Chuyên đề 22. Khối trụ- đáp án

TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2022
Chuyên đề 22 KHỐI TRỤ

TÀI LIỆU DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG HỌC SNH KHÁ MỨC 7-8 ĐIỂM
Lý thuyết chung
MẶT TRỤ Các yếu tố mặt trụ: Một số công thức:
 Đường cao: h  OO .  Chu vi đáy: p  2 r .

 Đường sinh: l  AD  BC . Ta
 Diện tích đáy: Sđ   r 2 .
có: l  h .
 Bán kính đáy:  Thể tích khối trụ: V  h.Sđ  h. r 2 .
r  OA  OB  OC  OD .  Diện tích xung quanh: S xq  2 r.h .

 Trục (∆) là đường thẳng đi qua  Diện tích toàn
hai điểm O , O .
Hình thành: Quay hình chữ phần:
nhật ABCD quanh đường trung  Thiết diện qua trục: Là hình Stp  Sxq  2Sđ  2 r.h  2 r 2 .
bình OO , ta có mặt trụ như chữ nhật ABCD .
hình bên.

Dạng 1. Diện tích xung quanh, diện tích toàn phần, chiều cao, bán kính đáy, thiết diện
Câu 1. (Mã 101-2021-Lần 2) Cắt hình trụ T  bởi mặt phẳng song song với trục và cách trục một
khoảng bằng 2a , ta được thiết diện là một hình vuông có diện tích bằng 36a 2 . Diện tích xung
quanh của T  bằng
A. 4 13 a 2 . B. 12 13 a 2 . C. 6 13 a 2 . D. 8 13 a 2 .
Lời giải
Chọn B
B
O'
A
C
2a
O I
D
Cắt hình trụ T  bởi mặt phẳng song song với trục OO  ta được thiết diện là một hình vuông

ABCD có diện tích bằng 36a 2 . Suy ra S ABCD  CD 2  36 a 2  CD  AD  6a .
Gọi I là trung điểm của CD , ta có:
OI  CD
  OI   ABCD   OI  d  O,  ABCD    d  OO,  ABCD    2a .
OI  AD
CD
OID vuông tại I có ID   3a; OI  2a  OD 2  OI 2  ID 2  13a 2  OD  a 13 .
2
Suy ra r  OD  a 13 .
Facebook Nguyễn Vương  https://www.facebook.com/phong.baovuong Trang 1

NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Diện tích xung quanh của hình trụ T  là S xq  2 rl  2 .a 13.6a  12 13 a 2 .
16 13 2 8 13 2
A. a . B. 4 13 a 2 . C.  a . D. 8 13 a 2 .
3 3
Lời giải
Chọn D
Gọi  P  là mặt phẳng song song với trục OO .

Theo giả thiết: Mặt phẳng  P  cắt hình trụ T  theo thiết diện là hình vuông ABCD .
Khi đó, diện tích của hình vuông S ABCD  16a 2  AB  CD  4a .
 OI  AB
Gọi I là trung điểm AB    OI   ABCD  . Do đó OI  3a .
OI  AD
Lại có: r  OA  OI 2  IA2  9a 2  4a 2  a 13 .
Diện tích xung quanh của hình trụ T  bằng: S xq  2 OA. AD  2 a 13.4a  8 13 a 2 .
16 2 2 32 2 2
A. 8 2 a 2 . B. 16 2 a 2 . C.  a . D.  a .
3 3
Lời giải
Chọn B
Trang 2 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/


Gọi thiết diện là hình vuông ABBA ; O, O lần lượt là tâm của hai đáy, I là trung điểm AB .

1
Theo bài ra ta có: OI  2a và S ABBA  AB 2  16a 2  AB  4a  IA  AB  2a và
2
OO  AA  AB  4a .
Khi đó R  OA  AI 2  OI 2  2 2a .
Vậy S xq  2 .R.h  2 .2 2a.4a  16 2 a 2 .
quanh của  T  bằng
2 2 2
A. 24 2 a . B. 18 2 a2 . C. 12 2 a . D. 36 2 a .
Lời giải
Chọn D

Gọi O, O lần lượt là tâm hai mặt đáy của hình trụ, mặt phẳng cắt hình trụ theo thiết diện là hình
vuông ABCD .
Diện tích hình vuông ABCD bằng 36a 2 nên AB 2  AD 2  36a 2  AB  AD  6a .
Gọi I là trung điểm của AB .
Mặt phẳng song song với trục cách trục một khoảng bằng 3a nên OI  3a .
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 3

2
 AB 
Tam giác AIO vuông tại I nên OA  OI 2  IA2  OI 2      3a 3   3a 3  3a 2 .
 2 
Mặt phẳng thiết diện song song với trục nên AD  OO   6 a .
Diện tích xung quanh của hình trụ T  là S xq  2. .OA.OO  2. .3a 2.6a  36 2 a 2 .
Câu 5. (Mã 103 - 2019) Cho hình trụ có chiều cao bằng 3 2 . Cắt hình trụ đã cho bởi mặt phẳng song

song với trục và cách trục một khoảng bằng 1, thiết diện thu được có diện tích bằng 12 2 . Diện
tích xung quanh của hình trụ đã cho bằng
A. 6 10 . B. 6 34 . C. 3 10 . D. 3 34 .
Lời giải
Chọn A
B
O'
C
1
O I
D

Ta có:
S ABCD  12 2  3 2.CD
 CD  4
 CI  2 .
 CO  CI 2  IO 2  5  r
S xq  2 rl  6 10
Câu 6. (Mã 101 - 2019) Cho hình trụ có chiều cao bằng 5 3 . Cắt hình trụ đã cho bởi mặt phẳng song

song với trục và cách trục một khoảng bằng 1 , thiết diện thu được có diện tích bằng 30 . Diện tích
xung quanh của hình trụ đã cho bằng
A. 10 3 . B. 5 39 . C. 20 3 . D. 10 39 .
Lời giải
Chọn C

Gọi O, O lần lượt là tâm của hai đáy và ABCD là thiết diện song song với trục với A, B   O  ;
C , D   O   . Gọi H là trung điểm của AB  OH  d  OO,  ABCD    1 .
30
Vì S ABCD  30  AB.BC  30  AB   2 3  HA  HB  3 .
5 3
Bán kính của đáy là r  OH 2  HA2  3  1  2 .
Diện tích xung quanh của hình trụ bằng S xq  2 rh  2 .2.5 3  20 3 .
Câu 7. (Mã 102 - 2019) Cho hình trụ có chiều cao bằng 4 2 . Cắt hình trụ đã cho bởi một mặt phẳng

song song với trục và cách trục một khoảng bằng 2 , thiết diện thu được có diện tích bằng 16 .
Diện tích xung quanh của hình trụ đã cho bằng
A. 16 2 . B. 8 2 . C. 12 2 . D. 24 2 .
Lời giải
Chọn A
Cắt hình trụ đã cho bởi một mặt phẳng song song với trục, ta được thiết diện là hình chữ nhật
ABCD (với AB là dây cung của hình tròn đáy tâm O ).
Do hình trụ có chiều cao là h  OO  4 2  hình trụ có độ dài đường sinh l  AD  4 2 .
16 16
Diện tích hình chữ nhật ABCD bằng AB.CD  16  AB    2 2 .
AD 4 2
Gọi K là trung điểm đoạn AB thì OK  AB , lại có mp( ABCD) vuông góc với mặt phẳng đáy của
hình trụ  OK  mp( ABCD)  khoảng cách giữa OO và mp( ABCD) là OK  2 .
2
 AB  2 2
Xét tam giác vuông AOK R  OA  OK  AK  OK  2
 2 
 
