thaát baûo sôn, Thieát vi
sôn, Baûo haéc sôn, Tuyeát sôn cuøng boán coõi thieân haï vôùi nhöõng laøng
xoùm, thoân aáp, quaän huyeän, coõi nöôùc, quaân vöông nhaân gian, cho ñeán
nôi choán cuûa Phaïm thieân khoâng ñaâu laø khoâng hieän ra vaø troâng thaáy
khaép. Cuõng nhö ñoái vôùi göông saùng, soi vaøo thì thaáy roõ maët mình. Boà-
taùt cuõng nhö theá. An truï nôi phaùp Tam-muoäi naøy, ñoái vôùi taát caû moïi
thöù tueä khoâng gì laø khoâng thoâng toû, thaáu trieät, khoâng nôi naøo laø khoâng
hoäi nhaäp moät caùch bình ñaúng, ñi ñeán khaép thaûy caùc coõi, ñem aùnh saùng
trí tueä soi toû moïi neûo.
Chö vò Boà-taùt cuõng nhö theá. Duøng söï phaân bieät taát caû caùc thaân
trong phaùp Tam-muoäi aáy maø ñem laïi aùnh saùng töï taïi nôi caùc coõi nöôùc,
taát thaáy ñöôïc Phaät chuûng hoùa hieän ra heát thaûy moïi chuûng, maø vöôït qua
phaùp chuûng, thöïc hieän troïn veïn caùc haønh chuûng giaûi thoaùt. Cuõng duøng
Ñònh chuûng (chuûng Tam-muoäi) taïo söï caûm öùng, daáy khôûi chuûng cuûa söï
giaùc ngoä, hieän baøy khaép nhôø ñaït ñöôïc tueä chuûng, nhôø an truï trí chuûng.
Boà-taùt ôû nôi möôøi thöù caûm öùng lôùn lao maø ñaït ñöôïc caùc phaùp tu taäp
vöôït bôø. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taïo ñöôïc söï caûm öùng lôùn lao maàu nhieäm cuûa Phaät, cuõng nhö
hö khoâng.
2. Caûm öùng taän cuøng nôi caùc phaùp giôùi.
3. Ñem söï caûm öùng lôùn lao cuûa Boà-taùt, bieán hoùa theå hieän söï voâ
huûy, ôû nôi huûy dieät maø ñöôïc töï taïi, nhaèm tu taäp caùc phaùp giaûi thoaùt.
4. Ñem nhöõng caûm öùng lôùn lao aáy theå hieän caùc taïo taùc, caùc ñaïi
nguyeän cuûa Boà-taùt.
5. Thöïc hieän söï hoäi nhaäp nôi Nhö Lai haïnh, Phaät söï thoâng qua
caùc phaùp tu ñoä voâ cöïc.
6. Taïo caûm öùng bieán hoùa nôi caùc coõi, theå hieän heát thaûy caùc thöù
caùc loaïi haønh cuûa cuoäc soáng töï taïi an laïc.
www.daitangkinh.org
7. Taïo caûm öùng taùc ñoäng ñeán taát caû caùc coõi nöôùc, nöông döïa ôû
nôi aùnh saùng hieån loä.
8. Taïo caûm öùng ñoái vôùi taát caû chuùng sinh, theå hieän qua caùc haønh
chaúng theå nghó baøn, khieán cho hoï thaáy roõ ñöôïc söï maàu nhieäm, bieát
ñöôïc söï bieán hoùa aáy laø töø aùnh saùng trí tueä.
9. Söï caûm öùng bieán hoùa aáy laøm roõ theâm caùc phaùp Tam-muoäi.
10. Duøng phaùp Tam-muoäi Kim cang, duøng söï hoùa hieän maàu
nhieäm ñeå nhaäp Chaùnh thoï, duøng trí tueä maø giaùc ngoä.
Boà-taùt ñem möôøi haønh quaû cuûa phaùp Tam-muoäi aáy ñeå thöïc hieän
vieân maõn caùc chuûng.
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt coù theå bieán
hoùa laøm Phaät, coù theå an truï nhö Phaät, coù theå hoùa hieän phaùp luaân, kieán
laäp moïi bieán hoùa thích öùng, hieän ra khaép nôi aùnh haøo quang cuûa Ñöùc
Nhö Lai, chí nguyeän tu taäp Ñaïi thöøa, töø nôi neûo aáy maø öùng hoùa, heát
möïc toân quyù ñoái vôùi taâm, taïo moïi caûm öùng theå hieän thaàn thoâng bieán
hoùa ñeå daãn daét chuùng sinh tu taäp caùc phaùp giaûi thoaùt. ÔÛ trong baäc Boà-
taùt luoân ñöôïc toân quyù heát möïc, vì ñaõ thoâng toû phaùp Tam-muoäi “Boà-taùt
Voâ Tröôùc Tueä”, duøng caùi ñaéc cuûa voâ ñaéc, ñem caùc phaùp moân trong
traêm ngaøn phaùp moân taïo söï caûm öùng roäng khaép nhaèm chuyeån baùnh xe
chaùnh phaùp. Boà-taùt thoâng ñaït heát thaûy moïi haønh moät caùch voâ ngaïi,
ñeàu nhaän bieát neûo voâ töôûng nieäm, duøng aùnh saùng cuûa trí tueä aáy ñeå
trong moät luùc coù theå thoâng toû troïn veïn, taïo caûm öùng lôùn lao caû ba ñôøi
thaûy ñeàu voâ ngaïi. Boà-taùt duøng möôøi söï vieäc aáy taïo söï caûm öùng bieán
hoùa heát söùc lôùn, theå hieän moïi neûo haønh trì cuûa Boà-taùt vaø chö Phaät
nhaèm daãn ñeán vieäc tu taäp caùc phaùp giaûi thoaùt, vöôït bôø.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só nhaän roõ
caùc haønh cuûa thaân, caùc nôi choán coù theå nöông döïa, an truï ñeå ñaït ñöôïc
trí tueä thoâng toû caùc phaùp Tam-muoäi “Ñaïi ñöùc quyeàn”.

SOÁ 288 – KINH BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC HOÛI VEÀ TAM-MUOÄI, q.haï 329

TAM-MUOÄI
QUYEÅN HAÏ
Phaåm 11: DUØNG ÑAÏI TUEÄ PHAÂN BIEÄT THAÂN HAØNH LAØ
KHOÂNG
Laïi nöõa, chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só ôû
nôi thaân mình xem xeùt, quaùn töôûng taän cuøng veà thaân aáy thaûy ñeàu nhö
huyeãn, moïi ñoái töôïng nhaän thöùc cuûa maét ñeàu thuaän ôû phaùp giôùi. Boà-taùt
daáy khôûi phaùp Tam-muoäi cuõng cuøng vôùi moïi loã chaân loâng nôi töï thaân
nhaèm thöïc hieän phaùp aáy. Nôi moãi moãi chaân loâng hieän ra caùc phaùp giôùi
vaø Boà-taùt ôû nôi ñoù nhaäp Chaùnh thoï. Söï vieäc aáy gioáng nhö an truï caùc
phaùp huyeãn, cho ñeán caùc ñoái töôïng ñöôïc nhaän bieát laø caùc coõi nöôùc
cuõng nhö caùc phaùp theá gian. Do nhaän bieát caùc phaùp maø lieàn bieát haøng
öùc na-thuaät, voâ soá caùc coõi nöôùc. Laïi nhaän bieát caùi ñaéc cuûa voâ ñaéc nôi
coõi Phaät coù voâ löôïng coõi nöôùc nhö vi traàn. ÔÛ nôi caùc coõi nöôùc aáy ñeàu
hieän coù Phaät vôùi chuùng Boà-taùt vaây quanh ñoâng ñuû, heát möïc thanh tònh,
ñeàu laø baäc duõng maõnh, hieàn haïnh, bieän taøi, caûnh giôùi voâ cuøng trang
nghieâm roäng lôùn vôùi muoân ngaøn veû röïc rôõ nhö aùnh maët trôøi toûa chieáu,
laïi coù voâ soá caùc thöù chaâu baùu, laøm taêng veû töôi ñeïp nghieâm tònh.
Nôi caùc coõi ñoù, hoaëc trong möôøi kieáp, hoaëc traêm, ngaøn, hoaëc
traêm ngaøn, öùc, hoaëc öùc ngaøn na-thuaät, hoaëc voâ soá voâ haïn voâ bieân voâ
teá, taän cuøng voâ taän cuûa soá löôïng, cho ñeán coõi Phaät coù soá löôïng kieáp
nhö vi traàn, haønh caùc haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt, laøm nôi choán nöông truï
aáy, nhöng chaúng coù theå taän cuøng. Boà-taùt ôû nôi aáy, thöïc hieän phaùp
Tam-muoäi Chaùnh thoï ñoù neân laïi giaùc ngoä. ÔÛ nôi ñoù nhaäp Chaùnh thoï
thì ôû nôi phaùp Tam-muoäi kia maø giaùc ngoä. Boà-taùt nhaäp khaép caùc coõi
nöôùc, nôi aáy hoùa hieän nhieàu thöù, hoùa hieän caûnh giôùi chuùng sinh ñeàu
www.daitangkinh.org
khieán hoäi nhaäp vaøo phaùp giôùi, thoâng toû moïi thöù trí tueä cuûa quaù khöù, laïi
hoùa hieän nhöõng nôi choán thuyeát giaûng kinh phaùp, khoâng gì laø khoâng
thoâng ñaït ñaày ñuû. Choã nhaän thöùc phaân bieät cuûa maét cuõng voâ ngaïi, ôû
nôi caùc phaùp luoân ñöôïc töï taïi, ñöùng vöõng ñeå vöôït qua. Choã phaân bieät
cuûa tai cuõng vaäy, ñeàu nhaèm ñeán söï tu taäp giaûi thoaùt, vöôït bôø. Choã
phaân bieät choã muõi cuõng laïi duøng caùc phöông tieän. Choã phaân bieät cuûa
mieäng thaûy ñeàu saùng toû. Choã phaân bieät cuûa thaân cuõng ñöôïc laõnh hoäi
thaáu ñaùo ñaày ñuû. Choã phaân bieät cuûa taâm thì moïi tueä nieäm ñeàu troïn
veïn.
Boà-taùt duøng trí tueä aáy taïo ñöôïc söï thoâng toû neân lieàn ñaït ñöôïc
möôøi ngaøn öùc Toång trì. Nhöõng gì laø möôøi?
Ñem caùc phaùp kheá hôïp ñeán khaép caùc coõi nöôùc, thaønh töïu ñöôïc
möôøi ngaøn öùc haïnh nguyeän thanh tònh, laõnh hoäi troïn ñuû möôøi ngaøn öùc
caùc caên thaàn dieäu. Hoäi nhaäp caùc haønh cuûa trí tueä giaùc ngoä, ñaït ñöôïc
ñaày ñuû möôøi ngaøn öùc thaàn thoâng, ñöôïc nhaäp möôøi ngaøn öùc phaùp
Tam-muoäi, ñöôïc möôøi ngaøn öùc Thaàn tuùc, thaûy ñeàu vieân maõn neân ñaït
taêng theâm möôøi ngaøn thaàn löïc, coù ñöôïc troïn veïn möôøi ngaøn öùc chaân
taùnh, taïo ñöôïc moät caùch hieån hieän möôøi ngaøn öùc nôi choán nöông truï,
ñaït ñeán möôøi ngaøn öùc caûm öùng bieán hoùa, ñoù laø möôøi. Boà-taùt laïi coù
möôøi theå, nhôø ñoù thaønh töïu ñöôïc ngaøn öùc. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi Haønh
xöù, nhôø ñoù hoaøn thaønh vieân maõn ngaøn öùc. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi Taïng,
duøng ñeå vöôït qua ngaøn öùc bình ñaúng. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi Haïnh, ôû
nôi ngaøn öùc laøm hieån loä aùnh aùng choùi loïi. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi Truï,
duøng ñeå dieãn baøy ngaøn öùc caùc lôøi giaûng daïy. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi
Nguyeän, nhôø ñoù vöôït qua moïi taïo taùc veà ñöùc thieän cuûa ngaøn öùc. Boà-
taùt coù ñöôïc ngaøn Hoái quaù chaân thaät, theo ñoù döïng ñöôïc caùc taïo taùc
veà tu ñöùc cuûa ngaøn öùc. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi Minh hieån, qua ñaáy ñaït
ñeán moïi haønh hoùa thanh tònh cuûa ngaøn öùc. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi
Höôùng thaéng, nhôø ñaáy töï mình laøm cho aùnh saùng hieån loä ñaït tôùi ngaøn
öùc. Boà-taùt coù ñöôïc möôøi Quaû thanh tònh, töø ñoù ñaït ñöôïc söï thanh tònh
ngaøn öùc.
Nhö theá laø Boà-taùt Ñaïi só ñaõ thöïc hieän ñaày ñuû voâ soá thaân, thaønh
töïu voâ soá coâng ñöùc, vieân maõn caùc ñöùc khoâng phaân toâi ta, troïn neân voâ
soá haïnh, tu taäp chaúng theå nghó baøn caùc ñöùc, thöïc hieän voâ xöng haïn caùc
ñöùc, troïn caùc haïnh ngaõ voâ ngaõ, ñöôïc choã thu hoaïch cuûa voâ ñöùc, voâ taän
nieäm veà ñöùc haïnh cuûa voâ ngaõ.
Boà-taùt duøng söï thöïc hieän ñoù hoaøn thaønh ñaày ñuû caùc ñöùc, ñaït tôùi
caùc haønh bình ñaúng ñeå töï trang nghieâm cho quaù trình tu taäp cuûa mình,
theå hieän söï an laïc, ñieàu hoøa, dieäu daøng, ñaït ñöôïc söï ngöôõng moä toân
thôø, cuùng döôøng cuûa chuùng sinh, cuøng laøm taêng giaù trò thuø thaéng,
khoâng gì coù theå saùnh, vì ñoù laø söï duõng maõnh toái thöôïng.
Boà-taùt ôû nôi phaùp aáy ñaït ñöôïc töï taïi. Boà-taùt nöông truï nôi phaùp
Tam-muoäi ñoù. ÔÛ nôi phöông Ñoâng cho ñeán möôøi coõi Phaät vôùi voâ soá
ngaøn nôi choán cuûa Nhö Lai soá löôïng nhö vi traàn, duøng moãi moãi teân chöõ
ñeå kieán laäp. Moãi moãi teân chöõ aáy ñeàu coù ñuû möôøi coõi Phaät vôùi voâ soá
nôi choán Nhö Lai cuõng nhö treân. Khoâng theå coù yù nieäm veà haïn löôïng
aáy. Töø soá löôïng ñoù cho ñeán moät vi traàn, phaân ra laøm coõi Phaät vôùi voâ soá
ngaøn soá löôïng nhö vi traàn, hieän höõu khaép trong caùc coõi ñoù cuõng khoâng
nhaän bieát, khoâng heà taêng giaûm. Nhö söï khoâng nhaän bieát cuûa caùi moät,
maø khoâng taêng giaûm, neân ñoái vôùi khaép caùc coõi soá löôïng nhö vi traàn
cuõng laïi nhö vaäy.
Nhö nôi choán thöïc hieän ôû phöông Ñoâng, caùc phöông Nam, Taây,
Baéc, boán höôùng vaø hai phöông treân döôùi cuõng nhö theá. Töø moät vi traàn
aáy phaân ra nôi choán coù theå vöôùng maéc cuûa söï ngaên ngaïi, soá löôïng
cuõng nhö treân. Chö Boà-taùt aáy ñeàu coù theå kieán laäp ñeå coù theå hieän ra
thaân töôùng khaép choán. Nhö theá-laø caùc Boà-taùt ñoù, ôû nôi caùc coõi Phaät, coù
theå taïo döïng khaép xöù nhöõng choán thanh tònh. Nhôø vaøo thaân töôùng voâ
haïn cuûa Nhö Lai, laïi ôû nôi aùnh saùng luoân toûa chieáu ñaït ñöôïc töï taïi, laïi
nhôø ôû tính chaát khoâng theå nghó baøn neân coù ñöôïc söï caûm öùng lôùn lao,
taïo ra söï hoùa hieän khaép coõi. Nôi choán ban baûo cuûa tai Nhö Lai cuõng laïi
voâ löôïng. Söï phaân bieät cuûa muõi Nhö Lai cuõng khoâng haïn löôïng. Töø
choã phaân bieät cuûa mieäng Nhö Lai hieän ra söï bình ñaúng. Thaân Nhö Lai
ôû nôi thích öùng, thuaän hôïp vôùi moïi söï haønh hoùa khaùc. Choán hieän cuûa
taâm Nhö Lai cuõng vöôït quaù moïi giôùi haïn. Ñoái töôïng nhaän thöùc vaø tö
duy cuûa Nhö Lai chaùnh giaùc cuõng laø voâ haïn löôïng AÂm thanh Nhö Lai
neâu baøy thì thanh tònh. Baùnh xe chaùnh phaùp cuûa Nhö Lai hieån hieän
khaép coõi, khoâng heà thoaùi chuyeån, khieán cho heát thaûy caùc loaøi ñeàu bieát
veà Thaùnh chuùng cuûa Nhö Lai laø voâ haïn soá. Söï giaùc ngoä caùc phaùp cuûa
www.daitangkinh.org
Nhö Lai laïi cuõng voâ haïn, maø hoaøn toaøn thuaän hôïp ñeå daãn daét muoân
loaøi. Daáy roõ, hieän khaép goác coâng ñöùc cuûa Nhö Lai nôi ba ñôøi tu haønh
maø voâ soá Nhö Lai ñaõ hieän baøy, laøm roõ caùc phaùp, cuøng vôùi choã Nhö Lai
kieán laäp theå hieän qua aâm thanh neâu daïy thuyeát giaûng. Ñoù laø möôøi.
Boà-taùt hieän ra coõi cuûa Nhö Lai kieán laäp, duøng aâm thanh cuûa Phaät
taïo ra nhöõng traän möa caùc phaùp, khieán cho aâm thanh cuûa Phaät ñöôïc
nghe khaép caùc coõi nöôùc.
Boà-taùt neâu baøy truyeàn baù saâu roäng caùc phaùp Tam-muoäi chaùnh
thoï cuûa Phaät, cuõng laïi laø neâu daïy khaép caùc phaùp cuûa Ñöùc Theá Toân vaø
chuùng Thaùnh hieàn, kieán laäp caùc phaùp chaúng theå nghó baøn cuûa Phaät.
Nôi choán tuyeân giaûng caùc phaùp thaûy nhö caûnh huyeãn hoùa, neâu baøy
dieãn noùi caùc phaùp maø khoâng coù choã vöôùng maéc, chaáp baùm, ñeàu nhaèm
laøm hieån loä taát caû caùc phaùp traøng, thaûy khieán hieän roõ thoâng suoát khaép
nôi caùc haønh thuoäc moïi ñöùc cuûa Nhö Lai. Ñoù laø möôøi.
Boà-taùt thöïc haønh heát thaûy caùc phaùp Tam-muoäi, daãn daét thích hôïp
nhö caûnh huyeãn hoùa, taâm kieán laäp nhö huyeãn, laõnh hoäi khoâng heà bò
ngaên ngaïi. Boà-taùt ôû nôi phaùp giôùi ñoù, maø luoân ñöôïc töï taïi, neân Boà-taùt
môùi thöïc hieän vieäc kieán laäp.
Boà-taùt ñoái vôùi chö Phaät Theá Toân, ôû nôi caùc chuûng loaïi taâm yù,
duøng moãi moãi teân chöõ maø hieän ra voâ soá coõi Phaät, voâ soá ngaøn nhö soá vi
traàn chö Nhö Lai. Duøng moãi moãi teân chöõ soá löôïng nhö vi traàn. Duøng
moãi moãi vi traàn maø taïo döïng nhö möôøi coõi Phaät, cho ñeán chín soá coõi
Phaät soá löôïng nhö vi traàn thì cuõng khoâng taêng giaûm, cuõng khoâng ai coù
theå bieát choã giöõ ñöôïc aáy. Ñoù laø choã Boà-taùt kieán laäp.
Boà-taùt tu taäp öùng hôïp vôùi caùc haønh yeân tònh, cuõng laø choã kieán laäp
cuûa taâm. Duøng caùc haønh yù khoâng chaáp tröôùc ñeå laøm nôi kieán laäp neân
ñoái vôùi caùc phaùp khoâng coøn meâ laàm. Do luoân nhôù nghó ñeán choã kieán
laäp, neân ñoái vôùi caùc phaùp, duøng trí tueä phaân bieät nhaän bieát roõ. Thöïc
hieän caùc choã kieán laäp cuõng laø taïo ra nôi choán thoï nhaän caùc phaùp. Thöïc
hieän choã kieán laäp cuõng chính laø tuøy thuaän ñeå phuïng trì caùc phaùp. Cuõng
do bieát ñöôïc caùc neûo cuûa nôi choán kieán laäp maø coù theå neâu baøy truyeàn
baù khaép caùc phaùp tu haønh. cuõng kieán laäp voâ soá caùc caên (tình), do ñaït
ñöôïc thaàn thoâng neân nhaän roõ nôi duïng cuûa caùc phaùp cuøng trí tueä theo
phöông tieän quyeàn xaûo. Laøm theo caùc haønh “voâ khôûi”, thoâng toû nôi
choán kieán laäp do vaäy maø hoäi nhaäp vôùi phaùp giôùi theo dieäu lyù “khoâng
choán chaáp tröôùc”. Cuõng tu taäp an truï tueä haïnh neân ñaït ñöôïc trí tueä
thanh tònh voâ haïn. Cuõng an truï trí tueä cuûa baäc Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc,
neân ôû nôi khaép caùc coõi nöôùc maø hieän moïi caûm öùng bieán hoùa.
Boà-taùt duøng nhöõng phöông tieän aáy ñeå an truï nôi caùc phaùp Tam-
muoäi, thaáu ñaït moät caùch sung maõn möôøi cöûa cuûa bieån phaùp. Nhöõng gì
goïi laø möôøi?
1. Hieän ra bieån Phaät sung maõn, laøm choã daãn daét thuaän hôïp cho
moïi bieån phaùp.
2. Do ñaõ thaâm nhaäp nôi bieån phaùp neân thöïc hieän ñöôïc troïn veïn
bieån trí tueä.
3. An truï nôi vuøng aùnh saùng choùi loïi neân ñoái vôùi caùc tình (caên)
khoâng coøn coù choã baùm víu, vöôùng maéc.
4. Ñem trí tueä taïo söï caûm öùng lôùn lao, laáy aâm thanh ñeå phu dieãn
dieäu duïng cuûa caùc phaùp.
5. Nhôù nghó ñeán bieån lôùn cuûa caùc caên, thuaän hôïp ñeå coù ñöôïc trí
tueä theo phöông tieän.
6. Thaáu ñaït bieån taâm, quaùn saùt thaâu nhaän taát caû moïi chuûng loaïi
sai bieät neân nhaän bieát ñöôïc voâ soá taâm.
7. Coù ñöôïc bieån haønh hoùa vieân maõn vì ñaõ thöïc hieän ñaày ñuû caùc
nguyeän löïc.
8. Ñaït ñöôïc troïn veïn heát thaûy bieån haïnh nguyeän (Thieáu moät
phaùp thöù chín).
10. Thaønh töïu roát raùo taát caû ñoái vôùi ñaïo giaùc ngoä.
Ñoù laø möôøi. Boà-taùt nhö theá ñaõ laø hoaøn thaønh troïn ñuû taát caû bieån
ñaïo ñöùc.
Boà-taùt laïi coù möôøi söï, do vaäy maø ñöôïc xem laø baäc Thöôïng Toân.
1. Baäc Thöôïng toân vì ñaõ daãn daét thuaän hôïp taát caû muoân loaøi.
2. Mong ñaït ñeán quaû vò toái thöôïng ñeå chæ daãn giaùo hoùa chuùng
sinh.
3. Mong höôùng tôùi baäc Thöôïng toân neân ñaït ñöôïc caùc phaïm haïnh.
4. Ñaït ñeán dieäu löïc toái thöôïng vì mong ñaït ñöôïc troïn ñuû caùc
phaùp.
www.daitangkinh.org
5. Mong ñaït söï thuø thaéng hôn ñôøi ñoái vôùi taát caû caùc coõi trong theá
gian.
6. Döùt ñöôïc heát moïi loãi laàm neân ñaõ chieán thaéng caùc thöù ma oaùn.
7. Mong ñem aùnh saùng giaùc ngoä thoâng suoát, soi toû, hoùa ñoä heát
thaûy caùc neûo aùc.
8. Mong ñaït “voâ sôû uùy” ñoái vôùi moïi nôi choán sinh khôûi.
9. Luoân toân kính ñoái vôùi caùc phaùp cuûa chö Phaät.
10. Mong ñaït ñöôïc töï taïi ñoái vôùi moïi chuùng sinh, vì luoân coù söï
duõng kieän.
Ñoù laø möôøi phaùp giuùp cho Boà-taùt ñaït tôùi baäc Toái thöôïng.
Boà-taùt laïi coù möôøi söï, qua ñoù laøm cho moïi caûnh giôùi cuûa chuùng
sinh ñöôïc höng khôûi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Chí nguyeän xuaát gia nhaèm ñeå hoùa ñoä chuùng sinh.
2. Duõng löïc tu taäp vaø haønh hoùa luoân tinh taán heát möïc, khoâng heà
bò thoaùi chuyeån.
3. Mong ñöôïc nöông töïa nôi chö Phaät, thoï nhaän caùc haïnh nguyeän
theo ñoù maø haønh hoùa.
4. Coù ñöôïc löïc duïng voâ haïn, khieán cho caùc phaùp luoân ñöôïc phaùt
trieån.
5. Ñaït ñöôïc dieäu löïc tòch tónh cuûa phaùp Tam-muoäi, neân ôû nôi caùc
phaùp luoân ñöôïc töï taïi.
6. Taâm luoân kieân ñònh taïo ñöôïc löïc duïng ñeå daãn daét thích öùng.
7. Ñoái vôùi dieäu nghóa töï taïi, roõ coäi nguoàn cuûa phaùp löïc laø khoâng.
8. Vì coù ñöôïc trí tueä lôùn neân löïc duïng tuyeân giaûng caùc phaùp luoân
voâ ngaïi.
9. Ñaït ñöôïc duïng duõng maõnh neân moïi nôi choán cuûa phaùp ñeàu
ñöôïc kieán laäp.
10. Ñaït ñöôïc löïc phaân bieät neân aùnh saùng giaùc ngoä voâ löôïng ñöôïc
neâu baøy, ban boá khaép.
Ñoù goïi laø möôøi löïc nhôø ñaáy maø Boà-taùt ñaït ñeán möôøi ñaïi duõng
löïc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Duõng löïc heát söùc maïnh meõ, khoâng gì hôn.
2. Duõng löïc khoâng chuùt loãi laàm.
3. Duõng löïc voâ löôïng.
4. Duõng löïc doác chí tu taäp.

5. Duõng löïc an ñònh, khoâng bò dao ñoäng.
6. Duõng löïc tòch tónh döùt moïi daáy khôûi.
7. Duõng löïc döùt moïi giaän döõ.
8. Duõng löïc cuûa trí tueä thöôøng taïi.
9. Duõng löïc sieâng naêng taïo döïng.
10. Duõng löïc cuûa taâm Töø bi voâ bôø.
Ñoù laø möôøi löïc duõng maõnh.
Boà-taùt laïi coù möôøi Löïc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Löïc thöïc hieän vieäc tu taäp kheá hôïp.
2. Löïc cuûa trí tueä thanh tònh.
3. Löïc cuûa caùc phaùp heát möïc thanh tònh.
4. Löïc cuûa Phaùp thaân.
5. Löïc cuûa caùc coõi phaùp.
6. Löïc cuûa aùnh saùng choùi loïi nôi caùc phaùp.
7. Löïc cuûa phaùp tình.
8. Löïc cuûa dieäu lyù “voâ sôû hoaïi”.
9. Löïc cuûa quaù trình tu taäp caùc haïnh laønh.
10. Löïc cuûa söï tu hoïc tinh taán, thaâm nhaäp.
Ñoù laø möôøi ñaïi löïc.
1. Löïc cuûa baäc Ñaïi Tröôïng Phu.
2. Löïc cuûa baäc chaùnh huøng duõng.
3. Löïc cuûa baäc Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc kieán laäp.
4. Löïc cuûa choã goác tu taäp caùc ñöùc töø nhieàu ñôøi tröôùc.
5. Löïc cuûa söï öùng hôïp nôi goác coâng ñöùc voâ löôïng.
6. Löïc cuûa baäc Nhö Lai.
7. Löïc cuûa söï hoäi nhaäp thích öùng khaép thôøi, coõi.
8. Löïc tích luõy vun ñaép töø ba thôøi quaù khöù, hieän taïi, vò lai.
9. Löïc coù ñöôïc töø quaù trình tu chöùng caùc ñòa cuûa Boà-taùt.
10. Löïc ñaït ñöôïc töø noã löïc tin töôûng höôùng ñaït thanh tònh cuûa
Boà-taùt.
Ñoù laø möôøi Löïc.
www.daitangkinh.org
1. Löïc cuûa Boà-taùt lìa döùt moïi doøng moïi neûo löu chuyeån.
2. Löïc cuûa Boà-taùt thuaän hôïp moïi duyeân.
3. Löïc cuûa Boà-taùt ôû nôi taùnh ñöôïc töï taïi.
4. Löïc cuûa Boà-taùt tu taäp noäi taùnh ñaït thanh tònh.
5. Löïc cuûa Boà-taùt tu taäp goác caùc ñöùc thoâng qua caùc haïnh nguyeän.
6. Löïc cuûa Boà-taùt thöïc haønh caùc phaùp toái thöôïng.
7. Löïc xuaát phaùt töø thaân khoâng tham ñaém.
8. Löïc cuûa Boà-taùt duøng moïi söï thaät ñeå ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu.
9. Löïc cuûa Boà-taùt thaâm nhaäp nôi trí tueä phöông tieän.
10. Löïc cuûa Boà-taùt tin töôûng höôùng ñeán goác thanh tònh cuûa caùc
phaùp.
Ñoù laø möôøi.
1. Löïc coù ñöôïc töø söï an truï khaép coõi theá, ung dung an laïc trong
dieäu lyù “voâ truï xöù”.
2. Löïc voâ song ñoái vôùi moãi loaøi.
3. Löïc khoâng coù gì ñeå so saùnh ñoái vôùi heát thaûy moïi coõi.
4. Löïc coù ñöôïc töø vieäc duøng caùc ñöùc haïnh giaùo hoùa chuùng sinh.
5. Löïc phaùt sinh töø traïng thaùi an ñònh khoâng ñieân ñaûo ñoái vôùi moïi
neûo sinh töû.
6. Löïc coù ñöôïc töø söï vöôït qua moïi doøng sinh töû, ñaït thanh tònh
nhö hoa sen.
7. Löïc phaùt sinh töø noã löïc hieän khaép nôi caùc neûo daãn daét muoân
loaøi, haøng phuïc heát thaûy quaân ma.
8. Löïc daáy leân töø vieäc khieán ñaùm ma quy thuaän, thaønh töïu caùc
phaùp Ñaïi thöøa.
9. Löïc cuûa söï hoùa ñoä khaép ba coõi chöùng ñaéc dieäu lyù “voâ sôû xöù”.
10. Löïc cuûa söï khuyeán phaùt khaép möôøi phöông cuøng tinh taán,
khoâng bò ngaên ngaïi.
Boà-taùt duøng voâ soá caùc phaùp nhö theá ñeå thöïc hieän vieäc ñem ñöùc
giaùo hoùa ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu vieân maõn.
Laïi nöõa, Boà-taùt daáy khôûi ñaày ñuû caùc haïnh nguyeän, laøm cho
chuùng caøng theâm saùng toû, khieán chuùng theâm hieån loä, toûa chieáu nhaèm
öùng hieän khaép nôi, thaûy ñeàu thaønh töïu. Ñem trí tueä luoân ñöôïc taêng tieán
ñeán möùc bao la aáy hoã trôï cho caùc haïnh nguyeän kia ñeå ñaït ñöôïc coõi
thanh tònh roäng lôùn. Ñoù laø möôøi neûo thuaän hôïp vôùi phaùp Tam-muoäi
thanh tònh. Moïi theå hieän caùc ñöùc cuõng nhö trí tueä cuûa Boà-taùt laø khoâng
coù giôùi moác, khoâng bò ngaên ngaïi. Haønh ñoäng cuûa chö Boà-taùt aáy cuõng
khoâng coù haïn löôïng, ñöùc maø chö vò ñoù chuyeân chôû luoân vöôït quaù moïi
löôøng tính, khoù coù theå neâu xöng.
Laïi nöõa, nôi choán haønh hoùa cuûa chö Boà-taùt aáy khoù coù theå löôøng
ñoaùn. Coõi, xöù maø chö vò aáy thaâm nhaäp cuõng khoâng theå ño, tính ñöôïc.
Maø truù xöù höng hoùa cuûa chö vò Boà-taùt ñoù cuõng vöôït ngoaøi moïi ngaèn
meù. Söï thanh tònh caû chö vò ñoù cuõng chaúng theå nghó baøn, caû ñeán phaïm
vi tu chöùng cuõng laø voâ taän.
Laïi nöõa, caùc phaùp cuûa chö Thaùnh hieàn maø Boà-taùt tu taäp cuõng
khoâng theå dieãn noùi heát. Do khoâng theå ñaït ñöôïc neân cuõng khoâng theå
nghó veà haïn löôïng. Nôi maø chö Boà-taùt ñoù coù theå ñaït ñöôïc, aáy laø: Choán
Boà-taùt coù theå nhaân ñoù maø daáy khôûi, nôi choán öùng hieän söï haønh hoùa,
nôi choán seõ ñaït ñeán.
Laïi nöõa, chö Boà-taùt aáy toû roõ moïi nôi choán mình ñi ñeán, nôi choán
coù theå nhaän thöùc thaáu suoát, nôi choán aùnh saùng trí tueä vöôït qua, nôi
choán coù theå tri kieán moïi taïo taùc cuûa caùc phaùp, nôi choán thích hôïp seõ
ñaït ñöôïc, truù xöù cuûa trí tueä thöïc hieän heát thaûy caùc phaùp, noùi chung laø
ñeàu thoâng ñaït. Ñoù laø möôøi.
Söï an truï ôû nôi phaùp ñaïi Tam-muoäi aáy laø voâ soá voâ haïn, voâ löôïng,
voâ bieân teá, voâ taän, voâ xöng haïn, voâ tö nghì, voâ ngaõ ñaéc maø ñaéc. Ñoù laø
möôøi.
Boà-taùt ôû nôi phaùp Tam-muoäi aáy nhaäp Chaùnh thoï, nhaäp ôû nôi moãi
moãi caùc haønh, hoaëc nhaäp, hoaëc khôûi maø thaûy nhaän roõ caùc haønh cuûa
phaùp Tam-muoäi ñoù, thoâng ñaït voâ soá caùc phaùp Tam-muoäi, thoâng toû moät
caùch ñaày ñuû caùc phaùp Tam-muoäi, cuõng nhö söï taêng giaûm cuûa phaùp aáy,
caû tính chaát huyeãn hoùa cuûa noù nöõa. Boà-taùt ñoái vôùi phaùp Tam-muoäi aáy
ñeàu thoâng suoát; nôi choán nhaän thöùc vaø haønh ñoäng, nguyeân do taïo caùc
haønh, ngaèn meù taän cuøng, tính chaát ung dung töï taïi, caùc neûo tòch tónh
cuøng nhöõng nhôù nghó veà caùc haønh cuûa phaùp ñoù, ví nhö cung ñieän nôi
ao Voâ Nhieät cuûa Long vöông, töø ao aáy coù boán con soâng lôùn chaûy ra,
www.daitangkinh.org
nöôùc luoân ñaày aép vaø trong vaét, chaúng chuùt caùu ñuïc, trong saïch khoâng
bôïn, thôm ngoït, tinh khieát. Voøng quanh boán maët ao coù boán cöûa soâng töø
ñoù chaûy ra thaønh boán con soâng lôùn. Nhaùnh thöù nhaát goïi laø soâng Hoøa,
nhaùnh thöù hai goïi laø soâng Baït-xoa, nhaùnh thöù ba goïi laø soâng Xaø, nhaùnh
thöù tö goïi laø soâng Haèng. Soâng Hoøa chaûy ra phía Baéc, soâng Baït-xoa
chaûy voâ phía Nam, soâng Xaø chaûy xuoáng phía Ñoâng, coøn soâng Haèng thì
chaûy leân höôùng Taây. Boán con soâng ñoù, soâng naøo cuõng chaûy voøng trôû
laïi, uoán khuùc nhieàu voøng quanh ao roài theo höôùng chính maø ñem nöôùc
traøn bôø ñoå ra bieån caû.
Veà doøng nöôùc cuûa caùc con soâng lôùn kia, chaûy quanh ao baûy
voøng, nôi quaõng soâng aáy coù caùc thöù hoa sen maøu xanh. maøu hoàng, maøu
traéng, maøu vaøng, maøu saéc vaø aùnh saùng ñeàu duøng caùc thöù chaâu baùu taïo
thaønh, tinh khieát, töôi traéng vi dieäu, laàn löôït toûa chieáu röïc rôõ, hieän roõ
veû xinh töôi khoâng chuùt oâ ueá. ÔÛ caùc quaõng soâng ñoù caûnh vaät thaät haøi
hoøa: Choùi loïi maø trong suoát, caønh laù moãi thöù moãi veû, hieän ra nhö moãi
luùc moät roõ hôn. Cho duø hoïa só ñoái caûnh aáy cuõng khoù veõ neân tranh. Maøu
saéc chuyeån ñoäng dòu daøng, raïng rôõ moät caùch troïn veïn. AÂm thanh thaùnh
thoùt, laï luøng thaät laø caûnh saéc cuûa moät trí tueä kyø dieäu, tranh veõ thaät khoù
dieãn taû heát ñöôïc caùi dieäu löïc cuûa saéc maøu ôû ñaây. Phaûi duøng ñeán voâ soá
caâu thô vaên hay hoaëc dieãn qua lôøi nhaïc.
Caønh laù noái nhau lung linh treân maët nöôùc, veû ñeïp nhö cöù taêng
theâm, cuøng vôùi höông thôm, muøi laï. Laïi duøng voâ soá caùc thöù chaâu baùu
ñeå toâ ñieåm. Khoái saéc maøu raïng rôõ aáy gioáng nhö maët trôøi môùi moïc
chieáu soi xuoáng ñeàn ñaøi cung ñieän, aùnh saùng cuõng röïc rôõ laém maøu.
Mhöng maøu saéc cuûa caùc thöù hoa kia xen nhau, cuøng chieáu vaøo nhau,
töông phaûn nhau, coøn röïc rôõ hôn nöõa, coù theå laøm aùt maát aùnh saùng tinh
roøng cuûa maët trôøi.
Nôi ñaùm hoa ñuû maøu taïi caùc quaõng soâng ñoù thöôøng coù chö
Thieân, luùc hieän luùc aån quanh quaån maáy ñoaïn soâng uoán khuùc, chö vò
cuõng thöôøng hay daïo khaép vuøng kyø hoa dò thaûo aáy, maø ñoái vôùi nhöõng
thöù hoa kia thaûy luoân cuùi ñaàu chieâm ngöôõng.
Saéc hoa töôi thaém, rôø rôõ, maët trôøi chieáu xuyeân qua, maøu vaøng
huyeàn dieäu ñoù nhö khoâng coøn nöõa. Neùt tinh roøng cuûa aùnh saùng maët
trôøi nhö lay ñoäng ñaùm hoa kia, cuøng taïo ra voâ vaøn aâm thanh kyø laï treân
doøng nöôùc chaûy coøn hôn caû kyõ nhaïc cuûa chö Thieân.
Boà-taùt Ñaïi só cuõng nhö theá: Coù ñuû boán thöù Bieän taøi voâ ngaïi töø ñoù
tuoân ra muoân ngaøn haïnh giaûi laøm sung maõn bieån lôùn Phoå trí.
Nhö muøi höông nôi doøng soâng lôùn kia coù dieäu saéc cuûa chaát baïc,
töø cöûa Maõ chaûy ra, nôi ñaùy doøng soâng ñeàu coù caùt maøu baïc. Boà-taùt
cuõng nhö theá: Töø nôi trí thanh tònh, moïi haønh thuaän hôïp, theo mieäng
xuaát ra moïi dieäu nghóa thích öùng, moïi haïnh nguyeän cuûa chö Nhö Lai,
heát thaûy moïi dieäu nghóa cuûa söï haønh hoùa, caùc phaùp kheùo hieän baøy, caùc
phaùp cuûa tueä saùng toû, phaân bieät nhaän roõ troïn veïn khoâng chuùt ngaên
ngaïi, taát caû ñöôïc quy veà bieån trí.
Nhö con soâng Hoøa daøi roäng kia coù maøu saéc kim cöông, töø cöûa Sö
töû chaûy ra caùt nôi ñaùy doøng soâng cuõng coù maøu saéc kim cöông. Boà-taùt
cuõng nhö theá: Phaùt ra maøu saéc röïc rôõ cuûa caùc phaùp, coù ñöôïc saéc kim
cöông cuûa Phaät maø töï an laïc, duøng maøu saéc aáy chieáu saùng nôi khaép
theá gian, duøng trí tueä kim cöông ñeå töï an laïc, nhaèm laøm sung maõn bieån
trí voâ taän.
Nhö hai con soâng lôùn aáy coù maøu saéc vaøng roøng, töôi trong maø
röïc rôõ, caùt nôi ñaùy doøng soâng cuõng coù maøu saéc vaøng roøng aáy. Boà-taùt
cuõng nhö theá; töø caùc bieän taøi voâ ngaïi maø phaân phaùt, neâu baøy, theo
mieäng maø xuaát ra, taát caû chuùng sinh nöông töïa quy ngöôõng ñoái vôùi tueä
thaân mình, töø ñoù ñem laïi an laïc cho moïi loaøi trong khaép coõi ñôøi. Duøng
trí tueä kim cöông maø taïo ra caûnh giôùi aùnh saùng ñeå hoùa ñoä khaép, luoân
doác thuaän theo söï daãn daét cuûa nhaân duyeân, khieán quy veà nôi bieån trí.
Laïi nhö con soâng lôùn Baït-xoa, aùnh maøu saéc löu ly, töø cöûa Ngöu
maø chaûy ra, doøng chaûy trong laønh neân saéc maøu cuõng thanh khieát. Boà-
taùt cuõng nhö theá; duøng aùnh saùng röïc rôõ cuûa bieän taøi voâ taän maø tuoân
traøo. Ñem caùc phaùp voâ ngaïi, vôùi haøng öùc na-thuaät traêm ngaøn uy löïc
duõng maõnh, theo nieäm maø tuoân möa phaùp ñaày daãy, cuøng chaûy veà soâng
phaùp, chuyeån bieán laøm sung maõn nôi bieån Phoå Trí, thaønh töïu ñeán taän
cuøng laø bieån Phaùp Taïng cuûa chö Phaät.
Nhö boán con soâng phaùt xuaát töø boán cöûa nôi ao lôùn kia, ôû boán
maët, caùc con soâng ñeàu uoán khuùc chaûy voøng roài môùi chaûy ra bieån. Boà-
taùt cuõng nhö theá. Thaân haønh, YÙ haønh ñeàu thuaän hôïp ñeå quy veà, caû thaân
khaåu yù ñeàu hôïp chuyeån, taát caû ñeàu ñöôïc thöïc hieän moät caùch ñaày ñuû.
www.daitangkinh.org
Cuõng nhö doøng chaûy cuûa boán con soâng lôùn kia roát cuoäc ñeàu doå ra bieån,
Boà-taùt cuõng nhö theá: Duøng boán thöù trang nghieâm maø quy veà bieån Phoå
Trí. Nhöõng gì laø boán?
1. Nhaän thöùc laõnh hoäi veà chö Phaät laáy ñoù laøm söï trang nghieâm.
2. Laõnh hoäi thaáu ñaït veà trí tueä phaân bieät cuûa Phaät.
3. Ñem aùnh saùng röïc rôõ cuûa caùc phaùp chö Phaät maø laøm söï trang
nghieâm.
4. Thaâm nhaäp, thöïc hieän caùc phaùp Toång trì maø khoâng nghi hoaëc.
Ñoù laø boán phaùp trang nghieâm. Laïi coù boán phaùp trang nghieâm
nöõa:
1. Duøng caùc phaùp tu taäp vöôït bôø maø laøm söï trang nghieâm.
2. Duøng caùc haïnh cuûa chö Boà-taùt maø laøm söï trang nghieâm.
3. Duøng haïnh ñaïi Bi maø laøm söï trang nghieâm.
4. Thöïc hieän ñaày ñuû coâng vieäc chuyeån phaùp luaân khaép moïi
chuùng sinh, laáy ñoù laøm söï trang nghieâm.
Nhö caùc con soâng lôùn aáy ñeàu uoán khuùc quanh hoà baûy voøng, duøng
boán thöù hoa sen maøu xanh, hoàng, vaøng, traéng maø laøm cho caûnh saéc
theâm trang nghieâm. Boà-taùt cuõng nhö theá, ñem taâm Ñaïi thöøa, ôû nôi coõi
theá gian maø neâu giaûng chaùnh phaùp khieán cho nhöõng chuùng sinh chöa
ñöôïc giaùo hoùa daáy khôûi taâm höôùng veà ñaïo giaùc ngoä. Thöïc hieän caùc
phaùp Tam-muoäi Chaùnh thoï, haøng traêm ngaøn vaïn öùc na-thuaät phaùp nhö
vaäy ñöôïc thöïc hieän khaép coõi, khieán cho chuùng sinh ñöôïc thaáy coâng ñöùc
cuûa Phaät nôi ba ñôøi, ñöôïc thaáy caùc coõi Phaät thanh tònh khoâng chuùt caáu
nhieãm.
Nhö maët nöôùc nôi ao lôùn kia luoân trong laëng khoâng xao ñoäng,
duøng caùc haøng caây baùu bao quanh. Boà-taùt cuõng nhö theá: Duøng caùc coõi
trang nghieâm maø vaây quanh quaù trình tu taäp cuûa mình ñeå ñaït ñeán
chaùnh giaùc, theå hieän söï an laïc töï taïi.
Nhö nöôùc nôi ao lôùn aáy, vaéng laëng, khoâng chuùt xao ñoäng neân
luoân trong suoát khoâng chuùt caùu ñuïc. Boà-taùt cuõng nhö theá. Caùc vò Boà-
taùt aáy duøng ñaïo ñöùc cheá ngöï nôi taâm neân luoân ñöôïc tónh taïi an nhieân,
trong laëng, ñaày ñuû voâ soá goác cuûa moïi coâng ñöùc.
Nhö ôû nôi ao Voâ nhieät, duøng caùc thöù chaâu baùu laøm bôø, trong
ngoaøi ñeàu chieáu khaép, thanh tònh heát möïc. Boà-taùt cuõng nhö theá. Nôi
taâm cuûa chö Boà-taùt aáy duøng möôøi thöù baûo tueä trang nghieâm, cho ñeán
traêm ngaøn öùc na-thuaät caùc haïnh, ñaït tôùi trí tueä nôi nguyeän, toái thöôïng
thoâng toû coäi nguoàn cuûa moïi ñöùc thanh tònh.
Nhö nôi ao lôùn aáy, trong ngoaøi ñeàu trong laëng, ñaùy ao coù loaïi caùt
maøu vaøng roøng, laïi duøng caùc loaïi chaâu baùu laøm taêng theâm veû ñeïp. Boà-
taùt cuõng nhö theá. Ñaït ñöôïc trí tueä thoâng suoát, do yù “voâ nieäm” neân thaáu
toû caûnh giôùi cuûa Boà-taùt, duøng ñöùc haïnh cuûa chö Boà-taùt ñeå töï trang
nghieâm, ñoái vôùi caùc phaùp ñeàu voâ ngaïi, roõ nôi choán haønh hoùa cuûa chö
Phaät laø “khoâng choán truï”, neân cuõng thoâng toû moïi haønh, moïi hoaøn
caûnh.
Nhö Long vöông ôû nôi ao lôùn khoâng heà bò söùc noùng böùc baùch aáy,
Boà-taùt cuõng nhö vaäy: Daãn daét thuaän hôïp taát caû nhöõng noãi sôï haõi cuûa
chuùng sinh ôû ñôøi, giuùp hoï nhaän thaáy roõ cuøng khieán cho heát thaûy caùc
loaøi trong taän cuøng theá gian ñeàu ñöôïc che chôû, cöùu giuùp.
Nhö caùc doøng soâng kia töø boán cöûa nôi ao roäng maø chaûy ñi theo
caùc höôùng. Gioáng nhö söï quy ngöôõng coâng ñöùc cuûa chö Phaät, chieác
thuyeàn nhoû daàn daàn ñi qua caùc beán nöôùc maø veà tôùi nôi bieån roäng. Boà-
taùt cuõng nhö theá; duøng boán doøng soâng ñaïi trí tueä, vì chö Thieân, Phaïm
vöông, coõi Ma, Sa-moân, Phaïm chí, cho tôùi taän cuøng caùc coõi loaøi ngöôøi,
maø khieán cho taát caû cuøng ñöôïc thaám nhuaàn trí tueä aáy. Con thuyeàn nhoû
daàn daø nhaäp vaøo bieån trí tueä voâ thöôïng cuûa Phaät. Boà-taùt cuõng duøng
boán thöù löïc ñeå töï trang nghieâm. Ñoù laø:
1. Duøng trí tueä cuûa baûn nguyeän cöùu giuùp khaép thaûy caùc loaøi trong
theá gian.
2. Höôùng trí tueä khoâng bò giaùn ñoaïn, hoùa ñoä taát caû chuùng sinh nôi
moïi ñöôøng moïi neûo.
3. Thöïc hieän vieân maõn Trí tueä ba-la-maät (Ñoä voâ cöïc) khieán
chuùng sinh ñöôïc nöông nôi haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt, thuaän theo chaùnh
phaùp thanh tònh.
4. Hieåu roõ vaø naém vöõng coäi nguoàn cuûa heát thaûy chuùng sinh,
thoâng toû caùc nieäm, khieán taát caû quy veà doøng chaûy lieân tuïc, nhaäp vaøo
bieån trí tueä ba ñôøi.
Ñoù laø boán löïc. Boà-taùt tröø boû nhöõng nôi choán ngöng treä töùc laø thöïc
hieän caùc haønh nôi ñònh tueä cuûa mình. Boà-taùt duøng voâ soá caùc phaùp
www.daitangkinh.org
Tam-muoäi laøm caùc baûo vaät ñeå taêng veû trang nghieâm, mong ñöôïc thaáy
chö Phaät, duøng trí tueä voâ kieán hoäi nhaäp vaøo bieån lôùn cuûa chö Phaät. Boà-
taùt theå hieän trí tueä cuûa taâm ñaïi Bi, maø nôi moïi haønh ñoäng theå hieän aáy
cuõng bao haøm taâm ñaïi Töø, chæ daãn thích öùng ñoái vôùi taát caû chuùng sinh,
khoâng heà thoaùi chuyeån, luoân daáy khôûi taâm aáy heát möïc, duøng voâ soá trí
tueä quyeàn xaûo maø khieán cho taát caû quy veà bieån lôùn cuûa möôøi löïc.
Nhö boán doøng soâng daøi kia, töø nôi ao roäng Voâ nhieät chaûy qua caùc
vuøng ñaát roài ñoå vaøo bieån caû voâ taän. Boà-taùt cuõng nhö theá. Thöïc haønh
caùc ñaïi nguyeän cuûa baäc Ñaïi só, goàm ñuû caùc haïnh Boà-taùt, thaønh töïu
ñöôïc heát thaûy trí tueä lôùn lao voâ taän maø söï thöïc haønh aáy cuõng voâ taän,
thöôøng ñöôïc thaáy chö Phaät ñaït ñöôïc an laïc.
Nhö boán doøng soâng lôùn aáy, chaûy qua nhieàu nôi vaø veà ñeán bieån
roäng chôù khoâng quay trôû laïi, maø cuõng khoâng heà bò ñöùt ñoaïn. Boà-taùt
cuõng theá. Nguyeän löïc cuûa Boà-taùt laø voâ ngaïi, ñöôïc tu taäp ñaày ñuû theo
aùnh saùng röïc rôõ nôi haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, ñöôïc nhaäp vaøo
caùc neûo ñöôøng giaùc ngoä, caùc neûo phaùp cuûa Phoå trí. Duøng voâ nieäm, döùt
moïi chaáp baùm vöôùng maéc ñeå tu taäp theo haïnh nguyeän cuûa Nhö Lai.
Nhö boán con soâng lôùn aáy, doøng chaûy cöù tuoân maõi veà bieån caû, traûi
qua bao kieáp khoâng heà coù nôi choán döøng nghæ hoaëc toû ra meät moûi. Boà-
taùt cuõng nhö theá: Tu taäp, hoäi nhaäp vaøo caùc haïnh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn,
traûi qua voâ soá kieáp tu haïnh Boà-taùt, khoâng heà löôøi nhaùc hay meät moûi,
ñem moïi söï thaønh töïu aáy quy veà bieån lôùn cuûa chö Nhö Lai, quy veà nôi
haønh “voâ töôûng”.
Nhö caùc doøng soâng lôùn kia chaûy luoân ñi chöù khoâng quay trôû laïi!
Duøng caùc thöù baûo vaät laøm aùnh saùng, duøng caùt maøu vaøng roøng laøm söï
toûa chieáu, duøng caùt baïc laøm veû röïc rôõ, duøng caùt vaøng laøm saéc oùng aùnh,
duøng caùt löu ly ñeå laøm loä veû saëc sôõ. AÙnh saùng cuûa maët trôøi chieáu
xuoáng, veû saùng rôõ cuûa noù nhö bò ñoaït maát. Moï nôi choán taïo taùc, khoâng
choán naøo bò phieàn nhieãm. Caùi veû saùng rôõ cuûa maáy con soâng ñoù haàu
nhö khoâng theå duøng ví duï ñeå dieãn taû. Ñoù laø söï hoäi tuï, laø nôi choán hôïp
thaønh cuûa caùc thöù chaâu baùu.
Chö Boà-taùt aáy cuõng nhö theá. ÔÛ nôi Phaùp thaân thì luoân ñaït töï taïi.
Kieán laäp caùc phaùp Tam-muoäi, nôi moãi moãi loã chaân loâng treân thaân
töôùng, khoâng theå löôøng tính veà giôùi haïn, hieän khaép aùnh haøo quang cuûa
chö Phaät, qua ñoù thaáy roõ caùc coõi nöôùc, caùc chuùng hoäi, ñaïo traøng, ñöôïc
nghe phaùp vaø doác taâm phuïng trì, thoâng toû voâ soá thaân haønh cuûa Nhö
Lai, cuøng caùc coõi Phaät, caùc hoäi tröôøng cuûa Nhö Lai, nghe neâu giaûng
caùc phaùp, ñaït ñeán caùi ñaéc cuûa voâ ñaéc, tieâu tröø haøng öùc na-thuaät kieáp
voïng töôûng lieân tuïc, laïi cuõng khoâng coù caùi nieäm ngaén nguûi. Nôi caùc loã
chaân loâng treân thaân töôùng ñoù, soá löôïng cuõng khoâng giaûm, cuøng vôùi caùc
coõi nöôùc, chuùng hoäi, ñaïo traøng cuûa Nhö Lai, cuõng nhö ñoái vôùi lôùp lôùp
caûnh giôùi cuûa con ngöôøi chaúng theå phaân bieät nôi choán.
Vì sao nhö theá? Laø vì ñaõ hoäi nhaäp vaøo phaùp giôùi, duøng ñeå lyù giaûi
dieäu lyù voâ ngaõ, cuõng chaúng rôi vaøo neûo ñoaïn dieät.
Boà-taùt haønh voâ soá phaùp Tam-muoäi, tu taäp voâ soá haïnh, hieän ra
khaép caùc truù xöù cuûa chö Phaät, taïo ra voâ soá nôi choán kieán laäp cuøng voâ
soá caûm öùng bieán hoùa cuûa chö Phaät, chæ ra choã quy veà nôi caùc haïnh
nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn.
Boà-taùt laøm theo caùc choán haønh hoùa thanh tònh cuûa baäc Boà-taùt,
nhaèm ñaït ñöôïc möôøi löïc cuûa Nhö Lai khoâng chuùt ngaên ngaïi, tu taäp caùc
haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, kieán laäp ñaày ñuû, vieân maõn, thoâng
ñaït moïi caûm öùng bieán hoùa vöôït qua caùc ngaên che, haïn möùc. Boà-taùt
nhö vaäy laø duøng taâm ñang hieän nhaäp Chaùnh thoï maø giaùc ngoä, coù theå
hieän thaân töôùng heát söùc daøi lôùn, nhöng khoâng bò keït ôû choã mình ñi vaøo,
cuõng chaúng bò vöôùng maéc nôi taát caû caùc haønh ñoäng, duøng ñeå lìa khoûi
khoaûng phaân bieät höõu voâ. Vì heát thaûy chuùng sinh neân hieän nhöõng nôi
choán höng khôûi cuûa coõi Phaät.
Boà-taùt ôû nôi phaùp giôùi khoâng coøn thaáy söï phaân bieät coõi nöôùc, nôi
choán xöù sôû, khoâng truï vaøo moät haïn ñònh naøo, cuõng chaúng truï vaøo
khoâng vöôùng maéc cuûa hai neûo, doác tu taäp ñeå hoäi nhaäp vaøo aùnh saùng
cuûa trí tueä giaùc ngoä, vui thích, ngöôõng moä trí tueä an ñònh, tòch tónh,
luoân khieâm toán.
Boà-taùt thoâng toû vaø gaén boù vôùi moïi loaøi chuùng sinh, ôû nôi caùc coõi
ma vaãn ñaït ñöôïc thanh tònh, ñeàu thöïc hieän troïn veïn moïi neûo taïo neân
lôùp lôùp töôûng cuûa caùc coõi nöôùc, taát caû thaûy ñeàu thaáu ñaït, chaúng döøng
laïi ôû nôi choán sinh ra caùc töôûng maø ñeàu coá vöôït qua giôùi haïn cuûa moïi
chuûng loaïi hình töôïng maøu saéc, laõnh hoäi thaáu ñaùo veà chuùng nhöng
khoâng bò chuùng laøm cho oâ nhieãm.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt theå hieän vieân maõn moïi khía caïnh cuûa trí tueä phöông tieän,
ñaït ñöôïc söï thanh tònh thöôøng taïi, döùt heát moïi töôûng nieäm, chöùng ñaït
moïi ñòa. Ví nhö hö khoâng, do ñaõ lìa moïi coõi neân ñoái vôùi caùc coõi thaûy
dung naïp khoâng coù söï phaân bieät. Boà-taùt haønh hoùa nôi caùc coõi nöôùc
cuõng nhö vaäy. Nhaän roõ caùc coõi nöôùc ñeå tu taäp, hoùa ñoä chuùng sinh, vónh
vieãn lìa boû taát caû voïng töôûng cuûa chuùng sinh, hoäi nhaäp heát thaûy phaùp
giôùi ñeå döùt tröø moïi töôûng chaáp veà phaùp, chieâm ngöôõng chö Phaät khoâng
heà chaùn, nöông töïa quy ngöôõng mong ñöôïc thaáy chö Phaät, thaáu ñaït caùc
phaùp Tam-muoäi, phaân bieät caùc haønh ñoäng theo phöông tieän, laõnh hoäi
tính chaát thanh tònh cuûa coäi nguoàn heát thaûy caùc phaùp maø khoâng vöôùng
chaáp. Boà-taùt laõnh hoäi caâu lôøi chaùnh phaùp voâ taän, coù ñöôïc trí tueä töø voâ
löôïng bieän taøi, nhöng cuõng toû ngoä laø khoâng caâu, khoâng chöõ, ñaït ñöôïc
moïi neûo cuûa aâm thanh cuøng baûn chaát thanh tònh cuûa chuùng, tieáp caän
neûo “voâ ñaéc” cuûa coõi phaùp meânh moâng, theå hieän moïi chuûng loaïi loaøi
hình saéc. Boà-taùt taïo söï daãn daét thích öùng trong moïi caûnh giôùi, roõ coäi
nguoàn cuûa caùc phaùp laø thanh tònh, ñem taâm ñaïi Töø bi laøm cöùu caùnh ñeå
teá ñoä taát caû chuùng sinh trong caùc coõi, khoâng taïo nhaân sinh töû cuõng nhö
khoâng taïo ra nôi choán ñeå nhaân aáy phaùt sinh. Roõ goác cuûa moïi coõi ñeàu
thanh tònh, toû nôi choán an truï trong giôùi phaùp maø khoâng coù choã daáy
khôûi, roõ moïi neûo sinh töû maø “khoâng choã truï”, ba coõi ñeàu thanh tònh,
ngoä moïi haønh cuûa Nhö Lai, nôi lôùp lôùp caùc phaùp ñeàu voâ nieäm. Boà-taùt
thöïc haønh theo phöông tieän voâ soá bieän thuyeát, tuyeân giaûng caùc phaùp
thanh tònh, ñaït ñeán roát raùo caùc phaùp haønh.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Boà-taùt Ñaïi só ôû nôi
phaùp giôùi ñaït ñöôïc moïi trang nghieâm cuûa Baäc toái toân toái ñaïi.
Phaåm 12: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NEÂU ROÕ ÑAÏI PHÖÔNG TIEÄN
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Chö Boà-taùt Ñaïi só, theá
naøo laø thöïc hieän phaùp ñaïi Tam-muoäi thöù möôøi duøng trí tueä phöông tieän
neâu roõ caùc ñöùc toái thöôïng? Naøy chö vò! Chö Boà-taùt coù phaù ñaïi Tam-
muoäi goïi laø “Voâ taän traøng”. Nhaäp Chaùnh thoï thöïc hieän phaùp Tam-
muoäi aáy, Boà-taùt ñaït ñöôïc söï an truï cuûa thaân, khaåu, yù haønh voâ taän, cuõng
an truï caùc coõi Phaät voâ taän, haønh hoùa ñoä khaép chuùng sinh voâ taän, daãn
daét ñöa trí tueä cuûa chuùng sinh ñeán choã an truï cuõng voâ taän, phoùng ra
hoøa quang cuøng caùc voøm löôùi aùnh saùng ñeàu voâ taän, hieän ra moïi thöù
bieán hoùa lôùn cuøng goùp söùc chuyeån phaùp luaân cuõng voâ taän, nôi thaân
töôùng coù theå hoùa hieän Boà-taùt, Phaät ôû nôi caùc coõi nöôùc cuõng laïi voâ taän.
Boà-taùt, trong phaùp ñaïi Tam-muoäi aáy, nôi thaân töôùng taát thaáu ñaït moïi
dieäu löïc cuûa chö Phaät. Cuõng nhö chí nguyeän laø mong coù ñöôïc trí tueä
nhö chö Phaät, ôû nôi caùc coõi, duøng phaùp thanh tònh cuûa Phaät taïo söï caûm
öùng lôùn lao khieán cho khaép choán ñeàu nhaän bieát roõ raøng, ñi theo con
ñöôøng cuûa Phaät Thaùnh. Thöïc hieän vieân maõn caùc haïnh cuûa Phaät, nôi
thaân aáy cuõng thaâm nhaäp ñaày ñuû moïi haïn löôïng cuûa Phaät, tu trì hoaøn
thaønh moïi Phaät söï, ñi ñuùng neûo töï taïi cuûa Phaät. Ñoù laø möôøi ñöùc toái
thöôïng coù ñöôïc töø phaùp ñaïi Tam-muoäi aáy.
Laïi nöõa, chö Boà-taùt ñoù an truï phaùp Tam-muoäi treân, quaùn chieáu
Phoå trí (Nhaát thieát trí) thoâng toû Phoå trí, laõnh hoäi Phoå trí, theå nhaäp Phoå
trí, phaân bieät Phoå trí, hieän ra nôi Phoå trí, neâu baøy veà Phoå trí, thaâm
nhaäp Phoå trí ñeå laøm hieån loä söï roäng lôùn cuûa trí tueä giaùc ngoä aáy. Ñoù laø
möôøi.
Laïi nöõa, chö Boà-taùt aáy cuõng nguyeän tu taäp theo caùc haïnh cuûa
Boà-taùt Phoå Hieàn, cuøng vôùi taâm, haønh, nôi choán hieän baøy caùc haønh,
choán nhaäp, choán hieän khaép tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, choán höôùng
ñeán, choán kieán laäp, choán ñöôïc nhuaàn thaám möa phaùp cuûa vò Ñaïi Boà-
taùt aáy, taát caû ñeàu khoâng giaùn ñoaïn. Ñoù laø möôøi.
Boà-taùt an truï phaùp Tam-muoäi, laïi coù möôøi haïnh: Ñaáy laø khoâng
thoaùi chuyeån, khoâng taïo söï hao toán, khoâng quay laïi, khoâng meät moûi,
khoâng nhôù nghó, chaúng nhôù nghó veà ngaõ, khoâng rôøi boû, khoâng loaïn
ñoïng, khoâng ñoaïn tuyeät, khoâng chaáp vaøo aâm thanh cho ñaáy laø Boà-taùt.
Nhö theá laø chö Boà-taùt aáy ôû nôi caùc phaùp ñaït ñeán ñaïi nguyeän,
thöïc hieän ñaày ñuû caùc haønh, taïo söï höng khôûi cho ñaïi ñaïo. Boà-taùt ñeàu
kheùo tu hoïc theo bieån lôùn phaùp Phaät cuõng laø nôi haøm chöùa caùc haïnh
nguyeän heát möïc lôùn lao cuûa Boà-taùt, hoïc hoûi theo aùnh saùng hieån loä cuûa
trí tueä phöông tieän quyeàn xaûo, duøng söï kheùo hoïc hoûi tính chaát huyeãn
www.daitangkinh.org
hoùa cuûa Boà-taùt maø kheùo thoâng toû taát caû moïi aâm thanh, ñaït ñöôïc söï
kieán laäp, cuõng nhö kheùo thöïc hieän moïi kieán laäp cuûa chö Phaät trong ba
thôøi quaù khöù hieän taïi vò lai cuøng taát caû chö Phaät ôû ñôøi, thöïc hieän ñöôïc
haïnh cuûa taâm ñaïi Bi, ñem caùc haønh aáy hoaøn thaønh söï nghieäp cuûa phaùp
Phaät, laøm cho phaùp Phaät höng khôûi khoâng heà bò ngaên ngaïi. Ñoù laø
möôøi.
Vaäy thì söï thöïc hieän aáy theá naøo? Ví nhö coù ngöôøi ñöôïc ngoïc baùu
Nhö YÙ, luoân nhôù nghó veà vieân ngoïc baùu aáy nhö hình töôïng thöôøng toûa
saùng cuûa noù, nhö theá thì hình töôïng vieân ngoïc trong söï nhôù nghó so vôùi
hình töôïng vieân ngoïc thaät khoâng khaùc nhau.
Boà-taùt cuõng nhö theá. Ñaït ñöôïc ngoïc baùu Nhö yù laø söï kieán laäp,
neân ñoái vôùi trí tueä khoâng heà toû ra nhaøm chaùn, traùi laïi, thaáu toû moïi tueä
cuûa Phoå trí, ôû nôi haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn tu taäp khoâng löôøi
treã. Nhö ngoïc baùu Ma-ni töï hieän taän cuøng moïi maøu saéc daùng veû cuûa
noù maø khoâng laøm maát baûn theå cuûa ngoïc baùu. Boà-taùt cuõng nhö theá.
Thaønh töïu troïn veïn hình töôïng cuûa Phoå trí maø khoâng laøm maát Theå cuûa
baûn haïnh. Vì sao nhö vaäy? Laø vì yù nghóa phaùt nguyeän cuûa chö Boà-taùt
ñoù laø vì taát caû moïi loaøi, nhaèm cöùu ñoä heát thaûy chuùng sinh, maø phaùt
nguyeän tu taäp theo caùc haïnh cuûa chö Phaät khoâng heà thoaùi chuyeån, vì
muoán ñaït ñöôïc söï thanh tònh cuûa chö Phaät neân khoâng toû ra meät moûi,
bieáng nhaùc, nhaèm gaùnh vaùc moïi vieäc neân khoâng chaäm chaïp luøi böôùc.
Boà-taùt ñoái vôùi taát caû voâ soá caùc phaùp thaûy döùt moïi töôûng nieäm veà ngaõ,
khoâng luøi, khoâng treã, theå hieän khaép taát caû moïi caûm öùng lôùn, ôû nôi
chuùng sinh maø luoân ñöôïc thanh tònh, khoâng nhaøm chaùn meät moûi, ñem
lôïi laïc cho khaép moïi loaøi ôû ñôøi khoâng toû ra chaäm treã thoaùi chí. Boà-taùt
ñem aùnh saùng giaùc ngoä soi saùng khaép theá gian maø töï thaân khoâng meät
moûi naûn böôùc, hoäi nhaäp trong voâ soá caùc phaùp huyeãn maø khoâng chuyeån
höôùng, taâm luoân tinh taán heát möïc. Ñoù laø möôøi.
Ví nhö coõi meânh moâng nôi hö khoâng; khoâng coù nôi choán truï
döøng, khoâng coù choã ñeå naém giöõ, chaúng daáy söï meät nhoïc, cuõng khoâng
suy giaûm, heát thaûy moïi yù khoâng theå ñaït ñöôïc vì khoâng coù nôi choán,
khoâng coù söï troùi buoäc, khoâng coù choã nhaän thöùc, chaúng ôû trong cuõng
khoâng ôû ngoaøi, quaùn noäi cuõng chaúng coù ñoái töôïng, maø caùi goác thanh
tònh khoâng heà bò huûy hoaïi. Vì sao? Laø vì phaùp hö khoâng, baûn taùnh cuûa
noù laø thanh tònh. Boà-taùt cuõng nhö vaäy: Tu taäp theo caùc nguyeän haïnh
roäng lôùn voâ taän, khoâng daáy meät moûi vì söï höng khôûi cuûa ñaïo phaùp ñeå
ñoä khaép moïi chuùng sinh. Ví nhö noùi veà söï dieät ñoä, vaäy nhöõng ai ñöôïc
dieät ñoä ñeàu hieåu raèng, voâ taän haïn cuùng sinh nôi ba ñôøi ñaõ dieät ñoä ñeàu
khoâng coù söï meät nhoïc, lo sôï, cuõng khoâng heà thoaùi chuyeån. Vì sao? Laø
vì caùc phaùp ñeàu baát nhò, ñeàu quy veà coõi Dieät ñoä thanh tònh thì sao laïi
coù chuyeän meät nhoïc. Boà-taùt cuõng nhö vaäy. Vì muoán ñoä khaép chuùng
sinh maø xuaát hieän ôû coõi ñôøi, theá thì sao laïi coù chuyeän thoaùi chuyeån?
Khoâng heà thoaùi chuyeån laø nhaèm ñeå hoùa ñoä moïi chuùng sinh, cuõng nhö
laø söï thöïc hieän ñaït ñöôïc Phoå trí vaäy. Boà-taùt haønh hoùa cuõng nhö theá.
Ñoái vôùi ñaïo phaùp khoâng coù söï meät moûi, cuõng khoâng khoù nhoïc. Khoâng
truï vaøo quaù khöù, ñoái vôùi hieän taïi, an truï voâ löôïng chö Phaät ôû ñôøi. Vì
sao? Laø vì caùc phaùp cuûa chö Phaät laø nhö nhaát khoâng hai. Theá thì duyeân
naøo ñaâu maø coù söï khoù nhoïc? Ñoái vôùi caùc phaùp ñeàu nhö huyeãn hoùa,
neân khoâng coù nôi choán nhaäp vaøo. Caùc phaùp aáy cuõng khoâng gaây söï lo
sôï. Boà-taùt nhö vaäy laø neân duøng thaân töôùng mình doác vaøo vieäc tu taäp ñeå
hoäi nhaäp Phoå trí, theá thì do ñaâu laïi coù chuyeän löôøi treã?
Chö Boà-taùt ñoù thöïc hieän vieäc tu taäp kia laø ñem aùnh saùng cuûa trí
tueä giaùc ngoä chieáu soi khaép ñeán moïi nôi choán ñeå cuøng ñöôïc saùng toû,
chieáu soi khaép caùc coõi nöôùc thaûy ñeàu khoâng bò ngaên ngaïi. Nhöõng maøu
saéc cuûa aùnh saùng aáy laø voâ soá, laø kho chöùa cuûa moïi chuûng loaïi, laø caønh
hoa khoù tìm, laø chaâu baùu quyù giaù voâ taän, laø muøi höông khoù ñaït ñöôïc,
thanh tònh voâ löôïng, laø söï chaán ñoäng maø heát möïc trang nghieâm, laø
tieáng saám lôùn vang reàn, taát caû nhö cuøng hoøa hôïp, xen nhau loä baøy
caøng taêng veû toân nghieâm töôi ñeïp. Maøu saéc aáy cuõng raát möïc töôi toát
nhö duøng caùc chaâu baùu kyø laï taïo söï chaát chöùa tranh nhau cuõng nhö theå
hieän veû thanh tònh trang nghieâm.
Laïi nöõa, nôi moãi xöù ñeàu coù nhöõng haøng lan can döïa nhau, trong
khoaûng aáy ñeàu taïo ra caùc maøu saéc theå hieän söï thanh tònh cuûa Nhö Lai
taêng theâm veû cuûa aùnh saùng, ñem goác cuûa moïi ñöùc laøm aùnh saùng choùi
loïi toûa khaép beân ngoaøi, laø choã tieáp caän vôùi söï an laønh cuûa Nhö Lai daãn
tôùi nôi choán kieán laäp hieän roõ cuûa chö Nhö Lai. Ñoù laø möôøi.
Chö Boà-taùt ñeàu an truï moät ñoùa hoa sen, hoa aáy thaät voâ ñaéc, voâ
haïn, toûa roäng ñeán taän cuøng möôøi phöông, möôøi ñöùc thích öùng vôùi
www.daitangkinh.org
muoân ngaøn veû thanh tònh. Nôi choán haønh hoùa cuûa Boà-taùt laø nguyeân do
phaùt sinh ra aùnh saùng cuûa trí tueä giaùc ngoä. Nôi choán naøo coù theå laø
nguyeân do phaùt sinh aáy? Ñoù laø söï giöõ gìn aùnh saùng nôi caùc phaùp cuûa
chö Phaät, laø söï dieät tröø moïi thöù löûa döõ tham, saân, si trong khaép theá
gian, neân ñöôïc ñôøi kính leã. Boà-taùt thoâng ñaït, theå hieän khaép caùc phaùp
huyeãn hoùa, ôû nôi taän cuøng coõi ñôøi maø haønh hoùa, coù theå hoaëc khoâng theå
neâu baøy.
Laïi nöõa, nôi choán Boà-taùt an toïa trong tö theá kieát giaø nhaäp ñònh,
nôi ñoù ñaày kín nhöõng ñoùa hoa sen tung raûi khaép choã ngoài cuûa Boà-taùt.
Ñoù laø do thaàn löïc cuûa chö Phaät taïo ra khieán cho Boà-taùt vì chö Phaät maø
kieán laäp ôû nôi möôøi voâ ñaéc traêm ngaøn öùc na-thuaät coõi Phaät soá löôïng
coõi nöôùc nhö vi traàn. ÔÛ nôi moãi moãi loã chaân loâng neân thaân töôùng cuûa
Boà-taùt ñeàu phoùng caùc luoàng hoøa quang saùng choùi. Cuõng nhö nôi moãi
moãi loã chaân loâng, ñoâi maét cuõng phaùt ra aùnh saùng chieáu khaép. Nôi moãi
moãi aùnh haøo quang phaùt ra töø maét aáy hieän leân möôøi voâ ñaéc traêm ngaøn
öùc na-thuaät coõi Phaät vôùi soá löôïng coõi nöôùc nhö vi traàn, ñeàu coù ngoïc
baùu ma-ni teân laø Minh hieån taïng vôùi voâ soá maøu saéc kyø laï thaûy thaûy
trang nghieâm, laø nôi keát hôïp cuûa voâ soá ñöùc, löôùi baùu giaêng phuû beân
treân, caùc thöù hoa xen nhau toâ ñieåm, laøm cho aùnh saùng theâm loä roõ.
Boà-taùt an truï ôû choã toái toân, chæ töø nôi phaùp Tam-muoäi aáy maø thöïc
hieän moïi söï haønh hoùa. Haønh hoùa cuûa söï roát raùo toät baäc. Haønh hoùa
khoâng ngöøng nghæ. Taâm khoâng taùn loaïn. Neân ñem caùi nieäm cuûa taâm an
ñònh aáy taïo thaønh söï thaät maø haønh hoùa, taïo thaønh söï thaät khoâng chaän
chaïp thoaùi lui, taïo neân söï thaät döùt moïi saân haän, taïo neân söï thaät ñeå tu
taäp, taïo neân söï thaät cho haønh ñoäng, taïo neân cöùu caùnh cuûa haønh ñoäng.
Vì sao nhö vaäy? Laø vì Boà-taùt roát cuoäc khoâng haønh hoùa moät caùch sai
khaùc, traùi leõ. Boà-taùt cuõng khoâng nhôø vaøo keû khaùc laøm giuùp mình, ngoân
haïnh cuûa Boà-taùt luoân töông öng. Vì sao? Ví nhö kim cöông, ñöôïc khen
ngôïi vì tính chaát raén chaéc khoâng theå huûy hoaïi. Theå taùnh cuûa kim cöông
laø khoâng bò huûy hoaïi neân roát cuoäc baûn taùnh cuûa noù khoâng heà maát. Boà-
taùt cuõng nhö theá. Thöïc hieän caùc phaùp aáy vaø laøm cho chuùng theâm saùng
toû, hieån loä, nhöng khoâng tan döùt ñi nôi choã an truï cuûa chuùng.
Ví nhö loaïi vaøng roøng ñöôïc ca ngôïi vì maøu saéc oùng aùnh cuûa noù
trong khi ñem duøng nhöng khoâng heà bò maát ñi caùc aùnh saùng tinh tuùy
nôi theå tính noù. Boà-taùt cuõng nhö theá. Ñem aùnh saùng tinh tuùy nôi caùc
phaùp töï laøm cho chuùng theâm saùng toû nhöng khoâng heà huûy hoaïi caùc
haønh cuûa söï tu thieän.
Ví nhö Nhaät Thieân töû laøm hieån loä moät vuøng aùnh saùng roäng lôùn
maø khoâng laøm maát ñi caùi veû saùng röïc rôõ. Boà-taùt cuõng nhö theá. Ñem
aùnh saùng giaùc ngoä chieáu khaép taän cuøng coõi ñôøi maø khoâng laøm maát ñi
ñöùc saùng choùi cuûa Boà-taùt.
Ví nhö nuùi chuùa Tu-di laø nôi caát chöùa veû ñeïp cuûa boán thöù chaâu
baùu, ñænh cao toät baäc ñoù laø töø nôi bieån saâu hieän ra. Boà-taùt cuõng nhö
theá. Goác ñöùc cuûa chö Boà-taùt aáy chính laø veû ñeïp hieån loä khaép coõi ñôøi.
Laøm cho chuùng hieån loä khaép maø khoâng heà xa lìa chuùng.
Ví nhö veû ñeïp cuû ñaïi ñòa, coù theå taïo neân söï vöõng vaøng cho khaép
theá gian maø khoâng huûy dieät caùi goác cuûa nôi choán gìn giöõ ñoù. Boà-taùt
cuõng nhö vaäy. Hieån baøy söï hoùa ñoä chuùng sinh. Khoâng heà lìa taâm ñaïi
Bi. Ví nhö veû ñeïp cuûa bieån caû, coù caùc thöù chaâu baùu nhöng huûy hoaïi
nöôùc bieån, Boà-taùt cuõng nhö vaäy. Coù ñöôïc veû ñeïp töø goác cuûa moïi coâng
ñöùc nhöng khoâng lìa caùi traùch nhieäm naëng neà laø vì chuùng sinh ñeå hoùa
ñoä hoï.
Ví nhö ngöôøi gioûi luyeän taäp quaân binh, bieát roõ chieàu cao thaáp
cuûa khí giôùi, cuøng söï naëng nheï cuûa chuùng thì coâng vieäc taäp luyeän seõ
ñöôïc thöïc hieän thuaän tieän, troïn veïn. Cöù döïa theo hình aûnh cuûa luùc
xoâng vaøo chieán traän maø taäp thì söï luyeän taäp seõ khoâng khoù khaên maø
cuõng khoâng nhaàm laãn, aùp duïng cho vieäc chieán ñaáu seõ ñöôïc lanh leï,
thaáu ñaït. Boà-taùt cuõng nhö vaäy. ÔÛ caùc hình töôïng nhö theá, tu taäp nôi caùc
phaùp moân Tam-muoäi maø laøm cho daáy khôûi, hieån loä. Ñem aùnh saùng
cuûa trí tueä giaùc ngoä ñeå taïo neân veû saùng röïc cho söï tu taäp cuûa mình.
Ví nhö Vieät vöông Giaø-ca, thoï maïng heát söùc laâu daøi, ñoái vôùi thoï
maïng cuûa loaøi ngöôøi thì ñoù laø cöùu caùnh nhaèm ñaït ñeán. Boà-taùt cuõng nhö
vaäy. Doác taâm nôi vieäc tu taäp caùc haïnh cuûa Boà-taùt, ñem caùc hình töôïng
nôi phaùp ñaïi Tam-muoäi Chaùnh thoï aáy maø ñi ñeán taän cuøng caùc coõi
chuùng sinh ñeå ñaït ñöôïc moïi thanh khieát cuûa cöùu caùnh.
Ví nhö ngöôøi chöùng ñaéc naêm thöù thaàn thoâng, töï mình bieát ñöôïc
tuùc maïng cuûa mình cuøng cuûa ngöôøi khaùc. Boà-taùt cuõng nhö theá. Doác
taâm daáy khôûi vieäc tu taäp theo caùc haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn,
www.daitangkinh.org
laøm cho moïi caûnh giôùi cuûa chuùng sinh ñeàu ñaït ñöôïc thanh tònh, theå
hieän goác cuûa moïi coâng ñöùc kia.
Ví nhö maây lôùn taïo ra möa, thaám nhuaàn moïi nôi choán, ñem laïi
lôïi ích cho khaép caùc loaøi. Boà-taùt cuõng nhö theá. Doác chí daáy leân nhöõng
ñaùm maây taïo ra caùc traän möa phaùp, ñem ñöùc haïnh cuûa Boà-taùt laøm cho
thaám nhuaàn khaép nôi.
Boà-taùt ñem caùc hình töôïng nôi phaùp ñaïi Tam-muoäi Chaùnh thoï aáy
ñeán vôùi taát caû chuùng sinh, laáy thanh tònh laøm cöùu caùnh neân môùi ñöôïc
chuùng sinh quy kính, maø luoân coù ñöôïc moïi an laïc thöôøng taïi, luoân tu
taäp caùc phaùp giaûi thoaùt ñoä voâ cöïc, luoân luoân cöùu ñoä nôi khaép theá gian,
luoân luoân ñem laïi söï an vui cho khaép coõi ñôøi, luoân luoân döùt tröø heát
thaûy moïi hoà nghi, luoân luoân thöïc hieän haïnh boá thí taïo caùc phöôùc ñieàn,
thöôøng mong ñaït ñeán vieäc thoï nhaän aùnh saùng hieån loä töø caùc baäc
Thaùnh. Luoân luoân ñem trí tueä giaùc ngoä cuûa Boà-taùt hoøa ñoàng cuøng bao
soá phaän khaùc maø kieán laäp baùnh xe chaùnh phaùp khoâng heà thoaùi chuyeån,
luoân luoân ñaït ñeán söï nhanh nheïn trong ngoân töø, khoâng gì laø khoâng thoï
nhaän, vì taát caû chuùng sinh trong khaép ba ñôøi maø laøm choõ nöông töïa cho
hoï, luoân luoân vì ñaïo phaùp neân ñaït ñeán yù nghóa vöõng chaéc cuûa trí tueä
giaùc ngoä taïo thaønh söï thuaän hôïp cho chuùng sinh. Vì sao nhö vaäy? Laø vì
Boà-taùt tu taäp ñaày ñuû caùc phaùp aáy, laøm theo nôi choán kieán laäp cuûa Phaät,
khai môû coõi cöûa phaùp khoâng theå nghó ngôïi, löôøng tính.
Boà-taùt moïi nôi choán haønh hoùa cuøng ngoân töø cuûa mình, kheùo tu
tueä nhaèm ñaït ñeán trí tueä giaùc ngoä, vì chuùng sinh neân kheùo tu taäp ñeå
hoùa ñoä heát thaûy caùc loaøi, kheùo tu taäp nôi caùc coõi ñeå thöïc hieän caùc theä
nguyeän, kheùo tu caùc phaùp ñeå coù ñöôïc moïi kieán laäp, kheùo tu taäp ñeå ñaït
tinh thaàn voâ uùy, döùt moïi noãi kinh sôï, tu taäp veà bieän taøi ñeå tuyeân giaûng,
neâu baøy chaùnh phaùp ñeán caùc nôi. Ñem vieäc tu hoïc vôùi caùc phaùp ñeå
dieãn giaûng roäng khaép. Tu taäp nôi caùc phaùp Toång trì neân ñoái vôùi moïi
phaùp luoân ñaït ñöôïc töï taïi. Tu taäp leã baùi caùc baûo toøa cuûa chö Phaät neân
taïo ñöôïc söï thuaän hôïp vôùi chö Phaät.
Boà-taùt nhö theá laø an truï phaùp ñaïi Tam-muoäi aáy, ôû nôi caùc ñöùc aáy
cuøng vôùi moïi thöù ñöùc khaùc voâ ñaéc (khoâng theå noùi) vaø voâ ñaéc, caùc ñöùc
traêm ngaøn öùc na-thuaät, thaûy ñeàu ñaït ñöôïc thanh tònh. Boà-taùt ñem nôi
choán cuûa phaùp ñaïi Tam-muoäi aáy laøm hieån loä aùnh saùng röïc rôõ cuûa uy
nghi, thöøa uy thaàn cuûa chö Phaät, do töø goác ñöùc haïnh cuûa chính mình
maø daáy roõ löïc theå hieän. Do töø nôi aùnh saùng cuûa trí tueä giaùc ngoä, thaâm
nhaäp moät caùch thích hôïp “löïc theå hieän”. ÔÛ nôi caùc baäc baïn laønh, töø ñoù
maø daáy khôûi roõ hôn “löïc theå hieän”. Heát thaûy moïi taïo taùc cuûa chuùng ma
cuõng ñöôïc xoay chuyeån thaønh “löïc theå hieän”.
Boà-taùt ñoái vôùi caùc thöù haønh ñoäng, goác cuûa moïi ñöùc, ñem taát caû
chuùng taïo thaønh moät löïc. Ñoái vôùi caùc theä nguyeän chính laø löïc kieân coá
nhö maëc ñaày ñuû aùo giaùp chaéc chaén. Cuõng nhö töø goác cuûa caùc loaïi coâng
ñöùc laøm daáy khôûi dieäu löïc. Traûi qua voâ taän theá giôùi, ñem moïi phöôùc
taïo neân löïc cuûa thaân töôùng khoâng bieát khuaát phuïc.
Boà-taùt duøng phaùp Tam-muoäi Chaùnh thoï aáy maø thöïc hieän ñaït
ñöôïc möôøi thöù hình töôïng. Heát thaûy chö Phaät trong ba ñôøi quaù khöù,
hieän taïi vò lai ñeàu cuøng coù hình töôïng aáy. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoù laø saéc töôùng goàm nhöõng veû ñeïp duøng ñeå trang nghieâm
thaân mình, caùc vò Boà-taùt aáy ñeàu coù ñöôïc hình töôïng ñoù.
2. Caùc Boà-taùt aáy ñeàu cuøng coù nhöõng maøn löôùi aùnh saùng thanh
tònh.
3. Caùc vò Boà-taùt ñeàu coù thaàn tuùc, caûm öùng lôùn lao taïo neân nhöõng
nôi choán öùng hoùa, tuøy thuaän choã thích hôïp cuûa chuùng sinh ñeå hoùa ñoä
cho hoï maø thò hieän caùc hình töôïng.
4. Boà-taùt aáy coù ñöôïc thaân töôùng khoâng theå neâu tính veà haïn
löôïng, voâ löôïng maøu saéc, heát thaûy aâm thanh ñeàu theå hieän thích hôïp vôùi
söï thanh tònh.
5. Boà-taùt aáy kieán laäp ñöôïc nhöõng ñöùc thanh tònh cuûa coõi Phaät, tuøy
theo moïi taïo taùc toäi phöôùc cuûa chuùng sinh maø thích öùng ñeå hieän khaép
caùc hình töôïng.
6. Boà-taùt aáy tuøy thuaän taát caû chuùng sinh, nôi moïi haønh ñoäng taïo
taùc, duøng löïc cuûa ñöùc maø thaâu toùm gìn giöõ heát thaûy, duøng taâm yù ñaõ
döùt moïi meâ laàm, maëc ñaày ñuû aùo giaùp ñöùc haïnh maø hieän ra caùc hình
töôïng.
7. Boà-taùt aáy duøng caùc bieän taøi voâ taän, tuøy theo ngoân ngöõ aâm
thanh cuûa chuùng sinh, choã nhaän bieát veà moïi haønh töôùng cuûa saéc traàn,
thuaän chuyeån phaùp luaân maø hieän ra caùc hình töôïng.
8. Boà-taùt aáy luoân coù ñöôïc tinh thaàn voâ uùy, nhö tieáng gaàm vang
www.daitangkinh.org
cuûa Sö töû, vì heát thaûy chuùng sinh duøng Phaïm aâm ñeå thuyeát phaùp neân
hieän khaép caùc hình töôïng.
9. Boà-taùt aáy thaâm nhaäp nôi caâu lôøi kinh ñieån, ôû nôi tích chöùa cuûa
ba ñôøi, thaáu ñaït thaàn thoâng, hieän ra caùc hình töôïng.
10. Boà-taùt aáy duøng löïc thanh tònh cuûa Phaät, töø caûnh giôùi cuûa Nhö
Lai, vì chuùng sinh maø thò hieän caùc hình töôïng cuûa chö Nhö Lai.
Baáy giôø, Boà-taùt Ñaúng Muïc thöa baøy vôùi Boà-taùt Phoå Hieàn:
–Thöa baäc Ñaïi só! Caùc vò Boà-taùt aáy, duøng caùc phaùp veà hình
töôïng nhö theá maø coù ñöôïc ñaày ñuû, cuõng nhö ñaït ñeán caùc hình töôïng nôi
chö Nhö Lai. Chaúng phaûi laø Phaät sao? Chaúng phaûi laø baäc ñaõ ñuû möôøi
löïc sao? Chaúng phaûi laø baäc ñaõ ñaït Phoå trí sao? Chaúng phaûi ôû nôi caùc
phaùp giaùc ngoä maø cuøng giaùc ngoä sao? Chaúng phaûi laø baäc ñaõ ñaït Phoå
nhaõn sao? Chaúng phaûi ôû nôi coõi goác cuûa caùc phaùp maø vöôït qua moät
caùch mau choùng sao? Coù ngöôøi laïi chaúng tin töôûng vaøo vieäc tu taäp theo
caùc haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn sao? Chaúng phaûi moïi nôi choán
höng khôûi cuûa caùc Boà-taùt ñoù laø ñaõ thaáu ñaït taän cuøng moïi neûo cuûa phaùp
giôùi ñoù sao?
Luùc naøy, Boà-taùt Phoå Hieàn noùi vôùi Boà-taùt Ñaúng Muïc:
–Laønh thay! Laønh thay! Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö
Lai! Nhö theá ñaáy! Nhö choã Boà-taùt vöøa noùi, caùc vò Boà-taùt aáy ñaõ hieän ra
caùc hình töôïng cuûa chö Nhö Lai, leõ naøo chaúng phaûi laø ñuùng theo lôøi chæ
daïy cuûa Phaät hay sao? Nhö chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai ôû ñaây,
heát thaûy chö Boà-taùt nôi caùc coõi trong ba thôøi quaù khöù hieän taïi vò lai doác
tu taäp caùc theä nguyeän thì ñaâu coù söï phaùt khôûi khaùc nhau? Coõi aùnh saùng
giaùc ngoä aáy, neáu chaúng coù theå ñaït ñöôïc, thì ñoái vôùi caùc vò Boà-taùt ñoù laïi
chaúng doác taâm caàu ñaït giaùc ngoä nhö Phaät hay sao? Nôi choán tu taäp cuûa
Boà-taùt ñoái vôùi chö Nhö Lai khoâng heà giaùn ñoaïn thì ñoù chaúng phaûi laø söï
doác taâm cuûa caùc vò aáy hay sao? Dieäu löïc cuûa chö vò ñoù laø ñaõ hoäi nhaäp
vaøo chö Nhö Lai chaêng? möôøi Löïc kia laø coøn phaân bieät ñaây kia chaêng?
Laïi nöõa, caùc dieäu löïc cuûa Boà-taùt aáy khoâng laø söï nieäm töôûng ñoái
vôùi chö Nhö Lai chaêng? Caùc Boà-taùt aáy cuõng khoâng döøng truï nôi caùc
haïnh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, khoâng döøng laïi ôû söï phaân chia ñaây kia maø
daáy khôûi caùc haïnh Boà-taùt. Caùc vò Boà-taùt ñoù, nôi moïi neûo cuûa phaùp
giôùi, taïo ñöôïc caùc choán neâu baøy thuyeát giaûng, taïo ñöôïc söï hoäi nhaäp
ñeán coõi taän cuøng thì ñaáy goïi laø ñaït ñöôïc Phoå trí. Nhö caùc vò Boà-taùt aáy
dieãn noùi veà caùc phaùp, laø nôi choán hoäi nhaäp cuûa moïi chuûng loaïi. Ñeàu laø
töø nôi caùc haønh ñoäng theo phöông tieän ôû ngoaøi maø cuõng khoâng thoaùi
chuyeån.
Laïi nöõa, söï neâu baøy cuûa caùc vò Boà-taùt aáy cuõng nhö caùc phaùp aán
maø Boà-taùt coù ñöôïc, töø ñoù nhaän thöùc laõnh hoäi caùc haønh, thöïc hieän söï
giaùc ngoä cuûa baûn tính giaùc ngoä nôi caùc phaùp. Nhö caùc Boà-taùt aáy ôû nôi
“nhò” maø haønh theo ‘voâ nhò”, toû moïi trí tueä phöông tieän cuûa caùc phaùp,
thaâm nhaäp trí tueä theo phöông tieän ñeå tu taäp caùc phaùp giaûi thoaùt vöôït
bôø, cuõng khoâng heà thoaùi chuyeån, thì ñaáy ñöôïc goïi laø Boà-taùt.
Nhö caùc Boà-taùt ñoù ñaït ñöôïc caûnh giôùi Phoå nhaõn, thoâng toû caùc
neûo aùnh saùng cuûa trí tueä laø töø saéc töôùng sinh ra chaêng? Vaø ñöôïc goïi laø
baäc Phoå nhaõn.
Nhö caùc vò Boà-taùt ñoù thöïc hieän caùc haønh cuûa caûnh giôùi Phoå nhaõn,
YÙ laø voâ sôû haønh, nhö taâm luoân daáy khôûi maø caøng taêng theâm, maø khoâng
xa lìa, thì ñoù goïi laø Boà-taùt.
Nhö caùc vò Boà-taùt ñoù ñem aùnh saùng röïc rôõ cuûa caùc phaùp maø laøm
cho hieån loä hôn nöõa, nhö laøm cho caùc ñòa ñöôïc hieän baøy, duøng trí tueä
voâ ngaïi thöïc hieän caùc nieäm, nieäm töôûng chö Phaät, thì goïi laø Boà-taùt.
Nhö caùc vò Boà-taùt aáy ñaït ñöôïc tueä nhaõn cuûa chö Nhö Lai thì coù
theå cho raèng ñoái vôùi caùc phaùp ñaõ ñaït quaû vò chaùnh giaùc.
Nhö caùc vò Boà-taùt ñoù ñaõ ñaït ñeán tueä nhaõn chaùnh giaùc cuûa chö
Nhö Lai, luoân tö duy quaùn töôûng veà noù, khoâng vöôùng maéc ôû nôi haïn
löôïng thì goïi laø Boà-taùt. Nhö caùc vò Boà-taùt ñoù, thöïc hieän caùc haïnh cuûa
Nhö Lai, öùng duïng heát thaûy caùc haïnh cuûa Nhö Lai thì ñoù laø ñaõ an truï
phaùp “voâ nhò”, vì chö Phaät trong ba ñôøi cuõng ñeàu an truï phaùp aáy.
Nhö caùc Boà-taùt ñoù, tu taäp theo Nhö Lai ñaït ñöôïc thaàn thoâng, töï
mình thöïc hieän nôi choán kieán laäp theo dieäu lyù voâ sôû haønh thì ñoù goïi laø
Boà-taùt.
Nhö caùc vò Boà-taùt aáy taïo ñöôïc söï an truï taän cuøng coõi ñôøi, moïi nôi
choán ñeàu coù söï vun troàng tích chöùa caên laønh thì goïi laø baäc tích tuï trí
tueä.
Nhö caùc vò Boà-taùt aáy an truï goác tích tuï, tröø boû ñi maø phaân bieät,
www.daitangkinh.org
cuõng khoâng caàu nôi goác tích tuï aáy, cuõng khoâng daáy voïng töôûng, daáy
voïng veà caùi coù, ôû nôi caùc phaùp nhaän roõ maø haønh ñoäng thì goïi laø Boà-
taùt.
Nhö caùc vò Boà-taùt ñoù, chaúng ñoäng trong voâ ñoäng, chaúng nieäm
trong voâ nieäm thì goïi laø ñaõ höng khôûi taän cuøng goác cuûa ñöùc.
Nhö caùc vò Boà-taùt ñoù ñaõ thöïc hieän ñaày ñuû moïi söï höng taïo roäng
lôùn, ñeàu ñaït thanh tònh cuõng khoâng heà thoaùi chuyeån, ôû nôi aáy luoân thöïc
hieän lieân tuïc thì goïi laø ñaõ hoaøn thaønh caùc haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå
Hieàn.
Nhö caùc vò Boà-taùt aáy, ôû nôi phaùp giôùi thoâng ñaït tính chaát voâ
löôïng, ñem caùi goác cuûa caùc phaùp laø khoâng, cuøng öùng duïng ñeå thöïc
hieän caùc töôùng neân toû ngoä caùc phaùp laø voâ töôùng. Laïi nöõa, caùc vò Boà-taùt
aáy, ôû nôi phaùp giôùi nhaän roõ tính chaát an truï, döøng nghæ, nhö theá laø döùt
moïi töôûng chaáp cuûa Boà-taùt coøn vöôùng ôû nôi löu chuyeån.
Nhö caùc vò Boà-taùt ñoù, thoâng toû phaùp giôùi, thaáu ñaït voâ löôïng, hoäi
nhaäp nôi phaùp giôùi, ôû moãi moãi phaùp trong caùc phaùp duøng voâ töôùng maø
ñeàu thaáu trieät dò töôùng cuûa chuùng, khoâng daáy söï meät moûi, chaùn naûn,
cho ñeán traûi qua voâ soá öùc kieáp cuõng khoâng löôøi treã, thoaùi chí, ñem taâm
ñaïi Bi teá ñoä heát thaûy moïi loaøi trong ñôøi, tuøy thuaän giaùo hoùa chuùng sinh
thì baäc Boà-taùt Ñaïi só aáy chính laø Boà-taùt Phoå Hieàn.
Phaåm 13: BOÀ-TAÙT ÑAÚNG MUÏC NOÙI VEÀ LONG VÖÔNG

DUYEÄT LAÏC
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ví nhö Long vöông
Duyeät Laïc, ôû nôi beà maët cuûa Kim sôn, laø kho chöùa cuûa baûy thöù chaâu
baùu, duøng baûy thöù chaâu baùu aáy taïo neân choã ôû, chu vi cuõng laøm baèng
baûy thöù chaâu baùu, duøng tuyeát maø che phuû. Thaân töôùng cuûa Long vöông
Duyeät Laïc heát söùc traéng vaø töôi saïch, nhö maøu saéc cuûa tuyeát. Saéc cuûa
vaøng nôi nuùi coù aùnh saùng röïc rôõ chaúng khaùc gì aùnh saùng ban ngaøy, nhö
maøu traéng kyø dieäu duøng ñeå trang söùc vaø che phuû khaép nôi ñoù. Duøng
caùc thöù chaâu baùu laøm caùc maøn löôùi thanh tònh giaêng maéc xen nhau phoâ
baøy ôû beân treân, cuõng laø ñeå che phuû khaép. Caùc thöù chaâu baùu treo ruõ
xuoáng nhö caùc tua voøi sinh ñoäng. Duøng baûy thöù hình theå aáy maø taïo
daùng ñöùng, ñoù goïi laø nôi choán an laïc cuûa söï nhu hoøa meàm dòu, laø hình
töôïng maøu saéc cuûa söï saïch seõ, ngöôøi xem thaáy khoâng heà bieát chaùn,
thanh tònh khoâng chuùt caùu bôïn. Ñoù laø theå taùnh thuaän hôïp.
Luùc naøy Thieân ñeá Thích, ôû nôi coõi trôøi Ñao-lôïi ñang coù yù nghó
muoán laøm moät keû ung dung, töùc thì saéc cuûa chaát vaøng nôi beà maët ngoïn
nuùi ñöôïc xem laø kho chöùa caùc thöù chaâu baùu. Luùc ñoù, hoát nhieân chaúng
hieän, maø thaáy coù nôi coõi trôøi Ñao-lôïi, ngay tröôùc maët Thieân ñeá Thích.
Baáy giôø, Thieân ñeá Thích lieàn côõi Long vöông Duyeät Laïc, ngoài yeân
treân mình Long vöông aáy moät caùch thoaûi maùi, coøn Long vöông thì chæ
trong choác laùt ñaõ bieán hieän ra ba möôi ba ñaàu, nôi moãi moãi ñaàu ñeàu
hieän ra baûy caùi ngaø lôùn. Nôi moãi moãi chieác ngaø lôùn aáy laïi hieän ra baûy
caùi ao taém. Nôi moãi moãi ao taém aáy laïi hieän ra baûy traêm ñoùa hoa sen.
Nôi moãi moãi ñoùa hoa sen ñoù laïi hieän ra baûy traêm ngoïc nöõ, taát caû ñeàu
cuøng vui ca gioáng nhö nhöõng nghi leã ôû thieân cung, lôøi nhaïc öùng hôïp
cuøng hoøa taáu aâm vang löøng. Luùc naøy, Ñeá Thích Thieân vöông ôû nôi coõi
Trôøi côõi voi chuùa ñi tôùi khu vöôøn Dieäu Thoï, taâm heát möïc vui thích, tuøy
yù ñeán choán naøy choã noï, xem xeùt thöôûng ngoaïn vui ñuøa, theo Long
vöông Duyeät Laïc ñi xuoáng khu vöïc coù nhieàu chaâu baùu trang hoaøng kyø
laï cuõng vôùi caùc ngoïc nöõ ca haùt, daïo ñaøn, vui thuù thoûa yù.
Baáy giôø, Long vöông Duyeät Laïc hieän ñuû uy thaàn, ôû coõi trôøi Ñao-
lôïi cho ñeán khaép khu vöôøn Dieäu thoï laïi hoùa laøm moät thaân voi, cuøng
vôùi ñaùm ngoïc nöõ vaây quanh vui ñuøa.
Luùc naøy, Long vöông Duyeät Laïc sau hoài vui ñuøa, lieàn cuøng vôùi
chö Thieân, ngöôøi, thaûy cuøng nhau noái tieáp cuoäc vui chôi taän höôûng moïi
thanh saéc. Long vöông Duyeät Laïc duøng thaàn löïc hoùa hieän ñaày ñuû caùc
thöù y phuïc khoâng khaùc vôùi chö vò xung quanh, cho ñeán thaân töôùng,
maøu saéc hình töôïng, veû saùng, caùch trang söùc nôi y phuïc, caû vieäc ñöùng
leân ngoài xuoáng, taát caû giöõa Long vöông Duyeät Laïc vôùi chö Thieân,
ngöôøi thaûy gioáng nhau chöù khoâng khaùc. Moïi thöù cuûa Long vöông
Duyeät Laïc coù thì chö Thieân, ngöôøi cuõng ñeàu coù vaø ngöôïc laïi, nhöõng gì
chö Thieân vaø ngöôøi coù ñöôïc thì Long vöông Duyeät Laïc cuõng ñaày ñuû
caû. Nhö vaät duïng duøng ñeå aên uoáng cuûa chö Thieân ngöôøi ôû coõi trôøi
www.daitangkinh.org
Ñao-lôïi thì Long vöông Duyeät Laïc cuõng ñeàu coù chaúng thieáu thöù gì.
Long vöông Duyeät Laïc thöôøng chaúng hay hoùa hieän, chæ coù maøu
saéc, hình töôïng cuûa thöù vaøng roøng ôû taïi nôi kho chöùa baûy loaïi chaâu
baùu. Nay ñeán coõi trôøi Ñao-lôïi cuõng hoùa hieän ñeå coù ñuû moïi thöù nhö chö
Thieân ôû ñaây, laø nhaèm ñeå cuùng döôøng Ñeá Thích Thieân vöông, vui veû
heát taâm maø cuùng döôøng. Nhaïc trôøi töï nhieân vang leân, moïi thöù coù nôi
coõi trôøi Ñao-lôïi thaûy ñeàu hoùa hieän ñuû, khoâng khaùc, duøng caùc thöù ñoù
maø taïo söï caûm hoùa veà ñöùc.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Cuõng nhö theá, chö
Boà-taùt Ñaïi só, noi theo caùc haïnh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn maø tu taäp, taïo
laäp caùc theä nguyeän cuøng thöïc hieän caùc phaùp Tam-muoäi cuûa Boà-taùt,
ñoù chính laø duøng caùc thöù chaâu baùu ñeå töï trang nghieâm thaân, duøng
kho chöùa baûy thöù Theå cuûa chaâu baùu ñoù maø laøm chaân ñöùng vöõng
chaéc, töø nôi thaân töôùng phoùng ra caùc maøn löôùi aùnh saùng röïc rôõ, gioùng
leân tieáng chuoâng phaùp ñeå neâu roõ ngoïn côø chaùnh phaùp, thaûy hoùa hieän
thaân töôùng Na-la-dieân, ñaït ñöôïc theä nguyeän toái toân toái thöôïng, taïo ra
böôùc ñi cuûa Sö töû, duøng moïi aùnh saùng trí tueä soi khaép neûo, khieán cho
caùc maøu saéc cuûa ñaïo phaùp ñöôïc chænh ñoán, an truï nôi caùc kho baùu
chaùnh phaùp.
Ñoái vôùi chö Boà-taùt ñoù chính laø haïnh toái thöôïng, goàm ñuû moïi
haïnh, maø thöïc hieän taän cuøng caùc theä nguyeän, höôùng tôùi Ñöùc Phaät, tu
taäp thöïc hieän caùc theä nguyeän khieán cho phaùp Phaät khoâng bò ñoaïn
tuyeät. Boà-taùt, vì muoán ñaït ñeán aùnh saùng cuûa trí tueä giaùc ngoä neân doác
theo caùc haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, taêng tieán tu taäp roäng lôùn,
ñem ñieàu mình ñaõ giaùc ngoä maø giaùc ngoä cho muoân loaøi.
Ñoái vôùi caùc haïnh nguyeän Boà-taùt, Boà-taùt khoâng heà quay trôû laïi,
khoâng bieán treã, chaäm chaïp, khoâng laøm cho ñöùt ñoaïn, cuõng khoâng thoaùi
chuyeån. Boà-taùt caàn gia taêng hôn nöõa taâm ñaïi Bi voâ löôïng ñeå thöïc hieän
caùc haïnh nguyeän Ñaïi thöøa, queân mình vì taát caû, theo ñuùng neûo thöøa voâ
thöôïng cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, tinh taán tu taäp, vì söï nghieäp giaùo hoùa taát
caû chuùng sinh ôû ñôøi vò lai. Boà-taùt tu taäp, khoâng khieán cho caùc ñöùc haïnh
cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn bò giaùn ñoaïn cuõng khoâng chaáp vaøo thôøi ñieåm ñaït
ñaïo, vì ñaïo laø caùnh cöûa cuûa dieäu lyù voâ ñaéc baát ñaéc. Ñaéc trong caùi voâ
ñaéc, laø caùnh cöûa cuûa phaùp chuyeån bieán. Ñaéc trong caùi voâ ñaéc, laø caùnh
cöûa cuûa baûn taùnh muoân chuûng muoân loaïi haønh ñoäng.
Ñaéc trong caùi voâ ñaéc, laø caùnh cöûa cuûa söï caûm öùng, bieán hoùa theå
hieän nôi khaép caùc loaøi chuùng sinh, khaép caùc xöù sôû, coõi nöôùc.
Laïi nöõa, Boà-taùt duøng caùi ñaéc trong voâ ñaéc maø hoäi nhaäp vaøo
khaép caùc coõi nöôùc, xuaát hieän ngay trong cuoäc soáng, cuõng luoân theå
hieän caùc haïnh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn. Boà-taùt duøng caùi ñaéc trong voâ
ñaéc, vì caùc chuùng Boà-taùt ñoâng ñuùc vaây quanh maø cuøng tu taäp. Boà-taùt
duøng caùi ñaéc trong voâ ñaéc, ñi tôùi ñuû moïi nôi choán, xöù sôû, cho ñeán taát
caû coõi Phaät trong möôøi phöông, hoùa hieän voâ soá caùc loaïi thaân töôùng,
hình töôïng.
Boà-taùt tu taäp, kòp thôøi gian maø ñaït ñeán chaùnh giaùc, chæ trong
khoaûnh khaéc maø ñaït ñeán chaùnh giaùc, theo thôøi gian maø ñaït ñeán chaùnh
giaùc, duøng töøng ngaøy, haøng tuaàn, thaùng, naêm, voâ soá naêm, cho ñeán moät
kieáp, ôû trong thôøi gian ñoù, laáy caùi ñaéc cuûa voâ ñaéc, ôû nôi caùc soá löôïng
aáy maø ñaït ñeán chaùnh giaùc.
Boà-taùt tu taäp, ñöôïc ñeán gaàn, thaân caän chö Nhö Lai, nhö theá thì
cuõng ví nhö laø caùc coõi cuûa Nhö Lai, ñeàu cuùi ñaàu quy ngöôõng, cung
kính ñaûnh leã, cuùng döôøng, quan taâm ñeán caùc Phaät söï, ôû nôi choán huyeãn
hoùa taïo theâm nhieàu neûo taêng tieán, duøng söï thanh tònh ñeå tu taäp voâ
löôïng haïnh thanh tònh cuûa Boà-taùt. Boà-taùt duøng caùi ñaéc cuûa voâ ñaéc, tu
taäp haïnh tueä cuûa Boà-taùt, thöïc hieän voâ soá söï caûm öùng lôùn lao cuûa Boà-
taùt, voâ soá xöù sôû, voâ soá aùnh saùng trí tueä dung thoâng, voâ soá caùc phaùp vi
dieäu cuûa Boà-taùt, taïo voâ soá thaàn tuùc theo yù voâ löôïng cuûa Boà-taùt, voâ soá
nôi choán ñaït ñeán, voâ soá söï caûm öùng bieán hoùa taïo neân moïi an vui, voâ soá
phaùp tu nhaèm laøm cho saùng toû, hieån baøy aùnh saùng giaùc ngoä, voâ soá
haønh hoùa nôi söï daãn daét thuaän hôïp cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt thò hieän khaép moïi nôi choán caùc haïnh nguyeän cuûa baäc Boà-
taùt, nhöng khoâng laøm maát coõi goác cuûa mình, tu taäp theo haïnh cuûa Boà-
taùt Phoå Hieàn, hoùa ñoä heát thaûy chuùng sinh, nôi choán coù ñuû caùc tình. Boà-
taùt duøng caùi ñaéc cuûa voâ ñaéc, tu haønh thanh tònh, nhaèm döùt saïch moïi
neûo luaân hoài sinh töû, duøng aâm thanh ñeå laõnh hoäi ngoân ngöõ, ñaït ñöôïc
thanh tònh.
Boà-taùt duøng tai cuûa Nhö Lai ñeå nghe chö Phaät dieãn noùi phaùp aâm
laøm höng khôûi phaùp Phaät, thoï laõnh maø thöïc haønh, theo ñuùng con ñöôøng
www.daitangkinh.org
“voâ nhò” cuûa ba thôøi chö Phaät ñaõ ñi qua, luoân nhôù nghó ñeán haït gioáng
cuûa chö Phaät, luoân nhaän roõ aâm thanh neâu giaûng phaùp Phaät cuûa trí tueä
giaùc ngoä.
Boà-taùt truï nôi caùc xöù sôû maø laø voâ truï xöù, laø an truï Phaùp thaân
Phaät, luoân nhôù nghó ñeán ñieàu aáy. Ñoái vôùi heát thaûy moïi haïnh cuûa Boà-
taùt, duøng aâm thanh maø thoï nhaän, thöïc hieän ñaày ñuû caùc haïnh aáy.
Boà-taùt ñoái vôùi aâm thanh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, ñem trí tueä giaùc
ngoä cuûa baäc Ñaúng Chaùnh Giaùc soi saùng khaép nôi choán.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Phaûi neân quaùn saùt caùc
haïnh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, duøng caùi haïnh khoâng löôøi treã, thieáu soùt cuûa
Boà-taùt maø tu taäp lieân tuïc, tinh taán, duøng aùnh saùng cuûa trí tueä maø nhaän
thöùc veà chö Phaät. Ñoái vôùi caùc haïnh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn luoân doác chí
tu taäp khoâng heà döøng nghæ nhaèm ñaït ñeán caûnh giôùi cuûa trí tueä giaùc
ngoä.
Nhö Long vöông Duyeät Laïc kia, laø haïng chaúng coù theå laøm cho
ñoäng ñöôïc, leân coõi trôøi Ñao-lôïi, ôû ñaáy maëc söùc höng khôûi hoùa hieän,
laøm caû coâng vieäc ñoäi, chôû, maø cuøng nhaän laáy söï vui thích, aên uoáng
theo caùch sung söôùng cuûa chö Thieân, nhöng vaãn giöõ ñöôïc coát caùch cuûa
loaïi gioáng mình, vui thích vôùi ñaùm theå nöõ, thaûy ñeàu hieän ñuû moïi bieán
hoùa, cuøng vôùi chö Thieân ôû coõi trôøi Ñao-lôïi nhö laø moät loaïi.
Nhö theá ñaáy, naøy chö vò! Boà-taùt thöïc hieän caùc haïnh cuûa Boà-taùt
Phoå Hieàn maø khoâng laøm maát ñi nôi chöùa nhoùm cuûa Ñaïi thöøa, khoâng
rôøi theä nguyeän. Boà-taùt thoï nhaän caûnh giôùi cuûa chö Phaät, duøng trí tueä
giaùc ngoä ñeå töï an laïc, thoâng toû caùc haïnh cuûa chö Phaät, laõnh hoäi thoâng
suoát nôi voâ soá, voâ löôïng, voâ ñaéc. Nhöng ñeàu taïo ñöôïc thanh tònh ôû nôi
caùc coõi nöôùc, maø khoâng chaáp baùm nôi caùc phaùp cuûa Phaät, ñaït voâ ngaõ,
voâ töôûng nieäm, cuøng vôùi phaùp cuûa chö Phaät khoâng daáy khôûi hai neûo
phaân bieät, toû roõ moïi coõi Phaät.
Boà-taùt nhö vaäy laø xuaát hieän cuøng vôùi chö Phaät vaø ñaõ thöïc hieän
caùc haïnh cuûa baäc Boà-taùt trong quaù khöù hieän taïi vò lai, khieán cho aâm
thanh chaùnh phaùp khoâng bò döùt ñoaïn. Nhö Long vöông Duyeät Laïc kia,
ñaõ töø nôi caûnh giôùi cuûa chuûng loaïi mình nhö theá maø hieän ra ôû coõi Trôøi,
thoï nhaän nhöõng vui thích heát möïc.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Hình töôïng aáy chính
laø phaùp cuûa ñöùc lôùn, laø choã ñöùng cuûa chí nguyeän ñeå thöïc hieän caùc
haïnh cuûa Ñaïi só Phoå Hieàn. Caùc haïnh aáy cuõng chính laø nhöõng theä
nguyeän voâ thöôïng cuûa baäc Boà-taùt, phaûi neân doác chí tu taäp tinh taán, ñeå
laøm thanh tònh theå taùnh mình. Naøy chö vò! Ñoù goïi laø phaùp ñaïi Tam-
muoäi thöù möôøi tuï hoäi moïi söï roäng lôùn, saùng toû, voâ löôïng caùc haïnh cuûa
Boà-taùt. Ñaït ñöôïc theå taùnh thanh tònh, quaûng dieãn caùc phaùp Ñaïi thöøa.
Naøy chö vò trong toäc hoï cuûa Ñöùc Nhö Lai! Ñoù chính laø noäi dung lôùn
trong möôøi phaùp chaùnh ñònh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn.
Ñöùc Phaät noùi veà phaùp ñònh theå hieän möôøi ñöùc nôi ñaïo lôùn cuûa
Boà-taùt Phoå Hieàn, cuõng laø möôøi thöù yeáu chæ voâ thöôïng cuûa aùnh saùng
giaùc ngoä, neân khaép caùc coõi nöôùc cuûa chö Phaät trong möôøi phöông thaûy
ñeàu ñöôïc toûa saùng meânh moâng, töï nhieân coù söï caûm öùng lôùn lao khaép
caùc coõi. Chö Boà-taùt, chö Thieân, ngöôøi trong caùc coõi thaûy ñeàu noi theo
ñaáy maø töï laøm trang nghieâm truù xöù cuûa mình. Voâ löôïng thieân nhaïc
ñöôïc hoøa taáu vang löøng khaép caùc coõi trôøi, ñeàu mang tính chaát ca ngôïi
taùn döông ñöùc haïnh voâ löôïng cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn. Caùc coõi ñeàu ñöôïc
chieáu saùng, keå caû nhöõng choán toái taêm khoâng ñaâu laø khoâng ñöôïc khai
môû. Ngay trong khoaûng thôøi gian naøy, nhöõng noãi thoáng khoå nôi caûnh
ñòa nguïc trong möôøi phöông ñeàu ñöôïc döøng döùt. Caùc loaøi chuùng sinh
soá löôïng nhö vi traàn khaép caùc coõi nöôùc trong möôøi phöông, ôû taïi xöù sôû
cuûa mình, thaûy ñeàu phaùt taâm höôùng veà ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà, haøng
traêm ngaøn na-thuaät chuùng sinh ñeàu ñaït phaùp nhaãn “voâ sôû tuøng sinh”.
Ñöùc Phaät giaûng noùi kinh naøy xong, Ñaïi só Phoå Hieàn, Boà-taùt Ñaúng
Muïc, heát thaûy caùc vò Boà-taùt cuøng taát caû chö vò trong chuùng hoäi, Trôøi,
Roàng, Quyû thaàn, A-tu-luaân, nhaân vaø phi nhaân, ñöôïc nghe Phaät giaûng
noùi thaûy ñeàu hoan hyû, cung kính ñaûnh leã Phaät vaø lui ra.
www.daitangkinh.org
SOÁ 289
KINH LAØM ROÕ COÂNG ÑÖÙC VOÂ BIEÂN

COÕI PHAÄT
Haùn dòch: Ñôøi Ñöôøng, Tam taïng Phaùp sö Huyeàn Trang.

Moät thôøi, ñöùc Baïc-giaø-phaïm nguï taïi Phaùp laâm nhaøn tòch thuoäc
nöôùc Ma-yeát-ñaø, an toïa treân toøa Sö töû nôi ñaøi Hoàng lieân hoa heát möïc
trang nghieâm goïi laø Dieäu Boà-ñeà Kim Cang Kieân Coá Voâ Löôïng Dieäu
Baûo, cuøng vôùi chö Ñaïi Boà-taùt möôøi laàn khoâng theå neâu baøy caâu-chi na-
du-ña traêm ngaøn coõi Phaät soá löôïng nhö cöïc vi traàn ñeàu hoäi ñuû vaø chö
Thieân, ngöôøi, A-toá-laïc, voâ löôïng ñaïi chuùng tröôùc sau vaây kín quanh
baûo toøa.
Baáy giôø, trong chuùng hoäi coù moät vò Boà-taùt Ma-ha-taùt teân laø Baát
Khaû Tö Nghò Quang Vöông, vaâng theo uy thaàn cuûa Ñöùc Phaät, rôøi khoûi
choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã döôùi chaân Phaät, chaép tay cung kính thöa
vôùi Ñöùc Phaät:
–Kính thöa Theá Toân! Coõi nöôùc cuûa chö Phaät thöôøng luoân laø caûnh
giôùi trang nghieâm, vaäy coù söï hôn keùm nhau chaêng?
Ñöùc Phaät daïy:
–Naøy thieän nam! ÔÛ theá giôùi Saùch-ha cuûa ta ñaây, töùc coõi nöôùc cuûa
Phaät Thích-ca Maâu-ni trong moät kieáp thì ôû theá giôùi Cöïc laïc, coõi nöôùc
cuûa Ñöùc Phaät Voâ Löôïng Quang laø moät ngaøy ñeâm.
ÔÛ theá giôùi Cöïc laïc trong moät kieáp thì ôû theá giôùi Ca-sa traøng, coõi
nöôùc cuûa Phaät Kim Cöông Kieân Coá Hoan Hyû laø moät ngaøy ñeâm.
ÔÛ theá giôùi Ca-sa traøng trong moät kieáp thì ôû theá giôùi Baát thoaùi
luaân aâm, coõi nöôùc cuûa Ñöùc Phaät Cöïc Dieäu Vieân Maõn Hoàng Lieân Phu
Thaân laø moät ngaøy ñeâm.
ÔÛ theá giôùi Baát thoaùi luaân aâm trong moät kieáp thì ôû theá giôùi Tuyeät
Traàn, coõi cuûa Ñöùc Phaät Phaùp Traøng laø moät ngaøy ñeâm.
ÔÛ theá giôùi Tuyeät traàn trong moät kieáp thì ôû theá giôùi Minh ñaêng,
coõi cuûa Ñöùc Phaät Sö Töû laø moät ngaøy ñeâm.
ÔÛ theá giôùi Minh ñaêng trong moät kieáp thì ôû theá giôùi Dieäu quang,
coõi cuûa Ñöùc Phaät Bieán Chieáu laø moät ngaøy moät ñeâm.
ÔÛ theá giôùi Dieäu quang trong moät kieáp thì ôû theá giôùi Nan sieâu, coõi
cuûa Ñöùc Phaät Thaân Phoùng Phaùp Quang laø moät ngaøy ñeâm.
Moät kieáp ôû theá giôùi Nan sieâu laø moät ngaøy ñeâm ôû theá giôùi Trang
nghieâm, coõi nöôùc cuûa Ñöùc Phaät Nhaát Thieát Thaàn Thoâng Tueä Quang
Vöông. Moät kieáp ôû theá giôùi Trang nghieâm laø moät ngaøy ñeâm ôû theá giôùi
Caûnh luaân, coõi nöôùc cuûa Ñöùc Phaät Nguyeät Giaùc.
Naøy thieän nam! Caùc theá giôùi nhö vaäy laø cöù laàn löôït taêng daàn cho
ñeán möôøi laàm khoâng theå noùi caâu-chi na-du-ña traêm ngaøn coõi Phaät soá
löôïng nhö cöïc vi traàn, theá giôùi coõi Phaät roát sau cuøng aáy trong moät kieáp,
thì ôû theá giôùi Lieân hoa ñöùc, coõi nöôùc cuûa Phaät Hieàn Ñöùc laø moät ngaøy
ñeâm.
ÔÛ theá giôùi ñoù, caùc vò Boà-taùt ñeàu doác tu taäp theo caùc haïnh ñòa thuø
thaéng cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn.
Naøy thieän nam! Nhö thôøi gian ngaøy ñeâm nôi caùc theá giôùi taêng
daàn, thoï löôïng cuûa thaân töôùng chö Phaät cuõng theá vaø theá giôùi Trang
nghieâm cuûa chö Boà-taùt cuõng vaäy, nguyeân do laø phöôùc ñöùc cuûa caùc loaøi
höõu tình nôi nhöõng theá giôùi aáy chuyeån ñoåi, taêng theâm.
Neáu coù nhöõng thieän nam, thieän nöõ ñöôïc nghe phaùp moân Hieån
Thò voâ bieân Phaät ñoä, coâng ñöùc, hoan hyû, doác taâm tin töôûng, thoï trì ñoïc
tuïng, laõnh hoäi ñöôïc dieäu lyù, laïi vì ngöôøi khaùc maø neâu baøy quaûng dieãn,
thì ñeán luùc maïng chung seõ thaáy voâ löôïng chö Phaät nôi caùc coõi Phaät
trong möôøi phöông ñeàu hieän ra nôi tröôùc maët mình, an uûi, khen ngôïi,
khieán cho ngöôøi aáy taêng tieán voâ löôïng caên laønh, theo nguyeän maø ñöôïc
vaõng sinh ôû caùc coõi nöôùc thanh tònh cuûa chö Phaät, cho ñeán thaønh töïu
ñöôïc quaû vò chaùnh ñaúng Boà-ñeà voâ thöôïng. Nôi thaân maïng ôû theá giôùi
SOÁ 289 – KINH LAØM ROÕ COÂNG ÑÖÙC VOÂ BIEÂN COÕI PHAÄT 363
ñöôïc sinh leân ñoù, caùc vò thieän nam, thieän nöõ kia luoân nhôù nghó veà thoï
maïng cuõ cuûa mình, doác tu haïnh Boà-taùt, mau choùng ñaït ñöôïc keát quaû
vieân maõn.
Luùc Ñöùc Baïc-giaø-phaïm giaûng noùi kinh naøy xong, Boà-taùt Ma-ha-
taùt Baát Khaû Tö Nghò Quang Vöông, cuøng vôùi chö Thieân, ngöôøi, A-toá-
laïc, heát thaûy chö vò trong chuùng hoäi ñöôïc nghe Phaät noùi, thaûy ñeàu heát
möïc hoan hyû, tin töôûng, laõnh thoï phuïng haønh.
www.daitangkinh.org
SOÁ 290
KINH SO LÖÔØNG COÂNG ÑÖÙC TAÁT CAÛ

COÕI PHAÄT
Haùn dòch: Tam taïng Phaùp sö Phaùp Hieàn.

Moät thôøi, Ñöùc Phaät ngöï taïi Boà-ñeà Ñaïo traøng phaùp daõ thuoäc
thaønh Vöông-xaù, an toïa nôi toøa Kim cang ma-ni baûo sö töû, cuøng vôùi
chuùng Boà-taùt Ma-ha-taùt ñeàu an toïa vaây quanh kín caû baûo toøa, laïi coù
ñeán möôøi coõi Phaät traêm ngaøn caâu-chi na-do-tha chuùng sinh ñeán nghe
Phaät thuyeát phaùp.
Baáy giôø, trong chuùng hoäi coù moät vò Boà-taùt Ma-ha-taùt teân laø Baát
Tö Nghò Quang Vöông, lieàn rôøi choã ngoài ñöùng daäy, ñöa maét nhìn khaép
chö vò Boà-taùt trong chuùng hoäi xong, thöa vôùi ñaïi chuùng:
–Thöa chö Phaät töû! Xin haõy neân laéng nghe! ÔÛ theá giôùi Ta-baø naøy
troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi Taây phöông cöïc laïc, coõi cuûa Ñöùc
Phaät Voâ Löôïng Thoï laø moät ngaøy ñeâm.
ÔÛ theá giôùi Taây phöông cöïc laïc troïn ñuû trong moät ñaïi kieáp thì ôû
theá giôùi A-nhó-nhò-sa coõi cuûa Ñöùc Phaät Phöôïc-nhaät-la-baø-ngaï-la-baùt-
la-ma-lyù-na-naüng Nhö Lai laø moät ngaøy ñeâm. ÔÛ theá giôùi A-nhó-nhò-sa
troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi Baát thoaùi luaân quang minh coõi
Phaät cuûa Ñöùc Phu Lieân Hoa Thaân Nhö Lai laø moät ngaøy ñeâm. ÔÛ theá
giôùi Baát thoaùi luaân quang minh troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi
Voâ traàn, coõi Phaät cuûa Ñöùc Phaùp vöông Nhö Lai laø moät ngaøy ñeâm. ÔÛ
theá giôùi Voâ traàn troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi Ñaêng quang, coõi
Phaät cuûa Ñöùc Sö töû Nhö Lai laø trong moät ngaøy ñeâm. ÔÛ theá giôùi Ñaêng
quang troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi Thieän quang, coõi Phaät cuûa
Ñöùc Tyø-loâ-giaù-na Nhö Lai laø trong moät ngaøy ñeâm. ÔÛ theá giôùi Thieän
quang troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi Nan thaéng, coõi Phaät cuûa
ñöùc Phaùp Phu Thaân Nhö Lai laø trong moät ngaøy ñeâm. ÔÛ theá giôùi Nan
thaéng troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi Moâ-haï, coõi Phaät cuûa Ñöùc
Nhaát Thieát Thoâng YÙ Vöông Nhö Lai laø moät ngaøy ñeâm. ÔÛ theá giôùi Moâ-
haï troïn ñuùng moät ñaïi kieáp thì ôû theá giôùi Hieäu vieân quang, coõi Phaät cuûa
Ñöùc Taùn Thaùn Nhö Lai laø trong moät ngaøy ñeâm.
Naøy chö Phaät töû! Taát caû caùc theá giôùi nhö vaäy, döïa theo kieáp maø
tính toaùn veà soá löôïng, vöôït quaù möôøi coõi Phaät traêm ngaøn caâu-chi na-
do-tha soá löôïng kieáp nhö vi traàn xong, thì coù theá giôùi goïi laø Lieân hoa
caùt töôøngï, coõi cuûa Ñöùc Phaät Hieàn Caùt Töôøng thôøi gian laø moät ngaøy
ñeâm. ÔÛ theá giôùi aáy coù caùc Boà-taùt ñòa teân laø Phoå Haønh, Ñòa Haønh, voâ
löôïng Haïnh Boà-taùt nhö vaäy.
Naøy chö Phaät töû! Neáu laïi coù ngöôøi ñoái vôùi kinh So Löôøng Coâng
Ñöùc Taát Caû Coõi Phaät naøy doác taâm thoï trì ñoïc tuïng, laïi vì nhöõng ngöôøi
khaùc maø giaûi baøy, thuyeát giaûng, thì ngöôøi aáy khi maïng chung seõ coù
Haèng haø sa soá chö Phaät Nhö Lai nôi caùc coõi Phaät trong möôøi phöông
thaûy ñeàu hieän ra tröôùc maët, vaø taát caû moïi sôû nguyeän cuûa ngöôøi ñoù ñeàu
ñöôïc thaønh töïu vieân maõn.
Ñöùc Phaät giaûng noùi kinh naøy xong, Boà-taùt Baát Tö Nghò Quang
Vöông cuøng vôùi chö vò trong ñaïi chuùng ñöôïc nghe Phaät noùi, thaûy ñeàu
heát möïc hoan hyû, tin töôûng, laõnh thoï phuïng haønh.

SOÁ 291
KINH NHÖ LAI HÖNG HIEÅN

Haùn dòch: Tam taïng Phaùp sö Truùc phaùp hoä, ñôøi Taây Taán.
QUYEÅN 1
Nghe nhö vaäy:
–Moät thuôû noï, Ñöùc Phaät du hoùa taïi coõi nöôùc maø Nhö Lai kieán
laäp. Ñöùc Phaät hieån baøy Phaùp thaân thaâm dieäu an laïc chieáu kieán khaép caû
caùc laàu gaùc cung ñieän, ñoù laø cung ñieän Löu ly taïng (Ñaïi quang minh
taïng) trang nghieâm vaø röïc saùng laø choán haønh hoùa cuûa Nhö Lai. Luùc aáy,
Ñöùc Phaät höng khôûi ra voâ löôïng ñaïo loä aùnh saùng laøm cung ñieän phaùp
giôùi. AÙnh saùng Phaùp thaân aáy töï quaùn chieáu khaép truøm Phaùp thaân vaø
toøa Sö töû cuûa chö Boà-taùt, ñoàng thôøi bao haøm taát caû phaùp theå Boà-taùt
laøm ñaïi phaùp toøa, tuyeân baøy khaép phaùp giôùi. Thaùnh chæ cuûa Nhö Lai
duyeân vôùi hö khoâng giôùi, haønh khoâng chöôùng ngaïi, hieåu roõ baûn teá
Thaùnh tueä, thaáu giaûi Phaät tueä, phaân minh Thaùnh ñaïo. Quaù khöù, hieän
taïi, vò lai chö Phaät ñeàu cuøng moät Phaùp thaân bình ñaúng. Taát caû caùc haønh
cuûa chö Phaät ñeàu haønh bình ñaúng vôùi söùc thaàn thoâng khoâng chöôùng
ngaïi. Phaùp thaân tueä theå cuûa chö Phaät roát raùo voâ töôùng. Vôùi phaùp ñoä voâ
cöïc (phaùp Ba-la-maät), chö Phaät ñi khaép phaùp giôùi, khoâng coù söï voïng
haønh, nhieäm maàu voâ haïn maø laøm baäc Toái chaùnh giaùc. Nhö vaäy chö
Phaät ñeàu vöôït qua caùc taâm haønh, khoâng coøn söï che laáp cöûa giaûi thoaùt
do naêm aám. Phaùp giôùi aáy roäng khaép nhö hö khoâng, vì Nhö Lai thöôøng
du haønh möôøi phöông coõi nöôùc chö Phaät voâ löôïng, voâ bieân, khoâng moät
choã naøo maø khoâng thaáy bieát. Traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha chö Boà-taùt
nhieàu nhö vi traàn soá, taát caû chö vò ñeàu laø nhöõng baäc Nhaát sinh boå xöù.
Moãi vò ñeàu ôû trong coõi nöôùc chö Phaät khaùc nhau, chí nguyeän voâ haïn,
laøm theo trí tueä. Moãi vò cuõng ñeàu nhaäp vaøo phaùp giôùi bình ñaúng khoâng
heà hö hoaïi. Coõi giôùi cuûa caùc vò laø söï voâ haïn cuûa khoâng giôùi, khoâng choã
sôû ñaéc, khoâng thaáy haønh trung ñaïo, khoâng thaáy coù töï nhieân, cuõng
khoâng choã sinh dieät, toû roõ taát caû caùc phaùp cuõng laø nhö vaäy. Thaân
chuùng Boà-taùt khoâng choã ñoäng xaû, ñaït ñeán caùc thoâng tueä, bieán khaép caùc
Phaät quoác maø khoâng choã khôûi nieäm. ÔÛ trong Phaät ñaïo tuaân theo trí tueä
Nhö Lai, hieän taïi ñaït ñeán aùnh saùng saùng toû roát cuøng, ñi choã ñi cuûa baäc
Ñaïi Thaùnh, khoâng thaáy coù söï chuyeån ñoäng. Trí tueä treân moät thaân maø
hieän ra choã haønh voâ löôïng theå, truøm khaép trong phaùp giôùi voâ haïn,
kheùo phaân bieät roõ raøng caûnh giôùi chuùng sinh cho ñeán quaû Khoâng thoaùi
chuyeån. Caùc Boà-taùt aáy ñeàu ñaït ñeán baûn teá, phaùp giôùi khoâng goác ñaõ
dieät saïch töï ngaõ, thaân thöôøng nhu thuaän, khoâng choã sôï haõi. Nhö Lai
chieáu saùng taát caû thieän caên vì caùc ñoà chuùng.
Nhöõng vò aáy laø: Boà-taùt Phoå Hieàn, Boà-taùt Phoå Xöng Toân, Boà-taùt
Nhö Lai Toäc Taùnh Thaønh Thuû, Boà-taùt Kim Cang Traøng Anh, Boà-taùt
Voâ Caùi Nguyeät Tònh, Boà-taùt Nhaät Quang Ly Caáu Taïng, Boà-taùt Ñaïi
Thaàn Thoâng Bieán Ñoäng, Boà-taùt Ly Caáu Quang Thuû Thaäp Phöông Tinh
Taán Vöông Ñaïi Sö Töû Ngu Laïc Thaàn Thoâng… Caùc vò Boà-taùt trong
möôøi phöông nhö theá khoâng theå tính heát, nhö soá vi traàn ñaày khaép trong
traêm ngaøn öùc na-do-tha coõi Phaät. Caùc chuùng hoäi Boà-taùt cuõng nhieàu nhö
vaäy.
Luùc aáy, coù aùnh quang minh goïi laø Nhö Lai Thaùnh Chæ ñöôïc löu
xuaát töø giöõa chaân maøy Ñöùc Theá Toân. Traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha voâ
taän soá aùnh saùng chieáu toûa voâ löôïng, voâ bieân khoâng bôø meù. Nhö Lai thò
hieän oai thaàn löïc, hieån baøy khaép möôøi phöông Phaät quoác theá giôùi chæ
daïy cho traêm ngaøn öùc na-do-tha voâ taâïn soá chuùng Boà-taùt. Oai thaàn töùc
laø theá giôùi chö Phaät khieán cho taát caû caùc ñöôøng aùc thaûy ñeàu tieâu dieät,
caùc cung ñieän cuûa ma quaân ñeàu bò che khuaát. Laïi coù chö Nhö Lai
thaønh töïu quaû vò Toái chaùnh giaùc, thò hieän ra caùc chuùng hoäi ñaïo traøng
cuûa chö Phaät, laøm giaùc ngoä cho nhöõng ngöôøi chöa giaùc ngoä, xuaát sinh
caùc toøa aùnh saùng nghieâm tònh hieån saùng phaùp giôùi, baäc nhaát khoâng
giôùi, moät choã maø truøm khaép taát caû choã, ñaït ñeán caûnh giôùi chö Phaät.
AÙnh saùng aáy laïi trôû veà nhieãu quanh taát caû ñaïo traøng Boà-taùt, roài theå
SOÁ 291 – KINH NHÖ LAI HÖNG HIEÅN, quyeån 1 369
nhaäp nôi ñænh moân cuûa Boà-taùt Nhö Lai Toäc Taùnh Thaønh Thuû. Taát caû
Boà-taùt vaø chuùng hoäi thaáy ñieàu kyø laï chöa töøng coù nhö vaäy neân thaân
taâm hoan hyû vaø cho raèng aùnh saùng nhö theá töï nhieân xuaát hieän thì nhaát
ñònh hoâm nay phaûi coù söï thaàn bieán voâ bieân, tuyeân thuyeát ñaïi phaùp.
Luùc aùnh saùng aáy aån taøng thì Boà-taùt Nhö Lai Toäc Taùnh töø choã ngoài ôû
toøa lieân hoa ñöùng daäy quyø goái chaép tay, nghó veà coâng Ñöùc Nhö Lai,
duøng keä tuïng:
Thöùc nhöõng keû coøn meâ
Sieâu vöôït caùc Ñöùc vöông
Haønh aáy khoâng ngaên ngaïi
Choã ñoä thoaùt voâ cuøng
Ñaïi Thaùnh aáy an truù
Bình ñaúng khaép ba ñôøi
Nay cung kính ñaûnh leã
Minh trieát cuûa trí tueä
Neûo haønh khoâng hình töôùng
Töùc qua ñeán bôø kia.
Laïi coù söï thò hieän
Kheùo trang nghieâm thaân töôùng
AÙnh saùng lìa traàn caáu
Dieãn xuaát voâ löôïng quang
Haèng phuïc caùc ma söï
Cuùi ñaàu quy maïng leã.
Chaán ñoäng nhieàu coõi nöôùc
Caùc cung ñieän quaûû laõnh
Cho ñeán khaép möôøi phöông
Taát caû caùc coõi nöôùc
Khoâng ñeå cho moät ngöôøi
Phaûi chòu söï sôï haõi.
Oai thaàn cuûa Phaät ñaïo
Höng khôûi cuõng nhö vaäy
Ñeàu bình ñaúng kieán laäp
ÔÛ trong hö khoâng giôùi
Phaùp giôùi aáy nhö theá.
www.daitangkinh.org
Thaáu ñaït caùc caûnh giôùi

Nghieâm tònh khaép chuùng sinh
Na-do-tha traàn soá
Döùt saïch nôi chuùng sinh
Taát caû moïi toäi chöôùng.
Chí nguyeän raát kieân coá
Haønh duïng traêm ngaøn kieáp
Coâng ñöùc töï tích tuï
Thuø thaéng nôi Phaät ñaïo.
Thaáu ñaït ôû nhaát haønh
Thaùnh tueä khoâng chöôùng ngaïi
Laáy moät söï töï nhieân
Ñeå thöïc haønh Phaät ñaïo.
Ñaïo sö vì nhö vaäy
Choã dieãn phoùng aùnh saùng
Thaáy khaép coõi Ta-baø
Khoâng choã naøo chaúng toû.
Thò hieän cuøng khaép caû
Oai thaàn löïc bieán hoùa
Thaân toâi ñaõ vaøo troïn
Trong ñoù töï haønh duïng.
Nay chính vì leõ aáy
Höng khôûi nieäm nhö vaày:
Hoâm nay chính laø luùc
Cuùi laïy Ñaáng Phaùp Vöông.
Voâ taän soá Boà-taùt
Ñeàu vaân taäp veà ñaây
Thaûy muoán ñöôïc nghe phaùp
Ñöôïc phaân minh Phaùp söï.
Hoâm nay caùc chuùng hoäi
Trong laéng caøng laéng trong
ÔÛ trong caùc theá giôùi
Thaân caän, vaâng tu taäp!
Thaùnh tueä khoâng bôø meù
Caûnh giôùi khoâng ngaên ngaïi
Ñöôïc coâng ñöùc duõng maõnh

Oai thaàn ñeán voâ bieân
Thò hieän baïn coõi ñôøi.
Choã haønh vöôït thaàn tieân
Trí tueä khoù nghó baøn,
Vöôït ngoaøi söùc tinh taán
Maø öùng hieän aùnh saùng
Chieáu toûa chö Boà-taùt
Nay ñeä töû caàn hoûi
Phaùp toái thöôïng thuø thaéng
Nôi caûnh giôùi nhaän laõnh
Söï thoâng ñaït Ñaïi thaùnh
Töï phoùng uy saùng aáy
Maø thò hieän khaép cuøng.
Baäc Ñaïo sö toái thöôïng
Tuyeân thuyeát caùc coõi Phaät
Ai Thaùnh trong coõi ngöôøi
Baäc Chaân thaät toái thöôïng.
Boà-taùt Nhö Lai Toäc Taùnh Thaønh Thuû noùi lôøi keä khen ngôïi naøy
xong thì cuõng luùc aáy, töø trong kim khaåu cuûa Ñöùc Theá Toân phoùng ra
aùnh haøo quang goïi laø “baát khaû keá öùc soá chieáu minh”, chieáu khaép taát caû
theá giôùi chö Phaät khoâng coù bôø meù, roài nhieãu quanh caùc Phaät quoác ñuû
möôøi voøng, thò hieän oai bieán Nhö Lai Thaùnh chæ, traêm ngaøn öùc na-do-
tha voâ taän soá Boà-taùt ñeàu thaáy roõ giaùo saéc aáy. Thaùnh chæ aáy chaán ñoäng
khaép caùc Phaät quoác cho ñeán caùc neûo aùc ñeàu bò tieâu dieät, che laáp taát caû
cung ñieän ma vöông. Chaùnh giaùo Nhö Lai bình ñaúng möôøi phöông, thò
hieän ñeán caùc chuùng hoäi, ñaïo traøng cuûa chö Phaät, giaùc ngoä ngöôøi chöa
giaùc ngoä. AÙnh saùng aáy ñoä khaép phaùp giôùi, bao truøm khaép taát caû hö
khoâng giôùi, thaáu ñeán caùc Phaät quoác roài lieàn trôû laïi nhieãu quanh chö
Boà-taùt vaø nhaäp vaøo dieän moân cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn. Luùc Boà-taùt Phoå
Hieàn vöøa gaëp aùnh saùnh ñoù thì cuõng laø luùc coâng ñöùc, uy nhan vaø toøa Sö
töû cuûa Boà-taùt ñeàu taêng leân gaáp boäi phaàn so vôùi tröôùc, vöôït haún caû toøa
Sö töû vaø thaân Phaät, laïi coøn vöôït haún hình theå vaø toøa Sö töû cuûa caùc Boà-
taùt khaùc. Toøa Sö töû cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn daùng veû ñeïp ñeõ cao lôùn thuø
www.daitangkinh.org
dieäu, thò hieän töôùng thuø ñaëc thaät laø saùng ñeïp.
Luùc aáy, Boà-taùt Nhö Lai Toäc Taùnh Thaønh Thuû hoûi Boà-taùt Phoå
Hieàn:
–Thöa Phaät töû! Coâng ñöùc cuûa Ñaïi só thaät khoù nghó baøn neân taát caû
theá giôùi ñeàu bieát ñeán Ñaïi só höng khôûi söùc ñaïi thaàn bieán laøm Chö Boà-
taùt hoan hyû vaø caûm ñoäng voâ cuøng. Thöa Phaät töû! Söï xuaát hieän cuûa Nhö
Lai laø öùng hieän ñieàm laønh gì vaäy?
Boà-taùt Phoå Hieàn lieàn ñaùp lôøi:
–Nhö choã toâi nhôù, moãi luùc thaáy söï thò hieän bieán hoùa caûm ñoäng
voâ bieân naøy cuûa caùc baäc Bình ñaúng giaùc thuôû xöa thì luùc ñoù, seõ dieãn
thuyeát kinh ñieån Nhö Lai xuaát hieän. Nay Ñaïi Thaùnh vì muoán dieãn
thuyeát nghóa naøy neân thò hieän ñieàm laønh bieán hoùa nhö vaäy.
Boà-taùt Nhö Lai Toäc Taùnh Thaønh Thuû vöøa nghe ñeán teân kinh
Nhö Lai xuaát hieän naøy thì cuøng luùc do söùc oai thaàn cuûa Phaät maø ñaïi
ñòa chaán ñoäng. Khi ñoù, Boà-taùt Nhö Lai Toäc Taùnh Thaønh Thuû noùi vôùi
Boà-taùt Phoå Hieàn:
–Laønh thay Phaät töû! Boà-taùt ñaõ vì chö Boà-taùt Ñaïi só maø vui nhaän
vieäc taùn döông söï xuaát hieän thaønh töïu cuûa Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng
Chaùnh Giaùc sao? Nay ñaây möôøi phöông thaûy ñeàu nghieâm tònh, traêm
ngaøn öùc voâ taän soá chuùng hoäi xöa nay kheùo tu coâng haïnh thanh tònh,
taâm coù choã veà, tröôûng döôõng coâng ñöùc ñaïo, khôi doøng giaùc taâm, dieãn
ñaïi ngoân töø, sieâu vöôït bôø kia. Kieán laäp taát caû coâng haïnh cuøng oai ñöùc
töôùng toát Nhö Lai, moät taâm höôùng veà chö Phaät chöa töøng queân maát.
Höng khôûi ñaïi Bi, quaùn nhìn chuùng sinh cuøng chö Ñaïi Boà-taùt, khôi toû
thaàn thoâng, bieát roõ taát caû söï tinh caàn cuûa Nhö Lai, töï thaân luoân vaéng
laëng vaø luoân ñöôïc nghe taát caû phaùp aâm Thaùnh dieäu cuûa chö Phaät tuyeân
thuyeát. Caùc vò nhö vaäy laø coâng ñöùc vang danh, bình ñaúng döùt tröø taát caû
söï thöông gheùt, chaúng keå thaân sô, laøm cho chö Boà-taùt aáy ñeàu vaân taäp
ñeán.
Thöa Phaät töû! Boà-taùt ñaõ töøng cuùng döôøng, leã baùi, tham vaán, thoï
giaùo nôi traêm ngaøn öùc na-do-tha voâ taän soá chö Phaät vaø haún nhieân ñaõ
töøng sieâng naêng thi haønh trì haïnh Boà-taùt, ñaéc ñaïi thaàn thoâng vaø caùc
moân Tam-muoäi. Thaàn thoâng phaùp laïc aáy ñeàu theå nhaäp vaøo taïng bí maät
cuûa Nhö Lai; döùt tröø caùc söï hoà nghi, vaø nhaäp vaøo söùc tinh taán voâ uùy
cuûa Nhö Lai. Thaáu suoát taát caû caên taùnh cuûa chuùng sinh vaø tin chaéc vaøo
chaân ñeá giaûi thoaùt maø tuyeân thuyeát kinh ñieån, ñaït Nhö Lai chuûng, aáy
laø choã veà cuûa Thaùnh taùnh. Tuyeân thuyeát taát caû phaùp ñaïo roát raùo Ñeä
nhaát nghóa cuûa chö Phaät, chöùng ñaéc vaø ñoä thoaùt voâ löôïng, voâ bieân. Caùc
vieäc nhö vaäy vaø coâng ñöùc thuø ñaëc khoâng theå löôøng tính.
Laønh thay! Phaät töû! Boà-taùt ñaõ nguyeän tuyeân thuyeát veà choã thò
hieän cuûa Nhö Lai, ngoân aâm dieãn thuyeát roäng khaép, choã coù theå dieãn
thuyeát laø caùc caûnh giôùi taâm nieäm hieän haønh, ngôïi khen caùc haønh giaû,
thaønh töïu Toái chaùnh giaùc, chuyeån ñaïi phaùp luaân, xieån döông Phaät
phaùp, thò hieän dieät ñoä, hieån baøy taát caû ñöùc baûn vaø coâng haïnh cuûa Nhö
Lai.
Luùc aáy, Boà-taùt Nhö Lai Toäc Taùnh Thaønh Thuû muoán giaûi nghóa roõ
raøng veà choã sôû quy moät laàn nöõa, töùc vì Boà-taùt Phoå Hieàn maø noùi keä
tuïng:
Choã veà khoâng nhoùm hoïp
Roõ thaät töôùng laø giaùc
Trí tueä aáy voâ thöôïng
Bình ñaúng lìa traàn caáu.
Khen ngôïi Baäc Toái thaéng
Choã haønh khoâng giôùi haïn
Nghe phaùp aâm cuûa Ngaøi
Taát caû ñeàu phaán chaán.
Thuø thaéng cuûa Boà-taùt
Laøm theá naøo höng khôûi?
Cho neân ñöôïc choã veà
Laøm sao ñaït chaân thaät?
Phaùp aâm cuûa Nhö Lai
Theá naøo laø thaân taâm?
Caûnh giôùi haønh hoùa aáy
Ñaïi xöng aáy theá naøo?
Sao goïi laø chö Phaät?
Goïi laø lôøi Nhö Lai.
Sao goïi laø Toái thaéng?
Maø chuyeån baùnh xe phaùp
www.daitangkinh.org
Nguyeän giaûng söï an truù

Ñaïo quaû cuûa Nieát-baøn
Nhöõng vò ñöôïc an vui
Voâ löôïng chö Phaät töû.
ÔÛ khaép caû möôøi phöông
Ñaïi Phaùp vöông an truù
Taát caû chö chuùng samh
Choã veà cuûa coâng ñöùc.
Phöôùc laïc nhöõng ngöôøi aáy
Ñaïi Thaùnh vì hoï thuyeát
Duyeân gì thaáy ñaïo aáy?
Laøm sao ñöôïc an truù?
Theá naøo ñöôïc nghe bieát?
Danh hieäu cuûa Nhö Lai
Chöa töøng ñöôïc tìm thaáy
Caùc ñaïi Thaùnh dieät ñoä
Giaû söû taâm hoan hyû
Cung kính vôùi Thaùnh toân
Xin ruû loøng daïy cho
Nhaân naøo thaønh ñaïi taâm?
Nay vì hoûi ñieàu naøy
Ñöôïc ñaïi nhaân thanh tònh
Vì noùi choã phuïng haønh
Bieån lôùn cuûa ñaïi ñöùc.
Quaùn thaáy chö Boà-taùt
Taát caû ñeàu chaép tay
Hoûi Phaät vaø Hieàn giaû.
Cuøng hoûi toâi phaän moïn
Phaûi vì nhöõng vò aáy
Noùi phaùp baùu thanh tònh
Vì ñoaïn caùc hoà nghi
Ñöôïc tueä lôùn khoâng löôøng.
Vì hoï daãn ví duï
Thò hieän chuûng taùnh Phaät
Neáu chuùng sinh nghe nhaän
Phaùt ñaïo taâm thanh tònh

Laøm cho caùc coõi Phaät
Truøm khaép khoâng gì ngoaøi
Chö Phaät thò hieän khaép
Baèng voâ soá thaân hình
Bieát giaùc phaùp, thanh tònh
Dieãn noùi hôïp thôøi cô
Nhaân ñoù neân ví duï
Maø thò hieän tuyeân thuyeát.
Na-do-tha Phaät quoác
Khaép möôøi phöông traêm ngaøn
ÖÙc baùch na-thuaät soá
Voâ löôïng khoâng theå löôøng
Khoù coù theå thaáy gaëp
Caùc Boà-taùt nhö theá
Nhö hoâm nay vaân taäp
Thaéng töï taïi nhö vaäy
Neân nguyeän thuyeát cho hoï
An truù haïnh thanh tònh
Do ñoù xieån döông roäng
Toäc taùnh cuûa Nhö Lai.
Chö vò Boà-taùt aáy
Taát caû chaép tay ñöùng
Muoán chí caàu phaùp ñaïo
Khaùt ngöôõng nôi kinh ñieån.
Boà-taùt Phoå Hieàn vì nhaân duyeân thænh hoûi cuûa Boà-taùt Nhö Lai Toäc
Taùnh Thaønh Thuû neân noùi khaép cho taát caû chuùng Boà-taùt:
–Thöa caùc Toái thaéng töû! Truï xöù cuûa chö Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng
Chaùnh Giaùc laø khoâng theå nghó baøn neân dieãn baøy söï höng khôûi cuûa caùc
vò cuõng khoù nghó baøn, söï tuaàn töï dieãn baøy phaùp ñaïo cuõng khoâng theå
suy löôøng. Nhö Lai thò hieän söï höng thònh loàng loäng nhö vaäy. Tuy vì
moät vieäc maø khoâng vì moät vieäc vaø taát caû ñeàu quy höôùng veà ñaïo. Vì
sao? Thöa Phaät töû! Coù möôøi vieäc maø voâ löôïng phaùp ñeàu quy veà traêm
ngaøn coâng ñöùc khoâng theå keå xieát, sôû haønh tu taäp ñeàu ñaït ñeán ngoâi vò
www.daitangkinh.org
Nhö Lai. Nhöõng gì laø möôøi?

1. Ñaïo taâm voâ löôïng, thu giöõ khaép caû taâm nieäm chuùng sinh, quaù
khöù xa xöa ñaõ töøng tích luõy taâm nieäm thieän haïnh.
2. Chí taùnh voâ ngaïi, xöa nay thanh tònh, nhoùm hoïp voâ cöïc.
3. Ñaïi Töø ñaïi Bi vì caùc ñöôøng aùc maø cöùu ñoä chuùng sinh.
4. Nguyeän haønh voâ taän khoâng heà giaùn ñoaïn.
5. Phöôùc tueä voâ cöïc huaân taäp khoâng chaùn, coâng haïnh luoân quay
veà.
6. Giaùo hoùa chuùng sinh baèng Phaät taïng voâ bieân.
7. Cuõng vì caùc neûo maø kheùo bieát roõ thanh tònh.
8. Voâ löôïng phöông tieän quyeàn xaûo cuûa trí tueä.
9. Phuïng haønh voâ löôïng coâng ñöùc, phaùp ñaïo voâ haïn, huaân taäp
Thaùnh trí.
10. Thoâng ñaït troïn veïn taïng kinh ñieån phaùp nghóa khoâng bôø meù.
Cho neân, naøy Phaät töû! Möôøi phaùp haønh aáy laø ñaàu maët cuûa phaùp.
Ñaõ hoäi ñuû möôøi ñieàu khoâng theå nghó baøn naøy thì traêm ngaøn voâ löôïng
haøng quyeán thuoäc ñeàu ñöôïc quay veà vôùi Nhö Lai. Naøy Phaät töû! Ví nhö
trong ngaøn theá giôùi sôû dó coù teân goïi aáy khoâng phaûi vì moät yeáu toá hôïp
thaønh maø vì voâ löôïng nhaân duyeân môùi hôïp thaønh. Cuõng nhö ñaùm maây
hôïp thaønh roài ñoå möa xuoáng taïo neân thôøi tieát. Coù boán nguyeân nhaân
laøm neân vieäc naøy:
1. Gioù thoåi hiu hiu, phieâu dieâu khaép nôi, gioù aáy goïi laø Chaáp ngöï,
trong moâi tröôøng ngoïn ñaïi phong naøy coù chöùa nhieàu nöôùc neân noù chuû
ñaïo veà vieäc tuoân möa.
2. Coù ngoïn gioù goïi laø Khoâ kieät töùc laø luoân laøm tieâu tan hôi nöôùc.
3. Coù ngoïn gioù goïi laø Truï laäp, töùc taïo laäp taát caû caùc cung ñieän.
4. Coù ngoïn gioù goïi laø Trang nghieâm töùc laøm cho taát caû chuùng
sinh thoï hình theå ôû tam thieân theá giôùi thì toäi phöôùc cuûa hoï thaûy ñeàu
tieâu dung.
Chö Boà-taùt thaønh töïu coâng ñöùc cuõng laø nhö vaäy, khoâng theå haïn
löôïng, khoâng theå nghó baøn. Cuõng nhö bao nhieâu yeáu toá laäp neân tam
thieân theá giôùi môùi coù caùc phaùp thì cuõng khoâng theå bieát ñöôïc roõ raøng soá
löôïng, goác ngoïn, ñaàu cuoái cuûa voâ vaøn nhaân duyeân, cuõng khoâng theå
nhìn thaáy, cuõng khoâng theå thaáy taän nguoàn goác cuûa noù. Cho neân, naøy
Phaät töû! Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc khoâng vì moät söï, khoâng
vì moät nghóa maø thò hieän.
Laïi nöõa, töø xöa chö Nhö Lai tröôùc tieân ñaõ töøng höng khôûi möa
phaùp roäng khaép, taâm luoân haønh hoùa maø khoâng bieát chaùn meät, chí taùnh
kieân coá, luoân giöõ gìn chaúng heà queân maát, khoâng heà loaïn ñoäng, quaùn
chieáu tòch nhieân. Caùc vò luoân duøng trí tueä laøm ñaïo traøng, laøm khoâ caïn
taát caû traàn lao aùi duïc, khuyeán duï huaân tu, gieo troàng goác ñöùc maø kheùo
tieán leân, tieâu tröø kieâu maïn, thaáu ñaït roõ raøng caùc haønh thanh tònh, giaûng
thuyeát daïy doã veà coâng ñöùc thanh tònh cho chuùng sinh. Coâng ñöùc cuûa
Nhö Lai laø nguoàn ñaïo voâ laäu neân ñem laïi nhöõng ñieàu nhö vaäy cuøng
ngoâi vò Chí chaân Chaùnh giaùc, thaáu ñaït caùc phaùp. ÔÛ caûnh giôùi aáy maø
chöa thò hieän ra taát laø nhaäp vaøo cöûa thöù nhaát laø neûo haønh hoùa cuûa Boà-
taùt ñi ñeán choã höng hieån cuûa Nhö Lai.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö tam thieân theá giôùi höng khôûi leân
ñaùm maây roäng lôùn goïi laø Baát khaû hoaïi, ñuû duyeân thì möa xuoáng.
Ngoaøi maët ñaát ra thì khoâng gì coù theå höùng chòu nöôùc möa aáy, chæ coù
theá giôùi ba ngaøn luùc gaëp nöôùc möa ñoù môùi löu bieán ñöôïc. Cuõng vaäy,
thöa Ñaïi só! Phaùp giôùi chö Phaät cuõng coù hoà chöùa phaùp traïch roäng lôùn
goïi laø Voâ hoaïi, töùc laø Phaät chuûng baát ñoaïn cuûa chö Nhö Lai cuøng caùc
Thaùnh só hôïp laïi, coøn taát caû haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc khoâng theå
nhaän laõnh, thoï trì, phuïng haønh ñöôïc. Chæ coù chö Boà-taùt môùi ñuû naêng
löïc lôùn ñeå thöøa söï vôùi taâm voâ uùy, theä maëc aùo giaùp coâng ñöùc, ñoù laø cöûa
thöù hai.
Luùc ñoù, Boà-taùt noùi keä tuïng:
Nghe roõ khaép möôøi phöông
Taát caû treân theá gian
Khoâng theå naøo saùnh ñöôïc
Nhö saùnh vôùi hö khoâng.
Choã haønh cuûa Ñaïo sö
Voâ löôïng khoâng bôø coõi
Coâng ñöùc ñaõ bieán khaép
Khoâng theå tính ñeám ñöôïc.
Giaû söû tö duy Phaät
Do choã taâm nieäm khôûi
www.daitangkinh.org
Caùc vò möôøi Löïc aáy

Coâng ñöùc khoâng haïn löôïng.
Lôøi noùi cuûa moïi ngöôøi
Ngaøn öùc kieáp khen ngôïi
Sö töû huøng voâ bieân
Coõi ñôøi khoâng coù hai
Khaép möôøi phöông taát caû
Voâ soá coõi nöôùc Phaät
Ñeàu nghieàn naùt thaønh buïi
Kieáp soá nhö buïi aáy
Ngaøn öùc laàn nhö vaäy
Noùi veà chö Möôøi Löïc
Coâng ñöùc baèng maûy loâng
Cuõng khoâng theå noùi heát.
Giaû söû coù moät ngöôøi
Muoán ño löôøng hö khoâng
Cuõng vaäy ngöôøi thöù hai
Tính nhanh caùc thoï töôùng
Voâ löôïng khoâng theå tính
Hö khoâng khoâng theå löôøng
Neân bieát caùc möôøi Löïc
Haønh nhö vaäy voâ haïn.
Nhö ngöôøi trong ba ñôøi
Ñeàu ôû trong tam giôùi
Tính soá löôïng chuùng sinh
Choã haønh nieäm cuûa taâm
Trong khoaûnh khaéc taâm nieäm
Ñeàu bieát roõ phaàn soá
Moïi tö töôûng quaàn meâ
Choán nieäm cuûa thaàn thöùc
Thì cuõng nhö phaùp giôùi
Khoâng heà coù bôø meù
Cuõng khoâng thaáy taát caû
Choã veà cuûa phaùp giôùi.
Möôøi Löïc cuõng nhö vaäy
Neûo haønh khoâng haïn löôïng

Taát caû, khoâng taát caû
Phaùp giôùi laø töï nhieân.
Gioáng nhö côn möa lôùn
Teân laø Baát khaû hoaïi
Neáu ñöùc khoâng thoï laõnh
Thì thuûy tai vaây boïc
Phaät dieãn hoà voâ cöïc
Tieåu thöøa khoâng chòu noåi
Chæ Boà-taùt thöøa söï
Ban raûi ôû khaép nôi.
Khoâng goác nhö khoâng goác
Vaéng laëng khoâng hai töôûng
Vónh vieãn khoâng sinh dieät
Laø bình ñaúng roäng khaép
Treân theá gian taát caû
Caûnh giôùi cuõng nhö vaäy
Voán bình ñaúng töï nhieân
Ñaõ thoaùt ngoaøi lôïi haïi
Gioáng nhö baûn teá aáy
Chaân baûn teá khoâng bôø
Ba ñôøi laø bình ñaúng
Giaûi thoaùt khaép taát caû
Ñeàu thöông xoùt nhö vaäy
Laø neûo haønh Ñaïo sö.
Cuøng ôû khaép ba ñôøi
Taát caû khoâng ngaên ngaïi
Baûn teá khoâng taïo taùc
Khoâng taïo leõ töï nhieân
Voán tònh nhö hö khoâng
Khoâng baån, khoâng traàn lao.
Baäc Toái thaéng hieån baøy
Taát caû ñeàu nghieâm tònh
Boû heát laøm, khoâng laøm
Döùt saïch vieäc coù khoâng
www.daitangkinh.org
Phoùng hieän caùc ngoân aâm

Cuøng taát caû phaùt aâm
Döùt yù nieäm ñi veà
Dieät ñoä khoâng choán coù.
Chö Möôøi Löïc nhö theá
Vôùi phaùp luoân töï taïi
Taát caû lôøi voâ thanh
Cuõng khoâng theå naém giöõ
Tòch tænh cuõng nhö vaäy
Lieãu roõ taát caû phaùp
Nhö daáu chim trong khoâng
Hoaëc nhö ñaù trong khoâng.
Duyeân laø choã theä nguyeän
Maø thò hieän saéc khoâng
Töï quaùn caùc möôøi Löïc
Choã bieán hoùa Toái thaéng,
Giaû söû muoán vaøo ñoù
Coõi Toái thaéng nhö vaäy
Phaûi chí nieäm tuaân ñaïo
Chí taùnh aáy töï tònh
Ñieàu phuïc caùc tö töôûng
ÔÛ nôi nieäm voâ nieäm.
Nhö daáu chim trong khoâng
Taâm vaøo ñaâu cuõng vaäy
Cho neân ñaõ an truù
Tænh nôi Ñaïo sö haønh
Nghe choã noùi cuûa toâi
Neâu roõ caùc ví duï.
Noùi veà chö Möôøi Löïc
Coâng ñöùc khoâng cuøng taän
Huoáng gì noùi nghóa aáy
Giaûng noùi veà Thaùnh toân
Nhö loaøi chuùng sinh kia
Töï nhieân haønh heát mình
Khoâng theå tính, nghó baøn
Choã haønh caùc Ñaïo sö

Caûnh giôùi cuûa möôøi Löïc
Phaät ñaïo töï taïi chuyeån
Thaønh töïu caùc goác ñöùc
Nghe noùi thaûy coâng ñöùc.
Nay hieän laøm coõi ngöôøi
Nghó vaø laøm khoâng khaùc
Chöa töøng nghó laõnh chòu
Nöông nhaân duyeân hoäi tuï
Ngoân aâm ngaøn öùc coõi
Phaät noùi kheá hôïp khaép.
Sôû dó coù ngoân thuyeát
Vì coù coõi tam thieân
Treân coõi ngöôøi nhö theá
Nhöõng vieäc aáy töï nhieân
Coâng ñöùc khoù dieãn baøy
Choã bieán khaép nhö vaäy
Coù theå bieát soá löôïng
Taát caû nieäm chuùng sinh
Khoù bieát baäc thò hieän
Töï nhieân trong sôû haønh.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö côn möa ñoù khoâng töø ñaâu ñeán, chaúng
ñi veà ñaâu maø coù söï thaám nhuaàn. Ñoù laø do chuùng sinh coù toäi phöôùc
khaùc nhau neân thaáy coù söï ñeán ñi vaäy thoâi.
Cuõng theá, naøy Phaät töû! Caùc Ñöùc Nhö Lai hoùa ñaïo cuõng khoâng töø
ñaâu ñeán, khoâng ñi veà ñaâu maø coù ra côn möa phaùp, chæ do caùc oai löïc
nôi goác ñöùc cuûa chö Boà-taùt maø hieän ra töôùng hoùa ñaïo aáy. Ñoù laø vieäc
thöù ba.
Boà-taùt noùi keä tuïng:
Nhö möa khoâng ñaâu ñeán
Cuõng chaúng ñi veà ñaâu
Phaät giaùo hoùa taát caû
Khoâng ñeán cuõng khoâng ñi.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö côn möa lôùn ôû tam thieân theá giôùi rôi
www.daitangkinh.org
vaøo thaân moïi ngöôøi thì hoï khoâng theå tính ñeám ñöôïc soá gioït möa aáy.
Giaû söû, ôû moät coõi Phaät höng khôûi cho chuùng sinh tö nieäm veà moät hoà
chöùa roäng lôùn thì maét taâm cuûa hoï bò choaùng ngôïp, chæ coù Thieân töû Vuõ
Toân chuû nhaân veà vieäc naøy trong tam thieân theá giôùi môùi bieát heát soá
löôïng haït möa aáy khoâng soùt moät gioït, ñoù laø do goác ñöùc cuûa ñôøi tröôùc
ñaõ töøng ñaït ñeán. Cuõng vaäy, thöa Ñaïi só! Taát caû chuùng sinh, Thanh vaên,
Ñoäc giaùc thì khoâng theå tö duy bieát roõ hoà phaùp roäng lôùn cuûa Nhö Lai,
choã khôûi nieäm cuûa hoï khoâng theå theo kòp vôùi ñaïi taâm Nhö Lai. Giaû söû
coù nghe caùi ñaïi taâm aáy thì cuõng seõ bò meâ hoaëc che laáp, chæ coù nhöõng
chuùng sinh toân Boà-taùt ñaïi nhaân ñaõ töøng kheùo tu ñaïo nghieäp ôû ñôøi Phaät
quaù khöù, ñöôïc oai löïc voâ thöôïng thì môùi coù theå bieát ñöôïc. Ñoù laø vieäc
thöù tö.
Giaû nhö coù möa lôùn
Khaép ba ngaøn coõi Phaät
Chæ Toân Thieân töû bieát
Ngoaøi ra khoâng theå roõ
Keå caû heát thaûy thöøa
Thanh vaên vaø Duyeân giaùc
Khoâng hieåu möa Phaät phaùp
Chæ Boà-taùt môùi thoâng.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Luùc maây lôùn noåi leân, laïi coù côn möa teân laø
Dieät tröø, noù laøm tieâu dieät taát caû löûa ñoát; laïi coù möa lôùn teân laø Quaùn
loaïn, noù laøm tieâu hoaïi naïn thuûy tai; laïi coù côn möa goïi laø Ñoaïn tuyeät,
noù laøm dieät tröø caùc loaïi gioù; laïi coù möa lôùn teân laø Hoaïi baïi, noù huûy
hoaïi caùc vaät baùu; laïi coù côn möa lôùn goïi laø Tieâu laïn, noù laøm tieâu naùt
tam thieân theá giôùi. Cuõng vaäy, Nhö Lai thò hieän ra ôû ñôøi coù ñaïi möa
phaùp teân laø Dieät tröø ñeå neâu baøy hoà nöôùc phaùp, tieâu tröø taát caû traàn lao
aùi duïc; laïi coù ñaïi möa phaùp teân laø Tích nghieäp, nhaèm tuyeân dieãn hoà
nöôùc phaùp ñeå tích luõy taát caû caùc goác ñöùc; laïi coù ñaïi möa phaùp tuyeân
dieãn hoà nöôùc phaùp goïi laø Quyeân thích, nhaèm ñoaïn tröø taát caû saùu möôi
hai taø kieán; laïi coù ñaïi möa phaùp laøm roõ hoà nöôùc phaùp khaép goïi laø Hoaïi
baïi, khieán cho trí tueä cuûa taát caû caùc phaùp ñöôïc thaønh töïu; laïi coù ñaïi
möa phaùp dieãn baøy hoà nöôùc phaùp goïi laø Tieâu hoùa, hoùa dieät taát caû choán
haønh nôi taâm chí. Ñoù laø vieäc thöù naêm.

Nhö möa tröø dieät löûa
Coù möa hoaïi thuûy tai,
Coù möa ñoaïn tuyeät gioù,
Vaø möa huûy nuùi baùu.
Nhö Lai thò hieän ñôøi
Dieät taát caû tham duïc
Tích luõy caùc goác ñöùc
Tröø saùu hai taø kieán.
Möa phaùp khaép möôøi phöông
Thaønh töïu taát caû tueä
Hoùa chí taùnh chuùng sinh
Khieán thuaän theo Chaùnh giaùc
Khoâng tham luyeán boán ñaïi
Ba coõi khoâng töï taùnh
Töï nhieân töø voâ löôïng
Ba ñaït khoâng ngaên ngaïi.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö nöôùc möa chæ coù moät vò maø töôùi nhuaän
voâ haïn, thaám nhuaàn cuøng khaép. Nhö Lai cuõng vaäy, duøng moät taâm ñaïi
Bi maø möa ra taát caû hoà nöôùc phaùp cuøng khaép, tôùi taän voâ bieân, ñaït ñeán
Ñaïi Thaùnh, cho neân goïi laø Nhö Lai hieån hieän phaân minh voâ löôïng
phaùp. Ñoù laø vieäc thöù saùu.
Boà-taùt laïi noùi keä raèng:
Nhö nöôùc möa moät vò
Maø thaám öôùt cuøng khaép
Nhö Lai cuõng nhö vaäy
Bình ñaúng khoâng nghieâng leäch.
Duøng moät taâm ñaïi Bi
Möa xuoáng khaép moïi ngöôøi
Phaùp traïch thaät voâ bieân
Ñem heát veà ñaïo lôùn.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Cuõng nhö luùc tam thieân theá giôùi hình
thaønh, tröôùc heát hoaøn thaønh thaân caùc Thieân töû vaø caùc cung ñieän cuûa
www.daitangkinh.org
coõi Saéc, thöù ñeán hoaøn thaønh con ngöôøi vaø choã ôû cuûa coõi Duïc, sau ñoù
thaønh töïu caùc loaøi chuùng sinh. Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi cuõng vaäy, tröôùc
heát thaønh töïu trí tueä chö Boà-taùt, sau ñoù dieãn baøy tueä haïnh Duyeân giaùc,
thöù nöõa môùi hieån thò choán haønh goác ñöùc cuûa trí tueä Thanh vaên, sau
cuøng môùi chæ baøy choã haønh trí tueä nhoùm hoïp goác thieän cho taát caû
chuùng sinh khaùc. Ñaïo phaùp chæ moät vò maø tuøy theo sôû thích, choã haønh
goác ñöùc, choã ôû nhaø cöûa, xöù sôû cung ñieän cuûa moãi moät chuùng sinh maø
hieän ra moãi moät loaïi hoaëc hieän ra maët traùi cuûa söï tieän duïng. Phaùp vò
cuûa Nhö Lai cuõng nhö vaäy, tuøy theo trình ñoä chuùng sinh vaø choã gieo
troàng goác ñöùc maø töï nhieân hieån baøy tueä haïnh. Ñoù laø vieäc thöù baûy.
Nhö tröôùc laäp thieân cung
Saéc giôùi, Voâ saéc giôùi
Sau ñoù môùi hình thaønh
Cung ñieän cuûa duïc giôùi
Sau môùi thaønh maët ñaát
Muoân daân vaø xöù sôû
Taát caû loaïi chuùng sinh
Caùc roàng, Kieàn-ñaïp-hoøa.
Voán hôïp vôùi töï nhieân
Tu haønh khoâng bôø meù
Oai nghi töø Boà-taùt
Sau môùi thaät tòch nhieân
Nhaân duyeân maø ñöôïc thaønh
Thöù ñeán ñöôïc töï taïi
Môùi soáng cuøng chuùng sinh.
Caùc gioït möa rôi xuoáng
Khoâng xanh cuõng khoâng vaøng
Nöôùc thì thaám vaøo ñaát
Do voâ soá duyeân sinh.
Vaø nhôø ñaát môùi thaønh
Sinh caây coû nuùi röøng
Nöôùc aáy khoâng nhöõng theá
Coøn taïo nhieàu ñòa chuûng.

Ñaïo sö ôû chaân lyù
Trí tueä laø Thaùnh ñaït
Bi tueä nhö hö khoâng
Caàm naém caùc phöông tieän.
Nhö phaùp Baäc Toái thaéng
Vaøo ñoù töùc cuùng döôøng
Trí tueä rôøi caáu nhieãm
Thaân aáy khoâng choã truï.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö luùc höng khôûi thuûy tai ngang baèng vôùi
hö khoâng, trong theá giôùi ba ngaøn hieän ra hoa sen teân laø Thaønh ñöùc
baûo, töï nhieân sinh voâ soá loaïi laøm che laáp naïn thuûy tai aáy vaø chieáu
khaép theá gian. Giaû söû luùc hoa sen töï nhieân xuaát hieän coù, Thieân töû Ñaïi
Toân vaø trôøi Tònh cö thaáy ñöôïc cuõng hoa sen aáy thì bieát trong kieáp aáy
phaûi coù bao nhieâu baäc Bình ñaúng giaùc xuaát hieän ôû ñôøi. ÔÛ ñoù coù gioù töï
nhieân teân laø Hieån dieäu, luùc thoåi leân khaép cuøng thì nhaø cöûa cung ñieän
cuûa Thieân töû nôi Duïc giôùi ñöôïc thaønh laäp. Laïi coù ngoïn gioù teân laø Tònh
hieån minh, noù laøm an oån, thanh khieát vaø thaønh laäp nhaø cöûa cung ñieän
cuûa Thieân töû Duïc haønh. Laïi coù ngoïn gioù goïi laø Nhaát loaïi, khoâng huûy
hoaïi maø coøn thaønh laäp nuùi Ñaïi thieát vi, nuùi Kim cang. Laïi coù ngoïn gioù
goïi laø Ñaëc toân, moãi khi noù thoåi leân thì thaønh laäp nuùi chuùa Tu-di sôn.
Laïi coù ngoïn gioù teân laø Tröôøng laäp, moãi khi noù thoåi leân thì thaønh laäp
baûy nuùi chuùa Ñaïi baûo. Ñoù laø:
1. AÂm-ñoà-lôïi.
2. YÙ-thöû-sôn-kyø-lôïi.
3. Tröø haïi baûo.
4. Tröø-öu-ñaø-la.
5. Thoaùt hoùa Daân-tuøy-la.
6 . Muïc-laân ñaïi-muïc-laân
7. Höông sôn baêng sôn.
Laïi coù ngoïn gioù teân laø Thieän truù, moãi khi thoåi leân thì thaønh laäp
ñaïi ñòa; laïi coù ngoïn gioù teân laø Nghieâm tònh, thaønh laäp nhaø cöûa cung
ñieän cuûa chö Thieân Du ñòa, Thieân, Long, Kieàn-ñaïp-hoøa; laïi coù ngoïn
gioù teân laø Voâ taän yù, thaønh laäp vaø löu thoâng taát caû vöïc saâu ñaùy bieån
www.daitangkinh.org
trong tam thieân theá giôùi; laïi coù ngoïn gioù teân laø Chieáu minh taïng, thaønh
laäp Baûo chaâu nhö yù khaép theá gian, laïi coù ngoïn gioù goïi laø Kieân coá caên,
moãi khi thoåi leân seõ thaønh laäp voû thaân caây. Nhö vaäy thöa Ñaïi só! Nöôùc
côn möa aáy chæ laø moät vò, nöôùc kia khoâng heà töôûng nghó laø noù hình
thaønh voâ soá caùc phaùp töï nhieân, nhöng vì choã bieát vaø goác ñöùc cuûa
chuùng sinh neân thaáy caùc phaùp coù söï sinh dieät. Nhö caùc gioù aáy, duøng
nhieàu loaïi gioù maø phaân bieät bieát roõ tam thieân theá giôùi. Ñöùc Nhö Lai
Chaùnh chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc sôû dó mang laïi taát caû goác ñöùc, thaønh töïu
trí tueä voâ thöôïng, voâ cöïc cuûa caùc phaùp, laø vì laøm ñaàu maët cho coõi ñôøi
khoâng ñeå cho ñoaïn maát. Taùnh Nhö Lai saùng baøy voâ cöïc, aùnh saùng oai
thaàn chieáu khaép theá gian khoâng moät choã naøo maø khoâng soi thaáu. Luùc
thaáy aùnh saùng aáy moãi moät chuùng sinh ñeàu phaûi chí taâm quy höôùng Nhö
Lai. Laïi nöõa, Ñaïi Thaùnh cuøng chö Boà-taùt khoâng heà ngaên ngaïi, moãi
moät ñeàu töï nghó: “Hoâm nay chö Nhö Lai sôû dó höng hieån laø vì giaùo hoùa
chö Boà-taùt neân hieän thaân ôû ñôøi. Caùc vò dieãn thuyeát phaân minh, trí tueä
bình ñaúng vaø taùnh chö Phaät thanh tònh lìa caáu neân höng khôûi aùnh saùng
naøy”. Nhö Lai goàm ñuû aùnh saùng ñaïo tueä voâ laäu goïi laø Phoå chieáu, aùnh
saùng naøy toû roõ chuûng taùnh Chaùnh giaùc, trí tueä phaùp giôùi chaúng theå nghó
baøn cuûa Nhö Lai. Laïi coù aùnh saùng teân laø Toång trì mang ñeán oai löïc baát
ñoäng vaø söï höng hieån khoâng gì saùnh kòp cuûa Nhö Lai. Laïi coù aùnh saùng
goïi laø Sieâu vieät neân mang laïi trí tueä voâ uùy vaø söï höng hieån khoâng coù gì
hôn cuûa Nhö Lai. Laïi coù ñaïo aùnh saùng goïi laø Nhaát thieát thoâng mang laïi
caùc thoâng tueä khoâng gì laø khoâng thuaän theo söï giaùo hoùa aáy. Coù ñaïo
aùnh saùng goïi laø Hoaïi kieâu maïn, laøm cho chuùng Thanh vaên thaáy ñöôïc
goác coâng ñöùc, khoâng choã hö voïng, khoâng coù khieám khuyeát vaø khoâng
heà dính maét cuûa chö Nhö Lai. Coù tueä aùnh saùng goïi laø Phoå ñöùc laøm cho
taát caû chuùng sinh luùc thaáy ñöôïc Phaät ñeàu phaûi quay veà vaø ñöôïc phöôùc
tueä voâ taän cuõng nhö vaäy. Coù tueä aùnh saùng goïi laø Vieãn trung gian, töùc
Nhö Lai duøng trí tueä thoâng dieäu aáy ñeå nhoùm hoïp quy höôùng taát caû ñeán
phaùp ñaïo Tam baûo, khoâng cho ñoaïn tuyeät. Coù tueä aùnh saùng goïi laø
Nhöôïc can chuûng trang giaùo nghieâm tònh, töùc laø Nhö Lai duøng ba möôi
hai töôùng toát taùm möôi veû ñeïp mang laïi söï ñaày ñuû vaø vui söôùng cho
khaép taát caû chuùng sinh. Laïi coù tueä aùnh saùng goïi laø Voâ ñaúng luaân, töùc
laø Nhö Lai duøng aùnh saùng aáy hoùa ñoä taát caû baèng phaùp ñieån, vaøo nôi
coõi Phaät, thoï maïng voâ löôïng ngang baèng hö khoâng ñeán choã roát raùo
khoâng cuøng cöïc. Nhö vaäy thöa Ñaïi só! Möa phaùp cuûa Nhö Lai chæ laø
moät vò tueä, Nhö Lai khoâng choã töôûng nghó, chæ baøy Boà-taùt thaønh töïu
phaùp ñaïo, bieát roõ caên taùnh chuùng sinh maø vì hoï thuyeát kinh phaùp. Trí
tueä Nhö Lai bình ñaúng taát caû, aùnh saùng Thaùnh ñaïo khoâng heà bieän bieät,
cho neân Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi.
Naøy Phaät töû! Xem ñoù thì bieát Nhö Lai ñem ñeán moät vò giaûi thoaùt,
hieån hieän phaân minh, coâng ñöùc thanh tònh khoâng coù haïn löôïng, khoâng
theå nghó baøn, laøm cho taát caû chuùng sinh ñeàu ñöôïc thaáu roõ, ñoù laø choã
kieán laäp cuûa caùc baäc Ñaïi Thaùnh. Laïi nöõa, muoán cho “khoâng choã kieán
laäp” cuûa Nhö Lai hieån hieän phaùp chöa töøng coù vaø muoán khuyeán hoùa
ban boá cho moät ngöôøi ñeán choã voâ thöôïng thì ñoù laø söï hieån hieän ñaày ñuû
goác ñöùc cuûa Nhö Lai neáu coù theå hieåu roõ vaø töôûng nghó veà trí tueä cuøng
coâng ñöùc cuûa Nhö Lai ñeå ñöôïc chöùng ñaït laø ñieàu chöa töøng coù. Thaùnh
chæ Nhö Lai sieâu vöôït caùc phaùp neân vì chuùng sinh maø phaân bieät hieån
hieän laøm cho hoï nhaäp vaøo nghóa naøy, toû roõ phaùp saùng khoâng bieát chaùn
ñuû. Nhö Lai khoâng coù caùc töôûng, khoâng choã nieäm khôûi, khoâng coù sôû
ñaéc, cuõng khoâng mang ñeán, khoâng choã taïo taùc cuõng khoâng phaûi khoâng
taïo taùc, khoâng coù taùc giaû cuõng khoâng töø ñaâu ñeán thì ñaáy môùi laø söï
höng hieån cuûa Nhö Lai. Ñoù laø vieäc thöù taùm.
Nhö hoa sen sinh ra
Bieát Phaät hieän ôû ñôøi
Chö Thieân ñeàu hoan hyû
Töøng thaáy Phaät quaù khöù.
Nhìn thaáy nöôùc ôû ñaây
Cung ñieän ñeàu saùng trong
Ñôøi nay khoâng laâu nöõa
Ñeàu seõ coù coõi nöôùc
AÙnh saùng Phaät chaân thieän
AÁy voán laø ñieàm laønh
Choã nieäm cuûa Boà-taùt
Khoâng gì khoâng bieát roõ
Tueä thöùc aáy thanh tònh
www.daitangkinh.org
Thaân tinh khieát khoâng baån

Möôøi Löïc cöùu chuùng sinh
Nieäm haønh caùc coõi Phaät
Roõ taát caû trong ñôøi
Choã taïo nghieäp voâ löôïng.
Nhö nöông ôû treân ñaát
Ñaát bieåu hieän nôi nöôùc
Ñeàu ôû taïi hö khoâng
Ñoù laø ñaïi cung ñieän
Löôõng tuùc cuøng Töù tuùc
Chuùng sinh cuøng quy höôùng
Toân quyù trong coõi ngöôøi
Ñaõ ñaït ngoâi Phaùp vöông
Vì taát caû moïi loaøi
Chuùng sinh ñeàu nöông nhôø
Nhìn thaáy hoaëc ñöôïc nghe
Ñeàu toân suøng haàu haï
Phaù tan traàn aùi duïc
Choã nöông nghieäp chuùng sinh
Treân ñeán trôøi Phaïm thieân
Ñeàu khoâng coù bôø meù
Ai ñaõ vì chuùng sinh
Maø muoán an vaïn loaøi
Khoâng gaëp saùng vì meâ
Maø caàu nôi trí tueä
Khoâng thí duï maø duï
Neân Toái thaéng thò hieän.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö trong hö khoâng taïo neân boán thöù gioù
luoân naém giöõ nöôùc. Nhöõng gì laø boán?
1. Truï phong.
2. Khôûi phong.
3. Ngöï phong.
4. Kieân coá phong.
Ñoù laø boán loaïi gioù naém giöõ nöôùc trong hö khoâng. Ñaát ôû treân nöôùc
chaúng lay ñoäng, ñoù goïi laø ñòa löïc. Nöôùc ôû trong gioù, gioù khôûi laäp ôû hö
khoâng, hö khoâng thì khoâng choã truù, vì khoâng choã truù neân coù taát caû caùc
xöù sôû ôû khaép tam thieân theá giôùi. Giaû söû Nhö Lai xuaát hieän, kieán laäp
goàm ñuû ôû ñôøi khoâng heà ngaên ngaïi. Söï saùng suoát cuûa trí tueä goàm coù
boán boä, tueä tröôøng voâ cöïc, naém giöõ taát caû goác ñöùc cuûa chuùng sinh.
Nhöõng gì laø boán?
1. Duøng tueä tröôøng (caûnh giôùi cuûa tueä) vui thuaän vôùi chuùng sinh.
2. Tueä tröôøng kieán laäp caùc phaùp nhaân duyeân.
3. Tueä tröôøng ñieàu phuïc taát caû caùc vieäc vaø hoä trì caùc goác ñöùc.
4. Truù ôû caûnh giôùi voâ laäu maø thaáy tueä tröôøng. Ñoù laø boán tueä
tröôøng.
Ñem nhöõng ñieàu aáy maø daïy doã taát caû chuùng sinh, taâm ñaïi Töø ñoä
thoaùt quaàn meâ, taâm ñaïi Bi naém giöõ tieáng Sö töû. Vì coù theå höng laäp ñaïi
Töø ñaïi Bi naøy, phaân bieät roõ raøng caùc choã höôùng nieäm cuûa taát caû chuùng
sinh, truù ôû phöông tieän quyeàn xaûo maø kieán laäp haïnh töø, ñoù laø hoaøi baûo
xuaát hieän cuûa Nhö Lai ñöôïc maõn nguyeän. Laïi nöõa, Nhö Lai khoâng choã
ngaên ngaïi, söï saùng thoâng cuûa Thaùnh ñaït ñeàu voâ sôû truù. Ñoù laø vieäc thöù
chín.
Gioáng nhö hö khoâng giôùi
Khoâng heà coù giôùi haïn
Thoï höõu saéc, voâ saéc
Bao dung khoâng giôùi haïn
Taùm höôùng cuøng treân döôùi
Coõi Phaät, caùc saéc thaân
Ba coõi khoâng ra ngoaøi
Ñoù laø hö khoâng giôùi.
Nhö vaäy caùc Thaéng thaân
Thò hieän ôû cuøng khaép
Quaùn saùt khaép phaùp giôùi
ÔÛ choã coù laãn khoâng
Toân theå cuûa Ñaïi thaùnh
Taát caû khoâng theå thaáy
Neáu thaáy caùc Ñaïo sö
www.daitangkinh.org
Ñöôïc khai hoùa theo luaät.

Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Gioáng nhö tam thieân theá giôùi roäng lôùn voâ
haïn, coù voâ soá haïnh cuûa caùc loaøi chuùng sinh, hoaëc coù phöông tieän ñeàu
khoâng lìa hö khoâng, hoaëc ôû treân nöôùc, hoaëc ôû treân ñaát, hoaëc Phaân ñòa
lôïi ñeàu khoâng theå löôøng xeùt, moãi moät ñeàu haønh phöông tieän quyeàn
bieán; hoaëc ôû trong cung ñieän chö Thieân, cung trôøi Töï Taïi, hoaëc taïi hö
khoâng, hoï vì caùi khoâng maø töï buoâng thaû. Nhö vaäy thöa Ñaïi só! Giaû söû
Nhö Lai hieån hieän giaùo hoùa, taát caû chuùng sinh thaáy ñöôïc ñeàu kính
ngöôõng. Neáu coù keû kính caån, hoan hyû, tuøy thôøi buoâng xaû thì ñöôïc truù
vaøo Giaùc löïc. Keá ñeán huaân taäp giôùi caám, vui thích nghieäp lôùn cuûa
Hieàn thaùnh ñoä ñôøi, thaàn thoâng töï taïi trí tueä voâ töôùng, thuyeát khoâng
ngaên ngaïi, ñoù laø cöûa Thaùnh ñaït. Tu haønh nhö vaäy thì dieãn thuyeát saùng
toû, tuøy yù thaønh töïu maø khoâng maát baùo öùng, dieãn giaûng saùng toû, daãn
ñaïo caùc phaùp, nhôø ñoù maø giaùo hoùa, khoâng choã queân maát. Ñoù goïi laø söï
hieån hieän giaùo hoùa ñieàu phuïc cuûa Nhö Lai maø taát caû chuùng sinh thaûy
ñeàu kính ngöôõng, ñoù laø phaùp möôøi Löïc.
Naøy Phaät töû! Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Giaùc vì chö Boà-taùt maø thò
hieän giaûng thuyeát kinh phaùp, coù choã quay veà khoâng heà giôùi haïn, khoâng
coù buoâng lung, cuõng khoâng hyù luaän. Taâm yù thöùc aáy coù choã höng phaùt,
choã veà voâ töôùng, töï nhieân nhö khoâng, bieát roõ chuùng sinh taát laø töï nhieân
khoâng thaáy ta mình, chaúng coù bôø meù. Taát caû coõi Phaät ñeàu chaúng coù
coõi, caùc coõi ñeàu khoâng, choã veà khoâng thoaùi chuyeån, chaúng heà ñoaïn
maát. Vaøo ñôøi vò lai ñaït ñeán Thaùnh tueä Nhö Lai khoâng choã vui thích
cuõng khoâng ai saùnh cuøng, choã veà khoâng hai. Caùc phaùp höõu hình, voâ
hình, höõu vi, voâ vi ñeàu bình ñaúng. Giaû söû thoâng hieåu taát caû chuùng sinh
vaâng tu ñaïi ñaïo, nghieäp töï buoâng boû, aáy laø söï khuyeán giuùp töø thuôû xöa
neân coù theå ñuû ñaày söï kyø ñaëc aáy. Naøy Phaät töû! Caùc loaïi ngoân töø voâ haïn,
nhoùm hoïp choã noùi, mang laïi söï höng hieån ñaïi ñaïo cuûa Nhö Lai.
Nöông nhôø ôû coõi Phaät
Ñeàu nhôø hö khoâng giôùi
Töùc thuaän theo giaùo phaùp.
Hoaëc trong nöôùc, treân ñaát
Hoaëc ôû cung ñieän trôøi

Quyû thaàn cuøng Long vöông
Ñeàu quy ngöôõng ôû ñoù
Hö khoâng khoâng nghó vaäy.
Nay ta taïo choã naøo
Ñaõ vì choã naøo maát
Vì ai taïo hieän nghóa.
Treân coõi ngöôøi nhö vaäy
Thaân baøy caùc duyeân phaùp
Theo taát caû möôøi phöông
Maø taïo bieát bao haïnh
Giôùi caám töï vui thích
Vieäc lôùn Thaùnh ñoä ñôøi
Duøng tueä saùng thaàn thoâng
Vì ai ích lôïi nghóa
Hieån thò phaùp trong laéng
Roõ caùc kieán höõu voâ
Chöa töøng khôûi töôûng nghó
Lôïi ích naøo neân ñaïo.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 2
Naøy Phaät töû! Vì sao chuùng Boà-taùt thaáy Nhö Lai ñeán voâ haïn
löôïng? Neáu Boà-taùt thaân caän Nhö Lai töùc laø veà vôùi ñaïo. Vì sao? Vì
khoâng choã thaáy laø thaáy Nhö Lai, thaáy Nhö Lai töùc laø thaáy moät Phaùp
thaân, vì moät Phaùp thaân neân neáu ñem töø taâm höôùng ñeán moät ngöôøi töùc
laø höôùng ñeán, nuoâi döôõng khaép taát caû chuùng sinh. Nhö hö khoâng giôùi
khoâng moät choã naøo maø khoâng bao boïc, khoâng moät choã naøo maø khoâng
vaøo, hoaëc ñeán taát caû phaùp höõu saéc, voâ saéc, höõu hình, voâ hình, höõu xöù,
voâ xöù, khoâng choã ñeán, cuõng khoâng choã ñi, töùc khoâng coù töôùng, vì
khoâng coù töôùng neân khoâng moät choã naøo maø khoâng hieän höõu. Phaät thaân
cuõng nhö vaäy, vaøo khaép taát caû moïi loaøi chuùng sinh, bieát roõ caùc phaùp,
taát caû coõi Phaät, khoâng moät choã naøo maø khoâng bieát ñeán vaø khoâng töø
ñaâu ñeán cuõng khoâng ñi veà ñaâu. Vì sao? Vì duïng voâ thaân laø thaân Nhö
Lai, vì muoán khai hoùa caùc loaøi chuùng sinh neân hieän thaân. Naøy Phaät töû!
Ñoù laø Boà-taùt vaøo cöûa quay veà söï höng hieån cuûa Nhö Lai thöù nhaát.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö hö khoâng voâ saéc, voâ kieán, voâ hình
töôùng neân khoâng theå thaáy, chæ vì söï phaân bieät cuûa taát caû chuùng sinh maø
thaáy söï bao truøm cuûa noù roäng lôùn cao vôøi, nhöng hö khoâng chaúng heà
töôûng nghó, chaúng heà böùc baùch. Neáu thaáy thaân Nhö Lai thì cuõng nhö
vaäy, chieáu khaép theá gian vaø ñoä theá söï laø vì toäi phöôùc khaùc nhau cuûa
moãi chuùng sinh. Nhö Lai khoâng töø ñaâu ñeán, chaúng ñi veà ñaâu, khoâng
choã ngaên ngaïi, cuõng khoâng theå ñuû ñaéc. Vì sao? Quang minh cuûa Ñaïi
Thaùnh tröø saïch taát caû taùm möôi ñieân ñaûo. Ñoù laø cöûa vaøo thöù hai.
Boà-taùt noùi keä raèng:
Vì phaùt khôûi rong ruoåi
Lieàn dieät saïch aùnh saùng
AÙnh saùng thaáy chuùng sinh
Caùc nhaân duyeân lôïi haïi
Hö khoâng chaúng hình saéc.

Nhö Lai cuõng nhö vaäy
Vì Phaùp thaân bình ñaúng
Cöùu thoaùt moïi chuùng sinh
Toái thaéng vöøa xuaát hieän
Khai hoùa moïi toái taêm
Daàn daàn quaùn saùt nghóa
Höng thònh gaëp Phaät ñaïo
Ñaïo ñöùc thaät roäng lôùn
Chieáu saùng ba ngaøn coõi
Ñoä thoaùt naïn sinh töû
Taâm roõ, khoâng töôûng nghó
Nhö Lai khoâng ai baèng
Thò hieän söï hôn keùm
Neáu coù keû töï huaán
Chöùng thaønh ôû Duyeân giaùc
Taát caû chuùng sinh bieát
Gaàn guõi Thaùnh trong ngöôøi
Ví nhö Ñaïi phaïm chí
Töï ôû cung Thanh minh.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö aùnh saùng cuûa maët trôøi chieáu khaép coõi
Dieâm-phuø-ñeà, caùc loaøi chuùng sinh nhôø aân chieáu saùng voâ löôïng aáy maø
ñöôïc soáng coøn. Gioáng nhö nöôùc chaûy ra töø soâng suoái, nuoâi lôùn traêm
thöù luùa maï, caây coû, ôû choã toái taêm khoâng coù aùnh saùng cuõng phaûi nhôø
noù. Saâu boï, coân truøng, traâu ngöïa, deâ löøa cuõng laø nhôø noù; choã muoán
ñoïc noùi, khe suoái caây coái, cuøng caùc thaûo döôïc cuõng ñeàu nhôø ñoù; tranh
tuïng hö thöïc ñeàu ñöôïc quyeát roõ; caùc loaøi chuùng sinh du haønh trong
khoâng ñeàu döïa vaøo ñoù; soâng ngoøi ao hoà, suoái nguoàn nöôùc chaûy cuõng
ñeàu nhôø ñoù; hoa sen nôû ra, quoác thaønh huyeän aáp, ñaïi bang, chaâu vöïc
ñeàu nhôø aùnh saùng aáy maø höng phaùt; thieân hình vaïn traïng, loaøi soáng
trong ñoàng hoang coû uùa, ngöôøi soáng treân ñaát, cho ñeán loaøi ôû trong
nöôùc cuõng ñeàu nhôø noù maø moãi moät ñöôïc hoaøn chænh ñôøi soáng, söï
nghieäp, coù choã taïo laäp vaø coù theå ñeán choã roát raùo. Vì sao? Vì choã
chieáu cuûa aùnh saùng maët trôøi khoâng coù giôùi haïn, lôïi ích khaép chuùng
www.daitangkinh.org
sinh. Ñaïo ñöùc cuõng nhö vaàng maët trôøi, chuùng sinh neáu ñöôïc nhìn thaáy
thaân Nhö Lai, nghe ñöôïc phaùp aâm vaø ñaït ñöôïc caùc duyeân phöông
tieän voâ löôïng, voâ bieân khoâng theå löôøng tính thì ñöôïc nöông töïa vaøo
ñoù maø an truù, xoay aùc höôùng thieän veà phaùp taâm ñöùc, tröø saïch voâ
minh, dieät heát ma söï, höng thònh tueä ñaïo loàng loäng saùng choùi. Ñaïi töø
hoä khaép taát caû chuùng sinh, ñaïi Bi cöùu thoaùt chuùng sinh quy höôùng caùc
phaùp, tröôûng döôõng thaønh töïu ba möôi baûy phaùp phaàn trôï ñaïo, gieo
troàng tònh tín. Gioáng nhö nöôùc ñuïc maø gaïn cho trong, choã thaáy khoâng
laàm khoâng maát baùo öùng. Höõu saéc, voâ saéc, vieäc sinh, vieäc töû ñeàu nhìn
thaáy roõ, khoâng heà toån haïi, ñaïo tueä saùng toû laøm cho chuùng sinh khoâng
maát goác ñöùc. Boà-taùt Ñaïi só laø caùi ñaàu cuûa chuùng sinh vaø cuõng nhö
hoa sen, taát caû caùc haønh nhaân duyeân phöông tieän khuyeán hoùa boá thí,
laøm toái thöôïng. Vì sao? Vì ñaïo traøng cuûa chö Boà-taùt khoâng coù bôø meù.
Nhö Lai phaán chaán phoùng ra voâ löôïng tueä quang voâ haïn caûnh giôùi
Thaùnh cuõng laø nhö vaäy. Ñoù laø cöûa thöù ba.
Nhö cung ñieän maët trôøi
Chieáu saùng Dieâm-phuø-ñeà
ÔÛ trong khoâng toûa saùng
Tröø toái, khoâng ngaên chöôùng
Voán khoâng, khoâng xöù sôû.
Do ñaát sinh hoa sen
Moïi ngöôøi ñöôïc nöông töïa
Voâ soá treân maët ñaát.
Maët trôøi cuõng nhö vaäy
Chuùng sinh ñeàu nöông nhôø
Chö Thieân cuøng loaøi ngöôøi
Kheùo tu troàng goác ñöùc
Haøng phuïc ñeán voâ cöïc
Ñaït ñöôïc phaùp aùnh saùng
Ñöôïc thaáy Thaùnh trong ngöôøi
Vì ñoù thaønh Tam thöøa.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö maët trôøi kia chieáu vaøo nuùi ñaù vua
cuûa nuùi chuùa Tu-di, tieáp ñeán laïi chieáu vaøo caùc nuùi lôùn khaùc, sau ñoù
môùi chieáu ñeán Haéc sôn, sau nöõa môùi chieáu ñeán caùc goø ñoài, ñaát ñai vaø
caùc xöù sôû khaùc. AÙnh saùng aáy tuøy theo choã ôû cuûa con ngöôøi trong coõi
Dieâm-phuø-ñeà naøy maø chieáu tôùi. AÙnh saùng cuûa maët trôøi khoâng heà coù
töôûng nghó, tröôùc heát phaûi chieáu ôû Baûo sôn vöông… Laïi nöõa, aùnh saùng
maët trôøi chieáu ra bình ñaúng khoâng coù phaân bieät nhöng do maët ñaát coù
choã cao thaáp khoâng ñoàng ñeàu, chöù chaúng phaûi aùnh saùng maët trôøi coù
söï phaân bieät rieâng khaùc, nghó töôûng tröôùc sau. Nhö Lai cuõng vaäy,
bình ñaúng du hoùa voâ löôïng phaùp giôùi chaùnh chaân, ñaïo traøng loàng
loäng, dieãn xuaát voâ löôïng tueä quang, duøng aùnh saùng trí tueä aáy chieáu
toûa khaép nôi. Nhö tröôùc ñaõ noùi, nuùi chuùa Tu-di ñöôïc aùnh saùng maët
trôøi chieáu ñeán tröôùc nhaát, nghóa laø Nhö Lai höôùng ñeán chö Ñaïi Boà-
taùt, duøng aùnh saùng phaùp maø vì hoï thò hieän, môû baøy, thoï kyù cho hoï
tröôùc nhaát; sau ñoù môùi chæ baøy trí tueä öa chuoäng cuûa haøng Thanh
vaên, Duyeân giaùc vaø chuùng sinh phaùt taâm kieán laäp goác ñöùc; sau heát
môùi giaùo hoùa beø haøng baát thieän, daàn daàn giaùo hoùa taø kieán saâu daøy
cuûa taát caû chuùng sinh; taát caû ñeàu ñöôïc aùnh saùng cuûa Nhö Lai soi
chieáu. Ñaõ nhôø ñöôïc aùnh saùng aáy thì hoï nhaát ñònh seõ ñöôïc thoï kyù ôû
ñôøi vò lai. Gaëp ñöôïc aùnh saùng maët trôøi trí tueä laøm cho hoï khoâng coøn
voïng töôûng neân thaønh töïu caùc goác ñöùc nhö chí nguyeän vaø ñaït ñöôïc
aùnh saùng trí tueä. Ñoù laø cöûa vaøo thöù tö.
Nhö aùnh saùng maët trôøi
Khoâng rôøi boû vaïn höõu
Cuøng caùc chuùng chö Thieân
Cuõng ñeàu ñöôïc nöông nhôø.
Gioáng nhö caùc soâng ngoøi
Moïi ngöôøi ñöôïc lôïi ích
AÙnh saùng an truù aáy
Chuùng sinh ñeàu ngöôõng döïa.
Neáu hoï lìa thuaàn tín
Khoâng thaáy maët trôøi Phaät
Phaät hoùa hieän theá naøo
Hoï cuõng ñeàu nöông caäy
Neáu coù nghe danh tieáng
www.daitangkinh.org
Gaëp aùnh saùng thuø thaéng

Nhaân duyeân tieán daàn leân
Cho ñeán thaønh Phaät ñaïo.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö coù ngöôøi muø thì khoâng theå thaáy ñöôïc
aùnh saùng chieáu toûa cuûa maët trôøi. Tuy khoâng coù maét, khoâng bieát ngaøy
ñeâm nhöng hoï vaãn nhôø aùnh saùng aáy maø ñöôïc sinh soáng ñuû ñaày. Cuõng
vaäy, chuùng sinh queân maát baûn tònh neân thaáy aùnh saùng ñaïo quang voâ
löôïng cuûa Phaät khoâng heà tin hieåu thì ñoù laø keû soáng muø. Tuy khoâng
nhìn thaáy aùnh saùng trí tueä cuûa Nhö Lai nhöng vaãn nhôø ñöôïc söï chieáu
soi cuûa maët trôøi Ñaïi Thaùnh. Vì vaäy maët trôøi Ñaïi Thaùnh saùng roäng vi
dieäu, aùnh saùng oai thaàn chieáu toûa chuùng sinh, öùng baøy ñieàm laønh, taåy
saïch taát caû haønh nghieäp cuûa phieàn naõo aùi duïc. Ñoù laø cöûa vaøo thöù naêm.
Maët trôøi chieáu thieân haï
Ngöôøi muø khoâng theå thaáy
Tuy khoâng roõ ñeâm ngaøy
Vaãn nhôø aùnh saùng ñoù.
Chuùng sinh maát baûn tònh
Khoâng tin tueä Nhö Lai
AÂn töø Phaät roäng lôùn
Vaãn ñöôïc nhôø hoùa ñoä.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö cung traêng taïo laäp boán phaùp chöa
töøng coù. Nhöõng gì laø boán?
1. Soi chieáu moïi choã saâu toái, ôû vôùi caùc vì sao maø thöôøng saùng
roäng, che khaép.
2. Nhöõng ai queân ñöôøng thì chæ baøy neûo veà.
3. Ñi khaép thieân haï, dung naïp moïi choã.
4. Moïi chuùng sinh khi thaáy aùnh traêng ñeàu ngöôõng moä vì choã
ñöùng cuûa hoï ôû ñaâu cuõng thaáy maët traêng tröôùc maët, khoâng coù hoà nghi.
Thaân Nhö Lai cuõng vaäy, coù boán ñieàu khoù bì kòp xöa nay chöa
töøng coù. Ñoù laø söï thò hieän kyø ñaëc, chaúng phaûi choã thaáy cuûa con ngöôøi.
Nhöõng gì laø boán?
1. Hieän khaép taát caû haøng Höõu hoïc, Voâ hoïc, Duyeân giaùc thöøa, choã
theä nguyeän tuøy theo söï tín laïc cuûa hoï maø thò hieän thaân.
2. Caùc vieäc haïn ngaïi, thôøi gian thoï maïng, söï toån giaûm cuûa chuùng
sinh thì vì hoï maø thò hieän lôïi ích daøi laâu.
3. Ñaïo traøng Nhö Lai khoâng taêng khoâng giaûm ñeàu thaáy taát caû theá
giôùi chö Phaät.
4. Tuøy theo söùc tín laïc vaø choã khôûi nieäm cuûa taát caû chuùng sinh
maø öùng laøm phaùp khí. Nhôø aùnh saùng naøy maø taát caû chuùng sinh nhìn
thaáy ñeàu kính ngöôõng, quaùn thaáy Phaät thaân thì ñeàu ñöôïc nhôø aùnh saùng
aáy.
Laïi nöõa, thaân Nhö Lai khoâng coù töôûng nghó neân muoán thaáy gaëp
phaûi baèng taâm khoâng choã truï. Ñoù laø cöûa vaøo thöù saùu.
AÙnh saùng maët traêng chieáu
Thaàn vi, Tu-di sôn
Roài môùi chieáu caùc nuùi,
Sau ñoù ñeán goø ñoài,
Tieáp chieáu choã ñaát cao,
Roài ñeán nôi bình ñòa
Sau cuøng chieáu choã thaáp
Khaép caû moïi nôi choán.
AÙnh saùng chö Phaät chieáu
Tröôùc tieân chö Boà-taùt
Sau ñoù chieáu saùng ñeán
Neûo haønh cuûa Duyeân giaùc
Ñoù ñaây chieáu töï taïi
Ñeán Höõu hoïc, Voâ hoïc
Sau môùi chieáu chuùng sinh
Phaät ñaïo khoâng töôûng nghó.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö Ñaïi Phaïm thieân goïi laø tam thieân, taát
hieän thaân ñeán tam thieân theá giôùi khoâng moät choã naøo khoâng cuøng khaép
maø chaúng heà phaân thaân. Tuøy theo saéc maïo, saéc löïc cuûa moãi phaåm loaïi
chuùng sinh höõu hình maø hieän ra tröôùc hoï, khoâng moät ai laø khoâng thaáy.
Nhö Lai chí chaân cuõng nhö vaäy, chöa töøng phaân thaân, chaúng coù soá
löôïng hình theå maø luoân hieän khaép theá giôùi. Tuøy theo caên taùnh, hình
theå, nieàm tin, nieäm khôûi cuûa moãi loaøi chuùng sinh maø thò hieän khaép ñuû
www.daitangkinh.org
nhöng thaân taâm Ñaïi Thaùnh vaãn khoâng bao giôø khôûi nghó. Ñoù laø cöûa
vaøo thöù baûy.
Phaïm thieân laø Tam thieân
Töï hieän hình cuøng khaép
ÔÛ moïi nôi ñeàu toân
Töï taïi hieän baøy khaép
Maø ñaáng Phaïm thieân aáy
Chaúng phaân thaân hình theå.
Ñaïo sö cuûa caùc phaùp
Töï taïi cuõng nhö vaäy
Thaân Phaät thò hieän khaép
ÔÛ möôøi phöông theá giôùi
Thaân hình khoâng haïn löôïng
Cuõng khoâng phaân hình theå
Moïi ngöôøi ñeàu nghó raèng
Phaät ñang ôû tröôùc mình
Ñeàu thaáy hình dieän Phaät
Nghe giaûng thuyeát phaùp ñaïo.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö Ñaïi y vöông bieát roõ taát caû caùc thöù
döôïc phaåm, phaân bieät toát xaáu luùc thuoác ñi vaøo caùc boä phaän cuûa cô theå.
OÂng ta thoâng laøu caùc ñieån tòch, chuù thuaät vaø taát caû caùc döôïc thaûo ôû coõi
Dieâm-phuø-ñeà naøy. Ngöôøi naøo khoâng bieát thì cho laø oâng ta duøng thuoác
khoâng ñuùng y vöông ra cho chuùng sinh thaáy caùc goác ñöùc cuûa y döôïc vaø
söùc maïnh cuûa y chuù. Moïi ngöôøi vöøa thaáy y vöông naøy thì beänh ñeàu
ñöôïc thuyeân giaûm vaø an oån. Laïi nöõa, Y vöông aáy ngoaøi söùc taïo laäp ôû
hieän taïi, oâng ta coøn töï nghó xa: “Neáu sau khi ta cheát nhaân daân seõ maát
ñi söï cöùu hoä, vì muoán hoï ñöôïc söï nöông töïa, khoûi söï coâi cuùt neân ta
phaûi thieát baøy phöông tieän quyeàn xaûo ñeå chæ baøy cho hoï. Nghóa laø ta
seõ thaâu haùi caùc döôïc thaûo, duøng noù ñeå töï xoa leân thaân theå, nhôø söùc
phöông thuaät cuûa mình hoøa hôïp vôùi caùc döôïc thaûo neân luùc maïng
chung, thaân aáy khoâng bò hö hoaïi, khoâng khoâ muïc, cuõng khoâng tan naùt.
Nhöõng ngöôøi ñöùng ngoài, kinh haønh, ñi laïi xung quanh thaân aáy thì ta
ñeàu vì hoï maø bieán hieän y döôïc ñang coù phuø hôïp vôùi moãi moät chuùng
sinh ñeå chöõa laønh beänh taät cho hoï. Neáu hoï ñöôïc nghe thaáy hình töôùng
aâm thanh cuûa Y vöông aáy thì ñeàu ñöôïc an oån, ñaàu cuoái khoâng khaùc.”
Cuõng vaäy, Nhö Lai laø Y Vöông Voâ Thöôïng, hieåu roõ vaø chöõa
laønh taát caû beänh khoå traàn lao cuûa chuùng sinh. Traêm ngaøn öùc na-do-tha
kieáp soá Nhö Lai ñaõ töøng taïo laäp y döôïc vaø taát caû ñeàu cho quy höôùng
veà Nhaát thieát trí Ñoä voâ cöïc. Nhö Lai ñaõ töøng kheùo hoïc phöông tieän
ñaïo thuaät phaùp döôïc vaø töøng kieán laäp phuïng haønh töø thuôû quaù khöù xa
xöa luùc coøn tu haïnh Boà-taùt neân trí tueä, phöông tieän quyeàn xaûo, kyø chuù,
thaûo döôïc cuûa söùc oai thaàn vaãn coøn truï maõi ñeán ñôøi vò lai nhö vaäy voâ
löôïng, voâ bieân. Nhö Lai luoân ôû nôi chuùng sinh, laäp neân söï cöùu hoä vaø
chöõa laønh nhöõng beänh taät cho taát caû chuùng sinh. Nhö Lai coù thaân thanh
tònh maø thaät chaúng coù thaân, chaúng söï nghieäp, taát caû chuùng sinh vöøa
thaáy thì heát thaûy nhöõng beänh taät cuûa phieàn naõo aùi duïc ñeàu ñöôïc chöõa
laønh. Daãu coù keû khoâng tin nhöng vaãn ñöôïc höôûng söï an oån. Taát caû
nhöõng Phaät söï aáy cuûa Nhö Lai chöa töøng ñoaïn döùt. Ñoù laø cöûa vaøo thöù
taùm.
Giaû nhö coù Y vöông
Ñeàu hoïc caùc phöông thuaät
Thaáy ñöôïc thaày thuoác aáy
Beänh chuùng sinh tieâu tröø.
Nhö ngöôøi beänh nguy khoán
Cho thuoác chöõa beänh laønh
Töùc thaân aáy ñöôïc ñoä
Hieän taát caû uy nghi
Toân quyù trong coõi ngöôøi
Y vöông khoâng haïn löôïng
Hieån baøy nôi Thaùnh trí
Kheùo hoïc tueä y thuaät
Choã haønh goác ñôøi tröôùc
Neân hieän thaân toân Thaùnh
Moïi ngöôøi ñöôïc nhìn thaáy
Tröø beänh duïc khoâng coøn.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö trong bieån lôùn coù taïng Löu ly ñaïi baûo
www.daitangkinh.org
chaâu goïi laø Ñaúng dieãn chö quang. Neáu thaáy aùnh saùng, gaëp ñöôïc hình
thuû saéc maïo cuûa baûo chaâu naøy thì noù cuõng luoân bieán hieän nhö löu ly
taïng. Giaû nhö, coù ngöôøi nhìn thaáy maøu saéc ñaïi ngoïc baùu aáy thì maét
lieàn thanh tònh, ñöôïc moïi söï an oån. Cho ñeán aùnh saùng uy thaàn cuûa ñaïi
ngoïc baùu chieáu saùng cung ñieän, chuùng sinh thì taát caû ñeàu nhôø aùnh saùng
naøy maø maõi maõi khoâng coù hoaïn naïn. Nhö coù ñaïi ngoïc baùu teân laø An
chuùng, choã noù ôû luùc coù möa xuoáng thì chuùng sinh ñeàu ñöôïc an oån,
chaám döùt moïi beänh phieàn muoän.
AÙnh saùng Nhö Lai cuõng nhö vaäy, Nhö Lai coù chaâu baùu tueä taïng
lôùn, phöôùc laønh hoäi ñuû voâ löôïng. Giaû söû chuùng sinh naøo gaëp ñöôïc aùnh
saùng Thaùnh tueä cuûa Nhö Lai thì lieàn ñöôïc naêm thöù maét, taát caû nhöõng
keû ngheøo naøn seõ gaëp ñöôïc phaùp quyù traân baûo, lieàn ñöôïc cuûa caûi giaøu
coù voâ cuøng, cho ñeán ñöôïc an truù trong ñaïo maø Nhö Lai ñang truù. Naøy
Phaät töû! Haõy quaùn oai dung cuûa baäc Chaùnh giaùc khoâng theå dieãn baøy
maø luoân daãn daét vaø ñem laïi lôïi ích roäng khaép chuùng sinh. Ñoù laø cöûa
vaøo thöù chín.
Nhö ngöôøi khoâng ngoïc quyù
Ñeán bieån saâu tìm baùu
Ñöôïc taát caû minh chaâu
AÙnh saùng aáy chieáu khaép
Ngöôøi naøo gaëp ngoïc aáy
Lieàn ñaït ñeán töï nhieân,
Maét nhìn thaáy ngoïc aáy
Lieàn ñöôïc maét thanh tònh.
Ngoïc baùu Phaät cuõng vaäy
Dieãn xuaát aùnh saùng tueä
Ngöôøi gaëp aùnh saùng naøy
Thì ñöôïc dung maïo Phaät.
Neáu quaùn Baäc Toái thaéng
Lieàn thaønh töïu naêm maét
Döùt saïch caùc traàn caáu
Lieàn truù nôi Phaät ñaïo.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Coù ñaïi ngoïc baùu teân laø Nhaát thieát tònh
nieäm taïng vöông. Coâng ñöùc uy thaàn cuûa ñaïi ngoïc baùo naøy chaúng phaûi
do traêm ngaøn nhaân duyeân maø hôïp laïi. Neáu ñaïi ngoïc baùu aáy ôû choã naøo
thì chuùng sinh ôû nôi aáy khoâng coù moïi beänh khoå, cuõng khoâng coù caùc
hoaïn naïn. Giaû nhö chuùng sinh naøo coù baûo ma-ni naøy thì moïi yù nieäm vaø
theä nguyeän ñeàu ñöôïc vieân maõn nhö yù, vaû laïi baûo chaâu naøy khoâng theå
chieáu ñeán ngöôøi naøo khoâng coù goác ñöùc. Baûo chaâu Nhaát thieát tònh nieäm
taïng vöông naøy cuõng coù nghóa laø Nhö Lai laøm an vui cho taát caû phaåm
loaïi chuùng sinh. Baäc Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc thò hieän thaân chaùnh
ñònh Tam-muoäi ngôïi khen vaø ñoä roát cuøng nôi choán haøng Thanh vaên vaø
taát caû chuùng sinh ñang ôû trong sinh töû, trong naêm ñöôøng khoå ñeàu ñöôïc
sieâu vöôït thuø thaéng.
Naøy Phaät töû! Thaân Nhö Lai khoâng tröôùc khoâng sau, chuùng sinh
thoï hình trong taát caû theá giôùi coù phöôùc ôû ñôøi tröôùc ñeàu nhaát taâm, khoâng
loaïn trí, vaâng tu chaùnh nieäm, thuaàn thuïc caùc haïnh, chí höôùng tinh taán,
ñoái vôùi Ñaáng Nhö Lai ñeàu ñöôïc nguyeän nhö phaùp moät caùch ñaày ñuû.
Neáu ngöôøi naøo toäi naëng khoâng coù goác ñöùc, khoâng theå thaáy ñöôïc aùnh
saùng Nhö Lai thì Nhö Lai kieán laäp cho hoï, nhôø söï kieán hoùa aáy neân hoï
hieån baøy goác ñöùc. Ñoù laø cöûa vaøo thöù möôøi. Vì haïnh Boà-taùt nhaäp vaøo
Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc ñeán choán nieäm cuûa voâ löôïng
taâm, taâm aáy chaâu bieán khaép taát caû möôøi phöông haønh duïng khoâng
ngaên ngaïi. Laïi nöõa, phaùp giôùi laø söï quaùn khaép caùc giôùi maø khoâng truù ôû
baûn teá. Nhö Lai thì khoâng heà sinh dieät, bình ñaúng ba ñôøi, trong taát caû
töôûng maø khoâng choã töôûng, daãn daét taâm teá cuûa quaàn meâ vò lai nhaäp
vaøo ñaïo naøy chöù khoâng ra ngoaøi choã aáy. Taát caû theá giôùi chö Phaät bieán
khaép, ñaày ñuû Phaùp thaân thanh tònh cuûa taát caû Nhö Lai.
Ví nhö ngoïc Nhö yù
Taát caû nguyeän ban cho
Giaû nhö coù sôû caàu
Thì ñeàu ñöôïc Nhö yù,
Keû khoâng coù coâng ñöùc
Khoâng ñöôïc thaáy chaâu baùu
Laïi ngoïc toân quyù aáy
Maõi khoâng töôûng tham tieác
www.daitangkinh.org
Thaân an truù nhö vaäy

Ban cho taát caû nguyeän
Neáu thaáy coù choã ñi
Ban cho taát caû nguyeän
Keû mang taâm aùc hieåm
Ngöôøi aáy chaúng thaáy Phaät
Nhö Lai khoâng töôûng tieác
Cuõng khoâng coù tham ganh.
Baáy giôø, Ñöùc Phaät baûo Boà-taùt Phoå Hieàn:
–Naøy Phaät töû! Sao goïi laø Boà-taùt thuaän theo aâm thanh Nhö Lai
maø bình ñaúng tuyeân ñaït aâm thanh Chaùnh giaùc khoâng heà haïn höõu? Caùc
ngoân töø aâm höôûng tuøy theo choã sôû thích cuûa taâm yù chuùng sinh, vì hoï
thuyeát phaùp, khieán cho moãi moãi ngöôøi trong chuùng hoäi ñeàu ñöôïc vui
thích. Boà-taùt tuøy theo chí nguyeän cuûa hoï maø hieän söï hoùa ñoä; tuøy thôøi,
tuøy taâm nieäm khôûi maø vaøo, khoâng maát Tam-muoäi, khoâng caïn, khoâng
chìm, khoâng khôûi, khoâng dieät. Cuõng vaäy, quaùn saùt tieáng vang voán
khoâng coù chuû theå, cuõng khoâng coù ngaõ. Choã haønh nghieäp tích chöùa cuûa
toäi phöôùc chuùng sinh laøm traùi maát choã thaâm dieäu neân ñöôøng veà xa tít,
khoù cöùu ñoä. Chuùng sinh höng khôûi söï baát tònh, phaân bieät phaùp giôùi neân
aâm thanh Nhö Lai tuøy theo ñoù maø khoâng heà ñoaïn maát, khoâng phaùp
hoaïi xaû, khoâng saân, khoâng giaän, khoâng maát neûo cöùu caùnh. Vì truù nôi
ñoái töôïng duyeân neân cuõng khoâng coù chuû theå, cuõng khoâng phaûi khoâng
coù chuû theå, cuõng khoâng giaùo hoùa, cuõng khoâng phaûi khoâng coù söï giaùo
hoùa. Ñoù laø Boà-taùt tuøy theo aâm höôûng cuûa Nhö Lai. Vì sao? Ví nhö theá
giôùi luùc gaëp ñaïi tai bieán, töï nhieân coù boán ñaïi aâm thanh neân laøm cho
chuùng sinh bieát ñöôïc phaùp voán khoâng coù chuû theå vaø khoâng coøn nghieäp
tham. Nhöõng gì laø boán?
1. Luùc ñôøi tai bieán töï nhieân coù moät aâm thanh lôùn phaùt ra: “Caùc
Thaùnh hieàn haõy laéng nghe! Sô thieàn töùc laø söï an taâm cuûa thieàn thöù
nhaát, lìa söï saân haän, lo sôï, vöôït qua coõi Duïc, ñaõ ñöôïc vöôït qua neân
ñöôïc töï taïi”. Luùc chuùng sinh nghe aâm thanh naøy thì ñöôïc thaønh töïu Sô
thieàn, vöôït qua coõi Duïc, lieàn sinh leân coõi Phaïm thieân.
2. Vöøa ñaït ñöôïc phaùp aáy roài thì ñöôïc nghe ñaïi aâm thanh thöù
hai: “Caùc Hieàn thaùnh haõy laéng nghe! Ñeä Nhò thieàn laø ñöôïc söï an oån
töùc laø haønh voâ töôûng, vöôït haún Phaïm thieân maø ñöôïc töï taïi”. Luùc chuùng
sinh ñöôïc nghe ñaïi aâm thöù hai naøy lieàn thaønh Nhò thieàn, voâ töôûng voâ
haønh, tòch tónh nôi aáy, taâm khoâng chaáp tröôùc, thaønh töïu ñeä Nhò thieàn
vaø lieàn ñöôïc sinh leân coõi trôøi Quang aâm.
3. Vöøa nghe phaùp aáy roài thì lieàn ñöôïc nghe ñaïi aâm thöù ba:
“Chö Hieàn thaùnh haõy laéng nghe! Ñeä Tam thieàn laø toái an laïc, xa lìa caùi
vui cuûa duïc, taâm thöôøng tòch ñònh, khoâng choã nieäm khôûi. Ñeä Tam thieàn
laø ñi theo söï daïy doã cuûa Thaùnh hieàn, vöôït qua coõi trôøi Quang aâm”.
Luùc chuùng sinh nghe ñaïi aâm thöù ba aáy thì vöôït leân coõi trôøi Quang aâm,
sinh leân coõi trôøi Ly quaû.
4. Vöøa ñöôïc phaùp sinh leân coõi trôøi naøy thì lieàn ñöôïc nghe ñaïi
aâm thöù tö: “Chö Thaùnh hieàn haõy laéng nghe! Ñeä Töù thieàn laø söï tòch
nhieân, döùt tröø khoå vui, lo buoàn, hoan hyû, khoâng khoå, khoâng vui, thanh
tònh ñuû ñaày. Ñeä Töù thieàn vöôït treân coõi trôøi Ly quaû”. Luùc chuùng sinh
ñöôïc nghe ñaïi aâm thöù tö roài thì lieàn xaû coõi trôøi Ly quaû sieâu sinh leân coõi
trôøi Thanh tònh nan caäp.
Naøy Phaät töû! Luùc coõi ñôøi bò tai bieán maø ñöôïc nghe boán ñaïi aâm
thì ñaït ñeán aâm thanh töï nhieân hoaèng döông phaùp ñieån, khoâng coù chuû
theå. Coâng ñöùc cuûa Ñaïi Thaùnh cao vôøi voâ löôïng, aâm thanh töï nhieân nhu
hoøa vi dieäu, vang xa khaép nôi. AÂm thanh nhö vaäy voán khoâng coù chuû
theå, cuõng khoâng choã taïo ra, voâ öùng baát öùng, khoâng caát leân, khoâng haï
xuoáng. Neáu kieán laäp phaùp Nhö Lai thì töï nhieân coù boán ñaïi aâm thanh,
boán ñaïi ngoân giaùo. Nhöõng gì laø boán? Tieáng thöù nhaát phaùt ra: “Khoâng
taïo coâng ñöùc thì bò khoå naïn ôû ba ñöôøng. Chaáp nôi ngaõ nhaân, tham
vöôùng taát caû sôû höõu vaïn vaät vaø cho ñoù laø ngaõ sôû cuõng laø khoå naïn. Neáu
gieo troàng goác ñöùc thì ñöôïc sinh nôi coõi trôøi, ngöôøi. Thoï nhaän lôøi daïy
cuûa Thaùnh hieàn, boû ñi taùm thöù troùi buoäc laøm cho ñôøi soáng gian nan,
phuïng haønh möôøi thieän thì caùc aùch naïn môùi ñöôïc tieâu tröø vaø thöôøng
gaëp ñöôïc Phaät phaùp”. Tieáng thöù hai phaùt ra: “Chö Thaùnh hieàn haõy
laéng nghe! Vaïn vaät ñeàu laø khoå, thieâu ñoát phöøng phöïc, böùc baùch laãn
nhau, tö töôûng lo sôï, thaân thì voâ thöôøng, phaùp thì voâ ngaõ, voâ hình tòch
dieät. Neáu taâm khoâng lôïi döôõng thì khoâng bò thieâu ñoát, lìa xa caùc hoaïn
naïn”. Luùc moïi ngöôøi nghe ñöôïc ñaïi aâm naøy thì lieàn phuïng trì haønh taäp,
daàn daàn tinh taán, ñaéc Thanh vaên thöøa, duøng ñoä nhaãn nhuïc ñeå vöôït ñeán
www.daitangkinh.org
bôø giaùc. Ñaïi aâm thöù ba phaùt ra: “Qua khoûi quaû vò A-la-haùn thì seõ coù
thöøa an laïc vi dieäu goïi laø Duyeân giaùc thöøa, khoâng coù thaày maø töï giaùc
ngoä (Ñoäc giaùc)”. Luùc moïi ngöôøi nghe aâm thanh naøy roài thì lieàn tin vui,
tinh taán ñaït ñeán Duyeân giaùc thöøa. Ñaïi aâm thöù tö phaùt ra: “Vöôït qua
Thanh vaên vaø Duyeân giaùc thöøa thì coù neûo haønh cuûa Ñaïi thöøa Boà-taùt.
Ñoù laø thuyeàn lôùn, dung chöùa vaø nôi quay veà cuûa taát caû caùc thuyeàn beø
nhoû ñeå ñöa sang bôø kia. Ñaïi thöøa Boà-taùt laøm cho taùnh Phaät khoâng bao
giôø maát vaø choã cöùu ñoä cuûa noù voâ löôïng, voâ bieân. Noù seõ hoä trì roát raùo
cho nhöõng chuùng sinh chaùn sôï maø hieän ra Thanh vaên vaø Duyeân giaùc
thöøa. Ñaïi thöøa laø thöøa toái toân, laø thöøa toái thuø thaéng, laø thöøa chaùnh chaân
sieâu tuyeät maø taát caû chuùng sinh ñeàu phaûi kính ngöôõng vaø tín laïc”.
Nghe ñaïi aâm naøy roài thì nhöõng ngöôøi aáy caùc caên thoâng ñaït, hoï laø
nhöõng ngöôøi töø xöa ñaõ vun troàng goác ñöùc. Nhö Lai chaùnh chaân kieán
laäp oai thaàn Thaùnh chæ khieán cho chí taùnh cuûa hoï haøm chöùa aùnh saùng
roäng lôùn, töï taïi chí thaønh, ñöôïc phaùt sinh ñaïo yù. AÂm thanh aáy noùi:
“Caùc Ñöùc Nhö Lai khoâng thaân, khoâng taâm, cuõng khoâng dieãn thuyeát,
khoâng choã khai hoùa maø laøm cho chuùng sinh ñöôïc söï an oån”. Naøy Phaät
töû! Ñoù laø duyeân söï thöù nhaát, vì caùc Boà-taùt ñöôïc thuaän theo aâm thanh
Nhö Lai.
Nhö boán aâm voâ löôïng
Tuyeân thuyeát khaép theá gian
Thanh tònh chuùng sinh giôùi
Phaùt ra khoâng bôø meù
Töùc coù boán trí tueä
Thieàn an truù tòch nhieân
Chuùng sinh nghe aâm aáy
Lieàn rôøi boû Duïc giôùi.
Baäc Möôøi löïc cuõng vaäy
Troøn ñaày khaép phaùp giôùi
Chæ vì ñoä chuùng sinh
Tuyeân döông voâ löôïng aâm
Ai ñaït ñeán aán aáy
Thì vöôït töôùng höõu vi,
An truù aâm thanh aáy

Chöa töøng coù nghi töôûng.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö khoaûng giöõa trong hang ñaù cuûa
nuùi saâu, vì coù hai maët ñoái dieän nhau neân luùc noùi lôùn thì seõ coù tieáng
vang. Cuoäc ñôøi giaû hôïp cuõng nhö vaäy, nhöõng gì goïi laø phöông tuïc,
ngoân ngöõ, saéc thaân ñeàu khoâng thaät coù. Nghe coù tieáng vang trong hang
nuùi laø do noùi lôùn vaø do hai maët ñoái nhau cuûa hang nuùi maø coù tieáng
vang. Taát caû aâm thanh, ngoân ngöõ sinh ra ñeàu laø do duyeân ñoái ñaõi maø
coù. Quaùn nghó saâu xa nhö vaäy thì vónh vieãn khoâng coøn voïng töôûng.
Nhö vaäy thöa Ñaïi só! AÂm thanh cuûa Nhö Lai chaúng heà ngoân giaùo, cuõng
khoâng xöù sôû. Coù chuùng sinh naøo taâm mang nieäm ñaïo, nhaân duyeân phaùt
taâm, cöùu xeùt roát cuøng lyù cuûa aâm thanh thì ñeàu khoâng theå thuû ñaéc,
khoâng thaät coù aâm thanh. Naøy Phaät töû! Ñoù laø duyeân söï thöù hai maø chö
Boà-taùt thuaän theo aâm thanh cuûa Nhö Lai.
Gioáng nhö trong nuùi saâu
Nhaân duyeân coù aâm höôûng
Do moïi ngöôøi goïi to
Ñaùp laïi taát caû aâm.
Phaät khuyeán hoùa chuùng sinh
Duøng aâm thanh khai môû
Tuy thuyeát coù ngoân aâm
Chöa töøng coù nghó töôûng.
AÂm höôûng cuûa möôøi Löïc
Phaùp giôùi khoâng chaáp tröôùc
Phaân bieät, daét daãn ngöôøi
Ñieàu phuïc caùc caên nguyeân.
Caùc chuùng sinh vi teá
Khieán cho ñöôïc vui loøng
Coù caùc Ñaáng Möôøi Löïc
Khoâng mong caàu, voïng töôûng.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö tieáng saám lôùn phaùt ra aâm thanh goïi
laø Chö thieân thaønh ñeá phaùp. Giaû nhö chö Thieân rong chôi buoâng thaû,
luùc aáy, saám phaùp vang leân chaán ñoäng phaùt ra aâm thanh ôû hö khoâng:
www.daitangkinh.org
“Taát caû aùi duïc ñeàu veà vôùi voâ thöôøng, khoå naõo, cuoàng hoaëc vaø chæ laø
khoaûnh khaéc nhaát thôøi. Vì do ngu meâ huaân taäp, neân giaùc ngoä thì
khoâng coøn buoâng thaû vaø chaúng coøn rong ruoåi. Neáu töï phoùng tuùng thì
seõ rôi vaøo ñöôøng aùc neân chôù coù meâ laàm”. Chö Thieân phoùng tuùng
nghe lôøi daïy naøy roài lieàn buoàn raàu vaø moãi moät ñeàu töï xaû boû caùi vui
cuûa aùi duïc, ñi ñeán cung ñieän Thieân vöông, vui vôùi kinh ñieån vaø tuaân
phuïng phaùp haønh voâ taän cuûa Thieân vöông. Laïi quaùn aâm thanh chaán
ñoäng cuûa saám phaùp maø vaãn töï nhieân khoâng heà thay ñoåi. Vì chö
Thieân vaø moïi ngöôøi maø höng khôûi nhaân duyeân naøy; cuõng vì muoán
kieán laäp chuùng sinh maø coù aâm thanh naøy. AÂm thanh cuûa Nhö Lai
cuõng nhö vaäy, ñeàu khoâng theå thuû ñaéc, ñeàu tuøy choã haønh cuûa moãi
ngöôøi maø coù aâm thanh dieãn baøy ñaïi phaùp aáy. AÂm thanh naøy khoâng coù
tham aùi, khoâng huaân taäp nghieäp, khoâng taïo phoùng daät. Ñoù laø aâm
thanh voâ thöôøng, khoå, khoâng, voâ ngaõ. AÂm thanh naøy ñeàu daïy baûo
khaép phaùp giôùi ñaït ñeán troïn veïn khaép cuøng moïi chuùng sinh; tuøy theo
sôû thích cuûa moãi moät maø khuyeán hoùa laøm cho hoï ñöôïc vui loøng.
Duøng tam thöøa daãn daét laøm cho taát caû moãi moät ñeàu ñöôïc lôïi ích.
Duøng trí tueä töï taïi voâ löôïng vaø neûo haønh cuûa Boà-taùt maø laøm cho hoï
hoäi nhaäp vaøo choã chaúng theå nghó baøn.
Laïi nöõa, tueä thí Nhö Lai khoâng coù cuûa caûi, cuõng khoâng xöù sôû, maø
chæ duøng daãn duï ñeå daïy baûo cho taát caû chuùng sinh. Nghe aâm thanh naøy
roài thì voâ soá phaåm loaïi chuùng sinh khoâng theå keå xieát tinh taán phuïng
haønh. Luùc aáy, nhöõng ngöôøi coù goác ñöùc, hoaëc ñeàu caàu Thanh vaên,
Duyeân giaùc thöøa, hoaëc chí caàu Ñaïi thöøa voâ thöôïng voâ cöïc. Laïi nöõa, aâm
thanh Phaät ñaïo truøm khaép taát caû, khoâng choã vöôùng maéc, cuõng khoâng
ngoân thuyeát. Ñoù laø duyeân söï thöù ba maø chö Boà-taùt thuaän theo aâm
thanh Nhö Lai.
Nhö coõi trôøi buoâng thaû
Töï nhieân coù tieáng saám
Caùc phaùp ñöôïc saùng toû
Khieán vui nôi nghóa ñaïo.
Lieàn ôû trong hö khoâng
Phaùp aâm ñöôïc tuyeân thuyeát
Chö Thieân nghe phaùp aáy

Tu söûa chaúng rong ruoåi.
Noåi saám, möa phaùp raûi
Khaép möôøi phöông traøn ñaày
Daét daãn ích chuùng sinh.
Ngoân aâm thuø thaéng ñuû
Ñeå khai hoùa tha nhaân
Nghe aâm thanh naøy roài
Chuùng sinh thaønh Phaät ñaïo.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö coù Thieân töû teân laø Töï taïi, cuõng goïi laø
Thieän moân, choã höôùng voïng cuûa Thieân töû aáy laø caùc Ngoïc nöõ. Coù traêm
ngaøn chuùng loaïi ñeàu ñeán taäp hoïp, gioùng troáng, ñaùnh ñaøn caàm saét, ca
haùt hoøa nhòp vôùi cung ñaøn, phaùt ra bieát bao tieát taáu. OÂng ta vöøa nghe
kyõ nhaïc, vöøa ñieàu taáu dieäu khuùc. Nhö Lai cuõng vaäy, chæ duøng moät aâm
maø tuøy theo taâm nieäm, sôû thích, tính tình, baûn chí, nieàm tin, voâ löôïng
haønh nghieäp cuûa moãi moät chuùng sinh maø thò hieän söï giaùo hoùa, laøm cho
taát caû ñeàu ñöôïc khai giaûi. Ñoù laø duyeân söï thöù tö maø chö Boà-taùt thuaän
theo aâm thanh cuûa Nhö Lai.
Boà-taùt laïi noùi keä tuïng:
Nhö ma töï sôï haõi
Nhaïc trôøi taáu vang leân
Dung nhan cuûa Ngoïc nöõ
Tieát taáu hoøa quyeän nhau.
Moät loøng maø ca tuïng
Hoøa aâm phaùt dieäu khuùc
Ñuû ñaày traêm ngaøn öùc
Taân thanh xuaát ñuû loaïi.
Chö Möôøi Löïc cuõng vaäy
Thöôøng dieãn moät aâm thanh
Töùc duøng quyeàn phöông tieän
AÂm khí raûi chuùng sinh.
Tuøy tín laïc chuùng sinh
Maø nghe lôøi daïy naøy
www.daitangkinh.org
Nghe roài ñoaïn phieàn naõo

AÂm naøy chaúng nhôù nghó.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Gioáng nhö Ñaïi Phaïm ôû Thieân cung, luùc
phaùt yù töôûng thì aâm thanh saéc leänh ban ra chuùng hoäi, caùc Phaïm thieân,
Phaïm thaân Thieân töû ñeàu kính phuïng lôøi aáy. Cuõng vaäy thöa Ñaïi só! Nhö
Lai Chaùnh giaùc dieãn ra voâ löôïng Phaät aâm vi dieäu, tuyeân baûo roäng khaép
taát caû chuùng hoäi, laëng leõ ôû beân trong maø aâm thanh ñaït ñeán möôøi
phöông, khai ñoä chuùng sinh khieán ñeán ñaïo traøng. Nhö Lai töø bi, bình
ñaúng vôùi nhöõng chuùng sinh khoâng taâm toân kính, caùc caên khoâng thuaàn
tònh, thaáy nghe phaùp giaùo hoùa maø khoâng öa thích thì taát caû ñeàu ñöôïc
ñeán ñaïo traøng. Moãi moät ngöôøi ñeàu töï nghó: “Hoâm nay Nhö Lai chæ vì
moät mình ta maø khai dieãn noùi phaùp aâm”. Laïi nöõa, aâm thanh Nhö Lai
cuõng khoâng choã cheá ngöï maø kieán laäp vieäc giaùo hoùa. Ñoù laø duyeân söï
thöù naêm maø chö Boà-taùt thuaän theo aâm thanh Nhö Lai.
Nhö ñöôïc choã toân quyù
Choã ngoài cuûa Phaïm thieân
Duøng moät lôøi ban baûo
Phaïm thieân vöøa ñöôïc loøng.
AÂm thanh Phaïm thieân aáy
Khoâng thaát thoaùt ra ngoaøi
Taâm ñeàu bieát taát caû
YÙ ñeán khaép chuùng hoäi.
Coâng ñöùc cuûa möôøi Löïc
Thanh tònh khaép coõi Phaät
Dieãn xöôùng moät aâm höôûng
Bao truøm khaép phaùp giôùi
Khoâng chæ trong chuùng hoäi
Cuõng khoâng hoaøi tham tieác
Nhöõng keû khoâng thuaàn tín
Khoâng ñöôïc nghe lôøi Phaät.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö noùi veà nöôùc thì taát caû caùc loaïi nöôùc
ñeàu ñoàng ñaúng, chæ cuøng moät taùnh, moät vò nhöng tuøy theo ñoà chöùa noù
maø bieán daïng ra voâ soá, laïi do söï phaân bieät maø cho raèng noù coù nhieàu
muøi vò khaùc nhau. Phaùp giaùo cuõng vaäy, phaùp ñaïo Nhö Lai chæ laø moät
vò, ñoù laø vò giaûi thoaùt, chæ do taâm phaân bieät vaø chí taùnh khaùc nhau cuûa
chuùng sinh neân cho raèng choã noùi ra cuûa baäc Chaùnh giaùc khoâng gioáng
nhau, nhöng aâm thanh Nhö Lai khoâng heà khôûi nghó. Ñoù laø duyeân söï
thöù saùu maø chö Boà-taùt thuaän theo aâm thanh cuûa Nhö Lai.
Nhö keå caùc loaïi nöôùc
Taát caû möa töï nhieân
Vò ñeàu cuøng trong öôùt
Khoâng nhô, taùm thöù ngoït.
Nhö vaäy, chö Phaät töû
Hieåu roõ tieáng chuùng sinh
Neáu moät vò chí nguyeän
Ñaéc Phaät ñaïo töï nhieân
Vì nhaân duyeân giaû hôïp
Tuøy nôi maø sai bieät
Ñoà chöùa moãi moät khaùc
Hình daïng nöôùc khoâng ñoàng.
Taát caû moïi chuùng sinh
Haønh nghieäp moãi moät khaùc
Tuøy taâm nghe Phaät aâm
Neân choã nghe chaúng ñoàng.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö Ñaïi Long vöông A-naäu-ñaït luùc
muoán möa thì keùo maây che khaép coõi Dieâm-phuø-ñeà, sau ñoù giaùng möa,
nuoâi lôùn traêm thöù luùa, caùc loaïi caây coái, thaûo döôïc, tre lau, röøng raäm
thaûy ñeàu töôi toát, hoa quaû sung maõn. Caùc nguoàn nöôùc chaûy ñeàu töø thaân
Voâ phaàn Long vöông chaûy ra laøm cho voâ soá vaät loaïi ñeàu ñöôïc lôïi ích.
Cuõng vaäy thöa Ñaïi só! Nhö Lai ôû khaép taát caû theá giôùi khoâng moät choã
naøo khoâng truøm khaép, taâm ñaïi Töø bi cuûa Nhö Lai möa xuoáng cam loà
möa phaùp khaép nôi, laøm cho chuùng sinh hoan hyû, coâng ñöùc toát töôi vaø
ñeàu ñaày ñuû möôøi Löïc ôû caùc thöøa. AÂm thanh Nhö Lai khoâng töø trong ra
cuõng khoâng töø ngoaøi vaøo, voâ soá phaåm loaïi chuùng sinh ñeàu kính ngöôõng
mong nhôø. Ñoù laø duyeân söï thöù baûy maø chö Boà-taùt thuaän theo aâm thanh
Nhö Lai.
www.daitangkinh.org

Nhö caùc doøng nöôùc chaûy
Khaép coõi Dieâm-phuø-ñeà
Khoâng choã naøo khoâng thoâng
Thaám ñöôïm khaép ñaïi ñòa.
Nuùi ñoài cuøng caây coû
Nguõ coác nhôø ñoù sinh
Quaùn xeùt thaáy nöôùc aáy
Choã ñeán khoâng nhôù nghó.
Ñöùc Theá Toân cuõng vaäy
Tuyeân döông khaép phaùp giôùi
Ban boá möa chaùnh phaùp
Sung maõn khaép muoân loaøi
Tröôûng döôõng traêm ngaøn thieän
Dieät tröø caùc phieàn naõo
Ñaõ hieåu roõ Phaät daïy
Khoâng rong ruoåi beân ngoaøi.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö Ñaïi Long vöông Ma-naïi-tö, giaû söû
luùc höng khôûi côn möa lôùn, tröôùc tieân tích taäp maây muø khaép caùc chaân
trôøi, khoâng moät choã naøo maø khoâng giaùp khaép, hoaëc coù luùc chaúng möa
xuoáng moät gioït. Vì oâng ta quaùn saùt noâng trình cuûa moïi ngöôøi moät caùch
ñaày ñuû khaép roài sau ñoù môùi giaùng möa. Vì sao? Vì khoâng muoán laøm
cho moïi chuùng sinh phieàn naõo. Giaû söû coù ngöôøi caàu Ñaïi Long vöông
möa xuoáng baûy ngaøy thì oâng ta töø töø möa xuoáng, haït möa nhoû ñeàu
roäng khaép ruoäng ñaát laøm cho moïi nôi ñeàu töôi toát. Cuõng vaäy thöa Ñaïi
só! Nhö Lai chí chaân laø Ñaïi Phaùp vöông höng khôûi möa phaùp khai hoùa
chuùng sinh. Neáu choã naøo coù söï daãn daét töùc laø choã ñoù coù giaùng möa
cam loà phaùp vò, laøm thuaàn thuïc muoân loaøi. Sau ñoù môùi dieãn baøy phaùp
ñaïo hoùa ñoä voâ bieân, möa xuoáng phaùp traïch, tuyeân xöôùng kinh ñieån
thaâm dieäu laøm cho taâm chuùng sinh khoâng coøn sôï haõi; tuyeân thuyeát caùc
phaùp vò thoâng tueä voâ thöôïng sung maõn khaép nôi, khieán chuùng sinh ñeàu
ñöôïc thaønh töïu. Ñoù laø duyeän söï thöù taùm maø chö Boà-taùt thuaän theo aâm
thanh Nhö Lai.
Gioáng nhö coù Hieàn long

Goïi laø Ma-naïi-tö
Baûy ngaøy möa moïi nôi
Thaám daàn lôïi ích khaép.
Long vöông sôû dó ñeán
Muoán vieäc chuùng sinh thaønh
Sau ñoù neáu thöông xoùt
Giaùng möa röôùi an oån.
Möôøi löïc vì muoân loaøi
Keùo maây laønh möa phaùp
Muoán hoùa ñoä chuùng sinh
Hieån baøy Ñeä nhaát nghóa.
Theo taâm löôïng ngöôøi aáy
Tuyeân phaùp aâm thaâm dieäu
Nghe daïy heát sôï lo
Töùc vaøo nôi Phaät tueä.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö trong bieån lôùn coù Ñaïi Long vöông
teân laø Ñaïi nghieâm tònh. Trong khoaûng moät nieäm, oâng ta coù theå dieãn
baøy möôøi phaåm loaïi möa, trong ñoù khoâng theå keå heát traêm ngaøn loaïi,
khoâng moät nôi naøo khoâng thaám öôùt maø möa chaúng heà töôûng nghó. Laïi
nöõa, Long vöông aáy khoâng heà töôûng nghó gì khaùc maø töï nhieân möa
xuoáng traêm ngaøn chuûng loaïi sai khaùc nhau. Cuõng vaäy thöa Ñaïi só!
Giaû söû Nhö Lai chí chaân luùc muoán dieãn baøy möa phaùp aâm thì trong
khoaûng moät nieäm phaân bieät ñöôïc möôøi phaùp vaø toû roõ choã veà cuûa noù.
Nhö Lai tuyeân döông aùnh saùng phaùp ñaïo, xuaát sinh ra traêm loaïi aâm
thanh. Hoaëc laïi hieån baøy taùm vaïn boán ngaøn haønh nghieäp cuûa chuùng
sinh maø hieän boán vaïn taùm ngaøn aâm thanh vaøo ñoù, cho ñeán voâ löôïng
traêm ngaøn öùc na-do-tha aâm thanh ngoân thuyeát laøm cho taâm chuùng
sinh ñöôïc an vui voâ haïn, maø phaùp aâm ñaïo giaùo khoâng heà nhôù nghó,
cuõng coù theå thaáu giaûi ñöôïc taát caû caên nguyeân. Cuõng vaäy, phaùp cuûa
Nhö Lai voâ löôïng, voâ bieân cuøng bao nhieâu loaïi bieán hoùa thanh tònh
loàng loäng vi dieäu. Ñoù laø duyeân söï thöù chín maø chö Boà-taùt thuaän theo
aâm thanh Nhö Lai.
www.daitangkinh.org
Nhö roàng Ñaïi nghieâm tònh

Ñích töû cuûa Long vöông
Tröôùc keùo maây ñuøn laïi
Sau môùi giaùng möa xuoáng.
Phaät ñaïo thì töï nhieân
Coát ôû vieäc hoùa ñoä
Mieäng xuaát möôøi loaïi aâm
Hai möôi hoaëc ñeán traêm
Hoaëc laïi ñeán traêm ngaøn
Phaùp traïch voâ haïn löôïng
Toân troïng khoâng choã thích
Khoâng huûy hoaïi phaùp giôùi.
Long vöông töï haønh hoùa
Ñöôïc kính trong loaøi roàng
Möa xuoáng laïi roäng khaép
Bao truøm boán phöông coõi
Töôùi nhuaàn khaép vaïn vaät
Bao nhieâu thöù möa tuoân
Nöôùc cuûa bieån khôi ñoù
Chaúng coù baáy nhieâu loaïi.
Theá Toân cuõng nhö vaäy
Ñaïo giaùo cuøng moät vò
Taâm haønh giaû khaùc nhau
Neân keát quaû baát ñoàng.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ñaïi Long vöông cuûa bieån caû muoán hieän
baøy bieán hoùa caûm ñoäng voâ cöïc laøm cho taát caû chuùng sinh vui möøng an
laïc. Möa xuoáng töø boán chaâu thieân haï bieán khaép ñaïi ñòa cho ñeán cung
trôøi Töï taïi thanh minh. Maây giaêng che khoâng bieát bao nhieâu loaïi, caùc
loaïi maây ñoù cuøng hieän ra voâ vaøn hình saéc sai bieät: Hoaëc maøu vaøng,
hoaëc saéc vaøng tía, hoaëc saéc löu ly, hoaëc saéc baïch ngaân, hoaëc saéc thuûy
tinh, hoaëc saéc ngoïc ñoû, hoaëc aùnh maõ naõo, hoaëc aùnh xaø cöø, hoaëc aùnh
thuû-ñaø. Caùc saéc nhö vaäy ñan xen laãn nhau vaø maây lôùn aáy che khaép
truøm boán phöông cuøng boán chaâu thieân haï. Laïi nöõa, nöôùc aáy chaúng coù
gì khaùc bieät nhau maø luùc maây muø giaêng che laïi hieän ra bao nhieâu saéc
töôïng, bieán ra aùnh chôùp, saám chôùp vang reàn. Theo söï sôû thích cuûa
chuùng sinh maø giaùng möa, hoaëc möa ra aâm thanh xöôùng nhaïc cuûa
Ngoïc nöõ, hoaëc tieáng ñaøn tieáng saùo, kyõ nhaïc hoøa vang cuûa coõi trôøi,
hoaëc tieáng nhaïc cuûa khoâng bieát bao nhieâu Long phi, hoaëc tieáng nhaïc
cuûa cung phi Kieàn-ñaïp-hoøa, hoaëc tieáng nhaïc vui cuûa A-tu-luaân, hoaëc
aâm thanh ñöôïc phaùt ra töø loøng ñaát, hoaëc aâm thanh kyõ nhaïc saám vang
töø trong loøng bieån, hoaëc tieáng keâu uø uø cuûa vua Nai, hoaëc tieáng nhaïc
cuûa chim Voâ hoaïi, hoaëc khoâng bieát bao nhieâu kyõ nhaïc cuûa haøng vaïn
ñieäu muùa. Choã naøo coù ñaùm maây lôùn aáy giaêng che vôùi saéc töôïng nhö
vaäy thì ôû ñoù thôøi tieát raát toát, gioù roàng töï nhieân thoåi ñeán cuøng khaép.
Neáu coù gioù aáy thoåi ñeán töùc coù maây giaêng kieát töôøng, ñaàu tieân rôi
xuoáng nhöõng haït möa nhoû, sau ñoù môùi tuoân ra möa lôùn. Möa aáy raûi
khaép, treân töø cung trôøi Töï taïi thanh minh, döôùi ñeán khaép truøm ñaïi ñòa,
trong hö khoâng, ôû thieân cung khoâng moät choã naøo maø khoâng coù möa aáy;
möa khaép ñaïi haûi, chaúng choã naøo bò hö haïi. Laïi ñeán choã ôû cuûa chö
Thieân töï taïi, coù naøng Ngoïc nöõ teân laø Hoan Laïc maø möa ra caùc loaïi vuõ
nhaïc. Laïi möa xuoáng caùc chaâu nhö yù ñeán coõi trôøi Baát laïc maïn. ÔÛ coõi
trôøi Ñaâu-suaát möa ra caùc chuoãi ngoïc trang söùc, ôû Dieäm thieân möa ra
voâ soá loaïi hoa, ôû Ñao-lôïi thieân möa ra caùc danh höông meàm maïi; ôû
trôøi Töù Thieân vöông möa ra y phuïc ñeïp; ôû trôøi Uaát-ñan-vieät möa ra vi
dieäu hoa; ôû cung ñieän Ñaïi Long vöông möa ra traân chaâu ñoû choùi, aùnh
saùng sieâu ñaúng. Vì A-tu-luaân maø möa xuoáng binh tröôïng teân laø Hoaïi
oaùn ñòch. Caùc hieän töôïng nhö vaäy khaép truøm boán phöông cuøng boán
chaâu thieân haï. Caùc cung ñieän chö Thieân möa xuoáng meânh mang khoâng
theå keå xieát maø Ñaïi Long vöông khoâng heà tham tieác, cuõng khoâng ñoá
kî. Laïi nöõa, choã troàng goác ñöùc cuûa moãi moãi chuùng sinh ñeàu sai khaùc,
khoâng heà ñoàng ñaúng neân töï nhieân möa bieán hoùa ra voâ soá chuûng loaïi
sai bieät.
Cuõng vaäy, naøy Phaät töû! Nhö Lai chí chaân duøng tueä voâ thöôïng
laøm Ñaïi Phaùp vöông, thöôøng hieån phaùp laïc maø töï laøm vui. Nhö Lai
tòch nhieân khoâng heà phaân raûi phaùp giôùi maø maây laønh Phaùp thaân töï
nhieân truøm khaép khoâng ñaâu khoâng coù, vì tuøy theo choã tín laïc cuûa
chuùng sinh maø thò hieän ñoù thoâi. Hoaëc vì chuùng sinh maø ban tuyeân,
hieån baøy thaân Toái chaùnh giaùc, höng khôûi möa phaùp; hieän bieán hoùa
www.daitangkinh.org
thaân, phoùng phaùp vaân vuõ; hieän thaân kieán laäp maø giaùng möa phaùp;
hieäc saéc töôïng thaân maø dieãn xuaát ra voâ soá loaïi möa; hieän thaân coâng
ñöùc maø dieãn vaân vuõ; hoaëc thò hieän tueä thaân vaân vuõ; hoaëc tuøy thuoäc
theá tuïc maø thò hieän thaân coù möôøi thöù Löïc; hoaëc hieän thaân boán Voâ sôû
uùy, töï nhieân hieån hieän khoâng choã toån haïi; hoaëc hieän phaùp giôùi maø voâ
thaân hình. Ñoù laø maây möa phaùp aâm cuûa Ñaïi thaùnh truøm khaép theá
giôùi. Tuøy theo aâm thanh tín laïc cuûa chuùng sinh maø dieãn xuaát ra aùnh
saùng tröø caùc caáu tröôïc. AÙnh saùng aáy goïi laø Bình ñaúng aùnh saùng; hoaëc
goïi laø Voâ löôïng aùnh saùng, hoaëc goïi laø Phoå theá, hoaëc goïi laø Taïng bí
aùo cuûa chö Phaät kieán laäp, hoaëc goïi laø aùnh saùng chieáu theá gian, hoaëc
goïi laø haønh nhaäp voâ taän Toång trì moân, hoaëc goïi laø Kyø yù baát loaïn,
hoaëc goïi laø kyø taâm voâ löõ, hoaëc goïi laø Du boä phoå nhaäp, hoaëc aùnh saùng
aáy goïi laø Duyeät khaû chuùng nguyeän. Nghe ñöôïc caùc hieän töôïng möa
phaùp vaø aâm thanh saám reàn nhö theá thì ñaït ñeán Chaùnh giaùc, hieåu roõ
Phaät ñaïo. Neáu nghe ñöôïc saám vang bình ñaúng thì thoâng ñaït ñeán aán
phaùp Ly caáu. Caùc aâm thanh töï nhieân cuûa saám chôùp Tam-muoäi nhö:
Tam-muoäi Nhaát thieát phaùp töï taïi, Tam-muoäi Kim cang traøng, Tam-
muoäi Tu-di traøng phan, Tam-muoäi Nhaát ñònh quan, Tam-muoäi Cöï
Haûi aán, Tam-muoäi Khaû chuùng thöù taâm, Tam-muoäi Voâ taän höôûng giaûi
thoaùt voâ saân, Tam-muoäi Voâ sôû chí laïc, Tam-muoäi Thöôøng maãn voâ
thaát. Giaû söû, xieån döông aâm thanh aáy thì laøm cho moãi moät chuùng sinh
ñeàu ñöôïc nghe aâm thanh Phaät phaùp. Ñoù laø thaân Nhö Lai, dieãn baøy
cam loà, xuaát sinh ra voâ löôïng maây möa phaùp aâm, tuyeân giaûng chaùnh
phaùp, töï taïi khoâng ai baèng, laøm vui loøng taát caû chuùng sinh, ñoù laø cöûa
Chaùnh giaùc Nhaát thieát trí khoâng theå nghó baøn. Laøm vui loøng taát caû
chuùng sinh thì luùc aáy goïi laø hieåu roõ ñaïo traøng trí tueä roäng lôùn vaø
phöông tieän voâ caáu ñaõ thaønh töïu töø xöa. Ñaïi töø ñaïi Bi roát raùo khoâng
loãi laàm, höng khôûi ñaïo hoùa ñoä. Ñoù laø tuaân theo ñònh quyeát nôi thaân
taâm cuûa taát caû Boà-taùt, sau ñoù môùi dieãn möa ñaïi phaùp. Naøy Phaät töû!
Caùc saéc töôïng hieån hieän möa möa phaùp töø bi khoâng theå nghó baøn nhö
theá seõ möa ra Bình ñaúng giaùc, khai hoùa thaân taâm cho taát caû chuùng
sinh. Nhö Lai chí chaân thoâng suoát nhöõng ñieàu khoù coù theå thoâng suoát,
ban cam loà voâ cöïc, hoaëc thò hieän ñi ñeán Boà-ñeà ñaïo traøng vì chö Boà-
taùt tuyeân ñaïi möa phaùp, goïi laø phaùp giôùi khoâng choã hö hoaïi, thì caùc
vò Boà-taùt aáy seõ ñöôïc thaønh töïu quaû vò Nhaát sinh boå xöù, roát raùo thuø
thaéng. Laïi coù ñaïi möa phaùp goïi laø Nhö Lai bí maät taïng Boà-taùt Sôû Laïc
thì cuõng taùc thaønh cho caùc Boà-taùt thaønh töïu ñaïo quaû Nhaát sinh boå xöù.
Coù ñaïi möa phaùp goïi laø Nghieâm tònh söùc, khieán khaép chuùng sinh
khoâng choã traùi maát, khoâng boû Boà-taùt thöøa, Nhö Lai thöøa. Coù ñaïi möa
phaùp teân laø Trang hieäu ñaïo töï nghieâm söùc, hôïp thaønh phaùp nhaãn vaø
baûo tueä cuûa caùc Boà-taùt. Coù haïnh Boà-taùt goïi laø Thieän hoùa khoâng bao
giôø ñoaïn maát maø luoân xieån döông möa phaùp. Coù haïnh Boà-taùt thaønh
töïu goïi laø Voâ maïn moân, ñi vaøo cöûa thaâm dieäu maø haønh duïng khoâng
chaùn meät. Laïi coù möa phaùp laøm cho Boà-taùt môùi phaùt taâm tuaân haønh
Voâ thöôïng ñaïo goïi laø Nhö Lai haønh. Ñaïi töø ñaïi Bi cöùu giuùp chuùng
sinh, höng phaùt möa phaùp, giaùo hoùa Duyeân giaùc thöøa haønh trong tín
laïc. Vì chuùng sinh maø thuyeát veà ñaïo lyù möôøi hai nhaân duyeân, hoaëc
leân nöõa laø coù quaû giaûi thoaùt goïi laø Nhaäp phoå trí, ñoaïn tröø caùc kieán söï
maø dieãn noùi möa phaùp khai hoùa Thanh vaên thöøa cuøng chuùng sinh tín
laïc. Duøng ñao Thaùnh ñaït chaët ñöùt taát caû phieàn naõo caáu baån. Coù kieám
trí tueä maø ban raûi möa phaùp goïi laø Höng dieät chö haïi. Vì nhöõng keû taø
kieán saâu naëng khoâng theå toû ngoä thì tích luõy goác ñöùc maø möa caùc
phaùp. Nghe ñöôïc aâm thanh aáy thì goïi laø Möa phaùp hieån baøy möôøi
phaùp, töùc ñöôïc sung maõn truøm khaép taát caû. Tuøy theo söï tín laïc cuûa
chuùng sinh maø töông öng vôùi coõi giaûi thoaùt. Nhö Lai dieãn ñaïi möa
phaùp lôùn bieán khaép phaùp giôùi, khoâng moät choã naøo maø khoâng thaáu
suoát. Ñaïi Thaùnh chöa töøng tham tieác ñoái vôùi phaùp, chæ tuøy theo choã
haønh thuaàn thuïc vaø caên nguyeân tinh taán ñöôïc chöøng naøo maø hieän baøy
ñaïi möa phaùp. Naøy Phaät töû! Ñoù laø duyeân söï thöù möôøi nôi haïnh chö
Boà-taùt.
Gioáng nhö maây ñuøn laïi
Boán phöông gioù noåi leân
Vì möa neân traûi qua
Cuøng doøng chaûy cuûa nöôùc.
Boà-taùt phaân bieät noùi
Vì goác ñöùc chuùng sinh
Neân trong ñôøi hieän taïi
www.daitangkinh.org
Laäp Tam thieân giôùi naøy.

Kheùo tu tueä laø gioù
Nhaân duyeân giaùng möa phaùp
Chí taùnh thaät laéng trong
Quaùn chuùng sinh voâ söï
Ñem thanh tònh khuyeán trôï
Nghóa laø chö Möôøi Löïc
Laøm Ñaïo sö khai hoùa.
ÔÛ trong choán hö khoâng
Ñuøn maây vaø möa xuoáng
Hö khoâng gaùnh chòu caû
Naém giöõ nöôùc möa aáy.
Do ñôøi gaëp tai bieán
Môùi nhaän chòu ñöôïc vaäy.
Roõ ngoân töø, khoâng chaáp
Thaân giôùi laø roäng khaép
Chö Möôøi Löïc nhö vaäy
Töï nhieân voâ sôû höõu.
Choã noùi cuûa Ñaïi thaùnh
Ngoân aâm cuûa phaùp giôùi.
Maø möa phaùp giaùo hoùa
Thaám nhuaàn khoâng theå löôøng
Khoâng theå naém giöõ noåi
Chæ coù phaùp tònh chí.
Chöa töøng coù nieäm aáy
Choã taïo söï ñi veà
Cuõng laïi khoâng choã taïo
Maõi khoâng söï gaëp gôõ.
Gioáng nhö trong hö khoâng
Maây muø taïo möa tuoân
Chæ taïm goïi phaùp vaäy
Töï nhieân maø khoâng hoùa.
Möa phaùp voâ sôû höõu
Cuõng khoâng ñeán töø ñaâu

Chöa töøng thaáy ñi ñaâu.
Taän oai thaàn Boà-taùt
Maø höng taïo haïnh aáy
Bieát roõ phaùp huyeãn hoùa
Giuùp ñôøi maø giaùng möa.
Chuùng sinh khoâng choã haønh
Thì khoâng coù tam giôùi
Gioáng nhö maây töï nhieân
Möa rôi nöôùc theo xuoáng.
Chæ coù Töï taïi toân
Goïi laø thaày Tam thieân
Taïo laäp ñöôïc töï taïi
Quaû baùu baûn phöôùc aáy.
Möa an laønh nhö theá
Khaép coõi Phaät troïn veïn
Nieäm nghó cuøng haïn löôïng
Khoâng theå keå ñeám ñöôïc.
ÔÛ treân chuùng sinh aáy
Baäc toân quyù ôû ñôøi
Suy xeùt veà möa naøy
Ñaïo baùu töø nôi tay.
Vaéng laëng neân an nhieân
Töï taïi ñöôïc thoâng toû
Ñoaïn tröø caùc vieäc khaùc
Choã khôûi moïi ngaên che.
Dieät saïch caùc caáu ueá
Haønh ñaïo baùu ích lôùn
Phaåm truï ba ngaøn coõi
Taát thaáu toû heát thaûy.
Baäc Möôøi löïc nhö vaäy
Döùt moïi phieàn naõo duïc
Tö duy, nieäm an nhieân
Muoân ñöùc khoâng theå löôøng.
Laïi neân ñoaïn tröø haún
www.daitangkinh.org
Taát caû caùc taø kieán

Chí taùnh haønh phaân bieät
Baùu toái thaéng sung maõn.
Chaân ñeá chæ moät vò
Töø hu khoâng giaùng möa
Choán möa khoâng ngaèn meù
Tung raûi khaép moïi xöù.
Laïi tính keå löôïng möa
Töôûng khoâng hôïp chaúng hôïp
Ñeán nôi khoâng ngaèn meù
Thaønh Phaät cuøng Thaùnh chuùng
Heát thaûy ñeàu thoï trì
Phaàn töôïng phaùp nhö vaäy.
Phaät daïy: Do möôøi teân ñöùc, neân ñoái aâm thanh cuûa Nhö Lai nhaäp
vaøo choán khoâng haïn löôïng. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Hoäi nhaäp nôi hö khoâng, töùc khoâng haïn löôïng, ñeán khaép taát caû
caûnh giôùi cuûa caùc phaùp neân khoâng haïn löôïng.
2. Hoäi nhaäp troïn veïn, phaân bieät hieåu roõ veà caûnh giôùi cuûa chuùng
sinh, töù khoâng haïn löôïng.
3. Hoäi nhaäp nôi taâm vui thích cuûa taát caû caùc loaøi, choã höôùng tôùi
toäi phöôùc, neân khoâng haïn löôïng.
4. Hoäi nhaäp nôi nhaân duyeân baùo öùng theo maàm loaïi, döùt tröø caùc
thöù keát söû phieàn naõo, neân trí tueä khoâng haïn löôïng.
5. Hoäi nhaäp neûo vaéng laëng roát raùo, an nhieân nôi aâm thanh voâ
sinh, neân khoâng haïn löôïng.
6. Thuaän theo choã öa thích cuûa chuùng sinh ñeå môû baøy ñaãn daét,
giaùo hoùa, ñaït ñeán giaûi thoaùt, neân khoâng haïn löôïng hôïp vôùi vò giaûi
thoaùt.
7. Hoäi nhaäp nôi ba coõi, khoâng coù ngaèn meù, neân khoâng haïn löôïng.
ÔÛ nôi khoâng taän cuøng, ñaït ñöôïc khoâng caûnh giôùi.
8. Hoäi nhaäp nôi haønh tueä neân khoâng haïn löôïng.
9. Tuyeån choïn caùc phaùp coát yeáu, ôû nôi caûnh giôùi cuûa chö Phaät
khoâng coøn chuyeån ñoåi, neân khoâng haïn löôïng.
10. Hoäi nhaäp nôi Nhö Lai, thuaän theo phaùp khoâng boû, neân khoâng
haïn löôïng.
Nhö vaäy, Boà-taùt Hieàn Muïc! Vì aâm vang cuûa muoân loaøi laø khoâng
theå tính keå, neân neâu roõ aâm thanh cuûa Nhö Lai.
Ñöùc Phaät noùi keä raèng:
Nhôø möôøi vieäc cuûa ñöùc
Nhaäp tueä Phaät voâ löôïng
Ñeán taát caû caùc phaùp
Caûnh giôùi khoâng haïn löôïng.
Ñaïi ñaïo cuøng nhö vaäy
Loàng loäng chaúng theå xeùt
Töø nhieàu choán xoùt thöông
Heát thaûy taát cöùu ñoä.
Phaân bieät coõi sinh töû
Muoân loaøi chaúng theå cuøng
Giaùo hoùa tröø toäi loäi
Taâm vui khieán laõnh hoäi.
Khieán khoâng caàu baùo öùng
Tueä ñaïo khoâng beán bôø
Roõ aâm thanh cuûa Phaät
Lieàn nhaäp nôi vaéng laëng.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 3

–Nhöõng gì goïi laø chö Boà-taùt hoäi nhaäp vaøo choã nieäm haønh cuûa
taâm Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc?
Nhö Lai khoâng vì taâm maø coù ñoái töôïng tö nieäm, khoâng phaân bieät
danh, khoâng thöùc hieåu bieát. Nhö Lai voâ taâm môùi coù theå hoäi nhaäp vaøo
nieäm voâ löôïng. Nhö taát caû vaïn höõu ñöôïc taïo laäp laø nhôø döïa vaøo hö
khoâng maø thaønh töïu, nhöng hö khoâng aáy khoâng heà vöôùng maéc. Cuõng
vaäy, naøy Nhaân giaû! Neáu muoán caàu ñaïo thì phaûi nöông nhôø vaøo trí tueä.
Taát caû theá tuïc vaø vieäc vöôït qua moïi theá söï ñeàu nhôø vaøo Thaùnh tueä
Phaät maø kieán laäp vaø hieån baøy, nhöng trí tueä Nhö Lai khoâng heà dính
maéc. Ñoù laø cöûa duyeân söï thöù nhaát maø chö Boà-taùt hoäi nhaäp vaøo haønh
nieäm cuûa Nhö Lai.
Ñöùc Phaät noùi keä raèng:
Gioáng nhö trong hö khoâng
Thaâu nhaän heát vaïn höõu
Taát caû nöông vaøo ñoù
Maø chaúng heà khôûi nieäm.
Dieäu tueä cuûa Nhö Lai
Voâ sôû tröôùc cuõng vaäy
Ñeàu cöùu ñoä taát caû
Maø chaúng nghó ta, ngöôøi.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Gioáng nhö phaùp giôùi ñeàu khoâng lìa taát caû
haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc vaø taát caû Boà-taùt ñaõ töï taïi vôùi nghieäp taäp
maø phaùp giôùi aáy khoâng heà taêng, chaúng heà giaûm. Ñaïi ñaïo cuõng vaäy, trí
tueä Nhö Lai dung chöùa theá gian, trí tueä vöôït theá gian, suy nieäm thaáu
ñaït phaân minh, haønh duïng baèng phöông tieän quyeàn xaûo maø trí tueä aáy
khoâng heà taêng giaûm. Ñoù laø cöûa duyeân söï thöù hai.
Roài noùi keä raèng:

Ví nhö Thanh vaên ñòa
Cuøng vôùi Duyeân giaùc thöøa
Caùc Boà-taùt Ñaïi só
Ñeàu töø phaùp giôùi sinh.
Thaùnh giaû cuõng nhö vaäy
Tueä voâ cöïc roõ khoâng
Bình ñaúng khoâng taêng giaûm
Cöùu ñoä chaúng thaân sô.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö ñaïi haûi cuøng boán ñaïi vöïc vaø taùm
ngaøn öùc coõi lieân tieáp vôùi nhau, ñeán choã taän cuøng cuûa maët ñaát thì khaép
nôi ñeàu laáy ñöôïc nöôùc, nöôùc aáy töï nhieân tuoân traøo maø khoâng heà nieäm
khôûi. Trí tueä cuûa Nhö Lai cuõng nhö vaäy, ñeán khaép taát caû taâm yù cuûa
chuùng sinh, khoâng choã naøo maø khoâng thaáu taän. Tuøy theo taâm nieäm
hieän taïi cuûa chuùng sinh maø kieán laäp phaùp moân thanh tònh ñeå tuøy thuaän,
laøm cho taát caû ñeàu ñaït ñeán trí tueä töï nhieân. Laïi nöõa, Nhö Lai Theá Toân
dieãn baøy trí tueä ñeàu bình ñaúng, chæ tuøy theo chí taùnh cuûa chuùng sinh
maø duøng nhöõng duyeân söï sai khaùc ñeå trò beänh cho moãi moät, khieán cho
coâng ñöùc ñaïo quaû ñeàu vöôït haún ñôøi. Ñoù laø duyeân söï thöù ba.
Ví nhö boán bieån caû
Cuøng taùm ngaøn öùc coõi
Ñeàu lieân tieáp vôùi nhau
Choã taän cuøng maët ñaát
Nôi naøo cuõng coù nöôùc
Tuoân chaûy raát töï nhieân
Bieån nöôùc khoâng khôûi nieäm.
Nhö Lai tueä cuõng vaäy
Ñeán vôùi taâm chuùng sinh
Choã naøo cuõng thaáu ñaït
Tuøy sôû thích chuùng sinh
Daãn daét, khai hoùa hoï
Ñeán aùnh saùng thanh tònh
Ñaït aùnh saùng töï taïi
www.daitangkinh.org
Choã dieãn baøy bình ñaúng

Nhö Lai chaúng nhôù nghó.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Gioáng nhö bieån lôùn töï coù boán ñaïi baûo
chaâu Nhö yù, tích luõy voâ löôïng coâng ñöùc. Ngoïc Nhö yù naøy khoâng do
Long thaàn coù ñöùc sinh ra maø do töø bieån caû sinh khôûi. Noù sinh ra taát caû
caùc vaät baùu, khieán heát thaûy chuùng sinh ñeàu ngöôõng moä, khoâng ai maø
khoâng ñöôïc giuùp nhôø. Nhöõng gì laø teân cuûa boán ñaïi baûo chaâu nhö yù?
1. Ñaúng taäp chuùng baûo.
2. Voâ taän aâm.
3. Quy thuù.
4. Ñaúng taäp chuùng töø.
Ñaïi baûo chaâu nhö yù naøy laø moät linh vaät phi phaøm, taát caû A-tu-
luaân, Ca-laâu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-höu-laëc, chö long, quyû thaàn cuøng caùc
loaïi thuûy cö, caùc loaøi coù sinh vaät ñeàu coù theå ñöôïc nhôø nôi aùnh saùng aáy.
Vì sao? Vì vaät baùu naøy sinh ra taïi Haûi Long vöông taïng. Laïi nöõa, caùc
ma-ni baûo chaâu cuûa Ñaïi haûi thieân ôû boán goùc cuûa boán phöông cung ñieän
Haûi Long vöông, moãi moät ñeàu rieâng bieät. Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng
Chaùnh Giaùc cuõng nhö vaäy, coâng ñöùc cuûa phaùp ñaïo saùng rôõ, hieån loä, coù
boán ñaïi baûo trí tueä voâ cöïc. Nhö Lai duøng boán ñaïi tueä baûo naøy ñeåâ
khuyeán hoùa, daãn daét taát caû chuùng sinh haøng Höõu hoïc, Voâ hoïc, cho ñeán
tueä baùu cuûa Duyeân giaùc, Boà-taùt ñeàu duyeân vaøo ñoù maø ñaït ñeán cuøng
cöïc, khoâng ai laø khoâng ñöôïc teá ñoä. Nhöõng gì laø boán?
1. Höng khôûi phaùp laïc, cho ñeán trí tueä khoâng choã truï vaø phöông
tieän quyeàn xaûo.
2. Trí tueä phaùp baûo taïng höõu soá, voâ soá, höõu vi, voâ vi.
3. ÔÛ trong caùc phaùp giôùi maø khoâng choã hö hoaïi.
4. Ñaïi trí tueä baûo tuøy thôøi dieãn baøy tueä saùng ñeå ñöôïc sieâu ñoä, trí
tueä bieát thôøi hay phi thôøi hoaëc söï nhieãu ñoäng laàm loãi.
Ñoù laø boán ñaïi baûo tueä. Duøng boán ñaïi baûo tueä naøy maø caàu Nhö
Lai taïng, nhaäp vaøo kho taøng ñaïo thì khoâng cuøng caáu nhieãm vôùi
chuùng sinh, ôû trong chuùng sinh maø ñöôïc khai môû thöôïng tueä, laøm cho
chö Boà-taùt töï taïi, ñi khaép boán phöông, huaân taäp Voâ thöôïng Chaùnh
chaân maø luoân ñöùng vöõng khoâng heà thoaùi chuyeån. Ñoù laø cöûa duyeân söï
thöù boán.

