Professional Documents
Culture Documents
Các Bổ Đề Trợ Giúp Giải Các Bài Toán Hình Học Thcs.
Các Bổ Đề Trợ Giúp Giải Các Bài Toán Hình Học Thcs.
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
TOÁN THCS
1 1
2
( ) ( )
180 − 2. ABC = 180 − AOC = OAC
2
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
1/28
2
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
⇒ xAB = ACB
5. Tính chất “ Điểm R đối xứng với H qua BC” ⇒ R thuộc ( O).
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
2/28
3
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
6. Tính chất “ D,E,F là chân đường cao” hạ từ A,B,C thì H là tâm đường tròn nội tiếp tam
giác DEF.
7. Tính chât “Phân giác trong cắt ( ) tại => là tâm đường tròn ngoại tiếp ”
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
3/28
4
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
Chứng minh KI = KB
8. Tiếp tuyến tại của ( ) cắt tại . là phân giác trong góc ⇒> =
9. Phân giác trong cắt ( ) tại = là tiếp tuyến đường tròn ngoại tiếp tam giác
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
4/28
5
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
180 − BFD
FBD = = 90 − BAD
2
KBC = KAC = BAD
⇒ FBD + KBC = 90 ⇒> d.p.c.m
10. Phân giác trong cắt đường tròn ( ) tại => và đối xứng với nhau qua
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
5/28
6
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
IL IH IA
⇒ = = ( do IH / / I a K )
Ia N Ia K Ia A
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
6/28
7
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
BAC BAC
Ta có BIC = 90 + => KIC = 90 −
2 2
180 − BAC BAC
KEC = AEF = = 90 −
2 2
Do đó, KIC = KEC ⇒> Tứ giác EKCI nội tiếp, có IEC = 90 nên IKC = 90 ⇒ Đpcm
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
7/28
8
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
Cho ( O; R ) và điểm M không thuộc đường tròn. Qua M vẽ đường thẳng cắt ( O ) tại 2 điểm
A, B. Khi đó tích MA.MB không phụ thuộc vị trí cát tuyến MAB.
M ở trong
( O; R ) : MA ⋅ MB = R 2 − OM 2
M ở ngoài ( O; R ) : MA.
MB = OM 2 − R 2 = M 2 ( MT là tiếp
tuyến tới ( O ) .
Hệ quả 1
Hệ quả 2.
• △ABC đều ⇔ OA = 2R ⇔ AB = R 3
• OA cắt ( 0 ) tại I, K(AI < AK) thì I, K lần lượt là tâm đường tròn nội tiếp và bàng tiếp
△ABC .
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
9/28
10
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
• Nếu MN tiếp xúc (0) tại I: P△AMN min ⇔ S△AMN max ⇔ I là điểm chính giữa cung BC.
Đường tròn ngoại tiếp: Cho tam giác ABC nhọn nội tiếp ( O; R).3 đường cao
AD, BE , CF đồng quy tại H. I, J, K lần lượt là trung điểm của HA, HB, HC.M, N, P lần
lượt là trung điểm của BC, CA, AB .
R
• 9 điểm D, E, F, I, J, K, M, N, P thuộc đường tròn ( Q : ) (đường tròn Euler, tâm Q là
2
trung điểm của OH ).
• Các điểm A ′, B′, C′ đối xứng H qua BC, CA, AB thuộc (O).
Các tính chất trên vẫn đúng khi BAC ≥ 90 .
■ Cần phân 9 điểm trên thành 3 nhóm:
a. Nhóm trung điểm các cạnh của tam giác.
b. Nhóm các chân đường cao
c. Nhóm trung điểm các đoạn nối trực tâm với các đỉnh.
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
10/28
11
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
Trong thực tế ít khi đề bài yêu cầu chứng minh cả 9 điểm thuộc đường tròn (vì dài nhưng ...
dễ!). Đôi khi chọn mỗi nhóm 1 điểm và đổi cách phát biểu, tự nhiên ta thấy lạ và khó. VD:
15.2
Cho tam giác ABC nội tiếp (0). D, E, F lần lượt là điểm chính giữa các cung BC, CA, AB
nhỏ. Ta có các đường tròn tâm D qua A, B ; tâm E qua B, C ; tâm F qua C, A đồng quy
tại tâm tâm I của đường tròn nội tiếp tam giác ABC .
15.3.
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
11/28
12
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
15.4.
Cho tam giác ABC đều nội tiếp (O; R ).M ∈ BC , AM cắt BC tại D .
• MB + MC = MA
1 1 1
• + =
MB MC MD
Tổng quát hơn:
• Cho tam giác ABC cân ở A , nội tiếp ( O; R ) và BC ≥ 120 .AM cắt BC ở D thì:
a) MB + MC ≥ MA
1 1 1
b) + ≥
MB MC MD
• Cho tam giác ABC cân ở A , nội tiếp ( O; R ) và BC ≤ 120 . AM cắt BC ở D thì:
a) MB + MC ≤ MA
1 1 1
b) + ≤
MB MC MD
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
12/28
13
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
15.5.
