ZAGADNIENIA NA KOLOKWIUM WSPÓŁCZESNE MEDIA

1. Cechy polskiego systemu medialnego w okresie PRL (cenzura, rodzaje cenzury, warunki
wydawania prasy, radio i telewizja w PRL).
Cenzura – kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego
wyrażania myśli i przekonań.
Виды цензур: Cenzura instytucjonalna, prewencyjna, prawna, represyjna, wewnętrzna,
polityczna, religijna.
Cenzura PRL miała charakter prewencyjny, a więc eliminowała niepożądane treści przed ich
publikacją w mediach. Cenzorzy sprawdzali materiały informacyjne przed upublicznieniem
zatrzymując je lub zwalniając do emisji według odgórnych zaleceń rządzącej partii
komunistycznej PZPR.
Prasa była najważniejszym źródeł przekazywania informacji dla obywateli.
Była objęta całkowitą cenzurą.

2. Co w obrębie systemu medialnego zmieniła transformacja ustrojowa zapoczątkowana w

1989 r.
-Transformacja systemowa, której celem była:
-Demokratyzacja ustroju politycznego (demokratyczne państwo prawa, system wielopartyjny)
-Uwolnienie gospodarki (opartej na własności prywatnej)
-Budowa społeczeństwa obywatelskiego
3. Rynek prasy w Polsce: definicje prasy, dziennika, czasopisma, dziennikarza, materiału
prasowego. Funkcje dzienników, funkcje czasopism (w tym eskapistyczna), typy czasopism
(prasa opinii).
typy czasopism: dzienniki , tygodniki, dwutygodniki. Miesięczniki. Dwumiesięczniki,
Kwartalniki, półroczniki, roczniki.
dzieniekarz ———jest każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania w prasie tekst
albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym lub innym,
niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa.
materialu prasowego———jest każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania w
prasie tekst albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym lub
innym, niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa.
dzienniki——jest ogólnoinformacyjny druk periodyczny lub przekaz za pomocą dźwięku oraz
dźwięku i obrazu, ukazujący się częściej niż raz w tygodniu
czasopisma——-jest druk periodyczny ukazujący się nie częściej niż raz w tygodniu, a nie
rzadziej niż raz w roku.
DZIENNIKI – funkcje:
* pełnią szczególną rolę społeczną polegającą na zaspokajaniu głodu informacyjnego;
*dzienniki stanowią pewien rodzaj dopełnienia, poszerzenia wiadomości uzyskiwanych prze
radio i telewizję;
*lektura prasy jest często obowiązkiem zawodowym wielu ludzi, którzy interesują się
informacjami giełdowymi, gospodarczymi, kulturalnymi czy sportowymi;
*w prasie codziennej szukamy tzw. informacji użytkowej, czyli programów kin, teatrów, recenzji
wystaw, informacji o dyżurach aptek. Itp
funkcje czasopism:
jest popularyzowanie i wdrażanie do praktyki zawodowej osiągnięć naukowych w danej
dziedzinie

typy czasopism — Opiniotwórcze (społeczno-ekonomiczno-kulturalno-gospodarcze);

popularnonaukowe; lifestylowe; shoppingowe; sportowe; motoryzacyjne;
hobbystyczne; kolekcjonerskie; Poradnikowe; kulinarne; ogłoszeniowe;
szaradzistyczne; kobiece; męskie; młodzieżowe; dziecięce; telewizyjne;
komputerowe/technologiczne; erotyczne; korporacyjne