Nghóa maàu boán chaâu baùu
Ñaït dieäu taïng an truù
Vì vaäy trong bieån lôùn
Töï nhieân sinh caùc baùu
Minh chaâu nhö yù aáy
Luoân thanh tònh vi dieäu
Naèm rieâng ôû boán phöông
Moãi phöông ñeàu saùng rôõ.
Boán phaåm tueä Nhö Lai
Voâ löôïng khoâng giôùi haïn
Thaùnh an truù loàng loäng
Khai ñaïo khaép naêm neûo
Chí tueä voâ cöïc aáy
Khoâng heà töôûng nghó khaùc
Quaùn caùc baäc Möôøi löïc
Sôû thuyeát ñeàu thoâng ñaït.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Coù bieån lôùn kia laïi hieän ra boán ñaïi baûo
chaâu Nhö yù, oai thaàn vôøi vôïi, aùnh saùng voâ cöïc. AÙnh saùng coâng ñöùc cuûa
ngoïc Nhö yù aáy laøm tieâu taùn choã nöôùc tuï cuûa bieån lôùn khieán cho nöôùc
khoâng coøn tuoân traøo maø bieån lôùn aáy vaãn khoâng heà taêng giaûm. Vì vaäy,
neân ñaïi baûo chaâu Nhö yù naøy thöôøng khieán cho bieån lôùn töï döøng haún söï
tích chöùa. Teân boán ñaïi baûo chaâu Nhö yù laø gì?
1. Nhaät chi dieäu taïng ñaïi baûo chaâu Nhö yù.
2. Sö töû chi boä ñaïi baûo chaâu Nhö yù.
3. Chieáu dieäu aùnh saùng ñaïi baûo chaâu Nhö yù.
4. Voâ dö cöùu caùnh ñaïi baûo chaâu Nhö yù.
Giaû söû bieån lôùn khoâng coù ñaïi baûo chaâu Nhö yù naøy thì nöôùc seõ
chaûy traøn treà khaép boán ñaïi vöïc, nöôùc chaûy meânh mang ñeán caû Vi thaàn
sôn, Ñaïi vi thaàn sôn ñeàu seõ chìm ngaäp. Nhaät dieäu taïng baûo chaâu Nhö yù
aáy laøm cho nöôùc trong bieån lôùn bieán ñoåi hai caùch, töùc laø aùnh saùng cuûa
noù chieáu toûa ra laøm tieâu tan nöôùc bieån vaø khieán saéc nöôùc bieån thaønh
nhö nöôùc söõa. AÙnh saùng cuûa Sö töû baûo chaâu nhö yù chieáu toûa laøm saéc
maøu cuûa nöôùc söõa aáy thaønh daïng Toâ ñoaøn, roài aùnh saùng cuûa ngoïc Nhö
www.daitangkinh.org
yù chieáu dieäu quang minh chieáu vaøo laøm maát ñi daïng vaùng söõa. Nhö luùc
kieáp naïn löûa chaùy, ngoïn löûa döõ doäi thieâu ñoát trôøi ñaát, aùnh saùng cuûa
ngoïc ñaïi chaâu Nhö yù naøy chieáu vaøo bieån lôùn laøm cho löûa boãng nhieân
bieán maát vaø khoâng bieát veà ñaâu.
Nhö vaäy, naøy Nhaân giaû! Nhö Lai Chaùnh giaùc chæ vì chuùng sinh
neân duøng boán tueä soi saùng taát caû. Vì aùnh saùng chieáu soi aáy ñeán chö
Boà-taùt laøm cho chö Boà-taùt ñaït Tam-muoäi Nhö Lai. Boán tueä aáy laø gì?
1. Duøng soâng phaùp ñeå taåy tröø caùc toäi caáu.
2. Döùt heát aân aùi, khieán thaønh töïu ñaïo hoùa ñoä.
3. Duøng aùnh saùng cuûa trí chieáu khaép theá gian.
4. Trí tueä Nhö Lai khoâng toái khoâng saùng. Ñoù laø boán Ñaïi trí tueä
cuûa Nhö Lai, vì chö Boà-taùt maø nhaãn chòu moïi söï sôï haõi, troàng goác coâng
ñöùc khoâng theå nghó baøn, ñaït ñeán choã Nhaát phaåm. Chuùng chö Thieân,
coõi ngöôøi, A-tu-la khoâng kham noåi caùc hoaïn naïn vaø voâ löôïng thoáng
khoå. Neáu gaëp ñöôïc caûnh giôùi vaéng laëng cuûa Nhö Lai, ñöôïc aùnh saùng trí
tueä soi chieáu thì haøng phuïc caùc chaáp tröôùc, kieán laäp Tam-muoäi, thöôøng
nghe lôøi khen ngôïi Phaùp taïng, ñi qua khoûi bieån sinh töû, gaëp ñöôïc Nhö
Lai, ñöôïc trí tueä khai hoùa, thuaàn vui Tam-muoäi. Vì ñöôïc höng khôûi vôùi
thaàn thoâng Ñaïi Thaùnh, phaùp aâm haønh duïng vi dieäu, ñaïi tueä soi chieáu
theá gian tieâu tröø caáu ueá, ñaït ñeán haïnh thaàn tuùc; coù theå töï kieán laäp aùnh
saùng lôùn cho ñôøi, daãn ñöôøng cho keû muø toái, khoâng toái khoâng saùng. Nhôø
Thaùnh tueä cuûa Nhö Lai aáy neân coù theå haøng phuïc taø trí cuûa theá gian.
Baäc Ñaïi nhaân haønh Tam-muoäi khoâng ñònh, döùt saïch taát caû cuûa caûi taøi
nghieäp, thaân voâ sôû höõu neân ñaït ñöôïc trí tueä ñaïi ñaïo naøy. Neáu khoâng coù
aùnh saùng nôi boán trí tueä aáy cuûa Nhö Lai maø muoán laøm cho chö Boà-taùt
ñaït ñeán chaùnh ñònh cuûa Nhö Lai Chí Chaân Chaùnh Giaùc laø ñieàu chöa
töøng coù. Cuõng khoâng theå dieät tröø boán khoå sinh laõo beänh töû, ñaït voâ sôû
uùy, haønh voâ baûn teá. Ñoù laø cöûa duyeân söï thöù naêm.
Nöôùc bieån khoâng haïn löôïng
Coù boán thöù ngoïc baùu
Ñaïi oai löïc voâ cöïc
Laïi coù Vi dieäu toân
Caùc soâng suoái boán phöông
Thöôøng chaûy vaøo bieån lôùn

Maø bieån chaúng taêng giaûm.
Tueä xöù taïi phaùp toøa
Ñoaïn saïch caùc chaáp tröôùc
Ñem phaùp boá thí khaép
Hoan hyû khoâng choã noùi.
Boán tueä baäc An truù
Ñeàu vì caùc Boà-taùt
Toái thaéng vaø Boà-taùt
Chöa töøng coù lo ngaïi.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö töø phöông döôùi laø maët nöôùc leân cao
cho ñeán coõi trôøi Töôûng, Voâ töôûng thieân, cho ñeán tam thieân ñaïi thieân
theá giôùi ñeàu ôû hö khoâng. Nhö vaäy thì taát caû chuùng sinh höõu hình trong
ba coõi ñeàu khoâng lìa hö khoâng maø hö khoâng khoâng heà tính nghó, khoâng
khôûi ta ngöôøi, khoâng choã nöông töïa, khoâng heà chaáp tröôùc, khoâng choã
böùc baùch. Sinh töû cuõng vaäy. Xeùt thaáy ôû möôøi phöông ñeàu truøm khaép
hö khoâng, haøm nhaän taát caû theá giôùi cuûa chö Phaät maø khoâng choã nhaän.
Nhö vaäy, naøy Nhaân giaû! Trí tueä cuûa Thanh vaên vaø Duyeân giaùc thöøa,
Höõu vi haønh tueä, Voâ vi haønh tueä ñeàu döïa vaøo trí tueä Nhö Lai. Söï khai
hoùa theo trí tueä cuûa Nhö Lai nhaèm thoâng ñaït ñaïi ñaïo, vaøo troïn taát caû,
khoâng moät choã naøo khoâng giaùp khaép maø khoâng heà töôûng nghó, cuõng
khoâng heà ngaên ngaïi, thöôøng duøng Thaùnh trí teá ñoä voâ soá. Ñoù laø cöûa
duyeân söï thöù saùu.
Töø xa ôû phöông döôùi
Khôûi ñeán nôi coõi treân
Taát caû ba ngaøn coõi
Duïc, Saéc, Voâ saéc giôùi
Choã truù, khoâng choã truù
Caùc coõi khoâng ta ngöôøi
Khoâng tính nghó thöôøng coù
Khoâng nghó söï ñoaïn maát.
Tueä an truù cuõng vaäy
Taát caû goác cuûa tueä
www.daitangkinh.org
Haøng Höõu hoïc, Voâ hoïc

Cuøng caùc Duyeân giaùc thöøa
Chuùng Boà-taùt minh ñaït
Chí nguyeän luoân Töø bi
Hoaëc kieán laäp ñaïo ngoân
Trí tueä Phaät toái thöôïng.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö ôû maët ñaát, treân ñænh nuùi Sôn vöông
moïc leân caây ñaïi thoï goïi laø Voâ caên nguyeân. Caây to lôùn naøy coù reã aên
thoâng xuoáng maët ñaát saùu vaïn taùm traêm ngaøn do-tuaàn, qua khoûi taàng
Kim cöông, ñeán taàng Thuûy giôùi vaø truï vöõng ôû ñoù, khoâng theå nhoå leân
ñöôïc. Reã cuûa noù phaân boá giaùp voøng khaép coõi Dieâm-phuø-ñeà. Maàm
moáng cuûa vaïn vaät ñeàu vaây quanh noù. Neáu gaàn thaân thì sinh ra thaân,
gaàn caønh thì sinh ra caønh, gaàn ñoát thì sinh ra ñoát, gaàn laù thì sinh ra laù,
gaàn hoa thì sinh ra hoa, gaàn quaû thì sinh ra quaû. Caây coái hoa quaû cuûa
thieân haï ñeàu nhôø nôi ñaïi thoï naøy maø coù. Laïi nöõa, reã cuûa ñaïi thoï aáy
chuyeån thaønh thaân theå vaø thaân theå cuûa noù cuõng laøm cho reã chuyeån. Coù
hai choã maø noù khoâng sinh ra vaïn vaät laø gaàn vôùi ñòa nguïc vaø ôû vôùi nöôùc
thuaàn aâm. Tuy ôû nhöõng choã aáy nhöng noù cuõng khoâng heà chuyeån ñoåi.
Ñoù laø vì phaùp laø nhö theá. Nhöõng choã coøn laïi treân ñaïi ñòa, choã goác reã
phaân boá vaø choã sinh tröôûng cuûa ñaïi thoï ôû taän maët ñaát thì taát nhieân laø
vaäy. Ñaïo tueä cuûa Nhö Lai thì cuõng nhö theá, töø goác thanh tònh töùc duøng
Ñaïi bi, sinh nguoàn kieân coá, bình ñaúng giaùc chuûng, aáy laø chaân ñeá thoâng
ñaït choã coát yeáu vi dieäu maø chaúng ñoàng, ñoù laø goác reã. Phöông tieän
quyeàn xaûo laø thaân, trí tueä laø caønh, phaùp giôùi laø ñoát, cöûa giaûi thoaùt nhaát
taâm chaùnh thoï khoâng choã hö hoaïi laø laù caây; giaùc yù trang nghieâm laø
hoa, suoát caû thaân caây caùc thoâng tueä giaûi thoaùt tri kieán laø quaû; bieän taøi
voâ ngaïi khoâng choã naøo maø khoâng thoâng ñaït laø ñaát. Trí tueä aáy cuûa Nhö
Lai khoâng coù reã baùm. Vì duøng nhöõng gì maø khoâng coù reã baùm? Vì vónh
vieãn khoâng choã tin chaáp aáy môùi goïi laø roát raùo. Nghóa laø do khoâng reã
baùm môùi coù theå höng khôûi voâ sôû haønh, keát thuùc haïnh Boà-taùt, töùc laø voâ
baûn, aáy goïi laø Nhö Lai. Dieãn baøy haïnh Boà-taùt goïi laø khoâng choã nöông
töïa. Neáu coù Boà-taùt thaân caän nguoàn tueä voâ cöïc cuûa Nhö Lai, thì khoâng
xaû boû taát caû chuùng sinh. Vì ñaïo caên aáy maø sinh ñaïi Bi. Gaàn vôùi thaân
caây thì tinh taán kieân coá, vì thaân caây aáy sinh ra caønh Ñoä voâ cöïc lôùn leân
vaø thaønh töïu. Gaàn caønh thì sinh ra laù, töùc laø hoïc caám giôùi bieát tuøy thôøi
tòch mòch. Gaàn hoa laø caùc töôùng toát vaø voâ löôïng goác ñöùc vaäy. Ñoát caây
laø söï tuøy thôøi, laïi sinh ra quaû töùc laø söï roát raùo Voâ sinh phaùp nhaãn,
khoâng lôøi thoâ aùc, dòu daøng hoøa nhaõ. Laïi nöõa, traùi caây laø caùc thoâng tueä,
laø ñaïo quaû. Do ñoù trí tueä Nhö Lai khoâng sinh ôû hai choã. Nhöõng gì laø
hai?
1. Caùi hang lôùn voâ vi vaø höõu vi, neáu rôùt vaøo khe suoái maø ñi ñeán
choã khoâng cuøng cöïc voâ vi, töùc laø ôû nôi Thanh vaên thöøa vaø Duyeân giaùc
thöøa.
2. Laïi nöõa, chí taùnh aáy khoâng cuøng keát hôïp, cuõng voâ sôû uùy, daïo
nôi nguoàn coäi ba doøng ba aùi, ñoái vôùi trí tueä cuûa Nhö Lai khoâng choã
sinh ra cuõng khoâng choã trôû veà. Neáu coù choã sinh, ñaõ ñaït Thaùnh taùnh tu
taâm bình ñaúng thì ñoái vôùi chö Boà-taùt khoâng coù ñaây kia.
Vaû laïi, quaùn Chaùnh giaùc, ñaïi ñaïo saùng roõ hieån loä, voøi voïi khoâng
bôø meù, nhaân vì tueä chaân ñeá khoâng taêng giaûm. Reã aáy baùm truï beàn chaéc
laøm cho chuùng sinh thoâng ñaït roát raùo, hieåu roõ choã khoâng doác söùc tin
töôûng. Ñoù laø cöûa duyeân söï thöù baûy.
Luùc ñoù, Ñöùc Phaät noùi keä tuïng:
Truøm treân ñænh Tuyeát sôn
Ñaïi thoï Voâ caên tröôùc
Caây aáy coù thaàn lôùn
Oai saùng khoâng gì baèng
Nuoâi lôùn khaép taát caû
Moïi caây coái nuùi röøng
Maø reã, thaân, caønh, laù
Caønh nhôø caùc caên nguyeân.
Taát caû chö Phaät chuûng
Ñaïo tueä töï nhieân thaønh
Coâng ñöùc cuõng nhö vaäy
Vaâng tu Nhaát thieát trí
Haønh Phaät ñaïo hieåu roõ
Phuïng tuyeân theo ñöôøng Thaùnh
Huaân töø bi bình ñaúng
Sinh tröôûng Giaùc minh trieát.
www.daitangkinh.org
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Nhö kieáp tai bieán, löûa lôùn saùng röïc thieâu
chaùy tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, taát caû caây coái, döôïc thaûo vaïn vaät cho
ñeán caû Vi thaàn sôn, Ñaïi vi thaàn sôn, Ñaïi kim cöông sôn khoâng coù gì laø
khoâng bò thieâu ñoát. Giaû söû coù ngöôøi laáy coû tranh khoâ, goã caây tuøng lôùn
neùm vaøo löûa höøng höïc aáy thì yù oâng theá naøo, coù moät laù naøo khoâng chaùy
chaêng?
Boà-taùt ñaùp: Khoâng theå khoâng bò ñoát chaùy, khoâng ñoát chaùy laø
ñieàu khoâng theå coù.
Phaät baûo: Ñuùng vaäy. Neáu coù theå laøm cho löûa khoâng thieâu ñoát
caây coái hoaëc haïn cheá söï thieâu ñoát aáy thì chæ coù Thaùnh tueä ba Ñaït
thaàn trí cuûa Nhö Lai. Soá löôïng chuùng sinh, coõi nöôùc nhieàu ít, taän
cuøng caùc phaùp, voâ soá kieáp quaù khöù, hieän taïi vaø vò lai khoâng theå thaáy
khaép maø coù ngaên ngaïi laø ñieàu chöa töøng coù. vì sao? Vì ñaïo tueä
Chaùnh giaùc khoâng coù haïn löôïng, khoâng theå nghó baøn, khoâng gì maø
khoâng thoâng trieät neân goïi laø Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc.
Ñoù laø duyeân söï thöù taùm.
Roài noùi keä tuïng:
Nhö gaëp kieáp tai bieán
Bieán ñoåi caû trôøi ñaát
Ñoát chaùy cuøng moät luùc
Caây coái cuøng sinh maïng
Phaät töû haõy nghe quaùn
Nhöõng thöù ôû nôi naøy
Kim cöông coøn tieâu chaûy
Huoáng gì laø caây coû
Goø ñoài cuøng taát caû
Ñaâu theå thoaùt löûa aáy.
Trí tueä baäc An truù
Ñeàu bieát roõ maûy may
Moïi chuùng sinh vò lai
Traûi voâ soá coõi kieáp
Chö Phaät ñeàu thaáu ñaït
Nhö vaäy khoâng cuøng taän.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Ví nhö luùc gaëp kieáp phong tai, coù ngoïn ñaïi
phong teân laø Huûy minh. Söùc taøn phaù cuûa noù coù theå huûy hoaïi caû Vi thaàn
sôn, Ñaïi vi thaàn sôn cuøng Kim cöông sôn vaø taát caû tam thieân ñaïi thieân
theá giôùi cuõng bò thoåi tan naùt khoâng coøn soùt moät thöù gì. Laïi coù ngoïn gioù
lôùn goïi laø Nhaân duyeân caùi; moãi khi thoåi thì caû tam thieân ñaïi thieân theá
giôùi ñeàu bò naâng boång leân vaø mang ñeán ñaët ôû Phaät quoác khaùc. Giaû söû
ngoïn gioù Nhaân duyeân caùi aáy töï tung hoaønh moät mình maø khoâng coù
ngoïn gioù Huûy minh thì noù seõ taøn phaù caûnh giôùi chö Phaät trong möôøi
phöông khoâng theå suy löôøng. Nhö vaäy, naøy Nhaân giaû! Nhö Lai coù ñaïi
trí tueä Voâ cöïc goïi laø Huûy hoaïi nhaát thieát traàn duïc. Ñaáng Chaùnh giaùc
duøng ñaïi tueä Voâ cöïc naøy thoåi tröø taát caû voâ soá phieàn naõo ngaên ngaïi cuûa
chuùng Boà-taùt. Nhö Lai laïi coù voâ löôïng Thaùnh ñaúng goïi laø Toång nhieáp
ñaïi quyeàn phöông tieän. Noù coù theå tieâu dieät ñöôïc tai hoïa aùi keát, ñaït ñeán
ñaïo traøng vi dieäu. Nhôø ñoù maø coù theå khai hoùa caùc Boà-taùt môùi phaùt taâm
vaø taát caû caùc caên chöa thuaàn thuïc. Giaû söû chö Nhö Lai khoâng coù Ñaïi
quyeàn phöông tieän toång nhieáp thaønh ñaïi ñaïo thì khieán cho voâ soá chuùng
Boà-taùt tu ôû Thanh vaên vaø Duyeân giaùc thöøa. Theá Toân duøng phöông tieän
quyeàn xaûo, tuøy thuaän laøm cho chö Boà-taùt Ñaïi só sieâu vöôït leân quaû vò
Thanh vaên vaø Duyeân giaùc, nhôø vaäy maø ñöôïc töï taïi vaø khoâng choã truï.
Ñoù laø cöûa duyeân söï thöù chín.
Sôï haõi kieáp phong tai
Chö Thieân loaïn khoâng an
Thaàn, Vi, Tu-di sôn
Thaûy ñeàu bò phaù huûy
Moät khi gioù höng khôûi
Khoâng caùch gì cheá ngöï
Voâ löôïng caùc coõi Phaät
Nghieàn naùt khoâng soùt gì
Nhôø caùc baäc Möôøi löïc
Ñaéc Thaùnh tueä töï taïi
Coù theå huûy tan naùt
Traàn lao nôi Boà-taùt
Laïi coù gioù Ñaïi phong
Vaâng tu quyeàn phöông tieän
www.daitangkinh.org
Lieàn duøng ñeå cöùu hoä

Haønh giaû Thanh vaên an.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Trí tueä Nhö Lai hoäi nhaäp taát caû Thaùnh trí
meânh moâng, khoâng moät choã naøo khoâng cuøng khaép, trong caûnh giôùi ñaàu
cuoái cuûa taát caû chuùng sinh. Vì sao? Vì neáu coøn duïc töôûng maø muoán ñaït
cuøng trí tueä cuûa Nhö Lai laø ñieàu chöa töøng coù. Laïi nöõa, trí tueä cuûa Nhö
Lai laø trí tueä töï taïi, xa lìa caùc töôùng, nghóa laø ñeán ñi töï taïi khoâng heà
ngaên ngaïi. Giaû nhö vieát moät cuoán kinh lôùn baèng tam thieân theá giôùi;
hoaëc coù moät cuoán ñaïi kinh chöa vieát thaønh, lôùn baèng bieån cuûa tam
thieân theá giôùi; hoaëc lôùn nhö Thaàn vi sôn, Ñaïi thaàn vi sôn; hoaëc lôùn nhö
ñaïi ñòa. Noùi toùm laïi, laø lôùn nhö moät ngaøn theá giôùi; hoaëc nhö coõi boán
chaâu thieân haï, hoaëc nhö coõi Dieâm-phuø-ñeà, hoaëc nhö bieån caû, hoaëc nhö
Tu-di sôn, nhö Ñaïi thaàn cung, Duïc haønh thieân quaùn, hoaëc nhö Saéc
haønh thieân, Voâ saéc haønh thieân. Giaû söû keát taäp thaønh ñaïi kinh roäng daøi
treân döôùi nhö tam thieân ñaïi thieân theá giôùi maø coù moät haït buïi treân ñoù.
Laïi nöõa, treân caùc quyeån kinh, moãi moät ñeàu coù buïi traàn vaø ñeàu bieán
khaép trong cuoán ñaïi kinh. Luùc ñoù, coù moät tröôïng phu töï nhieân xuaát
hieän, trí tueä thoâng minh, thaân ñi vaøo trong ñoù, vò aáy laïi coù Thieân nhaõn
thanh tònh, choã thaáy cuøng khaép. OÂng ta laïi duøng Thieân nhaõn ñeå quaùn
saùt khaép cuoán ñaïi kinh aáy thì thaáy mình khoâng coù lôïi laïc gì cho chuùng
sinh, cuõng nhö maûy buïi traàn nhoû beù naèm treân boä ñaïi kinh roäng lôùn voâ
cöïc aáy. Neân oâng ta nghó: “Ta coù theå duøng söùc ñaïi tinh taán voâ cöïc ñeå
môû baøy vaø laõnh hoäi kinh naøy, ñem ñeán lôïi laïc cho chuùng sinh”. Vöøa
nghó vaäy xong, oâng ta lieàn ñöôïc höng khôûi söùc ñaïi tinh taán voâ cöïc,
ñuùng nhö sôû nguyeän, naém baét vaø töï khai giaûi kinh naøy ñeå ñem ñeán cho
muoân loaøi. Roài töøng quyeån kinh moät trong voâ soá quyeån kinh cuûa boä
ñaïi kinh, oâng ta cuõng ñeàu laøm nhö vaäy. Cuõng nhö theá, naøy Nhaân giaû!
Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc duøng voâ löôïng aùnh saùng trí tueä
khoâng theå nghó baøn nhaäp vaøo neûo haønh cuûa bieån taâm taát caû chuùng sinh,
thaáu hieåu heát thaûy chí taùnh cuûa hoï. Trí tueä cuûa Nhö Lai truøm khaép taát
caû, khoâng choã naøo laø khoâng thaáu ñaït, khoâng bao giôø cuøng taän. Trí tueä
baäc Chaùnh giaùc khoâng theå nghó baøn, quaùn saùt taát caû caûnh giôùi cuûa
chuùng sinh, thaät laø kyø laï chöa töøng coù. Chuùng sinh meâ toái môùi khoâng
thaáy roõ Thaùnh tueä cuûa Nhö Lai. Ñöùc Theá Toân vaøo khaép taát caû vaø töï
nghó: “Ta coù theå tuyeân thuyeát vaø hieån baøy ñaïi ñaïo laøm cho caùc töôûng
cuûa chuùng sinh töï nhieân ñoaïn tröø”. Nhö naêng löïc nôi coõi Thaùnh cuûa
Phaùp thaân Phaät seõ laøm cho taâm nieäm chaáp tröôùc ñöôïc xaû ly. Giaû söû trí
tueä chaùnh chaân hieåu roõ nghóa lyù vaø choã quy thuù ñaït ñeán Chaùnh ñònh
Tam-muoäi voâ cöïc, dieãn thuyeát chaùnh ñaïo, tröø taát caû töôûng chaáp, daïy
baûo chuùng sinh khieán hoï nghó ñeán ñaïo tueä voâ thöôïng. Giaùo hoùa taát caû
chuùng sinh trong naêm ñöôøng ñeán choã voâ cöïc. Naøy Phaät töû! Ñoù laø vieäc
thöù möôøi maø Nhö Lai chí chaân khuyeán taâm caùc Boà-taùt nhaäp vaøo nghóa
lyù cuûa ñaïo. Nhö vaäy maø noùi, nhôø trí tueä cuûa Nhö Lai ñaõ khai hoùa teá ñoä
chö Boà-taùt laøm cho taâm hoï ñöôïc vaøo ñaïi ñaïo.
Gioáng nhö coù quyeån kinh
Lôùn baèng tam thieân giôùi
Töï nhieân coù buïi traàn
Ñeàu raûi khaép treân aáy
Coù Tröôïng phu trí tueä
Maét saùng thaáu kinh naøy
Thoâng suoát, phaân raûi khaép
Boá thí cho naêm ñöôøng.
Trí tueä nhö bieån lôùn
Thaáy taâm nieäm chuùng sinh
Ñeàu meâ hoaëc, voïng töôûng
Phaät thöông xoùt taát caû
Neân giaûi tröø caùc töôûng
Chö Boà-taùt kính ngöôõng
Boû haún caùc chaáp tröôùc.
Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Sao goïi laø Boà-taùt hoäi nhaäp caûnh giôùi Nhö
Lai? Ñoái vôùi Boà-taùt aáy nhaäp vaøo voâ ngaõ, bieát roõ taát caû caûnh giôùi ñeàu laø
caûnh giôùi cuûa Nhö Lai; taát caû Phaät quoác, heát thaûy caûnh giôùi, chuùng
sinh giôùi ñeàu khoâng coù töï theå rieâng bieät, khoâng choã hö hoaïi. Phaùp giôùi
aáy khoâng heà coù söï che chöôùng. Laïi nöõa, baûn teá voán khoâng coù bôø beán,
gioáng nhö hö khoâng, khoâng heà coù bieân giôùi, cuõng khoâng coù caùi khoâng
coù. Boà-taùt duøng ñieàu ñoù ñeå vaøo hoäi nhaäp caûnh giôùi cuûa Nhö Lai. Gioáng
www.daitangkinh.org
nhö caùc loaøi chuùng sinh khoâng coù haïn löôïng, khoâng coù bôø meù, caûnh
giôùi cuûa Nhö Lai cuõng nhö vaäy. Vì sao? Vì choã tö nieäm cuûa chuùng sinh
khoâng theå tö löôøng, Nhö Lai duøng voâ löôïng tueä maø khai hoùa hoï. Nhö
Long vöông Toân nhieáp thaâu goàm voâ löôïng nöôùc aáy maø ñöôïc töï taïi, tuøy
thôøi tuoân möa khoâng theå tính ñeám, nöôùc aáy khoâng töø trong ra, cuõng
khoâng töø ngoaøi vaøo. Caûnh giôùi cuûa Nhö Lai cuõng nhö vaäy, tuøy theo yù
muoán cuûa chuùng sinh maø taïo döïng vaø lieàn töï thaønh töïu. Nhö Lai khoâng
coù thaày, cuõng khoâng coù nôi tham vaán. Nhö nöôùc trong bieån lôùn, khoâng
coù haïn löôïng, chæ tuøy theo nieäm khôûi cuûa Long vöông. Cuõng nhö vaäy,
voâ löôïng Thaùnh ñaït ñeán caùc thoâng tueä, haønh nhö bieån phaùp, ñöôïc taïo
ra töø haïnh nguyeän cuûa chö Boà-taùt ñaõ phaùt taâm töø quaù khöù xa xöa.
Nhöng vì laøm theo söï sai quaáy maø coù söï sai bieät.
Boà-taùt hoûi:
–Sao goïi voâ löôïng? Laø bieån lôùn. Sao goïi laø voâ haïn? Laø bieån
thoâng tueä.
Ñöùc Phaät ñaùp:
–Coù nhieàu söï giaûi thuyeát khoù nghó baøn veà bieån lôùn. Nay chæ
neâu leân choã then choát ñeå phaân bieät. Caùc oâng haõy laéng nghe vaø kheùo
suy nghó! Trong coõi Dieâm-phuø-ñeà naøy coù naêm traêm doøng soâng ñoå
vaøo bieån lôùn; coõi Caâu-da-ni coù naêm traêm doøng soâng ñoå vaøo bieån lôùn;
coõi Phaát-vu-ñaõi coù boán ngaøn doøng soâng chaûy vaøo bieån lôùn; coõi Uaát-
ñan-vieät coù moät vaïn doøng soâng chaûy vaøo bieån lôùn. YÙ oâng theá naøo?
Nöôùc aáy tuï hoäi laïi chaûy vaøo bieån lôùn thì nöôùc trong bieån coù taêng leân
nhieàu khoâng?
Boà-taùt thöa:
–Baïch Theá Toân, raát nhieàu!
–Nöôùc möa cuûa Thaäp quang Long vöông thì nhieàu hôn nöôùc
chaûy trong caùc doøng soâng. Laïi nöõa, taát caû nöôùc cuûa boán ñaïi vöïc vaø
nöôùc cuûa Thaäp quang Long vöông chaûy vaøo bieån lôùn khoâng baèng nöôùc
möa cuûa Baùch quang Long vöông rôi vaøo bieån lôùn. Laïi nöõa, nöôùc cuûa
boán ñaïi vöïc, nöôùc cuûa Thaäp quang Long vöông, Baùch quang Long
vöông ñoå vaøo bieån lôùn so vôùi nöôùc töø trong thaân cuûa Ñaïi du Long
vöông ñoå vaøo bieån lôùn nhieàu gaáp boäi phaàn. Noùi toùm laïi, nöôùc möa cuûa
Ma-naïi-tö Long vöông thì coøn nhieàu gaáp boäi theá; nöôùc möa cuûa Nan-
ñaàu, Hoøa-nan, Voâ löôïng quang, Dieäu quaàn Long vöông, Ñaïi dieäm
Long vöông, Ñaïi taàn thaân Long vöông cuõng laø nhö theá. Möôøi Ñaïi Long
vöông aáy cuøng Laäp YÙ Long vöông, moãi moät ñeàu giaùng möa khoâng theå
suy löôøng. Nöôùc cuûa bieån lôùn ôû boán ñaïi vöïc cuøng nöôùc möa cuûa möôøi
Long vöông vaø taùm möôi öùc Long vöông ñeàu chaûy veà bieån lôùn thì
khoâng baèng nöôùc bieån ôû coõi Dieâm-phuø-ñeà. Taát caû nöôùc ôû caùc con soâng
lôùn cuøng nöôùc cuûa caùc möa lôùn cuûa tröôûng töû Long vöông khoâng baèng
nöôùc chaûy ra töø cung ñieän cuûa Thaäp quang ñaïi Long vöông. Taát caû
soâng suoái ôû boán ñaïi vöïc cuøng möa cuûa caùc Long vöông nhö ñaõ noùi ôû
treân vaø nöôùc chaûy ra töø cung ñieän cuûa Thaäp quang Long vöông, Baùch
quang Long vöông ñeàu khoâng baèng nöôùc chaûy ra töø cung ñieän cuûa Ñaïi
nghieâm tònh Long vöông. Noùi chung, nöôùc cuûa caùc Long vöông: Ma-
naïi-tö, Loâi chaán, Nan-ñaàu, Hoøa-nan, Voâ löôïng quang minh, Ñaïi dieäu
quaàn vaø Ñaïi minh dieäm Long vöông ñeàu khoâng baèng nöôùc chaûy ra töø
cung ñieän cuûa möôøi Long vöông cuøng cung ñieän cuûa taùm möôi öùc
Long vöông. Nöôùc töø cung möôøi Long vöông, töø taùm möôi öùc Long
vöông cuõng khoâng baèng nöôùc chaûy ra töø cung ñieän cuûa Tröôûng töû Haûi
Long vöông. Nhö vaäy, nöôùc cuûa taát caû caùc Long vöông chaûy veà bieån
lôùn so vôùi nöôùc möa khoâng hoaïi cuûa Ñaïi haûi Long vöông laø nhieàu voâ
cuøng taän. Nöôùc cuûa coõi Nam Dieâm-phuø-ñeà cuøng nöôùc möa töø caùc coõi
Caâu-da-ni, Phaát-vu-ñaõi, Uaát-ñan-vieät, Thaäp quang Long vöông, nöôùc
möa töø cung ñieän Baùch quang Long vöông, Ñaïi löu ly Long vöông,
cuøng nöôùc möa chaûy ra töø caùc cung ñieän Ma-naïi-tö Long vöông, Loâi
chaán, Nan-ñaàu, Hoøa-nan, Voâ löôïng aùnh saùng, Dieäu quaàn Long vöông,
Ñaïi dieäm Long vöông, Ñaïi taàn thaân Long vöông, nöôùc chaûy ra cuûa taùm
möôi öùc doøng hoï Long vöông cuøng nöôùc cuûa nhieàu côn möa lôùn khoâng
bò hö hoaïi cuûa Haûi Long vöông vaø nöôùc cuûa Tröôûng töû Long vöông ôû
bieån boán ñaïi vöïc ñeàu khoâng baèng nöôùc chaûy ra töø ngoïc Thanh löu ly
cuûa Ñaïi haûi Long vöông traøn ñaày khaép bieån lôùn. Nöôùc trong bieån lôùn
nhö vaäy khoâng coù haïn löôïng, neân caùc chuûng loaïi baùu vaät cuõng khoâng
haïn löôïng, theá giôùi chuùng sinh cuõng khoâng haïn löôïng. Quaùn ñeán ñaïi
thaân khoâng theå suy löôøng, nöôùc trong bieån caû khoâng theå tính löôøng,
caùc phaåm loaïi baùu vaät cuõng khoâng theå suy löôøng.
www.daitangkinh.org
Naøy Phaät töû! YÙ oâng theá naøo? Nöôùc trong bieån lôùn aáy thaät khoâng
haïn löôïng sao?
Boà-taùt thöa:
–Baïch Theá Toân! Thaät khoâng haïn löôïng. Nhö ñöùc cuûa bieån caû
khoâng theå suy löôøng. Cuõng vaäy, trí tueä cuûa Nhö Lai khoâng theå ño
löôøng. Nhaân boäi traêm laàn, ngaøn vaïn öùc laàn cuõng khoâng theå ví duï ñöôïc
veà trí tueä vaø coâng ñöùc cuûa Nhö Lai. Khoâng theå nöông vaøo ngoân töø vaø
theo choã kieán giaûi cuûa chuùng sinh maø daãn duï veà bieån lôùn. Ñaïi ñaïo cuûa
chö Phaät coøn hôn theá nöõa. Nhôø vaøo aùnh saùng Tam-muoäi voâ bieân, töùc
trí tueä cuûa Nhö Lai thaáu ñaït loàng loäng gioáng nhö bieån lôùn. Trí aáy voâ
haïn töø luùc môùi phaùt taâm cho ñeán thaønh Nhaát thieát trí cuûa Boà-taùt khoâng
bao giôø ñoaïn maát. Taát caû ñaïo phaåm voâ löôïng, voâ löôïng ñaïo phaùp cuûa
Tam baûo cuõng khoâng theå cuøng taän. Khuyeán hoùa chuùng sinh haøng Höõu
hoïc, Voâ hoïc cuûa Duyeân giaùc thöøa phaûi quaùn bieát ñieàu aáy, thaáy ñöôïc
ñieàu aáy töùc laø ñöôïc teá ñoä. Duøng Voâ cöïc ñeá, chí Voâ sôû truù thì ñeàu thaáy
bieát voâ löôïng, truù ôû quaû vò an laïc Ñeä nhaát. Boà-taùt môùi phaùt taâm lieàn coù
theå ñaït ñeán phaàn vò khoâng quaùi ngaïi, hoùa ñoä chö Boà-taùt naøy ñeán choã
khoâng thoaùi chuyeån. Naøy Phaät töû! Ñoù laø chuùng Boà-taùt coù theå hoäi nhaäp
caûnh giôùi cuûa chö Phaät, cuõng coù theå hieän höõu khaép taát caû nôi choán,
cuõng khoâng theå nghó baøn.
Chöùa caùc phaåm thanh tònh
Voâ soá khoâng theå löôøng
Caûnh giôùi cuûa caùc nieäm
Taát caû khoâng bôø meù.
Ngang giôùi haïn nhö yù
Taâm aáy khoâng cuøng khaép
Taát caû baäc Möôøi löïc
Phaûi caàu caûnh giôùi aáy
Gioáng nhö choã Roàng chuùa
Chöa töøng coù rôøi boû
Theo sôû nieäm taâm aáy
Maø giaùng möa tuoân traøo.
Giaû söû taâm coù ñeán
Nhöng coù theå trôû veà

Roàng aáy khoâng heà nghó
Ta ñang cho möa xuoáng.
Chöa töøng coù ñi, ñeán
Cuõng khoâng coù trôû veà
Tòch maëc “baát khaû ñaéc”
Khoâng coù choã taïo taùc
Huoáng taâm coù khôûi nieäm
Phaùp giôùi khoâng haïn löôïng
Gioáng nhö nöôùc soâng bieån
Bieån aáy khoâng bôø meù.
Nöôùc, vaät baùu cuõng vaäy
Choã ôû moïi sinh vaät
Taát caû khoâng giôùi haïn
Nöôùc aáy cuøng moät vò
Chuùng sinh ñeàu höôûng nhôø
Neáu ôû trong choã aáy
Khoâng uoáng nöôùc nghieäp khaùc.
Ñaïi Thaùnh cuõng nhö vaäy
Dieäu tueä khoâng bôø coõi
Tam baûo khoâng haïn ngaïi
Yeáu ñaïo khoâng theå baøn
Muoân daân nhieàu voâ soá
Chuùng sinh khoâng theå löôøng
Ñaïo tueä chí nguyeän Phaät.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø Boà-taùt hoäi nhaäp nôi choán haønh hoùa thuoäc
Thaùnh tueä cuûa Nhö Lai khoâng heà ngaên ngaïi? Oai nghi leã tieát, ñeán goác
Voâ sinh ñeàu gioáng Nhö Lai. ÔÛ ñôøi vò lai khoâng choã taïo taùc, tuøy thôøi tuøy
duyeân töï nhieân thaønh töïu. Haïnh Nhö Lai aáy khoâng sinh khoâng dieät,
chaúng coù chaúng khoâng, cuõng khoâng vaøo ra ôû höõu vi, voâ vi. Ví nhö phaùp
giôùi khoâng coù haïn löôïng, cuõng khoâng coù caùi khoâng haïn löôïng. Vì sao?
Vì khoâng coù töï nhieân, cuõng khoâng coù thaân neân goïi laø phaùp giôùi. Ñaïi
www.daitangkinh.org
Thaùnh cuõng nhö vaäy, haønh khoâng haïn löôïng, cuõng khoâng caùi khoâng
haïn löôïng, hoäi nhaäp voâ thaân, cuõng khoâng töï nhieân, aáy goïi laø Nhö Lai.
Gioáng nhö chim bay trong hö khoâng, bay trong traêm ngaøn naêm, döôøng
nhö coù choã ñeán maø khoâng coù choã ñeán. Quaùn tröôùc xem sau nhö vaäy thì
thaáy hö khoâng aáy khoâng coù ngaèn meù. Haïnh cuûa Nhö Lai cuõng nhö vaäy,
ôû trong traêm ngaøn öùc kieáp thuyeát giaûng voâ löôïng, voâ bieân maø söï taùn
thaùn thì höõu haïn. Giaû nhö voâ sôû thuyeát thì haïnh Nhö Lai vaãn khoâng
haïn löôïng, Nhö Lai ñaõ truù haïnh khoâng quaùi ngaïi, cuõng khoâng choã truï
maø vì chuùng sinh neân hieån baøy voâ soá haïnh nguyeän, ñi qua taát caû veát
tích chöôùng ngaïi. Nhö chim Sí ñieåu vöông bay treân hö khoâng duøng maét
thanh tònh quaùn saùt cung ñieän loaøi roàng thaáy hình daùng coù ñoåi khaùc thì
bieát loaøi roàng saép maïng chung neân noù voã caùnh bay leân, reõ tung nöôùc
bieån, soùng nöôùc caïn kieät roài voà laáy caùc roàng vaø theâ thieáp cuûa chuùng
maø aên. Nhö Lai cuõng vaäy, trí tueä khoâng ngaên ngaïi, truù voâ sôû haønh. ÔÛ
trong phaùp giôùi, quaùn khaép chuùng sinh caùc caên thuaàn thuïc, tuøy theo
caùc goác ñöùc ñaõ gieo troàng ñôøi tröôùc, duøng möôøi Löïc cuûa Nhö Lai voâ
cöïc voâ bieân thò hieän thaân vaøo bieån thuûy chung, reõ vöïc saâu sinh töû, khai
ñaïo chuùng sinh, coù theå laøm thuyeàn phaùp ñöa chuùng sinh thoaùt khoûi
bieån sinh töû. Nghóa laø kieán laäp chí nguyeän ñöa chuùng sinh vaøo nôi
chaùnh phaùp Phaät ñaïo, ñoaïn tröø heát thaûy ngoân haønh, ñaït ñeán choã khoâng
töôûng nghó cuûa Nhö Lai. Laáy choã khoâng töôûng nghó, trí tueä khoâng ngaên
ngaïi maø laøm choã truù, töùc truù nôi voâ sôû truù vaäy. Nhö aùnh nhaät nguyeät
chieáu khaép thieân haï, moät mình böôùc ñi maø khoâng baïn beø, töùc khoâng
choã ñöùng, ñi trong hö khoâng, moïi ngöôøi ñeàu coù theå ngöôõng nhìn maø
nhaät nguyeät chaúng heà töôûng nghó: “Ta coù ñi vaø coù quay veà”. Nhö Lai
cuõng vaäy, ñi trong Nieát-baøn, vaøo phaùp thanh tònh maø cuõng khoâng heà
töôûng nghó. ÔÛ nôi caùc phaùp giôùi maø thò hieän khaép taát caû caùc haønh,
quaàn sinh cuûa naêm coõi, khoâng coù keû thuaàn tín maø cuõng khoâng heà löôøi
boû. Thoâng ñaït vaø xieån döông taát caû Phaät söï, cuõng khoâng heà coù ñeán, ñi.
Naøy Phaät töû! Chö Boà-taùt ñi vaøo tueä haønh cuûa Nhö Lai khoâng haïn
löôïng cuõng khoâng caùi khoâng haïn löôïng, chaúng döùt caùc duyeân söï.
Voâ baûn khoâng cuøng taän
Chöa töøng coù sinh dieät
Baøn veà voâ baûn aáy

Khoâng choã, khoâng theå thaáy
Ñaáng Ñaïi bi cuõng vaäy
Haïnh aáy khoâng haïn löôïng
Voâ baûn laø töï nhieân (phaùp taùnh)
Töùc khoâng coù hai vieäc.
Gioáng nhö caùc loaïi aáy
Phaùp giôùi khoâng xöù sôû
Cuõng khoâng heà haïn löôïng
Khoâng caùi khoâng haïn löôïng
Ñaïo haïnh cuõng nhö vaäy
Thaùnh ñaït khoâng bôø meù
Choã phaân minh voâ cöïc.
Caùc vò khoâng thaân töôùng
Nhö coù chim du haønh
Bay öùc kieáp treân khoâng
Tröôùc sau cuõng nhö vaäy
Hö khoâng giôùi bình ñaúng.
Baäc Toái thaéng ngaøn kieáp
Giaûng thuyeát choã neân haønh
Phöông tieän tuøy chuùng sinh
Thaønh töïu coâng ñöùc thieän.
Chim Sí ñieåu treân khoâng
Xa nhìn thaáy trong nöôùc
Bieát roàng saép maïng chung
Baét theâ thieáp noù aên.
Trí möôøi Löïc töï taïi
Ñoát saïch caùc phieàn naõo
Kheùo taïo caùc goác ñöùc
Keùo ra doøng sinh töû.
Ví nhö aùnh nhaät nguyeät
Du haønh giöõa hö khoâng
Chuùng sinh nhôø an oån
AÙnh saùng khoâng töôûng nghó.
www.daitangkinh.org
Do phaùp chuùng voâ ngaïi

Khai hoùa voâ soá chuùng
Khoâng khôûi caùc töôûng nghó.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø Boà-taùt hoäi nhaäp vaøo söï khai ñaïo cuûa Nhö
Lai? Ñoái vôùi caùc Boà-taùt naøy ñaõ bieát vöôït qua taát caû caùc haønh chaáp
tröôùc maø khoâng nghi laàm do döï, phaùp vò bình ñaúng, toû ngoä neûo vaøo laø
baát nhò. Choã xieån döông cuûa Nhö Lai, töùc söï hoäi nhaäp vaøo Voâ töôûng
giaùc, Voâ haønh giaùc, Voâ xöù sôû giaùc, Voâ haïn trung giaùc, Voâ bieân teá giaùc,
boû ñi söï khoâng thaønh töïu vaø söï chaáp tröôùc vaøo trung gian. Nghóa laø
quaùn taát caû aâm thanh vaên töï ñeàu voâ xöù sôû. ÔÛ trong ngoân ngöõ maø khoâng
heà ngoân giaùo, phuïng haønh bình ñaúng giaùc, haønh nghieäp cuûa chuùng sinh
taän cuøng roát raùo, chí taùnh caùc caên, phieàn naõo aùi duïc ñeàu thanh tònh,
ñaïo nhaõn Nhö Lai ñeàu bình ñaúng nôi taát caû ba ñôøi. Gioáng nhö bieån lôùn,
taát caû chuùng sinh ñeàu ñöôïc bao dung neân goïi laø bieån lôùn. Ñaïo cuûa Nhö
Lai cuõng nhö vaäy, thaáy taâm taùnh vaø choã veà cuûa taát caû chuùng sinh. Tuy
coù söï chieáu soi nhöng khoâng nghó töôûng veà söï chieáu soi aáy, töùc laø töï
nhieân, cho neân goïi laø Ñaïo Nhö Lai khai thò chuùng sinh vaäy. Nhö Lai
duøng phöông tieän ñeå giaùo hoùa keû coù theå giaùo hoùa, taïm duøng vaên töï
khai ñaïo, giaûng giaûi nhöng cuõng khoâng heà noùi moät ñieàu gì, ôû nôi taát caû
aâm thanh maø khoâng heà tuyeân xöôùng. Tuy coù ngoân giaùo nhöng khoâng
heà coù choã noùi. Daãu coù söï kính ngöôõng cuõng khoâng thaáy choã kính
ngöôõng. Laïi nöõa, vì khuyeán hoùa chuùng sinh maø nay phaûi chuyeån baùnh
xe phaùp lôùn, vì hoï maø dieãn thuyeát. Ñaïo Nhö Lai khai hoùa voâ löôïng
chuùng sinh thaønh Toái chaùnh giaùc, nhö voâ löôïng danh hieäu Nhö Lai,
nhö soá hoùa thaân, nhö soá coõi nöôùc, nhö soá löôïng hieän coù nôi taát caû ba
ñôøi, soá löôïng hoùa thaân cuõng laø nhö vaäy khoâng heà sai khaùc. Nhö soá ñaïo
giaùo, taát caû ngoân aâm soá löôïng nhö hö khoâng, soá löôïng phaùp giôùi cuûa
Nhö Lai khoâng heà ngaên ngaïi. Söï khai thò cuûa chö Nhö Lai, bôø coõi ngoân
giaùo, coõi giôùi Nieát-baøn, thaân hình chuùng sinh, soá coõi truù xöù cuõng laø nhö
vaäy; soá löôïng lôøi noùi cuõng nhö vaäy. Nhö soá löôïng thaân khaåu, taâm
khoâng ngaên ngaïi; soá löôïng choã truù cuõng bình ñaúng khoâng sai bieät. Boà-
taùt vì hoäi nhaäp vaøo voâ soá nhö vaäy thì laøm thanh tònh ba caûnh giôùi ñaït
ñeán coâng ñöùc chaùnh ñaïo, thaáy taâm mình bình ñaúng vôùi taát caû chuùng
sinh. Thaáy roõ nhö vaäy neân taát caû ñeàu vaéng laëng maø quaùn bình ñaúng,
daãn daét taát caû ñeán coõi Nieát-baøn. Ñaõ thaáy töï nhieân töï taïi nhö vaäy neân
ñeàu nhaäp vaøo taát caû, töùc voâ töï nhieân, voâ taän töï nhieân, khoâng sinh
khoâng dieät thì cuõng töï nhieân. Ñoái vôùi töôùng ngaõ, töôùng nhaân, töôùng voâ
ngaõ, voâ nhaân cuõng laø töï nhieân. Chö Phaät khoâng heà khôûi nghó töôûng
cuõng laïi töï nhieân, phaùp giôùi töï nhieân, hö khoâng töï nhieân, cuõng khoâng
coù töï nhieân. Ñaõ hieåu roõ ñieàu naøy thì thaønh Toái chaùnh giaùc, ñaït ñeán trí
tueä chaùnh phaùp troïn veïn, ñöôïc thaáy Nhö Lai ñaïi Bi voâ löôïng, giaùo hoùa
voâ soá chuûng loaïi chuùng sinh. Gioáng nhö hö khoâng dung chöùa taát caû
phöông tuïc, chí taùnh töï nhieân, thaønh töïu theá gian. Caùc thöù nhö vaäy voâ
löôïng, voâ bieân, khoâng choã sinh dieät. Cuõng vaäy, Nhö Lai thaønh Toái
chaùnh giaùc cuõng khoâng choã giaùc, töôùng thaønh Toái chaùnh giaùc aáy thaät
khoâng coù töôùng thaønh Toái chaùnh giaùc, aáy môùi laø töôùng thaønh Toái
chaùnh giaùc maø chaúng coù taát caû töôùng aáy. Ví nhö coù ngöôøi coù theå bieán
hoùa con ngöôøi thaønh haèng haø sa soá chö Nhö Lai khoâng coù gì saùnh
ñöôïc, cuõng khoâng coù hình töôùng. Vöøa hoùa hieän ra thì laïi laáy haèng haø
sa soá aáy laøm soá kieáp. YÙ oâng theá naøo? Ngöôøi bieán hoùa aáy vì hoùa nhöõng
gì maø laøm cho taát caû phaùt taâm thaønh Nhö Lai?
Boà-taùt ñaùp:
–Baïch Theá Toân! Nhö choã con bieát laø ñeå laøm roõ nghóa soá Nhö Lai
hoùa vaø khoâng hoùa cuõng ñeàu nhö nhau.
–Laønh thay, laønh thay! Ñuùng nhö choã oâng noùi! Naøy Phaät töû! Taát
caû chuùng sinh chæ trong moät saùt-na ñeàu coù theå ñaït ñeán Voâ thöôïng
chaùnh ñaïo, thaønh Toái chaùnh giaùc, thaønh haèng haø sa soá Boà-taùt vôùi söï
khoâng thaønh cuõng ñeàu nhö vaäy, khoâng taêng khoâng giaûm. Vì sao? Vì
neáu ñaõ giaùc tænh Chaùnh ñaïo thì thaáy khoâng coù thaät töôùng, thaät thaáy voâ
töôùng thì khoâng coù töôùng thaønh Chaùnh giaùc, khoâng coù sôû ñaéc vaø lôïi
laïc. Tuy ñaéc Chaùnh giaùc nhöng thaät khoâng coù choã ñaéc. Chö Boà-taùt
phaûi duøng aán taâm nhö vaäy vaøo caûnh giôùi Nhö Lai môùi thaønh Chaùnh
giaùc. Neáu muoán bieát roõ thì phaûi phaùt khôûi caùi bieát aáy. Nhö Lai ñeàu
cuøng moät töôùng, cuøng phaåm loaïi nhöng thaät khoâng coù phaåm töôùng.
Phaåm töôùng aáy goïi laø trí tueä thaønh töïu giaùc ñaïo Chaùnh thoï Tam-muoäi.
Moãi moät choã giaùc ñeàu laø Phaùp thaân, sieâu vöôït thaân töôùng cuûa taát caû
chuùng sinh. Gioáng nhö coù ngöôøi thaønh ñöôïc Toái chaùnh giaùc ñeán ñöôïc
www.daitangkinh.org
cöûa ñaïo thì taát caû chuùng sinh neáu thaønh Phaät ñaïo thì cuõng ñeán ñöôïc
cöûa phaùp ñaïo nhö vaäy, khoâng heà sai bieät. Giaû söû voâ löôïng ngöôøi thaønh
töïu cöûa Chaùnh giaùc nhaäp vaøo voâ löôïng coõi cuûa caùc thaân Nhö Lai
khoâng coù bôø meù, vaøo coõi chuùng sinh nhieàu khoâng theå tính. Ñoù laø chö
Boà-taùt hoäi nhaäp vaøo Nhö Lai thaønh Toái chaùnh giaùc thì moãi moãi ñeàu
ñaït ñeán roát raùo. Nhö nguoàn goác chuùng sinh nhaäp vaøo thaân Nhö Lai. Vì
sao? Vì neáu ñöôïc vaøo cöûa Nhö Lai Chí Chaân Toái Chaùnh Giaùc, thì choán
haønh cuûa thaân aáy khoâng choã sinh ra, khoâng choã dieät maát. Nhö ñaït ñeán
moät vieäc thì caùc vieäc khaùc coøn laïi cuõng nhö vaäy. Boà-taùt taùc phaùp hoäi
nhaäp taát caû phaùp giôùi khoâng lìa xöù sôû, khoâng xaû ngoân töø, bôûi tin vaøo
Phaùp thaân Nhö Lai vaäy. Vì sao? Vì neáu coù theå vaøo troïn môùi coù theå
thaønh Chaùnh giaùc, ñaït ñeán trí tueä voâ cöïc, vaéng laëng roäng khaép, ñeán toøa
Sö töû nôi caây Phaät ñaïo. Laïi nöõa, Boà-taùt hieåu roõ taâm mình coù theå thaønh
Chaùnh giaùc, töùc vaøo ñöôïc Phaùp thaân vaäy. Vì sao? Vì Nhö Lai chí chaân
khoâng bao giôø rôøi boû baûn taâm neân ñaït ñeán ñaïi ñaïo nhö baûn taâm cuûa
mình. Nhöõng vieäc coøn laïi cuõng ñeàu nhö vaäy, nghóa laø khai thò daãn daét
taát caû taâm cuûa chuùng sinh ñeå coù söï hoäi nhaäp aáy. Naøy Phaät töû! Caùc Boà-
taùt vì chö Ñaïi thaùnh duøng söï hoäi nhaäp naøy maø thaønh Toái chaùnh giaùc,
roäng lôùn cuøng khaép, khoâng ñaâu chaúng vaøo maø chaúng heà traùi boû, khoâng
choã noái tieáp maø chaúng heà chaùn nghó, khoâng choã doác taâm tin thì vaøo
phaùp phaåm khoù nghó baøn.
Ñaõ thoaùt hai, khoâng hai
Bieát roõ taát caû phaùp
Bình ñaúng nhö hö khoâng
Hieåu roõ heát kinh ñieån
Bình ñaúng khoâng ta, ngöôøi
Ñoù laø roõ caùc phaùp.
Ñaõ phaân minh Chaùnh giaùc.
Taát caû khoâng choã giaùc
Gioáng nhö boán phöông vöïc
Chöùa taát caû hình theå
Bao dung heát soâng suoái
Neân goïi laø bieån lôùn

Haûi aán cuûa chuùng sinh
Bieát roõ chí taùnh hoï
Cho neân noùi phaân minh
Taâm yù ñeàu nhö huyeãn.
Chö Phaät nhö hieån hieän
Haønh bình ñaúng töï nhieân
Hoùa ñoä ñeàu nhö huyeãn
Phaät ñaïo taïm ngoân thuyeát
Cho taát caû chuùng sinh
Voán töï nhieân bình ñaúng
Khoâng giaûm cuõng chaúng taêng.
Tam-muoäi Baäc toái thaéng
Goïi laø ñaïo Thieän giaùc
Luùc ôû caây Boà-ñeà
Ñaéc thaønh ñònh yù naøy
Töùc phoùng xuaát aùnh saùng
Chieáu voâ löôïng chuùng sinh
Khai ñaïo nhö hoa sen
Daïy doã khaép moïi loaøi
Nhö ôû kieáp ñöông lai
Coõi chuùng sinh töï nhieân
Phaùp, tö duy cuõng vaäy
Caùc caên cuøng chí taùnh
Quaùn bình ñaúng taát caû
Khoâng laøm choã ta, ngöôøi
Cho neân khoâng bôø meù
Bieát roõ ñaïo cuøng khaép
Luoân haønh ñaïo Boà-taùt
Ñaïi trí, bi vaéng laëng
Boà-ñeà toøa Sö töû
Thaønh töïu Voâ thöôïng giaùc
Ñaïo löïc khoâng ai baèng
Phaùp thaân Phaät loàng loäng
Khoâng ñaâu khoâng vaøo khaép
www.daitangkinh.org
Khoâng heà boû chuùng sinh.

Naøy Phaät töû! Sao goïi laø Boà-taùt hoäi nhaäp nôi aâm höôûng chuyeån
Phaùp luaân cuûa Nhö Lai? Boà-taùt aáy kheùo ñöùng treân choã tö nieäm roäng
lôùn cuûa Nhö Lai. Taát caû chuùng sinh ñeàu khoâng goác ngoïn, khoâng choã
thaønh töïu. Boà-taùt luoân vaøo caùc phaùp maø vónh vieãn voâ sôû truù, ñoaïn döùt
ba choán, ñi vaøo chaân ñeá, ôû trong taát caû phaùp maø xa lìa choã thaáy bieát,
xaû boû choã tham caàu. Nghóa laø khoâng choã baùm truï maø ñi vaøo taát caû
phaùp. Nhö coõi hö khoâng khoâng choã haønh nieäm, töùc laø hoäi nhaäp moïi
phaùp maø khoâng choán sôû ñaéc, goác ngoïn vónh vieãn vaéng laëng. Taát caû
caùc phaùp hay Nieát-baøn ñeàu töï nhieân. Caùc vaên töï ngoân thuyeát aáy ñeàu
ñeå töï nhieân thì ñoù môùi laø hoäi nhaäp aâm höôûng chuyeån Phaùp luaân cuûa
Nhö Lai. Nhö goïi lôùn thì aâm thanh vang doäi, aáy môùi goïi laø töï nhieân.
Nghóa laø ñi vaøo phaùp moân phaùp luaân töï nhieân, taát caû caùc aâm ñeàu
cuøng moät höôûng môùi goïi laø theå nhaäp phaùp luaân, goác ngoïn voâ chuû,
vaên töï voâ taän, theå nhaäp phaùp luaân ôû trong laãn ngoaøi ñeàu khoâng choã
tích chöùa. Nhö vaên töï ngoân thuyeát, daãu coù vaên töï cuõng khoâng heà xaû
boû chaân ñeá. Giaûng thuyeát töø quaù khöù xa xöa, toû baøy goác ngoïn trong
voâ soá kieáp maø taát caû vaên töï ngoân thuyeát khoâng theå cuøng taän. Nhö
vaäy, naøy Nhaân giaû! Söï chuyeån Phaùp luaân cuûa Nhö Lai chí chaân taát caû
laø giaû hieän vaø ñeàu laø taïm duøng vaên töï. Dieãn thuyeát voâ taän maø khoâng
choã doác taâm tin, ñeàu voâ sôû höõu, khoâng coù aâm höôûng, khoâng choã thi
haønh, cuõng khoâng theå nghó baøn. Nhö Lai chuyeån Phaùp luaân töùc vaøo
taát caû maø khoâng choã vaøo, chæ taïm möôïn vaên töï maø thoâi, neân goïi laø
khoâng. Neáu goïi laø ñeøn saùng thì taát caû caùi taïo ra ñeøn aáy ñeàu laø giaû
hôïp, chæ taïm goïi maø thoâi. Vaøo taát caû caùc phaùp ôû ñôøi, taïm goïi laø ñoä
theá, laø ñi vaøo ñoù maø luoân voâ sôû truù. Ñoù laø phaùp aâm Nhö Lai vaøo
khaép taát caû caùc coõi cuûa chuùng sinh, caùc söï baùo öùng, caùc Phaùp thaân
giôùi vónh vieãn ñeàu voâ sôû truù. Bao nhieâu chuûng loaïi ngoân töø aâm thanh
cuûa taát caû chuùng sinh ñeàu laø baáy nhieâu aâm thanh tuyeân chuyeån Phaùp
luaân cuûa chö Nhö Lai. Vì sao? Vì choã chuyeån Phaùp luaân cuûa Nhö Lai
chí chaân ñeàu phaùt ra taát caû aâm thanh maø khoâng heà taêng giaûm. Ñoù laø
Boà-taùt theå nhaäp nôi söï chuyeån Phaùp luaân cuûa caùc Nhö Lai. Boà-taùt
Ñaïi só caàn phaûi taïo laäp ñieàu aáy ñeå ñi vaøo ngoân töø tuyeân thuyeát voâ
haïn cuûa Nhö Lai.
Sao goïi laø choã vaøo ngoân thuyeát cuûa Nhö Lai? Luùc Nhö Lai chí
chaân chuyeån Phaùp luaân, ngoân ngöõ aâm thanh dieãn thuyeát laø dieãn baøy veà
haønh nghieäp, chí taùnh, sôû thích cuûa chuùng sinh. Vì sao? Vì Ñöùc Phaät coù
Tam-muoäi goïi laø Khoâng ngaên ngaïi cöùu caùnh voâ uùy. Luùc chuyeån Phaùp
luaân, Ñöùc Phaät duøng ñònh yù Chaùnh thoï ñeå tuøy theo taát caû ngoân ngöõ aâm
thanh cuûa chuùng sinh maø chuyeån Phaùp luaân; moãi moät aâm höôûng ñeàu
tuøy theo chí taùnh cuûa hoï. Giaû söû duøng Tam-muoäi Chaùnh thoï naøy laøm
vui loøng taát caû chuùng sinh ñoù laø hoäi nhaäp nôi söï chuyeån phaùp luaân cuûa
Nhö Lai chí chaân. Nghóa laø duøng söï thuaän hôp ñeå tuyeân thuyeát phaùp
ñaïo khoâng choã nhaäp, söï hoäi nhaäp nhö theá môùi thaät laø hoäi nhaäp, môùi
nghe ñöôïc ngoân ngöõ aâm thanh Thaùnh giaùo cuûa phaùp Nhö Lai. Naøy
Phaät töû! Ñoù laø chuùng Boà-taùt hoäi nhaäp nôi söï chuyeån phaùp luaân cuûa
Nhö Lai ñeán voâ haïn löôïng.
Phaùp luaân khoâng haïn löôïng
Thaønh töïu coõi cöùu caùnh
Khoâng thaáy choã lôïi ích
Giuùp taát caû khoâng hai
Caùc vaên töï sôû thuyeát
Taát caû khoâng cuøng taän.
Möôøi löïc cuõng nhö vaäy
Phaùp luaân chuyeån voâ cuøng
Giaûng thuyeát veà luaät giaùo
Vaøo caùc phaùp höõu vi
Khoâng thaät coù choã nhaäp.
Phaät luaân cuõng nhö vaäy
Ñi vaøo caùc ngoân aâm
Töï nhieân, khoâng choã nhaäp
Tuyeân thuyeát khaép chuùng sinh
Khoâng ngoaøi taát caû haïnh
Tam-muoäi sieâu höõu vi
Caùc ñònh löïc cöùu caùnh
Vì muoán caàu dieäu phaùp
Ñoù laø ñònh löïc Phaät.
www.daitangkinh.org
Choã ñeán nhôø aân Phaät

Thaáu taát caû chuùng sinh
Ñaáng Toái thaéng dieãn thuyeát
Ngoân aâm luoân nhu hoøa,
Duøng moät lôøi daïy doã
Chuyeån ñeán khaép chuùng sinh
Phaân laøm voâ löôïng höôûng
Khoâng ngoaøi phaùp aâm Phaät.
Phaät laø ñaáng treân heát
Hieåu roõ taâm chuùng sinh
Ví nhö noùi ñieàu gì
Chuùng sinh ñeàu nghe troïn
Ngoân aâm chaúng töø trong
Cuõng khoâng töø ngoaøi vaøo
Kyø thaät ñeàu dieät taän
Cuõng thaät voâ sôû höõu.
Nhö Lai chuyeån phaùp luaân
Chæ vì moïi chuùng sinh
Haõy quaùn caùc möôøi Löïc
Thò hieän chuyeån traàn lao.


QUYEÅN 4
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø Boà-taùt hoäi nhaäp nôi söï thò hieän dieät ñoä
cuûa Nhö Lai chí chaân? Boà-taùt aáy muoán vaøo söï dieät ñoä thì phaûi hieåu roõ
taát caû voán thanh tònh, töï nhieân, töùc laø nhö Phaät. Gioáng nhö voâ baûn maø
quay veà dieät ñoä. Nhö Lai dieät ñoä cuõng laø nhö vaäy. Laïi nöõa, baûn teá,
phaùp giôùi cuõng nhö vaäy, gioáng nhö coõi hö khoâng voâ cöïc. Laïi nhö baûn
tònh, chaân baûn teá maø lìa duïc teá, nhö voâ töôùng teá, voâ töï nhieân teá. Gioáng
nhö taát caû caùc phaùp voán thanh tònh, nhö chaân baûn teá giöõ laáy dieät ñoä.
Nhö Lai dieät ñoä cuõng laø nhö theá. Vì sao? Vì töông öng hay khoâng
töông öng vaø taát caû nhöõng ñieàu aáy ñeàu khoâng sai khaùc, khoâng sinh
khoâng dieät. Giaû söû caùc phaùp khoâng sinh khoâng dieät thì chuùng khoâng
truù, cuõng chaúng phaûi khoâng truù; khoâng rôøi, cuõng chaúng phaûi khoâng rôøi.
Laïi nöõa, Nhö Lai khoâng vì höng phaùt söï roäng noùi cho chuùng Boà-taùt maø
giöõ laáy söï dieät ñoä vónh vieãn voâ dö. Vì sao? Vì taát caû Nhö Lai ñeàu ôû
tröôùc maét, neáu nhö hieän taïi, quaù khöù cuøng vôùi vò lai cuõng vaäy thì nhaát
thôøi ñeàu thaønh töïu trí tueä, phuùt choác ñaéc ñaïo, nhìn thaáy chö Nhö Lai
ñeàu ñang tuyeân thuyeát thoâng suoát aâm thanh saéc töôùng, khoâng khôûi hai
töôûng cuõng chaúng khoâng hai töôûng. Thaáy chö Nhö Lai ñaõ boû caùc töôûng
töông öng vôùi haïnh Boà-taùt, buoâng xaû caùc söï truù chaáp. Nhö Lai chaúng
heà nghó laø laøm vui loøng taát caû chuùng sinh, ñoù laø Nhö Lai dieät ñoä. Chæ vì
thöông xoùt caùc töôûng lo sôï cuûa hoï neân xuaát hieän ôû ñôøi maø cuõng chaúng
dieät ñoä. Vì sao? Vì choã truù cuûa Nhö Lai laø ôû phaùp giôùi, laøm vui loøng
moïi chuùng sinh cho neân coù hieän thaân maø coù söï dieät ñoä, vì do phaùp giôùi
voâ bieân. Cuõng gioáng nhö luùc maët trôøi moïc thì aùnh saùng cuûa noù chieáu
khaép thieân haï vaø aûnh hieän trong nöôùc maø noù chaúng heà töôûng nghó,
cuõng khoâng chuyeån dôøi vaø ñeàu chieáu soi khoâng choã naøo khoâng coù.
Nhöõng nôi chöùa nöôùc thì ñeàu thaáy aûnh cuûa noù, neáu ñoà chöùa nöôùc
khoâng coù nöôùc thì chaúng thaáy aùnh saùng maët trôøi. YÙ oâng theá naøo? Coù
www.daitangkinh.org
theå cho ñoù laø loãi cuûa maët trôøi maø laøm cho aûnh cuûa noù khoâng hieän ra ôû
ñoà chöùa nöôùc chaêng?
Boà-taùt thöa:
–Baïch Theá Toân! Khoâng phaûi vaäy. Ñoù laø loãi cuûa vaät chöùa khoâng
coù nöôùc, chaúng phaûi laø loãi cuûa maët trôøi.
–Ñuùng vaäy! Maët trôøi trí tueä cuûa Nhö Lai ñem baûn haïnh ñeán caùc
phaùp giôùi laø ñeàu vì chuùng sinh maø thöôøng dieãn thanh tònh, höng khôûi
vieäc töï nhieân, ñaït ñeán ñaïo nghieäp, hieån baøy aùnh saùng cuûa bieån taâm vaø
thöôøng nhìn thaáy thaân Nhö Lai. Do ñoà ñöïng con ngöôøi bò hö hoaïi, taâm
mang ueá tröôïc neân khoâng nhìn thaáy uy quang cuûa Ñöùc Phaät. Naøy Phaät
töû! Caàn phaûi hoùa ñoä chuùng sinh khaùt ngöôõng chöa hieån baøy taùnh Nhö
Lai laø hieän dieät ñoä; cuõng khoâng coù sinh, khoâng coù caùi baát sinh, cuõng
khoâng dieät ñoä.
Nhö maët trôøi chieáu khaép
Coõi giôùi cuøng bôø beán
Choã thaáy aûnh khoù giöõ
Vöøa thaáy laø bieán maát.
Chö Phaät cuõng nhö vaäy
Hieän khaép ôû theá gian
Chuùng sinh chöa thuaàn tín
Duøng voâ vi daïy baûo
Quaùn khaép caùc coõi Phaät
Bình ñaúng bôûi nhö huyeãn
Caùc nhaân duyeân huaân taäp
Maø phaân bieät ta, ngöôøi
Giaû nhö coù taïo haïnh
Choã Phaät laøm roát raùo
Hoaëc chaúng thaáy Ñaïi thaùnh
Choã thaáy ñeàu khoâng ñoàng
Ñònh löïc Baäc Toái Thaéng
Goïi laø Giaûi voâ thöôøng
Phaät duøng ñoù dieäu duïng
Veà sau hieän Ñaúng sinh

Vì phaân bieät thaân hình
Laø voâ löôïng voâ haïn
Khaép möôøi phöông choác laùt
Phaät gioáng nhö hoa sen.
Gioáng nhö löûa vì khaép chuùng sinh maø naáu chín vaø thaønh töïu
nhieàu thöù. Ví nhö coù moät luùc naøo ñoù, ôû moät nôi naøo ñoù löûa boãng
nhieân taét heát. YÙ oâng theá naøo? Löûa coù taét heát khaép taát caû theá gian
chaêng?
Boà-taùt ñaùp:
–Baïch Theá Toân! Khoâng phaûi vaäy.
–Ñuùng vaäy! Nhö Lai ñeàu vaøo khaép taát caû phaùp giôùi voâ dö, höng
khôûi Phaät söï. Vaøo moät luùc khaùc, ôû moät coõi Phaät khaùc, hieån phaùt ñaïo yù
beøn thaáy dieät ñoä maø thaät chaúng phaûi dieät ñoä. Boà-taùt phaûi duøng aán taâm
nhö vaäy ñeå vaøo Baùt-nieát-baøn cuûa Nhö Lai. Giaû söû coù moät aûo thuaät sö
gioûi veà huyeãn thuaät, bieát roõ phöông tieän, thoâng thaïo thaàn chuù, luoân
luoân tinh chuyeân. OÂng ta coù theå hoùa tam thieân theá giôùi thaønh nöôùc.
Thaân oâng ta töï hieän ra taïi moät nöôùc, moät quaän, moät aáp naøo ñoù. OÂng ta
döøng laïi trong moät kieáp maø duy trì kieán laäp thaønh aáp, roài oâng ta muoán
ñi ñeán moät nöôùc, moät quaän, moät thaønh aáp khaùc thì nhöõng thaønh aáp treân
ñeàu bieán maát. YÙ oâng theá naøo? Huyeãn thuaät sö aáy ñeàu taän dieät heát hay
khoâng?
Boà-taùt thöa:
–Baïch Theá Toân! Khoâng phaûi nhö vaäy.
–Ñuùng vaäy! Nhö Lai kheùo hoïc voâ löôïng huyeãn tueä, thò hieän
phöông tieän quyeàn xaûo, kyø thuaät Thaùnh chuù, vaøo khaép taát caû, vaøo troïn
phaùp giôùi maø khoâng heà thaáy choã vaøo. Gioáng nhö huyeãn hoùa, hieän thaân
Nhö Lai, ôû taïi phaùp giôùi, cuøng hö khoâng giôùi. Nghóa laø tuøy theo choã tin
öa cuûa chuùng sinh maø hieån baøy moãi moät coõi nöôùc chö Phaät maø hieän
dieät ñoä. Khoâng chæ ôû trong moät coõi nöôùc thò hieän Baùt-nieát-baøn maø ôû
khaép taát caû phaùp giôùi. Nhö Lai ñeàu thò hieän nhö vaäy khoâng moät choã
naøo maø khoâng khaép thaáu. Naøy Phaät töû! Laø Boà-taùt thì phaûi bieát theå
www.daitangkinh.org
nhaäp chö Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc hieän dieät ñoä.
Laïi nöõa, Phaät töû! Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc coù Tam-
muoäi goïi laø Voâ sôû tröôùc ñònh yù Chaùnh thoï hieän dieät ñoä. Luùc duøng ñònh
aáy trong Tam-muoäi thì nôi moãi loã chaân loâng cuûa phaùp theå Nhö Lai ñeàu
dieãn xuaát traêm ngaøn öùc na-do-tha aùnh saùng khoù tính ñeám ñöôïc. Moãi
moãi aùnh saùng ñeàu hoùa hieän ra hoa sen khoâng theå suy löôøng. Moãi moät
hoa sen ñeàu bieán hieän ra voâ soá toøa Sö töû töï nhieân vi dieäu. Treân moãi
toøa aáy ñeàu coù hoùa thaân Nhö Lai ngöï toïa. Nhö Lai tuøy theo taâm löôïng
voâ soá chuùng sinh maø töï hoùa laäp ñaày ñuû hình maïo, coâng ñöùc chaân ñeá
vieân tònh ñaày khaép nhö baûn nguyeän trong quaù khöù xa xöa. Neáu coù
chuùng sinh naøo caùc caên thuaàn thuïc thì lieàn thaáy roõ dung maïo thò hieän
cuûa Nhö Lai. Nhö Lai duøng phöông tieän theo luaät giaùo maø kieán laäp
baûn teá nghieâm tònh ôû vò lai. Tuøy thuaän theo taâm chí thuaàn thuïc cuûa
chuùng sinh maø duøng luïc ñoä. Hình töôùng Nhö Lai khoâng coù xöù sôû, cuõng
khoâng phaûi khoâng coù xöù sôû; khoâng coù sôû thuyeát, cuõng khoâng phaûi
khoâng coù choã neâu thuyeát; khoâng coù caùi thöôøng, cuõng khoâng phaûi
khoâng coù caùi thöôøng. Laïi nöõa, chö Nhö Lai haún nhieân laø do baûn haïnh
theä nguyeän ñôøi tröôùc maø khai thò chuùng sinh, dieãn ñaït caùc caên aáy laø
choã hoùa hieän oai thaàn cuûa Thaùnh chí.
Naøy Phaät töû! Chö Boà-taùt hoäi nhaäp nôi ñaïi Nieát-baøn cuûa Nhö Lai
maø choã nhaäp khoâng haïn löôïng, khoâng heà ngaên ngaïi nôi voâ löôïng hö
khoâng giôùi, cöùu caùnh phaùp giôùi. Laïi nöõa, phaùp taùnh cuûa Nhö Lai,
khoâng sinh khoâng dieät, ôû nôi baûn teá. Söï thò hieän cuûa Nhö Lai laø muoán
cho chuùng sinh luoân ñöôïc an nghæ. Nhö Lai duøng oai thaàn kieán laäp
khaép ñeå chæ baøy cho taát caû phaùp giôùi chuùng sinh, tuøy thuaän theo caên
taùnh cuûa hoï maø dieãn baøy phaùp yeáu. Tuy coù taïm laäp Duyeân giaùc, nhöng
chæ coù Boà-taùt môùi bieát roõ.
Phaät voâ tröôùc, Vua ñònh
Toái toân trong chuùng sinh
Löïc ñaïi Bi voâ cöïc
Phaùp thaân bao truøm khaép
ÔÛ nôi ñaïo chaùnh chaân
Dieãn möa phaùp phaân minh
Saùng nhuaàn chaúng töôûng nghó

Khaép ñôøi moãi moät khaùc.
Ngöôõng moä tueä nhö theá
Taâm caùc baäc Möôøi löïc
Thaùnh toái toân quaùn saùt
Laáy nhöõng gì laøm ñaïo
ÔÛ möôøi phöông khaép cuøng
Caùc chuùng sinh höõu hình
Nghó taát caû ñeàu khoâng
Voâ töï nhieân, voâ thaân.
Phöông tieän tueä Boà-taùt
Bieán toøa sen Sö töû
An oån bieát bao choán
Khaép phaùp giôùi chuùng sinh
Taát caû Thaùnh an truï
Thaønh trí tueä töï nhieân
Duøng voâ cöïc tueä naøy
Sieâu vieät caùc hình töôùng
Ñaõ bình ñaúng giaûi thoaùt
Phaùp giôùi chaúng ta, ngöôøi
ÔÛ möôøi phöông taïi ñoù
Lyù do coù Duyeân giaùc
Phaät môùi roõ ñieàu ñoù
Thaáu phaùp giôùi troïn veïn
Laïi quaùn caùc phaùp giôùi
Khoâng taêng cuõng chaúng giaûm.
Thaân caän Thaùnh Toái thaéng
Tueä töï taïi taát caû
Höõu vi cuøng voâ vi
Ñeàu an truù töï taïi
Khoâng giaûm cuõng chaúng taêng
Khoâng dieät cuõng chaúng sinh
Phaät tueä khoù nghó baøn.
Nhö nöôùc chaûy thoâng doøng
www.daitangkinh.org
Daàn daàn chaûy lan khaép

Thaám öôùt khaép maët ñaát
Nöôùc aáy khoâng phaân bieät
Ñaát cuõng chaúng khôûi nghó
Khoâng cho nöôùc chaûy khaép.
Söùc tinh taán vaâng tu
Phaân minh roäng khaép caû
Möôøi Löïc chaúng bôø meù
Giaûi thoaùt khoûi chuùng sinh.
Nhöõng loaøi chuùng sinh aáy
Tueä an truù tö duy
Tuaân theo ñoù tu haønh
Thaân laäp söï tinh taán
Bieát vaäy khoâng bao laâu
Seõ ñaït tueä coâng ñöùc.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø Ñaïi Boà-taùt phaûi vaøo taát caû caùc goác ñöùc
maø nghe bieát choã hieän cuûa Nhö Lai? Boà-taùt aáy phaûi duøng chaân haønh
voâ taâm chöù khoâng theå ñem söï hö voïng ñeå quaùn bieát Nhö Lai. Boà-taùt
bieát ñöôïc vieäc troàng caùc goác ñöùc, vaøo nôi voâ löôïng haønh nghieäp tham
duïc baèng oai thaàn cöùu caùnh, duøng bình ñaúng ñeå cheá ngöï caùc haønh
nghieäp aáy. Sinh trong caûnh höõu vi maø ñaày ñuû taát caû caùc nguyeän khoâng
cuøng taän, ñi vaøo voâ vi maø luoân khôûi duïng ñeán taän vò lai khoâng heà haïn
höõu, xeùt taän saéc, duïc veà töï taïi ñòa. Nhö coù moät ngöôøi muoán duøng ngoïn
gioù thoaûng nheï ñeå huûy hoaïi kim cöông, vieäc ñoù khoâng theå ñöôïc. Phaûi
luoân nghó thaân theå naøy toaøn laø vaät baát tònh, neáu phaân lìa nguõ taïng ra
rieâng bieät thì chaúng coù gì laø thaân theå, laø sôû höõu caû. Laïi nöõa, phaùp taùnh
cuûa gioù aáy vaø khoâng coù choã tieâu maát. Nhö vaäy, naøy Phaät töû! Theo Phaät
phaùp vaø lôøi daïy cuûa Nhö Lai thì tuy troàng goác ñöùc hôi moûng nhöng ñeàu
coù theå phaù tröø taát caû höõu vi laø choã truù cuûa phieàn naõo voïng töôûng. Trí
tueä cuûa Nhö Lai öùng vôùi voâ vi, thaät voâ sôû höõu, tröø caùc ngaên ngaïi, söï
troàng caùc goác ñöùc cuûa Nhö Lai khoâng choã dieät maát. Gioáng nhö coù
ngöôøi tích tuï cuûi khoâ, rôm coû nhieàu nhö nuùi Tu-di nhöng chæ moät ngoïn
löûa baèng haït caûi neùm vaøo cuûi aáy thì töùc thôøi chaùy ngay khoâng soùt moät
gì. Vì sao? Vì yù nghóa cuûa löûa chuû veà vieäc thieâu ñoát. Haønh giaû cuõng
vaäy, tuy ñoái vôùi Nhö Lai troàng ít phöôùc ñöùc nhöng ñeàu coù theå ñoát chaùy
voâ soá phieàn naõo khoâng coøn dö soùt, mau choùng gaàn guõi vaø trôû veà söï
dieät ñoä. Vì sao? Vì ñaõ gaàn guõi Nhö Lai troàng caùc goác ñöùc thì vónh vieãn
döùt saïch caùc chöôùng ngaïi vaø toäi caáu. Ví nhö coù moät vò thuoác lôùn teân laø
Thieän kieán, giaû nhö coù ngöôøi thaáy saéc cuûa noù, nghe tieáng, ngöûi muøi, aên
uoáng roài ñeo vaøo thaân thì maét, tai, muõi, löôõi, thaân, yù ñeàu töï nhieân ñöôïc
thanh tònh. Hoaëc luùc ngöôøi aáy cheát choân vaøo ñaát thì seõ bieán thaønh vò
thuoác quyù, coù theå tröø caùc beänh. Nhö vaäy, naøy Nhaân giaû! Nhö Lai chí
chaân laøm Ñaïi döôïc vöông, duøng Ñaïi Thaùnh tueä taïo lôïi ích cho chuùng
sinh, chöõa laønh nhieàu beänh taät. Neáu coù keû quaùn thaáy saéc thaân Nhö Lai
thì maét ñöôïc thanh tònh, tai nghe thì thaáu roõ Tam-muoäi, neáu ngöûi
höông giôùi thì muõi töï nhieân ñöôïc thanh tònh, neáu uoáng phaùp vò thì troøn
ñuû caùc haïnh, ngöôøi aáy nghe ñöôïc choã giaûng cuûa Nhö Lai, löôõi töï nhieân
tònh, bieän taøi voâ löôïng. Neáu gaëp ñöôïc aùnh saùng cuûa Nhö Lai thì lieàn
ñöôïc thaân phaùp; neáu ngöôøi aáy nhôù nghó veà Nhö Lai thì taâm hoï ñöôïc
bình ñaúng an tònh; neáu coù cuùng döôøng Nhö Lai thì thaønh töïu goác ñöùc,
tröø beänh phieàn naõo.
Naøy Phaät töû! Nay oâng khuyeán duï, hieån baøy khieán ngöôøi aáy nghe
thaáy Nhö Lai thì coù theå tònh tröø toäi chöôùng ngaên che. Neáu nghe thaáy
thuyeát phaùp maø khoâng hoan hyû tin nhaän thì Phaät laøm cho nhöõng ngöôøi
aáy gieo troàng vaø thaønh töïu goác ñöùc, khoâng coøn hö voïng, ñaït ñeán dieät
ñoä, ñoù laø thaáy ñöôïc Nhö Lai. Neáu ñöôïc nghe aâm thanh cuûa Nhö Lai
töùc ñöôïc hoäi nhaäp vaøo caùc goác ñöùc. Nhôø ñoù maø ñöôïc ñoaïn tröø caùc
phaùp baát thieän, toû roõ nguoàn côn cuûa ñaïo khoâng heà thieáu soùt. Nhö Lai
höng hieån, duøng söï lieãu giaûi, daãn caùc ví duï ñaày ñuû taát caû, khoâng theå
laáy söï daãn duï laøm giaû duï. Coâng ñöùc cuûa chö Phaät khoâng theå nghó baøn,
ñoä thoaùt caùc taâm, vì muoán khai hoùa chí taùnh chuùng sinh laøm cho hoï coù
ñöôïc phaùp laïc, cho neân Nhö Lai vì chö Boà-taùt daãn caùc ví duï ñeå hoï
ñöôïc thaáu ñaït, chöù ñoù chaúng phaûi laø ñieàu roát raùo. Nhö vaäy, nguyeân lyù
roäng lôùn töùc laø taïng bí aùo cuûa Nhö Lai, goïi laø choã khoâng theå hieåu tôùi
cuûa taát caû theá gian, choã aáy laø vaøo ñöôïc dieäu aán cuûa Nhö Lai, vaøo
chuûng taùnh Thaùnh minh ñaïi tueä voâ cöïc cuûa Nhö Lai; goïi laø choã khoâng
theå ñaït tôùi cuûa taát caû Boà-taùt vaø theá gian; cuõng goïi laø söï hoäi nhaäp nôi
coõi bình ñaúng cuûa caûnh giôùi Nhö Lai; goïi laø laøm thanh tònh chuùng sinh
www.daitangkinh.org
giôùi khoâng moät ai coøn soùt; goïi laø tuyeân thuyeát khaép nguoàn goác cuûa taát
caû söï ngaên ngaïi. Laïi nöõa, Nhö Lai chí chaân chæ vì ngöôøi chí caàu Ñaïi
thöøa, vì haønh giaû cuûa Baát tö nghì thöøa (voâ thöôïng thöøa) maø giaûng ñaïo
Boà-taùt chöù chaúng vì nhöõng haïng ngöôøi khaùc maø thuyeát kinh ñieån thaâm
dieäu. Laïi nöõa, nhöõng kinh ñieån aáy ñeàu trôû veà ñaïo Boà-taùt, chöù khoâng
nhaèm ñeán caùc neûo khaùc. Naøy Phaät töû! Ví nhö Kim luaân, Baïch töôïng,
Ngöïa tía, Minh chaâu, Ngoïc nöõ, Taïng thaàn, Binh thaàn cuûa Chuyeån luaân
thaùnh vöông töï nhieân hoùa hieän ra, thaát baûo aáy ñeán vôùi nhaø vua chöù
khoâng ñeán vôùi moät ai khaùc. Thaát baûo naøy cuõng chæ seõ veà vôùi Thaùi töû
cuûa vua. Vì sao? Vì Thaùi töû aáy do Thaùnh haäu mang thai maø sinh ra neân
ñaày ñuû töôùng Chuyeån luaân thaùnh vöông. Neáu Thaùi töû aáy maïng chung
thì thaát baûo cuûa Chuyeån luaân thaùnh vöông sau baûy ngaøy seõ bieán maát.
Goác cuûa kinh ñieån cuõng vaäy, khoâng ñeán vôùi moät ai khaùc maø chæ ñeán
vôùi tröôûng töû cuûa ñaáng Chaùnh giaùc laø Toäc taùnh cuûa Nhö Lai sinh ra, ñaõ
gieo troàng goác ñöùc cuûa Nhö Lai. Neáu ñaït ñeán Phaùp thaân, vaâng tu
Chaùnh só, nhôø aân ñöùc vaø naêng löïc aáy thì chaúng bao laâu cuõng seõ thaønh
töïu nhö vaäy. Choã then choát cuûa kinh ñieån laø bí taïng cuûa Nhö Lai
khoâng bao giôø ñoaïn maát Tam baûo. Phaùp bò dieät maát nghóa laø do khoâng
coù ngöôøi thaáu giaûi ñöôïc chaùnh phaùp. Vì sao? Vì taát caû Thanh vaên vaø
Duyeân giaùc khoâng theå laõnh nhaän vaø ñaït ñeán choã coát yeáu cuûa kinh
ñieån, khoâng theå nghe ñöôïc huoáng laø coù theå ñoïc tuïng, thoï trì. Kinh ñieån
coát yeáu chæ coù theå veà tay cuûa chö Ñaïi Boà-taùt, keát taäp kinh ñieån ñaët
tröôùc hieân nhaø. Cho neân, naøy Phaät töû! Neáu coù Boà-taùt nghe giaûng kinh
aáy, chí taùnh thuaàn nhaát, haàu caän vaø cuùng döôøng cho Phaùp sö thì seõ thoï
nhaän ñöôïc kinh ñieån aáy. Vì sao? Neáu coù Boà-taùt thuaàn tín haønh phoûng
theo caûnh giôùi cuûa Nhö Lai thì seõ thaønh töïu ñaïo Chaùnh chaân voâ
thöôïng. Boà-taùt Ñaïi só traûi qua traêm ngaøn öùc na-do-tha soá kieáp, phuïng
haønh tích taäp saùu Ñoä voâ cöïc (saùu phaùp Ba-la-maät) maø coøn mang laïi
phaùp ñaïo, tuaân tu ñaïi Bi maø khoâng theå nhaäp caûnh giôùi baát tö nghì voâ
cöïc cuûa Nhö Lai, khoâng nghe bieát, khoâng tieán tôùi, aáy chaúng theå laø Boà-
taùt vaäy. Ñoái vôùi phaùp Boà-taùt thì chaúng ñöôïc nhieàu lôïi laïc, khoâng thuaän
theo gieàng moái cuûa Nhö Lai. Neáu coù Boà-taùt giaûng thuyeát veà trí tueä voâ
ngaïi cuûa Nhö Lai, thuaàn tín nhaäp ñaïo maø khoâng hoà nghi, ñoù môùi goïi laø
chaân Boà-taùt. Nghóa laø khoâng laøm traùi maát caùc thoâng tueä, coù theå haønh
roát raùo taát caû theá phaùp cuûa baäc Ñaïi thaùnh. Thuaän theo lôøi daïy Nhö Lai
ôû trong caùc Phaät giôùi maø khoâng chaáp tröôùc thì ñöôïc kieán laäp phaùp Boà-
taùt, lieàn ñöôïc thoâng ñaït chaùnh ñieån chö Phaät maø khoâng heà chìm ñaém
trong nhieàu choã bieán hieän cuûa caûnh giôùi ñaïo phaåm. Do ñöôïc töï taïi neân
laäp thaønh caùc phaùp, ôû trong chuùng Boà-taùt oai thaàn uy nghi vaø lieàn theå
nhaäp coõi giôùi voâ ngaïi cuûa Nhö Lai. Cho neân, neáu Boà-taùt naøo nghe
ñöôïc phaùp naøy thì ñaïo aáy voâ haïn, an truù roäng khaép. Laïi nöõa, chí taùnh
aáy coù naêng löïc chaùnh chaân, xaû boû caùc töôûng, vaøo Thaùnh minh öùng hôïp
maø cuõng chaúng öùng hôïp. Taát caû Nhö Lai ñeàu ôû tröôùc maét, taâm nieäm
ñeàu roõ hö khoâng giôùi, phuïng haønh Tam-muoäi, khai taâm phaùt ngoä. Vò
naøy coù theå haønh nhaäp trong voâ löôïng phaùp giôùi, chí nguyeän theä laäp ñaõ
thaønh töïu coâng ñöùc neân ñöôïc töï taïi, thoâng tueä thaáu suoát, tröø saïch caáu
baån cuûa theá gian, phaùt taâm thuaàn nhaát. Coõi nöôùc cuûa hoï ôû khaép taát caû
möôøi phöông theå nhaäp Boà-taùt ñaïo. Quaù khöù, hieän taïi, vò lai chö Phaät
cuøng moät ñöôøng ñi veà goác ñöùc, khuyeán trôï Thaùnh ñaïo, daãn daét chuùng
sinh, laøm cho taát caû höng khôûi ñaïo taâm, khai hoùa cho keû chöa ñöôïc
nghe hieåu, theå nhaäp phaùp aáy, nhaäp maø khoâng choã nhaäp, khoâng choã sôû
ñaéc, khieán caùc phaùp ñeàu quy veà choã khoâng nhaân duyeân. Thöôøng nghó
nhö vaäy, tuøy thuaän theo Nhaát thieát trí vaø taát caû caùc phaùp khoâng heà haïn
cuoäc. Boà-taùt ñaõ coù theå hoäi nhaäp nhö theá thì choã tö nieäm vaéng laëng, coøn
choã nhaäp thì khoù ai bì kòp, trí tueä töï taïi, oai thaàn voøi voïi. Luùc thuyeát
phaùp, Boà-taùt Phoå Hieàn nhôø Thaùnh chæ Phaät neân möôøi phöông traêm
ngaøn öùc na-do-tha vi traàn soá khoâng theå tính ñeám coõi nöôùc chö Phaät
chaán ñoäng saùu caùch, möôøi taùm boä bieán hoùa. Oai thaàn cuûa Nhö Lai hieån
baøy phaùp thí, trôøi raûi möa hoa, ñaøn saùo nhaïc khí khoâng taáu maø töï vang
reàn hoøa nhaõ, tung raûi cuùng döôøng caùc loaïi y phuïc, caùc ñoà trang söùc,
traøng phan, baûo caùi, möa ra caùc loaïi danh höông hôn caû höông coõi trôøi,
caùc loaïi taïp höông, höông boät, höông ñoát, höông xoa, anh laïc coõi trôøi;
laïi möa xuoáng Ñaïi baûo chaâu nhö yù, aùnh saùng baûo chaâu aáy vöôït haún
aùnh saùng caùc loaïi traân chaâu coõi trôøi vaø caát tieáng khen ngôïi: “Laønh
thay! Boà-taùt ñaïo sieâu vöôït caùc coõi trôøi, vónh vieãn voâ töôùng tòch dieät vaø
voâ sôû ñaéc”. Chö Boà-taùt nhôø coâng ñöùc ñôøi tröôùc cuûa mình neân möa ra
ngoïc quyù khaép cuøng khoâng theå nghó baøn, thanh tònh trang nghieâm caùc
coõi nöôùc Phaät, thaønh töïu Toái chaùnh giaùc laøm cho taát caû möôøi phöông
www.daitangkinh.org
ñeàu vaân taäp. Möa ra voâ löôïng phaùp, aâm thanh giaûng tuïng hoøa nhaõ vaø
cuøng taùn thaùn lôøi giaûng thuyeát cuûa chö Nhö Lai. Cuõng nhö chö Boà-taùt
ôû boán ñaïi vöïc môùi thaønh Chaùnh giaùc phaùt khôûi kieán laäp vaø thaønh töïu
cho caùc Boà-taùt, laøm cho hoï ñöôïc hoan hyû. Taát caû theá giôùi chö Phaät nhö
vaäy khaép caû möôøi phöông khoâng moät choã naøo khoâng coù, taùm möôi öùc
na-do-tha traêm ngaøn nöôùc Phaät khoâng theå tính ñeám nhö soá vi traàn,
trong moãi moät buïi traàn ñeàu coù soá coõi Phaät coøn nhieàu hôn theá. Hieän taïi
chö Phaät thaáy Boà-taùt Phoå Hieàn vaø nghe choã giaûng thuyeát cuûa Boà-taùt
neân taùn thaùn: “Laønh thay, laønh thay! Naøy Toäc taùnh töû! Ñoù laø choã phaân
bieät giaûng thuyeát khoâng theå nghó baøn cuûa chö Nhö Lai”. Vì sao? Vì ñoù
laø söï kieán laäp chaân ñeá, hoäi nhaäp phaùp giôùi cuûa Nhö Lai. Laïi coù möôøi
phöông taùm möôi traêm ngaøn öùc na-do-tha khoâng theå noùi theá giôùi Phaät
vaø taát caû chö Phaät nhieàu nhö vi traàn soá ñeàu töï nhieân caát tieáng maø
giaûng noùi kinh phaùp: “Chuùng ta ôû ñaây thò hieän söï daïy baûo cuõng nhö
chö Phaät ñoàng hieäu Phoå Hieàn hieän söï khai hoùa, cuõng nhö chö Phaät
giaûng thuyeát khoâng heà sai khaùc”. Laïi nhö taát caû chö Boà-taùt nhieàu nhö
vi traàn soá trong traêm ngaøn coõi ñeàu ñöôïc theå nhaäp Tam-muoäi, vì thaáy
möôøi phöông chö Phaät seõ thoï kyù cho taát caû ñeàu ñöôïc Nhaát sinh boå xöù
vaø veà vôùi ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh giaùc. Laïi coù chuùng sinh nhieàu nhö vi
traàn soá ñaày khaép trong ngaøn coõi Phaät ñeàu phaùt ñaïo yù Voâ thöôïng Chaùnh
chaân, ñeàu ñöôïc thoï kyù laøm baäc Thaùnh toân, ñeán taän vò lai soá kieáp nhieàu
nhö vi traàn soá ñaày khaép trong voâ soá coõi Phaät seõ ñöôïc laøm Phaät coù hieäu
laø Phaät Giôùi Chi Thuû Nhö Lai Chaùnh Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc vaø
thöôøng giaûng thuyeát kinh phaùp naøy, Boà-taùt vò lai seõ ñöôïc nghe ñieàu
chöa nghe, phuïng haønh choã tuyeân thuyeát vaø ñöôïc theá giôùi chuùng sinh
trong töù vöïc naøy ñeàu bieát ñeán. Gioáng nhö chuùng sinh trong caùc coõi giôùi
naøy ñöôïc nhôø ñaïo giaùo khai hoùa maø tuaân haønh theo luaät ñaïo. Möôøi
phöông coõi Phaät cuõng ñeàu nhö vaäy, traêm ngaøn öùc na-do-tha khoâng coù
bieân teá, khoâng coù haïn löôïng, khoâng theå tính ñeám, khoâng theå nghó baøn
veà söï hoùa ñoä cuûa ñaïo. Coõi nöôùc chö Phaät taän hö khoâng giôùi ñeàu khai
hoùa vaø dung nhieáp taát caû chuùng sinh. Möôøi phöông chö Phaät oai thaàn
chieáu saùng; Nhö Lai ñôøi tröôùc ñaõ töøng kieán laäp choã ñaït ñeán söï roát raùo
cuûa caùc phaùp, tuaân tu goác ñöùc neân Thaùnh tueä Nhö Lai khoâng theå ví duï
ñöôïc. Phaät daïy tuøy thôøi, daãn daét lôïi laïc taát caû chuùng Boà-taùt, tuøy nghi
ñaït ñöôïc, caùc caên thuaàn ñònh, choã haønh ñôøi tröôùc khoâng heà queân maát.
Boà-taùt Phoå Hieàn oai thaàn roäng lôùn, dung maïo hoan hyû laø nhôø caùc
thoâng tueä. Boà-taùt thaáy chö Boà-taùt nhieàu nhö soá vi traàn, ñaày khaép trong
traêm ngaøn öùc na-do-tha coõi Phaät khoâng theå tính ñeám ñeàu vaân taäp ôû
möôøi phöông. Cuõng Boà-taùt naøy thò hieän trang nghieâm voâ cöïc, dieãn
xuaát ñaïi aùnh saùng, caûm ñoäng taát caû theá giôùi chö Phaät, laøm kinh haõi
thieân cung, haøng phuïc chuùng ma, dieät tröø taát caû neûo aùc, tuyeân döông
voâ löôïng oai toân vaø voâ löôïng phaùp laïc cuûa Nhö Lai khoâng theå tính
ñeám. Taùn thaùn coâng ñöùc Nhö Lai, löu xuaát voâ löôïng phaåm vaät, möa
xuoáng taát caû caùc baùu kyø dieäu, voâ vaøn phaåm loaïi khoâng coù bôø meù. Moãi
moät hoùa thaân ñeàu haøm chöùa taát caû phaùp moân Nhö Lai. Thaân laø phaùp
khí, haøm nhaän voâ löôïng, thöøa söï Thaùnh chæ cuûa chö Phaät vaø taát caû ñeàu
dieãn xuaát moät aâm thanh: “Laønh thay, laønh thay! Naøy Phaät töû! Chæ coù
Phaät töû môùi coù theå tuyeân thuyeát ñöôïc phaùp khoâng gì saùnh baèng cuûa
Nhö Lai. Laïi coù theå huaân taäp theo Ñöùc Phoå Hieàn, ñaït ñöôïc voâ löôïng
danh xöng, theå nhaäp phaùp aâm, thaân gaàn Nhö Lai maø theo ñeán ñaây.
Theá giôùi Phaät aáy goïi laø Phoå Quang vaø phaùp aáy cuõng vaäy. Nay ôû ñaây
ñeàu thuyeát phaùp aáy khoâng coù sai khaùc vaø nhôø Thaùnh chæ Phaät maø thaáu
ñaït kinh ñieån cuûa Nhö Lai”.
Naøy Phaät töû! Ñoù laø söï laøm roõ choã kieán laäp hieän taïi cuûa chö Phaät
ñi ñeán chuùng hoäi naøy. Laïi nhö hoâm nay möôøi phöông phaùp giôùi ñi ñeán
chuùng hoäi naøy ñeàu ñöôïc giaùo hoùa voâ haïn cuõng nhö vaäy. Coõi nöôùc chö
Phaät ñeàu hieän baøy khaép hö khoâng, moãi moät coõi giôùi ôû boán phöông ñeàu
thò hieän choã kieán laäp cuûa Nhö Lai vaø coõi nöôùc chö Phaät khoâng theå haïn
löôïng. Chö Boà-taùt vaân taäp trong traêm ngaøn coõi Phaät nhieàu nhö soá vi
traàn, taát caû ñeàu laø coâng ñöùc oai thaàn, tu khoâng gì saùnh cuûa Nhö Lai.
Duøng chöông cuù naøy maø nghieâm tònh, quaùn xeùt kyõ caøng khoâng heà toån
boû vaø khoâng ai coù theå vöôït qua ñöôïc.
Luùc aáy, Boà-taùt Phoå Hieàn quaùn saùt taát caû coâng ñöùc cuûa chö Boà-
taùt, quaùn saùt phaùp teá xong roài tuyeân döông Toäc taùnh cuûa Ñaïi thaùnh, lyù
giaûi ñaïo voâ cöïc cuûa Ñaïi thaùnh vaø phaùp cuûa Nhö Lai maø khoâng ai saùnh
kòp. Boà-taùt lieàn noùi roäng veà choã thaáu ñaït roäng lôùn voâ bieân, aáy laø do
goác ñöùc ñôøi tröôùc. AÙnh saùng töôøng taän, taát caû voâ hình, dieãn thuyeát Phaät
ñieån, hieåu roõ chí taùnh vaø choã höôùng ñeán cuûa chuùng sinh, khoâng moät
www.daitangkinh.org
choã naøo maø khoâng thaáy khaép, laøm cho chuùng sinh ñeàu höôùng ñeán,
ñuùng thôøi khoâng boû phaùp cuù, khieán cho chö Boà-taùt nghó khoâng theå
thaáu. Toång thaâu ñaïo phaùp aùnh saùng voâ cöïc cuûa Nhö Lai, kieán laäp voâ
ngaõ vaø hieän lôøi khen ngôïi: “Taát caû Nhö Lai ñeàu laø moät thaân hôïp cuøng
phaùp theå”. Laïi tuyeân döông naêng löïc ñaïi haïnh tinh taán töø xöa khoâng
heà che giaáu, naêng löïc an laønh döùt tröø taát caû sôû höõu. Nhôø oai thaàn cuûa
Phaät vaø söï caûm öùng ñaïo giao maø khoâng theå ví duï, khoâng ngoân ngöõ naøo
thaáu ñaït ñöôïc.
Luùc aáy, Boà-taùt Phoå Hieàn baûo caùc Boà-taùt moät laàn nöõa:
–Boà-taùt Ñaïi só maø ñaït ñeán phaùp nhaãn thì coù möôøi vieäc, ñeå coù theå
ñaày ñuû nôi caùc phaùp nhaãn khoâng coù söï chöôùng ngaïi, lieàn coù theå ñaït
ñeán caùc phaùp nhaãn ñòa, ôû trong Phaät phaùp khoâng heà ngaên ngaïi. Nhöõng
gì laø möôøi?
1. Nhaãn aâm höôûng.
2. Nhaãn nhu thuaän.
3. Nhaãn khoâng khôûi.
4. Nhaãn Voâ sinh.
5. Nhaãn nhö soùng naéng.
6. Nhaãn nhö moäng.
7. Nhaãn nhö tieáng vang.
8. Nhaãn nhö aûnh.
9. Nhaãn nhö hoùa hieän.
10. Nhaãn nhö khoâng.
Ñoù laø möôøi phaùp nhaãn maø Boà-taùt chöùng ñaït.
Sao goïi laø Nhaãn aâm höôûng? Nghóa laø nhöõng choã nghe ñöôïc
khoâng heà lo sôï, hoan hyû tuøy thuaän, caùc choã tuaân haønh khoâng heà traùi
maát. Ñoù laø Nhaãn aâm höôûng.
Sao goïi laø phaùp Nhaãn nhu thuaän? Boà-taùt tuøy thuaän theo phaùp
sinh maø quaùn saùt phaùp, taïo laäp caùc haïnh, khoâng laøm nghòch loaïn. Giaû
söû caàn tuøy thuaän caùc phaùp ñeå hoùa ñoä thì tuøy thuaän maø ñoä. Chí taùnh
thanh tònh, tuaân tu bình ñaúng, caøng theâm tinh taán, thuaän nhaäp thaønh
töïu. Ñoù laø phaùp Nhaãn Nhu thuaän.
Sao goïi laø phaùp Nhaãn khoâng khôûi (Voâ sinh phaùp nhaãn)? Giaû söû
Boà-taùt thaáy caùc phaùp coù choã sinh ra thì thaáy söï sinh ra aáy khoâng coù xöù
sôû, khoâng heà dieät taän, cuõng khoâng choã thaáy. Khoâng coù choã sinh thì
khoâng choã dieät, khoâng dieät thì khoâng choã taän, khoâng taän thì khoâng choã
hoaïi, khoâng hoaïi thì khoâng bôø meù, khoâng bôø meù thì hoaøn toaøn vaéng
laëng, vaéng laëng töùc laø an nhieân, an nhieân töùc laø voâ sôû haønh, voâ sôû haønh
töùc laø voâ sôû nguyeän. Ñoù laø phaùp Nhaãn khoâng khôûi cuûa Boà-taùt.
Sao goïi laø phaùp Nhaãn duï huyeãn cuûa Boà-taùt? Laø hieåu roõ caùc phaùp
ñeàu do nhaân duyeân nhö huyeãn maø thaønh. Thuaàn tin moät phaùp thì teá ñoä
voâ löôïng phaùp, duøng voâ soá phaùp bình ñaúng nhaäp moät phaùp, nhaäp vaøo
choã ta ngöôøi, nhaäp vaøo choã khoâng nhaäp, caùc choã kieán laäp daãn daét
chuùng sinh khoâng heà chaáp tröôùc. Gioáng nhö côõi treân chieác xe voi lôùn
nhö huyeãn, noù khoâng cuøng tan hay hôïp vôùi ngöôøi côõi voi, xe voi, ngöôøi
ñi boä; noù cuõng chaúng cuøng tan hôïp vôùi ñaøn oâng, ñaøn baø, giaø treû; noù
khoâng cuøng ñi ôû vôùi caây coái, caønh laù, hoa quaû. Boà-taùt hieåu roõ caùc phaùp
khoâng hôïp khoâng tan, khoâng cuøng ñi ôû vôùi ñaát nöôùc gioù löûa, noù khoâng
cuøng ñi ôû vôùi ngaøy ñeâm, nöûa thaùng, moät thaùng, moät naêm; noù cuõng
khoâng cuøng ñi ôû vôùi traêm naêm, ngaøn naêm, ngaøy thaùng, soá kieáp; noù
cuõng khoâng cuøng ñi ôû vôùi boùng hình, tieáng vang, caùc kieán giaûi, noù
khoâng cuøng chöøng aáy maø cuõng chaúng chöøng aáy maø ñi ôû; noù khoâng ñem
chöøng aáy nhaäp vaøo moät vieäc maø cuøng tan hôïp; khoâng cuøng vôùi söï vi
dieäu vaø thaáp keùm hay dòu daøng vaø thoâ loã maø tan hôïp; noù cuõng chaúng
cuøng höõu haïn hay voâ haïn maø tan hôïp; noù chaúng cuøng chöøng aáy chuùng
hoäi khaùc nhau veà xöù sôû vaø saéc töôïng maø tan hôïp. Söï huyeãn bieán aáy
khoâng cuøng chuùng hoäi maø tan hôïp, khoâng ôû maø chaúng phaûi khoâng ôû,
khoâng moät choã naøo khoâng ôû maø ñeàu teá ñoä bình ñaúng. Taát caû caùc kieán
vaø chöøng aáy huyeãn bieán ñeàu thaáy khaùc nhau. Ñoái vôùi caùc choã thaáy aáy
thaät khoâng choã thaáy môùi laø thaáy nguoàn coäi taát caû caùc neûo.
Naøy Phaät töû! Ñoù laø Boà-taùt hoäi nhaäp vaøo nhö huyeãn maø ñoä ñôøi,
ñoä ñôøi sôû haønh traàn lao, ñoâï ñôøi coõi nöôùc phöông tuïc, ñoä ñôøi ta ngöôøi,
ñoä ñôøi thoáng khoå, ñôøi höõu vi, ñôøi lìa coù, ñôøi hôïp hoäi, ñôøi khoâng hôïp
hoäi, ñôøi phaân bieät, ñôøi taïo taùc, ñoù laø teân ñôøi maø Boà-taùt teá ñoä. Nghóa
laø duøng caùi nhö huyeãn maø vaøo khaép caùc ñôøi, khoâng nhaän chuùng sinh,
khoâng hoaïi chuùng sinh, khoâng nhaän coõi nöôùc, khoâng hoaïi coõi nöôùc,
khoâng nhaän nôi phaùp, khoâng hoaïi nôi phaùp, khoâng nhôù quaù khöù,
khoâng choã nghó töôûng vôùi vieäc quaù khöù, cuõng khoâng rôøi nghó töôûng,
www.daitangkinh.org
cuõng khoâng vò lai, khoâng taïo haïnh, khoâng theo caùi chöa ñeán, khoâng
truù ôû hieän taïi, khoâng huûy caùi ñang toàn taïi. Nghóa laø ñoái vôùi Phaät ñaïo
khoâng heà rong ruoåi, khoâng töôûng nhôù ñaïo, cuõng chaúng höng hieån
Phaät, chaúng khuyeán thænh Phaät thuû laáy dieät ñoä. Khoâng truù ôû nguyeän,
cuõng khoâng xaû theä nguyeän, vaâng tu bình ñaúng, cuõng chaúng nghieâm
tònh, khoâng choã ngaên ngaïi, khai hoùa coõi nöôùc khieán cho taát caû tieán
vaøo choã khoâng huûy hoaïi. Truï ôû goác phaùp maø khoâng ñoäng chuyeån,
bình ñaúng vaøo choã ta, ngöôøi maø khoâng boû töôûng, aám, chuûng töû, caùc
nhaäp cuûa ta ngöôøi; daïy baûo caùc haïnh, taåy tröø chaáp tröôùc, ñoä thoaùt
chuùng sinh. Ñoái vôùi caùc haïnh naøy khoâng choã truù tröôùc, hieåu roõ caùc
phaùp maø bình ñaúng, vónh vieãn khoâng sôû ñaéc, phaân bieät caùc phaùp chæ
laø giaû hôïp. Minh tueä Thaùnh ñaït khoâng theå ñoaïn maát, ñoä thoaùt chuùng
sinh, haèng thuaïân tuøy thôøi, cuõng khoâng döïa baùm vaøo nhaân duyeân cuûa
chuùng sinh, truù nôi ñaïi Bi thoâng ñaït caùc haïnh ñôøi tröôùc khoâng theå
tính ñeám, khieán cho chuùng sinh tin chaéc caùc vieäc baùo öùng. Ñoù laø
phaùp Nhaãn huyeãn duï thöù tö.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø phaùp Nhaãn nhö soùng naéng cuûa Boà-taùt
Ñaïi só? Boà-taùt hieåu roõ taát caû sôû höõu cuûa theá gian ñeàu laø lôø môø khoâng
thaät. Gioáng nhö ngöïa hoang maø chuùng ta thaáy chuùng töø xa, cuõng nhö
doøng soâng chaûy maø coù soùng daäy, keû nhìn roõ thì thaáy ñoù laø hôi nöôùc boác
leân chöù khoâng phaûi nöôùc. Boà-taùt cuõng vaäy, phaân bieät caùc vieäc coù
khoâng cuûa caùc phaùp khoâng trong, khoâng ngoaøi, khoâng coù, khoâng
khoâng, cuõng khoâng ñoaïn dieät, chaúng cho laø thöôøng coøn, khoâng xem
nheï lôøi giaùo huaán, quaùn thaáy nhö coù maø chaúng chaïy theo, taâm khoâng
höôùng ngoaïi cuõng chaúng höôùng noäi, laø moät hình töôùng maø chöùa voâ soá
hình töôùng, bieát taát caû caùc phaùp voán khoâng hình töôùng, ñaày ñuû söï vi
dieäu, taát caû ñeàu voâ töï taùnh. Ñoù laø phaùp Nhaãn ngöïa hoang thöù naêm.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø phaùp Nhaãn nhö moäng cuûa Boà-taùt? Boà-taùt
quaùn theá gian gioáng nhö moäng töôûng, nhö giaác moäng cuûa ngöôøi moäng,
khoâng ôû trong ñôøi, khoâng töø ñôøi höng khôûi, khoâng töø ñôøi sinh ra, moäng
töùc laø moäng khoâng coù duïc giôùi, khoâng coù Saéc giôùi, khoâng coù Voâ saéc
giôùi, cho neân goïi laø moäng. Nghóa laø moäng khoâng coù choã sinh ra, khoâng
coù sôû höõu, moäng khoâng coù traàn lao thì khoâng coù oaùn keát. Laïi nöõa, ñaõ
cho laø ngöôøi moäng thì khoâng coù choã sinh ra, cuõng khoâng thanh tònh,
moäng khoâng thaáy moäng, Boà-taùt quaùn taát caû ôû ñôøi ñeàu hieåu roõ nhö
moäng, khoâng saùng thoâng cuõng khoâng muø toái. Moäng thì töï nhieân, moäng
khoâng chaáp tröôùc, moäng laø mô maøng, moäng cuõng voán tònh, coù choã kieán
laäp neân coù moäng naøy; moäng khoâng choã hoaïi, vì choã nieäm töôûng maø coù
moäng aáy. Neáu coù theå hieåu roõ caùc phaùp ñeàu laø nhö moäng thì coù theå daãn
daét taát caû theá gian. Ñoù laø phaùp Nhaãn nhö moäng thöù saùu cuûa Boà-taùt.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø phaùp Nhaãn nhö tieáng vang cuûa Boà-taùt?
Boà-taùt hoïc phaùp, vaøo caùc aâm thanh, neáu coù sôû hoïc thì ñoù laø vieäc ñoä
ngöôøi chöa ñoä, hoïc phaùp hoùa ñoä, bieát roõ taát caû. Gioáng nhö tieáng vang
khoâng phaûi khoâng coù tieáng vang nhöng voán vaéng laïêng cuõng khoâng
thaáy coù choã ñuû. Boà-taùt Ñaïi só ôû nôi caùc saéc töôïng nhö vaäy, quaùn saùt
caùc aâm höôûng trong ngoaøi cuûa Nhö Lai, chôù coù thaáy caùc vieäc trong
ngoaøi, cuõng khoâng bieát ngoaøi, khoâng laáy caùi trong maø hieåu vieäc ngoaøi,
chaúng thaáy choã gôûi gaém, bieát roõ ngoân töø, tuøy nghi tieán luøi. Ñoù laø söï
bieát roõ chöøng aáy chöông cuù, nhaân duyeân nhö tieáng vang nhöng coù söï
höng khôûi höôùng ñaïo. Ñoái vôùi caùc phaùp thí khoâng coù choã naøo maø
khoâng thoâng ñaït, cuõng khoâng ngaên ngaïi. Ngöôøi coù sôû hoïc laø phaân bieät,
hieåu roõ taát caû caùc aâm thanh ñeàu voâ sôû höõu. Gioáng nhö Ngoïc nöõ thuø
dieäu ôû coõi trôøi laø thuoäc cuûa trôøi Ñeá Thích. Chæ duøng moät mieäng maø taáu
ra traêm ngaøn aâm thanh kyõ nhaïc, nhöõng kyõ nhaïc aáy khoâng heà töôûng
nghó, mieäng cuõng khoâng nghó laø ta nay ñang phaùt ra traêm ngaøn dieäu
höôûng. Boà-taùt Ñaïi só ñoä caùc caûnh giôùi cuõng khoâng heà töôûng nghó, cuõng
khoâng ngoân thuyeát, bieát roõ quyeàn bieán, phöông tieän voâ haïn, thaønh töïu
voâ löôïng aâm, ñoä caùc phaùp theá gian maø chaúng heà thoaùi lui, thöôøng
chuyeån caùc caûnh, vaøo vôùi chuùng sinh vaø caùc chuùng hoäi, phaân bieät
giaûng noùi cho hoï. Môû ñöôøng daãn lo cuøng khaép töùc laø kieán laäp cho hoï,
dieãn thuyeát thoâng suoát, hieän ra aâm thanh khoâng heà ngaên ngaïi, bieán
khaép coõi Phaät laøm cho hoï tin chaéc. Ban tuyeân kinh ñaïo, daïy doã chuùng
sinh, aùnh saùng phaùt ra chieáu khaép keû meâ khieán hoï giaùc ngoä. Taát caû aâm
thanh, daãu coù noùi gì cuõng khoâng choã sinh, chöøng aáy aâm thanh khoâng
heà töôûng nghó maø laïi môû ñöôøng daãn loái, roõ voâ sôû sinh, tuyeân döông
giaùc tröôøng, ñaït ñeán Thaùnh ñaïo. Boà-taùt Ñaïi só ñaõ truù nôi naøy thì ñeàu
bình ñaúng khoâng coù sôû ñaéc, khieán ngöôøi nghe roäng khaép, vaøo nôi taát
caû choã höng khôûi cuûa chö Phaät, dieän kieán chö Phaät, chuyeån baùnh xe
www.daitangkinh.org
phaùp, hoùa ñoä vaø tuøy thuaän voâ löôïng maø khoâng heà khôûi nghó. Ñoù laø
phaùp Nhaãn nhö tieáng vang cuûa Boà-taùt.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø phaùp Nhaãn nhö aûnh cuûa Boà-taùt? Boà-taùt
khoâng chìm ôû nôi ñôøi, khoâng sinh ra nôi ñôøi, khoâng ñi vaøo ñôøi, khoâng
ra khoûi ñôøi, khoâng laøm ôû ñôøi, khoâng tin phaùp giôùi, khoâng hoaïi taäp tuïc.
Laïi nöõa, ñoái vôùi theá giôùi cuõng khoâng phaûi khoâng hoaïi, khoâng ñeán ôû
ñôøi, khoâng tham vui ôû ñôøi, khoâng ngöï trò ôû ñôøi, khoâng lôùn leân ôû ñôøi.
Laïi nöõa Boà-taùt aáy khoâng ôû taïi ñôøi, cuõng khoâng ñoä ñôøi, khoâng phuïng
haønh haïnh Boà-taùt, khoâng choã thuaàn tín. Ñoái vôùi ñaïi theä nguyeän khoâng
thaät cuõng khoâng hö, khoâng coù cuõng chaúng khoâng thì trôû veà taát caû phaùp
cuûa chö Phaät, khoâng moät choã naøo maø khoâng cuøng khaép ôû theá gian. Ñoái
vôùi phaùp theá tuïc cuõng khoâng choã truï, khoâng theo tuïc giaùo, nhö aûnh,
nhö maët trôøi, maët traêng chieáu khaép loaøi ngöôøi, coû caây, nuùi ñoài, nhaø
cöûa, cung ñieän caùc thaàn, caùc doøng soâng… Taát caû vaïn höõu khoâng theå
tính ñeám voâ löôïng nhaân duyeân, voâ soá phöông dieän, vì aùnh saùng maët
trôøi ñeàu thaáy vaïn vaät vaø choã höôùng ñeán cuûa noù, cuõng nhö nöôùc laéng
trong vaäy. Laïi nhö ngöôøi cheøo thuyeàn gaëp ngoïc Daï quang neân nhôø aùnh
saùng aáy maø ñöôïc nhö yù, nhöõng choã caáu ueá vaø khoâng coù aùnh saùng thì
ñeàu nhôø aùnh saùng töï hieän ra aáy maø ñöôïc chieáu toûa, ngöôøi cheøo thuyeàn
aáy khoâng heà phaûi taïo laäp. Laïi nöõa, aùnh saùng aáy khoâng coù sôû höõu,
khoâng coù aâm höôûng, cuõng khoâng choã sinh ra. Vì aùnh saùng aáy maø coù
choã saùng toái khaùc nhau, nhöng aùnh saùng naøy khoâng heà coù ñi laïi. Tuy laø
trong saùng nhöng khoâng cuøng ôû vôùi söï trong saùng, ôû nôi choã aùnh saùng
thì cuõng goïi laø aùnh saùng. Noù chieáu soi voâ soá doøng nöôùc maø khoâng heà
coù choã chieáu, khoâng choã bieán khaép, aûnh chieáu cuûa noù khoâng nhaäp vaøo
soâng ngoøi, khe suoái, ao saâu, bieån lôùn. AÛnh aáy khoâng xöù sôû, cuõng
khoâng baùm chaéc, choã hieän cuûa aûnh aáy khoâng trong saùng cuõng khoâng tyø
veát. AÛnh aáy khoâng hieän thì trong khoaûng khoâng gian aáy khoâng nöông
ñöôïc vaøo goác, neáu hieän ra roäng thì chaûêng gaàn, chaúng xa. Cuõng vaäy,
Boà-taùt khai hoùa cuøng vôùi chí höôùng neûo haønh cuûa hoï maø ñöôïc töï taïi.
Choã quaùn saùt ñaïo tueä cuûa chuùng sinh cuøng choã khuyeán hoùa chí höôùng
neûo haønh cho tha nhaân ñeàu khoâng sai bieät. Phaân bieät choã ñi vaøo ñaïo
traøng cuûa mình vaø quaùn saùt caûnh giôùi thaâm saâu cuûa mình cuøng cuûa
ngöôøi khoâng coù hai baäc. Nhö vieäc troàng caây, tröôùc heát naûy maàm roài
môùi phaùt trieån töôi toát, daàn daàn lôùi leân maø sinh ra laù, caønh, ñoát, hoa,
quaû. Nhö vaäy, ñoái vôùi phaùp giôùi cuûa mình cuøng vôùi phaùp giôùi cuûa tha
nhaân, Boà-taùt phaân bieät roõ caùc töôùng, bieát phaùp khoâng coù hai thì ñöôïc
sieâu nhaäp baûn teá voâ ngaïi. Thaân Boà-taùt aáy ñöôïc sieâu vöôït caûnh giôùi cuûa
chö Phaät khoâng theå nghó baøn, thaáy caùc coõi Phaät khoâng heà truù tröôùc. ÔÛ
nôi caùc theá giôùi khoâng heà di chuyeån, ñeán caùc Phaät giôùi maø cuõng chaúng
coù choã ñeán, choã ñeán cuûa Phaùp thaân nhö aûnh maët trôøi nhìn thaáy tröôùc
maét. Thaân aáy vaøo khaép, hieän khaép theá giôùi, coù choã hieän sinh maø haønh
khoâng ngaên ngaïi cuõng khoâng phaân thaân, cuõng chaúng choán haønh, khoâng
nghó ñeán theá tuïc, döùt boû töø ngöõ hö doái cuûa phöông tuïc, cuõng khoâng taùn
thaân ñeå ñaït ñeán choã khoâng ñaàu cuoái, khoâng choã naøo maø khoâng truøm
khaép. Choán haønh hoùa nôi baûn teá cuûa Nhö Lai chuûng cuõng chaúng laøm
tònh thaân, khaåu, yù haønh, beøn hoäi nhaäp vaøo söï giaûng noùi voâ löôïng, thanh
tònh taát caû thaàn, khoâng gì khoâng ñaït ñöôïc. Ñoù laø phaùp Nhaãn nhö aûnh
thöù taùm cuûa Boà-taùt.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø phaùp Nhaãn nhö hoùa cuûa Boà-taùt Ñaïi só?
Boà-taùt vaøo khaép theá tuïc, neáu coù choã ñeán thì Boà-taùt quaùn roõ taát caû
chuùng sinh ñeàu nhö huyeãn hoùa. Nhöng nghó ñeán vieäc nhö hoùa maø
chaúng muoán bieát vì cho laø vaïn vaät huyeãn hoùa. Nghóa laø taát caû theá giôùi
caùc coõi vì coù haønh vi, tö töôûng hoùa hieän ra neân taát caû ñeàu laø söï khoå
vui, ñieân ñaûo. Taát caû söï hoùa hieän aáy cuûa theá gian ñeàu do tö töôûng, voâ
minh maø lieàn thaønh caùc nieäm töôûng phieàn naõo caáu nhieãm. Vì do hoùa
hieän bieán aûo neân kieán laäp aâm thanh tuyeân thuyeát, roäng noùi phaùp ñaïo.
Duøng giaùo phaùp voâ töôûng maø khai hoùa hoï laøm cho hoï kieân coá khoâng
luøi, bình ñaúng daãn daét, khai ngoä ngöôøi chöa khai ngoä, laäp chí theä
nguyeän, haønh nhö huyeãn hoùa. Quaùn saùt haønh duïng ñaïi Bi cuûa Nhö Lai
vaø söï huyeãn hoùa cuûa muoân loaøi. Hieåu roõ ñieàu ñoù töùc laø tu phöông tieän
quyeàn xaûo, duøng tueä voâ uùy, boán phaân bieät bieän Thaùnh ñaït töï taïi. Boà-
taùt nhö vaäy hoùa ñoä khaép ñôøi, coâng ñöùc vöôït ñôøi, bieän taøi töï taïi, roäng
lôùn khoâng bôø, vaøo trong traêm ngaøn chuùng hoäi maø luoân töï taïi. Coù theå
hieåu roõ söï töông öng giöõa coõi trôøi vaø coõi ngöôøi, thaáy roõ ñöôøng Thaùnh,
chæ baøy ñaïi ñaïo ñuùng nhö choán haønh khoâng heà traùi maát. Ví nhö hoùa
nhaân thì khoâng coù sôû nieäm, khoâng coù taïo taùc, chaúng höng khôûi taâm,
khoâng coù choã truï ôû nôi phaùp, khoâng khôûi theo nghieäp, chaúng mong baùo
www.daitangkinh.org
öùng, khoâng choã ñi ñeán, khoâng ra khoûi ñôøi, khoâng ôû nôi ñôøi maø thaønh
Chaùnh giaùc, cuõng chaúng nghó ñeán phaùp, khoâng huaân taäp caùc phaùp,
khoâng truï laâu daøi cuõng chaúng truï phuùt choác, cuõng khoâng choã ôû, khoâng
haønh taäp tuïc, khoâng lôùn leân ôû theá gian, khoâng coù phöông dieän ngoân töø,
khoâng gaàn caùc giôùi haïn, cuõng khoâng phaûi khoâng giôùi haïn, khoâng taêng
khoâng giaûm, khoâng coù thuaàn tín, cuõng khoâng phaûi khoâng thuaàn tín,
khoâng coù Hieàn thaùnh cuõng khoâng phaøm phu, khoâng coù phieàn naõo cuõng
khoâng oaùn haän, khoâng sinh khoâng dieät, khoâng coù trí tueä cuõng khoâng
phaûi khoâng coù trí tueä, khoâng sôû höõu cuõng khoâng vi dieäu, khoâng nöông
töïa theá gian cuõng khoâng daãn daét haønh xöû theá gian. ÔÛ trong caùc phaùp
giôùi khoâng coù choã nhaän cuõng khoâng phaûi khoâng nhaän, khoâng coù nguõ
aám cuõng khoâng phaûi khoâng coù nguõ aám, khoâng coù sinh töû cuõng khoâng
dieät ñoä, chaúng coù chaúng khoâng. Boà-taùt nhö vaäy maø du haønh ôû ñôøi, tu
haïnh Boà-taùt, saùng toû bieän taøi, khoâng heà kieâu maïn, nhìn thaáy theá gian,
khoâng coù töï cao, vaâng tín tu haønh khoâng vì thaân mình, chaúng vì theá
tuïc, khoâng coù phoùng daät, chaúng coù ta ngöôøi, rôøi chaáp coáng cao, cuõng
khoâng yû laïi, khoâng döïa vaøo ñôøi, xaû boû kieâu maïn, khoâng choã nhôù nghó,
khoâng ôû nôi ñôøi cuõng khoâng ngaên caùch ñôøi, khoâng ôû nôi phaùp maø ñaày
ñuû söï töï taïi, khoâng coù söï yû laïi ôû nôi coõi ngöôøi, khoâng choã khai ñaïo
cuõng khoâng ôû nôi coõi chuùng sinh, khoâng coù sôû nguyeän cuõng khoâng coù
nhôù nghó, cuõng khoâng choã tònh. Laïi nöõa, ñoái vôùi caùc phaùp khoâng choã
trang nghieâm, phaùp cuûa chö Phaät ñeàu khoâng sôû höõu, thaønh töïu ñaày ñuû
môùi ñeán ñaïi ñaïo. Laïi nöõa, caùc phaùp aáy khoâng coù cuõng chaúng khoâng.
Boà-taùt truï nôi phaùp nhaãn, ñaït ñöôïc söï nhö hoùa, bình ñaúng hieåu roõ taát
caû Phaät ñaïo, ñaõ ñöôïc thaønh töïu thì kieán laäp caùi bieát chaéc thaät. Ñoù laø
Boà-taùt roäng nhìn Phaät phaùp nhö aûo hoùa, khoâng nôi choán, khaép trong
Phaät ñaïo maø khoâng sôû ñaéc. Haønh duïng nôi chuùng sinh maø khoâng
chöôùng ngaïi, khoâng khôûi thaân töôùng, vaøo taát caû thaân maø daãn daét hoï, coù
choã kieán laäp maø khoâng chaáp tröôùc. Neáu thaáy saéc maø ñoái vôùi saéc xem
nhö huyeãn hoùa, khoâng chaáp tröôùc thì ñöôïc troøn ñaày vaø töï nhieân saùng toû
baûn teá, chaân ñeá. Coù söï saùng chieáu nôi phaùp giaûi thoaùt maø khoâng sôû
ñaéc. Ñoái vôùi taát caû caùc phaùp hieän höõu choã sinh maø khoâng choã sinh.
Nhö hoùa nhaân kia khoâng choã nhôù bieát, baûn taùnh thanh tònh, khoâng choã
thoï nhaän lôøi noùi. Nhö choã vaán hoûi vaø giaûi thuyeát thì thuaän theo taát caû
luaät khoâng choã nhôù nghó, söï caûm ñoäng cuõng nhö huyeãn hoùa, choã taïo
taùc luoân ñoåi dôøi. Hieän taïi, vò lai ñi ñeán Nhö Lai chí Thaùnh naøy maø
khoâng thoaùi chuyeån, cuõng khoâng choã sinh, khoâng heà ngaên ngaïi, thaønh
töïu taát caû löïc, khoâng coù caùc töôûng. Nhö hoùa nhaân kia, taâm ñeàu thaáu
ñaït maø chaúng ngaên ngaïi vôùi Vi thaàn sôn. Ñoù laø phaùp Nhaãn nhö hoùa thöù
chín cuûa Boà-taùt.
Naøy Phaät töû! Sao goïi laø phaùp Nhaãn nhö khoâng cuûa Boà-taùt Ñaïi só?
Boà-taùt quaùn saâu vaøo coõi chuùng sinh gioáng nhö hö khoâng khoâng coù
duyeân töôùng. Taát caû caùc phaùp cuõng laø nhö vaäy. Ñi vaøo caùc coõi Phaät maø
khoâng coù thaät, caùc phaùp vaø hö khoâng ñeàu khoâng coù hai. Boà-taùt nhö vaäy
theå nhaäp vaøo choã khoâng theä nguyeän. Gioáng nhö hö khoâng bao haøm coõi
Phaät cuõng laø nhö vaäy, khoâng choã troùi buoäc. Höng khôûi naêng löïc nôi
choãn hoäi nhaäp cuûa Nhö Lai maø ñeàu ñi cuøng, gioáng nhö hö khoâng choã
vaøo khoâng hai. Ñaïo cuõng nhö vaäy, khoâng quaù khöù, hieän taïi, vò lai. Tueä
cuõng nhö theá, ñeàu dieãn thuyeát phaân minh taát caû phaùp vaø neûo nhaäp
cuõng nhö vaäy. Boà-taùt Ñaïi só ñaït ñeán phaùp nhaãn gioáng nhö hö khoâng,
choã ñaït ñeán Thaùnh tueä cuõng laø nhö vaäy. Ñoái vôùi caùc thöøa, choã sôû ñaéc
ñeàu nhö hö khoâng, söï gaët haùi cuûa thaân, khaåu, yù ñeàu ñöôïc töï taïi. Gioáng
nhö hö khoâng ôû nôi phaùp maø khoâng choã baùm truï, cuõng khoâng sinh dieät.
Nhö vaäy, Boà-taùt ôû nôi taát caû phaùp maø ñöôïc töï taïi, khoâng ñaàu khoâng
cuoái, khoâng coù xöù sôû, khoâng theå phaù huûy gioáng nhö hö khoâng vaäy. Ñoái
vôùi caùc thoâng tueä khoâng coù xöù sôû cuõng khoâng hö hoaïi, ñoái vôùi Phaät löïc
cuõng gioáng nhö hö khoâng töï nhieân maø truù, ôû trong taát caû ñôøi maø khoâng
choã truù töùc laø caûnh giôùi töï nhieân. Nhö vaäy Boà-taùt kieán laäp chuùng sinh
cuõng khoâng choã nhaäp, taát caû nhö huyeãn, gioáng nhö hö khoâng khoâng
sinh khoâng dieät, cuõng khoâng choã sinh maø haøm chöùa taát caû vaïn höõu
trong theá gian. Boà-taùt nhö vaäy cuõng voâ sôû truù, khoâng choã thaønh töïu maø
töï nhieân tònh. Vì Boà-taùt hieån hieän khaép caùc theá giôùi gioáng nhö hö
khoâng khoâng coù xöù sôû, cuõng khoâng bôø coõi, khoâng coù ranh giôùi, bôø ñaùy,
thoâng ñaït saâu roäng khoâng ñaâu khoâng ñeán. Nhö vaäy Boà-taùt khoâng coù xöù
sôû, cuõng khoâng phöông dieän maø coù nôi ñeán. Ñoái vôùi taát caû phaùp, Boà-
taùt tuyeân thuyeát thaáu taän roäng khaép, caùc haïnh bình ñaúng, khoâng ñaâu
khoâng coù gioáng nhö hö khoâng. Coù choã nöông töïa, truï laäp thì khoâng choã
sinh maø hieän ra nhieàu thöù, haøm chöùa nhieàu hình töôùng. Boà-taùt nhö vaäy
www.daitangkinh.org
khoâng ñi khoâng ñöùng, ñi theo caùc haïnh maø coù choã hieän, cuõng khoâng
choã sinh, gioáng nhö hö khoâng khoâng coù hình töôïng, cuõng khoâng phaûi
khoâng coù hình töôïng, khoâng haønh thanh tònh cuõng khoâng ueá tröôïc vì coù
söï haèng höõu ñaïo. Boà-taùt nhö vaäy khoâng coù aûnh töôïng theá gian, khoâng
coù aûnh töôïng ñoä theá gian, khoâng coù voâ löôïng aûng töôïng, vì coù choã hieän
höõu, gioáng nhö hö khoâng khoâng coù laâu beàn cuõng khoâng phuùt choác. Boà-
taùt nhö vaäy khoâng döøng laïi laâu, khoâng truù choác laùt, gioáng nhö hieän aûnh
maø khoâng coù aûnh laø Haïnh Boà-taùt. Neáu hieåu roõ ñieàu naøy môùi laø roát raùo,
haønh nhö hö khoâng, hieän caùc phieàn naõo maø khoâng veát nhô, hieän caùc
oaùn keát maø khoâng oaùn keát. Boà-taùt nhö vaäy thì duøng ñaïo löïc haøng phuïc
chuùng ma, thanh tònh taát caû, taâm luoân töôi saùng, vaéng laëng ñieàm nhieân,
bình ñaúng bao dung taát caû theá giôùi, cuõng nhö hö khoâng ôû trong theá gian
khoâng coù sai khaùc. Boà-taùt nhö vaäy ñoái vôùi caùc phaùp taâm ñeàu bình
ñaúng, khoâng choã ngaên ngaïi, khoâng choã queân maát, gioáng nhö hö khoâng
bình ñaúng vaø bao dung heát thaûy. Muoán ño löôøng hö khoâng thì chaúng
theå ñöôïc vì noù chaúng heà coù ngaèn meù. Boà-taùt nhö vaäy ñoái vôùi caùc phaùp,
chí taùnh ñi vaøo, laïi nöõa ñaïo taâm aáy khoâng coù ngaèn meù. Vì sao? Vì hö
khoâng aáy bình ñaúng roäng khaép. Boà-taùt ñoái vôùi mình maø vaâng tín tu
haønh, thaønh töïu thanh tònh, vieäc laøm bình ñaúng, vì moät vieäc thì duøng
moät vieäc maø chuyeån voâ löôïng vieäc, ñi khaép caùc coõi gioáng nhö hö
khoâng. Ñoái vôùi coõi nöôùc chö Phaät, khoâng choã roát raùo maø ñöôïc troøn
ñaày. Ñoái vôùi caùc phöông dieän thì khoâng choã truù maø ñi vaøo caùc phöông,
thaønh töïu thaàn thoâng vaø taát caû coâng ñöùc khoâng coù haïn löôïng. Caùc vieäc
thuø thaéng töï nhieân ñaày ñuû, thaâu hoaïch caùc phaùp ñeán Ñoä voâ cöïc, truï
vöõng kieân coá chí nhö hö khoâng, nhö kim cang. Ñoái vôùi taát caû caùc aâm
höôûng, caùc aâm Dò ñaïo maø khoâng heà töôûng nghó, khoâng heà traùi boû vieäc
chuyeån phaùp luaân. Giaû söû haïnh Boà-taùt coù theå thaønh töïu phaùp nhaãn aáy
thì ñöôïc töï taïi, cuõng khoâng choã ñeán, khoâng lui khoâng tôùi, khoâng choã
höôùng veà môùi laø töï taïi maø khoâng choã dieät, lieàn ñöôïc ôû nôi voâ vi maø
ñöôïc töï do khoâng choã queân maát. Xaû thaân khoâng thaät, thaønh töïu chaân
theå, tuaân theo luaät giaùo, taâm khoâng voïng caàu, töùc laø moät töôùng, thaân
aáy töï taïi vaøo nôi voâ töôùng töùc duøng voâ töôùng khoâng coù haïn löôïng. Phaät
löïc voâ haïn, thaân töï taïi khaép khoâng ñaâu chaúng coù, töùc giuùp haïnh mình,
thaân khoâng choã hoaïi maø ñöôïc töï taïi, bình ñaúng kieân coá, coù choã haøng
phuïc, vaøo khaép taát caû. Maét aáy ñeàu thaáy khaép laø maét thanh tònh khoâng
bò che chöôùng, caùc haïnh lìa duïc, cuõng chaúng phaûi khoâng haønh, gioáng
nhö hö khoâng vaéng laëng voâ haïn, nôi choã ñi vaøo töùc duøng voâ nhaãn,
khoâng choã khoâng nhaãn, ñoù laø coâng ñöùc. Ñaõ laøm xong vieäc lôùn roäng
khaép, ñeán choã an nhieân, gioáng nhö hö khoâng khoâng coù nguy aùch. Taát
caû Boà-taùt bieát roõ choán haønh, vaøo nôi thanh tònh, taâm bình ñaúng nhö hö
khoâng khoâng choã huûy maát, taát caû Phaät phaùp gioáng nhö bieån lôùn thuø
ñaëc voâ haïn coù choã hoäi nhaäp, khoâng coù ñoaïn maát. Boà-taùt vaøo nôi coõi
Phaät, kieán laäp daãn daét voâ löôïng coõi chuùng sinh nhö hö khoâng khoâng bôø
meù, xa lìa caùc saéc töôïng, khoâng coù aâm höôûng. Quaùn saùt kyõ caøng, thaáy
söï thò hieän tuøy thuaän roäng khaép, khai hoùa chuùng sinh, thaønh töïu troøn
ñaày, chí nguyeän beàn vöõng nhö hö khoâng, khoâng theå tan maát. Taâm Boà-
taùt luoân kieân coá, ñaït ñeán roát raùo khaép cuøng theá giôùi, cuõng nhö hö
khoâng khoâng coù sôû höõu. Söï kieân coá aáy khoâng theo theá gian, tröø caùc aân
aùi, troøn ñuû ñaïi ñaïo. Cho duø coù gaëp kieáp naïn thieâu chaùy trôøi ñaát nhöng
chaúng theå ñoát chaùy hö khoâng; hö khoâng naém troïn vaø haøm dung taát caû
theá giôùi chö Phaät. Nhö vaäy Boà-taùt vaøo nôi caùc löïc thì kieán laäp ñöôïc trí
tueä voâ thöôïng Chaùnh chaân. Ñoù laø phaùp Nhaãn caùc phaùp nhö hö khoâng
thöù möôøi cuûa chö Boà-taùt.
Luùc Boà-taùt Phoå Hieàn giaûng noùi kinh naøy xong thì chuùng Boà-taùt,
chö Thieân, Long thaàn, A-tu-la, Trôøi, Ngöôøi… khoâng ai maø khoâng hoan
hyû, phuïng haønh.
www.daitangkinh.org
SOÁ 292
KINH ÑOÄ THEÁ PHAÅM

Haùn dòch: Ñôøi Taây Taán, Tam taïng Phaùp sö Truùc Phaùp Hoä.
QUYEÅN 1
Nghe nhö vaày:

Moät thuôû noï, Ñöùc Phaät ôû treân toøa Sö töû Lieân hoa taïng taïi giaûng
ñöôøng Phoå quang cuûa ñaïo traøng Phaùp nhaøn thuoäc nöôùc Ma-kieät. Ñöùc
Phaät ñaõ thaáu toû veà chaân ñeá, khoâng coøn nhò haønh, ñaõ vöôït qua phaùp
voâ töôûng. Söï ñi ôû cuûa Ñöùc Phaät ñeàu ñaït ñeán bình ñaúng, taát caû chö
Phaät ñi ôû, tôùi lui khoâng heà ngaên ngaïi, cuõng khoâng heà bò che chöôùng.
Phaùp cuûa chö Phaät khoâng heà thoaùi chuyeån, söï haønh duïng khoâng moät
ai coù theå saùnh kòp, phuïng kính choã thaáy khoâng theå nghó baøn. Thò hieän
bình ñaúng khaép ba ñôøi, thaân aáy hieån hieän truøm khaép theá giôùi, phaân
minh caùc phaùp, tueä heát do döï, ñaày ñuû caùc phaùp, ngoài nôi goác Boà-ñeà,
thoâng suoát kinh ñieån, döùt nghi Chaùnh giaùc, khoâng nghó ñeán thaân. Taát
caû Boà-taùt ôû ñaây chí nguyeän ñeán ñaïo tueä vaø coù haïnh Phaät khoâng hai,
laáy vieäc cöùu ñoä qua bôø beân kia laø vieäc baäc nhaát, thaønh töïu cöûa giaûi
thoaùt maø Nhö Lai kieán laäp. Coõi nöôùc cuûa chö Phaät khoâng coù haïn
löôïng, choã haønh bình ñaúng, phaùp, caûnh tu taäp roäng lôùn nhö khoâng,
möôøi phöông coõi nöôùc khoâng theå tính ñeám traêm ngaøn öùc na-do-tha vi
traàn soá chö Boà-taùt ôû ñaây cuõng laø nhö vaäy. Caùc Boà-taùt Ñaïi só naøy ñeàu
laø nhöõng vò Nhaát sinh boå xöù, vò lai seõ thaønh ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh
giaùc. Moãi moät vò ñeàu ôû coõi Phaät nôi möôøi phöông khaùc nhau, ñeàu ñeán
coõi naøy tham döï phaùp hoäi. Taát caû ñeàu laø nhöõng baäc Khai só, ñeàu môû
SOÁ 292 – KINH ÑOÄ THEÁ PHAÅM, quyeån 1 467
maét tueä vaø cöûa coâng ñöùc voâ löôïng, khai hoùa taát caû chuùng sinh caùc
coõi, thuaän theo luaät maø daãn ñaïo baèng phöông tieän quyeàn xaûo, bieát roõ
tuøy thôøi. Truù phaùp Boà-taùt trong caùc laàu gaùc, giaûng ñöôøng cuûa taát caû
theá giôùi, vöôït leân treân tueä ñònh maø quaùn coõi dieät ñoä. Vaâng kính ñaïo
tueä, tröø boû taát caû ngoân töø, haønh aám vaø choã ñaùng tröø boû. Caùc vò bieát roõ
nhaân duyeân thích öùng thích öùng thu giöõ hoùa ñoä chuùng sinh vaøo voâ
löôïng ñaïo. Vaøo trong aáy nhöng choã laøm, hoïa phöôùc vaø baùo öùng cuûa
taát caû chuùng sinh ñeàu khoâng theå huûy hoaïi. Phaân bieät ñuùng thôøi, choã
duøng quaùn saùt luoân voâ sôû ñaéc, bieát roõ chí taùnh cuûa chuùng sinh caùc
coõi, thaáu roõ caùc caên, thöùc tænh keû caàn thöùc tænh, tuøy theo nhaân duyeân,
tuøy beänh cho thuoác. Quaù khöù, hieän taïi, vò lai chö Phaät ban tuyeân
nghóa lyù chöông cuù thì luoân laõnh thoï phuïng haønh. Boà-taùt ñaõ nhaän söï
thoï kyù aáy roài thì luoân haønh bình ñaúng, saùng roõ chaùnh taø, choã seõ quay
veà laø vaøo trong ñôøi naøy maø ñoä ñôøi vôùi voâ löôïng phaùp, töï vaøo choã
chaùnh chaân, ñeàu ñaõ quaùn roõ vaø thoâng giaûi höõu vi cuøng voâ vi khoâng
coù hai. Quaù khöù, hieän taïi, vò lai chö Phaät ñeàu vaøo ñaïo traøng cuûa taát
caû Nhö Lai, moät thôøi ngöï ñaïo, ñaït bình ñaúng giaûi, thaønh Toái chaùnh
giaùc. Caùc vò ñeàu thò hieän taâm nhaøn, taâm an, ñaõ roõ Phaät ñaïo, khoâng lìa
boû chuùng sinh phaùt taâm. Vaøo taâm moät chuùng sinh thì coù theå vaøo khaép
choã bieát, choã thích cuûa taát caû chuùng sinh. Töï ôû trong trí tueä aáy maø
thaân Boà-taùt khoâng heà lay chuyeån, ñaït ñeán phoå trí vaø caùc taâm thoâng
tueä. Truù nôi quaû vò aáy maø khoâng heà thoaùi chuyeån, neûo haønh hoùa cuûa
Boà-taùt tinh taán khoâng heà chaùn meät, tôùi lui khaép cuøng laø Tueä khoâng
choã haønh. Vì taát caû moïi ngöôøi maø ôû taïi sinh töû trong voâ soá kieáp, bieát
roõ vaø kieán laäp khoù tính kieáp soá, khoù maø thaáy gaëp. Chö Boà-taùt ñích
thöïc raát khoù gaëp, thöôøng chuyeån phaùp chöa töøng chaùn meät, khai hoùa
chuùng sinh laøm cho hoï nhaäp vaøo luaät giaùo. Quaù khöù, hieän taïi, vò lai,
chö Nhö Lai nghieâm tònh coõi aáy, taùc thaønh chuùng sinh, ñaày ñuû baûn
haïnh, theä nguyeän ñaõ troøn, coâng haïnh thuø thaéng. Chö Boà-taùt vaø caùc
Hoïc só khaùc nhö vaäy ñeàu coù theå tham vaán möôøi phöông chö Phaät vôùi
kieáp soá voâ haïn vaø taùn thaùn voâ cuøng. Nguyeân sô cuûa hoï khoâng coù bôø
meù, sieâu vöôït caùc chuùng. Caùc vò aáy laø: Boà-taùt Phoå Hieàn, Boà-taùt Phoå
Nhaân, Boà-taùt Phoå Hoùa, Boà-taùt Phoå Trí, Boà-taùt Phoå Nhaõn, Boà-taùt Phoå
Quang, Boà-taùt Phoå Quaùn, Boà-taùt Phoå Minh, Boà-taùt Phoå Anh, Boà-taùt
www.daitangkinh.org
Phoå Giaùc. Caùc vò nhö vaäy nhieàu nhö soá vi traàn khoâng theå tính ñeám
traêm ngaøn öùc na-do-tha coõi nöôùc chö Phaät. Boà-taùt Phoå Hieàn coù chí
nguyeän thuø thaéng, theä nguyeän aáy ñaõ thaønh töïu. Moãi khi chö Phaät
xuaát theá thì Boà-taùt ñeàu ñeán thænh caàu, bieát roõ tuøy thôøi vaø ñeàu naém
giöõ phaùp nhaõn giaùo hoùa cuûa chö Phaät, khoâng ñeå cho söï giaùo hoùa cuûa
taát caû Nhö Lai bò ñoaïn maát. Chö Phaät ra ñôøi thì lieàn ñöôïc thoï kyù danh
hieäu, coõi nöôùc, thaønh Toái chaùnh giaùc. Ñaõ ñöôïc vaéng laëng roài thì truï
nôi phaùp luaân, thò hieän laøm Phaät, khoâng dính maéc vaøo coõi Phaät,
nghieâm trò taát caû theá giôùi hung aùc, ueá tröôïc khoù trò, dieät tröø caùc hoïa
phöôùc ngaên ngaïi cuûa chuùng Boà-taùt, nhaäp vaøo phaùp giôùi chaùnh ñeá
khoâng bò ngaên ngaïi. Luùc ñoù, Boà-taùt Phoå Hieàn lieàn duøng Chaùnh thoï
Tam-muoäi Phaät taïng vaøo khaép choã du hoùa cuûa möôøi phöông chö
Phaät, khoâng moät choã naøo khoâng khaép bieán; phaùp, caûnh, giaûng ñöôøng
khoâng moät choã naøo maø khoâng thaáu trieät. Coõi hö khoâng aáy ñeàu khoâng
bôø meù, möôøi phöông coõi nöôùc ñeàu chaán ñoäng saùu caùch. AÙnh saùng lôùn
aáy khoâng ñaâu laø khoâng toûa chieáu, vang leân aâm thanh lôùn khoâng ñaâu
maø khoâng nghe thaáu. Boà-taùt Phoå Hieàn töø trong Tam-muoäi thaáy chö
Boà-taùt ñeàu ñeán phaùp hoäi neân raát vui möøng haân hoan. Boà-taùt Phoå Trí
thaáy chö Boà-taùt ñeán vaân taäp cuõng sinh vui möøng vaø ñeán tröôùc Boà-taùt
Phoå Hieàn maø hoûi:
–Laønh thay, Phaät töû! Nay chö Boà-taùt möôøi phöông vaân taäp ñeán
vì khaùt ngöôõng kinh ñieån vaø ngöôõng nhôø Ñaïi só, nhö toái ñöôïc saùng.
Xin Ñaïi só vì hoï maø giaûng thuyeát veà haïnh Boà-taùt töø ñaàu ñeán cuoái,
laøm cho hoï khoâng coøn nghi ngôø, ngöôøi cuoái cuøng cuõng ñeàu ñöôïc khai
thò, nhö beänh ñöôïc thuoác, nhö muø ñöôïc saùng.Vì sao goïi choã nöông
töïa cuûa Boà-taùt goïi laø voâ sôû tröôùc? Sao goïi laø Boà-taùt chöa töøng coù
töôûng? Sao goïi laø haønh? Sao goïi laø baïn laønh? Sao goïi laø tinh taán?
Sao goïi laø Khuyeán tín? Sao goïi laø hoùa ñoä chuùng sinh? Sao goïi laø caám
giôùi? Sao goïi laø thoï kyù? Sao goïi laø Boà-taùt khoâng caàu töôùng ngaén
nguûi? Sao goïi laø nhaäp Nhö Lai? Sao goïi laø ñöôïc vaøo taùnh haïnh chuùng
sinh? Sao goïi laø ñöôïc vaøo caùc theá giôùi? Sao goïi laø nhaäp vaøo kieáp soá
caùc nieäm khoâng choã naøo maø khoâng thaáu ñaït? Sao goïi laø laø dieãn
thuyeát thoâng vieäc ba ñôøi? Sao goïi laø ñöôïc nhaäp vaøo ba xöù? Sao goïi
laø choã phaùt taâm khoâng chaùn meät, khoâng thieáu soùt? Sao goïi laø Boà-taùt
bieän bieät phaân minh? Sao goïi laø Boà-taùt ñaït ñeán Toång trì? Sao goïi laø
Boà-taùt tuyeân dieãn Phaät ñaïo?
Boà-taùt Phoå Hieàn vì nhaân duyeân thænh hoûi cuûa Boå-taùt Phoå trí vaø
muoán laøm cho nhöõng ngöôøi vaân taäp ñeán ñeàu ñöôïc hieåu roõ neân khen
ngôïi:
–Laønh thay caùc hoäi Boà-taùt! Haõy cuøng laéng nghe!
Boà-taùt coù möôøi Phaùp söï coù choã nöông töïa maø khoâng vöôùng maéc.
1. Nöông vaøo taâm Boà-taùt khieán cho khoâng traùi maát.
2. Nöông vaøo baïn laønh thöôøng tu tinh chuyeân.
3. Nöông vaøo goác ñöùc maø troàng phöôùc laïc.
4. Coù theå phuïng haønh söï tuøy thuaän hoùa ñoä voâ bieân.
5. Nöông vaøo taát caû phaùp vì khoâng choã veà.
6. Nöông vaøo caùc theä nguyeän maø gaàn guõi ñaïo.
7. Chuyeân haønh caùc haïnh, huaân taäp ñaày ñuû.
8. Gaàn guõi caùc Boà-taùt Nhaát sinh boå xöù.
9. Theo veà caùc taâm Phaät vôùi söï hoan hyû.
10. Phuïng söï caùc Nhö Lai vaø taùn thaùn nhö cha mình.
Ñoù laø möôøi Phaùp söï cuûa Boà-taùt coù choã nöông töïa laøm voâ sôû tröôùc
(khoâng choã chaáp tröôùc), Boà-taùt maø truù ôû ñoù thì mau choùng ñaït ñeán choã
nöông töïa voâ cöïc, ñoù laø ñaïi tueä voâ thöôïng cuûa Nhö Lai.
Nöông maø khoâng choã nöông
Töï veà vôùi chö Phaät
Roõ phaùp, khoâng choã troâng
Cho ñeán choã ñaïi nguyeän
Thaáy chö Phaät hoan hyû
Nöông ñoù maø vaâng kính
Nöông nhôø chö Nhö Lai
Vì ñuû ñaày ñaïo haïnh.
Boà-taùt coù möôøi vieäc chöa töøng coù töôûng. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Nghó ñeán caùc goác ñöùc nhö nghó ñeán mình khoâng khaùc.
2. Thaân tích luõy ñieàu thieän ñeå ban raûi cho chuùng sinh.
3. Taát caû coâng ñöùc giaùo huaán duøng laøm ñaïo töôûng.
www.daitangkinh.org
4. Roõ thaáu chuùng sinh laáy laøm ñaïo phaåm töôûng.

5. Nguyeän cöùu ñoä taát caû nhö cöùu mình laø nguyeän töôûng.
6. Ñeàu duøng caùc phaùp thí.
7. Quaùn taát caû phaùp nhö laø phaùp Phaät.
8. Laøm taát caû haïnh nhö haønh thaân töôûng.
9. Taát caû ngoân töø ôû nôi choán haønh hoùa khoâng choã voïng töôûng.
10. Nhìn thaáy chö Phaät töôûng nhö cha meï vaø ñoái vôùi chuùng sinh
khoâng coù hai töôûng.
Naøy Toäc taùnh töû! Chuùng chö Boà-taùt chöa töøng coù töôûng, Boà-taùt
truù ôû ñaây thì mau choùng thaønh töïu voâ thöôïng, ñaït ñeán caùc goác ñöùc.
Vì taát caû tích ñöùc
Nghó chuùng sinh nhö mình
Nhö phaùp khí cuûa ñaïo
Caùc chuùng sinh laäp nguyeän
Bình ñaúng khoâng khaùc mình
Quy maïng nôi ñaïo phaùp
Khieán ñaït, khoâng sinh theo.
Boà-taùt coù möôøi vieäc haønh duïng. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Giaûng thuyeát, phaân bieät veà ñoái töôïng haønh cuûa chuùng sinh.
2. Caàu taát caû choán haønh caùc phaùp.
3. Hoïc roäng giôùi caám theo ñaáy phuïng haønh.
4. Tích luõy nhieàu goác ñöùc cuûa caùc phaùp.
5. Nhaát taâm chuyeân tinh, phuïng haønh Tam-muoäi.
6. Bieát roõ Thaùnh tueä choã phaûi quay veà.
7. AÂn caàn vaâng theo lôøi daïy chö Phaät khoâng heà traùi maát.
8. Ñi ñeán caùc coõi vì muoán trang nghieâm coõi nöôùc.
9. Noi theo Thieän tri thöùc vaø luoân luoân cung kính.
10. Phuïng Nhö Lai haïnh, kính nhö sö töû.
Taát caû coù choán haønh
Phaûi khai hoùa chuùng sinh
Sieâng caàu nôi caùc phaùp
Maø phuïng trì giôùi caám

Moät taâm veà ñònh yù
Bieát roõ tueä Thaùnh minh
Choã haønh tònh coõi nöôùc.
Boà-taùt coù möôøi vieäc veà baïn laønh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Kieán laäp ñaïo yù.
2. Thöôøng tu goác ñöùc.
3. Nhaäp Ñoä voâ cöïc (Ba-la-maät).
4. Ban tuyeân ñaïo phaùp.
5. Khai hoùa chuùng sinh.
6. Phaân bieät bieän taøi.
7. Khen ngôïi chuùng sinh.
8. Tröø caùc voïng töôûng.
9. ÔÛ choã khoâng buoàn chaùn.
10. Laäp haïnh Phoå hieàn, vaøo tueä chö Phaät töùc laø baïn laønh.
Taâm kieán laäp nôi ñaïo
Sieâng naêng tu goác ñöùc
Vaøo caùc Ñoä voâ cöïc
Ban tuyeân caùc kinh ñieån
Khai hoùa ñoä chuùng sinh
Bieän taøi döùt caùc nghi
Xöng taùn khaép muoân loaøi
Tröø saïch caùc töôûng nghó.
Boà-taùt coù möôøi vieäc laøm tinh taán. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Giaûng thuyeát khaép cuøng coõi chuùng sinh.
2. Bieát roõ choã höôùng veà cuûa kinh ñieån.
3. Nghieâm tònh taát caû theá giôùi chö Phaät.
4. Luoân phuïng haønh caùc giôùi cuûa Boà-taùt.
5. Thöôøng nhaãn chòu taát caû caùc hoaïn naïn.
6. Ñoaïn döùt nhöõng ñau khoå nung naáu nôi ba ñöôøng döõ.
7. Haøng phuïc taát caû chuùng ma vaø quyeán thuoäc cuûa chuùng.
8. Khoâng laøm cho chuùng sinh mang taâm saân haän.
www.daitangkinh.org
9. Luoân tuaân theo möôøi phöông chö Phaät Theá Toân.

10. Thöôøng gaëp chö Phaät thì quy maïng vaø thoï giaùo.
Naøy Toäc taùnh töû! Ñoù laø möôøi vieäc maø Boà-taùt haønh tinh taán.
Quy maïng nôi chö Phaät
Phuïng tu haïnh Boà-taùt
Chòu taát caû khoå naõo
Ñoaïn khoå naïn ba ñöôøng
Haøng phuïc ma, quyeán thuoäc
Laøm vui loøng chuùng sinh
Thöôøng gaëp chö Nhö Lai.
Boà-taùt coù möôøi vieäc khuyeán tin. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng kieán laäp ñaïo yù vaø cuõng khuyeân ngöôøi khaùc phaùt ñaïo
taâm.
2. Töø hoøa baäc nhaát, khoâng coù tranh chaáp, cuõng giaùo hoùa cho
ngöôøi khaùc ñöôïc an vui, tröø saïch phaùp ngu meâ.
3. Cuõng giaùo hoùa ngöôøi khaùc döùt boû saùch vôû taø vaïy, khieán truù
Phaät ñaïo.
4. Chí caàu goác ñöùc vaø cuõng khuyeân ngöôøi khaùc chí caàu goác
thieän.
5. Veà nôi caùc Ñoä voâ cöïc cuõng khuyeân ngöôøi khaùc caàu Ba-la-
maät.
6. Ñaõ hieän taùnh Phaät thì cuõng khuyeán duï ngöôøi khaùc chí caàu Phaät
taùnh.
7. Thaân ñaõ vaøo phaùp khoâng sôû höõu vaø khuyeán tieán ngöôøi khaùc
vaøo khoâng phaùp.
8. Khen ngôïi trí tueä chö Phaät, khoâng bao giôø huûy baùng vaø cuõng
chæ baøy ngöôøi khaùc khoâng huûy baùng chaùnh phaùp.
9. Ñaày ñuû phoå trí, caùc nguyeän thuaàn ñuû vaø cuõng daãn daét ngöôøi
khaùc thaønh töïu caùc thoâng tueä.
10. Theä-ñaïo roát raùo, duøng ñeå laøm nghieâm tònh trí tueä voâ taän cuûa
Nhö Lai Chí Chaân vaø cuõng seõ kieán laäp taát caû chuùng sinh vaøo ñaïo Nhö
Lai.

Ñaõ kieán laäp ôû ñaïo
Cuõng hoùa ñoä tha nhaân
Taâm khoâng ñieàu tranh tuïng
Hoøa vui ngöôøi saân haän
Tröø boû caùc ngu toái
Khai hoùa caùc ñöôøng taø
Thöôøng caàu caùc goác ñöùc
Daãn duï truù nghóa ñaïo.
Boà-taùt coù möôøi vieäc khai hoùa chuùng sinh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt boá thí söï khuyeán taán chuùng sinh.
2. Dung nhan hoøa aùi maø khuyeán taán thoï.
3. Ban tuyeân kinh ñaïo khieán hoï toû baøy.
4. Khuyeán taán phaân minh khoâng khaùc vôùi mình.
5. Choã boá thí voâ löôïng, phaùt khôûi coõi ngöôøi.
6. Hieån baøy haïnh Phaät, Boà-taùt ñeå daãn daét caùc loaøi chuùng sinh.
7. Chæ daïy cho theá gian vì theá gian nhö löûa thieâu ñoát vaø giaùo
huaán phaùp ñaïo Voâ thöôïng cho chuùng sinh.
8. Thaàn tuùc bieán hoùa, caûm ñoäng voâ soá.
9. Bieát roõ voâ soá phöông tieän quyeàn xaûo.
10. Tuøy theo taäp tuïc ñoä thoaùt muoân loaøi.
Boà-taùt haønh boá thí
Duøng hoùa ñoä chuùng sinh
Dung nghi thöôøng hoøa vui
Khuyeán duï keû baát caäp
Thaáy ñôøi nhö löûa ñoát
Hieån baøy ñaïi ñaïo Phaät
Thaàn tuùc hieän bieán hoùa
Voâ soá quyeàn phöông tieän.
Caám giôùi cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khoâng boû taâm ñaïo.
2. Döùt boû yù nieäm Thanh vaên, Duyeân giaùc.
3. Quaùn saùt taát caû chuùng sinh baèng haïnh Töø bi.
www.daitangkinh.org
4. Khai hoùa chuùng sinh khieán truï Phaät phaùp.

5. Phuïng tu choã Boà-taùt caàn phaûi hoïc.
6. Roõ taát caû phaùp ñeàu khoâng thuû ñaéc.
7. Keû taïo goác ñöùc thì khuyeán trôï hoï ñeán vôùi ñaïo.
8. Chöa töøng chaáp tröôùc vaøo thaân chö Phaät.
9. Coù theå nhaãn chòu caùc phaùp cuõng khoâng choã döïa.
10. Giöõ gìn caùc caên ñeå haønh trì giôùi caám.
Thöôøng hoøa vôùi ñaïo taâm
Xaû Thanh vaên, Duyeân giaùc
Thöông xoùt khaép chuùng sinh
Khuyeán vaøo nôi Phaät phaùp
Hoïc haïnh chö Boà-taùt
Roõ phaùp voâ sôû höõu
Taát caû haønh coâng ñöùc
Khuyeán giuùp nôi Phaät ñaïo
Boà-taùt coù möôøi vieäc thoï kyù vaø choã thaáy veà thoï kyù ñeàu töï bieát caû.
1. Phaùt taâm töø hoøa, ñaïo yù töï nhieân.
2. Khoâng chaùn boû haïnh Boà-taùt.
3. Xaû boû taát caû caùc voïng töôûng.
4. Coù theå vaâng tu phaùp cuûa chö Phaät.
5. Thuaàn tin nôi choã chö Nhö Lai tuyeân thuyeát.
6. Quaùn thoâng vaø thaønh töïu goác ñöùc.
7. Hoùa ñoä taát caû khieán truù Phaät ñaïo.
8. Bình ñaúng vaø toân kính thaân höõu khoâng coù hai taâm.
9. Thaáy chö thieän höõu nhö thaáy chö Phaät.
10. Baûn nguyeän thuôû xöa hoä trì Phaät ñaïo.
Ñoù laø möôøi phaùp haønh trì ñöôïc thoï kyù.
Bình ñaúng kính thieän höõu
Lôïi laïc töø ñoù thaønh
Nguyeän xöa hoä trì phaùp
Phaùt ñaïo yù laéng trong
Khoâng chaùn haïnh Boà-taùt

Döùt boû caùc voïng töôûng
Khieán truù ôû phaùp Phaät
Thuaàn tin Nhö Lai daïy.
Boà-taùt coù möôøi vieäc khoâng caàu söï haïn heïp. Ñoù laø:
1. Nhaäp vaøo theä nguyeän ñôøi tröôùc.
2. Tuøy thôøi nhaäp haïnh, daãn daét huaân taäp tuøy theo nhaân duyeân
cuûa chuùng sinh.
3. Chaúng maát chaùnh nghóa, ñeàu ñöôïc thoâng nhaäp.
4. Thaønh töïu ñaày ñuû caùc Ñoä voâ cöïc.
5. Tuøy theo phöông tieän aáy maø coù theå hoäi nhaäp.
6. Thuaän theo sôû nguyeän.
7. Tuøy theo sôû thích cuûa chuùng sinh maø khai hoùa hoï.
8. Trang nghieâm coõi nöôùc, khuyeán nhaäp vaøo ñaïo.
9. Thaàn thoâng bieán hoùa laøm cho hoï theo söï giaùo hoùa aáy.
10. Vì khaép chuùng sinh maø thò hieän.
Ñoù laø möôøi vieäc khoâng caàu söï haïn heïp cuûa Boà-taùt.
Ñi vaøo nguyeän ñôøi tröôùc
Choã haønh tuøy nhaân duyeân
Tuaân haønh theo thöù lôùp
Thuaän caùc Ñoä voâ cöïc
Do ñaéc thaønh töïu lôùn
Tuøy chuùng sinh tín laïc
Laøm trang nghieâm coõi Phaät
Duøng thaàn tuùc bieán hoùa
Boà-taùt coù möôøi vieäc vaøo vôùi Nhö Lai, choã maø taát caû chö Phaät
trong ba ñôøi ñeàu töø ñoù thaønh töïu. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñi vaøo ñaïo giaùo bình ñaúng voâ löôïng.
2. Chuyeån baùnh xe phaùp voâ haïn.
3. Tuyeân thuyeát yeáu nghóa cuûa trí tueä voâ löôïng.
4. Thuaän theo aâm thanh thoâng suoát khoâng bôø meù.
5. Khai hoùa chuùng sinh voâ soá löôïng.
6. Hieån baøy voâ soá thaàn thoâng bieán hoùa.
www.daitangkinh.org
7. Tuøy thôøi bieán khaép voâ soá thaân hình.

8. Ñi vaøo caùc ñònh, Tam-muoäi khoâng theå ví duï.
9. Khai ngoä saùng chieáu khoâng theå ño löôøng.
10. Thò hieän löïc voâ uùy, hieån baøy voâ haïn khieán vaøo dieät ñoä.
Ñoù laø möôøi vieäc theå nhaäp Nhö Lai cuûa Boà-taùt.
Quaù, hieän, vaø vò lai
Taát caû chö Nhö Lai
Vaøo ñaïo giaùo voâ löôïng
Chuyeån Phaùp luaân voâ haïn
Thuaän ñaïo phaùp khoâng bôø
Thuyeát tueä tröôøng khoâng ñaùy
Khai hoùa voâ soá ngöôøi
Thaàn tuùc khoù nghó baøn.
Boà-taùt coù möôøi vieäc ñi vaøo taùnh haïnh cuûa chuùng sinh. Nhöõng gì
laø möôøi?
1. Vaøo nôi baûn haïnh vaø choã hieåu cuûa chuùng sinh.
2. Tuøy thôøi khai ñoä, thoï thaân ñöông lai.
3. Hieän baøy khaép chuùng sinh.
4. Vieäc laøm hieän taïi vaøo khaép chuùng sinh.
5. Kheùo haønh goác ngoïn, tuøy thôøi cöùu giuùp choán haønh phi phaùp.
6. Dieãn baøy ñaïo phaùp cho chuùng sinh.
7. Choã nhaäp taâm taùnh, bieát roõ taát caû.
8. Phaân minh taát caû choã veà nguoàn coäi.
9. Tuøy choã yeâu thích, neâu roõ caùc ngaên ngaïi.
10. Thuyeát phaùp ñeå tröø boû voâ soá phieàn naõo aùi duïc cuûa chuùng
sinh.
Ñoù laø möôøi vieäc vaøo taùnh haïnh cuûa chuùng sinh.
Hieåu roõ haïnh ñôøi tröôùc
Cuõng bieát roõ ñôøi sau
Phaân minh vieäc hieän taïi
Choán haønh cuûa chuùng sinh
Vaøo nôi choã ñöùc haïnh
Khoâng ñöùc haïnh cuõng vaøo

Taâm aáy truøm khaép caû
Khieán caùc caên thaønh töïu.
Boà-taùt coù möôøi vieäc theå nhaäp theá giôùi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng bieát döøng ñuû ôû taïi theá gian.
2. Tu haønh thanh tònh khoâng bò nhieãm oâ.
3. ÔÛ trong ñôøi taâm ít mong caàu.
4. Dieãn baøy voâ löôïng höông thôm cho chuùng sinh meâ laàm.
5. Vaøo caùc phöông tuïc nhö vaøo moät buïi traàn.
6. Hieån baøy khaép nôi voâ löôïng nghóa vi dieäu.
7. Cuõng hieån baøy roäng khaép nôi voâ löôïng theá giôùi.
8. Ñoä thoaùt noãi lo cuûa thaân töù ñaïi.
9. Cung kính töï veà vôùi ñaïo chö Phaät.
10. Cuõng ñi vaøo nôi choán voâ ñaïo trong thieân haï.
Ñoù laø möôøi vieäc hoäi nhaäp theá giôùi cuûa Boà-taùt.
ÔÛ ñôøi bieát döøng ñuû
Neûo haønh thöôøng thanh tònh
Choã vaøo thöôøng ít caàu
Vaøo khaép voâ löôïng nghieäp
Vaøo voâ soá theá giôùi
Hieåu roõ haïnh vi dieäu
Lôùn nhoû ñeàu thaáu ñaït
Hoäi nhaäp moïi sôû höõu.
Boà-taùt coù möôøi vieäc vaøo kieáp soá caùc nieäm khoâng gì laø khoâng
thaáu ñaït. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Bieát kieáp quaù khöù.
2. Xeùt roõ vò lai.
3. Bieát vieäc hieän taïi.
4. Bieát ñôøi höõu haïn.
5. Bieát caùc ngaên ngaïi voâ haïn.
6. Ñi vaøo caùc neûo höõu haïn vaø voâ haïn.
7. Roõ caùc vieäc veà kieáp höõu soá vaø voâ soá.
8. ÔÛ nôi höõu soá khieán nhaäp voâ vi.
www.daitangkinh.org
9. Khieán caùc voâ nieäm thoâng nhaäp höõu nieäm.

10. Thoâng caùc höõu nieäm khieán vaøo voâ nieäm.
Ñoù laø möôøi vieäc bieát roõ kieáp soá cuûa caùc nieäm khoâng gì laø khoâng
thoâng ñaït cuûa Boà-taùt.
Nhaäp vaøo nieäm quaù khöù
Ñöông lai cuõng nhö vaäy
Caát böôùc ôû hieän taïi
Maø ñeàu bieát roõ caû
Haønh hoùa voâ löôïng kieáp
Höõu soá hoaëc voâ soá
Voâ nieäm vaø höõu nieäm
Taát caû töôûng, voâ töôûng.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thuyeát neâu thoâng suoát veà ba ñôøi maø khoâng
coù hai lôøi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Duøng quaù khöù maø giaûng noùi.
2. Thuôû xöa ñaõ qua, sôùm noùi veà ñöông lai.
3. Ñöông lai xa vôøi dieãn noùi hieän taïi.
4. Ñöông lai chöa ñeán, noùi veà quaù khöù.
5. Coøn chöa muoán ñeán, giaûng noùi hieän taïi.
6. Cuõng giaûng noùi ñöông lai chöa ñeán.
7. Truyeàn ñaït ôû hieän taïi boãng thaønh quaù khöù.
8. Bieát roõ hieän taïi töùc laø ñöông lai.
9. Choã thaáy cuûa maét, giaûng noùi bình ñaúng.
10. Hieän roõ ba ñôøi ñeàu thaáu roõ trong moät luùc.
Ñoù laø möôøi vieäc thuyeát neâu thoâng suoát veà ba ñôøi.
Thöôøng noùi vieäc quaù khöù
Neâu xöa ñeán nhö theá
Quaù khöù laø hieän taïi
Cuõng thoâng vieäc ñöông lai
Quaù khöù nay hieän taïi
Chöa ñeán dieãn ñöông lai
Hieän, lai laøm quaù khöù
Maét thaáy nay ñöông lai.

Boà-taùt coù möôøi vieäc ñi vaøo ba xöù. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Vaøo caùc höõu soá.
2. Ñeán voâ sôû nieäm.
3. Ñeán choã sôû ñaéc.
4. Höôùng ñeán caùc coõi maø daïy doã.
5. Ñeán caùc töôûng xöù.
6. Veà caùc phöông tuïc.
7. Khoâng nhieàu ngoân ngöõ.
8. Thaáu ñaït khoâng cuøng taän.
9. Khen ngôïi vaéng laëng.
10. Thích söï an nhieân.
Ñoù laø möôøi vieäc nhaäp vaøo ba xöù cuûa Boà-taùt.
Ñi vaøo caùc neûo nieäm
Trao truyeàn coù sôû ñaéc
Taïi phöông tuïc, caùc töôûng
Choán nieäm khoâng cuøng taän
Noùi roäng vieäc tòch nhieân
Cuõng vaøo nôi an tónh
Dieät tröø caùc aùc söï
Nhö vaäy thaønh töïu ñaïo.
Boà-taùt coù möôøi vieäc cuûa söï phaùt taâm khoâng chaùn vaø khoâng thieáu
soùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Cuùng döôøng chö Phaät, ôû nôi caùc saéc maø khoâng meät moûi.
2. Kính thuaän taát caû caùc thieän höõu.
3. Caàu caùc kinh ñieån, khoâng laáy laøm khoù.
4. Roäng nghe nhieàu kinh, thoï nhaän khoâng ai theo kòp.
5. Luoân phaùt taâm ban tuyeân kinh ñaïo.
6. Khai hoùa chuùng sinh, duøng phaùp luaät chæ baøy.
7. Phaùt khôûi taát caû, khieán ñeán Phaät ñaïo.
8. Truù nôi moät theá giôùi, ôû voâ soá kieáp tu haïnh Boà-taùt.
9. Haønh hoùa khaép caùc coõi Phaät khoâng choã naøo laø khoâng cuøng
www.daitangkinh.org
khaép.
10. Chöa töøng hoaøi nghi caùc kinh ñieàn Phaät, coù choã tham vaán
thì tuyeân thuyeát roäng khaép.
Ñoù laø möôøi vieäc phaùt taâm khoâng chaùn, khoâng thieáu soùt.
Cuùng döôøng caùc thaân Phaät
Khoâng laáy laøm chaùn ñuû
Cung thuaän caùc thieän höõu
Ngöôõng caàu caùc kinh ñieån
Choán caàu khoâng meät moûi
Thaáy nhöõng ngöôøi phaùt taâm
Vì hoï giaùo huaán ñaïo
Khai hoùa caùc Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc phaân minh caùc bieän giaûi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Phaân bieät choã vaøo tueä bieän giaûi cuûa chuùng sinh.
2. Bieát roõ caùc caên, seõ ñöôïc quay veà.
3. Roõ söï baùo öùng cuûa caùc toäi phöôùc.
4. Nhìn thaáy choã sinh ra ôû baát cöù nôi naøo.
5. Ñeàu bieát nhöõng choã coù khoâng cuûa theá gian.
6. Nhìn thaáy choã du hoùa cuûa chö Phaät.
7. Hieåu roõ nghóa lyù saâu caïn cuûa kinh phaùp.
8. Roõ thoâng söï maát coøn cuûa phaùp giôùi.
9. Thaáu ñaït vieäc ba ñôøi
10. Cuõng coù theå phaân bieät choán neûo haønh hoùa, ngoân ngöõ aâm
thanh khoâng theå tính ñeám.
Ñoù laø möôøi vieäc veà söï phaân bieät caùc bieän giaûi cuûa Boà-taùt.
Roõ choã bieát chuùng sinh
Choã veà cuûa caùc caên
Tuøy choã laäp toäi, phöôùc
Thaáy ñöôïc choã sinh khôûi
Phaân bieät caùc theá giôùi
Cuõng bieát roõ phaùp phaåm
Quaùn thoâng tueä Phaät phaùp
Goác ngoïn cuûa ba ñôøi.

Boà-taùt coù möôøi vieäc ñaït ñeán Toång trì. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Choã nghe saâu roäng thì lieàn phuïng trì, ngöôõng caàu kinh ñieån
khoâng heà queân maát.
2. Caàm ñuoác phaùp saùng ñeå tuyeân thuyeát vaø giaùo hoùa, ñeàu töø
phöông tieän maø bieát roõ kinh ñieån.
3. Roõ phaùp töï nhieân, ñaït aùnh saùng phaùp, ñeán vôùi Phaät ñaïo khoâng
theå nghó baøn.
4. Naém caùc ñònh yù, hieän ñang nghe Phaät, môû baøy tröôùc maét, lieàn
phuïng haønh phaùp.
5. Ñi vaøo aâm thanh nôi ñaïo traøng, tuøy theo phöông tuïc maø dieãn
xuaát ngoân töø, khoâng heà cuøng taän.
6. Nghó ñeán vieäc nôi ba ñôøi chö Phaät laø phaùp khoâng theå nghó baøn.
7. Tuøy thôøi giaûng noùi, mang nhieàu bieän taøi veà taát caû choã then
choát nôi kinh ñieån cuûa chö Phaät.
8. Tai nghe nhieàu nghóa lyù khoâng theå suy löôøng.
9. Choã höng Thaùnh tueä coù theå nghe giöõ thoâng suoát caùc phaùp chö
Phaät.
10. Kieán laäp möôøi löïc voâ uùy cuûa Nhö Lai.
Ñoù laø möôøi phaùp ñaït ñeán Toång trì cuûa Boà-taùt.
Roäng nghe lieàn naém giöõ
Khoâng queân taát caû phaùp
Hieåu roõ tuøy thôøi noùi
Thoâng caùc phaùp töï nhieân
Duøng phaùp ñaïi quang minh
Trí hieän khoù nghó baøn
Hieän taïi ñaéc Tam-muoäi
Nghe kinh ñieån tröôùc maét.
Boà-taùt coù möôøi vieäc ban tuyeân Phaät phaùp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Hieåu roõ nghóa ñaïo.
2. Chí laäp ñaïi nguyeän.
3. Phaân bieät roõ veà choã veà cuûa toäi, phöôùc.
4. Thöôøng truù Chaùnh giaùc.
www.daitangkinh.org
5. Khoâng taâm töï cao.

6. Thoâng ñaït phaùp giôùi.
7. Ñònh yù bieát roõ.
8. Thaáu roõ baûn taâm.
9. Bieát roõ baûn tònh.
10. Tuøy goác maø giaùc ngoä khieán thaønh töïu Phaät ñaïo.
Ñoù laø möôøi vieäc Boà-taùt ban tuyeân Phaät ñaïo.
Hieåu roõ veà Phaät ñaïo
Nguyeän nhaän bieát toäi phöôùc
Choã laäp nôi chö Phaät
Roõ phaùp khoâng töï ñaïi
Phaân bieät taâm voán tònh
Choã veà cuûa ñònh yù
Goác tònh cuõng töï nhieân
Tuøy goác maø giaùc ngoä.
Luùc Phaät thuyeát xong phaàn naøy, tam thieân theá giôùi ñeàu chaán
ñoäng. AÙnh saùng lôùn aáy chieáu khaép möôøi phöông, chö Thieân, long, thaàn
ñeàu ñeán raûi hoa, duøng caùc aâm nhaïc cuùng Phaät taïo söï vui veû. Hoï ñeàu
hoan hyû cuøng khaùnh chuùc: “Laønh thay! Chuùng ta nhôø coâng ñöùc thuaàn
thuïc töø ñôøi tröôùc maø ñöôïc döï phaùp hoäi naøy, quen hieåu nghóa saâu maàu
vaø ñaïo tueä voâ cöïc. Nhöõng toát laønh aáy laø gì? Theá Toân Naêng Nhaân khai
thò phaùp taïng, aân töø ban boá khaép möôøi phöông, chöõa laønh muø toái,
chuyeån hoùa naêm aám, saùu suy (traàn), ba ñoäc, naêm caùi, möôøi hai nhaân
duyeân, saùu möôi hai taø kieán. Duøng naêm vieäc ñeå chæ baøy: Giôùi, ñònh,
tueä, giaûi thoaùt tri kieán, nguõ nhaõn, luïc thoâng. Laáy saùu Ñoä voâ cöïc: Boá
thí, trì giôùi, nhaãn nhuïc, tinh taán, thieàn ñònh, trí tueä ñeå thaønh töïu Phaät
ñaïo. Ban tuyeân vaø khai thò möôøi hai boä kinh, khai hoùa saùu möôi hai thöù
taø kieán nghi khieán hoï phaùt ñaïo yù, chö Phaät taùn thaùn, Boà-taùt hoan hyû.
Luùc aáy, Boà-taùt Phoå Trí laïi hoûi Boà-taùt Phoå Hieàn: Sao goïi laø phaùt taâm
Boà-taùt? Sao goïi laø haønh phaùp? Sao goïi laø ñaïi Bi? Sao goïi laø duyeân
phaùt ñaïo taâm vaø duøng ñaïo duyeân aáy maø höng khôûi yù? Sao goïi laø gaëp
thieän höõu phaùt taâm kính thuaän? Sao goïi laø Boà-taùt ñaït ñeán thanh tònh?
Sao goïi laø Ñoä voâ cöïc? Sao goïi laø Phaät tueä? Sao goïi laø choã kinh qua?
Sao goïi laø Boà-taùt löïc? Sao goïi laø bình ñaúng? Sao goïi laø sinh giaùc taùnh?
Sao goïi laø thuyeát phaùp? Vì sao maø phuïng haønh? Sao laø bieän taøi? Sao
goïi laø voâ soá? Sao goïi laø haønh taâm bình ñaúng? Sao goïi laø haønh tueä? Sao
goïi laø Boà-taùt khoâng töï ñaïi?
Boà-taùt Phoå Hieàn ñaùp:
–Laønh thay! Choã hoûi cuûa Phaät töû thaät laø hay vaø thaâm dieäu! Haõy
laéng nghe, laéng nghe! Nay toâi vì Boà-taùt vaø chuùng hoäi maø giaûng noùi.
Luùc aáy, Boà-taùt Phoå Trí cuøng ñaïi chuùng laéng nghe vaø laõnh thoï lôøi
giaûng cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn.
Boà-taùt Phoå Hieàn noùi:
–Coù möôøi vieäc phaùt taâm cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Luùc phaùt taâm thöôøng mang taâm ñaïi Töø bi, hoä trì taát caû chuùng
sinh.
2. Choán haønh töø bi quaùn saùt heát thaûy phieàn naõo, khoå naïn cuûa
chuùng sinh nhö thöông thaân mình.
3. Taát caû sôû höõu ñeàu coù theå boá thí, nghó ñeán Nhaát thieát trí, taâm laø
ñöùng ñaàu. Nghó ñeán Nhaát thieát trí neân coù theå phaùt taâm khoâng huûy hoaïi
nghóa Thaùnh.
4. Höng khôûi vôùi taâm nghieâm tònh, hoïc ñieàu then choát cuûa giôùi
caám Boà-taùt, taâm taâm kieân coá nhö kim cang.
5. Döùt saïch choã caáu tröôïc cuûa taát caû caùc phaùp.
6. Choán sinh khôûi yù ñoù gioáng nhö soâng bieån.
7. Coù theå laøm chuû taát caû caùc phaùp thanh tònh.
8. Chí aáy kieân coá nhö nuùi Tu-di, töùc coù theå nhaãn chòu taát caû aâm
thanh ngoân töø thieän aùc.
9. Choã phaùt taâm aáy kieán laäp söï an laïc daøi laâu, ban cho chuùng
sinh tín taâm chaân thaønh maø taâm vaãn luoân ñoäc haønh
10. Trí Ñoä voâ cöïc hieåu roõ caùc phaùp roài tuøy theo phöông tieän maø
hoä trì. Ñoù laø möôøi vieäc phaùt taâm cuûa Boà-taùt.
Höng phaùt taâm ñaïi Bi
Ñem giuùp khaép chuùng sinh
Thaáy ôû trong khoå naõo
Thöông xoùt nhö thaân mình
www.daitangkinh.org
Tö duy Nhaát thieát trí

Ñöôïc chí nguyeän trang nghieâm
Taâm aáy nhö kim cöông
Trí tueä nhö soâng bieån.
Boà-taùt coù möôøi vieäc haønh phaùp Phoå Hieàn. Ñoù laø:
1. ÔÛ trong kieáp ñöông lai ñeàu cuøng taát caû haønh taäp ñaïi nguyeän,
phuïng kính nhöõng ngöôøi chöa ñeán.
2. Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc ôû nôi saéc phaùp maø khai
hoùa chuùng sinh laäp haïnh Boà-taùt.
3. Tích luõy caùc goác ñöùc vôùi theä nguyeän Phoå Hieàn.
4. Ñeàu coù theå vaøo troïn caùc Ñoä voâ cöïc.
5. Taâm nguyeän hoøa nhaõ, troøn ñuû haïnh Boà-taùt.
6. Tuaân tu caùc phaùp vì muoán trang nghieâm coõi nöôùc.
7. Theá giôùi chö Phaät caùc nghóa bình ñaúng.
8. Thoï sinh taát caû möôøi phöông coõi Phaät.
9. Hieåu roõ phöông tieän, caàu caùc kinh ñieån.
10. Hieän taïi an laïc ôû caùc coõi Phaät vaø thaønh töïu Chaùnh ñaïo Voâ
thöôïng.
Ñoù laø möôøi vieäc haønh phaùp cuûa Boà-taùt.
Ñeàu bieát kieáp ñöông lai
Phuïng kính chö Nhö Lai
Boà-taùt cuøng chuùng sinh
Theä nguyeän haïnh Phoå hieàn
Tích luõy nhieàu goác ñöùc
Choùng thaønh Voâ thöôïng giaùc.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thöôøng haønh ñaïi Bi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Quaùn khaép chuùng sinh coâ ñoäc, khoâng coù thieän chuûng voâ laäu
neân vì hoï maø höng khôûi ñaïi Bi.
2. Quaùn thaáy keû voâ ñaïo thì duøng ñaïi Bi hoùa ñoä.
3. Thaáy nhöõng keû ngheøo cuøng, khoå naïn thì khieán hoï troàng goác
ñöùc.
4. Thöùc tænh nhöõng keû meâ nguû laâu ngaøy tænh daäy.
5. Thaáy coõi chuùng sinh khoâng coù phöông tieän thì tuøy luùc maø hoùa
ñoä hoï.
6. Vì nhöõng keû tham duïc, raøng buoäc maø khuyeán giuùp.
7. Nhìn thaáy chuùng sinh gaëp aùch naïn thì thöông xoùt vaø cöùu teá.
8. Thaáy beänh laâu ngaøy thì duøng thuoác töø bi maø chöõa laønh.
9. Neáu ngöôøi naøo rôøi boû phaùp thieän thì toû baøy nghóa ñaïo cho hoï.
10. Neáu thaáy chuùng sinh ñaùnh maát phaùp Phaät thì thöông xoùt hoï
trong söï hoan hyû.
Ñoù laø möôøi vieäc ñaïi Bi cuûa Boà-taùt.
Taïi theá haønh ñaïi Bi
Gaëp taät aùch laâu ngaøy
Do ñoaïn caùc goác ñöùc
Neân khôûi bi voâ taän
Kieán laäp nôi phaùp Phaät
Boà-taùt haønh ñaïi Töø
Ñeå khai hoùa chuùng sinh.
Boà-taùt coù möôøi duyeân phaùt ñaïo taâm. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Daïy doã chuùng sinh khieán thuaän theo luaät ñaïo maø phaùt ñaïo
taâm.
2. Muoán tröø taát caû caùc khoå naõo, hoaïn naïn.
3. Kieán laäp söï an laïc laâu daøi cho chuùng sinh.
4. Thaáy chuùng sinh ôû nôi voâ minh thì giuùp hoï phaùt ñaïo taâm.
5. Thích khuyeán chuùng sinh khieán vaøo Phaät tueä.
6. Thuaän theo Chaùnh giaùc, phuïng kính taát caû chö Phaät toái thaéng.
7. Ñeàu muoán ñöôïc gaëp Nhö Lai Chaùnh chaân.
8. Cuõng laïi muoán thaáy uy dung töôùng toát cuûa chö Phaät.
9. Cuõng laïi vui thích vaøo nôi Phaät ñaïo neân phaùt ñaïi taâm.
10. Cuõng laïi kính aùi möôøi Löïc, Voâ uùy.
Ñoù laø möôøi duyeân söï phaùt ñaïo taâm.
Thaáy choã dieät chuùng sinh
www.daitangkinh.org
Vì phieàn naõo troùi buoäc

Muoán hoï an laïc laâu
Neân phaùt taâm Boà-taùt
Chuùng sinh naøo voâ trí
Duøng Phaät tueä khuyeán baøy
Khieán vaâng töôùng ba coõi
Thöôøng gaëp chö Nhö Lai.
Boà-taùt gaëp thieän höõu phaùt taâm kính troïng. Boà-taùt sô phaùt ñaïo taâm
chaân chaùnh thì vôùi thieän höõu luoân khieâm toán vaø cung thuaän. Muoán
ñöôïc thaønh töïu Nhaát thieát trí cuûa Phaät thì neân tìm baïn laønh, nhôø hoï maø
voïng yù ñöôïc khuaát phuïc.
Coù möôøi vieäc gaëp thieän höõu maø phaùt ñaïo taâm. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Phuïng kính vaø töï quay veà vôùi baïn laønh.
2. Taâm khoâng aùi duïc.
3. Coù theå phuïng haønh nhö choã nghe bieát.
4. Taâm vui thích nhöõng ñieàu ñoù.
5. Chí khoâng veát nhô.
6. Taâm thöôøng nhaát taâm.
7. Duøng caùc goác ñöùc ñeå hôïp laøm moät vieäc.
8. Hoaøi baõo moät nguyeän.
9. Phaùt taâm veà vôùi Theá Toân.
10. Chí aáy bình ñaúng, neûo haønh ñaày ñuû.
Ñoù laø möôøi vieäc gaëp thieän höõu phaùt taâm cung thuaän cuûa Boà-taùt.
Thöôøng mang taâm cung kính
Phuïng haønh nhö choã nghe
Hoan hyû khoâng veát nhô
YÙ aáy thöôøng chuyeân nhaát
Hôïp laïi caùc goác ñöùc
Töï quay veà Theá Toân
Thöôøng quyù haïnh bình ñaúng
Môùi thaønh töïu taâm ñaïo.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thanh tònh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tònh nhö hö khoâng, roát raùo khoâng maát.
2. Tònh nôi caùc saéc tuøy goác chuùng sinh maø khai hoùa hoï.
3. Tònh caùc aâm thanh, dieãn baøy voâ löôïng nghóa.
4. Ngoân töø aâm höôûng cuûa bieän taøi thanh tònh.
5. Phaân bieät roõ voâ löôïng choã thuyeát phaùp cuûa Phaät.
6. Trí tueä aáy thanh tònh, tröø boû söï voâ trí.
7. Hieåu roõ choã haønh ñôøi tröôùc cuûa chuùng sinh maø khai hoùa hoï.
8. Tònh caùc baùo öùng, tröø saïch taát caû söï che chöôùng, ngaên ngaïi.
9. Sôû nguyeän saùng roõ, thaáu bieát choã sinh Nhaát phaåm cuûa chö
Phaät.
10. Söï haønh duïng saùng rôõ aáy xuaát sinh nôi haïnh nguyeän Phoå
hieàn.
Ñoù laø möôøi vieäc ñöôïc thanh tònh.
Boà-taùt thanh tònh ñuû
Coâng ñöùc nhö hö khoâng
Tuøy caên taùnh chuùng sinh
Maø môû ñaïo voâ thöôïng
Tònh ngoân töø bieän taøi
Phaân bieät roõ phaùp töôùng
Trí aáy khoâng ngaên ngaïi
Cöùu caùnh ôû Nhaát thöøa.
Boà-taùt coù möôøi vieäc ñaït ñeán Ñoä voâ cöïc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Haønh Ñoä voâ cöïc thì taát caû sôû höõu ñeàu coù theå boá thí.
2. Giôùi Ñoä voâ cöïc thì ñaày ñuû giôùi caám.
3. Nhaãn Ñoä voâ cöïc thì coù theå haønh töø hoøa, ñaït ñöôïc tònh löïc cuûa
Phaät.
4. Tinh taán Ñoä voâ cöïc thì choã haønh khuyeán tu khoâng heà thoaùi
chuyeån.
5. Thieàn Ñoä voâ cöïc thì laøm cho yù thuaàn ñònh.
6. Trí Ñoä voâ cöïc thì quaùn taát caû phaùp voán laø chaân lyù töï nhieân.
7. Tueä Ñoä voâ cöïc thì ñi vaøo möôøi löïc cuûa Phaät.
8. Nguyeän Ñoä voâ cöïc thì ñaày ñuû haïnh Phoå hieàn.
9. Thaàn thoâng Ñoä voâ cöïc thì bieán hoùa voâ löôïng, khoâng moät choã
naøo khoâng bieán khaép.
www.daitangkinh.org
10. Phaùp Ñoä voâ cöïc thì bình ñaúng ñieàu phuïc taát caû goác ngoïn caùc
phaùp.
Ñoù laø möôøi Ñoä voâ cöïc cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truù ôû ñoù thì veà vôùi
ñaïi tueä voâ cöïc voâ thöôïng Chaùnh chaân cuûa Nhö Lai vaø troøn ñuû saùu
Ñoä.
Boá thí Ñoä voâ cöïc
Ban raûi heát sôû höõu
Trì giôùi Ñoä voâ cöïc
Thanh tònh caùc haïnh Phaät
Nhaãn nhuïc Ñoä voâ cöïc
Töø hoøa khoâng saân haän
Tinh taán Ñoä voâ cöïc
Sieâng tu khoâng thoaùi chuyeån
Nhaát taâm Ñoä voâ cöïc
Chaùnh ñònh khoâng loaïn taâm
Trí tueä Ñoä voâ cöïc
Thaáy caùc phaùp nhö nhieân
Thaàn thoâng Ñoä voâ cöïc
Vaøo khaép ñaïo löïc Phaät
Sôû nguyeän haønh bình ñaúng
Thaàn tuùc daãn caùc phaùp.
Coù möôøi vieäc veà Phaät tueä cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Hieåu roõ taát caû möôøi phöông theá giôùi, chuûng loaïi chuùng sinh
khoâng theå nghó baøn.
2. Bieát roõ caùc toâng, hieåu roõ caùc phaùp khoâng maát thôøi tieát.
3. Hoaëc duøng voâ soá loaïi hình, hoaëc duøng nhaát phaåm ñeå laøm cho
chuùng sinh thaáu bieát caùc phaùp giôùi.
4. Thöôøng ban tuyeân tueä, hieåu roõ taát caû goác ngoïn hö khoâng.
5. Baäc nhaát Phaät tueä thoâng suoát roát raùo.
6. Möôøi phöông theá giôùi, caùc vieäc quaù khöù ñeàu coù theå bieát roõ.
7. Möôøi phöông coõi Phaät, caùc vieäc vò lai ñeàu coù theå thaáy roõ.
8. Möôøi phöông coõi Phaät, nhöõng vieäc hieän taïi vaøo khaép ñeå giaùo
hoùa.
9. Laøm saùng taát caû caùc haïnh Nhö Lai.

10. Ñeàu vaøo taát caû tueä, bieát roõ quaù khöù, hieän taïi, vò lai chö Phaät
ñeàu ñoàng moät haïnh.
Ñoù laø möôøi vieäc taïo tueä nghóa cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truù ôû ñaây thì
aùnh ñaïi quang minh töï taïi chieáu saùng, ñuû ñaày sôû nguyeän, tin phaùp chö
Phaät töùc duøng moät tueä maø bieát roõ phaùp Phaät.
Thöôøng bieát möôøi phöông coõi
Chuùng sinh khoâng keå xieát
Thaûy khieán vaøo Phaät tueä
Taïo neân voâ soá nieäm
Phaân bieät roõ caùc phaùp
Bình ñaúng nhö hö khoâng
Phaät tueä laø baäc nhaát
Thöôøng thaáu vieäc ba ñôøi.
Coù möôøi vieäc veà söï kinh qua cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñeàu roõ caùc phaùp voán laø Ñeä nhaát nghóa.
2. Taát caû kinh ñieån ñeàu phaân minh töôøng taän.
3. Hieåu roõ caùc tueä ñeàu laø moät töôùng.
4. Phaân bieät taâm nieäm haønh tueä voâ vi, voâ soá cuûa chuùng sinh.
5. Thaáy caùc chuùng sinh ñeàu cuøng moät ñaúng caáp.
6. Bieát roõ choán haønh nôi phieàn naõo cuûa chuùng sinh.
7. Chí taùnh moãi ngöôøi ñeàu bò raøng buoäc ôû haønh nghieäp thì ñeàu
bieát roõ choã haønh thieän aùc cuûa chuùng sinh.
8. Hieåu roõ neûo haønh theo chí nguyeän cuûa taát caû Boà-taùt.
9. An vui maø chaúng töï ñaïi nôi möôøi löïc cuûa Nhö Lai.
10. Kieán laäp roát raùo maø ñeán Chaùnh giaùc.
Ñoù laø möôøi vieäc kinh qua cuûa Boà-taùt.
Bieát caùc phaùp laø moät
Vì hieåu roõ giôùi haïn
Caùc tueä hôïp moät töôùng
Taâm chuùng sinh voâ soá
Thaáy roõ khaép muoân daân
www.daitangkinh.org
Haønh phieàn naõo meâ toái

Caùc keát söû raøng buoäc
Khoâng ñöôïc trí roäng lôùn.
Boà-taùt coù möôøi söï taïo dieäu löïc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taát caû caùc phaùp ñeàu vaøo choán an nhieân.
2. Kinh ñieån caùc coõi ñeàu nhö choã hoùa ñoä.
3. Caùc nghóa nhö huyeãn, noùi veà caùc phaùp soá ñeàu laø phaùp Phaät.
4. Caùc choã kinh ñieån ñeàu khoâng döïa chaáp.
5. Taát caû sôû höõu ñeàu quay veà ba cöûa giaûi thoaùt.
6. Gaëp caùc thieän höõu thì toân troïng cung kính.
7. Taâm huaân taäp caùc naêng löïc baèng caùc goác ñöùc.
8. Vaøo nôi cung ñieän vua Voâ thöôïng tueä ñaïo.
9. Chöa töøng phæ baùng trí tueä thaâm dieäu, tin vui taát caû trí taâm chö
Phaät.
10. Roát raùo khoâng thoaùi chuyeån naêng löïc phöông tieän quyeàn
xaûo.
Ñoù laø möôøi Löïc cuûa Boà-taùt.
Taát caû phaùp an nhieân
Ñeàu nhö löïc huyeãn hoùa
Caùc phaùp laø phaùp Phaät
Veà ba cöûa giaûi thoaùt
Cung kính caùc thieän höõu
Thöôøng tích caùc goác ñöùc
Vaøo nhaø tueä voâ thöôïng
Thuaàn tin saâu phaùp Phaät.
Boà-taùt bình ñaúng coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taâm bình ñaúng vôùi chuùng sinh.
2. Cuõng bình ñaúng vôùi caùc phaùp.
3. Quaùn khaép caùc coõi Phaät.
4. Taùnh haïnh khoâng hai.
5. Vì caùc goác ñöùc.
6. Bình ñaúng vôùi chö Boà-taùt.
7. Sôû nguyeän khoâng khaùc.
8. Caùc Ñoä voâ cöïc cuõng khoâng sai bieät.

9. Taát caû caû caùc haïnh ñeàu cuøng moät daïng.
10. Möôøi phöông chö Phaät ñeàu laø moät Phaät.
Ñoù laø möôøi söï bình ñaúng.
Taâm chuùng sinh bình ñaúng
Quaùn khaép caùc kinh ñieån
Caùc coõi nöôùc bình ñaúng
Taùnh haïnh khoâng coù hai
Ñeàu hôïp caùc goác ñöùc
Boà-taùt thöôøng haønh töø
Sôû nguyeän khoâng soá löôïng
Ñuû caùc Ñoä voâ cöïc.
Boà-taùt coù möôøi vieäc phaùt khôûi giaùc Thaùnh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taát caû caùc phaùp chæ coù moät aâm thanh.
2. Caùc phaùp nhö huyeãn ñeàu trôû veà vaéng laëng.
3. Nghóa kinh ñieån nhö aûnh.
4. Söï thaáy cuûa maét ñeàu do duyeân hôïp.
5. Caùc nghóa nghieäp thanh tònh.
6. Taát caû caùc phaùp ñeàu nhôø vaên töï.
7. Caùc söï nghieäp ñeàu do baûn tònh.
8. Ñaïo tueä voâ töôûng.
9. Roát raùo taän nguoàn goác.
10. Vaïn höõu caùc coõi ñeàu töø phaùp giôùi.
Ñoù laø möôøi vieäc phaùt sinh giaùc Thaùnh.
Caùc phaùp ñeàu vaéng laëng
Cuõng nhö huyeãn nhö hoùa
Nhö aûnh, nhö tieáng vang
Ñeàu do nhaân duyeân sinh
Tònh goác ngoïn caùc phaùp
Taát caû khoâng choã sinh
Ñeàu vì baûn teá aáy
Voâ töôùng laøm chaân ñeá.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt thuyeát phaùp coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?

1. Dieãn noùi phaùp thaâm dieäu.
2. Choã thuyeát nghóa lyù tuøy thôøi ñöôïc vaøo.
3. Giaûng voâ soá vieäc.
4. Thöôøng dieãn neâu nhieàu vieäc cuûa thoâng tueä.
5. Cuõng phaân bieät roõ caùc Ñoä voâ cöïc.
6. Tuyeân thò möôøi löïc cuûa Nhö Lai.
7. Giaûi nghóa ba ñôøi.
8. Thöôøng noùi phaùp khoâng thoaùi chuyeån cuûa Boà-taùt.
9. Roäng noùi veà coâng ñöùc cuûa chö Phaät.
10. Ban tuyeân veà söï xuaát gia bình ñaúng cuûa Boà-taùt, chö Phaät Nhö
Lai.
Ñoù laø möôøi vieäc thuyeát phaùp cuûa Boà-taùt.
Giaûng thuyeát phaùp thaâm dieäu
Ñeàu khieán vaøo nghóa ñaïo
Dieãn trí tueä voâ ngaàn
Roäng noùi Nhaát thieát trí
Neâu caùc Ñoä voâ cöïc
Hieän baøy möôøi löïc Phaät
Ba ñôøi khoâng ngaên ngaïi
Boà-taùt khoâng thoaùi chuyeån.
Coù möôøi haïnh maø Boà-taùt phuïng haønh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tích luõy caùc goác ñöùc.
2. Nghe chö Nhö Lai giaûng thuyeát kinh ñieån thì lieàn coù theå thoï trì.
3. Naém taát caû söï hieän höõu, neâu ví duï maø tuyeân thuyeát.
4. Daãn daét taát caû phuïng haønh phaùp ngoân.
5. Hoaøi baõo veà cöûa tueä nghóa Toång trì.
6. Ñeàu coù theå ñoaïn tröø hoà nghi, chaáp tröôùc.
7. Duøng ñaày ñuû caùc haïnh Boà-taùt.
8. Bieän taøi bình ñaúng cuûa taát caû Nhö Lai.
9. Thuyeát phaùp khai hoùa, dieãn xuaát aùnh saùng.
10. Lôøi noùi ñeàu nhaän ñöôïc söï an laïc cuûa chö Phaät kieán laäp neân
khieán ñaït ñeán Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
Ñoù laø möôøi haïnh phuïng haønh cuûa Boà-taùt.

Ngôïi khen phaùp Nhö Lai
Quaùn caùc phaùp bình ñaúng
Phuïng tuyeân cöûa ñaïo tueä
Xaû boû caùc nghi chaáp
Ñaày ñuû haïnh Boà-taùt
Caùc phaùp laø theá gian
Ñeàu khieán vaøo nhaø ñaïo.
Boà-taùt coù möôøi vieäc phaân bieät bieän taøi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Choã dieãn caùc phaùp vónh vieãn khoâng nhôù nghó.
2. Phaân minh caùc kinh ñeàu laø khoâng choán haønh.
3. Bieän taøi caùc nghóa voâ sôû tröôùc.
4. Roõ caùc phaùp voán khoâng.
5. Ban tuyeân voâ löôïng taát caû caùc phaùp, aáy laø choã kieán laäp cuûa
Phaät.
6. Taát caû sôû höõu ñeàu khoâng coù choã nöông töïa.
7. Ñeàu coù theå phaân bieät roõ chöông cuù caùc phaùp.
8. Thuyeát thoâng nghóa chaân ñeá cuûa kinh ñieån.
9. Thöôøng haønh bình ñaúng, thöông xoùt chuùng sinh.
10. Thuyeát phaùp kheá hôïp khieán moïi ngöôøi vöøa taâm.
Ñoù laø möôøi vieäc phaân bieät bieän taøi cuûa Boà-taùt.
Giaûng kinh khoâng töôûng nghó
Taát caû haønh voâ töôûng
Khoâng chaáp nôi caùc phaùp
Thaáu roõ ñeàu laø khoâng
Bieän taøi khoâng haïn löôïng
Caùc phaùp Phaät kieán laäp
Taát caû khoâng choã döïa
Roõ taát caû voán khoâng.
Boà-taùt coù möôøi vieäc ñöôïc töï taïi. Nhöõng gì laø möôøi?
www.daitangkinh.org
2. Chieáu saùng caùc phaùp.

3. Tu caùc goác ñöùc.
4. Haønh tueä voâ cöïc.
5. Khoâng chaáp caûnh giôùi.
6. Taïo laäp goác thieän, khuyeán giuùp Phaät ñaïo.
7. Choán haønh tinh taán khoâng heà thoaùi chuyeån.
8. Haøng phuïc chuùng ma, nhöõng choã meâ hoaëc.
9. Bieát roõ taâm ñaïo nôi taát caû Phaät ñaïo.
10. ÔÛ nôi taø kieán maø thaønh Chaùnh giaùc.
Ñoù laø möôøi vieäc ñöôïc töï taïi.
Roõ, môû baøy chuùng sinh
Caùc phaùp ñöôïc saùng soi
Phuïng haønh caùc goác ñöùc
Tueä voâ cöïc töï taïi
Taâm ñeàu khoâng dính maéc
Tinh taán khoâng bieáng treã
Haøng phuïc khaép chuùng ma
Do mình ñöôïc taâm ñaïo.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thi haønh voâ soá. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khai hoùa taát caû khoå naïn cuûa theá gian.
2. Goác ngoïn cuûa chuùng sinh khoâng theå tính ñeám.
3. Khoâng theå suy löôøng vieäc cuûa kinh ñieån.
4. Taát caû choã laøm khoâng bôø meù.
5. Bôø coõi cuûa caùc phaùp khoâng theå cuøng taän.
6. Khoâng theå saùnh cuøng goác cuûa coâng ñöùc.
7. Taát caû caùc phaùp aùc ñeàu khoâng theå giaûng noùi.
8. Chí nguyeän cuõng khoâng bôø meù.
9. Choã veà caùc haïnh khoâng theå ví duï.
10. Taát caû Boà-taùt ñoäc haønh khoù ai saùnh böôùc, taát caû chö Phaät ñoäc
toân khoâng hai.
Ñoù laø möôøi söï haønh voâ soá cuûa Boà-taùt.
Theá gian khoù noùi heát
Chuùng sinh voâ soá löôïng

Caùc phaùp khoâng bôø meù
Choã taïo taùc voâ haïn
Goác ñöùc khoâng theå saùnh
Caùc phaùp khoâng xöù sôû
Khoù saùnh cuøng Boà-taùt
Chö Phaät khoâng ai baèng.
Boà-taùt coù möôøi vieäc haønh taâm bình ñaúng. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tích ñöùc vôùi taâm bình ñaúng.
2. Chí nguyeän ñoàng ñaúng.
3. Thaân yù chuùng sinh cuõng khoâng coù hai.
4. Vaøo khaép chuùng sinh, höôùng cho toäi, phöôùc coù neûo veà.
5. Ñi khaép caùc phaùp.
6. Thaáy caùc coõi Phaät, tònh ueá bình ñaúng.
7. Khuyeán hoùa chuùng sinh khieán vaøo thuaàn tín.
8. Taâm bình ñaúng vôùi caùc haïnh vaø caùc voïng töôûng.
9. Ñeàu vaøo möôøi Löïc voâ uùy cuûa Phaät.
10. Ñeàu töø trí tueä bình ñaúng cuûa Nhö Lai.
Ñoù laø möôøi taâm bình ñaúng cuûa Boà-taùt.
Tích ñöùc taâm bình ñaúng
Höng khôûi taát caû nguyeän
Taâm chuùng sinh bình ñaúng
Toäi phöôùc khoâng khaùc bieät
Vaøo khaép caùc kinh ñieån
Quaùn nöôùc Phaät bình ñaúng
Thöông xoùt khaép chuùng sinh
Khieán vaøo haïnh khoâng hai.
Boà-taùt coù möôøi vieäc haønh tueä. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Hieåu roõ chuùng sinh seõ veà trí tueä giaûi thoaùt.
2. Vaøo khaép caùc coõi, voâ soá coõi nöôùc.
3. Ngöôøi chöa vaøo thì ñöôïc vaøo.
4. Ñi vaøo löôùi tham, tröø khöû caáu ueá.
5. Ñi vaøo caùc coõi, bieát choã taêng giaûm.
www.daitangkinh.org
6. Hieåu roõ caùc phaùp moãi moät coù khaùc.

7. Hoaëc duøng nhaát phaåm, coù theå bieán khaép aâm thanh caùc coõi.
8. Roõ caùc töôûng theá gian, choã truù ñieân ñaûo vaø moãi moãi söï khaùc
nhau cuûa choã tö nieäm.
9. Duøng ngoân töø vaøo khaép taát caû neâu baøy caùc phaùp.
10. Oai löïc cuûa Nhö Lai kieán laäp phaùp giôùi vaø taát caû chuùng sinh
ôû taïi ba ñôøi. Chö Phaät vaøo ñoù daïy doã cho hoï khoâng coøn meâ môø vaø ñeàu
khieán hoï vaøo ñaïo.
Ñoù laø möôøi haønh tueä cuûa Boà-taùt.
Tin hieåu coõi chuùng sinh
Vaøo khaép caùc coõi Phaät
Ñeàu ñeán caû möôøi phöông
Bình ñaúng quaùn theá giôùi
Caùc phaùp khoâng soá löôïng
Thaân vaøo khoâng cuøng taän
Choã bieán hoùa Nhö Lai
Hoùa ñoä khaép ba ñôøi.
Boà-taùt coù möôøi vieäc khoâng töï ñaïi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khoâng khinh maïn ngöôøi, loaøi vaät, coân truøng…
2. Thaân taâm khieâm toán, khoâng khi deã ngöôøi.
3. Khoâng vì coõi nöôùc cuûa mình maø töï ngaõ maïn.
4. Neáu ñöôïc cung kính khoâng taâm töï ñaïi.
5. Khoâng duøng lôøi hay maø töï khen ngôïi.
6. Haønh nguyeän ñaày ñuû, khoâng duøng ñeå toâ ñieåm.
7. Khai hoùa chuùng sinh, lìa söï meät moûi.
8. Thaønh töïu Chaùnh giaùc, taâm thöôøng töø bi.
9. Giaûng thuyeát kinh ñieån, khoâng roäng noùi ñeán baûn thaân.
10. Coù choã kieán laäp maø khoâng tö ñaïi.
Ñoù laø möôøi vieäc khoâng töï ñaïi cuûa Boà-taùt.
Khoâng khinh maïn chuùng sinh
Ñöôïc coõi nöôùc chaúng vui
Ñöôïc phuïng kính chaúng möøng
Rôøi caùc danh xöng haõo

Khoâng tham, caùc sôû nguyeän
Khai hoùa moïi chuùng sinh
Ñöôïc thaønh Toái chaùnh giaùc
Ban tuyeân tueä ñaïi ñaïo.
Luùc noùi giaûng noùi phaùp naøy xong, caùc haøng Trôøi, Roàng, Thaàn,
chuùng sinh theá gian, A-tu-luaân, Ca-löu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-haàu-laëc…
khoâng ai maø khoâng hoan hyû vaø phaùt taâm ñaïo. Caùc loaøi: Sö töû, coïp, choù
soùi, gaáu, nai, caù ba ba, thuoàng luoàng, caùc loaøi truøng nhoû… ñeàu sinh taâm
Töø, khoâng coù haïi nhau. Chuùng nghe giaûng noùi phaùp neân moãi moät ñeàu
phaùt ñaïo taâm. Chö Thieân raûi hoa rôi xuoáng nhö möa, xoâng ñoát caùc
danh höông coù khoùi toûa nhö maây troâi, ñaøn saùo nhaïc khí khoâng ñaùnh
maø töï hoøa vang. Luùc aáy, chuùng hoäi thaûy ñeàu hoan hyû phuïng haønh.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 2
Boà-taùt Phoå Trí laïi hoûi Boà-taùt Phoå Hieàn:

–Sao goïi laø kieán laäp? Sao goïi laø tín laïc? Sao goïi laø vaøo saâu? Sao
goïi laø nöông töïa? Sao goïi laø duõng maõnh? Sao goïi laø ñoaïn döùt caùc
nghi? Sao goïi laø khoâng theå nghó baøn? Sao goïi laø giaûi thoaùt chaân ñeá?
Sao goïi laø baùo öùng? Sao goïi laø ñònh yù? Sao goïi laø sôû höõu? Sao goïi laø
cöûa giaûi thoaùt? Sao goïi laø thaàn thoâng? Sao goïi laø thoâng ñaït? Sao goïi laø
giaûi thoaùt? Sao goïi laø vöôøn nuoâi döôõng? Sao goïi laø cung ñieän? Sao goïi
laø daïo chôi? Sao goïi laø trang nghieâm? Sao goïi laø taâm baát ñoäng? Sao
goïi laø taùnh khoâng choã xaû? Sao goïi laø tueä quaùn? Sao goïi laø giaûng phaùp?
Sao goïi laø nguyeän thanh tònh? Sao goïi laø aán? Sao goïi laø aùnh saùng tueä?
Sao goïi laø haønh voâ saéc? Sao goïi laø khoâng taâm phaùp? Sao goïi laø taâm
nhö nuùi? Sao goïi laø taâm nhö bieån?
–Laønh thay! Ñaïi só neâu hoûi thaät coù yù nghóa.
Boà-taùt coù möôøi söï kieán laäp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng chí nguyeän nôi Phaät.
2. Haèng nghó veà kinh phaùp.
3. Khuyeán hoùa chuùng sinh khieán truù Phaät ñaïo.
4. Giuùp cho söï nghieäp chuùng sinh ñöôïc an oån.
5. Tu laäp chaùnh haïnh.
6. Thuaän vui theä nguyeän.
7. Thöôøng nghó ñeán oai nghi.
8. Choã ñi tuøy thôøi.
9. Ban tuyeân goác thieän.
10. Kieán laäp tueä nghóa.
Ñoù laø möôøi vieäc kieán laäp cuûa Boà-taùt.
Nhaát taâm thöôøng nieäm Phaät

Chuyeân tinh nghó kinh ñieån
Khieán chuùng sinh vaøo ñaïo
Chæ baøy taïo söï nghieäp
Khen, giuùp tu chaùnh haïnh
Khoâng ñeå thoaùi thaát nguyeän
Oai nghi, giôùi haïnh ñuû
Goác thieän thaønh Thaùnh tueä.
Boà-taùt tín laïc coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taâm Boà-taùt töï phaùt khôûi: “Trong ñôøi vò lai neáu coù Ñaáng Nhö
Lai Chaùnh Chaân naøo xuaát hieän ôû ñôøi thì ta ñeàu seõ ñöôïc gaëp, gaëp chö
Phaät roài thì lieàn cuùng döôøng phuïng söï, chí caàu voâ thöôïng, ñaûnh leã, quy
y caùc baäc Chaùnh giaùc naøy.
2. Ta seõ ñöôïc caùc vò naøy daïy doã, vì ñöôïc daïy doã neân ñöôïc trôû veà
Boà-taùt ñòa. Nhö caùc Boà-taùt ñaõ töøng cung kính, phuïng giaùo, taâm luoân
toân kính vaø luoân tu haønh nhö choã nghe bieát”.
3. Luùc ñoù, Boà-taùt laïi nghó: Ta khoâng bao giôø lìa xa chö Phaät Theá
Toân vaø caùc baäc Khai só. Tröø saïch khoå naïn rong ruoåi cuûa sinh töû, tu
haïnh Boà-taùt trong voâ löôïng kieáp.
4. Boà-taùt laïi nghó: Luùc xöa ta chöa phaùt taâm voâ thöôïng, chöa laøm
baäc Phaùp khí, sôï nghóa thaâm dieäu vaø sôï tieáng xaáu huûy baùng cuûa chuùng
sinh, laïi sôï haõi caùc ñöôøng aùc trong sinh töû. Vì ta sôùm xa lìa nhöõng söï
sôï haõi aáy neân vónh vieãn khoâng coøn töông öng ôû ñoù, vì xa lìa nhöõng
vieäc naøy neân sinh ra choã naøo cuõng khoâng lìa taâm ñaïo, khoâng sôï khoâng
haõi, cuõng chaúng lo laéng, vónh vieãn khoâng coøn caùc naïn, thöôøng xa lìa
traàn caáu, dieät saïch ueá tröôïc, vaøo ra moät mình, haøng phuïc chuùng ma,
dieät boû ngoaïi ñaïo.
5. Boà-taùt laïi nghó: Ta seõ khuyeán hoùa coõi chuùng sinh laøm theo luaät
giaùo, chí caàu ñaïo taâm Voâ thöôïng Chaùnh chaân, tu haïnh Boà-taùt. Luùc
ñöôïc gaëp Phaät thaønh ñaïo thì tuøy theo ñaïo giaùo vi dieäu cuûa caùc Baäc
Toân Thaùnh ta seõ ñaûnh leã, phuïng kính, quy y vaø vui möøng voâ löôïng.
Sau khi Ñöùc Phaät dieät ñoä, ta seõ vì chuùng sinh maø höng laäp voâ löôïng
chuøa chieàn, cuùng döôøng thaùp mieáu, phuïng tuyeân Phaät phaùp, hoaèng
truyeàn kinh ñieån, laøm cho nghóa voâ thöôïng maõi maõi ñöôïc tröôøng toàn.
www.daitangkinh.org
6. Boà-taùt cuõng nghó: “Ta seõ trang nghieâm voâ löôïng theá giôùi laøm
cho caùc coõi Phaät thanh tònh thuaän hôïp, moãi moät khaùc bieät nhöng ñeàu
bình ñaúng vaø thanh tònh. Ta seõ laøm voâ soá coõi Phaät phaùt taâm caûm öùng
vaø dieãn xuaát ñaïi aùnh saùng chieáu khaép möôøi phöông, thaàn tuùc bieán hoùa
khoâng choã naøo khoâng bieán khaép”.
7. Boà-taùt laïi nghó: Khi ta thaønh Phaät roài thì seõ ñoaïn saïch caùc hoà
nghi cho chuùng sinh giaùo hoùa chí taùnh cuûa hoï thöôøng ñöôïc thanh tònh,
nhu hoøa, taâm chí vaéng laëêng, tieâu dieät phieàn naõo aùi duïc, bít laáp cöûa aùc,
môû cöûa an oån, tröø khöû u toái, höng khôûi aùnh saùng lôùn, boû heát nghieäp
ma, ñaït ñeán ñieàu laønh voâ thöôïng. Ñoù laø coâng ñöùc khai thò khaép chuùng
sinh.
8. Boà-taùt laïi nghó: “Ta ôû choã naøo cuõng thöôøng gaëp chö Phaät, luùc
ôû choã nguy aùch cuõng vaãn nghó ñeán vieäc phuïng kính vaø ñeàu ñöôïc nhö
theä nguyeän. Ñöôïc gaëp baäc Chaùnh giaùc thì chaúng heà xa caùch. Dieän kieán
luùc Nhö Lai thuyeát phaùp.
9. Vì Nhö Lai raát khoù gaëp, trong voâ löôïng kieáp môùi xuaát hieän
moät laàn. Gioáng nhö loaøi hoa Linh thuïy ngaøn naêm môùi coù moät laàn. Neùm
boû taát caû söï chaáp tröôùc khoâng neân coù, taâm yù chaát tröïc khoâng heà quanh
co.
10. Boà-taùt laïi nghó: Luùc ta thaønh töïu ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân,
laøm Toái chaùnh giaùc thì bieán khaép caùc coõi Phaät thi haønh Phaät söï. Vì
chuùng sinh maø hieän thaân vôùi moãi moät. Gioùng troáng ñaïi phaùp, möa
phaùp cam loà, boá thí phaùp voâ löôïng, thanh tònh voâ uùy, laøm sö töû gaàm
vang, laäp nguyeän voâ cöïc, truù nôi phaùp giôùi ban tuyeân kinh ñaïo. Daãu
moät kieáp cuõng khoâng nhaøn nghæ, thaân khoâng chaùn meät, ngoân töø voâ cöïc,
taâm khoâng löôøi moûi.
Ñoù laø möôøi vieäc tín laïc cuûa Boà-taùt.
Khuyeán ñaïo khaép chuùng sinh
Chæ baøy phaùp thaâm dieäu
Khieán phaùt ñaïo voâ thöôïng
Thöôøng nguyeän thaáy chö Phaät
Phuïng söï töï quy y
Nghe nhaän choã thuyeát phaùp

Nhaát taâm maø phuïng haønh.
Nhaèm ñoaïn ba ñöôøng aùc
Khai môû cöûa an laïc
Vì chuùng sinh ngu toái
Hieån baøy ñaïi aùnh saùng
Ban raûi phaùp thí kinh
Tieâu dieät caùc traàn caáu
Laøm Ñaïi sö töû hoáng
Tuoân möa phaùp cam loà.
Boà-taùt coù möôøi phaùp vaøo saâu. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñeàu vaøo vieäc quaù khöù cuûa caùc theá giôùi, ñi vaøo chí taùnh thaâm
dieäu cuûa phaùp Phaät.
2. Veà vôùi Phaät söï vò lai cuûa caùc coõi Phaät, ôû taïi moät coõi Phaät coù soá
löôïng Chaùnh giaùc khoâng khaùc.
3. Tuy ôû trong caùc coõi Phaät hieän taïi vaéng laëng nhöng moïi choã
noùi, choã laøm cuûa theá gian, phöông tuïc vaøo vieäc laøm nghieâm tònh coõi
nöôùc thì hoï ñeàu quan taâm ñeán.
4. Vaøo saâu caùc phaùp, ôû taïi thieân haï maø giaùo hoùa voâ soá.
5. Laïi coù theå bieát roõ toäi phöôùc khoâng ñoàng cuûa taát caû chuùng sinh.
6. Noùi veà choã haønh hoùa khoâng ñoàng cuûa chö Boà-taùt. Laïi nöõa,
kieán giaûi cuûa chö Boà-taùt ñeàu bieát roõ choã quaù khöù cuûa chö Nhö Lai.
7. Boà-taùt ñeàu bieát choã giaùo hoùa nhanh chaäm cuûa chö Phaät Theá
Toân.
8. Boà-taùt laïi bieát chö Phaät Chaùnh giaùc vaø quyeán thuoäc Thaùnh
chuùng ôû hieän taïi caùc coõi ñang thuyeát phaùp vaø giaùo hoùa chuùng sinh.
Phaùp giôùi hö khoâng, möôøi phöông Nhö Lai khoâng coù bôø meù.
9. Laïi bieát roõ phaùp theá gian, phaùp Thanh vaên vaø Duyeân giaùc
thöøa.
10. Boà-taùt vaøo nôi phaùp naøy maø khoâng choã voïng caàu, giaûng
thuyeát voâ soá choã neûo nhaäp phaùp giôùi maø cuõng khoâng choã nhaäp, cuõng
khoâng phaùp töôûng. Tuøy theo caùc phaùp maø daïy doã, khai hoùa chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi vieäc vaøo saâu phaùp Phaät.
www.daitangkinh.org
Bieát ôû ñôøi quaù khöù

Vò lai cuøng hieän taïi
Tuøy phöông tuïc thò hieän
Phaân bieät toäi phöôùc ngöôøi
Choán haønh caùc Boà-taùt.
Hieän taïi caùc coõi Phaät
Chö Boà-taùt vaân taäp
Bieát soá löôïng chuùng sinh
Thuyeát phaùp nhö hö khoâng
Bieát roõ phaùp Thanh vaên
Duyeân giaùc vaø Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc choã nöông töïa, vì söï choã nöông töïa maø Boà-
taùt aáy tu haïnh Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng phuïng kính chö Phaät, ngaøy ngaøy quy y.
3. Gaëp caùc thieän höõu thì nöông nhôø vaøo hoï.
4. Thöôøng vui thích tích luõy caùc goác ñöùc.
5. Ñeàu vì laøm nghieâm tònh caùc coõi nöôùc Phaät.
6. Thöôøng thöông xoùt taát caû khoâng rôøi boû chuùng sinh.
7. Vaøo khaép caùc Ñoä voâ cöïc.
8. Muoán ñaït ñaày ñuû caùc nguyeän Boà-taùt.
9. Choã tu voâ löôïng, quay veà taâm ñaïo.
10. Bieát roõ chö Phaät, thaønh töïu Chaùnh giaùc.
Ñoù laø möôøi vieäc Boà-taùt nöông töïa ñeå thaønh töïu ñaïo haïnh.
Thuaàn kính khaép chö Phaät
Choã nöông haïnh Boà-taùt
Khai hoùa moïi chuùng sinh
Kính thuaän caùc thieän höõu
Ñaày ñuû nguyeän Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc duõng maõnh. Nhöõng gì laø möôøi?

1. Tieâu tröø taát caû caùc toäi ngaên che.
2. Chö Phaät Theá Toân thò hieän söï dieät ñoä thì phuïng trì chaùnh
giaùo.
3. Duøng taâm duõng maõnh haøng phuïc chuùng ma.
4. Bieát roõ voâ thöôøng, khoâng tieác thaân maïng.
5. Duøng duyeân chaùnh phaùp ñeå chuyeån hoùa ngoaïi ñaïo.
6. Duøng taâm nhu hoøa laøm cho chuùng sinh hoan hyû.
7. Mang taâm phaán chaán, taát caû chuùng hoäi thaáy ñöôïc khieán moïi
ngöôøi cuõng ñeàu haân hoan.
8. Ñieàu hoùa taát caû Thieân, long, Quyû thaàn, Kieàn-ñaïp-hoøa, A-tu-
luaân, Ca-löu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-haàu-laëc… ñeàu laõnh thoï nhaân duyeân
aáy.
9. Phuïng tu Nhu thuaän, nöông phaùp thaâm dieäu.
10. Thöôøng xaû Thanh vaên vaø Duyeân giaùc thöøa, ôû trong voâ löôïng
kieáp haønh haïnh Boà-taùt maø khoâng meät moûi.
Ñoù laø möôøi taâm duõng maõnh cuûa Boà-taùt.
Tröø boû caùc toäi chöôùng
Thöøa söï Phaät dieät ñoä
Haøng phuïc chuùng quaân ma
Khoâng tieác thaân maïng mình
Thöôøng hoùa caùc ngoaïi ñaïo
Hoan hyû vôùi chuùng sinh
Quyû thaàn ñeàu thoï giaùo
Thöôøng haønh haïnh Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc ñoaïn tröø caùc hoà nghi, khoâng coøn do döï.
1. Boà-taùt phaùt taâm vaø töï nghó: “Ta seõ duøng boá thí, trì giôùi, nhaãn
nhuïc, tinh taán, thieàn ñònh, trí tueä ñeå cöùu giuùp taát caû chuùng sinh. Ta
duøng töø bi vui giuùp vaø daãn daét hoï, tuy laøm vieäc ñoù maø khoâng heà hoà
nghi. Neáu ai muoán laøm cho ta thoaùi lui thì khoâng theå ñöôïc”.
2. Boà-taùt laïi nghó: “Ta thaáy khaép caùc baäc Chaùnh giaùc ôû möôøi
phöông vaø caùc vò Phaät vò lai seõ coù ñöôïc tueä voâ thöôïng vaø ta cuùng
www.daitangkinh.org
döôøng hoï maø taâm khoâng do döï, gioáng nhö ñuoâi traâu vöøa cong vöøa
cöùng”.
3. Boà-taùt laïi nghó: “Ta duøng voâ soá aùnh saùng chieáu heát caùc coõi
Phaät, nghe caùc neûo haønh cuûa chö Boà-taùt vò lai trong voâ taän soá kieáp maø
taâm khoâng nhaøm chaùn”.
4. Khai hoùa voâ soá chuùng sinh maø khoâng cho laø khoù. Phaùp giôùi
roäng khaép khoâng theå haïn löôïng, gioáng nhö hö khoâng khoâng coù bôø meù.
Vieäc ñoä chuùng sinh voâ löôïng cuõng nhö vaäy, khoâng heà laáy laøm chaùn
meät.
5. Boà-taùt laïi nghó: “Ta tu haïnh Boà-taùt, ñaày ñuû caùc nguyeän, thaønh
töïu caùc thoâng tueä vaø Nhaát thieát trí”.
6. Boà-taùt laïi nghó: “Luùc ta haønh Boà-taùt ñaïo thì ñeàu ñaït ñeán aùnh
saùng ñaïo phaùp vaø söï thoâng tueä voâ cöïc cuûa Phaät”.
7. Thöôøng vui duøng vaø xem taát caû caùc phaùp ñeàu laø phaùp Phaät.
8. Bieát roõ taát caû choã nieäm khôûi cuûa chuùng sinh, hieåu roõ nhöõng
phaïm truø voâ soá vaø voâ taän soá, caùc phaùp höõu vi cuøng voâ vi.
9. Thaønh töïu Bình ñaúng giaùc, thaáu ñaït caùc phaùp ñeàu laø vieäc ñoä
ñôøi, tröø caùc töôûng ñieân ñaûo. Tuy coù ueá tröôïc cuõng ñeàu xem nhö thanh
tònh.
10. Boà-taùt hieåu roõ taát caû phaùp Phaät, thaønh Toái chaùnh giaùc, khoâng
coù caùc töôûng ñieân ñaûo, caùi thaáy meâ laàm vaø moät maûy may chaáp tröôùc.
Tuy ôû höõu vi coù caùc laäu nhöng ñaït ñeán voâ vi, boû caùc lôïi döôõng thì coù
theå ñi vaøo voâ soá coõi.
Ñoù laø möôøi vieäc ñoaïn hoà nghi cuûa Boà-taùt
Nieäm Thí, Giôùi, Nhaãn, Taán
Thieàn ñònh, tu Trí tueä
Haønh Töø, Bi, Hyû, Xaû
Thaáy chö Phaät phuïng kính
Quang minh chieáu saùng ñuû
Voâ löôïng kieáp vò lai
Taâm khoâng coù bieáng treã
Thaønh Phaät Nhaát thieát trí
Caùc phaùp ñeàu phaùp Phaät
Cuõng ñeàu ñoä theá phaùp

Boû ueá tröôïc ñieân ñaûo
Ñöôïc Toái chaùnh giaùc Phaät.
Boà-taùt coù möôøi vieäc khoâng theå nghó baøn. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Söï tu goác ñöùc khoâng theå nghó baøn, taát caû sôû nguyeän khoâng theå
suy löôøng.
2. Quaùn saùt caùc phaùp ñeàu nhö huyeãn hoùa, nhôø phaùt ñaïo taâm
nöông vaøo caùc nghieäp thieän khoâng heà traùi maát.
3. Tu haïnh Boà-taùt, vónh vieãn khoâng coøn voïng töôûng.
4. Tu nghóa thaâm yeáu vaøo khaép caùc phaùp, khoâng thuû chöùng dieät
ñoä. Ñaïo tueä chöa troøn thì chöa xaû boû.
5. Tu haïnh Boà-taùt, thò hieän vaøo thai maø sinh ra.
6. Sieâng tu phaïm haïnh, ñeán caây Boà-ñeà, haøng phuïc chuùng ma, ñaït
thaønh Chaùnh giaùc chuyeån phaùp luaân, thò hieän dieät ñoä, kieán laäp vaø hieån
baøy caùc Phaät söï, khoâng xaû ñaïi Bi, hoä trì chuùng sinh khoâng traùi baûn
nguyeän.
7. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy luùc môùi phaùt taâm ñaõ kieán laäp vaø thò hieän
möôøi löïc Nhö Lai, ôû taïi phaùp giôùi khai hoùa chuùng sinh chöa töøng
ngöøng nghæ.
8. Laïi nöõa, caùc Boà-taùt aáy duøng voâ töôûng ñeå vaøo caùc töôûng; laïi
duøng höõu töôûng ñi vaøo voâ töôûng, khoâng heà töôûng nghó maø noùi caùc vieäc
töôûng nghó; laïi duøng caùc nieäm maø noùi vieäc voâ nieäm; duøng voâ sôû höõu ñi
vaøo sôû höõu; laïi duøng caùc sôû höõu nhaäp vaøo voâ sôû höõu; daïy doã söï khoâng
taïo taùc maø ñi vaøo söï taïo taùc; giaùo hoùa choã taïo taùc maø ñi vaøo choã khoâng
taïo taùc; ôû nôi voâ sôû ñaéc maø noùi coù sôû ñaéc; ôû choã coù sôû ñaéc maø noùi voâ
sôû ñaéc vaø bieát roõ caùc phaùp ñeàu voâ sôû höõu.
9. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy taâm bình ñaúng nôi ñaïo, ñaïo cuõng vì bình
ñaúng maø coù. Bieát roõ taâm ñaïo, chuùng sinh khoâng coù hai khaùc, taâm
khoâng ñieân ñaûo, choán tö nieäm khoâng maát, choã thaáy bình ñaúng, khoâng
theo taø nghi.
10. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy trong luùc phaùt taâm, taâm aáy voán vaéng laëng,
ñònh yù chaùnh thoï. ÔÛ nôi baûn teá maø khoâng khôûi chöùng ñaéc, duøng voâ laäu,
höõu laäu maø vónh vieãn chaúng dieät. Boá thí caùc goác ñöùc, hieåu roõ caùc phaùp,
vì ngöôøi maø noùi taát caû söï voâ laäu. Caùc laäu ñaõ heát thì vì ngöôøi maø tuyeân
www.daitangkinh.org
thuyeát, coù theå duøng phaùp Phaät maø ñi vaøo phaùp theá tuïc. Tuy ôû trong aáy
maø khoâng vöôùng maéc nôi phaùp theá tuïc, khoâng nieäm tuïc. Quaùn taát caû
phaùp ñeàu nhaäp Phaùp thaân maø cuõng chaúng coù choã nhaäp. Hieåu roõ caùc
phaùp khoâng coù hai khaùc, cuõng khoâng choán haønh.
Ñoù laø möôøi söï khoâng theå nghó baøn cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truù ôû ñaây
thì mau choùng thaønh töïu ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
Boà-taùt coù möôøi vieäc giaûi noùi chaân ñeá. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tuøy thôøi maø chaân thaønh dieãn noùi taát caû phaùp Phaät.
2. Xaû boû phaùp aùc chaúng maát söï tieát cheá. Duøng thaàn tuùc bieán hoùa
cuûa chö Boà-taùt maø tuyeân daïy chaùnh phaùp.
3. Coù theå duøng phöông tieän, tuøy theo chuùng sinh maø vaøo nôi toäi
phöôùc cuûa hoï. Tuyeân döông chuùng sinh maø tröø khöû taát caû phieàn naõo aùi
duïc. Vì coù theå thaáu roõ nghóa chuùng sinh.
4. Duøng phaùp moân voâ vi tieâu tröø caùc chöôùng ngaïi, tu taäp nhaøn
tònh.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy duøng voâ sôû truù gioáng nhö hö khoâng. Moãi
moät choã vaøo chaúng duøng giôùi caám. Trôøi ñaát thaønh hoaïi khoâng heà nghi
ngaïi. ÔÛ caùc theá giôùi khoâng bò chìm ngaäp, ôû nôi caûnh giôùi caùc phaùp
khoâng bò che chöôùng.
6. Choã vaøo caùc phöông dieän ñeàu ñem ñeán lôïi ích vi dieäu. Sinh ra,
xuaát gia, ñaït ñeán Nhö Lai Chaùnh chaân, roát cuøng thò hieän dieät ñoä.
7. Boà-taùt laïi ñi vaøo phaùp giôùi cuûa chö Phaät, thaáy khaép söï haønh
duïng tieán, döøng cuûa chö Phaät.
8. Boà-taùt ñeàu thaáy chuùng sinh ôû nôi Nieát-baøn, khoâng choã taïo taùc,
nguyeän chaúng rôi rôùt vaø seõ hoäi tuï ñaày ñuû caùc trí thoâng tueä.
9. Laïi coù Boà-taùt thaáy taát caû phaùp khoâng choã nöông töïa, khoâng rôøi
thieän höõu, choã phaûi thaân gaàn maø khoâng yû laïi.
10. Nhö Lai tinh chuyeân khoâng heà coù phaùp bieáng treã. Nhìn baïn
vaø thuø ñeàu vôùi thaùi ñoä bình ñaúng. Tích luõy goác ñöùc, khuyeán giuùp vaø
hôïp nhaát khieán hoï ñöôïc ñoàng ñaúng, taùn döông söï thaønh töïu khieán hoï
khoâng thaáy coù hai.
Ñoù laø möôøi vieäc tuøy thôøi giaûi noùi cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi tueä phaân bieät. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Hieåu roõ taát caû caùc coõi Phaät.
2. Vaøo thaáu nguoàn goác suy thònh cuûa chuùng sinh.

3. Bieát roõ taâm haønh hieän höõu cuûa chuùng sinh.
4. Baøy roõ caùc caên suy thònh cuûa chuùng sinh.
5. Laïi bieát taát caû haønh quaû, baùo öùng.
6. Tuøy thôøi vaøo khaép maø phaân bieät nghóa Thanh vaên.
7. Vaø cuõng nhö vaäy ñoái vôùi chuùng Duyeân giaùc.
8. Duøng phöông tieän töø phaùp theá tuïc maø phaân bieät, tu haïnh Boà-
taùt.
9. Taát caû ñeàu thuaän nhaäp vaøo phaùp Phaät.
10. Hieåu tueä phöông tieän.
Ñoù laø möôøi tueä phaân bieät cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truï ôû ñoù thì mau
choùng thaønh töïu ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
Coù möôøi vieäc veà Tam-muoäi cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Laø ñeàu bieát khaép taát caû sôû höõu trong möôøi phöông theá giôùi.
2. Coù theå duøng ñònh yù, caùc phaùp Tam-muoäi laøm vaéng laëng thaân
chuùng sinh.
3. Ñònh, Tam-muoäi aáy thaáy khaép möôøi phöông Phaät.
4. Coù theå kieán laäp taát caû caùc nieäm, tuøy thôøi ñònh yù.
5. Tam-muoäi aáy coù theå ñoäng chuyeån voâ soá thaân, cuõng coù theå
khôûi laäp töø Tam-muoäi.
6. Vaøo khaép Tam-muoäi chaùnh thoï cuûa chö Phaät Nhö Lai Chaùnh
giaùc maø khai ngoä chuùng sinh.
7. Trí tueä aáy raát roäng lôùn, bieát roõ Tam-muoäi tuøy thôøi cuûa chö Boà-
taùt.
8. Moãi luùc phaùt taâm thì ñi vaøo tueä nhaát taâm.
9. Duøng voâ vi taâm khai môû trí tueä thanh tònh.
10. Coù theå roäng tu trí tueä Boà-taùt, khoâng boû thuaàn tín. Duøng
nguyeän nôi ñaïi tueä bieát roõ Tam-muoäi.
Ñoù laø möôøi vieäc veà Tam-muoäi cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc veà nhöõng gì sôû höõu cuûa Boà-taùt? Nhöõng gì laø möôøi?
1. Sôû höõu taát caû nhöõng gì cuûa chuùng sinh.
2. Vôùi coõi nöôùc cuûa caùc Boà-taùt cuõng vaäy.
3. Quaùn khaép chuùng sinh bieát roõ voán khoâng.
4. Luùc gaëp kieáp hoûa tai thì trôøi ñaát ñeàu hö vong.
www.daitangkinh.org
5. Hoaëc gaëp kieáp thuûy tai, luùc trôøi ñaát hö vong roài thì lieàn hôïp
thaønh trôû laïi.
6. Chö Phaät Chaùnh giaùc cuõng ñeàu voâ sôû höõu.
7. Voâ vaøn chuûng haïnh ñeàu khoâng xöù sôû.
8. Thaân Nhö Lai coù coâng huaân voâ löôïng.
9. Choã noùi nghóa lyù, goác ngoïn cuûa taát caû caùc phaùp ñeàu gioáng
nhau.
10. Neáu coù theå cuùng döôøng chö Phaät Chaùnh giaùc thì choã veà ñeàu
khoâng.
Ñoù laø möôøi vieäc neâu baøy veà nhöõng gì sôû höõu cuûa Boà-taùt.
Sôû höõu gì chuùng sinh
Coõi nöôùc, khoâng xöù sôû
Quaùn saùt caùc töôùng haûo
Kieáp thieâu trôøi ñaát hoaïi
Hôïp laïi cuõng nhö vaäy
Phaät thaân voâ soá hình
Nhö Lai khoâng theå baøn
Noùi phaùp voâ soá loaïi.
Cöûa giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thaân aáy bieán khaép taát caû theá giôùi.
2. Hieän khaép möôøi phöông vôùi voâ vaøn loaïi hình, voâ soá saéc
töôïng.
3. Duøng caùc phaùp giôùi maø theå nhaäp moät coõi Phaät.
4. Kieán laäp taát caû caùc loaøi chuùng sinh ñeå trang nghieâm Phaät.
5. Thaân hình bieán khaép voâ soá coõi Phaät trong möôøi phöông.
6. Töï nhieân bieát roõ khaép taát caû caùc coõi.
7. Moät khi phaùt taâm thì khaép caùc coõi Phaät ñeàu hieän ra chö Phaät.
8. Taïi moãi coõi nöôùc thì ñeàu khieán cho chö Phaät nhaäp vaøo moät
thaân.
9. Ñeàu laøm cho thaàn tuùc chö Phaät caûm öùng vaø laáy laøm hoan hyû.
10. Theå nhaäp nhaát taâm.
Ñoù laø möôøi vieäc veà cöûa giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt.
Thaân bieán khaép coõi Phaät

Hieän voâ soá loaïi hình
Caùc phaùp vaøo moät coõi
Kieán laäp caùc theá giôùi
Khaép ñôøi hieän thaân Phaät
Töï bieát cuøng khaép caû
Nhaäp caùc phaùp moät theå
Môû taâm vaøo heát thaûy.
Thaàn thoâng cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Bieát roõ nhöõng vieäc ñaõ traûi qua trong quaù khöù.
2. Hieåu roõ phöông tieän vaøo ra, lui tôùi.
3. Thieân nhó bieát phaân bieät maø khoâng choã ngaên ngaïi, ñeàu thoâng
roõ caùc choã quay veà cuûa ngoân töø.
4. Coù theå bieát ñöôïc taâm choã nieäm haønh cuûa ngöôøi khaùc vaø caùc
loaøi chuùng sinh.
5. Vôùi voâ soá söï vieäc sai khaùc thì duøng Thieân nhaõn voâ vi quaùn saùt
khaép nhöõng choã ñaõ traûi qua.
6. Duøng ñaïi thaàn thoâng bieán hoùa maø caûm öùng vaø khai hoùa caùc
loaøi chuùng sinh khoâng theå nghó baøn. Töø baûn tính aáy maø thò hieän ra
khieán hoï ñöôïc vaøo khuoân pheùp.
7. Thaáy ñöôïc voâ soá theá giôùi cuûa chö Phaät vaø caùc thaân thò hieän
cuøng khaép.
8. Luùc phaùt taâm coù theå du hoùa khaép möôøi phöông voâ löôïng coõi
Phaät, cuõng coù theå kieán laäp vaø laøm trang nghieâm voâ soá caûnh giôùi.
9. Caùc Boà-taùt cuõng coù theå thò hieän ñaày ñuû thaân hình maø khoâng
oâm taâm töï ñaïi.
10. Hieån baøy thoâng tueä ôû voâ soá nöôùc, chöùng ñaïo quaû Voâ thöôïng
Chaùnh chaân laøm baäc Toái chaùnh giaùc, taâm khoù nghó baøn. Vì chí taùnh
goác ngoïc cuûa chuùng sinh maø thò hieän söï chæ daïy.
Ñoù laø möôøi nghóa thaàn thoâng cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truï vaøo ñaáy
thì ñaït ñöôïc choã thaàn thoâng Voâ thöôïng Chaùnh chaân cuûa Nhö Lai. Choã
bieán hoùa cuûa chö Phaät luoân phöông tieän tuøy höôùng, luoân hieän khaép
möôøi phöông giaùo hoùa chuùng sinh thì lieàn thaønh töïu haïnh aáy, caùc nghóa
troøn ñuû.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt thoâng ñaït coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?

1. Coù theå tuøy thôøi giaùo hoùa chuùng sinh. Phaân bieät toäi phöôùc, söï
traûi qua vaø voâ soá söï baát ñoàng cuûa caùc loaøi chuùng sinh, khieán hoï ñöôïc
xuaát gia, taâm thöùc ñöôïc vaéng laëng luùc vaøo choã ngaên ngaïi. Vieäc laøm
ñieân ñaûo vaø voâ vaøn söï baát ñoàng cuûa moãi moãi chuùng sinh thì Boà-taùt ñeàu
laøm cho tieâu dieät caû vaø ñaït ñeán nhö Thaùnh tueä ñaày ñuû Kim cang baát
hoaïi.
2. Coù theå kieán laäp ñöôïc aâm thanh cuøng khaép khoâng theå nghó baøn.
Daïy nôi caùc coõi Phaät, hieåu roõ phöông tieän vaø taát caû söï truï chaáp vaøo
vieäc huaân taäp boán Ñaúng taâm.
3. Ñeàu ñi vaøo khaép phaùp giôùi, roõ choã sinh ra vaø cuõng bieát roõ
phaùp voán khoâng töø ñaâu sinh. Caùc vò aáy ñeàu ñaõ tröø khöû heát caùc töôûng
veà oám ñau, xöù sôû, caûnh giôùi.
4. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy khoâng quaùn caùc phaùp cuõng chaúng phaûi
khoâng quaùn caùc phaùp. Laáy caùc phaùp voâ töôûng laøm thanh tònh, cuõng
khoâng coù söï thanh tònh. Roõ voâ soá söï hieän höõu, hieåu bieát vaø tinh taán
tuyeân thuyeát kinh ñaïo ôû voâ soá kieáp. Duøng söï bình ñaúng maø veà nôi ñaïo
Voâ thöôïng Chaùnh chaân, thöôøng truù nôi phaùp giôùi.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy hieåu roõ chuùng sinh voán dieät ñoä, khoâng duïng
vieäc nhaø, cuõng khoâng taïo taùc. Bieát vieäc sinh ra laø theo ñieân ñaûo, thaáu
ñaït ñöôïc nghóa lyù nhaân duyeân baùo öùng aáy. Bieát ñöôïc vieäc duøng nhaân
duyeân phöông tieän gì ñeå phuïng kính choã haønh goác ngoïn, xöù sôû sinh
dieät, phaân bieät vaø khai hoùa caùc loaøi chuùng sinh.
6. Khai môû söï beá taéc veà ñaïo lyù giaûi thoaùt, bieát roõ söï ñieân ñaûo,
khoâng coøn caùc laàm loãi, cuõng bieát roõ nguoàn goác cuûa traàn duïc saân haän.
Cuõng phaân bieät ñöôïc caùc nghieäp sinh töû voâ vi. Laïi coøn bieát roõ söï traùi
ngöôïc maø voán khoâng traùi ngöôïc. Bieát raèng coù theå nöông töïa vaøo nôi
khoâng theå nöông töïa.
7. Caùc vò cuõng cöùu xeùt saùng roõ choã ñi ñeán, bieát ñöôïc choã ñi ñeán,
choã trôû veà vaø choã thoaùi chuyeån cuûa hoï. Bieát choã chí quyeát vaø nôi quy
höôùng cuûa hoï, cuõng bieát ñöôïc söï hö hoaïi saép hoaøn thaønh.
8. Bieát roõ caên taùnh vaø söï khai hoùa chuùng sinh, choã ñöôïc khai hoùa
thì khieán hoï ñöôïc vaøo khuoân pheùp. Khoâng heà meâ chaáp vaøo voâ soá
phöông tieän daïy doã chuùng sinh maø boû queân haïnh Boà-taùt. Vì sao? Naøy
Phaät töû! Muoán bieát veà Boà-taùt thì phaûi phaùt taâm ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh
chaân. Vì sao? Vì taâm ñaïo aáy muoán khai hoùa chuùng sinh, ñaõ khai hoùa
chuùng sinh thì laøm cho hoï theo luaät giaùo maø thaân taâm khoâng heà chaùn
meät. Ñoù laø Boà-taùt bieát roõ möôøi hai nhaân duyeân khôûi, vì taát caû maø laøm
neân khoâng heà coù tính tranh chaáp.
9. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy chöa töøng yû laïi vaø khôûi taâm yû laïi vaøo Ñöùc
Phaät; cuõng khoâng chaáp tröôùc phaùp, laïi khoâng khôûi taâm tham nôi khaùc;
cuõng khoâng chaáp tröôùc coõi Phaät vaø khoâng sinh taâm nöông vaøo coõi
Phaät; cuõng khoâng chaáp tröôùc vaøo coõi ngöôøi, laïi khoâng khôûi taâm thích
thuù chuùng sinh; cuõng khoâng heà thaáy coù chuùng sinh vaø khoâng heà khôûi
taâm thaáy coù chuùng sinh.
10. Boà-taùt aáy luoân höng khôûi caùc haïnh, ñaày ñuû sôû nguyeän, tu töø
bi voâ cöïc, khoâng töôûng thaáy Phaät, bieát nieäm Nhö Lai, choã tuyeân thuyeát
phaùp thì ñöôïc ngoài toøa Nhö Lai; troàng caùc goác ñöùc, khoâng heà lo nghó;
taâm thích Chaùnh giaùc, khoâng vì söï chaùn meät, cuõng khoâng vì pheùp taéc.
Cuùng döôøng Nhö Lai, taâm caøng tinh taán, taïo caûm öùng vaø laäp uy thaàn ôû
caùc theá giôùi Phaät khoâng theå nghó baøn. Kieán laäp tö duy Ñeä nhaát phaùp
giôùi, bieän giaûi veà voâ soá lôøi daïy cuûa kinh phaùp. Bieát moïi chuùng hoäi coù
theå cuûa theá giôùi chuùng sinh höõu vi; cuõng bieát ñöôïc söï haïn cheá cuûa
chuùng sinh nhieàu hay ít; bieát roõ goác ngoïn cuûa caùi khoå töø ñaâu sinh khôûi;
cuõng coù theå bieát roõ söï taän dieät cuûa vaïn vaät ñeàu laø goác khoå. Neáu coù Boà-
taùt vì coù theå thaáy ñöôïc ñieàu naøy thì söï tu haønh cuûa hoï cuõng nhö hình
aûnh tieáng vang, boû caùc vieäc aùc, boû goác aùc thì lieàn töï phaùt taâm cöùu ñoä
chuùng sinh. Choã haønh duïng aáy ñeàu khoâng choã haønh, ñoù goïi laø haïnh
Boà-taùt hoïc theo chö Phaät, taâm luoân kieân coá nhö nuùi Tu-di. Bieát boû taát
caû caùc töôûng ñieân ñaûo, kieán laäp phoå trí vaø caùc cöûa thoâng tueä, ñaït thaønh
Chaùnh Giaùc, vaøo nôi tueä ñöôøng voâ cöïc voâ haïn. Tueä ñöôøng töùc laø ñaïo
Voâ thöôïng Chaùnh chaân, cöùu vôùt chuùng sinh ñang troâi daït trong ba coõi
veà nôi nguoàn coäi.
Ñoù laø möôøi vieäc thoâng ñaït cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truï ôû ñoù thì ñaït
thaønh ñaïi tueä voâ thöôïng cuûa Nhö Lai.
Coù möôøi vieäc veà söï giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoä taän nguoàn coäi phieàn naõo aùi duïc.
2. Giaûi thoaùt khoûi con ñöôøng taø kieán, baát chaùnh.
www.daitangkinh.org
3. Cöùu ñoä caùi naïn che chöôùng cuûa naêm aám.

4. Cöùu vôùt caùc nhaäp cuûa hình theå töù ñaïi.
5. Vöôït leân caùc thöøa Thanh vaên vaø Duyeân giaùc, nhôø ñoù maø
chöùng ñöôïc Voâ sinh phaùp nhaãn.
6. Phaùt khôûi taát caû coõi nöôùc chuùng sinh vaø caùc phaùp phöông tieän.
7. Lieàn ñöôïc sieâu vieät caùc haïnh Boà-taùt khoâng theå keå xieát, khen
ngôïi taát caû haïnh Boà-taùt.
8. Duøng söï khoâng voïng töôûng ñeå vaøo ñòa Nhö Lai.
9. Duøng Thaùnh tueä bieát khaép ba ñôøi.
10. Thaàn thoâng cöùu ñoä bình ñaúng roäng khaép.
Ñoù laø möôøi vieäc giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truï ôû nôi ñoù thì
khai hoùa moïi chuùng sinh vaø khieán cho hoï ñaït ñeán voâ thöôïng.
Cöùu ñoä phieàn naõo duïc
Taø kieán nôi naêm aám
Caùc chuûng loaïi boán ñaïi
Khoå naïn cuûa tham thaân
Vöôït Thanh vaên, Duyeân giaùc
Ñaït Voâ sinh phaùp nhaãn
Khen ngôïi coõi chuùng sinh
Voâ löôïng haïnh Boà-taùt
Choã tu cuûa Khai só
Nhaäp vaøo ñòa Nhö Lai
Sieâu vöôït caùc voïng töôûng
Thaàn thoâng môû ba coõi.
Vöôøn nuoâi döôõng cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thò hieän vui nôi sinh töû maø chöa töøng chaùn meät.
2. Thích giaùo hoùa chuùng sinh, tính khoâng chaáp tröôùc.
3. ÔÛ nôi taát caû caùc töôûng maø nhaän laõnh ñaïi haïnh.
4. Thöôøng thích nghieâm tònh theá giôùi chö Phaät.
5. Thöôøng truù ôû xöù sôû cuûa mình maø chí nguyeän taïi cung ñieän theå
nöõ cuûa chuùng ma, coù theå giaùo hoùa caùc cung ñieän vaø laàu gaùc aáy.
6. Kính vaâng choã thuyeát phaùp nhö choã nghe phaùp, tö duy nghóa
lyù, quaùn saùt neûo veà nôi luïc thoâng voâ cöïc.
7. Thaâu giöõ boán aân, ba möôi baûy phaåm phaùp ñaïo tueä laø vöôøn
ruoäng cuûa Boà-taùt, laø cha cuûa chính mình.
8. Choã coù theå du hoùa laø möôøi Löïc cuûa Nhö Lai, boán Voâ sôû uùy,
möôøi taùm phaùp Baát coäng. Toùm laïi, taát caû Phaät phaùp laø vöôøn cuûa Boà-
taùt, maø chöa töøng töôûng nghó ñeán phaùp naøo caû.
9. Taát caû söï thò hieän bieán hoùa vaø choã kieán laäp phaùp laïc cuûa taát caû
Boà-taùt laø vöôøn ruoäng cuûa Boà-taùt.
10. Boà-taùt chuyeån baùnh xe phaùp, chaúng heà khôûi taâm töï ñaïi maø
luoân caån troïng haønh duïng khoâng choã traùi maát. Taát caû söï phaùt taâm ñeàu
khoâng rôøi Chaùnh giaùc, hieän höõu khaép chuùng sinh laø vöôøn cuûa Boà-taùt.
Nhöng Phaùp thaân cuûa Boà-taùt ñeàu hieän höõu khaép möôøi phöông theá giôùi
chö Phaät vaø sôû haønh cuûa hoï gioáng nhö hö khoâng.
Ñoù laø möôøi vieäc veà maûnh vöôøn cuûa Boà-taùt.
Cung ñieän cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Vui vôùi cung ñieän Boà-taùt maø taâm khoâng bò meâ hoaëc. Ñaõ kheùo
tích luõy möôøi ñieàu thieän vaø coâng ñöùc tueä nghieäp, ñoù laø cung ñieän cuûa
Boà-taùt.
2. Khai hoùa caùc loaøi chuùng sinh nôi coõi Duïc, tu boán phaïm haïnh
Töø, Bi, Hyû, Xaû. Boà-taùt nhôø ñoù maø daïy baûo caùc loaøi chuùng sinh nôi coõi
Saéc vaø ñöôïc vaõng sinh ñeán cung ñieän cuûa chö Thieân coõi Tònh cö.
3. Do ñoù Boà-taùt tieâu dieät ñöôïc taát caû caùc traàn lao ueá tröôïc, ñeán
ñöôïc coõi trôøi Voâ duïc saéc.
4. Ñeán cung ñieän aáy, caùc Boà-taùt daïy baûo veà ñaïi naïn cuûa söï
khoâng thanh tònh nôi chuùng sinh, laøm cho hoï ñeàu luøi boû.
5. Hoaëc coù luùc Boà-taùt thò hieän sinh vaøo caûnh giôùi ueá taïp. Vì Boà-
taùt thích thoï sinh ôû nôi aáy ñeå cöùu ñoä taát caû chuùng sinh tham duïc.
6. Boà-taùt hieän nôi haäu cung coù theå nöõ, trai gaùi vaø ñôøi tröôùc ñaõ
cuøng hoï taïo laäp phöôùc haïnh ñeå cuøng vui vôùi hoï, do ñoù maø giaùo hoùa
khaép boán phöông, boán coõi, caùc Ñeá Thích, Phaïm thieân, Töù Thieân
vöông.
7. Boà-taùt do ñaây maø khuyeán hoùa söï hung nguy, keå caû nhöõng
thöôøng nhaân cuõng ñeàu khieán hoï xaû boû loaïn yù vaø ôû nôi taát caû haønh
nghieäp Boà-taùt.
8. Boà-taùt vì tö nieäm veà söï giaùo hoùa daøi laâu neân töï do theo ñuoåi,
www.daitangkinh.org
theå hieän thaàn thoâng dieäu duïng. Boà-taùt thöôøng duøng tueä ñeå khai hoùa
ñöa ñeán cöûa giaûi thoaùt nhaát taâm Tam-muoäi chaùnh thoï maø ñöôïc nieàm
phaùp laïc.
9. Boà-taùt duøng phaùp ñieån cuûa chö Phaät vôùi Nhaát thieát trí Voâ
thöôïng Chaùnh chaân maø ñoaïn tröø caùc ngaên ngaïi, boá thí taát caû phaùp maø
luoân töï taïi, ñöôïc laøm quoác chuû, ñöôïc toân quyù, haøo phuù cuõng do nôi
mình.
10. Boà-taùt öa thích möôøi Löïc cuûa Nhö Lai, laáy ñoù laøm choã ôû.
Ñoù laø möôøi cung ñieän cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi söï du quaùn. Nhöõng gì laø möôøi?
1. YÙ töï öa thích, quaùn caùc chöông cuù, moãi daáu chaân ñi thì yù chí
quaùn saùt, phöông tieän quyeàn bieán.
2. Taïi truù xöù aáy Boà-taùt thöôøng ôû döôùi chaân chö Phaät, nghe phaùp
thoï trì.
3. YÙ vui vôùi möôøi phöông, taâm hieän baøy cuøng khaép, cung kính
chö Boà-taùt.
4. Thaàn tuùc bieán hoùa hieän ra voâ löôïng phaùp, giaùo hoùa thaân yù meâ
hoaëc cuûa chuùng sinh. Phuïng trì ñònh löïc, vaøo moät cöûa Tam-muoäi thì
ñöôïc vaøo khaép caùc cöûa Thieàn ñònh Tam-muoäi.
5. ÔÛ nôi caùc moân Toång trì vaø taát caû choã nghe bieát thì lieàn coù theå
thoï trì, chöa töøng queân maát.
6. Ñem choã coát loõi cuûa phaùp Toång trì ñoù vì chuùng sinh maø dieãn
thuyeát, laøm cho hoï ñöôïc hoan hyû.
7. Boà-taùt vui nôi bieän taøi, vì moät chöông cuù maø ngôïi khen baèng
lôøi ñeïp.
8. ÔÛ trong voâ soá kieáp, ñaøm ngoân thuyeát söï khoâng heà döùt lôøi.
9. Vì moïi chuùng sinh caàu Toái chaùnh giaùc, thò hieän voâ soá thaân
hình, voâ löôïng phaåm vaät.
10. Luoân chuyeån phaùp luaân, giaùo hoùa ngoaïi ñaïo khieán hoï tham
hoïc phaùp ñaïo.
Ñoù laø möôøi söï du quaùn cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi söï nghieâm tònh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Oai löïc cuûa chö Boà-taùt töôi saùng neân coù theå moät mình böôùc ñi
thanh tònh, voâ uùy, khoâng heà laàm loãi.
2. Nghóa lyù saùng roõ, choã dieãn yù lôøi, ñaøm thuyeát moïi vieäc trong voâ
soá kieáp thì khoâng theå naøo pheá boû.
3. Phaùp thanh tònh aáy coù theå dieãn taùm vaïn boán ngaøn phaùp taïng.
4. Kinh ngoân thanh tònh, khoâng queân moät nghóa.
5. Taát caû Boà-taùt theo sôû nguyeän vi dieäu, khoâng heà boû theä
nguyeän, haïnh cuûa Boà-taùt thanh khieát.
6. Tuyeân döông Hieàn thaùnh, lôøi daïy chaùnh chaân.
7. Trang nghieâm coõi nöôùc, duøng moät aâm thanh noùi khaép möôøi
phöông maø nhö noùi trong moät coõi.
8. Ñaïo traøng thanh tònh cuûa mình bieán khaép caùc coõi Phaät, höng
khôûi maây ñaïo, möa phaùp cam loà, kieán laäp chaùnh giaùo vaø tröø boû taát caû
voïng töôûng höõu vi.
9. Theo haïnh trang nghieâm, thanh tònh khoâng kieâu maïn, duøng
moät theå maø hieän voâ soá thaân.
10. Giaùo hoùa taát caû chuùng sinh, tinh taán khoâng meät, ngaøy ñeâm
caàu caùc thoâng tueä maãn tieäp, thò hieän voâ soá löïc voâ uùy.
Ñoù laø möôøi vieäc thanh tònh cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truù ôû ñoù thì ñöôïc
söï thanh tònh khaép cuøng cuûa chö Phaät.
Boà-taùt coù möôøi vieäc veà taâm baát ñoäng. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taát caû sôû höõu ñem boá thí maø khoâng heà luyeán tieác. Söï boá thí aáy
ñeàu vì söï thanh tònh maø taâm khoâng heà bò lay ñoäng.
2. Boà-taùt tö duy saùng roõ phaùp thaâm dieäu cuûa chö Phaät; Quy y,
thöøa söï vaø phuïng kính chö Phaät.
3. Thöông xoùt chuùng sinh, tinh taán voâ löôïng, chöa töøng saân haän.
Töø loaøi ngöôøi cho ñeán loaøi vaät, caùc Boà-taùt khoâng heà queân ñoä thoaùt moät
chuùng sinh naøo.
4. Caàu phaùp cuûa chö Phaät chöa heà nhaøm moûi.
5. Taát caû chuùng sinh nhieàu khoâng theå keå, haønh haïnh Boà-taùt trong
voâ soá kieáp, chaúng gaàn chaúng xa, vì haïnh Boà-taùt chöa töøng thoaùi
chuyeån, khoâng ñoùng khoâng môû.
6. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy ñôøi tröôùc ñaõ sinh tín taâm, coù söï tu haønh
thanh tònh voâ löôïng. Söï thanh tònh aáy xa rôøi moïi neûo töôi saùng vaø caáu
baån.
7. Phuïng kính chö Phaät, aân caàn tu haønh, tröø boû tham thaân, khoâng
www.daitangkinh.org
ñieàu thích thuù nhöng vì ñoàng loaïi maø ñeán vôùi nieàm vui lôùn, saûng khoaùi
voâ cöïc, thuaàn tín vì ñaïo.
8. Nöông veà Nhaát thieát trí, öùng hôïp vôùi chöông cuù aáy, thaønh töïu
roát raùo giaùo nghóa Boà-taùt.
9. Tu haønh vaø giaùo hoùa ôû choã nghe vaø taâm tin cuûa chuùng sinh,
khoâng coù söï huûy baùng.
10. Ñoái vôùi söï bieán hoùa cuûa nghieäp baùo phieàn naõo thì taâm Boà-taùt
luoân baát ñoäng.
Ñoù laø möôøi vieäc veà taâm baát ñoäng cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truù ôû ñaây
thì lieàn thaáu ñaït caùc thoâng tueä maãn tieäp.
Boà-taùt coù möôøi vieäc khoâng xaû boû. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khoâng xaû söï ñaït thaønh ñaïo Toái chaùnh giaùc ñaïo cuûa chö Phaät.
2. Khoâng boû söï giaùo hoùa chuùng sinh khieán hoï vaøo nôi phaùp luaät.
3. Khoâng theå queân maát vaø boû söï giaùo huaán theo lôøi daïy cuûa chö
Phaät.
4. Quy y vaø nöông nhôø theo Thieän tri thöùc maø khoâng heà xa lìa.
5. Ñeán khaép caùc coõi Phaät, quyø goái, ñaûnh leã Nhö Lai Chaùnh chaân,
khoâng heà boû maát oai nghi.
6. Thöôøng caàu taát caû phaùp coâng ñöùc, khoâng boû Ñaïi thöøa, gieo
troàng Phaät phaùp nôi ñôøi, tònh tu phaïm haïnh.
7. Phuïng trì giôùi caám khoâng heà huûy phaïm.
8. Theo chö Boà-taùt sieâng tu ñaïo nghieäp, khoâng vì bieáng nhaùc maø
boû maát.
9. Thích caàu nghóa lyù nôi lôøi daïy cuûa chö Phaät, tuøy thôøi thoï trì,
tham hoïc khoâng queân, tu taäp theo haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt.
10. Khoâng boû söï tö duy cuûa thoâng tueä veà vieäc giaùo huaán cuûa chö
Phaät.
Ñoù laø möôøi ñieàu maø taâm Boà-taùt khoâng heà queân boû.
Coù möôøi vieäc quaùn tueä cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Quaùn taát caû caùc phaùp, phaân minh nghóa lyù chöông cuù, tuøy thôøi
dieãn thuyeát.
2. Quaùn goác ñöùc khaép ba ñôøi, vì chuùng sinh thuyeát phaùp.
3. Thaáy choã haønh nôi baûn teá cuûa chö Boà-taùt maø khai hoùa hoï.
4. Quaùn caùc phaùp moân, thaáu roõ nguoàn coäi.
5. Quaùn thaáy söï kieán laäp cuûa chö Phaät.