Các cung đặc biệt và độ dài dây tính theo R:
180o BC = 2R
150o BC =
R ( 6+ 2 )
2
120o BC = R 3
90o BC = R 2
60o BC = R
30o BC =
R ( 6− 2 )
2
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
13/28
14
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
• OI = R ( R − 2r )
• R ≥ 2r
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
14/28
15
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
BAC
Tính chất 1: Cho △ ABC và đường tròn đường tròn nội tiếp (I).Khi đó: BIC = 90 + .
2
Đây là một tính chất cơ bản dễ dàng chứng minh dựa vào biến đồi góc.
*Hệ quả:Gọi J là tâm đường tròn bàng tiếp trong góc BAC thì BJC = 90 − BAC .
17.2.
Tính chất 2:
Cho △ ABC có I là tâm đường tròn nội tiếp.Gọi D, E, F là các tiếp điểm của (I) với
BC, CA, AB. Gọi K là giao điểm của EF và BI .Khì đó: BKC = 90 .
Chứng minh:
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
15/28
16
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
17.3.
Tính chất 3 :Cho △ ABC có đường tròn nội tiếp (I) tiếp xúc với AC, AB tại E, F tương ứng ;
( I a ) là đường tròn bàng tiếp góc A tiếp xúc BC, CA, AB tại M, N, P tương ứng. BI cất EF
tại H.B I a cất PN tại K, Al cất PM tại J .Ta có : BHC = BKC = AJC = 90 .
Tính chất này dễ dàng chứng minh tương tự tính chất 2 và sử dụng tứ giác nội tiếp.
Nhận xét : +)Ta có : BHCK là hình chữ nhật củng bài toàn 1 của tính chất 2 thi ta có ngay KH
là đường trung bình của △ ABC .
+)Ta cūng có :CJ//PN//FH và CK//PM//BH.
TOÁN THCS
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
16/28
17
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
1 Nếu 1 tam giác vuông có một cạnh góc vuông bằng nửa cạnh huyền hoặc một cạnh góc
3 2 3
vuông bằng cạnh huyền nhân hoặc cạnh huyền bằng một cạnh góc vuông nhân thì
2 3
tam giác vuông ấy có 1 góc bằng 30o và 1 góc bằng 60o .
2 Cho △ABC nhọn, 3 đường cao AD, BE, CF đồng quy tại H .
2.1. H là giao điểm 3 đường phân giác của ∆DEF .
2.2. Trong các tam giác mà các đỉnh lần lượt thuộc cạnh của ∆ABC, ∆DEF có chu vi bé
nhất. (Định lý Fagnano).
2.3. Vị trí của A, H đổi nhau nếu  > 90o . Khi đó A là giao điểm 3 đường phân giác của
△DEF .
3 Cho tam giác ABC có các đường cao AD, BE, CF . Nếu M, N lần lượt là đối xứng của D
qua AB, AC thì M, N, F thẳng hàng.
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
17/28
18
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
BC ˆ 90o
4.1 AM ⇔A
2
BC
AM = ⇔Aˆ = 90o
2
5. Cho tam giác ABC . Lấy D nằm giữa B và C , E nằm trên đường thẳng BC nhưng không nằm
giữa B, C .
DB AB
• Nếu = thì AD là đường phân giác trong của tam giác ABC .
DC AC
EB AB
• Nếu = thì AE là đường phân giác ngoài của tam giác ABC .
EC AC
• Nếu AD, AE lần lượt là đường phân giác trong và phân giác ngoài, m là đường thẳng bất kì
không qua A cắt AB, AC, AD, AE lần lượt tại M, N, P, Q thì
PM QM MP NP
= ; =
PN QN MQ NQ
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
18/28
19
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
AD là phân giác trong góc A của tam giác ABC . M là điểm bất kì trên AB, N là điểm đối xứng
với M qua AD => N ∈ AC
Tam giác ANB có MN ⊥ AB, AM ⊥ BN nên M là trực tâm tam giác ANB => BM ⊥ AN
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
19/28
20
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
CN AM
Do đó, = => MN / / AC
ND MD
Tương tự phần trên => M là trực tâm tam giác ANB => AN ⊥ BM
Hệ quả: E , F , N , M , I lần lượt là trung điểm của AB , DH , AD, CH , BH
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
20/28
21
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
⇒ NH ⊥ AM
TOÁN THCS
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
21/28
22
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
4 Trong tứ giác lồi, tích độ dài 2 đường chéo bé hơn hoặc bằng tổng các tích 2 cạnh đối (bất
đẳng thức Ptolemy). Đẳng thức xảy ra ⇔ Tứ giác nội tiếp
5 Trong tứ giác lồi, tổng dài độ dài 2 đường chéo bé hơn chu vi và lớn hơn nửa chu vi tứ giác
ấy.
6 Trong tứ giác lồi, tổng độ dài 2 cạnh đối lớn hơn hoặc bằng 2 lần đoạn thẳng nối trung điểm
2 cạnh còn lại. Đẳng thức xảy ra ⇔ 2 cạnh đối ấy song song.