4. Tytuły najchętniej czytanych polskich dzienników i czasopism.

Gazeta Wyborcza
Fakt

5. Definicje: czytelnictwa, nakładu i sprzedaży i ich wzajemne relacje.

6. Polskie Badania Czytelnictwa: https://www.pbc.pl/rynek-prasowy/ (umieć sprawdzić jakie
dzienniki i czasopisma są obecnie najchętniej czytane w Polsce, z podziałem na
województwa i inne zmienne dostępne na stronie; do czego wykorzystuje się badania
czytelnictwa prasy?)
PBC dostarcza danych niezbędnych przy planowaniu kampanii reklamowych, które dostępne są
na platformie PBC Planner.
Program ten prezentuje zasięg czytelnictwa dla ponad 150 tytułów prasowych, ułatwia
określenie grupy docelowej danego pisma, udostępnia cenniki reklam oraz sprzedaż prasy. PBC
zrzesza wydawnictwa wszystkich rodzajów prasy: dzienników ogólnopolskich i regionalnych,
tygodników, magazynów kolorowych oraz prasy specjalistycznej.
Radę Nadzorczą tworzą przedstawiciele wydawnictw finansujących badania czytelnictwa.
Badanie Czytelnictwa PBC – realizowane od 1999 r. przez Kantar Millward Brown
ogólnopolskie badanie czytelnictwa prasy wśród osób w wieku 15:75 lat na próbie 20 tys. osób
rocznie.
PBC wiedzą wspiera rynek wydawców przy opracowywaniu strategii rozwoju pism.
Dzięki wynikom spółki powstaje ranking polskich dzienników i czasopism oraz opracowywane
są profile ich czytelników.
Z danych PBC korzystają przedstawiciele domów mediowych, wydawców, agencji
reklamowych, a także instytucji publicznych.
7. System rejestracji prasy – na czym polega?
*tytuł dziennika lub czasopisma,
*adres siedziby,
*dane osobowe redaktora naczelnego,
*określenie wydawcy, również jego siedziby i adresu,
*określenie częstotliwości ukazywania się rejestrowanego tytułu.
*Tytuł zgłaszamy we właściwym geograficznie Sądzie Okręgowym.
Systemy rejestracji pracy pozwalają na elektroniczną rejestrację wejść i wyjść pracowników.
Zastępują tym samym papierowe listy, gdzie podpisem należy potwierdzić swoją obecność.
Działanie opiera się na współpracy urządzeń rejestrujących z kartami identyfikującymi
zatrudnione osoby.  Z takiego rozwiązania może korzystać każda firma, niezależnie od branży
czy liczby zatrudnionych pracowników.
8. Czy blogi to prasa? W jakich okolicznościach można uznać blogi/strony internetowe za
prasę?
Wg ustawy – nie
Wg orzecznictwa i interpretacji sądów – tak
W projekcie ustawy medialnej – tak
Bloger zostaje dziennikarzem w myśl prawa prasowego.
Może mieć dostęp do niektórych informacji, które nie są informacją publiczną. Może
wyrobić sobie legitymację prasową i akredytować się na ważne wydarzenia kulturalne,
polityczne i gospodarcze.
--------------------------
Zdecydowana większość blogów nie jest prasą. Ale nie ma też ogólnej zasady, że blog nigdy nie
może być uznany za prasę. Na zdecydowanej większość blogów przekaz nie ma charakteru
informacyjnego, tylko prywatny. To powoduje, ze większość blogów prasą nie jest. Istnieją
jednak blogi, które mają ogólnoinformacyjny cel - cykliczne informowanie opinii publicznej o
określonych faktach społecznych, ekonomicznych, gospodarczych, politycznych, oświatowych,
kulturalnych, pod oznaczonym tytułem, nazwą, adresem czy nawet linkiem. Takie blogi mogą
zostać uznane za prasę.
9. Podstawowa wiedza o „Gazeta Wyborcza” i „Fakt”.
„Gazeta Wyborcza” – jest najchętniej kupowaną i czytaną opiniotwórczą gazetą w Polsce.
Dziennik społeczno-polityczny o profilu centro-liberalnym, wydawany od 1989 w Warszawie,
od 1992 przez koncern mediowy Agora. Od 1989 redaktorem naczelnym dziennika jest Adam
Michnik.
"Fakt" - to ogólnopolski dziennik wydawany od 2003 w Warszawie. Gazeta o profilu
społeczno-polityczno-obyczajowym. W latach 2003 - 2014 redaktorem naczelnym Faktu był
Grzegorz Jankowski, od 2014 roku zaś do dziś funkcję tą pełni Robert Feluś.
10. Postać Adama Michnika, redaktora naczelnego Gazety Wyborczej.
polski publicysta, eseista, pisarz, historyk i działacz polityczny. jeden z głównych działaczy
opozycji demokratycznej w PRL
11. Rynek radiowo-telewizyjny: zadania radiofonii i telewizji w Polsce, media publiczne (które
to są, jakie mają zadania) i media komercyjne (które to są, jakie mają zadania). Media
społeczne (co daje status medium społecznego, jakie to są media społeczne).
*zadaniem radiofonii i telewizji jest ——dostarczanie informacji;
*media publiczne misja——tworzenie i rozpowszechnianie programów realizujących
demokratyczne, społeczne i kulturalne potrzeby całego społeczeństwa oraz społeczności
lokalnych;
* media spoleczne - upowszechnia działalność wychowawczą i edukacyjną, a także działalność
charytatywną
*media komercyjne - Ustawa odebrała w tym zakresie kompetencje Krajowej Radzie Radiofonii
i Telewizji, która jest organem konstytucyjnym, stojącym na straży wolności słowa, prawa do
informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji.