6. Quaùn caùc Toång trì ñeå ban raûi phaùp moân, hieån baøy dieäu duïng ôû
ñoù ñeå khieán chuùng sinh trôû veà.
7. Cuõng duøng trí saùng quaùn khaép theá gian.
8. Thaáy khaép caùc phaùp giôùi, thuaän tueä maø vaøo.
9. Trí tueä khoù baøn bieát roõ möôøi phöông.
10. Thaáy trí tueä chö Phaät, roõ khaép nôi theá giôùi Thaùnh minh voâ
löôïng.
Ñoù laø möôøi quaùn tueä cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt giaûng phaùp coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tuyeân thuyeát caùc phaùp ñeàu töø duyeân khôûi goïi laø Nhaát thieát
nghóa, laøm cho taát caû ñeàu quay veà.
2. Duøng trí haïnh ñaõ tích taäp ñeå dieãn thuyeát veà caùc söï sôû höõu ñeàu
nhö huyeãn hoùa.
3. Laïi noùi caùc phaùp taát caû voán khoâng.
4. Luaän baøn caùc kinh luoân ôû trong söï roäng lôùn cuûa trung ñaïo,
khoâng coù bôø meù.
5. Taát caû caùc söï nghieäp, sôû höõu ñeàu khoâng heà chaáp tröôùc.
6. Laïi thuyeát veà caùc phaùp beàn chaéc baát hoaïi nhö kim cöông vaø
taát caû caùc nghóa maø Nhö Lai tuyeân thuyeát.
7. Laïi noùi veà caùc söï an nhieân tòch tónh.
8. Laïi dieãn thuyeát veà caùc phaùp voán khoâng choã sinh.
9. Giaûng taát caû phaùp voán bình ñaúng töø moät goác thanh tònh.
10. Noùi veà söï khoâng hoøa hôïp taïo thaønh.
Ñoù laø möôøi vieäc giaûng thuyeát cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt thanh tònh coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taâm taùnh voán tònh, khoâng coù nhieãm oâ.
2. Tröø boû caùc keát söû, hoà nghi, do döï neân Boà-taùt luoân trong saùng.
3. Boû caùc söï chìm ñaém vaø saùu möôi hai taø kieán.
4. Choã haønh hoùa veà oai nghi, tu taäp leã tieát, vui thích phoå trí vaø
caùc thoâng tueä minh maãn.
5. Caùc choã bieän bieät thanh tònh vôøi vôïi, duõng maõnh saùng soi.
6. Tu haïnh Boà-taùt theo boán Voâ sôû uùy.
7. Taát caû choã ñi ôû ñeàu khoâng coù daáu veát.
www.daitangkinh.org
8. Khuyeán chö Boà-taùt nguyeän haønh tu taäp, neûo duïng khoâng

nhieãm oâ.
9. Traêm töôùng coâng huaân, ba möôi hai vieäc cuûa baäc Ñaïi só ñeàu
chí caàu nôi ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
10. Veà nôi phaùp thanh tònh, trang nghieâm taát caû coâng ñöùc cuûa
goác tònh.
Ñoù laø möôøi vieäc thanh tònh cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truù ôû ñaây thì ñaéc
thaønh söï thanh tònh voâ thöôïng cuûa chö Phaät.
Coù möôøi vieäc veà phaùp aán cuûa Boà-taùt. Boà-taùt Ñaïi só do phaùp aán
maø ñaày ñuû tueä Boà-taùt, mau choùng thaønh töïu ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh
chaân, laøm baäc Toái chaùnh giaùc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt bieát roõ vaïn vaät ñeàu laø khoå, khoå caøng theâm khoå, phieàn
naõo laïi caøng phieàn naõo, aùi bieät ly khoå, oaùn taèng hoäi khoå… tuy gaëp caùc
naïn naøy nhöng vaãn sieâng caàu Phaät phaùp, taâm khoâng dao ñoäng, cuõng
khoâng traùi boû.
2. Haïnh Boà-taùt khoâng heà sôï haõi, chaúng taâm lo laéng, khoâng xaû
baûn nguyeän cuõng chaúng boû ñaïi trí. Thoâng ñaït taát caû vaø taâm chaúng heà
traùi vôùi choã coát yeáu cuûa Phaät ñaïo. Phaøm phu meâ hoaëc quyeán luyeán vôùi
traàn lao, aùi duïc cuûa mình. Tu goác baát thieän, maéng chöûi, huûy nhuïc vaø
khinh cheâ Boà-taùt, noùi lôøi thoâ aùc, thaäm chí coøn neùm gaïch quaêng ñaù, laïi
duøng dao gaäy xaâm toån. Boà-taùt gaëp caùc söï vieäc nhö vaäy neân chí caàu
Phaät ñaïo, chöa töøng chaùn boû. Haïnh cuûa Boà-taùt thöôøng haønh nhaãn nhuïc,
nhieàu taâm nhaân hoøa, laøm theo lôøi daïy cuûa kinh ñieån, cuõng sieâng naêng,
nhaãn nhuïc, ñaày ñuû chaùnh haïnh.
3. Laïi nöõa, Boà-taùt aán ban tuyeân phaùp thaâm dieäu cuûa chö Phaät. ÔÛ
nôi Nhaát thieát trí thì khieán moïi ngöôøi nhaäp vaøo trí tueä cuûa mình. Choã
sinh ra ñeàu ñaày ñuû, giaùo hoùa moïi ngöôøi khieán hoï ñeàu thích phaùp.
4. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy quaùn veà baûn theå tueä, ñaït ñeán tính töø hoøa,
höng khôûi phoå trí: Ta seõ thaønh Phaät ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân, laøm
baäc Toái chaùnh giaùc. Quaùn saùt chuùng sinh, theo doõi khaép cuøng caùc khoå
naïn trong naêm ñöôøng laø: Öu, naõo, saàu, lo, khieán hoï phaùt taâm ñaïo, haân
hoan cuøng toät, theâm taâm thuaàn tín. Vui möøng nhö theá thì söï tinh taán
caøng vöõng beàn.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy ñi vaøo trí tueä khoâng ngaèn meù cuûa Nhö Lai,
khoâng ra ngoaøi caûnh giôùi cuûa Nhö Lai Thaùnh minh khoâng theå nghó
baøn. Nghe chö Phaät Theá Toân tuyeân thuyeát kinh ñaïo cuõng khoâng bôø
meù. Phaät trí voâ haïn, ôû nôi caùc vaên töï khoâng taêng khoâng giaûm. Phaân
bieät caùc nghóa, khoâng traùi vôùi söï chæ daïy cuûa Phaät.
6. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy öa thích phaùp ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân,
öa thích nghóa saâu xa, ñaït ñeán trí tueä vi dieäu voâ cöïc. Vì suøng moä ñaïo
Voâ thöôïng neân höng khôûi nhieàu ñieàu nhö vaäy, aân caàn, caån maät chöa
töøng traùi xa. Taát caû chuùng ma vaø quyeán thuoäc cuûa noù, caùc keû Dò hoïc,
ngoaïi ñaïo thuø ñòch khoâng daùm ñöông ñaàu, chöa töøng xaû boû taát caû taâm
trí vaø neûo haønh hoùa cuûa Boà-taùt. Lôïi ích nhö vaäy chöa töøng giaûm suùt.
7. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy luùc haønh ñaïo chöa töøng hoaûng sôï, khoâng
tieác thaân maïng, phaùt taâm thoâng tueä, tu Nhaát thieát trí laáy ñoù laøm ñaàu.
Hoï ñeàu ñöôïc aùnh saùng cuûa chö Phaät chieáu saùng, khoâng boû ñaïo nghóa,
khoâng xa thieän höõu.
8. Laïi nöõa Boà-taùt aáy thaáy thieän nam, tín nöõ naøo caàu hoïc Ñaïi
thöøa, sieâng naêng tu haønh, suøng moä Phaät phaùp, kieán laäp goác ñöùc, thoï
Nhaát thieát trí chöa töøng xa rôøi.
9. Laïi nöõa, choã ñi laïi cuûa Boà-taùt aáy taâm luoân bình ñaúng vôùi
chuùng sinh. Cuõng vôùi trí tueä bình ñaúng vì caùc chuùng sinh maø ban tuyeân
kinh ñieån, ñaït ñeán ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân. Chí höôùng Boà-taùt
khoâng heà thoaùi chuyeån vaø luoân höng khôûi ñaïi Töø bi taâm.
10. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy xem chö Phaät quaù khöù, hieän taïi, vò lai ñeàu
laø moät. Hoï ñem caùc goác ñöùc phuïng thôø chö Phaät, quaùn caùc maãn tueä maø
chöa töøng ñoaïn döùt.
Ñoù laø möôøi aán chöùng cuûa Boà-taùt. Boà-taùt duøng aán chöùng naøy thì
mau choùng thaønh töïu aán phaùp Chaùnh giaùc voâ thöôïng.
Tueä quang cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt Ñaïi só nhaát ñònh seõ mau choùng thaønh töïu ñaïo Voâ
thöôïng Chaùnh chaân.
2. Duøng Phaät ñaïo chieáu khaép taát caû.
3. Thöôøng gaëp chö Phaät Bình Ñaúng Chaùnh Giaùc.
4. Bieát roõ choã sinh vaø töû cuûa chuùng sinh.
5. Hieåu roõ taát caû phaùp phaåm kinh ñieån.
6. Phaùt taâm Boà-taùt, thöôøng huaân taäp theo thieän höõu.
www.daitangkinh.org
7. Phaân bieät choã tích luõy ñöôïc caùc goác ñöùc, trí roõ aán phaùp.
8. Thöôøng gaëp chö Phaät, hieåu roõ söï khai hoùa caùc loaøi chuùng sinh.
9. Laäp ñòa Nhö Lai, tuyeân döông phaùp moân Phaät ñaïo khoâng theå
nghó baøn.
10. Hieåu roõ chö Phaät veà söï tuøy thôøi kieán laäp ñaày ñuû roäng khaép
caùc Ñoä voâ cöïc.
Ñoù laø möôøi tueä aùnh saùng cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi haønh voâ löôïng nôi taát caû chuùng sinh, haøng Thanh vaên,
Duyeân giaùc cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. ÔÛ ñaây Boà-taùt tu baûn teá haïnh, khoâng thuû caùc nguyeän, khoâng
caàu chöùng quaû.
2. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy troàng caùc goác ñöùc, phaùt taâm khuyeán giuùp
taát caû phaùp giôùi, khoâng chaáp caùc phaùp.
3. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy luùc haønh ñaïo, quaùn caùc choán haønh nhö
huyeãn hoùa, caùc phaùp vaéng laëng, taâm khoâng meâ môø. Chö Phaät cuõng
vaäy.
4. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy tröø khöû söï chaáp tröôùc, voïng töôûng cuûa
chuùng sinh. ÔÛû trong voâ soá kieáp, tu haïnh Boà-taùt, ñaày ñuû ñaïi nguyeän,
khoâng khôûi bieáng nhaùc.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy phuïng haønh caùc phaùp maø khoâng heà dính
maéc. Caùc phaùp thò hieän cuõng ñeàu vaéng laëng, cuõng khoâng dieät ñoä maø
ñeàu coù ñaày ñuû Nhaát thieát trí giaùo.
6. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy bieát roõ caùc voïng töôûng cuøng nguyeän voâ
töôûng, tuyeân döông choán haønh chaân ñeá töø ñaàu ñeán cuoái ôû trong voâ soá
kieáp.
7. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy hieåu taát caû caùc phaùp ñeàu khoâng sôû höõu.
Tuy hieåu roõ caùi khoâng aáy cuõng voán khoâng maø khoâng xaû boû ñaïo haïnh,
caàu caùc phaùp Phaät.
8. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy luùc phaùt taâm thì lieàn vaøo khaép ba coõi, cuõng
ñeàu hieåu roõ ñaày ñuû nghóa lyù ba ñôøi. Choã thaáu ñaït cuûa taâm Boà-taùt aáy ôû
nôi trung ñaïo roäng lôùn, khoâng moät choã naøo maø khoâng thoâng ñaït.
9. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy duøng moät thaân ngöôøi ôû voâ soá kieáp nôi sinh
töû maø haønh ñaïo Boà-taùt kieán laäp chí nguyeän ôû nôi Nhaát thieát trí. Ví nhö
vì moät ngöôøi maø nhaãn chòu caùc lao nhoïc vaø vì moïi chuùng sinh maø cuõng
nhaãn chòu nhö vaäy. Kieán laäp ñaïi ñaïo roát cuøng khoâng heà chaùn meät, chæ
vì caùc ñeàu thaáy ñöôïc söï chaùn khoå ôû vò lai.
10. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy ñaày ñuû haïnh Boà-taùt maø chaúng chòu mau
choùng thuû chöùng ñaïo quaû Voâ thöôïng Chaùnh chaân. Chæ vì taát caû chuùng
sinh maø caùc vò ñi khaép nôi choán ñeå khai hoùa, taïo lôïi laïc cho voâ soá caùc
loaøi khieán hoï soáng trong Phaät ñaïo.
Ñoù laø möôøi haïnh voâ löôïng cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc taâm chaúng khieáp nhöôïc maø phaùt taâm ñaïo.
1. Boà-taùt töï nghó: “Taát caû caùc ma vaø chuùng Thieân ma luùc gaëp ta
seõ bò haøng phuïc, taâm ta khoâng heà khieáp nhöôïc. Ta seõ duøng chaùnh phaùp
ñeå haøng phuïc ngoaïi ñaïo. Hoùa thaân ta seõ khieán caùc caûnh giôùi cuûa chuùng
sinh hoan hyû, taâm khoâng khieáp nhöôïc, ñaày ñuû taát caû caùc Ñoä voâ cöïc,
hoaøn maõn phaùp giôùi.
2. Vì caùc chuùng sinh maø tích luõy, huaân taäp ñaày ñuû caùc phaåm coâng
ñöùc, ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân aáy laø ñaïi tinh taán. Tuy khoù bieän bieät
nhöng ñoù cuõng laø ñaïi nghieäp.
3. Haïnh Boà-taùt khoâng heà khieáp nhöôïc, khai hoùa taát caû caûnh giôùi
chuùng sinh, tuøy thuaän chuùng sinh khieán hoï theo quy cuõ, vì toân suøng söï
khuyeân daïy.
4. Möôøi phöông theá giôùi voâ soá chuûng loaïi coù hình maïo vaø söï aên
maëc ñeàu khaùc nhau. Boà-taùt vaøo trong ñoù tuøy thuaän sôû thích cuûa hoï, ôû
trong ñoù maø thaønh Toái chaùnh giaùc.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy taâm töï nghó: Choã ta töøng hoïc, tu haïnh Boà-
taùt thì ñeàu töø baûn thaân mình maø ra. Neáu coù ngöôøi ñeán caàu xin tay chaân,
maét muõi, thòt xöông, tuûy naõo, vôï con, trai gaùi, voi ngöïa, xe coä, quoác aáp,
thaønh quaùch, quyeán thuoäc, toâi tôù… thì ñeàu coù theå ñem cho heát, khoâng
traùi yù ngöôøi. Thaáy moïi ngöôøi ñeán coù ñieàu caàu xin thì phaùt taâm tuøy
thuaän theo choã öa thích cuûa hoï maø khoâng khôûi taâm chaùn gheùt. Boà-taùt
aáy muoán an taát caû chuùng sinh neân oâm taâm thöông xoùt. Boà-taùt ñaõ boá thí
thì khoâng voïng caàu maø laáy ñaïi Bi laøm ñaàu, quay veà töø bi voâ cöïc,
khoâng heà hoaûng sôï.
6. Laïi nöõa, Boà-taùt naøy huaân tu haïnh aáy thì phaùp Phaät ôû ba coõi,
chuùng sinh, coõi Phaät, caùc theá giôùi chuùng sinh, caûnh giôùi hö khoâng, aâm
www.daitangkinh.org
thanh caùc phaùp ñeàu laø vaéng laëng, quy höôùng dieät ñoä. Trong khoaûng
moät nieäm thì caùc phaùp daàn daàn toû roõ söï töông öng bình ñaúng, phaân
minh bieát roõ, thaønh Toái chaùnh giaùc.
7. Taát caû ñeàu laø söï thò hieän, ví duï, khuyeán trôï thaàn thoâng, tu haønh
chöùng ñaéc, khoâng moät nieäm naøo khoâng nghó ñeán vieäc khoâng phaân bieät,
ñieàu tieát coù ñoä löôïng, khieán hoï khoâng chaáp giöõ nôi taøi nghieäp, khoâng
taïo nhaân duyeân, khoâng heà phaân bieät cuõng chaúng phaûi khoâng phaân bieät.
Duøng voâ soá phaùp maø vieäc laøm khoâng laàm loãi; duøng trí tueä khoâng hai
maø hieåu roõ caùi hai; duøng tueä voâ töôûng maø hieåu roõ caùi höõu töôûng; duøng
tueä voâ nieäm maø toû roõ caùc nieäm; duøng bao nhieâu tueä thì toû roõ baáy nhieâu;
duøng voâ haïn trí ñeå toû roõ moät soá ñieàu höõu haïn; duøng ñoä theá trí ñeå toû roõ
theá tuïc vaø taát caû choã haønh; duøng Thaùnh trí ñeå khai hoùa phöông tuïc vaø söï
toái taêm beá taéc. Trí voâ quaù khöù coù theå phaân bieät caùc ñôøi quaù khöù, trôû veà
vôùi coõi voâ nhaân thì coù theå bieát roõ caûnh giôùi cuûa chuùng sinh, sieâu vöôït söï
chaáp tröôùc. Du haønh taïo taùc, huaân taäp caùc haïnh, bieát roõ taát caû caùc tueä
cöùu caùnh. Toû baøy caùc söï thoâng suoát vaø caùc söï khoâng thoâng suoát. Duøng
tueä thuaàn thuïc giaûi tröø phieàn naõo, caáu ueá trí phaân bieät baûn teá voâ taän vaø
khai hoùa söï höõu taän, toû roõ phaùp giôùi laø trí baäc nhaát.
8. Thaân aáy hieän khaép möôøi phöông theá giôùi, vaøo nôi aâm thanh
ngoân giaùo voâ löôïng, töø söï voâ löôïng aáy maø tuyeân daïy.
9. Moät tueä töï nhieân vaøo choã voâ töï nhieân, moät haïnh Thaùnh minh
maø baøy roõ choã tu, hieän voâ soá haïnh, taát caû caùc phaùp ñeàu khoâng theå thuû
ñaéc, hieåu roõ nghóa naøy thì ñeán choã voâ cöïc, thò hieän bieán hoùa.
10. Thò hieän bieán hoùa thaønh Toái chaùnh giaùc, ñeán choã ñaïi tueä,
hieån Ñaïi thaàn thoâng. Nghóa laø duøng phoå trí caûm öùng vaø höng khôûi
haønh duïng hoùa ñoä quaàn sinh khoâng heà khieáp nhöôïc.
Ñoù laø möôøi vieäc khoâng khieáp nhöôïc cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc taâm nhö nuùi lôùn. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoù laø luùc Boà-taùt thöôøng tu tinh taán, chuyeân chí tö duy veà caùc
thoâng maãn tueä.
2. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy quaùn saùt taát caû caùc phaùp voán thanh tònh nhö
hö khoâng, nhöng cuõng hieåu roõ caùc phaùp ñeàu do ñieân ñaûo maø coù. Trong
voâ soá kieáp tu haønh haïnh Boà-taùt, phaùt khôûi taâm aáy neân höng thònh taát
caû baïch phaùp.
3. Boà-taùt höng khôûi, Boà-taùt bieát roõ voâ löôïng tueä nghóa cuûa Nhö
Lai ñeå coù theå phuïng haønh caùc phaùp thanh tònh.
4. Boà-taùt höng phaùt kinh ñaïo chö Phaät, thanh tònh bình ñaúng,
thuaän vôùi baïn laønh. Vì choã phaùt taâm khoâng taâm nghi keát, toân kính kinh
ñieån, taâm khoâng nghó khaùc veà phaùp cuûa haønh nghieäp khaùc chæ cung
kính, khieâm toán vaø tuøy thuaän.
5. Taát caû sôû höõu boá thí khoâng tieác, thaân gaàn ñaïo phaùp. Boà-taùt
thöông xoùt taát caû chuùng sinh maø chaúng chòu nhieàu öu saàu khoå naõo. Giaû
söû coù gaëp vieäc nguy hieåm ñeán taùnh maïng, bò huûy baùng, nhuïc maï, gaäy
goäc ñaùnh ñaäp thì ñeàu coù theå nhaãn chòu maø khoâng mang taâm lo laéng,
ñònh taâm khoâng loaïn, khoâng khôûi saân haän, töø bi voâ löôïng thöông xoùt
muoân loaøi.
6. Boà-taùt maëc aùo giaùp ñaïi coâng ñöùc maø khoâng heà thoaùi chuyeån,
ñaïo yù khoâng boû, caøng theâm aân caàn höng khôûi töø bi voâ löôïng. Söï lôïi ích
cuûa taâm Töø bi aáy laø roäng lôùn. Vì sao? Naøy Phaät töû! OÂng phaûi neân bieát!
Choã veà nôi taát caû caùc phaùp cuûa Boà-taùt ñeàu do nhaân duyeân sinh ra, ñaày
ñuû söï gia trì cuûa Nhö Lai Chaùnh chaân. Bieát roõ caùc phaùp, nhaãn nhuïc töø
hoøa, ñoù laø ngoâi vò cao ngôøi cuûa Boà-taùt.
7. Boà-taùt Ñaïi só tu ñaïi coâng ñöùc, oai thaàn loàng loäng. Neáu ôû coõi
trôøi thì coù ngoâi vò toân quyù vôùi chö Thieân, neáu ôû coõi ngöôøi cuõng coù ngoâi
vò cao quyù nhaát. Caùc vò luoân coù daùng veû ñoan nghieâm, oai löïc baäc
nhaát, quyeán thuoäc huøng maïnh, choã mong muoán töï taïi. Neáu laø Ñeá
vöông thì ôû trong doøng hoï toân quyù voâ cöïc, coâng huaân voâ haïn, trí tueä
roäng lôùn, khoâng thích aùi duïc, khoâng duøng cuûa caûi, quyeán thuoäc töï ñaïi
laáy laøm an oån, chí thích ñaïo phaùp, meán moä ñaïo phaùp, laáy phaùp laøm
nhaø. Vì phaùp maø ñöôïc hoä trì, töï quy y phaùp, vì phaùp maø ñöôïc ñoä.
Thöôøng caàu nghóa phaùp, laáy phaùp laøm vui, tö duy kinh ñieån, do ñoù maø
ñöôïc an cö, khoâng theo lôøi ma. Vì sao? Neáu coù Boà-taùt luùc phaùt taâm
hieàn döùt tröø saïch yù töôûng veà chuùng sinh, ta ngöôøi, ma giôùi, khieán truù
nôi Phaät caûnh.
8. Boà-taùt aáy tinh taán nhö vaäy trong voâ soá kieáp tu haïnh Boà-taùt töï
bieát nhö vaäy: “Ngaøy nay ta tu hoïc ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân, khoâng
hoaûng sôï, cuõng chaúng lo laéng tu haïnh Boà-taùt, coù haïnh aáy roài nay ta seõ
thaønh ñaïo Toái chaùnh giaùc. Nhöng taïi voâ soá kieáp ôû trong vò lai, tu haïnh
www.daitangkinh.org
Boà-taùt thì töï thaáy bieát ñieàu ñoù. Ta laïi thaáy keû ngoaïi ñaïo khoù hoùa ñoä,
khoù trò lieäu, khoâng coù taâm phuïc thieän, chaúng bieát baùo aân. Muoán giaùo
hoùa nhöõng keû naøy neân ta phaûi maëc aùo giaùp coâng, ñi trong chuùng sinh
maø ñöôïc töï taïi. Thaáy boïn hung aùc maø chaúng sinh taâm chaùn naûn, chaúng
gheùt keû aùc vaø traàn duïc maø thoaùi lui vaäy”.
9. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy khoâng chaáp truï vaøo coõi ngöôøi maø phaùt ñaïo
taâm: “Ta duøng haïnh naøy, taäp hôïp Boà-taùt, chæ laøm moät mình khoâng caàn
ngöôøi khaùc, ôû trong kieáp vò lai phuïng haønh phaùp Khai só. Duøng haïnh
cuûa mình vôùi ñaày ñuû phaùp chö Phaät, höng taâm gaàn guõi ñaïi ñaïo voâ
thöôïng. Boà-taùt chæ nguyeän muoán khai hoùa chuùng sinh, do thích hoùa ñoä
chuùng sinh neân tin haïnh Boà-taùt, töï laøm thanh tònh chí taùnh, cuõng coù theå
trôû laïi laøm thanh tònh taùnh haïnh cuûa tha nhaân. Hieåu roõ caùc caûnh giôùi,
cuõng laïi phaân bieät ñöôïc caûnh giôùi cuûa tha nhaân. Quaù khöù, hieän taïi, vò
lai chö Phaät ñeàu hôïp laøm moät coõi.
10. Laïi nöõa Boà-taùt aáy khoâng thaáy caùc phaùp, cuõng chaúng thaáy
caùc haïnh Boà-taùt, chaúng quaùn caùc nghóa ñaày ñuû cuûa baäc Khai só; cuõng
chaúng thaáy nghóa lyù giaùo hoùa chuùng sinh; cuõng chaúng chaáp tröôùc vaøo
vieäc phuïng söï phaùp cuûa chö Phaät; cuõng chaúng thaáy seõ thaønh, ñaõ
thaønh, nay thaønh ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân; cuõng chaúng thaáy ban
tuyeân kinh ñaïo khoâng ñöôïc noùi, cuõng khoâng theå giaûng daïy. Boà-taùt
Ñaïi só theo ñaïi ñaïo maø khoâng heà thoaùi lui. Vì sao? Naøy Phaät töû! OÂng
neân bieát: Boà-taùt ñôøi naøy vì caàu caùc phaùp thaønh Toái chaùnh giaùc maø
haønh taát caû phaùp, khoâng theo kieán chaáp ñieân ñaûo, caøng theâm tinh
taán, tuaân haønh coâng ñöùc, choán haønh thanh tònh, ñaày ñuû trí tueä. Moãi
khi phaùt taâm thì coâng ñöùc ngaøy caøng taêng tröôûng, khoâng hoaûng sôï,
cuõng chaúng lo laéng. Vì ñoù maø mau choùng thaønh töïu ñaïo Voâ thöôïng
Chaùnh chaân.
Ñoù laø vieäc taâm nhö nuùi lôùn cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc tueä nhö soâng bieån, theå nhaäp ñaïo Voâ thöôïng cuûa
Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Vaøo nôi voâ löôïng caûnh giôùi cuûa chuùng sinh. Naøy Phaät töû! Boà-
taùt aáy daïo khaép möôøi phöông theá giôùi cuûa chö Phaät, duøng ñaïi cung
ñieän nhaäp vaøo Thaùnh thaát, huaân taäp ñeán choã khoâng tö töôûng.
2. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy tu trò voâ löôïng taâm giôùi, daïo ôû hö khoâng maø
khoâng heà ngaên ngaïi. Möôøi phöông vaéng laëng nhö nöôùc nhö löôùi, bình
ñaúng cuøng khaép.
3. Boà-taùt aáy laïi kheùo nhaäp phaùp giôùi, daïo coõi voâ vi, choã nhaäp
khoâng cuøng, chaúng keå höõu thöôøng, choã nhaäp khoâng bôø, khoâng taïo
khoâng dieät, hieåu roõ choã nhaäp, khoâng nôi naøo maø chaúng ñeán.
4. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy tích luõy goác ñöùc, töï veà vôùi caùc Ñöùc Phaät
Theá Toân quaù khöù, hieän taïi, vò lai. Boà-taùt Phaùp sö, Thanh vaên, Duyeân
giaùc, caùc keû phaøm phu cuõng ôû choã aáy maø taïo coâng ñöùc. Hoï laïi khuyeân
moïi ngöôøi duøng goác ñöùc aáy maø thaønh töïu Toái chaùnh giaùc cuûa chö Phaät
quaù khöù, hieän taïi, vò lai. Ba ñôøi quaù khöù, hieän taïi, vò lai chö Phaät ñaõ
thaønh, ñang thaønh vaø seõ thaønh; ban tuyeân kinh ñaïo ñaõ noùi, ñang noùi vaø
seõ noùi. Caùc loaøi chuùng sinh ñoù laõnh thoï caùc phaùp ñaõ thaønh töïu ñaïo, yù
muoán höôùng ñaïo môùi veà vôùi ñaïo, giaùo hoùa chuùng sinh. Caùc goác ñöùc
naøy hôïp vôùi caùc ñieàu thieän aáy khuyeán giuùp taát caû chaúng caàu baùo ñaùp,
ngay trong ñôøi naøy khoâng taâm chaùn meät.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy khi phaùt taâm, nhaäp vaøo ñôøi quaù khöù, daïo
trong voâ löôïng kieáp. ÔÛ trong moãi moät kieáp thaáy traêm ngaøn voâ soá ngaàn
aáy chö Phaät khoâng theå tính ñeám, chaúng theå nghó baøn, traêm ngaøn öùc
kieáp, choã thaáu trieät aáy chaúng theå ví duï. Hoï vaøo ñôøi Phaät höng thònh,
sieâu vöôït caùc ví duï, quaùn thaáy ñaïo traøng chuùng hoäi cuûa chö Phaät, vì
chö Boà-taùt, Thanh vaên maø thuyeát phaùp. Khai hoùa chuùng sinh vôùi söï
kieán laäp, thoï maïng ngaén daøi maø khoâng truï chaáp. Nhö ôû trong moät kieáp
khai hoùa moïi ngöôøi thì taát caû caùc kieáp veà söï khai hoùa aáy khoâng theå
haïn löôïng. Neáu ôû kieáp naøy, luùc ñôøi khoâng coù Phaät thì Boà-taùt bieát: “ÔÛ
trong kieáp aáy, phaûi neân tu laäp goác ñöùc ñaïi ñaïo, khoâng theå khuyeán khai
ñaïo giaùo”. Nhöng giaûng thuyeát laø vì thaáy goác ñöùc thuaàn thuïïc cuûa chö
Phaät quaù khöù, vò lai. Nhaäp vaøo voâ löôïng kieáp, quaù khöù kieáp maø quaùn
saùt nghóa lyù aáy khoâng thaáy chaùn ñuû.
6. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy vaøo trong vò lai, tö duy quaùn saùt veà voâ
löôïng kieáp trong vò lai: ÔÛ trong kieáp naøo seõ thaønh Chaùnh Giaùc? Thôøi
naøo khoâng coù Phaät? ÔÛ kieáp naøo Phaät seõ ra ñôøi? Soá Nhö Lai Chaùnh
chaân laø bao nhieâu? Danh hieäu laø theá naøo? Thò hieän coõi Phaät naøo?
Danh hieäu theá giôùi aáy laø gì? Khai hoùa, ñoä thoaùt chuùng sinh naøo? Thoï
maïng ngaén daøi. Caùc Boà-taùt ñaõ thaáy tröôùc voâ löôïng kieáp khoâng theå
www.daitangkinh.org
tính ñeám maø chaúng heà meät moûi.

7. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy nhaäp vaøo hieän taïi, quaùn möôøi phöông giôùi,
ban tuyeân veà caùc coõi nöôùc Phaät khoâng bôø coõi, phaân bieät caùc phöông
dieän, soá löôïng, xa gaàn… Tö duy chö Phaät, quaùn saùt goác ngoïn, thaønh töïu
ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân, ñeán goác caây Phaät, tìm thaáy rôm coû traûi
xuoáng maø ngoài, haøng phuïc ma quaân. Ñi vaøo thaønh aáp, leân ñeán coõi trôøi,
roäng giaûng noùi kinh nghóa. Chuyeån baùnh xe phaùp, daïy doã chuùng sinh,
hieän laøm Phaät söï thaønh Toái chaùnh giaùc; caùc Ñeá Thích, Phaïm thieân ñeàu
hoä trì. Sau khi xaû baùo thaân thì dieät ñoä nôi Nieát-baøn voâ dö. Löu haønh
kinh ñieån, hoä trì chaùnh phaùp, laøm höng thònh giaùo phaùp vaø söï hoùa ñoä;
trang nghieâm chuøa chieàn, cuùng döôøng Phaät töôïng, söûa sang thaùp mieáu,
nieäm caùc coõi Phaät.
8. Moãi khi phaùt taâm thì nhaäp vaøo möôøi phöông, voâ soá coõi Phaät,
quaùn khaép chuùng sinh. Thöôøng gaëp chö Phaät, nghe giaûng noùi kinh
phaùp, phuùng tuïng thoï trì, haèng höõu trong taâm, choïn löïa chí haïnh vaø tôùi
lui ñeàu lôïi laïc. Bieán khaép möôøi phöông ñeàu veà vôùi Phaät, khoâng queân
phaùp Phaät. Vì sao? Vì thaáy ñöôïc caùc phaùp ñeàu nhö moäng aûo. Vì theá,
neáu cuùng döôøng Nhö Lai thì moïi nôi choán sinh ra ñeàu ôû beân Phaät,
thöôøng thaáy thaân Phaät, phuïng kính Nhö Lai, chaúng tham thaân mình,
khoâng chaáp thaân Phaät, khoâng döïa vaøo ñaïo traøng, chuùng hoäi khaép phaùp
giôùi, cuõng khoâng caàu voïng nghe thuyeát kinh ñieån, luoân gaëp chö Phaät
maø chaúng laáy laøm chaùn. Ñi khaép coõi Phaät aáy, thaáy möôøi phöông Phaät
cuõng laø nhö theá khoâng choã voïng caàu.
9. Laïi nöõa, caùc Boà-taùt aáy ôû trong voâ soá kieáp cuùng döôøng phuïng
söï chö Phaät Theá Toân, ôû moãi moät kieáp, phuïng söï vaø quy y voâ soá Nhö
Lai. Töø voâ thæ ñeán kieáp hieän taïi cuõng ñeàu do ba ñôøi cuùng döôøng maø
khoâng chaùn boû. Boà-taùt, Thanh vaên, quyeán thuoäc caùc thöøa cuùng döôøng
Nhö Lai cho ñeán dieät ñoä. Sau khi dieät ñoä phuïng kính xaù lôïi ñeán choã voâ
cöïc. Boá thí cuûa caûi laøm cho taát caû theá giôùi chuùng sinh ñöôïc no ñuû, taâm
ban phaùt xaû boû khoâng theå nghó baøn, cuõng khoâng caàu baùo ñaùp, chaúng
thaáy keû nhaän vaø coù choã laáy. Do taâm thöông xoùt neân boá thí cho taát caû
chuùng sinh. Phuïng söï chö Phaät, boá thí chuùng sinh maø chaúng heà bieáng
treã. Cöù nhö vaäy vôùi soá kieáp khoâng cuøng taän maø quy y chö Phaät, khai
hoùa chuùng sinh, phuïng trì giaùo phaùp, ban tuyeân kinh ñaïo, khuyeán taán
chuùng sinh khieán hoï phaùt taâm ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
10. Laïi nöõa, naøy Phaät töû! OÂng neân bieát! Caùc Boà-taùt thay nhau
thaønh töïu söï chæ daïy giôùi caám laø phuïng trì ñaïo phaùp thanh tònh, khai
hoùa chuùng sinh vaâng theo quy cuû Boà-taùt bình ñaúng, töø choã sôû sinh aáy
maø taäp hôïp caùc moân Toång trì cuûa Boà-taùt. Thöôøng kính chö Phaät, Ñaïi
thaùnh voâ cöïc, caàu caùc Phaùp sö maø cung kính ñaûnh leã, tham hoïc, ñoïc
tuïng chöa töøng löôøi bieáng. Sôû hoïc roát raùo, thu giöõ chuùng sinh; vì muoân
loaøi maø ban tuyeân kinh ñaïo. Hoùa ñoä voâ soá chuùng sinh phaùt taâm nôi ñaïo
Voâ thöôïng Chaùnh chaân, vaøo quaû vò Khoâng thoaùi chuyeån, thanh tònh nôi
phaùp Phaät. Taâm nieäm phoå trí vaø caùc nghóa thoâng tueä, vaâng tu phaùp
Phaät, caùc haïnh ñaày ñuû ôû nôi voâ soá kieáp.
Ñoù laø möôøi vieäc taâm nhö bieån cuûa Boà-taùt thaønh Toái chaùnh giaùc.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 3
Baáy giôø, Boà-taùt Phoå Trí hoûi Boà-taùt Phoå Hieàn:

–Sao goïi laø neûo haønh hoùa taïo taùc cuûa Boà-taùt nhö ban ñeâm coù aùnh
saùng? Vì sao goïi taâm Boà-taùt nhö kim cöông, chí Ñaïi thöøa nhö aùo giaùp?
Sao goïi laø Ñaïi thöøa? Sao goïi laø thoâng suoát söï ñaïi tinh taán? Sao goïi laø
nieàm tin khoâng hoaïi? Sao goïi laø thoï kí? Sao goïi laø khuyeán goác ñöùc?
Sao goïi laø nhaäp Thaùnh? Sao goïi laø Boà-taùt phaùt taâm, beân trong taâm aáy
roäng lôùn khoâng löôøng? Sao goïi laø Boà-taùt taïng? Sao goïi laø theo hoä trì?
Sao goïi laø töï taïi? Sao goïi laø caûm öùng? Sao goïi laø caùc bieán hoùa? Sao
goïi laø nghieâm tònh coõi nöôùc? Sao goïi laø kinh phaùp tuøy thôøi? Sao goïi laø
nguyeän bieán? Sao goïi laø bieán hoùa? Sao goïi laø tueä bieán hoùa? Sao goïi laø
thaàn thoâng bieán hoùa? Sao goïi laø thaàn tuùc bieán ñoäng? Sao goïi laø caùc löïc
bieán ñoäng? Sao goïi laø phaùp laïc? Sao goïi laø caûnh giôùi? Sao goïi laø möôøi
Löïc? Sao goïi laø Voâ uùy? Sao goïi laø phaùp Baát coäng cuûa chö Phaät? Sao
goïi laø nghieäp? Sao goïi laø thaân Boà-taùt?
–Laønh thay, laønh thay! Vieäc hoûi naøy thaät coù yù nghóa! Vì ñeå khai
hoùa cho taát caû vaø ban phaùt cho vò lai, vieäc hoûi cuûa oâng hoâm nay nhö
maët trôøi soi khaép thieân haï, nhö ñeâm toái coù traêng saùng, nhö vaøo bieån caû
nhaët ngoïc saùng, nhö thaày thuoác cheá döôïc lieäu, nhö ñoùi tìm aên, nhö khaùt
coù uoáng. Hôõi nhöõng ngöôøi ñeán phaùp hoäi, haõy laéng nghe, haõy laéng
nghe!
Chuùng hoäi ñeàu thöa:
–Xin thoï giaùo.
Boà-taùt Phoå Hieàn daïy:
–Boà-taùt coù möôøi vieäc nhö ñeâm toái coù aùnh saùng. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Taâm löôïng cuûa Boà-taùt aáy bieán khaép voâ soá coõi Phaät, taâm nhö
hö khoâng; gaëp chö Nhö Lai thì lieàn ñaûnh leã, quy y, choã böôùc ñi cuûa
Boà-taùt luùc ñoù, cuõng nhö ñaàu ñeâm saép thaønh Chaùnh giaùc.
2. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy theo voâ löôïng Phaät, ñöôïc nghe kinh ñieån,
ñoïc tuïng thoï trì, chuyeân taâm tö duy, kieán giaûi roäng lôùn vaø ngaøy caøng
taêng theâm söï chuyeån hoùa. Taâm Boà-taùt aáy bieán khaép möôøi phöông
khoâng coù ngaèn meù.
3. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy ñoái vôùi coõi Phaät naøy thì chöa töøng bieán
maát. Sinh ra ôû coõi khaùc maø vaãn thò hieän thaân aáy, thöôøng bieát Phaät
phaùp, chöa töøng queân boû.
4. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy duøng moät phaùp haønh maø roõ taát caû phaùp. Vì
moïi ngöôøi, daàn daàn ban tuyeân kinh ñaïo, duøng taát caû nghóa maø ñi vaøo
moät nghóa.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy döùt saïch moïi phieàn naõo, cuõng coù theå côûi boû
moïi aùi duïc, cuõng coù theå bieát duïc nhieàu, duïc ít. Tu haïnh Boà-taùt, vieäc
laøm kieân coá, khoâng ôû nôi baûn teá maø taïo taø chöùng. Xem caùc Ñoä voâ cöïc
laø toái baäc nhaát. Boà-taùt aáy ôû nôi baûn teá maø hieåu roõ chaân ñeá vaø phöông
tieän thieän quyeàn xaûo, ñaày ñuû baûn nguyeän, choã haønh roát raùo, thaân
khoâng meät moûi.
6. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy taâm vaøo caùc töôûng, khoâng xöù truù chaúng
phaûi khoâng xöù maø giaû thuyeát vieäc xöù phi xöù, cuõng khoâng choán haønh.
Neûo haønh aáy cuõng khoâng coù choã tö nieäm maø khai hoùa chuùng sinh.
7. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy duøng moät söï töï nhieân maø kieán giaûi taát caû
caùc phaùp khoâng coù töï nhieân, cuõng chaúng nhieàu, chaúng ít, chaúng tính
chaúng löôøng, voâ saéc voâ töôùng coøn khoâng coù moät huoáng nöõa laø nhieàu.
8. Boà-taùt aáy hieåu roõ phaùp chö Phaät, phaùp Boà-taùt, phaùp Duyeân
giaùc, phaùp Thanh vaên, phaùp phaøm phu, phaùp thieän aùc laø phaùp theá gian,
phaùp ñoä theá, phaùp toäi, phaùp voâ toäi, phaùp höõu laäu, phaùp voâ laäu, phaùp
höõu vi, phaùp voâ vi.
9. Boà-taùt aáy cuõng nhö chö Phaät Theá Toân ñaéc ñaïo maø chaúng ñaéc
ñaïo, vì thöïc khoâng coù phaùp chuùng sinh, khoâng boû sôû nguyeän, khai hoùa
chuùng sinh, hieåu roõ caùc phaùp. Vì sao? Vì Boà-taùt ñeàu bieát tha nhaân,
thaáu roõ taâm nieäm, nhaân duyeân, vieäc laøm cuûa traêm hoï. Laïi cuõng bieát roõ
neân trao truyeàn, daïy doã, khieán cho moïi ngöôøi ñeàu ñeán dieät ñoä, sôû
nguyeän ñuû ñaày.
www.daitangkinh.org
10. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy laïi hieåu roõ vieäc coù theå nhìn thaáy taâm nieäm
chuùng sinh, bieát roõ choã veà vaø phöông tieän quyeàn bieán tuøy thôøi maø
hieän; thuyeát phaùp daïy luaät, khoâng rôøi chaân chaùnh, khoâng theo ñieân
ñaûo. Boà-taùt hieåu roõ caùc phaùp neân ñeàu truù bình ñaúng ôû ba ñôøi, voán
chaúng baát ñoäng, ñöùng nôi baûn teá khoâng thaáy chuùng sinh ñaõ ñöôïc khai
hoùa, khoâng khai hoùa cuõng chaúng phaûi khoâng khai hoùa; khoâng theo luaät
giaùo cuõng khoâng haønh duïng, phaân bieät choã veà, phaùp khoâng thuû ñaéc,
sinh ñoù dieät ñoù. Choã theä nguyeän aáy khoâng heà hö voïng, ôû nôi taát caû
phaùp vónh vieãn khoâng coøn chaáp tröôùc. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy gaëp voâ soá
chö Phaät Theá Toân, moãi moät Nhö Lai dieãn thuyeát kinh ñieån thì lieàn
nghe nhaän vaø thoï trì voâ soá neûo haønh hoùa, teân goïi khaùc nhau, choã tö
nieäm baát ñoàng. ÔÛ nôi caùc kieáp aáy Boà-taùt ñeàu bieát roõ moãi moät goác ngoïn
caùc kieáp ñeán voâ soá kieáp, maø luoân ñöôïc nghe phaùp vaø nhôù bieát khoâng
heà queân maát, cuõng khoâng meâ laàm. Boà-taùt nghe caùc Ñöùc Nhö Lai
khoâng theå nghó baøn thì lieàn moät taâm thoï trì. Neûo haønh trì cuûa hoï coù
nguyeän löïc sieâu vöôït, khai hoùa chuùng sinh khieán ñeàu thaønh töïu ñaïo
Toái chaùnh giaùc Voâ thöôïng Chaùnh chaân, sôû nguyeän ñaït thaønh, hieåu roõ
phaùp giôùi.
Ñoù laø möôøi vieäc vaâng tu vaø du haønh nhö ñeâm coù aùnh saùng cuûa
Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc taâm nhö kim cöông, chí Ñaïi thöøa nhö aùo
giaùp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt phaùt taâm chaúng truï ôû ñaây, cuõng khoâng bôø coõi, roõ taát caû
phaùp, vôùi vieäc trong ba ñôøi khoâng moät gì maø khoâng thoâng ñaït. Ñoù laø
taâm nhö kim cöông maëc aùo giaùp ñaïi ñöùc.
2. Moãi moät loã chaân loâng khoâng theå tính ñeám maø Boà-taùt coù theå
trang nghieâm taát caû, huoáng nöõa laø ñoái vôùi taát caû phaùp giôùi chuùng sinh.
Boà-taùt maëc aùo giaùp coâng ñöùc, mieäng töï noùi: “Ta seõ giaùo hoùa, daãn daét
taát caû chuùng sinh ñeán nôi ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân”.
3. Laïi nöõa, theá giôùi chö Phaät khoâng bôø meù, khoâng theå löôøng tính;
caùc Boà-taùt phaùt nguyeän: “Ta seõ tònh trò ñaïo phaùp Voâ thöôïng Chaùnh
chaân ôû nôi caùc coõi Phaät, cho neân laøm thanh tònh caùc coõi Phaät”.
4. Laïi nöõa caùc chuùng sinh khoâng bôø ñaùy, khoâng soá löôïng; neáu coù
Boà-taùt khuyeán troàng goác ñöùc roäng lôùn nhö vaäy thì chieáu soi taát caû
chuùng sinh ñeán voâ thöôïng Ñaïi thöøa. Chö Phaät Theá Toân khoâng coù haïn
löôïng, vieäc troàng goác ñöùc cuûa chö Boà-taùt cuõng laø nhö vaäy, thöôøng gaëp
chö Phaät, khuyeán chuùng sinh boá thí maø coù theå ñaït ñöôïc ñaïo Voâ thöôïng
Chaùnh chaân, laøm Toái chaùnh giaùc. Neáu coù Boà-taùt ñöôïc gaëp chö Phaät,
nghe thuyeát kinh ñieån, taâm ñöôïc hoan hyû khoâng caäy nôi ta ngöôøi,
khoâng döïa Nhö Lai, khoâng gaàn cuõng khoâng xa vôùi Nhö Lai, khoâng coù
cuõng chaúng khoâng, khoâng chaáp sôû höõu, cuõng khoâng coù sôû höõu, khoâng
coù thaân töôùng, khoâng coù veû ñeïp nôi saéc töôùng. Bieát roõ theå cuûa Nhö Lai
thì khoâng sinh khôûi cuõng chaúng phaûi khoâng sinh khôûi, khoâng hình
töôùng cuõng chaúng phaûi khoâng hình töôùng, khoâng xöù sôû cuõng khoâng
phaûi khoâng xöù sôû, khoâng khôûi thaân Nhö Lai cuõng khoâng choã huûy hoaïi;
duøng thaân Nhö Lai theå nhaäp voâ sôû höõu, ôû nôi choã haønh maø khoâng choán
haønh. Vì sao? Vì ñeàu nhaän laõnh taát caû phaùp soá nhö nhieân.
5. Laïi nöõa, chö Boà-taùt luoân luoân thöông xoùt chuùng sinh; bò chaët
ñaàu, tay chaân, xeû tai muõi, moùc hai maét, bò maéng chöûi, huûy baùng, bò ñaû
thöông baèng gaïch ñaù, caây gaäy, cheâ traùch treâu choïc… maø Boà-taùt ñeàu coù
theå nhaãn chòu, khoâng heà khôûi noùng giaän, cuõng khoâng oâm thuø haän, maët
chaúng bieán saéc. Caùc vò tu Haïnh Boà-taùt trong voâ soá kieáp maø chöa töøng
daáy taâm xaû boû taát caû chuùng sinh.
6. Laïi nöõa, Boà-taùt ñoái vôùi taát caû caùc phaùp luoân thaáy baát nhò.
Duøng caùc kieán giaûi naøy neân khoâng heà saân haän, sieâng giuùp chuùng sinh,
nhaãn chòu taát caû khoå naõo hoaïn naïn, thaân gaëp söï ñau ñôùn, toån haïi cuõng
ñeàu nhaãn chòu. Caùc vieäc saép ñeán khoâng coù bôø meù maø cuõng khoâng
ngaên ngaïi, truù ôû tín laïc. Nhö vaäy maø noùi thì Boà-taùt phaùt taâm töø hoâm
nay cho ñeán vò lai, roát raùo phaùp giôùi, truù ôû hö khoâng giôùi, Boà-taùt ñeàu ôû
nôi moãi moät theá giôùi chö Phaät, khai hoùa chuùng sinh. Nhö ñaõ haønh duïng
ôû moät theá giôùi thì möôøi phöông coõi Phaät cuõng laïi nhö vaäy.
7. Ñoä khaép phaùp giôùi, taän hö khoâng giôùi maø ñaày ñuû söï khoâng sôû
höõu, chaúng hoaûng sôï, cuõng chaúng lo laéng, laøm vieäc nhö vaäy khaép caû ba
ñôøi. Vì sao? Boà-taùt Ñaïi só vì duøng taát caû choã coù theå ñi ñeáân maø phuïng
trì haïnh Boà-taùt, nöông vaøo taâm Boà-taùt, tin chaéc vaøo ñaïo Voâ thöôïng
Chaùnh chaân; chí taùnh thanh tònh, tích luõy goác ñöùc, ñaày ñuû theä nguyeän
maø ñöôïc töï taïi ôû nôi Phaät ñaïo. Theo sôû nguyeän aáy cuõng ñöôïc töï chuû
neân muoán thaønh Chaùnh giaùc thì lieàn ñöôïc thaønh nhö yù, sôû haønh voâ
www.daitangkinh.org
löôïng maø luoân roát raùo. Ñoaïn tröø taát caû khoâng coøn maûy may caùc thoï,
naêm aám. Choán haønh aáy maø yû laïi vaøo chö Phaät thì khoâng thaønh Chaùnh
giaùc. Vì sao? Vì sôû nguyeän ñaày ñuû, haïnh Boà-taùt troøn ñaày maø khai hoùa
chuùng sinh, hoä trì caùc coõi Phaät.
8. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy khoâng thuû ñaéc nôi chö Phaät, khoâng thuû ñaéc
nôi ñaïo, cuõng khoâng thuû ñaéc caùc xöù sôû cuûa Boà-taùt vaø taát caû xöù sôû cuûa
chuùng sinh; cuõng chaúng thuû ñaéc taâm yù, caùc haïnh; cuõng chaúng thuû ñaéc taát
caû chuùng sinh höõu vi, voâ vi trong quaù khöù, hieän taïi vaø vò lai. Choán haønh
hoùa cuûa Boà-taùt an nhieân nhö vaäy maø thaâm dieäu loàng loäng, tòch ñònh saùng
trong vaø ñeàu voâ sôû ñaéc. Haønh aáy baát nhò, khoâng söï tranh tuïng, thanh tònh
giaûi thoaùt, töï nhieân nhö vaäy, dieät ñoä nhö vaäy. Tu nhö baûn teá, taâm khoâng
hö voïng, ñaõ laäp theä nguyeän thì khoâng heà bieáng nhaùc.
9. Taâm Nhaát thieát trí, caùc haïnh Boà-taùt khai hoùa chuùng sinh; caùc
Ñoä voâ cöïc daïy chuùng sinh tuaân theo luaät ñaïo, phuïng kính chö Phaät,
thuyeát phaùp giaûi nghóa. Trang nghieâm theá giôùi vôùi söï tinh taán chöa
töøng löôøi nhaùc. Vì sao? Caùc vieäc nhö vaäy vaø söï ñaït ñeán cuûa ñaïi
nguyeän thì ñeàu bieát roõ taát caû caùc phaùp vaø phaùp töôùng nhö vaäy.
10. Nuoâi lôùn Töø bi, coâng ñöùc voâ löôïng, hieåu roõ tueä nghóa, thöông
xoùt chuùng sinh, thöôøng hieåu taát caû danh töï caùc phaùp. Phaøm phu ngu toái
khoâng hieåu roõ ñieàu naøy neân khoâng theå bieát roõ caùc phaùp nhö nhieân thì
ta seõ khai ngoä khieán hoï ñaït ñöôïc söï hieåu bieát ñoù. Vì sao? Vì taát caû
chuùng sinh ñeàu khoâng haønh vaéng laëng, do ñoù chö Phaät vì hoï maø thuyeát
giaûng kinh ñieån, daáy leân tình thöông voâ cöïc, khoâng heà boû taâm Töø maø
khai hoùa hoï. Côù sao chuùng ta laïi chaùn gheùt ñaïi Bi maø boû chuùng sinh?
Giaû nhö chaúng ñöôïc thaønh Phaät, kinh ñieån khoâng ñuû, ñaïi nguyeän
khoâng thaønh maø boá thí chuùng sinh baèng phaùp thí voâ thöôïng thì töø goác
sô phaùt taâm ñaõ laäp theä nguyeän chaân thaønh ñeå laøm thanh tònh chuùng
sinh. Giaù nhö khoâng theå hoïc ñaïi nguyeän chaùnh yeáu, phaùt taâm vaøo ñaïo
thì ñoù laø doái traù chö Phaät. Phaûi vì taát caû maø phaùt taâm ñaïo, troàng caùc
goác ñöùc ñeå khuyeán giuùp hoï vaøo choã trí tueä thaâm dieäu. Vaøo khaép taát caû
nôi choán chuùng sinh maø taâm luoân bình ñaúng, do vaäy maø ñaïi nguyeän
ñöôïc troøn ñuû.
Ñoù laø möôøi vieäc taâm nhö kim cöông, maëc aùo giaùp Ñaïi thöøa cuûa
Boà-taùt. Boà-taùt truù ôû ñaây thì mau choùng thaønh töïu thaàn thoâng Nhö Lai
voâ cöïc beàn chaéc nhö kim cöông.

Boà-taùt ñaïi tinh taán coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ta phaûi phuïng kính, cuùng döôøng, quy y chö Phaät, tích luõy vaø
huaân tu caùc goác ñöùc cuûa chö Phaät.
2. Ta vì caùc Nhö Lai sau khi nhaäp Baùt-nieát-baøn maø trang nghieâm
chuøa chieàn, cuùng döôøng caùc loaïi höông hoa, danh höông, boät höông,
taïp höông, höông xoa, y phuïc, côø phöôùn, loïng baùu… ta seõ naém giöõ
chaùnh phaùp ñeå hoä trì, daïy doã vaø khai hoùa taát caû chuùng sinh, khieán hoï
phaùt ñaïo taâm Voâ thöôïng Chaùnh chaân, khoâng heà traùi luaät ñaïo. Trang
nghieâm taát caû coõi nöôùc cuûa chö Phaät vaø an oån coõi giôùi voâ thöôïng.
3. Laïi nöõa, taâm Boà-taùt töï nghó: “ÔÛ caùc kieáp vò lai, trong moãi moät
theá giôùi, coù moät ngöôøi cuøng taát caû ngöôøi chöa ñöôïc ñoä thì khoâng theå boû
soùt. Ta vì nhöõng ngöôøi aáy neân tu haïnh Boà-taùt.
4. Cuõng laïi nhö vaäy, hoï höng khôûi ñaïi Bi, kieán laäp chuùng sinh nôi
chaùnh ñaïo Phaät, traûi qua voâ soá khoå naïn maø chöa töøng coù phuùt choác
bieáng nhaùc, thöôøng tu Phaät phaùp. Ñoù laø chö Phaät Theá Toân ôû trong voâ
soá kieáp hieän taïi vaø vò lai.
5. Ngöôøi aáy cuùng döôøng moãi moät Nhö Lai nhö cuùng döôøng moät
Ñöùc Phaät, phuïng thôø chö Nhö Lai ñeàu bình ñaúng khoâng sai khaùc.
6. Sau khi chö Nhö Lai dieät ñoä trong voâ soá kieáp thì cuùng döôøng
xaù lôïi, taát caû côø phöôùn, loïng baùu, chuoâng linh. Vì moãi moät Ñöùc Phaät
trong voâ coõi nöôùc maø höng laäp mieáu töï, tu ñaép hình töôïng; choã toân taïo
hình töôùng bieán khaép taát caû coõi nöôùc khoâng theå nghó baøn. Ngaøy ñeâm
tinh taán, khoâng heà xaû boû duø moät giaây phuùt.
7. Hoï vì Phaät phaùp taïng maø phuïng thôø chö Phaät, khai hoùa chuùng
sinh, phuïng tuyeân giaùo phaùp, tu theo chaùnh phaùp thì daàn daàn gaàn guõi
vôùi ñaïi ñaïo.
8. Do caùc goác ñöùc maø Boà-taùt ñaéc thaønh ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh
chaân, laøm Toái chaùnh giaùc. Vaâng theo söï bình ñaúng cuûa taát caû Nhö Lai
maø veà nôi coõi Phaät. Thaønh Chaùnh giaùc roài thì ôû trong voâ soá kieáp maø
ban tuyeân kinh ñaïo, bieán khaép coõi Phaät; chö Phaät bieán hoùa, hieån baøy
thaàn thoâng khoâng theå nghó baøn, Boà-taùt chaúng laáy laøm chaùn meät; thaân,
khaåu, yù cuûa Boà-taùt aáy cuõng khoâng keå lao nhoïc.
9. Luùc phaùt taâm, Boà-taùt aáy höôùng thaúng ñeán phaùp moân, tuøy thôøi
www.daitangkinh.org
phuïng kính chö Phaät, haønh chí nguyeän lôùn, hoùa ñoä chuùng sinh, laáy ñaïi
Bi laøm ñaàu. Veà nôi ñaïi Töø, leã phaùp voâ töôùng, truù nôi giaùo nghóa thaønh
tín, caùc phaùp troøn ñuû laáy laøm choã chöùng ñaéc, taát caû khoâng meät, choã taïo
haønh nghieäp khoâng coù tranh chaáp.
10. Quaù khöù, hieän taïi, vò lai chö Phaät theå nhaäp moät nghóa, höôùng
vaøo phaùp giôùi, dung thoâng vôùi caùi khoâng, sieâu vieät phaùp voâ töôùng,
khoâng haønh maø chaúng phaûi khoâng haønh khieán cho taát caû ñeán choã roát
raùo maø chöa töøng chaùn sôï. Phaùp cuûa chö Phaät ñeán sôû nguyeän voâ cöïc,
thi haønh Phaät söï, khuyeán hoùa chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi vieäc ñaïi caàn maãn cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truù ôû ñoù thì
thaønh töïu ñaïo tueä voâ thöôïng cuûa Nhö Lai.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thoâng suoát ñaïi tinh taán. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Phuïng kính taát caû Nhö Lai Chaùnh chaân vaø töï quy y.
2. Môøi goïi caùc chuùng sinh, tuøy thôøi theo hoä.
3. Höôùng caàu Phaät phaùp, coát ôû tinh chuyeân.
4. Tích luõy goác ñöùc khoâng laáy laøm meät.
5. Höng long Thaùnh ñieån khieán löu truyeàn khaép.
6. Ñaày ñuû taát caû ñaïi nguyeän voâ cöïc.
7. Chí moä aân caàn caùc Haïnh Boà-taùt.
8. Thöôøng gaëp thieän höõu, luoân theo hoïc hoûi.
9. Ñeán khaép möôøi phöông gaëp chö Nhö Lai.
10. Nghe thuyeát kinh ñieån, vaøo ñaïo traøng Phaät.
Ñoù laø möôøi vieäc thoâng suoát ñaïi tinh taán cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi nieàm tin baát hoaïi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tin möôøi phöông Phaät khoâng coù hai taâm.
2. Öa thích phaùp Phaät chöa töøng traùi boû.
3. Öa thích Thaùnh chuùng khoâng sinh taâm khaùc.
4. Vui thích Boà-taùt taâm khoâng hoaøi nghi.
5. Thöôøng keát hôïp cuøng caùc thieän höõu.
6. Thöông xoùt chuùng sinh, khoâng boû muoân loaøi.
7. Phuïng haønh taát caû nguyeän caùc Boà-taùt.
8. Phuïng haønh ñaày ñuû caùc haïnh Khai só.
9. Phuïng kính, ñaûnh leã, quy y chö Phaät, khai hoùa chuùng sinh, ñeàu
ñoä thoaùt hoï.
10. Boà-taùt haønh duïng baèng phöông tieän thieän quyeàn khoâng boû
thuaàn tín.
Ñoù laø möôøi nieàm tin baát hoaïi cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thoï kyù. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Vui thích haïnh thuaàn tín, thoï kyù cho taùnh haïnh cuûa mình.
2. Taâm ñaïo tu taäp, mang laïi goác ñöùc.
3. Haïnh aáy roäng lôùn, thoï kyù phöông ñaúng, thoï kyù tröôùc maét, thoï
kyù bí maät.
4. Taâm ñöôïc töï taïi.
5. Ñaït ñeán giaùc ngoä bình ñaúng.
6. Chöùng ñaéc phaùp nhaãn, sau ñoù thoï kyù.
8. Thoï kyù goác ngoïn.
9. Tröø saïch heát taát caû voïng töôûng.
10. Thò hieän taát caû choán haønh, coâng ñöùc cuûa Boà-taùt roài môùi thoï
kyù.
Ñoù laø möôøi vieäc thoï kyù cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc khuyeán trôï goác ñöùc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñem goác ñöùc naøy ñoàng nhaát vôùi chí nguyeän.
2. ÔÛ nôi sinh tröôûng, thöôøng ñoàng söï cuøng baïn laønh, cuøng nhau
nhö theá chaúng heà ñoåi khaùc.
3. Duøng goác ñöùc naøy, ñoàng taâm sinh soáng cuøng baïn laønh chaúng
heà thay ñoåi.
4. Choã thöôøng sinh soáng ñaày ñuû caùc nguyeän; cuøng vôùi thaày gioûi
duøng goác thieän aáy.
5. Nôi choã sinh soáng coù chí ñoàng, ñaïo hôïp vôùi chö Boà-taùt.
6. Nhôø haïnh phöôùc aáy maø choã ôû ñôøi ñôøi ñeàu cuøng chung vôùi baäc
minh trí.
7. Choã ôû hieän taïi moät taâm chuyeân nhaát khoâng rôøi Thaùnh ñaït; nôi
choã ñi ôû thöôøng bình ñaúng thanh tònh vaø ñoàng taâm vôùi ngöôøi trí.
8. Choã ôû ñôøi ñôøi ñöùc haïnh nöông nhôø cuøng vôùi baïn laønh.
9. ÔÛ ñôøi vò lai, cuøng minh sö hoäi ngoä, theå nhaäp moät söï bình ñaúng.
10. Duøng nguoàn ñöùc naøy cuøng vôùi thaày laønh höng khôûi nghóa lyù
khoâng hai.
www.daitangkinh.org
Ñoù laø möôøi vieäc khuyeán trôï goác ñöùc cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt vaøo taâm Thaùnh coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Haønh boá thí roäng, theå nhaäp trí tueä.
2. Öa thích taát caû ñaïo phaùp cuûa chö Phaät.
3. Theå nhaäp nghóa trung ñaïo voâ löôïng cuûa chö Nhö Lai.
4. Duøng vaên tueä giaûi quyeát caùc nghi keát, bieát roõ nghóa lyù.
5. Nhaäp vaøo Thaùnh tueä, phaân bieät roõ taát caû lôøi daïy töø kim khaåu
cuûa Nhö Lai Chaùnh chaân.
6. Thuaàn tín Phaät phaùp, hieän caùc sôû höõu, naêng löïc coøn moûng ít thì
chö Phaät daáy leân voâ löôïng goác ñöùc.
7. Öa thích Nhö Lai, kieán giaûi ñuû ñaày nghóa lyù saùng toû cuûa Nhö
Lai, ñaày ñuû taát caû haønh tueä cuûa Boà-taùt khoâng theå nghó baøn.
8. Khi phaùt taâm Boà-taùt theå nhaäp caùc coõi Phaät nhieàu voâ haïn,
khoâng heà ngaên ngaïi.
9. Roõ ñöôïc moät nieäm tueä thì saùng roõ taát caû vieäc ñaïo cuûa chö
Phaät.
10. Vaøo caùc phaùp giôùi, nghe Phaät thuyeát phaùp thì ñeàu coù theå
phuïng trì, vaøo troïn chöøng aáy aâm thanh Nhö Lai.
Ñoù laø möôøi vieäc theå nhaäp tueä cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc phaùt taâm quaûng ñaïi voâ löôïng cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì
laø möôøi?
1. Luùc phaùt taâm thì taâm chí beân trong aáy raát roäng lôùn, tö nieäm
ñeán voâ löôïng Phaät.
2. Phaùt taâm voâ haïn vaøo nôi chuùng sinh.
3. Nhaäp vaøo phaùp giôùi, ñi trong chuùng sinh.
4. Bieát roõ khoâng hai.
5. Quaùn saùt caùc phaùp bình ñaúng nhö hö khoâng, thaáu roõ khaép haïnh
Boà-taùt.
6. Tö duy veà toäi phöôùc ôû ba ñôøi.
7. Vaøo choã khoâng theå nghó baøn cuûa taát caû chö Phaät.
8. Quaùn caùc coõi Phaät ñeàu laø thanh tònh.
9. Vaøo khaép taát caû ñaïo traøng chö Phaät.
10. Cuõng ñeàu quaùn saùt vaø ñi vaøo aâm höôûng ngoân töø cuûa chö Nhö
Lai.
Ñoù laø möôøi vieäc Boà-taùt vaøo khaép beân trong söï phaùt taâm quaûng
ñaïi voâ löôïng.
Boà-taùt coù möôøi vieäc taøng chöùa. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taøng chöùa taát caû phaùp tu tinh taán.
2. Hieåu roõ caùc phaùp ñeàu khoâng choã sinh.
3. Soi toû vaø phuïng trì choã coát yeáu kinh ñieån cuûa chö Phaät.
4. Ban tuyeân bieän taøi goác ngoïn caùc phaùp.
5. Hieåu roõ tuøy thôøi, caùc nghóa voâ löôïng ñeàu khoâng thuû ñaéc.
6. Maét thaáy khaép söï bieán hoùa cuûa thaàn thoâng chö Phaät.
7. Duøng phöông tieän ñieàu phuïc taïo bình ñaúng nôi caùc phaùp.
8. Thöôøng gaëp chö Phaät chöa töøng xa caùch.
9. Bieát roõ vaø kheùo quyeàn bieán veà caùc töôûng huyeãn khoù nghó baøn.
10. Thöôøng gaëp chö Phaät vaø chuùng Boà-taùt, ñaït ñeán phaùp taïng
haân hoan vui söôùng.
Ñoù laø möôøi vieäc taøng chöùa cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc caàn theo hoä trì cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khoâng heà baøi baùng phaùp ñaïo chö Phaät.
2. Taâm Boà-taùt luoân tin chaéc vaøo lôøi daïy cuûa Ñaïi thaùnh vaø theo
hoä trì, chöa töøng bieán ñoåi.
3. Nhaäp vaøo chuùng Boà-taùt vaø thöôøng mang taâm cung kính.
4. Thöôøng gaëp caùc baïn laønh, chan hoøa vôùi chí taùnh cuûa hoï.
5. Khoâng huaân taäp theo haønh nieäm cuûa taát caû Thanh vaên vaø
Duyeân giaùc.
6. Theo hoä nhöõng coâng haïnh haønh duïng cuûa Boà-taùt maø chöa töøng
thoaùi chuyeån.
7. Thöông xoùt chuùng sinh maø chöa töøng toån haïi.
8. Cöùu xeùt thaáu suoát taát caû goác ñöùc.
9. Haøng phuïc chuùng ma, khöôùc töø ngoaïi ñòch.
10. Ñaày ñuû taát caû caùc Ñoä voâ cöïc.
Ñoù laø möôøi vieäc caàn theo hoä trì cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc veà söï töï taïi cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thoï maïng cuûa Boà-taùt aáy trong voâ soá kieáp maø khoâng cuøng taän.
2. Taâm aáy töï ñi vaøo choã höng khôûi cuûa ñònh löïc, vaøo nôi Thaùnh
tueä khoâng theå suy löôøng.
www.daitangkinh.org
3. Haønh nghieäp cuûa Boà-taùt töï taïi, ñi vaøo caùc coõi Phaät, trang
nghieâm voâ löôïng, muoán hieån baøy vaø kieán laäp nghóa lyù cuûa ñaïo traøng.
4. Boà-taùt töï taïi nôi coâng haïnh, thò hieän tuøy luùc veà söï baùo öùng cuûa
theá gian.
5. Töï du haønh vaøo choã sinh ra, hieän khaép möôøi phöông coõi nöôùc
chö Phaät, yù vui töï taïi.
6. Thaáy khaép taát caû theá giôùi chö Phaät, thaáy sôû nguyeän vaø sôû thích
töï taïi cuûa chö Nhö Lai.
7. ÔÛ nôi coõi Phaät naøo thaønh Toái chaùnh giaùc thì thaàn tuùc töï hieän
baøy dieäu duïng vaø coù theå thò hieän oai thaàn bieán hoùa.
8. Töï taïi nôi phaùp, höng hieån cuøng khaép.
9. Chæ baøy voâ soá phaùp moân beân trong.
10. Töï taïi nôi tueä, nôi möôøi Löïc cuûa Nhö Lai, boán Voâ sôû uùy neân
hieän khaép ñaïo traøng cuûa chö Phaät.
Ñoù laø möôøi vieäc töï taïi cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truù ôû ñaáy thì ñeàu coù
theå ñaày ñuû caùc Ñoä voâ cöïc.
Coù möôøi vieäc veà söï caûm öùng cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Chuùng sinh bieán hoùa tuøy theo tính toäi phöôùc neân Boà-taùt
nghieâm trò coõi nöôùc moãi moät khoâng ñoàng.
2. Kinh phaùp quyeàn bieán.
3. Tuøy thôøi giaùo hoùa.
4. Choã ôû cuûa thaân aáy hieän ra taïi choã.
5. Sôû nguyeän töï taïi.
6. Taïo laäp nghóa ñaïo.
7. Choán haønh töï taïi, choã vaøo bieán khaép.
8. Haønh duïng theo Thaùnh tueä ñeå chæ baøy taát caû thaàn thoâng bieán
hoùa, khoâng moät ai maø khoâng ñoä thoaùt.
9. Thaàn tuùc bieán hoùa khoâng ñaâu laø khoâng caûm öùng.
10. Tu taäp oai ñöùc ñaït ñeán möôøi löïc cuûa Nhö Lai.
Ñoù laø möôøi vieäc caûm öùng cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt bieán hoùa chuùng sinh coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Dieãn noùi cho chuùng sinh ñeàu voâ sôû höõu vì taát caû muoân loaøi do
töôûng maø taïo laäp.
2. Vì caùc chuùng sinh tuøy thôøi thuyeát phaùp.
3. Giaùo hoùa muoân ngöôøi boû caùc töï ñaïi.

4. Hoä giuùp töøng böôùc cho taát caû moïi ngöôøi khieán hoï ñöôïc an oån,
khoâng coù söï nhieãu haïi nhau.
5. Thò hieän khaép cuøng taát caû theá giôùi maø kieán laäp chuùng sinh.
6. ÔÛ coõi chuùng sinh hieån hieän Ñeá Thích, Phaïm thieân cuøng Töù
Thieân vöông.
7. Ñi vaøo muoân loaøi, tuøy thôøi hieän thaân hình töôùng, saéc maïo
Thanh vaên vaø Duyeân giaùc.
8. Cuõng laïi hieän thaân hieån baøy haïnh Boà-taùt.
9. Bieát roõ caûnh giôùi sôû taïi cuûa caùc chuùng sinh, khoâng ñaâu maø
khoâng thaáu ñaït.
10. Giaùc ngoä vaø bieán khaép taát caû ñaïo löïc, saéc thaân, töôùng toát vaø
voâ soá söï trang nghieâm.
Ñoù laø möôøi vieäc veà söï bieán hoùa nôi chuùng sinh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc nghieâm tònh coõi nöôùc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taát caû coõi Phaät laø moät coõi Phaät, taïo söï bieán nhaäp khieán taát caû
coõi Phaät vaøo moät loã chaân loâng.
2. Choã vaøo voâ taän taát caû coõi Phaät.
3. Taát caû caûnh Phaät khai thoâng moät nghóa.
4. Boà-taùt hieån hieän moät haïnh cuûa mình maø thaáy taän thaân mình
vaøo khaép coõi Phaät.
5. Taát caû chuùng sinh ôû caùc coõi Phaät khoâng theå lay ñoäng, cuõng
khoâng hoaûng sôï.
6. Laïi nöõa, laøm trang nghieâm taát caû coõi Phaät thì hieän ra moät nöôùc
Phaät.
7. Moät coõi Phaät nghieâm tònh thì bieán khaép caùc coõi Phaät nghieâm
tònh.
8. Taát caû coõi Phaät töùc laø moät chuùng hoäi ñaïo traøng cuûa Nhö Lai.
9. Moät thaân Nhö Lai bieán khaép coõi chuùng sinh, khieán moïi chuùng
sinh vaøo nôi söï vi dieäu, voâ cöïc loàng loäng, thaâm dieäu roäng khaép, tröø taø
quy chaùnh, bình ñaúng vôùi tha nhaân vaø ñieàu phuïc caùc phöông dieän.
10. Caùc Boà-taùt ñeàu coù theå thò hieän löôùi baùo öùng truøm khaép troïn
veïn.
Ñoù laø möôøi vieäc nghieâm tònh cuûa Boà-taùt.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt coù möôøi vieäc giaûng noùi kinh phaùp tuøy thôøi. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Cheá ngöï taát caû phaùp, khieán vaøo moät phaùp, töùc laø duøng moät
phaùp hoùa ra taát caû phaùp, giaùo hoùa taâm taùnh chuùng sinh, khieán hoï
khoâng coøn tranh chaáp.
2. Boà-taùt khieán taát caû phaùp ñeàu thuaän nhaäp Baùt-nhaõ ba-la-maät,
giaùo hoùa taát caû qua bôø beân kia.
3. Taát caû caùc phaùp vaøo nôi chuùng sinh thì xaû boû taát caû phaùp
töôûng, khieán taát caû phaùp vaøo nôi moät nghóa. Dieãn daïy voâ soá kieáp
khoâng theå cuøng taän.
4. Duøng taát caû phaùp theå nhaäp vaøo traêm ngaøn voâ soá phaùp moân.
5. Thaáy taâm chuùng sinh neân ñeàu thuyeát giaûng ñaàu ñuoâi goác ngoïn.
6. Laïi nöõa, taát caû phaùp phoå moân luaân töï ñeàu hieåu roõ tuøy thôøi.
7. Taát caû caùc phaùp vaøo moät phaùp moân khoâng choã tranh chaáp,
giaûng noùi voâ soá kieáp nghóa cuõng khoâng theå heát.
8. Vaøo ñaïo chö Phaät duøng taát caû phaùp giaùo hoùa chuùng sinh.
9. Taát caû phaùp Phaät hieän ra voâ soá chaùnh giaùo Phaät ñaïo.
10. Taát caû caùc phaùp ñeàu vaøo baûn teá, voâ löôïng duyeân khôûi ñan
xen, hieän voâ soá kieáp döùt tröø toån haïi chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi vieäc tuøy thôøi.
Boà-taùt coù möôøi vieäc bieán hoùa thaân. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Kieán laäp chuùng sinh vaøo nôi thaân mình maø ñöôïc giaûi thoaùt.
2. Cuõng duøng thaân mình nghó ñeán thaân chuùng sinh maø kieán laäp
cho hoï.
3. Taát caû thaân Phaät vaøo nôi moät thaân Phaät, duøng moät thaân Phaät
vaøo caùc thaân Phaät maø thò hieän.
4. Kieán laäp thaân mình ôû taát caû coõi Phaät, vì chuùng sinh maø thò hieän
bieán hoùa.
5. Laõnh heát ba ñôøi bieán khaép moät Phaùp thaân.
6. Moät thaân ñònh yù maø tu Tam-muoäi, hieän voâ soá thaân, töùc duøng
moät thaân.
7. Hieän voâ soá thaân Boà-taùt, roõ ñaïo Chaùnh giaùc.
8. Duøng thaân chuùng sinh hôïp laøm moät thaân.
9. Duøng thaân moät ngöôøi hieän khaép caùc thaân.
10. Duøng thaân chuùng sinh, hieån nhaäp Phaùp thaân, cuõng duøng Phaùp
thaân thò hieän thaân chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi vieäc bieán hoùa thaân cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc kieán laäp sôû nguyeän. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Laáy nguyeän chö Boà-taùt laøm sôû nguyeän cuûa mình.
2. Laáy Chaùnh giaùc chö Phaät laøm sôû nguyeän ñaïo löïc cuûa mình.
3. Tuøy caên taùnh chuùng sinh maø hieån baøy haïnh Boà-taùt, thuaàn thuïc
nôi ñoù khieán hoï thaønh ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân, laøm Toái chaùnh
giaùc.
4. Tröø saïch yù nieäm tham caàu trong voâ löôïng kieáp.
5. Ra khoûi thöùc thaân, kieán laäp tueä thaân. Sôû nguyeän töï taïi maø hieän
caùc thaân.
6. Boû hình töôùng cuûa mình maø thò hieän thaân ñaày ñuû, thaân ñaày ñuû
aáy khai hoùa chuùng sinh khuyeán taán caùc nguyeän.
7. Duøng thaân Boà-taùt hieän baøy khaép taát caû nieäm, soá kieáp caùc haønh
maø chaúng ñoaïn döùt.
8. Daáu tích coâng ñöùc coøn löu laïi laø vieäc haønh Toái chaùnh giaùc. Vì
nguyeän löïc hieän höõu khaép voâ soá coõi Phaät.
9. Thò hieän thaân aáy vôùi hình töôùng. Dieãn thuyeát moät caâu phaùp maø
hieän baøy khaép taát caû phaùp giôùi voâ bieân, höng khôûi maây ñaïi phaùp vaø
möa cam loà.
10. Duøng tueä giaûi soi thaáu phaùp chaân ñeá, duøng tieáng saám vang
khieán chuùng sinh no ñuû, thaønh töïu nguyeän voâ cöïc vaø ñuû ñaày phaùp laïc.
Ñoù laø söï kieán laäp sôû nguyeän cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt hoùa hieän laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tuaân tu phaùp giôùi laø ñeå thò hieän.
2. Taïi coõi chuùng sinh vui haønh Phaät söï maø thò hieän khaép caùc ma
cung.
3. Boà-taùt haønh coõi voâ vi maø ñoaïn döùt haønh sinh töû.
4. Haønh trì Nhaát thieát trí maø chaúng xaû söï khôûi duïng cuûa Boà-taùt.
5. Laïi nöõa, Boà-taùt luoân vaéng laëng, an nhieân, chæ baøy chuùng sinh,
khaån thieát tu hoïc, chaúng heà loaïn ñoäng, khoâng tinh taán cuõng khoâng
bieáng treã, khoâng ñoâi khoâng chieác, khoâng noùi khoâng töôûng, khoâng coù sôû
höõu, khoâng coù daáy khôûi, hình nhö hö khoâng.
www.daitangkinh.org
6. Boà-taùt nhö vaäy maø laïi thò hieän ôû caùc töôûng ñieân ñaûo cuûa chuùng
sinh, khôûi caùc choán haønh, chaúng cuøng traàn tuïc, tònh tu coâng haïnh.
7. Cuõng ñeàu thò hieän caùc choã haønh hoùa.
8. Hieåu roõ chuùng sinh, bieát roõ voán khoâng coù chuùng sinh vaø chuùng
sinh hieän taïi maø khai hoùa hoï.
9. Tu trí ba ñaït thaàn thoâng cuûa thieàn giaûi thoaùt.
10. Hieän taïi soáng ôû möôøi phöông coõi nöôùc Phaät, thaønh töïu haïnh
Nhö Lai, ñaày ñuû söï nghieâm tònh cuûa Phaät, hieån baøy caùc thöøa Thanh
vaên vaø Duyeân giaùc, haønh oai nghi, leã tieát voâ nieäm.
Ñoù laø möôøi vieäc hoùa bieán cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc duøng tueä bieán hoùa cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ban tuyeân ñaïo tueä, bieän taøi voâ taän, thaønh töïu caùc moân Toång
trì.
2. Dieãn thuyeát voâ löôïng aùnh saùng, bieän taøi kheùo giaûi.
3. Giaûng thuyeát khaép nôi, thaâu phuïc caên taùnh chuùng sinh vaø duøng
Thaùnh tueä bieán hoùa maø ñoä thoaùt hoï.
4. Duøng taâm voâ vi quaùn thaáy yù tha nhaân, töùc duøng nhaát taâm thaáy
bieát chí taùnh cuûa chuùng sinh vaø choã haønh taâm nieäm.
5. Bieát roõ chí taùnh, söï raøng buoäc, caùc beänh traàn lao cuûa coõi chuùng
sinh maø tuøy beänh cho thuoác, khieán beänh choùng thuyeân giaûm.
6. Trong moät luùc maø saùng roõ, thaáu ñaït ñaày ñuû möôøi löïc cuûa Nhö
Lai coù theå vaøo choã haønh ba ñôøi cuûa chuùng sinh.
7. Kieáp soá coù haïn, voâ haïn thì ñeàu thò hieän vaø khai hoùa hoï.
8. Taâm aáy roãng laëng khoâng heà ngaên ngaïi, thaønh Toái chaùnh giaùc
ñoä khaép chuùng sinh.
9. Duøng trí tueä cuûa moät hoùa thaân maø luoân töï taïi, quaùn saùt chuùng
sinh bieát roõ choã taïo nghieäp thieän aùc, toäi phöôùc cuûa hoï.
10. Duøng moät aâm thanh, thoâng suoát taát caû aâm höôûng nôi muoân
loaøi.
Ñoù laø möôøi vieäc veà tueä bieán hoùa cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc thaàn thoâng bieán cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Duøng moät thaân bieán hieän taát caû coõi Phaät.
2. Moät hoäi Nhö Lai ñeàu coù theå cuøng tuyeân giaûng caùc ñaïo traøng
chö Phaät, Boà-taùt.
3. Duøng moät taâm haïnh maø khai hoùa taát caû caùc ñaïo haïnh tu taäp.
4. Duøng moät aâm thanh maø noùi khaép möôøi phöông theá giôùi cuûa
chö Phaät, khieán cho taát caû taâm nieäm chuùng sinh ñeàu ñöôïc nghe bieát.
5. Duøng moät taâm ñònh maø ñieàu coù theå thaáy ñöôïc choán haønh,
thieän aùc, hoïa phöôùc cuûa chuùng sinh trong voâ soá kieáp cuûa ñôøi tröôùc ñeå
ñoä thoaùt hoï.
6. Duøng thaàn thoâng trang nghieâm taát caû coõi nöôùc chö Phaät.
7. Cuõng duøng thaàn thoâng roõ thaáy ba ñôøi bình ñaúng khoâng sai bieät,
bieát taát caû choã kieán laäp haïnh cuûa chö Phaät, Boà-taùt.
8. Dieãn thuyeát aùnh saùng maø soi saùng hoï.
9. Cuõng duøng thaàn thoâng thaáy bieát taát caû chö Thieân long. thaàn,
Kieàn-ñaïp-hoøa, A-tu-luaân, Ca-löu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-höu-laëc, Ñeá
Thích, Phaïm thieân, Töù Thieân vöông, Thanh vaên, Duyeân giaùc, chö haïnh
Boà-taùt, möôøi Löïc Nhö Lai.
10. Goác ñöùc cuûa Boà-taùt, khoâng ñaâu maø khoâng hoä trì. Boà-taùt bình
ñaúng, laøm vaéng laëng caùc aâm höôûng, töùc duøng bình ñaúng thu phuïc
chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi vieäc thaàn thoâng bieán cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc veà thaàn tuùc bieán hoùa cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Ñem voâ soá theá giôùi vaøo nôi moät vò traàn, laïi duøng moät vi traàn
maø bieán khaép caùc phaùp giôùi, ñoù laø thaàn tuùc bieán.
2. Hieän moät coõi Phaät, khieán taát caû nöôùc bieån vaøo trong moät loã
chaân loâng.
3. Caùc phaùp giôùi roäng lôùn nhaäp vaøo caùc coõi Phaät, khieán caùc
chuùng sinh khoâng bò nhieãu haïi.
4. Ñem voâ löôïng theá giôùi nhaäp nôi thaân mình.
5. Duøng thaàn thoâng tueä hieän khaép choã haønh trì vaø ñem caùc Thieát
vi sôn, Ñaïi thieát vi sôn khoâng theå nghó baøn vaøo trong moät loã chaân loâng.
6. Daïo quaùn caùc coõi Phaät khieán khaép chuùng sinh chaúng phaûi lo
sôï.
7. Duøng voâ soá kieáp thò hieän laøm moät kieáp, hoaëc moät ngaøy, hoaëc
duøng moät kieáp hieän voâ soá kieáp. Tieán thoaùi hôïp thaønh, hieån baøy söï hoùa
ñoä chuùng sinh khoâng choã nhieãu haïi.
www.daitangkinh.org
8. Hieän caùc theá giôùi bò thuûy tai, hoaëc gaëp thuûy hoûa tai bieán ñeå
khieán chuùng sinh quaùn bieát söï voâ thöôøng; thaàn tuùc bieán hieän maø khoâng
nhieãu haïi taát caû theá giôùi.
9. Khoâng, thuûy, hoûa, phong hôïp thaønh tai bieán thì bieán hoùa chuùng
thaønh taát caû taøi saûn, söï nghieäp, cung ñieän, nhaø cöûa ñuû ñaày sung maõn.
Töùc duøng thaàn thoâng hoùa hieän ra voâ soá chuùng sinh khoâng theå nghó baøn.
Ñem caùc coõi Phaät ñaët vaøo taâm baøn tay phaûi, dôøi ñeán ñaët vaøo voâ löôïng
theá giôùi Phaät maø khoâng heà hao toån.
10. Thò hieän caùc coõi Phaät töï nhieân nhö hö khoâng ñeå khai thò
chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi thaàn tuùc bieán cuûa Boà-taùt.
Caùc löïc bieán hoùa cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Löïc caûm ñoäng chuùng sinh maø khai hoùa hoï, chöa töøng traùi boû.
2. Caûm ñoäng caùc coõi nöôùc, duøng voâ soá vieäc trang nghieâm, thò
hieän nôi aáy.
3. Phaùp löïc bieán hoùa coù caùc thaân maø nhaäp vaøo nôi voâ thaân.
4. Löïc bieán hoùa vôùi caùc kieáp soá khoâng döùt.
5. Söï bieán hoùa cuûa Phaät löïc laøm tænh ngoä keû nguû say.
6. Söï caûm hoùa cuûa haønh löïc thu giöõ laáy taát caû caùc haïnh cuûa
chuùng sinh.
7. Löïc giaùo hoùa cuûa Nhö Lai coù theå cöùu ñoä moïi caûnh giôùi chuùng
sinh.
8. Söùc giaùo hoùa cuûa töï taïi laøm cho caùc phaùp ñaït ñeán töï nhieân,
thaønh Toái chaùnh giaùc.
9. Löïc Nhaát thieát trí thì duøng caùc tueä thoâng Thaùnh troïn veïn ñeå
ñaït ñeán ñaïo bình ñaúng.
10. Löïc bieán hoùa cuûa ñaïi Bi thì khoâng boû chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi löïc bieán hoùa ñeå hoùa ñoä chuùng sinh cuûa Boà-taùt. Boà-taùt
neáu coù möôøi Löïc bieán ñoäng naøy thì khoâng bò ngaên ngaïi, mau choùng
thaønh töïu ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân laøm baäc Toái chaùnh giaùc. Luùc
phaùt taâm thì ñaéc Phaät ñaïo, sôû haønh khoâng maát. Vì sao? Vì tuyeân döông
ñaïi theä nguyeän neân Boà-taùt thaønh töïu voâ löôïng phaùp moân, hieän khaép
caùc goác ñöùc.
Coù möôøi phaùp laïc cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi? Boà-taùt duøng
thaân chuùng sinh kieán laäp quoác theå, phaân bieät choã höôùng veà cuûa muoân
ngöôøi, ñoù laø phaùp laïc thöù nhaát. Laïi nöõa, Boà-taùt duøng thaân töù ñaïi kieán
laäp chuùng sinh, khoâng laøm cho ñaát nöôùc bò hao toån, ñoù laø phaùp laïc thöù
hai. Boà-taùt tuøy thôøi bieán hieän thaân Phaät Chaùnh giaùc, hieän thaân Thanh
vaên, Duyeân giaùc thì thò hieän vieäc phi thöôøng cuûa Nhö Lai, ñoù laø phaùp
laïc thöù ba. Boà-taùt aáy thò hieän thaân Thanh vaên, Duyeân giaùc, thaân Phaät,
loàng loäng, vi dieäu, khoâng chaáp vaøo ba phaåm phaùp huaán, ñoù laø phaùp laïc
thöù tö. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy thò hieän thaân haønh duïng, thaân Toái chaùnh
giaùc; khoâng chaáp truï vaøo thaân haønh duïng vaø cuõng khoâng ñoaïn lìa, ñoù
laø phaùp laïc thöù maêm. Boà-taùt aáy thò hieän neûo haønh thaân ñaïo Chaùnh
giaùc, khoâng chaáp döïa vaøo Chaùnh giaùc, ñoù laø phaùp laïc thöù saùu. Boà-taùt
aáy hieän coõi Nieát-baøn, nöông vaøo sinh töû maø khoâng chaáp tröôùc ôû Nieát-
baøn, ñoù laø phaùp laïc thöù baûy. Boà-taùt aáy thöôøng hieän nôi sinh töû vaø laïi
hieän söï dieät ñoä, khoâng ôû nôi Nieát-baøn maø vónh vieãn dieät ñoä, ñoù laø phaùp
laïc thöù taùm. Boà-taùt aáy duøng ñònh vónh haèng, thò hieän khaép caùc haønh,
qua laïi khaép voøng, ñi ñöùng, kinh haønh maø khoâng xaû Tam-muoäi, ñoù laø
phaùp laïc thöù chín. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy nghe thuyeát chaùnh phaùp töø moät
Nhö Lai maø khoâng thaáy thaân bieán maát, hoä trì ñònh Tam-muoäi vaø moãi
moät Phaät söï ñeàu phaân bieät roõ ôû ñaïo traøng Nhö Lai. Caùc thaân töø truù xöù
aáy khoâng choã hoaïi dieät, khoâng loaïn Tam-muoäi. Theo chö Nhö Lai
nghe thuyeát phaùp, vöøa nghe xong thì tin nhaän phuïng haønh Tam-muoäi
chaùnh thoï, khoâng ñoaïn maát taâm toân kính nôi choã coát yeáu cuûa kinh ñieån
vaø chaúng thaáy thaân dieät cuøng chö Nhö Lai. Moãi moät Tam-muoäi ñeàu
ñieàu phuïc caùc haïnh moân, vaøo voâ soá ñònh, vì vaäy Tam-muoäi Boà-taùt
trong kieáp taän hoaïi chöa töøng döùt heát phaùp moân ñònh yù, ñoù laø phaùp laïc
thöù möôøi. Ñoù laø möôøi phaùp laïc cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truù ôû ñaáy thì ñaït
thaønh tueä laïc Nhö Lai voâ thöôïng.
Coù möôøi vieäc veà caûnh giôùi Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt vì caùc chuùng sinh maø thò hieän nhaäp vaøo voâ löôïng moân,
taát caû theá giôùi, coù voâ soá söï trang nghieâm ñeå khai daãn chuùng sinh.
2. Ñieàu phuïc coõi chuùng sinh maø khoâng heà töï ñaïi, giaûng thuyeát
nhöõng choã taïm baøy.
3. Nhö Lai Chaùnh chaân vaøo trong thaân Boà-taùt, duøng thaân Boà-taùt
nhaäp vaøo thaân Nhö Lai.
www.daitangkinh.org
4. Duøng coõi hö khoâng, daãn vaøo caùc coõi Phaät, duøng caùc coõi Phaät
daãn vaøo coõi hö khoâng.
5. Duøng goác sinh töû thò hieän nguoàn Nieát-baøn, duøng nguoàn coäi
Nieát-baøn hieän goác sinh töû.
6. Duøng tieáng moät ngöôøi maø giaûng noùi caùc phaùp Phaät, khieán moãi
moãi ñeàu vaøo caûnh giôùi aáy.
7. Duøng voâ löôïng moân maø hieän nôi moät thaân, töùc duøng moät thaân
maø kieán laäp voâ soá thaân.
8. Laïi duøng moät thaân bieán hieän khaép caùc phaùp giôùi.
9. Chuùng sinh phaùt taâm thì duøng moät trí.
10. Ñieàu ngöï voâ löôïng moân, thaønh töïu Toái chaùnh giaùc.
Ñoù laø möôøi vieäc maø Boà-taùt truù ôû ñaáy thì ñöôïc vaøo nôi ñaïi tueä voâ
thöôïng cuûa Nhö Lai.
Boà-taùt coù möôøi Löïc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Löïc chí taùnh phuïng haønh, khoâng ñoàng vôùi traàn caûnh nôi theá
gian.
2. Löïc tu thanh tònh, an hoøa, khoâng chaáp nôi phaùp Phaät.
3. Löïc tuøy thôøi thò hieän khaép xöù sôû, phöông tieän cuûa Boà-taùt.
4. Duøng löïc Thaùnh tueä thì bieát taâm nieäm, choán haønh cuûa muoân
loaøi.
5. Löïc theä nguyeän, coù theå thoâng ñuû löïc nôi choán haønh cuûa baûn
nguyeän vieân maõn.
6. Löïc tu caùc thöøa thì khoâng ñoaïn baûn teá, hieån hieän taát caû thöøa
maø khoâng xaû Ñaïi thöøa.
7. Caùc löïc bieán hoùa cuûa taát caû chö Phaät thì thanh tònh möôøi
phöông coõi, moãi moãi ñeàu hieån baøy choã hoä trì haønh duïng.
8. Löïc nghóa ñaïo laøm phaùt khôûi taâm chuùng sinh, khoâng rôøi Chaùnh
giaùc.
9. Löïc chuyeån phaùp luaân tuyeân baøy moät phaùp. AÂm thanh khoâng
moät choã naøo maø khoâng coù ñaày ñuû, khoâng coù caùi roäng khaép aáy thì aáy
môùi laø aâm thanh roäng khaép.
10. Löïc ñieàu phuïc taát caû taâm nieäm chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi Löïc, Boà-taùt an truù ôû ñaây thì ñaït thaønh möôøi löïc phoå
trí voâ thöôïng.
Coù möôøi vieäc veà söï voâ uùy cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi? Boà-taùt
ñeàu nhaän taát caû, ñöôïc naém giöõ caùc aâm thanh, huoáng gì laø Boà-taùt maø
khoâng nghó: “Ta ôû phöông Ñoâng, Nam, Taây, Baéc ñi ñeán ñaây, coù ngöôøi
ñeán hoûi traêm ngaøn taäp yeáu voâ cöïc maø hoï khoâng theå nhaän laõnh ñöôïc lôøi
ñaùp veà ñaïi phaùp thì Boà-taùt ñeàu bieát roõ vaø khoâng thaáy coù söï baát caäp.
Boà-taùt duøng ñaïi voâ uùy vaø phaùp Ñoä voâ cöïc ñeå ñoä taát caû chuùng sinh.
Nhöõng ngöôøi ñeán hoûi tuøy yù muoán nghe nhöõng choã caàn hoûi thì Boà-taùt
duõng maõnh giaûng thuyeát khoâng heà löôøi nhaùc, ñoù laø voâ uùy thöù nhaát. ÔÛ
nôi vaên töï ngoân töø maø dieãn thuyeát laàn löôït nhö nöôùc chaûy. Nhôø oai
thaàn cuûa Nhö Lai, bieän taøi voâ ngaïi, theo choán Ñoä voâ cöïc, Boà-taùt aáy
chaúng nghó: “Nhöõng ngöôøi ñeán töø phöông Ñoâng, Taây, Nam, Baéc maø
khoâng nhaän ñöôïc lôøi daïy baûo laø ñieàu chöa töøng coù, Boà-taùt khoâng thaáy
coù söï baát caäp maø luoân duõng maõnh voâ uùy. Taát caû chuùng sinh tuøy yù
muoán hoûi thì Boà-taùt töï taïi, chaúng heà lo ngaïi chaùn sôï, ñoù laø voâ uùy thöù
hai. Moät mình daïo vaøo phaùp khoâng maø Boà-taùt chöa töøng khôûi taâm nghi
ngôø. Noùi ñeán choã laøm cuûa mình thì ñaõ chuyeån hoùa, noùi veà thoï maïng
cuûa con ngöôøi thì ñaõ lìa naêm aám, caùc nhaäp, saùu möôi hai nghi taø kieán.
Taâm aáy roäng lôùn, bình ñaúng nhö hö khoâng, neân duøng söï voâ nieäm naøy
maø khoâng thaáy coù söï quaáy nhieãu nôi thaân, khaåu, yù. Boà-taùt khoâng coù
caùi thaáy baát caäp naøy. Vì sao? Vì caùc Chaùnh só aáy ñaõ lìa töôùng ngaõ,
nhaân, khoâng hieän caùc töôùng, caát böôùc ñaïi phöông tieän, duõng maõnh,
beàn chaéc, ñoù laø voâ uùy thöù ba. Boà-taùt aáy ñöùng treân choã Phaät kieán laäp,
truù nôi Phaät löïc maø vaãn ôû nôi oai nghi, leã tieát cuûa Nhö Lai, khoâng heà
voïng töôûng vaø chaúng nghó: “Moïi ngöôøi seõ khoâng tìm sôû tröôøng, sôû
ñoaûn vaø oai nghi chöa ñuû cuûa mình thì chöa töøng coù ñieàu naøy; khoâng
thaáy söï baát caäp maø duõng maõnh caát böôùc, ban tuyeân kinh ñaïo ôû nôi ñaïi
chuùng, thaân, khaåu, yù luoân thanh tònh, ñoù laø söï voâ uùy thöù boán. Laïi nöõa,
Boà-taùt aáy phaûi nghó ñeán söï taåy tröø haïnh aùc, tu hoïc thanh tònh vaø töø hoøa
chaêng? Cuõng chaúng coù yù nieäm naøy, hoaëc coù ngöôøi tìm choã khuyeát
ñieåm ôû thaân, khaåu, yù cuûa mình thì Boà-taùt laïi duøng ñaïi duõng maõnh vì
chuùng sinh maø giaûng thuyeát kinh ñaïo, ñoù laø voâ uùy thöù naêm. Boà-taùt aáy
luoân ñöôïc söï hoä trì cuûa thaàn Kim cang caàm chaøy Kim cang, chö Thieân,
Long, Thaàn, A-tu-luaân thaáy ñöôïc lieàn quy y; Ñeá Thích, Phaïm thieân,
Töù Thieân vöông cuõng ñeàu thôø phuïng vaø chö Phaät cuõng ñeàu gia hoä. Cho
www.daitangkinh.org
neân Boà-taùt aáy khoâng coù khôûi yù laø sôï chuùng ma, thieân ma, caùc ngoaïi
ñaïo dò hoïc. Vì söï meâ hoaëc cuûa caùc taø khoâng theå nhieãu loaïn vaø khoâng
bao giôø thaáy ñöôïc ngöôøi aáy. Boà-taùt phaûi duøng ñaïi duõng maõnh vaø choán
Ñoä voâ cöïc ñeå khuyeán phaùt taâm ñaày ñuû caùc haïnh Boà-taùt, ñoù laø söï voâ uùy
thöù saùu. Boà-taùt laïi ñöôïc tueä nieäm cuûa Phaät, chöa töøng queân maát, caùc
caên thöôøng ñònh; luoân vì chuùng sinh thuyeát phaùp, dieãn baøy Thaùnh ñieån
ñeå hoï hieåu nghóa Phaät ñaïo. Choã giaûng noùi phaùp ñoù cuûa Boà-taùt cuõng
nhö söï giaûng noùi töø kim khaåu cuûa Phaät, khoâng bò ngaên ngaïi, maø Boà-taùt
chaúng daáy leân yù nghó thaáy sôû ñoaûn cuûa hoï vaø luoân phuïng haønh lôøi daïy
cuûa Nhö Lai, ñoù laø söï voâ uùy thöù baûy. Boà-taùt saùng roõ trí tueä phöông
tieän, saùu Ñoä voâ cöïc, tieán thoaùi moät mình maø chæ daïy cho chuùng sinh,
khoâng heà caâu neä. Duøng nguyeän Phaät ñaïo vaø Thaùnh taùnh voâ cöïc maø
phaùt khôûi ñaïi Bi voâ taän, thöông xoùt chuùng sinh. Giaû söû sinh ra ôû choán
phieàn naõo xaáu, aùc, theá giôùi ueá tröôïc thì coù theå bao dung heát vôùi taâm
hoan hyû vaø vieäc lôùn ñi cuøng laø daïy doã chuùng sinh. Khoâng khôûi nieäm laø
seõ khoâng coù keû huûy baùng tònh haïnh trong saïch cuûa Phaät ñaïo, ñoaïn
tuyeät ñònh yù vaø cöûa giaûi thoaùt chaùnh thoï, Toång trì, bieän taøi; cuõng
khoâng heà thaáy coù. Vì sao? Vì Boà-taùt Ñaïi só ôû nôi taát caû caùc phaùp ñöôïc
töï taïi thì khoâng theå ñình chæ ñaïo haïnh tu taäp. Boà-taùt aáy ôû nôi möôøi
phöông khoâng heà phaïm loãi maø luoân theo söï ñaïi duõng maõnh, ôû nôi coõi
Phaät tröø boû caùc aùc vaø luoân giöõ chaùnh nieäm, ñoù laø söï voâ uùy thöù taùm.
Boà-taùt khoâng xaû Nhaát thieát trí taâm, kheùo truù nôi nghóa ñaïo, öa thích
Ñaïi thöøa. Duøng söùc kieán laäp cuûa caùc thoâng tueä, vì caùc Thanh vaên,
Duyeân giaùc thò hieän caùc oai nghi, leã tieát khoâng theå bì kòp. Boà-taùt
khoâng khôûi nieäm: “Ta seõ khoâng laàm laïc vaøo ñaïo Thanh vaên, Duyeân
giaùc, duøng ñaïi tinh taán hieån baøy taát caû thöøa, caùc Ñoä voâ cöïc, chæ thích
Ñaïi thöøa vaø choán haønh troøn ñuû”. Ñoù laø söï voâ uùy thöù chín. Boà-taùt kheùo
tích taäp caùc phaùp thanh tònh, taäp hoïp caùc goác ñöùc, ñaày ñuû thaàn thoâng,
khoâng boû neûo giaùc ngoä duøng Phaät ñaïo cuõng nhö haïnh Boà-taùt maø hoùa
ñoä; duøng phoå trí cuûa taát caû caùc chö Phaät ñeå giaùo hoùa chuùng sinh, khoâng
maát chaùnh haïnh, khoâng hoaïi kinh phaùp. Taâm Boà-taùt khoâng nghó:
“Chuùng sinh khoâng coù caùc caên thuaàn thuïc, ta soi saùng khoâng tôùi; hieän
baøy caûnh giôùi Phaät maø vaãn chöa coù söï caûm öùng naøy”. Boà-taùt duøng ñaïi
duõng maõnh, quaùn caên cô nôi chuùng sinh ñeå hieån baøy Phaät ñòa. Tuy
giaùo hoùa chuùng sinh nhöng choán haønh hoùa vaø ñaïi nguyeän voâ cöïc cuûa
Boà-taùt khoâng coù khuyeát soùt. Ñoù laø söï voâ uùy thöù möôøi. Boà-taùt truù ôû ñaáy
thì ñaït ñeán boán Voâ sôû uùy cuûa Nhö Lai.
Boà-taùt coù möôøi vieäc veà phaùp Baát coäng cuûa chö Phaät. Nhöõng gì laø
möôøi? Boà-taùt tinh caàn, khoâng töø ñaâu sinh ra, ñoä chuùng sinh qua ñeán bôø
giaùc, vui thích boá thí tröø heát boûn seûn, giôùi caám thanh tònh, khoâng phaïm
caùc aùc, thaønh töïu ñaày ñuû phaùp nhaãn nhuïc, boû caùc saân haän; tu ñaïi tinh
taán, vieäc tu Chaùnh giaùc chöa töøng thoaùi chuyeån, Thieàn ñònh kieân coá,
boû caùc yù loaïn, töø trí tueä sinh ra, xa rôøi taø kieán, khoâng heà ngoân thuyeát.
Sao goïi laø khoâng töø ñaâu sinh ra? Vì thöôøng sieâng naêng phuïng haønh saùu
Ñoä voâ cöïc, ñoù laø baäc nhaát voâ ngoân cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt hieåu roõ caùc phaùp ñoä qua bôø giaùc, thu giöõ caùc caûnh giôùi
cuûa chuùng sinh. Boá thí thì duøng tuïc thí vaø giaûng noùi phaùp thí, neùt maët
vui veû. Noùi vôùi keû ñaùng noùi thì duøng ngoân ngöõ aâm thanh töø hoøa, moïi
ngöôøi nghe ñöôïc thì khoâng ai maø khoâng vui loøng. Nghóa lyù ñuùng thôøi,
hieåu roõ Phaät ñaïo, taâm khoâng thieân leäch, beø nhoùm maø bình ñaúng nghó
veà chuùng sinh. Choã tu trì cuûa Boà-taùt khoâng töø ñaâu sinh, duøng voâ ngoân
maø cöùu teá chuùng sinh ñeán caûnh giôùi tu taäp. Ñoù laø phaùp thí thöù hai cuûa
Boà-taùt.
Choán tu trì cuûa Boà-taùt laø töø bi trí tueä, khoâng heà voïng töôûng,
khoâng thích theá tuïc, daãn daét chuùng sinh vaøo Phaät ñaïo. Haønh ñònh tu
taäp cuûa Boà-taùt khoâng boû Thaùnh tueä cuûa Nhö Lai Chaùnh chaân, chæ roõ
dieäu duïng nôi chuùng sinh maø khuyeán giuùp hoï baèng voâ sôû thuyeát, ñoù laø
Boà-taùt khoâng coù ngoân thuyeát, tu caùc goác ñöùc, ngöôõng caàu Phaät tueä, vì
chuùng sinh maø boá thí thì ñoù laø söï voâ ngoân thöù ba cuûa Boà-taùt.
Haønh nghieäp Boà-taùt coù haïnh thöù nhaát laø phöông tieän quyeàn bieán,
tuøy theo sôû thích cuûa chuùng sinh maø khoâng heà chaùn gheùt. Daïo trong
theá tuïc, taïi caùc nôi phoùng tuùng, xaáu aùc, nhöõng choã cuûa Thanh vaên,
Duyeân giaùc, taát caû muoân loaøi maø khai hoùa hoï chöù khoâng caàu an cho
rieâng mình. Thieàn ñònh, Tam-muoäi giaûi thoaùt, chaùnh thoï thì bieát roõ tieán
luøi, ñaéc ñònh töï taïi, khoâng heà moûi meät. Quaùn nôi sinh töû thì cuõng nhö
maët trôøi chieáu khaép, huûy dieät caùc cung ñieän ma, hieän khaép nôi xöù sôû
cuûa Phaïm thieân, Ñeá Thích, Töù Thieân vöông. Thöôøng soi saùng, thaáy caùc
haøng Dò hoïc maø ñeàu thaáu bieát taát caû kinh thö, ñieån tòch, vaên thô, toaùn
www.daitangkinh.org
thuaät, saùu vieäc baûn thaân cuûa taát caû theá tuïc. Laïi coøn thaáu bieát ñieån tòch
cuûa vua, ñieâu khaéc hoa vaên, in gaám theâu hoa, trau chuoát ngoân töø, aâm
thanh hoan laïc, saùu moùn côø baïc hôn caû thieân haï. Laïi cuõng hieåu roõ söï
tieán döøng cuûa ngöôøi nöõ, söï hoaït ñoäng cuûa nam nhi, döï ñoaùn ñöôïc ñieàm
laønh, thieân vaên ñòa lyù, nhaät nguyeät tinh tuù, caùc söï thieân tai vaø phaùp ñoä
theá.
Neáu Thanh vaên, Duyeân giaùc ñeán hoûi thì khoâng coù vieäc gì maø
khoâng saùng roõ. Caùc vieäc ñoä theá thì Boà-taùt moät mình haønh duïng
khoâng ai saùnh cuøng, taát caû thieân haï ñeàu cuøng kính ngöôõng. Hieån baøy
oai nghi leã tieát vaø choã khoâng theå ñaït ñeán cuûa caùc thöøa Thanh vaên,
Duyeân giaùc vaø khoâng xaû Ñaïi thöøa. Luùc phaùt taâm, bieát choã thò hieän
cuûa chö Nhö Lai, khoâng ñoaïn kinh ñieån. Boà-taùt tuaân theo phöông
tieän quyeàn xaûo cuõng khoâng ñoaïn döùt. Boà-taùt phuïng tu goác ñöùc vaéng
laëng; duøng tueä phaùp laïc, moät mình töï taïi, ôû nôi voâ vi maø hieän ra coõi
sinh töû, ñeán choã khoâng nhaân töôùng maø giaùo hoùa chuùng sinh chöa töøng
traùi boû. ÔÛ nôi chuùng sinh maø luoân thanh tònh an nhieân, thò hieän nôi
ñaïi phieàn naõo caáu ueá, töùc laø duøng nhaát phaåm cuûa thaân phaùp tueä thò
hieän nôi voâ soá thaân chuùng sinh, voâ haïn nôi choán, gioáng nhö hö
khoâng. Duøng ñaïi trí tueä, vì chuùng sinh maø thò hieän nieàm vui nôi taát caû
traàn duïc, vui nôi nhaát phaåm laïc. Hieän ôû ba coõi khai hoùa chuùng sinh,
khoâng rôøi voïng töôûng; ôû vôùi traêm ngaøn Ngoïc nöõ thì thöôøng duøng
phaùp laïc maø töï vui söôùng, duøng töôùng toát vaø traêm ngaøn coâng ñöùc maø
töï trang nghieâm nôi choã sinh soáng. Thöôøng tu haønh thanh tònh, chaúng
coù loãi laàm, hieän sinh nôi ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh; ôû nôi trí tueä
Phaät ñaïo vaø caùc Ñoä voâ cöïc maø khoâng heà ñoäng xaû tueä thaân Boà-taùt.
Trí tueä nhö vaäy khoâng coù bôø coõi. Vì vaäy Boà-taùt ñeàu hieåu roõ Thanh
vaên, Duyeân giaùc, huoáng gì laø keû phaøm phu ngu toái. Ñoù laø söï voâ ngoân
thöù naêm cuûa Boà-taùt.
Haønh thaân, mieäng, yù thì laáy tueä laøm ñaàu. Choã tu trì cuûa Boà-taùt
haønh duïng trong saùng, ñaày ñuû töø taâm thöông xoùt chuùng sinh; luoân lìa
boû caùc vieäc: saùt sinh, troäm caép, daâm duïc, noùi doái, noùi hai löôõi, noùi aùc,
noùi theâu deät, ganh gheùt, saân si, taø kieán… Neûo haønh cuûa Boà-taùt, tu haïnh
chaùnh kieán cuõng ñeàu voâ ngoân, haønh thaân, khaåu, yù vôùi trí tueä öùng thôøi.
Ñoù laø vieäc thöù saùu.
Khoâng boû chuùng sinh, aáy laø Boà-taùt phuïng tu taâm Töø khoâng ngaên
ngaïi, thaáy chuùng sinh khoå naõo, thaân naêm aám gaëp hoaïn naïn thì haønh
duïng, lôøi noùi caøng phaûi töøng traûi, höng hieån goác ñöùc; vì chuùng sinh maø
ôû taïi ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh maø chòu nhieàu khoå ñau, chaúng heà
bieáng treã; giaùo hoùa chuùng sinh khieán hoï an vui. ÔÛ nôi taát caû duïc vaø
nhöõng choã vui thích maø chaúng ñoåi dôøi taâm, caøng theâm tinh taán nhaèm
ñoä thoaùt chuùng sinh ra khoûi caùc khoán khoå ñoäc haïi. Cuõng chaúng duøng
caùc choã reøn taäp cuûa Boà-taùt maø chæ chí nguyeän nôi ñaïi Bi, laøm theo
ñieân ñaûo löïc. Ñoù laø vieäc thöù baûy khieán taát caû caù loaøi ñeàu phuïng kính,
vui thích.
Cho ñeán Boà-taùt, Ñeá Thích, Phaïm thieân, Töù Thieân vöông ñeàu
cuøng hoä nieäm, neân taát caû muoân daân nhìn thaáy ñeàu hoan hyû, chuùng sinh
nghó ñeán coâng ñöùc thì taâm chaúng rôøi hoaøi baõo. Vì sao? Vì Boà-taùt aáy nôi
tuùc maïng xa xöa ñaõ phuïng haønh thanh tònh, khoâng coù loãi laàm, cho neân
moïi ngöôøi chöa gaëp Boà-taùt thì khoâng bieát döøng ñuû; Boà-taùt cuõng duøng
voâ ngoân maø giaùo hoùa, aáy laø phaùp thöù taùm. Taâm Boà-taùt kieân coá, ôû nôi
caùc thoâng tueä kheùo maëc aùo giaùp coâng ñöùc, aáy môùi laø Boà-taùt. Sôû dó raát
khoù laø vì Boà-taùt aáy phaûi ra söùc sieâng naêng haønh taäp; vaøo nôi Thanh
vaên, Duyeân giaùc maø taâm Nhaát thieát trí luoân thanh tònh saùng rôõ, khoâng
choã queân maát. Gioáng nhö ñaïi minh chaâu coù teân laø Tònh phuïc tònh, noù
luoân laøm nöôùc ñuïc ñöôïc laéng trong. Giaû söû coù hoà nöôùc raát nhô baån,
duøng minh chaâu naøy ñaët vaøo trong ñoù thì nöôùc ñuïc naøy lieàn laéng trong
maø khoâng heà ñuïc trôû laïi. Cuõng vaäy, giaû söû Boà-taùt cuøng soáng vôùi keû
ngu si, noái keát ñeán troïn ñôøi nhöng Boà-taùt chöa töøng boû maát Nhaát thieát
trí thanh tònh saùng trong, trí tueä voâ cöïc, tröø saïch aùi duïc, taø kieán, phieàn
naõo ueá tröôïc cuûa chuùng sinh. Truù ôû Nhaát thieát trí saùng trong thanh tònh
maø cuõng duøng voâ ngoân. Tuy ôû nôi keû aùc, Thanh vaên, Duyeân giaùc maø
khoâng heà boû ñaïi ñaïo, ñoù laø phaùp thöù chín.
Trí tueä cuûa Boà-taùt laø phaùp toân quyù ñaõ qua bôø giaùc, aáy laø tueä
Boà-taùt ñöôïc töï taïi ñaày ñuû khoâng thieáu, laø baäc Nhaát sinh boå xöù maëc
aùo lìa caáu ueá, ñoäi khaên maõo phaùp, ñeo giaây tô ñaïo aán, chaúng rôøi söï
khuyeân daïy cuûa baïn laønh. Phuïng kính Nhö Lai; chöa töøng khinh maïn
thì cuõng duøng voâ ngoân. Boà-taùt chöa töøng coù tu maø khai hoùa chuùng
sinh, khoâng rôøi chö Phaät vaø thöôøng thuaän theo Nhö Lai, khieâm cung
www.daitangkinh.org
töï quy. Ñoù laø söï giaùo hoùa voâ ngoân thöù möôøi. Boà-taùt an truù ôû ñaây thì
ñaït thaønh voâ ngoân voâ thöôïng cuûa Theá Toân.
Boà-taùt coù möôøi nghieäp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Laøm thanh tònh khaép theá giôùi, trang nghieâm coõi Phaät.
2. Höng laäp taát caû ñaïo nghieäp cuûa chö Phaät.
3. Laáy baïn löõ Boà-taùt laøm ñaàu, ñoàng chung goác ñöùc.
4. Boà-taùt chæ daïy nôi caûnh giôùi chuùng sinh, thaâu giöõ töø goác ñeán
ngoïn vaø caùc nghieäp ñôøi sau.
5. Nghóa laø duøng thaàn tuùc bieán khaép caûnh giôùi chö Phaät nôi möôøi
phöông.
6. Tuy hieän höõu khaép möôøi phöông nhöng khoâng rôøi khoûi caûnh
giôùi cuûa mình.
7. Boà-taùt duøng aùnh saùng dieãn khaép voâ löôïng aùnh saùng, moãi moät
aùnh saùng ñeàu coù hoa sen, treân caùc hoa sen aáy ñeàu coù chö Boà-taùt hieän
thaân ngöï toïa, chaúng ñoaïn Tam baûo.
8. Sau khi Phaät dieät ñoä thì Boà-taùt phuïng haønh tuyeân thuyeát, daïy
doã khoâng coù töï ñaïi, daïo khaép möôøi phöông khai hoùa chuùng sinh.
9. Vì hoï thuyeát phaùp vaø khieán hoï tuaân theo luaät giaùo, tu baùt
chaùnh ñaïo.
10. Neáu hoï ôû taø nghieäp thì vì hoï maø thò hieän caùc nguyeän khieán
moïi ngöôøi ñeàu troøn ñuû.
Ñoù laø möôøi vieäc, Boà-taùt an truù ôû ñaây thì thaønh töïu voâ thöôïng ñaïo
cuûa Nhö Lai.
Thaân Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt vò lai, hieåu roõ taát caû thaân ñeàu khoâng choã thaønh, cuõng voâ
sôû höõu.
2. Thaân Boà-taùt cuõng nhö thaân moïi ngöôøi ñeàu khoâng theå thuû ñaéc.
3. Thaân Boà-taùt, khoâng coù chaân ñeá, tuøy theo taäp khí cuûa chuùng
sinh maø thò hieän ñoù thoâi.
4. Thaân Boà-taùt thì khoâng theå xaâm toån nhöng tuøy theo theá tuïc maø
hieån baøy chaân ñeá.
5. Thaân Boà-taùt cuõng khoâng cuøng taän, ôû caùc ñôøi vò lai khoâng heà
ñoaïn maát.
6. Thaân aáy kieân coá, caùc ma khoâng theå huûy hoaïi.
7. Thaân aáy duõng maõnh, taát caû taø hoïc, ngoaïi ñaïo khoâng theå huûy
hoaïi.
8. Thaân aáy voâ töôùng maø laïi thò hieän caùc töôùng thanh tònh, traêm
phöôùc coâng ñöùc.
9. Thaân aáy khoâng ñeïp vì laáy phaùp töôùng laøm ñeïp, cuùi ñaàu laøm leã;
thaân aáy khoâng nôi naøo maø khoâng vaøo.
10. Caùc Nhö Lai Chaùnh chaân quaù khöù, hieän taïi, vò lai ñeàu cuøng
moät thaân.
Ñoù laø möôøi thaân cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truù ôû ñaây thì thaønh töïu
Phaùp thaân Nhö Lai voâ cöïc khoâng cuøng taän.
Khi giaûng noùi lôøi naøy xong thì tam thieân theá giôùi ñeàu chaán ñoäng
lôùn; ñaïi aùnh saùng aáy bieán khaép möôøi phöông; trôøi tuoân möa hoa, ñaøn
saùo nhaïc khí khoâng taáu maø töï vang. Caùc ngöôøi ñeán nghe phaùp moãi moãi
ñeàu raát vui möøng vì may maén ñöôïc gaëp ñaïo saùng voâ cöïc.
Hoï ñeàu hoûi:
–Muoán gaëp phaùp naøy thì tu caùi haïnh gì?
Boà-taùt ñaùp:
–Phuïng kính caùc phaùp, moät taâm nghe kinh, cuùng döôøng Thaùnh
chuùng, khieâm cung vaø toân kính Phaùp sö nhö toân kính Phaät. Thöông xoùt
chuùng sinh nhö thöông xöông tuûy cuûa mình. ÔÛ taïi ba coõi maø nhö hoa
sen trong nöôùc, nhö aùnh saùng soi toûa cuûa maët trôøi, maët traêng chieáu ñeán
caùc nôi u toái. Haønh giaû nhö vaäy thì mau choùng ñaéc thaønh chaùnh phaùp.
Luùc giaûng noùi phaùp naøy thì voâ soá ngöôøi ñeàu phaùt taâm ñaïo.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 4

–Sao goïi laø thaân nghieäp? Sao goïi laø theå? Sao goïi laø ngoân töø? Sao
goïi laø khaåu tònh? Sao goïi laø kheùo thanh tònh? Sao goïi laø choã hoä trì
kheùo ñöôïc thu giöõ? Sao goïi laø choã tu taäp giaùo hoùa cuûa Boà-taùt thöôøng
khuyeán hoùa coõi chuùng sinh? Sao goïi laø taâm bình ñaúng cuûa Boà-taùt? Sao
goïi laø phaùt taâm yù? Sao goïi laø taâm hieän höõu khaép? Sao goïi laø caùc caên?
Sao goïi laø chí tính? Sao goïi laø tính hoøa? Sao goïi laø ñuùng thôøi? Sao goïi
laø ñaùng tin? Sao goïi laø tin vaøo theá giôùi? Sao goïi laø tin vaøo coõi chuùng
sinh? Sao goïi laø döøng ôû? Sao goïi laø höng phaùt? Sao goïi laø phuïng haønh?
Sao goïi laø thaønh töïu? Sao goïi laø laøm maát ñaïo phaùp Phaät? Sao goïi laø
vaéng laëng? Sao goïi laø phaùp cöùu caùnh? Sao goïi laø sinh nôi phaùp Phaät?
Sao goïi laø Chaùnh só? Sao goïi laø ñöôøng? Sao goïi laø voâ löôïng ñöôøng?
Sao goïi laø ñaïo nghieäp? Sao goïi laø haønh ñaïo? Sao goïi laø tieán ñaïo? Sao
goïi laø haïnh? Sao goïi laø tay? Sao goïi laø buïng? Sao goïi laø taïng? Sao goïi
laø taâm nghieäp? Sao goïi laø aùo giaùp coâng ñöùc? Sao goïi laø caây gaäy? Sao
goïi laø ñaàu? Sao goïi laø maét? Sao goïi laø tai? Sao goïi laø muõi? Sao goïi laø
löôõi? Sao goïi laø thaân theå? Sao goïi laø hyû haïnh? Sao goïi laø böôùc ñi? Sao
goïi laø ôû? Sao goïi laø ngoài? Sao goïi laø naèm nguû? Sao goïi laø nhaø? Sao
goïi laø du hoùa?
–Hay thay nhöõng caâu hoûi aáy! Haõy laéng nghe vaø ghi nhaän!
Boà-taùt Phoå Trí ñaùp:
–Thöa vaâng!
–Thaân nghieäp cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt coù theå duøng moät thaân maø hieän höõu khaép coõi Phaät neân
goïi laø thaân nghieäp.
2. Boà-taùt thò hieän ôû taát caû coõi chuùng sinh cuøng caùc choã sinh soáng
khaùc maø luoân an nghó.
3. Moät mình böôùc ñi trong möôøi phöông giôùi.
4. Cuõng ñeàu ñi ñeán caùc chuùng hoäi thuyeát phaùp nôi ñaïo traøng chö
Phaät.
5. Boà-taùt coù theå duøng moät tay che truøm taát caû tam thieân theá giôùi.
6. Duøng moät tay naém giöõ caùc nuùi Ñaïi Thieát Vi, caùc nuùi Kim
Cang.
7. Hieån baøy chuùng sinh vaø taát caû coõi Phaät taäp hoïp ôû trong thaân
mình.
8. Laïi coù theå laøm bieán maát, ñem coõi chuùng sinh laøm thaønh moät
thaân giaáu rieâng moät choã.
9. Laïi thò hieän cho taát caû chuùng sinh nhaän bieát taïi thaân cuûa mình.
10. Ñem söï thaønh töïu ñeå trang nghieâm coõi Phaät thanh tònh.
Ñoù laø möôøi thaân nghieäp. Boà-taùt an truï ôû ñaáy thì ñaït ñeán ñaïo Voâ
thöôïng, daïy baûo chuùng sinh ñeàu ñeán vôùi ñaïo.
Theå Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Theå phuïng tu saùu Ñoä voâ cöïc cuûa Boà-taùt.
2. Coù theå haønh boán Nhieáp phaùp, tu Bi roäng môû khoâng xaû boû
chuùng sinh.
3. Thaân Bi, thay cho caùc chuùng sinh ñaûm nhaän caùi khoå cuûa naêm
aám, töï thoï laáy nhöõng vieäc ñoù chaúng heà meät moûi.
4. Thaân töø voâ cöïc, hoä trì khaép taát caû, khieán moïi ngöôøi ñöôïc cöùu
giuùp.
5. Duøng thaân coâng ñöùc khieán cho muoân daân ñeàu toân thôø kính
ngöôõng, ñaït ñöôïc an oån giaûi thoaùt.
6. Ñem vieäc Thaùnh tueä cuøng vôùi taát caû chö Phaät hôïp chung moät
theå.
7. Ñeå ñöôïc thaønh töïu thì neân boû taát caû caùc phaùp höng, nguy.
8. Thaân thieän quyeàn phöông tieän cuûa Phaùp thaân.
9. Taát caû hieän moân veà thaàn tuùc bieán hoùa ñeàu coù theå hieån thò, taïo
ra söï caûm öùng.
10. Theå cuûa Boà-taùt laø ôû nôi ñaïo töï taïi, lieàn thaønh töïu Chaùnh
giaùc.
www.daitangkinh.org
Ñoù laø möôøi theå. Boà-taùt truï ôû ñaáy thì lieàn coù theå nhaäp vaøo ñaïi tueä
voâ thöôïng cuûa Ñöùc Nhö Lai Chí Chaân.
Ngoân töø Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Lôøi noùi cuûa Boà-taùt chính xaùc, roõ raøng, töùc duøng lôøi daïy ñeå ñem
laïi yeân oån cho chuùng sinh.
2. Duøng lôøi trong saùng, hoøa nhaõ laøm vui moïi taâm nieäm cuûa taát caû
muoân daân.
3. Duøng lôøi noùi khoâng doái gaït, ñaõ noùi thì noùi ñuùng nhö söï thaät.
4. Boà-taùt noùi ra lôøi chaân thaät, giaû söû ñang ôû trong moäng, Boà-taùt
cuõng khoâng coù lôøi noùi khaùc.
5. Choã noùi thì tuøy thuaän, chaúng khi doái caùc vò Ñeá Thích, Phaïm
thieân vaø boán vua trôøi, thaâm dieäu khoâng toån haïi.
6. Boà-taùt coù theå thò hieän lôøi giaùo huaán töï nhieân.
7. Ñieàu ñaõ noùi ra thì beàn vöõng, ban tuyeân caùc phaùp khoâng coù bôø
coõi.
8. Boà-taùt dieãn ñaït, moïi vieäc ñöôïc phôi baøy, theo taát caû lôøi noùi maø
khai hoùa.
9. Tuøy choã taïo taùc cuûa töøng ngöôøi maø noùi veà baùo öùng cuûa hoï,
baøy ra goác ngoïn söï vieäc aáy.
10. Boà-taùt quaùn saùt taâm yù cuûa chuùng sinh roài tuøy theo choã thích
öùng cuûa hoï maø daïy baûo.
Ñoù laø Boà-taùt thoâng suoát möôøi ngoân töø.
Boà-taùt coù möôøi vieäc laø kheùo thanh tònh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Öa thích ñöôïc nghe aâm thanh cuûa Ñöùc Nhö Lai, ñoù laø tònh.
2. Suy xeùt aâm thanh cuûa Boà-taùt ñaõ töøng nghe.
3. Boû ñi nhöõng ñieàu chuùng sinh chaúng thích nghe, döùt saïch aùc ngöõ.
4. Khoâng ñem ñeán cho ngöôøi khaùc choã ñaõ noùi töø xöa cuøng boán
ñieàu loãi cuûa mieäng phaûi luoân xa lìa.
5. Baûn taâm hoan hyû gioùng vang ñaïi aâm ca ngôïi Ñöùc Nhö Lai.
6. Taïi chuøa Phaät, ñeàn thôø… ngôïi khen coâng ñöùc cuûa Phaät.
7. Duøng taùnh thanh tònh hoøa nhaõ vì caùc chuùng sinh tuyeân döông
phaùp thí.
8. Taïi chuøa, ñeàn toân nghieâm, taáu caùc kyõ nhaïc, ñaùnh ñaøn, thoåi
saùo, taïo söï öa thích veà thaùp mieáu cuûa Phaät.
9. Gaàn guõi dieän kieán theo caùc Ñöùc Phaät Theá Toân, laéng nghe kinh
ñieån, tuøy thuaän phöôùc trôøi, theo caùc Boà-taùt.
10. Neáu vì Phaùp sö ñöôïc nghe kinh ñieån, ñích thaân phuïng söï, taâm
xaû boû nieàm vui coõi trôøi.
Ñoù laø möôøi vieäc dieãn daïy vì kheùo thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Choã hoä trì kheùo ñöôïc thu giöõ cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì
laø möôøi?
1. Caùc vua trôøi hieän ra ñeàu cuøng uûng hoä.
2. Vua roàng, vua quyû, thaàn ñeàu hieän ra ñeå baûo veä.
3. Caùc chuùng Kieàn-ñaïp-hoøa, A-tu-luaân ñeàu ñeán phuïng kính.
4. Caùc chuùng Ca-löu-la, vua Kim sí ñieåu ñeàu ñeán taïo moïi an oån.
5. Caùc haøng Chaân-ñaø-la, Ma-höu-laëc ñeàu quy ngöôõng.
6. Laïi nöõa, trôøi Ñeá Thích, chö Thieân theo haàu ñeàu ñeán hoä trì.
7. Vua Phaïm thieân ñem caùc chuùng Phaïm thieân ñeán ôû moät beân
maø töï quy y.
8. Caùc Boà-taùt ñeàu cuøng kính nieäm.
9. Caùc vò Khoâng thoaùi chuyeån, Nhaát sinh boå xöù ñeàu taïo söï thaân
caän.
10. Caùc Ñöùc Nhö Lai hieän ôû khaép möôøi phöông, ñeàu ra uy thaàn
hoä trì.
Ñoù laø möôøi vieäc kheùo thu giöõ uûng hoä Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi chöông huaán laø choã tu taäp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng hoan hyû ôû coõi chuùng sinh.
2. Cuõng laïi giaùo hoùa khaép caû ba ngaøn coõi nöôùc cuûa chö Phaät.
3. Boà-taùt laïi coù theå hoäi nhaäp nôi taát caû caùc caên taùnh.
4. Tuøy theo caên cô, hoaøn caûnh cuûa nhöõng chuùng sinh thoâng lôïi,
keû trung bình, thaáp keùm ñeå taïo söï nghieâm tònh cho hoï.
5. Khieán chuùng sinh tieâu tröø taát caû aùi duïc, phieàn naõo.
6. Xa lìa caùc thöù ueá tröôïc, töø boû caûnh giôùi caáu nhieãm.
7. Ñeàu nhìn thaáy chí taùnh hieän taïi.
8. Daàn daàn theâm lôùn tính thanh hoøa.
9. Ñeàu thaáu ñaït khaép caùc phaùp giôùi.
10. Vì vaäy cho neân mau choùng gaàn vôùi Voâ vi.
Ñoù laø möôøi vieäc.
www.daitangkinh.org
Taâm bình ñaúng cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taâm bình ñaúng nôi caùc phaùp Toång trì, naém laáy caùc chuùng sinh,
thu giöõ caùc goác ñöùc, khieán hoï chaúng thoaùi chuyeån.
2. Taâm nhö soâng bieån khoâng theå haïn löôïng, thuaän theo phaùp cuûa
chö Phaät, nôi ñaïo tueä voâ cöïc.
3. Taâm nhö nuùi Tu-di, coâng ñöùc aáy sieâu vieät vaø kieán laäp taát caû
goác thieän cuûa chuùng sinh.
4. Taâm nhö ngoïc saùng, tröø saïch caùc nhô baån, yù nieäm thanh tònh.
5. Taâm nhö Kim Cöông, huûy hoaïi taát caû caùc phaùp ueá taïp.
6. Taâm aáy kieân coá nhö nuùi Thieát vi, khoâng gì coù theå huûy hoaïi, taát
caû chuùng ma, caùc ngoaïi ñaïo, dò hoïc khoâng theå lay chuyeån.
7. Taâm Boà-taùt gioáng nhö hoa sen, ñi trong ba coõi maø vónh vieãn
khoâng tham ñaém.
8. Taâm Boà-taùt aáy laïi nhö hoa Linh thuïy, ôû voâ soá kieáp khoù ñöôïc
nghe, thaáy.
9. Taâm nhö maët trôøi, maët traêng, du haønh ôû hö khoâng, dieät tröø taát
caû söï toái taêm, teä aùc, ngaên ngaïi, ngu si.
10. Taâm aáy nhö hö khoâng, thöông xoùt taát caû caùc loaøi.
Ñoù laø möôøi taâm Boà-taùt.
Boà-taùt phaùt taâm laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt phaùt taâm: Ta phaûi vui veû vôùi muoân ngöôøi phaûi dieät tröø
caùc thöù phieàn naõo, aùi duïc cuûa chuùng sinh, khieán cho hoï vónh vieãn döùt
baët.
2. Laïi daáy leân yù nghó laø caét ñöùt caùc thöù teä aùc, ngaên ngaïi.
3. ÔÛ nôi caùc phaùp chaúng heà do döï, ñaït ñeán choã vaéng laëng.
4. Ta luoân an nhieân ñeå thaáy roõ taát caû chuùng sinh bò naêm aám laøm
khoå.
5. Ta phaûi döùt boû taùm naïn, ñöôøng aùc.
6. Thöôøng gaëp ñuû taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai, luoân ôû beân caïnh caùc
Ngaøi.
7. Thöôøng phaûi tinh taán tu hoïc giôùi cuûa Boà-taùt, thaønh töïu Phaät ñaïo.
8. Thaáy khaép chuùng sinh, thaønh töïu taát caû, khieán nhaäp vaøo nguoàn
ñaïo.
9. Khi Boà-taùt phaùt ñaïo yù, phaûi bieát ñaõ ñöôïc troáng Phaät gioùng leân
vang khaép caùc coõi Phaät trong möôøi phöông.

10. Thaâu toùm heát caû chí tính vaø caùc caên cuûa muoân ngöôøi, khieán
khoâng ai laø khoâng ñöôïc daãn daét.
Ñoù laø möôøi vieäc phaùt taâm cuûa Boà-taùt.
Taâm hieän höõu cuøng khaép cuûa Boà-taùt laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì
laø möôøi?
1. Taâm aáy roäng lôùn bieán khaép nhö hö khoâng.
2. Taâm nhaäp vaøo taát caû phaùp giôùi ñeàu khoâng löôøng.
3. Moät luùc ñeàu hieän khaép trong ba ñôøi.
4. Söï höng hieån cuûa chö Phaät lieàn coù theå goàm ñuû: ñaàu thai, sinh
ra, boû nöôùc, nhöôøng ngoâi, thaønh Toái chaùnh giaùc, hieän taïi dieät ñoä.
5. Ñeàu do Thaùnh tueä nhaäp vaøo coõi chuùng sinh.
6. Tính yù, chí nguyeän aáy hieåu roõ caùc caên.
7. Taâm ñem aùnh saùng ñeán khaép taát caû caûnh, coõi cuûa caùc phaùp,
cuøng khaép khoâng bôø coõi.
8. Caùc löôùi huyeãn hoùa khoâng choã sinh ra, ñeán vôùi töï nhieân,
khoâng coù ñieân ñaûo, khoâng theå keå xieát.
9. Taâm mình khoâng ngaên ngaïi khieán cho keû khaùc khoâng bò ngaên
che, trí tueä aùnh saùng maø ñöôïc töï taïi.
10. Khi caùc Ñöùc Phaät höng khôûi söï phaùt taâm thì thò hieän ñaïo quaû
Toái chaùnh giaùc.
Ñoù laø möôøi vieäc noùi veà taâm hieän baøy khaép cuûa Boà-taùt.
Caùc caên cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt neáu thaáy caùc Ñöùc Phaät thì caùc caên vui veû, möøng rôõ,
khoâng ai theo kòp.
2. Öa thích chö Phaät, phuïng kính kinh ñieån, khoâng choã naøo
khoâng ñaït ñöôïc.
3. Taát caû caùc caên Boà-taùt chaúng heà thoaùi chuyeån, khoâng choã
chöôùng ngaïi.
4. Taâm thöôøng truï vöõng nôi haïnh tu taäp.
5. Khoâng heà pheá boû caùc caên vi dieäu, hieåu roõ phaân minh Trí Ñoä
voâ cöïc.
6. Caên yù cuûa Boà-taùt khoâng heà thoaùi chuyeån ñeå khuyeân baûo
chuùng sinh.
www.daitangkinh.org
7. Chí Kim Cöông laøm tieâu dieät vaø chuyeån hoùa caùc phaùp, phaù tröø
caùc thöù xaáu, aùc.
8. AÙnh saùng aáy maïnh meõ vöõng chaéc, khoâng gì laø chaúng soi ñeán.
Thaáy caùc Ñöùc Nhö Lai saùng rôõ taïi choã maø caùc caên khoâng laáy laøm laï.
9. Taâm cuûa baäc Khai só toû roõ thaân cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, hôïp laøm
moät theå.
10. YÙ Boà-taùt aáy ñaït ñeán choã voâ haïn, vaøo nôi möôøi Löïc cuûa Phaät.
Ñoù laø möôøi vieäc thuoäc caùc caên cuûa Boà-taùt.
Chí taùnh Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taâm Boà-taùt thöôøng khoâng ñaém chaáp, chaúng tham theá tuïc.
2. Taâm aáy trong suoát chaúng heà hö hoaïi, chaúng nghó ñeán vieäc cuûa
haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc.
3. Luoân noùi veà chí tính Nhu thuaän cuûa Boà-taùt.
4. Chí haèng höõu nôi Phaät ñaïo, yù aáy trong laønh, hoøa nhaõ do nôi
Nhaát thieát trí sinh ra.
5. Choã tö nieäm cuûa chí taùnh khoâng coù ngöôøi saùnh cuøng, haøng
phuïc quaân ma vaø caùc dò hoïc cuûa ngoaïi ñaïo.
6. Chí khoâng tì veát, laøm nghieâm tònh taát caû caûnh giôùi trí tueä cuûa
Nhö Lai, thöôøng gioûi cöùu ñoä.
7. Goác ngoïn cuûa yù aáy, nhö choã nghe phaùp thì chöa töøng laõng
queân.
8. YÙ aáy töï nhieân maø khoâng chaáp tröôùc vaøo choã sinh khôûi khoâng
öa thích.
9. Chí aáy saâu xa coù theå vaøo ñöôïc khaép trí tueä vi dieäu.
10. Nghó roài tin hieåu, roõ thoâng phaùp Phaät.
Ñoù laø möôøi chí tính cuûa Boà-taùt vaäy.
Tính thanh tònh, hoøa hôïp cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Boà-taùt tính hoøa thì yù ôû taïi choã toân quyù, giaøu coù maø chaúng thoaùi
chuyeån, tích luõy thieän caên vaø phaùp laønh.
2. Chaúng nghi ngôø chö Phaät, noùi roäng töø goác ñeán ngoïn veà tính
haïnh cuûa Nhö Lai.
3. ÔÛ nôi goàm thaâu chung, laøm haïnh ñaïi sö, nghe heát sôû nguyeän,
nghó suy taïi ñænh töôùng.
4. Coù theå nhaäp vaøo taát caû, ôû trong phaùp cuûa chö Phaät thì tính töï
nhieân thanh tònh.
5. Nôi phaùp cuûa chö Phaät ñeàu ñöôïc do chính mình töï taïi.
6. YÙ aáy vi dieäu coù theå nhaäp vaøo voâ soá caùc cöûa ñaïo phaùp.
7. Boà-taùt ñöùng ñaàu vaø sieâu vieät nôi taát caû nhaân duyeân ôû ñoù.
8. Töï taïi ôû trong ñaïo, ôû trong caùc Tam-muoäi ñònh yù, chính thoï,
bieán hoùa trang nghieâm, yù aáy beàn truï.
9. Nhaäp giöõ laáy choã theä nguyeän cuûa ñôøi tröôùc.
10. Giaùo hoùa chuùng sinh chöa töøng ngöøng nghæ.
Ñoù laø möôøi tính tònh hoøa cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt öùng thôøi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt boá thí ñoù laø öùng thôøi, boá thí caùc thöù sôû höõu maø khoâng
hy voïng.
2. Phuïng trì taát caû giôùi, ñöùc, giôùi caám doác tu thanh tònh, ñuùng
thôøi.
3. Chaúng khinh mieät ngöôøi khaùc, vì chuùng sinh maø nhaãn nhòn caùc
saân haän, töø boû haän thuø, tröø khöû töôûng chaáp veà ta mình vaø tha nhaân,
roäng tu tinh taán, tuøy thôøi khoâng chuyeån ñoåi.
4. Boà-taùt luoân hoä trì thaân, mieäng, yù maø khoâng heà xao laõng.
5. Khoâng pheá boû caùc haønh nghieäp Thieàn ñònh Tam-muoäi, tuaân
theo caùc cöûa giaûi thoaùt vaø chaùnh thaàn thoâng.
6. Boà-taùt khoâng boû aùi duïc, phieàn naõo neáu coù theå phuïng haønh caùc
Ñoä voâ cöïc töùc gaéng tích luõy caùc goác ñöùc, chöa töøng löôøi boû. Tu theo
ñaïi Töø, hieåu roõ thaät söï khoâng coù chuùng sinh, thaân maïng, caùc khoå.
7. Naêm phaåm öùng thaân, chaúng boû ñaïi Bi, bieát roõ caùc phaùp töï
nhieân vaéng laëng.
8. Ñaït ñöôïc möôøi Löïïc nhö Ñöùc Nhö Lai luoân hieåu roõ tuøy thôøi.
9. Duøng tieän nghi voâ haïn ñeå chuyeån phaùp luaân hieån thò cho muoân
ngöôøi, chöa töøng mang taâm traïng thoaùi lui.
10. Boà-taùt nhìn thaáy chí tính cuûa keû khaùc ñeå chæ daïy hoï.
Ñoù laø möôøi öùng thôøi cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truï ôû ñaáy thì lieàn coù theå
tuøy thôøi ñaït ñeán ñaïi tueä voâ thöôïng voâ cöïc cuûa Phaät.
Boà-taùt tín giaûi laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tin vaøo söï vi dieäu maø thöôøng tuøy nghi, khoù bì kòp goác ñöùc.
www.daitangkinh.org
2. Thuaàn tín nôi voâ soá tònh haïnh.

3. Söï toát ñeïp aáy laø roäng khaép, thaáy ñöôïc voâ soá taâm nieäm cuûa
chuùng sinh.
4. Taïo cho hoï nieàm tin chaéc thaät nhaäp vaøo nôi phaùp moân thaâm
dieäu voâ cöïc.
5. Öa thích thanh tònh, höng khôûi taâm nieäm roäng lôùn, aùi moä choã
mong caàu.
6. Caùc Ñöùc Phaät kieán laäp möôøi thöù löïc, khieâm cung voâ haïn, haøng
phuïc quaân ma cuøng quyeán thuoäc cuûa chuùng.
7. Nghieäp laønh roát raùo bình ñaúng nôi söï baùo öùng, thuaàn tin nôi
cöûa vaøo.
8. Tuøy theo söï vui loøng aáy maø thò hieän.
9. Nhaän laõnh ñieàu ñöôïc thoï kyù, nghóa laø muoán ñöôïc söï thoï kyù
cuûa Ñöùc Phaät, hieån baøy thaàn tuùc töï taïi.
10. Vui theo yù cuûa mình, doác tu taäp, chöùng ñaéc Phaät ñaïo, co theå
thaønh töïu Chaùnh giaùc.
Ñoù laø möôøi tín giaûi cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt tin vaøo theá giôùi cuõng coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tin vaøo caùc coõi Phaät, nhaäp vaøo moät theá giôùi.
2. Ñem moät theá giôùi nhaäp vaøo caùc coõi Phaät.
3. Tin moät hoa sen nhö caû ngaøn theá giôùi maø moät ñöùc thaân Nhö
Lai an toïa treân ñoù.
4. Möôøi phöông coõi Phaät, tin hieåu taát caû, töï nhieân nhö hö khoâng.
5. Taát caû theá giôùi ñöôïc trang nghieâm cuøng khaép.
6. Tin laø vaøo khaép möôøi phöông theá giôùi, thaân Boà-taùt coù theå
chieáu khaép trong ñoù.
7. Tin nôi möôøi phöông coõi nöôùc chæ taïo ra moät daáu tích, taát caû
theá giôùi nhaäp vaøo moät thaân.
8. Töï thoâng suoát caûnh giôùi cuûa chö Phaät, cho ñeán caây Boà-ñeà.
9. Nôi moät ñaïo traøng chæ duøng moät aâm thanh, baùo khaép caû möôøi
phöông.
10. Taát caû chuùng sinh nghe ñöôïc aâm thanh aáy thì taâm vui söôùng.
Ñoù laø möôøi vieäc Boà-taùt tín nhaäp nôi theá giôùi. Boà-taùt an truï ôû ñaáy
thì coù theå vaøo khaép voâ löôïng caûnh giôùi cuûa Ñöùc Nhö Lai.
Boà-taùt coù möôøi vieäc nhaäp vaøo caûnh giôùi chuùng sinh. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Taát caû thaân hình chuùng sinh voán töï nhieân voâ thaân.
2. Caùc coõi chuùng sinh thì laáy laøm moät thaân, töï laøm giaûng ñöôøng.
3. Tin vaøo choã nhaäp, caùc loaøi chuùng sinh thì ñöôïc vaøo buïng moät
Boà-taùt.
4. Caùc coõi daân chuùng coù theå thoï nhaän hình theå, daïng maïo cuûa
caùc baäc Ñeá Thích, Phaïm vöông vaø boán Thieân vöông.
5. Tin laø coõi chuùng sinh nhaäp vaøo thaân Nhö Lai.
6. Möôøi phöông muoân daân, caùc loaøi coân truøng boø saùt, coõi cuûa
ngöôøi vaø vaät nhaäp vaøo thaân moät ngöôøi.
7. Taát caû chuùng sinh coù theå ñöôïc ôû taïi moät phaåm nôi phaùp Phaät
hieån baøy coõi cuûa caùc loaøi.
8. Hieän laøm loaïi hình maïo, daùng daáp cuøng nhö Thanh vaên,
Duyeân giaùc maø vónh vieãn khoâng coù töôûng nieäm.
9. Möôøi phöông theá giôùi ñeàu hieän ra coâng ñöùc trang nghieâm cuûa
Boà-taùt.
10. ÔÛ caùc coõi chuùng sinh thò hieän hình saéc töôùng toát cuûa Ñöùc
Nhö Lai, ngaàn aáy thöù uy nghi, leã tieát nôi thaân ñeå daïy baûo moïi
ngöôøi.
Ñoù laø möôøi vieäc nhaäp vaøo coõi chuùng sinh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt döøng nghó coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt phaùt yù töùc laø nôi choã aáy tu taäp caùc goác ñöùc, caùc vieäc aùc
ngöng nghæ.
2. Khai hoùa chuùng sinh, tuøy luùc chæ ñöôøng baøy loái.
3. Thöôøng gaëp chö Phaät, chaúng rôøi Thaùnh chuùng.
4. Nôi hoï muoán sinh ñeàu ôû taïi coõi thanh tònh.
5. Phuïng tu ñaïo haïnh, chaúng traùi Chaùnh chaân.
6. Luoân coù hoaøi baõo vôùi nhöõng theä nguyeän chaân chaùnh.
7. Chaúng theo theä nguyeän taø vaïy.
8. Hoï ñeàu coù theå tuaân phuïng saùu Ñoä voâ cöïc.
9. Chuyeân suy nghó veà ñaïo phaùp bình ñaúng.
10. Ñaõ coù theå du hoùa ñeán caùc Phaät hoäi.
Ñoù laø möôøi choã döøng nghó cuûa Boà-taùt. Boà-taùt truï ôû ñaây thì tröø boû
www.daitangkinh.org
ñöôïc caùc phieàn naõo, chöùng thaønh voâ löôïng tueä laø choã döøng ôû cuûa Nhö
Lai.
Coù möôøi vieäc veà söï höng khôûi cuûa Boà-taùt. Boà-taùt duøng caùc
vieäc naøy ñeå ñoaïn döùt caùc töôûng chaáp veà haïnh khôûi. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Coõi chuùng sinh höng khôûi thì khai hoùa hoï, khieán ñeán ñöôïc cöùu
caùnh.
2. Theá giôùi neáu höng khôûi thì dieät tröø heát ueá tröôïc ôû ñoù.
3. Thöôøng khieán taïo moïi söï nghieâm tònh cuûa Nhö Lai, höng hieän
caùc haïnh Boà-taùt.
4. Tích luõy goác ñöùc, hoïc Phaät töôùng toát.
5. Coâng ñöùc höng khôûi töø ñaïi Bi.
6. Tieâu tröø khoå naõo nôi naêm aám thònh suy cuûa chuùng sinh.
7. Phaùt khôûi ñaïi Bi, khieán laäp chuùng sinh, an truï nôi Nhaát thieát
trí, nôi caùc Ñoä voâ cöïc.
8. Taäp hoïp haïnh nghieâm tònh cuûa Boà-taùt, daáy khôûi phöông tieän
quyeàn xaûo khaép vì taát caû, thò hieän cöûa phaùp ñaïo ñöùc.
9. Höng khôûi ñaïo yù, taâm aáy an nhieân, khoâng theå neâu baøy.
10. Toùm laïi, taát caû caùc phaùp Boà-taùt ñaõ höng hieån thì thaáu ñaït moïi
choã thaàn thoâng hoùa hieän.
Ñoù laø möôøi thöù höng khôûi cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi söï phuïng haønh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng töï nhôù nghó veà caùc Ñoä voâ cöïc.
2. Doác tu giôùi caám khoâng heà thieáu soùt.
3. Vaâng theo chaùnh tueä chaúng theo taø kieán.
4. Thuaän theo uy nghi chöa töøng maát leã tieát.
5. Toân suøng ñaïo phaùp chaúng theo taø kieán.
6. Tuøy thöù baäc chaúng traùi ñöùc haïnh.
7. Ñuùng thôøi thò hieän chaúng phaïm ñaïo giaùo.
8. Thaân caän haønh nghóa, chaúng chaùn vieäc daãn daïy.
9. Phuïng tu Chaùnh giaùc, chaúng theo Tieåu thöøa.
10. Kính vaâng Thaùnh haïnh maø chuyeån phaùp luaân.
Ñoù laø möôøi vieäc phuïng haønh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt thaønh töïu coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng giöõ taâm thuaàn tín, phuïng kính baïn laønh, chöùng thaønh
Phaät phaùp.
2. AÂn caàn, vui thích theo ñieàu thuyeát giaûng cuûa Nhö Lai.
3. Chöa töøng huûy baùng huaán giaùo cuûa Thaùnh ñieån.
4. Taâm aáy voâ löôïng ôû choã khoâng bôø meù.
5. Khuyeán trôï taïo goác ñöùc, ñaït ñöôïc caûnh giôùi cuûa Nhö Lai
khoâng haïn höõu.
6. Tin vui chaúng heà nghi ngôø, coù theå hoäi nhaäp khaép möôøi phöông
theá giôùi, thaønh töïu phaùp Phaät.
7. Laïi nöõa, ôû trong phaùp giôùi, khoâng theå bò lay ñoäng, taâm nhö nuùi
Thaùi.
8. Laøm chaán ñoäng caûnh giôùi ma khieán chaúng ñöôïc an oån, töï
nhieân haøng phuïc.
9. Haèng nhôù nghó ñeán theá giôùi chö Phaät.
10. Daïy baûo chuùng sinh phaûi töï nhôù nghó ñeán möôøi thöù trí löïc cuûa
Ñöùc Nhö Lai chí chaân.
Ñoù laø möôøi vieäc thaønh töïu cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc laøm maát ñaïo phaùp cuûa Phaät, thöôøng phaûi xa
rôøi. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoù laø töï kieâu maïn, khinh khi baïn laønh khieán maát ñaïo phaùp
cuûa Phaät.
2. Hoaûng sôï nhöõng khoå naõo cuøng cöïc cuûa sinh töû.
3. Chaùn cheâ caùc haïnh, traùi taâm Boà-taùt.
4. Chaùn meät nôi theá gian, ñình treä moïi vieäc, haønh theo taùnh coá
chaáp.
5. Traùi vôùi chaùnh ñònh lieàn maát heát daáu veát cuûa choã taïo goác ñöùc.
6. Chaáp vaøo choã haønh trì cuûa mình, cho ñoù laø thieän caên.
7. Haønh trì aáy luoân ganh gheùt, baøi baùng chaùnh phaùp, che laáp caùc
haïnh Boà-taùt.
8. Öa thích phaùp Thanh vaên vaø Duyeân giaùc.
9. Gheùt boû nhöõng vieäc laøm phuùc ñöùc roäng lôùn.
10. Chaúng öa hoaèng truyeàn ñaïi phaùp cuûa Boà-taùt.
Ñoù laø möôøi vieäc laøm maát ñaïo phaùp maø Boà-taùt caàn phaûi xa laùnh,
môùi coù theå vaøo ñöôïc caûnh giôùi cuûa Hieàn thaùnh voâ thöôïng.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt vaéng laëng coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?

1. Thöôøng sieâng tu Trí ñoä voâ cöïc.
2. Quaùn saùt chuùng sinh, dieät tröø caùc thöù ñieân ñaûo.
3. Vöôït thoaùt taát caû söï raøng buoäc cuûa taø kieán, chöa töøng khôûi yù
caàu tìm voïng töôûng, khai hoùa nhöõng keû tham chaáp theo voïng töôûng.
4. Ñi qua ba coõi, du haønh ñeán taát caû möôøi phöông theá giôùi.
5. Ñi laïi trong ñoù coù theå caûi hoùa caùc chuùng sinh, tham ñaém theo
phieàn naõo, quen thoùi phoùng daät.
6. Lìa coõi phaùp aùi duïc, höng khôûi ñaïi Bi, taâm thöông xoùt muoân
loaøi.
7. Tröø boû caùc sôû höõu maø laïi thò hieän gaây taïo taát caû quyeán thuoäc.
8. Laøm chaán ñoäng caùc theá giôùi, thò hieän coù ñaàu cuoái, laø hieån baøy
söï tu haønh.
9. Ñi vaøo caùc phaùp theá tuïc, taâm khoâng ñaém vöôùng maø coøn tuøy
thôøi ñeå daïy baûo.
10. Thaáy troïn Phaät ñaïo, chaúng ñoaïn döùt ñaïi haïnh, chaúng sôï baûn
nguyeän.
Ñoù laø möôøi vieäc vaéng laëng cuûa Boà-taùt, Hieàn thaùnh ñoä ñôøi, giaùo
hoùa chuùng sinh thì sieâu vieät caùc vieäc cuûa haøng Thanh vaên vaø Duyeân
giaùc.
Boà-taùt coù möôøi vieäc ñaéc phaùp cöùu caùnh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Vöøa sinh ra ñaõ laø Nhö Lai töï taïi.
2. Ñaït ñeán söï thoâng suoát roát raùo caûnh giôùi chö Phaät.
3. Thaønh töïu ñöôïc caùc vieäc Boà-taùt.
4. Ñaày ñuû taát caû caùc Ñoä voâ cöïc.
5. Höng thònh vaø troøn ñuû taùnh Phaät.
6. Sieâu vöôït caùc Ñöùc Nhö Lai cuøng haøng.
7. Thöôøng ñöôïc kieán laäp möôøi löïc cuûa chö Phaät.
8. Hoaøn toaøn thoâng suoát ñaïi ñaïo cuûa Nhö Lai.
9. Bieát roõ chö Phaät ñeàu laø moät Phaùp thaân.
10. Roõ haïnh cuûa Nhö Lai Chaùnh chaân khoâng coù hai.
Ñoù laø möôøi phaùp cöùu caùnh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc sinh ra nôi phaùp cuûa chö Phaät. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Nhaát taâm töï quy y, phuïng söï baïn laønh laø höng khôûi phaùp cuûa
chö Phaät.
2. Cuøng ñeán moät goác ñöùc, tin chaéc nôi phaùp Phaät thì khôi ñöôïc
nguoàn ñaïo.
3. Khi phaùt taâm thì coù theå hieän baøy khaép caùc haïnh cuûa Nhö Lai.
4. Nhôø coâng ñöùc neân mang laïi ñaïi nguyeän voâ cöïc, phaùt taâm
quaûng ñaïi.
5. Vui vôùi goác ñöùc cuûa mình ñaõ taïo laäp, khoâng heà queân maát,
chöa töøng lo laéng, chaùn naûn veà coâng haïnh ñaõ tích luõy ôû voâ soá kieáp,
nhieáp laáy taát caû vò lai khoâng bôø meù.
6. Ñi laïi, sinh soáng nôi voâ löôïng coõi Phaät ñeå khai hoùa chuùng
sinh.
7. Thöôøng tuøy theo hoaøn caûnh maø höng khôûi haïnh Boà-taùt, vieäc
ñaõ laøm chaúng bò ñoaïn maát, thöôøng phaùt khôûi ñaïi Bi hieån hieän taâm voâ
löôïng.
8. Khi phaùt taâm thì thaáy khaép hö khoâng, hoäi nhaäp vaøo ñaïi haïnh
thuø thaéng vi dieäu, sinh ra chaân nguyeän, chaúng maát baûn taâm.
9. Phuïng trì taát caû lôøi daïy baûo cuûa Nhö Lai ñeå soi saùng chuùng
sinh.
10. Vì phaùt taâm ñaïo neân troøn ñuû caùc phaùp coâng ñöùc.
Ñoù laø möôøi phaùp ñaïo maø Boà-taùt höng phaùt.
Coù möôøi söï neâu roõ veà baäc Chaùnh só. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt hieåu roõ veà tueä Phaät laø cuøng moät Phaùp thaân, neân goïi laø
Khai só.
2. Truï vöõng nôi Ñaïi thöøa neân goïi laø Ñaïi só.
3. Phuïng haønh phaùp toân quyù neân goïi laø Toân nhaân.
4. Bieát roõ söï thaønh töïu dieäu phaùp neân goïi laø Thaùnh só.
5. Nhaäp tueä thuø thaéng neân goïi laø Sieâu só.
6. Khuyeân ngöôøi khaùc tinh taán neân goïi laø Thöôïng nhaân.
7. Tuyeân thuyeát vaø hoaèng truyeàn phaùp thuø thaéng neân goïi laø Voâ
thöôïng.
8. Hieåu roõ ñaày ñuû möôøi thöù tueä löïc neân goïi laø Löïc só.
9. Tröø taát caû caùc che chöôùng vaø toái taêm neân goïi laø Voâ song só
(töùc laø khoù ai saùnh cuøng).
www.daitangkinh.org
10. Laøm chuû ñöôïc taâm, lieàn thaønh töïu Phaät ñaïo neân goïi laø Voâ tö
nghò.
Ñoù laø möôøi hieäu chaùnh só cuûa Boà-taùt.
Ñöôøng ñi cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi? Caùc Boà-
taùt höng khôûi ñöôøng Nhaát thöøa, hôn haún khoâng gì saùnh baèng, chaúng xaû
nhaát taâm laø con ñöôøng thöù nhaát. Boà-taùt coù haïnh, coù trí tueä, phöông tieän
laø ñöôøng thöù hai. Laïi coù ñöôøng thöù ba laø phuïng tu haïnh khoâng, goác cuûa
voâ töôùng töùc khoâng ñaàu coäi, chaúng döïa vaøo voâ nguyeän, ñi vaøo ba coõi
khoâng choã nhieãm oâ. Laïi coù ñöôøng thöù boán laø tu haïnh Khai só, giaûng
thuyeát nghieäp voâ taän, coù theå khuyeán trôï taát caû coâng ñöùc, leã laïy vaø
phuïng kính Ñöùc Nhö Lai khoâng löôøi nhaùc, tuøy hyû Thaùnh tueä, kheùo
tuyeân giaûng ñaïo giaùo. Theâm ñöôøng thöù naêm, kieán laäp kyõ nôi tín caên
ñaïi tinh taán, truù nôi caùc haïnh khoâng thoaùi chuyeån, nhaát taâm chaúng
loaïn, kheùo bieát roõ theo ñònh yù, thöôøng hieåu roõ trí tueä haønh. Tu luïc
thoâng laáy laøm ñöôøng thöù saùu. Vì Thieân nhaõn thì thaáy caùc saéc töôïng,
nhìn thaáy theá giôùi caùc loaøi chuùng sinh. Neáu coù sinh ra vaø cheát ñi thì
duøng Thieân nhó nghe ñöôïc kinh ñieån ñaõ giaûng noùi cuûa chö Phaät vaø lieàn
thoï trì. Tha taâm thoâng khi thaáy caùc chuùng sinh khaùc laø coù theå phaân
bieät, töï roõ taâm mình, cuõng nhìn thaáy ñöôïc yù keû khaùc. Goác ngoïn caùc
nieäm khoâng theå keå xieát maø ñöôïc töï taïi. Tuùc maïng thoâng nghó veà voâ soá
kieáp xa xöa, goác ñöùc ñaõ taïo, tuøy nghi taán ích, ñeàu hieåu bieát chuùng. Ñaéc
ñaïi thaàn tuùc thoâng thì tuøy theo goác chuùng sinh maø öùng hoùa, thò hieän
ngaàn aáy bieán hoùa ñeå ñem chaùnh phaùp daïy baûo muoân loaøi. Laäu taän
thoâng laø trí tueä laøm tieâu heát caùc laäu, töï nhìn thaáy baûn teá, chaúng ñoaïn
tuyeät söï kieán laäp haïnh cuûa Boà-taùt. Haønh baûy tö nieäm laø ñöôøng thöù baûy
cuûa Boà-taùt. Ñoù laø thöôøng nghó ñeán Phaät, vì Phaät daãn ñöôøng cho taát caû
chuùng sinh khoâng coù bôø beán, Ngaøi duøng taát caû kinh phaùp, khieán hoï
thaáy ñöôïc lieàn thoï trì vaø khuyeán hoùa ngöôøi khaùc töï quy y Phaät. Nhôù roõ
kinh phaùp cuûa Phaät, Nhö Lai Chaùnh chaân, ôû trong moät ñaïo traøng maø
chöa töøng dôøi chuyeån, coù maët khaép taát caû caùc chuùng hoäi cuûa chö Phaät,
thò hieän söï thuyeát phaùp cuûa mình, aâm thanh thaáu suoát möôøi phöông.
Bieát ñöôïc taâm thöùc vaø caên cô cuûa nhöõng chuùng sinh theo ñaáy ñeå khai
hoùa hoï. YÙ aáy nhôù nghó, ñaõ töøng ôû nôi voâ soá caùc Boà-taùt khoâng thoaùi
chuyeån, chöa töøng xa lìa, ñeàu thaáy chuùng sinh vaø thaân caùc Boà-taùt.
Thöôøng nghó söï boá thí, caùc Boà-taùt boá thí vôùi taâm bình ñaúng, nghó ñeán
ñaïi thí, khieán ñöùc theâm lôùn. Thöôøng nghó ñeán giôùi caám, chaúng boû taâm
Boà-taùt, ñem caùc goác ñöùc boá thí cho caùc chuùng sinh. Thöôøng nghó ñeán
chö Thieân. Boà-taùt sinh ra taïi coõi trôøi Ñaâu-suaát seõ laø vò Nhaát sinh boå xöù.
Nghó suy veà ñöùc, thöôøng nieäm chuùng sinh, khoâng giaùn ñoaïn. Boà-taùt aáy
vaøo taùm Chaùnh loä (taùm Chaùnh ñaïo) laø con ñöôøng thöù taùm. Ñoù laø
phuïng thôø chaùnh kieán, boû caùc taø kieán, boû caùc voïng töôûng, caùc tham
caàu. Chaùnh tö duy xaû boû phaân bieät, thuaän theo Nhaát thieát trí vaø caùc
chuûng taùnh ñaïo ñöùc. Xaû boû boán loãi cuûa mieäng, tuaân tu chuûng töû Hieàn
thaùnh, giaûng noùi baèng chaùnh ngöõ. Caùc choán haønh hoùa cuûa baûn thaân laø
vì chuùng sinh maø boá thí, daïy baûo moïi ngöôøi, khoâng coù nghæ ngôi, löôøi
nhaùc, chaúng boû giôùi luaät chaân chaùnh. Chính nghieäp aáy laø giöõ vöõng töï
taïi, bieát ñuû choã nhaøn tònh. Tu theo ñaïo ñöùc aáy laø truï nôi uy nghi, leã
tieát, truï nôi chaùnh phaùp ñeàu khoâng laàm loãi. Chaùnh Phöông tieän laø ñeå
caùc huynh ñeä ñoàng moân, kieán giaûi quyeán thuoäc cuûa Boà-taùt khoâng coù
hao toån, tuaân tu haïnh nôi möôøi thöù löïc cuûa Nhö Lai. Chaùnh nieäm laø ñaõ
nghe ñöôïc aâm thanh thì coù theå chaáp trì, thaáy khaép möôøi phöông theá
giôùi cuûa chö Phaät, ñònh yù xuyeân suoát. Chaùnh ñònh laø tònh cuûa Boà-taùt
khoâng theå nghó baøn, laáy laøm cöûa giaûi thoaùt vì luoân thoâng saùng. Duøng
moät ñònh yù, phoå bieán voâ soá chính thoï ñôøi tröôùc, chöa töøng boû ñònh. Ñoù
laø con ñöôøng cuûa Boà-taùt lìa khoûi daáu veát nguy haïi nôi Duïc giôùi. Phaùp
ñaõ thuyeát giaûng, mieäng ñaõ giaûng noùi taát caû choã vöôùng maéc cuûa caùc
töôûng vaø choã nhôù nghó ñeàu khoâng bò ngaên ngaïi. Boà-taùt khai hoùa chuùng
sinh, nhaäp vaøo Nhaát thieát trí, xaû boû hy voïng, xaû boû nhöõng tham aùi,
thöôøng muoán thaáy nghó veà taát caû Nhö Lai vôùi taâm yù hoan hyû chöa heà
bieáng treã. Boà-taùt xaû boû nhöõng nghieäp vui buoàn cuûa theá tuïc, hieån baøy
söï ñoä theá cuûa Boà-taùt Thaùnh hieàn, vónh vieãn an truï nôi ñaïo tueä, roõ tu voâ
thöôøng, ñònh yù voâ saéc. Boà-taùt sinh ôû coõi Duïc vaø taïi coõi Saéc, chaúng
chuyeån ñoåi choã nguyeân sô ñeå vöôït qua taát caû caùc töôûng, gaëp ñöôïc aâm
thanh chính thoï, haïnh Boà-taùt aáy chaúng laáy laøm lao nhoïc. Phaät töû! Neáu
coù theå tö duy vaø laøm höng phaùt möôøi löïc cuûa Nhö Lai laø con ñöôøng
haønh trì cuûa Boà-taùt. Thöôøng thöôøng coù theå hieåu roõ ñöôïc höõu xöù voâ xöù,
höõu haïn voâ haïn, thaáy ñöôïc caùc con ñöôøng toäi phöôùc baùo öùng trong quaù
khöù, vò lai vaø hieän taïi cuûa chuùng sinh, bieát ñöôïc taát caû thaàn thöùc, caùc
www.daitangkinh.org
caên, toû roõ moät caùch phaân minh, roài quaùn saùt baûn taâm vì hoï giaûng noùi
phaùp. Phaân bieät ngaàn aáy chuûng loaïi nôi thaân töôùng khaùc nhau khoâng
theå keå xieát. Nguyeän ôû treân nhö vaäy thì chính giöõa, hoaëc chí laïi ôû döôùi.
Bieát ñöôïc thaân aáy laø voâ haïn, ñeå vì muoân loaøi ban tuyeân phaùp. Caùc coõi
chuùng sinh taïi ba ñôøi nôi taát caû caùc coõi, trong voâ soá kieáp, caùc thaân Boà-
taùt ñeàu hieän khaép trong ñoù. Ñöùc Nhö Lai chí chaân hieän voâ töôûng nieäm
maø khoâng traùi boû caùc haïnh Boà-taùt. Caùc ñònh yù thieàn, nhaát taâm chaùnh
thoï. Bieát ñöôïc nguyeân nhaân sinh ra phieàn naõo saân haän, quaùn saùt tôùi lui,
an truù nôi cöûa Boà-taùt, nhìn thaáy ñöôøng sinh töû cuûa caùc chuùng sinh ñeå vì
hoï noùi roõ goác ngoïn. Bieát ñeán caùc töôûng nieäm ba ñôøi, roài nhaäp vaøo moät
ñôøi. Toû roõ phieàn naõo, ngaên ngaïi, chí tính buoäc môû cuûa caùc chuùng sinh,
khieán ñeàu tan maát, maø chaúng xaû boû söï hieån baøy haïnh nguyeän cuûa Boà-
taùt. Ñoù laø möôøi ñöôøng. Boà-taùt an truï ôû ñaáy thì ñeàu ñaït ñöôïc ñaïo quyeàn
bieán voâ thöôïng cuûa Nhö Lai.
Ñöôøng ñi cuûa Boà-taùt voâ löôïng, ñöôøng ñeán voâ haïn, haønh ñaïo
thanh tònh laø voâ soá, khoâng theå keå. Vì sao? Vì Haønh ñaïo voâ löôïng cuûa
Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Quaùn saùt hö khoâng thì khoâng theå löôøng tính.
2. Khoaûng giöõa cuûa phaùp giôùi höôùng veà söï huyeàn nhieäm cuûa
choán huyeàn nhieäm ñeàu laø voâ löôïng.
3. Chuûng loaïi chuùng sinh raát nhieàu, khoâng theå keå xieát.
4. Theá giôùi khoâng bôø beán neân goïi laø voâ haïn.
5. Caùc tö töôûng aùc cuõng laïi khoâng ñaùy.
6. Taát caû ngoân töø cuûa daân chuùng cuõng khoâng bôø meù.
7. Thaân cuûa Ñöùc Nhö Lai laø khoâng theå tính ñeám, so saùnh.
8. AÂm thanh nôi ngoân giaùo dieãn thuyeát cuûa chö Phaät cuõng khoâng
theå taän.
9. Ñaïo löïc cuûa Nhö Lai laø khoâng cuøng.
10. Minh tueä, Thaùnh ñaït cuûa Nhaát thieát trí cuõng khoâng theå toät
cuøng.
Ñoù laø möôøi söï voâ löôïng cuûa Boà-taùt ñaïo.
Vì sao? Nhö hö khoâng voâ löôïng, tu ñaïo voâ löôïng cuõng laïi nhö
theá. Nhö söï Huyeàn dieäu cuûa choán Huyeàn dieäu trong phaùp giôùi phuïng
hôïp nôi ñaïo voâ nghóa voâ löôïng cuõng nhö theá. Nhö coõi chuùng sinh raát
nhieàu, voâ taän, Boà-taùt phuïng ñaïo voâ taän cuõng nhö theá. Nhö theá giôùi aáy
khoâng coù bôø coõi thì con ñöôøng tieán ñeán ñaïo cuõng nhö theá. Nhö nhöõng
tö töôûng xaáu aùc khoâng theå keå heát thì vieäc thuaän theo ñaïo lyù ñeå giaùo
hoùa muoân ngöôøi cuõng nhö theá vaäy. Nhö ngoân töø cuûa daân chuùng khoâng
coù ngaèn meù thì söï hôïp ñaïo kia cuõng nhö theá. Neáu neûo haønh hoùa cuûa
Nhö Lai khoâng theå tính keå, so saùnh thì taát caû muoân loaøi khoâng coù hai
nhaân, choã tö nieäm cuøng khaép thì ñaïo haïnh cuõng nhö theá. Neáu aâm
thanh ngoân giaùo cuûa Ñöùc Phaät khoâng theå theå keå taän thì vieäc tu ñaïo
cuõng nhö theá, duøng moät lôøi daïy baûo khaép taát caû loaøi ngöôøi trong phaùp
giôùi. Neáu dieäu löïc cuûa Nhö Lai khoâng theå taän cuøng thì söùc tinh taán cuûa
Nhö Lai tu ñaïo cuõng vaäy. Nhö Nhaát thieát trí khoâng theå keå heát thì Boà-
taùt tích chöùa coâng ñöùc tu ñaïo cuõng vaäy. Ñoù laø haønh ñaïo voâ löôïng cuûa
Boà-taùt.
Ñöôøng ñi cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khoâng haønh, chaúng phaûi khoâng haønh, öùng hôïp cuõng chaúng
phaûi khoâng öùng hôïp. Thaân, mieäng, taâm aáy laø khoâng choã keát hôïp.
2. Khoâng caát leân, khoâng haï xuoáng vì goác cuûa tueä aáy voán tònh neân
khieán thaân, mieäng, yù aáy cuõng vaäy.
3. Khoâng phuïng haønh, chaúng phaûi khoâng phuïng haønh, tu cuõng
chaúng tu hoäi nhaäp nôi töï nhieân.
4. Gioáng nhö huyeãn moäng, nhö boùng, nhö tieáng vang, nhö thaân
caây chuoái, nhö aùnh chôùp, nhö soùng naéng, nhö traêng trong nöôùc… Roõ
ñöôïc nhöõng ñieàu naøy ñeå khoâng coøn moät chuùt yû laïi, mong caàu.
5. Ñaït ñöôïc ba aán taâm: Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän ñeàu khoâng
xöù sôû. Vì töôûng kieán aáy maø coù ba xöù. Tích luõy coâng ñöùc aáy, chaúng boû
haïnh kia.
6. Taâm khoâng sôû höõu, khoâng heà thaáy, khoâng noùi naêng, khoâng
daïy baûo, lìa khoûi caùc phaùp, caùc choã ñi ôû.
7. Phuïng tu phaùp giôùi, khoâng choã huûy hoaïi, coù theå quaùn bieát nôi
taát caû phaùp.
8. Chaúng laøm maát baûn teá nôi chaân ñeá cuûa Nhö Lai. Chaân ñeá aáy
thì cuøng khaép coõi hö khoâng.
9. Nhaäp vaøo caùc haïnh löïc cuûa trí tueä Boà-taùt, chöa töøng meät moûi,
löôøi nhaùc.
www.daitangkinh.org
10. An truù nôi möôøi löïc cuûa Nhö Lai, boán Voâ sôû uùy, Nhaát thieát trí
taïng, xeùt caùc thöù bình ñaúng, quaùn taát caû phaùp ñeàu bình ñaúng, chaúng bò
chìm ñaém.
Ñoù laø möôøi vieäc noùi veà ñöôøng ñi cuûa Boà-taùt.
Haønh ñaïo cuûa Boà-taùt coù möôøi thöù nghieâm tònh. Nhöõng gì laø
möôøi? Naøy Phaät töû! Boà-taùt ôû taïi coõi Duïc maø chaúng lay ñoäng, laïi hieän
ra ôû coõi Saéc. Nôi aáy, haønh duïng cuûa hoùa thaân Boà-taùt luoân nhaát taâm
chaùnh thoï nôi cöûa giaûi thoaùt. Choã sinh ra cuûa Boà-taùt aáy khoâng coù
phoùng daät. Ñoù laø con ñöôøng nghieâm tònh thöù nhaát. Laïi nöõa, naøy Phaät
töû! Boà-taùt töï thaáy Thanh vaên thöøa thì duøng tueä vöôït qua neân chaúng rôi
vaøo ñaáy. Ñoù laø con ñöôøng nghieâm tònh thöù hai. Laïi nöõa, naøy Phaät töû!
Boà-taùt quaùn bieát thöøa Duyeân giaùc, hieåu roõ tuøy luùc maø höng khôûi ñaïi
Bi, ñaït ñöôïc caùc nguyeän löïc chaúng heà löôøi nhaùc. Ñoù laø con ñöôøng
nghieâm tònh thöù ba. Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Boà-taùt Ñaïi só cuøng ñoaøn thaùp
tuøng, caùc quyeán thuoäc ñoâng ñaûo vaây quanh, chö Thieân, daân chuùng
thanh tònh uy nghieâm taáu leân traêm ngaøn aâm nhaïc, caùc Ngoïc nöõ ñaùnh
ñaøn caàm, ñaøn saét cuõng khoâng keå xieát. Nhöõng aâm thanh aáy cuõng raát
thanh trong laønh, hoøa nhaõ. Boà-taùt côõi xe ngöïa lôùn, haønh Thieàn ñònh,
Tam-muoäi, chính thoï theo ba cöûa giaûi thoaùt, ñuùng nhö ñaïo khoâng sai
traùi. Ñoù laø con ñöôøng nghieâm tònh thöù tö. Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Boà-taùt
ôû vôùi taát caû chuùng sinh ca muùa ñuøa vui, tuøy theo haønh vi cuûa moïi
ngöôøi maø Boà-taùt thò hieän chung cuøng vôùi hoï maø luoân giöõ ñuùng nhö söï
nhaát taâm ñònh yù luùc ban ñaàu cuûa mình, chöa töøng taùn loaïn. Ñoù laø con
ñöôøng nghieâm tònh thöù naêm. Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Boà-taùt ñaõ vöôït qua
phaùp theá tuïc, ñoái vôùi caùc haønh nghieäp khoâng heà vöôùng maéc, chaúng xaû
boû ñaïo hoùa ñoä, cöùu giuùp chuùng sinh. Ñoù laø con ñöôøng tònh thöù saùu. Laïi
nöõa, naøy Phaät töû! Boà-taùt truï nôi ñaïo vì ñeå hieån baøy Thaùnh tueä, ñeå vaøo
chính ñaïo, vöôït caùc taø kieán. Boà-taùt ôû nôi ñöôøng taø, daïy baûo chuùng sinh
khieán ñöôïc söï hoùa ñoä, chaúng ñoàng traàn vôùi ñöôøng taø. Ñoù laø con ñöôøng
nghieâm tònh thöù baûy. Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Thaân, mieäng, yù cuûa Boà-taùt
Ñaïi só khoâng coù sai soùt, cuõng chaúng phaûi laø khoâng hoä trì giôùi. Boà-taùt
luoân nuoâi döôõng giôùi caám thanh tònh cuûa Nhö Lai, vì caùc haøng phaøm
phu meâ laàm maø hieån hieän haïnh thanh tònh, daïy cho keû theo giôùi aùc,
khieán hoï ñöôïc ñaày ñuû tònh phöôùc. Nhôø Boà-taùt neân hoï coù theå tieâu tröø
heát nhaân daãn tôùi ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh, ñeán ñöôïc ba ñöôøng laønh.
Hieän taïi, Boà-taùt chaúng höôûng an nhaøn cho rieâng mình, sinh ra nôi choã
nhieàu hoaïn naïn, ngheøo cuøng thieáu thoán, Boà-taùt phaûi ñeán nhöõng nôi
choã aáy chuyeân taâm cöùu ñoä chuùng sinh. Tuy Boà-taùt haønh hoùa nhö vaäy
nhöng chaúng caáu nhieãm. Ñoù laø con ñöôøng nghieâm tònh thöù taùm. Laïi
nöõa, naøy Phaät töû! Vieäc laøm cuûa Boà-taùt khoâng voïng caàu theo ngöôøi
khaùc, chæ ôû nôi phaùp Phaät ñaït ñeán voâ ngaïi bieän, quaùn khaép chö Phaät
ñaït ñöôïc tueä quang cuûa phaùp. Töø caùc Ñöùc Nhö Lai ñeán caùc loaøi voâ
hình, taát caû chö Phaät ñeàu laø moät Phaùp thaân. Chö Phaät vì taát caû chuùng
sinh maø daãn daét, chieáu soi khaép caùc phaùp moân, an truï nôi caùc thöøa.
Chö Phaät hieän haønh tröôùc maét maø taát caû muoân ngöôøi ñeàu khoâng theå
laõnh hoäi ñöôïc. Moïi loaøi chuùng sinh ñeàu coù hình töôùng, ñeán caû loaøi
chöa töøng thaáy cuõng ñeàu hieän höõu khaép. Vieäc caàu phaùp cuûa Boà-taùt
chöa töøng queân maát. Vieäc hieän baøy caùc baäc sö tröôûng cuûa Boà-taùt cuõng
ñöôïc nhöõng ngöôøi thoï giaùo cung kính, ñeàu khôûi taâm nghinh ñoùn. Nhaân
vaøo ñieàu laï sinh ra, duyeân vaøo ñieàu aáy ñeå nhaän laõnh, phaùp tu haønh kia
ôû taïi chuùng sinh. Vì sao? Vì neûo haønh trì, phöông tieän quyeàn xaûo cuûa
Boà-taùt, chaân ñeá cuûa Khai só ñeàu truï nôi ñaïo nghieäp. Boà-taùt kheùo duøng
phöông tieän khieán cho chuùng sinh tuaân theo luaät, giaùo, thò hieän ñaïo
quyeàn bieán ñeå khieán hoï coù choã an laäp. Ñoù laø con ñöôøng nghieâm tònh
thöù chín. Laïi nöõa, naøy Phaät töû! Boà-taùt taäp hôïp caùc goác ñöùc, ñaït ñöôïc
dieäu phaùp toái thöôïng, ñaày ñuû haïnh nôi Nhaát sinh boå xöù cuûa Nhö Lai.
Haønh Ñoä voâ cöïc cuûa Boà-taùt laø toân quyù trong caùc phaùp neân luoân ñoäi
maõo phaùp Ly caáu voâ löôïng, laáy tô chaùnh phaùp laøm ñai. ÔÛ möôøi phöông
theá giôùi, hieän voâ soá thaân Nhö Lai, hoaùn chuyeån khoâng hao toån, kieán
laäp baùnh xe phaùp. Caùc thaân Nhö Lai aáy hieän höõu cuøng khaép taát caû coõi
Phaät, hoäi nhaäp nôi caùc phaùp, moät mình böôùc ñi trong ba coõi, cöùu ñoä
moïi ngöôøi ñeán bôø giaùc ngoä. Caùc Boà-taùt aáy thaønh töïu ñöôïc moïi töï taïi,
sinh vaøo trong möôøi phöông coõi nöôùc. Caùc Ñöùc Nhö Lai quaù khöù, hieän
taïi vaø vò lai ñaõ coù theå thò hieän giaùo hoùa chuùng sinh, ñeàu ôû trong moät
coõi Phaät, cuõng chaúng queân maát caùc haïnh Boà-taùt, chaúng meâ môø tueä
ñaïo, chaúng traùi vôùi goác ñöùc ban ñaàu cuûa Khai só maø bò thoaùi chuyeån.
Ñi theo daáu veát cuûa Boà-taùt maø chaúng luøi böôùc, ôû nôi haønh Ñaïi só chaúng
heà löôøi boû, cuõng chaúng ñoaïn tuyeät söï khôi nguoàn cuûa baäc Chaùnh só,
www.daitangkinh.org
cuõng chaúng rôøi boû phöông tieän quyeàn xaûo, chaúng pheá boû Thaùnh
nghieäp, chaúng traùi vôùi naêng löïc hieän haønh cuûa Boà-taùt, chaúng ñem theâm
söï nguy haïi cho ngöôøi khaùc, khoâng xa lìa söï kieán laäp cuûa baäc Thaùnh só.
Vì sao? Neáu Boà-taùt aáy mau choùng ñöôïc ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân
nhö vaäy thì khoâng heà coù söï ñaém tröôùc, quaùn Nhaát thieát trí, bieát roõ theå
töôùng cuûa Nhö Lai voán khoâng hình maïo. Ñoù laø con ñöôøng nghieâm tònh
thöù möôøi. Boà-taùt an truï ôû ñaáy thì mau choùng thaønh töïu ñaïi ñaïo Voâ
thöôïng cuûa Nhö Lai.
Naøy Phaät töû! Boà-taùt coù möôøi vieäc phuïng haønh. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Tu theo giôùi caám vôùi ñaïi nguyeän thuø ñaëc, daàn daàn seõ tu troïn
ñuû laø haïnh tinh taán; mang laïi taát caû ñaïo phaåm chaúng bò thoaùi chuyeån.
2. Noi theo haïnh thaàn thoâng, thuaän theo yù chí nôi moïi ngöôøi maø
laøm cho hoï hoan hyû.
3. Tu theo haïnh thaàn tuùc, vaøo khaép caùc nöôùc Phaät trong möôøi
phöông hôïp laøm moät coõi maø chaúng lay ñoäng.
4. Chí phuïng haønh thanh tònh neân ñöôïc vaøo choã nhieäm maàu.
5. Theä nguyeän kieân coá thì taát caû vieäc laøm khoâng gì laø khoâng
thaønh.
6. Luoân tuaân phuïc, haønh trì khoâng theå vöôït qua taát caû söù meänh
cuûa ñaáng Toân sö.
7. Caàu nghe kinh ñieån vaø haønh hoùa khoâng heà bieát chaùn meät.
8. Phuïng tu nôi phaùp ñaõ ban tuyeân cuûa chö Phaät neân luoân tinh
taán.
9. Suøng kính Thaùnh phaùp thì ñi vaøo taát caû chuùng hoäi ñaïo traøng.
10. Duõng maõnh khoâng khieáp nhöôïc neân thaønh töïu ñaïi haïnh thanh
tònh voâ cöïc, bieát roõ taát caû ñieàu khoâng choã sinh.
Ñoù laø möôøi thöù phuïng haønh cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truï ôû ñaáy thì coù
theå ñi khaép taát caû coõi Phaät trong möôøi phöông khoâng bò ngaên ngaïi.
Boà-taùt coù möôøi vieäc veà tay. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoù laø tay thuaän tín, tin vaøo lôøi daïy cuûa Nhö Lai, moät taâm tin
vui khoâng theå cuøng taän.
2. Duøng tay cuùng döôøng caùc Ñöùc Phaät Chaùnh giaùc, tích luõy theâm
ñaïi coâng ñöùc khoâng bieát meät moûi.
3. Ñoù laø tay buoâng xaû, khieán cho taát caû keû ñeán caàu xin ñeàu ñöôïc
vui loøng, choã mong muoán cuûa hoï ñeàu ñöôïc ñaày ñuû neân ñeàu taùn thaùn:
“Hay thay”.
4. Tay thaêm hoûi tröôùc nhaát laø ñöa baøn tay phaûi ra.
5. Tay kheùo hoïc roäng, kheùo tröø boû taát caû do döï, löôùi nghi keát,
khieán ba coõi vaéng laëng.
6. Baøn tay du haønh lôùn ñoái vôùi aùi duïc, voâ thöôøng phaûi duøng tay
lôùn ñeå giaùo hoùa chuùng sinh, trao truyeàn ban phaùt.
7. Tay an truï nôi ñòa, hieåu roõ veà boá doøng chaûy nôi sinh töû.
8. Baøn tay haønh Ñoä voâ cöïc thaâu nhoùm toùm chung veà noäi taïng,
phuïng trì haïnh bình ñaúng laø phaùp voâ sö, hoùa ñoä chuùng sinh khoâng khôûi
taâm ñoäc haïi.
9. Tay hoùa ñoä theá gian, giaûng thuyeát kinh dieån, bieát roõ veà theá
tuïc, neân coù theå tröø ñöôïc tai öông, beänh taät cuûa thaân taâm.
10. Tay trí tueä baùu, tieâu dieät phieàn naõo, hieån hieän voâ löôïng aùnh
saùng phaùp choùi loïi.
Ñoù laø möôøi vieäc veà tay cuûa Boà-taùt. Boà-taùt duøng baøn tay ñaïo naøy
roäng che taát caû.
Coù möôøi vieäc veà buïng cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoù laø buïng goàm ñuû chí taùnh, yù nieäm thanh tònh hoøa hôïp.
2. Buïng taøng chöùa söï chaát tröïc, khoâng dua nònh.
3. Buïng chaúng nghó caùch nguïy trang, khoâng heà vöôùng maéc.
4. Buïng khoâng coù caûnh giôùi cuûa nhaân duyeân, chaúng öa taát caû
nghieäp hieän coù tröø khöû phieàn naõo.
5. Laáy tueä laøm buïng chöùa.
6. Taâm aáy thanh tònh, khoâng coù veát nhô.
7. Buïng quaùn xeùt, tröø caùc ñoà aên, chæ nghó ñeán chaân ñeá cuûa Phaät.
8. Buïng xeùt roõ vaïn vaät voán khoâng, hieåu roõ voán do möôøi hai nhaân
duyeân taïo neân.
9. Buïng phaân bieät ñöôïc caùc nghieäp sinh töû, tröø boû ñöôïc caùc ngaèn
meù taø kieán.
10. Buïng Boà-taùt laøm cho taát caû chuùng sinh nhaäp vaøo taïng Phaät
ñaïo.
Ñoù laø möôøi vieäc veà buïng cuûa Boà-taùt.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt laïi coù möôøi taïng. Nhöõng gì laø möôøi?

1. Chaúng heà laøm ñoaïn döùt, maø luoân phuïng haønh lôøi daïy cuûa
Phaät, truï ôû haïnh Boà-taùt. Do khoâng phoùng daät neân ñöôïc töï taïi, hieån baøy
söï giaùo huaán theo phaùp aáy laø khuoân maãu cuûa Boà-taùt.
2. Boà-taùt truï ôû Tueä voâ cöïc, thò hieän ôû theá gian, nöông theo Thaùnh
chuùng laø kho chöùa cuûa Boà-taùt.
3. Boà-taùt truï ôû khoâng thoaùi chuyeån, chuyeån baùnh xe phaùp, luoân
tuøy thuaän chuùng sinh, luoân giöõ laáy phaàn phaùp thieän coøn laïi, aáy laø söï
taøng chöùa cuûa Boà-taùt.
4. Choã truï tuøy luùc, chaúng maát ñaïo haïnh. Chuùng sinh ôû nôi chaúng
hieåu bieát, tin töôûng thì khai hoùa ñaày ñuû cho hoï, laø khuoân maãu Boà-taùt.
5. Ñöùng treân söï baùo öùng khieán moãi moãi ñöôïc hoùa ñoä khieán ñaïo
phaùp khoâng ñoaïn tuyeät. Chuùng sinh theo neûo taø kieán thì höng khôûi taâm
ñaïi Bi nhaèm giaùo hoùa. Ñoù laø thai taïng cuûa Boà-taùt.
6. Höng khôûi aùnh saùng voâ cöïc cho ñôøi sau, nhö möôøi Löïc cuûa
Nhö Lai, phuïng tu theo ñöôøng baùo öùng. Khieán chuùng sinh coù ñöôïc hieåu
bieát ñaày ñuû. Ñoù laø söï taøng chöùa cuûa Boà-taùt.
7. Haøng phuïc quaân ma, goác ñöùc voâ song, ñaïi voâ sôû uùy laø tieáng
gaàm cuûa sö töû, laø kho chöùa cuûa Boà-taùt.
8. ÔÛ nôi truï laäp, ñem laïi an laïc cho chuùng sinh, khieán hoï khoâng
coøn nghi ngôø, ñaït ñöôïc möôøi taùm phaùp cuûa chö Phaät. Ñoù laø kho taøng
cuûa Boà-taùt.
9. Boà-taùt ñeàu laáy Thaùnh tueä daãn ñöôøng taïo lôïi ích cho taát caû. Heát
thaûy chuùng sinh trong möôøi phöông coõi nöôùc coù phaùp cuûa chö Phaät ñeàu
heát loøng khuyeán trôï Phaät ñaïo. Ñoù laø söï taøng tröõ cuûa Boà-taùt.
10. Sinh ra ôû ñaâu cuõng khoâng sai khaùc, nhaäp vaøo moät tueä.
Ñoù laø möôøi söï taøng chöùa cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc veà taâm nghieäp cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñaõ coù theå nghó ñeán haønh nghieäp thì taát caû vieäc laøm ñeàu ñöôïc
thaønh töïu.
2. Khoâng mang taâm khieáp nhöôïc, tích luõy goác ñöùc, huaân taäp ñaày
ñuû töôùng toát.
3. Böôùc ñi cuûa taâm Töø laø haïnh lôùn, haøng phuïc taát caû caùc ma vaø
quyeán thuoäc cuûa chuùng.
4. Tuøy luùc haønh taâm Töø bi, tieâu tröø taát caû phieàn naõo aùi duïc.
5. Tu haønh chaúng thoaùi chuyeån, cuõng chaúng thoaùi thaát haïnh töø bi
roäng lôùn.
6. Ñeán ñaïo traøng Phaät, laøm saùng toû goác tònh, taâm khoâng choã ñeán,
bieát roõ haønh voâ sôû truï.
7. Thöông xoùt vaø vaøo khaép coõi chuùng sinh, tuøy theo söï öa thích
cuûa hoï maø giaùo hoùa.
8. Tu phaïm haïnh lôùn, chaúng theo dò ñaïo, cöùu ñoä chuùng sinh.
9. Taâm haønh phaùp Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän, ñaït ñeán choã voâ
sôû höõu.
10. Tröø boû caùc taø kieán, chaúng lìa ba coõi, trang nghieâm vaø bieán
caùc coõi thaønh coõi Kim cang kieân coá khoâng hoaïi. Ñieàu ñoù khieán taát caû
ñeàu thaønh töïu, laøm cho ma chaúng theå lay ñoäng ñöôïc moät maûy may ñoái
vôùi choã höng khôûi ñöùc haïnh cuûa Boà-taùt.
Ñoù laø möôøi taâm nghieäp cuûa Boà-taùt.
Coù möôøi vieäc maëc aùo giaùp coâng ñöùc cuûa Boà-taùt. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Maëc aùo giaùp ñaïi Töø ñeå hoä trì chuùng sinh, tu töø bi voâ cöïc, nhaãn
chòu caùc khoå.
2. Chí maëc aùo giaùp theä nguyeän, coù theå thoâng suoát taát caû phöông
tieän.
3. Maëc aùo giaùp coâng ñöùc khuyeán trôï neân gaàn guõi vaø phuïng tu
haïnh thanh tònh cuûa chö Phaät.
4. Maëc aùo giaùp höng khôûi coâng ñöùc neân khieán caùc chuùng sinh
ñeàu nhôø nôi aân aáy.
5. Maëc aùo giaùp caùc Ñoä voâ cöïc ñeå ñoä chuùng sinh.
6. Maëc aùo giaùp Thaùnh tueä nhaèm tieâu tröø taát caû phieàn naõo aùi duïc.
7. Duøng phöông tieän quyeàn xaûo, gieo troàng caùc coâng ñöùc, daãn
ñöôøng taïo lôïi ích khaép moïi nôi.
8. Taâm Nhaát thieát trí an oån, khoâng heà loaïn ñoäng.
9. AÙo giaùp taâm yù aáy khoâng heà bieán ñoåi.
10. AÙo giaùp coâng ñöùc nhaát taâm, töùc taâm luoân nghó veà phaùp chaúng
chuùt laõng queân.
Ñoù laø aùo giaùp coâng ñöùc cuûa Boà-taùt ñeå haøng phuïc chuùng ma.
www.daitangkinh.org
Gaäy cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?

1. Duøng gaäy boá thí ñeå ñaäp boû moïi tham lam keo kieät.
2. Tu trì giôùi caám ñeå loaïi tröø caùc söï vi phaïm vieäc aùc.
3. Gaäy bình ñaúng khuyeán phaùp, tieâu tröø voïng töôûng.
4. Duøng gaäy trí tueä ñoaïn ñöùt phieàn naõo aùi duïc cuûa chuùng sinh.
5. Duøng gaäy chaùnh nghóa ñeå xa lìa caùc ngheà sinh soáng trong toái
taêm.
6. Duøng gaäy phöông tieän ñeå töï hieän thaân khaép choán daâm, noä, si,
loaïn.
7. Boà-taùt duøng gaäy chaùnh phaùp vaø giaùo hoùa tieâu tröø taát caû aùi duïc,
taát caû caùc thöù caáu nhieãm cuûa chuùng sinh.
8. Boà-taùt ôû taïi sinh töû thì duøng tueä löïc ñeå ñoaïn tröø moïi thöù caáu
ueá cuøng khai hoùa muoân loaøi.
9. Gaäy giaûng moät phaùp ñeå phaù boû taát caû choã vöôùng maéc.
10. Döïa vaøo cöûa Nhaát thieát trí ñeå laøm tieâu heát caùc choán oaùn
nghòch.
Ñoù laø möôøi gaäy cuûa Boà-taùt naém giöõ.
Ñaàu cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñaàu khoâng kieâu maïn thì treân trôøi, döôùi theá gian khoâng ai coù
theå thaáy töôùng ñænh ñaàu.
2. Ñaàu ñaûnh leã sö tröôûng, hieáu thuaän song thaân thì treân trôøi döôùi
theá gian ñeàu laøm leã.
3. Ñaàu öa thích phaùp thöôïng dieäu thì caû tam thieân theá giôùi khoâng
ñaâu laø khoâng kính ngöôõng.
4. Laáy caùc goác ñöùc laøm ñaàu thì chuùng sinh nôi ba coõi ñeàu ñeán
quy maïng.
5. Thay moïi chuùng sinh gaùnh vaùc vieäc naëng laøm ñaàu thì thöôøng
coù theå ngaång ñaàu thaáy khaép möôøi phöông.
6. Ñaàu chaúng khinh ngöôøi khaùc thì moïi vieäc laøm, böôùc ñi ñeàu
vöôït haún moïi ngöôøi.
7. Ñaàu haønh trí Ñoä voâ cöïc thì ñænh coù vua phaùp.
8. Ñaàu theo phöông tieän quyeàn xaûo thì thò hieän khaép chuùng sinh
vôùi haïnh bình ñaúng.
9. Ñaàu doác hoùa ñoä chuùng sinh thì khuyeán taán hoï ñeán choã an oån.
10. Ñaàu tu caùc giaùo phaùp cuûa Nhö Lai thì thöôøng phuïng trì Tam
baûo, khieán khoâng ñoaïn maát.
Ñoù laø möôøi ñaàu cuûa Boà-taùt.
Maét cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñoù laø duøng nhuïc nhaõn thaáy heát caùc saéc.
2. Duøng Thieân nhaõn thaáy khaép moïi choán tö nieäm cuûa taâm yù
chuùng sinh.
3. Duøng trí tueä nhaõn quaùn caên taùnh cuûa chuùng sinh.
4. Duøng phaùp nhaõn thaáy heát choã quy veà cuûa caùc phaùp.
5. Duøng Chaùnh giaùc nhaõn cuûa Phaät thaáy heát möôøi thöù löïc cuûa
Nhö Lai.
6. Duøng Thaùnh tueä nhaõn thaáy ñöôïc vieäc tröø khöû taát caû phi phaùp.
7. Duøng aùnh saùng nhaõn dieãn baøy uy saùng cuûa chö Phaät, soi toûa
khaép nôi.
8. Duøng ñaïo lôïi nhaõn neùm boû taát caû kieâu maïn töï ñaïi.
9. Duøng voâ vi nhaõn thì söï nhìn thaáy khoâng bò ngaên ngaïi.
10. Duøng Nhaát thieát trí nhaõn thì nhìn thaáy phaùp moân khaép möôøi
phöông.
Ñoù laø möôøi vieäc veà maét cuûa Boà-taùt vaäy.
Tai cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Nghe taùn thaùn coâng ñöùc thì ñoaïn tröø caùc chaáp tröôùc.
2. Neáu nghe lôøi huûy baùng thì tröø ñöôïc caùc caûm thoï.
3. Neáu nghe ñöôïc vieäc cuûa haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc thì
chaúng laáy laøm vui möøng, chí chaúng caàu ñeán ñoù.
4. Neáu nghe taùn thaùn haïnh Boà-taùt thì vui möøng voâ löôïng, neân
ñoùng kín cöûa ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh. Giaû söû coù nhieàu keû sinh ra
baàn cuøng, gaëp taùm aùch naïn thì vì hoï maø höng khôûi taâm ñaïi Bi.
5. Nghe keû sinh ra nôi yeân oån trong coõi ngöôøi, coõi trôøi thì khieán
hoï ñieàu bieát veà voâ thöôøng, chí nguyeän aùi moä ñaïi ñaïo.
6. Neáu nghe noùi roäng veà coâng ñöùc cuûa chö Phaät thì taêng theâm söï
tinh taán ñeå hoaøn thaønh vieäc naøy.
7. Neáu ñöôïc nghe caùc Ñoä voâ cöïc, cuøng phaùp taïng boán aân cuûa Boà-
taùt, doác söùc tu taäp taát caû thì ñeàu coù theå thoâng ñaït moät caùch ñaày ñuû vieäc
ñoù.
www.daitangkinh.org
8. Naøy Phaät töû! Neân bieát vieäc tuyeân giaûng nghóa lyù cuûa chö Phaät
trong möôøi phöông theá giôùi thì caùc chuùng Boà-taùt, caùc vò Khai só… ñeàu
nghe ñöôïc caû.
9. Nhöõng vò ñaõ ñöôïc nghe thì thoâng roõ söï voâ sôû höõu.
10. Laïi nöõa, Boà-taùt aáy ñaõ nghe ñöôïc phaùp thì nhaát ñònh töø luùc
môùi phaùt taâm cho ñeán khi vaøo ñaïo traøng, ngoài nôi coäi Boà-ñeà, thaønh töïu
quaû vò Phaät, khai hoùa chuùng sinh chöa töøng löôøi nhaùc.
Ñoù laø möôøi vieäc veà tai cuûa Boà-taùt.
Muõi cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Neáu gaëp muøi thôm thì chaúng laáy laøm öa thích.
2. Neáu gaëp thaáy muøi hoâi thì chaúng laáy laøm chaùn gheùt.
3. Bình ñaúng quaùn saùt vieäc thôm, thoái thì chaúng cho laø khaùc bieät.
4. Quaùn saùt höông thôm, muøi thoái ñeàu khoâng sôû höõu.
5. Ñeàu duøng taâm bình ñaúng ñeå tieáp nhaän caù thöù y phuïc, ngoïa cuï,
höông thôm, muøi thoái, vieäc daâm, noä, si ñeàu ñem taâm bình ñaúng maø
tieáp nhaän.
6. Vaøo coõi chuùng sinh naøy, nhöõng kho chöùa lôùn caùc höông thôm
cuûa caây coái, Boà-taùt ñeàu quaùn bieát ñöôïc caû, bieát khoâng coù höông thôm.
7. Döôùi ñeán taän ñòa nguïc Voâ Traïch, treân leân ñeán coõi trôøi Tam
thaäp tam, taát caû danh höông coù ñöôïc trong nhöõng nôi aáy, Boà-taùt ñeàu
khoâng tham ñaém, ñeàu noùi ñöôïc goác ngoïn cuûa chuùng.
8. Ñöôïc nghe noùi roäng veà giôùi caám cuûa Thanh vaên thì Boà-taùt boá
thí höông trí tueä ñaïo phaùp, ngöôõng moä Nhaát thieát trí, taâm chöa töøng
bieán ñoåi.
9. Giaû söû ñöôïc nhôø caùc haïnh Boà-taùt thì duøng trí tu haønh caù ñòa
Nhö vò.
10. Neáu ñuû tueä höông cuûa caûnh giôùi Nhö Lai thì chaúng ñoaïn
tuyeät ñaïo haïnh thöôïng dieäu cuûa Boà-taùt.
Ñoù laø möôøi höông thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Löôõi Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Mieäng dieãn noùi haïnh cuûa chuùng sinh khoâng cuøng taän.
2. Ban tuyeân caùc lôøi daïy nôi kinh ñieån nhieàu voâ löôïng.
3. Noùi roäng veà coâng ñöùc cuûa chö Phaät khoâng giôùi haïn.
4. Ca ngôïi veà bieän taøi giaûi thoaùt khoâng cuøng.
5. Tuïng neâu veà haønh nghieäp cuûa Ñaïi thöøa khoâng bôø beán.
6. Lôøi noùi cuûa Boà-taùt aáy vang khaép coõi hö khoâng trong möôøi
phöông.
7. AÙnh saùng lôùn aáy chieáu khaép caùc coõi Phaät.
8. Lôøi cuûa mieäng ñaõ noùi ra ñeàu khieán cho moäi moät chuùng sinh
ñeàu ñöôïc môû baøy toû ngoä.
9. Lôøi cuøng vôùi mieäng ñaõ giaûng noùi aáy ñöôïc chö Phaät nôi möôøi
phöông cuøng khen ngôïi.
10. Taát caû chuùng ma vaø thuø ñòch beân ngoaøi, caùc thö phieàn naõo
nôi sinh töû ñeàu töï nhieân döùt tröø, ñaït ñeán tòch tònh voâ vi.
Ñoù laø möôøi thöù neâu baøy nôi mieäng löôõi cuûa Boà-taùt.
Thaân hình cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñaõ thoï thaân ngöôøi thì duøng lôøi noùi maø khai hoùa hoï.
2. Boà-taùt cuõng laïi daïy baûo, daãn ñöôøng cho caùc daïng khoâng phaûi
ngöôøi, nhö ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh, khieán chuùng tuaân theo luaät,
giaùo ñeå ñöôïc sinh nôi coõi ngöôøi trôøi.
3. Laïi nöõa, daãn daïy chö Thieân, loaøi ngöôøi, coõi trôøi Duïc haønh vaø
trôøi Voâ saéc.
4. ÔÛ haøng Höõu hoïc, Boà-taùt ñem hoïc ñòa maø khuyeán duï tieán tôùi.
5. Höôùng veà haøng Voâ hoïc, vì hoï thò hieän caùc vieäc khoâng chaáp
tröôùc cuûa A-la-haùn.
6. ÔÛ taïi thaân Duyeân giaùc, vì hoï maø daãn daét vieäc ñaûm ñöông
phuïng trì luaät cuûa Duyeân giaùc.
7. Taïi hình daùng Boà-taùt thì vì hoï hieån baøy haønh nghieäp cuûa Ñaïi
thöøa.
8. Trí tueä cuûa Nhö Lai chí chaân voâ haïn, tuøy luùc neâu baøy.
9. Thaáy nhöõng keû töï ñaïi thì duøng phöông tieän kheùo leùo maø daãn
daét giaùo hoùa.
10. Phaùp thaân voâ laäu ñeàu khoâng sôû höõu, hieän khaép caùc thaân.
Ñoù laø möôøi thaân cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi yù haønh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Nghó veà taát caû neûo haønh hoùa, caùc goác ñöùc nôi thaân maïng cuûa
ñôøi tröôùc.
2. Kieán laäp caùc yù aáy, thöôøng phuïng trì yeáu nghóa.
www.daitangkinh.org
3. Taâm ñaõ hoäi nhaäp thì chí thöôøng ôû nôi Phaät ñaïo.
4. Ñeán choã cuøng cöïc cuûa nguoàn coäi thì luoân thöông xoùt thaân
chuùng sinh.
5. Nghó ñieàu khoâng phieàn nhieãu, ñoaïn tröø caùc phieàn naõo.
6. YÙ aáy hieån saùng neân chaúng cuøng vôùi khaùch traàn keát hôïp.
7. Choïn nghó veà haïnh laønh neân tuøy luùc xem xeùt maø khoâng traùi
phaïm.
8. Quaùn saùt kyõ toäi phöôùc neân chaúng taïo ra laàm loãi.
9. Nghó veà caùc goác ñöùc neân caùc caên tòch ñònh, cheá ngöï ñöôïc
phoùng daät.
10. Chí aáy vaéng laëng neân caàu ñöôïc ñònh yù cuûa Phaät.
Ñoù laø möôøi yù haønh cuûa Boà-taùt.
Haønh boä cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Öa ñi ñeán phaùp hoäi ñeå laõnh hoäi kinh ñieån.
2. Choã ñeán khoâng aâm thanh cuõng khoâng che khuaát.
3. Chaúng mang taâm daâm, noä, si, sôï seät maø luoân tö duy.
4. Coù giaûng noùi giaùo phaùp ñeàu vì chuùng sinh.
5. Ñeán coõi Duïc khai hoùa muoân loaøi.
6. Neáu ñeán coõi Saéc vaø Voâ saéc thì duøng hình daùng ñònh yù, roài lieàn
quay trôû veà, hieän khaép nôi naêm ñöôøng ñeå daãn daïy muoân loaøi.
7. Duøng tueä thaàn thoâng hieän höõu khaép caùc coõi Phaät.
8. Thaáy caùc Ñöùc Nhö Lai thì ñaûnh leã, tham vaán. Choã ñöôïc ñi ñeán
ñeàu laøm phaùp thí, do ñoù neân ñöôïc trí tueä lôùn.
9. Hieän nhaäp Nieát-baøn maø chaúng ñoaïn tuyeät sinh töû.
10. Choã ñoä cuøng khaép, phaùp cuûa chö Phaät ñaày ñuû, chöa töøng boû
queân caùc haïnh Boà-taùt.
Ñoù laø möôøi vieäc veà haønh boä cuûa Boà-taùt. Boà-taùt an truï ôû ñaáy thì
khoâng ñi maø chaúng phaûi laø khoâng ñi, vì theá Boà-taùt ñeán khaép caùc neûo
haønh cuûa Nhö Lai, moät mình haønh hoùa khaép möôøi phöông.
Boà-taùt coù möôøi choã an truù. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Truï nôi taâm Boà-taùt chöa töøng queân.
2. An truï nôi Ñoä voâ cöïc, choã tu taäp chaúng cho laø troøn ñuû.
3. Tuï taäp phaùp chuùng neân trí tueä thoâng ñaït.
4. Döøng chaân nôi choán nhaøn tónh neân ñaït ñeán ñaïi thieàn ñònh.
5. Thuaän theo Nhaát thieát trí, ñöùc bieát döøng ñuû nôi Hieàn thaùnh tòch
tónh.
6. Truï ôû voâ chuùng töôûng, cuõng khoâng hy voïng.
7. Phuïng haønh phaùp xöù neân chaúng xa chính nghóa.
8. Leã baùi theo veà vôùi Nhö Lai neân coù theå ñaït ñaày ñuû uy nghi, leã
tieát cuûa chö Phaät chính giaùc.
9. Hieän baøy thaàn thoâng neân ñuû caû ñaïi tueä thoï kyù.
10. Ngoài nôi ñaïo traøng xöù neân ñaït ñeán söùc voâ uùy, sung maõn taát
caû phaùp cuûa chö Phaät.
Ñoù laø möôøi xöù an truï cuûa Boà-taùt.
Choã ngoài cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Phöôùc ñöùc cuûa Boà-taùt ñöôïc ñeán toøa ngoài cuûa vua chuyeån luaân.
2. Boà-taùt tu ñöôïc möôøi ñöùc thì khoâng maát choã treân coõi trôøi vaø theá
gian loaøi ngöôøi, ñöôïc laøm Töù Thieân vöông.
3. Ñem phaùp toân quyù cuûa Ñöùc Phaät trao cho caùc thieân haï thì ñöôïc
trôû laïi laøm vua coõi trôøi.
4. Sieâu vieät hôn moïi ngöôøi, hôn caû Phaïm thieân, Töï taïi, muoán thu
giöõ taâm ngöôøi khaùc cuõng ñöôïc do chính mình.
5. Ñaït ñöôïc toøa Sö töû neân höng hieån phaùp chuùng.
6. Ñöôïc toøa chaùnh phaùp thì ñaït thaønh löïc löïc Toång trì, chieáu soi
khaép taát caû.
7. Chí aáy kieân cöôøng, ñaõ kieán laäp chaùnh nguyeän thì khoâng ñaâu laø
khoâng hieän baøy khaép, thoâng ñaït möôøi phöông.
8. Duøng toøa ngoài ñaïi Töø thì khieán saân haän, hoaøi nghi ñöôïc giaûi
môû.
9. Duøng toøa ngoài ñaïi Bi thì nhaãn chòu ñöôïc caùc khoå naõo, khoâng
coøn cho laø hoaïn naïn.
10. Ngoài nôi toøa Kim cang thì haøng phuïc ñöôïc caùc thöù ma vaø caùc
oaùn ñòch beân ngoaøi.
Ñoù laø möôøi toøa ngoài cuûa Boà-taùt.
Choã naèm nguû cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Choã naèm vaéng laëng, thaân taâm an nhieân.
2. Choã naèm moät mình (thieàn ñònh), suy nghó nôi dieäu nghóa,
chaúng maát thôøi cô.
www.daitangkinh.org
3. Choã naèm Chaùnh ñònh, thaân taâm vaéng laëng.

4. ÔÛ coõi Phaïm thieân, coù theå laøm vui loøng mình, vui loøng keû khaùc.
5. Choã naèm nôi nghieäp thieän thì ñôøi sau chaúng mang theo taâm
phieàn naõo.
6. Choã naèm doác theo haïnh bình ñaúng neân chaúng mang taâm saân
haän.
7. Choã naèm an truï ñaïo haïnh neân bieát roõ baïn laønh.
8. Soáng ñôøi vi dieäu, khuyeán trôï goác ñöùc neân ñaït ñöôïc heát taát caû
nguoàn goác nghóa lyù.
9. Coù theå thaønh töïu roát raùo ñaïo giaùo, chaúng caàu taøi lôïi.
10. Ñoù môùi laø ñöùc haïnh nôi choã tu taäp töø ñôøi tröôùc.
Ñoù laø möôøi vieäc naèm nguû cuûa Boà-taùt.
Nhaø Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Nhaø Töø voâ cöïc thì taâm bình ñaúng cuøng vôùi chuùng sinh.
2. Duøng haïnh ñaïi Bi thì chaúng khinh cheâ keû chöa hoïc.
3. Duøng haïnh ñaïi Hyû thì tröø ñöôïc caùc vieäc chaúng vui.
4. Dung maïo vui hoøa, haønh ñaïi Xaû neân bình ñaúng vôùi caùc phaùp
höõu vi vaø khoâng chaáp nôi sôû höõu.
5. Nôi caùc Ñoä voâ cöïc laáy taâm ñaïo laøm ñaàu.
6. Ñaày ñuû haïnh khoâng, hieåu roõ tuøy thôøi.
7. Haïnh voâ töôùng chaúng truï nôi tòch dieät.
8. Laø haïnh voâ nguyeän neân taâm chí thaønh phaùt sinh.
9. Haønh yù an laïc neân ñaày ñuû nhaãn nhuïc.
10. Haïnh bình ñaúng nôi caùc phaùp thì neân ñaït ñöôïc thoï kyù.
Ñoù laø möôøi vieäc noùi veà nhaø cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt du hoùa ñaây ñoù coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. YÙ aáy du hoùa neân ñaày ñuû boán Nieäm xöù.
2. Choã haønh du hoùa neân toû roõ choã veà cuûa phaùp.
3. ÔÛ nôi taâm yù laø chæ vui vôùi chö Phaät, caùc Ñoä voâ cöïc, ñaày ñuû
Nhaát thieát trí.
4. Tu haønh boán Nhieáp phaùp, khai hoùa chuùng sinh.
5. Ñi trong sinh töû neân höng khôûi goác ñöùc.
6. Taäp hoïp muoâm loaøi chaúng huaân taäp caùc vieäc phieàn naõo, tuøy
theo söï öa thích cuûa hoï maø ñoä thoaùt.
7. Hieån hieän haïnh thaàn thoâng neân khai ngoä chuùng sinh.
8. Giaûi môû caên cô ñaëc bieät baèng phöông tieän thieän xaûo.
9. Haønh theo Trí ñoä voâ cöïc neân vì moïi ngöôøi giaûng noùi phaùp, ñi
tôùi ñaïo traøng, ñaït ñeán thoâng tueä.
10. Hoaøn bò caùc haïnh Boà-taùt neân söï tu haønh chaúng heà ñoaïn tuyeät.
Ñoù laø möôøi vieäc du hoùa ñaây ñoù cuûa Boà-taùt.
Khi giaûng noùi xong phaàn kinh naøy thì tam thieân theá giôùi ñeàu
chaán ñoäng lôùn. Boà-taùt khaép trong möôøi phöông ñeàu ñeán khen ngôïi,
mang hoa trôøi nhieàu nhö nuùi Tu-di maø tung raûi leân treân Ñöùc Phaät,
khoâng ai laø khoâng hoan hyû. Chö Thieân, long, thaàn ñeàu ñeán phuïng kính.
Nhöõng thöù nhaïc khí chaúng taáu maø töï vang leân, nhöõng voøng ngoïc trang
söùc ñeàu töï caát lôøi, caùc loaøi chim bay, thuù chaïy ñeàu cuøng haân hoan. Keû
muø ñöôïc nhìn thaáy, ngöôøi ñieác ñöôïc nghe, keû queø chaïy ñöôïc, ngöôøi guø
löng ñöôïc thaúng, keû khoøm cong ñöôïc trôû laïi nhö tröôùc, ngöôøi ñieân ñöôïc
bình thöôøng, keû gaày yeáu ñöôïc cöôøng traùng, ngöôøi beänh ñöôïc khoûi… Taát
caû chuùng hoäi ñeàu hôùn hôû, thaân taâm ñeàu vui möøng vaø töï cho: “Tuùc
maïng voán coù phöôùc daøy neân môùi ñöôïc thöù aùnh saùng naøy”. Voâ soá ngöôøi
ñaït ñöôïc phaùp khoâng töø ñaâu ñeán, phaùt ñaïi ñaïo taâm vaø caùc coâng ñöùc
ñeàu thaønh töïu.
www.daitangkinh.org

QUYEÅN 5

–Sao goïi laø quaùn? Sao goïi laø quaùn saùt roäng khaép? Sao goïi laø
quyeàn bieán? Sao goïi laø sö töû hoáng? Sao goïi laø thí tònh? Sao goïi laø giôùi
tònh? Sao goïi laø nhaãn tònh? Sao goïi laø taán tònh? Sao goïi laø thieàn tònh?
Sao goïi laø trí tònh? Sao goïi laø töø tònh? Sao goïi laø bi tònh? Sao goïi laø hoä
(xaû) tònh? Sao goïi laø hoä tònh? Sao goïi laø nghóa? Sao goïi laø phaùp? Sao
goïi laø tích ñöùc? Sao goïi laø tueä nghieäp? Sao goïi laø thaáu roõ? Sao goïi laø
caàu phaùp? Sao goïi laø haønh phaùp? Sao goïi laø phuïng phaùp? Sao goïi laø
ma? Sao goïi laø ma nghieäp? Sao goïi laø thaáy Phaät? Sao goïi laø Phaät söï?
Sao goïi laø töï ñaïi? Sao goïi laø Thaùnh nghieäp? Sao goïi laø Boà-taùt bò ma
maø giöõ chaët? Sao goïi laø Phaät kieán laäp? Sao goïi laø phaùp kieán laäp? Sao
goïi laø coõi trôøi Ñaâu-thuaät? Sao goïi laø truï thai? Sao goïi laø Boà-taùt hieän
baøy söï an töôøng aáy? Sao goïi laø tu sinh? Sao goïi laø vui cöôøi? Sao goïi laø
ñi baûy böôùc? Sao goïi laø hieän treû thô? Sao goïi laø ôû trong cung? Sao goïi
laø boû nöôùc lìa ngoâi? Sao goïi laø sieâng khoå haïnh? Sao goïi laø ñi ñeán ñaïo
traøng? Sao goïi laø ngoài döôùi goác caây? Sao goïi laø ngoài nôi goác caây ñaït
ñeán phaùp chöa töøng coù? Sao goïi laø haøng phuïc quaân ma? Sao goïi laø
thaønh Phaät ñaïo? Sao goïi laø chuyeån phaùp luaân? Sao goïi laø chuyeån phaùp
thanh baïch? Sao goïi laø Nhö Lai Chí Chaân thuû ñaïi Dieät ñoä?
Boà-taùt Phoå Hieàn ñaùp lôøi Boà-taùt Phoå Trí:
–Nhöõng caâu hoûi thaät coù nghóa! Toâi vì taát caû chuùng hoäi moät laàn
nöõa trình baøy veà nhöõng nghóa aáy. Haõy laéng nghe! Haõy laéng nghe vaø
kheùo ghi nhôù.
Boà-taùt Phoå Trí cuøng vôùi ñaïi chuùng laéng nghe vaø thoï giaùo.
–Boà-taùt quaùn coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Quaùn chaân ñeá, taïo laäp thieän nghieäp.
2. Thaáy saéc vi dieäu thì ñeàu thoâng ñaït nguoàn goác cuûa chuùng.
3. Nhö xeùt veà vieäc cheát ñi vaø thaáy söï sinh ra cuõng chaúng tham
lam, döïa chaáp.
4. Quaùn khaép chuùng hoäi, thaáy ñöôïc caùc caên, phaân bieät ñöôïc caùc
chuùng ñeå giaùo hoùa haøng ñoän caên.
5. Quaùn xeùt caùc phaùp nhöng chaúng huûy hoaïi phaùp giôùi.
6. Thaáy caùc phaùp, chöùng ñöôïc Phaät nhaõn, chöùng ñöôïc trí tueä
Thaùnh.
7. Tuøy luùc thích hôïp maø thuyeát phaùp nhaãn voâ sôû tuøng sinh roát
raùo, thaønh töïu caùc phaùp cuûa Phaät, ñöôïc ñòa Khoâng thoaùi chuyeån.
8. Quaùn tröø caùc phieàn naõo, nhöõng hoaïn naïn cuûa ba coõi, vaø taát caû
con ñöôøng Thanh vaên, Duyeân giaùc.
9. Quaùn baäc Nhaát sinh boå xöù, ôû trong phaùp cuûa Ñöùc Phaät luoân
ñöôïc töï taïi.
10. Hieän phaùp an vui kheùo giaûi ñaïo yù, coù theå thò hieän khaép taát caû
möôøi phöông.
Ñoù laø möôøi vieäc quaùn cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt quaùn saùt roäng khaép laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thaáy ngöôøi ñeán caàu xin, khoâng khôûi taâm ñoäc haïi, tuøy theo sôû
nguyeän ñeàu nhaèm khieán hoï vui loøng.
2. Nhìn thaáy ngöôøi phaïm giôùi caám thì neân kieán laäp giôùi nôi Nhaát
thieát trí.
3. Thaáy caùc chuùng sinh mang yù saân haän thì hieän baøy söï nhaãn
nhuïc, ñem loøng töø bi cuûa Phaät maø khuyeân baûo, saùch taán.
4. Thaáy keû bieáng nhaùc thì duøng haïnh chaúng lìa maø khuyeán trôï,
khieán hoï hoïc theo Ñaïi thöøa.
5. Nhìn thaáy keû laïc taâm thì giaùo hoùa, kieán laäp, chaúng cho boû
queân giaùc ñòa vaø caùc thoâng tueä saùng suoát.
6. Quaùn saùt ngöôøi aùc, trí chöa töøng huûy boû caùc taø kieán thì khieán
hoï dieät tröø khoâng coøn aùc kieán.
7. Ñem söï quaùn saùt chaân chaùnh cuûa thieän höõu vaø sôû hoïc nôi Nhö
Lai, kieán laäp phaùp Phaät ñuùng nhö kinh ñaõ nghe.
8. Quaùn xeùt nguoàn goác aáy ñeå tu theo nghóa voâ thöôïng.
9. Nhìn thaáy chuùng sinh khoå naõo, hieån thò ñaïi Bi.
www.daitangkinh.org
10. Laõnh hoäi phaùp cuûa chö Phaät, chöùng ñaït caùc thoâng tueä saùng toû
cuûa baäc Chaùnh giaùc.
Ñoù laø möôøi vieäc quaùn saùt roäng khaép cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt quyeàn bieán coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt nhö voi quyù co duoãi, chö Thieân, long, thaàn, A-tu-luaân,
Ca-löu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-haàu-laëc… taát caû chuùng hoäi khoâng ai bì kòp.
2. Nhö Long töôïng coù söùc chôû lôùn, taâm muoán thay cho chuùng
sinh neân ñaûm nhaän gaùnh naëng.
3. Nhö Long vöông ñuøn maây tuoân möa, buøng chôùp saùng loøa, phaùt
ra tieáng saám chaân chaùnh: Naêm Caên, naêm Löïc, baûy Giaùc yù, thieàn duyeät
Tam-muoäi, töôùi nöôùc cam loä, möa phaùp raûi khaép.
4. Nhö Phöôïng hoaøng vöông aån hieän, Boà-taùt döùt tröø saïch caùc thöù
voâ minh, ngu toái, vaøo saâu taän coäi nguoàn, taùt khoâ suoái aùi duïc, cöùu ñoä
chuùng sinh ra khoûi caùc choán ueá taïp, ñoâc haïi cuûa phieàn naõo, xoùa boû caùc
tì veát cuûa taâm duïc.
5. Nhö sö töû tieán lui ñuùng caùch. Boà-taùt duøng löôõi kieám lìa sôï haõi,
löôõi kieám ñaïi tueä…, ôû trong ñaïi chuùng, haøng phuïc caùc hoïc thuyeát ngoaïi
ñaïo.
6. Duõng maõnh quyeàn bieán tröø boû caùc oaùn ñòch, aùi duïc caáu nhieãm,
nhöõng toái taêm ueá taïp nhö vò ñaïi töôùng haøng phuïc keû ñòch hung döõ.
7. Thaùnh tueä quyeàn bieán döùt boû naêm uaån, boán ñaïi, caùc nhaäp,
möôøi hai nhaân duyeân, laøm cho chuùng chaúng coøn hieän haønh neâu trí tueä
hieån hieän phaùp toân quyù…
8. Toång trì quyeàn bieán neân taâm yù hoäi nhaäp maïnh meõ. Taát caû ñeàu
ñöôïc nghe lieàn coù theå thoï trì vaø vì ngöôøi khaùc thuyeát giaûng.
9. Bieän taøi quyeàn bieán neân öùng cô luoân thuaän hôïp, dieãn noùi voâ
löôïng chöông caâu, phaân bieät, ban tuyeân, khoâng heà bò ngaên ngaïi, coù theå
taïo moïi an vui cho chuùng sinh, khoâng toån haïi goác ngoïn roát raùo.
10. Nhö Ñöùc Phaät quyeàn bieán ngoài nôi toøa Sö töû thuø thaéng, haøng
phuïc boïn ma, ñaày ñuû Phoå Trí vaø caùc thoâng tueä saùng toû. Trong giaây laùt,
nhaát taâm öùng bình ñaúng, thaønh töïu trí tueä, laøm Ñaáng Toái chaùnh giaùc;
thaûy ñeàu saùng roõ, hoä trì vaø thaønh töïu ñuùng nhö yù nguyeän, ñaït ñeán ñaïo
Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
Ñoù laø möôøi vieäc quyeàn bieán cuûa Boà-taùt.
Tieáng sö töû gaàm cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ta seõ thaønh Phaät, thaønh töïu Thaùnh ñaïo ñeå gaàm vang tieáng ñaïi
sö töû.
2. Ñoä keû chöa ñoä, cöùu ngöôøi chöa ñöôïc cöùu, laøm an oån nhöõng keû
chöa an oån, ñoái vôùi baäc voâ vi thì khuyeán thuû Nieát-baøn, thöông xoùt
chuùng sinh.
3. Lôøi daïy cuûa Phaät, ñieàu ngaên caám cuûa giôùi phaùp, lôøi giaùo huaán
cuûa Thaùnh chuùng thuaän theo, chaúng heà traùi phaïm.
4. ÔÛ choã Ñöùc Nhö Lai luoân duøng theä nguyeän kieân coá laøm thanh
tònh caùc coõi Phaät, thoâng ñaït heát thaûy.
5. Caån thaän nôi giôùi caám, tröø caùc ñöôøng aùc, khieán taát caû ñeàu tieâu
saïch. Ñoù laø tieáng gaàm sö töû.
6. Ba nghieäp troïn ñuû höôùng töôùng toát trang nghieâm cuûa Phaät, caàu
caùc coâng ñöùc khoâng caûm thaáy chaùn ñuû.
7. Ñaày ñuû Phaät tueä, meán moä Thaùnh minh maø chaúng heà löôøi nhaùc,
meät moûi.
8. Haøng phuïc quaân ma khieán khoâng coù vieäc toån haïi, phuïng haïnh
Chaùnh chaân, tröø boû caùc nghieäp phieàn naõo.
9. Kieán giaûi caùc phaùp laø khoâng ngaõ, khoâng nhaân, khoâng thoï
maïng vôùi ba aán taâm laø Khoâng, Voâ töôùng, Voâ nguyeän neân taâm nhö hö
khoâng. Thanh tònh khoâng caáu ueá, töùc thôøi hieåu roõ caùc kinh ñieån, coù theå
chöùng ñöôïc phaùp nhaãn voâ sôû tuøng sinh. Ñoù laø tieáng gaàm sö töû.
10. Boà-taùt thanh tònh, roát raùo toät cuøng, hieän uy quang caûm öùng
nôi caûnh giôùi cuûa chö Phaät chæ daïy cho caùc Ñeá Thích, Phaïm vöông, Töù
Thieân vöông, roäng noùi veà choã thaáy, veà vieäc sinh maø chöa töøng sinh.
Duøng ñaïi tueä voâ cöïc, voâ haïn ñeå quaùn kyõ veà giaùc yù. Ñaõ thaønh ñaïo quaû
Voâ thöôïng Chaùnh chaân, döùt moïi choã nhaän neân raát hoan hyû. Laïi ñi baûy
böôùc, noùi: “Ta xuaát hieän nôi theá gian laø baäc toân quyù toái thöôïng, ta phaûi
tröø dieät sinh laõo beänh töû khoå cuûa chuùng sinh”. Haønh nhö lôøi noùi laø
tieáng gaàm sö töû.
Ñoù laø möôøi tieáng sö töû gaàm roáng cuûa Boà-taùt.
Thí thanh tònh cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Bình ñaúng boá thí cho chuùng sinh, taâm khoâng thieân leäch beø
nhoùm.
www.daitangkinh.org
2. Tuøy theo söï öa thích cuûa moãi ngöôøi maø boá thí cho hoï.
3. Ñaày ñuû caùc nguyeän, boá thí chaúng döùt boû taâm bi.
4. Boá thí hôïp luùc vì roõ ñöôïc choã goác ngoïn cuûa moïi ngöôøi.
5. Khoâng caàu neân boá thí töùc lìa khoûi söï ngöng treä.
6. Gioûi thi haønh boá thí neân ñeàu xaû boû choã aùi kieán trong taâm.
7. Boá thí chaúng tieác taát caû sôû höõu trong ngoaøi, neân luoân yeâu
thích.
8. Thanh tònh roát raùo ñoái vôùi vaät ban cho.
9. Ñaõ boá thí neân khuyeán trôï Phaät ñaïo, boû ñi höõu vi maø thí voâ vi.
Khai hoùa nhöõng keû ñoù neân choã boá thí vaø ngöôøi boá thí khieán ñeàu ñaït
ñeán choã roát raùo thoâng suoát, thaønh töïu ñaïo traøng.
10. Boá thí thanh tònh ba nghieäp neân nghó ñeán caùc phaùp: Ngöôøi boá
thí, keû thoï thí, choã boá thí ñeàu bình ñaúng nhö hö khoâng.
Ñoù laø möôøi vieäc tònh thí cuûa Boà-taùt. Neáu an truï ôû ñaáy thì Boà-taùt
chöùng ñöôïc ñaïi thí Voâ thöôïng cuûa Nhö Lai.
Giôùi thanh tònh cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thaân haønh thanh tònh thì hoä trì ñöôïc caû ba vieäc cuûa thaân.
2. Mieäng noùi lôøi thanh tònh neân tröø boû ñöôïc boán loãi laàm cuûa
mieäng.
3. Xaû boû ba söï caáu ueá cuûa taâm thì khoâng saân haän, si meâ.
4. Nuoâi döôõng giôùi caám neân taát caû khoâng phaïm.
5. Thaáy keû coù loãi thì tuøy thôøi taïo moïi an taâm cho hoï.
6. Tieâu tröø tham duïc, döùt boû saân haän, ngu si, toái taêm neân ñöùc aáy
chieáu saùng töø treân trôøi ñeán theá gian.
7. Giöõ gìn taâm ñaïo, vui nghó nôi Ñaïi thöøa, phuïng thôø caùc Ñöùc
Nhö Lai, doác hoïc theo Thaùnh giaùo.
8. Thuaän theo luaät caám, giöõ giôùi tónh laëng neân tröø ñöôïc caùc loãi
laàm, tai öông cuûa chuùng sinh.
9. Xa lìa caùc aùc, thuaän theo caùc goác ñöùc, ñoaïn tuyeät caùc taø kieán.
10. Khoâng vì giôùi caám maø sinh taâm töï ñaïi, phaûi an uûi döôõng duïc
muoân loaøi, tuaân theo löïc ñaïi Bi.
Ñoù laø möôøi giôùi thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Nhaãn tònh cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Neáu coù ngöôøi maéng nhieác coøn theâm lôøi thoâ aùc thì laëng thinh
khoâng ñaùp laïi. Ñoù laø nhaãn thanh tònh, cuõng laø hoä trì chuùng sinh.
2. Neáu hoï duøng gaïch ñaù quaêng neùm, dao gaäy ñaùnh thaân, neân
nhaãn chòu chaúng ñaùp laïi töùc ñaõ hoä trì ñöôïc ngöôøi vaø mình vaäy.
3. Neáu coù keû giaän döõ ñoái vôùi mình thì vaãn thöông xoùt hoï vì baûn
tính khoâng haïi.
4. Neáu coù ngöôøi khinh cheâ maø chaúng heà thì chaúng heà khôûi taâm
aùc, ñoàng thôøi coøn saùng suoát nhaän laõnh.
5. Neáu coù keû thuaän theo veà neân coù theå chaáp thuaän cho hoï.
6. Thaø maát thaân maïng chöù khoâng traùi boû phaùp nhaãn.
7. Döùt boû töï ñaïi, chaúng khinh keû chöa hoïc, chaúng tham thaân
mình, xem nhö hö khoâng.
8. Quaùn nhaãn nhö huyeãn, höôùng veà vieäc aùc nôi caùc coõi, taâm
chaúng mang aùc haïi, khoâng coù tö töôûng ta, ngöôøi.
9. Thuaän theo phieàn naõo ñeå tieâu tröø caùc ñoäc haïi.
10. Caùc tueä cuûa Boà-taùt, töø nôi nhaãn nhuïc nhu hoøa, höng hieån,
dieät heát taát caû caùc phaùp xaáu aùc. Nhöõng caûnh giôùi thoâng tueä, phaøm
nhaân khoâng bieát ngöôõng moä.
Ñoù laø möôøi phaùp nhaãn thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Tinh taán thanh tònh cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thaân tu haønh tinh taán thanh tònh, cung kính töï quy veà caùc Boà-
taùt ñoù laø chuùng Hieàn thaùnh tòch ñònh theo Phaät.
2. Mieäng noùi veà dieäu löïc cuûa tinh taán. Nghe ñöôïc ñieàu neân giaûng
thoâng suoát cuûa caùc Nhö Lai töùc ñeàu nhôù nghó, thoï trì. Khen ngôïi coâng
ñöùc cuûa chö Phaät, ñem ñieàu ñuùng nhö phaùp ñaõ nghe vì caùc chuùng sinh
giaûng noùi, khoâng cho laø meät nhoïc.
3. Taâm nieäm trong saïch, Töø, Bi, Hyû, Xaû, Thieàn ñònh giaûi thoaùt,
ñònh yù chính thoï, chaúng boû phöông tieän, chí khoâng khieáp nhöôïc.
4. Thöôøng tu tinh taán, chaúng mang taâm dua nònh, tieán ñeán haïnh
thanh tònh, taâm yù chaân chaát ngay thaúng, caùc choã neân laøm phaûi haønh trì
thuaän hôïp.
5. Chí tính sieâng naêng, hoøa nhaõ, choã ñi ñeán thöôøng bieåu hieän söï
sieâu vöôït.
6. Tueä aáy taêng daàn, caùc phaùp thanh tònh ñeàu toû roõ aùnh saùng.
Khoâng ngaên caám, chaúng hö doái, boá thí ñieàu phuïc taâm, bieát roõ, töø hoøa,
www.daitangkinh.org
giôùi laõnh hoäi thí ban cho vónh vieãn khoâng phoùng daät, ñieàu ñaõ laõnh thoï
thì chaúng pheá boû.
7. Thöôøng ñeán nôi Phaät thoï haøng phuïc ma oaùn, ñoù laø tinh taán
thanh tònh.
8. Ñoaïn tröø daâm, noä, si, aùi duïc, traàn lao, caùc chaáp tröôùc taø kieán,
aám caùi ngaên ngaïi, thaønh töïu aùnh saùng tueä, thöôøng tö duy kyõ, chöùng
ñöôïc taâm thieän saùng toû, chaúng gaén vôùi phieàn naõo, choã taïo nghieäp ñaõ
heát, neân coù theå ñaït ñöôïc phaùp khoâng öùng chaúng öùng cuûa chö Phaät. Ñoù
laø sieâng tu haønh.
9. Taâm ñaõ laõnh nhaãn thì luoân luoân hoan hyû; thaân, mieäng, taâm
bình ñaúng trong caùi nhìn vaø khoâng nhìn, quaùn saùt roõ raøng, nhaän bieát
phaùp giôùi khaép truøm tuøy theo choã nhaän bieát aáy taïo söï thuaän hôïp, thaønh
töïu ñöôïc choã thaáu toû veà phaùp.
10. Duøng söï duõng maõnh, töø hoøa ñeå vöôït qua caùc truï ñòa. Öa thích
lôøi noùi cuûa chö Phaät, hieåu ñöôïc thaân Phaät khoâng coù caùc laäu. Hieän ñeán
nhaäp thai, sinh ra coõi tuïc, boû nöôùc boû ngoâi, thaønh ñaáng Toái chaùnh giaùc,
chuyeån phaùp luaân, thò hieän ñaïi dieät ñoä vaø ñaày ñuû haïnh Phoå hieàn.
Ñoù laø möôøi tinh taán thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt thieàn tònh coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng muoán xuaát gia, chí giöõ moät taâm thì ñoù laø thanh tònh.
2. Boû taát caû tham, gaëp ñöôïc baïn laønh, ñuùng thôøi ñaït ñeán tòch tónh,
bình ñaúng nhaän bieát roõ ñaïo.
3. Quen ôû nôi vaéng laëng, tu haïnh thanh khieát, chaúng chaáp nôi ta
ngöôøi, cuõng khoâng daáy khôûi ham thích.
4. Tröø caùc nguû nghæ, töø boû moïi thöù naùo loaïn, öa thích tónh laëng.
5. Taâm tinh taán tu taäp, giöõ gìn caùc caên.
6. Trí tueä nhaát taâm, chaúng vì söï ngaên che trôû ngaïi cuûa moïi hieåm
nguy vaø cuûa nhöõng keû hung aùc, dua nònh.
7. Ñöôøng ñaïo giaùc ngoä luoân öùng hôïp töï taïi.
8. Taát caû choã tu ñeàu duøng tueä quaùn saùt, luoân taïo söï nhaát taâm,
duøng phöông tieän hoäi nhaäp theá gian, ñi vaøo duïc giôùi, coù choã phaùt khôûi,
hieän baøy thaàn thoâng.
9. Phaân bieät caùc caên cuûa chuùng sinh ñeå khieán cho hoï nhaäp vaøo
neûo giaùc ngoä.
10. Öa söï thanh ñaïm, voâ sôû höõu, ñaït ñeán ñònh yù cuûa Ñöùc Phaät.
Ñoù laø möôøi thieàn tònh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt trí tònh laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi vieäc?
1. Duøng trí tueä thanh tònh hieåu roõ baùo öùng, chaúng mong caàu
phöôùc baùo, hoùa ñoä taát caû.
2. Thaâu toû nhöõng ñieàu maét thaáy, thöôøng giöõ taâm an hoøa, chaúng
tranh tuïng; bieát roõ choã khoâng ñoaïn tuyeät maø cuõng chaúng cho laø thöôøng
coøn.
3. Vaøo vôùi nhaân duyeân, tuøy theo tueä chaân ñeá, boû caùc taø kieán, thu
giöõ chuùng sinh chöa töøng rôøi boû.
4. Nhìn thaáy taâm nieäm neûo haïnh cuûa muoân loaøi, quaùn xeùt traàn
caûnh gioáng nhö huyeãn hoùa, ñem bieän taøi ñaïi tueä vaøo vôùi Thaùnh minh
laø trí tueä thanh tònh.
5. Phaân bieät chöông caâu, caùc ñieàu giaûng noùi khoâng chöôùng ngaïi,
xa lìa taát caû ma, caùc dò hoïc cuûa ngoaïi ñaïo, Thanh vaên, Duyeân giaùc,
nhaäp vaøo tueä phöông tieän cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai.
6. Thaáy chö Phaät thanh tònh neân chuùng sinh thanh tònh.
7. Nhìn caùc phaùp vaéng laëng, quaùn saùt caùc coõi töï nhieân nhö hö
khoâng.
8. Trí tueä saïch trong roäng khaép, hoäi nhaäp vaøo trí naøy thì ñaït ñöôïc
töôùng voâ vi, chöùng ñaéc Toång trì, bieän taøi giaûng noùi thoâng suoát.
9. Truï ôû quyeàn phöông tieän, noùi caùc ñoä voâ cöïc, choã coù theå böôùc
ñi thì vöôït haún moïi ngöôøi; luoân giöõ laáy nhaát taâm, thaáu toû ñöôïc caùc
phaùp.
10. Trí tueä nhö Kim cöông, chaúng mang taâm saân haän, khoâng tö
töôûng sôï haõi laø trí tueä thanh tònh, laø ñænh trí tueä cuûa caùc phaùp Thaùnh.
Ñoù laø möôøi trí tueä thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Ñaïi Töø thanh tònh cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Töø bi bình ñaúng vôùi chuùng sinh, taâm thanh tònh voâ haïn.
2. Thöôøng haønh taâm bi, vì moïi ngöôøi theå hieän söï gaùnh vaùc cöùu
giuùp.
3. Nuoâi döôõng voã veà, ñem thaân töø hoøa hoä trì.
4. Ra söùc cöùu ñoä moïi khoå nôi sinh, laõo, beänh, töû cuûa chuùng sinh.
5. Chaúng boû höõu tình, höng khôûi caùc goác ñöùc.
www.daitangkinh.org
6. Haønh hoùa theo taâm nhaân töø, giaûi thoaùt, coù theå ñoaïn tröø heát
moïi phieàn naõo, aùi duïc cuûa chuùng sinh.
7. Chaúng queân yù ñaïo, daãn daét chuùng sinh nhaäp vaøo thoâng tueä,
khoâng haïi muoân daân.
8. Baøy khaép aùnh saùng bình ñaúng, phoå bieán taâm Töø nhö hö khoâng.
9. Hoä trì taát caû, tuaân tu taâm Bi.
10. Giaùo hoùa ñuùng theo haïnh töø theo chaân ñeá voâ laäu, nhôø ñoù
ñöôïc nhaäp vaøo caûnh giôùi tòch nhieân cuûa Boà-taùt.
Ñoù laø möôøi töø tònh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi ñaïi Bi thanh tònh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt ñaïi Bi roäng lôùn vì thaân mình, luoân hieän taâm bi khoâng
chaùn.
2. Gaëp caùc khoå naõo, chaúng cho laø trôû ngaïi raøng buoäc. Thöông xoùt
chuùng sinh nôi caùc ñöôøng aùc, nôi taùm naïn khoå.
3. Giaû söû sinh vaøo caùc choán ñoù thì Boà-taùt gaéng söùc cöùu ñoä, neáu
sinh vaøo coõi trôøi, ngöôøi thì Boà-taùt höng khôûi taâm ñaïi Bi thanh tònh,
tuyeân giaûng phaùp voâ thöôøng.
4. Thöông xoùt ñeán taát caû chuùng sinh rôi vaøo taø kieán, neân ôû trong
voâ soá kieáp, luoân maëc laáy aùo giaùp ñöùc, chaúng boû rôi keû chöa ñöôïc ñoä.
5. An ñònh, khoâng thoaùi chuyeån, khuyeân daãn chuùng sinh khieán hoï
ñaït ñöôïc an oån lôùn.
6. Haønh nghieäp ñaày ñuû taâm khoâng voïng caàu.
7. Taâm töø thanh tònh cuûa mình thöông xoùt ñeán nhöõng ngöôøi ñieân
ñaûo, ôû ñôøi voâ trí, khieán hoï xa laùnh moïi chaáp tröôùc, giaûng noùi phaùp
ñuùng thôøi. Taát caû caùc phaùp voán thanh tònh, töï nhieân, ñeàu hö doái khoâng
thaät, vì söï caáu nhieãm cuûa caùc khaùch traàn phieàn naõo.
8. Boà-taùt bieát theá neân ñoái vôùi chuùng sinh höng khôûi ñaïi Bi, khieán
cho ngöôøi khoâng thanh tònh luoân ñaït ñöôïc choán thanh tònh.
9. Boà-taùt hieån hieän aùnh saùng voâ caáu, vì hoï giaûng noùi phaùp, phaân
bieät caùc phaùp. Cuõng nhö daáu chim bay giöõa hö khoâng, chuùng sinh ñoái
vôùi taát caû kinh nghóa naøy, toái taêm neân chaúng hieåu ñöôïc.
10. Boà-taùt vì vaäy höng khôûi taâm ñaïi Bi vì hoï thò hieän ñaïi tueä,
hieän roõ con ñöôøng giaûi thoaùt theo chaân ñeá.
Ñoù laø möôøi ñaïi Bi thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc hoan hyû thanh tònh. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Vui veû phaùt ñaïi taâm, laáy hoan hyû laøm thanh tònh.
2. Ñem taát caû sôû höõu boá thí maø chaúng tham tieác, khoâng ñieàu böùc
naõo, chaúng heà khieáp nhöôïc.
3. Chæ daïy keû phaù giôùi, chuùng sinh coù haønh vi aùc ñeàu coù theå nhaãn
chòu vì thoâng toû caùc nguyeän.
4. Haønh duïng ñöôïc nghóa kinh neân chaúng tieác thaân maïng, chaúng
daáy khôûi phieàn naõo. Ñoù laø hoan hyû thanh tònh.
5. Döùt tröø phieàn naõo, vui nôi phaùp laïc, lìa boû taát caû caùc thöù vui
tham duïc.
6. Hieån baøy cho chuùng sinh yeáu nghóa cuûa kinh ñieån, khieán hoï xaû
boû tham caàu, lôïi döôõng.
7. Thaáy Phaät khoâng chaùn, luoân phuïng kính, töï quy y nôi phaùp an
laønh laø nieàm vui thanh tònh.
8. Duøng thieàn nhaát taâm, ñeán vôùi cöûa giaûi thoaùt, ñaït ñònh yù chaùnh
thoï neân hoan hyû.
9. Laïi duøng phaùp naøy khai hoùa ngöôøi khaùc ñaït ñöôïc tónh laëng töø
hoøa.
10. Thieàn khoâng saân haän laáy tueä laøm toái thöôïng, boû caùc taø kieán,
ñuû haïnh Boà-taùt laø hyû tònh.
Ñoù laø möôøi hyû thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Xaû thanh tònh cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Taát caû chuùng sinh tham vui trong höõu vi, Boà-taùt giaùo hoùa
khieán hoï ñeán vôùi voâ vi. Ñoù laø xaû tònh.
2. Goác tònh, ôû taïi phaùp voâ duïc, Boà-taùt hoäi nhaäp theá gian, thaáy keû
chaúng phaûi phaùp khí, cuõng khoâng khôûi taâm nguy haïi, thaáy keû phaùp khí
thì duøng phöông tieän ñeå hieån hieän.
3. Chí caàu nôi phaùp thanh tònh, chaúng aùi moä vieäc cuûa haøng Thanh
vaên, Duyeân giaùc, haøng Höõu hoïc, Voâ hoïc.
4. Chaúng tham taát caû vui thích cuûa aùi duïc.
5. ÔÛ nôi nghieäp phieàn naõo maø taâm luoân chuyeân tinh taïi kinh
ñieån.
6. Khoâng chaùn boû sinh töû theo nhö haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc.
7. Chaúng truï nôi theá gian, chaúng öa söï baøn luaän cuûa theá tuïc, ngoân
www.daitangkinh.org
töø nguy haïi ñeán keû khaùc, chaúng lìa boû phaùp tuøy thôøi.
8. Thanh vaên, Duyeân giaùc duøng lôøi noùi laøm loaïn maát Boà-taùt ñaïo
thì chaúng cuøng hoï ñoàng haønh. Boà-taùt luoân hoùa ñoä chuùng sinh ñuùng
theo söùc giaûi thoaùt cuûa mình, döùt haún caùc nhaäp nôi boán ñaïi tòch dieät.
9. Ñoái vôùi ngöôøi khoâng bieát phaùp, Boà-taùt öùng thôøi quaùn xeùt. Vì
Boà-taùt ñaõ töøng hieän vieäc hoùa ñoä muoân ngöôøi aáy ñòa Nhö Lai.
10. Choã quaùn cuûa Boà-taùt, do rôøi khoûi hai aáy, khoâng maát ñi,
khoâng phôi baøy, chaúng caát leân, chaúng haï xuoáng, neân lìa ñöôïc nhieàu
noãi lo ngaïi cuûa voïng töôûng, thöôøng ñöôïc tòch ñònh ôû phaùp chaân ñeá,
chöùng ñöôïc phaùp nhaãn.
Ñoù laø möôøi xaû thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Nghóa lyù cuûa Boà-taùt coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Nhö keû nghe phaùp laáy gì laøm coát yeáu ñeå hieåu roõ nghóa
phaùp, keû aáy phaûi thaáu giaûi ñöôïc nghóa khoâng, neân bieát moïi vieäc
voán khoâng.
2. Phaân bieät caùc phaùp, tu theo nghóa tòch tónh.
3. Vì soáng thanh ñaïm an nhieân neân roõ ñöôïc söï khoâng sôû höõu.
4. Chaúng truï chaáp nôi caùc aâm thanh.
5. Laøm ñuùng nôi chaân ñeá, bình ñaúng vôùi ba ñôøi.
6. Nhaäp vaøo phaùp vò bình ñaúnh cuûa phaùp giôùi.
7. Dieäu nghóa voán khoâng aáy laø choã quy höôùng cuûa Nhö Lai.
8. Thaáu roõ baûn teá cuûa chaân ñeá.
9. Roõ nghóa cuûa ñaïi dieät ñoä laø ñoaïn tröø khoå naïn.
10. Tu haïnh Boà-taùt, tröø boû caùc thoï.
Ñoù laø möôøi nghóa lyù cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi phaùp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt tu phaùp chí thaønh thì noùi vaø laøm töông öng, khoâng ham
tranh tuïng.
2. Töø boû taát caû caùc moïi tham caàu, tranh tuïng.
3. Tieâu tröø löûa duïc nôi theá gian. Ñoù laø söï vaéng laëng cuûa Boà-taùt.
4. Lìa caùc phieàn naõo, boû haún tham duïc.
5. Dieät caùc aùi keát caáu ueá, khoâng neân nhôù nghó.
6. Nhaäp vaøo phaùp vò bình ñaúng cuûa phaùp giôùi.
7. Khoâng phaùp sinh khôûi bình ñaúng nhö hö khoâng.
8. Tu taäp phaùp voâ vi, buoâng boû caùc nhaân duyeân sinh khôûi lieân
tuïc.
9. Ñaõ thaáu ñöôïc baûn tònh, roõ phaùp töï nhieân, khoâng bò nhieãm oâ.
10. Ñoaïn taát caû beänh, ñeán ñöôïc phaùp dieät ñoä, höng khôûi haïnh
Boà-taùt vaø naém giöõ ñeå haønh trì.
Ñoù laø möôøi phaùp cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt tích ñöùc laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Neáu coù theå khuyeân ngöôøi phaùt taâm Boà-taùt laø tích luõy coâng ñöùc,
chaúng khieán ñoaïn tuyeät Tam baûo, khuyeân nôi möôøi vieäc, thuaän theo
phöôùc haïnh.
2. Töø boû taát caû caùc phaùp baát thieän, tu theo kinh ñieån Chaùnh chaân,
höng hieån trí tueä, ñoù laø phöôùc cuûa Boà-taùt.
3. Boà-taùt aáy ôû ba coõi khoâng ai bì kòp, huaân tu coâng ñöùc khoâng
chaùn, doác cöùu ñoä taát caû chuùng sinh, moïi thöù sôû höõu beân trong laãn beân
ngoaøi ñeàu coù theå ban cho. Ñoù laø xaû boû taát caû nghieäp tham caàu.
4. Ñaày ñuû töôùng toát, tu ñaïi tinh taán, chaúng heà thoaùi chuyeån, caét
ñöùt taâm yù gaây toån haïi moïi khoå naïn raøng buoäc, luoân nghó ñeán caùi goác
ñöùc thöôïng, trung vaø haï vaø neân khuyeán trôï Phaät ñaïo.
5. Duøng quyeàn phöông tieän, thoï nhaän lôøi daïy thanh tònh, boû caùc
taø kieán, tu caùc goác ñöùc neân luoân khôûi ñaïi Bi.
6. Thò hieän haïnh cuûa baäc Chaùnh só, moät mình böôùc ñi, phuïng
kính quy maïng theo caùc Ñaáng Nhö Lai, thaáy caùc Boà-taùt thì cung kính
nhö Phaät.
7. Ñem an oån cho muoân loaøi vôùi söï hoä trì kieân coá, tích luõy coâng
ñöùc trong voâ soá kieáp ñeàâu laø taïo goác ñöùc.
8. Ñaïo ôû nôi thaân mình, xem nhö trong loøng baøn tay.
9. Boá thí cho moät ngöôøi roài khai hoùa hoï, chaúng mang taâm lo buoàn
cuõng chaúng hoái haän. Ñoái vôùi taát caû chuùng sinh cuõng laïi nhö vaäy, tröôùc
boá thí, sau ñaáy môùi khai hoùa.
10. Taäp hôïp caùc goác ñöùc, ñieàu phuïc taâm yù, thaáy ñaïo nhö thaáy
loøng baøn tay, chaúng mang taâm saàu lo, hoái haän.
Ñoù laø chí nguyeän quaûng ñaïi cuûa Boà-taùt, chí nguyeän aáy nhö hö
khoâng, tích luõy ñöôïc möôøi ñöùc, nhaäp vaøo vôùi ñaïi trí roäng lôùn voâ cöïc.
Boà-taùt coù möôøi tueä nghieäp. Nhöõng gì laø möôøi?
www.daitangkinh.org
1. Laáy söï hoïc roäng laøm Thieän tri thöùc, cuøng vôùi baïn aáy nhö boùng
theo hình, toân kính, thoï nhaän, haàu caän, trao truyeàn giaùo phaùp thì doác
taâm phuïng trì khoâng chuùt phieàn muoän.
2. Döùt boû töï ñaïi, khieâm toán thuaän hôïp, thaân haï thaáp, lôøi nhuùn
nhöôøng, khoâng öông ngaïnh, khoâng noùng naûy. Chaúng thoâ aùc, giôùi caám
ñuùng ñaén, taâm yù nhu hoøa, dung maïo vui veû, lìa moïi hö doái, hoûi han baäc
tieàn boái, tính haïnh chaân chaát khoâng mang taâm dua nònh.
3. Laáy tueä laøm söï nghieäp, laøm öùng khí cho mình, tính yù hoøa nhaõ,
hieåu roõ moïi neûo höôùng caàu. Taâm aáy chaúng loaïn, truï vaøo hoã theïn,
phuïng trì saùu tö nieäm, hieån thò saùu chöõ goác laø Thí, Giôùi, Nhaãn, Taán,
Tòch, Trí. Thuaän theo saùu phaùp kieân coá neân chaúng thoaùi chuyeån, nhaäp
vaøo möôøi tueä giaûi.
4. Thöôøng caàu nghóa phaùp, öa phaùp, thích phaùp, kính moä chaùnh
phaùp, choã nghe khoâng chaùn. Xaû boû moïi ñaøm luaän cuûa theá tuïc neân
chaúng ñoàng haønh. Lìa boû lôøi noùi dung tuïc, giaûng ñaïo ñoä theá, khoâng
höôùng nôi Tieåu thöøa, yù chí ôû taïi söï vi dieäu cuûa Ñaïi thöøa.
5. Taâm nieäm khoâng coù vieäc khaùc, chæ caàu saùu Ñoä voâ cöïc, doác tu
boán phaïm haïnh. Taäp quen vôùi phaùp Nhu thuaän laøm saùng toû haønh thoâng
tueä, hoïc hoûi hieåu bieát, lìa caùc ñöôøng taø, daãn veà ñöôøng chaùnh, ñem ñieàu
suy nghó trong taâm ra ñeå ban tuyeân, ñieàu phuïc taâm mình, hoä trì taâm
ngöôøi khaùc. Ñoù laø tueä nghieäp.
6. Phuïng tu haïnh chính yeáu thöôøng muoán xuaát gia. Tuy du haønh
khaép ba coõi, nhöng laïi öa tòch tónh, luoân töï quaùn saùt taâm yù, chaúng khôûi
nieäm aùc, tieâu tröø ba aùc nôi thaân, khaåu, yù. Quaùn xeùt roát raùo vieäc töï
nhieân, laøm thanh tònh taâm mình vaø taâm keû khaùc.
7. Quaùn thaáy naêm aám gioáng nhö huyeãn hoùa; xeùt thaáy töù boán ñaïi
gioáng nhö raén ñoäc; nhìn roõ caùc nhaäp suy hoaïi cuõng nhö laøng xoùm
troáng vaéng, aûo hoùa, dôïn naéng, boùng nöôùc, moäng, aûnh, tieáng vang
trong nuùi, nhö hình daùng trong göông, nhö veõ vaøo hö khoâng, nhö
baùnh xe voâ daïng. Duøng nhöõng ñieàu aáy laøm ví duï ñeå noùi veà goác ngoïn
cuûa taát caû caùc phaùp khoâng theå naém baét ñöôïc, khoâng so saùnh ñöôïc.
Nhö boùng maët trôøi khoâng thöôøng, khoâng ñoaïn, khoâng lai khöù, taát caû
caùc phaùp ñeàu khoâng coù truï xöù. Do quaùn saùt caùc phaùp neân nhaäp vaøo
haønh nghieäp vi dieäu, sau ñaáy môùi tin. Töùc Boà-taùt hieåu roõ muoân vaät
vöøa sinh lieàn dieät. Ñoù laø tueä nghieäp thöù baûy.
8. Vaøo taát caû phaùp, laõnh hoäi taát caû phaùp laø voâ ngaõ, voâ nhaân, voâ
thoï, voâ maïng, khoâng taâm nghó xeùt, khoâng daâm, noä, si, thaân khoâng sôû
höõu, cuõng khoâng quaùn nghieäp, khoâng caáu khoâng sinh, khoâng huaân taäp
saéc, khoâng coù aên maëc, tu taäp ñeán choã voâ vi. Ñaõ nghe nhö vaäy thì hoan
hyû tin theo, chaúng heà hoà nghi. Ñoù laø tueä nghieäp thöù taùm.
9. Tin hieåu ñaày ñuû, tinh taán tuøy thôøi, caùc caên tòch ñònh, quaùn vieäc
an nhieân. ÔÛ nôi taát caû nieäm khoâng taïo khoâng bieát, thaät khoâng hình
boùng, khoâng ngaõ, khoâng nhaân cuõng khoâng choã haønh. Chaúng truï vaøo söï
tham thaân, vaên töï roát raùo, khoâng coù suy hoaïi, khoâng choã ñaït nhaãn,
khoâng tinh taán, khoâng bieáng treã, khoâng ñoâi, khoâng chieác. Thaân, mieäng,
taâm khoâng choã coát yeáu tinh taán tu haønh. Ñoái vôùi taát caû phaùp vaø chuùng
sinh ñeàu duøng taâm bình ñaúng, ñeàu khoâng choã truï, chaúng ôû coõi naøy,
chaúng sang bôø kia, lìa khoûi ñaây kia, khoâng haønh, chaúng haønh töùc ñaõ
noi theo tueä taïo taùc nghó suy ñoù. Ñaây laø tueä nghieäp thöù chín.
10. Qua ñöôïc noãi lo nôi caùc töôûng voïng neân thaáy caùc nhaân
duyeân, nhìn roõ caùc phaùp laø nghieäp thanh tònh. Thaáy caùc baäc Chaùnh
giaùc, quaùn söï an nhieân neân thaáy caùc phaùp giôùi laø hoaøn toaøn thanh tònh.
Thaáy caùc baäc Chaùnh giaùc neân quaùn saùt chuùng sinh vaø caùc coõi nöôùc laø
raát thanh tònh. Thaáy caùc coõi thanh tònh nhö hö khoâng, quaùn söï an
nhieân, thaáy roõ caùc phaùp giôùi neân tueä hoaøn toaøn thanh tònh. Nhìn thaáy
caùc Thaùnh tueä vaø phaùp ñeàu thanh tònh.
Ñoù laø möôøi tueä nghieäp.
Boà-taùt höng khôûi thaàn thoâng coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Gioûi naém giöõ phaùp Phaät neân höng khôûi söï thoâng ñaït.
2. Laáy tinh taán roát raùo laøm nghóa ñaïo.
3. Lìa caùc taø kieán, töùc ñöôïc saùng toû neân caùc caên thoâng toû.
4. Laáy vieäc tu bình ñaúng, tinh taán laøm chaùnh giaûi.
5. Khuyeán trôï Thaùnh tueä nhaäp vaøo söï nghieäp.
6. Höng khôûi heát trí tueä, tröø ñöôïc toäi loãi cuûa phieàn naõo.
7. Trí tueä tuyeån choïn phaùt khôûi Thieân nhaõn minh.
8. Do ñôøi tröôùc voán thanh tònh neân bieát choã du hoùa thuôû xöa.
9. Tu caùc thaàn thoâng, quaùn saùt caên nguyeân cuûa chuùng sinh.
10. Döùt heát taát caû caùc laäu neân chính tueä phaùt khôûi.
www.daitangkinh.org
Ñoù laø Boà-taùt höng khôûi vieäc thaàn thoâng.

Boà-taùt caàu phaùp coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tuy caàu caùc phaùp maø khoâng choã aùi moä, xaû boû caùc thöù dua nònh
neân duøng tinh taán caàu phaùp.
2. Chí xa rôøi theá tuïc, duøng yù khoâng chaáp tröôùc neân an vui nôi caùc
phaùp.
3. Chaúng tham thaân maïng, tröø boû taát caû caùc naïn nôi phieàn naõo
neân öa thích ñaïo phaùp.
4. Chaúng meâ hoaëc theo yù nieäm lôïi döôõng neân luoân vì mình vaø vì
ngöôøi khaùc.
5. Thöông xoùt muoân loaøi neân yeâu chuoäng kinh ñieån chöù chaúng
rieâng vì mình.
6. Sôû dó caàu phaùp laø muoán nhaäp vaøo coïi trí tueä.
7. Chaúng truï chaáp nôi phaùp maø luoân haønh trì daãn daét.
8. AÙi kính phaùp, chaúng laáy thaùi ñoä ñuøa giôõn maø khinh deã phaùp.
9. Thöông xoùt chuùng sinh neân caàu phaùp nghóa. Khoâng boû taâm
ñaïo vì muoán dieät tröø caùc hoà nghi cuûa chuùng sinh neân caàu ñaït nghóa
kinh.
10. Vì muoán tröø boû do döï neân caàu Phaät ñaïo. Vì muoán haønh hoùa
troøn ñuû neân caàu kinh ñieån, khoâng thích thöøa khaùc.
Ñoù laø möôøi söï caàu phaùp cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt haønh phaùp coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Giaùo hoùa caùc keû ngu toái, chí taâm aân caàn hoäi nhaäp nôi caùc goác
ñöùc.
2. Nieàm tin khoâng choã hoaïi, vöôït moïi ngaên ngaïi, hieåu ñöôïc caùc
phaùp töï nhieân.
3. Doác taâm haønh duïng theo yeáu nghóa.
4. Truï ôû kinh ñieån, phuïng theo ñaïo tueä chaúng lìa khoûi nghóa.
5. Tuaân theo ñaïo tueä, laáy phaùp laøm nieäm, vöôït khoûi taùm taø ñòa,
vaøo taùm chính loä, thuaän theo taùm baäc, ñoaïn döùt caùc löôùi keát söû, caét ñöùt
doøng chaûy sinh töû, thò hieän nghóa Chaân ñeá, ngöôïc doøng maø vöôït qua,
ñoù goïi laø Tu-ñaø-hoaøn.
6. Chaúng töï phoùng tuùng bình ñaúng vôùi ngöôøi khaùc, khoâng toû veû
beà ngoaøi, choã qua laïi thöôøng tu taäp coâng ñöùc.
7. Haønh hoùa qua laïi, chaúng öa ba coõi, neân ngay luùc aáy sinh ra
chaúng mang taâm chìm ñaém. Haønh theo caùc baäc laäu taän vì chaúng coøn
trôû laïi.
8. Hieän saùu thaàn thoâng, öa taùm cöûa giaûi thoaùt. Vì goác Tam-muoäi
maø tu Chaùnh thoï laøm chieác thuyeàn cho baûn thaân, giaûng noùi boán Bieän
taøi laø khoâng choã chaáp tröôùc.
9. Do öa nhaát phaåm, vaøo duyeân khôûi, vui vôùi haønh nghieäp, laáy
tòch tónh laøm goác neân khoâng tö, khoâng töôûng.
10. Nhaäp vaøo quaû vò cuûa mình, töï nghe haønh tueä, chæ tu thaàn
thoâng laø Duyeân giaùc. Taâm chí vi dieäu, öa vaøo caûnh giôùi saùng suoát, taâm
thöôøng nghó nhaèm ñoä thoaùt chuùng sinh, tích nghieäp coâng ñöùc nôi möôøi
löïc, boán voâ uùy, ñaày ñuû taát caû ñaïo nghieäp cuûa chö Phaät.
Ñoù laø möôøi vieäc haønh phaùp cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt phuïng phaùp coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Phuïng kính baïn laønh laø haønh phaùp.
2. Chö Thieân khuyeán trôï laø haønh phaùp.
3. Thöôøng nghe lôøi daïy cuûa chö Phaät, Theá Toân laø haønh phaùp.
4. Thöông xoùt chuùng sinh, chaúng ñoaïn tuyeät sinh töû laø haønh
phaùp.
5. Coù khaû naêng sieâng tu ñaïo nghieäp roát raùo, chaúng oâm taâm keát
haän laø haønh phaùp.
6. Vì caùc ñoàng hoïc, ngöôøi tu Ñaïi thöøa, khuyeán hoï tu haønh theo
haïnh tinh taán cuûa Boà-taùt laø haønh phaùp.
7. Tuaân tu theo nghóa ñuùng, boû caùc taø nghieäp laø haønh phaùp.
8. Haøng phuïc taát caû ma nôi traàn duïc laø haønh phaùp.
9. Truï ôû Thaùnh giaùc, thaáy ñöôïc caên cô cuûa chuùng sinh, vì hoï
giaûng noùi kinh laø haønh phaùp.
10. Tu söûa ñaïo nghieäp roäng lôùn khoâng löôøng, chaúng boû yù ñaïo laø
haønh phaùp.
Ñoù laø möôøi vieäc phuïng haønh phaùp cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi thöù ma. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Döïa vaøo thaân ma maø chaáp nôi naêm aám laø choã ñaït ñöôïc cuûa ma
traàn duïc.
2. Cuõng laø söï che ngaên cuûa toäi ma.
www.daitangkinh.org
3. Töï daáy khôûi yù nieäm chính laø taâm ma.

4. Töû ma laø töø boû nôi choán sinh ra.
5. Thieân ma laø caùc töôûng voïng nghó nhieàu veà haïnh phoùng daät.
6. Ma boû goác ñöùc laø theo ngöôøi toái taêm, chaáp tröôùc.
7. Ma loaïn ñònh yù laø aùi moä nhieàu duïc laïc.
8. Ma töïa nhö thieän höõu vì hình daùng beân ngoaøi nhö thaät.
9. Ma khieán ngöôøi chaúng tu theo goác ñaïo tueä.
10. Ma lìa khoûi chính nguyeän.
Ñoù laø möôøi thöù ma cuûa Boà-taùt.
Ma nghieäp cuûa Boà-taùt laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Traùi vôùi taâm Boà-taùt, boû caùc goác ñöùc, taâm boá thí thieân leäch.
2. Thaáy keû phaïm giôùi maø mang saân haän, tuy xa caùc oaùn thuø,
traùnh ñöôïc taâm loaïn, nhöng theo caùc taø trí boû choã haønh cuûa Phaùp sö
khoâng khuyeán trôï phaùp khí.
3. Neáu giaûng noùi kinh ñieån thì chæ ca ngôïi chuyeän aên maëc,
chuyeân huûy hoaïi phaùp khí maø laïi toû ra meät nhoïc chaùn boû caùc phaùp Ñoä
voâ cöïc.
4. Neáu laïi ñöôïc chæ daïy theo chaùnh phaùp thì chæ nghe maø chaúng
phuïng haønh, boû qua lôøi daïy baûo nhaõ nhaën, taâm bieáng treã khieáp nhöôïc
khoâng tinh taán, chaúng thuaän theo ñaïo giaùo.
5. Taâm mang caùc töôûng, quen theo caùc baïn xaáu, xa laùnh baïn toát,
öa thích Thanh vaên, Duyeân giaùc.
6. Nôi choã sinh ra, coù ngöôøi öa lìa aùi duïc, taâm hoï vaéng laëng coøn
chí mình thì chaùn haïnh Boà-taùt, baøi baùc hoï, tìm toøi choã xaáu toát cuûa
ngöôøi khaùc, muoán döùt boû lôïi döôõng cuûa hoï.
7. Maét aùc nhìn thaày, phæ baùng chaùnh phaùp, ngay caû kinh chöa
ñöôïc nghe nay môùi nghe ñöôïc cuõng cheâ bai. Bieát Phaùp sö khaùc coù ñieàu
giaûng thuyeát cuõng chaúng chòu laõnh hoäi, khinh maïn, ñuøa giôõn, khen
mình noùi xaáu ngöôøi, aùi moä nhöõng lôøi taïp ngoân, vaên veû cuûa ñôøi, toâ ñieåm
lôøi noùi, phoâ tröông kieán thöùc.
8. Thích nghe caùi vieäc cuûa haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc. Giaûng
noùi daïy baûo thì che ñi laáp nghóa thaâm dieäu chæ xieån döông phaàn vaên töø
trau chuoát taïp nhaïp, khoâng phaûi laø öùng khí.
9. Neáu nghe giaûng noùi phaùp saâu xa thì chaúng chòu thoï laõnh,
chaúng caàu Phaät ñaïo, traùi laïi truï ôû ñöôøng taø, vöôït caùc ñoä giaûi thoaùt, taäp
quen ñieàu chaúng toát, xaû boû nhöõng vieäc an laønh, öa chuoäng ñieàu sai
traùi: Quy maïng taø vaïy, chöa toû, chöa ñoä, chaúng tu ñieàu thieän, chaúng
theo chaân lyù taâm nieäm töï ñaïi khoâng bieát khieâm toán.
10. Noùi ra ñieàu gì lieàn töï cho laø cao xa haøm suùc, nghó ñieàu haïi
chuùng sinh, chaúng caàu ñaïo tueä, chaúng nuoâi chí tónh laëng, thöôøng mang
taâm huûy hoaïi chính luaät tu haønh, töùc laø ma nghieäp.
Ñoù laø möôøi nghieäp cuûa Boà-taùt. Boà-taùt phaûi döùt boû vieäc ma ñeå
caàu Phaät ñaïo.
Boà-taùt coù möôøi vieäc tröø boû vieäc ma. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thaân caän cuøng vôùi baïn laønh.
2. Xaû boû caùc töï ñaïi, boû caùc thöù aùc haïi, töï gaây thöông toån thaân
mình, khoâng taïo vieäc toån haïi.
3. Tin phaùp thaâm dieäu cuûa Phaät, chöa töøng huûy baùng.
4. Taâm chaúng heà lìa boû chaùnh giaùo.
5. Caàu ñaït Nhieát thieát phoå trí, tinh taán tu taäp haønh khoâng phoùng
daät.
6. Tu haønh haïnh Boà-taùt, truï ôû phaùp taïng.
7. Caàu hoïc nôi taát caû kinh ñieån, chaúng chaùn boû söï hieåu bieát roäng
saâu.
8. Thöôøng tö nieäm caùc Ñöùc Nhö Lai ôû möôøi phöông ñeå hoä trì
mình.
9. Nghó khaép neân ñaït ñöôïc yù saùng, tin vui neân phaùt huy neûo
thieän.
10. ÔÛ nôi coâng ñöùc, Boà-taùt laáy ñoù laøm baïn beø, khoâng coù hai
haïnh.
Ñoù laø möôøi vieäc döùt boû ma nghieäp cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thaáy ñaïo cuûa chö Phaät. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Phaät truï ôû ñôøi, khoâng choã nöông döïa.
2. Thaønh Toái chaùnh giaùc, kieán laäp caùc Thaùnh giaùo.
3. Chính nghieäp daãn daét, tin vui nôi chö Phaät.
4. Ñieàu dieãn noùi veà baùo öùng, giaùo hoùa quay veà.
5. Coâng ñöùc uy thaàn hieän roõ neân vaøo nôi chö Phaät taâm döùt moïi töï
ñaïi.
www.daitangkinh.org
6. Bình ñaúng tieán ñeán taát caû phaùp giôùi cuûa chö Phaät.
7. Taâm thöôøng nghó tôùi söï phuïng kính caùc baäc Thaùnh Hieàn.
8. Duøng ñònh yù cuûa Ñöùc Phaät ñeå khoâng coù phoùng daät cuõng khoâng
chaáp tröôùc.
9. Thaáu roõ veà Phaät laø roõ goác tònh.
10. Nhö söï giaùc ngoä cuûa taâm, taâm aáy roäng lôùn.
Ñoù laø möôøi vieäc thaáy ñaïo nôi chö Phaät cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc haønh hoùa Phaät söï. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Tuøy thôøi khuyeân ngöôøi laøm Phaät söï, tu taäp bình ñaúng neân ñöôïc
tuøy yù sinh ra.
2. ÔÛ trong giaác nguû mô thaáy baäc Chaùnh giaùc laø söï daãn duï tieán
leân cuûa goác ñöùc nôi ñôøi tröôùc. Chöa nghe ñöôïc kinh maø nieäm luoân nhôù
nghó neân chaúng nghi Phaät söï.
3. Boû taâm tham lam keo kieät, xa lìa taâm Thanh vaên, Duyeân giaùc.
Laïi cuõng tröø boû caùc haønh vi phaïm giôùi, saân haän, loaïn yù, aùc trí, caùc taâm
chaáp tröôùc, do döï, chìm ñaém, ñuøa côït, töï ñaïi.
4. Töôùng toát trang nghieâm cuûa Nhö Lai laø nhôø söï tu taäp haønh trì
töø ñôøi tröôùc neân tröø saïch caùc nghi ngôø vaø caùc phaùp töôûng ngaên che.
Ñoái vôùi Phaät söï chaúng mang taâm do döï.
5. Nghe giaûng noùi kinh ñieån, tu theo phaùp ñaõ laõnh hoäi neân coù theå
thoï trì, coù theå chöùng ñöôïc Thaùnh tueä.
6. Höng hieån thaàn thoâng khuyeán hoùa chuùng sinh taïo lôïi ích
khoâng löôøng. Ñoù laø ñaïo nghieäp thöù saùu cuûa chö Phaät hoaøn toaøn thanh
tònh.
7. Giaû söû vieäc ma daáy khôûi thì duøng phöông tieän thieän xaûo tu trì
haïnh chaùnh. Neáu lo ngaïi vieäc ma thì nöông nôi aâm thanh dieãn noùi
phaùp ñeå khai hoùa, lieàn kieán giaûi ñöôïc ñaïo phaùp. Giaû söû ngöôøi nghe
taêng theâm tinh taán, ñoù laø Phaät söï thöù baûy, vì taâm yù roäng lôùn.
8. Laïi nöõa, söï hoä trì taâm nghòch, cuõng hoä trì vieäc chaúng theo
phaùp Thanh vaên, Duyeân giaùc. Cheá ngöï caùc caên chöa thuaàn thuïc neân
chaúng trao phaùp giaûi thoaùt. Ñôøi tröôùc ñaõ taïo ñaïo nguyeän nôi chö Phaät
neân nay phuïng haønh. Tuøy thuaän sinh töû ñeå döùt tröø caùc laäu. Neáu ôû caùc
haïnh taäp hôïp, naém giöõ thì hieån baøy ñaïi Bi, thaønh töïu caùc haïnh aáy,
khieán hôïp vôùi voâ vi. Ñoù laø Phaät söï thöù taùm, chaúng theo haïnh ñoaïn.
9. Naøy Phaät töû! Muoán bieát choã lìa dieät ñoä aáy thì mình vaø chuùng
sinh phaûi ñaït roõ veà lyù khoâng ngöôøi maø chaúng sôï haõi, caàu ñaït goác cuûa
trí ñöùc. Luùc môùi phaùt taâm, luoân ñoái vôùi tueä khoâng chaùn, taïo moïi höng
phaùt cho thaân mình vaø muoân vaät neân taát caû caùc töôùng khoâng lìa ñieàu
naøy. Thaáy saéc töôùng caùc haïnh ñaõ lìa tham chaáp cuûa Phaät neân chaúng
döïa chaáp vaøo caùc phaùp chí caàu voâ vò. Laøm thanh tònh coõi Phaät, hieåu roõ
caùc töôùng nhö coõi hö khoâng, khai hoùa chuùng sinh, chaúng cho nhoïc
nhaèn, cuõng khoâng lìa boû töôùng voâ ngaõ.
10. Thaàn thoâng bieán hoùa nôi phaùp giôùi chaúng heà lay ñoäng, cuõng
laïi khoâng lìa vieäc höng hieån cuûa Boà-taùt. Duøng caùc aùnh saùng cuûa thoâng
tueä chieáu soi, chuyeån phaùp luaân ñem laïi an laïc cho chuùng sinh. Boà-taùt
cuõng khoâng vöôït ngoaøi lyù voâ sôû höõu, thò hieän söï kieán laäp, bieán hoùa cuûa
Nhö Lai, khoâng lìa söï thò hieän ñaïi dieät ñoä cuûa Boà-taùt. Döùt boû caùc aùc,
nôi sinh ra ñeàu hieän khaép naêm ñöôøng. Naøy Phaät töû! Nhö vaäy duøng caùi
haïnh tòch nhieân aáy laø phuïng tu caùc phaùp.
Ñoù laø möôøi vieäc höng hieån caùc Phaät söï cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt töï ñaïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khinh maïn nôi Thaùnh giaùo, Thaùnh chuùng cao tuoåi, nhöõng hieàn
Thaùnh toân tröôûng. Chaúng hieáu vôùi cha meï, vôùi Sa-moân, Phaïm chí tu
haïnh bình ñaúng, chaúng haønh cung kính theo ñieàu daïy baûo chaân chaùnh.
2. Haønh nghieäp, choã tö nieäm cuûa taâm khoâng thuaän theo Phaùp sö
laø ngöôøi haønh toân phaùp, giaûng noùi dieäu phaùp, haønh theo Ñaïi thöøa ñi
theo daáu ñaïo. Bieát caùch khieâm toán maø chaúng khieâm toán, cuùi ñaàu leã
kính maø laïi kieâu maïn buoâng lung, chaúng vaâng lôøi daïy cuûa thaày, chaúng
chòu laéng nghe, cuõng chaúng chòu tö duy.
3. Phaùp sö giaûng thuyeát phaùp maàu nôi chuùng hoäi thì khoâng khen
ngôïi baèng lôøi “Hay thay” khieán moïi ngöôøi khoâng khôûi taâm aùc kính.
Ngöôøi ñoù taâm khôûi töï ñaïi, töï hieån baøy coâng lao cuûa mình, che laáp ñöùc
ngöôøi khaùc vaø chæ keå veà mình, sinh ra nhieàu yù nieäm khinh mieät.
4. Ñaõ mang taâm töï ñaïi laø ta bieát, ta hieåu, cheâ bai ngöôøi coù ñöùc.
Ñoái vôùi ngöôøi tu haønh thanh tònh, luoân noùi ñeán loãi laàm cuûa hoï, chöa
töøng khen ngôïi ñaïo nghóa coâng ñöùc, neáu thaáy coù ngöôøi ngôïi khen hoï
thì khôûi taâm saàu naõo.
5. Ñaõ bieát nghóa phaùp, luaät giaùo nhö theá, lôøi Phaät daïy chí thaønh
www.daitangkinh.org
ñaùng toân kính, nhöng laïi chaúng vui möøng, gheùt boû keû hoïc, huûy hoaïi
kinh phaùp, cheâ bai ñieån tòch chaân chaùnh, thoï nhaän laáy nghóa khaùc.
6. Caàu ñaït choã ngoài cao, tìm kieám sôû ñoaûn nôi kinh phaùp, muoán
ñöôïc aùi moä neân tìm söï toân kính cuûa ngöôøi khaùc. Thaáy nhöõng baäc toân
tröôûng, nhöõng ngöôøi tu phaïm haïnh thì khoâng ñöùng daäy ngheânh ñoùn,
cuùi ñaàu laøm leã.
7. Neáu thaáy ngöôøi saùng suoát thì saéc maët saàu thaûm, dung maïo
chaúng vui, chaúng dieãn noùi lôøi ñeïp ñeõ, thöôøng mang taâm xaáu aùc, buoâng
thaû kieâu maïn, chaúng chòu ñi ñeán vôùi chaùnh nghóa.
8. Neáu ñeán choã baäc minh trí thì chaúng chòu thuaän theo, khoâng
khieâm cung, kính thuaän, chaúng chòu thaêm hoûi maø thoï nhaän nghóa kinh.
Chaúng bieát thieän baát thieän laø gì, phaûi tu theo nghóa lyù naøo ñeå ñöôïc an
oån laâu daøi vaø chaúng gaëp caùc hoaïn naïn. Cuøng vôùi haøng ngu muoäi ngaøy
caøng höôùng vaøo choã toái taêm thì söï che khuaát cuûa ngu si ngaøy caøng
theâm nhieàu. Do laån thaån neân baøy ra thaùi ñoä chaúng kính thuaän vaø töï haïi
mình, vì laån thaån ngu meâ neân mang taâm töï ñaïi.
9. Do cao ngaïo neân lìa khoûi lôøi daïy, laøm hao toån heát nhöõng goác
ñöùc nôi ñôøi tröôùc, chaúng taïo theâm ñöôïc phöôùc môùi. Tuoåi treû cang
muoán khieán moïi ngöôøi phaûi khuaát phuïc, noùi ñieàu chaúng neân noùi, cöû
ñoäng hung, heøn, raát öa tranh caõi, huûy baùng keû trí. Bò ñuoåi ra khoûi Tinh
xaù maø töï phoùng tuùng neân rôi vaøo choán hieåm aùc.
10. Laïi nöõa, ñoái vôùi ñaïo taâm, vôùi naêng löïc chaân chaùnh thì kieâu
maïn töï haøo, cho mình laø ôû phaàn vò toân quyù. Do ñoù, trong traêm ngaøn
kieáp chaúng gaëp Phaät, huoáng laø ñöôïc gaëp ñeå nghe kinh phaùp.
Ñoù laø möôøi vieäc töï ñaïi cuûa Boà-taùt. Boà-taùt döùt tröø heát caùc thöù töï
ñaïi ñoù thì lieàn chöùng ñaéc möôøi tueä.
Tueä nghieäp cuûa Boà-taùt laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Choã taïo söï nghieäp thì naém giöõ nghóa Thaùnh.
2. Bieát roõ phöôùc quaû khoâng heà huûy hoaïi, taâm quen nieäm ñaïo,
thöôøng bieát nieäm Phaät.
3. Hoïc theo baïn toát, khieâm cung, tuøy thuaän, phuïng kính vôùi hoï;
thöøa söï baäc toân tröôûng, tinh taán tu tueä.
4. Chí caàu ñaïo phaùp, khoâng luùc naøo laø khoâng doác caàu phaùp, öa
thích hoïc roäng, khoâng bieát chaùn ñuû, tö duy tuøy thuaän. Luoân nghó ñeán
vieäc sieâng naêng tu haønh, khoâng neân coù yù nieäm töø boû söï tinh taán aáy.
5. Thaáy caùc chuùng sinh chaúng khôûi taâm khinh maïn. Thaáy caùc
Boà-taùt thì xem hoï nhö Ñöùc Phaät. Yeâu phaùp nhö yeâu mình, phuïng
kính Nhö Lai nhö yeâu thaân maïng mình. Doác taâm quy ngöôõng caùc Ñöùc
Phaät.
6. Thaân, mieäng, yù luoân caån thaän khoâng ñeå cho sai phaïm. Mieäng
giaûng noùi ñieàu gì, tröôùc tieân thì chôù gaây loãi laàm nôi khaåu nghieäp. Quy
maïng vôùi Thaùnh minh, chaúng xa Phaät ñaïo. Tinh tu tueä nghieäp, möôøi
hai duyeân khôûi chöa töøng tranh loaïn.
7. Boû caùc taø kieán, böùng reã caây voâ minh, dieät tröø aùm muoäi, chöùng
ñaéc aùnh saùng trí tueä cuûa caùc phaùp.
8. Khuyeán thuaän möôøi moân hoài höôùng, daãn duï tieán leân. Trí Ñoä
voâ cöïc thì xem nhö meï, phöông tieän thieän xaûo thì xem nhö cha. Nhaäp
vaøo ñaïo nghieäp cuûa Phaät, chí tính tueä giaûi.
9. Hoïc roäng, trì giôùi, thích vaéng laëng, chí chöùa tueä ñöùc, chaúng laáy
laøm nhoïc nhaèn.
10. Choã giaûng noùi cuûa Ñöùc Phaät tröø boû caùc ma, caùc toäi loãi cuûa
phieàn naõo, ñoaïn tröø aám caùi, taát caû ngaên ngaïi, khai hoùa chuùng sinh,
thuaän theo giaùo phaùp, tinh chuyeân haønh phaùp, laøm thanh tònh caùc coõi
Phaät, thaàn thoâng tam ñaït hieän ôû tröôùc maët.
Ñoù laø möôøi tueä nghieäp cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt coù möôøi vieäc bò ma troùi buoäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Neáu Boà-taùt taâm yù khieáp nhöôïc thì ma ñöôïc thuaän lôïi.
2. Taâm aáy nhieàu nieäm, boái roái voäi vaøng, tính chaúng an hoøa neân
bò ma vaây chaët.
3. Nhieàu voïng caàu khoâng chaùn laø söï loaïn ñoäng cuûa ma.
4. Töï chuyeân trì moät phaùp cöù cho laø ñuùng töùc bò ma vaây chaët.
5. Chaúng theå aân caàn höng hieån chaùnh nguyeän.
6. Laø söï meâ hoaëc cuûa duïc, söï raøng buoäc cuûa phieàn naõo.
7. Chí chaúng vaéng laëng, chaùn lìa cuøng khaép.
8. Muoán ñoaïn sinh töû thì bò ma keùo laïi, chaúng theå tinh taán tu ñaïo
maø coøn bò thoaùi lui.
9. Chaúng chòu khai hoùa taát caû chuùng sinh chæ töï hoä trì mình,
chaúng nghó ñeán chuùng sinh khoå naïn.
www.daitangkinh.org
10. Hoà nghi kinh ñieån, huûy baùng chaùnh phaùp, chaúng chòu tuaân
theo.
Ñoù laø möôøi vieäc kieán laäp cuûa ma.
Boà-taùt coù möôøi vieäc kieán laäp cuûa Phaät. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Töø luùc môùi phaùt taâm laø ñöôïc söï hoä trì cuûa Phaät.
2. Ñôøi ñôøi sinh ra chaúng queân yù ñaïo.
3. Bieát roõ ma söï neân coù theå haøng phuïc chuùng, khieán chuùng phaûi
luøi böôùc.
4. Giaû söû ñöôïc nghe caùc phaùp Ñoä voâ cöïc, thì taâm yù ñöôïc saùng
suoát, nghe roài lieàn phuïng haønh.
5. Bieát roõ caùc khoå cuûa sinh töû, tuy bieát laø khoå nhöng chaúng cho laø
meät nhoïc.
6. Quaùn phaùp saâu maàu, chaúng caàu chöùng quaû.
7. Vì haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc giaûng noùi kinh phaùp, chaúng
theo ñieàu kheùo noùi cuûa haøng Höõu hoïc.
8. Quaùn saùt töï nhieân theo nghóa khoâng sôû höõu, chaúng truï voâ vi,
ñoái vôùi höõu vi vaø voâ vi chaúng nghó coù hai.
9. Choã Phaät hoä trì, vì chaúng xa vôøi maø mang taâm lo laéng neân ñi
vaøo caùc thoâng tueä cuûa baäc Nhaát thieát trí.
10. Theo haïnh Boà-taùt hieån baøy töï taïi, cuõng khoâng khieán ñoaïn
maát.
Ñoù laø möôøi choã kieán laäp cuûa Phaät cho Boà-taùt.
Boà-taùt laïi coù möôøi vieäc kieán laäp phaùp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Nhaèm nhaän bieát taát caû vaïn vaät voâ thöôøng laø kieán laäp phaùp.
2. Taát caû caùc phaùp ñeàu laø khoå naõo.
3. Laïi nöõa, caùc phaùp ñeàu laø khoâng ta, ngöôøi.
4. Nieát-baøn vaéng laëng, vónh vieãn khoâng xöù sôû.
5. Ñoái vôùi caùc phaùp ñeàu theo duyeân maø chuyeån ñoåi. Nhaän nôi hö
giaû maø thoaùi thaát, chaúng thuaän theo söï huaân taäp thì hôïp vôùi möôøi hai
duyeân khôûi, töø voâ minh ñeán laõo beänh töû.
6. Tröø nieäm baát thuaän thì tröø ñöôïc voâ minh. Voâ minh ñaõ tröø thì
sinh, laõo, beänh, töû ñeàu tröø dieät vónh vieãn vaäy.
7. Ñuû ba cöûa giaûi thoaùt thì thaønh töïu quaû vò Thanh vaên, döïa vaøo
choán tónh laëng thì sinh phaùp Duyeân giaùc.
8. Coù saùu Ñoä voâ cöïc, boán ñaúng taâm, boán aân thì höng phaùt Ñaïi
thöøa.
9. Toû ñöôïc möôøi phöông coõi, phaân bieät caùc phaùp, roõ ñöôïc chuùng
sinh, ñi vaøo caùc tueä minh, khoâng gì laø chaúng thoâng suoát ñoù laø caûnh giôùi
cuûa phaùp.
10. Tröø boû caùc nieäm, ñoaïn döùt caùc thoï, vaøo vôùi töï nhieân thì töø
quaù khöù ñeán vò lai ñeàu laø nghóa giaûi thoaùt. Ñoù laø choã phaùp kieán laäp cuûa
Boà-taùt.
Boà-taùt ôû coõi trôøi Ñaâu-thuaät laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
Boà-taùt ôû coõi Duïc, vì caùc Thieân töû noùi veà söï böùc baùch cuûa caùc aùi
duïc. Ñoái vôùi keû töï buoâng lung thì thò hieän caùc vieäc voâ thöôøng. Ñoái vôùi
nhöõng ngöôøi coù nhöõng thaønh töïu nôi hoäi hôïp thì noùi veà phaùp bieät ly,
khuyeân phaùt taâm ñaïo. Ñoù laø lôøi daïy baûo ñaàu tieân ôû coõi trôøi Ñaâu-thuaät.
Boà-taùt ôû taïi coõi Saéc, vì caùc Thieân töû giaûng noùi caùc moân giaûi thoaùt
moân Tam-muoäi Chaùnh thoï, khoâng choã höng khôûi. Neáu hoï tu Thieàn
ñònh coù ngaên ngaïi vì phaùt sinh aùi nieäm, phaân bieät veà phieàn naõo, lyù giaûi
ñuùng nhö chaân ñeá, roài sau ñoù tieâu tröø taát caû caùc saéc, truï nôi ñieân ñaûo.
Nhöõng ngöôøi chaúng hieåu bieát, suy nieäm veà phaàn tònh cho laø thöôøng
toàn, thì ñeàu khoâng tham ñaém, vì chuùng seõ veà vôùi nghieäp voâ thöôøng
bieät ly, nhaân ñaây khuyeân hoï phaùt taâm ñaïo. Ñoù laø vieäc thöù hai.
Laïi nöõa, naøy Toäc taùnh töû! Khi Boà-taùt ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät
duøng Tam-muoäi Tònh quang töï haønh chính hoï, thaân phaùt ra aùnh saùng
toûa khaép caû tam thieân theá giôùi. Tuøy theo caên taùnh cuûa chuùng sinh maø
hoùa ñoä, dieãn noùi bao nhieâu giaùo phaùp vôùi haøng traêm loaïi aâm thanh
khaùc nhau. Neáu chuùng sinh ñöôïc nghe aâm thanh kinh phaùp aáy thì taâm
hoï an nhieân neân ñöôïc thoâng hieåu, neân ñeàu ñöôïc sinh leân coõi trôøi Ñaâu-
thuaät. Vöøa ñöôïc sinh leân coõi trôøi, töùc thôøi Boà-taùt khuyeân hoï phaùt khôûi
taâm ñaïo. Ñoù laø vieäc thöù ba.
Khi ôû coõi trôøi Ñaâu-thuaät, Boà-taùt duøng ñaïo nhaõn cuûa haøng Boà-taùt
khoâng bò ngaên ngaïi, nhìn thaáy heát caùc Boà-taùt trong möôøi phöông coõi
nöôùc Phaät, ñeàu ôû taïi coõi Ñaâu-thuaät. Thaáy hoï roài lieàn trieäu taäp ñaïi phaùp
hoäi, hieån baøy söï bieán hoùa voâ cöïc, hieän roõ vieäc nhaäp thai, laïi thò hieän
caùc vieäc sinh ra, boû nöôùc, lìa ngoâi vua, tu haønh ñi ñeán beân goác caây Boà-
ñeà, trang nghieâm ñaïo traøng, giaûng noùi veà söï taïo laäp haïnh cuûa ñôøi
www.daitangkinh.org
tröôùc. Nhôø baûn haïnh töø ñôøi tröôùc khieán ñöôïc vaøo ñaïi tueä voâ cöïc. Boà-
taùt chaúng rôøi khoûi choã hieän taïi maø laïi hieän khaép vôùi voâ soá hoùa thaân ñeå
khai hoùa quaàn sinh. Ñoù laø vieäc thöù tö.
Khi Boà-taùt ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät thì caùc Boà-taùt ôû coõi trôøi Ñaâu-
thuaät trong möôøi phöông ñeàu ñeán dieän kieán, khieâm cung, thuaän hôïp.
Luùc aáy, Boà-taùt ñeàu laøm cho hoï vui möøng, khieán sôû nguyeän cuûa hoï ñeàu
ñöôïc troïn ñuû. Dieãn noùi ñaïi phaùp, tuøy theo choã haønh trì ñaõ an laäp cuûa
caùc Boà-taùt ñaùng phaûi tröø boû, hoaëc caàn phaûi phuïng haønh hay neân laøm
saùng toû maø vì hoï giaûng noùi phaùp. Nghe ñöôïc nhöõng ñieàu thuyeát giaûng
chö vò ñeàu heát söùc vui möøng roài ñeàu trôû veà coõi trôøi Ñaâu-thuaät cuûa
mình. Ñoù laø vieäc thöù naêm.
Khi ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät, Boà-taùt thaáy ma Ba-tuaàn, buoâng thaû
nôi tham duïc, vôùi raát ñoâng keû tuøy tuøng, cuøng ñeán vaây quanh, muoán
laøm loaïn Boà-taùt. Boà-taùt lieàn truï ôû ñaïo traøng Kim cöông lyù tích, vôùi trí
Ñoä voâ cöïc, naém laáy phöông tieän quyeàn xaûo duøng ñaàu maët ñaïo tueä ñeå
haøng phuïc caùc ma, taâm ñaày nhaân hoøa, giôùi caám vaéng laëng. Duøng uy
thaàn aáy ñeå kieán laäp, hôïp ñuùng tình huoáng maø giaûng noùi phaùp, khieán
cho ma Ba-tuaàn chaúng ñöôïc thuaän lôïi maø nhieãu loaïn. Thaáy ñöôïc söï
hieån hieän cuûa Boà-taùt, chuùng ñeàu phaùt yù ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
Ñoù laø vieäc thöù saùu.
Khi ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät, Boà-taùt bieát caùc chuùng ngöôøi, trôøi
chaùn lìa duïc giôùi, chí caàu phaùp hoäi, neân khieán cho caùc cung ñieän ôû
trong duïc giôùi töï nhieân phaùt ra aâm thanh noùi roõ: Hoâm nay ñöùc Boà-taùt
seõ hieän laøm ngöôøi trong cung. Nhö coù ai nhìn thaáy thì töï sinh yù muoán
maø cuøng chung lónh hoäi. Vöøa nghe ñöôïc aâm thanh aáy thì coù voâ soá öùc
traêm ngaøn chö Thieân ñeàu ñeán taäp hôïp. Luùc ñoù, Boà-taùt hieän ra caùc cung
nhaân xinh ñeïp khaùc thöôøng, theá gian ít coù. Caùc Thieân töû naøy töø xöa
ñeán nay chöa töøng nghe, thaáy. Hoï thaáy roài thì raát vui möøng, nhìn
khoâng bieát chaùn, khoâng caûm thaáy ñuû. Hoï ñeàu taáu leân kyõ nhaïc. Nhaân
nôi kyõ nhaïc naøy maø coù aâm thanh phaùp dieãn noùi: “Taát caû vaïn vaät ñeàu
trôû veà voâ thöôøng. Ñieàu nhìn thaáy cuûa maét ñeàu laø goác khoå. Caùc phaùp voâ
ngaõ, khoâng thaân, khoâng thoï maïng, ñeàu seõ veà vôùi khoâng. Voâ vi laø an
laønh, phuïng haïnh Boà-taùt seõ ñöôïc ñeán vôùi Phaät, ñuû caùc thoâng tueä”. Chö
Thieân ñeán hoäi, nghe ñöôïc phaùp aâm naøy ñeàu khôûi taâm suy xeùt chaúng öa
tham duïc, ñeàu phaùt taâm ñaïo. Ñoù laø vieäc thöù baûy.
Nhö khi ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät, Boà-taùt chaúng bieán maát hình
töôùng cuûa mình maø coøn hieän ra nôi voâ soá coõi Phaät trong khaép möôøi
phöông, nhieàu khoâng keå xieát. Caùc Boà-taùt ñi ñeán choã caùc Ñöùc Nhö Lai,
cuùi ñaàu laøm leã, nghe giaûng noùi phaùp, nhìn thaáy caùc Ñöùc Phaät. Caùc Ñöùc
Phaät lieàn vì caùc Boà-taùt ban tuyeân quaû vò Nhaát sinh boå xöù. Vì töø baûn teá,
Boà-taùt ñi ñeán caûnh giôùi thoâng tueä, truï vaøo ñaïo Boà-taùt, khieán nhaäp vaøo
taát caû nghóa ñaïo, ñaày ñuû Phoå trí voâ cöïc. Trong luùc phaùt taâm thì chö
Thieân ñeàu ñöôïc hieåu roõ. Ñoù laø vieäc thöù taùm.
Luùc Boà-taùt ôû coõi trôøi Ñaâu-thuaät, do töø oai thaàn maø coù söï phuïng
trì phaùp Phaät, goïi laø Haûo Thuø Ñaëc, Boà-taùt duøng oai thaàn aáy maø ñi ñeán
khaép coõi nöôùc cuûa chö Phaät trong möôøi phöông, cuùng döôøng caùc Nhö
Lai voâ löôïng thanh tònh, giaûng noùi khoâng theå keå xieát, hieän ra caùc phaùp
giôùi, quy veà coõi hö khoâng. Chö Thieân, muoân daân thaáy söï cuùng döôøng
naøy thì soá ngöôøi nhieàu khoâng theå keå heát ñeàu phaùt yù ñaïo Voâ thöôïng
Chaùnh chaân. Ñoù laø vieäc thöù chín.
Luùc ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät, Boà-taùt nhaäp vaøo voâ löôïng caùc phaùp
ñaïo thuaän hôïp, phaùt ra aùnh saùng trí tueä, hieän ra ngaàn aáy hình saéc ôû theá
giôùi cuûa chö Phaät trong möôøi phöông, nhieàu khoâng theå löôøng tính. Boà-
taùt hieän ra caùc uy nghi, leã tieát voâ haïn, nhöng moãi moãi ñeàu khaùc bieät.
Tuøy luùc haønh duïng, vì chuùng sinh maø phaân bieät, giaûng noùi ngaàn aáy thöù
phaùp, phaân taùch, daïy baûo tuøy theo taâm nieäm cuûa chuùng sinh, ñeàu
khieán hoï thaáu ñaït ñöôïc baûn haïnh vaø chí nguyeän. Ñoù laø vieäc thöù möôøi.
Nhö vaäy laø Boà-taùt ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät hieän baøy möôøi vieäc, sau ñoù
môùi thò hieän sinh ôû nhaân gian.
Boà-taùt bieán maát ôû trôøi Ñaâu-thuaät cuõng coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø
möôøi? Ngay khi Boà-taùt ôû taïi cung trôøi Ñaâu-thuaät, coù aùnh saùng teân laø
An OÅn thanh tònh. AÙnh saùng aáy phaùt ra töø döôùi baøn chaân cuûa Boà taùt
ñeàu laø ñaïi aùnh saùng toûa chieáu ñeán caû tam thieân theá giôùi. Nôi ñöôøng aùc,
nhöõng keû gaëp naïn ôû ba ñöôøng döõ nhöõng chuùng sinh gaëp nguy aùch ôû ñòa
nguïc, ngaï quyû, suùc sinh qua laïi lieân tuïc, nhöng vöøa thaáy aùnh saùng naøy
thì ñeàu nhaän ñöôïc an laønh, döùt caùc khoå hoaïn. Vöøa ñöôïc an oån thì taâm
hoï töï nghó: “Naøy caùc Hieàn giaû! Coù baäc dò nhaân ñeán theá giôùi naøy, ôû
trong toái taêm nhìn thaáy aùnh saùng.” Hoï nhìn thaáy nhau vöøa möøng, vöøa
www.daitangkinh.org
sôï. Ñaây laø Boà-taùt thò hieän vieäc xaû boû coõi trôøi Ñaâu-thuaät. Ñoù laø vieäc thöù
nhaát.
Laïi nöõa, ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät Boà-taùt coù aùnh saùng teân laø
Khuyeán Trôï, töø khoaûng giöõa chaân maøy cuûa Boà-taùt phoùng ra soi khaép
caû tam thieân theá giôùi, chieáu saùng caùc choán haønh hoùa töø ñôøi tröôùc cuûa
Boà-taùt. Vöøa dieãn ra aùnh saùng naøy, soi chieáu moät ngaøn coõi, thì vieäc
thænh caàu Boà-taùt vöøa xong. Luùc ñoù, ñöùc haïnh cuûa Boà-taùt ñaõ troøn ñuû, xaû
boû coõi trôøi Ñaâu-thuaät. Chö Thieân, long, thaàn taát caû cuøng ñeán cuùng
döôøng Boà-taùt, thaûy ñeàu vui möøng vaø ñeàu phaùt yù ñaïo. Ñoù laø vieäc thöù
hai.
Khi Boà-taùt ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät coù aùnh saùng teân laø Tònh Giôùi,
phaùt xuaát töø tay phaûi cuûa Boà-taùt. AÙnh saùng naøy laïi dieãn ra soi khaép caû
tam thieân theá giôùi khieán caùc haøng Duyeân giaùc ôû caùc coõi aáy ñeàu thaønh
töïu nghieâm tònh, khoâng coùn caùc laäu. Töùc thôøi aùnh saùng aáy dôøi sang
nöôùc khaùc, nhöõng vò ôû ñoù neáu chaúng dôøi theo thì lieàn xaû boû thoï maïng
vaø vaøo Baùt-nieát-baøn. Caùc ngoaïi ñaïo dò hoïc, phaùi loõa hình loä theå meâ
hoaëc nôi kieán chaáp ñieân ñaûo cuøng caùc loaøi chuùng sinh cuõng ñeàu thaáy
aùnh saùng kia dôøi ñi, ñaët ôû phöông khaùc. Thaáy coù söï dôøi ñi aáy, laø do
thaùnh chæ cuûa Nhö Lai, cuõng laø khieán cho chuùng sinh nhôø vaøo nhaân
duyeân naøy neân thaáy coù söï khai hoùa. Ñoù laø vieäc thöù ba.
Luùc ôû coõi trôøi Ñaâu-thuaät, Boà-taùt coù aùnh saùng teân laø Ly caáu hieån
dieäu, phaùt xuaát töø thaân cuûa Boà-taùt, phoùng ra aùnh saùng aáy, soi xuoáng
caùc coõi trôøi, roài môùi leân ñeán trôøi hai möôi tö laø A-ca-nò-traù. ÔÛ cung trôøi
Ñaâu-thuaät, caùc Thieân töû… moãi moãi ñeàu taâm nieäm: “Hoâm nay ñöùc Boà-
taùt boû coõi trôøi Ñaâu-thuaät”. Hoï ñeàu lo raàu, moãi ngöôøi ñeàu caàm laáy
höông hoa, höông ñuû muøi, boät thôm, long baùu luïa naêm maøu, côø phöôùn…
taáu leân aâm nhaïc, ca tuïng coâng ñöùc cuûa Boà-taùt. Hoï vöøa taáu kyõ nhaïc,
vöøa ñi ñeán choã cuûa Boà-taùt maø cuùng döôøng, ñeàu cuùi ñaàu leã kính,
nguyeän heát loøng phuïng söï chaúng nghæ ngôi, cho ñeán khi thaønh Phaät
ñaïo, thò hieän ñaïi dieät ñoä. Ñoù laø vieäc thöù tö.
Laïi nöõa, naøy Toäc taùnh töû! Khi ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät, Boà-taùt coù
aùnh saùng teân laø Maïc naêng thaéng traøng. Vì treân ñaàu coù maõo khaên quaán
thaân theå ñeo chuoãi ngoïc, neân ôû taâm taïng phaùt ra aùnh saùng naøy. AÙnh
saùng töø trong ñoù hieän ra, soi khaép caùc vò thaàn Kim cang ôû möôøi phöông
khieán hoï ñeàu ñeán tuï hoäi, nguyeän haàu haï sau löng Boà-taùt, töø khi ngaøi
thaønh Phaät cho ñeán khi vaøo ñaïi Dieät ñoä. Ñoù laø vieäc thöù naêm.
Laïi nöõa, coù aùnh saùng teân laø Giaûi chuung sinh. Luùc aáy, Boà-taùt töø
caùc sôïi loâng nôi thaân dieãn ra aùnh saùng naøy, soi toû khaép tam thieân theá
giôùi. Thaân töôùng saùng ngôøi cuûa Boà-taùt chieáu soi taát caû cung ñieän nôi
coõi ngöôøi, trôøi ngay khi aáy hoï ñeàu nghó: “Baäc khai só cuûa chuùng ta seõ
hoùa ñoä chuùng sinh, phuïng kính Nhö Lai”. Ñoù laø vieäc thöù saùu.
Laïi nöõa, coù aùnh saùng teân laø Tích thieän truï, töø Ñaïi baûo chaâu taïng
cuûa Boà-taùt phaùt ra aùnh saùng Voâ cöïc. Ngoïc aùnh saùng naøy hoùa ra toøa
ñieän lôùn, ñi ñeán coõi nöôùc, nhaø cöûa, nôi sinh soáng cuûa Boà-taùt. AÙnh saùng
ôû trong toøa nhaø aáy chieáu toûa ñeán caùc nhaø cöûa nôi caùc coõi, quaän quoác,
huyeän aáp, chaâu thaønh, bang vöïc. Nhöõng keû ñaùng ñöôïc hoùa ñoä ôû nhöõng
nôi aáy cuøng ñeán tuï hoäi, ñeàu sinh ra ôû caùc coõi aáy. Ñoù laø vieäc thöù baûy.
Laïi nöõa, coù aùnh saùng teân laø Phoå nghieâm cung. AÙnh saùng naøy
hieän ra thì Boà-taùt töùc thôøi hieän ra ñaïi baûo caùc ñieän cuøng ñaïi baûo ñieän
Phoå nghieâm tònh truï ôû thai meï, gaàn hoâng phaûi cuûa ngöôøi. AÙnh saùng
chieáu soi ñeán thì ngay khi aáy ngöôøi meï kia ñöôïc yeân oån khaép caû. Boà-
taùt hoä trì thai meï laø truï nôi taát caû coâng ñöùc huaân tu. Boà-taùt ôû trong
cung ñaïi baûo cung ñieän naøy maø du hoùa. Ñoù laø vieäc thöù taùm.
Laïi nöõa, coù aùnh saùng teân laø Ñình Truï, phaùt ra töø döôùi loøng baøn
chaân cuûa Boà-taùt. Caùc Thieân töû ôû taïi Duïc giôùi vaø caùc Phaïm thieân
thöôøng khôûi taâm cung kính, phuïng thôø Boà-taùt. Vì luùc maïng hoï saép heát
ñaõ thænh caàu Boà-taùt tieáp tuïc ôû laïi choã cuõ. AÙnh saùng chieáu ñeán, tuy ôû
treân coõi trôøi ñuû söùc phuïng thôø Nhö Lai, nhöng aùnh saùng vöøa soi ñeán thì
caùc Thieân töû ñeàu ñöôïc an truï, khoâng coøn maïng chung nöõa. Töø ñoù hoï
nguyeän cuùng döôøng Boà-taùt cho ñeán khi thaønh Phaät, thò hieän Ñaïi dieät
ñoä. Ñoù laø vieäc thöù chín.
Laïi nöõa, coù aùnh saùng teân laø Ngaàn aáy maét, töø trong caùc töôùng toát
cuûa Boà-taùt phaùt ra. Khi phoùng ra aùnh saùng naøy thì hieän ra voâ löôïng
coâng ñöùc cuûa chö vò trong chuùng Boà-taùt moãi moãi ñeàu bieán hieän khaùc
nhau. Chö thieân, ngöôøi kia töø xa thaáy Boà-taùt truï ôû trôøi Ñaâu-thuaät, hoaëc
hieän xuoáng nhaân gian vaøo thai meï, hoaëc thaáy môùi sinh ra, hoaëc thaáy
xuaát gia, hoaëc thaáy thaønh Phaät, hoaëc thaáy chuyeån phaùp luaân, hoaëc thaáy
Dieät ñoä…
www.daitangkinh.org
Ñoù laø möôøi vieäc. Boà-taùt ôû taïi coõi trôøi Ñaâu-thuaät bieán maát vaø sinh
nôi theá gian.
Ñoù laø möôøi thöù aùnh saùng cuûa Boà-taùt, hieån hieän ñaày ñuû voâ soá öùc
traêm ngaøn aùnh saùng phaùt ra töø giöôøng naèm, toøa ngoài, laàu caùc, cung
ñieän. Thò hieän voâ soá chuûng loaïi haønh nghieäp coù theå höng khôûi cuûa Boà-
taùt, loàng loäng nhö theá laøm cho ñaïo phaùp luoân troøn ñaày.


