Professional Documents
Culture Documents
HEOGRAPIYA:
Limang Temang Heograpikal: National Council for Geographic Education at ng Association of American
Geographers (1984)
• LUGAR:
- tumutukoy sa katangiang pisikal at mga taong naninirahan sa isang pook
• LOKASYON
- paraan ng pagtukoy sa isang lugar (Relatibo|Absuluto)
➢ Relatibo:
ay isang paglalarawan kung paano nauugnay ang isang lugar sa ibang mga lugar
➢ Absuluto:
Eksaktong lokasyon (Longtitude/Latitude)
• REHIYON
- mga lugar na may magkakatulad na katangian.
• INTERAKSYON NG TAO AT KAPALIGIRAN
- Ang interaksyon at pagbabago ng kapaligiran dahil sa mga tao.
• PAGGALAW NG TAO
- Tumutukoy sa pagkilos ng tao, produkto, o kaisipan mula sa isang lugar patungo sa ibang
lugar.
TOPOGRAPIYA NG DAIGDIG
• Topograpiya
- Tawag sa pisikal na katangian ng isang lugar.
• PINAKAMATAAS NA BUNDOK
- MT. EVEREST, NEPAL
• PINAKAMAINIT AT PINAKAMALAWAK NA DISYERTO:
- SAHARA DESERT, NORTH AFRICA
• PINAKAMALAKING PULO
- GREENLAND
• PINAKAMAHABANG ILOG:
- NILE RIVER, AFRICA
• PINAKAMALAKING LAWA
- CASPIAN SEA, ASIA
• WIKA
- Espanyol
- Indian
- Wika ng mga bansang sumakop dito
• SINING
- Mga templo na may disenyong mosaic
- Panitikan ay tungkol sa kasaysayan
- Drama ay tungkol sa mga isyung panlipunan
• RELIHIYON
- 90% ng mga tao ay kumikilala sa Romano Katoliko.
KANLURANG EUROPA
• WIKA
- 20 wika
- karamihan hango sa IndoEuropean
- Ilan Mga pangunahing wika pamilyang Romano
• SINING
- Ang mga sining ay hango mula sa Gresya at ang Bibliya naman ang pinagmulan ng
arkitektura.
• RELIHIYON
- Karamihan sa mga tao ay Kristiyano at may mangilan-ngilan na Protestante.
SILANGANG EUROPA
• WIKA
- 100 wika
- Nagmula sa pamilyang Indo-European at Ural-Altaic
• SINING
- Estilong Byzantine ang disenyo ng mga gusali at ang Russia ang naging sentro ng ballet
noong ika-19 na siglo.
• RELIHIYON
- Pangunahing relihiyon ay ang Silangang Orthodox at Romano Katokilo at mangilan-ngilan na
Muslim.
HILAGANG APRIKA AT GITNANG SILANGAN (MIDDLE EAST)
• WIKA
- Aprikan
- Afro-Asiatic
- IndoEuropean
• SINING
- Nakilala sa eskultura sa impluwensya ni Pablo Picasso ng Spain. Karamihan ay may estilong
batay sa court art.
- Mahalaga rin ang musika sa kanilang kultura.
• RELIHIYON
- Hinduismo
- Islam
- Buddhismo
• WIKA
- Sino-Tibetan
- Tibet o Burman
- Chinese
• SINING
- Ang sining ay may impluwensya ng mga Tsino, kilala sa eskultura at pagpapalayok,
pagpapatayo ng pagoda, at sa mga kwentong bayan at alamat.
• RELIHIYON
- Walang relihiyon sa mga komunistang bansa at sa mga di-komunista naman ay
Confucianismo at Taoismo.
TIMOG-SILANGANG ASYA
• WIKA
- Daan-daang wika na nahahati sa tatlong sangay:
- Malayo-Palynesian
- Sino-Tibetan
- Mon Khmerkaramihan hango sa IndoEuropean
• SINING
- Ang arkitektura ay may impluwensya ng relihiyon.
