You are on page 1of 4

NHU'NG VAN D £ CHUNG VE LICH SUf DANG

QUYET TAM CHIEN LlTOC CUA DANG TRONG


TONG TIEN CONG VA NOI DAYTET MAU T H A N 1968
ThS TRAN TUAN SON
Hoc vien Chinh tri - Hdnh chinh quoc gia Ho Chi Minh

D
au nam 1965, truac su pha san ctia Bp Chinh tri ra nghi quyet ve ting cong kich
chien lugc "chi^n tranh dac biet", va tong khoi nghia, duac Hpi nghi Trung uang
My chuyen sang thuc hien chien 14 (1-1968) thong qua, dung phuang phap tong
luQfc "chien tranh cue bo", 6 at dua quan viin cong kich va tong khoi nghia di gianh thang lgi
chinh vao mien Nam cung nhung phuang tien quyet dinh, dat toi muc tieu chien lugc ma Dang
chien tranh hien dai nh4t (tru bom nguyen tu). de ra: "Tieu diet va lam tan ra tuyet dai bg phan
Chung lien tuc ma cac cupc tien cong lon vao quan nguy, danh do nguy quyen cac cap, gianh
mien Dong Nam Bg va Khu V, voi hi vgng toan bp chinh quyen ve tay nhan dan; tieu diet
bang luc lugfng ap dao co the de hep lire lugng mgt phan quan trgng sinh luc dich va phuang
each mang, nhanh chong ket thuc chien tranh. tien chien tranh cua My, lam cho quan My
Trong nhiing nam 1965-1968, quan My dung khong thuc hien dugc cac nhiem vu ve chinh trj
nhiing thu doan tac chien: "hoa luc manh, ca va quan su cua chung a Viet Nam; nen ca sa do,
dgng cao, buac nhay sau, quay vung rgng", de dap tan y chi xam lugc cua My, bupc My phai
"tim, diet" chu luc cua Quan giai phong voi chiu thua a mien Nam, chim dut mpi hanh dpng
tham vpng "be gay xuang song Viet cgng" chien tranh doi voi mien Bac, con ta thi bao ve
va "chup bat" ca quan dau nao khang chien dugc mien Bac xa hgi chii nghia va dat dugc
a mien Nam; dong thai dung khong quan, hai nhiing muc tieu truac mat ciia each mang mien
quan danh pha mien BSc, nham ngan chan chi Nam la dgc lap, dan chu, hoa binh, tnmg lap,
vien tu mien Bac va quoc te vao mien Nam, tien tai thong nhat nuac nha'".
bao vay, co lap each mang mien Nam. Can cu vao nghi quyet cua Bg Chinh tri
Vai viec thay d6i chien lugc chiin tranh dugc Hpi nghi Trung uang 14 thong qua,
cua de quoc My, cupc khang chien cua nhan Quan liy Trung uang va Bp Tong tu lenh da
dan ta dung truoc nhung kho khan, thu thach. hoan chinh phuang an tong cong kich - tong
Dang ta, nhan dan ta phai doi ph6 vai thach khoi nghia va xac dinh trgng diem la Sai Gon,
thiic ky nhu thi nao? Tren chiin truang each Hue va cac thanh pho lon.
danh My ra sao? Lam the nao di dua each Quyet dinh lich sii d6 the hien quyet tam
mang mien Nam tien len? chien lugc cua Dang, ban linh, tri tue tinh than
Can cii vao tinh hinh chung va tinh hinh thuc va y thuc trach nhiem cao ciia Dang tru6c van
ti tren chiin truang miin Nam, thang 12-1967, menh cua dan tgc. Quyet tam chien lugc cua
TAP CHl LICH sur S A N G 5-2013