QUYEÅN 6
Boà-taùt nôi thai coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?

Nhaèm khai hoùa nhöõng chuùng sinh chí truï nôi Tieåu thöøa, mang
taâm sôï haõi, keùm coõi. Boà-taùt ñeàu bieát taâm nieäm cuûa haïng ngöôøi naøy
neân thò hieän nhaäp thai. Hoaëc sôï haïng ngöôøi naøy phaùt yù nghó: “Boà-taùt
hoùa sinh, goác ñöùc töï nhieân, chuùng ta khoâng theå hoïc theo ñöôïc! Do ñoù,
Boà-taùt thò hieän nhaäp thai”. Ñoù laø vieäc thöù nhaát.
Boà-taùt ñeàu vì cha meï, thaân thuoäc töø ñôøi tröôùc xa xöa, vì baïn
ñoàng hoïc, moân ñeä vaø caùc chuùng sinh khaùc maø gieo troàng goác ñöùc,
muoán hoùa ñoä nhöõng ngöôøi naøy neân thò hieän nhaäp thai. Hoaëc coù ngöôøi
töø ñôøi tröôùc ñaõ tích ñöùc, neân luùc ôû trong thai aáy nhaän ñöôïc söï khai hoùa.
Ñoù laø vieäc thöù hai.
Boà-taùt Ñaïi só, taâm chöa töøng voïng nghó veà moät söï yeân oån töï taïi
maø yù thöôøng an ñònh. Ñoù laø vieäc thöù ba.
Nhö khi thò hieän ôû thai meï, Boà-taùt giaûng phaùp cho Thaùnh
chuùng chöa töøng ñoaïn maát. Caùc Boà-taùt, Ñeá Thích, Phaïm thieân, Töù
Thieân vöông ñeàu ñeán tuï hoäi ñeå Boà-taùt thò hieän voâ soá Thaùnh tueä nhieàu
khoâng theå keå, khoâng bôø coõi. ÔÛ trong thai, Boà-taùt hieån hieän nhöõng bieän
taøi kyø dieäu lieàn ñoä thoaùt hoï. Ñoù laø vieäc thöù tö.
Nhö khi ôû trong thai meï Boà-taùt ñaõ taäp hôïp ñaïi chuùng cuøng caùc
baäc khai só, vaø hoï ñeàu muoán vaân taäp ñeán. Vì baûn theä nhaèm ñoä thoaùt hoï
neân Boà-taùt vì hoï maø giaûng noùi phaùp, khieán cho hoï ñeàu ñöôïc giaûi thoaùt.
Ñoù laø vieäc thöù naêm.
Laïi nöõa, muoán khai hoùa daân chuùng trong theá gian thaønh töïu
quaû vò Toái chaùnh giaùc, ñaày ñuû caùc ñöùc, trang nghieâm ñaïo traøng neân
Boà-taùt ñaõ thò hieän sinh ra ôû nhaân gian. Ñoù laø vieäc thöù saùu.
Boà-taùt tuy ôû trong thai meï nhö thaân Boà-taùt thò hieän khaép caû
tam thieân theá giôùi, gioáng nhö trong göông saùng nhìn thaáy caùc hình aûnh.
www.daitangkinh.org
Chí cuûa Boà-taùt nhieäm maàu neân nhöõng baäc hoïc só Ñaïi thöøa, chö Thieân,
Long thaàn, Kieàn-ñaïp-hoøa, A-tu-luaân, Ca-löu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-haàu-
laëc, nhaân cuøng phi nhaân ñeàu taâm nieäm: “Ta neân ñeán ñaûnh leã, quy
maïng, cuùng döôøng Boà-taùt”. Ñoù laø vieäc thöù baûy.
Khi ôû trong thai meï, Boà-taùt coù ñaïi phaùp moân teân laø Ñaïi tueä
taïng. Phaùp moân aáy ñi ñeán caùc coõi Phaät khaùc ôû phöông khaùc, roát raùo
ñaày ñuû, Boà-taùt ôû trong thai ñeàu cuøng luaän giaûng. Do ñoù, neân khieán Boà-
taùt hieän thaân nhaäp vaøo thai meï. Ñoù laø vieäc thöù taùm.
Khi Boà-taùt thò hieän vaøo trong thai meï, coù Tam-muoäi teân laø Ly
caáu taïng, nhôø nôi ñònh löïc maø ñöôïc thaønh töïu, chaúng gaàn thai meï, taïi
trôøi Ñaâu-thuaät, vaøo nôi thanh tònh neân truï trong thai meï maø cuõng
khoâng choã nhaäp. Ñoù laø vieäc thöù chín.
Laïi nöõa, Nhö Lai Chí Chaân coù ñaïi coâng ñöùc teân laø Ly caáu taïng
hoa, neân thaáy vieäc phuïng kính cuùng döôøng Nhö Lai laø caùc baäc Giaùc
Phaät. Khi ôû trong thai meï, Thaùnh chæ cuûa Boà-taùt ñeàu hieän höõu khaép
möôøi phöông. Vì baäc chaân Ñaïi Thaùnh vaø caùc chuùng Boà-taùt ñeàu coù
haïnh goïi laø Phaùp giôùi taïng. Vì giaûng giaûi giaùo ñieån naøy neân nhaäp vaøo
tueä Voâ cöïc. Boà-taùt nhôø ñoù, thò hieän söï ñi ôû baèng thaäp thieän vi dieäu,
kieán laäp ñöôïc an laïc lôùn.
Boà-taùt coù möôøi vieäc thò hieän an töôøng. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Khi Boà-taùt nhaäp vaøo thai meï, töø luùc môùi phaùt taâm cho ñeán
khi hieän ôû phaùp Nhaát sinh boå xöù, luoân thaønh töïu ñaày ñuû Phaät söï.
2. Nhö luùc vaøo thai meï, Boà-taùt laïi tieáp tuïc thò hieän ôû taïi coõi trôøi
Ñaâu-thuaät.
3. Hoaëc laïi trôû veà hieän vaøo thai meï, roài sinh ra.
4. Hoaëc taïi thai meï thò hieän treû thô, khoâng rôøi thai meï.
5. Thò hieän caùc theå nöõ trong cung, hieån hieän nôi thai meï.
6. Laïi thò hieän sinh ra, yeân oån nôi thai meï.
7. Thò hieän haïnh tinh taán khoå nhoïc. Hieän ñi ñeán ñaïo traøng,
ngoài nôi goác caây, chöùng ñaéc Chaùnh giaùc cuûa Phaät.
8. Laïi hieän ôû thai meï maø chuyeån phaùp luaân, ôû trong thai meï
hieän Dieät ñoä.
9. Vaøo trong thai meï, giaûng daïy khuyeán tieán hoäi nhaäp nôi ñaïi
ñaïo.
10. Taïi choã döøng trong thai ñoù thò hieän ñaày ñuû caùc haïnh Boà-taùt,
kieán laäp ñaïi ñaïo voâ cöïc cuûa Nhö Lai, laøm roõ cöûa Ñaïo. Ñoù laø Boà-taùt thò
hieän möôøi haïnh an töôøng, töï taïi.
Boà-taùt thò hieän sinh ra coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt thoâng saùng, yù nieäm an nhieân, hieän baøy ñôøi soáng
thanh tònh hoøa hôïp.
2. Phaùt ra aùnh saùng lôùn chieáu soi khaép caû tam thieân theá giôùi.
3. Toái haäu roát raùo, chaúng coøn thoï sinh nöõa, maø chæ thò hieän sinh
ra.
4. Khoâng khôûi, chaúng dieät neân goïi laø sinh.
5. Suy nghó söï thoï sinh trong ba coõi gioáng nhö huyeãn hoùa.
6. Hieän thaân sinh ra trong möôøi phöông theá giôùi.
7. Thaân aáy thò hieän ñaït ñeán Nhaát thieát trí.
8. Ñaáng Nhö Lai chí chaân dieãn baøy uy thaàn saùng choùi ñeå ban
baûo cho taát caû chuùng sinh nôi caùc coõi Boà-taùt ñaõ tích luõy ñaïi tueä nôi
Tam-muoäi Chaùnh thoï, sau ñoù môùi sinh ra.
9. Boà-taùt vöøa sinh ra ñaõ laøm chaán ñoäng nôi caùc coõi Phaät.
10. Khieán taâm caùc loaøi chuùng sinh ñöôïc hoan hyû, tröø boû caùc
ñöôøng aùc, che laáp caùc ma söï. Moãi moãi ñeàu kinh ngaïc noùi: “Hoâm nay
ñöùc Boà-taùt töø coõi naøo ñeán ñaây”.
Ñoù laø möôøi vieäc Boà-taùt thò hieän sinh ra.
Boà-taùt vi tieáu coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Quaùn saùt theá tuïc do tham duïc neân bò raøng buoäc neân khoâng
theå vöôït ra ñöôïc. Chæ moãi söùc cuûa thaân ta môùi coù theå laøm ñöôïc vieäc ñoù
ñeå khaéng ñònh ñieàu aáy neân Boà-taùt mæm cöôøi vaäy.
2. Ngöôøi theá tuïc bò nhieàu thöù phieàn naõo meâ hoaëc maø töï cho laø
trí tueä, nhöng khoâng theå ñaït ñöôïc, neân Boà-taùt mæm cöôøi.
3. Keû töï ñaïi, phoùng daät maø töï cho mình laø baäc voâ thöôïng. Boà-
taùt lieàn duøng Phaùp thaân thò hieån thò ñieàu then choát lôùn, hieän baøy caû ba
ñôøi khieán hoï ñeàu phaùt sinh yù caàu ñaït ñeán.
4. Maét cuûa caùc Boà-taùt khoâng choã ngaên ngaïi, töø möôøi phöông
coõi ñeán cung trôøi Phaïm thieân, cho ñeán coõi trôøi Ñaïi thaàn dieäu, ñeàu quaùn
saùt ñöôïc caû goác ngoïn vaø töï nghó: “Caùc chuùng sinh naøy ñeàu bò phieàn
naõo caáu nhieãm, trí löïc cuûa Boà-taùt ñeàu nhìn thaáy roõ caû”.
www.daitangkinh.org
5. Boà-taùt laïi thaáy chuùng sinh ñôøi tröôùc tích chöùa goác ñöùc maø bò
ñoïa laïc trôû laïi.
6. Thaáy chuùng sinh gieo troàng phöôùc ít maø mong caàu quaû baùo
voâ löôïng.
7. Thaáy ñaïo bình ñaúng giaùc chaân chaùnh khoâng heà hö voïng.
8. Quaùn saùt thaáy baïn höõu thuôû xöa, keû ñoàng hoïc töø tröôùc, chí
caàu ñaïo Boà-taùt, moãi moät ñeàu tònh tu nhöng chöa troøn Phaät phaùp, chæ
rieâng mình laø ñaït ñöôïc.
9. Quaùn xeùt choã ôû cuûa chö Thieân, loaøi ngöôøi vaø ôû choán toái taêm,
thaáy hoï chaúng hieåu ñöôïc chaùnh phaùp nhöng taâm Boà-taùt chaúng heà thoaùi
chuyeån, chaúng heà chaùn meät.
10. Nhö Lai chí chaân coù phoùng ra aùnh saùng goïi laø Ñaïi dieâu an,
luoân phaùt ra aùnh saùng lôùn toûa chieáu.
Ñoù laø möôøi vieäc vi tieáu cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt ñi baûy böôùc coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Luùc aáy, Boà-taùt töï thò hieän treû thô.
2. Böôùc ñi baûy böôùc ñeå bieåu thò coù baûy thaùnh taøi, hieån baøy söï
thuø thaéng.
3. Muoán laøm cho sôû nguyeän cuûa Ñòa thaàn ñöôïc ñaày ñuû.
4. Töï thò hieän coâng ñöùc aáy sieâu vieät ba coõi, moät mình böôùc ñi
khoâng ai saùnh cuøng.
5. Boà-taùt ñi nhö Long vöông, ñöùng nhö Töôïng vöông, cöû ñoäng
tieán döøng nhö sö töû caát böôùc.
6. Caùc choã ñi ñeán, qua laïi, böôùc ñi cuûa Boà-taùt chuyeån ñoäng
cuøng khaép vaø ñeàu vöôït hôn taát caû, khi aáy thì ñaát trôøi bieán thaønh Kim
cöông.
7. Haøng phaøm phu khoâng ñuû söùc nhaän laõnh coâng vieäc naâng ñôõ,
giöõ gìn neân Boà-taùt an uûi chæ daãn cho taát caû chuùng sinh baèng böôùc ñi
baûy böôùc.
8. Laïi nöõa, taát caû moïi ngöôøi chaúng lyù giaûi ñöôïc nghóa ñaïo neân
Boà-taùt böôùc ñi baûy böôùc öùng vôùi baûy Giaùc yù.
9. Böôùc ñi baûy böôùc ñeå giaùc ngoä nhöõng ngöôøi chöa ñöôïc giaùc
ngoä, khieán hoï ñaït ñeán chaùnh phaùp, khoâng choã döïa nöông.
10. Ta ôû ñôøi laø baäc toân quyù, trì tueä khoâng ai hôn vaø mieäng töï
noùi leân: “Treân trôøi, döôùi ñaát ta seõ hoùa ñoä taát caû”.
Ñoù laø möôøi vieäc ñi baûy böôùc cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt hieän baøy treû thô laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt ñeàu bieát chuù giaûi saùch vôû, toaùn soá kyõ thuaät, bieát choã
caàn tuøy nghi öùng phoù, ngoân tö ñoái ñaùp, khoâng coù gì laø khoâng thoâng ñaït
neân laáy vieäc naøy hieån baøy vôùi moïi ngöôøi.
2. Laïi nöõa, Boà-taùt thò hieän söï leân ngöïa, côõi voi, côõi xe ñi laïi,
hieän chuù thuaät thaàn tieân… so vôùi moïi ngöôøi thì sieâu vieät khaùc thöôøng.
3. Kyõ nhaïc, ca muùa vui chôi, tranh taøi, Boà-taùt cuõng ñeàu sieâu
quaàn baït chuùng.
4. Thaân, mieäng, yù cuûa Boà-taùt thò hieän coù toäi phöôùc maø khoâng
coù tai öông.
5. Boà-taùt duøng Tam-muoäi Chaùnh thoï voâ kieâu maïn hieän baøy
khaép caùc theá giôùi cuûa chö Phaät nhieàu voâ löôïng ñeå khai hoùa chuùng sinh
hieän ôû ñoù.
6. Boà-taùt hieån hieän coâng ñöùc trí tueä vöôït haún caùc haøng Trôøi,
Roàng, Quyû, thaàn, A-tu-luaân, Ca-löu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-haàu-laëc, Ñeá
Thích, Phaïm vöông, Töù Thieân vöông vaø taát caû ñeàu ñeán quy maïng Boà-
taùt.
7. Laïi nöõa, Boà-taùt töï thò hieän saéc maïo, hình töôùng cuûa Ñeá
Thích, Phaïm vöông vaø Töù Thieân vöông, laïi duøng dung maïo cuûa Boà-taùt
ñeå töï thò hieän, hieån baøy ñaïo nghieäp cuûa mình.
8. Boà-taùt thò hieän ôû chuùng sinh moãi moãi ñeàu khaùc. Nhö coù caùc
chuùng sinh tham taém aùi duïc, thích vui ñuøa hoaëc laïi coù chuùng sinh saàu
lo, loaïn ñoäng thì Boà-taùt seõ vì hoï thò hieän söï hoan hyû thuaän hôïp khieán
hoï yeâu thích phaùp.
9. Boà-taùt thöôøng duøng phaùp hoäi taïo lôïi ích lôùn taêng theâm söï
phuïng kính Nhö Lai. Nhìn thaáy khaép möôøi phöông baèng aùnh saùng cuûa
phaùp, duøng uy thaàn cuûa Nhö Lai ñeå thò hieän söï an laønh, hoøa hôïp, vaéng
laëng.
10. Vì hoùa ñoä chuùng sinh neân Boà-taùt thò hieän hình töôùng treû thô
ôû taïi haäu cung ñeå cöùu giuùp ñöôïc nhieàu.
Boà-taùt thò hieän nôi hoaøng cung, ôû choã caùc Theå nöõ laïi coù möôøi
vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
www.daitangkinh.org
1. Boà-taùt vôùi hoï töø ñôøi tröôùc voán laø choã ñoàng hoïc, neân Boà-taùt
muoán hoùa ñoä nhöõng chuùng sinh naøy.
2. Vì hieån baøy goác ñöùc neân Boà-taùt hieän ôû haäu cung.
3. Boà-taùt laïi vì nhöõng ngöôøi muo61n vun troàng goác ñöùc neân
phaûi ra söùc cöùu teá vì theá ñaõ hieän ra ôû haäu cung.
4. Vì chö Thieân, ngöôøi ñôøi kieâu maïn buoâng lung, haïng giaøu
sang quyeàn quyù maø haøng phuïc, Boà-taùt nhaân ñaáy cuõng thò hieän sinh nôi
vöông cung cao quyù ñeà haøng phuïc hoùa ñoä hoï.
5. Taïi ñôøi naêm oâ tröôïc, tuøy luùc daãn daét tieán leân, hoùa ñoä ñöa
ñeán coõi Phaät.
6. Tuy ôû trong cung nhöng chaúng pheá boû Tam-muoäi, uy löïc voâ
song.
7. Chuùng sinh töø thuôû xöa ñaõ höng laäp theä nguyeän, Boà-taùt
muoán laøm cho ñöôïc nhö yù neân hieän ra ôû haäu cung.
8. Nhaèm khieán cho cha meï, gia thaát, thaân thuoäc, baûn nguyeän
ñöôïc troøn ñuû, neân Boà-taùt duøng ñaïi phaùp aâm, caùc thöù kyõ nhaïc ca vònh,
ñaøn ñòch… phuïng kính cuùng döôøng Ñöùc Nhö Lai chí chaân ñeå laøm cho
hoï ñöôïc thaønh töïu.
9. Luùc ñoù, Boà-taùt ôû taïi haäu cung ñaõ toû ngoä vaø thaønh töïu Phaät
ñaïo, ñònh yù chaúng lay ñoäng.
10. Töø ñaàu ñeán cuoái laø Boà-taùt thaønh Toái chaùnh giaùc, chuyeån
phaùp luaân vaøo Ñaïi dieät ñoä, vì vaäy Boà-taùt thò hieän, duøng phaùp ñeå hoä trì,
cöùu vôùt bao nhieâu khoå aùch, khieán chuùng sinh vaøo vôùi ñaïi ñaïo.
Ñoù laø Boà-taùt thò hieän ôû taïi haäu cung toái haäu roát raùo sau cuøng,
boû nöôùc nhöôøng ngoâi, vaøo nuùi ñaéc ñaïo.
Boà-taùt xaû boû coõi nöôùc laïi coù möôøi vieäc.
1. Bieåu thò vieäc chaùn boû traàn duïc neân hieän baøy söï xuaát gia.
2. Thaáy ôû theá tuïc nhieàu söï caáu nhieãm tham chaáp, nhaèm khieán
moïi ngöôøi khoâng bò ñaém chìm nôi ueá tröôïc, neân hieån hieän ñaïo lyù Nhu
hoøa thuaän hôïp cuûa Hieàn thaùnh chaùnh chaân.
3. Boà-taùt vaøo trong haønh nghieäp ñeå nhaèm thoâng suoát ñaïo hoùa
ñoä, khen ngôïi ñöùc xuaát gia.
4. Duøng phöông tieän quyeàn xaûo, thò hieän ôû coõi nhò bieân, ñi vaøo
caùc nghi vaø saùu möôi hai thöù taø kieán ñeå cöùu vôùt nhöõng chuùng sinh ôû
ñaáy.
5. Chuùng sinh tham duïc, thieát tha muoán ñöôïc an laïc, Boà-taùt vì
hoï thò hieän caùc naïn ñeå hoï töø boû tö töôûng yû laïi vaøo an oån.
6. Vì nhöõng keû ñaém chaáp ôû ba coõi vaø caùc loaøi maõi löu chuyeån,
troâi noåi trong saùu ñöôøng, neân tröôùc heát Boà-taùt thò hieän söï xuaát gia.
7. Taâm cuûa caù chuùng sinh kia luoân daáy ñoäng, khoâng coù choã
nöông döïa quy ngöôõng, luoân duyeân nôi caûnh traàn neân Boà-taùt thò hòeän
xuaát gia.
8. Laïi thò hieän chöùng ñaéc möôøi löïc, boán voâ sôû uyù cuûa Nhö Lai.
9. Tuøy luùc giaùo hoùa, roát raùo toái haäu.
10. Seõ ñöôïc thaønh Phaät, aáy laø ñieàu haún nhieân.
Ñoù laø möôøi vieäc boû nöôùc, nhöôøng ngoâi cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt hieän haïnh caàn khoå laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Muoán khai hoùa haøng Tieåu thöøa neân Boà-taùt thò hieän saùu naêm
chuyeân tu khoå haïnh, ngaøy chæ aên moät haït meø haït gaïo.
2. Boà-taùt laïi muoán chuyeån hoùa saùu möôi hai thöù taø kieán ñeå vì
nhöõng haøng chuùng sinh thaát ñöùc, chæ baøy veà nghieäp baùo, toäi phöôùc cho
hoï.
3. Boà-taùt cuõng nhaèm hoùa ñoä theá giôùi taïp ueá, meâ laàm.
4. Tuøy thôøi khuyeân baûo, daãn daét, neân thò hieän söï lao khoå hoaïn
naïn cuûa mình.
5. Coù theå cheá ngöï tham duïc nôi caùc caên maø hieån baøy hai thöù
nghieäp duyeân.
6. Nhôø ñoù neân nhaän ñöôïc phaùp chaân ñeá, caùc phaùp tham chaáp aùi
duïc ñöôïc chuyeån hoùa taïo söï an laïc cho baûn thaân.
7. Ñoái vôùi nhöõng chuùng sinh rong ruoåi theo traàn caûnh thì Boà-taùt
khieán hoï tònh taâm.
8. Laïi nöõa, Boà-taùt thò hieän veà chí ñaïo tinh taán caàn khoå.
9. Seõ ñöôïc thaønh Phaät nôi chaân töôùng sau cuøng, neân hieån baøy
söï khoâng thoï sinh trôû laïi.
10. Vì nhôø tinh taán neân khieán cho chö Thieân, loaøi ngöôøi caên
taùnh chöa thuaàn thuïc vaø nhöõng keû ngoaïi ñaïo, dò hoïc phaûi tuaân theo söï
chæ giaùo. Ñoù laø Boà-taùt thò hieän khoå haïnh coù möôøi vieäc.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt ñi ñeán ñaïo traøng laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt phaùt ra aùnh saùng lôùn soi khaép möôøi phöông khieán moïi
ngöôøi bieát ñöôïc neân ñi ñeán goác caây Boà-ñeà.
2. Boà-taùt muoán taïo söï caûm öùng nôi caùc coõi nöôùc Phaät neân hieån
baøy thaân mình, laøm cho khaép caùc coõi Phaät cuõng ñeàu thaáy bieát.
3. Laïi nöõa, Boà-taùt thò hieän thoâng suoát nhöõng choã haønh hoùa töø ñôøi
tröôùc khieán cho caùc Boà-taùt vaø chuùng sinh ñeàu ñeán choã aáy ñaûnh leã, thoï
hoïc.
4. Boà-taùt thò hieän ngoài nôi goác caây ôû ñaïo traøng aáy.
5. Taïo söï trang nghieâm thanh tònh, tuøy theo caên cô cuûa moïi
ngöôøi.
6. Tuøy thôøi hieän thaân, uy nghi, leã tieát ñaày ñuû nôi ñaïo traøng vaéng
laëng.
7. Khieán cho moãi moãi Nhö Lai chí chaân trong caùc theá giôùi ñeàu töï
hieän thaân.
8. hieän roõ chö Phaät khi kinh haønh, caát böôùc haï chaân, thöôøng tu
Tam-muoäi, chaúng rôøi ñònh yù, thaáu toû Thaùnh ñaïo.
9. Boà-taùt ñi ñeán ñaïo traøng trong choác laùt thì taát caû chö Thieân,
Long vöông, Kieàn-ñaïp-hoøa, A-tu-luaân, Ca-löu-la, Chaân-ñaø-la, Ma-
haàu-laëc, Ñeá Thích, Phaïm thieân vaø Töù Thieân vöông ñeàu hieän ñeán
phuïng kính, moïi ngöôøi thaáy theá neân thaûy ñeàu phaùt taâm caàu ñaït ñaïi tueä
voâ ngaïi.
10. Choán haønh cuûa Boà-taùt quaùn saùt möôøi phöông, nghó ñeán caùc
Ñöùc Nhö Lai, hieåu heát moïi phöông dieän, ôû taïi caùc coõi nöôùc hieän thaønh
Chaùnh giaùc.
Ñoù laø Boà-taùt taùt hieän ñeán ñaïo traøng.
Boà-taùt ngoài nôi goác caây Phaät laïi coù möôøi vieäc. Nhöõng gì laø
möôøi?
1. Boà-taùt duøng voâ soá vieäc taïo söï caûm öùng nôi caùc coõi Phaät neân
ngoài nôi coäi caây.
2. Boà-taùt muoán soi saùng khaép möôøi phöông theá giôùi.
3. Nhaèm tieâu tröø heát taát caû caùc ñöôøng aùc.
4. Boà-taùt cuõng muoán kieán laäp taát caû caùc caûnh giôùi ñeàu laø Kim
cang.
5. Quaùn saùt caùc Ñöùc Nhö Lai ngoài treân toøa Sö töû.
6. Hieän baøy choã tö nieäm cuûa taâm bình ñaúng nhö hö khoâng.
7. Hieän thaân uy nghi ñeàu phaûi tuøy luùc.
8. Höôùng veà ñaïo traøng Kim cang Tam-muoäi.
9. Laø choã döøng böôùc cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, thoï nhaän söï thanh
tònh vaø töï thöøa keá oai löïc cuûa chö Phaät.
10. Laáy goác ñöùc laøm muïc ñích ñeå an laäp cho taát caû chuùng sinh.
Ñoù laø möôøi vieäc ngoài nôi coäi caây cuûa Boà-taùt.
Boà-taùt ngoài ôû ñaïo traøng coù möôøi ñieàu ñaït ñeán söï chöa töøng coù.
Nhöõng gì laø möôøi? Khi ngoài döôùi caây Phaät, Boà-taùt ñaït ñeán phaùp an
nhieân chöa töøng coù. Caùc Ñöùc Nhö Lai Chí Chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc
trong möôøi phöông theá giôùi ñeàu hieän baøy hình töôùng nôi tröôùc maët, ñöa
baøn tay phaûi, ñeàu töï khen ngôïi, töùc khieán cho baäc ñaïi sö coù ñöôïc söï
thuø thaéng chính laø phaùp baäc nhaát chöa töøng coù. Ñoù laø vieäc thöù nhaát.
Nhö luùc Boà-taùt ngoài nôi coäi caây Boà-ñeà thì taát caû chö Phaät ñeàu nghó ñeán
vaø ñeàu hieän uy thaàn ñi ñeán. Ñoù laø vieäc thöù hai. Khi ngoài nôi coäi caây
Boà-ñeà, caùc Boà-taùt ñoàng hoïc töø thuôû xöa ñeàu cuøng ñeán vaây quanh hoä
veä, truï vaøo cöûa Ñònh yù ñem voâ soá vaät cuùng döôøng Boà-taùt. Ñoù laø vieäc
thöù ba. Khi ngoài nôi coäi caây Boà-ñeà thì coû caây, hoa traùi vaø caùc thaûo
döôïc cuûa möôøi phöông theá giôùi, tuy khoâng coù thaàn thöùc nhöng ñeàu töï
nhieân cuùi mình; chuùng ñeàu cuøng cuùi mình höôùng veà caây Boà-ñeà maø
ñaûnh leã. Ñoù laø vieäc thöù tö. Boà-taùt coù Ñònh yù lôùn teân laø Tích phaùp giôùi,
sieâu vieät taát caû caùc haïnh Boà-taùt. Giaû söû khi chöùng ñöôïc Ñònh yù naøy thì
aùnh saùng cuûa coâng ñöùc aáy vöôït taát caû caùc baäc Khai só. Ñoù laø vieäc thöù
naêm. Vaøo luùc Boà-taùt kieán laäp ñaïo traøng Toång trì thaân haûi taïng ly caáu
quang dieäu thì khieán caùc Ñöùc Nhö Lai xieån döông möa phaùp lôùn. Ñoù
laø vieäc thöù saùu, töùc duøng phaùp ñoä cuûa ñænh nhu hoøa thuaän hôïp. Boà-taùt
ngoài nôi ñaïo traøng cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai, ñi khaép caùc coõi nöôùc,
khoâng truï xöù naøo maø chaúng ñeán. Ñoù laø vieäc thöù baûy. Khi Boà-taùt ngoài
nôi coäi caây Boà-ñeà thì haønh nghieäp aáy cuõng nhö trí tueä cuûa baäc Khai só
ñaõ thaáy khaép coäi reã vieäc laøm vaø taâm nieäm cuûa taát caû chuùng sinh. Ñoù laø
vieäc thöù taùm. Khi ngoài nôi coäi caây Boà-ñeà, Boà-taùt töï nhieân kheùo ñaït
ñeán ñònh giaùc cuûa Phaät thaùnh. Vöøa ñöôïc ñònh aáy töùc bieát ñöôïc voâ
löôïng söï vieäc cuøng khaép nôi ba ñôøi, gioáng nhö hö khoâng. Ñoù laø vieäc
www.daitangkinh.org
thöù chín. Khi ngoài nôi coäi caây Boà-ñeà, Boà-taùt duøng thaân mình bieát roõ
ñöôïc ba ñôøi. Ñaïi thaùnh tueä khoâng ai saùnh baèng aáy phoùng ra aùnh saùng
lìa caáu ueá.
Ñoù laø möôøi söï kieän phaùp chöa töøng coù.
Boà-taùt haøng phuïc cung ma, haøng phuïc quyeán thuoäc ma coù möôøi
vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Chuùng sinh ñoàng caûnh traàn, buoäc vaøo choán hoaïn naïn sinh töû
cuûa theá tuïc, khoâng öa chieán ñaáu ñeå dieät tröø phieàn naõo neân Boà-taùt thò
hieän ñaïi uy löïc haøng phuïc quaân ma vaø quyeán thuoäc cuûa chuùng.
2. Ñôùi vôùi chö Thieân vaø ngöôøi ñôøi thuoäc loaïi cao ngaïo, caàu danh,
Boà-taùt muoán vì hoï ñoaïn tröø naïn töï ñaïi.
3. Ñöùc Phaät muoán haøng phuïc khai hoùa quaân ma vaø binh chuùng
khieán chö Thieân, muoân daân, cuøng nhau vui veû ñeàu ñeán tuï hoäi, nhaân
ñaáy Boà-taùt hoùa ñoä hoï.
4. Uy löïc cuûa Boà-taùt thaät laø voâ thöôïng.
5. Cuõng nhaèm hieån hieän, khieán cho moïi ngöôøi nhaän bieát, cuõng
nhaèm khuyeán khích, taïo an vui cho taát caû chuùng sinh.
6. Hieån baøy lôïi laïc aáy cuõng laø nhaèm theå hieän söï thöông xoùt ñeán
theá nhaân trong ñôøi vò lai.
7. ÔÛ nôi coäi caây Boà-ñeà, khi haøng phuïc quaân ma, Boà-taùt ñeàu vöôït
qua caùc caûnh giôùi ma, khoâng coù traàn duïc, khoâng coù löïc maø chaúng phaûi
khoâng coù löïc.
8. Nhìn thaáy caùc löïc yeáu keùm neân Boà-taùt thò hieän goác ñöùc, hieån
baøy dieäu löïc cuûa taâm Töø.
9. Haøng phuïc quaân ma vaø quyeán thuoäc, tuøy luùc khuyeán khích taïo
söï an laïc.
10. AÙi duïc, phieàn naõo, tham saân nôi theá gian thì duøng ñaïo phaùp
ñeå chuyeån hoùa. Quaùn ñöôïc möôøi nghóa naøy neân Boà-taùt ñaõ haøng phuïc
quaân ma vaø quyeán thuoäc cuûa chuùng.
Boà-taùt thaønh Toái chaùnh giaùc thò hieän uy löïc cuûa Nhö Lai cuõng coù
möôøi vieäc. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Boà-taùt coù theå haøng phuïc caùc nghieäp ma, phieàn naõo caáu ueá.
2. Ñaày ñuû haïnh Boà-taùt, öa thích taát caû Ñònh yù cuûa caùc Boà-taùt
luoân töï laáy laøm vui.
3. Vöôït leân treân caûnh giôùi Thaùnh tueä cuûa caùc baäc khai só, neân
Boà-taùt thaønh töïu roát raùo caùc phaùp thanh tònh cuøng taát caû caùc haïnh
nghóa.
4. Vì caùc theá gian neân Boà-taùt kheùo haønh tö duy.
5. Thaân Boà-taùt bieán khaép möôøi phöông theá giôùi, dieãn ra aâm
höôûng giaùc ngoä.
6. Taâm bình ñaúng ñoái vôùi chuùng sinh, ñeàu hieän roõ uy thaàn maø
kieán laäp cho hoï.
7. Caùc Ñöùc Phaät Nhö Lai chí chaân quaù khöù, vò lai vaø hieän taïi vôùi
thaân, mieäng, yù… ñeàu khoâng voïng töôûng, neân trong moät luùc cuøng ñaït
thaáu toû caû ba ñôøi.
8. Boà-taùt coù Tam-muoäi teân laø Thieän giaùc giaùc yù.
9. Khi ñöôïc Ñònh aáy thì nhaäp vaøo möôøi löïc cuûa Ñöùc Phaät.
10. Boà-taùt coù theå höng khôûi löïc naøy thì nôi nôi ñeàu coù löïc, ñeán
ñöôïc Tueä laäu taän.
Ñoù laø möôøi löïc cuûa Nhö Lai taïo thaønh ñaïo quaû Toái chaùnh giaùc
cuûa Boà-taùt. Khi Boà-taùt an truù nôi löïc naøy thì chö Phaät khaép caùc coõi
cuøng noùi: “Nhö Lai ñaõ thaønh Chaùnh Giaùc”.
Ñöùc Nhö Lai Chí chaân duøng möôøi phaåm ñeå chuyeån baùnh xe
phaùp. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Ñaït ñeán boán Voâ sôû uùy, vaøo tueä thanh tònh.
2. Thoâng suoát aâm thanh cuûa Tueä vaø boán Bieän taøi.
3. Laïi kheùo bieát roõ neân vöôït qua boán ñeá.
4. Haønh hoùa ôû cöûa giaûi thoaùt Chaùnh giaùc voâ ngaïi.
5. Taâm quaûng ñaïi, thöông nghó veà taát caû chuùng sinh.
6. Tieâu tröø nhöõng thöù khoå naïn böùc baùch moïi lo aâu, saàu naõo,
caùc oan uoång baát nhö yù.
7. Boà-taùt chaúng traùi vôùi taâm Töø bi voâ haïn nôi thuôû xöa.
8. Hieän baøy ngoân töø thanh tònh, hoøa aùi khaép möôøi phöông theá
giôùi.
9. ÔÛ trong voâ soá kieáp, Boà-taùt ñaõ ban tuyeân kinh phaùp khoâng heà
cho laø meät nhoïc.
10. Boà-taùt kheùo phaân bieät, bieát roõ caùc Caên, Löïc, Giaùc yù, nhaát
taâm, moân giaûi thoaùt, Thieàn ñònh chaùnh thoï.
www.daitangkinh.org
Ñoù laø möôøi phaåm luùc Boà-taùt thaønh Chaùnh giaùc duøng voâ löôïng
nghóa ñeå chuyeån baùnh xe phaùp.
Ñaõ thaønh töïu Ñaáng Nhö Lai Chaùnh chaân Ñaúng Chaùnh Giaùc,
chuyeån baùnh xe phaùp thì duøng möôøi phaùp thanh tònh, quaùn thaáy taâm
chuùng sinh luoân lo an ñoäng khoâng tónh neân laøm cho taâm hoï thöôøng
ñöôïc hyû laïc. Nhöõng gì laø möôøi phaùp?
1. Ñaït ñeán uy löïc theo sôû nguyeän cuûa tuùc maïng töø ñôøi tröôùc,
chaúng traùi vôùi baûn theä.
2. Uy thaàn ñöôïc kieán laäp, hieän roõ ñaïi Bi voâ cöïc, chaúng boû
chuùng sinh neân luoân cöùu ñoä hoï.
3. Höng hieån Thaùnh tueä, vì chuùng sinh maø thuyeát phaùp.
4. Tuøy luùc kieán laäp ñeå daãn daïy.
5. Ñuùng thôøi khieán chuùng sinh tröø boû keát söû.
6. Coù ñöôïc trí tueä voâ laäu, thoâng toû ba ñôøi.
7. Neûo haønh hoùa cuûa thaân vónh vieãn khoâng choã taïo taùc.
8. Choã giaûng noùi cuûa yù khoâng coù hình aûnh cuûa töôûng chaáp.
9. Ñaõ hoaøn toaøn thoâng suoát.
10. Tuøy theo aâm thanh lieàn ñöôïc thaáu hieåu.
Ñoù laø möôøi vieäc veà phaùp thanh tònh, chuyeån phaùp luaân.
Ñöùc Nhö Lai Chí Chaân vì haønh hoùa Phaät söï, Boà-taùt quaùn thaáy
möôøi nghóa thò hieän Ñaïi dieät ñoä. Nhöõng gì laø möôøi?
1. Thöôøng vì chuùng sinh thò hieän luoân xeùt kyõ veà voâ thöôøng.
2. Taát caû theá giôùi höõu vi chæ roõ nhö söï hoâ haáp.
3. Ñaït ñeán choán voâ vi yeân oån ñích thöïc, tröø heát moïi lo sôï.
4. Chö Thieân vaø muoân daân ñeàu mang saéc thaân neân thò hieän saéc
thaân voâ thöôøng nhö vaäy.
5. Phaùp thaân thöôøng coøn, nhöng vì phaân bieät neân coù hôïp, coù
tan.
6. Theá giôùi höõu vi phuùt choác qua ñi, khoâng coá ñònh.
7. Taát caû nôi ba coõi gioáng nhö huyeãn hoùa, caùc töôûng mong
manh.
8. Chæ coù phaùp voâ vi laø beàn chaéc, laø bieåu hieän ñaïo cuûa phaùp,
khoâng coù huûy hoaïi.
9. Caùc taäp bieät ly ñeàu khoâng choã thaønh, laø bieåu hieän söï hö naùt,
phaùp töï öùng hieän nhö vaäy.

10. Söï haønh Phaät söï cuûa caùc Ñöùc Phaät, Theá Toân ñeàu ñaõ ñaày
ñuû, caùc vò kheùo chuyeån phaùp luaân, giaûi tröø nghi hoaëc khieán cho chuùng
sinh tuaân theo luaät, giaùo, thoï kyù cho Boà-taùt, khoâng coù tieán thoaùi, tu Ñaïi
dieät ñoä.
Ñoù laø möôøi nghóa quaùn veà Nhö Lai chí chaân choïn laáy dieät ñoä,
khoâng coù bieán maát.
Boà-taùt Phoå Hieàn laïi noùi:
–Naøy Phaät töû! Ñoù laø Boà-taùt haønh ñaïi phaùp moân cuûa ñaïo thanh
tònh. Toâi nay ñaõ giaûng noùi yù nghóa chính yeáu cuûa phaùp moân, taïm neâu
moät caùch sô löôïc. Thaät ra, nghóa lyù nôi söï ban tuyeân cuûa Ñöùc Nhö Lai
chí chaân thì khoâng theå haïn löôïng, luoân taïo an vui cho nhöõng ngöôøi
minh trí. Caùc haïnh Boà-taùt, ñeàu luoân haønh theo ñaïi nguyeän, chöa töøng
ñoaïn tuyeät. Giaû söû coù ngöôøi nghe, hoan hyû tin theo, roài theo taâm tin
chaéc naøy tu taäp, phuïng haønh thì thaønh töïu nghóa aáy vaø ñeàu seõ mau
choùng ñaït ñeán ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân, laøm ñaáng Toái chaùnh giaùc.
Vì sao? Vì noùi ñeán ñaïo Boà-taùt thì laáy söï haønh trì laøm coát yeáu, chöa
töøng lìa khoûi söï haønh hoùa. Vaäy neân Boà-taùt Ñaïi só phaûi truï ôû haïnh cuûa
mình coù theå haønh trì theo coâng ñöùc naøy cuûa Boà-taùt, hoäi nhaäp vaøo nghóa
phaân bieät thanh tònh ñeïp nhö hoa sen, lieàn coù theå ñöôïc vaøo taát caû phaùp
moân cuûa coõi Thaùnh voâ cöïc cuûa taát caû phaùp moân, ñi vaøo con ñöôøng ñoä
theá, lìa khoûi con ñöôøng cuûa haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc vaäy. Boà-taùt
hoùa ñoä caùc chuùng sinh khoâng mang taâm nhoû heïp, chieáu soi taát caû phaùp
moân cuûa kinh phaùp, khuyeán khích chuùng sinh khieán hoï coù theâm lôïi laïc
lôùn. Phaùp moân ñoä theá phaûi chí taâm nghe laõnh hoäi phaùp phaåm ñoä theá,
thoï trì ñoïc tuïng, nhaát taâm tö duy, tu moân ñaïo nhaõn, tuaân theo sôû
nguyeän. Ñaõ tu taäp haønh trì nhö theá thì sôû caàu cuûa Boà-taùt nhaát ñònh seõ
deã thaønh töïu, mau choùng thaønh ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
Khi giaûng noùi kinh naøy xong, giaûng noùi phaùp moân, dieãn neâu
phaùp phaåm Ñoä theá thì möôøi phöông voâ löôïng, theá giôùi cuûa chö Phaät
khoâng theå tính keå ñeàu chaán ñoäng lôùn, ñeàu laø söï höng khôûi hoùa hieän nôi
uy thaàn cuûa chö Phaät. Giaûng noùi ñeán phaùp naøy, ñöôïc kinh ñieån naøy thì
taát caû coõi Phaät töï nhieân lay ñoäng vaø ñaïi aùnh saùng hieän ra khoâng ñaâu laø
khoâng chieáu toûa. Nôi caùc Ñöùc Phaät möôøi phöông ñeàu hieän thaân, töø xa
www.daitangkinh.org
khen ngôïi Boà-taùt Phoå Hieàn: “Hay thay! Hay thay! Naøy Toái Thaéng töû!
OÂng ñaõ tuøy thôøi giaûng noùi veà coâng ñöùc lôùn cuûa Boà-taùt Ñaïi só, phaân bieät
nghóa lyù chaân chaùnh, thaät ñaùng möøng thay! Vì oâng ñaõ môû baøy vaø ban
tuyeân phaùp phaåm Ñoä theá aáy. Naøy Phaät töû! Nhö oâng voán tu hoïc nôi
chaân ñeá, thaáu giaûi ñöôïc phaùp naøy, hoâm nay kheùo keá thöøa uy ñöùc aùnh
saùng thanh tònh cuûa kinh, thuyeát giaûng nhöõng ñieàu coát yeáu cuûa kinh
ñieån, chuùng ta ñeàu ñöôïc hieåu roõ vaø chö Phaät cuõng vaäy. Chuùng ta cuõng
cuøng khen ngôïi kinh naøy. Hoâm nay, chö Phaät nôi möôøi phöông hieän taïi
vì moïi ngöôøi vaø chö Boà-taùt ñôøi vò lai, nhöõng ngöôøi chöa ñöôïc nghe,
hoïc maø ban aân laønh roäng lôùn nhö vaäy!”.
Baáy giôø, Boà-taùt Ñaïi só Phoå Hieàn nöông theo Thaùnh chæ cuûa
Ñöùc Phaät laøm choã tieáp hoä cho Thaùnh chuùng möôøi phöông. Boà-taùt quaùn
khaép möôøi phöông, xeùt caùc chuùng hoäi, nhìn khaép phaùp giôùi maø noùi keä
tuïng:
Tu ngaøn öùc trieäu kieáp
Sieâng haønh khoù haïn löôïng
Quy y voâ soá Phaät
Neân sinh Phaùp vöông töû
Khai hoùa nôi chuùng sinh
Laäp ñaïo khoâng ngaèn meù
Moät loøng cuøng chung nghe
Khen Phaät: Khoâng gì saùnh
Cuùng Phaät khoâng soá haïn
Ñaõ heát chaáp Phaät ñaïo
Roõ traàn duïc quaàn sinh
Chaúng nghó töôûng coù ngöôøi
Thaáy coâng ñöùc cuûa Phaät
Chaúng nöông danh xöng aáy.
Roäng noùi haïnh quyù ñoù
Ñôøi vui möøng loàng loäng
Toäi traàn ma ñaõ dieät
Ba ñôøi hieän khaép cuøng
Ñöùc aáy vöôït caùc Thaùnh
Söùc haønh hieän thuø thaéng
Ñoát heát haønh si aùi

Chí taùnh nôi vaéng laëng
Thò hieän haïnh ñaày ñuû
Nay khen ngôïi coâng ñöùc
Toái Thaùnh ñaõ ñoä qua
Coõi chuùng sinh nhö huyeãn
Thò hieän ngaàn aáy bieán
Khieán töï ñaïi tieâu tan.
Vöøa luùc taâm phaùt khôûi
Coù theå hieåu khaép cuøng
Nay khen coâng ñöùc ñoù
Choã chuùng sinh phuïng kính
Nhìn chuùng sinh khoå naõo
Sinh, giaø, beänh naêm ñöôøng
Tieâu heát noãi saàu lo
AÙi duïc laøm toån thöông
Xoùt xa muoán ñoä hoï
Neân hieän tueä roäng lôùn
Neân khen coâng ñöùc aáy
Vöøa moät loøng laéng nghe
Thí, giôùi, nhaãn, tinh taán
Nhaát taâm vì töï vui
Quyeàn tueä ñoä voâ haïn
Boá thí töø voâ cuøng
Bi hyû vui nôi phaùp
Hoä haønh traêm ngaøn kieáp.
Nay khen ngôïi haïnh aáy
Nghe choã noùi coâng ñöùc
Vì ngöôõng caàu Phaät ñaïo
Duøng hôn ngaøn öùc thaân
Chaúng tham tieác thaân maïng
Ñoù laø ñaïo thuø thaéng
Tinh caàn vì chuùng sinh
Cuõng laïi muoán mình an.
Khen sieâu haïnh Naêng nhaân
www.daitangkinh.org
Chí mang taâm thöông xoùt

Traûi voâ soá ngaøn kieáp
Khen ngôïi tieáng vang xa
Duøng sôïi loâng laáy nöôùc
Bieån coù theå caïn cuøng
Ñöùc tinh taán neûo haønh
Hôn vaäy, khoù ví duï
Neân nghe caûnh giôùi Phaät
Thò hieän thöông muoân loaøi
Laø vì caùc chuùng sinh
Nuoâi lôùn ñöùc thanh tònh
Chí tính chaúng aån maát
Khoâng chaùn vui ñaïo phaùp
Kieán laäp coõi chuùng sinh
Soâng tueä saâu, caây trí
Theá Toân nhö ñaïi thieân
Chuùng sinh thöôøng kính ngöôõng
Töø, nhu, maãn laø caên
Hoä caám nhaân laø caønh
Hoa laù tueä huaân tu
Giôùi höông raát thanh tònh
Ngoä baát giaùc voïng yù
Haïnh aùi kính chuùng sinh.
Khoâng nhieãm nhö hoa sen
Chuùng sinh thaáy quy maïng
Vì gieo troàng giaûi thoaùt
Töø bi voán baûn tính
Trí tueä quyeàn phöông tieän
Naêm caønh ñeán bôø kia
Hoa thaàn thoâng, laù thieàn
Quaû tueä Nhaát thieát trí
Caây phaùp thaàn tuùc toân
Roäng che khaép ba coõi
Voán tu ñaït thanh tònh
Nuoâi lôùn nghóa tueä roäng
Mieäng coå sö töû nieäm

Ñaàu trí tueä thanh tònh
Ñeä nhaát nghóa tueä khoâng
Töø bi roõ ñoä theá
Voâ ngaõ nhö sö töû
Tieáng gaàm haøng phuïc ma
Vöôït ñöôïc ñoàng sinh töû
Moïi traàn duïc taø vaïy
Ñoä heát nghieäp nhaø mình
Tröø ngu, phuïng yeáu haïnh
Chæ ñöôøng chaùnh keû meâ
Hieån ñaïo Phaät voâ thöôïng
Laäp chí khoâng sôï haõi
Laøm Ñaïo sö thuø thaéng
Chuùng sinh daâm, noä, si
Traàn duïc nhieàu che chöôùng.
Theo höõu vi ñeâm daøi
Khoå cha meï lo phieàn
Thaáy muoân loaøi hieän ra
Duøng bi trò aùi duïc
Giaûng taùm vaïn boán ngaøn
Ñeå trò döùt caùc beänh
Ñaây haøng phuïc ma traàn
Ñem phaùp daïy chuùng sinh.
Boû aùc khoâng huaân taäp
Caàu Phaät ñöùc nghieâm tònh
Roõ phaùp löôõng tuùc toân
Tueä toân Nhaát thieát trí
Duøng cuûa caûi Thaùnh hieàn
Cuûa baùu giaùc meâ laàm
Töï vui giôùi, Tam-muoäi
Ñem trí tueä Thaùnh tònh.
Duøng ñao beùn thaáu ñaït
Ñoä traàn khoâng sôï haõi
Bieán hieän nôi phaùp huyeãn
www.daitangkinh.org
Vì chuyeån toái phaùp luaân

Cuõng chaúng luøi trôû laïi
Taát caû yù Dò hoïc
Hieåu tueä saâu cuøng taän
Phaùp vò aáy sinh khaép.
Giaùc yù thaàn thoâng baùu
Giaûi naïn hoùa muoân daân
Truù ôû söùc thoâng tueä
Ba thanh tònh laø vua
AÁy laø bieån tueä lôùn
Voâ song, noùi voâ taän
Duøng ñeå vöôït theá gian
Chaúng ñaém chuùng ba coõi
Thaønh töïu thieàn thaàn thoâng
Tueä nhö nuùi chaúng ñoäng
Tueä aáy luoân trong laéng
Khoâng baèng trí tueä saùng
Ñöùc vöôït nuùi Tu-di
Thöông chuùng sinh kính ngöôõng
Tính cöùng nhö kim cöông
Choã tu ñeàu chaéc chaén
Taâm aáy khoâng theå tan
Troïng phaùp, haønh Phoå trí
Vaøo caùc ma duïc traàn
ÔÛ ñôøi truï voâ uùy
Tieâu tröø löûa aùi aân
Thu giöõ heát muoâm loaøi
Möa laønh raõi khaép choán
AÙnh Töø bi röïc rôõ
Saám vang boán thaàn tuùc
Tieáng Naêng Nhaân tòch tónh
Möa boán phaàn bieän bieät
Thanh hoøa taùm phaåm ñaïo
Duøng traän möa lôùn naøy
Tieâu dieät caùc phieàn naõo
Vaùch trí, haøo hoå theïn

Tònh côø phaùp laø phöôùn
Thaùnh nhö töôøng môû cöûa
YÙ nieäm ngöôøi giöõ cöûa
Boán Ñeá trôû thaønh ñöôøng
Thaàn tuùc baøy nghieâm tònh
Phaùp huyeãn laø thaønh quaùch
Haøng phuïc ma, chuû ba coõi
Nhaát thieát trí caây taâm
Ñöùng, ñi, bay truï vöõng
Nhö chim bay moät mình
Töø bi aùnh saùng soi
Giaùo hoùa nhö Phöôïng hoaøng
Chuùng sinh khoâng theo kòp.
Ñöa qua bieån töû sinh
Laäp chí ñeán Nieát-baøn
Duøng ñaïo traøng giôùi, ñònh
Keát voøng hoa tueä tònh
AÙnh saùng dieät phieàn naõo
Khoâ kieät doøng aân aùi.
Caây thuoác Caên, Löïc lôùn
Tònh voâ thöôïng Phaät ñaïo
Xuaát aùnh maët trôøi phaùp
Ñem soi coõi chuùng sinh
Phaùp, caûnh ñeàu thanh tònh
Chaúng xaû boû chuùng sinh,
Soi caùc haøng Höõu hoïc
Thanh vaên vaø Duyeân giaùc
Taâm thaáy khaép ba ñôøi
Tieâu tröø nieäm taêng giaûm
YÙ Thaùnh tueä khaùc thöôøng
Roõ chuùng sinh nhö huyeãn.
Nôi phaùp ñöôïc töï taïi
Taïi chuùng, daùng oai ñöùc
Caàm kim cang phaùt saùng
www.daitangkinh.org
Thöôøng ñöùng ôû ñaát phaùp

Töôùng thaân nhieàu veû ñeïp
Thanh tònh vöôït theá tuïc.
Vì chuùng, chöùa kinh ñieån
Phaùp toái toân, quaàn sinh
Duøng ñeå vöôït ba ñôøi
Löôùi aùi caùc phieàn naõo
Thöông xoùt caùc theá gian
Meán phaùp, Töø bi hoä
Hieän thaân ôû ba ñôøi
Phaùp aâm daïy taát caû.
Nhö Phaïm haïnh saïch trong
Cöùu taø kieán khoå naõo
Thanh tònh ñoä sinh töû
Caûnh giôùi phaùp toân quyù
Laïi chaúng bò thoaùi lui
Ñaïi taâm thaâu toùm vaät
Phaùp quyù sieâu vöôït ñôøi
Duøng tueä trao cho chuùng
Taát caû coâng lao toät
Truyeàn ñôøi ca ngôïi maõi.
Töï nhieân nhö hö khoâng
Tröø taát caû ñieân ñaûo
Taïi chuùng laøm vieäc laï
Maõi khoâng ñaém caùc coõi
Vaøo khaép haïnh saïch trong
Cuõng kieán laäp chuùng sinh
Trí aáy raát huyeàn dieäu
Tueä aáy tònh caøng tònh.
Phöông tieän roäng nhö ñaát
Bieán khaép ôû naêm ñöôøng
Töø bi aáy nhö nöôùc
Röûa saïch nhöõng traàn duïc
Duøng tueä taåy aùi duïc
Cöùu vôùt caùc höõu laäu
Theá Toân khoâng beán bôø

Nhö gioù vaøo ba coõi
Chö Phaät nhö baùu roøng
Cöùu caùc ñöôøng ngheøo tuùng
Nhö kim cöông khoù saùnh
Boû caùc kieán ba coõi.
Huyeàn aâm aáy nhieàu baäc
Ñöùc trang nghieâm ba coõi
Nhö ngoïc saùng trong ñeâm
Haïnh aáy laø ñænh ñaàu
Coâng söùc nhö hoa ngaøn
Giaùc yù laáy laøm vui
Chuùng nhö laø traøng hoa
Chaùnh theä nguyeän vöôït ñôøi
Höông giôùi aáy thanh tònh
Troøn ñuû khoâng thieáu soùt.
Xoa höông phaùp laøm saïch
Tueä baøy ôû ba coõi
Haïnh nhö taùn caây cao
Che khuaát phieàn naõo duïc
Haønh duïng laäp côø tueä
Giöõ yù khoâng hai veát.
Haïnh ñeïp nhö côø phöôùn
Tu tueä aáy huyeàn trí
Roõ aùo quaàn hoå theïn
Duøng ñöùc che chuùng sinh
Côõi vaøo voâ löôïng coõi
Daïo chôi khaép tam giôùi
Ñieàu ñònh nhö Long töôïng
Taâm aáy thöôøng kieân coá
Thaàn thoâng daïo ba ñôøi
Sieâu vöôït gaùnh troïng traùch.
Cuõng nhö ñaïi Long vöông
Ñaõ baøy maây nöôùc phaùp
Cuõng nhö hoa Linh thuïy
www.daitangkinh.org
Moïi ngöôøi khoù gaëp ñöôïc

Caùc vò Ñaïi duõng maõnh
Haøng phuïc ma döùt phieàn naõo
Cuõng nhö chaúng chuyeån luaân
Ñaïo sö ñaõ giaûng noùi
Hieän xöa sau khaép ñôøi
Nhö aùnh ñuoác trong toái.
Ñöùc aáy nhö traêm soâng
Thuaän ñöôøng nhö nöôùc chaûy
Caùc vò nhö caàu ñöôøng
Thöôøng nhaän chôû taát caû
Nhö thuyeàn beø saïch trong
Duøng nguyeän tueä qua vöïc
Laïi nhö ngöôøi laùi thuyeàn
ÔÛû töø choã raát saùng
Daïo xem ñeâm hoan hyû
Vì ngöôøi hieän chaân laïc
Ñem phaùp tueä giaûi thoaùt
Trang nghieâm cung ñieän tueä.
Nhö nhieàu loaïi döôïc lieäu
Tieâu tröø beänh phieàn naõo
Nhö thuoác ôû Tuyeát sôn
Dieäu tueä laø nhaø cöûa
Haïnh aáy nhö Chaùnh giaùc
Tueä thöùc keû nguû say
Ñaïo aáy bình ñaúng giaùc
Bình ñaúng roõ chuùng sinh.
Ñieàu aáy töø ñaâu ñeán
Nhö thaéng haïnh thaønh tín
Nhö Nhaát thieát trí thoâng
Vaøo khaép neûo nhaø tueä
Caùc vò cuõng hoùa ñoä
Cöùu voâ soá chuùng sinh
Duøng Phaät tueä töï taïi
Vaøo coõi Nhaát thieát trí
Löïa aáy khoâng theå löôøng

Taát caû khoâng theå saùnh
Tueä aáy voâ sôû uùy
Tueä hieåu roõ chuùng sinh
Taát caû daïng daân chuùng
Dung maïo aáy khoâng bôø
Caùc saéc ñeàu bình ñaúng
Ngoân töø vaø aâm thanh
Ñoä heát caùc saéc töôùng
Lìa danh aâm hieän thaønh.
Taát caû loaøi chuùng sinh
Chaúng theå baøy ñöùc saùng
Tu taäp coâng ñöùc aáy
Boû traùi, kieán laäp phaùp
Hieän taïi vì cha tueä
Ñaõ xa neûo coù, khoâng
Töùc laø Nhaát thieát trí
Nôi tueä saùng baäc nhaát.
Nhaäp vaøo haïnh khoâng chaáp
Ñôøi tuaân kính vui möøng
Bieát roõ caùc phaùp moân
Nhö huyeãn thöôøng vaéng laëng
Nguyeän haïnh bi thuôû tröôùc
Thöøa Thaùnh chæ Theá Toân
Lìa maïn, môû cöûa tueä
Maø bieán hieän voâ ngaàn
Ñeàu nghe cuøng moät taâm
Coâng söùc cuûa Boà-taùt.
Töùc duøng moät thaân hình
Hieän ñöùc roäng voâ cuøng
Caûnh giôùi khoâng taâm yù
Chuùng sinh chaúng thaáy taâm
Dieãn xuaát moät aâm thanh
Vöôït caûnh giôùi vaên töï
Tuøy taát caû chuùng sinh
www.daitangkinh.org
Maø ban tuyeân phaùp aâm

Ñeå xaû thaân chuùng sinh
Muoán ñaùp theå choán haønh
Roõ aâm voâ sôû höõu
Maø thoâng aâm thanh giaùo.
Taâm vaéng laëng hieån saùng
Giaùc ñeá nhö hö khoâng
Chuùng sinh moãi moät khaùc
Vì hoï hieän voâ löôïng
Roát raùo khoâng coù thaân
Laïi coøn hieän höõu hình
Tuøy choã soáng chuùng sinh
Ñöôïc ôû quaû baùo öùng.
Ñeàu vaøo choán sinh soáng
Chaúng tham ñaém choán aáy
Thaân mình nhö hö khoâng
Voâ vaøn ngöôøi chaúng töôûng
Thaân hoï khoâng theå löôøng
Minh trí thöôøng hieån hieän
Ñaáng ngöôøi trôøi phuïng kính
Veà nôi Nhaát thieát trí.
Höông hoa, caùc loaïi höông
Kyõø nhaïc, côø phöôùn luïa
Thaân töï gieo xuoáng ñaát
Cuùng döôøng Thaùnh thöôïng toân
Ñöùng döôùi moät Ñöùc Phaät
Nhö ñöùng tröôùc chö Phaät
Nhìn thaáy caùc nhaø chuùng
Thöôøng hoûi khoâng gì saùnh.
Nghe phaùp chöùng Tam-muoäi
Moät ñaøi voâ löôïng cöûa
Töø xöa ñaõ leân ñöùng
Hieän duõng maõnh khoâng löôøng
Trí tueä quyeàn phöông tieän
Ñeå ñoä qua bôø giaùc
Hieåu chuùng sinh nhö huyeãn

Phaät ñaïo töï nhieân thaønh.
Thaáy khaép taâm dò bieät
Voâ löôïng saéc aâm thanh
Vaøo nôi voïng töôûng caàu
Hieän khaép chuùng khoâng chaáp
Hoaëc laïi hieän baäc nhaát
Hieån baøy taâm chuùng sinh
Hoaëc coù ngöôøi haønh ñaïo
Thaáy voâ löôïng chuùng sinh
Boá thí, giôùi, nhaãn nhuïc
Tinh taán, thieàn, trí tueä
Hoaëc nhaän laõnh phaïm haïnh
Hoaëc hieän haønh thöôïng dieäu
Hoaëc coù haïnh troøn ñaày
Ñaéc nhaãn, daïy saân haän
Ñaït tôùi sinh roát raùo
Hoaëc Phaät Nhaát boå xöù.
Hoaëc hieän thaân Thanh vaên
Hoaëc hieän hình Duyeân giaùc
Nöôùc vaïn naêm hieän dieät
Laïi cuõng chaúng dieät ñoä
Hoaëc Ñao-lôïi, Ñeá Thích
Tu luaân, Phaïm thieân vöông
Ngoïc nöõ caùc quyeán thuoäc
Hoaëc moät mình haønh boä
Tyø-kheo taâm tòch tónh
Hoaëc laïi laøm Quoác vöông
Vaøo löôùi phaùp, coõi tueä
Hieän hình saéc vi dieäu
Töø trôøi taùi sinh xuoáng
Hoaëc hieän thaân nöõ nhaân
Neûo ñoä ñeán voâ cöïc
Hoaëc hieän nôi loä tinh;
Hoaëc taïi thieàn ngoaïi ñaïo
www.daitangkinh.org
Neáu chöùa nghieäp nhaãn nhuïc

Hieåu thaáu coõi Chaân ñeá
Hieän maét thaáy taâm haønh
Hoaëc thò hieän vaøo thai
ÔÛ thai, thaønh Chaùnh giaùc
Maø chuyeån baùnh xe phaùp
Hoaëc sinh, hieän dieät ñoä;
Hoaëc laïi hoïc kyõ thuaät
Tam-muoäi ôû taâm Töø
Chuùng nghieäp ñaõ ñaày ñuû
Hieän boû nöôùc nhöôøng ngoâi
Hoaëc nôi coäi Boà-ñeà
Chöùng thaønh Toái chaùnh giaùc
Hieän chuyeån baùnh xe phaùp
Hieän voâ soá phaåm kinh
Hoaëc Phaät ñoä chuùng sinh
Khaép ngaøn öùc coõi nöôùc.
Thò hieän haïnh baát thoaùi
Phaät cuõng khoâng nghieäp tónh
Vaøo töôûng Ñoä voâ cöïc
Traûi qua ngaøn öùc kieáp
Choã thò hieän nhaát taâm
Caûnh giôùi traêm ngaøn kieáp.
Caùc töôûng khoâng coù töôûng
Vì chuùng sinh hieän kieáp
Khoâng soá, khoâng choã noùi
Maø hieän höõu khaép nôi
Thaáy coù haønh vaéng laëng
Haøng phuïc khaép chuùng sinh
Ñeàu do haøng phuïc ñöôïc
Nôi aáy ñaït an nhieân
Coõi chuùng sinh, nöôùc Phaät
Vaøo caùc phaùp baùo öùng
Roát raùo trong öùc kieáp
Giaûng noùi khoâng theå cuøng
Vaøo chuùng sinh nhö vaäy

Trí roäng hieåu muoân loaøi
Töùc duøng thaân moät ngöôøi
Bieán hoùa voâ löôïng hình
Nhö duøng moät huyeãn thuaät
Maø taát caû khaép cuøng.
AÁy laø Ñoä voâ cöïc
Daïy ngöôøi chöa hieåu thoâng
Roõ caùc caên thoâng lôïi
Trung ñaïo goác ñieàu ñònh
Caùc caên ñöôïc töï taïi
Chuùng sinh khoâng nghieäp duyeân
Moät caên vaøo caùc caên
Moãi moãi mang tham chaáp.
Thieàn dieät raát nhieäm maàu
Choã truï caùc caên, nhaäp
Giaûi thoaùt taùnh tín thí
Chaúng döøng haïnh traàn duïc.
Taâm quaù khöù, vò lai
Hieän taïi cuõng nhö vaäy
Chuùng sinh qua bôø giaùc
Khoâng ñi cuõng khoâng laïi.
Hieåu heát haïnh chaân ñeá
Vì chuùng noùi thöôïng phaùp
Taâm voâ ngaàn nhö theá
Taâm, haønh, traàn voâ laäu
Moät taâm vaøo chaùnh ñaïo
Thaáu giaûi Nhaát thieát trí
Voâ taâm Phaät taïi taâm
Truï thöôïng tueä baäc nhaát.
Trong khoaûnh khaéc phaùt taâm
Töï nhieân tueä phaân roõ
Thaàn tuùc Ñoä voâ cöïc
Bieát roõ taát caû Thaùnh
Luùc phaùt nieäm thaàn thoâng
www.daitangkinh.org
Ñeán voâ löôïng coõi nöôùc

Ñi khaép cuøng nhö vaäy
Traêm öùc voâ soá kieáp
Tuyeân trí khoâng theå löôøng
Löïc baát ñoäng thaáu khaép.
Huyeãn sö caàu nghieäp cuûa
Trong chuùng thaáy daùng hình
Khoâng saéc thaáy caùc saéc
Huyeãn laø khoâng sôû höõu
Quyeàn tueä cuõng nhö vaäy
Vaøo phaùp huyeãn meânh moâng
Hieän voâ soá bieán hình
Khaép cuøng ôû theá gian
Nhö maët trôøi trong khoâng
Trong suoát khoâng gì che
Gioáng nhö nöôùc laéng trong
Thaáy taát caû döôùi ñaùy.
Coõi phaùp giôùi vaéng laëng
AÙnh tueä minh soi khaép
Thaáy coõi ngöôøi thanh tònh
Trong taâm khoâng taø kieán
Moïi tö duy nhö moäng
Giaùc töùc khoâng thaät coù
Voâ soá ngaøn öùc naêm
Maõi maõi khoâng theå cuøng.
Phaùp töï nhieân bình ñaúng
Nhaát thieát nghóa hieän khaép
ÔÛ troïn traêm ngaøn kieáp
Thaáu tueä trong giaây laùt
ÔÛ phöông tuïc theá gian
Nhö then cöûa ñænh nuùi
Taát caû tieáng suoát thoâng
Chaúng nghó mình noùi tueä.
Boà-taùt roõ ñieàu naøy
Caùc phaùp töï nhieân vaäy
Tuøy ngoân aâm chuùng sinh

Hieän phaùp aâm voâ töôûng
Nhö maët traêng xuaân haï
Ngöôøi khôûi töôûng soùng naéng
Rong ruoåi cho coù nöôùc
Ñaõ khaùt caøng theâm khaùt.
Chuùng sinh cuõng nhö vaäy
Chí caàu laäp giaûi thoaùt
Ñaéc tueä, khoâng töôûng ngöôøi
Töø bi caøng theâm lôùn
Phaät daïy saéc nhö boät
Thoï nhö laø boït nöôùc
Töôûng ñeàu nhö dôïn naéng
Haønh ví nhö caây chuoái.
Taâm aáy gioáng nhö huyeãn
Thöùc bieán hieän voâ vaøn
Neâu naêm aám nhö vaäy
Ngöôøi ñaït khoâng meâ ñaém
Caùc nhaäp khoâng, töï nhieân
Theo mình coù taïo taùc
Bình ñaúng nôi phaùp giôùi
Hieän lìa coõi chuùng sinh.
Saùu vieäc taän chaân ñeá
Baát ñònh noùi voâ vaøn
Ñoù laø phaân bieät giaûi
Choã caùc phaùp caäy nöông
Noùi khoâng ñi, khoâng laïi
Cuõng khoâng choã thöôøng truù
Baùo öùng cuûa tham aùi
Toäi phöôùc chuyeån ba ñôøi.
Phaân bieät nhaân duyeân sinh
Khoâng truï maø baït tröø
Chí thaønh caàu goác ngoïn
Nöông vaøo khoâng sôû höõu
Roõ ba ñôøi laø moät
www.daitangkinh.org
Nhaát thôøi hieän voâ vaøn

Taïi Duïc, Voâ saéc giôùi
Hieän coõi nöôùc roäng khaép.
Theo haïnh ñeán ba xaû
Cöùu thoaùt nôi ba xöù
Tuyeân thuyeát roäng ba thöøa
Ñeàu veà Nhaát thieát trí
Toû roõ phaùp nôi nôi
Khieán vöôït caùc coäi nguoàn
Ñaõ roõ coõi phieàn naõo
Töï taïi ñi khaép cuøng
Nhôù bieát vieäc quaù khöù
Maét saùng dieät phieàn naõo
Ñaïi tueä, möôøi Löïc Phaät
Cuõng chaúng ñaéc caùc löïc
Giaùc yù khoâng taát caû
Hieän quaùn phaùp chuùng sinh
Khoâng aùi duïc, höõu laäu
Cuõng chaúng ñöôïc thong dong.
Vaøo caùc nôi sinh ra
Chuùng sinh chaúng maát tueä
Laø Thích töû duõng maõnh
Kheùo thi haønh traïch phaùp
Ñaïo chaúng khuyeát chaúng ñoäng
YÙ aáy chaúng queân maát
Thích ñònh yù tinh taán
Trí tueä tieâu caùc ueá
Taïo ñöôïc tueä hoä phaùp
Nay hieän nôi ba ñôøi
Phaùp töø, baïn chuùng sinh
Voâ vi, voâ sôû ñaéc
Phaùp moân naøy, haïnh aáy
Ñaït ñeán, tuyeân döông ñöùc
Ñôn cöû coâng söùc ñoù
Trang nghieâm caùc nghóa lyù
Noùi roäng neûo haønh aáy

Haøng öùc kieáp khoâng heát
Ñôn cöû yeáu tueä kia
Nhö laáy moät haït buïi
Nöông vaøo Thaùnh tueä Phaät
Chöa töøng truù töôûng nghó
Töø taâm tinh taán vöõng
Vöôït leân taát caû nghieäp.
Khuyeán giaùo hoùa chuùng sinh
Thieàn, giôùi khoâng theå ñoäng
Ñaït thaønh haïnh chính quyeát
Ñeàu goïi laø Phaät töû
Vaøo thaáu coâng huaân Phaät
Nghó ñaát nöôùc chuùng sinh
Vaøo nôi voâ nhò töôûng
Kheùo ban raûi khoâng chaùn.
Ñöôïc bieän löïc Toång trì
Ñoä, duøng nghóa chaân ñeá
Khen Phaät khoâng ai baèng
Chöùng thaønh Toái chaùnh giaùc,
Roäng nghó ñöùc Hieàn thaùnh
Theä nguyeän haïnh vi dieäu
Thöông xoùt nhôø tu töø
Kính vaâng ñaïo tònh dieäu.
Roõ tònh Ñoä voâ cöïc
Hieän dieät ñoä roát raùo
Ñöôïc naêng löïc phaân minh
Chöùng thaønh ñaïo toái thöôïng,
Thaáu bình ñaúng raõi khaép
Ban tuyeân toái thöôïng phaùp
Ñöùc vöôït aùo giaùp Thaùnh
Toân phaùp vò nôi ñaïo.
Roát raùo truï Thaùnh chæ
Ñaúng taâm tröø saám vang
Ngöï tueä hoùa kieâu maïn
www.daitangkinh.org
Chöùng ñaéc, hoaèng Phaät ñaïo,

Trí kieán laäp voâ töôûng
Ñeán phaùp ñöôøng daïy doã
Truï saâu nhôø duõng maõnh
Tröø heát nghi chuùng sinh.
Tö tueä, phaùp thöù lôùp
Thieän baùo Ñoä voâ cöïc
Cao, haï bình ñaúng vaøo
Giaùc Phoå trí tueä boä
Ñeå ñoä trí vi teá
Töï vui vôùi thaàn thoâng
Saùng soi, thoaùt phieàn naõo
Vöôøn öôm vì chuùng sinh
Laøm thanh tònh cung ñieän
Hieän voâ soá dieäu haïnh
Daïy chuùng voâ soá tònh
Taâm aáy chaúnh lay ñoäng,
Chí tính saùng xeùt thoâng
Kheùo noùi Ñoä voâ cöïc
Thaáy trong ñaïo nghieâm tònh
AÙnh tueä saùng chieáu soi.
Voâ thöôïng, khoâng khieáp nhöôïc
YÙ aáy nhö Thaùi sôn
Ñöùc haïnh ñeán voâ cöïc
Trí nhö bieån voâ cuøng,
Nhö nhaø baùu Kim cöông
AÙo giaùp ñöùc beàn chaéc
Choã thieát laäp roäng lôùn
Kheùo hieåu khoâng theå hoaïi.
Thoï kyù seõ ñeán ñaïo
Do truï taâm quaûng ñaïi
Ñöôïc voâ taän taïng Phaät
Giaùc thaønh Nhaát thieát trí,
Thöôøng hoä tueä töï taïi
Thoâng roõ, hieän bieán hoùa
Coõi chuùng sinh, phaùp giôùi

Truï tueä hieän quyeàn bieán.
Thaân nguyeän laäp du hoùa
Tueä bieán cuõng nhö vaäy
Hieän vaïn naêm voâ löôïng
Taïo an laïc muoân loaøi
Hieån söùc bay thaàn thoâng
Xeùt thoâng löïc phaùp laïc
Ñaït ñeán caûnh giôùi giaùc
Loaøi chuùng sinh khoù ñoä.
Duõng maõnh, khoâng kinh sôï
Nghieâm trí khoâng ngöõ ngoân
Taát caû laø Phaät töû
Thaân aáy raát thanh tònh
Theå nghieäp raát roäng lôùn
Mieäng noùi cuõng thanh tònh
Kieán laäp tueä thaønh töïu
Toái thaéng daïy möôøi nghieäp.
Taâm taâm phaùt taâm aáy
Hieån khaép laø toät cuøng
Daïy caùc caên ñònh yù
Truï vöõng ôû nguoàn coäi,
Thanh tònh tröø dua nònh
Tính haïnh thöôøng chaát tröïc
Ñeå vaøo choán giaûi thoaùt
Hieän bieán hoùa voâ taän
Neùm choã boû döøng laïi
Naém giöõ vieäc thöôïng phaåm
Thaønh ñöôïc ñieàu thieän aáy
Nhaát thieát trí thaáu ñaït,
Chaúng boû tu vaéng laëng
Truù ôû nôi an nhieân
Sinh ra laø coâng ñöùc
Gioûi hoïc nôi ñaïi ñaïo.
Voâ löôïng vieäc caàu taâm
www.daitangkinh.org
Phuïng haønh khoâng choã chaáp

Hieän ñaïo nhö vöïc saâu
Vaøo chuùng sinh truù vöõng,
Neûo haønh duøng laøm tay
Tueä Toái thöôïng-buïng chaéc
YÙ aáy nhö kim cöông
Caønh Thaùnh tònh, aùo bi.
Ñaàu trí tueä quaùn phaùp
Bieát ñaïo haønh hieåu roäng
Höông giôùi laø thanh tònh
Ñoäng, tònh laø toái thöôïng,
Thaân taâm ñi, noùi, laøm
Taâm tueä laø toái thaéng
Choán haønh ñeán Phaät ñaïo
Ngoài treân toøa Sö töû.
Naèm nguû giöôøng phaïm haïnh
Haønh voâ vi-toái khoâng
Ñeán coõi an saùng toû
AÙnh saùng chieáu choã aáy
Quaùn saùt bieát chuùng sinh
Haønh voâ soá quyeàn bieán
Boá thí lìa tham saân
Caám giôùi khoâng khinh maïn.
Nhaãn nhuïc boû saân haän
Tinh taán toái baäc nhaát
Trí thieàn ñöôïc töï taïi
Taâm töø bình ñaúng chuùng,
Thöông xoùt phaùp khoâng nhaøm
Thanh tònh, phieàn naõo heát
Thuaän ñaïo phaùp vaéng laëng
Ñem phöôùc thí chuùng sinh.
Thaùnh tueä thaät saéc beùn
Trí saùng chieáu roäng xa
Hoïc roäng khoâng chaùn ñuû
Voâ uùy döùt voïng töôûng
Ngaên mình laäp coâng haïnh

Ñöôøng ma ñöôïc giaûi thoaùt
Choã tu laø Phaät tueä
Chí taùnh ñaûnh leã thôø
Döùt boû taâm cao ngaïo
Thöôøng vaâng theo nghóa ñaïo
Gaéng tröø ma vaây khoán
Theo uy thaàn cuûa Phaät.
Theo phaùp giaùo ñaïi taâm
Ñeán voâ thöôïng Toång trì
Choã laøm cuûa thaân sau
Sieâu vöôït Ñoä voâ cöïc.
Sinh ra hieän toân quyù
Môùi sinh ñi baûy böôùc
Hieän ñuû caùc taøi ngheä
Thò hieän ôû haäu cung
Boû nhaø, khoâng aùi moä
Tu ñaïo ñeán goác döøng
Gaàn khoâng aùnh saùng toû
Roäng tu taâm chí thaønh
Haøng phuïc ma chöùng thöôïng ñaïo
Veát tích chuyeån phaùp luaân.
Taïi Phaät ñaïo thò hieän
Ñaïi sö khoâng gì saùnh
Haønh naøy khoâng giôùi haïn
Hieän hình hoaëc roäng xa
Tích haïnh haøng öùc kieáp
Laáy ñoù laøm vui möøng
Traêm ngaøn öùc chuùng sinh
Truù Phaät ñöùc tinh tu.
Phaùp voán khoâng coù ngöôøi
Taát caû haønh cuøng mang
Haïnh naøy hôïp nghóa tueä
Töï vui vôùi thaàn thoâng
Haøng öùc ngaøn coõi nöôùc
www.daitangkinh.org
Haøng traêm ngaøn vaïn kieáp

Tay laøm, ñi cuøng khaép
Ngaøn naêm, coõi, chaúng nhoïc.
Lieàn coù theå veà laïi
Chuùng sinh chaúng phieàn naõo
Hieän ra, chöøng höõu haïn
Khieán cho loaøi chuùng sinh
Vaøo moät loã chaân loâng
Khieán cho boán bieån lôùn
Vaøo troïn loã chaân loâng
Chaúng taêng cuõng chaúng giaûm
Vaïn chuùng khoâng böùc naõo.
Tay naém Thieát vi sôn
Ngaøn öùc nhö maûy traàn
Dôøi öùc soâng, ñaïi ñòa
Roài trôû veà choã cuõ
Giöõ quoác cuøng coõi aáy
Hoaëc coù ngöôøi huûy hoaïi
Duøng voâ taâm haøng phuïc
Choã vaøo khoâng theå cuøng.
Giaû söû moïi chieáu saùng
Traêm ngaøn maët trôøi, traêng
Minh chaâu, aùnh löûa lôùn
Caû chö Thieân, Tu luaân
AÙnh saùng maûy loâng Phaät
Vöôït saùng vaäy öùc laàn
Dieãn noùi phaùp voâ thöôïng
Ñôøi aùc thuù tieâu tan.
Voâ soá loaïi ngoân aâm
Lôøi chuùng sinh khoâng ngoaøi
Suoát thoâng moät lôøi daïy
Vaøo khaép lôøi chæ giaùo
Ñöôïc nghe tieáng dòu daøng
Haøng öùc ngöôøi haân hoan
Phaùp aâm Phaät giaûng noùi

Moïi ngöôøi cuøng laéng nghe.
Keå veà kieáp quaù khöù
Maø thaáy vieäc vò lai
Neáu vò lai, hieän taïi
Vì hieån haïnh quaù khöù
Caùc coõi Phaät haïn löôïng
Hoaïi roài laïi trôû veà
Ñem haøng öùc chuùng sinh
Vaøo heát moät maûy loâng.
Uy thaàn Phaät möôøi phöông
Kieán laäp ñöôïc sieâu vöôït
Ñeàu hieän chaân thaân mình
Bieán hoùa cuõng caûm öùng
Keû saùng truï khoâng kieâu
Hieåu roõ taâm chuùng sinh
Theo thaân hoï thò hieän
Lìa caáu chaúng tham thaân.
Taát caû caùc thaân ngöôøi
Mieäng noùi choã trôû veà
Thích, Phaïm, Töù Thieân vöông
Chö Thieân vaø theá nhaân
Thanh vaên cuøng Duyeân giaùc
Ñeàu töø thaân Phaät ra
Daïy phuïng haønh Phaät ñaïo
Ñeán nôi Nhaát thieát trí.
Vaøo trong löôùi tö töôûng
Thanh tònh giöõa caáu ueá
Kieán laäp nôi Phoå trí
Thöôøng hieän coõi Phaät ñaïo
Tö töôûng nghó phaân bieät
Trí töï taïi thaâu ñôøi
Theo goác ñaïo haïnh aáy
Coõi nöôùc hieän choã tu.
Choã caûm öùng nhö vaäy
www.daitangkinh.org
Thieän cuøng cöïc hieän leân

Theá tuïc theo chaúng kòp
Hieän vaäy ñeå giaùo hoùa
Choã hieän khoâng choã hieän
Laïi ngöôøi hay loãi laàm
Vì taùnh haïnh muoân ngöôøi
Hieån hieän vieäc chaân ñeá.
Thaân bình ñaúng nhö khoâng
Danh aáy vang ba ñôøi
AÙo höông giôùi töï xoâng
Ñöùc trang nghieâm vaéng laëng
Maëc luïa phaùp lìa nhieãm
Phoå trí-ngoïc Nhö yù
Ñaõ ñaày ñuû trí saùng
Coâng huaân truï phoå trí.
Chöùng luaân Ñoä voâ cöïc
Thöôøng thí toái thaàn thoâng
Tueä thaàn tuùc voâ ngaïi
Ñeán ngoïc saùng trí tueä
Haïnh aáy, nöõ tònh dieäu
Boán Nhieáp phaùp thuø thaéng
Duøng thieän quyeàn xöôùng ñaïo
Phaùp luaân goác ñöùc thieän
Ñònh yù ôû chaân khoâng
Giaùp töø bi laø thaønh
Cung teân trí baén yù
Caùc caên saùng-muõi teân
Kieán laäp laø loïng ñôøi
Thaùnh tueä döïng côø phöôùn
Vì haøng phuïc löïc ma
Thì duøng söùc nhaãn nhuïc
Toång trì nhö maët ñaát
Haønh vöïc tueä, caây trí
Hoa Tam-muoäi giaùc yù
Vui thaàn tuùc trang nghieâm
Roõ khoâng laø ao taém

Giaûi thoaùt-vôï saïch trong.
Roõ phaùp cam loä thöïc
Duøng dieäu duïng ba thöøa
Ñoù laø haïnh toái toân
Thuø dieäu khoâng gì vöôït,
Traêm ngaøn öùc kieáp soá
Chöa töøng khôûi löôøi meät
Cung kính coõi Thaùnh tònh
Hieåu nieàm vui voâ truï.
Laäp tueä, caùc dieäu laïc
Ñaày ñuû Nhaát thieát trí
Duõng maõnh xeùt caùc coõi
Trôøi möa tieâu caùc baån
Chuùng dieäu coù theå heát
Hö khoâng coù theå ñoä
Trong khoaûnh khaéc thôøi gian
Ñöôïc hieån caùc taâm nieäm.
Noùi cho caùc Phaät töû
Traêm ngaøn kieáp voâ taän
Muoán ñaït coâng ñöùc tònh
Tueä khoâng theå vöôït qua
Cöùu ñoä caùc khoå hoaïn
Kieán laäp maõi maõi an
Ñeán bình ñaúng voâ taän
An truù thaân, mieäng, yù
Taâm aáy phaûi kieân coá
Taïo haïnh nhö kim cöông.
Khi Boà-taùt Phoå Hieàn giaûng noùi lôøi naøy xong thì caû tam thieân
theá giôùi ñeàu chaán ñoäng saùu caùch, ñaïi aùnh saùng aáy soi khaép möôøi
phöông, caùc thöù nhaïc khí khoâng taáu maø töï hoøa aâm vang khaép chö
Thieân, daân chuùng khoâng ai laø khoâng möøng rôõ, ñeä töû Thanh vaên ñeàu
ñeán quy maïng, caùc vò Boà-taùt ñeàu noùi leân söï thaønh thaät aáy, taát caû chuùng
hoäi ñeàu chung vui veû, ñeàu phaùt yù ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
www.daitangkinh.org
Boà-taùt Phoå Trí laïi baïch Ñöùc Phaät:

–Ñaïo töø höõu ngoân hay voâ ngoân maø ñaït ñeán?
–Cuõng töø höõu ngoân, cuõng töø voâ ngoân! Ñoïa ôû khoå naïn sinh töû
nôi naêm ñöôøng, naêm aám, saùu traàn caùc kieán chaáp troùi buoäc, möôøi hai
nhaân duyeân, saùu möôi hai thöù taø kieán quaáy nhieãu chaúng yeân; hoaëc
möôøi hai bieån neân chaúng qua ñöôïc bôø kia. Vì nhöõng söï vieäc aáy, traêm
ngaøn thöù beänh neân Ñöùc Phaät thieát laäp giaùo lyù, ban boá phaùp döôïc: Giôùi,
Ñònh, Tueä, Giaûi thoaùt, Ñoä tri kieán, boán Ñaúng taâm, boán AÂn, ba möôi
baûy Phaåm, saùu Ñoä voâ cöïc, möôøi hai boä kinh, Khoâng, Voâ töôùng, Voâ
nguyeän, boán Ñeá, ba Giaûi thoaùt vaø Tam baûo duøng ñeå trò nhöõng thöù beänh
caáu ueá naøy. Thuoác laø vì beänh maø cho, khoâng beänh thì khoâng coù thuoác.
Ba ñoäc, caùc ueá ñeàu laø beäng naëng. Ñeán ñöôïc tueä Chaùnh chaân thì töùc laø
khoâng beänh. Do söï raøng buoäc cuûa nhaân duyeân maø chaúng roõ ñöôïc ñaïo
neân Ñöùc Phaät laøm cho hoï thoâng suoát nôi vaên duï ñeå hieåu roõ veà choã
ngoân thuyeát. Töùc ví nhö ñoáng boït, bong boùng nöôùc, caây chuoái, soùng
naéng, tieáng vang, boùng hình, huyeãn hoùa, giaác mô, traêng döôùi nöôùc, vuït
hieän roài maát ñeå roõ yù aáy. Nhöõng vieäc naøy ñeàu hö giaû, nhaân nôi meâ laàm
sinh ra. Chaúng tham theá tuïc, tu taäp theo thuoác ñaïo phaùp nhö: Saùu Ñoä,
boán Ñaúng taâm, boán AÂn phuïng haønh nhöõng vieäc naøy thì ñöôïc ñeán vôùi
ñaïo, lyù giaûi ñöôïc caùc ngoân giaùo voán laø voâ ngoân. Hoaëc coù coõi Phaät
khoâng coù söï raøng buoäc naêm aám, saùu traàn, ba ñoäc, möôøi hai nhaân
duyeân neân khoâng coù vaên thuyeát, khoâng thaân, khoâng lôøi, roãng laëng, tòch
tónh. Lyù giaûi ñöôïc khoâng coù ba coõi, chaúng truï ôû höõu vi, chaúng ôû voâ vi,
chaúng ôû vaøo khoaûng giöõa. Ñoù goïi laø ñaït ñeán töø voâ ngoân.
Boà-taùt Phoå Trí laïi hoûi:
–Hoâm nay chuùng hoäi taäp hôïp ôû ñaây, hoaëc coù ngöôøi hieåu saâu
thaâm, caùc caên saùng suoát, hoaëc coù ngöôøi trung bình vöøa tieán vöøa luøi,
hoaëc coù keû caên trí thaáp keùm chaúng bieát neûo veà. Keû trí ñaït thì khoâng
nghi ngôø, ngöôøi trung bình, thaáp keùm ñeàu mang taâm do döï. Vì sao? Hoï
nghe con höôùng veà ngöôøi hoûi hai traêm vieäc maø Boà-taùt Phoå Hieàn ñem
hai ngaøn vieäc ñeå ñaùp laïi neân hoï ñeàu suy nieäm: “Söï vieäc phieàn taïp,
chaúng bieát vieäc naøo neân laøm, neân boû”. Nguyeän xin Ñöùc Phaät môû baøy
vaø phaân bieät yù aáy. Vì nhöõng lyù do gì maø vieäc coù hai traêm nhöng ñaùp
ñeán hai ngaøn?

–Hay thay! Hay thay! Vieäc hoûi cuûa oâng laø ñieàu heát söùc thuù vò
vì giaûi quyeát ñöôïc söï nghi ngôø cho ñôøi sau, khieán haøng haäu hoïc chaúng
vöôùng vaøo löôùi nghi!
–Haõy laéng nghe vaø suy nghó kyõ! Nhö Lai seõ vì oâng maø giaûng
noùi neûo veà cuûa nghóa naøy!
Boà-taùt thöa:
–Chuùng con xin thoï giaùo!
–Duïng coù hai neân hoûi hai traêm. Sao goïi laø hai? Coù vò thaàn
tham thaân chaáp coù ta ngöôøi, coù trong, coù ngoaøi, taïi coù, taïi khoâng, neân
hoûi hai traêm.
Boà-taùt laïi hoûi:
–Duïng coù choã chaáp aáy neân coù sinh töû, sao laïi neâu hoûi ñeán hai
traêm vieäc?
Ñöùc Theá Toân baûo:
–Neâu hoûi hai traêm vieäc aáy laø ñeå tröø heát caùc chaáp veà ta ngöôøi,
trong ngoaøi, coù khoâng. Ñoù laø duøng quyeàn tueä ñeå khai hoùa veà choã
khoâng ngaèn meù bôø beán. Chaúng thuû ñaéc trong, ngoaøi thì môùi ñeán ñöôïc
ñaïo, môû baøy daãn daét taát caû.
–Vì sao Boà-taùt Phoå Hieàn laïi doác taâm duøng hai ngaøn söï vieäc ñeå
ñaùp?
–Taát caû Boà-taùt nôi möôøi phöông ñeàu ñeán taäp hoäi, taâm yù moãi
moãi ñeàu khaùc, haønh nieäm chaúng ñoàng. Ngöôøi thoâng toû nghe ñöôïc yeáu
nghóa thì ñaït ñöôïc ñaïo. Keû khoâng theå thoâng ñaït thì neân vì hoï dieãn noùi
nhieàu lôøi, hieån duï baèng ngoân thuyeát, daét daãn baèng nghóa lyù, maét ñöôïc
nhìn thaáy hình. Duøng duï thì yù cuûa hoï môùi ñöôïc tueä giaûi, nhö aùo baån
nhieàu thì phaûi duøng nhieàu chaát taåy giaët nhieàu laàn môùi saïch, sau ñoù
ñem aùo nhuoäm thì maøu saéc môùi töôi. Ví nhö coù ngöôøi muoán khôûi coâng
xaây caát nhaø cöûa, choã ñaát duøng ñeå xaây caát aáy cao thaáp khoâng baèng
www.daitangkinh.org
phaúng, nhieàu choã ueá taïp raén ñoäc, truøng haïi aån naáp. Caùc choã thaáp cao
thì san laáp cho baèng phaúng, tröø boû caùc thöù baát tònh, xua ñuoåi raén ñoäc,
xaây töôøng vaây quanh vaø taïo neàn moùng, roài môùi baét ñaàu xaây döïng nhaø
cöûa. Boà-taùt cuõng nhö vaäy tröø boû naêm aám, saùu traàn, möôøi hai nhaân
duyeân, toäi ta, caùc thöù ngaên ngaïi… haønh ñaïi Töø bi, trí tueä thieän quyeàn
ñeå laø laøm nhaø laø caùc phaùp, laøm hoä theá gian, laøm söï che chôû cho theá
gian.
–Sao goïi laø nhaø phaùp?
–Giaùo hoùa taát caû chuùng sinh ñeàu vaøo tueä khoâng, khoâng gheùt,
khoâng yeâu, taâm khoâng voïng töôûng, ñoä thoaùt muoân loaøi, ñoù laø nhaø
phaùp.
–Sao goïi laø ñaøi?
Ñöùc Theá Toân daïy:
–Duøng saùu Thaàn thoâng: Nhìn xeùt thaáu suoát, thaáy roõ taâm nieäm
cuûa muoân loaøi trong möôøi phöông. Nghe thoâng trieät, nghe heát caû loaøi
höõu hình laãn voâ hình. Thaân bieán khaép möôøi phöông, khoâng coù khöù lai.
Taâm ñaïo nhìn thaáy taát caû caùc coäi nguoàn voán khoâng xöù sôû. Ñaõ thaáy baûn
teá thì chaúng vöôùng nôi coù khoâng, chaúng ôû nôi sinh töû, chaúng truï nôi
dieät ñoä, taâm môû baøy taát caû, ñeàu ñeán ñaïi ñaïo, ñoù goïi laø ñaøi.
–Sao goïi laø söï che chôû?
Ñöùc Phaät ñaùp:
–Tuøy luùc khai hoùa, vaøo trong naêm ñöôøng maø laøm thanh tònh
nguõ nhaõn. Nhöõng gì laø nguõ nhaõn?
1. Nhuïc nhaõn. ÔÛ theá gian, hieän thaân boán ñaïi, nhôø ñoù maø khai
hoùa ñoä thoaùt moïi chuùng sinh.
2. Sao goïi laø Thieân nhaõn? Nhöõng ngöôøi ôû treân coõi trôøi vaø taïi
theá gian chöa bieát ñöôïc ñaïo thì thò hieän ba thöøa ñeå khieán hoï ñeán vôùi
chaùnh phaùp.
3. Sao goïi laø Tueä nhaõn? Nhöõng ngöôøi khoâng theå lyù giaûi veà Ñoä
voâ cöïc (Ba-la-maät) thì ñeàu khai hoùa, khieán hoï nhaäp vaøo ñaïi tueä.
4. Sao goïi laø Phaùp nhaõn? Keû thieân leäch cuïc boä khoâng thaáy söï
to roäng cuûa phaùp thì ñeàu khai hoùa khieán hoï lyù giaûi ñöôïc Phaùp thaân laø
moät, khoâng quaù khöù, vò lai vaø hieän taïi, ba ñôøi bình ñaúng.
5. Sao goïi laø Phaät nhaõn? Ngöôøi meâ laàm chaúng bieát neûo giaùc
ngoä chaùnh chaân, bò aám caùi che phuû, ví nhö ngöôøi nguû meâ thì hieän haïnh
boán Ñaúng taâm, boán Nhieáp phaùp, Boá thí, Trì giôùi, Nhaãn nhuïc, Tinh taán,
Nhaát taâm, Trí tueä, Thieän quyeàn phöông tieän, roài tuøy luùc maø giaùo hoùa,
tieán luøi thuaän hôïp, chaúng maát taát caû, ñeàu khieán ñaït ñöôïc, ñeàu phaùt taâm
ñaïo Voâ thöôïng Chaùnh chaân.
–Taïi sao kinh naøy goïi laø Ñoä Theá Phaåm?
–Taát caû chuùng sinh bò troùi buoäc ôû theá gian. Sao goïi laø troùi
buoäc? Söï che laáp cuûa naêm aám, saùu traàn, ñöôøng sinh töû trieàn mieân,
chuùng sinh khoâng theå töï cöùu vôùt neân phaûi duøng phöông tieän quyeàn xaûo
nôi trí Ñoä voâ cöïc ñeå tröø dieät naêm aám, lìa boû saùu traàn, chaúng keå ngaõ,
ngaõ sôû, chaúng ôû sinh töû, chaúng truï Dieät ñoä. Ví nhö maët trôøi, maët traêng
ngaøy ñeâm toûa ra aùnh saùng. Nhö vaäy quyeàn tueä boãng nhieân khoâng daáu
veát, ñöùc nhö hö khoâng, khoâng theå ví duï, neân goïi laø Ñoä Theá Phaåm.
Ñöùc Phaät noùi nhö theá xong, Boà-taùt Phoå Trí, Boà-taùt Phoå Hieàn,
nhöõng vò trong phaùp hoäi, caùc chuùng Trôøi, Roàng, Quyû, thaàn, A-tu-luaân
nghe ñieàu Ñöùc Phaät noùi khoâng ai laø khoâng hoan hyû, kính leã Ñöùc Phaät
vaø lui ra.
www.daitangkinh.org
SOÁ 293
KINH ÑAÏI PHÖÔNG QUAÛNG PHAÄT

HOA NGHIEÂM
Haùn dòch: Ñôøi Ñöôøng, Tang taïng Baùt-nhaõ,
ngöôøi nöôùc Keá Taân.
QUYEÅN 1
PHAÅM NHAÄP BAÁT TÖ NGHÌ GIAÛI THOAÙT CAÛNH GIÔÙI PHOÅ

HIEÀN HAÏNH NGUYEÄN (Phaàn 1)

Moät thôøi, ôû laàu gaùc ñaïi trang nghieâm, vöôøn Caáp coâ ñoäc, röøng
Theä-ña, thaønh Thaát-la-phieät, Ñöùc Phaät cuøng naêm ngaøn Ñaïi Boà-taùt.
Ñöùng ñaàu laø hai Ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø vaø Phoå Hieàn vaø caùc vò khaùc nhö:
Boà-taùt Trí Tueä Thaéng, Boà-taùt Phoå Hieàn Thaéng Trí, Boà-taùt Voâ Tröôùc
Thaéng Trí, Boà-taùt Hoa Thaéng Trí, Boà-taùt Nhaät Thaéng Trí, Boà-taùt
Nguyeät Thaéng Trí, Boà-taùt Voâ Caáu Thaéng Trí, Boà-taùt Kim Cang Thaéng
Trí, Boà-taùt Voâ Thaàn Lao Thaéng Trí, Boà-taùt Tyø-loâ-giaù-na Thaéng Trí,
Boà-taùt Tinh Tuù Traøng, Boà-taùt Tu-di Traøng, Boà-taùt Baûo Thaéng Traøng,
Boà-taùt Voâ Ngaïi Traøng, Boà-taùt Hoa Traøng, Boà-taùt Voâ Caáu Traøng, Boà-
taùt Nhaät Traøng, Boà-taùt Dieäu Traøng, Boà-taùt Ly Traàn Traøng, Boà-taùt Tyø-
loâ-giaù-na Traøng, Boà-taùt Ñòa Oai Ñöùc Quang, Boà-taùt Baûo Oai Ñöùc
Quang, Boà-taùt Ñaïi Uy Quang, Boà-taùt Kim Cang Trí Quang, Boà-taùt Voâ
Caáu Quang, Boà-taùt Phaùp Nhaät Quang, Boà-taùt Phöôùc Sôn Quang, Boà-
taùt Trí Dieäm Quang, Boà-taùt Phoå Hieàn Caùt Töôøng Quang, Boà-taùt Phoå
Hieàn Dieäm Quang, Boà-taùt Ñòa Taïng, Boà-taùt Hö Khoâng Taïng, Boà-taùt
Lieân Hoa Taïng, Boà-taùt Baûo Taïng, Boà-taùt Nhaät Taïng, Boà-taùt Tònh Ñöùc
Taïng, Boà-taùt Phaùp Haûi Taïng, Boà-taùt Loâ-giaù-na Taïng, Boà-taùt Teâ Taïng,
Boà-taùt Lieân Hoa Caùt Töôøng Taïng, Boà-taùt Dieäu Nhaõn, Boà-taùt Thanh
Tònh Nhaõn, Boà-taùt Voâ Caáu Nhaõn, Boà-taùt Voâ Tröôùc Nhaõn, Boà-taùt Phoå
Kieán Nhaõn, Boà-taùt Dieäu Quaùn Nhaõn, Boà-taùt Thanh Lieân Hoa Nhaõn,
Boà-taùt Phoå Kim Cang Nhaõn, Boà-taùt Baûo Nhaõn, Boà-taùt Hö Khoâng
Nhaõn, Boà-taùt Phoå Nhaõn, Boà-taùt Thieân Quan, Boà-taùt Bieán Chieáu Phaùp
Giôùi Ma-ni Trí Quan, Boà-taùt Ñaïo Traøng Quan, Boà-taùt Quang Minh
Bieán Chieáu Thaäp Phöông Quan, Boà-taùt Chö Phaät Sôû Taùn Quan, Boà-taùt
Sieâu Chö Theá Gian Quan, Boà-taùt Quang Minh Phoå Chieáu Quan, Boà-taùt
Voâ Naêng Thaéng Quan, Boà-taùt Trì Chö Nhö Lai Sö Töû Toøa Quan, Boà-
taùt Ñaïi Quang Phoå Chieáu Phaùp Giôùi Hö Khoâng Quan, Boà-taùt Phaïm
Vöông Keá, Boà-taùt Thích Chuû Keá, Boà-taùt Nhaát Thieát Chö Phaät Bieán
Hoùa Sai Bieät Quang Minh Keá, Boà-taùt Chaân Thaät Boà-ñeà Traøng Keá, Boà-
taùt Nhaát Thieát Nguyeän Haûi Thanh Ma-ni Vöông Keá, Boà-taùt Xuaát Sinh
Ñaïi Xaû Chö Phaät Vieân Quang Ma-ni Vöông Keá, Boà-taùt Hieän Ñaúng Hö
Khoâng Giôùi Nhaát Thieát Baûo Caùi Ma-ni Vöông Keá, Boà-taùt Hieän Nhaát
Thieát Phaät Thaàn Thoâng Quang Traøng Voõng Thuøy Phuùc Ma-ni Vöông
Keá, Boà-taùt Xuaát Nhaát Thieát Phaät Ñaïi Phaùp Luaân Thanh Keá, Boà-taùt
Ñaïi Phöôùc Vieân Maõn Danh Töï AÂm Thanh Keá, Boà-taùt Ñaïi Dieâm
Quang, Boà-taùt Voâ Caáu Dieäm Quang, Boà-taùt Ly Caáu Oai Ñöùc Dieäm
Quang, Boà-taùt Baûo Dieäm Quang, Boà-taùt Tinh Tuù Dieäm Quang, Boà-taùt
Phaùp Dieäm Quang, Boà-taùt Tòch Dieäm Quang, Boà-taùt Nhaät Dieäm
Quang, Boà-taùt Thaàn Thoâng Dieäm Quang, Boà-taùt Thieân Dieäm Quang,
Boà-taùt Phöôùc Tuï, Boà-taùt Trí Tuï, Boà-taùt Phaùp Tuï, Boà-taùt Thaàn Thoâng
Tuï, Boà-taùt Quang Dieäm Tuï, Boà-taùt Hoa Tuï, Boà-taùt Boà-ñeà Tuï, Boà-taùt
Phaïm Tuï, Boà-taùt Nhaát Thieát Chuùng Sinh Quang Tuï, Boà-taùt Ma-ni Baûo
Tuï, Boà-taùt Phaïm Thanh, Boà-taùt Ñaïi Haûi Thanh, Boà-taùt Ñaïi Ñòa Hoáng
Thanh, Boà-taùt Theá Chuû Thanh, Boà-taùt Sôn Vöông Töï Taïi Thanh, Boà-
taùt Bieán Maõn Nhaát Thieát Phaùp Giôùi Thanh, Boà-taùt Nhaát Thieát Phaùp
Haûi Trieàu Thanh, Boà-taùt Toài Phaù Nhaát Thieát Ma Löïc Thanh, Boà-taùt
Ñaïi Bi Vaân Loâi Giaùo Thanh, Boà-taùt Toác Taät Cöùu Hoä Nhaát Thieát Theá
SOÁ 293 – KINH ÑAÏI PHÖÔNG QUAÛNG PHAÄT HOA NGHIEÂM, quyeån 1 661
Gian Khoå Naõo Thanh, Boà-taùt Phaùp Xuaát Sinh, Boà-taùt Thaéng Xuaát
Sinh, Boà-taùt Trí Xuaát Sinh, Boà-taùt Phöôùc Ñöùc Tu-di Xuaát Sinh, Boà-taùt
Toái Thaéng Coâng Ñöùc Baûo Vöông Xuaát Sinh, Boà-taùt Danh Xöng Xuaát
Sinh, Boà-taùt Phoå Hieàn Quang Xuaát Sinh, Boà-taùt Ñaïi Bi Xuaát Sinh, Boà-
taùt Trí Tuï Xuaát Sinh, Boà-taùt Nhö Lai Chuûng Taùnh Xuaát Sinh, Boà-taùt
Quang Caùt Töôøng, Boà-taùt Toái Thaéng Caùt Töôøng, Boà-taùt Chaùnh Duõng
Xuaát Sinh Caùt Töôøng, Boà-taùt Tyø-loâ-giaù-na Caùt Töôøng, Boà-taùt Lieân
Hoa Caùt Töôøng, Boà-taùt Nguyeät Caùt Töôøng, Boà-taùt Hö Khoâng Caùt
Töôøng, Boà-taùt Baûo Caùt Töôøng, Boà-taùt Tích Caùt Töôøng, Boà-taùt Trí Tueä
Caùt Töôøng, Boà-taùt Sôn Töï Taïi Vöông, Boà-taùt Phaùp Töï Taïi Vöông, Boà-
taùt Theá Töï Taïi Vöông, Boà-taùt Phaïm Töï Taïi Vöông, Boà-taùt Soá Töï Taïi
Vöông, Boà-taùt Long Töï Taïi Vöông, Boà-taùt Tòch Tónh Töï Taïi Vöông,
Boà-taùt Baát Ñoäng Töï Taïi Vöông, Boà-taùt Oai Löïc Töï Taïi Vöông, Boà-taùt
Toái Thaéng Töï Taïi Vöông, Boà-taùt Toái Tòch AÂm, Boà-taùt Voâ Ñaúng AÂm,
Boà-taùt Ñòa Chaán AÂm, Boà-taùt Ñaïi Haûi Trieàu AÂm, Boà-taùt Ñaïi Vaân Loâi
AÂm, Boà-taùt Phaùp Quang AÂm, Boà-taùt Hö Khoâng AÂm, Boà-taùt Nhaát Thieát
Chuùng Sinh Quaûng Ñaïi Thieän Caên AÂm, Boà-taùt Dieãn Tích Ñaïi Nguyeän
AÂm, Boà-taùt Haøng Phuïc Ma Vöông Chuùng AÂm, Boà-taùt Baûo Giaùc, Boà-
taùt Tu-di Giaùc, Boà-taùt Hö Khoâng Giaùc, Boà-taùt Voâ Caáu Giaùc, Boà-taùt Voâ
Tröôùc Giaùc, Boà-taùt Quaûng Ñaïi Giaùc, Boà-taùt Khai Phu Giaùc, Boà-taùt Phoå
Chieáu Tam Theá Giaùc, Boà-taùt Quaûng Nghieâm Giaùc, Boà-taùt Phoå Quaùn
Giaùc, Boà-taùt Phaùp Giôùi Quang Minh Giaùc. Ñoù laø nhöõng Ñaïi Boà-taùt
thöôïng thuû. Caùc vò aáy, ñeàu sinh ra töø haïnh nguyeän Phoå hieàn, vieäc laøm
voâ ngaïi; ñeán khaép caùc coõi nöôùc cuûa chö Phaät, hieän voâ löôïng thaân, ñeå
gaàn guõi caùc Ñöùc Nhö Lai; xa lìa nhöõng trieàn caùi, nhö vaàng traêng saùng,
laøm hieän roõ taát caû caùc thaàn thoâng bieán hoùa cuûa chö Phaät; ñaït ñaït ñöôïc
trí giaùc, thaáy ñöôïc caùc caûnh giôùi thaàn thoâng töï taïi cuûa chö Phaät, ñöôïc
voâ löôïng aùnh saùng chieáu soi khaép bieån lôùn giaùo phaùp vaø aùnh saùnh trí
tueä cuûa chö Phaät; coù ñaày ñuû bieän taøi voâ ngaïi giaûi. Baèng bieän phaùp
thanh tònh, caùc vò aáy ôû trong voâ löôïng kieáp, tuyeân thuyeát coâng ñöùc cuûa
Phaät voâ cuøng taän; an truï trí toái thaéng nhö hö khoâng; vieäc laøm thanh
tònh khoâng nhieãm chaáp, khoâng nöông töïa thò hieän saéc thaân tuøy theo
taâm öu thích cuûa chuùng sinh; xa rôøi nhöõng trôû ngaïi; hieåu roõ caùc töôùng:
Ta, ngöôøi, chuùng sinh vaø tuoåi thoï ñeàu laø khoâng coù. Trí tueä bao truøm
www.daitangkinh.org
gioáng nhö hö khoâng, duøng aùnh saùng lôùn nhö maïng löôùi chieáu khaép
phaùp giôùi.
Laïi coù naêm traêm chuùng Thanh vaên. Nhöõng vò aáy, coù oai ñöùc lôùn
ñeàu laø nhöõng baäc hieåu chaân ñeá vaø ñeàu chöùng thaät teá; thaâm nhaäp phaùp
taùnh, vöôït khoûi bieån höõu, nöông vaøo caûnh giôùi hö khoâng cuûa Nhö Lai,
xa lìa söï troùi buoäc cuûa keát söû, khoâng ñaém vöôùng vaøo truù xöù, taâm ñöôïc
tòch tónh gioáng nhö hö khoâng khoâng coøn nghi hoaëc, tín taâm kieân coá ñoái
vôùi caùc Ñöùc Phaät vaø nhaäp vaøo bieån trí cuûa chö Phaät. Laïi voâ löôïng chö
vò chuû theá giôùi. Caùc vò aáy, ñaõ töøng cuùng döôøng voâ löôïng Ñöùc Phaät,
thöôøng laøm lôïi laïc cho taát caû chuùng sinh, cuøng chuùng sinh keát laøm
baèng höõu, thöôøng che chôû cho nhöõng keû laïc loaøi, khoâng boû rôi theá
gian, theå nhaäp trí thuø thaéng, sinh ra nôi coù Phaät phaùp, hoä trì chaùnh
phaùp cuûa Nhö Lai, phaùt ñaïi theä nguyeän, khoâng ñoaïn gioáng Phaät, nhôø
vaøo söùc haïnh nguyeän, neân ñöôïc sinh vaøo nhaø Nhö Lai ñeå chuyeân caàu
trí Nhaát thieát trí.
Baáy giôø, caùc Ñaïi Boà-taùt, caùc Ñaïi Thanh vaên cuøng caùc vò Phaïm
vöông vaø quyeán thuoäc cuûa mình ñeàu nghó: Noùi ñeán caûnh giôùi, trí haïnh,
thaàn thoâng, möôøi löïc, voâ sôû uùy, ñònh, truï xöù toái thaéng cho ñeán thaân vaø
trí cuûa Nhö Lai thì taát caû trôøi, ngöôøi trong theá gian, ñeàu khoâng theå
thoâng ñaït, khoâng theå thaâm nhaäp, khoâng theå tin hieåu, khoâng theå bieát
heát, khoâng theå phaân bieät, khoâng theå nghó suy, khoâng theå quaùn saùt,
khoâng theå löïa choïn cho ñeán khoâng theå chæ baøy vaø cuõng khoâng coù khaû
naêng laøm cho chuùng sinh laõnh hoäi ñöôïc. Ngoaïi, tröø söùc gia hoä cuûa chö
Phaät, söùc thaàn thoâng, söùc oai ñöùc, söùc baûn nguyeän coäng vôùi söùc töø
thieän caên cuûa ñôøi tröôùc, söùc thaân caän baïn laønh, söùc tin hieåu thanh tinh,
söùc mong muoán, söùc höôùng veà taâm Boà-ñeà thanh tònh vaø söùc haïnh
nguyeän roäng lôùn caàu Nhaát thieát trí.
Cuùi xin Ñöùc Theá Toân duøng söùc phöông tieän maø tuøy thuaän cho
chuùng con vaø chuùng sinh; vì taâm löôïng khoâng ñoàng, tin hieåu khoâng
ñoàng, trí tueä khoâng ñoàng, ngoân ngöõ khoâng ñoàng, ñeán teân hoï khoâng
ñoàng, chöùng ñaéc khoâng ñoàng, ngoâi vò khoâng ñoàng, caên thanh tònh
khoâng ñoàng, yù phöông tieän khoâng ñoàng, caûnh giôùi taâm khoâng ñoàng vaø
choã nöông töïa khoâng ñoàng. Vôùi coâng ñöùc cuûa Nhö Lai; chuùng con seõ
tuøy theo khaû naêng maø tieáp nhaän. Nhöõng ñieàu Nhö Lai thuyeát giaûng ñoù
bieåu hieän roõ: Ñöùc Nhö Lai thuôû xöa, ñaõ caàu Nhaát thieát trí, ñaõ phaùt ñaïi
nguyeän cuûa Boà-taùt, ñaõ vieân maõn caùc haïnh Boà-taùt, töøng ñi treân ñöôøng
trí trang nghieâm, ñaõ haønh caùc ñaïo thanh tònh, ñaõ ra khoûi bieån phaùp thuø
thaéng, ñaõ phaùt sinh thaàn thoâng dieäu duïng töø bieån ñaïi trang nghieâm, ñaõ
gom goùp voâ löôïng vieäc laøm töông öng vôùi bieån haïnh vaø hieån thò toaøn
boä caùc moân nhö: Bieån trí thaàn thoâng Nhö Lai hieän tieàn thaønh Chaùnh
giaùc, bieån Nhö Lai töï taïi chuyeån phaùp luaân, bieån thaàn thoâng Nhö Lai
laøm thanh tònh coõi Phaät, bieån phöông tieän quyeàn xaûo cuûa Nhö Lai ñieàu
phuïc taát caû chuùng sinh; Nhö Lai khai trò thaønh trì Nhaát thieát trí, Nhö
Lai chæ ñöôøng cho caùc chuùng sinh, Nhö Lai kheùo nhaäp vaøo nôi sinh töû
cuûa chuùng sinh, Nhö Lai laøm ruoäng phöôùc toái thöôïng cho taát caû chuùng
sinh, Nhö Lai giaûng thuyeát coâng ñöùc boá thí cho caùc chuùng sinh; Nhö
Lai tuyeân thuyeát nhöõng taâm haïnh cho taát caû chuùng sinh, Nhö Lai daïy
baûo truyeàn trao cho taát caû chuùng sinh, Nhö Lai coù khaû naêng duøng thaàn
thoâng Tam-muoäi hieän caùc hình töôïng. Xin Nhö Lai thöông xoùt cho taát
caû chuùng con maø dieãn thuyeát nhöõng phaùp ñoù.
Khi aáy, bieát ñöôïc taâm nieäm cuûa caùc Boà-taùt vaø toaøn theå chuùng
hoäi; Ñöùc Theá Toân laáy ñaïi Bi laøm thaân, laøm cöûa, laøm ñaàu vaø duøng phaùp
ñaïi Bi laøm phöông tieän, ñaày khaép hö khoâng vaø bao truøm caû phaùp giôùi.
Tieáp ñoù, Ñöùc Theá Toân nhaäp vaøo Tam-muoäi Sö töû taàn thaân. Nhaäp Tam-
muoäi aáy roài, khaép caû theá giôùi trôû neân trang nghieâm vaø thanh tònh. Laàu
gaùc ñaïi trang nghieâm baáy giôø, boãng nhieân cao roäng uy nghi, traùng leä
khaép caû phaùp giôùi, neàn baèng kim cöông, trang hoaøng baèng caùc baùu,
giaêng löôùi baèng ngoïc nhö yù vaø côø Voâ naêng thaéng ñöôïc phaân boá ñeàu
trong aáy, raûi voâ soá hoa baùu vaø ngoïc ma-ni. Caùc baùu vaät aáy ñaày daãy
khaép nôi; truï coät baèng ngoïc löu ly, chieáu aùnh saùng khaép choán ñeå trang
nghieâm; khaép nôi ñöôïc trang söùc baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn vaø ngoïc
ma-ni. Taát caû caùc vaät baùu ñöôïc aùnh saùng töø boán maët cöûa chieáu vaøo ñan
cheùo nhau saùng röïc. Theàm, hieân, lan can, taát caû ñöôïc trang hoaøng baèng
baûy baùu. Coøn coù nhöõng hình töôùng kyø laï: Caùc vò Phaïm vöông vaø voâ soá
töôùng sai khaùc cuûa chuùng sinh, giaêng leân treân laø löôùi baùu ma-ni. Hai
beân cöûa ñeàu coù döïng côø loïng, khaép phaùp giôùi nôi naøo cuõng trang
nghieâm vaø röïc saùng. Beân ngoaøi laàu, gaùc, theàm caáp, lan can, nhieàu voâ
löôïng khoâng theå keå heát. Taát caû ñeàu laøm baèng ngoïc ma-ni, caùc baùu vaät
www.daitangkinh.org
ñöôïc trang hoaøng xen keõ khaép nôi.

Baáy giôø, nhôø söùc oai thaàn cuûa Phaät, röøng Theä-ña boãng nhieân
roäng lôùn ngang baèng vôùi voâ soá coõi theá giôùi cuûa chö Phaät voán ñaõ nhieàu
nhö vi traàn. Taát caû caùc baùu xen laãn taïo neân veû saùng ñeïp, duøng voâ soá
baùu ñeå trang nghieâm nôi ñaát. Töôøng ñöôïc xaây baèng voâ soá ngoïc ma-ni
vaø giöõa nhöõng haøng caây Ña-la baùu coøn coù voâ löôïng doøng soâng maø
nöôùc thôm ñaày aép ñang chaûy cuoàn cuoän. Theo doøng nöôùc caùc hoa baùu
ñeàu xoay veà phía phaûi vaø phaùt ra nhöõng aâm thanh noùi veà phaùp Phaät;
caùc baùu thaät khoâng theå nghó baøn. Sen traéng ñeïp tuyeät vôøi, höông thôm
ngaøo ngaït; nhöõng hoa sen baùu maøu ñoû toát töôi phuû kín, voâ soá caây baùu
troàng beân bôø soâng sum sueâ, cao vuùt vaø khoâng theå keå heát caùc loaïi sang
troïng khaùc nhö: Saøn, ñaø, laàu gaùc ñöôïc xaây döïng leân hai beân bôø soâng
thaúng taép, beân treân giaêng löôùi baùu ma-ni, voâ soá ngoïc ma-ni saùng ngôøi,
voâ soá taïp baùu xen laãn laøm trang nghieâm theâm nôi maët ñaát; nôi kho
chöùa caùc loaïi höông, töøng ñaùm maây höông bay leân thôm ngaøo ngaït caû
phaùp giôùi. Ngoaøi ra, coøn coù voâ löôïng côø phöôùn baùu nhö: Voâ löôïng côø
höông, voâ löôïng côø y baùu, voâ löôïng côø phöôùn baùu, voâ löôïng luïa baùu,
voâ löôïng côø hoa baùu, voâ löôïng côø anh laïc baùu, voâ löôïng voøng hoa baùu,
voâ löôïng côø linh baùu, voâ löôïng côø löôùi oai ñöùc baùu, voâ löôïng côø loïng
ma-ni baûo vöông, voâ löôïng côø ma-ni vöông aùnh saùng chieáu khaép, voâ
löôïng côø Ma-ni vöông xuaát sinh danh hieäu Nhö Lai aâm thanh vieân
maõn, voâ löôïng côø ma-ni vöông Sö töû du boä, voâ löôïng côø ma-ni vöông
noùi leân taát caû nhöõng vieäc laøm cuûa Nhö Lai kheá hôïp vôùi bieån haïnh, voâ
löôïng côø ma-ni vöông theå hieän hình aûnh sai khaùc cuûa phaùp giôùi. Nhöõng
côø phöôùn baùu aáy ñöôïc trang nghieâm khaép choán, caû möôøi phöông theá
giôùi.
Luùc aáy, treân hö khoâng cuûa röøng Theä-ña, coù voâ soá maây khoâng theå
nghó baøn nhö: Ñaùm maây nhö laàu ñaøi cung ñieän baùu cuûa chö Thieân, laïi
coøn voâ soá maây höông thoï; khoâng theå keå heát maây toøa Sö töû baùu traûi
baèng aùo trôøi, caùc Boà-taùt ngoài treân aáy, ca ngôïi coâng ñöùc cuûa Phaät;
khoâng theå keå heát maây baùu ma-ni hình töôïng Thieân vöông; khoâng theå
keå heát maây traân chaâu traéng; khoâng theå keå heát maây laàu gaùc baùu laøm
baèng traân chaâu ñoû che khaép thaät trang nghieâm; khoâng theå keå heát maây
caùc loaïi chaâu kim cöông kieân coá laøm möa xuoáng ñeå trang nghieâm.
Nhöõng loaïi maây baùu aáy, ñeàu ñaày caû hö khoâng phaùp giôùi, trang nghieâm
khaép nôi nôi.
Vì sao? Vì Ñöùc Nhö Lai ñaõ troàng caên laønh thanh tònh khoâng theå
nghó baøn; ñaõ thaønh töïu phaùp tuï baïch tònh khoâng theå nghó baøn; oai löïc
gia trì bí maät cuõng khoâng theå nghó baøn. Ñöùc Nhö Lai coù theå duøng thaàn
löïc laøm cho taát caû chö Phaät vaø coõi nöôùc cuûa chö Phaät trong khaép möôøi
phöông ñeàu theå nhaäp vaøo thaân mình maø khoâng theå nghó baøn. Trong
moät vi traàn, Ñöùc Nhö Lai coù theå laøm hieän taát caû nhöõng sai bieät cuûa taát
caû caùc theá giôùi maø khoâng theå nghó baøn. Ñöùc Nhö Lai coù theå laøm cho
moãi ñaàu sôïi loâng hieän ñöôïc taát caû chö Phaät thôøi quaù khöù, tuaàn töï ra ñôøi
maø khoâng theå nghó baøn. Ñöùc Nhö Lai coù theå laøm cho moãi chaân loâng,
ñeàu phoùng ra aùnh saùng lôùn, moãi aùng saùng lôùn ñoù ñeàu coù theå chieáu roõ
taát caû theá giôùi maø khoâng theå nghó baøn. Ñöùc Nhö Lai coù theå laøm cho
moãi loã chaân loâng phoùng ra ñöôïc taát caû coõi Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi
traàn vaø bieán hoùa maây ñaày khaép caùc coõi Phaät maø khoâng theå nghó baøn.
Nhö Lai coù theå laøm cho moãi loã chaân loâng hieän ra ñöôïc toaøn theå caûnh
kieáp thaønh, truï, hoaïi cuûa theá giôùi nôi möôøi phöông maø khoâng theå nghó
baøn.
ÔÛ röøng Theä-ña, vöôøn Caáp-coâ-ñoäc naøy, hieän ñang laø caû nöôùc
trang nghieâm thanh tònh cuûa chö Phaät ôû khaép taän möôøi phöông phaùp
giôùi, hö khoâng giôùi, toaøn theå caùc theá giôùi cuõng ñeàu thaáy nhö vaäy.
Nghóa laø thaáy thaân Ñöùc Nhö Lai coù khaép nôi röøng Theä-ña vaø ñaày ñuû
caùc chuùng hoäi Boà-taùt; thaáy khaép nôi möa nhöõng vaät duïng, ñeå xaây döïng
vaø trang nghieâm; thaáy möa töø nhöõng ñaùm maây aùnh saùng baùu oai löïc
chieáu khaép theá giôùi, thaáy möa töø nhöõng vaàng ma-ni baùu trang hoaøng
khaép nôi; thaáy möa töø nhöõng vaàng maây loïng baùu trang nghieâm, che
khaép theá giôùi; thaáy möa töø nhöõng vaàng caây ñaày caây hoa, hoa aáy nôû
gioáng nhö haûi taïng; thaáy möa töø nhöõng vaàng maây bieán hoùa thaân trôøi ñeå
trang söùc toát ñeïp; thaáy möa töø nhöõng vaàng maây luïa nguõ saéc bay löôïn
uyeån chuyeån; thaáy möa töø nhöõng vaàng maây y phuïc rôi xuoáng lôùp lôùp;
thaáy möa töø nhöõng vaàng maây ñaày traêng hoa vaø ngoïc anh laïc rôi lieân
tuïc khoâng döùt; thaáy möa töø nhöõng vaàng maây höông boät, muøi thôm lan
toûa ñeàu khaép caùc thaân chuùng sinh möôøi phöông; thaáy möa töø nhöõng
vaàng maây ñaày nhöõng côø phöôùn baùu vaø loïng baùu Thieân nöõ caàm ñöùng
www.daitangkinh.org
kín caû hö khoâng; thaáy möa töø nhöõng vaâng maây ñöôïc keát thaønh caùc baùu
beân treân trang söùc hoa sen tuyeät ñeïp, phaùt ra aâm thanh vi dieäu vang
khaép giôùi; thaáy möa töø nhöõng vaàng maây coù nhieàu toøa Sö töû baùu nhö
nhöõng hình töôïng cuûa chuùng sinh. Taát caû caùc baùu aáy cuøng chaâu anh laïc
taïo thaønh voøng löôùi voâ cuøng trang nghieâm.
Khi Ñöùc Nhö Lai Tyø-loâ-giaù-na ñang ôû trong Tam-muoäi Sö töû taàn
thaân naøy thì veà phöông Ñoâng ôû ngoaøi bieån theá giôùi, caùch khoâng theå
noùi soá cöïc vi traàn coõi Phaät; coù bieån theá giôùi teân laø Kim sa ñaêng vaân
traøng, Ñöùc Phaät hieäu laø Tyø-loâ-giaù-na Caùt Töôøng Oai Ñöùc Vöông.
Trong chuùng hoäi cuûa Ñöùc Phaät, coù vò Ñaïi Boà-taùt teân laø Tyø-loâ-giaù-na
Dieäm Nguyeän Taïng Quang Minh, cuøng vôùi soá coõi Phaät vaø soá cöïc vi
traàn Boà-taùt, hieän ñang tieáp nhaän giaùo phaùp cuûa Ñöùc Phaät. Moïi ngöôøi
töø chuùng hoäi trong ñaïo traøng coõi aáy ñeàu ñeán choã Ñöùc Tyø-loâ-giaù-na nôi
caû Ta-baø naøy. Taát caû ñeàu duøng thaàn löïc, laøm tuoân ra nhöõng aùng maây
ñeå cuùng döôøng nhö: Maây trôøi hoa, maây höông trôøi, maây hoa sen, maây
traøng trôøi, maây baùu trôøi, maây voøng ngoïc anh laïc trôøi, taát caû maây thuoäc
caùc thöù baùu trang nghieâm cuûa coõi trôøi ñeàu hieän khaép caû hö khoâng phaùp
giôùi. Ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã nôi chaân Phaät, thieát leã cuùng döôøng.
Vieäc cuùng döôøng vöøa xong, luùc aáy, ôû phöông Ñoâng hieän ra moät toøa
gaùc laàu baùu raát trang nghieâm, giaêng leân treân baèng löôùi baùu ma-ni, beân
trong hoùa laøm moät toøa Sö töû teân Quang chieáu thaäp phöông ma-ni baûo
vöông ñaïi lieân hoa taïng, caùc chuùng Boà-taùt ñeàu ñeán ngoài kieát giaø treân
ñoù, duøng löôùi baùu ñaïi nhö yù Ma-ni baûo che thaân.
Veà phöông Nam, beân ngoaøi theá giôùi vöôït qua khoâng theå noùi soá
cöïc vi traàn coõi Phaät; coù bieån theá giôùi teân laø Kim cöông haûi taïng, Ñöùc
Phaät hieäu laø Phoå Quang Bieán Chieáu Caùt Töôøng Taïng Vöông; trong ñaïi
haûi chuùng cuûa Ñöùc Phaät coù vò Ñaïi Boà-taùt coù teân laø Nan Toài Phuïc Toác
Taät Tinh Taán Vöông; cuøng vôùi voâ soá chuùng Boà-taùt trong soá cöïc vi traàn
bieån theá giôùi, töø coõi Phaät aáy ñeàu höôùng veà truï xöù Nhö Lai. Moïi ngöôøi
ñeàu duøng thaàn löïc mang nhieàu hoa töôi ñeïp vaø nhöõng vaät cuùng döôøng
trang trí laãn xen nhau ñoù laø: Nhöõng voøng höông vaø hoa baùu, nhöõng côø
baûo luaân vaø voøng baùu, nhöõng voøng hoa anh laïc baùu, nhöõng voøng kim
cöông vaø anh laïc baùu, nhöõng voøng ma-ni vaø löôùi ma-ni baùu, nhöõng
voøng luïa nguõ saéc, nhöõng voøng hình töôïng cuûa anh laïc baùu, nhöõng voøng
ma-ni vaø anh laïc xuaát hieän aùnh saùng ñieàm laønh, nhöõng voøng löôùi baùu
teân laø Tyø-loâ-giaù-na ma-ni Trang Nghieâm, nhöõng voøng löôùi sö töû du boä
baèng ma-ni, anh laïc baùu. Moïi ngöôøi ñeàu duøng thaàn löïc laøm cho ñaày
khaép bieån theá giôùi. Vaø khi ñaõ ñeán nôi; moïi ngöôøi ñaûnh leã Phaät vaø thieát
leã cuùng döôøng. Söï vieäc hoaøn taát, töùc thì ôû phöông Nam, hoùa laøm gaùc
laàu Tyø-loâ-giaù-na baèng caùc baùu trang nghieâm thuø thaéng, beân treân giaêng
löôùi baùu ma-ni, trong laàu hoøa laøm baûo toøa Sö töû teân Phoå chieáu thaäp
phöông ma-ni baûo lieân hoa taïng. Caùc chuùng Boà-taùt ñeàu ñeán ngoài kieát
giaø treân aáy, duøng löôùi hoa Caâu-toâ-ma baùu ñeïp cuûa coõi trôøi che nôi thaân
mình.
Veà phöông Taây, beân ngoaøi theá giôùi caùch khoâng theå noùi soá coõi
Phaät cöïc vi traàn coù bieån theá giôùi teân laø Tu-di sôn traøng Tyø-loâ-giaù-na
ma-ni baûo ñaêng, Ñöùc Phaät hieäu laø Phaùp Giôùi Trí Ñaêng Vöông. Trong
ñaïi haûi chuùng cuûa Ñöùc Phaät Nhö Lai aáy, coù vò Ñaïi Boà-taùt teân laø Phoå
Bieán Xuaát Sinh Caùt Töôøng Oai Ñöùc Vöông cuøng vôùi voâ soá khoâng ñeám
ñöôïc chuùng Boà-taùt trong soá cöïc vi traàn bieån theá giôùi; ñeàu töø ñaïo traøng
cuûa Ñöùc Phaät aáy maø höôùng veà truù xöù cuûa Nhö Lai, moïi ngöôøi ñeàu
duøng thaàn löïc phoùng ra voâ soá aùng maây nhö nuùi Tu-di khoâng theå keå heát
vì nhieàu nhö soá cöïc vi traàn coõi Phaät. Ñoù laø maây Tu-di caùc maøu saéc
traøng, ñoù laø maây Tu-di vôùi nhieàu maøu saéc höông boät: Höông ñoát,
höông xoa; ñoù laø maây Tu-di baèng ngoïc ma-ni baùu vaø caùc vaät khaùc
nhieàu maøu saéc vôùi aùnh saùng hoaøng kim trang nghieâm; ñoù laø maây Tu-di
nhö traøng sao vôùi nhieàu aùnh saùng hoaøng kim trang nghieâm, ñoù laø maây
Tu-di vôùi nhieàu maøu saéc ñeïp cuûa kim cöông nguyeät taïng vaø ma-ni baûo
vöông trang nghieâm caûnh giôùi; ñoù laø maây Tu-di traøng Dieâm-phuø-ñaøn
vaø ngoïc ma-ni vôùi nhöõng aùnh saùng chieáu khaép phaùp giôùi, ñoù laø maây
Tu-di baèng caùc traøng ma-ni maø aùnh saùng chieáu khaép nhöõng phaùp giôùi
sai bieät, ñoù laø maây Tu-di baèng ngoïc ma-ni, hieän ñöôïc taát caû nhöõng
töôùng toát khaùc nhau cuûa Nhö Lai, ñoù laø maây Tu-di baèng traøng ngoïc
ma-ni coù theå phaùt ra aâm thanh vi dieäu, noùi leân nhöõng söï tu haønh, caùc
haïnh Boà-taùt, nhöõng nhaân duyeân, vieäc laøm töông öng vôùi bieån haïnh, ñoù
laø maây Tu-di baèng ngoïc ma-ni hieän ñöôïc taát caû Nhö Lai ngoài khaép ñaïo
traøng, taát caû ñaày khaép caû hö khoâng phaùp giôùi.
Khi ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã Phaät, thieát leã cuùng döôøng, söï
www.daitangkinh.org
vieäc hoaøn taát thì ngay khi aáy, ôû phöông Taây laïi hieän ra caùc gaùc laàu
baèng höông ngoïc, che beân treân baèng löôùi traân chaâu, beân trong hoùa laøm
toøa Sö töû teân laø Nhaân-ñaø-la sai bieät quang traøng ma-ni baûo vöông dieäu
lieân hoa taïng. Caùc chuùng Boà-taùt laïi ñeán ngoài kieát giaø treân aáy, ñoäi maõo
laøm baèng ngoïc baùu nhö yù ma-ni, che thaân baèng löôùi chaâu ma-ni coù
nhieàu maøu xinh ñeïp khaùc nhau.
Veà phöông Baéc, caùch khoaûng khoâng theå tính ñeám soá cöïc vi traàn
coõi Phaät, ôû beân ngoaøi theá giôùi, coù bieån theá giôùi teân laø Baûo y quang
dieãm traøng, Ñöùc Phaät hieäu laø Caùt Töôøng Ñaïi Quang Minh Bieán Chieáu
Nhaát Thieát Hö Khoâng Phaùp Giôùi. Trong ñaïi hai chuùng cuûa Ñöùc Phaät,
coù vò Ñaïi Boà-taùt teân laø Voâ Ngaïi Caùt Töôøng Thaéng Taïng Vöông, cuøng
vôùi voâ soá cöïc vi traàn khoâng theå ñeám chuùng Boà-taùt; töø ñaïo traøng cuûa
Ñöùc Phaät aáy, moïi ngöôøi ñeàu duøng thaàn löïc phoùng ra nhöõng ñaùm maây y
baùu ñeïp trang nghieâm khaép caû hö khoâng giôùi. Ñoù laø: Maây y aùnh saùng
hoaøng kim, laøm baèng ngoïc ma-ni baûo vöông, ñoù laø maây y traøng maët
trôøi, laøm baèng ma-ni baûo vöông saïch ñeïp, ñoù laø maøu aùnh löûa röïc, toûa
aùnh saùng an laønh laøm baèng ngoïc ma-ni baûo vöông, ñoù laø maây y hoøa
laãn aùnh saùng caùc baùu laøm baèng ngoïc ma-ni baûo vöông, ñoù laø maây y
nhöõng hình töôïng traêng sao thöôïng dieäu laøm baèng ngoïc ma-ni baûo
vöông, ñoù laø maây y aùnh ngoïc traéng nhö löôùi Nhaân-ñaø-la voõng laøm
baèng ngoïc Ma-ni baûo vöông, ñoù laø maây y Tyø-loâ-giaù-na thuø thaéng vi
dieäu laøm baèng ngoïc ma-ni baûo vöông saùng röïc, ñoù laø maây y caùc aùnh
saùng chieáu nôi caûnh giôùi khieán taát caû coõi trong möôøi phöông ñeàu phaùt
ra aùnh saùng hoøa laãn, ñeán nhaäp vaøo Tyø-loâ-giaù-na laøm baèng ngoïc ma-ni
baûo vöông, ñoù laø maây y ñaïi haûi trang nghieâm baèng ngoïc ma-ni baûo
vöông; nhöõng aùng maây nhö theá ñaáy khaép caû hö khoâng phaùp giôùi.
Khi ñeán nôi, moïi ngöôøi leã Phaät vaø daâng vaät phaåm cuùng döôøng,
söï vieäc xong; töùc thì ôû phöông Baéc laïi hieän ra gaùc laàu caùt teân Ñaïi haûi
xuaát sinh ma-ni baûo vöông vaø toøa Sö töû teân laø Tyø-löu-ly baûo thaéng lieân
hoa taïng. Caùc chuùng Boà-taùt laïi ñeán ngoài kieát giaø teân aáy, moïi ngöôøi
duøng côø Tinh tuù dieäu trang nghieâm taïng ma-ni baûo vöông, coät minh
chaâu nôi buùi toùc vaø ñaép treân thaân baèng löôùi sö töû du boä dieäu oai ñöùc
vöông ma-ni baûo.
Veà phöông Ñoâng baéc, caùch khoaûng khoâng theå ñeám soá cöïc vi traàn
ôû beân ngoaøi theá giôùi, coù bieån theá giôùi teân laø Nhaát thieát ñaïi ñòa vöông,
Ñöùc Phaät hieäu laø Phoùng Quang Voõng Bieán Chieáu Phaùp Giôùi Voâ Töôùng
Nhaõn. Nôi haûi chuùng cuûa Ñöùc Nhö Lai aáy, coù vò Ñaïi Boà-taùt hieäu laø
Dieäu Bieán Hoùa Hieán Phaùp Giôùi Nguyeän Nguyeät Vöông, cuøng vôùi voâ
soá khoâng theå ñeám nhö soá cöïc vi traàn soá Boà-taùt ôû nôi bieån theá giôùi cuûa
coõi Phaät aáy, cuøng nhau höôùng veà truï xöù cuûa Ñöùc Nhö Lai, taát caû moïi
ngöôøi ñeàu duøng thaàn löïc, hoùa ra nhöõng aùng maây laàu gaùc baèng caùc thöù
quyù baùu trang nghieâm. Ñoù laø nhöõng aùng maây laàu gaùc baèng côø baùu, ñoù
laø nhöõng aùng maây laàu gaùc baèng höông thöôïng haïng. Ñoù laø nhöõng aùng
maây laàu gaùc baêng höông ñoát, ñoù laø nhöõng aùng maây laàu gaùc baèng
höông chieân-ñaøn traéng, ñoù laø nhöõng aùng maây laàu gaùc baèng höông hoa
caâu Toâ-ma, ñoù laø nhöõng aùng maây laàu gaùc baèng kim cöông baûo vöông,
ñoù laø nhöõng aùng maây laàu gaùc vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, ñoù laø nhöõng aùng
maây laàu gaùc y phuïc luïa, ñoù laø nhöõng aùng maây laàu gaùc baèng dieäu lieân
hoa, nhöõng aùng maây nhö theá che kín caû hö khoâng phaùp giôùi.
Khi ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã Phaät vaø daâng leã cuùng döôøng.
Vieäc cuùng döôøng vöøa xong, thì ôû phöông Ñoâng baéc laïi hieän ra laàu gaùc
teân laø Nhaát thieát phaùp giôùi moân dieäu baûo sôn phong ma-ni baûo vöông
vaø toøa Sö töû teân Khoâng gì saùnh höông vöông ma-ni baûo lieân hoa taïng.
Caùc chuùng Boà-taùt ñeàu ñeán ngoài kieát giaø treân ñoù, ñoäi maõo trang söùc
baèng nhöõng ngoïc ma-ni, baûo vöông nhieàu maøu, duøng Hoa Caâu-toâ-ma
deät thaønh löôùi coù ñính baûo chaâu nhö yù khaép treân thaân.
ÔÛ phöông Ñoâng nam, caùch khoaûng khoâng theå ñeám soá cöïc vi traàn
coõi Phaät, ôû beân ngoaøi theá giôùi, coù bieån theá giôùi teân laø Höông vaân trang
nghieâm traøng, Ñöùc Phaät hieäu laø Long Töï Taïi Vöông. Trong haûi chuùng
cuûa Ñöùc Nhö Lai aáy, coù Ñaïi Boà-taùt teân laø Phaùp Tueä Quang Minh Oai
Ñöùc Vöông cuøng vôùi voâ soá khoâng theå ñeám nhö vi traàn soá Boà-taùt töø nôi
chuùng hoäi cuûa Ñöùc Phaät aáy ñeàu cuøng höôùng veà truï xöù cuûa Ñöùc Nhö
Lai. Moïi ngöôøi ñeàu duøng thaàn löïc, bieán hoùa ra nhöõng aùng maây saùng
baèng caùc chaâu baùu thöôïng dieäu coù ñuû caùc maøu saéc. Ñoù laø maây aùnh
saùng cuûa côø phöôùn maøu vaøng roøng vieân maõn, ñoù laø maây aùnh saùng cuûa
voâ löôïng saéc baùu vieân maõn, ñoù laø maây aùnh saùng cuûa maøu nhuïc keá nôi
ñænh ñaàu Nhö Lai vieân maõn, ñoù laø maây aùnh saùng vieân maõn cuûa töôùng
loâng traéng ôû giöõa chaân maøy cuûa Nhö Lai, ñoù laø maây aùnh saùng maøu voâ
www.daitangkinh.org
soá baùu vieân maõn, ñoù laø maây aùnh saùng cuûa maøu Lieân Hoa taïng vieân
maõn, ñoù laø maây aùnh saùng cuûa maøu caây baùu toûa caønh vieân maõn, ñoù laø
maây aùnh saùng cuûa maøu ma-ni baûo vöông vieân maõn, ñoù laø maây aùnh
saùng cuûa maøu Dieâm-phuø-ñaøn kim vieân maõn, ñoù laø maây aùnh saùng cuûa
maøu nhaät nguyeät tinh tuù vieân maõn. Nhöõng aùng maây nhö theá ñeàu ñaày
khaép caû hö khoâng phaùp giôùi.
Khi ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã Phaät vaø daâng phaåm vaät cuùng
döôøng, vieäc cuùng döôøng xong, hoï ñeán phöông Ñoâng Nam, hieän ra laàu
gaùc teân laø Ly caáu ma-ni caâu-toâ-ma hoa Tyø-loâ-giaù-na Caùt Töôøng ma-ni
baûo vöông vaø toøa Sö töû teân laø Kim cang ma-ni baûo lieân hoa taïng. Caùc
chuùng Boà-taùt ñeàu ngoài kieát giaø treân aáy. Moïi ngöôøi duøng löôùi Baûo
quang dieãm ma-ni vöông che nôi thaân mình.
Veà höôùng Taây nam, caùch khoaûng khoâng theå ñeám ñöôïc nhö soá
cöïc vi traàn nöôùc soá coõi Phaät, ôû beân ngoaøi theá giôùi coù bieån theá giôùi teân
laø Nhaät taïng quang minh ma-ni baûo vöông, Ñöùc Phaät hieäu laø Phoå Chí
Quang Chieáu Phaùp Nguyeät Vöông. Trong chuùng hoäi cuûa Ñöùc Nhö Lai
aáy, coù vò Ñaïi Boà-taùt teân laø Toài Toaùi Nhaát Thieát Ma Löïc Trí Traøng
Vöông, cuøng voâ soá Boà-taùt nhieàu nhö cöïc vi traàn, töø chuùng hoäi aáy, taát
caû ñeàu höôùng veà truï xöù cuûa Nhö Lai. ÔÛ coõi naøy, töø caùc loã chaân loâng
nôi thaân cuûa caùc Boà-taùt voït ra maây coù aùnh löûa ñaày khaép coõi hö khoâng.
Ñoù laø: Vöøng maây coù aùnh löûa baùu baèng hoa Caâu-toâ-ma, ñoù laø vaàng maây
coù aùnh löûa baùu cuûa nhieàu loaïi aâm nhaïc, ñoù laø vöøng maây coù aùnh löûa
baùu cuûa taát caû maøu saéc, ñoù laø vaàng maây coù aùnh löûa laøm baùu baèng kim
cöông, ñoù laø vaàng maây coù aùnh löûa baùu laøm baèng höông öôùp caùc loaïi aùo
quyù, ñoù laø vaàng maây coù aùnh löûa baùu nhö aùnh chôùp cuûa loaøi roàng, ñoù laø
vaàng maây coù aùnh löûa baùu baèng Tyø-loâ-giaù-na ma-ni, ñoù laø vaàng maây coù
aùnh löûa baùu cuûa Ñaêng huy ma-ni baûo, ñoù laø vaàng maây coù aùnh löûa baùu
cuûa Caùt töôøng xí thaïnh quang taïng ma-ni baûo. Nhöõng vaàng maây nhö
theá ñeàu phoùng ra töø loã chaân loâng, ñaày khaép caû hö khoâng. Khi ñeán nôi,
moïi ngöôøi ñaûnh leã Phaät vaø daâng phaåm vaät cuùng döôøng. Nghi leã vöøa
xong, töùc thì ôû phöông Taây nam, hieän ra laàu gaùc teân laø Nhaát nieäm phoå
hieän thaäp phöông phaùp giôùi chuûng chuûng quang minh ma-ni baûo vöông
vaø toøa Sö töû teân laø Höông dieäm ñaêng quang ma-ni baûo vöông thaéng
lieân hoa taïng. Caùc chuùng Boà-taùt ñeàu ñeán ngoài kieát giaø treân aáy, che
thaân baèng löôùi Ly caáu taïng ma-ni baûo vöông dieäu quang minh.
Veà höôùng Taây baéc, caùch khoaûng khoâng theå ñeám tính nhö soá cöïc
vi traàn soá coõi Phaät ôû beân ngoaøi theá giôùi, coù bieån theá giôùi teân laø Tyø-loâ-
giaù-na nguyeän taïng, Ñöùc Phaät hieäu Phoå Quang Bieán Chieáu Tu-di Sôn
Vöông. Nôi ñaïi haûi chuùng cuûa Ñöùc Phaät aáy, coù vò Ñaïi Boà-taùt hieäu Tyø-
loâ-giaù-na Nguyeän Trí Tinh Tuù Traøng, cuøng vôùi voâ soá chuùng Boà-taùt
trong theá giôùi nhieàu khoâng theå ñeám nhö soá cöïc vi traàn, töø coõi aáy taát caû
ñeàu höôùng veà choã cuûa Ñöùc Nhö Lai. Trong töøng nieäm, ôû taát caû töôùng
toát cuøng toaøn theå töù chi vaø heát thaûy caùc loã chaân loâng nôi thaân cuûa caùc
vò aáy, ñeàu phoùng ra nhöõng vaàng maây goàm heát thaûy nhöõng hình töôïng
coù trong ba ñôøi. Ñoù laø vaàng maây coù hình töôïng cuûa taát caû Nhö Lai; ñoù
laø vaàng maây coù hình töôïng cuûa taát caû caùc Boà-taùt; ñoù laø vaàng maây coù
hình töôïng veà taát caû chuùng hoäi cuûa Ñöùc Nhö Lai; ñoù laø vaàng maây coù
hình töôïng veà taát caû caùc bieán hoùa luaân chuyeån cuûa Ñöùc Nhö Lai; ñoù laø
vaàng maây coù hình töôïng veà baûn söï vaø bieån töôùng öùng thaân cuûa caùc ñöùc
Nhö Lai; ñoù laø vaàng maây coù hình töôïng cuûa taát caû Thanh vaên vaø Bích-
chi-phaät; ñoù laø vaàng maây coù hình töôïng veà haøo quang vaø nhöõng hình
saéc Boà-ñeà ñaï traøng cuûa taát caû Nhö Lai; ñoù laø vaàng maây coù hình töôïng
veà thaàn thoâng cuûa taát caû Ñöùc Nhö Lai; ñoù laø vaàng maây coù hình töôïng
veà thaân cuûa taát caû caùc vò Töù Thieân vöông chuû caùc coõi; ñoù laø vaàng maây
coù hình töôïng veà caùc coõi Phaät thanh tònh. Töøng nieäm töøng nieäm nhöõng
vaàng maây nhö theá, ñaày khaép caû hö khoâng phaùp giôùi. Khi ñeán nôi, moïi
ngöôøi ñaûnh leã Phaät, daâng phaåm vaät cuùng döôøng. Nghi thöùc vöøa xong,
töùc thì ôû phöông Taây baéc, hieän ra laàu gaùc teân laø Phoå chieáu thaäp
phöông tyø-loâ-giaù-na ma-ni baûo vöông trang nghieâm taïng vaø toøa Sö töû
teân laø Quang minh bieán chieáu nhaát thieát theá gian ma-ni baûo vöông ñaïi
lieân hoa taïng. Caùc chuùng Boà-taùt ñeàu ñeán ngoài kieát giaø treân aáy, ñoäi
maõo baùu Phoå dieäm quang minh ma-ni vaø ñaép treân thaân baèng löôùi traân
chaâu Voâ naêng thaéng quang minh.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 2

Baáy giôø, ôû phöông Döôùi, caùch khoaûng khoâng theå tính ñeám nhö soá
cöïc vi traàn soá coõi Phaät, ôû beân ngoaøi theá giôùi, coù bieån theá giôùi, teân laø
Nhaát thieát Nhö Lai vieân maõn phoå dieäm quang, Ñöùc Phaät hieäu laø Voâ
Tröôùc Trí Tinh Tuù Traøng Vöông. Trong ñaïi haûi chuùng cuûa Ñöùc Nhö
Lai aáy, coù vò Ñaïi Boà-taùt teân laø Phaù Chö Caùi Chöôùng Duõng Maõnh Trí
Töï Taïi Vöông, cuøng voâ soá chuùng Boà-taùt nhieàu khoâng theå ñeám nhö soá
cöïc vi traàn soá bieån theá giôùi; töø chuùng hoäi aáy moïi ngöôøi ñeàu höôùng veà
truï xöù cuûa Ñöùc Nhö Lai. Moïi ngöôøi ñeàu duøng thaàn löïc, laøm cho ôû moãi
loã chaân loâng nôi thaân cuûa mình phoùng ra nhöõng vaàng maây aâm thanh vi
dieäu, dieãn thuyeát giaùo phaùp, phaùp nhieàu nhö bieån caû. Ñoù laø: Maây aâm
thanh dieãn thuyeát veà taát caû nghóa cuûa phaùp sinh theo ngoân ngöõ Ñaø-la-
ni; ñoù laø maây aâm thanh dieãn thuyeát veà taát caû phöông tieän tu haønh cuûa
Boà-taùt trong ba ñôøi; ñoù laø maây aâm thanh dieãn thuyeát veà taát caû bieån
phöông tieän theä nguyeän cuûa Boà-taùt, ñoù laø maây aâm thanh dieãn thuyeát
veà taát caû bieån Ba-la-maät thanh tònh vieân maõn cuûa Boà-taùt; ñoù laø maây
aâm thanh dieãn thuyeát veà taát caû bieån haïnh vieân maõn ôû khaép caùc coõi cuûa
Boà-taùt; ñoù laø maây aâm thanh duyeãn thuyeát veà taát caû nhöõng bieån thaàn
thoâng luaân chuyeån thaønh töïu vieân maõn cuûa Boà-taùt; ñoù laø maây aâm
thanh dieãn thuyeát veà taát caû bieån thaàn thoâng luaân chuyeån cuûa Nhö Lai
thaúng ñeán ñaïo traøng, phaù quaân ma, döùt tröø phieàn naõo, thaønh Chaùnh
ñaúng giaùc; ñoù laø maây aâm thanh dieãn thuyeát veà taát caû nhöõng caâu cuù teân
nghóa Tu-ña-la nhieàu nhö bieån caû, do Ñöùc Nhö Lai chuyeån dieäu phaùp
luaân; ñoù laø maây aâm thanh dieãn thuyeát veà taát caû bieån haïnh vaø phöông
tieän cuûa Ñöùc Nhö Lai, tuøy cô öùng hoùa, ñieàu phuïc chuùng sinh; ñoù laø
maây aâm thanh dieãn thuyeát veà taát caû bieån phöông tieän thieän xaûo do
Ñöùc Nhö Lai, tuøy theo thôøi, tuøy theo thieän caên vaø tuøy theo nguyeän löïc,
laøm cho taát caû ñeàu ñaït ñöôïc trí Nhaát thieát trí. Nhöõng maây aáy ñeàu ñaày
khaép caû hö khoâng phaùp giôùi.
Khi ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã Phaät vaø daâng phaåm cuùng döôøng.
Vieäc cuùng döôøng vöøa xong, töùc thì phöông döôùi hieän ra laàu gaùc teân laø
Nhaát thieát Nhö Lai cung ñieän quang minh chuûng chuûng saéc taøng baûo
vaø toøa Sö töû teân laø Nhaát thieát dieäu hình töôïng baûo lieân hoa taïng. Caùc
chuùng Boà-taùt ñeán ngoài kieát giaø treân aáy, duøng Phoå hieän thieát boà-ñeà
traøng, hình töôïng nhö côø coù ñính ngoïc ma-ni laáp laùnh laøm maõo lôùn che
thaân.
Veà phöông treân caùch khoaûng khoâng theå tính ñeám nhö soá cöïc vi
traàn soá coõi Phaät ôû beân ngoaøi theá giôùi, coù bieån theá giôùi teân laø Voâ taän
Phaät chuûng taùnh. Ñöùc Phaät hieäu laø Phoå Trí Vieân Maõn Sai Bieät Quang
Minh Ñaïi Thònh Vöông. Trong ñaïi chuùng haûi cuûa Ñöùc Nhö Lai aáy, coù
vò Ñaïi Boà-taùt hieäu laø Phoå Bieán Giaùp Giôùi Ñaïi Nguyeän Teá, cuøng vôùi voâ
soá Boà-taùt nhieàu khoâng theå ñeám nhö soá cöïc vi traàn soá, ñang laõnh thoï
giaùo phaùp cuûa Ñöùc Phaät. Moïi ngöôøi töø ñaïo traøng aáy ñeàu höôùng veà theá
giôùi Ta-baø choã cuûa Ñöùc Tyø-loâ-giaù-na Nhö Lai; taát caû ñeàu duøng thaàn
löïc laøm cho toaøn boä thaân maø töøng töôùng haûo, töøng phaàn cuûa thaân, töøng
chi phaàn chaân, tay, töøng loã chaân loâng chaân, töøng aâm thanh lôøi noùi, töøng
vaên töï, caâu cuù vaø caû trong nhöõng vaät ñeå trang nghieâm, ñieàu hieän ra
Ñöùc Tyø-loâ-giaù-na cuøng heát thaûy caùc Ñöùc Phaät trong ba ñôøi, cho ñeán
chuùng hoäi vaø caùc coõi nöôùc lôùn, nhoû, roäng, heïp, tònh, ueá trong möôøi
phöông. Cuõng hieän söï thöïc haønh Boá thí ba-la-maät cuûa caùc Ñöùc Phaät,
trong quaù khöù, tuøy thuaän tích tuï taát caû haïnh thí, ngöôøi nhaän taøi vaät
cuøng nhöõng hình aûnh sinh hoaït töông öng vôùi bieån haïnh, cuõng hieän söï
thöïc haønh Trì giôùi Ba-la-maät cuûa caùc Ñöùc Phaät trong quaù khöù, tuøy
thuaän, tích tuï caùc hình aûnh sinh hoaït töông öng bieån haïnh, cuõng hieän
söï thöïc haønh Nhaãn nhuïc ba-la-maät cuûa caùc Ñöùc Phaät trong quaù khöù,
caét ñöùt chi theå nhöng taâm khoâng loaïn ñoäng, tuøy thuaän tích taäp nhöõng
hình aûnh sinh hoaït aáy töông öng vôùi bieån haïnh, cuõng hieän söï thöïc haønh
www.daitangkinh.org
Tinh taán ba-la-maät cuûa caùc Ñöùc Phaät trong thôøi quaù khöù; duõng maõnh
khoâng thoaùi lui, tuøy thuaän tích taäp nhöõng hình aûnh sinh hoaït aáy töông
öng vôùi bieån haïnh, cuõng hieän söï thænh caàu Thieàn ñònh ba-la-maät cuûa
caùc Ñöùc Phaät thôøi quaù khöù ôû nôi caùc Ñöùc Nhö Lai, tuøy thuaän tích taäp
nhöõng hình aûnh sinh hoaït aáy töông öng vôùi bieån haïnh, cuõng hieän söï
thænh caàu Trí tueä ba-la-maät cuûa caùc Ñöùc Phaät thôøi quaù khöù ôû nôi caùc
Ñöùc Nhö Lai, ñaõ chuyeån phaùp luaân, ñaõ thaønh töïu phaùp vaø phaùt taâm
duõng maõnh xaû boû taát caû, nhöõng hình aûnh sinh hoaït töông öng vôùi bieån
haïnh, cuõng hieän söï phaùt thaønh töïu Phöông tieän ba-la-maät cuûa caùc Ñöùc
Phaät thôøi quaù khöù, muoán gaëp taát caû chö Phaät, muoán haønh taát caû ñaïo
haïnh Boà-taùt vaø muoán hoùa ñoä taát caû chuùng sinh, nhöõng hình aûnh sinh
hoaït aáy töông öng vôùi bieån haïnh. Cuõng hieän söï phaùt Theä nguyeän Ba-
la-maät cuûa chö Phaät trong quaù khöù vaø taát caû theä nguyeän roäng lôùn cuûa
Boà-taùt ñeå laøm trang nghieâm thanh tònh; nhöõng hình aûnh sinh hoaït aáy
töông öng vôùi bieån haïnh. Cuõng hieän söï thaønh töïu Löïc ba-la-maät töø taát
caû Boà-taùt cuûa Ñöùc Phaät trong quaù khöù ñeå ñaït ñöôïc nhöõng haïnh thanh
tònh hoøa hôïp, hình aûnh sinh hoaït aáy töông öng vôùi bieån haïnh. Cuõng
hieän vieäc tu taäp Trí ba-la-maät töø taát caû caùc Boà-taùt cuûa chö Phaät trong
quaù khöù ñöôïc thanh tònh vieân maõn, phaùp moân coù nhöõng sai bieät cuõng
ñeàu chöùng ngoä, hình aûnh sinh hoaït aáy töông öng vôùi bieån haïnh. Taát caû
nhöõng hình aûnh sinh hoaït cuûa Nhö Lai töông öng vôùi bieån haïnh ñaõ
hieån hieän ra nhö theá laøm ñaày khaép caû phaùp giôùi roäng lôùn.
Khi ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã Phaät, daâng leã cuùng döôøng, söï
vieäc vöøa xong thì nôi phöông treân hoùa ra laàu gaùc teân laø Nhaát thieát kim
cang baûo vöông chuûng chuûng trang nghieâm taïng vaø toøa Sö töû teân laø Ñeá
thanh kim cang baûo vöông lieân hoa taïng. Caùc chuùng Boà-taùt ñeàu ñeán
ngoài kieát giaø treân aáy, duøng bieån ñaïi aâm thanh dieãn thuyeát danh hieäu
cuûa Nhö Lai trong ba ñôøi, laáy ngoïc ma-ni baûo vöông minh chaâu coät nôi
buùi toùc, ñoäi maõo baùu trang nghieâm vaø che thaân baèng löôùi ma-ni vöông
coù caùc baùu vi dieäu saùng röïc rôõ.
Nhö theá, taát caû Boà-taùt trong möôøi phöông ñeàu duøng thaàn thoâng
phoùng ra nhöõng vaàng maây ñeå cuùng döôøng ñeán ñaïo traøng vaø ñaày khaép
phaùp giôùi. Nhöõng Boà-taùt aáy vaø quyeán thuoäc ñeàu ñöôïc sinh töø haïnh
nguyeän cuûa Phoå hieàn. Moïi ngöôøi duøng maét trí thanh tònh ñeå thaáy heát
caùc Ñöùc Phaät trong ba ñôøi vaø hoï thích nhìn nhöõng bieån töôùng, moïi
ngöôøi ñaït ñöôïc Tai voâ ngaïi ñeå nghe troïn caùc bieån Tu-ña-la töø caùc ñöùc
Theá Toân ñaõ chuyeån phaùp luaân trong khaép möôøi phöông. Cuoái cuøng heát
thaûy Boà-taùt ñeàu muoán ñaït caûnh Nieát-baøn hoaøn toaøn töï taïi vaø toái thaéng.
Trong töøng nieäm ñeàu hieän ra ñaïi thaàn bieán, coù theå thaân caän caùc Ñöùc
Phaät khaép möôøi phöông. Moät thaân bieán ñaày khaép caùc theá giôùi hieän roõ
chuùng hoäi ñaïo traøng cuûa chö Phaät, aùnh saùng aáy chieáu khaép caû theá giôùi.
Trong moät haït buïi hieän ñöôïc taát caû caûnh giôùi möôøi phöông cho ñeán taän
caûnh giôùi hö khoâng. Moãi theá giôùi trong taát caû theá giôùi, ñeàu hieän voâ soá
thaân ñeå tuøy thuaän giaùo hoùa chuùng sinh, laøm cho hoï ñöôïc thuaàn phuïc
khoâng boû lôõ dòp. Toaøn theå caùc loã chaân loâng nôi thaân ñeàu phaùt ra aâm
thanh lôùn, nghe khaép caûnh giôùi trong möôøi phöông ñang dieãn xöôùng
phaùp luaân vi dieäu cuûa Nhö Lai, nhö maây roäng lôùn truøm khaép caûnh giôùi:
Bieát caùc chuùng sinh ñeàu nhö huyeãn, bieát caùc Ñöùc Nhö Lai ñeàu nhö
boùng, bieát haønh nghieäp, thoï, sinh cuûa chuùng sinh trong caùc caûnh giôùi
ñeàu nhö moäng, bieát quaû baùo cuûa theá gian nhö boùng trong göông, bieát
söï phaùt sinh cuûa caùc höõu tình trong theá gian nhö aùnh löûa vaø bieát caùc
coõi nöôùc laø döïa vaøo choã taâm töôûng cuûa chuùng sinh neân ñeàu nhö bieán
hoùa. Thoâng ñaït ñöôïc möôøi trí löïc cuûa Nhö Lai, oai ñöùc töï taïi nhö traâu
chuùa vaø ñöôïc voâ sôû uùy, coù khaû naêng caát tieáng gaàm cuûa tö töû. Thaâm
nhaäp vaøo bieån lôùn bieän taøi voâ taän, thì hieåu roõ bieån bí maät cuûa chuùng
sinh, thaâm nhaäp vaøo bieån trí ngoân ngöõ vaên töï, thì hieåu bieát phaùp giôùi
gioáng nhö hö khoâng. Ñöôïc thaàn thoâng trí tueä cuûa caùc Boà-taùt, oai löïc
maïnh meõ, tröø dieät quaân ma, trí löïc saùng suoát thoâng ñaït ba ñôøi. Bieát caùc
phaùp khoâng tranh caõi neân thöôøng caàu quaû vò Nhaát thieát trí. Duøng trí voâ
ñoaïn nhaäp vaøo theá gian. Duøng trí phaùp giôùi tuoân ra bieån giaùo phaùp.
Ñöôïc söùc thaàn thoâng thì coù khaû naêng laøm cho taát caû theá giôùi trong
möôøi phöông luaân phieân giao keát, ñöôïc söùc cuûa caên laønh thì seõ ñöôïc
thoï sinh töï taïi ôû caùc theá giôùi. Ñöôïc Thieân nhaõn thì thaáy khaép möôøi
phöông theá giôùi, lôùn, nhoû, roäng, heïp, ñöôïc trí voâ ngaïi thì thaáy ñöôïc coõi
nöôùc roäng lôùn trong caûnh giôùi vi teá vaø thaáy coõi nöôùc vi teá trong caûnh
giôùi roäng lôùn. Baèng söùc töï taïi, vò aáy ôû nôi moät Ñöùc Phaät maø ñöôïc bieát
taát caû coâng ñöùc trí tueä cuûa Ñöùc Phaät vaø ñöôïc oai thaàn gia trì cuûa Phaät
ñeå coù theå thaáy khaép möôøi phöông khoâng coù nghi hoaëc. Trong moät
www.daitangkinh.org
nieäm, coù theå vaän thaàn thoâng ñi khaép taát caû bieån coõi trong möôøi phöông
vôùi ñaày ñuû voâ löôïng coâng ñöùc nhö theá, caùc Ñaïi Boà-taùt ñang ñaày khaép
röøng Theä-ña aáy, ñeàu laø nhôø nôi söùc oai thaàn cuûa Ñöùc Nhö Lai.
Khi aáy, nhöõng Thanh vaên thöôïng thuû nhö Ñaïi trí Xaù-lôïi-phaát, ñaïi
thaàn thoâng Muïc-kieàn-lieân, Ma-ha Ca-dieáp, Ly-baø-ña, Tu-boà-ñeà, A-
naäu-laâu-ñaø, Kieáp-taân-na, Ca-chieân-dieân, Phuù-laâu-na, Di-ña-la-ni Töû
taát caû ñeàu ôû trong röøng Theä-ña nhöng khoâng thaáy ñöôïc thaàn löïc, töôùng
toát trang nghieâm, caûnh giôùi dieäu duïng, thaàn bieán, toân thaéng, dieän haïnh,
oai ñöùc söï gia trì vaø caûnh giôùi cuûa Nhö Lai. Cuõng khoâng thaáy ñöôïc
caûnh giôùi chaúng theå nghó baøn cuûa Boà-taùt nhö: Söï vaân taäp, söï bieán
nhaäp, söï thaân caän, thaàn thoâng, dieäu duïng, quyeán thuoäc, phöông höôùng,
toaøn sö töû, cung ñieän, oai nghi, thieàn ñònh, quaùn saùt khaép cuøng, Sö töû
taàn thaân, duõng maõnh, cuùng döôøng, thoï kyù, thaønh thuïc, thaân nghieäp
thanh tònh, trí thaân vieân maõn, nguyeän thaân roõ raøng, saéc thaân bieán khaép,
töôùng toát ñaày ñuû, aùnh saùng troøn ñaày, phoùng löôùi ñaïi quang, khôûi phaùt
maây bieán hoùa, löôùi giaêng khaép nôi, caùc haïnh vieân maõn. Nhöõng hình
aûnh aáy, taát caû ñeàu khoâng thaáy. Vì sao? Vì caên laønh cuûa hoï khoâng ñaït
tôùi ñoù. Do nguoàn goác ñôøi tröôùc, nhöõng vò aáy khoâng tu taäp caên laønh, ñeå
ñöôïc thaáy taát caû caùc Ñöùc Phaät vaø nhöõng thaàn thoâng bieán hoùa; khoâng
khen ngôïi veà coâng ñöùc laøm thanh tònh trang nghieâm khaép caùc coõi nöôùc
trong möôøi phöông; khoâng khen ngôïi nhöõng thaàn thoâng bieán hoùa cuûa
caùc Ñöùc Phaät Theá Toân; khoâng theå ôû trong sinh töû maø phaùt taâm voâ
thöôïng chaùnh ñaúng Boà-ñeà; khoâng khuyeán khích cho taát caû chuùng sinh
ñeå hoï an truï nôi taâm Boà-ñeà roäng lôùn; khoâng nuoâi döôõng chuûng taùnh
Nhö Lai ñeå khoûi ñoaïn tuyeät, khoâng chuyeân caàn tieáp nhaän taát caû chuùng
sinh; khoâng chuyeân caàn tu caùc Ñoä (Ba-la-maät) cuûa Boà-taùt; khoâng
khuyeân chuùng sinh ôû trong sinh töû maø caàu trí nhaõn, khoâng tu taäp theo
nhöõng caên laønh veà Nhaát thieát trí; khoâng hieåu roõ caên laønh thuø thaéng khi
Nhö Lai xuaát theá; khoâng ñaït trí tueä vaø thaàn thoâng ñeå laøm thanh tònh
trang nghieâm taát caû coõi Phaät; khoâng ñaït ñöôïc söï hieåu bieát veà caûnh giôùi
roäng lôùn vaø maét thanh tònh cuûa Boà-taùt; khoâng mong caàu vöôït khoûi
caûnh giôùi theá gian; khoâng troàng caên laønh lôùn; khoâng phaùt sinh taát caû
theä nguyeän lôùn vaø trí xuaát ly cuûa Boà taù; khoâng sinh trong nhöõng nôi coù
oai löïc gia trì cuûa Ñöùc Nhö Lai; khoâng theå bieát taát caû caùc phaùp ñeàu
nhö huyeãn; khoâng theå bieát ñöôïc tö töôûng söï hieåu bieát vaø söï naém giöõ
cuûa Boà-taùt ñeàu laø nhö moäng, khoâng theå ñaït ñöôïc yù chí duõng maõnh,
roäng lôùn vaø taâm heát möïc hoan hyû cuûa Boà-taùt. Nhöõng vieäc nhö theá ñeàu
laø caûnh giôùi trí nhaõn cuûa Phoå Hieàn, chöù khoâng phaûi cuûa haøng Nhò thöøa.
Chính leõ ñoù, neân nhöõng baäc ñaïi ñöùc Thanh vaên thöôïng thuû khoâng theå
nghe, khoâng theå tin, khoâng theå hieåu, khoâng theå thaáy, khoâng theå ghi
nhôù, khoâng theå quaùn saùt, khoâng theå ño löôøng, khoâng theå suy nghó,
khoâng theå chöùng nhaäp vaø khoâng theå phaân bieät ñöôïc. Vì sao? Vì caûnh
giôùi cuõng nhö thaàn thoâng cuûa Phaät vaø Boà-taùt khoâng gioáng voái caûnh
giôùi vaø thaàn thoâng haïn heïp cuûa haøng Nhò thöøa. Theá neân, tuy ôû taïi röøng
Theä-ña, nhöng moïi ngöôøi khoâng thaáy ñöôïc choã thaàn bieán roäng lôùn cuûa
Nhö Lai. Hôn nöõa, caùc Thanh vaên aáy, khoâng tu thieän caên toái thaéng nhö
caùc Boà-taùt; neân khoâng thaáy ñöôïc thaàn thoâng vaø maét trí thanh tònh cuûa
Phaât; khoâng quaùn saùt chi tieát vaøo phaàn saâu xa cuûa ñònh; khoâng ñöôïc söï
gia trì cuûa thaàn löïc roäng lôùn; khoâng ñöôïc moân giaûi thoaùt chaúng theå
nghó baøn, khoâng ñöôïc thaàn thoâng töï taïi; khoâng ñöôïc uy löïc roäng lôùn,
khoâng ñöôïc oai ñöùc roäng lôùn; khoâng ñöôïc choã ôû toái thaéng. Khoâng ñaït
ñöôïc caûnh giôùi hoaït ñoäng cuûa trí nhaõn cho neân caùc vò aáy khoâng bieát,
khoâng theå thaáy, khoâng theå nhaäp ñöôïc, khoâng theå ñaït ñöôïc, khoâng theå
môû roäng hieåu bieát, khoâng theå laøm phaùt sinh, khoâng theå quaùn saùt,
khoâng theå thoï nhaãn, khoâng theå tu haønh, khoâng theå an truù, khoâng theå
trình baøy, khoâng theå vì ngöôøi maø giaûng thuyeát, khoâng theå khen ngôïi,
khoâng theå höôùng daãn, khoâng theå truyeàn trao, khoâng theå gìn giöõ, khoâng
theå khuyeán taán, cuõng khoâng theå daïy baûo ñeå moïi ngöôøi tu taä p, an truù
vaø chöùng nhaäp caûnh giôùi cuûa chö Phaät. Vì sao? Vì haøng Thanh vaên
khoâng coù trí tueä lôùn nhö theá, chæ döïa theo giaùo phaùp Thanh vaên ñeå giaûi
thoaùt, nhaäp ñaïo Thanh vaên ñeå ñaït trí tueä. Hoï töï maõn ôû haïnh tu cuûa
Thanh vaên, truï nôi quaû Thanh vaên laø cöùu caùnh, chæ lo giaùc ngoä Trí thaät
ñeá cuûa Thanh vaên, truï vaøo khía caïnh sai bieät cuûa thaät teá, thích truï choã
vaéng laëng, cho laø Nieát-baøn, khoâng coù taâm ñaïi Bi ñoái vôùi theá gian, xa
lìa söï cöùu hoä caùc chuùng sinh, chæ lo vieäc cuûa mình vaø vui vôùi tòch dieät.
Theá neân, tuy hoï ôû röøng Theä-ña nhöng khoâng thaáy ñöôïc caùc phaùp thaàn
bieán nhö vaäy. Vì sao? Vì ñoái vôùi taùnh Nhaát thieát trí cuûa Nhö Lai hoï
khoâng theå mong caàu, khoâng theå tích taäp, khoâng theå ham muoán, khoâng
www.daitangkinh.org
theå laøm phaùt sinh, khoâng theå tu taäp, khoâng theå laøm thanh tònh vaø ñoái
vôùi thieàn ñònh, thaàn thoâng cuûa Nhö Lai hoï cuõng khoâng coù khaû naêng
nhaäp, khoâng theå haønh, khoâng theå thaáy bieát, khoâng theå chöùng ñaéc. Vì
sao? Vì caûnh giôùi nhö theá chæ coù haøng Boà-taùt vôùi maét trí roäng lôùn thì
môùi coù theå thaáy bieát ñöôïc, chöù khoâng phaûi caûnh giôùi haønh ñoäng cuûa
Thanh vaên. Vì nhaân duyeân aáy, neân tuy ôû röøng Theä-ña maø haøng ñaïi
Thanh vaên khoâng theå thaáy ñöôïc nhöõng thaàn bieán, nhöõng söï gia trì,
nhöõng coõi Phaät, nhöõng söï thanh tònh trang nghieâm cuûa Nhö Lai vaø Boà-
taùt ñaõ hieän khaép toaøn theå chuùng hoäi; cho ñeán nhöõng thaàn thoâng hieän
baøy dieäu duïng ñeàu cuõng khoâng thaáy. Ví nhö hai beân bôø soâng Haèng coù
haøng traêm, haøng ngaøn vaïn öùc, ñeán voâ soá ngaï quyû loõa loà, ñoùi khaùt, oám
yeáu, tieàu tuïy chæ coøn da boïc xöông, bò thieâu ñoát caû trong laãn ngoaøi,
naéng taùp, gioù queùt, toaøn thaân khoâ roác. Nhöõng loaøi aùc caàm, daõ thuù, nhö
öng, soùi tranh nhau ñeán giaøy xeù, bò khoå vì ñoùi khaùt böùc baùch, ñaùm ngaï
quyû beøn caàn uoáng nöôùc thì duø coù ñöùng treân bôø soâng cuõng khoâng thaáy
soâng. Giaû söû chuùng coù thaáy ñöôïc ñi nöõa thì cuõng khoâng chæ thaáy doøng
soâng khoâ, hoaëc thaáy doøng löûa chaùy hoaëc thaáy than hoàng. Vì sao? Vì
chuùng bò nghieäp chöôùng saâu daøy che phuû. Caùc ñaïi Thanh vaên cuõng
theá, tuy hoï ôû röøng Theä-ña, nhöng khoâng thaáy ñöôïc thaàn bieán roäng lôùn
cuûa Nhö Lai. Vì sao? Vì hoï bò voâ minh che maét neân khoâng thích Chuûng
trí vaø chöa töøng troàng thieän caên vôùi quaû vò Nhaát thieát trí. Ví nhö trong
chuùng hoäi coù ngöôøi vöøa naèm meâ, chôït moäng thaáy cung thaønh Thieän
kieán choã ôû cuûa Ñeá Thích, treân ñænh nuùi Tu-di, coù vöôøn thöôïng uyeån
trang nghieâm, baûo ñieän thuø thaéng, coù haøng traêm, haøng ngaøn vaïn öùc,
Thieân töû, Thieân nöõ, ôû ñaáy ñaát baùu mòn maøng hoa trôøi raûi khaép. Nhöõng
caây y, sinh y phuïc ñeïp. Nhöõng caây hoa, nôû ra nhöõng hoa ñeïp. Caùc caây
traân baûo sinh toaøn chaâu baùu. Caây trang nghieâm, sinh nhöõng phaåm loaïi
ñeå trang nghieâm. Caây aâm nhaïc, hoøa taáu nhaïc trôøi. Trong aáy coù voâ
löôïng chö Thieân daïo chôi. Ngöôøi aáy töï thaáy mình maëc y phuïc coõi trôøi,
ôû khaép nôi aáy höôûng caùc thuù vui. Toaøn theå moïi ngöôøi khaùc trong hoäi
tuy cuøng ôû chung moät choã nhöng khoâng bieát, khoâng thaáy vaø khoâng theå
xem xeùt veà giaác moäng aáy. Vì sao? Vì caûnh giôùi cuûa ngöôøi thaáy trong
moäng thì khaùc, ngöôøi trong hoäi khoâng theå thaáy ñöôïc. Caûnh giôùi cuûa taát
caû Boà-taùt vaø caùc vò chuû caùc coõi ñang thaáy tröôùc maët cuõng laïi nhö vaäy.
Caùc Ñaïi Boà-taùt nhôø söï gia trì cuûa caùc Ñöùc Phaät vaø töø laâu ñaõ tích
taäp söùc thieän caên, keøm theo ñoù laø nhöõng phaùp nhö: Phaùt nguyeân roäng
lôùn veà Nhaát thieát trí, tu taäp coâng ñöùc thuø thaéng cuûa Nhö Lai, kheùo an
truï ñaïo trang nghieâm cuûa Boà-taùt, vieân maõn moân Nhaát thieát chuûng trí,
thaønh töïu ñöôïc caùc haïnh nguyeän cuûa Phoå Hieàn theå nhaäp heát thaûy trí
ñòa thanh tònh giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt, daïo vaøo taát caû ñònh vaø bieån thaàn
thoâng cuûa Boà-taùt, quaùn saùt taát caû caûnh giôùi trí voâ ngaïi cuûa Boà-taùt.
Theá cho neân taát caû ñeàu thaáy ñöôïc caûnh giôùi thaàn thoâng dieäu
duïng töï taïi khoâng theå nghó baøn cuûa Nhö Lai Theá Toân vaø hoï cuõng coù
khaû naêng hoäi nhaäp, khaû naêng hieåu bieát.
Ngöôïc laïi, nhöõng ñaïi ñeä töû Thanh vaên, tuy hoï coù ñuû trí tueä vaø
thaàn thoâng thuø thaéng, nhöng taát caû ñeàu khoâng theå thaáy, khoâng theå bieát.
Vì sao? Vì hoï khoâng coù con maét thanh tònh nhö Boà-taùt. Ví nhö treân nuùi
Tuyeát coù nhieàu loaïi thuoác, nhö ñaõ ñöôïc öôm troàng khaép nôi. Baáy giôø,
coù vò ñaïi löông y, coù trí tueä, bieát ñöôïc coâng naêng khaùc bieät cuûa töøng
taùnh döôïc. Thuoác hôïp vôùi beänh naøo thì oâng ñeán ñoù laáy veà. Nhöng
nhöõng ngöôøi ñi saên baén qua laïi trong ñoù thì khoâng thaáy, khoâng bieát,
huoáng laø coù theå haùi mang veà. Tröôøng hôïp naøy cuõng theá, caùc Boà-taùt do
ñaõ theå nhaäp vaøo toaøn boä caûnh giôùi trí tueä cuûa Nhö Lai, neân phaùt sinh
ra caùc thöù dieäu duïng cuûa Boà-taùt. Vì vaäy, caùc Boà-taùt coù khaû naêng hieåu
bieát ñöôïc caùc caûnh giôùi ñònh cuûa Nhö Lai. Coøn caùc ñaïi ñeä töû, vì khoâng
theå tu taäp Nhaát thieát chuûng trí, khoâng laøm lôïi ích cho toaøn theå chuùng
sinh neân tuy ôû röøng Theä-ña nhöng hoï khoâng bieát Tam-muoäi vaø thaàn
bieán roäng lôùn cuûa Nhö Lai. Ví nhö ñaïi ñòa laø choã chöùa caùc baùu. Trong
ñoù aån chöùa ñaày aép khaép nôi haøng traêm ngaøn vaïn öùc loaïi traân chaâu kyø
laï cuõng nhö taïp baûo. Moãi thöù ñeàu mang moät daùng veû trang nghieâm
hoaøn bò. Neáu coù moät ngöôøi ñaøn oâng trí tueä thoâng ñaït, kheùo bieát nôi naøo
coù kho baùu vaø bieát coâng naêng troïng löôïng cuûa chuùng. Ngöôøi aáy laïi coù
ñaïi phöôùc ñöùc ñöôïc töï taïi laáy vaät baùu theo yù muoán cuûa mình, ñeå phuïng
döôõng cha meï, giuùp ñôõ thaân toäc, ñoái vôùi nhöõng keû ñoùi ngheøo, tuoåi giaø
söùc yeáu beänh taät, ngöôøi ñaøn oâng aáy ñeàu cung caáp vaø ñaùp öùng söï mong
moûi cuûa moïi ngöôøi. Ngöôïc laïi, nhöõng ngöôøi khoâng coù phöôùc, khoâng trí
tueä, thì duø ñi, ñöùng, naèm, ngoài treân kho baùu, hoï cuõng khoâng bieát,
khoâng thaáy.
www.daitangkinh.org
Vieäc naøy cuõng theá, caùc Ñaïi Boà-taùt nhôø maét trí tueä thanh tònh
thaáy khaép; neân tuy ôû röøng Theä-ña, maø coù khaû naêng nhaäp vaøo caûnh giôùi
saâu xa chaúng theå nghó baøn cuûa Nhö Lai, coù khaû naêng thaáy thaàn thoâng
bieán hoùa roäng lôùn cuûa chö Phaät, coù khaû naêng hieåu taát caû caùc phaùp moân
cuûa chö Phaät, coù khaû naêng nhaäp bieån Tam-muoäi voâ bieân cuûa Phaät, coù
khaû naêng thöôøng phuïng söï caùc Ñöùc Nhö Lai, coù khaû naêng duøng phaùp
thuø thaéng khai ngoä chuùng sinh, coù khaû naêng duøng boán Nhieáp phaùp thaâu
nhaän chuùng sinh. Caùc haøng Thanh vaên tuy ôû trong röøng naøy, nhöng
khoâng thaáy ñöôïc thaàn löïc cuûa Nhö Lai cuõng khoâng thaáy chuùng hoäi Boà-
taùt. Ví nhö ngöôøi duøng luïa daøy che maét, ñöôïc ñeán nôi ñaûo chaâu baùu
lôùn, ñi, ñöùng, naèm, ngoài ôû ñoù; nhöng khoâng theå thaáy ñöôïc caây baùu, quaû
baùu, y baùu, höông baùu vaø caùc coâng duïng hình saéc cao thaáp cuûa chuùng.
Neáu coù moät ngöôøi khaùc saùng maét ñeán ñoù, thì seõ thaáy ñöôïc, bieát roõ
ñöôïc taát caû.
Caùc Ñaïi Boà-taùt cuõng theá, neáu ñeán chaâu Ñaïi phaùp baûo coâng ñöùc
toái thaéng trang nghieâm cuûa Nhö Lai thì ñöôïc thaáy hoaøn toaøn. Nhöõng
ñeä töû tuy ôû trong röøng Theä-ña, thaân caän Ñöùc Theá Toân, nhöng khoâng
thaáy caûnh giôùi Tam-muoäi vaø thaàn bieán töï taïi cuûa Nhö Lai, cuõng khoâng
thaáy toaøn theå chuùng hoäi Boà-taùt trang nghieâm. Vì sao? Vì haøng Thanh
vaên khoâng töông öng vôùi trí tueä cuûa Phaät. Hoï bò voâ minh che maét. Hoï
khoâng coù trí voâ ngaïi cuûa Boà-taùt, cuõng khoâng thaáy Tam-muoäi töï taïi vaø
thaàn bieán sai bieät cuûa Nhö Lai. Ví nhö coù moät loaïi thuoác, teân laø Voâ
caáu quang, ngöôøi naøo duøng noù ñaép leân maét mình, thì maét lieàn ñöôïc
saùng toû, khoâng bò boùng toái ngaên che, ngöôøi aáy coù khi ôû nôi boùng ñeâm
vôùi voâ soá ngöôøi ñi, ñöùng, naèm, ngoài trong ñoù, töøng oai nghi cöû chæ cuûa
hoï, ngöôøi aáy ñeàu thaáy heát nhöõng hình töôùng, cöû chæ ñeán lui cuûa anh ta
thì nhöõng ngöôøi kia khoâng coù ai thaáy ñöôïc. Vieäc naøy cuõng töông töï
nhö vaäy. Nhöõng Boà-taùt aáy, thaønh töïu maét trí thanh tònh cuûa Nhö Lai,
neân coù khaû naêng thaáy roõ raát caû theá gian khoâng bò chöôùng ngaïi. Hoï ñaõ
dieãn ñaït caûnh giôùi roäng lôùn cuûa Tam-muoäi vaø thaàn thoâng cuøng vôùi
chuùng Ñaïi Boà-taùt ñang nhìn quanh vaø cuùng döôøng, nhöng caùc ñaïi
Thanh vaên thì ñeàu khoâng theå caûm thaáy. Ví nhö Tyø-kheo ôû trong chuùng
hoäi, nhaäp Ñònh bieán xöù. Nhöõng Ñònh bieán xöù aáy laø: Ñònh bieán xöù ñaát,
Ñònh bieán xöù nöôùc, Ñònh bieán xöù löûa, Ñònh bieán xöù gioù, Ñònh bieán xöù
maøu xanh, Ñònh bieán xöù maøu vaøng, Ñònh bieán xöù maøu ñoû, Ñònh bieán
xöù maøu traéng, Ñònh bieán xöù veà caùc vò thieân, Ñònh bieán xöù veà caùc loaïi
thaân cuûa chuùng sinh, Ñònh bieán xöù veà caùc aâm thanh, ngoân ngöõ, Ñònh
ònh bieán xöù veà taát caû ñoái töôïng duyeân. Ngöôøi nhaäp ñònh naøy, thaáy caùc
thöù ñeå duyeân nhö ñaát, nöôùc… töôùng aùnh saùng truøm khaép ñoái töôïng
duyeân trong caûnh giôùi ñònh cho ñeán heát thaûy, coøn nhöõng ngöôøi khaùc
trong ñaïi chuùng ñeàu khoâng theå thaáy ñöôïc. Ngoaïi tröø nhöõng ngöôøi ñang
ñònh nhaäp aáy. Söï vieäc naøy cuõng nhö vaäy. Caûnh giôùi thaàn thoâng roäng
lôùn chaúng theå nghó baøn cuûa Ñöùc Nhö Lai hieän ra thì taát caû caùc Boà-taùt
ñeàu coù khaû naêng bieát vaø nhaäp, coøn haøng Nhò thöøa thì khoâng bieát,
khoâng thaáy. Ví nhö coù ngöôøi ñöôïc thuoác taøng hình laáy boâi leân maét thaân
lieàn maát. Duø ñi, ñöùng, qua, laïi trong chuùng nhöng moïi ngöôøi khoâng ai
thaáy caû, ngöôïc laïi, moïi vieäc trong chuùng sinh ñeàu thaáy caû. Neân bieát
Ñöùc Nhö Lai cuõng theá. Nhö Lai thaønh töïu trí nhaõn sieâu vieät vöôït theá
gian, khaép theá gian khoâng bò chöôùng ngaïi vaø ñaõ hieän caûnh giôùi Tam-
muoäi vaø thaàn thoâng. Tuy nhieân, vieäc aáy khoâng phaûi laø khaû naêng hieåu
bieát cuûa haøng Thanh vaên, ngoaïi tröø nhöõng ngöôøi ñang höôùng veà caûnh
giôùi Nhaát thieát trí. Vieäc naøy chæ coù Ñaïi Boà-taùt môùi coù theå thaáy ñöôïc.
Ví nhö ñöùa beù sinh cuøng luùc vôùi vò thieân, hoï cuøng tuoåi, cuøng teân, nhö
vaäy Trôøi vaø ngöôøi tuy coù ñieåm gioáng nhau, nhöng trôøi thöôøng thaáy
ngöôøi, maø ngöôøi khoâng thaáy ñöôïc trôøi. Cuõng vaäy Ñöùc Nhö Lai an truï
vaøo caûnh giôùi Trí Nhaát thieát trí chaúng theå nghó baøn, Tam-muoäi thaàn
thoâng roäng lôùn cuøng caùc Ñaïi Boà-taùt vaø chuùng hoäi trang nghieâm, nhöng
caùc Thanh vaên thì khoâng theå thaáy. Ví nhö Tyø-kheo ñöôïc taâm töï taïi nhaäp
vaøo ñònh dieät taän, thoï töôûng ñeàu döùt, saùu caên khoâng hoaït ñoäng, khoâng
coøn taïo nghieäp, cuõng khoâng phaûi laø Nieát-baøn, nöôùc vôõ, ñoäng ñaát vò aáy
khoâng hay khoâng bieát. Vì sao? Vì nhôø söùc ñònh cuûa gia trì. Caùc ñaïi
Thanh vaên naøy cuõng nhö vaäy, tuy ôû röøng Theä-ña, ñaày ñuû saùu caên
nhöng ñoái vôùi caûnh giôùi töï taïi thaàn bieán roäng lôùn cuûa Nhö Lai, hoï laïi
khoâng thaáy, khoâng bieát, khoâng hieåu, khoâng nhaäp vaø cuõng khoâng thaáy
thaàn thoâng Tam-muoäi vaø chuùng hoäi Boà-taùt. Vì sao? Vì caûnh giôùi cuûa
Nhö Lai saâu xa, vi teá, roäng lôùn, bí maät, khoù thaáy, khoù bieát, khoù löôøng,
khoù tính, sieâu vieät vaø cuõng khoâng phaûi laø lónh vöïc hieåu bieát cuûa Thanh
vaên vaø Bích-chi-phaät. Theá neân, töø thaàn löïc töï taïi Nhö Lai ñaõ hieän caûnh
www.daitangkinh.org
giôùi chaúng theå nghó baøn, quyeán thuoäc trang nghieâm, chuùng hoäi Boà-taùt
vaø röøng Theä-ña, laø ñeå laøm cho thanh tònh khaép voâ löôïng a-taêng-kyø theá
giôùi. Nhöõng vieäc nhö theá taát caû haøng Nhò thöøa ñeàu khoâng theå thaáy. Vì
sao? Vì hoï chaúng phaûi laø baäc phaùp khí roäng lôùn nhö Boà-taùt.
Baáy giôø, ôû phöông Ñoâng, Ñaïi Boà-taùt Tyø-loâ-giaù-na Dieäm Nguyeän
Taïng Quang Minh, nöông nôi oai löïc cuûa Ñöùc Phaät, quaùn saùt khaép
möôøi phöông roài noùi keä raèng:
Caùc vò quaùn trí Phaät
Vi dieäu khoù nghó baøn
Tuy ôû röøng Theä-ña
Thaàn bieán vöôït taát caû
Söùc oai thaàn cuûa Phaät
Hieän roõ voâ soá haïnh
Ngöôøi ñôøi vì meâ hoaëc
Khoâng hieåu phaùp saâu xa.
Phaùp thaâm dieäu vöông Phaùp,
Voâ löôïng khoù nghó baøn
Nhöõng thaàn thoâng ñöôïc hieän
Theá gian khoâng löôøng ñöôïc.
Hieän töôùng cuûa chö Phaät
Taùn döông khoâng cuøng taän
Tuy duøng töôùng ñoan nghieâm
Nhöng laïi hieän voâ töôùng
Phaät coù nhieàu thaàn bieán
Hieän nôi röøng Theä-ña
Söï hieån hieän saâu xa
Ngoân töø khoâng dieãn heát
Voâ soá öùc caûnh giôùi
Haøng Boà-taùt ñöùc taøi
Trong chuùng hoäi trang nghieâm
Phuïng kính Phaät, vaân taäp
Ñaïi nguyeän ñeàu vieân maõn
Oai nghi khoâng chaáp tröôùc
Caûnh giôùi taâm khoù nghó
Theá gian khoâng theå bieát

Haøng Bích chi lôïi trí
Vaø haøng Ñaïi Thanh vaên
Taát caû ñeàu khoâng roõ
Laõnh vöïc Boà-taùt laøm
Trí Boà-taùt saâu roäng
Toái thaéng khoù vöôït qua.
Döïng truï côø tinh taán
Khoâng gì laøm lay ñoäng
Ñaõ nhaäp ñònh voâ löôïng.
Ñaõ ñöôïc tieáng khen lôùn
Hieån hieän ñaïi thaàn thoâng
Bieán khaép caû phaùp giôùi
ÔÛ phöông Nam, Ñaïi Boà-taùt Nan Toài Phuïc Toác Taät Tinh Taán
Vöông; nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät, quaùn saùt khaép möôøi phöông
roài noùi keä raèng:
Caùc Phaät töû neân quaùn
Taïng coâng ñöùc dieäu trí
Thöôøng tu haïnh Boà-ñeà
Laøm an laïc theá gian
Ñònh oai thaàn vi dieäu
Trí tueä khoâng ngaèn meù
Caûnh giôùi vaø taâm ñoù
Taát caû ñeàu thaâm dieäu.
Hoâm nay röøng Theä-ña
Nôi ñaáng Chaùnh tri ngöï
Chuùng Boà-taùt vaân taäp
Khaép nôi ñeàu trang nghieâm
Neân quaùn bieån ñaïi chuùng
Boà-taùt khoâng chaáp tröôùc
Ñeàu ngoài toøa hoa sen
An truï nôi ñaïo traøng
Khoâng ñeán cuõng khoâng ñi
Khoâng nöông, khoâng ñaém chaáp
Cöùu caùnh lìa phaân bieät
www.daitangkinh.org
Hieän khaép ôû möôøi phöông

Côø ñaïi trí duõng maõnh.
Kieân coá khoâng lay ñoäng
Thöôøng ôû bieån voâ töôùng
Maø hieän töôùng khaép nôi
Khaép coõi khaép möôøi phöông
Nôi caùc Ñöùc Phaät ngöï
Ñeàu ñeán khoâng phaân thaân
Xa caû töôùng höõu voâ
Neân quaùn thích sö töû
Ñuû loaïi söùc thaàn thoâng
Hieän baøy oai ñöùc lôùn
Khieán Boà-taùt vaân taäp
Haõy saùnh vai ñöùc lôùn
Phaùp giôùi khoâng phaân bieät
Thaân Phaät cuõng nhö vaäy
Theá gian laø giaû danh
Phaät töû ñeàu thoâng hieåu
Chö Phaät truï chaân thaät
Nôi tòch dieät bình ñaúng
Chuyeån Phaùp luaân sai bieät
Khoâng ñoäng, khoâng phaân bieät.
ÔÛ phöông Taây, Ñaïi Boà-taùt Phoå Bieán Xuaát Sinh Caùt Töôøng Oai
Ñöùc Vöông, nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät, quaùn saùt khaép möôøi
phöông roài noùi keä raèng:
Neân quaùn Voâ thöôïng só
Trí roäng lôùn vieân maõn
Baát kyø vaøo luùc naøo
Thöôøng noùi phaùp voâ laäu
Dieät tröø caùc ngoaïi ñaïo
Vaø nhieàu taø kieán khaùc
Tuøy theo taâm chuùng sinh
Maø hieän söùc thaàn thoâng
Chaùnh giaùc chaúng coù löôïng
Cuõng chaúng phaûi khoâng löôïng
Hoaëc löôïng hoaëc phi löôïng

Tòch tónh vaãn treân heát
Maët trôøi ôû hö khoâng
AÙnh saùng luoân chieáu maõi
Trí Phaät cuõng nhö theá
Luoân tröø toái ba ñôøi
Ví nhö vaàng traêng saùng
Moïi ngöôøi ñeàu thích ngaém
Khi Phaät ñöùc vieân maõn
Ngöôøi chieâm ngöôõng ñeàu vui
Nhö maët trôøi treân khoâng
Vaän haønh khoâng döøng nghæ
Chö Phaät hieän thaàn thoâng
Lieân tuïc khoâng heà taän
Nhö hö khoâng möôøi phöông
Khoâng trôû ngaïi caùc coõi
Ñeøn trí chieáu theá gian
Taâm cuõng khoâng heà ngaïi
Ví nhö ñaát theá gian
Taát caû ñeàu nöông töïa
Ñoái vôùi caùc chuùng sinh.
Chö Phaät choã nöông töïa.
Nhö côn gioù maïnh thoåi
Khoâng gì ngaên laïi ñöôïc
Trí cuûa Phaät cuõng theá
Khoâng ngaïi vôùi theá gian
Ví nhö ñaïi thuûy luaân
Theá giôùi nöông treân ñoù
Phaät ba ñôøi cuõng vaäy
Thöôøng nöông truï trí luaân.
ÔÛ phöông Baéc, Ñaïi Boà-taùt Voâ Ngaïi Caùt Töôøng Thaéng Taøng
Vöông, nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät, quaùn saùt khaép möôøi phöông
Ví nhö nuùi baùu lôùn
Lôïi ích khaép chuùng sinh
www.daitangkinh.org
Thaáy Phaät cuõng nhö vaäy

Thöôøng sinh trí xuaát theá
Ví nhö nöôùc bieån caû
Saâu roäng vaø trong saïch
Thaáy Phaät cuõng nhö theá
Thöôøng tieâu nhöõng khaùt aùi
Ví nhö nuùi Tu-di
Cao vöôït treân bieån caû
Nuùi trí cuõng nhö vaäy
Ñöùng saâu trong bieån phaùp
Ví nhö nôi bieån saâu
Caùc baùu sinh ôû ñaáy
Bieån giaùc ngoä cuõng theá
Thöôøng sinh caùc trí baùu
Trí Theá Toân saâu xa
Voâ löôïng vaø voâ soá
Ñaõ hieän caùc thaàn thoâng
Ngöôøi khoâng theå suy löôøng.
Taïo neân nhöõng töôùng huyeãn
Phaät trí cuõng nhö vaäy
Hoùa hieän khoù nghó löôøng
Ví nhö ngoïc ma-ni
Mong caàu ñeàu toaïi yù
Baùu cuûa Phaät cuõng vaäy
Thoûa maõn nhöõng nguyeän laønh
Ví nhö aùnh saùng baùu
Chieáu toûa khaép hö khoâng
Baùu cuûa Phaät cuõng vaäy
Chieáu saùng khaép höõu tình
Ví nhö ngoïc taùm caïnh
Chieáu hieän roõ caùc phöông
Ñeøn ñaïi trí voâ ngaïi
Chieáu khaép caû theá giôùi.
Ví nhö ngoïc thuûy thanh
Khaû naêng laøm trong nöôùc

Ñöôïc thaáy Phaät cuõng vaäy
Caùc caên ñeàu thanh tònh
ÔÛ phöông Ñoâng baéc, Ñaïi Boà-taùt Dieäu Bieán Hoùa Bieán Phaùp Giôùi
Nguyeän Nguyeät Vöông, nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät, quaùn saùt
khaép möôøi phöông roài noùi keä raèng:
Ví nhö ngoïc ñeá thanh
Chieáu vaät ñeàu cuøng maøu
Khi chuùng sinh thaáy Phaät
Cuøng moät saéc Boà-ñeà
Trong voâ soá caùc coõi
Chö Phaät hieän thaàn bieán
Luoân luoân khoâng giaùn ñoaïn
Giaùo hoùa ñeàu thanh tònh
Trí saâu xa hy höõu
Khoâng theå nghó baøn ñöôïc
Boà-taùt coù theå bieát
Chuùng sinh khoâng theå hieåu
Thaân Phaät raát thanh tònh
Ñaày ñuû tröôùng trang nghieâm
Theå nhaäp khaép phaùp giôùi
Thaønh töïu caùc Boà-taùt
Caùc coõi khoâng nghó baøn
Ñieàu hieän thaønh Chaùnh giaùc
Ngoài ñaïo traøng haøng ma
Chuùng Boà-taùt vaây quanh
Ñöùc Thích-ca voâ thöôïng
Vôùi phaùp haèng töï taïi
Caùc coõi nhö cöïc vi
Thaàn thoâng khoâng theå löôøng
Boà-taùt vôùi nhieàu haïnh
Voâ ngaïi dieäu minh quang
Phaät löïc khoâng nghó baøn
Taát caû ñeàu hieån hieän
Phaät töû neân kheùo hoïc
www.daitangkinh.org
Caùc Phaät phaùp saâu xa

Chöùng nhaäp trong caùc phaùp
Khoâng chaáp caûnh giôùi trí
Phaùp vöông oai löïc lôùn
Thöôøng chuyeån phaùp vi dieäu
Theå hieän caùc thaàn thoâng
Laøm thanh tònh möôøi phöông
Trí saâu xa vieân maõn
Baùu chaân thaät cuûa ñôøi
Trí Phaät laø roàng chuùa
Tuøy taâm cöùu taát caû
ÔÛ phöông Ñoâng nam, Ñaïi Boà-taùt Phaùp Tueä Quang Minh Oai Ñöùc
Vöông, nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät, quaùn saùt khaép möôøi phöông
Khaép möôøi phöông ba ñôøi
Taát caû ñaïi Thanh vaên
Khoâng bieát heát dieäu phaùp
Cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai
Laïi suoát caû ba ñôøi
Möôøi phöông caùc Duyeân giaùc
Khoâng bieát vieäc thaàn thoâng
Bieán hoùa cuûa Nhö Lai
Huoáng laø nhöõng phaøm phu
Muø toái trong luaân hoài
Bò keát söû buoäc raøng
Löôøng sao ñöôïc caûnh Phaät
Trí voâ ngaïi cuûa Phaät
Vöôït löôïng vaø phi löôïng
Döùt haún ñöôøng ngoân ngöõ
Taát caû khoâng theå noùi
Thaân Phaät töôùng trang nghieâm
Toûa saùng nhö traêng toû
Nhôø nhieàu kieáp nhaãn nhuïc
Hoùa hieän khaép möôøi phöông
Duøng Tam-muoäi thaàn thoâng
Quaùn chieáu löïc cuûa Phaät

Traûi nhieàu kieáp suy nghó
Khoâng theå bieát phaàn ít
Quaùn saùt trí chö Phaät
Töï giaùc thaät khoù löôøng
Trong moãi moân coâng ñöùc
Khoâng ño ñöôïc giôùi haïn
Ngöôøi naøo phaùt ñaïi nguyeän
Yeâu thích nôi phaùp Phaät
Ñeàu thoâng hieåu deã daøng
Ñoái vôùi caûnh giôùi khoù
Neáu duøng taâm thanh tònh
Chuyeân caàn tu phöôùc trí
Ñaày ñuû ñaïi coâng ñöùc
Nghe phaùp tuøy laõnh hoäi
Ngöôøi naøo nöông tueä Phaät
Mang chí nguyeän saâu roäng
Laø höôùng ñeán Boà-ñeà
Seõ thaønh Nhaát thieát trí.
ÔÛ phöông Taây nam, Ñaïi Boà-taùt teân Toài Toaùi Nhaát Thieát Ma Löïc
Trí Traøng Vöông, nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät quaùn saùt khaép möôøi
phöông roài noùi keä raèng:
Thaân trí khoâng chaáp tröôùc
Xa lìa töôùng cuûa thaân
Caûnh giôùi Phaät khoù löôøng
Thaùnh chuùng khoâng theå bieát
Tònh nghieäp khoù nghó baøn
Phaùt sinh thaân vi dieäu
Töôùng toát vaø aùnh saùng
Xuyeân suoát caû ba ñôøi
Chieáu khaép caû theá gian
Phaùp giôùi thöôøng thanh tònh
Phaät môû cöûa Boà-ñeà
Thöôøng sinh Nhaát thieát trí
Theå saïch khoâng traàn caáu
www.daitangkinh.org
Lìa xa nhöõng chöôùng ngaïi

Gioáng maët trôøi theá gian
AÙnh saùng trí chieáu khaép
Döùt haún doøng ba coõi
Tröø sôï haõi sinh töû
Thaønh töïu caùc Boà-taùt
Vieân maõn nguyeän Boà-ñeà
Hieån thò voâ löôïng saéc
Saéc aáy khoâng nöông truï
Tuy bieåu hieän voâ löôïng
Nhöng taát caû khoù löôøng
Phaät ôû trong moät nieäm
Vieäc hieån hieän khoù nghó
Caûnh giôùi giaùc ngoä saâu
Khoâng theå naøo löôøng bieát
Phaät ôû trong moät nieäm
Hieån hieän Phaät ba ñôøi
Söï kieän tuy khoâng cuøng
Nhöng nieäm taùnh khoâng khaùc
Ngöôøi trí caàn kheùo nghó
Töøng nieäm noái tieáp nhau
Tu trí nghieäp khoâng khaùc
Höôùng thaúng ñeán Boà-ñeà
Phaùp aáy khoù nghó baøn
Taùnh rôøi xa ngoân ngöõ
Khoâng phaûi caûnh giôùi taâm
Chö Phaät töø ñaây sinh.
ÔÛ phöông Taây baéc, Ñaïi Boà-taùt Tyø-loâ-giaù-na Nguyeän Trí Tinh Tuù
Traøng, nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät, quaùn saùt khaép möôøi phöông
Tònh nieäm lìa loaïn si
Duõng maõnh phaùp luoân trì
Trí naêng quaùn troøn ñaày
Bieån Boà-ñeà voâ taän
Neáu bieát ñöôïc chaân thaät
Töùc seõ nhaäp caûnh Phaät

Trí töï taïi phaùt sinh
Ñoaïn tröø nhöõng nghi hoaëc
Taâm töøng nieäm taêng tieán
Vieäc laøm luoân chuyeân caàn
Vôùi phaùp tröôøng trí caàu
Ñeán cöùu caùnh phaùp Phaät
Töø nhöõng caên laønh aáy
Sinh nieàm tin roäng lôùn
Thöôøng vui vaø quaùn saùt
Khoâng töôùng, khoâng nöông truï
ÖÙc kieáp luoân tu taäp
Vieân maõn caùc caên laønh
Muïc ñích vì quaû Phaät
An vui chöùng voâ thöôïng.
Ñi, ñöùng trong sinh töû
Khoâng chaáp tröôùc töû sinh
Khoâng nghi hoaëc nôi phaùp
Thöôøng vui caûnh giôùi Phaät
Vôùi caùc phaùp höõu vi
Theá gian vui hö voïng
Xa haún taâm tham vöôùng
Caàu coâng ñöùc cuûa Phaät
Phaøm phu khoâng Phaät trí
Chìm noåi trong sinh töû
Taâm Boà-taùt khoâng chaáp
Neân cöùu thoaùt taát caû
Boà-taùt haønh khoâng ñoäng
Theá gian khoâng theå löôøng
Hieän khaép tuøy loaïi thaân
Ñeå laøm vui chuùng sinh
Trí Boà-ñeà ñaõ tònh
Khôûi töø bi vôùi ñôøi
Nhö maët trôøi moïc leân
AÙnh saùng chieáu khaép nôi.
www.daitangkinh.org
ÔÛ phöông döôùi, Ñaïi Boà-taùt Phaù Chö Caùi Chöôùng Duõng Maõnh Trí
Töï Taïi Vöông, nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät quaùn saùt khaép möôøi
phöông, roài noùi keä raèng:
Voâ löôïng ngaøn öùc kieáp
Danh Phaät khoù ñöôïc nghe
Huoáng ngay trong luùc naøy
Thaáy Phaät, boû nghi hoaëc
Trí Nhö Lai voâ taän
Chieáu saùng khaép theá gian
Nhö soâng phöôùc ba ñôøi
Laøm chuùng sinh thanh tònh.
Saéc thaân Phaät vi dieäu
Thanh tònh chaúng loãi laàm
Trí thanh tònh khoâng vöôùng
Duø öùc kieáp chieâm ngöôõng
Taâm khoâng heà bieát chaùn.
Phaät töû kheùo quaùn saùt
Saéc thaân Phaät vi dieäu
Trí thanh tònh khoâng vöôùng
Laøm lôïi mình lôïi ngöôøi.
Nhö Lai trí löïc saâu
Bieän taøi cuõng voâ taän
Môû cöûa ngoâi chaùnh giaùc
Thuyeát giaûng ñeàu khoâng ngaïi.
Maâu-ni toân chieáu khaép
Höôùng daãn chuùng khoù baøn
Thoï kyù quaû Boà-ñeà
Ñöôïc vaøo cöûa giaûi thoaùt.
Phöôùc ñöùc chöùa roäng lôùn
Ban boá cho theá gian
Khai ngoä cho chuùng sinh
Tu taäp haïnh Boà-ñeà
Töøng cuùng döôøng chö Phaät
Trí ñoä luoân thanh tònh
Hay phaù nhöõng “löôùi hoaëc”
Tröø ñöôøng aùc sôï haõi

Thöôøng quaùn Baäc Löôõng Tuùc
Phaùt ñaïi nguyeän Boà-ñeà
Ñöôïc söùc Phaät töï taïi
Saùnh aùnh saùng ñaïi trí
Ai thaáy Baäc Trung Toân
Taâm quyeát ñònh caàu Phaät
Neân bieát ngöôøi nhö theá
Taát ñaït trí Nhö Lai.
ÔÛ phöông treân, Ñaïi Boà-taùt Phoå Bieán Phaùp Giôùi Ñaïi Nguyeän Teá;
nöông nôi söùc oai thaàn cuûa Phaät, quaùn saùt khaép möôøi phöông, roài noùi
keä raèng:
Ñaáng Maâu-ni ñaëc bieät
Caùc ñöùc ñeàu vieân maõn
Ngöôøi thaáy, taâm thanh tònh
Höôùng veà ngoâi Chaùnh giaùc
Ñöùc Nhö Lai xuaát theá
Vaéng laëng, ñaïi Töø bi
Chuyeån khaép dieäu phaùp luaân
Lôïi ích cho moïi loaøi.
Phaät töø voâ löôïng kieáp
Luoân khoå vì chuùng sinh
Laøm sao caùc chuùng sinh
Baùo ñaùp ñöôïc aân sö
Thaø chòu khoå ba ñöôøng
Traûi qua voâ löôïng kieáp
Quyeát khoâng boû Nhö Lai
Ñeå mong caàu Nieát-baøn.
Thaø thay theá chuùng sinh
Chòu noãi khoå luaân hoài
Quyeát khoâng boû Nhö Lai
Ñeå caàu chuùt an laïc.
ÔÛ ñöôøng aùc nhieàu kieáp
Chòu khoå ñöôïc nghe Phaät
Coøn hôn ôû ñöôøng thieän
www.daitangkinh.org
Maø khoâng ñöôïc nghe danh

Ñoïa ñòa nguïc nhieàu kieáp
Chòu khoå thöôøng thaáy Phaät.
Khoâng caàu thoaùt tam ñoà
Sinh nôi khoâng Phaät phaùp.
Vì sao ôû ñöôøng aùc
Maø khoâng sinh nhaøm chaùn?
Nhôø ñöôïc thaáy Phaùp vöông
Neân trí tueä taêng tröôûng
Thaáy söùc Phaät töï taïi
Tröø ñöôïc taát caû khoå
Ñöôïc nhaäp caùc Nhö Lai
Caûnh giôùi trí saâu xa
Neáu khi ñöôïc thaáy Phaät
Ñöôøng aùc ñöôïc dieät tröø.
Taêng tröôûng maàm phöôùc trí
Taát ñaït quaû Boà-ñeà
Chuùng sinh ñöôïc thaáy Phaät
Döùt phaù caùc nghi ngôø
Vui theá vaø xuaát theá
Haïnh nguyeän ñöôïc vieân thaønh.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 3

Baáy giôø, vì muoán khai trieån phaùp ñaïi Tam-muoäi toái thöôïng Sö töû
taàn thaân cuûa Nhö Lai Ñaïi Boà-taùt Phoå Hieàn quaùn saùt khaép chuùng hoäi
Boà-taùt, roài duøng nhöõng phöông tieän cuûa caùc baäc nhö laø: Phöông tieän
cuøng vôíi hö khoâng giôùi, phöông tieän cuøng vôùi ba ñôøi, phöông tieän
cuøng vôùi phaùp giôùi, phöông tieän cuøng vôùi taát caû theá giôùi, cuøng vôùi taát
caû nghieäp, phöông tieän cuøng vôùi heát thaûy taâm chuùng sinh, phöông tieän
cuøng vôùi taát caû chuùng sinh, phöông tieän cuøng vôùi caên cuûa taát caû chuùng
sinh, phöông tieän cuøng vôùi heát thaûy chuùng sinh khi thaønh thuïc, phöông
tieän cuøng vôùi hình aûnh aùnh saùng cuûa taát caû phaùp, vaø baûo caùc Boà-taùt:
–Naøy Phaät töû! Nay ta seõ duøng möôøi phaùp moân roõ teân roõ nghóa
thanh tònh ñeå dieãn noùi, chæ baøy caûnh giôùi thaàn thoâng roäng lôùn cuûa Tam-
muoäi Sö töû taàn thaân cho caùc oâng. Möôøi phaùp aáy laø:
Phaùp moân danh cuù moät: Nhö Lai bieán hieän khaép phaùp giôùi, khaép
hö khoâng giôùi; trong taát caû coõi Phaät vaø trong soá cöïc vi traàn caùc Ñöùc
Phaät tuaàn töï ra ñôøi, cuøng vôùi söï thaønh hoaïi cuûa caùc coõi theá giôùi theo
thöù lôùp.
Phaùp moân danh cuù hai: Taát caû coõi Phaät trong khaép theá giôùi hö
khoâng, trong taát caû kieáp cuøng taän ñôøi vò lai ñeàu khen ngôïi coâng ñöùc
thuø thaéng cuûa Nhö Lai.
Phaùp moân danh cuù ba: Taát caû coõi Phaät trong khaép hö khoâng giôùi,
khi Ñöùc Nhö Lai xuaát theá seõ hieån hieän voâ löôïng bieån phaùp moân giaùc
ngoä.
www.daitangkinh.org
Phaùp moân danh cuù boán: Taát caû coõi Phaät trong khaép hö khoâng
giôùi, caûnh giôùi vieân maõn cuûa chuùng hoäi Boà-taùt laø nôi ñaïo traøng toái
thaéng, laø choã Ñöùc Nhö Lai an toïa.
Phaùp moân danh cuù naêm: Töøng nieäm töøng nieäm, nôi taát caû loã chaân
loâng phoùng ra nhöõng vaàng maây thaân cuûa chö Phaät bieán hoùa trong ba
ñôøi ñaày khaép phaùp giôùi.
Phaùp moân danh cuù saùu: Duøng söùc oai thaàn, laøm cho taát caû caûnh
giôùi ñeàu hieän ra nhieàu kieåu thaàn bieán veà toaøn theå caùc Ñöùc Phaät trong
ba ñôøi; hieån hieän roõ raøng nhö nhìn trong loøng baøn tay.
Phaùp moân danh cuù baûy: Do söùc oai thaàn, neân coù theå ôû trong taát
caû caûnh giôùi hieän baøy khaép taát caû chö Phaät ba ñôøi, vôùi voâ soá thaàn bieán
ñeàu hieån hieän roõ raøng nhö xem nôi baøn tay.
Phaùp moân danh cuù taùm: Coù khaû naêng laøm cho voâ soá coõi Phaät nhö
soá cöïc vi traàn trong ba ñôøi ñeàu hieän khaép taát caû coõi Phaät cuûa ba ñôøi vôùi
soá cöïc vi traàn soá Phaät hieån hieän nhöõng caûnh giôùi thaàn thoâng traûi qua
nhieàu kieáp, lieân tuïc khoâng giaùn ñoaïn.
Phaùp moân danh cuù chín: Coù khaû naêng laøm cho taát caû loã chaân loâng
phaùt ra aâm thanh, dieãn noùi ñaïi nguyeän cuûa chö Phaät trong ba ñôøi cho
ñeán taän ñôøi vò lai, ñeå trôï giuùp cho caùc Boà-taùt ñöôïc ra ñôøi.
Phaùp moân danh cuù möôøi: Coù khaû naêng laøm cho choã ñeå toøa Sö töû
lôùn baèng phaùp giôùi, vôùi ñaïi chuùng Boà-taùt laïi giaùc ngoä toái thaéng, laøm
trang nghieâm ñaïo traøng ôû khaép moïi nôi; cho ñeán taän ñôøi vò lai laïi
chuyeån dieäu phaùp luaân ñeå thaønh töïu ñaày ñuû cho theá gian lieân tuïc
khoâng döùt.
Naøy caùc Phaät töû! Möôøi phaùp danh cuù naøy laø ñöùng ñaàu. Ngoaøi ra
coøn coù voâ soá phaùp moân danh cuù thanh tònh vi dieäu nhieáu nhö soá cöïc vi
traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Taát caû ñeàu laø caûnh giôùi trí tueä cuûa
Nhö Lai, chöù khoâng phaûi khaû naêng chöùng bieát cuûa ta vaø chö vò.
Khi aáy, vì muoán laäp laïi moät phaàn nhoû cuûa caûnh giôùi, do Ñöùc Nhö
Lai nhaäp Tam-muoäi Sö töû taàn thaân roäng lôùn, neân Boà-taùt Phoå Hieàn,
nöông vaøo thaàn löïc Ñöùc Phaät, nhieät taâm chieâm ngöôõng vaø quaùn saùt
bieån chuùng Boà-taùt chaúng theå nghó baøn cuûa Nhö Lai. Quaùn saùt söï khoâng
theå nghó baøn veà Tam-muoäi thaàn thoâng ñöôïc bieåu hieän ñuû loaïi cuûa Nhö
Lai, quaùn saùt söï khoâng theå nghó baøn khi ra vaøo caùc theá giôùi cuûa Nhö
Lai, quaùn saùt söï theå nhaäp chaúng theå nghó baøn vaøo taát caû caûnh giôùi phaùp
huyeãn trí cuûa Nhö Lai, quaùn saùt söï theå hieän chaúng theå nghó baøn cuûa taát
caû chö Phaät trong ba ñôøi ñeàu bình ñaúng cuûa Nhö Lai. Quaùn saùt söï
chaúng theå nghó baøn veà voâ löôïng, voâ bieân ngoân ngöõ môû baøy giaùc ngoä
cho taát caû phaùp moân cuûa Nhö Lai, roài noùi keä raèng:
Bieån coõi trong töøng loã chaân loâng
Cuøng taát caû coõi nhö vi traàn
Trong aáy Phaät ngoài ôû ñaïo traøng
Chuùng hoäi Boà-taùt cuøng vaây quanh
Theá giôùi trong töøng loã chaân loâng
Trong aáy Phaät ngoài ôû ñaïo traøng
An toïa nôi toøa sen toái thaéng
Theå hieän thaàn thoâng khaép phaùp giôùi
Moãi ñaàu sôïi loâng ñeàu coù Phaät
Taát caû caûnh giôùi nhö vi traàn
Ñeàu ôû trong chuùng hoäi Boà-taùt
Ñeàu tuyeân döông haïnh nguyeän Phoå hieàn
Nhö Lai an toïa ôû moät coõi
Maø hieån hieän ra khaép caùc coõi
Voâ taän Boà-taùt khaép möôøi phöông
Cuøng veà nhoùm hoïp nôi hoäi aáy
Haûi hoäi Boà-taùt ñöùc saùng ngôøi
Nhieàu nhö cöïc vi traêm ngaøn coõi
Taát caû ñöùng leân taùn döông Phaät
Ñeán khaép möôøi phöông cuøng phaùp giôùi
Ñi laïi töï taïi khaép coõi phaùp
Truï haïnh voâ ñaúng cuûa Phoå Hieàn
Hieän phoùng aùnh saùng nôi caùc coõi
Ñi vaøo phaùp hoäi Phaät voâ bieân
ÔÛ nôi caùc coõi khaép möôøi phöông
An truï toái thaéng nôi chö Phaät
Laéng nghe chaùnh phaùp ñeå tu haønh
Moãi coõi traûi qua voâ löôïng kieáp
Boà-taùt thöôøng tu raát nhieàu haïnh.
Ñeàu vaøo Haûi nguyeän cuûa Phoå Hieàn
www.daitangkinh.org
Truï nôi caûnh giôùi Phaät ñöùc voâ bieân

Bieån phaùp saùng ngôøi chieáu khaép choán
Thoâng ñaït ñaïi haïnh cuûa Phoå Hieàn
Chö Phaät ra ñôøi Phaùp voâ taän
Khen bieån coâng ñöùc Phaät khoâng bôø
Hieän caùc thaàn thoâng ñaày phaùp giôùi
Phaân thaân hieän khaép nhö vi traàn
Moãi nieäm thöôøng ñi khaép caùc coõi
Möa phaùp cam loà thaám chuùng sinh
Laøm cho phaùp giôùi ñeàu khai ngoä.
Baáy giôø, vì muoán vì muoán cho chuùng hoäi Boà-taùt ñöôïc an truï nôi
ñaïi Tam-muoäi Sö töû taàn thaân, baèng nieàm vui toái thaéng, roäng lôùn saâu
xa, Ñöùc Theá Toân chaùnh nieäm tö duy, roài töø nôi töôùng baïch haøo phoùng
ra aùnh saùng lôùn, teân laø Chieáu khaép hieän moân phaùp giôùi ba ñôøi. Vì taát
caû quyeán thuoäc, Boà-taùt duøng aùnh saùng nhieàu khoâng theå keå nhö coõi
Phaät soá cöïc vi traàn soá, chieáu khaép taát caû coõi trong möôøi phöông. Luùc
naøy, chuùng hoäi Boà-taùt trong röøng Theä-ña, ñeàu thaáy heát caùc soá cöïc vi
traàn ôû taát caû caùc theá giôùi, hö khoâng giôùi, thuoäc phaùp giôùi khaép möôøi
phöông. Moãi vi traàn ñeàu coù soá cöïc vi traàn coõi Phaät trong caùc coõi nöôùc
cuûa chö Phaät vôùi raát nhieàu caùc teân goïi khaùc nhau, raát nhieàu caùc saéc
töôùng khaùc nhau, raát nhieàu söï trang nghieâm söï thanh tònh khaùc nhau,
raát nhieàu caùc y truï, caùc hình traïng khaùc nhau. Trong caùc coõi nöôùc nhö
vaäy, ñeàu coù Boà-ñeà ñaïo traøng toái thaéng; nôi moãi moãi ñaïo traøng ñeàu coù
toøa Sö töû baùu trang nghieâm vaø treân moãi toøa baùu, ñeàu coù Boà-taùt thaønh
töïu Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc. Heát thaûy caùc Boà-taùt cung kính nhieãu
quanh. Taát caû Phaïm vöông ñeàu cung kính cuùng döôøng. Hoaëc thaáy
chuùng hoäi truï trong khoâng theå noùi coõi Phaät, thì seõ chuyeån baùnh xe
chaùnh phaùp, duøng aâm thanh voâ ngaïi laøm vang ñoäng khaép Phaùp giôùi.
Hoaëc thaáy ôû nôi cung cuûa Thieân vöông, cung Long vöông, cung Daï-
xoa vöông, cung Caøn-thaùt-baø vöông, cung A-tu-la vöông, cung Ca-laâu-
la vöông, cung Khaån-na-la vöông, cung Ma-haàu-la-giaø vöông, ngöôøi,
phi nhaân vaø nhöõng ngöôøi trong theá gian, thaønh aáp, xoùm, laøng, ñoâ thò,
dinh traán, thoân xaõ cho ñeán ôû nhöõng choã ôû khaùc nhau cuûa chuùng sinh thì
seõ hieän caùc thaàn löïc khaùc nhau, noùi nhieàu phaùp moân khaùc nhau; nghóa
laø sinh trong caùc doøng hoï khaùc nhau seõ thoï nhöõng saéc thaân khaùc nhau,
seõ truï nhieàu oai nghi khaùc nhau, seõ bieåu hieän caùc töôùng toát khaùc nhau,
mang nhöõng aùnh haøo quang khaùc nhau, phoùng löôùi aùnh saùng khaùc
nhau, neáu ôû nhöõng chuùng hoäi khaùc nhau, seõ nhaäp nhöõng Tam-muoäi
khaùc nhau, phaùt sinh nhöõng thaàn bieán khaùc nhau, hieän nhöõng oai löïc
khaùc nhau, phaùt nhöõng aâm thanh khaùc nhau, noùi nhöõng töø ngöõ khaùc
nhau, duøng caùc vaên töï khaùc nhau, dieãn thuyeát nhieàu giaùo phaùp khaùc
nhau. Nhö chuùng Ñaïi Boà-taùt ñang trong phaùp hoäi naøy, thaáy ñöôïc Tam-
muoäi saâu xa thaàn bieán roäng lôùn cuûa Nhö Lai nhö vaäy cöù theá taän phaùp
giôùi, taän hö khoâng giôùi, Ñoâng, Taây, Nam, Baéc, boán höôùng, treân, döôùi
söï chuyeån bieán baèng nhieàu caùch khaùc nhau, töôûng truï trong caùc
phöông khaùc nhau, sinh ra trong caùc phöông khaùc nhau, giôùi haïn trong
caùc phöông khaùc nhau, vöôït qua trong caùc phöông khaùc nhau, bieån caû
trong caùc phöông khaùc nhau. Taát caû ñeàu nöông vaøo taâm töôûng cuûa
chuùng sinh maø toàn taïi. Töø tröôùc tôùi nay, taát caû thaân coõi nöôùc, taát caû
thaân chuùng sinh; trong caùc loã chaân loâng, trong nhöõng soá cöïc vi traàn vaø
trong taát caû nhöõng theá giôùi hö khoâng aáy, nôi moãi ñaàu sôïi loâng, ñeàu coù
taát caû caùc coõi nhieàu nhö soá cöïc vi traàn. Caùc bieån coõi khaùc nhau, caùc
nghieäp khôûi khaùc nhau, gaén lieàn nhau khoâng ñöùt, tuaàn töï tröôùc sau maø
toàn taïi. Trong aáy, cuõng coù chuùng hoäi, coù ñaïo traøng vaø moïi ngöôøi ôû ñaáy
cuõng thaáy thaàn löïc cuûa Phaät nhö vaäy: Nhôø ñöôïc thaáy söùc thaàn thoâng
cuûa Phaät, neân hoï ñeàu coù khaû naêng bieán nhaäp vaø hieän boùng mình, vaøo
taâm cuûa chuùng sinh khaép taát caû theá giôùi nôi möôøi phöông, ba ñôøi; tuøy
theo nhöõng söï öa thích cuûa chuùng sinh maø phaùt ra aâm thanh, lôøi noùi toát
ñeïp, tuøy theo nhöõng nhu caàu maø caùc vò seõ dieãn thuyeát caùc phaùp, ñi vaøo
trong chuùng hoäi hoaëc hieän tröôùc chuùng sinh; duø saéc töôùng coù khaùc
nhau, nhöng veà maët trí tueä thì nhö nhau; khaép taát caû caùc coõi nöôùc cho
ñeán taän ñôøi vò lai; thò hieän töï taïi khoâng döøng nghó ñeå giaùo hoùa thu phuïc
taát caû chuùng sinh. Neáu coù ngöôøi ñöôïc thaáy ñöùc thaàn thoâng ñoù laø nhôø töø
quaù khöù ôû nôi Ñöùc Nhö Lai Tyø-loâ-giaù-na, ñaõ bieát tu taäp nguyeän löïc
thaâu nhaän caên laønh; hoaëc töø xöa ñaõ töøng tu boán Nhieáp phaùp maø caên
laønh tích tuï. Hoaëc töø xöa ñaõ nhôø thaáy, nghe, ghi, nhôù, söï thaønh töïu, do
thaân caän cuùng döôøng; hoaëc töø aáy ñaõ khieán cho hoï phaùt taâm voâ thöôïng
chaùnh ñaúng Boà-ñeà; hoaëc töø xöa ñaõ töøng ôû choã Ñöùc Nhö Lai traûi qua
www.daitangkinh.org
nhieàu thôøi gian, tu haïnh Boà-taùt, qua laïi nhieàu nôi thu phuïc söï duõng
maõnh tinh taán vaø thieän caên; hoaëc töø xöa ôû choã caùc Ñöùc Phaät, cuõng ñaõ
troàng nhieàu loaïi caên laønh töông töï, hoaëc thôøi quaù khöù vì caàu Nhaát thieát
trí voâ thöôïng neân Ñöùc Nhö Lai ñaõ duøng nhieàu phöông tieän giaùo hoùa ñeå
ñöôïc thaønh thuïc, vì theá maø moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc nhaäp vaøo ñaïi thaàn
bieán Tam-muoäi saâu xa khoâng theå nghó baøn, khaép phaùp giôùi, hö khoâng
giôùi cuûa Nhö Lai. Hoaëc coù ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå nhaäp Phaùp thaân
Phaät; hoaëc coù ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå nhaäp trí thaân Phaät; hoaëc coù
ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå nhaäp vaøo bieån haïnh thanh tònh cuûa Phaät, ñaõ tu
taäp thôøi quaù khöù; hoaëc coù ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå nhaäp coâng ñöùc giaûi
thoaùt, vieân maõn, roát raùo cuûa Nhö Lai, hoaëc coù ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå
nhaäp vaøo haïnh luaân trang nghieâm cuûa Boà-taùt; Hoaëc coù ngöôøi ñöôïc
thaáy vaø theå nhaäp vaøo caùc ñòa maø Boà-taùt ñaõ chöùng, hoaëc coù ngöôøi ñöôïc
thaáy vaø theå nhaäp trí thaønh Chaùnh ñaúng giaùc cuûa Nhö Lai; hoaëc coù
ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå nhaäp vaøo caùc moân Tam-muoäi thaàn bieán bình
ñaúng maø Phaät ñaõ an truï; hoaëc coù ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå nhaäp möôøi Trí
löïc, boán Voâ sôû uùy cuûa Nhö Lai; hoaëc coù ngöôøi ñöôïc thaáy vaø theå nhaäp
boán Voâ ngaïi giaûi vaø bieån lôùn bieän taøi cuûa Nhö Lai. Nhaäp hôn möôøi
khoâng theå noùi nhö soá cöïc vi traàn soá coõi Phaät nhö vaäy; ngoaøi ra Ñöùc
Nhö Lai coøn coù caû bieån ñaïi thaàn bieán nöõa.
Nhöõng Ñaïi Boà-taùt aáy, coøn duøng nhieàu ñöùc tin khaùc nhau, hieåu
bieát khaùc nhau, ñaïo khaùc nhau, phaùp moân khaùc nhau, theå nhaäp khaùc
nhau, giaùo hoùa khaùc nhau, tuøy thuaän khaùc nhau, nôi choán khaùc nhau,
caên khí khaùc nhau, coõi nöôùc khaùc nhau, theá giôùi khaùc nhau, trí tueä
khaùc nhau, phaùp tuï khaùc nhau, thaàn bieán khaùc nhau, phöông tieän khaùc
nhau, Tam-muoäi khaùc nhau. Caùc vò aáy duøng nhöõng phaùp nhö thaá ñeå
theå nhaäp vaøo bieån caû thaàn bieán cuûa Nhö Lai.
Theá naøo laø Boà-taùt coù nhöõng thöù loaïi Tam-muoäi khaùc nhau? Ñoù
laø: Nhaäp taát caû Tam-muoäi Boà-taùt phoå bieán trang nghieâm phaùp giôùi,
Tam-muoäi Boà-taùt quang chieáu tam theá voâ ngaïi caûnh, Tam-muoäi Boà-taùt
phaùp giôùi voâ ñoaïn trí quang minh, Tam-muoäi Boà-taùt truï nhaát thieát Phaät
caûnh giôùi, Tam-muoäi Boà-taùt quang chieáu voâ bieân hö khoâng teá, Tam-
muoäi Boà-taùt nhaäp xuaát dieäu duïng Nhö Lai töï taïi löïc, Tam-muoäi Boà-taùt
duõng maõnh voâ uùy phaán taán trang nghieâm, Tam-muoäi Boà-taùt nhaäp nhaát
thieát phaùp giôùi phöông tieän toaøn phuïc, Tam-muoäi Boà-taùt bieán phaùp
giôùi nhö nguyeät phoå hieän dó voâ ngaïi aâm dieãn nhaát thieát phaùp, Tam-
muoäi Boà-taùt chuûng chuûng phaùp vaân bình ñaúng trang nghieâm, Tam-
muoäi Boà-taùt ly caáu hoäi heä ñænh Phaùp vöông traøng, Tam-muoäi Boà-taùt
quaùn nhaát thieát Phaät trí tueä, Tam-muoäi Boà-taùt voâ phaân bieät quang
traøng chieáu nhaát thieát theá gian sai bieät thaân, Tam-muoäi Boà-taùt nhaäp
Nhö Lai voâ phaân bieät caûnh giôùi thaân, Tam-muoäi Boà-taùt ñaïi bi taïng tuøy
nhaát thieát theá gian chuyeån, Tam-muoäi Boà-taùt an truï nhaát thieát phaùp voâ
y tích uy löïc, Tam-muoäi Boà-taùt chieáu nhaát thieát phaùp toái cöïc tòch tónh
vieân maõn trí, Tam-muoäi Boà-taùt tri chö phaùp khoâng xaûo naêng hoùa hieän
bieán nhaát thieát theá gian, Tam-muoäi Boà-taùt oai löïc bình ñaúng phoå xuaát
sinh nhaát thieát Phaät saùt, Tam-muoäi Boà-taùt ö nhaát thieát Phaät saùt hieän
thaønh chaùnh giaùc trang nghieâm töôùng, Tam-muoäi Boà-taùt quaùn nhaát theá
gian saéc khoâng, Tam-muoäi Boà-taùt baát tröôùc nhaát thieát theá gian toái
thaéng vieân maõn khoâng, Tam-muoäi Boà-taùt xuaát sinh nhaát thieát Nhö Lai
oai löïc maãu, Tam-muoäi Boà-taùt tu haïnh nhaäp nhaát thieát Phaät cöùu caùnh
coâng ñöùc haûi, Tam-muoäi Boà-taùt quaùn saùt nhaát thieát caûnh giôùi xuaát sinh
thaàn bieán taän vò lai theá oai löïc, Tam-muoäi Boà-taùt nhaäp nhaát thieát Nhö
Lai thöù ñeä baûn söï haûi, Tam-muoäi Boà-taùt naêng dó oai löïc taän vò lai teá hoä
trì nhaát thieát Nhö Lai chuûng taùnh, Tam-muoäi Boà-taùt dó quyeát ñònh giaûi
löïc linh hieän taïi thaäp phöông nhaát thieát Phaät saùt giai thanh tònh, Tam-
muoäi Boà-taùt nhaát saùt-na trung phoå chieáu nhaát thieát Phaät sai bieät truï xöù,
Tam-muoäi Boà-taùt thaâm nhaäp quaùn saùt voâ ngaïi teá, Tam-muoäi Boà-taùt
naêng dó oai löïc linh nhaát thieát theá giôùi vi nhaát Phaät saùt, Tam-muoäi Boà-
taùt xuaát sinh nhaát thieát Phaät bieán hoùa thaân, Tam-muoäi Boà-taùt dó kim
cöông trí tri nhaát thieát chö caên haûi, Tam-muoäi Boà-taùt tri nhaát thieát Nhö
Lai ñoàng nhaát thai taïng thaân, Tam-muoäi Boà-taùt tri nhaát thieát phaùp giôùi
tuøy sôû an laäp taát truï taâm nieäm teá, Tam-muoäi Boà-taùt ö nhaát thieát phaùp
giôùi quaûng ñaïi saùt trung hieän thaønh chaùnh giaùc caäp Baùt-nieát-baøn ñaïi
oai löïc, Tam-muoäi Boà-taùt linh truï toái thöôïng oai löïc xöù, Tam-muoäi Boà-
taùt chieáu nhaát thieát Phaät saùt chuùng sinh thaân voâ phaân bieät oai löïc,
Tam-muoäi Boà-taùt nhaäp nhaát thieát Phaät trí tueä toaøn chuyeån taïng, Tam-
muoäi Boà-taùt tri nhaát thieát phaùp taùnh töôùng sai bieät, Tam-muoäi Boà-taùt
nhaát saùt-na trung dó voâ phaân bieät trí phoå kieán tam theá phaùp, Tam-muoäi
www.daitangkinh.org
Boà-taùt nieäm nieäm trung phoå hieän phaùp giôùi taïng thaân, Tam-muoäi Boà-
taùt dó duõng maõnh trí nhö sö töû vöông tuøy thuaän ngoä giaûi nhaát thieát Nhö
Lai chuûng taùnh, Tam-muoäi Boà-taùt quaùn nhaát thieát phaùp giôùi vieân maõn
trí tueä nhaõn, Tam-muoäi Boà-taùt chaùnh duõng maõnh thuù höôùng thaäp löïc,
Tam-muoäi Boà-taùt dó phoå bieán nhaõn quaùn saùt nhaát thieát vieân maõn coâng
ñöùc, Tam-muoäi Boà-taùt bieán chieáu xuaát sinh nhaát thieát chuùng sinh saéc
töôùng vieân maõn, Tam-muoäi Boà-taùt toaøn chuyeån baát ñoäng taïng, Tam-
muoäi Boà-taùt dieãn thuyeát nhaát phaùp phoå nhaäp nhaát thieát phaùp, Tam-
muoäi Boà-taùt ö nhaát phaùp dó nhaát thieát ngoân töø sai bieät huaán thích bieän
taøi, Tam-muoäi Boà-taùt dieãn thuyeát nhaát thieát Phaät voâ nhò phaùp cuù oai
löïc traøng, Tam-muoäi Boà-taùt tri tam theá voâ ngaïi teá, Tam-muoäi Boà-taùt
tuøy thuaän ngoä giaûi nhaát thieát kieáp voâ sai bieät, Tam-muoäi Boà-taùt nhaäp
vi teá thaäp löïc phöông tieän, Tam-muoäi Boà-taùt dó kim cöông trí khôûi nhaát
thieát Boà-taùt haïnh, Tam-muoäi Boà-taùt naêng ö thaäp phöông tuøy taâm toác
taät phoå hieän thaân vaân, Tam-muoäi Boà-taùt hieän bieán phaùp giôùi thaønh
chaùnh giaùc thaân chuûng chuûng thaàn bieán, Tam-muoäi Boà-taùt thoï nhaát
thieát xuùc an laïc traøng, Tam-muoäi Boà-taùt xuaát nhaát thieát trang nghieâm
cuï trang nghieâm hö khoâng giôùi, Tam-muoäi Boà-taùt nieäm nieäm trung
xuaát ñaúng nhaát thieát theá gian soá bieán hoùa hình töôïng vaân, Tam-muoäi
Boà-taùt Nhö Lai voâ caáu nguyeät quang chieáu hö khoâng, Tam-muoäi Boà-
taùt nhaát thieát Nhö Lai gia trì, Tam-muoäi Boà-taùt nhaát quang chieáu nhaát
thieát phaùp caên baûn sai bieät trang nghieâm, Tam-muoäi Boà-taùt quaûng
dieãn nhaát thieáp phaùp nghóa ñaêng, Tam-muoäi Boà-taùt chieáu thaäp löïc
caûnh vieân maõn, Tam-muoäi Boà-taùt tam theá chö Phaät tinh tuù traøng, Tam-
muoäi Boà-taùt nhaát thieát Phaät nhaát maät taïng, Tam-muoäi Boà-taùt quaùn
nhaát thieát töôùng giai cöùu caùnh, Tam-muoäi Boà-taùt voâ taän phöôùc ñöùc
taïng, Tam-muoäi Boà-taùt kieán taän voâ bieân Phaät caûnh giôùi, Tam-muoäi
Boà-taùt kieán nhaát thieát phaùp nhö kim cöông sö töû hoáng oai löïc, Tam-
muoäi Boà-taùt hieän nhaát thieát Nhö Lai bieán hoùa chaùnh kieán bình ñaúng,
Tam-muoäi Boà-taùt nhaát thieát Phaät nhaät nieäm chaâu haønh, Tam-muoäi Boà-
taùt nhaát nieäm phoå chieáu tam theá phaùp, Tam-muoäi Boà-taùt phoå aâm dieãn
thuyeát tònh quang ñaúng chieáu nhaát thieát phaùp töï taùnh thanh tònh, Tam-
muoäi Boà-taùt kieán nhaát thieát Phaät sai bieät löïc, Tam-muoäi Boà-taùt kieán
nhaát thieát Phaät giaùc nhaát thieát sai bieät phaùp giôùi nhö lieân hoa khai phu,
Tam-muoäi Boà-taùt quaùn saùt chö phaùp nhö hö khoâng voâ truï xöù, Tam-
muoäi Boà-taùt nhaát phöông phoå xuaát thaäp phöông haûi toaøn chuyeån taïng,
Tam-muoäi Boà-taùt nhaäp nhaát thieát phaùp giôùi moân, Tam-muoäi Boà-taùt
nhaát thieát phaùp haûi sai bieät taïng thaân, Tam-muoäi Boà-taùt dó tòch tónh
thaân phoùng sai bieät quang chieáu nhaát thieát chuùng sinh thaân, Tam-muoäi
Boà-taùt nhaát saùt-na taâm dó ñaïi nguyeän löïc xuaát sinh nhaát thieát thaàn
thoâng, Tam-muoäi Boà-taùt thöôøng ö nhaát thieát xöù chaùnh giaùc oai löïc phoå
bieán, Tam-muoäi Boà-taùt tuøy thuaän ngoä giaûi dó nhaát trang nghieâm, nhaäp
nhaát thieát phaùp giôùi, Tam-muoäi Boà-taùt chaùnh nieäm nhaát thieát Phaät
thaân phoå chieáu, Tam-muoäi Boà-taùt ngoä giaûi toái thaéng thaàn thoâng trí
bieán nhaát thieát theá giôùi, Tam-muoäi Boà-taùt nhaát nieäm linh voâ löôïng
giaùo töï baûn maãu phoå bieán phaùp giôùi, Tam-muoäi Boà-taùt dó nhaát giaùo
phaùp trang nghieâm nhaát thieát phaùp giôùi quang minh, Tam-muoäi Boà-taùt
nhaát thieát Phaät oai löïc quang minh vieân maõn luaân, Tam-muoäi Boà-taùt dó
haïnh nguyeän voõng nhieáp nhaát thieát chuùng sinh giôùi, Tam-muoäi Boà-taùt
kieán nhaát thieát theá giôùi baát ñoaïn tuyeät, Tam-muoäi Boà-taùt lieân hoa caùt
töôøng chuûng chuûng thaàn bieán phoå du boä, Tam-muoäi Boà-taùt tri nhaát
thieát chuùng sinh thaân toaøn chuyeån trí, Tam-muoäi Boà-taùt oai löïc phoå
hieän nhaát thieát chuùng sinh tieàn, Tam-muoäi Boà-taùt ngoä giaûi nhaát thieát
chuùng sinh, aâm thanh ngoân töø bí maät haûi, Tam-muoäi Boà-taùt quaùn nhaát
thieát chuùng sinh sai bieät trí, Tam-muoäi Boà-taùt voâ phaân bieät ñaïi bi taïng,
Tam-muoäi Boà-taùt nhaäp nhaát thieát Nhö Lai teá, Tam-muoäi Boà-taùt quaùn
saùt nhaát thieát Nhö Lai giaûi thoaùt xöù sö töû taân thaân.
Caùc Boà-taùt naøy ñaõ duøng nhöõng Tam-muoäi cuûa Boà-taùt nhieàu nhö
soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát, ñeå laøm phöông tieän nhaäp
vaøo ñaïi coâng ñöùc tu taäp töø quaù khöù cuûa Ñöùc Tyø-loâ-giaù-na, töøng nieäm
sung maõn taát caû phaùp giôùi vaø bieån Tam-muoäi ñaïi thaàn bieán cuûa chö
Phaät. Nhöõng Boà-taùt ôû röøng Theä-ña, tuy khoâng rôøi chuùng hoäi ñaïo traøng
cuûa Nhö Lai nhöng ñeàu ñöôïc thaáy toaøn theå soá cöïc vi traàn coõi Phaät roäng
lôùn khaép möôøi phöông theá giôùi, ngoài ôû nhöõng toøa Sö töû baûo lieân hoa
taïng; caùc vò ñeàu ñaõ coù ñaày ñuû trí tueä roäng lôùn, theå hieän toaøn boä nhöõng
caûnh giôùi thaàn thoâng; ñaõ an truï trong caûnh vaéng laëng nôi quaû vò Boà-taùt,
thaûn nhieân phaùt sinh trí tueä nhaïy beùn; ñaõ ñaït ñöôïc söï tuøy thuaän phoå
bieán haïnh trí, nhôø vaøo trí tueä cuûa Phaät maø phaùt sinh chuûng taùnh; ñaõ
www.daitangkinh.org
chöùng hieän tieàn veà Nhaát thieát trí, ñöôïc maét trí voâ ngaïi thanh tònh; kheùo
ñieàu phuïc taát caû chuùng sinh, an truï nôi toaøn theå phaùp taùnh bình ñaúng
cuûa Phaät. Ñoái vôùi caùc phaùp neáu ñaõ toû ngoä thì ñaõ coù khaû naêng quaùn
chieáu töï taùnh thanh tònh cuûa chuùng, bieát nhöõng choã cöùu taùnh tòch dieät
cuûa theá gian khoâng coù nôi nöông töïa, ñi khaép möôøi phöông heát thaûy
caùc coõi nöôùc maø khoâng bò ñaém vöôùng, chuyeân caàn quaùn chieáu khaép
theá gian nhöng khoâng coù choã ñeå truï; ñi ñeán khaép theá giôùi nôi möôøi
phöông nhöng khoâng coù ñieåm ñeå ñeán, ñaõ nhaäp vaøo taát caû caùc cung
ñieän dieäu phaùp nhöng khoâng coù choã ñeå vaøo, vôùi toaøn theå caùc phaùp
thaáu ñaït ñöôïc taùnh khoâng vaø bieát khoâng coù tính tích tuï; nhöng vaãn
thöôøng giaùo hoùa laøm cho chuùng sinh thaønh thuïc, chæ cho chuùng sinh an
vui nôi vieäc laøm, môû toang trí tueä vaø caûnh giôùi giaûi thoaùt cho hoï,
thöôøng duøng trí thaân soáng xa lìa coõi tham, vöôït treân taát caû bieån khoå
sinh töû, chæ roõ cho chuùng sinh veà thaät teá cuûa caùc uaån. AÙnh saùng trí vieân
maõn soi chieáu xuyeân suoát taát caû ñònh löïc kieân coá khoâng theå lay ñoäng,
thöôøng phaùt khôûi thöông töôûng ñoái vôùi caùc chuùng sinh, hieåu roõ taát caû
caùc phaùp ñeàu nhö huyeãn, bieát toaøn theå theá gian ñeàu nhö moäng, quaùn
taát caû caùc thaân sai khaùc do Phaät hoùa hieän ñeàu nhö boùng, bieát taát caû
ngoân ngöõ aâm thanh ñeå thuyeát phaùp ñeàu nhö tieáng vang, thaáy caùc phaùp
sinh ra vaø toàn taïi ñeàu bieán hoùa, coù theå kheùo tích tuï haïnh nguyeän toái
thaéng, laøm cho trí tueä thanh tònh troøn ñuû, kheùo leùo tuøy thuaän ñeå ñöôïc
roát raùo vaéng laëng, kheùo nhaäp caûnh giôùi Ñaø-la-ni Nhaát thieát chuûng trí,
ñaày ñuû söùc voâ uùy cuûa caùc Tam-muoäi, tinh taán duõng maõnh tu toaøn theå
caùc haïnh; truï vaøo phaùp giôùi, ñöôïc maét trí saùng, ñeán taát caû phaùp khoâng
coù choã truï, tu taäp voâ bieân bieån haïnh trí tueä, ñeán Trí tueä ñoä laø bôø cöùu
caùnh; ñöôïc söï hoä trì cuûa Trí tueä ñoä, duøng thaàn thoâng Ba-la-maät cöùu ñoä
caùc chuùng sinh; nöông Thieàn ñònh ñoä neân taâm ñöôïc töï taïi, chöùng ñöôïc
taát caû caûnh giôùi chaân thaät cuûa Phaät. Baèng trí thieän xaûo, khai vò phaùp
taïng, baèng trí thoâng saùng giaûi thích töø ngöõ, baèng söùc bieän taøi thuyeát
phaùp voâ taän, tieáng traàm huøng duõng maõnh voâ uùy coù theå gaàm vang nhö
sö töû. Luoân thích thuù quaùn saùt caùc phaùp khoâng sai bieät, baèng maét tònh
tueä quaùn khaép taát caû, vaàng traêng voâ sinh trí chieáu saùng theá gian, quaùn
caùc chuùng sinh thaáy chaân thaät ñeá, phöôùc trí vöõng chaéc nhö nuùi kim
cöông; bao nhieâu ví duï noùi cuõng khoâng cuøng. Laøm taêng tröôûng taát caû
trí tueä caên baûn, tinh taán duõng maõnh haøng phuïc chuùng ma, voâ löôïng trí
tueä oai quang troøn ñaày, thaân töôùng thuø thaéng hôn caû theá gian, ñaït taát
caû phaùp trí tueä voâ ngaïi, hieåu roõ caùc phaùp taän vaø khoâng taän, trí tueä
thanh tònh ôû khaép nôi, coù khaû naêng tuøy thuaän vaø nhaäp chaân thaät teá;
quaùn trí voâ töôùng thöôøng hieän tieàn; kheoù leùo laøm troøn caùc haïnh Boà-taùt,
duøng trí khoâng hai quaùn chieáu theá gian, bieát ñöôïc nhöõng caûnh giôùi qua
laïi cuûa chuùng sinh khaép caùc coõi Phaät seõ ñöôïc trí vieân maõn. Ñoái vôùi caùc
phaùp lìa caùc môø aùm, phoùng ra aùnh saùng chieáu khaép theá giôùi nôi möôøi
phöông, laøm ruoäng phöôùc toái thaéng cho theá gian; baùnh xe ñaïi nguyeän
nhö vaàng traêng hieän khaép nôi; phöôùc ñöùc toái thaéng nhö nuùi Tu-di, taát
caû theá gian khoâng ai vöôït qua, khuaát phuïc caùc taø nieäm cuûa ngoaïi ñaïo,
hieän thaân naøy ôû khaép caùc coõi, duøng aâm thanh vi dieäu dieãn thuyeát caùc
phaùp, ñöôïc gaëp caùc Ñöùc Phaät, taâm khoâng bieát chaùn. Ñaõ ñöôïc oai löïc töï
taïi cuûa chö Phaät, tuøy theo söï öùng hoùa maø hieän caùc thaân, ñi con thuyeàn
ñaïi trí vaøo bieån sinh töû ñeå cöùu vôùt taát caû, ñeå vieäc ñi laïi khoâng bò trôû
ngaïi. Trí tueä vieân maõn saéc thaân saùng röïc nhö maët trôøi xuaát hieän chieáu
saùng theá gian; tuøy taâm chuùng sinh maø hieän caùc hình saéc, bieát caên taùnh
sôû thích cuûa chuùng sinh, nhaäp caûnh giôùi thanh tònh khoâng tranh caõi,
bieát töï taùnh voâ sinh cuûa taát caû caùc phaùp. Baèng trí töï taïi, laøm cho taát caû
caûnh giôùi lôùn nhoû hoøa nhaäp laïi vôùi nhau; hieåu roõ söï lyù saâu xa cuûa caùc
quaû vò Phaät, bieát caùc loaïi vaên töï caâu nghóa cuûa theá gian, duøng caâu voâ
taän thuyeát phaùp voâ taän; vôùi moät caâu dieãn ra ñöôïc taát caû bieån kinh ñieån,
thu ñöôïc ñaày ñuû thaân trí tueä Ñaø-la-ni roäng lôùn; tuøy theo söï thoï trì, taän
kieáp vò lai, troïn veïn khoâng maát. Trong moät nieäm coù khaû naêng nhôù laïi
vieäc laøm trong voâ soá kieáp tröôùc, trong moät nieäm coù theå hieåu roõ taâm
cuûa taát caû chuùng sinh trong ba ñôøi, ban cho chuùng sinh taát caû phaùp taïng
Toång trì cuûa chö Phaät, thöôøng chuyeån phaùp luaân thanh tònh baát thoaùi,
laøm cho caùc chuùng sinh phaùt sinh ñaïi trí tueä, nhaäp caûnh giôùi cuûa Phaät,
ñuû Nhaát thieát trí thöôøng an truï nôi Tam-muoäi saâu xa, kheùo leùo phaân
bieät taát caû caùc phaùp cuù, nhöng ñoái vôùi caùc phaùp khoâng chaáp tröôùc, hieän
baøy dieäu duïng töï taïi nôi trí tueä toái thaéng neân ñoái vôùi caùc caûnh giôùi ñeàu
ñöôïc giaûi thoaùt. Quaùn saùt taát caû thaân trang nghieâm thanh tònh, ñem
thaân ñoù nhaäp vaøo möôøi phöông phaùp giôùi, tuøy theo nhu caàu maø hoùa
thaân ñeán khaép moïi nôi, bieát caùc bieån coõi coù soá cöïc vi traàn coõi trong ñoù
www.daitangkinh.org
ñeàu hieän thaân thaønh chaùnh giaùc; vôùi taùnh voâ saéc hieän taát caû saéc, coù
khaû naêng ñem moät phöông nhaäp vaøo caùc phöông. Nhöõng Boà-taùt aáy coù
ñaày ñuû voâ löôïng kho taøng phöôùc ñöùc trí tueä nhö vaäy. Taát caû chö Phaät
trong möôøi phöông ñeàu khen ngôïi coâng ñöùc cuûa caùc vò aáy khoâng heát
ñöôïc. Nhöõng Boà-taùt aáy ñeàu coù maët nôi röøng Theä-ña, taát caû ñeàu thaáy
aùnh saùng cuûa Chö Phaät ñaõ chieáu khaép, nhaäp saâu vaøo bieån lôùn coâng ñöùc
cuûa Nhö Lai.
Khi ñöôïc aùnh saùng chaùnh phaùp chaúng theå nghó baøn chieáu ñeán caùc
vò Boà-taùt aáy raát phaán khôûi, thích thuù ñoàng thôøi nôi thaân moãi ngöôøi, nôi
toøa Sö töû, nôi caùc laàu caùc baùu, nhöõng vaät trang nghieâm cho ñeán taát caû
nhöõng vaät duïng ôû röøng Theä-ña, ñeàu phaùt sinh nhieàu loaïi maây trang
nghieâm, ñaày khaép möôøi phöông phaùp giôùi. Töø trong moãi nieäm phaùt ra
nhöõng löôùi maây vi dieäu roäng lôùn saùng ngôøi ñaày caû phaùp giôùi khai ngoä
cho taát caû chuùng sinh khieán ñeàu ñöôïc hoan hyû. Töø trong moãi nieäm
phoùng ra nhöõng maây chuoâng baèng ma-ni ñaày khaép phaùp giôùi phaùt ra
nhöõng aâm thanh vi dieäu ñeå taùn döông, khen ngôïi taát caû coâng ñöùc cuûa
chö Phaät ba ñôøi. Töø trong moãi nieäm phoùng ra nhöõng loaïi maây nhaïc cuï
cuûa trôøi ñaày khaép phaùp giôùi, phaùp giôùi, phaùt ra nhöõng aâm thanh vi dieäu
dieãn thuyeát caùc quaû baùo nôi nghieäp cuûa chuùng sinh. Töø trong moãi nieäm
hieän ra nhöõng loaïi maây veà haïnh nguyeän vaø saéc töôùng thaân cuûa Ñaïi
Boà-taùt ñaày caû phaùp giôùi vaø cuõng baèng aâm thanh vi dieäu noùi leân nhöõng
haïnh nguyeän roäng lôùn cuûa Boà-taùt. Töø trong moãi nieäm xuaát hieän nhöõng
loaïi maây baèng ñuû loaïi thaàn thoâng vi dieäu bieán hoùa töï taïi cuûa Nhö Lai
ñaày caû phaùp giôùi baèng ngoân ngöõ aâm thanh roäng lôùn cuûa chö Phaät. Töø
trong moãi nieäm xuaát hieän nhöõng loaïi maây töôùng toát trang nghieâm thaân
cuûa Boà-taùt ñaày caû phaùp giôùi, khaép caû caùc coõi ñeå chöùng minh veà söï
tuaàn töï xuaát hieän lieân tuïc cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, taát caû coõi nöôùc trong
möôøi phöông. Töø trong moãi nieäm, xuaát hieän nhöõng vaàng maây Boà-ñeà
ñaïo traøng cuûa Nhö Lai nôi ba ñôøi, ñaày khaép caùc giôùi, hieän roõ caùc Ñöùc
Phaät thaønh töïu chaùnh ñaúng chaùnh giaùc vaø quaùn saùt khaép caû söï hieån thò
veà coâng ñöùc trang nghieâm khi thaønh Phaät. Töø trong moãi nieäm xuaát
hieän nhöõng vaàng maây gioáng nhö thaân cuûa caùc ñaïi Long vöông, ñaày caû
phaùp giôùi, che khaép caû chö Phaät, laøm möa xuoáng heát thaûy caùc muøi
höông thöôïng dieäu. Töø trong moãi nieäm, xuaát hieän nhieàu vaàng maây
gioáng nhö thaân cuûa caùc Phaïm vöông, ñaày khaép phaùp giôùi, moãi moät
Phaïm vöông ñeàu quaùn saùt khaép nôi vaø dieãn thuyeát haïnh cuûa Boà-taùt
Phoå Hieàn. Töø trong moãi nieäm, xuaát hieän nhieàu vaàng maây saùng baùu,
laøm thanh tònh coõi Phaät, ñaày khaép phaùp giôùi, hieän roõ vieäc chuyeån phaùp
luaân cuûa caùc Ñöùc Phaät trong möôøi phöông. Nhöõng vò Boà-taùt aáy, ñaõ
ñöôïc aùnh saùng chaúng theå nghó baøn nhö theá chieáu ñeán vaø ñaõ nhaäp vaøo
caûnh giôùi thaàn thoâng roäng lôùn baát khaû tö nghì. Phaùp öùng hôïp nhö theá
neân ñaõ phaùt sinh ra nhöõng ñaùm maây ñaïi trang nghieâm, coù ñuû caùc thaàn
bieán khaùc nhau, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät, khoâng theå noùi
heát…
Baáy giôø, vì nhaèm khai thò laïi caùc phaùp thaàn bieán ôû röøng Theä-ña,
neân Ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi, nöông nôi oai löïc cuûa Phaät, quaùn saùt
khaép möôøi phöông, roài noùi keä raèng:
Haõy neân quaùn chieáu röøng Theä-ña
Roäng thoaùng trang nghieâm saùnh khoâng cuøng
Taát caû maây thaân ñeàu hieän roõ
Xuaát oai thaàn Phaät ñaày phaùp giôùi
Thaân trang nghieâm, saéc töôùng thanh tònh
Voâ löôïng Phaät töû trong möôøi phöông
Taát caû ñeàu hieän nôi ñaïo traøng
Khaép trong chuùng hoäi ñeàu quaùn thaáy
Theo loã chaân loâng caùc vò aáy
Dieãn thuyeát phaùp Phaät nhö saám ñoäng
Nhieàu loaïi maây töôùng saùng trang nghieâm
Lan khaép caùc coõi trong möôøi phöông
Vaø trong laù hoa nôi caây baùu
Xuaát hieän Phaïm, Thích töôùng trang nghieâm
Ñoäng tònh oai nghi ñeàu tòch tónh
Töø khi xuaát ñònh ñeán kinh haønh
Töøng loã chaân loâng nôi thaân Phaät
Hieän chuùng Boà-taùt khoù nghó baøn
Töôùng toát trang nghieâm thaät kyø dieäu
Ñeàu cuøng vôùi Boà-taùt Phoå Hieàn
Moïi vaät trang nghieâm trong röøng aáy
www.daitangkinh.org
Ñaày khaép hö khoâng phaùt tieáng hay

Khen ngôïi Boà-taùt trong ba ñôøi
Taát caû bieån coâng ñöùc trang nghieâm
Nhöõng loaïi caây baùu trong vöôøn naøy
Cuõng phaùt voâ löôïng thöù tieáng hay
Dieãn noùi cho toaøn theå quaàn sinh
Voâ soá bieån nghieäp baùo sai bieät
Caùc caûnh giôùi coù nôi röøng aáy
Ñeàu hieän Nhö Lai trong ba ñôøi
Trong cöïc vi möôøi phöông bieån coõi
Ñeàu hieän thaàn thoâng ñi khaép choán
Taát caû cöïc vi nôi bieån coõi
Vaø nhöõng coõi nöôùc trong möôøi phöông
Töøng loã chaân loâng nôi thaân Phaät
Ñeàu hieån hieän ñuû töôùng trang nghieâm
Saùng baùu maây thôm do Phaät hieän
Baèng soá chuùng sinh ôû theá gian
Moãi vò ñeàu vaän ñaïi thaàn thoâng
Phöông tieän tuøy nghi ñeå hoùa ñoä
Nhö cung thaønh baùu khaép hö khoâng
Trang nghieâm vi dieäu nhö vaàng nhaät
Kho baùu cuøng vôùi coäi Boà-ñeà
ÔÛ khaép möôøi phöông ñeàu coù caû
Ba ñôøi möôøi phöông caùc Nhö Lai
Coù nhöõng ñaïo traøng chuùng Boà-taùt
Bieån kieáp tu haønh töôùng coâng ñöùc
Taát caû ñeàu hieän ôû röøng naøy
Ñaïi haïnh Phoå hieàn caùc Boà-taùt
Ñaày ñuû trang nghieâm nôi bieån coõi
Soá aáy voâ löôïng khaép chuùng sinh
ÔÛ taïi röøng naøy ñeàu ñöôïc thaáy.
Baáy giôø, nhöõng Boà-taùt aáy nhôø aùnh saùng töø Tam-muoäi cuûa Phaät
chieáu ñeán neân moãi ngöôøi ñeàu ñöôïc moân ñaïi Bi nhieàu khoâng theå ñeám
nhö soá vi cöïc traàn nôi coõi Phaät; ñöôïc moân aáy roài, moïi ngöôøi ñeàu tieáp
nhaän ñeå taïo lôïi ích an laïc cho chuùng sinh. Cuøng luùc aáy, nôi moãi loã
chaân loâng treân thaân cuûa hoï ñeàu phoùng ra voâ soá aùnh saùng coù maøu saéc
nhieàu khoâng theå ñeám ñöôïc nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät; moãi aùnh
saùng ñeàu hieän ra maây thaân cuûa Boà-taùt soá löôïng nhö treân. Laïi xuaát hieän
nhöõng vaàng maây töông töï thaân cuûa caùc vò chuû theá gian, ñaày khaép phaùp
giôùi trong möôøi phöông tröôùc chuùng sinh; roài baèng nhieàu phöông tieän
tuøy theo thaân töôùng, aâm thanh, ngoân ngöõ maø giaùo hoùa ñieàu phuïc, laøm
cho hoï ñöôïc thuaàn phuïc. Hoaëc hieän ra moân voâ thöôøng, vôùi hình aûnh
cung ñieän cuûa chö Thieân thoaùi ñoïa nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi
Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân tuøy nghieäp thoï sinh cuûa heát
thaûy chuùng sinh nhieàu khoâng theå noùi heát nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi
Phaät. Hoaëc hieän ra moân caûnh giôùi trong moäng laøm cho taâm tö ñöôïc
giaùc ngoä nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc
hieän ra moân taát caû Boà-taùt vieân maõn caùc haïnh nhieàu nhö soá cöïc vi traàn
nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân taát caû Boà-taùt vieân
maõn ñaïi nguyeän nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi
heát. Hoaëc hieän ra moân chaán ñoäng theá giôùi nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi
coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân taát caû Ñöùc Nhö Lai ñeàu
xaû noäi ngoaïi thaân, ñeå haønh Boá thí ñoä nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi
Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân caùc Ñöùc Nhö Lai tu caùc
coâng ñöùc chaùnh haïnh ñeå vieân maõn Trì giôùi ñoä nhieàu nhö soá cöïc vi traàn
nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân caùc vò Boà-taùt chaët
ñöùng thaân theå maø taâm khoâng ñoäng loaïn ñeå haønh Nhaãn nhuïc ñoä nhieàu
nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân
taát caû Boà-taùt chuyeân tu nhöõng trí tueä, thaàn thoâng ñeå haønh Tinh taán ñoä
nhieàu nhö soá cöïc vi traàn coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân
tu haønh caùc phaùp nhö: Tónh löï, ñaúng trì, ñaúng chí, thaàn thoâng, giaûi
thoaùt ñeå thöïc haønh Thieàn ñònh ñoä nhieàu nhö cöïc soá cöïc vi traàn nôi coõi
Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân chieáu soi theá gian baèng aùnh
saùng trí ñeå haønh Trí tueä ñoä nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng
theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân xaû boû voâ soá thaân maïng, taøi saûn, vôï con,
quoác thaønh, ñeå caàu mong hieåu nghóa phaùp Phaät duø moät caâu kinh, moät
baøi keä, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc
hieän ra moân taâm khoâng nhaøm chaùn, thaân caän cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö
Lai; ñeå caàu xin ñöôïc nghe nhöõng phaùp yeáu, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn
www.daitangkinh.org
nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân bieån trí quang minh,
ñeå tuøy theo caên taùnh muoán thaønh thuïc cuûa chuùng sinh, maø ñeán choã hoï
khai thò, höôùng daãn, laøm cho hoï ñöôïc ngoä nhaäp, nhieàu nhö soá cöïc vi
traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân taát caû Boà-taùt
vôùi tuï phöôùc trí, ñeå phaù tröø chuùng ma, thu phuïc caùc ngoaïi ñaïo, döïng côø
oai löïc chieán thaéng, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå
noùi heát. Hoaëc hieän ra moân coù trí tueä, bieát roõ raøng caùc coâng xaûo kyõ
thuaät, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc
hieän ra moân coù trí tueä, bieát ñöôïc taâm haïnh vi teá khaùc nhau cuûa taát caû
chuùng sinh, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát.
Hoaëc hieän ra moân coù trí tueä thuø thaéng, bieát ñöôïc heát thaûy caùc phaùp coù
nhöõng chuûng loaïi khaùc nhau, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät
khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân coù trí tueä bieát roõ taát caû chuùng
sinh coù nhieàu taâm vui thích khaùc nhau, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi
Phaät khoâng theå noùi heát. Hoaëc hieän ra moân trí tueä bieát taát caû caên haïnh,
phieàn naõo, taäp khí khaùc nhau cuûa chuùng sinh, ñeå khieán caùc thöù kia
ñöôïc dieät tröø, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát.
Hoaëc hieän ra moân coù trí tueä bieát roõ taát caû nhöõng phaåm loaïi vaø nghieäp
baùo khaùc nhau cuûa chuùng sinh, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät
khoâng theå noùi heát. Caùc vò aáy, duøng nhöõng moân phöông tieän nhieàu baèng
soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät khoâng theå noùi heát nhö theá, ñeán choã cuûa taát
caû chuùng sinh ñang truï ñeå hoùa ñoä, thu phuïc vaø laøm cho hoï ñöôïc thaønh
töïu, nhö laø: Ñeán cung ñieän Phaïm vöông hoaëc cung ñieän Ñeá Thích;
hoaëc cung ñieän Thieân, Long, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la,
Khaån-na-la, Ma-haàu-la-giaø, ngöôøi, phi nhaân… cho ñeán caùc vöông cung
cuûa coõi Dieâm-ma-la; hoaëc ñeán truï xöù cuûa ñòa nguïc, ngaï quyû, suùc sinh,
duøng taâm ñaïi Bi bình ñaúng, ñaïi nguyeän bình ñaúng, trí tueä bình ñaúng vaø
Tam-muoäi bình ñaúng ñeå giaùo hoùa, thu giöõ ñieàu phuïc hoï. Nhöõng chuùng
sinh aáy; coù ngöôøi ñöôïc ñieàu phuïc nhôø thaáy; coù ngöôøi ñöôïc ñieàu phuïc
nhôø nghe; coù ngöôøi ñöôïc ñieàu phuïc nhôø ghi nhôù; coù ngöôøi ñöôïc ñieàu
phuïc nhôø nghe aâm thanh; coù ngöôøi ñöôïc ñieàu phuïc nhôø nghe danh
hieäu; coù ngöôøi ñöôïc ñieàu phuïc nhôø thaáy haøo quang; coù ngöôøi ñöôïc
ñieàu phuïc nhôø thaáy löôùi aùnh saùng… Tuøy theo taâm öa thích cuûa chuùng
sinh maø caùc vò ñeán ñaùp öùng ñeå hoï ñöôïc lôïi ích. Taát caû Boà-taùt ôû trong
röøng Theä-ña naøy ñeàu nhaát taâm muoán thaønh töïu ñaày ñuû cho taát caû
chuùng sinh. Tuy duøng thaàn löïc coù luùc hieän ôû trong nhöõng cung ñieän
trang nghieâm khaùc nhau; hoaëc coù luùc ôû treân toøa Sö töû hieän nôi laàu gaùc
baùu hieän trong ñaïo traøng giöõa chuùng hoäi vaây quanh, caùc bieån coõi trong
möôøi phöông ñeàu ñöôïc thaáy söï thò hieän ñoù, nhöng cuõng khoâng rôøi khoûi
röøng Theä-ña truù xöù cuûa Ñöùc Nhö Lai. Vaû laïi, vì muoán thaønh töïu troïn
veïn cho chuùng sinh; neân Boà-taùt cuõng thò hieän voâ löôïng maây thaân bieán
hoùa; hoaëc hieän thaân ñoan nghieâm cuûa quyeán thuoäc mình; hoaëc hieän
thaân moät mình nhö: Sa-moân, thaân Baø-la-moân, thaân ngoaïi ñaïo xuaát gia,
thaân khoå haïnh, thaân sung maõn, thaân thaày thuoác, thaân thöông chuû, thaân
thöông chuû, thaân daâm nöõ, thaân kyõ nöõ, thaân Tyø-sa-moân, thaân Phaïm
vöông, thaân phuïng söï chö Thieân, thaân nhaø coâng xaûo kyõ thuaät. Hieän
nhöõng thaân bieán hoùa nhö theá, ñeán choã ôû cuûa caùc chuùng sinh, tuøy söï
thích öùng cuûa hoï maø phaùt sinh trí nhö huyeãn ñoái vôùi theá gian, gioáng
nhö löôùi trôøi Ñeá Thích, ñeå thöïc haønh haïnh Boà-taùt, vôùi hình töôùng khaùc
nhau, oai nghi khaùc nhau, aâm thanh khaùc nhau, ngoân ngöõ khaùc nhau,
truï xöù khaùc nhau, ñaõ dieãn thuyeát caùc phaùp nhö: Thuyeát veà taát caû söï
nghieäp coâng xaûo cuûa theá gian; thuyeát veà nhöõng ngoïn ñeøn phöôùc ñöùc trí
tueä chieáu saùng theá gian; thuyeát veà nhöõng oai löïc gia trì chaân thaät ñaõ
chöùng ñaéc; thuyeát veà nhöõng nghieäp löïc baûo trì cho theá gian toàn taïi;
thuyeát veà nhöõng söï kieán laäp; keá thöøa laøm thanh tònh khaép möôøi
phöông; thuyeát veà nhöõng caûnh giôùi phaùp do ñeøn trí chieáu ñeán. Toaøn ñuû
Baäc Boà-taùt nhö vaäy, tuy hoùa thaân khaép möôøi phöông phaùp giôùi ñeå giaùo
hoùa, ñieàu phuïc laøm cho chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc, nhöng cuõng
khoâng rôøi khoûi röøng Theä-ña, choã ôû cuûa Ñöùc Nhö Lai.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 4

Baáy giôø, Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi, cuøng vôùi voâ löôïng chuùng Ñaïi
Boà-taùt ñoàng haønh vaø caùc thaàn Kim cang thöôøng thò veä, töø laàu gaùc
Thieän truï ñi ra; vì taát caû theá gian thò hieän thaân cuûa caùc vò thaàn coù oai
löïc lôùn nhö: Thaàn Tuùc haønh, töø laâu ñaõ phaùt theä nguyeän vöõng chaéc
cuùng döôøng chö Phaät, thaàn Chuû ñòa nhôù ñaïi nguyeän xöa, thích luoân
ñöôïc nghe chaùnh phaùp, khoâng giaùn ñoaïn; thaàn Chuû thuûy, duøng tình
thöông saâu xa thanh tònh, laøm trang nghieâm phaùp giôùi ñeå toaøn theå
chuùng sinh ñöôïc thaám nhuaàn; thaàn Chuû hoûa, coù aùnh saùng cuûa oai löïc
trí tueä chieáu khaép; thaàn Chuû phong, coù söï trang nghieâm ôû treân ñaàu
nhôø ñoäi maõo baèng ma-ni baùu; thaàn Chuû phöông, duøng nghi thöùc khaùc
nhau chieáu saùng möôøi phöông; thaàn Chuû ñeâm, chuyeân caàn dieät tröø
boùng toái voâ minh; thaàn Chuû ngaøy, chuyeân taâm môû baøy maët trôøi trí
cuûa Nhö Lai; thaàn Chuû khoâng, laøm trang nghieâm khaép hö khoâng
phaùp giôùi; thaàn Chuû bieån, luoân chuyeân caàn, duøng phöông tieän cöùu
vôùt chuùng sinh ra khoûi bieån sinh töû; thaàn Chuû nuùi, thöôøng xuyeân tích
taäp voâ soá caên laønh thuø thaéng, vöôït qua giôùi haïn cuûa taâm, höôùng ñeán
Nhaát thieát trí; thaàn Chuû soâng, phaùt ñaïi theä nguyeän, tuaàn töï ñoä chuùng
sinh vaø khen ngôïi chö Phaät, duõng maõnh khoâng bieát moûi meät; thaàn
Chuû thaønh, chuyeân caàn giöõ gìn thaønh trì taâm Boà-ñeà cuûa taát caû chuùng
sinh. Ngoaøi ra, caùc ñaïi Long vöông cuõng thöôøng xuyeân baûo veä, giöõ
gìn taát caû chuùng sinh; caùc Daï-xoa vöông cuõng thöôøng xuyeân baûo veä
söï thaønh töïu Nhaát thieát trí, Caøn-thaùt-baø vöông cuõng thöôøng giuùp
chuùng sinh taêng tröôûng nieàm vui; Cöu-baøn-traø vöông cuõng thöôøng
xuyeân dieät tröø söï ñoùi khaùt cuûa taát caû ngaï quyû; Ca-laâu-la vöông cuõng
thöôøng xuyeân nguyeän teá ñoä taát caû chuùng sinh ra khoûi bieån sinh töû; A-
tu-la vöông nguyeän cho caùc chuùng sinh ñeàu ñöôïc thaønh töïu thaàn löïc
cuûa Nhö Lai, vöôït khoûi theá gian; Ma-haàu-la-giaø vöông thì cung kính
cuùi ñaàu, muoán ñöôïc thaáy nhöõng coâng ñöùc cuûa chö Phaät; caùc Ñaïi
Thieân vöông thì chaùn ngaùn sinh töû, thöôøng thích chieâm ngöôõng töôùng
toát cuûa chö Phaät; caùc ñaïi Phaïm vöông thì toân troïng Ñöùc Phaät, cung
kính cuùng döôøng, taùn döông khen ngôïi. Ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi
cuøng chuùng Ñaïi Boà-taùt vaø caùc vò chuû theá giôùi vôùi hình saéc khaùc nhau,
oai ñöùc trang nghieâm vaây quanh tröôùc sau; töø truï xöù cuûa mình, cuøng
nhau ñeán choã Ñöùc Phaät, ñi nhieãu beân phaûi Phaät voâ löôïng voøng vaø
daâng caùc leã vaät cuùng döôøng; cuùng döôøng xong, ñaûnh leã lui, voøng beân
phaûi ra roài ñi ñeán phöông Nam.
Baáy giôø, Toân giaû Xaù-lôïi-phaát, nöông vaøo oai löïc Phaät, troâng thaáy
Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi cuøng caùc Ñaïi Boà-taùt vaø caùc vò chuû theá giôùi,
chuùng hoäi thaät laø trang nghieâm, oai ñöùc töï taïi, ñuû caùc loaïi thaàn thoâng,
töø röøng Theä-ña bình thaûn ra ñi nhö vaäy; Toân giaû suy nghó: “Nay ta seõ
cuøng Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi ñeán phöông Nam”. Nghó vaäy roài, Toân giaû
Xaù-lôïi-phaát cuøng vôùi saùu möôi Tyø-kheo vaø quyeán thuoäc tröôùc sau vaây
quanh rôøi truù xöù cuûa mình, ñeán choã Ñöùc Phaät. Ñeán nôi, ñaûnh leã, nhaát
taâm chieâm ngöôõng vaø xin pheùp Phaät. Ñöôïc Ñöùc Theá Toân ñoàng yù, moïi
ngöôøi nhieãu phía phaûi Phaät ba voøng laøm leã roài ra ñi. Soá caùc thaày Tyø-
kheo cuøng ñeán choã Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi naøy ñeàu laø nhöõng vò ñöôïc
Toân giaû Xaù-lôïi-phaát hoùa ñoä, xuaát gia chöa bao laâu vaø cuøng ôû moät choã.
Nhöõng vò aáy laø: Tyø-kheo Haûi Giaùc, Tyø-kheo Dieäu Ñöùc, Tyø-kheo
Phöôùc Quang, Tyø-kheo Ñaïi Bi, Tyø-kheo Ñieän Ñöùc, Tyø-kheo Tònh
Haïnh, Tyø-kheo Thieân Ñöùc, Tyø-kheo Thaät Tueä, Tyø-kheo Phaïm Thaéng,
Tyø-kheo Tòch Tueä…, ñuû saùu möôi vò nhö theá. Caùc vò naøy, töø thôøi quaù
khöù, ñaõ töøng cuùng döôøng chö Phaät, troàng caên laønh saâu chaéc, coù theå
hieåu roõ ñöôïc caùc phaùp saâu xa, nieàm tin vöõng chaéc, ñaït ñeán thanh tònh
toät baäc, chí nguyeän roäng lôùn baèng caûnh giôùi Phaät, tu haønh ñuùng ñaén
giaùo phaùp cuûa Phaät vaø coù khaû naêng bieát roõ heát baûn taùnh cuûa caùc phaùp,
coù theå taïo lôïi ích lôùn ñeå thaønh töïu chuùng sinh, luoân chuyeân caàn thích
www.daitangkinh.org
thuù caàu coâng ñöùc cuûa chö Phaät. Caùc vò aáy ñeàu do Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-
lôïi giaùo hoùa.
Trong luùc daãn caùc Tyø-kheo ñi treân ñöôøng, Toân giaû Xaù-lôïi-phaát
nhìn khaép chuùng roài noùi vôùi Giaùc Haûi: OÂng neân quaùn saùt thaân töôùng toát
thanh tònh, trang nghieâm cuûa ngaøi Vaên-thuø-sö-lôïi maø chö Thieân vaø
loaøi ngöôøi khoâng theå nghó baøn ñöôïc. OÂng neân quaùn saùt aùnh haøo quang
troøn saùng cuûa ngaøi Vaên-thuø-sö-lôïi, chieáu khaép möôøi phöông, coù naêng
löïc laøm cho chuùng sinh sinh taâm hoan hyû. OÂng neân quaùn saùt löôùi aùnh
saùng do Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi phoùng ra, noù vi dieäu trang nghieâm, tröø
dieät voâ löôïng khoå naõo cuûa chuùng sinh. OÂng neân quaùn saùt chuùng hoäi oai
ñöùc cuûa Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi, laø nhöõng vò Boà-taùt coù caên laønh thaâu
nhaän töø xöa. OÂng neân quaùn saùt con ñöôøng maø ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-sö-
lôïi ñi, moãi beân roäng taùm böôùc, saïch seõ baèng phaúng, ñöôïc trang nghieâm
baèng caùc baùu. OÂng neân quaùn saùt choã ôû cuûa ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi,
möôøi phöông xung quanh thöôøng coù ñaïo traøng hieån hieän trang nghieâm,
tuøy thuaän bieán chuyeån. OÂng neân quaùn saùt con ñöôøng maø ñaïi Boà-taùt
Vaên-thuø-sö-lôïi ñi, ñaày ñuû voâ löôïng phöôùc ñöùc trang nghieâm; hai beân
ñeàu coù kho taøng ngaàm, töï nhieân sinh ra nhieàu loaïi chaâu baùu. OÂng neân
quaùn saùt ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi, nhôø caên laønh cuùng döôøng chö Phaät
ñôøi tröôùc, neân tuøy theo choã ôû cuûa ñaïi Boà-taùt maø coù nhieàu loaïi caây baùu;
trong nhöõng caây aáy ñeàu coù kho baùu môû cöûa tuoân ra caùc thöù trang
nghieâm. OÂng neân quaùn saùt ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi duø ôû baát cöù nôi
naøo cuõng ñeàu ñöôïc caùc vò chuû theá giôùi tuoân maây, möa vaø caùc vaät baøy
la lieät khaép nôi ñeå cuùng döôøng. OÂng neân quaùn saùt ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-
sö-lôïi, moãi khi chö Phaät trong möôøi phöông chuaån bò thuyeát phaùp, ñeàu
phoùng ra aùnh saùng töø loâng traéng giöõa chaân maøy chieáu ñeán thaân ñaïi Boà-
taùt thì nhaäp vaøo treân ñænh.
Khi nghe Xaù-lôïi-phaát ñaõ taùn döông, khen ngôïi neâu baøy dieãn noùi
veà ñaïi Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi coù ñaày ñuû voâ löôïng coâng ñöùc trang
nghieâm nhö theá; caùc Tyø-kheo sau khi nghe ñöôïc nhö vaäy, taâm yù thanh
tònh, tin hieåu vöõng chaéc, vui veû phaán khôûi, khoâng töï keàm cheá, thaân theå
saûng khoaùi, caùc caên töôi nhuaän, döùt saïch caáu nhieãm, buoàn khoå ñöôïc
tröø, thöôøng gaëp caùc Ñöùc Phaät, thöôøng nghe chaùnh phaùp, hoài höôùng caàu
veà trí Nhaát thieát trí, thaønh töïu caên laønh voâ ngaïi cuûa Boà-taùt, ñöôïc voâ
löôïng caùc söùc cuûa Boà-taùt, phaùt sinh ñaïi Bi vieân maõn voâ taän, phaùt voâ
bieân theä nguyeän roäng lôùn, nhaäp saâu vaøo caùc ñoä, ñaït ñeán bôø cöùu caùnh,
bieån Phaät möôøi phöông ñeàu hieän höõu, coù nieàm tin yeâu chaéc chaén ñoái
vôùi caûnh giôùi Phaät. Caùc vò aáy lieàn thöa vôùi Toân giaû Xaù-lôïi-phaát: “Cuùi
xin Hoøa thöôïng, höôùng daãn cho chuùng con, ñöôïc thaân caän vôùi baäc
tröôïng phu thuø thaéng ñaëc bieät aáy”. Khi ñoù, Toân giaû Xaù-lôïi-phaát cuøng
moïi ngöôøi ñeán choã Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi, ñeán nôi Toân giaû ñaûnh leã
thöa: Thöa Nhaân giaû! Caùc vò Tyø-kheo naøy xin ñöôïc haàu haï Ñaïi só.
Baáy giôø, giöõa voâ löôïng Boà-taùt thaàn thoâng töï taïi vaø ñaïi chuùng
cuøng nhieàu quyeán thuoäc cuûa hoï vaây quanh; Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi
nhö Töôïng vöông quay ñaàu, nhìn caùc Tyø-kheo. Cuøng luùc aáy, caùc Tyø-
kheo chaép tay cuùi ñaàu leã saùt chaân, cung kính, thöa: “Cuùi xin Ñaïi
Thaùnh Vaên-thuø-sö-lôïi, Hoøa thöôïng Xaù-lôïi-phaát cuøng Ñöùc Theá Toân
Thích-ca Maâu-ni chöùng tri! Hoâm nay, chuùng con ñöôïc gaëp baäc tröôïng
phu Ñaïi só toái thaéng, haàu caän leã baùi, tin töôûng quyù kính. Chuùng con
ñem heát nhöõng caên laønh hoâm nay vaø nhöõng caên laønh phöôùc trí thôøi quaù
khöù tu taäp ñöôïc, caàu nguyeän, ñeå cho chuùng con ñaït ñöôïc saéc thaân,
töôùng toát, aâm thanh töï taïi vaø taát caû coâng ñöùc ñaày ñuû nhö Ñaïi só.”
Baáy giôø, Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi baûo caùc Tyø-kheo:
–Neáu Thieän nam, tín nöõ naøo, taâm khoâng nhaøm chaùn, thaønh töïu
möôøi phaùp höôùng ñeán Ñaïi thöøa; thì ñoái vôùi caûnh giôùi cöùu caùnh cuûa
Nhö Lai Laïi coù khaû naêng sôùm thaâm nhaäp ñöôïc, huoáng laø quaû vò Boà-taùt.
Möôøi phaùp aáy laø:
1. Baèng taâm roäng lôùn thaân caän cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai,
khoâng bieát chaùn.
2. Tích taäp nhöõng thaønh töïu veà taát caû caên laønh troïn veïn khoâng
thoaùi chuyeån, taâm khoâng bieát chaùn.
3. Chuyeân caàu taát caû chaùnh phaùp cuûa chö Phaät, taâm khoâng bieát
chaùn.
4. Chuyeân caàn thöïc haønh taát caû Ba-la-maät thuø thaéng cuûa Boà-taùt,
taâm khoâng bieát chaùn.
5. Tu taäp troïn veïn taát caû nhöõng Tam-muoäi saâu xa cuûa Boà-taùt,
6. Tuaàn töï theå nhaäp vaøo taát caû caùc phaùp ñang löu chuyeån trong
www.daitangkinh.org
ba ñôøi, taâm khoâng bieát chaùn.