7 Nếu 1 tứ giác nội tiếp và có 2 đường chéo vuông góc tại J thì 1 đường thẳng qua J sẽ
vuông góc với 1 cạnh khi và chỉ khi đường thẳng ấy qua trung điểm cạnh đối diện (đinh lý
Brahma Gupta)
8 Tứ giác điều hoà: Tứ giác nội tiếp có tích các cặp cạnh đối bằng nhau gọi là tứ giác điều hoà.
8.1. Cho tứ giác ABCD nội tiếp.
• Đường phân giác của 2 góc BAD;CAD đi qua 1 điểm trên BD ⇔ AB.CD = AD. BC
• Hệ quả: Nếu phân giác các góc BAD;CAD đi qua 1 điểm trên BD thì phân giác các góc
ABD, ACD đi qua 1 điểm trên AC .
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
22/28
23
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
8.2. Cho tứ giác ABCD nội tiếp (O) có đường chéo AC không đi qua tâm 0 .
• Hệ quả: Nếu AC, BD không qua tâm 0 thì tiếp tuyến với (O ) tại A, C và BD đồng quy ⇔
tiếp tuyến với (O ) tại B, D và AC đồng quy
8.3. Gọi M, N, P lần lượt là hình chiếu của D trên AB, BC, CA . Ta có M là trung điểm của
PN ⇔ AB ⋅ CD = AD ⋅ BC
8.4. Gọi K là trung điểm của AC .
• AC là phân giác góc BKD ⇔ AB ⋅ CD = AD ⋅ BC
• Hệ quả: I là trung điểm của BD . AC là phân giác góc BKD ⇔ BD là phân giác góc AIC.
8.5. I là trung điểm của đường chéo BD . AC, AM đối xứng nhau qua phân giác của góc
BAD ⇔ AB ⋅ CD = AD ⋅ BC
TOÁN THCS
CÁC BỔ ĐỀ TRONG HÌNH VUÔNG, HÌNH CHỮ NHẬT, HÌNH BÌNH HÀNH…..
CÁC BỔ ĐỀ TRONG HÌNH VUÔNG, HÌNH CHỮ NHẬT, HÌNH BÌNH HÀNH…..
BF AB
1. AF ⊥ BE , trong đó E ∈ CD, F ∈ BC khi = .
CE BC
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
23/28
24
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
△ABF ∼△BCE
do có ABF = BCE = 90 ; BF = AB )
CE BC
⇒ BAF = CBE ; lai có BAF + BFA = 90
⇒ BFA + CBE = 90 => BE ⊥ AF
AB
⇒ BF = CE = ⇒ AF ⊥ BE
2
2. Tính chất AB ⊥ EF ⇔ AE 2 − BE 2 = AF 2 − BF 2
EH 2 ; BE 2 = EH 2 + BH 2
=> AE 2 − BE 2 = AH 2 − BH 2
Tương tự, ta có AF 2 − BF 2 = AH 2 − BH 2
Dó đó, AE 2 − BE 2 = AF 2 − BF 2
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
24/28
25
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
AB AD AC
4. + =
AM AN AP
Đường thẳng d bất kì cắt AB, AC , AD lần lượt tại M , P, N
AB AB′ AD AD′
Theo định lý ta-let: = ; =
AM AP AN AP
'
′
ABCD là hình bình hành, BB / / DD nên
A B' = CD '
Do đó,
AB AD AB′
AB' + AD' = AD' + D′C = AC => + =
AM AN AP
AD′ AB′ + AD′ AC
= =
AP AP AP
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
25/28
26
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
6. DE ⊥ KE
F, E, K là trung điểm của AB, DO, CO
1
Vì EF là đường trung bình của △ OCD nên EF = DC
2
1
Mà OK = AB (do OK là đường trung tuyến của △OAB
2
vuông cân) nên EF = OK . Mặt khác ta có DF = OE;
7. AI = AD.
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
26/28
27
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
8. AM ⊥ PQ.
AD, BE, CF là 3 đường cao hạ từ A, B, C . Đường thẳng qua A
song song BE cắt CF tại P . Đường thẳng qua A song song
CF cắt BE tại Q
⇒ APHQ là hình bình hành. Gọi I là tâm giao của AH và
PQ => I là trung điểm AH
Có: ABC = AHP (do tứ giác BFHD nội tiếp) APH = BAC
(do phụ với 2 góc PAF = BAE )
=> ∆PIH ∼△ AMB => PIH = AMD => IKMD noi tiep
=> IKM = 90
=> đpcm
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
27/28
28
CÁC BỔ ĐỀ TRỢ GIÚP GIẢI CÁC BÀI TOÁN HÌNH HỌC THCS
9. CH ⊥ HF.
F , E thuộc AB , AD thỏa mãn AF = AE ;
⇒ HF ⊥ HC
………HẾT……..
https://www.facebook.com/groups/tailieuhsgvatoanchuyen
Liên hệ tài liệu word Toán qua SĐT & Zalo: 0816457443.
28/28