2 2
 2   2  2 .
Diện tích xung quanh của hình trụ là S  2 R.l  2 .2.4 2  16 2 .
Câu 8. Cắt hình trụ T  bằng một mặt phẳng đi qua trục được thiết diện là một hình chữ nhật có diện tích

bằng 30 cm 2 và chu vi bằng 26 cm . Biết chiều dài của hình chữ nhật lớn hơn đường kính mặt đáy
của hình trụ T  . Diện tích toàn phần của T  là:
23 69
A. 23  cm 2  . B.  cm2  . C.  cm2  . D. 69  cm 2  .
2 2
Lời giải
Chọn C


Gọi h, r lần lượt là đường cao và bán kính đáy của hình trụ T  . Thiết diện của mặt phẳng và
hình trụ T  là hình chữ nhật ABCD . Khi đó theo giả thiết ta có



 h  2r h  2r  h  2r  h  2r
   
 S ABCD  h.2r  30  hr  15  h  13  2r  h  13  2r
C   2 
 ABCD  2(h  2r )  26 h  2r  13 2r  15r  15  0 
r  5  h  3(l )
  3
  r  2  h  10(TM )

Vậy .
Câu 9. Một hình trụ có bán kính đáy bằng 50 cm và có chiều cao là 50 cm. Một đoạn thẳng AB có chiều

dài là 100 cm và có hai đầu mút nằm trên hai đường tròn đáy. Tính khoảng cách d từ đoạn thẳng
đó đến trục hình trụ.
A. d  50 cm. B. d  50 3 cm. C. d  25 cm. D. d  25 3 cm.
Lời giải


Qua B kẻ đường thẳng song song với OO cắt đường tròn đáy tại C .
OO  // BC  OO  //  ABC   d OO , AB  d OO ,  ABC   d O,  ABC   OH  d . ( H là
trung điểm của đoạn thẳng AC ).
AC  AB 2  BC 2  50 3 cm.
Vậy d  OH  OC 2  HC 2  25 cm.
Câu 10. (THPT Lê Quy Đôn Điện Biên 2019) Một hình trụ tròn xoay có hai đáy là hai đường tròn
 O, R  và  O, R  . Biết rằng tồn tại dây
cung AB của đường tròn  O, R  sao cho tam giác OAB đều và góc giữa hai mặt phẳng
 OAB  và mặt phẳng chứa đường tròn  O, R  bằng 60 . Tính diện tích xung quanh của hình
trụ đã cho.
3 7 6 7 2
A. 4R 2 B. 2 3R 2 C. R 2 D. R
7 7
Lời giải
Chọn D

Gọi K là trung điểm AB , đặt AB  2a .
  60  OK  2OK  OK 2  4OK 2
Ta có : AB  OK và AB  OO nên OKO
4R2
 3a 2  4  R 2  a 2   a 2 
7
4R2 9R2 6 7 R
Mặt khác : OO2  OB 2  OB 2  4a 2  R 2  4.  R2   OO 
7 7 7
6 7 R 2
Vậy diện tích xung quanh hình trụ đã cho là : S xq  2Rl  .
7
Câu 11. (Chuyên Sơn La 2019) Cho khối trụ có bán kính đáy bằng 4  cm  và chiều cao 5  cm  . Gọi AB

là một dây cung đáy dưới sao cho AB  4 3  cm  . Người ta dựng mặt phẳng  P  đi qua hai điểm
A , B và tạo với mặt phẳng đáy hình trụ một góc 60 như hình vẽ. Tính diện tích thiết diện của
hình trụ cắt bởi mặt phẳng  P  .
A.

8 4  3 3   cm  . B. 4  4  3   cm  .
2 2
3 3
C.

4 4  3 3
 cm  . D.
2
8  4  3 
 cm  .
2
3 3
Lời giải
O
B
A m

Gọi S là diện tích thiết diện, S  là diện tích hình chiếu của thiết diện lên mặt phẳng
đáy. Khi đó S   S.cos 60 .
OA2  OB 2  AB 2 1
Ta có AB  4 3  cos  AOB    AOB  120
2.OA.OB 2
 1
 SOAB  2 OA.OB.sin120  4 3
   S   SOAmB  SOAB 
4 4  3 3

S 1 2 16 3
  .OA 
 OAmB 3 3
 S 
S


8 4  3 3
.

cos 60 3
Câu 12. (Toán Học Và Tuổi Trẻ 2018) Cho hình lập phương có cạnh bằng 40 cm và một hình trụ có
hai đáy là hai hình tròn nội tiếp hai mặt đối diện của hình lập phương. Gọi S1 , S 2 lần lượt là diện
tích toàn phần của hình lập phương và diện tích toàn phần của hình trụ. Tính S  S1  S 2  cm 2  .
A. S  4  2400    . B. S  2400  4    . C. S  2400  4  3  . D. S  4  2400  3  .
Lời giải
D' C'
O'
A'
B'
D C
O
A B

2
Ta có: S1  6.40  9600 .
Bán kính đường tròn nội tiếp hai mặt đối diện của hình lập phương là: r  20 cm ; hình trụ có
đường sinh h  40 cm
Diện tích toàn phần của hình trụ là: S2  2. .202  2 .20.40  2400 .
Vậy: S  S1  S 2  9600  2400  2400  4    .
Câu 13. (Chuyên Quốc Học Huế 2018) Một hình trụ có diện tích xung quanh bằng 4 , thiết diện qua

trục là hình vuông. Một mặt phẳng   song song với trục, cắt hình trụ theo thiết diện là tứ giác
ABBA , biết một cạnh của thiết diện là một dây cung của đường tròn đáy của hình trụ và căng
một cung 120 . Tính diện tích thiết diện ABBA .
A. 3 2 . B. 3 . C. 2 3 . D. 2 2 .
Lời giải

B
O
A
O B
R
A
Gọi R , h , l lần lượt là bán kính, chiều cao, đường sinh của hình trụ.
Ta có S xq  4  2 .R.l  4  R.l  2 .
Giả sử AB là một dây cung của đường tròn đáy của hình trụ và căng một cung 120 .
Ta có ABBA là hình chữ nhật có AA  h  l .
Xét tam giác OAB cân tại O , OA  OB  R , 
AOB  120  AB  R 3 .
S ABBA  AB. AA  R 3.l  R.l 3  2 3 .
Câu 14. (Chuyên Lương Thế Vinh - Đồng Nai - 2018) Ba chiếc bình hình trụ cùng chứa 1 lượng nước

như nhau, độ cao mực nước trong bình II gấp đôi bình I và trong bình III gấp đôi bình II .
Chọn nhận xét đúng về bán kính đáy r1 , r2 , r3 của ba bình I , Ox , III .
A. r1 , r2 , r3 theo thứ tự lập thành cấp số nhân công bội 2 .
1
B. r1 , r2 , r3 theo thứ tự lập thành cấp số nhân công bội .
2
C. r1 , r2 , r3 theo thứ tự lập thành cấp số nhân công bội 2 .
1
D. r1 , r2 , r3 theo thứ tự lập thành cấp số nhân công bội .
2
Lời giải
Gọi V1 , V2 , V3 lần lượt là thể tích của bình I , II , III .
r1
1  V2   r12 h1   r2 2 h2  r12 h1  r2 2 2h1  r2 
Ta có V 1 .
2
r2
2  V3   r2 2 h2   r32 h3  r2 2 h2  r32 2h2  r3 
V  2  .
2
1
Từ 1 và  2  ta có r1 , r2 , r3 theo thứ tự lập thành cấp số nhân công bội .
2
3R
Câu 15. (Chuyên Thái Bình - 2018) Cho hình trụ có bán kính đáy bằng R và chiều cao bằng . Mặt
2
R
phẳng   song song với trục của hình trụ và cách trục một khoảng bằng . Tính diện tích thiết
2
diện của hình trụ cắt bởi mặt phẳng   .
2R2 3 3R 2 3 3R 2 2 2R 2 2
A. . B. . C. . D. .
3 2 2 3
Lời giải
3R
Thiết diện của hình trụ cắt bởi mặt phẳng   là hình chữ nhật ABCD với BC  .
2
R
Gọi H là trung điểm AB , ta có AH   AB  2 HB  2 R 2  AH 2  R 3 .
2
3R 3R 2 3
Vậy diện tích thiết diện là: S  AB.CD  R 3.  .
2 2
Câu 16. (THPT Hải An - Hải Phòng - 2018) Cho hình trụ có bán kính đáy bằng 5cm và khoảng cách
giữa hai đáy là 7 cm . Cắt khối trụ bởi một mặt phẳng song song với trục và cách trục 3cm . Tính
diện tích S của thiết diện được tạo thành.
A. 55cm 2 . B. 56 cm 2 . C. 53cm 2 . D. 46 cm 2 .
Lời giải
D
H O
C
7cm
5cmO'
B