7. Trang nghieâm taát caû caùc coõi trong möôøi phöông ñeàu thanh
tònh, taâm khoâng bieát chaùn.
8. Giaùo hoùa, ñieàu phuïc vaø laøm cho taát caû chuùng sinh ñeàu ñöôïc
thaønh thuïc, taâm khoâng bieát chaùn.
9. Traûi qua nhieàu kieáp, thöïc haønh haïnh Boà-taùt, khaép caû caùc coõi,
10. Vì muoán laøm cho taát caû chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc, neân tu
taäp taát caû caùc moân Ba-la-maät nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong taát caû coõi,
thaønh töïu vieân maõn möôøi Löïc cuûa Nhö Lai; tuaàn töï nhö theá, vì taát caû
chuùng sinh thaønh töïu taát caû trí löïc cuûa Nhö Lai, maø taâm khoâng bieát
chaùn.
Caùc vò neân bieát! Neáu coù thieän nam tín nöõ naøo, thaønh töïu ñöôïc
ñöùc tin vöõng chaéc, phaùt möôøi loaïi taâm khoâng meät moûi naøy, thì vò aáy coù
khaû naêng tröôûng döôõng taát caû caên laønh, xaû boû taát caû söï löu chuyeån cuûa
sinh töû, vöôït treân taát caû theá gian, khoâng rôi vaøo quaû vò Thanh vaên vaø
Bích-chi-phaät, thaønh töïu taát caû caùc chuûng taùnh cuûa Nhö Lai, ñaày ñuû
ñaïi nguyeän thanh tònh cuûa Boà-taùt, tích taäp toaøn theå caùc coâng ñöùc cuûa
Nhö Lai, tu haønh taát caû haïnh cuûa caùc Boà-taùt, ñaït ñöôïc löïc voâ sôû uùy cuûa
Nhö Lai, phaù tröø chuùng ma vaø ngoaïi ñaïo, dieät tröø heát nhöõng taäp khí
phieàn naõo, nhaäp vaøo haøng Boà-taùt, gaàn vôùi quaû vò cuûa Nhö Lai.
Ngay sau khi nghe phaùp naøy, caùc Tyø-kheo ñoàng chöùng ñöôïc
Tam-muoäi roäng lôùn goïi laø Kieán nhaát thieát phaät caûnh giôùi voâ ngaïi nhaõn.
Nhôø söùc oai thaàn cuûa Tam-muoäi aáy, neân thaáy ñöôïc heát thaûy chö Phaät
Nhö Lai vaø chuùng hoäi ñaïo traøng cuûa caùc vò ôû khaép möôøi phöông; cuõng
thaáy ñöôïc taát caû chuùng sinh trong nhöõng theá giôùi aáy vôùi töøng chuûng
loaïi khaùc nhau; cuõng thaáy ñöôïc taát caû söï ñoàng dò, nhieãm tònh, sai bieät,
cuûa nhöõng theá giôùi aáy; cuõng thaáy ñöôïc heát voâ soá cöïc vi traàn töôùng
khaùc nhau nôi caùc theá giôùi aáy, cuõng thaáy ñöôïc cung ñieän cuûa taát caû
chuùng sinh ñaõ ôû trong caùc theá giôùi aáy, vôùi söï trang nghieâm khaùc nhau,
thaønh töïu khaùc nhau, söû duïng khaùc nhau, nhieàu loaïi vaät duïng rieâng tö,
khaùc nhau. Vaø nghe Ñöùc Phaät nôi coõi aáy, duøng voâ löôïng aâm thanh
dieãn thuyeát caùc phaùp vôùi ñuû caùc loaïi danh, caùc loaïi caâu chöông, giaûi
thích töø ngöõ, danh töï, taùnh töôùng bí maät ñeàu coù theå hieåu roõ; cuõng coù
theå quaùn saùt veà taâm, haïnh, caên, duïc moãi moãi ñeàu khaùc nhau cuûa toaøn
theå chuùng sinh trong theá giôùi aáy; cuõng coù khaû naêng ghi nhôù vieäc cuûa
möôøi loaïi sinh nôi toaøn theå chuùng sinh trong quaù khöù vaø vò lai trong
theá giôùi aáy; cuõng coù theå nhôù söï vieäc trong möôøi kieáp ôû quaù khöù vò lai,
trong theá giôùi aáy; cuõng coù theå nhôù laïi möôøi baûn sinh söï, möôøi thaønh
Chaùnh giaùc, möôøi chuyeån phaùp luaân, möôøi chuûng thaàn thoâng, möôøi
chuûng kyù taâm, möôøi chuûng giaùo giôùi; möôøi chuûng thuyeát phaùp, möôøi
chuûng bieän taøi cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai aáy. Laïi nöõa, nhôø chöùng ñöôïc löïc
cuûa Tam-muoäi naøy, neân ngay luùc aáy, ñaït ñöôïc möôøi ngaøn taâm Boà-ñeà
chaân thaät, thaønh töïu möôøi ngaøn Tam-muoäi saâu xa, ñaày ñuû möôøi ngaøn
Ba-la-maät, vieân maõn möôøi ngaøn trí tueä aùnh saùng, phaùt sinh möôøi ngaøn
thaàn löïc töï taïi. Nhôø ñaït ñöôïc söï trang nghieâm, baèng uy löïc voâ ngaïi vaø
nhieàu oai thaàn töø Tam-muoäi cuûa Boà-taùt nhö theá, neân thaân taâm cuûa caùc
vò aáy ñeàu saûng khoaùi dieäu kyø, taêng tröôûng nieàm tin yeâu, an truï nôi taâm
Boà-ñeà kieân coá baát ñoäng.
Khi aáy, Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi, an truï troïn veïn vaøo thaéng haïnh
Phoå hieàn, coâng ñöùc vi dieäu, heát möïc an laønh; roài khuyeán khích caùc
thaày Tyø-kheo, ñeå cho caùc vò aáy cuõng an truï nôi haïnh Phoå hieàn thuø
thaéng; nhaäp haïnh thuø thaéng xong, laïi nhaäp vaøo bieån nguyeän roäng lôùn
saâu xa; nhaäp vaøo bieån nguyeän roài, thì thaønh töïu toaøn theå ñaïi nguyeän
saâu xa; vì bieån ñaïi nguyeän ñaõ ñöôïc thaønh töïu, neân taâm ñöôïc thanh
tònh; taâm thanh tònh neân thaân thanh tònh; thaân thanh tònh neân thaân nheï
lôïi danh, thaân nheï lôïi danh thì ñöôïc thaàn thoâng roäng lôùn khoâng thoaùi
chuyeån; nhôø ñöôïc ñaïi thaàn thoâng nhö theá, cho neân khoâng rôøi Boà-taùt
Vaên-thuø-sö-lôïi nöõa böôùc, ôû choã caùc Ñöùc Nhö Lai, trong taát caû theá giôùi
khaép möôøi phöông, ñeàu hieän thaân mình, thaønh töïu troïn veïn taát caû phaùp
Phaät.
Khuyeán khích caùc Tyø-kheo phaùt taâm voâ thöôïng Boà-ñeà xong, baáy
giôø, Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi laàn löôït ñi ñeán phöông Nam, vöôït qua xoùm
laøng thaønh aáp, ñeán thaønh Phöôùc sinh, truù ôû phía Ñoâng thaønh, trong
röøng Sa-la, nôi thaùp mieáu lôùn, coù côø phöôùn trang nghieâm; nôi maø xöa
kia, chö Phaät ñaõ töøng an truù, ñeå giaùo hoùa thaønh thuïc taát caû chuùng sinh.
Vaø cuõng laø nôi, maø töø xa xöa Ñöùc Theá Toân Tyø-loâ-giaù-na ñaõ xaû boû voâ
löôïng nhöõng thöù khoù boû ñeå thöïc haønh haïnh Boà-taùt. Theá neân röøng naøy
www.daitangkinh.org
ñöôïc goïi laø Phoå Vaên Voâ Löôïng Phaät Saùt, thöôøng ñöôïc caùc chuùng
Thieân, Long, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la, Khaån-na-la,
Ma-haàu-la-giaø, ngöôøi vaø phi nhaân cuøng cung kính cuùng döôøng. Khi
ñeán röøng naøy roài, ôû ñaáy Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi vaø caùc quyeán thuoäc
ngoài nôi toøa Sö töû, dieãn thuyeát giaùo phaùp teân laø Phoå chieáu phaùp giôùi
vieân maõn aùnh saùng cuøng vôùi traêm vaïn öùc Na-do-tha giaùo phaùp khaùc.
Khi thuyeát giaûng kinh naøy cho quyeán thuoäc, coù voâ löôïng traêm ngaøn öùc
Na-do-tha caùc ñaïi Long vöông vaø quyeán thuoäc, ñöôïc nghe phaùp naøy,
roài nhaøm chaùn thaân roàng, laïi raát meán moä coâng ñöùc cuûa Phaät, neân ñeàu
boû thaân roàng, maø sinh vaøo coõi chö Thieân vaø loaøi ngöôøi. Moät vaïn roàng
ñöôïc khoâng thoaùi chuyeån nôi Voâ thöôïng Boà-ñeà. Laïi coù voâ löôïng, voâ soá
chuùng sinh cuõng ñöôïc thaønh thuïc nôi ba thöøa.
Baáy giôø, ngöôøi ôû thaønh Phöôùc sinh nghe Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi
ñang ôû nôi ñaïi thaùp mieáu, coù côø phöôùn trang nghieâm trong röøng Sa-la,
hoï ñeàu ra khoûi thaønh ñeå ñeán choã Boà-taùt. Trong aáy, coù vò Öu-baø-taéc teân
Ñaïi Tueä cuøng naêm traêm quyeán thuoäc cuûa mình ñoù laø Öu-baø-taéc Tu-
ñaït-ña, Öu-baø-taéc Baûo Ñöùc, Öu-baø-taéc Vieân Quang, Öu-baø-taéc Danh
Xöng Thieân, Öu-baø-taéc Nguyeät Caùt Töôøng, Öu-baø-taéc Nguyeät Hyû, Öu-
baø-taéc Nguyeät Trí, Öu-baø-taéc Ñaïi Trí, Öu-baø-taéc Hieàn Hoä, Öu-baø-taéc
Hieàn Caùt Töôøng… Caùc Öu-baø-taéc nhö vaäy tuaàn töï cuøng ñi ñeán choã
Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi. Ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã saùt chaân, ñi
quanh beân phaûi ba voøng roài lui ngoài moät beân.
Laïi coù Öu-baø-di teân Ñaïi Tueä vaø naêm traêm quyeán thuoäc, ñoù laø
Öu-baø-di Dieäu Vieän Quang, Öu-baø-di Phaïm Ñöùc, Öu-baø-di Caùt Töôøng,
Öu-baø-di Dieäu Kieân, Öu-baø-di Hieàn Quang, Öu-baø-di Hieàn Caùt Töôøng,
Öu-baø-di Nguyeät Quang, Öu-baø-di Tinh Tuù Quang, Öu-baø-di Hieàn
Ñöùc, Öu-baø-di Dieäu Nhaõn…. Moïi ngöôøi nhö vaäy tuaàn töï cuøng ñi ñeán
choã Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi. Ñeán nôi, moïi ngöôøi ñaûnh leã saùt chaân, ñi
quanh beân phaûi ba voøng roài lui ra ngoài moät beân.
Laïi coù Ñoàng töû, teân laø Thieän Taøi, cuøng quyeán thuoäc goàm naêm
traêm ngöôøi, ñoù laø Ñoàng töû Thieän Caám, Ñoàng töû Thieän Giôùi, Ñoàng töû
Thieän Oai Nghi, Ñoàng töû Thieän Haïnh, Ñoàng töû Thieän Tö Duy, Ñoàng
töû Thieän Trí, Ñoàng töû Thieän Tueä, Ñoàng töû Thieân nhaõn, Ñoàng töû Thieän
Kieân, Ñoàng töû Thieän Quang… Nhöõng ñoàng töû aáy, cuøng nhau ñeán choã
quanh beân phaûi ba voøng roài lui ra ngoài moät beân.
Laïi coù Ñoàng nöõ, teân Dieäu Hieàn cuøng vôùi naêm traêm quyeán thuoäc;
ñoù laø Ñoàng nöõ Ñaïi Tueä, Ñoàng nöõ Thieän Hieàn, Ñoàng nöõ Ñoan Nghieâm
Dieän, Ñoàng nöõ Kieân Thieän Tueä, Ñoàng nöõ Caùt Töôøng Hieàn, Ñoàng nöõ
Caùt Töôøng Trí, Ñoàng nöõ Cuùng Döôøng Ñöùc, Ñoàng nöõ Caùt Töôøng Vieân
Quang, Ñoàng nöõ Dieäu Giaùc… Nhöõng ñoàng nöõ aáy, cuøng nhau ñeán choã
quanh beân phaûi ba voøng, roài lui ra ngoài moät beân.
Bieát ngöôøi ôû thaønh Phöôùc sinh ñaõ ñeán ñoâng ñuû; baáy giôø, Ñoàng töû
Vaên-thuø-sö-lôïi môùi quaùn saùt khaép chuùng hoäi, theo sôû thích cuûa hoï, Boà-
taùt duøng thaàn löïc hieän thaân töï taïi, oai quang saùng röïc chieáu khaép ñaïi
chuùng. Duøng söùc ñaïi Töø, laøm cho toaøn theå chuùng hoäi ñeàu ñöôïc an oån
töôi maùt vaø vui söôùng. Duøng söùc ñaïi Bi, phaùt khôûi taâm thuyeát giaùo
phaùp, laøm cho taát caû ñeàu ñöôïc thaønh töïu. Duøng söùc ñaïi trí, laøm cho hoï
ñöôïc khai ngoä, dieät tröø taát caû taâm caáu ueá phieàn naõo. Duøng bieän taøi voâ
ngaïi, dieãn thuyeát phaùp Phaät saâu xa roäng lôùn. Ñoàng thôøi, Boà-taùt cuõng
quaùn saùt Thieän Taøi xem vì nhaân duyeân gì maø coù ñöôïc teân naøy. Vaø
ñöôïc bieát raèng, luùc ñoàng töû naøy môùi vaøo thai, trong nhaø aáy töï nhieân
xuaát hieän laàu gaùc baèng baûy baùu, döôùi laàu gaùc naøy coù baûy kho ngaàm,
treân kho aáy sinh baûy moû baùu laø: Kim, ngaân, löu ly, pha leâ, xích chaâu,
xa cöø, maõ naõo. Ñoàng töû, Thieän Taøi ôû trong thai möôøi thaùng, veà sau
sinh ra, hình theå ñoan nghieâm, caùc chi ñaày ñaën. Kho baùu naøy doïc
ngang treân döôùi moãi maët ñeàu baûy khuyûu tay, boãng nhieân khai môû, aùnh
saùng röïc rôõ, gia toäc noäi ngoaïi nhìn hoaøi khoâng chaùn. Cuõng trong nhaø
naøy, töï nhieân coù naêm traêm baûo khí baèng taïp baùu kyø laï, moãi caùi ñeàu
ñöôïc chöùa ñaày moät vaät gì ñaáy. Ñoù laø trong baûo khí Kim cöông thì chöùa
ñaày caùc loaïi höông; trong baûo khí höông chöùa ñaày caùc loaïi y phuïc;
trong baûo khí Myõ ngoïc, chöùa ñaày thöùc aên uoáng; trong baûo khí ma-ni,
chöùa ñaày caùc baùu; baûo khí hoaøng kim chöùa ñaày baïc; trong baûo khí
baïch ngaân chöùa ñaày vaøng; trong baûo khí vaøng baïc chöùa ñaày löu ly;
trong baûo khí löu ly, chöùa ñaày vaøng, baïc vaø ma-ni baûo, trong baûo khí
pha leâ chöùa ñaày xa cöø, trong baûo khí xa cöø, chöùa ñaày pha leâ; trong baûo
khí maõ naõo, chöùa ñaày xích chaâu; trong baûo khí xích chaâu, chöùa ñaày maõ
www.daitangkinh.org
naõo; trong baûo khí tinh traøng ma-ni, chöùa ñaày thuûy tinh ma-ni, chöùa
ñaày tinh traøng ma-ni. Coù naêm traêm loaïi baûo khí nhö theá töï nhieân xuaát
hieän. Cuõng trong nhaø aáy, boãng nhieân caùc cuûa caûi quyù baùu vaø caùc vaät
duïng rieâng tö tuoân xuoáng nhö möa, laøm taát caû caùc kho taøng ñeàu ñaày
aép. Do söï vieäc naøy neân cha meï, baø con vaø thaày kheùo xem töôùng cuøng
ñaët teân cho ñöùa beù laø Thieän Taøi. Boà-taùt coøn bieát, vò ñoàng töû naøy, ñaõ
töøng cuùng döôøng chö Phaät ôû quaù khöù; ñaõ troàng caên laønh saâu chaéc; tin
hieåu roäng raõi, thöôøng thích thaân caän caùc Thieän tri thöùc; caû thaân, ngöõ, yù
nghieäp ñeàu thanh tònh; duõng maõnh, tinh taán, tu ñaïo Boà-taùt thanh tònh,
caàu Nhaát thieát trí, trôû thaønh phaùp khí cuûa Phaät, taâm vaø haønh thanh tònh
gioáng nhö hö khoâng.
Quaùn saùt töôùng thuø thaéng cuûa Ñoàng töû Thieän Taøi roài, baáy giôø,
Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi vui veû mæm cöôøi an uûi höôùng daãn vaø dieãn thuyeát
heát taát caû phaùp Phaät. Ñoù laø thuyeát taát caû caùc phaùp tích taäp cuûa Phaät; ñoù
laø thuyeát taát caû caùc phaùp töông tuïc cuûa Phaät; ñoù laø thuyeát taát caû caùc
phaùp maø Ñöùc Phaät tuaàn töï hoäi nhaäp; ñoù laø thuyeát taát caû caùc phaùp thanh
tònh cuûa chuùng hoäi Phaät; ñoù laø thuyeát taát caû caùc phaùp do Ñöùc Phaät
chuyeån phaùp luaân, giaùo hoùa. Ñoù laø thuyeát taát caû caùc phaùp noùi veà saéc
thaân, töôùng toát thanh tònh cuûa Ñöùc Phaät, ñoù laø thuyeát taát caû caùc phaùp
veà Phaùp thaân thaønh töïu bieán khaép cuûa Phaät; ñoù laø thuyeát taát caû caùc
phaùp bieän taøi voâ ngaïi cuûa Phaät; ñoù laø thuyeát taát caû phaùp vieân maõn
trang nghieâm cuûa Phaät; ñoù laø thuyeát taát caû caùc phaùp bình ñaúng khoâng
hai cuûa Phaät.
Thuyeát caùc phaùp aáy cho Ñoàng töû Thieän Taøi vaø ñaïi chuùng roài, khi
ñoù, Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi, laïi duøng nhieàu phöông tieän thieän xaûo, aân
caàn khuyeán khích laøm cho hoï ñöôïc khai ngoä, uy löïc taêng tröôûng, sinh
ra vui möøng maø phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà. Laïi laøm cho Thieän Taøi
nhôù nghó caên laønh ñaõ troàng töø quaù khöù. Vaø tuøy theo caên taùnh, sôû thích
cuûa moïi ngöôøi ôû thaønh Phöôùc Sinh maø bieåu hieän thaàn thoâng. Keá ñoù,
thuyeát phaùp cho nhöõng ngöôøi ñaùng ñöôïc ñoä, sau ñaáy thì ra ñi.
Nghe Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi thuyeát caùc thöù coâng ñöùc thuø thaéng
vi dieäu vaø söùc ñaïi oai thaàn cuûa chö Phaät nhö theá roài; baáy giôø, Ñoàng töû
Thieän Taøi raát meán moä, caàn caàu quaû Voâ thöôïng Boà-ñeà, neân theo sau
Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi chieâm ngöôõng maõi khoâng rôøi, heát taâm höôùng
ñeán, chaép tay nhìn thaúng, noùi keä raèng:

Coù söùc oai thaàn ñaïi trí tueä
Haønh haïnh Boà-taùt lôïi chuùng sinh
Voâ löôïng caûnh giôùi nguyeän seõ caàu
Cuùi xin Nhaân Toân thöông nhaän lôøi
Nöôùc aùi chöùa saâu laø ao haøo
Kieâu maïn cao ngaïo laø töôøng vaùch
Caùc thöù ra vaøo laø cöûa ngoõ
Ba coõi khoù vöôït laøm thaønh quaùch
Ngu si ñen toái thöôøng che phuû
Löûa döõ saân giaän thieâu ñoát maõi
Ma vöông ôû bình yeân trong aáy
Ngöôøi phaøm keû ngu nöông ñoù soáng
Dua nònh, phaãn haän, hoaëc noâ ñuøa
Tham duïc buoäc raøng nhö buùi tô
Nghi hoaëc ngaên che nhö ngöôøi muø
Thöôøng vaøo ñöôøng hieåm caùc taø ñaïo
Thöôøng bò keo kieät ghen gheùt buoäc
Vaøo nôi ba ñöôøng vaø taùm naïn
Khoâng hieåu bieát naêm neûo luaân hoài
Thöôøng thoï khoå sinh laõo beänh töû
Maët trôøi ñaïi Bi dieät meâ laàm
AÙnh saùng trí tueä chieáu khaép nôi
Laøm khoå bieån phieàn naõo sinh töû.
Nguyeän giaùng töø quang quaùn saùt cho
Vaàng traêng troøn ñaïi Bi thanh tònh
AÙnh saùng phöôùc ñöùc khoâng caáu baån
Taát caû chuùng sinh ñeàu ñöôïc an
Xin ban cho caùi nhìn maùt meû
Caùc coâng ñöùc lôùn trong phaùp giôùi
Baïch nghieäp thaønh töïu laø voøng baùu
Höôùng daãn ñöôøng ñi khoâng trôû ngaïi
Xin thuaän taâm con, chæ veõ cho
Baäc ñaïi thöông chuû, phöôùc trí roäng
Duõng maõnh baát thoaùi caàu Boà-ñeà
www.daitangkinh.org
Laøm lôïi ích khaép caùc chuùng sinh

Nguyeän ruõ taâm thöông cöùu vôùt con
Thaân maëc giaùp nhaãn nhuïc toái thaéng
Tay caàm göôm trí tueä saùng ngôøi
Luoân luoân töï taïi phaù quaân ma
Xin baäc ñaïi huøng baûo hoä con
An truï ñænh Tu-di dieäu phaùp
Nhieãu cuøng caùc Thieân nöõ Tam-muoäi
Khuaát phuïc hoaëc nghieäp A-tu-la
Ñeá Thích chaân thaät xin quaùn con
Nhaø ba coõi ngu phaøm taêm toái
Do phieàn naõo luaân hoài caùc neûo
Xin Nhaân Toân taän dieät hoaøn toaøn.
Ñeøn chieáu theá gian soi böôùc con
Haønh coõi aùc, chuùng sinh ñaõ döùt
Tu trì ñaïo thieän ñeàu thanh tònh
Ngaøi laø caàu vöôït caùc bieån höõu.
Chæ con cöûa giaûi thoaùt chaân thöøa
Thöôøng, Laïc, Ngaõ, Tònh, Töôûng: Ñieân ñaûo
Luoân bò taø chaáp saâu daøy che
Trí nhaõn, beùn nhaïy tröø dieät heát.
Môû baøy ñöôøng giaûi thoaùt cho con
Hieåu roõ chaân ñeá khoâng meâ hoaëc
Ñoái vôùi caùc phaùp khoâng sôï seät
Baäc töï taïi ñieàu phuïc chuùng sinh.
Xin chæ cho con ñaïo Boà-ñeà
An truï ñaát chaùnh kieán Nhö Lai
Vun boài caây coâng ñöùc chö Phaät
Möa taát caû hoa dieäu phaùp Phaät
Xin mau chæ con ñaïo Boà-ñeà
Cuûa caùc chö Phaät trong ba ñôøi
Nhö vaàng maët trôøi xuaát theá gian
Môû cöûa cam loä cho chuùng sinh
Baäc ñaõ ñaéc ñaïo xin tuyeân thuyeát
Kheùo leùo giaûi tröø caùc nghieäp buoäc
Gioûi chuyeån xe dieäu phaùp caùc thöøa

Baäc Töï Taïi trí tueä sieâu tuyeät
Baøy con thaép saùng löûa Ñaïi thöøa
Ñaïi bi laø baàu xe haïnh nguyeän
Choát tín laøm vöõng chaéc truïc nhaãn
Caøng xe thaät baùu, coâng ñöùc tònh.
Cho con ngoài xe Boà-ñeà naøy
Coù maùi che Toång trì vieân maõn
Loïng tình thöông che khaép trang nghieâm
AÂm thanh taøi bieän tieáng chuoâng vang
Cho con ngoài xe toái thöôïng naøy
Giôùi phaåm thanh tònh laø ñeäm coû
Tam-muoäi vi dieäu laø theå nöõ
Troáng phaùp troåi vang höõu tình sôï.
Cho con ngoài xe Ñaïi thöøa naøy
Ñaày ñuû taïng boán nhieáp voâ taän
Trang nghieâm baùu anh laïc coâng ñöùc
Hoå theïn töï, tha raøng giöõ coå.
Cho con côõi xe voâ thöôïng naøy
Thöôøng phoùng quang ñaïi Xaû troïn veïn
Thöôøng thoa höông tònh giôùi chaân thaät
Vónh vieãn dieät ung nhoït phieàn naõo.
Cho con ngoài xe toái thaéng naøy
Xe baát thoaùi ñieàu phuïc ba nghieäp
Mui xe Tam-muoäi saùu caên tónh
AÙch xe phöông tieän trí tueä thaéng.
Cho con ngoài xe dieäu phaùp naøy
Kheùo caàm cöông hoài höôùng ñaïi nguyeän
Söùc kieân coá caùc phaùp Toång trì
Trí tueä chu toaøn thöôøng bieán chuyeån
Cho con ngoài xe toác haønh naøy
Gaén lieàn vôùi löôùi haïnh Phoå hieàn
Tình thöông roäng lôùn ñeán khaép nôi
Vieäc laøm voâ uùy ñöôïc an töôøng
Cho con ngoài xe voâ thöôïng naøy
www.daitangkinh.org
Baûo veä kieân coá nhö kim cöông

Dieäu trí kheùo thaønh nhö vieäc huyeãn
Ñoaïn tröø taát caû caùc chöôùng ngaïi
Cho con sôùm ngoài xe Phoå Hieàn
Taâm töø thanh tònh, ñoái chuùng sinh
Cho khaép theá gian xe Hieàn thaùnh
Trí tònh nhö khoâng chieáu phaùp giôùi
Xin sôùm cho con ngoài xe naøy
Laøm saïch taát caû buïi hoaëc nghieäp
Döùt khoå luaân hoài ôû theá gian
Khuaát phuïc caùc ma vaø ngoaïi ñaïo
Cho con ngoài xe dieäu phaùp naøy
Caûnh giôùi trí tueä nhö hö khoâng
Haïnh löïc trang nghieâm khaép phaùp giôùi
Thoûa maõn yù muoán cuûa chuùng sinh
Öôùc mong thanh tònh khoù löôïng cuøng
AÙi kieán voâ minh ñeàu tröø dieät
Lôïi ích taát caû taâm khoâng taän
Nguyeän löïc ñi nhanh nhö gioù bay
An truï ñònh taâm luoân khoâng ñoäng
Ñem ñeán khaép taát caû haøm thöùc
Theä vöõng nhö ñaát khoâng lay ñoäng
Ñaïi bi nhö nöôùc thöôøng lôïi ích
Duõng maõnh ñaûm ñöông khoâng meät moûi.
Maët trôøi tueä chieáu khaép chuùng sinh
AÙnh saùng boán Nhieáp vieân maõn chuyeån
Toång trì thuø thaéng saùng thanh tònh
Xin chæ cho con cuøng ñöôïc thaáy
Trong voâ soá kieáp sieâng tu hoïc
Nhaân Nhaát thieát chuûng trí vieân maõn
Xoâ ngaõ thaønh höõu vi chaáp chaët
Cho con ñöôïc trí kim cöông aáy

ÔÛ bieån ñaïi trí cuûa chö Phaät
Hoä trì bieån trí khoâng beán bôø.
Taát caû Phaät, ñöùc ñeàu sung maõn
Laønh thay Ñaïi Thaùnh ngaøi neân thuyeát
Ñaõ vaøo thaønh Dieäu phaùp Phaùp vöông
Ñaõ ñoäi maõo ñaïi trí: Vua trí
Ñaõ buoät luïa ly caáu: Chö Phaät
Xin Trí nhaõn toái thaéng quaùn saùt
Luùc aáy, Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi nhö Töôïng vöông, xoay mình
quaùn saùt Thieän Taøi, roài khen:
–Laønh thay, laønh thay! Thieän nam! OÂng ñaõ coù theå phaùt taâm Voâ
thöôïng Boà-ñeà, maø coøn muoán thaân caän vôùi caùc Thieän tri thöùc ñeå haønh
haïnh Boà-taùt vaø hoûi veà ñaïo thöïc haønh cuûa caùc Boà-taùt. Thieän nam!
Chính söï thaân caän cuùng döôøng caùc Thieän tri thöùc, laø nhaân duyeân ñaàu
tieân cuûa vieäc thöïc taäp Nhaát thieát trí. Nhôø öa thích thaân caän caùc Thieän
tri thöùc maø laøm cho Nhaát thieát trí mau thaønh töïu. Vì theá, ñoái vôùi vieäc
naøy, oâng ñöøng naûn loøng.
Ñoàng töû Thieän Taøi thöa:
–Cuùi xin Ñaïi Thaùnh thöông töôûng, giaûng giaûi ñaày ñuû cho con laø
con neân laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå tu haïnh Boà-
taùt? Laøm theá naøo ñeå khôûi haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå thöïc haønh
haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå vieân maõn haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå
thanh tònh haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå chuyeån haïnh Boà-taùt? Laøm theá
naøo ñeå thaâm nhaäp haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå xuaát sinh haïnh Boà-
taùt? Laøm theá naøo ñeå quaùn saùt haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå taêng roäng
haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå thaønh töïu haïnh Boà-taùt? Vaø laøm theá naøo
ñeå sôùm vieân maõn ñöôïc haïnh Phoå hieàn?
Baáy giôø, vì Ñoàng töû Thieän Taøi, Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi noùi keä
raèng:
Laønh thay bieån coâng ñöùc thanh tònh
Phaät töû coù theå ñeán vôùi ta
Phaùt sinh taâm ñaïi Bi roäng lôùn
Chí duõng maõnh caàu Voâ thöôïng giaùc
www.daitangkinh.org
Vì muoán ñoä thoaùt caùc höõu tình

Taát caû theá gian khoå löu chuyeån
Ñaõ phaùt ñaïi nguyeän saâu nhö bieån
Chuyeân tu taát caû haïnh Boà-taùt
Neáu coù Boà-taùt taâm kieân coá
ÔÛ laâu sinh töû khoâng nhaøm chaùn
Hoï seõ ñaày ñuû haïnh Phoå hieàn
Ñöôïc coâng ñöùc Phaät khoâng theå hoaïi
Sao phöôùc ñöùc, oai quang phöôùc ñöùc.
Bieån phöôùc ñöùc, nôi sinh phöôùc ñöùc
OÂng neân vì taát caû chuùng sinh
Theä tu haïnh Phoå hieàn thanh tònh
OÂng thaáy voâ bieân coõi chö Phaät
Taát caû Phaät: Khöù, lai, hieän taïi
Ñöôïc nghe chuyeån phaùp luaân vi dieäu
Ghi nhôù naém giöõ khoâng queân maát.
OÂng ôû khaép caùc coõi möôøi phöông
Ñöôïc gaëp voâ soá Ñöùc Nhö Lai
Bieån nguyeän thanh tònh ñeàu thaønh töïu
Haïnh Boà-taùt ñaày nhö traàn sa.
OÂng nhaäp bieån ñaïi phaùp phöông tieän
An truï ñaát coâng Ñöùc Nhö Lai
Thaéng haïnh Ñaïo sö oâng neân tu
Seõ thaønh trí Nhaát thieát voâ sö.
OÂng ôû taát caû coõi roäng lôùn
Soá kieáp nhö vi traàn caùc coõi
Nôi aáy ñeàu tu haïnh Phoå hieàn
Thaønh töïu ñaïo Boà-ñeà toái thaéng.
OÂng ôû trong voâ bieân bieån kieáp
Nôi taát caû coõi, khaép möôøi phöông
Vì muoán vieân maõn caùc ñaïi nguyeän
Tu caùc dieäu haïnh cuûa Phoå Hieàn
Voâ löôïng chuùng sinh ôû trong aáy
Nghe oâng phaùt nguyeän ñeàu hoan hyû
Ñeàu phaùt taâm Boà-ñeà roäng lôùn
Chuyeân taâm nguyeän hoïc Phoå hieàn thöøa.

Thuyeát keä aáy xong, baáy giôø, Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi baûo Ñoàng töû
Thieän Taøi:
–Laønh thay, Laønh thay! Thieän nam! Neáu chuùng sinh naøo, coù theå
phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà ñaõ laø vieäc khoù, nhöng phaùt taâm roài, coøn
muoán chuyeân caàn haønh haïnh Boà-taùt laïi caøng khoù hôn.
Thieän nam! Nay oâng phaùt taâm caàu ñaïo Boà-taùt, muoán thaønh töïu
trí Nhaát thieát trí, neân môùi chuyeân doác caàu chaân Thieän tri thöùc. Thieän
nam! Caàu Thieän tri thöùc khoâng neân bieáng treã, gaëp Thieän tri thöùc cuõng
ñöøng cho laø ñuû. Ñoái vôùi nhöõng ñieàu Thieän tri thöùc daïy, oâng neân ghi
nhôù vaø laøm theo khoâng ñöôïc choáng traùi. Ñoái vôùi nhöõng phöông tieän
thieän xaûo cuûa Thieän tri thöùc, oâng chæ cung kính, khoâng ñöôïc nhìn loãi
laàm.
Naøy thieän nam! Veà höôùng Nam naøy, coù moät nöôùc teân Thaéng
Laïc, nöôùc aáy coù ngoïn nuùi teân Dieäu phong; ôû ñoù coù vò Tyø-kheo hieäu laø
Caùt Töôøng Vaân; oâng neân ñeán ñoù tham vaán ñeå bieát Boà-taùt laøm theá naøo
tu hoïc haïnh Boà-taùt, Boà-taùt laøm theá naøo ñeå tu haïnh Boà-taùt cho ñeán Boà-
taùt laøm theá naøo ñeå sôùm ñöôïc vieân maõn haïnh Phoå hieàn! Thieän nam! Vò
Thieän tri thöùc aáy seõ daïy oâng ñaày ñuû vieân maõn haïnh nguyeän Phoå hieàn.
Nghe daïy theá roài, khi aáy Ñoàng töû Thieän Taøi vui möøng phaán khôûi,
voâ cuøng ngöôõng moä vò Tyø-kheo aáy vaø löu luyeán aân caàn ñaûnh leã saùt
chaân Boà-taùt Vaên-thuø-sö-lôïi, nhieãu quanh voâ soá voøng, buøi nguøi rôi leä ra
ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñi daàn veà phöông Nam, ñeán nöôùc
Thaéng laïc, leân nuùi Dieäu phong. ÔÛ treân nuùi cao aáy, Ñoâng, Taây, Nam,
Baéc, boán goùc treân döôùi, oâng tìm khaép baûy ngaøy lieàn, ñeàu khoâng thaáy
boùng daùng cuûa vò kia. Do heát taâm caàu Thieän tri thöùc, duø phaûi boû thaân
maïng neân oâng vaãn khoâng nghó ñeán ñoùi khaùt; chaùnh nieäm quaùn saùt
khoâng chuùt naûn loøng.
Qua baûy ngaøy, oâng troâng thaáy vò Tyø-kheo aáy ñang nheï böôùc kinh
haønh treân moät ngoïn nuùi khaùc. OÂng lieàn ñeán tröôùc vò aáy, ñaûnh leã saùt
chaân, nhieãu phía phaûi ba voøng, ñöùng chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà,
nhöng con chöa bieát Boà-taùt phaûi laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt? Laøm
www.daitangkinh.org
theá naøo ñeå tu haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå phaùt trieån haïnh Boà-taùt?
Laøm theá naøo ñeå haønh haïnh Boà-taùt? Cho ñeán laøm theá naøo ñeå sôùm ñöôïc
vieân maõn haïnh Phoå hieàn? Con ñöôïc nghe Ñaïi thaùnh daïy gioûi veà moân
naøy. Cuùi xin Thaùnh giaû ruû loøng thöông maø gaéng daïy cho con, Boà-taùt
laøm theá naøo ñeå sôùm ñöôïc thaønh töïu Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Khi aáy, Tyø-kheo Caùt Töôøng Vaân baûo Thieän Taøi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng ñaõ coù theå phaùt taâm Voâ
thöôïng Boà-ñeà ñoù laø moät vieäc khoù, laïi coù theå thöa hoûi veà söï thöïc haønh
haïnh Boà-taùt quaû laø moät vieäc khoù treân vieäc khoù; ñoù laø chuyeân doác caàu
ñaïo Boà-taùt; chuyeân doác caàu caûnh giôùi Boà-taùt; chuyeân doác caàu haïnh
thanh tònh roäng lôùn cuûa Boà-taùt; chuyeân doác caàu thaàn bieán cuûa Boà-taùt
xuaát hieän; chuyeân doác caàu caùc moân giaûi thoaùt roäng lôùn do Boà-taùt thò
hieän; chuyeân doác caàu nhöõng vieäc laøm trong theá gian maø Boà-taùt thò
hieän; chuyeân doác caàu söï tuøy thuaän nhöõng taâm haïnh chuùng sinh cuûa
Boà-taùt; chuyeân doác caàu söï thò hieän nhaäp Nieát-baøn vöôït sinh töû cuûa Boà-
taùt; chuyeân doác caàu taâm khoâng ñaém chaáp nôi höõu vi, voâ vi cuûa Boà-taùt;
chuyeân doác caàu caùch ñoaïn tröø nhöõng loãi laàm, nhöõng phieàn naõo vi teá
cho chuùng sinh cuûa Boà-taùt.
Naøy thieän nam! Ta ñaõ ñöôïc söùc hieåu bieát töï taïi chaéc chaén, maét
tín thanh tònh, trí quang chieáu saùng, maét saùng xuyeân suoát, ñuû haïnh
thanh tònh, maét tueä nhìn khaép taát caû caûnh giôùi, vôùi phöông tieän thieän
xaûo, lìa ñöôïc taát caû chöôùng ngaïi; duøng thaân thanh tònh ñi khaép caùc coõi
nöôùc trong möôøi phöông, cung kính cuùng döôøng taát caû chö Phaät; duøng
söùc tin hieåu, thöôøng nieäm taát caû chö Phaät khaép möôøi phöông; duøng söùc
Toång trì, thoï trì taát caû phaùp Phaät trong möôøi phöông; duøng maét trí tueä,
thöôøng thaáy taát caû chö Phaät trong möôøi phöông, nghóa laø thaáy ôû phöông
Ñoâng moät Ñöùc Phaät, hai Ñöùc Phaät, möôøi Ñöùc Phaät, traêm Ñöùc Phaät,
ngaøn Ñöùc Phaät, traêm ngaøn Ñöùc Phaät, öùc Ñöùc Phaät, traêm öùc Ñöùc Phaät,
ngaøn öùc Ñöùc Phaät, traêm ngaøn öùc Ñöùc Phaät, trieäu öùc Ñöùc Phaät, traêm
trieäu öùc Ñöùc Phaät, ngaøn trieäu öùc Ñöùc Phaät, traêm ngaøn trieäu öùc Ñöùc
Phaät cho ñeán thaáy voâ soá, voâ löôïng, voâ bieân, khoâng gì baèng, khoâng theå
ñeám, khoâng theå tính, khoâng theå nghó, khoâng theå löôøng, khoâng theå noùi
vaø caøng khoâng theå noùi heát caùc Ñöùc Phaät cho ñeán thaáy caùc Ñöùc Phaät
nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong coõi Dieâm-phuø-ñeà. Caùc Ñöùc Phaät nhieàu
nhö soá cöïc vi traàn trong boán ñaïi chaâu; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc
vi traàn trong tieåu thieân theá giôùi; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi traàn
ôû trung thieân theá giôùi; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong ñaïi
thieân theá giôùi; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong möôøi coõi
Phaät; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong ngaøn coõi Phaät; caùc
Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong traêm ngaøn coõi Phaät; caùc Ñöùc
Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong öùc coõi Phaät; caùc Ñöùc Phaät nhieàu
nhö soá cöïc vi traàn trong traêm öùc coõi Phaät; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn trong ngaøn öùc coõi Phaät; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi
traàn trong traêm ngaøn öùc coõi Phaät; caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá cöïc vi
traàn trong trieäu öùc coõi Phaät… cho ñeán thaáy caùc Ñöùc Phaät nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn khoâng theå noùi, caøng khoâng theå noùi veà Phaät. Taát caû chö Phaät
ôû phöông Ñoâng nhö ñaõ thaáy thì chö Phaät ôû caùc phöông Nam, Taây, Baéc,
boán goùc treân döôùi cuõng vaäy. Tuøy theo söï thaáy cuûa mình, chö Phaät
trong caùc phöông, vôùi saéc töôùng khaùc nhau, hình daùng khaùc nhau, thaàn
thoâng khaùc nhau, thoï duïng khaùc nhau, dieäu duïng khaùc nhau, chuùng hoäi
vaø ñaïo traøng trang nghieâm cuõng khaùc nhau, haøo quang chieáu saùng voâ
bieân khaùc nhau, coõi nöôùc cung ñieän trang nghieâm khaùc nhau, tuoåi thoï
daøi ngaén khaùc nhau. Tuøy theo sôû thích khaùc nhau cuûa chuùng sinh, maø
thò hieän caùc moân thaønh Chaùnh giaùc khaùc nhau; ôû giöõa ñaïi chuùng, hieän
ñaïi thaàn thoâng caát tieáng gaàm sö töû ñeå ñoä thoaùt chuùng sinh.
Naøy thieän nam! Ta chæ ñaéc vaø nhôù ñöôïc phaùp moân thaáy khaép trí
tueä voâ ngaïi caûnh giôùi bình ñaúng cuûa taát caû chö Phaät naøy. Coøn nhö phaùp
moân haønh thanh tònh vieân maõn ñaày ñuû voâ löôïng trí tueä cuûa caùc Ñaïi Boà-
taùt, thì laøm sao ta coù theå bieát heát; söï hieåu bieát cuûa ta laø coù giôùi haïn!
Ñoù laø phaùp moân nieäm Phaät ñeå coù aùnh saùng trí tueä chieáu khaép caùc caûnh
giôùi sai bieät; thöôøng thaáy nhöõng coõi nöôùc vaø cung ñieän trang nghieâm
khaùc nhau cuûa chö Phaät nhö ñang hieän tieàn. Moân nieäm Phaät laøm cho
nhöõng yù ñöôïc an truï vaø phaùt trieån, töø ñoù môùi thuaän theo sôû thích cuûa
caùc chuùng sinh maø laøm cho hoï gaëp Phaät vaø ñöôïc thanh tònh. Moân nieäm
Phaät laøm cho Phaät löïc ñöôïc an truï hoaøn toaøn; laøm cho nhaäp vaøo möôøi
löïc cuûa Nhö Lai ñeå tuøy thuaän tu haønh. Moân nieäm Phaät laøm cho an truï
vaøo nhöõng chaùnh phaùp cöùu caùnh cuûa Nhö Lai: Thaáy caùc Ñöùc Phaät dieãn
thuyeát chaùnh phaùp hoaëc ñöôïc nghe caû tieáng noùi. Moân nieäm Phaät taïng
www.daitangkinh.org
khoâng sai bieät chieáu khaép möôøi phöông: Thaáy voâ löôïng chö Phaät bình
ñaúng, khoâng sai khaùc trong theá giôùi cuûa taát caû chö Phaät. Moân nieäm
Phaät nhaäp vaøo nôi heát söùc vi teá, khoâng theå thaáy: Thaáy xuyeân suoát vieäc
thaàn bieán töï taïi cuûa Nhö Lai, trong taát caû caùc caûnh giôùi vi teá. Moân
nieäm Phaät an truù trong nhieàu kieáp: Trong taát caû kieáp thöôøng gaëp chö
Phaät, thi haønh Phaät söï, gaàn guõi caùc ngaøi. Moân nieäm Phaät an truù trong
taát caû thôøi: Thöôøng ñöôïc gaëp Phaät trong taát caû thôøi, soáng chuùng vôùi
Phaät, khoâng xa caùch. Moân nieäm Phaät an truù nôi taát caû coõi: Taát caû coõi
nöôùc ñeàu thaáy thaân Phaät vöôït khoûi theá gian, khoâng gì saùnh kòp. Moân
nieäm Phaät an truù taát caû thôøi: Tuøy theo söï mong muoán cuûa mình maø
thaáy heát caùc Ñöùc Phaät trong ba ñôøi. Moân nieäm Phaät an truù taát caû caûnh
giôùi: Thaáy khaép taát caû trong caùc caûnh giôùi, chö Phaät ñeàu lieân tuïc ra
ñôøi. Moân nieäm Phaät an truù taát caû taùnh tòch dieät: Töøng nieäm, töøng nieäm
thaáy chö Phaät trong caùc coõi thò hieän Nieát-baøn. Moân nieäm Phaät an truù
heát thaûy thôøi xöù: Trong moät ngaøy, thaáy caùc Ñöùc Phaät töø truï xöù cuûa caùc
ngaøi ñi ñeán choã hoùa ñoä. Moân nieäm Phaät an truù taát caû caûnh giôùi roäng
lôùn: Thaáy taát caû caùc Ñöùc Phaät ngoài kieát giaø, thaân cuûa moãi vò ñaày caû
phaùp giôùi. Moân nieäm Phaät an truù taát caû phaùp vi teá: Thaáy nôi moãi loã
chaân loâng coù soá chö Phaät nhieàu khoâng theå noùi ñöôïc xuaát hieän vaø ñeàu
ñeán ñoù ñeå phuïng söï. Moân nieäm Phaät an truù söï trang nghieâm trong töøng
khoaûng saùt-na: Trong moät nieäm, thaáy taát caû coõi ñeàu coù chö Phaät thaønh
Chaùnh giaùc vaø hieän thaàn bieán. Moân nieäm Phaät an truù taát caû phaùp:
Thaáy caùc Ñöùc Phaät xuaát hieän ôû ñôøi vaø chuyeån phaùp luaân baèng aùnh
saùng trí tueä. Moân nieäm Phaät an truù taâm töï taïi: Tuøy theo yù muoán cuûa
taâm mình, maø ñöôïc thaáy caùc Ñöùc Nhö Lai thò hieän hình töôïng. Moân
nieäm Phaät an truù taát caû nghieäp: Coù khaû naêng tuøy theo haønh nghieäp tu
taäp cuûa taát caû chuùng sinh trong phaùp giôùi maø hieän thaân mình ñeå giuùp
hoï giaùc ngoä. Moân nieäm Phaät an truù taát caû thaàn bieán: Thaáy taát caû chö
Phaät ôû trong bieån Höông Thuûy roäng lôùn, ngoài treân ñaøi sen, hieän thaàn
bieán khaép möôøi phöông. Moân nieäm Phaät an truù khaép caûnh giôùi hö
khoâng: Quaùn saùt söï hieän maây thaân cuûa Ñöùc Nhö Lai ñeå trang nghieâm
phaùp giôùi, hö khoâng giôùi. Coù voâ löôïng, voâ soá moân nieäm Phaät nhö theá,
nhöng ta laøm sao coù theå bieát, coù theå noùi heát veà caùc haïnh coâng ñöùc aáy.
Naøy thieän nam! ÔÛ phöông Nam coù nöôùc teân Haûi Moân, nôi ñoù coù
Tyø-kheo teân laø Haûi Vaân, oâng neân ñeán tham vaán: Boà-taùt laøm theá naøo
ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt. Tyø-kheo Haûi Vaân seõ kheùo phaân
tích höôùng daãn, chæ cho nhaân duyeân cuûa caùc caên laønh roäng lôùn; seõ laøm
cho oâng nhaäp vaøo haøng trôï ñaïo ñaéc löïc, ñeå cho oâng thaønh töïu söùc caên
laønh roäng lôùn; seõ thuyeát veà nhaân duyeân phaùt taâm Boà-ñeà cho oâng, laøm
cho oâng sinh aùnh saùng Ñaïi thöøa roäng lôùn, laøm cho oâng ñöôïc Ba-la-maät
roäng lôùn, laøm cho oâng nhaäp vaøo caùc bieån haïnh roäng lôùn, laøm cho oâng
chuyeån baùnh xe theä nguyeän roäng lôùn, laøm cho oâng ñöôïc thanh tònh
moân trang nghieâm roäng lôùn, laøm cho oâng phaùt trieån söùc ñaïi Töø bi roäng
lôùn.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Tyø-kheo Caùt
Töôøng Vaân, nhieãu quanh voâ soá voøng, aân caàn chieâm ngöôõng, löu luyeán
ra ñi.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 5

Luùc baáy giôø, nghe Thieän tri thöùc daïy, Ñoàng töû Thieän Taøi nhaát
taâm chaùnh nieäm; tuøy thuaän tö duy moân trí tueä aùnh saùng; tuøy thuaän
thoâng ñaït moân giaûi thoaùt saâu xa; tuøy thuaän ghi nhôù moân Tam-muoäi töï
taïi; tuøy thuaän kính phuïng moân giaùo haûi thanh tònh; tuøy thuaän quaùn saùt
moân thaáy oai ñöùc cuûa chö Phaät, tuøy thuaän öa thích moân truï xöù cuûa chö
Phaät; tuøy thuaän hieåu roõ moân moâ phaïm cuûa chö Phaät, tuøy thuaän nhôù
nghó moân thaáy chö Phaät xuaát hieän; tuøy thuaän theå nhaäp moân thaáy phaùp
giôùi cuûa chö Phaät; tuøy thuaän an truï moân thaáy caûnh giôùi cuûa chö Phaät.
Ñoàng töû Thieän Taøi thong thaû ñi veà phöông Nam, ñeán nöôùc Haûi
Moân, tôùi choã Tyø-kheo Haûi Vaân, ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh
voâ soá voøng, roài ñeán tröôùc chaép tay thöa:
–Thöa Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây, con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà,
muoán nhaäp vaøo bieån trí saâu xa toái thöôïng, nhöng con chöa bieát Boà-taùt
phaûi laøm theá naøo ñeå ñuû haïnh Boà-taùt vaø tröôûng döôõng gioáng Boà-ñeà?
Laøm theá naøo ñeå coù theå boû nhaø phaøm phu maø sinh vaøo nhaø Nhö Lai?
Laøm theá naøo ñeå vöôït bieån sinh töû vaøo ñöôïc bieån trí tueä cuûa Phaät? Laøm
theá naøo ñeå xa lìa haøng phaøm phu ngu si, nhaäp quaû vò toái thaéng cuûa
Phaät? Laøm theá naøo ñeå chaám döùt doøng sinh töû nhaäp vaøo doøng tònh haïnh
cuûa Phaät? Laøm theá naøo ñeå huûy baùnh xe sinh töû, thaønh töïu baùnh xe ñaïi
nguyeän? Laøm theá naøo ñeå dieät tröø caûnh giôùi ma, hieån baøy caûnh giôùi
Phaät? Laøm theá naøo ñeå khoâ bieån aùi duïc maø taêng tröôûng bieån ñaïi Bi?
Laøm theá naøo ñeå ñoùng cöûa nôi ba ñöôøng taùm naïn, môû cöûa Nieát-baøn cho
chö Thieân vaø loaøi ngöôøi? Laøm theá naøo ñeå thoaùt khoûi thaønh ba höõu
raøng buoäc, vaøo thaønh chuûng trí giaûi thoaùt? Laøm theá naøo ñeå vöùt boû ñöôïc
nhöõng taøi vaät quyù baùu, laøm lôïi ích thu giöõ cho taát caû chuùng sinh. Xin
Thaùnh giaû thöông xoùt chæ daïy cho con.
Luùc aáy, Tyø-kheo Haûi Vaân baûo Ñoàng töû Thieän Taøi:
–Naøy thieän nam! OÂng ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà roài chaêng?
Thieän Taøi thöa:
–Daï, tröôùc ñaây con phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà roài!
Haûi Vaân noùi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! Söï phaùt taâm Boà-ñeà, coøn
khoâng ñöôïc nghe, huoáng laø coù theå töï phaùt trieån taâm saâu aáy! Thieän
nam! Chuùng sinh naøo chöa töøng tu thieän caên vöõng chaéc thì khoâng theå
phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà. Theá neân, Boà-taùt caàn ñöôïc aùnh saùng thieän
caên, chieáu khaép caûnh giôùi bình ñaúng voâ ngaïi, caàn ñöôïc aùnh saùng cuûa
Tam-muoäi chaùnh ñaïo, chieáu vaøo kho taøng phöông tieän quyeàn xaûo chaân
thaät; caàn ñöôïc thaân trang nghieâm baèng phöôùc tuï roäng lôùn, tích taäp töø
coâng ñöùc haûi taïng; caàn ñöôïc taêng tröôûng nhöõng phaùp trong saïch, laøm
phaùt sinh töøng nieäm khoâng döùt; caàn phaûi phuïng söï chaân Thieän tri thöùc
vaø thænh vaán phaùp yeáu khoâng bieát meät chaùn, caàn phaûi xaû boû keo kieät,
khoâng taøng tröõ, khoâng say ñaém chaáp nôi thaân maïng vaø taøi vaät; caàn
phaûi traùnh xa kieâu maïn, taâm khoâng thieân vò, an truï khoâng ñoäng nhö ñaïi
ñòa; caàn phaûi luoân thöông yeâu tuøy thuaän chuùng sinh, laøm lôïi ích bình
ñaúng, khoâng traùi nghòch yù hoï; neáu caàn ôû nôi sinh töû, nôi coõi aùc ñeå ñoä
chuùng sinh khoå naõo, taâm khoâng rôøi boû; caàn phaûi luoân luoân quaùn saùt
caûnh giôùi cuûa Nhö Lai, vui veû tu taäp, ñaït ñeán cöùu caùnh; caàn phaûi
thöôøng xuyeân laøm cho chuùng sinh lôïi ích an laïc, nhö theá cho ñeán khi
phaùt taâm Boà-ñeà.
Ngöôøi phaùt taâm Boà-ñeà coù nghóa laø ñeå cöùu vôùt chuùng sinh khoå
naõo neân phaùt taâm ñaïi Bi; ñeå bình ñaúng giuùp ñôõ phöôùc ñöùc cho chuùng
sinh, neân phaùt taâm ñaïi Töø; muoán tröø dieät caùc khoå uaån cho chuùng sinh,
neân phaùt taâm taïo an laïc; ñeå döùt taâm baát thieän cho chuùng sinh, neân phaùt
taâm taïo lôïi ích; ñeå cöùu hoä chuùng sinh khoûi söï sôï haõi, neân phaùt taâm
thöông xoùt; ñeå xaû boû phaùp chaáp tröôùc chöôùng ngaïi, neân phaùt taâm
khoâng tröôùc tröôùc; ñeå bieán khaép caùc coõi Phaät trong phaùp giôùi, neân phaùt
www.daitangkinh.org
taâm quaûng ñaïi; ñeå ñeán ñöôïc nhöõng caûnh giôùi hö khoâng, neân phaùt taâm
voâ bieân; ñeå thaáy taát caû saéc thaân vi dieäu cuûa Phaät, neân phaùt taâm khoâng
caáu nhieãm; ñeå quaùn phaùp trí ba ñôøi voâ taän, neân phaùt taâm thanh tònh; vì
muoán nhaäp khaép bieån trí Nhaát thieát trí saâu xa neân phaùt taâm ñaïi trí.
Phaùt nhöõng taâm nhö theá neân goïi laø Boà-taùt phaùt taâm Boà-ñeà.
Thieän nam! Luùc ta môùi ñeán ôû taïi nöôùc Haûi Moân naøy möôøi hai
naêm, thöôøng ñem möôøi vieäc quaùn saùt veà ñaïi haûi, ñeå laøm caûnh giôùi. Ñoù
laø tö duy bieån caû roäng lôùn khoù löôøng, tö duy veà bieån caû saâu khoâng thaáy
ñaùy, tö duy veà nöôùc cuûa bieån caû, chæ moät vò maën, tö duy veà bieån caû
phaùt sinh caùc baùu, tö duy veà bieån caû thaâu toùm caùc doøng soâng, tö duy
veà maøu nöôùc cuûa bieån caû khaùc nhau chaúng theå nghó baøn, tö duy veà
bieån caû laø nôi sinh soáng cuûa nhieàu loaïi chuùng sinh, tö duy veà bieån caû
dung naïp voâ löôïng chuùng sinh coù thaân to lôùn, tö duy veà bieån caû coù theå
dung chöùa nöôùc möa töø nhöõng vaàng maây lôùn, tö duy veà bieån caû maõi
maõi thöôøng ñaày, khoâng coù taêng giaûm.
Thieän nam! Ta laïi suy nghó xem, trong theá gian coù gì saâu roäng
hôn bieån naøy khoâng cho ñeán söï dung chöùa khoâng taêng giaûm, coù ôû ñaâu
hôn bieån naøy khoâng? Thieän nam! Trong luùc ta suy nghó, thì töø trong
bieån caû, boãng nhieân xuaát hieän moät hoa sen raát lôùn; trang nghieâm baèng
caùc baùu, coïng hoa baèng kim cöông ngoïc baùu ma-ni vöông, Ñeá thanh,
Phaû-chi-ca khoâng gì hôn, ñaøi hoa baèng ngoïc baùu ma-ni vöông, Tyø-löu-
ly, laù baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn thanh tònh, khoâng caáu ueá; nhuïy hoa
baèng höông quyù chieân-ñaøn traéng vaø traàm thuûy höông thôm ngaøo ngaït,
tua baèng maõ naõo baûo vöông maøu vaøng saùng röïc; coù traêm vaïn löôùi baùu
baèng ma-ni baûo trang nghieâm, giaêng phuû beân treân; chu vi ñòa ñieåm
trang trí khoâng coù giôùi haïn; aùnh saùng chieáu ra boán phía che caû ñaïi haûi.
Traêm vaïn vua trôøi Duïc giôùi, möa nhöõng vaät baùu, traøng hoa, höông,
höông ñoát, höông boät, höông xoa; y phuïc ñeïp, côø phöôùn, loïng baùu cuûa
coõi trôøi rôi xuoáng nhö maây. Traêm vaïn Long vöông tuoân maây thôm,
phun nöôùc thôm; traêm vaïn Daï-xoa vöông daâng caùc kho baùu ñaëc bieät,
traêm vaïn La-saùt vöông vôùi taâm Töø, chaép tay chieâm ngöôõng; traêm vaïn
Caøn-thaùt-baø vöông duøng aâm nhaïc, haùt ca khen ngôïi, traêm vaïn A-tu-la
vöông caàm loïng hoa ñöùng cuùi ñaàu, traêm vaïn Ca-laâu-la vöông mang
nhöõng anh laïc vaø vaûi luïa baùu ñeïp thaû xuoáng boán maët; traêm vaïn Khaån-
na-la vöông phaùt taâm lôïi ích, vui veû trìu meán; traêm vaïn Ma-haàu-la-giaø
vöông phaùt taâm thanh tònh cung kính leã baùi; traêm vaïn Nhaân vöông phaùt
taâm thaønh khaån, chaép tay chieâm ngöôõng; traêm vaïn Chuyeån luaân thaùnh
vöông, ñeàu ñem baûy baùu traân troïng cuùng döôøng; traêm vaïn Phaïm thieân
vöông ñaûnh leã cung kính, traêm vaïn trôøi Tònh cö, chaép tay cung kính,
traêm vaïn Chuû haûi thaàn, cuøng xuaát hieän cung kính leã baùi; traêm vaïn Chuû
hoûa thaàn, ñeàu caàm nhöõng loaïi baùu trang nghieâm; traêm vaïn ngoïc baùu
ma-ni vò quang coù aùnh saùng chieáu khaép; traêm vaïn ngoïc baùu ma-ni tònh
phuùc trang nghieâm raûi khaép nôi; traêm vaïn ngoïc baùu ma-ni bieán chieáu
taïng thanh tònh; traêm vaïn ngoïc baùu ma-ni ly caáu taïng coù aùnh saùng röïc
rôõ; traêm vaïn ngoïc baùu ma-ni caùt töôøng taïng phoùng ra aùnh saùng vi dieäu;
traêm vaïn ngoïc baùu ma-ni dieäu taïng coù aùnh saùng chieáu voâ bieân; traêm
vaïn ngoïc baùu traøng ma-ni Dieâm-phuø treo khaép nôi; traêm vaïn ngoïc baùu
ma-ni kim cöông baát khaû hoaïi thanh tònh trang nghieâm; traêm vaïn ngoïc
baùu ma-ni nhaät taïng to lôùn thanh tònh, aùnh saùng troøn ñaày chieáu khaép;
traêm vaïn ngoïc baùu ma-ni khaû aùi laïc, hieån hieän ñuû caùc maøu trang
nghieâm; traêm vaïn ngoïc baùu ma-ni taâm vöông, phoùng ra aùnh saùng
nhieàu saéc nhö möa baùu voâ taän.
Nhöõng söï trang nghieâm treân hoa sen lôùn naøy, ñeàu sinh ra töø thieän
caên xuaát theá roäng lôùn, ñaõ ñöôïc tích taäp cuûa Ñöùc Nhö Lai ôû quaù khöù,
laøm cho caùc Boà-taùt ôû treân hoa naøy ñeàu thaønh töïu tín nguyeän vaø hieän roõ
khaép taát caû caùc theá giôùi trong möôøi phöông. Do quaùn nhö huyeãn, neân
sinh nghieäp höông vöông laøm trang nghieâm baèng phaùp voâ sinh; do
quaùn nhö moäng neân sinh phaùp ly töôùng vaø aán chöùng baèng phaùp voâ taùc;
do voâ nhieãm vöôùng neân sinh phaùp lìa tranh caõi, tuøy theo caûnh maø quaùn
saùt, khoâng coù söï chaáp tröôùc, luoân phaùt ra nhöõng aâm thanh vi dieäu ñeå
dieãn thuyeát veà caûnh giôùi roäng lôùn cuûa Nhö Lai, tieáng aáy vang khaép caùc
coõi nöôùc thanh tònh cuûa Phaät. Giaû söû traûi qua voâ soá traêm ngaøn öùc kieáp
duøng bieän thuyeát gioûi, khen ngôïi coâng ñöùc cuûa hoa aáy, cuõng khoâng
cuøng taän.
Naøy thieän nam! Khi aáy ta ôû treân hoa sen naøy, thaáy ñöôïc Ñöùc Nhö
Lai ngoài kieát giaø, töôùng toát vieân maõn, voùc daùng cao lôùn, töø toøa sen nôi
ngoài cao ñeán coõi trôøi Höõu ñaûnh; toøa sen baùu aáy chaúng theå nghó baøn,
ñaïo traøng chuùng hoäi chaúng theå nghó baøn, trí tueä vieân maõn chaúng theå
www.daitangkinh.org
nghó baøn, vieân quang saùng röïc chaúng theå nghó baøn, tuøy hieän oai nghi
chaúng theå nghó baøn, haøo quang toûa raïng chaúng theå nghó baøn, töôùng toát
veû ñeïp chaúng theå nghó baøn, bieán hieän töï taïi chaúng theå nghó baøn, thaàn
thoâng ñieàu phuïc chaúng theå nghó baøn, maøu saéc saïch ñeïp chaúng theå nghó
baøn, voâ kieán ñænh töôùng chaúng theå nghó baøn, töôùng löôõi roäng daøi chaúng
theå nghó baøn, bieän taøi thieän xaûo chaúng theå nghó baøn, vieân aâm hieän
khaép chaúng theå nghó baøn, voâ löôïng trí löïc chaúng theå nghó baøn, thanh
tònh voâ uùy chaúng theå nghó baøn, trí voâ ngaïi giaûi chaúng theå nghó baøn, ghi
nhôù veà baûn haïnh cuûa Ñöùc Phaät aáy ñaõ tu chaúng theå nghó baøn, Boà-ñeà töï
taïi chaúng theå nghó baøn, tieáng cuûa phaùp chaán ñoäng vang doäi chaúng theå
nghó baøn, phoå moân thò hieän chaúng theå nghó baøn, caùc loaïi trang nghieâm
chaúng theå nghó baøn, tuøy theo hai beân thaáy ñeàu khaùc nhau chaúng theå
nghó baøn, laøm cho taát caû ñeàu ñöôïc lôïi ích vaø thaønh thuïc chaúng theå nghó
baøn.
Thieän nam! Baáy giôø, Ñöùc Nhö Lai aáy, ôû treân toøa sen, lieàn ñöa
tay phaûi xoa treân ñænh ñaàu ta vaø dieãn noùi phaùp moân Phoå nhaõn, hieån
baøy taát caû haïnh cuûa chö Boà-taùt, khai dieãn taát caû caûnh giôùi cuûa Nhö Lai,
xieån döông toaøn theå caùc dieäu phaùp cuûa chö Phaät, chieáu aùnh saùng khaép
taát caû coõi cuûa chö Phaät, vieân maõn taát caû töôùng toát cuûa chö Phaät, khuaát
taát caû lyù luaän cuûa ngoaïi ñaïo, deïp tan taát caû chuùng ma quaân, coù khaû
naêng laøm cho taát caû chuùng sinh hoan hyû, ñieàu phuïc taát caû phieàn naõo
cuûa chuùng sinh, coù theå quaùn chieáu taát caû taâm haïnh cuûa chuùng sinh,
hieåu roõ taát caû caên taùnh cuûa chuùng sinh, coù theå duøng oai löïc chuyeån xe
chaùnh phaùp ñeå tuøy theo taâm cuûa chuùng sinh maø khai ngoä. Ta ñöôïc
nghe phaùp moân Phoå nhaõn naøy nôi Ñöùc Phaät aáy, roài thoï trì, ñoïc tuïng,
ghi nhôù, tö duy. Giaù nhö coù ngöôøi laáy nöôùc bieån caû laøm möïc, nuùi Tu-di
laøm buùt ñeå cheùp phaùp moân Phoå nhaõn voâ taän roäng lôùn haûi taïng naøy,
moät moân trong moät phaåm, moät phaùp trong moät moân, moät nghóa trong
moät phaùp, moät caâu trong moät nghóa naém baét cho ñeán moät phaàn nhoû
coøn khoâng theå ñöôïc, huoáng gì coù theå ghi cheùp ñaày ñuû heát!
Thieän nam! Traûi qua moät ngaøn hai traêm naêm, ta ôû nôi Ñöùc Phaät
aáy, thoï trì phaùp moân Phoå nhaõn nhö vaäy, lieân tuïc khoâng döùt, haèng ngaøy
thöôøng ñem möôøi loaïi moân Ñaø-la-ni thoï trì ghi nhôù cuøng möôøi voâ soá
phaåm. Ñoù laø: Duøng aùnh saùng Ñaø-la-ni vaên trì, laõnh thoï voâ soá phaåm,
duøng aùnh saùng moân Ñaø-la-ni tòch tónh, theå nhaäp voâ soá phaåm, duøng aùnh
saùng Ñaø-la-ni voâ bieân toaøn, nhaäp khaép voâ soá phaåm; duøng aùnh saùng
Ñaø-la-ni tuøy ñòa quaùn saùt phoå bieán chieáu dieäu, phaân bieät voâ soá phaåm,
duøng aùnh saùng Ñaø-la-ni ñaày ñuû oai löïc thaâu khaép voâ soá phaåm, duøng
aùnh saùng Ñaø-la-ni lieân hoa trang nghieâm, phaùt trieån voâ soá phaåm; duøng
aùnh saùng Ñaø-la-ni aâm thanh vaø ngoân ngöõ vi dieäu, khai dieãn voâ soá
phaåm; duøng aùnh saùng Ñaø-la-ni taïng hieån thò voâ soá phaåm; duøng aùnh
saùng Ñaø-la-ni quang tuï sôn, taêng roäng voâ soá phaåm; duøng aùnh saùng Ñaø-
la-ni haûi taïng phoå trì, bieän luaän phaân tích voâ soá phaåm.
Thieän nam! Luùc aáy, taát caû theá giôùi trong möôøi phöông, ñeàu coù voâ
löôïng chuùng sinh ñeán choã ta ñeå nghe phaùp. Ñoù laø Thieân vöông, Long
vöông, Daï-xoa vöông, Caøn-thaùt-baø vöông, A-tu-la vöông, Ca-laâu-la
vöông, Khaån-na-la vöông, Ma-haàu-la-giaø vöông, Nhaân vöông, Phaïm
vöông. Caùc vò vua naøy vaø quyeán thuoäc cuûa hoï, ñeán choã ta thænh vaán
giaùo phaùp, ta ñeàu tuaàn töï dieãn thuyeát, phaân bieät, giaûi thích, laøm cho hoï
hoan hyû, meán moä, tin saâu, hieåu roõ, theå nhaäp vaø thaønh töïu, truï vaøo phaùp
moân Phoå nhaõn dieäu haïnh aùnh saùng cuûa chö Phaät vaø Boà-taùt naøy.
Thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân Phoå nhaõn naøy, coøn nhö caùc
Ñaïi Boà-taùt thaâm nhaäp taát caû bieån haïnh cuûa Boà-taùt neân tuøy nguyeän löïc
cuûa mình maø ñöôïc thanh tònh. Vì vaøo saâu taát caû bieån nguyeän roäng lôùn,
thì troïn taát caû kieáp ôû theá gian; vì vaøo saâu taát caû bieån chuùng sinh, thì tuøy
theo taâm haïnh cuûa hoï maø laøm lôïi ích; vì vaøo saâu taát caû bieån taâm cuûa
chuùng sinh thì neân coù möôøi Trí löïc xuaát theá khoâng ngaïi; vì vaøo saâu taát
caû bieån caên cuûa chuùng sinh, thì neân tuøy luùc maø ñieàu phuïc, ñeå hoïc ñöôïc
thaønh thuïc, vì vaøo saâu taát caû bieån coõi ñoàng vaø dò, thì baûn nguyeän phaûi
ñöôïc vieân maõn vaø ñeàu nghieâm tònh; vì vaøo saâu taát caû bieån Phaät voâ taän
thì neân thöôøng nguyeän phuïng söï vaø cuùng döôøng; vì vaøo taát caû bieån
phaùp cuûa ñaáng Chaùnh giaùc neân coù khaû naêng duøng trí tueä ngoä nhaäp taát
caû; vì vaøo saâu taát caû bieån coâng ñöùc cuûa Phaät, thì neân tu taäp ñaày ñuû ñaïo
chaân thaät; vì vaøo saâu taát caû caùc bieån ngoân töø, thì neân chuyeån phaùp luaân
ôû khaép caùc coõi. Nhöng ta laøm sao coù theå bieát vaø thuyeát heát veà haïnh
cuûa coâng ñöùc aáy.
Thieän nam! Töø ñaây ñi veà höôùng Nam saùu möôi do-tuaàn, beân
ñöôøng Laêng-giaø coù moät xoùm laøng teân Haûi ngaïn; ôû ñoù coù vò Tyø-kheo
www.daitangkinh.org
teân laø Dieäu Truï. OÂng neân ñeán ñoù thænh vaán: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå
haïnh Boà-taùt sôùm ñöôïc thanh tònh.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã Tyø-kheo Haûi Vaân, chieâm
ngöôõng, nhieãu beân phaûi roài töø giaõ ra ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi suy nghó laïi nhöõng ñieàu Thieän tri
thöùc daïy; chuyeân taâm ghi nhôù phaùp moân Phoå nhaõn; chuyeân nghó veà oai
löïc thaàn bieán cuûa Nhö Lai, khaéc ghi phaùp cuù maây thaân vi dieäu; theå
nhaäp bieån giaùo voâ bieân phaùp moân; quaùn saùt veà oai nghi phaùp thöùc cuûa
thieän höõu, laën saâu vaøo doøng nöôùc ngaàm cuûa bieån phaùp saâu xa; theå
nhaäp vaøo khaép hö khoâng phaùp giôùi; röûa saïch buïi nhô trong maét phaùp,
thu nhaët nhöõng phaùp baûo do thieän höõu tích taäp. Vôùi nhöõng suy nghó
nhö theá, ñoàng töû ñi veà phöông Nam, ñeán laøng Haûi Ngaïn, doïc ñöôøng
Laêng-giaø, quaùn saùt khaép möôøi phöông tìm Tyø-kheo Dieäu Truï, troâng
thaáy vò aáy Tyø-kheo aáy kinh haønh qua laïi treân khoâng trung; coù caùc chö
Thieân ôû coõi trôøi Tònh cö vôùi cung ñieän nhieàu chaúng theå nghó baøn, ôû
treân hö khoâng cung kính chaép tay phaùt ñaïi theä nguyeän ñeå cuùng döôøng;
coù nhieàu vua trôøi Phaïm thieân chaúng theå nghó baøn chaép tay, cuùi ñaàu caát
tieáng vi dieäu, duøng phaùp theá gian, taùn döông khen ngôïi, ñeå cuùng
döôøng. Coù voâ soá ngaøn, vaïn chö Thieân coõi Duïc vaø caùc vua trôøi, cung
kính vaây quanh chaät caû khoâng trung; giaêng maây hoa trôøi, möa hoa trôøi,
troåi nhaïc trôøi, phaùt ra aâm thanh hay vaø nhieàu loaïi trang söùc, voâ soá gaám
luïa, côø phöôùn loïng baùu khaép caû hö khoâng ñeå cuùng döôøng. Coøn coù voâ
soá ñaïi Long vöông giaêng voâ soá maây höông, traàm thuûy khaép caû hö
khoâng, saám reàn chôùp giaät ñeå cuùng döôøng. Coù voâ löôïng chaúng theå nghó
baøn Daï-xoa vöông cuøng quyeán thuoäc, nhieãu quanh nhieàu voøng cung
kính, baûo veä, cuùng döôøng. Coù voâ löôïng chaúng theå nghó baøn La-saùt
vöông cuøng caùc quyeán thuoäc thaân hình cao lôùn, raát ñaùng gheâ sôï ñeàu
khôûi taâm Töø thaân caän chieâm ngöôõng cuùng döôøng. Coù voâ löôïng A-tu-la
vöông giaêng maây ma-ni baùu, nhieàu chaúng theå nghó baøn, phoùng ñaïi aùnh
saùng, khaép caû hö khoâng vaø möa nhieàu loaïi baùu, chieáu saùng trang
nghieâm ñeå cuùng döôøng. Coù voâ soá Ca-laàu-la vöông, hoùa laøm ñoàng töû vaø
theå nöõ ñeïp vaây quanh, khôûi taâm thöông roäng lôùn, khoâng coù taâm saùt
haïi, chaép tay cung kính, cuùng döôøng. Coù voâ soá Khaån-na-la vöông, troåi
caùc loaïi nhaïc, phaùt ra nhieàu loaïi aâm thanh vi dieäu, laïi duøng nhieàu töø
ngöõ hay ca vònh ñeå cuùng döôøng. Coù voâ soá Ma-haàu-la-giaø vöông, mang
nhieàu y phuïc mòn ñeïp, thöôïng haïng, nhieàu chaúng theå nghó baøn cuûa coõi
trôøi, ñi theo vò aáy, giaêng traûi ñaày khaép xung quanh ñeå cuùng döôøng. Coù
voâ löôïng Chuû haûi thaàn, troåi caùc loaïi kyõ nhaïc phaùt ra aâm thanh hoøa nhaõ
ñeå cuùng döôøng.
Ñoàng töû Thieän Taøi, troâng thaáy vò Tyø-kheo aáy kinh haønh töï taïi
treân hö khoâng, laïi coøn coù caùc söï cuùng döôøng ñaày khaép coõi hö khoâng
nhö vaäy neân heát söùc vui möøng, phaán khôûi chaúng theå kìm loøng, nhaát
taâm kính leã, naêm voùc saùt ñaát, hoài laâu môùi ñöùng daäy, chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh
ñaúng Chaùnh giaùc, nhöng chöa bieát ñöôïc Boà-taùt phaûi doác caàu phaùp Phaät
nhö theá naøo? Laøm theá naøo ñeå tích taäp phaùp Phaät? Laøm theá naøo ñeå ñaày
ñuû phaùp Phaät? Laøm theá naøo ñeå huaân taäp phaùp Phaät? Laøm theá naøo ñeå
tu haønh phaùp Phaät? Laøm theá naøo giöõ gìn söï thanh tònh phaùp Phaät? Laøm
theá naøo ñeå tuøy thuaän caùc phaùp nôi choán haønh cuûa Phaät? Laøm theá naøo
ñeå thoâng ñaït phaùp toaùn soá cuûa Phaät? Laøm theá naøo ñeå taêng tröôûng phaùp
phoå bieán cuûa Phaät? Laøm theá naøo ñeå thanh tònh phaùp cöùu caùnh cuûa
Phaät? Laøm theá naøo ñeå thu giöõ toaøn boä phaùp coâng ñöùc cuûa Phaät? Laøm
theá naøo ñeå coù theå nhaäp phaùp tuøy thuaän cuûa Phaät. Con nghe baäc Thaùnh
ñaõ kheùo leùo daïy baûo, cuùi xin Thaùnh giaû, thöông töôûng tuyeân thuyeát
cho con: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå thöôøng gaëp chö Phaät, nghe phaùp tu
haønh maø khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm theá naøo ñeå luoân luoân ñoàng thieän
caên vôùi taát caû Boà-taùt, maø khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm theá naøo duøng trí tueä
ñeå luoân luoân chöùng phaùp cuûa chö Phaät, maø khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm
theá naøo ñeå luoân luoân duøng ñaïi nguyeän laøm lôïi ích chuùng sinh, maø
khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm theá naøo ñeå luoân luoân tu taát caû söï nghieäp cuûa
Boà-taùt maø khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm theá naøo ñeå truï luoân nôi bieån kieáp,
tu haønh khoâng chaùn, maø khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm theá naøo ñeå luoân
luoân truï ôû voâ soá coõi, trang nghieâm khaép nôi, maø khoâng xaû boû? Boà-taùt
laøm theá naøo luoân luoân nöông ñöôïc vaøo Phaät löïc, ñeå coù theå thaáy bieát
thaàn bieán cuûa chö Phaät, maø khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm theá naøo ñeå luoân
luoân thoï sinh töï taïi nôi saùu ñöôøng, truï vaøo ñaïo voâ truï, maø khoâng xaû
boû? Boà-taùt laøm theá naøo ñeå luoân ñöôïc tieáp nhaän vaø ghi nhôù möa maây
chaùnh phaùp cuûa chö Phaät, maø khoâng xaû boû? Boà-taùt laøm theá naøo ñeå
www.daitangkinh.org
luoân luoân phaùt sinh ñöôïc aùnh saùng trí tueä, chieáu ñeán nhöõng nôi haønh
ñaïo cuûa chö Phaät trong ba ñôøi maø khoâng xaû boû? Xin Thaùnh giaû thöông
xoùt dieãn giaûng khai ngoä cho con.
Khi aáy, Tyø-kheo Dieäu Truï noùi vôùi Thieän Taøi: Laønh thay! Laønh
thay! Thieän nam! OÂng ñaõ coù theå phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, giôø laïi
chí caàu phaùp Nhaát thieát trí vaø phaùp töï giaùc. Thieän nam, oâng ñaõ coù theå
phaùt taâm tin saâu, meán moä, aân caàn khoâng boû vaø nay ñeán thænh vaán ta;
vaäy oâng neân laéng nghe ta chæ daïy.
Naøy thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt cuùng döôøng chö Phaät,
thaønh thuïc chuùng sinh, chaúng khoâng, duõng maõnh, nhanh choùng phoå
bieán cuûa Boà-taùt. Ñoái vôùi moân naøy, luoân tu taäp tö duy caû luùc ñi, luùc
ñöùng, khi ra, khi vaøo; phaûi tuøy thuaän quaùn saùt thì lieàn ñaït ñöôïc trí tueä
saùng suoát teân laø Phoå chieáu chö phaùp cöùu caùnh voâ ngaïi. Nhôø ñaït ñöôïc
trí tueä saùng suoát aáy neân bieát ñöôïc nhöõng taâm haønh khaùc nhau cuûa caùc
chuùng sinh maø khoâng bò chöôùng ngaïi, bieát nhöõng vieäc sinh töû khaùc
nhau cuûa chuùng sinh maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát nhöõng vieäc ñôøi
tröôùc cuûa caùc chuùng sinh maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát nhöõng vieäc
ñôøi sau cuûa caùc chuùng sinh maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát nhöõng vieäc
nôi ñôøi hieän taïi cuûa caùc chuùng sinh maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát
nhieàu loaïi aâm thanh ngoân ngöõ khaùc nhau, tuøy theo phong tuïc cuûa caùc
chuùng sinh maø maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát nhöõng löôùi nghi hoaëc
khaùc nhau cuûa chuùng sinh vaø laøm cho hoï nhaän bieát roõ maø khoâng bò
chöôùng ngaïi; bieát nhieàu caên taùnh khaùc nhau, thoï phaùp khaùc nhau cuûa
chuùng sinh maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát luùc naøo chuùng sinh caàn tieáp
nhaän hoùa ñoä, ñeå ñeán ñieàu phuïc khoâng bò chöôùng ngaïi, bieát chia caùc
thôøi gian saùt-na, lieäp-phöôïc, maâu-hoâ-laät-ña, ngaøy ñeâm, naêm, kieáp gaén
lieàn vôùi nhau maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát caùc phaùp tuaàn töï löu
chuyeån lieân tuïc trong bieån ba ñôøi khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát voâ löôïng
söï khaùc nhau ôû caùc coõi cuûa Ñöùc Phaät vaø coù theå duøng thaân naøy daïo
khaép möôøi phöông maø khoâng bò chöôùng ngaïi. Vì sao? Vì ñaõ ñöôïc söùc
thaàn thoâng voâ truï, voâ taùc, voâ haønh.
Thieän nam! Nhôø ñöôïc söùc thaàn thoâng naøy, neân ta ôû treân hö
khoâng: ñi, ñöùng, naèm, ngoài cho ñeán hieän caùc oai nghi ñeàu aån hieän töï
taïi; hoaëc baèng moät thaân phaân ra nhieàu thaân, hoaëc nhieàu thaân hôïp laïi
moät thaân; hoaëc vôùi thaân aáy ñeán, lui, nhaäp, xuaát ñi xuyeân qua vaùch ñaù
maø khoâng bò chöôùng ngaïi; hoaëc ngoài kieát giaø treân khoâng trung ñeán ñi
töï taïi nhö chim bay, vaøo ñaát nhö vaøo nöôùc, ñi treân nöôùc nhö ñi treân
ñaát, khaép thaân treân döôùi ñeàu phun ra khoùi löûa, haøo quang röïc rôõ nhö
khoái löûa lôùn; hoaëc coù luùc laøm chaán ñoäng caû ñaïi ñòa; hoaëc coù luùc duøng
tay naém baét maët trôøi, maët traêng; hoaëc hieän oai ñöùc vöôït hôn caû trôøi töï
taïi; hoaëc hieän thaân lôùn hôn caû trôøi Phaïm theá; hoaëc duøng thaàn löïc
chuyeån bieán töï taïi; hoaëc hieän maây loaïi höông ñoát, bay lieäng nhö loïng,
che khaép möôøi phöông; hoaëc hieän maây löûa baùu aùnh saùng röïc rôõ chieáu
khaép nôi; hoaëc hieän maây bieán hoùa, tuøy theo thaân hình cuûa töøng loaïi
chuùng sinh; hoaëc hieän maây löôùi aùnh saùng ñuû caùc maøu saéc, saùng choùi
khoâng ngaïi; hoaëc hieän thaân mình chæ trong khoaûng moät saùt-na ñi ñeán
phöông Ñoâng qua moät theá giôùi, möôøi theá giôùi, traêm theá giôùi, ngaøn theá
giôùi, traêm ngaøn theá giôùi, öùc theá giôùi, traêm öùc theá giôùi, ngaøn öùc theá
giôùi, traêm ngaøn öùc theá giôùi, traêm ngaøn öùc trieäu theá giôùi cho ñeán voâ soá
theá giôùi, voâ löôïng theá giôùi, voâ bieân theá giôùi, voâ ñaúng theá giôùi, chaúng
theå nghó baøn theá giôùi, baát khaû löôïng theá giôùi, baát khaû xöng theá giôùi,
khoâng theå noùi theá giôùi, voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi; cho ñeán nhieàu hôn
soá vi traàn ôû coõi Dieâm-phuø-ñeà theá giôùi, cho ñeán vöôït hôn soá cöïc vi traàn
moät coõi Phaät voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi. Nhö theá, nôi taát caû bieån theá
giôùi; trong ñoù coù söï phaùt sinh cuûa taát caû theá giôùi, trong ñoù coù phöông
höôùng cuûa taát caû theá giôùi, trong ñoù coù söï xoay chuyeån cuûa taát caû theá
giôùi, trong ñoù coù söï bieán khaép cuûa taát caû theá giôùi, trong ñoù coù söï bieán
hoùa cuûa taát caû theá giôùi, trong ñoù coù danh töï cuûa taát caû theá giôùi, trong
ñoù coù phaùp moân cuûa taát caû theá giôùi, trong ñoù coù thôøi kieáp cuûa taát caû
theá giôùi, trong ñoù coù vi teá cuûa taát caû theá giôùi, trong ñoù coù Boà-ñeà ñaïo
traøng cuûa taát caû theá giôùi, trong ñoù coù vaät trang nghieâm cuûa taát caû theá
giôùi, trong ñoù coù nhöõng ñaïi chuùng hoäi cuûa taát caû theá giôùi. Taát caû nhöõng
theá giôùi khaùc nhau nhö theá, maø trong toaøn theå coõi nöôùc aáy, ñeàu coù Ñöùc
Nhö Lai xuaát hieän thaønh Chaùnh giaùc. Caùc Ñöùc Nhö Lai aáy, moãi vò laïi
hieän thaân nhieàu nhö soá cöïc vi traàn taäp hoïp thaønh nhieàu ñaïi chuùng khaùc
nhau trong taát caû coõi Phaät. Ta ñeàu ôû nôi caùc Ñöùc Phaät aáy, hieän thaân
khaép nôi moãi thaân ñeàu raûi caùc loaïi maây cuùng döôøng, nhieàu nhö soá cöïc
vi traàn trong taát caû caùc coõi Phaät, ñoù laø: Taát caû maây hoa, taát caû maây
www.daitangkinh.org
höông, taát caû maây traøng, taát caû maây loïng, taát caû maây côø, taát caû maây
phöôùn, taát caû maây tröôùng, taát caû maây reøm, taát caû maây höông boät, taát caû
maây höông xoa, taát caû maây y phuïc. Duøng taát caû caùc thaân, ñem nhöõng
maây phaåm vaät cuùng döôøng nhö theá, ñeå cuùng döôøng. Moãi Ñöùc Nhö Lai
chuyeån phaùp luaân, thuyeát giaûng nhieàu caùch: Quaûng thuyeát, löôïc
thuyeát, taùn thuyeát, huûy thuyeát, minh lieãu thuyeát, aån maät thuyeát, höõu dö
thuyeát, voâ dö thuyeát, baát ñònh thuyeát, quyeát ñònh thuyeát. Caùc phaùp aáy,
ta ñeàu laõnh hoäi ghi nhôù vaø thoï trì. Caùch trang nghieâm ôû moãi coõi nöôùc
nôi bieån coõi cuûa chö Phaät, ta ñeàu ghi nhôù khoâng queân. Nhö ôû phöông
Ñoâng, caùc phöông Nam, Taây, Baéc boán goùc treân döôùi, cuõng theá.
Naøy thieän nam! Nhö vaäy caùc chuùng sinh, trong taát caû theá giôùi aáy,
hoaëc ñöôïc nghe teân ta, hoaëc ñöôïc thaáy thaân ta, hoaëc thaáy nôi ta kinh
haønh hay döøng truï, hoaëc hoï nhaát taâm leã baùi cuùng döôøng, hoaëc coù khi bò
taùn loaïn hoaøi nghi khoâng tin; nhö vaäy taát caû ñoái vôùi ñaïo Voâ thöôïng
Boà-ñeà ñeàu ñaït khoâng thoaùi chuyeån. Taát caû chuùng sinh ôû theá giôùi aáy, ta
ñeàu thaáy roõ; tuøy theo lôùn, nhoû, sang, heøn, khoå, vui nhöng cuøng mang
moät thaân hình nhö nhau; ngöôøi ñaùng ñöôïc ñoä thì ta giaùo hoùa ñieàu phuïc,
ñeå hoï ñöôïc thaønh thuïc. Chuùng sinh naøo gaàn guõi ta, ta ñeàu laøm cho hoï
ñöôïc an truï nôi phaùp moân naøy. Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi
thoaùt voâ ngaïi cuùng döôøng chö Phaät, thaønh töïu ñaày ñuû cho chuùng sinh,
chaúng khoâng, duõng maõnh, nhanh choùng phoå bieán naøy. Coøn nhö caùc
Ñaïi Boà-taùt thoï trì ñaày ñuû giôùi ñaïi Töø bi, giôùi Ba-la-maät, giôùi truï Ñaïi
thöøa, giôùi khoâng rôøi ñaïo Boà-taùt, giôùi khoâng ñaém taát caû phaùp, giôùi
khoâng boû taâm Boà-ñeà, giôùi khoâng döøng ôû haøng Nhò thöøa, giôùi thöôøng
duøng phaùp Phaät laøm duyeân, giôùi taâm thöôøng ghi nhôù Nhaát thieát trí, giôùi
phaùt chí laïc baèng hö khoâng, giôùi khoâng nöông vaøo taát caû theá gian, giôùi
khoâng khuyeát soùt, giôùi khoâng ñuïc loaïn, giôùi khoâng maát maùt, giôùi
khoâng taïp nhieãm, giôùi khoâng hoái haän, giôùi khoâng chaùn löôøi, giôùi thanh
tònh, giôùi lìa traàn, giôùi khoâng caáu nhieãm. Giôùi haïnh vaø coâng ñöùc cuûa
caùc Boà-taùt, voâ löôïng, voâ bieân nhö theá, maø ta thì laøm sao coù theå bieát, coù
theå noùi heát!
Thieän nam! Töø ñaây ñeán phöông Nam, coù moät nöôùc teân Ñaït-la-tyû-
traù, nöôùc aáy coù moät thaønh teân Kim Cöông Taèng; ôû ñoù coù vò Ñaïi só teân
laø Di-giaø. OÂng ñeán ñoù tham vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh
Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt?

Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã nôi chaân Tyø-kheo Dieäu Truï,
nhieãu quanh theo phía beân phaûi, chieâm ngöôõng roài töø taï ra ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi nhaát taâm laøm theo lôøi daïy cuûa Thieän
tri thöùc, chaùnh nieäm quaùn chieáu veà moân phaùp aùnh saùng aáy, duøng taâm
thanh tònh tin töôûng theå nhaäp, chieâm nghieäm oai löïc cuûa phaùp, noi theo
Phaät ñaõ laøm, chuyeân taâm ghi nhôù, noái doøng Tam baûo, khen taùnh lìa
duïc, nhôù ñeán Thieän tri thöùc, quaùn saùt khaép nôi, chieáu saùng ba ñôøi, nhôù
ñaïi nguyeän xöa tuøy thuaän tu haønh; duøng taâm voâ ngaïi, nhaäp vaøo caûnh
giôùi cuûa chuùng sinh, thöôøng xuyeân nghó ñeán cöùu hoä theá gian, taâm
khoâng nöông ñaém vaøo caùc phaùp höõu vi, quaùn chieáu nôi töï taùnh caên baûn
cuûa caùc phaùp, töøng nieäm chaûy vaøo bieån Nhaát thieát trí, laøm thanh tònh
trang nghieâm khaép caùc coõi Phaät, taâm khoâng nöông truï vaøo ñaïo traøng
chuùng hoäi cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai. Ñoàng töû quaùn saùt nhö theá vaø tieáp tuïc
ñi veà phöông Nam. Ñeán nöôùc Ñaït-la-tyû-traù, vaøo thaønh Kim Cöông
Taèng, tìm kieám Ñaïi só Di-giaø khaép nôi, môùi gaëp ñöôïc vò aáy ñang ngoài
nôi toøa Sö töû, treân ñaøi cao, ôû giöõa chôï, vôùi möôøi ngaøn ngöôøi vaây
quanh; vò naøy ñang giaûng thuyeát veà phaùp moân Luaân töï trang nghieâm.
Ñeán nôi, Thieän Taøi ñaûnh leã nôi nôi chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá
voøng, roài chaép tay cung kính baïch:
–Thöa Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà
nhöng chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt? Laøm theá naøo
ñeå tu ñaïo Boà-taùt? Laøm theá naøo ñeå luaân hoài trong caùc neûo nhöng luoân
luoân nhôù taâm Boà-ñeà? Laøm theá naøo ñeå taâm ñöôïc kieân coá doác caàu phaùp
Phaät khoâng coù moûi meät? Laøm theá naøo ñeå ñöôïc taâm thanh tònh khieâm
cung, khoâng ai coù theå huûy hoaïi? Laøm theá naøo ñeå ñöôïc söùc ñaïi Töø bi,
thöôøng xuyeân ôû trong sinh töû khoâng quaûn nhoïc nhaèn? Laøm theá naøo ñeå
ñöôïc söùc Toång trì, töï taïi thu giöõ phoå moân thanh tònh? Laøm theá naøo ñeå
phaùt sinh aùnh saùng trí tueä roäng lôùn lìa caùc chöôùng ngaïi? Laøm theá naøo
ñeå luaân bieän gioûi, kheùo leùo choïn giaûng phaùp taïng saâu xa? Laøm theá naøo
ñeå ñöôïc söùc chaùnh nieäm, ñeå ghi nhôù taát caû giaùo phaùp cuûa chö Phaät?
Laøm theá naøo ñöôïc söùc thanh tònh ñeå dieãn thuyeát caùc phaùp laøm thanh
tònh caùc ñöôøng? Laøm theá naøo ñeå trôû thaønh trí löïc phoå bieán cuûa Boà-taùt,
ñeå coù theå phaân bieät, quyeát ñònh, hieåu roõ nghóa chaân thaät taát caû phaùp.
www.daitangkinh.org
Xin Ñaïi só thöông töôûng, tuyeân thuyeát cho con.

Luùc aáy, Ñaïi só Di-giaø hoûi Thieän Taøi:
–Thieän nam! Tröôùc ñaây, oâng ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà roài
ö?
–Daï vaâng! Thöa Ñaïi só! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng
Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc.
Vì toân troïng taâm Boà-ñeà, neân Di-giaø voäi vaøng töø toøa Sö töû böôùc
xuoáng, ñeán tröôùc Thieän Taøi, nhaát taâm kính leã, naêm voùc saùt ñaát. Ñaûnh
leã xong, raûi hoa baèng vaøng, baïc, chaâu baùu voâ giaù vaø boät chieân-ñaøn
thöôïng haïng; laïi duøng voâ löôïng y baùu vôùi caùc luïa naêm saéc che phuû beân
treân, laïi raûi voâ soá aùnh saùng thuø thaéng vaø nhöõng vaät cuùng döôøng thöôïng
dieäu nhö höông thôm hoa ñeïp, vöøa yù thanh khieát; roài chaép tay duøng aâm
thanh hoøa nhaõ, khen ngôïi: Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng môùi
laø ngöôøi coù khaû naêng phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà!
Naøy thieän nam! Ai coù khaû naêng phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà thì
ngöôøi aáy chính laø ngöôøi chuyeân doác caàu trí Nhaát thieát trí vaø khoâng
ñoaïn maát gioáng Phaät; töùc laø xa lìa taát caû chuûng taùnh phaøm phu cuûa theá
gian, laø laøm nghieâm tònh taát caû coõi nöôùc cuûa chö Phaät, laø ñieàu phuïc
cho taát caû chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc, laø giaùc ngoä taát caû phaùp taùnh,
vöôït bieån sinh töû, laø thoâng hieåu taát caû nghieäp chuûng khoâng coù choã
nöông töïa vaø ñaém chaáp; laø chuyeân caàn tu taát caû dieäu haïnh cuûa Boà-taùt;
laø ñaõ phaùt caùc ñaïi nguyeän thì khoâng bò giaùn ñoaïn; laø tuøy thuaän haønh xöù
lìa duïc cuûa Nhaát thieát chuûng trí; laø ñaït ñöôïc taát caû chuûng taùnh kieân coá
cuûa Boà-taùt; laø ñaõ ñöôïc taát caû oai löïc gia trì cuûa chö Phaät; laø coù khaû
naêng thaáy roõ nhöõng sai bieät trong ba ñôøi, laø ñöôïc caùc Ñöùc Nhö Lai
trong möôøi phöông cuøng hoä nieäm; laø bình ñaúng vôùi taát caû chí laïc cuûa
Boà-taùt trong phaùp giôùi; laø ñöôïc taát caû Hieàn thaùnh cuøng khen ngôïi; laø
ñöôïc taát caû Phaïm vöông heát taâm leã baùi haàu caän; laø ñöôïc taát caû Thieân
vöông cung kính cuùng döôøng; laø ñöôïc caùc vua Daï-xoa thöôøng xuyeân
baûo hoä, laø ñöôïc caùc vua La-saùt ñi theo thò veä; laø ñöôïc caùc ñaïi Long
vöông ñoùn tieáp phuïng söï; laø ñöôïc caùc vua Khaån-na-la khen ngôïi taùn
thaùn; laø ñöôïc caùc vò vua theá gian ñoàng taâm chuùc möøng; laø laøm cho
toaøn theå coõi chuùng sinh ñeàu ñöôïc yeân oån, töùc laø laøm chaám döùt söï luaân
hoài trong coõi aùc, khieán boû caùc nôi khoå naïn; laøm cho chaám döùt taát caû
goác reã tham lam, laøm cho phaùt sinh nhöõng dieäu laïc cuûa trôøi ngöôøi; laøm
cho ñöôïc thaân caän cuùng döôøng caùc vò Thieän tri thöùc; laøm cho ñöôïc laéng
nghe vaø thoï trì giaùo phaùp roäng lôùn cuûa chö Phaät, coù theå tu taäp taát caû
phaùp Boà-ñeà phaàn cuûa Boà-taùt, coù khaû naêng laøm cho taêng tröôûng taát caû
coâng ñöùc caên baûn cuûa thieän phaùp, coù khaû naêng laøm cho huaân tröôûng taát
caû maàm trí voâ laäu cuûa Boà-taùt, coù khaû naêng laøm cho aùnh saùng trí tueä
chieáu khaép taát caû trí ñaïo sai bieät, coù khaû naêng laøm cho truï troïn veïn
vaøo trí ñòa chaân thaät cuûa Boà-taùt.
Thieän nam! Khoù coù Boà-taùt nhö theá xuaát hieän ôû ñôøi, cuõng khoù
ñöôïc gaëp gôõ; nhöõng vieäc Boà-taùt aáy laøm khoù hieåu khoù bieát, chæ vì taát caû
chuùng sinh maø laøm nhöõng vieäc heát söùc khoù laøm, ngöôøi naøo ñöôïc gaëp vò
aáy, laïi caøng khoù hôn. Vì sao? Vì Boà-taùt ra ñôøi laø taïo lôïi ích lôùn cho caùc
chuùng sinh; nhö cha meï, nuoâi döôõng an uûi laøm cho con ñöôïc neân
ngöôøi, nhö ngoïc anh laïc, laøm trang nghieâm cho taát caû trôøi ngöôøi; nhö
vò thuyeàn tröôûng, ñöa chuùng sinh ra khoûi bieån sinh töû; nhö phoøng thaát
che chôû cho taát caû theá gian; nhö ngöôøi laùi buoân coù theå höôùng daãn
chuùng sinh ñeán choã ñaày vaät baùu; nhö aùnh maët trôøi luoân chieáu khaép aùnh
saùng trí tueä; nhö vua soáng töï taïi trong thaønh phaùp giaùc ngoä; nhö ñoáng
löûa maïnh, coù khaû naêng thieâu huûy cuûi ngaõ, aùi cuûa chuùng sinh; nhö vaàng
maây lôùn, möa voâ bieân cam loà thaám nhuaàn khaép nôi; nhö muøa möa laøm
cho maàm thieän caên nhö tín xanh toát; nhö con thuyeàn vaän chuyeån ñöa
chuùng sinh ñeán bôø beân kia, nhö nhòp caàu coù theå ñöa chuùng sinh qua
soâng sinh töû, nhö beán caûng chæ roõ nhöõng con ñöôøng ra vaøo quan troïng;
nhö phong luaân, baûo trì chuùng sinh khoâng ñeå rôi vaøo ba ñöôøng aùc; nhö
ñaïi ñòa, ñeàu coù khaû naêng laøm taêng tröôûng caùc thieän caên cuûa taát caû
chuùng sinh; nhö bieån lôùn, coù ñaày ñuû voâ taän taïng coâng ñöùc phöôùc trí;
nhö vaàng traêng troøn, toûa aùnh saùng trí tueä khaép nôi phaù tan nhöõng boùng
toái phieàn naõo laøm cho trong maùt; nhö vò töôùng taøi ñaùnh tan taát caû quaân
ma laøm cho chuùng tan taùc; nhö nuùi Tu-di, thieän caên thaéng trí vöôït treân
bieån sinh töû saâu roäng.
Khi aáy, Ñaïi só Di-giaø khen ngôïi vaø neâu roõ veà söùc coâng ñöùc lôùn
cuûa vieäc phaùt taâm Boà-ñeà cho Ñoàng töû Thieän Taøi, laøm cho caùc chuùng
hoäi cuõng ñeàu hoan hyû, ñoàng thanh xöôùng: Laønh thay! Laønh thay!
www.daitangkinh.org
Thieän nam! Chuùng hoäi cuûa chuùng ta hoâm nay, raát ñoãi vui möøng vì ñaõ
ñöôïc thaáy baäc thuø thaéng vaø ñöôïc nghe coâng ñöùc haïnh nguyeän cuûa Boà-
taùt.
Baáy giôø, Di-giaø trôû laïi toøa cuûa mình, töø dieän moân phoùng ra caùc
loaïi aùnh saùng chieáu khaép tam thieân ñaïi thieân theá giôùi. Khi aáy, caùc Ñaïi
phaïm vöông, Thieân, Long, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la,
Khaån-na-la, Ma-haàu-la-giaø, ngöôøi vaø phi nhaân, caùc vò vua nhö theá
cuøng quyeán thuoäc cuûa mình, thaáy haøo quang chieáu ñeán, hoï ñeàu vaân
taäp.
Luùc aáy, Ñaïi só quaùn saùt taâm cuûa toaøn chuùng, ñeàu sinh taâm cung
kính, boû caùc tính kieâu maïn vaø dua nònh, taâm ñöôïc tòch tónh, chí nguyeän
thuaàn thieän; roài tuøy theo sôû thích cuûa hoï; Ñaïi só phaân bieät giaûi thích,
höôùng daãn roäng raõi, veà phaùp moân Luaân töï cuù phaåm trang nghieâm.
Nhöõng chuùng sinh aáy, nghe phaùp naøy roài, tin töôûng laõnh hoäi vaø khoâng
coøn thoaùi chuyeån ñoái vôùi ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà. Vieäc caàn laøm, ñöôïc
laøm xong; Ñaïi só baûo Thieän Taøi:
–Naøy thieän nam! Luùc ta ñaõ thaønh töïu phaùp moân aùnh saùng Toång
trì veà aâm thanh vi dieäu, trong khoaûng moät nieäm ta coù theå phaân bieät vaø
bieát roõ ngoân ngöõ khaùc nhau hoaëc bí maät cuûa chö Thieân coõi Duïc, coõi
Saéc vaø ngoân ngöõ khaùc nhau kín ñaùo cuûa caùc loaøi: Roàng, Daï-xoa, Caøn-
thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la, Khaån-na-la, Ma-haàu-la-giaø, ngöôøi vaø phi
nhaân trong khaép coõi tam thieân ñaïi thieân; vaø cuõng bieát töøng yù töôûng vaø
sôû thích kín ñaùo khaùc nhau, cuûa taát caû chuùng sinh nhö: Bieát roõ yù thích
kín ñaùo khaùc nhau cuûa Phaïm vöông vaø caùc Phaïm chuùng ôû Saéc giôùi;
bieát nhöõng yù thích kín ñaùo khaùc bieät cuûa caùc Ñaïi Thieân vöông cuøng
Thieân töû, Thieân nöõ ôû coõi Duïc; bieát nhöõng yù thích kín ñaùo khaùc bieät cuûa
caùc loaøi roàng cho ñeán ngöôøi phi nhaân vaø nam nöõ quyeán thuoäc, ôû khaép
theá giôùi tam thieân ñaïi thieân; cuõng coù khaû naêng bieát roõ höôùng, quaû, söï
tu taäp khaùc nhau cuûa taát caû Thanh vaên, Bích-chi-phaät vaø ñòa vò haïnh
nguyeän cuûa caùc Boà-taùt; cuõng bieát raát roõ, yù höôùng tu taäp, vi teá kín ñaùo
khaùc nhau vaø caùc ngoân töø phaân bieät giaûng thuyeát, giaûi thích vaên nghóa
cuûa Boà-taùt trong tam thieân ñaïi thieân theá giôùi naøy; cuõng coù khaû naêng
bieát roõ taát caû caùc bieån phaùp saâu xa, nhöõng töø ngöõ khaùc nhau, yù höôùng
kín ñaùo, cuûa chö Phaät trong ba ñôøi ñaõ thuyeát giaûng cho chuùng sinh.
Cuõng nhö trong moät nieäm, ta coù theå bieát heát nhöõng tö töôûng, lôøi noùi,
haïnh nguyeän ñòa vò vi teá kín ñaùo khaùc nhau cuûa caùc chuùng sinh cho
ñeán caùc vò Hieàn thaùnh trong theá giôùi naøy. Ta cuõng bieát nhöõng tö töôûng,
lôøi noùi, haïnh nguyeän, ñòa vò, vi teá bí maät cuûa chuùng sinh vaø caùc vò Hieàn
thaùnh trong moät, möôøi, traêm, ngaøn, vaïn, öùc, trieäu, voâ soá, voâ löôïng, voâ
bieân, voâ ñaúng, baát khaû soá, baát khaû xöng, baát khaû tö, baát khaû löôïng,
khoâng theå noùi, khoâng theå noùi trong caùc theá giôùi khoâng theå noùi ôû
phöông Ñoâng; cho ñeán lôøi noùi, tö töôûng, haïnh nguyeän, ñòa vò vi teá, bí
maät sau khaùc nhau cuûa chuùng sinh vaø caùc Hieàn thaùnh trong taän cuøng
voâ löôïng voâ löôïng cuûa caùc theá giôùi ôû phöông Nam, Taây, Baéc, boán goùc,
treân döôùi ta cuõng ñeàu hieåu bieát vaø thoâng heát.
Naøy thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân aùnh saùng Toång trì cuûa aâm
thanh vi dieäu naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt; coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån
töôûng haønh, quyeán thuoäc khaùc nhau cuûa taát caû chuùng sinh, coù khaû naêng
nhaäp vaøo bieån kieán laäp thi thieát khaùc nhau cuûa taát caû chuùng sinh; coù
khaû naêng nhaäp vaøo bieån nhöõng xöng taùn danh töï khaùc nhau cuûa taát caû
chuùng sinh, coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån nhöõng phong tuïc ngoân ngöõ
khaùc nhau cuûa taát caû chuùng sinh; coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån phaùp cuù
bí maät saâu xa cuûa heát thaûy chö Phaät; coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån phaùp
cuù cöùu caùnh toái thöôïng cuûa taát caû chö Phaät, coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån
phaùp cuù, ôû trong moät ñoái töôïng duyeân noùi heát thaûy caùc duyeân trong ba
ñôøi cuûa taát caû chö Phaät; coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån phaùp cuù maø trong
ngoân ngöõ, dieãn thuyeát ñöôïc taát caû söï taêng thöôïng cuûa heát thaûy chö
Phaät; coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån phaùp cuù trong taát caû ngoân ngöõ, dieãn
thuyeát ñöôïc söï toái cao toái thöôïng cuûa chö Phaät; coù khaû naêng nhaäp vaøo
bieån phaùp cuù maø trong taát caû ngoân ngöõ, dieãn thuyeát ñöôïc söï roäng lôùn
khaùc bieät cuûa taát caû chö Phaät; coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån phaùp cuù maø
trong taát caû ngoân ngöõ, dieãn thuyeát söï ñieàu phuïc kheùo leùo khaùc nhau
cuûa chö Phaät; coù khaû naêng nhaäp vaøo bieån bí maät maø trong taát caû theá
giôùi, dieãn thuyeát ñöôïc caùc thöù ngoân töø, chuù thuaät khaùc nhau cuûa chö
Phaät; coù khaû naêng nhaäp vaøo laõnh vöïc aâm thanh ngoân ngöõ khaùc nhau
cuûa chuùng sinh trong taát caû theá giôùi; coù khaû naêng nhaäp vaøo lónh vöïc
vieân maõn trang nghieâm, phaùp luaân thanh tònh cuûa taát caû chö Phaät; coù
khaû naêng nhaäp vaøo lónh vöïc phoå bieán phaùt trieån chæ roõ caùc phaùp baèng
www.daitangkinh.org
phöông tieän töï luaän cuûa taát caû theá gian. Coâng ñöùc trí haïnh cuûa caùc Boà-
taùt nhö theá, laøm sao ta coù theå bieát heát vaø noùi heát ñöôïc.
Naøy thieän nam! Töø ñaây ñeán phöông Nam, coù moät xoùm laøng teân
Truï Laâm, ôû ñoù coù vò Tröôûng giaû teân laø Giaûi Thoaùt, oâng haõy ñeán ñoù
tham vaán: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå tu taäp ñaïo Boà-taùt; Boà-taùt laøm theá naøo
ñeå phaùt sinh ñöùc Boà-taùt; Boà-taùt laøm theá naøo ñeå thaønh töïu haïnh Boà-taùt;
Boà-taùt laøm theá naøo ñeå tö duy phaùp Boà-taùt.
Khi aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi nhôø Thieän tri thöùc heát taâm daïy baûo;
neân caøng toân troïng phaùp Nhaát thieát trí; caøng taêng tröôûng nieàm thích
quaû vôùi caùc thieän caên; caøng tinh taán vôùi taát caû Phaät phaùp vaø heát taâm
tuaân theo lôøi daïy cuûa caùc baäc Thieän tri thöùc. Ñoàng töû ñaûnh leã saùt chaân
Di-giaø, buøi nguøi rôi leä, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu
luyeán, roài töø giaû ñi ñeán phöông Nam.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 6
Phaåm: NHAÄP BAÁT TÖ NGHÌ GIAÛI THOAÙT CAÛNH GIÔÙI PHOÅ

Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi tuøy thuaän tö duy, chuyeân taâm quaùn
nieäm phaùp moân trang nghieâm bieän taøi vi dieäu cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân
taâm quaùn nieäm bieån töø ngöõ giaùo hoùa cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn
nieäm phöông tieän vi teá cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn nieäm söï giaûi
thoaùt thanh tònh cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn nieäm aùnh saùng thieän
caên cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn nieäm thieän xaûo thanh tònh cuûa
caùc Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn nieäm trí nhieáp hoùa chuùng sinh cuûa caùc
Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn nieäm trí löïc roäng lôùn cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân
taâm quaùn nieäm söï duõng maõnh baát thoaùi cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân taâm
quaùn nieäm chí laïc thuø thaéng cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn nieäm voâ
löôïng coâng ñöùc cuûa caùc Boà-taùt, chuyeân taâm quaùn nieäm phaùp moân voâ
ngaïi cuûa caùc Boà-taùt. Ñoàng töû tö duy nhö theá roài, phaùt theä nguyeän roäng
lôùn kieân coá, tinh taán duõng maõnh laøm giaùp vò, luoân töï trang nghieâm
baèng söùc chaùnh tín, chuyeân caàn caàu chaùnh phaùp khoâng bieát meät moûi,
chí nguyeän kieân coá, gioáng nhö Kim cöông vaø Na-la-dieân khoâng ai coù
theå huûy hoaïi; luoân kính thuaän tu haønh theo söï chæ daïy cuûa caùc Thieän tri
thöùc khoâng giaùn ñoaïn; taâm khoâng nhieãm chaáp caùc caûnh giôùi, dieäu
haïnh phoå moân ñeàu hieän roõ, aùnh saùng trí chieáu khaép caùc bieån phaùp;
vieân maõn caùc taàng baäc cuûa phaùp moân Toång trì, thaáy khaép möôøi
phöông, bieát roõ giôùi haïn cuûa caùc phaùp; duøng trí voâ ngaïi trang nghieâm
khaép nôi, chöùng ngoä phaùp taùnh voâ y thanh tònh, hieån thò phaùp moân voâ
ñoái voâ nhò; vöôït qua heát thaûy ñeå ñeán bôø giaûi thoaùt toái thaéng, nhaäp vaøo
www.daitangkinh.org
moân tònh trí, vónh vieãn xa lìa caùc töôûng; coù khaû naêng quaùn chieáu saâu
saéc vaøo thöïc teá cuûa caùc phaùp; bieát heát caùc phaùp moân khaùc bieät trong
ba ñôøi; ñi khaép caùc theá giôùi sai bieät trong möôøi phöông; thaáy heát caùc
thaân Phaät khoâng ñoàng nhaát trong möôøi phöông; nhaäp vaøo caùc thôøi caùc
kieáp khaùc nhau trong möôøi phöông; quaùn khaép nhöõng nghieäp taùnh
khaùc nhau trong möôøi phöông; chuyeån toaøn boä nhöõng baùnh xe phaùp
khaùc bieät cuûa chö Phaät, trí Tam-muoäi roäng lôùn chieáu saùng nôi taâm;
taâm luoân nhaäp khaép vaøo caùc caûnh giôùi bình ñaúng; aùnh saùng trí tueä cuûa
Nhö Lai chieáu saùng treân thaân naøy; caùc doøng nöôùc trí tuoân hoaøi khoâng
döùt; caû thaân vaø taâm ñeàu coù uy löïc töï taïi thöôøng khoâng xaû boû, taát caû
Phaät phaùp; nhôø tín löïc saâu saéc, neân thöôøng ñöôïc oai löïc cuûa chö Phaät
gia trì; nhôø söùc tònh tueä; neân ñöôïc aùnh saùng cuûa caùc Ñöùc Phaät chieáu
ñeán, nhôø söùc theä nguyeän, neân thaân nguyeän bao truøm ñöôïc khaép taát caû
coõi, taát caû phaùp giôùi ñeàu hoøa nhaäp vaøo thaân naøy.
Traûi möôøi hai naêm lieân tuïc du haønh, döøng chaân taïi thaønh Truï
Laâm, Ñoàng töû ñi khaép nôi hoûi thaêm ñeå tìm Tröôûng giaû Giaûi Thoaùt. Gaëp
Tröôûng giaû roài, Thieän Taøi cung kính ñaûnh leã saùt chaân vò aáy roài ñöùng
daäy chaép tay thöa:
–Thöa Thaùnh giaû! Con nay ñöôïc hoäi ngoä cuøng Thieän tri thöùc;
ñöôïc gaëp Ngaøi laø moät lôïi ích lôùn cho con. Vì sao? Vì Thieän tri thöùc ít
xuaát hieän, khoù ñöôïc nghe teân, khoù ñöôïc gaëp gôõ, khoù ñöôïc thaân caän,
khoù ñöôïc tieáp ñoùn, khoù ñöôïc soáng chung, khoù ñöôïc haàu caän, khoù laøm
cho vui, khoù ñöôïc khai ngoä, khoù ñöôïc ñi theo. Nhöng nay con laïi ñöôïc
gaëp gôõ chaân Thieän tri thöùc töùc laø con ñaõ ñöôïc lôïi ích toái thaéng; nhö
theá-laø tuaàn töï con ñaõ ñaït ñöôïc caùi khoù trong caùi khoù.
Thöa Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Boà-ñeà voâ thöôïng vì
muoán gaëp gôõ caùc Ñöùc Phaät ra ñôøi, vì muoán nghe heát danh hieäu cuûa taát
caû chö Phaät, vì muoán thaáy heát thaûy caùc thaân cuûa taát caû chö Phaät, vì
muoán ñeán khaép theá giôùi cuûa taát caû chö Phaät, vì muoán vaøo phaùp hoäi cuûa
taát caû chö Phaät, vì muoán quaùn saùt khaép caûnh giôùi cuûa taát caû chö Phaät,
vì muoán bieát heát thaûy yù cuûa taát caû chö Phaät, vì muoán ñöôïc heát thaûy caùc
Ñöùc Phaät thoï kyù, vì muoán nhôø oai löïc cuûa taát caû chö Phaät, vì muoán
phuïng söï taát caû chö Phaät, vì muoán chöùng ngoä heát taát caû Phaät phaùp, vì
muoán tuøy thuaän taâm cuûa taát caû chö Phaät, vì muoán vieân maõn nguyeän
cuûa taát caû chö Phaät, vì muoán naém baét ñöôïc taát caû Tam-muoäi, vì muoán
böøng saùng taát caû trí Phaät, vì muoán laøm trang nghieâm taát caû phaùp hoäi
cuûa chö Phaät, vì muoán tu toaøn boä baûn haïnh cuûa chö Phaät, vì muoán thaáy
söï hieän thaàn thoâng cuûa taát caû chö Phaät, vì muoán chöùng ñuû caùc trí löïc
cuûa chö Phaät, vì muoán söï thanh tònh voâ uùy cuûa chö Phaät, vì muoán nghe
giaùo phaùp cuûa taát caû chö Phaät, vì muoán thoï trì phaùp luaân cuûa chö Phaät,
vì muoán caàu phaân tích taát caû Phaät phaùp, vì muoán truï trì bieån giaùo phaùp
cuûa chö Phaät, vì muoán baûo veä thaønh trì giaùo phaùp cuûa chö Phaät, vì
muoán quaùn saùt phaùp giaùc ngoä cuûa chö Phaät, vì muoán lieãu ngoä giaùo
phaùp do Ñöùc Phaät chöùng ñöôïc, vì muoán thaâm nhaäp phaùp cuûa Ñöùc Phaät
ñaõ bieát, vì muoán thaáy taát caû Phaät phaùp ñeàu sinh ra töø thaân mình, vì
muoán cuøng moät theå vôùi heát thaûy caùc Boà-taùt, vì muoán ñoàng loaïi vôùi caùc
Boà-taùt, vì muoán ngang baèng thieän caên vôùi caùc Boà-taùt, vì muoán quaùn
chieáu sôû hoïc cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán cuøng tu taäp tònh haïnh vôùi caùc
Boà-taùt, vì muoán thaønh töïu söï tu taäp nhö caùc vò Boà-taùt, vì muoán vieân
maõn Ba-la-maät cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán phaùt nguyeän thanh tònh cuûa
caùc Boà-taùt, vì muoán nhaäp vaøo bieån ñaïi nguyeän cuûa caùc Boà-taùt, vì
muoán ñaày ñuû söùc ñaïi Bi cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán ñaït ñeán choã cöùu caùnh
cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán ñaït ñöôïc taïng oai thaàn khaùc nhau cuûa chö
Phaät vaø Boà-taùt, vì muoán ñaït ñöôïc taïng aùnh saùng trí tueä voâ taän cuûa caùc
Boà-taùt, vì muoán ñaït ñöôïc taïng Tam-muoäi coâng ñöùc roäng lôùn cuûa caùc
Boà-taùt, vì muoán ñaït ñöôïc taïng oai löïc voâ löôïng cuûa caùc Boà-taùt, vì
muoán ñaït ñöôïc taïng thaàn thoâng voâ löôïng cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán ñaït
ñöôïc taïng ñaïi thaàn bieán khoâng cuøng taän cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán ñaït
ñöôïc taïng ñaïi töï taïi thöôøng hieän höõu cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán ñaït ñöôïc
taïng saéc tònh dieäu ñeå trang nghieâm cuûa caùc Boà-taùt, vì muoán ñaït ñöôïc
taïng ñaïi Töø bi cuûa caùc Boà-taùt, ñeå giaùo hoùa chuùng sinh, giuùp hoï ñaït ñeán
bôø giaûi thoaùt roát raùo.
Baïch Thaùnh giaû! Hoâm nay con ñem taâm nhö theá, sôû thích nhö
theá, mong muoán nhö theá, caàn caàu nhö theá, tö duy nhö theá, ngöôõng moä
nhö theá, toân troïng nhö theá, phöông tieän nhö theá, duõng maõnh nhö theá,
troïn veïn nhö theá, thaät khieâm nhöôøng nhö theá, ñeán choã Thaùnh giaû
Thieän tri thöùc. Con nghe noùi Thaùnh giaû laø ngöôøi kheùo leùo daïy doã caùc
chuùng Boà-taùt; coù khaû naêng duøng phöông tieän môû caûnh giôùi Phaät, chæ
www.daitangkinh.org
ñöôøng cho hoï; chæ hoï ñaâu laø beán bôø, baét cho hoï nhòp caàu; trao cho hoï
thuyeàn beø; laøm cho hoï ñeàu caét ñöùt ñöôïc löôùi ngu si; döùt tröø ñöôïc
chöôùng ñieân ñaûo, nhoå boû muõi teân nghi hoaëc; röûa saïch buïi phieàn naõo,
chieáu saùng röøng taâm, phaù taâm meâ chaáp, laøm cho taâm trong saïch, söûa
taâm dua nònh, daäp taét taâm nhieät naõo, laøm cho taâm maùt meû; ngöôïc doøng
sinh töû ñi vaøo ñöôøng Nieát-baøn, laøm cho taâm xa lìa caùc nguïc tuø kieán
chaáp, laøm cho taâm giaûi thoaùt söï tham duïc troùi buoäc nôi aùi nhieãm, laøm
cho taâm bieán chuyeån nhö yù, nhaäp vaøo taùnh Nhaát thieát trí; giuùp hoï sôùm
ñeán thaønh trì giaùo phaùp roäng lôùn, giuùp hoï coù taâm ñaïi Bi voâ thöôïng
vöõng chaéc, giuùp hoï an truï hoaøn toaøn vaøo ñaïi Töø, giuùp hoï phaùt sinh
haïnh Boà-taùt, giuùp hoï tu taäp caùc moân Tam-muoäi, giuùp hoï ngoä nhaäp ñòa
vò cuûa baäc Thaùnh ñaõ chöùng ñaéc, giuùp hoï quaùn saùt baûn taùnh caùc phaùp,
giuùp hoï taêng tröôûng nguyeän löïc cuûa Phoå Hieàn vaø coù taâm bình ñaúng ñoái
vôùi caùc chuùng sinh. Cuùi xin Thaùnh giaû thöông töôûng thuyeát giaûng cho
con: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt ñeå con
theo ñoù tu taäp, sôùm ñöôïc thanh tònh, sôùm ñöôïc thoâng hieåu ñaày ñuû troïn
veïn.
Khi aáy, nhôø vaøo söùc thieän caên ñaõ tích taäp töø quaù khöù; nhôø vaøo
söùc oai thaàn cuûa Nhö Lai trong hieän taïi, söùc nhôù nghó cuûa Ñoàng töû
Vaên-thuø-sö-lôïi, nhôø vaøo söùc haïnh nguyeän caên baûn cuûa taát caû Thieän tri
thöùc khaép möôøi phöông gia trì; Tröôûng giaû Giaûi Thoaùt töùc thì nhaäp vaøo
moân Tam-muoäi thuø thaéng cuûa Boà-taùt. Tam-muoäi aáy coù teân laø Toaøn
Toång trì, nhieáp khaép taát caû coõi Phaät voâ bieân. Nhaäp Tam-muoäi naøy roài,
thaân cuûa vò aáy thanh tònh aùnh saùng röïc rôõ; ôû trong thaân vò aáy, hieän ra
voâ soá chö Phaät nhieàu nhö soá vi traàn trong möôøi coõi Phaät khaép möôøi
phöông vaø caùc coõi Phaät aáy thì thanh tònh trang nghieâm; coù ñaày ñuû aùnh
saùng, ñaïo traøng chuùng hoäi vaø cuõng hieän ra caùc chuùng Boà-taùt ñoàng
haønh thuôû xöa vôùi Ñöùc Phaät aáy nhö: Thaáy thaàn thoâng bieán hoùa khi
xöa, theä nguyeän roäng lôùn ñaõ phaùt khi xöa, phaùp trôï ñaïo ñaõ tu khi xöa,
caùc ñaïo xuaát ly ñaõ tònh khi xöa, söï thanh tònh trang nghieâm ñaõ coù khi
xöa, caùc haïnh Boà-taùt ñaõ tu khi xöa. Cuõng thaáy ñöôïc Ñöùc Phaät aáy thaønh
töïu Chaùnh Ñaúng Chaùnh Giaùc, chuyeån phaùp luaân maàu nhieäm, giaùo hoùa
chuùng sinh. Taát caû ñeàu hieän roõ raøng nôi thaân khoâng bò chöôùng ngaïi.
Cuõng ôû trong thaân naøy, ñeàu hieän caùc thaân coù ôû khaép taát caû coõi; khoâng
ñaâu laø khoâng coù; thaân vaø coõi Phaät hoå töông, nhieáp nhaäp, khoâng bò trôû
ngaïi, ñuû loaïi hình saéc nhöng khoâng ñeán khoâng ñi, taát caû ñeàu rieâng bieät,
ñöùng theo thöù töï khoâng bò laãn loän; ñoù laø nhieàu coõi Phaät trang nghieâm
khaùc nhau, caùc loaïi chuùng hoäi caùc quyeán thuoäc ñaày ñuû, ñuû caùc oai
nghi, cung kính, cuùng döôøng, ñuû caùc loaïi ñaïo traøng ñöôïc trang nghieâm
trong ñoù caùc Ñöùc Phaät thò hieän ñuû caùc thaàn thoâng, du hyù, kieán taïo ñuû
caùc ñaïo phaåm khaùc nhau, bieåu hieän ñuû caùc ñaïi nguyeän roäng lôùn, ñuû
caùc thaàn löïc trang nghieâm khaép nôi. Hoaëc moät theá giôùi, thò hieän sinh
leân cung trôøi Ñaâu-suaát, ñeå laøm Phaät söï; hoaëc trong moät theá giôùi, tòch ôû
Ñaâu-suaát ñöôïc sinh xuoáng cung vua, ñeå laøm Phaät söï; hoaëc hieän caùc
loaïi thaàn bieán khi coøn naèm trong thai meï; hoaëc hieän ñuû loaïi töôùng toát
luùc môùi ñaûn sinh; hoaëc hieän ñuû caùc troø ñuøa khi coøn thô aáu; hoaëc hieän
ñoàng töû ôû nôi noäi cung; hoaëc thò hieän xuaát gia thöïc haønh khoå haïnh;
hoaëc ñeán giaùc thoï ngoài nhö ñaïo traøng; hoaëc hieän thaàn thoâng phaù chö
ma quaân; hoaëc hieän töï taïi thaønh ñaïo Voâ thöôïng; hoaëc hieän caùc vua
khuyeán thænh thuyeát phaùp; hoaëc thò hieän nhaän lôøi chuyeån phaùp luaân
maàu nhieäm; hoaëc hieän thieân, long, Caøn-thaùt-baø cung kính vaây quanh,
thöôøng theo hoä veä; hoaëc hieän thaân mình vaøo khaép caùc caûnh giôùi; hoaëc
ñeán truï choã ôû cuûa taát caû chuùng sinh; hoaëc coù luùc thò hieän ñoä chuùng sinh
roài nhaäp Nieát-baøn, laøm cho theá gian theâm meán moä; hoaëc hieän xaù-lôïi
toaøn thaân thaønh xaù-lôïi nhuyeãn phaân chia cho trôøi ngöôøi ñeå hoï taêng
phaàn phöôùc ñöùc; hoaëc xaây thaùp mieáu lôùn khaép taát caû caùc coõi trôøi ngöôøi
ñeå trang nghieâm caûnh giôùi coõi nöôùc vaø laøm lôïi ích chuùng sinh. Caùc
Ñöùc Nhö Lai aáy ôû theá giôùi khaùc nhau, sinh trong caùc neûo khaùc nhau,
caùc loaøi khaùc nhau, chuùng hoäi khaùc nhau, caên khí khaùc nhau, sôû thích
khaùc nhau, haïnh nghieäp khaùc nhau, tin hieåu khaùc nhau, caên löïc khaùc
nhau, tu taäp khaùc nhau, haïnh nguyeän khaùc nhau, giaùc ngoä khaùc nhau,
taâm töôûng khaùc nhau, taäp khí phieàn naõo vaø tuøy mieân khaùc nhau. Trong
caùc bieån chuùng sinh nhö theá, ñeàu nhôø oai löïc cuûa Phaät, hieän thaàn thoâng
ñeán khaép moïi nôi, ñeå thi haønh Phaät söï, nhö: Hoaëc ôû nôi ñaïo traøng
nhieàu nhö cöïc vi traàn, hoaëc ôû nôi ñaïo traøng roäng lôùn voâ bieân, hoaëc ôû
nôi ñaïo traøng baèng moät do-tuaàn, hoaëc ôû nôi ñaïo traøng baèng möôøi do-
tuaàn… cho ñeán ôû nôi ñaïo traøng chuùng hoäi maø soá löôïng nhieàu nhö soá cöïc
vi traàn khoâng theå noùi trong bieån theá giôùi ôû trong khoâng theå noùi caùc coõi
www.daitangkinh.org
Phaät; ôû ñoù duøng ñuû caùc thaàn thoâng, ñuû loaïi aâm thanh, ñuû loaïi töø ngöõ,
ñuû caùc bieän taøi, ñuû caùch giaûi thích vaø duøng ñuû caùc tieáng roáng ñaïi Sö töû
voâ uùy ôû trong bieån Thaùnh ñeá cuûa Nhö Lai; vì caùc loaïi chuùng sinh maø
dieãn thuyeát voâ soá giaùo phaùp, khai thò ñuû caùc moân Toång trì, chuyeån
toaøn boä phaùp luaân cuûa Nhö Lai, thoï kyù cho taát caû Boà-taùt. Nhöõng phaùp
moân vaø aâm thanh, ngoân ngöõ maø Ñöùc Nhö Lai aáy ñaõ thuyeát; Ñoàng töû
Thieän Taøi ñeàu coù khaû naêng laéng nghe tieáp nhaän, ghi nhôù khoâng queân,
tö duy quaùn saùt, cuõng thaáy ñöôïc söïc thaàn bieán töï taïi cuûa caùc moân Tam-
muoäi chaúng theå nghó baøn cuûa chö Phaät vaø Boà-taùt. Hieän töôùng aáy roài,
baáy giôø, Tröôûng giaû Giaûi Thoaùt bình thaûn xuaát ñònh, baûo Ñoàng töû
Thieän Taøi:
–Thieän nam! Ta ñaõ töï taïi ra vaøo moân giaûi thoaùt trang nghieâm
saâu xa voâ ngaïi naøy. Thieän nam! Trong luùc an truï moân giaûi thoaùt aáy ta
lieàn thaáy theá giôùi coù aùnh saùng maøu vaøng Dieâm-phuø-ñaøn ôû phöông
Ñoâng coù Ñöùc Nhö Lai Long Töï Taïi Vöông ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc ñaïo
traøng chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt Tyø-loâ-giaù-na taïng laøm thöôïng thuû;
laïi thaáy theá giôùi Toác taät cuï tuùc chö löïc ôû phöông Nam, coù Ñöùc Nhö Lai
Bieán Phuù Phoå Höông Vöông ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø ñaïo traøng
chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt Tö Duy Taâm vöông laøm thöôïng thuû; laïi
thaáy theá giôùi Cuï tuùc nhaát thieát höông vieân maõn quang ôû phöông Taây,
coù Ñöùc Nhö Lai Tu-di Ñaêng Vöông ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñaïo traøng
chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt Voâ Ngaïi Taâm laøm thöôïng thuû; laïi thaáy
theá giôùi Ca-sa traøng ôû phöông Baéc, coù Ñöùc Nhö Lai Kim Cöông Kieân
Coá ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø ñaïo traøng chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt
Kim Cöông Du Boä Duõng Maõnh Haïnh laøm thöôïng thuû; laïi thaáy theá giôùi
Nhaát thieát thuø thaéng dieäu baûo ôû Ñoâng baéc, coù Ñöùc Nhö Lai Voâ Sôû Ñaéc
Caûnh Giôùi Nhaõn Tyø-loâ-giaù-na ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñaïo traøng chuùng
hoäi vaây quanh, Boà-taùt Voâ Sôû Ñaéc Dieäu Bieán Hoùa laøm thöôïng thuû; laïi
thaáy theá giôùi Töï taïi höông dieãm quang aâm ôû Ñoâng nam, coù Ñöùc Nhö
Lai Höông Ñaêng Vöông ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø ñaïo traøng chuùng
hoäi vaây quanh, Boà-taùt Kim Cöông Dieäm Tueä Töï Taïi Dieäu AÂm Vöông
laøm thöôïng thuû; laïi thaáy theá giôùi Trí nhaät dieäm phoå quang minh ôû Taây
nam, coù Ñöùc Nhö Lai Tyø-loâ-giaù-na Phoå Trí Thanh ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc vaø ñaïo traøng chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt Phoå Dieäm Thuøy Keá
Bieán Hieän Höông Hoa Quang laøm thöôïng thuû; laïi thaáy theá giôùi Phoå
thanh tònh dieäu höông trang nghieâm taïng ôû Taây baéc, coù Ñöùc Nhö Lai
Voâ Löôïng Coâng Ñöùc Haûi Traøng Vieân Maõn Quang ÖÙng Chaùnh Ñaúng
Giaùc vaø ñaïo traøng chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt Voâ Ngaïi Oai Löïc Thaân
Trí Traøng Vöông laøm thöôïng thuû; laïi thaáy theá giôùi Sö töû ñaèng dieäm
giaûi thoaùt quang minh ôû Haï phöông, coù Ñöùc Nhö Lai Voâ Ngaïi Phaùp
Giôùi Traøng Cuï Tuùc Trí Tueä Dieäm Quang ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc vaø
ñaïo traøng chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt Phaùp Giôùi Trí Dieäm Quang
Minh Bieán Chieáu Theá Giôùi Traøng laøm thöôïng thuû; laïi thaáy theá giôùi
Quang minh bieán chieáu thöù ñeä xuaát hieän voâ taän Phaät, coù Ñöùc Nhö Lai
Danh Xöng Voâ Bieân Voâ Ngaïi Trí Tueä Vieân Maõn Quang Traøng Vöông
ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, ñaïo traøng chuùng hoäi vaây quanh, Boà-taùt Voâ
Ngaïi Tinh Taán Löïc Phaùp Giôùi Trí Traøng Vöông laøm thöôïng thuû. Thieän
nam! Ta thaáy coù möôøi Ñöùc Theá Toân laøm thöôïng thuû nhö theá cho ñeán
thaáy chö Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc nhö soá cöïc vi traàn trong möôøi
coõi Phaät, ôû khaép möôøi phöông vaø coù nhöõng ñaïo traøng chuùng hoäi vaây
quanh; moãi vò ñeàu coù Boà-taùt laøm thöôïng thuû vaø caùc quyeán thuoäc hieån
hieän roõ raøng, nhöng toaøn theå Ñöùc Nhö Lai ôû theá giôùi aáy, khoâng ñeán
ñaây; baûn thaân ta cuõng khoâng ñeán ñoù.
Thieän nam! Neáu ta muoán thaáy Ñöùc Nhö Lai Voâ Löôïng Thoï ôû theá
giôùi An laïc; thì ñöôïc thaáy ngay; hoaëc muoán thaáy Ñöùc Nhö Lai Nguyeät
Trí, ôû theá giôùi Baïch chieân-ñaøn höông; Ñöùc Nhö Lai Baûo Quang Minh,
ôû theá giôùi Dieäu höông; Ñöùc Nhö Lai Baûo Lieân Hoa Quang Minh, ôû theá
giôùi Lieân hoa; Ñöùc Nhö Lai Tòch Tònh Quang, ôû theá giôùi Dieäu kim
quang; Ñöùc Nhö Lai Baát Ñoäng, ôû theá giôùi Dieäu hyû; Ñöùc Nhö Lai Sö Töû
Töôùng, ôû theá giôùi Thieän truï; Ñöùc Nhö Lai Nguyeät Giaùc, ôû theá giôùi
Caûnh quang minh; Ñöùc Nhö Lai Tyø-loâ-giaù-na, ôû theá giôùi Caùt töôøng sö
töû baûo trang nghieâm; caùc Ñöùc Nhö Lai ôû khaép taát caû caùc theá giôùi trong
möôøi phöông nhö theá, neáu ta muoán thaáy thì ñöôïc thaáy ngay; nhöng caùc
Ñöùc Nhö Lai aáy, khoâng phaûi ñeán ñaây, ta cuõng khoâng ñeán ñoù.
Thieän nam! Neáu nhö ta muoán thaáy heát chö Phaät trong taát caû kieáp
cuøng taän ñôøi quaù khöù vaø chuùng hoäi ñaïo traøng, thaàn thoâng bieán hoùa,
ñieàu phuïc chuùng sinh vaø nhöõng caùch trang nghieâm trong coõi Phaät aáy;
hoaëc muoán thaáy caùc Ñöùc Nhö Lai, trong taát caû kieáp haûi ôû voâ taän ñôøi vò
www.daitangkinh.org
lai vaø chuùng hoäi ñaïo traøng, ñieàu phuïc chuùng sinh, thaàn thoâng bieán hoùa
cuøng caùc Boà-taùt laøm trang nghieâm coõi nöôùc; taát caû nhö theá, ta ñeàu thaáy
ñöôïc theo yù muoán. Caùc Ñöùc Nhö Lai, caùc kieáp vaø taát caû coõi Phaät ñöôïc
trang nghieâm vôùi ñuû caùch khaùc nhau aáy, khoâng ñeán ñaây, taâm ta cuõng
khoâng vaøo quaù khöù, vò lai, nhöng vieäc ta thaáy ñeàu nhö hieän taïi.
Thieän nam! Ta coù khaû naêng bieát roõ taát caû Ñöùc Nhö Lai trong ba
ñôøi ôû khaép möôøi phöông vaø caùc Boà-taùt, cuøng caùc vieäc nhö trang
nghieâm coõi nöôùc vaø thaàn thoâng khoâng töø ñaâu ñeán, cuõng chaúng veà ñaâu,
khoâng coù nôi ñi cuõng khoâng coù ñieåm truï vaø bieát chính mình cuõng
khoâng ñi khoâng ñeán, khoâng coù choã ñi, choã truï. Vì sao? Vì ta bieát caùc
Ñöùc Phaät vaø taâm cuûa mình ñeàu nhö moäng, caûnh thaáy trong moäng do
phaân bieät maø sinh ra, thaáy caùc Ñöùc Phaät do taâm sinh khôûi, laïi bieát taâm
ta nhö nöôùc trong bình; hieåu roõ caùc phaùp nhö boùng döôùi nöôùc; laïi bieát
taâm mình nhö troø huyeãn thuaät; bieát taát caû caùc phaùp do huyeãn taïo ra; laïi
bieát chö Phaät, Boà-taùt vaø taâm cuûa mình taát caû ñeàu nhö aâm vang. Ví nhö
khoaûng khoâng nôi hang ñoäng tuøy tieáng maø phaùt tieáng vang, hieåu roõ
taâm mình do suy nghó maø ñöôïc thaáy Phaät. Ta bieát nhö vaäy, ghi nhôù nhö
vaäy, vieäc thaáy ñöôïc caùc Ñöùc Phaät ñeàu nhôø vaøo taâm cuûa mình.
Thieän nam! OÂng neân bieát, Boà-taùt tu taäp caùc phaùp Phaät, laøm thanh
tònh caùc coõi Phaät, tích taäp dieäu haïnh, ñieàu phuïc chuùng sinh, phaùt ñaïi
theä nguyeän: Nhaäp Nhaát thieát trí, töï taïi dieäu duïng vôùi phaùp moân giaûi
thoaùt chaúng theå nghó baøn; ñaéc quaû Boà-ñeà, hieän ñaïi thaàn thoâng ñeán
khaép taát caû phaùp giôùi trong möôøi phöông, duøng trí vi teá nhaäp khaép caùc
kieáp. Nhö theá, taát caû phaùp cuûa Phaät vaø Boà-taùt ñeàu do töï taâm mình.
Thieän nam! Do caùc nghieäp hö voïng tích taäp neân goïi laø taâm; laáy
Maït-na laøm tö löôïng, duøng yù thöùc ñeå phaân bieät. Naêm thöùc nhö: Nhaõn
phaân bieät caùc caûnh khoâng ñoàng. Phaøm phu ngu muoäi khoâng theå hieåu
bieát, sôï laõo beänh töû, caàu mong nhaäp Nieát-baøn, nhöng sinh töû vaø Nieát-
baøn, caû hai hoï ñeàu khoâng bieát, maø chæ voïng khôûi phaân bieät taát caû caûnh.
Ngöôøi phaøm phu ngu muoäi cho caùc caên vò lai ñoaïn dieät caûnh giôùi naêm
traàn laø Nieát-baøn. Trong khi ñoù chö Phaät vaø Boà-taùt töï chöùng ngoä,
chuyeån A-laïi-da thaønh Trí baûn giaùc.
Thieän nam! Taát caû phaøm phu ngu muoäi, ñeàu meâ laàm phöông tieän
cuûa Phaät, neân chaáp coù ba thöøa; khoâng bieát tam giôùi laø do taâm sinh;
khoâng bieát heát thaûy phaùp Phaät trong ba ñôøi ñeàu töï taâm löông tri hieän
thöïc, thaáy naêm traàn beân ngoaøi chaáp laø coù thaät, gioáng nhö boø, deâ khoâng
coù khaû naêng hieåu bieát, neân ôû trong xe sinh töû maø khoâng theå naøo thoaùt
ra ñöôïc.
Thieän nam! Ñöùc Phaät thuyeát caùc phaùp laø khoâng sinh, khoâng dieät,
cuõng khoâng coù ba ñôøi. Vì sao? Ví nhö taâm ta hieän caûnh giôùi cuûa naêm
traàn nhöng thaät ra khoâng coù, vì caùc phaùp coù vaø khoâng aáy voán khoâng
sinh khôûi, ví nhö söøng thoû. Baäc thaùnh, töï mình ngoä caûnh giôùi nhö theá.
Thieän nam! Phaøm phu ngu si voïng khôûi phaân bieät, trong khoâng
chaáp coù, trong coù chaáp khoâng, naém giöõ caùc haønh töôùng cuûa A-laïi-da,
neân rôi vaøo hai loaïi kieán chaáp sinh vaø dieät, khoâng roõ töï taâm neân sinh
ra phaân bieät.
Thieän nam! OÂng neân bieát raèng töï taâm chính laø phaùp cuûa taát caû
chö Phaät vaø Boà-taùt; nhôø bieát ñöôïc töï taâm laø Phaät phaùp neân coù khaû
naêng laøm thanh tònh taát caû coõi vaø nhaäp vaøo caùc kieáp.
Theá neân, thieän nam! OÂng neân duøng thieän phaùp hoã trôï cho taâm
mình, neân duøng möa phaùp ñeå thaám nhuaàn taâm mình; neân duøng dieäu
phaùp taém goäi taâm mình, neân duøng tinh taán laøm vöõng chaéc taâm mình,
neân duøng nhaãn nhuïc laøm cho taâm mình khieâm nhöôøng, neân duøng
Thieàn ñònh laøm taâm mình thanh tònh, neân duøng trí tueä laøm cho taâm
mình saùng suoát, neân duøng ñöùc cuûa Phaät laøm cho taâm mình phaùt trieån,
neân duøng bình ñaúng maø môû mang taâm mình vaø neân duøng möôøi löïc,
boán Voâ sôû uùy soi saùng taâm mình.
Thieän nam! Ta chæ ñöôïc ra vaøo töï taïi ñöôïc phaùp moân giaûi thoaùt
trang nghieâm, saâu xa, voâ ngaïi naøy cuûa Nhö Lai; coøn nhö caùc Ñaïi Boà-
taùt khaùc an truï trí voâ ngaïi, thöïc haønh haïnh voâ ngaïi, thoâng ñaït caùc caûnh
giôùi, hieän taïi thöôøng ñöôïc thaáy Tam-muoäi roäng lôùn cuûa caùc Ñöùc Phaät,
an truï vaøo moân thaønh Chaùnh giaùc khoâng nhaäp caûnh giôùi Nieát-baøn cuûa
caùc Ñöùc Phaät, bieát roõ khaép nhöõng caûnh giôùi cuûa caùc bieån Tam-muoäi,
coù theå tuøy thuaän quaùn saùt caùc phaùp trong ba ñôøi ñeàu bình ñaúng, phaân
thaân ñeán khaép taát caû saùt haûi, nhaäp vaøo caûnh giôùi khoâng phaân bieät cuûa
chö Phaät, taát caû caûnh giôùi ñeàu hieän roõ, thöôøng hay quaùn saùt taát caû caùc
phaùp, duøng trí vieân maõn thuyeát giaûng vaø thöïc haønh heát thaûy caùc coâng
ñöùc vaø haïnh nguyeän cuûa caùc Boà-taùt, trong thaân caùc vò aáy, ñeàu coù theå
www.daitangkinh.org
hieän roõ töôùng thaønh hoaïi cuûa caùc theá giôùi, nhöng töï thaân vaø theá giôùi
kia khoâng sinh hai töôùng. Dieäu haïnh cuûa caùc vò aáy thì nhö theá, coøn ta
khoâng laøm sao coù theå bieát vaø noùi cho cuøng.
Thieän nam! Töø ñaây ñeán phöông Nam, beân bôø Dieâm-phuø-ñeà, coù
moät truù xöù, teân Bieán voâ caáu, ôû ñoù coù vò Tyø-kheo teân Haûi Traøng. OÂng
neân ñeán ñoù tham vaán: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu
ñaïo Boà-taùt.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã Tröôûng giaû, nhieãu quanh beân
phaûi, quaùn saùt, tö duy chieâm ngöôõng, taùn döông, khen ngôïi, voâ löôïng
coâng ñöùc, töôûng nieäm söï cöùu hoä cuûa Thieän tri thöùc, thöôøng toû nieàm vui
vôùi Thieän tri thöùc, nöông Thieän tri thöùc maø phaùt haïnh nguyeän; nhôø
Thieän tri thöùc laøm cho ta toû ngoä; kính troïng Thieän tri thöùc; taâm khoâng
traùi yù; laøm vieäc vôùi Thieän tri thöùc, khoâng doái nònh; thôø Thieän tri thöùc
baèng taám loøng trung tröïc; luoân laøm vöøa yù Thieän tri thöùc; xem Thieän tri
thöùc nhö meï hieàn, vì giuùp cho ta xa lìa taát caû ñieân ñaûo; xem Thieän tri
thöùc nhö cha laønh vì giuùp ta thaønh töïu thieän phaùp cuûa Boà-taùt. Nghó nhö
theá roài caøng kính meán hôn, buøi nguøi rôi leä töø giaõ ra ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi chuyeân taâm ghi nhôù lôøi daïy cuûa
Tröôûng giaû aáy vaø quaùn theo ñuùng nhö thuyeát ñeå tu haønh, nhôù kyõ moân
giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; tö duy moân aùnh
saùng trí tueä chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; thaâm nhaäp moân thöù töï phaùp
giôùi chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; toû ngoä moân nhaäp khaép caùc phaùp
chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; thaáy roõ thaàn bieán cuûa Ñöùc Nhö Lai
chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; quaùn saùt söï nhaäp khaép caùc coõi Phaät
chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; tin töôûng saâu xa naêng löïc Phaät trang
nghieâm chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; quaùn chieáu Tam-muoäi Boà-taùt
chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; thoâng suoát nhöõng theá giôùi khaùc nhau
chaúng theå nghó baøn cuûa vò aáy; tu taäp tònh nghieäp Boà-taùt chaúng theå nghó
baøn cuûa vò aáy; phaùt sinh theä nguyeän roäng lôùn chaúng theå nghó baøn cuûa
vò aáy.
Quaùn saùt nhö theá roài thoâng thaû ñi veà phöông Nam, ñeán laøng Voâ
caáu, thuoäc bôø Dieâm-phuø-ñeà, tìm kieám Tyø-kheo Haûi Traøng khaép nôi,
chôït gaëp vò aáy ñang ngoài kieát giaø, ôû caïnh khu röøng kinh haønh, thaân
ngay thaúng chaùnh nieäm, lìa caû hôi thôû ra vaøo, khoâng phaân bieät taàm tö
giaùc quaùn, an truï nôi Tam-muoäi roäng lôùn baát tö nghì, duøng söùc Tam-
muoäi, hieän ñaïi thaàn thoâng: Töø ñaàu ñeán chaân, khaép caùc chi, cho ñeán
töøng loã chaân loâng treân thaân vò aáy, ñeàu hieän voâ löôïng chaúng theå nghó
baøn caùc loaïi maây thaân gioáng nhö thaân töôùng cuûa mình. Hieän taát caû
thaân, khaép taát caû nôi, ñeå cuùng döôøng taát caû Ñöùc Nhö Lai, laøm nghieâm
tònh khaép taát caû coõi Phaät, thaønh thuïc khaép taát caû Boà-taùt, ñieàu phuïc
khaép taát caû chuùng sinh, cöùu vôùt heát caùc khoå uaån, döùt tröø heát ba ñöôøng
aùc, khai môû heát con ñöôøng nhaân thieân, tieâu dieät caùc ñoäc phieàn naõo,
laøm cho chuùng sinh nhaäp saâu vaøo bieån trí tueä vaø laøm cho chuùng sinh an
truï troïn veïn vaøo Nhaát thieát trí.
Töø hai chaân vò aáy, phoùng ra caùc chuùng Tröôûng giaû, cö só, Baø-la-
moân nhieàu baèng cöïc vi traàn trong voâ soá coõi Phaät, gioáng nhö ñaùm maây
thaân, ñaàu ñoäi maõo hoa, thaân ñeo anh laïc, ñænh ñaàu buoät minh chaâu, y
phuïc chænh teà, voâ löôïng ñoàng nam laøm quyeán thuoäc, ñi khaép taát caû theá
giôùi trong möôøi phöông, ban caùc vaät cuùng döôøng toát ñeïp nhaát cho taát
caû chuùng sinh nhö: Möa xuoáng nhöõng thöùc aên nöôùc uoáng boå döôõng
thöôïng haïng ñuùng phaùp, caùc loaøi hoa baùu raát ñeïp nhieàu maøu, caùc loaïi
y phuïc, caùc loaïi y phuïc, caùc loaïi anh laïc, caùc loaïi voøng hoa, caùc loaïi
höông xoâng, caùc loaïi höông xoa, caùc vaät duïng baùu, caùc phoøng xaù caùc
vaät duïng caù nhaân caàn thieát cho ñôøi soáng, cöùu giuùp nhöõng chuùng sinh
ngheøo cuøng cô cöïc khaép nôi, ñaùp öùng cho hoï ñaày ñuû nhöõng vaät caàn
thieát, an uûi heát thaûy nhöõng chuùng sinh khoå naõo, giuùp hoï thaân taâm an
laïc, laøm cho hoï hoan hyû, giuùp cho caên laønh cuûa chuùng sinh ñöôïc thuaàn
thuïc, taâm yù nhu hoøa, khieán hoï ñöôïc thanh tònh troïn veïn trong ñaïo Voâ
thöôïng Boà-ñeà; thò hieän nhö theá ñaày khaép möôøi phöông.
Töø hai ñaàu goái vò aáy, xuaát hieän voâ soá traêm ngaøn vaïn öùc nhöõng
ngöôøi doøng doõi vua chuùa, Baø-la-moân vaø quyeán thuoäc cuûa hoï nhieàu
gioáng nhö ñaùm maây thaân, taát caû ñeàu thoâng tueä, ñaày ñuû taøi ngheä, am
hieåu caû theá gian vaø xuaát theá gian, ñuû caùc saéc töôùng, ñuû loaïi dung maïo,
ñuû loaïi y phuïc cao caáp trang nghieâm, ôû khaép caùc theá giôùi trong möôøi
phöông, thöôøng duøng boán Nhieáp phaùp hoùa ñoä chuùng sinh ñoù laø cho cuûa
baùu ñeå hoï giaøu sang, vui veû noùi lôøi töø hoøa ñeå ngöôøi nghe hoan hyû,
hoaëc cuøng laøm vieäc ñeå khuyeân nhuû hoï tieán boä. Nhö theá, taát caû ngöôøi
ngheøo ñöôïc ñuû, ngöôøi beänh ñöôïc nheï, ngöôøi nguy ñöôïc an, ngöôøi sôï
www.daitangkinh.org
ñöôïc khoûi, ngöôøi ñau khoå ñöôïc vui söôùng. Laïi duøng phöông tieän laøm
cho hoï ñeàu phaùt taâm, truyeàn trao chaùnh phaùp ñeå hoï toû ngoä, nhanh
choùng giuùp cho hoï tích taäp nhöõng thieän phaùp vaø traùnh xa nhöõng ñieàu
baát thieän, cöùu vôùt hoï ra khoûi vuõng buøn sinh töû, ñaët hoï vaøo trong phaùp
voâ uùy chaân thaät nghóa. Thò hieän nhö theá ñaày khaép möôøi phöông.
Töø roán vò aáy chuyeån ñoäng laïi xuaát hieän caùc loaøi chuùng sinh, chö
tieân vaø ngoaïi ñaïo nhieàu nhö ñaùm maây thaân, ñuû caùc hình töôùng trang
nghieâm khaùc nhau, ngöôøi maëc aùo coû, ngöôøi maëc aùo voû caây, taát caû ñeàu
caàm bình taém, oai nghi tòch tónh, daãn caùc tieân chuùng raûo böôùc treân
khoâng trung, qua laïi xoay vaàn khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông,
cuøng nhau caát leân voâ löôïng lôøi ca ngôïi ñeå taùn döông nhöõng coâng ñöùc
cuûa chö Phaät, hoaëc khen ngôïi caùc Boà-taùt ñaõ tu phaïm haïnh ñaõ thuyeát
dieäu phaùp, ñaõ chöùng thanh tònh, aâm thanh aáy hoøa nhaõ, trong treûo,
thanh thoaùt, vang khaép möôøi phöông khoâng bò chöôùng ngaïi; hoï ñieàu
phuïc thaønh thuïc taát caû chuùng sinh; nhieáp phuïc caùc caên khoâng cho
phoùng tuùng; laøm cho quaùn saùt ñöôïc caûnh giôùi chaân thaät, hoaëc noùi caùc
phaùp ñeàu khoâng coù töï taùnh, giuùp cho hoï phaùt taâm Nhaát thieát trí vaø an
truï troïn veïn vaøo con ñöôøng chaân thaät; hoaëc noùi lôøi coù ích giuùp cho ñôøi
soáng tö rieâng ôû theá gian; hoaëc hieän khuoân pheùp theá tuïc töøng vuøng maø
daãn daét hoaëc duøng phöông tieän thieän xaûo, tuøy nghi hoùa ñoä, môû cöûa
phaùp yeáu, xuaát Nhaát thieát trí laøm cho caùc chuùng sinh ñeàu ñöôïc lôïi ích,
tuøy theo ñaúng caáp maø tu taäp ñaïo nghieäp; thò hieän nhö theá khaép caû
möôøi phöông.
Töø hai beân hoâng vò aáy xuaát hieän voâ soá baát tö nghì, roàng chuùa,
roàng con, roàng nöõ vaø quyeán thuoäc cuûa chuùng, nhieàu nhö ñaùm maây
thaân, söï xuaát hieän thaàn bieán cuûa loaøi roàng ñaày khaép hö khoâng chaúng
theå nghó baøn, nhö: Phun ra phun maây trang nghieâm baèng höông quyù
chaúng theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm baèng hoa ñeïp chaúng theå
nghó baøn, phun maây trang nghieâm voøng baùu chaúng theå nghó baøn, phun
maây trang nghieâm baèng loïng baùu chaúng theå nghó baøn, phun maây trang
nghieâm baèng caùc côø baùu chaúng theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm
baèng phöôùng baùu chaúng theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm baèng
caùc loaïi anh laïc baùu ñeïp chaúng theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm
baèng ñaïi ma-ni baûo vöông chaúng theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm
baèng nhieàu loaïi toøa baùu chaúng theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm
baèng vaät nghieâm söùc baùu cuûa coõi trôøi chaúng theå nghó baøn, phun maây
trang nghieâm baèng cung ñieän baùu coõi trôøi chaúng theå nghó baøn, phun
maây trang nghieâm baèng theå nöõ cuûa chö Thieân ca vònh, taùn thaùn chaúng
theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm baèng löôùi chaâu baùu cuûa coõi trôøi
chaúng theå nghó baøn, phun maây trang nghieâm baèng hoa sen baùu vôùi
caùnh, tua, ñaøi nhuïy ñeàu baèng ma-ni chaúng theå nghó baøn, phun maây
trang nghieâm baèng maõo baèng ma-ni baùu chaúng theå nghó baøn, phun maây
trang nghieâm baèng vaät baùu cuûa trôøi, choùi saùng voâ bieân chaúng theå nghó
baøn; phun maây trang nghieâm baèng thaân trôøi vôùi voøng hoa, côø phöôùn,
phan loïng chaúng theå nghó baøn, maây theå nöõ cung kính chaép tay chaúng
theå nghó baøn, maây hoa sen maøu vaøng toûa saùng röïc rôõ chaúng theå nghó
baøn, maây ñaïi aâm thanh dieãn thuyeát coâng ñöùc cuûa taát caû chö Phaät. Nhö
theá, taát caû ñeàu ñöôïc trang nghieâm chaät caû hö khoâng khaép caû ñaïo traøng
cuûa chö Phaät trong möôøi phöông theá giôùi ñeå cuùng döôøng, laøm cho
chuùng sinh ñeàu sinh taâm hoan hyû, döùt löûa phieàn naõo, ñöôïc nieàm vui
töôi maùt. Thò hieän nhö theá ñaày caû möôøi phöông.
Töø trong töôùng caùt töôøng nôi ngöïc vò aáy, xuaát hieän voâ soá A-tu-la
vöông vaø quyeán thuoäc cuûa hoï nhieàu nhö soá caùc vi traàn trong coõi Phaät,
töông töï nhö ñaùm maây thaân, taát caû ñeàu hieän roõ söùc huyeãn thuaät kheùo
leùo chaúng theå nghó baøn vaø caùc loaïi thaàn bieán, ñaày khaép hö khoâng;
nghóa laø coù khaû naêng laøm cho voâ löôïng traêm ngaøn vaïn öùc theá giôùi ñeàu
chaán ñoäng; caùc nuùi lôùn va chaïm, nöôùc caùc bieån ñeàu voït leân, cung ñòeân
chö Thieân ñeàu lay ñoäng, aùnh saùng cuûa chuùng ma ñeàu aån maát, chuùng
cuûa ma quaân ñeàu bò ñaùnh deïp, laøm cho chuùng sinh boû heát kieâu maïn,
taâm khoâng phoùng tuùng, tröø boû ganh tî keo kieät, döùt caùc oaùn haïi, ñeàu
khôûi taâm Töø, phaù nuùi phieàn naõo, caïn bieån aùi duïc, tröôûng döôõng hoøa
bình, luoân soáng hieàn thieän. Laïi duøng huyeãn löïc thaàn thoâng du hyù ñeå
khai ngoä chuùng sinh, laøm cho hoï rôøi boû tham ñaém, thöôøng traùnh xa caùc
phaùp aùc, gheâ sôï sinh töû, thích caàu giaûi thoaùt; laøm cho hoï ra khoûi caùc
neûo cuûa theá gian, laøm cho taâm hoï truï vaøo Voâ thöôïng Boà-ñeà, laøm cho
hoï tu dieäu haïnh thanh tònh cuûa Boà-taùt, laøm cho hoï höôùng ñeán con
ñöôøng Ba-la-maät cuûa Boà-taùt, laøm cho hoï nhaäp vaøo taát caû ñòa vò cuûa
Boà-taùt, laøm chieáu saùng phaùp moân vi dieäu cuûa Boà-taùt, laøm cho hoï thaáy
www.daitangkinh.org
ñöôïc phöông tieän quyeàn xaûo cuûa caùc Boà-taùt. Thò hieän nhö theá ñaày
khaép phaùp giôùi.
Töø löng vò aáy xuaát hieän voâ löôïng haøng Thanh vaên Ñoäc giaùc
nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong a-taêng-kyø coõi Phaät, töông töï nhö ñaùm
maây thaân, vì taát caû chuùng sinh, neân phaûi duøng Nhò thöøa laøm ngöôøi hoùa
ñoä thì giaûng roäng veà phaùp yeáu ñeå ñieàu phuïc hoï, nhö: Haïng chaáp ngaõ,
giaûng veà voâ ngaõ; haïng chaáp thöôøng, thì giaûng caùc haønh voâ thöôøng;
haïng tham duïc, thì giaûng veà quaùn baát tònh; haïng coù nghieäp saân, thì
giaûng veà quaùn töø bi; haïng nghieäp si, thì giaûng veà quaùn duyeân khôûi;
haïng ñaúng phaàn giaûng veà caûnh giôùi töông öng trí tueä, ñoái trò töøng sai
khaùc giuùp hoï quaùn saùt ñöôïc khaép; haïng ñaém chaáp caûnh giôùi thì giaûng
veà taùnh voâ sôû höõu ñeå hoï khoâng tham ñaém; haïng ñaém chìm vaøo caûnh
giôùi naêm duïc thì giaûng veà taùnh khoâng nhieãm vöôùng, ñeå hoï rôøi boû caùc
söï ham muoán; haïng ñaém chaët nhö troùi buoäc vaøo ñònh tòch tónh thì giaûng
veà moân ñaïi nguyeän, laøm cho hoï taêng söï thích thuù, maø theä nguyeän laøm
lôïi ích cho khaép taát caû chuùng sinh, chuyeån baùnh xe phaùp ñeán taän ñôøi vò
lai laøm cho öôùc nguyeän cuûa toaøn theå chuùng sinh ñöôïc vieân maõn. Khaép
caû phaùp giôùi ñaày nhöõng thaàn bieán nhö theá.
Töø hai vai vò aáy, xuaát hieän nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong a-taêng-
kyø coõi Phaät nhöõng Daï-xoa, La-saùt chuùa ñuû caùc dung maïo, ñuû caùc saéc
töôùng, cao, thaáp, lôùn, beù; ñuû caùc dung nghi, uy theá huøng maïnh, thaät
ñaùng gheâ sôï vaø voâ löôïng quyeán thuoäc vaây quanh; hieän ñuû caùc thaàn löïc,
gaàm vang ñuû loaïi tieáng, tuøy theo nhu caàu, taïo moïi phöông tieän ñaày
khaép taát caû theá giôùi nôi möôøi phöông, quaûû hoä taát caû chuùng sinh haønh
thieän vaø caùc baäc Hieàn thaùnh, Boà-taùt thuyeát phaùp nôi ñaïo traøng chuùng
hoäi, nhöõng vò thoï trì tònh haïnh cuûa Boà-taùt, thích caàu chaùnh trí cuûa Nhö
Lai; hoaëc höôùng chaùnh truï vaø laø keû chaùnh truï; hoaëc coù luùc hieän thaàn
caàm Kim cang thuû hoä, phuïng söï, cuùng döôøng caùc Ñöùc Phaät vaø truù xöù
cuûa Phaät; hoaëc thuû hoä khaép caû theá gian ñeå hoï khoûi rôi vaøo caùc ñöôøng
aùc; ngöôøi sôï seät laøm cho an oån, ngöôøi beänh taät laøm cho choùng laønh;
ngöôøi gaëp aùch naïn laøm cho döùt ñau khoå; ngöôøi coù laàm loãi laøm cho hoï
töï hoái caûi, ngöôøi bò tai naïn baát ngôø thì giuùp hoï tieâu dieät; tích taäp phöôùc
trí, giuùp chuùng sinh coù taâm roäng lôùn, coù theå chuyeån baùnh xe phaùp cuûa
chö Phaät, boû baùnh xe sinh töû, truï baùnh xe chaùnh phaùp, khuaát phuïc taát
caû taø luaän ngoaïi ñaïo. Lôïi ích aáy, ñaày khaép phaùp giôùi trong möôøi
phöông.
Töø buïng vò aáy, xuaát hieän voâ löôïng traêm ngaøn Khaån-na-la vöông
nhieàu nhö soá vi traàn trong a-taêng-kyø coõi Phaät, cuøng vôùi voâ soá traêm
ngaøn vaïn öùc Khaån-na-la nöõ vaø quyeán thuoäc vaây quanh. Cuõng xuaát
hieän voâ löôïng Caøn-thaùt-baø vöông nhieàu nhö soá vi traàn trong a-taêng-kyø
coõi Phaät, cuøng vôùi voâ soá traêm ngaøn vaïn öùc nöõ Caøn-thaùt-baø vaø quyeán
thuoäc vaây quanh. Hoï ñeàu taáu voâ soá a-taêng-kyø traêm ngaøn loaïi nhaïc trôøi;
ca vònh, khen ngôïi thaät taùnh vaø duyeân sinh cuûa taát caû caùc phaùp; ca
vònh, khen ngôïi coâng ñöùc khoù suy tö cuûa taát caû chö Phaät; ca vònh, khen
ngôïi oai löïc phoå bieán cuûa söï phaùt taâm Boà-ñeà; ca vònh, khen ngôïi söï tu
taäp haïnh vieân maõn cuûa caùc Boà-taùt; ca vònh, khen ngôïi moân thaønh
Chaùnh giaùc cuûa taát caû chö Phaät; ca vònh, khen ngôïi moân chuyeån phaùp
luaân cuûa taát caû chö Phaät; ca vònh, khen ngôïi moân hieän thaàn bieán cuûa
taát caû chö Phaät; ca vònh, khen ngôïi moân baùt Nieát-baøn cuûa taát caû chö
Phaät; ca vònh, khen ngôïi moân thuû hoä giaùo phaùp cuûa taát caû chö Phaät; ca
vònh, khen ngôïi moân laøm cho chuùng sinh ñeàu hoan hyû; khai thò dieãn
thuyeát moân laøm nghieâm tònh taát caû coõi cuûa chö Phaät; khai thò dieãn noùi
phaùp moân vi dieäu cuûa taát caû chö Phaät; khai thò dieãn thuyeát moân soi
chieáu voâ chöôùng ngaïi cuûa taát caû caùc phaùp; khai thò dieãn thuyeát moân
laøm phaùt trieån taát caû thieän caên. Lôïi ích nhö theá, ñaày khaép möôøi
phöông.
Töø dieän moân vò aáy, xuaát hieän voâ löôïng Chuyeån luaân thaùnh
vöông nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong traêm ngaøn a-taêng-kyø coõi Phaät,
vôùi ñaày ñuû baûy baùu, boán binh chuûng vaây quanh, phoùng ra aùnh saùng
ñaïi Xaû, möa voâ soá baùu, trang nghieâm theá giôùi baèng ma-ni thöôïng
haïng, ban boá cho chuùng sinh ñöôïc sung tuùc, giuùp hoï döùt möôøi nghieäp
aùc, tu möôøi ñieàu thieän. Nghóa laø: Laøm cho taát caû ñoà teå, thôï saên, ngö
oâng vaø caùc chuùng sinh baïo aùc, ñeàu khôûi taâm Töø khoâng ñoaïn maïng
soáng; laøm cho nhöõng chuùng sinh ngheøo heøn khoå cöïc boû haún nghieäp
troäm cöôùp, thöôøng ban aân hueä, coù theå xaû boû voâ löôïng traêm ngaøn vaïn
öùc theå nöõ xinh ñeïp, khoâng chuùt hoái tieác, ñeå giuùp caùc chuùng sinh döùt
tröø taø daâm, tu taäp phaïm haïnh; laøm cho nhöõng chuùng sinh noùi doái,
luoân noùi lôøi chaân thaät; khoâng ñaët ñieàu baøn luaän hö doái voâ ích, ñeå hoï
www.daitangkinh.org
tieáp nhaän lôøi cuûa ngöôøi khaùc; khoâng taïo vieäc ly giaùn, thöôøng thích
hoøa hôïp, khoâng coù tranh caõi, noùi lôøi töø aùi, khoâng noùi thoâ bæ, laøm cho
ngöôøi noùi taïp ueá, thöôøng dieãn thuyeát yù nghóa saâu xa döùt khoaùt, maïch
laïc, thuaän vôùi Phaät phaùp, lôïi ích cho vieäc tu haønh; boû haún nhöõng lôøi
theâu deät voâ nghóa, ñeå giuùp caùc chuùng sinh thaâm nhaäp vaøo phaùp cuù;
laøm cho ngöôøi nhieàu tham duïc tu taäp thieåu duïc tri tuùc, chaùnh haïnh voâ
sinh, ñoan nghieâm toái thaéng; laøm cho ngöôøi nhieàu phaãn noä, dieät tröø
ñöôïc saân haän, thöôøng khôûi taâm Töø ñoái vôùi chuùng sinh, taâm khoâng
khieám khuyeát, thuyeát giaûng veà tình thöông cao caû, ñeå hoï hoan hyû
tieáp nhaän vaø khieán nhaäp ñöôïc vaøo phaùp Phaät; thuyeát thaät nghóa cho
ngöôøi bò rôi vaøo löôùi taø kieán, ñeå cho hoï quaùn caùc phaùp, thaâm nhaäp
nhaân duyeân, thaáy roõ chaân lyù, vöõng chaéc, phaân roõ chaùnh taø, laøm cho
taâm thanh tònh, nhoå gai taø kieán, phaù nuùi nghi hoaëc, giuùp caùc chuùng
sinh ngoä ñöôïc thaät taùnh cuûa taâm, am hieåu saâu xa, thoâng ñaït ñaày ñuû,
taát caû chöôùng ngaïi ñeàu ñöôïc dieät tröø. Vieäc laøm nhö theá ñaày khaép caû
phaùp giôùi.
Töø ñoâi maét cuûa vò aáy, xuaát hieän voâ soá vöøng maët trôøi to lôùn,
nhieàu nhö cöïc vi traàn trong traêm ngaøn a-taêng-kyø coõi Phaät, phoùng ra
aùnh saùng lôùn chieáu khaép taát caû caùc ñòa nguïc lôùn, laøm cho caùc khoå
naõo ñeàu chaám döùt; laïi chieáu vaøo khoâng gian cuûa caùc theá giôùi ñeå tieâu
dieät heát haéc aùm, chæ coøn aùnh saùng; laïi chieáu ñeán taát caû caùc loaøi ngaï
quyû, baøng sinh trong caùc theá giôùi khaép möôøi phöông, laøm cho chuùng
boû haún ngu si aùm chöôùng ñöôïc ñaïi trí tueä, vöùt boû caùc khoå; laïi phoùng
ra aùnh saùng thanh tònh ñeán taát caû theá giôùi nhô baån; phoùng ra aùnh saùng
Hoaøng kim ñeán theá giôùi Baïch ngaân; phoùng ra aùnh saùng Baïch ngaân
ñeán theá giôùi Hoaøng kim; phoùng ra aùnh saùng pha leâ ñeán theá giôùi löu
ly, phoùng ra aùnh saùng löu ly ñeán theá giôùi pha leâ; phoùng ra aùnh saùng
maõ naõo ñeán theá giôùi xa cöø, phoùng ra aùnh saùng xa cöø ñeán theá giôùi maõ
naõo; phoùng ra aùnh saùng ma-ni vöông nhaät taïng ñeán theá giôùi xích
chaâu, phoùng ra aùnh saùng xích chaâu ñeán theá giôùi ma-ni vöông nhaät
taïng; phoùng ra aùnh saùng ma-ni baûo vöông dieäm voõng nguyeät taïng
ñeán theá giôùi ñeá thanh; phoùng ra aùnh saùng ñeá thanh ñeán theá giôùi ma-
ni baûo vöông dieäm voõng nguyeät taïng; phoùng ra aùnh saùng ñuû loaïi baùu
ñeán theá giôùi thuaàn nhaát moät thöù baùu; phoùng ra aùnh saùng thuaàn moät
thöù baùu ñeán theá giôùi taïp baùu. Chieáu aùnh saùng nhö theá khaép chuùng
hoäi trong ñaïo traøng, nôi coõi Phaät ñeå laøm Phaät söï; chieáu vaøo röøng taâm
cuûa chuùng sinh laø ñeå hoaøn taát voâ löôïng söï nghieäp cuûa hoï, laøm trang
nghieâm taát caû caûnh giôùi cuûa theá gian giuùp cho taâm cuûa chuùng sinh
ñöôïc töôi maùt, sinh vui möøng lôùn, phaán khôûi, an oån, khoaùi laïc; vieäc
laøm nhö theá ñaày khaép phaùp giôùi.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 7

Baáy giôø, töø töôùng baïch haøo, giöõa chaân maøy cuûa Tyø-kheo Haûi
Traøng, xuaát hieän voâ löôïng vua trôøi Ñeá Thích, nhieàu nhö soá cöïc vi traàn,
trong traêm ngaøn coõi Phaät; vôùi oai ñöùc cuûa aùnh saùng vöôït hôn thieân
chuùng, laøm döùt haún taát caû duïc laïc cuûa theá gian, töï taïi nôi caùc caûnh
giôùi; treân ñænh buoäc chaâu ma-ni, aùnh saùng treân thaân che laáp cung ñieän
cuûa chö Thieân; laøm chaán ñoäng khaép nuùi Tu-di, caûnh tænh nhöõng chö
Thieân phoùng daät, taùn thaùn naêng löïc phöôùc ñöùc, thuyeát giaûng veà naêng
löïc trí tueä, giuùp hoï phaùt sinh nieàm vui, mang ñeán cho hoï naêng löïc chí
nguyeän, phaùt huy nhöõng naêng löïc veà yù nieäm trong saùng cuûa hoï, giuùp
hoï phaùt taâm Boà-ñeà kieân coá, khen ngôïi söï thích gaëp Phaät, giuùp hoï tröø
boû duïc laïc cuûa theá gian, khen ngôïi söï thích nghe giaùo phaùp, khieán hoï
nhaøm chaùn theá gian, khen ngôïi söï thích quaùn trí tueä, laøm cho hoï döùt oâ
nhieãm ôû ñôøi; döøng cuoäc chieán cuûa A-tu-la; tröø phieàn naõo tranh chaáp,
daäp taét taâm sôï cheát, phaùt nguyeän haøng phuïc ma, döïng nuùi Tu-di chaùnh
phaùp, hoaøn thaønh söï nghieäp cuûa taát caû chuùng sinh, ñieàu phuïc voâ löôïng
chuùng sinh trong töøng nieäm; söï bieåu hieän nhö theá ñaày khaép caû phaùp
giôùi.
Töø traùn vò aáy, xuaát hieän voâ löôïng Phaïm vöông, nhieàu nhö soá cöïc
vi traàn trong traêm ngaøn a-taêng-kyø coõi Phaät; vôùi töôùng toát ñoan nghieâm,
theá gian khoâng ai saùnh baèng, oai nghi tòch tónh, gioïng noùi thanh tao,
thænh Phaät chuyeån baùnh xe phaùp, khen ngôïi coâng ñöùc cuûa Phaät, laøm
cho caùc Boà-taùt hoan hyû, coù khaû naêng hoaøn thieän voâ löôïng söï nghieäp
cuûa chuùng sinh; söï bieåu hieän nhö theá, ñaày khaép caû möôøi phöông phaùp
giôùi.
Töø ñaàu vò aáy, xuaát hieän voâ löôïng chuùng Boà-taùt, nhieàu nhö cöïc vi
traàn trong traêm ngaøn a-taêng-kyø coõi Phaät. Caùc vò aáy ñeàu duøng töôùng toát
ñeå trang nghieâm thaân mình. Nhöõng loã chaân loâng treân toaøn thaân cuûa caùc
vò Boà-taùt naøy, ñeàu phoùng ra aùnh saùng lôùn nhö maây, hieän roõ bieån haïnh
maø töø xöa caùc Ñöùc Phaät ñaõ tu taäp Boà-taùt vaø tuyeân thuyeát ñaày ñuû caùc
haïnh cuûa Boà-taùt, ñoù laø:
–Taùn döông, khen ngôïi taát caû chö Phaät; thuôû xöa ñaõ thöïc hieän Boá
thí ba-la-maät, khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông; ngöôøi cho, ngöôøi
nhaän, vaät cho ñeàu töông öng vôùi bieån haïnh; höôùng daãn nhöõng chuùng
sinh keo kieät, boû haún taâm aáy, ñeå thaønh töï taâm hyû xaû; thöôøng haønh tueä
boá thí, giuùp ñôõ chuùng sinh, ñeå hoï truï vaøo boá thí ñoä Voâ thöôïng, hieän roõ
caùc coâng ñöùc veà töôùng toát cuûa chö Phaät, giuùp hoï coù ñöôïc theá giôùi trang
nghieâm baèng caùc baùu laáy ñoù laøm choã nöông döïa chaân chaùnh ñeå cho
caùc chuùng sinh thích thuù tu taäp.
Taùn döông, khen ngôïi taát caû chö Phaät thuôû xöa ñaõ Trì giôùi ba-la-
maät, khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông; moïi tuøy thuaän ñeàu töông
öng vôùi bieån haïnh, laøm cho caùc chuùng sinh caøng nhaøm chaùn caûnh nguû
duïc, chuyeân taâm caàu veà caûnh giôùi cuûa chö Phaät; tröø boû nhöõng yù töôûng
ñieân ñaûo, thöôøng chaùnh tö duy, döùt heát nhöõng phaân bieät sai laàm, taùch
rôøi caùc ñieàu aùc, nieäm giôùi Boà-taùt, hoä trì chuùng sinh, theå hieän taâm ñaïi
Töø bi, khen ngôïi giaûi thoaùt, hoä trì giôùi phaåm tuyeät ñoái cuûa Nhö Lai,
laøm cho caùc chuùng sinh soáng theo giôùi cuûa Phaät, giaûng roõ veà caùc phaùp
höõu vi ñeàu nhö moäng, thoâng ñaït töï taùnh caùc phaùp ñeàu khoâng, thuyeát
giaûng veà caùc duïc laïc khoâng coù vò ngoït, laøm cho caùc chuùng sinh xa haún
söï troùi buoäc cuûa duïc, ra khoûi caáu baån phieàn naõo.
Taùn döông, khen ngôïi taát caû chö Phaät, thuôû xöa ñaõ thöïc hieän
Nhaãn nhuïc ba-la-maät, ôû khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông vaø vieäc
tuøy thuaän töông öng vôùi bieån haïnh; laøm cho caùc chuùng sinh ñaït ñöôïc
phaùp töï taïi, taâm töï taïi vaø ñuû söùc nhaãn nhuïc. Taùn döông, khen ngôïi,
haïnh nghieäp veà thaân kim saéc, döùt caáu baån saân haän, phaùt sinh haïnh Töø
bi, döøng taâm saùt haïi, caét ñöùt ñöôøng suùc sinh.
Taùn döông, khen ngôïi taát caû chö Phaät, thuôû xöa ñaõ thöïc haønh
www.daitangkinh.org
Tinh taán ba-la-maät, ôû khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông vaø söï tuøy
thuaän töông öng vôùi bieån haïnh, laøm cho caùc Boà-taùt tinh taán maïnh meõ;
Vì Nhaát thieát trí maø chuyeân doác caàu chaùnh phaùp, phuïng söï cuùng döôøng
vaø cung kính khen ngôïi heát thaûy caùc Ñöùc Nhö Lai khoâng bieát moûi meät;
laøm cho moïi ngöôøi trong caû theá gian khoâng coøn buoâng lung; hoùa ñoä
chuùng sinh, giuùp hoï taùch rôøi khoå aám, nhaäp vaøo bieån trí vieân maõn hoaøn
haûo cuûa Phaät.
Taùn döông, khen ngôïi taát caû chö Phaät, thuôû xöa ñaõ Thieàn ñònh
ba-la-maät, ôû khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông vaø vieäc tuøy thuaän
töông öng vôùi bieån haïnh, laøm cho caùc chuùng sinh tieâu heát buïi traàn, boû
heát kieâu maïn, khoâng khôûi tham saân, giaêng maây maùt meû, döùt söï noùng
böùc cuûa phieàn naõo, laøm khoâ bieån sinh töû, xoâ ngaõ nuùi nghieäp keát, daïy
caùc chuùng sinh an truï vaøo dieäu phaùp, ñeå taâm hoï ñöôïc töï taïi hoaøn toaøn.
Taùn döông, khen ngôïi taát caû caùc Ñöùc Phaät, töø xöa ñaõ tu taäp Trí
tueä ba-la-maät, cuûa chö Phaät, khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông vaø
vieäc tuøy thuaän töông öng vôùi bieån haïnh; chieáu khaép baèng ñieän saùng trí
tueä chaùnh kieán, laøm cho chuùng sinh böøng saùng baûn taùnh; gaàm vang
tieáng saám dieäu phaùp thanh tònh, giuùp cho caùc chuùng sinh taêng tröôûng
coâng ñöùc, xoâ ngaõ nhöõng nuùi cao ngaõ maïn, nhoå baät nhöõng muõi teân ñoäc
taø kieán; loät boû taát caû maïc maét nghi hoaëc, giuùp cho caùc chuùng sinh ñöôïc
trí töï taïi.
Taùn döông, khen ngôïi caùc Ñöùc Phaät thuôû xöa ñaõ tu taäp Phöông
tieän ba-la-maät. ÔÛ khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông vaø söï tuøy thuaän
töông öng vôùi bieån haïnh; theå theo nhöõng vieäc laøm khaùc nhau cuûa theá
gian, khieán cho caùc chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc troïn veïn; tuy ñieàu
phuïc khaép caû chuùng sinh nhöng khoâng bò nhieãm chaáp bôûi chuùng sinh;
tuy chieáu saùng khaép chuùng hoäi cuûa caùc Ñöùc Phaät nhöng taâm khoâng
vöôùng maéc nôi chuùng hoäi; tuy taùch rôøi sinh töû nhöng töï taïi thoï sinh nôi
caùc ñöôøng; tuy xuaát hieän ôû theá gian nhöng töï taïi ra vaøo nôi Nieát-baøn;
Tuy thoâng hieåu sinh töû vaø Nieát-baøn laø khoâng hai khoâng khaùc, nhöng
thöôøng kheùo leùo laøm lôïi ích chuùng sinh ñeå hoï an truù töï taïi vaø ñaày ñuû
nôi Boà-taùt, vöôït khoûi theá gian ñeán bôø giaûi thoaùt.
Taùn döông, khen ngôïi caùc Ñöùc Phaät thuôû xöa ñaõ thöïc hieän Haïnh
nguyeän Ba-la-maät, khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông vaø söï tuøy
thuaän töông öng vôùi bieån haïnh; laøm cho caùc Boà-taùt cho ñeán taän ñôøi vò
lai, côõi xe boán ñaïi nguyeän, chaïy treân ñöôøng chaùnh giaùc, ñeán khaép taát
caû coõi bieån, laøm lôïi laïc cho chuùng sinh; laät nuùi voâ minh, xeù löôùi aùi duïc,
môû heát raøng buoäc cho chuùng sinh, thò hieän thaàn thoâng, bieán hoùa ñuû
loaïi, giuùp caùc chuùng sinh ñöôïc tuoåi thoï töï taïi.
Taùn döông, khen ngôïi taát caû caùc Ñöùc Phaät, thuôû xöa ñaõ thaønh töïu
Löïc ba-la-maät, khaép möôøi phöông theá giôùi vaø söï tuøy thuaän töông öng
vôùi bieån haïnh; dieãn thuyeát veà naêng löïc ñaïi Toång trì cuûa Boà-taùt, naêng
löïc phöông tieän ñaïi bieän taøi baèng phaùp aâm, naêng löïc ñaïi nguyeän thaønh
thuïc chuùng sinh, naêng löïc trí töï taïi ñaùnh tan ma oaùn, naêng löïc taâm voâ
uùy cheá ngöï caùc ngoaïi ñaïo, löïc thaân kieân coá nhö kim cöông, coù khaû
naêng ñaäp tan taát caû nuùi lôùn Thieát vi, coù khaû naêng ñaäp tan caùc kieáp hoûa
trong möôøi phöông, coù khaû naêng laøm khoâ nöôùc bieån, coù khaû naêng nuoát
cuoàng phong, coù khaû naêng naâng heát taát caû caùc theá giôùi trong baøn tay
maø theå löïc khoâng hao toån; laøm cho caùc chuùng sinh yeân oån nôi ñònh vaø
töï taïi thoï sinh khaép nôi.
Taùn döông, khen ngôïi caùc Ñöùc Phaät, töø xöa ñaõ tu taäp Trí ba-la-
maät khaép möôøi phöông vaø söï tuøy thuaän töông öng vôùi bieån haïnh. Laïi
phaân bieät dieãn thuyeát ñuû caùc trí ñòa, ñoù laø:
–Trí ñòa cuï tuùc, sinh ra möôøi Löïc voâ uùy vaø taát caû coâng ñöùc cuûa
chö Phaät.
Trí ñòa cuï tuùc, laøm vieân maõn taát caû töôùng toát töï taïi trang nghieâm
cuûa chö Phaät.
Trí ñòa cuï tuùc, phaùt sinh taát caû ñaïi nguyeän cuûa Boà-taùt.
Trí ñòa cuï tuùc, che chôû khaép taát caû chuùng sinh.
Trí ñòa cuï tuùc, hieän roõ voâ ngaõ cho taát caû chuùng sinh.
Trí ñòa cuï tuùc, quaùn saùt khaép nhöõng yù nghó khaùc nhau, cuûa taát caû
chuùng sinh.
Trí ñòa cuï tuùc, phaân bieät nhöõng caên cô khaùc nhau cuûa taát caû
chuùng sinh.
Trí ñòa cuï tuùc, tuøy thuaän nieàm tin khaùc nhau cuûa taát caû chuùng
sinh.
Trí ñòa cuï tuùc, bieát roõ bieån nghieäp saâu xa, vôùi voâ löôïng söï khaùc
bieät cuûa taát caû chuùng sinh.
www.daitangkinh.org
Trí ñòa cuï tuùc, nhaäp khaép voâ löôïng bieån nguyeän vaø sôû thích khaùc
nhau cuûa taát caû chuùng sinh.
Töø nôi nhuïc keá treân ñænh ñaàu vò aáy, xuaát hieän voâ löôïng thaân Nhö
Lai baèng voâ soá cöïc vi traàn trong a-taêng-kyø coõi Phaät. Thaân aáy thaät toái
thaéng, treân ñôøi khoâng ai saùnh baèng. Caùc veû ñeïp treân thaân trong saïch
trang nghieâm, oai quang saùng röïc nhö nuùi vaøng, coù voâ löôïng aùnh saùng
chieáu khaép möôøi phöông, dieãn noùi toaøn laø aâm vi dieäu vang khaép phaùp
giôùi, hieän ra voâ löôïng söùc ñaïi thaàn thoâng, tuoân möa chaùnh phaùp khaép
caùc theá gian, lôïi ích cho töøng chuùng sinh coù caên cô khaùc nhau, ñoù laø:
–Möa ñaïi möa phaùp, teân Trí bình ñaúng hieän tieàn, cho caùc Boà-taùt
ngoài nôi Boà-ñeà ñaïo traøng; möa ñaïi möa phaùp, teân Phaùp giôùi phoå moân
cho caùc Boà-taùt ôû baäc Quaùn ñænh; möa ñaïi möa phaùp teân Nhaäp chö Boà-
taùt moân phoå trang nghieâm cho caùc Boà-taùt ôû haøng Phaùp vöông töû; möa
ñaïi möa phaùp teân Maây ñaïi phaùp trí truï nuùi kieân coá, cho caùc Boà-taùt ôû
ñòa vò ñoàng chaân; möa ñaïi möa phaùp teân Haûi taïng bình ñaúng trang
nghieâm khaép nôi cho caùc Boà-taùt ôû ñòa vò baát thoaùi; möa ñaïi möa phaùp
teân Duøng trí kim cöông chieáu khaép caûnh giôùi, cho caùc Boà-taùt ôû ñòa vò
thaønh töïu chaùnh taâm; möa ñaïi möa phaùp teân Moân töï taùnh trang nghieâm
baûo hoä toaøn theå chuùng sinh, cho caùc Boà-taùt ôû ñòa vò phöông tieän cuï tuùc;
möa ñaïi möa phaùp teân Söï tuøy thuaän vieân maõn theá gian cuûa Nhö Lai,
cho caùc Boà-taùt ôû ñòa vò sinh quyù; möa ñaïi möa phaùp teân Thöông töôûng
theá gian thuyeát phaùp baûn teá, cho caùc Boà-taùt ôû ñòa vò tu haønh töông öng;
möa ñaïi möa phaùp teân Tích taäp phaùp taïng cho caùc Boà-taùt ôû ñòa vò trò
ñòa; möa ñaïi möa phaùp teân Baûo hoä khaép chuùng sinh trang nghieâm bình
ñaúng, cho caùc Boà-taùt môùi phaùt taâm; möa ñaïi möa phaùp teân Nguyeän
taïng cuûa Nhö Lai giaûi thoaùt voâ taän, cho caùc Boà-taùt coù söùc tin hieåu roäng
lôùn; möa ñaïi möa phaùp teân Voâ taän taïng trí Phoå moân, cho chö Thieân coõi
Voâ saéc; möa ñaïi möa phaùp teân Taïng trí Phoå moân voâ löôïng aâm thanh
giaùo phaùp, cho chö Thieân trôøi Phaïm theá; möa ñaïi möa phaùp teân Kho
taøng voâ taän coù khaû naêng sinh nhöõng duïng cuï phaùp löïc, cho trôøi Tha
hoùa töï taïi; möa ñaïi möa phaùp teân Chuyeân caàn caàu Nhaát thieát trí baèng
ñuû loaïi côø taâm, cho caùc chuùng ma; möa ñaïi möa phaùp teân Trí baùu tònh
nieäm truï vaøo nhöõng aùch thieän, cho chö Thieân trôøi Hoùa Laïc; möa ñaïi
möa phaùp teân Nhieàu loaïi côø nguyeän baùu cuûa Boà-Taùt phaùt taâm, cho chö
Thieân trôøi Ñaâu-suaát; möa ñaïi möa phaùp teân Tònh nieäm theo taïng hoan
hyû cuûa Nhö Lai, cho chö Thieân trôøi Daï-ma; möa ñaïi möa phaùp teân laø
Nhanh choùng thaáy taïng trang nghieâm, laøm phaùt sinh söï meán moä cuûa
Nhö Lai, cho chö Thieân trôøi Ñao-lôïi; möa ñaïi phaùt vuõ teân laø Phaùt sinh
ñuû loaïi thaàn bieán nhö côø hoan hyû cuûa Boà-taùt nhaøm chaùn caûnh giôùi
roàng, cho caùc Long vöông; möa ñaïi möa phaùp teân laø Thaáy taïng thaàn
bieán Phaät hoan hyû khaép phaùp giôùi cuûa Nhö Lai, cho caùc Daï-xoa vöông;
möa ñaïi möa phaùp teân Maây. AÂm thanh taäp phaùp cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai,
cho caùc Caøn-thaùt-baø vöông; möa ñaïi möa phaùp teân Caûnh giôùi ñaïi phaùp
xe kim cöông trí, cho caùc A-tu-la vöông; möa ñaïi möa phaùp teân Voâ
bieân phöông tieän phaùt sinh aùnh saùng cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, cho caùc Ca-
laâu-la vöông; möa ñaïi möa phaùp teân Maây trí thuø thaéng laøm lôïi ích theá
gian cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, cho caùc Khaån-na-la vöông; möa ñaïi möa
phaùp teân Mong muoán phaùp taêng tröôûng nhanh choùng, cho caùc Ma-haàu-
la-giaø vöông; möa ñaïi möa phaùp teân Ñöôïc phaùp trí tueä thuø thaéng cuûa
taát caû chuùng sinh, cho caùc vò nhaân vöông; möa ñaïi möa phaùp teân
Chaùnh nieäm trang nghieâm nhôø vaéng laëng caùc aâm thanh, cho chuùng
sinh ôû ñòa nguïc; möa ñaïi möa phaùp teân Thuaän theo kho taøng ñaày ñuû trí
tueä cuûa Nhö Lai thì khoâng coù tieáng keâu cuûa nghieäp aùc, cho loaøi suùc
sinh; möa ñaïi möa phaùp teân Phaùt sinh aâm thanh Ba-la-maät cuûa Nhö
Lai khoâng boû chuùng sinh ôû coõi vua Dieâm-la; möa ñaïi möa phaùp teân
Khaép nhöõng nôi yeân oån vaéng laëng aâm thanh, ñeàu caàu cho chuùng sinh
xa haún saàu khoå, ñöôïc döï vaøo chuùng hoäi cuûa Hieàn thaùnh, cho caùc chuùng
sinh ôû nôi aùch naïn. Vieäc laøm nhö theá, ñaày khaép phaùp giôùi trong möôøi
phöông.
Moãi loã chaân loâng treân toaøn thaân Tyø-kheo Haûi Traøng, ñeàu phaùt ra
voâ löôïng löôùi aùnh saùng lôùn, baèng soá cöïc vi traàn trong a-taêng-kyø coõi
Phaät. Moãi aùnh saùng, coù ñaày ñuû a-taêng-kyø saéc töôùng. Moãi saéc töôùng coù
voâ soá caùch trang nghieâm. Moãi caùch trang nghieâm hieän ra voâ soá caûnh
giôùi. Moãi caûnh giôùi ñeàu hoaøn thaønh voâ soá söï nghieäp. Khaép phaùp giôùi
trong möôøi phöông ñaày nhö theá.
Baáy giôø, töø töôùng löôùi aùnh saùng lôùn aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi troâng
thaáy Tyø-kheo Haûi Traøng, thuôû xöa ñaõ tu haønh Boá thí ba-la-maät, xaû boû
taát caû caùc vaät sôû höõu trong vaø ngoaøi thaân, vieân maõn söï boá thí gioáng
www.daitangkinh.org
nhö söï tu taäp cuûa taát caû Boà-taùt trong ba ñôøi. Thuôû xöa ñaõ tu haønh Trì
giôùi ba-la-maät, töø luùc môùi phaùt taâm ñeán taän ñôøi vò lai, theà boû thaân
maïng, chöù taâm khoâng khôûi moät nieäm naøo huûy phaïm, gioáng nhö söï tu
haønh cuûa caùc Boà-taùt trong ba ñôøi; thuôû xöa ñaõ tu taäp Nhaãn nhuïc ba-la-
maät gaëp keû gaây thöông toån, caét ñöùt tay chaân, ñaàu maét, töù chi, huûy nhuïc
baèng lôøi aùc, taát caû nhöõng vieäc aáy, ñeàu coù khaû naêng tieáp nhaän maø
khoâng giao ñoäng, luoân nghæ caùch ñeå taâm xaû boû oaùn thuø, quaùn saùt thaân
cuûa ta vaø ngöôøi khoâng coù töôùng ngaõ, sinh ñaïi Töø bi, thaønh töïu Nhaát
thieát trí, vì nhaân duyeân aáy neân ñaït ñöôïc saéc thaân töï taïi, ñaày ñuû töôùng
toát cuûa Boà-taùt, hieän roõ taát caû thaân ôû khaép nôi, traûi qua nhieàu kieáp thoï
caùc khoå nhöng vaãn chuyeân caàn caàu chaùnh phaùp, laøm lôïi ích chuùng
sinh, khoâng coù moät nieäm nhaøm chaùn thoaùi lui; duøng ñuû loaïi thaàn bieán
ñeå hieän caùc loaïi thaân tröôùc caùc chuùng sinh nhö boùng theo hình, ñaày
khaép phaùp giôùi, nhö söï tu taäp cuûa caùc Boà-taùt trong ba ñôøi. Thuôû xöa ñaõ
tu taäp Tinh taán ba-la-maät; ñaõ hoïc dieäu haïnh duõng maõnh tinh taán ly
töôùng cuûa chö Phaät vaø Boà-taùt trong ba ñôøi; ñaõ hieän ñuû caùc thaàn thoâng
bieán hoùa, laøm chaán ñoäng caùc bieån caû, nôi caùc theá giôùi trong möôøi
phöông, laøm cho caùc chuùng sinh chuyeân caàn khoâng löôøi bieáng, chaùn
bieån sinh töû, xa rôøi caûnh giôùi ma, taát caû ngoaïi ñaïo ñeàu khieáp sôï, toaøn
theå quaân ma ñeàu bò ñaäp naùt, aùnh saùng chieáu khaép taát caû phaùp giôùi
trong möôøi phöông, giuùp cho caùc Boà-taùt tu ñuû caùc haïnh vaø caùc thaàn
bieán, lôïi ích khaép caùc chuùng sinh, gioáng nhö söï tu taäp cuûa taát caû Boà-taùt
trong ba ñôøi. Thuôû xöa ñaõ tu taäp Thieàn ñònh ba-la-maät, hoaëc thaáy thoï
thaân sinh töø caùc quyù toäc, hoaëc töø caùc vua, hoaëc gaëp Thieän tri thöùc,
ñöôïc phaùt taâm Boà-ñeà, rôøi boû quoác thaønh xuaát gia hoïc ñaïo, laäp ñaïi theä
nguyeän, ñaày ñuû oai nghi, thoï trì giôùi caám, thaân taâm vaéng laëng, chuyeân
tu caùc thieàn ñònh, gioáng nhö söï tu taäp cuûa taát caû Boà-taùt trong ba ñôøi.
Thuôû xöa ñaõ tu taäp Trí tueä ba-la-maät, vì muoán phaùt trieån Nhaát thieát trí,
neân sinh taâm chaùnh kieán, chuyeân doác caàu Phaät phaùp; vì muoán cöùu vôùt
chuùng sinh, neân thôø Thieän tri thöùc, gaàn guõi phuïng söï, traân troïng toân
kính, khoâng traùi yù, heát taâm tin töôûng, cuùng döôøng leã baùi, taâm khoâng
meät moûi; vì caàu thænh moät caâu chaùnh phaùp cuûa Nhö Lai maø xaû boû toaøn
boä vaät sôû höõu trong vaø ngoaøi thaân; ñoái vôùi taøi saûn, thaân maïng, taâm
khoâng tieác reû, cho ñeán caàu thænh nhieàu caâu phaùp cuõng vaäy. Nhö theá,
caùc vieäc tu haønh trong töøng nieäm, cho ñeán taän ñôøi vò lai, ñeàu chính vì
ñeå giaùo hoùa chuùng sinh vaø vieân maõn hoaøn toaøn veà söï nghieäp, trí tueä
gioáng taát caû caùc Boà-taùt trong ba ñôøi, thuôû xöa ñaõ tu taäp Phöông tieän
ba-la-maät töông öng vôùi söï tu taäp cuûa caùc Boà-taùt trong ba ñôøi, coù khaû
naêng ôû vôùi taát caû caùc loaïi chuùng sinh trong bieån giôùi, hieän toaøn theå saéc
töôùng cuûa chuùng sinh gioáng nhö nhöõng vöøng maây thaân, duøng ñuû caùc
oai nghi kheùo leùo, che chôû vaø giuùp cho taát caû chuùng sinh ñöôïc lôïi ích
lôùn.
Töø xöa ñaõ phaùt Nguyeän ba-la-maät nhö sôû caàu cuûa caùc vò Boà-taùt
trong ba ñôøi. Ñoù laø: Nguyeän phuïng thôø taát caû chö Phaät, nguyeän thaønh
töïu taát caû chuùng sinh, nguyeän laøm nghieâm tònh taát caû coõi Phaät. Ñaõ phaùt
nhöõng theä nguyeän nhö theá vaø tu haønh vieân maõn, ñaõ thaønh töïu coâng ñöùc
vaø ñaày ñuû töôùng toát cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, tu caùc thieän phaùp ñoái trò,
dieät tröø taát caû tai hoïa sinh töû, laøm lôïi ích cho taát caû chuùng sinh taän ñôøi
vò lai, nhöng theä nguyeän vaãn khoâng taän.
Töø xöa ñaõ tu Löïc ba-la-maät, nhö caùc Boà-taùt ñaõ tu haønh trong ba
ñôøi, ñoù laø: Löïc phaùt sinh ñaïi nguyeän, löïc cuùng döôøng khaép chö Phaät,
löïc laøm thanh tònh khaép coõi Phaät, löïc tu khaép caùc dieäu haïnh, löïc hoùa
ñoä khaép caùc chuùng sinh.
Töø xöa ñaõ tu haønh Trí ba-la-maät, nhö caùc vò Boà-taùt ñaõ tu trong ba
ñôøi; thöôøng duøng naêng löïc trí vieân maõn cuûa taát caû caûnh giôùi vi teá ñaùnh
thöùc phaùp giôùi voâ minh nguû say cuûa taát caû chuùng sinh ñöôïc thöùc tænh
vaø phaùt sinh hoaøn toaøn ñaïo Nhaát thieát trí.
Töø ñaàu ñeán chaân trong caùc loã chaân loâng, treân toaøn thaân cuûa Tyø-
kheo Haûi Traøng, nhöõng caûnh giôùi aáy ñaõ hieän vaø Ñoàng töû Thieän Taøi ñaõ
thaày roõ trong töøng nieäm.
Khi chaêm chuù quaùn saùt Tyø-kheo Haûi Traøng, Thieän Taøi caøng taêng
loøng ngöôõng moä; nhôù laïi ñònh giaûi thoaùt baát tö nghì cuûa vò aáy; tuøy
thuaän ñònh töï taïi baát tö nghì cuûa vò aáy, tö duy bieån phöông tieän thieän
xaûo, laøm lôïi ích chuùng sinh baát tö nghì cuûa vò aáy, theå nhaäp moân Phoå
trang nghieâm dieäu duïng khoâng taïo taùc baát tö nghì cuûa vò aáy, thích quaû
caûnh giôùi thanh tònh nieàm tin saâu saéc baát tö nghì cuûa vò aáy, quaùn saùt trí
thanh tònh laøm trang nghieâm phaùp giôùi baát tö nghì cuûa vò aáy, an truï nôi
trí gia trì cöùu caùnh ñöôïc tieáp nhaän baát tö nghì cuûa vò aáy, phaùt sinh naêng
www.daitangkinh.org
löïc töï taïi baát tö nghì cuûa Boà-taùt töø vò aáy, laøm vöõng chaéc naêng löïc ñaïi
nguyeän baát tö nghì cuûa Boà-taùt töø vò aáy, laøm phaùt trieån naêng löïc caùc
haïnh baát tö nghì cuûa Boà-taùt töø vò aáy. Ñoàng töû ñöùng tö duy quaùn saùt nhö
theá, traûi qua moät ngaøy ñeâm cho ñeán baûy ngaøy ñeâm, nöûa thaùng roài moät
thaùng, nhö theá cho ñeán saùu thaùng saùu ngaøy. Sau thôøi gian aáy, Tyø-kheo
Haûi Traøng xuaát ñònh.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi traûi thaân treân ñaát cung kính ñaûnh leã,
roài ñöùng leân chaép tay phaùt lôøi khen ngôïi vieäc chöa töøng coù:
–Baïch Thaùnh giaû! Tam-muoäi aáy raát ñaëc bieät vaø hieám coù; moân
Tam-muoäi aáy thaät laø saâu xa; moân Tam-muoäi aáy thaät laø roäng lôùn; moân
Tam-muoäi aáy caûnh giôùi voâ löôïng; moân Tam-muoäi aáy thaàn bieán khoù
löôøng; moân Tam-muoäi aáy aùnh saùng khoâng gì baèng; moân Tam-muoäi
aáy trang nghieâm heát möïc; moân Tam-muoäi aáy khoù coù oai löïc naøo
ngaên ñöôïc; moân Tam-muoäi aáy caûnh giôùi bình ñaúng, khoâng ñoäng,
khoâng loaïn, moân Tam-muoäi aáy chieáu khaép taát caû theá giôùi trong möôøi
phöông; moân Tam-muoäi aáy coù voâ löôïng phöông tieän vaø khaû naêng thuø
thaéng. Vì sao? Vì Tam-muoäi aáy, coù voâ taän lôïi ích; ñaõ coù coâng naêng
dieät tröø voâ löôïng khoå aám cho chuùng sinh, nhö: Coù coâng naêng ñoaïn
tröø nghieäp baàn cuøng, cöùu thoaùt khoå naõo nôi ñòa nguïc, traùnh khoûi caûnh
giôùi suùc sinh, caét tuyeät nhaân ngaï quyû, ñoùng caùc cöûa hoaïn naïn, khai
phoùng ñöôøng nhaân thieân, thaân caän caùc phaùp an laïc, phaùt sinh nieàm
vui thuø thaéng cuûa trôøi ngöôøi; laøm cho hoï yeâu thích caûnh giôùi ñònh, coù
coâng naêng laøm cho phaùt trieån nieàm vui höõu vi, coù coâng naêng laøm
hieän roõ phaùp chuyeân caàn caàu xuaát ly ba coõi, coù khaû naêng laøm phaùt
taâm chuyeân doác caàu Voâ thöôïng Boà-ñeà, coù khaû naêng laøm cho taêng
tröôûng nhaân phaùt sinh ñaïi phöôùc trí tuï, coù khaû naêng laøm cho taâm ñaïi
Bi sôùm taêng tröôûng roäng lôùn, coù khaû naêng laøm phaùt sinh nguyeän löïc
roäng lôùn, coù khaû naêng laøm cho ñaïo trí tueä cuûa Boà-taùt chieáu saùng, coù
khaû naêng laøm trang nghieâm ñaïo Ba-la-maät, coù khaû naêng laøm cho
nhaäp vaøo Ñaïi thöøa toái thaéng, coù khaû naêng laøm cho saùng roõ dieäu haïnh
cuûa Phoå Hieàn, coù khaû naêng laøm cho nhaäp vaøo aùnh saùng trí cuûa haøng
Boà-taùt, coù khaû naêng laøm cho tích taäp nhöõng thaønh töïu caùc haïnh
nguyeän cuûa Boà-taùt, coù khaû naêng laøm cho an truï caûnh giôùi trí Nhaát
thieát trí, coù khaû naêng laøm thanh tònh naêng löïc bieán hoùa cuûa Boà-taùt, coù
khaû naêng laøm cho hoï chuyeân caàn caàu toaøn boä söùc gia trì töï taïi.
–Baïch Thaùnh giaû! Moân Tam-muoäi naøy teân laø gì?
Haûi Traøng ñaùp:
–Thieän nam! Teân cuûa moân Tam-muoäi aáy laø: Phoå nhaõn xaû ñaéc,
cuõng goïi laø caûnh giôùi thanh tònh quang minh cuûa Trí tueä ba-la-maät, coøn
goïi laø moân Phoå trang nghieâm thanh tònh bình ñaúng.
Naøy thieän nam! Ta nhôø tu taäp moân Phoå trang nghieâm thanh tònh
bình ñaúng naøy, neân laøm baäc daãn ñaàu, ñaày ñuû troïn veïn traêm vaïn a-
taêng-kyø Tam-muoäi treân heát, hôn heát, khoâng gì baèng.
–Baïch Thaùnh giaû! Caûnh giôùi cöùu caùnh cuûa moân Tam-muoäi naøy,
chæ coù chöøng aáy sao?
Haûi Traøng ñaùp:
–Thieän nam! Caûnh giôùi cuûa moân Tam-muoäi naøy, roäng lôùn, saâu
xa, khoâng löôøng. Neáu coù ngöôøi tu taäp maø thaân taâm tòch tónh, thì khi
nhaäp Tam-muoäi naøy, hoï ñeáu bieát roõ taát caû theá giôùi trong möôøi phöông
maø khoâng bò chöôùng ngaïi; ñeán khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông
cuõngø khoâng bò chöôùng ngaïi; ra vaøo nôi taát caû theá giôùi trong möôøi
phöông maø khoâng bò chöôùng ngaïi; laøm trang nghieâm khaép taát caû theá
giôùi trong möôøi phöông maø khoâng bò chöôùng ngaïi; caûi taïo taát caû theá
giôùi trong möôøi phöông maø khoâng bò chöôùng ngaïi; laøm trang nghieâm
vaø saïch ñeïp taát caû caùc theá giôùi trong möôøi phöông maø khoâng bò
chöôùng ngaïi; thaáy taát caû chö Phaät ôû khaép möôøi phöông maø khoâng bò
chöôùng ngaïi; quaùn oai ñöùc roäng lôùn cuûa taát caû chö Phaät maø khoâng bò
chöôùng ngaïi; bieát söï thaàn thoâng dieäu duïng cuûa taát caû chö Phaät maø
khoâng bò chöôùng ngaïi; chöùng trí löïc saâu xa cuûa taát caû chö Phaät maø
khoâng bò chöôùng ngaïi; nhaäp vaøo bieån ñaïi coâng ñöùc cuûa taát caû chö Phaät
maø khoâng bò chöôùng ngaïi; giaêng maây phaùp voâ thöôïng cuûa taát caû chö
Phaät maø khoâng bò chöôùng ngaïi; tieáp nhaän voâ löôïng möa phaùp cuûa taát
caû chö Phaät maø khoâng bò chöôùng ngaïi; ñoái vôùi vieäc tu taäp dieäu haïnh
cuûa caùc phaùp Phaät maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát trí taùnh bình ñaúng,
chuyeån baùnh xe dieäu phaùp cuûa taát caû chö Phaät maø khoâng bò chöôùng
ngaïi; hieän söùc thaàn thoâng, nhaäp vaøo ñaïi chuùng ñaïo traøng cuûa taát caû chö
Phaät maø khoâng bò chöôùng ngaïi; thuaän theo söï khôûi dieäu haïnh cuûa taát
www.daitangkinh.org
caû chö Phaät trong möôøi phöông maø khoâng bò chöôùng ngaïi, quaùn saùt taát
caû chö Phaät trong möôøi phöông ñang dieãn thuyeát dieäu phaùp maø khoâng
bò chöôùng ngaïi, nhaäp vaøo khaép taát caû coõi Phaät trong möôøi phöông ñang
vaän thaàn thoâng maø khoâng bò chöôùng ngaïi; ñem ñaïi Bi baûo hoä chuùng
sinh khaép möôøi phöông, laøm cho hoï thoaùt khoå maø khoâng bò chöôùng
ngaïi, thöôøng sinh taâm ñaïi Töø trang traûi nieàm vui cho taát caû chuùng sinh
khaép möôøi phöông maø khoâng bò chöôùng ngaïi; thaáy taát caû chö Phaät
khaép möôøi phöông, taâm khoâng bieát chaùn maø khoâng bò chöôùng ngaïi;
nhaäp khaép caùc bieån kieán giaûi cuûa taát caû chuùng sinh khaép möôøi phöông
maø khoâng bò trôû ngaïi; bieát heát caùc loaïi bieån caên taùnh, cuûa taát caû chuùng
sinh khaép möôøi phöông maø khoâng bò chöôùng ngaïi; bieát heát caùc bieån
nghieäp khaùc nhau cuûa taát caû chuùng sinh khaép möôøi phöông maø khoâng
bò chöôùng ngaïi.
Thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân ñònh aùnh saùng thanh tònh cuûa
Trí tueä ba-la-maät naøy; coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt ñaõ nhaäp bieån trí cöùu
caùnh saâu xa, ñaõ thanh tònh caûnh giôùi cuûa caùc phaùp toái thaéng, ñaõ ñaït
phaùp moân cuûa taát caû chö Phaät, ñaõ ñeán khaép voâ löôïng coõi Phaät trong
möôøi phöông coù aùnh saùng Toång trì ñaïi trí, ñaõ truï ñònh töï taïi vieân maõn,
ñaõ hieän ñuû loaïi thaàn thoâng thanh tònh, ñaõ coù ñuû bieån lôùn bieän taøi voâ
taän, ñaõ ñöôïc aâm thanh tao voâ uùy, kheùo leùo tuyeân thuyeát coâng ñöùc cuûa
caùc ñòa vaø coù khaû naêng uûng hoä taát caû chuùng sinh; thì laøm sao ta coù khaû
naêng bieát ñöôïc dieäu haïnh cuûa vò aáy, taùn thaùn nguyeän löïc cuûa vò aáy,
hieän aùnh saùng cuûa vò aáy, nhaäp moân hoùa ñoä cuûa vò aáy, ñaït ñeán sôû chöùng
cuûa vò aáy, tích taäp thaéng nghieäp cuûa vò aáy, hieåu roõ tuaàn töï veà vò aáy,
bieát heát veà vò aáy, truï ñònh cuûa vò aáy, thaáy ñöôïc caûnh giôùi taâm cuûa vò
aáy, thuyeát chaùnh ñaïo cuûa vò aáy, bieän thuyeát veà uy theá vaø ñaït ñöôïc trí
tueä bình ñaúng cuûa caùc vò aáy!
Naøy thieän nam! Töø ñaây qua phöông Nam, ñeán xöù Haûi trieàu, ôû ñoù
coù moät thaønh lôùn, teân Vieân maõn quang; thaønh naøy coù vò vua teân laø
Dieäu Vieân Quang, phía Ñoâng cuûa thaønh aáy, coù vöôøn caây teân Phoå trang
nghieâm. Vua coù moät phu nhaân teân Y-xaù-na laø Öu-baø-di, ñang ôû khu
vöôøn naøy, tu haïnh Boà-taùt. OÂng haõy ñeán ñoù ñeå thænh vaán: “Boà-taùt laøm
theá naøo hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt? “.
Luùc ôû choã cuûa Tyø-kheo Haûi Traøng, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaõ ñöôïc
phaùp toái thaéng, thaân ñöôïc baûo veä kieân coá, chöùng caûnh giôùi Tam-muoäi,
thaáu trieät troïn veïn veà giaûi thoaùt thanh tònh, ngoä saâu vaøo phaùp giôùi; taâm
thuaän theo bieån giaùo hoùa cuûa chö Phaät, ghi nhôù khoâng queân caùc phaùp
moân, an truï moân phoå trang nghieâm roäng lôùn, aùnh saùng trí tueä chieáu
ñaày khaép möôøi phöông; taâm voâ cuøng vui veû phaán khôûi, chí thaønh ñaûnh
leã saùt chaân Haûi Traøng, nhieãu quanh voâ soá voøng, roài trôû laïi ñaûnh leã,
cung kính chieâm ngöôõng, quaùn saùt tö duy; töôûng veà dung nghi cuûa
thaày, trì danh hieäu cuûa thaày, nieäm coâng ñöùc cuûa thaày, quaùn haïnh
nguyeän cuûa thaày, nhôù gioïng noùi cuûa thaày, tö duy moân Tam-muoäi cuûa
thaày, töôûng laïi khaép caûnh giôùi cuûa thaày ñaõ haønh, tieáp nhaän trí tueä Toång
trì vaø aùnh saùng thanh tònh maø thaày ñaït ñöôïc, roài buøi nguøi löu luyeán, töø
giaõ ñi ñeán phöông Nam.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi, nhôø naêng löïc cuûa Thieän tri thöùc, cho
neân thaân coâng ñöùc vaø tín giaûi ñöôïc vieân maõn, chaùnh nieäm tö duy theo
söï höôùng daãn cuûa Thieän tri thöùc, ghi nhôù lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc ñeå
laàn löôïc khai trieån; so vôùi haïnh cuûa Thieän tri thöùc laïi caøng hoå theïn neân
caøng cung kính meán moä; ñöôïc quaùn saùt vaø kheùo leùo tieáp nhaän troïn veïn
taâm cuûa Thieän tri thöùc thì thaät vui veû vaø voâ cuøng ích lôïi. Ñoàng töû laïi
nghó: “Nhôø Thieän tri thöùc, neân ta ñöôïc thaáy heát taát caû chö Phaät; nhôø
Thieän tri thöùc neân ta ñöôïc nghe giaùo phaùp nôi taát caû chö Phaät. Thieän
tri thöùc chính laø baäc thaày maãu möïc cuûa ta, höôùng daãn phaùp Nhaát thieát
trí cho ta thaáy ñöôïc taát caû. Thieän tri thöùc chính laø con maét cuûa ta, giuùp
ta thaáy ñöôïc khaép caûnh giôùi cuûa chö Phaät nhö thaáy hö khoâng. Thieän tri
thöùc chính laø doøng nöôùc maïnh ñöa ta vaøo hoà sen cuûa caùc Ñöùc Phaät”.
Ñoàng töû suy nghó nhö theá roài töø töø ñi veà phöông Nam, ñeán xöù Haûi
Trieàu, vaøo cöûa Ñoâng cuûa thaønh aáy, troâng thaáy vöôøn Phoå trang nghieâm,
coù töôøng baèng caùc thöù baùu bao boïc xung quanh, caùc haøng caây baùu
thaúng taép trang nghieâm, nhö: Caùc caây coù laù baùu; caønh laù nöông nhau
vöôn thaún sum xueâ, töôi toát, saùng ngôøi. Caùc caây coù hoa baùu, nhö hoa
Caâu-toâ-ma baùu ñeïp toûa aùnh saùng hoàng rôi khaép maët ñaát. Caùc caây coù
höông quyù, toûa höông thôm nhö nhöõng ñaùm maây muùi höông ngaït ngaøo
quyeän khaép caùc theá giôùi cuûa chö Phaät trong möôøi phöông. Caùc caây coù
voøng hoa baùu thì nhöõng voøng hoa baùu aáy rôi xuoáng khaép nôi laøm thaønh
röøng baùu raát trang nghieâm. Caây ma-ni baûo vöông laïi möa nhieàu loaïi
www.daitangkinh.org
ma-ni baùu, traûi ñaày khaép nôi, tuøy choã maø caùc baùu naøy trng nghieâm heát
thaûy coõi trôøi naøy. Caây Kieáp-ba-y laøm möa nhieàu loaïi tô luïa ñeïp vaø y
phuïc ñuû maøu xuoáng khaép nôi, giaêng traûi trang söùc thích öùng vôùi moïi
ngöôøi. Caây aâm nhaïc baùu, sinh caùc loaïi nhaïc cuï ñeïp, gioù nheï thoaûng
qua, chuùng phaùt ra aâm thanh hoøa nhaõ, aâm thanh aáy maàu nhieäm vaø hay
hôn caû nhaïc trôøi. Caùc vaät duïng baùu rieâng tö thì ñöôïc caát giöõ ôû caây
trang nghieâm; maø moãi laàn möa laø coù raát nhieàu ñoà chôi baùu laï vaø ñeïp
rôi xuoáng caùc vaät duïng aát raát trang nghieâm, ñöôïc phaân boá khaép nôi
duøng ñeå trang söùc. Nôi ñaây, ñaát saïch seõ, roäng raõi, baèng phaúng, khoâng
coù goø ñoáng, trang nghieâm ñuû caùch. Trong vöôøn coù ñeán traêm vaïn ngoâi
nhaø laøm baèng baùu ñaïi ma-ni, traêm vaïn laàu ñaøi, ñöôïc thieát bò baèng vaøng
Dieâm-phuø-ñaøn; traêm vaïn cung ñieän baèng ma-ni baûo vöông Tyø-loâ-giaù-
na hoøa laãn trang nghieâm; maây giaêng töøng ñoaïn khuùc quanh co traûi daøi
khaép xa gaàn; maùi nhaø noái lieàn nhau troâng nhö bay löôïn; traêm vaïn ao
taém kieán taïo baèng baûy baùu, bôø laøm baèng caùc loaïi baùu ñeïp, maët ñaùy ao
coù traûi lôùp caùt vaøng mòn, theàm caáp ñeàu ñính baèng baûy baùu, lan can
xung quanh ñöôïc taïo baèng ma-ni, boán maët ñeàu trang nghieâm, quanh bôø
coû quyù chen nhau moïc thôm ngaùt, trong hoà nöôùc höông Chieân-ñaøn ñaày
aép; aám; maùt; vöøa tuøy theo sôû thích cuûa chuùng sinh. Giöõa nhöõng haøng
caây baùu, coù phaân ra baèng caùc haøo nöôùc; chaâu; thuûy; thanh; baùu xen laãn
khaép nôi, ngaøy ñeâm thöôøng xuyeân tuoân ra nöôùc taùm coâng ñöùc. Trong
hoà coù nhieàu loaïi chim nhö: Le le; nhaïn; uyeân öông, haïc traéng; khoång
töôùc; Ca-laêng-taàn-giaø, boà caâu… chuùng coù ñuû caùc maøu saéc, bay ñeán; bay
ñi; qua laïi ñuøa giôõn; ræa loâng söûa caùnh, bôi laën daïo chôi, caát tieáng hoùt
veùo von, hoøa nhaõ, thaùnh thoùt raát hay, gioáng nhö nhaïc trôøi laøm cho moïi
ngöôøi ñeàu thích nghe. Haøng caây Ña-la baùu, bao quanh ngay thaúng,
ñöôïc phuû baèng löôùi baùu, treo nhöõng chuoâng nhoû vaøng, gioù nheï thoaûng
qua, thöôøng phaùt ra tieáng; döïng leân voâ soá côø baùu baèng ma-ni, phöôùng
baùu baèng luïa vaø ñuû caùc loaïi baùu trang söùc boán maët, aùnh saùng chieáu
khaép traêm ngaøn do-tuaàn. Trong aáy, coøn coù traêm ngaøn hoà chöùa nöôùc
höông, ñaày aép, trong suoát, thôm löøng, loaõng ñoïng tuøy luùc, buøn höông
chieân-ñaøn laéng xuoáng ñaùy hoà. Coøn coù caùc ñieàu kyø thuù nhö: Caùc hoa
sen baùu nôû xoeø thôm ngaùt; hoa ñaïi ma-ni maøu saéc saùng röïc. Trong
vöôøn coøn coù cung ñieän roäng lôùn, teân laø Trang nghieâm traøng, neàn laùt
baèng haûi taïng baùu ñeïp, hieän leân ñuû loaïi hình aûnh, truï laøm baèng löu ly,
löôùi baùu baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn phuû beân treân trang nghieâm, laàu ñaøi
lieân keát nhau, cao roäng nguy nga, gioáng nhö nuùi vaøng, ngöôøi xem ñeàu
vui thích; trang nghieâm baèng ñuû caùc loaïi baùu thuø thaéng ma-ni quang
thöôøng toûa aùnh saùng vi dieäu chieáu khaép; trang söùc baèng ma-ni baûo
vöông Tyø-loâ-giaù-na taïng raát ñeïp, aùnh saùng röïc rôõ. Caùc loaïi quyù giaù,
nhö höông thôm voâ giaù, thöôøng thoûang muøi thôm xoâng khaép nôi ñoù laø:
Höông quyù ñaày ñuû nhöõng ñaëc tính thuø thaéng, muùi thôm toûa khaép nhö
söông khoùi hoøa quyeän; höông quyù nhö yù hieän khaép, muøi thôm thích
hôïp, toûa khaép phaùp giôùi, giaùc ngoä cho töøng caên cô; höông quyù thöôïng
haïng, ai ngöûi ñeán thì caùc caên cuûa hoï ñeàu ñöôïc lôïi ích vaø coù khaû naêng
chuyeân caàn vôùi chaùnh phaùp khoâng bieát meät moûi. Trong cung ñieän aáy,
coøn coù voâ löôïng toøa sen baùu, vaây quanh, thaúng taép nhö: Toøa sen baùu
baèng ma-ni dieäu taïng, coù aùnh saùng chieáu khaép möôøi phöông; toøa sen
baùu baèng ma-ni Nhö yù Tyø-loâ-giaù-na; toøa sen baùu baèng ma-ni Taïng voâ
caáu; toøa sen baùu baèng ma-ni vaø trang nghieâm baèng caùc baùu. Toøa sen
baùu trang nghieâm toaøn baèng ma-ni; toøa sen baùu baèng ma-ni traøn ñaày
aùnh saùng trang nghieâm; toøa sen baùu baèng ma-ni thanh tònh; trang
nghieâm; an truï nôi haûi taïng; toøa sen baùu baèng ma-ni toûa aùnh saùng röïc
chieáu khaép; toøa sen baùu baèng ma-ni vaø kim cöông taïng sö töû; toøa sen
baùu baèng ma-ni; aùnh saùng chieáu khaép theá gian. Coù voâ soá toøa sen baùu
baèng ma-ni nhö theá. Moãi toøa ñeàu treo nhöõng daûi luïa quyù ñeïp chaúng
theå nghó baøn, ruõ xuoáng boán maët, duøng maøu saéc ngoïc ma-ni baát tö nghì
ñeå trang söùc; nôi cung ñieän aùnh saùng cuûa nhöõng hình maøu saéc ñan
cheùo nhau, toâ theâm veû trang nghieâm cho caû khoâng gian ôû ñoù. Coøn coù
voâ löôïng tröôùng baùu nhö: Tröôùng y baùu, tröôùng toùc baùu, tröôùng hoa
baùu, tröôùng höông baùu, tröôùng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, tröôùng caønh caây
ruû baùu, tröôùng ma-ni taïp baùu, tröôùng anh laïc dieäu baùu, tröôùng kim
cöông aùnh saùng hoàng, tröôùng kyõ nhaïc cuûa chö Thieân, tröôùng thaàn bieán
Töôïng vöông, tröôùng thaàn bieán maõ vöông, tröôùng baùu baèng ma-ni choã
Ñeá Thích ngoài. Ñuû caùc loaïi tröôùng baùu trang nghieâm nhö theá, treo
khaép hö khoâng. Coøn coù traêm vaïn löôùi baùu giaêng beân treân. Ñoù laø: Löôùi
baùu linh, löôùi baùu caùi, löôùi baùu thaân, löôùi traân chaâu haûi taïng, löôùi baùu
baèng ma-ni vaø löu ly xanh bieác, löôùi baùu baèng ma-ni Sö töû, löôùi baùu
www.daitangkinh.org
baèng ma-ni nguyeät aùi aùnh saùng, löôùi höông quyù vôùi ñuû loaïi hình töôïng
cuûa taát caû trôøi ngöôøi, löôùi maûo baùu ñuû taát caû maøu saéc, löôùi anh laïc ñuû
caùc thöù baùu ñeïp. Nhöõng löôùi nhö theá, giaêng khaép treân khoâng, ruõ xuoáng
raát trang nghieâm. Coøn coù traêm vaïn aùnh saùng baùu lôùn toûa chieáu. Ñoù laø:
AÙnh saùng baùu ma-ni Dieäm quang, aùnh saùng baùu ma-ni Phaät taïng, aùnh
saùng baùu ma-ni Nguyeät taïng, aùnh saùng baùu ma-ni Höông dieãm, aùnh
saùng baùu ma-ni Caùt töôøng dieäm taïng, aùnh saùng baùu ma-ni Lieân hoa
dieäm taïng, aùnh saùng baùu ma-ni Dieäm traøng, aùnh saùng baùu ma-ni Ñaïi
dieäm, aùnh saùng baùu ma-ni chieáu khaép möôøi phöông, aùnh saùng baùu ma-
ni hieän caùc vaät duïng trang nghieâm baèng maây thôm. Taát caû chuùng ñeàu
laø nhöõng aùnh saùng baùu lôùn chieáu saùng röïc rôõ. Vaû laïi thöôøng laøm möa
vôùi traêm vaïn maây vaät duïng trang nghieâm, ñeå tuøy yù söû duïng; traêm vaïn
maây höông Chieân-ñaøn traéng luoân toûa höông thôm xoâng khaép ñaïo
traøng; traêm vaïn maây nhaïc cuï cuûa chö Thieân, maø aâm thanh tuyeät dieäu;
traêm vaïn maây hoa Maïn-ñaø-la raûi khaép; traêm vaïn vöông mieän cuûa chö
Thieân rôi xuoáng khaép nôi ñeå nghieâm söùc; traêm vaïn maây vaûi luïa cuûa
chö Thieân rôi xuoáng khaép nôi ñeå laøm y phuïc; traêm vaïn maây anh laïc
baùu hôn caû anh laïc coõi trôøi ñeå trang nghieâm caùc laàu vaø röøng caây; traêm
vaïn Thieân töû ôû coõi Duïc, thích thuù chieâm ngöôõng vaø cung kính leã baùi;
traêm vaïn chö Thieân vaø theå nöõ cuøng ñeán tu haønh, thöôøng xuyeân chí
thaønh leã baùi ôû ñaây, thaân caän phuïng söï; traêm vaïn Boà-taùt thöôøng ñeán
ñaïo traøng chaêm chuù nghe phaùp. Y-xaù-na ngoài toøa chaân kim, ñaày ñuû
töôùng ñaïi nhaân, ñoäi maõo baèng löôùi traân chaâu haûi taïng, vöôït hôn caû
chieác xuyeán baùu chaân kim cuûa chö Thieân, toùc xanh toûa xuoáng, buùi toùc
trang nghieâm, ñöôïc trang söùc baèng ngoïc ma-ni baûo vöông caùt töôøng
dieäm taïng, hoa tai baèng baûo chaâu ma-ni Sö töû khaåu, voøng anh laïc trang
ñieåm nôi coå vò aáy baèng ngoïc ñaïi nhö yù Ma-ni baûo vöông, taám khaên ñoäi
treân ñaàu baèng löôùi ma-ni ñaïi oanh ñöùc ñeá thanh, khoaùt treân thaân baèng
löôùi baùu ma-ni vôùi nhieàu maøu saéc, aùnh saùng röïc rôõ. Coøn coù traêm ngaøn
öùc na-do-tha chuùng sinh, nghieâng mình cung kính, thaân caän cuùng
döôøng. Coù voâ löôïng chuùng sinh töø phöông Ñoâng ñeán choã vò aáy. Ñoù laø:
Trôøi Ñaïi phaïm; trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm chuùng cuøng taát caû chö Thieân
ôû coõi Saéc giôùi. ÔÛ coõi Duïc coù: Trôøi Tha hoùa töï taïi, trôøi Hoùa laïc, trôøi
Ñaâu-suaát, trôøi Daï-ma, trôøi Ñao-lôïi, caùc loaøi Long, Daï-xoa, Caøn-thaùt-
baø, A-tu-la, Ca-laâu-la, Khaån-na-la, Ma-haàu-la-giaø, Cöu-baøn-traø. ÔÛ coõi

Dieâm-la vöông thì coù ñaïi löïc quyû thaàn, cho ñeán loaøi ngöôøi vaø phi nhaân
cuøng chuùng vöông,…. Caùc phöông Nam, Taây, Baéc vaø boán goùc treân döôùi
cuõng theá. Nhöõng ai ñöôïc gaëp Öu-baø-di naøy thì taát caû nhöõng beänh taät
veà thaân taâm, caùc loaïi troùi buoäc; nhö nhöõng taø kieán, nhöõng söï chöôùng
ngaïi do chaáp tröôùc vaø coù nhöõng khoå gì ñeàu bò tieâu dieät, sôùm xa lìa taát
caû caáu baån phieàn naõo, sôùm nhoå heát nhöõng muõi teân ñoäc, sôùm phaù toaøn
theå caùc nuùi chöôùng ngaïi ñeå theå nhaäp vaøo caûnh giôùi thanh tònh voâ ngaïi,
troàng nhöõng thieän caên vieân maõn, vun boùn nhöõng maàm caên thieän phaùp,
nhaäp vaøo caùc moân trí thanh tònh, giöõ gìn ñöôïc taát caû moân Ñaø-la-ni,
chöùng ngoä khaép taát caû bieån ñaïi Tam-muoäi, thoâng ñaït taát caû bieån giaùo
phaùp cuûa chö Phaät, môû thoâng taát caû cöûa ñaïi nguyeän cuûa chö Phaät, taát
caû ñeàu hieän roõ söï tu taäp dieäu haïnh cuûa Boà-taùt, caùc bieån caû coâng ñöùc
cuûa Nhö Lai ñeàu thanh tònh, taâm hoï roäng raõi ñaày ñuû nhöõng thaàn thoâng
töï taïi, thaân voâ ngaïi ñeán khaép caùc nôi, ñi khaép möôøi phöông khoâng bò
trôû ngaïi, tuaàn töï thaønh töïu taát caû phaùp moân.
Khi aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi vaøo vöôøn Phoå trang nghieâm, quaùn saùt
khaép nôi, troâng thaát Öu-baø-di Y-xaù-na, ñoàng töû ñeán choã vò aáy, ñaûnh leã
saùt chaân, nhieãu quanh voâ soá voøng, roài ñöùng thaúng chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Boà-ñeà voâ thöôïng
nhöng con chöa bieát Boà Taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø laøm
theá naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt? Con ñöôïc nghe Thaùnh giaû kheùo höôùng daãn
cho caùc Boà-taùt, cuùi xin ngaøi chæ daïy cho con!
Öu-baø-di Y-xaù-na baûo Thieän Taøi:
–Naøy thieän nam! Ta ñaït ñöôïc moät moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt tu
taäp khoâng giaùn ñoaïn; neáu chuùng sinh naøo, vöøa thaáy thaân ta, thoaùng
nghe danh ta, hoaëc ñöôïc nghe giaùo phaùp nôi ta, hoaëc nhôù ñeán ta, cuøng
soáng vôùi ta, thaân caän phuïng söï cung caáp cho ta, thì ñeàu ñöôïc lôïi ích.
Thieän nam! Chuùng sinh naøo, khoâng troàng thieän caên, khoâng ñöôïc söï
uûng hoä cuûa baïn beø, khoâng ñöôïc chö Phaät hoä nieäm thì tuy ôû beân ta, traûi
nhieàu thôøi gian cuøng soáng vôùi ta, nhöng hoï hoaøn toaøn khoâng ñöôïc gaëp.
Thieän nam! Coøn nhöõng xhuùng sinh naøo ñöôïc gaëp ta, thì ñeàu khoâng coù
thoaùi chuyeån nôi ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Thieän nam! ÔÛ phöông Ñoâng coù caùc Ñöùc Nhö Lai, ñang thaønh
www.daitangkinh.org
Chaùnh ñaúng giaùc, thöôøng ñeán ngoài nôi toøa Sö töû baùu naøy, thuyeát phaùp
cho ta. Caùc Ñöùc Nhö Lai ôû phöông Nam, Taây, Baéc; boán goùc treân döôùi
cuõng ñeàu ñeán ñaây, ngoài treân baûo toøa thuyeát giaùo phaùp cho ta.
Thieän nam! Ta luoân gaàn guõi chö Phaät nghe phaùp, cuøng soáng
chung vôùi caùc Boà-taùt, khoâng rôøi Tam-muoäi giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt.
Thieän nam! Chuùng hoäi soáng vôùi ta, ôû trong vöôøn Phoå trang
nghieâm, coù ñeán taùm vaïn boán ngaøn öùc na-do-tha ngöôøi maø töø xöa ñaõ
cuøng khaéng khít vôùi ta, tuï taäp moân haïnh ñoàng loaïi cuûa caùc Boà-taùt; taát
caû ñeàu ñaït. Baát thoaùi chuyeån nôi ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà. Ngoaøi ra coøn
coù nhöõng chuùng sinh khaùc, soáng trong vöôøn naøy, hoaëc laâu, hoaëc môùi
ñeàu tu theo moân haïnh ñoàng loaïi cuûa ta vaø ñeàu ñöùng vaøo haøng baát thoaùi
chuyeån.
–Baïch, Thaùnh giaû phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà bao laâu roài?
Ñaùp:
–Thieän nam! Ta nhôù, vaøo thôøi Ñöùc Phaät Nhieân Ñaêng, ta ñaõ töøng
thaân caän phuïng söï, cung kính cuùng döôøng, nghe phaùp thoï trì, tu haønh
phaïm haïnh. Ñeán thôøi Ñöùc Phaät Ly Caáu, ta xuaát gia hoïc ñaïo, thoï trì
chaùnh phaùp. Ñeán thôøi Ñöùc Phaät Tinh Tuù Traøng, ta nghe phaùp maø tu
haønh vaø hoan hyû cuùng döôøng. Roài ñeán thôøi Ñöùc Phaät Dieäu Thaéng Caùt
Töôøng, Ñöùc Phaät Lieân Hoa Ñöùc Taïng, Ñöùc Phaät Tyø-loâ-giaù-na, Ñöùc
Phaät Phoå Nhaõn, Ñöùc Phaät Phaïm Thoï, Ñöùc Phaät Kim Cöông Teá, Ñöùc
Phaät Thuûy Thieân…
Thieän nam! Ta coøn nhôù, trong voâ löôïng ñôøi, voâ löôïng kieáp veà
tröôùc; ta ñaõ töøng thaân caän vôùi ba möôi saùu haèng sa Ñöùc Phaät, heát taâm
thôø phuïng, cung kính cuùng döôøng, xuaát gia hoïc ñaïo, tieáp nhaän chaùnh
phaùp, phaùt theä nguyeän, ñöôïc nhaäp Tam-muoäi, chuùng ñöôïc giaûi thoaùt,
taát caû caùc moân haïnh nhö theá ta ñeàu ghi nhôù heát, taâm khoâng boû soùt.
Coøn tröôùc thôøi gian aáy, thì chæ coù trí Phaät môùi bieát, coøn khaû naêng cuûa
ta khoâng nhôù heát ñöôïc.
Thieän nam! Neân bieát Boà-taùt môùi phaùt taâm, khoâng coù haïn löôïng
ñaày khaép taát caû phaùp giôùi. Cöûa ñaïi Bi cuûa Boà-taùt khoâng coù haïn löôïng
dung naïp taát caû caûnh giôùi chuùng sinh. Cöûa ñaïi nguyeän cuûa Boà-taùt
khoâng coù haïn löôïng ñeå laøm roát raùo taát caû phaùp giôùi trong möôøi
phöông. Cöûa ñaïi Töø cuûa Boà-taùt khoâng coù haïn löôïng, ñeå che chôû taát caû
caûnh giôùi chuùng sinh. Söï tu haønh cuûa Boà-taùt, khoâng coù haïn löôïng, ôû
trong taát caû kieáp, taát caû coõi thöôøng luoân tuï taäp. Söùc Tam-muoäi cuûa Boà-
taùt, khoâng coù haïn löôïng laøm cho ñaïo Boà-taùt khoâng coøn thoaùi chuyeån.
Söùc Toång trì cuûa Boà-taùt khoâng coù haïn löôïng, ñeå coù theå thaâu giöõ bieån
giaùo phaùp thính öùng vôùi theá gian. Söùc trí saùng cuûa Boà-taùt khoâng coù haïn
löôïng ñeå coù khaû naêng laõnh hoäi vaøo kheùo leùo haønh theo giaùo phaùp cuûa
chö Phaät trong ba ñôøi. Söùc thaàn thoâng cuûa Boà-taùt khoâng coù haïn löôïng,
ñeå coù theå hieän khaép coõi löôùi bieån trong möôøi phöông. Söùc bieän taøi cuûa
Boà-taùt khoâng coù haïn löôïng ñeå moät lôøi ñöôïc noùi ra laøm cho caùc chuùng
sinh tuøy loaøi ñeàu thaáu hieåu. Thaân thanh tònh cuûa Boà-taùt khoâng coù haïn
löôïng ñeå coù theå hieän thaân khaép caùc coõi cuûa chö Phaät.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 8

Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi thöa:

–Baïch Thaùnh giaû! Coøn bao laâu nöõa thì chöùng ñaéc Voâ thöôïng Boà-
ñeà?
Ñaùp:
–Thieän nam! Boà-taùt khoâng vì giaùo hoùa, ñieàu phuïc moät chuùng
sinh, maø phaùt taâm Boà-ñeà; khoâng vì giaùo hoùa, ñieàu phuïc moät traêm
chuùng sinh, maø phaùt taâm Boà-ñeà; khoâng vì giaùo hoùa, ñieàu phuïc moät
traêm ngaøn chuùng sinh, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì giaùo hoùa,
ñieàu phuïc khoâng theå noùi xoay voøng khoâng theå noùi sôû chuùng sinh, maø
phaùt taâm Boà-ñeà, khoâng vì giaùo hoùa thaønh thuïc chuùng sinh trong moät
theá giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì giaùo hoùa thaønh thuïc
chuùng sinh trong khaép khoâng theå noùi xoay voøng khoâng theå noùi theá
giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà; khoâng vì giaùo hoùa thaønh thuïc chuùng sinh nhö
soá cöïc vi traàn theá giôùi trong moät coõi Dieâm-phuø-ñeà, maø phaùt taâm Boà-
ñeà; khoâng vì thaønh thuïc chuùng sinh nhö soá cöïc vi traàn theá giôùi trong
moät töù thieân haï, maø phaùt taâm Boà-ñeà; khoâng vì thaønh thuïc chuùng sinh
nhö soá cöïc vi traàn theá giôùi trong moät tieåu thieân theá giôùi, maø phaùt taâm
Boà-ñeà; khoâng vì thaønh thuïc chuùng sinh nhö soá cöïc vi traàn theá giôùi
trong moät trung thieân theá giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà; khoâng vì thaønh
thuïc chuùng sinh nhö soá cöïc vi traàn theá giôùi trong Tam thieân ñaïi theá
giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì giaùo hoùa thaønh thuïc chuùng
sinh nhö soá cöïc vi traàn theá giôùi trong khoâng theå noùi xoay voøng khoâng
theå noùi cuûa tam thieân ñaïi theá giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Hôn nöõa, Boà-
taùt khoâng vì thaân caän, cuùng döôøng nôi moät Ñöùc Nhö Lai, maø phaùt taâm
Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì thaân caän, cuùng döôøng, cöïc vi traàn Ñöùc Nhö
Lai trong khaép khoâng theå noùi roài laïi khoâng theå noùi coõi Phaät, maø phaùt
taâm Boà-ñeà; khoâng vì thaân caän cuùng döôøng, caùc Ñöùc Nhö Lai tuaàn töï
taïi theá cho ñeán taän ñôøi vò lai trong moät theá giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà
cho ñeán khoâng vì thaân caän cuùng döôøng Ñöùc Nhö Lai tuaàn töï taïi theá cho
ñeán taän vò lai trong khaép khoâng theå noùi theá giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà;
khoâng vì thaân caän cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai tuaàn töï ra ñôøi cho ñeán
taän vò lai kieáp trong soá cöïc vi traàn theá giôùi moät coõi Phaät, maø phaùt taâm
Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì thaân caän cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai tuaàn töï
ra ñôøi cho ñeán taän vò lai kieáp trong soá cöïc vi traàn theá giôùi khoâng theå
noùi roài laïi khoâng theå noùi coõi Phaät, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Hôn nöõa, Boà-
taùt khoâng vì laøm nghieâm tònh moät theá giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho
ñeán khoâng vì laøm nghieâm tònh khaép khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi
theá giôùi, maø phaùt taâm Boà-ñeà; khoâng vì laøm nghieâm tònh trong moät coõi
Phaät maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì laøm nghieâm tònh soá cöïc vi
traàn theá giôùi khaép khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi coõi Phaät, maø phaùt
taâm Boà-ñeà. Hôn nöõa, Boà-taùt khoâng vì thoï trì giaùo phaùp cuûa moät Ñöùc
Nhö Lai, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì thoï trì giaùo phaùp cuûa soá
cöïc vi traàn Nhö Lai khaép khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi coõi Phaät, maø
phaùt taâm Boà-ñeà. Hôn nöõa, Boà-taùt khoâng vì tu taäp haïnh nguyeän töø moät
Ñöùc Nhö Lai maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì tu taäp haïnh nguyeän
cuûa soá cöïc vi traàn Nhö Lai khaép khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi coõi
Phaät, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Hôn nöõa, Boà-taùt khoâng vì ñi ñeán moät coõi
Phaät maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì ñi ñeán soá cöïc vi traàn khaép
khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi coõi Phaät, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Hôn
nöõa, Boà-taùt khoâng vì laøm trang nghieâm chuùng hoäi cuûa moät Ñöùc Nhö
Lai, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì laøm trang nghieâm chuùng hoäi
cuûa soá cöïc vi traàn Ñöùc Nhö Lai khaép khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi
coõi Phaät, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Hôn nöõa, Boà-taùt khoâng vì thoï trì vieäc
chuyeån xe dieäu phaùp cuûa moät ñuùc Phaät thuyeát giaûng, maø phaùt taâm Boà-
ñeà cho ñeán khoâng vì thoï trì vieäc chuyeån xe dieäu phaùp cuûa soá cöïc vi
traàn Ñöùc Nhö Lai thuyeát giaûng khaép khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi
www.daitangkinh.org
coõi Phaät, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Hôn nöõa, Boà-taùt khoâng vì truï trì phaùp ñeå
laïi cuûa moät Ñöùc Nhö Lai, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì truï trì
phaùp ñeå laïi cuûa soá cöïc vi traàn Nhö Lai khaép khoâng theå noùi roài khoâng
theå noùi coõi Phaät, maø phaùt taâm Boà-ñeà khoâng vì truï trì phaùp ñeå laïi cuûa
caùc Ñöùc Nhö Lai, tuaàn töï xuaát hieän trong moät theá giôùi cho ñeán taän ñôøi
vò lai, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì truï trì phaùp ñeå laïi cuûa caùc
Ñöùc Nhö Lai, tuaàn töï xuaát hieän trong cöïc vi traàn theá giôùi khaép khoâng
theå noùi roài khoâng theå noùi coõi Phaät, ñeán taän ñôøi vò lai, maø phaùt taâm Boà-
ñeà; khoâng vì truï trì phaùp ñeå laïi cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, tuaàn töï xuaát hieän
trong cöïc vi traàn theá giôùi nhö coõi Dieâm-phuø-ñeà ñeán taän ñôøi vò lai, maø
phaùt taâm Boà-ñeà; khoâng vì truï trì phaùp ñeå laïi cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai,
tuaàn töï xuaát hieän trong cöïc vi traàn theá giôùi nhö moät töù thieân haï (boán
ñaïi chaâu) ñeán taän vò lai kieáp, maø phaùt taâm Boà-ñeà cho ñeán khoâng vì truï
trì phaùp ñeå laïi cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, tuaàn töï ra ñôøi trong soá cöïc vi traàn
theá giôùi khaép khoâng theå noùi roài khoâng theå noùi coõi Phaät, ñeán taän ñôøi vò
lai, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Löôïc noùi nhö vaày: Khoâng vì hoaøn taát theä
nguyeän cuûa moät Ñöùc Phaät, khoâng vì ñi ñeán coõi cuûa moät Ñöùc Phaät,
khoâng vì gia nhaäp chuùng hoäi cuûa moät Ñöùc Phaät, khoâng vì thoï trì phaùp
nhaõn cuûa moät Ñöùc Phaät, khoâng vì truyeàn baù giaùo phaùp cuûa moät Ñöùc
Phaät, khoâng vì bieát thöù töï caùc kieáp trong moät theá giôùi, khoâng vì bieát ñuû
loaïi bieån taâm nôi moät chuùng sinh, khoâng vì bieát ñuû loaïi bieån caên nôi
moät chuùng sinh, khoâng vì bieát ñuû loaïi bieån nôi moät chuùng sinh, khoâng
vì bieát ñuû loaïi bieån haïnh nôi moät chuùng sinh, khoâng vì bieát ñuû loaïi
bieån phieàn naõo nôi moät chuùng sinh, khoâng vì bieát ñuû loaïi bieån taäp khí
phieàn naõo nôi moät chuùng sinh cho ñeán khoâng vì bieát ñuû loaïi bieån taäp
khí phieàn naõo nôi soá cöïc vi traàn chuùng sinh khaép khoâng theå noùi roài
khoâng theå noùi coõi Phaät, maø phaùt taâm Boà-ñeà. Vì sao? Vì Boà-taùt muoán
giaùo hoùa ñieàu phuïc heát taát caû chuùng sinh, neân môùi phaùt taâm Boà-ñeà;
muoán thaân caän cuùng döôøng taát caû chö Phaät khoâng boû soùt neân phaùt taâm
Boà-ñeà; muoán laøm nghieâm tònh heát thaûy coõi nöôùc cuûa taát caû chö Phaät,
neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán thuû hoä heát thaûy giaùo phaùp cuûa taát caû chö
Phaät, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán thuaän theo heát thaûy nhöõng söï haønh
ñaïo, cuûa taát caû Nhö Lai, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán thaønh töïu troïn veïn
heát thaûy moïi theä nguyeän roäng lôùn cuûa taát caû Nhö Lai, neân phaùt taâm
Boà-ñeà; muoán ñeán heát caùc coõi nöôùc cuûa taát caû chö Phaät, neân phaùt taâm
Boà-ñeà; muoán gia nhaäp khaép nhöõng chuùng hoäi cuûa taát caû chö Phaät, neân
phaùt taâm Boà-ñeà; muoán bieát tuaàn töï heát thaûy caùc kieáp, trong taát caû theá
giôùi, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán bieát heát thaûy bieån taâm cuûa taát caû
chuùng sinh, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán bieát heát thaûy bieån caên taùnh cuûa
taát caû chuùng sinh, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán bieát heát thaûy bieån taâm
cuûa taát caû chuùng sinh, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán bieát heát thaûy bieån
nghieäp cuûa taát caû chuùng sinh, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán bieát heát thaûy
bieån haïnh cuûa taát caû chuùng sinh, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán dieät heát
caùc bieån phieàn naõo cuûa taát caû chuùng sinh, neân phaùt taâm Boà-ñeà; muoán
laáp heát bieån taäp khí phieàn naõo cuûa taát caû chuùng sinh neân phaùt taâm Boà-
ñeà.
Thieän nam! Toùm laïi, Boà-taùt duøng traêm vaïn a-taêng-kyø haïnh vaø
phöông tieän nhö vaäy maø phaùt taâm Boà-ñeà.
Thieän nam! Haïnh cuûa Boà-taùt laø coù theå nhaäp khaép caùc phaùp, ñeàu
ñöôïc chöùng; coù theå nhaäp khaép taát caû coõi, ñeàu nghieâm tònh.
Thieän nam! Theá neân, laøm nghieâm tònh heát thaûy taát caû theá giôùi,
thì nguyeän cuûa ta môùi taän; bieát heát thöù töï caùc kieáp trong taát caû theá giôùi
khaép möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta môùi taän; thaønh töïu heát thaûy bieån
coâng ñöùc cuûa taát caû chö Phaät khaép möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta môùi
taän; laøm trang nghieâm heát bieån chuùng hoäi cuûa taát caû chö Phaät khaép
möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta môùi taän; thaáy heát bieån sôû thích cuûa taát
caû chuùng sinh khaép möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta môùi taän, bieát heát
bieån khí caên cuûa taát caû chuùng sinh khaép möôøi phöông, thì nguyeän cuûa
ta môùi taän, cuûa taát caû chuùng sinh khaép möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta
môùi taän; quaùn chieáu heát nhöõng bieån haïnh cuûa taát caû chuùng sinh khaép
möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta môùi taän; laøm khoâ heát bieån hoaëc
nghieäp cuûa taát caû chuùng sinh khaép möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta môùi
taän; dieät heát bieån khoå cuûa taát caû chuùng sinh khaép möôøi phöông, thì
nguyeän cuûa ta môùi taän; laáp heát bieån taäp khí cuûa taát caû chuùng sinh khaép
möôøi phöông, thì nguyeän cuûa ta môùi taän.
Thieän nam! Nhö theá, cho ñeán traêm ngaøn vaïn öùc a-taêng-tyø haïnh
moân cuûa Boà-taùt ñeàu vieân maõn, thì nguyeän cuûa ta môùi vieân maõn. Vì
theá, Boà-taùt muoán vieân maõn Nhaát thieát trí, muoán tuøy thaân haïnh Boà-taùt,
www.daitangkinh.org
muoán laøm nghieâm tònh taát caû coõi, thì khoâng ñöôïc bieáng löôøi, phaûi duõng
maõnh doác caàu ñoái vôùi taát caû caùc phaùp.
Thieän nam! Neân bieát Boà-taùt phaùt taâm Boà-ñeà thì vieäc ñaõ tu haønh
haïnh nguyeän vaø chí laïc phaûi roäng lôùn nhö phaùp giôùi, hoaøn toaøn nhö hö
khoâng, troïn veïn voâ cuøng taän thì nguyeän cuûa ta cuõng hoaøn toaøn voâ cuøng
taän; phaùp giôùi roäng lôùn neân khoâng ngaèn meù, thì nguyeän cuûa ta cuõng
roäng lôùn khoâng ngaèn meù; caûnh giôùi chuùng sinh vónh vieãn voâ taän, thì
nguyeän cuûa ta cuõng vónh vieãn voâ taän.
–Baïch Thaùnh giaû! Moân giaûi thoaùt naøy teân gì?
Öu-baø-di Y-xaù-na ñaùp:
–Thieän nam! Moân giaûi thoaùt naøy teân laø Ly öu an oån traøng. Thieän
nam! Ta chæ bieát moät moân giaûi thoaùt aáy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt yù chí
saâu roäng nhö bieån caû dung chöùa Phaät phaùp taâm bieát ñuû khoâng chaùn; yù
chí vöõng chaõi nhö nuùi Tu-di tu taäp chaùnh haïnh khoâng bò khuynh ñoäng;
vieäc laøm höõu ích nhö thuoác Thieän kieán, coù khaû naêng tröø troïng beänh
phieàn naõo cho chuùng sinh; thaân tueä voâ ngaïi nhö maët trôøi saùng röïc, dieät
tröø voâ minh ñen toái cho caùc chuùng sinh; taâm thöông cao caû voâ taän
gioáng nhö ñaïi ñòa, laøm choã nöông duïa cho khaép taát caû chuùng sinh;
coâng ñöùc phöôùc trí gioáng nhö gioù thuaän, giuùp cho caùc chuùng sinh, laøm
ñaïi lôïi ích, chieáu khaép theá gian nhö ñaïi ñaêng, coù coâng naêng sinh taát caû
aùnh saùng trí tueä. Thaân hieän khaép nôi gioáng nhö vöøng maây lôùn, coù khaû
naêng möa phaùp tòch dieät cho chuùng sinh; aùnh saùng phöôùc ñöùc nhö vaàng
traêng troøn, coù khaû naêng laøm cho ngöôøi thaáy ñeàu ñöôïc an laïc; oai ñöùc
toái thaéng gioáng nhö Ñeá Thích, coù khaû naêng baûo hoä taát caû chuùng sinh
nhöng ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát bieån phaùp, giôùi ñònh, voâ bieân
vaø cong ñöùc, haïnh nguyeän khoù löôøng cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt aáy.
Thieän nam! Nôi phöông Nam xöù Haûi Trieàu naøy, coù moät nöôùc
teân Na-la-toá, ôû ñoù coù vò tieân nhaân teân Ñaïi Oai Maõnh Thanh. OÂng ñeán
ñoù thænh vaán: “Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-
taùt”.
Khi aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Öu-baø-di Y-xaù-na,
ñi nhieãu voâ soá voøng, chí thaønh chieâm ngöôõng, buøi nguøi rôi leä nghó:
“Baäc Thieän tri thöùc khoù xuaát hieän ôû ñôøi, ví nhö hoa Öu-ñaøm; baäc
Thieän tri thöùc raát khoù gaëp gôõ; baäc Thieän tri thöùc khoù ñöôïc thaân caän;
baäc Thieän tri thöùc khoù ñöôïc phuïng söï; baäc Thieän tri thöùc khoù laøm cho
hoan hyû”. Laïi nghó tieáp: “Khoù ñöôïc Boà-ñeà; khoù ñöôïc nhöõng thieän caên
cuûa Boà-taùt; khoù laøm cho caùc caên thanh tònh nhö Boà-taùt; khoù gaëp baäc
Thieän tri thöùc ñoàng haønh; khoù tích taäp thieän caên roäng lôùn cuûa caùc Boà-
taùt; khoù laøm cho caûnh giôùi roäng lôùn tòch tónh nhö caùc Boà-taùt, khoù quaùn
saùt ñuùng caùc haïnh nguyeän cuûa caùc Boà-taùt; khoù tö duy theo moãi giaùo
phaùp cuûa Boà-taùt; khoù tu haønh theo y dieäu haïnh cuûa Boà-taùt; khoù ghi nhôù
thieän taâm phaùt sinh cuûa caùc Boà-taùt; khoù nhanh choùng laøm phaùt sinh
phöông tieän cuûa caùc Boà-taùt; khoù kheùo leùo laøm phaùt trieån aùnh saùng
phaùp Nhaát thieát trí”, suy nghó theá xong roài töø giaõ ra ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi, nhôù laïi lôøi daïy cuûa Boà-taùt, nhôù laïi
tònh haïnh cuûa Boà-taùt lieàn phaùt sinh taâm nhanh choùng laøm taêng tröôûng
phaùp löïc cuûa caùc Boà-taùt; phaùt sinh taâm nhanh choùng thaáy aùnh saùng
khaép nôi cuûa chö Phaät; phaùt sinh taâm nhanh choùng gìn giöõ ñöôïc taát
caû taïng phaùp; phaùt sinh taâm nhanh choùng laøm taêng tröôûng taát caû ñaïi
nguyeän; phaùt sinh taâm nhanh choùng hieän thaáy caùc phaùp trong möôøi
phöông; phaùt sinh taâm nhanh choùng chieáu saùng baûn taùnh cuûa caùc
phaùp; phaùt sinh taâm nhanh choùng deïp tan taát caû chöôùng ngaïi; phaùt
sinh taâm nhanh choùng quaùn saùt phaùp giôùi khoâng toái taêm; phaùt sinh
taâm nhanh choùng nhö kim cöông, coù khaû naêng huûy hoaïi noäi caáu; phaùt
sinh taâm nhanh choùng ñaùnh guïc quaân ma vöông phaùt sinh taâm nhanh
choùng laøm thanh tònh trang nghieâm yù baùu; tö duy nhö theá vaø töø töø ñi
ñeán nöôùc Na-la-toá, tìm tieân Ñaïi Oai Maõnh khaép nôi. Ñoàng töû gaëp
moät khu röøng lôùn, khu röøng naøy raát um tuøm ñöôïc trang trí bang voâ soá
loaïi caây nhö: Caùc loaïi caây coù laù, thì caønh laù nöông nhau vöôn thaúng,
laù xanh che kín um tuøm; caùc loaïi caây coù hoa, caønh laù che phuû chen
vôùi nhieàu hoa töôi ñeïp; caùc loaïi caây aên traùi thì ñua nhau chín roä; caùc
loaïi caây baùu thì laøm möa quaû ma-ni. Caây ñaïi chieân-ñaøn ñöùng thaúng
coù ôû khaép nôi. Caùc caây traàm thuûy, thöôøng toûa höông thôm. Caây
Dieâm-phuø-ñaøn, thöôøng möa traùi ngoït; caây höông vöøa yù coù muøi thôm
trang nhaõ. Caây Ba-traù-la, hoa cuûa noù töôi toát vaø xinh ñeïp, höông
thôm ngaùt caû boán maët; caây Ni-caâu-ñaø thì thaân cao vuùt, caønh laù vöôn
daøi xoay troøn nhö caùi loïng; hoa sen xanh, hoa sen vaøng, hoa sen ñoû
www.daitangkinh.org
vaø hoa sen traéng nôû ñaày khaép nôi, taûo veû ñeïp cho caùc hoà nöôùc.
Luùc böôùc vaøo khu ñaïi laâm naøy, Ñoàng töû Thieän Taøi troâng thaáy
caây Chieân-ñaøn to lôùn, ñöùng thaúng, caùc caønh vöôn roäng, hoa laù daøy kín,
xeáp thaønh boùng maùt vaø vò tieân nhaân aáy ñang ôû döôùi caây naøy, buùi toùc
vaán cao, ngoài treân chieáu baèng coû thôm vôùi möôøi ngaøn tieân chuùng vaây
quanh kín caû tröôùc sau. Nhöõng vò tieân naøy, hoaëc maëc y phuïc da nai,
hoaëc maëc y phuïc voû caây, hoaëc maëc y phuïc ñan baèng coû mòn, ñuû caùc
loaïi y phuïc, toùc quaán buùi xoõa xuoáng, ñang ñöùng chieâm ngöôõng.
Thieän Taøi thaáy roài, lieàn böôùc ñeán choã vò aáy, chí thaønh ñaûnh leã,
naêm voùc saùt ñaát, roài thöa:
–Nay con ñöôïc gaëp chaân Thieän tri thöùc! Thieát nghó: Baäc Thieän
tri thöùc, chính laø caùnh cöûa höôùng ñeán Nhaát thieát trí, giuùp con nhaäp vaøo
ñaïo chaân thaät. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø coã xe höôùng ñeán Nhaát thieát
trí, giuùp con ñeán ñöôïc quaû vò Nhö Lai. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø con
thuyeàn höôùng ñeán Nhaát thieát trí giuùp con ñeán ñaûo baùu trí tueä. Baäc
Thieän tri thöùc, chính laø ngoïn ñuoác höôùng ñeán Nhaát thieát trí, giuùp con
phaùt sinh aùnh saùng möôøi Löïc. Baäc Thieän tri thöùc, laø con ñöôøng höôùng
ñeán Nhaát thieát trí, giuùp con sôùm vaøo thaønh Nieát-baøn. Baäc Thieän tri
thöùc, chính laø ngoïn ñeøn höôùng ñeán Nhaát thieát trí, giuùp con thoâng hieåu
con ñöôøng taø vaø chaùnh. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø nhòp caàu höôùng
ñeán Nhaát thieát trí, giuùp con vöôït qua doøng sinh töû. Baäc Thieän tri thöùc,
chính laø caây loïng höôùng ñeán Nhaát thieát trí, giuùp con giöõ ñöôïc boùng
maùt töø bi. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø beán höôùng ñeán Nhaät thieát trí,
giuùp con sôùm ñöôïc ñeán beán bôø coâng ñöùc. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø
ñoâi maét höôùng ñeán Nhaát thieát trí, giuùp con thaáy ñöôïc cöûa phaùp taùnh.
Baäc Thieän tri thöùc, chính laø côn thuûy trieàu höôùng ñeán Nhaát thieát trí,
giuùp con hieän ñöôïc khaû naêng khoâng hieän thôøi gian. Thöa nhö theá roài,
ñoàng töû ñöùng leân ñi nhieãu voâ soá doøng, ñeán tröôùc chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây, con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà,
nhöng chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt, Boà-taùt laøm
theá naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt? Con ñöôïc nghe Thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo
leùo chæ daïy, xin môû loøng chæ daãn.
Baáy giôø, vò Tieân aáy xoay ngöôøi nhìn khaép tieân chuùng, roài noùi vôùi
hoï:
–Caùc vò neân bieát! Vò ñoàng töû naøy ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Ñoàng töû muoán boá thí voâ uùy cho taát caû chuùng sinh. Ñoàng töû muoán cho
taát caû chuùng sinh ñöôïc lôïi ích. Ñoàng töû muoán ban söï an laïc cho taát caû
chuùng sinh. Ñoàng töû muoán ñöôïc che maây phaùp cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai.
Ñoàng töû muoán daïo khaép bieån giaùo phaùp cuûa taát caû chö Phaät. Ñoàng töû
muoán thaép ngoïn ñeøn baèng taát caû aùnh saùng ñaïi trí. Ñoàng töû muoán tuoân
taát caû maây ñaïi Töø bi. Ñoàng töû muoán uoáng heát nöôùc phaùp cam loà. Ñoàng
töû muoán möa möa phaùp roäng lôùn cho taát caû. Ñoàng töû muoán ñem vaàng
traêng trí chieáu khaép theá gian. Ñoàng töû muoán daäp taét hôi noùng ñoäc cuûa
phieàn naõo cho chuùng sinh. Ñoàng töû muoán ban thieän phaùp maùt meû cho
theá gian. Ñoàng töû muoán laøm taêng tröôûng taát caû thieän caên cho haøm
thöùc.
Khi nghe lôøi aáy roài, caùc tieân chuùng ñeàu ñem nhöõng loaøi höông
hoa thöôïng haïng daâng leân Thieän Taøi, roài traûi thaân ñaûnh leã, nhieãu
quanh voâ soá voøng, taùn döông khen ngôïi vaø noùi:
–Hoâm nay ñoàng töû nhaát ñònh coù khaû naêng cöùu hoä taát caû chuùng
sinh, nhaát ñònh coù khaû naêng dieät tröø caùc khoå ñòa nguïc, nhaát ñònh coù khaû
naêng döùt haún caùc neûo suùc sinh, nhaát ñònh coù khaû naêng taùch xa caûnh
giôùi Dieâm-la vöông, nhaát ñònh coù khaû naêng ñoùng bít caùc cöûa naïn xöù,
nhaát ñònh coù khaû naêng laøm khoâ kieät caùc bieån aùi duïc, nhaát ñònh coù khaû
naêng laøm khoâ kieät bieån aùi duïc, nhaát ñònh coù khaû naêng daäp taét heát khoå
aám cho chuùng sinh, nhaát ñònh coù khaû naêng phaù tan haéc aùm voâ minh,
nhaát ñònh ñem nuùi Ñaïi luaân vi phöôùc ñöùc, giuùp ñôõ khaép theá gian laøm
cho hoï ñöôïc an laïc, nhaát ñònh ñem nuùi Tu-di trí tueä baùu, chæ roõ coâng
ñöùc trí tuï cho theá gian, nhaát ñònh ñem maët trôøi trí thanh tònh voâ ngaïi,
môû thoâng kho taøng phaùp cuûa taát caû thieän caên, nhaát ñònh giuùp cho
chuùng sinh môû maét trí saùng, caûnh tænh theá gian veà ñöôøng chaùnh.
Baáy giôø, Ñaïi Oanh Maõnh Thanh noùi vôùi chuùng tieân:
–Naøy caùc vò! Ngöôøi naøo coù theå phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, thì
nhaát ñònh coù khaû naêng duõng maõnh haønh haïnh Boà-taùt, nhaát ñònh coù khaû
naêng laøm lôïi ích cho taát caû chuùng sinh, nhaát ñònh cho chuùng sinh ñaïi
lôïi laïc, nhaát ñònh coù khaû naêng thaønh töïu taát caû ñaïo trí. Vò Thieän nam
naøy ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, seõ laøm thanh tònh ñaát coâng ñöùc cho
taát caû chö Phaät.
www.daitangkinh.org
Noùi theá roài vò aáy baûo Ñoàng töû Thieän Taøi:

–Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt Voâ thaéng traøng cuûa Boà-taùt.
–Baïch Thaùnh giaû! Caûnh giôùi cuûa moân giaûi thoaùt naøy theá naøo?
Vò Ñaïi tieân naøy lieàn ñöa caùnh tay phaûi, xoa ñaàu Thieän Taøi, naém
tay Thieän Taøi. Ngay khi aáy, Thieän Taøi töï thaáy thaân mình ñöôïc ñeán
khaép cöïc vi traàn theá giôùi trong traêm ngaøn coõi Phaät khaép möôøi
phöông, ñeán choã cöïc vi traàn caùc Ñöùc Nhö Lai trong ngaøn coõi Phaät
khaép möôøi phöông; thaát coõi Phaät vaø chuùng hoäi aáy coù ñuû caùch trang
nghieâm, thaáy caùc Ñöùc Phaät aáy coù ñuû nhöõng töôùng haûo, aùnh saùng röïc
rôõ, laïi ñöôïc nghe Ñöùc Phaät aáy dieãn thuyeát giaùo phaùp thích öùng vôùi
taâm cuûa chuùng sinh, moät caâu, moät keä ñeàu thoâng ñaït, cuøng tieáp nhaän
nhöõng giaùo phaùp khaùc cuûa chö Phaät cuøng tieáp nhaän, thoï kyù vaø thoâng
hieåu nhöõng nghóa lyù khaùc nhau, tuaàn töï tröôùc sau, khoâng coù nhaàm
laãn; bieát Ñöùc Phaät aáy ñoä chuùng sinh ñuû caùc caên cô, tuøy theo caên taùnh
cuûa hoï maø möa xuoáng nhöõng traän möa phaùp, laøm cho hoï ñeàu ñöôïc
thaønh thuïc; bieát caùc Ñöùc Phaät aáy töø xöa, ñaõ duøng ñuû caùc trí giaûi, laøm
thanh tònh caùc bieån nguyeän, duøng nguyeän thanh tònh laøm thaønh töïu
caùc löïc; cuõng thaáy Ñöùc Phaät kia, tuøy theo taâm cuûa chuùng sinh maø
hieän ñuû nhöõng saéc thaân sai bieät; thaáy löôùi aùnh saùng lôùn cuûa Ñöùc Phaät
kia, ñuû caùc saéc töôùng thanh tònh vieân maõn; cuõng bieát trí voâ chöôùng
ngaïi vaø chuùng hoäi ñaïo traøng cuûa Ñöùc Phaät aáy laø thanh tònh trang
nghieâm; laïi thaáy thaân mình ôû khaép choã cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, thaân
caän cuùng döôøng vaø thoï trì chaùnh phaùp, hoaëc ôû nôi Ñöùc Phaät moät ngaøy
ñeâm, hoaëc ôû nôi Ñöùc Phaät baûy ngaøy ñeâm, hoaëc traûi qua nöûa thaùng,
moät thaùng, moät naêm, möôøi naêm, moät traêm naêm, moät ngaøn naêm, hoaëc
traûi qua moät öùc naêm, roài traêm öùc, ngaøn öùc, traêm ngaøn öùc naêm, hoaëc
trieäu öùc naêm, hoaëc möôøi vaïn öùc naêm, hoaëc traûi qua nöûa kieáp, hoaëc
traûi qua moät kieáp, traêm kieáp, ngaøn kieáp hoaëc traêm ngaøn öùc, trieäu vaïn
öùc kieáp cho ñeán voâ löôïng voâ löôïng coõi Phaät cöïc vi traàn kieáp. Taát caû
nhö theá ñeàu bieát roõ vaø thoâng ñaït heát.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi nhôø aùnh saùng töø trí giaûi thoaùt Voâ
thaéng traøng cuûa Boà-taùt chieáu ñeán, cho neân ñaït ñöôïc aùnh saùng Tam-
muoäi Tyø-loâ-giaù-na taïng; nhôø aùnh saùng Tam-muoäi giaûi thoaùt trí voâ taän
chieáu ñeán, cho neân ñaït ñöôïc aùnh saùng Toång trì, goàm thaâu chung heát
caùc phöông vaø hieän thaân caùc phöông; nhôø aùnh saùng Toång trì kim cöông
luaân chieáu ñeán, cho neân ñaït ñöôïc aùnh saùng Tam-muoäi trí tueä tuï caûnh
giôùi thanh tònh; nhôø aùnh saùng Baùt-nhaõ ba-la-maät taïng trang nghieâm
giôùi haïn caûnh giôùi Phoå moân chieáu ñeán, cho neân ñöôïc aùnh saùng Tam-
muoäi taïng hö khoâng vieân maõn cuûa Ñöùc Phaät; nhôø aùnh saùng Tam-muoäi
phaùp luaân giôùi, ñònh, tueä cuûa caùc Ñöùc Phaät chieáu ñeán, cho neân ñöôïc
aùnh saùng Tam-muoäi trí vieân maõn voâ taän trong ba ñôøi.
Khi aáy, vò tieân kia buoâng tay Thieän Taøi ra, ñoàng töû chôït thaáy
thaân mình vaãn nguyeân choã cuõ. Vò tieân noùi:
–Thieän nam, oâng coù nhôù gì khoâng?
Thieän Taøi ñaùp:
–Duy chæ coù söùc cuûa Thaùnh giaû Thieän tri thöùc môùi giuùp cho con
nhôù laïi roõ raøng maïch laïc.
Vò tieân noùi:
–Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt Voâ thaéng traøng
Boà-taùt naøy thoâi. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu taát caû Tam-muoäi
thuø thaéng, trong taát caû trôøi ñeày ñöôïc töï taïi; trong moät nieäm, coù khaû
naêng phaùt sinh voâ löôïng caûnh giôùi trí tueä vi dieäu cuûa chö Phaät; duøng
trí tueä cuûa Phaät ñeå trang nghieâm, chieáu khaép theá gian khoâng bò
chöôùng ngaïi. Chæ trong moät nieäm vò aáy coù khaû naêng nhaäp khaép caûnh
giôùi ba ñôøi, phaân thaân ñeán khaép coõi nöôùc trong möôøi phöông, trí thaân
nhaäp khaép taát caû phaùp giôùi, tuøy theo taâm cuûa chuùng sinh maø hieän ra
tröôùc hoï, phoùng ra aùnh saùng thanh tònh, laøm cho hoï quaùn chieáu laïi
caên haïnh cuûa mình, ñeå vöôït an vui vaø lôïi laïc; nhöng ta laøm sao coù
theå bieát vaø noùi heát nhöõng coâng ñöùc vaø nhöõng haïnh nguyeän thuø thaéng
aáy, coõi nöôùc trang nghieâm aáy, caûnh giôùi trí aáy, vieäc nhaäp ñònh aáy,
thaàn thoâng bieán hoùa aáy, dieäu duïng giaûi thoaùt aáy, thaân töôùng khaùc
nhau aáy, aâm thanh tònh aáy, aùnh saùng trí tueä aáy, caûnh giôùi ba ñôøi aáy,
saéc thaân ñeán khaép nôi aáy, trí thaân chieáu khaép nôi aáy, tuøy caên cô hieän
khaép aáy, tuøy thôøi laøm lôïi ích aáy, tuøy phong tuïc maø höôùng daãn aáy,
thuyeát giaûng baèng vieân aâm aáy, dieäu haïnh thanh tònh aáy, chieáu löôùi
aùnh saùng aáy!
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy coù moät xoùm laøng teân Y-sa-na,
www.daitangkinh.org
nôi ñoù coù moät truï xöù teân A-daõ-ñaùt-na vaø chính nôi ñaáy coù vò Baø-la-
moân teân laø Thaéng Nhieät, oâng neân ñeán choã vò aáy tham vaán: “Boà-taùt laøm
theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt?”.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi vui möøng phaán khôûi, ñem taâm kính
meán, ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng, thaønh taâm
chieâm ngöôõng, roài töø giaõ ñeán phöông Nam.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi nhôø aùnh saùng moân giaûi thoaùt Voâ
thaéng traøng cuûa Boà-taùt chieáu vaøo taâm; cho neân ñöôïc truï vaøo naêng löïc
caùc loaïi thaàn thoâng nôi caûnh giôùi baát tö nghì cuûa chö Phaät, chöùng trí
caùc loaïi thaàn thoâng giaûi thoaùt baát tö nghì cuûa Boà-taùt; ñöôïc aùnh saùng trí
Tam-muoäi baát tö nghì cuûa Boà-taùt; ñöôïc aùnh saùng trí cuûa Tam-muoäi
huaân taäp taát caû thôøi; ñöôïc aùnh saùng trí bieát roõ khaép taát caû caûnh giôùi,
ñeàu nöông vaøo töôûng maø truï Tam-muoäi; ñöôïc nhaäp vaøo aùnh saùng trí cuï
tuùc thuø thaéng cuûa taát caû theá gian. Do ñöôïc aùnh saùng trí nhö theá, cho
neân ôû khaép nôi, ñeàu tuøy caûnh maø hieän thaân, tuøy theo töøng thaân hieän
maø duøng trí cöùu caùnh, dieãn noùi phaùp cöu caùnh bình ñaúng, phaùp khoâng
hai, phaùp khoâng khaùc vaø phaùp khoâng phaân bieät; duøng trí saùng suoát
chieáu khaép caûnh giôùi. Ngöôøi naøo ñöôïc nghe phaùp taïng thanh tònh giaûi
thoaùt saâu xa, ñeàu coù theå tin hieåu thoï nhaän vaø quyeát ñònh trong saïch ñeå
hieåu roõ hoaøn toaøn veà töï taùnh cuûa caùc phaùp, khoâng coù nghi hoaëc, taâm
khoâng xaû boû maø luoân thaâu giöõ tu taäp dieäu haïnh cuûa caùc Boà-taùt, tinh
taán duõng maõnh höôùng ñeán Nhaát thieát trí, khoâng bò thoaùi chuyeån ñaït
ñöôïc aùnh saùng trí khaùc nhau cuûa möôøi löïc, thöôøng meán moä phaùp saâu
xa khoâng bieát nhaøm chaùn; nhôø tu haønh chaân chaùnh, an truï vaøo Nhaát
thieát trí, neân taâm vò aáy höôùng thaúng ñeán vaø nhaäp caûnh giôùi Phaät, phaùt
sinh söï trang nghieâm roäng lôùn cuûa Boà-taùt vaø troøn ñaày voâ bieân ñaïi
nguyeän thanh tònh; baèng trí voâ chöôùng ngaïi, bieát voâ bieân maïng löôùi theá
giôùi, duøng taâm khoâng bieáng treã, ñoä voâ bieân bieån chuùng sinh; thoâng ñaït
voâ bieân caûnh giôùi caùc haïnh cuûa Boà taùt; thaáy khaép voâ bieân caùc loaïi
khaùc nhau cuûa taát caû theá gian; nhaäp voâ bieân theá giôùi roäng heïp ñeïp
xaáu; bieát voâ bieân löôùi töôûng khaùc nhau cuûa taát caû theá giôùi; bieát heát voâ
bieân laäp tröôøng cuûa taát caû theá giôùi; bieát heát voâ bieân ngoân töø khen ngôïi
cuûa taát caû theá giôùi; bieát khaép voâ bieân söï tin hieåu khaùc nhau cuûa taát caû
chuùng sinh; bieát heát voâ bieân thôøi tieát thaønh thuïc cuûa taát caû chuùng sinh;
bieát heát voâ bieân tö töôûng khaùc nhau cuûa taát caû chuùng sinh; thaáy heát voâ
bieân saéc töôùng khaùc nhau cuûa taát caû chuùng sinh, tuøy theo caên cô cuûa
hoï maø taïo phöông tieän, Laøm cho thuaàn thuïc vaø töôûng nhôù Thieän tri
thöùc; tuaàn töï ñi ñeán laøng Y-sa-na. Ñeán nôi, ñoàng töû troâng thaáy vò Baø-
la-moân Thaéng Nhieät tu caùc phaùp khoå haïnh trong maët trôøi ñoû röïc, löûa
chaùy boán phía gioáng ngoïn nuùi lôùn, beân trong coù nuùi ñao heát söùc cao
lôùn. Ngöôøi naøo muoán chuyeân caàn caàu trí Nhaát thieát trí thì leo leân nuùi
ñao aáy, nhaûy vaøo löûa.
Ñoàng töû Thieän Taøi ñeán choã vò aáy, ñaûnh leã saùt chaân roài chaép tay
thöa:
nhöng con chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt, laøm theá
naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt. Con ñöôïc nghe, Thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo leùo
daïy baûo, xin thuyeát giaûng cho con!
Vò Baø-la-moân noùi:
–Thieän nam! Neáu hoâm nay oâng coù can ñaûm leo leân nuùi ñao naøy
vaø gieo thaân vaøo trong löûa, thì caùc haïnh Boà-taùt ñeàu ñöôïc thaønh töïu.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi suy nghó nhö vaày: “Ñöôïc thaân ngöôøi
laø khoù, thoaùt caùc naïn laø khoù, ñöôïc khoâng naïn laø khoù, xa phaùp aùc laø
khoù, ñöôïc phaùp tònh laø khoù, ñaày ñuû caùc caên laø khoù, ñöôïc nghe chaùnh
phaùp laø khoù, gaëp chaân Thieän tri thöùc laø khoù, tieáp nhaän chaùnh giaùo
ñuùng lyù laø khoù, ñöôïc ñôøi soáng chaân chaùnh laø khoù, ñöôïc tu haønh theo
chaùnh phaùp laø khoù. Ñaây coù phaûi ma khoâng? Phaûi ma laøm ra khoâng?
Hay chaúng phaûi ma, hoaëc laø do beø nhoùm hieåm aùc, giaû laøm töôùng Boà-
taùt Thieän tri thöùc ñeå gaây oaùn thuø vôùi caùc Boà-taùt nhöng laïi muoán laøm
cho ta khoù taïo thieän caên muoán soáng cuõng khoù, muoán thöïc hieän phaïm
haïnh cuõng khoù, caûn trôû ta tu haønh ñaïo Nhaát thieát trí, daãn daét ta ñi vaøo
con ñöôøng taø aùc, ngaên khoâng cho ta chöùng phaùp moân giaûi thoaùt, ngaên
söï caàu Phaät phaùp Voâ thöôïng cuûa ta”.
Khi ñoàng töû suy nghó nhö vaäy, coù möôøi ngaøn Phaïm thieân ñöùng
trong khoâng trung noùi:
–Thieän nam! Ñöøng nghó nhö vaäy, ñöøng nghó nhö vaäy! Vò Thaùnh
giaû naøy ñaõ ñöôïc aùnh saùng Tam-muoäi kim cöông dieäm, ñaõ phaùt ñaïi tinh
taán duõng maõnh baát thoaùi, ñaõ nguyeän vaøo sinh töû ñeå ñoä caùc chuùng sinh,
www.daitangkinh.org
muoán laøm khoâ taát caû caùc bieån tham duïc, muoán roïc naùt taát caû caùc löôùi
taø kieán, muoán thieâu taát caû cuûi phieàn naõo, muoán vaän ñoä nhöõng sa maïc
hieåm naïn, muoán ñoaïn tröø heát nhöõng kinh sôï veà giaø, beänh, cheát; muoán
thoåi tan nuùi chöôùng voâ minh, muoán höôùng daãn toaøn theå ra khoûi röøng
ñaày nhöõng meâ hoaëc, muoán phoùng ra aùnh saùng cuûa taát caû dieäu phaùp ñeå
xua ñuoåi heát nhöõng boùng toái ngu si trong ba ñôøi.
–Thieän nam! Chuùng ta laø nhöõng Phaïm thieân, chaáp tröôùc taø
kieán, ñeàu cho mình laø baäc töï taïi, laø ngöôøi coù naêng löïc taïo taùc, laø baäc
sieâu vieät hôn taát caû theá gian. Nhöng khi naêm nhieät ñoát thaân cuûa vò
Baø-la-moân naøy, aùnh saùnbg löûa aáy chieáu ñeán cung ñieän cuûa ta, ta lieàn
toû ngoä, khoâng coøn chaáp vaøo choã ôû vaø caùc caûnh giôùi Thieàn ñònh cuûa
mình, roài cuøng nhau ñeán choã vò aáy. Baáy giôø, vì chuùng ta, vò Baø-la-
moân aáy laäp töùc duøng söùc thaàn thoâng hieän ñaïi khoå haïnh, giuùp chuùng
ta dieät tröø heát caùc taø kieán vaø thuyeát phaùp ñeå chuùng ta ñoaïn tröø heát taát
caû kieâu maïn; roài vì toaøn theå chuùng sinh trong theá gian maø an truï ñaïi
Töø, theå hieän ñaïi Bi, phaùt taâm roäng lôùn, phaùt yù Boà-ñeà, an truï nguyeän
kieân coá, thích caàu giaûi thoaùt, thöôøng thaáy chö Phaät, thöôøng thuyeát
giaùo phaùp, taâm khoâng chaáp tröôùc vaøo taát caû caùc nôi, coù khaû naêng
chuyeån taát caû xe phaùp vieân maõn, gioïng noùi cuûa baäc aáy vang voïng
khaép nôi khoâng bò ngaên ngaïi.
Laïi coøn coù möôøi ngaøn chuùng thieân ma, ñöùng treân khoâng trung,
ñem ma-ni baùu cuûa coõi trôøi, tung leân mình vò Baø-la-moân, roài noùi vôùi
Thieän Taøi:
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân vò Baø-la-moân naøy, aùnh
saùng töø nôi löûa aáy, che khuaát nhöõng cung ñieän cuûa chuùng ta, cho ñeán
thaân, ngoïc anh laïc vaø caùc vaät ñeå trang nghieâm cuûa chuùng ta cuõng bò
aùnh saùng aáy laøm môø haún; khieán cho ta khoâng ñaém chaáp vaøo noù, roài ta
cuøng quyeán thuoäc ñeán choã vò aáy. Baáy giôø, vò aáy thuyeát phaùp, giuùp cho
ta cuøng vôùi voâ löôïng Thieân töû, Thieân nöõ khaùc ñöôïc baát thoaùi chuyeån
nôi Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Laïi coù möôøi ngaøn vua trôøi Tha hoùa töï taïi, ôû treân khoâng trung
cuøng tunh hoa trôøi roài noùi:
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân vò Baø-la-moân naøy thì aùnh
saùng aáy, che khuaát caû cung ñieän, ngoïc anh laïc cho ñeán vaät trang
nghieâm vaø thaân cuûa ta, taát caû ñeàu bò aùnh saùng aáy laøm môø haún; khieán
cho ta khoâng ñaém chaáp vaøo noù, roài ta cuøng quyeán thuoäc ñeán choã vò aáy.
Baáy giôø, vò aáy thuyeát phaùp, giuùp thaân vaø taâm cuûa ta ñeàu ñöôïc töï taïi; ôû
trong phieàn naõo maø vaãn ñöôïc töï taïi ñoái vôùi caùc vieäc nhö: Thoï sinh, thoï
maïng, nghieäp chöôùng, Tam-muoäi, vaät duïng ñeå trang nghieâm vaø taâm
Boà-ñeà cho ñeán caùc phaùp Phaät ñeàu ñaït ñöôïc töï taïi.
Laïi coøn coù möôøi ngaøn vua trôøi Hoùa laïc, ñöùng treân khoâng trung
troåi nhaïc trôøi vaø duøng aâm thanh vi dieäu cung kính cuùng döôøng roài
noùi:
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân vò Baø-la-moân naøy, aùnh
saùng cuûa löûa aáy chieáu ñeán cung ñieän cuûa chuùng ta, thì caùc thöù ñeå trang
nghieâm vaø caùc aùnh saùng ñeàu aån maát, laøm cho thaân ta vôùi caùc theå nöõ
khoâng ñaém nhieãm vaøo naêm duïc, khoâng thoï höôûng duïc laïc, thaân taâm
meàm maïi, roài cuøng caùc quyeán thuoäc ñeán choã vò aáy. Baáy giôø, vò aáy
thuyeát phaùp, laøm cho taâm cuûa chuùng ta ñeàu ñöôïc thanh tònh, ñöôïc saùng
suoát, coù baûn laõnh, ñöôïc thuaàn thieän, ñöôïc nhu hoøa, ñöôïc hoan hyû cho
ñeán vieäc laøm ñaày ñuû nôi trí thaân thanh tònh cuûa möôøi löïc, phaùt sinh voâ
löôïng saéc thaân thanh tònh, phaùt ra voâ löôïng töø ngöõ thanh tònh, phaùt sinh
voâ löôïng aâm thanh cuûa Nhö Lai, ngoä nhaäp vaøo taâm cuûa voâ löôïng Ñöùc
Nhö Lai, ñaït ñöôïc troïn veïn trí Nhaát thieát trí.
Laïi coù möôøi ngaøn vua trôøi Ñaâu-suaát, Thieân töû, Thieân nöõ vaø voâ
löôïng quyeán thuoäc, ôû treân khoâng trung, giaêng caùc maây höông, möa caùc
loaïi höông thôm, cung kính cuùng döôøng roài noùi:
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân Baø-la-moân naøy, aùnh saùng
aáy chieáu ñeán cung ñieän cuûa chuùng ta laøm cho chö Thieân chuùng ta vaø
caùc quyeán thuoäc ôû nôi cung ñieän cuûa mình khoâng sinh ñaém nhieãm,
khoâng tham thuù vui, ñeàu cuøng nhau ñeán choã vò aáy. Baáy giôø, Baø-la-moân
ñoù thuyeát phaùp, giuùp cho chuùng ta ñoaïn tröø nhöõng aùi nhieãm nôi naêm
duïc, soáng thieåu duïc, tri tuùc, vui veû, vöøa yù, phaùt sinh caùc thieän caên, phaùt
trieån caùc taâm Boà-ñeà cho ñeán hoaøn thieän taát caû phaùp Phaät.
Laïi coù möôøi ngaøn vua trôøi Daï-ma, caùc Thieân töû, caùc Thieân nöõ,
quyeán thuoäc cuûa mình, vaây quanh ôû treân khoâng trung, ñem caùc loaïi
hoa trôøi nhö Maïn-ñaø-la, Ma-ha maïn-ñaø-la vaø hoa Caâu-toâ-ma, tung leân
thaân cuûa Baø-la-moân ñeå cung kính cuùng döôøng, roài noùi:
www.daitangkinh.org
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân Baø-la-moân naøy, aùnh saùng
aáy chieáu ñeán cung ñieän cuûa chuùng ta, noù coù naêng löïc laøm cho chuùng ta
khi hoäi hoïp khoâng coøn tham ñaém caùc aâm nhaïc coõi trôøi, cuõng khoâng
yeâu thích töï thaân vaø caùc quyeán thuoäc maø ñeán choã vò aáy, nghe thuyeát
phaùp, xaû boû caùc thöù duïc laïc, quay veà caàu xin taát caû phaùp Phaät.
Laïi coøn coù möôøi ngaøn chö Thieân trôøi Tam thaäp tam vaø caùc vua
Ñeá Thích cuøng caùc Thieân töû, caùc Thieân nöõ, quyeán thuoäc cuûa mình, vaây
quanh ôû treân khoâng trung, möa xuoáng caùc loaïi y phuïc nhö: Thieân y,
caùc anh laïc baùu, caùc vaät duïng ñeå trang nghieâm vaø hoa Caâu-toâ-ma,
thaønh kính cuùng döôøng, roài noùi:
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân Baø-la-moân naøy, thì aùnh
saùng aáy chieáu ñeán cung ñieän cuûa chuùng ta, laøm cho chuùng ta vaø caùc
thieân chuùng hoaëc ñang taäp hôïp nôi cung ñieän thuø thaéng cuûa mình, hoaëc
daïo chôi ngoaøi vöôøn caây, hoaëc nôi hyù tröôøng troåi caùc aâm nhaïc ñeå vui
ñuøa; boãng nhieân khoâng coøn thích thuù, ñaønh phaûi cuøng quyeán thuoäc ñi
ñeán choã vò aáy. Baáy giôø, vò aáy thuyeát giaûng cho chuùng ta, taát caû caùc
phaùp ñeàu voâ thöôøng, dôøi ñoåi, bieán ñoäng, tieâu tan, hö hoaïi; giuùp ta döùt
tröø söï buoâng lung kieâu maïn, meán moä ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà. Thieän
nam! Luùc ta gaëp vò Baø-la-moân naøy thì ñænh nuùi Tu-di chaán ñoäng saùu
caùch, chö Thieân chuùng ta thaáy töôùng aáy roài taâm heát söùc kinh sôï vaø
nhaøm chaùn, cuøng luùc aáy, ñoàng phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, caàu trí Nhaát
thieát trí.
Laïi coù möôøi ngaøn ñaïi Long vöông, ñoù laø Long vöông Y-la-baùt-na
Long vöông Nan-ñaø, Long vöông Öu-ba-nan-ñaø… ôû trong khoâng trung,
giaêng vaàng maây höông lôùn, töøng luùc tuoân xuoáng voâ löôïng traän möa
höông chieân-ñaøn thôm ngaøo ngaït. Voâ soá long nöõ hoøa taáu nhaïc trôøi,
möa hoa ñeïp vaø nöôùc ñaày höông cuûa coõi trôøi ñeå cung kính cuùng döôøng,
roài noùi:
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân cuûa vò Baø-la-moân naøy, thì
aùnh saùng aáy chieáu ñeán cung ñieän cuûa chuùng ta, laøm cho caùc long
chuùng döùt heát kinh sôï veà caùt noùng, veà chim caùnh vaøng vaø tröø nhieät saân
haän. Taâm khoâng coøn nhieãm oâ, thaân ñöôïc maùt meû, an oån thö thaùi; laïi
giaûng thuyeát hôïp vôùi caên cô cuûa chuùng ta. Ngöôøi nghe tin hieåu vaø chaùn
gheùt caûnh giôùi roàng, ñem heát taâm löïc, döùt tröø taát caû caùc nghieäp chöôùng
aùc, cho ñeán phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, an truï troïn veïn vaøo trí Nhaát
thieát trí.
Laïi coù möôøi ngaøn Daï-xoa vöông, ôû treân khoâng trung, ñeàu ñem
caùc phaåm vaät thöôïng haïng cuùng döôøng vò Baø-la-moân aáy vaø Thieän Taøi,
roài noùi:
–Thieän nam! Khi naêm loaïi nhieät ñoát thaân vò Baø-la-moân naøy, coù
moät naêng löïc laøm cho chuùng ta vaø quyeán thuoäc ñeàu phaùt taâm thöông
töôûng ñeán caùc chuùng sinh. Caùc La-saùt vaø Cöu-baøn-traø… cuõng phaùt taâm
Töø, nhôø theá maø coù khaû naêng ban söï an laïc cho caùc chuùng sinh, khoâng
coøn bò quaáy nhieãu; taát caû ñeàu daãn quyeán thuoäc ñeán gaëp chuùng ta, roài
chuùng ta cuøng hoï lieàn ñi ñeán choã vò Baø-la-moân. Baáy giôø, vò aáy thuyeát
phaùp, laøm cho thaân taâm cuûa chuùng ta ñeàu ñöôïc an laïc, oai löïc taêng
tröôûng. Vaû laïi coøn laøm cho voâ löôïng Daï-xoa, La-saùt vaø Cöu-baøn-traø
ñeàu phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 9

Laïi coù möôøi ngaøn Caøn-thaùt-baø vöông, ôû treân khoâng trung, noùi:
–Thieän nam! Khi naêm loaïi nhieät ñoát thaân vò Baø-la-moân naøy, thì
aùnh saùng cuûa löûa aáy chieáu ñeán cung ñieän cuûa chuùng ta vaø caùc quyeán
thuoäc, laøm cho chuùng ta ñeàu ñöôïc thoï höôûng voâ löôïng dieäu laïc baát tö
nghì. Theá roài chuùng ta ñeán choã vò aáy vaø nghe thuyeát phaùp giuùp chuùng
ta coù naêng löïc khoâng coøn thoaùi chuyeån nôi Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Laïi coù möôøi ngaøn A-tu-la vöông, töø bieån caû voït leân, ñöùng treân
khoâng trung, duoãi baùnh xe ôû goái phaûi, chaép tay cung kính, thöa:
taát caû caùc nuùi, ñaïi ñòa vaø cung ñieän cuûa chuùng ta ñeàu chaán ñoäng, bieån
caû noåi soùng döõ doäi laøm cho chuùng ta vaø caùc quyeán thuoäc maát caû oai
löïc, xaû boû taâm kieâu maïn, rôøi xa söï buoâng loûng vaø döùt tröø taâm chieán
ñaáu toån haïi; cuøng ñeán choã Baø-la-moân naøy, nhôø nghe vò aáy thuyeát
phaùp, neân xa haún tính dua nònh doái traù, ñeå nhaäp phaùp nhaãn, an truï
Tam-muoäi, thaønh töïu möôøi löïc, kieân coá khoâng lay chuyeån.
Laïi coù möôøi ngaøn Ca-laâu-la vöông ôû treân khoâng trung, ñöùng ñaàu
laø Ca-laâu-la Ñaïi Löïc Duõng Trì. Taát caû hoùa laøm hình töôùng ñoàng töû cao
lôùn, dung maïo ñoan nghieâm, saéc töôùng ñaày ñuû, töø khoâng trung xöôùng
leân nhö vaày:
aùnh saùng chieáu ñeán cung ñieän cuûa chuùng ta, laøm cho taát caû ñeàu chaán
ñoäng vaø toaøn theå chuùng ta ñeàu kinh sôï, sinh taâm nhaøm chaùn, khoâng
coøn thích ôû nôi naøy neân laäp töùc ñeán choã vò aáy. Baáy giôø, vò aáy thuyeát
phaùp hôïp vôùi caên cô cuûa chuùng ta, giuùp chuùng ta tu taäp ñaïi Töø, phaùt
trieån taâm ñaïi Töø bi, tinh taán khoâng boû phaùp thieän, nhoå chuùng sinh ra
khoûi naêm duïc, giuùp hoï phaùt taâm Boà-ñeà roäng lôùn, nhaäp vaøo phaùp giôùi
thanh tònh saâu xa, ñeå hoï ñaït ñöôïc trí tueä beùn nhaïy vaø duøng phöông tieän
quyeàn xaûo, ñieàu phuïc taát caû chuùng sinh.
Laïi coù möôøi ngaøn Khaån-na-la vöông ôû treân khoâng trung, xöôùng
leâ nhö vaày:
töø trong löûa ñoû phaùt ra moät ngoïn gioù lôùn, thoåi vaøo cung ñieän cuûa chuùng
ta, laøm cho taát caû hoà chöùa nöôùc, caây Ña-la baùu, nhöõng löôùi linh baùu,
nhöõng loaïi luïa nguõ saéc, vöông mieän anh laïc, nhöõng caây aâm nhaïc,
nhuõng caây dieäu baûo, caùc loaïi nhaïc cuï vaø toaøn theå vaät duïng rieâng tö
ñeàu bò chaán ñoäng. Roài phaùt ra nhöõng aâm thanh nhö aâm thanh cuûa Phaät,
aâm thanh cuûa phaùp, aâm thanh cuûa taêng, cuûa Boà-taùt baát thoaùi chuyeån,
aâm thanh phaùt ra ñaïi nguyeän vaø ñaïo Boà-taùt, aâm thanh cuûa baäc ñang truï
Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng giaùc. Noùi: ÔÛ phöông… theá giôùi… coõi nöôùc… xöù,
coù Boà-taùt… phaùt taâm Boà-ñeà vaø ñaïi nguyeän. ÔÛ phöông… theá giôùi… coõi
nöôùc… xöù… coù Boà-taùt tu khoå haïnh, coù khaû naêng boû ñöôïc nhöõng thöù khoù
boû nhö cuûa caûi, thaân maïng. ÔÛ phöông… theá giôùi… coõi nöôùc… xöù… coù Boà-
taùt muoán sôùm vieân maõn trí Nhaát thieát trí, neân tích taäp dieäu haïnh vaø
coâng ñöùc cuûa Boà-taùt, cho ñeán phaùp moân voâ taùc tuyeät ñoái. ÔÛ phöông…
theá giôùi… coõi nöôùc… xöù… coù Boà-taùt… ñi ñeán ñaïo traøng, ngoài döôùi goác
caây Boà-ñeà, haøng phuïc ma quaân, thaønh Ñaúng chaùnh giaùc… cho ñeán ôû
phöông… theá giôùi… coõi nöôùc… xöù, coù Ñöùc Nhö Lai… chuyeån xe ñaïi
phaùp. ÔÛ phöông… theá giôùi… coõi nöôùc… xöù… coù Ñöùc Nhö Lai… ñaõ hoaøn
maõn Phaät söï, ñang nhaäp Nieát-baøn.
Thieän nam! Giaû söû coù ngöôøi ñem ñaát coõi Dieâm-phuø-ñeà vaø coû
caây, cuøng taát caû caùc vaät sôû höõu, nghieàn laøm buïi nhoû. Con soá vi traàn
aáy, coøn coù theå bieát ñöôïc giôùi haïn; nhöng soá aâm thanh phaùt ra töø cung
ñieän, töø caây Ña-la baùu, cho ñeán caùc vaät duïng ñeå trang nghieâm cuûa ta
nhö: AÂm thanh noùi veà danh hieäu Boà-taùt, noùi veà danh hieäu Nhö Lai,
noùi teân phaùp, noùi teân taêng, phaùt ñaïi theä nguyeän, tu caùc haïnh vaø vieäc
cuûa chö Phaät, Boà-taùt vieäc ñi, vieäc ôû, vieäc thuyeát giaûng, hoùa ñoä thì
www.daitangkinh.org
khoâng theå naøo bieát heát giôùi haïn cuûa noù.

Thieän nam! Chuùng ta nhôø nghe aâm thanh Phaät, Phaùp vaø Boà-taùt
taêng; ñoù laø aâm thanh an truï nôi haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt aáy cho neân
heát söùc vui möøng, lieàn ñeán choã vò aáy. Baáy giôø, baäc Thaùnh thuyeát phaùp
hôïp vôùi caên cô chuùng ta, laøm cho chuùng ta vaø voâ löôïng chuùng sinh
khoâng coøn thoaùi chuyeån nôi ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Laïi coøn coù voâ löôïng Thieân töû ôû coõi Duïc, hieän thaân cao lôùn ôû treân
khoâng trung ñem ñuû caùc leã vaät thöôïng haïng, cung kính cuùng döôøng, roài
noùi:
–Thieän nam! Khi naêm nhieät ñoát thaân cuûa vò Baø-la-moân naøy, thì
aùnh saùng cuûa löûa aáy chieáu xuoáng ñòa nguïc A-tyø vaø caùc ñòa nguïc khaùc,
nhöõng keû thoï khoå ñeàu ñöôïc döøng nghæ. Chuùng ta gaëp aùnh saùng naøy
chieáu ñeán cho neân sinh taâm tin chaân chaùnh, nhôø tín taâm neân caùc toäi,
caáu ñöôïc tröø dieät, nhôø ñoù, maø khi maïng chung, ñöôïc sinh vaøo coõi Trôøi.
Hoâm nay chuùng ta chaúng hoå theïn, vì bieát baùo ñaùp thaâm aân, rôøi boû thuù
vui, ñi ñeán choã vò aáy, quyeán luyeán, cung kính chieâm ngöôõng, khoâng
bieát chaùn. Baáy giôø, Taùnh giaû thuyeát phaùp cho ta, giuùp chuùng ta vaø voâ
löôïng traêm ngaøn chuùng sinh ñeàu phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Khi ñöôïc nghe noùi ñuû caùc phaùp nhö vaäy, Ñoàng töû Thieän Taøi raát
vui möøng vaø heát söùc phaán khôûi, coi vò Baø-la-moân laø chaân Thieän tri
thöùc, ñaûnh leã saùt chaân, chaép tay cung kính, xöôùng leân:
–Ñoái vôùi Thaùnh giaû Thieän tri thöùc, con ñaõ khoâng coù nieàm tin maø
coøn hoaøi nghi, cuùi xin Thaùnh giaû bao dung thöù loãi.
Luùc aáy, vò Baø-la-moân lieàn noùi keä cho Thieän Taøi:
Neáu coù caùc Boà-taùt
Tin lôøi Thieän tri thöùc
Hoaøn toaøn khoâng nghi sôï
Taâm an truï baát ñoäng
Ngöôøi aáy quyeát ñònh ñöôïc
Trí töï nhieân cuûa Phaät
Ngoài nôi ñaïo traøng tröø ma
Ñoä heát voâ bieân chuùng.
Nghe keä xong, Ñoàng töû Thieän Taøi lieàn leo leân nuùi ñao, gieo
mình vaøo ñoáng löûa, ngay khoaûng coøn lô löõng lieàn chöùng ñaéc Tam-
muoäi thanh tònh an truï vöõng beàn cuûa Boà-taùt; khi chaïm ñeán löûa ñoû, laïi
ñaéc Tam-muoäi töø moân thaàn thoâng tòch tónh laïc cuûa Boà-taùt.
–Baïch Thaùnh giaû! Thaät laø kyø dieäu, muõi dao nhoïn vaø ñaùm löûa ñoû
nhö theá, nhöng luùc thaân con vöøa chaïm ñeán laïi ñöôïc an oån söôùng vui.
Khi aáy, vò Baø-la-moân baûo Thieän Taøi:
–Thieän nam! Ta chæ ñaït ñöôïc baùnh xe giaûi thoaùt voâ taän vieân maõn
khaép cuûa Boà-taùt. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt; duøng löûa hoàng ñaïi coâng ñöùc,
coù coâng naêng thieâu ruïi caùc taø kieán vaø phieàn naõo cuûa taát caû chuùng sinh,
taâm an truï khoâng coøn thoaùi chuyeån cuûa Boà-taùt, taâm khoâng cuøng taän,
taâm khoâng löôøi bieáng, taâm khoâng khieáp nhöôïc, taâm nhö Na-la-dieân vaø
kim cöông taïng, taâm khoâng kieâu maïn, ueå oaûi, nhanh choùng tu haønh caùc
haïnh, taát caû ñeàu ñöôïc baûo trì baèng phong luaân ñaïi nguyeän, theä nguyeän
kieân coá duõng maõnh, khoâng coøn thoaùi chuyeån nhöng ta laøm sao coù theå
bieát vaø noùi heát ñöôïc haïnh nguyeän vaø coâng ñöùc cuûa caùc vò aáy.
Naøy thieän nam! ÔÛ phöông Nam coù moät thaønh, teân laø Sö töû taàn
thaân, thaønh aáy coù vò vua teân Voâ UÙy Tinh Tuù Traøng. Vua coù moät ngöôøi
con gaùi teân laø Töø Haïnh. OÂng neân ñeán ñoù tham vaán vò aáy. “Boà-taùt laøm
theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt”.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân vò Baø-la-moân
Thaéng Nhieät, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài
giaõ töø ra ñi.
Luùc naøy, ñoái vôùi Thieän tri thöùc, Ñoàng töû Thieän Taøi phaùt sinh
nieàm kính troïng toät ñænh khoâng theå nghó baøn, taâm tin hieåu thanh tònh
roäng lôùn, thöôøng nghó veà Ñaïi thöøa khoâng chuùt xa rôøi, chuyeân taâm caàu
trí Phaät; khoâng nghó gì khaùc; taâm quaùn chieáu caûnh giôùi phaùp; khoâng coù
nghi hoaëc, chuyeân taâm buoäc nieäm ñeán Thieän tri thöùc, trí voâ chöôùng
ngaïi luoân hieän höõu, quyeát ñònh truï vaøo caûnh giôùi trí chaân thaät; kheùo coù
khaû naêng phaân bieät veà caùc phaùp thaät teá; nhaäp vaøo khaép caûnh giôùi ôû
töøng saùt-na trong ba ñôøi, tuøy thuaän hieåu roõ caûnh giôùi nhö hö khoâng;
hieän thaáy caùc phaùp khoâng coù hai ranh giôùi; truï vaøo phaùp giôùi khoâng coù
phaân bieät ranh giôùi; hieåu caùc nghóa khoâng coù daáu veát cuûa chöôùng ngaïi;
truï vaøo taát caû kieáp khoâng queân moät maûy may; tuøy thuaän ñieàu phuïc
töøng phaàn cuûa caùc taùnh nghieäp, söï toái thaéng cuûa Nhö Lai khoâng chung
www.daitangkinh.org
vôùi ngaèn meù phaùp; hieåu roõ ngaèn meù vaø khoâng ngaèn meù cuûa Nhö Lai;
duøng trí toái thaéng phaù tan löôùi töôûng ñieân ñaûo cuûa taát caû söï chaáp tröôùc;
khoâng naém giöõ töôùng khaùc nhau cuûa taát caû coõi nöôùc ñoàng vaø khoâng
ñoàng; cuõng khoâng naém giöõ töôùng hoøa hôïp töø chuùng hoäi ñaïo traøng, cuûa
taát caû chö Phaät; khoâng naém giöõ töôùng thanh tònh cuûa coõi Phaät; hieåu roõ
taát caû chuùng sinh nhöng khoâng coù töôùng ta vaø töôùng chuùng sinh; cuõng
bieát taát caû aâm thanh, ngoân ngöõ, nhö tieáng vang trong hang nuùi; cuõng
bieát maøu saéc khaùc nhau ñeàu nhö boùng hình. Chaùnh nieäm, quaùn saùt vaø
tö duy nhö theá, roài töø töø ñi veà phöông Nam, ñeán thaúng thaønh Sö töû taàn
thaân, thaêm doø tin töùc cuûa Ñoàng nöõ Töø Haïnh khaép nôi. Ñoàng töû nghe
moïi ngöôøi baûo; coâ aáy laø con gaùi cuûa vua; soáng trong vöông cung, coù
naêm traêm ñoàng nöõ haàu caän, ñang ôû nôi cung ñieän Tyø-loâ-giaù-na ma-ni
taïng, ngoài treân toøa Long thaéng chieân-ñaøn, ñöôïc traûi ñö caùc löôùi kim
tuyeán vaø thieân y ñeå thuyeát dieäu phaùp.
Nghe xong, Thieän Taøi ñeán tröôùc hoaøng cung, heát taâm khaùt
ngöôõng ñöôïc yeát kieán coâ gaùi naøy. Ngay khi aáy, ñoàng töû chôït thaáy coù
voâ soá ngöôøi ñang vaøo trong cung.
Thieän Taøi hoûi:
–Chö vò hoâm nay coù vieäc gì vaøo ñaây?
Moïi ngöôøi ñeàu ñaùp:
–Chuùng toâi muoán laõnh thoï dieäu phaùp cuûa Ñoàng nöõ Töø Haïnh.
Thieän Taøi lieàn nghó: “Cöûa hoaøng cung naøy, khoâng coù gì trôû
ngaïi, ta cuõng neân vaøo ñoù xem”, roài cuøng ñi thaúng vaøo vöông cung;
troâng thaáy baûo ñieän aáy neàn baèng pha leâ, truï baèng löu ly, vaùch baèng
kim cöông, töôøng baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, nhöõng lan can baèng
traêm ngaøn loaïi baùu, cöûa soå laø nhöõng aùnh saùng cuûa ngoïc vaø trang
nghieâm baèng a-taêng-kyø ngoïc ma-ni thuø thaéng; göông ma-ni baûo taïng,
troøn phaúng trang nghieâm; baûo chaâu ma-ni quang taïng quyù nhaát theá
gian, chieáu saùng ngaøy laãn ñeâm ñeå thay ñeøn, voâ soá löôùi baùu giaêng ruõ
xuoáng xung quanh, aùnh saùng caùc cöûa soå chieáu vaøo caùc baùu töông
phaûn nhau; beân treân treo haøng traêm ngaøn caùi linh vaøng, moãi khi gioù
nheï thoåi qua, chuùng phaùt ra aâm thanh vi dieäu; coù chaúng theå nghó baøn
loaïi baùu ñeå trang nghieâm nhö theá. Thaân cuûa Ñoàng nöõ Töø Haïnh maøu
chaân kim, maét vaø toùc ñeàu xanh, dung maïo ñoan nghieâm, ñaày ñuû
töôùng toát, dieãn thuyeát dieäu phaùp baèng Phaïm aâm. Gaëp roài, Thieän Taøi
ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng roài ñöùng veà moät beân,
chaép tay, cung kính, thöa:
nhöng chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt, laøm theá naøo
ñeå tu ñaïo Boà-taùt. Con ñöôïc nghe Thaùnh giaû kheùo daïy baûo, cuùi xin haõy
chæ daïy cho con!
Ñoàng nöõ baûo:
–Thieän nam! OÂng haõy quaùn chieáu trong ngoaøi cung ñieän vaø caùc
vieäc ñöôïc trang nghieâm nôi ta ôû.
Thieän Taøi ñaûnh leã roài quaùn saùt phaép; thaáy trong moãi böùc vaùch,
moãi taám göông, moãi caây truï, moãi töôùng, moãi hình baùu, moãi löôùi baùu,
moãi lan can, moãi linh vaøng, moãi caây baùu, moãi ngoïc baùu anh laïc, moãi
vaät ñeå trng nghieâm, moãi hình töôïng baùu, moãi ma-ni, moãi aùnh saùng
chieáu ra töø ngoïc baùu Tyø-loâ-giaù-na trong theá gian; ñeàu thaáy taát caû phaùp
giôùi trong möôøi phöông, taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai töø luùc môùi phaùt taâm
haønh ñaïo Boà-taùt, nhöõng haïnh nguyeän, nhöõng caûnh giôùi, nhöõng caûnh
xuaát höng thaønh Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, nhöõng caûnh thò hieän thaàn
thoâng roäng lôùn, chuyeån phaùp luaân vi dieäu cho ñeán nhöõng caûnh ñang
nhaäp Nieát-baøn, hình töôùng ñuû loaïi caûnh giôùi nhö theá, ñeàu nhö boùng
hieän trong göông vaø cuõng nhö nöôùc trong hieän maët trôøi, maët traêng vaø
tinh tuù trong hö khoâng. Ñaây laø toaøn boä söï tu taäp söùc ñaïi thieän caên, töø
thôøi quaù khöù, cuûa Ñoàng nöõ Töø Haïnh, neân coù nhöõng aûnh töôïng hieån
hieän trong aáy.
Baáy giôø, Thieän Taøi ghi nhôù nhöõng töôùng ñaõ quaùn saùt nhö coâng
ñöùc, haïnh nguyeän, thaàn bieán vaø coõi nöôùc trang nghieâm cuûa taát caû chö
Phaät; roài cung kính chaép tay, nhieáp taâm chieâm ngöôõng Ñoàng nöõ Töø
Haïnh.
Luùc aáy, Ñoàng nöõ Töø Haïnh noùi vôùi Thieän Taøi:
–Thieän nam! Moân Phoå trang nghieâm Trí tueä ba-la-maät naøy, do ta
caàu ñöôïc töø nôi ba möôi saùu haèng haø sa soá Ñöùc Nhö Lai. Caùc Ñöùc Nhö
Lai naøy, ñeàu duøng ñuû caùc moân phöông tieän khaùc nhau, ñeå giuùp ta ñöôïc
nhaäp moân aáy, töøng Ñöùc Phaät dieãn thuyeát khoâng bò truøng laëp.
www.daitangkinh.org
–Baïch Thaùnh giaû! Caûnh giôùi cuûa moân Trí tueä ba-la-maät Phoå
trang nghieâm naøy theá naøo?
Ñoàng nöõ ñaùp:
–Ñeå theå nhaäp moân Trí tueä ba-la-maät Phoå trang nghieâm naøy, ta
phaûi tuøy thuaän tôùi nôi; quaùn saùt tö duy; ghi nhôù phaân bieät; coù nhöõng
caûnh giôùi; coù nhöõng oai nghi; coù nhöõng töôùng traïng vaø coù nhöõng ñieàu
nhaân chöùng naøo. Ngay luùc aáy, ta ñaït ñöôïc moân Toång trì phaùt sinh khaép
nôi vaø traêm vaïn a-taêng-kyø moân Toång trì. Taát caû ñeàu hieän höõu, hieån
hieän nhanh choùng nhö doøng nöôùc cuoán. Ñoù laø moân Toång trì cuûa Phaät,
moân Toång trì cuûa Phaùp, moân Toång trì cuûa coõi Phaät, moân Toång trì cuûa
chuùng sinh, moân Toång trì bieán khaép moân Toång trì quaù khöù, moân Toång
trì vò lai, moân Toång trì hieän taïi, moân Toång trì thöôøng truï, moân Toång trì
phöôùc ñöùc, moân Toång trì phöôùc ñöùc quy tuï, moân Toång trì trí tueä, moân
Toång trì trí tueä quy tuï, moân Toång trì veà caùc nguyeän, moân Toång trì
phaân bieät caùc nguyeän, moân Toång trì veà haïnh, moân Toång trì haïnh thanh
tònh, moân Toång trì haïnh tu taäp, moân Toång trì haïnh vieân maõn, moân
Toång trì veà nghieäp, moân Toång trì nghieäp khoâng bò hö hoaïi, moân Toång
trì nghieäp thanh tònh, moân Toång trì nghieäp chaûy xieát, moân Toång trì
nghieäp taïo taùc hieän höõu, moân Toång trì xaû boû nghieäp aùc, moân Toång trì
tu taäp chaùnh nghieäp, moân Toång trì nghieäp töï taïi, moân Toång trì thieän
haïnh, moân Toång trì thöôøng baûo hoä thieän haïnh, moân Toång trì ñònh, moân
Toång trì ñònh tuøy thuaän, moân Toång trì ñònh quaùn saùt, moân Toång trì
caûnh giôùi ñònh, moân Toång trì töø ñònh phaùt sinh, moân Toång trì thaàn
thoâng, moân Toång trì taâm haûi, moân Toång trì ñuû loaïi taâm, moân Toång trì
tröïc taâm, moân Toång trì taâm thanh tònh, moân Toång trì chieáu vaøo röøng
raäm cuûa taâm, moân Toång trì ñaát taâm thanh tònh, moân Toång trì bieát nôi
sinh taâm cuûa chuùng sinh, moân Toång trì bieát taâm vi dieäu cuûa chuùng
sinh, moân Toång trì bieát haønh nghieäp vaø phieàn naõo cuûa chuùng sinh, moân
Toång trì bieát taäp khí phieàn naõo, moân Toång trì bieát phieàn naõo phöông
tieän, moân Toång trì bieát phieàn naõo taïo taùc, moân Toång trì bieát nieàm tin
cuûa chuùng sinh, moân Toång trì bieát söï thaáu hieåu cuûa chuùng sinh, moân
Toång trì bieát haïnh cuûa chuùng sinh, moân Toång trì bieát tin hieåu veà caùc
haïnh khaùc nhau cuûa chuùng sinh, moân Toång trì bieát taùnh cuûa chuùng
sinh, moân Toång trì bieát taâm ham muoán cuûa chuùng sinh, moân Toång trì
bieát yù töôûng cuûa chuùng sinh, moân Toång trì bieát söï phaùt sinh cuûa theá
giôùi, moân Toång trì thaáy khaép möôøi phöông, moân Toång trì thaáy khaép taát
caû phaùp, moân Toång trì thuyeát phaùp, moân Toång trì ñaïi Töø, moân Toång trì
ñaïi Bi, moân Toång trì tòch tónh, moân Toång trì veà ñaïo ngoân ngöõ, moân
Toång trì giaûi thoaùt, moân Toång trì phaùt sinh khaép nôi, moân Toång trì
khoâng chaáp tröôùc ngaèn meù, moân Toång trì phöông tieän vaø khoâng phaûi
phöông tieän, moân Toång trì tuøy thuaän, moân Toång trì sai bieät, moân Toång
trì nhaäp khaép, moân Toång trì bieân teá voâ ngaïi, moân Toång trì bieán khaép
taát caû, moân Toång trì phaùp Phaät, moân Toång trì phaùp Boà-taùt, moân Toång
trì phaùp Thanh vaên, moân Toång trì phaùp Ñoäc giaùc, moân Toång trì phaùp
theá gian, moân Toång trì theá giôùi thaønh, moân Toång trì theá giôùi hoaïi, moân
Toång trì theá giôùi truï, moân Toång trì theá giôùi trang nghieâm, moân Toång trì
theá giôùi hình traïng, moân Toång trì theá giôùi heïp, moân Toång trì theá giôùi
roäng, moân Toång trì theá giôùi caáu, moân Toång trì theá giôùi tònh, moân Toång
trì nôi theá giôùi tònh hieän theá giôùi caáu, moân Toång trì nôi theá giôùi caáu
hieän theá giôùi tònh, moân Toång trì theá giôùi thuaàn caáu, moân Toång trì theá
giôùi thuaàn tònh, moân Toång trì theá giôùi vöøa caáu vöøa tònh, moân Toång trì
theá giôùi vöøa tònh vöøa caáu, moân Toång trì theá giôùi baèng phaúng, moân
Toång trì theá giôùi goø ñoáng, moân Toång trì theá giôùi cuùi, moân Toång trì theá
giôùi ngöõa, moân Toång trì theá giôùi nghieâng, moâng Toång trì theá giôùi löôùi,
moâng Toång trì theá giôùi chuyeån, moân Toång trì theá giôùi khaùc nhau nöông
hau truï nôi töôûng, moân Toång trì theá giôùi haønh, moân Toång trì teá nhaäp
vaøo thoâ, moân Toång trì thoâ nhaäp vaøo teá, moân Toång trì ñaïi thaâu vaøo tieåu,
moân Toång trì tieåu nhaäp vaøo ñaïi, moân Toång trì thaáy caùc Ñöùc Phaät, moân
Toång trì phaân bieät thaân Phaät, moân Toång trì thaáy löôùi aùnh saùng trang
nghieâm cuûa Phaät, moân Toång trì nghe aâm thanh vi dieäu vieân maõn cuûa
Phaät, moân Toång trì Phaät chuyeån phaùp luaân, moân Toång trì thaønh töïu
phaùp khoâng khaùc nhau cuûa Phaät, moân Toång trì phaùp luaân khuyeân daïy
cuûa Phaät, moân Toång trì phaùp luaân xoay chuyeån cuûa Phaät, moân Toång trì
phaân thaân hieän khaép, moân Toång trì chuùng hoäi cuûa Phaät vieân maõn, moân
Toång trì thöôøng laøm Phaät söï, moân Toång trì bieát roõ töôùng khaùc nhau nôi
chuùng hoäi cuûa Phaät, moân Toång trì gia nhaäp vaøo bieån caû chuùng hoäi cuûa
Phaät khaép nôi, moân Toång trì aùnh saùng cuûa chö Phaät chieáu ñeán, moân
Toång trì ñònh cuûa chö Phaät, moân Toång trì duïng töï taïi töø ñònh cuûa Phaät,
www.daitangkinh.org
moân Toång trì choã ôû cuûa chö Phaät, moân Toång trì söï gia trì cuûa chö Phaät,
moân Toång trì söï bieán hoùa cuûa chö Phaät, moân Toång trì söï du hyù cuûa chö
Phaät, moân tôûng trì Phaät bieát taâm haïnh khaùc nhau cuûa chuùng sinh, moân
Toång trì thaàn thoâng cuûa chö Phaät bieán hieän ñuû caùch, moân Toång trì veà
nghieäp taïo taùc khi an truù nôi cung trôøi Ñaâu-suaát… cho ñeán moân Toång
trì thò hieän nhaäp ngay vaøo Nieát-baøn, moân Toång trì laøm lôïi ích chuùng
sinh, moân Toång trì nhaäp vaøo phaùp saâu xa, moân Toång trì theå nhaäp phaùp
vi dieäu, moân Toång trì töôùng cuûa taâm Boà-ñeà, moân Toång trì veà choã sinh
theo taâm Boà-ñeà, moân Toång trì töôùng trôï ñaïo cuûa taâm Boà-ñeà, moân
Toång trì caùc nguyeän, moân Toång trì caùc haïnh, moân Toång trì töôùng thaàn
thoâng, moân Toång trì töôùng xuaát ly, moân Toång trì töôùng Toång trì thanh
tònh, moân Toång trì töôùng trí luaân thanh tònh, moân Toång trì töôùng trí tueä
thanh tònh, moân Toång trì töôùng voâ löôïng giaûi thoaùt, moân Toång trì söùc
nghó thanh tònh, moân Toång trì töï taâm thanh tònh.
Naøy thieän nam! Ta chæ bieát moân Trí tueä ba-la-maät Phoå trang
nghieâm naøy; coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt, taâm ngaøi roäng lôùn, ngang baèng
hö khoâng, saùnh ñoàng phaùp giôùi, trí tueä thoâng suoát, phöôùc ñöùc vieân
maõn, vöõng chaéc baát ñoäng, truï phaùp xuaát theá, xa lìa theá gian, chuyeân
caàn tu taäp, höôùng veà Nhaát thieát trí; maét trí trong saùng, khoâng coù buïi
baëm, haønh nghieäp cuûa thaân, ngöõ, yù hoaøn toaøn thanh tònh; duøng trí sai
bieät; nhaäp khaép caùc phaùp, trí tueä khoâng bò chöôùng ngaïi, gioáng nhö hö
khoâng, thoâng ñaït taát caû caûnh giôùi cuûa theá gian, ñaït ñeán taïng ñaïi quang
minh cuûa haøng voâ ngaïi; kheùo leùo phaân bieät nghóa cuûa taát caû phaùp, taát
caû theá gian khoâng ai coù theå saùnh noåi; thöôøng soáng trong ñôøi, nhöng
khoâng nhieãm theá phaùp; hay laøm lôïi ích cho ñôøi, khoâng bò ñôøi huûy hoaïi;
laøm nôi nöông töïa hoaøn thieän cho caùc chuùng sinh; hieåu roõ taát caû ngoân
ngöõ cuûa chuùng sinh; giaûi roõ ñuû caùc nghi thöùc cho chuùng sinh; bieát roõ
caên khí vaø taäp nghieäp cuûa chuùng sinh, tuøy theo taân haïnh cuûa hoï maø
thuyeát phaùp, phuø hôïp vôùi caên cô; tuøy nghi hieän thaân ôû khaép nôi, trong
caùc thôøi ñeàu ñöôïc töï taïi; nhöng laøm sao ta bieát vaø noùi heát coâng ñöùc cuûa
caùc haïnh aáy!
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy, coù moät nöôùc teân Tam muïc, ôû ñoù
coù vò Tyø-kheo teân laø Dieäu Kieán, oâng ñeán thænh vaán vò aáy: “Boà-taùt laøm
theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt”.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, ñi quanh voâ
soá voøng, chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ ñeán phöông Nam.
Khi aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi tuøy thuaän tö duy laïi söï haønh truï saâu
xa cuûa Boà-taùt, tö duy veà söï chöùng ñaéc beán bôø phaùp giôùi saâu xa cuûa
Boà-taùt, tö duy veà trí vi teá saâu xa ñoái vôùi chuùng sinh cuûa Boà-taùt, tö
duy veà taùnh voâ taùc saâu xa cuûa chuùng sinh, tö duy veà taâm xuyeân suoát
saâu xa cuûa chuùng sinh, tö duy veà möùc ñoä saâu xa cuûa caùc phaùp duyeân
khôûi, tö duy veà möùc saâu xa chaân thaät cuûa chuùng sinh, tö duy veà
chuùng sinh nhö boùng daùng saâu xa, tö duy veà möùc sai bieät saâu xa cuûa
teân hoï chuùng sinh, tö duy veà möùc saâu xa cuûa ngoân ngöõ chuùng sinh, tö
duy veà phaùp trang nghieâm saâu xa cuûa chuùng sinh, tö duy veà möùc saâu
xa bí maät cuûa chuùng sinh, tö duy veà möùa ñoä saâu xa nôi aùnh saùng cuûa
chuùng sinh roài thong thaû ñi veà phöông Nam, ñeán nöôùc Tam Muïc. ÔÛ
ñaây ñoàng töû tìm kieám hoûi thaêm Tyø-kheo Dieäu Kieán khaép thaønh aáp,
chôï buùa, laøng quaùn, röøng nuùi, soâng ñaàm vaø choã ôû cuûa Tieân nhaân;
chôït troâng thaáy vò aáy ñang ñi kinh haønh qua laïi trong moät khu röøng
beân caïnh. Veà töôùng toát cuûa vò aáy: xöông ñaàu gioáng nhö loïng, treân
ñænh coù nhuïc keá thuø thaéng ñoan nghieâm, ñoâi maét roäng nhö laù sen
xanh cuoán laïi, soáng muõi cao thaúng nhö ñænh chaân kim, moâi ñoû thaém
nhö traùi taàn-baø, raêng ñuû boán möôi caùi traéng trong troøn khít, maù vuoâng
ñaày ñaën nhö caèm sö töû, loâng maøy cao vaø daøi, vaàng traùn roäng vaø baèng
phaúng, töôùng baïch haøo saùng röïc nhö ngoïc löu ly traéng, tai daøi thoøng
xuoáng nhö haït chaâu treo, göông maët nhö vaàng traêng troøn, ngöôøi nhình
khoâng chaùn, coå troøn thaúng coù ba ngaán, taâm ngöïc hieän ñöùc töôùng dieäu
taïng trang nghieâm, öùc nhö Sö töû, vai vaø baép tay nôû troøn, löng eo nhoû
nhö chaøy kim cöông, caùnh tay troøn thaúng ñöùng buoâng quaù goái, töôùng
vaân chæ nôi ngoùn tay nhö chaân baïch nga vöông, trong taâm baøn tay,
baøn chaân coù töôùng baùnh xe kim cöông vaø meàm maïi mòn laùng nhö hoa
Ñaâu-la môùi nôû, baûy nôi baèng ñaày nhö baép veá con nai Y-ni, ngoùn tay
thon daøi, goùt chaân troøn baèng, nöôùc da maøu hoaøng kim thöôøng phoùng
ra aùnh saùng moät taàm, taát caû loâng treân thaân ñeàu quay veà phía phaûi,
thaân troøn ñaày nhö caây ni-caâu-ñaø, töôùng toát nghieâm khieát nhö nuùi
Tuyeát, caùc caên vaéng laëng, maét nhìn khoâng nhaùy, taâm khoâng lay ñoäng
tröôùc caùc caûnh giôùi; trí tueä roäng lôùn gioáng nhö bieån caû, hoaëc thaêng,
www.daitangkinh.org
hoaëc traàm laø trí chaúng phaûi trí, cho ñeán ñuøa giôõn vaø lyù luaän taát caû
ñeàu döùt; ñaït ñeán vieäc laøm bình ñaúng caûnh giôùi cuûa Phaät; nhaäp vaøo
phaùp moân duyeân khôûi khaùc nhau; laøm cho taát caû chuùng sinh ñöôïc
thuaàn thuïc, taâm khoâng meät moûi; thöôøng sinh taâm thöông cao caû vieân
maõn saâu roäng, ñeå giaùo hoùa höôùng daãn, taâm khoâng taïm rôøi; chính vì
muoán thoï trì chaùnh phaùp nhaõn taïng cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai; muoán laøm
con maét trí cho khaép taát caû chuùng sinh vaø muoán luoân caát böôùc treân
ñöôøng haønh ñaïo cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, cho neân vò aáy böôùc ñi vöõng
chaõi, khoâng chaäm khoâng mau, ñoan nghieâm laëng leõ nhö vaàng traêng
troøn, oai nghi, ñónh ñaït nhö trôøi Tònh cö, beân caïnh coøn coù voâ soá
Thieân, Long, Caøn-thaùt-baø, Ñeá Thích, Phaïm vöông, Hoä theá, ngöôøi vaø
phi nhaân tröôùc sau vaây quanh. Thaàn chuû xoay phöông naøo ngöôøi ñi
tröôùc daãn ñöôøng chuyeån theo höôùng ñoù; caùc Thaàn tuùc haønh böng hoa
sen baùu naâng chaân vò aáy, Thaàn hoûa coi veà aùnh saùng voâ taän, caàm ñuoác
baùu ñöa leân soi ñöôøng; Thaàn röøng coi veà côø Dieâm-phuø, laøm möa caùc
hoa Caâu-toâ-ma ñeïp; Thaàn ñaát coi veà caùc kho taøng baát ñoäng, tuøy nghi
hieän ra nhöõng kho baùu; Thaàn hö khoâng coi veà aùnh saùng khaép nôi laøm
trang nghieân hö khoâng; Thaàn bieån coi veà caùc ñieàm laønh laøm möa baùu
ma-ni; Thaàn nuùi coi veà caùc kho taøng trong nuùi Tu-di chaép tay laøm leã;
Thaàn gioù coi veà nhöõng naêng löïc voâ ngaïi; raûi nhöõng hoa thôm; Thaàn
ñeâm coi veà khoâng khí hieàn hoøa töôi treû, nghieâng mình cung kính,
Thaàn ngaøy coi veà söï tænh thöùc hoaøn toaøn, caàm côø baùu ma-ni ñöùng
treân khoâng trung, phoùng aùnh saùng lôùn chieáu khaép möôøi phöông.
Ñoàng töû Thieän Taøi ñeán ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, chaép tay thöa:
muoán chuyeân caàn caàu ñaïo Boà-taùt. Con ñöôïc nghe noùi thaày coù naêng löïc
daïy doã toát, vaäy cuùi xin thaày choã nöông töïa daïy cho: Boà-taùt laøm theá naøo
ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt?
Dieäu Kieán ñaùp:
–Thieän nam! Toâi coøn nhoû tuoåi, xuaát gia cuõng chöa ñöôïc bao laâu.
Sôû dó toâi coù ñöôïc cuoäc soáng nhö hoâm nay, chính laø do toâi ôû nôi ba möôi
taùm haèng haø sa caùc Ñöùc Nhö Lai, thaân caän cuùng döôøng, tònh tu phaïm
haïnh: Hoaëc ôû nôi caùc Ñöùc Phaät moät ngaøy ñeâm, chuyeân tu phaïm haïnh;
hoaëc coù luùc ôû nôi caùc Ñöùc Phaät baûy ngaøy ñeâm, chuyeân tu phaïm haïnh;
hoaëc coù luùc ôû nôi caùc Ñöùc Phaät nöûa thaùng, moät thaùng, moät naêm, moät
traêm naêm, moät ngaøn naêm, moät trieäu naêm na-do-tha naêm cho ñeán voâ
löôïng voâ löôïng naêm; hoaëc coù luùc ôû nôi caùc Ñöùc Phaät, traûi qua moät tieåu
kieáp, moät trung kieáp, moä ñaïi kieáp cho ñeán voâ löôïng voâ löôïng a-taêng-
kyø kieáp, ñeå thaân caän cuùng döôøng, tinh tu phaïm haïnh, nghe nhaän vaø y
giaùo phuïng haønh dieäu phaùp, laøm cho caùc ñaïi theä nguyeän thanh tònh
trang nghieâm; chöùng nhaäp vaøo caûnh giôùi saâu xa cuûa chö Phaät; tu taäp
caùc dieäu haïnh cuûa Boà-taùt; vieân maõn caùc moân Ba-la-maät; thaáy caùc Ñöùc
Phaät ñang vieân thaønh Chaùnh giaùc, ñang hieän thaàn thoâng, ñang chuyeån
phaùp luaân, ñang nhaäp Nieát-baøn, hoaëc ñang phoù chuùc cho ñeán thôøi kyø
cuoái cuûa chaùnh phaùp moãi moãi khaùc nhau, ñeàu thoï trì troïn veïn, khoâng
bò nhaàm laãn. Cuõng bieát caùc Ñöùc Phaät aáy; töø xöa ñaõ phaùt naêng löïc ñaïi
theä nguyeän, laøm trang nghieâm thanh tònh khaép coõi nöôùc cuûa chö Phaät;
töø xöa ñaõ nhaäp vaøo naêng löïc caùc Tam-muoäi, laøm cho vieân maõn dieäu
haïnh saâu xa cuûa Boà-taùt; töø xöa ñaõ tu naêng löïc Phoå Hieàn haïnh nguyeän,
laøm cho thanh tònh bieån Ba-la-maät cuûa chö Phaät. Vaû laïi, thieän nam! Ta
chöa töøng rôøi nôi kinh haønh naøy; trong moät nieäm taát caû möôøi phöông
ñeàu hieän höõu, ñöôïc trí tònh dieäu, quaùn saùt hieåu bieát khoâng bò chöôùng
ngaïi; trong moät nieäm, taát caû theá giôùi ñeàu hieän höõu, ñaït ñöôïc naêng löïc
mau leï; trong moät nieäm, coù khaû naêng vöôït qua voâ löôïng voâ löôïng theá
giôùi, khoâng bò chöôùng ngaïi; trong moät nieäm coù voâ löôïng voâ löôïng coõi
Phaät ñeàu hieän höõu, ñöôïc thaønh töïu nguyeän löïc cuûa Boà-taùt, laøm nghieâm
tònh khaép; trong moät nieäm, coù voâ löôïng voâ löôïng, haïnh sai bieät cuûa
chuùng sinh, ñeàu hieän höõu, ñöôïc troïn veïn bieån moân Phoå Hieàn giaùo;
trong moät nieäm, coù voâ löôïng voâ löôïng thaân thanh tònh cuûa Phaät ñeàu
hieän höõu, ñöôïc thaân caän khaép nôi vaø thaønh töïu naêng löïc haïnh nguyeän
cuûa Phoå Hieàn; trong moät nieäm, coù cöïc vi traàn Ñöùc Nhö Lai, nôi voâ
löôïng voâ löôïng Phaät saùt ñeàu hieän höõu, ñöôïc taâm hieàn hoøa vaø söùc ñaïi
nguyeän, phuïng söï cuùng döôøng taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai; trong moät
nieäm, coù voâ löôïng voâ löôïng Ñöùc Nhö Lai, roùt möa phaùp vaøo taâm cuûa
chuùng sinh ñeàu hieän höõu, ñöôïc thoâng suoát a-taêng-kyø phaùp moân tuøy
thuaän vôùi nguyeän löïc Ñaø-la-ni; trong moät nieäm, coù voâ löôïng voâ löôïng
bieån haïnh cuûa Boà-taùt ñeàu hieän höõu, ñöôïc hoaøn thieän taát caû haïnh cuûa
Boà-taùt, gioáng nhö löôùi ñeá chaâu, laøm cho nguyeän löïc caøng thuø thaéng;
www.daitangkinh.org
trong moät nieäm, coù voâ löôïng voâ löôïng caùc bieån Thieàn ñònh ñeàu hieän
höõu, ñöôïc töï taïi nhaäp xuaát trong moät ñònh vaø nguyeän löïc heát thaûy caùc
ñònh; trong moät nieäm, coù voâ löôïng voâ löôïng bieån caùc caên ñeàu hieän
höõu, bieát roõ giôùi haïn cuûa caùc aên, trong moät caên thaáy roõ taát caû nguyeän
löïc cuûa caùc caên; trong moät nieäm, coù voâ löôïng voâ löôïng thôøi gian ñeàu
hieän höõu, ñöôïc ôû nôi taát caû thôøi chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp, caûnh giôùi
chuùng sinh taän nhö phaùp luaân vaø nguyeän löïc voâ taän; trong moät nieäm,
coù voâ löôïng voâ löôïng bieån tam theá ñeàu hieän höõu, bieát roõ aùnh saùng trí
vaø nguyeän löïc ñöôïc phaân chia ba ñôøi trong taát caû theá giôùi.
Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt tuøy thuaän voâ taän ñaêng
cuûa Boà-taùt naøy thoâi. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt khaùc, taâm vaø haïnh kieân
coá gioáng nhö kim cöông, ñöôïc sinh vaøo gia ñình vaø chuûng toäc cuûa Nhö
Lai, thaønh töïu chaân chaùnh khoâng hoaïi, thöôøng truï vaøo maïng caên,
thöôøng ñoát ngoïn ñeøn trí khoâng ñeå taét, thaân aáy kieân coá khoâng bò hö
hoaïi, coù khaû naêng thò hieän saéc thaân nhö huyeãn, dung maïo xinh ñeïp
treân ñôøi khoâng ai baèng; tuøy theo voâ löôïng söï sai bieät nôi taâm cuûa
chuùng sinh, theo phaùp duyeân khôûi giaùo hoùa voâ taän. Nhöõng tai naïn, löûa,
ñoäc, ñao nhoïn khoâng theå haïi ñöôïc, haøng phuïc chuùng ma, dieät tröø ngoaïi
ñaïo, saéc thaân tuyeät ñeïp nhö vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, thuø thaéng sieâu vieät,
taát caû theá gian khoâng saùnh kòp, phoùng löôùi aùnh saùng lôùn, chieáu khaép
möôøi phöông. Ngöôøi naøo ñöôïc thaáy thì nhaát ñònh phaù tan ñöôïc taát caû
nuùi chöôùng ngaïi, nhaát ñònh nhoå taát caû goác reã baát thieän vaø nhaát ñònh
troàng thieän caên thuø thaéng roäng lôùn. Vôùi ngöôøi nhö theá, raát laø khoù ñöôïc
gaëp vaø raát ít xuaát hieän, quyù nhö hoa Öu-ñaøm nhöng ta laøm sao ñeå coù
theå bieát vaø noùi heát coâng ñöùc cuøng haïnh cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy, coù moät nöôùc, teân Vieân maõn ña
vaên, trong nöôùc aáy coù thaønh teân Dieäu moân, nôi ñoù coù vò ñoàng töû teân laø
caên Töï Taïi Chuû. OÂng neân ñeán tham vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå
hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt?
Luùc aáy, vì muoán thaønh töïu vieân maõn caùc haïnh Boà-taùt, muoán tu
voâ taän coâng ñöùc cuûa Boà-taùt, muoán maëc giaùp ñaïi theä nguyeän cuûa Boà-
taùt, muoán phoùng ra aùnh saùng ñaïi löïc cuûa Boà-taùt, muoán thaønh töïu söùc
tin hieåu vöõng chaéc cuûa Boà-taùt, muoán laøm phaùt sinh voâ löôïng thaéng
haïnh cuûa Boà-taùt, ñoái vôùi phaùp cuûa Boà-taùt taâm khoâng nhaøm chaùn, laïi
muoán nhaäp vaøo taát caû coâng ñöùc cuûa Boà-taùt, nguyeän luoân thaâu giöõ taát
caû chuùng sinh, muoán thoaùt khoûi röøng raäm vaø ñoàng hoang sinh töû; neân
Ñoàng töû Thieän Taøi, ñoái vôùi Thieän tri thöùc, luoân khao khaùt söï thaáy
nghe, phuïng söï cuùng döôøng, khoâng bieát moûi meät, taâm luoân sinh nieàm
toân troïng voâ löôïng phaùp, ñaûnh leã Dieäu Kieán, nhieãu quanh voâ soá voøng,
chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi tieáp nhaän lôøi daïy cuûa Tyø-kheo Dieäu
Kieán, roài ghi nhôù troïn veïn, tö duy tu taäp, roõ raøng, raønh reõ vaø tuøy thuaän
ngoä nhaäp phaùp moân cuûa vò aáy, roài cuøng vôùi Trôøi, roàng, Daï-xoa, Caøn-
thaùt-baø… vaø quyeán thuoäc vaây quanh, tuaàn töï tieán veà phía tröôùc. Ñeán
nöôùc Vieân maõn ña vaên, ñoàng töû vaøo thaønh Dieäu moân ñeå tìm ñoàng töû
caên Töï Taïi chuû. Cuøng Luùc aáy, chö Thieân, Long thaàn ôû treân khoâng
trung baùo cho Thieän Taøi:
–Naøy thieän nam! Hoâm nay ñoàng töû naøy cuøng vôùi caùc ñoàng töû
hieän ñang vun caùt noâ ñuøa treân baõi soâng.
Nghe noùi theá, Thieän Taøi lieàn ñi ñeán ñoù. Troâng thaáy ñoàng töû aáy
cuøng möôøi ngaøn ñoàng töû khaùc vaây quanh vun caùt noâ ñuøa, Thieän Taøi
ñeán gaàn, ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng, ñeán tröôùc
chaép tay thöa:
nhöng chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-
taùt. Con nghe noùi Ñaïi só coù khaû naêng kheùo leùo daïy doã, cuùi xin taâm
thöông xoùt, thuyeát giaûng cho con.
Doàng töû Töï Taïi Chuû noùi:
–Thieän nam! Thuôû xöa, ta ñaõ töøng ôû choã Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi
tu hoïc caùc phaùp toaùn soá, aán töôùng ngay khi aáy ta ñöôïc ngoä nhaäp moân
trí thoâng cuûa taát caû coâng xaûo. Thieän nam! Nhôø ñoù, neân ta bieát moïi
ngöôøi trong theá gian coù: Thinh luaän, noäi minh, nhaân minh, y phöông
minh, vaên chöông, toaùn soá thuû aán vaø caùc loaïi luaän trí; cuõng bieát caùch
baøo cheá giaûi tröø ñoäc döôïc, ñoäc truøng, cuõng coù theå ñieàu trò beänh ñoäng
kinh, heùo gaày, quyû mò bôûi chaáp tröôùc caùc chöùng beänh nhö theá, ñeàu
ñöôïc chöõa trò, cuõng coù khaû naêng kieán taïo thaønh aáp, xoùm laøng, thaéng
caûnh, caùc nhaø ôû, cöûa tieäm, quaùn, ñöôøng, vöôøn caây, hoà chöùa nöôùc, nhaø
nghóa, traïm xaù, ñaøi taäp voõ, laâu ñaøi, cung ñieän, nhaø, phoøng, cöûa soå, cöûa
www.daitangkinh.org
chính trang trí ñuû caùch; cuõng gioûi veà ñieàu khieån xe töù maõ, trong phaùp
chieán löôïc an nguy, tieán döøng, giöõ boû, thaéng baïi, cuõng gioûi veà vieäc
luyeän caùc thuoác tieân, huyeãn thuaät, bieán hoùa, cuõng gioûi veà maët kinh
doanh vöôøn ruoäng noâng nghieäp, thöông maïi noùi chung laø ñuû caùc
ngaønh; cuõng gioûi veà nghi leã, thöù töï, toân ti; cuõng bieát veà haïnh nghieäp
thieän aùc vaø thaân töôùng toát xaáu cuûa chuùng sinh; cuõng bieát chuùng sinh
ñaày ñuû taát caû thieän caên vaø baát thieän caên; cuõng bieát chuõng loaïi khaùc
nhau giöõa neûo thieän vaø aùc cuûa chuùng sinh; cuõng bieát roõ hoaøn toaøn veà
nghieäp ñaïo thanh tònh cuûa caùc baäc Thaùnh hieàn; Vò naøy xöùng ñaùng ôû
haøng Thanh vaên ñaïo; Vò naøy xöùng ñaùng ôû haøng Bích-chi-phaät ñaïo, vò
naøy xöùng ñaùng ôû haøng Boà-taùt ñaïo, vò naøy neân ñöôïc nhaäp vaøo trí cuûa
Nhö Lai. Nhö theá, cho ñeán coù khaû naêng bieát caû hai phaùp Chaân ñeá vaø
Tuïc ñeá; cuõng bieát phaùp thöùc moâ phaïm cuûa taát caû chuùng tòch tónh: aên
uoáng ñuùng thôøi vaø phi thôøi, ñaùng duøng vaø khoâng ñaùng duøng; töï ñieàu
döôõng ñeå keùo daøi maïng soáng; cuõng bieát söûa ñoåi phöông phaùp möu sinh
cuûa theá tuïc vaø taøi saûn xuaát phaùt laø giaøu hay ngheøo; cuõng bieát töøng
phaàn trong thaân coù ñöôïc cuûa mình vaø trong quaù khöù: khi nhaäp thai, thuï
thai ñeán giai ñoaïn sinh khaùc nhau cuûa ngöôøi thoï thai; cuõng bieát taát caû
chuùng sinh ôû thôøi vò lai, sinh nôi kia, töû nôi naøy; sinh choã naøy, töû choã
kia; maát choã kia, trôû laïi sinh choã kia, maát nôi naøy trôû laïi sinh nôi naøy,
cuõng bieát nhöõng phaùp moân khaùc nhau cuûa taát caû chö Phaät ôû quaù khöù vaø
hieän, ñaõ daïy baûo, truyeàn trao, ñieàu phuïc, laøm cho chuùng sinh vöõng
maïnh, tu trì theo, ñeå vöôït doøng sinh töû ñeán bôø Nieát-baøn, thaân taâm
thanh tònh, thaønh töïu roäng lôùn aùnh saùng chieáu khaép tinh luyeän vaøng
roøng.
Thieän nam! Ta coøn gioûi veà möôøi taùm moân coâng xaûo, ñuû caùc kyõ
thuaät vaø saùu möôi hai minh luaän quyeán thuoäc cuøng noäi minh taát caû
phöông phaùp aáy laø ñeå trò phieàn naõo beân trong. Phieàn naõo noäi thaân laø
nhöõng gì? Coù boán nhaân duyeân:
1. Nhaõn caên tieáp nhaän vôùi saéc nôi caûnh.
2. Do töø voâ thæ ñaõ ñaém chaáp vaøo taäp khí.
3. Do hoï bieát baûn taùnh cuûa töï taùnh.
4. Taùc yù hy voïng veà caûnh saéc.
Do söùc cuûa boán nhaân duyeân naøy, neân taïng thöùc chuyeån bieán vaø
soùng thöùc sinh. Gioáng nhö doøng nöôùc chaûy maïnh lieân tuïc khoâng
ngöøng.
Thieän nam! Nhö nhaõn thöùc sinh ra caùc caên thöùc, voâ soá loã chaân
loâng cuõng ñoàng thôøi phaùt sinh, nhö taám göông saùng nhanh choùng hieän
caùc hình aûnh, caùc thöùc cuõng tuøy luùc nhanh choùng hieän nhö theá.
Thieän nam! Nhö traän gioù maïnh thoåi nöôùc bieån caû, laøm cho noåi
soùng khoâng döøng. Do gioù caûnh giôùi thoåi vaøo bieån taâm yeân tónh, laøm
cho soùng thöùc noåi daäy khoâng döøng. Nhaân duyeân töông taùc khoâng boû rôi
nhau, khoâng moät khoâng khaùc nhö soùng vaø nöôùc. Do nghieäp löïc ñoàng
sinh buoäc chaët, neân khoâng theå bieát roõ saéc… vaø töï taùnh naêm thöùc cuûa
thaân, khi chuyeån A-laïi-da kia, thì hoaøn toaøn khoâng theå töï noùi: Ta coù
baûy thöùc, baûy thöùc cuõng khoâng noùi ta sinh ra töø A-laïi-da. Chæ coù taâm
mình chaáp vaøo töôùng cuûa caûnh phaân bieät neân sinh. Haønh töôùng cuûa
thöùc A-laïi-da saâu xa vaø vi teá hoaøn toaøn khoâng coù giôùi haïn nhö theá. Chæ
coù haøng Boà-taùt truï ñòa cuûa caùc Nhö Lai môùi thoâng ñaït, coøn haøng Thanh
vaên ngu phaùp, Bích-chi-phaät ñeán phaøm phu vaø ngoaïi ñaïo, thì hoaøn
toaøn khoâng theå bieát.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 10

Thieän nam! Ta coøn gioûi veà caùc Thanh luaän, aâm thanh ngoân ngöõ,
nguoàn goác trong ngoaøi, giaûi thích danh töø, roäng raõi khoâng cuøng. Giaû söû
töø trôøi Ñeá Thích ñeán trôøi Phaïm vöông, laéng nghe aâm thanh roõ raøng,
cho ñeán luùc maõn tuoåi thoï cuûa mình, troïn veïn caû ngaøn naêm, cuõng khoâng
theå bieát heát giôùi haïn cuûa Thanh luaän. Ta duøng moân toaùn phaùp naøy, chæ
trong moät nieäm maø coù theå hieåu bieát heát nguoàn goác cuûa noù.
Thieän nam! Vò aáy coøn daïy cho ta moân toaùn phaùp cuûa Boà-taùt: Moät
traêm ngaøn laø moät laïc-xoa, moät traêm laïc-xoa laø moät caâu-chi, moät caâu-
chi caâu-chi laø moät a-du-ña, moät a-du-ña a-du-ña laø moät na-do-tha, moät
na-do-tha na-do-tha laø moät taàn-baø-la, moät taàn-baø-la taàn-baø-la laø moät
caêng-yeát-la, moät caêng-yeát-la caêng-yeát-la laø moät a-giaø-la, moät a-giaø-la
a-giaø-la laø moät vi-thaáp-ñaïi-la, moät vi-thaáp-ñaïi-la vi-thaáp-ñaïi-la laø moät
baùt-la-ñaïi-la, moät baùt-la-ñaïi-la baùt-la-ñaïi-la laø moät baùt-la-ma. Moät
baùt-la-ma baùt-la-ma laø moät baø-phöôïc-la, moät baø-phöôïc-la baø-phöôïc-la
laø moät a-baø-la, moät a-baø-la a-baø-la laø moät ña-baø-la, moät ña-baø-la ña-
baø-la laø moät öu-baùt-di-na, moät öu-baùt-di-na öu-baùt-di-na laø moät a-tyû-
ma, moät a-tyû-ma a-tyû-ma laø moät phoå-ma, moät phoå-ma phoå-ma laø moät
neã-ma, moät neã-ma neã-ma laø moät a-baø-linh, moät a-baø-linh a-baø-linh laø
moät vi-baø-giaø, moät vi-baø-giaø vi-baø-giaø laø moät vi-baø-xa, moät vi-baø-xa
vi-baø-xa laø moät lyù-phöôïc-ca, moät lyù-phöôïc-ca lyù-phöôïc-ca laø moät na-
haï-la, moät na-haï-la na-haï-la laø moät tyø-la-giaø, moät tyø-la-giaø tyø-la-giaø laø
moät di-phöôïc-giaø, moät di-phöôïc-giaø di-phöôïc-giaø laø moät tyø-baø-giaø,
moät tyø-baø-giaø tyø-baø-giaø laø moät taêng-yeát-la-ma, moät taêng-yeát-la-ma

taêng yeát-la-ma laø moät tyø-taùt-la, moät tyø-taùt-la tyø-taùt-la laø moät tyø-thieäm-
baø, moät tyø-thieäm-baø tyø-thieäm-baø laø moät töø-trì-giaø, töø-trì-giaø töø-trì-giaø
laø moät tyø-thaïnh-giaø, moät tyø-thaïnh-giaø tyø-thaïnh-giaø laø moät tyø-loã-ñaø,
moät tyø-loã-ñaø tyø-loã-ñaø laø moät vi-baø-ha, moät vi-baø-ha vi-baø-ha laø moät
vi-baït-ñeá, moät vi-baït-ñeá vi-baït-ñeá laø moät tyø-khö-ñaõm, moät tyø-khö-
ñaõm tyø-khö-ñaõm laø moät ñoâ-la-na, moät ñoâ-la-na ñoâ-la-na laø moät a-ñoã-
daõ, moät a-ñoã-daõ a-ñoã-daõ laø moät phöôïc-la-na, moät phöôïc-la-na phöôïc-
la na laø moät vi-baø-lan, moät vi-baø-lan vi-baø-lan laø moät tam-maït-da, moät
tam-maït-da tam-maït-da laø moät vi ñoå la, moät vi-ñoå-la vi-ñoå-la laø moät
heà-baø-la, moät heà-baø-la heà-baø-la laø moät ñaø-phöôïc-la, moät ñaø-phöôïc-la
ñaø-phöôïc-la laø moät vi-ñoä-laät-na, moät vi-ñoä-laät-na vi-ñoä-laät-na laø moät
xa-di-ñaø, moät xa-di-ñaø xa-di-ñaø laø moät nhó-thi-phöôïc-la, moät nhó-thi-
phöôïc-la nhó-thi-phöôïc-la laø moät-vi-giaû-la, moät vi-giaû-la vi-giaû-la laø
moät vi-xaù-la, moät vi-xaù-la vi-xaù-la laø moät vi-nhó-taùt-ña, moät vi-nhó-taùt-
ña vi-nhó-taùt-ña laø moät a-phieâu-nghieät-ña, moät a-phieâu-nghieät-ña a-
phieâu-nghieät-ña laø moät vi-taát-boä-ña, moät vi-taát-boä-ña vi-taát-boä-ña laø
moät neâ-phöôïc-la, moät-neâ-phöôïc-la neâ-phöôïc-la laø moät ba-lyù-saùt-ñaø,
moät ba-lyù-saùt-ñaø ba-lyù-saùt-ñaø laø moät vi-muïc-sai, moät vi-muïc-sai vi-
muïc-sai laø moät baùt-lyù-ña, moät baùt-lyù-ña baùt-lyù-ña laø moät haùt-lyù-ña,
moät haùt-lyù-ña haùt-lyù-ña laø moät a-loã-ca, moät a-loã-ca a-loã-ca laø moät aán-
nieáp-lyù-da, moät aán-nieáp-lyù-da aán-nieáp-lyù-da laø moät mòch-loã-ca, moät
mòch-loã-ca mòch-loã-ca laø moät noâ-phöôïc-na, moät noâ-phöôïc-na noâ-phöôïc
na laø moät a-loã-na, moät a-loã-na a-loã-na laø moät baø-loã-ñaø, moät baø-loã-ñaø
baø-loã-ñaø laø moät meâ-loã-ñaø, moät meâ-loã-ñaø meâ-loã-ñaø laø moät ngaät-saïn-da,
moät ngaät-saïn-da ngaät-saïn-da laø moät a-sai-muïc-ña, moät a-sai-muïc-ña
a-sai-muïc-ña laø moät eá-loã-baø-da, moät eá-loã-baø-da eá-loã-baø-da laø moät vi-
ma-loã-da, moät vi-ma-loã-da vi-ma-loã-da laø moät maïn-noã-baø da, moät
maïn-noã-baø-da maïn noã-baø-da laø moät vi-saùt-ñaø-da, moät vi-saùt-ñaø-da vi-
saùt-ñaø-da laø moät tam-ma-ñaø, moät tam-ma-ñaø tam-ma-ñaø laø moät baùt-la-
ma-chôù-la, moät baùt-la-ma-chôù-la baùt-la-ma-chôù la laø moät a-la-ma-chôù-
la, moät a-la-ma-chôù-la a-la-ma-chôù-la laø moät boät-ma-chôù-la, moät boät-
ma-chôù-la boät-ma-chôù-la laø moät a-baïn-ma-chôù-la, moät a-baïn-ma-chôù-
la a-baïn-ma-chôù-la laø moät-giaø-ma-chôù-la, moät giaø-ma-chôù-la giaø-ma-
www.daitangkinh.org
chôù-la laø moät na-ma-chôù-la, moät na-ma-chôù-la na-ma-chôù-la laø moät

heà-ma-chôù-la, moät heà-ma-chôù-la heà-ma-chôù-la laø moät taûnh-ma-chôù-la,
moät taûnh-ma-chôù-la taûnh-ma-chôù-la laø moät baùt-la-ma-chôù-la, moät baùt-
la-ma-chôù-la baùt-la-ma-chôù-la laø moät thi-ma-chôù-la, moät thi-ma-chôù-la
thi-ma-chôù-la laø moät eá-la, moät eá-la eá-la laø moät beä-la, moät beä-la beä-la
laø moät ñeá-la, moät ñeá-la ñeá-la laø moät keä-la, moät keä-la keä-la laø moät toát-
boä-la, moät toát-boä-la toát-boä-la laø moät cheá-la-da, moät cheá-la-da cheá-la-
da laø moät neâ-la, moät neâ-la neâ-la laø moät keá-la, moät keá-la keá-la laø moät
teá-la, moät teá-la teá-la laø moät thi-la, moät thi-la thi-la laø moät meâ-la, moät
meâ-la meâ-la laø moät sa-la-ñoà, moät sa-la-ñoà sa-la-ñoà laø moät meâ-loã-ñaø,
moät meâ-loã-ñaø meâ-loã-ñaø laø moät-minh-loã-ñaø, moät minh-loã-ñaø minh-loã-
ñaø laø moät khieát-loã-ñaø, moät khieát-loã-ñaø khieát-loã-ñaø laø moät ma-ñoå-la,
moät ma-ñoå-la ma-ñoå-la laø moät chaâu-ñoå-la, moät chaâu-ñoå-la chaâu-ñoå-la
laø moät sa-maãu-la, moät sa-maãu-la sa-maãu-la laø moät a-daõ-sa, moät a-daõ-
sa a-daõ-sa laø moät ca- ma-la, moät ca-ma-la ca-ma-la laø moät ma-baø-giaø,
moät ma-baø-giaø ma baø-giaø laø moät a-baø-la, moät a-baø-la a-baø-la laø moät
heä-loã-baø, moät heä-loã-baø heä-loã-baø laø moät pheä-loâ-baø, moät pheä-loâ-baø pheä-
loâ-baø laø moät ca-saùp-phöôïc-la, moät ca-saùp-phöôïc-la ca-saùp-phöôïc-la laø
moät a-baø-la, moät a-baø-la a-baø-la laø moät tyø-baø-la, moät tyø-baø la tyø-baø-la
laø moät na-baø-la, moät na-baø-la moät na-baø-la laø moät ninh-baïn-ña, moät
ninh-baïn-ña ninh-baïn-ña laø moät ma-baø-la, moät ma-baø-la ma-baø-la laø
moät sa-la na, moät sa-la na sa-la na laø moät boät-la-ma-na, moät boät-la-
ma-na boät la-ma-na laø moät vi-giaø-ma, moät vi-giaø-ma vi-giaø-ma laø moät
oå-ba-baït-ba, moät oå-ba-baït-ba oå-ba-baït-ba laø moät nhó-lyù-neâ-xaû, moät
nhó-lyù-neâ-xaû nhó-lyù-neâ-xaû laø moät a-sai-da, moät a-sai-da a-sai-da laø
moät tam-moã-ñaø, moät tam-moã-ñaø tam-moã-ñaø laø moät a-baïn-ña, moät a-
baïn-ña a-baïn-ña laø moät a-phöôïc-ma-na, moät a-phöôïc-ma-na a-phöôïc-
ma-na laø moät öu-baùt-la, moät öu-baùt-la öu-baùt-la laø moät ba-ñaàu-ma,
moät ba-ñaàu-ma ba-ñaàu-ma laø moät taêng-kyø, moät taêng-kyø taêng-kyø laø
moät a-baø-kieäm-nhò-da, moät a-baø-kieäm-nhò-da a-baø-kieäm-nhò-da laø moät
nghieät-ñình, moät nghieät-ñình nghieät-ñình laø moät a-taêng-kyø, moät a-
taêng-kyø a-taêng-kyø laø moät a-taêng-kyø chuyeån, moät a-taêng-kyø chuyeån a-
taêng-kyø chuyeån laø moät voâ löôïng, moät voâ löôïng voâ löôïng laø moät voâ
löôïng chuyeån, moät voâ löôïng chuyeån voâ löôïng chuyeån laø moät voâ bieân,
moät voâ bieân voâ bieân laø moät voâ bieân chuyeån, moät voâ bieân chuyeån voâ
bieân chuyeån laø moät voâ ñaúng, moät voâ ñaúng voâ ñaúng laø moät voâ ñaúng
chuyeån, moät voâ ñaúng chuyeån voâ ñaúng chuyeån laø moät baát khaû soá, moät
baát khaû soá baát khaû soá laø moät baát khaû soá chuyeån, moät baát khaû soá
chuyeån baát khaû soá chuyeån laø moät baát khaû xöng, moät baát khaû xöng baát
khaû xöng laø moät baát khaû xöng chuyeån, moät baát khaû xöng chuyeån baát
khaû xöng chuyeån laø moät baát khaû tö, moät baát khaû tö baát khaû tö laø moät
baát khaû tö chuyeån, moät baát khaû tö chuyeån baát khaû tö chuyeån laø moät baát
khaû löôïng, moät baát khaû löôïng baát khaû löôïng laø moät baát khaû löôïng
chuyeån, moät baát khaû löôïng chuyeån baát khaû löôïng chuyeån laø moät khoâng
theå noùi, moät voâ löôïng voâ löôïng laø moät khoâng theå noùi chuyeån, moät
khoâng theå noùi chuyeån khoâng theå noùi chuyeån laø moät voâ löôïng voâ löôïng,
ñaây coøn moät voâ löôïng voâ löôïng laø moät voâ löôïng voâ löôïng chuyeån.
Thieän nam! Ta laïi ñem phöông phaùp bieát toaùn soá cuûa Boà-taùt naøy,
phaân bieät tính toaùn, bieát ñöôïc soá haït caùt nhieàu ít trong sa maïc voâ soá
do-tuaàn; cuõng coù khaû naêng tính toaùn, bieát thöù töï söï thaønh laäp nhieàu
caùch khaùc nhau, cuûa nhöõng theá giôùi trong taän hö khoâng khaép möôøi
phöông; cuõng coù khaû naêng tính toaùn, bieát ñöôïc ñuû caùc giôùi haïn lôùn,
nhoû, roäng, heïp vaø teân goïi khoâng ñoàng cuûa taát caû theá giôi trong möôøi
phöông, nhö teân caùc kieáp, danh hieäu caùc Ñöùc Phaät, teân caùc phaùp, teân
caùc söï thaät, teân caùc nghieäp, teân caùc vò Boà-taùt, teân caùc chuùng sinh, taát
caû ñeàu hieåu bieát thoâng suoát khoâng trôû ngaïi.
Thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân aùnh saùng trí ñaïi thaàn thoâng veà
taát caû coâng xaûo naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt; coù khaû naêng bieát soá
löôïng vaø teân goïi cuûa taát caû chuùng sinh; coù khaû naêng bieát soá löôïng,
phaåm loaïi vaø teân goïi cuûa taát caû phaùp; coù khaû naêng bieát soá löôïng thôøi
gian vaø teân goïi ba ñôøi cuûa kieáp soá; coù khaû naêng bieát soá löôïng vaø danh
hieäu caùc Ñöùc Phaät; coù khaû naêng bieát soá löôïng vaø danh hieäu cuûa caùc
Boà-taùt; cuõng coù khaû naêng tính toaùn ñeå bieát ñöôïc: thöù töï söï nhieãm tònh
vaø thaønh hoaïi noái tieáp nhau cuûa taát caû theá giôùi; thöù töï noái tieáp nhau
cuûa taát caû thôøi gian, ngaøy, thaùng, naêm, kieáp; caùc Ñöùc Phaät tuaàn töï xuaát
hieän vaø danh hieäu cuûa caùc ngaøi; caùc Ñöùc Phaät tuaàn töï noái tieáp nhau
chuyeån phaùp luaân; caùc Boà-taùt tuaàn töï noái tieáp nhau phaùt taâm haønh ñaïo;
caùc Boà-taùt tuaàn töï noái tieáp nhau laøm thaønh thuïc chuùng sinh; caùc chuùng
www.daitangkinh.org
sinh tuaàn töï noái tieáp nhau taïo nhaân nghieäp; caùc chuùng sinh tuaàn töï lieân
tuïc chòu thoï quaû baùu. Nhö theá, cho ñeán caùc danh vaø töôùng cuõng tuaàn töï
noái tieáp nhau xoay vaàn, phaùt sinh duyeân khôûi voâ taän. Theá neân, Boà-taùt
ñaéc phaùp moân toaùn soá töï taïi, phaûi laøm ñaïi lôïi ích cho mình vaø ngöôøi,
phaûi coù khaû naêng giuùp cho chuùng sinh tuøy thuaän am hieåu, tuaàn töï
thaønh thuïc giaûi thoaùt hoaøn toaøn. Nhöng ta laøm sao coù theå noùi heát coâng
ñöùc aáy, chæ nhöõng vieäc laøm aáy, neâu caûnh giôùi aáy, hieän naêng löïc thuø
thaéng aáy, baøn luaän veà sôû thích aáy, tuyeân döông trôï ñaïo aáy, phaùt ñaïi
nguyeän aáy, xieån döông dieäu haïnh aáy, dieãn thuyeát nhöõng ñoä aáy, khen
ngôïi söï thanh tònh aáy vaø môû thoâng aùnh saùng trí tueä thuø thaéng aáy. Vì
vaäy, nhöõng coâng ñöùc cuûa Boà-taùt, cho ñeán moät phaàn nhoû coøn khoâng theå
bieát, noùi gì laø bieát heát bieån ñaïi coâng ñöùc, oai thaàn thaéng dieäu cuûa taát
caû chö Phaät, vieân maõn keát quaû Ba-la-maät vaø ñoáng baùu phöôùc trí cuûa
taát caû chö Phaät, chöùng ngoä phaùp giôùi cuûa chö Phaät nhö ñeøn saùng toû
khoâng ngaïi, dieãn thuyeát giaùo phaùp töï taïi thanh tònh roäng lôùn cuûa chö
Phaät, hieän baøy dieäu duïng trong caûnh giôùi ñònh saâu xa, toái thaéng cuûa
chö Phaät, thoâng ñaït phaùp moân giaûi thoaùt thaàn thoâng trí saùng cuûa chö
Phaät!
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam coù moät thaønh, teân Haûi bieät truï, ôû ñoù
coù vò Öu-baø-di teân laø Bieän Cuï Tuùc. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: “Boà-taùt
laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.”
Nghe Thieän tri thöùc noùi vaäy, Thieän Taøi heát söùc vui möøng, sinh
taâm toân kính, ñaït ñöôïc taâm baùu tin töôûng thích thuù hieám coù, thaønh töïu
taâm roäng lôùn laøm lôïi ích cho chuùng sinh, coù khaû naêng thaáy heát caùc Ñöùc
Phaät tuaàn töï ra ñôøi: Ñaûn sinh, thaønh ñaïo, thuyeát phaùp, nhaäp Nieát-baøn,
thanh tònh, toái thaéng, vieân maõn, hoaøn toaøn, ngoä nhaäp trí tueä vi dieäu saâu
xa; tuøy nghi hieän thaân khaép caûnh giôùi, bieát roõ caûnh giôùi khaùc nhau
trong ba ñôøi, ñaït ñöôïc taïng ñaïi coâng ñöùc voâ taän, phoùng ra aùnh saùng ñaïi
trí tueä töï taïi, môû khoùa cöûa thaønh tam höõu, höôùng veà Boà-ñeà troïn veïn
cuûa trí Phaät, ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm
ngöôõng, quyeán luyeán roài töø giaõ ra ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi tuøy thuaän tö duy lôøi daïy cuûa Thieän
tri thöùc, quaùn saùt chaùnh nieäm vaø heát söùc khaùt ngöôõng, taâm khoâng thaáy
ñuû hoaëc nhaøm chaùn, gioáng nhö bieån caû tieáp nhaän traän möa lôùn vaø nuoát
chöûng caùc doøng soâng; roài suy nghó: “Lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc nhö
maët trôøi muøa xuaân, laøm sinh tröôûng reã maàm cuûa taát caû thieän phaùp; lôøi
daïy cuûa Thieän tri thöùc nhö vaàng traêng troøn muøa thu, ai ñöôïc aùnh saùng
chieáu ñeán, thaân yù ñeàu coù caûm giaùc maùt meû; lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc
nhö nuùi Tuyeát vaøo muøa haï, coù khaû naêng döùt tröø khaùt vaø noùng böùc cho
caùc loaøi caàm thuù; lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc nhö maët trôøi treân ao thôm
coù khaû naêng laøm nôû bung taát caû caùc hoa sen thieän taâm; lôøi daïy cuûa
Thieän tri thöùc nhö vöøng maët trôøi troøn ñang chuyeån soi ñöôøng cho
chuùng sinh ñeán choã phaùp baûo; lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc nhö caây
Dieâm-phuø sai quaèn voâ soá nhöõng hoa quaû phöôùc trí; lôøi daïy cuûa Thieän
tri thöùc nhö Ñaïi Long vöông, töï taïi giaêng maây tuoân möa dieäu phaùp; lôøi
daïy cuûa Thieän tri thöùc nhö nuùi Dieäu cao, tích chöùa ñuû caùc coâng ñöùc voâ
laäu, coõi trôøi Tam thaäp tam trang nghieâm truï treân aáy; lôøi daïy cuûa Thieän
tri thöùc nhö trôøi Ñeá Thích, caùc chö Thieân coù coâng ñöùc cuøng nhau vaây
quanh taïo khaû naêng phaù ñöôïc quaân A-tu-la aùi kieán”.
Ñoàng töû tö duy nhö theá, thong thaû tieán veà phía tröôùc, ñeán thaønh
Haûi truï, tìm kieám vò Öu-baø-di aáy khaép nôi. Luùc naøy moïi ngöôøi ôû ñaây
baûo Thieän Taøi:
–Thieän nam! Vò Öu-baø-di aáy hieän ñang ôû nhaø beân trong thaønh
naøy.
Nghe roài, Thieän Taøi lieàn ñeán cöûa thaønh, ñöùng chaép tay: Troâng
thaáy ngoâi nhaø cuûa vò aáy roäng raõi, traùng leä, trng nghieâm ñuû caùch, töôøng
baèng caùc baùu bao boïc xung quanh, boán maët ñeàu coù cöûa trang nghieâm
baèng baùu. Thieän Taøi böôùc vaøo, thaáy vò aáy ngoài treân baûo toøa, tuoåi xuaân
sung maõn, dung maïo xinh ñeïp, xoõa toùc, khoâng duøng ñeán hoa vaø anh
laïc, maëc y phuïc tô traéng, toûa aùnh saùng ñaëc bieät, ai cuõng thích ngaém.
Ngoaïi tröø Phaät vaø Boà-taùt, ngoaøi ra khoâng ai coù theå saùnh kòp, coù taâm
roäng raõi vaø oai löïc lôùn, laøm cho caùc chuùng sinh thaáy, nghe gaàn guõi,
ñeàu toân troïng quyù kính. Trong nhaø naøy, coù traûi möôøi öùc toøa, hôn haún soá
toøa ôû khaép coõi trôøi vaø ngöôøi, ñeàu taïo thaønh töø nghieäp löïc cuûa Boà-taùt.
Trong nhaø, khoâng coù ñoà aên, thöùc uoáng, y phuïc vaø nhöõng vaät duïng ñeå
trang nghieâm, chæ ñaët moät bình nhoû ôû tröôùc nhaø. Coøn coù möôøi ngaøn
ñoàng töû vaây quanh, thaân trang söùc baèng caùc thöù baùu ñeïp, gioïng noùi
hoøa nhaõ, ñöùng haàu hai beân, chieâm ngöôõng phuïng söï, taâm khoâng meät
www.daitangkinh.org
moûi; thaân toûa höông thôm, xoâng khaép noäi thaønh vaø khaép caû hö khoâng.
Toaøn theå trôøi ngöôøi, nghe muøi höông aáy, ñeàu khoâng coøn thoaùi chuyeån
taâm Boà-ñeà. Nhöõng chuùng sinh khaùc, gaëp muøi höông aáy, thaân taâm nhu
hoøa, khoâng phaãn noä, khoâng keát oaùn, khoâng keo kieät, ganh tò, dua nònh,
khoâng xuùc xieåm, khoâng tham aùi, khoâng saân haän, khoâng doái traù, khoâng
heøn haï, khoâng ngaïo maïn, khoâng taø vaïy, khoâng chöôùng ngaïi, khoâng
chaáp tröôùc, truï taâm bình ñaúng, khôûi taâm ñaïi Bi, phaùt taâm lôïi ích, an truù
taâm luaät nghi, xa taâm tham caàu. Nghe ñeán tieáng cuûa vò aáy, thì heát söùc
vui möøng; thaáy ñöôïc thaân cuûa vò aáy, thì khoâng coøn tham nhieãm.
Baáy giôø, Thieän Taøi böôùc ñeán phía tröôùc, ñaûnh leã saùt chaân vò Öu-
baø-di, ñi nhieãu quanh phía phaûi, ñöùng chaép tay cung kính, thöa:
taùt. Con ñöôïc nghe noùi, Thaùnh giaû kheùo leùo daïy doã, xin töø bi thuyeát
giaûng cho con.
Vò aáy noùi:
–Naøy thieän nam! Ta ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt Taïng phöôùc ñöùc
trang nghieâm voâ taän cuûa Boà-taùt. Trong moät caùi bình nhoû nhö theá, cuõng
coù khaû naêng sinh ra caùc thöù aên, uoáng, ngon, boå döôõng, ñaày ñuû maøu saéc
höông vò ñaäm ñaø, ñaùp öùng tuøy theo nhöõng nhu caàu cuûa caùc chuùng sinh.
Thieän nam! Ta laøm ra caùc moùn aên töø trong bình nhoû naøy, nhöng giaû söû
coù traêm chuùng sinh, ngaøn chuùng sinh, traêm ngaøn chuùng sinh, öùc chuùng
sinh, traêm öùc chuùng sinh, ngaøn öùc chuùng sinh, traêm ngaøn öùc chuùng
sinh, trieäu chuùng sinh cho ñeán voâ löôïng voâ löôïng chuùng sinh. Giaû söû
chuùng sinh nhieàu nhö soá cöïc vi traàn cuûa coõi Dieâm-phuø-ñeà, chuùng sinh
nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong boán ñaïi chaâu, chuùng sinh nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn cuûa giôùi tieåu thieân, theá giôùi trung thieân, theá giôùi ñaïi thieân;
cho ñeán chuùng sinh nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong voâ löôïng voâ löôïng
coõi Phaät. Giaû söû chuùng sinh nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong taát caû theá
giôùi khaép möôøi phöông thì cuõng ñeàu ñaùp öùng ñaày ñuû theo nhu caàu cuûa
hoï, ñeå hoï döùt heát ñoùi khaùt, an laïc thaân taâm vaø taêng tröôûng trí tueä.
Nhöng moùn aên, thöùc uoáng naøy, khoâng bao giôø heát, cuõng khoâng bôùt ñi.
Chaúng nhöõng taïo moùn aên, thöùc uoáng maø coøn coù khaû naêng taïo ñuû loaïi
giöôøng, toøa ngoài, ñuû loaïi duïng cuï, ñuû loaïi gaám luïa, ñuû loaïi y phuïc, ñuû
loaïi xe, ñuû loaïi côø phöôùn, ñuû loaïi loïng baùu, ñuû loaïi voøng hoa, ñuû loaïi
anh laïc, ñuû loaïi ngoïc baùu, ñuû loaïi höông boâi, ñuû loaïi höông vieân, ñuû
loaïi höông xoa, ñuû loaïi höông ñoát höông traàm cho ñeán ñuû loaïi vaät
duïng rieâng tö nhö phaùp. Ai ñeán cuõng saün loøng ñoùn nhaän, cung caáp,
khoâng phaân bieät sang heøn, giaøu ngheøo; ñaùp öùng ñaày ñuû theo nhu caàu.
Ñoái vôùi ta, hoï ñeàu sinh taâm toân troïng, cung kính, vui thích, thuaän hôïp.
Thieän nam! Giaû söû toaøn theå chuùng sinh, trong moät theá giôùi ôû
phöông Ñoâng, tu taäp phaùp Thanh vaên, Ñoäc giaùc; aên côm cuûa ta, roài
ñeàu chöùng quaû vò Thanh vaên, Ñoäc giaùc vaø truï ôû thaân cuoái cuøng; tuaàn töï
nhö theá, taát caû chuùng sinh trong moät theá giôùi, ngaøn theá giôùi, traêm ngaøn
theá giôùi, öùc theá giôùi, traêm öùc theá giôùi, traêm ngaøn öùc theá giôùi, traêm
ngaøn öùc trieäu theá giôùi. Dieâm-phuø-ñeà soá cöïc vi traàn theá giôùi, boán ñaïi
chaâu soá cöïc vi traàn theá giôùi, tieåu thieân theá giôùi soá cöïc vi traàn theá giôùi,
trung thieân theá giôùi soá cöïc vi traàn theá giôùi, ñaïi thieân theá giôùi soá cöïc vi
traàn theá giôùi, cho ñeán voâ löôïng voâ löôïng coõi Phaät soá cöïc vi traàn theá
giôùi maø trong ñoù taát caû chuùng sinh ñeàu tu taäp phaùp cuûa haøng Thanh
vaên, Ñoäc giaùc; aên thöùc aên cuûa ta; roài ñeàu chöùng quaû Thanh vaên vaø
Bích-chi-phaät, truï ôû thaân cuoái cuøng. Caùc phöông Nam, Taây, Baéc boán
goùc treân döôùi cuõng theá.
Thieän nam! Nhö coù caùc vò Boà-taùt, maïng thaân cuoái cuøng, ôû trong
moät theá giôùi phöông Ñoâng, cho ñeán ôû theá giôùi soá cöïc vi traàn trong voâ
löôïng voâ löôïng coõi Phaät, aên thöùc aên cuûa ta, roài ñeàu ñeán ñaïo traøng Boà-
ñeà toái thaéng haøng phuïc quaân ma, thaønh Ñaúng chaùnh giaùc. Boà-taùt mang
thaân cuoái cuøng trong moät theá giôùi cho ñeán voâ löôïng voâ löôïng coõi Phaät
soá cöïc vi traàn theá giôùi ôû caùc phöông Nam, Taây, Baéc boán goùc treân döôùi;
aên côm cuûa ta, roài ñeán ñaïo traøng Boà-ñeà toái thaéng, haøng phuïc quaân ma,
thaønh Ñaúng chaùnh giaùc. Thieän nam! OÂng coù thaáy möôøi ngaøn ñoàng nöõ
quyeán thuoäc cuûa ta ñaây chaêng?
Ñaùp:
–Daï thaáy!
Öu-baø-di noùi:
–Thieän nam! Hieän nay ta coù traêm vaïn a-taêng-kyø Boà-taùt quyeán
thuoäc, ñöùng ñaàu laø möôøi ngaøn ñoàng nöõ naøy. Hoï ñeàu cuøng ta tu moät
haïnh, cuøng moät ñaïi nguyeän, cuøng moät thieän caên, cuøng moät ñaïo xaû ly,
www.daitangkinh.org
cuøng moät kieán giaûi thanh tònh, cuøng moät nieàm tin thanh tònh, cuøng moät
yù nghó thanh tònh, cuøng moät chí höôùng thanh tònh, cuøng moät trí thanh
tònh, cuøng moät söï giaùc ngoä, cuøng laøm thanh tònh caùc caên, cuøng moät taâm
phoå bieán, cuøng moät taâm roäng raõi, cuøng ñaït ñeán moät caûnh giôùi, cuøng
chöùng moät lyù, cuøng hieåu chaéc chaén, cuøng thoâng ñaït phaùp, cuøng moät
maøu saéc töôi ñeïp, cuøng coù voâ löôïng naêng löïc, cuøng heát söùc tinh taán,
cuøng moät aâm thanh chaùnh phaùp, cuøng moät aâm thanh tuøy chuûng loaïi,
cuøng moät aâm thanh thanh tònh, cuøng moät aâm thanh baäc nhaát, cuøng
khen ngôïi coâng ñöùc, cuøng ñôøi soáng thanh tònh, cuøng moät quaû baùu toát
ñeïp, cuøng moät taâm Töø roäng lôùn, cuøng moät tình thöông bao la, cuøng cöùu
hoä khaép, cuøng laøm thaønh thuïc khaép, cuøng laøm saïch nghieäp töï thaân, tuøy
duyeân öùng hieän, ai thaáy cuõng hoan hyû; cuøng thanh loïc nghieäp nôi lôøi
noùi, ñem phaùp töï taïi, tuyeân thuyeát giaûng daïy, thích öùng vôùi ñôøi; cuøng
coù khaû naêng ñeán khaép caùc ñaïo traøng cuûa chö Phaät; cuøng coù khaû naêng
ñeán khaép choã cuûa taát caû chö Phaät, phuïng söï cuùng döôøng; cuøng hieän
moät trí giaùc, hieåu toaøn boä nhöõng phaùp moân khaùc nhau cuûa chö Phaät;
cuøng ñöôïc an truï vaøo phaåm haïnh thanh tònh cuûa taát caû Boà-taùt. Thieän
nam! Möôøi ngaøn ñoàng nöõ aáy, chæ trong moät nieäm, coù theå ñem thöùc aên
naøy, ñeán khaép möôøi phöông, cuùng döôøng taát caû Ñaïi Boà-taùt, truï ôû thaân
cuoái cuøng vaø caùc haøng Thanh vaên. Ñoäc giaùc; cho ñeán ñi tôùi khaép choã
caùc ngaï quyû, ôû khaép theá giôùi trong möôøi phöông, döùt tröø ñoùi khaùt vaø
giuùp cho hoï ñöôïc no ñuû. Thieän nam! Möôøi ngaøn ñoàng nöõ naøy, laïi
thöôøng ñem thöùc aên cuûa ta, ñeán coõi chö Thieân laøm cho thöùc aên cuûa chö
Thieân ñöôïc sung tuùc; cuõng ñem ñeán cho loaøi roàng, laøm cho thöùc aên cuûa
chuùng cuõng ñöôïc sung tuùc; cho ñeán cuõng thöôøng ñem tôùi cho loaøi
ngöôøi vaø phi nhaân tuøy theo nhu caàu cuûa hoï, maø caáp cho nhöõng moùn aên
thöùc uoáng thích hôïp giuùp hoï ñöôïc no ñuû. Nhöng trong bình cuûa ta chöa
bao giôø giaûm bôùt chôù ñöøng noùi laø heát.
Thieän nam! Haõy ñôïi choác laùt, roài oâng seõ thaáy. Noùi vöøa döùt lôøi,
Thieän Taøi lieàn thaáy voâ löôïng chuùng sinh, töø boán cöûa vaøo. Hoï ñeàu do
baûn nguyeän cuûa Öu-baø-di môøi ñeán. Moïi ngöôøi ñeán ñuû, traûi toøa cho hoï
ngoài, roài tuøy theo nhu caàu, maø cung caáp ñaày ñuû caùc thöùc aên cho ñeán
caùc vaät duïng haûo haïng, laøm cho caùc chuùng sinh vui veû thích thuù vaø an
oån, cuøng chaøo hoûi laãn nhau, maø nhöõng thöù aáy ra töø trong bình naøy
khoâng giaûm, khoâng heát. Thöïc hieän phaùp thí xong, Öu-baø-di noùi vôùi
Thieän Taøi:
–Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt taïng phöôùc ñöùc
trang nghieâm voâ taän cuûa Boà-taùt naøy. Coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt coù
taïng phöôùc ñöùc Ñaïi trang nghieâm voâ taän, saâu xa, khoâng ñaùy, gioáng heät
nhö bieån caû, roäng lôùn khoâng bôø beán nhö hö khoâng; laøm maõn nguyeän
chuùng sinh nhö baûo chaâu nhö yù; nhu caàu thaønh töïu nhö ñoáng baùu lôùn;
baûo hoä taát caû nhö nuùi Luaân vi; laøm taêng tröôûng caùc thieän caên nhö traän
möa lôùn; giöõ gìn taïng phaùp nhö oå khoùa cöûa; Toång trì toaøn boä phaùp baûo
gioáng nhö nuùi Dieäu cao; phaù boùng toái voâ minh nhö ñoát ñuoác, che khaép
chuùng sinh gioáng nhö loïng cao nhöng ta laøm sao bieát vaø noùi heát coâng
ñöùc vaø haïnh cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam, coù moät thaønh teân Ñaïi höõu, nôi ñoù coù
vò tröôûng giaû, teân laø Cuï Tuùc Trí. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm
theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh
voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán, töø giaõ ra ñi.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaõ ñöôïc moân giaûi thoaùt taïng Phöôùc
ñöùc trang nghieâm voâ taän cuûa Boà-taùt, lieàn tö duy laïi bieån ñaïi phöôùc ñöùc
aáy, quaùn saùt phöôùc ñöùc nhö hö khoâng aáy, höôùng tôùi phöôùc ñöùc quy tuï
aáy, leân nuùi phöôùc ñöùc aáy, thaâu nhieáp taïng phöôùc ñöùc aáy, uoáng nöôùc
suoái phöôùc ñöùc aáy, bôi trong hoà phöôùc ñöùc aáy, laøm saïch baõi phöôùc ñöùc
aáy, thaáy kho phöôùc ñöùc aáy, nhaäp vaøo giaùo phaùp phöôùc ñöùc aáy, môû maét
phöôùc ñöùc aáy, ñi treân ñöôøng phöôùc ñöùc aáy, gieo troàng phöôùc ñöùc aáy,
thong thaû tieán ñeán thaønh Ñaïi höõu, Ñoàng töû hoûi thaêm cö só Minh Trí
khaép nôi, ñem taâm khaùt ngöôõng Thieän tri thöùc, chuyeân taâm töôûng nhôù
khoâng giaùn ñoaïn Thieän tri thöùc, yù nguyeän kieân coá meán moä Thieän tri
thöùc, luoân khaùt khao tìm caùch caàu gaëp caùc Thieän tri thöùc, chuyeân caàn
maïnh meõ, muoán ñöôïc haàu caän Thieän tri thöùc, nöông Thieän tri thöùc ñeå
tu taäp taâm mình; bieát raèng mình nhôø choã nöông töïa Thieän tri thöùc, cho
neân coù khaû naêng vieân maõn caùc ñieàu thieän; nhôø choã nöông töïa Thieän tri
thöùc; cho neân coù khaû naêng phaùt sinh caùc phöôùc; nhôø choã nöông töïa
Thieän tri thöùc, cho neân coù khaû naêng phaùt sinh caùc phöôùc; nhôø choã
nöông töïa Thieän tri thöùc; cho neân coù khaû naêng phaùt trieån caùc haïnh;
www.daitangkinh.org
nhôø choã nöông töïa Thieän tri thöùc; cho neân khoûi phaûi nhôø ngöôøi khaùc
daïy baûo; do ñoù mình coù theå phuïng söï taát caû baïn beø; nhôø choã nöông töïa
Thieän tri thöùc, neân ñöôïc thanh tònh caùc caên cuûa taát caû Boà-taùt. Ñoàng töû
tö duy nhö theá roài, thì thieän caên phaùt trieån, chí nguyeän vöõng chaéc, goác
ñöùc lan toûa, tình thöông cao caû roäng lôùn, gaàn guõi Nhaát thieát trí, ñaày ñuû
haïnh Phoå hieàn, chieáu saùng vaøo taát caû chaùnh phaùp cuûa chö Phaät, taêng
tröôûng haïnh nguyeän cuûa taát caû Boà-taùt, saùng ngôøi trí quang möôøi löïc
cuûa Nhö Lai.
Baáy giôø, Thieän Taøi thaáy caùc cö só aáy ñang ngoài treân ñaøi thaát baûo,
giöõa ngaõ tö phoá, thuoäc noäi thaønh, ôû treân toøa ñaày caùc baùu trang nghieâm.
Toøa naøy xinh ñeïp, thaân toøa laøm baèng voâ soá ngoïc nhö yù baûo vöông
saùng ngôøi, chaân toøa laøm baèng caùc loaïi kim cöông vaø Ma-ni ñeá thanh,
löôùi chaâu vaø caùc daây baùu ñan cheùo nhau, duøng baùu ma-ni Voâ caáu taïng
ñeà trang söùc.
Laïi duøng naêm traêm hình töôïng baùu, ñeïp ñeõ trang nghieâm, traûi
vaûi baùu cuûa coõi trôøi, döïng côø phöôùn coõi trôøi, giaêng löôùi baùu lôùn, phuû
tröôùng baùu lôùn, loïng baùu baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, caùn baèng baùu
löu ly ñeå ngöôøi caàm ghe beân treân: Quaït laøm baèng loâng caùnh ngoãng
chuùa. Phaát traàn baèng loâng ñuoâi cuûa boø traéng; toaøn theå ñeàu trang
nghieâm baèng baùu löu Ly caáu, ñöôïc caùc ñoàng töû coõi trôøi caàm, ñöùng
ñaàu hai beân; xoâng caùc loaïi höông thôm, möa caùc loaïi hoa trôøi, ngaøy
ñeâm thöôøng taáu naêm traêm loaïi nhaïc, aâm thanh tuyeät dieäu, hay hôn caû
nhaïc trôøi; nhöõng chuùng sinh ñöôïc nghe ñeàu vui thích; laïi coù möôøi
ngaøn quyeán thuoäc vaây quanh, saéc töôùng ñoan nghieâm, moïi ngöôøi ñeàu
thích nhìn, trang söùc baèng caùc vaät nghieâm söùc cuûa coõi trôøi nhöng vöôït
hôn haún caû trôøi ngöôøi, toái thaéng khoâng ai saùnh kòp; ñaõ thaønh töïu chí
nguyeän cuûa Boà-taùt; ñeàu ñaõ troàng thieän caên vôùi cö só töø xöa, ñöùng
chieâm ngöôõng hai beân chôø laøm theo söï höôùng daãn cuûa vò aáy. Luùc aáy,
ôû choã cuûa cö só, taát caû chuùng sinh trong thaønh naøy vaø chuùng trôøi treân
hö khoâng ñeàu phaùt sinh taâm tuøy thuaän, trìu meán, öa thích roài duøng
nhöõng taâm naøy maø tuøy thuaän meán moä Thieän tri thöùc, roài laäp töùc laáy
taát caû maây hoa caâu-toâ-ma baùu ñeïp cuûa coõi trôøi, tuoân möa hoa xuoáng
khaép nôi. Nhöõng vò trôøi ngöôøi naøy, töø xöa cuõng ñaõ cuøng cö só troàng
thieän caên thanh tònh.
Khi thaáy söï vieäc nhö theá, Thieän Taøi ñeán ñaûnh leã saùt chaân vò aáy,
nhieãu quanh voâ soá voøng, roài ñöùng chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Con phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà laø vì taïo lôïi
laïc cho caùc chuùng sinh, giuùp taát caû chuùng sinh dieät tröø naïn khoå, giuùp
taát caû chuùng sinh hoaøn toaøn an laïc, giuùp taát caû chuùng sinh ra khoûi bieån
sinh töû, giuùp taát caû chuùng sinh nhaäp ñaûo phaùp baûo, giuùp taát caû chuùng
sinh laøm khoâ soâng aùi, giuùp taát caû xhuùng sinh ñaïi Töø bi, giuùp taát caû
chuùng sinh boû haún tham ñaém, giuùp taát caû chuùng sinh khao khaùt trí
Phaät, giuùp taát caû chuùng sinh vöôït khoûi ñoàng hoang sinh töû, giuùp taát caû
chuùng sinh yeâu thích coâng ñöùc thuø thaéng cuûa chö Phaät, giuùp taát caû
chuùng sinh ra khoûi thaønh tam giôùi, giuùp taát caû chuùng sinh vaøo thaønh
Nhaát thieát trí. Vì nhöõng lôïi ích nhö theá, neân con phaùt taâm Voâ thöôïng
Boà-ñeà, nhöng con chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt,
laøm theá naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt, ñeå coù khaû naêng nhieáp hoä taát caû chuùng
sinh, laøm nôi nöông töïa cho caùc chuùng sinh. Con nghe noùi Thieän tri
thöùc kheùo leùo daïy baûo, xin Thaùnh giaû chæ daïy cho con!
Cö só noùi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! Chæ vì muoán coù khaû naêng
laøm lôïi ích nhö theá, maø oâng phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà!
–Thieän nam! Phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà laø ngöôøi khoù coù ñöôïc.
Ai coù theå phaùt taâm, thì chính ngöôøi aáy coù khaû naêng caàu haïnh Boà-taùt,
taâm khoâng thoaùi chuyeån; gaëp Thieän tri thöùc, taâm khoâng bieát ñuû hoaëc
nhaøm chaùn; thaân caän Thieän tri thöùc, taâm khoâng moûi meät, haàu caän
Thieän tri thöùc, taâm khoâng phieàn muoän; cuùng döôøng Thieän tri thöùc, troïn
ñôøi khoâng thoaùi chuyeån; töôûng nhôù Thieän tri thöùc, khoâng luùc naøo
nguoâi; khaùt ngöôõng Thieän tri thöùc khoâng theå taïm döøng; caàn gaëp Thieän
tri thöùc khoâng theå taïm döøng; thöïc hieän lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc; chöa
töøng bieáng treã; tuaân theo Thieän tri thöùc; taâm khoâng coù laàm loãi. Thieän
tri thöùc laø ngöôøi coù oai löïc lôùn, khoù ñöôïc gaàn guõi, haàu haï, cuùng döôøng.
Ngöôøi naøo coù theå cung caáp, haàu haï, chieâm ngöôõng, leã baùi, khen ngôïi,
taâm khoâng buoàn phieàn, thì seõ ñöôïc ñaày ñuû taát caû coâng ñöùc, khoâng bò
ñoäc cuûa phieàn naõo laøm loaïn taâm mình.
Thieän nam! OÂng coù thaáy möôøi ngaøn quyeán thuoäc chuùng hoäi cuûa
ta ñaây khoâng?
www.daitangkinh.org
Ñaùp:
–Daï thaáy!
Cö só noùi:
–Thieän nam! Ta ñaõ giuùp cho hoï phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, sinh
vaøo nhaø Nhö Lai, taêng tröôûng baïch phaùp, an truï vaøo voâ löôïng caùc Ba-
la-maät, hoïc möôøi Löïc cuûa Phaät, xa haït gioáng theá gian, truï haït gioáng
Nhö Lai, phaù baùnh xe sinh töû, chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp, ñoùng bít
neûo ba aùc, ñi treân con ñöôøng chaùnh phaùp. Nhöõng haïnh Boà-taùt nhu theá,
ñeàu thaønh töïu vaø ñeàu coù khaû naêng cöùu hoä taát caû chuùng sinh.
Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt phaùt sinh taïng phöôùc ñöùc tuøy
yù. Toaøn theå chuùng sinh ai coù nhu caàu gì ñeàu ñöôïc maõn nguyeän. Nhö
caàn aên cho aên, caàn uoáng cho uoáng, cho ñeán caùc loaïi y phuïc anh laïc,
traøng hoa, nhung luïa, höông ñoát, höông boät, höông xoa, vaøng baïc, traân
chaâu, caùc loaïi baùu quyù giaù vaø laï, caùc loaïi côø phöôùn, caùc loaïi loïng baùu,
caùc loaïi phoøng oác, caùc duïng cuï ñeå ngoài, naèm; caùc loaïi ñeøn ñuoác, thuoác
thang cung caáp cho ngöôøi beänh, ñuû loaïi taøu beø, voi ngöïa, xe coä, traâu
deâ, ngöôøi haàu vaø caùc caän veä. Taát caû caùc vaät tö höõu trong ñôøi soáng nhö
theá ñeàu ñöôïc ban cho; coøn coù theå ban cho maõo trôøi vaø ñoà baùu ñeå trang
söùc, ban cho caû minh chaâu treân buùi toùc, cho ñeán vôï yeâu, con quyù, maét,
tai, muõi, löôõi, da buïng, thòt xöông, tuûy, tay chaân, thaân theå. Tuøy theo
nhu caàu cuûa ngöôøi ñeán xin ñeàu cung caáp ñuû, khoâng phaân bieät toát, xaáu,
sang, heøn, giaøu, ngheøo; cho ñeán vieäc phaûi thuyeát dieäu phaùp chaân thaät
ñeå giuùp hoï tu chöùng vieân maõn cöùu caùnh.
Thieän nam! Chôø choác laùt nöõa, oâng seõ thaáy ñieàu ñoù. Noùi vöøa döùt
lôøi, coù voâ löôïng chuùng sinh, töø caùc phöông, caùc theá giôùi, caùc nöôùc, caùc
thaønh aáp, caùc xoùm laøng, caùc ñòa phöông, hình theå vaø chuûng loaïi khaùc
nhau, caûm xuùc khaùc nhau; haïng aáy coù voâ löôïng, ñeàu nhôø vaøo nguyeän
löïc töø xöa cuûa Boà-taùt maø tuï hoäi veà.
Bieát caùc chuùng ñaõ vaân taäp, baáy giôø cö só môùi quaùn saùt khaép nôi,
buoäc nieäm trong khoaûnh khaéc, roài nhìn leân hö khoâng. Tuøy theo nhu
caàu cuûa hoï, maø caùc vaät duïng töø hö khoâng noái tieáp rôi vaøo tay cuûa Cö
só, roài tuøy theo nhöõng söï mong caàu cuûa chuùng hoäi, maø ngaøi trao taän tay
ñeå hoï ñöôïc ñaày ñuû. Maõn nguyeän roài, hoâ heát söùc vui möøng, thaân saéc
töôi nhuaän, taâm yù nhu hoøa, ñuû söùc tieáp nhaän söï giaùo hoùa, ñeán luùc ñoù,
môùi thuyeát giaûng caùc dieäu phaùp cho hoï. Ngöôøi no ñuû caùc thöùc aên ngon
thì thuyeát giaûng caùc moân phöôùc tích taäp dieãn thuyeát caùc haïnh thoaùt
khoûi baàn cuøng, dieãn thuyeát caùc haïnh giaøu coù cuûa caûi cam loà, dieãn
thuyeát haïnh heát söùc toân troïng phaùp trí, dieãn thuyeát haïnh thaân töôùng toát
trang nghieâm, thaønh töïu oai ñöùc, chinh phuïc ma oaùn, thaønh töïu haïnh
phaùp hyû thöïc vaø thieàn duyeät thöïc, thaønh töïu taêng tröôûng haïnh khoù
khuaát phuïc, kheùo coù theå lieãu ñaït haïnh voâ thöôïng thöïc, laøm cho ñaït
ñöôïc phaùp moân thaønh töïu troïn veïn thaàn saéc vaø söùc löïc maïng soáng.
Ngöôøi ñöôïc ñaày ñuû thöùc uoáng ngon thì thuyeát phaùp, laøm cho hoï rôøi boû
khaùt aùi nôi sinh töû, thích thuù quaû vò Phaät, thaâm nhaäp phaùp vò. Ngöôøi
ñöôïc ñaày ñuû caùc moùn ngon haûo haïng thì thuyeát phaùp, laøm cho hoï ñeàu
ñaày ñuû phaùp vò sung maõn, chöùng ñaéc trung thöôïng vò cuûa Nhö Lai.
Ngöôøi ñöôïc ñaày ñuû taøu thuyeàn vaø xe coä thì thuyeát phaùp moân xuaát ly,
laøm cho hoï ñeàu vöôït khoûi bieån caû sinh töû, laùi ñöôïc xe Ñaïi thöøa toái
thaéng voâ thöôïng. Ngöôøi ñöôïc ñaày ñuû caùc loaïi y phuïc thì thuyeát phaùp,
giuùp hoï ñaït ñöôïc thanh tònh khoâng hoå theïn veà y phuïc, cho ñeán nöôùc da
maøu hoaøng kim vaø dieäu töôùng thanh tònh cuûa Nhö Lai. Taát caû caùc vaät
duïng trong ñôøi soáng nhö theá ñeàu tuøy yù cho hoï, ai cuõng coù phaàn, keá ñoù,
môùi thuyeát phaùp phuø hôïp vôùi caên cô cho moïi ngöôøi. Tuøy theo khaû
naêng maø hoï ñeàu ngoä nhaäp phaùp moân trí tueä thanh tònh Voâ thöôïng.
Nghe phaùp xong moïi ngöôøi ñeàu trôû veà choã ôû cuûa mình.
Chæ baøy caûnh giôùi giaûi thoaùt baát tö nghì cuûa Boà-taùt cho Ñoàng töû
Thieän Taøi xong, cö só baûo:
–Naøy thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt taïng phöôùc ñöùc
phaùt sinh tuøy yù naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt thaønh töïu baøn tay baùu,
che khaép taát caû theá giôùi trong möôøi phöông, ñeå cuùng döôøng caùc Ñöùc
Phaät vaø boá thí khaép caùc chuùng sinh; duøng söùc töï taïi, noåi maây baùu
nhieàu maøu saéc, tuoân möa baùu nhieàu maøu saéc. Ñoù laø: Anh laïc nhieàu
maøu, maõo baùu nhieàu maøu, voøng hoa nhieàu maøu, y phuïc theá tuïc nhieàu
maøu, phaùp y nhieàu maøu, vaät duïng ñeå trang nghieâm nhieàu maøu, hoa
ñeïp nhieàu maøu, höông thôm nhieàu maøu, höông xoa nhieàu maøu, höông
boät nhieàu maøu, laâu ñaøi nhieàu maøu, long baùu nhieàu maøu, côø phöôùn
nhieàu maøu, nhaïc cuï nhieàu maøu, aâm thanh tuyeät dieäu ñeå ca ngôi Phaät
phaùp; cho ñeán caùc vaät duïng trong ñôøi soáng, khaép choã ôû cuûa caùc chuùng
www.daitangkinh.org
sinh, ñaày khaép taát caû ñaïo traøng nôi coõi Phaät, ñeàu ñeå cuùng döôøng caùc
Ñöùc Phaät, cuõng ñeå laøm thaønh thuïc khaép taát caû chuùng sinh. Nhöng ta
laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát caùc coâng ñöùc vaø söùc thaàn thoâng töï taïi
cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy, coù moät thaønh lôùn, teân goïi laø
Cung sö töû. Nôi ñoù coù vò tröôûng giaû teân laø Toân Phaùp Baûo Keá. OÂng haõy
ñeán ñoù thænh vaán: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo
Boà-taùt.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi vui möøng phaán khôûi vaø laáy laøm vui
söôùng; bieát raèng mình nhôø taát caû Thieän tri thöùc, neân môùi ñöôïc coâng
ñöùc vieân maõn. Toân troïng, khieâm nhöôøng, cung kính Thieän tri thöùc,
ñuùng phaùp cuûa ngöôøi ñeä töû. Nghó: “Nhôø vò cö só naøy khai ngoä, neân ta
ñöôïc nghe giaùo phaùp hy höõu. Do tö duy nhö theá, neân luoân luoân thöông
töôûng ñeán phuùt giaây gaëp Thieän tri thöùc, moät loøng moät daï toân troïng
Thieän tri thöùc, thöôøng öa tieáp nhaän vaø thöïc hieän lôøi daïy cuûa Thieän tri
thöùc, ñònh tính theo lôøi cuûa Thieän tri thöùc, quyù kính baäc Thieän tri thöùc,
thì laàn löôïc taêng söï thuø thaéng, thôø Thieän tri thöùc taâm khoâng thoaùi
chuyeån, ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm
ngöôõng, roài töø giaõ ra ñi.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 11

Luùc ôû choã cö só, nghe moân giaûi thoaùt saâu xa naøy roài, Ñoàng töû
Thieän Taøi chí thuù tu taäp khoâng giaùn ñoaïn, bôi trong bieån phöôùc ñöùc aáy,
laøm saïch ruoäng phöôùc ñöùc aáy, höôùng ñeán beán phöôùc ñöùc aáy, troâng leân
nuùi phöôùc ñöùc aáy, môû kho phöôùc ñöùc aáy, chuyeån baùnh xe phöôùc ñöùc
aáy, quaùn chieáu phaùp phöôùc ñöùc aáy, gieo nhaân phöôùc ñöùc aáy, sinh naêng
löïc phöôùc ñöùc aáy, taêng uy theá phöôùc ñöùc aáy, laøm lôùn taâm phöôùc ñöùc
aáy, lieãu ngoä moân phöôùc ñöùc aáy; roài laàn löôït ñeán cung thaønh Sö töû tìm
kieám Tröôûng laõo Baûo Keá khaép nôi. Troâng thaáy vò aáy ôû trong chôï, ñoàng
töû lieàn ñeán ñaûnh leã, nhieãu quanh voâ soá voøng, roài ñöùng tröôùc chaép tay
thöa:
nhöng con chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo
Boà-taùt? Laønh thay, Thaùnh giaû! Xin Ngaøi noùi cho con veà ñaïo cuûa caùc
Boà-taùt, con nöông vaøo ñaïo aáy maø höôùng ñeán Nhaát thieát trí.
Baáy giôø, Tröôûng giaû naém tay Thieän Taøi daét vaøo nhaø chæ choã ôû
cuûa mình, roài baûo ñoàng töû:
–Thieän nam! OÂng haõy quaùn saùt nhaø cöûa choã ôû cuûa ta!
Thieän Taøi lieàn quaùn saùt khaép thaáy nhaø cöûa cuûa vò naøy roäng raõi
traùng leä. ÔÛ boán maët ñeàu coù môû hai cöûa ñöôïc laøm baèng vaøng Dieâm-
phuø-ñaøn, töôøng baèng baïch ngaân bao boïc xung quanh, cung ñieän baèng
pha leâ trang nghieâm baèng ñuû caùc loaïi baùu, laàu caùc laøm baèng ngoïc löu
ly xanh, truï baèng ngoïc baùu xa cöø, cöûa hoâng, cöûa soå, theàm, hieân, tam
www.daitangkinh.org
caáp ñeàu baèng caùc baùu, traêm ngaøn loaïi baùu trang söùc xen laãn raát ñeïp,
ao baùu baèng maõ naõo chöùa nöôùc höông ñaày aép, lan can boán maët ñeàu
baèng traân chaâu, vöôøn caây baèng ñuû loaïi baùu, khaép nôi thaúng taép, toøa Sö
töû baèng chaâu ma-ni ñoû ñöôïc trang nghieâm baèng voâ soá baùu xen laãn,
tröôùng baèng ma-ni vöông Tyø-loâ-giaù-na. Tröôùc toøa naøy, hai beân coù treo
côø ngoïc ma-ni, aùnh saùng röïc rôõ, duøng löôùi chaâu nhö yù vöông, nhieàu
maøu saéc, che beân treân. Trong nhaø cuûa vò aáy, coù ngoâi laàu lôùn cao ñeán
möôøi taàng, moãi taàng môû taùm cöûa. Thieän Taøi böôùc vaøo, roài tuaàn töï quaùn
saùt; thaáy taàng döôùi cuøng cung caáp ñuû caùc thöùc aên uoáng thöôïng haïng;
taàng hai cung caáp nhöõng y baùu vaø caùc vaät duïng; taàng ba cung caáp toaøn
nhöõng vaät trang söùc baèng chaâu baùu; taàng boán cung caáp caùc theå nöõ, coù
lôøi leõ kheùo leùo hôïp yù thaân toäc vaø trang söùc baèng caùc traân baûo xinh ñeïp;
taàng naêm haøng Boà-taùt nguõ ñòa vaân taäp ôû ñoù, ñeå dieãn thuyeát dieäu phaùp,
giuùp cho chuùng sinh an laïc. Nhöõng ngöôøi ñöôïc cung caáp, ai naáy ñeàu
ñöôïc lôïi laïc vaø thaønh töïu baäc luaän toái thaéng cuûa Nhö Lai, moân Ñaø-la-
ni, caùc bieån Tam-muoäi vaø ñuû caùc trí cuûa theá gian, aùnh saùng chieáu ñi
khaép. Taàng saùu, coù caùc Boà-taùt ñeàu ñaõ thaønh töïu trí tueä saâu xa, thoâng
ñaït phaùp taùnh, ñöôïc ñaïi Toång trì, ñaày ñuû ba minh, saùu thoâng, nhaäp
moân phoå taïng, thoaùt khoûi caûnh chöôùng ngaïi, an truï phaùp baát nhò, thöïc
hieän oai nghi cuûa Phaät, cuøng nhau taäp hoïp trong chuùng hoäi ñaïo traøng
bieån ñeïp trang nghieâm khoâng theå noùi. Hoï ñeàu duøng teân goïi khaùc nhau
ñeå phaân bieät vaø bieåu hieän moân Baùt-nhaõ ba-la-maät: Ñoù laø moân Baùt-nhaõ
ba-la-maät Taïng tòch tónh, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Kheùo leùo phaân bieät
trí cuûa caùc chuùng sinh, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Khoâng theå chuyeån
ñoäng, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Quang minh lìa duïc, moân Baùt-nhaõ ba-la-
maät Khoâng theå chinh phuïc, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Chieáu saùng baùnh
xe chuùng sinh, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Löôùi tuøy thuaän giaùo hoùa, moân
Baùt-nhaõ ba-la-maät Taïng bieån coâng ñöùc, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Xaû
ñaéc phoå nhaõn, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Nhaäp taïng voâ taän vaø tuøy thuaän
tu haønh, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Nhaäp taát caû bieån phöông tieän voâ taän
cuûa theá gian, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Nhaäp taát caû bieån giaùo phaùp theo
theá gian, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Bieän taøi voâ ngaïi, moân Baùt-nhaõ ba-la-
maät Tuøy thuaän chuùng sinh chieáu khaép khoâng ngaïi, moân Baùt-nhaõ ba-la-
maät Quang minh ly caáu, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Thöôøng quaùn duyeân
ñôøi tröôùc maø giaêng maây phaùp; thuyeát traêm vaïn a-taêng-kyø loaïi moân
Baùt-nhaõ ba-la-maät nhö theá ñeán khaép caùc khoâng theå noùi chuùng hoäi ñaïo
traøng, ñeå bieåu hieän trí tueä saâu xa trang nghieâm. Thaáy taàng thöù baûy, caùc
Boà-taùt… ñaït ñöôïc nhaãn nhö tieáng vang ñaày khaép trong aáy, caùc vò duøng
trí phöông tieän dieãn thuyeát phaân bieät caùc moân xuaát ly vaø ñeàu coù khaû
naêng laéng nghe, thoï trì nhöõng chaùnh phaùp, do taát caû Nhö Lai thuyeát.
Thaáy taàng thöù taùm, coù voâ löôïng Boà-taùt khoâng thoaùi chuyeån, ñöôïc ñaày
ñuû thaàn thoâng, trí löïc, cuøng nhau vaân taäp trong aáy; duøng trí vi teá, quaùn
chieáu theá gian, bieát caùc coõi Phaät vaø ñaïo traøng chuùng hoäi ñeàu nhö
huyeãn, nhö aùnh löûa, nhö boùng, nhö hình, khoâng coù thaät taùnh; thaáy caùc
caûnh giôùi khoâng phaân bieät cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, saéc thaân cuûa taát caû
chö Phaät hieän ñaày khaép, coù khaû naêng duøng moät aâm thanh laøm vang
khaép möôøi phöông phaùp giôùi. Thaân cuûa vò aáy ñeán khaép ñaïo traøng vaø
taän phaùp giôùi, vaøo khaép caùc caûnh Phaät, thaáy heát thaân cuûa caùc Ñöùc
Phaät, coù khaû naêng thoï trì heát taát caû Phaät phaùp, laøm thöôïng thuû trong
caùc chuùng hoäi cuûa caùc Ñöùc Phaät, ñang dieãn noùi phaùp yeáu. Thaáy taàng
thöù chín coù caùc chuùng Boà-taùt Nhaát sinh boå xöù vaân taäp ôû ñoù. Thaáy taàng
thöù möôøi, taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai ôû khaép trong aáy; töø luùc môùi phaùt
taâm, tu haïnh Boà-taùt, vöôït khoûi voøng sinh töû, thaønh töïu bieån ñaïi
nguyeän, ñaày ñuû thaàn thoâng thuø thaéng, ñaéc thaéng töï taïi, duøng oai löïc
thuø thaéng, laøm cho coõi nöôùc cuûa Phaät thanh tònh trang nghieâm thuø
thaéng, hieän khaép chuùng hoäi ñaïo traøng trong möôøi phöông, dieãn thuyeát
chaùnh phaùp; cho ñeán luùc thò hieän dieät ñoä, taän ñôøi vò lai, ñieàu phuïc hoùa
ñoä vaø laøm lôïi ích cho chuùng sinh. Nhöõng hình aûnh nhö theá, ñoàng töû
ñeàu thaáy roõ.
Luùc thaáy nhöõng söï vieäc ñaët bieät vaø kyø laï nhö theá roài, Thieän Taøi
thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây Thaùnh giaû troàng thieän caên gì, ôû nôi
naøo maø ñaït ñöôïc nhöõng quaû baùo thuø thaéng nhö theá, laøm cho caùc chuùng
hoäi thaûy ñeàu thanh tònh?
Tröôûng giaû ñaùp:
–Thieän nam! Ta nhôù thuôû xöa soá kieáp hôn caû soá cöïc vi traàn coõi
Phaät, coù moät theá giôùi teân laø Chuûng chuûng saéc trang nghieâm luaân,
Ñöùc Phaät hieäu laø Voâ Bieân Quang Vieân Maõn Phaùp Giôùi Phoå Trang
www.daitangkinh.org
Nghieâm Vöông goàm ñuû möôøi möôøi toân hieäu: Nhö Lai, ÖÙng Cuùng,
Chaùnh Bieán Tri, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ
Thöôïng Só, Ñieàu Ngöï, Tröôïng Phu, Thieân Nhaân Sö, Phaät, Theá Toân;
cuøng vôùi traêm ngaøn öùc chuùng Thanh vaên; ngaøi Trí Tyø-loâ-giaù-na laøm
thöôïng thuû. Coøn coù ñuû traêm ngaøn öùc chuùng Boà-taùt, ñöùng ñaàu laø Boà-
taùt Trí Nhaät Oai Ñöùc Quang. Vò vua thôøi aáy, teân laø Phaùp Töï Taïi.
Nhaän lôøi thænh caàu cuûa vua, Ñöùc Phaät aáy ñi vaøo trong vöôøn Traøng
ma-ni trang nghieâm.
Luùc ñoù, ta ñöùng ôû ñaàu ngaõ tö taáu aâm nhaïc hay vaø ñoát moät vieân
höông ñeå cuùng döôøng. Nhôø Ñöùc Nhö Lai cuøng caùc Boà-taùt vaø chuùng
Thanh vaên aáy, nhaän söï cuùng döôøng cuûa ta, neân laøm cho khoùi höông aáy
bay leân, thaønh moät vöøng maây höông lôùn laøm caùi loïng che khaép hö
khoâng coõi Dieâm-phuø-ñeà suoát baûy ngaøy ñeâm, maây höông vi dieäu ñoù
möa xuoáng voâ bieân maøu saéc vaø töôùng thaân cuûa chuùng sinh, laïi laøm cho
caùc nhaïc cuï phaùt ra ñuû caùc aâm thanh tuyeät dieäu, vang khaép caû hö
khoâng; laïi dieãn ra chaúng theå nghó baøn söï tích tuï trí roäng lôùn voâ ngaïi
cuûa Nhö Lai trong ba ñôøi, laøm cho ngöôøi nghe döùt tröø taát caû caáu
chöôùng phieàn naõo, phaùt trieån caùc thieän caên chaân thaät, nhanh choùng
vieân maõn trí Nhaát thieát trí, coù khaû naêng phaùt sinh ñuû loaïi thaàn thoâng.
Thôøi aáy, ta duøng thieän caên cuùng döôøng naøy, hoài höôùng veà ba nôi:
1. Nguyeän cho ta traùnh xa khoán khoå baàn cuøng.
2. Nguyeän thöôøng gaëp chö Phaät vaø Boà-taùt.
3. Nguyeän thöôøng ñöôïc nghe chaùnh phaùp cuûa chö Phaät.
Nhôø nhaân duyeân aáy neân ta ñöôïc quaû baùo naøy.
Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt taïng phöôùc ñöùc trang
nghieâm khaép vôùi nguyeän khoâng chöôùng ngaïi cuûa Boà-taùt naøy thoâi. Coøn
nhö caùc Ñaïi Boà-taùt, ñöôïc taïng coâng ñöùc baùu baát tö nghì, sinh ra voâ
löôïng coâng ñöùc baát tö nghì, nhaäp vaøo bieån thaân khoâng phaân bieät cuûa
Nhö Lai, laøm boùng maây phaùp voâ thöôïng khoâng phaân bieät, tu coâng ñöùc
trôï ñaïo khoâng phaân bieät, giaêng löôùi haïnh Phoå hieàn khoâng phaân bieät,
chöùng caûnh giôùi Tam-muoäi khoâng phaân bieät, baèng thieän caên cuûa Boà-
taùt khoâng phaân bieät, an truï vaøo choã truï cuûa Nhö Lai khoâng phaân bieät,
thaáy söï bình ñaúng trong ba ñôøi khoâng phaân bieät; ôû trong caùc kieáp
khoâng nhaøm chaùn, truï ôû haøng töï taïi caûnh giôùi Phoå Nhaõn khoâng theå
hoaïi. Nhöng laøm sao ta coù theå bieát vaø noùi heát coâng ñöùc haïnh nguyeän
cuûa vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam coù moät nöôùc teân Ñaèng caên, nöôùc aáy
coù moät thaønh teân laø Phoå bieán moân, trong aáy coù vò tröôûng giaû teân laø Phoå
Nhaõn. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-
taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt?
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã, nhieãu quanh voâ soá voøng
chieâm ngöôõng löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
Luùc ôû choã Tröôûng giaû Baûo Keá, nghe moân giaûi thoaùt naøy roài,
Ñoàng töû Thieän Taøi thaâm nhaäp voâ löôïng tri kieán cuûa chö Phaät, an truï
voâ löôïng thaéng haïnh cuûa Boà-taùt, thoâng ñaït voâ löôïng phöông tieän cuûa
Boà-taùt, mong caàu voâ löôïng phaùp moân cuûa Boà-taùt, laøm thanh tònh voâ
löôïng tín giaûi cuûa Boà-taùt, laøm linh hoaït voâ löôïng caùc caên cuûa Boà-taùt,
thaønh töïu voâ löôïng mong muoán cuûa Boà-taùt, thoâng ñaït voâ löôïng moân
haïnh cuûa Boà-taùt, phaùt trieån voâ löôïng nguyeän löïc cuûa Boà-taùt, döïng
leân voâ bieân côø toái thaéng cuûa Boà-taùt, phaùt huy voâ bieân trí tueä cuûa Boà-
taùt, chöùng ñöôïc voâ bieân aùnh saùng phaùp cuûa Boà-taùt, gia nhaäp khaép voâ
bieân ñaïi hoäi cuûa Boà-taùt; ñoái vôùi phaùp cuûa Boà-taùt ñoàng töû khoâng coøn
nghi ngôø, chuyeân caàu moân giaûi thoaùt thanh tònh cuûa Boà-taùt, truï taâm
Boà-taùt, heát söùc tin töôûng, yeâu thích, tuøy thuaän, taùc yù vaø thong thaû tieán
böôùc.
Ñeán nöôùc Ñaèng caên, ñoàng töû ñi khaép nôi tìm kieám, hoûi thaêm veà
vò trí cuûa thaønh kia. Tuy traûi qua moïi gian nan, nhöng ñoàng töû khoâng
sôï khoå nhoïc, thaân khoâng meät moûi, taâm khoâng nhaøm chaùn; duy chæ ghi
nhôù lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc, nguyeän ñöôïc thaân caän, phuïng söï, cuùng
döôøng, thaâu giöõ caùc caên, xa rôøi söï buoâng lung, ñoái vôùi Thieän tri thöùc,
taâm luoân quyù kính.
Sau ñoù, ñoàng töû vaøo thaønh Phoå Bieán moân. Thaønh aáy roäng lôùn, coù
traêm ngaøn xoùm laøng vaây xung quanh; trang bò ñuû caùch, töôøng vaùch
söøng söõng, coù ñöôøng thoâng boán ngaõ, roäng vaø baèng phaúng; phoá phöôøng
thaúng taép, traêm ngheà buoân baùn, haøng hoùa coù nhieàu vaät baùu laï, chuyeân
chôû qua laïi. ÔÛ ñaây ngöôøi vaät ñeàu xinh ñeïp.
Luùc aáy, Thieän Taøi ôû trong thaønh naøy vaø ñang ñi tìm choã ôû cuûa
tröôûng giaû, coù ngöôøi baûo:
www.daitangkinh.org
–OÂng aáy ñang ôû trong chôï, nôi haøng höông vaø thuoác.
Nghe xong, ñoàng töû ñi ñeán ñoù, troâng thaáy vò aáy ngoài treân toøa
höông, oâng lieàn ñeán tröôùc ñaûnh leã saùt chaân, roài ñöùng chaép tay thöa:
nhöng con chöa bieát Boà-taùt phaûi laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu
ñaïo Boà-taùt.
Tröôûng giaû noùi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam, oâng ñaõ coù theå phaùt taâm Voâ
thöôïng Boà-ñeà. Thieän nam! Xöa ta ñaõ töøng ôû choã Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-
lôïi tu hoïc, bieát roõ nguoàn goác phaùt sinh beänh taät vaø bieát caùc phöông
thuoác ñaëc bieät, caùc höông vò caàn thieát. Nhaân ñoù ta bieát nhöõng beänh
duyeân cuûa taát caû chuùng sinh ñeàu coù theå cöùu chöõa. Nhö: Phong huyønh,
ñaøm nhieät, quyû mò, truøng ñoäc cho ñeán bò nöôùc löûa toån haïi. Taát caû caùc
beänh trong ngoaøi nhö theá, phaåm loaïi coù voâ bieân. Chæ trong moät nieäm,
ta coù khaû naêng duøng ñuû caùc phöông thuoác ñieàu trò ñuùng phöông phaùp,
laøm cho tieâu tröø, giuùp hoï ñöôïc an laïc. Phaùp moân nhö theá, oâng neân tu
hoïc.
Thieän Taøi thöa tieáp:
–Baïch Thaùnh giaû! Con hoûi veà söï tu taäp dieäu haïnh cuûa Boà-taùt, côù
sao ngaøi laïi giaûng veà phöông thuoác cuûa theá tuïc naøy?
–Thieän nam! Khi Boà-taùt baét ñaàu tu hoïc ñaïo Boà-ñeà, thì phaûi bieát
beänh laø moät chöôùng ngaïi raát lôùn. Nhöõng chuùng sinh naøo thaân coù beänh
taâm seõ khoâng yeân, thì laøm sao coù theå tu taäp caùc Ba-la-maät. Vì vaäy, khi
Boà-taùt tu ñaïo Boà-ñeà, tröôùc heát phaûi ñieàu trò nhöõng chöùng beänh veà
thaân. Boà-taùt laïi quaùn toaøn theå chuùng sinh, trong taát caû theá giôùi, thaønh
töïu ñöôïc söï nghieäp, thoï höôûng an laïc; cho ñeán xuaát gia, tinh taán, tu
taäp, ñaéc quaû Thaùnh, ñeàu coù nguyeân nhaân töø vua caû. Nhaân quan troïng
nhaát trong vieäc trò vì cuûa vua laø khoâng beänh. Vì sao? Vì caùc vò vua
chính laø nguoàn goác an laïc cho caùc chuùng sinh. Theá neân, ngöôøi maø Boà-
taùt giaùo hoùa tröôùc nhaát laø vua, keá ñeán môùi laø chuùng sinh, laøm cho hoï
döùt heát caùc noãi khoå, sau ñoù môùi thuyeát phaùp, ñeå ñieàu phuïc taâm hoï.
Thieän nam! Boà-taùt naøo muoán ñieàu trò cho caùc ngöôøi beänh tröôùc
heát phaûi chuaån ñoaùn kyõ nguyeân nhaân phaùt sinh caùc beänh. Noù coù voâ
löôïng, voâ bieân chuûng loaïi taêng giaûm; nay ta seõ noùi ñoâi phaàn veà chuùng
cho oâng roõ.
Thieän nam! Taát caû chuùng sinh do boán ñaïi chuûng hoøa hôïp laøm
thaân. Töø thaân boán ñaïi coù khaû naêng sinh ra boán beänh. Ñoù laø: beänh thaân,
beänh taâm, beänh khaùch vaø beänh caâu höõu (beänh chung, ai cuõng coù).
1. Noùi veà beänh thaân, thì ñöùng ñaàu laø phong huyønh, ñaøm nhieät.
2. Beänh taâm ñöùng ñaàu laø ñieân cuoàng taâm loaïn.
3. Beänh khaùch ñöùng ñaàu laø dao gaäy laøm toån thöông vaø laøm vieäc
quaù söùc.
4. Beänh caâu höõu ñöùng ñaàu laø ñoùi khaùt, noùng laïnh, söôùng khoå,
buoàn vui. Ngoaøi ra, coøn nhöõng beänh khaùc, phaåm loaïi bieán chuyeån theo
nguyeân nhaân, coù theå laøm cho chuùng sinh chòu khoå veà thaân taâm.
Naøy thieän nam! Nhöõng beänh nhö theá, ngöôøi ngheøo heøn ít vì laøm
nhieàu vieäc naëng nhoïc; ngöôøi giaøu sang nhieàu bôûi quaù lo vui söôùng.
Thieän nam! Taát caû chuùng sinh ñeàu do voâ löôïng cöïc vi ñaïi chuûng
keát hôïp thaønh thaân. Gioáng nhö bieån caû chöùa voâ soá gioït nöôùc nhoû nhö
cöïc vi. Theá neân moãi thaân ngöôøi, loâng vaø chaân loâng coù ba caâu-chi, ba
caâu-chi ñeàu coù sinh truøng nöông soáng trong ñoù. Do ñoù phaûi quaùn saùt kyõ
söï baøi tieát cuûa da, trong hai troøng maét, taâm baøn tay, baøn chaân, môõ ñaëc,
môõ loûng; ñeàu laø choã chuùng taäp hoïp. Chæ coù loâng laø truøng khoâng sinh.
Ngoaøi ra nhöõng phaàn khaùc treân thaân khoâng soùt moät ñieåm naøo.
Thieän nam! Ta laïi quaùn saùt thaân naøy coù naêm ñaïi taùnh. Ñoù laø:
Cöùng, öôùt, noùng, ñoäng vaø taùnh hö khoâng.
Goïi laø cöùng: Ba traêm saùu möôi caùi xöông trong thaân vaø caùc phaàn
cöùng ngaïi khaùc ñeàu thuoäc veà taùnh ñaïi ñòa. Coøn nhöõng thöù öôùt vaø thaám
ñeàu laø taùnh thuûy ñaïi. Taát caû caùc caûm giaùc noùng ñeàu thuoäc taùnh hoûa
ñaïi; nhöõng gì hoaït ñoäng ñeàu thuoäc veà taùnh cuûa phong ñaïi, caùc choã
troáng ñeàu thuoäc taùnh cuûa khoâng ñaïi. Nhöng boán ñaïi aáy ñeàu do nhieàu
cöïc vi taïo thaønh, chuùng ôû trong khoâng giôùi, nöông truï vaøo nhau. Töï
taùnh cuûa cöïc vi: Vi teá, khoù bieát; tröø Phaät vaø Boà-taùt, ngoaøi ra khoâng ai
coù theå thaáy ñöôïc.
Thieän nam! Naêm ñaïi hoøa hôïp thaønh thaân, cuõng nhö vöïa chöùa luùa
ôû ñôøi, cuoái cuøng roài cuõng ñoå naùt. Khí thaân nhö theá do nghieäp duy trì,
khoâng phaûi trôøi Töï taïi coù khaû naêng taïo ñöôïc, cuõng khoâng coù töï taùnh vaø
www.daitangkinh.org
thôøi gian khoâng gian. Ví nhö thôï goám, duøng ñaát deûo naën caùi bình, beân
trong ñöïng ñaày ñoà nhô baån, beân ngoaøi veõ vôøi xinh ñeïp ñeå laøm meâ
hoaëc keû ngu.
Laïi nhö boán con raén ñoäc trong moät caùi hoøm nhoû. Boán ñaïi hoøa
hôïp thaønh thaân, moät ñaïi khoâng ñieàu hoøa, thì moät traêm leû moät chöùng
beänh boäc phaùt. Theá neân, ngöôøi trí phaûi quaùn saùt thaân naøy nhö nuoâi
döôõng raén ñoäc, nhö caàm bình ñaát chöa nung.
Thieän nam! OÂng coøn phaûi bieát, thaân naøy vaø caùc vaät beân ngoaøi
ñeàu do boán ñaïi taïo thaønh, töø ñaàu ñeán cuoái chuyeån bieán theo naêm giai
ñoaïn. Vì sao goïi laø vaät ngoaøi chuyeån bieán theo naêm giai ñoaïn?
–Nghóa laø chuùng sinh trong theá giôùi taän hö khoâng khaép möôøi
phöông, duy trì laø do söï chieâu caûm cuûa voïng nghieäp. Khi kieáp môùi
thaønh tuoåi thoï con ngöôøi voâ löôïng, töø töï nhieân hoùa sinh, khoâng coù ngaõ
vaø ngaõ sôû, keá ñeán aên thöùc aên nhai nuoát thì coù maët cuûa tham… Sau ñoù
do coù ngaõ sôû, cho neân cuøng nhau laäp ra ñieàn chuû ñeå cai quaûn. Veà sau,
tuoåi thoï giaûm daàn cho ñeán möôøi tuoåi. Vì nghieäp aùc cho neân sinh ra tieåu
tam tai. Ñeán giai ñoaïn thöù naêm, theá giôùi saép hoaïi, hoûa tai xuaát hieän,
cho ñeán coõi trôøi Phaïm theá ñeàu troáng khoâng, thuûy tai, phong tai cuõng
noái tieáp nhö theá.
Thieän nam! Ñoù laø naêm giai ñoaïn chuyeån bieán cuûa ngoaïi vaät.
Coøn naêm giai ñoaïn chuyeån bieán cuûa noäi thaân; thì coù treû sô sinh taâm
khoâng phaân bieät, gioáng nhö kieáp môùi thaønh, con ngöôøi khoâng coù ngaõ
vaø ngaõ sôû.
–Keá ñeán, thieáu nieân coù theå bieát phaûi traùi, nhö giai ñoaïn hai phaân
bieät mình vaø ngöôøi.
–Tôùi traùng nieân thì tham, saân, si hoaønh haønh, nhö giai ñoaïn ba,
cuøng nhau laäp ñieàn chuû.
–Keá ñeán laø giaø yeáu caùc beänh xaâm nhaäp, gioáng nhö thôøi kyø thöù
tö, tuoåi thoï… toån giaûm.
–Cuoái cuøng laø cheát, tuoåi thoï heát, thaân hoaïi, nhö giai ñoaïn thöù
naêm theá giôùi hoaïi dieät.
Ñoù laø naêm giai ñoaïn bieán chuyeån cuûa thaân.
–Baïch Thaùnh giaû! Naêm giai ñoaïn aáy phaùt sinh töø ñaâu?
Phoå Nhaõn ñaùp:

–Thieän nam! Thôøi gian khoâng coù töï theå, do söï phaân bieät maø coù
theo voøng voïng nghieäp xoay vaàn khoâng coù giôùi haïn, nhö ngöôøi thöùc
giaác, thì goïi laø baét ñaàu. Töø saùt-na ñaàu ñeán caùc saùt-na sau, roài ñeán laïp-
phaï, maâu-hoâ, laät-ña, ngaøy, ñeâm, naêm, kieáp, thôøi gian chia nhieàu caùch
khaùc nhau. Hoaëc moät naêm phaân ra laøm saùu muøa: Muøa xuaân, muøa
noùng, muøa möa, muøa thu, muøa laïnh vaø muøa tuyeát. Theá neân, ngöôøi trí
bieát söï taêng giaûm cuûa beänh thì kheùo bieát ñòa phöông coù caùc muøa.
Nghóa laø muøa xuaân, muøa tuyeát thì beänh ñaøm aám hoaønh haønh. Naêm
möa naéng thì beänh gioù phaùt sinh. Muøa thu vaø muøa laïnh thì beänh huyønh
nhieät taêng tröôûng. Taát caû nhöõng beänh aáy tuøy theo muøa maø taêng tröôûng.
Thieän nam! Hoâm nay ta ñaõ noùi cho oâng veà caùc beänh taêng tröôûng
theo muøa; beänh veà thaân nhö theá phaùt sinh töø aên ñeâm. Nhöõng chuùng
sinh naøo coù theå bieát vöøa ñuû ñoái vôùi söï aên uoáng, löôïng söùc cuûa mình giaø
hay treû, khí löïc maïnh yeáu, thôøi tieát laïnh noùng, möa gioù öôùt khoâ, thaân
theå meät khoûe, caàn phaûi quaùn saùt kyõ khoâng ñeå thieáu soùt vieäc aáy, coù theå
laøm cho beänh taät cuûa caùc chuùng sinh khoâng coøn döïa vaøo ñaâu ñeå phaùt
sinh ñöôïc nöõa.
Thieän nam! Ta ôû xöù naøy thöôøng xuyeân coù caùc chuùng sinh khaép
möôøi phöông, heã coù beänh khoå gì ñeàu ñeán ñaây, ñeå nhôø ta ñieàu trò. Ta
duøng trí löïc, quaùn saùt nguyeân nhaân phaùt sinh ra beänh aáy, roài tuøy theo
beänh maø ban cho phöông thuoác, vieäc chöõa trò nhö nhau, giuùp cho taát caû
beänh ñeàu tieâu tröø.
Laïi duøng caùc loaïi nöôùc aám, thôm taém goäi; maëc y phuïc ñeïp, trang
söùc baèng ngoïc anh laïc, ban cho caùc moùn aên thöùc uoáng vaø tieàn cuûa vaät
baùu, traân chaâu, vaät duïng ñeàu cung caáp ñaày ñuû giuùp cho hoï sung tuùc,
sau ñoù thuyeát phaùp phuø hôïp vôùi caên cô cho moïi ngöôøi, laøm cho hoï döùt
haún taâm beänh phieàn naõo. Nhö daïy cho nhöõng ngöôøi nhieàu tham duïc
pheùp quaùn baát tònh, daïy cho ngöôøi nhieàu saân haän pheùp quaùn töø bi, daïy
cho ngöôøi nhieàu ngu si pheùp quaùn phaân bieät caùc phaùp töôùng khaùc
nhau, chæ roõ baát tònh vaø töø bi cho ngöôøi bình thöôøng, hoaëc toùm löôïc laïi
phaàn coát yeáu cuûa phaùp moân thuø thaéng. Nhö theá, tuøy söï thích nghi maø
caét ñöùt caùc phieàn naõo.
Vì muoán laøm cho hoï phaùt taâm Boà-ñeà, neân tuyeân döông coâng ñöùc
www.daitangkinh.org
cuûa taát caû chö Phaät; muoán laøm cho hoï phaùt taâm ñaïi Bi, neân chæ roõ voâ
löôïng khoå naõo trong sinh töû; muoán laøm cho hoï taêng tröôûng coâng ñöùc
neân khen ngôïi söï tu taäp voâ löôïng phöôùc trí, muoán laøm cho hoï phaùt ñaïi
theä nguyeän, neân khen ngôïi söï ñieàu phuïc taát caû chuùng sinh, muoán laøm
cho hoï tu haïnh Phoå hieàn, neân noùi veà taát caû coõi cuûa Boà-taùt ñaõ an truï,
traûi qua caùc kieáp tu caùc löôùi haïnh; muoán giuùp cho hoï ñaày ñuû saéc thaân
töôùng toát trang nghieâm neân taùn döông khen ngôïi Boá thí ba-la-maät;
muoán giuùp hoï ñöôïc Phaùp thaân voâ caáu thanh tònh cuûa Phaät, neân taùn
döông khen ngôïi Trì giôùi Ba-la-maät; muoán giuùp hoï ñöôïc thaân coâng ñöùc
baát tö nghì cuûa Phaät neân taùn döông khen ngôïi haønh Nhaãn nhuïc ba-la-
maät; muoán giuùp cho hoï ñaït ñöôïc thaân voâ naêng thaéng cuûa Ñöùc Nhö Lai,
neân taùn döông khen ngôïi Tinh taán ba-la-maät; muoán giuùp cho hoï ñaït
ñöôïc thaân thanh tònh khoâng gì coù theå saùnh cuûa Phaät, neân taùn döông
khen ngôïi Thieàn ñònh ba-la-maät; muoán giuùp cho hoï ñaït ñöôïc Phaùp
thaân bình ñaúng cöùu caùnh cuûa Phaät, neân taùn döông khen ngôïi Trí tueä
ba-la-maät; muoán giuùp cho hoï ñaït ñöôïc saéc thaân khaùc nhau hieän khaép
cuûa Phaät, neân khen ngôïi Phöông tieän ba-la-maät; muoán cho hoï vì caùc
chuùng sinh maø an truï taát caû kieáp, taâm khoâng nhaøm chaùn, neân taùn
döông khen ngôïi nguyeän Ba-la-maät; muoán giuùp hoï hieän thaân khaép laøm
nghieâm tònh taát caû coõi cuûa chö Phaät neân taùn döông khen ngôïi löïc Ba-
la-maät, muoán giuùp hoï hieän thaân thanh tònh tuøy theo sôû thích cuûa chuùng
sinh, neân taùn döông khen ngôïi trí Ba-la-maät; muoán giuùp hoï ñaït ñöôïc
thaân xinh ñeïp, toân quyù tuyeät ñoái, khoâng ñaém nhieãm neân taùn döông,
khen ngôïi söï xa haún caùc phaùp baát thieän hoài höôùng veà taát caû thieän phaùp
cuûa chö Phaät. Ta duøng ñuû loaïi taøi vaø phaùp nhö theá, ban cho caùc chuùng
sinh ñeàu maõn nguyeän, ai naáy ñeàu hoan hyû tieáp nhaän söï giaùo hoùa, roài ra
ñi.
Thieän nam! Ta laïi kheùo leùo cheá bieán taát caû caùc loaïi phaùp höông
ñaëc bieät nhö höông Voâ ñaúng thöôïng haïng, höông Taàn-ñaàu-taùt-lyù-ña
thöôïng haïng, höông Voâ naêng thaéng thöôïng haïng, höông Chuûng chuûng
giaùc ngoä thöôïng haïng, höông A-luõ-noa-mieät-ñeâ thöôïng haïng (höông
aáy maøu ñoû nhö maët trôøi môùi moïc, caây maøu nhö doøng nöôùc nhöïa, duøng
ñeå laøm höông), höông Tuøy thaân sôû duïc xuaát sinh thöôïng haïng, höông
Chieân-ñaøn thöôïng haïng cöùng meàm, tuøy thôøi, höông Long thaéng kieân
coá Chieân-ñaøn thöôïng haïng, höông Kieân haéc traàm thuûy thöôïng haïng,
höông Baát ñoäng chö caên thöôïng haïng. Nhöõng loaïi höông nhö theá ta,
ñeàu bieát coâng naêng, giaù trò, xuaát xöù vaø phöông phaùp bieán cheá hôn keùm
cuûa chuùng.
Thieän nam! Ta ñem höông naøy cuùng döôøng khaép caùc Ñöùc Phaät
ñaõ gaëp, ñaõ giuùp baûn nguyeän cuûa ta ñöôïc vieân maõn. Ñoù laø:
–Nguyeän cöùu hoä taát caû chuùng sinh.
–Nguyeän laøm nghieâm tònh taát caû coõi Phaät.
–Nguyeän cuùng döôøng taát caû Nhö Lai.
Thieän nam! Khi ta xoâng höông naøy ñeå cuùng döôøng, thì töø moät
höông sinh ra voâ löôïng höông, ñaày khaép taát caû phaùp giôùi trong möôøi
phöông. Trong bieån ñaïo traøng cuûa taát caû Nhö Lai, hoùa ra ñuû caùc cung
ñieän baèng höông thôm, höông töôøng vaùch, höông laàu gaùc, höông lan
can, höông ñuoåi keû ñòch, höông cöûa, höông cöûa soå, höông baùn nguyeät,
höông löôùi, höông hình töôïng, höông vaàng saùng, höông vaät trang söùc,
höông aùnh saùng, höông möa maây, höông côø, höông tröôùng, höông
phöôùn, höông long baùu, höông laøm trang söùc khaép caû möôøi phöông
phaùp giôùi, ñaày caû moïi nôi duøng ñeå cuùng döôøng.
Thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân taát caû chuùng sinh thaáy khaép
caùc Ñöùc Phaät, hoan hyû phuïng söï cuùng döôøng naøy thoâi. Coøn nhö caùc
Ñaïi Boà-taùt nhö Ñaïi Döôïc Vöông neáu thaáy, neáu nghe, neáu nhôù, neáu
nghó, neáu soáng chung, neáu sinh hoaït chung, neáu xöng danh, neáu tuøy hyû
thì ñeàu ñöôïc lôïi ích, ñeàu ñöôïc keát quaû. Chuùng sinh naøo ñöôïc gaëp thì hoï
laäp töùc tieâu dieät ñöôïc taát caû phieàn naõo, nhaäp vaøo Phaät phaùp, rôøi caùc
khoå aám, döùt haún taát caû noãi sôï sinh töû ñeán nôi Nhaát thieát trí voâ sôû uùy,
ñaäp tan caùc nuùi lôùn giaø cheát, an truï bình ñaúng ôû thaønh Ñaïi Nieát-baøn.
Nhöng laøm sao ta coù theå bieát vaø noùi heát haïnh vaø coâng ñöùc cuûa caùc vò
aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy coù moät thaønh lôùn teân Ña-la
traøng, thaønh aáy coù vò vua, teân laø Cam Loä Hoûa. OÂng ñeán thænh vaán vò
aáy, Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Töôûng giaû Phoå
Nhaõn, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng aân caàn, moät taâm meán
moä; roài töø giaõ ra ñi.
www.daitangkinh.org
Khi ôû choã Thieän tri thöùc Phoå Nhaõn, nghe phaùp moân Boà-taùt coù
khaû naêng laøm cho chuùng sinh hoan hyû thaáy khaép caùc Ñöùc Phaät; Ñoàng
töû Thieän Taøi ñeå taâm ghi nhôù chi tieát, lieân keát chuùng laïi vaø vui möøng
phaán khôûi, suy nghó: “Baäc Thieän tri thöùc kheùo duøng phöông tieän thaâu
nhaän ta, duøng taâm nhieät tình baûo hoä ta, khieán ta khoâng coøn thoaùi
chuyeån ñoái vôùi ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà”. Ñoàng töû chuyeân nieäm nhö
theá, lieàn sinh taâm tònh tín, taâm vui möøng, taâm phoùng khoaùng, taâm
ñieàu thuaän, taâm duõng tieán, taâm tòch tónh, taâm roäng lôùn, taâm trang
nghieâm, taâm khoâng chaáp, taâm voâ ngaïi, taâm ñaéc, taâm töï taïi, taâm
thöôøng taùc, taâm sö, taâm phaân bieät kheùo leùo, taâm phuïc vuï khaép chuùng
sinh, taâm tuøy choã nghe hieåu phaùp, taâm ñi ñeán khaép coõi Phaät, taâm
thaáy Phaät trang nghieâm, taâm luoân gaàn guõi Phaät, taâm chuyeân caàu
möôøi Löïc, taâm vöõng tieán khoâng thoaùi lui, roài thong thaû tieán böôùc,
vöôït qua nhieàu xoùm laøng ñaát nöôùc, sau ñoù môùi ñeán thaønh Ña-la
Traøng. Ñoàng töû ñi khaép nôi, tìm kieám baèng moïi caùch ñeå gaëp vua.
Cuøng luùc aáy, oâng gaëp nhöõng vò Baø-la-moân coù kieán thöùc roäng raõi,
ñang baøn veà theá phaùp nôi ngaõ tö ñöôøng. Thieän Taøi ñeán hoûi thaêm, laøm
caùch naøo ñeå ñöôïc yeát kieán vua Cam Loä Hoûa. Khi aáy, vò Baø-la-moân
ña trí trong nhoùm, hoûi Thieän Taøi:
–Ngaøi töø ñaâu ñeán? Thænh caàu vieäc gì maø muoán gaëp ñöùc vua cuûa
chuùng toâi?
Ñaùp:
–Toâi töø nöôùc Ñaèng Caên ñeán ñaây. Tröôûng giaû Phoå Nhaõn giaùo hoùa
cho toâi ñaït ñöôïc phaùp moân hoan hyû vaø ngaøi daïy toâi ñeán ñaây yeát kieán
ñaïi vöông, ñeå thænh vaán ngaøi veà vieäc Boà-taùt haønh haïnh Boà-taùt?
Vò Baø-la-moân noùi:
–Nöôùc Ñaèng Caên aáy bình yeân, phoàn thònh, saéc töôùng cuûa nhaân
giaû ñöùc tueä ñeàu trang nghieâm, töø choán aáy ñeán ñaây, chaéc chaén ñaõ ñaït
ñöôïc lôïi ích! Vì nhaân giaû laø baäc ñaïi trí nhaát ñònh seõ ñöôïc gaëp ñöùc vua
cuûa toâi. Ngaøi haõy taïm ngoài ñaây nghe toâi noùi heát: Ñöùc vua cuûa toâi
thöôøng ôû nôi chaùnh baûo ñieän trang nghieâm, ngoài nôi toøa Sö töû baèng
ma-ni thuø thaéng, ban haønh chaùnh phaùp giaùo hoùa cho chuùng sinh.
Thieän Taøi laïi hoûi:
–Vì sao ñöùc vua coù teân laø Cam Loä Hoûa?
Ñaùp:
–Ñöùc vua cuûa toâi coù ñaày ñuû baûy chi, giaùo hoùa baèng haïnh trung
ñaïo, trò phaït ngöôøi aùc, tieâu dieät keû phaïm phaùp; gioáng nhö löûa maïnh,
baûo hoä ngöôøi laønh, ban cho hoï nieàm vui gioáng nhö cam loä. Chính vì
ngaøi töø bi giaùo hoùa moät caùch bình ñaúng, neân tuoåi thoï cuûa vua taêng
tröôûng khoâng cuøng taâm khoâng chaùn ñuû. Vì theá ngöôøi trong nöôùc toâi
ñeàu khaéc hoïa, ngôïi khen laø “Myõ Vöông Thaïnh Ñöùc” vaø ñeàu goïi laø
Cam Loä Hoûa. Ñöùc vua toâi laïi duøng ñuû caùc phöông tieän giaùo hoùa chuùng
sinh, xeùt xöû vieäc tranh tuïng cho hoï, voã veà khi hoï yeáu ñuoái theá coâ, giuùp
ñôõ trong luùc hoï ñôn ñoäc, gaày döïng thaéng haïnh cho hoï, laøm cho taát caû
ñeàu döùt haún möôøi nghieäp aùc, chuyeân tu möôøi ñieàu thieän, nhö phaùp cuûa
Chuyeån luaân vöông thöïc hieän.
–Vì sao goïi laø ñaày ñuû baûy chi giaùo hoùa baèng haïnh trung ñaïo?
Ñaùp:
–Nhaân giaû laéng nghe cho kyõ, toâi xin noùi roõ!
Baûy chi ñoù laø:
1. Vua coù ñöùc thì thaàn daân kính ñoäi, nhö caùi ñaàu cuûa con ngöôøi.
2. Vua coù quan phuï taù trung löông hai beân, nhö hai vai cuûa con
ngöôøi.
3. Ñaát nöôùc coù caûnh roäng raõi, truø phuù, dung chöùa nhö caùi buïng
cuûa con ngöôøi.
4. Cuûng coá nhöõng nôi hieåm yeáu, bao kín muoân phöông, nhö loã
roán cuûa con ngöôøi.
5. Coù kho laãm löông thöïc, tieàn taøi, traøn ñaày; söï giao löu khoâng
gaëp khoù khaên nhö ñaàu goái cuûa con ngöôøi.
6. Coù binh oai töôùng só, quaân ngöïa tinh nhueä, ñieàu khieån theo yù
mình, nhö baép chaân cuûa con ngöôøi.
7. Caùc nöôùc laùng gieàng, khi trieàu coáng qua laïi ñeàu tuaân theo yù
vua, nhö chaân cuûa con ngöôøi.
Laïi coù hai phaùp, coù khaû naêng duy trì baûy chi:
1. Uy duõng.
2. Möu trí.
Hai ñöùc töông trôï nhö hai maét caù chaân cuûa con ngöôøi. Ñöùc vua
www.daitangkinh.org
nöông vaøo baûy chi maø ban haønh chaùnh giaùo, ban ñeán ñaâu taát caû ñeàu
tuøng phuïc, trang traûi khaép nôi nhö nuùi giaêng maây, nhö ñaát duy trì caùc
vaät, caây coû thaám nhuaàn, ñöùc truøm muoân daân. Do ñoù, khaép boán bieån
ñeàu nhôø Thaùnh hoùa. Neáu caùc chi vaø ñöùc khieám khuyeát thì khaùc naøo xe
coøn moät baùnh, chim moät caùnh, chaéc chaén khoâng theå naøo bay lieäng ñeán
nôi xa ñöôïc. Nhöõng ñieàu aáy, ñöùc vua toâi ñeàu troïn veïn, teân tuoåi vang
khaép.
Nhaân giaû cuõng neân bieát ! Ñöùc vua nöôùc toâi thaønh töïu chín phaùp
coù khaû naêng laøm Chuyeån luaân vöông. Chín phaùp ñoù laø:
1. Oai ñöùc buûa khaép caùc nöôùc laân caän, töï mình cuûng coá chöùc saéc
cho hoï.
2. Khoâng thu thueá maø chæ duøng aân ñöùc vaø nieàm tin ñeå caûm hoùa
hoï.
3. Caûm hoùa cho ngöôøi khoâng tuaân phuïc, noùi veà chuyeän quaân
thaàn laøm cho hoï caøng nghi ngaïi.
4. Thay loøng ñoåi daï, quaân thaàn ngôø vöïc nhau, thì nhaø vua thuyeát
giaûng cho hoï hoøa ñoàng vaø cuøng höôùng veà vôùi söï giaùo hoùa cuûa baäc
Thaùnh.
5. Kheùo leùo thuyeát phuïc, nhöõng keû khoâng nghe thì ñem quaân
chinh phaït.
6. Xem vò chuû kia xuaát töôùng coù ñöùc hay khoâng.
7. Xeùt hoï ñöùc ít thì baøn caùch cho hoï thuû thaønh.
8. Bieát ñoaùn quaân maïnh hay yeáu qua caùch hoï giöõ thaønh.
9. Töï mình saép xeáp vieäc trong nöôùc laøm cho daân hoøa, quaân vui.
Ñöùc vua nöôùc toâi ñuû chín phaùp naøy, maét tueä luoân luoân saùng vaø
chieáu giuùp khaép taát caû. Theá neân ngoaøi taùm phöông ñeàu quy veà chaùnh
hoùa, hoï töï caàu vaøo laøm quan vónh vieãn khoâng bieát thoaùi lui. Ví nhö caùc
doøng nöôùc chaûy vaøo bieån caû ñeàu cuøng moät vò khoâng coù taâm khaùc.
Nhaân giaû neân bieát ! Ñöùc vua nöôùc toâi chính laø baäc Ñaïi Boà-taùt, thôø
nhieàu Ñöùc Phaät, ñaày ñuû ñaïi Töø bi, öùng hieän giöõa coõi ñôøi, che chôû
chuùng sinh, bieát caùc chuùng sinh tieáp nhaän chaäm, neân tröôùc heát tuyeân
thuyeát veà phaùp vua cho thaân cuûa hoï thaám nhuaàn troïn veïn vaø giuùp cho
taâm hoï ñöôïc giaûi thoaùt. Theá neân ñöùc vua cuûa toâi coù hai thaùnh ñöùc. Ñoù
laø:
1. Noäi ñöùc: Chuûng toäc chaân chaùnh, coù taâm nhaân töø vaø trí tueä saâu
xa.
2. Ngoaïi ñöùc: Noùi löôïc nhö treân sau seõ giaûng roäng.
–Noäi ñöùc laø theá naøo xin giaûng giaûi cho?
Ñaùp:
–Naøy Nhaân giaû! Ñöùc vua nöôùc toâi chuûng toäc toân quyù, ñích toân
thöøa keá truyeàn laïi nhieàu ñôøi, vaøo thai, truï thai ñeàu coù chö Thieân hoä
nieäm, sau khi sinh ra cho ñeán luùc ñaêng quang, caû vaïn nöôùc ñeàu giao
haûo chuùc phuùc vui veû, thaùnh ñöùc nhö maët trôøi moïc, hoïc roäng nhôù saâu,
nhaân trí, hieáu thuaän, cung kính, töø hoøa, ban aân hueä, thoâng minh lanh
leï, ñuû caùc hoå theïn; thaân ñaày söùc löïc, khoâng coù taät beänh; taâm khoâng
thoâ baïo, chaáp nhaän nhaãn nhuïc, toân hieàn troïng ñöùc, thöông töôûngcaùc
loaøi; ñoái vôùi taøi naêng vaø vò trí cuûa mình, luoân luoân bieát döøng, bieát ñuû;
thöôøng nghó caùch cöùu hoä ngöôøi gaëp naïn; kheùo thu giöõ naêm caên,
khoâng phoùng tuùng taâm yù, bieän taøi voâ ngaïi, thöôøng caát tieáng gaàm cuûa
sö töû, noùi lôøi chaân thaät, xa rôøi saân haän aùi nhieãm, thoâng hieåu aâm thanh
thuø thaéng, nhöõng luaän ñieäu khaùc cuûa theá gian; oai nghi ñænh ñaït, moïi
ngöôøi ñeàu kính sôï, an uûi trieàu thaàn, che chôû thöù daân, xoùt thöông
chuùng sinh, taâm khoâng phaân bieät, xeùt saéc thaùi vaø lôøi noùi cuûa ngöôøi
maø bieát ñöôïc taâm tö cuûa hoï, nhìn qua hình daùng voi ngöïa cuõng bieát
chuùng thuaàn thuïc hay khoâng; vôùi ngöôøi coù aân ñöùc thì baùo ñaùp khoâng
bieát moûi meät, vôùi keû oaùn thuø thì kheùo leùo giuùp ñôõ, khi ñeán thaønh aáp
xa thì ngaøi ngoài thaúng trong xe, soi xeùt kyõ taâm mình khoâng queân vieäc
trong ngoaøi; döïa ñi laïi nhö vaäy, ñeå an uûi ngöôøi trong nöôùc. Neáu coù
ngöôøi naøo phaûn laïi leänh vua, nhieãu haïi daân chuùng, haønh ñoäng phi
phaùp, thì tröôùc heát ñöùc vua duøng lôøi hay, khuyeân giaûng ñuùng phaùp.
Hoï boû nghòch theo thuaän thì vua töø bi löôïng thöù. Caùc nôi ngaøi cai trò
khoâng giaûm bôùt, khoâng coù cöôùp ñoaït, cuõng khoâng xua ñuoåi khaùch,
nghe daïy khoâng choái caõi, taêng cöôøng chinh phaït, ñaùnh thaéng keû ñòch,
muïc ñích laø laøm cho moïi ngöôøi ñöôïc an; vì theá maø ñöùc vua cuûa toâi,
ñöôïc ca ngôïi khaép nhö vaäy.
Nhaân giaû neân bieát! Ngaøy ñeâm ôû ñôøi phaân ra taùm thôøi. Sôùm boán
thôøi, toái boán thôøi, moãi thôøi khaùc nhau. Trong aáy moãi thôøi laïi chia boán
www.daitangkinh.org
phaàn, suoát ngaøy laãn ñeâm coù ba möôi hai phaàn, duøng gioït nöôùc ñaày ñeå
phaân ñònh maø bieát giôø giaác. Boán thôøi trong ngaøy laø: Töø sau luùc gaø gaùy
cho ñeán giôø thìn laø thôøi thöù nhaát, sau thôøi ñaàu ñeán ñaàu giôø ngoï laø thôøi
thöù hai, sau nöûa giôø ngoï cho ñeán giôø thaân laø thôøi thöù ba, nöûa giôø thaân
ñeán maët trôøi laën laø thôøi thöù tö. Thôøi thöù nhaát, khoaûng maët trôøi chöa
moïc laø hai phaàn ñaàu, sau luùc maët trôøi moïc cho ñeán khi saùng haún laø hai
phaàn sau. Boán phaàn nhö theá goïi laø thôøi ñaàu trong ngaøy. Ñöùc vua cuûa
toâi chuyeân caàn, khoâng tham nguû nghæ, trong ñeâm boán thôøi, an nghæ hai
thôøi, thôøi thöù ba thöùc daäy thieàn ñònh, thoï höôûng phaùp laïc, töø taâm chaùnh
ñònh cuûa mình. Trong thôøi thöù tö, nghó ñeán chuùng daân khoâng nghó ñeán
tham saân. Töø thôøi ñaàu trong ngaøy, tröôùc heát laø ñaùnh raêng… cho ñeán
cuùng teá coù möôøi vieäc:
1. Ñaùnh raêng.
2. Taém röûa.
3. Maëc aùo môùi.
4. Xoa höông thôm.
5. Ñoäi maõo chaâu ñeïp.
6. Xoa daàu nôi chaân.
7. Mang giaøy vôù.
8. Caàm loïng.
9. Xeáp ñaët ngöôøi haàu.
10. Chuaån bò teá leã.
–Vì sao moãi saùng sôùm, ñöùc vua phaûi ñaùnh raêng cho ñeán teá leã roài
môùi laâm trieàu?
Ñaùp:
–Thöa Nhaân giaû! Nguyeân nhaân chính laøm cho theá giôùi taêng
tröôûng laø nhôø vaøo vua. Vua söûa ñoåi nôi daân chuùng thì tröôùc heát phaûi
söûa ñoåi thaân mình, do thaân an neân taâm yù haøi hoøa, tinh thaàn trong saùng,
thaân theå linh hoaït thì vieäc ban leänh daïy doã khoâng chaät heïp, vì theá maø
ñöùc vua cuûa toâi phaûi ñaùnh raêng cho ñeán teá leã. Vaû laïi, möôøi vieäc naøy
moãi vieäc coù khaû naêng sinh ra möôøi loaïi coâng ñöùc.
Tröôùc heát noùi veà möôøi coâng ñöùc ñaùnh raêng:
1. Tieâu thöùc aên ngaøy hoâm qua.
2. Tröø ñaøm.
3. Giaûi caùc ñoäc.
4. Taåy chaát baån trong raêng.
5. Mieäng phaùt sinh muøi thôm.
6. Laøm saùng maét.
7. Saïch yeát haàu.
8. Moâi khoâng bò nöùt.
9. Laøm cho tieáng noùi maïnh meõ.
10. AÊn moùn gì cuõng thaáy ngon.
Sau moãi buoåi aên saùng, vua ñeàu ñaùnh raêng, duøng caùc caây cay
ñaéng laøm taêm xæa raêng, duïng taâm moät caùch vi teá nhö vaäy thì ñuû nhöõng
phöôùc ñöùc.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi taém goäi baèng nöôùc höông coù ñuû möôøi
coâng ñöùc:
1. Coù khaû naêng tröø gioù.
2. Ñuoåi yeâu quaùi.
3. Tinh khí sung maõn.
4. Tuoåi thoï taêng tröôûng.
5. Giaûi toûa nhöõng khoå nhoïc thieáu keùm.
6. Thaân theå mòn maøng.
7. Tröø saïch caáu ueá.
8. Phaùt trieån khí löïc.
9. Laøm cho ngöôøi thích chieâm ngöôõng.
10. Kheùo tröø boû böïc boäi.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi maëc aùo môùi coù ñuû möôøi coâng ñöùc:
1. Taêng tröôûng ñieàm laønh.
2. Vui thích ñi boä.
3. Quyeán thuoäc kính yeâu.
4. Moïi ngöôøi khoâng sôï.
5. Thaân taâm an laïc.
6. Lôïi ích cho tuoåi thoï.
7. Tinh saïch khoâng coù buïi baån.
8. Tieáng khen vang khaép.
9. Hieàn thaùnh hoä nieäm.
www.daitangkinh.org
10. Taát caû ñeàu khen ngôïi.

Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi xoa caùc loaïi höông thì coù ñuû möôøi coâng
ñöùc:
1. Tinh khí taêng tröôûng.
2. Thaân thôm tho tinh khieát.
3. Ñieàu hoøa aám maùt.
4. Tuoåi thoï keùo daøi.
5. Hình saéc töôi ñeïp.
6. Taâm thaàn vui thích.
7. Tai maét tinh saùng.
8. Con ngöôøi cöôøng traùng.
9. Ngöôøi chieâm ngöôõng sinh quyù kính.
10. Ñuû ñaïi oai ñöùc.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi ñoäi maõo baèng chaâu baùu ñeïp, coù ñaày ñuû
möôøi coâng ñöùc:
1. Moãi ngaøy taêng tröôûng phöôùc thuø thaéng.
2. Chaâu baùu töï ñeán.
3. Saéc dieän raïng rôõ.
4. Bieän taøi trong treûo, löu loaùt.
5. Ñuû caùc ñieàm laønh.
6. Thaân taâm khoâng coøn khoå naõo.
7. Nieàm vui thöôøng ñeán.
9. Ñuû nghò löïc maïnh meõ.
10. Haàu caän aân caàn vui veû.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi xoa daàu thôm nôi chaân coù ñuû möôøi coâng
ñöùc:
1. Coù khaû naêng tröø beänh phong.
2. Thaân taâm nheï nhaøng.
3. Tai maét saùng toû.
4. Tinh khí phaùt trieån.
5. Ghi nhôù khoâng queân.
6. Giaûm bôùt hoân meâ.
7. Moäng thaáy ñieàm laønh.
8. Tuoåi thoï ñöôïc keùo daøi.

9. Tröø caùc caáu ueá.
10. Khoâng sinh caùc beänh.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi mang giaøy vôù ñeïp ñuû möôøi coâng ñöùc:
1. Mui baøn chaân mòn maøng.
2. Thaân saûng khoaùi nheï nhaøng.
3. Coù söùc ñi boä.
4. Lôïi ích cho tinh khí.
5. Ñi ñöùng an oån.
7. Oai nghi ñónh ñaït.
8. Taû höõu vui veû.
9. Hình töôùng ñoan nghieâm.
10. Chö Thieân kính sôï.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi coù ngöôøi haàu caàm baûo caùi coù ñuû möôøi
coâng ñöùc:
1. Toân troïng uy nghieâm.
2. Hình saéc raïng rôõ.
3. Ñi ñöôøng khoûi naéng.
4. Khoâng bò vöôùng gioù buïi.
5. Coù khaû naêng che möa.
6. Khoâng nhìn nhöõng ñieàu voâ phöôùc.
7. Moïi ngöôøi kính sôï.
8. Thaân ñöôïc baûo veä.
9. Khí löïc ñöôïc taêng tröôûng, lôïi ích tuoåi thoï.
10. Saïch seõ saùng ngôøi.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi coù thò veä trang nghieâm ñuû möôøi coâng
ñöùc:
1. Oai nghi nghieâm tuùc.
2. Laøm cho ngöôøi kính sôï.
3. Taêng theâm veû cöông nghò cho vua.
4. Coù uy theá cho phuï taù cuûa vua.
5. Haøng phuïc ngöôøi aùc.
6. Thieân thaàn hoä veä.
www.daitangkinh.org
7. Cheá ngöï thuù döõ.

8. Hôïp yù vua.
9. Yeâu taø khoâng xaâm nhaäp.
10. Thi haønh leänh vua, quyeán thuoäc trang nghieâm vaây quanh nhö
theá.
Ñöùc vua cuûa toâi nhö ngöôøi ñi xe boán ngöïa, kieåm soaùt tröôùc sau,
ñieàu phuïc mình vaø ngöôøi, roäng löôïng maïnh meõ, hôïp vôùi phaùp ñoä,
cöông nhu thích nghi, nhö ñaïi thuyeàn tröôûng thoáng laõnh caùc thuyeàn,
chieác naøo luûng chaûy thì tu boå kòp thôøi. Ngöôøi haàu caän vua, theå nöõ noäi
cung; tuoåi cao ñöùc troïng, troâng coi cung vua. Ngöôøi dung maïo treû trung
thì cho hoï laøm thò veä hoaëc ñi tröôùc daãn ñöôøng, ñoát höông, tung hoa,
thoåi oác, troåi nhaïc, ca vònh, khen ngôïi, trang nghieâm ñuû caùch; hoaëc ñi
theo haàu vua, caàm quaït, naém phaát traàn, xoa höông lo y phuïc. Nhöõng
vaät duïng rieâng tö ñeïp söû duïng tuøy thôøi, ñeàu coù ñaày ñuû. Ngöôøi daãn
ñöôøng nhö theá phuïc vuï ñuùng yù vua.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 12

Khi aáy vò Baø-la-moân laïi noùi vôùi Ñoàng töû Thieän Taøi:
–Ñöùc vua cuûa toâi coù ñuû caùc phaùp thöùc vaø oai nghi thanh tònh vieân
maõn nhö treân. Khi nhaø vua vaøo ñaïo traøng, ñaûnh leã Hieàn thaùnh laø caàu
phöôùc phuø hoä, thaám nhuaàn cho chuùng sinh; hoaëc cuùng teá toå toâng ñeå
baùo ñaùp aân ñöùc, daïy ngöôøi hieáu kính, laøm lôïi ích khaép muoân phöông;
hoaëc ñi kinh lyù ñeå voã veà daân chuùng vaø xem xeùt caùc phöông caàm quaân
ruùt quaân, vieäc xong caùo töø, coù nöôùc, haïn haùn, ñieàu laønh, ñieàu döõ ñeàu
caàu chuùc ñöôïc an laønh. Khi cuùng teá, ngaøi nhaát taâm chuyeân chuù, cung
kính heát möïc, töôûng nhö ñang coù vò aáy hieän höõu tröôùc maét vaø nhôù nghó
ñeán lôøi daïy cuûa vò aáy, heát loøng hieán daâng, doác heát taâm löïc, khoâng coøn
yù nieäm rieâng bieät. Quan phuï taù trong nöôùc hieàn löông tieát haïnh, coù
coâng coù ñöùc, tuoåi cao ñöùc troïng, taïi gia hoaëc xuaát gia, ñeàu ñöôïc moïi
ngöôøi toân thôø. Giaû söû sau khi cheát thì ñöôïc taïc hoïa hình aûnh, tuøy theo
coâng haïnh cuûa hoï maø xaây döïng thaùp mieáu. Ñöùc vua cuûa toâi trong moãi
ngaøy nhö theá, beân trong raát thaät taâm, ngoaøi thì bieåu loä söï cung kính
cuùng döôøng; coù nhieàu cuûa caûi ñoà aên uoáng vaø nhöõng thöù traân chaâu baùu
laï. Vieäc thôø kính leã baùi khoâng boû beâ. Möôøi vieäc nhö treân töø ñaùnh raêng
ñeán cuùng teá thöïc hieän ôû hai phaàn tröôùc cuûa thôøi ñaàu trong ngaøy, coøn
hai phaàn sau, laø tröôùc khi maët trôøi moïc, ñaàu tieân laø môøi löông y vaán an
söùc khoûe ngaøi, ngaøy ñeâm phuïc vuï aên uoáng theá naøo, keá ñeán môøi thaày
toaùn soá vaøo, xuû queû aâm döông, xem söï vaän haønh cuûa maët trôøi, maët
traêng, möa, gioù vaø caùc vì sao aån hieän chính hoaëc leäch treân ñöôøng ñi
www.daitangkinh.org
baùo ñieàm toát hay xaáu, laøm leã giaûi tröø. Moïi vieäc ñeàu thaønh thaät baùo caùo
kín ñaùo cho vua, khoâng tieát loä ra ngoaøi vì sôï moïi ngöôøi coù theå nghe
leùn. Ngöôøi trong thôøi aáy chæ nghe phaùn ra moät lôøi, laø laøm hoaøn taát moïi
vieäc. Khi vua laâm trieàu coù möôøi ngaøn ñaïi thaàn vaây quanh ñeå phuï taù
vua, thöïc hieän leänh vua. Nhöõng vieäc naøy chieám heát hai phaàn sau cuûa
thôøi ñaàu trong ngaøy. Keá ñeán thôøi thöù hai laø daâng thöùc aên leân cho vua,
taáu nhaïc hay vaø ñuû caùc troø vui ñeå vua vui loøng. Thôøi thöù ba, taém röûa,
nghæ ngôi, coù möôøi öùc theå nöõ, taáu aâm nhaïc beân trong, dung maïo tuyeät
ñeïp taâm yù hieàn hoøa vaây quanh haàu haï theo yù vua vaø luoân luoân khôûi
taâm Töø. Ñöùc vua coù vöôøn caây thanh tònh trang hoaøng khaép nôi, neáu
ñöôïc nghe hoaëc thaáy thì tieâu tröø phieàn naõo. Ñeán thôøi thöù tö, treân chaùnh
ñieän cuûa vua, coù ñaët moät baûo toøa luaän ñaïo, ñöôïc trang trí baèng caùc
baùu, ôû trong nöôùc, vua ñi khaép nôi thænh caàu nhöõng vò Sa-moân, Baø-la-
moân coù ñaïi trí tueä hoaëc ñaït ñöôïc ñaïo quaû veà dieãn thuyeát chaùnh phaùp.
Vì caàn laéng nghe nghóa phaùp, neân vua heát taâm cung kính, heát taâm toân
troïng, chaép tay chaøo hoûi, leã baùi, môøi vò aáy an toïa, roài thöa hoûi: “Nhöõng
gì laø phaùp thieän? Nhöõng gì laø phaùp aùc? Theá naøo laø chaùnh? Theá naøo laø
taø? Theá naøo laø toån haïi? Theá naøo laø ích lôïi? Nhöõng gì caàn laøm ñeå laøm
ngay? Nhöõng gì döøng ñeå döøng ngay?” Nhaø vua coøn trieäu taäp caùc vò
quan kyø cöïu aån daät coù ñaïo ñöùc vaø trí thöùc gaàn guõi, hoïc hoûi ñeå ñöôïc
thoâng laøu, thænh vaán vieäc trieàu chaùnh, baøn vieäc thaønh baïi. Nhôø ñöùc cuûa
vua moãi ngaøy moät höng thaïnh troïn veïn, neân chuùng sinh trong nöôùc ñeàu
laàn löôït ñöôïc an laïc, coù theå laøm cho hoï gieo nhaân giaûi thoaùt trong ñôøi
hieän taïi. Vì sao? Vì vieäc laøm cuûa taát caû caùc vò Boà-taùt ñeàu laø Phaät söï.
Ví nhö vaàng traêng non ñaàu thaùng seõ saùng daàn cho ñeán ngaøy möôøi laêm
thì aùnh saùng troøn ñaày toûa chieáu khaép möôøi phöông; ví nhö nöôùc haûi
trieàu ñaàu thaùng, daâng cao daàn ñeán ngaøy möôøi laêm laø traøo daâng thaønh
soùng lôùn cuoán xa vaïn daëm. Phaùp cai trò vaø giaùo hoùa cuûa vua cuõng theá,
ñöùc cuûa vua taêng tröôûng nhö vaäy. Neáu khoâng coù vua vaø cöïu ñaïi thaàn
trí tueä thì khaùc naøo thuyeàn khoâng coù chuû taát bò ñaém chìm trong doøng
nöôùc xoaùy.
Laïi nhö chuùng sinh, gaëp luùc haïn haùn khoâng coù nöôùc, caàu söï giuùp
ñôõ cuûa trôøi Ñeá Thích ñeå oâng ta hoä nieäm, nhöng roài khoâng möa, giaû söû
keùo daøi ñeán möôøi naêm, nhöõng chuùng sinh naøy cuõng chöa chaéc ñaõ cheát.
Ngöôïc laïi, noäi trong moät ngaøy neáu khoâng coù vua, thì baù taùnh seõ loaïn
laïc, gieát haïi laãn nhau cho ñeán heát. Theá neân bieát raèng, söï che chôû
chuùng sinh, vua hôn Ñeá Thích.
Coøn nöõa, nhôø nghe phaùp thuø thaéng neân ñöùc vua cuûa toâi thöôøng töï
caûnh tænh ñeå giaùo hoùa chuùng sinh. Moãi khi laâm trieàu, ñöùc cuûa vua taêng
tröôûng, uy löïc maïnh meõ, chinh phuïc khaép caùc nöôùc laân caän. Ngoaøi
vieäc thieát laäp nghi leã cung ñình ñuû caùch toân nghieâm, taáu aâm nhaïc hay
ñeå kính caån haàu vua. Vua coøn cuøng vôùi quyeán thuoäc noäi cung vaây
quanh ñeán toøa Sö töû, thaân taâm voâ uùy, nhö maët trôøi ra khoûi maây aùnh
saùng chieáu khaép. Gioáng nhö trôøi Ñeá Thích giöõa chuùng trôøi, ôû boán goùc
ñieän trí ñaët boán ngöôøi to lôùn maëc aùo giaùp vaøng. Nhö trôøi Töù Thieân
vöông coù taû höõu caàm binh khí baûo veä hai beân; ñieàu ñoù cho thaáy raèng
ñöùc vua cuûa toâi oai ñöùc voøi voïi, yù chí truøm khaép, khoâng ñeå taâm nghe
thaáy nhöõng chuyeän vuïn vaët cuûa baù taùnh maø chæ luoân suy nghó ñeán haïnh
thuaän. Nhö bieån nuoát soâng, nhö nuùi che baùu vaät. Khi aâm nhaïc döùt,
trong ngoaøi ñeàu nhaát taâm. Cuøng luùc aáy, ñöùc vua cuûa toâi, quaùn saùt khaép
thuoäc haï, thaáy hoï coù ñaày ñuû caùc oai nghi vaø trang söùc ñoà toát ñeïp,
nhöng bieát chuùng ñeàu laø huyeãn hoùa, taâm vua kieân ñònh vaø duøng lôøi töø
hoøa noùi keä raèng:
Hoäi hôïp khoaûnh khaéc tan
Giaøu sang ñeàu voâ thöôøng
Maïng ngöôøi nhö aùnh chôùp
Cöôøng löïc ñeàu cuõng cheát
Ma cheát luoân rình raäp
Voâ thöôøng phaù nuùi baùu
Thaéng phaùp luoân kieân coá
Neân tu, ñöøng buoâng lung.
Ñöùc vua noùi keä roài, truyeàn leänh cho quaàn thaàn ñeàu trôû veà vò trí
cuûa mình. Vua cai trò trieàu chính laøm lôïi ích chuùng sinh taâm khoâng bieát
nhaøm chaùn hoaëc pheá boû.
Nhaân giaû neân bieát! Noäi ñöùc cuûa vua toâi laø nhö theá.
–Theá naøo goïi laø ñöùc giaùo hoùa beân ngoaøi cuûa vua?
Ñaùp:
www.daitangkinh.org
–Thöa Nhaân giaû! Taát caû chuùng sinh vaø khí theá gian, ñöôïc an laäp
duy trì laø ñeàu nhôø vaøo nghieäp quaû cuûa töï thaân hoï vaø söùc phöôùc ñöùc cuûa
caùc vò vua. Khi kieáp môùi thaønh, thì khí theá gian vaø con ngöôøi ñeàu hoùa
sinh, cô theå vieân maõn, hình töôùng ñaày ñaën, saéc thaân saùng ngôøi khoâng
nhôø ñeán söï aên maëc, khoâng coù ngaøy ñeâm. Nhôø phöôùc baùo thuø thaéng ñôøi
tröôùc neân vò cuûa ñaát theo ñoù maø sinh, cho ñeán khi luùa thôm töï nhieân
xuaát hieän. Sau laäp leân ñieàn chuû, khaép nôi xa gaàn ñeàu höôùng veà, ñeå caàu
söï che chôû, quan taâm, bình ñaúng. Ñoù laø doøng Saùt-ñeá-lôïi. Töø ñoù ñeán
nay vua truyeàn thöøa giaùo hoùa khoâng döùt. Con ngöôøi coù taâm tham,
khoâng coù chuû thì laøm loaïn. Nöôùc coù vua laøm chuû thì taát caû ñeàu ñöôïc
bình yeân, neân noùi vua coù khaû naêng baûo hoä cho chuùng sinh. Nhaân giaû
neân bieát loaøi ngöôøi coù boán toäc hoï:
1. Doøng Baø-la-moân, doøng naøy ña soá soáng baèng khaåu nghieäp.
2. Doøng Saùt-ñeá-lôïi, ña soá soáng baèng ñoâi tay.
3. Doøng Pheä-xaù, ña soá soáng baèng ngheà ruoäng.
4. Doøng Tuaát-ñaït-la, soáng baèng ngheà chaên nuoâi.
Ngoaøi ra laø nhöõng loaïi Chieân-ñaø-la xen taïp khaùc, phaàn nhieàu hoï
ñeàu sinh soáng baèng luaät nghi xaáu aùc. Nhöng boán chuûng toäc naøy vaø
nhöõng chuûng toäc taïp nhaïp khaùc, taäp nghieäp khoâng ñoàng, choã ôû cuõng
khaùc. Töø treû ñeán giaø, tuy vieäc laøm cuûa hoï coù khaùc nhau nhöng ñeàu coi
troïng boán vieäc. Boán vieäc aáy laø nhöõng gì?
1. Laø reøn luyeän ngheà nghieäp.
2. Kinh doanh cuûa caûi.
3. Cuøng thoï höôûng duïc laïc.
4. Ñeàu caàu giaûi thoaùt.
Noùi reøn luyeän ngheà nghieäp nghóa laø töø beù ñeán lôùn, hoï ñeàu luaân
phieân nhau, hoïc taäp nhöõng vieäc cuûa hoï. Nhö nghieäp cuûa Baø-la-moân laø
tu trí tueä, nghieân cöùu saùch vôû, ghi cheùp, toaùn soá aâm döông, thaân töôùng
laønh döõ, kinh saùch Veä-ñaø. Doøng Saùt-ñeá-lôïi, noã löïc luyeän taäp baén cung,
côõi ngöïa, lo vieäc trieàu chính, nuoâi daïy ngöôøi, caám ñoaùn keû baïo ngöôïc,
ca haùt ñeå vui loøng chuùng vaø chinh phaït khoâng döøng. Doøng Pheä-xaù laø
laøm ruoäng, caøy, gieo gioáng, laøm coû, thaâu hoaïch caát chöùa vaøo kho. Ñaát
nöôùc laø goác cuûa nhaân thieân. Doøng Tuaát-ñaït-la coù ngöôøi buoân baùn hoaëc
ngöôøi khoâng buoân baùn, qua laïi buoân baùn ñeå ñaït ñöôïc nhieàu lôïi nhuaän.
Giaûng noùi kinh doanh nghóa laø ñaõ thaønh ñaït söï nghieäp; noùi chung taát
caû ñeàu töï gaày döïng söï nghieäp cho mình vaø ñeàu ôû vaøo ñoaøn nhoùm, xaây
döïng ñôøi soáng rieâng. Noùi ngöôøi höôûng thuù vui laø: Ñaõ sung maõn veà taøi
lôïi, xaùc ñònh choã ôû, cöôùi hoûi tieäc tuøng, höôûng thuï nieàm vui thanh saéc.
Noùi ngöôøi giaûi thoaùt thì coù hai loaïi caàn ñöôïc noùi:
1. Doøng Baø-la-moân vaø doøng Saùt-ñeá-lôïi, khi qua tuoåi naêm möôi
toùc ñaõ ñieåm baïc, töôùng bieán saéc suy, nhaøm chaùn cuoäc ñôøi, döùt boû tình
thaâm, ra ñi caàu ñaïo, ñeàu goïi laø chaân tu. Nhöng söï tu taäp cuûa hoï khaùc
nhau, baûn thaân vò thaày truyeàn thöøa cuõng khoâng gioáng. Chín möôi saùu
phaùi, ñeàu thöïc hieän theo toâng phaùi rieâng cuûa mình, hoaëc tính ñeán giaûi
thoaùt, hoaëc caàu sinh Thieân.
2. Nhöõng ngöôøi doøng hoï Thích, ñeä töû cuûa Ñöùc Nhö Lai, laø ngöôøi
hoïc ba thöøa, uoáng vò cam loä, tu taäp töø bi, laøm lôïi ích cho chuùng sinh.
Taát caû nhöõng toâng chaùnh, toâng taø, taïi gia vaø xuaát gia chuyeân taâm hoïc
ñaïo nhö theá, ñeàu nöông vaøo nöôùc naøy maø ñöôïc toàn taïi vaø ñeàu nhôø ñöùc
vua cuûa toâi dieãn thuyeát, truyeàn baù vaø hoùa ñoä. Nhöõng hoïc giaû nhö sôïi
daây quay baùnh xe. Ngöôøi laøm nhöõng ngheà nghieäp nhö cuïc ñaát seùt. Ñöùc
vua cai trò nöôùc nhö ngöôøi thôï naën ñaát, kheùo leùo laøm lôïi ích cho mình
vaø ngöôøi, nhö taïo thaønh caùc vaät duïng. Neáu khoâng coù naêng löïc cuûa vua
thì coâng haïnh khoâng thaønh, phaùp luaät cuõng khoâng coøn huoáng gì laø ban
boá ích lôïi. Vaû laïi, söï tu caùc coâng ñöùc cuûa hoï moät phaàn saùu luoân thuoäc
cuûa vua. Phöôùc cuûa vua nhö nuùi cao toân quyù, vöõng chaõi khoù hoaïi.
Ngoaøi ra caùc nöôùc khaùc, vì khoâng tuaân theo luaät phaùp chaân chaùnh, neân
ngöôøi trong nöôùc, ngöôøi töï yù tích aùc, laøm cho ngöôøi tu thieän khoâng
ñöôïc chuùt taïm yeân. Nhöõng toäi chöôùng laøm trôû ngaïi söï tu taäp vaø taïo
nghieäp baát thieän nhö theá, moät phaàn saùu thuoäc veà toäi cuûa caùc vua nöôùc
aáy, noù nhö nuùi cao voøi voïi, vöõng chaéc khoù huûy hoaïi. Theá neân ñöùc vua
cuûa toâi laø ngöôøi phöôùc tueä thuø thaéng.
Luùc aáy, vò Baø-la-moân laïi hoûi Ñoàng töû Thieän Taøi:
–Nhaân giaû khoâng nghe Ñòa thaàn noùi sao? Ñòa thaàn thöôøng noùi:
Toâi vaùc ñaïi ñòa vaø taát caû nhöõng vaät treân aáy keå caû nuùi Tu-di, toâi cuõng
khoâng cho laø naëng vaø cuõng khoâng nhaøm chaùn. Nhöng toâi luoân luoân
nhaøm chaùn ñoái vôùi ba haïng ngöôøi vaø khoâng muoán giöõ hoï. Ba haïng aáy
laø:
www.daitangkinh.org
1. Mang taâm phaûn nghòch möu haïi vua.

2. Vong aân ngöôøi thaân, baát hieáu vôùi cha meï.
3. Khoâng tin nhaân quaû, huûy baùng Tam baûo, phaù phaùp luaân taêng,
ngaên ngöôøi tu thieän.
Ba haïng ngöôøi nhö theá toâi raát sôï, cho ñeán moät nieäm cuõng khoâng
muoán löu giöõ.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi, ban traûi giaùo hoùa chaùnh phaùp, ñöôïc chö
Phaät hoä nieäm, huoáng gì long thaàn. Nhôø chaùnh taâm aáy, neân coù khaû naêng
ngaên caùc ñieàu aùc, nhö giöõ khoùa luaät phaùp, phaùp taø khoâng sinh, coù theå
caûm hoùa ñieàu phuïc caû ngöôøi laøm nhöõng ñieàu voâ boå ôû ñôøi, giuùp hoï
chaùnh kieán tu haønh; cuõng nhö traâu chuùa, khi noù ñi thì caû ñaøn ñeàu ñi
theo. Ñöùc vua cuõng theá, giaùo hoùa khaép nôi, taát caû höõu tình ñeàu tuøy
thuaän. Nhö caùi moùc saét coù khaû naêng ngaên voi ñieân. Vua trò nöôùc baèng
chaùnh phaùp, coù khaû naêng chinh phuïc ngöôøi aùc, cuoái cuøng laøm cho hoï
ñoàng höôùng ñeán giaûi thoaùt.
Laïi nöõa, ñöùc vua cuûa toâi döïng nöôùc, luoân caên cöù vaøo ba vieäc:
1. Nhôù tröø naêm vieäc sôï haõi.
2. Tuyeån choïn ba quan caän thaàn.
3. Söûa ñoåi vieäc aên uoáng cuûa nhaø vua.
Vì sao? Vì vieäc phoø taù vua vaø nuoâi daïy ngöôøi tröôùc heát laø döùt tröø
noãi sôï haõi. Quan coù ñaày ñuû oai ñöùc, soáng haøi hoøa, ñöôïc daâng nhöõng
thöùc aên ngon, quyù thaân vaø vaät, bieát daïy ngöôøi trung hieáu, thaân caän, toân
kính, baäc tröôûng thöôïng.
–Naêm noãi sôï laø nhöõng gì maø ôû nöôùc naøy khoâng coù?
Ñaùp:
–Thöa Nhaân giaû!
1. Laø vua coù ñöùc giaûn dò, caàn kieäm, thaâu thueá möùc quaân bình, thì
khoâng coù noãi sôï bò vua tham lam cöôùp ñoaït.
2. Thaân toäc cuûa vua thanh baïch, hieàn löông, khoâng tham vaät baùu
laøm cuûa rieâng, cho neân khoâng sôï caän thaàn chieám ñoaït.
3. Quan teå töôùng thi haønh chöùc vuï, ñaày taâm bao dung, neân khoâng
coù noãi sôï taøn aùc do ngöôøi gieát haïi.
4. Moïi ngöôøi ñeàu coù nghóa khí nhöôøng nhòn, trong nöôùc khoâng coù
vieäc löøa doái, oan uoång; neân khoâng coù noãi sôï ñaïo taëc cöôùp boùc.
5. Nöôùc laùng gieàng hoøa hieáu, khuyeán hoùa deã daøng, neân khoâng coù
noãi sôï naïn ngoaïi bang xaâm chieám.
Ngoaøi ra, nhöõng nöôùc coù naêm noãi sôï naøy thì daân chuùng nhaát ñònh
khoâng yeân oån. Theá neân söï trò vì cuûa ñöùc vua toâi khoâng ngoaøi leõ ñoù.
–Vì sao vua tuyeån choïn ba vò caän thaàn?
Ñaùp:
–Thöa Nhaân giaû! Vua ví nhö maët trôøi ôû treân ñieän cao, caùch ñaát
boán vaïn hai ngaøn do-tuaàn, ngöôøi trong boán ñaïi chaâu khoâng thaáy ñöôïc
hình saéc, chæ nhôø aùnh saùng chieáu ñeán, chieâm ngöôõng vöøng maët trôøi vaø
ñeàu bieát choã cuûa vò aáy ñang ôû. Thaùnh ñöùc cuûa vua toâi nhö vöøng nhaät
aáy, aùnh saùng lôùn ngöï trò khaép hoaøn vuõ, xua tan boùng toái; phaùt trieån vaïn
vaät thaønh muøa maøng, phaân bieät roõ boùng toái. Vôùi möôøi ngaøn quan ñaïi
thaàn vaø moät öùc töôùng maïnh ñeàu thöøa leänh cuûa nhaø vua. Ñeå laøm saùng
ñaát nöôùc, neân ngaøi tuyeån choïn ba ñaïi thaàn troâng coi haøng traêm vieäc
quan troïng. Nhöõng vò aáy laø:
1. Phuï thaàn.
2. Töôùng soaùi.
3. Söù thaàn.
Baäc phuï thaàn thì giuùp vua trong söï daïy doã, thay vua troâng coi
vieäc trieàu chính, treân trôï ñöùc cho vua, döôùi giuùp cho thuoäc haï cuûa
vua, tieán cöû hieàn thaàn coù khaû naêng ñaûm nhieäm, thanh loïc taâm mình
ñeå giöõ chöùc vuï. Nhö maët trôøi chieáu saùng, soi roõ vaïn vaät. Baäc töôùng
soaùi laø ñaïi thaàn laøm chuû quaân lính, taát nhieân phaûi thaät trung haäu, raát
nhaân töø, soáng ñuùng leõ phaûi, hoaøn haûo caû ñöùc laãn haïnh, trí duõng troïn
veïn. Vaø vì baûo hoä chuùng sinh, vò aáy laáy vieäc tröø aùc laøm chính. Nhö
aùnh saùng cuûa maët trôøi, xua tan boùng toái. Töø thaùng baûy ñeán heát thaùng
möôøi, noåi troáng luyeän binh, thuaän vôùi söï uy nghieâm cuûa trôøi, loaïi boû
nhöõng vieäc ñaùng boû, tuaân haønh nhöõng ñieàu lôïi laïc, laøm an laïc truø phuù
khaép caû coõi. Baäc chuû töôùng nhö theá, ñem maïng soáng ra traän, tieán thuû
ñuùng luùc, ñaùnh thì phaûi thaéng. Ngaøi coøn phaûi bieát trong nöôùc toâi coù
naêm thaønh. Ñoù laø:
1. Thaønh nuùi; chieám choã cao raùo, hieåm yeáu, coù bôø ñaù bao boïc.
www.daitangkinh.org
2. Thaønh thuûy; giao thoâng haøo baèng nhöõng con soâng, nöôùc chaûy
quanh boán maët.
3. Thaønh caùt, sa maïc; xa thaúm meânh moâng, beân ngoaøi khoâng coù
coû nöôùc.
4. Thaønh ñaát; thaønh luõy cao chaéc, beân trong döï bò raát nhieàu quaân
lính.
5. Thaønh ngöôøi, vua Thaùnh toâi hieàn, möu löôïc saâu xa.
Naêm thaønh aáy, ñöùng veà coâng naêng ñoái ñòch, thì thaønh ngöôøi laø
hôn heát. Nöôùc toâi toân quyù, cho neân ñöùc vua cuûa toâi truï thaàn thoâng giaùo
hoùa baát tö nghì.
Baäc söù thaàn laø: Ngöôøi mang leänh ñi ngoaïi giao, roài trôû veà nhaän
leänh vua nhö maët trôøi toûa saùng, laøm cho doøng aùnh saùng chieáu khaép
hang cuøng, ngoõ heûm, toái taêm, aåm thaáp, khoâng soùt choã naøo. Vì sao? Vì
vua ôû nôi thaâm cung, ñöùc cuûa ngaøi laïi tinh teá, neân ngöôøi ôû muoân
phöông khoâng ñöôïc thaáy, boán bieån khoâng hay bieát, chæ nhôø söù thaàn ñi
ban boá aân suûng, caùc phöông thuaàn nhaát, taùm höôùng tuaân haønh, ngöôøi
chöa yeân ñöôïc yeân, yeân roài khoâng coøn thoaùi chuyeån. Vì theá neân ñöùc
vua cuûa toâi cuøng caùc ñaïi thaàn teå phuï kyø cöïu, tuyeån choïn ngöôøi hieàn taøi
vaø choïn vieäc laøm cho hoï.
Toùm laïi, ngöôøi ñi söù cho vua, phaûi coù ñuû möôøi ñöùc, thì môùi ñaûm
nhieäm ñöôïc.
1. Moät loøng phuïng meänh vaø trung tín.
2. Quyù kính, thaân caän vua.
3. Hoïc roäng nhôù toát.
4. Kieán thöùc roäng raõi.
5. Bieän taøi ngang doïc.
6. Thoâng suoát trong ngoaøi.
7. Kính treân nhöôøng döôùi.
8. Kyû cöông, khoâng phoùng tuùng.
9. Moâ phaïm xuaát chuùng.
10. Hieåu ñöôïc thaâm yù cuûa vua.
Ñuû möôøi ñöùc aáy, môùi ñöôïc nhaän leänh ñi truyeàn ñaït; nhöõng nôi
mình ñi qua thaân phaûi trong saïch, lieâm khieát khoâng tham saéc; khoâng
nguû nôi moïi ngöôøi ôû, sôï khi say trong giaác nguû laøm baïi loä nhöõng ñieàu
bí maät; phuïng meänh ñi ngoaïi giao nôi nöôùc laùng gieàng, thì nhaát ñònh
phaûi ñaït ñöôïc nhö lôøi cuûa vua. Khoâng vì lôïi maø ñoåi daï, khoâng vì uy löïc
maø thay loøng, ñi ñöùng qua laïi ñeàu hôïp phong tuïc taäp quaùn, nhaän caùc
vaät laø ñeå giaùo hoùa vaø ñoái vôùi caùc quyeàn bieán cuûa vua ñeàu phaûi thoâng
ñaït, khoâng coù nghi ngôø, phaûi coù ñöùc ñoä ñeå giaûi quyeát nhöõng vieäc coù
lieân quan ñeán phong tuïc taäp quaùn khaùc nhau. Do ñoù, maø ba vò thaàn
phaûi laø ngöôøi thaønh töïu ñöùc hoùa cuûa vua, söûa ñieàu aùc neâu ñieàu thieän,
oai löïc truøm khaép muoân phöông. Nhö nguoàn aùnh saùng cuûa maët trôøi soi
chieáu vaïn vaät, tröø toái taêm, toûa saùng khaép xa gaàn. Ngöôøi trong nöôùc toâi,
tieáp nhaän nhieàu ñieàu thieän do vua giaùo hoùa, neân ñoäng tònh ñeàu hôïp
phaùp. Duø coù ñi ñeán ñaâu, cuõng khoâng bò ngöôøi khaùc khinh thöôøng, nhö
laø keû: saïch khoâng nhaân quaû, phaûn boäi vua, ít taâm Töø bi, öa nhìn loãi
ngöôøi khaùc, soáng buoâng thaû, xaáu xa heøn haï, khoâng sôï toäi loãi, nhieàu saân
vaø duïc, khoâng bieát hoå theïn, taâm taùnh ñaàn ñoän khieáp nhöôïc, ganh gheùt
ngöôøi coù khaû naêng vaø ngöôøi hôn mình. Nhöõng ngöôøi nhö theá, khoâng
neân thaân caän, khoâng giao nhieäm vuï, cuõng khoâng cho theo; khoâng nuoâi
luyeän nhöõng loaøi voi ngöïa döõ, cuõng khoâng nuoâi döôõng loaøi caàm thuù voâ
ích, cuõng khoâng ñi qua nuùi saâu ñaàm lôùn, khoâng quy tuï nôi nghóa trang,
ñoàng vaéng, nuùi hieåm, choã ôû cuûa phi nhaân vaø aùc thuù; cuõng khoâng ñeán
quaùn röôïu, nhaø ñoà teå vaø nôi daâm phoøng oâ ueá. Neáu ñöôïc gaëp vieäc may
maén, thì xoay qua phía phaûi laøm leã ñeå caàu phöôùc, khoâng giaãm ñaïp leân
hình aûnh cuûa Phaät, Phaùp, chuùng Taêng, Sö tröôûng, ñaïi nhaân, cha meï vaø
daáu chaân cuûa caùc vò aáy. Ñoái vôùi nhöõng choã toân thôø ngöôøi coù ñöùc thì
phaûi cung kính leã baùi, taâm khoâng khinh maïn; ví nhö gaëp thaùp cuûa chö
Phaät, mieáu linh, phoøng taêng, choã ôû cuûa tieân thaùnh, truï xöù cuûa ngöôøi thuø
thaéng, thì töï khuyeân mình, khuyeân ngöôøi, neân toân kính, tu söûa laøm cho
nhöõng nôi aáy nghieâm tuùc. Theá neân thieân long ñeàu hoan hyû, möa thuaän
gioù hoøa, naêm thöù luùa tróu haït, muoân daân ñöôïc an laïc, quaàn thaân cuûa
vua ñeàu trung löông, nhöõng keû dua nònh hung taøn khoâng theå gaàn guõi
ñöôïc. Nhö röøng chieân-ñaøn thì toaøn höông chieân-ñaøn bao quanh, khoâng
coù loaøi y lan laãn loän. Nhö ao Voâ nhieät, chæ chöùa toaøn nöôùc thôm coâng
ñöùc, khoâng coù xen laãn nhöõng vò maën. Vua xa ngöôøi aùc cuõng theá, khoâng
gioáng nhö traùi ngoït thuù döõ caát giaáu traùi ngoït.
www.daitangkinh.org
–Nhöõng ngöôøi naøo phuï traùch vieäc aên uoáng cuûa vua?
Ñaùp:
–Thöa Nhaân giaû! Ngöôøi ñaûm nhieäm vieäc aáy phaûi coù ñuû möôøi
ñöùc. Nhöõng ngöôøi coù möôøi ñöùc aáy laø:
1. Chuûng toäc thanh tònh.
2. Ba nghieäp ñieàu hoøa.
3. Ñaày ñuû trung hieáu.
4. Khieâm nhöôïng, hieàn hoøa ñaùng tin caäy.
5. Bieát tính vua thích aên moùn gì.
6. Bieát nhöõng moùn aên nheï vaø moùn aên kieâng.
7. Gioûi cheá bieán höông vò.
8. Bieát giôø aên cuûa vua.
9. Bieát moùn aên ngon hay ñoäc vaø bieát caùch giaûi chuùng.
10. Bieát moùn ñoù neân aên ngaøy hoaëc ñeâm trong thaùng.
Ngöôøi ñuû möôøi ñöùc naøy thì coù khaû naêng ñaûm nhieäm vieäc nhaø truø
cho vua vaø seõ ñöôïc choïn laøm. Nôi cheá bieán thöùc aên caàn phaûi saïch seõ
thanh khieát vaø baûo veä caån thaän.
Baø-la-moân noùi:
–Nhaân giaû coøn phaûi bieát! Toâi thöôøng nghó: Khaép chö Thieân vaø
loaøi ngöôøi, ai ñöôïc nghe hoaëc thaáy taát caû caùc coâng ñöùc, nhöõng ñieàu thuø
thaéng, cöù quaùn saùt ñöùc vua cuûa toâi, vì ngaøi coù ñuû taát caû. Vì sao? Nhaân
giaû neân bieát, sö töû laø vua cuûa caùc loaøi thuù, chuùng coù moät ñöùc taùnh ñaëc
bieät laø khoâng coù hai taâm. Nhö khi noù gieát moät con voi lôùn thì noù duøng
heát söùc mình, luùc baét con moài nhoû cuõng theá. Ñöùc vua cuûa toâi cuõng vaäy,
ngaøi khoâng sôï vieäc lôùn, khoâng xem thöôøng vieäc nhoû; ñeàu duøng heát
naêng löïc bi vaø trí moät caùch troïn veïn, khoâng boû soùt.
Nhaân giaû neân bieát! Vua cuûa loaøi chim nöôùc luoân coù ñaày ñuû hai
ñöùc taùnh:
1. Quaùn saùt kyõ taâm cuûa mình. Nhö khi baét caù chuùng bôi vaøo nöôùc
vaø ngaång ñaàu leân, chuyeân chuù quaùn saùt, söøng söõng baát ñoäng.
2. Laëng leõ quaùn saùt doøng nöôùc, ñeå theo maø thöïc hieän yù muoán.
Ñöùc vua cuûa toâi cuõng theá, ôû treân nhìn xuoáng, ñöùc buûa khaép muoân
phöông, nghieãm nhieân khoâng ñoäng, caûm thoâng taát caû, lôøi noùi ñuùng
thôøi, moïi vieäc ñeàu thaønh töïu töï nhieân.
–Nhaân giaû coøn phaûi bieát! Ñöùc vua cuûa toâi coù ba ñöùc giaùo hoùa
khaép nhaân gian. Nhö ngöïa gioûi cuûa vua Kim Luaân cuõng coù ba ñöùc
taùnh. Ñoù laø:
1. Taâm taùnh nhu hoøa vaø coù ñuû khaû naêng löïc ñi ñeán caùc mieàn xa.
2. Khoâng sôï noùng laïnh, ñi qua ñöôøng hieåm ñeàu an oån.
3. Chuyeån ñoåi caùc vieäc deã daøng, khoâng ñoøi hoûi.
Ñöùc vua cuûa toâi cuõng theá:
1. Noùi lôøi nhu hoøa chaân thaät, ñem chaùnh phaùp laøm lôïi ngöôøi giaùo
hoùa chuùng sinh ñeàu ñöôïc thaønh töïu.
2. Chuyeân caàn saép ñaët daân chuùng vaø thöôøng xaû nhöõng cuûa caûi ñeå
phaân phaùt cho taát caû, taâm khoâng thay ñoåi.
3. Coù trí lôùn vaø söùc maïnh hoøa giaûi oaùn ñòch, thaâu thueá vöøa phaûi,
luoân luoân bieát tri tuùc.
Ngöôøi ñaày ñuû ba ñöùc naøy nhö duøng quaït taïo neân khoâng khí hoøa
thuaän, caùc nöôùc baïn sôï oai, ngöôøi nöôùc mình ñöôïc mang aân hueä.
–Nhaân coøn neân bieát! Ñöùc vua cuûa toâi, coù boán ñöùc giaùo hoùa khaép
nôi, nhö boán ñöùc taùnh cuûa vua gaø troáng Dieäu AÂm nöôùc Ma-daø. Boán
ñöùc aáy laø:
1. Chính xaùc ñaùng tin caäy.
2. Giöõ leõ phaûi trong phaân chia löông thöïc.
3. Ñoái maët vôùi ñòch khoâng bieát sôï haõi.
4. Khoâng nghe theo gaø maùi.
1. Thöôûng phaït ñuùng thôøi.
2. Giuùp ñôõ khaép muoân phöông.
3. Ñem vieäc nghóa cheá ngöï quaân ñòch.
4. Khoâng nghe lôøi saøm taáu.
Vua toâi coù ñaày ñuû boán ñöùc naøy, neân vieäc giaùo hoùa seõ voâ cuøng.
–Nhaân giaû coøn phaûi bieát! Ñöùc vua cuûa toâi coù naêm ñöùc giaùo hoùa
khaép nôi, nhö ngoãng chuùa Thieän thôøi treân coõi trôøi Duïc giôùi coù naêm
coâng ñöùc. Ñoù laø:
www.daitangkinh.org
1. Giao hôïp ñuùng luùc.

2. Keâu to khoâng sôï.
3. Xeùt tìm thöùc aên ñuùng luùc.
4. Taâm khoâng phoùng buoâng thaû.
5. Khoâng nghe lôøi nònh hoùt cuûa nhöõng loaøi chim khaùc.
1. Taâm trong saïch, ít ham muoán, trong noäi cung khoâng soáng
phoùng tuùng.
2. Lôøi noùi coù suy xeùt kyõ, neân ngöôøi ngoaøi khoâng traùi leänh.
3 Cho, nhaän ñuùng luùc, chuû yeáu laø sung vaøo aên maëc.
4. Ñieàu taâm hôïp vôùi ñaïo, chuyeân caàn traùnh xa laàm loãi.
5. Thaønh töïu chaùnh taâm, khoâng gaàn guõi ngöôøi dua nònh. Vua toâi
coù ñaày ñuû naêm ñöùc naøy neân ban aân hueä ñeán khaép taùm coõi xa xoâi.
–Nhaân giaû coøn phaûi bieát! Ñöùc vua cuûa toâi coù saùu ñöùc giaùo hoùa
khaép nôi. Nhö Thaéng Ñöùc ñaïi vöông nöôùc Ma-daø coù saùu ñöùc taùnh:
1. Coù chi aên naáy.
2. Bieát ñuû, khoâng ñoøi hoûi.
3. Nguû ñaâu cuõng ñöôïc.
4. Caây coû ñoäng cuõng laøm thöùc giaác.
5. Ngheøo giaøu ñeàu moät loøng.
6. Maïnh meõ ñeà phoøng giaëc cöôùp.
1. Muoân phöông ñeàu coáng hieán, nhaän laõnh ñaát ñai hôïp phaùp.
2. Luùc nguy hieåm ít ngöôøi tuaân phuïng thì luoân oâm loøng hoå theïn.
3. Laøm vieäc an laønh, nguû nghæ deã daøng.
4. Luoân giöõ chaùnh kieán, khi ñoäng nieäm laø bieát ngay.
5. Quyù troïng baäc ñöùc cao, thöông töôûng ñeán ngöôøi ngheøo thieáu.
6. Luoân luoân quan taâm vaø baûo hoä daân chuùng, oai theá töï taïi,
khoâng coù caùc naïn giaëc thuø.
Ñuû saùu ñöùc naøy, thì öùc trieäu ngöôøi ñoàng moät loøng. Nhôø tö duy
nhö vaäy, neân thaønh töïu coâng ñöùc cho muoân loaøi vaø vì leõ ñoù neân hoï ñeàu
höôùng veà ñöùc vua cuûa toâi ca ngôïi, danh tieáng ngaøi vang khaép nôi,
chuyeân caàn, kheùo nhieáp hoùa caùc chuùng sinh, khoâng bieát moûi meät. Cöù
nhö theá, leân ñeán hai möôi moát loaïi coâng ñöùc thuø thaéng. Ñöùc vua cuûa
toâi coù khaû naêng laøm cho taát caû oaùn ñòch töï nhieân tieâu taùn. Nhöõng keû
ngoaïi xaâm khoâng theå vaøo ñaát nöôùc mình.
Nhaân giaû coøn phaûi bieát! Neáu hai möôi moát ñöùc naøy thieáu, maø chæ
coù ba ñöùc sau ñaây, thì cuõng coù theå trò daân moät caùch hoaøn haûo.
1. Ñem cuûa caûi quyù giaù ban phaùt cho taát caû.
2. Thaø boû thaân maïng khoâng noùi lôøi hö doái.
3. Ñaày ñuû ñaïi duõng maõnh coù khaû naêng haøng phuïc giaëc thuø.
Giaû söû khoâng coù ba ñöùc naøy, maø chæ coù moät ñöùc thoâi, thì cuõng coù
khaû naêng chuyeån hoùa, nghóa laø phaûi coù ñaïi phöôùc ñöùc. Baäc vua maø
nhaân töø laø cao toät hôn caû. Ví nhö taùm vaïn boán ngaøn phaùp moân, nhöng
ñeàu quy veà thaéng nghóa. Ñöùc vua cuõng theá, ñuû caû möu löôïc nhöng ñeàu
höôùng veà phöôùc ñöùc. Neáu vua coù phöôùc, thì ñaát nöôùc cuûa vua thaùi bình
an laïc, bình yeân voâ söï. Chuùng sinh ôû khaép muoân phöông, ñeàu giaøu
sang vui söôùng, tröôùc maét ñöôïc lôïi ích thaân taâm, xa hôn thì ñöôïc yeân
oån giaûi thoaùt, nhôø taâm Töø bi phöôùc ñöùc vaø ban aân hueä cuûa vua maø
thaønh töïu. Neáu noùi veà dieäu haïnh ñöùc vua cuûa toâi thì khoâng bao giôø heát.
Sau khi khen ngôïi coâng ñöùc trong vaø ngoaøi cuûa Ñaïi vöông Cam
Loä vôùi Thieän Taøi, laøm cho oâng aáy hoan hyû quyù kính roài, Baø-la-moân
muoán gom laïi nhöõng nghóa treân, beøn noùi keä ca ngôïi:
Theá giôùi cuûa chuùng sinh
Bò gioù ba ñoäc thoåi
Keùo rôi vaøo neûo aùc
Chæ vua môùi ngaên ñöôïc
Ñaém say trong naêm duïc
Do ñoù sinh tham aùc
Vua haønh theo chaùnh phaùp
Giuùp ñeán ñaïo chaân thöôøng
Nghieâng ñoå vì taøi saéc
Do khoâng trì vöông phaùp
Ví nhö caù ñaàm soâng
Lôùn nhoû aên laãn nhau
Phaùp vua giöõ mình, ngöôøi
Nay, mai thöôøng an laïc
www.daitangkinh.org
Chaùnh giaùo hoùa khaép nôi

Ñeàu laø nhaân giaûi thoaùt
Ngöôøi laáy vua laøm maïng
Vua duøng phaùp laøm thaân
Ñaïo ñôøi ñaõ hoøa bình
Phaät phaùp môùi coù ích.
Trò keû aùc laøm loaïn
Hieáp ñaùp ngöôøi baát haïnh
AÂn, oai luoân coù maõi
Vaïn nöôùc thöôøng thaùi bình
Phuïng thôø nhieàu ñôøi Phaät
Phöôùc ñöùc thaéng laø vua
Bi saâu aân hueä saâu
ÖÙc trieäu ñeàu an laïc
Vua toâi doøng toân quyù
Saùng oai nhö maët trôøi
Queân mình giuùp chuùng sinh
Khaép nöôùc khoâng ngheøo thieáu
Bieát thaân naøy khoâng saïch
Bò voâ thöôøng chieám ñoaït
Ñaïi tröôïng phu ñieàu taâm
Chæ giöõ caùc vieäc chaùnh
Moïi ngöôøi nhö coû khoâ
AÂn hueä nhö maây daàu
Taâm Töø ban aâm ñöùc
Thaám nhuaàn caùc haøm thöùc
Baäc vua thuaän taâm ngöôøi
Thöông giuùp keû ngheøo khoå
Ra oai keû tham baïo
Thöôûng phaït raát coâng baèng.
Ngöôøi ñeïp lôøi noùi hay
Ngaäm ñoäc khoâng ai thöông
Hoaëc ñöôïc ñaïi thoâng tueä
Maø bò duïc che taâm
Vua toâi raát ñoan nghieâm
Ngöøa giaän ngaên caùc duïc

Taâm nhö ñaøi göông saùng
Soi heát taát caû vaät
Göông saùng chæ chieáu hình
Khoâng soi thaáu taâm töôûng
Taâm vua nhö göông saùng
Thaáy thaáu suoát nguoàn taâm
Thuoäc haï khoâng nònh taø
Tai maét thuaàn löông thieän
Taøn aùc vaø dua nònh
Khoâng theå naøo thaân caän
Hoaëc ngöôøi taâm taø vaïy
Muoán haïi ngöôøi cuûa vua
Taâm vua vöøa soi ñeán
Lieàn trôû thaønh trung chaùnh
Röøng saâu che thuù döõ
Bieån maën hai nöôùc trong
Moït chaùnh trò haïi daân
Hung taø haïi ñöùc vua
Soâng höông tuoân nöôùc ñöùc
Traùi ngoït quaèn röøng ngoït
Taùm höôùng ñoàng an vui
Thaàn Hieàn nhôø chuû Thaùnh
Vua giöõ gìn giôùi caám
Ban cho nguoàn tinh khieát
Giaøu, thoï, lôïi chuùng sinh
Ra khoûi bieån tham saân
Töø bi ñaõ saâu roäng
Chaùnh phaùp cuõng truyeàn khaép
Treû giaø vaø coâ ñoäc
Nuoâi döôõng giuùp an vui
Troïng hieàn quyù taøi ñöùc
Troïng giaø kính ngöôøi thaân
Thaân thích cuøng phi taàn
Ngoaøi trong ñeàu hoøa thuaän
www.daitangkinh.org
Lôøi aám voã muoân daân

Troïng thaày phuïng söï thaày
Thôø kính khoâng meät moûi
Phöôùc truyeàn ngaøn vaïn ñôøi
Thuôû xöa khoâng ñaïo chuû
Hoang phí khinh thaân toäc
Töï phaït khoâng lo ngöôøi
Lôøi aùc luoân truyeàn khaép
Vua toâi bieát caûnh huyeãn
Laøm lôïi ích queân mình
Coù ñaïo giuùp chuùng sinh
Ñuû tieáng khen toát ñeïp
Tham saân vaø keo kieät
Ñeàu laø nhöõng nhaân khoå
Haïng ngu si khoâng bieát
Thoï baùo nhö boùng hình
Vua laáy daân laøm goác
ÖÙc ngöôøi nhö moät thaân
Sai khieán nhö tay chaân
Laøm nghæ ñeàu vöøa phaûi
Göông vua toâi ñôøi tröôùc
Ban luaät, laøm tieàn teä
Vieäc laøm thuaän taâm ngöôøi
Boû aùc höôùng veà thieän
Yeâu ngöôøi nhö yeâu thaân
Khaéc kyû ñeå tuøy ngöôøi
Chín toäc ñaõ theo leänh
Traêm chính phaùp vua ban
Taùm phöông nöông thaùnh hoùa
Ngoài yeân ñöôïc thaùi bình
Boài coâng ñeå söûa taâm
Taâm laëng thì voâ söï
Trung thaàn hoä vua toâi
Caàn thuaän nhö tay chaân
Vaïn nöôùc ñeàu bieát ñeán
Boán bieån khen vua ñöùc

Keá thöøa giaùo phaùp Phaät
Ñeå khai ngoä chuùng sinh
Laøm cho toû töï taâm
Trôøi moïc hoa sen nôû
Daân chuùng hoä vua toâi
Nhö vua hoä moïi ngöôøi
Nhö röøng che thuù chuùa
Thuù baûo veä nuùi röøng
Nöôùc khaùc naêm noãi sôï
Vua tham vaø nònh thaàn
Quan aùc che giaáu toäi
Quan, ñaïo taëc cöôùp ñoaït
Trong nöôùc boán noãi sôï
Giaëc giaõ seõ xaâm laêng
Vua toâi saïch trong ngoaøi
Daân khoâng naêm noãi sôï
ÔÛ ñôøi coù boán nghieäp
Moät trí, hai cuûa quyù
Ba höôûng naêm duïc laïc
Boán laø caàu giaûi thoaùt
Caùc vua khaùc ñeàu thieáu
Ñeán cheát chaúng ai khen
Nhö gioù giöõa loø reøn
Gioù döøng maïng döøng theo
Vua toâi ñuû boán phaùp
Thaân trí ñöùc saùng suoát
Giaøu sang cuûa caûi quyù
Ban boá cho keû ngheøo
Naêm duïc khoâng thieáu gì
Nhö hoa sen khoâng nhieãm
Luoân dìu daét chuùng sinh
Veà sau nhaäp trí Phaät
Truù giaûi thoaùt nhö huyeãn
Thò hieän nôi tham saân
www.daitangkinh.org
Giaùo hoùa nhöõng ngöôøi aùc

Ñeàu höôùng veà Phaät ñaïo
Roài ñaây taát seõ thaáy
Ñuû caùc moân phöông tieän
Lôïi chuùng sinh tuyeät ñoái
Vì theá tieáng vang xa
Gioù chính laø dieäu tueä
Tuoåi thoï khoâng cuøng taän
Xin mau ñeán chieâm ngöôõng
Ñöøng moûi meät xem thöôøng
Moät laàn gaëp ngöôøi trí
Hôn soáng traêm ngaøn naêm.
Daãu soáng ñöôïc ngaøn tuoåi
Maø aên thöøa ñoà ngöôøi
Khoâng bieát vieäc ba ñôøi
Neân ngheøo taøi saûn phaùp.
Buïng lôùn chæ chöùa duïc
Daùng ngöôøi khaùc chi thuù
Ít hoïc taâm cao ngaïo
Nöôùc chaân boø deã ñaày
Nhö tay chuoäc naém vaät
Töï khoe mình ña naêng!
Bieån trí roäng khoù löôøng
Khoâng sôï ngöôøi huûy baùng
Boø uoáng nöôùc thaønh söõa
Raén uoáng nöôùc thaønh ñoäc
Trí hoïc thaønh Boà-ñeà
Ngu hoïc vì sinh töû
Khoâng hieåu bieát nhö theá
Chính vì loãi thieáu hoïc
Theá neân ngöôøi nöôùc toâi
Hoïc roäng khoâng nhaøm chaùn
Vua toâi nhieàu phuï taù
Thaønh trì cuõng kieân coá
Giaøu ngöôøi taøi, ngöïa, cuûa
Laùng gieàng ñeàu giao haûo

Ñuû baûy chi nhö theá
Trí duõng thöôøng nöông töïa
Coõi ngöôøi vaø coõi trôøi
Ñuû coâng ñöùc thuø thaéng
Lôïi ích caùc chuùng sinh
Nhö phaàn tröôùc ñaõ noùi
Ngöôøi trí nghe moät nghóa
Thoâng hieåu voâ bôø beán
Noùi toùm phaùp cuûa vua
Tu thaân an muoân daân
Theá gian luoân vinh hieån
Xuaát theá khoù suy löôøng
Nhö bieån chöùa caùc soâng
Bao dung saâu roäng khaép.
Duøng keä khen vua roài, Baø-la-moân noùi vôùi Ñoàng töû Thieän Taøi:
–Nhaân giaû neân bieát! Treân thaân cuûa moãi chuùng sinh, coù ñeán ba öùc
loâng vaø choã chaân loâng. Nay ñöùc vua cuûa toâi coù ñeán ba öùc coâng ñöùc noäi
haïnh vaø ba öùc coâng ñöùc ngoaïi haïnh. Do ñoù, ñöùc giaùo hoùa naøy ban boá,
daïy baûo cho khaép chuùng sinh. Vöøa roài toâi trình baøy vôùi nhaân giaû, môùi
chæ noùi coâng ñöùc nhö moät sôïi loâng cuûa ñöùc vua thoâi. Nhöng söï thaät thì
ñöùc cuûa vua saâu roäng khoù coù theå neâu heát ñöôïc. Trí cuûa toâi thieån caän,
khoâng theå nhôù ñeå thuaät laïi heát, huoáng nöõa toâi coøn coù vieäc caàn khoâng
tieän noùi chuyeän laâu. Hieän nay, ñöùc vua cuûa toâi ñang giaùo hoùa nôi
chaùnh ñieän, nhaân giaû neân ñeán ñoù nhaát taâm chieâm ngöôõng.
Khi nghe vò Baø-la-moân noùi nhö theá, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã
saùt chaân vò aáy, roài töø giaõ, ñeå ñeán cung vua. Ñeán nôi, ñoàng töû troâng
thaáy ñöùc vua aáy ñang ôû nôi chaùnh ñieän, ngoài treân toøa sen lôùn sö töû kim
cöông Na-la-dieân xinh ñeïp. Ñaøi baèng voâ soá ma-ni baùu, ñeá baèng voâ soá
baùu aùnh saùng nhö maët trôøi, trang trí baèng voâ soá hình töôïng baùu ñeïp,
beân treân phuû löôùi baèng daây vaøng, vôùi voâ soá ma-ni baùu aùnh saùng tuï laïi
thaät röïc rôõ, traûi voâ soá y quyù baùu xinh ñeïp cuûa coõi trôøi, duøng ñuû caùc loaïi
höông cuûa coõi trôøi xoâng khaép, maët ñaát nôi aáy ñöôïc raûi ñuû caùc loaïi hoa
baùu, boán maët treo voâ soá côø baùu thaúng taép, voâ soá phöôùng baùu ruõ xuoáng
www.daitangkinh.org
khaép nôi. Tröôùng laøm baèng loâng ñuoâi chim Khoång töôùc coù nhieàu aùnh
saùng maøu saéc nhö ngoïc ma-ni baùu cuûa coõi trôøi ñeå treo beân treân.
Vua luùc aáy, tuoåi xuaân cöôøng traùng, ñuû caùc töôùng toát xinh ñeïp, toân
quyù ñaùng kính; ñaàu ñoäi maõo baùu laøm baèng chaâu ma-ni nhö yù; traùn ñoäi
hình baùn nguyeät laøm baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, tai ñeo hoa tai baèng
ngoïc ma-ni ñeá thanh voâ caáu thöôïng haïng; coå ñeo anh laïc voâ giaù laøm
baèng chaâu ma-ni nhö yù thöôïng haïng; tay ñeo nhaãn baèng chaâu Ma-ni
nhö yù thöôïng haïng chieáu aùnh saùng thuaàn khieát cuûa coõi trôøi, loäng baèng
vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, ñan nhau baèng nhöõng caây nan caùc baùu xen taïp;
roán baèng Ma-ni quang vò, chuoâng vaøng treo laøm baèng traêm ngaøn löôùi
traøng hoa ñan cheùo vaø trang söùc baèng taïng baùu thanh tònh, thöôøng phaùt
ra aâm thanh vi dieäu, dieãn noùi phaùp voâ taän; ngoïc Ma-ni daï quang phoùng
ra aùnh saùng lôùn, troøn ñaày, röïc rôõ khaép caû möôøi phöông. Caây saøo laøm
baèng ngoïc baùu Tyø-löu-ly, luoân luoân coù ngöôøi caàm che beân treân ngaøi.
Vua Cam Loä Hoûa vöông ñöùc taêng thöôïng, coù uy löïc lôùn, oai theá chinh
phuïc ñeán phöông xa, caùc vua ôû nhöõng nöôùc laân caän ñeàu khaâm phuïc vaø
phuïng meänh; ngaøi duøng luïa Ly caáu ñeå buoäc nôi ñænh, coù möôøi ngaøn
ñaïi thaàn vaây quanh, möôøi vaïn ngöôøi haàu ñöùng thaúng taép hai beân,
töôùng maïo ñaùng sôï nhö söù Dieâm-la; naém tay, ñaûo maét, nghieán raêng,
giöông maøy, caàm gaäy, ai thaáy cuõng ñeàu kinh sôï. Daân chuùng trong nöôùc
coù ngöôøi phaïm phaùp vua, hoaëc ñoaït maïng soáng cuûa ngöôøi, hoaëc troäm
taøi saûn cuûa ngöôøi, hoaëc chieám vôï ngöôøi, noùi doái vaø ly giaùn, noùi thoâ aùc
vaø voâ nghóa, tham saân taø kieán, taïo ñuû caùc aùc nghieäp nhö theá, toaøn thaân
bò troùi, ñöa ñeán choã vua. Nhaø vua xeùt theo toäi maø tröøng trò, hoaëc hoûa
thieâu, hoaëc naáu nöôùc noùng, hoaëc ram nöôùng, hoaëc boû vaøo daàu soâi,
hoaëc thieâu ñoát ñuû caùch laøm cho hoï bò chín nhöø, hoaëc ñuoåi leân nuùi cao
roài xoâ cho rôi xuoáng, hoaëc chaët ñaàu, hoaëc cheùm ngang hoâng, hoaëc xeûo
tai muõi, hoaëc chaët tay chaân, hoaëc moùc hai maét, hoaëc loät da, hoaëc roïc
xaû thaân theå, rôøi raïc töøng phaàn, xöông chaát thaønh nuùi, maùu chaûy thaønh
ao. Ñoàng töû laïi thaáy trong maùu haøi coát tay chaân vaø ñaàu ngöôøi ngoãn
ngang. Laïi coù voâ soá loaïi heo, choù hoang, chim caét tranh nhau ñeán ao
aên thòt, uoáng maùu keâu roáng döõ tôïn. Ngöôøi nghe ñeàu khieáp sôï. Töû thi ôû
trong ao coù ñuû caùc hình saéc, hoaëc sình tröôùng xanh baàm, hoaëc chaûy muû
muøi hoâi thoái xoâng khaép, hö raõ, ruoät gan, pheøo phoåi ñoå ra, loâng toùc gaân
moùng, raûi raùc khaép maët ao. Hoaëc coù ngöôøi toäi nheï, thì bò roi voït ñaùnh
ñaäp khoå sôû, caét boû caùc chi, hình phaït ñuû caùch, keâu la reân ræ, caát tieáng
kinh haõi, hoaëc keâu cha meï, hoaëc goïi hoï haøng, tieáng vang nhö saám, taâm
ngöôøi chòu ñöïng vôùi voâ löôïng khoå ñoäc nhö theá, ví nhö chuùng sinh trong
ñaïi ñòa nguïc.
Troâng thaáy roài, Thieän Taøi suy nghó: “Vì taïo lôïi ích cho taát caû
chuùng sinh, ta phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, tu ñaïo Boà-taùt, caàu haïnh Boà-
taùt, thænh vaán Thieän tri thöùc: Laøm theá naøo ñeå tu taäp thieän caên Boà-ñeà?
Laøm theá naøo ñeå xa caùc baát thieän caên? Hoâm nay ta laïi gaëp vò vua naøy
boû phaùp thieän caên, taïo nghieäp ñaïi aùc, böùc hieáp chuùng sinh, cho ñeán haïi
caû maïng soáng cuûa hoï, khoâng bieát kinh sôï nghieäp khoå ñöôøng aùc ôû ñôøi
sau; tröôùc maét toaøn ñieân ñaûo, ñoïa laïc vaøo duïc; thì laøm sao ôû ñaây maø
thöa hoûi, thænh caàu veà haønh haïnh Boà-taùt, hoïc ñaïo Boà-taùt, ñeå coù khaû
naêng sinh ñaïi Bi roäng lôùn troïn veïn, cöùu hoä chuùng sinh!” Trong taâm, ñuû
caùc yù nieäm nhö theá vaø khi suy nghó nhö vaäy, chö Thieân ôû treân hö
khoâng baûo:
–Thieän nam! OÂng khoâng nhôù lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc tröôûng
giaû Phoå Nhaõn vaø vöøa roài caùc Baø-la-moân ñaõ khen ngôïi ñuû caùc coâng ñöùc
vaø phaùp vi dieäu cuûa vò vua aáy roài sao?
Thieän Taøi ngöôùc nhìn, roài thöa vò aáy:
–Toâi nhôù raát kyõ, khoâng soùt moät lôøi naøo caû.
Chö Thieân noùi tieáp:
–Thieän nam! Neáu oâng nhôù kyõ nhö vaäy thì ñöøng nghi ngôø.
Thieän nam! OÂng khoâng neân nhaøm chaùn, xa laùnh lôøi noùi cuûa
Thieän tri thöùc. Baäc Thieän tri thöùc luoân luoân ñem chaùnh phaùp höôùng
daãn oâng. Leõ naøo vò aáy laøm cho oâng rôi vaøo nôi hieåm aùc!
Thieän nam! Boà-taùt kheùo thöïc hieän trí phöông tieän chaúng theå nghó
baøn, trí thaâu nhaän chuùng sinh chaúng theå nghó baøn, trí hoä nieäm chuùng
sinh chaúng theå nghó baøn, trí laøm lôïi laïc chuùng sinh chaúng theå nghó baøn,
trí trò phaït chuùng sinh chaúng theå nghó baøn, trí laøm thanh tònh chuùng sinh
chaúng theå nghó baøn, trí laøm thaønh thuïc chuùng sinh chaúng theå nghó baøn,
trí thaâm nhaäp chuùng sinh chaúng theå nghó baøn, trí ñoä thoaùt chuùng sinh
chaúng theå nghó baøn, trí bieát thôøi cuûa chuùng sinh chaúng theå nghó baøn, trí
bieát caên taùnh cuûa chuùng sinh chaúng theå nghó baøn, trí ñieàu phuïc thöông
www.daitangkinh.org
töôûng chuùng sinh chaúng theå nghó baøn.