Dang ttong Tdng tidn cdng va ndi day Xuan van dvng nhiing phuong thirc tac chien ddc
Mau Than 1968 d\rafrdnnhung co sd sau: dao va Imh hoat, di?t dupe nhidu smh lire dich.
Dac bipt, ta da timg danh va gianh dupe thing
Mot la, nim viifng dien bien chien trirdng, dinh lpi d mpt sd do thi ldn nhd, can cir san bay, kho
gia diing tirotng quan lire lirong giOa ta va (fich. tang va dudng giao thdng chien lupc cua dich.
O midn Nam, th\re hidn chien luac "chien Ta giu vimg va md rpng quydn lim chii, hinh
tianh cue bp". My da tidn hanh hai cupc phan thdnh the bao vay xung quanh cac can eir, thi
cdng chidn lupe quy md ldn chua timg ed ttong xa, diy manh dau ttanh chuih hi d cac dp thi.
miia khd 1965-1966 va 1966-1967, khdng Nghj quyet Hpi nghi ldn thii 14 eua Trung
nhimg khdng dat dupe kdt qua gi ddng kd ma uang Ddng nhan dinh: "Do nhimg thdt bai
trai lai cdn bi thidt hai nang nd. Gpng kim "tim ed tinh chdt chidn lupc cua My d mien Nam
diet" bi be gay, gpng kim "binh dinh" ciing vd do nhimg thang lpi to ldn eiia ta, trong
khdng cd gi sang sua hon. Nam 1967, chinh Dong - Xudn ndy, dich kho co khd ndng ma
quydn Sai Gdn ehi cdn kiem soat duac 5.400 cuoc "phdn cong mua kho " ldn thii ba, xu
trong tdng sd 16.293 ap ttdn toan midn Nam. the cua tinh hinh trong cd ndm 1968 la dich
O midn Bac, cudc chidn ttanh pha hoai bang se ngdy cdng chuyen vdo phong ngu mot
khdng quan va hai quan My hdng ngan chan cdch bi dong hem truac. Ye phia ta, chimg
su chi vidn cua midn Bac cho mien Nam va ta dd thdng dich cd ve chien luoc ldn chien
uy hiep tmh than khang chidn ciia nhan dan ta thuat vd the vd luc cua ta manh me han bao
eiing bi danh tia dich dang. Chi tinhttongnam gia hef.
1967, da cd 1.067 may bay bi ban rai, 69 tau Cd thd ndi, chung ta da danh thang mdt
chidn bj ban chay. Tmh hinhttdncho thay, mac budc quan ttpng chidn lupc "chidn tranh cue
dil lire lupng quan su cua My - Viet Nam Cpng bp" vdi nd luc qudn sir cao nhdt cila dd qudc
hoa cdn rat ddng, tiem luc chidn ttanh ddi dao, My^, day chimg vdo the bi ddng, lung tiing,
nhung B\tdc nhiing that bai lien tiepttdnca hai tidn lili ddu khd. Tir dd, cd the khang dinh, cho
midn Nam - Bae, npi bd gidi cam quydn My cd dii My cd dd thdm qudn, tang them vii khi vao
su phan hda sau sac. My bj day vao the ngap mien Nam, chiing ciing khdng thd lam thay
ngimg ve chien luac, tien thoai luong nan. ddi dupe cue didn chidn trudng.
Trong khi dd, vd phia ta, mac dii cdn mdt sd
han chd nhu van dd bd sung lire luang vii ttang Hai la, quyet tam danh My trd thanh cao trao
tai chd, kha nang danh tidu diet nhiing don vi toan dan quyet danh va quyet thing giac My
ldn eiia My, vd dam bao hau can..., song ta xam Itfac
dang d thd thang, the chu ddng va thuan lpi, Nam 1965, khi My dua qudn vao mien
thang dich ca ve chien lupc va chidn thuat. Thd Nam, Hpi nghi Ban Chdp hdnh Trung uong
va luc ciia ta phat trien manh me ban bao gid Dang ldn thir 12, khda HI (12-1965) da quydt
het. Luc lupng quan su va ehinh tri cua ta d dinh: "Todn ddng, todn qudn vd todn ddn
mien Nam da ldn manh han bat cii thdi ky nito ta a cd hai mien phdi gia vOng vd neu cao
ttong lich sir chidn ttanh giai phdng. Cac luc quyet tdm ddy manh cuoc chien tranh nhdn
luang vii trang cd nhirng bude tidn vuot bac^, ddn chong My, cim nuac, kien quyet ddnh
NHOfNG VJN Bl CHUNG VE LICH SOfDANG