Gọi thiết diện là hình chữ nhật ABCD , H là trung điểm CD .
OH  CD
Ta có:   OH  ( ABCD)  d  OO;( ABCD)   d  O;( ABCD)   OH  3 cm .
OH  BC
 HC  HD  OC 2  OH 2  52  32  4 cm .
 AB  CD  8cm .
 S ABCD  AB.BC  8.7  56 cm2 .
Câu 17. (Chuyên Hạ Long - 2018) Cho hình trụ có chiều cao bằng 6 2 cm . Biết rằng một mặt phẳng
không vuông góc với đáy và cắt hai mặt đáy theo hai dây cung song song AB , AB mà
AB  AB  6 cm , diện tích tứ giác ABBA bằng 60 cm 2 . Tính bán kính đáy của hình trụ.
A. 5cm . B. 3 2 cm . C. 4 cm . D. 5 2 cm .
Lời giải
Gọi O , O  là tâm các đáy hình trụ (hình vẽ).

Vì AB  AB nên  ABBA  đi qua trung điểm của đoạn OO và ABBA là hình chữ nhật.
Ta có S ABBA  AB. AA  60  6.AA  AA  10  cm  .
Gọi A1 , B1 lần lượt là hình chiếu của A , B trên mặt đáy chứa A và B
 ABB1 A1 là hình chữ nhật có AB  6  cm  ,
2
B1 B  BB2  BB12  102  6 2   2 7  cm 
Gọi R là bán kính đáy của hình trụ, ta có 2 R  AB1  B1 B2  AB2  8  R  4  cm  .
Câu 18. (Chuyên Thái Bình - 2018) Một hình trụ có bán kính đáy r  5cm và khoảng cách giữa

hai đáy h  7 cm . Cắt khối trụ bởi một mặt phẳng song song với trục và cách trục 3cm .
Diện tích của thiết diện được tạo thành là:
A. S  56  cm 2  . B. S  55  cm 2  . C. S  53  cm 2  . D. S  46  cm 2  .
Lời giải
Gọi O, O là tâm của hai đáy của hình trụ và  P  là mặt phẳng song song với trục và cách trục
OO một khoảng 3cm .
Mp  P  cắt hai hình tròn đáy  O  ,  O  theo hai dây cung lần lượt là AB, CD và cắt mặt xung
quanh theo hai đường sinh là AD, BC . Khi đó ABCD là hình chữ nhật.
B
O
H
A
O
D
Gọi H là trung điểm của AB . Ta có OH  AB; OH  AD  OH   ABCD 
 d  O O,  P    d  O,  ABCD    OH  3cm .
Khi đó: AB  2 AH  2 OA2  OH 2  2 52  32  8 ; AD  O O '  h  7cm .

Diện tích hình chữ nhật ABCD là: S ABCD  AB. AD  56  cm2  .
Câu 19. (Chuyên Thái Bình - 2018) Cho hình trụ có hai đáy là hai hình tròn  O  và  O  , chiều cao 2R
và bán kính đáy R . Một mặt phẳng   đi qua trung điểm của OO và tạo với OO một góc
30 . Hỏi   cắt đường tròn đáy theo một dây cung có độ dài bằng bao nhiêu?
2R 2 4R 2R 2R
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3 3
Lời giải

C
O'
B K
H O
Gọi M là trung điểm của OO . Gọi A , B là giao điểm của mặt phẳng   và đường tròn

 O  và H là hình chiếu của O trên AB  AB   MHO  .
Trong mặt phẳng 

MHO 
kẻ OK  MH , 
K  MH 
khi đó góc giữa OO và mặt phẳng
  30 .
  là góc OMK
R 3
Xét tam giác vuông MHO ta có HO  OM tan 30  R tan 30  .
3
R2 R 2
Xét tam giác vuông AHO ta có AH  OA2  OH 2  R 2   .
3 3
2R 2
Do H là trung điểm của AB nên AB  .
3
Câu 20. (THPT Lê Xoay - 2018) Một cốc nước hình trụ có chiều cao 9cm , đường kính 6cm .Mặt đáy

phẳng dày 1cm , thành cốc dày 0,2 cm . Đổ vào cốc 120 ml nước sau đó thả vào cốc 5 viên bi có
đường kính 2cm . Mặt nước cách mép cốc gần nhất với giá trị bằng
A. 3,67  cm  . B. 3,08  cm  . C. 2, 28  cm  . D. 2,62  cm  .
Lời giải
2
Thể tích của cốc nước là: V  . .  2,8  .8  62, 72  cm3  .
4 20
Thể tích của 5 viên bi là: V1  5. . .13  .  cm3  .
3 3
Thể tích còn lại sau khi đổ vào cốc 120 ml nước và thả vào cốc 5 viên bi là:
20
V2  V  V1  120  62, 72  .  120  56,10  cm3  .
3
V2 56,10
Chiều cao phần còn lại là: h  2
  2, 28  cm  .
 .(2,8)  .(2,8) 2
Câu 21. (Chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm - Quảng Nam - 2020) Cho hình trụ có bán kính đáy bằng R và
3R
chiều cao bằng . Mặt phẳng   song song với trục của hình trụ và cách trục một khoảng
2
R
bằng . Diện tích thiết diện của hình trụ cắt bởi mặt phẳng   là:
2
2 2 2
3 2R 3 3R 2 3R 2 2R2
A. . B. . C. . D. .
2 2 3 3
Lời giải
Chọn B
Giả sử thiết diện là hình chữ nhật ABCD như hình vẽ.
R
d  O; BC  
Gọi H là trung điểm của BC suy ra OH  BC suy ra 2
2
2 R
2 2
BC  2 HB  2 OB  OH  2 R     R 3
Khi đó 2
3 R 3 3R 2
Suy ra S ABCD  BC . AB  R 3.  .
2 2
Câu 22. (Sở Bình Phước - 2020) Một hình trụ có diện tích xung quanh là 4 , thiết diện qua trục là một

hình vuông. Một mặt phẳng   song song với trục, cắt hình trụ theo thiết diện ABBA , biết một
cạnh của thiết diện là một dây của đường tròn đáy của hình trụ và căng một cung 1200 . Diện tích
của thiết diện ABBA bằng
A. 2 3 . B. 2 2 . C. 3 2 . D. 3.
Lời giải
Chọn A
Gọi bán kính đáy và chiều cao của hình trụ lần lượt là r , h .
Theo đề ra ta có: 2 rh  4  rh  2 (1).
Không giảm tính tổng quát, ta giả sử AB là dây của đường tròn đáy của hình trụ. Gọi O là tâm
của đáy trên của hình trụ. Theo bài ra ta có: 
AOB  1200 .
Áp dụng định lý côsin trong tam giác OAB , ta có: AB 2  OA2  OB 2  2OA.OB.cos 
AOB  
 AB 2  r 2  r 2  2r 2 .cos 1200   3r 2  AB  r 3 (2).
Mặt khác, do mặt phẳng   song song với trục nên ABBA là hình chữ nhật và AA  h (3).

