LESSON 1

Globalisasyon
Araling Panlipunan| Ms. Marife Dela Cruz

Konsepto ng Globalisasyon Ikalawang Pananaw

▹ Itinuturing ito bilang proseso ng Ang globalisasyon ay isang mahabang

interaksiyon at integrasyon sa pagitan siklo (cycle) ng pagbabago
ng mga tao, kompanya, bansa o maging
ng mga samahang pandaigdig na Ayon kay Scholte (2005), maraming
pinabibilis ng kalakalang panlabas at ‘globalisasyon’ na ang dumaan sa mga
pamumuhunan sa tulong ng teknolohiya at nakalipas na panahon at ang
impormasyon. kasalukuyang globalisasyon ay makabago
at higit na mataas na anyo na maaaring
magtapos sa hinaharap.
Globalisasyon

▹ kilala ito bilang pagkakalakan dati

Tatlong Pagbabago na may
▹ ugnayan ng iba’t ibang bansa para Tuwirang kinalaman sa
mapanatili o mapaangat ang ekonomiya Pag - usbong ng
▹ proseso ng mabilisang pagdaloy o Globalisasyon
paggalaw ng mga tao, bagay,
impormasyon at produkto sa iba’t ibang
direksiyon na nararanasan sa iba’t ibang Unang Pagbabago
panig ng daigdig. – (Ritzer, 2011).
▹ Lalong pag-usbong ng kapangyarihan
ng Estados Unidos pagkaraan ng World
Iba’t Ibang Perspektibo at War II
Pananaw

Ikalawang Pagbabago
Unang Pananaw
▹ Paglipana ng mga Multinational
Corporations o MNCs at Transnational
Ang ‘globalisasyon’ ay taal o nakaugat
Corporations o TNCs
sa bawat isa

Ayon kay Nayan Chanda (2007), Ikatlong Pagbabago

manipestasyon ito ng paghahangad ng
tao sa maalwan o maayos na pamumuhay ▹ Pagbagsak ng Soviet Union at pagtapos
na nagtulak sa kanyang ng Cold War
makipagkalakalan, magpakalat ng
pananampalataya, mandigma’t manakop
at maging adbenturero o manlalakbay.
 Tatlong Anyo ng Globalisasyon
Globalisasyong Ekonomika
Unang Anyo
▹ Ang mga manipestasyon at implikasyon
ng globalisasyon sa ekonomiya.
Sentro sa isyu ng globalisasyon ang
ekonomiya na umiinog sa kalakalan ng
mga produkto at serbisyo. Mabilis na
nagbago ang paraan ng palitan ng mga
produkto at serbisyo sa pagitan ng mga
bansa sa daigdig sa nagdaang siglo.
Kinakitaan ito ng pag-usbong ng
malalaking korporasyon na ang operasyon
ay nakatuon hindi lamang sa bansang
pinagmulan kundi maging sa ibang bansa.
Korporasyon
◦ Isang legal entity o istraktura
◦ Binubuo ng mga shareholders
◦ Nakapgdudulot ng mga oportunidad,
maging ng mga maraming produkto at
mga serbisyo
◦ Ang ligal na katayuan ng korporasyon
ay magkakaiba depende sa bansa o
hurisdikyon kung saan ito nabuo
Dalawang Uri ng Korporasyon
Transnational Corporations
▹ Ayon sa United Nations Commission
on Transnational Corporations and
Investment, ang TNC ay tumutukoy sa
mga kompanya o negosyong
nagtatatag ng pasilidad sa ibang
bansa.
▹ Ang kanilang serbisyong ipinagbibili
ay batay sa pangangailangang lokal.
Binibigyang kalayaan na magdesisyon,
magsaliksik, at magbenta ang mga yunit
na ito ayon na rin sa hinihingi ng
kanilang pamilihang lokal. 13 Maaari ba
kayong magbigay ng halimbawa ng
TNC na umiiral sa Pilipinas?
Hal.
★ Shell
★ Samsung
★ Accenture
★ gsk
Multinational Corporations
▹ Ang MNCs ay ang pangkalahatang
katawagan na tumutukoy sa mga
namumuhunang kompanya sa ibang
bansa ngunit ang mga produkto o
serbisyong ipinagbibili ay hindi
nakabatay sa pangangailangang lokal
ngpamilihan.
Hal.
★ Seven Eleven
★ Coca-Cola
★ Google
Outsourcing
▹ Tumutukoy ang outsourcing sa pagkuha
ng isang kompanya ng serbisyo mula
sa isang kompanya na may kaukulang
bayad.
▹ Pangunahing layunin nito na mapagaan
ang gawain ng isang kompanya upang
mapagtuunan nila ng pansin ang sa
palagay nila ay higit na mahalaga.
 Dalawang Klasipikasyon ng Globalisasyong Politikal
Ikalawang Anyo
Outsourcing Batay sa Uri ng
Serbisyo
▹ Ang mga manipestasyon at implikasyon
ng globalisasyon sa politika at
Business Process Outsourcing pamahalaan.
▹ tumutugan sa prosesong
pangnegosyo ng isang kompanya Sa aspeto ng politika at pamamahala…
Knowledge Process Outsourcing ▹ ay maituturing na globalisasyon ang
▹ nakatuon sa mga gawaing mabilisang ugnayan sa pagitan ng mga
nangangailangan ng mataas na antas bansa, samahang rehiyunal at maging ng
ng kaalamang teknikal pandaigdigang organisasyon na
kinakatawan ng kani-kanilang
pamahalaan.
Tatlong Uri ng Outsourcing Batay
sa Layo ng Pinagmulan ng Ang Pilipinas at ang Asya
Serbisyo
▹ Sa Asya, mayroong mga organisasyon
Offshoring at samahan na kinabibilangan ng
▹ “the process of relocating the Pilipinas, katulad ng Association of
business operations unit (production Southeast Asian Nations o ASEAN, Asian
or services) to a different country.” Development Bank, at Asia-Pacific
(Prachi, 2019) Economic Cooperation o APEC.