bai cuoc chien tranh xdm lugc cua de quoc Ba la, chi dong tao thdi co va nim bit thori co
My trong bdt ky tinh huong ndo, kien quyet m i d0t Tong tien cong va noi day
chien ddu cho den thing lai cuoi cun^". Nam 1968, hpi dii cac didu kidn vd chinh
Thuc hidn nghi quyet cua Dang, qudn va tri, qudn su, ngoai giao de ta md eudc Tdng
ddn midn Nam da lien tuc tidn cdng gidnh tien cdng va ndi day gianh thang lpi ldn theo
dupe nhiing thing lai to ldn d Niii Thdnh, y dd cua ta. Didu nay dupe khang dinh ttong
Van Tucmg, ddn nhiing ttdn ldn d Bau Bang, thu cua ddng chi Ld Duan gui Tmng uong Cue
Playme, Ddt Cude... Sau ba nam ttirc tidp midn Nam ngay 18-1-1968, vdi tieu de "Thdi
duong dau vdi de qudc My, ehua lue nao ca la hdt sire quan ttpng".
khi thd ddnh My dang eao nhu thdi ky nay, Ddng chi Le Duan viet: "Tit- ba, bon ndm
ttdn ca hai mien Nam, Bac, thdnh cao ttao nay ta da chudn bi luc luang vd the trdn cho
todn dan chdng My cim nudc ttdn ca nude. trdn quyet chien chien luac ndy. Song vi nhieu
6 mien Nam, nhidu "vdnh dai diet My" xudt ly do, luc lugng ta chudn bi chua day dit. Tuy
hidn nhu d Hda Vang, Chu Lai (Quang Nam), vgy, nhu Trung uang da phdn tich, khi co nhieu
Cii Chi (Sai Gdn)... Cae phong ttao: "Diing thai ca thudn lgi, neu chitng ta biet ldm va ldm
si diet My", "Tim My md ddnh, tun nguy ma ditng, CO su no luc vugt bac thi luc lugng it
diet", "Bam that lung My ma danh", "Cang cUng CO the tgo nen sice mgnh, bdo dam gidn
dich ra md ddnh, vdy chiing lai md diet"... thdng lgi rdt to ldn, rdt quan trong"^.
6 midn Bae, cd cac phong trao "Phu nii ba Trong bdi canh do, ndu ta lam sdm ban,
ddm dang", "Thanh nidn ba san sang"^, "Tay mdt mat ta chua du sue; mat khac, khi My
cay, tay sung", "Tay bua tay simg", "Tieng chua bj that bai ttong hai cudc phan cdng miia
hat dt tidng bom", "Thdc khdng thieu mdt khd 1965-1966 va 1966-1967 (vdi nd luc quan
can, quan khdng thidu mpt ngudi"... ttdn su cao nhat), thi khd ed the lam lung lay y chi
cdc tuyen giao thdng la phong trdo "Xe chua xam lupe eua chiing. Sau that bai hai cudc
qua nha khdng tide". Tren dudng van chuyen phan cdng miia khd cua My, tinh hinh chinh
chien lupc Trudng Son cd phong hio "Ddnh tri - xa hdi nudc My da phirc tap edng phiie
dich ma di, md dudng ma tidn". Dudng van tap them. Ndi bd chmh quydn My bi chia re
chuyen chidn luac Trudng San phat ttien sau sac. Mau thuan giiia chinh quyen va Qudc
va ndng cdp, xe co gidi chay sau vao phia hdi ngdy cang tang. Phong ttao phan ddi chidn
ttong bdo dam giao thdng Udn tuc thdng sudt, ttanh dang eao khap nude My. Chi phi cho
khdng ngimg chi vien siic ngudi, siic ciia hi chien ttanh Viet Nam cimg la ganh nang anh
midn Bac vdo mien Nam. hudng khdng nhd den ndn kinh te, chinh sach
Day khdng chi Id nhiing khau hieu cd xa hdi, xdy dung qudc phdng, thdm ehi ca
sue dpng vien cd vii rat ldn, ma cdn la chidn lupc toan cdu eiia My". Nam 1968 eiing
phuang hudng hanh dpng cua hang chuc la nam bdu eu Tdng thdng My, la mdt thdi
ttidu qudn chung san sang xd thdn chien didm rdt nhay edm vd chinh tri. Dieu nay budc
ddu hy sinh vi doe lap, tu do cua To qudc Tdng thdng duong nhiem Gidnxon phai tinh
vdi tinh than "Cd nudc ra tran", "Todn dan todn, than ttpng de dua ra cac quydt sach, nhdt
danh My, cira nudc". la dudng ldi chien ttanh Viet Nam, nham tao
TAP CHf LICH sdr OANG 5-2013