Từ (1), (2) và (3) ta suy ra: S ABBA  AB. AA  r 3.h  rh 3  2 3 .
Câu 23. (Liên trường Nghệ An - 2020) Một sợi dây (không co giản) được quấn đối xứng đúng 10 vòng
2
quanh một ống trụ tròn đều có bán kính R  cm (Như hình vẽ)


Biết rằng sợi dây dài 50cm . Hãy tính diện tích xung quanh của ống trụ đó.
A. 80cm 2 . B. 100cm 2 . C. 60cm 2 . D. 120cm 2 .
Lời giải
Khi trải phẳng ống trụ tròn đều ta được một hình chữ nhật có chiều rộng là chu vi của mặt đáy còn
chiều dài là chiều dài của trụ, mỗi vòng quấn của dây dài 5cm là đường chéo của hình chữ nhật
1
có kích thước lần lượt bằng chu vi đáy trụ và chiều dài trụ(hình vẽ).
10
5cm
p=4cm

2
 2  l
Gọi chiều dài trụ là l  cm  ,theo định lí Pitago ta có 52   2.     l  30 (cm).
   10
2
Vậy diện tích xung quanh của trụ là: S xq  2. . .30  120  cm 2  .

Câu 24. (THPT Nguyễn Viết Xuân - 2020) Một cái mũ bằng vải của nhà ảo thuật với kích thước như hình
vẽ. Hãy tính tổng diện tích vải cần có để làm nên cái mũ đó (không tính viền, mép, phần thừa).

A. 750, 25  cm  .
2
B. 756, 25  cm  .
2
C. 700  cm  .
2
D. 700  cm 2  .
Lời giải
Chọn B
35  10  10 15
Bán kính hình trụ của cái mũ là r    cm  .
2 2
Đường cao hình trụ của cái mũ là 30 cm .
15
Diện tích xung hình trụ là: S xq  2 rl  2. . .30  450  cm 2  .
2
2
 35 
Diện tích vành mũ là: Sv      S d  cm 2  .
 2 
Vậy tổng diện tích vải cần có để làm nên cái mũ đó (không tính viền, mép, phần thừa) là:
2
 35 
S  S xq  S d  Sv  450      756, 25.  cm 2  .
 2 

Câu 25. (Hải Hậu - Nam Định - 2020) Một khối trụ có bán kính đáy r  2a . O, O lần lượt là tâm đường tròn đáy. Một
a 15
mặt phẳng song song với trục và cách trục , cắt đường tròn  O  tại hai điểm A, B . Biết thể tích của khối
2
a 3 15
tứ diện OO AB bằng . Độ dài đường cao của hình trụ bằng
4
A. a . B. 6a . C. 3a . D. 2a .
Lời giải
Chọn C
Vẽ đường sinh AC , khi đó mặt phẳng  ABC  song song với OO và cách OO một khoảng

a 15
.
2
a 15
Gọi I là trung điểm AB , ta có d  OO,  ABC    d  O,  ABC    OI  .
2
15a 2
Bán kính OA  2a suy ra BA  2 IA  2 OA2  OI 2  2 4a 2   a .
4
a 3 15
Thể tích tứ diện OO AB bằng nên ta
4
1 a 3 15 1 a 15 a 3 15
có : .OO.IO. AB   .OO. .a   OO  3a .
6 4 6 2 4
Vậy hình trụ có chiều cao OO   3a .
Câu 26. (Đề Tham Khảo 2021) Ông Bình làm lan can ban công ngôi nhà của mình bằng tấm cường lực.
Tấm kính đó là một phần của mặt xung quanh của một hình trụ như hình bên.

Biết giá tiền của 1 m 2 kính như trên là 1.500.000 đồng. Hỏi số tiền (làm tròn đến hàng nghìn) mà
ông Bình mua tấm kính trên là bao nhiêu?
A. 23.591.000 đồng. B. 36.173.000 đồng. C. 9.437.000 đồng. D. 4.718.000 đồng.

Lời giải
Chọn C

Giả sử mặt đáy trên của hình trụ là đường tròn tâm I , bán kính R đi qua ba điểm A , B , C như
hình vẽ.
AC 4, 45
Khi đó 2 R    R  4, 45 m.

sin ABC sin150
Thế nên IAC là tam giác đều.
 89
Do đó độ dài dây cung AC là l   R  .R   .
3 60
89
Tấm kính khi trải phẳng ra là một hình chữ nhật có chiều rộng là 1,35 m và chiều dài  m.
60
89
Thế nên số tiền ông Bình mua tấm kính trên là 1500000.1, 35.   9.437.000 đồng.
60
Câu 27. Một công ty sản xuất bồn đựng nước hình trụ có thể tích thực 1m 3 với chiều cao bằng 1m . Biết bề

mặt xung quanh bồn được sơn bởi loại sơn màu xanh tô như hình vẽ và màu trắng là phần còn lại
của mặt xung quanh; với mỗi mét vuông bề mặt lượng sơn tiêu hao 0.5 lít sơn. Công ty cần sơn
10000 bồn thì dư kiến cần bao nhiêu lít sơn màu xanh gần với số nào nhất, biết khi đo được dây
cung BF  1 m

A. 6150 . B. 6250 . C. 1230 . D. 1250 .
Lời giải
Chọn A
Gọi r là bán kính đường tròn đáy,
1
Ta có: V   r 2 .h  r 

2r 2  BF 2  
Xét tam giác OBF ta có Cos( BOF )  2
 1   BO F  2,178271695 (rad)
2r 2
Vậy độ dài cung BF : l  r.  1, 2289582 (m)
Tổng số lít sơn màu xanh cho mỗi bồn nước là: T  l.h.0.5  0.6144791001 (lít)
Vậy tổng số sơn cần cho 10000 bồn S  6145 (lít)
Dạng 2. Thể tích

Câu 1. (Đề Tham Khảo 2020 Lần 2) Cho hình trụ có chiều cao bằng 6a. Biết rằng khi cắt hình trụ đã
cho bởi một mặt phẳng song song với trục và cách trục một khoảng bằng 3a, thiết diện thu được là
một hình vuông. Thể tích của khối trụ được giới hạn bởi hình trụ đã cho bằng
A. 216 a 3 . B. 150 a3 . C. 54 a 3 . D. 108 a3 .
Lời giải
Chọn D
M
N
A O B
Q
H P
D O' C
Lấy 2 điểm M , N lần lượt nằm trên đường tron tâm O sao cho MN  6a .

Từ M , N lần lượt kẻ các đường thẳng song song với trục OO ' , cắt đường tròn tâm O ' tại Q ,
P .
Thiết diện ta thu được là hình vuông MNPQ có cạnh bằng 6a.
Gọi H là trung điểm của PQ . Suy ra OH  PQ .
Vì OO '   MNPQ  nên ta có d  OO ',  MNPQ    d  O ',  MNPQ    O ' H .
Từ giả thiết, ta có O ' H  3a . Do đó O ' HP là tam giác vuông cân tại H .
Suy ra bán kính đường tròn đáy của hình trụ là O ' P  O ' H 2  HP 2  3a 2 .
2

Vậy thể tích của khối trụ cần tìm là: V  6a. . 3a 2   108 a3 .

Câu 2. (Đề Tham Khảo 2019) Một khối đồ chơi gồm hai khối trụ  H1  ,  H 2  xếp chồng lên nhau, lần
1
lượt có bán kính đáy và chiều cao tương ứng là r1 , h1 , r2 , h2 thỏa mãn r2  r1 , h2  2h1 (tham khảo
2
hình vẽ). Biết rằng thể tích của toàn bộ khối đồ chơi bằng 30cm 3 , thể tích khối trụ  H1  bằng
A. 24cm3 B. 15cm3 C. 20cm3 D. 10cm3

Lời giải
Chọn C
Gọi V1 ,V2 lần lượt là thể tích khối trụ  H1  ,  H 2 
2
1  V
V2   r22 h2    r1  2h1  1
2  2
 V1  2V2 mà V1  V2  30  V1  20
Câu 3. (Chuyên Lương Văn Tỵ - Ninh Bình - 2020) Cho hình trụ có chiều cao bằng 8a . Biết hai điểm

A, C lần lượt nằm trên hai đáy thỏa AC  10a , khoảng cách giữa AC và trục của hình trụ bằng
4a . Thể tích của khối trụ đã cho là
A. 128 a3 . B. 320 a3 . C. 80 a3 . D. 200 a3 .
Lời giải
Chọn D
Gọi  O  ,  O lần lượt là hai đường tròn đáy. A   O  , C   O .