Thieän nam! OÂng haõy ñeán choã ñöùc vua, heát taâm thænh caàu veà vieäc
hoïc haïnh Boà-taùt, tu ñaïo Boà-taùt.
Khi nghe chö Thieân noùi nhö theá, Thieän Taøi ñeán tröôùc choã vua,
ñaûnh leã saùt chaân vua, nhieãu quanh voâ soá voøng, roài chaép tay thöa:
Boà-taùt. Con nghe Thaùnh giaû, coù khaû naêng kheùo leùo giaûng daïy, cuùi xin
chæ daïy cho con.
Luùc aáy, vua Cam Loä Hoûa saép xeáp vieäc trieàu chính xong, caàm tay
Thieän Taøi daét vaøo noäi cung, cho pheùp ñoàng töû cuøng ngoài moät toøa, roài
baûo:
–Thieän nam! OÂng haõy quaùn saùt cung ñieän, choã ôû cuûa ta vaø caùc
vaät duïng.
Vaâng lôøi vò aáy, Thieän Taøi lieàn quaùn saùt khaép, troâng thaáy cung
ñieän cuûa vò aáy roäng raõi khoâng nôi naøo saùnh kòp, laøm baèng caùc baùu ma-
ni hôïp laïi; laàu caùc laøm baèng caû traêm ngaøn loaïi chaâu baùu; truï baèng baùu
traân chaâu ñoû, coù ñuû caùc loaïi maøu saéc baùu xen laãn toûa kín; baát tö nghì
baùu ma-ni coù aùnh saùng thuø thaéng chieáu khaép; tuøy nôi, tuøy choã maø ñính
caùc loaïi vaät baùu nhö baùu Maâu-taùt-la-nghieät-ma ñeïp ñeå laøm thaûm traûi
treân ñaát aáy; toøa Sö töû trang hoaøng baèng traêm ngaøn loaïi chaâu baùu vôùi
maøu saéc; böùc tröôùng che treân toøa aáy; ñöôïc laøm baèng baùu ma-ni Tyø-loâ-
giaù-na thöôïng haïng; löôùi baùu nhö yù thöôïng haïng coù ñuû loaïi maøu saéc
che ruõ xuoáng xung quanh; döïng côø baùu xinh ñeïp khaép nôi baèng chaâu
ma-ni quang vò Sö töû vöông vi dieäu; xung quanh coøn coù caùi ao cong
laøm baèng caùc loaïi baùu ñeïp, nöôùc ao trong saïch, ñuû taùm coâng ñöùc, bôø
coù theàm baäc baèng ngoïc baùu maõ naõo, lan can baèng baùu vôùi ñuû loaïi maøu
saéc; khaép nôi troàng caây baùu thaúng taép, caùc böùc töôøng baùu bao boïc
xung quanh; theå nöõ, ngöôøi haàu coù ñeán möôøi öùc, xinh ñeïp, ñoan
nghieâm, laøm cho moïi ngöôøi ñeàu thích ngaém, dung nhan dieãm leä cöû chæ
ñaùng nhìn, laøm vieäc gì cuõng kheùo leùo, taâm yù nhu hoøa, thöøa haønh meänh
leänh thöôøng khôûi taâm Töø; thaáy roài, Thieän Taøi cho laø vieäc hy höõu. Luùc
aáy, vua noùi:
–Naøy thieän nam! OÂng nghó theá naøo? Vôùi nhöõng ñieàu oâng vöøa
thaáy, nhöõng thaønh quaû ñaùng yeâu nhö: Saéc töôùng, quyeán thuoäc, sung
söôùng, giaøu sang vaø söï töï taïi nhö theá, coù phaûi ñeàu do nghieäp aùc naøy
chieâu caûm khoâng?
Thöa:
–Khoâng!
–Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt nhö huyeãn cuûa Boà-taùt.
Thieän nam! Nhöõng chuùng sinh ôû trong nöôùc cuûa ta hoâm nay laø
nhöõng ngöôøi taïo nghieäp aùc nhö chieân-ñaø-la. Vôùi caùc chuùng sinh aùc, vì
khoâng tieáp nhaän lôøi daïy thieän nhö theá! Ta ñaõ taïo ñuû voâ löôïng phöông
tieän khaùc nhau, laøm cho hoï xaû boû nghieäp aùc, quay veà ñöôøng thieän.
Naøy thieän nam! Vì ñieàu phuïc cho nhöõng chuùng sinh aáy thaønh thuïc, ta
môû taâm Ñaïi bi, ñi tröôùc daãn ñöôøng, bieán hoùa laøm ngöôøi aùc ôû tröôùc
ngöôøi aùc, hieän laøm caùc vieäc aùc vaø bieán hoùa laøm ngöôøi nhaãn chòu ñeå keû
khaùc xaâm haïi, traùch phaït, xuùc naõo chòu ñuû caùc söï tröøng trò khoå sôû,
khieán cho chuùng sinh laøm aùc trong nöôùc naøy, thaáy söï vieäc aáy roài hoï
kinh haõi khieáp sôï, ñoái vôùi caùc duïc laïc hoï nhaøm chaùn, xa lìa, khieáp
nhöôïc, töø ñoù coù theå döùt haún taát caû nghieäp aùc, phaùt taâm Boà-ñeà ñöôïc
khoâng thoaùi chuyeån. Thieän nam! Vì theá neân bieát nhöõng caûnh chuùng
sinh taïo aùc, keû thoï khoå vaø vieäc tröøng trò chuùng sinh baïo aùc maø oâng
thaáy vöøa roài, ñeàu laø bieán hoùa caû.
Thieän nam! Ta duøng moïi phöông tieän nhö theá ñeå khieán cho caùc
chuùng sinh, döùt tröø moïi vieäc laøm veà möôøi nghieäp baát thieän, an truï tu
taäp ñaày ñuû möôøi thieän ñaïo, ñöôïc lôïi laïc tuyeät ñoái, an oån tuyeät ñoái, vieân
maõn tuyeät ñoái, döùt haún caùc khoå, ñöùng treân ñaát Nhaát thieát trí cuûa Nhö
Lai.
Thieän nam! Ta suy xeùt kyõ veà thaân, ngöõ, yù cuûa mình, chöa bao
giôø laøm laøm haïi moät chuùng sinh naøo caû.
Thieän nam! Ñuùng theo taâm nguyeän cuûa ta, thaø taän ñôøi vò lai thoï
khoå khoâng döùt, chöù nhaát ñònh khoâng ñeå taâm saân boäc phaùt duø trong moät
nieäm. Ñoái vôùi moät chuùng sinh nhoû nhö con muoãi, con kieán coøn khoâng
manh taâm gieát haïi, huoáng gì taïo nhöõng nghieäp aùc nhö theá.
Thieän nam! Ta töï nghó nhôù laïi, thaäm chí trong moäng cuõng chöa
töøng coù moät nieäm naøo, sinh taâm buoâng lung, huoáng laø luùc tænh thöùc maø
gieát haïi ngöôøi sao? Vì sao? Vì ngöôøi laø ruoäng phöôùc, coù khaû naêng sinh
www.daitangkinh.org
ra taát caû caùc quaû thieän. Ví nhö trong möôøi saùu nöôùc lôùn, cho ñeán taát caû
chuùng sinh ôû treân maët ñaát, ñeàu nöông vaøo ñaát maø sinh tröôûng vaø toàn
taïi. Nhö theá, taát caû ñaïo quaû cuûa Thaùnh Hieàn ñeàu nöông vaøo ngöôøi maø
coù theå tu chöùng.
Thieän nam! Ta chæ ñaït ñöôïc phaùp moân giaûi thoaùt bieán hoùa nhö
huyeãn naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt ñöôïc voâ sinh nhaãn, bieát caùc neûo
höõu ñeàu nhö huyeãn, bieát haïnh Boà-taùt ñeàu nhö hoùa, bieát caùc theá gian
ñeàu nhö aûnh, bieát taát caû phaùp ñeàu nhö moäng, nhaäp phaùp moân khoâng
ñaém tröôùc töôùng chaân thaät, tuøy thuaän phaùp giôùi, tu caùc dieäu haïnh. Ví
nhö löôùi trôøi Ñeá Thích, duøng trí khoâng ñaém ñi vaøo caûnh giôùi aáy neân
khoâng bò chöôùng ngaïi, bình ñaúng nhaäp khaép caùc phaùp moân Tam-muoäi,
ñaõ ñöôïc töï taïi nôi moân Toång trì, an truï nôi caûnh giôùi Phaät, nhö boùng
theo hình. Nhöng ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát coâng ñöùc, trí tueä vaø
caùc haïnh Boà-taùt cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy, coù moät thaønh teân Dieäu quang,
vua teân laø Ñaïi Quang. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå
hoïc haïnh Boà-taùt, tu ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân ñöùc vua, ñi nhieãu
quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 13

Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi nhaát taâm chaùnh nieäm tuøy thuaän tö
duy laïi phaùp moân huyeãn trí cuûa ñöùc vua aáy ñaït ñöôïc, quaùn saùt moân
giaûi thoaùt nhö huyeãn cuûa ñöùc vua aáy; tö duy phaùp taùnh nhö huyeãn cuûa
ñöùc vua aáy, phaùt nguyeän nhö huyeãn, laøm thanh tònh phaùp nhö huyeãn,
lieãu ngoä nghieäp nhö huyeãn, tuøy thuaän phaùp thaønh töïu nhö huyeãn, phaùt
sinh trí baát tö nghì nhö huyeãn, laøm thanh tònh taùnh vaø töôùng trong ba
ñôøi nhö huyeãn; duøng trí nhö huyeãn phaùt sinh ñuû caùc bieán hoùa nhö
huyeãn; tö duy nhö theá vaø tuaàn töï tieán böôùc. Ñoàng töû ñi qua xoùm laøng
thaønh aáp nhaân gian; hoaëc ñeán ñoàng hoang, hang saâu nôi nuùi cao, nôi
nguy hieåm ñaàu nguoàn cuoái soâng; tìm kieám khaép nôi khoâng bieát moûi
meät. Sau ñoù, oâng môùi ñeán ñöôïc ñaïi thaønh Dieäu Quang, ñöùng beân cöûa
thaønh aáy, hoûi thaêm moïi ngöôøi:
–Ñaây goïi laø thaønh gì? Vò vua naøo trò vì?
Moïi ngöôøi ñeàu ñaùp:
–Ñaây laø thaønh Dieäu Quang, chính laø truï xöù cuûa vua Ñaïi Quang.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi heát söùc vui möøng, thoûa maõn yù
nguyeän, heát taâm ngöôõng moä, lieàn suy nghó: “Baäc Thieän tri thöùc cuûa ta
ñang ôû trong thaønh naøy; nhaát ñònh hoâm nay ta seõ ñöôïc ñích thaân haàu
caän, ñeå ñöôïc nghe caùc Boà-taùt thöïc haønh caùc haïnh, ñöôïc nghe moân xuaát
ly quan troïng cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc nghe phaùp chöùng ngoä cuûa caùc Boà-
taùt, ñöôïc nghe coâng ñöùc baát tö nghì cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc nghe söï töï taïi
baát tö nghì cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc nghe söï bình ñaúng baát tö nghì cuûa caùc
www.daitangkinh.org
Boà-taùt, ñöôïc nghe söï duõng maõnh baát tö nghì cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc nghe
caûnh giôùi baát tö nghì cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc nghe phaùp taùnh baát tö nghì
cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc nghe Tam-muoäi baát tö nghì cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc
nghe dieäu duïng giaûi thoaùt baát tö nghì cuûa caùc Boà-taùt, ñöôïc nghe söï
thanh tònh roäng lôùn baát tö nghì cuûa caùc Boà-taùt”. Suy nghó nhö theá roài,
ñoàng töû böôùc vaøo thaønh Dieäu quang; quaùn saùt khaép nôi, thaáy thaønh
naøy trang söùc baèng caùc baùu. Baûy baùu taïo thaønh laø: Vaøng, baïc, löu ly,
pha leâ, xích chaâu, xa cöø, maõ naõo. Coù baûy lôùp haøo baùu bao boïc xung
quanh, trong chöùa ñaày nöôùc taùm coâng ñöùc, döôùi ñaùy haøo traûi caùt vaøng,
aùnh saùng toûa chieáu, treân khaép maët haøo coù caùc loaïi hoa sen xanh, vaøng,
ñoû, traéng. Nöôùc aáy trong suoát, aám maùt theo thôøi, buøn chieân-ñaøn traéng
caën laéng xuoáng beân döôùi. Nöôùc aáy löôïn theo buøn neân coù maøu saéc nhö
chieân-ñaøn, coù baûy haøng caây Ña-la baùu thaúng taáp, caønh laù sum sueâ,
xinh ñeïp saàm uaát, töôøng laøm baèng baûy lôùp Kim cöông, ñoù laø: Töôøng
Kim cöông Sö töû aùnh saùng, töôøng Kim cöông voâ naêng sieâu thaéng,
töôøng Kim cöông baát khaû töï hoaïi, töôøng Kim cöông tinh taán nan phuïc,
töôøng Kim cöông kieân coá voâ tröôùc, töôøng Kim cöông thieân y voõng
taïng, töôøng Kim cöông voâ caáu dieäu saéc. Baûy lôùp nhö vaäy, töøng lôùp vaây
boïc laáy nhau vaø ñeàu ñính baèng voâ soá ma-ni baùu ñeïp xen laãn. Thaønh
thaáp treân töôøng laøm baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn vaø caùc loaïi baùu, ñính
caùc baùu nhö vaøng, baïc löu ly, xích chaâu, maõ naõo, pha leâ, haûi taïng vaø
traân chaâu… Thaønh aáy, hình baùt giaùc chieàu ngang roäng möôøi do-tuaàn.
Moãi maët môû taùm cöûa, moãi cöûa ñeàu trang trí baèng baûy loaïi baùu, ñaát nôi
aáy baèng löu ly ñeá thanh, caùc baùu vaø maøu saéc hoøa quyeän thích hôïp moïi
nôi nhieàu loaïi chaâu baùu quyù laï raát ñaùng yeâu thích; trong thaønh aáy coù
möôøi öùc con ñöôøng thoâng nhau. Beân moãi con ñöôøng, ñeàu trang trí,
tröng baøy caùc baùu xinh ñeïp, sang troïng hôn caû con ñöôøng Thieân ñeá
Thích ñi qua. Treân moãi ñoaïn ñöôøng ñeàu coù voâ soá vaïn öùc chuùng sinh
sinh soáng an truï trong ñoù; vaø voâ soá traêm ngaøn cung ñieän roäng lôùn. Moãi
cung ñieän ñeàu baèng caùc baùu hôïp thaønh. Laïi coù voâ soá baát tö nghì laàu
caùc baèng vaøng Dieâm-phuø-ñaøn, beân treân giaêng löôùi baùu ma-ni, löu ly,
ñeá thanh; laïi coù voâ soá baát tö nghì laàu caùc baèng baïch ngaân beân treân
giaêng löôùi baùu baèng traân chaâu ma-ni baûo maøu ñoû. Laïi coù voâ soá baát tö
nghì laàu caùc baèng Tyø-löu-ly, beân treân coù löôùi roäng baèng Dieäu taïng ma-
ni baûo, truøm khaép leân. Lai coù voâ soá baát tö nghì laàu caùc baèng pha leâ,
beân treân giaêng löôùi baùu baèng ma-ni vöông nhaät taïng; laïi coù voâ soá baát
tö nghì laàu caùc baèng baùu ma-ni aùnh saùng chieáu theá gian, beân treân
giaêng löôùi baùu, ma-ni vöông Caùt töôøng quang taïng; laïi coù voâ soá baát tö
nghì laàu caùc baèng ma-ni baûo vöông ñeá thanh, beân treân giaêng löôùi ma-
ni vöông dieäu quang; coù voâ soá baát tö nghì laàu caùc baèng ma-ni baûo
vöông chuùng sinh haûi taïng, beân treân giaêng löôùi baùu ma-ni dieãm aùnh
saùng taïng; coù voâ soá baát tö nghì laàu caùc baèng Kim cöông baûo vöông,
beân treân giaêng löôùi baùu ma-ni vöông voâ naêng thaéng traøng; coù voâ soá baát
tö nghì laàu caùc baèng chieân-ñaøn höông vöông, beân treân giaêng löôùi baùu
hoa trôøi Maïn-ñaø-la, hoa ñaïi Maïn-ñaø-la, coù voâ soá baát tö nghì laàu caùc
baèng goã thôm thöôïng haïng khoâng gì saùnh baèng, beân treân giaêng ñuû caùc
loaïi löôùi hoa; coù voâ soá baát tö nghì laàu caùc baèng ñuû loaïi baùu ñeïp trang
trí baùu ñeïp vaø ñuû loaïi löôùi baùu giaêng beân treân nhö theá. Moãi laàu caùc
baùu ñeàu coù nhöõng lan can baùu boïc khaép xung quanh. Haøng caây Ña-la
baùu tuaàn töï thaúng taép ñeàu duøng caây baùu ñeå laøm ranh giôùi, moãi daây baùu
ñeàu coù linh vaøng, moãi linh vaøng ñeàu coù buoäc caùc loïng baùu gioáng nhö
ñuoâi chim Khoång töôùc, maøu saéc khaùc nhau xinh ñeïp. Gioù ñoäng, phaùt ra
aâm thanh nghe raát hay. Thaønh aáy coøn coù voâ soá a-taêng-kyø löôùi ma-ni
baùu, voâ soá löôùi linh baùu, voâ soá löôùi höông trôøi, voâ soá löôùi hoa trôøi, voâ
soá löôùi hình töôïng baùu. Thaønh naøy coøn coù voâ soá tröôùng Kim cöông, voâ
soá tröôùng y baùu, voâ soá tröôùng baûo caùi, voâ soá tröôùng baûo traøng, voâ soá
tröôùng baûo sôn, voâ soá tröôùng traøng hoa baùu vaø voâ soá tröôùng laàu caùc
baùu treo khaép, loïng côø phöôùn baùu tröng baøy la lieät khaép nôi. Ao baùu
trong thaønh, nöôùc ñöùc traøn ñaày, ñaùy traûi caùt vaøng, saùng röïc trong
ngoaøi, caùc loaïi hoa ñeïp cuûa coõi trôøi, nôû troøn treân maët ao, caùc loaïi chim
quyù cuûa coõi trôøi bay vui ñuøa trong aáy; phaùt ra aâm thanh vi dieäu raát vöøa
yù ngöôøi; baäc theàm bôø ao trang bò baèng baûy baùu. Ao baùu cuûa Ñeá Thích
cuõng khoâng so saùnh kòp. Luùc baáy giôø, trong thaønh naøy, coù moät laàu caùc
teân laø Dieäu Phaùp Taïng, trang nghieâm baèng voâ soá loaïi baùu vôùi nhieàu
maøu saéc coù haøo quang chieáu saùng röïc rôõ, vöôït hôn taát caû, khoâng gì
saùnh kòp, chuùng sinh ñeàu thích nhìn, khoâng bieát nhaøm chaùn. Ñöùc vua
Ñaïi Quang thöôøng ngöï trong aáy.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñöùng tröôùc ñaïi thaønh aáy vaø tröôùc taát
www.daitangkinh.org
caû caùc loaïi vaät baùu ñeïp traân baûo nhö laàu caùc baùu, ao baùu, haøo baùu, caây
baùu, töôøng baùu, loïng baùu, côø baùu, linh baùu, löôùi baùu; taát caû nhöõng vaät
duïng cho ñeán nam nöõ vaø caûnh giôùi luïc traàn ñeàu khoâng laøm cho ñaém
nhieãm. Ñoàng töû chæ ñöùng ôû trong vöôøn Ngöï uyeån chaùnh phaùp, heát taâm
khaùt khao ngöôõng moä ñeå chæ coù phaùp chaùnh tö duy tuyeät ñoái, chæ heát
taâm mong muoán gaëp Thieän tri thöùc. Thieän Taøi môùi thong thaû tieán böôùc
veà phía tröôùc vaø quaùn saùt khaép nôi. Cuøng Luùc aáy, ñoàng töû troâng thaáy
vua Ñaïi Quang ñang ñi gaàn tôùi laàu caùc, ñeán ngoài toøa baùu Sö töû Nhö yù
ma-ni baûo lieân hoa taïng, roäng lôùn trang nghieâm. Ñeá toøa baèng ngoïc löu
ly xanh; tröôùng baèng luïa vaøng; löôùi baèng caùc baùu, trang söùc baèng daây
vaøng Dieâm-phuø-ñaøn ñan cheùo nhau; thaûm laøm baèng vaûi thöôïng dieäu
cuûa coõi trôøi, traûi ñeàu boán goùc; voâ soá hình töôïng baùu xinh ñeïp, trang trí
theo vò trí thích hôïp. Ñöùc vua aáy coù thaân xinh ñeïp, ñuû ba möôi hai
töôùng vaø taùm möôi veû ñeïp cuûa baäc ñaïi nhaân. Nhö nuùi vaøng aùnh saùng
vaø maøu saéc röïc rôõ. Nhö maët trôøi treân khoâng chieáu aùnh saùng khaép nôi.
Nhö vaàng traêng troøn, maø ngöôøi troâng thaáy thì taâm yù maùt meû, khoâng
bieát nhaøm chaùn. Nhö trôøi Phaïm vöông ôû giöõa chuùng trôøi, oai ñöùc vöôït
hôn taát caû. Nhö bieån caû chöùa voâ löôïng, voâ bieân chaâu baùu coâng ñöùc.
Nhö vöøng maây lôùn giaêng phaùp taùnh khaép hö khoâng noåi saám phaùp vang
doäi. Nhö hö khoâng giôùi thanh tònh, hieån hieän ñuû caùc hìng töôïng sao
phaùp moân. Nhö nuùi Tuyeát chuùa, toâ ñieåm töôùng toát cho röøng caây. Nhö
boán saéc cuûa nuùi Tu-di hieän khaép bieån taâm cuûa chuùng sinh. Nhö ñaûo
baùu, beân trong chöùa ñaày caùc loaïi trí baùu. ÔÛ tröôùc toøa cuûa vua, coøn coù
voâ löôïng vaøng baïc, traân chaâu ma-ni, san hoâ, hoå phaùch, kha boái, ngoïc
bích; caùc chaâu baùu naøy chaát ñoáng; laïi coù ñuû loaïi y baùu, traøng hoa, anh
laïc cuøng caùc thöùc aên uoáng, taát caû nhieàu voâ soá keå. Laïi coù traêm ngaøn
vaïn öùc xe baùu töù maõ; traêm ngaøn vaïn öùc caùc kyõ nhaïc trôøi; traêm ngaøn
vaïn öùc loaïi höông thôm cuûa coõi trôøi; traêm ngaøn vaïn öùc phöông thuoác
ñeå trò beänh; voâ soá boø söõa söøng moùng ñeàu maøu vaøng; voâ soá traêm öùc coâ
gaùi xinh ñeïp, xoa thaân baèng höông chieân-ñaøn, trang ñieåm baèng caùc
loaïi anh laïc vaø maëc y phuïc cuûa coõi trôøi, luyeän taäp thoâng heát saùu möôi
boán taøi ngheä, moâ phaïm leã nghi hoï ñeàu thoâng thaïo, tuøy theo nhu caàu
cuûa chuùng sinh maø cung caáp. Beân ngaõ tö ñöôøng, xoùm laøng, thaønh aáp
noái nhau daøn ra thaúng taép; nhaø phöôùc nhaø nghóa ñeán hai möôi öùc, beân
trong trang trí ñaày nhöõng vaät traân baûo xinh ñeïp vaø caùc thöùc aên uoáng.
Moãi beân ñöôøng coù hai möôi öùc vò Ñaïi Boà-taùt, ñem caùc vaät aáy ban phaùt
cho chuùng sinh ñeå hoï ñöôïc ñaày ñuû; taát caû chæ vì muoán thaâu nhaän caùc
chuùng sinh, muoán phaùt trieån taâm kính meán cuûa caùc chuùng sinh, muoán
phaùt trieån taâm hoan hyû cuûa taát caû chuùng sinh, muoán phaùt trieån taâm
phaán khôûi cuûa caùc chuùng sinh, muoán laøm thanh tònh taâm chaùnh tín cuûa
caùc chuùng sinh, muoán laøm cho taâm cuûa chuùng sinh töôi maùt, muoán laøm
cho chuùng sinh döùt tröø löûa aùi, muoán laøm cho chuùng sinh döùt phieàn naõo,
muoán giuùp chuùng sinh hieåu chaân thaät, muoán giuùp chuùng sinh theå nhaäp
chuûng trí, muoán giuùp chuùng sinh xaû boû oaùn ñòch, muoán laøm cho chuùng
sinh xa rôøi caùc ñieàu aùc, muoán laøm cho chuùng sinh nhoå baät taø kieán,
muoán laøm cho chuùng sinh saïch caùc nghieäp.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân cuûa vò aáy, nhieãu
quanh voâ soá voøng, roài ñöùng chaép tay thöa:
Boà-taùt. Con nghe noùi, Thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo leùo daïy baûo, cuùi
xin chæ daïy cho con.
Vua noùi:
–Naøy thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt tònh tu haïnh traøng ñaïi
Töø cuûa Boà-taùt, thanh tònh tuyeät ñoái.
Thieän nam! Ta ôû nôi voâ löôïng traêm ngaøn vaïn öùc cho ñeán voâ
löôïng voâ löôïng choã caùc Ñöùc Phaät; ñöôïc gaàn guõi, laéng nghe, thænh vaán
phaùp naøy, roài tuøy thuaän tö duy, quaùn saùt kyõ, ngoä nhaäp thanh tònh, tu taäp
trang nghieâm.
Thieän nam! Ta duøng phaùp naøy ñeå laøm vua, duøng phaùp naøy ñeå
truyeàn leänh, duøng phaùp naøy ñeå tieáp nhaän, duøng phaùp naøy ñeå theo saùt
theá gian, duøng phaùp naøy ñeå ban haønh chaùnh hoùa, duøng phaùp naøy ñeå
ñieàu phuïc chuùng sinh, duøng phaùp naøy ñeå höôùng daãn chuùng sinh, duøng
phaùp naøy ñeå thöông xoùt chuùng sinh, duøng phaùp naøy ñeå an uûi chuùng
sinh, duøng phaùp naøy ñeå vaän taûi chuùng sinh, duøng phaùp naøy ñeå laøm cho
chuùng sinh ngoä nhaäp, duøng phaùp naøy ñeå giuùp cho caùc chuùng sinh tu
haønh, duøng phaùp naøy ñeå taïo phöông tieän cho chuùng sinh, duøng phaùp
naøy giuùp cho caùc chuùng sinh bieát tö duy troïn veïn veà thaät taùnh cuûa caùc
www.daitangkinh.org
phaùp, duøng phaùp naøy ñeå giuùp cho chuùng sinh an truï nôi ñaïi Töø, laáy töø
laøm chuû, ñaày ñuû naêng löïc töø. Nhö theá-laøm cho hoï an truï nôi taâm lôïi
ích, taâm an laïc, taâm thöông xoùt, taâm thaâu nhaän, taâm baûo hoä chuùng
sinh, taâm khoâng xaû ly, taâm nhoå boû noãi khoå cuûa chuùng sinh khoâng döøng
nghæ, taâm luoân thay theá söï thoï khoå cho caùc chuùng sinh, taâm giuùp chuùng
sinh truï an laïc; giuùp cho hoï vöùt boû moïi troùi buoäc trôû ngaïi ñeå ñöôïc töï
taïi. Ñoái vôùi chuùng sinh ñöôïc töï taïi, laøm cho hoï ñöôïc an laïc tuyeät ñoái,
laøm cho caùc chuùng sinh döùt haún taâm sinh töû nhö coû moïc lan nhanh; laøm
cho chuùng sinh caét ñöùt taâm keát söû, nhö doøng soâng noái nhau chaûy maõi;
laøm cho chuùng sinh caét ñöùt taâm phieàn naõo taäp khí; laøm cho chuùng sinh
an truï nôi taâm vaøo phaùp taùnh tòch tónh; laøm cho chuùng sinh döùt haún taát
caû phaùp baát thieän; laøm cho chuùng sinh caét ñöùt doøng sinh töû nhaäp vaøo
doøng phaùp; laøm cho chuùng sinh thaâm nhaäp vaøo phaùp giôùi taâm khoâng
thoaùi chuyeån, duøng löûa trí tueä thieâu cuûi phieàn naõo; döùt haún ñöôøng sinh
vaøo naêm ñöôøng; ñaày ñuû haïnh Boà-taùt; tieán ñeán Nhaát thieát trí, bieån taâm
thanh tònh khoâng bò vaån ñuïc; nieàm tin kieân coá; taát caû chö Thieân, Ma
vöông, Phaïm vöông, Sa-moân, Baø-la-moân, ngöôøi vaø phi nhaân ñeàu
khoâng theå naøo laøm lay ñoäng ñöôïc.
Thieän nam! Ta an truï nôi moân giaûi thoaùt haïnh traøng ñaïi Töø nhö
theá, coù khaû naêng duøng chaùnh phaùp giaùo hoùa theá gian.
Thieän nam! Taát caû chuùng sinh trong nöôùc; khi ôû beân caïnh ta, hoï
ñeàu khoâng coù lo sôï. Thieän nam! Nhöõng chuùng sinh naøo ngheøo khoå,
ñoùi khaùt, raùch röôùi, oám gaày, ñi ñeán choã ta xin nhöõng thöùc aên uoáng
hoaëc y phuïc; cho ñeán xin heát taát caû caùc vaät duïng caàn thieát, thì ta môû
kho chöùa, chæ cho hoï thaáy vaø bieát roõ. Roài noùi: Töø xöa ñeán nay, vì cuûa
baùu naøy maø caùc ngöôi taïo möôøi ñieàu baát thieän vaø ñuû caùc nghieäp aùc.
Do nghieäp naøy maø caùc ngöôi phaûi chòu ngheøo khoå, thieáu thoán, aên
maëc raùch röôùi. Hoâm nay ta cung caáp cho taát caû, caùc ngöôi haõy nhaän
theo sôû thích cuûa mình, ñaày ñuû roài thì tuøy theo söùc cuûa mình maø tu
haønh, khoâng ñöôïc taïo caùc ñieàu aùc, khoâng haïi chuùng sinh, khoâng sinh
caùc kieán vaø khoâng chaáp tröôùc. Caùc ngöôøi ngheøo thieáu, ai caàn vaät gì
haõy ñeán choã ta hoaëc nhaø nghóa, nhaø phöôùc hai möôi öùc nôi, hoaëc ôû
boán maët ñöôøng; taát caû cuûa caûi coù ñaày ñuû caùc loaïi, cöù töï tieän, laáy
ñöøng coù nghi ngôø.
Thieän nam! Nhöõng chuùng sinh sinh soáng trong thaønh Dieäu Quang
naøy, ñeàu laø Boà-taùt phaùt taâm Ñaïi thöøa, thöïc haønh haïnh Ñaïi thöøa, khôûi
taâm ñaïi Bi ñoái vôùi caùc chuùng sinh, laøm thanh tònh khaép; do taâm maø yù
muoán vaø kieán giaûi khoâng ñoàng, hoaëc thaáy thaønh naøy dieän tích nhoû heïp,
hoaëc thaáy thaønh naøy dieän tích roäng lôùn, hoaëc thaáy thaønh naøy neàn baèng
ñaát caùt, hoaëc thaáy thaønh naøy baèng löu ly vaø caùc ma-ni baùu; hoaëc thaáy
töôøng vaùch xaây baèng ñaát, hoaëc baèng kim cöông voâ naêng thaéng; hoaëc
thaáy ñaát nôi aáy cao thaáp khoâng baèng phaúng, hoaëc thaáy ñaát nôi aáy baèng
phaúng nhö baøn tay; hoaëc thaáy phoøng oác taïo baèng ñaát, caây goã; hoaëc
thaáy nhaø cöûa, chaùnh ñieän, cho ñeán nhöõng laàu caùc, theàm hieân cöûa soå,
cöûa chính taát caû ñeàu baùu ñeïp.
Thieän nam! Chæ tröø chuùng sinh naøo, coù taâm thanh tònh, ñaõ töøng
troàng thieän caên, cuùng döôøng chö Phaät, phaùt taâm höôùng ñeán ñaïo Nhaát
thieát trí, laáy Nhaát thieát trí laøm nôi quy y vaø thuôû xöa, khi tu haïnh Boà-
taùt ñaõ töøng ñem boán Nhieáp söï ñeå thaâu nhaän; thì môùi thaáy thaønh naøy
ñaày ñuû caùc baùu thanh tònh xinh ñeïp; ngoaøi ra hoï ñeàu thaáy ueá tröôïc.
Thieän nam! Vaøo thôøi naêm ueá tröôïc, taát caû chuùng sinh trong nöôùc
ta, do nôi nghieäp cuõ coøn khieán hoï vui veû taïo caùc ñieàu aùc; ta ñem taâm
thöông xoùt thaâu nhaän taâm hoï vaø muoán cöùu hoä giuùp hoï theå nhaäp moân
ñaïi Tam-muoäi Boà-taùt tuøy thuaän theá gian laáy ñaïi Töø laøm ñaàu.
Thieän nam! Khi ta theå nhaäp moân Tam-muoäi naøy, thì taát caû nhöõng
taâm lo sôï, taâm laøm haïi, taâm thuø oaùn vaø taâm tranh luaän cuûa caùc chuùng
sinh aáy, ñeàu töï tieâu dieät. Vì sao? Vì nhaäp moân Tam-muoäi Boà-taùt tuøy
thuaän theá gian laáy Ñaïi töø laøm ñaàu thì baûn taùnh vaø coâng naêng cuûa phaùp
noù nhö theá.
Thieän nam! Haõy chôø giaây laùt, oâng seõ ñöôïc chöùng minh ñieàu ñoù.
Baáy giôø, vua Ñaïi Quang lieàn nhaäp vaøo ñònh naøy. Ngay Luùc aáy,
trong vaø ngoaøi thaønh ñeàu chaán ñoäng saùu caùch nhö ñaát baùu, töôøng baùu,
nhaø baùu, ñieän baùu, ñeàn ñaøi, laàu caùc, theàm caáp, cöûa neûo… ñeàu chaïm
vaøo nhau, phaùt tieáng vaø höôùng veà nhaø vua coù veû nhö cuùi mình ñaûnh leã
vaø ñoàng phaùt ra aâm thanh vi dieäu, ñeå khen ngôïi coâng ñöùc cuûa vua.
Ñoàng thôøi, taát caû daân chuùng trong vaø ngoaøi thaønh aáy, ñeàu heát söùc vui
möøng, phaán khôûi, roài cuøng nhau ñeán choã vua, thaønh kính ñaûnh leã. Caùc
loaøi chim thuù thaân thuoäc, ôû gaàn vua, ñeàu ñua nhau chieâm ngöôõng,
www.daitangkinh.org
cuøng phaùt taâm Töø bi, ñoàng ñeán tröôùc nhaø vua, cung kính vaø ñaûnh leã.
Taát caû nuùi non suoái nguoàn vaø caùc loaøi caây coû, ñeàu xoay chuyeån vaø
cuøng höôùng veà vua, toû daùng cung kính leã baùi. Ao, hoà, suoái, gieáng, cho
ñeán soâng bieån, ñeàu daâng traøo nhöõng gôïn soùng nöôùc ñeán tröôùc vua.
Möôøi ngaøn Long vöông, noåi vaàng maây höông lôùn, ñieän chôùp, saám
gaàm, laøm möa röôùi ñaày nöôùc höông. Laïi coù möôøi ngaøn vò vua nôi saùu
coõi trôøi thuoäc Duïc, ñoù laø: Töù Ñaïi Thieân vöông, vua trôøi Ñao-lôïi, vua
trôøi Daï-ma, vua trôøi Ñaâu-suaát, vua trôøi Dieäu bieán hoùa, vua trôøi Tha
hoùa töï taïi. Nhöõng vò trôøi aáy, ñeàu laø haøng thöôïng thuû, ñöùng treân hö
khoâng, troåi caùc loaïi kyõ nhaïc, voâ soá Thieân nöõ ca vònh khen ngôïi, voâ soá
maây hoa baùu cuûa coõi trôøi, voâ soá maây höông baùu cuûa coõi trôøi, voâ soá
maây côø baùu cuûa coõi trôøi, voâ soá maây höông boät cuûa coõi trôøi, voâ soá maây
y baùu cuûa coõi trôøi, voâ soá maây loïng baùu cuûa coõi trôøi, voâ soá maây voøng
baùu cuûa coõi trôøi, voâ soá maây phöôùng baùu cuûa coõi trôøi, trang bò khaép
trong hö khoâng, ñeå cuùng döôøng ñöùc vua aáy. Laïi coù voi chuùa Y-la-baùt-
na duøng söùc töï taïi cuûa mình; traûi voâ soá hoa sen baùu lôùn; treo voâ soá
traøng anh laïc baùu cuûa coõi trôøi, voâ soá vaûi luïa baùu, voâ soá vaät trang söùc
baùu, voâ soá y phuïc baùu, voâ soá voøng baùu, voâ soá hoa baùu, voâ soá höông
baùu, voâ soá höông ñoát, voâ soá höông xoa, ñuû caùc loaïi kyø dieäu ñeå trang
söùc; coù voâ soá Thieân nöõ caát gioïng ca hay ca vònh khen ngôïi. Trong coõi
Dieâm-phuø-ñeà, coøn coù voâ soá traêm ngaøn vaïn öùc vua La-saùt, vua Daï-xoa,
vua Cöu-baøn-traø, vua Tyø-xaù-xaø vaø caùc quyû vöông; hoaëc ôû treân ñaát
lieàn, hoaëc ôû treân hö khoâng, hoaëc ñöùng treân nuùi, hoaëc ôû trong bieån caû.
Taát caû ñeàu laø loaøi uoáng maùu, aên thòt, gieát haïi chuùng sinh maø giôø ñaây
ñeàu phaùt taâm Töø, nguyeän laøm lôïi ích, thaép saùng cho ñôøi sau, khoâng taïo
caùc ñieàu aùc, chaép tay cung kính, ñaûnh leã ñöùc vua, thaân taâm tòch tónh,
döùt heát sôï haõi, hoï ñeàu ñöôïc voâ löôïng söï an laïc roäng lôùn. Nhö coõi
Dieâm-phuø-ñeà, ngoài ba thieân haï khaùc cho ñeán taát caû nhöõng chuùng sinh
ñoäc aùc coù trong tam thieân ñaïi thieân theá giôùi ñeán traêm ngaøn vaïn öùc na-
do-tha theá giôùi ôû möôøi phöông cuõng vaäy ñeàu laøm nhö vaäy. Taát caû ñeàu
nhôø vaøo naêng löïc cuûa phaùp moân Tam-muoäi Boà-taùt tuøy thuaän theá gian
laáy ñaïi Töø laøm ñaàu naøy.
Luùc aáy, vua Ñaïi Quang xuaát ñònh, baûo Thieän Taøi:
–Thieän nam! Ta chæ ñöôïc moân giaûi thoaùt Tam-muoäi tuøy thuaän
theá gian baèng traøng haïnh ñaïi Töø cuûa Boà-taùt naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-
taùt coù taâm Töø nhö loïng baùu treân cao che khaép caùc chuùng sinh, cöùu hoä
bình ñaúng tuyeät ñoái khoâng phaân bieät, tu haønh theo taát caû caùc haïnh
thöôïng trung haï laø ñaïi ñòa coù coâng naêng duøng taâm Töø duy trì taát caû
chuùng sinh; laø aùnh saùng phöôùc ñöùc nhö vaàng traêng trong xuaát hieän bình
ñaúng khaép caùc theá gian; laø vaàng maët trôøi trong, duøng aùnh saùng trí
chieáu khaép taát caû nhöõng caûnh giôùi ñaõ bieát, laø ngoïn ñeøn saùng theá gian,
coù coâng naêng phaù tan nhöõng toái taêm cuûa chuùng sinh; laø chaâu thuûy tònh
coù coâng naêng loïc saïch ueá tröôïc, nònh hoùt, löøa doái cuûa chuùng sinh; laø
chaâu nhö yù coù coâng naêng laøm thoûa maõn nhöõng nhu caàu cuûa chuùng sinh;
laø ngoïn gioù maïnh coù coâng naêng baûo trì chuùng sinh; laø cung ñieän Tam-
muoäi vaø thaønh trì ñaïi phaùp trí Nhaát thieát trí. Nhöng ta laøm sao coù theå
bieát haïnh cuûa caùc vò aáy, noùi heát coâng ñöùc cuûa caùc vò aáy, ño löôøng nuùi
lôùn phöôùc ñöùc cuûa caùc vò aáy, chieâm ngöôõng nhöõng vì sao coâng ñöùc cuûa
caùc vò aáy, quaùn saùt nhöõng ñaïi nguyeän nhö gioù xoaùy cuûa caùc vò aáy, so
saùnh naêng löïc phaùp bình ñaúng cuûa caùc vò aáy, laøm boäc phaùt ñaïi taâm tu
haønh cuûa caùc vò aáy, bieåu hieän bieån ñaïi trang nghieâm cuûa caùc vò aáy,
xieån döông moân haïnh Phoå hieàn cuûa caùc vò aáy, ñi saâu vaøo caùc hang
ñoäng Tam-muoäi cuûa caùc vò aáy, khen ngôïi maây ñaïi Töø bi cuûa caùc vò aáy,
giaêng möa phaùp cam loà cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy coù moät kinh ñoâ, teân laø An truï, coù
vò Öu-ba-di, teân laø Baát Ñoäng. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá
naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Ñoàng töû Thieän Taøi nghe xong ñaûnh leã saùt chaân ñöùc vua, ñi nhieãu
quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán roài töø giaõ ra ñi.
Khi ra khoûi thaønh Dieäu quang, ñang ñi treân ñöôøng, ñoàng töû baét
ñaàu chaùnh nieäm, tö duy laïi lôøi daïy cuûa vua Ñaïi Quang, nhôù laïi haïnh
traøng ñaïi Töø cuûa Boà-taùt, tö duy Tam-muoäi tuøy thuaän theá gian cuûa
Boà-taùt, thaáy thaân Boà-taùt thanh tònh baát tö nghì cuûa vò aáy khaép nôi,
nhôù toaøn boä toøa Sö töû baùu ñeïp baát tö nghì cuûa vò aáy, nhôù söï taêng
tröôûng naêng löïc töï taïi töø phöôùc ñöùc ñaïi nguyeän baát tö nghì cuûa vò aáy,
nhôù söï kieân coá trí thaønh thuïc chuùng sinh baát tö nghì cuûa vò aáy, quaùn
saùt ñaïi oai ñöùc khoâng cuøng thoï duïng baát tö nghì cuûa vò aáy, ghi nhôù
töôùng thaàn thoâng khaùc nhau baát tö nghì cuûa vò aáy, tö duy veà ñaïi
www.daitangkinh.org
chuùng hoäi thanh tònh baát tö nghì cuûa vò aáy, phaân bieät söï taïo nghieäp
cuûa Boà-taùt baát tö nghì cuûa vò aáy; ghi nhôù maïch laïc, tin hieåu tuaàn töï
roài phaùt sinh taâm hoan hyû, taâm tröøng tònh, taâm lanh lôïi, taâm khoan
khoaùi, taâm vui möøng, taâm phaán khôûi, taâm khoâng loaïn, taâm saùng toû,
taâm kieân coá, taâm roäng raõi, taâm voâ taän. Tö duy nhö vaäy roài, Thieän Taøi
ngaäm nguøi rôi leä. OÂng laïi nghó: Baäc Thieän tri thöùc thaät laø hy höõu, khoù
gaëp, khoù ñöôïc nghe. Baäc Thieän tri thöùc chính laø nuùi baùu cuûa ta, phaùt
sinh ra taát caû caùc coâng ñöùc baùu, coù coâng naêng laøm thanh tònh khaép
caùc haïnh Boà-taùt, vieân maõn taát caû tònh nieäm cuûa Boà-taùt, laøm thanh
tònh söï xoay chuyeån Ñaø-la-ni cuûa Boà-taùt, laøm boäc phaùt aùnh saùng
Tam-muoäi cuûa Boà-taùt, tu taäp ñeå thaáy caûnh giôùi Phaät cuûa Boà-taùt, laøm
möa khaép taát caû baèng nhöõng traän möa phaùp cuûa chö Phaät, hieån hieän
trí baát tö nghì cuûa Nhö Lai, bieåu hieän roõ taát caû moân nguyeän cuûa Boà-
taùt, laøm sinh tröôûng taát caû maàm non cuûa Boà-taùt. Ñoàng töû nghó tieáp:
Baäc Thieän tri thöùc, coù khaû naêng cöùu hoä ta, giuùp ta khoâng bò ñoïa vaøo
caùc neûo aùc. Baäc Thieän tri thöùc, coù khaû naêng höôùng daãn ta, giuùp ta
ñöôïc nhaäp vaøo Phaät tueä bình ñaúng. Baäc Thieän tri thöùc, coù khaû naêng
chieáu saùng ta, giuùp ta bieát roõ nhöõng con ñöôøng nguy hieåm. Baäc Thieän
tri thöùc, coù khaû naêng khai thò ta, giuùp ta hieåu roõ nghóa saâu xa cuûa Ñaïi
thöøa. Baäc Thieän tri thöùc, coù khaû naêng khuyeán phaùt ta, giuùp ta nhanh
choùng nhaäp vaøo caùc haïnh cuûa Phoå Hieàn. Baäc Thieän tri thöùc, coù khaû
naêng laøm cho ta toû ngoä giuùp ta nhanh choùng ñeán thaønh Nhaát thieát trí.
Baäc Thieän tri thöùc, coù khaû naêng daïy baûo ta, giuùp ta theå nhaäp vaøo
bieån caû phaùp giôùi. Baäc Thieän tri thöùc coù khaû naêng khuyeân nhuû ta,
giuùp ta thaáy ñöôïc bieån phaùp trong ba ñôøi. Baäc Thieän tri thöùc coù khaû
naêng truyeàn daïy ta, giuùp ta ñöôïc cuøng thaùnh chuùng hoäi hoïp. Baäc
Thieän tri thöùc coù khaû naêng laøm cho ta phaùt trieån, giuùp ta phaùt sinh taát
caû phaùp traéng; nghó ñeán Thieän tri thöùc laø bieát duøng khaû naêng laøm lôïi
ích cho chuùng sinh.
Ñoàng töû Thieän Taøi suy nghó nhö vaäy, nöôùc maét röng röng. Ñöùc
Nhö Lai sai vò thieân ôû treân hö khoâng. Vò naøy thöôøng baûo hoä cho Boà-taùt
giaùc ngoä, theo Boà-taùt nhö boùng vôùi hình vaø noùi vôùi ñoàng töû:
–Naøy thieän nam! Ngöôøi naøo vaâng theo lôøi daïy cuûa Thieän tri thöùc
thì caùc Ñöùc Phaät Theá Toân ñeàu hoan hyû. Ngöôøi naøo vaâng theo lôøi noùi
cuûa Thieän tri thöùc, töùc laø ñöôïc gaàn nôi quaû vò Nhaát thieát trí. Ngöôøi naøo
ñoái vôùi coâng haïnh cuûa Thieän tri thöùc, maø taâm khoâng nghi hoaëc, thì
thöôøng ñöôïc gaëp taát caû thieän höõu. Ngöôøi naøo phaùt nguyeän luoân luoân
gaàn guõi baäc Thieän tri thöùc thì ñöôïc ñaày ñuû taát caû caùc lôïi ích cuûa nghóa
toái thaéng saâu xa.
Thieän nam! OÂng ñeán kinh ñoâ An truï, thì seõ ñöôïc gaëp ñaïi Thieän
tri thöùc Öu-baø-di Baát Ñoäng vaø thænh vaán vò aáy veà caùc haïnh cuûa Boà-
taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi xuaát ñònh aùnh saùng trí, thong thaû du
haønh ñeán thaønh An truï hoûi thaêm khaép nôi: Öu-baø-di Baát Ñoäng hieän giôø
ôû ñaâu? Gaëp moïi ngöôøi, hoï ñeàu chæ: Thieän nam, Öu-baø-di Baát Ñoäng laø
moät coâ gaùi, ôû nhaø haàu caän cha meï, dieãn thuyeát dieäu phaùp cho quyeán
thuoäc vaø voâ löôïng ngöôøi ôû chung quanh.
Thieän Taøi nghe roài, töø taâm hoan hyû, ñaït taâm vaéng laëng, sinh
taâm kính meán nhö ñöôïc gaëp cha meï. Hoâm nay ta seõ ñöôïc toaïi
nguyeän, roài oâng lieàn ñeán choã Öu-baø-di Baát Ñoäng. Ñeán cöûa nhaø vò aáy,
ñoàng töû ñöùng quaùn saùt, roài böôùc vaøo beân trong, thaáy maùi hieân nhaø coâ
aáy, trang söùc baèng caùc baùu saïch ñeïp, aùnh saùng maøu hoaøng kim toûa
khaép nôi. Khi aùnh saùng aáy chaïm ñeán thaân Thieän Taøi, ngaøi lieàn ñaït
ñöôïc naêm traêm moân Tam-muoäi vi dieäu. Ñoù laø: Moân Tam-muoäi traøng
theå nhaäp taát caû söï an laïc töï taïi; moân Tam-muoäi lieãu ñaït taát caû töôùng
tòch tónh; moân Tam-muoäi xa lìa taát caû theá gian; moân Tam-muoäi phoå
nhaõn xaû ñaéc vaø moân Tam-muoäi Nhö Lai taïng. Ñoàng töû ñaït ñöôïc naêm
traêm moân Tam-muoäi nhö vaäy; ñöôïc moân Tam-muoäi nhö theá roài, thaân
taâm nheï nhaøng nhö baøo thai baûy, ngaøy khinh an tuyeät dieäu, ôû ñôøi
khoâng gì baèng; laïi coøn ngöûi ñöôïc muøi höông thôm maø chö Thieân,
Roàng, Caøn-thaùt-baø ngöôøi vaø phi nhaân khoâng theå coù ñöôïc. Ñoàng töû
lieàn tieán leân phía tröôùc, chaép tay cung kính; nhieáp taâm quaùn saùt,
troâng thaáy hình saéc vò aáy ñoan trang xinh ñeïp, taát caû ngöôøi nöõ khaép
theá giôùi nôi möôøi phöông khoâng theå saùnh kòp; huoáng gì coù ngöôøi hôn,
chæ tröø Ñöùc Nhö Lai vaø nhöõng vò Boà-taùt quaùn ñænh. Thaân vò aáy thuø
thaéng, mieäng thoaûng höông thôm, cung ñieän traùng leä, cuûa caûi taøi saûn,
quyeán thuoäc vaây quanh, aùnh saùng röïc rôõ, thanh tònh khoâng bò vaån
ñuïc, taát caû ñeàu khoâng ai saùnh baèng huoáng gì coù ngöôøi hôn. Taát caû
www.daitangkinh.org
chuùng sinh khaép theá giôùi trong möôøi phöông ñeàu say ñaém vò Öu-baø-
di naøy. Chuùng sinh naøo thoaùng ñöôïc chieâm ngöôõng vò aáy thì taát caû
phieàn naõo ñeàu töï tieâu dieät. Ví nhö traêm vaïn vua trôøi Ñaïi Phaïm quyeát
ñònh khoâng sinh phieàn naõo ôû coõi Duïc. Ngöôøi naøo gaëp vò Öu-baø-di naøy
cuõng theá. Chuùng sinh ôû khaép möôøi phöông, nhìn coâ gaùi naøy, ai naáy
ñeàu vui veû kính meán taâm khoâng thaáy nhaøm chaùn, ngoaïi tröø baäc coù
ñaày ñuû ñaïi trí tueä.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi chaép tay, cuùi mình, chieâm ngöôõng,
cung kính, quaùn saùt baèng chaùnh nieäm, thaáy thaân cuûa coâ gaùi aáy töï taïi
chaúng theå nghó baøn; dung nhan saéc töôùng, theá gian khoâng ai baèng; aùnh
saùng röïc rôõ khoâng gì laøm chöôùng ngaïi, laøm lôïi ích lôùn cho caùc chuùng
sinh trong phaùp giôùi khoâng cuøng taän. Caùc loã chaân loâng treân thaân vò aáy,
thöôøng toûa höông thôm. Cung ñieän thöôïng haïng, quyeán thuoäc voâ bieân,
coâng ñöùc saâu roäng baát tö nghì khoâng theå naøo bieát heát beán bôø cuûa noù.
Thaáy roài, ñoàng töû hoan hyû noùi keä khen ngôïi:
Thaùnh giaû thöôøng hoä trì giôùi thanh tònh
Tu troïn nhaãn voâ caáu Boà-taùt
Vöõng tieán baát ñoäng nhö kim cöông
Dieäu quaû tuyeät theá khoâng gì saùnh.
Noùi keä roài, Ñoàng töû Thieän Taøi thöa:
Boà-taùt. Con nghe noùi, thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo leùo daïy baûo, cuùi xin
ñem loøng töø chæ daïy cho con.
Baáy giôø, Öu-baø-di Baát Ñoäng ñem lôøi töø hoøa, lôøi ñaùng yeâu vaø lôøi
töø bi cuûa Boà-taùt an uûi Thieän Taøi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng ñaõ coù khaû naêng phaùt
taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà. Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt taïng trí tueä
khoù beõ gaõy cuûa Boà-taùt, moân thoï trì haïnh nguyeän kieân coá cuûa Boà-taùt,
moân Toång trì ñòa, taát caû phaùp bình ñaúng cuûa Boà-taùt, moân bieän taøi aùnh
saùng trí chieáu khaép taát caû phaùp cuûa Boà-taùt, moân Tam-muoäi trang
nghieâm caàu taát caû phaùp, taâm khoâng meät moûi cuûa Boà-taùt.
–Baïch Thaùnh giaû! Caûnh giôùi cuûa moân giaûi thoaùt taïng trí tueä khoù
khuaát phuïc cuûa Boà-taùt cho moân Tam-muoäi trang nghieâm caàu phaùp taâm
khoâng moûi meät aáy laø theá naøo?
Ñaùp:
–Thieän nam! Caûnh giôùi aáy saâu xa khoù tin hieåu.
–Cuùi xin Thaùnh giaû, nöông thaàn löïc cuûa Ñöùc Phaät, thuyeát giaûng
cho con, con nhôø naêng löïc laø Thieän tri thöùc cuûa ngaøi maø coù khaû naêng
tin, coù khaû naêng tieáp nhaän, coù khaû naêng hieåu, coù khaû naêng bieát, coù khaû
naêng thaáu hieåu, coù khaû naêng haønh theo, quaùn saùt roõ raøng, ghi nhôù vaø tu
taäp, bình ñaúng tuyeät ñoái, döùt haún phaân bieät.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 14

Baáy giôø, Öu-baø-di Baát Ñoäng baûo Ñoàng töû Thieän Taøi:
–Thieän nam! Ta nhôù laïi thôøi quaù khöù, thuoäc kieáp Voâ caáu quang,
kieáp aáy coù Ñöùc Phaät, teân laø Tu Tuù, ñaày ñuû möôøi hieäu. Thôøi aáy coù ñöùc
vua teân laø Ñieän Thoï, ngaøi chæ coù moät ngöôøi con gaùi chính laø ta baáy giôø.
Vaøo moät ñeâm, sau giôø dieãn taáu aâm nhaïc, cha meï anh em ñeàu nguû say,
naêm traêm ñoàng nöõ cuõng vöøa yeân giaác, ta leân treân laàu cao ngaém tinh tuù.
Cuøng luùc, ta thaáy Ñöùc Nhö Lai, ôû treân khoâng trung, nhö nuùi baùu chuùa,
vôùi voâ löôïng, voâ bieân trôøi, roàng, baùt boä vaø baát tö nghì chuùng Boà-taùt
vaây quanh. Thaân Ñöùc Nhö Lai phoùng löôùi aùnh saùng chieáu khaép möôøi
phöông khoâng bò chöôùng ngaïi; caùc loã chaân loâng treân thaân ñeàu toûa
höông thôm. Ta nghe muøi höông aáy, thaân theå nheï nhaøng trong taâm
hoan hyû, voäi xuoáng laàu, chaép tay ñaûnh leã vaø chieâm ngöôõng kyõ Ñöùc
Phaät aáy. Nhöng khoâng thaáy ñöôïc töôùng treân ñænh, nhìn hai beân thaân
cuõng khoâng bieát giôùi haïn vaø tö duy veà caùc veû ñeïp cuõng khoâng bieát
nhaøm chaùn.
Thieän nam! Luùc aáy, ta thaàm nghó: Khoâng bieát Ñöùc Theá Toân naøy,
ñaõ taïo nhöõng nghieäp duyeân gì, maø ñaït ñöôïc thaân xinh ñeïp thuø thaéng,
töôùng toát vieân maõn, aùnh saùng ñaày ñuû, quyeán thuoäc thaønh töïu, cung
ñieän trang nghieâm, phöôùc ñöùc trí tueä, Tam-muoäi Toång trì vaø thaàn
thoâng bieän taøi ñeàu baát tö nghì nhö theá!
Thieän nam! Baáy giôø, Ñöùc Nhö Lai aáy bieát ñöôïc yù nghó cuûa ta neân
ngaøi lieàn baûo:
–Ngöôi neân phaùt taâm khoù khuaát phuïc, ñeå caét ñöùt caùc phieàn naõo,
phaùt taâm khoâng gì thaéng noãi ñeå phaù caùc taø chaáp; phaùt taâm khoâng lui,
khoâng khieáp sôï ñeå nhaäp vaøo phaùp moân saâu xa; phaùt taâm khoâng lay
ñoäng, ñeå nhoå noãi khoå sinh töû, phaùt taâm khoâng meâ hoaëc, ñeå thoï sinh
vaøo khaép taát caû caùc neûo, phaùt taâm khoâng nhaøm chaùn, ñeå mong luoân
luoân ñöôïc gaëp caùc Ñöùc Phaät; phaùt taâm khoâng bieát ñuû, ñeå tieáp nhaän taát
caû caùc traän möa phaùp cuûa Nhö Lai; phaùt taâm chaùnh tö duy ñeå chieáu soi
taát caû aùnh saùng Phaät phaùp; phaùt taâm ñaïi truï trì, ñeå chuyeån toaøn boä
nhöõng baùnh xe phaùp cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai; phaùt taâm thoâng löu khaép,
ñeå ban phaùp baùu theo nhu caàu cuûa chuùng sinh.
Thieän nam! Ta ôû choã cuûa Ñöùc Phaät Chaùnh Ñaúng Giaùc aáy, nghe
phaùp nhö theá vaø tuøy thuaän maø caàu Nhaát thieát chuûng trí, taâm khoâng
thoaùi chuyeån; caàu möôøi Löïc cuûa Ñöùc Phaät, caàu bieän taøi cuûa Phaät, caàu
haøo quang cuûa Phaät, caàu saéc thaân cuûa Phaät, caàu töôùng toát cuûa Phaät,
caàu chuùng hoäi cuûa Phaät, caàu tònh ñoä cuûa Phaät, caàu oai nghi cuûa Phaät,
caàu thoï maïng cuûa Phaät. Phaùt taâm aáy roài, taâm raát mong muoán nhö
ngöôøi khaùt nghó ñeán nöôùc. Taâm aáy kieán coá nhö Kim cöông, taát caû
phieàn naõo vaø Nhò thöøa khoâng theå laøm huûy hoaïi ñöôïc.
Thieän nam! Ta nhôù töø luùc môùi phaùt taâm ñeán nay, traûi qua soá kieáp
nhö cöïc vi traàn cuûa coõi Dieâm-phuø-ñeà, nhöng ta chöa bao giôø khôûi taâm
duïc, duø trong moät nieäm, huoáng gì laøm vieäc aáy.
Trong nhöõng kieáp ñoù, ñoái vôùi loãi laàm cuûa quyeán thuoäc mình ta
coøn khoâng khôûi taâm saân haän duø trong moät nieäm, huoáng laø nhöõng
chuùng sinh khaùc khoâng coù loãi laàm.
Trong nhöõng kieáp aáy, ta ñoái vôùi thaân mình coøn khoâng sinh ngaõ
kieán, huoáng gì laáy ñoà vaät cuûa chuùng laøm cuûa mình.
Trong nhöõng kieáp aáy, khi sinh khi töû vaø luùc nhaäp luùc truï luùc xuaát,
cho ñeán trong moäng, cuõng chöa bao giôø meâ hoaëc khôûi yù töôûng chuùng
sinh vaø taâm voâ kyù, huoáng gì nhöõng luùc khaùc.
Trong nhöõng kieáp aáy, thaäm chí trong giaác moäng, coù khi thaáy
ñöôïc moät Ñöùc Phaät maø ta chöa töøng queân, huoáng laø söï thaáy cuûa Boà-taùt
thaäp nhaõn.
Trong nhöõng kieáp aáy, Ta thoï trì chaùnh phaùp cuûa caùc Ñöùc Nhö
Lai, chöa töøng queân soùt moät caâu moät keä, cho ñeán nhöõng lôøi leõ cuûa theá
www.daitangkinh.org
tuïc cuõng vaäy, huoáng gì söï tuyeân thuyeát dieäu phaùp trong kho taøng ngoân
ngöõ cuûa Nhö Lai.
Trong nhöõng kieáp aáy, khi thoï trì bieån giaùo phaùp cuûa caùc Ñöùc Nhö
Lai, ta ñeàu tö duy vaø quaùn saùt kyõ töøng caâu töøng ñoaïn, cho ñeán taát caû
phaùp cuûa theá tuïc cuõng luoân luoân tö duy quaùn saùt trieät ñeå, huoáng laø
phaùp thaéng nghóa chaân thaät cuûa Ñöùc Nhö Lai.
Trong nhöõng kieáp aáy, khi thoï trì bieån phaùp cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai,
trong ñoù khoâng coù phaùp naøo laø ta khoâng ñaéc Tam-muoäi, cho ñeán taát caû
phaùp coâng xaûo kyõ ngheä cuûa theá gian, trong moãi phaùp cuõng ñeàu nhö
vaäy.
Trong nhöõng kieáp aáy, truï trì phaùp luaân cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, tuøy
theo nhöõng phaùp truï trì chöa töøng pheá boû, cuõng khoâng nhaàm laãn moät
ñoaïn, moät caâu; cho ñeán khoâng taêng theâm theo trí theá gian, ngoaïi tröø laø
muoán ñieàu phuïc chuùng sinh.
Trong nhöõng kieáp aáy, gaëp bieån chö Phaät, nôi moãi Ñöùc Phaät ta
ñeàu thaønh töïu ñaïi nguyeän thanh tònh, cho ñeán söï bieán hoùa nôi caùc Ñöùc
Phaät cuõng theá.
Trong nhöõng kieáp aáy, gaëp caùc Boà-taùt, tu haønh dieäu haïnh, ta cuõng
thaønh töïu taát caû, neân ñöôïc thanh tònh.
Trong nhöõng kieáp aáy, gaëp caùc chuùng sinh, Ta ñeàu khuyeân phaùt
taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà. Chöa töøng khuyeân moät chuùng sinh naøo phaùt
taâm Thanh vaên, Bích-chi-phaät duø chæ trong moät nieäm.
Trong nhöõng kieáp aáy, khi nghe phaùp nôi caùc Ñöùc Phaät, ñeán moät
ñoaïn, moät caâu ta ñeàu khoâng sinh taâm nghi ngôø, khoâng sinh nhò töôûng,
khoâng sinh töôûng phaân bieät, khoâng coù yù töôûng khaùc nhau, khoâng sinh
töôûng chaáp tröôùc, khoâng nghó cao thaáp, khoâng nghó hôn keùm, khoâng
nghó yeâu gheùt; duø chæ trong moät nieäm cuõng khoâng coù nhöõng yù töôûng
nhö theá!
Thieän nam! Töø ñoù ñeán nay, ta ñöôïc gaëp caùc Ñöùc Phaät vaø thöôøng
ñöôïc thaân caän, chöa töøng xa lìa; thöôøng gaëp caùc Boà-taùt; thöôøng gaëp ñaïi
Thieän tri thöùc chaân thaät, thöôøng nghe ñaïi nguyeän thanh tònh cuûa chö
Phaät, thöôøng nghe nhöõng söï tu dieäu haïnh cuûa Boà-taùt; thöôøng nghe moân
Ba-la-maät cuûa Boà-taùt; thöôøng nghe moân aùnh saùng trí cuûa haøng Boà-taùt;
thöôøng nghe moân taïng Tam-muoäi Toång trì voâ taän cuûa Boà-taùt; thöôøng
nghe moân nhaäp khaép voâ bieân löôùi theá giôùi cuûa Boà-taùt; thöôøng nghe
moân nhaäp khaép voâ bieân caûnh giôùi chuùng sinh cuûa Boà-taùt; thöôøng nghe
Boà-taùt duøng aùnh saùng trí tröø dieät phieàn naõo cuûa taát caû chuùng sinh,
thöôøng nghe Boà-taùt sinh tröôûng thieän caên cho taát caû chuùng sinh, thöôøng
nghe Boà-taùt coù khaû naêng tuøy theo chuùng sinh trong khaép phaùp giôùi, maø
hieän thaân mình khaép nôi cho ñeán thöôøng nghe Boà-taùt duøng lôøi leõ hay
khai ngoä cho taát caû chuùng sinh trong phaùp giôùi maø chöa töøng xa lìa moät
phaùp naøo!
Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt taïng trí tueä khoù khuaát phuïc
cuûa Boà-taùt, moân Tam-muoäi trang nghieâm, caàu taát caû phaùp, taâm khoâng
bieát nhaøm chaùn cuûa Boà-taùt; moân thoï trì haïnh nguyeän kieân coá cuûa Boà-
taùt; moân Toång trì ñòa bình ñaúng taát caû phaùp cuûa Boà-taùt; moân bieän taøi
aùnh saùng trí chieáu khaép taát caû phaùp cuûa Boà-taùt; noù coù theå hieän ra vôùi
söï thaàn bieán töï taïi baát tö nghì. OÂng coù muoán thaáy khoâng?
–Vaâng, con raát muoán thaáy.
Luùc aáy, Öu-baø-di Baát Ñoäng, ngoài yeân treân toøa Sö töû Long taïng,
nhaäp vaøo moân giaûi thoaùt taïng trí tueä khoù khuaát phuïc cuûa Boà-taùt, moân
Tam-muoäi trang nghieâm caàu taát caû phaùp khoâng bieát nhaøm chaùn, moân
Tam-muoäi trang nghieâm vieân maõn tuyeät ñoái, moân Tam-muoäi trí luaân
möôøi Löïc hieän höõu… Vò aáy nhaäp vaøo möôøi öùc moân Tam-muoäi nhö
theá. Khi Öu-baø-di nhaäp vaøo nhöõng moân Tam-muoäi naøy, thì taát caû caùc
theá giôùi nhö soá cöïc vi traàn trong khoâng theå noùi, khoâng theå noùi coõi
Phaät khaép möôøi phöông, ñeàu chaán ñoäng saùu caùch. Moãi theá giôùi ñeàu
trôû thaønh löu ly thanh tònh. Trong moãi theá giôùi coù traêm öùc töù thieân haï.
Moãi töù thieân haï ñeàu coù Ñöùc Nhö Lai: Hoaëc leân Ñaâu-suaát, hoaëc ñang
giaùng sinh, hoaëc môùi vaøo thai, hoaëc xuaát gia tu khoå haïnh, hoaëc ngoài
döôùi ñaïo thoï, hoaëc ñang haøng phuïc ma, hoaëc hieän chöùng Voâ thöôïng
Boà-ñeà, hoaëc ñang nhaän lôøi thænh cuûa Phaïm vöông, hoaëc ñeán nöôùc
Ba-la-naïi chuyeån Töù ñeá luaân, hoaëc töø cung trôøi Ñao-lôïi trôû veà Dieâm-
phuø-ñeà baèêng ba ñöôøng tam caáp baùu, hoaëc ñang ôû khaép saùu thaønh lôùn,
hoaëc ñang thò hieän ñaïi thaàn thoâng beû gaõy caùc ngoaïi ñaïo, hoaëc ñang
truù beân bôø ao Di haàu thuoäc thaønh Tyø-da-ly baét ñaàu cheá ñònh Giôùi
luaät, hoaëc ñang ôû nuùi Linh thöùu thuoäc ñaïi thaønh Vöông-xaù dieãn
www.daitangkinh.org
thuyeát caùc moân Baùt-nhaõ ba-la-maät, cho ñeán hieän ôû giöõa röøng Sa-la
thuoäc thaønh Caâu-thi-na nhaäp Baùt-nieát-baøn. Nhöõng vieäc laøm nhö theá,
taát caû Phaät söï hieän khaép caùc theá giôùi thanh tònh trong möôøi phöông.
Moãi Ñöùc Nhö Lai ñeàu phoùng löôùi aùnh saùng khaép caû phaùp giôùi,
chuyeån phaùp luaân khai ngoä chuùng sinh, cuøng chuùng hoäi ñaïo traøng
thanh tònh vaây quanh.
Baáy giôø, Öu-baø-di Baát Ñoäïng xuaát ñònh baûo Thieän Taøi:
–Thieän nam! Vöøa roài oâng coù thaáy vieäc aáy khoâng? Coù nghe vaø
hieåu bieát ñieàu aáy khoâng?
–Vaâng, con ñaõ thaáy, ñaõ nghe vaø hieåu taát caû.
Öu-baø-di noùi:
–Thieän nam! Ta chæ ñaït ñöôïc moân haïnh Ñaïi nguyeän thoï trì kieân
coá töø nhöõng söï tu taäp cuûa Boà-taùt, moân Tam-muoäi quang minh trí trang
nghieâm caàu taát caû phaùp taâm khoâng nhaøm chaùn; moân giaûi thoaùt taïng trí
tueä khoù khuaát phuïc cuûa Boà-taùt. Moân Toång trì ñòa, bình ñaúng taát caû
phaùp vaø moân bieän taøi aùnh saùng trí chieáu khaép taát caû caùc phaùp naøy; taïo
phöông tieän kheùo cho chuùng sinh, duøng lôøi leõ hay phoå bieán cho heát
thaûy, thuyeát phaùp vi dieäu cho moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc hoan hyû. Coøn nhö
caùc Ñaïi Boà-taùt gioáng nhö chim OÂ-saùi-baø bay trong hö khoâng, khoâng bò
trôû ngaïi; coù khaû naêng nhaäp vaøo taát caû bieån lôùn chuùng sinh, saâu xa töï
taïi, quaùn saùt khaép nôi, thaáy ngöôøi naøo thieän caên ñaõ thuaàn thuïc thì laäp
töùc daãn daét ñeán bôø giaùc ngoä. Laïi nhö khaùch buoân, vaøo ñaûo baùu lôùn tìm
nhaët baùu trí möôøi Löïc cuûa Nhö Lai. Laïi nhö ngöôøi ñaùnh caù, coù ñuû naêng
löïc, caàm löôùi chaùnh phaùp, vaøo bieån sinh töû, vôùt caùc chuùng sinh. Nhö
vua A-tu-la coù khaû naêng khuaáy ñoäng taát caû ñaïi thaønh ba coõi vaø caùc
bieån phieàn naõo, laøm cho khaép caùc chuùng sinh ñaït ñöôïc vaéng laëng roát
raùo. Nhö vaàng maët trôøi xuaát hieän treân hö khoâng, chieáu vaøo nöôùc buøn aùi
duïc, laøm cho chuùng khoâ kieät. Gioáng nhö vaàng traêng troøn, xuaát hieän
treân hö khoâng, giuùp cho nhöõng ngöôøi ñaùng ñöôïc hoùa ñoä hoa taâm böøng
nôû. Gioáng nhö ñaïi ñòa, bình ñaúng tuyeät ñoái cho voâ löôïng chuùng sinh
soáng treân aáy vaø luoân tieáp nhaän nhöõng böôùc chaân daãm ñaïp nhöng taâm
khoâng phaân bieät, ngöôïc laïi coøn laøm taêng tröôûng caùc maàm thieän phaùp.
Gioáng nhö traän gioù lôùn, thoåi ñeán caùc nôi khoâng bò trôû ngaïi, coù khaû
naêng xoâ baät taát caû nhöõng ñaïi thoï chö kieán vaø phaù tan taát caû caùc ngöï
uyeån sinh töû. Nhö Chuyeån luaân vöông du haønh trong nhaân gian, ñem
boán Nhieáp phaùp nhieáp hoùa caùc chuùng sinh. Ta laøm sao coù theå bieát vaø
noùi heát coâng ñöùc vaø haïnh nguyeän cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phía Nam naøy, coù moät ñaïi thaønh, teân laø Ñoâ-taùt-la,
trong ñoù coù moät ngoaïi ñaïo xuaát gia, teân laø Bieán Haønh. OÂng ñeán thænh
vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Öu-baø-di Baát
Ñoäng, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán, roài töø giaõ ra
ñi.
Khi ñöôïc nghe phaùp ôû choã Öu-baø-di Baát Ñoäng roài, Ñoàng töû
Thieän Taøi chuyeân taâm ghi nhôù, thoï trì nhöõng lôøi daïy baûo, nhöõng söï
höôùng daãn, nhöõng lôøi dieãn thuyeát, nhöõng lôøi khen ngôïi vaø söï gaëp aùnh
saùng töø vò aáy chieáu ñeán. Taát caû, ñoàng töû ñeàu tuøy thuaän vaø cho laø vieäc
hy höõu, roài tö duy quaùn saùt, chuyeân taâm chaùnh nieäm tu taäp troïn veïn.
Thieän Taøi thong thaû tieán thaúng veà phía tröôùc, ñi qua caùc nöôùc, caùc
thaønh aáp, caùc doanh traïi, laøng xoùm roài môùi ñeán thaønh Ñoâ-taùt-la. Luùc
maët trôøi vöøa khuaát nuùi, ñoàng töû böôùc vaøo thaønh, ñi khaép nôi, töø coång
laøng, quaùn xaù, caùc con ñöôøng thoâng boán ngoõ, noái lieàn vôùi ngaõ tö, ñeå
tìm kieám hoûi thaêm veà ngoaïi ñaïo Bieán Haønh. Töø choã cao nhìn xa veà
höôùng Ñoâng baéc cuûa thaønh coù moät ngoïn nuùi lôùn, teân laø Dieäu caùt töôøng.
Ngay trong ñeâm aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi troâng thaáy nôi ñænh nuùi naøy, coù
moät ñaïo haøo quang lôùn, nhö maët trôøi môùi moïc, chieáu saùng khaép caû nuùi
cao hang hieåm, caây coû, vöôøn hoa; cho ñeán thaønh aáp taát caû ñeàu saùng
röïc rôõ. Troâng thaáy vieäc naøy, ñoàng töû heát söùc vui möøng, suy nghó: “Ta
nhaát ñònh phaûi ñeán ñoù, ñeå gaëp Thieän tri thöùc”. Roài oâng lieàn ra khoûi
thaønh, chaùnh nieäm quaùn saùt leo leân nuùi aáy. Leân ñeán ñænh, ñoàng töû
döøng laïi töø xa, tö duy chieâm ngöôõng, thaáy vò ngoaïi ñaïo naøy ñang thong
thaû kinh haønh, nôi vuøng ñaát baèng phaúng treân ngoïn nuùi aáy, saéc töôùng
vieân maõn, haøo quang saùng ngôøi, töôùng phöôùc caùt töôøng hôn caû ngoïn
löûa maïnh, coù möôøi ngaøn chuùng trôøi Phaïm thieân vaây quanh, vua Ñaïi
Phaïm thieân khoâng theå saùnh kòp. Thaáy roài, Thieän Taøi laäp töùc ñi ñeán
ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng, roài ñöùng tröôùc chaép
tay thöa:
www.daitangkinh.org
Boà-taùt. Con nghe noùi Thaùnh giaû, coù khaû naêng kheùo leùo giaûng daïy cuùi
xin chæ daïy cho con.
Bieán Haønh ñaùp:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng chaúng nhöõng coù khaû
naêng phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, maø coøn coù khaû naêng thænh vaán haïnh
cuûa caùc Boà-taùt. Thieän nam! Ta ñaõ töøng soáng khaép moïi nôi, tuøy thuaän
thöïc hieän taát caû caùc haïnh cuûa Boà-taùt; ñaõ thaønh töïu moân Tam-muoäi
quaùn saùt khaép taát caû theá gian khoâng bò chöôùng ngaïi; ñaõ thaønh töïu söùc
thaàn thoâng khoâng nöông töïa, khoâng taïo taùc, ñaõ thaønh töïu trí tueä ñoä phoå
bieán khaép phaùp giôùi vaø taát caû aùnh saùng trí tueä cuõng troøn ñaày theo nhö
theá.
Thieän nam! Ñoái vôùi khaép taát caû theá gian, ñuû caùc phöông höôùng,
Ta coù ñuû caùc hình saéc, ñuû caùc töôùng maïo, ñuû caùch sinh vaø töû, ñuû caùc
haïnh giaûi, ñuû caùc söï tin hieåu.
Taát caû caùc neûo trong caùc loaøi chuùng sinh, laø Trôøi, Roàng, Daï-xoa,
Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la, Khaån-na-la, Ma-haàu-la-giaø, ñòa nguïc,
suùc sinh, caûnh giôùi vua Dieâm-la, ngöôøi vaø phi nhaân. Taát caû caùc loaøi,
hoaëc truù vaøo caùc kieán, hoaëc tin Nhò thöøa, hoaëc coù nhöõng ngöôøi yeâu
thích ñaïo Ñaïi thöøa.
Trong taát caû caùc loaøi chuùng sinh nhö theá, ta ñeàu duøng ñuû caùc
phöông tieän, ñuû loaïi trí tueä, ñuû caùch giaùo hoùa, ñuû caùch chinh phuïc,
bình ñaúng, cho taát caû ñöôïc vieân maõn. Ñoù laø: Hoaëc dieãn thuyeát laøm lôïi
ích cho taát caû chuùng sinh baèng nhöõng lôïi ích veà kyõ ngheä cuûa theá gian;
hoaëc dieãn thuyeát trí Ñaø-la-ni cöùng nhö Kim cöông, coù coâng naêng phaù
voâ minh; hoaëc dieãn thuyeát phöông tieän laø boán Nhieáp phaùp, ñeå nhieáp
hoùa cho caùc chuùng sinh ñöôïc thaân caän ñaïo Nhaát thieát trí; hoaëc dieãn
thuyeát caùch khai thò taùn thaùn caùc Ba-la-maät, laøm cho hoï hoài höôùng veà
quaû vò Nhaát thieát trí; hoaëc laø khen ngôïi söï phaùt taâm Boà-ñeà, ñeå cho hoï
khoâng maát taâm ñaïo Voâ thöôïng; hoaëc khen ngôïi caùc haïnh Boà-taùt laøm
cho hoï caûm thaáy coù ñaày ñuû khaû naêng laøm thanh tònh coõi Phaät vaø
nguyeän ñoä chuùng sinh; hoaëc dieãn thuyeát veà söï taïo caùc nghieäp aùc, thì
phaûi thoï ñuû caùc quaû baùo khoå trong töøng ñòa nguïc, laøm cho hoï nhaøm
chaùn xa laùnh nhöõng ñieàu aùc; hoaëc dieãn thuyeát veà vieäc cuùng döôøng chö
Phaät vaø troàng caùc caên laønh, ñeå ñaït ñöôïc quaû vò Nhaát thieát trí, laøm cho
hoï phaùt taâm hoan hyû; hoaëc khen ngôïi, giaûng thuyeát veà coâng ñöùc cuûa
caùc baäc Nhö Lai ÖÙng Chaùnh Ñaúng Giaùc, laøm cho hoï yeâu thích thaân
Phaät maø caàu Nhaát thieát trí, hoaëc khen ngôïi oai ñöùc cuûa chö Phaät, laøm
cho hoï vui veû mong caàu thaân Phaät baát hoaïi; hoaëc khen ngôïi thaân töï taïi
cuûa Ñöùc Phaät, laøm cho hoï mong caàu theå löïc ñaïi oai ñöùc, khoâng gì coù
theå che khuaát.
Thieän nam! Ñoái vôùi moïi ngöôøi, nam nöõ, ñuû caùc chuûng toäc, ñuû caùc
ñòa phöông, thuoäc thaønh Ñoâ-taùt-la naøy; Ta coøn duøng phöông tieän thieän
xaûo thò hieän ñoàng hình töôùng, ñeå tuøy theo caên cô maø bieán hoùa lôøi noùi
vaø ñuû caùc söï sai bieät ñeå thuyeát phaùp cho hoï. Nhöng caùc chuùng sinh aáy,
ñeàu khoâng bieát ta laø ngöôøi naøo, töø ñaâu ñeán, chæ giuùp cho ngöôøi nghe, tu
haønh ñuùng phaùp vaø giaùc ngoä ñöôïc nghóa chaân thaät.
Thieän nam! Chaúng nhöõng ta chæ laøm lôïi ích cho chuùng sinh ôû
thaønh naøy thoâi, maø caùc chuùng sinh ñang coù maët ôû khaép thaønh aáp xoùm
laøng thuoäc coõi Dieâm-phuø-ñeà cuõng ñöôïc ta taïo lôïi ích.
Thieän nam! Taát caû chín möôi saùu chuùng trong coõi Dieâm-phuø-ñeà
ñeàu coù kieán chaáp khaùc nhau, cho neân sinh ra chaáp tröôùc; ta ôû giöõa
chuùng aáy, taïo phöông tieän ñieàu phuïc, giuùp hoï boû haún caùc kieán; nhö
khaép caùc truù xöù treân coõi Dieâm-phuø-ñeà vaø ba thieân haï khaùc cuõng theá;
nhö chuùng sinh trong töù thieân haï cho ñeán theá giôùi tieåu thieân, trung
thieân vaø ñaïi Thieân cuõng theá. Nhö caùc bieån chuùng sinh; töø taát caû caùc
loaøi khaép caùc truï xöù, trong theá giôùi ba ngaøn, cho ñeán caùc theá giôùi khaép
möôøi phöông; tuøy theo caên cô cuûa hoï, ta ñeàu ôû chung vôùi hoï vaø duøng
ñuû caùc phöông tieän, ñuû caùc phaùp moân, ñuû caùc söï lyù thuù, ñuû caùc haïnh
chaân chaùnh, ñuû caùc söï nghieäp, hieän ñuû caùc saéc thaân, ñuû caùc hình töôùng
vaø ñuû caùc aâm thanh ngoân ngöõ ñeå thuyeát phaùp laøm cho hoï ñeàu ñöôïc lôïi
ích.
Thieän nam! Ta chæ bieát haïnh Boà-taùt, tuøy thuaän thöïc hieän khaép taát
caû moïi nôi naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt, ñöôïc thaân ñoàng vôùi chuùng
sinh, ñöôïc Tam-muoäi ngang baèng vôùi soá chuùng sinh, duøng thaân bieán
hoùa ñeå nhaäp khaép caùc neûo; thò hieän thoï sinh ôû khaép moïi nôi, haøo
quang thanh tònh chieáu khaép phaùp giôùi, ai thaáy cuõng ñöôïc lôïi ích; an
www.daitangkinh.org
truï vaøo taát caû kieáp baèng nguyeän voâ ngaïi; ñöôïc caùc haïnh voâ ñaúng nhö
löôùi trôøi Ñeá Thích, thöôøng xuyeân laøm lôïi ích cho taát caû chuùng sinh; tuy
luoân soáng chung trong voâ löôïng buïi phieàn naõo, nhöng khoâng bò ñaém
nhieãm, laøm bình ñaúng khaép caùc chuùng sinh trong ba ñôøi; duøng trí voâ
ngaõ quaùn chieáu khaép nôi; duøng taïng ñaïi Bi laøm cho thieän caên taêng
tröôûng; nhöng ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát coâng ñöùc, haïnh vaø trí
tueä trong saùng cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy, coù moät nöôùc teân laø Quaûng baùc.
Nôi ñoù coù moät xoùm laøng cuøng moät teân vôùi nöôùc naøy, trong aáy coù moät
Tröôûng giaû baùn höông teân laø Cuï Tuùc Öu-baùt-la Hoa. OÂng ñeán thænh
vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Bieán Haønh, nhieãu
quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán roài, töø giaõ ra ñi.
Baáy giôø, nhôø söï giaùo hoùa cuûa Thieän tri thöùc, neân Ñoàng töû Thieän
Taøi ñöôïc töï taïi an laïc; khoâng ñoaùi hoaøi ñeán thaân maïng, khoâng tham
ñaém taøi saûn, khoâng chìm trong naêm duïc, khoâng löu luyeán quyeán thuoäc,
xem thöôøng ngoâi vua; chæ nguyeän giaùo hoùa dìu daét giuùp cho hoï ñöôïc
thaønh thuïc; chæ nguyeän laøm trang nghieâm coõi nöôùc cuûa chö Phaät, ñeå
ñöôïc thanh tònh hoaøn toaøn; chæ nguyeän cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai
taâm khoâng nhaøm chaùn, chæ nguyeän chöùng ngoä thaät taùnh cuûa caùc phaùp
hieån hieän roõ raøng; chæ nguyeän tuøy thuaän khaép phaùp giôùi saâu xa khoâng
ngaïi, chæ nguyeän tu taäp bieån ñaïi coâng ñöùc cuûa taát caû Boà-taùt; vónh vieãn
khoâng coøn thoaùi chuyeån, chæ nguyeän luoân luoân ôû trong caùc kieáp tu
haïnh Boà-taùt; chæ nguyeän gia nhaäp vaøo khaép caùc ñaïo traøng chuùng hoäi
cuûa taát caû Nhö Lai, chæ nguyeän nhaäp vaøo moät moân Tam-muoäi, maø thaáy
ñöôïc toaøn boä thaàn löïc töï taïi cuûa caùc moân Tam-muoäi, chæ nguyeän ñoái
vôùi trong moät phaùp luaân cuûa Ñöùc Phaät, maø ñöôïc thoï trì phaùp luaân cuûa
taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai; chæ nguyeän trong moät loã chaân loâng cuûa moät
Ñöùc Phaät maø ñöôïc thaáy taát caû Phaät, nhöng taâm khoâng thaáy ñuû hoaëc
nhaøm chaùn; chæ nguyeän chöùng ñaéc ñöôïc aùnh saùng trí tueä vaø coù khaû
naêng thoï trì phaùp taïng cuûa taát caû chö Phaät. Ñoàng töû chuyeân caàu nhöõng
coâng ñöùc cuûa caùc Ñöùc Phaät vaø Boà-taùt naøy, roài tuaàn töï caát böôùc. Ñeán
nöôùc Quaûng baùc vaø xoùm laøng aáy, tìm kieám hoûi thaêm tröôûng giaû baùn
höông aáy khaép nôi; gaëp vò aáy, Thieän Taøi ñeán tröôùc, ñaûnh leã saùt chaân,
nhieãu quanh voâ soá voøng, roài chaép tay thöa:

muoán caàu trí tueä bình ñaúng cuûa taát caû chö Phaät, muoán troïn veïn voâ
löôïng ñaïi nguyeän cuûa taát caû chö Phaät, tònh ñöôïc saéc thaân toái thöôïng
cuûa taát caû chö Phaät, muoán thaáy Phaùp thaân thanh tònh cuûa taát caû chö
Phaät, muoán bieát thaân trí roäng lôùn cuûa taát caû chö Phaät, muoán thöïc hieän
troïn veïn caùc haïnh cuûa taát caû Boà-taùt, muoán chieáu saùng baèng Tam-muoäi
cuûa taát caû Boà-taùt, muoán an truï vaøo Toång trì cuûa taát caû Boà-taùt, muoán
laøm kieân coá coâng ñöùc cuûa taát caû Boà-taùt, muoán tröø dieät taát caû nhöõng
chöôùng ngaïi vaø muoán du haønh khaép taát caû caùc theá giôùi trong möôøi
phöông; nhöng con chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt
vaø tu ñaïo Boà-taùt, ñeå laøm phaùt sinh Nhaát thieát chuûng trí.
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng ñaõ coù khaû naêng phaùt
taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà!
Thieän nam! Ta coù moät bieät taøi laø bieát ñöôïc taát caû caùc loaïi höông,
ñoù laø: Taát caû höông thôm, taát caû höông ñoát, taát caû höông xoa, taát caû
höông boät vaø bieát caû phöông phaùp baøo cheá chuùng; laïi coøn bieát ñöôïc
nhöõng nôi phaùt sinh caùc loaïi höông thöôïng haïng; laïi coøn bieát roõ nhöõng
loaïi höông nhö Thieân, Long, Daï-xoa, Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la,
Khaån-na-la, Ma-haàu-la giaø cho ñeán höông ngöôøi vaø höông phi nhaân;
laïi coøn bieát roõ, höông trò caùc beänh, höông döùt caùc aùc, höông tröø öu naõo,
höông sinh aùi nhieãm, höông taêng phieàn naõo, höông dieät phieàn naõo,
höông laøm cho caùc phaùp höõu vi trôû neân haáp daãn, höông laøm cho caùc
phaùp höõu vi trôû neân ñaùng gheùt vaø xa laùnh, höông buoâng boû nhöõng söï
kieâu maïn phoùng daät, höông nghe phaùp hoan hyû, höông phaùt taâm nieäm
Phaät, höông chöùng roõ phaùp moân, höông veà söï thoï duïng cuûa thaùnh,
höông veà söï khaùc nhau cuûa taát caû Boà-taùt, höông veà quaû vò cuûa taát caû
Boà-taùt. Noùi chung nhöõng loaïi höông nhö theá vaø phöông phaùp baøo cheá
seõ taïo neân nhöõng hình töôùng, saûn xuaát thaønh töïu, an oån thanh tònh,
phöông tieän caûnh giôùi, giaù trò, caùch duøng, quan troïng laø tuøy ngöôøi, tuøy
nôi maø coù nhöõng chuûng loaïi sai khaùc; ta ñeàu bieát caû.
Thieän nam! Trong nhaân gian coù moät loaïi höông, teân laø Long
taïng; do loaøi roàng ñaáu vôùi nhau sinh ra; chæ caàm ñoát moät vieân baèng haït
www.daitangkinh.org
meø, thì noù laäp töùc noåi leân moät vöøng maây lôùn löûa höông, gioáng nhö löôùi
trôøi Ñeá Thích giaêng phuû kinh ñoâ, suoát trong baûy ngaøy truùt möa höông
vi teá, ngöôøi naøo thaân ñöôïc thaám öôùt thì lieàn trôû thaønh thaân kim saéc;
coøn nhö chæ thaám y phuïc thì y phuïc bieán thaønh maøu saéc hoa Caâu-toâ-
ma; neáu coù gioù thoåi, höông bay vaøo cung ñieän, thì taát caû caùc ñeàn ñaøi,
cung ñieän laàu gaùc, saûnh ñöôøng ñeàu bieán thaønh maøu saéc cuûa hoa Caâu-
toâ-ma. Nhöõng chuùng sinh ñöôïc ngöûi muøi thôm aáy, thì suoát baûy ngaøy
ñeâm thaân taâm khoaùi laïc, nieàm vui sung maõn, maùt meû hoaøn toaøn, khoâng
coù caùc beänh vaø khoâng bò caùc phieàn naõo xaâm chieám, xa haún caùc söï
buoàn khoå, khoâng kinh khoâng sôï, khoâng meâ khoâng loaïn, ñem taâm Töø
ban raûi, taâm trí thanh tònh. Bieát ñöôïc söï vieäc nhö vaäy, ta thuyeát phaùp
thích öùng, giuùp hoï quyeát ñònh phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Thieän nam! ÔÛ nuùi Ma-la-da, coù moät loaïi höông chieân-ñaøn teân laø
Ngöu-ñaàu, giaû söû ñem xoa thaân mình, roài nhaûy vaøo haàm löûa, löûa khoâng
laøm chaùy ñöôïc.
Thieän nam! ÔÛ trong bieån coù moät loaïi höông teân laø Voâ naêng
thaéng, chæ caàn ñem boâi vaøo maët troáng vaø caùc tuø vaø, thì khi tieáng cuûa
chuùng phaùt ra, taát caû quaân ñòch ñeàu giaûi taùn.
Thieän nam! Beân ao A-na-baø-ñaït-ña coù moät loaïi höông traàm thuûy,
teân laø Lieân hoa taïng, chæ caàn ñoát moät vieân lôùn baèng haït meø thoâi, thì
muøi thôm cuûa noù seõ lan toûa khaép coõi Dieâm-phuø-ñeà. Nhöõng chuùng sinh
naøo ngöûi ñöôïc muøi thôm aáy, ñeàu ñöôïc giôùi phaåm thanh tònh vaø xa haún
taát caû toäi.
Thieän nam! ÔÛ nuùi Tuyeát, coù moät loaïi höông, teân laø Cuï tuùc minh
töôùng, nhöõng chuùng sinh naøo ñöôïc ngöûi muøi höông aáy, thì taâm cuûa hoï
nhaát ñònh ñöôïc xa lìa caùc söï oâ nhieãm, ñöôïc ta thuyeát phaùp laøm cho taát
caû ñeàu ñaït ñöôïc Tam-muoäi thanh tònh tuyeät ñoái, xa haún traàn caáu.
Thieän nam! Trong caûnh giôùi La-saùt coù moät loaïi höông teân laø Haûi
taïng, loaïi höông chæ daønh rieâng cho Chuyeån luaân vöông duøng, chæ caàn
ñoát moät vieân, khi muøi thôm toûa ra thì laäp töùc vua vaø boán binh ñeàu bay
leân hö khoâng, ñi ñöùng töï taïi.
Thieän nam! Trong thieän phaùp coù moät loaïi höông, teân laø Höông
taùnh trang nghieâm, chæ caàn ñoát moät vieân xoâng khaép chuùng trôøi aáy seõ
khieán cho taát caû ñeàu phaùt taâm nieäm Phaät.
Thieän nam! ÔÛ coõi trôøi Tu-daï-ma, coù moät loaïi höông, teân laø Taùnh
tònh taïng, chæ caàn ñoát moät vieân xoâng khaép chuùng trôøi aáy, thì ai naáy ñeàu
vaân taäp veà choã vua trôøi, cung kính laéng nghe thuyeát phaùp.
Thieän nam! Treân coõi trôøi Ñaâu-suaát coù moät loaïi höông, teân laø Tín-
ñoä phöôïc-la, ôû tröôùc toøa cuûa Boà-taùt Nhaát sinh boå xöù, chæ caàn ñoát moät
vieân thì noù noåi leân moät vöøng maây lôùn che khaép phaùp giôùi, roài laøm möa
taát caû caùc vaät cuùng döôøng xuoáng khaép nôi, ñeå cuùng döôøng chuùng hoäi
Boà-taùt trong ñaïo traøng caùc Ñöùc Nhö Lai.
Thieän nam! ÔÛ coõi trôøi Dieäu bieán hoùa coù moät loaïi höông teân laø
Ñoaït yù taùnh, chæ caàn ñoát moät vieân, thì suoát baûy ngaøy, möa taát caû caùc
vaät trang söùc chaúng theå nghó baøn xuoáng khaép nôi.
Thieän nam! Ta chæ bieát phöông phaùp baøo cheá caùc loaïi höông naøy;
coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt xa haún taát caû caùc taäp khí aùc laøm höông voâ caáu;
caét ñöùt phieàn naõo troùi buoäc cuûa chuùng ma, vöôït khoûi caùc neûo höõu, ñaït
ñöôïc trí nhö huyeãn, khoâng ñaém nhieãm vaøo caùc theá gian, ñaày ñuû troïn
veïn giôùi voâ sôû tröôùc, tònh trí khoâng chaáp tröôùc, haønh caûnh khoâng tröôùc,
khoâng ñaém vöôùng baát cöù moät nôi naøo, taâm aáy bình ñaúng khoâng ñaém,
khoâng leä thuoäc; nhöng laøm sao ta coù theå bieát heát dieäu haïnh, noùi heát
coâng ñöùc, neâu heát giôùi phaåm thanh tònh, chæ heát caùc nghieäp khoâng laàm
loãi, chæ heát trí tueä khoâng laàm loãi, xieån döông heát moân haïnh vaø phaân
bieät roõ veà ba nghieäp khoâng nhieãm cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! Veà höôùng Nam, coù moät thaønh lôùn, teân laø Laâu-caùc,
nôi aáy coù moät ngöôøi laùi ñoø, teân laø Ba-thi-la. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy:
Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân tröôûng giaû, nhieãu
quanh voâ soá voøng, heát taâm meán moä, chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø
giaõ ra ñi.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi nhieáp taâm chaùnh nieäm, höôùng veà
thaønh Laâu-caùc, tö duy quaùn saùt ñöôøng ñi nhö quaùn saùt ñöôøng cao
thaáp, ñöôøng nguy hieåm, ñöôøng nhô saïch, ñöôøng an nguy, ñöôøng cong
thaúng vaø tuaàn töï caát böôùc. Thieän Taøi nghó tieáp: Ta neân thaân caän vò
Thieän tri thöùc aáy. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh thaønh
töïu caùc Ba-la-maät vaø laø nguyeân nhaân taêng tröôûng ñaïo toái thaéng. Baäc
Thieän tri thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo voâ
www.daitangkinh.org
ngaïi nhaäp khaép phaùp giôùi. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh
thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo trí goàm thaâu taát caû chuùng sinh. Baäc Thieän
tri thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo, laøm cho
taát caû chuùng sinh khoâng rôi vaøo nôi hieåm aùc. Baäc Thieän tri thöùc,
chính laø ngöôøi tu haønh thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo, laøm cho taát caû
chuùng sinh xa haún taø nghieäp. Baäc Thieän tri thöùc chính laø ngöôøi tu
haønh thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo giuùp cho taát caû chuùng sinh dieät saïch
phieàn naõo. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh thaønh töïu veà
nhaân cuûa ñaïo tueä, giuùp cho taát caû chuùng sinh tröø aùc. Baäc Thieän tri
thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo laøm cho taát
caû chuùng sinh xa lìa kieâu maïn. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø ngöôøi tu
haønh thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo, giuùp cho taát caû chuùng sinh nhoå baät
gai aùc. Baäc Thieän tri thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh thaønh töïu veà nhaân
cuûa ñaïo, giuùp cho taát caû chuùng sinh vöùt boû aùc kieán. Baäc Thieän tri
thöùc, chính laø ngöôøi tu haønh thaønh töïu veà nhaân cuûa ñaïo, ñöa taát caû
chuùng sinh ñeán thaønh Nhaát thieát trí. Vì sao? Vì ôû choã Thieän tri thöùc,
thì seõ ñöôïc taát caû thieän phaùp; coøn nöông nôi naêng löïc cuûa Thieän tri
thöùc thì ñöôïc ñaïo Nhaát thieát trí. Baäc Thieän tri thöùc, quaû thaät laø khoù
thaáy khoù gaëp. Ñoàng töû chuyeân taâm tö duy veà Thieän tri thöùc nhö vaäy
vaø thong thaû tieán böôùc.
Ñeán thaønh naøy roài, Thieän Taøi troâng thaáy vò chuû thuyeàn aáy ñang
ñöùng treân bôø bieån, ngoaøi cöûa thaønh, thuyeát phaùp veà bieån lôùn, ñeå tìm
caùch khai thò bieån coâng ñöùc cuûa Phaät, cho traêm ngaøn ngöôøi laùi buoân vaø
ñaïi chuùng vaây quanh. Ñoàng töû laäp töùc ñeán tröôùc ñaûnh leã saùt chaân vò
aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng, roài chaép tay cung kính, thöa:
Boà-taùt. Con nghe noùi Thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo leùo daïy baûo, cuùi xin
chæ daïy cho con.
Thuyeàn sö noùi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng
Boà-ñeà, hoâm nay coøn coù theå thænh vaán veà nhaân phaùt sinh ñaïi trí, nhaân
caét boû taát caû khoå sinh töû, nhaân ñi ñeán ñaûo baùu lôùn Nhaát thieát trí, nhaân
thaønh töïu neûo Ñaïi thöøa khoâng hoaïi, nhaân xa lìa noãi sôï Nhò thöøa vaø
sinh töû, nhaân an truï vaøo caùc Tam-muoäi phaùt sinh trí tueä, nhaân thöïc
hieän toaøn boä caùc haïnh vi teá cuûa Boà-taùt, nhaân côõi xe ñaïi nguyeän ñi treân
ñöôøng thanh tònh cuûa haïnh Boà-taùt, nhaân duøng con ñöôøng thanh tònh vaø
trí voâ hoaïi ñeå trang nghieâm haïnh Boà-taùt, nhaân quaùn saùt khaép con
ñöôøng thanh tònh cuûa taát caû chö Phaät trong möôøi phöông ñeàu khoâng bò
chöôùng ngaïi, nhaân coù khaû naêng nhanh choùng ñi vaøo con ñöôøng thanh
tònh vaø bieån trí saâu xa cuûa taát caû chö Phaät.
Thieän nam! Ta ôû nôi bôø bieån, thuoäc thaønh Laàu-caùc naøy, chuyeân
tu veà haïnh traøng ñaïi Bi cuûa Boà-taùt.
Thieän nam! Ta quaùn saùt khaép coõi Dieâm-phuø-ñeà, ñeå laøm lôïi ích
cho caùc chuùng sinh baàn cuøng; ta tu taäp ñuû caùc haïnh, ñaùp öùng ñaày ñuû
theo nhu caàu cuûa hoï: Tröôùc heát laø ñem caùc thöùc aên uoáng vaø traân baûo
cuûa theá gian, laøm thoûa yù muoán cuûa hoï, tieáp theo laø ban taøi saûn chaùnh
phaùp, laøm cho hoï hoan hyû, giuùp hoï tu haïnh phöôùc ñöùc, giuùp hoï phaùt
sinh ñaïo trí, giuùp hoï taêng tröôûng naêng löïc thieän caên, giuùp hoï phaùt taâm
Boà-ñeà, giuùp hoï thaønh töïu nguyeän Boà-ñeà, giuùp hoï vöõng chaéc naêng löïc
ñaïi Bi, giuùp hoï tu taäp ñeå coù khaû naêng döùt ñöôøng sinh töû, giuùp hoï phaùt
sinh haïnh khoâng boû sinh töû, giuùp hoï thaâu naïp bieån chuùng sinh, giuùp hoï
tu taäp bieån coâng ñöùc, giuùp hoï quaùn chieáu bieån caùc phaùp, giuùp hoï gaëp
ñöôïc bieån chö Phaät, giuùp hoï nhaäp bieån chuûng trí.
Thieän nam! Ta soáng ôû ñaây, tö duy, taùc yù, caàn caàu vaø laøm lôïi ích
an laïc cho chuùng sinh nhö theá. Thieän nam! Ta coøn bieát taát caû caùc ñaûo
baùu, taát caû nôi coù baùu, taát caû taùnh baùu, taát caû caên baùu, taát caû chuûng baùu
vaø taát caû caùc loaïi baùu coù ôû trong bieån. Ta coøn coù khaû naêng choïn taát caû
baùu, khoan taát caû baùu, saûn xuaát taát caû baùu; taïo ra taát caû baùu; taát caû ñoà
baùu, taát caû vaät duïng baùu, taát caû caûnh giôùi baùu, taát caû aùnh saùng baùu. Ta
coøn coù khaû naêng bieát taát caû caùc cung ñieän, nhö cung Roàng, cung Daï-
xoa, cung La-saùt vaø cung Boä-ña. Taát caû nhöõng truù xöù khaùc nhau nhö
theá, ta ñeàu kheùo leùo laãn traùnh, ñeå khoûi phaûi gaëp caùc naïn cuûa chuùng;
cuõng bieát treân bieån lôùn coù ñuû caùc söï baát ñoàng, nhö caïn, saâu, nöôùc
xoaùy, soùng döõ, maøu nöôùc toát xaáu, cuõng coù taøi phaân bieät ñöôïc ngaøy
ñeâm, thôøi gian phaân chia nhanh chaäm, maët trôøi, maët traêng vaø caùc vì
tinh tuù, xoay chuyeån döôùi maøn ñeâm, xeâ dòch, khoaûng caùch, ñöôøng ñi,
nhöõng hieän töôïng laï, baùo ñieàm toát hoaëc xaáu vaø cuõng bieát ñöôïc loaïi
www.daitangkinh.org
thuyeàn baèng saét hoaëc goã cöùng hay gioøn, maùy moùc trôn rít, con nöôùc
lôùn nhoû, gioù thuaän nghòch, xoay veà taû höõu, töôùng an nguy, ñaùng ñi thì
ñi, neân nghæ thì nghæ. Ta duøng nhieàu phöông tieän nhö theá ñeå thöôøng
xuyeân laøm lôïi ích cho taát caû chuùng sinh.
Thieän nam! Ta duøng con thuyeàn toát chôû caùc thöông buoân ñi treân
con ñöôøng an oån, chæ cho hoï söï tòch tónh, khoâng coù töôùng sôï haõi. Vaû
laïi, ta coøn thuyeát phaùp, laøm cho hoï hoan hyû, roài tuøy theo nhu caàu cuûa
hoï maø ñöa hoï ñeán ñaûo baùu, ban cho caùc thöù chaâu baùu ñeå taát caû ñeàu
ñöôïc ñaày ñuû; sau ñoù chôû hoï trôû laïi coõi Dieâm-phuø-ñeà.
Thieän nam! Töø xöa ñeán nay, ta côõi con thuyeàn lôùn qua laïi nhö
theá, nhöng chöa bao giôø gaây söï toån haïi. Ngöôïc laïi, neáu chuùng sinh naøo
thaáy ñöôïc thaân ta vaø ñöôïc nghe phaùp cuûa ta; thì hoï khoâng coøn sôï bieån
sinh töû, nhaát ñònh ñöôïc nhaäp vaøo bieån Nhaát thieát trí; nhaát ñònh coù khaû
naêng laøm caïn khoâ bieån aùi duïc; coù khaû naêng duøng aùnh saùng trí chieáu
vaøo bieån tam theá, coù khaû naêng laøm khoâ bieån khoå cuûa taát caû chuùng
sinh; coù khaû naêng laøm saïch bieån taâm cuûa taát caû chuùng sinh, coù khaû
naêng nhanh choùng laøm cho cho taát caû coõi bieån saïch ñeïp; coù khaû naêng
ñeán khaép caùc bieån Phaät trong möôøi phöông, bieát heát bieån caên cuûa taát
caû chuùng sinh; thoâng ñaït bieån haïnh cuûa taát caû chuùng sinh, tuøy thuaän
khaép bieån taùnh cuûa chuùng sinh.
Thieän nam! Ta chæ ñaït ñöôïc haïnh traøng ñaïi Bi naøy, neáu chuùng
sinh naøo thaáy, nghe, ghi nhôù, hoaëc cuøng ta soáng chung; ñeàu ñöôïc lôïi
ích. Coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt coù taøi naêng daïo ñi trong bieån caû sinh töû;
coù khaû naêng khoâng ñaém nhieãm caùc bieån phieàn naõo; coù khaû naêng xaû boû
taát caû caùc bieån voïng kieán; coù khaû naêng quaùn saùt taát caû caùc bieån phaùp
taùnh, coù khaû naêng duøng phaùp Töù nhieáp, nhieáp hoùa bieån chuùng sinh; coù
khaû naêng an truï bieån Nhaát thieát trí, coù khaû naêng laáp boû bieån chaáp tröôùc
cuûa taát caû chuùng sinh, coù khaû naêng soáng bình ñaúng trong taát caû bieån
thôøi gian; coù khaû naêng duøng thaàn thoâng hoùa ñoä bieån chuùng sinh vaø coù
khaû naêng duøng thôøi gian naøy ñieàu phuïc bieån chuùng sinh thì laøm sao ta
coù theå bieát vaø noùi heát coâng ñöùc vaø haïnh aáy.
Thieän nam! ÔÛ höôùng Nam naøy, coù moät thaønh aáp teân laø Nhaïc anh
laïc, trong aáy coù vò Tröôûng giaû teân laø Toái Thaéng; oâng ñeán thænh vaán vò
aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân vò laùi ñoø, nhieãu
quanh voâ soá voøng chieâm ngöôõng löu luyeán, buøi nguøi, rôi leä. Ñoàng töû
moät taâm caàu Thieän tri thöùc khoâng bieát nhaøm chaùn, theá neân ñoái vôùi
Thieän tri thöùc, ngaøi caøng taêng taâm meán moä vaø caøng taêng söï yeâu meán.
Ñoàng töû moät taâm quaùn saùt roài töø giaõ ra ñi.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 15

Luùc baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi trang traûi thaám nhuaàn taâm ñaïi
Töø, taâm ñaïi Bi, ñeán khaép caùc chuùng sinh. Ñoàng töû tö duy lieân tuïc
khoâng giaùn ñoaïn trang bò phöôùc ñöùc trí tueä, ñaày ñuû chaùnh kieán troøn
ñaày, xa caùc buïi traàn, chöùng phaùp bình ñaúng, taâm khoâng coøn thieân vò,
tuøy thuaän ngoä nhaäp ñaïo Nhaát thieát trí, nhoå baät gai aùc, deïp tan caùc
chöôùng ngaïi, lieãu ñaït trieät ñeå töï taùnh cuûa phaùp, duøng tinh taán kieân coá
laøm töôøng luõy, duøng Tam-muoäi baát tö nghì laøm vöôøn ngöï uyeån, duøng
aùnh saùng maët trôøi trí tueä phaù boùng toái voâ minh, duøng gioù phöông tieän
laøm nôû hoa trí tueä, laøm cho haïnh nguyeän roäng lôùn ñaày caû phaùp giôùi,
taâm luoân hieän höõu nhaäp vaøo thaønh Nhaát thieát trí. Ñoàng töû chuyeân caàn
caàu ñaïo Boà-taùt nhö theá, laàn löôït ñeán thaønh Nhaïc anh laïc.
Ñeân nôi, ñoàng töû ñi tìm hoûi thaêm Tröôûng giaû Toái Thaéng, troâng
thaáy vò aáy ñang ôû trong röøng Voâ-öu, beân truï côø ñaïi trang nghieâm,
thuoäc höôùng Ñoâng cuûa thaønh naøy, vôùi voâ löôïng thöông buoân vaø traêm
ngaøn Tröôûng giaû vaây quanh. OÂng xöû lyù ñuû caùc söï vieäc trong ñôøi, roài
nhaân ñoù tuyeân döông phaùp xuaát theá, giuùp hoï xa lìa kieán, maïn, ngaõ vaø
ngaõ sôû; xaû nhöõng taøi saûn vaø quyeán thuoäc ñaõ tom goùp; dieät tröø keo kieät
taät ñoá vaø taát caû nghi chaáp, taâm ñöôïc thanh tònh khoâng coù caùc thöù ueá
tröôïc, ñöôïc söùc tin thanh tònh, luoân muoán ñöôïc gaëp Phaät, thoï trì Phaät
phaùp, phaùt sinh naêng löïc Boà-taùt, sinh haïnh Boà-taùt, nhaäp Tam-muoäi
Boà-taùt, ñöôïc trí tueä cuûa Boà-taùt, truï chính nieäm cuûa Boà-taùt, laøm taêng
tröôûng sôû nguyeän cuûa Boà-taùt vaø phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi, laäp töùc ñem thaân ñeán traûi xuoáng ñaát
vaø ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, moät hoài laâu môùi ñöùng leân, heát taâm toân kính
thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Con laø Thieän Taøi, con chính laø Thieän Taøi, con
chuyeân tìm caàu veà haïnh thuø thaéng cuûa Boà-taùt, nhöng khoâng bieát Boà-taùt
laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt; ñeå trong khi tu hoïc,
thöôøng coù khaû naêng hoùa ñoä taát caû chuùng sinh; thöôøng coù khaû naêng gaëp
gôõ taát caû chö Phaät, thöôøng ñöôïc laéng nghe taát caû Phaät phaùp, thöôøng coù
khaû naêng truï trì taát caû Phaät phaùp, thöôøng coù khaû naêng nhaäp vaøo taát caû
phaùp moân, vaøo taát caû coõi ñeå hoïc haïnh Boà-taùt; thöôøng coù khaû naêng ôû
laâu trong caùc ñaïi kieáp ñeå tu ñaïo Boà-taùt, maø taâm khoâng bieát nhaøm
chaùn; coù khaû naêng bieát thaàn löïc cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, coù khaû naêng
ñöôïc caùc Ñöùc Nhö Lai hoä nieäm, coù khaû naêng nhaäp vaøo trí tueä cuûa caùc
Ñöùc Nhö Lai.
Luùc aáy, Tröôûng giaû Toái Thaéng baûo Thieän Taøi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng
Boà-ñeà roài ö?
Thieän nam! Ta ñaõ thaønh töïu phaùp moân ñeán khaép moïi nôi laøm
saïch haïnh cuûa Boà-taùt, baèng naêng löïc thaàn thoâng voâ theå, voâ y, voâ taùc
vaø voâ truï.
Thieän nam! Vì sao goïi laø phaùp moân ñeán taát caû moïi nôi laøm saïch
haïnh cuûa Boà-taùt?
Thieän nam! Ta ôû trong taát caû caùc chuùng sinh Duïc giôùi thuoäc
phaïm vi tam thieân ñaïi thieân theá giôùi naøy. Ñoù laø taát caû trôøi Tam thaäp
tam, taát caû trôøi Tu-daï-ma, taát caû trôøi Ñaâu-suaát-ñaø, taát caû trôøi Laïc bieán
hoùa, taát caû trôøi Tha hoùa töï taïi, taát caû trôøi ma vaø coøn nhöõng boä, loaøi
quyeán thuoäc ôû taát caû nhöõng coõi Duïc khaùc nhö Thieân, Long, Daï-xoa,
La-saùt, Cöu-baøn-traø, Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la, Khaån-na-la, Ma-
haàu-la-giaø, ngöôøi vaø phi nhaân; tuøy theo caên cô cuûa caùc loaøi chuùng sinh,
trong taát caû caùc truï xöù, xoùm laøng thaønh aáp maø thuyeát, phaùp giuùp hoï boû
phi phaùp, döùt tranh luaän, tröø chieán ñaáu, döøng ganh tò, phaù oaùn keát, môû
raøng buoäc, thoaùt lao nguïc, khoûi sôï haõi, döùt saùt sinh, cho ñeán taø kieán.
Taát caû caùc nghieäp aùc, nhöõng vieäc khoâng neân laøm ñeàu caám haún, ñeå hoï
laøm theo taát caû thieän phaùp; nhöõng vieäc ñaùng laøm baûo hoï ñeàu laøm theo,
www.daitangkinh.org
giuùp hoï hoïc heát caùc moân kyõ ngheä ñeå laøm lôïi ích cho moïi ngöôøi trong
theá gian, phaân tích cho hoï ñuû caùc luaän, tuøy theo nhu caàu maø giuùp hoï
sinh taâm hoan hyû, daàn daàn laøm cho hoï trôû neân thuaàn thuïc tuaân theo,
thuyeát thaéng tueä cho caùc ngoaïi ñaïo ñeå hoï caét ñöùt caùc kieán, nhaäp vaøo
phaùp Phaät cho ñeán taát caû trôøi Phaïm vöông ôû Saéc giôùi, ta cuõng thuyeát
phaùp cho hoï nhö vaäy. Töông töï tam thieân ñaïi thieân theá giôùi naøy cho
ñeán trong caùc theá giôùi nhieàu nhö cöïc vi traàn vôùi khoâng theå noùi traêm
ngaøn öùc na-do-tha coõi Phaät khaép möôøi phöông, ta cuõng thuyeát chaùnh
phaùp roäng khaép cho hoï. Ñoù laø: Phaùp Phaät, phaùp Boà-taùt, phaùp Thanh
vaên, phaùp Ñoäc giaùc, thuyeát veà neûo ñòa nguïc, thuyeát veà söï thoï khoå khaùc
nhau cuûa chuùng sinh nôi ñòa nguïc, thuyeát veà con ñöôøng ñi ñeán ñòa
nguïc, thuyeát veà neûo suùc sinh, thuyeát veà söï thoï khoå khaùc nhau cuûa
chuùng sinh trong loaøi suùc sinh, thuyeát veà con ñöôøng ñöa ñeán loaøi suùc
sinh, thuyeát veà caûnh giôùi vua Dieâm-la, thuyeát veà söï thoï khoå khaùc nhau
cuûa caûnh giôùi vua Dieâm-la, thuyeát veà con ñöôøng ñöa ñeán caûnh giôùi
vua Dieâm-la, thuyeát veà coõi trôøi, thuyeát veà söï höôûng laïc khaùc nhau cuûa
coõi trôøi, thuyeát veà con ñöôøng höôùng ñeán coõi trôøi, thuyeát veà coõi ngöôøi,
thuyeát veà söï thoï khoå vaø vui cuûa coõi ngöôøi, thuyeát veà con ñöôøng höôùng
ñeán coõi ngöôøi.
Thieän nam! Ta thuyeát ñuû caùc phaùp veà theá gian; hoaëc taäp, hoaëc
hoaïi, hoaëc nhieãm, hoaëc tònh nhö theá, laø chính vì muoán neâu roõ coâng ñöùc
cuûa Boà-taùt, xaû boû nguy hieåm sinh töû, hieåu bieát coâng ñöùc cuûa chö Phaät,
hieåu bieát caùc neûo sinh cuûa höõu tình, hieåu bieát phaùp khoâng chöôùng
ngaïi, khai phoùng ra aùnh saùng trí tueä, neâu roõ nguyeân nhaân ñöa ñeán khoå
hoaëc vui, neâu roõ caùch nhaäp moân voâ töôùng, giuùp chuùng sinh boû yù töôûng
ñaém nhieãm, chöùng ñaéc phaùp voâ y cuûa Phaät, döùt haún voøng nghieäp phieàn
naõo, coù khaû naêng chuyeån phaùp luaân thanh tònh cuûa Phaät; Ta thuyeát
phaùp cho caùc chuùng sinh nhöõng phaùp nhö theá.
Thieän nam! Ta chæ bieát naêng löïc thaàn thoâng voâ y, voâ taùc, voâ
taùnh, voâ truï cuûa phaùp moân ñeán moïi nôi laøm trang nghieâm cho haïnh
Boà-taùt thanh tònh naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt, coù ñaày ñuû taát caû caùc
thaàn thoâng töï taïi, coù khaû naêng ñi ñeán khaép taát caû coõi Phaät, ñöôïc maét
thaáy khaép, ñöôïc tai nghe xa, nghe troïn veïn nhöõng aâm thanh vaø lôøi noùi,
nhaäp khaép caùc phaùp, trí tueä töï taïi, maïnh meõ khoâng gì saùnh kòp, xa haún
caùc söï ñaáu tranh; duøng töôùng löôõi roäng daøi phaùt ra aâm thanh bình
ñaúng, thaân hình xinh ñeïp, ngang vôùi caùc Boà-taùt, hoaøn haûo ñoàng vôùi
Ñöùc Nhö Lai khoâng keùm, thaân trí roäng lôùn, nhaäp khaép caûnh giôùi ba ñôøi
khoâng coøn ngaèn meù, ñoàng vôùi hö khoâng thì ta laøm sao coù theå bieát vaø
noùi heát haïnh vaø coâng ñöùc cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ höôùng Nam naøy, coù moät nöôùc teân laø Voâ bieân teá
haø, nöôùc aáy coù moät thaønh teân laø Röøng Yeát-laêng-giaø, nôi aáy coù vò Tyø-
kheo-ni teân laø Sö töû Taàn Thaân. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Tröôûng giaû Toái
Thaéng, nhieãu quanh voâ soá voøng, heát taâm meán moä, chieâm ngöôõng löu
luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
Ñoàng töû Thieän Taøi thong thaû tieán böôùc. Ñeán thaønh Yeát-laêng-giaø
thuoäc nöôùc Voâ bieân teá haø, ñoàng töû ñi khaép nôi hoûi thaêm veà Tyø-kheo-ni
Sö Töû Taàn Thaân. Voâ löôïng ngöôøi ñeàu baûo:
–Thieän nam! Vò Tyø-kheo-ni aáy ñang ôû trong vöôøn Nhaät quang,
nôi boá thí cuûa vua Thaéng Quang, thuyeát phaùp laøm lôïi ích cho voâ
löôïng chuùng sinh. Nghe roài, Thieän Taøi heát söùc vui möøng, voäi ñi ñeán
vöôøn aáy, quaùn saùt khaép nôi: Thaáy trong khu vöôøn naøy, coù moät caây
ñaïi thoï, teân laø Quaù Maõn Nguyeät, troâng nhö laàu caùc cao roäng xinh
ñeïp, phaùt ra aùnh saùng lôùn chieáu saùng phaïm vi moät do-tuaàn, laïi thaáy
caây nhieàu laù teân laø Phoå Phuù, daùng nhö caùi loïng, phoùng ra aùnh saùng
xanh chieáu khaép; thaáy caây coù hoa teân laø Hoa taïng, hình saéc cao ñeïp
gioáng nhö nuùi Tuyeát, truùt möa caùc loaïi hoa ñeïp nhö doøng nöôùc höông
ngaøo ngaït xoâng khaép nôi, khoâng cuøng taän, gioáng nhö caây Ba-lôïi
chaát-ña-ca trong vöôøn Hoan Hyû ôû coõi trôøi Ñao-lôïi; laïi coù caây aên traùi
teân laø Thöôøng thuïc, daùng nhö nuùi vaøng, vò nhö cam loä, meàm maïi coù
höông thôm, thöôøng phoùng ra aùnh saùng, coù voâ soá traùi aån ñaày beân
trong; laïi coù caây ma-ni baùu teân laø Tyø-loâ-giaù-na taïng, hình daùng cuûa
noù khoâng coù gì saùnh baèng, troâng nhö nuùi Dieäu cao, treân ñoït laø baùu
Ma-ni taâm vöông, coù voâ soá maøu saéc cuûa baùu ma-ni trang söùc khaép
nôi, traùi trang nöõ baèng ma-ni chieân-ñaøn, löôùi thì baèng taïp baùu giaêng
beân treân; laïi coù caây voøng, teân laø Thieân baûo, thöôøng troå caùc voøng hoa
anh laïc xinh ñeïp quyù giaù, caùc hoa Nhö yù baûo vöông nôû troøn saùng röïc,
www.daitangkinh.org
reã caây baèng ma-ni baûo taïng aån kín beân döôùi; laïi coù caây y teân laø Naêng
thanh tònh, thöôøng troå ra caùc loaïi y baùu ñeïp, nhieàu maøu saéc, ruõ
xuoáng, trang söùc khaép caønh caây; coù caây aâm nhaïc, teân laø Hoan hyû, aâm
thanh cuûa chuùng tuyeät dieäu, hay hôn caû nhaïc cuûa chö Thieân; laïi coù
caây höông, teân laø Bieán trang nghieâm, thöôøng toûa höông thôm ngaøo
ngaït khaép caùc vöôøn hoa; laïi coù caùc ao nhoû, taát caû ñeàu trang söùc baèng
baûy baùu, taùm maët ao ñeàu ñính caùc baùu, lan can laøm baèng ma-ni nhieàu
maøu saéc, beân trong chöùa boät höông chieân-ñaøn, ñaùy ao coù traûi lôùp caùt
vaøng tuyeät ñeïp, nöôùc taùm coâng ñöùc trong saïch ñaày traøn, caùc loaïi hoa
sen xanh, sen vaøng, sen ñoû, sen traéng che phuû caû maët hoà, treân bôø ao
coù troàng caùc loaïi hoa haøng haøng thaúng taép nhö hoa Chieâm-baùc-ca,
hoa A-ñeà-muïc-ña-ca, hoa Baø-lôïi-sö-ca, hoa Maïn-ñaø-la, hoa Ma-ha
Maïn-ñaø-la caùc loaøi chim hoøa ca, tieáng cuûa chuùng thanh tao. Trong
vöôøn coù ñuû caùc baùu cuûa coõi trôøi vaø caây xinh ñeïp thaúng taép. Döôùi caùc
caây baùu ñeàu coù ñaët toøa Sö töû, trang trí baèng ñuû caùc loaïi chaâu baùu
xinh ñeïp baát tö nghì, traûi baèng y coõi trôøi, xoâng höông thôm, treo caùc
loaïi vaûi luïa ñeïp, giaêng caùc tröôùng baùu, beân treân giaêng löôùi vaøng
Dieâm-phuø-ñaøn, chuoâng baùu rung nheï phaùt ra aâm thanh vi dieäu; hoaëc
coù goác caây traûi toøa Sö töû Lieân hoa taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû
Höông vöông ma-ni taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû Long töôïng trang
nghieâm ma-ni vöông taïng, coù goác caây ñöôïc traûi toøa Sö töû Baûo sö töû
Tuï ma-ni vöông taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû Tyø-loâ-giaù-na ma-ni
vöông taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû Thaäp phöông Tyø-loâ-giaù-na ma-
ni vöông taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû Nhaân Ñaø-la-ma-ni kim cöông
vöông taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû Chuùng sinh hình töôùng Tyø-loâ-
giaù-na ma-ni vöông taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû Nhö yù ma-ni
vöông taïng, coù goác caây traûi toøa Sö töû Baïch saéc aùnh saùng ma-ni vöông
taïng. Moãi toøa laïi coù traêm ngaøn toøa Sö töû baùu vaây quanh vaø ñeàu coù ñuû
voâ löôïng söï xinh ñeïp. Trong vöôøn naøy, coù ñaày ñuû caùc baùu ví nhö ñaûo
baùu giöõa bieån caû, treân ñaát coù traûi loaïi vaûi quyù roäng raõi trang nghieâm,
mòn maøng xinh ñeïp, nhö vaûi ca-laân-ca coù khaû naêng gaây caûm xuùc, ñaïp
xuoáng thì luùn, dôõ chaân laïi ñaày. Caùc loaøi chim laï nhö chim le, chim
nhaïn, uyeân öông, haïc traéng, khoång töôùc, caâu-chæ-la… bay lieäng töï do,
chen boùng hoøa tieáng. Röøng chieân-ñaøn quyù, thaúng taép hai beân cöûa, laù
daøy saàm uaát, caønh laù nöông nhau cao vuùt, ruû boùng raâm maùt, xinh ñeïp
trang nghieâm; caùc loaïi caây coù hoa, thöôøng möa hoa ñeïp, gioáng nhö
vöôøn hoa cuûa Thieân ñeá Thích coù ñuû caùc loaïi; höông thöôïng haïng
khoâng gì saùnh baèng thôm ngaùt khaép nôi; gioù töø boán maët, thoåi khaép
trôøi ngöôøi, taát caû caùc laàu caùc trang trí baèng caùc baùu vaø hoa höông
thöôïng haïng ñeïp hôn caû nhaø thieän phaùp cuûa Thieân ñeá Thích; caùc caây
aâm nhaïc, dieãn taáu nhaïc trôøi, caùc loaïi nhaïc cuï, treo khaép caønh caây
nhö: Ñaøn tranh, saùo, tieâu, Khoâng haàu, Tyø-baø, saét caùc nhaïc cuï aáy,
khoâng troåi maø töï phaùt, ai nghe cuõng caûm thaáy thích thuù, xa haún ñaém
nhieãm; caây Ña-la baùu, coù giaêng löôùi linh baùu, gioù nheï thoaûng qua
phaùt ra aâm thanh raát hay, ví nhö tieáng noùi cuûa Thieân nöõ ôû coõi trôøi töï
taïi; caùc caây nhö yù troå caùc y baùu, nhö y phuïc kieáp ba cuûa coõi trôøi, trôøi
treo ñaây nghieâm trang, cuøng voâ löôïng maøu saéc trang söùc gioáng nhö
bieån caû; traêm ngaøn laàu caùc trang trí baèng caùc baùu nhö cung ñieän Ñeá
Thích ôû trôøi Ñao-lôïi, loïng baùu che khaép gioáng nhö nuùi Dieäu Cao, aùnh
saùng chieáu khaép nhö cung cuûa Phaïm vöông.
Ñoàng töû Thieän Taøi laïi troâng thaáy ôû vöôøn caây naøy; sôû dó coù voâ
löôïng coâng ñöùc vaø ñöôïc trang trí xinh ñeïp moïi maët, ñeàu nhôø vaøo söï
thaønh töïu töø phöôùc nghieäp baát tö nghì cuûa Boà-taùt, phaùt sinh töø thieän
caên xuaát theá, töø coâng ñöùc cuùng döôøng taát caû chö Phaät vaø tu caùc tònh
nghieäp; khoâng ai coù theå huûy hoaïi, cho ñeán toaøn theá gian khoâng ai
saùnh baèng. Nhö theá, taát caû ñeàu nhôø vaøo söï thaønh töïu phaùp nhö huyeãn
khoâng boû höõu vi vaø tích taäp thieän nghieäp roäng lôùn cuûa Tyø-kheo-ni Sö
Töû Taàn Thaân, khoâng phaûi nhö haøng Thanh vaên, Bích-chi-phaät; taø
luaän cuûa caùc ñaïo khaùc khoâng theå laøm lay ñoäng; taát caû ma quaân
khoâng ñòch noåi; phaøm phu thieån trí khoâng theå nghó ñeán; voâ löôïng
chuùng sinh, trôøi, roàng, baùt boä khaép tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, tuøy
theo thieän caên cuûa hoï, ai ñöôïc hoùa ñoä ñeàu vaøo khu vöôøn naøy maø
khoâng sôï chaät. Vì sao? Chính vì nhôø söùc oai thaàn baát tö nghì cuûa vò
Tyø-kheo-ni aáy.
Baáy giôø, Thieän Taøi thaáy vò Tyø-kheo-ni naøy, phaân thaân ngoài
khaép taát caû caùc toøa Sö töû lôùn ôû döôùi caùc caây baùu, töôùng ngöôøi xinh
ñeïp, oai nghi tòch tónh, an truï nôi phaùp bình ñaúng, cöû chæ phaán chaán;
caùc caên thuaàn thuïc, gioáng nhö voi chuùa; taâm khoâng bò vaån ñuïc, gioáng
www.daitangkinh.org
nhö ao nöôùc saïch trong, ban boá khaép cho nhöõng ngöôøi caàu nhöõng
ñieàu baùu; khoâng nhieãm phaùp theá gian gioáng nhö hoa sen; taâm khoâng
sôï seät nhö sö töû chuùa; ñöôïc thoï trì tònh giôùi khoâng bò lay ñoäng nhö nuùi
Tu-di; coù khaû naêng laøm cho ngöôøi thaáy thì taâm ñöôïc maùt meû, nhö nuùi
Dieäu Höông; coù khaû naêng daäp taét löûa caùc phieàn naõo cho chuùng sinh
nhö höông thôm chieân-ñaøn trong nuùi Tuyeát, chuùng sinh naøo troâng
thaáy ñeàu ñöôïc tieâu dieät caùc khoå nhö döôïc vöông Dieäu Kieán; coù khaû
naêng laøm cho ngöôøi troâng thaáy thì ñöôïc toaïi nguyeän nhö trôøi Baø-laâu-
na; xa haún duïc nhieãm nhö ñaïi Phaïm vöông; laøm cho taâm chuùng sinh
thanh tònh nhö baùu thuûy tònh; coù khaû naêng laøm taêng tröôûng caùc ñieàu
thieän nhö ruoäng toát; ba nghieäp töï taïi gioáng nhö Ñöùc Nhö Lai. Vò aáy
ngoài nôi moãi toøa chuùng hoäi ñeàu khoâng ñoàng, neân söï thuyeát phaùp
cuõng khaùc bieät; neáu thaáy vaây quanh choã ngoài laø chuùng trôøi Tònh cö,
ñöùng ñaàu laø trôøi Ma-heâ-thuû-la, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân
teân laø Voâ Taän Phaùp Töôùng Giaûi Thoaùt, hoaëc thaáy vaây quanh choã
ngoài laø chuùng Phaïm thieân, ñöùng ñaàu laø Phaïm vöông Dieäu Quang
Minh, Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân, teân laø Phoå Moân Sai Bieät
Thanh Tònh Ngoân AÂm Luaân; neáu troâng thaáy vaây quanh choã ngoài laø
Thieân töû, Thieân nöõ trôøi Tha hoùa töï taïi, ñöùng ñaàu laø Thieân vöông Töï
Taïi Chuyeån, Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân, teân laø Boà-taùt Thanh
Tònh Taâm Töï Taïi Trang Nghieâm; hoaëc thaáy vaây quanh choã ngoài laø
Thieân töû, Thieân nöõ, trôøi Dieäu bieán hoùa, ñöùng ñaàu laø Thieân vöông
Laïc Bieán Hoùa, Tyø-kheo-ni aáy thuyeát phaùp moân teân Dieäu Phaùp Thanh
Tònh Trang Nghieâm moân; neáu thaáy vaây quanh choã ngoài laø Thieân töû,
Thieân nöõ, trôøi Ñaâu-suaát, ñöùng ñaàu laø Thieân vöông Ñaâu-suaát, vò Tyø-
kheo-ni aáy thuyeát phaùp moân teân laø Töï Taâm Taïng Toaøn Chuyeån; neáu
thaáy vaây quanh choã ngoài laø Thieân töû, Thieân nöõ trôøi Tu-daï-ma, ñöùng
ñaàu laø Thieân vöông Tu-daï-ma, vò Tyø-kheo-ni aáy thuyeát phaùp moân,
teân laø Phoå Bieán Trang Nghieâm; hoaëc troâng thaáy vaây quanh choã ngoài
laø Thieân töû, Thieân nöõ, trôøi Tam Thaäp Tam, ñöùng ñaàu laø Thích Ñeà-
hoaøn Nhaân, vò Tyø-kheo-ni aáy thuyeát phaùp moân, teân laø Yeåm-ly-moân;
neáu thaáy vaây quanh toøa ngoài laø Long vöông Baùch Quang Minh, Long
vöông Nan-ñaø, Long vöông Öu-ba-nan-ñaø, Long vöông Ma-na-tö,
Long vöông Y-la-baït-ñaø, Long vöông A-na-baø-ñaït-ña… vaø Long töû,
Long nöõ, ñöùng ñaàu laø Long vöông Sa-giaø-la, vò Tyø-kheo-ni aáy thuyeát
phaùp moân, teân laø Phaät caûnh giôùi aùnh saùng trang nghieâm; hoaëc thaáy
vaây quanh toøa laø ñoàng nam, ñoàng nöõ, chuùng Daï-xoa, ñöùng ñaàu laø
Thieân vöông Tyø-sa-moân, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân, teân laø
Cöùu hoä chuùng sinh taïng; neáu troâng thaáy vaây quanh toøa, laø nam nöõ
quyeán thuoäc Caøn-thaùt-baø, ñöùng ñaàu laø Caøn-thaùt-baø vöông Trì Quoác,
vò Tyø-kheo-ni aáy thuyeát phaùp moân teân laø Vuõ Voâ Taän Ñaïi Hoan Hyû
Möa phaùp; hoaëc thaáy vaây quanh toøa laø nam nöõ quyeán thuoäc chuùng A-
tu-la, ñöùng ñaàu laø A-tu-la vöông La-haàu, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát
phaùp moân, teân laø Toác taät trang nghieâm phaùp giôùi trí moân; neáu thaáy
vaây quanh toøa, laø nam nöõ quyeán thuoäc chuùng Ca-laâu-la, ñöùng ñaàu laø
Ca-laàu-la vöông Ñaïi Löïc Duõng Trì, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp
moân teân, laø Boá Ñoäng Chö Höõu Haûi; neáu thaáy vaây quanh toøa laø nam
nöõ quyeán thuoäc chuùng Khaån-na-la, ñöùng ñaàu laø Khaån-na-la vöông
Ñaïi Thoï, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân, teân laø Phaät haïnh aùnh
saùng moân; neáu thaáy vaây quanh toøa laø nam nöõ, quyeán thuoäc chuùng
Ma-haàu-la, ñöùng ñaàu laø Ma-haàu-la-giaø vöông Am-la-laâm Phaãn Noä,
vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân, teân laø Xuaát Sinh Kieán Phaät
Hoan Hyû Taâm; hoaëc thaáy vaây quanh toøa, laø voâ soá traêm ngaøn ñaøn
oâng, ñaøn baø, con trai, con gaùi, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân
teân laø Haïnh thuø thaéng; neáu thaáy vaây quanh toøa laø nam nöõ quyeán
thuoäc caùc La-saùt, ñöùng ñaàu laø La-saùt vöông Thöôøng Haáp Tinh Khí
Ñaïi Thoï, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân, teân laø Phaùt Sinh Taâm
Töø Bi; neáu thaáy vaây quanh toøa laø nhöõng chuùng sinh yeâu thích quaû vò
Thanh vaên, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát phaùp moân, teân laø Thaéng Trí Oai
Löïc Ñaïi Oai Minh; neáu thaáy vaây quanh toøa, laø nhöõng chuùng sinh tin
yeâu haøng Ñoäc giaùc, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân: Phaät
coâng ñöùc roäng lôùn aùnh saùng; neáu thaáy vaây quanh toøa, laø nhöõng chuùng
sinh tin yeâu Ñaïi thöøa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân,
teân laø Phoå Moân Tam-muoäi Trí quang minh hoaëc thaáy vaây quanh toøa,
laø haøng Boà-taùt sô ñòa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân teân
laø Nhaát Thieát Chö Phaät Ñaïi Nguyeän Tuï Tam-muoäi, neáu thaáy vaây
quanh toøa, laø haøng Boà-taùt nhò ñòa, vò Tyø-kheo-ni aáy thuyeát cho hoï
phaùp moân, teân laø Voâ Caáu Luaân Tam-muoäi; neáu thaáy vaây quanh toøa,
www.daitangkinh.org
laø haøng Boà-taùt Tam-ñòa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân,
teân laø Ñaïi Tòch Tónh Trang Nghieâm; neáu thaáy vaây quanh toøa laø haøng
Boà-taùt töù ñòa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân, teân laø Toác
Taät Xuaát Sinh Nhaát thieát trí Caûnh Giôùi Tam-muoäi; neáu thaáy vaây
quanh toøa, laø haøng Boà-taùt nguõ ñòa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï
phaùp moân, teân laø Dieäu Hoa Taïng Tam-muoäi; neáu thaáy vaây quanh
toøa, laø haøng Boà-taùt Luïc Ñòa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp
moân, teân laø Tyø-loâ-giaù-na Taïng Tam-muoäi; neáu thaáy vaây quanh toøa,
laø haøng Boà-taùt thaát ñòa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân,
teân laø Phoå Bieán Trang Nghieâm Ñòa Tam-muoäi; neáu thaáy vaây quanh
toøa, laø haøng Boà-taùt baùt ñòa, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp
moân, teân laø Phoå Bieán Phaùp Giôùi Caûnh Giôùi Hoùa Hieän Thaân Tam-
muoäi; neáu thaáy vaây quanh toøa, laø haøng Boà-taùt cöûu ñòa, vò Tyø-kheo-ni
naøy thuyeát cho hoï phaùp moân, teân laø Voâ Sôû Ñaéc Löïc Trí Trang
Nghieâm Tam-muoäi; neáu thaáy vaây quanh toøa, laø haøng Boà-taùt thaäp ñòa,
vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân, teân laø Voâ Chöôùng Ngaïi
Luaân Tam-muoäi; neáu thaáy vaây quanh toøa, laø haøng Boà-taùt chaáp Kim
cöông, vò Tyø-kheo-ni naøy thuyeát cho hoï phaùp moân, teân laø Kim Cöông
Trí Na-la-dieân Trang Nghieâm Tam-muoäi.
Ñoàng töû Thieän Taøi troâng thaáy taát caû ñaïi chuùng, xuaát thaân töø ñuû
caùc taàng lôùp, ñuû loaïi truù xöù, ñuû loaïi thaân töôùng, ñuû loaïi quyeán thuoäc,
ngöôøi ñaõ ñöôïc thaønh thuïc, ñaõ ñöôïc giaùo hoùa, xöùng ñaùng laø baäc phaùp
khí, ñeàu vaøo vöôøn naøy vaø ñeàu ngoài quanh quaàn döôùi ñaïi thoï nhö theá,
tuøy theo caên cô coù ñuû caùc taâm taùnh, ñuû caùc duïc laïc, ñuû söï tin hieåu vaø
tuøy theo söï hôn keùm khaùc nhau cuûa hoï maø Tyø-kheo-ni Sö Töû Taàn
Thaân dieãn noùi phaùp moân kheá hôïp laøm cho hoï khoâng coøn thoaùi
chuyeån nôi ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà. Vì sao? Vì vò aáy ñaït ñöôïc phaùp
moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Phoå nhaõn xaû ñaéc; moân Baùt-nhaõ ba-la-maät
Dieãn thuyeát ñöôïc heát thaûy Phaät phaùp, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Phaùp
giôùi sai bieät teá, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Taùn hoaïi nhaát thieát chöôùng
ngaïi luaân, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Sinh tröôûng nhaát thieát chuùng sinh
thieän taâm, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Toái thaéng trang nghieâm; moân Baùt-
nhaõ ba-la-maät Voâ ngaïi chaân thaät taïng, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Phaùp
giôùi vieân maõn, moân Baùt-nhaõ ba-la-maät Thanh tònh taâm taïng; moân
Baùt-nhaõ ba-la-maät Phoå bieán xuaát sinh chuûng chuûng ngoân ngöõ thaàn
thoâng taïng, ñöùng ñaàu laø möôøi moân Baùt-nhaõ naøy. Ngoaøi ra, vò aáy coøn
nhaäp voâ soá traêm vaïn a-taêng-kyø moân Baùt-nhaõ ba-la-maät. Söï thaáy caûnh
giôùi vaø nghe dieäu phaùp cuûa taát caû Boà-taùt vaø caùc chuùng sinh trong
vöôøn Nhaät Quang naøy ñeàu khaùc nhau, söï laõnh hoäi cuõng khoâng ñoàng,
nhöng ñeàu nhôø töø luùc môùi phaùt taâm, ñaõ ñöôïc Tyø-kheo-ni Sö Töû Taàn
Thaân thuyeát phaùp, laøm cho hoï khoâng coøn thoaùi chuyeån nôi ñaïo Voâ
thöôïng Boà-ñeà. Luùc Ñoàng töû Thieän Taøi troâng thaáy vöôøn caây, saøn toøa,
kinh haønh, chuùng hoäi, oai nghi, söï töï taïi, bieán hoùa thaân, söï voâ uùy,
thaàn löïc, bieän taøi vaø söï trang nghieâm; laïi coøn ñöôïc nghe phaùp moân
roäng lôùn baát tö nghì cuûa Tyø-kheo-ni Sö Töû Taàn Thaân nhö theá; thaân
taâm oâng thuaàn thuïc nhu hoøa, cung kính ñaûnh leã, naêm voùc saùt ñaát, roài
chaép tay thaàm nghó: “Ta neân ñi quanh beân phaûi vò Tyø-kheo-ni naøy voâ
soá traêm ngaøn vaïn voøng”. Khi oâng nghó nhö vaäy, vò Tyø-kheo-ni aáy,
lieàn phoùng haøo quang, chieáu saùng khaép khu vöôøn naøy, khaép caû chuùng
hoäi. Cuøng luùc aáy, Thieän Taøi troâng thaáy thaân mình bieán khaép moïi nôi,
coù treân töøng toøa cuûa Tyø-kheo-ni aáy vaø ñang ñi nhieãu quanh veà phía
phaûi traêm ngaøn voøng. Ñi kinh haønh xong, ñoàng töû ñöùng chaép tay
thöa:
taùt. Con nghe thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo leùo daïy baûo, cuùi xin baäc
Thaùnh chæ daïy cho.
Tyø-kheo-ni noùi:
–Naøy thieän nam! Ta ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt teân laø
Moân Dieät Tröø Taát Caû Nhöõng Phaân Bieät Vi Teá.
–Baïch Thaùnh giaû! Vì sao goïi laø tröø dieät taát caû nhöõng phaân bieät vi
teá?
Tyø-kheo-ni ñaùp:
–Thieän nam! Vì moân giaûi thoaùt naøy, trong moät nieäm coù coâng
naêng chieáu khaép taát caû caùc phaùp trong ba ñôøi, bieåu hieän roõ baûn taùnh
cuûa aùnh saùng trí tueä.
www.daitangkinh.org
–Baïch Thaùnh giaû! Caûnh giôùi cuûa moân aùnh saùng trí tueä naøy nhö
theá naøo?
Tyø-kheo-ni ñaùp:
–Thieän nam! Khi nhaäp vaøo moân aùnh saùng trí tueä naøy, thì ta ñaït
ñöôïc moân Tam-muoäi vöông töï taïi sinh ra taát caû phaùp, nhôø ñaït moân
Tam-muoäi nhö theá neân hieän ñöôïc thaân khaép tröôùc caùc Boà-taùt Nhaát
sinh boå xöù, khaép nôi cung trôøi Ñaâu-suaát, khaép taát caû theá giôùi trong
möôøi phöông. Tröôùc moãi vò Boà-taùt ñeàu hieän thaân nhieàu nhö cöïc vi traàn
trong khoâng theå noùi coõi Phaät; trong moãi thaân ñeàu hieän söï cuùng döôøng
toái thaéng nhieàu nhö vi traàn soá khoâng theå noùi coõi Phaät; ñoù laø: Thaân
Thieân vöông, thaân Long vöông, thaân Daï-xoa vöông cho ñeán thaân Nhaân
vöông. Moãi moãi thaân ñeàu caàm ñuû loaïi maây hoa, ñuû loaïi maây voøng,
höông ñoát, höông boät, höông xoa, y phuïc, anh laïc, côø phöôùn, loïng baùu,
löôùi baùu, tröôùng baùu, kho baùu, ñeøn baùu cho ñeán taát caû ñeå laøm caùc vaät
trang söùc ta ñeàu daâng leân cuùng döôøng; nhö ôû cung trôøi Ñaâu-suaát nôi
Boà-taùt Nhaát sinh boå xöù, gaàn guõi phuïng söï, cuùng döôøng ñuû caùch, cho
ñeán nhöõng luùc nhö giaùng thaàn, nhaäp thai, truï thai, xuaát thai, taïi gia,
xuaát gia, ñeán ñaïo traøng, thaønh Ñaúng chaùnh giaùc, chuyeån chaùnh phaùp
luaân, nhaäp Nieát-baøn; trong khoaûng thôøi gian aáy, hoaëc ôû treân Thieân
cung, Long cung, cho ñeán ôû nôi cung ngöôøi vaø cung phi nhaân; beân
caïnh caùc Ñöùc Nhö Lai aáy, ta ñeàu cuùng döôøng nhö vaäy. Chuùng sinh naøo
bieát ñöôïc ta thaáy nghe vaø gaàn guõi cuùng döôøng Ñöùc Phaät nhö theá, thì taát
caû ñeàu khoâng coøn thoaùi chuyeån nôi ñaïo Voâ thöôïng Boà-ñeà. Chuùng sinh
naøo ñeán choã ta, ta ñeàu giaûng daïy vaø tuyeân thuyeát veà moân Baùt-nhaõ ba-
la-maät.
Thieän nam! Ta thaáy taát caû chuùng sinh nhöng khoâng phaân bieät
töôùng cuûa chuùng, laø chính vì thaáy baèng maét trí tueä; ta nghe taát caû
ngoân ngöõ nhöng khoâng phaân bieät töôùng ngoân ngöõ, laø vì taâm khoâng
chaáp tröôùc; ta gaëp taát caû Nhö Lai, nhöng khoâng phaân bieät töôùng Nhö
Lai, laø vì trí ñaõ thaáu hieåu ñöôïc Phaùp thaân; ta truï trì phaùp luaän cuûa taát
caû Nhö Lai, nhöng khoâng phaân bieät töôùng phaùp luaân, laø vì ñaõ ngoä
ñöôïc töï taùnh cuûa phaùp; ta trong moät nieäm maø bieát taát caû phaùp nhöng
khoâng phaân bieät töôùng caùc phaùp, chính vì ñaõ bieát caùc phaùp ñeàu nhö
huyeãn.
Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt Boà-taùt dieät tröø taát
caû phaân bieät vi teá thaønh töïu Nhaát thieát trí naøy. Coøn nhö caùc vò Ñaïi
Boà-taùt, taâm khoâng phaân bieät, bieát taát caû phaùp, moät thaân ngoài thaúng
bieát ñaày ñuû phaùp giôùi, trong töï thaân hieän roõ söï dung chöùa taát caû coõi
Phaät vaø ñeàu coù khaû naêng ñeán choã taát caû caùc Ñöùc Phaät; trong thaân
hieän thaàn löïc cuûa taát caû chö Phaät; trong moãi sôïi loâng treân thaân ñeàu
dung chöùa voâ löôïng voâ löôïng theá giôùi cuûa chö Phaät, trong moãi loã
chaân loâng treân thaân vò aáy ñeàu hieän söï thaønh hoaïi cuûa voâ löôïng voâ
löôïng theá giôùi, trong moät nieäm maø coù theå ñoàng soáng vôùi voâ löôïng voâ
löôïng chuùng sinh, trong moät nieäm maø nhaäp vaøo voâ löôïng voâ löôïng
caùc kieáp; nhöng laøm sao ta coù theå bieát vaø noùi heát coâng ñöùc vaø haïnh
nguyeän cuûa caùc vò aáy!
Thieän nam! Veà höôùng Nam naøy, coù moät xoùm laøng, teân laø Hieåm
naïn, trong aáy, coù thaønh teân laø Baûo trang nghieâm, ôû ñoù coù moät ngöôøi nöõ
teân laø Phaït-toâ-maät-ña, oâng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå
hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Tyø-kheo-ni Sö Töû
Taàn Thaân, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán, roài töø giaõ
ra ñi.
Luùc aáy, taâm ñöôïc môû thoâng baèng aùnh saùng ñaïi trí tueä, Ñoàng töû
Thieän Taøi tö duy quaùn saùt veà trí Nhaát thieát trí, nhaát taâm tuøy thuaän veà
thaät taùnh cuûa caùc phaùp, hieåu bieát trieät ñeå veà moân Ñaø-la-ni ngoân ngöõ
aâm thanh cuûa taát chuùng sinh, ñöôïc thoï trì moân Ñaø-la-ni phaùp moân cuûa
taát caû Ñöùc Nhö Lai; ñöôïc laøm choã quy y ñaïi Bi löïc cho taát caû chuùng
sinh, ñöôïc quaùn saùt moân aùnh saùng nghóa lyù cuûa taát caû phaùp, ñöôïc baùnh
xe phaùp giôùi troïn veïn nhanh choùng, ñöôïc chuyeån baùnh xe ñaïi nguyeän
thanh tònh, ñöôïc chieáu aùnh saùng trí khaép taát caû phaùp trong möôøi
phöông, ñöôïc naêng löïc töï taïi laøm trang nghieâm khaép taát caû theá giôùi,
ñöôïc thaâu naïp trí tueä thaàn thoâng cuûa taát caû Boà-taùt, ñöôïc phaùt huy haïnh
nguyeän vieân maõn cuûa taát caû Boà-taùt; vaø thong thaû tieán böôùc. Ñeán thaønh
Baûo trang nghieâm, thuoäc nöôùc Hieåm naïn, Thieän Taøi tìm kieám, hoûi
thaêm coâ gaùi Phaït-toâ-maät-ña khaép nôi. Trong thaønh coù moät ngöôøi vì
khoâng bieát coâ gaùi naøy coù coâng ñöùc, trí tueä, phöông tieän thieän xaûo, an
truï caûnh giôùi heát söùc vi teá kín ñaùo, neân nghó: Vò ñoàng töû naøy caùc caên
www.daitangkinh.org
tòch tónh vaø ñieàu thuaän, trí tueä saùng toû, rôøi xa söï buoâng lung, taâm
khoâng meâ loaïn, taàm nhìn roõ moät taàm, khoâng löôøi bieáng, khoâng chaáp
thuû, maét nhìn khoâng nhaùy, taâm raát khoan dung khoâng bò dao ñoäng,
gioáng nhö bieån caû, vò aáy khoâng neân ñeán vôùi coâ gaùi Phaït-toâ-maät-ña coù
tham aùi, coù taâm ñieân ñaûo maø cho laø töôûng tònh hoaëc cho laø töôûng duïc,
khoâng neân ñeå cho saéc ñeïp cuûa coâ aáy loâi cuoán. Vò ñoàng töû naøy, khoâng
haønh haïnh ma, khoâng vaøo caûnh giôùi ma, khoâng bò chìm nôi buøn duïc,
khoâng bò ma troùi buoäc, vieäc khoâng neân laøm ñaõ khoâng laøm, vaäy oâng aáy
coù nhöõng yù nghó gì, maø tìm ñeán coâ gaùi naøy? Coù moät ngöôøi trong thaønh
aáy, bieát tröôùc coâ gaùi naøy coù coâng ñöùc thuø thaéng vaø ñaày ñuû trí tueä saâu
xa, neân baûo Thieän Taøi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! Ñeán hoâm nay oâng môùi coù
theå tìm coâ Phaït-toâ-maät-ña. Vaäy chaéc laø oâng ñaõ ñaït ñöôïc thieän caên
roäng lôùn roài.
Thieän nam! Chaéc hoâm nay oâng seõ quyeát ñònh caàu dieäu quaû cuûa
Phaät, quyeát ñònh muoán laøm nôi nöông töïa cho taát caû chuùng sinh, quyeát
ñònh muoán nhoå muõi teân ñoäc tham aùi cho taát caû chuùng sinh, quyeát ñònh
muoán phaù nhöõng tö töôûng cho nöõ saéc laø thanh tònh cuûa taát caû chuùng
sinh, quyeát ñònh muoán ñoå traän möa ñaïi coâng ñöùc khaép caû phaùp giôùi
cuûa taát caû Nhö Lai.
Thieän nam! Coâ Phaït-toâ-maät-ña hieän ñang ôû nhaø cuûa mình, beân
cöûa phoá höôùng Baéc trong thaønh naøy.
Nghe noùi nhö theá, Ñoàng töû Thieän Taøi heát söùc vui möøng phaán
khôûi, taâm nguyeän ñöôïc vieân maõn, nhaát taâm chaùnh nieäm, ñi ñeán cöûa
kia, troâng thaáy nhaø cuûa vò aáy roäng raõi traùng leä, töôøng baùu caây baùu, cho
ñeán haøo baùu, moãi thöù ñeàu bao boïc möôøi lôùp; beân trong haøo baùu, nöôùc
höông ñaày traøn, döôùi ñaùy haøo coù traûi lôùp caùt vaøng, caùc loaïi hoa cuûa
chö Thieân nhö sen xanh, sen vaøng, sen ñoû, sen traéng, che khaép maët
nöôùc, muøi höông khaùc nhau toûa ngaùt laøm vöøa yù moïi ngöôøi, bôø baèng
chaâu baùu raát ñeïp; theàm caáp lan can laøm baèng caùc baùu; cung ñieän laàu
gaùc, phaân ñeàu moïi nôi; cöûa chính, cöûa soå, cöûa hoâng ñoái nhau khoaûng
caùch caân xöùng, taát caû ñeàu coù treo chuoâng löôùi, treo côø phöôùn vaø trang
söùc baèng voâ löôïng thöù quyù giaù khaùc; neàn baèng löu ly, caùc baùu xen laãn;
thieâu caùc loaïi höông traàm thuûy, xoa höông chieân-ñaøn, treo caùc linh
baùu, gioù ñöa phaùt ra aâm thanh, raûi hoa cuûa coõi trôøi khaép caû maët ñaát;
thaép ñeøn Ma-ni, aùnh saùng chieáu khaép; coù traêm ngaøn kho baùu vaø möôøi
vöôøn caây lôùn ñeå toâ ñieåm theâm veû ñeïp, caønh laù cuûa caây baùu sum sueâ
töôi toát, xinh ñeïp ñuû caùch, khoâng theå naøo dieãn taû heát. Ñoàng thôøi, Thieän
Taøi troâng thaáy coâ gaùi naøy, dung maïo xinh ñeïp, ñaày ñuû saéc töôùng, nöôùc
da maøu hoaøng kim, maét vaø toùc maøu xanh bieác, khoâng daøi, khoâng ngaén,
khoâng thoâ, khoâng teá, trôøi vaø ngöôøi coõi Duïc khoâng theå naøo saùnh kòp,
gioïng noùi thanh tao, hay hôn caû caùc vò trôøi Phaïm theá, bieát heát gioïng
noùi ngoân ngöõ khaùc nhau cuûa taát caû chuùng sinh, thoâng suoát caû chöõ laãn
nghóa, lyù luaän raát gioûi, ñöôïc trí nhö huyeãn, nhaäp moân phöông tieän, thaân
trang söùc baèng caùc ngoïc anh laïc, ñaàu ñoäi maõo chaâu Ma-ni nhö yù, beân
treân phuû löôùi baèng taát caû chaâu baùu, voâ löôïng quyeán thuoäc cung kính
vaây quanh. Hoï ñeàu cuøng moät thieän caên, moät haïnh nguyeän, chöùa nhieàu
phöôùc ñöùc ñaày ñuû voâ taän. Cuøng luùc aáy, töø nôi thaân cuûa coâ gaùi aáy,
phoùng ra moät ñaïo haøo quang roäng lôùn, chieáu saùng khaép caên nhaø cho
ñeán taát caû maùi hieân vaø cung ñieän baùu. Ngöôøi naøo gaëp ñöôïc aùnh saùng
naøy, thì taâm döùt heát caùc söï noùng böùc cuûa phieàn naõo, thaân ñöôïc maùt
meû.
Baáy giôø, Thieän Taøi ñeán tröôùc, ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, roài ñöùng
thaúng, chaép tay thöa:
Boà-taùt. Con nghe noùi Thaùnh giaû, coù khaû naêng kheùo leùo daïy baûo cuùi xin
baäc Thaùnh chæ daïy cho con.
Coâ gaùi ñaùp:
–Thieän nam! Ta ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt teân laø Xa rôøi
ngaèn meù tham duïc vaø coù khaû naêng tuøy thuaän nhöõng söï mong muoán cuûa
taát caû chuùng sinh maø hieän thaân giuùp hoï, nhö: Chö Thieân troâng thaáy ta
thì ta hieän thaân Thieân nöõ, dung maïo saùng ngôøi, thuø thaéng khoâng coù gì
saùnh kòp, nhö theá cho ñeán ngöôøi vaø phi nhaân ai ñöôïc thaáy ta, laäp töùc ta
hieän thaân ngöôøi nöõ hoaëc phi nhaân nöõ, taát caû ñeàu xinh ñeïp theo hình
töôùng cuûa töøng loaøi vaø ñeàu giuùp cho hoï ñöôïc gaëp theo nhu caàu cuûa
mình.
Thieän nam! Nhöõng chuùng sinh naøo bò taâm duïc troùi buoäc, ñeán
www.daitangkinh.org
choã ta nhöng laïi yeâu thaân ta say ñaém, taâm nhö ñieân daïi, thì ta thuyeát
phaùp cho hoï. Nghe phaùp roài, hoï laäp töùc xa haún tham duïc vaø ñaït ñöôïc
moân Tam-muoäi khoâng ñaém tröôùc caûnh giôùi cuûa Boà-taùt. Nhöõng chuùng
sinh naøo chæ thoaùng troâng thaáy ta, thì laäp töùc ñöôïc xa haún tham duïc
vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi hoan hyû cuûa Boà-taùt. Nhöõng chuùng sinh naøo
ñöôïc tieáp chuyeän vôùi ta trong choác laùt thì lieàn ñöôïc xa haún tham duïc
vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi taïng dieäu aâm thanh voâ ngaïi cuûa Boà-taùt.
Nhöõng chuùng sinh naøo ñöôïc naém tay thì ta thì lieàn ñöôïc xa haún tham
duïc vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi tuøy thuaän ñi khaép taát caû coõi Phaät cuûa Boà-
taùt. Nhöõng chuùng sinh naøo vöøa ngoài treân toøa cuûa ta, thì lieàn ñöôïc xa
haún tham duïc vaø ñaït ñöôïc moân Tam-muoäi aùnh saùng xa haún taát caû theá
gian cuûa Boà-taùt. Nhöõng chuùng sinh naøo vöøa nhìn thaáy ta, thì lieàn
ñöôïc xa haún tham duïc vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi trang nghieâm tòch tónh
cuûa Boà-taùt. Nhöõng chuùng sinh naøo thaáy ñöôïc ta xoay ngöôøi thì lieàn
ñöôïc xa haún tham duïc vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi khuaát phuïc taát caû
ngoaïi ñaïo cuûa Boà-taùt. Nhöõng chuùng sinh naøo thaáy ñöôïc ta chôùp maét
thì lieàn ñöôïc xa rôøi tham duïc vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi aùnh saùng truï nôi
caûnh giôùi Phaät cuûa Boà-taùt. Nhöõng chuùng sinh naøo oâm ñöôïc ta thì lieàn
ñöôïc xa rôøi tham duïc vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi luoân thaâu naïp taát caû
chuùng sinh khoâng xaû boû cuûa Boà-taùt. Nhöõng chuùng sinh naøo hoân vaøo
moâi cuûa ta, thì laäp töùc ñöôïc xa rôøi tham duïc vaø ñaït ñöôïc Tam-muoäi
laøm taêng tröôûng taïng phöôùc ñöùc cho taát caû chuùng sinh cuûa Boà-taùt.
Toùm laïi, nhöõng chuùng sinh nhö theá, ñeán choã ta, thaân caän ta, taát caû
ñeàu ñöôïc an truï vaøo bieân giôùi lìa tham, nhaäp vaøo haøng Nhaát thieát trí
giaûi thoaùt toái thaéng cuûa Boà-taùt.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi thöa vôùi Phaït-toâ-maät-ña:
–Baïch Thaùnh giaû! Vì sao moân giaûi thoaùt naøy, ñöôïc goïi laø toái
thaéng?
Coâ gaùi ñaùp:
–Thieän nam! Do ngöôøi nöõ, maø taát caû Boà-taùt phaùt taâm Boà-ñeà
khoâng theå nhanh choùng thaønh töïu quaû vò Phaät voâ thöôïng, cuõng khoâng
nhanh choùng ñaéc quaû A-la-haùn vaø Bích-chi-phaät. Tieân nhaân coù nguõ
thoâng, nhöng do nöõ saéc cho neân maát heát thaàn thoâng, maø coøn phaûi
coõng hoï. Chö Thieân vaø A-tu-la thöôøng ñaùnh nhau, La-saùt möôøi ñaàu,
hoûa thieâu ñaïi thaønh Laêng-giaø ôû bieån Nam, hoaëc coù nhöõng vò vua maát
nöôùc cho ñeán anh em gieát haïi laãn nhau, taïo nhaân neûo aùc, ñôøi naøy
chòu baàn cuøng, chaáp nhaän laøm noâ leä, khoâng thuaän sö tröôûng, nghòch
laïi cha oâng. Toùm laïi ñeàu do ngöôøi nöõ caû. Ta quaùn saùt caùc chuùng sinh
tham duïc, trong traêm ngaøn voâ soá theá giôùi, cöù xoay chuyeån maõi trong
ñoàng hoang sinh töû, nguyeân nhaân ñöùng ñaàu cuûa nhöõng nghieäp khoå
aáy, chính laø ngöôøi nöõ. Theá neân, neáu Boà-taùt xa rôøi nöõ saéc, thì lieàn
ñöôïc gaàn guõi caùc Thieän tri thöùc, coøn giuùp cho caùc chuùng sinh nhaân ñoù
maø ñöôïc xa rôøi duïc voïng, ñeàu ñöôïc truï vaøo phaùp moân giaûi thoaùt toái
thaéng.
–Baïch Thaùnh giaû! Thaùnh giaû ñaõ troàng thieän caên gì? Tu phöôùc
nghieäp gì maø ñöôïc taêng tröôûng nhöõng coâng ñöùc thuø thaéng nhö theá?
Coâ gaùi ñaùp:
–Thieän nam! Ta nhôù thuôû quaù khöù coù Ñöùc Phaät xuaát theá hieäu laø
Cao Haïnh, goàm ñuû möôøi toân hieäu: Nhö Lai, ÖÙng Cuùng, Chaùnh Bieán
Tri, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ Thöôïng Só, Ñieàu
Ngöï Tröôïng Phu, Thieân Nhaân Sö, Phaät Theá Toân. Ñoâ thaønh cuûa vua
thuôû aáy, teân laø Dieäu Moân.
Thieän nam! Baáy giôø, vì muoán laøm lôïi ích cho caùc chuùng sinh neân
Ñöùc Nhö Lai aáy ñi vaøo thaønh cuûa vua, vöøa böôùc ñeán cöûa ngoaøi, toaøn
thaønh naøy ñeàu chaán ñoäng saùu caùch: Thaønh boãng nhieân roäng raõi, caùc
baùu xinh ñeïp, coù voâ löôïng haøo quang chieáu saùng laãn nhau, ñuû caùc loaïi
hoa baùu raûi treân maët ñaát, ñoàng thôøi caùc loaïi aâm nhaïc cuûa coõi trôøi ñoàng
loaït troåi leân, taát caû chö Thieân ñöùng chaät caû hö khoâng cung kính leã baùi,
toân troïng ngôïi khen.
Thieän nam! Thôøi aáy, ta teân laø Dieäu Trí laøm vôï cuûa moät Tröôûng
giaû, nhôø troâng thaáy thaàn thoâng cuûa Ñöùc Phaät, neân taâm ñöôïc giaùc ngoä,
laäp töùc cuøng choàng mình ñi ñeán choã Ñöùc Phaät, phaùt taâm roäng lôùn, daâng
leân moät ñoàng tieàn baùu cuùng döôøng Ñöùc Phaät. Khi aáy, vò thò giaû Ñöùc
Phaät laø ngaøi Vaên-thuø-sö-lôïi, thuyeát phaùp laøm cho ta phaùt taâm Voâ
thöôïng Boà-ñeà.
Thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân giaûi thoaùt xa haún ranh giôùi
tham duïc cuûa Boà-taùt naøy thoâi. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt, thaønh töïu voâ
www.daitangkinh.org
bieân trí phöông tieän thieän xaûo, phöôùc ñöùc roäng lôùn nhö hö khoâng;
nhöng laøm sao ta coù theå bieát vaø noùi heát coâng ñöùc vaø haïnh cuûa caùc vò
aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy coù moät thaønh teân laø Tònh ñaït bæ
ngaïn, trong aáy coù moät cö só, teân laø Tyø-saéc-ñeå-la. Vò naøy thöôøng ñem
toøa chieân-ñaøn cuùng döôøng thaùp Phaät. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt
laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt, laøm theá naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt?
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân vò nöõ Phaït-toâ-
maät-ña, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ
ra ñi.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 16

Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi nghe moân giaûi thoaùt xa rôøi caûnh giôùi
tham duïc cuûa ngaøi Phaït-toâ-maät-ña, heát taâm tuøy thuaän, ghi nhôù tu haønh,
quaùn chieáu Tam-muoäi, khoâng nhieãm chaáp vaøo caûnh giôùi cuûa Boà-taùt
aáy, tö duy Tam-muoäi hoan hyû cuûa Boà-taùt aáy, tìm kieám Tam-muoäi taïng
aâm thanh voâ ngaïi cuûa Boà-taùt aáy, thöïc hieän Tam-muoäi ñi ñeán khaép taát
caû coõi Phaät cuûa Boà-taùt aáy, ghi nhôù Tam-muoäi aùnh saùng xa lìa taát caû
theá gian cuûa Boà-taùt, nhaäp Tam-muoäi trang nghieâm tòch tónh cuûa Boà-taùt
aáy, tu taäp Tam-muoäi beû gaõy ngoaïi ñaïo cuûa Boà-taùt aáy, quaùn saùt Tam-
muoäi caûnh giôùi aùnh saùng chö Phaät cuûa Boà-taùt aáy, tö duy Tam-muoäi
thaâu nhieáp taát caû chuùng sinh thöôøng khoâng xaû boû cuûa Boà-taùt aáy, truï
Tam-muoäi taïng phöôùc ñöùc laøm cho chuùng sinh taêng tröôûng cuûa Boà-taùt
aáy, ghi nhôù Nhaát thieát trí, roài thong thaû tieán böôùc, ñeán thaønh Bæ ngaïn,
vaøo nhaø cö só Tyø-saéc-ñeå-la, Ñoàng töû ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, roài ñöùng
thaúng chaép tay, thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà,
nhöng con chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïa haïnh Boà-taùt, laøm theá
naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt. Con nghe noùi, Thaùnh giaû kheùo leùo daïy baûo, cuùi
xin giaûng daïy cho con.
Cö só ñaùp:
–Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt, teân laø Khoâng
giôùi haïn caûnh giôùi Nieát-baøn.
–Thieän nam! Ta khoâng cho: Ñöùc Nhö Lai nhö theá-laø ñaõ nhaäp
www.daitangkinh.org
Nieát-baøn, Ñöùc Nhö Lai nhö theá-laø ñang nhaäp Nieát-baøn, Ñöùc Nhö Lai
nhö theá laø seõ nhaäp Nieát-baøn! Ta bieát caùc Ñöùc Phaät Nhö Lai trong taát
caû theá giôùi khaép möôøi phöông, hoaøn toaøn khoâng coù vò naøo nhaäp Nieát-
baøn caû. Ngoaïi tröø caùc vò thò hieän ñeå giaùo hoùa chung sinh thoâi.
Thieän nam! Luùc môû cöûa thaùp cuûa Ñöùc Nhö Lai Chieân-ñaøn toøa
aáy, thì ta ñaït ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Phaät Chuûng Voâ Taän.
Thieän nam! Trong töøng nieäm, ta nhaäp vaøo Tam-muoäi naøy, trong
töøng nieäm, ta bieát heát söï thuø thaéng cuûa chö Phaät.
–Tam-muoäi naøy, caûnh giôùi cuûa noù theá naøo?
Cö só noùi:
–Thieän nam! Khi nhaäp Tam-muoäi aáy, theo thöù töï cuûa noù, maø ta
thaáy heát caùc Ñöùc Nhö Lai Phaät tuaàn töï xuaát hieän ôû theá gian naøy, ñoù laø
Phaät Ca-dieáp, Phaät Caâu-na-haøm Maâu-ni, Phaät Caâu-löu-toân, Phaät Tyø-
xaù-phuø, Phaät Thi-khí, Phaät Tyø-baø-thi, Phaät Ñeà-xaù, Phaät Danh Xöng,
Phaät Toái Thaéng Lieân Hoa. Caùc Ñöùc Nhö Lai Phaät aáy laøm thöôïng thuû.
Trong moät khoaûnh khaéc cuûa nieäm, ñöôïc thaáy traêm Ñöùc Phaät, ngaøn Ñöùc
Phaät, traêm ngaøn Ñöùc Phaät, öùc Ñöùc Phaät, ngaøn öùc Ñöùc Phaät, traêm ngaøn
öùc Ñöùc Phaät, a-du-ña Ñöùc Phaät, na-do-tha öùc Ñöùc Phaät, cho ñeán thaáy
khoâng theå noùi, khoâng theå noùi theá giôùi soá cöïc vi traàn Ñöùc Phaät. Taát caû
nhö theá, ñeàu thaáy theo thöù töï. Cuõng ñöôïc thaáy caùc Ñöùc Phaät aáy, khi
môùi phaùt taâm, troàng caùc thieän caên, ñöôïc thaàn thoâng toái thaéng, thaønh
töïu ñaïi nguyeän, tu haønh dieäu haïnh, ñaày ñuû Ba-la-maät, gia nhaäp vaøo
haøng Boà-taùt, ñöôïc nhaãn thanh tònh, haøng phuïc quaân ma, thaønh Ñaúng
chaùnh giaùc, coõi nöôùc thanh tònh, chuùng hoäi trang nghieâm, phoùng ra aùnh
saùng lôùn, thaàn thoâng töï taïi, caát tieáng gaàm sö töû, chuyeån baùnh xe phaùp,
bieán hoùa thò hieän ñuû caùc caùch khaùc nhau, thaønh thuïc chuùng sinh baèng
nhieàu phöông tieän, kheùo leùo tuyeân döông phaân bieät caùc phaùp; taát caû
nhöõng söï thaáy aáy, ta ñeàu coù khaû naêng duy trì, coù khaû naêng ghi nhôù vaø
coù khaû naêng quaùn saùt, neâu ra phaân bieät, tuøy thuaän hieåu roõ, khoâng coù
thieáu soùt. Nhö theá cho ñeán ñôøi sau Ñöùc Di-laëc traêm Ñöùc Phaät, ngaøn
Ñöùc Phaät, traêm ngaøn öùc Ñöùc Phaät, cho ñeán thaáy baát khaû thuyeát, khoâng
theå noùi theá giôùi soá cöïc vi traàn Ñöùc Phaät vaø nhöõng vò môùi baét ñaàu phaùt
taâm, noái nhau khoâng döùt, ta cuõng ñeàu tin hieåu saâu xa, caàn caàu khoâng
moûi meät, tin taán ñeå theá löïu nhanh choùng taêng tröôûng; taát caû theá gian,
phaøm phu, Nhò thöøa ñeàu khoâng coù khaû naêng lay ñoäng ta. Ta cuõng ñöôïc
thaáy Ñöùc Phaät hieän taïi Tyø-loâ-giaù-na, cuøng soá khoâng theå noùi, khoâng theå
noùi cöïc vi traàn Phaät saùt taát caû chö Phaät Nhö Lai ôû taát caû theá giôùi khaép
möôøi phöông cuõng theá. Taát caû Ñöùc Phaät kia ta ñeàu ñöôïc thaáy, toaøn theå
phaùp aáy ta ñeàu ñöôïc nghe, ghi nhôù, thoï trì, taâm khoâng xao laõng. Duøng
söùc trí tueä tuøy thuaän am hieåu, duøng söùc töø bi tuyeân döông chæ baøy.
–Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt khoâng
giôùi haïn caûch giôùi Nieát-baøn naøy thoâi; coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt: Vôùi trí
tueä chæ trong moät nieäm, maø bieát ba ñôøi, chæ trong moät nieäm maø nhaäp
khaép taát caû Tam-muoäi. Maët trôøi trí cuûa Ñöùc Nhö Lai chieáu ñeán taâm vò
aáy, vò aáy khoâng coøn phaân bieät caùc phaùp, hieåu roõ caùc Ñöùc Phaät ñeàu
bình ñaúng; Ñöùc Nhö Lai, ta vaø taát caû chuùng sinh khoâng coù hai; bieát töï
taùnh thanh tònh cuûa taát caû caùc phaùp, aùnh saùng chieáu khaép moïi nôi,
khoâng coøn löôõng löï, khoâng coøn giao ñoäng, neân coù khaû naêng ñi vaøo
khaép taát caû theá gian, xa nhöõng ñieàu phaân bieät, truï vaøo phaùp aán cuûa
Ñöùc Phaät, ñeàu coù khaû naêng khai ngoä chuùng sinh trong phaùp giôùi.
Nhöng ta laøm sao coù theå bieát ñeå noùi heát coâng ñöùc vaø haïnh nguyeän cuûa
caùc vò aáy.
Naøy thieän nam! ÔÛ phöông Nam naøy, coù daõy nuùi, teân laø Boå-ñaùt-
laïc-ca, nôi coù vò Boà-taùt teân laø Quaùn Töï Taïi. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy:
Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, cö só nhaân söï chæ baøy naøy maø noùi keä:
Treân bieån coù nuùi baèng caùc baùu
Nôi Hieàn thaùnh ôû, raát thanh tònh
Nöôùc suoái chaûy quanh laøm theâm ñeïp
Röøng caây, hoa traùi, ñaày trong aáy
Ngaøi Quaùn Töï Taïi ôû nôi ñaây
Maïnh meõ toái thaéng lôïi chuùng sinh
OÂng neân ñeán hoûi: Coâng Ñöùc Phaät
Boà-taùt seõ giaûng giaûi roäng khaép.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân cö só, ñi nhieãu voâ
soá voøng, chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
Nhôø söï höôùng daãn cuûa cö só, Ñoàng töû Thieän Taøi nhaát taâm chaùnh
www.daitangkinh.org
nieäm, tuøy thuaän duy tö nhöõng ñieàu vò aáy hieån hieän nhaäp vaøo taïng tin
hieåu saâu xa cuûa Boà-taùt, ñaït ñöôïc naêng löïc hay tuøy nieäm cuûa Boà-taùt,
ghi nhôù söï tuaàn töï xuaát hieän cuûa chö Phaät, thaáy vieäc thaønh Chaùnh giaùc
cuûa chö Phaät, trì caùc danh hieäu Phaät, quaùn chieáu söï chöùng phaùp moân
cuûa chö Phaät, bieát ñaày ñuû söï trang nghieâm cuûa chö Phaät, tin söï chuyeån
phaùp luaân cuûa chö Phaät, nghó ñeán aùnh saùng toûa chieáu cuûa chö Phaät,
nhôù ñeán Tam-muoäi bình ñaúng cuûa chö Phaät, hieåu roõ töï taùnh thanh tònh
cuûa chö Phaät, tu phaùp khoâng phaân bieät cuûa chö Phaät, kheá hôïp vôùi aán
saâu xa cuûa chö Phaät, thöïc hieän haïnh nghieäp baát tö nghì cuûa chö Phaät.
Theá roài Ñoàng töû thong thaû thaúng tieán, ñeán ngoïn nuùi aáy, tìm vò Ñaïi Boà-
taùt naøy khaép nôi, ñoàng töû troâng thaáy ôû hang ñoäng phía Taây cuûa nuùi
naøy, coù suoái nöôùc chaûy quanh, röøng caây saàm uaát, coû thôm môn môûn
moïc nghieâng veà phía phaûi, traûi khaép maët ñaát. Coù ñuû caùc loaøi hoa ñeïp,
toâ ñieåm khaép nôi. Boà-taùt Quaùn Töï Taïi ngoài kieát giaø treân toøa ñaù Kim
cöông baûo dieäp thanh tònh, voâ löôïng Boà-taùt ñeàu ngoài treân gheá ñaù baùu
chung quanh, cung kính ñeå nghe vò aáy thuyeát giaûng veà phaùp aùnh saùng
trí tueä vaø ñaïi Töø bi, giuùp cho hoï baûo boïc taát caû chuùng sinh. Troâng thaáy
Boà-taùt, Thieän Taøi quaù ñoãi vui möøng, heát taâm toân troïng, trìu meán Thieän
tri thöùc, chaép tay cung kính, maét nhìn khoâng chôùp, suy nghó: Baäc Thieän
tri thöùc chính laø Nhö Lai, baäc Thieän tri thöùc chính laø taát caû maây phaùp,
baäc Thieän tri thöùc chính laø caùc kho taøng coâng ñöùc, baäc Thieän tri laø khoù
ñöôïc gaëp gôõ, baäc Thieän tri laø nhaân baùu cuûa möôøi Löïc, baäc Thieän tri
ñuoác trí voâ taän, baäc Thieän tri laø coäi goác cuûa phöôùc ñöùc, baäc Thieän tri laø
cöûa Nhaát thieát trí, baäc Thieän tri laø thaày daãn ñöôøng treân bieån trí, baäc
Thieän tri laø coâng cuï trôï ñaïo cho vieäc tích taäp Nhaát thieát trí. Nghó nhö
theá roài, ñoàng töû tieán thaúng tôùi choã Ñaïi Boà-taùt.
Töø xa troâng thaáy Thieän Taøi, Boà-taùt Quaùn Töï Taïi noùi:
–Laønh thay, laønh thay! Ñoàng töû, oâng ñaõ phaùt taâm Ñaïi thöøa, ñoä
khaép chuùng sinh, khôûi taâm chaùnh tröïc, chuyeân caàu Phaät phaùp, ñaïi Bi
saâu naëng, cöùu ñoä toaøn theå, truï haïnh cao caû baát tö nghì, cöùu vôùt khaép
taát caû caùc neûo sinh töû luaân hoài, sieâu vöôït caû theá gian, khoâng gì saùnh
kòp, dieäu haïnh cuûa Phoå Hieàn, luoân luoân hieän höõu, taâm ñaïi nguyeän saâu
xa, thanh tònh troøn ñaày, chuyeân caàn caàu Phaät phaùp, coù khaû naêng tieáp
nhaän, thöôøng xuyeân vun troàng thieän caên khoâng bieát meät moûi, luoân laøm
ñeïp taâm Thieän tri thöùc, khoâng laøm sai yù chæ, sinh töø bieån caû coâng ñöùc
trí tueä cuûa Vaên-thuø-sö-lôïi, taâm oâng thaønh thuïc, ñöôïc oai löïc cuûa Phaät,
ñaõ ñöôïc aùnh saùng Tam-muoäi roäng lôùn, chuyeân taâm caàu dieäu phaùp saâu
xa, thöôøng gaëp caùc Ñöùc Phaät, sinh nieàm vui lôùn, trí tueä thanh tònh
gioáng nhö hö khoâng, töï mình saùng toû, laïi con daïy cho ngöôøi khaùc, an
truï aùnh saùng trí tueä cuûa Ñöùc Nhö Lai, tieáp nhaän vaø tu haønh taát caû caùc
Phaät phaùp, kho taøng baùu phöôùc trí töï nhieân ñeán, ñaïo Nhaát thieát trí sôùm
ñaït ñöôïc hieän tieàn, quaùn saùt khaép chuùng sinh, taâm khoâng bieáng moûi,
ñaïi Bi kieân coá nhö Kim cöông.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñeán choã Boà-taùt, ñaûnh leã saùt chaân,
nhieãu quanh voâ soá voøng, roài ñöùng chaép tay, thöa:
Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà,
naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt. Con nghe noùi, Thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo daïy
doã, xin baäc Thaùnh giaûng daïy cho con.
Luùc aáy, Ñaïi Boà-taùt Quaùn Töï Taïi, phoùng ra aùnh saùng maøu vaøng
Dieâm-phuø-ñaøn vi dieäu, noåi voâ löôïng löôùi maây maøu löûa baùu vaø maây
roàng töï taïi tuyeät ñeïp, chieáu ñeán Thieän Taøi roài ñöa tay phaûi xoa treân
ñænh cuûa ñoàng töû, noùi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam, oâng ñaõ coù theå phaùt taâm Voâ
thöôïng Boà-ñeà!
Thieän nam! Ta thaønh töïu moân giaûi thoaùt haïnh ñaïi Bi nhanh
choùng cuûa Boà-taùt.
Thieän nam! Ta ñem moân haïnh ñaïi Bi naøy, giaùo hoùa bình ñaúng
cho taát caû chuùng sinh, tieáp nhaän, daïy baûo, lieân tuïc khoâng döùt.
Thieän nam! Ta thöôøng truï moân haïnh ñaïi Bi naøy, giaùo hoùa bình
ñaúng cho taát caû chuùng sinh, tuøy theo caên cô cuûa hoï maø laøm lôïi ích;
hoaëc duøng boá thí baûo hoä chuùng sinh; hoaëc duøng ñoàng söï baûo hoä chuùng
sinh; hoaëc hieän ñuû caùc loaïi thaân, vôùi töôùng hoûa vi dieäu baûo hoä chuùng
sinh; hoaëc hieän ñuû caùc löôùi saùng vôùi baát tö nghì maùu saéc thanh tònh ñeå
baûo hoä chuùng sinh; hoaëc duøng oai nghi vaø phöông tieän thuø thaéng, vi
dieäu; hoaëc thuyeát phaùp; hoaëc hieän nhöõng thaàn thoâng bieán hoùa laøm cho
hoï ñöôïc khai ngoä vaø ñöôïc thuaàn thuïc; hoaëc hoùa hieän ñuû caùc loaïi saéc
töôùng, ñuû haïng quyù toäc, ñuû caùc nôi sinh, mang thaân ñoàng loaïi cho ñeán
www.daitangkinh.org
cuøng soáng chung ñeå thaønh töïu ñaày ñuû cho hoï.
Thieän nam! Ta tu taäp moân haïnh ñaïi Bi naøy, nguyeän thöôøng cöùu
hoä taát caû chuùng sinh, giuùp hoï traùnh xa nhöõng noãi sôï, nhö: Caàu cho taát
caû chuùng sinh traùnh xa noãi sôï veà ñöôøng hieåm, noãi sôï baäc doïc, noãi sôï
meâ hoaêc, noãi sôï raøng buoäc, noãi sôï gieát haïi, noãi sôï vua quan, noãi sôï baàn
cuøng, noãi sôï ñôøi soáng haåm hiu, noãi sôï tieáng xaáu, noãi sôï cheát, noãi sôï
caùc beänh, noãi sôï löôøi bieáng, noãi sôï toái taêm, noãi sôï dôøi ñoåi, noãi sôï
thöông yeâu maø xa lìa, noãi sôï oaùn gheùt phaûi gaëp nhau, noãi sôï thaân bò
böùc baùch, noãi sôï taâm ray röùt, noãi sôï lo buoàn saàu thaûm, noãi sôï caàu
khoâng toaïi yù, noãi sôï oai ñöùc cuûa ñaïi chuùng, noãi sôï luaân hoài trong
ñöôøng aùc.
Laïi nguyeän: Nguyeän cho caùc chuùng sinh, ai nghó nhôù ñeán ta,
xöng danh hieäu ta, hoaëc thaáy thaân ta thì ñeàu traùnh khoûi taát caû söï sôï
haõi, döùt tröø chöôùng naïn, luoân luoân chaùnh nieäm.
Thieän nam! Ta duøng ñuû moïi phöông tieän nhö theá, ñeå giuùp cho
caùc chuùng sinh, traùnh xa nhöõng kinh sôï, an truï nôi chaùnh nieäm. Vaû laïi,
coøn höôùng daãn cho hoï phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, ñeán haøng khoâng
thoaùi chuyeån.
Baáy giôø, Ñaïi Boà-taùt Quaùn Töï Taïi, muoán noùi roõ nghóa moân giaûi
thoaùt naøy cho Ñoàng töû Thieän Taøi, neân noùi keä raèng:
Laønh thay! Ngöôøi ñieàu phuïc thaân taâm,
Ñaûnh leã, nhieãu quanh khen ngôïi ta
Ta thöôøng ôû nôi nuùi baùu naøy
Truï ñaïi Töø bi, luoân töï taïi
Ñaây ñoäng kim cöông nôi ta ôû
Baèng caùc Ma-ni ñeïp trang nghieâm
Thöôøng duøng taâm töï taïi duõng maõnh
Ngoài treân ñaù baùu nhö toøa sen
Trôøi roàng cho ñeán chuùng Tu-la
Chuùng Khaån-na-la vaø La-saùt
Vaø haøng quyeán thuoäc luoân vaây quanh
Ta daïy moân ñaïi Bi cho hoï
OÂng coù theå phaùt taâm voâ thöôïng
Muoán ñöôïc thaáy ta neân ñeán ñaây
Meán moä muoán caàu bieån coâng ñöùc

Neân laïy saùt chaân thaân coâng ñöùc
Muoán tu hoïc trong phaùp cuûa ta
Nguyeän ñöôïc haïnh ñeïp cuûa Phoå Hieàn,
Ta laø Quaùn Töï Taïi duõng maõnh
Phaùt töø bi thanh tònh lôùn
Noåi khaép löôùi maây, aùnh saùng dieäu
Nhö caû hö khoâng roäng saïch trong.
Ta duoãi caùnh tay troøn voâ caáu
Ñuû töôùng ñeïp traêm phöôùc trang nghieâm
Xoa ñænh tin saâu cuûa Thieän Taøi
Thuyeát giaûng phaùp Boà-ñeà cho oâng
Phaät töû neân bieát ñieàu ta ñöôïc
Moät töôùng moät vò moân giaûi thoaùt
Teân maây ñaïi Bi cuûa chö Phaät
Taïng trí tueä bí maät trang nghieâm
Ta thöôøng xuyeân chuyeân caàn cöùu hoä
Phaùt caùc theä nguyeän ñoä chuùng sinh
Gaàn guõi taát caû vaø bieát mình
Thöôøng ñem Phoå moân ñeå chuyeån hoùa
Ta thöôøng cöùu hoä caùc chuùng sinh
Vaø cöùu voâ soá chuùng khoå aùch
Töôûng nhôù kính leã hoaëc xöng danh
Laäp töùc taát caû ñeàu giaûi thoaùt.
Hoaëc bò buoäc nhoát vaøo lao nguïc
Gaëp oan gia xieàng xích boû tuø
Ngöôøi naøo chí taâm xöng danh ta
Taát caû caùc khoå ñeàu tieâu dieät.
Hoaëc phaïm troïng toäi saép ñem gieát
Kieám beùn teân ñoäc haïi thaân mình
Xöng danh nieäm lieàn ñöôïc gia trì
Cung teân maâu nhoïn khoâng toån haïi.
Hai beân tranh caõi ñeán vua quan
Kieän tuïng veà caùc thöù taøi saûn
Ngöôøi aáy chí thaønh nieäm danh ta
www.daitangkinh.org
Giaønh ñöôïc phaàn thaéng, tieáng khen

Hoaëc nhöõng ngöôøi thaân beân noäi ngoaïi
Vaø caùc baïn beø cuøng gaây oaùn
Ngöôøi naøo chí thaønh xöng danh ta
Taát caû oan gia khoâng haïi ñöôïc.
Hoaëc ôû röøng saâu nôi nguy hieåm
Giaëc cöôùp thuù döõ muoán laøm haïi
Coù theå chí taâm xöng danh ta
Taâm aùc töï döùt khoâng theå haïi.
Hoaëc coù oan gia taâm hieåm ñoäc
Xoâ töø nuùi cao xuoáng vöïc saâu
Neáu coù chí taâm xöng danh ta
Lô löõng giöõa khoâng voâ toån haïi.
Hoaëc coù oan gia taâm hieåm ñoäc
Xoâ xuoáng doøng saâu vaø haàm löûa
Taát caû nöôùc löûa khoâng haïi ñöôïc.
Neáu coù chuùng sinh gaëp aùch naïn
Ñuû caùc khoå sôû haønh haï thaân
Neáu chí taâm xöng danh ta
Giaûi thoaùt taát caû khoâng lo sôï.
Hoaëc bò ngöôøi khinh khi huûy baùng
Thöôøng tìm ñieåm xaáu ñeå gaây thuø
Nhö theá oaùn hieàm töï döùt haún.
Hoaëc gaëp quyû mò caùc ñoäc haïi
Thaân taâm cuoàng loaïn khoâng coøn bieát
Chuùng ñeàu tieâu dieät khoâng coøn nguy.
Hoaëc bò roàng ñoäc caùc chuùng quyû
Taát caû kinh sôï chieám taâm mình
Coù theå chí thaønh xöng danh ta
Cho ñeán trong moäng cuõng bình yeân.
Ngöôøi naøo caùc caên bò hö khuyeát
Caàu ñöôïc thaân töôùng toát xinh ñeïp

Taát caû mong caàu ñeàu thaønh töïu.
Ngöôøi naøo nguyeän kính thuaän cha meï
Saéc maët vui töôi khoâng traùi yù
Giaøu sang vui söôùng vôùi bình an
Kho ngaàm cuûa baùu xaøi khoâng heát
Thaân toäc noäi ngoaïi luoân hoøa hôïp
Taát caû oaùn gheùt khoâng beùn maûng
Taát caû mong öôùc ñeàu vieân maõn.
Ngöôøi naøo phaùt nguyeän khi maïng chung
Khoâng ñoïa vaøo ba ñöôøng taùm naïn
Luoân sinh vaøo ñöôøng thieän trôøi ngöôøi
Thöôøng haønh ñaïo Boà-ñeà thanh tònh
Hoaëc nguyeän boû thaân sinh coõi tònh
Hieän tröôùc khaép taát caû chö Phaät
Trong khaép coõi Phaät ôû möôøi phöông
Laøm Boà-taùt thuø thaéng thanh tònh.
Thaáy heát chö Phaät khaép möôøi phöông
Vaø nghe phaùp aâm cuûa Phaät thuyeát
Taát caû mong caàu ñeàu vieân maõn.
ÔÛ nôi nguy hieåm bao noãi sôï
Ngaøy ñeâm saùu thôøi xöng danh ta
Ta seõ hieän ñöùng tröôùc ngöôøi aáy
Laøm nôi nöông töïa toát cho hoï
Hoï seõ sinh veà coõi cuûa ta
Cuøng ta tu taäp haïnh Boà-taùt
Nhôø ta ñaïi Bi quaùn töï taïi
Giuùp cho taát caû ñeàu thaønh töïu.
Hoaëc taâm thanh tònh daâng cuùng döôøng
Hoaëc hieán baûo caùi hoaëc xoâng höông
Hoaëc ñem hoa ñeïp raûi thaân ta
Seõ sinh coõi ta laøm ÖÙng cuùng
Hoaëc sinh kieáp tröôïc khoâng Töø bi
www.daitangkinh.org
Boû aùc nghieäp tham saân troùi buoäc

Ñuû caùc thöù khoå theo baùm chaët
Traêm ngaøn raøng buoäc khoâng theå döùt
Hoï bò ñuû caùc thöù daèn vaët
Ngôïi khen taùn thaùn danh hieäu ta
Nhôø ñaïi Bi töï taïi cuûa ta
Laøm cho hoaëc nghieäp ñeàu tieâu dieät
Hoaëc coù chuùng sinh trong khi cheát
Töôùng töû hieän ra caùc caûnh aùc
Thaáy ñuû caùc caûnh töôïng aáy roài
Laøm taâm kinh hoaøng khoâng ñieåm töïa
Neáu hay chí thaønh xöng danh ta
Nhöõng töôùng aùc kia ñeàu tieâu dieät.
Nhôø ñaïi Bi töï taïi cuûa ta
Giuùp sinh ñöôøng thieän coõi trôøi, ngöôøi
Ñeàu do ta tu haønh thuôû xöa
Nguyeän ñoä voâ löôïng chuùng chuùng sinh
Duõng maõnh chuyeân caàn khoâng thoaùi chuyeån
Giuùp cho mong caàu ñeàu thaønh töïu.
Hoaëc ngöôøi naøo quaùn chieáu thaân ta
Giuùp cho ñöôïc thaáy theo nhu caàu
Hoaëc ngöôøi muoán nghe ta thuyeát phaùp
Seõ ñöôïc nghe voâ bieân dieäu phaùp
Chuùng sinh trong taát caû theá giôùi
Taâm haønh khaùc nhau nhieàu voâ soá
Ta duøng ñuû caùc söùc phöông tieän
Giuùp hoï thaáy nghe ñeàu ñöôïc ñoä.
Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt ñaïi Bi
Chö Phaät aán chöùng ta tu hoïc
Ngoaøi bieån coâng ñöùc voâ löôïng ra
Chaúng phaûi trí tueä ta bieát ñöôïc
Thieän Taøi trong theá giôùi nôi möôøi phöông
Phuïng söï khaép caùc Thieän tri thöùc
Chuyeân taâm tu haønh khoâng bieáng treã
Tieáp nhaän Phaät phaùp khoâng nhaøm chaùn
Ngöôøi naøo nghe phaùp khoâng bieát chaùn

Thì coù theå thaáy taát caû Phaät
Vì sao thaáy Phaät taâm khoâng chaùn?
Vì nghe dieäu phaùp khoâng nhaøm chaùn.
Khi thuyeát keä naøy roài, Boà-taùt Quaùn Töï Taïi baûo Thieän Taøi:
–Thieän nam! Ta chæ ñöôïc moân giaûi thoaùt haïnh ñaïi Bi nhanh
choùng cuûa Boà-taùt naøy thoâi. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt ñaõ thanh tònh taát caû
nguyeän cuûa Phoå Hieàn, ñaõ an truï nôi taát caû haïnh Phoå hieàn, thöôøng haønh
taát caû phaùp thieän, thöôøng truï nôi taát caû thieàn ñònh, thöôøng nhaäp khaép
voâ bieân kieáp, thöôøng ñeán khaép voâ bieân coõi, thöôøng quaùn heát caùc Ñöùc
Nhö Lai, thöôøng nghe taát caû phaùp trong ba ñôøi, thöôøng döùt taát caû aùc
cuûa chuùng sinh, thöôøng laøm phaùt trieån taát caû ñieàu thieän cuûa chuùng sinh,
thöôøng caét ñöùt doøng sinh töû cuûa chuùng sinh, thöôøng bôi trong doøng
chaùnh phaùp cuûa Nhö Lai thì ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát haïnh vaø
coâng ñöùc cuûa caùc vò aáy.
Khi nghe Ñaïi Boà-taùt Quaùn Töï Taïi, noùi keä ñaïi Bi thanh tònh naøy
roài, Ñoàng töû Thieän Taøi raát vui möøng, phaán khôûi khaép toaøn thaân, sinh
nieàm kính meán, caøng taêng nieàm tin vaø phaùt taâm trong saùng, rôøi choã
ngoài ñöùng daäy, tròch aùo vai phaûi, goái phaûi quyø saùt ñaát, ñaûnh leã Boà-taùt
vaø chaép tay quyø thaúng tröôùc Boà-taùt chí thaønh chieâm ngöôõng, noùi keä
khen ngôïi:
Ñaïi chuùng trôøi, ngöôøi A-tu-la
Cuøng vôùi taát caû caùc Boà-taùt
Baèng lôøi leõ hay ñoàng khen ngôïi
Trí tueä Thaùnh giaû saâu nhö bieån
Thöôøng ôû giöõa taát caû chuùng sinh
Bình ñaúng ñoàng moät vò ñaïi Bi
Ñoàng duyeân moät trí cöùu ñoä khaép
Taát caû naïn khoå ñeàu tieâu dieät
Boà-taùt söùc thaàn thoâng toái thaéng
Laät uùp ñaïi ñòa khoâng gì khoù
Laïi laøm caïn khoâ caû ñaïi haûi
Vaø caû nuùi chuùa ñeàu chaán ñoäng
Danh tieáng Thaùnh giaû quaù lôùn lao
www.daitangkinh.org
Hieäu laø Ñaïi Bi Quaùn Töï Taïi

Laøm sao con duøng trí thieån caän
Khen ngôïi ñöùc thuø thaéng cuûa ngaøi
Con nghe coâng ñöùc cuûa Thaùnh giaû
Moân ñaïi Bi khoâng ñoaïn khoâng taän
Nhôø vaäy phaùt sinh taâm trong saùng
Vaø sinh söùc trí tueä bieän taøi
Nay con ôû giöõa chuùng hoäi lôùn
Duøng ñaïi duõng maõnh ñeå quaùn saùt
Taùn thaùn khen ngôïi ñöùc tuyeät vôøi
Cung kính chí thaønh khoâng moûi meät
Nhö Ñaïi phaïm vöông giöõa Phaïm chuùng
Saùng ngôøi khaép caû coõi Phaïm thieân
Thaân ñeïp an laønh cuûa Boà-taùt
ÔÛ giöõa chuùng hoäi khoâng ai baèng
Boà-taùt maét nhìn nhö traâu chuùa
Dung nghi saùng ñeïp, nhö khoái vaøng
Ñaày ñuû nguyeän Boà-ñeà roäng lôùn
Lôïi ích khaép taát caû trôøi ngöôøi
Trang söùc baèng ñuû loaïi traøng hoa
Ñaàu ñoäi maõo chaân kim baùu ñeïp
AÙnh saùng saïch tuyeät vöôït chö Thieân
Oai ñöùc toân nghieâm treân Theá chuû
Hoøa quang toûa quanh nhö caàu voàng
Ngoaïi töôùng saùng ngôøi nhö traêng troøn
Töôùng ñænh nhoâ leân nhö Tu-di
Ngoài thaúng uy nghieâm: Maët trôøi moïc
Hoâng buoäc tô vaøng maøu tuyeät ñeïp
Hieän töôùng thuø thaéng phoùng haøo quang
Da nai y ni laøm haï y
Laøm cho ngöôøi thaáy ñeàu hoan hyû
Thaân ñeïp ñuû caùc töôùng trang nghieâm
Caùc baùu nhoùm laïi nhö nuùi chuùa
Löng choaøng chieác aùo ñeïp thöôïng haïng
Nhö maây hieän ñuû caùc maøu saéc
Ba ñöôøng traân chaâu noái lieàn nhau

Thaân khoâi ngoâ gioáng nhö Theá chuû
Thöôøng phoùng aùnh saùng chieáu khaép nôi
Nhö aùnh maët trôøi chieáu khoâng gian
Saéc thaân saùng ñeïp nhö nuùi vaøng
Laïi ví nhö ñoáng hoa maøu vaøng
Duøng anh laïc traéng ñeå trang söùc
Nhö roàng traéng chuùa quaán quanh thaân
Theá chuû tay caàm hoa sen ñeïp
Saéc nhö khoái vaøng ñeïp tuyeät dieäu
Baùu Tyø-löu-ly laøm chuoâi naém
Oai löïc Ñaïi bi khieán môû toang
Vöôït hôn nhöõng gì trôøi ngöôøi coù
Phoùng aùnh saùng khaép nhö maët trôøi
Hieän leân voøi voïi nhö Dieäu cao
Höông thôm hoøa quyeän khaép moïi nôi
Ñoái vôùi caùc quyû aùc Boä-ña
Raén ñoäc voi say vaø sö töû
Löûa si ñoäc haïi che taâm Töø
Vaø coøn caùc loaïi aùch naïn khaùc
Noãi khoå troùi buoäc laøm toån thöông
Moïi ngöôøi kinh sôï khoâng choã nöông
Theá chuû taâm ñaïi Bi moät vò
Bình ñaúng cöùu giuùp caùc chuùng sinh
Taûng ñaù baùu ñeïp laøm toøa quyù
Hoa sen tuyeät dieäu ngaøi caàm tay
Traêm ngaøn phöôùc baùu ñaõ thaønh töïu
Caùc hoa sen ñeïp ñeàu vaây quanh
Thaân saùng tuyeät ñeïp saéc thanh tònh
Ñöôïc thaønh töïu töø nghóa chaân thaät
Chö Thieân cuùng caùc vaät thöôïng haïng
Cuøng nhau khen ngôïi coâng ñöùc ngaøi
Vôùi ngaøi con phaùt taâm thanh tònh
Sôùm xa taát caû taâm lo sôï
Quyeán thuoäc thích thuù vaø vui söôùng
www.daitangkinh.org
Taát caû quaû vò ñeàu vieân maõn

Bieån lôùn laø nôi Long vöông ôû
Vaø caùc choã ôû cuûa chuùng roàng
Thöôøng coù loaøi chim coù caùnh lôùn
Toùm baét giaøy xe seõ chòu khoå
Hoaëc nhöõng chuùng sinh vaøo bieån caû
Gaëp gioù noãi soùng nhö nuùi Tuyeát
Hoaëc caù Ma-kieät muoán ñeán nuoát
Voâ cuøng hoaûng sôï khoâng ai cöùu
Hoaëc gaëp voi ñieân ñuoåi chaïy gaáp
Bò bieát bao nguy bieán buoäc chaët
Chí taâm thaàm nieäm ngaøi Ñaïi Bi
Nhö theá taát caû heát sôï haõi
Nuùi chuùa ñaù lôùn coù hang ñoäng
Hang aáy saâu thaúm raát ñaùng sôï
Ngöôøi phaïm Phaùp vöông tieâu huûy thaân
Ñuû loaïi troùi buoäc ñem ñeán hoï
Nhöõng thöù laøm khoå chuùng sinh aáy
Chí taâm thaàm nieäm ñöùc Ñaïi bi
Thoaùt khoûi goâng cuøm tieâu heát khoå
Taát caû khoâng lo, vui, bình yeân
Ngaøi duøng tay Ñaïi bi thanh tònh
Nhôù ñeán chuùng sinh maø baûo hoä
Giuùp cho moïi ngöôøi nôi aùch naïn
Ñaït ñöôïc voâ öu, an oån, vui.
Nay con khen ngôïi chuùa trôøi ngöôøi
Ñaïi Tieân vöông oai ñöùc toái thaéng
Chöôùng ngaïi ba ñoäc tieâu tröø heát
Phöôùc trí khoâng bôø nhö bieån caû
Ñieàu phuïc chuùng sinh khoâng bieát moûi
Lôïi laïc bình ñaúng khoâng oaùn thaân
Haïnh nguyeän Boà-taùt nhö nuùi vaøng
Taát caû thaéng phöôùc ñeàu thaønh töïu
ÔÛ caùc theá giôùi khaép möôøi phöông
Chuùng sinh döùt heát taâm taø kieán
Mau ñöôïc thaân Nhö Lai voâ thöôïng

Mong khaép chuùng sinh ñeàu chöùng ñaéc.
Baáy giôø, coù vò Boà-taùt, teân laø Chaùnh Taùnh Voâ Dò Haønh, töø hö
khoâng höôùng Ñoâng ñi ñeán ñænh nuùi Luaân vi cuûa theá giôùi naøy, roài
duøng chaân baám xuoáng ñaát. Luùc aáy, toaøn theá giôùi chaán ñoäng saùu caùch
vaø hoøa thaønh voâ soá caùc loaïi baùu xinh ñeïp. Treân thaân vò aáy, laïi phoùng
ra aùnh saùng lôùn che khaép taát caû. Nhöõng aùnh saùng cuûa Phaïm vöông,
Ñeá Thích, Hoä theá, taùm boä trôøi roàng, maët trôøi, maët traêng, caùc vì sao,
aùnh chôùp ñeàu nhö khoái möïc. AÙnh saùng aáy chieáu khaép ñòa nguïc, ngaï
quyû, suùc sinh, caûnh giôùi Dieâm-la vaø vaø laøm cho nhöõng chuùng sinh
khoå ñau, thaân taâm thanh tònh, toäi caáu tieâu tröø. Laïi noåi maây laøm vaät
cuùng döôøng khaép caùc coõi nöôùc cuûa chö Phaät, khaép nôi noãi möa nhöõng
vaät nhö höông hoa, anh laïc, y phuïc, côø phöôùn, loïng baùu; taát caû ñeàu
raát ñeïp, duøng ñeå cuùng döôøng Ñöùc Phaät. Laïi tuøy theo sôû thích cuûa
chuùng sinh maø duøng thaàn löïc, hieän thaân mình vaøo khaép taát caû cung
ñieän, laøm cho ai thaáy cuõng hoan hyû, roài môùi ñeán choã Ñaïi Boà-taùt
Quaùn Töï Taïi.
Baáy giôø, Boà-taùt Quaùn Töï Taïi baûo Thieän Taøi:
–Thieän nam! OÂng thaáy coù Boà-taùt Chaùnh Taùnh Voâ Dò Haønh ñaõ
ñeán trong chuùng hoäi cuûa ñaïo traøng naøy khoâng?
–Vaâng, con thaáy roài!
Laïi baûo:
–Thieän nam! OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå
hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt?
Luùc naøy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaõ ñaït ñöôïc trí saâu xa tuøy thuaän
quaùn saùt khoâng bieát nhaøm chaùn. Ñoàng töû thaønh kính ñaûnh leã saùt chaân
Boà-taùt Quaùn Töï Taïi, nhieãu quanh voâ soá voøng, tuaân theo lôøi daïy cuûa vò
aáy, töø giaõ ra ñi.
Ñeán choã Boà-taùt Chaùnh Taùnh Voâ Dò Haønh, ñoàng töû ñaûnh leã saùt
chaân vò aáy, roài ñöùng leân chaép tay, thöa:
naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt. Con nghe noùi, Boà-taùt kheùo leùo daïy doã, cuùi xin
www.daitangkinh.org
Thaùnh giaû giaûng daïy cho con.

Boà-taùt noùi:
–Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt, teân laø Phoå moân
baát ñoäng toác taät haïnh.
–Baïch Thaùnh giaû! Thaùnh giaû ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy nôi
Ñöùc Phaät naøo? Töø ñaây ñeán coõi aáy bao xa vaø ñeán nay ñaõ bao laâu roài?
Boà-taùt ñaùp:
–Caûnh giôùi aáy saâu xa khoù hieåu; taát caû haøng trôøi, ngöôøi, A-tu-la,
Sa-moân, Baø-la-moân trong theá gian, khoâng coù khaû naêng hieåu ñöôïc; chæ
coù haøng Boà-taùt heát möïc tinh taán, ñuû haïnh Boà-taùt, khoâng khieáp sôï,
khoâng thoaùi lui, ñaõ coù theå thaân caän vôùi caùc Thieän tri thöùc, ñöôïc söï hoã
trôï cuûa baïn beø, söï hoä nieäm cuûa chö Phaät, thieän caên taêng tröôûng, chí
nguyeän beàn vöõng thanh tònh, ñöôïc caùc caên cuûa Boà-taùt, coù maét trí tueä,
coù khaû naêng nghe vaø haønh trì, coù khaû naêng hieåu roõ vaø theå nhaäp.
–Cuùi xin Thaùnh giaû giaûng daïy cho con, con seõ nhôø söùc oai thaàn
cuûa chö Phaät vaø söùc cuûa Thieän tri thöùc ñeå coù khaû naêng tin, coù khaû
naêng tieáp nhaän, coù khaû naêng hieåu, coù khaû naêng ngoä nhaäp.
Boà-taùt noùi:
–Thieän nam! Ta töø choã Ñöùc Phaät Phoå Caùt Töôøng, nôi theá giôùi Cuï
tuùc caùt töôøng taïng ôû phöông Ñoâng ñeán ñaây. Thieän nam! Ta ñöôïc phaùp
moân naøy nôi Ñöùc Phaät aáy. Töø ñoù ñeán nay ñaõ traûi qua soá kieáp nhieàu
nhö soá cöïc vi traàn trong voâ löôïng voâ löôïng coõi Phaät; trong töøng moãi
nieäm traûi qua soá böôùc chaân nhieàu nhö soá cöïc vi traàn trong voâ löôïng voâ
löôïng coõi Phaät; moãi böôùc chaân phaûi vöôït qua soá theá giôùi nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn trong voâ löôïng voâ löôïng coõi Phaät; vaø trong moãi theá giôùi ta
ñeàu vaøo khaép. Vôùi taâm toái thaéng, ta ñeán choã cuûa Ñöùc Phaät aáy, ñem vaät
cuùng döôøng toát ñeïp ñeå cuùng döôøng Phaät vaø cung caáp cho taát caû bieån
cuûa chuùng sinh. Nhöõng vaät cuùng aáy ñeàu ñöôïc thaønh töïu töø taâm Voâ
thöôïng, ñöôïc aán chöùng töø phaùp voâ taùc, ñöôïc caùc Ñöùc Nhö Lai tieáp
nhaän, ñöôïc caùc vò Boà-taùt hoan hyû.
Thieän nam! Ta coøn thaáy khaép theá giôùi aáy vaø bieát caû taâm, caên
taùnh cuûa taát caû chuùng sinh; tuøy theo söï hieåu bieát vaø mong muoán cuûa hoï
maø hieän thaân thuyeát phaùp, hoaëc phoùng haøo quang, hoaëc cung caáp cuûa
caûi, baèng moïi phöông tieän ñeå giaùo hoùa ñieàu phuïc, lôïi laïc thaønh thuïc
maø khoâng chuùt nghæ ngôi. ÔÛ caùc phöông Ñoâng, Taây, Nam, Baéc, boán
goùc, treân döôùi, taát caû ñeàu laøm nhö theá.
Thieän nam! Ta chæ ñöôïc phaùp moân giaûi thoaùt haïnh nhanh choùng
baát ñoäng cuûa Boà-taùt naøy, coù khaû naêng nhanh chong ñi ñeán khaép taát caû
moïi nôi. Coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt, tuaàn töï ñi khaép möôøi phöông, nôi
naøo cuõng ñeán, caûnh giôùi trí tueä ñeàu nhö nhau, kheùo phaân thaân mình
khaép caû phaùp giôùi, ñeán caùc neûo ñöôøng, vaøo taát caû coõi, bieát taát caû phaùp,
quaùn saùt taát caû theá gian, dieãn thuyeát bình ñaúng taát caû phaùp moân, tin
saâu vaø yeâu thích taát caû dieäu haïnh, ñoàng thôøi chieáu saùng taát caû chuùng
sinh, ñoái vôùi caùc Ñöùc Phaät khoâng coù phaân bieät, ñoái vôùi caùc nôi khoâng
coù chöôùng ngaïi thì ta laøm sao coù theå bieát ñeå noùi heát coâng ñöùc vaø haïnh
nguyeän cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! ÔÛ phöông Nam, coù moät thaønh teân laø Moân chuû, trong
aáy coù vò thaàn, teân laø Ñaïi Thieân. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Boà-taùt, ñi nhieãu
quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 17

Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi nhaäp vaøo haïnh roäng lôùn cuûa Boà-taùt,
chaùnh nieäm tö duy, taâm khoâng coøn chöôùng ngaïi, caàu caûnh giôùi trí tueä
cuûa Boà-taùt, thaáy söï nghieäp thaàn thoâng cuûa Boà-taùt, suy nghó veà coâng
ñöùc thuø thaéng cuûa Boà-taùt, maëc giaùp tinh taán vöõng chaõi cuûa Boà-taùt, sinh
nieàm vui lôùn cuûa Boà-taùt, höôùng ñeán söï baát tö nghì cuûa Boà-taùt, vaân du
nôi ñaïi töï taïi cuûa Boà-taùt, tu taäp caûnh giôùi coâng ñöùc cuûa Boà-taùt, quaùn
caûnh giôùi Tam-muoäi cuûa Boà-taùt, an truï caûnh giôùi Toång trì cuûa Boà-taùt,
ñaày ñuû caûnh giôùi ñaïi nguyeän cuûa Boà-taùt, ñaït ñöôïc caûnh giôùi bieän taøi
cuûa Boà-taùt, thaønh töïu caûnh giôùi caùc naêng löïc cuûa Boà-taùt; roài thong thaû
tieán böôùc. Ñeán thaønh kia, ñoàng töû tìm hoûi thaêm xem Ñaïi Thieân hieän
nay ñang ôû ñaâu vaø moïi ngöôøi ñeàu traû lôøi:
–Vò aáy ôû trong thaønh naøy, hieän thaân to lôùn, ngoài treân toøa cao,
thuyeát phaùp cho moïi ngöôøi.
Nghe nhö theá, Thieän Taøi ñi ñeán nôi vaø ñaûnh leã saùt chaân vò thaàn,
roài ñöùng leân chaép, tay thöa:
naøo ñeå tu ñaïo Boà-taùt. Con nghe noùi, Thaùnh giaû coù khaû naêng kheùo leùo
daïy baûo, cuùi xin giaûng daïy cho con.
Ngay khi aáy, Ñaïi Thieân giô boán caùnh tay, laáy nöôùc boán bieån,
ñích thaân röûa maët cho ñoàng töû vaø caàm caùc hoa vaøng tung leân mình
Thieän Taøi, roài noùi:
–Thieän nam! Nhaân laø ngöôøi thaät kyø laï vaø hieám coù, môùi coù theå
caàu Thieän tri thöùc nhö theá. Thieän nam! Taát caû Boà-taùt xuaát hieän ôû ñôøi
thaät laø hieám coù, khoù coù theå ñöôïc nghe, khoù coù theå ñöôïc thaáy; nhö hoa
sen traéng giöõa chuùng sinh; nhö thaønh luõy bình an laøm choã trôû veà, choã
cöùu hoä cho caùc chuùng sinh ôû nôi hieåm naïn; nhö maët trôøi, chieáu aùnh
saùng lôùn, cho chuùng sinh nôi toái taêm; nhö baäc thaày höôùng daãn caùc
chuùng sinh ñi vaøo cöûa phaùp cuûa Ñöùc Phaät; cuõng nhö vò töôùng taøi baûo
veä thaønh Nhaát thieát trí.
Thieän nam! Vò Boà-taùt nhö theá khoù ñöôïc hoäi ngoä. Chæ coù ngöôøi
thaân ngöõ yù hoaøn toaøn thanh tònh khoâng coù caùc loãi laàm; may ra veà sau
môùi ñöôïc thaáy hình töôùng, môùi ñöôïc nghe bieän taøi cuûa vò aáy; vò aáy
luoân ôû tröôùc maët trong baát cöù luùc naøo.
Thieän nam! Ta ñaõ thaønh töïu moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt, teân laø
löôùi maây.
–Baïch Thaùnh giaû! Caûnh giôùi cuûa moân giaûi thoaùt löôùi maây nhö
theá naøo?
Baáy giôø, tröôùc maët Thieän Taøi, Ñaïi Thieän hieän ra ñuû caùc khoái baùu
nhö khoái vaøng, khoái baïc, khoái löu ly, khoái pha leâ, khoái xa cöø, khoái maõ
naõo, khoái ngoïc Ma-ni, khoái ngoïc voâ caáu taïng, khoái ngoïc Tyø-loâ-giaù-na;
caùc khoái baùu cuøng hieän khaép möôøi phöông: Khoái maõo baùu, khoái aán
baùu, khoái voøng baùu, khoái ngoïc ñöông, khoái kim xuyeán, khoái tieâu baùu,
khoái linh baùu, khoái ngoïc anh laïc, khoái löôùi chaâu baùu, khoái ngoïc Ma-ni
ñuû caùc maøu saéc, ñuû caùc loaïi khoái baùu ñeå trang trí, ñuû caùc loaïi khoái baùu
Ma-ni nhö yù, moãi khoái baùu ñeàu nhö ngoïn nuùi lôùn. Laïi coøn hieän taát caû
caùc loaïi hoa, taát caû caùc loaïi höông, taát caû caùc loaïi voøng hoa, taát caû caùc
loaïi loïng baùu, taát caû caùc loaïi côø, taát caû caùc loaïi phöôùng, taát caû caùc loaïi
höông boät, taát caû caùc loaïi höông xoa, taát caû caùc loaïi y phuïc, taát caû caùc
loaïi aâm nhaïc, taát caû caùc vaät duïng cuûa thuù vui naêm duïc cuõng tích tuï nhö
nuùi vaø hieän traêm ngaøn vaïn öùc voâ soá ñoàng nöõ; roài Ñaïi Thieân noùi vôùi
Thieän Taøi:
–Thieän nam! OÂng coù theå tuøy yù, ñem nhöõng vaät naøy, ñeå cuùng
döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai, tu taäp caùc phöôùc ñöùc vaø cung caáp cho taát caû,
baûo hoä chuùng sinh, chæ roõ cho hoï thaáy nhöõng thöù khoù boû maø coøn boû
www.daitangkinh.org
ñöôïc ñeå giuùp hoï tu hoïc Boá thí ba-la-maät.

Thieän nam! Ta hieän nhöõng vaät naøy cho oâng, daïy oâng thöïc hieän
boá thí cho ñeán khaép taát caû chuùng sinh cuõng theá; muïc ñích laø giuùp cho
hoï huaân taäp söùc thieän caên boá thí naøy, ñeå hoï döùt tröø söï chöôùng ngaïi
khoâng muoán thöïc hieän vieäc boá thí, ngöôïc laïi coù taâm haïnh thuø thaéng
vôùi ruoäng phöôùc toái thaéng cuûa Phaät, Phaùp, Taêng. Töø ñoù bieát cung kính
cuùng döôøng Thieän tri thöùc, troàng caùc thieän caên, phaùt trieån thieän phaùp
vaø phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Laïi nöõa, thieän nam! Neáu coù chuùng sinh tham ñaém vaø buoâng thaû
trong naêm duïc, thì ta hieän caûnh giôùi baát tònh cho hoï. Vì sao? Vì chuùng
sinh aáy ngu si meâ muoäi, bò nöõ saéc laøm cho taâm say söa môø aùm; nhö treû
sô sinh, khoâng töï hieåu bieát, cuõng nhö aùo traéng deã nhuoäm maøu, bò duïc
nhaän chìm, khoâng coù khaû naêng thoaùt ra; nhö truøng trong phaân, say ñaém
ñoáng phaân; nhö lôïn nhô baån, duøng baát tònh ñeå trang söùc; nhö keû toäi
phaïm bò xieàng xích ñuû kieåu, nhö giaëc cöôùp ôû theá gian, thöôøng cöôùp taøi
saûn chaùnh phaùp; nhö keû phaïm toäi haønh hình ñöa ñeán phaùp tröôøng; nhö
ngöôøi ñui vaø ngöôøi muø daét nhau, caû hai ñeàu rôi xuoáng vöïc saâu; nhö
thuyeàn gaëp gioù thoåi daït, leânh ñeânh treân bieån; nhöõng keû aáy thieän caên bò
toån haïi, caùc phaùp baûo tieâu tan, nhö ôû gaàn roàng ñoäc, bò tieâm nhieãm khí
ñoäc, vónh vieãn caùch xa höông thôm giôùi ñöùc, tueä maïng bò thöông toån.
Noùi toùm laïi, ñöùa beù ngu si bò duïc laøm muø loøa, bò duïc troùi buoäc, bò duïc
sai khieán, bò duïc meâ hoaëc, luoân luoân theo laøm noâ leä cho taâm duïc,
thöôøng lung laïc theo duïc nhö boø ngheù theo meï, bò duïc troùi buoäc khoâng
ñöôïc thaûnh thôi.
Thieän nam! Ta vì nhöõng chuùng sinh muø toái naøy, ñem taâm laân
maãn, duøng phöông tieän cöùu ñoä; tröôùc heát laø hieän thaân ngöôøi nöõ ñaùng
yeâu, hôïp yù, laøm cho hoï say ñaém, roài hieän ngöôøi aáy cheát, thaân thoái röõa,
bò caùc loaøi chim thuù ñeán aên, ñuû caùc söï baát tònh nhö röøng töû thi; laïi hieän
hình daùng nöõ La-saùt hung döõ, thaân töôùng nhö maây ñen, loâng toùc ñoû
töôi, buïng lôùn pheä xuoáng, raêng nanh chóa ra ngoaøi, trang ñieåm baèng
ñaàu laâu, tay caàm kieám beùn, caát tieáng aùc vang daäy. Ta hieän thaân nhö
theá, höôùng ñeán ngöôøi nhieãm duïc, laøm cho hoï kinh sôï, nhaøm chaùn,
hoang mang. Nhaân ñoù hoï phaùt taâm caàu gaëp ta, ta hieän thaân nhö hoï ñeå
thuyeát phaùp, giuùp hoï nhaøm chaùn, an truï nôi thaân giôùi, thaønh töïu Giôùi
Ba-la-maät toái thaéng, ñuû möôøi Ba-la-maät cho ñeán vieân maõn quaû Boà-ñeà
toái thaéng. Luùc naøy Ñaïi Thieân, lieàn vì Ñoàng töû Thieän Taøi, neâu voâ soá
xöng taùn veà giôùi Ba-la-maät, beøn noùi keä raèng:
Nhö caùc chuùng sinh vaø coû caây
Ñeàu nöông vaøo ñaát maø sinh tröôûng
Thieän caên theá gian vaø xuaát theá
Cuõng nöông treân ñaát giôùi toái thaéng
Khoâng giôùi, muoán sinh vaøo ñöôøng thieän
Nhö chim khoâng caùnh muoán leân khoâng
Nhö ngöôøi khoâng chaân muoán rong chôi
Cuõng nhö qua bieån khoâng thuyeàn beø
Nhö nhaø khoå haïnh aên reã quaû
Uoáng nöôùc töï soáng nôi röøng saâu
Maëc aùo voû caây soáng nhö thuù.
Khoâng giôùi laáy gì ñöôïc thanh tònh
Toùc caïo boán beân chöøa treân choûm
Hoaëc khoâng chòu goäi quaán laøm buùi
Maëc y phuïc khaùc hay loõa hình
Khoâng giôùi nhö vaäy laø troø ñuøa
Hoaëc ngaâm döôùi soâng ñeå taém goäi
Hay lao vaøo löûa ñeå töï thieâu
Hoaëc leân nuùi cao töï gieo xuoáng
Boïn naøy khoâng giôùi neân ñeàu cheát
Hoaëc taém hoà sen tranh caõi ñöôïc
Hay thöôøng uoáng taém nöôùc soâng Haèng
Ngaøy ñeâm caàu phöôùc ñeå nöông nhôø
Boïn naøy khoâng giôùi neân khoâng quaû
Hoaëc saùng ñeán toái taém ba laàn
Hoaëc ba laàn laøm Hoä-ma
Ngaäm mieäng laëng leõ nhö deâ caâm
Thaân khoå, khoâng giôùi chaúng lôïi gì
Muoán ôû thieân cung soáng baèng trôøi
Ñeo anh laïc trôøi ñeå trang söùc
AÊn uoáng nhöõng moùn ngon coõi trôøi
Taát caû giôùi phaåm giöõ troïn veïn
www.daitangkinh.org
Duø quyù toäc hay Chieân-ñaø-la

Neáu thoï trì giôùi ñeàu sinh thieân
Thöù baäc sang heøn thaân khuyeát giôùi
Cuõng ñeàu rôi ñòa nguïc nhö nhau
Caáp thaáp giöõ giôùi sinh coõi trôøi
Toân quyù huûy phaïm ñoïa toái taêm
Ma-ñaêng trì giôùi cuõng sinh Thieân
Tieân nhaân phaù giôùi vaøo caùc nguïc
Vua chuùa taøi hoa ñuû uy löïc
AÙc kieán, khoâng giôùi nhö thuù hoang
Nhö caây traùi ngoït nhö thuù döõ
Nhö hoà sen ñeïp raén ñoäc ôû
Thaø giöõ phaän ngheøo luoân trì giôùi
Trang söùc baèng ñöùc baùu, thaùnh taøi
Phaù giôùi bò moïi ngöôøi khinh bæ
Trì giôùi trôøi ngöôøi ñeàu tin kính
Chieân-ñaøn uaát kim vaø traàm xaï
Taát caû thöù aáy khoâng phaûi höông
Boà-taùt trì giôùi höông toái thaéng
Toûa khaép trôøi ngöôøi khoâng cuøng taän
Thaáp heøn trì giôùi sau sinh Thieân
Hieän laøm vua chua ñöôïc suøng baùi
Ñôøi naøy ñôøi sau ñeàu an vui
Keát quaû cuûa giôùi Maâu-ni thuyeát
Muoán sinh trôøi ngöôøi vaø Nieát-baøn
Giöõ giôùi ñaày ñuû thì seõ ñöôïc
Theá neân chuyeân caàn trì tònh giôùi
Tuøy taâm muoán ñieàu gì ñeàu vieân maõn
Ngöôøi naøo laâm chung ñau khaép thaân
Saép xa lìa taát caû thaân toäc
Xeùt kyõ ta trì giôùi thanh tònh
Thaân taâm vui veû khoâng lo sôï
Giôùi laø thuoác trò beänh toái thaéng
Baûo hoä khoå aùch nhö cha meï
Vöôït caàu sinh töû ñeøn xoùa toái
Bieån nghieäp khoâng bôø laøm thuyeàn beø

Vua Ñeá Thích Chuyeån luaân oai ñöùc
Giaøu sang toân quyù khoâng ai baèng
Nhaø coù ngöôøi haàu chuyeân trì giôùi
Phuïng söï cuùng döôøng ñeå gaàn guõi
Coù ngöôøi saép ñeán giôø laâm chung
Trì giôùi phaù giôùi sôï hoaëc vui
Muoán ñöôïc ñôøi sau ôû cöïc laïc
Caàn phaûi chuyeân taâm hoä trì giôùi
Giôùi quyù khoâng giöõ baèng binh khí
Giôùi laø kho taøng khoâng cöôùp ñöôïc
Giôùi laø baïn duõng maõnh daãn ñöôøng
Giôùi laø vaät trang söùc xuaát theá
Ta ca ngôïi coâng ñöùc trì giôùi
Nhö Ñöùc Theá Toân thuyeát chaân thaät
Ñeå thöùc tænh haïng phaù giôùi kia
Giuùp taâm vöõng chaéc trì tònh giôùi.
Thieän nam! Ta duøng ñuû caùc phöông tieän nhö vaäy ñeå giaùo hoùa
chuùng sinh, giuùp hoï an truï trong tònh giôùi Ba-la-maät. Chuùng sinh naøo
saân haän, kieâu maïn, thích tranh chaáp; thì ta duøng söùc maïnh chinh phuïc
taâm hoï, hieän ra hình töôùng thaät ñaùng sôï nhö La-saùt aên thòt uoáng maùu.
Thaáy roài, hoï kinh sôï hoûang hoát, boû heát oaùn keát, taâm tö thuaàn thuïc.
Chuùng sinh naøo löôøi bieáng hoân traàm, thì ta hieän vua, giaëc, nöôùc, löûa,
caùc troïng beänh vaø nhöõng aùch naïn; ñeå hoï thaáy, roài hoï sinh hoang mang,
nhaän thöùc ñöôïc söï buoàn khoå, nhaøm chaùn traùnh xa hoân traàm löôøi bieáng,
töï mình ngaøy laãn ñeâm chuyeân caàn saùch taán. Ta duøng ñuû moïi phöông
tieän nhö theá, ñeå giuùp cho hoï boû heát caùc phaùp baát thieän, tu taäp toaøn boä
caùc thieän phaùp thanh tònh, tröø boû taát caû chöôùng ngaïi veà Ba-la-maät, môû
thoâng caùc cöûa Ba-la-maät, vöôït qua nhöõng con ñöôøng hieåm chöôùng
ngaïi, ñeán moïi nôi khoâng bò chöôùng ngaïi.
Thieän nam! Ta chæ ñöôïc moân giaûi thoaùt löôùi maây cuûa Boà-taùt naøy
thoâi. Coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt: Nhö Ñeá-thích, coù khaû naêng ñaùnh baïi
taát caû quaân A-tu-la phieàn naõo; nhö nöôùc bieån caû coù khaû naêng daäp taét
heát löûa phieàn naõo cuûa taát caû chuùng sinh; nhö löûa kieáp taän, coù khaû naêng
www.daitangkinh.org
laøm khoâ nöôùc aùi duïc cuûa taát caû chuùng sinh; nhö traän cuoàng phong, coù
khaû naêng thoåi gaõy nhöõng ngoïn côø kieán chaáp cuûa taát caû chuùng sinh; nhö
Kim cöông, coù theå ñaäp tan nhöõng ngoïn nuùi ngaõ kieán cuûa taát caû chuùng
sinh thì ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát haïnh vaø coâng ñöùc cuûa caùc vò
aáy.
Thieän nam! Nôi Boà-ñeà ñaïo traøng ôû nöôùc Ma-kieät-ñeà thuoäc coõi
Dieâm-phuø-ñeà naøy coù moät vò thaàn chuû ñaát, teân laø Töï Taùnh Baát Ñoäng.
OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu
ñaïo Boà-taùt.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân thaàn Ñaïi Thieân,
nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
Tieáp nhaän lôøi daïy cuûa thaàn Ñaïi Thieân roài, Thieän Taøi thong thaû
tieán veà phía tröôùc. Ñeán Ñoâng baéc nôi Boà-ñeà ñaïo traøng, thuoäc nöôùc
Ma-kieät. Khi saép ñeán choã cuûa thaàn Töï Taùnh Baát Ñoäng. Möôøi ngaøn vò
Ñòa thaàn cuøng soáng vôùi vò aáy, cuøng baûo nhau raèng:
–Söï hieän dieän cuûa ñoàng töû, chính laø kho baùu cuûa taát caû Nhö Lai,
seõ laø nôi nöông töïa cho khaép taát caû chuùng sinh, nhaát ñònh seõ phaù tan voû
tröùng voâ minh cho taát caû chuùng sinh. Ngöôøi naøy ñaõ sinh trong chuûng
toäc cuûa Phaùp vöông; seõ duøng luïa phaùp ñoäi leân ñaàu mình; seõ môû kho
ñaïi chaâu baùu trí tueä; seõ caàm thanh kieám tueä baèng kim cöông cuûa Boà-
taùt, töï taïi maïnh meõ, ñöôïc phaùp voâ uùy, beû gaõy taø luaän cuûa taát caû ngoaïi
ñaïo; seõ ñi thuyeàn phaùp treân bieån sinh töû, ñeå cöùu vôùt chuùng sinh ñöa hoï
ñeán bôø trí tueä tuyeät ñoái aáy. Gioáng nhö vaàng traêng saùng, nhaát ñònh seõ
döùt heát taâm cuoàng loaïn, noùng böùc, cuûa taát caû chuùng sinh.
Khi aáy thaàn Töï Taùnh Baát Ñoäng vaø moät vaïn Ñòa thaàn, lieàn duøng
thaàn löïc laøm chaán ñoäng ñaïi ñòa, phaùt tieáng saám vang, phoùng ra aùnh
saùng lôùn, chieáu khaép tam thieân ñaïi thieân theá giôùi, caùc loaïi vaät baùu
nghieâm söùc khaép nôi, thanh tònh saùng ngôøi, thay nhau chieáu khaép. Taát
caû caây laù sinh tröôûng, taát caû caây hoa ñeàu ñua nôû, taát caû caây aên quaû ñeàu
chín moïng, caùc doøng soâng noái nhau chaûy, caùc hoà chöùa ñeàu ñaày traøn,
noåi maây lôùn bí maät ñoå möa höông vi teá lai laùng khaép ñaát, khi aáy gioù
höông thoåi tôùi caùc hoa quyù tung khaép leân treân voâ soá aâm nhaïc cuøng luùc
hoøa taáu, laøm phaùt ra aâm thanh raát hay, caùc vaät trang söùc cuûa coõi trôøi
ñeàu phaùt ra tieáng hay laøm cho moïi ngöôøi vui veû. Trôøi A-tu-la, cho ñeán
ngöôøi, boø chuùa, voi chuùa, sö töû chuùa… ñeàu raát vui möøng, hôùn hôû caát
tieáng roáng vang daäy, gioáng nhö nuùi va chaïm vaøo nhau phaùt ra tieáng;
traêm ngaøn kho baùu ngaàm töï nhieân hieän ra.
Baáy giôø, vò Ñòa thaàn aáy noùi vôùi Ñoàng töû Thieän Taøi:
–Hay thay ñoàng töû! OÂng ñeán ñaây laø ñaõ töøng troàng thieän caên roài.
Ta seõ hieän cho oâng, oâng coù muoán thaáy khoâng?
Luùc aáy, Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Ñòa thaàn, ñi nhieãu voâ soá
voøng, roài ñöùng chaép, tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Xin cho con ñöôïc thaáy.
Khi Ñòa thaàn duøng chaân baám xuoáng ñaát, lieàn coù traêm ngaøn öùc a-
taêng-kyø kho taøng Ma-ni, töï nhieân voït leân hieån hieän.
Ñòa thaàn noùi:
–Thieän nam! Töø nay kho taøng naøy seõ ñi theo oâng. Noù chính laø
keát quaû do thieän caên ñôøi tröôùc cuûa oâng, chính laø naêng löïc phöôùc ñöùc
maø oâng ñaõ baûo hoä, oâng töï do xöû duïng theo yù mình. Thieän nam! Ta
ñöôïc moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt, teân laø Nan toài phuïc trí tueä taïng. Ta
thöôøng duøng phaùp naøy, giaùo hoùa chuùng sinh ñaày ñuû troïn veïn.
Thieän nam! Ta nhôù töø thuôû Ñöùc Phaät Nhieân Ñaêng ñeán nay; ta
thöôøng theo hoä veä Boà-taùt nhö boùng theo hình. Töø ñoù ñeán nay, töøng
nieäm khoâng rôøi, quaùn saùt, tìm kieám khaép, xem Boà-taùt coù nhöõng taâm
haïnh gì maø thaâm nhaäp vaøo caûnh giôùi taát caû trí tueä vaø theä nguyeän cuûa
Boà-taùt, vieân maõn taát caû nhöõng haïnh thanh tònh cuûa Boà-taùt ñaõ tu taäp, tö
duy söï thoâng suoát heát taát caû Tam-muoäi Boà-taùt, an truï taát caû phaùp moân
cuûa Boà-taùt, hieåu roõ heát taát caû taâm taùnh, troïn veïn taát caû söùc ñaïi töï taïi,
phaùt trieån nhöõng phaùp khoâng theå hoaïi, ñi khaép taát caû coõi cuûa caùc Ñöùc
Phaät, ñöôïc taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai thoï kyù, ghi nhôù giöõ gìn söï hieåu bieát
veà taùnh Nhaát thieát trí, chuyeån baùnh xe phaùp cuûa taát caû caùc Ñöùc Phaät,
dieãn thuyeát taát caû moân Tu-ña-la, aùnh saùng ñaïi phaùp chieáu saùng khaép
nôi, giaùo hoùa ñieàu phuïc taát caû chuùng sinh, thò hieän taát caû söï thaàn bieán
cuûa chö Phaät, thoâng hieåu raønh reõ, ghi nhôù giöõ gìn khoâng ñeå sô xuaát hay
laøm maát.
Thieän nam! Ta nhôù laïi thôøi quaù khöù laâu hôn soá cöïc vi traàn soá
kieáp cuûa nuùi Tu-di, coù moät kieáp teân laø Trang nghieâm, theá giôùi teân
Nguyeät traøng, Ñöùc Phaät hieäu laø Dieäu Nhaõn, ta ñaït ñöôïc phaùp moân ñaàu
www.daitangkinh.org
tieân naøy nôi Ñöùc Phaät aáy.

Thieän nam! Töø ñoù ñeán nay, ta ñoái vôùi phaùp moân naøy hoaëc nhaäp
hoaëc xuaát tu taäp phaùt trieån, luoân ñöôïc thaáy chö Phaät, chöa töøng rôøi boû.
Trong khoaûng thôøi gian ñaït ñöôïc phaùp naøy cho ñeán giöõa kieáp Hieàn, ta
ñöôïc gaëp caùc Ñöùc Nhö Lai thaønh Ñaúng chaùnh giaùc, nhieàu hôn caû soá
cöïc vi traàn trong voâ löôïng voâ löôïng coõi Phaät vaø ñeàu phuïng söï cung
kính, cuùng döôøng. Ta laïi thaáy Ñöùc Phaät aáy ñeán coäi Boà-ñeà ngoài nôi ñaïo
traøng, hieän ñaïi thaàn thoâng vaø thöïc hieän ñuû caùc Phaät söï; Ta cuõng thaáy
ñöôïc caùc Ñöùc Phaät aáy coù caùc coâng ñöùc vaø thieän caên.
Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt taïng trí tueä Nan toài
phuïc naøy. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt coù khaû naêng thöôøng theo haàu caän
taát caû chö Phaät, coù khaû naêng phuïng trì giaùo phaùp cuûa taát caû chö Phaät,
nhaäp vaøo trí tueä saâu xa cuûa taát caû chö Phaät, töøng nieäm ñaày khaép taát caû
phaùp giôùi baèng vôùi thaân cuûa Nhö Lai, phaùt sinh taâm cuûa chö Phaät, ñaày
ñuû giaùo phaùp cuûa chö Phaät, laøm caùc vieäc Phaät söï, taâm luoân luoân phaùt
sinh taïng phaùp thanh tònh cuûa taát caû chö Phaät vaø luoân luoân xa rôøi taâm
phaân bieät; thöôøng khoâng giaùn ñoaïn thì ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi
heát haïnh vaø coâng ñöùc cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! Beân bôø phía Baéc soâng Haèng nöôùc Ma-kieät-ñaø thuoäc
coõi Dieâm-phuø-ñeà naøy, coù moät thaønh lôùn, teân laø Ca-tyø-la, ôû ñoù coù vò
thaàn chuû ñeâm, teân laø Xuaân Hoøa, oâng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Ñòa Thaàn, nhieãu
quanh voâ soá voøng chí thaønh chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
Tieáp nhaän söï giaùo hoùa cuûa Ñòa thaàn roài Ñoàng töû Thieän Taøi
chuyeân chuù tö duy, ghi nhôù moân giaûi thoaùt taïng trí tueä nan toài phuïc cuûa
Boà-taùt vaø tu taäp Tam-muoäi cuûa vò aáy, hoïc moâ phaïm cuûa vò aáy, quaùn
chieáu phaùp dieäu duïng cuûa vò aáy, nhaäp bieån trí cuûa vò aáy, lieãu ngoä söï
saâu xa cuûa vò aáy, thöïc haønh thaéng haïnh cuûa vò aáy, an truï ñaïi nguyeän
cuûa vò aáy, ñöôïc trí tueä cuûa vò aáy, ñaït ñöôïc söï bình ñaúng cuûa vò aáy.
Ñoàng töû tö duy nhö theá vaø thong thaû tieán böôùc, vöôït qua phía Baéc soâng
Haèng, höôùng veà thaønh Ca-tyø-la, ñeán cöûa Nam, ñoàng töû cung kính ñi
nhieãu quanh beân phaûi, roài vaøo cöûa ñoäng; döøng chaân chöa bao laâu maø
thôøi gian ñaõ heát ngaøy. Ngaøi nhôù laïi raønh maïch veà haïnh cuûa caùc vò Boà-
taùt, khaùt khao muoán ñöôïc gaëp Thaàn chuû veà ñeâm Xuaân Hoøa, ñoái vôùi
baäc Thieän tri thöùc töôûng nhö Ñöùc Nhö Lai. Ñoàng töû coøn nghó: “Nhôø
Thieän tri thöùc maø ta ñöôïc Thieân nhaõn, coù khaû naêng thaáy khaép caûnh
giôùi trong möôøi phöông; nhôø Thieän tri thöùc neân ta ñaït ñöôïc kieán giaûi
roäng lôùn, coù khaû naêng thoâng hieåu taát caû caùc duyeân; nhôø Thieän tri thöùc
neân ta ñaït ñöôïc con maét ñònh, coù khaû naêng quaùn saùt khaép taát caû phaùp
moân; nhôø Thieän tri thöùc neân ta ñaït ñöôïc con maét trí tueä coù khaû naêng
quaùn chieáu khaép bieån coõi trong möôøi phöông”.
Trong luùc suy nghó nhö theá, ñoàng töû troâng thaáy vò Thaàn chuû veà
ñeâm aáy, ôû treân khoâng trung, ngoài nôi toøa Sö töû baùu taïng höông lieân
hoa trong laàu caùc baèng nhieàu maøu saéc cuûa baùu Ma-ni; thaân maøu chaân
kim; toùc treân ñænh xanh möôùt; maét nhö caùnh sen xanh roäng lôùn; töôùng
maïo khoâi ngoâ, moïi ngöôøi troâng thaáy ñeàu vui thích; trang ñieåm baèng
caùc baùu anh laïc; thaân maëc aùo chaâu; ñaàu ñoäi maõo Phaïm thieân, taát caû
tinh tuù ñeàu aûnh hieän vaøo roõ reät. Moãi loã chaân loâng treân thaân vò aáy ñeàu
hieän caûnh hoùa ñoä chuùng sinh ôû voâ löôïng voâ soá theá giôùi; ví nhö ngöôøi
saép rôi vaøo ñöôøng aùc thì laøm cho traùnh xa vaø ñöôïc giaûi thoaùt. Nhöõng
chuùng sinh aáy, hoaëc sinh trong loaøi ngöôøi, sinh leân coõi trôøi, hoaëc höôùng
ñeán Nhò thöøa, Boà-taùt hoaëc tu haønh ñaïo Nhaát thieát trí, nhöõng hình aûnh
nhö theá hieån hieän roõ raøng. Laïi trong töøng loã chaân loâng cuûa vò aáy, hieän
roõ ñuû caùc phöông tieän giaùo hoùa vaø laøm cho chuùng sinh thaønh thuïc;
hoaëc hieän thaân ñuû caùc daùng veû hoaëc thuyeát phaùp ñuû caùc ngoân ngöõ;
hoaëc thöïc hieän ñaïo cuûa haøng Thanh vaên, hoaëc thò hieän ñaïo cuûa haøng
Ñoäc giaùc, hoaëc thò hieän haïnh cuûa caùc Boà-taùt nhö: Haïnh duõng maõnh
cuûa Boà-taùt, haïnh Thieàn ñònh cuûa Boà-taùt, haïnh töï taïi cuûa Boà-taùt, haïnh
truï xöù cuûa Boà-taùt, haïnh quaùn saùt cuûa Boà-taùt, haïnh tö duy cuûa Boà-taùt,
haïnh thaàn thoâng cuûa Boà-taùt, haïnh caûnh giôùi cuûa Boà-taùt, Sö töû taàn thaân
cuûa Boà-taùt, dieäu duïng giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt; ñuû caùc vieäc laøm thaønh
thuïc chuùng sinh nhö theá. Thaáy nghe nhöõng söï vieäc aáy roài, Ñoàng töû
Thieän Taøi raát vui möøng, phaán khôûi vaø raát maõn nguyeän, toân troïng quyù
kính, ñaûnh leã saùt chaân Daï thaàn, ñi nhieãu quanh voâ soá voøng roài ñeán
tröôùc vò aáy chaép tay, thöa:
taâm con raát muoán nöông söùc oai thaàn cuûa Thieän tri thöùc, ñeå ñaït ñöôïc
www.daitangkinh.org
taïng phaùp coâng ñöùc cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai. Cuùi xin Thaùnh giaû cho con
ñöôïc nöông töïa ngöôøi vaø chæ cho con con ñöôøng höôùng ñeán Nhaát thieát
trí, giuùp con ôû trong aáy tu haønh taêng tieán ñeán möôøi löïc.
Luùc aáy, Thaàn chuû veà ñeâm noùi vôùi Thieän Taøi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! Quaû thaät oâng ñaõ heát möïc
cung kính Thieän tri thöùc; chính nhôø naêng löïc cuûa chaùnh phaùp, naêng löïc
cuûa baäc Thaùnh, nhaäp vaøo thaân oâng, giuùp oâng chuyeân caàn, caàu khoâng
tieác thaân maïng, heát taâm thaân caän, thích nghe lôøi hay ñeïp, chaêm chuù
laéng nghe tuøy thuaän tu haønh theo lôøi daïy aáy. Do nhôø oâng thaân caän,
nghe giaùo phaùp vaø quyeát taâm tu taäp, cho neân ñaït ñöôïc Voâ thöôïng Boà-
ñeà.
Thieän nam! Ta ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt aùnh saùng phaùp giaùo hoùa
ñieàu phuïc, phaù tan, ngu si ñen toái cuûa taát caû chuùng sinh.
Thieän nam! Ta sinh taâm Töø vôùi chuùng sinh ngu aùc, sinh taâm ñaïi
Bi vôùi chuùng sinh thieän vaø baát thieän, sinh taâm hoan hyû vôùi chuùng sinh
thöïc hieän thieän phaùp, sinh taâm baát nhò vôùi chuùng sinh laøm thieän vaø aùc,
vôùi chuùng sinh coù nhieàu söï ñaém tröôùc thì laøm cho hoï sinh taâm thanh
tònh, vôùi chuùng sinh taø haïnh thì giuùp hoï sinh taâm chaùnh haïnh, vôùi
chuùng sinh thieån caän thì giuùp hoï hieåu bieát roäng raõi, vôùi chuùng sinh löôøi
bieáng thì giuùp hoï tinh taán, vôùi chuùng sinh thích sinh töû thì giuùp hoï boû
taâm luaân hoài, vôùi chuùng sinh truï haøng Nhò thöøa thì giuùp hoï an truï vaøo
Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy, neân luoân kheá hôïp vôùi
nhöõng taâm nhö theá!
Thieän nam! Ñoái vôùi ngöôøi ôû nôi thanh vaéng, trong ñeâm toái taêm,
gaëp khi quyû thaàn, troäm cöôùp vaø caùc chuùng sinh aùc döõ saên tìm; thì ta
hieän maây ñen, söông muø, möa to, gioù lôùn, laøm cho chuùng toái taêm
khoâng coøn thaáy maøu saéc nhaät nguyeät vaø caùc vì sao. Gaëp caùc noãi khoå
cuûa chuùng sinh khi vaøo trong bieån, hoaëc ñi treân ñaát lieàn, nuùi röøng,
ñoàng hoang, sa maïc, hieåm naïn hoaëc caùc nôi nguy hieåm, nhöõng nôi
khuûng boá, hoaëc gaëp giaëc cöôùp, hoaëc thieáu löông thöïc, hoaëc khoâng bieát
phöông höôùng, hoaëc queân ñöôøng veà, hoaûng hoát lo sôï, khoâng bieát loái ra.
Luùc aáy, ta duøng ñuû phöông tieän, ñeå cöùu vôùt hoï. Ngöôøi gaëp naïn treân
bieån thì ta hoùa laøm thuyeàn tröôûng, caù chuùa, ngöïa chuùa, ruøa chuùa, voi
chuùa, vua A-tu-la vaø thaàn bieån daùng nhö ngöôøi baét caù. Laøm vieäc cöùu
hoä cho nhöõng chuùng sinh maéc naïn treân bieån aáy nhö ngaên möa gioù döõ,
döùt côn soùng to. Vôùi nhöõng ngöôøi ôû trong doøng nöôùc xoaùy vaø ngöôøi
khoâng bieát ñöôøng thì höôùng daãn vaø chæ bôø, ñaát lieàn cho hoï, giuùp hoï
thoaùt khoûi sôï haõi, ñeàu ñöôïc an oån. Ta laïi nghó: “Ñem thieän caên naøy hoài
höôùng cho chuùng sinh, mong hoï thoaùt taát caû caùc noãi khoå. Taát caû chuùng
sinh ôû nôi ñaát lieàn, trong ñeâm toái taêm, gaëp nhöõng caûnh kinh haõi nhö soûi
ñaù, gai goùc, hoå baùo, saøi lang, sö töû, thuù aùc, raén ñoäc, ñöôøng hieåm, giaëc
cöôùp, quyû thaàn vaø nôi thoâ aùc thì ta hieän ñuû caùc loaïi aùnh saùng cuûa maët
trôøi, maët traêng, caùc vì sao, caùc saám chôùp töø saùng tôùi toái hoaëc hieän nhaø
cöûa, hoaëc hieän ñuû caùc hình töôùng ngöôøi, taùm boä chuùng, trôøi, roàng, Boà-
taùt, Nhö Lai ñeå che chôû höôùng daãn, giuùp hoï thoaùt khoûi nôi nguy hieåm,
khuûng khieáp”.
Laïi nghó: Ta ñem thieän caên naøy hoài höôùng cho chuùng sinh khieán
hoï ñeàu döùt tröø ñöôïc caùc phieàn naõo toái taêm. Taát caû chuùng sinh vôùi ñuû
caùc söï troùi buoäc nhö nuoái tieác thoï maïng, quyù troïng danh tieáng, tham
taøi saûn, troïng chöùc vuï, ñaém saéc duïc, quyeán luyeán theâ thieáp vaø röøng
raäm quyeán thuoäc, tuy chöa töøng noùi leân söï mong muoán cuûa mình,
nhieàu ñôøi lo sôï; ta cuõng ñeàu cöùu vôùt giuùp hoï thoaùt khoå. Vôùi ngöôøi ñi
vaøo nuùi saâu gaëp naïn, ta hoùa hình thieän thaàn laân caän, hoùa loaøi chim ñeïp
ca hoùt an uûi, laøm thuoác hay, phoùng ra aùnh saùng röïc rôõ, chæ caây coù traùi
cho hoï, chæ suoái vaø gieáng cho hoï cho ñeán chæ ñöôøng ngay vaø ñaát baèng
phaúng cho hoï; hoaëc hieän nhaø cöûa, hoaëc hieän choã ôû toát ñeïp ñeå giuùp hoï
thoaùt khoûi taát caû buoàn khoå. Vôùi ngöôøi vaøo ñoàng hoang, ñöôøng hieåm,
röøng saâu, caây ñoäc, daây leo chaèng chòt saàm uaát, thuù xaø hoå lang rình raäp
saùt haïi, caát tieáng roáng vang doäi, laøm ngöôøi nghe kinh haõi; ngöôøi rôi
vaøo naïn naøy, coù ñuû nhöõng lo sôï, naøo maây muø che phuû, taâm thöùc hoân
meâ, neáu trong nhöõng vieäc naøy maø kinh sôï, thì ta hieän thaân theå löïc
maïnh meõ, cöùu hoï khoûi aùch naïn, chæ con ñöôøng chaùnh ñeå hoï ñöôïc thoaùt
ly”.
Ta laïi nghó nhö vaày: “Mong cho taát caû chuùng sinh giaùc ngoä, phaù
röøng giaø voâ minh, roïc löôùi aùi, ra khoûi ñoàng hoang sinh töû, döùt boùng toái
phieàn naõo, vaøo ñaïi thaønh voâ uùy Nhaát thieát trí, ñeán nôi bình yeân, an laïc
tuyeät ñoái”.
www.daitangkinh.org
Thieän nam! Chuùng sinh naøo, thaønh aáp bò chieán tranh cho ñeán
luoân bò loaøi thuù nhoû quaáy nhieãu thì ta duøng phöông tieän, khieán cho hoï
ñöôïc hoøa hieáu moãi ngöôøi ñeàu khôûi taâm Töø, chaám döùt chieán tranh vónh
vieãn. Ta laïi nguyeän: “Mong cho taát caû chuùng sinh, xa rôøi chieán tranh
cuûa phieàn naõo, ñaït ñöôïc phaùp hoøa hôïp”.
Thieän nam! Chuùng sinh naøo say meâ quoác söï, coá coâng traán thuû,
sinh ñuû caùc söï tranh chaáp, vieäc thaéng baïi khoâng chöøng. Vôùi ngöôøi
buoàn khoå aáy, ta duøng phöông tieän, giuùp hoï xaû boû chaáp chaët, chæ söï voâ
thöôøng, ñeå hoï nhaøm chaùn xa laùnh. Laïi nguyeän: “Mong cho taát caû
chuùng sinh, khoâng coøn ñaém vaøo caùc uaån, an truï vaøo caûnh giôùi Nhaát
thieát trí cuûa Phaät”.
Thieän nam! Chuùng sinh naøo leä thuoäc vaøo xoùm laøng, tham luyeán
nhaø cöûa, thöôøng ôû nôi ñen toái, chaáp nhaän söï troùi buoäc. Vôùi ngöôøi chòu
caùc khoå naøy, ta thuyeát phaùp, laøm cho hoï nhaøm chaùn xa laùnh, giuùp hoï
ñaày ñuû vaø an truï vaøo giaùo phaùp. Laïi nguyeän: “Mong cho taát caû chuùng
sinh, ñeàu khoâng coøn tham ñaém laøng xoùm saùu traàn, sôùm thoaùt khoûi caûnh
giôùi sinh töû, an truï vónh vieãn nôi thaønh Nhaát thieát trí”.
Thieän nam! Chuùng sinh naøo ñi trong ñeâm toái, khoâng bieát roõ
phöông höôùng, töôûng ñöôøng baèng phaúng laø ñöôøng hieåm, ñöôøng hieåm
laø baèng phaúng; cho choã cao laø choã thaáp, choã thaáp laø choã cao; ngöôøi aáy
hoang mang ñau khoå; thì ta duøng phöông tieän, phoùng ra aùnh saùng ñeán.
Ngöôøi muoán thoaùt ra thì ta chæ nhaø; ngöôøi muoán ñi thì ta daãn ñöôøng;
ngöôøi muoán qua bôø beân kia thì ta chæ chieác caàu; muoán qua soâng vöôït
bieån thì ta trao cho thuyeàn beø; neáu luùc oai böùc ta chæ nöôùc laïnh; luùc
laïnh ta chæ caùch laøm oân hoøa, cung ñieän aám maùt thích hôïp töøng thôøi
gian. Neáu muoán ñi quaùn saùt, thì ta luoân ñi tröôùc höôùng daãn hoï, chæ
nhöõng nôi khoù deã, an oån vaø nguy hieåm. Ngöôøi muoán nguû nghæ, ta chæ
nhaø cöûa gaàn thaønh aáp, xoùm laøng, cho hoï nghæ ngôi; ngöôøi ñi ñöôøng xa
thieáu nöôùc, ta chæ nöôùc nôi hoà ao, soâng suoái ñeå hoï uoáng vaø taém, chæ
röøng hoa vaø nhieàu caây quaû, giuùp thaân taâm hoï ñöôïc maùt meõ, an vui.
Vôùi ngöôøi bò cha meï, vôï con, quyeán thuoäc aân aùi phaân ly, ta giuùp cho
hoï ñoaøn tuï, khoâng coù caùc khoå naõo. Ta laïi nghó: “Ta ôû ñaây, deïp tröø maøn
ñeâm, cöùu chuùng sinh thoaùt khoûi tai öông, giuùp moïi vieäc trong theá gian
ñöôïc oån ñònh. Ñoái vôùi taát caû chuùng sinh nôi boùng toái voâ minh, trong
ñeâm daøi sinh töû; ta nguyeän ñem aùnh saùng trí tueä chieáu soi khaép taát caû.
Nhöõng chuùng sinh khoâng coù con maét trí, do taâm töôûng töôïng ñieân ñaûo
che laáp: Voâ thöôøng töôûng thöôøng, trong khoå töôûng vui, voâ ngaõ töôûng
coù ngaõ, baát tònh töôûng tònh, chaáp chaëc vaøo ngaõ, nhaân, chuùng sinh vaø
phaùp uaån, xöù, giôùi; nhaàm laãn nhaân quaû, khoâng roõ thieän aùc; gieát haïi
chuùng sinh cho ñeán taø kieán: Baát hieáu cha meï, khoâng kính troïng Sa-
moân, Baø-la-moân, khoâng bieát ngöôøi aùc khoâng hieåu ngöôøi thieän, thích
thuù vieäc aùc, thöïc haønh taø phaùp, huûy baùng Nhö Lai, huûy hoaïi chaùnh
phaùp, luoân gaây thöông tích vaø huûy nhuïc caùc Boà-taùt, khinh khi ñaïo Ñaïi
thöøa, döùt taâm Boà-ñeà, taïo phaûn gieát haïi ngöôøi aân, luoân gaây oaùn keát vôùi
keû khoâng aân, cheâ bai Hieàn thaùnh, gaàn guõi baïn aùc, troäm vaät cuûa chuøa
thaùp, taïo toäi nguõ nghòch; chaúng bao laâu seõ ñoïa vaøo ba ñöôøng aùc. Ta
nguyeän: Sôùm duøng aùnh saùng ñaïi trí, phaù tan boùng toái voâ minh cuûa
chuùng sinh aáy, laøm cho hoï nhanh choùng phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Ngöôøi phaùt taâm roài, ta chæ cho hoï xe Phoå Hieàn ñeå khai phoùng con
ñöôøng möôøi Löïc, chæ caûnh giôùi Phaùp vöông cuûa Ñöùc Nhö Lai vaø thaønh
Nhaát thieát trí cuûa chö Phaät, vieäc laøm cuûa caùc Ñöùc Phaät, söï töï taïi cuûa
caùc Ñöùc Phaät, söï thaønh töïu cuûa caùc Ñöùc Phaät, söï Toång trì cuûa caùc Ñöùc
Phaät. Taát caû chö Phaät ñeàu cuøng moät thaân, taát caû chö Phaät ñeàu bình
ñaúng moät truù xöù; taát caû ñeå tlaøm cho hoï an truï.
Thieän nam! Taát caû chuùng sinh do beänh taät troùi buoäc, hoaëc bò tuoåi
giaø xaâm chieám; hoaëc khoå veà ngheøo tuùng; hoaëc gaëp tai hoïa, hoaëc phaïm
phaùp vua, saép bò töû hình, khoâng bieát caàu cöùu vaøo ñaâu, neân raát sôï haõi;
ta ñeàu cöùu giuùp ñeå hoï ñöôïc an oån. Nghóa laø duøng phöông thuoác ñieàu trò
caùc khoå veà beänh cuøng giaø yeáu, laøm cho hoï quanh naêm vui veû, cung
caáp ñaày ñuû nhöõng vaät duïng giuùp hoï khoâng coøn ngheøo thieáu; laøm chuû
cho ngöôøi khoâng coù chuû, laøm nôi trôû veà cho ngöôøi khoâng coù choã veà
ngöôøi khoå veà tai naïn laøm böùc baùch, thì hoøa cuøng hoaøn caûnh, ñeå cöùu
giuùp hoï khoûi aùo naõo vaø khoâng coøn sôï haõi. Ta laïi nguyeän: “Ta nguyeän
ñem phaùp hoùa ñoä khaép chuùng sinh giuùp hoï giaûi thoaùt taát caû phieàn naõo
vaø döùt caùc tai hoïa veà sinh, laõo, töû, öu, bi, khoå; gaàn guõi Thieän tri thöùc,
thöôøng thöïc hieän phaùp thí, chuyeân caàn tu thieän nghieäp, sôùm ñaït Phaùp
thaân thanh tònh cuûa Nhö Lai, ôû nôi choã tuyeät ñoái khoâng bieán ñoåi”.
Thieän nam! Taát caû chuùng sinh vaøo röøng raäm taø kieán, ñi treân
www.daitangkinh.org
ñöôøng taø, ñem taâm taø phaân bieät caùc caûnh giôùi, thöôøng laøm vieäc aùc, taïo
nghieäp thaân, ngöõ, yù; voïng töôûng döïng leân ñuû caùc phaùp khoå haïnh taø
kieán, khoâng ñuùng chaùnh giaùc töôûng laø Chaùnh giaùc, Chaùnh giaùc cho laø
khoâng ñuùng, bò caùc baïn aùc loâi keùo, sinh aùc kieán, saép rôi vaøo ñöôøng aùc.
Ta duøng ñuû caùc moân phöông tieän, cöùu giuùp hoï, ñeå hoï an truï trong
chaùnh kieán, sinh vaøo coõi trôøi, ngöôøi. Ta laïi nghó: “Nhö ta töøng cöùu ñoä
caùc chuùng sinh saép rôi vaøo ñöôøng aùc. Ta nguyeän cöùu khaép taát caû chuùng
sinh, giuùp hoï giaûi thoaùt taát caû caùc khoå, an truï nôi Thaùnh ñaïo Ba-la-maät
xuaát theá vaø khoâng coøn thoaùi chuyeån nôi Nhaát thieát trí, ñaày ñuû haïnh
nguyeän Phoå hieàn, gaàn vôùi caûnh giôùi giaùc ngoä cuûa Phaät, nhöng khoâng
xaû boû haïnh cuûa Boà-taùt”.
Baáy giôø, vì muoán neâu laïi nghóa giaûi thoaùt naøy, Daï thaàn Xuaân
Hoøa, nöông oai thaàn cuûa Ñöùc Phaät, quaùn saùt khaép taát caû phaùp giôùi
trong möôøi phöông roài noùi keä cho Ñoàng töû Thieän Taøi:
Ta coù bieån giaûi thoaùt bình laëng
Phaùt sinh ñaày ñuû aùnh saùng trí
Traùnh xa caùc boùng toái ngu si.
Quaùn saùt caên cô maø dieãn thuyeát
Ta ôû voâ bieân kieáp veà tröôùc
Thanh tònh roäng khaép tu taâm Töø
Nhö maët trôøi chieáu khaép theá gian
OÂng neân duõng maõnh sieâng tu taäp.
Ta coù bieån ñaïi Bi khoù löôøng
Sinh caùc Ñöùc Nhö Lai ba ñôøi.
Chuyeân cöùu khoå chuùng sinh phaùp giôùi
OÂng neân duõng maõnh tu taäp theo
Sinh nieàm vui voâ vi thaùnh ñaïo.
Mang vui an oån cho theá gian
Laøm taâm ta heát söùc vui möøng
OÂng neân nhaäp moân saâu xa naøy
Xem phaùp höõu vi nhö huyeãn hoùa
Boû phaùp giaûi thoaùt cuûa Thanh vaên
Thöôøng tu naêng löïc Phaät trang nghieâm,
OÂng neân nhaäp phaùp nan tö naøy.
Maét ta saùng ngôøi roäng voâ bieân

Thaáy khaép caùc coõi nöôùc möôøi phöông
Trong aáy coù taát caû chö Phaät
Ñeàu an toïa nôi coäi Boà-ñeà
Thaáy Phaät ôû giöõa ñaïi chuùng hoäi
Thaân töôùng toát xinh ñeïp trang nghieâm
Treân caùc chaân loâng phoùng aùnh saùng
Moãi aùnh saùng aáy thöôøng chieáu khaép
Thaáy caùc chuùng sinh rôi bieån nghieäp
Ñaây sinh kia töû moãi khaùc nhau
Noái tieáp luaân hoài trong naêm neûo
Thöôøng thoï ñuû caùc khoå voâ bieân.
Thaân ta thanh tònh saùnh khoâng cuøng
Moät nieäm nghe khaép caùc bieån coõi
Chuùng sinh noùi ra nhöõng phaùp gì
Ta ñeàu ghi nhôù khoâng queân soùt.
Vaø nghe chö Phaät chuyeån phaùp luaân
AÂm thanh tuyeät dieäu khoâng gì baèng
Töø ngöõ giaûi thích vaø phöông tieän
Ta ñeàu ghi nhôù khoâng thieáu soùt.
Muõi ta raát thanh tònh thoâng suoát
Ñoái vôùi caùc phaùp khoâng say ñaém
Truï moân giaûi thoaùt khaép caùc nôi
OÂng neân nhaäp hoaëc voâ ngaïi naøy
Löôõi ta saùng röïc maøu ñoàng ñoû.
Ñaày ñuû bieän thuyeát hay thanh tònh
Kheùo tuyeân dieäu phaùp hôïp chuùng sinh
OÂng neân nhaäp hoaëc voâ ngaïi naøy.
Thaân ta rôøi töôùng luoân thanh tònh
Hoùa thaân khaép taát caû theá gian
Ñaùp öùng nieàm tin cuûa chuùng sinh
Hieän saéc thaân cho hoï ñöôïc thaáy
Taâm ta thanh tònh rôøi ñaém tröôùc
Nhö tieáng vang khaép caùc chuùng sinh.
Töøng nieäm ñeàu thaáy caùc Nhö Lai
www.daitangkinh.org
Nhöng ôû trong aáy khoâng phaân bieät.

Baát tö nghì coõi bieån chuùng sinh
Nhöõng nieàm vui sôû thích caùc caên
Ta ñeàu bieát heát trong moät nieäm
Nhöng ôû trong aáy khoâng phaân bieät
Ta duøng dieäu thaàn thoâng roäng lôùn
Chaán ñoäng caùc coõi Phaät, khoù nghó
Oai ñöùc aùnh saùng ñeàu hieän khaép
Ñieàu phuïc toaøn theå chuùng khoù phuïc
Phöôùc ta roäng lôùn vaø thanh tònh
Trang nghieâm voâ löôïng chöùa voâ taän
Cuùng döôøng khaép caùc Ñöùc Nhö Lai
Ban vui khaép chuùng sinh cuõng theá.
Trí ta saùng choùi vaø bao la
Thoâng ñaït voâ bieân bieån giaùo phaùp.
Döùt heát nghi ngôø cuûa chuùng sinh
Phaät töû caàn neân kheùo tu hoïc.
Ta bieát bieån chö Phaät ba ñôøi
Vaø bieát toaøn theå bieån giaùo phaùp.
Cuõng nhaäp moân ñaïi nguyeän cuûa ngaøi
Neân tu taäp haïnh voâ ñaúng naøy.
Ta ôû ba ñôøi trong traàn coõi
Ñeàu thaáy bieån coõi khaép möôøi phöông
Cuõng thaáy caùc Ñöùc Phaät trong aáy
Ñaây laø söùc Phoå Moân khoâng gì baèng
ÔÛ khaép taát caû coõi möôøi phöông.
Ñeàu thaáy Loâ-xaù-na ñaïi trí
Ngoài nôi ñaïo traøng trong voâ soá coõi.
AÂm thanh tòch tónh giaûng dieäu phaùp.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi thöa Daï thaàn Daï Xuaân Hoøa:
–Thaùnh giaû phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà vaø ñöôïc moân giaûi thoaùt
aáy ñaõ bao laâu maø coù ñöôïc söùc ñaïi oai ñöùc vaø khaû naêng laøm lôïi ích
chuùng sinh nhö theá?
Thaàn chuû veà ñeâm ñaùp:
–Thieän nam! Ta nhôù thuôû xöa, caùch ñaây haèng soá cöïc vi traàn Tu-
di kieáp, coù moät kieáp teân laø Tòch tónh quang, theá giôùi teân laø Xuaát sinh
caùt töôøng baûo. Thôøi aáy coù naêm traêm öùc Ñöùc Phaät xuaát hieän. Trong theá
giôùi aáy coù boán ñaïi chaâu teân laø Baûo nguyeät ñaêng quang, coù moät thaønh
trì teân laø Lieân hoa quang, coù vò vua Chuyeån luaân teân laø Dieäu Phaùp
Ngaïn, coù ñaày ñuû baûy baùu, thoáng laõnh boán chaâu thieân haï ñem ñaïo
Thaùnh vöông laøm cho chuùng sinh an laïc. Vua coù moät phu nhaân, teân laø
Phaùp Trí Nguyeät thoï höôûng thuù vui roài nguû say trong ñeâm. Thôøi aáy,
phía Ñoâng thaønh naøy, coù moät khu röøng lôùn, teân laø Tòch tónh xuaát sinh
dieäu ñöùc, trong röøng coù moät caây ñaïi Boà-ñeà teân laø Nhaát Thieát Thaéng
Phaùp Ma-ni Vöông Trang Nghieâm Thaân, sinh ra aùnh saùng vaø thaàn löïc
cuûa chö Phaät.
Baáy giôø, coù Ñöùc Phaät ngoài döôùi goác caây naøy, teân laø Nhaát Thieát
Phaùp Ñaïi Hoáng Thanh Vöông, thaønh Chaùnh ñaúng giaùc, phoùng ra aùnh
saùng lôùn voâ löôïng maøu saéc, teân laø Ma-ni Vöông chieáu khaép taát caû theá
giôùi dieäu baûo. Trong thaønh Lieân hoa, coù moät vò thaàn chuû veà ñeâm, teân
laø Tònh nguyeät quang, ñeán choã phu nhaân Phaùp Trí Nguyeät, chaïm vaøo
anh laïc treân thaân, laøm cho voøng ngoïc phaùt ra tieáng, ñeå ñaùnh thöùc phu
nhaân, roài maùch vôùi baø: “Phu nhaân neân bieát! Ñöùc Nhö Lai Nhaát Thieát
Phaùp Ñaïi Hoáng Thanh Vöông, ôû nôi röøng Tòch tónh xuaát sinh dieäu ñöùc,
ñaõ thaønh Ñaúng chaùnh giaùc, ñang tuyeân döông khen ngôïi thaàn löïc töï taïi
vaø coâng ñöùc cuûa chö Phaät vaø nhöõng haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn
ñeå giuùp vua vaø phu nhaân phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà. Ngöôøi neân cung
kính, cuùng döôøng, phuïng söï Ñöùc Phaät, Boà-taùt vaø Taêng chuùng Thanh
vaên”. Thieän nam, vò phu nhaân Phaùp Trí Nguyeät Thuôû aáy, ñaâu phaûi ai
xa laï maø chính laø thaân ta. Ta phaùt taâm Boà-ñeà nôi Ñöùc Phaät aáy vaø troàng
thieän caên vôùi nieàm toân troïng quyù kính. Traûi qua soá kieáp nhö cöïc vi
traàn cuûa nuùi Tu-di, ta khoâng bò rôi vaøo caùc ñöôøng aùc: Ñòa nguïc, ngaï
quyû, suùc sinh, cuõng khoâng sinh vaøo gia ñình ngheøo heøn; caùc caên ñaày
ñuû khoâng coù caùc noãi khoå, höôûng phöôùc ñöùc thuø thaéng giöõa coõi trôøi vaø
ngöôøi, khoâng sinh vaøo ñôøi aùc, khoâng xa rôøi ñaïi Thieän tri thöùc, Phaät vaø
Boà-taùt, luoân ôû beân caùc vò, vun troàng thieän caên, qua taùm möôi öùc Tu-di
vi traàn kieáp, thöôøng höôûng an laïc, nhöng chöa troïn veïn thieän caên cuûa
Boà-taùt, qua kieáp naøy roài, hôn moät vaïn kieáp nöõa, böôùc vaøo ñaàu kieáp
Hieàn, coù moät kieáp teân laø Voâ öu bieán chieáu, theá giôùi teân laø Ly caáu
www.daitangkinh.org
thaéng ñöùc. Theá giôùi aáy, tònh ueá, xen taïp. Baáy giôø, coù naêm traêm Ñöùc
Phaät xuaát hieän. Ñöùc Phaät thöù nhaát thaønh ÖÙng Chaùnh Ñaúng Chaùnh Giaùc
hieäu laø Tu-di Traøng Ñaïi Tòch Tónh Caùt Töôøng Nhaõn Nhö Lai. Luùc aáy,
ta laøm con gaùi cuûa Tröôûng giaû Danh Xöng, teân laø Dieäu Tueä Quang
Minh, xinh ñeïp tuyeät vôøi, ñaày ñuû nhaân töôùng. Coøn Thaàn chuû veà ñeâm
Tònh Nguyeät, nhôø söùc baûn nguyeän, laøm Thaàn chuû veà ñeâm trong thaønh
cuûa vua Chuùng Saéc Traøng trong moät chaâu thuoäc theá giôùi Ly caáu thaéng
ñöùc teân oâng laø Dieäu Tònh Nhaõn. Vaøo moät hoâm, ta ôû beân nhaø cha meï
mình, trong giaác nguû say, Dieäu Tònh Nhaõn ñeán choã ta gaây chaán ñoäng
nhaø cöûa vaø phoùng ra aùnh saùng lôùn, hieän nguyeân hình khen ngôïi coâng
ñöùc cuûa Phaät: “Ñöùc Nhö Lai aáy, ngoài nôi coäi Boà-ñeà, môùi thaønh Chaùnh
giaùc, ñoäng vieân ta, cha meï vaø caùc quyeán thuoäc cuûa ta. Ñeå giuùp cho
moïi ngöôøi sôùm ñöôïc thaáy Phaät, oâng ñi tröôùc höôùng daãn, ñöa ñeán choã
Phaät, moïi ngöôøi phaùt taâm cuùng döôøng. Vöøa thaáy Phaät ta lieàn ñöôïc moân
Tam-muoäi giaùo hoùa chuùng sinh thaáy Phaät vaø ñöôïc moân Tam-muoäi
voøng aùnh saùng trí, chieáu khaép ba ñôøi. Ñöôïc Tam-muoäi aáy, cho neân ta
coù khaû naêng nhôù heát soá kieáp nhö cöïc vi traàn cuûa nuùi Tu-di, cuõng thaáy
taát caû chö Phaät vaø Boà-taùt xuaát hieän trong kieáp aáy. ÔÛ choã caùc Ñöùc Nhö
Lai vaø Boà-taùt naøy laéng nghe dieäu phaùp, nhôø nghe giaùo phaùp, cho neân
lieàn ñöôïc moân giaûi thoaùt aùnh saùng. Phaùp giaùo hoùa ñieàu phuïc phaù tan
boùng toái ngu si cho taát caû chuùng sinh, do ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy cho
neân lieàn thaáy thaân cuûa mình ôû khaép theá giôùi baèng soá cöïc vi traàn trong
möôøi coõi Phaät, cuõng thaáy caùc Ñöùc Nhö Lai coù ôû trong theá giôùi aáy, laïi
thaáy chính mình ñöôïc gaàn guõi töøng vò vaø thaáy taát caû chuùng sinh trong
theá giôùi aáy, hieåu ngoân ngöõ, caên taùnh vaø bieát töø xöa hoï ñaõ töøng ñöôïc
baïn beø giuùp ñôõ; roài tuøy theo nhu caàu cuûa hoï, maø hieän thaân giuùp hoï vöøa
taâm, hoan hyû. Nôi aáy, baáy giôø, ta ñöôïc giaûi thoaùt, tieán trieån trong töøng
nieäm, taâm khoâng giaùn ñoaïn. Laïi thaáy thaân mình ñeán khaép theá giôùi,
baèng soá cöïc vi traàn trong traêm coõi Phaät, taâm aáy cuõng khoâng giaùn ñoaïn;
laïi thaáy thaân mình ñi ñeán khaép theá giôùi, baèng soá cöïc vi traàn trong ngaøn
Phaät saùt taâm aáy khoâng giaùn ñoaïn, laïi thaáy thaân mình ñi ñeán khaép theá
giôùi nhieàu nhö cöïc vi traàn trong traêm ngaøn coõi Phaät. Nhö theá trong
töøng nieäm, töøng nieäm, cho ñeán theá giôùi nhieàu nhö cöïc vi traàn trong
khoâng theå noùi, khoâng theå noùi coõi Phaät, ta cuõng thaáy caùc Ñöùc Nhö Lai
trong theá giôùi aáy vaø cuõng thaáy baûn thaân mình ôû choã Ñöùc Phaät aáy, laéng
nghe dieäu phaùp, tieáp nhaän ghi nhôù, quaùn saùt thaáu trieät; Ta cuõng bieát
caùc bieån baûn söï cuûa Ñöùc Phaät aáy vaø caùc bieån ñaïi nguyeän. Caùc Ñöùc
Nhö Lai aáy laøm nghieâm tònh coõi Phaät, ta cuõng theá. Ta cuõng thaáy taát caû
chuùng sinh ôû theá giôùi kia, bieát roõ taâm taùnh, caên khí, hình theå khaùc
nhau, chuûng loaïi khoâng ñoàng; tuøy theo caên cô cuûa hoï, maø hieän thaân
giaùo hoùa ñieàu phuïc, giuùp cho hoï ñöôïc giaûi thoaùt.
Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt aùnh saùng phaùp giaùo
hoùa ñieàu phuïc phaù boùng toái ngu si cho taát caû chuùng sinh cuûa Boà-taùt
naøy thoâi. Coøn nhö caùc Ñaïi Boà-taùt; thaønh töïu voâ bieân haïnh nguyeän cuûa
Phoå Hieàn; nhaäp vaøo khaép taát caû caùc bieån phaùp giôùi; ñöôïc Tam-muoäi töï
taïi traøng trí kim cöông cuûa caùc Boà-taùt; dieäu duïng trong thaàn thoâng, taâm
khoâng coøn chöôùng ngaïi, phaùt sinh ñaïi nguyeän, duy trì haït gioáng Phaät,
trong töøng nieäm, laøm thaønh töïu vieân maõn taát caû bieån ñaïi coâng ñöùc, laøm
cho taát caû theá giôùi roäng lôùn saïch ñeïp; duøng trí töï taïi giaùo hoùa cho taát
caû chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc, duøng maët trôøi trí tueä dieät tröø taát caû toái
taêm che phuû cho theá gian, duøng trí duõng maõnh ñaùnh thöùc taát caû chuùng
sinh nguû meâ, duøng vaàng traêng trí tueä giaûi toûa taát caû nghi ngôø cuûa
chuùng sinh, duøng yù thanh tònh döùt haún taát caû nhöõng chaáp tröôùc veà höõu;
ôû trong moãi moãi haït buïi trong taát caû phaùp giôùi, ñeàu bieåu hieän taát caû
thaàn löïc töï taïi, maét trí vaø vaàng traêng saùng thaáy ñöôïc caû ba ñôøi thì ta
laøm sao coù theå bieát heát dieäu haïnh, noùi heát coâng ñöùc cuûa caùc vò aáy,
nhaäp caûnh giôùi vaø chæ heát thaàn thoâng dieäu duïng töï taïi cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! Nôi Boà-ñeà ñaïo traøng, beân bôø Nam soâng Haèng, nöôùc
Ma-kieät-ñeà, thuoäc coõi Dieâm-phuø-ñeà naøy, coù moät vò thaàn chuû veà ñeâm
teân laø Phoå Bieán Caùt Töôøng Voâ Caáu Quang. Thuôû xöa ta ñaõ nhôø vò aáy
maø phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà, ngaøi thöôøng ñem dieäu phaùp ñeå khai
ngoä ta. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-
taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt?
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi, chaép tay, cung kính höôùng veà Thaàn
chuû veà ñeâm Xuaân Hoøa, duøng keä khen ngôïi:
Con ñang thaáy thaân Thaùnh giaû thanh tònh
Saéc töôùng xinh ñeïp nhö Dieäu Ñöùc
Oai quang sieâu vöôït haún theá gian
www.daitangkinh.org
Tuyeät vôøi gioáng nhö nuùi baùu chuùa.

Thaáy Phaùp thaân ngaøi ñeïp thanh tònh
Khaép caû ba ñôøi khoâng phaân bieät
Nhaäp khaép taát caû caùc theá gian
Khoâng leä thuoäc theá gian thaønh hoaïi
Nay con quaùn saùt khaép caùc neûo
Thaáy ngaøi thò hieän thaân khaùc nhau
Gioáng nhö traêng sao treân hö khoâng
Moãi loã chaân loâng ñeàu thaáy caû
Taâm ngaøi roäng lôùn luoân thanh tònh
Nhö hö khoâng coù ôû khaép möôøi phöông
Taát caû chö Phaät ñeàu vaøo aáy
Trí tueä bình ñaúng khoâng phaân bieät
Loã chaân loâng treân thaân Thaùnh giaû
Noåi maây aùnh saùng nhö buïi traàn
Khaép caû coõi Phaät trong möôøi phöông
Tuoân möa caùc loaïi baùu trang söùc
Moãi loã chaân loâng treân thaân ngaøi
Baèng soá chuùng sinh ngaøi hieän thaân
ÔÛ trong theá giôùi khaép möôøi phöông
Phöông tieän hoùa ñoä giuùp ñieàu phuïc
Moãi loã chaân loâng thaân Thaùnh giaû
Thò hieän chaúng theå nghó baøn coõi.
Tuøy theo taâm taát caû chuùng sinh
Hieån hieän trang nghieâm giuùp thanh tònh
Chuùng sinh naøo ñöôïc thaáy thaân Thaùnh giaû
Nghe danh caûm meán taâm vui söôùng
Ñöôïc maïng thanh tònh coâng ñöùc kheùo
Taát seõ thaønh töïu ñaïi Boà-ñeà
Rôi vaøo ñöôøng aùc voâ bieân kieáp
Luoân luoân chòu ñuû voâ löôïng khoå
Nghe teân nguyeän phaùt taâm hoan hyû
Caùc nghieäp phieàn naõo ñeàu tieâu dieät
Trong kieáp vi traàn ngaøn coõi Phaät
Khen ngôïi coâng ñöùc loâng thaân ngaøi
Kieáp soá vi traàn coù theå cuøng

Coâng ñöùc thaân ngaøi khoâng cuøng taän.
Khi duøng keä naøy khen ngôïi Thaàn chuû veà ñeâm roài, Ñoàng töû Thieän
Taøi ñaûnh leã saùt chaân vò aáy, nhieãu quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng,
löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 18

Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi, nhieáp taâm tö duy veà lôøi daïy cuûa Daï
thaàn, hieåu roõ vò aáy töø khi môùi phaùt taâm Boà-ñeà cuûa vò aáy thanh tònh
tuyeät ñoái neân ñaõ phaùt sinh taïng cuûa Boà-taùt, ñaõ phaùt nguyeän Boà-taùt, ñaõ
thanh tònh caùc Ba-la-maät Boà-taùt, ñaõ nhaäp vaøo caùc haøng truï ñòa cuûa Boà-
taùt, ñaõ tu haïnh Boà-taùt, ñaõ haønh ñaïo xuaát ly, thuaän theo bieån aùnh saùng
Nhaát thieát trí, phaùt taâm cöùu hoä khaép taát caû chuùng sinh, noåi maây ñaïi Bi
che khaép, ñoái vôùi coõi giôùi cuûa chö Phaät ñeán taän ñôøi vò lai vaãn coøn coù
khaû naêng phaùt sinh haïnh nguyeän cuûa Phoå Hieàn; roài thong thaû tieán
böôùc. Ñeán choã vò Thaàn chuû veà ñeâm aáy, ñoàng töû ñaûnh leã saùt chaân vò aáy,
nhieãu quanh voâ soá voøng, roài tôùi tröôùc chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà
nhöng con chöa bieát Boà-taùt laøm theá naøo ñeå tu haønh ñòa vò Boà-taùt, laøm
theá naøo ñeå phaùt trieån ñòa vò Boà-taùt, laøm theá naøo ñeå thaønh töïu ñòa vò
Boà-taùt?
Thaàn chuû veà ñeâm ñaùp:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng ñaõ coù theå phaùt taâm Voâ
thöôïng Boà-ñeà, maø coøn coù theå hoûi veà caùc söï tu haønh, phaùt trieån, cho
ñeán söï thaønh töïu cuûa Boà-taùt.
Naøy thieän nam! Neáu Boà-taùt coù ñuû möôøi phaùp, thì coù theå vieân
maõn ñöôïc caùc haïnh Boà-taùt. Ñoù laø:
1. Ñaït Tam-muoäi thanh tònh, thöôøng thaáy taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai
trong hieän höõu.
2. Luoân quaùn chieáu töôùng toát cuûa taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai, baèng
maét thanh tònh.
3. Duøng trí saâu xa, bieát bieån caû phöôùc trí cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai.
4. Bieát bieån aùnh saùng phaùp cuûa voâ löôïng chö Phaät ngang baèng
phaùp giôùi.
5. Bieát töø moãi loã chaân loâng treân thaân cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai phoùng
bieån aùnh saùng lôùn baèng soá chuùng sinh, ñeå laøm lôïi ích cho taát caû.
6. Thaáy bieån aùnh saùng röïc rôõ maøu caùc baùu, töø nôi moãi loã chaân
loâng treân thaân cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai phoùng ra.
7. Töøng nieäm xuaát hieän bieån bieán hoùa cuûa Ñöùc Phaät, ñeå ñieàu
phuïc chuùng sinh khaép caû phaùp giôùi.
8 Ñaït ñöôïc aâm thanh cuûa Ñöùc Phaät, ñoàng vôùi bieån aâm thanh
ngoân ngöõ cuûa caùc chuùng sinh, coù khaû naêng chuyeån baùnh xe phaùp cuûa
chö Phaät trong ba ñôøi.
9. Bieát bieån voâ bieân danh hieäu cuûa taát caû caùc Ñöùc Phaät.
10. Bieát oai löïc töï taïi chaúng theå nghó baøn ñieàu phuïc chuùng sinh
cuûa caùc Ñöùc Phaät.
Thieän nam! Boà-taùt coù ñaày ñuû möôøi loaïi phaùp naøy, thì coù theå
haønh trì vieân maõn caùc haïnh.
Thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt, teân laø phaùp moân
Duõng maõnh ñi khaép vôùi nieàm vui Thieàn ñònh tòch tónh; thaáy khaép taát caû
chö Phaät trong ba ñôøi cuõng thaáy Ñöùc Phaät aáy, duøng Tam-muoäi vaø thaàn
thoâng ñeå laøm thanh tònh coõi nöôùc vaø chuùng hoäi ñaïo traøng töông öng vôùi
bieån haïnh; ñuû caùc danh hieäu, thuyeát phaùp tuoåi thoï, aâm thanh, ngoân
ngöõ, thaân töôùng khoâng ñoàng, ñaày caû phaùp giôùi, taát caû ñeàu ñöôïc thaáy roõ
vaø am hieåu saâu saéc; nhöng khoâng coù chaáp tröôùc, cuõng khoâng coù ñoái
töôïng ñeå nhaäp. Vì sao? Vì bieát caùc Ñöùc Nhö Lai cuõng chaúng phaûi ñi,
bôûi caùc neûo theá gian ñaõ dieät haún; cuõng chaúng phaûi ñeán, vì theå taùnh laø
voâ sinh; cuõng chaúng phaûi sinh, vì Phaùp thaân bình ñaúng; cuõng chaúng
phaûi dieät, vì khoâng coù töôùng sinh; cuõng chaúng phaûi thaät, vì truï caùc
phaùp nhö huyeãn; cuõng chaúng phaûi hö, vì laøm lôïi ích chuùng sinh; cuõng
chaúng phaûi dôøi ñoåi, vì vöôït khoûi sinh töû; chaúng phaûi hoaïi, vì taùnh
thöôøng baát bieán; phaûi xa lìa töôùng ngoân ngöõ, vì voâ töôùng vaø taùnh töôùng
voán ñeàu khoâng.
www.daitangkinh.org
Thieän nam! Ta bieát heát caùc Ñöùc Nhö Lai nhö theá. Luùc aáy, ñoái
vôùi moân giaûi thoaùt duõng maõnh ñi khaép vôùi nieàm vui Thieàn ñònh tòch
tónh cuûa Boà-taùt ta phaân bieät roõ raøng, söï tieán trieån, thaønh töïu, quaùn saùt
tö duy, trang nghieâm kieân coá, chieáu saùng khaép caùc caûnh giôùi, vieân maõn
roäng lôùn saâu xa, tuøy thuaän truï vaøo ngaèn meù bình ñaúng, khoâng sinh
nhöõng voïng töôûng phaân bieät, baèng ñaïi Bi cöùu hoä taát caû chuùng sinh,
nhaát taâm khoâng ñoäng. Tu taäp Sô thieàn: Döùt caùc yù nghieäp, nhieáp hoùa
caùc chuùng sinh, naêng löïc trí maïnh meõ, taâm hyû vui töôi. Tu taäp Nhò
thieàn: Tö duy veà töï taùnh cuûa taát caû chuùng sinh, nhaøm chaùn sinh töû, truï
vaøo nieàm vui Nieát-baøn. Tu Tam thieàn: Coù khaû naêng döùt haún caùc noåi
khoå naõo cuûa taát caû chuùng sinh. Tu Töù thieàn: Phaùt trieån toaøn dieän
nguyeän Nhaát thieát trí, kheùo leùo laøm phaùt sinh caùc bieån Tam-muoäi,
nhaäp moân bieån giaûi thoaùt cuûa caùc Boà-taùt, du hyù thaàn thoâng cuûa taát caû
Boà-taùt, thaønh töïu taát caû söï bieán hoùa thanh tònh; baèng trí thanh tònh
nhaäp khaép phaùp giôùi.
Thieän nam! Khi tu taäp moân giaûi thoaùt naøy, ta duøng ñuû caùc
phöông tieän laøm cho taát caû chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc. Nhö: Chuùng
sinh naøo ôû taïi gia maø tham duïc, phoùng tuùng, thì giuùp hoï töôûng baát tònh,
töôûng khoâng ñaùng ñeå vui thích, töôûng ñaùng nhaøm chaùn, töôûng meät
moûi, töôûng thuùc baùch, töôûng raøng buoäc, töôûng La-saùt, töôûng voâ thöôøng,
töôûng khoå, töôûng khoâng, töôûng voâ ngaõ, töôûng voâ chuû, töôûng khoâng
ñöôïc töï taïi, töôûng giaø beänh cheát; ñeå töï hoï ñoái vôùi caûnh duïc khoâng coøn
ham thích; ñoàng thôøi cuõng khuyeân nhuû chuùng sinh, khoâng neân ñaém say
duïc laïc, maø neân ñeå taâm ñeán nieàm vui chaùnh phaùp, neân thoaùt ly gia
ñình soáng khoâng gia ñình. Neáu chuùng sinh naøo soáng nôi yeân tónh, ta seõ
giuùp hoï döùt tröø caùc aâm thanh khoâng vöøa yù. Vaøo ñeâm vaéng, ta seõ thuyeát
giaûng giaùo phaùp saâu xa cho hoï, cho hoï duyeân thuaän haïnh, môû cöûa xuaát
gia, chæ con ñöôøng chaùnh, phoùng ra aùnh saùng tröø boùng toái cho hoï, döùt
sôï haõi cho hoï, taùn döông vieäc xuaát gia, ca ngôïi coâng ñöùc traøn ñaày cuûa
Tam baûo vaø Thieän tri thöùc; ñoàng thôøi cuõng ca ngôïi haïnh gaàn guõi phuïng
söï cuùng döôøng Thieän tri thöùc.
Thieän nam! Khi ta tu moân giaûi thoaùt nhö theá; Ta ñoàng thôøi cuõng
giuùp cho caùc chuùng sinh xa haún tham lam phi phaùp, boû phaân bieät taø
vaïy; giuùp cho ngöôøi chöa laøm ñieàu aùc khoâng laøm ñieàu aùc, ngöôøi ñaõ
laøm thì ñình chæ; ngöôøi voïng töôûng coõi khoâng theå chuyeån hoùa, chöa
sinh caùc thieän phaùp, chöa tu Ba-la-maät, chöa caàu Nhaát thieát trí, chöa
phaùt nguyeän thuø thaéng, chöa phaùt ñaïi Töø bi, chöa taïo nghieäp trôøi ngöôøi
ta ñeàu giuùp cho hoï ñöôïc phaùt sinh. Ngöôøi phaùt sinh roài ta laøm cho taêng
tröôûng. Ta trao nhöõng nhaân duyeân thuaän vôùi ñaïo nhö theá, cho ñeán giuùp
hoï ñöôïc thaønh töïu trí Nhaát thieát trí.
Thieän nam! Ta chæ ñöôïc moân giaûi thoaùt duõng maõnh ñi khaép vôùi
nieàm vui Thieàn ñònh tòch tónh cuûa Boà-taùt naøy thoâi. Coøn nhö caùc Ñaïi
Boà-taùt coù ñaày ñuû nhöõng haïnh nguyeän cuûa Phoå Hieàn, thoâng ñaït heát voâ
bieân phaùp giôùi, thöôøng coù khaû naêng laøm taêng tröôûng taát caû thieän caên,
thaáu trieät trí löïc cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, an truï nôi coõi giôùi cuûa caùc Ñöùc
Nhö Lai, luoân ôû nôi sinh töû, taâm khoâng bò chöôùng ngaïi, coù khaû naêng
nhanh choùng laøm troïn veïn nguyeän Nhaát thieát trí, coù khaû naêng ñeán
khaép taát caû bieån coõi, coù khaû naêng nhìn thaáy taát caû bieån Phaät, coù khaû
naêng laéng nghe vaø giöõ gìn taát caû maây phaùp, coù khaû naêng phaù tan toái
taêm cuûa taát caû chuùng sinh, coù khaû naêng phaùt sinh taát caû aùnh saùng trí
tueä ngay trong ñeâm daøi sinh töû thì ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát
coâng ñöùc cuøng haïnh nguyeän cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! Caùch ñaây khoâng xa, beân phaûi cuûa coäi Boà-ñeà ñaïo
traøng, coù moät vò thaàn chuû veà ñeâm, teân laø Hyû Muïc Quaùn Saùt Nhaát Thieát
Chuùng Sinh. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh
Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt.
Khi aáy, vì muoán noùi laïi moân giaûi thoaùt naøy, neân Daï thaàn Phoå
Bieán Caùt Töôøng Voâ Caáu Quang noùi keä cho Ñoàng töû Thieän Taøi:
Taát caû Ñöùc Nhö Lai ba ñôøi
Ñeàu vì tín taâm maø xuaát hieän
Neáu ñöôïc maét roäng lôùn saùng ngôøi
Thì ñöôïc thaáy khaép bieån chö Phaät
OÂng quaùn thaân chö Phaät voâ caáu
Töôùng toát xinh ñeïp raát thanh tònh
Ñeàu ngoài trong chuùng hoäi ñaïo traøng
Thò hieän thaàn thoâng ôû khaép nôi
Ñöùc Thieän Theä Tyø-loâ-giaù-na
Haøng phuïc ma thaønh Phaät döôùi Boà-ñeà
www.daitangkinh.org
Tuøy theo taâm taát caû chuùng sinh.