su iing hd ciia cu tri frong cudc chay dua van sd dua each mang mien Nam tidn ldn giai phdng
dpng bau cir. Vi vdy, neu de mupn hon, nam hoan toan mien Nam thdng nhat Td qude vao
bau cit Tdng thdng My qua di, ap l\te qudn s\f miia Xuan 1975.
frdn chidn tnrdng Vipt Nam khd cd the lam Qua ttinh xdy dung quydt tam ehien lupc
rung chuydn nudc My, bupc Tdng thdng Gidn eiia Dang ttong Tdng tidn edng vd ndi day
xon va phai "dieu hdu" thay ddi ehinh sdch vd Xudn Mdu Than 1968 va thuc tidn cude khang
chidntt-anhViet Nam. Tat ea nhiing didu nay chien da ehiing minh, khi y Dang hpp vdi
deu dupe Dang ta tinh ddn khi chpn didi co md ldng dan, quyet tam ddnh thang My cua Dang
cupc Tdng tidn cdng va ndi day Tdt Mau Thdn ttd thanh quydt tdm ciia nhan ddn ca nudc vii
1968. Chpn thdi didm md cudc Tdng tidn cdng quydt tam dd ttd thdnh hanh ddng each mang,
vd ndi day vao dip Tdt Nguyen dan - dung ddm quan chimg la ngudn sire manh vd cimg to
giao thiia, eiing Id liic dich dd so hd, ehii quan, ldn lam nen thang lpi vl dai cupc khang chidn
khai thac tdi da su "tao bao, bat ngd" de gidnh chdng My, cira nudc.
thang lpi quyet dinh.
Nhu vay, trong bdi eanh quan My tidn hdnh
"chidn ttanh cue bd", d at dua quan vao mien
Nam, dat each mang Viet Nam trude mdt tinh 1,3. Dang Cpng san Viet Nam: Van hen Dang Toan
thd hiem ngheo, nhung Dang ta, dimg ddu Id lap, Nxb CTQG, H, 2004, T. 29, tr. 50,48
Chii tich Hd Chi Minh, da bmh tmh, sang sudt 2. Tren chien truang mien Nam, chiriengtio d6i chu
phan tich mdt each diing ddn didn bidn tinh hinh, lire va bo dpi dia phuong da tang len tir 115.500 {nam
tuong quan so sanh lire lupng dieh - ta, dd di 1964) len 176.600 (1966) va 277.000 (1967). Ngoai ra,
den mpt quyet dinh lieh sir: Tien hanh Tdng tidn khap mpi dia phuong iiu8n Nam, lire lupng dan quan
cdng va ndi day, danh thang vao tnmg tdm ddu du kich cung co buoc phat trien
nao cua My vd chinh quyen Sai Gdn d cae thanh 4. Den thang 12-1967, My da dua vao nuen Nam
phd vd do thi. Dd la mdt quydt dmh tao bao the 480.000 quan v6i 40% so su doan bp binh sin sang
hidn sau sac ban Imh, tri tud ciia Ddng. Thuc tidn chi6n dau ciia nuoc My, 30% luc lupng khong quan
ljch su da chimg mmh, thang lpi eua Tdng tidn chien thuat, 1/3 luc lupng hai quan vao cupc chien tranh
edng vd ndi day Mau Than 1968 da tao ra budc Vi?t Nam va 550.000 quan Viet Nam Cpng hpa
ngoat ldn eua cudc chidn tranh. Hdi nghi Ban 5. Dang Cpng san Vipt Nam; Van ki^n Ddng Todn
Chdp hanh Tnmg uong ldn thir 21 (10-1973) lap, Nxb CTQG. H, 2003, T 26, tr. 635
ddnh gia: "thang lpi cd y nghia chien lupc cue 6. Trpng 4 thang (til thang 2 dta thing 5-1965) 2,5
ky quanfrpngtap ra budc ngoat quyet djnh ciia Iripu thanh nien mien Bac ghi ten tinh nguyen "ba san
cupc chien tranh, danh ddu su thdt bai chidn lupe sang"; tipng 3 thang (tir thang 3 den thang 5-1965), 1,7
"Chidn ttanh cue bp" ciia My, bupc Chinh phii tri?u phu nir mi8n Bac ghi ten tinh nguypn "ba dam dang"
My phai nhdn rang khdng the dimg luc lupng
7.LeDuan; ThuvaoNam, Nxb ST, H, 1985,ff.192
qudn dpi vidn chinh My de thang ttong chidn
8.D8nnam 1968, chi phi chiSn tranh Viet Nam da len
tranh d Viet Nam... budc chimg phdi cham dut
toi 60 d&i 70 ty do la (gip 3 13n chi6n tranh Tri6u Tien)
khdng didu kidn chidnttanhpha hoai mien Bac
9. Dang Cpng san Viet Nara; Vdn ki?n Ddng Todn
vd nhdn hpp Hpi nghi bdn bdn d Pari"', tap ca
tap, Nxb CTQG, H, 2004, T. 34, tr. 215.

10

You might also like