Dựng AD, CB lần lượt song song với OO ( D   O , B   O  . Dễ dàng có ABCD là hình chữ
nhật.
Do AC  10a, AD  8a  DC  6a .
Gọi H là trung điểm của DC .

OH  DC
  OH   ABCD  .
OH  AD
Ta có OO / /  ABCD   d  OO , AC   d  OO ,  ABCD    O H  4 a .
O H  4a , CH  3a  R  O C  5a .
2
Vậy thể tích của khối trụ là V   R 2 h    5a  8a  200 a 3 .
Câu 4. (Sở Hà Nội 2019) Hỏi nếu tăng chiều cao của khối trụ lên 2 lần, bán kính của nó lên 3 lần thì thể

tích của khối trụ mới sẽ tăng bao nhiêu lần so với khối trụ ban đầu?
A. 36 . B. 6 . C. 18 . D. 12 .
Lời giải
Giả sử ban đầu khối trụ có chiều cao h1 và bán kính r1 . Khi đó, khối trụ có thể tích là V1   r12 h .

Sau khi tăng chiều cao của khối trụ lên 2 lần, bán kính của nó lên 3 lần thì khối trụ có chiều cao
2
2h1 và bán kính 3r1 . Khi đó, khối trụ mới có thể tích là V2    3r1  .2h1  18 r1h1 .
V2
Do vậy  18 .
V1
Câu 5. (Chuyên ĐHSPHN - 2018) Cần đẽo thanh gỗ hình hộp có đáy là hình vuông thành hình trụ có
cùng chiều cao. Tỉ lệ thể tích gỗ cần phải đẽo đi ít nhất (tính gần đúng) là
A. 30% . B. 50% . C. 21% . D. 11% .
Lời giải
O'
R
O
a
Để gỗ bị đẽo ít nhất thì hình hộp đó phải là hình hộp đứng.
Gọi h là chiều cao của hình hộp chữ nhật và R là bán kính đáy của hình trụ.
Do hình hộp chữ nhật và hình trụ có cùng chiều cao nên thể tích gỗ đẽo đi ít nhất khi và chỉ khi
a
diện tích đáy của hình trụ lớn nhất (thể tích khối trụ lớn nhất). Suy ra R  .
2
Gọi V1 và V2 lần lượt là thể tích của khối hộp và thể tích của khối trụ có đáy lớn nhất.
a2
Ta có: V1  a 2 . h và V2   R 2 . h   . . h .
4
a2
V
.
.h

Suy ra: 2  24   78,54% . Vậy thể tích gỗ ít nhất cần đẽo đi là khoảng 21, 46% .
V1 a .h 4
Câu 6. Một khối gỗ hình trụ có đường kính 0,5m và chiều cao 1  m  . Người ta đã cắt khối gỗ, phần còn
lại như hình vẽ bên có thể tích là V . Tính V .
3 5 3 
A.
16
 m3  . B.
64
 m3  . 64
 m3  .
C. D.
16
m  .
3
Lời giải
Gọi V1 , V2 lần lượt là thể tích khối gỗ ban đầu và thể tích khối gỗ bị cắt.
2
 0,5  
Thể tích của khối gỗ ban đầu là V1   
 2 
 .1 
16
 m3  .
2
1  0,5  
Thể tích phần gỗ đã bị cắt đi là V2   
2  2 
 .0,5 
64
 m3  .
  3
Thể tích khối gỗ còn lại và V  V1  V2 
16

64

64
 m3  .
Câu 7. (Sở Hưng Yên - 2020) Cho hình trụ có O, O là tâm hai đáy. Xét hình chữ nhật ABCD có A, B
cùng thuộc  O  và C , D cùng thuộc  O  sao cho AB  a 3 , BC  2a đồng thời  ABCD  tạo
với mặt phẳng đáy hình trụ góc 60 . Thể tích khối trụ bằng
 a3 3  a3 3
A.  a 3 3 . B. . C. . D. 2 a 3 3 .
9 3
Lời giải
Chọn A

Gọi M , N lần lượt là trung điểm của CD , AB và I là trung điểm của OO .
Suy ra góc giữa mặt phẳng  ABCD  và mặt phẳng đáy là IMO   60 .
1 1
Ta có IM  MN  BC  a .
2 2

  a 3  h  OO   2 IO   a 3 ;
Xét IOM vuông tại O , ta có IO   IM .sin IMO
2
  a .
OM  IM .cos IMO
2
a 1 1 a 3
Xét OMD vuông tại M , có O M  , MD  CD  AB 
2 2 2 2
2 2
a a 3
2 2
 r  OD  OM  MD        r  a .
 2   2 
Vậy V   r 2 h   a 3 3 .
Câu 8. (Sở Hà Tĩnh - 2020) Cho khối trụ có hai đáy là  O  và  O  . AB , CD lần lượt là hai đường kính
của  O  và  O  , góc giữa AB và CD bằng 30 , AB  6 . Thể tích khối tứ diện ABCD bằng
30 . Thể tích khối trụ đã cho bằng
A. 180 . B. 90 . C. 30 . D. 45 .
Lời giải
Chọn B
A
1
Ta chứng minh: VABCD  AB.CD.d  AB, CD  .sin  AB, CD  .
6
A
C
B
D
E

Lấy điểm E sao cho tứ giác BCDE là hình bình hành.
Khi đó  AB, CD    AB, BE   sin  AB, CD   sin  AB, BE  .
d  D,  ABE    d  AB, CD  .

1 1
VABCD  VABDE  .d  D,  ABE   .S ABE  AB.CD.d  AB, CD  .sin  AB, CD 
3 6
1 6VABCD 180
VABCD  AB.CD.d  AB, CD  .sin  AB, CD   d  AB, CD     10 .
6 AB.CD.sin 30 6.6. 1
2
Chiều cao của lăng trụ bằng h  d  AB, CD   10 .
Thể tích lăng trụ: V  S .h   .32.10  90 .
Câu 9. (Lý Nhân Tông - Bắc Ninh - 2020) Từ một tấm tôn hình chữ nhật kích thước 50cm x 240cm ,
người ta làm các thùng đựng nước hình trụ có chiều cao bằng 50 cm , theo hai cách sau (xem hình
minh họa dưới đây):
• Cách 1: Gò tấm tôn ban đầu thành mặt xung quanh của thùng.
• Cách 2: Cắt tấm tôn ban đầu thành hai tấm bằng nhau, rồi gò mỗi tấm đó thành mặt xung quanh
của một thùng.
Kí hiệu V1 là thể tích của thùng gò được theo cách 1 và V2 là tổng thể tích của hai thùng gò được
V1
theo cách 2. Tính tỉ số .
V2

V1 V1 1 V1 V1
A.  1 . B.  . C.  2 . D.  4 .
V2 V2 2 V2 V2
Lời giải
Chọn C
Ở cách 1, thùng hình trụ có chiều cao h  50 cm , chu vi đáy C1  240 cm nên bán kính đáy
C1 120
R1   cm . Do đó thể tích của thùng là V1   R12 h .
2 
Ở cách 2, hai thùng đều có có chiều cao h  50 cm , chu vi đáy C2  120 cm nên bán kính đáy
C2 60
R1   cm . Do đó tổng thể tích của hai thùng là V2  2 R22 h .
2 
2
 120  2
V1  R12 h 1  R1  1   
Vậy   .   .   2 .
V2 2 R22 h 2  R2  2  60 
  