Nearshoring ▹ Pinakaprominente rito ang ASEAN. Ito

▹ “an approach to business when a ay rehiyunal na samahan na itinatag
third-party company provides noong Ika-8 ng Agosto, taong 1967 sa
specific services from another Bangkok, Thailand.
geographic location, which is relatively
close to the company’s area.”
Ang Pilipinas at ang Buong Mundo
(Amsterdam Standard, n.d.)

Onshoring ▹ Sa pandaigdigang senaryo, maraming

▹ refers to companies that don’t samahan, pampolitikal man o
already have overseas operations, pang-ekonomiya ang kinabibilangan ng
onshoring is the process of setting up Pilipinas. Katulad ng:
production within national borders.” ★ United Nations
(Ross, 2020) ★ World Bank
★ World trade Organizations
 Globalisasyong Pang-Lipunan
Ikatlong Anyo

▹ Ang mga manipestasyon at implikasyon

ng globalisasyon sa lipunan
LESSON 2
Migrasyon
Araling Panlipunan| Ms. Marife Dela Cruz
Migrasyon
▹ tumutukoy sa proseso nang paggalaw
ng isang inibidwal o grupo ng mga
indibidwal mula sa isang lugar o
teritoryong politikal patungo sa iba pa,
maging ito man ay pansamantala o
permanente.
Dalawang Uri ng Migrasyon
Internal Migration
▹ ang migrasyon ay sa loob lamang
ng bansa nagaganap.
International Migration
▹ ito ay nagaganap kapag ang isang
indibidwal o grupo ng mga indibidwal ay
lumalabas sa ibang bansa upang
doon na manirahan nang matagal na
panahon.
Migrasyon vs. Immigrant
Migrant
▹ ito ay ang mga pansamantala
lamang umaalis o lumilipat ng isang
lugar o bansa.
Immigrant
▹ ito ay tumutukoy sa mga
permanenteng umaalis patungo sa
ibang lugar o bansa at hindi na
babalikan pa ang pinanggalingan
Flow at Stocks
Flow
▹ tumutukoy sa dami o bilang nga
mga nandarayuhang pumapasok sa
isang bansa sa isang takdang panahon
na kadalasan ay kada taon. Madalas
gamitin ang mga salitang inflow, entries
o immigration
Stock Figures
▹ bilang ng mga nandayuhan na
naninirahan o nananatili sa bansang
nilipatan. Ito ay madalas tukuyin bilang
emigration, departures o outflows.
Emigration vs. Immigration
Emigration
▹ tumutukoy sa paglabas ng mga tao
sa isang bansa
▹ “bye”
Immigration
▹ tumutukoy sa pagpasok ng mga tao
sa isang bansa
▹ “hello”
Net Migration
▹ makukuha ang tinatawag na Net
Migration kapag ibinawas ang mga bilang
ng umalis sa bilang ng pumasok sa isang
lugar o bansa.
Formula: Emigrate - immigrate = net
migration
Mga Dahilan ng Migrasyon
Push factor na dahilan
▹ tumutukoy sa mga negatibong salik
na nagtutulak na lumipat sa ibang lugar
o bansa.
★ Paghahanap nang payapa at
ligtas na lugar na matitirahan
★ Paglaayo o pag-iwas sa mga
kalamidad
★ Pagnanais na makaahon mula
sa kahirapan
Pull factor na dahilan
▹ tumutukoy sa mga positibong salik na
nagtutulak na lumipat sa ibang lugar o
bansa.
★ Pumunta sa pinapangarap na
lugar o bansa
★ Magandang oportunidad
★ Panghihikayat ng mga
kamag-anak
★ Pagnanais na makapag-aral sa
ibang bansa