12. ?Oferta programowa polskich stacji w zakresie serwisów informacyjnych – różnice w

przekazach z okazji 11 listopada.
13. ?Kto mierzy oglądalność telewizji i słuchalność stacji radiowych – umiejętność sprawdzenia
aktualnych danych oglądalności i słuchalności.

14. Wady i zalety radiofonii cyfrowej.

Zalety:
*Odbiór czystego dźwięku, bez szumów, interferencji, zakłóceń.

*Odporność na zakłócenia cyfrowego sygnału w ruchu

*Bogatsza oferta programowa

*Wyszukiwanie kanałów radiowych po nazwach.

*Łatwość w obsłudze

*Planowanie nagrywania i odsłuchu

*Szereg usług dodatkowych.

*Redukcja kosztów emisji.

*Cyfrowe radio bardziej przyjazne środowisku.

*Okolicznościowe programy

Wady i zagrożenia cyfrowego radia DAB+:

*Konieczność zakupu nowego odbiornika radiowego.
*Koszt zakupu nowego radioodbiornika DAB+ jest w dalszym ciągu kilkukrotnie większy,
aniżeli koszt najtańszego urządzenia umożliwiającego odbiór analogowego sygnału radiowego
(np. radiobudzik).
*Radio cyfrowe charakteryzuje się większym poborem mocy
*Brak zainteresowania cyfryzacją radia ze strony nadawców komercyjnych.
*Zwiększone koszty na równoległą emisję radiowego sygnału analogowego i cyfrowego
*Brak zainteresowania cyfrowym radiem ze strony odbiorców
*Brak stabilności finansowania mediów publicznych.
15. Co to jest koncern medialny?
Koncern medialny - forma organizacji skupiająca przedsiębiorstwa o odrębnej osobowości
prawnej, należące do jednego właściciela, powstające na skutek wchłonięcia konkurentów lub
koncentracji kapitału poprzez fuzje. Powstanie koncernu medialnego umożliwia osiąganie
wyższych stóp zysków i ograniczanie ryzyka
16. Na czym polega koncentracja kapitału na rynku medialnym?
Jest to proces łączenia przedsiębiorstw medialnych, przejmowania mediów zagrożonych
upadłością przez silniejsze przedsiębiorstwa lub kumulowania w jednym przedsiębiorstwie
rozproszonych kapitałów poprzez rozwój spółek akcyjnych.
17. Do kogo należą media w Polsce?
MEDIA PUBLICZNE: Telewizja Polska . Polskie Radio
MEDIA KOMERCYJNE: np. TVN, Polsat
np. RMF FM, Eska, Radio Nowy Świat, Radio 357, Radio Zet
MEDIA SPOŁECZNE: np. Radio Maryja . np. Radio Fara