Fluïdummechanica

Stroming van reële fluïda

Viscositeit
• Ideaal fluidum: viscositeit = 0
• Reeel fluidum: viscositeit ≠ 0
• Experiment van Stokes:

2
Viskeuze schuifspanning
• Herschrijf schuifspanning als:

• Cf. sterkteleer: schuifspanning = glijdingsmodulus x hoekverdraaiing

fluïdummechanica: schuifspanning = viscositeit x snelheid van hoekverdraaiing

Viskeuze schuifspanning

4
Viskeuze schuifspanning
• Algemeen (g=a+b) :

• S = hoekverdraaiingssnelheidstensor

Viskeuze schuifspanning
• Snelheidsgradient = hoekverdraaiing + rotatie
• Rotatie heeft geen invloed op de schuifspanning

6
Viskeuze normaalspanning
• Normaalspanning = viscositeit x lineaire vervormingssnelheid +
invloed van volumeverandering van het fluidumelement
• Cf sterkteleer: spanning = elasticiteitsmodulus x lineaire rek + invloed
van dilatatie met modulus van Poisson

• Aanname van Stokes:

Viscositeitsrelaties van Stokes

• Combinatie van schuifspanningen en normaalspanningen in 1
vergelijking:

• Vervang visceuze spanningen in impulsvergelijking door relaties van

Stokes Vergelijkingen van Navier-Stokes

8
Navier-Stokes voor onsamendrukbaar fluidum

Navier-Stokes voor onsamendrukbaar fluidum

• Dimensieloze vergelijkingen:

10
Bijzondere oplossingen van Navier-Stokes
• Algemene vorm: niet analytisch oplosbaar
• Oplossing van vergelijkingen
• Numeriek: CFD
• Vergelijkingen oplossen met behulp van eindige volume methode (rekenrooster!)
• Experimenteel: laboproeven op schaal
• Geometrische gelijkvormigheid
• Hou rekening met behoud van de dimensieloze getallen!
• In vereenvoudigde gevallen: analytische oplossingen
• Volontwikkelde laminaire stroming in pijpleidingen met cirkelvormige doorsnede
• Laminaire stroming van een vloeistof langsheen een hellend oppervlak
• Laminaire stroming tussen 2 parallelle vlakke platen

11

Volontwikkelde laminaire stroming in

pijpleidingen met cirkelvormige doorsnede
• Cylindrisch coordinatenstelsel

• Vereenvoudiging van NS-vergelijking:

12
Volontwikkelde laminaire stroming in
pijpleidingen met cirkelvormige doorsnede

13

Volontwikkelde laminaire stroming in

pijpleidingen met cirkelvormige doorsnede

drukval en gemiddelde snelheid zijn gekoppeld:

14
Laminaire stroming van een vloeistof
langsheen een hellend oppervlak
• Vereenvoudiging van NS:

15

Laminaire stroming tussen 2 parallelle vlakke

platen
• Vereenvoudiging van NS

Kwadratisch profiel + lineair profiel

16
Laminaire stroming tussen 2 parallelle vlakke
platen
• Vereenvoudiging van NS

Kwadratisch profiel + lineair profiel

17

Ladingsverliezen in leidingen
• Drukval en gemiddelde snelheid zijn gekoppeld:

• Schrijf drukval over bepaalde lengte L als ladingsverlies (in meter)

• fD= Darcy wrijvingsfactor (=64/Re) 18

Ladingsverliezen in leidingen
• Drukval en gemiddelde snelheid zijn gekoppeld:
Ladingsverliezen blijken in de praktijk veel groter!
• Schrijf drukval over bepaalde lengte L als ladingsverlies (in meter)
Reden?!

• fD= Darcy wrijvingsfactor (=64/Re) 19

Het experiment van Reynolds

Laminaire stroming

Turbulente stroming

Overgang van regimes hangt af van Re

Stroming over vlakke plaat:

500 000 < Re < 106

Stroming in leiding:
2300 < Re < 3000
20
Reynoldsgemiddelde vergelijkingen

Reynoldsspanningen

• In turbulente stromingen is er een schijnbare verhoging van de

viskeuze spanningen:

21

Menglengtemodel van Prantl

• Reynoldsspanningen kunnen (grof) worden geschat uit menglentemodel:

(Massabehoud)

• Von Karman: menglengte hangt af van de afstand tot de wand:

22
 Grenslaagstroming

• Laminaire stroming: laminaire grenslaag

• Theorie van Blasius (vereenvoudigde oplossing van NS nabij wand)

• Turbulente stroming: turbulente grenslaag met laminaire sublaag

• Universeel snelheidsprofiel in de nabijheid van een wand
23

Universeel snelheidsprofiel
Turbulente grenslaag Laminaire sublaag

24
Universeel snelheidsprofiel
• Wordt meestal aangeduid als de wet van de wand (law of the wall) op
een logaritmisch diagram als functie van dimensieloze afstand y+ en
dimensieloze snelheid v+

25

Stroming in een leiding: laminaire stroming

26
Stroming in een leiding: turbulente stroming

27

Invloed van de ruwheid

• Invloed hangt af van de relatieve verhouding tussen
• Grootte van de ruwheidspieken e
• Dikte van de laminaire grenslaag d

• Hydraulisch gladde buizen, hydraulisch ruwe buizen, technisch ruwe buizen

• Al dan niet ruw zijn hangt af van Re! (d ~ Re)
28
Ladingsverliezen in leidingen: Moody Diagram

29

Praktisch toepasbare formules

• Darcy formule voor laminaire stroming

• Coolebrook-White formule voor turbulente stroming

• Niet-cirkelvormige leidingen: Hydraulische straal

30