Chuyeån xe ñaïi phaùp khaép phaùp giôùi
Phaät chöùng chaân phaùp taùnh saâu xa
Phaùp theå tòch tónh khoâng sai khaùc
Saéc thaân thanh tònh thaät ñeïp ñeõ
Hieän khaép chuùng sinh khoâng cuøng taän
Thaân Phaät roäng lôùn baát tö nghì
Khaép caû phaùp giôùi khoâng cuøng taän
Bình ñaúng hieän khaép ôû möôøi phöông
Trong taát caû coõi ñeàu ñöôïc thaáy
Haøo quang chö Phaät thöôøng bieán maõn
Chieáu khaép taát caû vi traàn coõi
AÙnh saùng ñan cheùo voâ bieân saéc
Moãi moãi troøn veïn khaép phaùp giôùi
Chaân loâng Nhö Lai noåi maây saùng
Roäng lôùn khoù löôøng khoâng cuøng taän
Chieáu khaép taát caû taâm chuùng sinh
Giuùp hoï tröø dieät heát phieàn naõo
Chaân loâng Nhö Lai noåi maây hoùa
Moãi moãi thaàn thoâng khoâng theå löôøng
Ñieàu phuïc taát caû caùc chuùng sinh
Taát caû noãi khoå ñeàu tröø dieät
Gioïng Nhö Lai troøn ñaày roäng lôùn
Thanh quang phaùt ra bieån ngoân töø
Tuoân möa ñaïi phaùp khaép chuùng sinh
Giuùp cho hoï hieåu taùnh Boà-ñeà
Phaät xöa trong voâ bieân bieån kieáp
Hoä trì cho ta tu caùc haïnh
Nay giuùp ta ñöôïc thaáy Nhö Lai
AÛnh hieän caùc bieån coõi möôøi phöông
Nhö Lai hieän thaân khaép theá gian
Baèng vôùi soá taát caû chuùng sinh
Coõi giôùi saâu xa khoù nhaäp
Ñoù cuõng chaúng phaûi trí ta bieát ñöôïc
Caùc Boà-taùt ñuû ñaïi oai ñöùc
Vaøo trong chaân loâng Ñöùc Thieän Theä

Coõi giaûi thoaùt chaúng theå tö nghì
Ta khoâng theå bieát trí chö Phaät
ÔÛ gaàn ñaây coù vò Daï thaàn
Teân Tinh Tuù Quang Ñaïi Hyû Muïc
OÂng ñeán thænh vaán söï tu haønh
Ngaøi seõ truyeàn oâng ñaïo Boà-ñeà.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi, ñaûnh leã saùt chaân vò Daï thaàn, nhieãu
quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi.
Khi cung kính tuøy thuaän vaø phuïng meänh laøm theo lôøi daïy cuûa
Thieän tri thöùc, Ñoàng töû Thieän Taøi nghó: “Baäc Thieän tri thöùc khoù thaáy
khoù gaëp. Nhôø thaáy ñöôïc Thieän tri thöùc neân taâm suy nghó khoâng bò taùn
loaïn; nhôø thaáy Thieän tri thöùc, neân phaù ñöôïc nuùi phieàn naõo vaø chöôùng
ngaïi; nhôø thaáy Thieän tri thöùc, neân coù khaû naêng nhaäp bieån ñaïi Bi cöùu
hoä chuùng sinh, nhôø thaáy Thieän tri thöùc, neân ñöôïc aùnh saùng trí tueä chieáu
khaép phaùp giôùi; nhôø thaáy Thieän tri thöùc, neân coù khaû naêng tu haønh ñaïo
Nhaát thieát trí; nhôø thaáy Thieän tri thöùc, neân coù khaû naêng thaáy bieån Phaät
khaép möôøi phöông; nhôø thaáy Thieän tri thöùc, neân ñöôïc thaáy caùc Ñöùc
Phaät chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp; mình ghi nhôù heát khoâng boû soùt”.
Nghó theá roài, ñoàng töû muoán ñeán ngay choã Thaàn chuû veà ñeâm Hyû Muïc
Quaùn Saùt Nhaát Thieát Chuùng Sinh. Cuøng Luùc aáy, thaàn Hyû Muïc duøng
söùc oai thaàn, baûo hoä Ñoàng töû Thieän Taøi, giuùp cho oâng bieát raèng thaân
caän Thieän tri thöùc, coù theå sinh thieän caên vaø phaùt trieån thaønh thuïc.
Nghóa laø laøm cho oâng bieát raèng thaân caän Thieän tri thöùc, coù theå tu taäp
ñuû caùc trôï ñaïo; bieát thaân caän Thieän tri thöùc, coù theå phaùt taâm duõng
maõnh; bieát thaân caän Thieän tri thöùc, coù theå taïo söï nghieäp khoù bò hoaïi;
bieát thaân caän Thieän tri thöùc coù theå ñöôïc naêng löïc kieân coá; bieát thaân
caän Thieän tri thöùc, coù theå nhaäp khaép voâ bieân phöông; bieát thaân caän
Thieän tri thöùc, coù theå tu haønh beàn bæ; bieát thaân caän Thieän tri thöùc, coù
theå hoaøn taát voâ bieân söï nghieäp; bieát thaân caän Thieän tri thöùc, coù theå
thöïc haønh voâ löôïng ñaïo; bieát thaân caän Thieän tri thöùc, coù theå ñöôïc naêng
löïc nhanh choùng ñeán khaép caùc coõi; bieát thaân caän Thieän tri thöùc, coù theå
khoâng rôøi choã ôû, maø vaãn ñi khaép möôøi phöông.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi laïi nghó: “Nhôø thaân caän Thieän tri
www.daitangkinh.org
thöùc, neân coù theå duõng maõnh tu taäp ñaïo Nhaát thieát trí; nhôø thaân caän
Thieän tri thöùc, neân ta coù theå nhanh choùng phaùt sinh caùc bieån ñaïi
nguyeän; nhôø thaân caän Thieän tri thöùc, neân ta coù theå laøm lôïi ích cho taát
caû chuùng sinh chòu voâ bieân khoå taän kieáp vò lai; nhôø thaân caän Thieän tri
thöùc, neân ta coù theå maëc aùo giaùp tinh taán duõng maõnh thuyeát phaùp nôi
moät cöïc vi maø gioïng noùi vang khaép phaùp giôùi; nhôø thaân caän Thieän tri
thöùc, neân ta coù khaû naêng nhanh choùng ñi ñeán khaép caùc bieån trong
möôøi phöông; nhôø thaân caän Thieän tri thöùc, neân ta coù theå tu haïnh Boà-
taùt, ñeán taän ñôøi vò lai, baèng ñöôøng ngaén nhö moät sôïi loâng; nhôø thaân
caän Thieän tri thöùc, neân trong töøng nieäm ta coù theå thöïc hieän haïnh Boà-
taùt vaø an truï troïn veïn vaøo ñòa vò Nhaát thieát trí; nhôø thaân caän Thieän tri
thöùc, neân ta coù khaû naêng nhaäp vaøo ñaïo trang nghieâm vaø thaàn löïc töï taïi
cuûa taát caû Nhö Lai trong ba ñôøi; nhôø thaân caän Thieän tri thöùc, neân duø ta
luoân nöông vaøo phaùp giôùi chöa töøng rôøi khoûi nhöng coù theå ñi khaép voâ
bieân coõi nöôùc; nhôø thaân caän Thieän tri thöùc, neân ta coù khaû naêng nhaäp
khaép moân tònh phaùp giôùi, taùch rôøi yù töôûng quaù khöù vaø vò lai, ñeå ñeán
khaép möôøi phöông. Nghó nhö theá roài, Ñoàng töû Thieän Taøi lieàn ñi ñeán
choã Thaàn chuû veà ñeâm Hyû Muïc vaø troâng thaáy vò aáy, ngoài nôi toøa Sö töû
lieân hoa, ôû trong ñaïo traøng hoäi chuùng cuûa Ñöùc Nhö Lai, nhaäp vaøo moân
giaûi thoaùt traøng voâ caáu, nhanh choùng toûa nieàm vui khaép; moãi loã chaân
loâng treân thaân vò aáy, xuaát hieän voâ soá loaïi maây hoùa thaân, ñeå tuøy theo
caên cô, maø ngaøi duøng lôøi vi dieäu, thuyeát phaùp nhieáp hoùa, khaép voâ
löôïng chuùng sinh, giuùp cho taát caû ñeàu hoan hyû vaø lôïi ích. Nghóa laø noåi
voâ löôïng maây hoùa thaân laøm ñaày khaép taát caû theá giôùi trong möôøi
phöông, thuyeát veà caùc Boà-taùt haønh Ba-la-maät cung caáp cho khaép taát caû
chuùng sinh khoâng heà luyeán tieác, giuùp cho taát caû chuùng sinh ñeàu cuøng
thöïc haønh boá thí. Phaùp giôùi chæ coù moät töôùng taâm aáy bình ñaúng, cuùng
döôøng phuïng söï khoâng khinh maïn, trong ngoaøi ñeàu boá thí, phaûi taäp boû
nhöõng thöù khoù boû. Cuõng töø moãi loã chaân loâng laïi xuaát hieän ra voâ löôïng
maây hoùa thaân ngang baèng vôùi soá chuùng sinh ñaày caû phaùp giôùi, hieän
khaép tröôùc caùc chuùng sinh; thuyeát veà thoï trì tònh giôùi khoâng bò huûy
phaïm vaø tu caùc khoå haïnh ñeàu ñöôïc vieân maõn; ñoái vôùi theá gian khoâng
coù söï nöông töïa, ñoái vôùi caùc coõi giôùi khoâng coù gì say ñaém, thuyeát veà
söï xoay vaàn cuûa sinh töû luaân hoài; thuyeát veà caùc söï khoå, vui, thaïnh, suy,
cuûa trôøi ngöôøi; thuyeát veà caùc coõi giôùi ñeàu baát tònh; thuyeát caùc phaùp
höõu vi ñeàu voâ thöôøng; thuyeát caùc phaùp höõu laäu ñeàu khoå vaø khoâng coù vò
ngoït; thuyeát taát caû caùc phaùp ñeàu khoâng, voâ ngaõ; laøm cho caùc chuùng
sinh boû haún yù töôûng sai laàm ñieân ñaûo, an truï vaøo coõi giôùi cuûa Ñöùc Nhö
Lai thaáu trieät thöôøng, laïc, ngaõ, tònh, baát tö nghì; trì giôùi cuûa Nhö Lai
moät caùch chaân thaät tuyeät ñoái; dieãn thuyeát ñuû caùc giôùi haïnh nhö theá,
höông giôùi ñöôïm nhuaàn laøm cho caùc chuùng sinh ñeàu ñöôïc thaønh thuïc.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän ñuû caùc loaïi maây thaân
baèng vôùi soá chuùng sinh; hoaëc thuyeát giaûng veà khaû naêng nhaãn chòu taát
caû caùc khoå nhö: Caét, xaû, ñaùnh ñaäp, chöûi maéng, maït saùt; nhöng taâm vò
aáy vaãn thaûn nhieân, khoâng phaãn noä, an nhieân tieáp nhaän suy nghó kyõ
löôõng, khoâng ñoïng khoâng loaïn trong taát caû caùc vieäc laøm; khoâng coù heøn
haï cuõng khoâng coù cao ngaïo, khoâng sinh ngaõ maïn vôùi caùc chuùng sinh,
quaùn saùt saâu saéc veà caùc phaùp taùnh. Hoaëc thuyeát veà taâm Boà-ñeà khoâng
cuøng taän, vì taâm khoâng taän neân trí cuõng khoâng taän, caét ñöùt heát phieàn
naõo cuûa caùc chuùng sinh. Hoaëc thuyeát veà thaân khoâng ñaày ñuû, xaáu xa
baàn tieän, hình töôùng thoâ bæ, laøm cho hoï sinh taâm nhaøm chaùn, tìm caùch
tröø boû; beân caïnh nhöõng nhaân nhö theá laïi khen ngôïi thaân voâ thöôïng,
xinh ñeïp, thanh tònh, cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, giuùp cho hoï vui veû. Laøm
thaønh thuïc chuùng sinh baèng nhöõng phöông tieän nhö theá.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän maây thaân ñuû caùc loaïi
baèng vôùi soá chuùng sinh, roài tuøy theo sôû thích chuùng sinh maø thuyeát veà
söï tinh taán duõng maõnh tu phaùp trôï ñaïo Nhaát thieát trí, tinh taán duõng
maõnh daäp taét ma oaùn, tinh taán duõng maõnh phaùt taâm Boà-ñeà baát thoaùi
baát ñoäng, tinh taán duõng maõnh ñoä caùc chuùng sinh thoaùt khoûi bieån sinh
töû, tinh taán duõng maõnh tröø dieät taát caû caùc naïn veà ñöôøng aùc, tinh taán
duõng maõnh duøng söùc trí tueä phaù nuùi voâ trí, tinh taán duõng maõnh phuïng
söï cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai taâm khoâng nhaøm chaùn, tinh taán duõng
maõnh thoï trì phaùp luaân cuûa taát caû chö Phaät khoâng thieáu soùt, tinh taán
duõng maõnh phaù tan taát caû caùc nuùi phieàn naõo saâu naëng heát söùc chöôùng
ngaïi, tinh taán duõng maõnh giaùo hoùa laøm thaønh thuïc taát caû chuùng sinh,
tinh taán duõng maõnh laøm trang nghieâm thanh tònh taát caû coõi Phaät, laøm
thuaàn thuïc chuùng sinh baèng nhöõng phöông tieän nhö theá.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän voâ löôïng maây thaân
www.daitangkinh.org
baèng vôùi soá chuùng sinh; roài duøng moïi phöông tieän giuùp cho caùc chuùng
sinh, dieät tröø öu buoàn, thöông tieác, khoå naõo, taâm hoan hyû, döùt boû yù
xaáu, nhaøm chaùn caùc duïc; roài giaûng veà ñöùc taùnh hoã theïn giuùp cho
chuùng sinh tích chöùa caùc thieän caên, hoaëc thuyeát veà phaïm haïnh thanh
tònh tuyeät ñoái; hoaëc thuyeát caùc duïc laø coõi giôùi cuûa ma, laøm cho hoï
khieáp sôï hieän caûnh, khoâng thích duïc laïc cuûa theá gian, an truï phaùp A-
lan-nhaõ, tieáp nhaän nieàm vui cuûa chaùnh phaùp. Theo thöù töï maø nhaäp vaøo
nieàm vui töø caùc Tam-muoäi cuûa phaùp thieàn ñònh, giuùp hoï tö duy quaùn
saùt, dieät tröø taát caû phieàn naõo ñaõ coù, khen ngôïi tính tình, chæ baøy söï voâ
sinh. Laïi dieãn thuyeát caùc bieån Tam-muoäi cuûa taát caû Boà-taùt thaàn löïc
bieán hieän, töï taïi daïo khaép; laøm cho caùc chuùng sinh vui veû thích thuù, rôøi
xa noãi hoang mang sôï haõi, khieán taâm hoï thanh tònh, tính tình thuaàn
thuïc, caùc caên beùn nhaïy, coù khaû naêng tieáp nhaän vaø thoï duïng, quyù troïng
giaùo phaùp, tu taäp tieán trieån. Thaønh töïu chuùng sinh baèng nhöõng phöông
tieän nhö theá.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän ñuû loaïi maây thaân,
baèng soá chuùng sinh, ñeå giaûng cho hoï veà vieäc ñi ñeán taát caû coõi Phaät
thaân caän phuïng söï cuùng döôøng caùc Ñöùc Phaät, cho ñeán sö tröôûng, chaân
Thieän tri thöùc, thoï trì taát caû xe giaùo phaùp cuûa chö Phaät, laïi dieãn thuyeát
vaø khen ngôïi taát caû bieån Nhö Lai, quaùn saùt taát caû bieån phaùp moân, chæ
baøy taùnh vaø töôùng cuûa taát caû caùc phaùp, khueách tröông taát caû caùc moân
Tam-muoäi, chieáu saùng coõi giôùi trí tueä, laøm khoâ bieån nghi cuûa taát caû
chuùng sinh, ñeå chæ roõ trí Kim cöông, huûy hoaïi nuùi taø kieán, caát cao vaàng
maët trôøi tueä, xoùa tan caùc boùng toái; giuùp cho taát caû ñeàu hoan hyû vaø
thaønh Nhaát thieát trí.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän ñuû caùc loaïi maây
thaân, baèng soá chuùng sinh, hieän ñuû nhöõng saéc töôùng, ñuû caùc hình daùng
vaø thaân baát tö nghì, ñeå ñeán tröôùc taát caû chuùng sinh, roài tuøy theo caên cô
cuûa hoï maø duøng ñuû caùc ngoân ngöõ vaø phöông thöùc daïy baûo ñeå thuyeát
phaùp cho hoï hoaëc noùi veà phöôùc löïc vaø thaàn thoâng cuûa theá gian; hoaëc
noùi ba coõi ñeàu ñaùng sôï, laøm cho hoï khoâng taïo haïnh nghieäp cuûa theá
gian, traùnh xa ba coõi, ra khoûi röøng giaø kieán chaáp; hoaëc khen ngôïi ñaïo
Nhaát thieát trí, giuùp hoï vöôït khoûi taát caû haøng Thanh vaên vaø Bích-chi-
phaät; hoaëc dieãn thuyeát khoâng truï vaøo sinh töû, khoâng döøng ôû Nieát-baøn,
giuùp cho hoï khoâng thieân veà höõu vi hoaëc voâ vi, khoâng vui buoàn khi
ñöôïc kính troïng hoaëc bò xem thöôøng; hoaëc dieãn noùi veà vieäc khi coøn ôû
thieân cung cho ñeán luùc ngoài nôi ñaïo traøng thaønh Ñaúng chaùnh giaùc laøm
cho hoï thích phaùt taâm Boà-ñeà, chæ baøy moân phöông tieän quyeàn xaûo Ba-
la-maät nhö theá, ñeå giaùo hoùa cho taát caû chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc vaø
giuùp hoï ñaït ñöôïc Nhaát thieát trí tuyeät ñoái.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän ñuû caùc loaïi maây thaân
baèng soá cöïc vi traàn trong taát caû theá giôùi, hieän tröôùc taát caû chuùng sinh,
trong töøng nieäm hieän roõ taát caû haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn,
trong töøng nieäm hieän roõ ñaïi nguyeän thanh tònh ñaày khaép phaùp giôùi,
trong töøng nieäm hieän laøm trang nghieâm thanh tònh taát caû bieån theá giôùi,
töøng nieäm hieän söï cuùng döôøng cho taát caû bieån Nhö Lai, trong töøng
nieäm hieän ra söï nhaäp vaøo taát caû bieån phaùp moân, trong töøng nieäm hieän
ra söï nhaäp vaøo bieån theá giôùi nhieàu nhö cöïc vi traàn trong taát caû bieån
coõi, trong töøng nieäm hieän roõ söï tu haønh ñaïo Nhaát thieát trí thanh tònh
trong taát caû coõi taän kieáp vò lai, töøng nieäm hieän ra söï nhaäp vaøo naêng löïc
caùc Ñöùc Nhö Lai khaép möôøi phöông, töøng nieäm bieåu hieän söï nhaäp taát
caû bieån phöông tieän trong ba ñôøi, trong töøng nieäm bieåu hieän vieäc ñi
ñeán taát caû coõi, hieän ñuû caùc thaàn thoâng bieán hoùa töï taïi, trong töøng nieäm
bieåu hieän ñuû caùc haïnh nguyeän cuûa taát caû Boà-taùt. Bieåu hieän nhöõng
nguyeän Ba-la-maät nhö theá, giuùp cho caùc chuùng sinh an truï vaøo Nhaát
thieát trí vaø nhöõng vieäc laøm nhö theá noái tieáp khoâng ngöøng.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän maây thaân bieán hoùa
baèng ñuû caùc loaïi taâm cuûa taát caû chuùng sinh; ñeán tröôùc taát caû chuùng
sinh, thuyeát veà söï tích taäp phaùp trôï ñaïo Nhaát thieát trí cuûa caùc Boà-taùt ñoù
laø: Naêng löïc voâ bieân teá, naêng löïc khoâng bò phaù hoaïi; naêng löïc khoâng
cuøng taän; naêng löïc tu haïnh voâ thöôïng, khoâng coøn thoaùi chuyeån; naêng
löïc khoâng giaùn ñoaïn; naêng löïc khoâng coøn ñaém nhieãm phaùp sinh töû;
naêng löïc coù khaû naêng phaù taát caû ma quaân; naêng löïc traùnh xa taát caû buïi
caáu phieàn naõo; naêng löïc coù khaû naêng phaù taát caû nuùi nghieäp chöôùng;
naêng löïc truï taát caû kieáp tu haïnh ñaïi Bi khoâng bieát moûi meät; naêng löïc
laøm chaán ñoäng taát caû coõi cuûa caùc Ñöùc Phaät laøm cho caùc chuùng sinh
hoan hyû; naêng löïc chuyeån phaùp luaân khaép caû theá gian. Duøng nhöõng
naêng löïc Ba-la-maät nhö theá-laøm phöông tieän ñeå thaønh thuïc cho caùc
www.daitangkinh.org
chuùng sinh ñaït ñeán Nhaát thieát trí.

Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän maây thaân bieán hoùa,
vôùi ñuû caùc saéc töôùng, ngang baèng vôùi caùc loaïi taâm khaùc nhau cuûa taát
caû chuùng sinh, ñeán khaép voâ löôïng theá giôùi trong möôøi phöông; roài tuøy
theo taâm cuûa chuùng sinh maø dieãn thuyeát veà taát caû trí vaø haïnh cuûa Boà-
taùt. Ñoù laø thuyeát veà trí nhaäp nôi bieån theá giôùi cuûa taát caû chuùng sinh,
thuyeát veà trí nhaäp vaøo bieån taâm cuûa taát caû chuùng sinh; thuyeát veà trí
nhaäp vaøo bieån caên cuûa taát caû chuùng sinh; thuyeát veà trí nhaäp vaøo bieån
haïnh cuûa taát caû chuùng sinh; thuyeát veà trí hoùa ñoä, ñieàu phuïc vaø laøm
thaønh thuïc taát caû chuùng sinh, chöa töøng lôõ dòp; thuyeát veà trí phaùt ra aâm
thanh khaép caû phaùp giôùi, thuyeát veà trí trong töøng nieäm coù ôû khaép caû
bieån phaùp giôùi; thuyeát veà trí trong töøng nieäm bieát taát caû bieån theá giôùi
bò hoaïi dieät, thuyeát veà trí trong töøng nieäm bieát taát caû bieån theá giôùi,
thaønh truï trang nghieâm hình töôùng khaùc nhau, thuyeát veà trí trong töøng
nieäm, baèng thaàn thoâng töï taïi thaân caän cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai vaø
tieáp nhaän chaùnh phaùp. Bieåu hieän trí Ba-la-maät nhö theá, laøm cho caùc
chuùng sinh vui möøng, phaán khôûi, thích thuù, taâm hoï tòch tónh, sinh ra
hieåu bieát roõ raøng ñeå caàu Nhaát thieát trí khoâng coøn thoaùi chuyeån; nhö
thuyeát veà Ba-la-maät cuûa Boà-taùt vôùi nhöõng caùch ñieàu phuïc vaø laøm
thaønh thuïc chuùng sinh, trong moïi thôøi gian, thuaän theo ñuû caùc taâm, bieát
ñuû caùc caên taùnh, laøm cho hoï beùn nhaïy, coù theå ñaûm nhaän söï vieäc, coù
theå sinh naêng löïc yeâu thích vaø tin hieåu chaéc chaén vaøo Nhaát thieát trí
moät caùch troïn veïn tuyeät ñoái. Tuyeân thuyeát ñuû caùc phaùp haønh cuûa taát
caû Boà-taùt, ñeå laøm cho chuùng sinh lôïi ích vaø thaønh thuïc.
Cuõng töø nôi moãi loã chaân loâng, laïi xuaát hieän coõi tu taäp coâng ñöùc
töø luùc môùi phaùt taâm cuûa vò Daï thaàn. Nhö phuïng söï caùc baäc Thieän tri
thöùc; thaân caän caùc Ñöùc Phaät; tu taäp thieän phaùp. Haønh Boá thí ba-la-maät,
döùt boû nhöõng thöù khoù boû haønh trì Giôùi ba-la-maät, boû ngoâi vua giaøu
sang töï taïi, cung ñieän quyeán thuoäc, xuaát gia hoïc ñaïo, baèng taâm taêng
thöôïng. Haønh Nhaãn nhuïc ba-la-maät, coù theå nhaãn chòu ñuû caùc noãi khoå,
nhöõng vieäc khoù thöïc hieän cuûa theá gian, cho ñeán söï thanh tònh troïn veïn
cuûa Boà-taùt, vieäc tu khoå haïnh, vieäc hoä trì chaùnh phaùp taát caû ñeàu vöõng
chaéc, nhöng taâm aáy khoâng ñoäng, cuõng coù khaû naêng nhaãn chòu, taát caû
chuùng sinh noùi aùc, laøm aùc, ñoái vôùi baûn thaân mình; nhaãn vôùi taát caû söï
nghieäp laø khoâng ñeå hoaïi maát; nhaãn vôùi taát caû phaùp laø nieàm tin maïnh
meõ troïn veïn, hieåu roõ söï thaät; nhaãn caùc phaùp taùnh laø coù theå tö duy chaéc
chaén khoâng coù phaân bieät. Haønh Tinh taán ba-la-maät laø phaùt sinh haïnh
Nhaát thieát trí, thaønh töïu taát caû Phaät phaùp, thaønh thuïc cho toaøn theå maø
khoâng bò thoaùi chuyeån. Haønh Thieàn ñònh ba-la-maät laø thanh tònh tuyeät
ñoái ngöôøi haønh Thieàn ba-la-maät aáy, coù nhöõng vaät duïng rieâng, phaûi coù
söï chuyeân caàn khaån caàu, söï tu haønh, söï thaønh töïu, söï thanh tònh, söï
phaùt sinh Tam-muoäi vaø thaàn thoâng troïn veïn; vieäc nhaäp vaøo moân bieån
Tam-muoäi ñeàu ñöôïc hieän roõ. Haønh Trí tueä ba-la-maät, taâm khoâng chaáp
tröôùc; ngöôøi haønh Trí tueä ba-la-maät aáy, coù nhöõng vaät duïng rieâng nhö
maët trôøi ñaïi trí tueä thanh tònh, maây ñaïi trí tueä, kho ñaïi trí tueä, bieån ñaïi
trí tueä, haïnh ñaïi trí tueä, cöûa ñaïi trí tueä, taát caû ñeàu hieän roõ. Laïi thò hieän
söï tu haønh moân Phöông tieän ba-la-maät, ngöôøi haønh moân phöông tieän
aáy coù vaät duïng rieâng coù tu haønh, coù theå taùnh, coù lyù thuù, coù thanh tònh,
coù söï töông öng taát caû ñeàu hieän roõ. Haønh Nguyeän ba-la-maät, ngöôøi
haønh haïnh nguyeän naøy coù theå taùnh, coù thaønh töïu, coù tu taäp, coù kheá hôïp
caùc vieäc, taát caû ñeàu hieän roõ. Haønh Löïc ba-la-maät, ngöôøi haønh Löïc ba-
la-maät aáy coù vaät duïng rieâng, coù nhaân duyeân, coù lyù thuù, coù dieãn thuyeát
vaø coù söï kheá hôïp caùc vieäc, taát caû ñeàu hieän roõ. Haønh Trí ba-la-maät,
ngöôøi haønh trí aáy, coù vaät duïng rieâng, coù theå taùnh, coù tu haønh, coù thaønh
töïu, coù phaùt sinh, coù thanh tònh, coù xöù sôû, coù taêng tröôûng, coù thaâm
nhaäp, coù aùnh saùng, coù bieåu hieän, coù lyù thuù, coù söï kheá hôïp caùc vieäc, coù
khaû naêng giaûng traïch, coù caùc haønh töôùng, coù phaùp töông öng, coù phaùp
nhieáp hoùa, bieát phaùp, bieát nghieäp, bieát coõi, bieát kieáp, bieát ñôøi, bieát
Phaät xuaát hieän, bieát Phaät, bieát Boà-taùt, bieát taâm Boà-taùt, quaû vò cuûa Boà-
taùt, vaät duïng rieâng cuûa Boà-taùt, söï höôùng ñeán cuûa Boà-taùt, söï hoài höôùng
cuûa Boà-taùt, vieäc laøm cuûa Boà-taùt, ñaïi nguyeän cuûa Boà-taùt, xe phaùp cuûa
Boà-taùt, söï thanh loïc cuûa Boà-taùt, bieån phaùp cuûa Boà-taùt, bieån phaùp moân
cuûa Boà-taùt, doøng nöôùc phaùp cuûa Boà-taùt, kho phaùp ngaàm cuûa Boà-taùt,
phaùp lyù thuù cuûa Boà-taùt, taát caû nhöõng coõi giôùi kheá hôïp vôùi Trí ba-la-maät
nhö theá ñeàu hieän roõ. Töø moãi loã chaân loâng, treân thaân vò Thaàn chuû veà
ñeâm aáy ñeàu hieän ñaày ñuû möôøi ñoä nhö theá, ñeå giaùo hoùa vaø laøm thaønh
thuïc taát caû chuùng sinh.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi laïi thaáy nôi moãi loã chaân loâng treân
www.daitangkinh.org
thaân cuûa thaàn chuû Daï Hyû Muïc Quaùn Saùt Nhaát Thieát Chuùng Sinh, xuaát
hieän voâ löôïng maây thaân töông töï hình töôùng chuùng sinh. Nhö xuaát hieän
maây töông töï thaân trôøi Saéc cöùu caùnh, trôøi Thieän hieän, trôøi Thieän kieán,
trôøi Voâ nhieät, trôøi Voâ phieàn. Xuaát hieän maây töông töï thaân trôøi Quaûng
quaû, trôøi Phöôùc sinh, trôøi Voâ vaân. Xuaát hieän maây töông töï thaân trôøi
Bieán tònh, trôøi Voâ löôïng tònh, trôøi Thieåu tònh. Xuaát hieän maây töông töï
thaân trôøi Cöïc quang tònh, trôøi Voâ löôïng quang, trôøi Thieåu quang. Xuaát
hieän maây töông töï thaân trôøi Ñaïi phaïm, trôøi Phaïm phuï, trôøi Phaïm
chuùng. Xuaát hieän maây töông töï thaân trôøi Tha hoùa töï taïi, trôøi Hoùa laïc,
trôøi Ñaâu-suaát, trôøi Tu-daï-ma, trôøi Ñao-lôïi, taát caû vua trôøi, theå nöõ vaø
caùc Thieân töû nhö theá. Xuaát hieän maây töông töï thaân Ñeà-ñaàu-laïi-tra, vua
Caøn-thaùt-baø, nöõ Caøn-thaùt-baø, con Caøn-thaùt-baø. Xuaát hieän maây töông
töï thaân vua Cöu-baøn-traø Tyø-laâu-laëc-xoa, nöõ Cöu-baøn-traø, con Cöu-
baøn-traø. Xuaát hieän maây töông töï thaân Long vöông Ty-laâu-baùt-xoa,
Long nöõ vaø Long töû. Xuaát hieän maây töông töï thaân vua Daï-xoa Tyø-sa-
moân, nöõ Daï-xoa vaø con Daï-xoa. Xuaát hieän maây töông töï nhö thaân vua
Khaån-na-la ñaïi thoï, nöõ Khaån-na-la vaø con Khaån-na-la. Xuaát hieän maây
töông töï nhö thaân vua Ma-haàu-la-giaø dieäu trí, nöõ Ma-haàu-la-giaø vaø con
Ma-haàu-la-giaø. Xuaát hieän maây töông töï thaân vua Ca-laàu-la ñaïi theá toác
taät löïc, nöõ Ca-laàu-la vaø con Ca-laàu-la. Xuaát hieän maây töông töï thaân
vua A-tu-la La-haàu, nöõ A-tu-la vaø con A-tu-la. Xuaát hieän maây töông töï
thaân vua Dieâm-la phaùp, nöõ Dieâm-la vöông vaø con Dieâm-la vöông.
Xuaát hieän maây töông töï thaân caùc vò vua, phu nhaân, hoaøng töû vaø coâng
chuùa. Xuaát hieän ñuû caùc loaïi maây thaân trong caùc ñöôøng nhö theá. Xuaát
hieän maây coù caùc töôùng töông töï thaân caùc haøng Thanh vaên, Ñoäc giaùc,
Boà-taùt vaø chö Phaät. Xuaát hieän thaân töông töï thaân cuûa taát caû thaàn ñaát,
thaàn nöôùc, thaàn löûa, thaàn gioù, thaàn soâng, thaàn bieån, thaàn nuùi, thaàn
röøng, thaàn chuû luùa, thaàn chuû thuoác, thaàn chuû caây, thaàn chuû ñaát, thaàn
chuû thaønh, thaàn chuû ngaøy, thaàn chuû ñeâm, thaàn chuû khoâng, thaàn chuû
phöông, thaàn chuû chuùng, thaàn tuùc haønh, thaàn chuû ñaïo traøng, cho ñeán
thaàn chaáp Kim cöông, khaép möôøi phöông ñaày caû phaùp giôùi. Hieän tröôùc
taát caû chuùng sinh, vôùi ñuû caùc aâm thanh. Ñoù laø tieáng phong luaân, tieáng
thuûy luaân, tieáng löûa chaùy, tieáng nöôùc bieån daâng, tieáng ñoäng ñaát, tieáng
nuùi va chaïm, tieáng thieân thaønh chaán ñoäng, tieáng Ma-ni chaïm nhau,
tieáng Thieân vöông, tieáng Long vöông, tieáng Daï-xoa vöông, tieáng Caøn-
thaùt-baø vöông, tieáng A-tu-la vöông, tieáng Ca-laàu-la vöông, tieáng
Khaån-na-la vöông, tieáng Ma-haàu-la-giaø vöông, tieáng nhaân vöông,
tieáng Phaïm vöông, tieáng Thieân nöõ ca vònh, tieáng aâm nhaïc cuûa chö
Thieân, tieáng Ma-ni baûo vöông, tieáng Thanh vaên, tieáng Ñoäc giaùc, tieáng
Boà-taùt. Duøng caùc aâm thanh nhö theá ñeå dieãn thuyeát veà söï tuaàn töï vaø
lieân tuïc tích taäp coâng ñöùc cuûa thaàn chuû Daï Hyû Muïc Quaùn Saùt Chuùng
Sinh keå töø khi môùi phaùt taâm; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc tu taäp thieän caên, söï
tuaàn töï vaø lieân tuïc phaùt taâm Boà-ñeà; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc tu voâ löôïng
Ba-la-maät; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc cheát choã naøy sinh nôi kia vaø danh
hieäu cuûa vò aáy; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc thaân caän baïn beø vaø phuïng söï caùc
Ñöùc Phaät; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc chaáp nhaän caùc loaïi xe phaùp cuûa caùc
Ñöùc Nhö Lai, söï tuaàn töï vaø lieân tuïc thoï trì chaùnh phaùp, söï tuaàn töï vaø
lieân tuïc tu haïnh Boà-taùt; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc nhaäp caùc Tam-muoäi, söï
tuaàn töï vaø lieân tuïc duøng naêng löïc Tam-muoäi thaáy caùc Ñöùc Phaät; söï
tuaàn töï vaø lieân tuïc thaáy khaép caùc coõi; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc bieát heát
caùc kieáp; söï tuaàn töï vaø lieân tuïc thaâm nhaäp phaùp giôùi; söï tuaàn töï vaø lieân
tuïc quaùn saùt chuùng sinh, söï tuaàn töï vaø lieân tuïc nhaäp bieån giaùo phaùp; söï
tuaàn töï vaø lieân tuïc bieát caùc chuùng sinh sinh nôi naøy töû nôi kia; ñöôïc
Thieân nhó thanh tònh, neân tuaàn töï vaø lieân tuïc nghe taát caû aâm thanh, ñuû
caùc bieän taøi vaø tuøy thuaän tö duy, ñöôïc Thieân nhaõn thanh tònh, neân tuaàn
töï vaø lieân tuïc thaáy taát caû maøu saéc, ñuû caùc loaïi hình töôùng vaø kheùo leùo,
ñöôïc Tha taâm trí neân tuaàn töï vaø lieân tuïc bieát taâm cuûa chuùng sinh, ñöôïc
tuùc truï trí, neân tuaàn töï vaø lieân tuïc bieát taát caû söï vieäc trong ñôøi tröôùc;
ñöôïc thaàn tuùc trí thoâng töï taïi baát tö nghì khoâng nöông töïa, khoâng taïo
taùc, neân tuaàn töï vaø lieân tuïc ñi khaép caùc coõi trong möôøi phöông; ñöôïc
phaùp giaûi thoaùt khaùc nhau cuûa Boà-taùt, nhaäp bieån giaùo phaùp giaûi thoaùt
chaúng theå nghó baøn cuûa Boà-taùt, an truï nôi taâm töôûng cuûa Boà-taùt; ñöôïc
Du Boä duõng maõnh cuûa Boà-taùt, an truï nôi taâm töôùng cuûa Boà-taùt; laøm
quyeán thuoäc cuûa Boà-taùt, gia nhaäp vaøo ñaïo traøng cuûa Boà-taùt, tuaàn töï vaø
lieân tuïc coù nhöõng coâng ñöùc nhö theá taát caû ñeàu dieãn thuyeát, hieän roõ vaø
phaân bieät, ñeå thaønh töïu chuùng sinh. Trong töøng nieäm ngay luùc dieãn
thuyeát nhö theá coù voâ löôïng voâ löôïng coõi cuûa chö Phaät khaép möôøi
phöông, ñeàu ñöôïc laøm cho thanh tònh trang nghieâm vaø ñoä thoaùt voâ
www.daitangkinh.org
löôïng chuùng sinh nôi ñöôøng aùc; giuùp cho voâ löôïng chuùng sinh sinh vaøo
coõi trôøi, coõi ngöôøi, giaøu sang nhaøn nhaõ; laøm cho voâ löôïng chuùng sinh
thoaùt khoûi bieån sinh töû; laøm cho voâ löôïng chuùng sinh an truï vaøo haøng
Thanh vaên vaø Bích-chi-phaät; laøm cho voâ löôïng chuùng sinh ñöôïc phaùp
moân cuûa Boà-taùt; laøm cho voâ löôïng chuùng sinh truï ôû haøng trí cuûa Nhö
Lai.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 19

Khi thaáy vaø nghe taát caû nhöõng vieäc hy höõu ñaõ hieän ôû treân, Ñoàng
töû Thieän Taøi quaùn saùt töøng nieäm, tö duy thaáu trieät, laàn löôït tu haønh
nhaäp, an truï vaø thaønh töïu troïn veïn. Ñoàng töû nöông oai thaàn cuûa Ñöùc
Phaät vaø naêng löïc cuûa giaûi thoaùt neân ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt traøng voâ
caáu, naêng löïc thaät nhanh choùng laøm vui khaép chaúng theå nghó baøn cuûa
Boà-taùt. Vì sao? Vì töø xöa, ñoàng töû ñaõ töøng tu haønh vôùi vò Thaàn chuû veà
ñeâm aáy, ñöôïc oai löïc cuûa Ñöùc Nhö Lai gia trì, ñöôïc thieän caên baát tö
nghì hoã trôï, ñöôïc caùc caên cuûa Boà-taùt, ñöôïc sinh vaøo doøng toân quyù cuûa
Ñöùc Nhö Lai, ñöôïc söï giuùp ñôõ bôûi naêng löïc baïn beø, ñöôïc söï hoä nieäm
cuûa Ñöùc Nhö Lai, ñaõ töøng ñöôïc Ñöùc Nhö Lai Tyø-loâ-giaù-na hoùa ñoä vaø
phaàn thieän caên aáy cuõng ñaõ thaønh thuïc, coù khaû naêng tu haïnh cuûa Boà-taùt
Phoå Hieàn. Luùc ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy, roài Ñoàng töû Thieän Taøi vui
möøng, nöông oai thaàn cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai khaép möôøi phöông, chaép
tay höôùng veà Thaàn chuû veà ñeâm Hyû Muïc Quaùn Saùt, duøng keä khen ngôïi:
Ngaøi ôû trong voâ löôïng ñaïi kieáp
Kheùo hoïc phaùp saâu xa cuûa Phaät
Tuøy theo taát caû loaøi chuùng sinh
Hieän roõ saéc thaân khoâng chaáp tröôùc
Bieát roõ caùc chuùng sinh chìm ñaém
Taâm treû daïi khoâng chuû khoâng thaân
Duøng thaàn thoâng hieän ñuû loaïi thaân
Giaûng daïy chaùnh phaùp ñieàu phuïc hoï
www.daitangkinh.org
Phaùp thaân tòch tónh khoâng coù hai

Khoâng nöông, khoâng chaáp, khoâng phaân bieät
Vì ñoä chuùng sinh neân hieän khaép
Dieãn thuyeát chaùnh phaùp hoùa ñoä hoï
Ngaøi ñoái caùc uaån, xöù vaø giôùi
Hieån phaùp ñeàu khoâng, khoâng chaáp tröôùc
Thò hieän thaân saéc töôùng ñeïp ñeõ
Dieãn thuyeát chaùnh phaùp ñeå giaùo hoùa
Khoâng vöôùng trong ngoaøi taát caû phaùp
Ñaõ thoaùt voâ bieân bieån sinh töû
Muoán nhoå chuùng sinh khoûi höõu voâ
Hieän thaân ñoàng loaïi khaép moïi nôi
Taâm Thaàn ñoái vôùi taát caû caûnh
Xa haún caùc duïc vaø phaân bieät
Vì khaép caùc chuùng sinh si aùm
Neâu phaùp töï giaùc ñeå hoùa ñoä
Taâm ngaøi thöôøng truï nôi Tam-muoäi
Traûi qua nhieàu kieáp khoâng dao ñoäng
Chaân loâng treân thaân hieän maây ñoä
Ñeå cuùng Thieän Theä khaép möôøi phöông
Thaàn nhaäp moân möôøi löïc cuûa Phaät
Töøng nieäm coù voâ bieân phöông tieän
Tuøy hieän öùng hoùa ñeàu khaùc caû
Nhieáp ñoä khaép taát caû chuùng sinh
Thaàn quaùn thaáu trieät caùc bieån höõu
Ñuû caû nghieäp löïc vaø trang nghieâm
ÔÛ trong ñaïo phaùp khoâng chöôùng ngaïi
Thuyeát giaûng giuùp taâm hoï thanh tònh
Saéc töôùng thaân ngaøi nhö Phoå Hieàn
Thanh tònh saùng ñeïp khoâng gì saùnh
Tuøy söï mong muoán cuûa chuùng sinh
Ñeàu hieän roõ khaép ôû theá gian.
Khi duøng lôøi keä hay khen ngôïi Thaàn chuû veà ñeâm roài Ñoàng töû
–Baïch Thaùnh giaû! Thaùnh giaû phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà ñaõ bao
laâu roài vaø ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy ôû khoaûng thôøi gian naøo?
Baáy giôø, Daï thaàn duøng keä ñaùp:
Ta nhôù raát nhieàu kieáp ñaõ qua
Nhieàu hôn soá vi traàn coõi Phaät
Coù coõi Ma-ni an laïc quang
Thuoäc kieáp Tòch tónh Ñaïi aâm thanh
Trong coõi aáy coù boán ñaïi chaâu
Chu vi traêm ngaøn muoân öùc trieäu
Trong aáy coù moät töù thieân haï
Teân Ma-ni Sôn chuùng saéc quang
Trong aáy coù ñoâ thaønh roäng lôùn
Traêm ngaøn vaïn öùc na-do-tha
Beân trong coù moät thaønh cuûa vua
Teân Chuùng Höông Quang Ma-ni Traøng
Toâ ñieåm baèng ñuû caùc loaïi baùu
Trôøi ngöôøi ai thaáy cuõng vui veû
Thôøi aáy coù moät Chuyeån luaân vöông
Teân Quaûng Ñaïi Thaân laøm theá chuû
Troïn veïn caû ba möôi hai töôùng
Ñuû caùc veû ñeïp trang nghieâm thaân
AÙnh saùng maøu chaân kim tuyeät ñeïp
Sinh ra töø hoa sen thanh tònh
Töï taïi bay leân phoùng haøo quang
AÙnh saùng chieáu khaép coõi Dieâm-phuø
Ñöùc Luaân Vöông aáy coù ngaøn con
Töôùng tuaán tuù uy theá maïnh meõ
Vöông thaàn phuï taù coù moät vaïn
Trí tueä ña vaên ñuû moïi maët
Hoaøng haäu cung phi ñeán möôøi öùc
Ñeàu nhö Thieân nöõ ñeïp taâm ngöôøi
Taâm taùnh hieàn hoøa chìu yù vua
Luoân luoân khôûi töø taâm maø phuïc vuï
Vua duøng chaùnh phaùp lôïi chuùng sinh
Chaùnh phaùp truyeàn trao khaép boán chaâu
Ñaïi ñòa, Thieát vi ñeàu thaàn phuïc
www.daitangkinh.org
Giaøu sang sung tuùc ngöôøi an vui

Thuôû aáy, ta laø Baûo Nöõ vua
Lôøi noùi thanh tao nhö Phaïm aâm
Thaân quang chieáu saùng ngaøn do-tuaàn
Saùng nhö maøu chaân kim voâ caáu
Moät hoâm vöøng döông vöøa khuaát nuùi
Bao nhieâu tieáng nhaïc cuõng vöøa döøng
Ñaïi vöông cuøng ta vaø cung phi
Taát caû moïi ngöôøi ñeàu yeân nguû
Thôøi aáy coù Ñöùc Phaät ra ñôøi
Hieäu laø Caùt Töôøng Coâng Ñöùc Haûi
Hieån hieän voâ löôïng söùc thaàn thoâng
Khaép caùc theá giôùi trong möôøi phöông
Laïi phoùng voâ löôïng bieån aùnh saùng
Nhieàu nhö vi traàn taát caû coõi
Thò hieän ñuû caùc thaân töï taïi
Ñaày khaép möôøi phöông khoâng cuøng taän
Nuùi non ñaïi ñòa ñeàu chaán ñoäng
Phaùt tieáng baùo khaép Phaät xuaát hieän
Trôøi, ngöôøi, Long chuùng, A-tu-la
Nghe Phaät xuaát theá ñeàu hoan hyû
Laïi töø nôi moãi loã chaân loâng
Hieän bieån thaàn bieán hoùa thaân Phaät.
Theá giôùi nôi möôøi phöông ñeàu ñaày khaép
Tuøy taâm chuùng sinh thuyeát dieäu phaùp
Vaøo ñeâm hoâm aáy ta naèm moäng
Thaáy Phaät hieän ñuû caùc thaàn bieán
Vaø nghe dieãn noùi phaùp saâu xa
Vui möøng meán moä chöa töøng coù
Baáy giôø, möôøi ngaøn thaàn chuû ñeâm
Ñöùng treân khoâng trung nôi vöông cung
Cuøng nhau khen ngôïi coâng ñöùc Phaät
Duøng gioïng thanh tao ñaùnh thöùc ta
Hoaøng haäu taøi trí daäy ñi thoâi
Phaät ñaõ xuaát hieän trong nöôùc baø
Traêm ngaøn bieån kieáp khoù ñöôïc gaëp

Ngöôøi thaáy ñöôïc lôïi laïc, thanh tònh
Ta chôït tænh daäy taâm cung kính
Lieàn thaáy aùnh saùng ñeïp thanh tònh
Xem aùnh saùng naøy töø ñaâu ñeán
Thaáy Phaät ngoài nôi coäi Boà-ñeà
Thaân xinh ñeïp ba möôi hai töôùng
Maøu saéc tuyeät vôøi hôn nuùi baùu
Laïi töø taát caû loã chaân loâng.
Ñeàu phoùng bieån aùnh saùng roäng lôùn
Khi troâng thaáy theá ta vui möøng
Lieàn phaùt taâm roäng lôùn hieám coù
Nguyeän ta cuõng ñöôïc nhö Theá Toân
Ñaày ñuû söùc thaàn thoâng roäng lôùn
Ngay luùc aáy, ta ñi ñaùnh thöùc
Ñaïi vöông, cung phi vaø quyeán thuoäc
Ñeå cuøng ñöôïc thaáy haøo quang Phaät
Taát caû moïi ngöôøi ñeàu vui möøng
Luùc aáy, ta cuøng Chuyeån luaân vöông
Ngaøn öùc binh, boán maët cuøng vaây quanh
Cuøng vôùi voâ löôïng caùc chuùng sinh
Ñeàu ñoàng taâm ñeán choã Nhö Lai
Töø ñoù traûi qua hai vaïn naêm
Ta nhaát taâm cuùng döôøng Phaät aáy
Baûy baùu, ñaïi ñòa boán chaâu thieân haï
Thaønh kính hieán daâng khoâng moûi meät
Ñöùc Nhö Lai aáy giaûng cho ta
Bieån Tu-ña-la, maây coâng ñöùc
Duøng oai löïc Phaät hieåu caên cô
Phaùt sinh caùc bieån nguyeän trang nghieâm
Thôøi aáy Thaàn chuû veà ñeâm ñaùnh thöùc ta
Giuùp ta thaáy Phaät taêng ích taâm
Roài ta nguyeän ñöôïc thaân nhö theá
Ñaùnh thöùc moïi ngöôøi coøn buoâng thaû
Ta môùi phaùt taâm vaøo thôøi aáy.
www.daitangkinh.org
Nguyeän höôùng ñeán Voâ thöôïng Boà-ñeà

Lui tôùi caùc bieån höõu sinh töû
Dieät tröø caùc khoå taâm khoâng nguoâi
Sau naøy duøng taâm tin saâu saéc
Cuùng möôøi öùc na-do-tha Phaät
Thöôøng höôûng an vui ôû trôøi ngöôøi
Lôïi ích taát caû caùc chuùng sinh
Phaät thöù nhaát, hieäu Caùt Töôøng Haûi.
Vò keá, Coâng Ñöùc Voâ Taän Ñaêng.
Phaät thöù ba, hieäu Dieäu Baûo Traøng.
Thöù tö, Phaät hieäu Hö Khoâng Tueä.
Ngaøi thöù naêm, hieäu Caâu-toâ-ma.
Thöù saùu, Trí Nguyeät Voâ Sôû Tröôùc.
Thöù baûy, Phaùp Nguyeät Quang Minh Vöông.
Thöù taùm, Trí Luaân Quang Phoå Chieáu.
Thöù chín Nhö Lai, Löôõng Tuùc toân.
Hieäu laø Baûo Dieäm Sôn Ñaêng Quang
Thöù möôøi Ñieàu Ngöï Thieân Nhaân Sö.
Hieäu laø Tam Theá Ñaïi Quang AÂm.
Möôøi öùc na-do-tha nhö theá
Ta ñeàu cuùng döôøng taâm hoan hyû
Nhöng vaãn chöa ñöôïc maét trí tueä
Vaøo bieån giaûi thoaùt saâu xa naøy.
Tuaàn töï keá ñoù, laïi coù coõi
Teân Nhaát thieát Phaät baûo quang minh
Kieáp aáy teân laø Thieân caùt töôøng
Coù naêm traêm Nhö Lai xuaát theá
Phaät ñaàu: Nguyeät Luaân Vieân Maõn Quang.
Ñöùc Phaät thöù hai, hieäu Nhaät Ñaêng.
Ñöùc Phaät thöù ba: Tinh Tuù Traøng.
Phaät thöù tö, hieäu Dieäu Baûo Phong.
Naêm: Hoa Dieäm Quang. Saùu: Haûi Ñaêng.
Baûy, Dieäm Caùt Töôøng. Taùm: Thieân Ñöùc.
Phaùp vöông thöù chín, hieäu Quang Traøng.
Thöù möôøi: Phoå Trí Quang Minh Vöông.
Naêm traêm Ñöùc Nhö Lai nhö theá

Moãi vò ta ñeàu töøng cuùng döôøng.
Nhöng vaãn coøn aùi A-laïi-da
Khoâng bieát laáy khoâng nöông laøm coù.
Tuaàn töï keá ñoù, laïi coù kieáp
Teân: Chuùng dieäu saéc phaïm quang minh
Theá giôùi töôi ñeïp ñuû caùc baùu
Teân: Thaéng caùt töôøng hoa ñaêng vaân
Trong aáy voâ löôïng Phaät xuaát theá
Moãi vò ta ñeàu töøng cuùng döôøng
Vaø cuùng chuùng hoäi cuûa caùc ngaøi
Taâm hoan hyû cung kính nghe phaùp
Phaät ñaàu, hieäu laø Baûo Tu-di
Vò keá, Quang Minh Coâng Ñöùc Haûi
Thöù ba: Phaùp Giôùi Dieäu AÂm Traøng.
Thöù tö: Phaùp Haûi Ñaïi Thinh Vöông.
Naêm: Phaät Phaùp Traøng. Saùu: Oai Nghieâm.
Baûy: Phaùp Löïc Quang. Taùm: Khoâng Trí.
Thöù chín: Phaùp Dieäm Tu-di Quang.
Thöù möôøi: laø Phaät Vaân Caùt Töôøng.
Nhöõng Ñöùc Phaät thöôïng thuû nhö theá.
Ta ñeàu thaân caän cuùng döôøng heát.
Tuy chöa thaáu trieät caùc phaùp taùnh,
Nhöng ñöôïc nhaäp vaøo bieån chö Phaät.
Thöù töï sau ñoù laïi coù kieáp,
Kieáp aáy teân laø Nguyeät caut töoøng.
Vaøo thôøi baáy giôø, coù coõi Phaät.
Hieäu laø Nhaät Ñaêng Caùt Töôøng Traøng.
Thôøi aáy coù chö Phaät xuaát theá,
Soá ñeán taùm möôi na-do-tha,
Ta soaïn taát caû vaät trang söùc,
Daâng leân baèng taát caû taâm thaønh.
Phaät ñaàu tieân: Cam Loä Vò Vöông.
Thöù hai; Ñöùc Phaät Ñaïi Thoï Vöông.
Thöù ba: Coâng Ñöùc Tu-di Phong.
www.daitangkinh.org
Thöù tö: Bình Ñaúng Dieäu Baûo Nhaõn.

Naêm: Quang Bieán Chieáu. Saùu: Quang Nghieâm.
Baûy: Phaät Phaùp Haûi. Taùm: Thaéng Löïc.
Chín: Phaät Theá Chuû, Oai Löïc Hieàn.
Möôøi laø Nhaát Thieát Phaùp Quang Vöông.
Caùc Ñöùc Phaät thöôïng thuû nhö theá.
Ta ñeàu thaân caän vaø cuùng döôøng.
Tuy nhöng vaãn chöa ñöôïc trí thaâm dieäu
Nhöng nhaäp ñöôïc bieån phaùp saâu xa.
Noái tieáp sau ñoù laïi coù kieáp
Teân laø Tòch tónh trí oai löïc
Coõi aáy teân laø Phoå quang vaân
Kim cöông kieân coá vaø Ma-ni
Voâ soá vaät baùu ñuû caùc maøu
Trong aáy coù ngaøn Phaät xuaát hieän
Chuùng sinh vui nhieàu, phieàn naõo ít.
Chuùng hoäi trang nghieâm khaép lìa caáu.
Ñöùc Phaät ñaàu, hieäu Kim Cöông Teá.
Vò keá: Thoï Trì Voâ Tröôùc Löïc.
Thöù ba: Phaät Phaùp Giôùi AÛnh Töôïng.
Boán: Phoå Quang Chieáu Thaäp Phöông Vöông.
Naêm laø, Phaät Ñaïi Bi Oai Ñöùc.
Thöù saùu: Ñöùc Phaät Khoå Haïnh Haûi.
Thöù baûy: Nhaãn Nhuïc Vieân Maõn Ñaêng.
Taùm: Phaät Giaùc Phaùp Vieân Maõn Quang.
Thöù chín: Phaät hieäu Haûi Trang Nghieâm.
Phaät cuoái cuøng: Tòch Tónh Quang Vöông.
Caùc ngaøi: Thöôïng thuû trong ngaøn Phaät
Ta ñeàu cuùng döôøng ñuû töøng vò
Nhöng chöa ngoä ñöôïc caùc phaùp taùnh,
Bình ñaúng thanh tònh nhö khoâng taùnh,
Vaø vaân du khaép taát caû coõi,
Maø tu caùc haïnh ôû coõi aáy.
Tuaàn töï noái tieáp laïi coù kieáp.
Kieáp aáy teân laø Dieäu xuaát sinh,
Coõi hieäu: Höông ñaêng vaân caùt töôøng.

Trong aáy tònh ueá xen laãn nhau,
Trong ñoù coù öùc Phaät xuaát theá,
Coõi aáy vaø kieáp: Dieäu trang nghieâm,
Ñöùc Phaät ñaõ thuyeát dieäu phaùp luaân,
Ta duøng nieäm löïc tieáp nhaän heát
Nhaát: Voâ Caáu Xöng; hai, Phaùp Haûi.
Phaät thöù ba, hieäu Vaân Caùt Töôøng.
Thöù tö: Phaùp Chuû. Naêm: Ñöùc Vaân.
Saùu: hieäu Phaùp Sôn Tu-di Quang.
Thöù baûy: Phaät Trí Dieäm Oai Ñöùc.
Phaät thöù taùm: Hö Khoâng Ñaïi Thanh.
Thöù chín, laïi coù Löôõng Tuùc Toân.
Teân: Phoå Xuaát Sinh Thuø Thaéng Ñaêng.
Phaät thöù möôøi laø Voâ Thöôïng Só,
Hieäu: Mi Gian Quang Trí Caùt Töôøng.
Cuùng döôøng caùc Ñöùc Trung Toân aáy,
Nhöng chöa röûa saïch ñaïo voâ ngaïi.
Tuaàn töï noái tieáp coøn coù kieáp,
Teân: Taäp kieân coá dieäu cao vöông
Coõi hieäu: Baûo phong thaéng ñænh traøng
Toâ ñieåm ñuû caùc baùu thöôïng dieäu
Nôi ñoù naêm traêm Phaät xuaát hieän
Maøu saéc toaøn thaân ñeàu xinh ñeïp
Cuùng döôøng caùc ñöùc töï giaùc aáy
Caàu phaùp giaûi thoaùt saâu xa naøy
Thöù nhaát: Phaät Coâng Ñöùc Vieân Maõn.
Hai: Tòch Tónh AÂm Ba Haûi Sôn.
Boán: Phaät Oai Ñöùc. Naêm: Sôn Vöông.
Saùu: Tu-di Töôùng Ñaïi Vaân Thanh.
Baûy: Phaùp Töï Taïi. Taùm: Coâng Ñöùc.
Chín: Phöôùc Tu-di. Möôøi: Tòch Quang.
Caùc vò ñöùng ñaàu naêm traêm Phaät,
Ta ñeàu tuaàn töï kính cuùng döôøng,
Ñöùc Phaät aáy coù ñaïo chaân tònh
www.daitangkinh.org
Ta ñeàu nhaäp khaép heát taát caû,

Nhöng trong Phaät phaùp ta chöa theå,
Thaønh töïu nhaãn bình ñaúng saâu xa.
Thöù töï gaén lieàn laïi coù kieáp,
Teân laø An laïc trang nghieâm quang.
Coõi hieäu: Tònh aâm anh laïc trí,
Chuùng sinh thanh tònh ít phieàn naõo.
Trong aáy coù chö Phaät xuaát hieän,
Ñeán soá taùm möôi na-do-tha,
Ta ñeàu cuùng döôøng Nhaân Trung Toân,
Tu ñaïo thanh tònh toái thaéng Phaät.
Phaät ñaàu: Hoa Tuï Caâu-toâ-ma.
Keá, Phaät Haûi Taïng. Ba: Ñöùc Sinh.
Thöù tö: Ñöùc Phaät Thieân vöông Keá.
Thöù naêm: Ma-ni Thaéng Taïng Vöông.
Saùu: laø Ñöùc Phaät Chaân Kim Sôn.
Thöù baûy: Ñöùc Phaät Baûo Tuï Toân.
Taùm: Phaät Phaùp Traøng. Chín: Taøi Thaéng.
Phaät cuoái hieäu laø Trí Tueä Vöông.
Ñeàu laø Thöôïng thuû Thieân Nhaân Chuû
Ta ñeàu cuùng döôøng khaép taát caû.
Tuaàn töï sau ñoù laïi coù kieáp.
Kieáp aáy teân laø Thieân caùt töôøng.
Coõi hieäu: Dieäu ñaêng bieán hoùa traøng.
ÖÙc na-do-tha Phaät xuaát hieän,
Phaät ñaàu tieân, hieäu Tòch Tónh Traøng.
Phaät thöù hai, hieäu Xa-ma-tha.
Thöù ba: Tòch Tónh Baù Ñaêng Vaân.
Theá Toân thöù tö: Caùt Töôøng Vöông.
Phaät thöù naêm, hieäu Toái Thaéng Chuû.
Phaät thöù saùu, hieäu Nhö Vaân Haønh.
Thöù baûy: Nhö Lai Nhaät Oai Ñöùc.
Thöù taùm: Thaéng Phaùp Tu-di Ñaêng.
Chín, hieäu: Thieân Dieäm Dieäu Caùt Töôøng.
Möôøi: Sö Töû Hoáng Trí Tueä Ñaêng.
Caùc Thieän theä ñeàu laø thöôïng thuû,

Ta ñeàu cuùng döôøng khoâng boû qua,
Nhöng vaãn chöa ñöôïc nhaãn thanh tònh
Ñeå nhaäp bieån phaùp saâu xa aáy.
Tuaàn töï sau ñoù laïi coù kieáp
Teân laø Voâ tröôùc bieán trang nghieâm.
Vaøo thôøi ñieåm aáy coù theá giôùi,
Teân: Voâ bieân quang phoå caùt töôøng.
Trong aáy caùc Ñöùc Phaät xuaát theá,
Ba möôi saùu öùc na-do-tha,
Ñaàu tieân, Phaät Phoå Coâng Ñöùc Vaân,
Phaät keá: Voâ Giaùn Hö Khoâng Taâm,
Ba: Phaät Dieäu Sinh Cuï Trang Nghieâm.
Thöù tö: Phaùp Haûi Ñaïi Hoáng Thanh.
Thöù naêm: Phaùp Giôùi Ñaïi AÂm thanh.
Saùu: Dieäu Bieán Hoùa Coâng Ñöùc Sôn.
Thöù baûy: Phoå Löïc Oai Ñöùc Toân.
Thöù taùm: Xuaát Sinh Phaùp Haûi Thanh.
Thöù chín: Haûi Ñaêng Coâng Ñöùc Sôn.
Thöù möôøi: Tuøy Thuaän Trí Nhaät Vöông.
Caùc Ñöùc Nhö Lai aáy xuaát hieän
Ta ñeàu vui veû kính cuùng döôøng.
Cuoái cuøng coù Ñöùc Phaät xuaát theá.
Hieäu: Baûo Caùt Töôøng Coâng Ñöùc Traøng.
Ta laø Thieân haäu teân: Nguyeät Dieän.
Cuùng döôøng Ñöùc Nhaân Trung Toân aáy,
Ñöùc Phaät vì ta thuyeát Kheá kinh,
Phaùp moân Trang nghieâm khoâng nöông töïa.
Thaønh töïu phaùt sinh caùc bieån nguyeän,
Ta ñeàu thoï trì baèng nieäm löïc,
Ñaït ñöôïc maét roäng lôùn saùng ngôøi.
Söùc Tam-muoäi Toång trì tòch tónh.
Luoân ñöôïc noái lieàn trong töøng nieäm.
Ñeàu thaáy bieån chö Phaät nôi möôøi phöông.
Ñöôïc taïng ñaïi Bi cuûa caùc ngaøi,
www.daitangkinh.org
Vaø moân ñaïi Töø nhieàu phöông tieän,

Taêng taâm ñaïi trí nhö hö khoâng,
Thaønh töïu voâ löôïng löïc Nhö Lai,
Thaáy taâm caùc chuùng sinh ñieân ñaûo:
Chaáp chaët töôûng Thöôøng, Laïc, Ngaõ, Tònh,
Bò maây ngu si laøm toái taêm,
Loaïn töôûng sinh ra caùc phieàn naõo,
Ñi ñöùng quanh, vaãn röøng taø kieán,
Qua laïi vaãn trong bieån tham duïc,
Tích chöùa ñuû caùc nghieäp luaân hoài,
Rôi vaøo caùc neûo khoå khaùc nhau,
Taát caû chuùng sinh trong caùc neûo
Ñeàu tuøy theo nghieäp maø thoï thaân
Bò sinh, laõo, beänh, töû, thuùc eùp
Thaân taâm luoân chòu khoå voâ bieân,
Muoán giuùp chuùng sinh aáy an laïc,
Phaùt sinh nguyeän Boà-ñeà toái thaéng.
Nguyeän cho taát caû coõi möôøi phöông.
Coù nhöõng ñaáng möôøi Löïc xuaát hieän,
Vì muoán thaønh Phaät, lôïi chuùng sinh.
Giaêng maây ñaïi nguyeän khaép phaùp giôùi.
Töø ñoù tu ñuû coâng ñöùc tuï,
Nhaäp moân Toång trì Phaät ñaïo.
Phaùt sinh maây haïnh nguyeän roäng lôùn.
Nhanh choùng nhaäp khaép ñaïo voâ sinh,
Ñaày ñuû Ba-la-maät roäng lôùn,
Sinh ra phaùp giôùi khoâng cuøng taän.
Nhanh choùng nhaäp vaøo khaép caùc ñòa.
Cuõng nhaäp phaùp phöông tieän ba ñôøi,
Moät nieäm tu khaép taát caû Phaät,
Vöôït khoûi caùc haøng haïnh voâ ngaïi,
Thuôû aáy, ta laøm tröôûng töû Phaät,
Ñöôïc nhaäp vaøo haïnh nguyeän Phoå hieàn.
Roõ moân sai bieät möôøi phaùp giôùi,
Thoâng ñaït giaùo phaùp Phaät thaâm dieäu.
Thieän nam! OÂng nghó theá naøo? Chuyeån luaân thaùnh vöông thuôû
aáy, laøm chuû caû möôøi phöông, coù khaû naêng gaày döïng chaùnh phaùp, noái
tieáp haït gioáng Phaät ñeå khoâng theå döùt maát, ñaâu phaûi ai xa laï; ñoù chính
laø Ñoàng töû Vaên-thuø-sö-lôïi. Vò Thaàn chuû veà ñeâm ñaùnh thöùc ta thuôû aáy,
chính laø hoùa thaân cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn.
Thieän nam! Thuôû aáy, ta laø nöõ baùu cuûa vua, nhôø vò Thaàn chuû veà
ñeâm naøy ñaùnh thöùc, giuùp ta ñöôïc thaáy Ñöùc Phaät vaø phaùt taâm Voâ
thöôïng Boà-ñeà. Töø ñoù ñeán nay traûi qua soá kieáp baèng cöïc vi traàn coõi
Phaät, ta khoâng bò rôi vaøo ñöôøng aùc, thöôøng sinh vaøo coõi trôøi, coõi ngöôøi
vaø luoân ñöôïc töï taïi. Taâm ta kieân coá neân ôû baát cöù nôi ñaâu, cuõng ñeàu
thaáy Phaät, cho ñeán luùc ôû nôi Ñöùc Phaät Coâng Ñöùc Traøng Baûo Caùt
Töôøng Ñaêng, thì ta ñöôïc moân giaûi thoaùt Ñaïi toác taät löïc phoå hyû traøng voâ
caáu naøy. Nhôø vaøo moân giaûi thoaùt aáy, neân ta coù theå ñaït ñöôïc thaân trang
söùc baèng coâng ñöùc nhö theá, vôùi ñuû caùc söï cuùng döôøng, thaân caän chö
Phaät vaø Thieän tri thöùc, ñieàu phuïc, giaùo hoùa, laøm lôïi ích cho chuùng sinh
vaø giuùp hoï tu dieäu haïnh.
Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt Ñaïi toác taät löïc phoå hyû
traøng voâ caáu naøy thoâi. Coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt; trong töøng nieäm coù
theå ñeán khaép taát caû choã cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai, nhanh choùng nhaäp vaøo
bieån Nhaát thieát trí; trong töøng nieäm duøng moân phaùt thuù nhaäp vaøo taát caû
bieån ñaïi nguyeän, duøng moân nguyeän haûi laøm cho moãi nieäm sinh ra taát
caû caùc haïnh cho ñeán taän kieáp vò lai. Trong moãi haïnh laïi bieán hoùa phaùt
sinh ra thaân, nhieàu nhö cöïc vi traàn trong taát caû coõi Phaät. Moãi thaân laïi
nhaäp khaép taát caû moân phaùp giôùi. Moãi moân phaùp giôùi, ñeàu thuyeát caùc
dieäu haïnh, thích öùng vôùi taâm cuûa chuùng sinh, trong taát caû coõi Phaät.
Trong moãi vi traàn, nôi taát caû coõi Phaät, ñeàu thaáy voâ bieân bieån Nhö Lai.
Nôi moãi Ñöùc Nhö Lai ñeàu ñöôïc thaáy söï thaàn thoâng du hyù töï taïi cuûa chö
Phaät khaép caû phaùp giôùi. Nôi moãi Ñöùc Nhö Lai ñeàu ñöôïc thaáy, kieáp xöa
ñaõ tu ñuû caùc dieäu haïnh cuûa Boà-taùt. Nôi moãi Ñöùc Nhö Lai thöôøng
xuyeân thoï trì thuû hoä baùnh xe giaùo phaùp khoâng thieáu maát vaø cuõng thaáy
ñuû caùc thaàn bieán, phöông tieän trong bieån giaùo phaùp ba ñôøi cuûa taát caû
Nhö Lai thì ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát haïnh vaø coâng ñöùc cuûa caùc
vò aáy.
Thieän nam! Trong chuùng hoäi cuûa Ñöùc Nhö Lai naøy, coù moät vò
www.daitangkinh.org
thaàn chuû Daï, teân laø Phoå Cöùu Hoä Nhaát Thieát Chuùng Sinh Oai Ñöùc Caùt
Töôøng. OÂng ñeán thænh vaán vò aáy: Boà-taùt laøm theá naøo ñeå nhaäp haïnh Boà-
taùt vaø vieân maõn thanh tònh ñaïo cuûa caùc Boà-taùt?
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân Daï thaàn, nhieãu
quanh voâ soá voøng, chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ ra ñi. Nghe
moân giaûi thoaùt Phoå hyû traøng nôi Thaàn chuû veà ñeâm Hyû Muïc roài; Ñoàng
töû Thieän Taøi tin töôûng nhaäp vaø tuøy thuaän quaùn saùt, nhôù laïi nhöõng lôøi
daïy cuûa Thieän tri thöùc, taâm khoâng rôøi boû, chuyeân chuù tö duy, caùc caên
thuaàn tònh, moät taâm mong ñöôïc gaëp Thieän tri thöùc daãu ñi khaép möôøi
phöông tìm caàu khoâng bieát moûi. Nguyeän thöôøng thaân caän caùc Thieän tri
thöùc, phaùt sinh coâng ñöùc ñoái vôùi Thieän tri thöùc, thöôøng phuïng söï cuùng
döôøng vaø laøm cho ngaøi vui, saùnh vôùi Thieän tri thöùc ñeå coù thieän caên,
ñoàng moät theå taùnh, ñöôïc haïnh phöông tieän thieän xaûo cuûa Thieän tri
thöùc, thì khoâng gì coù theå huûy hoaïi; nöông Thieän tri thöùc thì seõ nhanh
choùng phaùt trieån vaø nhaäp bieån tinh taán, thöôøng tuøy thuaän soáng chung
vôùi Thieän tri thöùc khoâng heà xa caùch. Thaàm nguyeän nhö theá roài, ñoàng
töû ñi ñeán choã thaàn Phoå Cöùu Chuùng Sinh Oai Ñöùc. Cuøng luùc ñoù, vì
Thieän Taøi, Thaàn chuû veà ñeâm thò hieän thaàn löïc moân giaûi thoaùt ñieàu
phuïc chuùng sinh cuûa Boà-taùt. Cuøng vôùi thaân xinh ñeïp ñuû caùc töôùng toát
laäp töùc töø giöõa hai chaân maøy vò aáy phoùng ra aùnh saùng lôùn teân laø Phoå
Trí dieäm voâ caáu tinh tuù traøng, coù voâ löôïng aùnh saùng vaây quanh. AÙnh
saùng aáy, chieáu khaép theá gian, roài nhaäp vaøo ñænh cuûa Thieän Taøi, lan
xuoáng khaép thaân vò aáy. Ngay khi aáy Thieän Taøi lieàn ñöôïc Tam-muoäi
cöïc thanh tònh vieân maõn. Ñöôïc Tam-muoäi roài, Thieän Taøi thaáy khoaûng
giöõa choã ôû cuûa hai vò thaàn Hyû Muïc vaø Phoå Cöùu coù raát nhieàu ñòa traàn,
thuûy traàn vaø hoûa traàn. Thaáy caùc vaät trang söùc nhö Kim cöông, caùc baùu
Ma-ni, anh laïc, caùc höông hoa nhö vi traàn. Nhö vaäy, ôû moãi buïi traàn
trong taát caû cöïc vi ñeàu thaáy söï thaønh hoaïi cuûa cöïc vi traàn soá theá giôùi
coõi Phaät saùt vaø thaáy taát caû ñòa, thuûy, hoûa, phong, tích tuï cuõng thaáy caùc
theá giôùi lieân tieáp nhau, ñeàu do ñòa luaân duy trì maø toàn taïi. Ñuû caùc hình
thuø, ñuû caùc quyeán thuoäc, ñuû caùc bieån nuùi, ñuû caùc soâng hoà, ñuû caùc röøng
caây vaø caùc cung ñieän nhö: Ñieän Thieân cung, ñieän Long cung, ñieän Daï-
xoa cung cho ñeán Caøn-thaùt-baø, A-tu-la, Ca-laâu-la, Khaån-na-la, Ma-
haàu-la-giaø, ngöôøi vaø phi nhaân… cung ñieän phoøng oác trang trí ñuû caùc
thöù.
Ñòa nguïc, suùc sinh vaø caûnh giôùi cuûa Dieâm-la vöông, taát caû truï xöù,
sinh töû tôùi lui, luaân hoài caùc neûo, theo nghieäp thoï baùo, ñeàu khaùc nhau,
sinh ra khaép nôi, khoâng laãn loän, maø khoâng thaát bieát heát. Thieän Taøi coøn
thaáy taát caû theá giôùi ñuû daïng khaùc nhau. Nghóa laø coù theá giôùi taïp ueá, coù
theá giôùi thanh tònh, coù theá giôùi theo chieàu höôùng taïp ueá, coù theá giôùi
theo chieàu höôùng thanh tònh, coù theá giôùi coù caû taïp ueá laãn thanh tònh, coù
theá giôùi thanh tònh laãn taïp ueá, coù theá giôùi hình daùng baèng phaúng, coù
theá giôùi nhôø vaøo taâm töôûng maø toàn taïi, coù theá giôùi uùp maø toàn taïi, coù
theá giôùi nghieâng maø toàn taïi. Ñoù laø noùi veà theá giôùi. Trong taát caû caùc
neûo caùc loaøi, taát caû caùc ñôøi soáng, ñoàng töû ñeàu thaáy coù söï hieän dieän cuûa
Thaàn chuû veà ñeâm Phoå Cöùu Chuùng Sinh Oai Ñöùc.
Trong taát caû thôøi, khaép caû moïi nôi; tuøy theo tuoåi thoï, nieàm tin, sôû
thích, hình daùng, ngoân ngöõ, caên cô khaùc nhau cuûa caùc chuùng sinh maø
ngaøi duøng söùc phöông tieän, hieän ra tröôùc hoï ñeå tuøy nghi ñieàu phuïc
giaùo hoùa cho hoï thaønh thuïc. Giuùp caùc chuùng sinh ôû ñòa nguïc thoaùt khoûi
caùc khoå haïi, giuùp chuùng sinh trong loaøi suùc sinh traùnh söï aên nuoát laãn
nhau; giuùp chuùng sinh trong loaøi ngaï quyû vaø caûnh giôùi Dieâm-la thoaùt
khoûi naïn ñoùi khaùt; giuùp cho caùc loaøi roàng, traùnh xa caùc noãi sôï; giuùp
caùc chuùng sinh ôû coõi Duïc, traùnh xa caùc noãi sôï ôû coõi Duïc; giuùp chuùng
sinh coõi ngöôøi traùnh xa noãi sôï maøn ñeâm, noãi sôï nhuïc maï, noãi sôï tieáng
xaáu, noãi sôï ñaïi chuùng, noãi sôï khoâng coù cuoäc soáng, noãi sôï cheát, noãi sôï
ñöôøng aùc, noãi sôï maát thieän caên, noãi sôï thoaùi taâm Boà-ñeà, noãi sôï gaëp aùc
tri thöùc, noãi sôï xa Thieän tri thöùc, noãi sôï rôi vaøo haøng Nhò thöøa, noãi sôï
veà nhöõng vieäc sinh töû khaùc nhau, noãi sôï soáng chung vôùi caùc loaøi chuùng
sinh khaùc, noãi sôï sinh vaøo thôøi aùc, sôï sinh trong doøng toäc aùc, noãi sôï taïo
ra nghieäp aùc, sôï nghieäp chöôùng phieàn naõo, sôï ñuû caùc söï troùi buoäc do
chaáp chaët vaøo caùc töôùng, ñoù laø nhöõng noãi sô maø ngaøi giuùp chuùng sinh
xa boû ñeå hoài höôùng Boà-ñeà. Thieän Taøi laïi thaáy caùc loaøi chuùng sinh:
Noaõn sinh, thai sinh, thaáp sinh, hoùa sinh, coù saéc, khoâng saéc, coù töôûng
khoâng töôûng, chaúng phaûi coù töôûng chaúng phaûi khoâng töôûng; ñeàu hieän ôû
tröôùc vò aáy. Vò aáy thöôøng xuyeân cöùu hoä, laøm cho hoï thaønh töïu naêng löïc
ñaïi nguyeän cuûa Boà-taùt, thaâm nhaäp löïc Tam-muoäi cuûa Boà-taùt; vöõng
chaéc naêng löïc thaàn thoâng cuûa Boà-taùt, phaùt sinh naêng löïc haïnh nguyeän
www.daitangkinh.org
cuûa Phoå Hieàn, khuyeách tröông bieån ñaïi Bi cuûa Boà-taùt, ñöôïc ñaïi Töø voâ
ngaïi che khaép chuùng sinh, ñöôïc nieàm vui voâ löôïng trang traûi khaép
chuùng sinh, ñöôïc trí tueä phöông tieän nhieáp hoùa khaép chuùng sinh, ñöôïc
thaàn thoâng vaø giaûi thoaùt töï taïi cuûa Boà-taùt, laøm nghieâm tònh taát caû coõi
Phaät, giaùc ngoï vaø thaáu trieät taát caû phaùp, phuïng söï cuùng döôøng taát caû
caùc Ñöùc Phaät, thoï trì taát caû giaùo phaùp cuûa chö Phaät, tích taäp taát caû caùc
thieän caên thuø thaéng, tu nhöõng dieäu haïnh cuûa caùc Boà-taùt, nhaäp vaøo taâm
cuûa chuùng sinh khoâng coøn chöôùng ngaïi, bieát caên taùnh cuûa chuùng sinh,
coù khaû naêng thaønh thuïc, laøm thanh tònh bieån tín giaûi cuûa taát caû chuùng
sinh, phaù tan taát caû nhöõng boùng toái voâ tri cuûa chuùng sinh vaø ñöôïc aùnh
saùng thanh tònh cuûa Nhaát thieát trí.
Khi aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi thaáy Thaàn chuû veà ñeâm Phoå Cöùu
Chuùng Sinh Oai Ñöùc nhaäp moân giaûi thoaùt ñieàu phuïc nhaát thieát chuùng
sinh vaø hieän söùc thaàn thoâng caûnh giôùi saâu xa baát tö nghì khieán ñoàng töû
raát vui möøng vaø voâ cuøng phaán khôûi, thaønh taâm ñaûnh leã, chieâm ngöôõng
khoâng rôøi.
Baáy giôø, vò Thaàn chuû veà ñeâm aáy, lieàn xaû thaân xinh ñeïp tuaán tuù
ñuû caùc töôùng toát cuûa Boà-taùt, hieän laïi nguyeân hình nhöng khoâng boû oai
löïc thaàn thoâng bieán hoùa töï taïi. Ñoàng töû Thieän Taøi thì cung kính chaép
tay, lui veà moät beân, quaùn saùt vò aáy, roài duøng keä khen ngôïi:
Nay con ñöôïc thaáy ngaøi bieán hieän
Söùc thaàn thoâng roäng lôùn nhö theá
Laøm con phaùt sinh taâm hoan hyû
Dieãn thuyeát keä hay khen ngôïi Thaàn.
Con thaáy thaân Thaùnh giaû roäng lôùn
Baùu ñeïp trang nghieâm vaø thuø thaéng
Ví nhö traêng sao ôû khoâng trung
Töôùng toát khoù ñeàu xinh ñeïp
Thaân phoùng voøng aùnh saùng thanh tònh
Nhieàu baèng voâ bieân buïi coõi traàn
Caùc loaïi saéc töôùng ñeàu tuyeät vôøi
Chieáu ñeán khaép taát caû möôøi phöông
Töø moãi loã chaân loâng phoùng ra
Soá aùnh saùng baèng taâm chuùng sinh.
Trong aáy coù Phaät ngoài toøa sen

Hoùa hieän döùt khoå cho chuùng sinh
Trong aáy laïi noåi maây höông thôm
Xoâng khaép taát caû caùc chuùng sinh
Vaø coøn möa xuoáng nhieàu hoa ñeïp
Cuùng khaép taát caû Phaät möôøi phöông
Chaân mi phoùng aùnh saùng roäng khaép
AÙnh baùu voâ caáu nhö Tu-di
Chieáu khaép caû möôøi phöông theá giôùi
Ai chaïm ñeàu döùt toái ngu si
Mieäng thöôøng phoùng aùnh saùng voâ caáu
Vöøng saùng roäng lôùn ngaøn maët trôøi
Chieáu khaép caùc theá giôùi nôi möôøi phöông
Caûnh Tyø-loâ-giaù-na sinh hoaït
Maét noåi maây aùnh saùng voâ caáu
AÙnh saùng hoøa dòu nhö traêng sao
Chieáu khaép taát caû möôøi phöông coõi.
Dieät tröø maøn ngu si tam höõu
Ngaøi ñaõ hoùa hieän ñuû loaïi thaân
Thaân aáy töôùng traïng nhö chuùng sinh
Ñaày khaép trong möôøi phöông phaùp giôùi
Ñieàu phuïc voâ löôïng bieån chuùng sinh
Phaân thaân ñeán khaép möôøi phöông coõi
Ñeàu hieän caû tröôùc moãi chuùng sinh
Döùt noãi sôï vua, giaëc, nöôùc, löûa
Laøm taâm thuaàn thuïc vaø hoan hyû
Con nöông lôøi daïy thaàn Hyû Nhaõn
Thaùn phuïc ñöùc Ngaøi ñeán phuïng söï
Thaáy haøo töôùng Ngaøi phoùng maây saùng
Roäng lôùn roõ troøn khoâng chuùt nhô
AÙnh saùng chieáu khaép caû möôøi phöông
Dieät heát boùng phieàn naõo chuùng sinh
Hieån hieän caùc naêng löïc thaàn thoâng
Sau ñoù môùi nhaäp vaøo thaân con
Khi con ñöôïc ñaày ñuû aùnh saùng
www.daitangkinh.org
Thì thaân taâm an oån vui möøng

Ñöôïc traêm bieån Tam-muoäi Toång trì
Thaáy Thieän Theä khaép trong möôøi phöông
ÔÛ nhöõng nôi con ñaõ ñi qua
Ñeàu thaáy taát caû cöïc vi traàn
ÔÛ trong moãi moãi cöïc vi aáy
Ñeàu thaáy coõi Phaät nhö soá traàn
Hoaëc voâ soá coõi trong moät traàn
Hoaøn toaøn taïp nhieãm vaø ueá tröôïc
Chuùng sinh chòu caùc khoå voâ cöùu
Caát tieáng keâu caàu vaø khoùc than
Hoaëc coù caùc coõi xen nhieãm tònh
Chuùng sinh nhieàu buoàn khoå ít vui
Ngaøi hieän Ñoäc giaùc vaø Thanh vaên
Ñem Ñaïi bi ñeán maø cöùu ñoä
Coù coõi tröôùc tònh sau taïp nhieãm
Nam nöõ ñeàu xinh ñeïp ñaùng yeâu
Boà-taùt ñaày khaép vaø trang nghieâm
Truï trì voâ löôïng giaùo phaùp Phaät
Möôøi phöông trong coõi cöïc vi traàn
Ñeàu coù voâ löôïng bieån coõi tònh
Tyø-loâ-giaù-na töø thuôû tröôùc
Tu khaép söï trang nghieâm bieån haïnh
Phaät ôû taát caû coõi möôøi phöông
Ñeàu ngoài toøa Boà-ñeà toái thaéng
Thaønh Ñaúng Chaùnh Giaùc hieän thaàn thoâng
Thuyeát phaùp ñieàu phuïc caùc chuùng sinh
Con thaáy oai ñöùc ngaøi Phoå Cöùu
Thaân ngaøi ñeán khaép voâ bieân coõi
Trong caûnh giôùi Tyø-loâ-giaù-na
Phuïng söï taát caû möôøi phöông Phaät.
Thuyeát keä naøy roài, Ñoàng töû Thieän Taøi thöa vôùi thaàn Phoå Cöùu
Chuùng Sinh Oai Ñöùc:
–Baïch Thaùnh giaû! Thaät hy höõu! Chæ coù Thaàn môùi coù khaû naêng
truï moân giaûi thoaùt saâu xa naøy, Ngaøi ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy ñaõ
bao laâu roài? Ngaøi ñaõ tu haïnh gì maø ñöôïc thanh tònh nhö theá?
Thaàn chuû veà ñeâm noùi:
–Thieän nam, ñieàu ñoù khoù maø bieát ñöôïc. Taát caû theá gian trôøi,
ngöôøi vaø haøng Nhò thöøa khoâng theå ño löôøng ñöôïc. Vì sao? Vì ñoù chính
laø caûnh giôùi cuûa haïnh Boà-taùt Phoå Hieàn an truï, caûnh giôùi tuøy thuaän cuûa
taïng Ñaïi bi; caûnh giôùi cöùu hoä taát caû chuùng sinh; caûnh giôùi coù khaû naêng
laøm tònh taát caû tam ñoà baùt naïn; caûnh giôùi coù khaû naêng duøng söï thanh
tònh voâ thöôïng laøm trang nghieâm taát caû coõi Phaät; caûnh giôùi coù theå ôû
trong taát caû coõi cuûa caùc Ñöùc Phaät, laøm cho haït gioáng Phaät noái nhau
khoâng döùt; caûnh giôùi coù khaû naêng thoï trì taát caû chaùnh phaùp cuûa chö
Phaät; caûnh giôùi coù khaû naêng ôû trong taát caû kieáp, tu haïnh Boà-taùt thaønh
töïu bieån ñaïi nguyeän; caûnh giôùi coù khaû naêng ôû nôi taát caû bieån phaùp
giôùi, duøng aùnh saùng trí thanh tònh phaù tan boùng toái voâ minh; caûnh giôùi
coù khaû naêng trong moät nieäm, duøng aùnh saùng trí tueä, chieáu khaép taát caû
bieån phöông tieän ba ñôøi. Ta seõ nöông oai löïc cuûa Phaät ñeå tuyeân thuyeát
cho oâng. Naøy thieän nam! Töø thôøi xa xöa, hôn soá kieáp cöïc vi traàn cuûa
coõi Phaät, Luùc aáy, coù kieáp, teân laø Voâ caáu vieân maõn, theá giôùi teân laø Tyø-
loâ-giaù-na oai ñöùc caùt töôøng, coù caùc Ñöùc Nhö Lai nhieàu baèng soá cöïc vi
traàn cuûa nuùi Tu-di xuaát hieän. Theá giôùi cuûa Ñöùc Phaät aáy, duøng taát caû
höông quyù, Ma-ni vaø kim cöông laøm theå, trang trí baèng caùc thöù baùu töø
cung ñieän cuûa trôøi roàng, naèm treân bieån Voâ caáu quang minh ma-ni
vöông. Hình daùng cuûa theá giôùi aáy troøn phaúng thanh tònh khoâng nhô
baån, coù vöøng maây tröôùng laøm baèng taát caû anh laïc che beân treân. Coù daõy
nuùi baèng nhieàu baùu Ma-ni uy nghieâm bao boïc xung quanh caû ngaøn
voøng. Coù möôøi vaïn öùc na-do-tha boán ñaïi chaâu raát phoàn vinh; coù chaâu
chuùng sinh aùc nghieäp sinh soáng, coù chaâu chuùng sinh taïp nghieäp sinh
soáng, coù chaâu chuùng sinh thieän caên sinh soáng hoaëc coù chaâu caùc Ñaïi
Boà-taùt nhaát höôùng sinh soáng ôû treân ñoù.
Thieän nam! Gaàn nuùi Luaân vi, ôû ngaèn meù phía Ñoâng, thuoäc theá
giôùi aáy, coù chaâu teân laø Baûo ñaêng hoa traøng, ñaát nöôùc thanh tònh, an oån
phoàn vinh, khoâng caøy caáy maø vaãn sinh ra luùa gaïo; taát caû ñeàu nhôø vaøo
söï thaønh thuïc cuûa oai löïc nghieäp thuø thaéng ñôøi tröôùc, cung ñieän laàu ñaøi
ñeàu raát xinh ñeïp, kyø xaûo. Caùc caây nhö yù khaép nôi thaúng taép, nhöõng
loaïi caây coù höông luoân noåi maây höông, nhöõng caây höông boät laøm möa
www.daitangkinh.org
maây boät höông, nhöõng caây traøng hoa thöôøng giaêng maây voøng, nhöõng
caây hoa noåi maây laøm möa caùc loaïi hoa ñeïp baát tö nghì. Caùc loaïi caây
baùu laøm möa baùu ñaïi Ma-ni voâ cuøng xinh ñeïp vaø kyø dieäu, aùnh saùng voâ
löôïng maøu, chieáu röïc xung quanh; caùc caây aâm nhaïc sinh ra caùc nhaïc
cuï, moãi khi gioù thoåi phaùt ra caùc aâm thanh raát hay; aùnh saùng cuûa maët
trôøi, maët traêng vaø ngoïc quyù Ma-ni chieáu toû khaép caû ngaøy laãn ñeâm; thuï
höôûng thuù vui khoâng coù giaùn ñoaïn. Chaâu naøy coù moät traêm vaïn öùc na-
do-tha vöông quoác; moãi vöông quoác coù moät ngaøn con soâng lôùn chaûy
quanh; moãi con soâng ñeàu coù hoa quyù che beân treân, chuùng xoay chuyeån
theo doøng nöôùc, phaùt ra tieáng nhaïc trôøi; beân bôø, nhieàu caây quyù ñöùng
thaúng taép, trang söùc baèng ñuû loaïi chaâu quyù; ghe thuyeàn qua laïi, hoø haùt
vui nhoän, bao nhieâu tình caûm haøn huyeân vui veû; giöõa moãi doøng soâng,
coù traêm vaïn öùc thaønh; moãi thaønh coù traêm vaïn öùc na-do-tha xoùm laøng.
Vaø taát caû thaønh aáp xoùm laøng aáy ñeàu coù traêm ngaøn öùc na-do-tha cung
ñieän vaø vöôøn caây bao xung quanh laøm quyeán thuoäc. Trong chaâu Dieâm-
phuø-ñeà naøy, coù moät nöôùc teân laø Baûo hoa ñaêng, an oån phoàn vinh, nhaân
daân ñoâng ñuùc, giaøu coù, cung ñieän trang nghieâm; cuoäc soáng ñaày ñuû thö
thaû. Chuùng sinh trong aáy ñeàu haønh thaäp thieän. ÔÛ ñoù coù vò Chuyeån luaân
vöông xuaát hieän, teân laø Tyø-loâ-giaù-na Baûo Lieân Hoa Taïng, töø hoa sen
hoùa sinh, thaân ba möôi hai töôùng xinh ñeïp, ñaày ñuû baûy baùu, thoáng laõnh
khaép boán chaâu thieân haï, thöôøng ñem chaùnh phaùp höôùng daãn chuùng
sinh. Vua coù moät ngaøn ngöôøi con traùng kieän khoâi ngoâ, uy löïc töï taïi, coù
khaû naêng chinh phuïc giaëc oaùn. Traêm vaïn öùc na-do-tha cung nhaân theå
nöõ laøm quyeán thuoäc ñeàu cuøng vua troàng thieän caên, ñoàng tu caùc haïnh,
sinh ra cuøng thôøi, cuøng xöû duïng vaät baùu baèng anh laïc quyù, trang söùc
xinh ñeïp, kieàu dieãm nhö Thieân nöõ, thaân maøu chaân kim thöôøng phoùng
ra aùnh saùng, trong caùc loã chaân loâng, thöôøng thoûang höông thôm; quaàn
thaàn taøi, töôùng gioûi coù ñeán möôøi öùc, vua coù moät chaùnh haäu laøm nöõ baùu
teân laø Cuï Tuùc Vieân Maõn Caùt Töôøng Dieän, xinh ñeïp tuyeät vôøi, ngöôøi
nhìn khoâng chaùn, thanh tònh cöïc kyø, da maøu hoaøng kim, maét vaø toùc
maøu xanh, tieáng noùi nhö gioïng Phaïm thieân, treân thaân coù höông thôm
coõi trôøi thöôøng phoùng ra aùnh saùng chieáu khaép moät ngaøn do-tuaàn. Haäu
coù moät ngöôøi con gaùi teân laø Phoå Hyû Caùt Töôøng Lieân Hoa Nhaõn, dung
maïo ñoan trang, ñöùc haïnh ñaày ñuû, ñuû caùc töôùng toát Chuyeån luaân
vöông, chuùng sinh troâng thaáy, taâm khoâng bieát chaùn. Thôøi aáy, chuùng
sinh soáng laâu voâ löôïng, cuõng coù ngöôøi ñoät nhieân cheát yeåu. Hoï coù ñuû
caùc hình töôùng, ñuû caùc aâm thanh, ñuû caùc teân goïi, ñuû caùc doøng toäc daøi,
ngaén, lôùn, nhoû, maïnh, yeáu, trí, ngu, giaøu, ngheøo, vui, khoå, tin vui, keùm
heøn, voâ löôïng chuûng loaïi khoâng ñoàng.
Luùc aáy, ngöôøi naøy noùi ra noùi vaøo vôùi ngöôøi khaùc:
–Thaân ta xinh ñeïp, coøn ngöôøi thì hình daùng xaáu xa. Noùi theá, roài
cuøng nhuïc maï nhau, taïo nghieäp baát thieän. Do nghieäp aáy, cho neân tuoåi
thoï, saéc vaø löïc, taát caû caùc thuù vui ñeàu bò suy giaûm.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 20

ÔÛ phía Baéc thaønh Baûo hoa ñaêng, coù caây Boà-ñeà teân laø Phoå Quang
Bieán Chieáu Phaùp Vaân Thinh Traøng; goác baèng Ma-ni baûo vöông, kieân
coá nhö kim cöông, ñöôïc taát caû Nhö Lai laøm ñaïo traøng hieän roõ trong
töøng nieäm; thaân baèng taát caû caùc Ma-ni, laù baèng ñuû caùc loaïi baùu ñeïp
xen laãn; caønh, laù, hoa, quaû, tuaàn töï xoay ñeàu caân xöùng, boán beân, treân
döôùi ñeàu ñaày ñaën, trang nghieâm, phoùng ñuû loaïi aùnh saùng maøu saéc nhö
löûa baùu, phaùt ra aâm thanh vi dieäu, dieãn thuyeát veà nhöõng caûnh giôùi saâu
xa vaø thaàn thoâng töï taïi cuûa taát caû chö Phaät. Maët tröôùc cuûa caây aáy, coù
moät hoà nöôùc höông, teân laø Tieáng saám phaùp töø aùnh saùng hoa baùu, nöôùc
höông ñaày aép, bôø baèng caùc ngoïc baùu xung quanh coù haøng traêm vaïn öùc
na-do-tha caây baùu, hình daùng cuûa moãi caây ñeàu gioáng caây Boà-ñeà, caùc
baùu anh laïc ruõ xuoáng xung quanh. Laïi coù voâ löôïng cung ñieän laàu caùc,
baèng caùc baùu laøm trang nghieâm khaép ñaïo traøng. Trong hoà höông aáy,
moïc leân moät hoa sen raát lôùn, teân laø Maây hieän khaép laøm trang nghieâm
taát caû caùc caûnh giôùi, cuûa caùc Ñöùc Nhö Lai trong ba ñôøi. Trong aáy xuaát
hieän voâ soá Ñöùc Nhö Lai, nhieàu nhö cöïc vi traàn nuùi Tu-di. Ñöùc Phaät thöù
nhaát, hieäu laø Phoå Trí Baûo Dieäm Caùt Töôøng Oai Ñöùc Vöông, laø vò ñaàu
tieân chöùng Voâ thöôïng Boà-ñeà treân hoa aáy. Ñöùc Phaät aáy traûi qua voâ
löôïng ngaøn naêm dieãn thuyeát chaùnh phaùp, giaùo hoùa chuùng sinh. Trong
möôøi ngaøn naêm, tröôùc khi Ñöùc Nhö Lai aáy thaønh Phaät, caây Boà-ñeà naøy
phaùt aùnh saùng lôùn, bieåu hieän thaàn thoâng, ñeå giaùo hoùa chuùng sinh. Nhö:
Tröôùc möôøi ngaøn naêm, caây aáy phoùng ra aùnh saùng thanh tònh, teân laø
Nhaát thieát chuùng sinh ly caáu ñaêng. Chuùng sinh naøo, gaëp aùnh saùng naøy,
thì taâm töï toû ngoä vaø bieát sau möôøi ngaøn naêm, seõ coù Ñöùc Phaät xuaát
hieän. Tröôùc chín ngaøn naêm caây aáy phoùng ra aùnh saùng thanh tònh, teân laø
Cuï tuùc voâ caáu caùt töôøng taïng. Chuùng sinh naøo, gaëp aùnh saùng naøy, thì
ñöôïc maét thanh tònh, thaáy taát caû maøu saéc vaø bieát sau chín ngaøn naêm, seõ
coù Ñöùc Phaät xuaát hieän. Tröôùc taùm ngaøn naêm, caây aáy phoùng ra aùnh
saùng lôùn, teân laø Nhaát thieát chuùng sinh nghieäp quaû aâm thanh. Chuùng
sinh naøo, gaëp aùnh saùng naøy, ñeàu coù khaû naêng bieát ñöôïc bieån nghieäp
khaùc nhau, bieát ñuû caùc quaû baùo vaø bieát sau taùm ngaøn naêm, seõ coù Ñöùc
Phaät xuaát hieän. Tröôùc baûy ngaøn naêm, caây aáy phoùng ra aùnh saùng lôùn,
teân laø Sinh nhaát thieát thieän caên aâm thanh. Chuùng sinh naøo, gaëp aùnh
saùng naøy, thì taát caû thieän caên ñeàu thaønh töïu vaø bieát sau baûy ngaøn naêm,
seõ coù Ñöùc Phaät xuaát hieän. Tröôùc saùu ngaøn naêm, caây naøy phoùng ra aùnh
saùng lôùn, teân laø Phaät baát tö nghì caûnh giôùi aâm thanh. Ngöôøi naøo ñöôïc
gaëp aùnh saùng naøy, thì taâm hoï ñöôïc roäng lôùn, hoaøn toaøn töï taïi vaø bieát:
Sau saùu ngaøn naêm, seõ coù Ñöùc Phaät xuaát hieän. Tröôùc naêm ngaøn naêm,
caây aáy phoùng ra aùnh saùng lôùn, teân laø Nghieâm tònh nhaát thieát coõi phaät
aâm thanh. Chuùng sinh naøo, ñöôïc gaëp aùnh saùng aáy, ñeàu ñöôïc thaáy taát caû
coõi Phaät thanh tònh vaø bieát sau naêm ngaøn naêm, seõ coù Ñöùc Phaät xuaát
hieän. Tröôùc boán ngaøn naêm, caây aáy phoùng ra aùnh saùng lôùn teân laø Nhaát
thieát Nhö Lai caûnh giôùi voâ taïp loaïn ñaêng. Chuùng sinh naøo, ñöôïc gaëp
aùnh saùng aáy, thì ñeàu coù khaû naêng nhaäp vaøo caûnh giôùi cuûa Nhö Lai, ñi
khaép moïi nôi, qua laïi haàu caän caùc Ñöùc Phaät vaø bieát sau boán ngaøn naêm,
seõ coù Ñöùc Phaät xuaát hieän. Tröôùc ba ngaøn naêm caây aáy phoùng ra aùnh
saùng lôùn teân laø Nhaát thieát chuùng sinh phoå chieáu tam theá hieän tieàn
ñaêng. Chuùng sinh naøo gaëp ñöôïc aùnh saùng naøy thì ñeàu coù khaû naêng thaáy
khaép bieån baûn söï cuûa taát caû Nhö Lai vaø bieát sau ba ngaøn naêm, seõ coù
Ñöùc Phaät xuaát hieän. Tröôùc hai ngaøn naêm, caây aáy phoùng ra aùnh saùng
lôùn, teân laø Tam theá trí ñieän ñaêng. Chuùng sinh naøo, ñöôïc gaëp aùnh saùng
naøy, thì thaáy bieån haïnh töông öng cuûa taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai trong
quaù khöù vaø bieát sau hai ngaøn naêm, seõ coù Ñöùc Phaät xuaát hieän. Tröôùc
moät ngaøn naêm, caây aáy phoùng ra aùnh saùng lôùn, teân laø Nhö Lai voâ eá trí
tueä ñaêng. Chuùng sinh naøo, gaëp ñöôïc aùnh saùng naøy, ñeàu ñöôïc con maét
thaáy khaép, coù khaû naêng thaáy heát thaàn thoâng bieán hoùa cuûa caùc Ñöùc
www.daitangkinh.org
Phaät, laøm thanh tònh taát caû coõi vaø bieát sau moät ngaøn naêm, seõ coù Ñöùc
Phaät xuaát hieän. Tröôùc moät traêm naêm, caây aáy phoùng ra aùnh saùng lôùn,
teân laø Linh nhaát thieát chuùng sinh giai ñaéc kieán phaät taäp chö thieän caên.
Chuùng sinh naøo, ñöôïc gaëp aùnh saùng naøy, thì ñeàu ñöôïc thaønh töïu Tam-
muoäi thaáy Phaät vaø bieát sau moät traêm naêm, seõ coù Ñöùc Phaät xuaát hieän.
Tröôùc baûy ngaøy, caây aáy phoùng ra aùnh saùng lôùn, teân laø Nhaát thieát chuùng
sinh ñaïi hyû aùi nhaïo aâm. Chuùng sinh naøo, gaëp ñöôïc aùnh saùng naøy, ñeàu
ñöôïc thaáy Phaät vaø lieàn sinh taâm quyù kính; bieát sau baûy ngaøy, seõ coù
Ñöùc Phaät xuaát hieän.
Thieän nam! Trong möôøi ngaøn naêm cho ñeán baûy ngaøy, caây aáy
xuaát hieän ñuû voâ löôïng, voâ bieân, aùnh saùng thanh tònh nhö theá, ñeå ñieàu
phuïc chuùng sinh giuùp cho hoï ñöôïc thaønh thuïc. Qua baûy ngaøy, taát caû
theá giôùi ñeàu chaán ñoäng, roài hoaøn thanh tònh, khoâng coù nhöõng taïp ueá,
töøng nieäm taát caû coõi Phaät thanh tònh trong möôøi phöông ñeàu hieän khaép,
nhöõng söï trang nghieâm cuûa coõi aáy cuõng ñöôïc hieän ra. Nhöõng chuùng
sinh caên taùnh thuaàn thuïc, ñaùng ñöôïc thaáy Phaät thì hoï ñeàu ñeán ñaïo
traøng.
Baáy giôø, trong theá giôùi aáy; taát caû nuùi Luaân vi, taát caû nuùi Tu-di
vaø toaøn theå caùc nuùi, taát caû soâng bieån, taát caû ñaïi ñòa, taát caû thaønh aáp,
taát caû töôøng thaønh, taát caû cung ñieän, taát caû aâm nhaïc, taát caû tö cuï, taát
caû anh laïc, taát caû ngoân ngöõ ñeàu phaùt ra aâm thanh, khen ngôïi söï bieán
hoùa trang nghieâm töø caûnh giôùi thaàn thoâng cuûa taát caû chö Phaät. Laïi
tuoân ra taát caû maây höông, taát caû maây höông ñoát, taát caû maây höông
boät, taát caû maây höông xoa, taát caû maây höông hình daùng Ma-ni, taát caû
maây y phuïc baèng Ma-ni, taát caû maây baèng aùnh löûa baùu, taát caû maây
chöùa löûa, taát caû maây an laïc, taát caû maây hoa ñeïp, taát caû maây aâm nhaïc,
taát caû maây aùnh saùng cuûa Nhö Lai, taát caû maây aùnh saùng troøn cuûa Nhö
Lai, taát caû maây aâm thanh haïnh nguyeän cuûa Nhö Lai, taát caû maây bieån
ngoân töø cuûa Nhö Lai, taát caû maây aùnh saùng veà maøu saéc vaø ñuû caùc
töôùng haûo cuûa Nhö Lai. Vaø hieän töôùng baát tö nghì, luùc Ñöùc Nhö Lai
xuaát hieän ôû theá gian.
Thieän nam! Xung quanh hoa sen baùu Phoå hieän tam theá nhaát thieát
Nhö Lai trang nghieâm caûnh giôùi naøy, coù möôøi cöïc vi traàn coõi Phaät hoa
sen baùu laøm quyeán thuoäc vaây quanh. Treân ñaøi cuûa moãi hoa sen aáy ñeàu
coù toøa Sö töû baèng Ma-ni baùu vaø treân moãi toøa ñeàu coù Boà-taùt ngoài kieát
giaø.
Thieän nam! Khi Ñöùc Nhö Lai Phoå Trí Baûo Dieäm Caùt Töôøng Oai
Ñöùc Vöông, ôû nôi ñaây thaønh Voâ thöôïng Boà-ñeà, thì ñoàng thôøi caùc Ñöùc
Nhö Lai ôû nôi taát caû theá giôùi trong möôøi phöông cuõng thaønh töïu quaû vò
aáy; tuøy theo taâm cuûa chuùng sinh maø caùc vò hieän ra tröôùc hoï, dieãn
thuyeát chaùnh phaùp. ÔÛ nôi moãi theá giôùi, ñoàng thôøi cuõng laøm cho voâ
löôïng chuùng sinh traùnh xa noãi khoå aùc ñaïo, laøm cho voâ löôïng chuùng
sinh sinh vaøo coõi trôøi vaø coõi ngöôøi, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh truï
vaøo haøng Thanh vaên vaø Bích-chi-phaät, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh
thaønh töïu haïnh Boà-ñeà, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh thaønh töïu haïnh
Boà-ñeà traøng voâ caáu duõng maõnh, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh thaønh
töïu haïnh Boà-ñeà aùnh saùng phaùp thanh tònh, laøm cho voâ löôïng chuùng
sinh thaønh töïu haïnh Boà-ñeà caên thanh tònh, oai ñöùc. Voâ löôïng chuùng
sinh thaønh töïu haïnh Boà-ñeà coù naêng löïc tuøy thuaän vaø bình ñaúng, laøm
cho voâ löôïng chuùng sinh thaønh töïu haïnh Boà-ñeà ñang ñi vaøo chaùnh
phaùp, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh thaønh töïu haïnh Boà-ñeà veà naêng löïc
thaàn thoâng ñi khaép nôi khoâng theå hoaïi, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh,
sinh taâm hy höõu, an truï bình ñaúng nôi haïnh Boà-ñeà ôû khaép taát caû Nhö
Lai thaønh Ñaúng chaùnh giaùc trong möôøi phöông, laøm cho voâ löôïng
chuùng sinh an truï haïnh Boà-ñeà töø moân Tam-muoäi. Voâ löôïng chuùng sinh
thaønh töïu haïnh Boà-ñeà ñöôïc duyeân vaøo taát caû caûnh giôùi thanh tònh, laøm
cho voâ löôïng chuùng sinh phaùt taâm Boà-ñeà, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh
truï nôi ñaïo Boà-taùt vaø tu haïnh Boà-taùt, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh an
truï ñaïo Ba-la-maät thanh tònh, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh truï vaøo
haøng Boà-taùt sô ñòa, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh truï vaøo haøng Boà-taùt
nhò ñòa, tam ñòa cho ñeán thaäp ñòa, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh nhaäp
vaøo haïnh nguyeän thuø thaéng cuûa Boà-taùt, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh
nhaäp vaøo haïnh nguyeän thanh tònh cuûa Phoå Hieàn.
Thieän nam! Khi Ñöùc Nhö Lai Phoå Trí Baûo Dieäm Caùt Töôøng Oai
Ñöùc Vöông, chuyeån phaùp luaân vôùi nhöõng thaàn löïc töï taïi baát tö nghì; thì
chö Phaät nôi moãi theá giôùi kia, cuõng tuøy theo caên cô maø trong töøng
nieäm giaùo hoùa ñieàu phuïc laøm voâ löôïng chuùng sinh ñöôïc thaønh thuïc.
Baáy giôø, Boà-taùt Phoå Hieàn bieát chuùng sinh trong thaønh Baûo hoa
www.daitangkinh.org
ñaêng vöông caäy vaøo saéc töôùng dieän maïo vaø caùc caûnh giôùi maø sinh ra
hoân meâ buoâng thaû, kieâu maïn. Vì muoán ñoä hoï, ngaøi hieän thaân raát xinh
ñeïp, ñeán thaønh aáy, phoùng ra aùnh saùng lôùn, chieáu khaép, laøm cho taát caû
caùc aùnh saùng vaø oai ñöùc uy nghieâm cuûa vò Thaùnh vöông aáy cuøng caùc
thöù baùu nhö maët trôøi, maët traêng, caùc vì sao, caây baùu, y phuïc baùu, Ma-
ni, anh laïc, thaân chuùng sinh ñeàu bò aån maát. Ví nhö maët trôøi xuaát hieän
thì aùnh saùng cuûa caùc vì sao ñeàu bò ñoaït maát, cuõng nhö khoái möïc saùnh
vôùi vaøng Dieâm-phuø.
Luùc aáy, caùc chuùng sinh ñeàu nghó: Ñaây laø ai? Chö Thieân hay
Phaïm thieân? Maø hoâm nay, phoùng ra aùnh saùng, che khuaát taát caû, laøm
cho saéc töôùng xinh ñeïp vaø aùnh saùng oai ñöùc cuûa thaân chuùng ta khoâng
coøn hieän, hoï suy nghó maõi maø khoâng taøi naøo hieåu ñöôïc. Khi aáy, Boà-taùt
Phoå Hieàn ñöùng trong khoâng trung nôi cung ñieän cuûa Luaân vöông maø
baûo:
–Ñaïi vöông neân bieát! Hoâm nay, trong nöôùc cuûa vua coù Ñöùc
Phaät ra ñôøi nôi coäi Boà-ñeà Phoå Quang Bieán Chieáu Phaùp Vaân Thanh
Traøng.
Cuøng luùc aáy, Phoå Hyû Caùt Töôøng Lieân Hoa Nhaõn con gaùi cuûa
Luaân vöông, troâng thaáy Boà-taùt Phoå Hieàn hieän saéc thaân vôùi aùnh saùng töï
taïi vaø nghe aâm thanh vi dieäu, phaùt ra töø ngoïc anh laïc vaø nhöõng vaät
trang söùc treân thaân vò aáy, vui veû ñem taâm quyù kính vaø tin töôûng saâu
saéc roài nghó: “Caàu cho taát caû thieän caên thaân töôùng toát, trang nghieâm,
oai nghi, thaàn thoâng vaø oai ñöùc cuûa ta ñöôïc nhö theá. Hoâm nay, vò Ñaïi
Thaùnh naøy, phoùng ra aùnh saùng lôùn, cho thaáy Nhö Lai seõ xuaát hieän ôû
ñôøi coù theå cöùu chuùng sinh ñang trong ñeâm daøi toái taêm sinh töû. Caàu cho
ta cuõng ñöôïc nhö theá. Nhö Lai phoùng ra aùnh saùng trí phaù tan boùng toái
voâ tri, haéc aùm cho caùc chuùng sinh. Caàu cho nôi ta ôû thöôøng ñöôïc gaàn
guõi baäc Thieän tri thöùc aáy”.
Thieän nam! Luùc naøy, Chuyeån luaân thaùnh vöông Tyø-loâ-giaù-na
Baûo Lieân Hoa Taïng Dieäu Caùt Töôøng Keá, cuøng caùc quyeán thuoäc, nöõ
baùu, ngaøn ngöôøi con, ñaïi thaàn phuï taù, baûy baùu, boán binh vaø voâ löôïng
ngöôøi trong noäi thaønh, tröôùc sau vaây quanh. Roài nhôø vaøo thaàn löïc cuûa
vua, moïi ngöôøi ñeàu bay leân hö khoâng cao moät do-tuaàn phoùng ra aùnh
saùng chieáu khaép töù thieân haï, ñeå cho toaøn theå moïi ngöôøi ñeàu chieâm
ngöôõng. Muoán cho taát caû chuùng sinh ñeàu ñeán gaëp Phaät, neân noùi keä
raèng:
Phaät ñang xuaát hieän ôû theá gian
Cöùu ñoä khaép taát caû chuùng sinh
Chuùng ta caàn phaûi sôùm phaùt taâm
Ñeán nôi Ñaáng Ñaïo Sö Toái Thaéng
Traûi qua voâ löôïng caâu-chi kieáp
Môùi coù Ñöùc Nhö Lai hieän ôû ñôøi
Khai thò phaùp vi dieäu saâu xa
Ñeå laøm lôïi laïc khaép chuùng sinh
Phaät quaùn khaép taát caû theá gian
Bò ñieân ñaûo voâ minh che laáp
Sinh töû daèn vaët khoå xoay vaàn
Neân sinh taâm ñaïi Bi cöùu ñoä
Voâ soá ngaøn vaïn caâu-chi kieáp
Tu taäp ñuû caùc haïnh Boà-ñeà
Thaønh töïu taâm ñaïi Bi toái thaéng
Dieät tröø heát khoå cho chuùng sinh
Ñaàu, maét, tai, muõi, thaân, tay, chaân
Taát caû vaät aáy ñeàu xaû heát
Ñeå chöùng quaû cam loä Boà-ñeà
Traûi qua voâ löôïng, voâ bieân kieáp.
Ñaõ hôn voâ löôïng caâu-chi kieáp
Khoù gaëp baäc Ñaïo sö xuaát theá
Ñeå thaáy, nghe, cuùng döôøng, phuïng söï
Taát caû ñeàu lôïi ích nhö nhau
Nay ta cuøng caùc khanh ñeán ñoù
Xem Ñöùc Ñieàu Ngöï Toái thaéng aáy
Thaønh Baäc Chaùnh Giaùc chuyeån phaùp luaân
Ngoài coäi Boà-ñeà deïp quaân ma
Caùc khanh neân quaùn saéc thaân Phaät
Phoùng löôùi aùnh saùng khoâng giôùi haïn
Nhieàu loaïi saéc ñeïp ñeàu thanh tònh
Dieät tröø toái khoå cho chuùng sinh
ÔÛ trong töøng moãi loã chaân loâng
www.daitangkinh.org
Phoùng ra voâ soá maây aùnh saùng

Chieáu khaép taát caû caùc chuùng sinh
Khieán hoï ñeàu hoan hyû vaø quyù kính
Caùc khanh töøng ngöôøi neân nghó kyõ
Phaùt sinh taâm tinh taán roäng lôùn
Laäp töùc cuøng ñeán Ñöùc Nhö Lai
Ñeå thaân caän thaønh kính cuùng döôøng.
Khi Chuyeån luaân thaùnh vöông noùi keä khen Phaät vaø khai ngoä cho
taát caû chuùng sinh trong nöôùc roài, thì töø nôi thieän caên cuûa vua, xuaát hieän
möôøi ngaøn loaïi maây cuùng döôøng, bay ñeán ñaïo traøng, höôùng veà choã
Ñöùc Nhö Lai. Ñoù laø: Maây taát caû loïng baùu, maây taát caû phöôùng hoa, maây
taát caû y baùu, maây taát caû bieån höông, maây taát caû toøa baùu, maây taát caû côø
baùu, maây taát caû cung ñieän, maây taát caû hoa ñeïp, maây taát caû löôùi linh
baùu vaø maây taát caû vaät duïng trang söùc, trang trí khaép caû hö khoâng. Ñeán
nôi, moïi ngöôøi ñaët leã vaät döôùi chaân Ñöùc Nhö Lai Phoå Trí Baûo Dieäm
Caùt Töôøng Oai Ñöùc Vöông, ñi nhieãu quanh voâ soá traêm ngaøn vaïn voøng,
roài ñeán tröôùc Phaät ñang ngoài treân toøa sen baùu Phoå chieáu thaäp phöông
quang minh ma-ni. Ngay khi aáy Phoå Hyû Caùt Töôøng Lieân Hoa Nhaõn,
con gaùi cuûa Luaân vöông, môû taát caû anh laïc trang söùc treân thaân, thaønh
kính tung leân hö khoâng. Nhöõng vaät trang ñieåm aáy, ôû treân hö khoâng,
bieán thaønh loïng baùu, baèng ñaïi Ma-ni, xung quanh coù reøm löôùi baùu Ma-
ni, ñuû caùc maøu saéc ruõ xuoáng; caùc Long vöông cuøng naém giöõ. Khoaûng
caùch giöõa caùc cung ñieän, coù möôøi loaïi loïng baùu quyeán thuoäc vaây
quanh, trong ngoaøi thanh tònh, troâng nhö nhöõng laàu caùc. Beân treân coù
nhöõng vöøng maây anh laïc che khaép vaø toâ ñieåm baèng nhieàu loaïi caây
baùu, bieån höông Ma-ni, cuøng caùc loaïi trang söùc xinh ñeïp.
Trong loïng baùu aáy, coù caây Boà-ñeà caønh laù sum sueâ, che khaép
phaùp giôùi, töøng nieäm hieän ra voâ löôïng söï trang nghieâm. Ñöùc Nhö Lai
Tyø-loâ-giaù-na ngoài döôùi caây naøy, coù khoâng theå noùi, khoâng theå noùi coõi
Phaät cöïc vi traàn Boà-taùt vaây quanh sau tröôùc. Caùc vò aáy ñeàu sinh ra töø
haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, truï vaøo nôi khoâng sai bieät baát tö
nghì cuûa Boà-taùt, cuõng thaáy nhöõng vò vua, vaây quanh Ñöùc Nhö Lai,
chaép tay chieâm ngöôõng; cuõng thaáy söùc thaàn thoâng töï taïi cuûa caùc Ñöùc
Nhö Lai; laïi thaáy söï tuaàn töï thaønh hoaïi cuûa caùc kieáp, thaáy söï tuaàn töï ra
ñôøi cuûa caùc Ñöùc Phaät trong taát caû theá giôùi, thaáy taát caû theá giôùi ñoù, maø
moãi theá giôùi, ñeàu coù Boà-taùt Phoå Hieàn, duøng ñuû caùc vaät cuùng döôøng ñeå
cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai, duøng ñuû moïi caùch ñeå ñieàu phuïc taát caû
chuùng sinh; cuõng thaáy taát caû Boà-taùt vaø töï thaân cuûa caùc ngaøi ñeàu ôû
trong thaân cuûa Phoå Hieàn; cuõng thaáy thaân mình ôû tröôùc taát caû Nhö Lai,
tröôùc caùc ngaøi Phoå Hieàn, tröôùc taát caû Boà-taùt vaø tröôùc taát caû chuùng sinh;
cuõng thaáy taát caû theá giôùi, maø moãi theá giôùi ñeàu coù soá theá giôùi nhieàu
baèng cöïc vi traàn trong coõi Phaät, ñuû caùc ranh giôùi, ñuû caùch duy trì, ñuû
caùc hình thuø, ñuû caùc theå taùnh, ñuû caùch boá thí, ñuû caùch trang nghieâm, ñuû
söï thanh tònh, ñuû caùc loaïi maây trang nghieâm che beân treân, ñuû caùc teân
kieáp, ñuû caùc Ñöùc Phaät xuaát hieän, nhieàu tam theá, ñuû phöông höôùng xöù
sôû, ñuû caùch an truï vaøo phaùp giôùi, ñuû caùch nhaäp phaùp giôùi, ñuû caùch an
truï vaøo hö khoâng, ñuû caùch laøm trang nghieâm cuûa Boà-taùt, ñuû caùc choã ôû
cuûa Boà-taùt, ñuû caùc ñaïo traøng Boà-ñeà cuûa Nhö Lai, ñuû caùc söùc thaàn
thoâng cuûa Nhö Lai, ñuû loaïi toøa Sö töû cuûa Nhö Lai, ñuû loaïi bieån ñaïi hoäi
cuûa Nhö Lai, ñuû haïng chuùng khaùc nhau cuûa Nhö Lai, ñuû caùc phöông
tieän quyeàn xaûo cuûa Nhö Lai, ñuû caùch chuyeån baùnh xe phaùp cuûa Nhö
Lai, ñuû caùc aâm thanh vi dieäu cuûa Nhö Lai, ñuû caùc bieån ngoân töø cuûa
Nhö Lai vaø ñuû caùc maây Kheá kinh cuûa Nhö Lai. Thaáy nhöõng caûnh nhö
theá roài taâm cuûa coâ thanh tònh vaø raát laø vui möøng.
Baáy giôø, Ñöùc Nhö Lai aáy thuyeát phaùp cho coâ gaùi naøy, Kheá kinh
ñöôïc thuyeát teân laø Nhaát Thieát Nhö Lai Chuyeån Phaùp Luaân AÂm, coøn coù
soá Kheá kinh nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi möôøi coõi Phaät laøm quyeán
thuoäc.
Khi nghe kinh naøy roài, coâ gaùi aáy lieàn thaønh töïu ñöôïc möôøi ngaøn
moân Tam-muoäi, thaân taâm dòu daøng, khoâng coøn thoâ baïo nhö luùc môùi
vaøo thai, luùc môùi chaøo ñôøi, nhö caây Sa-la môùi naåy maàm, thì taâm Tam-
muoäi aáy nhu hoøa vaø khaû aùi cuõng nhö theá. Ñoù laø Tam-muoäi thaáy taát caû
Phaät, Tam-muoäi Phoå chieáu khaép caùc coõi, Tam-muoäi nhaäp saâu vaøo taát
caû ba ñôøi, Tam-muoäi dieãn giaûng taát caû Phaät phaùp, Tam-muoäi hieåu roõ
taát caû nguyeän haûi cuûa Phaät, Tam-muoäi khai ngoä taát caû chuùng sinh
khieán ra khoûi khoå sinh töû, Tam-muoäi thöôøng nguyeän phaù taát caû söï toái
taêm cuûa chuùng sinh, Tam-muoäi thöôøng nguyeän dieät taát caû khoå cuûa
chuùng sinh, Tam-muoäi thöôøng nguyeän sinh taát caû an vui cho chuùng
www.daitangkinh.org
sinh, Tam-muoäi giaùo hoùa taát caû chuùng sinh maø khoâng moûi meät, Tam-
muoäi töï taïi trang nghieâm cuûa Boà-taùt ôû taát caû caùc truï ñòa, Tam-muoäi taát
caû Boà-taùt khoâng chöôùng ngaïi, Tam-muoäi ñeán khaép caùc coõi Phaät thanh
tònh. Ñaït ñöôïc möôøi ngaøn Tam-muoäi nhö theá roài vaø laïi ñöôïc Ñaúng daãn
(ñònh) vi teá. Ñoù laø taâm khoâng ñoäng, taâm hoan hyû, taâm an oån, taâm aùnh
saùng chieáu khaép, taâm tuaân theo söï giaùo duïc cuûa Thieän tri thöùc, taâm
nöông vaøo söï saâu xa Nhaát thieát trí, taâm tuøy thuaän giaùo haïnh töø voâ
löôïng, taâm xaû ly taát caû chaáp tröôùc, taâm khoâng truï taát caû caûnh giôùi theá
gian, taâm thaâm nhaäp caûnh giôùi cuûa Nhö Lai, taâm chieáu khaép taát caû
bieån saéc töôùng cuûa Phaät, taâm khoâng taùn loaïn, taâm khoâng lay ñoäng, taâm
khoâng chöôùng ngaïi, taâm khoâng cao thaáp, taâm khoâng moûi meät, taâm
khoâng thoaùi chuyeån, taâm ñöôïc töï taïi, taâm caùch xa löôøi bieáng, taâm
chaùnh nieäm veà töï taùnh cuûa caùc phaùp, taâm an truï cuûa taát caû bieån phaùp
moân, taâm tu haønh taát caû bieån phaùp, taâm thoâng hieåu taát caû bieån chuùng
sinh, taâm cöùu hoä taát caû bieån chuùng sinh, taâm chieáu khaép taát caû bieån theá
giôùi, taâm phaùt sinh taát caû bieån nguyeän cuûa Phaät, taâm phaù taát caû nuùi
chöôùng ngaïi, taâm tích taäp ñoáng phöôùc roäng lôùn, taâm thaáy heát möôøi löïc
cuûa Nhö Lai, taâm chieáu khaép caûnh giôùi cuûa Boà-taùt, taâm laøm phaùt trieån
trôï ñaïo cuûa Boà-taùt, taâm nöông vaøo khaép taát caû bieån phöông höôùng. Roài
chaêm chuù tö duy, quaùn saùt veà nhöõng ñaïi nguyeän cuûa Phoå Hieàn vaø phaùt
trieån taát caû bieån nguyeän bình ñaúng cuûa Nhö Lai, nhieàu baèng soá cöïc vi
traàn trong möôøi coõi Phaät. Ñoù laø: Nguyeän laøm nghieâm tònh taát caû coõi
Phaät, nguyeän laøm thaønh thuïc taát caû chuùng sinh, nguyeän bieát khaép taát
caû phaùp giôùi nguyeän nhaäp khaép taát caû bieån phaùp giôùi, nguyeän ôû nôi taát
caû coõi Phaät, tu haïnh Boà-taùt ñeán taän ñôøi vò lai, nguyeän ñeán taän ngaèn meù
kieáp vò lai khoâng boû taát caû chuùng sinh, nguyeän ñöôïc thaân caän taát caû
Nhö Lai, nguyeän ñöôïc phuïng söï vaø laøm cho taát caû baïn beø vui veû,
nguyeän ñöôïc cuùng döôøng taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai ñeàu laøm cho vieân
maõn, nguyeän trong töøng nieäm, tu haïnh Boà-taùt laøm taêng tröôûng Nhaát
thieát trí, khoâng giaùn ñoaïn phaùt möôøi coõi Phaät cöïc vi traàn soá bieån
nguyeän nhö theá vaø thaønh töïu nhöõng bieån ñaïi nguyeän cuûa Phoå Hieàn.
Roài Ñöùc Nhö Lai aáy tieáp tuïc dieãn thuyeát khai thò cho coâ gaùi naøy töø
phaùt taâm cho ñeán vieäc troàng thieän caên, vieäc tu dieäu haïnh, vieäc ñöôïc
keát quaû lôùn, khieán cho toû ngoä, tin hieåu chaéc chaén nhöõng thaønh töïu veà
bieån nguyeän roäng lôùn troøn ñaày cuûa Nhö Lai, moät taâm höôùng veà quaû vò
Thieän nam! Tröôùc thôøi gian aáy, hôn möôøi ñaïi kieáp, coù moät theá
giôùi teân laø Luaân quang chieáu ma-ni vöông, Ñöùc Phaät hieäu laø Nhaân-ñaø-
la Traøng Caùt Töôøng Töôùng. Coâ Lieân Hoa Nhaõn naøy; trong giaùo phaùp
ñeå laïi cuûa Ñöùc Nhö Lai aáy, ñöôïc Boà-taùt Phoå Hieàn khuyeân tu boå töôïng
Phaät bò vôõ treân toøa sen. Ñaép laïi xong, coâ gaùi aáy toâ ñieåm töôïng thaät röïc
rôõ baèng caùc vaät baùu, sau ñoù phaùt taâm Voâ thöôïng Boà-ñeà.
Thieän nam! Ta nhôù thuôû xöa, nhôø Thieän tri thöùc Boà-taùt Phoå Hieàn
giuùp ta troàng thieän caên naøy. Töø ñoù trôû ñi ta khoâng coøn rôi vaøo ñöôøng
aùc, thöôøng ñöôïc sinh vaøo caùc haøng quyù toäc, laøm vua coõi trôøi, vua coõi
ngöôøi; sinh ôû nôi naøo cuõng coù thaân hình ñaëc bieät xinh ñeïp, ñoan chaùnh
ñaùng yeâu, saéc töôùng ñaày ñaën, ai cuõng thích nhìn, thöôøng gaëp Ñöùc Phaät,
thöôøng ñöôïc thaân caän Boà-taùt Phoå Hieàn. Ngaøi giuùp ta ghi nhôù phaùp moân
ñaõ ñaït ñöôïc vaø coøn höôùng daãn, khai ngoä giaùo hoùa cho ñeán ngaøy nay
laøm cho ta hoan hyû.
Thieän nam! YÙ oâng theá naøo? Chuyeån luaân vöông Tyø-loâ-giaù-na
Baûo Lieân Hoa Taïng Dieäu Caùt Töôøng Keá ñaâu phaûi ai xa laï. Nay chính
laø Boà-taùt Di-laëc. Naøng Cuï Tuùc Vieân Maõn Caùt Töôøng Dieän, vôï cuûa vua
Thuôû aáy, nay laø Thaàn chuû veà ñeâm Cuï Tuùc Coâng Ñöùc Tòch Tónh AÂm
Haûi, hieän ñang ôû gaàn ñaây. Coøn ñoàng nöõ Phoå Hyû Caùt Töôøng Lieân Hoa
Nhaõn Thuôû aáy, chính laø ta ñaây.
Thuôû xöa, ta laøm ñoàng nöõ, Boà-taùt Phoå Hieàn khuyeân ta tu boå
thaùnh töôïng vaø toøa sen, ñeå taïo nhaân duyeân Voâ thöôïng Boà-ñeà vaø giuùp
ta phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc.
Thôøi aáy, khi ta môùi phaùt taâm, ngaøi laïi höôùng daãn cho ta ñöôïc gaëp
Ñöùc Nhö Lai Phoå Trí Baûo Dieäm Caùt Töôøng Oai Ñöùc Vöông. Ta lieàn
môû anh laïc nôi thaân, tung leân cuùng döôøng caùc Ñöùc Phaät. Nhôø ñöôïc
thaáy thaàn bieán cuûa Phaät vaø ñöôïc nghe Ñöùc Phaät thuyeát phaùp, neân ta
lieàn ñöôïc moân giaûi thoaùt hieän khaép taát caû theá gian ñeå ñieàu phuïc chuùng
sinh cuûa Boà-taùt. Vaø töø ñoù, heã ñöôïc gaëp caùc Ñöùc Phaät duø nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn nuùi Tu-di ta cuõng ñeàu traân troïng, cung kính, cuùng döôøng,
laéng nghe caùc Ñöùc Nhö Lai aáy thuyeát phaùp, nghe phaùp sinh vui möøng
nöông giaùo phaùp maø tu haøn; trong moãi nieäm ñeàu ñöôïc thaáy caùc Ñöùc
www.daitangkinh.org
Nhö Lai aáy vaø ñaïi hoäi Boà-taùt trong coõi cuûa chö Nhö Lai. Sau theá giôùi
Tyø-loâ-giaù-na oai ñöùc caùt töôøng, thuoäc kieáp Voâ caáu vieân maõn. Coù theá
giôùi, teân laø Ma-ni luaân chuûng chuûng dieäu saéc trang nghieâm, kieáp teân laø
Ñaïi quang. Coù naêm traêm Ñöùc Phaät xuaát hieän trong aáy, ta cuõng ñeàu
cung kính, phuïng söï, cuùng döôøng, laøm cho caùc vò ñeàu hoan hyû. Ñöùc
Phaät ñaàu tieân hieäu laø Ñaïi Bi Vaân Traøng, Luùc aáy, ta laøm Daï thaàn, troâng
thaáy Ñöùc Phaät ñi ra, beøn cung kính cuùng döôøng. Keá ñeán coù Ñöùc Phaät
hieäu laø Kim Cang Na-la-dieân Traøng, luùc aáy ta laøm Luaân vöông, tìm
caùch thaân caän phuïng söï, cung kính, cuùng döôøng. Baáy giôø, Ñöùc Phaät
giaûng thuyeát Tu-ña-la cho ta, phaùp aáy teân laø Nhaát thieát Phaät xuaát hieän.
Ngoaøi ra coøn coù caùc Tu-ña-la nhieàu nhö cöïc vi traàn trong möôøi coõi
Phaät laøm quyeán thuoäc, ta cuõng ñeàu thoï trì. Keá ñeán coù Ñöùc Phaät xuaát
hieän hieäu laø Kim Cöông Voâ Ngaïi Ñöùc. Thôøi ñoù ta laøm Chuyeån luaân
vöông cung kính cuùng döôøng. Ñöùc Phaät aáy thuyeát Tu-ña-la cho ta teân
laø Phoå chieáu nhaát thieát chuùng sinh nhaõn coøn coù cöïc vi traàn Tu-di sôn
Tu-ña-la laøm quyeán thuoäc, ta cuõng ñeàu thoï trì. Keá ñeán coù Ñöùc Phaät,
hieäu laø Hoûa Dieäm Sôn Caùt Töôøng Trang Nghieâm. Thôøi ñoù ta laøm con
gaùi cuûa tröôûng giaû cung kính, cuùng döôøng. Ñöùc Phaät aáy thuyeát Tu-ña-
la cho ta, teân laø Phoå chieáu tam theá taïng trang nghieâm vaø coøn coù caùc
Tu-ña-la nhieàu nhö cöïc vi traàn cuûa coõi Dieâm-phuø-ñeà laøm quyeán thuoäc,
ta cuõng ñeàu thoï trì. Keá ñeán coù Ñöùc Phaät xuaát hieän, hieäu laø Nhaát Thieát
Phaùp Haûi Cao Thaéng Vöông. Luùc ñoù, ta laøm Thieân vöông cung kính,
cuùng döôøng. Ñöùc Phaät aáy thuyeát Tu-ña-la cho ta, teân laø Phaân bieät nhaát
thieát phaùp giôùi trí, coù naêm traêm Tu-ña-la laøm quyeán thuoäc, ta cuõng ñeàu
thoï trì. Keá ñeán coù Ñöùc Phaät xuaát hieän hieäu laø Thaâm Dieäu Phaùp Caùt
Töôøng Haûi Quang, thôøi ñoù ta laøm con gaùi cuûa Long vöông, noåi maây
laøm möa baùu Ma-ni nhö yù ñeå cuùng döôøng. Ñöùc Phaät aáy thuyeát Tu-ña-
la cho ta teân laø Toác taät taêng tröôûng hoan hyû haûi, coù traêm vaïn öùc na-do-
tha Tu-ña-la laøm quyeán thuoäc, ta ñeàu thoï trì. Keá ñeán coù Ñöùc Phaät xuaát
hieän, hieäu laø Baûo Phong Quang Dieäm Ñaêng, Luùc ñoù, ta laøm Haûi thaàn,
noåi maây laøm möa hoa sen baùu, ñeå thaân caän phuïng söï, cung kính, cuùng
döôøng. Ñöùc Phaät aáy thuyeát Tu-ña-la cho ta, teân laø Phaùp giôùi Phöông
tieän haûi aùnh saùng vaø coøn coù caùc Tu-ña-la nhieàu baèng cöïc vi traàn trong
moät coõi Phaät laøm quyeán thuoäc, ta ñeàu thoï trì. Keá ñeán coù Ñöùc Phaät xuaát
hieän, hieäu laø Coâng Ñöùc Haûi Quang Chieáu Vieân Maõn Caùt Töôøng, thuôû
aáy, ta laø tieân Nguõ Thoâng, hieän ñaïi thaàn löïc, coù saùu ngaøn chö tieân
quyeán thuoäc vaây quanh, noåi maây laøm möa höông thôm, hoa ñeïp nhö
nuùi cao, ñeå cuùng döôøng. Ñöùc Phaät aáy thuyeát Tu-ña-la cho ta teân laø Voâ
tröôùc phaùp ñaêng, coù saùu ngaøn Tu-ña-la laøm quyeán thuoäc, ta ñeàu thoï trì.
Keá ñeán coù Ñöùc Phaät xuaát hieän hieäu laø Tyø-loâ-giaù-na Caùt Töôøng Taïng,
Thuôû aáy, ta laøm chuû Ñòa thaàn teân laø Bình Ñaúng Lôïi Ích, vôùi voâ löôïng
Ñòa thaàn, noåi taát caû maây caây baùu, taát caû maây kho baùu, taát caû maây anh
laïc baùu, taát caû maây vaät duïng trang söùc baèng baùu ñeå laøm möa cuùng
döôøng. Ñöùc Phaät aáy thuyeát Tu-ña-la cho ta, teân laø Xuaát sinh nhaát thieát
Nhö Lai trí taïng, coù voâ löôïng Tu-ña-la laøm quyeán thuoäc, ta ñeàu laéng
nghe ghi nhôù khoâng queân.
Thieän nam! Coù naêm traêm Ñöùc Nhö Lai tuaàn töï xuaát hieän nhö
theá. Ñöùc Phaät cuoái hieäu laø Phaùp Giôùi Hö Khoâng Baûo Sôn Vieân Maõn
Caùt Töôøng Ñaêng. Thôøi aáy ta laøm kyõ nöõ, teân laø Khaû Hyû Caùt Töôøng
Dieän, gaëp luùc Ñöùc Phaät vaøo thaønh, ta ca vuõ cuùng döôøng. Cuøng Luùc aáy,
nhôø oai löïc cuûa Ñöùc Phaät, neân ta voït leân khoâng trung duøng moät ngaøn
baøi keä hay khen ngôïi Ñöùc Phaät. Roài vì ta, Ñöùc Phaät phoùng ra aùnh saùng
giöõa hai chaân maøy, teân laø Phoå chieáu phaùp giôùi quang minh trang
nghieâm, aùnh saùng aáy chieáu khaép thaân ta. Nhôø tieáp xuùc aùnh saùng aáy,
neân ta ñaït ñöôïc moân giaûi thoaùt teân laø Phaùp giôùi phöông tieän baát thoaùi
taïng.
Thieän nam! Theá giôùi aáy, traûi qua nhöõng kieáp nhieàu nhö cöïc vi
traàn trong moät coõi Phaät, taát caû Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän trong aáy nhö
theá; ta ñeàu cung kính, phuïng söï, cuùng döôøng; laøm cho caùc vò ñeàu hoan
hyû. Ñöùc Nhö Lai aáy dieãn thuyeát cho ta ñuû caùc giaùo phaùp, ta ñeàu ghi
nhôù, thoï trì ñuùng phaùp, cho ñeán moät ñoaïn moät caâu cuõng khoâng queân.
Ta ôû nôi moãi Ñöùc Nhö Lai aáy, luoân taùn döông khen ngôïi taát caû Phaät
phaùp vaø laøm lôïi ích khaép voâ löôïng chuùng sinh. ÔÛ nôi moãi Ñöùc Nhö
Lai, ta ñöôïc thaân phaùp giôùi roäng lôùn, ñöôïc truï vaøo taïng phaùp giôùi trong
ba ñôøi, ñöôïc nhaäp aùnh saùng Nhaát thieát trí vaø nhaäp vaøo taát caû haïnh cuûa
Phoå Hieàn.
Thieän nam! Ta nhôø nöông vaøo aùnh saùng Nhaát thieát trí neân trong
töøng töøng nieäm, ñöôïc thaáy voâ löôïng Ñöùc Phaät. Khi ñöôïc thaáy Phaät roài;
www.daitangkinh.org
thì nhöõng gì tröôùc ñaây chöa ñöôïc, chöa thaáy, chöa nghe veà nhöõng dieäu
haïnh cuûa Boà-taùt Phoå Hieàn, nay ñeàu ñöôïc thaønh töïu. Vì sao? Chính vì
ñöôïc aùnh saùng Nhaát thieát trí vaø söï bieåu hieän khaùc nhau cuûa voâ löôïng,
voâ bieân moân phaùp giôùi.
Baáy giôø, Thaàn chuû veà ñeâm Phoå Cöùu Chuùng Sinh, muoán noùi laïi
cho roõ nghóa cuûa moân giaûi thoaùt naøy, neân nöông vaøo oai thaàn cuûa Ñöùc
Phaät maø noùi keä cho Ñoàng töû Thieän Taøi:
Thieän Taøi neân laéng nghe ta noùi
Phaùp saâu xa khoù thaáy khoù vaøo
AÙnh saùng xuyeân suoát caû ba ñôøi
Trí saùng laø cöûa ñeå phaân bieät
Khi ta môùi phaùt taâm Boà-ñeà
Chuyeân caàu trí Phaät vaø coâng ñöùc
Chöùng ñöôïc moân giaûi thoaùt voâ bieân
Tuyeân döông vì oâng, neân laéng nghe
Nhôù xöa hôn soá cöïc vi traàn kieáp
Coù kieáp teân laø Voâ caáu luaân
Coõi hieäu Thaéng traøng bieán chieáu ñaêng
Roäng lôùn trang nghieâm khoâng chuùt nhô
Ñaáng möôøi löïc xuaát hieän trong aáy
Baèng soá cöïc vi traàn Tu-di
Ñaàu tieân: Baûo Dieäm Caùt Töôøng Quang.
Keá ñeán: Phaùp vöông Coâng Ñöùc Traøng.
Thöù ba: Phaùp Traøng Phöôùc Tu-di.
Thöù tö: Voâ UÙy Töï Taïi Vöông.
Thöù naêm: Phaät hieäu Tòch Tónh Vöông.
Phaät thöù saùu, hieäu Tòch Tónh Thaønh.
Nhö Lai thöù baûy, hieäu Xöng Sôn.
Ñaïo sö thöù taùm: Tu-di Ñöùc.
Thöù chín: Phaät hieäu Caùt Töôøng Quang.
Phaät thöù möôøi, hieäu laø Nguyeät Dieän.
ÔÛ nôi möôøi Ñöùc Theá Toân naøy
Giuùp ta toû ngoä moân ñaàu tieân
Sau ñoù tuaàn töï coù möôøi Phaät
Tieáp noái xuaát hieän ôû theá gian

Phaät ñaàu tieân, hieäu Hö Khoâng Truï.
Nhö Lai thöù hai, hieäu Phoå Quang.
Thöù ba: Xuaát Sinh Truï Chö Phöông.
Thöù tö: Nhö Lai Chaùnh Nieäm Haûi.
Phaät thöù naêm, hieäu Cao Thaéng Quang.
Thöù saùu: Theá Toân Tu-di Vaân.
Thöù baûy: Nhö Lai Phaùp Dieäm Quang.
Nhö Lai thöù taùm, hieäu Xöng Sôn.
Thöù chín: Xuaát Sinh Lieân Hoa Vöông.
Möôøi: Phaät Ñaïi Bi Phaùp Giôùi Hoa.
Möôøi bieån Phaät naøy chieáu aùnh saùng.
Giuùp ta ngoä nhaäp moân thöù hai.
Sau ñoù lieân tuïc khoâng giaùn ñoaïn,
Tuaàn töï möôøi vò Phaät xuaát hieän,
Nhö Lai thöù nhaát: Quang Traøng Vöông.
Phaät thöù hai, hieäu Trí Tueä Quang.
Phaät thöù ba, hieäu Lôïi Ích Taâm.
Thöù tö: Nhö Lai Ñeá Caùt Töôøng.
Nhö Lai thöù naêm, hieäu Thieân Trí.
Phaät thöù saùu, hieäu Toân Tueä Vöông.
Phaät thöù baûy, hieäu Trí Caùt Töôøng.
Phaät thöù taùm, hieäu Quang Chieáu Vöông.
Thöù chín: Phaät Duõng maõnh Thieân Haønh.
Thöù möôøi: Phaùp Giôùi Lieân Hoa Toân.
Möôøi Phaät bieåu hieän phaùp roäng lôùn.
Giuùp ta thaønh töïu moân thöù ba.
Sau ñoù laïi ñöôïc gaëp lieân tieáp,
Möôøi Phaät tuaàn töï noái nhau hieän.
Vò ñaàu: Baûo Dieäm Sôn Caùt Töôøng.
Phaät thöù hai: Coâng Ñöùc Caùt Töôøng.
Phaät thöù ba, hieäu Phaùp Quang Minh.
Phaät thöù tö, hieäu Lieân Hoa Taïng.
Thöù naêm: Phaät Trí Nguyeät Dieäu Nhaõn.
Thöù saùu: Nhö Lai Höông Baûo Quang.
www.daitangkinh.org
Thöù baûy: Thieän Theä Tu-di Ñöùc.

Thöù taùm: Caøn-thaùt-baø Quang Minh.
Thöù chín: Phaät Ma-ni Taïng Vöông.
Thöù möôøi: Phaät Cuï Tuùc Oai Ñöùc.
Sau ñoù tuaàn töï coù möôøi Phaät.
Noái nhau xuaát hieän ôû theá gian.
Phaät ñaàu tieân, hieäu Quaûng Ñaïi Trí.
Phaät thöù hai, hieäu Baûo Quang Minh.
Thöù ba: Nhö Lai Coâng Ñöùc Vaân.
Phaät thöù tö, teân Toái Thaéng Töôùng.
Thöù naêm: Khoå Haïnh Vieân Maõn Quang.
Phaät thöù saùu, hieäu Na-la-dieân.
Thöù baûy: Theá Toân Tu-di Ñöùc.
Thöù taùm: Coâng Ñöùc Luaân Vi Vöông.
Thöù chín: Nhö Lai Voâ Thaéng Traøng.
Phaät thöù möôøi, hieäu Ñaïi Thoï Vöông.
Sau ñoù thöù töï coù möôøi Phaät.
Vò ñaàu: Ñeá Ñöùc Sa-la Vöông.
Vò keá: Phoå Hieän Theá Chuû Thaân.
Phaät thöù ba, hieäu Cao Hieån Quang.
Phaät thöù tö, teân Kim Cöông Quang.
Thöù naêm: Theá Toân Ñòa Oai Ñöùc.
Thöù saùu: Thaâm Dieäu Phaùp Ñöùc Vöông.
Thöù baûy: Phaùp Haûi Ñaïi Trí AÂm.
Phaät thöù taùm, hieäu Tu-di Traøng.
Thöù chín: Nhö Lai Trí Quang Chieáu.
Thöù möôøi: Dieäu Baûo Caùt Töôøng Vöông.
Nhaát: Phaïm Quang. Hai: Hö Khoâng AÂm.
Thöù ba: Phaùp Giôùi Töôïng Kieát Töôïng.
Thöù tö: Vieân Maõn Quang Minh Luaân.
Thöù naêm: Chuû Phöông Trí Quang Traøng.
Saùu: Hö Khoâng Ñaêng. Baûy: Dieäu Ñöùc.
Thöù taùm: Bieán Chieáu Caùt Töôøng Quang.

Thöù chín: Phöôùc Quang Tòch Tónh Ñöùc.
Thöù möôøi: Ñaïi Bi Vaân Caùt Töôøng.
Moät: Chaân Ñeá Löïc Trí Quang Minh.
Hai, hieäu Nhaát Thieát Chuùng Sinh Tieán.
Ngaøi thöù ba, hieäu Cao Hieån Quang.
Phaät thöù tö, hieäu Quang Minh Thaân.
Thöù naêm: Thieän Theä Phaùp Xuaát Sinh.
Phaät thöù saùu, hieäu Toác Taät Phong.
Thöù baûy, Theá Toân Caùt Töôøng Töôùng.
Thöù taùm: Nhö Lai Duõng Maõnh Traøng.
Phaät thöù chín, teân Baûo Chi Tieát.
Thöù möôøi: Phoå Hieän Tam Theá Quang.
Phaät ñaàu: Nguyeän Haûi Caùt Töôøng Ñaêng.
Phaät keá: Caùt Töôøng Kim Cöông Sôn.
Thöù ba: Kieân Coá Tu-di Ñöùc.
Phaät thöù tö, teân Nieäm Traøng Vöông.
Thöù naêm: Nhö Lai Phaùp Trí Toân.
Phaät thöù saùu, teân Baùt-nhaõ Ñaêng.
Phaät thöù baûy, hieäu Ñöùc Quang Traøng.
Phaät thöù taùm, teân Quaûng Ñaïi Trí.
Thöù chín: Trí Haïnh Phaùp Giôùi Moân.
Thöù möôøi: Phaùp Haûi Trí Caùt Töôøng.
Sau ñoù tuaàn töï coù möôøi Phaät,
Vò ñaàu: Phöôùc Sôn Coâng Ñöùc Vöông.
Phaät keá, teân laø Trí Caùt Töôøng.
Thöù ba: Nhö Lai Phaùp Giaø Luaân.
Thöù tö: Phaät Baûo Vöông Caùt Töôøng.
Thöù naêm: Coâng Ñöùc Luaân Caùt Töôøng.
Thöù saùu: Phaät Phoå Trí Dieäm Quang.
www.daitangkinh.org
Phaät thöù baûy, hieäu Tu-di Ñaêng.

Thöù taùm: Theá Toân Taán Toác Quang.
Thöù chín: Nhö Lai Ñaïi Tòch Thanh.
Phaät thöù möôøi, teân Tòch Tónh Traøng.
Möôøi moät: Chuùng Sinh Caùt Töôøng Ñaêng.
Möôøi hai: Ñaïi Nguyeän Toác Caùt Töôøng.
Möôøi ba; Voâ Naêng Thaéng Löïc Traøng.
Möôøi boán, Theá Toân Trí Dieäm Haûi.
Ñeàu laøm thöôïng thuû ôû theá gian.
Ñem lôïi ích khaép khaép chuùng sinh.
Phaät thöù nhaát, teân Phaùp Töï Taïi.
Thöù hai: Nhö Lai Voâ Tröôùc Trí.
Thöù ba: Theá Toân Haûi Tueä AÂm.
Thöù tö: Ñieàu Ngöï Chuùng Maät AÂm.
Thöù naêm: Phaät Cuï Tuùc Ngoân Töø.
Thöù saùu: Dieäu AÂm Ñaïi Caùt Töôøng.
Thöù baûy: Phaät Trí Töï Taïi Chuyeån.
Thöù taùm: Phoå Hieän Chuùng Sinh Tieàn.
Chín: Ñaúng Chuùng Sinh Caùt Töôøng Thaân.
Möôøi, teân Ñöùc Hieàn Töï Taùnh Sôn.
Traûi qua traàn soá kieáp nhö Tu-di.
Coù nhöõng Ñöùc Nhö Lai thöôïng thuû.
Laøm ñeøn theá soi saùng chuùng sinh.
Ta ñeàu cuùng döôøng khoâng lôõ dòp.
Traûi qua cöïc vi traàn coõi Phaât.
Trong kieáp aáy coù caùc Nhö Lai.
Ta ñeàu cuùng döôøng khaép taát caû.
Vaøo bieån giaûi thoaùt saâu xa aáy.
Ta vôùi voâ bieân kieáp nhö theá.
Tu haønh ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy.
Nay oâng nghe roài mau tu taäp.
Chaúng laâu cuõng seõ ñöôïc nhö ta.
Thieän nam! Ta chæ bieát moãi moân giaûi thoaùt hieän khaép theá gian ñeå
ñieàu phuïc chuùng sinh. Coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt, tích taäp voâ bieân bieån
haïnh, phaùt ñuû caùc taâm giaûi thoaùt, hieän ñuû loaïi thaân, ñaày ñuû caùc caên,
troïn veïn caùc nguyeän, nhaäp ñuû caùc Tam-muoäi phaùt sinh ñuû caùc thaàn
thoâng, thaønh töïu ñuû caùc phöông tieän, laøm ñuû caùc lôïi ích hoäi nhaäp ñuû
caùc taïng trí, chieáu saùng ñuû caùc bieån phaùp moân, ñaït ñöôïc ñuû caùc aùnh
saùng cuûa phaùp, ñi ñeán ñuû caùc bieån coõi Phaät, phuïng söïï ñuû caùc phaùp
quaùn ñænh cuûa Phaät, thôø ñuû caùc baäc Thieän tri thöùc, ngoä ñuû caùc moân giaûi
thoaùt, chöùng ñuû caùc söï töï taïi cuûa taâm, sinh ñuû caùc haïnh voâ taùc, hieän ñuû
caùc saéc khoù nghó löôøng, thuaän theo ñuû caùc taâm cuûa chuùng sinh, phaùt
sinh ñuû caùc thaân bieán hoùa, nhaäp ñuû caùc ñòa vò Boà-taùt, bieát ñuû caùc phaùp
nhaân duyeân, xa lìa caùc söï phaân bieät voïng töôûng, nöông vaøo nhöõng
haïnh nguyeän cuûa Boà-taùt, thoï trì nhöõng lôøi di giaùo cuûa Ñöùc Phaät, an truï,
phaùt sinh dieäu haïnh cuûa Phoå Hieàn thì ta laøm sao coù theå bieát vaø noùi heát
coâng ñöùc, haïnh nguyeän cuûa caùc vò aáy.
Thieän nam! Gaàn ñaây, nôi Boà-ñeà ñaïo traøng coù vò thaàn chuû veà
ñeâm, teân Cuï Tuùc Coâng Ñöùc Tòch Tónh AÂm Haûi, ngoài nôi toøa Sö töû Tinh
tuù quang traøng ma-ni vöông trang nghieâm baûo lieân hoa taïng vaø coù traêm
vaïn a-taêng-kyø Thaàn chuû veà ñeâm laøm quyeán thuoäc vaây quanh. OÂng ñeán
thænh vaán vò aáy raèng:
–Boà-taùt laøm theá naøo ñeå hoïc haïnh Boà-taùt vaø tu ñaïo Boà-taùt?
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi ñaûnh leã saùt chaân vò Daï thaàn aáy,
nhieãu quanh voâ soá voøng, aân caàn chieâm ngöôõng, löu luyeán, roài töø giaõ ra
ñi.
www.daitangkinh.org

HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 21

Ñoàng töû Thieän Taøi, ôû nôi Thaàn chuû veà ñeâm Phoå Cöùu Chuùng Sinh
Oai Ñöùc Caùt Töôøng, nghe phaùp moân Giaûi thoaùt phoå hieän nhaát thieát theá
gian ñieàu phuïc chuùng sinh cuûa Boà-taùt, ñöôïc Nhaát thieát Nhö Lai hieän
tieàn Tam-muoäi vaø Sieâu xuaát nhaát thieát chuùng sinh Tam-muoäi. Luùc baáy
giôø, ñöôïc möôøi ngaøn Tam-muoäi ñoàng töû nhö vaäy roài, ñoàng töû tu taäp heát
vaø tin hieåu saâu xa neân aùnh saùng tuøy thuaän chieáu khaép, thaâu nhoû neûo
vaøo vaø neûo ra thì roäng lôùn, töï taïi thöïc hieän, roài laàn laàn ñi ñeán choã Thaàn
chuû veà ñeâm Cuï Tuùc Coâng Ñöùc Tòch Tónh AÂm Haûi, ñaûnh leã saùt chaân roài
nhieãu voâ soá voøng, chaép tay, cung kính baïch:
–Thöa thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh
ñaúng Chaùnh giaùc, con nöông vaøo Thieän tri thöùc ñeå hoïc haïnh Boà-taùt, tu
haïnh Boà-taùt, nhaäp haïnh Boà-taùt, truï haïnh Boà-taùt. Con nguyeän sinh ra
bieån Nhaát thieát trí vaø phaùp khoâng theå nghó baøn. Cuùi mong ngaøi thöông
xoùt, dieãn noùi cho con roõ, laøm sao Boà-taùt hoïc haïnh cuûa Boà-taùt, laøm sao
tu taäp ñaïo Boà-taùt?
Thaàn chuû veà ñeâm baûo vôùi Thieän Taøi:
–Laønh thay! Laønh thay! Naøy thieän nam! OÂng coù theå nöông töïa
vaøo caùc Thieän tri thöùc ñeå caàu haïnh Boà-taùt. Naøy thieän nam! Ta ñöôïc
phaùp moân giaûi thoaùt Nieäm nieäm xuaát sinh quaûng ñaïi hoan hyû trang
nghieâm cuûa Boà-taùt.
–Thöa Thaùnh giaû! Phaùp moân giaûi thoaùt naøy, vì söï nghieäp gì,
haønh caûnh giôùi naøo, tu phöông tieän naøo vaø laøm sao ñeå quaùn saùt?
Thaàn chuû veà ñeâm baûo:
–Naøy thieän nam! Ta phaùt taâm, duïc laïc thanh tònh bình ñaúng. Ta
phaùt taâm thanh tònh kieân coá trang nghieâm, lìa taát caû traàn caáu ôû theá
gian. Ta phaùt taâm quyeát ñònh khoâng thoaùi lui, ñoái vôùi taát caû vieäc khoù
laøm maø coù theå laøm. Ta phaùt taâm trang nghieâm ñeå taát caû nuùi baùu coâng
ñöùc, cuõng nhö nuùi Tu-di ôû Kim luaân thöôïng vónh vieãn khoâng lay ñoäng.
Ta phaùt taâm, ñoái vôùi taát caû caùc xöù khoâng coù choã truï chaáp. Ta phaùt taâm,
hieän khaép tröôùc taát caû chuùng sinh ñeå coù theå cöùu hoä. Ta phaùt taâm, thaáy
taát caû bieån Phaät maø khoâng nhaøm chaùn. Ta phaùt taâm, caàu taát caû nguyeän
löïc thanh tònh cuûa Boà-taùt. Ta phaùt taâm, truï khaép bieån Ñaïi trí quang
minh. Ta phaùt taâm, laøm cho taát caû chuùng sinh vöôït qua ñoàng troáng cuûa
öu naõo, sinh töû. Ta phaùt taâm, laøm cho taát caû chuùng sinh xa lìa caùc khoå
saàu, oaùn thaùn. Ta phaùt taâm, laøm cho taát caû chuùng sinh xa lìa taát caû yù
khoâng theå nghó ñeán saéc, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp. Ta phaùt taâm, laøm
cho taát caû chuùng sinh xa lìa taát caû aân aùi, bieät ly, thuø gheùt gaây ñau khoå.
Ta phaùt taâm, laøm cho taát caû chuùng sinh xa lìa taát caû khoå cuûa aùc nghieäp,
nhaân duyeân, ngu si… Ta phaùt taâm, cöùu hoä cho taát caû chuùng sinh ôû trong
aùc thuù hieåm naïn. Ta phaùt taâm, hieån baøy chaùnh ñaïo, laøm cho taát caû
chuùng sinh ra khoûi khoå sinh töû. Ta phaùt taâm, laøm cho taát caû chuùng sinh
xa lìa caùc khoå cuûa sinh laõo beänh töû… Ta phaùt taâm, laøm cho taát caû chuùng
sinh thaønh töïu ñöôïc phaùp laïc voâ thöôïng cuûa Nhö Lai. Ta phaùt taâm, laøm
cho taát caû chuùng sinh ñeàu thoï nhaän phaùp thanh tònh ñaïi hyû laïc. Ta phaùt
taâm, laøm cho taát caû chuùng sinh tu haønh chaùnh haïnh khoâng bò aùch naïn.
Phaùt taâm nhö vaäy roài, laïi noùi phaùp, laøm cho chuùng sinh laàn laàn ñi
ñeán ñòa vò Nhaát thieát trí. Nghóa laø, neáu thaáy chuùng sinh coøn vui ñaém
choã ôû cung ñieän, phoøng oác ta seõ noùi phaùp laøm cho hoï hieåu roõ baûn taùnh
cuûa caùc phaùp laø phaûi xa lìa caùc chaáp tröôùc.
Neáu thaáy chuùng sinh luyeán tröôùc cha meï, anh em, thaân thuoäc thì
ta noùi phaùp, laøm cho hoï ñöôïc vaøo chuùng hoäi thanh tònh cuûa chö Phaät,
Boà-taùt.
Neáu thaáy chuùng sinh luyeán aùi tình vôï con khoâng rôøi boû thì ta noùi
phaùp, laøm cho hoï xa lìa aùi nhieãm sinh töû maø phaùt taâm ñaïi Bi, ñoái vôùi
taát caû chuùng sinh bình ñaúng khoâng hai.
www.daitangkinh.org
Neáu thaáy chuùng sinh luyeán tröôùc ôû nhöõng nôi tuï taäp nhö chôï buùa,
haøng quaùn thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï ñöôïc hoäi hoïp cuøng vôùi thaùnh
chuùng.
Neáu thaáy chuùng sinh say ñaém trong aâm nhaïc thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï öa thích nhaïc thanh tònh.
Neáu thaáy chuùng sinh tham ñaém caûnh naêm duïc thì ta noùi phaùp,
laøm cho hoï ñöôïc vaøo caûnh giôùi cuûa Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh khôûi nhieàu saân haän thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï truï ôû Nhaãn nhuïc ba-la-maät cuûa Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh coù taâm löôøi bieáng thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï ñöôïc Tinh taán ba-la-maät thanh tònh.
Neáu thaáy chuùng sinh coù taâm taùn loaïn thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
ñöôïc Thieàn ñònh ba-la-maät cuûa Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh vaøo trong röøng raäm voâ minh toái taêm aùm
chöôùng thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï ñöôïc ra khoûi röøng raäm ñen toái ñoù.
Neáu thaáy chuùng sinh khoâng coù trí tueä thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
thaønh töïu Trí tueä ba-la-maät.
Neáu thaáy chuùng sinh chaáp tröôùc ba coõi thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï, ñoái vôùi taâm sinh töû, khoâng coøn laáy boû maø ñöôïc an truï ôû Phöông
tieän ba-la-maät.
Neáu thaáy chuùng sinh coù yù chí thaáp keùm thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï ñöôïc troøn ñaày nguyeän Boà-ñeà cuûa Phaät.
Neáu thaáy chuùng sinh chæ caàu töï lôïi thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
phaùt khôûi nguyeän lôïi ích bình ñaúng caùc chuùng sinh.
Neáu thaáy chuùng sinh öôùc mô yù chí nhoû yeáu thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï ñöôïc Löïc ba-la-maät cuûa Boà-taùt.
Neáu thaáy chuùng sinh ngu si toái taêm thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
ñöôïc Trí ba-la-maät roát raùo thanh tònh cuûa Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh saéc töôùng khoâng ñaày ñuû thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï ñaày ñuû saéc thaân cuûa Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh dung maïo xaáu xí thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï ñöôïc Phaùp thaân thanh tònh voâ thöôïng.
Neáu thaáy chuùng sinh saéc töôùng xaáu aùc thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï ñöôïc laøn da saéc vaøng mòn maøng.
Neáu thaáy chuùng sinh bò caùc khoå böùc baùch thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï ñöôïc an vui toät cuøng cuûa Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh coù nhieàu an laïc thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
truï nôi an laïc Nhaát thieát trí.
Neáu thaáy chuùng sinh nhieàu beänh khoå thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
thaønh töïu thaân nhö aûnh töôïng.
Neáu thaáy chuùng sinh chöùa taäp nhöõng aùi saéc thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï öa thích caùc haïnh cuûa Boà-taùt.
Neáu thaáy chuùng sinh baàn cuøng khoán khoå thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï ñöôïc coâng ñöùc baûo taïng cuûa Boà-taùt.
Neáu thaáy chuùng sinh öa thích nghæ ôû vöôøn röøng thì ta noùi phaùp,
laøm cho hoï thöa söï cuùng döôøng chö Phaät, ñöôïc truï ôû trong vöôøn phaùp.
Neáu thaáy chuùng sinh ñi daïo treân ñöôøng thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï höôùng thaúng ñeán ñaïo Nhaát thieát trí.
Neáu thaáy chuùng sinh öa ôû thoân aáp thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï ra
khoûi ba coõi.
Neáu thaáy chuùng sinh öa ôû xoùm laøng thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
vöôït qua ñaïo Nhò thöøa, truï ôû ñòa vò Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh öa ôû nôi thaønh quaùch thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï ñöôïc ôû trong thaønh Phaùp vöông.
Neáu thaáy chuùng sinh öa nghæ ôû boán höôùng thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï ñöôïc trí tueä bình ñaúng ba ñôøi.
Neáu thaáy chuùng sinh öa döøng nghæ ôû caùc phöông thì ta noùi phaùp,
laøm cho hoï ñöôïc trí tueä thaáy taát caû phaùp.
Neáu thaáy chuùng sinh coù nhieàu tham lam thì ta noùi phaùp moân
quaùn baát tònh, laøm cho hoï xa lìa khaùt aùi sinh töû.
Neáu thaáy chuùng sinh coù nhieàu saân haän thì ta noùi phaùp moân quaùn
ñaïi Töø, laøm cho hoï tinh taán tu taäp, taâm khoâng bò phieàn naõo xaâm haïi.
Neáu thaáy chuùng sinh coù nhieàu ngu si thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï
ñöôïc con maét trí ñeå xem caùc bieån phaùp.
Neáu thaáy chuùng sinh coù nhieàu phaân bieät thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï ñöôïc vaøo bieån ñaïi nguyeän cuûa Nhaát thieát thaéng trí.
Neáu thaáy chuùng sinh öa vui trong sinh töû thì ta noùi phaùp, laøm cho
hoï xa lìa chaùn boû.
www.daitangkinh.org
Neáu thaáy chuùng sinh chaùn khoå sinh töû muoán coù söï giaùo hoùa cuûa
Nhö Lai; thì ta noùi phaùp, laøm cho hoï ngoä voâ sinh, thò hieän thoï sinh.
Neáu thaáy chuùng sinh meâ ñaém tröôùc naêm uaån thì ta noùi phaùp, laøm
cho hoï ñöôïc truï ôû caûnh giôùi khoâng nöông töïa.
Neáu thaáy chuùng sinh taâm hoï nhoû nhen thì ta hieån baøy ñaïo thuø
thaéng trang nghieâm.
Neáu thaáy chuùng sinh coù taâm kieâu maïn thì ta noùi phaùp nhaãn nhuïc
bình ñaúng cuûa Nhö Lai.
Neáu thaáy chuùng sinh coù taâm dua nònh thì ta noùi taâm ngay thaúng
thanh tònh cuûa Boà-taùt.
Naøy thieän nam! Ta duøng voâ löôïng phaùp boá thí nhö vaäy ñeå nhieáp
hoùa caùc chuùng sinh. Duøng moïi phöông tieän ñeå ñieàu phuïc, giaùo hoùa,
laøm cho hoï xa lìa ñöôøng aùc, nhaän söï an vui cuûa ngöôøi vaø trôøi, thoaùt
khoûi söï troùi buoäc cuûa ba coõi, truï ôû Nhaát thieát trí. Khi aáy, ta lieàn ñöôïc
bieån phaùp Quaûng ñaïi hoan hyû quang minh, nhanh choùng ñöôïc öa thích
saâu xa vieân maõn. Taâm ta thaät vui söôùng, an oån, thích thuù.
Naøy thieän nam! Ta thöôøng quaùn saùt taát caû caùc bieån ñaïo traøng cuûa
caùc Boà-taùt, tu nhieàu haïnh nguyeän, hieän nhieàu thaân thanh tònh, thöôøng
coù nhieàu haøo quang, phoùng nhieàu aùnh saùng, duøng moïi phöông tieän,
vaøo cöûa Nhaát thieát trí, vaøo ñuû caùc Tam-muoäi, hieän ñuû caùc loaïi thaàn
bieán, phaùt ra nhieàu bieån aâm thanh, ñaày ñuû caùc thaân xinh ñeïp, vaøo
nhieàu cöûa cuûa Nhö Lai, ñeán nhieàu bieån coõi nöôùc, thaáy ñuû caùc bieån chö
Phaät, ñöôïc ñuû caùc bieån hieän taøi, chieáu khaép ñuû caùc caûnh giaûi thoaùt,
ñöôïc nhieàu bieån trí quang, vaøo ñuû caùc bieån Tam-muoäi, daïo chôi nhieàu
cung ñieän giaûi thoaùt, duøng nhieàu cöûa ñeå ñeán Nhaát thieát trí, duøng maây
ñeïp che treân coõi hö khoâng, quaùn saùt chuùng hoäi cuûa nhieàu ñaïo traøng,
taäp hoïp ñuû caùc theá giôùi, vaøo ñuû caùc coõi Phaät, ñeán ñuû caùc bieånphöông
tieän, nhaän ñuû caùc maïng cuûa Nhö Lai, töøng theo ñuû caùc choã cuûa Nhö
Lai, cuøng tham döï vôùi caùc haøng Boà-taùt, noåi maây laøm möa ñuû caùch xinh
ñeïp, vaøo ñuû caùc loaïi phöông tieän cuûa Nhö Lai, quaùn saùt ñuû caùc loaïi
bieån phaùp cuûa Nhö Lai, tö duy ñuû caùc phaùp moân thaàn thoâng cuûa Nhö
Lai, thuaän theo nhieàu bieån trí tueä cuûa Nhö Lai, ñeán ñuû caùc phaùp hoäi
thuø thaéng cuûa Nhö Lai, ngoài ñuû caùc toøa trang nghieâm cuûa Nhö Lai.
Naøy thieän nam! Ta quaùn Ñöùc Phaät Tyø-loâ-giaù-na, trong moãi nieäm
moãi nieäm thaáy xuaát hieän saéc thaân baát tö nghì; thaáy ñöôïc nhö vaäy roài,
taâm ta voâ cuøng hoan hyû.
Ta laïi quaùn Ñöùc Nhö Lai, trong moãi nieäm moãi nieäm, thaáy phoùng
ra haøo quang lôùn ñaày khaép voâ bieân phaùp giôùi roäng lôùn; thaáy ñöôïc nhö
vaäy roài, ta voâ cuøng hoan hyû.
Ta laïi thaáy ôû moãi loã chaân loâng cuûa Nhö Lai, moãi nieäm moãi nieäm
laïi xuaát hieän bieån haøo quang coù voâ löôïng coõi Phaät nhieàu nhö vi traàn.
Trong moãi moãi haøo quang coù voâ löôïng aùnh saùng nhieàu nhö vi traàn coõi
Phaät laøm quyeán thuoäc, trong moãi moãi aùnh saùng ñeàu bieán khaép taát caû
phaùp giôùi, ñeå tieâu dieät taát caû khoå cuûa caùc chuùng sinh. Thaáy ñöôïc nhö
vaäy roài, ta voâ cuøng hoan hyû.
Laïi nöõa, thieän nam! Ta quaùn saùt ñænh vaø hai vai cuûa Nhö Lai;
moãi nieäm moãi nieäm laïi xuaát hieän maây Baûo dieäm sôn nhieàu nhö soá cöïc
vi traàn soá caùc coõi Phaät, noù ñaày khaép taát caû phaùp giôùi trong möôøi
phöông. Ñaõ thaáy ñöôïc nhö vaäy roài, ta voâ cuøng hoan hyû.
Naøy thieän nam! Ta quaùn saùt ôû moãi loã chaân loâng cuûa Nhö Lai, cöù
trong moãi nieäm moãi nieäm laïi xuaát hieän maây Höông aùnh saùng nhieàu
nhö soá cöïc vi traàn soá caùc coõi Phaät, noù ñaày khaép taát caû coõi Phaät trong
möôøi phöông. Ñaõ thaáy ñöôïc nhö vaäy roài, ta voâ cuøng hoan hyû.
Naøy thieän nam! Ta quaùn saùt moãi moãi bieån töôùng cuûa Nhö Lai; ôû
trong moãi nieäm moãi nieäm laïi xuaát hieän maây thaân ñuû caùc töôùng trang
nghieâm cuûa Nhö Lai nhieàu nhö soá vi traàn coõi Phaät, noù ñeán khaép taát caû
theá giôùi trong möôøi phöông. Ñaõ thaáy ñöôïc nhö vaäy roài, ta voâ cuøng
hoan hyû.
Laïi nöõa, thieän nam! Ta quaùn moãi moãi aùnh saùng ñeïp ñi theo Nhö
Lai; ôû trong moãi nieäm moãi nieäm laïi xuaát hieän maây thaân ñuû aùnh saùng
toát ñeïp theo Nhö Lai nhieàu nhö soá cöïc vi traàn coõi Phaät. Ñaõ thaáy ñöôïc
nhö vaäy roài, ta voâ cuøng hoan hyû.
Naøy thieän nam! Ta quaùn saùt ôû moãi loã chaân loâng cuûa Nhö Lai, ôû
trong moãi nieäm moãi nieäm, laïi xuaát hieän maây bieán hoùa Phaät nhieàu nhö
soá cöïc vi traàn, nhieàu khoâng theå noùi, khoâng theå noùi heát, coõi Phaät hieän
roõ caùc Nhö Lai töø khi môùi phaùt taâm cho ñeán tu Ba-la-maät, ñaày ñuû ñaïo
trang nghieâm, vaøo ñòa cuûa Boà-taùt, ñöôïc ñuû caùc thaàn löïc daïo chôi cuûa
Boà-taùt. Ñaõ thaáy ñöôïc nhö vaäy roài, ta voâ cuøng hoan hyû.
www.daitangkinh.org
Naøy thieän nam! Ta quaùn saùt ôû moãi moãi loã chaân loâng cuûa Nhö
Lai, ôû moãi nieäm moãi nieäm, xuaát hieän maây thaàn Thieân vöông nhieàu nhö
soá cöïc vi traàn khoâng theå noùi heát caùc coõi Phaät, caùc Thieân vöông duøng
thaàn bieán töï taïi, bieán ñaày khaép taát caû möôøi phöông phaùp giôùi. Ngöôøi
thích laáy thaân vua trôøi ñeå ñöôïc ñoä thì thaân Thieân vöông lieàn hieän tröôùc
hoï giaûng noùi phaùp. Ta ñaõ thaáy nhö vaäy roài neân voâ cuøng hoan hyû.
Naøy thieän nam! Ta quaùn saùt ôû moãi moãi loã chaân loâng cuûa Nhö
Lai, ôû moãi nieäm moãi nieäm, xuaát hieän nhöõng maây thaân nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn khoâng theå noùi heát caùc coõi Phaät. Ñoù laø: Maây thaân cuûa vua
roàng, maây thaân vua Daï-xoa, maây thaân vua Caøn-thaùt-baø, maây thaân vua
A-tu-la, maây thaân vua Ca-caâu-la, maây thaân vua Khaån-na-la, maây thaân
vua Ma-haàu-la-giaø, maây thaân vua ngöôøi, maây thaân vua trôøi Phaïm
thieân; luoân töøng nieäm, ôû trong moãi loã chaân loâng, ñeàu xuaát hieän thaàn
bieán nhö vaäy, aâm thanh nhö vaäy, thuyeát phaùp nhö vaäy. Ta thaáy vaäy
roài, ôû trong moãi nieäm ñeàu voâ cuøng hoan hyû, tin öa roäng lôùn, khaép cuøng
phaùp giôùi Nhaát thieát trí. Choã tröôùc ñaây chöa ñöôïc maø nay ñöôïc, tröôùc
ñaây chöa hieåu maø nay hieåu, tröôùc ñaây chöa chöùng maø nay chöùng, tröôùc
ñaây chöa vaøo maø nay vaøo, tröôùc ñaây chöa ñuû maø nay ñuû, tröôùc ñaây
chöa thaáy maø nay thaáy, tröôùc ñaây chöa nghe maø nay nghe. Vì sao? Do
ñaõ coù theå hieåu bieát roõ töôùng cuûa phaùp giôùi, bieát taát caû phaùp chæ coù moät
töôùng, coù theå bình ñaúng nhaäp vaøo ñaïo ba ñôøi, coù theå noùi voâ bieân taát caû
phaùp.
Naøy thieän nam! Ta vaøo bieån aùnh saùng giaûi thoaùt nieäm nieäm xuaát
sinh roäng lôùn hoan hyû trang nghieâm cuûa Boà taùt.
Naøy thieän nam! Vôùi giaûi thoaùt voâ bieân naøy, vaøo ñöôïc khaép taát caû
cöûa phaùp giôùi. Vôùi giaûi thoaùt voâ taän naøy, phaùt taâm bình ñaúng Nhaát
thieát trí. Vôùi giaûi thoaùt voâ löôïng naøy, bieát caûnh giôùi cuûa trí nhaõn Boà-
taùt. Vôùi giaûi thoaùt khoâng bôø beán naøy, vaøo ñöôïc trong taâm töôûng cuûa taát
caû chuùng sinh khoâng bôø beán. Vôùi giaûi thoaùt saâu xa naøy, laøm choã quaùn
saùt trí tueä vaéng laëng. Vôùi giaûi thoaùt roäng lôùn naøy, truøm che khaép taát caû
caûnh giôùi cuûa Nhö Lai. Vôùi giaûi thoaùt khoâng hoaïi naøy, laøm choã bieát
cuûa trí nhaõn Boà-taùt. Vôùi giaûi thoaùt khoâng cuøng naøy, ôû taän cuoái nguoàn
cuûa phaùp giôùi. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø Phoå moân naøy, töùc ôû trong moät vieäc
caùc thaàn bieán sinh ra khaép taát caû. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø theå taùnh baát
khoâng naøy thì taát caû Phaùp thaân bình ñaúng khoâng hai. Vôùi giaûi thoaùt goïi
laø hoaøn toaøn khoâng coù sinh naøy thì coù theå bieát roõ caùc phaùp nhö huyeãn.
Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö aûnh töôïng naøy, sinh ra aùnh saùng cuûa
nguyeän Nhaát thieát trí. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö bieán hoùa, laøm
choã bieán hoùa ra dieäu haïnh cuûa caùc Boà-taùt. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng
nhö ñaïi ñòa naøy, laøm choã nöông töïa cuûa taát caû chuùng sinh. Vôùi giaûi
thoaùt goïi laø gioáng nhö nöôùc lôùn naøy, thì coù theå duøng ñaïi Bi thaám nhuaàn
taát caû. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö löûa lôùn naøy, coù theå laøm khoâ caïn
nöôùc tham aùi cuûa chuùng sinh. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö gioù lôùn
naøy, seõ thoåi chuùng sinh mau choùng ñeán Nhaát thieát trí. Vôùi giaûi thoaùt
goïi laø gioáng nhö bieån lôùn naøy, seõ chöùa caùc coâng ñöùc quyù baùu ñeå trang
nghieâm cho taát caû chuùng sinh. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö nuùi Tu-
di naøy, seõ sinh ra bieån phaùp baùu Nhaát thieát trí. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø
gioáng nhö cung ñieän cuûa trôøi naøy, laøm choã trang nghieâm taát caû dieäu
phaùp. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö hö khoâng naøy, chöùa khaép taát caû
söùc thaàn thoâng ba ñôøi cuûa Nhö Lai. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö
vaàng maây lôùn naøy, laøm möa nhieàu möa phaùp cho khaép chuùng sinh. Vôùi
giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö maët trôøi thanh tònh naøy, coù theå phaù trí toái
taêm cuûa chuùng sinh. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö maët traêng troøn
naøy, coù theå laøm ñaày bieån phöôùc trí roäng lôùn. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø
gioáng nhö Nhö Lai naøy, thì seõ coù chaùnh bieán tri ôû khaép moïi nôi. Vôùi
giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö hình aûnh cuûa mình naøy, thì töø thieän nghieäp
töï hoùa sinh ra. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö aâm vang naøy, thì tuøy
theo choã thích öùng maø noùi phaùp. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö aûnh
töôïng naøy, thì tuøy theo taâm chuùng sinh maø hieän chieáu. Vôùi giaûi thoaùt
goïi laø gioáng nhö ñaïi thoï vöông naøy, seõ nôû taát caû hoa thaàn thoâng. Vôùi
giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö Kim cang naøy, thì töø xöa ñeán nay khoâng theå
huûy hoaïi. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö ngoïc nhö yù naøy, seõ sinh ra voâ
löôïng söùc töï taïi. Vôùi giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö Ly caáu taïng Ma-ni
Baûo vöông naøy, seõ thò hieän taát caû thaàn bieán ba ñôøi cuûa Nhö Lai. Vôùi
giaûi thoaùt goïi laø gioáng nhö Hyû traøng dieäu ma-ni baûo naøy, thì coù theå
sinh ra taát caû tieáng phaùp luaân bình ñaúng cuûa chö Phaät.
Naøy thieän nam! Vì oâng maø hoâm nay, ta ñaõ xöng taùn ñuû moïi caùch
coâng ñöùc chaân thaät cuûa taát caû moân giaûi thoaùt naøy, noù raát hieám coù,
www.daitangkinh.org
khoâng gì saùnh baèng, khoù hieåu, khoù vaøo, khoù tin, khoù bieát. OÂng haõy suy
nghó, tuøy thuaän maø ngoä nhaäp.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi baïch vôùi Daï thaàn:
–Thöa Thaùnh giaû! Laøm sao tu haønh ñöôïc phaùp moân giaûi thoaùt
naøy, ñeå ñöôïc ñaày ñuû vieân maõn?
–Naøy thieän nam! Boà-taùt tu haønh möôøi phaùp taïng lôùn, chöùa nhoùm
ñaày ñuû, aùnh saùng chieáu khaép moïi nôi, oai löïc töï taïi, sinh ra öa thích,
thì coù theå thaønh töïu phaùp moân giaûi thoaùt naøy.
Theá naøo laø möôøi?
1. Tu phaùp taïng Boá thí roäng lôùn, laø tuøy theo taâm cuûa chuùng sinh
laøm cho ñaày ñuû.
2. Tu phaùp taïng Tònh giôùi roäng lôùn, ñaõ vaøo khaép taát caû bieån coâng
ñöùc cuûa chö Phaät.
3. Tu phaùp taïng Nhaãn nhuïc roäng lôùn, phaûi coù khaû naêng tö duy
khaép taát caû phaùp taùnh.
4. Tu phaùp taïng Tinh taán roäng lôùn, laø thaúng ñeán Nhaát thieát trí,
döùt khoùat khoâng thoaùi chuyeån.
5. Tu phaùp taïng Thieàn ñònh roäng lôùn, ñeå coù theå dieät taát caû phieàn
naõo cuûa chuùng sinh.
6. Tu phaùp taïng Trí tueä roäng lôùn, ñeå coù theå bieát roõ khaép taát caû
bieån phaùp.
7. Tu phaùp taïng Phöông tieän roäng lôùn, ñeå coù theå thaønh thuïc khaép
caùc bieån chuùng sinh.
8. Tu phaùp taïng caùc Nguyeän roäng lôùn, ñeå coù theå ñi vaøo khaép coõi
bieån chö Phaät. Vì caùc chuùng sinh ôû taän kieáp vò lai maø tu haïnh Boà-taùt.
9. Tu phaùp taïng caùc Löïc roäng lôùn, ñeå coù theå trong moãi nieäm,
hieän ra ôû taát caû bieån phaùp giôùi vaø ôû taát caû caùc coõi ñeå giaùo hoùa cho
thaønh Ñaúng chaùnh giaùc, maø khoâng chuùt döøng nghæ.
10. Tu phaùp taïng Trí thanh tònh roäng lôùn, ñeå coù theå ñaït ñöôïc dieäu
trí thanh tònh cuûa Nhö Lai, bieát khaép taát caû caùc phaùp trong ba ñôøi
khoâng bò chöôùng ngaïi.
Naøy thieän nam! Neáu chö Boà-taùt an truï möôøi phaùp taïng roäng lôùn
nhö vaäy, thì coù theå thaønh töïu ñöôïc moân giaûi thoaùt nhö treân, thanh tònh
taêng tröôûng, söï chöùa nhoùm seõ ñaày ñuû, sinh ra vöõng chaéc, thaønh töïu
roäng lôùn, an truï vieân maõn.
Thieän Taøi baïch vôùi Daï thaàn:
–Thöa Thaùnh giaû! Thaùnh giaû ñaõ phaùp taâm Voâ thöôïng Chaùnh
ñaúng Chaùnh giaùc nhö vaäy ñaõ bao laâu roài?
–Naøy thieän nam! Töø bieån theá giôùi Hoa taïng trang nghieâm naøy,
veà höôùng Ñoâng, qua ngaøn bieån theá giôùi, coù bieån theá giôùi, teân laø Nhaát
thieát tònh quang chuùng baûo trang nghieâm, coù caùc theá giôùi, teân laø Ñaïi
nguyeän quang minh aâm, trong ñoù coù theá giôùi teân laø Voâ caáu kim quang
trang nghieâm. Laáy taát caû höông Kim cang vaø ngoïc Ma-ni laøm theå, hình
daùng nhö laàu gaùc; nhieàu maây baùu ñeïp laøm che hai beân, truï laø taát caû
baùu ôû bieån anh laïc, coù maây ñeïp che ôû treân cung ñieän, tònh ueá laãn loän.
Trong theá giôùi kia, trôû laïi ñôøi xa xöa, coù kieáp teân laø Phoå chieáu quang
traøng, coù nöôùc teân laø Phoå baûo caùt töôøng taïng, coù Boà-ñeà ñaïo traøng teân
laø Nhaát thieát baûo taïng chuùng saéc quang minh, coù Phaät hieäu laø Baát
Thoaùi Chuyeån Phaùp Giôùi Dieäu AÂm, ôû trong ñaïo traøng naøy thaønh Ñaúng
chaùnh giaùc.
Luùc baáy giôø, ta laøm thaàn ôû coäi Boà-ñeà, teân laø Phöôùc Ñöùc Ñaêng
Quang Minh Traøng, ñeå giöõ gìn ñaïo traøng, thaáy Nhö Lai kia thaønh
Ñaúng chaùnh giaùc, thò hieän ñuû caùc thaàn löïc töï taïi, neân ta phaùt taâm Voâ
thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, ngay trong luùc ñoù, Ta ñöôïc Tam-muoäi
teân laø Phoå chieáu Nhö Lai coâng ñöùc haûi.
Trong ñaïo traøng kia, laïi coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi hieäu laø
Phaùp Thoï Oai Ñöùc Sôn Vöông. Luùc ñoù, ta qua ñôøi, sinh laïi choã naøy,
laøm Thaàn chuû veà ñeâm chuû ñaïo traøng, teân laø Caùt Töôøng Phöôùc Trí
Quang Minh, thaáy Nhö Lai kia, hieän ñaïi thaàn thoâng, chuyeån baùnh xe
chaùnh phaùp, neân lieàn ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Phoå chieáu nhaát thieát ly
tham caûnh giôùi.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Nhaát Thieát
Phaùp Haûi AÂm Thanh Vöông; Ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc thaáy Phaät, ta
thöøa haønh moïi söï ñeå cung kính cuùng döôøng, taâm luoân hoan hyû, neân
lieàn ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Taêng tröôûng nhaát thieát thieän phaùp ñòa.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Baûo Quang
www.daitangkinh.org
Minh Ñaêng Traøng Vöông; khi aáy ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc thaáy Phaät,
thöøa söï cuùng döôøng, laøm cho caùc vò ñöôïc hoan hyû, neân lieàn ñöôïc Tam-
muoäi, teân laø Phoå hieän thaàn thoâng quang minh vaân.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Coâng Ñöùc Tu-
di Quang Oai Ñöùc Vöông; khi aáy ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc thaáy Phaät,
thöøa söï cuùng döôøng, laøm cho caùc vò ñöôïc hoan hyû, neân lieàn ñöôïc Tam-
muoäi, teân laø Phoå chieáu chö Phaät haûi.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Phaùp Vaân
Dieäu AÂm Thanh Vöông; khi aáy ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc thaáy Phaät,
thöøa söï cuùng döôøng, khieán cho taâm luoân hoan hyû, neân lieàn ñöôïc Tam-
muoäi, teân laø Nhaát thieát phaùp haûi ñaêng.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Trí Cöï Quang
Chieáu Vöông. khi aáy ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc thaáy Phaät, thöøa söï
cuùng döôøng, taâm luoân hoan hyû, neân lieàn ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Dieät
nhaát thieát chuùng sinh khoå quang chieáu ñaêng.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Dieäu Phaùp
Thaàn Thoâng Toác Taät Traøng. Khi aáy ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc thaáy
Phaät, thöøa söï cuùng döôøng sinh taâm ñaïi hoan hyû, lieàn ñöôïc Tam-muoäi,
teân laø Tam theá Nhö Lai sôû haønh quang minh taïng.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Phaùp Ñaêng
Duõng Maõnh Trí Tueä Sö Töû Vöông. Khi aáy ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc
thaáy Phaät, thöøa söï cuùng döôøng, laøm cho taâm sinh hoan hyû, lieàn ñöôïc
Tam-muoäi, teân laø Nhaát thieát theá gian voâ ngaïi trí luaân oai ñöùc quang.
Thöù ñeán, coù Ñöùc Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi, hieäu laø Trí Löïc Cuï
Tuùc Oai Ñöùc Vöông. Khi aáy ta laøm Daï thaàn, nhaân ñöôïc thaáy Phaät, thöøa
söï cuùng döôøng, laøm cho taâm hoan hyû, lieàn ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Phoå
chieáu tam theá chuùng sinh caên haïnh aûnh töôïng.
Naøy thieän nam! Nhö vaäy ôû theá giôùi Voâ caáu kim quang trang
nghieâm kia, trong kieáp Phoå chieáu quang minh traøng, trong möôøi coõi
Phaät, nhö soá vi traàn Nhö Lai xuaát hieän ôû ñôøi; khi aáy, ta hoaëc laøm vua
trôøi, vua roàng, vua Daï-xoa, vua Caøn-thaùt-baø, vua A-tu-la, vua Ca-laâu-
la, vua Khaån-na-la, vua Ma-haàu-la-giaø, vua ngöôøi, vua trôøi Phaïm
thieân; hoaëc laøm thaân trôøi, hoaëc laøm thaân ngöôøi, hoaëc thaân ngöôøi nam,
thaân ngöôøi nöõ, hoaëc thaân ñoàng nam, thaân ñoàng nöõ; ñeàu duøng ñuû caùc
thöù cuùng döôøng ñaày ñuû, cung kính cuùng döôøng, toân troïng thöøa söï caùc
Nhö Lai kia, neân cuõng ñöôïc nghe chö Phaät noùi dieäu phaùp, Ta thaûy ñeàu
nghe nhaän, nhôù nghó, giöõ gìn, khoâng cho maát. Ñeán khi maïng chung,
lieàn ñöôïc sinh trôû laïi ôû trong theá giôùi naøy, traûi qua soá kieáp nhö voâ soá vi
traàn coõi Phaät, Ta tu haønh ñuû taát caû caùc dieäu haïnh cuûa Boà-taùt. Sau ñoù
cheát ñi laïi sinh vaøo trong bieån theá giôùi Hoa taïng trang nghieâm naøy
thuoäc theá giôùi Ta-baø, gaëp ñöôïc Ñöùc Nhö Lai Ca-la Cöu-toân-ñaø, thöøa
söï cuùng döôøng khieán sinh hoan hyû, lieàn ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Ly
nhaát thieát traàn caáu aûnh töôïng quang minh.
Thöù ñeán, gaëp Ñöùc Nhö Lai Caâu-na-haøm Maâu-ni, thöøa söï cuùng
döôøng, laøm cho taâm sinh hoan hyû, ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Phoå quang
bieán chieáu nhaát thieát saùt haûi.
Thöù ñeán, gaëp Ñöùc Nhö Lai Ca-dieáp, thöøa söï cuùng döôøng, laøm
cho taâm sinh hoan hyû, ñöôïc Tam-muoäi, teân laø Dieãn nhaát thieát chuùng
sinh dieäu aâm thanh haûi.
Thöù ñeán, gaëp Ñöùc Nhö Lai Tyø-loâ-giaù-na ôû ñaïo traøng naøy thaønh
Ñaúng chaùnh giaùc, moãi nieäm moãi nieäm thò hieän ñuû caùc loaïi thaàn
thoâng, oai löïc roäng lôùn. Luùc ñoù, ta ñöôïc thaáy, lieàn ñaït ñöôïc phaùp
moân Giaûi thoaùt nieäm nieäm xuaát sinh quaûng ñaïi trang nghieâm naøy.
Ñöôïc moân giaûi thoaùt naøy roài, coù theå vaøo möôøi khoâng theå noùi, khoâng
theå noùi coõi Phaät, an laäp caùc bieån phaùp giôùi nhieàu nhö soá vi traàn, thaáy
taát caû bieån phaùp giôùi ñöôïc an laäp kia vaø taát caû coõi Phaät nhö soá cöïc vi
traàn, maø trong moãi moãi vi traàn, coù möôøi khoâng theå noùi, khoâng theå noùi
coõi Phaät nhö soá cöïc vi traàn caùc coõi nöôùc cuûa chö Phaät. Moãi moãi coõi
nöôùc ñeàu coù Ñöùc Nhö Lai Tyø-loâ-giaù-na, ngoài ôû ñaïo traøng trong töøng
nieäm thaønh Ñaúng chaùnh giaùc, hieän caùc thaàn bieán. Söï hieän thaàn bieán
aáy, dieãn ra ñaày khaép taát caû bieån phaùp giôùi. Cuõng thaáy thaân ta coù ôû
choã taát caû caùc Ñöùc Nhö Lai kia, laïi ñöôïc nghe taát caû Nhö Lai kia ôû
taát caû theá giôùi, noùi raát nhieàu caùc phaùp, ta ñeàu nghe nhaän, ghi nhôù, thoï
trì khoâng cho maát.
Naøy thieän nam! Ta laïi thaáy ôû moãi moãi loã chaân loâng, cuûa taát caû
Nhö Lai kia, sinh ra ñuû caùc loaïi bieån bieán hoùa vaø hieän söùc thaàn thoâng
ôû möôøi phöông trong taát caû bieån phaùp giôùi, taát caû bieån coõi Phaät, taát caû
loaïi theá giôùi. Trong taát caû theá giôùi tuøy theo chuùng sinh vôùi ñuû caùc
www.daitangkinh.org
chuûng loaïi, ñuû caùc taâm taùnh, ñuû caùc töôûng haønh hoaëc tuøy theo nhu caàu
cuûa hoï maø chuyeån baùnh xe phaùp. Ta nhanh choùng ñöôïc söùc Ñaø-la-ni,
neân coù theå thoï trì taát caû vaên nghóa, chaùnh nieäm tö duy, duøng trí ñeå hieåu
roõ, vaøo khaép taát caû phaùp taïng thanh tònh, duøng trí töï taïi daïo khaép taát caû
bieån phaùp thaâm saâu, duøng trí bieån khaép ñeå bieát taát caû nghóa roäng lôùn
cuûa ba ñôøi, duøng trí bình ñaúng, thoâng ñaït caùc phaùp khoâng sai cuûa chö
Phaät. Ta coù theå ngoä hieåu taát caû phaùp moân cuûa chö Phaät; trong moãi
phaùp moân, ngoä hieåu taát caû maây kinh ñieån; trong moãi maây kinh ñieån,
ngoä hieåu taát caû bieån phaùp; trong moãi bieån phaùp, ngoä hieåu taát caû phaùp
moân; trong moãi phaùp moân, ngoä hieåu taát caû maây phaùp, trong moãi maây
phaùp, ngoä hieåu taát caû doøng phaùp; trong moãi doøng phaùp, sinh ra taát caû
bieån phaùp öa thích; trong moãi bieån phaùp öa thích, sinh ra taát caû ñòa;
trong moãi ñòa, sinh ra taát caû bieån Tam-muoäi; moãi moãi bieån Tam-muoäi,
ñöôïc thaáy taát caû bieån Phaät; thaáy moãi moãi bieån Phaät thì ñöôïc taát caû bieån
Quang trí; moãi moãi bieån Quang trí, chieáu khaép ba ñôøi, vaøo khaép möôøi
phöông. Bieát voâ löôïng caùc bieån haïnh cuûa Nhö Lai ôû quaù khöù. Bieát voâ
löôïng bieån baûn söï Nhö Lai ñaõ coù. Bieát voâ löôïng bieån Boá thí ba-la-maät,
khoù boû maø coù theå boû cuûa Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån Tònh, Giôùi ba-
la-maät vieân maõn cuûa Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån Nhaãn nhuïc, Thanh
tònh ba-la-maät cuûa Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån Tinh taán ba-la-maät
roäng lôùn cuûa Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån Thieàn ñònh, Thanh tònh ba-
la-maät vieân maõn cuûa Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån vaøo Trí tueä ba-la-
maät thaâm saâu cuûa Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån ñuû caùc Phöông tieän ba-
la-maät cuûa taát caû Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån taêng tröôûng Nguyeän ba-
la-maät cuûa taát caû Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån ñuû caùc Löïc ba-la-maät
thaønh töï cuûa taát caû Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån ñuû caùc Trí ba-la-maät
vieân maõn cuûa taát caû Nhö Lai. Bieát voâ löôïng bieån haïnh trí quang phoå
chieáu, vöôït qua taát caû caùc ñòa cuûa Boà-taùt khoâng bò chöôùng ngaïi cuûa
Nhö Lai ôû quaù khöù. Bieát voâ löôïng bieån haïnh, voâ löôïng kieáp truï ôû caùc
ñòa Boà-taùt, khoâng chöôùng ngaïi, hieän söùc thaàn thoâng cuûa Nhö Lai ôû quaù
khöù. Bieát voâ löôïng ñòa Boà-taùt ñuû caùc vieân maõn cuûa taát caû Nhö Lai ôû
quaù khöù. Bieát voâ löôïng söï tu taäp ñòa Boà-taùt cuûa taát caû Nhö Lai ôû quaù
khöù. Bieát voâ löôïng söï thanh tònh ñòa Boà-taùt cuûa taát caû Nhö Lai ôû quaù
khöù. Bieát voâ löôïng söï quaùn saùt ñòa Boà-taùt cuûa taát caû Nhö Lai ôû quaù
khöù, khi laøm Boà-taùt, thöôøng thaáy chö Phaät nhö boùng theo hình. Bieát voâ
löôïng Nhö Lai ôû quaù khöù, khi laøm Boà-taùt thaáy heát bieån Phaät, bieån kieáp
cuøng truï cuøng ôû. Bieát voâ löôïng Nhö Lai ôû quaù khöù, khi laøm Boà-taùt
duøng voâ löôïng thaân, sinh khaép caùc coõi bieån. Bieát voâ löôïng Nhö Lai ôû
quaù khöù, khi laøm Boà-taùt, tu haïnh roäng lôùn bieán khaép phaùp giôùi. Bieát voâ
löôïng Nhö Lai ôû quaù khöù, khi coøn laøm Boà-taùt, thò hieän ñuû caùc phaùp
moân phöông tieän, ñeå ñieàu phuïc, thaønh thuïc taát caû chuùng sinh. Bieát voâ
löôïng Nhö Lai phoùng haøo quang lôùn, chieáu khaép möôøi phöông, taát caû
caùc coõi bieån. Bieát voâ löôïng Nhö Lai hieän ñaïi thaàn löïc, hieän ôû tröôùc
khaép taát caû chuùng sinh. Bieát voâ löôïng Nhö Lai, trí ñòa aùnh saùng, töï taïi,
roäng lôùn. Bieát voâ löôïng Nhö Lai, thaønh Chaùnh ñaúng giaùc, thaàn bieán
khoù nghó baøn. Bieát voâ löôïng Nhö Lai chuyeån baùnh xe chaùnh phaùp, ñeàu
coù theå thoï trì khoâng queân maát. Bieát voâ löôïng Nhö Lai thò hieän bieån
töôùng. Bieát voâ löôïng Nhö Lai thò hieän bieån thaân. Bieát voâ löôïng caûnh
giôùi roäng lôùn cuûa Nhö Lai.
Caùc Ñöùc Nhö Lai kia, töø khi môùi phaùt taâm, cho ñeán phaùp bò huûy
dieät; nhö vaäy taát caû caùc phaùp, ñieàu caàn caàu vaø phaûi coù phöông tieän
töông öng; ta ôû moãi nieäm, ñeàu ñöôïc thaáy bieát, chöùng nhaäp saâu xa.
Naøy thieän nam! Nhö lôøi oâng hoûi: “Ta phaùt taâm xöa nay ñöôïc bao
laâu nhö vaäy?”. Ta nhôù thuôû xöa ñaõ traûi qua hai coõi Phaät vaø kieáp soá nhö
vi traàn, nhö treân ñaõ noùi. ÔÛ theá giôùi Voâ caáu kim quang trang nghieâm, ta
laøm thaàn caây Boà-ñeà, teân laø Phöôùc Ñöùc Ñaêng Vieân Maõn Quang Minh
Traøng, nghe aâm thanh vi dieäu cuûa Nhö Lai noùi ñuû caùc phaùp khoâng
thoaùi chuyeån phaùp giôùi, ta phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh
giaùc, traûi qua hai coõi Phaät vaø soá kieáp nhö vi traàn, tu haønh taát caû caùc
haïnh cuûa Boà-taùt. Roài sau ñoù, sinh vaøo trong kieáp hieàn cuûa theá giôùi Ta-
baø naøy; töø Ñöùc Phaät Ca-la Cöu-laâu-ñaø ñeán Ñöùc Phaät Thích-ca Maâu-ni
vaø taát caû caùc Nhö Lai ôû trong kieáp cuõng nhö ôû kieáp vò lai, ta ñeàu gaàn
guõi, thöøa söï, cuùng döôøng, cung kính, toân troïng, laøm cho taát caû ñeàu
hoan hyû. Trong theá giôùi thuoäc hieàn kieáp naøy, taát caû chö Phaät ôû kieáp vò
lai ta ñeàu cuùng döôøng. Trong taát caû theá giôùi cuûa taát caû kieáp, taát caû chö
Phaät thôøi vò lai, ta cuõng ñeàu thaân caän, thöøa söï, cuùng döôøng nhö vaäy.
Naøy thieän nam! Theá giôùi Voâ caáu kim quang trang nghieâm kia,
nay vaãn coøn toàn taïi, chö Phaät vaãn xuaát hieän ôû ñoù lieân tuïc khoâng döùt.
www.daitangkinh.org
OÂng phaûi nhaát taâm tu phaùp moân ñaïi duõng maõnh naøy cuûa Boà-taùt.
Luùc baáy giôø, chuû Thaàn chuû veà ñeâm Cuï Tuùc Coâng Ñöùc Tòch Tónh
AÂm Haûi, muoán noùi roõ laïi nghóa cuûa moân giaûi thoaùt naøy cho Ñoàng töû
Thieän Taøi, maø noùi keä raèng:
Thieän Taøi, oâng haõy nghe ta noùi
Phaùp moân tònh dieäu giaûi thoaùt naøy
Nghe roài öa thích sinh hoan hyû
Caàn tu roát raùo ñeå ngoä nhaäp
Ta xöa tu haønh nhieàu bieån kieáp
Sinh taâm roäng lôùn vaø tin saâu
Thöôøng quaùn phaùp taùnh ôû hieän tieàn
Mau chuùng nhö khoâng Nhaát thieát trí
Ta ôû ba ñôøi nôi chö Phaät
Thöôøng sinh taâm tin öa roäng lôùn
Caùc quyeán thuoäc thanh tònh, toái thaéng
Ñeàu nguyeän thöøa söï, thöôøng thaân caän
Quaù khöù ta gaëp thieân nhaân sö
Vì lôïi chuùng sinh neân cuùng döôøng
Nghe tònh phaùp moân roäng lôùn naøy
Taâm ta yeâu kính sinh hoan hyû.
Ñoái vôùi cha meï vaø sö tröôûng
Toân troïng cung kính laøm vui thích
Taâm nhö vaäy chöa töøng döøng nghæ
Coù theå vaøo saâu giaûi thoaùt naøy.
Ñoái vôùi ngöôøi giaø, beänh, baàn cuøng
Khoâng chuû, caùc caên khoâng ñaày ñuû
Traûi voâ soá kieáp chòu luaân hoài
Taâm töø thöông xoùt, laøm an laïc
Kieáp tröôïc, löûa, nöôùc vaø vua, giaëc,
Voi say, aùc thuù, caùc sôï seät
Xöa ta tu haønh trong bieån höõu
Cöùu giuùp taát caû cho thoaùt khoûi
Ba coõi phieàn naõo luoân thieâu ñoát
Caùc aùc nghieäp chöôùng thöôøng ngaên che
Ñoïa trong bieån naïn cuûa sinh töû
Ta xöa cöùu hoï, ñöôïc dieät tröø

Taát caû sôï seät trong ñöôøng aùc
Nhieàu loaïi khoå naïn thöôøng noái nhau
Sinh, laõo, beänh, töû, aùch naïn thaân
Ta seõ cöùu giuùp hoï ra khoûi
Nguyeän taän vò lai taát caû kieáp
Khaép caùc chuùng sinh bò khoå naõo
Dieät tröø heát thaûy moïi sinh töû
Thaønh Phaät ñaït an laïc roát raùo.
Naøy thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân Giaûi thoaùt nieäm nieäm toác
taät xuaát sinh quaûng ñaïi hoan hyû trang nghieâm naøy. Coøn nhö chö Ñaïi
Boà-taùt: Thaâm nhaäp taát caû bieån phaùp giôùi, xa lìa taát caû khoå ôû trong
ngoaøi, hoaøn toaøn tröø ñöôïc taát caø caùc voïng töôûng, ñaày ñuû taát caû trí Boà-
taùt, ñeàu bieát taát caû caùc kieáp soá, thaáy khaép taát caû caùc coõi thaønh hoaïi thì
ta laøm sao coù theå bieát, coù theå noùi heát haïnh cuûa coâng ñöùc kia.
Naøy thieän nam! Trong hoäi Boà-ñeà ñaïo traøng thanh tònh vieân maõn
naøy cuûa Nhö Lai, coù chuû Daï thaàn, teân laø Thuû Hoä Nhaát Thieát Thaønh
Taêng Tröôûng Oai Ñöùc, oâng ñeán ñoù hoûi Boà-taùt aáy: “Boà-taùt laøm sao haïc
haïnh cuûa Boà-taùt, laøm sao tu ñaïo cuûa Boà-taùt?”.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi, nhaát taâm quaùn saùt thaân cuûa chuû
Thaàn chuû veà ñeâm Cuï Tuùc Coâng Ñöùc Tòch Tónh AÂm Haûi, roài chaép tay
cung kính, noùi keä taùn thaùn:
Con nhaân thuaän theo thieän höõu daïy
Nay laïi ñöôïc ñeán choã Thieân thaàn
Thaân voâ bieân löôïng nhö Tu-di
Ngoài toøa trang nghieâm thaät toát ñeïp
Chaúng phaûi chaáp tröôùc ôû saéc töôùng
Tính ra caùc phaùp chæ ñeå nöông
Keû taø kieán, trí thöùc thaáp keùm
Laøm sao bieát roõ caûnh giôùi toân
Taát caû theá gian trôøi vaø ngöôøi
ÔÛ voâ bieân kieáp thöôøng quaùn saùt
Khoâng theå ño löôøng thaân Thaùnh thieân
Saéc töôùng voâ löôïng khoù nghó löôøng
www.daitangkinh.org
Trôøi hay xa lìa ôû caùc uaån

Cuõng laïi khoâng nöông ôû xöù giôùi
Khaép vì chuùng sinh xuaát theá gian
Thò hieän taát caû söùc thaàn thoâng
Trí nhaõn toái thaéng thöôøng thanh tònh
Khoâng nhoû, khoâng ñoäng, khoâng chaáp tröôùc
Quaùn trong taát caû caùc cöïc vi
Thaáy voâ soá söùc thaàn thoâng Phaät
Nay thaân Thaàn laø chaùnh phaùp taïng
Taâm trí voâ ngaïi thöôøng thanh tònh
Ñaõ ñöôïc trí tueä saùng cuûa Phaät
Laïi chieáu ñeán khaép caùc chuùng sinh
Taâm hay nhoùm taäp nghieäp voâ bieân
Trang nghieâm taát caû caùc theá gian
Roõ taát caû phaùp ñeàu laø taâm
Hieän thaân bình ñaúng caùc chuùng sinh
Hieåu roõ theá gian gioáng nhö moäng
Taát caû chö Phaät cuõng nhö aûnh
Phaùp nhö tieáng vang thaûy ñeàu khoâng
Theo taâm hieän khaép khoâng vöôùng maéc
Trôøi coù theå vì khaép chuùng sinh
Nieäm nieäm hieän thaân luoân töï taïi
Duø coù hay khoâng, taâm khoâng truï
Thöôøng nghe noùi phaùp khaép möôøi phöông
Voâ löôïng coõi traàn vaø bieån coõi
Cuøng bieån Thieän theä, bieån chuùng sinh
Taát caû theá gian trong haït buïi
Söùc giaûi thoaùt caûnh giôùi laø Thaàn.
Ñoàng töû Thieän Taøi duøng dieäu keä naøy khen ngôïi vò thaàn kia xong,
lieàn ñaûnh leã saùt chaân, nhieãu voâ soá voøng, aân caàn chieâm ngöôõng, caùo töø
maø ñi.


HOA NGHIEÂM
QUYEÅN 22

Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi tu haønh thuaän theo phaùp moân giaûi
thoaùt cuûa chuû Thaàn chuû veà ñeâm Cuï Tuùc Coâng Ñöùc Tòch Tónh Taâm Haûi
maø ngaøi ñaõ chöùng ñöôïc vaø quaùn saùt phaùp moân Thaàn chuû veà ñeâm ñaõ
noùi ñoù; moãi moãi caâu vaên ñeàu khoâng queân soùt; vôùi voâ löôïng thaâm taâm,
voâ löôïng phaùp taùnh, taát caû phöông tieän, thaàn thoâng trí tueä, nhôù nghó löïa
choïn, lieân tuïc khoâng döùt, phaân bieät vi teá, hieåu roõ caën keõ. Khi taâm ñaõ
chöùng nhaäp an truï roäng lôùn roài, laàn laàn ñi ñeán choã chuû Daï thaàn: Thuû
Hoä Nhaát Thieát Thaønh Taêng Tröôûng Oai Ñöùc. Thaáy Thaàn chuû veà ñeâm
ñang ngoài nôi toøa Sö töû Ma-ni Baûo vöông ñaïi lieân hoa taïng, ôû cung
ñieän Quang minh phoå chieáu nhaát thieát, coù traêm ngaøn Thaàn chuû veà ñeâm
laøm quyeán thuoäc vaây quanh tröôùc sau, öùng hieän thaân saéc töôùng khaép
taát caû chuùng sinh; nhö laø: Hieän thaân öùng ñaùp ñeán tröôùc taát caû chuùng
sinh, hieän thaân khoâng nhieãm taát caû theá gian, hieän voâ soá thaân gioáng taát
caû thaân chuùng sinh, hieän thaân vöôït qua taát caû theá gian, hieän thaân
chuyeån theo choã ñieàu phuïc chuùng sinh, hieän thaân nhanh choùng ñeán taát
caû möôøi phöông, hieän thaân vieân maõn taát caû ñaïi nguyeän, hieän thaân theå
taùnh cuûa Nhö Lai tröø dieät roát raùo taát caû chöôùng ngaïi, hieän thaân giaùo
hoùa thaønh thuïc roát raùo taát caû chuùng sinh.
Thieän Taøi thaáy roài, vui möøng hôùn hôû, taâm nguyeän vieân maõn,
sung söôùng voâ löôïng, ñaûnh leã saùt chaân, nhieãu voâ soá voøng, roài ñöùng
tröôùc chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû!
www.daitangkinh.org
Con, tröôùc ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, maø
chöa bieát luùc naøo Boà-taùt tu haïnh Boà-taùt, laøm sao ñem lôïi ích an laïc cho
chuùng sinh? Laøm sao duøng phaùp nhieáp voâ thöôïng ñeå thu phuïc chuùng
sinh? Laøm sao hoïc ñaïo Boà-taùt? Laøm sao truï nôi nghieäp Boà-taùt? Laøm
sao thuaän theo lôøi daïy cuûa chö Phaät? Laøm sao gaàn guõi ngoâi vò Phaùp
vöông? Cuoái xin Thaùnh giaû töø bi thöông xoùt, vì con maø noùi.
Thaàn chuû veà ñeâm baûo Ñoàng töû Thieän Taøi:
–Laønh thay! Laønh thay! Thieän nam! OÂng vì cöùu giuùp taát caû
chuùng sinh, oâng vì nghieâm tònh taát caû coõi Phaät, oâng vì cuùng döôøng taát
caû Nhö Lai, oâng muoán truï ôû taát caû kieáp ñeå cöùu giuùp ñeå cöùu giuùp chuùng
sinh, oâng muoán giöõ gìn chuûng taùnh Phaät, oâng muoán vaøp khaép möôøi
phöông ñeå tu caùc haïnh, oâng muoán vaøo khaép taát caû bieån phaùp moân, oâng
muoán laáy taâm bình ñaúng vaøo khaép taát caû caûnh sôû tri, oâng muoán nghe
vaø thoï trì khaép taát caû xe chaùnh phaùp cuûa Nhö Lai, oâng muoán thuaän
theo taâm cuûa khaép taát caû chuùng sinh, ñeå möa phaùp an laïc vaø hoûi phaùp
moân cuûa caùc Boà-taùt ñaõ tu haønh!
Naøy thieän nam! Ta ñöôïc moân giaûi thoaùt Töï taïi khaû aùi dieäu aâm
saâu xa cuûa Boà-taùt, laøm vò ñaïi Phaùp sö baäc nhaát; ñoái vôùi taát caû caùc
phaùp, taâm khoâng vöôùng maéc, coù theå kheùo leùo chæ baøy taát caû phaùp taïng
saâu xa cuûa Nhö Lai; coù ñaày ñuû söùc ñaïi theä nghuyeän, ñaïi Töø bi, laøm cho
taát caû chuùng sinh truï ôû taâm Boà-ñeà, laøm taát caû moïi vieäc ñeå chuùng sinh
lôïi ích, chöùa nhoùm caùc thieän caên khoâng döøng nghæ. Vì taát caû chuùng
sinh maø laøm Ñieàu ngöï sö, ñeå cho chuùng sinh ñöôïc truï ôû nôi ñaïo Nhaát
thieát trí. Vì taát caû theá gian maø laøm maây phaùp lôùn, möa taát caû phaùp cuûa
Kheá kinh. Vì taát caû theá gian maø laøm maët trôøi phaùp thanh tònh, chieáu
khaép theá gian, laøm cho caên laønh taêng tröôûng. Ñoái vôùi taát caû theá gian,
taâm luoân bình ñaúng, laøm cho khaép chuùng sinh taêng tröôûng thieän phaùp.
ÔÛ caùc caûnh giôùi, taâm luoân thanh tònh, tröø dieät taát caû nghieäp aùc. Ta laøm
vò ñaïi Ñaïo sö daãn ñöôøng cho chuùng sinh, vaøo trong taát caû haïnh laønh.
Vì caùc chuùng sinh maø trang nghieâm trí tueä, laøm cho theá gian bieát duøng
trí tueä ñeå daãn ñöôøng cho caùc haïnh laønh, thöôøng phuïng söï cho taát caû
Thieän tri thöùc, ñeå cho chuùng sinh hoïc theo lôøi Phaät daïy.
Naøy thieän nam! Ta duøng phaùp moân naøy boá thí bình ñaúng cho
chuùng sinh, laøm cho hoï phaùt sinh thieän phaùp, ñeå caàu Nhaát thieát trí.
Taâm thöôøng kieân coá, gioáng nhö Kim Cang Na-la-dieân Taïng, coù theå
quaùn saùt roõ naêng löïc Phaät vaø naêng löïc ma, thöôøng ñöôïc gaàn guõi caùc
Thieän tri thöùc, ñeå ñaäp phaù taát caû nuùi nghieäp chöôùng meâ hoaëc, duøng
phaùp trôï ñaïo ñeå tu taäp Nhaát thieát trí, taâm thöôøng khoâng boû ñòa vò Nhaát
thieát trí, thanh tònh töï taïi troøn ñaày phaùp moân voâ ngaïi.
Naøy thieän nam! Ta duøng aùnh saùng cuûa phaùp thanh tònh nhö vaäy,
ñeå giaùc ngoä khaép taát caû chuùng sinh, laøm cho hoï ñöôïc nhieàu lôïi ích, tích
chöùa caên laønh. Khi phaùp trôï ñaïo taêng tröôûng, thaønh töï ta thöôøng laøm
möôøi ñieàu quaùn saùt phaùp giôùi.
Möôøi ñieàu ñoù laø:
1. Ta bieát phaùp giôùi voâ löôïng, neân phaûi ñaït ñöôïc trí saùng suoát
roäng lôùn.
2. Ta bieát phaùp giôùi voâ bieân, neân phaûi thaáy taát caû thaàn bieán cuûa
chö Phaät.
3. Ta bieát phaùp giôùi khoâng ngaèn meù, neân phaûi vaøo khaép taát caû
coõi nöôùc cuûa chö Phaät, cung kính cuùng döôøng caùc Ñöùc Nhö Lai.
4. Ta bieát phaùp giôùi khoâng bôø beán, neân khaép trong taát caû bieån
theá giôùi, phaûi thò hieän söï tu haønh haïnh cuûa Boà-taùt.
5. Ta bieát phaùp giôùi khoâng ñoaïn maát, neân phaûi vaøo ôû nôi trí
khoâng ñoaïn maát, saâu xa, bình ñaúng, vieân maõn cuûa Nhö Lai.
6. Ta bieát phaùp giôùi chæ coù moät taùnh, neân phaûi nhaäp vaøo trong lôøi
noùi vieân maõn cuûa Nhö Lai, tuøy thuaän taâm chuùng sinh ñeå ñöôïc nghe roõ
raøng.
7. Ta bieát phaùp giôùi taùnh thanh tònh, neân phaûi vaøo trong bieån
nguyeän quaù khöù cuûa Nhö Lai, ñeå ñieàu phuïc caùc chuùng sinh ñöôïc troïn
veïn.
8. Ta bieát phaùp giôùi hieän höõu nôi khaép caùc chuùng sinh, neân duøng
dieäu haïnh Phoå hieàn truøm khaép moïi nôi.
9. Ta bieát phaùp giôùi chæ coù moät trang nghieâm, neân phaûi kheùo
trang nghieâm thaàn thoâng cuûa haïnh Phoå hieàn.
10. Ta bieát phaùp giôùi khoâng theå huûy hoaïi, neân phaûi laøm cho taát
caû caên laønh ñaày khaép phaùp giôùi khoâng theå hoaïi.
Naøy thieän nam! Ta laøm möôøi ñieàu quaùn saùt theá giôùi naøy, tuøy
thuaän vaøo söï hieåu bieát maø sinh ra taát caû caên laønh roäng lôùn, ñaày ñuû
www.daitangkinh.org
phaùp trôï ñaïo, thaáu roõ oai ñöùc thuø thaéng cuûa chö Phaät, vaøo saâu nôi caûnh
giôùi khoù nghó baøn cuûa Nhö Lai.
Naøy thieän nam! Ta duøng söï suy nghó tuøy thuaän nhö vaäy vaø chaùnh
nieäm tö duy, neân ñöôïc möôøi Ñaø-la-ni luaân, oai ñöùc roäng lôùn cuûa Nhö
Lai, roài dieãn noùi dieäu phaùp khaép cho chuùng sinh.
Sao goïi laø möôøi?
Ñoù laø:
Ñaø-la-ni luaân Phoå nhaäp nhaát thieát haûi.
Ñaø-la-ni luaân Phoå trì nhaát thieát phaùp taïng.
Ñaø-la-ni luaân Phoå thoï nhaát thieát thanh tònh phaùp vaân.
Ñaø-la-ni luaân Phoå nieäm nhaát thieát Nhö Lai trí ñaêng.
Ñaø-la-ni luaân Phoå dieãn nhaát thieát Nhö Lai danh hieäu aâm thanh.
Ñaø-la-ni luaân Phoå nhaäp tam theá chö Phaät bình ñaúng nguyeän haûi.
Ñaø-la-ni luaân Phoå nhaäp nhaát thieát chö thöøa haïnh haûi toác taät vieân
maõn.
Ñaø-la-ni luaân Phoå caäp nhaát thieát chuùng sinh nghieäp haûi tònh chö
caáu chöôùng.
Ñaø-la-ni luaân Taät chuyeån nhaát thieát nghieäp haûi thanh tònh.
Ñaø-la-ni luaân Toác taät xuaát sinh Nhaát thieát trí haûi duõng maõnh
thaønh töïu.
Naøy thieän nam! Ta duøng möôøi ngaøn Ñaø-la-ni luaân ñeå laøm quyeán
thuoäc cho möôøi Ñaø-la-ni luaân naøy, thöôøng vì chuùng sinh, dieãn noùi dieäu
phaùp.
Naøy thieän nam! Ta hoaëc vì chuùng sinh maø noùi phaùp vaên tueä,
hoaëc vì chuùng sinh maø noùi phaùp tö tueä, hoaëc vì chuùng sinh maø noùi
phaùp tu tueä, hoaëc vì chuùng sinh noùi moät bieån phaùp, hoaëc vì chuùng sinh
noùi taát caû bieån phaùp, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp danh hieäu cuûa
moät Nhö Lai, hoaëc vì chuùng sinh noùi danh hieäu bieån phaùp cuûa taát caû
Nhö Lai, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp cuûa moät theá giôùi, hoaëc vì
chuùng sinh noùi bieån phaùp cuûa taát caû theá giôùi, hoaëc vì chuùng sinh noùi
bieån phaùp cuûa moät Ñöùc Phaät thoï kyù, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp
cuûa taát caû Ñöùc Phaät thoï kyù, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp ôû chuùng
hoäi ñaïo traøng cuûa taát caû Nhö Lai, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp
phaùp luaân cuûa moät Nhö Lai, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp phaùp
luaân cuûa taát caû Nhö Lai, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp Tu-ña-la
cuûa moät Nhö Lai, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp Tu-ña-la cuûa taát caû
Nhö Lai, hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp taäp hoäi cuûa moät Nhö Lai,
hoaëc vì chuùng sinh noùi bieån phaùp taäp hoäi cuûa taát caû Nhö Lai, hoaëc vì
chuùng sinh noùi bieån phaùp veà moät taâm Nhaát thieát trí, hoaëc vì chuùng sinh
noùi bieån phaùp taát caû taâm Nhaát thieát trí, hoaëc vì chuùng sinh noùi phaùp
xuaát ly cuûa moät thöøa, hoaëc vì chuùng sinh noùi phaùp xuaát ly cuûa taát caû
thöøa.
Naøy thieän nam! Ta duøng nhieàu phaùp moân khoâng theå noùi heát naøy,
ñeå noùi cho chuùng sinh.
Naøy thieän nam! Ta vaøo phaùp moân bình ñaúng khoâng sai khaùc cuûa
bieån phaùp giôùi nhö vaäy, ñeå noùi phaùp voâ thöôïng toái thaéng, giaùo hoùa
khaép caùc chuùng sinh ñeán taän kieáp vò lai. Khi truï ôû haïnh cuûa Phoå Hieàn,
vôùi moân giaûi thoaùt saâu xa Töï taïi khaû aùi dieäu aâm naøy, ôû trong moãi nieäm
tu taäp, seõ laøm taêng tröôûng taát caû caùc phaùp moân giaûi thoaùt cuûa Boà-taùt,
moãi nieäm moãi nieäm ñeàu ñaày khaép taát caû phaùp giôùi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi baïch vôùi Daï thaàn:
–Kyø dieäu thay Thaùnh giaû! Phaùp moân giaûi thoaùt naøy hieám coù nhö
vaäy, thaâm saâu nhö vaäy, chaéc chaén Thaùnh giaû chöùng ñöôïc ñaõ laâu roài.
–Naøy thieän nam! Trôû laïi xa xöa, qua caùc theá giôùi soá kieáp
chuyeån, nhieàu nhö vi traàn, coù kieáp teân laø Voâ caáu dieäm quang, coù theá
giôùi teân laø Phaùp giôùi dieäm quang caùt töôøng vaân, hieän ra bieån nghieäp
taát caû chuùng sinh, bieán hoùa ngoïc Ma-ni vöông laøm theå, hình daùng nhö
hoa sen, thanh tònh vaø ueá tröôïc ñeàu laãn loän, nöông vaøo löôùi höông Ma-
ni vöông nhieàu nhö cöïc vi traàn soá nuùi Tu-di, maø truï. Duøng taát caû ñaïi
nguyeän quaù khöù vaø aâm thanh vi dieäu nhö hoa sen baùu cuûa Nhö Lai,
theo thöù lôùp ñöôïc trang nghieâm baèng caùc xe hoa sen baùu nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn nuùi Tu-di, khaép chung quanh duøng ngoïc baùu höông Ma-ni
loùt ñöôøng ñeå trang nghieâm, coù cöïc vi traàn soá nuùi Tu-di Töù thieân haï,
trong moãi Töù thieân haï coù khoâng theå noùi, khoâng theå noùi traêm ngaøn öùc
na-do-tha thaønh.
Naøy thieän nam! Nôi theá giôùi kia, coù boán coõi thieân haï, teân laø
Chuûng chuûng saéc dieäu trang nghieâm traøng, trong ñoù coù kinh ñoâ cuûa
www.daitangkinh.org
nhaø vua, teân laø Phoå baûo caâu-toâ-ma quang, caùch ñoù khoâng xa coù Boà-ñeà
ñaïo traøng, teân laø Phoå Hieän Phaùp Vöông Cung Ñieän AÛnh Töôïng vaø coù
caùc Nhö Lai nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nuùi Tu-di xuaát hieän ôû trong ñoù.
Ñöùc Phaät xuaát hieän ñaàu tieân hieäu laø Nhaát Thieát Phaùp Haûi Ñaïi Thanh
Quang Minh Vöông. Khi Phaät naøy ra ñôøi, coù vua Chuyeån luaân teân laø
Voâ Caáu Dieän Nhaät Quang Minh, ôû choã Ñöùc Phaät ñoù ñöôïc nghe taát caû
bieån phaùp vaø kinh ñieån, roài thoï giöõ taát caû. Sau khi Phaät Nieát-baøn, vua
Chuyeån luaân xuaát gia, hoä trì chaùnh phaùp. Khi chaùnh phaùp saép dieät, coù
ngaøn boä phaùi khaùc nhau, Phaät nhaén chaùnh phaùp laïi phaân ra möôøi ngaøn
phaùp moân, moãi phaùp moân ñeàu tuøy nghi maø thuyeát ñuû caùc phaùp. Gaàn
ñôøi maït kieáp, khi naêm tröôït xuaát hieän, coù caùc aùc Tyø-kheo nghieäp,
hoaëc, chöôùng naëng, ñuû caùc thöù troùi buoäc, coù nhieàu tranh ñaáu, ñaém
tröôùc caûnh giôùi, nhaän laáy taøi vaät khoâng chaùn, taát caû khoâng caàu coâng
ñöùc taêng tröôûng, toái thaéng, öa baøn luaän vieäc vua, baøn luaän vieäc giaëc,
baøn luaän nöõ giôùi, baøn luaän vieäc nöôùc, baøn luaän vieäc bieån vaø ñuû caùc thöù
nghò luaän ôû theá gian, khoâng boû ngoaïi ñaïo, khoâng ñoaïn dieät kieán luaän,
sinh taâm aùi nhieãm, tình khoâng xa lìa.
Luùc ñoù, vua laø Tyø-kheo duøng aâm thanh chaùnh phaùp noùi:
–Kyø laï thay! Khoå thay! Phaät ôû voâ soá trong bieån kieáp lôùn, chòu taát
caû khoå, nhoùm ngoïn ñuoác phaùp naøy, taïi sao caùc oâng cuøng nhau huûy
dieät?
Noùi nhö vaäy roài, Tyø-kheo bay leân hö khoâng, cao baèng baõy caây
ña-la, thaân hieän ra voâ löôïng caùc aùng maây maøu saéc, phoùng löôùi haøo
quang nhieàu maøu saéc, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh tröø saïch ñöôïc
phieàn naõo, laøm cho voâ löôïng chuùng sinh phaùt taâm ñöôïc Boà-ñeà. Do
nhaân duyeân naøy, neân giaùo phaùp cuûa Nhö Lai aáy, ôû saùu möôi ngaøn naêm
môùi ñöôïc höng thònh.
Baáy giôø, trong chuùng kia coù Tyø-kheo ni, teân laø Phaùp Luaân Bieán
Hoùa Quang, ñaáy laø nöõ vöông coù traêm ngaøn Tyø-kheo ni laøm quyeán
thuoäc. Nghe phuï vöông noùi vaø thaáy aùnh saùng oai löïc thaàn thoâng neân
ñeàu phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc, troïn khoâng thoaùi
chuyeån. Caùc Tyø-kheo-ni ñeàu ñöôïc Tam-muoäi teân: Hieän Kieán Nhö
Lai Bình Ñaúng Xuaát Sinh, ñöôïc Ñaø-la-ni teân: Nhaát Thieát Nhö Lai
Chuyeån Phaùp luaân Kim cang Quang minh vaø ñöôïc Baùt-nhaõ ba-la-maät
teân: Phoå Nhaäp Nhaát Thieát Phaùp Moân Haûi.

Baáy giôø, Tyø-kheo-ni Phaùp Luaân Bieán Hoùa Quang, lieàn ñöôïc
Tam-muoäi, teân laø: Xuaát Sinh Nhaát Thieát Phaät Giaùo Quang Minh Ñaêng,
laïi ñöôïc moân giaûi thoaùt saâu xa Töï Taïi Khaû AÙi Dieäu AÂm. Ñöôïc Tam-
muoäi vaø moân giaûi thoaùt naøy roài, thaân taâm meàm maïi dòu daøng, raát vui
möøng vaø thích thuù, lieàn ñöôïc thaáy taát caû uy löïc thaàn thoâng hieän coù cuûa
Ñöùc Nhö Lai Nhaát Thieát Phaùp Haûi Ñaïi Thanh Quang Minh Vöông.
Naøy thieän nam! YÙ oâng nhö theá naøo? Chuyeån luaân thaùnh vöông
Voâ Caáu Dieän Nhaät Quang Minh kia, ñaõ tuøy thuaän Nhö Lai kia, chuyeån
baùnh xe chaùnh phaùp vaø sau khi Ñöùc Nhö Lai nhaäp Nieát-baøn ñaõ laøm
höng thònh ñôøi maït phaùp, ñoát ngoïn ñuoác phaùp lôùn, aùnh saùng chieáu
khaép theá gian, ñaâu phaûi ngöôøi naøo laï, chính laø Boà-taùt Phoå Hieàn. Coøn
Tyø-kheo ni: Phaùp Luaân Bieán Hoùa Quang, töùc laø thaân ta, traêm ngaøn Tyø-
kheo ni quyeán thuoäc töùc laø traêm ngaøn Thaàn chuû veà ñeâm trong hoäi naøy.
Vaøo thôøi aáy, ta giöõ gìn phaùp Phaät, laøm cho traêm ngaøn Tyø-kheo ni, ôû
nôi Voâ Thöôïng Chaùnh Ñaúng Chaùnh Giaùc, ñöôïc khoâng thoaùi chuyeån.
Laïi laøm hieän ra cho thaáy taát caû Tam-muoäi xuaát sinh bình ñaúng cuûa
Nhö Lai. Laïi laøm ñöôïc taát caû xe phaùp Toång trì Kim cang Quang Minh
cuûa Nhö Lai. Laïi khieán cho ñöôïc nhaäp vaøo taát caû bieån phaùp moân Baùt-
nhaõ ba-la-maät.
Naøy thieän nam! Tieáp theo Ñöùc Nhö Lai kia, coù Phaät xuaát hieän ôû
ñôøi, hieäu laø Voâ Caáu Phaùp Sôn Ñænh Trí Quang Minh. Ta duøng ñuû moïi
thöù ñeå thöøa söï, cuùng döôøng, laøm cho taâm hoan hyû. Thöù nöõa, coù Phaät ra
ñôøi, hieäu laø Phaùp Luaân Vieân Maõn Quang Minh Keá. Thöù nöõa, coù Phaät
ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Nhaät Caùt Töôøng Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Phaùp Haûi Moân Dieäu Thanh Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp
Nhaät Trí Luaân Ñaêng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Caâu-toâ-ma
Traøng Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Dieäu Quang Sôn Traøng
Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Thaâm Dieäu Caùt Töôøng Vieân Maõn
Nguyeät. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Trí Xuaát Sinh Phoå Quang
Minh Taïng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Xuaát Sinh Caên Boå Trí Taïng.
Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Caùt Töôøng Taïng Sôn Vöông. Laïi, coù Phaät
ra ñôøi, hieäu laø Phoå Moân Trí Du Di Hieàn. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Toác Taät Tinh Taán Traøng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Baûo Caâu-
www.daitangkinh.org
toâ-ma Caùt Töôøng Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Thaâm dieäu Tòch
Tónh Sôn Quang Minh Keá. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Dieäm
Quang Minh AÛnh Töôïng Nguyeät. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Trí Dieäm
Quang Caùt Töôøng Haûi. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Hieàn Vieân
Maõn Trí. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Voâ Thöôïng Thaàn Thoâng Trí
Quang Minh Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phöôùc Ñöùc Dieäm
Quang Khai Phu Caâu-toâ-ma Ñaûnh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Trí Sö
Töû Traøng Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Nhaät Quang Minh
Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Tu-di Töôùng Baûo Trang Nghieâm
Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Nhaät Quang Duõng maõnh Phoå Chieáu
AÛnh Töôïng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Voõng Giaùc Thaéng
Nguyeät. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Lieân Hoa Khai Phu Caùt
Töôøng Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Nhaät Luaân Phoå Quang Minh.
Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Quang Caùt Töôøng Ñaïi Thanh.
Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Sö Töû Na UÙy Kim Cang Na-la-dieân. Laïi,
coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Trí Duõng maõnh Traøng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Phoå Phaùp Khai Phu Lieân Hoa Thaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Coâng Ñöùc Caâu-toâ-ma Caùt Töôøng Haûi. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Cao
Sôn Phaùp Moân Quang Minh Taïng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Cao Sôn
Trí Dieäm Quang Minh Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Phaùp Cao
Sôn Dieän Moân Quang Minh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Ñaïo Traøng
Caùt Töôøng Nguyeät. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Xí Nhieân Phaùp Cöï Caùt
Töôøng Nguyeät. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå AÛnh Töôïng Quang
Minh Keá. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Toác Taät Ñaêng Traøng. Laïi,
coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Kim Cang Haûi Traøng Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Danh Xöng Sôn Caùt Töôøng Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Chieân-ñaøn Caùt Töôøng Nguyeät. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Caùt
Töôøng Caâu-toâ-ma Oai Ñöùc Quang. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Chieáu
Nhaát Thieát Chuùng Sinh Quang Minh Vöông. Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Coâng Ñöùc Lieân Hoa Caùt Töôøng Taïng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu
laø Höông Dieäm Phoå Quang Minh Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Ba-ñaàu-ma Hoa Nhaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Chuùng Töôùng Sôn
Tyø-loâ-giaù-na. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå AÂm Thanh Danh Xöng
Traøng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Tu-di Sôn Phoå Moân Quang Minh.
Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Thaønh Caùt Töôøng Quang Minh.
Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Ñaïi Thoï Sôn Oai Ñöùc. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Phoå Caùt Töôøng Tyø-loâ-giaù-na Traøng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Khoång Phaùp Haûi Ñaïi AÂm Thanh Quang. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Xuaát Sinh Oai Ñöùc Nhaát Thieát Phaùp Cung Ñieän. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Phoå Trí Toái Thaéng Quang. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Toát
Thaéng Caùt Töôøng Töôùng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Löïc Duõng
Maõnh Traøng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Chuyeån Phaùp Luaân Dieäu AÂm
Thanh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Coâng Ñöùc Dieäm Quan Trí Tueä
Quang. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Xuaát Sinh Caùt Töôøng Phaùp Luaân
Nguyeät. Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Luaân Lieân Hoa Tyø-loâ-
giaù-na Traøng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Baûo Lieân Hoa Quang Minh
Taïng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Baûo Caùt Töôøng Vaân Sôn Ñaêng. Laïi,
coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Thanh Tònh Caâu-toâ-ma. Thöù ñeán, coù Phaät
ra ñôøi, hieäu laø Chuûng Chuûng Caùt Töôøng Dieäm Tu-di Taïng. Laïi, coù
Phaät ra ñôøi, hieäu laø Dieäm Luaân Vieân Maõn Sôn Vöông. Laïi, coù Phaät ra
ñôøi, hieäu laø Phöôùc Ñöùc Vaân Chuûng Chuûng Saéc. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Phaùp Sôn Vaân Traøng Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Coâng
Ñöùc Sôn Vöông Quang Minh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Nhaät
Vaân Ñaêng Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Vaân Danh Xöng
Bieán Maõn Vöông. Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Vaân Luaân.
Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Khai Ngoäï Boà-ñeà Trí Oai Ñöùc Traøng. Laïi,
coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Chieáu Phaùp Luaân Caùt Töôøng Nguyeät. Laïi,
coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Ma-ni Kim Sôn Oai Ñöùc Hieàn. Laïi, coù Phaät ra
ñôøi, hieäu laø Dieäu Cao Caùt Töôøng Oai Ñöùc Hieàn. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Hieàn Ñöùc Quaûng Ñaïi Quang. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå
Trí Tueä Dieäu Thanh Vaân. Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp Löïc
Caùt Töôøng Coâng Ñöùc Sôn. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Caùt Töôøng Vaân
Höông Dieäm Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Kim Saéc Ma-ni Sôn
Dieäu AÂm Thanh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Ñaûnh Keá Taïng Xuaát Nhaát
Thieát Phaùp Vieân Maõn Qang Minh Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Phaùp Luaân Xí Thaïnh Oai Ñöùc Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Voâ
Thöôïng Xuaát Sinh Oai Ñöùc. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Tinh Taán
Cöï Quang Minh Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Tam-muoäi AÁn
www.daitangkinh.org
Quaûng Ñaïi Trí Tueä Haûi Quan Minh Quan. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Dieäu Baûo Caùt Töôøng Oai Ñöùc Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phaùp
Cöï Baûo Tröôùng Dieäu AÂm Thanh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå
Chieáu Hö Khoâng Giôùi Voâ UÙy Phaùp Quang Minh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Töôùng Haûo Trang Nghieâm Traøng. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø
Chuûng Chuûng Saéc Quang Minh Dieäm Sôn Vaân. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Chieáu Voâ Chöôùng Ngaïi Phaùp Hö Khoâng Quang Minh. Laïi, coù
Phaät ra ñôøi, hieäu laø Dieäu Töôùng Hoa Khai Phu Thaân. Laïi, coù Phaät ra
ñôøi, hieäu laø Toái Thaéng Theá Chuû Dieäu Quang Minh AÂm. Laïi, coù Phaät
ra ñôøi, hieäu laø Nhaát Thieát Phaùp Tam-muoäi Dieäu Quang Minh AÂm. Laïi,
coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Dieäu Bieän Taøi Phaùp AÂm Coâng Ñöùc Taïng. Laïi,
coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Xí Nhieân Quang Minh Phaùp Haûi Dieäu AÂm Vaân.
Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Chieáu Tam Theá Ñaïi Quang Minh
Töôùng Oai Ñöùc Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå Chieáu Phaùp
Luaân Caùt Töôøng Sôn Quaûng Ñaïi Quang Minh. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Phaùp Giôùi Sö Töû Quang. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Tyø-loâ-giaù-
na Caùt Töôøng Dieäu Cao. Laïi, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Nhaát Thieát Tam-
muoäi Haûi Phoå Bieán Quang Dieäm Sö Töû Vöông. Laïi, coù Phaät ra ñôøi,
hieäu laø Phoå Trí Tueä Minh Ñaêng. Thöù ñeán, coù Phaät ra ñôøi, hieäu laø Phoå
Trí Tueä Quang Minh Phaùp Thaønh Ñaêng.
Naøy thieän nam! Nhö vaäy ñaõ coù caùc Ñöùc Nhö Lai nhieàu nhö soá
cöïc vi traàn nuùi Tu-di ra ñôøi vaø sau cuøng coù Phaät ra ñôøi hieäu laø Phaùp
Giôùi Thaønh Trí Tueä Ñaêng Quang Vöông, ôû trong kieáp Voâ caáu dieäm
quang. Taát caû Ta ñeàu toân troïng, thaân caän cuùng döôøng vaø ñöôïc nghe
thjoï trì dieäu phaùp. Ta cuõng ñaõ ôû choã caùc Nhö Lai kia, xuaát gia hoïc ñaïo,
thoï trì giaùo phaùp, vaøo trong phaùp moân giaûi thoaùt saâu xa Töï taïi khaû aùi
dieäu aâm naøy cuûa Boà-taùt vaø duøng ñuû moïi phöông tieän ñeå giaùo hoùa,
thaønh thuïc, voâ löôïng chuùng sinh.
Töø ñaây trôû ñi, vôùi soá kieáp nhieàu nhö soá cöïc vi traàn nôi coõi Phaät,
choã naøo coù Phaät xuaát hieän ôû ñôøi, ta ñeàu cuùng döôøng vaø tu haønh phaùp
ñoù.
Naøy thieän nam! Ta töø ñaây trôû ñi, ñoái vôùi caùc chuùng sinh coøn ôû
trong sinh töû vaø nguû meâ trong ñeâm daøi voâ minh, ñeàu rieâng giaùc ngoä
hoï, khieán cho caùc chuùng sinh giöõ gìn thaønh trì cuûa taâm, boû thaønh trì ba
coõi, truï nôi thaønh Nhaát thieát trí vaø phaùp voâ thöôïng.
Naøy thieän nam! Ta chæ bieát phaùp moân giaûi thoaùt Töï taïi khaû aùi
dieäu aâm saâu xa naøy; coøn nhö caùc vò Ñaïi Boà-taùt ñaõ lìa boû caùc thöù ngoân
ngöõ taïp ueá cuûa theá gian, khoâng noùi hai lôøi boù buoäc ngöõ nghieäp, haønh
ñaïo chaùnh tröïc, an truï nôi thaéng nghóa, thaønh töïu vieân maõn, hoaøn toaøn
khoâng bò leä thuoäc nôi caùc ngoân ngöõ; ôû trong moãi nieäm, khai ngoä taát caû
töï taùnh cuûa ngoân ngöõ, thaâm nhaäp taát caû bieån aâm thanh ngoân ngöõ, bieát
roõ bieån bí maät cuûa chuùng sinh, thaáy roõ taát caû caùc bieån phaùp moân, thaâu
toùm taát caû bieån phaùp bình ñaúng, sinh ra raát nhieàu bieån Ñaø-la-ni; ñaõ
ñöôïc töï taïi, tuøy thuaän thích nghi taâm cuûa caùc chuùng sinh ñeå thuyeát
phaùp, duøng phöông tieän thieän xaûo laøm ñieàu phuïc thaønh thuïc roát raùo
cho chuùng sinh, coù theå thaâu nhaän khaép taát caû chuùng sinh, kheùo tu caùc
nghieäp voâ thöôïng cuûa Boà-taùt, thaâm nhaäp taát caû phaùp moân vaø trí raát vi
teá cuûa Boà-taùt, coù theå kheùp quaùn saùt taát caû haønh ñoäng vi dieäu cuûa caùc
Boà-taùt taïng, coù theå töï taïi noùi caùc phaùp cuûa Boà-taùt. Bôûi vì sao? Vì ñaõ
ñöôïc thaønh töïu taát caû phaùp luaân Ñaø-la-ni, ñöôïc danh xöng tröôïng phu
thuø thaéng chaân thaät thì ta laøm sao coù theå bieát, coù theå noùi heát haïnh coâng
ñöùc kia!
Naøy thieän nam! Trong chuùng hoäi ôû coäi Boà-ñeà ñaïo traøng naøy cuûa
chö Phaät, coù chuû Thaàn chuû veà ñeâm teân laø Naêng Khai Phu Nhaát Thieát
Thoï Hoa An Laïc, oâng ñeán ñoù maø hoûi: “Laøm sao Boà-taùt hoïc Nhaát thieát
trí. Laøm sao tu Nhaát thieát trí? Laøm sao daãn daét taát caû chuùng sinh, khieán
cho hoï ngoä nhaäp thaønh Nhaát thieát trí?”.
Theá roài, chuû Thaàn chuû veà ñeâm Thuû Hoä Nhaát Thieát Thaønh Taêng
Tröôûng Oai Ñöùc, vì muoán noùi laïi nghóa cuûa phaùp moân naøy cho Ñoàng töû
Thieän Taøi roõ, neân noùi keä raèng:
Boà-taùt giaûi thoaùt saâu khoù thaáy
Hö khoâng nhö nhö ñeàu bình ñaúng
Hieän khaép trong phaùp giôùi voâ bieân
Heát thaûy Ñöùc Phaät trong ba ñôøi
Sinh ra voâ löôïng caùc giaûi thoaùt
Chöùng nhaäp chaân phaùp taùnh khoù löôøng
Nhanh choùng taêng tröôûng trí voâ ngaïi
Thoâng ñaït ba ñôøi ñaïo töø bi
www.daitangkinh.org
Qua caùc coõi cöïc vi traàn, chuyeån

Thôøi coù kieáp teân Voâ caáu quang
Coõi hieäu: Phaùp quang caùt töôøng vaân
Thaønh teân Phoå baûo caâu-toâ-ma
Trong ñoù chö Phaät ñaõ ra ñôøi
Soá löôïng nhö buïi nuùi Tu-di
Phaät hieäu: Phaùp Haûi Ñaïi Thanh Vöông
ÔÛ trong kieáp naøy xuaát hieän tröôùc
Ñöùc Phaät cuoái cuøng trong kieáp aáy
Hieäu laø Phaùp Giôùi Trí Ñaêng Vöông
Nhö vaäy taát caû caùc Nhö Lai
Ta ñeàu cuùng döôøng, laõnh hoäi phaùp
Ta gaëp Phaät Phaùp Haûi AÂm Vöông
Thaân Phaät choùi saùng maøu vaøng roøng
Caùc töôùng trang nghieâm nhö nuùi baùu
Nguyeän phaùt taâm ñöôïc ñaïo Voâ sö
Ta vöøa thaáy thaân Nhö Lai aáy
Lieàn phaùt taâm Boà-ñeà roäng lôùn
Theä nguyeän doác caàu Nhaát thieát trí
Taâm, taùnh phaùp giôùi nhö hö khoâng
Do ñaáy thaáy khaép Phaät ba ñôøi
Vaø cuøng taát caû bieån Boà-taùt
Cuõng thaáy bieån coõi, bieån chuùng sinh
Phaùt khôûi taâm ñaïi Töø cuøng khaép
Theo taâm chuùng sinh maø thích nghi
Moät thaân hieän khaép voâ bieân coõi
Phoùng quang chaán ñoäng khaép möôøi phöông
Khai ngoä taát caû caùc haøm thöùc
Gaép Phaät thöù hai ñeàu thaân caän
Thaáy Phaät caùc coõi khaép muôøi phöông
Cho ñeán Phaät cuoái cuøng ra ñôøi
Hieäu laø Phaùp Giôùi Trí Ñaêng Vöông
Soá nhieàu nhö buïi nuùi Tu-di
Ñaàu cuùng döôøng taát caû Nhö Lai
Caùc soá kieáp chuyeån nhö cöïc vi
Ñeàu coù Ñöùc Nhö Lai soi theá gian

Ta thaân caän chieâm ngöôõng phuïng söï
Khieán giaûi thoaùt naøy ñöôïc thanh tònh.
Luùc aáy, Ñoàng töû Thieän Taøi, ñöôïc phaùp moân giaûi thoaùt Töï taïi khaû
aùi dieäu aâm saâu xa naøy cuûa Boà-taùt, lieàn vaøo bieån Voâ bieân Tam-muoäi,
thaønh töïu bieån Toång trì roäng lôùn, laïi ñöôïc bieån ñaïi thaàn thoâng cuûa Boà-
taùt, thaâm nhaäp bieån ñaïi bieän taøi cuûa Boà-taùt, nhanh choùng taêng tröôûng
bieån ñaïi hoan hyû vaø quaùn saùt chuû Thaàn chuû veà ñeâm Nhaát Thieát Thaønh
Taêng Tröôûng Oai Ñöùc, roài duøng keä khen ngôïi:
Ñaõ haønh bieån trí saâu roäng lôùn
Ñaõ vöôït voâ bieân caùc bieån höõu
Thaân chöùa trí soáng laâu khoâng beänh
Oai quang chieáu khaép nhö traêng troøn
Giaùc ngoä phaùp taùnh nhö hö khoâng
Vaøo khaép ba ñôøi ñeàu khoâng ngaïi
Nieäm nieäm duyeân khaép taát caû caûnh
Taâm taâm vaéng laëng khoâng phaân bieät
Quaùn saùt chuùng sinh taùnh voán khoâng
Ñaïi bi thöôøng vaøo bieån chuùng sinh
Ruoåi dong töï taïi moân giaûi thoaùt
Roäng ñoä quaàn meâ voâ löôïng chuùng
Quaùn saùt tö duy taát caû phaùp
Chöùng nhaäp thaâm saâu caùc phaùp taùnh
Taát caû thaùnh ñaïo ñeàu tu haønh
Giaùo hoùa chuùng sinh ñöôïc giaûi thoaùt
Ngaøi laø toái thaéng Ñieàu ngöï sö
Laø Nhö Lai khai thò trí saùng
Khaép vì phaùp giôùi vaø muoân loaøi
Khai baøy boû nhoû haønh thanh tònh
Ñaõ truï nôi ñaïo nguyeän cuûa Nhö Lai
Ñaõ vaøo voâ bieân trí roäng lôùn
Ñaõ tu taát caû xaùc Phaät löïc
Ñaõ thaáy thaàn thoâng cuûa chö Phaät
Thieân thaàn taâm tònh nhö hö khoâng
Lìa khaép taát caû caùc phieàn naõo
www.daitangkinh.org
Bieát roõ ba ñôøi voâ löôïng coõi

Chö Phaät, Boà-taùt vaø chuùng sinh
Thieân thaàn nhaät nieäm ñeàu bieát roõ
Ngaøy ñeâm, naêm thaùng bieån kieáp soá
Cuõng bieát taát caû loaøi chuùng sinh
Taát caû danh töôùng ñeàu sai khaùc
Möôøi phöông chuùng sinh; nôi sinh töû
Coù saéc, khoâng saéc, töôûng, khoâng töôûng
Tuøy thuaän theá tuïc ñeàu bieát roõ
Daãn daét ñi vaøo ñöôøng chaùnh giaùc
Ñaõ theä nguyeän sinh nôi nhaø Nhö Lai
Ñaõ vaøo bieån coâng ñöùc chö Phaät
Ñaõ chöùng phaùp taùnh, taâm: Bình ñaúng
Tuøy chuùng sinh maø hieän saéc thaân.
Ñoàng töû Thieän Taøi naøy taùn thaùn Daï thaàn, roài ñaûnh leã saùt chaân
ngaøi vaø nhieãu voâ soá voøng, aân caàn chieâm ngöôõng, moät taâm löu luyeán
nhöng roài phaûi roài töø taï ra ñi.
Baáy giôø, Ñoàng töû Thieän Taøi baét ñaàu tö duy, chaùnh nieäm moân giaûi
thoaùt Töï taïi khaû aùi dieäu aâm saâu xa naøy cuûa Boà-taùt; laøm cho taêng
tröôûng roäng lôùn, coá gaéng hieån baøy ñeå tinh taán tu haønh ñöôïc ñaày ñuû.
Roài Thieän Taøi lieàn ñi ñeán choã Thaàn chuû veà ñeâm Khai Phu Nhaát
Thieát Thoï Hoa An Laïc; thaáy ngaøi ñang ôû trong laàu caùc, giöõa nhöõng
nhaùnh caây thôm vaø caùc vaät baùu, ngoài nôi toøa Sö töû Ñaïi baûo thoï dieäu
taïng, coù möôøi ngaøn Daï thaàn, vaây quanh tröôùc sau, Ñoàng töû Thieän Taøi
ñaûnh leã saùt chaân, ñöùng tröôùc chaép tay thöa:
–Baïch Thaùnh giaû! Tröôùc ñaây con ñaõ phaùt taâm Voâ thöôïng Chaùnh
ñaúng Chaùnh giaùc, maø chöa bieát Boà-taùt, laøm sao hoïc haïnh Boà-taùt, laøm
sao tu haønh thaønh töïu, taêng tröôûng ñeå ñöôïc Nhaát thieát trí? Cuùi mong
ngaøi thöông xoùt, vì con maø giaûi noùi.
–Naøy thieän nam! Ta ôû theá giôùi Ta-baø naøy; khi maët trôøi laën, hoa
sen kheùp laïi, taát caû moïi ngöôøi khoâng coøn daïo xem ñöôïc moïi thöù nöõa;
Thì nhöõng gì ñaõ thaáy nhö : Hoaëc nuùi, hoaëc nöôùc, hoaëc thaønh, hoaëc nôi
ñoàng troáng, hoaëc coõi nöôùc khaùc, hoaëc nhieàu xöù khaùc. Laïi coù raát nhieàu
chuùng sinh trong taâm muoán quay veà choã ñoù, nhöng queân maát ñöôøng ñi,
sôï haõi cuoáng quít khoâng yeân; ta ñeàu thaàm laëng giuùp ñôõ, laøm cho hoï
khoâng sôï seät vaø phoùng ra aùnh saùng, hieån baøy chaùnh ñaïo, ñeán moïi xöù
sôû, cho hoï khoûi caùc khoå, ñeå ban ñeâm hoï nghæ laïi ñöôïc an laïc. Neáu coù
chuùng sinh bò beänh khoå laøm haïi ôû trong moäng mò, thì laøm cho hoï ñöôïc
an laïc.
Naøy thieän nam! neáu coù chuùng sinh, treû tuoåi xinh ñeïp, nhöng
buoâng thaû vaø say ñaém trong duïc aùi, thao tuùng naêm duïc, taâm luoân say
meâ kieâu maïn thì ta vì ñoù maø hieån baøy töôùng giaø beänh cheát, laøm cho
chuùng sinh sôï seät, xa lìa caùc vieäc aùc, ñoaïn haún voâ minh, xa lìa sinh
töû. Laïi bieát caùch khen ngôïi taát caû caên laønh, laøm cho hoï tu taäp; ví nhö
ngöôøi keo kieät thì khen ngôïi veà boá thí; ngöôøi phaù giôùi thì taùn döông
vieäc tinh giôùi; ngöôøi nhieàu saân haïi thì laøm cho hoï haønh töø nhaãn;
ngöôøi löôøi bieáng thì laøm cho hoï phaùt khôûi tinh taán; ngöôøi taùn loaïn thì
laøm cho hoï tu taäp thieàn ñònh; ngöôøi coù aùc tueä thì laøm cho hoï hoïc Baùt-
nhaõ; ngöôøi öa Tieåu thöøa thì laøm cho truï Ñaïi thöøa chuyeân caàn tu taát caû
phöông tieän thieän xaûo; ngöôøi say ñaém caùc ñöôøng trong ba coõi thì laøm
cho hoï truï nôi Nguyeän ba-la-maät cuûa Boà-taùt. Neáu coù chuùng sinh
phöôùc trí thaáp keùm, bò caùc keát nghieäp böùc baùch vaø nhieàu chöôùng
ngaïi, khoâng ñöôïc töï taïi; thì laøm cho hoï truï nôi Löïc ba-la-maät cuûa Boà-
taùt. Neáu coù chuùng sinh bò toái taêm, khoâng coù trí tueä neân chaáp ngaõ vaø
ngaõ sôû, bò caùc toái taêm che laáp thì laøm cho hoï truï ôû Trí ba-la-maät cuûa
Boà-taùt.
Naøy thieän nam! Ta ñöôïc phaùp moân giaûi thoaùt Xuaát sinh roäng lôùn
hoan hyû quang minh cuûa Boà-taùt.
–Baïch Thaùnh giaû! phaùp moân giaûi thoaùt naøy caûnh giôùi nhö theá
naøo?
Thaàn chuû veà ñeâm daïy:
–Naøy thieän nam! Vaøo giaûi thoaùt naøy, coù theå bieát moïi phöôùc tuï
cuûa Nhö Lai, duøng phöông tieän thieän xaûo, trí tueä saùng suoát maø nhieáp
hoùa khaép caùc chuùng sinh.
Theá naøo laø nhieáp hoùa khaép?
Naøy thieän nam! Vì taát caû chuùng sinh ñaõ thoï nhaän caùc an laïc, ñeàu
www.daitangkinh.org
nhôø söùc oai ñöùc cuûa Nhö Lai, thuaän theo lôøi daïy cuûa Nhö Lai, thöïc
haønh lôøi noùi cuûa Nhö Lai, hoïc caùc haïnh cuûa Nhö Lai, ñöôïc söï giuùp ñôõ
cuûa Nhö Lai, tu theo aán chöùng ñaïo cuûa Nhö Lai, gieo troàng thieän caên
cuøng moät loaïi vôùi Nhö Lai, taùn thaùn quaû thieän gioáng nhö Nhö Lai, giöõ
gìn phaùp giôùi Nhö Lai ñaõ noùi, tuøy hyû theä nguyeän roäng lôùn cuûa Nhö Lai.
Nhö Lai ñaõ chieáu aùnh saùng maët trôøi trí tueä bình ñaúng, Nhö Lai ñaõ thaâu
nhieáp nghieäp löïc taùnh tònh vieân maõn; bôûi vaäy cho neân taát caû theá gian
ñöôïc ñuû caùc an laïc, thaønh töïu xuaát hieän.
Theá naøo laø bieát vaäy?
Naøy thieän nam! Khi Ta vaøo moân giaûi thoaùt Xuaát sinh roäng lôùn
hoan hyû quang minh naøy; Ta chaùnh nieäm tö duy veà Ñöùc Nhö Lai Tyø-
loâ-giaù-na, Baäc Chaùnh Ñaúng Giaùc, khi xöa coøn tu bieån haïnh cuûa Boà-taùt,
ñeå tuøy thuaän quaùn saùt vaø ñeàu thaáy roõ heát thaûy:
Naøy thieän nam! Khi xöa, Theá Toân coøn laøm Boà-taùt, thaáy taát caû
chuùng sinh chaáp ngaõ vaø ngaõ sôû, truï ôû nhaø taái taêm voâ minh, vaøo trong
röøng raäm caùc kieán chaáp, vì tham aùi troùi buoäc, bò phaån noä huûy hoaïi, ngu
si laøm loaïn, keo kieät taät ñoá raøng buoäc, bò moïi phieàn naõo quaáy nhieãu
thaân taâm, sinh töû luaân hoài, baàn cuøng khoán khoå, khoâng ñöôïc gaëp chö
Phaät, Boà-taùt. Ta thaáy nhö vaäy roài, khôûi taâm ñaïi Bi, laøm lôïi ích cho taát
caû chuùng sinh, phaùt nguyeän ñöôïc taát caû cuûa baùu vaø caùc vaät caàn duøng,
ñeå nhieáp hoùa taâm chuùng sinh.
Nguyeän cho taát caû chuùng sinh ñeàu coù ñaày ñuû caùc vaät caàn duøng,
laøm cho taâm ñöôïc thoûa maõn; ñoái vôùi taát caû moïi vieäc, lìa taâm oâm giöõ;
ñoái vôùi taát caû caûnh giôùi, taâm khoâng say ñaém; ñoái vôùi taát caû cuûa rieâng,
taâm khoâng keo kieät; ñoái vôùi taát caû vieäc boá thí, taâm khoâng nghi hoaëc;
ñoái vôùi taát caû quaû baùu, taâm khoâng hy voïng; ñoái vôùi taát caû vinh hoa,
taâm khoâng meán moä; ñoái vôùi taát caû nhaân duyeân, taâm khoâng meâ hoaëc;
khôûi taâm quaùn saùt phaùp taùnh chaân thaät; phaùt taâm cöùu hoä taát caû chuùng
sinh; phaùt taâm vaøo saâu taát caû phaùp ñeàu trôû veà töï taùnh; phaùt taâm truï ñaïi
Töø bình ñaúng ñoái vôùi taát caû chuùng sinh. Phaùt taâm haønh ñaïi Bi phöông
tieän ñoái vôùi taát caû chuùng sinh; phaùt taâm laøm caùi loïng phaùp lôùn che
khaép chuùng sinh, khoâng bò phieàn naõo thieâu ñoát; phaùt taâm duøng chaøy
Kim cang ñaïi trí phaù nuùi lôùn chöôùng ngaïi phieàn naõo cuûa taát caû chuùng
sinh; phaùt taâm laøm cho taát caû chuùng sinh nhanh choùng taêng tröôûng hyû
laïc roäng lôùn; phaùt taâm nguyeän cho taát caû chuùng sinh thaønh töï roát raùo,
an laïc toät cuøng; phaùt taâm tuøy thuaän vaøo söï mong muoán cuûa chuùng sinh
maø laøm möa caùc cuûa caûi quyù baùu; phaùt taâm duøng phöông tieän bình
ñaúng ñeå giaùo hoùa thaønh thuïc taát caû chuùng sinh; phaùt taâm laøm cho taát caû
chuùng sinh ñaày ñuû thaùnh taøi; phaùt taâm nguyeän cho taát caû chuùng sinh
ñeàu roát raùo chöùng quaû möôøi Trí löïc. Phaùt taâm nhö vaäy roài, ñöôïc Boà-taùt
löïc, hieän ñaïi thaàn thoâng bieán ñaày khaép hö khoâng phaùp giôùi toái thaéng, ôû
tröôùc taát caû caùc chuùng sinh trong möôøi phöông, hieän taát caû töôùing
traïng, taát caû taøi vaät, nhaát nhaát ñem boá thí khoâng caàn duyeân côù. Noåi
vaàng maây lôùn, laøm ñaày khaép caùc thöù baùu anh laïc vaø caùc vaät caàn duøng,
tuøy theo taâm muoán cuûa caùc chuùng sinh maø laøm maõn nguyeän yù hoï, laøm
cho hoï hoan hyû. Nhö vaäy vôùi moân voâ nhieáp thaâu löôïng taát caû taøi vaät ñeå
boá thí, ta coøn luoân luoân thöïc haønh tueä thí, ôû taát caû moïi luùc khoâng heà
döøng nghæ, khoâng hoái haän tieác reû, khoâng giaùn ñoaïn. Duøng phöông tieän
nhö vaäy, cöu giuùp khaép caùc chuùng sinh, giaùo hoùa thaønh töïu ñaày ñuû
vieân maõn; laøm cho hoï ñöôïc ra khoûi khoå naïn sinh töû, cöùu giuùp lôïi ích
khoâng mong baùo ñaùp, vôùi yù bình ñaúng, taâm khoâng phaân bieät. Laøm
thanh tònh taâm toát cuûa taát caû chuùng sinh, laøm cho hoï phaùt sinh ñoàng
moät thieän caên, vôùi moät töôùng thaâm saâu nhö taát caû caùc Ñöùc Phaät, ñeå
thích öùng taâm cuûa chuùng sinh; laøm moïi thöù caàn duøng nhaèm giuùp ñôõ
chuùng sinh, ñeå taêng tröôûng Nhaát thieát trí, nhanh choùng laøm troøn ñaày
bieån lôùn phöôùc ñöùc.
Nhö vaäy, ôû trong moãi nieäm Boà-taùt ñeàu ñeán heát moïi coõi, ñeå ñieàu
phuïc, thaønh thuïc taát caû chuùng sinh, laøm cho hoï ñeàu ñöôïc thanh tònh toái
thaéng; moãi nieäm ñeàu nghieâm tònh taát caû coõi Phaät, laøm cho hoï khoâng
coøn laãn loän nhô ueá; moãi nieäm vaøo khaép taát caû phaùp giôùi; moãi nieäm ñeàu
bieán khaép hö khoâng giôùi; moãi nieäm vaøo khaép taát caû ba ñôøi; moãi nieäm
duøng trí phöông tieän ñieàu phuïc chuùng sinh; moãi nieäm luoân ôû taát caû theá
giôùi, chuyeån khaép taát caû phaùp luaân baát thoaùi; moãi nieäm thöôøng duøng
ñaïo Nhaát thieát trí, kheùo leùo ñem lôïi ích cho taát caû chuùng sinh; moãi
nieäm ôû khaép taát caû theá giôùi vaø ôû tröôùc caùc chuùng sinh vôùi ñuû loaïi sai
khaùc, cho ñeán taän kieáp vò lai, maø hieän ra taát caû Phaät, thaønh Ñaúng
chaùnh giaùc; moãi nieäm ôû khaép taát caû theá giôùi vaø taát caû kieáp, tu haïnh
Boà-taùt, khoâng sinh hai töôûng. Coù nghóa laø Boà-taùt phaûi vaøo khaép taát caû
www.daitangkinh.org
bieån theá giôùi roäng lôùn; vaø trong taát caû loaïi theá giôùi ñoù, coù theá giôùi ñuû
caùc giôùi haïn, coù theá giôùi ñuû caùc loaïi trang nghieâm, coù theá giôùi ñuû caùc
theå taùnh, coù theá giôùi ñuû hình traïng, coù theá giôùi ñuû söï phaân boá. Caùc theá
giôùi aáy, hoaëc coù theá giôùi ueá maø goàm caû tònh, hoaëc coù theá giôùi tònh maø
goàm caû ueá; hoaëc coù theá giôùi hoaøn toaøn taïp ueá, hoaëc coù theá giôùi hoaøn
toaøn thanh tònh; hoaëc coù theá giôùi roäng lôùn, hoaëc coù theá giôùi nhoû heïp;
hoaëc cao, hoaëc thaáp; hoaëc xaáu, hoaëc ñeïp; hoaëc thaúng, hoaëc cong; hoaëc
uùp, hoaëc ngöûa; hoaëc troøn, hoaëc vuoâng; hoaëc chaúng phaûi troøn chaúng
phaûi vuoâng.
Nhö vaäy, taát caû moïi teân, goïi, hình, traïng, trang nghieâm, ôû trong
caùc theá giôùi, ñeàu töø moãi nieäm tu haønh caùc haïnh cuûa Boà-taùt, ñeàu vaøo
nôi truï cuûa Boà-taùt. Boà-taùt hieän thaàn löïc, cuõng nhö taát caû thaân Phaät hieän
trong ba ñôøi, ñeàu tuøy theo taâm chuùng sinh maø laøm cho hoï hieåu bieát,
nhanh choùng taêng tröôûng Nhaát thieát trí vaø bieån phöôùc ñöùc.
Naøy thieän nam! Ñöùc Tyø-loâ-giaù-na Nhö Lai ôû ñôøi quaù khöù, khi
tu haønh caùc haïnh Boà-taùt nhö vaäy; thaáy caùc chuùng sinh khoâng tu
phöôùc ñöùc, khoâng coù trí tueä, xa lìa hoå theïn, chaáp ngaõ vaø ngaõ sôû, bò voâ
minh che laáp, sinh ra moïi thöù suy nghó baát chaùnh, rôi vaøo caùc löôùi taø
vaø röøng raäm aùc klieán, khoâng bieát nhaân quaû, thuaän theo nghieäp phieàn
naõo, taâm bò meâ hoaëc khoâng ñöôïc töï taïi, rôi vaøo haàm saâu hieåm naïn
sinh töû, bò ñuû voâ löôïng thöù khoå. Ñöùc Nhö Lai khôûi taâm ñaïi Bi, tu taäp
taát caû haïnh Ba-la-maät; vì caùc chuùng sinh, xöng döông khen ngôïi caên
laønh vöõng chaéc, laøm cho hoï an truï, xa lìa sinh töû, khoû aùch, baàn cuøng,
tinh taán tu phöôùc trí vaø phaùp trôï ñaïo… Vì caùc chuùng sinh maø noùi taát
caû caùc phaùp moân nhaân quaû; vì caùc chuùng sinh maø noùi nghieäp baùo
khoâng traùi nghòch; vì caùc chuùng sinh maø noùi phaùp chöùng nhaäp; phaûi
noùi cho taát caû chuùng sinh hieåu vaø noùi cho taát caû chuùng sinh trong coõi
nöôùc bieát yù muoán Boà-taùt laø laøm cho hoï khoâng ñoaïn vôùi taát caû haït
gioáng Phaät, laøm cho hoï giöõ gìn ñöôïc lôøi Phaät daïy, laøm cho hoï xa lìa
taát caû caùc aùc. Roài laïi khen ngôïi ñaïo Nhaát thieát trí vaø phaùp trôï ñaïo, ñeå
laøm cho taâm caùc chuùng sinh ñöôïc hoan hyû, laøm haïnh phaùp thí nhieáp
khaép taát caû, laøm cho hoï phaùt khôûi haïnh Nhaát thieát trí, laøm cho hoï tu
hoïc ñaïo Ba-la-maät cuûa caùc Ñaïi Boà-taùt, laøm cho hoï taêng tröôûng thaønh
Nhaát thieát trí vaø caùc bieån thieän caên, laøm cho hoï ñaày ñuû taát caû thaùnh
taøi, laøm cho hoï ñöôïc vaøo phaùp moân töï taïi cuûa Phaät, laøm cho hoï giöõ
gìn voâ löôïng phöông tieän, laøm cho hoï quaùn saùt oai ñöùc cuûa Nhö Lai,
laøm cho hoï thaân caän, tuøy thuaän vaøo söï thanh tònh, an laïc cuûa Nhö
Lai, laøm cho hoï an truï vaø thaønh töïu moïi trí tueä cuûa Boà-taùt.
www.daitangkinh.org

T040 Pháp Bảo DTK - Hoa Nghiêm 5

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

T040 Pháp Bảo DTK - Hoa Nghiêm 5

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LINH SƠN PHÁP BẢO ĐẠI TẠNG KINH V

(HOA NGHIEÂM – BOÄ 5)

SOÁ 286 – KINH THAÄP TRUÏ ..................................................................... 3

Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN (Phaàn 1) ................................................................. 209

SOÁ 291 – KINH NHÖ LAI HÖNG HIEÅN ..................................................... 367

QUYEÅN 8................................................................................... 784

QUYEÅN 20 ................................................................................. 996

BOÄ HOA NGHIEÂM

SOÁ 286 → 293 (Q.1-22)

HOÄI VAÊN HOÙA GIAÙO DUÏC

KINH THAÄP TRUÏ

Phaåm 1: ÑÒA HOAN HYÛ

Toâi nghe nhö vaày:

Boà-taùt Kim Cang Taïng.

Baäc tueä nieäm tònh trí

Taâm khoâng coù nghi ngôø

Xin noùi haïnh möôøi Ñòa

Nhö ong öa huùt maät

Khoâng ai huûy hoaïi ñöôïc

Haønh xöù cuûa chö Phaät

Danh nghóa khoâng choáng traùi

8. Taâm duyeân khoâng cuøng taän.

Gioáng nhö laø hö khoâng

Ñaït ñòa Hoan hyû roài

Mong ñöôïc thaáy chö Phaät

Hoïc taát caû kinh saùch

Ñaït ñöôïc traêm Tam-muoäi

Phaåm 2: ÑÒA LY CAÁU

Taát caû caùc Boà-taùt

Ñòa nguïc vaø suùc sinh

Chìm saâu bieån phieàn naõo

Thò hieän vieäc nhö vaäy

KINH THAÄP TRUÏ

Phaåm 3: ÑÒA MINH

Caùc Boà-taùt nghe ñöôïc

Xin noùi Ñòa thöù ba

Thanh tònh, khoâng khoå naõo

Ñaát nöôùc hay xoùm laøng

Chæ chòu khoå nhoû nhaët

Phaåm 4: ÑÒA DIEÄM

Caùc Phaät töû nghe giaûng

Thieän phaùp ñöôïc taêng tröôûng

Ñaáng coù trí tueä lôùn

Ñöôïc trôøi ngöôøi cuùng döôøng

Phaåm 5: ÑÒA NAN THAÉNG

Caùc Boà-taùt nghe ñöôïc

Khen ngôïi coâng ñöùc Phaät

Nhö nuùi chuùa Tu-di

Nhö vaäy laø ñöôïc vaøo

Trí tueä cuûa theá gian

Neáu khôûi nghieäp taïo taùc

Ñeàu ñöôïc thanh tònh saùng

KINH THAÄP TRUÏ

Phaåm 6: ÑÒA HIEÄN TIEÀN

Caùc Boà-taùt nghe noùi

Ñang ôû trong hö khoâng

Tuy ñuû trí tòch dieät

Khoâng bieát nghóa chaân ñeá

Caùc thöù khaùc hoaïi khoå

Boà-taùt daàn thaâm nhaäp

Caên laønh caøng theâm lôùn

Phaåm 7: ÑÒA VIEÃN HAØNH

Luùc aáy, caùc Thieân chuùng

Tuy duøng caùc aâm thanh