Mga Epekto ng Migrasyon

★ Pagbabago ng populasyon
★ Pagtaas ng kaso nang paglabag
sa karapatang-pantao
★ Negatibong implikasyon sa
pamilya at pamayanan
★ Pag-unlad ng ekonomiya
★ Brain drain
★ Integration at multiculturalism
LESSON 3
Suliraning Teritoryal at Hangganan
Araling Panlipunan| Ms. Marife Dela Cruz
Territorial and Border Conflict
▹ ito ay katawagan sa pagkakaroon ng
alitan ng mga bansa o estado ukol sa
kani-kanilang teritoryo
Mga Salik sa Pagkakaroon ng
Suliraning Teritoryal
1. Kawalan ng malinaw at tiyak na
hangganan, malabong kaanyuang
heograpikal, at pabago-bago at
magkakasalungat na pahayag
▹ May mga ginagamit na terminolohiyang
topograpikal na sinasabing hindi angkop
sa pagtatakda ng hangganang politak ng
mga bansa tulad ng mga hanay (range),
taas o alon ng bundok (crest), at
bunganga ng ilog o dagat (mouth)
2. Likas na yaman at kahalagahan ng
teritoryo
▹ Mahalaga ang kalupaan at karagatan
dahil sa mga likas na yamang taglay nito.
Kailangan din ng isang bansang may
malaking populasyon ang mga panirahan.
★ Spratly Islands
★ West Philippine Sea
3. Kaisipang Magkakaiba
▹ Ang pagkakaroon ng mga pangkat
etniko na magkakaiba ang kultura ay
nagsilbing sagabal sa pagtatalaga ng mga
hangganan ng mga teritoryo lalo na sa
mga kontinente na kung saan
magkakadikit ang bansa
Konstitusyon ng Republika ng
Pilipinas
Artikulo I | Ang Pambansang Teritoryo
Ang pambansang teritoryo ay binubuo
ng kapuluang Pilipinas, kasama ang lahat
ng mga pulo at mga karagatan na
nakapaloob dito, at lahat ng iba pang mga
teritoryo na nasa ganap na kapangyarihan
o hurisdiksyon ng Pilipinas, na binubuo ng
mga kalupaan, katubigan, at himpapawirin
nito, kasama ang dagat teritoryal, ang
lalim ng dagat, ang kailaliman ng lupa,
ang mga kalapagang insular, at ang iba
pang mga pook submarina nito. Ang mga
karagatang nakapaligid, nakapagitan at
nag-uugnay sa mga pulo ng kapuluan,
maging ano man ang lawak at mga
dimensyon ay nag-aanyong bahagi ng
panloob na karagatan ng Pilipinas.
Ang ating bansa ay isang hiwa-hiwalay
na kapuluan at nakapaloob dito ang
mahigit pitong libong maliliit at malalaking
pulo. Matutukoy ang hangganan ng
teritoryo ng Pilipinas sa pamamagitan ng
Doktrinang Pangkapuluan (Archipelagic
Doctrine). Nakasaad sa doktrina ang mga
likhang-isip na guhit (imaginary line) na
nagsisilbing hangganan na nagtatakda sa
lawak o sukat ng karagatang sakop ng
isang estado.
Ang doktrina ng kalupaan ay kinikilala ng
United Nations Convention on the Law of
the Sea (UNCLOS) at siyang
nagpapatupad ng pinagkasunduang 200
milyang sona bilang teritoryong
pangkaragatan ng mga bansa kabilang na
ang Pilipinas.
 Maaaring epekto ng Suliraning
Teritoryal at Hangganan