Câu 10. (Tiên Du - Bắc Ninh - 2020) Cho hình trụ có hai đáy là hình tròn tâm O và O , chiều cao
h  a 3 . Mặt phẳng đi qua tâm O và tạo với OO một góc 30 , cắt hai đường tròn tâm O và
O tại bốn điểm là bốn đỉnh của một hình thang có đáy lớn gấp đôi đáy nhỏ và diện tích bằng
3a 2 . Thể tích của khối trụ được giới hạn bởi hình trụ đã cho bằng

3a 3 3a 3 3a 3
A. . B. 3a 3 . C. . D. .
3 12 4
Lời giải
Chọn B
Giả sử ABCD là hình thang mà đề bài đề cập ( BC đáy lớn, AD đáy nhỏ) và r là bán kính đáy của

hình trụ.
 BC  2r
Theo đề:   AD  r
 BC  2 AD
Kẻ OI  AD  AD   OOI    ABCD    OOJ 


Suy ra góc giữa OO và  ABCD  là góc O 
OI . Theo đề O OI  30
 OO OO a 3
cos O OI   OI    2a
OI cos 30 3
2
 AD  BC  .IO  r  2r  .2a
Ta có: S ABCD   3a 2  ra
2 2
Thể tích của khối trụ là V  r 2 h  a 2 .a 3  a 3 3
Câu 11. (THPT Nguyễn Huệ - Ninh Bình - 2018) Cho hình trụ và hình vuông ABCD có cạnh a . Hai
đỉnh liên tiếp A, B nằm trên đường tròn đáy thứ nhất và hai đỉnh còn lại nằm trên đường tròn đáy
thức hai, mặt phẳng  ABCD  tạo với đáy một góc 45 . Khi đó thể tích khối trụ là
 a3 2 3 a 3 2  a3 2 3 a 3 2
A. . B. . C. . D. .
8 8 16 16
Lời giải
B
I O
O' I'
D


Gọi I , I  lần lượt là trung điểm của AB, CD ; O, O lần lượt là tâm đường tròn đáy của hình trụ
(như hình vẽ); H là trung điểm của II  .
Khi đó H là trung điểm của OO và góc giữa  ABCD  tạo với đáy là HI  O  45 .
a a 2 a 2
Do I H   OH  OI   . Khi đó h  OO  .
2 4 2
a 6
Ta có: r  OC  OI 2  I C 2  .
4
3 a 3 2
Thể tích khối trụ là V   r 2 h  .
16
Dạng 3. Khối tròn xoay nội, ngoại tiếp khối đa diện
Câu 1. (Đề Tham Khảo 2018) Cho tứ diện đều ABCD có cạnh bằng 4 . Tính diện tích xung quanh S xq
của hình trụ có một đường tròn đáy là đường tròn nội tiếp tam giác BCD và chiều cao bằng chiều
cao của tứ diện ABCD .
16 3 16 2
A. S xq  8 3 B. S xq  8 2 C. S xq  D. S xq 
3 3
Lời giải
Chọn D
Bán kính đường tròn đáy hình trụ bằng một phần ba đường cao tam giác BCD
1 4 3 2 3
nên r  . 
3 2 3
2
2 4 3 2 16.3 4 2
Chiều cao hình trụ bằng chiều cao hình chóp: h  4   .
 3 2   16  9  3
 
2 3 4 2 16 2
S xq  2 rh  2 . . 
3 3 3
Câu 2. (Đề Tham Khảo 2017) Tính thể tích V của khối trụ ngoại tiếp hình lập phương có cạnh bằng a .
 a3  a3  a3
A. V  B. V  C. V  D. V   a 3
6 2 4
Lời giải
Chọn B

AC a 2
Bán kính đường tròn đáy là R   ; chiều cao h  a .
2 2
a2  a3
Vậy thể tích khối trụ là: V   R 2 h   . .a  .
2 2

Câu 3. Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC. ABC  có độ dài cạnh đáy bằng a và chiều cao bằng h .
Tính thể tích V của khối trụ ngoại tiếp lăng trụ đã cho.
 a2h  a2h
A. V  3 a 2 h . B. V   a 2 h . C. V  . D. V  .
9 3
Lời giải
Chọn D

Khối trụ ngoại tiếp lăng trụ tam giác đều có hình tròn đáy là hình tròn ngoại tiếp tam giác đáy của
lăng trụ, và chiều cao bằng chiều cao lăng trụ.
3a
Tam giác đều cạnh a có bán kính đường tròn ngoại tiếp bằng .
3
2
 3a   a 2 h
Vậy thể tích của khối trụ cần tìm là V  h.S  h. .    (đvtt).
 3  3
Câu 4. (Sở Quảng Ninh 2019) Một hình trụ có thiết diện qua trục là hình vuông, diện tích xung quanh
bằng 36 a 2 . Tính thể tích V của lăng trụ lục giác đều nội tiếp hình trụ.
A. 27 3a3 . B. 24 3a3 . C. 36 3a3 . D. 81 3a3 .
Lời giải
Ta có S xq  36 a 2  2 Rh .
Do thiết diện qua trục là hình vuông nên ta có 2R  h .
Khi đó h2  36a 2 hay h  6a ; R  3a .
R 2 3 27a 2 3
Diện tích của mặt đáy hình lăng trụ lục giác đều nội tiếp hình trụ là B  6.  .
4 2
Thể tích V của lăng trụ lục giác đều nội tiếp hình trụ là V  B.h  81a3 3 .
Câu 5. (Chuyên KHTN 2019) Cho hình trụ T  chiều cao bằng 2a , hai đường tròn đáy của T  có tâm

lần lượt là O và O1 , bán kính bằng a . Trên đường tròn đáy tâm O lấy điểm A , trên đường tròn
đáy tâm O1 lấy điểm B sao cho AB  5a . Thể tích khối tứ diện OO1 AB bằng
3a 3 3a 3 3a 3 3a 3
A. . B. . C. . D.
12 4 6 3
Lời giải

O1
B
O H
B'
A
Kẻ đường sinh BB ' và gọi H là trung điểm OB .
Trong tam giác vuông ABB  có BB  OO1  2a và AB  a 5 nên AB   AB 2  BB 2  a .
a 3
Tam giác OAB có OB  OA  AB  a nên OAB  là tam giác đều  AH  OB , AH  . Ta
2
 AH  OB
có   AH   O1OB   Thể tích khối tứ diện A.O1OB là
 AH  OO1
1 1 1 a 3 a3 3
VO1OAB  . AH .SO1OB  AH .O1O.O1 B  . .2a.a  .
3 6 6 2 6
Câu 6. (THPT Ba Đình 2019) Cho khối trụ có đáy là các đường tròn tâm  O  ,  O  có bán kính là R và
chiều cao h  R 2 . Gọi A , B lần lượt là các điểm thuộc  O  và  O  sao cho OA vuông góc
với OB. Tỉ số thể tích của khối tứ diện OOAB với thể tích khối trụ là:
2 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
3 3 6 4
Lời giải

2 2 3
Thể tích khối trụ V1   R .h   R .R 2   R 2
Khối tứ diện BOOA có BO là đường cao và đáy là tam giác vuông OOA , do đó thể tích khối tứ
1 1 1 1 2 3
diện là V2  SOOA .OB   OA  OO  OB  R.R 2.R  R
3 3 2 6 6

3
V2 R 2 1 1
Vậy   3  .
V1 6  R 2 6
Câu 7. (THPT Lương Thế Vinh Hà Nội 2019) Một hình trụ có bán kính đáy bằng chiều cao và bằng a .
Một hình vuông ABCD có đáy AB, CD là hai dây cung của hai đường tròn đáy và  ABCD 
không vuông góc với đáy. Diện tích hình vuông đó bằng
5a 2 5a 2 2 5a 2
A. . B. 5a 2 . C. . D. .
4 2 2
Lời giải
O
A
C
O'
C'
D