• RELIHIYON
- Ang mga bansang may impluwensya ng Tsina ay yumakap sa Confucianismo at Taoismo,
Buddhismo naman sa Indo-Tsina, Islam sa Malay Peninsula, at Kristiyanismo sa Pilipinas.
• WIKA
- Indo-European
- English
- Pidgin English
• SINING
- Tradisyunal na estilo at tema ng sining, nag-ukit ng mga maskara at pigurin, at arkitekturang
naglalarawan ng paligid.
• RELIHIYON
- Kritiyanismo
- Islam
- Judaismo
• Paleolitiko
- Nagsimulang gumamit ang sinaunang tao ng kasangkapang bato na tinatapyas upang gawing
mga sandata
- Paggamit ng apoy ang pinakamahalagang nadiskubre
- Pangangaso at pangingisda ang siyang ikinabubuhay ng mga tao
- Walang permanenteng paninirahan at pagala-gala lamang
- Tuwing tag-ulan naman ay sa mga yungib ng kweba sila tumitira
- Masasabing may kaalaman na sila sa sining dahil may alam na sila sa pagpipinta sa katawan
at pagguhit sa bato at mga kweba
- mayroon na silang maliliit na pamayanan at komplikadong pagpapangkat sa lipunan
- pagsasagawa ng mga ritwal ang pinagmulan ng konsepto ng relihiyon at pagpapangkat
• Mesolitiko
- naging suliranin ang pagtustos sa pagkain dahil sa pagbabago ng klima
- nagsimulang mag-alaga ang mga tao ng hayop
- naging suliranin ang pagtustos sa pagkain dahil sa pagbabago ng klima
• Neolitiko
- nagsimulang magpakinis ng mga kasangkapang bato
- nagkaroon na ng permanenteng paninirahan ang mga tao dahil natuto na silang magtanim
at magsaka gamit ang sistemang kaingin
- pangangaso ang naging pangunahing pamumuhay ng tao
- gumamit na rin ng mga bagay na gawa sa putik gaya ng palayok at bricks
- naghahabi na rin ang mga tao, gumagawa ng alahas, salamin, at kutsilyo
- ginamit ang kabayo at baka bilang sasakyan o tagahila ng karwahe
- bumuo na rin ang mga tao ng pamahalaan sa pamamagitan ng pagpili ng pinuno ng kanilang
pangkat
- bumuo rin sila ng militar na siyang bumuo ng mga estrukturang pandepensa gaya ng mga
pader at tore
- inililibing ang mga yumao sa loob ng kanilang mga bahay at sinimulan ang konsepto ng
pamilihan o palengke
- pinasimulan ang sistemang barter o pagpapalitan ng produkto
• Panahon ng Metal
1. Tanso
- tanso ang kauna-unahang metal na nadiskubre ng tao
- ang pagkakadiskubre ng pagtutunaw at pagpapanday nito ang nagging daan sa paggawa ng
mga sandata, armas, alahas, at mga palamuti
- dahil sa taglay na kalambutan ng tanso, hindi nila ito nagamit sa mga gawaing mabibiga
2. Bronse
- Natutunan na paghaluin ang tanso at tin o lata upang maging mas matibay ito kumpara sa
mga kasangkapan nila noon
- Ginamit upang makagawa ng mga espada, kutsilyo, palakol, punyal, at martilyo at maging
mga kasangkapan sa pagsasaka
- Dahil dito, nagsimulang makipagkalakalan sa mga karatig-pook na naging dahilan upang
umusbong ang mga bayan at lungsod.
3. Bakal
- nakabuo ang mga tao ng higit na matigas, matibay, at matatag na mga kasangkapang
- naging mas produktibo ang paggamit ng lupa bilang sakahan
- nadiskubre ang araro at ilan pang mga gamit pansaka
- mas napaunlad din nito ang kalakalan kung saan ang mahahalagang bato at ginto ang siyang
ginagamit sa palitan
- nagkaroon ng mas mabilis na komunikasyon at transportasyon
- ang panahon ng bakal ang itinuturong transisyon ng panahon mula sinauna papuntang
moderno.