Ito ay nagdudulot ng tensiyon at

pananakit sa mga mamamayan ng mga
bansang sangkot sa pag-aagawan.
Nauuwi ito sa digmaan kapag hindi
nagkasundo ang magkabilang panig.

Maaari itong magresulta sa pagbagsak

ng ekonomiya ng bansa. Masisira ang
mga pagawaan, kalakal, at industriya
kaya hihina o walang kita ang bansa.
Masisira din ang mga hilaw na sangkap
(raw materials) na kakailanganin upang
makapag- produce o makagawa ng
mga yaring produkto o kalakal.

Kung hindi mareresolba ang tunggalian

sa teritoryo sa pagitan ng Pilipinas at
China, maaaring magdulot ito ng
masamang epekto sa dalawang bansa
lalo na sa Pilipinas na umaasa nang
malaki sa eksportasyon ng
mahahalagang produkto mula China.
LESSON 4
Dinastiyang Politikal
Araling Panlipunan| Ms. Marife Dela Cruz
Dinastiyang Politikal
▹ sistema kung saan ang kapangyarihang
politikal at pampublikong yaman ay
kontrolado ng iisa o iilang pamilya
Batayang pangkasaysayan ng
Political Dynasty
Barangay
▹ Raja o lakan
▹ Namamana batay sa dugo at
tradisyon ng kapangyarihan
Panahon ng Espanyol
▹ Mestizos o illustrados
Legal ba o Ilegal ang dinastiyang
politikal?
Artikulo II Seksiyon 26 ng 1987
Saligang Batas ng Pilipinas
Dapat seguruhin ng Estado ang pantay na
pag-uukol ng mga pagkakataon para sa
lingkurang pambayan, at ipagbawal ang
mga dinastyang pulitikal ayon sa
maaaring ipakahulugan ng batas.
Push Factor na mga dahilan ng
Dinastiyang Politikal
1. Kawalan ng batas na pumipigil o
naglilimita sa pagkakaroon ng daming
lider o politiko mula sa iisang pamilya o
angkan sa magkakaparehon
asakaparehong pagkakataon.
2. Ang karangalan at kapangyarihang
kaakibat ng pagIging isang lider o politiko
ay mabigat na salik na nagtutulak sa
pagkakaroon ng dinastiyang politikal.
3. Ang mga pabor na nanggagaling sa
mga tao tulad ng suporta na nagpapatibay
ng kanilang kapangyarihan ay kalimitang
nagiging daan upang maging gahaman
ang isang lider o politiko.
4. Kayamanan na kaakibat ng pagiging
makapangyarihan.
5. Dugong politiko ang nananalaytay ("lt
runs in the family"). Habang nasa puwesto
ang naunang miyembro ng pamilya,
sinasanay na ang sinumang miyembro ng
pamilya na mahilig sa politika.
6. Kakapusan o kawalan ng sapat na
kaalaman ng mga taong- bayan o botante.
Kalimitang hindi kilala ng mga tao o
botante ang mga kandidato.
7. Ang kahinaan ng sistemang politikal ng
isang bansa ay salik ding nagtutulak sa
pagtatatag ng dinastiyang politikal. Ito ang
tumatayong pundasyon ng iba't ibang
partidong politikal.
Epekto ng Pagkakaroon ng mga
Dinastiyang Politikal
1. Ugat ng graft and corruption
2. Nepotismo o paglalagay sa puwesto
ng isang kapamilya o ilalagay kaanak
na kulango walang kaalaman,
kasanayan, at karanasan.
3. Nakapagpahina sa ating
demokratikong sistema kung saan
lahat ay may karapatang humawak ng
pwesto at magsilbi sa pamahalaan
4.Kawalan ng kakayahang akademiko
ng ibang nasa pwesto.
5. Tagal ng panunungkulan o paghawak
ng pwesto