+ Gọi O, O ' là tâm của 2 đường tròn đáy, I là trung điểm của OO ' .
Do tính đối xứng nên I là trung điểm của AC , BD .
Kẻ đường kính CC '  AC '  a; CC '  2a  AC  C ' A2  C ' C 2  a 5 .
1 2 5a 2
+ Do đó S ABCD  AC  .
2 2
Câu 8. Cho hình lăng trụ đều ABC . ABC  , biết góc giữa hai mặt phẳng  ABC  và  ABC  bằng 45 ,
diện tích tam giác ABC bằng a 2 6 . Tính diện tích xung quanh của hình trụ ngoại tiếp hình lăng
trụ ABC . ABC  .
4 a 2 3 8 a 2 3
A. . B. 2 a 2 . C. 4 a 2 . D. .
3 3
Lời giải
A' C'
B'
A C
45
M
B

 BC  AM
Gọi M là trung điểm BC , khi đó   BC  AM , do đó góc giữa  ABC  và  ABC 
 BC  AA

là AMA  45 .
BC 3 BC 6
Tam giác AAM vuông cân tại A nên AM  AM 2  . 2 .
2 2
1 1 BC 6 BC 2 6
Diện tích S ABC  AM .BC  .BC  .
2 2 2 4
BC 2 6
Theo đề  a 2 6  BC  2a .
4
BC 3 2a 3
Hình trụ có đáy là đường tròn ngoại tiếp ABC có bán kính r   , đường cao
3 3
BC 3
h  AA  AM   a 3 .
2
2a 3
Diện tích xung quanh S  2πrh  2π .a 3  4πa 2 .
3
Câu 9. (THPT Đoàn Thượng - Hải Dương - 2019) Cho hình trụ có bán kính R và chiều cao 3R . Hai

điểm A , B lần lượt nằm trên hai đường tròn đáy sao cho góc giữa AB và trục d của hình trụ
bằng 30 . Tính khoảng cách giữa AB và trục của hình trụ:
R 3 R
A. d  AB, d   . B. d  AB, d   R . C. d  AB , d   R 3 . D. d  AB, d   .
2 2
Lời giải
A
H C
J
300
R 3
B
R

Gọi I , J là tâm của hai đáy (hình vẽ).
Từ B kẻ đường thẳng song song với trục d của hình trụ, cắt đường tròn đáy kia tại C . Khi đó,

 AB, d    AB, BC   
ABC . Suy ra 
ABC  30 .
Xét tam giác ABC vuông tại C , ta có:
AC 1
tan 
ABC   AC  CB.tan 
ABC  R 3.tan 30  R 3.  R .
CB 3
Lại có d //  ABC  và  ABC   AB nên d  d , AB   d  d ,  ABC    d  J ,  ABC   .

Kẻ JH  AC , H  AC . Vì BC  JH nên JH   ABC  . Suy ra d  J ,  ABC    JH .
Xét tam giác JAC ta thấy JA  JC  AC  R nên JAC là tam giác đều cạnh R . Khi đó chiều

R 3 R 3
cao là JH  . Vậy d  d , AB   .
2 2
Câu 10. (THPT Kiến An - Hải Phòng - 2018) Cho hình lăng trụ đều ABC. ABC  , biết góc giữa hai mặt

phẳng  ABC  và  ABC  bằng 45 , diện tích tam giác ABC bằng a 2 6 . Tính diện tích xung
quanh của hình trụ ngoại tiếp hình lăng trụ ABC. ABC  .
4 a 2 3 8 a 2 3
A. . B. 2 a 2 . C. 4 a 2 . D. .
3 3
Lời giải
A' C'
B'
A O C
45°
M
B

Gọi M là trung điểm BC . Khi đó ta có BC  AM , BC  AM
Suy ra:   ABC  ,  ABC    
AMA  45  AA  AM . Gọi O là trọng tâm tam giác ABC .
x 3 x 6
Đặt BC  x , x  0 . Ta có AM  AA   AM  .
2 2
1 x2 6
Nên SABC  . AM .BC   a 2 6  x  2a .
2 4
2 2 2a 3 2a 3
Khi đó: AO  AM  .  và AA  a 3 .
3 3 2 3
2a 3
Suy ra diện tích xung quang khối trụ là: S xq  2 .OA. AA  2 . .a 3  4 a 2 .
3
Câu 11. (Trần Phú - Hà Tĩnh - 2018) Một hình trụ có thiết diện qua trục là hình vuông, diện tích xung
quanh bằng 36 a 2 . Tính thể tích V của lăng trụ lục giác đều nội tiếp hình trụ.
A. V  27 3a 3 . B. V  81 3a 3 . C. V  24 3a 3 . D. V  36 3a 3 .
Lời giải


Diện tích xung quanh hình trụ S xq  2 rl  2 r.2r  36 a 2  r  3a
Lăng trụ lục giác đều có đường cao h  l  6a
Lục giác đều nội tiếp đường tròn có cạnh bằng bán kính của đường tròn
2
 3a  3

27a 2 3
Suy ra diện tích lục giác đều S  6. .
4 2
3
Vậy thể tích V  S .h  81 3a .
Câu 12. (Phú Thọ - 2018) Cho lăng trụ đứng ABC . ABC  có độ dài cạnh bên bằng 2a , đáy ABC là tam
giác vuông cân tại A , góc giữa AC  và mặt phẳng  BCC B   bằng 30 (tham khảo hình vẽ). Thể
tích của khối trụ ngoại tiếp lăng trụ ABC . ABC  bằng
B C
B' C'
A'
3 3
A.  a . B. 2 a . C. 4 a 3 . D. 3 a 3 .
Lời giải

I C
B
B'
C'
A'
Gọi bán kính của hình trụ là R .
Ta có: CC    ABC   CC   AI .
Lại có tam giác ABC là tam giác vuông cân tại A nên AI  BC do đó AI   BCC B  hay góc

giữa AC  và mặt phẳng  BCC B  là IC A .
AI
Xét tam giác AIC  ta có: IC    R 3 .

tan IC A
Xét tam giác CIC ta có: IC 2  IC 2  CC 2  3 R 2  R 2  4a 2  R  a 2 .
Thể tích khối trụ ngoại tiếp lăng trụ ABC. ABC  là: V   R 2 .h  4 a 3 .
Câu 13. (Chuyên Lương Văn Chánh - Phú Yên - 2018) Cho hình trụ T  có  C  và  C   là hai đường
tròn đáy nội tiếp hai mặt đối diện của một hình lập phương. Biết rằng, trong tam giác cong tạo bởi
đường tròn  C  và hình vuông ngoại tiếp của  C  có một hình chữ nhật kích thước a  2a (như
hình vẽ dưới đây). Tính thể tích V của khối trụ T  theo a .

3 3
100 a 250 a
A. . B. 250 a 3 . C. . D. 100 a 3 .
3 3
Lời giải
B H A
K I
C D

  1 và sin KBI
Ta có BK  2a , KI  a nên BI  a 5  cos KBI   2 .
5 5
  cos KBI  KBO   cos KBI
 .cos 45  sin KBI
 .sin 45
Khi đó cos OBI  
1 2 2 2 3 2
 .  .  .
5 2 5 2 2 5
Kí hiệu AB  2 x thì OI  x, OB  x 2 .
  2 x 2  5a 2  2.x 2.a 5. 3 2  2 x 2  5a 2  6 xa
Ta có OI 2  BO 2  BI 2  2.BO.BI .cos OBI
2 5
x  a
 x 2  2 x 2  5a 2  6 xa  x 2  6 xa  5a 2  0   .
 x  5a
Vì x  a nên x  5a hay r  OI  5a .
2
Vậy thể tích khối trụ T  là V    5a  .10a  250 a3 .
Câu 14. (Chuyên Thái Bình - 2018) Cho hình trụ có thiết diện qua trục là hình vuông ABCD
cạnh bằng 2 3  cm  với AB là đường kính của đường tròn đáy tâm O . Gọi M là điểm
AB của đường tròn đáy sao cho 
thuộc cung  ABM  60 . Thể tích của khối tứ diện ACDM
là:
A. V  3  cm3  . B. V  4  cm3  . C. V  6  cm3  . D. V  7  cm3  .
Lời giải
C
O
D
B
H
O
A M

Ta có: MAB vuông tại M có B  60 nên MB  3; MA  3 .
MB.MA 3
Gọi H là hình chiếu của M lên AB , suy ra MH   ACD  và MH   .
AB 2
1 1 3
Vậy VM . ACD  MH .S ACD  . .6  3  cm 3  .
3 3 2
Câu 15. (THPT Lục Ngạn - 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC. ABC  có độ dài cạnh đáy bằng
a , chiều cao là h . Tính thể tích V của khối trụ ngoại tiếp hình lăng trụ.
 a2h  a2h
A. V  . B. V  . C. V  3 a 2 h . D. V   a 2 h .
9 3
Lời giải

A C
G
M
B
A' C'
B'
Gọi G là trọng tâm của tam giác ABC . Do ABC là tam giác đều nên G là tâm đường tròn

ngoại tiếp tam giác ABC .
2 2 a 3 a 3
AG  AM  . 
Ta có 3 3 2 3 .
 a2h
2

Vậy thể tích của khối trụ ngoại tiếp hình lăng trụ là V   R h 3 .
Câu 16. (THPT Yên Lạc - 2018) Cho hình trụ có hai đáy là các hình tròn  O  ,  O  bán kính bằng a ,

chiều cao hình trụ gấp hai lần bán kính đáy. Các điểm A , B tương ứng nằm trên hai đường tròn
 O  ,  O  sao cho AB  a 6. Tính thể tích khối tứ diện ABOO theo a .
a3 a3 5 2a 3 2a 3 5
A. . B. . C. D. .
3 3 3 3
Lời giải
B
O
A
O

A
2 2 2 2
Ta có OO  2a , AB  AB  AA  6a  4a  a 2 .
Do đó AB 2  OB 2  OA2  2a 2 nên tam giác OAB vuông cân tại O hay
OA  OB  OA  OB .
1 1 a3
Khi đó VOOAB  OA.OB.d  OA, OB  .sin  OA, OB   a.a.2a.sin 90  .
6 6 3



Chuyên đề 22. Khối trụ- đáp án

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuyên đề 22. Khối trụ- đáp án

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2022

Chuyên đề 22 KHỐI TRỤ

 Đường cao: h  OO .  Chu vi đáy: p  2 r .

r  OA  OB  OC  OD .  Diện tích xung quanh: S xq  2 r.h .

Cắt hình trụ T  bởi mặt phẳng song song với trục OO  ta được thiết diện là một hình vuông

Facebook Nguyễn Vương  https://www.facebook.com/phong.baovuong Trang 1

Gọi  P  là mặt phẳng song song với trục OO .

Trang 2 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Diện tích hình vuông ABCD bằng 36a 2 nên AB 2  AD 2  36a 2  AB  AD  6a .

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 3

Diện tích xung quanh của hình trụ T  là S xq  2. .OA.OO  2. .3a 2.6a  36 2 a 2 .

Câu 5. (Mã 103 - 2019) Cho hình trụ có chiều cao bằng 3 2 . Cắt hình trụ đã cho bởi mặt phẳng song

Câu 6. (Mã 101 - 2019) Cho hình trụ có chiều cao bằng 5 3 . Cắt hình trụ đã cho bởi mặt phẳng song

Trang 4 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Câu 7. (Mã 102 - 2019) Cho hình trụ có chiều cao bằng 4 2 . Cắt hình trụ đã cho bởi một mặt phẳng

Diện tích xung quanh của hình trụ là S  2 R.l  2 .2.4 2  16 2 .

Câu 8. Cắt hình trụ T  bằng một mặt phẳng đi qua trục được thiết diện là một hình chữ nhật có diện tích

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 5

Câu 9. Một hình trụ có bán kính đáy bằng 50 cm và có chiều cao là 50 cm. Một đoạn thẳng AB có chiều

Câu 11. (Chuyên Sơn La 2019) Cho khối trụ có bán kính đáy bằng 4  cm  và chiều cao 5  cm  . Gọi AB

Câu 13. (Chuyên Quốc Học Huế 2018) Một hình trụ có diện tích xung quanh bằng 4 , thiết diện qua

Trang 8 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Câu 14. (Chuyên Lương Thế Vinh - Đồng Nai - 2018) Ba chiếc bình hình trụ cùng chứa 1 lượng nước

Gọi R là bán kính đáy của hình trụ, ta có 2 R  AB1  B1 B2  AB2  8  R  4  cm  .

Câu 18. (Chuyên Thái Bình - 2018) Một hình trụ có bán kính đáy r  5cm và khoảng cách giữa

Khi đó: AB  2 AH  2 OA2  OH 2  2 52  32  8 ; AD  O O '  h  7cm .

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 11

Gọi M là trung điểm của OO . Gọi A , B là giao điểm của mặt phẳng   và đường tròn

Trong mặt phẳng 

Câu 20. (THPT Lê Xoay - 2018) Một cốc nước hình trụ có chiều cao 9cm , đường kính 6cm .Mặt đáy

Giả sử thiết diện là hình chữ nhật ABCD như hình vẽ.

Câu 22. (Sở Bình Phước - 2020) Một hình trụ có diện tích xung quanh là 4 , thiết diện qua trục là một

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 13

Trang 14 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Vẽ đường sinh AC , khi đó mặt phẳng  ABC  song song với OO và cách OO một khoảng

A. 23.591.000 đồng. B. 36.173.000 đồng. C. 9.437.000 đồng. D. 4.718.000 đồng.

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 15

Thế nên IAC là tam giác đều.

Câu 27. Một công ty sản xuất bồn đựng nước hình trụ có thể tích thực 1m 3 với chiều cao bằng 1m . Biết bề

Trang 16 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Dạng 2. Thể tích

Lấy 2 điểm M , N lần lượt nằm trên đường tron tâm O sao cho MN  6a .

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 17

A. 24cm3 B. 15cm3 C. 20cm3 D. 10cm3

Câu 3. (Chuyên Lương Văn Tỵ - Ninh Bình - 2020) Cho hình trụ có chiều cao bằng 8a . Biết hai điểm

Gọi  O  ,  O lần lượt là hai đường tròn đáy. A   O  , C   O .

Trang 18 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Câu 4. (Sở Hà Nội 2019) Hỏi nếu tăng chiều cao của khối trụ lên 2 lần, bán kính của nó lên 3 lần thì thể

Giả sử ban đầu khối trụ có chiều cao h1 và bán kính r1 . Khi đó, khối trụ có thể tích là V1   r12 h .

Gọi h là chiều cao của hình hộp chữ nhật và R là bán kính đáy của hình trụ.

Gọi V1 và V2 lần lượt là thể tích của khối hộp và thể tích của khối trụ có đáy lớn nhất.

Trang 20 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 21

Trang 22 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Giả sử ABCD là hình thang mà đề bài đề cập ( BC đáy lớn, AD đáy nhỏ) và r là bán kính đáy của

Kẻ OI  AD  AD   OOI    ABCD    OOJ 

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 23

Trang 24 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Câu 5. (Chuyên KHTN 2019) Cho hình trụ T  chiều cao bằng 2a , hai đường tròn đáy của T  có tâm

Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 25

Trang 26 Fanpage Nguyễn Bảo Vương  https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/

Câu 9. (THPT Đoàn Thượng - Hải Dương - 2019) Cho hình trụ có bán kính R và chiều cao 3R . Hai

Từ B kẻ đường thẳng song song với trục d của hình trụ, cắt đường tròn đáy kia tại C . Khi đó,

Xét tam giác ABC vuông tại C , ta có: